Tuinseizoen 06 2018

TUINSeizoen

TUINSeizoen Juli 2018 ∙ € 6,50

Het nieuwe tuinieren!

www.tuinseizoen.com

Sfeervolle verlichting

Het nieuwe tuinieren!

Zomer feest Vlaamse cottagetuin met Victoriaanse serre

Juli 2018

Weelderige bloeiers in verzameltuin Berghemhoaf

∙ Zo snoei je fruitstruiken ∙ Zee van bloemen op Agapanthuskwekerij ∙ 10x planten voor droge grond

BP 8 7 1 1 2 7 3 9 9 2 6 7 2

En ook

01806

Citrus kweken

DE COTSWOLDS IN VLAANDEREN Een authentieke knopentuin, een eikenschuur en een prachtige Victoriaanse serre: dit moeten de Cotswolds wel zijn. Toch ligt Munkhaven Cottage Gardens ‘gewoon’ in Vlaanderen. Pascal Heyse en Evy Schools zijn alleen gek van Engeland.

TEKST: LAURENCE MACHIELS FOTO’S: VERONIQUE DE WALSCHE

8

Tuinseizoen 06|2018

Munkhaven Cottage Gardens

06|2018 Tuinseizoen

9

Bijzondere pergola

Blikvanger in deze tuin is de wand van de pergola waar zorgvuldig vijgen tegenaan zijn geleid. Je krijgt zo een prachtig groen patroon dat ook nog eens mooi wordt uitgelicht door de lampen aan de pergola. Op de voorgrond zie je Betula utilis var. jacquemontii (berk) en hortensia ’Annabelle'.

FOTO: GAP PHOTOS/CLIVE NICHOLS ONTWERP: SALLIS CHANDLER

Inspiratie

Lights on!

Met de juiste verlichting heb je veel meer plezier van je tuin. Een goed geplaatste lamp die een plant mooi uitlicht of juist een lelijk hoekje verdoezelt, sfeerverlichting die ervoor zorgt dat je ook op een winteravond een mooi zicht hebt op je tuin. Plaats niet zomaar lukraak wat lampen, maar maak een doordacht lichtplan voor je tuin, net zoals je voor je borders een beplantingsplan maakt.

TEKST: JACQUELINE LEENDERS

Transparante overkapping

Dankzij de glazen wand in de overkapping zit je heerlijk beschut op dit dakterras. De liggende delen van de overkapping lenen zich uitstekend om er wat lantaarntjes met waxinelichtjes aan te hangen.

Ze zijn een prettige aanvulling op de vaste verlichting in het vlonderterras en in de beplanting.

FOTO: GAP PHOTOS/CLIVE NICHOLS ONTWERP: CHARLOTTE ROWE, LONDON

Enkele grondspots

De verlichting in deze knusse stadstuin is beperkt tot een aantal grondspots die zowel de wanden als de beplanting aanlichten. De lamp links in de border zorgt voor een mooie schaduw van de boom op de muur. Met deze toepassing komt de tuin ook ’s avonds tot leven.

FOTO: GAP PHOTOS/CLIVE NICHOLS ONTWERP: CHARLOTTE ROWE

Inspiratie

Sprookjesachtig gras

De vierkante matglazen panelen in het vlonderterras geven een zachte sfeer aan de siergrassen en wervelende Gaura lindheimeri (prachtkaars). De eigenaren van dit dakterras zijn overdag druk met hun werk en dan is een goede verlichting extra belangrijk, omdat ze vooral ’s avonds tijd hebben om buiten te zitten.

FOTO: GAP PHOTOS/CLIVE NICHOLS ONTWERP: CHARLOTTE ROWE

SEVENUMSE SCHATTEN

Dat Chris Wijlaars en Herman Schattevoet relatief onbekend zijn met hun Berghemhoaf is eigenlijk een wonder. In het Limburgse Sevenum hebben de twee plantenmaniakken een vasteplantenverzameling tentoongesteld waar menig kweker jaloers op kan zijn. En als die bloeit, weet je niet wat je ziet!

TEKST: KRISTEL ENGELEN FOTO’S: HANS CLAUZING

26

Tuinseizoen 06|2018

Op tuinbezoek

Aan plantvakken doen de heren niet.

De tuin is een bonte verzameling en alles mag door elkaar groeien.

06|2018 Tuinseizoen

27

PRAKTISCH

SIERTUIN

PRIKNEUS ZAAIEN

Prikneus (Lychnis coronaria) is wat ons betreft een echte nostalgische plant. Een plant van vroeger, met de uitstraling van vroeger: grote, dikke, zachte bladeren en een voorzichtig bloempje met een stekelig puntje.

Deze tweejarige zaai je in juli, zodat de plant voor de winter een mooi rozet overhoudt. Het jaar erop bloeit hij van begin juni tot ongeveer eind juli, met witte of cyclaamkleurige bloemen. Heb je hem eenmaal in de tuin, dan zaait hij zich heel rijkelijk uit - maar gelukkig is hij ook heel gemakkelijk weer weg te halen. Verder is de plant bijna onderhoudsvrij.

Dode bloemen weghalen is niet noodzakelijk, en prikneus is niet gevoelig voor ziekten.

Tegelijkertijd kan hij goed tegen droogte, en groeit hij vrij goed op schrale grond. Sterker nog: bemest hem niet te veel. Dan groeit hij zo weelderig, dat hij snel omvalt.

Praktisch siertuin VADER EN DOCHTER ALBERT JAN EN LINDA PASSIES ZIJN GEK OP GROEN. SAMEN RUNNEN ZE WWW.GROENEPASSIES.NL, EEN BLOG OVER ALLES WAT GROEIT EN BLOEIT. DIT JAAR SCHRIJVEN ZE OOK IN TUINSEIZOEN OVER PRAKTISCHE KLUSSEN DIE JE IN DE (SIER)TUIN KUNT DOEN. HEB JE ZELF EEN TUINVRAAG VOOR ALBERT JAN EN LINDA? MAIL ZE AAN REDACTIE.TUIN@VIPMEDIA.NL

STRELITZIA IN BLOEI BRENGEN

De paradijsvogelbloem (Strelitzia) is een prachtige kuipplant, met veel groene bladeren. Het blad is trouwens niet altijd even mooi, maar dat kun je er gemakkelijk afknippen. Laat wel de bladaanzet zitten, dan is de plant minder gevoelig voor schimmel. Is de bloemknop zichtbaar, dan duurt het nog zeker maanden voordat hij echt gaat bloeien.

Maar als de plant eenmaal bloeit, is het een spectaculair gezicht. Het doet ons denken aan vakantie. Als je niet op vakantie gaat dit jaar, dan brengt Strelitzia je zeker in de vakantiestemming.

De paradijsvogelbloem is een tropische plant, ons klimaat is eigenlijk te koud. Ook als de plant in een kas staat, blijft hij lastig te verzorgen.

Zeker als je een voorjaar en zomer hebt met veel regen en kou. In de zomer heeft hij volop water en zon nodig. Vanaf het voorjaar geven wij vloeibare plantenvoeding, en daardoor is het gelukt om de mooie plant in bloei te krijgen. Dit heeft zeker zeven jaar geduurd, maar nu bloeit hij elk jaar opnieuw met drie of vier bloemen.

STEENVRUCHTBOMEN BEMESTEN

Zodra de kersen- en pruimenoogst voorbij is, is het tijd om je steenvrucht­ bomen (Prunus) te snoeien en te bemesten met patentkali. Daarmee zorg je ervoor, dat er een voorraadje mest in de grond zit. In augustus worden meestal de knoppen voor volgend jaar gevormd, en dan kan de boom de mest goed gebruiken.

Je ingezakte border opknappen Eind juli, begin augustus is de tijd dat veel bloemen in je border zijn uitgebloeid. Ook zullen sommige planten verwaaid, omgewaaid of ingezakt zijn. Bruine bladeren maken het compleet: je border ziet er niet meer zo mooi uit. Gelukkig kun je er wat aan doen, zodat je langer van je border kunt genieten. * Verwijder uitgebloeide bloemen, dat knapt de boel meteen een heel stuk op. * Snoei vaste planten. Sommige planten met lelijk blad knip je tot kort boven de grond af. Dat mag je best rigoureus doen: na een dag of tien staat je border weer vol met nieuw blad. Dit kun je maar één keer per seizoen doen. * Heb je planten met meeldauw? Deze planten kun je ook het beste afknippen. Vrouwenmantel en ridderspoor zijn er erg gevoelig voor. Ook deze planten zullen de gaten snel weer opvullen met frisgroene bladeren. * De verwaaide planten die verder wel mooi zijn, kun je ondersteunen met rijshout. * De gaten in je border kun je opvullen met wat eenjarigen in de juiste kleur.

In de tweede helft van de zomer (en nazomer) is het nog warm en hebben de planten nog voldoende groeikracht om zichzelf te herstellen. In zo’n twee weken groeit hij gemakkelijk weer mooi aan. De border wordt dus weer prachtig! Overigens kun je dit opknapwerk ook goed doen voordat je op vakantie gaat. Het mes snijdt dan aan twee kanten: knip sommige planten terug vlak voor vertrek, dan is je border bij thuiskomst weer mooi vol en groen.

06| 2018 Tuinseizoen

33

SNOEICURSUS

Snoeicursus

KLEINFRUIT SNOEIEN

Hoe heerlijk is het om tijdens het werken in de tuin even langs een bramen- of bessenstruik te lopen en een paar besjes te snoepen, nog warm van de zon. Bessen zijn in vrijwel elke tuin toe te passen en je kunt ze eventueel ook in pot op het balkon of terras zetten. Fruitstruiken moet je wel regelmatig snoeien om een goede opbrengst te garanderen én om ze in toom te houden.

FOTO’S: SHUTTERSTOCK

F

ruitstruiken kun je grofweg in twee groepen verdelen: fruit dat groeit aan nieuw hout en fruit dat groeit aan overjarig hout. Uiteraard is het goed om te weten tot welke groep jouw fruitstruik behoort, anders kun je zomaar de oogst van het komende jaar wegknippen.

• Tot de fruitsoorten die op nieuw hout dragen behoren: bramen, frambozen, loganbessen en alle andere familieleden van de braam.

• Tot de fruitsoorten die op oud hout dragen behoren: kruisbessen en rode bessen (aalbessen). De zwarte bes is wel verwant aan de aalbes, maar heeft een ander behandeling nodig, omdat de struik vooral draagt aan tweejarige takken; dit zijn takken die het vorige groeiseizoen zijn gevormd.

Ook blauwe bessen vragen een aparte behandeling. Ze staan graag in vochtige en zure grond en hoeven alleen maar een beetje uitgedund te worden.Vaak worden deze tuinplanten ten onrechte bosbessen genoemd; de planten die bij ons in de tuinen groeien, zijn in de regel blauwe bessen. Echte bosbessenstruiken zijn kleiner dan de blauwe bessen en ook de vruchtjes zijn wat kleiner.

06| 2018 Tuinseizoen

37

Tuinontwerp ONTWERP

JE EIGEN TUIN DEEL 5

TIJD VOOR DE PLANTEN!

De lay-out voor je tuin is klaar, de materialen gekozen. Nu is het tijd om met de beplanting aan de slag te gaan. Voor veel tuiniers is dit de kers op de taart. In dit deel van deze serie lees je hoe je beplantingsplannen maakt.

TEKST: SHERA VAN DEN WITTENBOER FOTO’S EN ILLUSTRATIES: SHERA VAN DEN WITTENBOER, SHUTTERSTOCK

H

et ontwerpen van beplantingsplannen behoort tot de leukste onderdelen van het tuinontwerpproces, maar ook tot de meest complexe. Terrastegels en schuttingdelen houden het hele jaar dezelfde kleur en afmeting. Misschien groeit er op den duur wat mos op of bladdert er wat verf af, maar verder veranderen ze nauwelijks.

Beplanting doet dat wel. Gedurende het seizoen zijn de verschillen soms groot. Tijdens alle stadia - van het jonge loof en de bloei tot de herfstverkleuring en het afsterven - kan een plant er steeds compleet anders uitzien. Daarnaast veranderen planten van jaar tot jaar, omdat ze (flink) kunnen groeien of door weersomstandigheden eerder of later bloeien, ineens een kwakkeljaar hebben of zelfs doodgaan. Bij planten die zichzelf uitzaaien of zich door ondergrondse uitlopers uitbreiden, weet je niet eens van tevoren wáár ze zich zullen laten zien. Dat dynamische en onvoorspelbare zorgt ervoor dat planten oneindig blijven boeien, maar ook dat ze zich lastig laten plannen. Ontwerptip nummer één is dan ook: plan niet te veel en laat je vooral een beetje verrassen. Dat maakt het allemaal alvast een stuk makkelijker (en leuker!).

Spelen met kleur

Kleurencombinaties kunnen bestaan uit een uitgebreid kleurenpalet, maar… hoe meer kleuren je gebruikt, des te groter de kans dat het uiteindelijk toch wat onrustig wordt. Met een beperkt kleurenpalet bereik je vaak mooiere resultaten. Er zijn allerlei combinaties mogelijk.

Een complementair schema, van twee tinten die tegenover elkaar liggen op de kleurencirkel, levert maximaal contrast op. Ook een drieklank, drie tinten die elk even ver van elkaar liggen op de kleurencirkel, is relatief contrastrijk.

Een harmonisch contrast maak je van tinten die naast elkaar liggen op de kleurencirkel.

Daarnaast zijn er nog allerlei tussenvarianten mogelijk. Een complementair contrast kun je iets verzachten door in plaats van kleuren die precies tegenover elkaar liggen een kleur te kiezen die daar net naast ligt. Ook kun je een pastelkleur nemen in plaats van een verzadigde tint. Kies in plaats van het complementaire kleurenpalet geel met paars bijvoorbeeld voor geel met blauw of gebruik roomgeel in plaats van knalgeel.

06| 2018 Tuinseizoen

43

1

EERBETOON AAN GAUDÍ Bij deze Chelsea showtuin kom je vanzelf in vakantiestemming. Geïnspireerd op Barcelona en de Catalaanse architect Antoni Gaudí oogt deze patio zonnig, zuidelijk én vrolijk.

TEKST EN FOTO’S: ANNEMARIE GÖRTS

46

Tuinseizoen 06|2018

Chelsea Flower Show

T

uinontwerpster Sarah Eberle, al meerdere keren op Chelsea bekroond met haar eigentijdse showtuinen en deze keer kreeg ze een gouden medaille, ziet deze patiotuin als eerbetoon aan Gaudí (18521926) en zijn werk in Barcelona. In zowel de harde materialen als in de beplanting vallen de architectonische elementen en de verschillende structuren op. Deze zijn gecombineerd met felle, vrolijke kleuren.Wat de tuinontwerpster gemeen heeft met Gaudí is dat ook zij liever met wervelende lijnen dan met rechte lijnen en hoeken werkt. En net als hij, is ook Sarah gefascineerd door de natuur die voor haar als inspiratiebron dient. In deze patio combineerde ze een organische Art Nouveau stijl - waarin ze textuur creëerde - met vrolijk gekleurd mozaïek. Palmen, een sinaasappelboompje en architectonische cactussen en vetplanten zijn gecombineerd met allerlei mediterrane planten in overwegend felle bloeikleuren.

Mozaïekbank 1 Door het kleurrijke mozaïek van gebroken tegels is de verhoogde

2

Moderne loungestoel 2 De mozaïekbank trekt meteen de aandacht, maar ook de moderne

3

plantenbak - met geïntegreerde buitenbank - dé blikvanger in deze patio.

De organische vorm, het kleurgebruik, de bloempatronen en de zwierige lijnen doen direct denken aan Barcelona en aan Gaudí.

loungestoel vorm een mooi focuspunt. De stoel komt goed tot zijn recht op het terras in een lichte tint natuursteen, waarbij de onregelmatige vormen een interessant patroon opleveren.

Diverse texturen 3 Opvallend in het werk van Gaudí én in deze tuin zijn de contrasterende texturen. Net als in de beplanting vallen ook in de harde materialen de verschillende texturen op; fijne, grove, gladde en ruwe stenen zijn hier gecombineerd tot een boeiend geheel.

Sinaasappelboom 4 Het sinaasappelboompje beladen met vruchten past helemaal bij de

mediterrane sfeer van deze patio. Het boompje staat in de verhoogde plantenbak, waarin de buitenbank is geïntegreerd; de sinaasappels hangen zo mooi op ooghoogte. Daarnaast komt de kleur van de sinaasappels fraai terug in de bank.

4 06|2018 Tuinseizoen

47

JONG AGAPANTHUSTALENT

Amper 25 jaar is hij, maar Tim Wyckstandt mag je nu al gerust een specialist van Agapanthus noemen. 120 verschillende soorten groeien er op zijn kwekerij; alleen de allerbeste komen door zijn selectie. „Ik wil twee maanden non-stop bloemen zien.’’

TEKST: LAURENCE MACHIELS FOTO’S: VERONIQUE DE WALSCHE

56

Agapanthus ’Enigma’ Tuinseizoen 06| 2018

Op kwekerijbezoek

Agapanthus ’Bressingham Blue’

Agapanthus ’White Heaven’

06|2018 Tuinseizoen

57

CITROENEN & CO Als íemand weet hoe je citrusplanten moet verzorgen, is het wel Ben Buynsters uit Haaren. ’s Zomers staat zijn tuin vol met deze exotische planten; de collectie bevat maar liefst 150 verschillende citrusplanten. „Ik krijg doorlopend vragen binnen over deze planten.’’

TEKST: ANNEMARIE GÖRTS FOTO’S: BEN BUYNSTERS

62

Tuinseizoen 06|2018

Specialist in Citrus

06|2018 Tuinseizoen

63

1

Iris ’Skye Fire’

10X BESTAND TEGEN DROOGTE Op een zonovergoten plek op droge, arme (zand)grond houden veel planten het niet lang uit. De hier getoonde planten doen het er juist erg goed. Watergeven is dus overbodig, behalve uiteraard vlak na aanplant.

TEKST: ANNEMARIE GÖRTS FOTO’S: IVERDE/MAAYKE DE RIDDER, SHUTTERSTOCK

Planten voor hoogzomer Iris ’Skye Fire’ (baardiris) De oranjegele bloemen van Iris ’Skye Fire’ lijken een gouden gloed te hebben. Een warme tint die prima te combineren is met vedergras dat al vanaf juni strogele bloeiaren geeft. Plant de knollen van baardirissen altijd op een zonnige, warme plek die goed waterdoorlatend is. Zorg dat de bovenkant van de knol iets boven de aarde ligt en dat de zon er vol op kan schijnen; zet er dus geen hoge planten vóór! Niet de makkelijkste planten, maar wel met bijzonder mooie bloemen! hoogte: 90 cm * standplaats: zon * bloeitijd: mei-juni ❶

Verbascum blattaria (mottenkruid) Heb je deze tweejarige in je tuin, dan raak je hem niet makkelijk kwijt ondanks dat de plant na de bloei afsterft; hij zaait zich goed uit, zonder dat hij de overhand neemt.

Dit elegante familielid van de toorts heeft bloempjes aan een ranke bloeiaar die soms wel 120 cm hoog wordt. Mottenkruid zorgt voor verticale accenten in de tuin en omdat hij zichzelf uitzaait is het een ideale plant voor wie van een natuurlijk beeld houdt.

Bovendien een perfecte plant voor bijen en vlinders! ’Alba’ bloeit wit en is even mooi. hoogte: 60-120 cm * standplaats: zon * bloeitijd: juni-augustus

❷

Centranthus ruber ’Coccineus’ (rode spoorbloem) Deze vaste plant gedijt het beste op arme, schrale grond die bij voorkeur wel wat kalk bevat. Op een zonnige, droge plek heb je de hele zomer plezier van de rode bloemen die zich mooi tussen andere vaste planten door weven. Laat Centranthus gerust wat uitzaaien, want dan weet je zeker dat je hem in de tuin houdt; in een strenge winter (of als hij te nat staat) kan spoorbloem namelijk wegvallen. Spoorbloem is ook bekend als rode valeriaan, wat verward kan worden met echte valeriaan (Valeriana officinalis) aan wie spoorbloem verwant is. Houd je meer van wit, kies dan voor C. ruber ’Albus’. hoogte: 80 cm * standplaats: zon * bloeitijd: juni-augustus

❸

2

3

4

5

Verbascum blattaria

Centranthus ruber ’Coccineus’

Helichrysum italicum (kerrieplant) Dit bossige halfheestertje met smalle, zilvergrijze blaadjes oogt heel mediterraan; van oorsprong komt hij dan ook uit Zuid-Europa waar hij groeit op arme, droge grond. Op een droge, zonnige plek is kerrieplant op zijn mooist. De gele strobloempjes verschijnen in de zomer en blijven lang aan. De bloemen en blaadjes hebben een milde kerriegeur; de blaadjes worden gebruikt als keukenkruid.

Zet kerrieplant op een beschutte plek, want hij is gevoelig voor strenge vorst. Net als bij lavendel moet je regelmatig snoeien om de plant bossig te houden. hoogte: 40 cm * standplaats: zon * bloeitijd: juli-augustus ❹

Salvia officinalis ’Berggarten’ (echte salie) Ook Salvia officinalis ’Berggarten’ is een mediterrane plant waarvan de aromatische bladeren veelvuldig worden gebruikt in de mediterrane keuken. Deze halfheester bloeit amper - hij geeft dan lila lipbloemen - maar dat is niet erg want de grote, grijsgroene bladeren geven hem de grootste sierwaarde.

Dek de plant bij strenge vorst af, bijvoorbeeld met dennentakken. hoogte: 60 cm * standplaats: zon * bloeitijd: juni-juli ❺

Helichrysum italicum

Salvia officinalis ’Berggarten’ 06|2018 Tuinseizoen

69