Familie van Lentis Blad voor familie en naastbetrokkenen van cliĂŤnten van Lentis
Najaar 2015
Onder zoek A RGO
Uitnodiging Familie en hulpverlene
rs:
Bondgenoten in de zo
rg
Lentis, UMCG en familievereniging Gron ingen organiseren een bijee nkomst voor familie en hulpv erleners. Waar: Wanneer:
De Kimme Zuidlaren Zaterdag 7 november
10-15 uur
Familie en hulpverlen ers zullen op deze dag interactief met elkaar in gesprek gaan. In de middagpauze word t u een lunch aangebod en. Wilt u deelnemen? Graag uw opgave via m.kanon@lentis.nl of 050-5223537 voor 30 oktober.
Familie en hulpverleners
Bondgenoten in de zorg Op 7 november a.s. wordt van 10 uur tot 15 uur een bijeenkomst gehouden in De Kimme op het terrein van Lentis te Zuidlaren. Hulpverleners, familie en naastbetrokkenen van cliĂŤnten van Lentis en het UMCG zijn hier van harte welkom. Het thema zal zijn: Familie en hulpverleners: Bondgenoten in de zorg
Als u zich uitgenodigd voelt om over dit thema met anderen van gedachten te wisselen dan biedt deze dag u hiervoor een uitgelezen kans! U kunt zich opgeven bij: m.kanon@lentis.nl of via 050 5223537.
Tevredenheidsonderzoek onder contactpersonen familie Hoe tev reden is familie of zijn naastbetrokkenen over de wijze waarop zij bij de problemen v an hun familielid of naaste worden betrokken? Hoe is de bejegening, hoe is de informatieverstrekking en worden ze betrokken bij de behandeling? Die v ragen zijn gesteld in de pilot v an het tev redenheidsonder zoek dat ARGO in het afgelopen jaar uitzette onder contactpersonen v an de familie.
Schrikken v an eerste uitkomsten
Speerpunt v an beleid CFR
Vorig jaar is dit tevredenheidsonderzoek op een aantal locaties binnen de zorggroepen gestart. Dit is uitgevoerd door ARGO, een onderzoeksinstituut dat ook bijvoorbeeld cliĂŤntwaarderingsonderzoeken uitvoert. Binnen Olmenstaete, de kliniek Groningen en BW Stadskanaal is dit inmiddels uitgevoerd. Het is de bedoeling om in een cyclus van drie jaar alle verblijfsafdelingen te toetsen. Er zijn verschillende kanttekeningen te plaatsen over hoe objectief de uitkomsten moeten worden bekeken, dat de ene locatie de andere niet is, dat het eerste indrukken zijn, dat wellicht grootheden onvergelijkbaar zijn enzovoort, maar dat neemt niet weg dat de Centrale Familieraad (CFR) en de lokale Familieraden, geschrokken zijn van het beeld dat uit de resultaten naar voren komt. Gelukkig zijn wij niet alleen geschrokken. Ook de Raad van Bestuur en de directies van Lentis schrokken van deze eerste uitkomsten. Het was reden om hier terdege aandacht aan te willen besteden en er is dan ook besloten om dit onderzoek breed uit te gaan zetten.
De manier waarop familie en naastbetrokkenen onderdeel uitmaken van het belang van hun familielid of naaste en de wijze waarop zij daar onderdeel van uitmaken, bepalen de agenda van de CFR. Daaraan ontlenen wij onze overleg- en actiepunten. We hebben dit onderzoek, het verder uitzetten daarvan en de bespreking van de uitkomsten dan ook tot speerpunt van beleid gemaakt voor de komende jaren. In overleg met de Raad van Bestuur is inmiddels besloten om het onderzoek breder uit te zetten in de Zorggroepen.
Communiceren is de basis
De eerste uitkomsten tonen aan dat veel toe te schrijven is aan de communicatie. Vooralsnog komt dat met name als aandachtspunt naar voren. Bejegening, begrip voor elkaars rol en functie, informatie-uitwisseling en getoonde belangstelling, komen bij elkaar in goede communicatie. Alleen dan krijgt betrokkenheid concrete vorm en inhoud en heeft waarde in een over-en-weer er- en herkennen van zorg.
Oproep om mee te werken
Wil dit onderzoek, dat zich zal uitstrekken over de komende jaren en alle onderdelen van Lentis, een goed beeld opleveren, dan is uiteraard medewerking van u als familie en naasten van cruciaal belang. U wordt dan ook bij dezen opgeroepen medewerking te verlenen aan dit onderzoek. Uiteraard worden resultaten en wat ermee wordt gedaan, teruggekoppeld. Wij blijven u op de hoogte houden of dit nu op locatie is, of in de manier waarop we daar als CFR met de Raad van Bestuur over praten. Dus beste mensen, een oproep om hieraan mee te werken. We hebben er immers alle belang bij. Namens de Centrale Familieraad Homme Biemold
Voorzitter
Gandhi in de psychiatrie?
Tot voor kor t had ik het beeld v an psychotische patiënten al s onberekenbaar, agressief en niet te bereiken. Ik was er eigenlijk bang voor. En eigenlijk liet ik mijn par tner die in het verleden een paar psychoses heef t gehad met dit beeld in de steek, mocht hij weer psychotisch worden.
Een paar maand geleden veranderde dit beeld volkomen. Het beeld werd vervangen. Ik hoorde op de radio van een teammanager in de psychiatrie, die in plaats van de harde benadering van psychotische patiënten op het idee kwam om hen hartelijk te onthalen met een worstenbroodje. Het gevolg was wonderlijk, er hoefden bijna geen psychotische patiënten meer de isoleercel in. Belangrijk is om te vermelden dat het worstenbroodje in Brabant dezelfde vertrouwelijkheid heeft als het dialect, het biedt mensen een gevoel van geborgenheid. Wat was voor mij dit een eyeopener! Een psychotische patiënt is wél te bereiken en je kunt wél contact met hem/haar hebben. Het gaf mij zo’n opluchting dit te weten, ik kan mijn partner nu in nood helpen. Als je bedenkt dat er per dag 30 mensen in de isoleercel zitten, is het goed nieuws dat dit anders
kan. Het lukt de methode ‘worstenbroodje’ om rust te brengen in een gespannen situatie, een methode waarbij het in mijn ogen op neer komt dat je zonder angst echt contact zoekt met de psychotische patiënt, of wel met de mens. Je probeert hem/haar geborgenheid te bieden, als zou hij/zij je broer of zus zijn. Het is een vreedzame manier, een manier waar Gandhi volgens mij voor stond. Methode ‘worstenbroodje’ laat zien dat de (psychotische) patiënt in wezen niet anders is dan de ‘gezonde’ mens. Of simpeler gezegd: Actie = Reactie. Je krijgt terug hoe je zelf doet. Durf je dan naar jezelf te kijken?
’t Waar, mei 2015, JMK
Het wor stenbroo dje: voorlope r en sym bool
Planetre e zet in o p meer me nsgerich te zorg
Informat
iepunt d
'Worsten
broodje
wang in
in plaats
de zorg
van
‘Nu nog het worst enbroodje decembe ’ , zo luidd r 2008 de e in titel van dit magaz een artik ine. Het el in riep heel Kern van wat reac het verh tie s op. aal was spoedeise dat GGzE nde psyc centrum hiatrie, ge terrein va vestigd op n het Ca het tharinasterker wi ziekenhui lde inzette s, nóg n op men Het worst sgerichte enbroodje zorg. kwam er. Planetre En met e wil GG zE de hé stimuler le organi en tot m satie eer men sgerichte zorg.
isoleerc Helemaa el' l geen iso leercelle een utop n meer? ie. ,,Maa Da t lijkt cent r we hebb Gewoon ru en m manager inmidde door op ls geleer Ellen Ja een ande d dat je cobs va re manie n de EindWat was opname r met ag ook alwee in de zo Er is ee hovense ressieve n omwe genoem instellinrghet verhaa patiënten worsten nt de sepa el l achter in voor g gaande om te ga oo in de iso reer br het imtedje?elJohn Swanpsychiatrie an.'' in de Ne leercel te coördinru eveld, loc voorlopig derlandse va recht, ve ator bijhe misstand at GGzE ceak kunt voor el instel psychiat en aan he komientrum sp psychiat lingen zo rie en. . Kw rie verte oedeise t licht wa amen to eken nu Kamer gr nd lt: re e “In t na en n he ar manie kele jare project ‘H gekomen eep in en t kader va ren om n gelede et Roer over patië eiste maa n het dat te vo n lastigeOm’, dat ge nten die tregelen. te ru or of gd ric ko volledig agressieht is op he men. De ringen va aan hun ve n Worsten t ko se pa er pa tiënten al ties, dach lot werd over hoe we swijzigingrakw broodje snel en overge mense ten we na am nada n beter ko t ve gen bij ee laten 'in de en ontva el separend n crisisop ner'. De name. W In de Ei nieuwe Tweede e hadden ndhovens prettige een e GGZe ruimte – Gezondh – en we de comfo ontwikkel eidszorg konden rtroom den med een capp noemde ewerkers opgenom maar er uccino aa het één ontbrak een aanp en tegenw nbieden van de su iets. Men ak , oordig va wa cc terechtk ge arbij vertr sen die bij esvolste br ak word omen va ouwen ce acht worden, vo projecte ons en ontvan nuit een elen zich n van he nter bero rad.al staa gen met crisissitu nogal ee t land. El Ons ide t. eDe koffie en atie. He ns In le n sp wa Ja ec s: t ee co ee tie kan zijn bij debs n worste n worst voen Contact orbrde kove rteda dat ze al ffie, lt tda nbroodje oodje pantië vint de lang niks . ge ,,Jeft en zentva e meeoe st di eke hebben maanden nireu lek n tge nivo etelve enwhe gegeten. wo lang geen varg t rden net ‘Jijen '' beda opnameg nt twe zelkohim in een se De instel er’.”vaak esprekke pareer ge ling stop n had. Ook Ke uz te emogelijk tevredenh ook de tra Als wij ze te wape is de cliën ggen da eid toeg heden ining 'om nen tege tt we daar enomen Sinds vo gaan met n de cliën protocol .” rig vanuit ee dat cont najaar wo Dreigend t. Terwijl effectieve n act neem rd he t na De medicijn bij t m structief personee elke crisis t de agre e het wo Het worst hebben, en voor Gedrag'. rstenbroo opku l nu juist ssie vaak en n je gaan br oodje als De medaan fam dje aang contact af.'' praten. M vo sy cli m ew or ën eb ilie pr bo lop t die zich oden, oo er obeert te et een of andere ol van de er en Geboeid k veilig vo krijgen mhet binkers leer Planetre n die be den tijd elt, merkt zorg , helen trokken meegeda e-visie (b et nieune zijn dat er etere wenbreng . “99 ens deze cht word de omge t en mag graag aa bewoen pr ent cursusbijom zic aan ne ving) wa medicatie h n en de re rs vanocde kíezen vo ar GGzE de slag is afne , is dat va deem Jacobs mee t or acties zij lintg.he,,V gegaan. Mensen ak goed vertelt ov n erg po anuit vindt Jo “Het past vo m og ele sit er hn bij eli ief n een patië . “Klantvr zich snell jk.” . elkaar”, toch dat heeft Sw iendelijk er op hu nt die va de politi houden Kennis de aneveld heid, reke n gemak nwege zij e zijn bo met de we le er n ”, ni va ng n gedrag re eien losm n. “Als iem afslaat, bie nsen van keuzes aa Omdat Pla geboeid aakte zo and het de cliënt, den we iet nbieden netree oo op een br dat ze m s anders Kopjes . Wij doen k gaat ov et hem in ancard we een tosti bij als ieman delen en aan. Cola gooien dat nu oo er kennis gesprek bewezen d tijdens rd binnen voorbeeld. Ke of k konden ge methode z’n verblijf bracht. ,,D uzemogelijkh no ho dig opt John komen. ven, datge n overne is m he edicatie eft om ee eden e medew Swaneveld En dat lu zó belangrijk men, n aa cri erkers wi .” De men Volgens npak wekte.'' sis te pa dat het wo dwang, broodje, rkt, zo bli sgerichtelden Jacobs re m re of aa rstenn. ee r Ge constant n variant jkt . “We is er een en ,,Van vr hebben proberen daarop, op te werke opname-a categorie oeger we n. De cliën samen meer fdelingen cliënten te t n vra geïntrodu ze dat ze die moe medewer gen: wat Eigenlijk wordt. “H ilijke gesp ceerd dan in de wil jij? wil die all kers crea et werkt rekken ui . Daarom een maa separeer tief zijn jammer r vlug h t de we vind ik en via worde da
Jaar verslag Familievertrouwenspersoon
Lenti
We bellen u terug
Jaarv
s
ersla
g Fam
iliev
Voorw oord
Inleid Take Cijfe
rs ta
Het jaarverslag van de Familievertrouwenspersoon is uit. De titel van het jaarverslag is We bellen u terug. Familievertrouwenspersoon Wim Timmermans sprak namelijk met nogal wat familieleden en naasten en zij noemen erg vaak het niet teruggebeld worden als probleem, ondanks het feit dat dit wel toegezegd is.
ht, 2
nspe
rsoo
n 20
14
werkw ijze
belle
n en com men taar en aa nbev elinge n
“We Utrec
u we
ing
n en
Slotw oord
ertro
belle
n u te rug”
februa ri 20
15
Een aantal gegevens Cases
Lentis
2014
Dignis
Forint
Jonx
Linis
Totaal
4
14
3
23
44
Het merendeel van de melders vond de familievertrouwenspersoon via de website van Lentis, maar ook de familieraad en familie-avonden werden genoemd. In meer dan de helft van de meldingen ging het om meldingen van de partner, de vader of de moeder, maar ook buren, ex-partners en kinderen vonden de weg naar de familievertrouwenspersoon. Hoofdv raag v an hulpv ragers
Dignis
Forint
Jonx
Linis
Totaal
Vraag om informatie / advies
2
6
2
10
20
Ontevreden over bejegening familie
1
1
0
1
3
Ontevreden met de zorg / behandeling
0
4
1
8
13
Hoe om te gaan met ziektebeeld
0
1
0
1
2
Vraag om steun / luisterend oor
1
1
0
0
2
Weinig betrokken bij behandeling
0
0
0
1
1
Anders, nl.
0
1
0
2
3
Totaal
4
14
3
23
44
De FVP heeft hierbij vooral bemiddeld bij communicatie en klachten en heeft de melders geïnformeerd en van advies voorzien.
Conclusie
De conclusie en het advies van de Familievertrouwenspersoon: ‘De aandacht voor familie en naasten bij Lentis is in het algemeen prima te noemen. Maar het kan altijd nog verbeterd worden. Het standaard de familie uitnodigen bij een evaluatie of behandelbespreking is hiervan een voorbeeld. Een andere suggestie heb ik al eerder in dit jaarverslag aangekaart en dat is ‘bel terug als je dat afspreekt’. Familie en naasten hebben klachtrecht bij Lentis. Mochten ze hiervan gebruik maken dan krijgt men een bemiddelingsgesprek aangeboden. Maar sommige families/naasten zouden graag over de klacht die ze hebben, een zitting willen hebben van de klachtencommissie waarin een uitspraak gedaan wordt of de klacht gegrond of ongegrond is. Bij een aantal GGZ-en in Nederland kan dit al wel en het is mijn suggestie aan u om dit bij Lentis ook zo te regelen. In de praktijk wordt er niet veel gebruik van gemaakt. Het zal zeker niet leiden tot een ‘run’ naar de klachtencommissie.’
De nieuwe geneesheer-directeur
Claar Mooij De redactie v an fa milie va n Le ntis ver zocht mij een inter view te houden met mev rouw Claar Mooij, de nieuwe geneesheerdirecteur. Op woensdag 9 september ’s morgens vond het gesprek plaats in haar werkkamer aan de Hereweg in Groningen. Mev rouw Mooij is geboren in Den Haag, op haar tweede naar Naarden verhuisd. Toen ze acht jaar was verhuisde het gezin naar de stad Groningen en hier heef t ze het verdere deel v an haar schooltijd doorgebracht en geneeskunde gestudeerd aan de RUG.
Als kind al ging ze in de vakanties regelmatig mee met haar grootvader, die arts was. Hier werd haar belangstelling voor geneeskunde gewekt. Co-schappen als arts heeft ze gedaan op Curaçao en haar opleiding tot psychiater heeft ze gevolgd in Assen bij GGZ Drenthe, bij de bekende psychiater Cees Slooff, die veel heeft gedaan voor mensen met Schizofrenie. Bij GGZ Drenthe heeft ze vervolgens bijna 20 jaren gewerkt en ze is nu ongeveer een jaar in dienst van Lentis als geneesheer-directeur. Op de vraag wat de taak is van de geneesheer-directeur volgt een uitleg die er op neer komt dat deze functionaris een door de wet geregelde positie bekleedt vanwege de wet Bopz, waarbij de voorwaarde is dat de geneesheer-directeur psychiater is. In het verleden werd de taak van geneesheer-directeur vaak vervuld door een lid van de raad van bestuur, maar door conflicterende belangen is daar nu een aparte functionaris voor aangesteld. De geneesheer-directeur bewaakt de kwaliteit van zorg en de uitvoering van de Wet Bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen (Wet Bopz). Met andere woorden, hij of zij houdt toezicht op het naleven van de wet- en regelgeving in psychiatrische ziekenhuizen. Bij separatie en andere dwangmaatregelen evalueert de geneesheer-directeur of de relevante behandelrichtlijnen en zorgstandaarden zijn gevolgd. Mevrouw Mooij geeft een indruk van de administratieve druk die een dwangmaatregel als separatie met zich meebrengt. In zo’n geval heeft één verpleegkundige een volledige dagtaak aan de daarbij behorende administratieve werkzaamheden, die vaak als rompslomp wordt ervaren, en de echte zorg voor de patiënt komt voor rekening van een andere verpleegkundige. Twee medewerkers voor één patiënt, een duidelijk voorbeeld van doorgeslagen administratieve lasten. Graag zou ze bijdragen aan een verminderde registratiedwang door de overheid. Daarnaast heeft het onderwerp “dwang en drang” haar speciale aandacht en ze wil zich inspannen om dit zo veel mogelijk terug te dringen. Binnen Lentis bestaat het platform Dwang en Drang onder haar voorzitterschap. Het platform bestaat naast behandelaren uit een afvaardiging van zowel de Cliëntenraad als de Familieraad. Het platform komt regelmatig in vergadering bijeen.
De Wet Bopz wordt over enige tijd vervangen door de Wet Verplichte geestelijke gezondheidszorg. De nieuwe wet wil gedwongen behandeling van mensen met psychische problemen minder ingrijpend maken. Een belangrijk verschil met de oude wet Bopz is dat verplichte zorg straks ook buiten een instelling opgelegd kan worden. Dat betekent dat onder de nieuwe wet ook in een ambulante omgeving dwangmaatregelen kunnen worden toegepast. Daarnaast komt er een aparte Wet Zorg en Dwang voor de verstandelijke gehandicapten zorg en de psychogeriatrie. Voor de forensische zorg is een aparte wet Forensische Zorg ontworpen. Echter alle drie wetten moeten nog worden behandeld in de Eerste Kamer. Ook het beperken van suïcide is voor mevrouw Mooij een speerpunt. Populair gezegd is de taak van mevrouw Mooij te vergelijken met die van een ombudsman. Ze draagt de familie van de patiënten een warm hart toe en ziet ze als een belangrijke partner in het behandeltraject. Uiteraard wel onder de voorwaarde dat deze familie zich verbonden voelt met de patiënt. Dat betekent dat ze graag zou zien dat deze familieleden nog actiever dan nu bij de behandeling worden betrokken, bij voorbeeld in verband met het vroegtijdig signaleren van stemmingsveranderingen en naderende episodes. Dat hier en daar nog wel wat massagewerk moet worden verricht, is duidelijk. Het frequent gebruik van een lifechart of een ander efficiënt signaleringsplan wordt door mevrouw Mooij positief beoordeeld. En bij het invullen hiervan kan een betrokkene goed behulpzaam zijn. Het is een efficiënt zelfmanagement instrument. Het één uur durend interview werd besloten met een persoonlijke noot, mevrouw Mooij is gehuwd en heeft drie kinderen. Tenslotte was een woord van dank aan haar adres op zijn plaats.
Koos v an der Span
Nieuwe bestuurder voor L entis en F P C dr. S. v an Me sdag Deze zomer werd de Voorzitter van de CFR door Bert van der Hoek benaderd met mededeling dat hij met ingang van 1 oktober 2015 Lentis en de Mesdag verlaat en naar De Friesland gaat. Nog voor het in de publiciteit zou komen, wilde Bert ons hiervan op de hoogte stellen. Dat hebben wij zeer gewaardeerd. Wij wensen hem veel succes in deze nieuwe baan, die hij terecht bestempelt als een nieuwe uitdaging. Ook waardering voor de wijze waarop de CFR wordt betrokken bij het invullen van het profiel van zijn opvolger. De leden van de CFR zullen bij de sollicitatieprocedure worden betrokken en gesprekken hebben met kandidaten. Wij zien dat als erkenning van onze rol en functie binnen Lentis. Een lid van de Raad van Bestuur die zich met name met de bedrijfsvoering zal bezig houden, zal deze functie in de tijd waarin er zowel intern als extern veel verandert, met de nodige kennis en ervaring moeten kunnen invullen. Gezien de complexiteit van organisatie Lentis, deels inherent aan het verschil in functionaliteit tussen de zorggroepen, en daarbij de veranderingen die zich in de relevante omgeving voordoen, zal het niet eenvoudig worden hier een geschikt iemand voor te vinden. Om daarbij de belangen van familie en naastbetrokkenen en daarmee ook de cliënten een rol te kunnen laten spelen, zijn we blij als CFR bij deze procedure betrokken te worden.
Wim ‘Wim kan helaas niet terugkeren naar een gedeelde realiteit met anderen. Hij is psychotisch en beleeft zijn eigen werkelijkheid. Hij begrijpt niet dat zijn broer en vriendin niet zien dat de wereld gered moet worden. Maar los van zijn beleving, is het voelbaar dat hij hen mist. In zijn psychotische wereld mist hij het contact met zijn dierbaren en weet niet waarom ze hem dit aandoen. Na een tijdje kijkt hij zijn broer wanhopig aan en vraagt of ze weer gewoon met elkaar om kunnen gaan. Wim wil zijn mond wel houden en belooft dat hij niet meer lastig zal zijn. Ik zie hem worstelen en weet dat hij zijn eigen gelijk geweld aan moet doen om zijn broer niet kwijt te raken. Desnoods wil hij medicijnen nemen, zoals we even er voor hebben besproken. Hij ziet het nut er niet van, maar wil de medicijnen om zijn broer en vriendin niet te verliezen.’ Uit; de schoonheid van contact door Gerard Lohuis in De Riepe juli 2015-07-04, nr 205
Door Harm Havinga Foto’s Hein Tholen
Repair Café Nederland
Opening Repair Café Stadskanaal
Het idee van een Repair Café is in 2009 bedacht door de Amsterdamse milieuactiviste Martine Postma. Inmiddels zijn er wereldwijd zo’n 750 Repair Café’s wereldwijd, waarvan meer dan 250 in Nederland. Ook in het Noorden zijn ze in elke grote plaats te vinden. Zo kent Leeuwarden drie Repair Café’s en in Emmen en omgeving zijn er wel vijf te vinden. Het Repair Café kent drie principes: duurzaamheid, kennisoverdracht en het bevorderen van contacten in de wijk. Het gratis repareren maakt spullen langer houdbaar en door de reparaties bij te wonen leren mensen hoe ze zelf hun apparaten, meubels en kleding kunnen herstellen. Bron: www.repaircafe.org
Repareren kun je leren
Ook bij Dignis werken ze in Bernlef volgens de principes van het Repair Café.
‘We zien dat mensen nieuwsgierig naar elkaar zijn, elkaar hun verhaal vertellen.’
Op 3 se p tembe r wa s he t zov e r . N a m a a nde n voorbe re ide n e n pl a nne n we rd he t nieu we Re pa ir C a fé in he t Agogisch Ce ntrum de Rege nboog te Sta dsk a n a a l geope nd. H a rm H av inga e n fotogr a a f He in Thole n wa re n a a nwe zig voor e e n sfe e r v e r sl ag va n de fe e s te lijk e ope ning.
De Regenboog is rustig gelegen aan een terrein achter een kerk en school. Binnen het complex zijn verschillende ruimten, onder meer een recreatieruimte en een kluszaal. Op de plek waar het Repair Café elke donderdag zal zijn, is doorgaans een eetzaal waar mensen voor een klein bedrag een maaltijd kunnen krijgen. De ruimte is nu vrolijk aangekleed en vol mensen. Buiten verzorgt een zanger met donkere stem liedjes van Johnny Cash. De opening zelf wordt gedaan door lokale, naar eigen zeggen, ‘beruchtheid’ Marcel Nieuwenweg. In zijn speech benadrukt hij zijn respect voor de mensen die agogisch werk doen. Hij sprak zijn hoop uit dat het Repair Café een sneeuwbaleffect mag hebben; niet een eindpunt maar een nieuw begin. De opening werd afgesloten met een ‘symbolische’ reparatie van een fietsbel. We spreken met Bert, vrijwilliger bij AC De Regenboog namens de gemeente en manusje van alles. ‘Ik begeleid hier mensen met klussen,’ vertelt hij. ‘De bedoeling is dat de mensen zelf initiatief nemen. Wij zijn daarbij ondersteunend aanwezig.’ Samen met twee andere vrijwilligers ondersteunt hij de reparateurs. Het idee van een Repair Café begon bij Marjon Huiting, agogisch begeleider bij het AC. Voor Stadskanaal werkte zij in Hoogezand, waar ook een Repair Café werd opgezet. Marjon: ‘We kwamen er achter dat de mensen hier graag iets wilden doen, iets wilden betekenen. In het AC komen veel verschillende mensen, van mensen met een GGZ-verleden of uit de verslavingszorg. Het zijn soms hele actieve en ondernemende mensen geweest die door omstandigheden in een rolstoel zijn komen te zitten en graag iets met hun vaardigheden willen doen.’ Via een advertentie kwam Huiting in contact met een persoon die in een plaatselijke wijk een Repair Café wilde opzetten. Samen zijn ze verder gegaan en daar is het nieuwe Repair Café in De Regenboog het resultaat van. Contacten
In de laatste jaren is bij het AC De Regenboog een bijzondere situatie ontstaan. Marjon: ‘er zijn steeds meer contacten tussen verschillende instellingen gekomen, zoals de NOVO en Noorderbrug (een
instelling die hulp biedt aan mensen met aangeboren en niet-aangeboren hersenletsel, red.), Humanitas en het lokale AZC. We zien dat mensen nieuwsgierig naar elkaar zijn, elkaar hun verhaal vertellen.’ Het Repair Café past in deze trend. Eén van de doelen van het Repair Café is om contacten in de buurt te vergroten. Marjon: ‘We willen bevorderen dat mensen in contact komen en elkaar weer gaan helpen, gewoon in de wijk.’ Circa twee jaar geleden gebeurde de omslag van een activiteitencentrum naar een agogisch centrum. Het activiteitencentrum was een stuk vrijblijvender. Bert: ‘Het gebeurde wel dat iemand aangaf: ‘Ik wil graag schilderen’, en dat je dan als begeleider diegene ging helpen. Soms was het dan zo dat diegene er naast zat en jij het werk deed.’ De omslag betekende een nieuwe houding en ook nieuw personeel, met een andere opleidingsachtergrond. ‘Het is wennen geweest, zowel voor ons als voor de mensen’, vertelt Marjon. ‘Daarnaast kwamen nog de nieuwe contacten met collega’s van andere instellingen.’ Met een hoop uitwisseling en van elkaar leren als gevolg. Kennisoverdracht
‘We leven in een wegwerpmaatschappij,’ vertelt Bert. ‘Ik heb het zelf van dichtbij meegemaakt: repareren is vaak duurder dan een nieuw apparaat kopen. Mensen worden dan al gauw geadviseerd om nieuw te kopen.’ Eén van de doelen van het Repair Café is dat de duurzaamheid bevorderd wordt doordat apparaten, meubels en kleding langer meegaan. Daarnaast is het doel ook dat mensen er iets van leren. Bert: ‘Mensen moeten niet denken van: ‘Ik breng mijn kapotte spullen naar het Repair Café, dan ga ik naar de winkel en als ik terug kom zijn ze klaar.’ Mensen moeten er zelf bij zitten en zo leren hoe hun eigen apparaten in elkaar steken, en hoe ze die zelf kunnen repareren. Dat is ook belangrijk voor het sociale aspect van het Repair Café.’ Als er extra onderdelen nodig zijn biedt het Repair Café ook uitkomst. ‘We hebben een afspraak met een aantal lokale winkels. Mensen moeten de onderdelen zelf betalen, maar we hebben geregeld dat ze wel 10% korting kunnen krijgen.’
Marjon: ‘Mensen die iets willen repareren vullen daarvoor een formulier in. De gegevens die daaruit voortkomen, voor heel Nederland, worden verzameld en kan de landelijke stichting weer gebruiken om in gesprek te gaan met fabrikanten over duurzamere producten.’ We begrijpen dat we eigenlijk een week te vroeg zijn. Volgende week beginnen de reparaties pas echt. Met het enthousiasme onder vrijwilligers, begeleiders en reparateurs moet het helemaal goed komen. Marjon: ‘het is voor de reparateurs nog wel spannend, al die nieuwe en andere mensen. Maar straks mogen ze laten zien wat ze kunnen!’ Zowel waardevol voor de mensen zelf als voor het milieu. In de regen stappen we weer op, in het vertrouwen dat er bijzondere dingen gaan gebeuren in Stadskanaal.
De Familievertrouwenspersoon Wim Timmerm ans is een onafhankelijke Familievertrouwenspersoon. Hij is in dienst van de Landelijke Stichting Familie Vertrouwenspersonen (LSFVP) en aan zijn hulp zijn geen kosten verbonden. Familie of naasten kunnen hem bellen of mailen. Wim Timmermans werkt van maandag tot en met vrijdag. Familiever trouwenspersoon
Wim Timmermans Postadres: Tadingastraat 5 8932 PJ Leeuwarden www.lsfvp.nl Telefoon 06-51030135 Email w.timmermans@familie-vertrouwenspersoon.nl
Overzicht familie-dagen/avonden* Datum Naam bijeenkomst Iedere dinsdagavond ‘De Eterie’ - bezoekers en hun naasten kunnen samen eten (tegen betaling); reserveren tot 12.00 uur de maandag ervoor via 0599 – 65 28 78 (Volwassenenpsychiatrie) Iedere laatste Psychiatrie-café met telkens een ander thema vrijdagavond van de maand 20 oktober Bijeenkomst ‘Psychiatrie in de familie’ (Centrum Integrale Psychiatrie – CIP) 26 oktober, 9 november, 23 november en 7 december 7 november 12 november 19 november
Januari 2016
Plaats AC de Regenboog, Navolaan 30, Stadskanaal Groningen, Hereweg 76
Tijd 17.00 – 19.00 uur
MFC ’t Marheem, School- 19.30 uur straat 8, Marum Cursus voor naast betrokkenen ‘Omgaan met uw naaste met NAH en zelf fit Vergaderruimte 18.30 - 20.30 uur blijven’, bestaande uit 4 bijeenkomsten en 1 terugkombijeenkomst (wordt later verpleeghuis de Enk, ingepland) (Centrum voor Neuropsychiatrie – CNP) Zuidlaren
Bijeenkomst met thema ‘Familie en hulpverleners: Bondgenoten in de zorg’
De Kimme, Zuidlaren
Over de grens, symposium over grensoverschrijdend gedrag (van medewerker De Kimme, Zuidlaren naar patiënt) Familie-contactavond, thema ‘Nazorg’ Kantine Bronstate, (Open Crisis Kliniek Winschoten) Mr. D.U. Stikkerlaan 3, Winschoten Nieuwjaarsbijeenkomst voor cliënten en naasten FACT Veendam, (FACT Veendam) Nassaustraat 171 Veendam
10.00 – 15.00 uur 08.30 – 17.00 uur. Info: www.lentis.nl 09.15 uur
Meer informatie volgt t.z.t.
* wijzigingen voorbehouden, mocht u één van deze bijeenkomsten willen bezoeken, neemt dan van tevoren even contact op met de betreffende afdeling om te vragen of de gegevens nog kloppen.
Ypsilon is een vereniging voor familie en naastbetrokkenen van mensen met psychosegevoeligheid en schizofrenie (contactpersoon: mw. W. ter Veld, telefoon (0594) 51 42 36) VMDB is de Vereniging voor Manisch Depressieven en Betrokkenen, www.vmdb.nl, telefoon (030) 280 30 30 (10.00 - 14.00 uur) Lotgenotenlijn, dagelijks 11.00 – 21.00 uur: 0900 - 512 34 56 Regioteam Groningen: mw. W. van der Span; wilhilg@xs4all.nl of (0598) 39 54 50 Iedere derde dinsdag van de maand is er een bijeenkomst voor familie en naastbetrokkenen in het UMCG, afdeling psychiatrie, kamer 318. De bijeenkomsten beginnen om 19.30 uur. Aanmelden is niet nodig.
Postbus 128, 9470 AC Zuidlaren Telefoon (050) 409 74 17
Redactieadres: i.hage@lentis.nl Vormgeving: Klaas van Slooten
Familie van Lentis verschijnt in het voor- en najaar onder redactie van de Centrale Familieraad en wordt verspreid binnen alle zorggroepen van Lentis.
U kunt ons ook volgen op Facebook Twitter Pinterest Youtube