Natuurlijk najaar 2013 | Landal GreenParks

G R AT I S U I T G A V E V A N L A N D A L G R E E N P A R K S | na j aar 2 0 1 3

Zoveel te zien en te beleven!

r u u t n o v a

Buiten wacht het

En verder: Nieuwe parken Reportages Lokale lekkernijen Landal Ski Life Kortingen

54 58 38

32 5

Reportages 8 De Nieuwe Wildernis 12 Landal Ski Life 28 Ontdek de Gelderse Streken 30 Uitwaaien op de Wadden 42 Stadswandeling Groningen 44 Snoep van de Sint 48 Wandelen rond de meren van l’Eau d’Heure 54 Zwieren langs het Lipnomeer in Tsjechië 56 Beleef Limburg op Landal Hoog Vaals 58 Zilt en zoet Zeeland 60 Bruisend Boedapest in Hongarije 66 Koninklijke kerst

Interviews 52 Wellnessmedewerkers

2

natuurlijk najaar 2013

30

17

63

Natuur & streekproducten 5 Nieuws en tips uit de natuur 24 De otter: in het water en op het land 34 Lokale lekkernijen: kaas!

38 Natuurmonumenten Oerrr Uitgelicht 18 Met familie, vrienden of collega’s op vakantie: groepsaccommodaties in alle soorten en maten 20 Luxe en kinderpret bij Hof van Saksen 64 Evenementen in de herfstvakantie 69 Fietsen rond Winterberg in Sauerland 73 Subtropisch met een groen hart

34

60

24 Nieuws 17 Landal Alpine Lodge Lenzerheide 32 Nieuw: Landal Amerongse Berg 37 De vorstelijke Veluwe: Landal Landgoed ’t Loo 40 Tips voor een dagje uit 50 Culturele uitstapjes 63 Nieuw: Landal Waterpark Terherne 72 Nieuws van de parken 74 Nog meer luxe en vernieuwing 75 Nieuw: Landal Resort Eifeler Tor Kidz 79 Bollo speelt ik zie, ik zie wat jij niet ziet 80 Kom mee naar buiten!

En verder

62 Twitteractie 70 Ingezonden: berichten en foto’s van gasten 71 Wat een plaatje!

76 Puzzel 77 Kortingen 82 Hier vindt u onze parken najaar 2013 natuurlijk

3

Beste gast

Wat hoor ik daar voor ge-Twitter?

Het najaar komt eraan. De tijd van vallende blaadjes en knisperende sneeuw. Ik hou van dit seizoen met zijn veranderend landschap. De natuur is in beweging en dat zie je! Een prachtige tijd om naar buiten te gaan. In mijn standaard uitrusting zit mijn fotocamera, zodat ik alle mooie momenten vast kan leggen en er thuis van kan nagenieten!

Vraag is alleen, waar vind ik de mooiste herfstbomen en waar kom ik met een beetje geluk een hert tegen? Misschien herkent u dat wel. Ergens kriebelt de wens om die prachtige natuur in beeld te vangen. De fotoreportage in deze Natuurlijk van de Oostvaardersplassen is een geweldige inspiratiebron.

Waar moet ik zijn op welk moment? Dat lijkt een onmogelijk dilemma. Toch heb ik er een oplossing voor gevonden! Sinds drie jaar beleef ik veel plezier met Twitter. Ik verstuur zelf berichten en volg andere twitteraars. Dat levert een wereld aan goeie tips op! Zo zijn er bijvoorbeeld boswachters die via Twitter doorgeven welke wandelroutes op dat moment prachtig zijn. Of een vogelspotter meldt dat hij net een ijsvogel heeft gezien.

Met uw smartphone in de hand zijn de mogelijkheden oneindig. Zo zijn er handige app’s die u op elk moment van wandel- of fietsroutes voorzien.

Ook kunt u GPS gebruiken om uw route uit te stippelen. En als u twittert waar u bent, nemen anderen uw tips misschien mee in het kiezen van hun uitje! Naast de fotocamera gaat mijn smartphone dus ook mee. Enige punt van aandacht: stop uw smartphone ook weer in uw jas en geniet van de natuur!

Ik ben benieuwd op welke plekken ik dit jaar zal belanden. U ook?

Volg ons op Twitter @landalnl en/of @bashoogland. Ik hoop in ieder geval dat ik u het komend seizoen mag verwelkomen op een van onze parken, waar we met het hele team klaarstaan om u een geweldige tijd te bezorgen. Uw vakantie is immers ons vak. Aan uitstapjes in de natuur zal het u niet hoeven ont­breken. Graag tot ziens op een van onze parken!

Bas Hoogland, Commercieel Directeur

4

Heerlijk naar buiten!

De nazomerzon schijnt, de kleuren veranderen en de blaadjes beginnen te vallen. Nog even en de kleurrijke herfst begint. Het is genieten buiten! Natuurlijk heeft voor u weer een paar fijne tips om volop te genieten van het buitenleven.

Koud buiten?

Natuur Nieuws en tips ui de natu t ur

Help de vogels een handje!

Vogels kunnen in onze Hollandse koude winters wel wat hulp gebruiken. U kunt bijvoorbeeld een vetbol voor ze maken. Hiervoor mengt u zonnepitten, hennepzaad en maanzaad met broodkruim en gesmolten reuzel. Als het mengsel is gestold, hangt u de bol in een netje op. Nog eenvoudiger is een netje vullen met pinda’s in de dop of maak er een slinger van. Bijkomend voordeel is dat u precies weet waar u vogels kunt spotten!

Seizoensgroenten op tafel Smaken van de herfst

Kus m e!

Tegen de kerst en jaarwisseling hangen veel mensen een maretak – ook wel mistletoe genoemd – boven de deur. Niet voor niets: wie eronder gaat staan, mag volgens de traditie spontaan gekust worden! In het wild kunt u de maretak het hele jaar door tegenkomen: hij groeit op populieren, appelbomen en eiken.

In het najaar is het weer tijd voor volle, aardse smaken. De groenten die daarbij horen zijn bijvoorbeeld maïskolf, pompoen, broccoli en witlof. Een bijzondere herfstgroente is pastinaak. Zelfs kinderen zijn hiermee te verleiden! Snij dikke frieten van de pastinaak en bak ze in een koekenpan (niet te veel tegelijk). Kijk ze eens smakelijk eten!

Koning Winter komt kijken wat de pot schaft Wanneer het buiten koud is en de dagen kort zijn, groeit de behoefte aan voedzame kost. Tijd voor warme soepen en geurige puree. Echte wintergroenten zijn prei, spinazie, boerenkool en bijvoorbeeld spruitjes of knolselderij. En kunt u wel wat extra vitaminen gebruiken? Gekookte bietjes geven een krachtige boost!

najaar 2013 natuurlijk

5

Natuur Wonderschoon

Salland

n e v e l n e t i u h et b App’s voor

Stel, u staat midden op de Veluwe en ziet een prachtige oude boom staan. Dan zou het toch geweldig zijn om ter plaatse op te kunnen zoeken om welke boom het gaat? Natuurlijk zocht de leukste app’s bij elkaar. Zo bent u overal verzekerd van handige én actuele informatie over de omgeving.

Natuur Routes

Bent u toe aan rust, ruimte, prachtige natuurgebieden én een blik op historisch Nederland? Breng dan een bezoek aan de streek Salland in de provincie Overijssel. De parken Landal Twenhaarsveld, Landgoed De Hellendoornse Berg en Landgoed De Elsgraven liggen in deze streek met heidevelden, bossen, natuur­reservaten en uiterwaarden. Ook zijn de parken Landal De Vlegge en Landal De Witte Bergen te vinden in de provincie Overijssel. Gaat u op pad, dan voert de weg onder andere langs oude kastelen, gerestaureerde molens en traditionele monumentale boerderijen. Een fantastisch wandelen fietsgebied.

Historische steden Ook mag u een bezoekje aan Hanzestad Deventer niet missen. Dit gezellige stadje is rijk aan historische gebouwen en prachtige musea zoals het Historisch Museum of het Speelgoedmuseum. In het bruisende centrum is het heerlijk winkelen en genieten van een kopje koffie. Vanzelfsprekend kunt u de ‘Deventer koek’ daarbij niet laten liggen! Zin in nog meer stadse uitstapjes? Zwolle en Coevorden liggen ook in de buurt.

Meer weten over de omgeving van Salland? Vraag naar wandelroutes en bezienswaardigheden bij de receptie op een van bovengenoemde parken.

6

natuurlijk najaar 2013

Een unieke manier om de natuur te beleven! Deze gratis app van Natuurmonumenten voor Android en iPhone biedt wandel-, fiets- en vaarroutes door de mooiste natuurgebieden van Nederland. U geeft aan waar u bent en de app voorziet u van de dichtstbijzijnde routes met beschrijvingen mét foto’s en begeleidende verhalen van boswachters. Van korte routes voor een gezin met kinderen tot langeafstandsroutes voor de geoefende wandelaar.

Roofvogels en uilen van Nederland ETI BioInformatics Deze app voor Android en iPhone kost € 2,69 en geeft informatie over 42 soorten roofvogels en uilen in Nederland. Met foto’s, tekeningen, geluiden en aanwijzingen leert u hoe u soorten kunt identificeren.

Leafsnap Deze gratis

app voor iPhone en iPad herkent bomen aan de foto die u maakt van het blad.

Track Met deze app voor Android (gratis demo of € 2,40 voor de volledige app) weet u precies waar u bent, waar u bent geweest en waar u naar toe kunt gaan. Ook handig als u onverhoopt de weg bent kwijt geraakt!

Sneeuwhoogte+ Met deze gratis app voor iPhone ziet u onder andere hoeveel sneeuw er op uw piste ligt en hoeveel er nog gaat vallen. Hetzelfde doet de gratis app Sneeuwhoogte.nl voor Android en iPhone.

Een must voor fanatieke skiërs!

Twittertip!

Wilt u de meest actuele tips over wat u kunt ontdekken in de natuur en leuke natuuruitjes?

Volg dan de boswachters van Natuurmonumenten op Twitter! Op www.natuurmonumenten.nl/­ twitterende-boswachters vindt u alle twitterende boswachters in uw omgeving.

stoven Lekker en feestelijk:

Kastanjes poffen

Stoofpeertjes maken moeilijk? Zeker niet, het enige wat u hoeft te doen is op tijd beginnen!

Wat heeft u nodig: • S toofpeertjes, geschild (neem zoveel peertjes als rechtop in de pan passen).

• 1 fles rode port.

• 1 citroen in 4 partjes.

• 1 kaneelstokje of een halve theelepel kaneelpoeder.

• 2 eetlepels suiker.

• Eventueel enkele stuks steranijs.

Zet de peertjes rechtop in een pan met dikke bodem. Zorg dat ze net onder staan met half port, half water. Voeg de rest van de ingrediënten toe en kook de peertjes in 2 tot 3 uur op laag vuur zachtjes gaar.

d e h erfst gaat in In spin

Spinnen zijn er het hele jaar, maar in de herfst komt u ze extra vaak tegen.

Dit komt omdat veel spinnen dan volwassen worden. In de tuin, tussen takken, op balkons. Overal kunt u grote webben – ’s ochtends met prachtige dauwdruppels erin – tegenkomen. De bekendste spin is de kruisspin. Met hun wielvormige

web van kleverige draden vangen ze kleine insecten, zoals vliegen en wespen. Jaag de spinnen dus vooral niet weg, het zijn nuttige dieren! Hoe mooier de zomer, hoe meer voedsel en hoe meer spinnen u tegenkomt in de herfst. Zodra het echt koud wordt, zoeken de spinnen de warmte op en verdwijnen ze tijdelijk uit het natuurbeeld.

De herfst is hét moment om een prachtige wandeling door de veelkleurige bossen te maken. Vergeet dan niet de kastanjes die u onderweg ziet liggen, mee te nemen. Gepofte kastanjes zijn een heerlijke én makkelijke herfstsnack.

Het recept Snijd met een scherp mesje een kruisje in de bovenkant. Hierna poft u de ­kastanjes 10 minuten in de oven op 220 graden of 20 minuten in de koeken­pan met een klontje boter.

Helemaal spannend is poffen in de open haard: u legt de kastanjes direct in het vuur. Zodra ze open gesprongen zijn, haalt u ze er met een barbecuetang uit. Even af laten koelen en pellen maar. Doe als de Italianen en serveer er een glas prosecco bij.

n o u B etito! app najaar 2013 natuurlijk

7

Reportage

De Nieuwe Wildernis Wat ooit bedoeld was als industrieterrein is vandaag de dag een natuurgebied met internationale allure. In de Flevopolder ligt natuurgebied de Oostvaardersplassen. Cameraman en regisseur op locatie Ruben Smit maakte er met een filmploeg een indrukwekkende bioscoopfilm van: De Nieuwe Wildernis.

Een portret van een ongerept stuk wildernis op Nederlandse bodem.

Ruim twee jaar heeft een filmploeg van vijftien mensen onder aansturing van filmmaker Ruben Smit in de Oostvaardersplassen gefilmd.

Ruben vertelt met veel enthousiasme over het unieke natuurgebied: “Het is zesduizend hectare groot en bestaat voor het overgrote deel uit moeras. De uitgestrektheid van het gebied is heel indrukwekkend. Zo ver als je kunt kijken zie je grasland, een soort savanne. Er leven enorme aantallen hoefdieren, zoals wilde paarden. In de Oostvaardersplassen leeft de grootste, in het wild levende kudde konikpaarden. Dit gebied levert beelden op die je nooit in Nederland zou verwachten.”

Beelden zeggen meer dan woorden In de film zijn het vooral het verhaal van de natuur en de beelden die aangrijpen. Ruben en zijn team maakten tijdens de lange filmdagen ook vele foto’s. Natuurlijk koos er samen met de filmmaker een aantal uit en vroeg Ruben naar het verhaal achter de foto.

“In de nazomer blijven de konikpaarden een korte periode in een grote groep bij elkaar om te paren. Op het moment dat de hele kudde gaat rennen, trilt de grond zó hard dat je niet meer kunt filmen. Zelfs op een kilometer afstand voel je ze aankomen. Het is oppassen geblazen. Als je niet uitkijkt, lopen ze dwars over je heen.”

8

natuurlijk najaar 2013

“Spreeuwen spelen een belangrijke rol in de film. Op deze foto zit een groep kwetterende spreeuwen, ergens in oktober. Dat is ook de tijd dat de herten gaan paren.

Die gelaagdheid van groepen dieren, die zo kenmerkend is voor de Oostvaardersplassen, probeer ik te vangen in mijn beelden.”

“Deze heckrundstieren zijn nazaten van het oerrund, dat vroeger in Nederland leefde. De stieren leven normaal los van de kudde koeien, maar in de nazomer komen ze bij elkaar om te paren.

De stieren staan dan dagenlang tegenover elkaar te grommen en het komt regelmatig tot een gevecht. De week daarna lopen de mannetjes weer bij elkaar of alleen. Na ontelbare uren filmen begonnen we de stieren te herkennen en hebben we ze ieder een naam gegeven.” najaar 2013 natuurlijk

9

Reportage

“Dit edelhert is aan het ‘burlen’. De manier voor de mannetjes om een vrouwtje te veroveren. Hij produceert dit oergeluid alleen in de maand oktober. Er zijn rond de 3.500 edelherten in het gebied, dus als u in oktober in de Oostvaardersplassen bent, bent u getuige van een waanzinnig spektakel. Zó veel geluid; erg bijzonder.”

Parken in de buurt van de Oostvaardersplassen • Landal Waterparc Veluwemeer, ca. 24 kilometer • Landal Heihaas, ca. 43 kilometer • Landal De Veluwse Hoevegaerde, ca. 45 kilometer • Landal Landgoed ’t Loo, ca. 58 kilometer

“Natuurgebied de Oostvaarders­ plassen is de bakermat van veel natuur in Nederland en Europa. Het bestaan van dit gebied heeft gezorgd voor de terugkeer van veel vogelsoorten.

Zo is dit de eerste plek in Nederland waar de zeearend weer kwam broeden, nadat hij in de Middeleeuwen voor het laatst had gebroed in Nederland. Typerend voor de zeearend is dat hij vaak in kale boomtoppen zit. Met zijn tweeënhalve meter spanwijdte wordt hij ook wel de keizer onder de vogels genoemd.”

10

“Het ecosysteem van de Oostvaardersplassen drijft op massaliteit. De aantallen van de soorten dieren zijn heel groot.

Zo broedt de grauwe gans in duizenden paren tegelijk. Dit betekent helaas ook dat niet alle kuikens het overleven. Een gans heeft gemiddeld acht tot tien eieren per nest, waarvan er zo’n acht uitkomen. Meestal overleeft maar één gansje het nest.”

“Een natuurfilm maken van deze omvang is een test in uithoudingsvermogen. Je moet goed bestand zijn tegen lange dagen en kou. Het vraagt ook een flinke dosis intuïtie. Je moet precies aanvoelen wanneer je waar moet zijn. Ik ben vooral trots op de scènes waarin we laten zien welke onderlinge relaties er zijn tussen de dieren.

We hebben bijvoorbeeld prachtige beelden van een liefdesscène tussen konikpaarden. Zo laten we zien dat het gebied meer is dan een verzameling wilde dieren.”

“Om vanaf het water opnamen te kunnen maken van de kolonies aalscholvers, hebben we een filmhut in het water gebouwd. Het was een heel gedoe om de hut te maken en ook om er te komen. Maar het is spectaculair om daar te zitten. Op slechts enkele tientallen meters van de visetende vogels. Die jungle van duizenden krijsende vogels is heel bizar en indrukwekkend tegelijk.”

Win kaarten voor De Nieuwe Wildernis

Dit artikel is tot stand gekomen met dank aan Producent EMS FILMS. copyright www.denieuwewildernis.nl Fotograaf: Ruben Smit

De film De Nieuwe Wildernis gaat 25 september 2013 in première in Het Concertgebouw in Amsterdam. Landal GreenParks heeft 2 gratis premièrekaartjes te vergeven! Wilt u kans maken op gratis kaartjes, beantwoord dan de volgende vraag: Hoeveel konikpaarden leven er in de Oostvaardersplassen? a) 1.200 b) 1.500 c) 2.000 Onder de juiste inzendingen worden twee filmkaartjes verloot.

Stuur uw oplossing vóór 9 september naar natuurlijk@landal.nl of per post naar Landal GreenParks, Postbus 175, 2260 AD Leidschendam. Vermeld in de e-mail of op de envelop: Filmkaartjes Natuurlijk Najaar 2013.

najaar 2013 natuurlijk

11

Landal Ski Life

t e r p w u e e n S in de bergen

12

natuurlijk najaar 2013

Het geknisper van de sneeuw onder uw schoenen. Overweldigende uitzichten tot aan de verre horizon. U staat ‘op de top van de wereld’, klaar om naar beneden te suizen of een mooie wandeling te maken.

Krijgt u al de kriebels?

W

intersporters zijn er in alle soorten en maten. De één wil hooguit een paar uurtjes per dag de blauwe piste afglijden, om daarna vrolijk aan de après-ski te gaan.

De ander staat van zonsopgang tot zonsondergang op de lange latten. Een derde wil juist liever wandelen in de sneeuw en zoekt zo veel mogelijk rust in de natuur. Landal Ski Life begrijpt dat de ene wintersportvakantie de andere niet is en biedt daarom een grote diversiteit aan mogelijkheden.

Natuurlijk neemt u mee op wintersport!

l­egendarische pistes van Hoch-Ybrig en Mythenregion. Nieuw in Zwitserland is Landal Alpine Lodge Lenzerheide met maar liefst 225 kilometer aan pistes.

Ideaal voor beginners

Heerlijk wandelen

We starten in Tsjechië, het ideale wintersportland voor de beginnende skiër. De bergen zijn hier bescheiden van formaat en ideaal om de eerste schreden op de lange latten te wagen.

Ook voor kinderen is het hier een waar sneeuwparadijs met mooie oefenheuvels.

Last but not least hebben ook onze naaste oosterburen fantastische wintersportmogelijkheden. Niet alleen voor skiërs. Kijk maar eens naar de kilometerslange langlaufloipes door prachtige natuurgebieden en de heerlijke wandelroutes door wit besneeuwde bossen. Het zijn vertrouwde ingrediënten voor de Duitse wintersportgebieden.

Majestueuze bergen Gaat geen berg u te hoog? Neem dan snel een kijkje in Zwitserland, waar majestueuze pieken een spectaculair uitzicht vormen. In het skigebied van Flumserberg bij het luxe Landal Resort Walensee bijvoorbeeld kunt u op meer dan 2 kilometer hoogte letterlijk met uw hoofd in de wolken skiën! Op Landal Vierwaldstättersee heeft u ook toegang tot de vele

Gezellige après-ski We reizen door naar Oostenrijk, waar de parken uitblinken in veelzijdigheid.

Van een waar ‘ski-paradijs’ vol avontuur­lijke activiteiten, tot rustige bergdorpjes. En of u nu de gezelligheid van uitgebreide après-ski faciliteiten zoekt of de ontspanning van thermale baden, Oostenrijk heeft het.

Liefde voor de winter Eén ding hebben alle wintersporters gemeen: de liefde voor het heerlijke winterwonderland in de bergen. Dat is wat alle parken u bieden. Een verblijf in een van onze comfortabele accommodaties staat garant voor een wintersportvakantie zonder zorgen.

najaar 2013 natuurlijk

13

Landal Ski Life

Berlijn

Bremen

Zo veel keus!

Hannover Osnabrück

Weet u al welk wintersportparadijs u wilt bezoeken? Wordt het Duitsland, Oostenrijk, Tsjechië of Zwitserland? Landal Ski Life heeft in alle vier de landen de mooiste plekken voor u uitgezocht. We zetten de verschillende parken voor u op een rijtje:

Du itsla nd 19 km

Landal Salztal Paradies

4 km

2,2 km

Een zeer familievriendelijk park, fraai gelegen op een berghelling. U kijkt vanaf uw chalet uit op de skipiste. Ook langlaufers komen in Winterberg enorm aan hun trekken. Op slechts 3,5 uur rijden vanaf Utrecht is dit bovendien een ideale bestemming voor een weekendje weg met familie of vrienden.

Linz

Winterberg

Keulen

Landal Winterberg 30 km

Salztal Paradies

0,5 km

1,5 km

Een perfecte locatie voor beginners op de ski’s. Wie liever geen ski’s onder wil binden, kan heerlijke wandelingen maken door de prachtige natuur van de Harz. En de kinderen? Die leven zich na de nodige sneeuwpret uit in het zwemparadijs met onder andere een wildwaterbaan en een 100 meter lange glijbaan.

Wenen

Salzburg

Brandnertal Chalet Matin Innsbruck Hochmontafon

Rehrenberg Zell am See

Katschberg Bad Kleinkirchheim

Parken van Landal Ski Life in Oostenrijk

Oos ten r ijk

Landal Bad Kleinkirchheim 18 km

77 km

Landal Katschberg Landal Chalet Matin 22 km

30 km

3 km

8 km

Dit charmante park met uitzicht op het Klosterdal is een plek voor echte rust- en stiltezoekers. Gasten kunnen Een top-skigebied voor alle niveaus. gebruikmaken van de voorzieningen En extra leuk: vanaf het park kunt u van het op circa 15 minuten verder zo de pistes op. Na inspanning in de sneeuw, kunt u uw spieren ontspannen gelegen Landal Brandnertal.

En voor wie eens wat anders wil in de geneeskrachtige warmwater­ dan skiën: er zijn verschillende bronnen van Therme St. Kathrein natuurrodelbanen in de omgeving. (op loopafstand van het park).

Landal Brandnertal 22 km

30 km

3 km

Een rustige bestemming zonder massatoerisme, met alle voorzieningen voor een heerlijke vakantie. Zoals een zeer afwisselend skigebied, fantastische langlaufloipes en wandelroutes met prachtige panorama’s. Aan het einde van de dag geniet u lekker na op het terras van het restaurant.

14

natuurlijk najaar 2013

De materialen en lessen van Landal Ski Life zijn niet alleen kwalitatief hoogwaardig, maar ook nog eens voordelig. Als u bij uw reservering meteen uw skilessen en/of -materialen boekt, ontvangt u op de meeste parken in Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland en Tsjechië 5% korting. Het is aan te raden de skilessen vooraf te reserveren om teleurstellingen te voorkomen.

De korting is geldig voor skiverhuur (lessen zijn uitgesloten van deze korting). Neem voor meer informatie contact op met ons Contact Center: 0900-8488 (€ 0,20 p. min.) of kijk op www.landalskilife.nl/skiverhuur

Landal Hochmontafon 66 km

51 km

30 km

Dit park ligt in het idyllische bergdorp Gargellen, dat een sneeuwzeker ski­ gebied heeft met een hoogte van 650 tot 2.300 meter. U kunt direct vanuit uw appartement de piste op skiën. En wat dacht u van een trektocht op sneeuwschoenen of een ritje in een heuse arrenslee?

10 km

50 km

10 km

Naast een sneeuwzeker skigebied biedt Katschberg (op 1.640 meter hoogte) ook heel gezellige en uitgebreide après-skimogelijkheden. U kunt direct vanuit uw appartement de piste op. Voor wie na zonsondergang nog graag op de latten staat: u kunt avondskiën op de verlichte Königswiese-piste.

Landal Rehrenberg 90 km

95 km

15 km

Met 200 kilometer aan pistes is het skigebied Saalbach-Hinterglemm een waar skiparadijs. Bovendien is er in Kaprun een gletsjer, een klein half uur rijden van het park, waar u van half september tot eind juni op kunt skiën.

Tiefschneepisten, buckelpisten en avondskiën, het is er allemaal. Niet voor niets wordt dit skigebied ‘het skicircus’ genoemd.

Parken van Landal Ski Life in Duitsland

Zürich Luzern Bern

Resort Walensee Vierwaldstättersee Alpine Lodge Lenzerheide

Genève

Parken van Landal Ski Life in Zwitserland

Z witserla nd

NIEUW! Landal Alpine Lodge Lenzerheide 105 km

94 km

26 km

Dit spiksplinternieuwe park ligt boven de 1.500 meter en laat zich alleen maar in superlatieven omschrijven. Het ligt in een van de mooiste skigebieden van Zwitserland en heeft door de verbinding met Arosa 225 kilometer aan pistes. Ook vindt u er een van de langste rodelbanen van de wereld en speciaal voor snowboarders is er het geweldige Snowpark.

Landal Vierwaldstättersee 07 km

21 km

7 km

Het betoverende landschap rondom het Vierwoudstedenmeer kan het beste skiënd, langlaufend en wandelend verkend worden.

Tsjec h ië Karlovy Vary Praag

Brno

Marina Lipno

Cesky Krumlov

Park van Landal GreenParks in Tsjechië

Na afloop is het heerlijk relaxen in het schitterende Romeins-Ierse thermencomplex op het park. U vindt hier onder meer stoom­ baden, zout- en warmwaterbaden en een groot saunalandschap.

Landal Resort Walensee 19 km

39 km

7 km

In dit best bewaarde geheim onder de skigebieden kunt u van november tot april skiën. Sneeuw ligt er gegarandeerd.

Speciale evenementen als fakkelskiën en tochten op sneeuwschoenen bij volle maan, maken uw vakantie onver­getelijk. Heel bijzonder ook zijn de halve dagtochten met een hondenslee.

Landal Marina Lipno 6 km

2 km

Een ideaal gebied voor beginnende skiërs en gezinnen met kleine kinderen. De kleintjes vermaken zich opperbest in het Kinderskiland. Voor de schaatsers is er de 10 kilometer lange natuurijs­baan op het Lipnomeer.

Cultuur­liefhebbers halen hun hart op in het UNESCO werelderfgoedstadje eský Krumlov, op 30 kilometer van het park.

Voorpret

Vindt u het moeilijk kiezen uit de verschillende parken van Landal Ski Life? Op www.landalskilife.nl kunt u video’s bekijken met sfeer­ impressies van alle parken.

Bovendien krijgt u per park een uitgebreide omschrijving van onder andere de accom­ modaties, de faciliteiten en activiteiten op het park plus tips voor uitstapjes in de omgeving.

Per park kunt u op de overzichtskaart (te vinden onder: skigebied + naam park) zien welke pistes er zijn. Kunt u meteen checken of het niveau en de faciliteiten aansluiten bij uw wensen. En wilt u alvast weten hoeveel sneeuw er ligt en wat de weersverwachting is? Vanaf december 2013 vindt u ook deze informatie op de site, op www.landalskilife.nl/­ sneeuwhoogte

najaar 2013 natuurlijk

15

Landal Ski Life

Oostenrijks winterpretarrangement

Dit speciale winterarrangement is een leuke en ontspannen aanvulling op uw wintersport­ vakantie. Te reserveren van half december tot en met eind maart op de parken Landal Rehrenberg, Katschberg, Bad Kleinkirchheim, Brandnertal, Chalet Matin en Hochmontafon.

Het arrangement bestaat uit: • Opgemaakte bedden bij aankomst (exclusief huur bedlinnen).

• Een handdoekenpakket p.p.

• Een keukendoekenpakket.

• Een pakket haardblokken.

• Originele Oostenrijkse ‘Mozartkugeln’ (liggen bij aankomst voor u klaar).

• Eén ochtend, verse broodjes (twee broodjes p.p.) gratis bij de accommodatie bezorgd.

• Eén dag een slee ter beschikking (borg € 10,-).

Prijs: € 25,- (basis) + € 7,50 p.p.

Kijk op de site bij het Oostenrijkse park van uw keus bij ‘Arrangementen’.

16

natuurlijk najaar 2013

Speciaal voor de kids Kinderen & sneeuw is een gouden combinatie, de kleintjes kunnen geen genoeg krijgen van spelen in de sneeuw. Om te zorgen dat de wintersport­vakantie voor iedereen een feest is, heeft Landal Ski Life speciale kinder­faciliteiten op de parken.

• I n het Kinderskiland krijgen kinderen de eerste beginselen van het skiën bijgebracht, door ervaren ski- of snowboardleraren. Glijden, vallen, opstaan en opnieuw proberen, veilig op een aparte kinderpiste. De skilessen zijn direct op uw park te boeken, voor kinderen vanaf 3 jaar.

• Een kinderprogramma zorgt ook off-piste voor plezier. De allerkleinsten vermaken zich in de Bollo Club, waar ze naar hartenlust kunnen knutselen, kliederen en spelen. Voor iets oudere kinderen is er een uitgebreid Fun & Entertainmentprogramma.

•S ommige parken bieden ook kinderopvang aan (vanaf 3 jaar).

• En als uw kinderen even geen

zin hebben om op de ski’s te staan, kunnen ze lekker plonzen in het kinderzwembad.

Landal Ski Life biedt heel kindvriendelijke vakanties aan. Dat wordt extra onderstreept door het Kids WintersportTip!keurmerk. Dit keurmerk is door Kids vakantiegids en Zoover Vakantie­beoordeling aan zeven parken uitgereikt: Landal Winterberg, Salztal Paradies, Brandnertal, Hochmontafon, Bad Kleinkirchheim, Vierwaldstättersee en Marina Lipno.

www.landalskilife.nl/kindvriendelijk

Parknieuws NIEUW PARK

Deze winter opent Landal Alpine Lodge Lenzerheide zijn deuren. Een zeer luxueus park ten zuidwesten van Davos.

Waar anders vindt u 225 kilometer pistes vol verse sneeuw?

En de omgeving van het schilderachtige Lenzerheide heeft nog héél veel meer te bieden.

e x u l e w u e i N in Zwitserland

Landal Alpine Lodge Lenzerheide

V

anuit het park stapt u zo de skipiste op. Het dal van ­Lenzerheide is een paradijs voor de ware skiliefhebber. Maar ook beginnende skiërs komen hier ­ruimschoots aan hun trekken. Het skigebied van Lenzerheide alleen heeft al 56 pistes in allerlei verschillende ­moeilijkheidsgraden. Door de ­verbinding met skigebied Arosa zijn de mogelijkheden op de in totaal 225 ­kilometer aan pisten oneindig groot.

Maar er is meer…

Naast skiën kunt u in Lenzerheide ook naar hartenlust wandelen of langlaufen.

Speciaal voor snowboarders is er een spectaculair Snowpark waar u uw kunsten kunt vertonen. Zelfs schaatsen is het hele jaar door mogelijk. Er is zowel een ijshal als een natuurijsbaan.

Comfort en luxe Kenmerkend voor de appartementen is dat ze voorzien zijn van een moderne hoogwaardige en sfeervolle inrichting.

Of u kiest voor een luxe penthouse met fantastisch uitzicht. Ook de chalets zijn bijzonder luxe en geschikt voor wat grotere gezelschappen. De 6- en 8-persoons chalets zijn verdeeld over twee verdiepingen en zijn daarmee in feite een twee-onder-een-kapwoning.

Op en rond het park zijn er vele faciliteiten. Zo is er een gezellige open haard lounge, restaurant, fitnessruimte, binnenzwembad en op een steenworp afstand van het park ook een subtropisch zwembad met wellnessfaciliteiten.

Op 7 december 2013 opent het park zijn deuren. www.landal.nl/lenzerheide

najaar 2013 natuurlijk

17

Uitgelicht

Veel variatie in accommodaties

Wist u dat Landal GreenParks accommodaties heeft in alle soorten en maten?

Ook voor groepen van twaalf of meer hebben we veel keus. Een familie-uitje, op pad met vrienden of een bijzondere reünie? Natuurlijk licht een paar voorbeelden voor u uit.

Met de hele club fietsend door Drenthe

Met de fietsclub Drenthe ontdekken? Dan zit u goed op Landal Aelderholt. De sfeervolle bungalows voor groepen van twaalf, veertien of zestien personen zijn opgetrokken in boerderijstijl en van alle gemakken voorzien. Bovendien zijn ze uitgerust met privé-sauna en zonnebank. Dat komt goed uit na een inspannende fietstocht naar de hunebedden, de bossen of het veen.

Het water op met de hele familie

Een open vaarverbinding met het Lauwersmeer, dat is een waar paradijs voor watersportlief­ hebbers! Heeft u zin om de hele familie mee te nemen het water op? Dan is de poortwoning voor maximaal twaalf personen op Landal Esonstad een uitkomst. Er is ook een eigen afvaartplaats voor de Watertaxi en de m.s. Esonborg naar Schiermonnikoog. Een bezoekje aan dit ­Waddeneiland zorgt zeker voor mooie herinneringen aan uw gezellig samenzijn!

Landal Rabbit Hill

Vakantie voor slechthorenden leuker en veiliger bij Landal!

Landal GreenParks introduceert in samenwerking met de Nederlandse Vereniging voor Slechthorenden (NVVS) de eerste vakantiewoning voor gasten met een gehoorbeperking op Landal Rabbit Hill. De bungalow op dit park, middenin de bossen van de Veluwe, is vanzelfsprekend voor iedereen geschikt. Maar hij heeft een aantal slimme aanpassingen.

Zo is er een ringleiding voor weergave van radio-, DVD- en tv-geluid.

De rookmelder is gekoppeld aan een wek- en waarschuwingssysteem.

Dit systeem zorgt ervoor dat alarmering via intense lichtsignalen gebeurt.

Ook het wekken ’s ochtends is zo geregeld. De receptie van het park is voorzien van een balie ringleiding, waarmee het helder volgen van een gesprek via de T-stand van het gehoorapparaat gewaarborgd is.

Informatie over de woning is te vinden op www.landal.nl/slechthorend

18

natuurlijk najaar 2013

Kijk voor meer accommodaties op: www.landal.nl/ accommodaties

Uitgelicht Tijd voor een reünie?

De reüniebungalow!

Op pad met vrienden, familie of een andere reüniegroep?

Huur dan een reüniebungalow. Dit is een handige combinatie van drie vrijstaande bungalows voor elk zes personen plus een grote bungalow die dienst doet als huiskamer voorzien van een ruime keuken. U vindt deze reüniebungalows op Landal Heideheuvel (Beekbergen/ Veluwe), Miggelenberg (Hoenderloo/Veluwe) en Twenhaarsveld (Holten/Twente).

Ook geschikt voor mindervalide gasten

Landal De Bloemert in Drenthe biedt bungalows voor twaalf personen in twee varianten: comfort en luxe. De comfort variant is tevens geschikt voor mindervalide gasten. De bungalow is geheel drempelvrij en voorzien van bredere deuren, een zitje in de douche en een invalidentoilet met beugels. De luxe variant bungalows zijn uiteraard ook van alle gemakken voorzien, met meerdere badkamers en zelfs een sauna en zonnebank. Er zijn op meerdere parken ­bungalows voor mindervalide gasten te vinden.

Met z’n allen over de grens op vakantie

Een aantal buitenlandse parken biedt ook plaats aan grotere groepen gasten. Het merendeel van de parken heeft bungalows voor tien personen. In Duitsland en Zwitserland kunt u terecht in bungalows tot twaalf personen.

In Duitsland zijn dit Landal Eifeler Tor, Dwergter Sand, Winterberg en Hochwald. In Zwitserland kunt u met een groep van twaalf personen terecht op Landal Vierwaldstättersee en Landal Resort Walensee.

Ieder z’n eigen bungalow Ook op de parken zonder groepsbungalows bent u van harte welkom met een groot gezelschap. De oplossing: verschillende bungalows dicht bij elkaar. U kunt meerdere bungalows bij elkaar reserveren via ons Contact Center 0900 – 8842 (_ 0,20 p.min.), Contact Center België 070 – 778080 (0,18 EUR/min).

Samen golfen in Limburg

Golfen is niet alleen een mooie sport, het is ook nog eens een leuke manier om met al uw vrienden bij te praten. Op Landal Hoog Vaals is de golfbaan wel heel dichtbij, het park beschikt over een eigen 9 holes-golfbaan.

Voor de beginners in uw gezelschap zijn er introductielessen en u kunt de benodigde spullen huren. Komt u met een grote groep?

Op Landal Hoog Vaals zijn bungalows voor twaalf tot zelfs vierentwintig personen!

najaar 2013 natuurlijk

19

Uitgelicht

Hof van Saksen: beleef bijzondere

Op het stijlvolle Hof van Saksen in Drenthe hoeft het u en uw familie aan niets te ontbreken. Ervaar de weldaad van de Spa & Wellness of geef uw zintuigen de kost in een van de restaurants. En de kinderen? Die vermaken zich naar hartenlust tijdens de spannende, ondernemende ĂŠn educatieve Kinder Academies. Uniek in Nederland!

momenten

Uitgelicht

De Bloemert Zuidlaren Assen

Hof van Saksen Het Land van Bartje Hunerwold State

Orveltermarke

Aelderholt Hoogeveen

W

ie verblijft op Hof van Saksen kan buitengewoon genieten.

Het begint meteen goed bij aankomst in uw comfortabele Saksische boerderij met rieten dak.

Hier bent u van alle gemakken en mogelijkheden voorzien. En wilt u dat het u echt aan helemaal niets ontbreekt? Reserveer dan een luxe boerderij, voorzien van een Nespresso-apparaat en master boxspringbed. Er zijn boerderijen voor twee tot zelfs vierentwintig personen.

Indoor speelplezier Op het resort kan het gezin de hele dag door actief bezig zijn. Zo biedt het zwembad met prachtig uitzicht over het meer, vele mogelijkheden. Maak eindeloze ritten van de 107 meter lange wildwaterbaan, trek baantjes in het wedstrijdbad, speel met uw kleintje in het peuterbad of ontspan heerlijk in één van de whirlpools. Zin in iets avontuurlijks? Volg dan een clinic in het

22

natuurlijk najaar 2013

zwembad met onderwaterscooters.

Tijdens een spannende watertocht worden diverse parcours afgelegd.

Aan het einde van de clinic is er ruimte om nog even te freestylen. Het indoorspeelparadijs Harrewar biedt eindeloos klimmen en klauteren, glijden van glijbanen en spelen in de ballenbak voor de allerkleinsten.

Hof van Saksen. U kunt verschillende behandelingen reserveren zoals ­massages, pakkingen, gezichts­ behandelingen en manicure of ­pedicure. Daaromheen geniet u volop van alle saunafaciliteiten, waaronder een Finse sauna, Turks stoombad of jacuzzi. Tussendoor kunt u een hapje en drankje nemen bij de open haard.

Rust en ontspanning

Kinder Academies

De plek voor volkomen ontspanning en innerlijke rust is de luxueuze en stijlvolle Spa & Wellness van

Dagelijks worden er educatieve activiteiten georganiseerd voor jonge en oudere kinderen waarbij vanzelf-

Emmen

Sp e l en en l eren Ook in het najaar is er voor de kinderen van alles te beleven en te leren. Is het guur buiten? Geen probleem, er zijn genoeg Kinder Academies met binnen足activiteiten.

Natuurlijk zet ze voor u op een rij.

sprekend het plezier voorop staat. Er zijn verschillende Kinder Academies, zodat er voor ieder kind altijd iets te leren en te beleven valt. De kinderen mogen zelfstandig meedoen aan de activiteiten, maar natuurlijk zijn ook ouders van harte welkom. Zo kunt u met eigen ogen zien wat uw kind beleeft of nog leuker, u kunt het samen beleven. Bijvoorbeeld bij de Knutsel Academie waar kinderen de mooiste creaties kunnen maken met papier, verf en potloden. Of bij MOOV Academie waar u samen bikes en racers bouwt met wielen, assen en andere onderdelen van dit handige constructiespeelgoed. De meeste academies zijn gratis; in sommige gevallen wordt een bijdrage voor de materiaalkosten gevraagd.

Ontdek Drenthe In Drenthe is het heerlijk wandelen en fietsen. Bij de receptie op het resort kunt u routes krijgen, zodat u verzekerd bent van de mooiste tochten. En heeft u zin om een dagje naar de stad te gaan?

Breng dan een bezoek aan de gezellige provinciehoofdstad Assen. In Emmen kunt u het beroemde dierenpark bezoeken en in het monumentendorp Orvelte waant u zich terug in de tijd tussen de originele Saksische boer足derijen. Wilt u meer weten over de beroemde Drentse hunebedden? Dan kunt u terecht bij het Hunebedcentrum in Borger.

Gratis wifi!

Alle boerderijen en hoofdgebouwen zijn voorzien van gratis wifi.

Knutsel Academie (vanaf 3 jaar) Kinderen die even op adem willen komen na geklim en geklauter in speelparadijs Harrewar kunnen hier gezellig knutselen met papier, verf, potloden om zo de mooiste creaties te maken.

Avonturen Academie (vanaf 6 jaar) Voor echte thrillseekers! Met een eigen gebouwd vlot de overkant van het recreatiemeer halen. Of via de klimwand de uitkijktoren beklimmen.

Ga het avontuur aan!

MOOV Academie (vanaf 6 jaar) Kinderen kunnen hun fantasie de vrije loop laten met het unieke constructiespeelgoed van hout. Met ringetjes, wielen en andere onderdelen zijn de meest bijzondere scooters en racers te maken.

Techniek Academie (vanaf 8 jaar) Met metaal, foam, hout en andere stoere materialen bouw je samen met je (groot)ouders de mooiste creaties. Maak bijvoorbeeld je eigen nestkast, boot of memohouder.

Urban Academie (12-18 jaar) Zin om even te chillen of nieuwe vrienden te ontmoeten? Kruip achter de PC, speel een spel op de X-Box of doe een potje airhockey.

Het kan hier allemaal!

Kijk voor meer informatie en alle academies op www.hofvansaksen.nl/足kinderacademies

najaar 2013 natuurlijk

23

Natuur

: r e t t o De

in het water én op 24

natuurlijk najaar 2013

het land!

Het is een waterdier dat kilometers over het land kan rennen. Hij is speels tot aan zijn dood en óók nog eens helemaal terug na decennialang ‘uitgestorven’ te zijn geweest. De otter!

D

e otter kun je écht bijzonder noemen, en niet alleen omdat hij in ons land nog steeds zeldzaam is. Neem alleen al zijn leven als een amfibie; in het water én op het land.

Otters zijn oeverbewoners. Ze leven solitair en hebben allemaal een eigen territorium (leefgebied). Om indringers buiten te houden, markeert de otter de grenzen van zijn leefgebied met poep en anale gel, het ottergeil. Zoals de meeste marterachtigen is ook de otter een nachtdier. Overdag rust hij in holten onder boomstronken, in de grond, in pijpen of ‘open en bloot’ op de oever.

Bochel Als de schemer valt, gaat deze ‘waterrat’ op pad om te jagen en te vissen.

Op zoek naar goede plekken hobbelt hij over de oever. Echt gestroomlijnd

ziet het er niet uit – een otter loopt met gebochelde rug – maar ondertussen legt hij per nacht wél makkelijk tien kilometer of meer af. Af en toe duikt hij het water in en is dan pas écht in zijn element. De otter is perfect ‘waterproof’. Omdat hij weinig onderhuids vet heeft, is een goede waterdichte vacht onontbeerlijk. Die ottervacht bestaat uit twee lagen; een laag wolof donsharen met daaroverheen een dek haren. Tussen die donsharen zitten kleine luchtbelletjes die voor isolatie zorgen. Zodra de otter onderduikt, ontsnappen de belletjes en stijgen op.

Je ziet dat aan het wateroppervlakte als een lange lijn van belletjes! Na een half uurtje is alle lucht ontsnapt en moet de otter de kant op ‘om lucht te halen’. Daartoe rolt hij zich op de rug en schuurt lekker tegen de grond.

Uitgekiend Niet alleen de beharing, ook het lijf is perfect aangepast. De kop is plat zodat neus, ogen en oren bij het zwemmen in één lijn liggen en mooi boven water blijven. Dat zwemmen gaat ‘op zijn hondjes’, met vier poten tegelijk.

najaar 2013 natuurlijk

25

Natuur

Otterfamilie

Een lekker visje

De otter heeft handige zwemvliezen tussen de tenen

Maar wel sneller natuurlijk. Otters hebben immers zwemvliezen tussen de tenen.

Duiken doet hij met zijn lijf. Door zijn rug hol en bol te trekken kronkelt hij door het water. De forse platte staart helpt mee en dient als roer; de vier poten bungelen ontspannen. Onder water sluiten speciale flapjes de neus en oren af. De ogen blijven open. Echt noodzakelijk is dat niet. De snorharen van de otter zijn namelijk heel gevoelig

Otters zijn uit de kluiten gewassen. Een mannetjesotter kan van kop tot staart wel 145 centimeter zijn met een gewicht van 10 tot 12 kilo. De vrouwtjes zijn kleiner en wegen 5 tot 7 kilo.

26

natuurlijk najaar 2013

en kunnen elke waterbeweging detecteren. Geen prooi blijft onopgemerkt.

Lekker smakken Dit waterroofdier eet voornamelijk vis (90 procent), maar haalt ook voor een kreeft, insect, worm, amfibie, rat of zelfs watervogel zijn neus niet op. Zijn beet is stevig dankzij vlijmscherpe tandjes.

Kleine prooien eet deze marterachtige uit het geslacht ‘Lutra’ in het water op, ontspannen drijvend op de rug. Met de voorpoten brengt hij het voedsel naar de bek en bijt er, luid smakkend, steeds een stukje vanaf tot de prooi met ‘huid en haar’ is verdwenen. Grote prooien worden mee op de kant genomen en zittend opgepeuzeld.

Spelen De prooien worden overigens lang niet altijd meteen doodgebeten en opge­ geten. Je kunt er immers ook eerst een

poosje mee spelen, en dat doet een otter maar al te graag. Menig prooi krijgt eerst een tikkie om deze ‘zogenaamd’ weer te laten ontsnappen om er ver­ volgens opnieuw achteraan te gaan.

Vissen worden ‘voor de grap’ omhoog gegooid. Voor de vis wat wreed, maar voor de otter is het vermaak. Net als het glijden in de winter. Zodra er sneeuw ligt, glijden ze op hun buik van hellinkjes af en herhalen dit keer op keer. Ze zitten achter elkaar aan, zo blij als kinderen.

Serieuze zaken Na de winter is het tijd voor serieuzere zaken; zorgen voor het nageslacht.

Otters kunnen in principe het hele jaar door jongen krijgen maar de meeste jongen worden – na een draagtijd van negen weken – van februari tot april geboren. De aanstaande moeder bekleedt een droog hol met wat gras en mos en werpt hierin twee tot

Europese otter

Zeeotter, moeder met baby

Even kijken of de kust veilig is

vier jongen. De 15 centimeter grote jongen zijn kaal en blind.

Na ruim een maand openen ze de ogen en weer een tot twee maanden later hebben ze hun definitieve vacht. Dan wordt het ook tijd voor de eerste zwemles. Niet dat de jongen daar zin in hebben. Luid piepend staan de jongen aan de ingang van het hol, bang om in het water te gaan. Het vrouwtje roept en lokt en pakt uiteindelijk de jongen bij het nekvel om ze gewoon pardoes in het water te gooien. Na de ‘zwemles’ volgt scholing in het verzamelen van voedsel.

Uren achtereen jaagt het moederdier in het zicht van de jongen en laat hen steeds meer oefenen. Na enkele weken lukt het ze helemaal zelf.

Op stap De jongen blijven een heel jaar bij hun moeder. Ze spelen uren en uren. Na een jaar is het tijd om op zoek te gaan naar

een eigen territorium. Hobbelend over de oevers leggen de jongen grote afstanden af, de zonen soms zelfs 100 kilometer. De tocht is niet zonder gevaren want Nederland is druk en doorsneden door wegen en helemaal op eigen benen staan valt ook niet altijd mee. Vele redden het niet. Maar overlevers zijn er gelukkig altijd. Die blijven nog een jaar lang vrije vogels om dan, in hun tweede lente, voor nieuwe kleine ottertjes te zorgen.

Weer goed Het gaat weer ‘goed’ met de otter in Nederland. Dat is bijzonder, want in 1988 was hij hier uitgestorven als gevolg van watervervuiling, pesticiden, verkeer en vernietiging van zijn leefgebieden.

De problemen zijn deels verminderd en in 2002 konden nieuwe, buitenlandse otters worden uitgezet in de natuur­ gebieden Wieden, de Weerribben en

de Rottige Meenthe. De otters kregen jongen, de jongen jongden en inmiddels leven er in totaal zo’n zestig dieren. En zoals de natuur ingeeft, ging een aantal otters aan de wandel en verspreidde zich over het land. Het verkeer eist nog steeds veel slachtoffers en alleen met extra maatregelen is de otter duurzaam te behouden, maar het begin is hoopvol en vol toekomst. De otter is terug. Lang leve de otter!

Met dank aan Marianne van Oostrum, vrijwilligster bij de bescherming en opvang van otters.

Zelf otters zien? U kunt ze in levenden lijve aanschouwen in de (natuur)parken Dierenpark Wissel en de IJssel nabij Landal Coldenhove.

Of in de Wieden, de Weerribben en de Rottige Meenthe nabij Landal Waterpark Sneekermeer en Landal Waterpark Terherne.

najaar 2013 natuurlijk

27

De Veluwe

Bij ons kan iedereen de boom in ;-)

Reportage

On td e k

de Gelderse Streken Gelderland is de provincie met het grootste landoppervlak in Nederland. In te delen in vier streken, met elk een ander landschapstype en een andere uitstraling. Breng een bezoekje aan de Achterhoek, de Veluwe, regio Arnhem Nijmegen of het Rivierenland en ontdek het natuurschoon en de historische rijkdom van Gelderland.

coulisselandschap Achterhoeks

Slingerende wegen dwars door bossen en om boerderijen heen. Hier en daar een kleine dorpskern, dan weer een houtwal gevolgd door een akker. Net een toneel met coulissen: steeds weer een nieuw decor. Niet voor niets wordt dit landschap ook wel ‘coulisselandschap’ genoemd. Er zijn in deze regio talloze wandel- en fietsroutes uitgezet. Ze voeren door het bosrijke

cultuurlandschap met beken, essen en authentieke boerderijen. Ook biedt de regio vertier als paardrijden, nordic walking, huifkartochten, kanovaren en ballonvaren.

Tip: het bos ‘Bekendelle’ in het buurtgebied van Winterswijk is één van de mooiste van Nederland! Door het bijzondere en zeldzame moerasbos slingert de Boven-Slinge.

Eindeloze natuur op de Veluwe

In het hart van Gelderland ligt de Veluwe. Een groots natuurgebied met prachtige heidevelden, fraaie rivieren en meren en unieke stuifzandgebieden. Op het Kootwijkerzand en Leuvenhorst vind je nog ‘levend’ stuifzand. Zandvlaktes die met de jaargetijden verplaatsen, afhankelijk van de heersende winden. Al wandelend of fietsend kun je zomaar oog in oog met een everzwijn of edelhert komen te staan. En overal vind je kastelen, watermolens en indrukwekkende attracties voor de kinderen. In de herfst hoor je de bronst van de herten, maar ook in de winter heb je kans om wild te spotten. En als het een keer echt goed gesneeuwd heeft kan dit zelfs per langlaufski! Onder andere rondom Garderen en Vierhouten worden bij een flink pak sneeuw korte en langere loipes uitgezet.

Fruitig

Rivierenland Het meest zuidwestelijke deel van Gelderland wordt ‘Rivierenland’ genoemd.

Dit gebied bestaat uit de streken Bommelerwaard, Land van Maas en Waal en de Betuwe. De Betuwe is vooral bekend om de grootschalige tuinbouw, waaronder de fruitteelt. De fruit­s­oorten die hier het meest worden geteeld zijn appels, peren en kersen.

Ge we ld igu it dagje

in de regio Arnhem Nijmegen De regio Arnhem Nijmegen is rijk aan natuur en biedt twee prachtige steden: Arnhem en Nijmegen. De moderne stad Arnhem is historisch beroemd om ‘De slag om Arnhem’. Tegenwoordig is de stad niet te missen vanwege de vele musea, eindeloze winkelstraatjes en voor de liefhebbers van design het Modekwartier Arnhem. Dicht tegen de grens met Duitsland ligt aan de Waal de oudste stad van ons land: Nijmegen. De historie van de stad wordt niet vergeten, maar juist gekoesterd in de prachtige overblijfselen. Museum Het Valkhof biedt een uitgebreide collectie van vondsten uit de Romeinse tijd.

Meer inspiratie opdoen over de Gelderse Streken?

Kijk op: www.landalmagazine.nl of www.geldersestreken.nl/landal

Landgoed ’t Loo Harderwijk

Heihaas De Veluwse Hoevegaerde

Parken van Landal GreenParks in Gelderland

Rabbit Hill Apeldoorn

Heideheuvel Klein Ruwinkel

Miggelenberg

Coldenhove Doetinchem

Arnhem

Stroombroek

Tiel Nijmegen

najaar 2013 natuurlijk

29

Reportage

Uitwaaien op de Wadden!

Wilt u er dit najaar echt even helemaal tussenuit? Ga dan lekker uitwaaien op de Waddeneilanden. Elk eiland heeft zijn eigen identiteit en bijzondere allure. Deze keer pakken we de veerboot naar Texel. Tijdens de overtocht laat u de boel de boel en lonkt de ruige natuur van ‘het Gouden Boltje’, de bijnaam van dit eiland.

T

exel is het grootste Wadden­ eiland en heeft veel te bieden: een zeer divers landschap, karakteristieke dorpen, een gevarieerd winkelaanbod en vele leuke restaurants.

Daardoor is Texel het gehele jaar in trek bij vakantiegangers.

Het échte eilandgevoel Voor het échte eilandgevoel maakt u uiteraard een mooie strandwandeling.

Met het geruis van de Noordzee en de

30

natuurlijk najaar 2013

wind die door uw haren waait komt u helemaal tot rust. Vergeet niet om uzelf na een heerlijke stevige wandeling door de natuur op een kop warme chocolademelk te trakteren.

Dwalen door de duinen Op Texel kunt u urenlang ronddwalen door de duinen. Het Nationaal Park ‘Duinen van Texel’ strekt zich uit over de gehele westkant van het eiland en heeft een gevarieerde vegetatie met

uitgestrekte duinen, natte duinvalleien, duinmeertjes en bosschages. Door de duinen lopen verschillende wandel­ paden die vrij begaanbaar zijn.

De Slufter De Slufter is een uniek natuurgebied.

Niet alleen voor Texel, maar voor heel Nederland. De Slufter is een brede duinvallei die is gevormd door de getijden. Dit komt doordat het gebied door een gat in de duinen direct verbonden

NIEUW PARK

rim eur P voor Vlieland Medio 2014 beleeft Vlieland een primeur: Landal Vlieduyn opent dan zijn deuren.

Een nieuw te bouwen park dat bestaat uit mooie appartementen op een kleine 150 meter van het Noordzeestrand.

Bijzonder! Met de opening van Landal Vlieduyn is Landal GreenParks op heel ‘TVTAS’ vertegenwoordigd.

Op alle Waddeneilanden, van Texel tot Schiermonnikoog, kunt u genieten van een verblijf in een van de bijzondere accommodaties.

is met de Noordzee. Bij hoog water dringt het zilte zeewater diep de vallei binnen, terwijl het gebied bij laagwater weer leegloopt.

Er zijn vele wandelingen die u door dit bijzondere gebied leiden.

Sommeltjespad Een bijzondere wandeling die erg leuk is voor kinderen is het Sommeltjespad in het Californiëbos op Texel. Al eeuwenlang duiken de Sommeltjes op in de Texelse volksverhalen. Volgens de legende verstenen deze aardmannetjes in het zonlicht tot de volgende nacht. Voor wie goed oplet zijn de Texelse kabouters te vinden langs het Sommeltjespad door het bos.

Prachtlocaties Landal GreenParks heeft drie parken op Texel, alle drie gelegen op schitterende plaatsen. Landal Villapark Vogelmient en Landal Beach Park Texel liggen in de omgeving van het badplaatsje De Koog. Op loop­afstand van het Texelse bos ‘De Dennen’ en het Noordzeestrand. Ook bijzonder is de ligging van Landal Sluftervallei. Dit park ligt op een steenworp afstand van natuurgebied De Slufter. www.landal.nl/wadden Parken van Landal GreenParks aan de Waddenkust

Schiermonnikoog Ameland

Schuttersbos Résidence Terschelling West Terschelling Vlieland

Esonstad

Terschelling

Lauwersoog

Natuurdorp Suyderoogh

NIEUW

Vlieduijn

Texel

Vitamaris

Ameland State

NIEUW

Sluftervallei Beach Park Texel Villapark Vogelmient

Den Helder

Beach Resort Ooghduyne

Harlingen

Leeuwarden

Groningen

Waterpark Terherne Waterpark Sneekermeer NIEUW

Heerenveen

najaar 2013 natuurlijk

31

Parknieuws Nieuw:

Ook in de kleinste provincie van Nederland kunt u nu groots genieten van een vakantie bij Landal GreenParks. Grenzend aan het uitgestrekte bosgebied van Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug vindt u het compleet nieuwe Landal Amerongse Berg.

Landal Amerongse Berg

H

Natuur en cultuur binnen handbereik

oewel dit rustige park alles in zich heeft voor een ontspannen verblijf, hoeft u zich er geen seconde te vervelen. Zowel op het park als in de omgeving is van alles te beleven.

Natuurschoon en workshops Het park ligt pal aan Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug. Dit prachtige gebied leent zich uitstekend voor heerlijke herfstwandelingen of fietstochten. U vindt er bossen, heideterreinen, buitenplaatsen en ‘bergen’. Uiteraard mogen de bijzondere stuwwal, kastelen, landgoederen en uiterwaarden niet ontbreken op uw route. Er is een uitgebreid netwerk van wandel-, fiets- en zelfs ruiterroutes. Ook is het gebied populair bij wielrenners en mountainbikers vanwege de hoge ligging.

In het gebied worden ook regelmatig activiteiten georganiseerd. Van een vogelexcursie tot een workshop bomen zoeken. www.np-utrechtseheuvelrug.nl

Shoppen en cultuur snuiven

Zin in een stedentripje? Niet ver van het park liggen het gezellige Utrecht en Amersfoort (beide circa een half uur rijden). Een dagje winkelen of musea bezoeken behoort dus tot de mogelijkheden. Ook ligt op een paar kilometer van het park het historische dorp Amerongen. Hier is onder andere het Tabaksteeltmuseum gevestigd en vindt u Kasteel Amerongen.

U kunt dit kasteel bezichtigen. Tot 31 oktober 2013 kan dat op donderdag tot en met zondag en vanaf november tot en met maart op zaterdag en zondag. www.kasteelamerongen.nl

Comfortpakket

Monumentaal en comfortabel Op Landal Amerongse Berg verblijft u in een stijlvolle, gelijkvloerse woning gelegen op een ruim kavel met terras. Er is een woonkamer met zit- en eethoek en een open keuken. TV kijken en muziek luisteren kan ook. In de accommodatie is een LCD-tv, een microset met DVD-speler, MP3, radio en iPod-dock aanwezig. Er zijn comfort en luxe accommodaties voor vier tot twaalf personen en speciale 6-persoonskinderwoningen.

Het centrumgebouw op het park is geïnspireerd op monumentale tabaksschuren. Hier vindt u, naast een overdekt zwembad met apart kinderbad, een indoorspeelplaats, een gezellige koffiecorner en een Streekshop.

Kijk op: www.landal.nl/amerongseberg

32

natuurlijk najaar 2013

Verwen uzelf met het Comfortpakket dat bestaat uit: • Een handdoekenpakket p.p.

• Opgemaakte bedden bij aankomst (exclusief huur bedlinnen).

• Een keukendoekenpakket*.

• Een koffie- en theepakket*.

• Een Rituals badkamersetje*.

Prijs: _ 8,95 p.p. Boekbaar vanaf twee personen. Kijk op www.landal.nl/arrangementen * Bij een reservering voor vijf of meer personen, ontvangt u deze artikelen dubbel (per accommodatie).

everyday’s an adventure

Heerlijk nazomeren op de beste campings in Europa Bij Canvas Holidays, een zusterbedrijf van Landal GreenParks, geniet u van de vrijheid van kamperen en bent u toch van alle gemakken voorzien. Uw luxe stacaravan of bungalowtent staat compleet ingericht voor u klaar op de beste campings in Europa.

&

Tot 30% vroegboekkorting voor 2014

Druk- en zetfouten voorbehouden.

In september en oktober is het heerlijk nazomeren op de campings in Italië, Spanje of Frankrijk. Ga voor een kort verblijf naar camping Duinrell of onze camping nabij Parijs en Disneyland. Of boek alvast uw vakantie voor 2014 en profiteer van onze vroegboekkorting.

Voordelige lastminutes september & oktober

Voor meer informatie en reserveringen www.canvasholidays.nl of bel 0900-8824 (€ 0,20 p. min.).

Streekproducten

Kaas, kaas en nog eens kaas!eigen bod em …va n Wie Nederland zegt, zegt molens, bloemen en… kaas!

Al eeuwenlang beheersen de Nederlanders het kaas­ maken tot in de finesses. De Goudse en Edammer kazen zijn beroemd tot ver over de grens. Maar ook op kleinere schaal worden overal in Nederland bijzondere kazen gemaakt. Natuurlijk ging de boer op om de lekkerste ambachtelijk gemaakte kazen te proeven. Mmmmm…

L

ang voor het begin van onze jaartelling werd in Nederland al kaas gemaakt. Dat blijkt uit archeologische vondsten rond 800 voor Christus. Ook de Romeinse keizer Julius Caesar schreef in het jaar 57 voor Christus over de voorliefde voor kaas in de Lage Landen. In de Middeleeuwen wordt Nederlandse kaas voor

het eerst naar het buitenland geëxporteerd en sinds de Gouden Eeuw staat Nederland in het buitenland te boek als kaasland.

Typische kaassteden Een echte kaasstad heeft natuurlijk een kaasmarkt. Gouda en Edam hebben er één, maar ook Alkmaar, Woerden en Hoorn hebben een kaasmarkt. Vanuit Landal Beach Resort Ooghduyne kunt u een bezoek brengen aan de markt in Alkmaar, deze ligt op ongeveer een half uur rijden van het park. In Gouda en Woerden wordt nog echt gehandeld in kaas, terwijl de kaasmarkten in de andere drie steden voornamelijk dienst doen als toeristische trekpleister. Vanuit Landal De Koornmolen bent u met een kwartier rijden in Gouda en met een half uurtje in

Korting bij Van Zeeburg!

✂

Tegen inlevering van deze bon ontvangt u bij aankoop van minimaal 500 gram boerenkaas naar keuze, een stuk boerenkruidenkaas voor slechts € 7,95 per kilogram (in plaats van € 11,45 per kilogram). Geopend op dinsdag, vrijdag en zaterdag. www.echteboerenkaas.nl Niet geldig in combinatie met andere acties.

34

natuurlijk najaar 2013

Woerden voor een bezoek aan de markten.

Klein maar fijn Ook buiten de grenzen van de erkende kaassteden worden bijzondere kazen gemaakt. Van heerlijke romige boerenkazen tot smakelijke schapenkaasjes.

En van Friese nagelkaas tot verrassende geitenkaas. Er zijn steeds meer boerenbedrijven die op ambachtelijk wijze kaas maken en dat regionaal aan de man brengen.

Velu we

Authentiek kaasplankje In de omgeving van Landal Landgoed ’t Loo ligt kaasboerderij Van Zeeburg.

Hier worden veelgeprezen boerenkazen bereid volgens authentiek recept.

De kaasmakers gebruiken melk van koeien die veelal buiten weiden en dat proeft u! Sinds enige tijd staat er een kaasplankje met appelstroop en kletzenbrood op de menukaart van Landal Landgoed ’t Loo. Dit kaasplankje bestaat uit verschillende kazen van kaasboerderij Van Zeeburg.

N oord-Bra bant

Kaas van het Brabantse land Brengt u dit najaar een bezoek aan Landal Het Vennenbos? Dan moet u beslist een bezoekje brengen aan kaasboerderij De Ruurhoeve. Gelegen in het hart van de Brabantse Kempen wordt hier met hart en ziel kaas gemaakt.

De ambachtelijke bereidingswijze zorgt ervoor dat de smaak van de kaas rijk, krachtig en uniek is. Om kaas een specifieke smaak te geven, wordt tijdens de bereiding soms gebruikgemaakt van kruiden en specerijen, zoals fenegriek, komijn, mosterd, bieslook, knoflook-ui, zontomaatjes, lavendel, truffel en peper. De bereiding is grotendeels handwerk. Bij een bezoek aan de

kaasboerderij kunt u precies zien hoe de kaas wordt gemaakt. U kunt er ook voor kiezen om deel te nemen aan de workshop zodat u zelf kaas leert maken! Vanaf Landal Het Vennenbos kunt u mee met een huifkartocht naar De Ruurhoeve. Ook kunt u fiets- of wandelroutes naar de kaasboerderij volgen via het knooppuntensysteem.

De plek waar twee fiets- of wandel­paden elkaar kruisen is een knooppunt, ieder knooppunt heeft een uniek nummer. Met behulp van een kaart kunt u uw route via verschillende knooppunten uitstippelen.

Drenth e

Op Landal Het Land van Bartje verzorgt De Kaasbank uit Borger een luxe kaasplankje. U kunt deze lekkernij bestellen voor in de bungalow. U kunt kiezen uit vijf soorten kaasplankjes.

Heeft iedereen een andere smaak?

Dat is geen probleem! Ieder mag zijn eigen plankje kiezen. Dat wordt gezellig borrelen na een heerlijke wandeling of fietstocht.

Leuke kaas weetjes • Op dit moment wordt op ongeveer 300 Nederlandse boerderijen boerenkaas gemaakt.

• Voor 1 kilo kaas is ongeveer 10 liter melk nodig.

• Nederland produceert meer dan 650 miljoen kilo kaas per jaar en daarmee zijn we de op vier na grootste kaasproducent ter wereld, Amerika is de grootste.

• Gemiddeld eten we in Nederland zo’n 20 kilo kaas per persoon per jaar.

Hoe oud is de kaas?

Jong: vier weken Jong belegen: acht weken Belegen: vier maanden Extra belegen: zeven maanden Oud: tien maanden Overjarig: één jaar en ouder

Limburg

Say Limburger cheese In Limburg wordt een bijzondere kaas gemaakt: rommedoe. De naam komt van het Maastrichtse ‘roum’ (room) en het Franse ‘Doux’ (zacht). De historie van rommedoe gaat terug tot de middeleeuwen. Destijds werd de kaas gemaakt in de kloosters.

Inmiddels heeft de kaas zelfs een internationale reputatie, in Amerika geniet de kaas bekendheid onder de naam ‘Limburger cheese’. Het kaasje is te herkennen aan zijn zeer specifieke geur en scherpe en sterke smaak. Gasten op Landal Hoog Vaals kunnen een stukje rommedoe kopen in de ParkShop. Heerlijk op een sneetje ­roggebrood met een mespuntje appelstroop!

najaar 2013 natuurlijk

Landal Winterberg

35

Streekproducten

Wadd eneiland en

Kaas met ’n zilte twist De Waddeneilanden staan bekend om hun schapenkazen. Door de immer aanwezige zeewind is het gras droger en zilter en dat merkt u meteen aan de smaak.

Eeuwenoud Texels recept Texel en schapen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Al vele honderden jaren is de Texelse schapenkaas een begrip in binnen én buitenland. Tot aan Italië aan toe: zo stak de Italiaans-Nederduitse ­koopman en geschiedschrijver Lodovico Guicciardini in 1567 de loftrompet over Texelse schapenkaas. Kaasboerderij Wezenspyk op Texel maakt de schapenkaas volgens oud recept. Op Landal Sluftervallei is de kaas te koop in de ParkShop. In het restaurant kunt u een broodje Texel

bestellen of een kaasplankje met kaas van Wezenspyk.

Biologische schapenboerderij op Terschelling Op een steenworp afstand van natuur­ reservaat De Boschplaat op Terschelling

ligt biologische schapenboerderij De Zeekraal. Van februari tot november is de boerderij te bezoeken en kunt u zelf zien hoe de schapen gemolken worden. Ook kunt u zien hoe de heerlijke schapenkaas gemaakt wordt.

Oostenrijk

Hoog in de bergen Nederlanders zijn goede kaasmakers, maar onze oosterburen kunnen er ook wat van! Bent u op Landal Brandnertal in Oostenrijk? Breng dan eens een bezoek aan de prachtige kaasboerderij Alpe Rona. Na een wandeling van ongeveer 2 kilometer over het hoogplateau Tschengla in Bürserberg kunt u proeven van de heerlijke kaas en kijken hoe deze gemaakt wordt. Een mooie nazomeractiviteit, want de kaasboerderij is tot half september geopend.

De kaas van Alpe Rona is ook te koop in de mini-shop op het park.

Wist u dat…

Landal GreenParks betrokken onder­ nemen hoog in het vaandel heeft staan?

Daarom richt Landal GreenParks zich ook op de omgeving van de parken.

Niet alleen op de natuur, maar ook op verse producten en tradities uit de streek. Dit resulteert in samenwerking met boeren en ondernemers in de regio.

Op veel parken vindt u regionale producten op de menukaart en in de ParkShop. Zo levert Landal GreenParks een bijdrage aan het behoud van de natuur, de plaatselijke economie en het cultureel erfgoed van de streek.

36

natuurlijk najaar 2013

Nieuws

Landal Landgoed ’t Loo is een prachtige plek voor een vorstelijk verblijf op de Veluwe. Op het park doen we er dan ook alles aan u een veelzijdige vakantie te bieden. In Natuurlijk een klein voorproefje van de geneugten op en rondom het park.

Lang leve ’t

I

n het centrale gebouw is recentelijk een mooie, ruime ontspannings­ plek gecreëerd. U kunt hier de krant lezen met een kopje koffie en een gebakje, én de kinderen zien terwijl ze pret maken in het overdekte zwembad.

Hier vindt u ook de nieuwe receptie met daarbij de giftshop.

Klimmen en klauteren Jonge én oudere kinderen beleven op het park eindeloos veel plezier in de indoorspeelplaats en op de speelplek aan het strandje. Hier kunnen ze veel plezier beleven aan uitdagende activi-

teiten, een heuse tokkelbaan over het water of een low rope parcour om te klimmen en klauteren.

Loo

Toertochten Vlakbij, in het plaatsje Loo net buiten het park, ligt een mooi mountainbike­ circuit. Van oktober tot maart kunt u als gast van Landal Landgoed ’t Loo in de avonduren op maandag, dinsdag en woensdag gratis het circuit gebruiken.

Op zaterdagen kunt u tegen een kleine bijdrage deelnemen aan toertochten langs de mooiste plekjes op de Veluwe www.atb-vereniging-oldebroek.nl

Culinair met korting Zelf plukken

Tropisch uitstapje Niet ver van Landal Landgoed ’t Loo ligt een tropisch paradijs op u te wachten. Via een directe toegangsweg over het park wandelt u zo de tuin in van de buurman: De Fantasietuin Oldebroek. Geïnspireerd op Aziatische tuinen vindt u hier tropische kuipplanten, waterpartijen, beekjes, grotten en rotspartijen die doen denken aan een ver vakantieland. Geniet van de rust en stilte!

De tuin is tot 1 oktober, dagelijks van maandag tot en met zaterdag van 10.00 uur tot 18.00 uur open. www.fantasietuin.nl

Op een fijne vakantiedag moet ook de inwendige mens goed worden verzorgd.

Op het park vindt u verschillende eet­ gelegenheden. Maar er zijn ook leuke culinaire uitstapjes in de buurt mogelijk.

Bijvoorbeeld bij fruittuin Verbeek: bezoek de boerenlandwinkel, de boomgaarden en pluk uw eigen fruit. www.fruittuinverbeek.nl

Samen koken In kookstudio The Barn, op vijf minuten fietsen, kunt u met vrienden, familie of collega’s onder professionele begeleiding een kookworkshop volgen. www.thebarn.nu

Whisky proeven Whiskyliefhebbers volgen een proeverij bij de MasterClass Bar. In deze ­gezellige Engelse bar heeft u keuze uit driehonderd soorten whisky. www.masterclassbar.nl

✂ kortingsbon Tegen inlevering van deze bon krijgt u bij Fruittuin Verbeek 50% korting op de tweede fles ‘Veluws appeltje’. www.fruittuinverbeek.nl

✂

kortingsbon Tegen inlevering van deze bon ontvangt u per persoon 25% korting op een kookworkshop. www.thebarn.nu

✂

kortingsbon Tegen inlevering van deze bon ontvangt u een miniatuurtje blended Whisky cadeau bij MasterClass Bar (i.s.m. een proeverij). www.masterclassbar.nl

najaar 2013 natuurlijk

37

Natuurmonumenten

Beleef het najaar

met OERRR!

Herfst en winter zijn geweldige seizoenen om buiten avonturen te beleven! Zodra een kind de deur uit stapt, stapt ’ie in Oerrr. Op straat, in het bos en in de tuin. Er is buiten een prachtige wereld te ontdekken.

38

natuurlijk najaar 2013

Duivelsei

Maak kans op een weekend bij Landal GreenParks Nieuwsgierig? Ieder kind kan zich gratis aanmelden. Na aanmelding ontvangen ze thuis een unieke serie kaarten van OERRR over de herfst en de winter. En daar blijft het niet bij. Ieder kind ontvangt zeker vier keer per jaar kaarten van OERRR. Kaarten die spannende ervaringen opleveren in de buitenlucht, waar je ook woont. Meld uw kind nu aan voor OERRR en maak kans op een weekend bij Landal GreenParks ter waarde van € 350,-. Ga snel naar www.natuurmonumenten.nl/oerrractielandal

Maak je eigen appelmoes eikel, leg de beide duimen erop en blaas. Als het goed is komt er een mooie fluittoon uit! En wie goed speurt tijdens een wandeling door het bos kan een duivelsei ontdekken. Wat dit is? Als het bolletje van een zwam boven de grond komt, heet dat een duivelsei.

Vroeger konden ze dat niet verklaren, zo’n gek bolletje dat ineens naar boven komt. Dat moest wel van de duivel zijn, vandaar de naam. Wie goed zoekt, kan ze op de bosbodem ontdekken.

Pluk appels uit een boom of koop een aantal lekkere appels bij de boer. Met 8 appels kun je een schaal heerlijke appelmoes maken.

Uitdagingen

O

ERRR is een initiatief van Natuurmonumenten, al jarenlang partner van Landal GreenParks. Niet voor niets, want de bungalowparken van Landal GreenParks liggen vrijwel allemaal bij prachtige natuurgebieden.

Natuurgebieden waar kinderen en hun ouders volop van kunnen genieten.

Ontdekken In de natuur zijn mooie schatten te ontdekken. Wie weet bijvoorbeeld dat een eikeldopje gemakkelijk een fluitje kan worden? Zoek een mooie dop van een

Kinderen kunnen buiten op pad met de inspirerende kaarten van OERRR. Verrassende kaarten op handzaam formaat met uitdagende speel-, weet- en knutselopdrachten.

Opdrachten die kinderen spannend vinden en waar ze van genieten. Hoe je bijvoorbeeld bijzondere geheimen van de herfst en de winter kunt ontdekken.

Boompje klimmen, onder de bladeren verstoppen, in de wind hangen. Daar worden kinderen blij van.

Bereiden Schil de appels, snijd ze in vier stukken, verwijder het klokhuis en snijd de partjes nogmaals door. Doe alles in een pan met 10 centiliter water en breng het aan de kook. Deksel op de pan, vuur laag zetten en in zo’n 20 minuten gaar koken. Roer voortdurend en voorkom dat de appels aanbranden. Doof het vuur zodra de appels tot moes zijn gekookt. Nog even met de pureestamper prakken en naar smaak suiker toevoegen. Giet de appelmoes in een kom, bestrooien met kaneel en smullen maar!

najaar 2013 natuurlijk

39

Uittips Het najaar met z’n woest waaiende en waterkoude dagen is een spannend seizoen om eropuit te trekken met het hele gezin. Samen griezelen of knus het landschap door in een huifkar, het kan allemaal! Natuurlijk geeft u vast een paar tips voor een hartverwarmende dag.

g i l l e z e g g i l e z Gr i e Eropuit met het hele gezin

Hellendoorn wordt

Heksendoorn!

Van 12 tot en met 27 oktober staat Avonturenpark Hellendoorn in het teken van griezels en heksen.

Diverse attracties worden dan het domein van heksen, en tijdens de Heksendoornshow kan de hele familie mee griezelen met de avonturen van kinderhelden Kareltje en Jasmijn. Landal Landgoed De Hellendoornse Berg, Twenhaarsveld en Landgoed De Elsgraven liggen in de buurt van Avonturenpark Hellendoorn. Verblijft u op een van deze parken, dan is een dagje heksen met het gezin wellicht een griezelig goed idee!

Fe e s te l ijk

wilde dierendiner In Safaripark de Beekse Bergen gaan de dieren op eerste en tweede kerstdag aan het kerstdiner. Leeuwen, chimpansees, gorilla’s, mantelbavianen en Afrikaanse olifanten kijken nu al uit naar deze culinaire verwenmomenten!

De diners worden uiteraard onder het toeziend oog van de bezoekers opgediend. Vanaf Landal Duc de Brabant is het een kwartier rijden naar Safaripark Beekse Bergen.

Ook voor gasten op

40

natuurlijk najaar 2013

Landal Het Vennenbos is het park dichtbij, met een half uurtje rijden bent u op visite bij de wilde dieren. Kijk voor meer informatie en voedertijden op www.safaripark.nl

Knus in de huifkar Stelt u zich dit eens voor: met de hele familie gezellig bij elkaar, op lekker zittende banken met een kacheltje samen de omgeving ontdekken en misschien onderweg ergens stoppen voor een bord stamppot of een kop dampende chocolademelk. Klinkt best goed, toch? Rijd bijvoorbeeld mee met een tochtje door het winterlandschap in de bossen van Otterlo, Lunteren of Voorthuizen. Op tal van plaatsen in Nederland worden verwarmde huifkartochten georganiseerd.

Kijk op de volgende websites voor meer informatie www.beeksehoeve.nl en www.dekronkel.com

Bent u in oktober in Drenthe, Friesland of Groningen? En bent u op stap met het hele gezin? Dan wordt het feest! Voor de twaalfde keer is oktober namelijk Kindermaand. Kinderen van 4 tot en met 12 jaar kunnen gratis meedoen aan allerlei leerzame, leuke en stoere activiteiten op het gebied van kunst en cultuur. Wat dacht u van een spannende speurtocht in het bos of een bezoek aan de leukste musea voor kinderen? Het volledige programma vindt u op www.kindermaand.nl

Oktobermaand

Kindermaand

Da’s la c h e n!

Op de valreep in 2013, van 26 tot en met 30 december, wordt er hard gelachen in Deventer. De stad staat dan in het teken van het Humorfestival. Met tientallen humoristische voorstellingen is er voor ieder wat wils: van cabaret tot smartlappen en van exposities tot stand-up comedy.

Landal Rabbit Hill ligt op een half uur rijden van Deventer. Gasten die zin hebben om te lachen kunnen een bezoekje brengen aan deze pittoreske Hanzestad aan de rivier de IJssel. www.eventindeventer.nl/humorfestival

najaar 2013 natuurlijk

41

Stedentrip

‌ n e v o b s t e i n t a E r ga Groningen

Verblijft u dit najaar op een van de parken in het noorden van Nederland, dan mag een tripje naar Groningen niet ontbreken. De voor u uitgestippelde stadswandeling voert u in circa twee uur langs de mooiste monumentale panden in de stad.

Dus, stevige schoenen aan en wandelen maar!

Beeld: Marketing Groningen

O

N SSE

MA

RK

T

1 5

U start bij het station van Groningen. Dit station, gebouwd met een mengeling van renaissance- en gotische stijlelementen, behoort tot de mooiste stationsgebouwen van Nederland. Het pand zelf is een rijksmonument.

2

4 Tegenover het station, op het museumeiland, ziet u het Groninger Museum.

Dit moderne, spraakmakende gebouw werd in 1994 geopend. Tot op de dag van vandaag is het ontwerp nog steeds aanleiding voor discussie over moderne museumarchitectuur. In het museum zijn naast een aantal vaste collecties, vaak wisselende tentoonstellingen te bezichtigen. www.groningermuseum.nl

1 3

3 Loopt u verder via de Emmasingel en de Praediniussingel, dat komt u langs het voormalig Groninger Natuurmuseum.

Helaas moest dit museum ­vanwege te lage bezoekersaantallen begin 2008 haar deuren sluiten. Nu huisvest het gebouw een gedeelte van de kunstacademie Minerva. Als bezienswaardigheid zeker nog de moeite waard!

42

natuurlijk najaar 2013

4 Vervolg uw weg richting A-kerkhof. Hier vindt u de Der Aa-kerk met daarachter de Korenbeurs. De naam verwijst naar het riviertje de Aa. De Der Aa-kerk is een gotische kruisbasiliek en zowel van binnen als buiten fraai om te zien. Binnen zijn bijvoorbeeld mooie gewelfschilderingen, een prachtig gesneden kansel en natuurlijk het wereldberoemde Schnitger-orgel te zien. De Korenbeurs van Groningen is een markant gebouw en staat in de top honderd van Nederlandse UNESCO-monumenten.

2 1

5

Niet veel verder staat het academiegebouw van de Rijksuniversiteit Groningen. Dit pand dateert van 1907 en is gebouwd in een Noord-Nederlandse neorenaissance-stijl. De vrouwenfiguren aan de gevel stellen de personificaties voor van de Dichtkunst, Wetenschap, Wijsheid, Wiskunde en Geschiedenis.

6

Na een flinke slinger langs onder andere de Ossenmarkt aan de overkant van het water, komt u aan bij de Turfsingel.

Hier vindt u het Prinsenhof. Dit monumentale pand, ooit de residentie van de stadhouders, herbergt nu onder andere een grand cafĂŠ en restaurant. Ideaal voor bijvoorbeeld een lunch of kopje koffie.

7

Vervolg uw weg naar het provinciehuis van Groningen aan de oostzijde van het Martinikerkhof. Dit complex bestaat uit twee delen. Het frontgebouw dateert uit begin twintigste eeuw, de achterzijde, met daarin de statenzaal, stamt uit de middeleeuwen. Het gebouw werd ontworpen door dezelfde architect als die van het academiegebouw: J.A. Vrijman.

6

8

8

Vlak achter het provinciehuis staat, wie kent hem niet, de Martinitoren. Door de inwoners van Groningen ook wel d’Olle Grieze, Gronings voor de oude grijze, genoemd. Met zijn 96,8 meter is het de hoogste toren van de stad. Heeft u nog puf? Tot 1 november is de toren geopend voor publiek.

7

9

9

Aan de Grote Markt staat het stadhuis. Dit gebouw heeft een Hollands classicistische en neoclassicistische stijl naar een ontwerp van Jacob Otten Husly.

Leuk weetje: in de Oude Raadszaal op de eerste verdieping wordt het Gulden Boek van de Stad Groningen bewaard. Hierin zijn de ereburgers van de stad opgenomen.

10 11 12

10

In de Pelsterstraat vindt u het Heilige Geest- of Pelstergasthuis. Dit gasthuis werd in de dertiende eeuw opgericht voor arme reizigers en zwakken. De kapel, de Pelstergasthuiskerk, is het oudste nog bestaande deel. Momenteel wonen er circa veertig ouderen in het nog steeds functionerende gasthuis.

Lauwersoog

Esonstad

Harlingen

Natuurdorp Suyderoogh

Leeuwarden

Waterpark Terherne Waterpark Sneekermeer Heerenveen

Groningen

De Bloemert Assen

Hof van Saksen Het Land van Bartje

Hunerwold State

Orveltermarke Aelderholt

Parken van Landal GreenParks in Groningen, Friesland en Drenthe

11

Loopt u onder de poort van het Pelstergasthuis door, dan komt u in het hof van het St. Anthonygasthuis, de laatste stop van deze wandeling. Ook dit gasthuis, opgericht in 1517, was bedoeld voor de opvang van armen en zieken. Tot 1644 werden er pestlijders opgevangen en van 1589 tot en met 1844 was het in gebruik als dolhuis.

Emmen

12

De wandeling voert nu verder langs de Herebinnensingel en het Hereplein, terug naar het station.

najaar 2013 natuurlijk

43

Sinterklaas

p e o Sn e d n va

! t n Si

44

natuurlijk najaar 2013

Zodra Sinterklaas in aantocht is, belandt er weer heel wat snoepgoed in de schoentjes.

Waar komt die traditie vandaan? Waarom schenkt de Sint marsepeinen varkentjes en geen schapen of koeien? En hoe zit het eigenlijk met die letters? Natuurlijk zocht het uit.

O

nze Sint is geïnspireerd op ­bisschop Nicolaas van Myra, maar ook op de Germaanse god Wodan. Deze god wenste offers in schoenen bij de haard. De mensen offerden knollen, wortels en stro, maar liever een stuk spek of ham. En als je het je kon veroorloven een heel varken. Een varken staat namelijk voor geluk en voorspoed. Vandaar ook het spaarvarken.

Kruidig nootje Het meest bekende strooigoed zijn de peper- en kruidnoten. Die twee verschillen overigens sterk van elkaar. Zowel wat betreft vorm als smaak.

Pepernoten zijn vierkante blokjes en smaken meer als taai taai.

Ze worden gemaakt van roggemeel gemengd met een beetje anijs.

Kruidnoten zijn veel harder en worden van een ander soort deeg gemaakt, namelijk met tarwemeel. Deze ‘noten’ worden gemaakt met speculaaskruiden en lijken qua smaak daarom op speculaas. Kruidnoten worden in de volksmond door veel mensen pepernoten genoemd. Inmiddels is dit zo gangbaar dat het ook correct is om kruid­ noten pepernoten te noemen.

Nadat de kerk het offeren van dieren verbood, werd het echte varken vervangen door een kleiner, marse­ peinen, exemplaar. Nu nog steeds hebben veel bakkers een groot marsepeinen varken op de toonbank liggen waar stukjes van afgesneden worden. Het marsepeinen varken was overigens lange tijd alleen weggelegd voor de elite. De ingrediënten amandelen, suiker en rozenwater waren schaars en dus duur. Voordat men ontdekte dat suiker ook uit suiker­ bieten gemaakt kon worden, kwam de grondstof (suikerriet) uit het buitenland. Bakkers maakten daarom alleen rond de feestdagen suikerbeesten en borstplaat en slechts de allerrijksten konden het kopen.

Strooien voor geluk En strooi dan wat lekkers in één of andere hoek… Een bijzondere gewoonte met Sinterklaas is het rondstrooien van snoep. Waarom gebeurt dat eigenlijk? Deze traditie stamt van een oude legende over de heilige Sint

najaar 2013 natuurlijk

45

Sinterklaas

Verleidelijk popje Nicolaas, beschermheer van het huwelijk en het gezin. Hij kwam drie jonge meisjes tegen, wier vader de bruidsschat niet kon betalen en zijn dochters dwong om de prostitutie in te gaan. Sint Nicolaas wierp ze een hoeveelheid munten toe, waarmee ze alsnog hun bruidsschat konden betalen.

Vroeger werden de pepernoten dan ook met muntstukken gemengd. Later werden dat schuimpjes, chocolademunten of ander suikergoed. Tegenwoordig wordt steeds minder echt

gestrooid. Kinderen krijgen vaak een handvol lekkers of zelfs een voorverpakt zakje snoep. Hygiënisch, dat wel.

Maar wel wat minder romantisch.

In

geschreven De chocoladeletter is typisch Nederlands en werd rond 1890 geïntroduceerd. In België, waar de Sint ook langskomt, is deze letter onbekend. In Duitsland en Oostenrijk komen wel chocoladeletters voor, maar die worden gegeten met oud & nieuw.

46

natuurlijk najaar 2013

Ook het eten van speculaaspoppen of koekmannen van taai taai, wijst terug naar de rol van Sint Nicolaas als ‘huwelijksmakelaar’. Jonge vrijgezelle mannen die hun – al dan niet geheime – geliefde wilden veroveren, lieten de bakker er een koekpop bezorgen. Een smakelijke zoete man om op te eten; welke vrouw kon daar nu weerstand aan bieden? Deze gebakken lekkernij vormde het spiegelbeeld van de houten koekplank en werd daarom ook speculumpop (speculum is Latijn voor spiegel) genoemd. Later werd dit verbasterd tot speculaaspop.

Op

Sint

Sinterklaas

excursie

Maak de Sinterklaasperiode nog leuker! Ontmoet bijvoorbeeld de Sint en zijn pieten tijdens een spannende treintocht over de Veluwe. Of leef u samen met de kinderen culinair uit tijdens een workshop speculaas of chocoladeletters maken.

Gelderland

Rijd mee in de Pepernoten Express

Verblijft u in de periode voor Sinterklaas op de Veluwe? Rijd dan met de kinderen mee op de Pepernoten Express van de Veluwsche Stoomtrein Maatschappij. De trein rijdt van Beekbergen naar Eerbeek. U kunt kiezen voor een rit met of zonder pannenkoe-

kenbuffet. Alle kaarten zijn inclusief welkomdrankje en een leuke verrassing van de Sint! Let op: u moet wel even van te voren reserveren.

Meer informatie en reserveren: www.stoomtrein.org/­ arrangementen/sinterklaas.html

Overijssel Speculaas­ workshop

Leer alles over speculaas tijdens de speculaasworkshop in het Nederlands Bakkerijmuseum in Hattem. U komt niet alleen te weten hoe speculaas gemaakt wordt, u gaat ook zelf aan de slag. En eh.. snoepen mag!

De workshops vinden plaats elke dinsdag tot en met vrijdag, maar alleen in november.

Meer informatie en reserveren: www.bakkerijmuseum.nl

Wat gebeurt er op onze parken?

Worksh op

chocoladeletters maken

Zin om zelf chocoladeletters te maken of versieren en bent u in de aanloop naar Sinterklaas in de buurt van Ermelo?

Proeverij de Ontmoeting organiseert, in overleg, workshops chocoladeletters spuiten of decoreren. Wilt u hieraan deelnemen, neem dan eerst even contact op met de Proeverij en vraag naar de mogelijkheden. Meer informatie en reserveren: www.proeverijdeontmoeting.nl of 0341-55 32 86.

Ook op de parken van Landal GreenParks is het in de aanloop naar pakjesavond volop feest. We organiseren verschillende kinderactiviteiten: van zelf marsepein maken tot feestelijke intochten.

Sinterklaas komt langs en de pieten bezoeken kinderen zelfs in hun bungalow. Ook kunnen gasten meedoen aan workshops speculaas en pepernoten bakken. Schrikt u altijd zo van strooipieten?

Geen nood! Er komen ook pieten langs om ontbijt te bezorgen in uw bungalow en zetten deze netjes op tafel.

Verder zijn er op verschillende parken pietenbingo’s en knutselactiviteiten voor de kinderen. www.landal.nl/sinterklaas

najaar 2013 natuurlijk

47

Reportage De meren van l’Eau d’Heure

Een oase van rust, water en groen… op slechts 200 kilometer van Breda: dit zijn de meren van l’Eau d’Heure. Met zo’n 100 kilometer aan wandelpaden en meer dan 600 hectare bos en evenveel weide, het perfecte gebied voor een wandelvakantie.

Trek die wandelschoenen maar aan!

48

natuurlijk najaar 2013

Respect voor de natuur

Antwerpen Gent

De meren van l’Eau d’Heure zijn uitgeroepen tot European Destination of Excellence. Deze EDEN-bestemmingen kenmerken zich door hun aantrekkelijkheid en culturele diversiteit. Rondom de meren is dan ook sprake van opmerkelijk natuurschoon en buitengewone landschappen. Ook is er een grote verscheidenheid aan flora en fauna. Om dit prachtige gebied te behouden en te beschermen is het van groot belang dat u respectvol omgaat met de omgeving. Laat dus geen rotzooi achter en blijf op de paden!

Brussel

Luik

Domaine Long Pré Village les Gottales Village l’Eau d’Heure

Parken van Landal GreenParks in België

afstanden en moeilijkheidsgraad. Voor een indruk van het boekje en meer informatie over de omgeving kunt u terecht op www.lacsdeleaudheure.be

D

e vijf meren van ‘l Eau d’Heure vormen het grootste watergebied van België. Gezamenlijk hebben zij een totaaloppervlakte van ruim 6 vierkante kilometer en een oeverlengte van 50 kilometer. Aan het grootste meer, Lac de la Plate Taille, ligt Landal Village l’Eau d’Heure, de perfecte uitvalsbasis om de omgeving te verkennen. Dat kan op of rond het water – u kunt er bijvoorbeeld kanoën – maar dat kan ook heel goed te voet.

Aan de wandel Of u nu een stevige stapper bent, u het hele gezin mee wilt nemen, of wellicht slecht ter been bent, rondom de meren van l’Eau d’Heure kan iedereen genieten van een wandeling. Er zijn korte routes vanaf 2 kilometer of juist intensieve(re) wandelroutes. Er zijn ook wandelingen via paden die begaanbaar zijn met bijvoorbeeld een wandelwagen of rolstoel. Bij de receptie op het park of het Onthaalcentrum van La Plate Taille kunt u het boekje Wandelingen van Eau d’Heure kopen. Hierin staan tien wandelroutes van verschillende

Ontspanning Na een flinke wandeling is het tijd om te ontspannen. Dat kan uiteraard met een lekker drankje in het herfstzonnetje, op een terrasje of bij uw bungalow. Maar u kunt er ook voor kiezen nog even een duik te nemen in het overdekte zwembad op het park. Gasten kunnen op Landal Village l’Eau d’Heure zeer voordelig gebruikmaken van de faciliteiten in het Aquacentre. Hier vindt u onder andere een luxe zwembad, hydromassage, glijbaan en een bubbelbad. www.landal.nl/leaudheure

En route Stevige wandeling voor de boeg?

Onthoud deze tips: • Zorg dat u met een gevulde maag van start gaat.

• Drink voldoende onderweg.

Als u dorst krijgt bent u eigenlijk al te laat. Let op: drink liever geen koolzuurhoudende dranken of alcohol, daar krijgt u vaak alleen maar meer dorst van. Een biertje na afloop is natuurlijk geen probleem.

• Trek goed passende schoenen aan met een profielzool.

• Draag gemakkelijke kleding in ‘laagjes’.

• Neem blaarpleisters en even­tueel toiletpapier mee.

najaar 2013 natuurlijk

49

Uittips

Cultuursnuiftips Vanaf het najaar begint Nederland weer te borrelen en te bruisen van de activiteiten. Overal worden eve­ nementen georganiseerd. We geven u een paar leuke tips om eropuit te gaan. En dat hoeft helemaal niet veel te kosten. Er zijn genoeg mogelijkheden, ook voor een kleine beurs.

Geld erland

Top!

75 jaar Kröller-Müller Dit jaar bestaat het Kröller-Müller Museum 75 jaar. Om dit te vieren heeft het museum 75 topstukken uit de eigen collectie verzameld voor de tentoonstelling Top-75. Er zijn werken te zien van Constantin Brancusi, Paul Cézanne, Vincent van Gogh, Piet M ­ ondriaan, Pablo Picasso en vele anderen.

Het museum liet ook 25 kunstenaars, politici, musici, acteurs, schrijvers en wetenschappers persoonlijke audiotours maken voor het publiek. Er zijn onder andere audiotours verkrijgbaar van Anna Drijver, Jasmijn Vriethoff,

Harm Edens, Beau Schneiders en Nico Dijkshoorn.

Top-75 is te zien tot en met 17 november 2013 www.kmm.nl

TIP

Van 13 t/m 15 september vindt in Arnhem in het Openluchtmuseum het Beleef Landleven-­evenement plaats. Dit is een uniek evenement van het magazine Landleven. Thema dit jaar is Uit de streek.

Landal GreenParks stelde een speciaal Beleef Landleven-arrangement samen. Dit arrangement is onder andere inclusief een weekendverblijf in een standaard bungalow, een tweedaagse toegangspas voor het evenement, een fles wijn en welkomst­ presentje.

Boeken kan via: www.landal.nl/arrangementen Het arrangement is te boeken bij een verblijf op Landal Coldenhove, Heideheuvel, Miggelenberg en Stroombroek. www.beleeflandleven.nl

50

natuurlijk najaar 2013

Leve het weer!

Openluchtmuseum Arnhem Combineer museumbezoek met een flinke dosis frisse buitenlucht: breng een bezoek aan het Openluchtmuseum in Arnhem. Daar staat heel 2013 in het teken van het weer. Met dit najaar speciale aandacht voor de herfst en de winter. Zo zijn er verschillende activiteiten

voor jong en oud en kunt u op zondag mee met een gratis rondleiding door het park.

Rondleidingen om 11.30 en 12.30 uur. www.openluchtmuseum.nl

Overijssel

Koud hè!?

IJsbeeldenfestival Zwolle Het Rodetorenplein in Zwolle staat van 7 december 2013 tot en met 26 januari 2014 in het teken van ijs! IJssculpturen welteverstaan. Thema dit jaar is tweehonderd jaar Koninkrijk der Nederlanden. Handig om te weten: de temperatuur in de tentoonstellingsruimte wordt kunstmatig op 8 graden onder nul gehouden. Draag dus een dikke jas, muts en handschoenen! Met een lekkere beker warme chocolademelk, glühwein of andere winterse lekkernij na afloop, warmt u weer helemaal op.

7 december 2013 tot en met 26 januari 2014, open van 10.00 tot 17.00 uur www.ijsbeelden.org

Drenth e

Bijzonder

Drents Museum

Kunstmoment

Kunst & kastelen in Diepenheim Als u van kunst houdt, moet u dit najaar zeker in Diepenheim zijn. Dit kleinste stadje in Overijssel is misschien wel een van de best bewaarde geheimen van de provincie.

U vindt er tientallen galerieën, ateliers, bijzondere winkels, unieke ambachten, een kunstvereniging en kunstmanifestaties. En dat niet alleen, ook de kastelen Huis te Diepenheim, Het Nijenhuis, Het Westerflier en Het Warmelo zijn – samen met de bijbehorende landgoederen – een bezoek meer dan waard. Van 17 tot en met 27 oktober vindt in het kleine stadje het Kunstmoment Diepenheim plaats. Een tiendaags evenement waar niet alleen bijzondere en afwisselende kunstwerken te bewonderen zijn, maar ook swingende bands en verrassende voorstellingen.

17 tot en met 27 oktober van 11.00 tot 17.00 uur www.kunstmomentdiepenheim.nl

Wadd en Klassiek Kamermuziekfestival

ren, zoals Ravel, Debussy en Boulez uit Parijs en Haydn, Beethoven, Schubert, Mahler, Korngold, Zemlinsky, Schönberg en Webern uit Wenen. Maar ook Scandinavische componisten, zoals Joseph Martin Kraus uit Stockholm worden belicht. Een masterclass van mezzosopraan Jard van Nes maakt het festival compleet.

Een bijzondere tentoonstelling die u niet mag missen: de Dode Zeerollen in het Drents Museum in Assen. Deze tentoonstelling laat originele Bijbelse manuscripten en objecten zien uit de drieëndertigste eeuw voor Christus tot de eerste eeuw na Christus en alternatieve teksten die niet in de Bijbel terecht zijn gekomen. De Dode Zeerollen worden samen met het grafcomplex van Toetanchamon en het Chinese Terracotta Leger als één van de grootste archeologische ontdekkingen van de twintigste eeuw gezien.

Op Schiermonnikoog vindt begin oktober de twaalfde editie van het Internationaal Kamermuziekfestival plaats.

U kunt genieten van muziekdocumentaires, lezingen en natuurexcursies en tal van klassieke concerten. Het thema dit jaar is Connecting Europe. Centraal staan componisten die een link legden tussen verschillende cultu-

Tot en met 5 januari 2014 www.drentsmuseum.nl

5 tot en met 10 oktober www.schiermonnikoogfestival.nl

najaar 2013 natuurlijk

51

Interview

Op en top ontspannen

Ieder nemen nummer w achter e een kijkje d bij de m e schermen ed Landal e­werkers van GreenP arks.

Dit kee r zijn w e op bezo ek de well bij… n medew esserkers.

Wie even wil ontsnappen aan de hectiek van alledag is bij Landal GreenParks aan het goede adres. Voor totale ontspanning heeft een aantal parken ook zeer uitgebreide wellnessfaciliteiten.

Maak kennis met drie enthousiaste wellnessmedewerkers!

H

of van Saksen in Drenthe beschikt over een luxueuze en stijlvolle Spa & Wellness. “Als schoonheidsspecialiste en massagetherapeute is het mijn vak om mensen met een goed gevoel de deur uit te laten gaan. Bij Hof van Saksen in Drenthe is dat geen probleem. We hebben een prachtig designzwembad met een spectaculair uitzicht over het meer. Ik hoor gasten regelmatig verzuchten dat het wel een sprookje lijkt!”

Veel variatie “Mijn werk is fantastisch omdat het zo divers is. Ik doe verschillende soorten gezichtsbehandelingen, lichaamspakkingen en massages. Bijvoorbeeld de Shiatsu massage, een eeuwenoude massagevorm die de zelf genezende krachten in het lichaam stimuleert.”

Elk seizoen is anders “We bieden ook speciale seizoens­ pakkingen. De gezichtsbehandelingen zijn in de herfst en winter anders dan in de zomer, omdat de huidconditie dan anders is. In het najaar is de hot stone massage in trek vanwege de aangename warmte.”

Kobido massage “Ik heb niet echt één favoriete behandeling, maar als ik moet kiezen, is het de Kobido massage. Dit is een mooie gezichtsmassage, waarbij snelle en langzame technieken worden afge­ wisseld. Ik krijg er veel enthousiaste reacties op. Een aanrader!”

Hof van Saksen is onderdeel van Landal GreenParks

Debby

Debby Lodder (32) Werkt bij Hof van Saksen sinds: 2007 Werkervaring: Debby verruilde zes jaar geleden haar baan in een parfumerie voor Hof van Saksen.

Tip van Debby: “Wees voorzichtig met de zon!”

52

natuurlijk najaar 2013

Spa & Wellness arrangement • Welkomstdrankje.

• Huur badjas en set handdoeken.

• Dagentree sauna.

• Gezichtsbehandeling 25 minuten.

• Klassieke massage 25 minuten.

• Lunch.

Prijs: € 95,- p.p.

Sauna arrangement • Welkomstdrankje.

• Huur badjas en set handdoeken.

• Dagentree sauna.

• Lunch.

Prijs: € 49,50 p.p.

Reserveren gewenst, tel. nr. +31 (0)592 – 24 59 69 of via spa@hofvansaksen.nl

✂ Korting op een dagkaart bij Palestra Sauna, Beauty & Body

e j i r a M n e a c Jessi Jessica Ligtlee (31) en Marije van Elk (22) Werken bij Landal GreenParks sinds: 2002 / 2013 Werkervaring: Voor de hotelschool liep Jessica stage bij Palestra. Na haar studie is ze hier gaan werken en nooit meer weggegaan. Marije kwam ook binnen als stagiair, inmiddels werkt ze ruim een half jaar bij Palestra.

Tip van Jessica: “Saunabezoek verhoogt de weerstand.”

Tip van Marije: “Ga nooit met make-up op naar bed.”

P

alestra is het sauna- en beautycentrum van Landal Stroombroek in de Achterhoek. “Wij bieden alle soorten sauna’s, massages en de laatste trends in wellnessbehandelingen, zoals de Fish Spa. De sfeer is gemoedelijk en intiem, dat spreekt aan”, vertelt Jessica.

Totale ontspanning “Het leukste onderdeel van mijn werk vind ik de afwisseling en de gasten”, vertelt Marije. “Als Medewerker beauty/ planning doe ik vrijwel alle soorten gezichtsbehandelingen en massages.

Veel gasten die bij ons komen, kijken er écht naar uit om even helemaal de boel de boel te laten. Laatst zei een

gast tegen mij: ‘elke keer voelt het als een dagje vakantie’. Dat vond ik zo’n leuke opmerking!”

Beleef wellness in Braamt! Met deze bon ontvangt u 30% korting op een saunadagkaart. Palestra Sauna, Beauty & Body biedt diverse (Finse) sauna’s, een infrarood sauna, stoombad, bubbelbaden, een verwarmd buitenzwembad, een Fish Spa, diverse afkoelmogelijkheden, een lounge en een à-la-carte restaurant. Onze saunameesters behoren tot de top van de Benelux.

Geldig: tot en met 31 maart 2014 Prijs: dagkaart normaal € 25,- p.p. nu voor € 17,50 p.p.

Reserveren is gewenst en kan telefonisch via +31 (0)314 – 39 98 00.

Deze bon bij aanvang van uw bezoek inleveren. Deze actie is niet geldig in combinatie met andere acties en of arrangementen. Kijk voor meer informatie, openingstijden en spe­ ciale badkledingdagen op www.palestra.nl

Vaste gasten “Samen met collega’s doen we er alles aan om het gasten naar de zin te maken”, vult Jessica aan. “Dat werpt zijn vruchten af, want we hebben veel vaste gasten. Zowel uit de directe omgeving, als bezoekers van het park. Voor ons is het een uitdaging om te zorgen dat ook nieuwkomers blijven komen.”

najaar 2013 natuurlijk

53

Reportage

n e s g n a l Z wieren r e e m t e h op

In Zuid-Bohemen vindt u het Lipnomeer, een van de meest geliefde bestemmingen van Tsjechië. Speciaal voor schaatsliefhebbers: skaten óm het meer in de nazomer en schaatsen óp het meer in de winter.

M

idden in de ongerepte natuur van het ZuidBoheemse woud openbaart zich het prachtige Lipnomeer, een kunstmatig aangelegd stuwmeer van 42 kilometer lang. De beste manier om op een nazomerse dag van de schoonheid van het meer te genieten, is langs de oevers te fietsen of te skaten. Daarvoor kunt u verschillende fijne routes volgen.

Autovrij Karlovy Vary Praag

Brno

Marina Lipno

Cesky Krumlov

Park van Landal GreenParks in Tsjechië

54

natuurlijk najaar 2013

Een van de grote troeven is een geasfal­teerde weg pal langs de oevers, die tussen de plaatsen Frymburk, Lipno nad Vltavou en P ední Výto loopt. Alleen voetgangers, fietsers en skaters mogen op deze weg, u heeft dus geen last van langsrijdende auto’s.

In alle rust zwiert u langs het meer, het enige wat u hoort is het zachte zoemen van uw skatewieltjes of fietsbanden

Veelzijdig Tsjechië

over het gladde asfalt. Wat een heerlijke manier om buiten actief te zijn!

Veilige afdalingen De route biedt een prachtig uitzicht over het meer, met veel bochten en nauwelijks hoogteverschillen. Door de veilige afdalingen is deze tocht ideaal voor skaters op alle niveaus, ook beginners en kinderen. Fietsers hoeven geen steile heuvels te bedwingen, maar kunnen ontspannen van de omgeving genieten. Overigens is 8 kilometer van de route, tussen Frymburk en Lipno, kunstmatig belicht.

Ideaal voor een romantisch skatetochtje bij volle maan …

Rondje maken Het hele meer rondgaan is misschien een beetje teveel van het goede, maar u kunt een leuk rondje maken door in P ední Výto over de weg (met minimaal autoverkeer) naar Frydava te gaan en vanaf daar het pontje over het meer naar Frymburk te nemen.

De totale route terug naar Frymburk is ongeveer 21 kilometer.

Langs de route Voor iets te eten of drinken onderweg kunt u terecht in een van de dorpjes langs de route. Het historische Frymburk zelf is ook een aanrader.

Rond het marktplein liggen gezellige restaurants met terrasjes waar u goed en voordelig kunt eten. Ook een

bezoek waard is het informatiecentrum van de waterkrachtcentrale van de stuwdam, bij het dorpje Lipno nad Vltavou. Bij de jachthaven van Landal Marina Lipno is een terras met prachtig uitzicht op het meer, de ideale plek om uit te rusten na een dag vol inspanning. Op het park kunt u ook skates en fietsen huren.

Schaatsen Schaatsliefhebbers moeten beslist in de wintermaanden naar het Lipnomeer komen. Dat verandert tussen december en maart namelijk in de langste natuurijsbaan ter wereld! Het traject tussen Lipno nad Vltavou en Frymburk is 11 kilometer lang en 8 meter breed.

Bij het startpunt van de schaatsbaan is een verhuurservice voor schaatsen in alle maten, u kunt hier ook uw eigen schaatsen laten slijpen. Onderweg bieden verschillende kiosken warme dranken en versnaperingen. Dus bindt gauw de ijzers onder en ga het ijs op!

Steeds meer mensen ont­ dekken Tsjechië als vakantie­ land; de regio Zuid-Bohemen in het bijzonder. Naast de overweldigende schoonheid van het Boheemse woud, vindt u in deze regio ook pittoreske historische dorpjes en sprookjes­achtige kastelen.

Verder biedt de omgeving veel mogelijkheden tot sportieve activiteiten, van wandelen en fietsen tot paardrijden of kanotochten.

Landal Marina Lipno ligt pal aan de oevers van het Lipnomeer en is een ideale bestemming voor een heerlijk veelzijdige vakantie. www.landal.nl/marinalipno

Beleef UNESCO De Tsjechen spreken over ‘Venetië aan de Moldau’, het kleine, lang vergeten stadje eský Krumlov. Wie er eenmaal is geweest, weet waarom UNESCO de complete binnenstad op de Werelderfgoedlijst heeft gezet.

Slangvormige straatjes, houten balkonnetjes en de wit of in kleur geschilderde huizen geven dit stadje een mediterrane sfeer. Beleef deze sfeer tijdens een diner in het stijlvolle middeleeuwse restaurant Šatlava. Om u in het stadje goed te oriënteren, krijgt u een kaart en een boekje van eský Krumlov, evenals een wandelkaart van de omgeving.

Bij aankomst in het appartement zijn de bedden opgemaakt en liggen de hand- en keukendoeken klaar.

Bovendien ontvangt u een fles wijn en overheerlijke Tsjechische wafels.

Prijs: € 20,- basisprijs + € 14,95 p.p.

Boekbaar vanaf twee personen.

Kijk bij ‘Arrangementen’ op www.landal.nl/marinalipno

najaar 2013 natuurlijk

55

Reportage Inspanning én ontspanning

Leef je uit

g r u b m i L d i u Z in

Niemand hoeft zich te vervelen op het prachtige park Landal Hoog Vaals. Met een golfbaan, beautycenter en indoorspeelparadijs is er voor ieder wat wils. En dat geldt ook voor de rijke omgeving van het mooie Zuid-Limburg.

L

andal Hoog Vaals heeft een eigen golfbaan binnen de parkgrenzen. Met negen holes is de par-3-baan misschien niet de grootste, maar zeker de gezelligste golfbaan in de regio. Een introductieles is er al vanaf € 10,- en u kunt het benodigde materiaal huren. Dus wat houdt u nog tegen?

een ijsvogel of de grote gele kwikstaart.

U kunt kiezen voor een route van 2,5 of 5,5 kilometer. Kijk op de website van Natuurmonumenten voor een beschrijving van de routes. www.natuurmonumenten.nl Beide routes starten vanaf de parkeerplaats bij Restaurant de Smidse, Molenweg 9, Epen.

Verken het Geuldal

Op de scooter

Het park ligt in een prachtige regio met vlak in de buurt het Geuldal.

Natuurmonumenten heeft een mooie wandelroute langs de Geul voor u uitgestippeld. Onderweg ziet u de voor deze streek kenmerkende bloemen en planten. Met een beetje geluk spot u

U kunt de omgeving ook verkennen op een scooter. Landal Hoog Vaals verhuurt Vespa’s, waarmee u mooie tochten kunt maken. Onze tip: de Mergelroute! De scooters worden verhuurd aan gasten vanaf 25 jaar. Meer informatie is verkrijgbaar bij de receptie op Landal Hoog Vaals.

Een tripje

Aken

Vraag mensen om een populaire stad te noemen in de buurt van Landal Hoog Vaals en iedereen zegt steevast Maastricht.

Wij zeggen: Aken! Op slechts 4 kilometer van het park ligt deze prachtige stad in Duitsland die een Middeleeuwse sfeer uitademt. U kunt er heerlijk winkelen, eten en drinken en vanaf november de uitgebreide kerstmarkt bezoeken. Bij de receptie van Landal Hoog Vaals kunt u terecht voor een buskaartje naar deze stad. Is het slecht weer en heeft u behoefte aan een verwenmoment voor uzelf? Rijd dan naar de Carolus Thermen in Aken met een ruime keuze aan baden en sauna’s en een spa.

56

natuurlijk najaar 2013

Glasblazerij Gerardo

De glasblazerij van Gerardo Cardinale in Vaals trekt al jaren veel bezoekers. Gerardo demonstreert het glasblazen van dinsdag tot en met zondag elk heel uur tussen 11.00 en 16.00 uur. De toegang bedraagt € 4,– per persoon voor volwassenen en € 3,50 per persoon voor kinderen. Kijk voor meer informatie op www.glasblazerij-gerardo.nl Tentstraat 2, Vaals.

Arrangement

Verrassend Veelzijdig Vaals

Eropuit

met de Stoomtrein De spoorlijn en treinen van de Zuid-Limburgse Stoomtrein Maatschappij (ZLSM) trekken jaarlijks meer dan 100.000 bezoekers. Op 2 november 2013 kunt u mee op reis naar ‘De Vloek van Luvius’. U vertrekt met de trein vanuit Simpelveld en gaat dan met andere deelnemers op zoek naar de askist van de Romeinse Luvius, die volgens de overlevering begin twintigste eeuw in de

vijver van Huize Damiaan is gegooid om archeologisch onderzoek te vermijden.

Daarnaast organiseert de ZLSM tussen 24 november en 31 december de Wonderlijke winterritten.

Kijk voor meer informatie over ‘De Vloek van Luvius’ op www.luvius.nl, voor vertrektijden van de stoomtrein op www.zlsm.nl Stationstraat 20-22, Simpelveld.

Met dit arrangement ontvangt u bij aankomst in uw bungalow een fles wijn, een welkomst­ presentje en een echte ambachtelijke Limburgse vlaai. De bedden zijn al opgemaakt en de hand- en keukendoeken liggen voor u klaar.

Ook krijgt u een wandel­kaart om de omgeving te verkennen en kunt u op een ochtend naar keuze genieten van een echt Limburgs ontbijt dat wordt bezorgd aan uw bungalow.

Prijs: € 21,50 basisprijs + € 7,50 p.p.

Kinderen t/m 6 jaar zijn gratis.

Boekbaar vanaf twee personen. Kijk bij ‘Arrangementen’ op www.landal.nl/hoogvaals

e j d r a a p p o H h op Er is voor kinderen op het park veel te beleven.

Direct naast het park bevindt zich ook een manege. Uw kinderen kunnen hier naar hartenlust pony rijden! Ook is het mogelijk een ritje met de huifkar te maken.

Meer informatie hierover is te verkrijgen bij de receptie van het park.

Reportage

Zilt en zoet

Zeeland

Arrangem ent Fietsen aan Zee

Bij aankomst in uw bungalow vindt u een welkomstpresentje en zijn de bedden al opgemaakt. Hand- en ­keukendoeken liggen klaar en op tafel staat een fles wijn. Drie dagen lang beschikt u over een fiets met versnellingen, u ontvangt een fietskaart en een handig fietskoeltasje.

Tot slot maakt een vers kopje koffie met gebak dit arrangement compleet!

Prijs: € 42,50 p.p.

Boekbaar vanaf twee personen.

Kijk bij ‘Arrangementen’ op www.landal.nl/portgreve

58

natuurlijk najaar 2013

Uitgestrekte schone zandstranden, veel zonuren en héél véél ruimte… dat is Zeeland. Met zijn beroemde historische plaatsjes Middelburg, Veere en Zierikzee, maar ook het gezellige Burgh-Haamstede. En vergeet de indrukwekkende Deltawerken niet.

Kortom, Zeeland maakt plaats voor iedereen!

D

e Zeeuwse natuur kenmerkt zich door afwisseling: poelen, bossen, kreken, rivieren, meren, slikken, eilanden en natuurlijk de zee die bijna overal te zien, horen en zelfs ruiken is. Liefhebbers van ongerepte natuur en buitenlucht kunnen hier hun hart ophalen.

Zoutwatermeer Een perfecte uitvalsbasis om Zeeland te verkennen, is Landal Port Greve. Dit park ligt aan het Zeeuwse Grevelingen­meer.

Dit is het grootste zoutwatermeer van West-Europa. Hier kunt u lange strandwandelingen maken of lekker vliegeren met de kinderen. Watersportliefhebbers gaan surfen of zeilen, en durfallen kunnen kitesurfen of blokkarten. Heeft u altijd al willen leren duiken? Dat kan, op Landal Port Greve zelf of bij de even verderop gelegen duikschool.

Blikvanger In de omgeving kunt u de verscheidenheid van Zeeland volop ontdekken.

Duinpark ’t Hof van Haamstede Port Greve Resort Haamstede Villapark Livingstone Résidence ’t Hof van Haamstede Zierikzee Middelburg

Goes Vlissingen

Strand Resort Nieuwvliet-Bad Terneuzen

Verrukkelijk

vers

De Deltawerken,

waarom ook alweer?

Nadat een groot deel van Zeeland tijdens de watersnoodramp in 1953 overstroomd was, besloot men lange dammen van eiland naar eiland te bouwen. Omdat met het volledig afsluiten een uniek natuurgebied verloren zou gaan, werden beweegbare dammen geplaatst die de zeearm alleen bij hoog water en storm afsluiten. Wie alles wil weten over de Deltawerken, bezoekt Deltapark Neeltje Jans. Dit attractiepark ligt midden in zee en biedt onder andere exposities, een rondvaart langs de Deltawerken, en zeehonden en zeeleeuwen. Kijk voor meer informatie op www.neeltjejans.nl

Op zo’n twintig minuten rijden vindt u Boswachterij Westerschouwen, het grootste bos van Zeeland. Op ongeveer een kwartier rijden ligt het ludieke museum De Blikvanger in Renesse. Hier staan maar liefst vierduizend bijzondere blikken opgesteld; de oudste komt uit al uit 1840. Ook leuk is een ritje maken in een originele stoom- of dieseltram in het RTM museum in ­Ouddorp op een half uurtje rijden.

Nog meer Zeeland Naast Landal Port Greve zijn er nog vijf mooie parken te ontdekken in Zeeland: • Duinpark ’t Hof van Haamstede • Villapark Livingstone • Strand Resort Nieuwvliet-Bad • Resort Haamstede • Résidence ’t Hof van Haamstede www.landal.nl/zeeland

Mosselen, oesters en kokkels (kleine schelpjes) komen verser dan vers uit de Zeeuwse wateren. Stuk voor stuk delicatessen. Maar wie eens iets écht bijzonders uit de streek wilt proberen, eet Oosterscheldekreeft.

Deze unieke kreeftsoort komt alleen voor in Nationaal Park de Oosterschelde en heeft een heerlijk zachte smaak. Er is altijd wel een restaurant in de buurt dat deze tongstreler op de kaart heeft staan.

Wie graag zelf achter het fornuis staat, maakt eenvoudig Zeeuwse mosselen klaar.

Gefruit in olijfolie en ui, afgeblust met een scheutje witte wijn en opgediend met peterselie, komt de smaak van de mossel het best tot z’n recht. En wilt u met eigen ogen zien hoe de mosselen groeien? Vanuit het wereldberoemde mosseldorp Yerseke kunt u een vaartocht maken langs de mosselpercelen.

najaar 2013 natuurlijk

59

Stedentrip

Prachtig glooiende heuvels met uitgestrekte bossen en wijnvelden en verrassend mooie overblijfselen van middeleeuwse kastelen. Verderop glinstert de Donau.

Wie deze rivier volgt vanuit het noorden komt vanzelf in het bruisende Boedapest!

t s e p a d e o Bru isend B Het hart van Hongarije

De Kettingbrug

De Centrale Markthal Nagycsarnok

V

oor een bezoek aan de bruisende stad Boedapest is Landal Residence Duna de perfecte uitvalsbasis. De stad ligt op een uurtje rijden van het park. ­Boedapest bestaat uit twee delen. ­ Het stadse en levendige Pest, waar de Grote Boulevard eindeloos winkel­ plezier biedt en u tal van historische gebouwen kunt bezoeken. Boeda is juist groen en heuvelachtig, met bezienswaardigheden als het Vissersbastion en de Matthiaskerk. Acht bruggen over de Donau verbinden de twee delen met elkaar.

Oase van rust Met een boottocht over deze brede rivier kunt u de stad van een andere kant bekijken. Vooral de skyline van Boedapest is indrukwekkend, met het kenmerkende parlementsgebouw en de Burchtheuvel aan weerszijden van de rivier. Midden in de Donau ligt het Margaretha-eiland. Dit eiland is een oase van rust met fraai aangelegde tuinen en meren. U kunt er ook genieten in de zwembaden en kuuroorden of het openluchttheater bezoeken. Het eiland is te bereiken via de Árpádbrug aan de noordkant of de Margitbrug aan de zuidkant.

Cultuur snuiven Ook museumliefhebbers kunnen hun hart ophalen in Boedapest.

Kabelbaan Sikló Met maar liefst 225 musea is er keus genoeg. Op de Burchtheuvel zitten het Ludwig Museum of Modern Art, de National Gallery en het Budapest Palace Museum. U kunt ook het indrukwekkende Szoborpark bezoeken waar gigantische beelden van bekende figuren uit het communistische tijdperk te zien zijn. De beelden van onder meer Lenin, Marx en Dimitrov zijn na de val van het communisme in 1990 van de straten ‘geplukt’ en samen­ gebracht in het park.

Hongaarse specialiteiten Het culinaire Boedapest is van dichtbij te zien en te proeven in de Centrale Markthal (Hongaars: Nagycsarnok). Dé plek om Hongaarse specialiteiten in te slaan. In de hal zitten zo’n 200 winkels.

Een beroemde lokale specialiteit is de wijn Tokaji Aszú. De Hongaren noemen dit ook ‘De wijn der koningen, de koning der wijnen.’ Ook beroemd zijn de frisse witte wijnen die gemaakt worden van de olaszrizling druiven.

Naast culinair winkelen behoort shoppen in moderne winkelcentra, kleine gezellige winkeltjes en markten tot de mogelijkheden.

Park van Landal GreenParks in Hongarije

Lenin in het Szoborpark

Landal Residence Duna heeft 98 appartementen die zijn gesitueerd op een heuvel, waardoor elk appartement een prachtig uitzicht over de omgeving biedt. Het park beschikt over een eigen wellnessruimte met onder andere sauna’s en massages. Ook zijn er een binnen- en buitenzwembad en verschillende sportfaciliteiten.

Uiteraard is er op het park een restaurant met bar en een minishop. www.landal.nl/residenceduna

Residence Duna Tata Boedapest

najaar 2013 natuurlijk

61

Twitteractie Wie twittert, heeft wat Afgelopen maart twitterde Commercieel Directeur Bas Hoogland van Landal GreenParks een ‘bijzonder’ bericht: ‘Win een gratis lang weekend! Met welk bijzonder gezelschap wil je op pad?’ Onder de mensen die reageerden, verlootte hij een aantal weekenden midweekverblijven op een van de parken. Drie van de gelukkigen hielden voor Natuurlijk een dagboek bij tijdens hun verblijf.

Met de hele familie in Vaals

gaan zwemmen en krijgen een voet­ behandeling bij de Fish Spa cadeau.

Zondag – We beginnen met een wandeling door het Limburgse Heuvelland en daarna een lunchstop bij het Hijgend Hert, via Twitter geadviseerd door Bas Hoogland. Zelfs opa, met wandelstok en knieprothese, vindt het hier geweldig. Een super mooi park met zeer gastvrije medewerkers!

@ilonkavansanten Landal Het Land van Bartje

62

natuurlijk najaar 2013

voor 5x #bijzondereweekends in April bv vader + 3 volw.zoons 4 zussen boven de 70, vrienden van vroeger etc.

10:24 AM - 03 Mar 13

@irmavdweerd Hof van Saksen

Vier generaties in Ees

Vrijdag – Na schooltijd direct met onze vier generaties – oma (87), opa en oma (63 en 60), ik en mijn man (33 en 35) en onze dochter met een vriendinnetje (12) – vertrokken. Dit is ons tweede bezoek aan het park en het valt ons direct op dat de receptie mooi is opgeknapt. Een verrassing als we bij de boerderij aankomen: een luxe uitvoering. Lekker met de voetjes omhoog en genieten!

Zaterdag – Eerst verse warme broodjes uit het winkeltje op het park gegeten. Daarna shoppen in Emmen. Terug

Nou, ik ben weer ’s op zoek …

Meiden­ weekend in Nooitgedagt

@gielpolman Landal Hoog Vaals Vrijdag – Met de hele familie Polman – opa (80), oma (75), Giel en Petra (48), Merel (17), Fleur (14) en vriendin Britt (14) – eropuit. In de bungalow staan onze bestelde boodschappen al klaar.

Handig! We hebben een privé-sauna, zonnehemel en twee badkamers. Het uitzicht over de groene heuvels van Limburg is adembenemend. Gelukkig is er wifi, want de familie Polman twittert graag.

Zaterdag – Naar Aken, de Dom bezoeken en shoppen. ’s Avonds eten in het parkrestaurant. De jongste dames

Bas Hoogland

op het park gaan de meiden zwemmen, terwijl wij alles klaarmaken voor de gourmet.

Zondag – Heerlijk uitgeslapen en daarna via de ponyranch naar de midgetgolf. Er is een leuke kortingsactie.

Twee dikke duimen omhoog voor het vriendelijke en gastvrije personeel en voor het mooie, ruime en goed onderhouden park.

Vrijdag – ’s Avonds vertrekken we met zes vriendinnen vanuit Zwolle. Het is niet lang rijden, maar stop zes meiden in twee auto’s en dan weet je het wel!

Met een omweg komen we in de supermooie boerderij. Lekker wijntje erbij: het relaxweekend kan beginnen!

Zaterdag – Uitslapen is een luxe voor ons moeders. We beginnen met een heerlijke wandeling over het park.

Daarna per tandem en elektrische fiets door het Drentse landschap. ’s Avonds eten in het Grand Café, met een prosecco met limoncello – aanrader van de barman!

Zondag – Tijd om het zwembad én de massages te ontdekken. Een paar keer door de wildwaterbaan, want daar ben je nooit te oud voor, en chillen in het bubbelbad. Helaas komt aan alles een einde, maar het weekend was super!

Parknieuws

NIEUW PARK

Landal Waterpark Terherne

Een parel in Friesland De prachtige Friese meren zijn het decor van de nieuwste aanwinst van Landal GreenParks: Landal Waterpark Terherne. Het park staat volgens Zoover in 2013 op de derde plaats van Nederlandse vakantie­parken. Dat is alvast een goed begin van uw vakantie!

O

p dit kleinschalige park, in het hart van de Friese meren gelegen, staan 32 kwalitatief hoogwaardige en comfortabele waterwoningen. Ze bieden plaats aan 4, 6 of 8 personen. De 4 tot 6- en 6-persoonswoningen zijn voorzien van een privé­ sauna. Alle woningen zijn gebouwd op een ruime kavel aan het water en beschikken over een tuin met een eigen aanlegsteiger. U vaart met gemak zó de Terhernster Poelen op.

Waterplezier voor iedereen Een droom voor veel mensen: een boot voor de deur, aan het water. Is uw boot niet langer dan zeven meter met een diepgang van minder dan anderhalve meter, dan kunt u ’m aan uw eigen steiger aanleggen. Is uw boot groter, dan kunt u een ligplaats aan het begin van het park huren. Heeft u zelf geen boot? U kunt er een huren op het park.

Zo kunt u gebruik maken van datgene waar dit deel van Friesland om bekend staat: watersport!

Schiermonnikoog Ameland

Schuttersbos Résidence Terschelling West Terschelling

Vitamaris

Ameland State

Lauwersoog

Terschelling

Esonstad

Natuurdorp Suyderoogh

Vlieland

Texel

Sluftervallei Beach Park Texel Villapark Vogelmient

Den Helder

Beach Resort Ooghduyne

Harlingen

Leeuwarden

Groningen

Waterpark Terherne Waterpark Sneekermeer

Heerenveen

Kameleondorp Zin in een uitstapje? Wandel dan eens naar het nabijgelegen Kameleondorp, een toeristische attractie voor jong en oud met uiteenlopende activiteiten en exposities. De kinderen genieten als ze in de voetsporen treden van Hylke en Sietse. Over het water kunt u naar het avontureneiland, waar alle avonturen van de Friese tweeling en hun beroemde boot te beleven zijn. www.landal.nl/waterparkterherne

najaar 2013 natuurlijk

63

Uitgelicht

Bezoek ons in de

h erfstvakantie

Bent u nog aan het dubben wanneer u een bungalow wilt boeken bij Landal GreenParks?

Hak dan nĂş de knoop door! De herfstvakantie is namelijk een ideale periode om met uw gezin langs te komen. Er is ontzettend veel te doen.

T

ijdens alle schoolvakanties, dus ook in de herfst- en kerstvakantie, organiseren we extra bijzondere evenementen voor kinderen. Zij genieten van het programma en u heeft een ochtend of middag voor uzelf. Zo kunt u eindelijk eens dat (dikke) boek lezen waar u nooit aan toekomt. U kunt natuurlijk ook met

het hele gezin aan de activiteiten deelnemen.

En wat denkt u van een herfstwandeling door de bossen? Niks leukers dan eekhoorns spotten of eikeltjes en herfstbladeren zoeken. Uw kinderen zijn daarna nog uren zoet met al het knutsel- en plakwerk. En met het Discover Nature-pakket (zie kader) wordt het helemaal een avontuurlijke tocht!

Een greep uit de activiteiten

Kookbuzz Zelf gerechten maken in een supergrote Amerikaanse schoolbus?

Dat kan in de Kinderkookbuzz. Lekker, leuk en leerzaam!

De bus komt op 15 oktober langs bij Landal Hoog Vaals (Limburg) en op 17 oktober bij Landal Stroombroek (Gelderland).

Meer informatie: www.landal.nl/kinderkookbuzz

64

natuurlijk najaar 2013

Magic Hamid Deze ras-entertainer goochelt er lustig op los. Met zijn humor, trucs ĂŠn ballonfiguren maakt hij van elke voorstelling een magische, verrassende show. Dol op show en spektakel? Dan komt u tijdens de voorstelling van Magic Hamid zeker aan uw trekken. www.landal.nl/magichamid

Ontdek de natuur

Serge & Coco Een vertederend aapje steelt de show in deze buikspreekact. In de herfstvakantie komt het beestje langs op de parken.

Op www.landal.nl/sergecoco vindt u alle data en tijdstippen.

roofvogels

Spannende

Met het Discover Nature-pakket (€ 15,50) leren kinderen en volwassenen spelenderwijs de natuur ontdekken én waarderen. Het pakket is verpakt in een mooie Natuurmonumenten-tas en te koop bij de receptie*.

U krijgt: • Een set natuurzoekkaarten om zelf te speuren naar planten en dieren.

• Een natuurgids voor kinderen.

• Een loeppotje om diertjes en planten van heel dichtbij te bekijken.

• Een survivalfluit met kompas, thermometer, vergrootglas en seinspiegeltje.

• Een leuke verrassing van Natuurmonumenten. * Op basis van beschikbaarheid.

Visagie Een buizerd of uil die vlak over uw hoofd vliegt: eng en fascinerend tegelijkertijd! Dit maakt u mee tijdens een spectaculaire roofvogeldemonstratie. U kunt veilig aan de kant toekijken, maar ook heldhaftig meedoen. Ontdek op www.landal.nl/roofvogeldemonstratie welke show u kunt bijwonen.

lakei

Tijdens de workshop visagie delen professionele visagisten hun tips voor het creëren van de ultieme look. Alle deelnemers krijgen een persoonlijk (make-up)advies. Welke kleur oogschaduw past bij uw ogen? Hoe zorgt u voor een frisse uitstraling en bijvoorbeeld mooie volle lippen? www.landal.nl/visagie

Koninklijke

Balei de Kronenlakei heeft de kroon van de koning per ongeluk kapot gemaakt. Wat nu? Een spannende voorstelling voor jongere kinderen. Op 14 oktober komt de lakei langs op Landal Aelderholt en op 23 oktober op Landal Coldenhove. Zie www.landal.nl/baleikronenlakei

Meer weten over alle activiteiten en evenementen? Kijk op: www.landal.nl/evenementen

najaar 2013 natuurlijk

65

Kerst

Vier dit koningsjaar

t s r e k e k j i l een konink De kerstvakantie staat met Kerstmis, oud & nieuw en Driekoningen bol van de feestelijkheden. Dit koningsjaar heeft u meer dan ooit een mooie reden om zelf een vorstelijke kerst te vieren. En dat kan veel dichterbij dan u denkt! Bijvoorbeeld op de Veluwe.

Fotografie: Paleis Het Loo

66

natuurlijk najaar 2013

P

aleis Het Loo in Apeldoorn is in de aanloop naar Kerstmis dĂŠ plek om in koninklijke kerstsferen te komen. Het begint met een scala aan vorstelijke feestelijkheden tijdens de vijfdaagse beurs Spirit of Winter op het voorterrein van het paleis. Van 13 tot en met 17 november 2013 verrijst hier een winterdorp waar u ten volle van het goede, chique leven

kunt genieten. Met modeshows, workshops en natuurlijk heel veel lekkernijen. Kijk op www.spiritofwinter.nl

Drie eeuwen kerst Tegen de tijd dat de kerst dan echt bijna voor de deur staat, wordt Paleis Het Loo zelf helemaal omgetoverd tot kerstpaleis. Hier wordt u ondergedompeld in de koninklijke kerst van de

Naar Het Loo loopt u zo!

Verschillende wegen leiden naar Paleis Het Loo; bijvoorbeeld de Koninklijke Weg. Deze wandelroute leidt langs ­verschillende Nederlandse paleizen en voert u over de Utrechtse heuvelrug en de Veluwe. Bekijk de verschillende etappes en alle informatie op www.koninklijkeweg.nl

najaar 2013 natuurlijk

67

Kerst

afgelopen drie eeuwen. De tafels zijn authentiek gedekt en zelfs de zilveren kerstballen van koningin Wilhelmina hangen in de boom. Ook zijn de zalen versierd met planten uit de Oranjerie van het paleis. Als klap op de vuurpijl staat op het voorplein van Paleis Het Loo de hoogste kerstboom van Nederland: een spar van maar liefst 49 meter hoog. De kerstpresentatie maakt deel uit van Winterpaleis Het Loo en is te zien van 14 december 2013 tot en met 5 januari 2014. Paleis

Het Loo in Apeldoorn ligt op ongeveer 20 minuten van Landal Heideheuvel, Coldenhove, Rabbit Hill en Miggelenberg.

Vorstelijk thuis U kunt tijdens uw vakantie zelf ook voor een koninklijke kerst zorgen. Zeker kinderen beleven veel lol aan de vorstelijke etiquette. Volgens goed gebruik zitten heren en dames om en om aan tafel.

Leg het servet losjes op de schoot en maak het vooral niet te vies. Gebruik voor iedere gang ander bestek, sta op als een tafelgenoot opstaat en help elkaar met het aanschuiven van de stoel.

Natuurlijk spreekt iedereen elkaar aan met ‘Zijne Koninklijke Hoogheid’ of ‘Hare Majesteit’. En niet vergeten, altijd de pink opsteken bij het heffen van het glas!

Vorstelijk Gourmet­ arrangement

Koningskinderen Driekoningen is een christelijke feestdag die ieder jaar wordt gevierd op 6 januari.

Voor heel wat mensen traditioneel dé dag om hun kerstboom weer af te tuigen en buiten te zetten of te verbranden bij één van de vele gezellige kerstboomverbrandingen. Volgens de overleveringen zagen op 6 januari de drie wijzen uit het oosten een ster, die hen leidde naar de nieuwgeboren koning der Joden: Jezus in Bethlehem.

De drie koningen, Caspar, Melchior en Balthasar, boden het kerstkindje drie geschenken aan: goud, wierook en mirre. In midden Brabant trekken de avond voor Driekoningen kinderen in groepjes van drie met lampionnen en verkleed als koningen langs de deuren. Na het zingen van een liedje krijgen de kinderen snoep als beloning.

De stad Tilburg kent het festival ‘Driekoningenzingen’ waarbij kinderen liedjes zingen en een jury beoordeelt wie de beste is.

68

natuurlijk najaar 2013

Lekker en sfeervol in uw accommodatie op het park eten, zonder uren in de keuken te staan? Bestel het Gourmetarrangement. Dit bestaat uit: • Huur gourmetstel (inclusief benodigde materialen).

• Stokbrood, salade, diverse soorten vlees en sauzen.

Prijs volwassenen: _ 16,95 p.p.

Kids Gourmet (tot en met 12 jaar) _ 8,75 p.p.

Genoemde prijzen gelden bij minimaal twee personen.

Het arrangement geldt niet in combinatie met andere ­kortingen en acties. De kinderprijs geldt alleen in combinatie met minimaal één volwassen reservering. www.landal.nl/arrangementen

Uitgelicht

Mountainbikes mee en daar gaan we!

Verzet bergen én zinnen in Winterberg Op slechts een paar uur rijden van Nederland ligt het Sauerland, met Winterberg als stralend middelpunt.

Deze omgeving heeft alles in huis om u een écht vakantiegevoel te bezorgen. Landal Winterberg is daarbij de ideale uitvalsbasis voor uw vakantie.

M

et hoogtes tussen de 500 en 800 meter ziet deze regio er absoluut anders uit dan Nederland. Het Sauerland biedt natuurschoon en ontspanning, maar ook volop sportieve mogelijkheden.

Een ideaal vervoermiddel om de omgeving te verkennen, is de mountainbike.

Er is een uitgebreid netwerk van mountainbikeroutes, met een lengte tussen 26 en 80 kilometer. Alle routes worden gemarkeerd door bordjes, die onder andere de zwaarte van de route aangeven. Kijk voor meer info en de routes op www.bike-arena.de

boven, zodat u weer snel naar beneden kunt zoeven. U kunt alle benodigde spullen eventueel huren of kopen. Alle informatie vindt u op www.bikepark-winterberg.de

Van beginner tot thrillseeker

Bezoek Winterberg

Bent u toe aan meer avontuur? Ga dan naar het Bikepark in Winterberg. Dit park heeft maar liefst negen parcoursen, dwars door de bossen. Bent u een beginner op de mountainbike of juist een doorgewinterde thrillseeker? Er is voor ieder wat wils. De stoeltjeslift brengt u én uw fiets in no time naar

De plaats Winterberg ligt op slechts 10 minuten rijden van Landal Winterberg.

De WinBus brengt u gratis van het park naar het centrum van Winterberg.

Deze milieubewuste, emissievrije bus rijdt drie dagen in de week: dinsdag, donderdag en zaterdag. Het gezellige stadscentrum van Winterberg heeft

Rodel maar raak Naast het Bikepark ligt de Sommerrodelbahn. En, in tegenstelling tot wat de naam doet vermoeden, is deze rodelbaan ook in de herfst en winter geopend! Mits het goed weer is uiteraard. Check van tevoren de website voor actuele informatie www.sommerrodelbahn-winterberg.de

winkels, cafés en restaurants, dé perfecte omgeving voor ontspanning, een hapje en een drankje.

Wandelarrangement Tijdens een wandeling door het Sauerland ontdekt u de mooiste plekjes in de natuur.

Met dit arrangement gaat u goed voorbereid op pad. U krijgt van ons mee: een wandelkaart van de omgeving en diverse wandel­routes van verschillende lengtes. En een koeltasje met versnaperingen voor onderweg. Prijs: € 6,95 p.p. Boekbaar vanaf twee personen. Kijk op www.landal.nl/arrangementen

najaar 2013 natuurlijk

69

Ingezonden

Enthousiaste gasten

Regelmatig ontvangt Landal GreenParks post van enthousiaste gasten. Heel soms een handgeschreven brief, veel vaker komt de post binnen via de mail. Topdrukte is het op Facebook en Twitter. In Natuurlijk een selectie van berichten die wij graag met u delen.

Facebook Tania Vanlaere Net terug van ons midweekje op Landal Twenhaarsveld.

Een grote proficiat voor het personeel, waar je alles aan kan vragen. De Disney-speurtocht vonden de meisjes heel leuk om te doen en ook Max onze hond vond zijn persoonlijke zwemvijver ‘the max’! Kortom een deugddoende midweek!

Hilde Moens We hadden een super fantastisch paasweekend in een strandhuisje op Landal Beach Resort Ooghduyne.

Het was berenkoud, maar stralend weer. Een unieke ervaring vonden we het ‘leven op het strand’. Echt een aanrader!

Marco Boer Heerlijke week gehad op Landal Miggelenberg.

Gerenoveerde huisjes. Aanrader!

Mail Alet van Zutphen, Sint Maarten We komen al jaren bij Landal. Deze keer met kleindochter Yenthe, die even ging ‘chillen’ (zie foto) met Bollo alvorens wij heerlijk gingen bowlen op Landal Landgoed ’t Loo. Jong of oud, warm of koud, Landal GreenParks verdient wat ons betreft goud!

Louise de Jong Wij zijn al verschillende keren bij Landal Kasteeldomein De Cauberg geweest. Altijd in het hoofdgebouw een luxe appartement gehad. In december 2013 hebben we weer een week geboekt nu in een bungalow, maar ik weet zeker dat het weer TOP! is.

Tweets @SylviaMichaelis Heerlijke week gehad @LandvanBartje van @landalnl.

Echt een aanrader als je met kleine kindjes weg wilt. @KlasensRoy @landalnl Jullie gerenoveerde huisjes in Rabbit Hill zijn helemaal geweldig, ik mis alleen een haakje voor mijn handdoek... #tip. @P_Verschueren @landalnl Net terug van een midweek #miggelenberg. Het was tot nu toe een van de betere vakanties. Personeel zeer #vriendelijk! @Jud_tweet Wat een leuke verrassing van @landalnl. Komt er iemand van de receptie een fles wijn brengen voor de verjaardag van mijn moeder #hieperdepiep.

70

natuurlijk najaar 2013

Gaby van Hall, Veluwe

Cynthia Hasenbos, Terschelling

Hans Hegeman,

Veluwe

the

aasdijk, Dren Casper van W

Wat een plaatje!

Dit voorjaar riep Bas Hoogland, Commercieel Directeur via Twitter zijn volgers op om te fotograferen op en rond de parken, in ruil voor een weekend weg. Net als eerdere jaren was de actie een groot succes. De mooiste beelden, zorgvuldig geselecteerd, worden bijvoorbeeld gebruikt in de brochure. Op deze pagina een aantal voorbeelden.

Kevin Bakker,

Moezelgebied

Komt u al sinds jaar en dag op onze parken? Of bent u meerdere keren per jaar bij ons te gast en heeft u een bijzondere ervaring met Landal GreenParks? Mail ons uw verhaal met een foto naar uwverhaal@landal.nl De leukste, meest ontroerende of bijzondere verhalen leest u terug in Natuurlijk.

Opmerkingen of vragen?

Laat het ons weten via:

@landalnl

www.facebook.com/ landalnl

najaar 2013 natuurlijk

71

Nieuws

Scootmobiels op Landal Heihaas en Landal Heideheuvel

Wie wat slechter ter been is en tóch graag van de prachtige omgeving wil genieten, kan onder meer terecht op Landal Heihaas en Landal Heideheuvel.

Speciaal voor deze gasten verhuren we scootmobiels, zodat u er net als ieder ander heerlijk op uit kunt in de natuur.

Bij de receptie op uw park kunt u de scootmobiel eenvoudig huren. Daarnaast kunt u hier vragen naar de mooiste culturele en historische routes, die we alvast voor u hebben uitgestippeld. www.landal.nl/heihaas en www.landal.nl/heideheuvel

Wandelen

van en naar Landal Rabbit Hill

Op Landal Heihaas kunt u sinds kort ook een mobiele sauna huren!

De sauna is geschikt voor zes personen en wordt bij uw bungalow bezorgd.

Zoover Award

De Nederlandse Wandelsport Bond organiseert korte en lange wandel­tochten, zoals de alom bekende Avondvierdaagse.

Op 2 en 3 november 2013 organiseert de bond verschillende wandeltochten die starten en eindigen op Landal Rabbit Hill.

Voor zowel geoefende wandelaars als beginnende stappers een uitgelezen moment om het park te bezoeken. Er is altijd een wandeling die bij u past!

Kijk voor meer informatie op www.owb-wandelen.nl/wandel­tochten/ wandelagenda

La nda l Green Pa rks de bes te en pop ula irs te

Voor de derde keer op rij is Landal GreenParks onderscheiden met twee Zoover Awards. We zijn opnieuw verkozen tot Beste Aanbieder en tot Populairste Aanbieder in de categorie Vakantieen Bungalowparken.

De Zoover Awards zijn de publieksprijzen van reizend Nederland. De best gewaardeerde accommodaties in Europa krijgen hiermee de erkenning die ze verdienen. In de categorie Vakantie- en Bungalowparken behaalde Landal GreenParks zowel

Stephan Bosman (CEO Zoover) en Bas Hoogland (Commercieel Directeur Landal GreenParks)

72

natuurlijk najaar 2013

de beste score (Beste Aanbieder) als de meeste stemmen (Populairste Aanbieder).

De lijst met Beste Vakantieparken in Nederland wordt aangevoerd door Landal Beach Resort Ooghduyne met strandhuisjes. Maar ook Landal Villapark Vogelmient, Het Land van Bartje, Kasteeldomein De Cauberg, De Veluwse Hoevegaerde, Résidence ’t Hof van Haamstede en Waterpark Terherne behoren tot de 25 beste parken. Daarnaast vielen ook de buitenlandse parken goed in de smaak. In Oostenrijk staan drie Landal parken in de Zoover Award top vijf: Landal Brandnertal, Bad Kleinkirchheim en Hochmontafon. In Duitsland hoort Landal Salztal Paradies bij de beste vijf vakantieparken. In Tsjechië behaalde Landal Marina Lipno de tweede plaats en in Zwitserland werd Resort Walensee beloond met een Award. Bovenop onze notering in de top drie bij de verkiezing van Klantvriendelijkste Bedrijf van Nederland is dit een geweldige opsteker!

vuurwerkvrije parken

n e l l a n k r e d Zo n Landal GreenParks biedt tijdens de jaarwisseling van 2013/2014 haar gasten de mogelijkheid om een vuurwerkvrij oud & nieuw te vieren op Landal Coldenhove en Miggelenberg (Gelderland), Orveltermarke (Drenthe), Reevallis (Limburg), De Witte Bergen (Overijssel) en Hunerwold State (Drenthe).

De enige knallen tijdens de jaarwisseling op deze parken zullen afkomstig zijn van champagne­ kurken. Vuurwerk is er echt niet bij: de grens wordt getrokken bij sterretjes! www.landal.nl/vuurwerkvrij

Uitgelicht

h c s i p o r t b Su

zwemmen met een groen hart

Roetssssjjj… daar vliegt u in volle vaart de glijbaan af. En plons… de kleintjes nemen een spetterende duik in het Junglebad.

In de Subtropische Water­paradijzen op Landal het Vennenbos in Noord-Brabant en Landal De Lommerbergen in NoordLimburg voelt iedereen zich jong. En wist u dat wij tijdens al dat zwemplezier ook ons groene hart laten spreken?

T

erwijl u het hele jaar door kunt genieten van het subtropische water, vinden wij het belangrijk dat we bijdragen aan een groene, gezonde omgeving. Maatschappelijk verantwoord ondernemen staat daarom hoog in het vaandel. In beide Subtropisch Waterparadijzen wordt er zo zuinig mogelijk omgegaan met het water.

Zorgeloos Alle bungalows op Landal De Lommerbergen en Landal Het Vennenbos hebben een slimme thermostaat, die de verwarming automatisch uitzet als er lange tijd geen beweging in de bungalow is geweest. De facilitaire dienst rijdt elektrisch en in de horeca schenken we Fair Trade-koffie en biologische wijnen. En dat is nog maar een kleine greep uit ons duurzaamheidsbeleid. Uiteraard zonder dat u er last van heeft. Voor u staat immers een zorgeloze vakantie voorop, met in het achterhoofd nét dat beetje extra voor de omgeving!

Kijk op www.landal.nl/hetvennenbos en www.landal.nl/delommerbergen voor de faciliteiten op beide parken.

najaar 2013 natuurlijk

73

Nieuws

Weer eens wat nieuws!

Landal GreenParks werkt continu aan kwaliteit. Vernieuwing van de bungalows staat dan ook altijd hoog op de agenda. Zodat u overal en altijd van een ­heerlijke en unieke vakantie kunt genieten. Een greep uit de vernieuwingen.

Landal De Vers, Noord-Brabant

Duurzaam en sfeer vol

Landal De Vers is uitgebreid met luxe, vrijstaande en duurzaam gebouwde bungalows. Er zijn 6-, 8- en 10-persoons­bungalows.

Alle accommodaties zijn ruim opgezet en sfeervol ingericht. Ze beschikken onder andere over een flatscreen-tv, DVD-speler, luxe keuken met Senseo koffiezetapparaat en moderne inbouwapparatuur, sun shower, sauna, vloerverwarming en internet (tegen betaling).

Landal Duc de Brabant, Noord-Brabant

Altijd buiten

Op Landal Duc de Brabant is de buitenbeleving intenser gemaakt.

De nieuwe ‘tuinbungalows’ hebben een overdekt terras, zodat u bijna altijd van het buitenleven kunt ­genieten. Het buitengedeelte is ­ingericht met luxe meubels, een c ­ omfortabele loungebank en een tweepersoons hangmat. ’s Avonds legt u een lekker spiesje op de Weber houtskoolbarbecue en om het helemaal romantisch te maken, kunt u een vuurtje stoken in de vuurkorf. Lekker warm in de winter!

Landal Sluftervallei, Texel

Luxe in de duinen

Op Landal Sluftervallei zijn afgelopen zomer 65 vrijstaande, luxe bungalows gebouwd. Er zijn ook grote bungalows voor 10, 12 en 24 personen. De 10-persoonsbungalows zijn rolstoeltoegankelijk.

Alle bungalows hebben moderne interieurs, met een sauna en zonnebank. Er is een afwas-, was­machine, wasdroger, flatscreen-tv met DVD-speler, terras met verstelbaar terrasmeubilair en internet.

De extra luxe bungalows hebben een tweede ­badkamer met stoomdouche en bubbelbad. De nieuwe vakantiewoningen liggen in de duinen, grenzend aan De Slufter en Eierlandsche Duinen.

Landal Rabbit Hill, Gelderland

Fijn op de Veluwe

Op Landal Rabbit Hill op de Veluwe zijn recentelijk alle ­bungalows vernieuwd. Dit betekent nieuwe Woodstone-vloeren, een flatscreen-tv en een nieuwe keuken. Ook hebben de bungalows een nieuw interieur gekregen. Tevens heeft Rabbit Hill nieuwe luxe 2- en 4-persoonsbungalows. Dat is goed toeven op de Veluwe!

74

Op Landal Coldenhove krijgen de bungalows vanaf september 2013 een complete vernieuwing van het interieur.

NIEUW PARK

Landal Eifeler Tor

Parknieuws

l e f i E e d n va

Op het mooiste plekje

Om even helemaal weg te zijn hoeft u niet ver te reizen.

Het prachtige glooiende landschap van de Eifel leent zich uitstekend voor een heerlijke vakantie. Dat komt goed uit, want op misschien wel het allermooiste plekje van dit gebied ligt Landal Eifeler Tor.

H

et park is gelegen op een heuvel en grenst aan de ene kant direct aan het Nationalpark Eifel. Aan de andere kant zorgt het adembenemende uitzicht over de Rursee voor een weids en vrij gevoel. In de omgeving vindt u verder karakteristieke en gezellige Eifelstadjes zoals Heimbach en Monschau en er zijn vele mogelijk­ heden voor zowel culturele als culinaire uitstapjes.

Fiets- en wandelfan?

Het treinstation in Eifelstadje Heimbach is het startpunt van een uitgebreid fiets- en wandelpadennetwerk. Dit station werd in 2011 zelfs uitgeroepen tot hét wandelstation van Nordrhein-Westfalen.

Het heeft een goede treinverbinding met de regio. Heimbach heeft een informatiecentrum en een groot gastronomisch aanbod.

Voor actievelingen en rustzoekers Wie op zoek is naar een sportief ­avontuur komt hier ruimschoots aan zijn trekken. In het Nationalpark kunt u naar hartenlust wandelen door de ongerepte natuur, terwijl watersport­ liefhebbers uren zoet zijn met alle sportfaciliteiten op de Rursee zoals: kanoën, waterfietsen en zeilen. Slaat u liever een balletje? Er zijn maar liefst vier golfbanen in de omgeving. Voor de kinderen zijn er op verschillende plekken

Boek nu!

Landal Eifeler Tor opent haar deuren volledig in december.

Maar u kunt nu al genieten van een vakantie op het park, in een van de vele woningen gebouwd in tradi­tionele Eifeler stijl. Het zal u aan niets ontbreken, want alle accommodaties zijn modern en comfortabel ingericht.

op het park buitenspeeltoestellen. Ook is er Bollo kinderanimatie en in het royale binnen- en buitenzwembad (350 m²!) kunnen de kinderen zich uren fantastisch vermaken.

De dorpsstraat Op het park zijn alle faciliteiten aanwezig voor een onbezorgde vakantie. Aan de karakteristieke dorpsstraat vindt u een VVV-kantoor, supermarkt, winkel- en horecagelegenheden. In het ‘Hofbräuhaus’ kunt u genieten van traditionele Duitse gerechten, maar ook van een ‘Kaffee und Kuchen’ of gezellige borrel. Aan het einde van de dorpsstraat staat de toren die refereert aan de dichtbijgelegen burcht van Heimbach. Vanuit deze toren heeft u een prachtig uitzicht over het park. www.landal.nl/eifelertor

najaar 2013 natuurlijk

75

Puzzel Met het hele gezin een dagje uit naar de dierentuin?

Los de puzzel op en maak kans op

gratis entreekaartjes voor Burgers’ Zoo! Vul de juiste letters in onder de Zweedse puzzel.

Mail uw oplossing vóór 22 november 2013 naar natuurlijk@landal.nl of stuur hem per post naar wreed afgemat 13 heerser Landal GreenParks, Postbus 175, 2260 trekdier AD proefseintaal opname Leidschendam.

5 de envelop: stumper Vermeld in de mail of op Zweedse puzzel Natuurlijk najaar 2013. hoogbouw

(afk.)

17

vrouw. leerkracht Griekse letter

Burgers’ Zoo verschoten Europeaan

ver- ververschoten schoten schoten trend Euro-EuroEuropeaan peaan peaan

schande

kiekje

snelle loop

In één dag op zoekland gaan naar de tijgers in de 6 in Azië kikkers in het Bush en de plan Rimba, lopen tussen de meisje gieren in de Desert? Beleef het bij Burgers’ Zoo in alsmede Arnhem! Bezoekers kunnen dit jaar genieten van insecteneter extra aankleding in het park, zoals dierentransontportkisten met daarin tentoonstellingen over kenning inkeping deze 100 jaar jonge dierentuin.

Daarnaast loon kunnen bezoekers weer 11 ook dit jaar aanwas genieten van veel jonge aanwinsten veerkracht zo zijn er dit jaar al een gorilla, zonderbonus ling tapir, giraffe en zebra selenium Europese (afk.) vrouw geboren.

8

eikenschors

6

7

ont- ontontroering roering roering schande schande schande

land in landland in in Afrika Afrika Afrika

10 10 10

9

zonderzonderlingzonderling ling Europese Europese Europese vrouw vrouw vrouw

10

9 9 9

9

ont- ontontkenning kenning kenning loon loon loon 11 aanwas aanwas reisje11 11 14 aanwas veer-veerveerkracht bijwoord kracht kracht

1 22

grensgrensdarteldartel grens dartel

alsmede alsmede alsmede insectengrensinsectendartel insecteneter eter eter

inkeping inkeping inkeping

2 33

11

reisjereisje vrij vrij reisje vrij bijwoord bijwoord bijwoord

honingdrank

pers.pers. vnw. pers. vnw.vnw. honinghoninghoningdrank drank drank

8 8 8

bak- bakbakmiddel middel middel

een een een zekere zekere zekere

12

4 55

14 14 14

bonus bonus bonus selenium selenium selenium (afk.) (afk.)(afk.)

pers. vnw.

3 44

4 4 4

vruchtenvruchtennatvruchtennat nat knus knus knus

projectieprojectieplaatje plaatje plaatje

projectieplaatje

vrij

speelgoed speelgoed speelgoed

deel v.d. deel deel v.d. v.d. bijbel bijbelbijbel Russisch Russisch Russisch heerser heerser heerser

16 16 16

466 6projectie-

land in in landland in vruchtenplan plan Azië Azië Azië nat plan meisje meisje meisje knus

gravure gravure gravure

1 1 1

1

gravure

1 1

8

boomboom boom soortsoort soort appel appel appel

speelgoed Griekse Griekse Griekse letter letterletter

©©www.puzzelpro.nl © www.puzzelpro.nl www.puzzelpro.nl

© www.puzzelpro.nl 5

toilet-toilettoiletgerei gereigerei staatstaat in staat in in Amerika Amerika Amerika

vrouw. vrouw. vrouw.

1017 leerkracht 17 17 leerkracht leerkracht

eikenbakeikeneikenschors middel schors schors

een zekere

4

3 3 3

scheepsscheepsscheepsvloer vloervloer

deel v.d. bijbel Russisch heerser kiekjekiekje kiekje snellesnelle snelle loop looploop

1622 2

deel v.h. deel deel v.h. v.h. lichaam lichaam lichaam

12 12 12

land in Afrika

staatstaat staat

riv. inriv. in riv. in knokploeg Rusland knokploeg Rusland knokploeg Rusland (afk.) (afk.)(afk.)amfibie amfibie amfibie

trendtrend trend

ontroering

100 jaar!

2

stumper stumper stumper deel v.h. hoog-hooghoog- lichaam bouw bouw bouw hoofdhoofdhoofddeksel deksel deksel welpenwelpenwelpenleidster leidster leidster

7 7 7

soort appel

staat

zak met zak met zak met handvat handvat handvat

zwarezware zware 12 vracht vracht vracht bijbelse bijbelse bijbelse vrouw vrouw vrouw

Afrikaan scheepsAfrikaan Afrikaan vloer

3

amfibie

3

boom15

boerderij

Afrikaan

riv. in Rusland

15 15

7

harde val

15

2

seintaal seintaal seintaal

5 5 5 knokploeg

stop-stop13 13plaats stop13 plaats plaats

trekdier trekdier trekdier

hardeharde val toiletval harde val gerei schouwschouwschouwburg burgburgboerderij staat in boerderij boerderij Amerika

zware vracht bijbelse vrouw

1

stopplaats zak met handvat kajuitkajuit kajuit gevangevangenisgevangenisgenis

afgemat afgemat afgemat

hoofddeksel welpenleidster

kajuit gevangenis

schouwburg

wreed wreed wreed heerser heerser heerser proef-proefproefopname opname opname

5 66

6

7 7

13

14

15

7 88

16

8 99

17

9

10 1011 1112 12 10 11 12

13 1314 1415 1516 1617 17 13 14 15 16 17

Burgers’ Zoo in Arnhem geeft 5 kaartjes weg voor de winnaar van de puzzel.

Kortingsbonnen

Gratis kop koffie

✂

bij uw Uit-eten-arrangement

Tegen inlevering van deze bon ontvangt u een gratis kopje koffie na afloop van uw diner in een van de deelnemende restaurants van Landal GreenParks (bon is geldig voor twee personen). Kijk op www.landal.nl/arrangementen

€ 50,-

✂

Adam Brandstore is met 48 winkels en een online shop (www.adam.nl) de grootste multibrandstore keten van Nederland voor heren. U vindt hier alle topmerken onder één dak; Hugo Boss, State of Art, Gant, Gardeur, McGregor, Tenson, Profuomo, MAC, NZA, Gaastra, Vanguard en Schiesser. Naast deze merken verkoopt Adam twee exclusieve huis­merken; Adam Business voor uw zakelijke afspraken en Adam Friday voor een sportieve uitstraling.

De Adam teams staan voor u klaar en helpen u graag uw perfecte outfit samen te stellen! Ontvang in alle Adam Brandstores € 50,- korting bij besteding vanaf € 150,-.

korting bij Adam Brandstore

Nooit meer slippen!

✂

Twee cursussen voor de prijs van één

Antislipcursus bij Safety Experience Center. Neem deel aan een bijzondere en leerzame drie uur durende rijvaardigheidstraining in nieuwe BMW’s. Normaal € 129,- per persoon.

Informeer ook naar de mogelijkheden voor Business events.

✂

Alles over wintersport Gratis abonnement op Wintersport Magazine

Boek nu uw Landal Ski Life wintersportvakantie en ontvang een gratis jaarabonnement op Wintersport Magazine. U ontvangt dan vier keer Wintersport Magazine en één Snowboard 5 - 12 april

Adviespr

ijs Benelux

€ 3,25 | Europa

2013

Magazine. U zit nergens aan vast en na een jaar bepaalt u zelf of u abonnee blijft.

Wees er snel bij: op=op

✂

15

METEEN BOEKEN! en

€ 5,80

Tuinkastelenreis Engeland

Margriet 3 weken gratis!

) ik Anne (40 weet dat ‘Niemand ulimia had’ 15 jaar bo !

EK NI GEEN PA TOVERWOORD LOSLATEN

IS HET

ouw stijl: Zijn stijl/j n? gaat dat same

Met Margriet haalt u elke week klein geluk in huis. Interviews, persoonlijke verhalen, inspiratie, tips, columns en nog veel meer! Margriet is tijd voor uzelf. Nu 12 weken voor maar € 27,50 (normaal € 39,-). Dat is 30% korting!

Ja!

D, BROO r dan

W

INTERVIE

ACTRICE HENRIËTTE TOL

maa

RS ANDE recepten

6verrassend

e

el...

Coco Chan

, Oprahinsp ireert jou?

is het ilee n Ruuw shoppen En wie

nie me ruiltips ✔ Slim ■

ste sites

De handig

najaar 2013 natuurlijk d: Lentetren

PASTEL 4X ANDERS

77

✂

Kortingsbonnen Gratis kop koffie bij uw Uit-eten-arrangement Actievoorwaarden • Eén bon per reservering. Bon is geldig voor twee personen.

• Alleen geldig op vertoon van uw Uit-eten-arrangement vouchers.

• Alleen geldig bij deelnemende parken aan het Uit-eten-arrangement (zie www.landal.nl/arrangementen).

• Geldig voor aankomsten tot 16 december 2013.

✂

€ 50,- korting bij Adam Brandstore bij besteding vanaf € 150,-.

Actievoorwaarden

Ga voor een overzicht van alle Adam vestigingen naar www.adam.nl

• Geldig t/m 23 november 2013, bij inlevering van deze bon in een van de Adam Brandstores.

• Geldig t/m 23 november 2013, bij uw online bestelling met vouchercode: LANDAL131ADAM. • Niet geldig in combinatie met overige aanbiedingen.

• Niet inwisselbaar voor geld.

• Maximaal 1 bon per klant.

• Alleen geldig als uw gegevens in het Adam klantenbestand geregistreerd mogen worden.

✂ Twee voor de prijs van één: antislipcursus Actievoorwaarden

✂

Safety Experience Center Graafsebaan 133, 5248 NL Rosmalen www.safetyexperiencecenter.nl

• Geldig tot 31 december 2013.

• Dit speciale tarief is alleen te boeken via www.sec-rosmalen.nl/landal • Niet geldig in combinatie met andere acties of kortingen.

• De cursus is inclusief een trainingsauto van het instituut.

4X Wintersport Magazine en 1x Snowboard Magazine Actievoorwaarden Aanvragen kan via www.landalskilife.nl/nskiv

• In totaal worden er 250 abonnementen weggeven: op=op.

• Deze aanbieding is exclusief voor boekers van Landal Ski Life.

• Alleen bij nieuwe wintersportboekingen voor het winterseizoen 2013/2014.

✂ Margriet 3 weken gratis Actievoorwaarden Aanvragen kan via www.margriet.nl/natuurlijk

• Geldig tot 1 februari 2014.

• De korting geldt voor abonnementen binnen Nederland.

‘De bruine beer’ Aaah…

Wat is het bos toch een heerlijke plek om te spelen!

kijk!

Het Sneeuwt bladeren!

JAAA!

Ik zie, ik zie wat jij niet ziet… en de kleur is…

HAHAHA!

Er is zoveel te zien in het bos.

Je hoeft je nooit te vervelen!

Dat roodborstje daar?

ROOD!

Weet jij een leuk spelletje Bollo?

Of… zijn het soms die rode bladeren daar

Nee, allebei fout!

Ik WEEt het!

Het is de paddenstoel!

Ik weet het echt niet hoor, wat zie je dan?

JAAA! Goed zo!

Nu jullie!

Een hele grote bruine...

...BEER!

Ik zie, ik zie wat Bollo niet ziet… en de kleur is…

BRUIN!

WAT? WAAR? HELLUP!

Eh… die boom daar?

Nee, Bollo. jij bent de bruine beer!

Nee Eekhoorntje?

Kastanjes?

Oh ja!

Hahaha, da’s waar ook!

ook niet

Nee

Een beetje een domme beer, maar WEL heel lief!

najaar 2013 natuurlijk

79

Kidz

(en soms binnen) Brrrr… we gaan buiten spelen!

De herfst en winter komen er weer aan. Ook in deze tijd van het jaar valt er buiten van alles te beleven. Wat dacht je van een hut bouwen of de perfecte sneeuwbal rollen? En heb je het koud gekregen? Dan maak je binnen eenvoudig de lekkerste warme chocolademelk. Doe je mee?

Je eigen huisje in het bos!

Een hut bouwen in het bos of de achtertuin moeilijk? een hut, Helemaal niet! Met deze twee tips maak je makkelijk met samen Bouw vindt. zelf je die elen met alleen onderd ! vriendjes en vriendinnetjes, dan gaat het nóg sneller

Tip 1 Zoek of graaf een diepe kuil waar je helemaal in

past. Leg nu over de kuil lange takken dicht tegen elkaar t aan. Daaroverheen kun je weer bladeren leggen. Vergee eur’. ‘voord je is niet een kleine opening te maken, dit In deze verborgen hut ben je zeker onvindbaar!

Tip 2 Verzamel een heleboel lange takken. Zet deze schuin

het en zo dicht mogelijk naast elkaar tegen een boom aan, zon, de richting g openin een Maak liefst twee of drie rijen dik. blaje kun grond de Op hut. je in warm beetje dan wordt het e deren en kleine takjes leggen, zo hoef je niet op de vochtig grond te zitten.

De perfecte sneeuwbal kneed je zo

Om een goede sneeuwbal te kneden, moet de sneeuw – gek genoeg – niet te koud zijn. Als het buiten flink vriest, kun je dus het beste sneeuw nemen die bijvoorbeeld dicht tegen een huis aanligt. Is er geen warme plek in de buurt? Dan kun je eenvoudig de sneeuw een beetje verwarmen door er bovenop te gaan liggen! Echte doorzetters maken een sneeuwbal met hun blote handen. De sneeuw wordt dan snel een beetje warmer en plakt daarom beter.

Maar… zorg wel dat je daarna snel je handen kunt opwarmen!

Hmmm … warme choco

Verras familie en vriende n met deze romige warme chocolade melk. Zo lekker, daar wordt iedereen stil van .

Voor één kop: • 1 eetlepel cacao.

• 1 theelepel suiker.

• 1 glas melk.

• 3 tot 5 marshmallow s.

• 1 toef slagroom.

Verwarm de melk op het vuur of ongeveer 1,5 min uut in de magnetron. Roer een papje van de cacao, suiker en een eet lepel melk.

Giet de warme melk erb ij en leg de marshmallows in de wa rme choco.

Daarbovenop de slagro om en … smullen maar!

Hoe komt een kat uit de boom?

Hij gaat op een blaadje zitten en wacht tot het herfst wordt.

Kids-arrangement Met het Kids-arrangement heb je de tijd van je leven. Je krijgt: • De keuze uit twee uur skelteren, een kinderfiets voor een dag of een fiets met Tip kinderzitje voor een dag.

• Activiteit met het Fun & Wil je Bollo ontm oeten, reserveer Entertainmentteam. dan het arrangem ent Meet & Gree t • Rondje midgetgolf. de Landalsterren.

Prijs: € 18,– per • Cadeautje naar keuze arrangement. Inf ormatie over dit (geselecteerd assortiment). arrangement sta at op: • Snackbox uit de snackbar www.landal.nl/a rrangementen met allemaal lekkere dingen.

Prijs: € 16,50 per kind

Bollo’s Moppenhoekje Wa toppun t is het t Op je k van geduld ? op gaa ns en wac hten to taan sokken t je afzakk en.

Een auto rijdt met 120 kilom ete uur rechts r per o bocht doo m de r. Welke band slijt het mins t hard?

De reserv eband.

De woorden hieronde r zitten in alle richtingen in de puzzel verstopt. Van links naa r rechts en andersom.

Van boven naar beneden en anders om en ook nog eens sch uin! Zoek ze op en streep ze af.

De letters die overblijve n vormen achter elkaar gelezen de oplossing.

BLAD GEEL BRUIN GLAD EEKHOORN GUUR EGEL KACHEL ELFENBANKJE KO UD ERWTENSOEP LA ARZEN GLIJBAAN SLEE

Speel mee en win !

Hou je net als Bollo van puzzelen?

Zoek dan alle woorden in deze woordzoeker en maak kans op een van de tien Bollo-pak ketten.

Mail je oplossing voor 22 november naar bollo@landal.nl of stuur je antwoord naar Landal GreenParks, Postbus 175, 2260 AD Leidschendam. Zet bij je mail of op de envelop: Bollo puzzel Natuurlijk najaar 2013.

zegt ranje en Het is o jd: ‘Ik ben ti de hele ik asappel, l.’ a in s een ppe a s a a in s ben een t? at is he Rara, w ijntje met r a d Een man te mond een gro

MIST ORANJE PADDENSTOEL SCHAATSEN SPIN STORM

VOGELTREK VORST WIND WINTERSLAAP IJSMUTS IJZEL

L S B G L IJ B A A N P V U A N R O O H K E E O P IJ P A G U U R S O G A A S M E R R I T S E D K A M R S N Z A N L D U A L U O E M A E T E N O C S T T I H T R N Z I K H R S S C W E S S IJ W E E E T S R K T D A L G U L T W E P O R A N J E B E N A L E I V L E E G E G I E L F E N B A N K J E W

najaar 2013 natuurlijk

81

Hier vindt u onze parken Landal De Vlegge: Gastvrij Twente Het natuurschoon van Twente ontdekken? Er zijn vele wegen en paden die door Twente leiden. Met dit arrangement ontdekt u ze allemaal. U ontvangt een boekje met fiets- en wandelroutes en een autoroute. Bovendien staat er op één dag naar keuze een fiets voor u klaar. Zo kunt u zelf kiezen op welke manier u Gastvrij Twente ontdekt. Bij aankomst in uw bungalow staat er een flesje wijn op tafel. Wij zorgen ervoor dat de bedden zijn opgemaakt. Op een avond naar keuze hoeft u niet te winkelen, maar kunt u heerlijk gourmetten in uw eigen bungalow. Voor de benodigde ingrediënten en materialen wordt gezorgd. Kijk voor prijzen en voorwaarden op www.landal.nl/devlegge Noordzee

Schuttersbos Résidence Terschelling West Terschelling

Ameland Terschelling Holwerd Waddenzee Esonstad Vlieland

NIEUW Texel

Ameland State Vitamaris

Sluftervallei Harlingen Beach Park Texel Villapark Vogelmient

Schiermonnikoog Lauwersoog

Natuurdorp Suyderoogh

Leeuwarden NIEUW

Groningen

Waterpark Terherne Waterpark Sneekermeer De Bloemert

Den Helder

Beach Resort Ooghduyne

Heerenveen

Assen

Hunerwold State

Landal Miggelenberg: Veluws genieten Geniet van de natuur tijdens een fietstocht door de Veluwse bossen. U ontvangt een fiets voor één dag en een toegangskaart tot het Nationale Park De Hoge Veluwe. Tevens ontvangt u een handige fietsroutekaart. Voor uw kinderen t/m vijf jaar krijgt u een fietszitje. ’s Avonds geniet u van een heerlijk 2-gangenmenu van de Chef. Voor extra comfort zijn de bedden alvast opgemaakt en ligt er een handdoekenpakket klaar in de bungalow. Kijk voor prijzen en voorwaarden op www.landal.nl/miggelenberg

Aelderholt

NIEUW

Hof van Saksen Het Land van Bartje Orveltermarke Emmen

Giethoorn Alkmaar

De Witte Bergen Lelystad

Landgoed ’t Loo

Haarlem Amsterdam

Dunimar

Zwolle

De Vlegge

Waterparc Veluwemeer

Heihaas De Veluwse Hoevegaerde

Noordwijk

Rabbit Hill

Noordzee

Deventer

Apeldoorn

Den Haag

Miggelenberg Klein Ruwinkel De Koornmolen Amerongse Berg Utrecht

Rotterdam

NIEUW

Landgoed De Hellendoornse Berg Landgoed De Elsgraven Twenhaarsveld Enschede

Heideheuvel Coldenhove

Arnhem

Stroombroek Nijmegen

Duinpark ’t Hof van Haamstede Port Greve Resort Haamstede Villapark Livingstone Résidence ’t Hof van Haamstede Zierikzee

’s-Hertogenbosch Breda

Middelburg Vlissingen

Bergen op Zoom

Strand Resort Nieuwvliet-Bad Terneuzen

De Vers

Tilburg

Duc de Brabant Het Vennenbos

Eindhoven

Domein De Schatberg

Venlo

De Lommerbergen

Dinner Tour-arrangement Tijdens uw verblijf op Landal Het Vennenbos of Landal De Lommerbergen krijgt u drie avonden, in drie verschillende restaurants een heerlijk driegangen diner naar keuze. Dat is wel heel makkelijk ontspannen en genieten! Kijk voor prijzen en voorwaarden op www.landal.nl/hetvennenbos of www.landal.nl/delommerbergen

Landgoed Aerwinkel

Heerlen Maastricht

Reevallis

Kasteeldomein De Cauberg Hoog Vaals

Achterhoeks ontspannen Met dit arrangement wordt het u zo comfortabel mogelijk gemaakt: bij aankomst in uw bungalow zijn de bedden opgemaakt en liggen de hand- en keukendoeken gereed. In uw bungalow vindt u een welkomstpresentje en op tafel staat een fles wijn voor u klaar. Maximaal ontspannen kunt u tijdens een bezoek aan de sauna, waar u ook kunt genieten van een vers kopje koffie met gebak. Voor het verkennen van de omgeving krijgt u bij dit arrangement een kaart van de omgeving. Kijk voor prijzen en voorwaarden op www.landal.nl/stroombroek

Landal Kasteeldomein De Cauberg: Cauberg Verwenpakket Maak het uzelf gemakkelijk met ons heerlijke Verwenpakket! U krijgt bij aankomst in uw bungalow een handdoek -en keukendoekenpakket, een badkamersetje, een koffie- en theepakket, een routekaart van de omgeving en tot slot een echt Limburgs presentje. Kijk voor prijzen en voorwaarden op www.landal.nl/kasteeldomeindecauberg

82

natuurlijk najaar 2013

Landal Dwergter Sand: Wellnessarrangement Geniet van een dag vol ultieme ontspanning! U ontvangt bij binnenkomst in de wellness een badjas en slippers die u mee naar huis mag nemen. Daarna volgt een heerlijke massage van 20 minuten. Aansluitend kunt u lekker naar de sauna gaan. Vanzelfsprekend ontbreekt een heerlijk verfrissend drankje niet! Kijk voor prijzen en voorwaarden op www.landal.nl/dwergtersand

Landal Warsberg Wijnbelevenis Saar(burg) Het dorpje Saarburg is met zijn ligging aan de bergen en de Saar uitermate geschikt voor wijnbouw. Deze streek behoort dan ook tot één van de belangrijkste wijnregio’s van Duitsland. Tijdens uw verblijf brengt u een bezoek aan een wijngaard en neemt u deel aan een wijnproeverij. Breng ook gratis een bezoek aan het Villeroy & Boch-Museum in Mettlach, waar u diverse voorwerpen van porselein kunt bezichtigen en voordelig kunt kopen. Bij aankomst zijn uw bedden opgemaakt, er zijn hand- en keukendoeken en er staat een fles wijn klaar. Ook kunt u genieten van een Gourmet-arrangement in uw bungalow. Kijk voor prijzen en voorwaarden op www.landal.nl/warsberg

Travemünde Noordzee

Hamburg Groningen

Bremen

Dwergter Sand

Noordzee Amsterdam Utrecht

Berlijn Hannover

Enschede

Osnabrück

Arnhem

Salztal Paradies

Breda Brugge

Brussel

Leipzig

Winterberg

Antwerpen Keulen

Maastricht

BELGIË

Luik

Aken

NIEUW

DUITSLAND

Eifeler Tor

Domaine Long Pré Village les Gottales Village l’Eau d’Heure

Wirfttal Mont Royal Frankfurt Sonnenberg Hochwald Warsberg Luxemburg

Praag

TSJECHIË

Nürnberg

Regensburg

Marina Lipno

Stuttgart

Linz

München

Wenen

OOSTENRIJK

Residence Duna

Salzburg

Resort Walensee Brandnertal Innsbruck Chalet Matin Vierwaldstättersee Luzern Bern Hochmontafon NIEUW Alpine Lodge Lenzerheide Zürich

ZWITSERLAND

Boedapest

Rehrenberg

HONGARIJE

Zell am See

Katschberg Bad Kleinkirchheim

Genève

Vlak voor vertrek nog even het weerbericht checken? Of de beste route uitstippelen naar uw bestemming? Kijk dan op www.landal.nl/weer en www.landal.nl/route. Zo komt u nooit voor verrassingen te staan.

Nieuw! Landal Alpine Lodge Lenzerheide Nieuw deze winter is Landal Alpine Lodge Lenzerheide in Zwitserland. Vanaf 7 december 2013 bent u van harte welkom in dit spiksplinternieuwe, luxueuze park op 1500 meter hoogte in de Zwitserse Alpen met wel 225 kilometer aan pistes. Ook de omgeving van het schilderachtige Lenzerheide heeft veel te bieden! www.landal.nl/lenzerheide

Colofon Natuurlijk is een uitgave van Landal GreenParks ADRES Landal GreenParks, Postbus 175, 2260 AD, Leidschendam REDACTIE EN BLADMANAGEMENT Lamar communicatie, Amsterdam en Landal GreenParks VORMGEVING Zabriski Media, Leiden DRUKWERK Prinovis Itzehoe, Duitsland FOTOGRAFIE Archief Landal GreenParks, Hollandse Hoogte, iStockphoto, Dreamstime, Martin van Welzen, Nationale Beeldbank, Ruben Smit VERDER WERKTEN MEE Bakker CrossMedia (Bollo strip), PuzzelPro, Elke Veldkamp, Monica Wesseling met dank aan Burgers’ Zoo, EMS Films, Drents Museum, Gemeente Groningen, Natuurmonumenten, Paleis Het Loo.

najaar 2013 natuurlijk

83

Informatie en reserveringen:

www.landal.nl of 0900-8842 (_ 0, 20 p.min.)

BelgiĂŤ: www.landal.be of 070-77 80 80 (0,18 EUR/min.)

Maandag t/m vrijdag van 09.00 tot 21.00 uur en zaterdag, zondag en feestdagen van 10.00 tot 15.00 uur.

Wat vindt u van Natuurlijk?

Geef uw mening op www.landal.nl/uwmening