3. hiruhilekoa
7. UNITATE DIDAKTIKOA: UDABERRIA
Egibar, Enara Errazkin, Ainhoa Fernandez, Arantxa Fonseca, Lucia Gonzalez, Leire HAUR HEZKUNTZAKO GRADUA GA.1
Unitate didaktikoa: Udaberria
AURKIBIDEA SARRERA .................................................................................................................................1 OINARRIZKO KONPETENTZIAK ............................................................................................1 METODOLOGIA ........................................................................................................................1 HELBURUAK ............................................................................................................................1 EDUKIAK ...................................................................................................................................1 EBALUAZIO IRIZPIDEAK ........................................................................................................1 EBALUAZIO PROZESUA .........................................................................................................1
1
Unitate didaktikoa: Udaberria
SARRERA Unitate didaktiko hau Hernaniko Elizatxo ikastolako HH3ko gelan landuko den beste unitate didaktiko bat da, hain zuzen ere, Aste Santuko oporretatik bueltan landuko duguna: UDABERRIA. Gaia hau hainbat arrazoirengatik hautatu dugu: hasteko, orain gauden urtaroa delako eta errazago egingo zaigulako begi bistaz ikusitakoaren inguruko lan bat egitea eta, bestetik, haurrak naturan kokatzea, natura ezagutzea, (honek eskaintzen dizkigun landare, fruitu eta beste hainbat elementu ezagutzeko) eta hau errespetatzea oso garrantzitsua iruditzen zaigulako. Izan ere, gizarte honetan eta teknologia berriak direla medio, konturatzen gara haurrek geroz eta kontaktu zuzen gutxiago dutela naturarekin eta iruditzen zaigu. Unitate didaktiko hau, programazioko 7. unitatea da, aurretik esan dugun bezala, gutxi gorabehera Aste Santuko oporretatik bueltan egingo duguna, hirugarren hiruhilekoan hain zuzen ere. Beraz, aurretik, besteak beste, bi unitate didaktiko egongo dira burutuak urtaroen inguruan: udazkena (1.unitate didaktikoa) eta negua (4. unitate didaktikoa). Hori dela eta, udaberria landuz, ikus dezakegu oraindik aurreko urtaroak gogoratzen dituzten ala ez. Aurretik esan dugun bezala, hiru urteko haurren gelan landuko dugun unitate didaktikoa da eta beraz, Piageten arabera, haur hauen etapa ebolutiboa 2. estadioan kokatzen da, hau da, adimen eragile-aurreko estadioan. Estadio hori, aldi berean bi zatitan banatzen du eta, kasu honetan, haurrak 1. estadioan kokatzen dira eta haurren ezaugarri nagusiak hauek dira: aurrekontzeptuetan oinarritzen da eta aurrez aurre ez dituen egoerak gogoratzeko imitazioaz baliatzen da. Unitate didaktiko honekin hasteko, zein oinarrizko konpetentzia landuko ditugun aipatuko dugu. Ondoren, konpetentzia horiek lantzeko erabiliko dugun metodologia azalduko dugu. Gero, metodologia hori erabiliz zein helburu eta eduki lortu nahi ditugun adieraziko dugu eta, azkenik, ebaluazioaz jardungo gara, ebaluazio irizpideak eta prozedura azalduz. Lanarekin bukatzeko, eranskin batzuk txertatu ditugu egingo ditugun jardueren fitxak jarriz, non, jardueraren izenburua, helburuak, prozedura‌ azaltzen diren.
2
Unitate didaktikoa: Udaberria
OINARRIZKO KONPETENTZIAK 1. 2. 3. 4.
Unitate didaktiko honetan honako konpetentzietan oinarrituko gara. Matematikoa Autonomia eta ekimen pertsonala Hizkuntza-komunikazioa Zientzia, teknologia eta osasun kultura
METODOLOGIA Gure eskola haurraren gaitasunetan oinarritzen da (autonomian, garapenean, sozializazioan…) Horretarako, erabiltzen dugun metodologia, txokoka da. Ikasketa esanguratsua izan dadin, haurren ezagutzetatik eta gaitasunetik abiatzen gara, haurrek edukiak barneratu ahal izateko. Gainera, ondorengo printzipio metodologiko hauetan oinarrituko gara, batez ere, jarduerak egiterako garaian:
Perspektiba globalizatzailea: Honek aurretik ikasitakoaren eta unitate didaktiko honen arteko loturak ezartzea esan nahi du.
Ikasketa esanguratsua: haurrek zentzua aurkitu behar diote ikasten ari direnari eta horretarako, jardueratan parte-hartze aktiboa izango dute (irteera egiterako garaian, adibidez, beraiek bizitako zerbait izango da eta horrek ikasten lagunduko die).
Taldeak antolatzerakoan, hiru multzotan banatzen ditugu, hau da, bosteko bi talde eta lauko bat. Hezitzailea da taldeak sortzeaz arduratzen dena, eta hiruhilabetero aldatzen joaten dena, denak denekin lan egiteko. Txoko guztietan unitate didaktiko bera lantzen da, baina jarduera desberdinak eginez. Haur bakoitzak, egunero txoko batean egin beharko du dagokion jarduera, eta honekin bukatzean beste txokoetatik pasa daiteke. Era berean, talde bakoitzak egunero aldatuko du txokoz, horrela, denak txoko guztietatik pasako dira jarduera guztiak egiteko. Jarduera guztiak amaitzean, azkeneko 15 minutuak, talde osoa elkartuko da eta jarduerei buruz hitz egingo dugu, galderak eginez… Horrela haurrak haien emozioak, sentimenduak, iritziak , zalantzak...azalduko dituzte. Taldekatzearen arrazoiak, haurren arteko kooperazioa eta ikasleen eta hezitzaileen arteko sozializazioa bultzatzea dira. Gainera, haurrak zeintzuk diren jakiten hasten dira eta eurek munduaren zentroa direla kontsideratzen dira. Beraz, garrantzitsua da txokoaren balioa sustatzea eta elkarlanean aritzea, haurren gaitasun guztiak garrantzia dutela jakinarazteko. Esan beharra dugu, jarduera guztiak ez ditugula txokoka egingo, izan ere, haur asko ez direnez, denok batera egin ditzaketen jarduerak ere proposatu ditugu, baita txango bat ere.
3
Unitate didaktikoa: Udaberria Ikasleek ez dute heldua bakarrik imitatzen. Bere kideek egiten dutena ere imitatu eta ikasten dute. Beraz, txokoka lan egitean, besteak behatuta, ikasleen motibazioa bultzatzen da. Gainera, metodologia honek bi abantaila nagusi ditu: batetik, bere lagunaren bidez bere burua behatu dezake, eta bestetik, bere ekintzak hobeto erregulatzeko aukerak eskaintzen dizkio. Baina ez ditu bakarrik ekintzak eta prozedurak behatu eta imitatzen, askotan jarrerak ere imitatzen ditu baita, arazoei aurre egiteko moduak bai eta emozioak ere. Jarduerak jolasaren bidez lantzen dira horrek pizten baitu haurren interesa eta jakin-mina. Beraientzat metodo erakargarria da eta horrek bultzatzen du parte hartzea, elkarlana, motibazioa, sozializazioa eta trebetasunak barneratzea. Jolasak, manipulazioa, esplorazioa, mugimendua, koordinazioa‌lantzeko aukera ematen du, modu dibertigarri batean. Espazioaren antolaketari dagokionez, honako plano honetan azalduko dugu gela nola antolatuko dugun argi ikusteko:
1. Atea
5. Marrazketa txokoa
9 eta 10. Altzairuak
2. Harrera txokoa
6. Liburutegi txokoa
11. Ispilua
3. Jolas sinbolikoaren txokoa
7. Komuna
12. Irakaslearen mahaia
4. Matematika txokoa
8. Esekitokiak
13. Ikasleen lanak gordetzeko altzairua
Denboraren antolamenduari dagokionez, unitate didaktiko honek bi asteko iraupena izango du, egunero udaberrian oinarritutako saioak eginez. Haurrak txokoka eta talde txikitan antolatuta daudenez, egun bakoitzean txoko batean egongo da talde bakoitza, beraz, txokoak eta unitate didaktikoari dagozkion ariketak txandakatzen joango dira, ikasle guztiek jarduera guztiak egin arte. Matematika eta marrazketa txokoan egingo diren jarduerak gidatuak izango dira, bertan jarduera fitxak egiteko. Jolas sinbolikoaren txokoan eta liburutegi txokoan, aldiz, unitatearekin erlazionatuta dauden baliabidez horniturik egongo dira, baina jarduera libreak izango dira.
4
Unitate didaktikoa: Udaberria Unitate didaktiko honetan hainbat material didaktiko erabiliko ditugu: Giza baliabideak: Irakasle bakarra. Izan ere, 14 haurrentzat nahikoa iruditzen baitzaigu, gainera, kontuan hartuta gure gelan ez dagoela Hezkuntza Premia Bereziak dituen haurrik. Baliabide materialak: Naturako elementuak (hostoak, loreak, zuhaixkak‌), udaberriko jakiak eta arropak, mota guztietako paperak, puzzleak, puntzoia, mozorroak‌ Aniztasunaren trataera: Ikasle bakoitza ezberdina da eta bakoitzak heltze-, garatze-...erritmo bat du eta bakoitzaren beharretara, interesetara, motibazioetara... egokitu behar gara. Horretarako, eskolak egin behar duena da alde ezberdin horiek orekatzea izango da. Jarduerak egiteko garaian ere, denen interesa hartu behar da kontuan, ez dugu jarduera bat besterik gabe egin behar.
HELBURUAK 1. Inguruarekiko interesa piztea eta hura aztertzea naturako elementuak ezagutzeko, hiztegia barneratzeko eta edozein egoeratan adierazteko. 2. Urtaroaren inguruko elementuak aztertzea koloreak ezagutzeko, urtaroak bereizten ikasteko, eta urtaro horretan aurkitzen diren elementuak ere bereizten ikasteko. 3. Ingurunearekiko harreman egokia izatea, honekiko errespetuzko jarrera bat edukitzeko. Eta horretarako, arauak zergatik eta zertarako dauden ulertzea eta hauek betetzen jakitea. 4. Baliabide ezberdinak kudeatzea, material ezberdinekin lan egin daitekela ikasteko. 5. Jarduerak burutzerako orduan txandak errespetatzea, taldekidetza mantentzeko. 6. Taldearen parte hartzea sustatzea, emozioak bereizten eta adierazten ikasteko. 7. Gorputz atalak ezagutzea eta kontrolatzea, zer aukera eskaintzen dizkien eta mugak non dauden jakiteko. 8. Psikomotrizitate fina lantzea, gorputzaren tonua, oreka eta mugimenduaren koordinazioa lantzea, gorputzaren psikomotrizitatea hobetzeko. 9.
garapen egoki bat bermatzeko.
10. Tamainak bereizten ikastea eta zenbakien eta kopuruaren arteko lotura egitea, garapen logikomatematikoa emateko. 11. Jarraibideen, ipuinen eta abestien edukiak ulertzea, garapen linguistikoa eta zentzumenak garatzeko. 12. Zenbakien eta kopuruaren arteko lotura egitea, garapen logiko-matematikoa emateko.
5
Unitate didaktikoa: Udaberria 13. Jarraibideen, ipuinen eta abestien edukiak ulertzea, garapen linguistikoa eta zentzumenak garatzeko. 14. Gorputzaren tonua, oreka psikomotrizitatea hobetzeko.
eta
mugimenduaren
koordinazioa
lantzea,
gorputzaren
EDUKIAK Prozedurazkoak
Kontzeptuzkoak
Jarrerazkoak
Ezberdintasunak egiten jakitea Hausnarketak egitea Azalpenak ematen eta entzuten
Hostoak Loreak Animaliak Koloreak Arropak Tamainak Zenbakiak Soinuak
Naturarekiko errespetua Ikaskideekiko errespetua Elkarkidetza Txandak errespetatzea Materiala zaintzea Arauak errespetatzea
EBALUAZIO IRIZPIDEAK
Ingurunearekiko interesa azaldu du? Ingurunea eta bertako objektuak aztertu ditu? Udaberriko elementuak, materialak… beste urtarokoengandik ezberdindu ditu? Edukiak ulertu eta barneratu ditu? Jarduerekiko interesa azaltzen du? Arauak errespetatu ditu? Taldekako jarduerak egiteko garaian ondo moldatu da? Ikaskideak errespetatu ditu? Ikaskideekin erlazionatzen da? Materiala zaindu du? Jardueratan haien emozioak azaldu ditu? Handia- txikia kontzeptuak ezagutu eta bereizten ditu? Zenbakiak ezagutu eta bereizten ditu? Ipuinak ulertzen ditu? Ipuinetan interesa jartzen du? Ondo pasa dute?
6
Unitate didaktikoa: Udaberria
EBALUAZIO PROZESUA Ebaluazioa, hezkuntza – prozesuaren zati garrantzitsu bat denez, honako irizpide hauek hartuko ditugu kontuan: batetik, zer ebaluatuko dugun; bestetik, nola ebaluatuko dugun eta azkenik, noiz ebaluatuko dugun azalduko dugu. Ebaluazioa ikasle nahiz irakasleari aplikatuko diogu. Zer? Ikasleei dagokionez, haur bakoitzaren egoera kontuan izanik, unitatean zehar haurrak unitatean ezarritako helburuak lortu dituen ala ez ebaluatuko dugu. Horrez gain, unitate didaktiko honetan eginiko edukiak haurrentzat egokiak izan diren ala ez baloratuko dugu. Bestalde irakasleari dagokionez, ebaluatuko dugu ea ezarritako helburu orokorra nahiz espezifikoak lortu diren ala ez; erabili diren materialak egokiak izan diren ala ez; jarduerei ezarritako denbora nahikoa izan den ala ez. Nola? Ebaluazioa orokorra, jarraitua eta prestakuntzakoa izango da, baita zuzena eta sistematikoa ere. Horrelako ebaluaketa egiteko erabiliko dugun metodologia behaketa izango da. Eguneroko behaketa izan behar du horrek eta horretarako, komenigarria izango da noizean behin apunte batzuk hartzea, bai haurren inguruan baita hezitzailearen inguruan. Bestalde, behatzerako garaian irakasleak honako tresnak erabiliko ditu: Gelako egunerokoa:. Irakasleak egunero jardunaldiko esperientziak, behaketak eta bere sentsazio eta balorazio nahiz iritzi pertsonalak jasoko ditu. Honek informazio orokorra bilatzen laguntzen baitu. Elkarrizketen bidez guraso nahiz haurrekin. Erregistro taularen bidez, non, garapen-prozesuaren arlo guztien bilakaerari buruzko informazio emango digun. Noiz? Lehenik, unitate didaktikoaren hasieran ebaluazio bat egingo dugu haurrek zenbat dakien jakiteko. Eta bestetik, lehen adierazi bezala, irakasleak egunero behatuko ditu haurrak, jardueren hasiera, jarduera egiten ari diren momentuan eta behin jarduera bukatzen dutenean. Azkenik, unitate didaktikoa bukatzerakoan, beste ebaluaketa bat egingo dugu haurrek zer ikasi duten jakiteko. Behaketa horietan lortutako informazioa, erregistro taulen bidez adieraziko dugu.
7