Leeds Castle Booklet - Polish

Page 22

WEEKENDOWE ZACISZE LADY OLIVE BAILLIE

WEEKENDOWE ZACISZE LADY OLIVE BAILLIE 2

Historia zamku w Leeds, lata 1150 -1925 2

Wiejska rezydencja wypoczynkowa Lady Baillie - wprowadzenie 7

Biblioteka 9

Jadalnia 11

Pomieszczenia dla służby 12

Korytarz dla służby 13

Jadalnia Prywatna 14

Sala Gier 15

Dziedziniec 17

Prywatny pokój do pisania 18 Salon 19

Schody kręte 21

Prywatny buduar Lady Baillie 23

Sypialnia Lady Baillie 24

Garderoba i łazienka Lady Baillie 25

Pokój rodziny Baillie 26

Sypialnia Żółta 27

Korytarz w Mostku Górnym 28

Sala Wewnętrzna i schody 29

Bawialnia Żółta 30

Bawialnia Thorpe Hall 31

WEEKENDOWE ZACISZE LADY OLIVE BAILLIE1

HISTORIA ZAMKU W LEEDS –LATA

W przeciwieństwie do zamków w Dover czy Rochester, zamek w Leeds nigdy nie posiadał mocnych fortyfikacji obronnych ani charakteru wojskowego. Od zawsze był raczej traktowany jako miejsce wypoczynku na wsi, zapewniające możliwość odprężenia się i rozrywki, w którym mogli zatrzymywać się ważni goście i faworyci.

Z okresu średniowiecza pozostało niewiele śladów, poza Wartownią, Barbakanem i Glorietą. Fundamenty Gloriety i Dziedzińca zamku pochodzą z czasów, w których jego właścicielem była Eleonora Kastylijska. Obie te części zamku zostały częściowo zniszczone w wyniku pożaru, który miał miejsce w XVII wieku; odbudowano je w wieku XIX.

W okresie średniowiecza zamek w Leeds był własnością sześciu królowych. Eleonora Kastylijska (ok. 1241-1290), żona Edwarda I (1239-1307), kupiła zamek w Leeds i stworzyła w nim egzotyczne ustronie, inspirowane miejscami, w których wychowywała się w Hiszpanii. Oprócz Gloriety zbudowała także woliery, do których sprowadziła sycylijskie papugi i słowiki. Po śmierci Eleonory w 1290 r. Edward I i jego młoda, żywiołowa druga żona Małgorzata Francuska (1279-1318) spędzili w zamku w Leeds swój miesiąc miodowy. Edward II (1284-1327) obiecał zamek w Leeds swojej żonie, Izabeli Francuskiej (1295-1358), nie dotrzymał jednak obietnicy i podarował go swojemu faworytowi. Izabela przeprowadziła oblężenie zamku w Leeds i zakwestionowała wpływy faworytów płci męskiej, a po śmierci męża rządziła Anglią jako królowa regentka. Jako wdowa po królu Edwardzie pozostała właścicielką zamku w Leeds aż do śmierci. Anna Czeska (1366-1394) spędziła w zamku w Leeds święta przed swoim ślubem z Ryszardem II (1367-1400). Pod wpływem jej kosmopolitycznego wychowania król Ryszard

WEEKENDOWE ZACISZE LADY OLIVE BAILLIE 2
1150 -1925

Henryk VIII (1491-1547) zatrzymywał się na zamku co najmniej cztery

razy w latach 1522-1544. Przeobraził go ze średniowiecznego zamku w luksusową rezydencję wypoczynkową Tudorów dla swojej pierwszej żony, Katarzyny Aragońskiej (1485-1536).

stworzył nowy, ekstrawagancki dwór inspirowany epoką rycerzy. Ryszard i Anna mieszkali w zamku przez cały okres swojego panowania, traktując go jako odskocznię od formalnego życia na dworze. Joanna z Nawarry (1368-1437) w 1403 r. poślubiła swojego drugiego męża, króla Henryka IV (1367-1413). Po jego śmierci początkowo pozostawała w dobrych stosunkach ze swoim pasierbem, Henrykiem V (1386-1422). Pragnąc jednak przejąć jej znaczny majątek, Henryk oskarżył ją o czary i zdradę stanu. Joanna była dwukrotnie więziona w zamku w Leeds, mogła jednak wieść względnie komfortowe życie, o czym świadczy jej rejestr wydatków. Chociaż Joanna nie została nigdy formalnie osądzona, nie pozbyła się piętna oskarżenia o czary. Henryk poślubił lubiącą przepych i cieszącą się ogólną sympatią Katarzynę de Valois (1401-1437), ale wkrótce potem zmarł, pozostawiając po sobie młodą wdowę. Jako matka przyszłego króla Henryka VI, Katarzyna prowadziła własne wytworne gospodarstwo domowe. Jej romanse budziły zgorszenie na dworze, jednak późniejsze małżeństwo Katarzyny z Owenem Tudorem dało początek dynastii Tudorów. Katarzyna była ostatnią średniowieczną królową, do której należał zamek w Leeds.

Obiekt pozostał własnością rodziny królewskiej do roku 1552 r. Jak wynika z dokumentów przechowywanych w Archiwum Narodowym, Henryk VIII (1491-1547) zatrzymywał się na zamku co najmniej cztery razy w latach 1522-1544. Przeobraził go ze średniowiecznego zamku w luksusową rezydencję wypoczynkową Tudorów dla swojej pierwszej żony, Katarzyny Aragońskiej (1485-1536). W młodym wieku Katarzyna poślubiła Artura Tudora, starszego brata przyszłego króla Henryka. Kiedy owdowiała jako nastolatka w 1502 r., jej przyszłość stanęła pod znakiem zapytania. Ostatecznie w roku 1509 poślubiła Henryka VIII i we wczesnym okresie ich małżeństwa należała do grona jeego najbliższych przyjaciół i doradców. Będąc osobą świetnie wykształconą i władającą wieloma językami, była w historii Europy pierwszą kobietą pełniącą rolę ambasadora. Król stworzył kompleks komnat na znak ich pełnego miłości związku, dekorowanych jej osobistym symbolem –owocem granatu. Wyryty w kamieniu granat można wciąż zobaczyć na jednym z kominków na zamku.

WEEKENDOWE ZACISZE LADY OLIVE BAILLIE3

Po śmierci Henryka, Edward VI (1537-1553), jego jedyny prawowity syn urodzony przez trzecią żonę Henryka, Jane Seymour (ok. 1508-1537), przekazał w roku 1552 tytuł własności zamku Sir Anthony'emu St. Legerowi. Od tego momentu zamek w Leeds nie był już królewską rezydencją wypoczynkową i pozostał w rękach prywatnych do roku 1974.

Przed rokiem 1925 przyszłość zamku z Leeds stała pod znakiem zapytania. Złoty wiek angielskich rezydencji wiejskich zakończył się wraz z wybuchem I wojny światowej i śmiercią setek młodych spadkobierców właścicieli ziemskich na polach bitewnych Francji. Z powodu paraliżująco wysokich podatków od spadków i darowizn oraz powojennego opodatkowania gorączkowo wyprzedawano ziemię i nieruchomości. Zburzono setki wiejskich rezydencji, a wyposażenie ich wnętrz sprzedano firmom zajmującym się odzyskiem elementów dekoracyjnych i architektonicznych. Niektóre z nich zostały wysłane do Ameryki, zakupione przez muzea publiczne lub zamożnych właścicieli ziemskich, mających sentyment do przeszłości. Zamek w Leeds, wymagający poważnych napraw, mógł spotkać podobny los, gdyby nie interwencja zamożnej dziedziczki pochodzenia angielsko-amerykańskiego.

Lady Baillie (nosząca jeszcze wtedy nazwisko Wilson Filmer) i jej drugi mąż, Arthur, nabyli zamek od Fairfaksa WykehamMartina w roku 1926. Mimo że wydano ogromne kwoty na kompleksowe naprawy Wartowni i Gloriety, zburzono główny budynek jakobiński i zastąpiono go domem w stylu tudorskim (1822 r.), w pierwszych latach XX wieku zamek popadł w ruinę i został wystawiony na sprzedaż.

Przez lata losy zamku zmieniały się na lepsze i na gorsze, tak samo jak losy jego właścicieli, takich jak rodziny Culpeper i Fairfax.

WEEKENDOWE ZACISZE LADY OLIVE BAILLIE 4

Lady Baillie, która dysponowała pokaźnym budżetem i była miłośniczką przeszłości, pragnęła stworzyć elegancką rezydencję wiejską. Chociaż urzekał ją romantyzm angielskiej historii, a w szczególności postać Henryka VIII, cechowało ją również amerykańskie zamiłowanie do wszelkich nowoczesnych udogodnień, takich jak elektryczność, ogrzewanie i sprawna instalacja wodno-kanalizacyjna. Lady Baillie preferowała wystrój wnętrz w stylu francuskim, zatrudniła więc wpływowych projektantów z Europy kontynentalnej: Armanda-Alberta Rateau i Stéphane'a Boudina.

W roku 1931 rozwiodła się z Arthurem Wilsonem Filmerem i wyszła za mąż za Sir Adriana Williama Maxwella Baillie, uzyskując tytuł Lady Olive Baillie, który zachowała do swojej śmierci w 1974 roku. Pełne przepychu i luksusu wnętrza, które stworzyła w latach 30. XX wieku, odzwierciedlają wystawny styl życia, dla którego tłem były zbierające się nad Europą burzowe chmury nadchodzącej wojny.

Zamek w Leeds jest unikatowym zabytkiem, ocalałym z czasów świetności wiejskich rezydencji i sztuki podejmowania gości z okresu międzywojennego. Lady Baillie posiadała doskonałe obycie towarzyskie i była urodzoną gospodynią, która potrafiła wspaniale dbać o gości. Jej salon był zawsze otwarty dla szerokiego grona znajomych, na których można było liczyć pod względem jakości rozmowy i dowcipnych ripost. Oczekiwała od gości, że dołączą do niej w Sali Gier, aby grać w kanastę i brydża o wysokie stawki; w Salonie tymczasem królowała muzyka i tańce. Lady Baillie całkowicie przebudowała wnętrza zamku,

częściowo w stylu średniowiecznym, dlatego pozostało w nim niewiele fizycznych śladów po epokach sprzed roku 1926. Z tego powodu prezentujemy zamek w takim wydaniu, w jakim funkcjonował w latach 30. ubiegłego wieku, gdy trwał jego okres świetności jako miejsca organizowania przyjęć.

WEEKENDOWE ZACISZE LADY OLIVE BAILLIE5

ZAPRASZAMY PAŃSTWA DO ZAPOZNANIA SIĘ

Z ZAMKIEM W LEEDS W ROLI JEGO GOŚCI

Należy jednak pamiętać, że gospodyni, Lady Baillie, jest osobą znaną z tego, iż ceni sobie swoją prywatność. Być może uda się Państwu dostrzec, jak znika na swoich sekretnych schodach, a może znajdą ją Państwo dopiero w jej buduarze, zapatrzoną w któryś z jej ulubionych filmów.

WEEKENDOWE ZACISZE LADY OLIVE BAILLIE 6

WPROWADZENIE

Witamy w ukochanej wiejskiej rezydencji czcigodnej Lady Olive Baillie (1899-1974).

Zamek w Leeds należał do Lady Baillie przez prawie pół wieku, w latach 1926-1974. Była ona ostatnią prywatną właścicielką zamku, który był jej domem rodzinnym, ale także miejscem wypoczynku dla zapraszanych tam czołowych postaci polityki, sztuki i kultury XX wieku.

Lady Olive Baillie była zamożną dziedziczką pochodzenia angielsko-amerykańskiego, która wiodła kosmopolityczny i wystawny styl życia. Posiadała wiele nieruchomości na całym świecie, między innymi domy w Londynie, na południu Francji i na Bahamach.

Zamek w Leeds był z pewnością jej ulubionym miejscem. Poświęciła wiele czasu, troski i uwagi –a także pieniędzy – na ratowanie go i renowacje od momentu jego zakupu w roku 1926. Zapraszamy do podpatrzenia, jak wyglądało życie „pod schodami” w angielskiej rezydencji wiejskiej oraz do zwiedzania wytwornych wnętrz stworzonych przez zatrudnionych przez Lady Baillie światowej sławy francuskich projektantów.

WEEKENDOWE ZACISZE LADY OLIVE BAILLIE7
WEEKENDOWE ZACISZE LADY OLIVE BAILLIE 7
WEEKENDOWE ZACISZE LADY OLIVE BAILLIE 8
Lady Olive Baillie – fotografia z lat 30. XX wieku

BIBLIOTEKA

Pomieszczenie to służyło początkowo jako sala szkolna dla dwóch córek Lady Baillie, Pauline i Susan. Obie dziewczynki pobierały naukę w domu pod kierunkiem byłej francuskiej guwernantki Lady Baillie, Madame Southiere.

Pauline (po prawej) i Susan na zewnątrz zamku w Leeds, ok. 1930 r.

Boudin oparł swój projekt na rycinie z końca XVII wieku autorstwa europejskiego projektanta Daniela Marota, gdzie półki z książkami o naprzemiennej szerokości zwieńczone są ekspozycją chińskiej porcelany i zabytkowych globusów. Zamiłowanie Lady Baillie do przeszłości wpłynęło na modernistyczny styl wnętrz zamku w Leeds, a ani ona sami, ani jej projektanci bynajmniej nie byli odosobnieni w szukaniu rozwiązań inspirowanych XVII i XVIII wiekiem. Charakterystyczny styl wiejskich rezydencji (country house) został w tamtym okresie spopularyzowany przez Amerykanów posiadających pieniądze na inwestycje w drogie nieruchomości i pragnących zaznaczyć swoją obecność w angielskim społeczeństwie.

W roku 1938 pomieszczenie zostało przekształcone w bibliotekę według projektu Stéphane'a Boudina, modnego paryskiego projektanta wnętrz, który w następnych dziesięcioleciach miał stać się bliskim przyjacielem Lady Baillie.

WEEKENDOWE ZACISZE LADY OLIVE BAILLIE9
Wnętrze, rycina Daniela Marota, koniec XVII wieku
WEEKENDOWE ZACISZE LADY OLIVE BAILLIE 10 Akwarelowy szkic przedstawiający Boudina przy pracy, autorstwa Etienne'a Driana, lata 40. XX wieku

JADALNIA

Jadalnia, której projekt stworzył Stéphane Boudin w latach 1938-39, stanowi nowatorskie połączenie stylów angielskiego, francuskiego i chińskiego. Przedmioty znajdujące się w pomieszczeniu zostały sprowadzone przez Boudina specjalnie w celu stworzenia nowego wystroju wnętrza.

Nad kominkiem wisi ozdobny zegar ścienny z figurą Ojca Czasu, zakupiony przez Lady Baillie w roku 1927. Jego skrzynia została wykonana przez Charlesa André Boulle'a (1642-1732), francuskiego meblarza, który był znany z wyrobu przedmiotów fornirowanych skorupą żółwia, z mosiężnymi intarsjami; rozpoczęty przez niego styl nazywany jest stylem boulle.

Większość prezentowanej porcelany została zakupiona przez Lady Baillie w ramach przygotowań do remontu w 1948 r.; później, w latach 50. i 60., gromadziła kolejne egzemplarze. Uzupełnieniem tych ekspozycji były aranżacje kwiatowe, w których kolory i rodzaje kwiatów zostały szczegółowo określone przez Boudina.

Zamówienie dotyczące pochodzącego podobno z Pałacu Wersalskiego parkietu, sprowadzonego z Maison Jansen, firmy projektującej wnętrza należącej do Boudina.

Rzadki zegar z epoki Ludwika XIV w stylu kartel boulle wykonany z użyciem techniki ormolu, Francja, początek XVIII wieku

WEEKENDOWE ZACISZE LADY OLIVE BAILLIE11

POMIESZCZENIA DLA SŁUŻBY

Kiedy Lady Baillie kupiła zamek w Leeds w 1926 roku, pomieszczenie to było częścią XIX-wiecznej Wielkiej Sali. Zleciła przekształcenie go w bibliotekę.

Gipsowy sufit pochodzi z formy XVIIwiecznego domu w Muzeum Wiktorii i Alberta. W roku 1938 pomieszczenie zostało zmniejszone do obecnych rozmiarów i stało się kwaterą dla służby.

Prowadzenie wiejskiej rezydencji, takiej jak zamek w Leeds, wymagało organizacji i koordynacji pracy ponad 40 pracowników, z których każdy miał swoje własne, określone zadania i obowiązki.

Portrety nad boazerią opowiadają historię życia toczącego się „nad schodami” w zamku w Leeds w XVII i XVIII wieku. Przedstawiają głównie członków rodziny Fairfax, którzy odziedziczyli zamek w wyniku małżeństwa Catherine Culpeper i Thomasa, 5. Lorda Fairfax, w 1690 roku.

WEEKENDOWE ZACISZE LADY OLIVE BAILLIE 12
Sala Wielka, ok 1900 Portret Catherine, Lady Fairfax, z domu Culpeper, olej na płótnie, ok. 1680 r., przypisywany Willemowi Wissingowi (1656-87) Rycina przedstawiająca pokój frontowy na pierwszym piętrze w domu Sir Paula Pindara, 1810 r., autorstwa Johna Thomasa Smitha

KORYTARZ DLA SŁUŻBY

Przestrzeń „pod schodami” łącząca pomieszczenia dla służby z glorietą. W latach 30. XX wieku z korytarza korzystał personel zatrudniony przez Lady Baillie, od którego oczekiwano dyskrecji i szybkiej odpowiedzi na dźwięk dzwonka.

Na ścianach umieszczono wypowiedzi zaufanego stolarza Lady Baillie, Joe Coopera, który rozpoczął pracę w zamku w Leeds w 1926 roku, oraz specjalisty od wystroju wnętrz o nazwisku Mathews, którego zatrudniono w roku 1927.

Trwające w tym czasie gruntowne prace remontowe na zamku w Leeds wzbudziły zainteresowanie prasy; nad łukiem znajduje się fragment tekstu opublikowanego w „The Daily Sketch” w 1929 roku.

Tymczasowa

LINIA KOLEJOWA

została zbudowana nad fosą zamkową podczas renowacji prowadzonych w latach 20.

WEEKENDOWE ZACISZE LADY OLIVE BAILLIE13

JADALNIA PRYWATNA

Lady Baillie

wykorzystywała Jadalnię Prywatną do organizowania bardziej kameralnych przyjęć. Obsługiwano ją z przyległego pomieszczenia po prawej stronie od wejścia, które w przyszłości zostanie udostępnione zwiedzającym w ramach ścieżki tematycznej „Pod schodami” na zamku w Leeds.

Marzenia Lady Baillie o średniowiecznej rezydencji wiejskiej, wyposażonej jednak w XX-wieczne luksusy, zostały spełnione przez jej pierwszego architekta, Owena Little'a, oraz projektanta, Armanda-Alberta Rateau. W roku 1929 ponad trzy miliony ludzi pozostawało bez pracy, jednak w zamku w Leeds zapotrzebowanie na wykwalifikowanych rzemieślników było duże. Do montażu dębowych belek i układania XVI-wiecznych płytek z terakoty zatrudniono robotników z Francji i Włoch, a także miejscowych pracowników.

WEEKENDOWE ZACISZE LADY OLIVE BAILLIE 14
Jadalnia Prywatna, 1936 r

SALA GIER

Lady Baillie była zapaloną hazardzistką i miłośniczką gier karcianych. Od weekendowych gości zamku w Leeds oczekiwano nie tylko tego, aby dołączyli do gry, ale także by podnosili stawkę, tak aby zadowolić swoją zamożną gospodynię.

Kiedy brytyjski aktor David Niven gościł na zamku w Leeds, podobno wyszedł kiedyś w trakcie wystawnej kolacji, aby zagrać w karty w kwaterze dla służby.

W towarzystwie bliskich przyjaciół Lady Baillie regularnie odwiedzała zagraniczne kasyna, a szczególnie upodobała sobie światowej sławy gry hazardowe dostępne w Monte Carlo, będącym „międzynarodowym synonimem ekstrawaganckiego eksponowania i beztroskiego trwonienia majątku”.

Półokrągły kominek został tu umieszczony przez Lady Baillie podczas prac remontowych, które nadzorowała w latach 1927-1928.

— „Stoły do gry w Monte [Carlo] są zawsze otoczone. Jak na razie Lady Bailey (sic), która porzuciła piękno zamku w Leeds dla rozrywek w Monte [Carlo], budzi największe zainteresowanie wśród miłośników hazardu. Jako jedna z nielicznych gra o naprawdę wysokie stawki i zapewnia widzom atrakcje, dzięki którym mają co oglądać i o czym rozmawiać".

„The Tatler”, środa 16 sierpnia 1933 r.

WEEKENDOWE ZACISZE LADY OLIVE BAILLIE15

ZASADY GRY KANASTA

CO JEST POTRZEBNE

Talia 252 kart

jokery

graczy

WARTOŚCI KART

Jokery = 50 punktów

Asy / dwójki = 20 punktów

Od króla do ósemki = 10 punktów

Od siódemki do czwórki = 5 punktów

Czarne trójki = 5 punktów

PODSTAWY

7 kart do kanasty

Czarne trójki blokują stos kart odkrytych

Dzikie karty zamrażają stos kart odkrytych

Jokery i dwójki to dzikie karty

PUNKTACJA

Meldowanie kart (zgodnie z wartością karty) Karty pozostałe na ręce (ujemne wartości kart) Naturalna kanasta (500) Mieszana kanasta (300)

Czerwone trójki (100 za każdą lub 800 za wszystkie)

Wyłożenie wszystkich kart z ręki (100)

ROZDANIE KART

11 kart dla każdego gracza

PIERWSZE MELDUNKI

Poniżej 1500 = 50 punktów 1500 - 2999 = 90 punktów 3000+ = 120 punktów

WYGRYWA PIERWSZY ZESPÓŁ, KTÓRY ZDOBĘDZIE 5000 PUNKTÓW

Ulubioną grą karcianą Lady Baillie była pochodząca z Hiszpanii kanasta (po hiszpańsku „koszyk”). Jest to gra szybsza od brydża, będąca odmianą popularnej gry w remika. W latach 20. i 30. XX wieku, poza grami w karty i tryktraka, bardzo popularne było także układanie puzzli.

WEEKENDOWE ZACISZE LADY OLIVE BAILLIE 16
4
4

DZIEDZINIEC

Renowacja Gloriety przez Lady

Baillie została zdominowana przez stworzenie drewnianej fasady wzorowanej na stylu z XVI wieku. Fasada wychodziła na centralny dziedziniec, a w jej wnętrzu znajdowały się wspaniałe drewniane schody kręcone.

Centralny dziedziniec Gloriety, datowany na 1278 rok, stanowi najlepszy punkt widokowy, z którego można podziwiać dwudziestowieczną fasadę. Ta zewnętrzna przestrzeń, pełna pachnących roślin i z centralnie usytuowaną fontanną, jest idealnym miejscem do tego, aby usiąść i odpocząć.

WEEKENDOWE ZACISZE LADY OLIVE BAILLIE17
Fasada od strony dziedzińca, zbudowana w latach 1927-30 Szkic Rateau przedstawiający fasadę, ok. 1926 r.

PRYWATNY POKÓJ DO PISANIA

Lady Baillie była zapaloną kolekcjonerką, gustującą w przedmiotach eklektycznych i kosztownych.

Wśród przedmiotów wchodzących w skład jej różnorodnej kolekcji znajduje się XVI-wieczna flamandzka werdiura oraz XVIII-wieczne wazony z Delft, używane tradycyjnie do ekspozycji tulipanów. Lady Baillie uwielbiała kwiaty, które zdobiły pomieszczenia w całym zamku.

Był to prywatny pokój do pisania Lady Baillie, po tym jak Armand-Albert Rateau przerobił go specjalnie do tego celu, instalując obecny sufit w roku 1927. Kominek, który pochodzi z czasów, gdy właścicielem zamku był Henryk VIII, został przeniesiony z sypialni Lady Baillie.

został

KOMINEK tu przeniesiony przez Rateau z sypialni Lady Baillie, chociaż pochodzi z czasów, gdy właścicielem zamku był Henryk VIII.

W każdym rogu kamienia tworzącego kominek wyryte są herby Henryka VIII i jego pierwszej żony, Katarzyny Aragońskiej.

WEEKENDOWE ZACISZE LADY OLIVE BAILLIE 18
Szkic Rateau przedstawiający belki gloriety, ok. 1926 r.

SALON

Ten pokój w samym sercu Gloriety został całkowicie przebudowany przez Armanda-Alberta Rateau w 1927 roku.

przez nie przewody elektryczne. XVI-wieczny rzeźbiony kominek z kamienia z Caen został przywieziony przez Rateau z zamku we Francji.

Zamontowano tu misternie rzeźbione belki sufitowe i wspaniałą hebanową podłogę z podwójnymi łączeniami na jaskółczy ogon, a kunsztownie wykonane kratki w podłodze stanowią część systemu centralnego ogrzewania. Liczne belki wydrążono w środku po to, aby mogły przechodzić

Goście Lady Baillie korzystali z salonu, aby wypić koktajl lub spotkać się po kolacji. Sprężysta podłoga jest przystosowana do tańca, a stałym elementem odbywających się podczas weekendów przyjęć była także muzyka. Goście mogli posłuchać popularnych artystów rozrywkowych, takich jak Rex Evans, który był jednym z najbardziej ulubionych piosenkarzy tamtych czasów i „śpiewał swoje najnowsze piosenki”, według relacji brytyjskiej gazety „The Daily Mail”.

WEEKENDOWE ZACISZE LADY OLIVE BAILLIE19
Renowacja Gloriety, w tym Salonu, 1927 r

Zaproszenie na weekend do zamku w Leeds było czymś bardzo pożądanym, a Lady Baillie, choć znana z bycia wspaniałą gospodynią, była też notorycznie nieuchwytna. Sekretne schody w Salonie, częściowo ukryte za dekoracjami ściennymi, umożliwiały Lady Baillie dyskretne przybycie i wyjście z przyjęcia. Goście wiedzieli, że zobaczą ją być może dopiero w połowie weekendu spędzanego na zamku.

Salon, lata 30. XX wieku

WEEKENDOWE ZACISZE LADY OLIVE BAILLIE 20

SCHODY KRĘTE

Drewniane schody kręte, umożliwiające bezpośrednie przejście między dwoma piętrami Gloriety, zostały zaprojektowane przez Armanda-Alberta Rateau w ramach renowacji w latach 20. XX wieku.

Skręcony słup środkowy został wyrzeźbiony z jednego pnia drzewa i jest zwieńczony postacią śmiejącego się krzyżowca i jego psa. Cała konstrukcja, łącznie z boazerią rzeźbioną w fałdy płótna, została wykonana we Francji i przewieziona do zamku w Leeds, gdzie ją zamontowano.

W latach 30. XX wieku drugi projektant Lady Baillie, Stéphane Boudin, zlecił zamkowemu stolarzowi, Joe Cooperowi, odcięcie postaci krzyżowca. Cooper odmówił i odetchnął z ulgą, gdy Lady Baillie zażądała, aby krzyżowiec pozostał na miejscu.

WEEKENDOWE ZACISZE LADY OLIVE BAILLIE21
Śmiejący się krzyżowiec
WEEKENDOWE ZACISZE LADY OLIVE BAILLIE 22
Montaż schodów krętych na zamku
w
Leeds,
1927-8

PRYWATNY BUDUAR LADY BAILLIE

Od roku 1931 pokój ten służył jako sypialnia trzeciego męża Lady Baillie, Sir Adriana Baillie. Po ich rozwodzie pokój został zaprojektowany na nowo i miał być ostatnim zleceniem Stéphane'a Boudina na zamku w Leeds. W latach 60. został oddany do użytku jako prywatny buduar Lady Baillie.

Lady Baillie nadzorowała stąd zarządzanie posiadłością, odbywając codzienne spotkania ze swoim zarządcą ziemskim oraz opiekunem egzotycznych ptaków mieszkających w wolierach. Często spacerowała po terenie posiadłości ze swoimi dogami niemieckimi, Bootsem i Dannym, i podziwiała czarne łabędzie w zamkowej fosie. Lady Baillie uwielbiała psy i ptaki, a za filmami przepadała zaś do tego stopnia, że kazała wybudować kino na terenie posiadłości.

Chociaż zgromadziła wiele zabytkowych mebli, kupowała również współczesne przedmioty do wyposażenia zamku. Pokryta skórą rekina toaletka znajdująca się w tym pokoju została wykonana w latach 30. przez paryską firmę Frank and Co. Dominującymi elementami pomieszczenia są dwa imponujące portrety kobiece z kolekcji Lady Baillie: obraz przedstawiający jej matkę, Pauline Whitney (1874-1916) oraz portret tancerki i aktorki Loli Montez (1821-61), kochanki króla Ludwika I Bawarskiego.

WEEKENDOWE ZACISZE LADY OLIVE BAILLIE23
Portret Pauline Whitney, olej na płótnie, 1909 r., autorstwa Marka Milbanke’a Portret Loli Montez, olej na płótnie, ok. 1845 r., autorstwa Julesa Laure’a

SYPIALNIA LADY BAILLIE

Stéphane Boudin stworzył ten pokój w roku 1936 w ramach pierwszego zlecenia otrzymanego od Lady Baillie i jest to bez wątpienia jego największe arcydzieło na zamku w Leeds.

Pomieszczenie jest urządzone w stylu francuskiej regencji (1715-1723) i łączy XVIII-wieczną boazerię z nową boazerią, postarzoną w innowacyjny sposób tak, aby pasowała do całości. Nie szczędzono wydatków, aby stworzyć intymną kobiecą przestrzeń.

Lady Baillie i Boudin nawiązali bardzo bliską relację jako klientka i jej projektant. Ich współpraca rozpoczęła się w roku 1935, wkrótce po tym, jak się poznali. Boudin wysyłał swoje projekty z paryskiej pracowni do zatwierdzenia przez Lady Baillie, która przed odesłaniem mu projektów nanosiła na nie adnotacje w języku francuskim. Wszystko zostało wykonane zgodnie z jej życzeniami; łóżko z półbaldachimem ma nawet wbudowane lampki do czytania.

Wśród przedmiotów należących do Lady Baillie jest wykonany na zamówienie kuferek na przybory toaletowe, z którym podróżowała między swoimi trzema domami lub na wakacje. Zawiera on wszystko, czego dama należąca do śmietanki towarzyskiej może potrzebować podczas swojej toalety, kunsztownie wykonane z jedwabiu, krokodylej skóry i złota. Na większości przedmiotów w walizce widnieją jej inicjały, wysadzane drobnymi kamieniami szlachetnymi.

WEEKENDOWE ZACISZE LADY OLIVE BAILLIE 24
Kuferek na przybory toaletowe Lady Baillie

GARDEROBA I ŁAZIENKA

LADY BAILLIE

Pełna przepychu garderoba została zaprojektowana w stylu Ludwika XVI (1774-1793) przez pierwszego projektanta Lady Baillie, Armanda-Alberta Rateau, pod koniec lat 20. XX wieku.

W szafkach i szafach zastosowano najnowszą w tamtym okresie technologię, taką jak wbudowane oświetlenie. Łazienka jest najbardziej luksusowa w całym zamku. Jej ściany wyłożone są rosyjskim onyksem, co świadczy nie tylko o niezwykłym luksusie wnętrz zamku, ale także o niezwykle wyszukanych rytuałach związanych z kąpielą i ubieraniem się, których przestrzegały kobiety z wyższych sfer w latach dwudziestych XX wieku.

Lady Baillie posiadała imponującą kolekcję sukien, wśród których znajdowały się kreacje wykonane przez dworzan z Saville Row, takich jak Hardy Amies (1909-2003), królewski krawiec królowej Elżbiety II. Zachowały się niektóre z rachunków za suknie Lady Baillie, z których można dowiedzieć się, jakie style i kolory wybierała; miały one stanowić idealne dopełnienie jej „szczupłej, smukłej sylwetki i oczu w kolorze przydymionego turkusu”.

Za boazerią ukryte są prywatne schody kręte, prowadzące do Salonu na niższym piętrze. Lady Baillie, nieuchwytna gospodyni, korzystała z nich jako bezpośredniej drogi do swojego prywatnego apartamentu.

WEEKENDOWE ZACISZE LADY OLIVE BAILLIE25

POKÓJ RODZINY BAILLIE

W roku 1927 pokój ten pełnił rolę buduaru Lady Baillie, zgodnie z projektem Alberta-Armanda Rateau. Zainstalował on teatralne, złocone i malowane listwy i pilastry, które stanowią obramowanie chińskich paneli tapetowych, oraz duże lustra w każdym końcu pokoju.

Pokój przekształcono później w sypialnię dla jedynego syna Lady Baillie, Gawaine'a. Z wcześniejszych historycznych planów zachowało się bardzo niewiele, a obecnie pomieszczenie to jest wykorzystywane do celów wystawy czasowej, obrazującej zamiłowanie Lady Baillie do ptaków i świata przyrody. W niemal każdym pomieszczeniu zamku znajdują się obrazy lub wizerunki ptaków w takiej czy innej formie.

Umieszczone w gablocie „Rajskie ptaki” to jedyny przykład taksydermii w kolekcjii Lady Baillie. Podobno zostały jej podarowane, tożsamość darczyńcy i okazja pozostają jednak tajemnicą. John Money, zarządca ziemski Lady Baillie, stwierdził: „„Ptaki” stały się nieodłączną częścią życia Lady Baillie, a w zasadzie częścią całego życia zamku w Leeds.”

WEEKENDOWE ZACISZE LADY OLIVE BAILLIE 26

SYPIALNIA ŻÓŁTA

Od roku 1926 zamek w Leeds stanowił bezpieczną przystań dla ludzi bogatych i sławnych. Do wszystkich sypialni gościnnych przylegały marmurowe łazienki, co w tamtych czasach stanowiło innowację w większości wiejskich rezydencji.

Goście przyjeżdżający

na weekend oddawali się grze w tenisa, łowili ryby i grali w krokieta na zamkowych trawnikach. Stajnie w Wartowni zostały przekształcone w kort do squasha, a w roku 1937 w ogrodzie Wieży Panieńskiej wybudowano odkryty basen.

Był to pierwszy prywatny basen w Anglii, wyposażony w urządzenie do wytwarzania fal. Lady Baillie była wielką fanką kina; często zapraszała na weekendy aktorów i dramatopisarzy, między innymi Davida Nivena i Noela Cowarda.

WEEKENDOWE ZACISZE LADY OLIVE BAILLIE27
Lady Baillie na zdjęciu z młotkiem do krokieta, lata 30. XX wieku

KORYTARZ W MOSTKU GÓRNYM

Wśród gości weekendowych korzystających z gościnności Lady Baillie w zamku w Leeds w latach 20. i 30. XX wieku byli Edward VIII i Wallis Simpson, John F. Kennedy, Winston Churchill i Charlie Chaplin.

Na portretach (od lewej do prawej) są: brytyjska pisarka Daphne Du Maurier, Charlie Chaplin, należąca do brytyjskiej śmietanki towarzyskiej Margaret Campbell, księżna Argyll, Douglas Fairbanks Junior oraz Errol Flynn.

Cytat na ścianie pochodzi z dzienników Henry'ego „Chipsa” Channona (18971958), częstego gościa Lady Baillie podczas II wojny światowej. Ten fragment pochodzi z sierpnia 1943 roku, gdy wojna wciąż siała zniszczenie w Europie.

SCHODY prowadzą do głównych pomieszczeń reprezentacyjnych na parterze.

WEEKENDOWE ZACISZE LADY OLIVE BAILLIE 28

SALA WEWNĘTRZNA I SCHODY

W latach 30. XX wieku przebudowano Salę Wewnętrzną, aby podkreślić przestrzeń architektoniczną i wzmocnić koncepcję średniowiecznego zamku. Na fotografiach z tego okresu widać salę bez obrazów i mebli, dzięki czemu wyraźniejsze są czyste linie schodów i łuków.

Dziś prezentowane są w niej liczne obrazy i gobeliny z kolekcji Lady Baillie. Na ścianie można zobaczyć jedyny w kolekcji obraz przedstawiający Lady Baillie.

Sala Wewnętrzna, lata 30. XX wieku

Na obrazie namalowanym przez francuskiego artystę Etienne'a Drian'a Lady Baillie siedzi na stole, a po obu jej stronach siedzą jej córki, Susan i Pauline. Za nimi znajduje się okno bawialni Thorpe Hall, które jest naprzeciwko obrazu. Lady Baillie, nałogowa palaczka z zamiłowaniem do tureckich papierosów o intensywnym zapachu, jest przedstawiona z papierosem w lewej ręce.

WEEKENDOWE ZACISZE LADY OLIVE BAILLIE29
Portret grupowy: Portret Lady Baillie z córkami Su san i Pauline, olej na płótnie, 1947-8 r., autorstwa Etienne'a Driana.

BAWIALNIA ŻÓŁTA

Kiedy w roku 1927 Amand-Albert Rateau przerobił to pomieszczenie na salę obiadową, zostało ono wyłożone boazerią z dębu szarego. Nieco ponad 10 lat później pokój ten został ponownie przebudowany przez Stéphane'a Boudina i stał się jednym z głównych pomieszczeń reprezentacyjnych Lady Baillie na zamku.

Zaprojektował on wykończone frędzlami draperie, które biegną wokół pokoju tuż pod gzymsem i wspornikami podtrzymującymi chińską porcelanę w stylu famille-rose.

Oba okna zostały wtedy obniżone, aby mogły służyć jako drzwi prowadzące na niewielki taras wychodzący na trawnik. Od 1945 roku pokój ten pełnił funkcję bawialni.

W 1938 roku Boudin wstawił obecny kominek w stylu palladiańskim i pokrył ściany szlachetnym złotym jedwabiem.

Obraz nad kominkiem jest jednym z serii obrazów zainspirowanych postacią Poliszynela z commedii dell'arte, będącego pierwowzorem brytyjskiego Mr Puncha. Obraz jest autorstwa weneckiego artysty Giovanniego Battisty Tiepolo (1696-1770) i został zakupiony przez Lady Baillie w 1955 roku. Podobno przez wiele lat śledziła losy tego konkretnego obrazu, zanim w końcu nadarzyła się okazja, aby mogła go zakupić.

Kuchnia Poliszynela, olej na płótnie, XVIII wiek, autorstwa Giambattisty Tiepolo (starszego)

W niedzielę 12 lipca 1936 roku Lady Baillie przyjmowała w tym pokoju królową wdowę Marię Koburg (1875-1938) i jej rodzinę. Menu obiadowe przygotowane na tę okazję zachowało się w zamkowym archiwum.

WEEKENDOWE ZACISZE LADY OLIVE BAILLIE 30

BAWIALNIA THORPE HALL

W latach 20. XX wieku, w związku z obowiązkiem płacenia podatku od spadków i śmiercią wielu spadkobierców w czasie I wojny światowej, wiele wiejskich rezydencji i ich wyposażenie zostało sprzedanych, a niekiedy nawet zburzonych. Niektórzy właściciele wiejskich rezydencji po prostu wzywali firmy zajmujące się odzyskiwaniem materiałów budowlanych i architektonicznych, aby zabrały z nich oryginalne elementy wystroju.

Sosnowa boazeria i kominek, które znajdują się w tym pokoju, pochodzą z 1653 roku i pierwotnie należały do wystroju Wielkiego Salonu zabytkowej rezydencji Thorpe Hall w Peterborough. Kiedy boazeria została przywieziona do zamku w roku 1927, była pomalowana na zielono. Farbę usunięto, a panele złożono na nowo jak ogromnej wielkości układankę – trzeba było dopasować do siebie tysiące elementów. Aby umożliwić położenie wszystkich paneli, konieczne było obniżenie sufitu w pomieszczeniu. Przy wykuszu na końcu pokoju wycięto w ścianie nowe drzwi prowadzące do Bawialni Żółtej.

Porcelanowe ptaki na ścianach i lakierowane parawany pochodzą z Chin i są datowane na XVII wiek. Zostały one zakupione przez Lady Baillie, która darzyła chińską sztukę dekoracyjną niegasnącym uwielbieniem.

WEEKENDOWE ZACISZE LADY OLIVE BAILLIE31
Thorpe Hall w Peterborough Bawialnia Thorpe Hall, 1936 r

nadzieję, że podobała się Państwu wizyta na zamku w Leeds. Zapraszamy do odwiedzenia nas ponownie!

WEEKENDOWE ZACISZE LADY OLIVE BAILLIE 32 PROSIMY O WYJŚCIE PRZEZ SALĘ WEWNĘTRZNĄ I FRONTOWĄ. Mamy
WEEKENDOWE ZACISZE LADY OLIVE BAILLIE1

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.