11 minute read
➭ Jak wyleczyæ siê z zakupoholizmu – str
El¿bieta Baumgartner radzi Jak wyleczyæ siê z zakupoholizmu
Advertisement
Czy wybierasz siê do centrum handlowego za ka¿dym razem gdy nie dopisuje ci nastrój? Masz pe³ne szafy, ale zawsze wracasz z niepotrzebnymi zakupami? Mo¿e jesteœ zakupoholikiem – osob¹ czuj¹c¹ przymus kupowania.
Czy jesteœ zakupoholikiem?
Tak naprawdê nie chodzi tu o iloœæ wydawanych pieniêdzy, bo dla ka¿dej osoby limit miesiêcznych wydatków jest ró¿ny. Chodzi o zachowanie podczas robienia zakupów, wp³yw endorfin na twoje samopoczucie oraz to, co dzieje siê z nowymi nabytkami. Je¿eli generuj¹ d³ugi, a le¿¹ nierozpakowane w torbach, albo s¹ ukrywane przed rodzin¹, to powinieneœ (powinnaœ) wzi¹æ siê w garœæ.
Nie jesteœ sam ze swoim problemem. American Journal of Psychiatry podaje, ¿e jeden na 20 Amerykanów ma sk³onnoœci do kompulsywnych zakupów. Je¿eli zaliczasz siê do nich, oto kilka sugestii, które mog¹ ci pomóc.
ZnajdŸ inne zainteresowania
Dlaczego po zakoñczeniu trudnego projektu, czy rozwi¹zaniu trudnego zadania czujemy euforiê, a biegacz po ukoñczeniu maratonu jest gotowy, by przenosiæ góry? Odpowiadaj¹ za to endorfiny, nazywane hormonami szczêœcia. Sprawiaj¹, ¿e czujemy siê przyjemnie, jesteœmy podekscytowani, na³adowani pozytywn¹ energi¹ i mamy dobry humor. Dla zakupoholika zakupy s¹ ekscytuj¹cym zajêciem, które powoduje uwolnienie endorfin i krótkotrwa³¹ euforiê, która niestety szybko mija, a pozostaj¹ szmatki w przepe³nionych szafach i dziura w bud¿ecie.
ZnajdŸ inne zajêcie, które da ci przyjemnoœæ. Im wiêcej w³oŸysz wysi³ku, tym wiêksze bêdzie twoje zadowolenie. PójdŸ z dzieæmi na wycieczkê, wdrapiecie siê na strom¹ górê, a na szczycie poczujecie du¿¹ satysfakcjê. Uprawiaj ogródek, pomagaj innym, ucz siê czegoœ nowego, prowadŸ aktywny tryb ¿ycia, a zostaniesz nagrodzony „hormonami szczêœcia” i poczujesz siê dobrze bez wyrzucania pieniêdzy i zagracania domu.
Nie traktuj zakupów jak rozrywkê
Nie jedŸ do centrum handlowego, tylko dlatego, ¿e jest zimno albo gor¹co i nie masz gdzie pójœæ. Nie marnuj wolnego czasu na sprawdzaniu ofert na Amazon. com czy eBay. Usuñ zakupowe aplikacje ze swojego telefonu. ZnajdŸ alternatywê – spacer, pla¿ê, wyjazd z dzieæmi za miasto, dobr¹ ksi¹¿kê.
Nie jedŸ do supermarketu tylko po jedn¹ rzecz, bo wyjedziesz z baga¿nikiem pe³nym ¿ywnoœci. Postaraj siê obyæ bez tego produktu, albo poproœ o za³atwienie sprawunku innego cz³onka rodziny. Dobrze planuj i rób zakupy raz w tygodniu, w czym pomo¿e ci artyku³ pt. „Tydzieñ bez zakupów”. To wystarczy. Im mniej masz okazji do wydawania pieniêdzy – tym lepiej.
Stwórz bud¿et
Zamiast traktowaæ pieni¹dze, jak przep³ywaj¹c¹ przez palce wodê, przejmij nad nimi kontrolê. Ustal bud¿et w poszczególnych kategoriach (¿ywnoœæ, odzie¿, transport, rozrywki, wakacje itp.). Zdecyduj, ile procent zarobków chcesz oszczêdzaæ i jak inwestowaæ. Specjaliœci radz¹ odk³adaæ na przysz³oœæ co najmniej 10 procent zarobków i lokowaæ w fundusze powiernicze (mutual funds). Za³ó¿ sobie program automatycznego oszczêdzania i spraw, by ustalona kwota by³a przez komputer przelewana na twoje inwestycyjne konto.
Wgl¹d do swego konta mo¿esz mieæ przez komputer albo smartfon. Przyjrzyj siê aplikacji Mint. Mo¿esz j¹ zainstalowaæ na swojej m¹drej komórce albo na komputerze, pod³¹czyæ swoje rachunki bankowe, inwestycyjne, karty kredytowe i stworzyæ jedno „centrum zawiadowania” swoimi finansami.
Zamknij karty kredytowe i p³atnicze
Osoba pragn¹ca wyleczyæ siê z zakupoholizmu powinna zamkn¹æ konta kredytowe i pos³ugiwaæ siê tylko gotówk¹, która nak³ada na wydatki naturalne limity. Warto te¿ wyzbyæ siê kart p³atniczych, by nie mieæ dostêpu do ca³ej zawartoœci konta bankowego.
Z posiadanej karty kredytowej mo¿na zrezygnowaæ w ka¿dej chwili, pod warunkiem, ¿e sp³aci siê ca³oœæ zad³u¿enia. Zadzwoñ do wystawcy i spytaj o procedurê. Bank ma obowi¹zek poinformowaæ biura kredytowe o zamkniêciu karty. W raporcie kredytowym powinna pojawiæ siê adnotacja „Konto zamkniête na ¿yczenie klienta”. SprawdŸ swój raport kredytowy. Je¿eli karta figuruje ci¹gle jako otwarta, z³ó¿ reklamacjê w banku.
Obni¿ limit kredytowy na karcie
Posuniêciem mniej drastycznym od zlikwidowania kart kredytowych jest obni¿enie limitu. W tym celu trzeba pos³aæ do wystawcy karty (sklepu, banku) pisemn¹ dyspozycjê i podaæ dane personalne, numer konta i ¿¹dany limit kredytu. Zadzwoñ pod numer podany w miesiêcznych raportach i spytaj o szczegó³y.
Tylko w³aœciciel karty mo¿e ubiegaæ siê o jej zamkniêcie czy ograniczenie kredytu. Pamiêtaæ te¿ warto, ¿e zamkniêcie karty (szczególnie starej) i obni¿enie limitu kredytu mo¿e spowodowaæ obni¿enie punktacji kredytowej.
Mailowe powiadomienia
Ka¿demu przydadz¹ siê mailowe powiadomienia (alerty), s³ane przez wystawcê karty kredytowej czy p³atniczej za ka¿dym razem, gdy jest ona u¿yta. Us³uga ta szczególnie przyda siê osobie, która chce ograniczyæ zakupy. Œwiadomoœæ, ¿e m¹¿ otrzyma maila albo SMS-a natychmiast gdy ¿ona kupi nowy ciuch, mo¿e ostudziæ zapêdy niejednej strojnisi.
Mo¿na te¿ wybraæ otrzymanie powiadomieñ za ka¿dym razem, gdy saldo na karcie kredytowej przekroczy wyznaczony pu³ap. Powiadomienia uruchamia siê samodzielnie przez komputer. Zablokuj swój kredyt
Je¿eli powy¿sze porady nie dzia³aj¹, pora na bardziej drastyczne kroki.
Niejedna osoba rozumie swoj¹ przypad³oœæ, stara siê j¹ kontrolowaæ. Odk³ada karty kredytowe, ale w sklepach jest ³atwo kredyt uzyskaæ. Personel jest gotowy wydaæ sklepow¹ kartê kredytow¹ od rêki i nawet daæ znaczny upust na pierwszy zakup. Potrzebny jest tylko dowód to¿samoœci i znoœna historia kredytowa. A¿eby zapobiec otwieraniu nowych kart czy linii kredytu w sklepach, warto zablokowaæ swoj¹ kartotekê kredytow¹.
Definicja: Credit freeze polega na zablokowaniu dostêpu do kredytowej kartoteki tak, ¿e nikt nie ma do niej dostêpu. Ka¿da firma po¿yczkowa (bank, sklep), która bêdzie próbowa³a sprawdziæ historiê klienta, dowie siê, ¿e ta osoba nie zgadza siê na zaci¹gniêcie zobowi¹zania. To pozwala broniæ siê przed z³odziejami to¿samoœci, a tak¿e przed samym sob¹.
Aby za³o¿yæ blokadê historii kredytowej, trzeba skontaktowaæ siê z ka¿dym z biur kredytowych: ➦ Equifax, 1-800-685-1111 www.equifax.com/personal/credit-report -services/credit-freeze ➦ Experian, 1-888-397-3742
Experian Security Freeze www.experian.com/freeze/center.html ➦ TransUnion, 1-800-909-8872 www.transunion.com/credit-freeze
I tak, gdy w przyp³ywie s³aboœci dasz siê namówiæ np. w sklepie T. J. Max na now¹ kartê kredytow¹, to T. J. Max nie bêdzie w stanie zweryfikowaæ twojej punktacji kredytowej (gdy¿ dostêp do niej bêdzie zablokowany), wiêc sklepowej karty kredytowej nie wyda. W ten sposób ochronisz siê przed w³asn¹ s³aboœci¹.
Zostañ minimalist¹
Amerykanie od urodzenia uczeni s¹ konsumpcji, a zakupy traktuj¹ jak ulubion¹ formê rozrywki, co i nam siê udziela. Konsumpcjonizm napêdza gospodarkê, ale rezultatem jest dom pe³en gratów, a czasami refleksja – po co nam to wszystko. Odpowiedzi¹ na rozbuchany konsumpcyjny styl ¿ycia jest filozofia minimalistyczna.
Minimaliœci rezygnuj¹ z gromadzenia przedmiotów, konsumpcji i robienia zbêdnych zakupów. Uwa¿aj¹, ¿e maj¹ wszystko, co potrzeba, a je¿eli nie, to ³atwo mog¹ nabyæ czego brakuje, bo w zachodnich krajach dostêp do dóbr jest ³atwy. Skupiaj¹ siê na idei posiadania mniej, czerpania zadowolenia i korzyœci z tego co ju¿ siê posiada, robienia tego, co daje prawdziwe szczêœcie. W sieci znajdziesz wiele dobrych artyku³ów i ksi¹¿ek na temat minimalizmu.
Podsumowanie
Uzale¿nienie od zakupów jest powodem konfliktów rodzinnych, a czêsto tak¿e powa¿nych problemów finansowych. Osoba, która dokonuje impulsywnych, niepotrzebnych zakupów, ma do dyspozycji wiele narzêdzi, które pomog¹ jej utrzymaæ odpowiedni¹ dyscyplinê. Najskuteczniejsza metoda, to przemyœleæ swoje wartoœci, chodziæ do sklepów jak najrzadziej i nie kupowaæ niepotrzebnie w sieci.
El¿bieta Baumgartner
nie jest prawnikiem, a artyku³ ten nie powinien byæ uwa¿any za poradê prawn¹. Jest autork¹ wielu ksi¹¿ek-poradników, m.in. „Planowanie spadkowe, czyli jak uporz¹dkowaæ swoje sprawy w Stanach i w Polsce, Podrêcznik ochrony maj¹tkowej” i „Jak chowaæ pieni¹dze przed fiskusem”. S¹ one dostêpne w ksiêgarni Polonia, 882 Manhattan Ave., Greenpoint, albo bezpoœrednio od wydawcy Poradnik Sukces, 255 Park Lane, Douglaston, NY 11363, tel. 1-718-224-3492 www.PoradnikSukces.com
Wracasz do Polski?
Masz tam maj¹tek? Pomog¹ ci ksi¹¿ki El¿biety Baumgartner”
„Powrót do Polski” – finansowe i prawne dylematy amerykañskich reemigrantów. „Emerytura reemigranta w Polsce” – podrêcznik seniora wracaj¹cego z USA. „Emerytura polska i amerykañska” ich ³¹cznie i skutki Umowy emerytalnej. Równie¿: „WEP: Jak walczyæ z redukcj¹ Social Security dla Polaków” ($30), “Amerykañskie emerytury”, “Ubezpieczenie Social Security” oraz “Obywatelstwo z przeszkodami” (z nowymi pytaniami na egzamin obywatelski). Cena: po $35 plus po $5 dolary za przesy³kê. Ksi¹¿ki s¹ dostêpne w Ksiêgarni Polonia, 882 Manhattan Ave., Greenpoint, i u wydawcy: Poradnik Sukces, 255 Park Lane, Douglaston, NY 11363, tel. 718-224-3492. Przy nabyciu czterech ksi¹¿ek od wydawcy pi¹ta jest bezp³atna i nie ma op³at za przesy³kê. Spis treœci tych i trzydziestu innych poradników w Internecie: www.PoradnikSukces.com
Prawo maski…
Medico della peste, czyli Doktor Zaraza
W tej masce nie ma przenoœni. W swojej istocie jest dos³ownoœci¹. Tak ubierali siê weneccy medycy w czasach wielkiej zarazy d¿umy w XVI wieku.
Medico della peste, czyli Doktor Zaraza
Ca³¹ postaæ spowija³a od stóp do g³ów woskowana ciemna materia. Twarz szczelnie zas³ania³a bia³a maska o wydatnym, wyd³u¿onym nosie przypominaj¹cym dziób jakiegoœ dziwnego ptaka. W rêku rodzaj pa³eczki, któr¹ medyk dotyka³ chorych. Ta postaæ od wieków œrednich przera¿a³a wenecjan, bo kiedy napotykano j¹ w akcji oznacza³o to, ¿e miasto kolejny raz ulega „morowemu powietrzu”; ¿e znowu pojawi³a siê zaraza.
W 1575 roku Wenecja, stolica Najjaœniejszej Republiki, liczy³a prawie 170 tysiêcy mieszkañców. Jedna z wielkich europejskich metropolii epoki Renesansu. W ci¹gu dwóch lat ludnoœæ zmniejszy³a siê o po³owê.
Wenecja ¿y³a dziêki aktywnoœci handlowej, sta³ej wymianie, przep³ywowi ludzi i towarów ze wszystkich stron œwiata.
D¿uma nie przysz³a nagle. Doskonale rozwiniêta sieæ weneckich szpiegów donosi³a o wypadkach plagi, o jej endemicznym rozprzestrzenianiu siê. Donosi³a w³adzom, nie ludnoœci. Bogata kupiecka arystokracja zd¹¿y³a ukryæ siê w swoich maj¹tkach pod miastem. Pozostali w nim ci, którzy nie mieli dok¹d siê udaæ. Ci, którzy potrzebowali pracy. Ci, których potrzebowali mo¿ni, aby ruch w lagunie nie usta³ zupe³nie, aby dalej p³ynê³y pieni¹dze.
Wenecja wprowadzi³a, po doœwiadczeniach wielkiej zarazy XIV wieku i okresowo nawiedzaj¹cych miasto mniejszych plagach, nowoczesny na owe czasy, system zabezpieczaj¹cy je przed œmierteln¹ zaraz¹.
Wzorem innych wielkich oœrodków miejskich stosowano kwarantannê dla statków zawijaj¹cych do portu. Czterdzieœci (quaranta) dni odizolowania, kiedy nikt nie móg³ na pok³ad wejœæ, ani z niego zejœæ. Patrzono z nabrze¿y, jak na galeonach powoli wymiera³a za³oga. Pamiêtano zbyt dobrze wielki pomór XIV wieku, kiedy wyginê³a jedna trzecia ludnoœci Europy.
Zakazano zgromadzeñ: i tych w koœciele, gdzie przestano odprawiaæ msze, jak i tych na ulicach, gdzie t³um gromadzi³ siê wokó³ szarlatanów, hochsztaplerów i innych naci¹gaczy, proponuj¹cych cudowne kuracje.
Wydalono z miasta prostytutki, ¿ebraków. W³aœciciele gospód mieli nie przyjmowaæ na nocleg nikogo, kto wygl¹da³ na „³ajdaka” i kwaterowaæ zbyt wielu osób w jednym pomieszczeniu.
Do portu nie móg³ wp³yn¹æ nikt, kto nie by³by w stanie przedstawiæ zaœwiadczenia, ¿e przybywa z regionu niedotkniêtego plag¹, i ¿e jest zdrowy.
To by³y pierwsze paszporty sanitarne, honorowane przez weneckie w³adze. System dzia³a³ w tej czêœci Europy, niezwykle ukrwionej handlowo, ale dzia³a³ tylko na pewnym szczeblu.
Kontrolowanie drogi l¹dowej nastrêcza³o wiêcej problemów. Bowiem Wenecji nigdy nie otacza³y mury ograniczaj¹ce przep³yw ludzi i dóbr.
Ustawiano rodzaj patroli, kontroli, ale rzecz jasna nie by³ to system szczelny. Niemniej na tyle na ile to by³o mo¿liwe miasto zamkniêto.
Po miesi¹cach zmagania z zaraz¹ zadecydowano o jeszcze jednym, drastycznym dla wenecjan ograniczeniu: odwo³ano karnawa³ – rzecz nies³ychana i powtórzona dopiero w 2021 roku!
Na wodach laguny zaleg³a pe³na trwogi cisza. Widaæ by³o tylko ³odzie przewo¿¹ce chorych do lazaretu oddalonego od miasta, a utworzonego w 1423 roku, po okrutnych doœwiadczeniach poprzednich plag. Wiedziano ju¿ wtedy, ¿e chorych trzeba jak najszybciej izolowaæ. Nie wiedziano, ¿e d¿umê przenosz¹ szczury, a w³aœciwie pch³y. A jeszcze precyzyjniej bakteria yersinia pestis, z któr¹ ¿yj¹ w zgodzie…
Gdyby lockdown wprowadzono wczeœniej…
No có¿, Rada Dziesiêciu, rz¹d Republiki, waha³a siê. Lockdown to niebezpieczeñstwo dla handlu. Zwlekano z wielu powodów, przede wszystkim chodzi³o o zachowanie jak najd³u¿ej przep³ywu towarów. O to by gdzie indziej nie blokowano dóbr pochodz¹cych czy przep³ywaj¹cych przez Wenecjê. To wyrachowanie znanych z przedsiêbiorczoœci, ale i chciwoœci, i zach³annoœci kupieckiej Wenecjan, które znalaz³o ironiczne prze³o¿enie w jednej z g³ównych postaci commedia dellarte – Pantaleone, sprawi³o, ¿e bardzo rozs¹dne œrodki podjêto zbyt póŸno.
D¿uma pad³a pomorem na miasto. Dusi³a je przez dwa lata.
Medycy XVI wieku wiedzieli, ¿e musz¹ siê od „morowego powietrza” izolowaæ. St¹d powsta³ strój, który dla wspó³czesnych wygl¹da³ trochê jak dla nas kombinezony zak³adane przez lekarzy na pocz¹tku naszej pandemii XXI wieku.
Skojarzenie by³o wtedy i teraz to samo. Przera¿enie! I wtedy i teraz nie wiedzieliœmy co nas czeka. Nie mieliœmy pojêcia o zarazie, pomorze, pladze jaka nas dotknê³a…
Ten ciemny ubiór medyków sprzed wieków wywo³ywa³ strach, ale by³, przyznajmy to, pe³en inwencji. Izolowa³ medico della peste. Otwory na oczy przykrywa³ rodzaj okularów. To wszystko zwieñczone wielkim czarnym kapeluszem. Oddycha³ biedny wciœniêty w ten strój medyk przez szpary wzd³u¿ d³ugiego nosa, co jeszcze bardziej upodobnia³o go do ptasiego, zakrzywionego ku do³owi dziobu. W ten dziób upychano zio³a, które mia³y chroniæ przed morowym powietrzem. G³ównie lawendê, goŸdziki, miêtê, ja³owiec. Czasem wk³adano g¹bkê nas¹czon¹ octem lub kamfor¹.
Sk¹d ten pomys³?
Sk¹d strój Doktora Zarazy?
Bazowa³ na dostêpnej wtedy wiedzy i by³ w pojêciu epoki jedynym sposobem, ¿eby unikn¹æ choroby, której przebieg by³ szybki, okrutny i koñczy³ siê œmierci¹ w mêkach. Na przekonaniu, ¿e patogeneza d¿umy czy cholery to „miazmaty”, z³e powietrze, opary wydobywaj¹ce siê z ziemi i zara¿aj¹ce ludzi. St¹d okadzanie domów i palenie zió³ powszechnie stosowane jako metoda odstraszania pomoru.
Medycy, uzbrojeni w d³ugie, ciê¿kie p³aszcze, które nie przepuszcza³y powietrza, ptasie maski wype³nione zio³ami, a tak¿e w cienkie pa³eczki, rodzaj ró¿d¿ki, nie mieli zbyt wielu mo¿liwoœci pomocy cierpi¹cym na d¿umê. G³ównie puszczali krew, przyk³adali pijawki na powiêkszone i bolesne wêz³y ch³onne, które s¹ charakterystycznym objawem d¿umy dymieniczej. Wiele wiêcej zrobiæ nie mogli.
Dlaczego wobec tego Doktor Zaraza znalaz³ siê wœród popularnych przez wieki postaci weneckiego karnawa³u?
W czasach, gdy zarazy, pomory powraca³y i podporz¹dkowywa³y sobie miasto, wyludnia³y je, mia³ ten przera¿aj¹cy dla wspó³czesnych skojarzeniem strój przypominaæ, ¿e œmieræ jest zawsze blisko. W ostatki grupy przebranych za Doktora Zarazê chodzi³y po placach i ulicach, by sygnalizowaæ obywatelom, ¿e o pó³nocy, kiedy zabij¹ koœcielne dzwony, czas wróciæ do ¿ycia sprzed zapustów.
Ale by³ te¿ inny aspekt. Aspekt „odstraszania” zarazy, przyjêcie tej maski, ubioru za ucieleœnienie zarazy po to, ¿eby pokonaæ w sobie strach przed ni¹.
Strój Doktora Zarazy jest dalej noszony w czasie weneckiego karnawa³u.
Teraz bardziej popularny z powodu pandemii. Jest jednym z ulubionych kostiumów wyznawców kultury steampunk.
Przypuszczam, ¿e karnawa³ jako tradycja utrzyma siê przez wiele wieków. Z pewnoœci¹ w innym kontekœcie ni¿ w XVI wieku, i innym ni¿ nam wspó³czesny.
Czy kiedyœ, kiedyœ, w innej galaktyce, nie bêdzie wœród masek stroju naszych lekarzy, pielêgniarek, tych, którzy ratowali nas w czasie najgorszych czasów naszej pandemii?
Mo¿e bêd¹ przypomnieniem tego co nasza planeta przesz³a gdzieœ kiedyœ w oddalonym XXI wieku. Mo¿e Doktor Koronawirus stanie siê bohaterem seriali i gier w których ludzkoœæ pokonuje zarazê.
Cosplay któregoœ tam wieku…
Doktor Zaraza upiekszony. Archiwum Autorki Doktor Zaraza. Archiwum autorki.
Giovanni Grevembroch Medico della peste XVIII w. Zapraszamy na stronê Autorki: www.anna4book.com
