Buurttuinen: zaaien, schoffelen en oogsten dankzij het initiatievenfonds

SAMEN VOOR EEN GROENE BUURT

Op verschillende plekken in onze wijk zetten buren zich samen in om hun buurt groener te maken of een stuk groen voor de wijk te behouden en nog mooier te maken.

BUURTTUIN JOHANNITERVELD

Het Zand

Buurttuin Johanniterveld ligt op het terrein tussen de Vogelvlinderweg en Brede School Het Zand. Sander Drent, Tereza Kolinkova en Cindy van Lieshout zitten in het bestuur van Stichting Buurttuin Johanniterveld.

‘In het begin was dit een groot grasveld met wat schooltuintjes, die werden beheerd door Stichting Utrecht Natuurlijk. Zij verhuisden naar Steede Hoge Woerd en de gemeente zocht een nieuwe beheerder. Omdat wij elk jaar het stookhok huurden voor onze buurt-nieuwjaarsborrel, zochten ze contact met ons. En wij dachten: waarom niet, als we daarmee de schooltuintjes veilig kunnen stellen en ervoor kunnen zorgen dat dat ene stukje groen dat er nog is kan blijven?

We moesten een stichting oprichten en een zelfbeheerovereenkomst tekenen. Het stookhok, de schoorsteen, de kas en de watertoren zijn monumenten en in eigendom van de Utrechtse Vastgoed Organisatie. Zij kenden de optie zelfbeheer niet en daardoor heeft het even geduurd voordat alles geregeld was.

Er ligt hier kleigrond, dus die schooltuintjes waren eigenlijk niet te doen. Tereza zag bij Jamie Oliver schooltuintjes in moestuinbakken, die zijn we hier ook gaan gebruiken. En toen Marjo Spiering erbij kwam als vrijwilliger begon het echt te rollen. Zij had al een tuin bij Castellum, maar zocht meer ruimte. Nu is ze bijna elke dag in onze buurttuin.

Een paar moestuinbakken zijn van de scholen, andere zijn 'verhuurd' aan ouders van schoolkinderen. In ruil voor het gebruik van de bakken komen zij één keer in de maand op zaterdagmiddag helpen met wieden en snoeien. Buurttuin Johanniterveld is er trouwens niet alleen voor de buren in de aangrenzende straten en voor ouders van

school kinderen, maar voor de hele buurt. Als er een moestuin over is, kun je er een krijgen. En je mag altijd komen helpen tijdens de werkmiddagen.

We krijgen een bijdrage uit het Initiatievenfonds. Daarvan betalen we de vaste lasten van de gebouwen, gereedschap en plantjes. We zijn heel blij met die bijdrage, want daardoor hoeven wij minder tijd en energie te steken in fondsenwerving en kunnen we ons bezighouden met het onderhouden van de tuin. We doen ook de PR, zorgen dat er mensen naar de werkmiddagen komen en regelen een borrel voor na het harde werken. We zorgen er ook voor dat er altijd iets te knutselen is voor de kinderen. En tegen de tijd dat de ouders aan de borrel gaan, stoken we een vuurtje en krijgen de kinderen een stok met marshmallows. En dan blijft het nog lang gezellig!’

Meer info? Mail naar buurttuinjohanniterveld@gmail.com.

GROENINITIATIEF PIMPERNELSTRAAT

Parkwijk

Jacqueline den Daas Beringen is een van de drie initiatiefnemers van de geveltuintjes en bloembakken in de Pimpernelstraat.

‘We wonen hier al vanaf het begin, al meer dan twintig jaar dus. De meeste buren op dit rijtje wonen er al zo lang. Ook de twee buurvrouwen met wie ik dit initiatief heb genomen, René en Monique. Vroeger waren we druk en werkten we fulltime. Nu zijn we allemaal wat ouder, de kinderen de deur uit, en hebben we tijd om dit soort dingen op te pakken. Dat is leuk, want je krijgt ook een heel hechte band door zo’n gezamenlijk initiatief.

Er staan maar een paar bomen in onze straat, zo ongezellig. Tien jaar geleden zijn we daarom begonnen met tuinposters. Die hebben we destijds via het Initiatievenfonds gekregen. Maar na een tijd verkleuren die posters, dus werd het tijd om weer actie te onder-

nemen. Via een brief hebben we aan alle buren gevraagd of ze mee wilden doen met geveltuintjes en bloembakken.

In eerste instantie wilden maar een paar mensen een geveltuintje, maar toen de eerste geveltuintjes er waren en iedereen zag hoe mooi ze waren, wilden meer mensen meedoen. Uiteindelijk zijn er vorig jaar 25 tot 30 geveltuintjes gekomen.

De geveltuintjes en de bloembakken hebben we gekregen vanuit het Initiatievenfonds. We hebben aan de gemeente doorgeven hoeveel buren een geveltuintje wilden en de gemeente heeft de geveltuintjes aangelegd en de bloembakken geplaatst. Het onderhoud moeten we zelf doen. Iedereen onderhoudt zijn eigen geveltuintje, de bloembakken doen we in principe samen. Meestal komt het erop neer dat wij zijn er met z’n drieën aan beginnen. Als de buren ons bezig zien, komen er altijd wel een paar helpen.

We gebruiken nu ook oude autobanden, die er liggen om te voorkomen dat mensen over de stoep rijden of op de stoep parkeren, als bloembak. We willen nog wel meer groen, maar het is lastig om iedereen mee te krijgen. Bovendien moeten we het wel bij kunnen houden, we zijn natuurlijk al een dagje ouder.’

KASTEELTUIN NIJEVELT

Veldhuizen

In Kasteeltuin Nijevelt werken de bewoners samen met Stichting Utrecht Natuurlijk. We spraken met Jago van den Akker, voorzitter van het bewonersinitiatief Vereniging Kasteeltuin Nijevelt, en Marloes van den Heuvel, tuincoördinator en educatiemede werker bij Utrecht Natuurlijk.

‘We hebben hier één grote, gezamenlijke moestuin van ongeveer 1500 m 2 . Klein en groot kan zich uitleven in de pas opgeleverde natuurspeeltuin en er zijn kippen en bijenkasten. Op vrijdag- en zaterdagochtend komen buurtbewoners naar de tuin om samen te planten, schoffelen, wieden en oogsten. Als dank voor hun inzet delen zij mee in de oogst.

In de huidige vorm bestaat de tuin ongeveer vijf jaar. Daarvoor werd de Kasteeltuin beheerd door De Wending, een stichting die sociale groenprojecten opzet. Toen zij stopten, heeft de buurt het overgenomen. We krijgen daarvoor een bijdrage uit het Initiatievenfonds van de gemeente. Deze krijgen we in natura, zoals gereedschappen, planten, houtsnippers en compost.

Sinds 2019 is Stichting Utrecht Natuurlijk aangesloten. Zij verzorgen hier ook een educatieprogramma voor de omliggende scholen. We vinden het belangrijk dat kinderen leren hoe iets groeit, dat broccoli niet uit de supermarkt komt. Een paar keer per jaar organiseren we ook activiteiten voor de buurt, vaak in samenwerking met onze buren BraZZerie & Bakkerij Abrona. Vorige zomer organiseerden we bijvoorbeeld een kindervoorstelling tijdens Burendag. Dat was echt een groot succes.

We hebben het afgelopen jaar gewerkt aan onze zichtbaarheid. Er staat nu een mooie tent in de tuin, we hebben een vlag en we zijn actief op social media. Dat werkt, want

er komen nu elke week wel nieuwe mensen aanwaaien. Mensen van verschillende leeftijden, met verschillende achtergronden en uit verschillende culturen. De tuin zorgt echt voor verbinding.

De Kasteeltuin is een rijksmonument. Ooit stond hier ridderhofstad Nijevelt. Er ligt een plan om het park in oude stijl te herstellen. Er komt weer een boomgaard, een verbinding naar de hofboerderij,

waar nu Abrona zit, de hekken worden vervangen door hagen, het wordt uitnodigender dan het nu al is. De moestuin komt ook terug in de plannen en wordt mooier dan ooit!’

www.kasteeltuinnijevelt.nl Instagram: @kasteeltuinnijevelt