Ontwikkelaars aan zet Excursie Nu al Eenvoudig Beter, 16 oktober 2014, Wekerom In het Gelderse Wekerom (gemeente Ede) liggen twee uitbreidingslocaties. Drie ontwikkelaars hebben er posities en willen er graag aan de gang. Normaal gesproken gaat de gemeente dan aan de slag met een stedenbouwkundige visie. Maar de gemeente experimenteert al enige tijd met het ‘ontslakken’. Dat betekent het sneller, flexibeler en goedkoper realiseren van nieuwbouwprojecten en andere vormen van gebiedsontwikkeling. Dit vraagt een andere rol van overheid en marktpartijen. Onder het motto ‘regelen wat moet, vrijlaten wat kan’ neemt de gemeente in de pilot Wekerom waar mogelijk de gezamenlijke wens als uitgangspunt en faciliteert de gebiedsontwikkeling. En dus is er geen lijst meer nodig met voorwaarden voor de ontsluiting, duurzaamheid van de woningen, kleurstellingen, sociale bouw, tweekappers, vrijstaand et cetera. De ontwikkelaars kunnen dat toch best zelf, bedacht de gemeente. Nou en of, reageerden de drie. Daar komen we wel uit, laat ons maar uitzoeken wat de mensen in Wekerom willen en wij gaan voor die markt bouwen. Wethouder Willemien Vreugdenhil vertelt dat het voor iedereen in de organisatie wel wennen is. De raad die het eigenlijk wel interessant vindt om aan dit experiment mee te doen, maar het tegelijkertijd erg spannend vindt en er in de praktijk nog niet altijd aan toe lijkt om dan ook echt los te laten. “De raad wil telkens toch weer eisen stellen aan woningen, maar ik zeg dan, nee, we wilden gaan ontslakken met elkaar. Dat betekent dat de raad niet alles meer moet willen bepalen. En ook in de ambtelijke organisatie zal dat betekenen dat we ander werk moeten gaan doen.” Hoe ver de gemeente in de praktijk zal gaan is nog niet helemaal duidelijk. Dat is nog een zoekproces, vertellen gemeente en ontwikkelaars. Het eerste woningbouwproject was al gestart toen de gemeente aan het ontslakken ging. De afspraken waren dus al gemaakt, maar op locatie vertellen Jan Hauke Mens van de gemeente en Hans Koopman, directeur van Kelderman projectontwikkeling, over hoe zij zelf denken dat de ontwikkelaars best genegen zijn om ook de infrastructuur, de wegen en het groen aan te leggen. Koopman: “We zouden bijvoorbeeld kunnen afspreken dat we de aanleg en voor 25 jaar het onderhoud doen. En voor ons is het heel aantrekkelijk om zelf de fasering te mogen aanbrengen in de bouw. Dan kunnen we beter inspelen op de vraag en bovendien, en dat is ons zakelijk belang, kunnen wij beter ons personeel aan de slag houden als we niet in een keer een groot project moeten realiseren maar stapsgewijs uitvoeren.” De stedenbouwkundige visie die de gemeente in dit soort gevallen opstelt, kan ook best worden opgesteld door de ontwikkelaars. Mens: ”Dat is voor hen wel een heel nieuwe rol. Normaal gesproken reageren zij vooral op onze visies, maar nu mogen ze opeens zelf aan de bak. Dat is een andere rol en dat vinden ze best wennen. Overigens hebben ze die handschoen al wel opgepakt en zijn ze ermee aan de slag gegaan.” Een belangrijk discussiepunt tijdens deze middag is de sociale woningbouw. Zullen de projectontwikkelaars daar wel oog voor hebben? Natuurlijk, reageert Koopman: “Als daar vraag naar is, zullen we die woningen bouwen. Maar als er hier in het dorp geen vraag naar is, en wij zoeken dat in contact met de mensen goed uit, dan gaan we dat soort woningen niet bouwen. We zullen in de pilot moeten zien hoe een en ander in de praktijk uitpakt, maar wij hebben er in ieder geval veel vertrouwen in.”
Het eerste deel van de nieuwe woonwijk (achtergrond) is klaar. Het idee is nu dat de gemeente Ede zich zo ver mogelijk terugtrekt en de ontwikkeling van het nu nog onontgonnen gebiedje (voorgrond) in handen geeft van projectontwikkelaars die het samen met de markt gaan ontwikkelen.