Paradijsvogel boven de Hoge Woerd

Boek over diepe rouw en grote liefde

Zeven jaar geleden kwam de 12-jarige Ilias uit Leidsche Rijn onder een bus en overleed ter plekke. Het leven van het gezin el Aghzaoui veranderde in een nachtmerrie. Moeder Petra Jongerius hield een ‘rouwdagboek’ bij. Schrijver Abdelkader Benali verwerkte dit in zijn nieuwe roman Paradijsvogel boven de Hoge Woerd. Samen vertellen Abdelkader en Petra over deze bijzondere samenwerking.

Abdelkader Benali: ‘Eind 2017, na mijn theatervoorstelling “Brief aan mijn dochter”, sprak Petra me aan in de foyer. Ze gaf me een lange brief en wilde weten wat ik ervan vond. Ik zag meteen: dit is een moeder met een missie.’

Petra Jongerius: ‘Ik had maar één doel: deze schrijver moet ons verhaal omzetten in een boek. Ik had geschreven over Ilias, zijn leven, vriendjes, school. Maar ook over de opvoeding van een kind dat een mix is van twee culturen en hoe dat soms kan schuren en pijn doen.’

A: ‘Prachtige beschrijvingen en overdenkingen. Zeshonderd pagina’s.’

P: ‘Ja, dat aantal verraste mij ook. Heel veel tekst. En ik wilde er iets leesbaars van maken. Ilias moest voortleven in een boek. Ik had veel gelezen over rouwen om een kind, maar ik miste ons eigen verhaal: over een liefdevolle relatie tussen ouders met verschillende achtergronden, over hoe ze omgaan met het meest afschuwelijke drama dat je kan bedenken. Dat boek was er niet. Ik wilde dat maken.’

A: ‘Ik zei: dit kan ik niet. Te groots. Te persoonlijk.’

P: ‘En ik dacht: dit kan jij wel. Ik herinnerde me mijn gevoel van herkenning en nabijheid over het leven in twee culturen na het lezen van zijn debuutroman “Bruiloft aan zee”.’

A: ‘Ik moest het even laten bezinken. Ik was sowieso gefascineerd door het verhaal van Petra en haar man Mohamed. En ik kon er mijn eigen draai aan geven. Fictie en werkelijkheid door elkaar. Ik kreeg alle vrijheid. Dat vond ik mooi.’

P: ‘Ik vertrouwde Abdelkader volkomen. Ik wist: dit wordt iets moois. Een boek over Ilias en over onze relatie. Hoe wij om zijn gegaan met zijn dood. Ieder op onze eigen manier. Samen en toch apart.’

‘Ik wist: dit wordt iets moois’

A: ‘Petra’s rouwdagboek was indrukwekkend. Bijzondere situaties, minutieuze beschrijvingen, de details van het ongeluk, de uitvaart. Soms te pijnlijk om lang in te lezen. Ik raakte meer en meer geïnspireerd. Haar verhaal werd de grondstof van mijn boek, ik hoefde weinig te verzinnen, ik kon helemaal verdwijnen in de psyche van de moeder en de vader. Wat houdt hen op de been, wat houdt hen bij elkaar? Door hun culturele verschillen worden de contrasten die er al waren nog meer uitvergroot. En soms komen ze prachtig samen.’

P: ‘De eerste versie lezen was heel spannend. Ik had gehoopt dat er iets van ons verhaal in terug zou komen. Maar het was veel meer dan dat.’

A: ‘Ik wilde voorkomen dat het sentiment er te dik bovenop lag. Dat ik te grote woorden zou gebruiken en de lezer zou afschrikken. Ik wilde vertellen over de tradities en “biculturele rouw”, zodat mensen er wat van zouden opsteken. Maar ook over grappige situaties en bevrijdende scheldpartijen bijvoorbeeld. Ik hoopte dat mensen erover zouden praten. Met mij, met elkaar.’

P: ‘Die gesprekken zijn er zeker. Door te praten komt er meer begrip voor elkaar. En het biedt troost. Ik kan nu zeggen dat het goed met ons gaat. Dit boek is een keerpunt. Het verdriet blijft altijd, maar het verhaal is verteld. We zijn er trots op. Hopelijk gaan veel mensen het lezen.’

Bij de plaats van het ongeluk is een gedenkplek voor Ilias met een boom. Mensen die langs lopen, herkennen het en herinneren zich het dramatische ongeluk. Het is een onderdeel geworden van de lokale geschiedenis.

Het boek 'Paradijsvogel boven de Hoge Woerd' is o.a. te koop bij boekhandel KEES (Vleuten, Terwijde, De Meern). Ook online of als luisterboek verkrijgbaar.