LandIdee
Augustus / September 2018 Nr 5 | € 6,50
NATUUR • GEZONDHEID • CULTUREEL ERFGOED • TUINIEREN • KOKEN • INTERIEUR
VROLIJKE BOEKETTEN UIT DE PLUKTUIN
Speelse patronen om te weven
GROEN INTERIEUR
Kamerplanten & botanische prenten
ZOMERSE RECEPTEN
DE PERFECTE BARBECUE BP 8 7 1 1 2 7 3 9 9 2 6 6 5
01805
nr 5 | Augustus / September 2018
Heerlijk buitenleven!
Inhoud augustus / september
Landelijk Leven 8 DE WOLF
Terug van weggeweest
18 BELEEF DE NATUUR In augustus & september
76 CAMPING GAAT VINTAGE Retrocaravans in West-Vlaamse heuvels
88 NATUUR EN CULTUUR
Boerderijtuin met authentieke hooiberg
94 GRONINGER BLAARKOP Koe met een rustig karakter
110 WERKEN IN DE NATUUR Boswachter Hanne over het Naardermeer
116 LAMA’S IN DE WEI
Dier met hardnekkig imagoprobleem
Landelijk Wonen 10 FRIS EN FLEURIG
Licht interieur met veel botanische prints
96 WEVEN NIEUWE STIJL
Weef je eigen wanddecoratie
108 IN HUIS
Handige weetjes & tips
Landelijke Keuken 20 WALNOTEN EN HAZELNOTEN Vers van de boom op je bord
38 PERFECTE BARBECUE
Van kippenbout tot gamba’s mojito
44 IN DE KEUKEN
Handige weetjes & tips
68 KLEINE TAARTJES
Om je vingers bij af te likken
84 KOKEN OP DE CAMPING Zomerse havermout en stevige stamppot
100 BLOEMEN MET EEN BITE Kleur je salades en drankjes
Landelijke Tuin 28 DOL OP ZOMERBOLLEN
Maanden bloei in border en pot
48 SLOW FLOWERS
Bloemen kweken volgens de seizoenen
Landelijke Apotheek 120 KEURIG OP GEWICHT
Tips die helpen bij het afvallen
In elk nummer
6 Lezersbrieven 7 Mensen in LandIdee 27 Column door Koos Degeling 36 Landelijk nieuws 43 Abonnement 46 Doe mee & win 107 Abonnement 125 Deze plek koester ik 126 Uitgids 129 Puzzel 130 Voorproefje
56 DRUIVEN IN DE TUIN Tips voor een goede oogst
58 ZOMERSE KRUIDENTUIN
Kweek de lekkerste kruiden zelf
66 DE TUIN IN
Handige weetjes & tips
74 DIT BLOEIT IN
De mooiste bloemen in augustus & september
Gratis bij een abonnement!
Annemoon
Fris en fleurig in Utrecht Wie bij Annemoon van Steen binnenstapt, kan er niet omheen: haar liefde voor de natuur. Verschillende wanden van haar honderd jaar oude Utrechtse woning worden gesierd door zelfgemaakte prints en overal zie je bloemetjes, blaadjes en bijtjes.  Tekst: Janouk Vermaas Foto’s: Henny van Belkom
Oog voor detail en voor de natuur, bij Annemoon is overal wel iets te ontdekken.
10 LandIdee
Zowel Annemoon als Pancho houden van oude en bijzondere spullen; zij van dingen met een botanisch thema, hij van zwerfhout.
LandIdee 11
WALNOOT & HAZELNOOT Binnenkort kunnen de eerste noten weer geoogst worden! Hazelnoten en walnoten zijn heerlijk in een ontbijt met yoghurt en vers fruit, in een vegetarische maaltijd of verwerkt in koekjes en gebak. Werken met noten uit eigen tuin is nog leuker, tenminste als je de ruimte hebt. Met name een walnotenboom wordt erg groot! Tekst: Monique van der Voort Foto’s: Shutterstock
Aubergine met walnoot
20 LandIdee
landelijke keuken
Boekweitsalade met hazelnoten
LandIdee 21
28 LandIdee
landelijke tuin
DOL OP ZOMER BOLLEN
Zomerbollen zijn geweldig in de tuin. Ze bloeien maandenlang door, zijn geschikt voor in de border of voor in een pot en je kunt er heerlijk van plukken voor in de vaas. Tekst: Annemarie Görts en Jacqueline Leenders Foto’s: iBulb
Z
omerbollen worden eigenlijk nog veel te weinig aangeplant. Misschien omdat de zakjes met droge bollen er in het tuin centrum wat onaantrekkelijk uitzien. Het is haast niet voor te stellen dat deze bollen en knollen uit kunnen groeien tot prachtige aronskelken, vogelmelk of Abessijnse gladiolen. We laten ons veel gemakkelijker verleiden tot het kopen van bloeiende planten, zodat we meteen zien welke kleur het blad en de bloem hebben. Kwekers weten dat ook en inmiddels worden veel bollen en knollen al op de kwekerij opgepot zodat je ze als kant-en-klare planten kunt kopen.
Veel plezier Van zomerbollen heb je uitzonderlijk lang plezier. Afhankelijk van de soort beginnen ze in mei-juli te bloeien en houden dat zonder al te veel moeite tot oktober vol. Dat betekent maandenlang kleur in de tuin. Zomerbollen doen het bovendien heel goed in potten, zodat je ze overal kunt neerzetten. Ze lenen zich bovendien heel goed voor het maken van combinaties. Je kunt diverse zomerbollen samen in een grote pot planten, of je maakt een arrangement van kleinere potten met verschillende bollen. Combineer verschillende formaten en zet bijvoorbeeld lagere begonia’s en aronskelken tegen een achtergrond van hoge gladiolen of dahlia’s.
Dahlia’s met aronskelken en op de achtergrond zie je nog net de ijle bloemetjes van Verbena bonariensis.
Plukken Zo’n weelde van bloeiende planten nodigt uit om er boeketten van te plukken. Sommige zomerbollen, zoals dahlia’s, zijn daarvoor de ideale kandidaten omdat je door het plukken juist de bloei stimuleert. Dus hoe vaker je plukt des te meer bloemen de plant produceert.
LandIdee 29
Marokkaanse kefta
38 LandIdee
landelijke keuken
De perfecte barbecue
Raphaël Guillot is in het dagelijks leven osteopaat, maar zijn vrije tijd brengt hij graag bij de barbecue door. De liefde voor het buiten koken begon tijdens een reis door Canada waar hij zag dat de barbecue zelfs bij winterse vrieskou tevoorschijn wordt gehaald. Inmiddels heeft hij een blog, facebookpagina en youtube-kanaal. Allemaal in het Frans, maar gelukkig voor ons is er nu ook het boek De perfecte barbecue, wel gewoon in het Nederlands en voorzien van praktische tips en heerlijke recepten. In LandIdee een voorproefje. Tekst en receptuur: Raphaël Guillot Foto’s: Claire Payen
Marokkaanse kefta Voor 3-4 personen
INGREDIËNTEN 500 g lamsgehakt, 1 fijngehakte ui, 1 geplet teentje knoflook, 1 el fijngehakte peterselie (of koriander), 1 tl komijnpoeder, 1 tl paprikapoeder, zout, peper, 1 tomaat, olijfolie Verder nodig keukenmachine, diepvrieszak, keuken thermometer, bamboespiesjes BEREIDING Doe het lamsgehakt, de fijngehakte ui, het knoflookteentje, de peterselie, het komijn- en paprikapoeder en een snufje zout en peper in de keukenmachine en meng dit goed. Gril de tomaat indirect op de barbecue met gesloten deksel. Na 5 minuten begint de schil los te komen. Haal de tomaat van de barbecue en verwijder voorzichtig de schil. Snijd de tomaat in blokjes en voeg ze met 2 el olijfolie toe aan het lamsgehakt. Kneed het mengsel met de handen. Maak kleine balletjes en laat ze ongeveer 10 minuten direct grillen. Je kunt eventueel een paar balletjes samen aan een spiesje prikken: dan kun je ze gemakkelijker omdraaien.
WAT IS INDIRECT GRILLEN?
Indirect grillen betekent dat de warmte van de ene kant van het rooster komt, terwijl je de etenswaren op de andere kant legt. Omdat de sappen niet op de kolen terechtkomen, ontstaan er geen vlammen en verkoolt je bereiding niet. Vul een aanmaakkoker tot op driekwart met briketten en steek ze aan. Verdeel de gloeiende briketten vervolgens over de helft van het onderste rooster. Zet op de andere helft een aluminium bak om het druipvet van het vlees op te vangen. Zet het rooster op zijn plaats, schik je etenswaren boven de aluminium bak en sluit het deksel. Zet het deksel bij voorkeur zo, dat de luchtuitgang aan dezelfde kant zit als je etenswaren. Bij een gasbarbecue werkt dit systeem alleen als je drie branders hebt. Het volstaat om de linker en de middelste brander aan te steken op respectievelijk maximaal en middelhoog vermogen om indirect te grillen. Om indirect te grillen met drie zones doof je de middelste brander en steek je de twee andere aan. Bij een houtskool barbecue leg je in dat geval de kolen aan weerszijden en laat je in het midden wat ruimte voor een aluminiumbak, waarboven je het product legt.
‘WAAROM GEBRUIKEN WE ONZE BARBECUE NIET GEWOON HET HELE JAAR DOOR?’ LandIdee 39
48 LandIdee
SLOW FLOWERS
Op Instagram hebben accounts vol prachtig gefotografeerde bloemenvelden en boeketten duizenden volgers. De plaatjes van een nieuwe generatie bloemisten en telers vallen niet alleen op vanwege hun schoonheid, maar ook om het verhaal erachter. Onder de noemer ‘slow flowers’ kiezen steeds meer bloemkwekers voor het telen met de seizoenen. Zónder verwarmde kas. Samen met bloemisten die bewust met deze oogst werken, vormen zij een beweging die ook in Nederland steeds harder groeit. Tekst: Esther van Bezooijen Foto’s: Hanneke Reijbroek
LandIdee 49
Crème mousseline pistache (recept op pagina 70)
Kleine taartjes Het is heel moeilijk om weerstand te bieden aan de heerlijke kleine taartjes van de Franse patisserie Petit gâteau in Amsterdam. Eigenaresse Meike Schaling is in Frankrijk opgeleid tot patissier en heeft ook een aantal jaren in Parijs de kleine taartjes verkocht. Inmiddels heeft ze samen met haar Franse echtgenoot twee winkels in Amsterdam en nu is er dan ook een boek verschenen: Kleine taartjes. Zodat iedereen ze ook zelf thuis kan maken. In LandIdee een paar verrukkelijk gevaarlijke recepten uit de keuken van Meike. Receptuur: Meike Schaling Foto’s: Renée Frinking
68 LandIdee
landelijke keuken
Basisrecept deeg
Voor ongeveer 12 taartjes van 6 cm doorsnee INGREDIËNTEN 120 g bloem, 50 g poedersuiker, 20 g amandelmeel, mespunt zout, 75 g koude boter, 1 biologisch ei
BEREIDING Doe de bloem, poedersuiker, het amandelmeel en zout in een kom. Snijd de koude boter in stukjes en verdeel die over de droge ingrediënten. Wrijf de boter en de droge ingrediënten net zolang tot er een kruimelig deeg ontstaat. Kluts het ei. Doe 1 el ei bij het deeg en kneed alles tot een samenhangende deegbal. Als het deeg erg plakkerig is, voeg je een beetje bloem toe; als het deeg te droog is, een paar druppels ei. Verpak de deegbal in plasticfolie en leg de bal een uur in de koelkast.
TIP: Van dit deeg kun je ook heerlijke koekjes maken. Rol het uit, steek koekjes uit met leuke uitstekertjes en bak ze ongeveer 8 minuten op 170 °C.
TIP: Je kunt in plaats van kleine taartjes ook een grote taart maken met een ring van bijvoorbeeld 22 cm doorsnee. Rol het deeg uit tot een grote lap, leg de lap op de ring en fonceer het op dezelfde manier als voor de kleine taartjes. De hoeveelheden vulling in deze recepten zijn ongeveer genoeg voor 12 kleine taartjes of een grote taart. De grotere taarten moet je natuurlijk iets langer bakken.
FONCEREN
Fonceren is het aanbrengen van deeg in een bakring. Voor een bakring van 6 cm doorsnee heb je een uitsteker van 8 à 9 cm doorsnee nodig. Je moet immers niet alleen de bodem (6 cm), maar ook de zijkant van de ring met deeg bedekken. Haal het deeg uit de koelkast en kneed het nog even. Bestuif het werkvlak en de deegroller met een beetje bloem. Druk de deegbal plat en rol het deeg gelijkmatig uit tot ongeveer 3 mm dik. Steek rondjes uit met de uitsteker. Leg het deegrondje op de taartring en druk het deeg voorzichtig naar beneden en tegen de wanden van de ring aan. Snijd het overtollige deeg netjes langs de rand weg en prik met een vork een aantal gaatjes in de bodem. Rol het overgebleven deeg opnieuw uit en steek weer rondjes uit tot het deeg op is. Zet de gefonceerde taartjes een halfuur in de koelkast. Bak ze daarna blind in ongeveer 12 minuten op 170 °C.
LandIdee 69
CAMPING GAAT VINTAGE
EÊn weekend per jaar verzamelen de mooiste retrocaravans op het topje van de Rodeberg, in het West-Vlaamse Heuvelland. De sfeer is er uniek, het zicht eindeloos en de gastvrijheid legendarisch. Welkom in de jaren zestig. Tekst: Laurence Machiels Foto’s: Veronique De Walsche
76 LandIdee
LandIdee 77
Fon
e k s n e R 88 LandIdee
landelijk leven
‘NATUUR EN STREEK KOMEN HIER TOT LEVEN’
Het voelt als een paradijsje op aarde wanneer je door de grote boerderijtuin loopt achter het huis van Fon (59) en Wil (60) van den Boom. Overal zoemen bijtjes, fladderen vlinders en fluiten vogels. In de grote natuurvijver achter in de tuin zwemmen vissen en kwaken kikkers. Toen Fon en Wil hier ruim dertig jaar geleden met hun vier kinderen kwamen wonen, was er nog niets van dit alles. Het stel heeft samen met hun kinderen alles aangelegd, gebouwd en verbouwd. Tekst: Lisa Verdoorn-Middelkoop Foto’s: Hanneke Reijbroek
C
reatief, actief en een groot hart voor de natuur. Deze drie eigenschappen tekenen het gezin Van den Boom en dat is te zien in de grote tuin en het prachtige authentieke huis. Overal staan mooie creaties, gemaakt van producten uit de natuur: een krans van besjes, kandelaars van berkenhout en vrolijke uiltjes met gezichtjes van de zwarte noot en lijfjes van een dennenappel. Fon is de creatieve geest achter deze bijzondere kunstwerken. De grotere bouwwerken zoals een overkapping, het kippenhok én de hooiberg is meer het werk van Wil. Samen bedenken en maken ze van alles. Toen negen jaar geleden de gemeente Landerd de Stichting Hooibergen startte, sloten ze zich hier graag bij aan. Fon: „Het idee achter de stichting was dat er verschillende authentieke hooibergen in
de gemeente gebouwd zouden worden met een toeristenbestemming. Wij wilden daar graag aan meewerken, want we hebben genoeg plaats, en een hooiberg die past bij de omgeving vinden wij alleen maar mooi.’’ Het stel besloot er een winkeltje van te maken waar mensen producten uit eigen tuin en omgeving kunnen kopen, zoals appelsap gemaakt van appels uit de boomgaard en honing van een bevriende imker uit de buurt. Maar er zijn nog veel meer culturele activiteiten in en rond de hooiberg. Het bouwen van de hooiberg was een groot project; samen met aannemer Sander Hoebe uit Deurne ging Wil aan de slag. „Sander kwam alleen helpen op voorwaarde dat Wil twee weken vrij zou nemen om te helpen met het opbouwen en indelen van de hooiberg’’, legt Fon uit.
Intussen is Sander een bevriende aannemer geworden. Hij heeft afgelopen jaar zelfs nog een bovenverdieping gemaakt in de hooiberg. Fon: „De trap hebben mijn zonen gemaakt, die zijn goed in lassen en hebben er een prachtige industriële trap van gemaakt. En Wil en ik vonden op een zondagochtend in het bos een prachtige tak die nu dient als trapleuning.’’
Sprokkelen en samenwerken Alles is in de tuin is zo ongeveer ontstaan door sprokkelen en samenwerken. Want ook de meubels in de tuin en de hooiberg komen van kringlopen. „Ik had de meubels voor de hooiberg al eerder dan de hooiberg stond’’, lacht Fon. Vaak knapt ze de meubels zelf nog een beetje op. En echt niet alleen houten stoelen krijgen een opknapbeurtje, ook een leren stoel die
LandIdee 89
1 2 3 4
‘Ik ben even weven!’ Laura Valfort begon drie jaar geleden met weven en kan er nu niet meer mee stoppen. „Er zijn zoveel motieven, stijlen, kleuren en vormen om uit te proberen dat je er nooit genoeg van krijgt’’, schrijft ze in het voorwoord in haar boek Weven. We mogen twee patronen voor een mooie wanddecoratie met jullie delen! Patronen: Laura Valfort Foto’s: Nathalie Carnet
96 LandIdee
landelijk wonen
5
6
7 8 DIT HEB JE NODIG OM TE WEVEN:
1. Weefraam Houten frame met gleufjes op regelmatige afstand van elkaar, waar je de spandraad langs haalt en opspant. 2. Weefkam Beweegbaar houten balkje (met groeven) dat je evenwijdig aan de smalle kant van je weefraam legt, voordat je de spandraden aanbrengt. De weefkam dient om de spandraden in twee groepen te scheiden. 3. Kam Hiermee duw je de geweven draad aan na elke rij, om een regelmatig weefwerk te krijgen. 4. Schaar 5. Katoendraad om het weefraam mee op te spannen Het weven gaat gemakkelijker wanneer de spandraad niet al te dik is. 6. Bolletjes garen Kies deze in de kleuren en materialen die het door jou gewenste effect geven. 7. Ophangstok Bijvoorbeeld een tak van drijfhout of een metalen stang, om het weefwerk aan op te hangen. 8. Lange naald Er zijn perfecte weefnaalden op de markt, hiermee gaat het weven heel erg snel. Kant-en-klare weeframen kun je kopen bij een doe-het-zelf- of handwerkwinkel.
LandIdee 97
WIE IS HANNE TERSMETTE?
Hanne Tersmette is bekend van haar vlog en de tv-programma’s De Nationale Natuur Quiz en Boswachter Gezocht. Na een carrière in de communicatie besloot ze het bedrijfsleven gedag te zeggen en zich dagelijks bezig te houden met haar grote liefde, de natuur. Ze werkt bij Natuurmonumenten en is verantwoordelijk voor ‘haar gebied’: het Naardermeer. In haar boek #Gaan - de hort op met de leukste boswachter van Nederland, laat ze de mooiste plekken van Nederland zien. Alles wordt leuker als je er meer van weet en dat is ook zo in de natuur. Welke dieren kun je verwachten per gebied, hoe kun je ze spotten, op welke planten moet je letten en waar vind je de mooiste paddenstoelen? Boswachter Hanne vertelt je er alles over in haar boek, aangevuld met de leukste activiteiten en highlights. Het boek #Gaan kost € 20 en is uitgegeven door www.levboeken.nl
110 LandIdee
landelijk leven
Boswachter Hanne over Het Naardermeer Het Naardermeer is voor mij de allermooiste plek van Nederland, en dat zal altijd zo blijven. Het is het natuurgebied waar ik de kans kreeg om boswachter te worden. Het was een enorme switch in mijn leven: van mojito-drinkend reclamemeisje naar no-nonsense boswachter. Van collega’s met hipsterbaardjes en maatpakken ging ik naar een werkomgeving vol mannen met echte baarden en groene pakken. En ik weet zeker: het is de beste keuze van mijn leven geweest. Tekst: Hanne Tersmette Foto’s: Saskia Lelieveld, Caroline Westdijk, Dirk Hoogenstein, Johan van Galen Last, Luc Hoogenstein
LandIdee 111