Lao Skyway Inflight Magazine I OCT NOV DEC 2023
n g a Namtha u L
Where Adventure Gets
a Flavorful Twist!
ປະຊຸມໃຫຍ່ ຄັງ້ ທີ III ຂອງຄະນະພັກ ຮາກຖານ ບໍລສ ິ ດ ັ ລັດວິສະຫະກິດ ລາວເດີ ນ ອາກາດ ໄດ້ ຈ ັ ດ ຂຶ ້ ນ ໃນ ວັນທີ 25 ກັນຍາ 2023 ນີ້, ໂດຍ ການເປັນປະທານຂອງສະຫາຍ ພົ ນ ຈັ ດ ຕະວາ ເດື ອ ນ ສະຫວັນສາຍ ພິມຄຳປະທຸມ ຮອງຫົວໜ້າຫ້ອງວ່າການ ກະຊວງປ້ອ ງກັ ນ ປະເທດ, ແຂກຖື ກ ເຊີ ນ , ຄະນະພັ ກ ຮາກ ຖານ, ໜ່ວຍພັກທີ່ຂຶ້ນກັບ, ພ້ ອ ມດ້ ວ ຍສະມາຊິກ ພັກສົມບູນ-ສຳຮອງບໍລິສັດເຂົ້າຮ່ວມ.
4
ສະຫາຍ ພັນໂທ ປັນທະວີ ສີສງົ ຄາມ ກຳມະການໜ່ວຍ ພັກເອງ ຜູອ ້ ຳນວຍການໃຫຍ່ຝາ່ ຍການຄ້າ ບໍລສ ິ ດ ັ ວິສະຫະ ກິດ ລາວເດີນອາກາດ ໄດ້ສະຫຼຸບຕີລາຄາຄືນການເຄື່ອນ ໄຫວຊີນ ້ ຳ-ນຳພາ ຂອງຄະນະພັກຮາກຖານໃນໄລຍະຜ່ານ ມາ,ເຊິ່ງຄະນະພັກໄດ້ ຖື ສຳຄັນວຽກງານສຶ ກສາອົບຮົມ ການເມືອງ-ນຳພາແນວຄິດ ໃຫ້ສະມາຊິກພັກ-ພະນັກງານ ມີຄນ ຸ ທາດການເມືອງແໜ້ນ, ມີຄນ ຸ ສົມບັດສິນທຳປະຕິວັດ, ເຊື່ອໝັ້ນຕໍ່ການນຳພາຂອງພັກ-ລັດ ແລະ ເປັນເຈົ້າການ ເຮັດສຳເລັດໜ້າທີ່ວິຊາສະເພາະຂອງຕົນ.
5
OCTOBER ∙ SEPTEMBER ∙ DECEMBER 2023
12 22
CONTENTS
30 38
CELEBRATE That Luang Festival
TRAVEL Looping Around the Bolaven Plateau
DISCOVERY The Far Side of the Mekong
COMFORT Angsana Maison Souvannaphoum
22
30
42 54 66
33 DESTINATION
Journey to Tranquility: Pha Patou
SPOTLIGHT Luang Namtha: Where Adventure Gets a Flavorful Twist!
SAVOR Laos’ Signature Ingredient
12 7
!"#$%& '"%%()"
% ອ !ບ ຜູ )ໂ້ 4/ດຍສານທຸ " (ກ ທ່ 3 " ) 3 " " $ " ຍິ$ ນດີຕ ້ 4 ນຮັ ານ ສູສ ່ າຍການບິ ນ ລາວສະກາຍ - < " " " % 3 3 ) 0 ' 3 " % 4 - ! * $ 0 ເວ. ວາລະສານທີຢ ່ ໃູ່ ນມືທາ່ ນຕອນນີ້ ເປັນຜົນຜະລິດໃນການຮ່ ວມ " 3 ' ລິສ 3 " 8 $ ! " %- ( $ ! ! ດ ມື ລະຫວ່ າງບໍ ັດ ອາດີ ເຄກຣຸ ບ ແລະ ບໍລ ິສ . ັດ ລັດ 8 ວິສ າຫະກິ $ " ນ $ອາກາດ(ລາວສະກາຍເວ). " - % " " Q " " - R< 4 - *4"່ງ ລາວເດີ ຂ້າພະເຈົ ້າຫວັ"ງ ຢ່າງຍິ ! 3" $3 3" " " " - ! ທ * ວ່າ ວາລະສານລາວສະກາຍ ຈະເປັນຂົ " ວຕໍສ ່ ສ ່ື ານໃຫ້ າ່ ນຜູ83 ອ ້ '3 າ່ ນ " 0 4 . * 1 ຫ )4 າ" 8 $ ກິ" % 3 +" ແລະ ສັງ ຄົ3"ມ ) ໄດ້ຮ4 ັບ3"ຮູ ້ການບໍ ! ລກ ິ ານທີ ່ 4 າຼ ! ກຫຼ ຍ ແລະ ດຈະກຳ + " . $ າງໆ # " - ' $ ! !ນ ການເຄື ່ອນໄຫວຕ່ ຂອງ ບໍລ3 ິສ 1 ັດ ລັດວິ3"ສ 2 8 າຫະກິດ ລາວເດີ $ " $ % " " 4 ວ - ! ສຳຄັ " ! 8" ອາກາດ ພ້ອ " ມເປັນການປະກອບສ່ ນອັນ ນເຂົ 3 າ້ ໃນພາລະ ກິ ດ - * ສ້າ4"ງສາພັ ດທະນາປະເທດຊາດ ສີຂຽວ"ແລະ ຈຸດ ! 0 " $ 4" " ! ຕາມທິ " ດ- " $ ເປົ ້າ, . ໝາຍແບບຍື ງ 3 ທີ! ່ທ . າງລັດ !ຖະບານ ສປປ ລາວ ວາງເອົາ % ' ນ* ຍົ % " " " ໄວ້"ໃຫ້ າກົ ດຜົ * ນເປັ *ນ ຈິ- ! ງໄດ້ ກຕາ. - * 1 4ປ 0 4 $ຢ ່າ1ງປະຈັ 4 3" ! "< " " $ " " - 0 4 8 $ " - % " " 0 ສາຍການບິນລາວສະກາຍເວໃຫ້ບໍລິການເດີນທາງພາຍໃນປະ - " + , ! 1 ! S ( D" # ! ເທດຈາກນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນໄປຍັງ 8 ຈຸດໝາຍສຳຄັນກໍ ຄື 8 '* *4 " %* * ! * 83. 4 * ( * 1 * + 84" "* + ຜົງ້ ສາລີ, ຫົວພັນ, ບໍແ ່ ກ້ວ, ອຸດມ ົ ໄຊ, ຫຼວງນ້າໍ ທາ, ຫຼວງພະບາງ, " * , " . 8" " ! < " %4 - *" ຊຽງຂວາງ ແລະ ຈຳປາສັກ. ນອກຈາກນີ້ ພວກເຮົາຍັງເປັນບໍລິ 8 $ ! , 0 " % 30 4ຽວບິ 8 ນ $ ເຊົ " ່າເໝົ 4, $ - ເພື *3" ່ອ ສັ! ດ- ! ດຽວໃນ ສປປ ລາວ ທີ່ໃຫ້ບໍລິການຖ້ າລຳ -D* " 8 " - ' 3 8 " 0 4 * * 3 ) 4 / " * * * 3 $ 4 " * * * 3 ນຳໃຊ້ ຂົນສົງ່ ຜູໂ້ ດຍສານ, ຂົນສົງ່ ສິນຄ້າ, ຂົນສົງ່ ຄົນເຈັບ, ບິນມອດ 3 3 , " " " . * - ! * $ 1 0D4 3 " * $ ໄຟໃໝ້ປ່າ, ບິນທ່ອງທ່ຽວທາງອາກາດແບບສ່ວນໂຕ ແລະ ບໍລິ 3 / ່ນ . $ " ' 2 % +" + " ດ< " ( ວ $, ການອື ໆອີກ 8 ຫຼາ ກຫຼ າຍ.3 ນອກຈາກທຸ ລະກິ ສາຍການບິນແລ້ " " $ . 4 * " " - 8 ! % 8 $ ! ) ລາວສະກາຍເວກໍຍັງມີບໍລິສັດລູກ ເຊິ່ງເປັນບໍລິສັດທ່ອງທ່$3 ຽ- ! ວ 8 $ ! 3 3 , . / . 8 ' 8 $ ! 3 3 , " ແລະ ໂຮງແຮມ ກໍຄື ບໍລສ ິ ດ ັ ທ່ອງທ່ຽວລາວສະກາຍເວ ແລະ ໂຮງ "ລາວສະກາຍເວ - . / . " " - - '3 # ລູກ " ແຮມ ເພື່ອອຳນວຍຄວາມສະດວກໃຫ້ ຄ້າ 0 4 ) 4 " " " - ' " ! 3 % 3 * ! " ສາມາດເລືອກການພັກຜ່ອນທີກ ່ ງົ ກັບຄວາມຕ້ອງການໃນຈຸດດຽວ. 4 " 0 ( , < ຂ້"າ ພະເຈົ ຢ່າ"ງແຮງກ້ ວາລະສານ ລາວສະກາຍຈະ - *4"້າຫວັ ! ງ 3 . 4າ"ວ່ 3າ" " " " " 4 ໄດ້ ຮ ບ ັ ການຕ້ ອ ນຮັ ບ ຈາກທ່ າ ນຜູ ້ ອ ່ າ ນທັ ງ ຫຼ າ ຍ ພ້"ອມນັ 1 4 ! " 4 ! " 3" )4 3" ! + 4້ນ ພວກ !4 ຂ້າພະເຈົ າ້ ນ້ອ ບຄຳຕິ ຊ 8 ມ ົ "ຈາກທຸ ກໆທ່ານ ເພືອ ່ "ເປັ ນແຮງບັ 4 " - *ມຮັ 4" ! $ * " ( 2 3 - ' 3 - !ນ ດານໃຈໃຫ້ທີມພັດທະນາ ເພື່ອເປັນສື່ໜຶ່ງທີີຈະຮັບໃຊ້ສັງຄົມ . ! " 0 0 4 % ! " - '3 - ! '3C&3 %3 ! 0 4 ລາວຕໍ່ໄປ! ! * " 831 T ດ້ວຍຄວາມນັບຖື ແລະ ຮັກແພງ! 4 " ! ' . ! . T ຜູ້ອຳນວຍການໃຫຍ່ )4 8" " 0 3 ພັ.ອ ສີວຽງທອງ ກອນນິວົງ !< % , $ *
!"#$%&#''"()"$'* Dear Passengers, +",-./"%#0.#$1%#(1%23#(4%5.6%7.$%-3..'8()%9#.% Welcome aboard and thank you for choosing Lao :45;#5< Skyway. =3"%/#)#>8("%5.6%#$"%3.,18()%8(%5.6$%3#(1'%8'%23"%
?$.16-2%.7%-..?"$#28.(%0"2;""(%@!A%B$.6?%#(1% The magazine you are holding in your hands is the 9#.%:45;#5%:2#2"%C(2"$?$8'"<%D%3.?"%23#2%23"%9#.% product of cooperation between RDK Group and :45%/#)#>8("%;8,,%0"%#%-3#((",%7.$%-.//6(8-#2E Lao Skyway State Enterprise. I hope that Lao Sky 8()%2.%.6$%$"#1"$'%#(1%'.-8"25%#2%,#$)"%.6$%$#()"%.7% will be a channel for communicating to our readers #-28F828"'%#'%;",,%#'%0"8()%#(%8/?.$2#(2%-.(2$806E and society at large our range of activities as well as 28.(%2.%.6$%/8''8.(%.7%(#28.(#,%1"F",.?/"(2%#'%#% being an important contribution to our mission of )$""(%#(1%'6'2#8(#0,"%1"'28(#28.(%23#2%23"%&#$25% national development as a green and sustainable #(1%).F"$(/"(2%.7%23"%9#.%&!@%#$"%26$(8()%8(2.%#% destination that the party and government of the $"#,825%0"7.$"%.6$%F"$5%"5"'< Lao PDR are turning into a reality before our very eyes. ¸ƃɁ Čȟʰʥƃʰ ɥɨɁʤȈǁljɰ ǁɁȴljɰɽȈƺ ːȈǼȃɽɰ ǹɨɁȴ G8"(28#("%2.%"8)32%8/?.$2#(2%?$.F8(-"'*%8(-,618()% Lao Skyway provides domestic flights from Vien&3.()'#,5*%H.6#?3#(3*%I.4".*%J61./K#5*%96#()% tiane to eight important provinces, including L#/23#*%96#()%&$#0#()*%M8"()%A3.6#()*%#(1% Phongsaly, Houaphanh, Bokeo, Oudomxay, Luang N3#/?#'#-4<%+"%#$"%23"%.(,5%-./?#(5%8(%9#.'% Namtha, Luang Prabang, Xieng Khouang, and ɁǹǹljɨȈȶǼ ƺȃƃɨɽljɨ ːȈǼȃɽ ɰljɨʤȈƺljɰ ǹɁɨ ʍɰlj Ȉȶ ɥƃɰɰljȶE Champasack. We are the only company in Laos of)"$%2$#('?.$2#28.(*%7$"8)32*%/"18-#,%"F#-6#28.('*% fering charter flight services for use in passenger ƃljɨȈƃȢ ˎɨljˎǼȃɽȈȶǼӗ ɥɨȈʤƃɽlj ƺȃƃɨɽljɨ ːȈǼȃɽɰӗ ƃȶǁ Ɂɽȃljɨ transportation, freight, medical evacuations, aerial '"$F8-"'<% firefighting, private charter flights, and other ser9#.%:45;#5%0.#'2'%#%(6/0"$%.7%'60'818#$5%06'8E vices. ("''"'*%8(-,618()%23"%9#.%:45;#5%2.6$%-./?#(5%
#(1%23"%9#.%:45;#5%H.2",*%;38-3%-#(%7#-8,82#2"%23"% Lao Skyway boasts a number of subsidiary busi2$#F",%$"O68$"/"(2'%.7%.6$%-6'2./"$'< nesses, including the Lao Skyway tour company and the Lao Skyway Hotel, which can facilitate the D%3.?"%23#2%9#.%:45%/#)#>8("%;8,,%0"%;",,%$"-"8F"1% travel requirements of our customers. 05%.6$%$"#1"$'%#(1%#(5%7""10#-4%;8,,%0"%;",-./"1% '.%23#2%;"%/#5%-.(28(6#,,5%8/?$.F"%.6$%/#)#>8("% I hope that our inflight magazine will be well re#(1%-.(28(6"%2.%'"$F"%'.-8"25< ceived by our readers and any feedback will be welcomed so that we may continually improve and +823%23"%38)3"'2%$"'?"-2%#(1%;#$/%$")#$1'* continue to serve society. N.,<%:8F8"()23.()%A.((5F.() With the highest respect and warm regards, &$"'81"(2%P%NCJ%.7%9#.%:45;#5 Col. Siviengthong Konnyvong President & CEO of Lao Skyway
Dear Readers, Welcome, again, to Lao Sky, the inflight magazine of Lao Skyway. As we prepare for Visit Laos Year 2024, there is a new excitement for all that Laos has to offer. In this issue, visit the Bolaven Plateau, a scenic spot for waterfalls, a cool climate, interesting ethnic groups, and delicious Lao coffee. That Luang Festival is one of Laos’ largest events. Enjoy the festivities and make merit at the same time! Get outside of Luang Prabang and visit Chomphet District, as well as climb Pha Patou, for experiences out of the ordinary. Finally, Luang Namtha is still a delight for its tasty cuisine, charming pace of life, and incredible diversity.
COVER IMAGE Spools of Silk by Mick Shippen
Thanks for being onboard, The Lao Sky Team
ADVISORY BOARD
PUBLISHING
Siviengthong Konnyvong Chief Executive Officer
Group Editor-in-Chief
Jason Rolan
Contributing Editors
Dalaphone Pholsena Endy Khamsing Vilavanh Chanthavong
Creative Director
Dokfa Malaithong
Contributing Writers
Ayaka Vu Anita Preston Mick Shippen
Contributing Photographers
Phoonsab Thevongsa Evensong Film
Bouachanh Sounnalath Administration Director Panthavy Sisongkham Commercial Director Onta Phompanya Lao Skyway Industry Director Khamla Phomsichanh Lao Skyway Director
LAO SKYWAY Head office: Asean Road, Ban Akard, Sikhottabong District, Vientiane Capital, Lao P.D.R, P.O Box 6618 (856)21 512 027 (856)21 513 022 info@laoskyway.com, service@laoskyway.com
ADVERTISING Sales & Marketing Manager
Latsamee Phaxay
Sales Executive
Mark Gandeza sales@rdkgroup.la (856-20) 56581416 (856-20) 59596621
RDK GROUP www.facebook.com/laoskyway
134 Samsenthai Road, Xiengyeun Village, Chanthabouly District, Vientiane Capital, Laos (856-20) 55731717 | info@rdkgroup.la
CELEBRATE
ບຸນນະມັດສະການ
ພະທາດຫຼວງ ວຽງຈັນ ແປໂດຍ ໄພບູນ ທະນະບົວສີ ຮູບໂດຍ ພູນຊັບ ເທວົງສາ
ງານ ງານ
ບຸນ ນະມັ ດ ສະການທາງ ພຸດ ທະສາດສະໜາອັ ນ ຍິ່ງໃຫຍ່ອະລັງການທີ່ສຸດ ຂອງປະເທດລາວ ໄດ້ຖືກ ຈັ ດຂຶ້ນເພື່ອ ສະແດງເຖິງຄວາມເຄົ າ ລົ ບ ບູ ຊ າແກ່ ພະທາດຫຼວງ ເຊິ່ງເປັນງານມະຫະກໍາປະຈໍາປີທີ່ ຈັດຂຶ້ນຢູ່ໃຈກາງເມືອງນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ. ງານ ບຸນດັ່ງກ່າວ ໄດ້ເປັນການພິສູດໃຫ້ເຫັນເຖິງຈິດໃຈ ທີ່ຝັງແໜ້ນໃນຄວາມເປັນຊາດ, ລວມເຖິງຮີດຄອງ ປະເພນີອັນດີງາມທີ່ສືບທອດມາແຕ່ດນ ົ ນານ ແລະ ຄວາມເຫຼື້ອມໃສສັດທາຂອງປະຊາຊົນບັນດາເຜົ່າ ທີ່ບໍ່ມີມື້ເສື່ອມຄາຍ.
ທ່ານສາມາດເຂົ້າຮ່ວມທ່ຽວຊົມງານບຸນອັນຍິງ່ ໃຫຍ່ ນີ້ ເພື່ອຈະໄດ້ສໍາຜັດພ້ອມທັງຄົນ ້ ພົບແກ່ນແທ້ຂອງ ງານບຸນນະມັດສະການພະທາດຫຼວງວຽງຈັນ, ບ່ອນ ທີ່ປະເພນີອັນເກົ່າແກ່ຜ່ານຫຼາຍສະຕະວັດໄດ້ກັບ ຄືນມາຄຶກຄື້ນຢ່າງມີຊີວິດຊີວາ ທັງເຕັມໄປດ້ວຍສີ ສັນ, ສຽງເພງ ແລະ ຈິດໃຈແຫ່ງຄວາມເຫຼື້ອມໃສ ສັດທາໃນທາງພຸດທະສາສະໜາ. ທ່າມກາງສາກ ເບືອ ້ ງຫຼງັ ຂອງພະທາດຫຼວງທີຕ ່ ງ້ັ ເດັນ ່ ສະຫງ່າຢ່າງ ໜ້າເຄົາລົບ, ງານບຸນນະມັດສະການນີ້ ໄດ້ສະແດງ ໃຫ້ເຫັນເຖິງຄວາມເຊື່ອມໂຍງທາງດ້ານຈິດໃຈຢ່າງ ໜຽວແໜ້ນ ໃນການເຕົ້າໂຮມປະຊາຊົນລາວບັນດາ ເຜົ່າໃຫ້ເປັນໜຶ່ງດຽວ ພ້ອມກັບການຕ້ອນຮັບບັນດາ ນັກທ່ອງທ່ຽວຈາກທົ່ວທຸກມຸມໂລກ. 1
ທ່ານສາມາດຍ່າງເລາະຊົມງານບຸນຜ່ານພາບບັນ ຍາກາດ ແລະ ສຽງອັນຄຶກຄືນ ້ ແຕ່ໜາ້ ຫຼງົ ໄຫຼ, ພ້ອມ ທັງຊົມພິທີກໍາອັນຄົງຄຸນຄ່າເໜືອການເວລາ ແລະ ດື່ມດໍ່າໄປກັບອ້ອມກອດອັນອົບອຸ່ນຂອງວັດທະນະ ທໍາອັນດີງາມຂອງລາວ. ງານບຸນນະມັດສະການພະ ທາດຫຼວງມີຄນ ຸ ຄ່າຫຼາຍກວ່າງານບຸນທໍາມະດາທົວ ່ ໄປ; ເນື່ອງຈາກຖືເປັນປະຕູທີ່ເປີດອ້າເຂົ້າສູ່ກົ້ນບຶ້ງ ໝາກຫົວໃຈຂອງປະເທດລາວ ເຊິງ່ ເປັນບ່ອນເຊື່ອມ ໂຍງກັນລະຫວ່າງປະຫວັດສາດ ແລະ ຈິດວິນຍານ ອັນໄດ້ສ້າງປະສົບການໃໝ່ແກ່ທຸກຄົນທີ່ຍາກຈະ ລືມເລືອນໄດ້.
ກ່ຽວກັບຮູບພາບ ຊ້າຍ: ຍ: ມື້ຂຶ້ນ 15 ຄຳ່, ເດືອນ 12 ປະຊາຊົນລາວ ຈຳນວນຫຼາຍພາກັນໃສ່ບາດຢູ່ພະທາດຫຼວງ 1: ການແຫ່ຜາສາດເຜິ້ງ 2: ຕອນແລງມີການວຽນທຽນອ້ອມພະທາດຫຼວງ
2
13
CELEBRATE
That Luang Festival Words Jason Rolan Images Phoonsab Thevongsa
aos’ largest religious festival, held in honor of the That Luang Stupa, is an annual extravaganza,held in the heart of Vientiane. It is a testament to the nation’s deep-rooted spirituality, enduring traditions, and unshakeable sense of community.
1
Join us on a journey to uncover the essence of the That Luang Festival, where centuries-old customs come alive in a riot of colors, music, and spirituality. Against the backdrop of the awe-inspiring That Luang Stupa, the festival showcases the profound spiritual connection that unites Lao people while welcoming visitors from around the world.
2
Wander through the mesmerizing sights and sounds of the festival, see the rituals that have stood the test of time, and immerse yourself in the warm embrace of Lao culture. That Luang Festival is more than an event; it’s a window into the soul of Laos, where history and spirituality intertwine, creating an unforgettable experience for everyone.
CAPTIONS
3
Left: Buddhists carry candles as they walk around That Luang to make merit 1: Locals carry extravagant "wax castles" in a procession 2: Wax castles come from a Buddhist tradition of offering ornamental items made from honey and wax 3: In the morning, Buddhists gather to offer alms to monks
15
PHOTO GALLERY
ແມ່ຍິງແຕ່ງຕົວຕາມຮີດຄອງປະເພນີ ແລະ ແຫ່ອ້ອມພະທາດຫຼວງ
Women wear their traditional dress and parade around That Luang stupa
ທຸກຄົນຕ່າງພາກັນຂາບ ໄຫວ້ດ້ວຍດອກໄມ້, ໝາກ ເບັງ, ທູບ ແລະ ທຽນ Lao people make offerings of flowers, floral cones, incense, and candles
18
ຄົນລາວເຊື່ອວ່າ ການວຽນທຽນສາມຮອບອ້ອມ ພະທາດຫຼວງຈະສາມາດສ້າງບຸນກຸສົນຫຼາຍ Lao people believe that circling the That Luang three times brings significant merit and good karma.
ຄ່ໍາຄືນຍັງຄຶກຄຶ້ນເພາະຄົນມາໄຫວ້ ພະທາດຫຼວງຈາກທົ່ວພາກພື້ນ Festivities continue late into the night as people travel to pay respects to the stupa from all over the region
19
PHOTO GALLERY
ພະທາດທາດຫຼວງ
That Luang stupa
TRAVEL
ຜະຈົນໄພອ້ອ
ພຽງບໍລະເວນຕັ້ງຢູ່ເລິກເຂົ້າໄປໃນ ໃຈກາງທໍາມະຊາດອັນຂຽວງາມອຸມ ່ ທຸມ ່ ທາງພາກໃຕ້ຂອງປະເທດລາວ ເຊິ່ງເປັນສະຖານທີ່ດຶງດູດໃຈດ້ານ ການຜະຈົນໄພ ໂດຍມີນໍ້າຕົກຕາດທີ່ປົກຄຸມດ້ວຍ ໝອກຂາວກຸມ ້ , ລວມທັງສວນຊາສີຂຽວ ແລະ ຄວາມ ຫຼາກຫຼາຍທາງວັດທະນະທໍາອັນມີຊວ ີ ດ ິ ຊີວາ ທີກ ່ າໍ ລັງລໍຖ້າໃຫ້ຜູ້ຄນ ົ ໄປຄົນ ້ ພົບດ້ວຍຕົນເອງ. ສົນ ້ ສຸດອັນ ຫ່າງໄກ ແລະ ມີສະເໜ່ຂອງອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງ ໃຕ້ແຫ່ງນີ້ ເຊິງ່ ມັກຈະຖືກເບິງ່ ຂ້າມໃນດ້ານການທ່ອງ ທ່ຽວສາຍຫຼກ ັ ແຕ່ກໄໍ ດ້ມອບວິຖກ ີ ານເດີນທາງໃຫ້ກບ ັ ນັກທ່ອງທ່ຽວໃນຮູບແບບທີແ ່ ຕກຕ່າງຈາກບ່ອນອືນ ່ ໆ.
ມຮ ອ
ແປໂດຍ ໄພບູນ ທະນະບົວສີ ພາບໂດຍ ເຈສັນ ໂຣລັນ ແລະ ພູນຊັບ ເທວົງສາ
22
ບ
ບ ລ ໍ ງ ຽ ະ ເ ວ ພ ນ ພ
ສວນຜັກອາໂກຣ
23
TRAVEL
ເມື່ອທ່ານເລີ່ມຕົ້ນຈະອອກເດີນທາງສູ່ພູພຽງບໍລະ ເວນ, ກ່ອນອື່ນໝົດໃຫ້ວາງແຜນໃຊ້ເວລາຢູ່ທີ່ນັ້ນ ຢ່າງໜ້ອຍ 3-4 ວັນ ແລະ ກຽມຈິດໃຈໃຫ້ພອ ້ ມ ເພາະ ທ່ານຈະເກີດຄວາມຫຼົງໄຫຼໃນທໍາມະຊາດອັນບໍລິ ສຸດທີຫ ່ າໄດ້ຍາກ ພ້ອມທັງຄວາມປະທັບໃຈໃນການ ຕ້ອນຮັບອັນອົບອຸນ ່ ຂອງບັນດາເຜົາ່ ຊົນໃນທ້ອງຖິນ ່ ແລະ ເຕີມພະລັງດ້ວຍກິນ ່ ຫອມຂອງກາເຟທີຫ ່ າກໍ ຊົງໃໝ່ໆແບບສົດໆຮ້ອນໆ.
1
2
3
24
4
ເຂົ້າຮ່ວມເດີນທາງກັບພວກເຮົາ ໃນຂະນະທີ່ພວກ ເຮົາກໍາລັງເປີດເຜີຍຄວາມລັບຂອງສະຫວັນທີຢ ່ ູ່ນອກ ເສັ້ນທາງຈາກຖະໜົນສາຍຫຼັກແຫ່ງນີ້ ບ່ອນທີ່ເສັ້ນ ທາງອັນຄົດໂຄ້ງທຸກສາຍ ໄດ້ເຜີຍໃຫ້ເຫັນເຖິງການ ຜະຈົນໄພຄັ້ງໃໝ່ ແລະ ທຸກສະຖານທີ່ແວ່ພັກເຊົາ ກໍປຽບເໝືອນຄໍາເຊີນຊວນເພືອ ່ ໃຫ້ທາ່ ນໄດ້ສາໍ ຫຼວດ ອັນຍະມະນີອນ ັ ລໍາ້ ຄ່າທີເ່ ຊືອ ່ ງຊ້ອນໃນອີກຟາກເບື້ອງ ໜຶ່ງຂອງປະເທດລາວ.
ກ່ຽວກັບຮູບພາບ 1: ກາງເຕັ້ນທີ່ທ່າແຕງ 2: ຮ້ານກາເຟຫຼັກ 40
5
3: ຕາດຫົວຄົນ 4: ຕາດຫົວຄົນ 5: ສວນຜັກອາໂກຣ
25
TRAVEL
n i g p o Aro Lo
Sunset from the Bolaven Plateau
un
d
Words Jason Rolan Images Jason Rolan and Phoonsab Thevongsa
N
n e v a l o
a e u t a l P
the
B
estled deep within the lush heartland of southern Laos, the Bolaven Plateau beckons adventurous souls with promises of mist-shrouded waterfalls, emerald tea plantations, and a tapestry of vibrant cultures waiting to be discovered. This remote and enchanting corner of Southeast Asia, often overlooked by mainstream tourism, offers a journey like no other.
The cascades of Tad Lor
27
1
As you embark on the Bolaven Plateau Loop, plan to spend at least 3-4 days and prepare to be captivated by the untouched natural beauty, enchanted by the warm hospitality of local tribes, and invigorated by the aromatic allure of freshly brewed coffee. Join us as we unveil the secrets of this off-the-beatenpath paradise, where every winding road reveals a new adventure, and every stopover is an invitation to explore the hidden gems of Laos.
2
3
4
CAPTIONS 1: Scenic Beauty at Thateng Farm & Resort 2: Thrilling Rides and Fun at the Amusement Park 3: Awaken with Robust Lao Coffee 4: Comfortable Stays in Thateng Resort Bungalows 5: Refreshing Escapes to Houa Khon Waterfalls 6: Leisurely Lake Rides in Swan Paddle Boats
6
5
29
DISCOVERY
ສໍາຜັ ອີກຝັ່ງແມ່ນໍ້າຂອງ
ນຫຼວງພະບາງ ແປໂດຍ ໄພບູນ ທະນະບົວສີ ສີ ພາບໂດຍ Anita Preston/ Evensong Film
ເມືອງຈອມເພັດຢູ່ຟາກກົງກັນຂ້າມແມ່ນ້ຳຂອງ ຈາກນະຄອນຫຼວງພະບາງ
ຈອມເພັດຕັ້ງຢູ່ຟາກກົງກັນຂ້າມຂອງແມ່ນໍ້າ ຂອງ ເຊິ່ງບໍ່ໄດ້ຢູ່ຫ່າງຈາກເທດສະບານເມືອງ ມໍລະດົກໂລກຫຼວງພະບາງຂອງອົງການ ອຸຍເນສໂກປານໃດ. ພາຍໃນເມືອງແຫ່ງນີ້ ປະກອບມີແຫຼ່ງທ່ອງທ່ຽວຫຼາຍແຫ່ງທີ່ໜ້າສົນໃຈ ລວມທັງປະສົບການອັນແປກ ໃໝ່ທີ່ໜ້າຄົ້ນຫາອັນແທ້ຈິງ ເຊິ່ງຜູ້ທີ່ມາທ່ຽວຊົມສ່ວນໃຫຍ່ມັກຈະເບິ່ງຂ້າມສິ່ງ ດີໆເຫຼົ່ານີ້. ຖ້າທ່ານໄດ້ເດີນທາງມາເຖິງຫຼວງພະບາງ, ເມືອງຈອມເພັດເປັນ ພື້ນທີ່ທີ່ເໝາະສຳລັບການສຳຫຼວດໃນມື້ທີ່ທ່ານບໍ່ຢາກທ່ຽວ ໃນແຫຼ່ງທ່ອງທ່ຽວ ທົ່ວໄປໃນຕົວເມືອງແລ້ວ.
DISCOVERY
ດ້ານໜ້າຂອງວັດລ້ອງຄູນ
ບໍ່ມີສິ່ງໃດຈະງຽບສະຫງົບເທົ່າກັບສຽງດັງຮື່ມໆອັນອ່ອນນຸ້ມຂອງເຮືອຂ້າມ ຟາກ ທີ່ລໍາລຽງຜູ້ໂດຍສານຈາກຝັ່ງແມ່ນໍ້າເບື້ອງໜຶ່ງໄປຍັງຟາກກົງກັນຂ້າມ ຂອງແມ່ນໍ້າຂອງ. ເຖິງແມ່ນແມ່ນໍ້າສາຍນີ້ຈະມີຄວາມກວ້າງພຽງປະມານ 500 ແມັດ, ແຕ່ມັນກໍຍັງຢູ່ຫ່າງໄກຈາກແມ່ນໍ້າທີ່ໄຫຼລົງສູ່ທະເລເຖິງ 2000 ກວ່າ ກິໂລແມັດ. ການເດີນທາງທີ່ໃຊ້ເວລາສັ້ນໆຈາກພະລາດຊະວັງເກົ່າໄປຍັງຟາກ ຊຽງແມນ ຖືວ່າຄຸ້ມຄ່າກັບລາຄາທີ່ຈ່າຍໄປ ເພື່ອແລກກັບການໄດ້ສໍາຜັດກັບ ທິວທັດທໍາມະຊາດອັນສວຍງາມ ແລະພຽງເພື່ອດື່ມດໍ່າປະສົບການຂອງ ການເດີນທາງຮ່ວມກັບຜູ້ຄົນໃນທ້ອງຖິ່ນ ແລະ ນັ່ງຊົມທັງສອງຟາກຝັ່ງຂອງ ແມ່ນໍ້າໃນມຸມມອງໃໝ່ໆ. ເທິງຈອມພູທີ່ຢູ່ເບື້ອງຂວາມື ຂະນະທີ່ທ່ານ ກໍາລັງມຸ່ງໜ້າໄປ, ຈະມີວັດສີຂາວແຫ່ງໜຶ່ງ ເຊິ່ງກໍແມ່ນວັດຈອມເພັດ ທີ່ມີພະທາດຫີນເກົ່າແກ່ສອງໜ່ວຍ ໂດຍເຊື່ອກັນວ່າຖືກໃຊ້ເປັນ ບ່ອນເກັບກະດູກມະເຫສີຂອງອະດີດເຈົ້າຊີວິດລາວ. ເມື່ອ ຫຼຽວກັບຄືນມາເບິ່ງທາງເມືອງຫຼວງພະບາງ ເຊິ່ງຈະເຫັນ ຈອມພູສີຕັ້ງເດັ່ນສະຫງ່າ ຈະເຮັດໃຫ້ທ່ານຮູ້ສຶກວ່າ ຕົນໄດ້ ເຫັນຫຼວງພະບາງ ໃນຖານະນັກສໍາຫຼວດກຸ່ມທໍາອິດ ໃນອະດີດ. ຕົວເມືອງແຫ່ງນີ້ ເປັນທີ່ຕັ້ງບ້ານເຮືອນ ຂອງກຸ່ມບ້ານເກົ່າແກ່ຫຼາຍແຫ່ງ ເຊິ່ງນັກທ່ອງທ່ຽວຈະໄດ້ສໍາຜັດກັບ ວັດທະນະທໍາ ແລະ ວິຖີຊີວິດ ອັນອຸດົມຮັ່ງມີ ທີ່ໄດ້ຮັບການ ອະນຸລັກຜ່ານຫຼາຍສະຕະວັດ. ສິ່ງທີ່ມີຊື່ສຽງກວ່າໝູ່ນັ້ນກໍຄື
ການປະດັບປະດາໃນ ສວນດອກໄມ້ໃນປ່າໃຫ່ຍ ທີ່ນຳ້ຕົກຕາດຮ້ອຍຄົວ
ບ້ານຈ່ານ, ເຊິ່ງເປັນບ້ານທີ່ລືຊ່າດ້ານການຜະລິດເຄື່ອງປັ້ນດິນເຜົາຫຼາຍ ປະເພດ, ທ່ານສາມາດສໍາຫຼວດ ແລະ ລອງປັ້ນໝໍ້ ໂດຍໃຊ້ດິນໜຽວສີແດງທີ່ມີ ເນື້ອອັນອ່ອນນຸ້ມ ເຊິ່ງມີໃຫ້ເຫັນຫຼາຍຈຸດໃນເຂດທ້ອງຖິ່ນນີ້. ຕາມເສັ້ນທາງໃນ ຊ່ວງທີ່ມຸ່ງໜ້າກັບຄືນຕົວເມືອງ, ທ່ານຈະພົບຈຸດເຜົາສົບຂອງອະດີດເຈົ້າຊີວິດ ລາວ ໃນຊ່ວງສະຕະວັດທີ 19 ແລະ ສຸສານທີ່ມີຂຸມຝັງສົບມະເຫສີຂອງເພິ່ນ. ຢູ່ເບື້ອງຂວາຂອງທ່າຈອດເຮືອ, ມີເສັ້ນທາງຮ່ອມນ້ອຍໆຕັດຜ່ານໝູ່ບ້ານ ແລະ ຜ່ານວັດວາອາຮາມຫຼາຍແຫ່ງທີ່ມີຄວາມສໍາຄັນທາງປະຫວັດສາດ ເຊິ່ງຕັ້ງຢັ່ງຢາຍເລາະລຽບຕາມແຄມຝັ່ງແມ່ນໍ້າຂອງ. ບັນດາວັດທີ່ມີ ຊື່ສຽງໃນເມືອງຈອມເພັດປະກອບມີ ວັດລ້ອງຄູນ ເປັນວັດທີ່ສຳຄັນ ທາງປະຫວັດສາດ ເພາະເປັນສະຖານທີ່ທີ່ເຈົ້າຊີວິດລາວ ຫຼາຍອົງມາປະຕິບັດທໍາເປັນເວລາ 7 ວັນ ກ່ອນຈະຂຶ້ນຄອງ ລາດ ແລະ ໃນອະດີດ ກໍຍັງມີສະມາຊິກລາຊະວົງຫຼາຍທ່ານ ອາໄສວັດແຫ່ງນີ້ເປັນບ່ອນສຶກສາຄົ້ນຄວ້າທາງພຸດທະ ສາດສະໜາ. ວັດດັ່ງກ່າວຍັງມີຮູບແຕ້ມຂອງຄົນຈີນ ຈໍານວນໜຶ່ງຢູ່ທາງຂ້າງຂອງປະຕູວັດ ແລະ ເປັນ ສ່ວນໜຶ່ງຂອງເລື່ອງລາວທີ່ກ່າວຂານຈົນ ກາຍເປັນຕໍານານ ໂດຍມີເລື່ອງເລົ່າ ວ່າ: ພວກທະຫານຈີນບໍ່ສາມາດ ນອນຫຼັບໄດ້ດີຍ້ອນມີວິນຍານ ມາລົບກວນໃນຄວາມຝັນ ເຮັດໃຫ້ ພວກເຂົາຕື່ນຢູ່ຕະຫຼອດເວລາ, ດັ່ງນັ້ນ, ພວກເຂົາຈຶ່ງໄດ້ແຕ້ມຮູບນີ້
ເພື່ອປົກປ້ອງບໍ່ໃຫ້ຜີມາລົບກວນ. ວັດຫາດສ້ຽວ ເຊິ່ງເປັນວັດທີ່ຢູ່ຖັດໄປຕາມ ເສັ້ນທາງທີ່ເປັນຮົ່ມເງົາເຢັນອັນເກົ່າແກ່ຕັ້ງແຕ່ຍຸກສະຕະວັດທີ 18, ເມື່ອກ່ອນ ເຄີຍຖືກໃຊ້ເປັນບ່ອນປະຕິບັດທໍາ ແຕ່ກໍຖືກປະຖິ້ມໃຫ້ເກົ່າຮ້າງຈົນຮອດປີ 1995 ແລະ ປັດຈຸບັນວັດແຫ່ງນີ້ ໄດ້ຮັບການບູລະນະຄືນໃໝ່ແລ້ວ. ສໍາລັບຜູ້ທີ່ໃຝ່ຝັນຫາການທ່ອງທ່ຽວແບບຜະຈົນໄພ, ໃນເມືອງຈອມເພັດກໍມີ ກິດຈະກໍາກາງແຈ້ງຫຼາຍປະເພດ. ນັກທ່ອງທ່ຽວສາມາດເລືອກທີ່ຈະຍ່າງປ່າ ຫຼື ຂີ່ລົດຖີບກໍໄດ້ ໂດຍໄປຕາມສາຍທາງຫຼາຍສາຍ. ຫ່າງຈາກບ້ານຊຽງແມນ ປະມານ 15 ກິໂລແມັດ ກໍມີ ນໍ້າຕົກຕາດຮ້ອຍຄົວ ເຊິ່ງເປັນສະຖານທີ່ທີ່ເໝາະ ສົມສໍາລັບພັກຜ່ອນຮັບປະທານອາຫານທ່ຽງ ແລະ ປ່ອຍໃຈໃຫ້ເພີດເພີນໄປກັບ ສວນດອກໄມ້ອັນກວ້າງຂວາງ ເຊິ່ງເປັນບ່ອນທີ່ໄດ້ຮັບຄວາມນິຍົມຂອງຜູ້ຄົນ ໃນທ້ອງຖິ່ນ ໂດຍສະເພາະກໍແມ່ນຜູ້ທີ່ມັກຖ່າຍຮູບທ່າມກາງດອກໄມ້ນານາ ຊະນິດ. ນໍ້າຕົກຕາດຮ້ອຍຄົວ ຍັງຄວນຄ່າແກ່ການທ່ຽວຊົມສວນສາທາລະນະ ໂດຍມີການຂີ່ສະລິງ ແລະ ກິດຈະກໍາອື່ນໆທີ່ທ່ານສາມາດພັກຄ້າງຄືນໄດ້. ໃນ ລະຫວ່າງທາງ, ທ່ານຍັງສາມາດແນມເຫັນທິວທັດແມ່ນໍ້າຂອງອັນງົດງາມ ແລະ ເພີດເພີນກັບສິ່ງອ້ອມຕົວໃນເຂດນອກເມືອງແຫ່ງນີ້ ໂດຍສະເພາະກໍແມ່ນ ທົ່ງນາ ແລະ ບ້ານນ້ອຍໆຫຼາຍແຫ່ງ ທີ່ນັກທ່ອງທ່ຽວບໍ່ຄ່ອຍໄດ້ເຂົ້າແວ່ຊົມ. ເມືອງຈອມເພັດ ປຽບເໝືອນອັນຍະມະນີອັນລໍ້າຄ່າທີ່ຝັງຊ້ອນໄວ້ອີກຈຸດໜຶ່ງ ໃນແຜ່ນດິນລາວ. ບໍ່ວ່າທ່ານຈະມີຄວາມສົນໃຈໃນເລື່ອງປະຫວັດສາດ ກໍຄື ວັດທະນະທໍາ ຫຼື ພຽງແຕ່ຕ້ອງການຜ່ອນຄາຍທ່າມກາງບັນຍາກາດອັນງຽບ ສະຫງົບ, ສະຖານທີ່ແຫ່ງນີ້ກໍຄຸ້ມຄ່າແກ່ການຢ້ຽມຊົມແນ່ນອນ. ຢ່າລືມນັ່ງເຮືອ ຂ້າມແມ່ນໍ້າຂອງ ເພື່ອສໍາຜັດພື້ນທີ່ອັນມີສະເໜ່ແຫ່ງນີ້ດ້ວຍຕົວທ່ານເອງ. ຕາດຮ້ອຍຄົວ
ສະເໜ່ຂອງວັດລ້ອງຄູນ
ຂໍ້ມູນເພີ່ມເຕີມ Hobo Maps ໄດ້ສ້າງແຜນທີ່ໃນເຂດນີ້, ເຊິ່ງມີຄວາມແມ່ນຢໍາສູງ ທັງມີການອັບເດດ ເປັນປະຈໍາທີ່ hobomaps.com.
ວິທີເດີນທາງ Lao Skyway ມີບໍລິການຖ້ຽວ ບິນຈາກນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນໄປ ຫຼວງພະບາງສອງຖ້ຽວຕໍ່ອາທິດ.
33
DISCOVERY
The Far Side of
the Mekong Words Anita Preston Images Anita Preston / Evensong Film
Crossing the Mekong by ferry to Chomphet District
C
homphet District is located just across the Mekong River from the UNESCO World Heritage town of Luang Prabang. It has many attractions, as well as unique and authentic experiences often missed by visitors to the area. If you are in Luang Prabang, Chomphet District is a lovely area to explore for the day away from the usual tourist spots in town.
DISCOVERY
Local life in Xieng Mene village
Nothing is more sedate than the gentle hum of the ferry from one side of the Mekong to the other. Even though the river is probably 500 meters wide here, it’s still more than 2000 kilometers away from emptying into the sea. The short journey from the Royal Palace to Xieng Mene is well worth the price firstly for the wonderful views and just to get an experience of traveling with locals and seeing both sides of the banks from a new perspective. On the hill to the right as you are crossing stands the white-washed temple of Wat Chomphet with its old stone twin stupas, said to contain the bones of queens. Looking back at Luang Prabang crowned by Phousi Hill you can view Luang Prabang as the first explorers viewed it in the past. The area is home to several traditional villages where visitors can experience the rich culture and way of life preserved for centuries. The most renowned of these is Ban Chan, the pottery village. Dig in and try your hand at
l bow s u io soup elic A d oodle of n
36
Wat Chomphet sits on top of a hill
creating some pots using the local fine red clay so abundant in this area. On the way back on the road you can find the cremation spot of kings and a graveyard containing a tomb of a beloved Queen from the nineteenth century. To the right of the landing, a small road goes through the village and past a number of historically significant temples, following the banks of the Mekong. Wat Long Khoun is where the king traditionally stayed for seven days before his coronation ceremony, and in the past, members of the royal family studied Buddhism in this temple. Decorated with frescos of Chinese figures beside the temple doors, these paintings are part of a story. Legend says that raiders from China were scared off by ghosts in their dreams so they painted the images to keep the ghosts away. Wat Hat Sieo is further along the shady path dates from the eighteenth century and used to be a place where meditation was practiced, It was later abandoned until 1995, and has now been restored.
Monks on the almsround in Xieng Mene village
For those looking for a bit of adventure, Chomphet District also offers a number of outdoor activities. Visitors can go trekking or bicycling in the hills along numerous tracks and dirt roads. About 15 kilometers from Xieng Mene is Green Jungle Park which is a nice place to stop for lunch and also to enjoy their extensive flower gardens popular with locals for photos amongst the blooms. Hoi Khoua waterfall is also worth seeing in the park with zip lining and other activities available, you can even stay the night. Lovely views of the Mekong River can be seen on the way and you can enjoy the surrounding countryside with rice paddies and small villages rarely visited by tourists. Chomphet District is a hidden gem in Laos. Whether you're interested in history and culture, or simply relaxing in a peaceful setting, it is definitely worth a visit. Make sure to take the short boat ride across the Mekong and explore this charming area for yourself.
MORE INFO Hobo Maps produces a map of the area, which is highly recommended and regularly updated at hobomaps.com.
GETTING THERE Lao Skyway offers daily flights to Pakse.
37
COMFORT
LRsJRx
lisekak JxbEos e}ciaaKq]x ບົດ ແລະ ພາບໂດຍ ໂຮງແຮມ ອັງສານາ ແມ່ຊົງ ສຸວັນນະພູມ ແປໂດຍ ໄພບູນ ທະນະບົວສີ
ເປັນການຄົ້ນພົບຕົວຕົນອັນແທ້ຈິງຂອງຫຼວງພະ ບາງ ໃນນາມເມືອງຫຼວງອັນເກົາ່ ແກ່ຂອງປະເທດລາວ ເຊິ່ງມີຍອດຊໍ່ຟ້າສີທອງຕັ້ງເດັ່ນສະຫງ່າຄຽງຂ້າງ ກັບຕຶກອາຄານທີ່ສ້າງຂຶ້ນໃນຍຸກອານານິຄົມຂອງ ຝຣັ່ງ. ທ່ານສາມາດໃຊ້ເວລາຍ່າງຈາກເຂດໃຈກາງເມືອງພຽງ 8 ນາທີ ກໍ ຈະເຫັນໂຮງແຮມອັງສານາແມ່ຊົງສຸວັນນະພູມ ເຊິ່ງເປັນສັນຍະລັກທາງ ວັດທະນະທໍາອັນແທ້ຈິງ ບວກກັບຄວາມສະຫງ່າງາມທີ່ບໍ່ມີມື້ເສື່ອມ ຄາຍ. ໂຮງແຮມແຫ່ງນີ້ ເຄີຍເປັນທີ່ພັກເກົ່າຂອງອະດີດນາຍົກລັດຖະມົນຕີ, ເຈົ້າຊາຍສຸວັນນະພູມມາ, ອາຄານມໍລະດົກ 24 ຫ້ອງແຫ່ງນີ້ ໄດ້ຊ່ວຍອໍາ ນວຍ ຄວາມສະດວກສະບາຍ ປະສົມກັບຄວາມເປັນຕາເວັນຕົກ ແລະ ລາວ ຫຼວງພະບາງໄດ້ຢ່າງລົງຕົວ.
ເພື່ອ
ຫ້ອງພັກທີ່ແສນສະບາຍ
38
ທ່ານລອງຈິນຕະນາການວ່າໃນຂະນະກໍາລັງລົງແຊ່ນໍ້າໃນ ສະລອຍນໍ້າອັນໃສເຢັນ ຫຼື ວ່າຈະຜ່ອນຄາຍຫຼິ້ນຢູ່ໃນສວນ ໃຈກາງໂຮງແຮມ ຫຼື ຈະເລືອກຜ່ອນຄາຍທີ່ສະປາອັງສາ ນາ ພາຍຫຼັງດື່ມດໍາກັບປະສົບການອັນຫຼາກຫຼາຍທີ່ພົບ ໄດ້ໃນເມືອງມໍລະດົກໂລກຂອງອົງການອຸຍເນສໂກ. ບໍ່ວ່າ ທ່ານຈະຕ້ອງການສະຖານທີ່ພັກຜ່ອນອັນໂຣແມນຕິກ ຫຼື ແມ່ນແຕ່ການເດີນທາງທ່ອງທ່ຽວຮ່ວມກັບຄອບຄົວ, ອາຄານມໍລະດົກທີ່ຍືນຍົງຂອງພວກເຮົາແຫ່ງນີ້ພ້ອມ ຕ້ອນຮັບບັນດາທ່ານ ທັງພ້ອມໃຫ້ບໍລິການໃນຊ່ວງເວລາ ອັນໜ້າຈົດຈໍານີ້.
ນອກຈາກຈະມີຄວາມປະທັບໃຈຕໍ່ພາບທີ່ປາກົດຢູ່ຕໍ່ໜ້າ ບວກກັບ ຄວາມຮູ້ສຶກທາງປະສາດສໍາຜັດແລ້ວ ພວກເຮົາຍັງມີຄວາມມຸ່ງໝັ້ນ ທີ່ເລິກເຊິ່ງກວ່ານັ້ນອີກ ໂດຍສະເພາະກໍແມ່ນ ຄວາມຍືນຍົງ ແລະ ຄວາມຮັບຜິດຊອບຕໍ່ສັງຄົມທີ່ໄດ້ຖືກຖ່າຍທອດໃຫ້ກາຍເປັນສ່ວນໜຶ່ງ ຂອງການດໍາເນີນທຸລະກິດຂອງພວກເຮົາ. ເພື່ອຢຶດໝັ້ນໃນຄໍາຂວັນ ທາງທຸລະກິດຂອງກຸ່ມພວກເຮົາ ທີ່ວ່າ: “ໂອບກອດສິ່ງແວດລ້ອມ, ພ້ອມ ເພີ່ມພະລັງໃຫ້ຜູ້ຄົນ” ເຊິ່ງພວກເຮົາໄດ້ອຸທິດຕົນເພື່ອຊ່ວຍພັດທະນາ ຊຸມຊົນຂອງພວກເຮົາໃຫ້ດີຂຶ້ນ. ເພື່ອເປັນການຢືນຢັນເຖິງຄວາມມຸ່ງໝັ້ນ ຢ່າງຈິງຈັງຂອງພວກເຮົາ, ໂຮງແຮມອັງສານາແມ່ຊົງສຸວັນນະພູມ ແມ່ນ ໄດ້ຮັບໃບຢັ້ງຢືນການດຳເນີນທຸລະກິດແບບຍືນຍົງຈາກທັງ EarthCheck ແລະ Travelife. ໃບຢັ້ງຢືນເຫຼົ່ານີ້ບໍ່ພຽງແຕ່ທີ່ສະແດງໃຫ້ ເຫັນເຖິງຄວາມພະຍາຍາມໃນການອະນຸລັກ, ການໝູນໃຊ້ຊັບພະຍາ ກອນທໍາມະຊາດຢ່າງມີປະສິດທິພາບ, ການຫຼຸດຜ່ອນປະລິມານ ຂີ້ເຫຍື້ອ ແລະ ການມີສ່ວນຮ່ວມຂອງຊຸມຊົນ, ແຕ່ຍັງລວມເອົາ ຄວາມຄິດລິເລີ່ມສະເພາະ ເຊັ່ນ Trash Idol Luang Prabang ແລະ ຄວາມພະຍາຍາມຂອງພວກເຮົາກໍຈະກາຍເປັນສ່ວນໜຶ່ງໃນນາມ ສະມາຊິກຂອງໂຮງແຮມ ສປປ ລາວ ປາສະຈາກພລາສຕິກ (Plastic Free Laos). ນອກຈາກນີ້, ໃນເສັ້ນທາງແຫ່ງການດໍາເນີນທຸລະກິດຂອງພວກເຮົາ ໃນ ການກ້າວສູ່ການໄດ້ຮັບໃບຢັ້ງຢືນ Travelife ນັ້ນ, ພວກເຮົາຍັງໄດ້ຮັບ ການສະໜັບສະໜູນຢ່າງເຕັມປ່ຽມຈາກໂຄງການ SUSTOUR ລາວ. ໂຄງການສໍາຄັນດັ່ງກ່າວນີ້ ແມ່ນໄດ້ຮັບທຶນຊ່ວຍເຫຼືອຈາກສະພາບເອີຣົບ ພາຍໃຕ້ການດໍາເນີນງານໂດຍ ອົງການແພລນສາກົນປະຈໍາລາວ, ເຊິ່ງ ຖືເປັນພື້ນຖານສໍາຄັນໃນການຍົກລະດັບແນວທາງການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ແບບຍືນຍົງຂອງພວກເຮົາ, ເພື່ອຮັບປະກັນວ່າ ພວກເຮົາຍັງຄົງຢູ່ ແຖວໜ້າຂອງການທ່ອງທ່ຽວທີ່ມີຄວາມຮັບຜິດຊອບ. ຮ້ານອາຫານ L'Atelier ມີທັງອາຫານລາວ ແລະ ອາຫານຕ່າງປະເທດ ສະລັດຫຼວງພະບາງ ເປັນໜຶ່ງໃນຈານເດັ່ນຂອງໂຮງແຮມ
GETTING THERE Lao Skyway ໃຫ້ບໍລິການຖ້ຽວບິນ ເປັນປະຈໍາ ຈາກນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ສູ່ຫຼວງພະບາງ
ສະລັດຫຼວງພະບາງ ເປັນໜຶ່ງໃນຈານເດັ່ນຂອງໂຮງແຮມ
ສະລັດຫຼວງພະບາງ ເປັນໜຶ່ງໃນຈານເດັ່ນຂອງໂຮງແຮມ
ສາມາດຈອງ ຫຼື ສອບຖາມຂໍ້ມູນເພີ່ມເຕີມໄດ້ທີ່ angsana.com/laos/souvannaphoum
39
COMFORT
A comfortable guest room in the former palace
Angsana Maison Souvannaphoum Words and Images by Angsana Maison Souvannaphoum
D
iscover Luang Prabang, the ancient capital of Laos, where golden-tipped temples stand side by side with French colonial buildings. A mere eight-minute walk from the town center, you’ll find the Angsana Maison Souvannaphoum, a beacon of authentic culture and sustainable elegance. Once the proud residence of the late Prince Souvanna Phouma, the country’s former Prime Minister, this 24-key mansion effortlessly merges French colonial architecture with Lao motifs, all while offering contemporary comforts. Imagine cooling off in the pool, relaxing in the garden, or unwinding at the Angsana Spa after delving into the rich tapestry of the UNESCO World Heritage town. Whether you’re seeking a romantic escape or a familial journey, our sus-
40
-tainable heritage resort sets the stage for unforgettable moments. But beyond the visual and sensory pleasures lies a deeper commitment. Sustainability and social responsibility are woven into the very fabric of our operations. Anchored by our Group’s motto, “embracing the environment, empowering people,” we have dedicated ourselves to bettering our community. As testimony to our unwavering commitment, Angsana Maison Souvannaphoum has been honored with Gold Certification by both EarthCheck and Travelife. These accolades not only reflect our conservation efforts, efficient resource utilization, waste reduction, and community involvement, but also specific initiatives like Trash Idol Luang Prabang and our endeavor to be a part of the Plastic Free Laos Hotel movement.
Moreover, our journey towards Travelife certification has been generously supported by the SUSTOUR Laos Project. This pivotal project, funded by the European Union and implemented by Plan International Laos, has been a cornerstone in elevating our sustainable practices, ensuring we remain at the forefront of responsible tourism.
GETTING THERE Lao Skyway has frequent flights between Vientiane and Luang Prabang
Visitors enjoy the local touches, like coconut shell bowls
Staff are well-trained in the art of hospitality
Enjoy a game of pétanque at the hotel For bookings or more information, visit angsana.com/laos/souvannaphoum
41
DESTINATION
ຄວາມງຽບສະຫງົບຂອງທຳມະຊາດທີ່
ຜາປະຕູ ຜາປະຕູ
42
ທິວທັດທີ່ສວຍງາມຢູ່ຜາປະຕູ
ຂຽນໂດຍ ແອ໋ນດີ໋ ຄຳສິງ ພາບໂດຍ ທີ ສຸນາເຄນ ເວົ້າເຖິງການທ່ອງທ່ຽວ ຫຼວງພະບາງເມືອງ ມໍລະດົກໂລກນັ້ນ ຫຼາຍ ທ່ານກໍຈະຄິດເຫັນພາບບັນດາວັດວາອາຮາມ, ນ້ຳຕົກຕາດ ແລະ ພາບບັນຍາກາດບ້ານເມືອງ ອັນເປັນເອກະລັກຂອງອະດີດເມືອງຫຼວງ ແຕ່ມື້ນີ້ ຂ້າພະເຈົ້າຈະພາບັນດາທ່ານໄປພັກກາຍ, ພັກໃຈ ໄປກັບທຳມະຊາດອີກແຫ່ງໜຶ່ງທີ່ຖືກເຊື່ອງໄວ້ໃນ ອີກຟາກຝັ່ງນ້ຳຂອງ ສະຖານທີ່ແຫ່ງນັ້ນກໍຄື ຜາ ປະຕູ.
ກໍຄືສະຖານທີ່ຕັ້ງຂອງ ເມືອງຈອມເພັດ ໂດຍມີໝູ່ ຜູ້ຍິງຄົນສະນິດທີ່ມັກການຜະຈົນໄພເຊັ່ນດຽວກັບ ຂ້າພະເຈົ້ານັ້ນຮ່ວມທາງມານຳ ແລະ ຊື່ຂອງລາວ ແມ່ນ ແຫຼ້ນ້ອຍ. ພວກເຮົາຕັດສິນໃຈຈະຂີ່ລົດຈັກ ໄປບ້ານປາກອູກັນເອງໂດຍຈະໃຊ້ເວລາປະມານ 45 ນາທີ ແຕ່ຖ້າທ່ານບໍ່ຢາກຂັບລົດໄປເອງນັ້ນທ່ານກໍ ສາມາດຂື້ນລົດຕຸກຕຸກຢູ່ທີ່ຕະຫຼາດມືດ ຫຼື ຕະຫຼາດ ທ່າເຮືອເມແລ້ວມາລົງທີ່ບ້ານປາກອູ ຫຼື ຖ້ຳຕິ່ງໄດ້ ເລີຍ.
ການເດີນທາງຄັ້ງນີ້ໄດ້ເລີ່ມຈາກຕົວເມືອງ ຫຼວງພະບາງມຸ່ງໜ້າໄປທາງທິດເໜືອເຊິ່ງນັ້ນ
43
ເມື່ອມາຮອດບ້ານປາກອູແລ້ວພວກເຮົາກໍໄດ້ຂື້ນເຮືອຂອງປະຊາຊົນໃນເຂດ ນັ້ນທີ່ໄດ້ໃຊ້ເປັນພາຫະນະໃນການຄົມມະນາຄົມຂົ່ນສົ່ງລະຫວ່າງບ້ານທີ່ຢູ່ ສອງຝັ່ງນ້ຳຂອງນັ້ນຂ້າມຟາກໄປຍັງບ້ານມ່ວງແກ້ວເຊິ່ງຈະໃຊ້ເວລາພຽງ 5 ນາທີເທົ່ານັ້ນ. ຈາກນັ້ນ, ພວກເຮົາກໍໄດ້ພົບກັບ ອ້າຍທີ ຄົນນຳທາງ ແລະ ເຈົ້າຂອງໂຮມສະເຕທີ່ເຮົາຈະພັກແຮມໃນມື້ນີ້ເຊິ່ງເພິ່ນກໍໄດ້ມາກຽມຕ້ອນຮັບ ພວກເຮົາຢູ່ແຄມຝັ່ງ. ຕໍ່ມາການຍ່າງປ່າຂອງພວກເຮົາກໍໄດ້ເລີ່ມຂື້ນຢ່າງເປັນ ທາງການ ໂດຍລະຫວ່າງທາງນັ້ນພວກເຮົາໄດ້ໂອ້ລົມກັນຢ່າງເປັນກັນເອງ ກັບອ້າຍທີ ກ່ອນທີ່ຂ້າພະເຈົ້າຈະຖາມກັບອ້າຍທີວ່າ “ປົກກະຕິໃຊ້ເວລາ ຈັກນາທີີໃນການຍ່າງໄປຮອດຜາປະຕູ” ອ້າຍທີກໍຕອບກັບມາພ້ອມຮອຍຍິ້ມ ວ່າ “ຄັນອ້າຍຍ່າງມາເອງນັ້ນ ປະມານ 30 ນາທີກໍຮອດແລ້ວ ແຕ່ແຂກມາ ສ່ວນຫຼາຍກໍປະມານຊົ່ວໂມງປາຍຮອດ ແຕ່ພວກເຈົ້າຍ່າງຊ້າແນວນີ້ນ່າຈະ ປະມານ 2 ຊົ່ວໂມງພຸ້ນລະຈຶ່ງຮອດ” ຂ້າພະເຈົ້າກໍບໍ່ຢາກເຊື່ອວ່າພວກເຮົາ ທີ່ພວມຍ່າງຂື້ນພູແບບບໍ່ຢຸດເລີຍ ແຕ່ອ້າຍທີເພິ່ນກໍຍັງວ່າຊ້າຢູ່ ພວກເຮົາຈຶ່ງ ມີຄວາມຄິດຢາກພິສູດວ່າຕົນເອງນັ້ນແຂງແຮງ ແລະ ຈະຕ້ອງພິຊິດເວລາ ນັ້ນໃຫ້ໄດ້ຈຶ່ງຕັ້ງໃຈຍ່າງຕໍ່ຢ່າງມຸ່ງໝັ້ນ ແຕ່ຜົນກໍປາກົດວ່າພວກເຮົາໃຊ້ເວລາ ໄປເຖິງ 2 ຊົ່ວໂມງກັບອີກ 20 ນາທີຈຶ່ງຮອດທີ່ພັກ ພ້ອມກັບການຫອບໃຈທີ່ ອິດເມື່ອຍແຕ່ກໍເວົ້າໄດ້ວ່າການເດີນທາງຄັ້ງນີ້ເປັນສິ່ງທີ່ຄຸ້ມຄ່າທີ່ສຸດເພາະ ເມື່ອໄດ້ຂື້ນມາຮອດໂຮມສະເຕສະຖານທີ່ພັກຂອງພວກເຮົາໃນມື້ນີ້ແລ້ວ ພາບ ທຳມະຊາດທີ່ງົດງາມເກີນຄຳທີ່ຈະບັນຍາຍໄດ້ນັ້ນກໍປະຈັກແກ່ສາຍຕາຂອງ ພວກເຮົາ ບໍ່ວ່າຈະເປັນພາບທ້ອງຟ້າສີຟ້າອ່ອນ ຕັດກັບສີຂາວຂອງເມກ ແລະ ໜ່ວຍພູສີຂຽວທີ່ປະສົມປະສານກັນຢ່າງລົງໂຕເຮັດໃຫ້ຄວາມອິດເມື່ອຍ ທີ່ມີຢູ່ນັ້ນກໍບັນເທົາລົງທັນທີ.
ການນັ່ງເຮືອຂ້າມຟາກຢູ່ປາກອູ
44
ວິວທະເລໝອກຕອນເຊົ້າ
ຫຼັງຈາກທີ່ສູດອາກາດບໍລິສຸດເຂົ້າເຕັມປອດ ແລະ ອິ່ມເອມໃຈກັບພາບ ບັນຍາກາດຂອງທຳມະຊາດຢ່າງເຕັມທີ່ແລ້ວ ພວກເຮົາກໍເຂົ້າມາພັກຜ່ອນໃນ ບ່ອນພັກຂອງເຮົາໃນມື້ນີ້ ເຊິ່ງແຕກຕ່າງໄປຈາກບ່ອນພັກແຫ່ງອື່ນທີ່ເຮົາເຄີຍໄປ ພັກມາກ່ອນນັ້ນກໍຄື ຕູບໄມ້ ທີ່ອ້າຍທີເປັນຄົນສ້າງເອງ ໂດຍຕູບນີ້ສ້າງຈາກໄມ້ ແປ້ນ ແລະ ໄມ້ໄຜ່ມາປະກອບເຂົ້າກັນເປັນຕູບຮູບສາມຫຼ່ຽມ ເຊິ່ງໃນໂຮມສະເຕ ແຫ່ງນີ້ມີພຽງແຕ່ 3 ຕູບເທົ່ານັ້ນ. ໃນຂະນະທີ່ພວກເຮົາພັກຜ່ອນໃນຕູບນັ້ນ ຝົນ ກໍໄດ້ຖອກເທລົງມາ ແລະ ຮ່ວມໃຈກັບສາຍລົມອັນເຢັນສົດຊື່ນພັດຜ່ານມາຄືກັນ ກັບວ່າມາຊ່ວຍປັດເປົ່າຄວາມອິດເມື່ອຍໃນການຍ່າງປ່າເປັນເວລາ 2 ຊົ່ວໂມງ ປາຍນັ້ນ, ຕໍ່ມາກໍມີສຽງຂອງອ້າຍທີຮ້ອງຂື້ນມາວ່າ “ຝົນເຊົາແລ້ວເດີ ມາເກັບຜັກ ໄປແກງໄວ” ສຽງນັ້ນເອງ ໄດ້ເຮັດໃຫ້ພວກເຮົາທັ້ງສອງອອກຈາກຫ້ວງຄວາມຄິດ ຂອງຕົນ ກ່ອນຈະລຸກຂື້ນແລ້ວມຸ່ງໜ້າໄປຍັງສວນຜັກທີອ້າຍທີປູກໄວ້ກິນເອງ ແລະ ເກັບຜັກທີ່ຈະເປັນວັດຖຸດິບສຳລັບເຂົ້າແລງຂອງພວກເຮົາໃນມື້ນີ້ ເຊິ່ງກໍ ແມ່ນແກງໜໍ່ໄມ້, ແຈ່ວໝາກເຂືອ ແລະ ໜຶ້ງສາລີ. ຫຼັງຈາກເກັບວັດຖຸດິບແລ້ວໆ ພວກເຮົາກໍລົງມືເຮັດກິນຊ່ວຍກັນຈົນແລ້ວກ່ອນຈະຮ່ວມພາເຂົ້າແລງກັບອ້າຍ ທີຢ່າງລຽບງ່າຍ, ໂດຍອຸປະກອນ ທີ່ເຮົາໃຊ້ເປັນພາຊະນະໃນການໃສ່ອາຫານ ນັ້ນກໍແມ່ນໄມ້ໄຜ່ທີ່ນຳມາປະຍຸກໃຊ້ເປັນຖ້ວຍ, ໄມ້ຖູ່ ແລະ ທໍ່ດູດ. ບໍ່ຮູ້ວ່າຍ້ອນ ເປັນອາຫານທີ່ລົງມືເຮັດເອງຕັ້ງແຕ່ການເກັບວັດຖຸດິບ ຫຼື ຍ້ອນເປັນອາຫານ ປອດສານພິດ ຫຼື ເພາະຄວາມສຸກທີ່ໄດ້ມາກິນເຂົ້າທ່າມກາງທຳມະຊາດແຫ່ງ ນີ້ ເຮັດໃຫ້ອາຫານຄາບນີ້ມີລົດຊາດທີ່ແສນຈະແຊບຊ້ອຍເຖິງແມ້ວ່າຈະເປັນ ອາຫານພື້ນບ້ານງ່າຍໆ ແຕ່ກໍຍັງຄົງຢູ່ໃນຄວາມຊົງຈຳຂອງຂ້າພະເຈົ້າມາຈົນ ຮອດມື້ນີ້, ຫຼັງຈາກກິນເຂົ້າແລງແລ້ວພວກເຮົາກໍໄດ້ເຂົ້າໄປພັກຜ່ອນໃນຕູບເພື່ອ ເກັບແຮງໄວ້ໃນມື້ອື່ນທີ່ຈະຂື້ນໄປຍັງຈຸດຊົມວິວຜາປະຕູ.
ບ່ອນພັກຢູ່ຜາປະຕູມີສະເໜ່
45
ເຊົ້າວັນທີສອງ ພວກເຮົາກໍພາກັນຕື່ນຕັ້ງແຕ່ເຊົ້າເພື່ອຈະອອກເດີນທາງ ໄປຍັງຈຸດຊົມວິວຜາປະຕູ ເຊິ່ງຈະໃຊ້ເວລາໃນການຍ່າງຂື້ນໄປປະມານ 20 ນາທີຈາກໂຮມສະເຕ ໂດຍທາງອ້າຍທີແນະນຳວ່າຕ້ອງຂື້ນໄປຈຸດຊົມ ວິວກ່ອນຕາເວັນຂື້ນເພື່ອທີ່ຈະໄດ້ເຫັນທະເລໝອກ ພວກເຮົາຈຶ່ງຟ້າວ ອອກເດີນທາງຕັ້ງແຕ່ຟ້າມືດ ແລະ ເມື່ອເດີນທາງມາຮອດຈຸດຊົມວິວແລ້ວ ພວກເຮົາກໍໄດ້ເຫັນຜາຫີນທີ່ຕັ້ງເດັ່ນຢູ່ເທິງຈອມພູພ້ອມດ້ວຍທະເລໝອກ ສີຂາວທີ່ປົກຄຸ້ມໄປທົ່ວບໍລິເວນນັ້ນເຮັດໃຫ້ພວກເຮົາຕົກຢູ່ໃນມົນສະກົດ ເພາະພາບທີ່ເຫັນຢູ່ທາງໜ້ານີ້ຄືກັນກັບວ່າພວກເຮົາບໍ່ໄດ້ຢູ່ໃນໂລກແຫ່ງ ຄວາມເປັນຈິງເລີຍ. ຫຼງັ ຈາກທີນ ່ ງ່ັ ພັກຊົມວິວທະເລໝອກແລ້ວກໍປາກົດມີແສງ ສີທອງຄ່ອຍໆສາດສ່ອງອອກມາຈາກທະເລໝອກນັນ ້ ກ່ອນທີຕ ່ າເວັນສີທອງ ຈະພົນ ້ ອອກມາຈາກທະເລໝອກໃຫ້ເຮົາໄດ້ຊນ ່ື ຊົມຄວາມງາມ ກ່ອນທີ່ທະເລ ໝອກຈະຫາຍໄປເຫຼືອໄວ້ພຽງຄວາມຊົງຈຳທີ່ງົດງາມໃຫ້ກັບພວກເຮົາ. ໃນອ້ອມກອດຂອງທຳມະຊາດອັນງຽບສະຫງົບຂອງຜາປະຕູແຫ່ງ ນີ້ ພວກເຮົາໄດ້ຄົ້ນພົບໂລກແຫ່ງຄວາມງາມຂອງທຳມະຊາດທີ່ເໜືອ ຄວາມຄາດໝາຍຂອງພວກເຮົາ, ຍາມເມື່ອແສງສີທອງສະທ້ອນໃສ່ກັບ ທ້ອງຟ້າທີ່ປົກຄຸ້ມດ້ວຍທະເລໝອກທີ່ຈຸດຊົມວິວແຫ່ງນີ້ ພວກເຮົາຍັງຕະ ໜັກໄດ້ອີກວ່າການເດີນທາງຄັ້ງນີ້ນັ້ນບໍ່ພຽງແຕ່ທ້າທ້າຍຄວາມອົດທົນທາງ ຮ່າງກາຍເທົ່ານັ້ນ ແຕ່ຍັງໄດ້ເຮັດໃຫ້ຈິດວິນຍານຂອງພວກເຮົາມີຊ່ວງເວລາ ທີ່ນ່າຈົດຈຳອີກດ້ວຍ ບໍ່ວ່າຈະເປັນການຕ້ອນຮັບຢ່າງອົບອຸ່ນ ແລະ ຈິງໃຈ ຂອງ ອ້າຍທີ ທີ່ເຮັດໃຫ້ການຜະຈົນໄພຄັ້ງນີ້ນັ້ນຮູ້ສຶກຄືກັນກັບບ້ານ ແລ້ວກໍ ເຮັດໃຫ້ພວກເຮົາໄດ້ຮູ້ວ່າຫຼວງພະບາງແຫ່ງນີ້ນັ້ນບໍ່ໄດ້ມີພຽງແຕ່ວັດ ຫຼື ນ້ຳ ຕົກຕາດແຫ່ງຕ່າງໆເທົ່ານັ້ນທີ່ມີສະເໜ່ນ່າຈົດຈຳ ແຕ່ຄວາມງຽບສະຫງົບ ຂອງທຳມະຊາດທີ່ຜາປະຕູແຫ່ງນີ້ກໍເປັນຄວາມປະທັບໃຈທີ່ບໍ່ຮູ້ລືມໃນໃຈ ຂອງພວກເຮົາເຊັ່ນກັນ.
ຂໍ້ມູນເພີ່ມເຕີມ ສຳລັບຂໍ້ມູນເພີ່ມເຕີມ ຫຼື ການຈັບຈອງ ຕິດຕໍ່ໄດ້ ທີ່ fb.com/sunakhene ຫຼື ໂທ: +856 30 506 9376
ວິທີເດີນທາງ Lao Skyway ມີບໍລິການຖ້ຽວບິນປະຈຳ ຈາກນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນໄປຫຼວງພະບາງ.
46
ການຂຶ້ນພູມີວິວຄຸ້ມຄ່າ
47
DESTINATION
Journey to Tranquility:
Pha Patou
The morning fog makes an ocean of clouds below Pha Patou
Written by Endy Khamsing Translated by Nick Pugh Images by Thi Sunakhene hen speaking of tourism in the UNESCO World Heritage City of Luang Prabang, many of us picture temples, waterfalls, and the quintessential character of the former capital but today, I will take you on a trip to rest your body and mind amidst another natural wonders on the opposite riverbank of the Mekong – Pha Patou.
W
My trip began in Luang Prabang, leading
northward toward Chomphet district, accompanied by Lenoy, a close friend who shares my passion for adventure. We decided to travel to Pak Ou by motorcycle, a journey which took around 45 minutes, but those who would prefer not to drive themselves can take a tuk-tuk from the Night Market or Tha Heua Market to Pakou village or Tham Ting caves.
Upon reaching Pak Ou village, we boarded a local ferry which was used as a means of transportation between the villages of the two riverbanks and we arrived in Mouang Keo in just five minutes, where we met Thee, a guide and owner of a homestay where we found lodging for the night and who welcomed us off the boat. Our forest hiking officially began and on the way, we enjoyed friendly conversations with Thee. We asked him how long it usually takes to reach Pha Patou, he grinned and replied that when walking alone, he could do it in around 30 minutes and most hikers would take around an hour but at the rate we were walking, it could take up to two hours. We found it hard to believe that it would take that long, but Thee insisted that we truly were slow so we wanted to prove and demonstrate our strength, pushing ourselves out of our comfort zone and keeping up the pace. But despite our efforts, it still took us two hours and twenty minutes to reach the rest area and were exhausted. The journey was absolutely worthwhile as when we reached our homestay, there were no words that would do justice to the magnificent natural scenery around us. We were enthralled by the picturesque azure sky punctuated by the odd cloud here and there complemented by majestic green below, allowing us to forget our weariness.
One of the charming huts at Pha Patou
50
Visitors enjoy a campfire to keep warm
After filling our lungs with the pure and pristine air, our mood brimmed over with the calming effect of the marvelous landscape we beheld. We retired to our accommodation, which was starkly different from anywhere we had ever stayed before and enhanced by a pavilion built by Thee, himself, out of a mixture of planks and bamboo assembled into three cozy A-frame huts. As we relaxed in the pavilion, the clouds burst open into a heavy rainfall with a gust of cool fresh air which blew away any last remnants of weariness still left over from our two-hour hike through the forest. Later, Thee called out to us that the rain had stopped and that we could pick vegetables to make soup. So we picked ourselves up and stumbled over to the vegetable patch where Thee grew his own produce. We collected the raw ingredients from which to make our their dinner on that day, consisting of bamboo shoots, eggplant dipping sauce, and steamed corn. After collecting the raw ingredients, we all helped to cook until everything was ready before dining. We had dinner in bamboo crafted into bowls, chopsticks, and straws. The food was delectable in spite of its traditional simplicity and is sure to live on in our memories for years to come. After dinner, we returned to our pavilion to regain our strength for the following day’s climb up to the Pha Patou viewpoint.
Everyone pitches in to keep the camp tidy
51
The view from the top is really an incredible sight
52
On the second day, we got an early start to travel up to the Pha Patou viewpoint, which was approximately a 20-minute hike from the homestay. Thee recommended that we should reach the viewpoint before sunrise to witness the sea of clouds so we hurried off in the early morning. Upon reaching the viewpoint, we bore witness to the wondrous sea of clouds with the tips of mountains featuring as islands, making us feel that we were no longer in the real world. After sitting and taking in the glorious sea of clouds, golden rays gradually started to make their way through the clouds, giving us yet another fabulous experience as we watched the bright rays slowly regaining their dominance of the sky, leaving us with only a memory of the beauty on which we had watched in awe. In the tranquil embrace of Pha Patou, we discovered a world of natural beauty that transcended our expectations. As the golden rays reclaimed the sky from the sea of clouds at the Pha Patou viewpoint, we realized that this journey had not only challenged our physical endurance but had also enriched our souls with unforgettable moments. The warmth and genuine hospitality of Thee made this adventure feel like a home away from home. Luang Prabang's temples and waterfalls are indeed captivating, but it was the serenity of Pha Patou that etched a lasting impression on our hearts.
MORE INFO For more information or to make a reservation, contact Thee at fb.com/sunakhene or +856 30 506 9376
GETTING THERE Getting there: Lao Skyway has frequent flights from Vientiane to Luang Prabang
53
SPOTLIGHT
ຫຼ ົ ໄພທມີ່ ີ ການຜະຈນ
ັ ມມ ຸ ! ລດົ ຊາດແບບຫກ ບົດ ແລະ ພາບ Mick Shippen ແປ ໄພບູນ ທະນະບົວສີ
ຫຼວງ
ນໍ້າທາຖືເປັນສະຖານທີ່ທ່ອງທ່ຽວທີ່ເປັນເອກະລັກ ບໍ່ຄືໃຜ ສໍາລັບການທ່ອງທ່ຽວຜະຈົນໄພແບບທໍາ ມະດາໂດຍເນັ້ນໃສ່ການຜ່ອນຄາຍ ທີ່ອາດໃຊ້ ເວລາຢ່າງໜ້ອຍສອງສາມວັນ ເພື່ອສໍາຜັດກັບພູມ ສັນຖານແບບພື້ນບ້ານ, ລວມທັງວິຖີຊີວິດທີ່ມີຫຼາຍຊົນຊາດຊົນເຜົ່າຢູ່ຮ່ວມກັນ ຢ່າງມີສີສັນ ບວກກັບອາຫານປະຈໍາທ້ອງຖິ່ນທີ່ມີລົດຊາດແຊບຊ້ອຍ ທັງໝົດ ນີ້ລ້ວນແຕ່ແມ່ນເອກະລັກຂອງຫຼວງນໍ້າທາ. ເລີີ່ມຕົ້ນເຂົ້າພັກຢູ່ຕົວເມືອງທີ່ຢູ່ ຕິດກັບພິພິທະພັນ ທ້ອງຖິ່ນຂະໜາດນ້ອຍແຕ່ໂດດເດັ່ນ, ທ່ານຈະໄດ້ເຫັນຂອງ
54
ສະສົມປະເພດເຄື່ອງນຸ່ງພື້ນເມືອງອັນງົດງາມ ເຊິ່ງເປັນເຄື່ອງນຸ່ງຫົ່ມຂອງ ຊົນເຜົ່າຕ່າງໆທີ່ອາໄສຢູ່ໃນທ້ອງຖິ່ນ, ພ້ອມທັງຂໍ້ມູນແບບລະອຽດທີ່ໄດ້ ອະທິບາຍກ່ຽວກັບຕົ້ນກໍາເນີດ ແລະ ວັດທະນະທໍາ, ຮີດຄອງປະເພນີຂອງ ຊົນເຜົ່າດັ່ງກ່າວ. ຂໍ້ມູນສໍາຄັນທີ່ເກັບກໍາໄດ້ນີ້ ຈະເປັນການພິສູດໃຫ້ເຫັນວ່າ ມີຄວາມລໍ້າຄ່າ ເມື່ອທ່ານເລີ່ມສູ່ການຜະຈົນໄພຄັ້ງຕໍ່ໄປ ໂດຍມຸ່ງໜ້າຕາມ ເສັ້ນທາງທີ່ເປັນຮ່ອມພູໃນຫຼວງນໍ້າທາ, ສິ່ງທີ່ນັກທ່ອງທ່ຽວສາມາດຄົ້ນຫາ ດ້ວຍຕົນເອງ “ຕ້ອງເຮັດ” ເຊິ່ງສາມາດເລືອກທີ່ຈະເດີນທາງດ້ວຍລົດຖີບ ຫຼື ລົດຈັກກໍໄດ້ ເພື່ອງ່າຍຕໍ່ການສໍາຫຼວດຕາມເສັ້ນທາງທີ່ຜ່ານໄປ (ສາມາດເຊົ່າ ລົດຖີບ ຫຼື ລົດຈັກໄດ້ທີ່ຮ້ານກົງກັນຂ້າມກັບທາງເຂົ້າຕະຫຼາດກາງຄືນ).
1
ຜ່ານເສັ້ນທາງອັນຄົດໂຄ້ງດ້ວຍຄວາມຍາວ 35 ກິໂລແມັດ ເນັ່ງຜ່ານເຂດຊົນນະບົດ ແລະ ໝູ່ບ້ານຕ່າງໆທີ່ສວຍງາມ ຫຼາຍແຫ່ງ. ຢ່າລືມແວ່ພັກຢູ່ຕໍ່ໜ້າກະດານຂ່າວຂະໜາດ ໃຫຍ່ ທີ່ຕັ້ງຢູ່ໃນແຕ່ລະບ້ານ ທີ່ໃຫ້ລາຍລະອຽດຂໍ້ມູນ ກ່ຽວກັບປະຊາຊົນຜູ້ທີ່ອາໄສຢູ່ທີ່ນັ້ນ ແລະ ສິ່ງທີ່ສາມາດ ຄົ້ນພົບໄດ້ ນັບແຕ່ການຕໍ່າຫູກທໍໄໝໄປຈົນເຖິງການ ຂະບວນການຜະລິດເຫຼົ້າຂາວ. ສໍາລັບເວລາທີ່ໃຊ້ຕົວຈິງໃນ ການເດີນທາງຕາມຖະໜົນສາຍນີ້ອາດຈະປະມານ 3-4 ຊົ່ວໂມງ, ແຕ່ທາ່ ນສາມາດເລືອກໃຊ້ເວລາໝົດມືເ້ ພືອ ່ ສໍາຫຼວດ ອ້ອມຮອບ (ຫຼື ຢຸດພັກຜ່ອນກາງທາງໃນເຄິ່ງວັນ ກ່ອນຈະ ສືບຕໍ່ໃຫ້ສໍາເລັດໃນມື້ຕໍ່ມາ). ສະຖານທີ່ພົ້ນເດັ່ນທີ່ບໍ່ຄວນ ພາດນັ້ນກໍຄື ບ້ານນ້ຳດີ ບ່ອນທີ່ແມ່ຍິງຊົນເຜົ່າແລນແຕນ ພາກັນຍ້ອມຜ້າດ້ວຍມືໂດຍໃຊ້ຄາມ, ແມ່ຍິງບາງກຸ່ມພາກັນ ນັ່ງເຂັນຝ້າຍ ແລະ ຫຍິບປັກຖັກແສ່ວຕາມບ້ານເຮືອນ ຫຼື ກ້ອງຕົ້ນໄມ້ທີ່ໃຫ້ຮົ່ມເງົາ ເຊິ່ງບ້ານດັ່ງກ່າວຍັງມີນ້ຳຕົກຕາດ ນໍາອີກ. ປັດຈຸບັນນີ້, ພື້ນທີ່ທີ່ເປັນເຂດພູດອຍຂະໜາດ ໃຫຍ່ທີ່ຢູ່ອ້ອມຮອບ ກໍາລັງໄດ້ຮັບການພັດທະນາ ເຊິ່ງລວມ ມີຣີສອດ, ຮ້ານອາຫານ, ບ່ອນຕັ້ງແຄ້ມ, ເສັ້ນທາງຍ່າງ, ເສັ້ນທາງລົດຖີບ, ແລະອື່ນໆອີກຫຼາຍຢ່າງ. ຢູ່ຕາມເສັ້ນທາງ
2
ຮ່ອມພູຫຼວງນ້ຳທາ ຍັງມີວັດວາອາຮາມຫຼາຍແຫ່ງທີ່ສໍາຄັນ ເປັນຕົ້ນແມ່ນ ພະທາດປູມປຸກ ເຊິ່ງເປັນພະທາດເກົ່າແກ່ ທີ່ສຸດຕັ້ງຢູ່ບ້ານນໍ້າແງ້ນ, ເມືອງຫຼວງນໍ້າທາ (ສາມາດ ເຂົ້າເຖິງໄດ້ດ້ວຍເສັ້ນທາງ ຫຼື ຂັ້ນໄດອັນສູງຊັນ) ໂດຍມີ ຮ່ອງຮອຍຂອງຊາກສະຫຼັກຫັກພັງທີ່ຖືກຍົນອາເມລິກາຖິ້ມ ລະເບີດທຳລາຍ ໃນປີ 1966, ພ້ອມກັນນັ້ນກໍຍັງມີວັດເກົ່າ ບ້ານວຽງເໜືອ ໂດຍມີຮູບແຕ້ມຝາຜະໜັງທີ່ມີສີສັນສົດໃສ ແລະ ພະທາດຫຼວງນໍ້າທາ ເຊິ່ງຕັ້ງຢູ່ເທິງຈອມພູໃຈກາງ ຕົວເມືອງ.
ກ່ຽວກັບຮູບພາບ ຊ້າຍເທິງ: ສາມາດທ່ຽວຊົມຫຸບ ເຂົາຫຼວງນໍ້າທາໂດຍຜ່ານທິວທັດ ທຳມະຊາດເຂດຊົນນະບົດ 1: ພະພຸດທະຮູບໃນສິມວັດວຽງເໜືອ 2: ວັດວຽງເໜືອເປັນໜຶ່ງໃນວັດເກົ່າແກ່ ທີ່ສຸດຂອງແຂວງຫຼວງນໍ້າທາ
55
SPOTLIGHT
1
ນອກຈາກນີ້, ທ່ານລອງຊອກຊີມເຂົ້າແລ້ງຟືນ ທີ່ຫາຍາກໃນ ທ້ອງຖິ່ນອື່ນ, ເຊິ່ງເຮັດຈາກແປ້ງເຂົ້າທີ່ໜຶ້ງຈົນສຸກແລ້ວຈຶ່ງຕັດ ເປັນຕ່ອນໆ ກ່ອນຈະນໍາມາເສີບດ້ວຍນໍ້າຕົ້ມທີ່ປະໃຫ້ເຢັນແລ້ວ ທັງປຸງລົດຊາດດ້ວຍນໍ້າສົ້ມພໍດີ ກັບໝາກຂາມ ຈາກນັ້ນປຸງ ລົດຊາດຕໍ່ດ້ວຍແຈ່ວໝາກເຜັດ, ຖົ່ວເນົ່າ ແລະ ຂີງ ແລະອື່ນໆ. ຖ້າທ່ານເລືອກຂີ່ລົດຖີບເລາະທ່ຽວຕາມເສັ້ນທາງຂອງຫຼວງ ນໍ້າທາ, ໃຫ້ລອງແວ່ທີ່ບ້ານນໍ້າແງ້ນ ເຊິ່ງເປັນບ້ານຂອງຊົນເຜົ່າ ໄຕແດງ ເຊິ່ງທ່ານຈະພົບເຫັນເຂົ້າແລ້ງຟືນທີ່ເຮັດແບບສົດໆໃໝ່ ໆ ພ້ອມເຂົ້າຊອຍທີ່ເຮັດຂາຍຕາມຮ້ານຄ້ານ້ອຍໆຂອງບ້ານ.
56
2
ສຳລັບຜູ້ທີ່ມັກກິນອາຫານປະຈໍາທ້ອງຖິ່ນ, ສາມາດບອກໄດ້ ວ່າ ຫຼວງນ້ຳທາເປັນຈຸດໝາຍປາຍທາງທີ່ດີເລີດທີ່ບໍ່ຄວນ ພາດ. ນັກທ່ອງທ່ຽວສາມາດຍ່າງເລາະຫຼິ້ນບໍລິເວນອ້ອມຮອບ ຕະຫຼາດສົດໃນຕອນເຊົ້າ ຫຼື ຊ່ວງຕອນບ່າຍ, ແລ້ວທ່ານຈະພົບ ເຫັນພືດຜັກທັງໝາກໄມ້ຕາມລະດູການຫຼາຍຊະນິດທີ່ຜູ້ຄົນໃນ ທ້ອງຖິ່ນນິຍົມກັນບໍລິໂພກ. ໃນຊ່ວງເວລານີ້ຂອງປີ, ຖືເປັນຊ່ວງ ການແຕກກິ່ງກ້ານຂອງຍອດຫວາຍທີ່ມີຈໍານວນຫຼາຍ ເຊິ່ງເປັນ ຫວາຍຊະນິດໜຶ່ງສາມາດຫາໄດ້ຈາກເຂດປ່າໃກ້ຄຽງ. ຫວາຍທີ່ ວ່ານີ້ຈະມີໜາມປົ່ງຫຸ້ມອ້ອມຮອບ, ກ່ອນຈະນໍາມາປຸງແຕ່ງເພື່ອ ບໍລິໂພກ ຕ້ອງໄດ້ປອກເປືອກແຂງອອກກ່ອນ ໂດຍໃຊ້ມີດເຊາະ ເປືອກແຕ່ລະຊັ້ນອອກຈົນເຫັນຂ້າງໃນອັນອ່ອນນຸ້ມ. ຕະຫຼາດ ແຫ່ງນີ້ ຍັງເປັນໜຶ່ງໃນສະຖານທີ່ທ່ອງທ່ຽວທີ່ດີທີ່ສຸດ ເພື່ອຈະ ໄດ້ເພີດເພີນກັບລົດຊາດຂອງເຂົ້າຊອຍທີ່ມີຊື່ສຽງກວ່າໝູ່ໃນ ເຂດພາກເໜືອຂອງລາວ. ຖ້າທ່ານເຄີຍຊີມເຂົ້າຊອຍໃນຊຽງ ໃໝ່, ພາກເໜືອຂອງປະເທດໄທ ເຊິ່ງເປັນນໍ້າແກງກະທິແບບ ເຂັ້ມຂຸ້ນປະສົມຂາໄກ່ ກັບເສັ້ນມີ່ໄຂ່, ເຂົ້າຊອຍຫຼວງນໍ້າທາຈະ ເຮັດໃຫ້ທ່ານຮູ້ສຶກປະຫຼາດໃຈໃນຄວາມແຕກຕ່າງ ເຖິງແມ່ນຈະ ມີຊື່ດຽວກັນກໍຕາມ. ເຂົ້າຊອຍລາວ ແມ່ນເປັນເສັ້ນມີ່ທີ່ເຮັດສົດໆ ໃໝ່ໆ ເສີບກັບນ້ໍາຕົ້ມກະດູກ ລາດໜ້າດ້ວຍແຈ່ວເຂົ້າຊອຍສູດ ສະເພາະ ທີ່ເຮັດຈາກຖົ່ວເນົ່າ, ຊີ້ນໝູ ແລະ ໝາກເລັ່ນ.
ການທ່ອງທ່ຽວຜະຈົນໄພແບບຮຽບງ່າຍເພື່ອເລາະຊີມອາຫານຫຼາຍ ເຍື່ອງ ສາມາດສືບຕໍ່ໃນຊ່ວງຕອນຄ້າຍແລງທີ່ຕະຫຼາດກາງຄືນ ເຊິ່ງ ເປັນຕະຫຼາດທີ່ຫາກໍໄດ້ຮັບການປັບປຸງໃໝ່ (ເລີ່ມແຕ່ 4 ໂມງແລງ ຈົນຮອດທ່ຽງຄືນ). ຕະຫຼາດກາງຄືນແຫ່ງນີ້, ຈະມີຮ້ານຂາຍອາຫານ ທີ່ຄົນຂາຍເປັນຜູ້ປຸງແຕ່ງດ້ວຍຕົນເອງ ໂດຍຈັດຮຽງກັນເປັນກອງເລັກ ກອງນ້ອຍສໍາລັບຊື້ກັບເຮືອນ. ພາຍໃນຕະຫຼາດຍັງມີບ່ອນນັ່ງ ເພື່ອ ໃຫ້ທ່ານສາມາດລອງຊີມອາຫານໄດ້ຕາມຕ້ອງການ ບໍ່ວ່າຈະເປັນ ຫວາຍ ຫຼື ໜໍ່ຫວານ, ລວມທັງໜໍ່ໄມ້ຊະນິດຕ່າງໆທີ່ມີຫຼາຍໃນຊ່ວງ ລະດູການນີ້. ສໍາລັບອາຫານຄໍ່າ, ທ່ານສາມາດມຸ່ງໜ້າໄປທີ່ຮ້ານອາຫານໂຊກໄຊ ເຊິ່ງແມ່ນແມ່ອ້ວນເປັນເຈົ້າຂອງຮ້ານທັງເປັນແມ່ຄົວສີມືດີ, ມີການ ບໍລິການອາຫານຫຼາຍຢ່າງທີ່ມີລົດຊາດແຊບທີ່ສຸດຂອງເມືອງ ໂດຍມີ ລາຍການອາຫານຫຼາກຫຼາຍໃຫ້ເລືອກ. ສ່ວນອາຫານທີ່ແນະນໍາໃຫ້ ລອງຊີມປະກອບມີ ຕົ້ມແຈ່ວປາ, ເອາະປາໃສ່ໝາກເຂືອ, ເອາະຫຼາມ ໝູ ໂດຍໃຊ້ສູດປະສົມລະຫວ່າງຜັກ ແລະ ຊີ້ນໝູແບບທາງເໜືອ. ທ່ານຍັງສາມາດສອບຖາມແມ່ອ້ວນໄດ້ວ່າ ມີອາຫານປະເພດ ພືດຜັກຕາມລະດູການຊະນິດໃດແດ່ເພື່ອຈະໄດ້ລອງຊີມ. ຊ່ວງເວລາ ທີ່ດີທີ່ສຸດໃນການໄປຮອດຮ້ານອາຫານກໍປະມານ 5:30 ໂມງແລງ ເພື່ອຈະໄດ້ເພີດເພີນກັບວິວແມ່ນໍ້າອັນສວຍງາມຍາມດວງຕາເວັນໃກ້ ຈະຕົກດິນ ພ້ອມລ່ອງເບຍລາວເຢັນໆລົງຄໍ ແກ້ມກັບຈືນກະດູກຂ້າງ ໝູຫອມໆທີ່ເອືອບໃສ່ຂີງກັບຫົວຜັກທຽມ ແລະ ໃບຂີ້ຫູດ. ຮ້ານ ອາຫານໂຊກໄຊ (ໂທ: 020 52528754 ແລະ 02022131456) ຕັ້ງຢູ່ຫ່າງຈາກເທດສະບານເມືອງ ໄປທາງທິດເໜືອປະມານ 2 ກິໂລແມັດ ເຊິ່ງຢູ່ຕິດກັບເສັ້ນທາງເມືອງສິງ. ສ່ວນຢູ່ໃນເມືອງ (ຫຼັງ ຕະຫຼາດກາງຄືນ) ກໍມີຮ້ານອາຫານນາງໄລ (Lai’s Place) ທີ່ມີເມ ນູອາຫານລາວມາດຕະຖານ ພ້ອມດ້ວຍອາຫານທ້ອງຖິ່ນທີ່ໜ້າສົນ ໃຈຈໍານວນໜຶ່ງ (ໂທ: 020 29 656 599).
3
ກ່ຽວກັບຮູບພາບ 1: ຕ້ອງໄປຕະຫຼາດສົດຕອນເຊົ້າ ຫຼື ຕອນຫົວຄໍ່າ 2: ມາຫຼວງນໍ້າທາຕ້ອງລອງຊິມເຂົ້າຊອຍ 3: ຕະຫຼາດກາງຄືນຢູ່ໃນໃຈກາງເມືອງ ແລະ ເປີດປະມານ 4 ໂມງ 4: ຖ້າຢາກລອງຊິມອາຫານຕົນຕຳລັບຂອງຫຼວງນໍ້າທາ ຄວນລອງກິນທີ່ຮ້ານອາຫານໂຊກໄຊ 4
57
1
ມີເຮືອນພັກດີໆຫຼາຍແຫ່ງທີ່ເປີດໃຫ້ບໍລິການໃນຕົວເມືອງ ລວມ ທັງສະຖານທີ່ພັກມາດຕະຖານທີ່ອໍານວຍຄວາມສະດວກ ໃຫ້ແກ່ແຂກທີ່ມາພັກເຊົາ ໂດຍສະເພາະກໍແມ່ນ ເຮືອນພັກ ທູລະສິດ (ໂທ: 086 212166), ແລະ ເຮືອນພັກສຸເອລາ (ໂທ: 086 2120580), ເຮືອນພັກທັງສອງແຫ່ງລ້ວນແຕ່ຕັ້ງຢູ່ໃນ ຈຸດທີ່ສາມາດເຂົ້າເຖິງໄດ້ງ່າຍໃນໃຈກາງຕົວເມືອງ. ສໍາລັບນັກ ທ່ອງທ່ຽວທີ່ມັກການຜະຈົນໄພເປັນຊີວິດຈິດໃຈ, ມີເຮືອນພັກ ໂຮມສະເຕຫຼາຍແຫ່ງໃຫ້ເລືອກທົ່ວຫຼວງນໍ້າທາ.
ກ່ຽວກັບຮູບພາບ ຊ້າຍ: ຍ ໃກ້ຕົວເມືອງມີບ້ານຂອງຊົນເຜົ່າແລນແຕນ ເຊິ່ງ ແມ່ຍິງນິຍົມຍ້ອມຜ້າດ້ວຍຄາມ 1: ມີຫຼາຍບ້ານແຖວນີ້ທີ່ຊ່ຽວຊານໃນການຕ່ໍາຜ້າ
ເຮືອນພັກເຫຼົ່ານີ້ໄດ້ມຸ່ງເປົ້າໃສ່ຄວາມຫຼາກຫຼາຍຂອງຊົນເຜົ່າໃນ ເຂດທ້ອງຖິ່ນ ເຊິ່ງທ່ານສາມາດພັກຮ່ວມກັບຄອບຄົວຊົນເຜົ່າ ລາວຍວນໄດ້ທີ່ບ້ານວຽງເໜືອ, ຊົນເຜົ່າແລນແຕນທີ່ບ້ານ ນໍ້າດີ, ແລະ ຊົນເຜົ່າຂະມຸທີ່ບ້ານນາລັນ. ເຮືອນພັກໂຮມສະເຕ ສາມາດສະໜອງຂໍ້ມູນສໍາຄັນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງກັບການດໍາລົງຊີວິດ ປະຈໍາວັນຂອງກຸ່ມຊົນເຜົ່າທີ່ມີສີສັນ ແລະ ໜ້າຫຼົງໄຫຼ, ໂດຍທົ່ວໄປຈະແມ່ນຂໍ້ມູນກ່ຽວກັບການເຮັດກິດຈະກໍາຕ່າງໆ ໂດຍສະເພາະກໍແມ່ນວຽກງານຫັດຖະກໍາ ເຊັ່ນ ການຍ້ອມຜ້າ ແລະ ຕໍ່າຫູກ, ການເຮັດອາຫານ, ພິທີບາສີສູ່ຂວັນ, ການຍ່າງ ປ່າ ແລະ ພາຍເຮືອຄາຍັກ. ນັກທ່ອງທ່ຽວສາມາດເຂົ້າຮ່ວມ ກິດຈະກໍາດັ່ງກ່າວໄດ້ ໂດຍຈອງຜ່ານບໍລິສັດທ່ອງທ່ຽວ, ໃນ ທ້ອງຖິ່ນ.
ຂໍ້ມູນເພີ່ມເຕີມ ຂໍ້ມູນເພີ່ມເຕີມກ່ຽວກັບເຮືອນພັກໂຮມສະ ເຕ ແລະ ແຜນທີ່ເສັ້ນທາງຂອງຫຼວງນໍ້າທາ ສາມາດດາວໂຫຼດໄດ້ທີ່ luangnamthatourism.org
ວິທີເດີນທາງ Lao Skyway ມີບໍລິການຖ້ຽວບິນປະຈຳ ຈາກນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນໄປຫຼວງພະບາງ.
59
SPOTLIGHT
n g a N u amtha L Where Adventure Gets
a Flavor ful Twist! Words and Images by Mick Shippen
F
or a few days of soft adventure, bucolic landscapes, colorful ethnic groups, and tasty regional cuisine, Luang Namtha is hard to beat. Begin your stay in town at the small but excellent local museum where you can see an exquisite collection of indigenous clothing worn by the different ethnic groups that live in the area, along with detailed information about their origins and cultural traditions. The insight gleaned here will prove invaluable as
60
you embark on the next part of your adventure, the Luang Namtha Valley Route, a ‘must do’ self-guided tour that can be explored by bicycle or scooter (available for hire from a shop directly opposite the main entrance of the night market). your adventure, the Luang Namtha Valley Route, a ‘must do’ self-guided tour that can be explored by bicycle or scooter (available for hire from a shop directly opposite the main entrance of the night market).
The 35-kilometer route meanders its way through scenic countryside and villages. Be sure to stop at the large information boards in each village that provide details about the people who live there and what can be discovered, from weaving to whiskey making. The suggested time for the route is three to four hours, but you could easily spend the whole day exploring (or do half of it one day and complete it the following day). Highlights include Nam Dee village where Lanten women, their hands stained blue from indigo dye, sit in the shade spinning cotton and sewing. The village also includes a waterfall. A huge mountainous area around it is currently being developed which will include a resort, restaurant, campsites, walking trails, cycle tracks, and much more. Temple highlights along the Luang Namtha Valley Route include Poum Pouk near Nam Ngaen village (accessible by road or a steep
1
flight of steps) with its ruined stupa that was toppled by an American bomb in 1966, old Vieng Neua temple with its naive and colorful wall paintings, and Luang Namtha stupa which crowns the hill in the town center.
CAPTIONS Left: The Luang Namtha Valley Route winds its way through scenic countryside 1: A detail from Vieng Neua temple, one of the oldest in the area
61
SPOTLIGHT
Luang Namtha is an excellent destination for lovers of regional cuisines. Wander around the fresh market in the early morning or late afternoon and you will see many of the seasonal ingredients locals love. At this time of year, there is an abundance of wai, a type of edible rattan that is foraged from nearby forests. Covered in ferocious spines, it has to be deftly peeled with a machete to reveal the edible tender heart within. The market is also one of the best places to enjoy the north’s most famous noodle soup, khao soi. If you are familiar with the dish of the same name found in Chiang Mai, northern Thailand, which is a rich, curried, coconut milk soup with chicken and egg noodles, this dish will surprise you as it bears no similarity. Lao khao soi (which literally translates as ‘cut rice’) is a dish of fresh rice noodles served in a light bone broth. The noodles are topped with a thick sauce known as naa khao soi made with aged, fermented soybeans, pork, and tomatoes. The best way to describe this deeply savory, meaty, and salty con-
1
2 3
coction is as a ragout with attitude. Also look out for the less familiar khao laeng feun, a set boiled rice flour paste, cut into chunks and served in a cool, refreshing light soup flavored with hibiscus and tamarind and then spiced up by the diner with a spoonful of a jeo or paste made from chili, soybeans, and ginger. If you are cycling the Luang Namtha route, take a pit stop at the Tai Daeng village of Nam Ngaen where you will also find freshly made khao laeng feun and the noodle version for sale outside a small village shop.
62
Food adventures can continue in the late afternoon at the newly revamped night market (from 4 p.m. until late). Here, vendors sell homecooked food displayed in small portions to take away. There’s a seating area in the market so you can try whatever tempts you, such as wai and nor wan, a variety of bamboo that is also in season now. For dinner, head to Sok Xai restaurant where cook and owner, Mae Ouan, offers arguably the best food in town from a varied menu. Recommended dishes include tom jeo paa, fish and eggplant stew, and an exemplary aw lam moo, northern pork and vegetable stew. You can also ask her what seasonal vegetable dishes are available. Aim to arrive about 5:30 p.m. and enjoy the lovely scenic sunset river view with a chilled Beerlao and a side order of pork ribs with ginger, garlic, and lime leaves. Sok Xai restaurant (tel: 020 52528754 and 02022131456) is located a couple of kilometers north of the town center on the road to Meuang Sing. In town (behind the night market), Lai’s Place offers a standard Lao menu with a handful of interesting regional specialties (tel: 020 29 656 599).
4
CAPTIONS
5
1: Khao soi noodles are a ‘must eat’ breakfast when in Luang Namtha. 2: Noodles are sliced by hand 3: Look out for khao laeng feun, another delicious local dish. 4: Foodies can enjoy tasty dishes at the night market. 5: For dinner, head to Sok Xai restaurant for great local food and a river view.
63
1
There are several good guesthouses in town, including comfortable standard offerings at the well-run Thoulasith (086 212166), and Zuela, (086 2120580), both conveniently located in the center of town. For more adventurous travelers, many homestay options are available around Luang Namtha. These focus on the ethnic diversity of the area. You can stay with Lao Yuan families at Vieng Neua, Lanten at Nam Dee, and Kamu at Nalan. Homestays provide insight into the colorful and fascinating daily life of ethnic groups and can typically include a range of activities such as crafts such as dyeing and weaving, cooking, a baci ceremony, trekking, and kayaking. They can be booked through local tour operators. For further information on homestays and a downloadable map of the Luang Namtha Valley Route, visit luangnamthatourism.org
2
CAPTIONS Left page: Lanten women are skilled weavers, dyers, and sewers 1: Namdee waterfall is a beautiful rest stop on the Luang Namtha Valley Route 2: There are numerous peaceful temples to visit in the valley villages
MORE INFO For more information or to make a reservation, contact Thee at fb.com/sunakhene or +856 30 506 9376
GETTING THERE Lao Skyway has frequent flights from Vientiane to Luang Prabang
65
SAVOR
ວັດຖ ດິບອັນເປັນເອກະລັກ ຂອງປະເທດລາວ ແປ ໄພບູນ ທະນະບົວສີ ຮູບໂດຍ ພູນຊັບ ເທວົງສາ
ໃນຂະນະທີ່ ຍປີ່ ຸ່ ນຍ ົກເອ� າຄ�າວາ່ "ອູມາມ ິ", ທາງຝັ່ງລາວກໍ ຍ ົກເອ� າຄ�າວາ່ "ນົວ" ເພື່ ອ ກ�ານົດລົດຊາດອາຫານທີ່ ປຸງແຕງດ ່ ວຍ ້ ປາແດກ ໂດຍທີ່ ຫຼາຍວັດທະນະທ�າຍ ັງບ� ສາມາດສັນຫາເປ� ນຄ�າເວ� າ້ ໄດ.້
66
ເອີ້ນລູກຄ້າຂອງພວກແມ່ຄ້າຊາວຂາຍ, ສຽງຫົວຂອງພວກເດັກນ້ອຍ ແລະ ສຽງ ເພງເບົາໆທີ່ເລັດລອດອອກມາຈາກຮ້ານ ກາເຟ ປະສານກັບສຽງສົນທະນາກັນຂອງ ຜູ້ຄົນ... ເຮັດໃຫ້ຖະໜົນຫຼາຍແຫ່ງໃນນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນເຕັມ ໄປດ້ວຍຄວາມມີຊີວິດຊີວາ. ທ່າມກາງບັນຍາກາດອັນຄຶກຄື້ນນີ້, ຮ້ານອາຫານຄົວລາວກໍໄດ້ກາຍເປັນຈຸດເດັ່ນສໍາລັບການປຸງແຕ່ງ ອາຫານ. ນອກຈາກຈະມີຄວາມລໍ້າລືດ້ານຊື່ສຽງຮຽງນາມແລ້ວ, ຮ້ານອາຫານແຫ່ງນີ້ຍັງເປັນສັນຍະລັກຂອງປະຫວັດສາດອັນ ຍາວນານດ້ານການປຸງແຕ່ງອາຫານຂອງປະເທດລາວ. ໃນທີ່ນີ້, ທ່ານ ນາງ ດາລາພອນ ພົນເສນາ ຍັງສືບສານປະເພນີການປຸງ ແຕ່ງອາຫານຈາກແມ່ມະໂນລາ ເຊິ່ງເປັນແມ່ຂອງເພິ່ນເອງ, ເຊິ່ງ ເຮັດໃຫ້ອາຫານລາວທຸກຈານມີຄວາມໂດດເດັ່ນ ໂດຍສະເພາະກໍ ແມ່ນ ປາແດກລາວ ໃນນາມເຄື່ອງປຸງທີ່ເປັນເອກະລັກ.
ລົດຊາດສະເພາະທີ່ໂດດເດັ່ນຂອງປາແດກ ກິ່ນຂອງປາແດກອາດຈະບໍ່ເຂົ້າກັບຕ່ອມຮັບກິ່ນສໍາລັບຊາວຕາເວັນ ຕົກຫຼາຍໆຄົນ, ແຕ່ກິ່ນດັ່ງກ່າວກໍເກີດມາຈາກເວລາທີ່ໃຊ້ໃນການໝັກ ປາສົດນັ້ນເອງ. ແຕ່ຂະບວນການນີ້ກໍໄດ້ໃຊ້ເວລາດົນເປັນຫຼາຍເດືອນ ຫຼື ຫຼາຍປີ ຈິ່ງເຮັດໃຫ້ເກີດມີລົດຊາດທີ່ເປັນເອກະລັກສະເພາະ ແລະ ບໍ່ມີເຄື່ອງປຸງຊະນິດໃດທຽບໄດ້. ເມື່ອນໍາເຄື່ອງປຸງຊະນິດ ດັ່ງກ່າວມາປະສົມໃນອາຫານແລ້ວ, ປາແດກຈະຊ່ວຍຍົກລະດັບ ລົດຊາດຂອງອາຫານເຫຼົ່ານັ້ນທັນທີ ໂດຍກະຈາຍຄວາມແຊບນົວ ແບບເລິກເຊິ່ງໂດຍບໍ່ຫຍັງທຽບໄດ້ຢ່າງແທ້ຈິງ. ໃນຂະນະທີ່ຫຼາຍ ປະເທດ ຍັງບໍ່ມີຄໍາເວົ້າທີ່ຊັດເຈນເພື່ອຈະເອີ່ຍເຖິງລົດຊາດທີຫ້າ ນີ້ ເນື່ອງຈາກອາຫານຂອງພວກເຂົາເຈົ້າບໍ່ຄ່ອຍຈະມີສ່ວນປະສົມ ຂອງປາແດກ ຍົກເວັ້ນປະເທດລາວ ທີ່ຕ້ອງຂອບໃຈປາແດກ. ຄົນ ຍີ່ປຸ່ນອາດຈະເອີ້ນລົດຊາດນີ້ວ່າ "ອູມາມິ", ແຕ່ຄົນລາວເອີ້ນລົດຊາດ ນີ້ວ່າ "ນົວ".
ແຕ່ກໍກັບມາໃຊ້ບໍລິການດ້ວຍຄວາມຊາບຊຶ້ງໃຈຄ້າຍຄືກັບວ່າ ຫາກໍໄດ້ລິ້ມລອງໃໝ່ໆ ແຕ່ກໍເປັນສິ່ງທີ່ໜ້າຍິນດີ." ຢ່າງໃດກໍຕາມ, ທ່ານ ນາງ ດາລາພອນ ກໍໄດ້ຍອມຮັບເຖິງລັກສະນະສະເພາະທີ່ ໂດດເດັ່ນຂອງປາແດກວ່າ "ສໍາລັບແຂກທີ່ມາໃຊ້ບໍລິການ, ອາຫານ ບາງຢ່າງເຊັ່ນ ຖົ່ວລຽນ ຖືເປັນລົດຊາດທີ່ກິນແລ້ວບໍ່ທັນຕິດໃຈໃນ ທັນທີ ແຕ່ຈະຮູ້ສຶກຕິດໃຈໃນພາຍຫຼັງ." ນີ້ບໍ່ພຽງແຕ່ເປັນການນໍາສະເໜີປາແດກໃຫ້ໂລກຮັບຮູ້ເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ ຍັງເປັນການນໍາສະເໜີອາຫານລາວໃນຊີວິດປະຈໍາວັນນໍາອີກ ເຊິ່ງ ການຮັບປະທານອາຫານຮ່ວມກັນ, ລວມທັງເລື່ອງລາວຕ່າງໆ ຈະ ຖືກແບ່ງປັນກ່ຽວກັບອາຫານທີ່ປຸງດ້ວຍປາແດກ ແລະ ເຄື່ອງປຸງອື່ນ ໆ ບວກກັບປະເພນີທີ່ຖ່າຍທອດມາພ້ອມກັບນໍ້າແຈ່ວໃນທຸກຄັ້ງ.
ສໍາລັບຄົນທີ່ບໍ່ເຄີຍຮູ້ເລື່ອງເຄື່ອງປຸງຊະນິດນີ້ມາກ່ອນ, ຈະເຫັນວ່າ ນໍ້າປາແດກເຊິ່ງມີສີນໍ້າຕານເຂັ້ມນັ້ນ ມີລັກສະນະຄ້າຍຄືກັບຊັອກ ໂກແລັດຮ້ອນ. ຢ່າງໃດກໍຕາມ, ນອກຈາກຮູບລັກສະນະທີ່ຫຼອກຕາ ແລ້ວ, ລົດຊາດຂອງມັນຍິ່ງຕ່າງຈາກສິ່ງທີ່ຄິດໄວ້. ປາແດກທີ່ໄດ້ຮັບ ການໝັກຢ່າງເໝາະສົມ ຈະຊ່ວຍເນັ້ນຢໍ້າລົດຊາດທີຫ້າ ທີ່ຜູ້ໃດກໍ ປາຖະໜາ. ປາແດກຍັງເປັນພື້ນຖານສໍາຄັນຂອງອາຫານລາວອັນລືຊ່າຫຼາຍ ລາຍການ ໂດຍການນໍາລົດຊາດອັນໂດດເດັ່ນມາສູ່ອາຫານຈານຫຼັກ ເປັນຕົ້ນແມ່ນ ຕໍາໝາກຫຸ່ງ, ລາບຊີ້ນ/ປາ ແລະ ເອາະຫຼາມເປັນຕົ້ນ. ທ່ານ ນາງ ດາລາພອນ ກ່າວວ່າ "ລົດຊາດຂອງປາແດກ ແລະ ອາຫານທີ່ປ່ຽນໄປ ລ້ວນແຕ່ເປັນເອກະລັກຂອງອາຫານລາວ."
ມໍລະດົກຕົກທອດດ້ານການປຸງແຕ່ງອາຫານ ທ່ານ ນາງ ດາລາພອນ ໄດ້ຮຽນຮູ້ຫຼາຍຢ່າງໃນຫ້ອງເຮືອນຄົວອັນ ແສນອົບອຸ່ນຂອງແມ່ ເຊິ່ງບໍ່ພຽງແຕ່ວິທີການເຮັດອາຫານເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ຍັງໄດ້ຮຽນຮູ້ກ່ຽວກັບຈິດວິນຍານຂອງການປຸງແຕ່ງອາຫານ ລາວນໍາອີກ. ທ່ານ ນາງ ມະໂນລາ ມັກຈະເນັ້ນຢໍ້າໃນເລື່ອງຄຸນຄ່າ ຂອງປາແດກ ອັນບໍ່ພຽງແຕ່ໃຊ້ເປັນເຄື່ອງປຸງຢ່າງດຽວ, ແຕ່ຍັງ ເປັນການເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າເຖິງຮາກເຫງົ້າຂອງມັນ ພ້ອມສະທ້ອນໃຫ້ ເຫັນເຖິງແກ່ນແທ້ຂອງປະເທດລາວອີກດ້ວຍ.
ຂໍ້ມູນເພີ່ມເຕີມ
ວິທີເດີນທາງ
ເບິ່ງຂໍ້ມູນເພີ່ມຕື່ມໄດ້ທີ່
ຮ້ານອາຫານຄົວລາວຕັ້ງຢູ່ໃຈກາງຕົວເມືອງ ຂອງນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ.
ໃນຂະນະທີ່ຮ້ານອາຫານຫຼາຍແຫ່ງໃນປັດຈຸບັນ ໄດ້ຂົນຂວາຍຫາ ສິ່ງໃໝ່ໆ, ແຕ່ຮ້ານອາຫານຄົວລາວ ຍັງຄົງຢຶດໝັ້ນໃນການຮັກສາ ຕົວຕົນອັນແທ້ຈິງຂອງອາຫານລາວເອົາໄວ້, ອາຫານທີ່ເສີບໃຫ້ ລູກຄ້າໃນທີ່ນີ້ ມີຄ່າຫຼາຍກວ່າຈະເປັນພຽງປັດໄຈການຫຼໍ່ລ້ຽງຊີບ ແຕ່ຍັງເປັນການເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັບປະເພນີຂອງລາວນໍາອີກ.
ກ່ຽວກັບຮູບພາບ
kualaorestaurant.com
ເບື້ອງຊ້າຍດ້ານເທິງ: ເຊັດອາຫານລາວຍອດນິຍົມ - ປີ້ງໄກ່, ປີ້ງຊີ້ນໝູ , ຕຳໝາກຮຸ່ງ, ຂຽບໝູ, ເຂົ້າໜຽວ ແລະ ຜັກສົດ 1: ແຈ່ວໝາກເຜັດໃຫຍ່
ເສັ້ນທາງອັນຍາວນານຂອງປາແດກ
2:: ເຊັດພາເຂົ້າອາຫານພື້ນບ້ານ: ເອາະລາມ, ແກງສົ້ມປາ, ລາບໝູ, ໜຶ້ງຜັກ, ຜັດຜັກລວມ, ແຈ່ວບອງ, ເຂົ້າໜຽວ.
ອິດທິພົນຂອງປາແດກໄດ້ແຜ່ຂະຫຍາຍອອກໄປເຖິງເຂດນອກຂອງ ປະເທດລາວ. ອາຫານໄທທີ່ມີລົດຊາດເຂັ້ມຂຸ້ນກໍນິຍົມນໍາເຄື່ອງ ປຸງຊະນິດນີ້ມາໃຊ້ ໂດຍຕັ້ງຊື່ວ່າ "ປ້າຣ້າ". ທ່ານ ນາງ ດາລາພອນ ໄດ້ຮັບຮູ້ເຖິງສັກກາຍະພາບທີ່ເປັນສາກົນນັ້ນ, ໂດຍກ່າວວ່າ "ຈາກ ການສັງເກດນັກທ່ອງທ່ຽວ, ເຖິງແມ່ນຕອນຕົ້ນອາດຈະຍັງບໍ່ໝັ້ນໃຈ
67
SAVOR
Laos' Signature Ingredient While Japan celebrates 'umami', Laos claims 'noua', defining a flavor through padaek that many cultures lack words for
1
68
Words by Ayaka Vu Images by Phoonsab Thevongsa
ientiane's streets pulse with life: vendors call out, children laugh, and cafes hum with conversations. Amidst this lively ambiance, Kualao Restaurant emerges as a culinary beacon. More than just its reputation, it stands as an emblem of Laos’ rich culinary history. Here, Dalaphone Pholsena continues her mother Manola’s culinary traditions, making Lao culture shine in every dish, particularly with the iconic Lao padaek, or fermented fish sauce.
Padaek's Distinct Flavor To many Westerners, padaek's aroma might seem intense, a testament to the long fermentation of fresh fish. But this process, extending over months or even years, produces a flavor that's both unique and unmatched. Once incorporated into dishes, padaek elevates them, lending a rich depth that's truly unparalleled. While many countries lack a distinct term for this fifth taste since their cuisines don't typically harness it, Laos is an exception, thanks to padaek. The Japanese might call this taste "umami", but in Laos, it's known as "noua." For the uninitiated, padaek, with its muddy brown coloration, might appear similar to hot chocolate. However, beyond its deceptive appearance, its taste defies expectations. Properly fermented padaek accentuates the dish with that sought-after fifth taste. Padek is also the cornerstone of many iconic Lao dishes, bringing its distinctive touch to favorites like papaya salad, laab mincemeat salad, and the or-laam thick stew. Dalaphone comments, "A hint of padaek and the dish transforms, embracing a unique Lao character."
A Culinary Legacy
1
knowledges its distinctive character, "Forvisitors, some delicacies, like durian are an acquired taste." It's not just about introducing padaek to the world, but showcasing a piece of everyday Laos – where meals are communal, stories are shared over padaek-laced and infused dishes, and traditions are passed down with every ladle of sauce.
In the warm confines of her mother’s kitchen, Dalaphone learned not just techniques but the soul of Lao cooking. Manola often underscored the value of padaek, not just as an ingredient, but as a connection to their roots and a reflection of Laos' essence. While many eateries today chase the new and novel, Kualao stands firm in its homage to authenticity. Here, meals go beyond sustenance; they're an immersion into Lao traditions.
The Odyssey of Padaek Padaek's influence extends beyond Laos. Thai cuisine, with its rich tapestry of flavors, has also embraced it, naming it "Pla Ra". Dalaphone recognizes its universal potential, noting, "Observing tourists, initially unsure but returning with a newfound appreciation, is a joy." Yet, she ac-
MORE INFO
GETTING THERE
For more information, visit kualaorestaurant.com
Kualao Restaurant is located in downtown Vientiane.
CAPTIONS Top, left page: Array of Jeo dishes, all enriched with Padaek’s unique flavor. Bottom, left page: Bowl of Orlaam: a hearty, Padaek-infused stew of meat and herbs.
1: Mokpa: fish, herbs, and spices harmoniously steamed in banana leaf. 2: Vibrant Vientiane market, displaying a variety of fresh produce.
69
TIMETABLE
SCHEDULE FLIGHT SEP - DEC 2023
VIENTIANE – PHONGSALY – VIENTIANE FLIGHT
DAY
ROUTE
LK 202 LK 203
1,2,3,4,5,6
VTE > PCQ PCQ > VTE
SCHEDULE
AIRCRAFT
ETD
ETA
08:00 10:00
09:30 11:30
C 208
VIENTIANE – SAYABULY – VIENTIANE FLIGHT
DAY
ROUTE
LK 204 LK 205
1,3,5,6
LK 204 LK 205
7
SCHEDULE
AIRCRAFT
ETD
ETA
VTE > ZBY ZBY > VTE
12:00 13:15
12:45 14:00
VTE > ZBY ZBY > VTE
09:00 10:15
09:45 11:00
C 208
VIENTIANE – SAM NEUA – VIENTIANE FLIGHT
DAY
ROUTE
LK 200 LK 201
1,2,3,4,6,7
LK 232 LK 233 LK 232 LK 233
SCHEDULE
AIRCRAFT
ETD
ETA
VTE > NEU NEU > VTE
09:30 11:00
10:30 12:00
6
VTE > NEU NEU > VTE
12:15 13:45
13:15 14:45
5
VTE > NEU NEU > VTE
15:00 16:30
16:00 17:30
MA 60
VIENTIANE – OUDOMXAY – VIENTIANE FLIGHT
DAY
ROUTE
LK 206 LK 207
1,3,6
VTE > ODY ODY > VTE
SCHEDULE
AIRCRAFT
ETD
ETA
09:20 10:40
10:10 11:30
MA 60
VIENTIANE – LUANGNAMTHA – VIENTIANE FLIGHT
DAY
ROUTE
LK 220 LK 221
DAILY
VTE > LXG LXG > VTE
SCHEDULE
AIRCRAFT
ETD
ETA
12:30 13:55
13:25 14:50
MA 60
VIENTIANE – XIENG KHOUANG – VIENTIANE FLIGHT
DAY
ROUTE
LK 212 LK 213
DAILY
VTE > XKH XKH > VTE
SCHEDULE
AIRCRAFT
ETD
ETA
15:20 16:20
15:50 16:50
MA 60
VIENTIANE – PAKSE – VIENTIANE FLIGHT
DAY
ROUTE
LK 216 LK 217
5,7
VTE > PKZ PKZ > VTE
SCHEDULE
AIRCRAFT
ETD
ETA
08:20 10:25
09:55 12:00
MA 60
VIENTIANE – LUANGPRABANG – VIENTIANE FLIGHT
DAY
ROUTE
LK 264 LK 265
5,7
VTE > LPQ LPQ > VTE
REMARK 1 = Monday 2 = Tuesday
3 = Wednesday 4 = Thursday
5 = Friday 6 = Saturday
7 = Sunday
SCHEDULE
AIRCRAFT
ETD
ETA
12:30 13:40
13:10 14:20
MA 60
0,"()1'%/
%&'()('*+,' !"#$"
,"&'0,'(
"&-"*.'/
%&'()203'!'() .4$()#,"&'()
54$(+4'($
%<;21=>?<>23;78:
1'5'(('#,$+
67879:23;78:
6%4),+2"0$3'+$-2!/@
LAO SKYWAY SKYWA WAY WA AY 0'#1$
AS 350 B2
MI-17V1
ROUTES
ONE WAY
ROUND TRIP
ROUTES
ONE WAY
ROUND TRIP
VIENTIANE – VANGVIENG
00:45 h
01:30 h
VIENTIANE – VANGVIENG
00:40 h
01:30 h
VIENTIANE – LUANGPRABANG
01:20 h
02:40 h
VIENTIANE – LUANGPRABANG
01:20 h
02:40 h
VIENTIANE – XAYABOULY
01:05 h
02:10 h
VIENTIANE – XAYABOULY
01:05 h
02:10 h
VIENTIANE – XIENGKHUANG
01:10 h
02:20 h
VIENTIANE – XIENGKHUANG
01:10 h
02:20 h
VIENTIANE – XAISOMBOUN
00:40 h
01:20 h
VIENTIANE – XAISOMBOUN
00:40 h
01:20 h
VIENTIANE – HOUAPHAN
02:25 h
04:50 h
VIENTIANE – HOUAPHAN
02:25 h
04:50 h
VIENTIANE – PHONGSALY
02:20 h
04:40 h
VIENTIANE – PHONGSALY
02:20 h
04:40 h
VIENTIANE – LUANGNAMTHA
02:05 h
04:10 h
VIENTIANE – LUANGNAMTHA
02:05 h
04:10 h
VIENTIANE – OUDOMXAY
01:50 h
03:20 h
VIENTIANE – OUDOMXAY
01:50 h
03:20 h
VIENTIANE – BORKEO
02:20 h
04:40 h
VIENTIANE – BORKEO
02:20 h
04:40 h
VIENTIANE – BORLIKHAMXAY
00:40 h
01:20 h
VIENTIANE – BORLIKHAMXAY
00:40 h
01:20 h
VIENTIANE – KHAMMUON
01:30 h
03:00 h
VIENTIANE – KHAMMUON
01:30 h
03:00 h
VIENTIANE – SAVANNAKETH
02:20 h
04:40 h
VIENTIANE – SAVANNAKETH
02:20 h
04:40 h
VIENTIANE – CHAMPASAK
03:20 h
06:40 h
VIENTIANE – CHAMPASAK
03:20 h
06:40 h
VIENTIANE – SALAVANH
03:50 h
07:40 h
VIENTIANE – SALAVANH
03:50 h
07:40 h
VIENTIANE – SEKONG
03:50 h
07:40 h
VIENTIANE – SEKONG
03:50 h
07:40 h
VIENTIANE – ATTAPEU
03:55 h
07:50 h
VIENTIANE – ATTAPEU
03:55 h
07:50 h
CESSANA 208 GRAND CARAVAN
MA-60
ROUTES
ONE WAY
ROUND TRIP
ROUTES
ONE WAY
ROUND TRIP
VIENTIANE - LUANGPRABANG
01:15 h
02:30 h
VIENTIANE – LUANGPRABANG
00:35 h
01:10 h
VIENTIANE - LUANGNAMTHA
01:27 h
02:54 h
VIENTIANE – LUANGNAMTHA
00:55 h
01:50 h
VIENTIANE - PHONGSALY
01:38 h
03:16 h
VIENTIANE – OUDOMXAY
00:50 h
01:40 h
VIENTIANE - HOUAPHAN
01:18 h
02:36 h
VIENTIANE – BORKEO
01:05 h
02:10 h
VIENTIANE - OUDOMXAY
01:36 h
03:12 h
VIENTIANE – XIENGKHUANG
00:30 h
01:00 h
VIENTIANE - BORKEO
01:25 h
02:50 h
VIENTIANE – CHAMPASAK
01:35 h
03:10 h
VIENTIANE - TONPHERNG
01:40 h
03:20 h
VIENTIANE – ATTAPEU
02:00 h
04:00 h
VIENTIANE - XIENGKHUANG
00:48 h
01:36 h
VIENTIANE - XAYABOULY
00:45 h
01:30 h
VIENTIANE - SAVANNAKETH
01:42 h
03:24 h
VIENTIANE - CHAMPASAK
02:20 h
04:40 h
th Anniversary of diplomatic relations
FRANCE-LAOS ECONOMIC FORUM Lao Plaza, Vientiane
8-9 November 2023 | 8:30 - 17:00
Savan Park, Savannakhet 10 November 2023 | 8:30 - 17:00
For more information: https://shorturl.at/jkoO7 Or contact us via email at contact@forumfrancelaos.org
ORGANIZERS:
LAOS
PARTNERS:
SPONSORS:
