Submergence สู่ห้วงอรรณพ เจ.เอ็ม เล็ดการ์ด เขียน นรา สุภัคโรจน์ แปล Copyrights for Submergence ©2011 by J.M.Ledgard Copyright Arranged with Aiken Alexander Associates Limited 11 - 21 Cavaye Place London SW10 9PT, United Kingdom Through Silkroad Publisher Agency 32/2 Sukhumvit 31 Road, Klongton North, Wattana, Bangkok 10110, Thailand First published in Thailand 2017 by Legend Books Publishing Co.,Ltd Thai Translation Copyright © 2017 by Nara Suphakharote
พิมพ์ครั้งที่หนึ่ง มีนาคม 2560 ราคา 250 บาท หมวด วรรณกรรมแปล
ข้อมูลทางบรรณานุกรมของสำ�นักหอสมุดแห่งชาติ National Library of Thailand Cataloging in Publication Data เล็ดการ์ด, เจ.เอ็ม. สู่ห้วงอรรณพ.-- ขอนแก่น : เลเจ้นด์ บุ๊คส์, 2560 256 หน้า. (วรรณกรรมแปล) 1. นวนิยายอังกฤษ. I. นรา สุภุคโรจน์, ผู้เแปล. II. ชื่อเรื่อง. 813.54 ISBN 978-616-8093-00-9
บรรณาธิการบริหาร: เทพพิคฑูนญ์ เลิศฤทธิ์ธนะกุล, วิมล เลิศฤทธิ์ธนะกุล, บุญ หลวงจันทร์
บรรณาธิการและที่ปรึกษากฏหมาย: ศุภฤกษ์ เทิงสูงเนิน บรรณาธิการฝ่ายผลิต: ศิริธาดา กองภา จัดรูปเล่มและพิสูจน์อักษร: ฤกษ์ ศุภศิริ
จัดพิมพ์โดย บริษัท สำ�นักพิมพ์ เลเจนด์ บุ๊คส์ จำ�กัด ในเครือ บริษัท สำ�นักพิมพ์ เลเจนด์ บุ๊คส์ จำ�กัด ที่อยู:่ 103 หมู่ 3 ตำ�บลนาหว้า อำ�เภอภูเวียง จังหวัดขอนแก่น 40150 สถานที่ติดต่อ: 3/29 คอนโด เดอะคิทท์ พลัส ซอยนวนมินทร์ 163 แขวงนวลจันทร์ เขตบึงกุ่ม กรุงเทพฯ 10230 โทรศัพท์ 08 - 1051 - 9137, 09 - 0595 - 3027 Email : Legendbooks.publishing@gmail.com Facebook : www.facebook.com/legendbooks publishing พิมพ์ที่ ห้างหุ้นส่วนจำ�กัด เรือนแก้วการพิมพ์ 947 ถนนอรุณอมรินทร์ แขวงศิริราช แขตบางกอกน้อย กรุงเทพฯ 10700 โทรศัพท์ 0 - 2411 - 1523 โทรสาร 0 - 2866 - 3248 จัดจำ�หน่ายทั่วประเทศโดย บริษัท อมรินทร์ บุ๊คส์ เซ็นเตอร์ จำ�กัด 108 หมู่ 2 ถนนบางกรวย-จงถนอม ตำ�บลมหาสวัสดิ์ อำ�เภอบางกรวย จังหวัดนนทบุรี 11130 โทรศัพท์ 0 - 2423 - 9999 โทรสาร 0 - 2449 - 9560
ปี 2012 ...เขาอยู่ในห้องน�้ำของบ้านที่ยังสร้างไม่เสร็จใน โซมาเลีย ก�ำแพงด้านหนึ่งมีรูเจาะไว้ส�ำหรับต่อท่อน�้ำเข้ามา พื้นลาดลง ไปฟากหนึ่ง เพื่อให้น�้ำสบู่ไหลจากร่องน�้ำตรงที่อาบน�้ำออกไปนอกบ้าน วันใดวันหนึ่งในอนาคตคงมีการติดฝักบัว วันใดวันหนึ่งในอนาคต สถาน ที่นี้อาจจะกลายเป็นที่ไม่สลักส�ำคัญ ทว่าไม่ใช่ส�ำหรับเขาแน่ ส�ำหรับเขา มันเป็นสถานที่ที่มืดมิดอย่างยิ่งและเขาไม่มีวันลืมเลย เขาพยายามขดตัวอยู่ตรงบริเวณมุมห้อง ซึ่งกลิ่นและสิ่งมีชีวิตที่ ไม่พึงปรารถนาย่างกรายเข้ามาน้อยที่สุด พื้นห้องเป็นคอนกรีตหยาบ เกา เพียงเบาๆ ก็หลุดเป็นผง เขาฉี่และอึลงในหลุมซึ่งมีกระดาษแข็งแผ่นหนึ่ง ปิดไว้ แม้จะระมัดระวังเต็มที่ แต่อึและฉี่ก็ยังกระเด็นใส่แผ่นกระดาษแข็ง เป็นคราบ แมลงวันและแมลงอื่นๆ ตอมหึ่ง ร่องน�้ำนั้นมีอ�ำนาจเหนือทุกอย่างในห้อง แม้จะพยายามไม่สนใจ แต่มันก็ยังดึงดันดึงดูดเขาไว้ ถึงจะเป็นแค่ร่องตื้นๆ ที่ลาดลงเล็กน้อย เท่านั้น...น้อยนิดเดียว...แต่มันก็ยังทอดออกสู่แสงสว่าง.... เขาเห็นภาพตัวเองถูกยิงเจาะกะโหลก ค่อยๆ ทรุดล้มลง เท้าข้าง หนึง่ เตะแผ่นกระดาษแข็งปลิวออกจากรู ขาสองข้างห้อยอยูเ่ หนือสิง่ ปฏิกลู อกและหัวพาดอยู่บนร่อง เลือดที่ไหลไปตามร่องเริ่มจับแข็งเป็นวุ้น สู่ห้วงอรรณพ
9
ที่นี่คือ สติกส์...แม่น�้ำซึ่งกั้นระหว่างโลกกับนรก โลกข้างนอกคือไฟ เขา คิดว่าเมืองคิสมาโยคงหมุนเข้าไปใกล้ดวงอาทิตย์เกินไป รูที่เจาะไว้ส�ำหรับใส่ท่อน�้ำสว่างจ้าอยู่ในหัวของเขา เขายื่นแขน ข้างหนึ่งออกไปนอกรู และคาไว้อย่างนั้นจนผิวเริ่มไหม้ แล้วจึงสลับแขน อีกข้างยื่นออกไป มี ค นเอาอาหารมาวางให้ ทุ ก เช้ า บางครั้ ง มั น โดนคราบบน กระดาษแข็ง เขาใช้นิ้วโป้งบิผลไม้ออก ข้างในมีไข่แมลงสีมอๆ ยุ่บยั่บ เขา เอามันไปที่รูท่อ เห็นหนอนตัวหนึ่งก�ำลังเจาะออกจากไข่ แล้วค่อยๆ กระ ดึ๊บกระดึ๊บขึ้นมาบนนิ้วชี้ มันมีสีขาว จมูกน้อยๆ ที่ยื่นออกมาเป็นสีด�ำ ท�ำให้เขานึกถึงผ้าโพกหัวลายหมากรุกสีขาวด�ำของพวกนักรบญิฮาด เขา หยิบหนอนขึ้นมาใส่ปากและเคี้ยว ความรู้สึกของการถูกกักขังจะรุนแรงมากในตอนเช้า เสียงมหาสมุทร อินเดียที่อยู่ใกล้ๆ ท�ำให้เขาคิดถึงการไปท�ำงานหรือพักผ่อนช่วงวันหยุดที่ ชายทะเลในเคนยา คิดถึงการตื่นเช้าขึ้นในโรงแรมโบราณ โถสุขภัณฑ์ที่ มีรอยบิ่น เครื่องปรับอากาศมีน�้ำหยดติ๋งๆ การว่ายน�้ำท่าผีเสื้อในสระที่มี น�้ำอุ่นๆ จนกระทั่งยกแขนไม่ขึ้น การวิ่งออกก�ำลังกายไปตามชายหาดหน้า โรงแรม ผ่านกลุ่มเด็กหนุ่มร่างเพรียว ไปสุดตรงโขดหิน นอนลอยตัวเล่น ในน�้ำตื้นๆ ที่นั่นครู่หนึ่ง แล้วจึงเดินกลับโรงแรมช้าๆ สบายๆ ...คิดถึงความ สุขในยามรุ่งสางในเมืองร้อน ลมสงัด ใบปาล์มสงบนิ่งไม่ไหวติง ฝูงนก นางนวลลอยตัวนิง่ อยูใ่ นอากาศ เขายังคงนัง่ อยูท่ มี่ มุ เดิม...คิดถึงน�ำ้ เย็นเฉียบ จากฝักบัวหลังกลับจากวิ่ง คิดถึงการหยิบเสื้อเชิ้ตผ้าลินินรีดเรียบออกจาก ตู้ หยิบเศษสตางค์ออกมาจ่ายค่าหนังสือพิมพ์ เดลี่ เนชัน่ และ สแตนดาร์ด ให้กับหัวหน้าพนักงานยกกระเป๋า แล้วนั่งลงที่ระเบียงกับอาหารเช้า อัน มีมะละกอ ไข่กวน ขนมปังปิ้ง และชาเคนยา 10
เจ. เอ็ม. เล็ดการ์ด
เหงื่อซึมผ่านเสื้อยืดที่พวกนั้นให้เขา บนเสื้อพิมพ์ค�ำว่า “บิ๊กกี้ เบอร์เกอร์” เสือ้ เหีย่ วลีบติดตัวจากความชืน้ ของเหงือ่ คราบไขมันและสิง่ สกปรก เขาใช้นวิ้ ขีดเขีย่ พืน้ ซีเมนต์ วาดรูป เขียนอะไรยุกยิก แล้วเปลีย่ นมาขีดเขียน บนเนื้อตัวตนเอง คืนหนึ่ง หนูตัวหนึ่งวิ่งเข้ามาทางรู แล้วหยุดกึกเมื่อได้ยินเสียง หายใจของเขาดังมาจากมุมห้อง มันยืนตัวมันเลื่อมอยู่บนกระดาษแข็ง ส่ง เสียงหายใจเบาๆ แล้ววิ่งจู๊ดกลับออกไปสู่โลกภายนอก อีกคืน ล�ำแสงสีเงินของดวงจันทร์สอ่ งเข้ามาตรงรูทอ่ ท�ำให้นกึ ถึง คืนหนึ่งในฤดูหนาวที่เขาล้มตัวลงนอนในป่าที่แสนสงบ บริสุทธิ์ สะอาด ตอนนั้นเป็นช่วงฝึกทหารของอังกฤษที่ฟินน์มาร์ค เขานอนมองท้องฟ้า เบื้องบน ผ่านกิ่งก้านของต้นสปรูซ เห็นดวงจันทร์ลอยอยู่เบื้องบน หิมะ ส่งเสียงกรอบแกรบอยู่ใต้ตัว ความทรงจ�ำนั้นชัดเจนจนท�ำให้เขาเชื่อว่า สามารถปีนต้นสปรูซหนีออกไปได้ เพียงแต่มลี มสักหน่อยในห้อง ต้นสปรูซ อาจโน้มลง ท�ำให้หิมะร่วงลงมาบ้าง คืนใดที่ไม่มีดวงจันทร์ เขาจะจมลงสู่ความมืดมิดที่แดนนีได้เห็น เวลาลงไปส�ำรวจใต้น�้ำลึก ในคืนเหล่านั้น เขาจะลุกขึ้นยืนท่ามกลางความ มืด ยกมือหนึ่งยันก�ำแพง อีกมือช่วยตัวเอง เขาไม่ได้คิดถึงเธอในระหว่าง นัน้ แค่ท�ำไปเหมือนเครือ่ งจักร จดจ่ออยูก่ บั สัมผัส ไม่มใี บหน้าหรือร่างกาย เสียง หรือกลิ่น แค่อยากท�ำให้ห้องนั้นมีมลทินเท่านั้น
หัวใจส�ำคัญของเรือ่ งก็คอื ยังมีโลกอีกโลกหนึง่ ภายในโลกของเรา ทว่าเรา ยังคงต้องอยู่ในโลกนี้ต่อไป จนกว่าไฟของอีกโลกท�ำให้พื้นสมุทร ร้อนกรุ่น สู่ห้วงอรรณพ
11
ในบรรดาห้องมืดทั้งหมด กะอ์บะฮ์ ในนครเมกกะคือห้องที่จะ ท�ำให้คุณครุ่นคิดถึงอากาศในห้องมากที่สุด สิ่งก่อสร้างนี้มีความสูง 13 เมตร ความกว้างและความยาว 11 คูณ 13 เมตร กะอ์บะฮ์ซึ่งแปลว่า ลูกบาศก์ มีมาก่อนศาสนาอิสลาม ต�ำนานบอกว่าอับราฮัมได้สร้างขึ้นโดย ยึดกับจุดหลักสี่จุดบนเข็มทิศ มี อัลฮยา อัล อัสวัต หรือหินด�ำฝังอยู่ที่มุม หนึ่ง ซึ่งเหล่าผู้แสวงบุญปรารถนาจะได้จุมพิต ขณะเดินวนทวนเข็มนาฬิกา ไปรอบๆ ก�ำแพงด้านในของกะอ์บะฮ์จารึกค�ำสอนจากคัมภีร์กุรอ่าน มี การช�ำระล้างด้วยน�้ำหอม ภายในมีเทวรูปประดิษฐานมานานนับร้อย... หรืออาจจะนับพันปี เทวรูปแต่ละองค์แทนแต่ละวันในหนึง่ ปี บ้างมีใบหน้า อ่อนโยน บ้างแข็งกร้าว เทวรูปทั้งหมดถูกทุบท�ำลายทิ้งในสมัยของนบีมูฮัมหมัด คุณค่าที่แท้จริงของทองค�ำก็คือ ความหนาแน่นของมัน ตรงกันข้ามกับ ความว่างเปล่าภายในกะอ์บะฮ์ ซึ่งเสียงสวดมนต์ของเหล่ามุสลิมทั่วโลก พุ่งตรงเข้ามา ด้วยเหตุนี้จึงเป็นไปได้ว่ามันน่าจะเป็นจุดสะท้อนเสียง มากกว่าจุดใดๆ ในพื้นพิภพ อย่างไรก็ตาม เราไม่อาจวิเคราะห์หินด�ำในรูปแบบนี้ได้ ด้วยว่า มันได้สึกกร่อนจากการถูกประทับจูบและแตกออกเป็นชิ้นเล็กชิ้นน้อยเมื่อ นานมาแล้ว ต้องรัดรวมกันไว้ด้วยลวดเงินแล้วท�ำกรอบเงินล้อมไว้อีกที มีการอ้างว่าหินด�ำคือวัตถุที่ทรงคุณค่าที่สุดในโลก ทว่ามันไม่ได้หนัก วิเคราะห์กันว่ามันคือทรายในทะเลทรายซึ่งหลอมละลายลงเมื่ออุกกาบาต พุ่งตกลงมาในทะเลทรายเมื่อนานมาแล้ว ในเนื้อหินมีทั้งเหล็ก นิเกิล และ 12
เจ. เอ็ม. เล็ดการ์ด
มวลสารของดวงดาว ภายในมีโพรงสีออกขาว-เหลืองมากมาย ท�ำให้มัน ไม่มีวันจมน�้ำ ชาวมุสลิมเชื่อว่ามันเป็นสีขาวตอนที่องค์อัลเลาะห์ประทาน ให้ กั บ อดั ม และอี ฟ ทว่ า หลั ง จากนั้ น ความบาปได้ ท�ำให้ มั น มั ว หมอง นอกจากนี้ยังได้สูญหายไปเมื่อครั้งน�้ำท่วมโลกในสมัยของโนอาห์ จน กระทั่งมีผู้พบมันลอยเท้งเต้งในน�้ำ ใต้พนื้ มัสยิดศักดิส์ ทิ ธิใ์ นนครเมกกะทีก่ ะอ์บะฮ์ตงั้ อยูน่ นั้ เป็นถ�ำ้ น้อยใหญ่ เหมือนรวงผึ้งจากลาวาภูเขาไฟ ในถ�้ำเหล่านี้นี่เองที่กลุ่มมุสลิมหัวรุนแรง ที่บุกเข้ายึดมัสยิดในปี 1979 ล่าถอยเข้าไป ชายเหล่านี้เชื่อว่าอิหม่าม มะหดีย์ได้ลงมาเพื่อสถาปนาความดี ความยุติธรรม และสันติสุขก่อนวัน สิ้นโลก และพวกเขาก�ำลังต่อสู้เพื่อท่าน ถ�้ำบางแห่งค่อนข้างลึก บนผนังเต็มไปด้วยจุลชีพ...เราจะพูดถึง เรื่องนี้ในภายหลัง พวกมะหดีย์ต่อสู้อย่างไม่ลดละ จนกระทั่งรัฐบาล ซาอุดอิ าระเบียได้สง่ คอมมานโดชาวฝรัง่ เศส ซึง่ ได้เปลีย่ นมานับถืออิสลาม แล้วเข้าปราบปราม พวกเขาปั๊มควันพิษ โยนระเบิดมือ สาดกระสุน และ จุดไฟเผาถ�้ำ ผู้หญิงของพวกมะหดีย์ซึ่งซ่อนตัวอยู่ใต้พื้นใต้กะอ์บะฮ์ได้ช่วย กันเฉือนท�ำลายใบหน้าของพวกผู้ชายที่เสียชีวิตเพื่อปกปิดตัวตนของพวก เขา หลายคนต่อสู้จนตัวตาย ผู้ท่ียอมจ�ำนนถูกไต่สวนอย่างลับๆ ก่อนจะ โดนตัดหัวต่อหน้าสาธารณชนในสี่เมืองของซาอุดิอาระเบีย
การอยู่ในความมืด ในอากาศร้อนจัด เจ็บป่วยอยู่เสมอ ถูก หนูและแมลงกัดต่อย มีแสงสว่างมาเยือนเพียงครั้งคราว ท�ำให้เขาสับสน สู่ห้วงอรรณพ
13
เขาเริ่มไม่แน่ใจในความเชื่อของตัวเองที่ว่า การตัดคอด้วยขวานในยุค ทิวดอร์ของอังกฤษ กับการตัดคอด้วยดาบโง้งในซาอุดิอาระเบีย และการ จ้วงแทงใบหน้าด้วยกริชในโซมาเลียนัน้ เป็นสิง่ เดียวกัน และเลือดทีพ่ งุ่ ออก มาจะหลอมรวมกัน เขาถูกขังเดีย่ ว แม้พดู ภาษาอาหรับได้ แต่ไม่มลี า่ มแปลเป็นภาษา โซมาเลีย เขาไม่ได้รับอนุญาตให้โทรศัพท์ ไม่มีการพูดถึงค่าไถ่ กลุ่มที่จับ เขามานี้ไม่เหมือนแก๊งโจรสลัดในฮาราเดียร์และโฮเบียว หรือพวกตาลีบัน ที่เขาทั้งเคยท�ำงานด้วยและปราบปรามด้วยในอัฟกานิสถาน ซึ่งยินดีแลก เชลยกับเงิน เขาใช้เวลาที่มีออกก�ำลังกายด้วยการวิ่งอยู่กับที่ ตีลังกายืนกลับ หัว และท�ำรายชื่อหนังสือที่จะโหลดใส่แท็บเล็ตหลังจากที่เป็นอิสระ เขา ชื่อเจมส์ มอร์ ผู้สืบเชื้อสายจากโธมัส มอร์ ...รัฐบุรุษ ทนายความ นัก ปรัชญา องคมนตรีของพระเจ้าเฮนรี่ที่ 8 และผู้ประพันธ์ ยูโทเปีย เขาคง ต้องอ่าน ยูโทเปีย อีกครั้ง เขารวบรวมสิง่ ทีไ่ ด้รหู้ รือคาดเดาเกีย่ วกับกลุม่ ทีจ่ บั เขามา เผือ่ เอา ไว้ให้การกับหน่วยข่าวกรองอังกฤษ หรือที่เรียกกันว่า เลโกแลนด์ จาก ลักษณะของตัวอาคารที่คล้ายตัวต่อเลโก เวลาที่ท�ำงานนี้เขาจะลืมความ ทุกข์ยากทั้งหมด เขาพยายามจดจ�ำหน้าตาของเหล่านักรบญิฮาดซึ่งไม่ใช่ ชาวโซมาเลีย ความช�ำนาญของคนเหล่านั้น และภาษาอาหรับที่พวกเขา พูดกัน คนที่ถูกจับเป็นเชลย บางคนจะลืมชีวิตทั้งหมดก่อนหน้านี้ หรือไม่ก็จะ พักทุกอย่างไว้ เหมือนคนที่นอนป่วยอยู่บนเตียงเป็นเวลานานจะท�ำกัน ส�ำหรับเขา เขารู้สึกเหมือนกับว่าใบหน้าคนบางคนดูปลอดภัยกว่าอีกคน และความทรงจ�ำบางเรื่องส�ำคัญกว่าอีกบางเรื่อง มีรายละเอียดบางอย่าง 14
เจ. เอ็ม. เล็ดการ์ด
ทีเ่ ป็นส่วนตัวจนเขาไม่สามารถนึกถึง แต่กม็ ที คี่ อยหลอกหลอนสลัดไม่หลุด จิตใต้ส�ำนึกของเขาพยายามท�ำความเข้าใจกับเรื่องทั้งหมดซึ่งไหลบ่าเข้ามา หมุนเปลี่ยน เวียนวน ลอกออก และสลัดทิ้ง...เหมือนดาวเคราะห์เกิดใหม่ เขาคิดถึงบางสิ่งบางอย่างที่เมื่อก่อนไม่เคยให้ความสนใจ เช่นบริษัทที่เคย โฆษณาสินค้าเป็นบ้าเป็นหลัง แล้วก็หายไป เป็นต้นว่า เกิดอะไรขึ้นกับอั๊ก ฟา บริษัทผลิตฟิล์มที่เคยโด่งดังคู่มากับโกดัก? เขาสงสัยว่าท�ำไมแผงขายของข้างถนนในแอฟริกาถึงไม่เคยผลิต สินค้ายี่ห้อของตัวเอง ท�ำไมเราจึงไม่สามารถซื้อค�ำยกยอจากพ่อค้าในสลัม อย่างที่เราสามารถซื้อหมากฝรั่งหนึ่งแผ่นหรือบุหรี่หนึ่งตัว เช่น เงินหนึ่ง สตางค์สามารถซื้อกระดาษที่มีลายมือเขียนว่า: คุณเป็นคนอ่อนโยน คุณ เป็นคนสวยมาก หรือความส�ำเร็จในอนาคตของคุณจะท�ำให้ความส�ำเร็จ ในอดีตดูกระจอกไปเลย บางครั้งเขาจะนั่งรื้อฟื้นเสียงหรือภาพที่อยู่ในความทรงจ�ำขึ้นมา อีกครั้ง มันท�ำให้เขามีความอดทน... เขาพาตัวกลับไปยังป่าในฤดูหนาวนัน่ อีกครัง้ หายใจออก แล้วมอง ขึ้นไป หิมะโปรยปรายลงมาแล้ว ดนตรีค่อยๆ ดังขึ้น เพลงป็อบ พังค์ บางท่อนของซิมโฟนี แล้วก็แจ๊ส จากนั้นก็มีหนังและรายการโทรทัศน์ รายการกีฬา ลูกตัดสินในเทนนิส การวางทรัยในรักบี้ เขากลายเป็นเครือ่ ง เล่นมัลติมีเดียของตัวเอง แต่ไม่มีอะไรที่เกี่ยวกับเครื่องจักร มันเป็นเรื่อง ชีววิทยาโดยล้วน เส้นประสาทกระตุกตุบๆ ในเลือดสีแดงข้นเหมือนโคลน กวีบางท่อนบางตอนขาดหายไป หนังของเขาไม่ปะติดปะต่อ กะพริบ... กะพริบ แล้ววูบหายไป ล�ำแสงทีล่ อดเข้ามาในรูเลือ่ นไปเรือ่ ยๆ ระหว่างวัน..จากก�ำแพงด้านหนึง่ ไปสู่อีกด้าน เขามองตามไป จะเห็นมันแตะก�ำแพงก็ต่อเมื่อหันหน้าไปดู สู่ห้วงอรรณพ
15
แต่ถ้าหัน ก็จะไม่ได้เห็นตอนมันเข้ามา มันท�ำให้เขาหงุดหงิด มนุษย์ทุก คนมองไปข้างหน้า เดินไปข้างหน้า วิ่งไปข้างหน้า มองออกไปจากดวงตา ที่อยู่ในเบ้า เวลาก็วิ่งไปข้างหน้า วันหนึ่ง..แล้วก็อีกวัน..และอีกวัน บวก กับลบ แดนนีบอกว่า ลบคือสิ่งที่ส�ำคัญน้อยที่สุดในคณิตศาสตร์ เพราะ ว่ามันเป็นการหักออกจากสิ่งที่มีอยู่ เขาโขกด้านหลังของศีรษะกับก�ำแพง มันก็แค่เส้นผม กับหนังที่ หุ้มกระดูกเท่านั้นเอง เขาละสายตาจากยุงที่ก�ำลังเริงระบ�ำในแสงไฟ จับ แผ่นกระดาษแข็งให้เข้าที่ แล้วพึมพ�ำกับตัวเอง ...เพราะความรักและความ เมตตา เราจะไม่ยอมให้ความตายเข้ามาครอบง�ำความคิด... เขาหมอบอยู่ที่มุมห้อง และมองดูขนาดของมัน เมื่อก่อนนี้ เวลามอง ห้องๆ หนึ่ง เขาจะมองตรงเฟอร์นิเจอร์ การตกแต่ง แสงที่สาดเข้ามาทาง หน้าต่างหรือจากหลอดไฟ ทว่าที่นี่ มีแต่ความว่างเปล่ารอบตัว อากาศ มีกลิ่นเหม็น ทั้งอับ ทั้งชื้น เขาก�ำลังจมดิ่งลงสู่ก้นบึ้ง ที่พื้นเต็มไปด้วย อุจจาระ และเพดานห้องคือข้างใต้ของผิวหน้าของท้องทะเลที่เขาไม่เคย รู้จัก
ภาพ The Fall of the Rebel Angels -- การร่วงหล่นของ เหล่าเทวดาขบถ ของปีเตอร์ บรูเกิล ผู้พ่อ แสดงให้เห็นว่าแท้จริงแล้วการ ลบนั้นมีพลัง เมื่อหักลบเทวดาองค์หนึ่งออกไปเรื่อย ๆ สุดท้ายจะเหลือ ปีศาจตนหนึ่ง หากดาวน์โหลดภาพนี้มาดู หรือถ้าจะให้ดีกว่านั้นไปดูใน พิพิธภัณฑ์ รอยัล มิวเซียม ออฟ อาร์ตส์ ในแอนต์เวิร์ป เนเธอร์แลนด์ คุณ 16
เจ. เอ็ม. เล็ดการ์ด
จะเห็นเหล่าเทวดาขบถร่วงหล่นจากสวรรค์ตรงมุมซ้ายบนของภาพมาอยู่ ในนรกตรงมุมขวาล่าง ตอนแรกปีกของเทวดาถูกหักลบออก กลายเป็น ปีกที่ต้อยต�่ำกว่าของค้างคาวและมังกร ขณะที่ร่วงลงสู่พื้นและถูกหักลบ ไปเรื่อย ๆ นั้น เหล่าเทวดาขบถจะกลายสภาพเป็นผีเสื้อราตรี เป็นกบ และ สัตว์ไร้กระดูกสันหลังตัวนิ่มๆ อื่นๆ พวกเขาถูกเหล่าทูตสวรรค์ที่มีหน้า ที่ช�ำระล้างโลกให้สะอาดใช้อาวุธที่มีแสงเรืองรอง ทั้งจักร หอก และดาบ ขับไล่ไปรวมกัน เราจะเห็นว่าเทวดาขบถเหล่านี้เปลี่ยนรูปไปเรื่อยขณะที่ ถูกขับลงไปในทะเลที่มีปากเปิดอ้าเหมือนกับท่อน�้ำทิ้ง สูญเสียขา ปีก และ ความหวังใดๆ ที่จะโผล่ขึ้นจากน�้ำ กลายเป็นปลา ปลาหมึก ไข่กบ ไข่ปลา และเมล็ดพืชที่ไม่เคยถูกน�ำไปเพาะ แม้ขณะอยู่ใต้ทะเล ก็ยังคงถูกหักลบ จากตัวตนเดิมจนไร้รูป ไร้ร่าง ล�ำตัวใสจนมองทะลุได้อยู่ ณ ก้นสมุทร คงจะน่าสนใจไม่น้อยทีเดียว หากเอาภาพนี้ให้พวกนักรบญิฮาด ซึ่งอาจจะไม่เคยได้เห็นภาพที่มีจินตนาการสูงขนาดนี้ดู แล้วดูซิว่าพวกนั้น จะยืนตะลึงหรือปรบมือให้กับเหล่าเทวดาที่เอาหอกทิ่มแทงสิ่งมีชีวิตตัว บวมเป่งเหล่านั้น
เธอขึ้นรถไฟความเร็วสูงทีจีวีจากปารีส แล้วเปลี่ยนเป็นรถไฟ ที่มีตู้โดยสารตู้เดียวทีแ่ ล่นกระฉึกกระฉักโคลงเคลงไปตามรางทีด่ เู หมือนจะ แคบลงในเมืองเล็กๆ ว่าไปแล้วการวิ่งไปแบบนี้กไ็ ม่ได้เลวร้ายนัก มันท�ำให้ เธอไม่สามารถท�ำงานกับแล็ปท็อปได้อีก และตัดสินใจปิดมัน เพื่อเริ่มต้น การพักผ่อนวันหยุดอย่างจริงจัง เธอเหลือบมองไปยังผู้โดยสารร่วมรถ พวกเขาดูเหมือนเมียชาว ประมง และลูกชาวไร่ชาวนาที่ดูแข็งแรงมีสุขภาพดีทั่วไป จากนั้นก็มอง สู่ห้วงอรรณพ
17
ออกไปยังทุง่ นา ในช่วงหนึง่ สัปดาห์กอ่ นคริสต์มาส พืน้ ทีแ่ ถบนีข้ องฝรัง่ เศส หยุดนิ่ง เป็นช่วงเวลาที่ทุกสิ่งมีน�้ำแข็งจับ หิมะแรกที่ปกคลุมผืนดินจับแข็ง ใบไม้ถูกลมพัดร่วงหล่นจากต้นหมดแล้ว สายน�้ำล�ำธารปกคลุมด้วยแผ่น น�้ำแข็งบางๆ น�้ำที่ขังอยู่ในร่องข้างทางจับแข็ง มีโพรงอากาศอยู่ข้างใต้ ราวกับถูกกรงเล็บของสัตว์ที่ก�ำลังตื่นตกใจข้างในตะกุย เธอเห็นความงาม อันเรียบง่ายในทัง้ หมดนี.้ ..และในคณิตศาสตร์ดว้ ย ทันใดนัน้ ทะเลก็ปรากฏ ขึ้นระหว่างภูเขาสองลูกที่มีรูปทรงเหมือนนมสาว เธอยิ้มกับตัวเอง เธอ กลับมาที่นี่เสมอ สถานีที่เธอลงดูเหมือนเป็นแค่ป้ายจอดมากกว่าสถานีรถไฟ เธอ ช่วยหญิงชราคนหนึง่ ลงจากรถไฟ แล้วจึงกลับขึน้ ไปเอากระเป๋าของตัวเอง ชานชาลาค่อยๆ ลาดลงที่ปลายสุดของทั้งสองด้าน ตรงกลางมีที่พักผู้ โดยสารท�ำจากพลาสติก เหมือนที่พักผู้โดยสารตามป้ายรถประจ�ำทาง เธอยืนหลบลมที่นั่น มีตารางเดินรถแปะอยู่ แซมด้วยประกาศของโบสถ์ ของชมรมจักรยาน ประกาศขายตับห่านเขียนด้วยลายมือ ข้างหนึง่ ถูกพวก มือบอนพ่นค�ำคมสี่ประโยค มีสีเดียวกันหมด ทุกอย่างเรียบง่าย ไม่สลับ ซับซ้อน เธอดีใจที่ได้มายืนอยู่ในที่สงบแห่งนี้ ไม่ใช่ในลอนดอนที่อึกทึก วุ่นวาย คนที่รู้จักเธอผิวเผินจะไม่ทราบแน่ชัดว่าศาสตราจารย์แดเนียล หรือ แดนนี ฟลินเดอร์ส เป็นคนชาติใด...หรือว่าเธอเป็นผู้หญิงประเภทที่มี พื้นที่ส�ำหรับความสัมพันธ์ระยะยาวในชีวติ หรือไม่ พวกเขาบอกว่ามีบางสิง่ บางอย่างที่มองเห็นไม่ชัดในตัวแดนนี...บางสิ่งที่แข็ง เป็นริ้ว ที่ว่ามานี้มี ความจริงอยู่บ้าง ไม่ใช่เพียงเพราะว่า คนที่มีเสน่ห์แพรวพราวอย่างเธอจะ เลือกนอนกับใครหรือไม่ตามใจชอบเท่านั้น แต่ยังคิดว่าคู่นอนของเธอเป็น ของประเภทใช้แล้วทิ้ง ไม่ต่างจากคู่เล่นสคว็อช แต่ถ้าจะมองให้กว้าง 18
เจ. เอ็ม. เล็ดการ์ด
กว่านั้นในเรือ่ งที่ว่าเธอเป็นคนชาติใด ก็คงต้องสาธยายว่า..เธอเป็นอาจารย์ ประจ�ำที่อายุน้อยที่สุดของอิมพีเรียล คอลเลจ มหาวิทยาลัยชั้นน�ำใน ลอนดอน เป็ น อาจารย์ พิ เ ศษของอี ที เ อช มหาวิ ท ยาลั ย เลื่ อ งชื่ อ ด้ า น วิทยาศาสตร์ในซูริค ดังนั้น จึงบอกได้เธอคือตัวแทนของคนยุคใหม่ที่ ประสบความส�ำเร็จ และใช้ชีวิตในหลายที่มากจนไม่มีที่ใดที่เรียกว่าบ้าน และสามารถพู ด ต่ อ ไปได้ อี ก ว่ า เพื่ อ นที่ คิ ด ว่ า เธอเป็ น คนไม่ จ ริ ง ใจกั บ มิตรภาพ ก็ไม่ใช่เพื่อนที่แท้จริง เพราะความจริงแล้วความซื่อสัตย์และ จงรักภักดีเป็นคุณสมบัติหนึ่งของเธอ การเดินทางอยู่เสมอของแดนนีไม่ใช่การวิ่งหนีจากอดีต จากวัย เด็กที่ไม่น่าจดจ�ำ เพราะเธอมีอารมณ์ไม่คงเส้นคงวา หรืออะไรท�ำนองนั้น ตรงกันข้าม ความจริงแล้วพ่อแม่ของเธอคือแรงบันดาลใจให้เธอใช้ชีวิต โลดแล่นไม่อยู่กับที่ พ่อของเธอเป็นชาวออสเตรเลีย แม่เป็นชาวมาตินีค ในหมู่เกาะเวสต์อินดีส์ เธอมีน้องชาย และมาจากครอบครัวที่อบอุ่นมี ความสุข เธอเติบโตขึ้นในลอนดอน บนชายหาดเมืองเฟรนช์ริเวียราอัน งดงาม และในซิดนีย์ สถานที่เหล่านี้ล้วนมีส่วนหล่อหลอมให้เธอเป็นเธอ ในส่วนของผิวพรรณ เสื้อผ้าการแต่งตัว นิสัย และกิริยามารยาท นั้น แดนนีได้รับอิทธิพลจากพื้นเพชาวครีโอล* ของมารดา ภาษาเป็นสิ่ง ส�ำคัญส�ำหรับเธอ เธอจะรู้สึกว่าเป็นการทรยศหากเธอให้ความส�ำคัญกับ ภาษาอังกฤษมากกว่าฝรั่งเศส เพียงเพราะมันมีประโยชน์ใช้สอยมากกว่า เธอเป็นนักวิทยาศาสตร์ที่ให้ความส�ำคัญของความเป็นมนุษย์ ผู้ที่นินทาว่าร้ายแดนนีคงไม่เคยเห็นตอนที่เธอท�ำงาน แม้จะอยู่ ไม่เป็นที่เป็นทางเหมือนคนไร้ราก แต่เธอก็ทุ่มเทกับงานอย่างมาก ขณะ ที่หลายคนทุ่มเทกับการหาวิธีน�ำความรู้มาประยุกต์ใช้ในการด�ำรงชีพ แดนนีทุ่มเทกับคณิตศาสตร์แขนงที่เรียกกว่า ชีวคณิตศาสตร์ พูดย่อๆ ก็ คือเธอพยายามที่จะเข้าใจถึงสิ่งมีชีวิตในท้องสมุทรอันมืดมิดซึ่งทวีพันธุ์ได้ * Creole – คนที่เกิดในหมู่เกาะเวสต์อินดีส์ ซึ่งมีบรรพบุรุษเป็นชาวยุโรป สู่ห้วงอรรณพ
19
รวดเร็วอย่างไม่น่าเชื่อ ในขณะที่ด้านบนมนุษย์แพร่พันธุ์เป็นกลุ่มเป็นก้อน ในรูปแบบที่ชาญฉลาดกว่า แต่เกาะกันในกลุ่มที่เล็กกว่าและจริงจังน้อย กว่า เธอยอมรับว่า สิ่งที่เธอต้องการอธิบายนี้ซับซ้อนเกินไปและไม่น่าจะ มีคนสนใจมากนัก ไม่ว่าอะไรก็ตามเธอจะยังไม่คิดถึงเรื่องพวกนี้ที่ชานชาลาแห่งนี้... ในวันแรกของวันหยุดเทศกาลคริสต์มาส ม้าเทียมเกวียนตัวหนึง่ วิง่ เข้ามาในทีจ่ อดรถโรยกรวดเบือ้ งหลังชานชาลา ชายหนุ่มคนขับกระโดดลงมาและโบกมือให้ เธอเดินไปหาเขา เขารับ กระเป๋าจากเธอ ช่วยเธอขึ้นรถ แล้วคลี่ผ้าห่มลงบนตัก ลมหายใจของ เขามีกลิ่นน�้ำนม ใบหน้ามีแผลปรุ เธอจ�ำเขาไม่ได้จากเมื่อปีก่อน “เราจะไปกันช้าๆ นะครับ” เขาบอกพร้อมร้องสั่งม้า “เอาล่ะ ไป เลย” เธอสูดหายใจ อากาศที่นี่สดชื่นกว่า หอมกลิ่นดินกว่า “ดีจังที่ได้ กลับมาอีก” “ถ้าเป็นคนอืน่ เราจะส่งแท็กซีม่ ารับ แต่ส�ำหรับมาดามฟลินเดอร์ส ผู้จัดการบอกว่า ไม่ มาดามต้องชอบรถม้าเทียมเกวียนมากกว่า ดูสิครับ ข้าวของที่ซื้อมายังอยู่ด้านหลังเลย” แดนนีหันไปดู บนเกวียนมีไก่ฟ้า หมูป่า ถ่านหินหลายกระสอบ และพัสดุไปรษณีย์ รถม้าวิ่งออกสู่ถนนใหญ่ ชายหนุ่มจับสายบังเหียนไว้ หลวมๆ เธอคิดว่าน่าจะรู้จักเขาจากปีก่อน แต่จ�ำชื่อไม่ได้ เธอเป็นแขก ประจ�ำของโรงแรมแอตแลนติก เธอจะมาที่นี่หลังจากงานเลี้ยงคริสต์มาส ของคณะทีม่ หาวิทยาลัย และขึน้ ยูโรสตาร์กลับลอนดอนในวันคริสต์มาสอีฟ ฟ้าเริม่ มืดแล้วทัง้ ทีเ่ ลยเวลาอาหารกลางวันไม่นาน ฝนลูกเห็บเริม่ ตก รถเรย์โนลด์เปิดไฟหน้ารถสีเหลืองวิ่งเข้ามาทางพวกเขาแล้วแซงผ่าน 20
เจ. เอ็ม. เล็ดการ์ด
ไป ส่งดินแฉะๆ กระเซ็นกระซ่าน และเธอคิดว่าที่ปัดน�้ำฝนของมันปัดเร็ว ไป รถม้าเลี้ยวลงจากถนนใหญ่ สู่ทางดินที่จับแข็งในทุ่ง ร่องของข้าง ทางเต็มไปด้วยหิมะ หลังจากนั่งกันเงียบๆ มาครู่ใหญ่ รถม้าก็ข้ามถนน เสริมเหล็กสายหนึ่ง ผ่านป้ายชื่อโรงแรม แล้วมุ่งตรงไปเรื่อยๆ มีรั้วล้อม แกะในทุ่งหญ้ากว้างแบบที่อังกฤษอยู่สองข้างทาง มีต้นโอ๊ก และแนว ก�ำแพงหินที่พุ่งตรงเข้าไปในป่าราวกับลูกธนู หมอกลงจัดขึ้นทุกทีจนมอง ไม่เห็นทะเล เธอร้องไชโยเมือ่ ถึงโรงแรม ลงจากรถม้า แล้วรีรออยูค่ รูห่ นึง่ การ ตัดสินใจแรกในวันหยุดเป็นสิง่ ส�ำคัญมาก ทุกอย่างในลอนดอนต้องจ่ายด้วย เงิน ไม่ก็เวลา ในลอนดอนเธอจะแค่อาบน�้ำฝักบัวเท่านั้น...ที่นี่มือกับหน้า ของเธอเริ่มชาด้วยความหนาว แต่เธอตัดสินใจว่าจะไปเดินที่ชายหาดก่อน แล้วค่อยกลับมาเช็คอิน จากนัน้ ก็จะนอนแช่นำ�้ อุน่ เสียหน่อย ไม่ ไม่มกี าร ท�ำงานเด็ดขาด..เธอบอกตัวเอง หลังอาบน�้ำ เธอจะนอนดูหนัง แล้วก็ลง ไปกินมื้อเย็นเร็วหน่อยในห้องอาหารของโรงแรม “ช่วยเอากระเป๋าไปไว้ที่ห้องด้วยนะจ๊ะ ฟิลลิป” เธอจ�ำชื่อเขาได้ แล้ว “ฉันจะไปเดินเล่นสักหน่อย” “จะให้จุดเตาผิงในห้องเลยมั้ยครับ” “จ้ะ ขอบใจมาก และฉันอยากดื่มชาด้วย” เธอมองนาฬิกา “ใน อีกหนึ่งชั่วโมง” “ได้เลยครับ มาดาม เราจะคอยมาดามกลับมา” เธอหยิบผ้าขึน้ พันคอ รูดซิปเสือ้ หนังมันปลาบสีด�ำขึน้ มาถึงคอ แล้วเดิน ข้ามสนามหญ้าไปตรงแนวสนที่มีเพียงไม่กี่ต้น มันดูสวยขึ้นและเปราะบาง กว่าเมื่อปีก่อน จากการเปลี่ยนแปลงของอากาศ พายุ และเกลือที่เกาะอยู่ สู่ห้วงอรรณพ
21
บนยางสน เธอชอบความรู้สึกเมื่อรองเท้าบู๊ตเหยียบลงบนน�้ำแข็งใต้เงาไม้ ไกลออกไปด้านหนึ่ง เนินทรายสีออกเหลืองตั้งตระหง่าน เธอค่อยๆ เดิน ขึ้นไปจนถึงด้านบน และมองออกไปเห็นหาดทรายทอดยาวอยู่เบื้องล่าง เป็นแนวโค้งสีนำ�้ ตาลอ่อน สิง่ ทีเ่ ธอชอบมากคือแผ่นหินสีด�ำทีอ่ ยูต่ รงกลาง เธอวิ่งลงไป แล้วเดินไปตามความยาวของมัน พลางคิดเล่นๆ ว่ามันคือ แท่นบูชา หรือไม่ก็เป็นริมฝีปากของชายหาด ขอบของมันบาดเข้าไปใน รองเท้าบูู๊ตยาง อุ๊ย ลืมไป..เธอบอกตัวเอง จ�ำได้แต่น�้ำที่วนอยู่รอบหิน ลืม นึกถึงความคมของมัน...ลืมนึกถึงเวลาที่มันบาดและค�ำจ�ำกัดความของมัน เธอถอยหลังราวครึ่งก้าว กลับเข้าไปสู่วัยเด็ก แล้วพยายามมอง แอ่งน�้ำเล็กๆ ตามก้อนหินด้วยสายตาของเด็ก เห็นเพียงปลาดาวและปู ไม่พยายามนึกถึงชื่อวิทยาศาสตร์ของพวกมัน ความรู้เรื่องสัตว์ทะเลของ เธอมีมากจนต้องพยายามปิดกั้นรายละเอียดต่างๆ อย่างเช่น ปลิงน�้ำเค็ม สามารถเอี้ยวหัวไปชนหางได้ หรือสีของน�้ำที่บ่งบอกถึงจุลชีพนับไม่ถ้วน ที่อยู่ใต้แอ่งน�้ำแต่ละแอ่ง ทรายที่หาดเหมือนน�้ำตาลเม็ดหยาบ รอยเท้าขณะที่เธอเดินลง ไปในทะเลคือ เดเมอรารา น�้ำตาลทรายแดงในแถบคาริบเบียน น�้ำที่ ชายหาดค่อนข้างขุ่น เต็มไปด้วยกรวด เปลือกหอย และสาหร่ายที่หมุน วนตามกระแสคลื่น พายุคงเพิ่งผ่านไป เธอรู้สึกอยากสัมผัสกับมหาสมุทร แอตแลนติกอีกครั้ง เธอดึงถุงมือออก ย่อตัว แล้ววางมือลงแช่ในนำ�้ เย็นเฉียบจนกระทัง่ ชา ความลึกของมหาสมุทรท�ำให้สมองเริ่มท�ำงาน แต่ ณ ขณะนั้น เธอ บังคับให้ตวั เองมองดูเพียงแอ่งน�ำ้ ทีถ่ กู สายลมล้อ และนกนางนวลทีโ่ บยบิน อยู่ด้านบน เธอมาที่นี่เพื่อดูทะเล ไม่ใช่มหาสมุทร ในห้องโถงของโรงแรม ไฟลุกโพลงในเตาผิง คอมพิวเตอร์โบราณติด 22
เจ. เอ็ม. เล็ดการ์ด
ป้ายสีเหลืองแอปริค็อตตั้งอยู่เฉยๆ หลังโต๊ะท�ำงานราวกับสมบัติล�้ำค่า เตือนให้นึกถึงยุคที่คอมพิวเตอร์มีขนาดใหญ่โตเทอะทะ ไม่ค่อยฉลาด และ เป็นสิ่งที่มีค่ามาก นอกจากนี้ยังแสดงให้เห็นว่าสถานที่แห่งนี้สามารถยืน หยัดและผ่านพ้นการปฏิวัติทางเทคโนโลยีมาได้อย่างไร ลึกเข้าไปในห้อง โถง มีต้นคริสต์มาสต้นใหญ่ ตกแต่งแบบท้องถิ่นด้วยดอกไม้แห้ง เครื่อง ประดับแวววาว และเทียนสีทอง เธอจิบชาร้อนขณะที่พนักงานจัดการกับ เอกสาร เซ็นชื่อในสมุดลงทะเบียนเข้าพักด้วยปากกาหมึกซึม แล้วรับ กุญแจห้องซึ่งท�ำจากทองเหลือง พนักงานถือกระเป๋าน�ำเธอเดินผ่านโถง ห้องนั่งเล่นส�ำหรับคนสูบบุหรี่ ตรงไปยังลิฟต์โบราณ มีค�ำภาษาอังกฤษ ว่า ขึ้น สว่างอยู่เหนือประตูลูกกรง แต่เธอขอเลี่ยงไปขึ้นบันได ห้องชุดของเธออยู่บนชั้นสอง ทางด้านหลังของโรงแรมตามที่ขอ ไว้ ภายในมีห้องนอน และห้องนั่งเล่นที่ประดับด้วย เทอร์โคแมน พรมผ้า ไหมทอมือจากแถบเอเชียกลาง พรมผืนโตนี้อยู่กับโรงแรมมาตั้งแต่สมัย ที่มันเป็นคฤหาสน์ของขุนนางผู้หนึ่ง ในยุคที่ขื่อและคานต้องแช่ในน�้ำนม เป็นเวลาหนึ่งปีเพื่อให้ไม้แข็ง จากห้องมองออกไปเห็นวิวสนามหญ้า แนว ต้นสน และชายหาดถัดออกไป ในตอนกลางคืนอาจเห็นประภาคารด้วย มีโน้ตเขียนด้วยลายมือวางอยู่บนเตียง บอกว่า นี่คือวันอาทิตย์ที่สามก่อน คริสต์มาส และเป็นธรรมเนียมของโรงแรมทีจ่ ะเชิญแขกมาร่วมรับประทาน ซุปล็อบสเตอร์ข้นและอาหารอื่นๆ โดยตักเองจากในครัวฟรี ซุปจะเสิร์ฟ จากโถลายครามไมเซิน เครื่องเคลือบที่มีประวัติเก่าแก่ย้อนไปถึงยุคแรก ของอุตสาหกรรมเซรามิคของยุโรป เครือ่ งใช้บนโต๊ะในห้องอาหารเป็นทอง เธอวางโน้ตลงบนโต๊ะข้างเตียง แล้วถอดเสื้อผ้า อ่างอาบน�้ำของโรงแรมเป็นอ่างแบบโบราณ ค่อนข้างลึก น�้ำมันหอมที่ จัดไว้ให้มีราคาแพงและหอมมาก เธอหลับๆ ตื่นๆ ขณะนอนแช่น�้ำร้อนจัด สู่ห้วงอรรณพ
23
คิดไว้ว่าจะโทรไปหาแม่หลังอาบน�้ำเสร็จ แต่รู้สึกเวียนศีรษะเล็กน้อย และ ผล็อยหลับไปบนเตียงในเสื้อคลุมอาบน�้ำ เธอตื่นขึ้นมาในความมืด เปลวไฟเตาผิงลุกอย่างสม�่ำเสมอ เธอ เปิดไฟ หวีผมให้เข้ารูป แล้วหยิบชุดกระโปรงขึ้นสวม แต่ก่อนจะรูดซิป ก็ เปลี่ยนใจ ถอดกระโปรงออก หยิบกางเกงนอน เสื้อยืด และเสื้อสเว็ตเตอร์ แคชเมียร์ขึ้นสวม แล้วโทรไปที่รูมเซอร์วิส สั่งซุปล็อบสเตอร์ข้น สลัดมัน ฝรั่ง และไวน์ขาวหนึ่งขวดมากินในห้องแทน ทอม แม็กซ์เวลล์ หรือธัมบ์ ผู้ช่วยวิจัยซึ่งเป็นเพื่อนสนิทของเธอด้วย ได้ก็อบปี้หนังไว้ให้หลายเรื่อง เธอเอาแผ่นใส่เครื่องเล่น แล้วนั่งดู โกสต์บัสเตอร์ส – บริษัทก�ำจัดผี ธัมบ์ บอกว่าเธอน่าจะชอบ เพราะมันเกี่ยวกับชาวสุเมเรียน เมื่ออาหารเย็นมา ถึง เธอรินไวน์หนึ่งแก้ว ปิดโทรทัศน์ แล้วเดินออกไปสูบบุหรี่ที่ระเบียง หิมะเริ่มโปรยปรายลงมา
ในชีวติ เร่รอนของเขา บ่อยครัง้ ทีเ่ ขาจะหยุดพักตามทีต่ า่ งๆ เพือ่ รอเหตุการณ์ วัยเด็กของเขาแตกต่างจากตอนนี้มาก ค่อนข้างราบเรียบ เขาโตขึ้นทางภาคเหนือของอังกฤษ ใกล้แม่น�้ำที่ไหลลงสู่ทะเลเหนือ เวลา ที่น�้ำลงต�่ำสุด จะสามารถเดินข้ามไปอีกฟากได้ เด็กๆ มักจะแข่งวัดความ กล้ากัน เพราะเพียงไม่กี่ก้าว น�้ำก็อาจท่วมมิดหัว ครอบครั ว ของเขาอยู ่ ใ นบ้ า นแบบรี เจนซี ที่ โ อ่ อ ่ า ติ ด กั บ ทุ ่ ง สาธารณะ จากห้องนอน สามารถเห็นกังหันลมสีด�ำ ซึ่งใบจะหมุนในวัน ที่ลมแรงที่สุดเท่านั้น พวกเขาเรียกมันว่า กังหันปีศาจ ลานของโบสถ์ใน เมืองเต็มไปด้วยนกนางนวล ลมมีรสเค็มปร่าเมื่อพัดมาจากทางเดนมาร์ก เมื่อไต่ข้ึนไปบนยอดโบสถ์ในฤดูหนาว จะเห็นน�้ำในหนองน�้ำจับแข็ง ไกล 24
เจ. เอ็ม. เล็ดการ์ด
ออกไปเป็นทะเลเหนือที่บ้าคลั่ง ม้าเป็นเพื่อนสนิทของเขา เวลาขี่ม้า เขาไม่รู้สึกเหมือนถูกจ�ำกัด ให้อยู่แค่บนหลังของมัน รู้เพียงว่าจะต้องตะบึงไปข้างหน้า ในวันหยุดสมัย เป็นนักเรียน เขาเคยขี่ม้าข้ามทุ่งไปยังทะเล แล้วขี่เลียบไปตามชายหาด เขาสมัครเป็นทหารก็เพราะม้า แต่สุดท้ายกลับสังกัดหน่วยพลร่ม ไม่ใช่ หน่วยทหารม้า ทว่าเมื่อพยายามนึกถึงกลิ่นและสัมผัสของมันในตอนนี้ กลับนึกไม่ออกเสียที เขาจะรู้สึกยอดมากหากได้ขึ้นไปบนหลังม้าและขี่ไป รอบห้องที่มืดและเหม็นนี้ ...ยอดยิ่งกว่าได้สัมผัสปีกและชายเสื้อของทูต สวรรค์ที่ปรากฏขึ้นตรงหน้าเสียอีก เขาไม่เหมาะกับชีวติ ในบ้าน อพาร์ตเมนต์แคบๆ ของฝรัง่ เศส เตียงนอน เล่นอาบแดดยามบ่าย ที่เขี่ยบุหรี่ราคาแพง และโต๊ะรับแขกที่มีนิตยสาร ปกมันวาวเป็นตั้ง เขามีบ้านหลังงามในเขตมูไธกาของไนโรบี แต่ชอบใช้ ชีวิตในสวนด้านนอก ที่มีขั้นบันไดทอดลงไปสู่ลานที่มีสระว่ายน�้ำ มีโต๊ะ ยาวซึง่ นกกินปลีจะมาพักและบินขึน้ ไปอีกครัง้ เพือ่ มุดเข้าไปหากินในดอกไม้ ทรงระฆังที่ห้อยอยู่ด้านบน มีสนามหญ้าที่ค่อยๆ ลาดลงสู่ช่องเขาแคบๆ เบื้องล่าง เขาปลูกหญ้าป่าไว้ตรงด้านบนของสนาม เพื่อฟังเสียงจิ้งหรีด ในตอนกลางคืน ด้านล่างปลูกไม้โขดชนิดต่างๆ มีใยแมงมุมขนาดใหญ่ และพื้นดินที่ปล่อยว่างไว้ บริเวณนี้ค่อนข้างมืด เขาแทบจะไม่เคยเดินลง มา มีรั้วไฟฟ้าที่จะเกิดประกายไฟขึ้นมาเป็นครั้งคราว นอกรั้วเป็นล�ำธาร ที่พวกโจรไนโรบีจะเดินลุยน�้ำมาตอนกลางคืนพร้อมกรรไกรตัดลวด ท่อน เหล็ก และปืน กลุ่มควันม้วนตัวขึ้นจากป่าทางอีกฝั่งของล�ำธารในเวลา กลางวัน เสียงรถวิ่งไปมาบนถนนธิกา ควันด�ำจากรถมินิบัสที่ชาวไนโรบี โดยสารไปและกลับจากท�ำงานท�ำให้ดอกไม้ดูโดดเด่นขึ้น แต่ก็บอบบาง ขึ้นด้วย...เหมือนกับว่าสวนแห่งนี้สามารถถูกกวาดหายไปในวันเดียว สู่ห้วงอรรณพ
25
ในฤดูฝนเขาจะขับรถจากอัปเปอร์ฮิลล์กลับบ้านค่อนข้างดึก ผ่านชาว บ้านที่เดินกลับจากท�ำงานตัวเปียกโชก ข้ามทุ่งที่เต็มไปด้วยขยะด้านหลัง ย่านธุรกิจส�ำคัญของเมือง เขาขับอ้อมเดือยสีเหลืองบนถนนตรงจุดตรวจ ต�ำรวจถือร่มและไฟฉายราคาถูก น�้ำฝนตกลงเป็นสาย แสงจากไฟฉาย ส่องหน้าเขา ไม่แปลกเลยถ้าจะคิดว่าต�ำรวจอาจทิ้งร่มแล้วหยิบปืนกลขึ้น มาแทน...แต่ว่าพวกเขาจะท�ำอย่างไรกับไฟฉายนั่น? สายฝนเป็นม่านอีกชนิดทีแ่ ยกคนรวยกับคนจนออกจากกัน สลัม ของไนโรบีหยุดนิ่ง ไม่เคลื่อนไหว ในคืนที่ฝนตกหนักและหนาวเหน็บ โคลนกับขยะถูกฝนกวาดเข้าไปใต้ประตูสังกะสี น�้ำในล�ำธารไหลแรง ท่วม ขึ้นมาถึงคอพวกโจร เมื่อกลับถึงบ้าน เขาจะพบว่าแม่บ้านอยู่ดึกเพื่อคอย เขา เขากินอาหารคนเดียวเสมอ จากนั้นจะนั่งดื่มข้างเตาผิง บางครั้งก็ ท�ำงานกับแล็ปท็อปที่โต๊ะท�ำงานข้างหน้าต่าง หรือนอนฟังเพลงที่โซฟา เขาชอบออกไปวิง่ บนถนนซึง่ มีตน้ ศรีตรังเรียงรายสองฟากในตอน เช้าหลังพายุ ผ่านย่านพักอาศัยของชาวชิลี ย่านชาวอาหรับ ย่านชาวดัชท์ เลยไปถึงสนามกอล์ฟมูไธกาที่เจิ่งนองไปด้วยน�้ำ ท�ำให้รองเท้าผ้าใบของ เขาเปียกชุ่ม โคลนกระเด็นเลอะเต็มขา เขาวิ่งข้ามทุ่ง เหมือนกระต่ายกับ หมาล่าเนื้อ เพียงแต่ไม่มีหมาล่าเนื้อ เขาพบว่าแนวพุม่ ไม้ถกู โจรแอบตัดเป็นรูในตอนกลางคืน เป็นการ พบโดยบังเอิญในตอนเช้าวันหนึ่งเมื่อกลับจากวิ่ง มีผ้าขี้ริ้วอยู่ที่รั้วไฟฟ้า ตรงที่พวกมันใช้ไม้กดรั้วลง หลังจากคืนนั้นเขาได้ล็อคประตูตรงระเบียง อยู่สองสามคืน ก่อนที่ยามจะหากิ่งไม้มาปิดรู แล้วฉายไฟส่องไปตรงนั้น ราวกับมันเป็นประตูอีกบาน เช้าวันหนึ่ง เขาเดินออกจากบ้าน และเห็นซากไฮยีนาตัวหนึ่งใน ร่องหน้าประตูทางเข้า มันไม่ได้ถูกรถชน ไม่มีบาดแผลตามตัว ขณะที่ถูก ขังอยู่ในโซมาเลียนี้เองเขาจึงเข้าใจว่า การตายของเจ้าไฮยีนาบอกว่า มัน มาสุดทางแล้ว และก�ำลังหาทางออกหรือไม่ก็ทางเข้า ไนโรบีได้ไล่ล่าเจ้า 26
เจ. เอ็ม. เล็ดการ์ด
ไฮยี น าจนจนมุ ม เหมื อ นกั บ ก�ำแพงที่ บี บ ตั ว เข้ า มาเรื่ อ ยๆ และบดขยี้ ตัวประกอบจนเละในหนังผจญภัยสมัยเก่า
มหาสมุทรแอตแลนติกเป็นมหาสมุทรทีม่ นุษย์ได้ขา้ มและศึกษา มากที่สุด กินพื้นที่หนึ่งในห้าของโลก ผืนดินที่โอบล้อมมันไว้มีขนาดใหญ่ กว่าผืนดินที่โอบรอบมหาสมุทรแปซิฟิก แม้แม่น�้ำแอมะซอน คองโก และ อีกมากมายจะน�ำพาน�้ำจืดไหลลงสู่มหาสมุทรแอตแลนติก แต่มันก็ยังเค็ม กว่ามหา-สมุทรอื่นๆ มันมีความลึกเฉลี่ย 3,926 เมตร มีเหวลึกอยู่ข้าง ใต้ แต่พื้นที่ก้นมหาสมุทรส่วนใหญ่จะเป็นพื้นราบ ร่องเปอร์โตริโก ซึ่งลึก 8,605 เมตร คือหุบเหวที่ลึกที่สุดของแอตแลนติก บริเวณที่โดดเด่นที่สุด คือ เทือกเขามิดแอตแลนติก อันเป็นเทือกเขาใต้น�้ำซึ่งทอดจากทะเล กรีนแลนด์ไปถึงมหาสมุทรแอตแลนติกใต้ สายโทรเลขของการโทรเลข แอตแลนติก เทเลกราฟ ซึง่ วางโดยไซรัส ฟิลด์ในปี 1858 ไม่ได้ท�ำให้ปริมาณ น�้ำในแอตแลนติกลดน้อยลง แต่เสียงและแสงที่ดังและสว่างวาบขึ้นเป็น จังหวะของโทรเลขได้ชว่ ยร่นปริภมู เิ วลาให้แคบลง มหาสมุทรแอตแลนติก ได้กลายเปลี่ยนจากท้องน�้ำเวิ้งว้างอันไพศาลของพวกไวกิ้ง เป็นทะเลที่เรือ จักรไอน�้ำแล่นข้ามไปข้ามมาได้ภายในไม่กี่วัน จากนั้นเครื่องบินก็บินข้าม ไปมาได้ในเวลาเพียงไม่กี่ชั่วโมง ในทางกลับกัน โฮเต็ล แอตแลนติก คือคฤหาสน์โบราณบนชายฝั่ง มหาสมุทรแอตแลนติกในฝรัง่ เศส ซึง่ ถูกดัดแปลงเป็นโรงแรมโดยซีซาร์ ริตซ์ บุตรชายคนที่สิบสามของคนเลี้ยงแกะชาวสวิส ผู้ผันตัวมาเป็นผู้จัดการ สู่ห้วงอรรณพ
27
โรงแรมของกษัตริย์ ริตซ์ยังมีโรงแรม แอลพ์ส มาริไทม์ ซึ่งตั้งอยู่บนเทือก เขาแรกสุดที่ปกคลุมด้วยหิมะเมื่อขับมาจากทางนีซ ซึ่งถือว่าเป็นโรงแรม พีน่ อ้ ง ทว่า โฮเต็ล แอตแลนติก ยังคงเป็นเพชรเม็ดงามของเขาอยูด่ ี ภาษา อังกฤษสะกดแอตแลนติกว่า Atlantic ไม่ใช่ Atlantique ซึ่งในกรณีนี้บ่ง บอกถึงรากเหง้าและความทันสมัย โฮเต็ล แอตแลนติก คือโรงแรมที่ใกล้ เคียงกับโรงแรมในชนบททีส่ มบูรณ์แบบทีส่ ดุ ในความคิดของริตซ์ และแตก ต่างอย่างสิ้นเชิงกับโรงแรมในเมืองของเขาซึ่งเป็นสไตล์ แบลเลพอค หรือ ยุคทอง ระหว่างปี 1871 ทีส่ งครามปรัสเซียสิน้ สุดลงจนถึงก่อนสงครามโลก ครั้งที่หนึ่ง โรงแรมแอตแลนติกประสบความส�ำเร็จอย่างมาก โดยไม่ต้อง โฆษณา แขกมักจะจองที่พักกันไม่ต�่ำกว่าครั้งละสามคืนด้วยประทับใจใน ประเพณีเก่าแก่ และบรรยากาศทีส่ งบเงียบและสวยงามของพื้นที่ห่างไกล แม้แต่วลาดิเมียร์ นาโบคอฟ นักเขียนชาวรัสเซียก็ยังมองเห็น อนาคตที่มีเครื่องบินไร้เสียง จักรยานอวกาศ และระบบถนนใต้ดินที่เชื่อม กันทั่วโลกแบบในภาพยนตร์อนิเมชันเรื่อง เดอะ เจ็ตซัน แต่การเป็นนาโบคอฟ และนักศึกษาผีเสื้อ ท�ำให้จินตนาการของเขาไม่ยึดติดกับโลกใด โลกหนึ่ง ดังที่เขาเขียนไว้ว่า “ส�ำหรับอดีตแล้ว ข้าพเจ้าไม่คิดมากเลยที่ จะดึงความสะดวกสบายบางอย่างที่ได้สูญเสียไปในปริภูมิเวลากลับคืนมา อย่างเช่น กางเกงตัวโคร่งสวมสบาย และการนอนแช่อยู่ในอ่างน�้ำที่ยาว และลึก”
เขาวุ่นกับงานและโจรไนโรบี การเดินทางไปมาระหว่างมูไธกา กับอัปเปอร์ฮิลล์ในตอนเช้าท�ำให้หมดแรง และเขาคิดว่าการได้ไปที่อื่นสัก พักน่าจะดี 28
เจ. เอ็ม. เล็ดการ์ด
เขาบินชั้นธุรกิจของสายการบินเคนยา จากไนโรบีไปปารีส แล้ว ขึ้นรถไฟเที่ยวเช้าไปลาโรช-ซูร์-ยง เขาพลาดรถไฟที่ลาโรช ท�ำให้ต้องนั่ง รอหนึ่งชั่วโมง อากาศที่ชานชาลาหนาวมาก แต่ในสถานีอุ่นดี มีเตาผิง แบบใช้ฟืน บนก�ำแพงมีหัวกวางเล็กๆ หลายหัวประดับ ม้านั่งขัดเป็นมัน มุมด้านหนึ่งเป็นคาเฟ่เล็กๆ แบบมีเคาน์เตอร์โค้ง ขายกาแฟ คอนยัค ซุป ท�ำใหม่ๆ สตูว์ และเคร็มคาราเมล บรรยากาศช่วงเทศกาลครึกครืน้ ท�ำให้ เขารู้สึกเศร้าใจเล็กน้อย...เมื่อคิดว่าชีวิตที่นี่ช่างสุขสงบ ต่างจากแอฟริกา ราวกับฟ้าดิน เขาขึ้นรถไฟชนบท ไฟหน้าดวงเดียวส่องแสงเหมือนตาของไซคล็อป ยักษ์ตาเดียวในต�ำนาน รถเบนซ์มีป้าย ‘แท็กซี่’ บนหลังคาคันหนึ่งจอดรอ เขาอยู่ที่ปลายทาง มันเป็นรถใหม่ มีเบาะหนังสีด�ำ กลิ่นใหม่ยังอวลอยู่ มีบุหรี่ที่ยังไม่ได้แกะซองหนึ่งวางอยู่บนถาดข้างเกียร์ แผ่นซีดีมีวจนะจาก คัมภีร์กุรอ่านหมุนอยู่ในช่องกระจก คนขับรถเป็นชาวอัลจีเรีย เจมส์เริ่ม คุยกับเขาด้วยภาษาอาหรับ คนขับหันมามอง มือลูบไรหนวดแข็งๆ ตา จ้องดูเขาราวกับอยู่ๆ ก็มีคนปรากฏตัวขึ้นที่เบาะหลังรถ รถแล่นออกจากสถานี ผ่านแผงขายของ แล้วเลี้ยวเข้าสู่ถนน สายเล็กที่มีต้นบีชขึ้นเรียงรายให้ร่มเงา ก่อนจะเข้าสู่พื้นที่ป่าสาธารณะ ผ่านต้นไม้ที่มีล�ำต้นบิดเบี้ยวสองข้างทาง ผ่านราวเหล็ก และแกะ ท้องฟ้า สดใส สามารถมองเห็นเนินทราย ทะเล เรือและคลืน่ สีขาวอยูล่ บิ ๆ มีอะไร บางอย่างที่เหมือนเมืองเบียร์ริตซ์ เหมือนเมืองไอซ์ ออฟ มัล...ท้องฟ้ากับ ทะเล และเมื่อก้าวเข้าไปในโฮเต็ล แอตแลนติก ผ้าทอที่แขวนประดับ เครื่องแบบพนักงาน ความใส่ใจในรายละเอียด ดอกไม้และของประดับ ตกแต่ง ท�ำให้เขานึกถึง โฮเต็ล เบอร์นินี ที่จตุรัสบาร์เบรินี ในกรุงโรม
สู่ห้วงอรรณพ
29
เขาตรงไปยังห้องอาหาร มันเป็นวันพิเศษ มีการให้แขกเข้าไปตักซุปข้น ในครัว บริการตัวเอง เขาเข้าไปตักอาหาร พื้นห้องครัวปูกระเบื้องสีด�ำ ขาวลายหมากรุก หน้าต่างบานสูงมีไอน�้ำเกาะ แม้จะไม่เห็นด้านนอก แต่ ก็รู้สึกได้ว่าหิมะก�ำลังตกหนัก หม้อก้นทองแดงหลายสิบใบแขวนอยู่เหนือ เตาแก๊ส เชฟในเครื่องแบบสีขาวก�ำลังสับและหั่นอย่างสบายๆ ไม่รีบร้อน มีแขกอีกแปดคนในห้องอาหาร เขารับรู้โครงร่างและค�ำสนทนา ของแขกอย่างเลือนลาง แบบเดียวกับเมื่อเห็นเชฟในครัวก่อนหน้านี้ เมื่อ อยู่ในสถานที่ที่ปลอดภัย เขามักจะยืนใน ‘ท่าพัก’ สบายๆ ปิดกั้นสิ่งที่อยู่ รอบข้าง เพื่อจะรู้สึกถึงตัวตนของตนเองมากขึ้น นอกจากซุปล็อบสเตอร์ข้นแล้ว ยังมีไก่ฟ้า ห่าน เครื่องใน ปลา กะพงเค็ม ผักต่างๆ พุดดิ้ง ฟองด็องท์ ผลไม้ และเนยแข็งหลากหลาย ชนิด โต๊ะอาหารปูด้วยผ้าลินินสีขาว จุดเทียน เครื่องใช้บนโต๊ะเป็นทอง มีภาพถ่ายบุคคลส�ำคัญที่เคยมาพักแขวนอยู่บนผนังไม้แอปเปิ้ล หนึ่งใน นั้นคือโมซาฟฟาร์ อัด-ดิน ชาห์แห่งเปอร์เซียซึ่งก�ำลังโปรยเหรียญให้เด็กๆ ชาวบ้าน และเฮนริค อิบเซน นักเขียนบทละครชื่อดังชาวนอร์เวย์ ก�ำลัง รับประทานห่านในคริสต์มาสปี 1899 มาร์ค ทเวน นักประพันธ์ชื่อดังอีก คนก็มีรูปที่ถ่ายในห้องอาหารเดียวกันนี้ในอีกหนึ่งทศวรรษให้หลัง มีภาพ ของจูเลียตตา ซิมิโนนาโต นักร้องเสียงเมซโซ-โซปราโนก�ำลังอ้าปาก อก ยกสูง และภาพสีของประธานาธิบดีฟรังซัวส์ มิตเตอรองด์ในห้องชุดของ โรงแรม ก�ำลังมองออกไปยังทะเลที่ล้อมรอบฝรั่งเศส เขารู้สึกกระวนกระวาย ข้อเสียหนึ่งของเขาคือ นิสัยชอบเก็บ ข้อมูลมากกว่าจะเพลิดเพลินกับสิ่งที่เห็น เขาหยิบส้อมขึ้น และเห็นว่า มันเป็นส้อมเคลือบทอง เท่านั้นเองที่เขารับรู้ ห้องของเขาอยู่ชั้นสาม มองออกไปเห็นภูเขา ทุ่งหญ้า และป่า นก 30
เจ. เอ็ม. เล็ดการ์ด
นางนวลร้องเสียงแหลมเมื่อเปิดหน้าต่างออกไป เขาคิดว่าจะขอเปลี่ยน เป็นห้องใหญ่กว่านี้...รอพรุ่งนี้เช้าก่อน ห้องพักในโรงแรมในยุโรปมักจะ เล็กกว่าที่คิด ซึ่งท�ำให้ผิดหวังเมื่อแรกเห็น แต่นั่นแหละชีวิต ทว่าพออยู่ ไป จะเริ่มคุ้นเคย และรู้สึกว่ามันก็สบายดีเหมือนกัน สิ่งที่ไม่ชอบแต่แรก กลับท�ำให้มันพิเศษ เขามีความรู้สึกว่า การยอมรับในความแตกต่างนี้เอง ที่ท�ำให้ชาวยุโรปแตกต่างจากอเมริกา พวกอเมริกันจะพูดถึงความส�ำคัญ ของปัจเจก แต่สิ่งที่ปรากฏคือ...การยึดติดกับรูปแบบเดิมๆ และลอกเลียน ของเดิม จากประสบการณ์ของเขา โรงแรมในอเมริกาเหมือนโรงแรม ส�ำเร็จรูป มีดนตรีเบาๆ จากระบบเสียง ระเบียงที่ไม่มีลม หน้าต่างติด ฟิล์มที่เปิดไม่ได้ ระบบปรับอากาศที่ปิดไม่ได้ อ่างอาบน�้ำเล็กๆ ท�ำด้วย พลาสติก น�ำ้ เจือคลอรีนแค่อนุ่ ๆ ไม่เคยร้อน ถ้วยพลาสติกห่อด้วยพลาสติก ใครจะดื่มอะไรได้ลงคอ? ส่วนโรงแรมในแอฟริกา จะมีขวดน�้ำและแก้ว บนโต๊ะข้างเตียงเสมอ มีระเบียงทางเดินที่เปิดออกไปสู่สวน โรงแรมที่ดี หน่อยจะมีสระน�้ำที่คุณสามารถลงไปแหวกว่ายท่ามกลางแสงจันทร์ มีรั้ว ไฟฟ้ากั้นอาณาเขต ไม่ให้แขกออกไป ดังนั้นคุณจึงล่องลอยอยู่ที่สุดขอบ เหนือแสงไฟระยิบระยับของตัวเมืองในหุบเขาเบื้องล่าง ที่กระจุกตัวอย่าง ไร้ระเบียบ ซึ่งกลับกลายเป็นความสวยงามอย่างน่าประหลาด เหมือน ภาพสแกนของสมองที่ช�ำรุดเสียหาย ความจริงแล้วห้องพักของเขาก็ไม่ได้มีอะไรไม่ดี มีโต๊ะเขียน หนังสือสองตัว ระเบียง เตาผิง เตียงดูหรูและแพง มีชดุ ภาพสลักของกอง ทหารราบแห่งแคว้นอควิเทน ของฝรั่งเศสเรียงกันอย่างสวยงาม ห้องน�้ำ มีหน้าต่างหลายบาน อ่างน�้ำเหล็ก มีขาตั้งเลียนแบบเท้าสิงโต และฝักบัว ชุบโครเมียมอย่างดีที่ได้รับการติดตั้งอย่างชาญฉลาด ไม่มีท่อน�้ำให้เห็น หลังจากน�ำของออกจากกระเป๋าจัดเข้าที่เรียบร้อยแล้ว เขาจึงเดินลงไป สู่ห้วงอรรณพ
31
ที่บาร์ สั่งวิสกี้แก้วใหญ่ และได้รู้ว่าบาร์เทนเดอร์ชื่อ มาร์เซล เป็นลูกพี่ลูก น้องของเชฟ หน้าตาของเขาดูเด็ก สดใส แต่มีใบหูที่ผ่านสมรภูมิมามาก จนดูไม่จืดของนักรักบี้ เขามีความเป็นมืออาชีพที่เชิญชวนให้คนอยากคุย ด้วยอย่างเปิดเผย ซึ่งท�ำให้เจมส์ต้องระวังตัว “เล่นรักบี้หรือ” “เคยเล่นครับ” “แล้วท�ำไมถึงเลิกเสียล่ะ” “อึม กระดูกคอหักน่ะ” ทั้งสองคุยกันครู่หนึ่งเกี่ยวกับสถานการณ์ในฝรั่งเศส เหล้าวิสกี้ ชนิดต่างๆ รักบีใ้ นเคนยา จากนัน้ เจมส์กข็ อตัวไปนัง่ ทีโ่ ต๊ะเก่าแก่หน้าเตาผิง ก่ออิฐขนาดใหญ่ เหนือเตาผิงมีโทรทัศน์จอแบนติดอยู่บนก�ำแพง แต่ไม่ ได้เปิด เขานั่งจ้องจอ “ส�ำหรับวันบาสติลล์* และรายการกีฬาเท่านั้น เพื่อน” มาร์เซล บอกเมื่อน�ำวิสกี้มาให้เขาอีกแก้ว เขานั่งอ่านหนังสือพิมพ์ในแท็บเล็ต เขาไม่ชอบน�ำอะไรติดตัว มากมายเวลาเดินทาง มีเพียงกระเป๋าหนึ่งใบ ไม่พกหนังสือเล่ม มีแต่ หนังสือในแท็บเล็ต นี่คือปี 2011 สิ่งที่เขาโหลดไว้มีนิยายสองสามเรื่อง บทกวีจ�ำนวนหนึ่ง และวารสารที่มีคนแนะน�ำให้อ่าน...ทุกอย่างที่กล่าวมา อยู่ในอุปกรณ์ซึ่งเบากว่านิตยสารหนึ่งเล่ม เขารู้สึกแปลกใจไม่น้อยที่น�้ำ หมึกอิเล็คทรอนิคส์นี้ชนะใจเขาได้โดยไม่ยาก ค�ำคือรูปทรง เราเข้าถึงมัน มันเข้าถึงเรา จริงอยู่ที่อุปกรณ์นี้ท�ำให้ความสัมพันธ์ระหว่างหนังสือและผู้ อ่านสิ้นสุดลง แต่นั่นไม่ใช่สิ่งส�ำคัญนัก หากเทียบกับการมีห้องสมุดทั้ง ห้องอยู่ในมือ และความสามารถในการซ่อนรหัสไว้ข้างใน เขานอนอยู่บนเตียง แท็บเล็ตสว่างในห้องมืด ด้านนอกหิมะตกหนัก * Bastille Day - วันชาติฝรั่งเศส ตรงกับวันที่ 14 กรกฎาคม 32
เจ. เอ็ม. เล็ดการ์ด
ความขาวเข้ายึดครองตัวโรงแรมในความมืดโดยที่แขกไม่สังเกต มีภูตผี วิญญาณ เสียงร้องแผ่วๆ ของนกนางนวลดังเข้ามาตามรอยจีบของผ้าม่าน เขาใช้นิ้วป้ายไฮไลต์บนประโยคเก่าแก่กว่าเจ็ดร้อยปีในบทกวีชื่อ ปิแอร์ส โพลวแมน ของวิลเลียม แลงค์แลนด์ และป้ายอีกครัง้ เพือ่ เก็บไว้ในโฟลเดอร์ หนึ่งของเครื่อง:
ดังนั้นข้าพเจ้าจึงออกเที่ยวท่องไปทั่ว เดินท่อมไปคนเดียวตามแนวป่า ผ่านดินแดนดิบเถื่อน ไร้ความเจริญ นกเพลงส่งเสียงร้องครึกครื้นชวนให้ข้าพเจ้าอ้อยอิ่ง นอนเอนหลังครู่หนึ่งบนท้องทุ่ง ใต้ต้นมะนาว ฟังเสียงร้องอันไพเราะ ก่อนที่เสียงเพลงเริงร่าที่เปล่งจากล�ำคอของพวกมัน ขับกล่อมข้าพเจ้าจนผล็อยหลับอยู่ ณ ที่นั้น*
วันเสาร์วนั หนึง่ ในเดือนกรกฎาคม ในลอนดอน หน้าต่างทุกบาน ในแฟลตเปิดรับลม เธอบังคับให้ตัวเองนั่งดูข่าวภาคค�่ำ แม้ในชั่วโมงนี้ก็ ยังมีคนอาบแดดอยู่ในสวนของจัตุรัส เธออาบน�้ำเย็น แล้วนั่งลงที่โต๊ะ * เขียนราว ค.ศ. 1370 - 1390 ได้รับการยกย่องจากนักวิจารณ์มากมายว่าเป็นหนึ่งใน วรรณคดีอังกฤษที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในยุคกลางเช่นเดียวกับ Canterbery Tales ของ เจฟฟรีย์ ชอเซอร์ (And so I went travelling far and wide, walking alone through a wild, uncultivated region, following the edges of a wood. The jubilant songbirds caused me to linger, and I lay back for a little while in a clearing, under a lime tree, listening to the delicious caroling of these birds. The cheerful sounds that came from their throats worked on me, till I drifted off to sleep there.) สู่ห้วงอรรณพ
33
เขียนหนังสือข้างหน้าต่าง มีกาแฟหนึ่งแก้ว และบุหรี่วางอยู่ เธอจะไป ทะเลกรีนแลนด์สัปดาห์หน้า เธอหยิบกระดาษแผ่นหนึ่งที่โทมาซูสกี เพื่อน ร่วมงานที่ไม่ค่อยเต็มเต็งทิ้งไว้ในช่องใส่จดหมายที่มหาวิทยาลัย “ข้อคิดจากเชสลาฟ มิลอช กวีแห่งชาติโปแลนด์เมื่อก�ำแพง เบอร์ลินพังทลายลง” โทมาซูสกีเขียนหวัดๆ ด้วยปากกาลูกลื่น จากนั้นเขียนค�ำคมตัวใหญ่ว่า: อะไรจะเกิดขึ้นต่อไป? วิสัยทัศน์ที่ผิดพลาดของมาร์กซ์ท�ำให้ เกิดความต้องการวิสยั ทัศน์ใหม่ ไม่ใช่ปฏิเสธวิสยั ทัศน์ทงั้ หมด สิ่งที่เหลืออยู่ในวันนี้ (หลังจากที่ความคิดเกี่ยวกับความ ก้าวหน้าของคริสต์วรรษที่ 19 ดับมอดไป) ก็คอื ความคิดเกีย่ ว กับความรับผิดชอบ ซึ่งไม่เป็นผลดีกับความเปล่าเปลี่ยวและ ความไม่รู้สึกรู้สาของผู้ท่ีอยู่ในท้องวาฬ
โทมาสซุสสกีขีดเส้นใต้ค�ำว่า whale – ปลาวาฬ
เขาคิดถึงตอนเขากับแดนนีเดินจูงมือกันท่ามกลางหิมะ ตอน ทีเ่ ธอหันมาอธิบายให้เขาฟังว่า ในมหาสมุทรมีซาลป์ -- สัตว์ทะเลตัวใสและ แมงกะพรุนจ�ำนวนมากมายมหาศาล สัตว์ทะเลเหล่านี้มีการอพยพในแนว ดิ่ง ซึ่งเหมือนกับนกที่โผขึ้นจากเนินทรายสู่อากาศ “ถ้าอยู่บนพื้นทั้งคู่ การโผขึ้นของนกเรียกว่า คลานเลย” เธอว่า อูทรินเคว พาราตุส คติพจน์ของหน่วยพลร่มในภาษาลาติน แปล ว่า จงเตรียมพร้อมส�ำหรับทุกสิ่ง เขาจะปรับทิศทางอย่างไรในความว่าง 34
เจ. เอ็ม. เล็ดการ์ด
เปล่า? สมัยเป็นทหารพลร่ม เขาเคยกระโดดลงจากเครื่องบิน และพุ่ง ตกลงมาอย่างเร็วในอากาศเบาบาง พื้นดินปรากฏขึ้นอย่างรวดเร็ว เขาไม่ เคยพบความว่างในตัวทีท่ �ำให้สงิ่ ต่างๆ ชัดเจนและอันตรายร้ายแรงขึน้ แบบ นี้มาก่อน
เธอเป็นนักคณิตศาสตร์และนักสมุทรศาสตร์ จบจากโรงเรียน สตรีเซนต์พอลในลอนดอน และมหาวิทยาลัยเซนต์แอนดรูว์สในสก็อตแลนด์ ตามด้วยสถาบันแคลเทคที่พาซาดีนาอยู่ช่วงสั้นๆ จบปริญญาเอก และเป็นอาจารย์สอนทีอ่ ที เี อช ก่อนจะมาเป็นอาจารย์ประจ�ำของอิมพีเรียล คอลเลจ งานชิ้นแรกสุดที่อีทีเอช คือการศึกษารูปแบบการพุ่งลงน�้ำของ วาฬคูเวียร์ในทะเลลิกเู รีย มันเป็นงานทีเ่ กีย่ วกับด้านสัตววิทยาเกินไปและ มีขนาดใหญ่เกินไป สิ่งที่เธอสนใจก็คือโลกใต้พื้นสมุทร ตอนแรกเธอคิดว่า จะคิ ด ค้ น ระบบสายพานที่ ส ามารถขั บ เคลื่ อ นมวลน�้ ำ จ�ำนวนมหาศาล ระหว่างมหาสมุทร ทว่ามันเป็นงานที่เชิงวิศวกรรมมากเกินไป ดังนั้นเธอ จึงหันมาสนใจด้านชีวคณิตศาสตร์ โดยมุ่งกับการประมาณจ�ำนวนจุลชีพ ในมหาสมุทรชั้นที่ลึกที่สุดแทน เธอเป็นชาวลอนดอน ในลอนดอน เธอสามารถมีชีวิตหลายแบบ ในวันเดียวกัน เธอเป็นดาวในแผนกคณิตศาสตร์ ร�่ำรวย และรอบรู้ เมื่อ อยู่กับครอบครัว เธอใช้ชีวิตแบบสาวไฮโซ มีอพาร์ตเมนต์อยู่ไม่ไกลจาก มหาวิทยาลัย ในเซาธ์เคนซิงตัน ถิ่นผู้ดี เธอใส่นาฬิกาของนักประดาน�้ำ เป็นนาฬิกาแบบผู้ชายเรือนทอง หน้าปัดสีด�ำ ซึ่งเธอคิดว่ามันเป็นสิ่งเชื่อม โยงเธอกับการส�ำรวจใต้ทะเลฝรั่งเศสครั้งแรก แม้การเป็นผู้หญิงจะไม่เอื้อ สู่ห้วงอรรณพ
35
กับงานของเธอนัก แต่เสน่ห์ก็ช่วยได้ เวลาไปงานเลี้ยงค็อกเทลปาร์ตี้ เธอจะไปเพื่อเป็นเป้าสายตา บางครั้งเธอจะใส่ชุดเปลือยหลัง ต่างหูเพชร รองเท้าส้นเตี้ยคู่เก่าจากอิตาลี ถือกระเป๋าลวดลายแบบแอฟริกัน มีอยูช่ ว่ งหนึง่ ทีส่ ามารถพูดได้วา่ โลกใต้สมุทรทรมานเธอ อาจเป็น เพราะความแตกต่างระหว่างสิ่งที่อยู่บนผิวน�้ำกับสิ่งที่อยู่ลึกลงไปเบื้องล่าง กระตุ้นความปรารถนาโดยนิสัยของเธอที่อยากจะพลิกกลับทุกสิ่งทุกอย่าง เธอใช้เวลาหมดไปกับการท�ำงานและการท�ำลายตัวเอง ครั้งหนึ่งในงาน ของราชสมาคมภูมิศาสตร์ เดอะ รอยัล จีโอกราฟิค โซซายตี้ เธอเห็นชาย คนหนึ่งที่เคยพบที่ซูริค จากนั้นทั้งสองออกจากงานไปด้วยกัน เรื่องแบบ นี้เกิดขึ้นเสมอ เธอจะออกเที่ยวกลางคืนคนเดียว หากไม่วุ่นกับคณิตศาสตร์ก็ นอนกับผู้ชาย แต่เมื่อเป็นอาจารย์ เธอก็เลิกใช้ชีวิตแบบนี้ อาจเพราะโต เป็นผู้ใหญ่ด้วย เธอเลิกเสพยา เริ่มจัดสรรชีวิตเป็นสัดเป็นส่วน แบ่งเพื่อน ออกเป็นเพื่อนร่วมงานกับเพื่อนที่เป็น ‘เพื่อน’ จริงๆ ส่วนคนรักก็เป็นอีก ประเภทหนึ่ง เมื่อไปหาหลานๆ ที่ฮอลแลนด์พาร์กในวันอาทิตย์ เธออาจ จะพาใครก็ตามที่น่าสนใจไปด้วย แม้แต่พวกเพื่อนนอน ตราบใดที่เขายอม ดื่มน�้ำชากับขนมปังหวานกับเธอ ต่อด้วยการไปเดินช็อปปิ้ง แต่เมื่อใดที่ เป็นงานส�ำหรับ ‘ผู้ใหญ่’ เท่านั้น ทุกอย่างจะปิดหมด ธัมบ์เป็นเพื่อนร่วมงานคนเดียวที่เธอจะพาไปเวลามีงานของ ครอบครัว น้องชายของเธอชอบเขา ไม่ใช่เพื่อใช้เป็นข้ออ้างในการเล่น วิดีโอเกมเท่านั้น แต่เพราะเสียงหัวเราะของเขาที่ท�ำให้ทุกคนสนุกไปด้วย ธัมบ์เป็นคนขี้กังวลและไม่สามารถเก็บซ่อนความไม่มั่นคงของตัวเองได้ ห้องท�ำงานของเขาตกแต่งด้วยรูปผู้หญิงเซ็กซี่ ผมเปียกด�ำมะเมื่อม ท�ำท่า ยั่วยวน แต่เท่าที่เธอรู้ เขาไม่เคยมีแฟนเป็นตัวเป็นตน เมื่อเธอพูดเรื่อง สัปดี้สัปดน หน้าของเขาจะแดงก�่ำ ท�ำอะไรไม่ถูก ธัมบ์ดึงความเป็นพี่สาว ออกจากตัวเธอได้มากยิ่งกว่าน้องชายแท้ ๆ ของเธอเสียอีก 36
เจ. เอ็ม. เล็ดการ์ด
ธัมบ์มักจะซึมเศร้า ไม่อาบน�้ำ เป็นผู้ชายประเภทที่มือจะเล่นกับ ลูกเต๋าในกระเป๋ากางเกงเหมือนเด็ก เขาไม่สามารถคงกิจวัตรในการออก ก�ำลังกาย นอกจากการขี่จักรยานมาท�ำงาน ผมยาวลู่ติดหนังหัวภายใต้ หมวกนิรภัย หรือการเดินเขาในฤดูร้อนเมื่อไปพักผ่อนที่กระท่อมบนภูเขา ในลิกูเรียของเธอ ซึ่งเขาจะกลับลงมาพร้อมกับรูปร่างที่ผอมลง ฉุน้อยลง เธอจะน�ำอาหารและไวน์ไปทีแ่ ฟลตของเขา โดยเขาเป็นคนจัดการหาเบียร์ กัญชา และช็อคโกแล็ต เธอเป็นคนหาเงินส�ำหรับวิจัย ซึ่งเป็นงานที่เธอ ช�ำนาญ แต่ทั้งสองใส่ชื่อเป็นเจ้าของผลงานร่วมกัน ทั้งคู่มีความคิดที่ ยืดหยุน่ และเสริมกันและกัน พวกเขาท�ำงานกันบนไวท์บอร์ด ผลัดกันเขียน กันคนละทีสองที มีความเห็นพ้องกันว่าความรู้สามารถมาจากหลากหลาย ทิศทาง และคงไม่มากเกินไปที่จะพูดว่า พวกเขารู้สึกว่าก�ำลังเข้าใกล้กับ การค้นพบใหม่ที่จะเปลี่ยนแปลงความเข้าใจเกี่ยวกับชีวิตบนโลกในแง่มุม ต่าง ๆ ไปตลอดกาล กิจวัตรกลายเป็นสิ่งส�ำคัญส�ำหรับเธอ เธอเล่นสคว็อชเก็บคะแนนใน มหาวิทยาลัย ว่ายน�้ำ รับประทานอาหารกลางวันในห้องอาหารของ มหาวิทยาลัย ไปดูหนังกับเพื่อนร่วมงานในวันพฤหัสหลังจากกินอาหาร เย็นด้วยกันในภัตตาคารเดิม บนถนนโอลด์บร็อมพ์ตนั เธอพยายามพบปะ กับกลุ่มเพื่อนผู้หญิงทุกสัปดาห์ บางทีก็นัดกันมาท�ำอาหาร เป็นสมาชิก ชมรมอ่านหนังสือ ไปดูงานแสดงศิลปะตามแกลเลอรี ไปชมบัลเลต์ เธอ ตอบค�ำถามเพือ่ น ๆ เกีย่ วกับเรือ่ งงาน โดยจะไม่พดู ถึงเรือ่ งเข้าใจยาก อย่าง การวิเคราะห์ที่ซับซ้อนหรือพลวัตรไม่เชิงเส้น ส�ำหรับความรัก เธอยังมีปัญหาเดิมๆ ร่างกายของเธอชอบผู้ชาย ที่ไม่ได้เป็นประโยชน์ต่อสติปัญญาเลย จากประสบการณ์ นายธนาคาร เป็นพวกที่ไม่รู้จักกาลเทศะ ไม่รู้จักแยกแยะที่สุด คนพวกนี้จะไม่เคยมอง สู่ห้วงอรรณพ
37
ออกไปดูน�้ำแข็งและก้อนหินเมื่อบินอยู่เหนือแหลมแฟร์เวลล์หรืออุมแมนาร์ซาคในกรีนแลนด์ระหว่างเดินทางไปนิวยอร์ก เรื่องนั่งชมทะเลนั้นไม่ ต้ อ งพู ด ถึ ง แล้ ว ก็ ไ ม่ เ คยสนใจเมื่ อ เธอเอ่ ย ถึ ง กระแสลมหรื อ ปริ ม าณ ออกซิเจนในอากาศ ไม่ใช่ผู้ชายที่มีอาชีพเกี่ยวกับเงินๆ ทองๆ เท่านั้นที่ เป็นแบบนี้ ทนายความก็เป็น หรือแม้แต่นักประวัติศาสตร์ก็เคยเจอ เมื่อ ไหร่ที่คนพวกนี้พูดจาไม่เข้าท่า เธอจะปิดประตูทันที บางทีผู้ชายอาจเป็น แบบนี้ก็ได้ คิดอะไรในแง่ของเวลาและอ�ำนาจเท่านั้น พวกเขามีล�ำดับ มี วิธีการของตัวเอง ชอบโอ้อวดว่ารู้จักคนนั้นคนนี้ ใครท�ำอะไรกับใคร คน นีๆ้ ท�ำนีๆ้ กับคนนีๆ้ กระนัน้ ก็ตามเธอยังคงพูดจากับพวกเขาดี อย่างน้อย ก็ในตอนแรก มันก็แค่ว่า...ความสนใจของเธออยู่กับที่อื่น สิ่งอื่น และ แหลมแฟร์เวลล์เป็นสิ่งที่ท�ำให้เธอรู้ตัวเท่านั้น เธอก�ำลังศึกษาชีวิตที่อยู่นอกเหนือล�ำดับเหตุการณ์ของทุกสาขา วิชา และเป็นเรื่องที่ไม่มีใครศึกษามาก่อน ดังนั้นจึงยังไม่มีค�ำเรียก เธอ นึกไม่ออกว่ามีอาชีพใดอีกไหมที่ทุกอย่างขึ้นอยู่กับสิ่งที่ท�ำอยู่ ณ เวลานั้นๆ มากเท่านี้ เธอยืนอย่างสง่างามบนไหล่ของเหล่ายักษ์ซึ่งได้วางรากฐาน ของวิทยาศาสตร์และกฎต่างๆ ทางวิทยาศาสตร์ไว้ และรู้ตัวว่าอาจจะ อวดดีเกินไปหน่อยทีจ่ ะฝันว่า วันหนึง่ เธอจะเป็นนางยักษีทยี่ นื อยูบ่ นจุดสุด ยอดของความรู้ และมีผลงานที่เป็นที่ชื่นชมไปอีกหลายศตวรรษ
เครื่ อ งบิ น ใบพั ด ขนาดเล็ ก ที่ เขานั่ ง ถู ก กระทบกระแทกโดย กระแสลมร้อนจากเบื้องล่าง เมฆฝนทะมึนอยู่ข้างหน้า พื้นดินเบื้องล่าง เหมือนถูกท�ำลายเสียหายยับเยิน ดูราวกับทะเลทีแ่ ห้งผาก เงาในหุบเขา ลึกดูมหึมา หลังจากที่พายุสลายตัวแล้ว เขาจึงผล็อยหลับ 38
เจ. เอ็ม. เล็ดการ์ด