kaas
Bevat ee n complee t overzic ht van alle kaasfabr ikan ten va Nederlan n d
Een uitgave van Levensmiddelenkrant
Er waait een andere wind bij
Westland
Reportage: Buffalo Farm Twente
Nederlanders maken furore op
Franse markt
Bediening weer top of mind
DekaMarkt laat klant proeven van kaas
Arla Foods, uw specialist in buitenlandse kazen CASTELL O, CABERNE T SAUVIGN ON, EEN HEE RLIJKE AV O N D
S E D A L A S E S ZOMER
MAAK JE MET
! A N I T E P A
voorwoord
De schoonheid van kaas “Iedereen kan wel een beetje voetballen, maar niemand is zo goed als Messi.” Het zijn de woorden van Alfons Blokhuis. Samen met zijn vrouw Andra runt hij een Buffelfarm in Twente. Wij brachten een bezoek aan deze boerderij waar verse mozzarella wordt gemaakt. Niet door henzelf, maar door een Italiaan, want Nederlanders kunnen dat toch minder goed dan Italianen bij wie het van generatie op generatie gaat. Het is een kunst. Net zoals het een kunst is om echte Goudse kaas te maken. Neem Joris Mathijssen uit Udenhout. Zeven dagen in de week is hij bezig met het maken van echte Boerenkaas van rauwe melk. Geen vakanties, geen feestjes. Zijn hele leven staat in het teken van het maken van dit natuurlijke product. Alleen de beste kaas is goed genoeg. Tijdens het maken van deze uitgave heb ik nog meer respect gekregen voor alle makers van kaas. Het is een delicatesse waar we trots op moeten zijn. We eten er met elkaar niet voor niets jaarlijks vele kilo’s van. Alleen de Grieken en Fransen eten nog meer kaas dan wij, Hollanders. Gelukkig zien ook steeds meer supermarkten de schoonheid van kaas. Zij brengen het kaasschap weer tot leven met een medewerker die de producten vers afsnijdt en deze haar klanten laat proeven. De nieuwe DekaMarkt in Beverwijk is hierin echt een uitblinker. De kaasafdeling in deze World of Food ziet eruit als de kaaskramen op de markt, maar dan mooi strak en georganiseerd. Overigens zijn het niet alleen de supermarkten en de kleine ambachtelijke kaasmakers die het belang van vers op de winkelvloer inzien. Ook fabrikanten focussen vaker op het oude ambachtelijke van de bedieningsafdeling. Zo keert FrieslandCampina terug naar de oorsprong. Twintig jaar geleden introduceerde de coöperatie Milner in de bediening en nu krijgt deze 30+ kaas opnieuw de volledige aandacht op deze afdeling. Internationaal is onze Nederlandse kaas ook booming. In Spanje is Old Amsterdam uitgegroeid tot een van de favoriete tapasgerechten. Kaas is een eeuwenoud product met lange tradities en vele verschillende soorten, maar het is nog hip ook. Dat maakt het een boeiende wereld.
Kim van Dijk Assortimentsredacteur Levensmiddelenkrant
03
inhoud
kaas Een uitgave van Levensmiddelenkrant
14
36
26
INTERVIEWS & REPORTAGES 06 FrieslandCampina legt focus op bediening Interview met Joost Vasters en Judith van Til
21 In die miljoenen salades willen wij met onze kaas Interview met Mark Schreuders en Jeroen Imming
38 ‘Het cultuur verschil tussen Nederland en Belgie is groot’ Interview met Lactalis directeur Joris Maes
10 Hoogvliet mixt markt met super Category manager Rene van der Post aan het woord.
25 ‘Boerenkaas kan niet mager zijn’ 4 vragen aan Irene van der Voort
44 Reportage Dekamarkt vernieuwend met kaas in World of Food
14 Westland vaart een andere koers In gesprek met Huub Postma en Joris Monchen 18 ‘Kaas is ons leven’ Reportage op de boerderij van Joris en Mascha Mathijssen
26 Reportage De smaak van Italie op het Twentse platteland 31 Buitenland belangrijke pijler voor Boska Interview met directeur Martijn Bos 34 Kaaskoningin in een mannenwereld Op pad met Annemiek Oskam
04
kaas
48 Kees maakt opmars in supermarkt Gijs Jansen en Marc van Wanroy aan het woord 53 Een supermarkt is geen speciaalzaak Interview met Robert van Balle gooijen 57 Comeback Uniekaas Geert van Poppel vertelt
Bediening weer belangrijk op de winkelvloer
Vers gesneden kaas
18
45
49
Nieuws & Trends 10 Trends Kaasdames terug op de winkelvloer
47 Nieuws Britse kaas weer welkom in China
13 Cijfers Supermarkt verreweg grootste verkoopkanaal kaas
52 Trends Kaas steeds vaker onderdeel van de maaltijd
29 Analyse Regionale super stuwt promotie kaas
56 Nieuws Bauer Equipment introduceert snijmachine voor kaas
Consumenten kiezen voor kaas uit de streek
36 Schap in beeld 41 Column Kaaskeizerin Betty Koster
62 Het complete overzicht van kaasmakend Nederland
42 Nederlanders maken furore op Franse markt
05
interview
FrieslandCampina wil kaas terug op de boterham Veel retailers ervaren een spanning tussen het bieden van gemak en service binnen kaas. De wandkoeling en versbalie spelen ieder een specifieke rol. FrieslandCampina wil deze twee werelden zoveel mogelijk uit elkaar halen. “Hier is nog een hele slag te slaan. Ook de versbalie is de laatste jaren steeds meer een plastic wereld geworden.� 06
kaas
Onze sterke merken brengen u meerwaarde in de kaascategorie
140 biologische FrieslandCampina boeren presenteren Boer en Land kaas
van de Nederlandse huishoudens eet kaas en gemiddeld maar liefst 20 kg per jaar per gezin
‘Kaasafdelingen Hoogvliet Versmarkt en Jumbo Foodmarkt liggen het dichtst bij de visie van FrieslandCampina’ FrieslandCampina heeft met Milner het grootste A-merk binnen kaas. Hoewel Milner vijfentwintig jaar geleden geïntroduceerd werd in wielen in de bediening, kennen mensen het vandaag de dag vooral van de voorverpakte kaas in het koelschap. “Uit recent onderzoek blijkt dat meer dan de helft van de consumenten niet eens weet dat wij in vers verkrijgbaar zijn. Vandaar dat wij dat veel meer onder de aandacht willen brengen. Kaas is een natuurlijk product met erg mooie verhalen en die kaas is het lekkerst, als hij vers gesneden is. We willen dat consumenten dat ook weer gaan ervaren.”, zegt Judith van Til, portfolio manager bij FrieslandCampina. Binnenkort start FrieslandCampina met een nieuwe campagne waarbij Milner weer wordt gepositioneerd als de pittige 30+
kaas, met de focus op vers gesneden kaas in de bediening. Dat bedieningsgedeelte in de supermarkt kan alleen nog wel wat beter in de ogen van de zuivelcoöperatie. “Binnen vers is de indeling net als in de wandkoeling op gebruiksmoment, maar de presentatie mag speelser. In de wandkoeling gaat het om snelheid en gemak, maar in vers draait het veel meer om smaak, inspiratie en beleving”, zegt Joost Vasters, category development manager bij FrieslandCampina. Die inspiratie en beleving bieden de supermarkten op dit moment onvoldoende. Van Til: “De ambacht laten zien en het vertellen van een verhaal bij de producten, dat mag van ons nog meer gebeuren. Consumenten gaan nu vanwege het gemak vaker naar wandkoeling. Meestal weten ze niet dat er ook een
Nederlanders zijn van mening dat koeien in het weideseizoen in de wei moeten lopen! Bron: TNS Nipo
versbalie is of ze snappen niet wat de toegevoegde waarde is. Vandaar dat wij meer zichtbaarheid willen creëren met aantrekkelijke presentaties op de winkelvloer.” De kaasafdeling in de supermarkt zou idealiter dezelfde beleving moeten creëren als de kaasspeciaalzaak. Als het supermarkten betreft, ligt de opstelling van Marqt en de nieuwe initiatieven van retailers als Jumbo Foodmarkt en de Hoogvliet Versmarkt het dichtst bij de visie van FrieslandCampina. Vasters en Van Til zien dat retailers wel steeds
07
meer aandacht hiervoor hebben. “Het is voor de servicesupermarkten ook echt een manier om onderscheid te bieden ten opzichte van Aldi en Lidl, want die hebben geen versbalie”, zegt Van Til.
“De pittige 30+ kaas opnieuw in de schijnwerpers”
‘Goodness of Cheese’ Het grootste gedeelte van kaas wordt nog steeds geconsumeerd op brood en juist daar ligt volgens FrieslandCampina de meeste potentie om te groeien. Vasters: “Dagelijks eet zo’n 60 procent van de Nederlanders kaas op brood. Als je dat met maar 1 of 2 procent omhoog kunt brengen, zit je goed.” De laatste jaren is de consumptie van zoet broodbeleg gestegen. Al heeft kaas hier minder last van gehad dan andere typen broodbeleg, wil FrieslandCampina de trend waarbij consumenten steeds vaker teruggrijpen naar zoet, samen met haar handelspartners keren. “Onze ambitie is om vooral bij kinderen de bruine boterham met kaas terug te krijgen. Het is niet zo dat deze helemaal verdwenen is, maar het is toch wel iets wat wij nog extra onder de aandacht willen brengen”, zegt Van Til. Argumenten zijn er genoeg om kaas weer meer op de
Slankie helpt uw klanten te vullen en uw omzet te verhogen
08
kaas
Met onze schapvisie wordt het voor uw shopper makkelijk kiezen
Nederlandse ontbijt- en lunchtafel te krijgen. Bij FrieslandCampina noemt men het de ‘Goodness of Cheese’. Daarmee doelt men op de rijkheid aan voedingstoffen die er van nature inzit. Kaas zit boordevol nuttige vitaminen en mineralen, levert daarmee energie en bouwstenen voor spieren en botten en helpt zo het lichaam te beschermen. Daarnaast is kaas voor Nederlanders een erg vertrouwd product en bijna iedereen vindt het lekker. Speerpunt In 2015 verdwijnen de melkquota en dus kunnen boeren zoveel melk produceren als zij willen. “Voor FrieslandCampina betekent dit enerzijds capaciteitsuitbreiding en anderzijds dat productgroepen als kaas, waarin veel melk wordt verwerkt, een belangrijke rol spelen in de strategie van de onderneming. In onze Route 2020 hebben we heel duidelijk omschreven dat branded cheese wereldwijd een van onze speerpunten is”, aldus Vasters. Net zoals kaas voor het bedrijf belangrijk is, gelooft FrieslandCampina ook dat ze met haar unieke achtergrond als coöperatie een belangrijke speler is in de kaasmarkt. “De hele keten van gras tot glas is in beheer. Voor een natuurlijk product als kaas is dat zeer waardevol in het vermarkten van kwalitatief hoogwaardige kaasproducten”, aldus Vasters. c
Wensen
Foto: Wil Groenhuijsen
Doel van FrieslandCampina is om vanuit gedeelde kennis en ervaring gezamenlijk met retailpartners te werken aan categoriegroei. Bas Roelofs, directeur sales en shopper marketing: “Kaas speelt daarin een belangrijke rol, gezien de grote omvang van de categorie (€ 1,5 mrd, red.) en relatief goede retailermarges.” FrieslandCampina is ervan overtuigd dat er samen nog veel waarde gecre ëerd kan worden in de categorie kaas. “Daarom steken we ook veel tijd in het formuleren en up-to-date houden van onze categoriestrategie over kaas en adviseren retailers daar ook actief over.” In de samenwerking met retailers wordt zoveel mogelijk gekeken naar de specifieke wensen van de formule en behoeftes die de shopper daar heeft. Ook is er recent een verandering doorgevoerd in de manier waarop de buitendienst van Friesland Campina werkt. Deze is samengevoegd met die van zuivel en sappen. “Door deze integratie van de buitendienst, bedienen we meer winkels en werken we in kleinere regio’s. Dat maakt dat we ook lokaal effectiever kunnen samenwerken, door meer een band op te bouwen met winkels en beter in te spelen op hun marktgebied”, aldus Roelofs.
Veelbelovende vooruitzichten voor Monchou
09
reportage
Hoogvliet Versmarkt heeft een groter aanbod specialiteiten dan een reguliere winkel van de formule.
Naast kaas verkoopt Hoogvliet ook aanver wante producten als kaasschaven van Boska en mosterd uit de streek op de kaasafdeling.
Hoogvliet mixt markt met super Hoogvliet slaat een nieuwe weg in. Met de nieuwe Versmarkt in Hendrik Ido Ambacht brengt de formule het echte marktgevoel terug op de winkelvloer.
Grote kazen liggen als in een delicatessenzaak opgestapeld.
10
kaas
Een kaasdame snijdt de kaas weer vers voor de klant af en kazen uit de streek voeren de boventoon. “We hebben gekozen voor onze eigen NoordHollandse Koggelandse kaas en voor boerenkazen uit het Groene Hart”, zegt category manager vers, René van der Post. “Dit assortiment is aangevuld met diverse Hollandse specialiteiten, zoals oude Rotterdamse en Brabantse Bloem. Een groot gedeelte wordt gevuld met buitenlandse specialiteiten.” De kaasafdeling in de nieuwe winkel van Hoogvliet is verdeeld in vier secties van ieder 1,25 meter breed. Voor de levering van de kazen werkt Hoogvliet, net als in de reguliere
winkels, samen met Zijerveld. Van der Post: “Zij hebben de expertise in huis voor supermarkt en het ambachtelijke kanaal, dat komt hier heel mooi samen. Daarnaast kopen we alle Groene Hart boerenkazen rechtstreeks in bij de boeren die deze kazen produceren. Met de Groene Hart coöperatie hebben wij een bijzondere en exclusieve samenwerking om de streekproducten - niet alleen boerenkaas, maar ook andere soorten boerenzuivel zoals melk en yoghurt - rechtstreeks van de boer naar onze winkels te vervoeren.” De kaasmedewerkers hebben een extra opleiding gevolgd om de klant goed van informatie te kunnen voorzien. Deze kaasdames en heren spelen een
De boerenkazen van Groene Hart leve足ran足ciers krijgen een prominente plek in de winkel.
Proeven is kopen en daarom probeert Hoogvliet klanten op deze manier te stimuleren een (herhalings-)aankoop te doen.
belangrijke rol op deze afdeling in de Versmarkt want plusminus 80 procent van de kaas wordt ter plekke gesneden. Verschil met de reguliere supermarkten zit hem vooral in de specialiteiten die Hoogvliet Versmarkt extra heeft. Voor dezelfde producten als in de reguliere supermarkten wordt ook dezelfde prijs gevraagd. c
van de kaas wordt vers op de winkelvloer gesneden
De kaasdame speelt een belangrijke rol op de afdeling, zij snijdt weer zelf de kaas en voorziet klanten van advies.
11
nieuws
Biologische kaas maakt opmars Het gaat de makers van biologische kaas in Nederland voor de wind. De verkoop hiervan steeg in 2013 namelijk met maar liefst 25,5 procent.
WakkerDier pleit voor geit in wei
De consument kocht in 2013 voor 984,2 miljoen euro aan biologische voeding in de supermarkt, de speciaalzaak en buitenshuis. Dat is 50 miljoen euro meer dan in 2012, een groei van 5,4 procent. Hoewel de groei iets afvlakt, consta teert ketenorganisatie Bionext dat de recessie afgelopen jaar nauwelijks effect heeft gehad op de verkoop van biologisch. Bij biologische voeding droegen vrijwel alle productgroepen bij aan de groei. In de belangrijkste verkoopkanalen zijn de snelste groeiers de biologische deegwaren (+28,8%), biologische houd bare zuivel (+27,1%) én biologische kaas (+25,5%).
Stichting Wakker Dier startte onlangs een radiocampagne om geiten de wei in te krijgen. Afgelopen jaar haalden geitenkaas producenten op aandringen van Wakker Dier al massaal mis leidende plaatjes van geiten in de wei van de stalkaasverpak kingen, de stichting wil nu de volgende stap maken. De geitensector is de snelst groeiende veesector van Neder land; er zijn drie keer zoveel melkgeiten als in het jaar 2000. In de geitenhouderij worden megastallen steeds meer de norm. Daar moeten we volgens WakkerDier van af. Het is belangrijk voor het welzijn van de geiten om de wei in te kunnen.
Britse kaas weer welkom in China Goed nieuws voor Britse kaasmakers. De kaas van Engelse komaf is weer welkom in China. Na vraagtekens rondom de hygiëne in een Britse fabriek volgde een verbod op de import van kaas uit het Verenigd Koninkrijk. Het verbod ging in op 1 mei na een bezoek van een Chinese delegatie aan een Britse kaasfabrikant. De Chinese delegatie maakte zich zorgen over de hygiëne in verband met een grote hoeveelheid stof. Op 5 juni werden de maatregelen weer opgehe ven. De Britse overheid is blij dat de tijdelijke beperkingen op de kaasexport opgeheven zijn. De Chinese markt is van vitaal belang voor de Britse markt. De export van veevoer, voedsel en drinken vertegenwoordigde over 2013 een waarde van 257 miljoen pond.
12
kaas
cijfers
Super verreweg grootste in verkoop kaas
13,2 procent van de Nederlandse huis houdens haalt wel eens kaas op de markt, het gaat hier veelal om wat oudere klanten.
Nederlanders zijn wat betreft de aankopen van kaas erg trouw aan de supermarkt. Maar liefst 99,1 procent van de huishoudens haalde in het afgelopen jaar (2013) kaas in de super. Naast de supermarkt zijn ook de speciaalzaak en de markt belangrijke plaatsen voor de aankoop. Dat blijkt uit onderzoek van GfK. 13,2 procent van de Nederlandse huishoudens koopt wel eens kaas op de markt en 11 procent doet dat bij de kaasspeciaalzaak. Een jaar eerder in 2012 kocht nog 11,2 procent van de huishoudens kaas bij de speciaalzaak. Dit ligt nagenoeg gelijk met het afgelopen jaar. Met name ouderen gaan vaker naar de kaasspeciaalzaak en de markt voor het halen van hun wekelijkse kaas.
van de Nederlandse huishoudens haalt kaas bij de supermarkt.
Buitenlandse kaas houdt stijgende lijn vast MAT-2 (wk 16 12)
MAT-1 (wk 16 13)
MAT (wk 16 14)
TOTAAL KAAS
1.513
1.527
1.555
Buitenlands
364
388
405
Nederlands
1.149
1.139
1.150
Kaas - omzet x mln – food (bron: Nielsen) 13
interview interview
Er waait een andere wind bij Westland Kaas. Het familiebedrijf gaat beter luisteren naar consument en retailer, maar bovenal meer innoveren. “Wij zoeken de magie om een maximaal passend en inspirerend kaasaanbod te bieden.” 14
kaas
Foto: Bob Awick
‘Alles wat wij doen is kaas’
‘In Spanje positioneren we Old Amsterdam als tapasmerk’
Huub Postma (links) Voordat sales director West-Europa, Huub Postma, ruim drie jaar geleden aan de slag ging bij Westland Kaas was hij werkzaam bij onder meer Henkel en Maxxium. Bij Henkel bracht Postma ruim zeven jaar door en hier droeg hij voornamelijk de verantwoordelijk heid voor de marketing van een aantal merken wasmiddelen. Maxxium volgde na Henkel en hier werkte Postma maar liefst twaalf jaar waarbij de laatste jaren als sales director Nederland.
Joris Monchen (rechts) Joris Monchen is pas sinds januari van dit jaar werkzaam bij Westland Kaas als category director. Voor de overstap naar het familiebedrijf werkte Monchen meer dan dertien jaar bij Heinz. Daar was hij in de laatste jaren, net als nu, ook verantwoordelijk voor de trade marketing binnen het bedrijf.
We spraken met category director Joris Monchen en Huub Postma, sales director West-Europa. Allebei werkzaam bij, zoals zij het noemen, het meest innovatieve kaasbedrijf van Nederland. Westland is bezig geweest met een herpositionering. Hoe steekt dat precies in elkaar? Postma: “Er is inderdaad een andere wind gaan waaien binnen het bedrijf. Een van de belangrijkste veranderingen is dat we nog beter zijn gaan luisteren naar zowel onze handelspartners als naar de consument. We hebben heldere kernwaarden zodat iedereen weet waar Westland voor staat. Bovendien heeft innovatie een centrale plek binnen ons bedrijf gekregen. We hebben daarvoor twee innovatiemanagers aangetrokken en de eerste successen zijn er al.” Dan hebben we het over Maaslander en Old Amsterdam? Monchen: “Dat is voor Nederland inderdaad primair binnen Maaslander en Old Amsterdam. Onze innovatiestrategie is echter niet alleen gericht op Nederland, maar zeker ook op het buitenland. Daarbij bekijken we per land waar behoefte aan is en welke merken dat het beste kunnen invullen.” In Duitsland verkopen jullie kaas onder het merk Westlite, welke producten worden er in het buitenland verder verkocht door jullie? Postma: “We verkopen inderdaad Westlite (30+) in Duitsland, maar bv. ook Trenta (om je cholesterol onder controle te houden) in Italië en Spanje en Zikko (geitenkaas) die in vele landen wordt verkocht. In Nederland focussen we op Maaslander en Old Amsterdam. In alle landen buiten Nederland heeft Old Amsterdam topprioriteit. Daarbij gaat het onder meer om Spanje, Rusland, Duitsland en België. Maar ook in de andere landen is Old Amsterdam het paradepaardje waarmee we het verschil maken en
waarmee we groeien. Hoewel Old Amsterdam overal hetzelfde is, wordt het wel op verschillende manieren en gebruiksmomenten gegeten. Zo zijn we in Duitsland favoriet bij het ‘Abendbrot’, maar in Spanje wordt Old Amsterdam weer vaak als tapas gegeten.” Dus als ik in Spanje tapas ga eten, kan ik ook voor Old Amsterdam kiezen? Postma: “We hebben inmiddels een brede distributie in retail en zijn in de meeste supermarkten verkrijgbaar, maar we willen het ook in de horeca op de kaart krijgen. Daar is echter nog wel wat werk te verrichten. Als je in Barcelona bent kun je ons zelfs in La Boqueria, de beroemde markt op de Ramblas vinden. Altijd leuk om te zien.” Dragen Cheese stores, zoals de Old Amsterdam winkel in de hoofdstad bij aan dit succes? Postma: “Deze Cheese stores worden vooral bezocht door toeristen en een bezoek aan een van onze twee winkels is vaak het moment waarop ze voor het eerst geconfronteerd worden met Old Amsterdam. Mooi als ze het dan ook thuis weer kunnen kopen.” Even terug naar Nederland. De nieuwe Old Amsterdam 35 + en de Old Amsterdam crème, zijn dat voorbeelden van de innovatieslag die jullie maken? Monchen: “Het zijn inderdaad de eerste resultaten van het traject van innoveren waar we anderhalf jaar geleden mee zijn gestart. De lancering van een product als Old Amsterdam 35+ lijkt op het eerste gezicht niet zo spannend. Het is echter bij dit kaasmerk, waarbij de smaak zo belangrijk is, de uitdaging om er precies zoveel vet uit te halen dat deze nog wel ‘top’ blijft smaken. We hebben daarom ook
››
15
bewust voor 35+ en niet voor 30+ kaas gekozen. Op deze manier is de balans goed en de smaak blijft perfect overeind.” Waarom is juist innovatie zo belangrijk? Monchen: “Wij zijn er als Westland niet op gefocust om alleen maar zoveel mogelijk kilo’s te verkopen. Wij zoeken de magie om een maximaal passend en inspirerend kaasaanbod te bieden. In een grote categorie als kaas moet je continu nieuwe impulsen geven om de consument te blijven verleiden.” Innovaties zijn natuurlijk nergens als het schap niet op orde is en de kaas niet goed wordt verkocht. Wat is de visie van Westland hierop? Monchen: “Wij hebben groot onderzoek gedaan naar wat voor consumenten de belangrijkste aankoopmotieven voor kaas zijn en welke kaas zij dan het liefst eten. Naar aanleiding daarvan adviseren wij retailers om relevante wijzigingen door te voeren in het schap. De schappen van de verschillende supermarktformules toetsen we ook weer aan de hand van ons jaarlijkse Westland Kaasrapport dat we dit jaar al voor de elfde keer laten uitvoeren. Bij ons speelt continu de vraag: wat beweegt die retailer? We snappen dat er omzet en winst gedraaid moeten worden, maar de balans tussen efficiency en een optimale kaasafdeling moet goed zijn. We steken er veel tijd en energie in om alles daarvan te weten te komen. Het is een van onze toegevoegde waarden in de markt.” Postma: “Een van de grappige inzichten die uit het uitgebreide onderzoek naar voren komt, is de indeling van het schap. Deze wordt traditioneel ingericht op binnenlandse en buitenlandse kaas, maar een consument kijkt daar niet naar, het gaat bij een consument om het gebruiksmoment. Dan heb je het niet meer over binnenlandse en buitenlandse kaas, maar over boterham, borrel en keuken. Daar kunnen we dus met elkaar beter op inspelen.”
16
kaas
‘Wij zijn niet gefocust op het alleen maar verkopen van zoveel mogelijk kilo’s kaas’ Is het onderscheid tussen koelschap en bediening groot genoeg? We zien Maaslander en Old Amsterdam bijvoorbeeld op beide afdelingen terug. Postma: “De kaas an sich is natuurlijk niet anders. Bepaalde consumenten kiezen voor gemak en anderen zijn op zoek naar ambachtelijkheid en versheid. Daarbij komt dat in de bedieningsafdeling het gewicht variabel is en er dus meer keuze is. In het koelschap is het bij Old Amsterdam altijd 5 of 8 plakken of een stuk van 450 gram, voor andere hoeveelheden kan men naar de bedieningsafdeling waar de kaas in veel gevallen vers en naar behoefte kan worden afgesneden.” Maar daar staat heel vaak niemand. Mochen: “Het is de balans tussen efficiency en toch die versuitstraling. Wij geven advies hoe retailers die versuitstraling toch kunnen vergroten zonder dat de kosten te hoog worden. Juist een bedieningsafdeling binnen kaas is een van de dingen waar je klanten mee kunt binden, het is zonde als je dit niet gebruikt.”
Postma: “Het betekent wel dat er actievere verkoop plaats moet vinden op de winkelvloer. Het personeel kan consumenten dan bijvoorbeeld helpen bij hun keuze. Zij hebben namelijk vaak moeite met kiezen omdat de versafdeling, en ook dat leren we het uit het onderzoek, nogal eens als ‘chaotisch’ wordt ervaren. Als je dat niet oplost, loop je omzet mis. Ik maak zelf altijd graag de vergelijking met Duitsland. In Duitsland is discount erg groot. Daarom wordt door ‘service supermarkten’ extra ingezet op actieve verkoop. Ik pleit er niet voor om dit Duitse systeem zo maar even over te nemen in Nederland, maar van bepaalde elementen kunnen we wel leren. Zo laat het personeel (Thekedamen) shoppers veel vaker iets proeven. Daarbij doel ik niet op een bakje met kaasblokjes wat in Nederland tussen de kaas zelf wordt neergezet en na 5 minuten door 3 families is leeggegeten, maar echt actief laten proeven door de medewerker achter de kaascounter. Zo heb je contact en kun je de keuze van de consument beïnvloeden. En creëer je dus ook een maximaal onderscheid naar de discounters.”
Zijn er op dit moment retailers in Nederland die deze actieve verkoop goed oppakken? Monchen: “Een aantal formules snijdt zelf. Zo is Albert Heijn daar onlangs weer mee begonnen en Jumbo, Emté en een aantal andere formules doen het ook. Maar het gaat niet alleen om het vers afsnijden. Het gaat erom hoe het personeel het gesprek aangaat met de consument. Is de medewerker in staat om iets over de kaas te vertellen? Weet je het verhaal van Old Amsterdam? Ben je in staat te vertellen dat Old Amsterdam een snijbare, niet brokkelige oude kaas is? Dit soort informatie moet het personeel wel kunnen geven. In Duitsland geven we zoveel mogelijk informatie over de producten, we helpen met het opleiden van het bedienend personeel. Het zou mooi zijn als we dat in Nederland ook zouden kunnen gaan doen.” Hoe is het om voor het beste familiebedrijf van Nederland te werken? Monchen: “Het is enorm leuk. De aandeelhouders zijn heel nauw betrokken bij het bedrijf. Ik kom zelf
natuurlijk uit een organisatie waarbij de aandeelhouders wereldwijd verspreid zaten. Dat is hier heel anders, er is veel betrokkenheid vanuit de familie. Toch is er juist veel ruimte voor ontwikkeling. Waar familiebedrijven wel eens blijven hangen in oude tradities, is Westland Kaas juist erg vernieuwend, de focus ligt op verandering en verbetering.” Postma: “Een van de redenen dat Westland de Award gewonnen heeft, is het feit dat de ‘governance’ hier zo goed geregeld is. De familie is zeer betrokken en kent haar rol. Een afvaardiging van de familie weet wat er speelt, maar bemoeit zich niet met het dagelijkse beleid. Dat geeft commercieel veel vrijheid in denken en doen.” Is dat wat Westland zo onderscheidend maakt? Postma: “Het is een van de dingen die ons anders maakt dan andere kaasbedrijven. Wij zijn geen zuivelcoöperatie en houden ons niet bezig met het ‘verwaarden’ van melk, maar we zijn kaasspecialisten. Alles wat wij doen is kaas. Daar ligt onze kracht.
Wij investeren veel in kennis en kunde van kaas en hebben dan ook een andere manier van waardecreatie dan de zuivelreuzen. Wij kunnen volledig focussen op kaas zonder dat we ons druk hoeven te maken wat we met de melk gaan doen.” Monchen: “Wij spelen in op de vraag en zoeken die ook voortdurend op. Het is een fundamenteel andere manier van kijken. Wat ik ook een belangrijk kenmerk van Westland vind, is dat alle mensen die hier werken natuurlijk stapelgek zijn op kaas, maar daarnaast ook echt genieten van het spel van het vermarkten van kaas.” Postma: “We zijn een kaasbedrijf met een gezonde Hollandse handelsgeest. We zijn van oorsprong kaashandelaren die mooie producten en mooie merken willen maken en verkopen. Plezier is bij ons ook enorm belangrijk, het is echt fijn om hier te werken. Wat mij betreft zijn wij het leukste kaasbedrijf van Nederland.” c
17
reportage
De koeien van Mascha en Joris komen niet buiten. In de extra grote stal hebben de dieren wel alle ‘scharrel’ ruimte en wordt een optimaal klimaat gecreëerd.
Joris en Mascha Mathijssen werken met alle liefde en plezier aan een zo mooi mogelijke Boerenkaas
‘Het is een way of life’ Het is passen en meten bij uitstapjes van Joris en Mascha Mathijsen uit het Brabantse Udenhout. Het leven van dit energieke echtpaar staat namelijk vooral in het teken van de boerderij en het maken van kaas, zeven dagen in de week.
Joris begon met het maken van Boeren Leidse Kaas.
18
kaas
In een prachtig landschap op een steenworp afstand van de Efteling staat kaasboerderij Mathijssen. Gepassioneerd spreekt Joris over het vak van kaasmaken. In 2002 namen hij en zijn vrouw Mascha het boerenbedrijf over van zijn ouders en zetten toen ook meteen met het maken van kaas door. Een droom van Joris. “We zijn begonnen met Boeren Leidse kaas, een kaassoort die wij als enige boer buiten de omgeving Leiden, mogen produceren. Deze kaas leveren we aan Albert Heijn, waar zeventig procent van onze productie naartoe gaat”, zegt Mathijs-
sen. Maar het bleef niet bij deze ene kaassoort. Sinds 2009 produceert de boer meerdere rauwmelkse (kenmerk van boerenkaas red.) kaassoorten zoals 20+ en 35+ kazen en sinds een paar jaar ook speciaalkazen. “De productie en de diversiteit is steeds groter geworden. Zo hebben we whiskeykaas, knoflook basilicum kaas, aspergekaas en we hebben ook twee verschillende bierkazen. Kaas met Hertog Jan Grand Prestige en kaas met Gerardus Kloosterbier erin verwerkt.” Het echtpaar Mathijssen maakt de kaas samen met twee medewerkers.
Joris Mathijssen maakt verschillende soorten kaas en een ervan heeft hij naar zichzelf genoemd: Joris’ 35+.
Mascha ‘harkt’ door de wrongel om deze de juiste structuur te geven voor hij wordt geperst tot kaas.
Zeven dagen in de week moeten de koeien gemolken worden en de kaas gemaakt. Toch zouden Mascha en Joris dit drukke leven voor geen goud willen missen. “Het is een andere way of life. Dat past goed bij ons. Als je je goed voelt op de plek waar je woont en bij wat je doet, waarom zou je dan op vakantie moeten?”, zegt Mathijssen.
van de kaas die bij Mathijssen gemaakt wordt gaat naar Albert Heijn
De kazen rijpen op houten planken.
19
Op de boerderij worden verschillende soorten kaas gemaakt waaronder bierkazen van Hertog Jan Grand Prestige en Gerardus Klooster bier.
Verhaal Hoewel veel ‘zelfkazers’ er voor kiezen om hun kaas exclusief te verkopen aan speciaalzaken, op de markt en in natuurwinkels, heeft Mathijssen er voor gekozen om ook te leveren aan supermarkten. Mathijssen: “Het grootste volume van wat we maken gaat naar Albert Heijn. Onze speciaalkazen worden verkocht in speciaalzaken door heel Nederland. Deze verkoop loopt via de Kaasfabriek.” Mathijssen is erg tevreden over Albert Heijn als klant. De marktleider neemt de categorie volgens de Brabander steeds serieuzer. “Wat Albert Heijn goed doet is dat zij tegenwoordig het keurmerk échte boerenkaas voeren. Lang niet alle ‘boerenkaas’ in de supermarkt is ook echt rauwmelkse kaas (die op de boerderij wordt gemaakt). Door het op een product te zetten voorkomt Albert Heijn verwarring bij de consument.” Het is volgens Mathijssen wel belangrijk dat het verhaal achter de producten wordt verteld in de supermarkt. “De boerenkazen die wij hier maken worden natuurlijk iets duurder verkocht in de supermarkt dan fabriekskazen. Als consumenten weten waar die extra kosten vandaan komen, hebben ze het geld er eerder voor over. Albert Heijn organiseert daarom al een aantal jaren open dagen op boerderijen en dus ook bij kaasmakers om consumenten te laten zien waar de producten vandaan komen en hoe deze gemaakt worden”, aldus Mathijssen. c
20
kaas
Joris en Mascha zijn enorm op elkaar ingespeeld. Tijdens het werken hoeft er geen woord te worden gewisseld.
interview
Uitleggen, inspireren en een lekkere combinatie maken Op de Nederlandse kaasmarkt is Arla Foods de uitdager. Het zuivelbedrijf ziet heel veel groeikansen. Zowel bij de maaltijd, als bij een glaasje wijn. De tijdelijke Castello-winkel bewees het. “Ze liepen met een tasje van 15 euro de deur uit.”
“Kaascategorie kent een heel andere hartslag” Het van origine Deens-Zweedse zuivelbedrijf Arla heeft een enorm kaasaanbod. In 2013 kwamen daar door twee fusies een paar interessante varianten bij, zegt verkoopdirecteur Mark Schreuders. Allgauland in Zuid-Duitsland voegde een range Alpenkazen toe. “Van koeien die klavertjes en kruiden eten en dat proef je. En sinds de fusie met Milklink in Groot-Brittannië hebben we heel veel cheddar-varianten in ons aanbod. Dat levert een prachtig totaalassortiment op om je vingers bij af te likken. We zouden het hele speciaalkazenschap kunnen vullen.”
21
Arla brengt al zijn premium specialiteiten onder het merk Castello op de markt. In Nederland vooral bekend van de blauwe variant. De meest recente is Castello black, een zwartader kaas, waar drie jaar ontwikkeltijd in zit. “Ze zijn in Italië, Frankrijk en Spanje geweest om deze kaas nog verder te verbeteren. Uiteindelijk hebben ze er 10 procent schapenmelk aan toegevoegd om de smaak te krijgen die ze in gedachten hadden. Nu ligt ie bij Albert Heijn en we gaan proberen daar in de komende maanden meer afzet voor te krijgen.” Schreuders benadrukt met dit voorbeeld dat de categorie kaas een heel andere hartslag kent dan dagverse of houdbare zuivel. “Dat heeft te maken met de dynamiek van het rijpen en verzorgen van de kazen. In dagverse zuivel bedenk je het bij wijze van spreken vandaag en voer je het morgen uit. Kaas moet soms 18 maanden rijpen. Als je dus vandaag een concept bedenkt, kun je pas over anderhalf jaar beginnen.” Een andere recente introductie van Arla zijn de nieuwe kaasblokjes, gele blokjes van cheddar en samsoe-kaas, en witte kaasblokjes met knoflook en peterselie, voor in de salade. In de markt voor witte kaas is het de functie van de marktleider om met dergelijke vernieuwingen te komen, zegt senior trade marketeer Jeroen Imming. “In dit segment heeft ook private label een slag gemaakt en zien we steeds meer Griekse merken. Wij zoeken het daarom in toegevoegde waarde en gebruiksmomenten. Consumenten vertellen ons dat witte kaas bij salade hoort, dan omarmen wij dat ook met onze kant-en-klare oplossingen.” Breder kijkend ziet Arla het aanboren van nieuwe gebruiksmomenten als de groeimotor voor de kaascategorie. “Al is het moeilijk om voor de plak op brood met iets nieuws te komen”,
22
kaas
“In die miljoenen salades willen wij met onze kaas” zegt Schreuders. Het zuivelbedrijf probeerde vorig jaar met Arla Natura - zonder kunstmatige toevoegingen een nieuwe propositie aan te boren. Dat bleek lastig en het product verdween weer van de markt. Imming: “Helaas, maar gele kaas wordt al als een heel natuurlijk product ervaren. Arla Natura bleek daarom niet relevant genoeg en geen meerwaarde te beiden. Wel zien we nog kansen in verschillende gebruiksmomenten voor de Nederlandse markt en ja, daar zit de plak op brood ook weer bij.”
Arla ziet dat het bij veel supermarkten moeilijk navigeren is in het kaasschap. De productiewijze van een kaassoort bepaalt vaak de schapindeling. “Het is brie bij brie en roomkaas bij roomkaas. Daarmee speel je niet in op de wijze waarop consumenten zoeken. Een heel grote inspiratiebron zijn de verhalen achter kaas en waarvoor ze zijn te gebruiken. Als je duidelijk kan maken waarom de ene kaas wel premium en de hogere prijs waard is heb je een enorme groeipotentie. Je komt dan op het gebied van storytelling, waarom is iets lekker, de historie, de smaken, dat is wat kaas extra waarde geeft. Vertel je dat niet aan je klanten, dan gaan ze voor de goedkoopste optie en krijg je de downtrading die we in heel veel categorieën zien”, constateert Imming. Door klanten bij de hand te nemen in het kaasschap kunnen supermarkten nog enorm groeien in deze categorie, betoogt hij. “De specialiteiten zijn de groeimotor achter kaas, maar het omzetaandeel kan zeker nog groeien van 25 procent naar 30 tot 35 procent. En ook bij Hollandse kaas. Nederlanders zijn veilige kaaskoppen, het mag niet te duur of te gek zijn. Als ze echter
Nieuw merk: Puck In steeds meer supermarkten duiken de blikken feta- en witte kaas op die populair zijn bij allochtone klanten. De kleine toko’s en buitenlandse winkeltjes bieden ze al langer aan. In dit laatste segment bouwde Arla distributie op van het merk Puck – spreek uit als ‘poek’. Met dit kaasmerk is het concern groot in het Midden-Oosten. Op de islamitische tv-zender Al Jazeera worden regelmatig commercials uitgezonden. “Die zender wordt hier ook bekeken en de doel groep doet ook boodschappen bij ketens als Albert Heijn, Jumbo en Deen. Via die kleine winkeltjes hebben wij Puck hier opgebouwd, maar eind dit jaar lanceren we het ook in de supermarkten”, zegt verkoopdirecteur Mark Schreuders.
eenmaal iets gaafs en lekkers voorgeschoteld krijgen, dan zijn ze verkocht.” Groothandels spelen daar al meer op in met informatiebordjes, -boekjes en presentaties, aldus de trademarketeer. “We moeten ons niet laten inspireren door Lidl, maar door wat bijvoorbeeld Makro, Hanos en Ekoplaza doen”, valt Schreuders hem bij. Met een eigen pop-up store in het winkelcentrum New Babylon in Den Haag testte Arla vorig jaar de potentie van het merk Castello. De fabrikant kon zelf eens winkeltje spelen en dat beviel uitstekend. Het experiment leidde tot de ontwikkeling van een kleine kaaskoeling voor in het wijnschap. “Naast belangrijke kaasmomenten als Kerstmis en Pasen zijn er veel
meer gebruiksmomenten te bedenken waarmee we foodlovers naar Castello kunnen trekken. Een kaasplankje met wijntje is op zaterdagavond perfect en daarbij passen ook tapas, vijgen en nootjes.” In de tijdelijke eigen winkel was Arla voor het eerst in de gelegenheid om het complete Castello-assortiment te laten zien. Schreuders: “We maakten combinaties met wijn, chutney en crackers. Klanten konden alles proeven en dan zie je ze ook met een tasje van 15 euro naar buiten lopen. En dat is weinig voor een gezellig avondje thuis. Als je uiteten gaat betaal je al snel 45 euro per persoon. Voor een supermarkt is zo’n hoge kassa-aanslag geweldig, vooral omdat er een lekkere marge op zit. Dat is wat we daar geleerd hebben,
je kunt veel meer verkopen als je inspireert en mensen op ideeën brengt. En daar hebben wij een geweldig aanbod voor.” c
23
Er was eens een polder... E
r was eens een prachtige polder, daar maakten de boeren zelf kaas. Opvallend lekkere kaas. Je proefde er de eigenzinnigheid van de boeren in. En het zilte verleden van de polder, die ooit binnenzee was. De vraag naar die kaas groeide zo hard dat de boerenfamilies het op hun eentje niet meer aankonden; ze gingen samenwerken. Ze koesterden hun polder, hun koeien, hun (geheime) traditionele manier van kaasmaken en ze groeiden door. Binnenkort openen ze zelfs de groenste kaasmakerij van Nederland, passend in hun polderlandschap. Nou je begrijpt, die boeren gaan nog lang en gelukkig leven. Met respect voor hun polder, de Beemsterpolder. En met alle toewijding voor hun kaas. Hun Beemster kaas.
Natuurlijk lekker uit de Beemster.
visie
4
vragen aan...
Irene van de Voort
Voorzitter van de Bond van Boerderij-Zuivelbereiders
‘Boerenkaas kan niet mager zijn’ We spraken met Irene van de Voort, sinds april de voorzitter van de Bond van Boerderij-Zuivelbereiders (BBZ). De enthousiaste boerin valt met haar neus in de boter, want er staat veel te gebeuren binnen de 100-jarige bond.
1
De Boerenkaas die in de supermarkten wordt verkocht, is niet altijd echt gemaakt van rauwe melk. Wat doen jullie hieraan? “Het is voor ons inderdaad een probleem dat er regelmatig kaas verkocht wordt onder de noemer Boerenkaas, waar het dat niet is. Het is iets waar ik als voorzitter ook veel tijd in zal steken. Om verwarring te voorkomen wordt aan de Wageningen Universiteit, op inititatief van de BBZ, gewerkt aan een methode, de Rikilt methode, die de echtheid van boerenkaas kan onderscheiden. Hiervoor worden de molecuulgewichten gecontroleerd en aan de hand daarvan kan men zien of de kaas al dan niet met rauwe melk gemaakt is. Een soortgelijke methode wordt gebruikt voor biologische eieren. De overheid controleert heel goed op
3
voedselveiligheid, maar helaas nog niet goed op voedselauthenticiteit. Voorlopig moet de sector dit zelf oppakken.” Hoe kijkt u aan tegen het kaasschap in de supermarkt? “Supermarkten zouden meer een verhaal moeten vertellen. Dat kan al door op de verpakking te zetten door welke boer de kaas gemaakt is. Proeven is ook een uitstekende manier om klanten te trekken. We organiseren regelmatig proeverijen bij onder meer Jumbo, Hoogvliet, Coop en Vomar. Toch blijft de speciaalzaak in mijn ogen echt meerwaarde bieden ten opzichte van de supermarkt. Dat verschil zit hem met name in het personeel. Het is lastig om voor de supermarkt medewerkers te vinden die met evenveel passie en kennis over
2
het product kunnen vertellen als de mensen in de kaasspeciaalzaak dat doen.” De kaas die gemaakt wordt op de boerderijen is meestal volvet. Doen jullie nog iets omtrent het gezondheidsvraagstuk? “Boerenkaas kan niet mager. Het volvette van de kaas geeft juist die lekkere smaak af. Er is bovendien een shift gaande binnen wat gezond is en wat niet. Waar kaas van rauwe melk eerst als gevaarlijk werd bestempeld, zijn er nu nieuwe onderzoeken waaruit blijkt dat het juist bijdraagt aan de gezondheid. Verzadigd vet mag weer en dat is goed nieuws voor onze branche. Er is namelijk helemaal geen wetenschappelijk bewijs voor dat verzadigde vetten slecht zijn voor hart- en bloedvaten.(Muskiet ea in Ned Tijdschr Klin Chem Labgeneesk 2012). Het Voedingscentrum is hier heel conservatief in, en heeft kaas uit de schijf van vijf gekieperd, maar het gaat niet lang meer duren of het zit er weer in.”
4
De Bond van Boerderij-Zuivelbereiders bestaat 100 jaar. Hoe vieren jullie dat? “Dat doen we met allerlei activiteiten. Zo is het jaarlijkse EU-congres Boerderijzuivel dit jaar in Nederland vanwege het jubileum. Op 7 november vindt dit evenement plaats. Ondernemers van supermarkten kunnen hier ook aan deelnemen. Op het programma staan nieuwe manieren van financieren van MKB, controle op voedselauthenticiteit en gezondheid van zuivel. Zie www.bbz100jaar.nl.” c
25
reportage
De smaak van Italië op het Twentse platteland In de pittoreske grensplaats Denekamp staat een bijzondere boerderij. In de wei staan niet alleen koeien, maar ook grotere familieleden: waterbuffels. Van de melk van deze runderen wordt onder meer mozzarella gemaakt, echte Italiaanse mozzarella. 26
kaas
Buffels zijn kuddedieren en blijven in tegenstelling tot koeien wel altijd bij elkaar.
Wie aan Nederland en kaas denkt, denkt niet als eerste aan mozzarella. Toch heeft Nederland een aantal buffel farms waar ook mozzarella geproduceerd wordt. Buffalo Farm Twente is er daar een van. In 2009 gooiden Andra Westerhoff en Alfons Blokhuis het roer om. “We hadden varkens maar door allerlei nieuwe regels was het voor ons niet meer interessant om deze te houden. We wilden toen wel eens iets echt anders. Het buitenland was een optie waar we serieus over nadachten, maar toen kwamen we in contact met waterbuffels. Ik was op slag verliefd”, zegt Andra Westerhoff. In 2010 produceerden de buffels hun eerste melk en in 2011 maakte Westerhoff voor het eerst kaas van de melk. Boerenkaas
Het maken van mozzarella is een heel ander proces dan het maken van kaas.
De specialiteiten van de boerderij worden onder meer met de bestelbus, waar Andra voor zit, bezorgd.
Waterbuffels komen oorspronkelijk uit Azië. De dieren zijn een stuk groter en zwaarder dan de koeien die we doorgaans in de wei zien, maar ze geven aanzienlijk minder melk.
van buffelmelk. “Die kaas maken we nog steeds, maar we kregen steeds vaker de vraag of we niet ook mozza rella maakten. Dat klinkt natuurlijk ook heel logisch, buffelmozzarella van de buffels”, zegt Westerhoff. In totaal houdt het Denekampse paar nu ongeveer honderd buffels, daarnaast heeft de familie ook nog koeien. Italiaan Inmiddels wordt bijna dagelijks mozzarella geproduceerd op de boerderij van Blokhuis en Westerhoff.
“We maken de mozzarella niet zelf. Er zijn in Nederland wel mensen die zelf mozzarella maken, maar het heeft nooit de kwaliteit van echte mozzarella uit Italië. Het kost jaren om het vak onder de knie te krijgen. Omdat wij alleen het beste willen maken, hebben we een Italiaan naar Nederland gehaald, Gennaro. Zijn familie maakt al jaren van generatie op generatie mozzarella van buffelmelk”, zegt Westerhoff. De verse kaas wordt het meest verkocht aan horeca in de omgeving, maar ook een aantal
De mozzarellabolletjes krijgen de juiste vorm.
27
supermarkten verkoopt de producten van deze boerderij. Inmiddels komen zelfs Italianen naar Denekamp om daar de buffelmozzarella van Buffelo Farm Twente te kopen. Koe De meeste mozzarella die geproduceerd wordt op de boerderij is volledig gemaakt van buffelmelk, maar ze maken er ook mozzarella van koemelk. “Voor
één klant maken we zelfs een mix van koe en buffelmelk. Als je in de Nederlandse supermarkt mozzarella haalt, is het negen van de tien keer gemaakt van 100 procent koemelk. Dat is zonde want mozzarella van buffelmelk is vele malen lekkerder en dan het liefst zo vers mogelijk. Wij zien bovendien nog veel mogelijkheden met mozzarella, het is een heel mooi zomerproduct”, aldus Westerhoff. c
Kaas in Marokko Kaaskenner Marco Besselink bracht Westerhoff en Blokhuis in contact met buffels. De zelfstandig ondernemer brengt foodbedrijven bij elkaar. Besselink heeft dankzij zijn jarenlange ervaring bij onder meer Vandersterre Groep en Cono een voorliefde voor kaas. Zo bedacht hij ooit Toverkaas en Besselink was ook de eerste die met kamelenkaas kwam. Tegendraads, dat is de handelaar zeker. Op dit moment is Besselink zelf bezig met het opzetten van een kaasfabriek in Marokko. Besselink: “Mijn vrouw komt uit Marokko en ik weet dat kaas daar enorm populair is. Het is het ideale land om ook zelf kaas te gaan produceren. Ik heb samen met een bedrijf de Cheesemaker ontwikkeld en die kan in principe overal staan. Ook midden in de Sahara. Het bouwen van deze fabriek heeft ook een maatschappelijk doel. We willen vrouwen namelijk leren hoe zij de kaas moeten maken en we scheppen zo weer werkgelegenheid. Vanuit Marokko kan dan ook weer export plaatsvinden naar andere landen.” Omdat het maken van verse mozzarella een kunst is waar jarenlange ervaring voor nodig is, heeft Buffalo Farm Twente een de Italiaanse Gennaro in dienst.
28
kaas
Analyse
Regionale super jaagt promotie aan Private label heeft duidelijk de overhand binnen kaas. Merken moeten opboksen tegen kwalitatief goede producten onder eigen merk. Toch is het voor de retailer en fabrikant geen reden om producten extra vaak in te zetten als promotieartikel. Het aantal aanbiedingen daalde het afgelopen jaar namelijk met 1,6 procent. Vergelijkingssite Yenom vergeleek de kaasaanbiedingen van week 1 tot en met 23 in 2013 met dezelfde periode in 2014. Daarbij is gekeken naar achttien supermarkten: Albert Heijn, Aldi, Boni, C1000, Coop, Deen, DekaMarkt, Dirk, EMTÉ, Hoogvliet, Jan Linders, Jumbo, Lidl, Nettorama, PLUS, Poiesz, Spar en Vomar. De volgende typen kaas zijn meegenomen in de analyse: kaasblokjes, plakken, stuk, plankjes en smeerkaas. Jumbo Met name Jumbo had fors meer aanbiedingen met kaas. De winkel voert de top 5 aan met een stijging van 55 procent. Na Jumbo volgt Poiesz (+38
procent), Hoogvliet (+28 procent), Vomar (+24 procent), Deen (+18 procent). Daar tegenover staan ook een aantal supermarkten waarbij het aantal promoties flink gedaald is. Vooral Coop stuntte minder met kaas, het aantal aanbiedingen bij de Velpse formule daalde met 43 procent. Coop wordt gevolgd door Lidl (-41 procent), Albert Heijn (-40 procent), Boni (-21 procent) en PLUS (-13 procent). Opvallend is dat vier regionale super markten (Poiesz, Hoogvliet, Vomar en Deen) sterk stijgen in het aantal aanbiedingen terwijl vier landelijke ketens (Coop, Lidl, Albert Heijn en PLUS) juist dalen in het aantal aanbiedingen.
Milner Binnen merken is Milner de aanvoerder in het aantal aanbiedingen, met een stijging van 44 procent. Verder zijn Beemster, Uniekaas, Old Amsterdam en Maaslander de meest populaire kazen in de aanbieding. Voor merken met relatief weinig aanbiedingen zijn er veel wijzigingen in het aantal promoties. De merken op een rijtje: Eru (+110 procent), Galbani(+100 procent), Paturain (-44 procent), Philadelphia (+61 procent), President (-32 procent), Slankie (0 procent) en Vergeer (-28 procent ). c
bedraagt de stijging van het aantal aanbiedingen van Eru
29
supermarktgids online
Het complete overzicht van alle Nederlandse supermarkten
Zoek naar supermarkten
NIEUW Supermarktgids (pocket)
Supermarktgids online Basis
Supermarktgids online Plus
Formule/ organisatie
*
*
*
Eigenaar/ bedrijfsleider
*
*
*
Contactgegevens
*
*
*
VVO
*
*
*
Check outs
*
*
*
Google maps functie
*
*
Smartphone versie beschikbaar
*
*
Geavanceerd zoeken op alle actuele data
*
Exportmogelijkheid (Excel)
*
Alle (vers-) afdelingen
*
Ook geschikt voor mobiel Resultaten
locatie gegevens SUPERmarkt 30
kaas
Meedoen? Kijk op demo.supermarktgidsonline.nl Voor meer informatie/mogelijkheden kunt u contact opnemen via telefoonnummer 0172- 537879
interview
Martijn Bos Al op zijn zeventiende begon Martijn Bos zijn eerste bedrijfje: catering service Party Perfect. Vanaf dat mo ment groeide de liefde van Bos voor de food en horeca. Aan het einde van zijn studie Small Business runde de eigenaar van Boska nog een jaar een kroeg. Tijdens zijn studie bracht Bos een halfjaar door in Amerika. Terwijl de Bodegraver de wereld wilde ontdek ken, wilde zijn toenmalige vriendin die hij daar leerde kennen, gewoon naar Amsterdam. Op dat moment zette zijn vader het bedrijf te koop. Na enige aar zeling koos Bos toch voor het familie bedrijf en sinds januari 2002 is Martijn Bos - de vierde generatie- eigenaar van Boska.
Foto: Joost Hoving
‘Wij leggen uit hoe je kaas moet eten’ Met maar liefst 74 introducties in het afgelopen jaar zit familiebedrijf Boska niet stil. De specialist in ‘Cheesewares’ groeit weer na een klein dipje in 2012. Met name het buitenland is een belangrijke pijler voor de maker van ‘s werelds beste kaasschaaf. ››
31
De internationalisering is een slag die Martijn Bos maakte toen hij ruim twaalf jaar geleden het bedrijf overnam. “We willen kaas veel meer toegankelijk maken door out of the box te denken.” Die groei in het buitenland is op gang gekomen toen u in het bedrijf kwam. Was dit uw eigen doel? “Er waren twee dingen die ik heel graag wilde. Het eerste was productontwikkeling en het tweede was internationaal werken. Toen ik in het bedrijf kwam zijn we als een gek gaan exporteren. Dat doen we nu naar 85 landen, dus onze Cheesewares gaan echt de hele wereld over. Export was 8 procent en dat is nu 65 procent. De overige 35 procent van de binnenlandse markt is niet gekrompen dus we zijn ruim verviervoudigd. Maar
32
kaas
daar is wel een lange tijd overheen gegaan. Ik kwam er ook achter dat ik het mezelf te moeilijk maakte door niet te focussen. We investeren ons marketinggeld en onze energie daarom nu in
‘Je verkoopt meer kaas als je het combineert met de juiste tools’
Amerika, Duitsland, Frankrijk, België en Nederland. Duitsland en Frankrijk zijn nog steeds start-ups, maar Amerika is intussen volwassen aan het worden, daar ben ik zelf heel veel, dat is echt mijn kindje. Sterker nog, ik zit de komende drie maanden met vrouw, kind en hond in de Verenigde Staten. We leren namelijk enorm veel van Amerikanen en de trends en innovaties die we oppikken gebruiken we weer in Nederland.” Wat voor producten verkopen jullie in de Verenigde Staten? “Ons populairste product in Amerika is de ToastaBag. Hiermee kun je een tosti maken in een broodrooster zonder dat deze vies wordt. Maar dat is natuurlijk niet het enige. Ik stond op een gegeven moment de Barbeclette, onze ‘uitvinding’ om kaas te smelten op de
barbecue, te promoten in Amerika op een beurs, loopt er een nogal grote Amerikaan langs die roept: ‘Hey, that’s perfect for a cheeseburger.’ Natuurlijk! Je moet het niet als raclettekaas promoten maar als cheeseburgerkaas en daar hebben we zo de perfecte tool voor. Op die manier ontstaan weer nieuwe gebruiksmomenten. Het is mijn droom om kaas veel toegankelijker te maken en meer gebruiksmomenten te creëren door out of the box te denken. Een ander voorbeeld daarvan is de helm die we in samenwerking met Emmi ontwierpen. Zij wilden kaasfondue in het American Footballseizoen op de kaart zetten, wanneer barbecueën heel populair is. Daarom ontwierpen we een American Footballhelm waar mensen in kunnen fonduen. Ideaal voor het typisch Amerikaanse fenomeen tailgating. Op de parkeerplaatsen van de footballstadions gaan de achterbakken van de auto’s open en daar komt van alles uit: barbecues, tafels, brood, vlees en nu dus ook de fonduehelm.” U bent veel in Amerika, hoe is kaas daar gepositioneerd in de supermarkten ten opzichte van Nederland? “Kaas is booming in Amerika. Als je het aan mij vraagt is de Wholefoods in Amerika qua consumentenbeleving een goed voorbeeld. Ik vind Wholefoods leuker dan Wegmans, dat een heel hoog aanzien geniet. In deze winkels wordt kaas een beleving; medewerkers vertellen over de achtergrond van kaas, welke kaas waar het beste bij past en hoe de kaas te eten is. Daar kunnen Nederlandse retailers een voorbeeld aan nemen en daar proberen wij ze mee te helpen. We willen graag een sparringpartner zijn en onze kennis delen.” Is er voldoende uitleg op de kaasafdeling van de Nederlandse supermarkt? “Nee daar is nog een enorme slag te slaan. De Nederlander is een kaaskop, maar eet vooral Goudse kaas. Als ze nu eens beginnen met het uitleggen van de
verschillende kaassoorten. Dus harde en zachte kazen, blauwaderkazen, rode korstkazen, verse kazen en witschimmelkazen. En de toepassingen van de verschillende soorten. Alleen al met die simpele uitleg kopen mensen zoveel meer. Natuurlijk zijn er ook boeken over het koken met en eten van kaas, maar breng het daar waar de kaas verkocht wordt en je biedt als kaasafdeling toegevoegde waarde.” Doen kaasmerken er voldoende aan om de retailer hierin te helpen? “Kaasmerken denken natuurlijk vanuit hun eigen kracht, dus die vechten om dat stuk in de supermarkt. Retailers hebben niet altijd door dat consumenten het niet begrijpen, durven vaak niet te vragen. Wij zijn in de veronderstelling dat je het heel simpel moet houden. Wel beleving erin brengen en de kaas uitleggen met de juiste tools. Als een winkel fonduesets heeft staan, gaan ze ook meer kaas voor de fondue verkopen. Daar ben ik van overtuigd.” Die advisering, hoe doen jullie dat precies? “We hebben nu een aparte categorie opgezet binnen het bedrijf dat Global Cheese Brandactivation heet. Daarmee richten we ons op kaasmerken en retailers zelf. We zijn geen reclamebureau maar hebben er wel de juiste mensen voor in huis . Wij leggen uit hoe je kaas moet eten. De kaaswereld kijkt heel erg vanuit zichzelf. Zij willen vooral hun kaas verkopen en supermarktformules kijken veel naar elkaar. In onze ogen zijn wij zo neutraal als Zwitserland en zo proberen wij echt vanuit de consument te denken.” c
Innovatie Naast de beste kaasschaaf van de wereld maakt Boska nog veel meer producten. Innovatie zit bij het familiebedrijf in de aderen. Vorig jaar bracht Boska maar liefst 74 nieuwe producten op de markt. De inspiratie voor deze nieuwe producten doen de ontwerpers en Martijn Bos overal op. Daarnaast heeft het bedrijf ieder jaar met de Technische Universiteit in Delft een project met studenten genaamd: de Boska innovation award. Omdat Boska deze producten niet altijd zelf op de markt kan zetten, zoekt het bedrijf uit Bodegraven regelmatig partners.
van de omzet komt van export
33
interview
Annemiek’s Kaas Express: kaaskoningin in een mannenwereld Iedereen in Bodegraven en omstreken kent Annemiek Oskam. Onder haar klanten en kaashandelaren beter bekend als Kaassie. De 44-jarige kaaskoningin levert kazen aan grote en kleine horecagelegenheden tot in Suriname aan toe.
In de straten van Bodegraven bevinden zich nog heel veel oud kaaspakhuizen.
34
kaas
Oskam was nog maar 21 toen ze startte met haar eigen kaasbedrijf: Annemiek’s Kaas Express. “Ik werkte op de markt, maar ik had het niet meer naar m’n zin. Mijn vader, zelf ondernemer, raadde me toen aan om voor mezelf te beginnen en dat heb ik gedaan”, zegt Oskam. De ondernemende jonge vrouw liet een eigen kaaskoelbus bouwen en van daaruit bouwde ze haar bedrijf uit. “Ik werd in het begin bepaald niet serieus genomen. Daar kwam ik dan als 21-jarige snotneus bij de mannen die al jaren in het vak zaten, bij binnenkomst bij de Vereniging van Kaashandelaren werd ik weggestuurd en nu ben ik al 22 jaar bestuurslid van de club. Vaak vroegen ze me ook of mijn vader nog kwam. De mannen, want het is een echte mannenwereld, hadden geen hoge verwachtingen van mij en mijn bedrijf. Ze gaven me een halfjaartje. Maar ik heb het tegendeel bewezen. Nu 23 jaar later zit ik nog steeds in de business.” Inmiddels is Annemiek’s Kaas Express veel meer dan alleen een kaasbus. Na vijf jaar met de koelbus te hebben rondgereden kocht Oskam een stuk grond en een jaar later bouwde ze daar haar eigen pand op. Inmiddels heeft Bodegraven Oskam omarmd en 1995 werd de ondernemer zelfs uitgeroepen tot Kaaskoningin van het dorp. C1000 Op dit moment levert Oskam vooral kaas aan horecagelegenheden. Van kleine lunchrooms tot grote hotels in Rotterdam. Hoewel supermarkten voorheen ook tot de klantenkring van Oskam behoorden, levert ze hier inmiddels niet meer aan. “Mijn eerste klant was een horecaklant, maar ik leverde in het begin ook kazen aan C1000-ondernemers. Zij mochten toen nog zelf inkopen en kozen vaak voor mij. Maar de regels daar werden strenger en daardoor raakte ik deze klanten kwijt. Nu doe ik niets meer met Nederlandse supermarkten omdat
In het kaaswalhalla van Nederland, Bodegraven, is Annemiek Oskam een graag geziene gast.
die rechtstreeks via de organisatie bij de DC moeten afnemen. Alleen voor tips en advies bellen ze mij nog. Ik focus me nu volledig op de horeca”, zegt Oskam. De ondernemer in hart en nieren heeft een grote klantenkring opgebouwd in de horeca waarvan ze een gedeelte al meer dan twintig jaar belevert. Dankzij haar ervaring en kennis in de kaas (ze won twee keer de zilveren kaasboor red.) kan zij de klanten voorzien van advies. “Veel restaurants willen regelmatig iets nieuws proberen en dat maakt het werk voor mij uitdagend. Haal ik schapenkaas lamsoor van Texel en bedenk ik leuke combinaties. Dat waarderen mijn klanten en ze weten dat ze op mij kunnen rekenen. Biologisch is ook iets wat weer helemaal terug is en daar ben ik erg blij mee. Ik vind dat er veel minder gekeken moet worden naar prijs en meer naar kwaliteit van producten.” Hoewel Annemiek’s Kaas Express jaarlijks een goede omzet draait, heeft Oskam het niet altijd gemakkelijk gehad. “De horeca heeft
zware klappen gehad en dat merk ik dan ook. Er wordt bezuinigd op luxe producten. Daarbij komt nog dat grote fabrikanten helaas ook klanten kopen. Zo ben ik al een aantal adressen kwijt geraakt. Zelf zou ik dat nooit doen. Daar ben ik te rechtvaardig voor.” China Naast de Nederlandse markt trekt ook het buitenland voor de avontuurlijke Oskam. In 2005 schreef de ondernemer een business plan om kaas te verkopen in China. In datzelfde jaar en ook in de jaren erna reist Oskam naar het land toe om de mogelijkheden te onderzoeken. Oskam: “In 2008 bracht Martijn Bos van Boska me in contact met Cono. Zij waren ook bezig met China. Ik vind Cono een mooi bedrijf, ze maken wat mij betreft een van de lekkerste kazen van Nederland en samen hebben we het plan verder opgepakt. In 2008 ben ik als kaaskop tussen de Chinezen gaan wonen. Al snel waren de inwoners gewend aan die blonde vrouw en werd ik geac-
Voordat Oskam een eigen pand had, sloeg ze de kazen op bij de familie Anker. Dit is Henk Anker (Broer van A-ware directeur Jan Anker) in zijn kaaspakhuis.
cepteerd. Ik was er zó van overtuigd dat ik de Chinees aan de kaas zou krijgen, maar voor het verkopen van kaas in China was het nog te vroeg. Het is nog te veel een niche. Bovendien speelt mee dat Chinezen veel last hebben van lactose-intolerantie. Daar bovenop kwam nog het melanine in melk schandaal, wat ook weer met kaas geassocieerd wordt. Dat maakte dat het op dat moment niet lukte met de kaasverkoop in China. Maar ik ben ervan overtuigd dat het ooit wel gaat komen.” c
35
Deen Aan de Amsterdamse Rijnstraat laat Deen haar meest recente kaasafdeling zien. In de derde winkel in de hoofdstad is te zien hoe de Noord-Hollandse formule versgesneden en voorverpakte kaas samenbrengt in één boetiek. Bordjes geven de klant meer achtergrondinformatie over de herkomst, smaak en welke soort kaas er te koop is, vooral bij de bijzondere varianten als buffelmozzarella. Op de counter zijn ook de nodige kaasaccessoires te koop van Boska.
Marqt Overvloedig is een goede omschrijving van de kaasafdeling van de premium Randstelijke keten Marqt. Doorgaans liggen alle kazen en aanpalende zuivelproducten gepresenteerd in een carré waar klanten vrij omheen kunnen lopen. Merken worden niet of nauwelijks uitgedragen, maar elke kaas krijgt wel zijn eigen verhaal.
Albert Heijn Vers is al langer voor Albert Heijn een focuspunt. Vorig jaar vernieuwde de retailer onder andere haar deli kaas en vlees om meer het gevoel van lekker eten uit te stralen. De vleeswaren- en kaascounter kreeg in mei nog eens een opfrisbeurt in de nieuwe AH XL in Kerkrade. Deze uitstraling is ook te vinden in de winkel die opende in een oude monumentale suikerfabriek in Bergen op Zoom. Glanzend staal in de signing en een lage counter trekken de aandacht van de klant en maken contact met de medewerker directer.
36
bier
Kaas krijgt e op de win
De tijd van alleen voorverpa voorbij. Supermarkten keren met meer beleving en vers o in steeds meer supermarkten kaasdame achter de counter en laat ze de producten oo aantal van de supermarkten kaasafdeling voor u
een verhaal nkelvloer
akte kaas in het koelschap is terug naar het ambachtelijke op de winkelvloer. Zo wordt n weer vers gesneden en een voorziet klanten van advies ok proeven. We hebben een n die inzetten op een mooie u op een rijtje gezet.
EMTÉ Waar beter te zien hoe Sligro in zijn EMTÉwinkels de versafdeling bekijkt dan in de vestiging die vorig jaar de titel van beste EMTÉ kreeg. In een marktopstelling is kaas omgeven door de andere versgroepen zoals brood, aangevuld met second placement-meubels met de meer bijzondere kaasvarianten. In de counter is ook een selectie van diverse smaakkazen te zien.
Jumbo Het versplein bij Jumbo is zonder meer een essentieel onderdeel van de formule. Hoe de organisatie dat in het groot uitvoert is te zien in de Jumbo Foodmarkt. Voor kaas betekent dat een zeer ruime afdeling met grote keus per smaak (pittig, medium, mild) en allerlei aanvullende producten zoals chutney. Elementen van de flagshipstore worden trouwens al uitgerold, net als een variant op kleiner vvo, waar deze aanpak van kaas ook terug te zien is.
PLUS De update van PLUS-winkel naar het formulebeeld Briljant nadert de helft van alle winkels. In 2015 moet de operatie klaar zijn. Dan zijn ook alle versafdelingen, waaronder kaas, vernieuwd. Dat betekent veel second placement met bijzondere kaasjes, een goed zicht op de vers snijdende medewerkers en een nadruk op donkere houttinten in de winkelafdeling.
37
interview
Joris Maes De 49-jarige adjunct algemeen direc teur van Lactalis Noord-Europa, Joris Maes, groeide op in de foodbusiness met een vader als handelaar in kaas en zuivel. De Belg begon al in 1987 bij Lactalis (toen nog Galbani). Daar was hij verantwoordelijk voor de Beneluxtak van het bedrijf. Galbani werd in 2007 overgenomen door Lactalis waar door Maes zich niet meer alleen bezig moest houden met het merk Galbani, maar ook de producten van Lactalis in zijn portfolio opnam, waarvan Président het belangrijkste merk is.
Lactalis ziet consument steeds vaker kiezen voor buitenlandse kaas
‘Koken met kaas populair dankzij Italiaanse keuken’
“Het cultuurverschil tussen Nederland en België is groot. Je gaat niet ‘even’ de grens over.”
Kaas maakt steeds vaker deel uit van de maaltijd. Met name de Italiaanse maaltijd is daar geschikt voor. Toch blijven consumenten ook vasthouden aan traditionele buitenlandse kazen als brie.
››
38
kaas
Wonend aan de grens met Nederland en getrouwd met een half-Nederlandse vrouw, heeft adjunct directeur Lactalis Noord-Europa, Joris Maes, een warme band met ons land. “Ik winkel liever in Nederland dan in andere Europese landen.” U bent verantwoordelijk voor onder meer België en Nederland. Wat zijn de grote verschillen op het gebied van food? “Het cultuurverschil tussen Nederland en België is veel groter dan sommige mensen denken. In het begin van mijn tijd bij Galbani werd Nederland een beetje als een stiefdochter behandeld. ‘Dat doen we er wel even bij.’ Maar het is veel meer dan alleen de grens oversteken. Retailer en consument vragen hier om een heel andere benadering. Waar buitenlandse kazen in Frankrijk en België al jaren heel ‘gewoon’ waren, moest dat in Nederland veel meer groeien. Nederland is natuurlijk gewend aan zijn eigen, ook prachtige, Goudse kazen.” Inmiddels gaat het goed met buitenlandse kazen in Nederland? “Het aanbod en de vraag worden steeds groter. Consumenten testen vaker nieuwe smaken. Toch is Nederland echt een brieland, vooral roombrie. Brie is toegankelijk en lekker romig van smaak. Het schrikt niet af en dat past ook wel bij de cultuur. In Frankrijk en België is brie lang niet zo populair, daar wordt de iets excentriekere camembert juist veel meer gegeten.” Lactalis wil camembert hier toch meer op de kaart zetten? “Het gaat steeds beter met de verkoop van camembert. Alle retailers hebben het wel op het schap staan en ik ben er ook van overtuigd dat het veel meer potentie heeft. Binnen buitenlandse kazen is camembert toch toegankelijk, maar dan met wat meer pit. We communiceerden echter nooit echt over
Met name de Italiaanse kazen maken een groei door, niet alleen mozzarella, maar ook onder meer gorgonzola en mascarpone.
camembert en de mogelijkheden die deze Franse kaas biedt. Door consumenten op de winkelvloer wel die uitleg te geven en het te laten proeven, willen we klanten verleiden tot het doen van een herhalingsaankoop.”
toegevoegde waarde bieden en met innovaties komen. Het is overigens erg leuk om in Nederland met buitenlandse kazen te werken. Retailers staan hier echt open voor nieuwe producten en ideeën.”
Wat vindt u over het algemeen van de positionering van buitenlandse kaas in de super? “Het schap met buitenlandse kaas ontwikkelt zich steeds verder. Over het algemeen vind ik dat buitenlandse kaas er mooi geordend bij ligt. Dat vind ik fijn aan Nederlandse supers, het is strak, transparant, geordend en toch heeft het schap beleving. Het is een van de redenen dat ik liever mijn boodschappen in Nederland haal dan in België. De schappen hebben hier veel minder tierelantijntjes en ze zijn mooi en duidelijk opgebouwd. Het enige probleem met Nederland is dat de winkels veel kleiner zijn waardoor ondernemers minder kwijt kunnen. Maar daar ligt tegelijkertijd ook een hele mooie uitdaging voor ons. Wij moeten er steeds weer opnieuw voor zorgen dat we onderscheidend zijn,
Hoeveel last heeft een merk als Président van private label? “De onderkant van de markt of zoals het in Frankrijk genoemd wordt: premier prix, is zeer groot in met name brie en mozzarella. Bovendien is ook de harddiscount op dit vlak een belangrijke concurrent. Wij moeten daarom continu voor onderscheid zorgen. Niet alleen door extra kwaliteit te leveren, maar bijvoorbeeld ook door onderscheid te bieden en een verhaal te vertellen. De buitenlandse kazen hebben een verhaal nodig en daarmee zullen de discounters en de fancylabels niet komen.” U zegt dat de verkoop van sommige Franse kazen stagneert, terwijl Italiaanse kazen juist populairder worden. Hoe komt dat? “De Italiaanse trein dendert inderdaad voort. Behalve mozzarella verkopen
39
Lactalis-directeur Noord-Europa, Joris Maes: “De kaasafdelingen in Nederland zijn netjes en geordend, maar hebben ook sfeer en beleving.”
ook ricotta en mascarpone steeds beter. Het is vooral te danken aan de populariteit van de Italiaanse keuken. Het is heel trendy en de kazen worden voor allerlei gerechten gebruikt. Het heeft ook in heel Europa gelijkenissen. Overal doet de Italiaanse keuken het goed en overal wordt mozzarella bijvoorbeeld gecombineerd met tomaat. Ik begrijp de populariteit van de Italiaanse keuken wel. Het is een heel gemakkelijke keuken, je kunt creatief zijn, het is geen dure keuken en het is ook nog eens gezond. Hoewel dat natuurlijk een relatief begrip is. Overigens gaat het hierbij niet om het koken met kaas alleen. Je ziet koken met kaas echt evalueren naar maaltijden mét kaas. Daarbij is kaas dus een onderdeel van de maaltijd.” Kaas als onderdeel van de maaltijd, is dat ook iets waar jullie extra op inzetten?
40
kaas
“Een boterham met echte Goudse, oude brokkelkaas is ook ontzettend lekker.”
“We willen inderdaad die nieuwe gebruiksmomenten aanboren. Behalve de maaltijd zijn dat natuurlijk ook de lunch, het ontbijt en het borrelmoment. Wij zullen de komende tijd steeds meer gaan communiceren over die momenten en daarbij ook het verhaal achter de producten vertellen en we geven tips. Mascarpone is bijvoorbeeld multifunctioneel als culinair ingrediënt. Je kunt er veel meer mee dan alleen tiramisu maken en die mogelijkheden willen wij consumenten laten zien.” Zijn er naast kaas als onderdeel van de maaltijd nog andere trends waarneembaar? “De individualisering heeft ook invloed op de ontwikkeling van kaasproducten. Er komen steeds meer kleine verpakkingen. Kleinere porties voor het ‘me’ moment, zoals marketeers het zo mooi kunnen zeggen.” c
gastcolumn
Betty Koster
Eigenaresse Fromagerie L’Amuse
De horens van een koe zijn de spiegel voor de boer
s a a k Ec h t e s a a k n e i s bo e r Mijn leven staat in het teken van kaas. Ik solliciteerde ooit op een aantal functies tegelijk voor een nieuw op te richten versmarkt, maar na een gesprekje bleek al snel dat de kaasafdeling onontkoombaar was. Wanneer ik over kaas begin te praten, druipt de passie eraf. Dit ontstond toen ik als kind in de winkel van mijn oma kwam. De passie die ik heb voor kaas zie je ook terug bij de ultieme veehouder en kaasmaker. Niet dat zijn kazen altijd perfect zijn geweest, maar ook hij heeft diezelfde drift om maar beter te worden. Het gaat hier om Jan Dirk van der Voort. Het begon voor hem allemaal met de beste koe, de Jersey, karaktervol, eigenwijs, bijna niet te manipuleren. De tweede stap was antibioticavrij. Het was puur gevoelsmatig en het kostte hem bijna de veestapel, maar hij zette door. In zijn zoektocht naar oplossingen kwam hij bij een Duitse homeopaat die de oplossingen aanreikte met kruiden. Ten slotte liet Jan Dirk ook nog de horens groeien van zijn koeien. De horens van een koe zijn een spiegel voor deze boer. Het geeft aan hoe vaak de koe gekalverd heeft en hoe de conditie er aan toe is. Bijkomend voordeel van het laten groeien van de horens is dat mensen met een koemelkallergie wel zijn melk en boter verdragen. Dat betekent dat
Koster is samen met haar man Martin al 25 jaar eigenaresse van de kaasspeciaalzaak L’Amuse in IJmuiden en Amsterdam. Koster wordt dankzij haar kennis en ervaring in de kaaswereld ook wel de kaaskeizerin van Nederland genoemd.
het gras in de magen compleet wordt omgezet en dat is bij koeien zonder horens niet geval. Natuurlijk helpt het feit dat er geen maïs, kuilmaïs en soja meer gevoerd wordt, maar gedroogd fruit en noten op advies van de Duitse arts. De kaas wordt niet meer gecoat met coating, maar met ghee, boterolie gemaakt van zijn eigen boter. Biologisch, maar dat doet er niet eens meer toe, dit gaat veel verder. Oud land, oud gras, met wormen in iedere laag bodem. Die verticuteren het land met strootjes uit de mest uit de oppotstal. Hierdoor regelt de waterafvoer zichzelf, beter dan waar dan ook. Met als gevolg dat de koeien bij een niet al te vroege winter tot en met november buiten kunnen blijven. Martin, mijn man en ik, tikken elkaar nu enthousiast aan als we ergens in een weiland koeien met horens zien staan. Ik word oprecht gelukkig als ik van een van mijn boeren hoor dat hij stopt met antibiotica. Het is allemaal een begin. Een begin voor beter leven van de koe, minder uitstoot van gassen en betere kaas op de toonbank. Natuurlijk iets duurder, maar liever één plakje van iets moois, met recht van bestaan, dan een pond van iets waarvan we niet echt kunnen zeggen of het nu wel zo goed voor ons is.
‘Wij tikken elkaar enthousiast aan als er koeien met horens in de wei staan’
41
interview
Nederlandse vrouwen runnen succesvolle marktkraam in Frankrijk
‘De markt in Frankrijk is een openlucht delicatessenzaak’ Nederland is een kaasland, maar Frankrijk is dat zeker ook. De kazen, smaken en culturen verschillen echter enorm van elkaar. Deze taal- en cultuurverschillen vormden echter geen belemmering voor de Nederlandse Suus en Paula van der Linden. Zij verruilden in 2009 hun leven als componist en hoofd hypotheken in Rotterdam in voor een leven als Nederlandse kaasverkopers op de Franse markt. 42
kaas
Sinds 2010 zijn jullie actief met de verkoop van Nederlandse kaas op verschillende markten in Frankrijk. Wie zijn jullie klanten? Zijn dit vooral Nederlanders of toch ook Fransen? “Natuurlijk is het overgrote deel van onze klandizie Frans. Logisch, die wonen hier en dat is ook altijd de bedoeling geweest binnen ons verkoopbeleid. In percentages ligt het ongeveer op 95 procent Frans en de overige 5 procent zijn Nederlanders, Engelsen, Belgen, Amerikanen, Italianen en Duitsers. Alhoewel me nu opeens ook een hele aardige Spanjaard te binnen schiet en een gezellige Rus die eens per jaar fors en vrolijk bij ons komt inslaan.” Waar halen jullie de kaas vandaan en hoe selecteren jullie deze verschillende kazen? “Ons gehele assortiment komt uit Nederland. Van boerderijen in Zeeland, Zuid-Holland en Noord-Holland tot Friesland. Wij werken nu met ongeveer vijfendertig verschillende soorten kaas. Onze specialiteiten zijn voornamelijk de boeren- en biologische kazen van koe, geit of schapenmelk. Het topsegment van het Nederlands kaas assortiment, zeg maar. Wij selecteren de kazen simpelweg door te proeven. Toen wij nog in Nederland woonden en geheel andere beroepen uitoefenden, deden we dat al, lekker in het weekend mooie kazen scoren. Ongeveer twee à drie keer per jaar gaan we naar Nederland om al proevend ons assortiment tegen het licht te houden.” Doen jullie nog iets met de Franse supermarkten? Is daar inmiddels echt Nederlandse kaas te vinden? “Wij werken met de topklasse van het Nederlands Kaas gamma. Dat is ook in Nederlandse supermarkten niet te vinden want dat is door de kleine
productie duur. Datzelfde geldt voor Franse supermarkten, ook daar kun je veel soorten kaas vinden, maar het betreft voornamelijk industrieel goed. Frankrijk produceert een gigantisch omvangrijk assortiment kazen, maar dat wil niet zeggen dat elke Franse supermarkt ze ook verkoopt. Ook voor de goede Franse kazen moet je naar de betreffende boerderijen uitwijken om de traditionele juweeltjes in handen te krijgen. Supermarkt is grootproductie, traditionele mooie producten vind je bij de producteurs, de makers, ook in Frankrijk.” Hoe ziet een dag op de Franse markt eruit voor jullie? “Hier in Frankrijk betreft een marktdag altijd enkel de ochtend. Tot een uur of twaalf, daarna begint het aperitief en gaat de goegemeente eten. De marktdagen verschillen nogal van
elkaar aangezien de ene markt verder is dan de andere en ook weekendmarkten zijn duidelijk anders dan doordeweekse markten. In Nederland worden markten vaak vooraf ingericht met kramen waar je je waren kunt uitstallen, hier heeft iedereen een eigen toko waarmee hij of zij op pad gaat. Wij ook, we werken met een verkoopwagen waarvan de zijkant geopend kan worden waardoor er een leuke kaasshop tevoorschijn komt. Verder is het simpelweg openen, draaien, sluiten en klaar. Daar omheen moeten wij uiteraard in- en uitladen, thuis kazen keren die wij hier affineren, bestellingen snijden, verzenden of bezorgen en ga zo maar door.” Wat kunnen Nederlanders leren van de Franse markt? “Er is een wezenlijk verschil tussen de Franse markt en de Nederlandse. Even kort door de bocht: op de Nederlandse
markt wordt vaak onder de vlag ‘Uw gulden een daalder waard’ gekocht voor aantrekkelijke prijzen, de koopjes. Op de Franse markt komt men vooral voor de delicatessen en de mooie producten. De markt in Frankrijk is doorgaans een openlucht delicatessenzaak.” c
van de klanten van Suus en Paula is Frans
43
Reportage
Veel praten én laten proeven Proeven doet kopen, zegt kaasspecialist Tonny de Haan van DekaMarkt. De ervaren kaasverkoper hielp mee bij het opzetten van de vernieuwde kaasafdeling van de supermarktformule. 44
kaas
Eind 2012 lanceerde het supermarktbedrijf in Santpoort-Noord een nieuwe formule waarbij service en bediening weer een prominente plek kregen. Dit zogenoemde marktconcept werd begin juni overtroffen met de opening van de DekaMarkt World of Food in Beverwijk. In beide winkels zette De Haan zijn kennis en ervaring in om samen met zijn collega’s de kaasafdelingen naar een hoger plan te tillen. “Opleiden is heel belangrijk, je moet klanten kunnen adviseren. Daarvoor
Opvallende signing boven de notenbar: Noten branden is geen peanuts. Dat is een specialisme.
Kaasspecialist Tonny de Haan te midden van zijn collega’s Sandra Scheper (l) en Wanda Kloes.
heb je enthousiaste mensen nodig die het leuk vinden om met klanten om te gaan.” Veel met klanten praten, is dan ook het devies van De Haan. “Laat ze maar vertellen wat ze willen. En veel laten proeven, dat geeft vaak de doorslag. Proeven is kopen.” De Haan – al 22 jaar werkzaam in kaas, vroeger ook als poelier – heeft de smaak van klanten in de loop der jaren zien veranderen. Buitenlandse en bijzondere varianten zijn populair. “Tegenwoordig reizen mensen veel meer, ze komen
“DekaMarkt heeft de regie over het rijpen en opleggen, dat maakt het uniek.”
overal en dat verandert hun smaak, de interesse in buitenlandse kazen groeit daardoor.” Verdubbeld Klanten mogen dan een luxere smaak hebben ontwikkeld, betaalbaarheid is daarbij wel een voorwaarde, zegt De Haan. “Dat bepaalt wel de hoofdmoot
45
Notenbar In de kaastoonbank bij DekaMarkt liggen ook olijven, tapas en tapenade. Een groeiend aantal mensen maakt combinaties met deze producten en kaas, ziet De Haan. Nieuw in de Beverwijkse World of Food is een notenbar, waar medewerkers verse noten branden in een met arachide olie gevulde oven. Volgens Deka’s kaas expert past dit helemaal in de trend waarbij mensen zichzelf graag verwennen.
Het marktgevoel dat DekaMarkt in de nieuwe winkels wil creëren komt helemaal tot uiting bij de notenbar.
46
kaas
van het aanbod. Daarnaast zie ik dat de belangstelling voor minder vette kazen afneemt.” Ten opzichte van het oude assortiment is het aanbod bij de nieuwe DekaMarktformule meer dan verdubbeld. Een groot deel wordt in de winkel gesneden en verpakt. Dat geldt ook voor veel Goudse kazen. “Beemster en onze eigen Proef ’t Verschil-kaas snijden we zelf uit. Bepaalde specialiteiten komen voorverpakt binnen. Dat klanten zien dat je het zelf doet, vergroot de versbeleving. Onze eigen Proef ’t Verschil-kaas is door DekaMarkt zelf ontwikkeld. Wij hebben de regie over de receptuur, het opleggen en het rijpen. Dat maakt dat het een onderscheidend en uniek product is met een constante kaas. Het is dan ook een hardloper in ons assortiment.” In al die jaren dat De Haan kaas verkoopt blijft een vraag altijd terugkomen. “Mensen houden van oude, belegen kazen, voorwaarde is wel dat het snijdbaar zijn.” c
TRENDS
Trends 2014 Boerenkaas
Waar we een aantal jaren geleden massaal overgingen op ‘fabriekskaas’ of kaas met gepasteuriseerde melk, keert nu het tij weer. Hoewel de bulk nog steeds gepasteuriseerd is, zodat het bepaalde bacteriën niet heeft, is de echte Boeren kaas weer in opkomst. Verschillende organisaties zoals de Bond van Boerderij Zuivelbereiders maken zich hard voor deze delicatesse.
Bij de maaltijd Na koken met kaas, zoals bij de fondue en in ovenschotels, maakt kaas nu ook steeds vaker deel uit van de maaltijd. Dit kan gaan om Italiaanse kazen als mozzarella, of Griekse feta, maar ook Hollandse kaas kan gewoon. Bijvoorbeeld in blokjes in de salade. Daarbij is kaas ook heel geschikt als tapasgerecht.
M ‘ e’
Nederland wordt steeds individueler en de grote groep alleenstaanden in ons land vragen om porties die daarbij passen. Fabrikanten spelen daarop in door kleine verpakkingen te maken speciaal voor eenpersoonshuishoudens. De kleine verpakkingen worden ook gemaakt voor het zogenaamde ‘me’ moment. Even een momentje voor jezelf.
47
Van Wanroy (l) en Jansen waren er in 2010 al van overtuigd: ‘Wij gaan de wereld veroveren met Kees.’
Gijs Jansen:
Marc van Wanroy: Marc van Wanroy studeerde levensmiddelen technologie aan de universiteit van Wage ningen. Na zijn studie ging de Leidenaar aan de slag bij Nutricia, waar hij Bambix en Zonnatura producten verkocht aan super markten. Na een baan bij een plantaardige oliën en vetten fabrikant en een periode bij Cosun, koos Van Wanroy in 2009 volledig voor Keesmakers. De levensmiddelentechno loog was toen al sinds 2001 bezig met de ontwikkeling van Kees.
48
kaas
Marc en Gijs kennen elkaar uit Wageningen. Jansen volgde een paramedische opleiding aan de Hogeschool van Utrecht en werkte daarna in de medische industrie. Hierbij hield hij zich vooral bezig met preventie, het bewuster maken van consumenten. In 2009 stapte Jansen samen met Van Wanroy in Keesmakers.
interview
Kees in steeds meer superMarkten terug te vinden
‘Wij zijn geen hype’ Kees is in trek. Steeds meer supermarkten zien de meerwaarde van dit gezonde broodbeleg. “Het lijkt op kaas, het heeft de geur van kaas en het smaakt naar kaas.”
Een alternatief broodbeleg voor mensen die letten op hun gezondheid. Met dat idee startte Marc van Wanroy in 2001 met de ontwikkeling van Kees. “Het is ontstaan toen bij ons thuis het roer omging, omdat mijn vader ging opletten met zout en allerlei andere ingrediënten in zijn voeding. De roomboter ging weg en ook de kaas moest de deur uit. Dat terwijl mijn vader zo van oude kaas hield. Toen ging ik kijken hoe ik kaas toch geschikt kon maken voor mensen die willen letten op hun inname van zout en verzadigde vetten”, zegt Van Wanroy. Of geen kaas meer of weinig kaas was tot dan de optie voor deze groep mensen, volgens de levensmiddelentechnoloog. “Of 20+ kaas, maar dat is eigenlijk niet zo heel lekker. Ik
ben toen gaan kijken of melkvet niet te vervangen is door plantaardig vet.” Na veel testen kwam er een prototype. Deze smaakte nog niet zo goed, maar het werd steeds beter. “Gijs was mijn slachtoffer om het te proeven. Na verschillende pogingen begon ook hij het lekker te vinden en toen hadden we een product dat toch wel erg op kaas leek. Het is in ieder geval geel, het is rond, het smaakt naar kaas en het smelt als kaas. Toen ook Gijs steeds enthousiaster werd, hebben we samen besloten om ervoor te gaan”, zegt Van Wanroy. Spelden De verkoop van Kees begon begin 2010 als een test bij de kaaswinkels in Lei-
den. Dit bleek een succes en zo breidde het steeds verder uit. Van Wanroy: “In 2011 zijn we het in alle kaaswinkels in Nederland neer gaan leggen. Daar zijn we gewoon langs gereden. Gijs had een lijst gemaakt en zo reden we het land door. We hadden een daglijst van dertig winkels. Rijden, rijden, rijden met de kaas onder de arm. Op onze website werden speldjes geplaatst van de winkels die ons wilden opnemen in het assortiment en je zag het aantal verkooppunten als een olievlek groeien.” Met inmiddels 1500 verkooppunten in supermarkten en kaaswinkels in heel Nederland is het merk Kees de afgelopen jaren flink gegroeid. Precies volgens de verwachting van de Keesmakers. “We gingen de wereld veroveren hadden we
49
Het kleinste merk van Nederland wordt nu geproduceerd bij de grootste kaasproducent van Europa.
opgeschreven. Je moet klein beginnen, maar groot denken. Keep your eyes on the stars but your feet on the ground. We hadden wel het idee dat we naar alle supers in Nederland zouden gaan”, zegt Jansen. Internationaal zien beide mannen ook zeker kansen voor Kees. “Overal waar mensen op hun gezondheid letten en kaas gegeten wordt, daar kunnen wij in principe naartoe.” Er is nog meer groei mogelijk in Nederland, zo zeggen Van Wanroy en Jansen. Nog niet alle supermarkten hebben Kees op het schap liggen. Van Wanroy: “We willen hard groeien. Mede daarom zijn we afgelopen zomer overgestapt op productie bij DOC in Hoogeveen. Nu wordt het kleinste merk van Nederland gemaakt bij de grootste kaasproducent
50
kaas
‘Voor één kilo Kees gebruiken wij net als kaasmakers, tien liter koemelk’
van Europa. Zo hebben wij nooit te weinig productieruimte.” Op dit moment heeft Kees twee varianten van zijn product, namelijk gerijpt en extra gerijpt. Voorlopig blijft het ook bij deze twee varianten. “We willen het eerst goed doen met dat wat we nu hebben en hier verder mee groeien. Pas daarna gaan we kijken naar eventuele uitbreiding”, zegt Van Wanroy. Borst Hoewel Kees officieel geen kaas genoemd mag worden, ligt het wel in hetzelfde schap. Dat stuit verschillende kaasproducenten tegen de borst. “Het klopt, wij zijn geen kaas, maar wij concurreren ook niet met kaas. We weten dat de groep mensen die vanwege de
gezondheid geen kaas meer wil eten, nu al kiest voor jam of pindakaas. En dat zijn juist de mensen die we weer terug naar het kaasschap kunnen laten komen. We zien het zelf ook niet als vervanger voor kaas, maar als een aanvulling op het totale assortiment. We zetten ons dan ook niet af tegen kaas. Kaas is gewoon een goed, mooi product.”, zegt Jansen. Het is voor de Keesmakers nog wel een uitdaging om het verhaal van Kees goed bij de consument te brengen. “We moeten zwaaien vanuit het schap. Consumenten maken binnen een paar seconden een keuze. We hebben er daarom bewust voor gekozen ‘goed voor je cholesterol’ op de verpakking te zetten. Verder hebben we een opvallende verpakking en doen we veel proeverijen in supermarkten. Proeven is kopen.” Kees is ontwikkeld voor mensen die vanwege hun gezondheid geen kaas meer willen eten. Toch blijkt uit onlangs gepubliceerde onderzoeken dat er helemaal geen direct verband aanwijsbaar is tussen een verhoogd cholesterol, hart- en vaatziekten en verzadigde vetten. Jansen: “Wij volgen de richtlijnen van de Gezondheidsraad, het Voedingscentrum en de Hartstichting. Verder zijn onze claims ‘goed voor je cholesterol’ en ‘goed voor je bloeddruk’ goedgekeurd door de EFSA, de Europese Voedsel- en Warenautoriteit. Wij doen zelf geen onderzoek, maar volgen dus de richtlijnen van deze instanties. En natuurlijk is voeding onderhevig aan allerlei hypes. Kijk maar naar de belangstelling voor de Voedselzandloper, de Broodbuik en Dr. Atkins. Kees hoort daar niet bij, wij zijn geen hype.” c
Het Geheim van Gouda Chef-kok Robert Kranenborg maakt zich sterk voor echte Goudse kaas in de documentairereeks ‘Het Geheim van Gouda’. In vier korte documentaires genaamd ‘Het Geheim van Gouda’ brengt Kranenborg in beeld hoe Europees culinair erfgoed ontstaat en wat het kwaliteitskeurmerk voor deze producten betekent. De campagne is een initiatief van de Nederlandse Zuivel Organisatie. In supermarkten over de hele wereld ligt het in de schappen: Goudse kaas. Het is echter maar de vraag of die kaas ook daad werkelijk in Nederland gemaakt is. Tot voor kort werd Goudse kaas namelijk niet beschermd door een keurmerk, wat resulteert in Goudse kaas die overal ter wereld gemaakt kan zijn, maar wel refereert aan Nederland. Om te voorkomen dat culinair erfgoed gekopieerd wordt en om de kwaliteit van een product te garan deren, heeft de Europese Unie keurmerken in het leven geroepen. Er zijn drie verschillende, waaronder de Beschermde Geografische Aanduiding (BGA), het keurmerk dat Gouda Holland kaas heeft verkregen. Dit garandeert dat een bijzondere kwaliteit en reputatie aan de geografische oorsprong kan worden toegeschreven. Zo komt Gouda Holland kaas van Nederlandse melk van Nederlandse koeien én wordt de kaas op Nederlandse grond natuurgerijpt. Gouda Holland kaas die voldoet aan deze eisen is te herkennen aan het kwaliteitszegel. DAF Om in beeld te brengen wat een keurmerk van de Europese Unie inhoudt, reed de bekende Nederlandse chef-kok Robert Kranenborg met een oranje DAF langs vier verschillende Europese regio’s. In vier mini-documentaires doet Kranenborg onder meer de champagne streek en Italië aan, waarbij hij parallellen legt tussen de beroemde mousserende wijn, Aceto Balsamico en Gouda Holland kaas. De vier minuten durende documentaires zijn te zien op onder meer Goudaholland-kaas.nl en op de tv-zenders 24Kitchen en Discovery Channel.
heeft Kees nu in totaal. Het begon in 2010 met negen verkooppunten in kaaswinkels in Leiden. Dat aantal breidde in 2011 uit naar heel Zuid-Holland en aan het einde van dat jaar was Kees te vinden in ruim 200 kaaszaken in heel Nederland. In het voorjaar van 2012 kwamen de eerste supermarkten erbij, namelijk Albert Heijn XL, PLUS en Deen. Inmiddels is Kees bij de meeste formules te vinden, in 1300 supermarkten in totaal nu.
51
TRENDS
Trends 201L‘4ekkers van dichtbij’ De afkomst van kaas wordt steeds belangrijker. Consumenten hebben behoefte aan kwaliteitskaas van dichtbij. Waar varkens ook niet meer eerst naar Italië vervoerd mogen worden om daar te worden geslacht en vervolgens hier weer te worden verkocht, moet ook kaas echt uit de streek komen. Die hang naar producten van dichtbij is terug te zien aan de populariteit van streekproducten zoals kaas uit het Groene Hart en Noord-Hollandse kaas, maar ook in de campagne ‘Het Geheim van Gouda’ waarin chefkok Robert Kranenborg in vier korte documentaires in beeld brengt hoe Europees culinair erfgoed ontstaat en wat het kwaliteitskeurmerk, zoals Gouda Holland Kaas sinds enige tijd ook heeft, voor deze producten betekent.
Vers snijden Supermarkten voelen de concurrentie van Aldi en Lidl steeds sterker, ook op het gebied van kaas. Om toch voldoende onderscheid te bieden komt er meer nadruk op service met een uitgebreide bedieningsafdeling. Zo bracht Albert Heijn ondanks de kaasdame weer prominenter terug op de winkelvloer. Zo kunnen klanten weer een vers gesneden stuk kaas meekrijgen. Albert Heijn is hierin niet de enige; ook bij onder meer Jumbo, EMTÉ, DekaMarkt én de nieuwe Hoogvliet Versmarkt wordt kaas vers voor de klant gesneden in de gewenste grootte.
Op de grill Geen vlees, maar kaas in de vorm van een hamburger. Grilled Cheese is in opkomst als vleesvervanger. Niet alleen in de vorm van een hamburger, maar in alle soorten en maten zijn de verschillende soorten kaas om te grillen verkrijgbaar. Op de PLMA in Amsterdam stelden diverse buitenlandse aanbieders hun gegrilde kaasspecialiteiten tentoon.
52
kaas
interview Robert van Ballegooijen Robert van Ballegooijen is al zijn le ven lang werkzaam in de food. Na zijn opleiding bedrijfskunde was het directielid van A-ware Food Group ja renlang werkzaam bij het bedrijf van zijn oom, die zich specialiseerde in zuivelproducten voor de bakkerij. Van Ballegooijen was, nadat dit bedrijf werd over genomen door Friesland Campina, nog veertien jaar werkzaam bij deze coöperatie en onder meer verantwoordelijk voor foodservice en de kaasactiviteiten. Na zijn werkzaam heden bij het zuivel bedrijf volgde een uitstapje naar Bakker Bart, waar Van Balle gooijen vier jaar directeur en mede-eigenaar van was. Sinds 1 november 2011 is Van Ballegooijen lid van de directie van A-ware Food Group.
A-ware stapt zelf in productie van kaas
‘Wij redeneren vanaf de andere kant’ Met de bouw van de grootste kaasfabriek van Europa is A-ware Food Group klaar voor de toekomst. Het familiebedrijf breidt zijn dienstverlening uit en speelt zo in op de toenemende melkstroom die zal ontstaan als de quota verdwijnen in 2015, en op de groeiende vraag van klanten wereldwijd naar kaas. ››
53
Directielid van A-ware Food Group, Robert van Ballegooijen sprak met ons over de duurzame nieuwe fabriek, de groeimogelijkheden en de samenwerking met Albert Heijn. A-ware bouwt aan de grootste kaasfabriek van Europa. Gaat alles volgens plan? “De bouw van de fabriek in Heerenveen loopt op schema. Er komen twee kaaslijnen in. De planning is dat de eerste kaaslijn in december van dit jaar operationeel is en de tweede lijn volgt dan begin volgend jaar. Het is allemaal heel snel gegaan. Van de beslissing tot de eerste kaas van de band heeft slechts twee jaar geduurd.” De kaas die in Heerenveen geproduceerd zal worden, is dievooral bestemd voor de Nederlandse of buitenlandse markt? “Voor beide. Nederland is natuurlijk een grote exporteur van kaas, ik denk dat zeventig tot tachtig procent van de productie de grens over gaat. Dat is van oudsher al het geval. Kaas was ooit een manier om melk langer houdbaar te maken en het zo mee te kunnen geven aan de bemanningsleden van de VOC-schepen. Wij zijn ook van oudsher al een exporterend bedrijf. Een groot deel van wat we nu al verhandelen gaat de grens over.” Op dit moment werkt A-ware in Nederland exclusief samen met Albert Heijn. Zal dat zo blijven met de nieuwe fabriek? “A-ware is partner van Albert Heijn in kaas. Ook in andere Europese landen hebben we partnerships met klanten. Wij bouwen de kaasfabriek als uitbreiding van onze dienstverlening aan klanten. Eigenlijk redeneren wij vanaf de andere kant. Als je een coöperatie hebt met boeren, dan moet de melk ergens in verwerkt worden en zo maken deze bedrijven ook kaas. Wij zijn een bedrijf dat al tientallen jaren kaas verkoopt. We hebben nu de stap gezet om daar een fabriek bij te bouwen. Uiteraard bepalen onze
54
kaas
De nieuwe fabriek in Heerenveen springt meteen in het oog. A-ware bouwt de fabriek samen met het Nieuw-Zeelandse bedrijf Fonterra.
klanten zelf waar ze kaas kopen. Het is aan onze kaasmakers om de beste en vooral lekkerste kazen te maken. Als ik naar het vakmanschap van onze kaasmakers en kaasrijpers kijk, dan komt dat wel goed, de passie voor kaas spat eraf.” Jullie zoeken naar melkleveranciers voor de nieuwe fabriek. Kom je daarmee niet in het speelveld van concurrenten als FrieslandCampina? “Wij denken van niet. De grote vraag is: hoeveel melk komt er straks op ons af? Als er tien tot vijftien procent meer melk geproduceerd gaat worden, dan spreken we over 1 tot 2 miljard liter extra melk in Nederland. Dat is goed, het is nodig in deze groeiende wereld. De Nederlandse zuivelketen is denk
‘Een supermarkt is geen kaas speciaalzaak en dat moet je ook niet willen’
ik de meest efficiënte in de wereld. Er komt veel melk op ons af, dus er moet geïnvesteerd worden in fabrieken om die melk te kunnen verwerken. Dat gaat niet ten koste van elkaar. Ik denk wel dat het voor de boeren goed nieuws is dat deze kaasfabriek erbij komt, want zo hebben zij meer keuze voor de afzet van hun melk. Natuurlijk groeien we maar de kaas die wij gaan produceren, verkopen we nu ook al. Een deel van de kaas die we nu verhandelen, gaan we straks zelf produceren.” In welke landen zien jullie de meeste groei? “Wij zien overal groeimogelijkheden. In Noordwest-Europa zit de groei wat minder in broodbeleg en wat meer in segmenten als koken met kaas, borrelen, en snacken. We zien groei ook nog steeds in de vorm van convenience, dus meer voorverpakte kaas en met name plakken. We zien de belangstelling uit Oost-Europa toenemen omdat mensen daar meer koopkracht krijgen en ook betere producten willen eten. We zien eveneens groei in klassieke kaaslanden, landen langs de Middellandse Zee. Vervolgens is kaas ook in opkomst in nieuwe markten als Zuid-Amerika en Zuidoost-Azië. Daar eten consumenten niet meteen een pondje belegen kaas, maar ze eten wel pizza’s en lasagnes waar natuurlijk ook veel kaas in verwerkt wordt. Dat zijn voor de middellange termijn enorme groeimarkten.”
‘Familiebedrijven waren al duurzaam voor het woord bestond’
A-ware rijpt, snijdt en verpakt alle kaas voor Albert Heijn.
Hoe vindt u dat het gesteld is met de kaasafdelingen in Nederlandse supermarkten? “Ik vind het aanbod in Nederlandse supers prima. Ik denk dat er voor de Nederlandse consument in de supermarkt heel veel keuze is. Er is altijd een afweging. Een supermarkt is een heel efficiënte manier om voedingsmiddelen te distribueren. Een supermarkt is geen kaasspeciaalzaak en dat moet je ook niet willen, maar je kan wel bepaalde elementen overnemen. Natuurlijk willen ook supermarkten hun klanten inspireren om gezond en lekker te eten. Over het algemeen is het aanbod in een grote supermarkt veel groter dan in een kaasspeciaalzaak. Ik heb daar ook in Nederland fantastische voorbeelden van gezien. Het efficiënte past ook bij de Nederlandse cultuur. Een Italiaan gaat anders met zijn voedsel om dan een Nederlander.”
Iedere multinational heeft een doel stelling op het gebied van duurzaamheid. Hoe zit dat met A-ware? “Beursgenoteerde bedrijven hebben de doelstelling als 2020 nodig om naar buiten uit te leggen wat ze doen. Maar als familiebedrijf heb je niet zo de behoefte om te vertellen hoe goed je bent. Duurzaamheid is een containerbegrip, iedereen heeft daar een beeld bij en er zijn heel veel ngo’s die er wat vinden, maar zij hebben meestal maar één thema waar zij dan op inzetten. Zo maakt Natuur en Milieu zich hard voor het milieu en Wakker Dier richt zich op het welzijn van dieren. Het lastige is dat er nooit één waarheid is. Duurzaamheid is een breed begrip en het is heel lastig om die elementen met elkaar samen te voegen. Hoe weeg je milieu ten opzichte van dierenwelzijn? Je bent er niet met een groentetuin op het dak
in de stad. Wij vinden duurzaamheid een zaak voor de hele keten en het staat bij ons heel hoog in het vaandel. Het is ook wel logisch omdat we een familiebedrijf zijn. Familiebedrijven werkten al duurzaam voordat het woord bestond. Familiebedrijven zijn er alleen maar mee bezig om hun bedrijf beter door te kunnen geven aan de volgende generatie. De fabriek in Heerenveen krijgt bijvoorbeeld ook zonnecellen op het dak. We hebben in Heerenveen een vergunning voor het opwekken van aardwarmte. Op de plek waar de fabriek staat zit de warmtebron relatief ondiep. Het zou natuurlijk geweldig zijn als we in de toekomst zelf onze eigen energie kunnen opwekken en zelfs nog energie kunnen leveren aan onze buren. Of dat gaat lukken? Dat zien we later, alles op zijn tijd, eerst maar zorgen dat de fabriek goed draait.” c
55
nieuws
Bauer lanceert snijmachine voor kaas
Sensation Kaas, een volvet festival Voor het vierde achtereenvolgende jaar zal Goudse kaas centraal staan tijdens het leukste kaasfeest van Nederland: Sensation Kaas. Op vrijdag 10 en zaterdag 11 oktober zal Gouda losgaan op kaas. De afgelopen jaren is het feest gegroeid naar een ‘volvet’ evenement met een steeds groter wordende bekendheid in Gouda en daarbuiten. Vorig jaar werd er op het slotfeest ruim 100 kilo kaas gegeten door 450 bezoekers. De kaartverkoop is al in volle gang, deze startte op 22 mei. Nieuw dit jaar is de tweedaagse programmering en het vindt voor het eerst plaats waar het hoort: op de markt van Gouda.
De meeste mensen kennen Bauer Equipment alleen als de leverancier van snijmachines voor vleeswaren, maar de fabrikant heeft een nieuwe innovatie op de markt gebracht. Een snijma chine voor kaas. Na zich jarenlang te hebben gefocust op de horecamarkt, richt Bauer zich nu ook steeds meer op super markten en slagerijen. Het bedrijf heeft in mei van dit jaar een zeer moderne en volledig roestvast stalen snijmachine op de markt gebracht. De machine heeft een geïntegreerde weegop lossing. Naast de geïntegreerde weegoplossing heeft de snijma chine ook een automatische plakkenteller. Hiermee zijn rechte en wigvormige plakken niet langer een probleem. De nieuwe oplossing is zelfs tot 0,1 millimeter nauwkeurig en elektronisch instelbaar. Bovendien is de nieuwe snijmachine gebruiksvrien delijk, veilig en zeer eenvoudig en snel te reinigen. Bauer Equipment Oude Heijningsedijk 249 Heijningen 4794 SH, NoordBrabant. Tel. +31 (0) 168 75 54 92 E-mail: info@bauerequipment.nl
Groene Hart streekproducten al vier jaar vaste waarde Al vier jaar lang werken 27 producenten samen om de beste streek producten uit het Groene Hart op de markt te brengen. Binnen de Groene Hart coöperatie zijn 16 kaasboeren actief om van de melk van hun koeien de lekkerste en bijzonderste kazen te maken. Hier door is een groot assortiment ontstaan van Biologische-, rauw melkse-,schimmel- en geitenkaas. Iedere boer heeft hier zijn eigen specialiteit waaronder: Romero, Duroval, Vinkentaler, Wilde weide, Hollandse Witte en de BGO van wel drie jaar oud. Het Groene Hart is van oudsher een gebied van kaasmakers en dat is terug te proeven in de kwaliteit van de kazen. Alle producten zijn SPN ge certificeerd, zodat de bedrijven ook een natuur- en diervriendelijke duurzame bedrijfsvoering hebben. Kortom het is zeker de moeite waard om een bezoekje te brengen aan een van deze boerderijen. www.groenehartstreekproducten.nl
56
kaas
interview
Uniekaas groeit in volume in dalende kaasmarkt
‘We zijn weer relevant’
GEERT van poppel
Het Brabantse Uniekaas is bezig met een ‘comeback’ in de Nederlandse supermarkten. Het bedrijf wil enerzijds meer zichtbaarheid met zijn merken op de winkelvloer en anderzijds meer aandacht voor de bedieningsafdeling. “Er is weinig verschil tussen binnenlandse kaas in de bediening en zelfbediening.”
Geert van Poppel heeft zijn liefde voor de retail van huis uit meegekregen. Zijn vader was jaren bedrijfsleider bij Jacques Hermans, toen bij Voordeel markt en later bij Super de Boer. Zelf had Van Poppel ook bijbaantjes in het supermarktwezen bij Primarkt en Nettorama. De Brabantse Van Poppel studeerde small business en retail management en werkte daarna voor een plasticbedrijf en later nog zes jaar bij Hero, tot Uniekaas negen maanden geleden aan hem vroeg om salesmanager te worden bij dit kaasbedrijf.
››
57
De kaasafdeling van Deen is een goed voorbeeld volgens Uniekaas.
Om de discounters een slag voor te blijven zou er meer onderscheid moeten zijn tussen bediening en zelfbediening, zegt Geert van Poppel, sales manager bij Uniekaas. Uniekaas wil dus als merk meer op de voorgrond aanwezig zijn. Waar zien we dat in terug? “De huidige eigenaren Willem-Jan Rote en Paul Wilde namen Uniekaas zeven jaar geleden over. Destijds moesten zij vooral veel werk verrichten aan de achterkant, want het bedrijf moest worden afgeslankt. Dat gedeelte is nu op orde; de productie is efficiënt en flexibel. Vandaar dat de focus nu meer op sales en marketing ligt. Marketing heeft inmiddels onderscheidende producten onder het Uniekaas merk ontwikkeld. Als sales hebben we nagedacht over het rendementsverlies in de categorie als gevolg van hoge melkprijzen en afvloeiing richting discounters. Uniekaas speelt hier op in door merken met een goede marge en consumentenprijs in de
58
kaas
‘Er moet meer onderscheid komen tussen bediening en zelfbediening’ markt te zetten. Het resulteert er tot nu toe onder meer in dat we met het merk Uniekaas in retail fors in distributie zijn gegroeid (AH, Jumbo, C1000, Hoog vliet, red.). Het merk gaat weer leven. We hebben het stof er afgeschud en we zijn weer relevant.” Wat is de positie van Uniekaas op dit moment? “Onze kracht ligt in het feit dat wij
ten opzichte van concurrenten zowel met Uniekaas stukken als plakken gezinnen met kinderen aanspreken. Onze naamsbekendheid ligt boven de 90 procent. We zien dat Uniekaas goed naast private label kan bestaan en dat wij binnen Goudse 48+ bij een aantal retailers het grootste A-merk zijn. Ruimte en zichtbaarheid spelen hierbij een grote rol voor succes. Naast Uniekaas hebben we ook het Italiaanse merk Parrano in ons portfolio. Parrano is het afgelopen jaar het snelst groeiende kaasmerk van Nederland gebleken. Komend jaar zullen we het merk Parrano verder gaan uitrollen.” Eind vorig jaar is Uniekaas onder het gelijknamige merk overgestapt op 100 procent natuurlijke kaas, zonder E-nummers en kleurstoffen. Waarom? “Om onderscheid te bieden en omdat wij verantwoorde kazen willen brengen. We moesten weer relevanter worden ten opzichte van de concurrentie. Door deze move te maken kun je ook
verschil maken richting consument. Daar profiteert de retailer van. Zelf sta ik ook achter de filosofie van honderd procent natuurlijk. Ik vertrouw sommige producten ook niet als consument. De consument wil eerlijke producten. Bij deze kaas ben je ook nog zeker van de Nederlandse afkomst, het heeft het BGA-logo.” Is Uniekaas de enige met een volledig natuurlijke lijn? “Ja, in combinatie met het BGAlogo zijn wij daarin uniek. Je ziet het verschil met andere kazen goed. Van nature zit er kleur in kaas. Om schommelingen in kleur tegen te gaan wordt er kleurstof toegevoegd. Uniekaas doet dit niet meer en daarom is onze kaas duidelijk lichter van kleur. Daarnaast voegt Uniekaas geen conserveermiddel toe.” Hoe vindt u dat verpakte kaas is gepositioneerd in de supermarkt? “De indeling van de schappen is over het algemeen logisch; eerst soort, daarna verpakking en merk. De zelfbedieningsschappen zijn redelijke eenheidsworsten; er is over het algemeen weinig verschil tussen de retailers. Als ik kijk naar het
zelfbedieningschap dan stoort het me dat merken vaak niet zichtbaar zijn. De verpakkingen liggen regelmatig gewoon opgestapeld in het schap. Dat wil je natuurlijk niet als merk. PLUS Briljant doet het wel erg goed, zij hebben mooie schappen en daar staat alles rechtop.” In het zelfbedieningsschap kan dus gewerkt worden aan zichtbaarheid, maar hoe staan de bedienings afdelingen ervoor? “In het zelfbedieningsschap is het moeilijk om het verschil te maken, omdat de discounters ook sterke ‘fancy’ merken hebben. Het verschil zou juist moeten komen uit de bediening; die hebben Aldi en Lidl niet. Het verschil in binnenlandse kaas tussen bediening en zelfbediening vind ik niet groot genoeg. Er liggen producten in de bediening die ook in de zelfbediening te vinden zijn. Leg mij dan als consument maar uit wat het verschil is. Het is jammer dat door de hevige concurrentie de focus op kosten ligt en de ‘kaasdame’ veelal wordt opgeofferd. Enerzijds begrijpelijk, maar anderzijds gaat een stuk ondernemerschap en met name het onderscheid verloren. En ook in de bediening kan gewerkt worden
aan zichtbaarheid; je ziet een grote gele zee van kazen. Op het gebied van verpakking valt hier nog veel te verbeteren. Als je het hebt over buitenlandse kazen dan ligt dit er over het algemeen goed bij. Deen is bijvoorbeeld continu bezig om hiermee in de bediening het verschil te maken. Dat doen zij met leuke acties, verrassend assortiment, met heldere communicatie en ronde prijzen. Deen heeft daarmee een trend gezet en is ook enorm gestegen met buitenlandse kaas.” Hoe groot is Uniekaas in het buitenland? “Naast de afdeling export in Kaatsheuvel, heeft Uniekaas ook een vestiging in de VS. Belangrijk in het buitenland is Parrano. Dit is in de Verenigde Staten het grootste Nederlandse kaasmerk. Parrano is onder andere breed opgenomen bij Wholefoods en is het tweede best verkopende kaasmerk bij deze mooie keten. Als je daar een Wholefoods binnenloopt en je vraagt naar een lekkere kaas, dan geven ze daar Parrano als antwoord. Dat is wat je met je merk wil bereiken. Dat kunstje zouden we idealiter moeten kunnen herhalen in Nederland.” c
‘Wij spreken gezinnen met kinderen aan, dat is onze kracht.’ 59
IN EUW
Product data
Met één simpele klik biedt Levensmiddelenkrant Productdata u toegang tot een ongekende bron van informatie over foodproducten beschikbaar voor de Nederlandse supermarkt. Ondernemer? Geef uw omzet en rendement een boost door de vrije inkoop optimaal te benutten. Productdata is een initiatief van Levensmiddelenkrant dat u in staat stelt niet alleen een onderscheidend, maar ook een zeer margerijk assortiment samen te stellen
NU AL BESCHIKBAAR: ALLE AANBIEDERS VAN BIER EN HUN MERKEN 60
kaas
Voor u als leverancier: Ondernemers zijn steeds vaker op zoek naar mogelijkheden waarmee zij een onderscheidend aanbod kunnen creëren om meer marge te genereren. Bied deze ondernemers de kans om dit middels uw producten te doen en presenteer ze op dit nieuwe platform!
Meedoen! Profiteer nu ook mee en meld uzelf aan op: www.levensmiddelenproducten.nl Voor vragen over het presenteren van uw assortiment: info@levensmiddelenproducten.nl
productdata
home Zoek naar producten Resultaten
ga naar product
specificaties gegevens fabrikant 61
Schapen- en koeienboerderij Halfweg Kooipad 7 8881 HD Terschelling West (0562) 44 37 38 www.schapenkaasvanterschelling.nl
drenthe DOC BA Alteveerstraat 70 7907 AB Hoogeveen (0528) 26 36 41
frieslanD Kaasboerderij De Deelen Warrewei 43 8406 AD Tijnje (0566) 63 13 49 www.kaasboerderijdedeelen.nl
Speel- en IJsboerderij De Drentse Koe Woldijk 23 7961 NA Ruinerworld (06) 40 41 88 28 www.drentse-koeijs.nl
Kaasboerderij “De Gelder” Heawei 42 8406 AW Tijnje (0513) 57 12 36 www.kaasboerderijdegelder.nl
Boonstra Verswaren de Losplaats 6 9321DC Peize (050) 503 35 00 www.boonstra-verswaren.nl
Kaasboerderij De Stelp Wolvegasterweg 49 8421 PS Oldeberkoop (0516) 45 13 66 www.dekaasboerderij.nl Eisenga Kaas Ploeggang 16 8431 NG Oosterwolde (0516) 43 16 72 www.eisengakaas.nl FZ Organic Food Oppers 58 8471 ZM Wolvega (0561) 61 10 00 www.fzorganicfood.com
flevoland Kaasboerderij Bennesse Ossenkampweg 2 3898 LA Zeewolde (036) 521 71 72 www.kaasboerderijbennesse.nl Kaasboerderij De Polderzoom Elburgerweg 36 8251 RJ Dronten (0321) 33 15 29 www.polderzoom.nl
62
kaas
Kaasboerderij de Pieter Peit’s Hoeve Lies 24 A 8895 KT Terschelling (0562) 44 85 01 www.pieterpeitshoeve.nl De Wartenster Midsbuorren 7 9003 LB Warten (058) 255 20 56 www.dewartenster.nl Dairy Training Centre Sanjesreed 4, 9062 EK Oenkerk (0880) 20 64 20 www.dairytrainingcentre.com De Molkerei De Draai 2 9076 PD St. Annaparochie (0518) 42 13 06 www.demolkerei.nl Het Marlanner Kaashuis Humaldawei 40 9124 ER Jouswier (0519) 24 15 90 www.marlannerkaashuis.nl De Kompenije De Feart 27-29 9222 NS Drachtstercompagnie (0512) 34 23 20 Groot Kabel schapenkaas Fojingaweg 57 9293 LR Kollumerpomp (0511) 40 88 17 www.grootkabel.nl
Schapenkaasboerderij Tusken Bosk en Mar Ige Galamawei 23 8582 KR Oudega (0514) 60 53 56 www.tuskenboskenmar.nl
Kagro Kaas BV Hoveniersland 19 5301 VA Zaltbommel (0345) 65 22 44 Kaas- en zuivelboerderij Vanelly Achterveldseweg 26 3772 NB Barneveld (0342) 40 15 29 www.landwinkel.nl Arla Foods Nijverheidsstraat 45 3861 RJ Nijkerk (033) 247 62 22 Ouwendorperhoeve Ouwendorperweg 27 3886 MR Garderen (0577) 40 71 77 www.ouwendorperhoeve.nl Craamer & Co BV Zuiderhavenweg 4 4004 JJ Tiel (0344) 61 10 56 Emmi Zuiderhavenweg 4 4004 JJ Tiel (0344) 64 06 70 Zuivelboerderij Noordam Meikampgraaf 10 4174 LB Hellouw (0418) 59 40 75 www.zuivelboerderijnoordam.nl SoFra Dairy ProductS bv Molenachterdijk 7 5325 KL Well-Ammerzoden (073) 621 86 68 www.sofra.nl Kaasboerderij De Diervoort Staddijk 17 6603 LM Wijchen (024) 334 24 17 www.diervoort.nl Kaasboerderij Ravenswaard Kooistraat 3 6654 KH Afferden (0487) 51 23 64 www.ravenswaard.nl
Kaasboerderij De Nylander Lange Leane 10 8711 HK Workum (0515) 54 24 56 www.nylander.nl
Gelderland
Kaasboerderij De Hoeve De Hoeve 3 6668 AZ Randwijk (0488) 49 12 87
Snackvision BV Wanraay 53 6673 DM Andelst (0488) 42 18 19 Brandrood Kaas Kernhemseweg 6 6718 ZB Ede (0318) 61 12 55 www.brandroodkaas.nl
Geitenkaasboerderij De Wolf Ossenkolkweg 7396 TH Terwolde (0571) 29 22 08 www.geitenkaasboerderijdewolf.com
Kaasboerderij Philipsen Uifterhoek 15 5975 RG Sevenum (077) 467 26 23 www.kaasboerderij.com
Kaasboerderij “De Zuidgeest” Zandven 68 B 4625 DJ Bergen op Zoom (0164) 25 98 98 www.dezuidgeest.nl
Kaasboerderij Van Zeeburg Mezenbergerweg 11 8085 ST Doornspijk (0525) 66 12 84 www.kaasboerderij-vanzeeburg.nl
Kaasboerderij Mertens Oven 1 5995 PN Kessel (077) 477 34 08 www.kaasboerderijmertens.nl
Kaasboerderij Ossenblok Waterstraat 13 4714 RM Sprundel (0165) 38 23 80 www.kaasboerderijossenblok.nl
Prika Dairy Industry B.V. Ampèrestraat 2 6003DJ Weert (0495) 53 41 14 www.prika.com
Bongrain Nederland B.V. Takkebijster 15c(gebouw Bruxelles) 4817 BL Breda (076) 529 61 00
Vika BV Nizolaan 4 6718 ZC Ede (0318) 61 90 42 Kaasboerderij ‘De Groote Voort’ Postweg 110 6741 ML Lunteren (0318) 48 28 50 www.remeker.nl Kaasboerderij Lubbers Schaapdijk 9 6825 LS Arnhem (026) 361 58 27 www.zuivelboerderij-ijsseloord.nl
Kaasboerderij Huijnen Dorpsstraat 60 6274 NM Reymerstok (043) 457 13 91
Groningen
Milfood Ir. van der Elststraat 9 6466 NB Kerkrade (045) 541 46 12
Kaasmakerij Oldambt Harmienehoeve Kulverweg 2-4 7108 BB Winterswijk Woold (0543) 56 42 08 www.harmienehoeve.nl De Brömmels Meerdinkweg 5 7108 BJ Winterswijk Woold (0543) 56 45 18 www.brommels.nl
Tweekarspelenweg 20 9697 XZ Blijham (0597) 42 47 59 Zorgboerderij Pieterburen
Aurora Kaas Vensestraat 47 6599 AN Ven-Zelderheide (0485) 51 30 55 www.aurora-kaas.com
Kaasboerderij ‘t Bosch Wagenbergsestraat 2 4921 XV Made (0162) 68 26 51 www.kaasboerderijmade.nl
Kaasboerderij Mathijssen Waalwijkseweg 16 5071 RK Udenhout (013) 511 15 34 www.kaasboerderijmathijssen.nl
noord brabant
Comak BV Mettrayweg 2, 7211 LD Eefde (0575) 51 40 59
Boerderij Den Hoek Leemsteeg 23 7384 SN Wilp-Achterhoek (055) 519 19 55 www.denhoek.nl
Mondelez Nederland BV Wilhelminakanaal Zuid 110 4903 RA Oosterhout (0162) 47 40 00
Kaasboerderij De Leyedaeler Beeksedijk 16 5051 PS Goirle (013) 534 18 58 www.leyedaeler.nl
Broeksterweg 24 9968 TJ Broek (0595) 43 84 76 www.zorgboerderijpieterburen.nl
Kaasboerderij Weenink Eimersweg 3 7137 HG Lievelde (0544) 37 14 46 www.kaasboerderijweenink.nl
Versboerderij Daalwiek Oude Diepenheimseweg 3 7274 AB Geesteren (0545) 48 22 87 www.daalwiek.nl
Bettinehoeve BV Bankenstraat 15 4874 ND Etten-Leur (076) 502 22 47
limburg Geitenkaasmakerij De Bokkesprong Veulenseweg 61 5814 AB Veulen (0478) 58 37 13 www.bokkesprong.com
Kaasboerderij De Lange Hoeve Kleibergsestraat 2 4265 GB Genderen (0416) 35 27 51 Booijman Foodimpuls Nijverheidsstraat 11 4283 GW Giessen (0031) 01 83 44 www.booijman.nl
Bastiaansen Kaas BV Lijndonk 24 5124 RK Molenschot (0161) 43 23 57 De Schaepsdyck Langenbergseweg 18 5126 PX Gilze (0161) 45 20 96 www.schaepsdyck.nl De Jong Cheese Het Sas 14 5131 RC Alphen aan den Rijn (0031) 13 50 81 316 www.dejongcheese.nl
63
Zuivelboerderij de Kern Overstortweg 7 5151 AD Drunen (0416) 38 03 12 www.zuivelboerderijdekern.nl
Boerderij Saanenhof Somerenseweg 39 A 5591 JV Heeze (040) 226 26 37 www.saanenhof.nl
De Groene Griffioen Lange Muiderweg 18 A 1382 LA Weesp (06) 42 16 45 33 www.degroenegriffioen.nl
Bovense Hoeve Schotsehooglanderstraat 17 5165 AC Waspik (0416) 31 10 47 www.bovensehoeve.nl
Kuijten Vleeswaren BV Hooge Zijde 27 5626 DC Eindhoven (040) 262 40 00
Zuivelboerderij Vrouwenakker Drechtdijk 90 1424 RJ De Kwakel (0297) 56 16 60 www.zuivelboerderijvrouwenakker.nl
Uniekaas Nederland B.V. Belgiëstraat 6 5171 PN Kaatsheuvel (0416) 28 85 00 Landwinkel Spierings Oijenseweg 284 5346 JG Oss (0412) 45 04 59 www.boerspierings.nl Kaasboerderij De Ruurhoeve Domineepad 7 5528 NC Hoogeloon (0497) 68 40 41 www.ruurhoeve.nl Kaasboerderij De Hooiberg Bredasebaan 18 5531 NB Bladel (0497) 38 12 01 www.hooibergkaas.nl Interfood B.V. Lange Trekken 42 5531 PZ Bladel (0497) 38 38 28 www.interfood.com
Genneper Hoeve Tongelreeppad 1 5644 RZ Eindhoven (040) 207 04 55 www.vaneigenerf.nl
noord Holland
Kaasboerderij Fleuren Kanaaldijk Noord 2 5759 PP Helenaveen (0493) 53 94 72 Kerry Foods Kapelstraat 24a 5824 AJ Holthees (0478) 63 66 65
Geitenboerderij Ridammerhoeve Nieuwe Meerlaan 4 1182 DB Amstelveen (020) 645 50 34 www.geitenboerderij.nl Kaasboerderij Clara Maria Bovenkerkseweg 106 1188 XH Amstelveen (0297) 58 22 97 www.claramaria.nl
Zorgboerderij De Lindelaar Gemertseweg 36 5841 CE Oploo (0485) 38 89 45
Offerman Vleeswaren en Saladefabrieken BV Lakenblekerstraat 21 1431 GE Aalsmeer (0297) 38 19 00 Noord Holland J. Uitentuis Middenweg 93 1462 HE Middenbeemster (0299) 68 15 84 Kaasboerderij Groot Rijperweg 114 1462 MG Middenbeemster (0299) 68 17 66
Visser Kaashandel bv Nijverheidsweg 20 1271 EA Huizen (035) 656 80 00 www.visser-kaas.nl
CONO Kaasmakers Rijperweg 20 1464 MB West-Beemster (0299) 68 92 00
Westland Kaasspecialiteiten BV Zuiderzee 5 1271 EP Huizen (035) 528 75 28 www.westland.nl
Zorgboerderij Artemis IJsselmeerdijk 12 1473 PP Warder (0299) 40 15 62 www.raphaelstichting.nl
DupontCheese Nederland
Noord Holland
Passie voor kaas sinds 1929 Met een ruim assortiment van zeker tweeduizend kazen is DupontCheese Nederland dé importeur, groothandel en dienstverlener op het gebied van authentieke en ambachtelijke kazen. Al sinds 1929 is het bedrijf dé specialist in premium kaasspecialiteiten, zoals ambachtelijke en exclusieve Hollandse kaas, authentieke Boerenkaas en in het bijzonder verse buitenlandse kazen, die veelal rechtstreeks geïmporteerd worden. DupontCheese levert kaas aan zowel de speciaalzaken, als de foodservice en retail en is daarnaast zeer actief op het gebied van export. DupontCheese voorziet zijn klanten graag van professioneel advies voor de winkelinrichting en het kaasschap.
DupontCheese Nederland B.V. Escudoweg 1, 2153 PC Nieuw Vennep. Tel: 31 252 537735
64
kaas
Schipper Cheese BV Ringweg 330 1507 BS Zaandam (075) 616 44 21 Vandersterre Groep Packaging B.V. Industrieweg 11 1613 KT Grootebroek (0228) 51 22 84 Boerderij “De Schapenstreek” De Gouw 57 A 1614 MB Lutjebroek (06) 10 09 94 47 www.schapenstreek.nl Kaasboerderij Koopman Tropweere 22 1661 BP De Weere (0229) 58 14 8 www.deboerenkaas.nl Kaasboerderij Spil Tropweere 10 1661 BP De Weere (0229) 58 16 34 Berkhout Boerenkaas Gouwe 1 B 1718 LJ Hoogwoud (0229) 59 22 20 www.berkhout-boerenkaas.nl Klaverkaas BV Zandwilg 16 1731 LS Winkel (0224) 54 01 48 www.klaverkaas.nl Utopia Hoeve Grote Sloot 411 A 1751 LE Schagerbrug (06) 20 13 97 14 www.boerengeitenkaas.nl Kaasboerderij Noordhoek Alkmaarseweg 13 1775 PP Middenmeer (0227) 50 33 88 Jacques’ Kruidenboter BV P. Koopmanweg 7 1784 NX Den Helder (0223) 63 37 71 Kaasboerderij Wezenspyk Hoornderweg 29 1791 PM Den Burg (0222) 31 50 90 www.wezenspyk.nl
Kaasboerderij de Duinen Vuurtorenweg 107 1795 LL De Cocksdorp (0222) 31 60 48 www.boerderijdeduinen.nl Novalishoeve Hoornderweg 46 1797 RA Den Hoorn (0222) 31 94 82 www.novalishoeve.nl Kaasboerderij Zeilzicht Westdijk 15 1847 LH Zuidschermer (072) 504 43 40 www.kaasboerderijzeilzicht.nl
Verbakel & Seggelink BV Escudoweg 1 2153 PC Nieuw-Vennep (0252) 53 77 35 Biologisch Geitenboerderij van Dorp Huigsloterdijk 65 2156 LG Weteringbrug (06) 23 74 93 03 www.vandorpgeitenkaas.nl Melkschapen en zorgboerderij Dikhoeve Nieuwe Gouw 51 1028 AX Amsterdam (020) 490 42 62 www.dikhoeve.nl
Landwinkel De Knapenvelder Knapenveldsweg 29 8102 RR Raalte (0572) 35 22 38 www.deknapenvelder.nl Kaasboerderij Heileuver Dalmsholterdijk 17 8146 PE Dalmsholte (0529) 45 82 32 www.heileuver.nl ERF1 Mandjeswaardweg 6 8267 AW Kampen (06) 19 81 88 01 www.erf1.nl
Kaasboerderij de Franschman Heerenweg 5 1861 PA Bergen (072) 581 82 46 www.kaasboerderijdefranschman.nl Bergerkaas BV Zijl 19 1862 HL Bergen (072) 531 57 09 www.bergerkaas.nl De Noorderhoeve Duinweg 125 1871 AH Schoorl (072) 509 17 38 www.noorderhoeve.nl Wouters Kaas BV Kramersweg 7 1901 NP Castricum (0251) 66 75 75 Noord Holland Zorgboerderij de Klompenhoeve Hoeverweg 7 1934 PK Egmond a/d Hoef (072) 506 35 15 www.klompenhoeve.nl Kaasboerderij Van Wees Rijnlanderweg 1166 2153 KC Nieuw Vennep (0252) 67 39 24 www.vanweeskaas.nl DupontCheese Nederland b.v. Escudoweg 1 2153 PC Nieuw-Vennep (0252) 53 77 36
overijssel Kaasboerderij Keuper Goorsestraat 45 7496 AC Hengevelde (0547) 33 32 17 www.keuperkaas.nl
utrecht Kaasboerderij Geingenoegen Gein Noord 62 1391 HW Abcoude (0294) 26 60 10 www.kaasboerderij-geingenoegen.nl
De Zuivelhoeve BV Bruninksweg 5a 7554 RW Hengelo (074) 242 49 07
Anna’s Hoeve Gein Zuid 23 1391 JE Abcoude (0294) 28 13 48 www.annashoeve.com
Landgoed Kaamps Vliegveldstraat 4 A 7561 AT Deurningen (074) 277 57 39 www.kaamps.nl
Landwinkel De Lindenhorst Westzijde 17 A 1426 AR De Hoef (0297) 56 74 19 www.delindenhorst.landwinkel.nl
Kaas- en Zuivelboerderij ‘t Hoepel Uelserweg 113 7663 TD Mander (0541) 68 03 77
Kaasboerderij Het Klaphek Het Klaphek 5 3401 RZ IJsselsteijn (030) 606 60 17 www.klaphek5.nl
Boerderij De Huppe Kleine Veerweg 9 8017 BP Zwolle (038) 460 27 98 www.dehuppe.nl
Kaasboerderij Verwey Stuivenbergweg 17 3403 NH IJsselsteijn (030) 688 91 07
65
utrecht
Windmolenkaas
Frisse wind binnen roomkaas Windmolenkaas in het Groene Hart van Nederland maakt al twintig jaar verse roomkaas. Met veel enthousiasme staan de medewerkers iedere dag weer voor u klaar. En dat blijven we ook in de toekomst graag voor u doen. Begin 2010 groeide het bedrijf uit zijn jasje. Kamerik maakte daarom in 2011 plaats voor een modern pand in Woerden. Hier is Windmolen kaas in staat om de kansen en mogelijkheden die de markt hen biedt ten volle te benutten. In het nieuwe pand in Woerden is de proefkeuken letterlijk en figuurlijk het hart van het bedrijf. In de goed geoutilleerde proefkeuken draait alles om smaak. De kaasmakers testen wekelijks sensorisch de bestaande producten. Verse melk, verrijkt met room en verse ingrediënten, vormen de basis van de producten van Windmolenkaas. De kwaliteit van de verse roomkaas en ingrediënten staan hoog in het vaandel. Hierdoor levert het bedrijf uit het Groene Hart producten met een constante hoge kwaliteit en optimale smaak. Heerlijke roomkaasproducten als verse bieslookkaas, uitsnijkaas, ambachtelijke schepkruidenkaas en Windmolen spuitzakjes met verse kaas, maar bijvoorbeeld ook de verse basis voor cheesecake wordt gemaakt bij Windmolenkaas. De producten zijn allemaal verkrijgbaar in een veelheid van smaakvariaties en verpakkingsvormen. Windmolenkaas Mijzijde 84, 3471 GR Kamerik, Tel. 0348 402 698, www.windmolenkaas.nl
Kaasmakerij Overbeek Dorp 278, 3405 BL Benschop (0348) 45 12 75 www.kaasmakerijoverbeek.nl
“De Witte Welle” Achthoven Oost 7 3417 PC Montfoort (0348) 46 76 01
Natuurhoeve B.V. Benedeneind NZ 322 3405 CB Benschop (0348) 45 12 54 www.natuurhoeve.nl
Kaasboerderij Familie Lekkerkerker Willeskop 77 A 3421 MC Montfoort (0348) 56 75 65
Kaasboerderij Rijneveld Benedeneind ZZ 327 A 3405 CL Benschop (0348) 45 21 31
Kaasboerderij Van Vliet Ruige Weide 43 3421 TH Oudewater (0348) 56 11 41 www.ruygeweydekaas.nl
Zuivelboerderij De Vos Lopikerweg West 100 A 3411 AT Lopik (0348) 55 21 81 Lebo kaas BV 1e Industrieweg 13 3411 MG Lopik (0348) 55 80 20 Kaasboerderij Verweij Zuidzijdseweg 142 3415 PS Polsbroek (0182) 30 72 62
66
Bel Nederland BV Nevelgaarde 6 3436 ZZ Nieuwegein (030) 602 60 30 E.M. Treur en Zn. BV Rietveld 93 3440 AH Woerden (0348) 68 89 41 www.treurkaas.nl Grozette BV Ohmweg 13, 3442 AA Woerden (0348) 41 02 64
Kaasboerderij Janmaat Barwoutswaarder 57 3449 HJ Woerden (0348) 41 34 63 www.kaasboerderij-janmaat.nl
Kaasboerderij De Wit Breudijk 45 B 3481 LN Harmelen (030) 677 35 47 www.dewitboerenkaas.nl
Keurmeester Natuurkaas BV Gildenweg 9, 3449 HT Woerden (0348) 41 66 38
Aridjis BV Arkansasdreef 28 3565 AR Utrecht (030) 293 50 41
Boering Melkblok BV Strijkviertel 31 3454 PJ De Meern (030) 669 39 00 Kaasboerderij Cromwijk Papekopperdijk 17 3464 HT Papekop (0348) 56 34 60 www.struinenenvorsen.nl Olieman Laageind 55 3465 KH Driebruggen (0348) 50 18 47 Kaasboerderij De Wit Houtdijk 3 3471 BS Kamerik (0348) 41 30 60
Landwinkel de Noordzijde Noordzijdseweg 189 3415 RC Polsbroek (0182) 30 93 02 www.landwinkelpolsbroek.nl
Wijngaard Kaas BV Golf van Biskaje 8 3445 DB Woerden 0348-412152
Windmolenkaas BV Mijzijde 84 3471 GR Kamerik (0348) 40 26 98 www.windmolenkaas.nl
Kaas- en Zuivelboerderij Doruvael Blokland 95, 3417 MR Montfoort (0348) 47 24 86 www.doruvael.landwinkel.nl
Koninklijke ERU Middellandse Zee 7 3446 CG Woerden (0348) 57 84 90
Kaasboerderij “de Lagebroek” Rondeweg 15, 3474 KD Zegveld (0348) 69 14 31 www.lagebroek.nl
kaas
Kaasboerderij Sterrenschans Oukoop 32 3626 AX Nieuwer Ter Aa (0294) 23 21 12 Kaas- ijs- en logiesboerderij De Willigen Nigtevechtseweg 188 3633 XX Vreeland (0294) 25 16 68 www.dewilligenkaas.nl Kaas- en Zuivelboerderij Van der Arend Demmeriksekade 17 3645 AZ Vinkeveen (0297) 26 49 82 www.arendkaas.nl Landwinkel & Schenkerij De Kastanjeboom Zevenhuizerstraat 281 3751 LC Bunschoten (033) 456 44 57 www.dekastanjeboom.nl Kaasboerderij “De Staelenhoef” Birkstraat 123 3768 HE Soest (035) 601 37 81 www.destaelenhoef.nl
FrieslandCampina Cheese & Butter B.V. Stationsplein 4 3818 LE Amersfoort (033) 713 33 33 Utrecht Landwinkel en Kaasboerderij De Kopermolen Hessenweg 2 3835 PJ Stoutenburg (033) 494 03 05 www.landwinkeldekopermolen.nl Van Beek Kaas De Smalle Zijde 60 A 3903 LR Veenendaal (0318) 51 08 81 www.vanbeekkaas.nl Kaasboerderij De Brienenshof Ossenwaard 13 3945 PG Cothen (0343) 56 26 62 www.deBrienenshof.nl
Kaasboerderij Schellach Prooijenseweg 26 4332 RD Middelburg (0118) 61 39 84 www.schellach.nl
Kaasboerderij Van Ruiten Julianalaan 29 2159 LC Kaag (0252) 54 57 96 www.boerenleidsekaas.nl/ruiten.html
Arne’s Kaasboerderij Derringmoerweg 4 4341 PP Arnemuiden (0118) 60 30 46
Zuivelboerderij Pennings Hellegatspolder 1 2172 JZ Sassenheim (0252) 22 40 01 www.zuivelboerderijpennings.nl
Landwinkel en Kaasboerderij Castelijn Pastoor van de Plaatstraat 40 2375 AL Rijpwetering (071) 501 25 59 www.landwinkel.nl
Boerderij Nellesteijn Maaldrift 6 2241 BN Wassenaar (070) 511 36 60 www.nellesteijn.nl
Hoeve Waterrijk Buurterpolder 2 2375 NJ Rijpwetering (071) 501 88 08 www.hoevewaterrijk.nl
Klasse Kaas De Groot BV Huyssitterdeweg 23 2266 HE Leidschendam (071) 580 93 05
Kaasboerderij Onderwater Westeindseweg 7 2381 EA Zoeterwoude (071) 580 12 17
De Kleine Kazenboerderij Doespolderkade 1 2355 AB Hoogmade (071) 501 84 69 www.kleine-kazenboerderij.com
Kaasboerderij C.Q.L de Jong en zonen Westeindseweg 19 2381 EC Zoeterwoude (06) 14 32 34 21 Biologisch Kaas- en Natuurboerderij De Vierhuizen Geerweg 5 2381 LT Zoeterwoude (071) 580 14 15
Schaaphouderij Breel Bieweg 8 4351 SK Veere www.schapenhouderij.com Zuivelboerderij Hoogelande Hogelandseweg 4 4362 SB Grijpskerke (0118) 62 48 12 www.hoogelandseboerenzuivel.nl Kaasboerderij Mariekerke Mariekerke 24 4365 NL Meliskerke (0118) 56 12 74 www.mariekerke.nl
Kaasboerderij De Katwinkel Buurtweg 38 3956 ND Leersum (0343) 41 62 72 www.dekatwinkel.nl
Zuivelboerderij Pitteperk Breeweg 21 4371 SB Koudekerke (0118) 59 60 31 www.pitteperk.nl
C.M.M. Kelder Frederikskade 2 A 2355 AW Hoogmade (071) 501 81 70
Kaasboerderij De Ossenwaard Molenspoor 6 3985 SH Werkhoven (0343) 56 13 61 www.de-ossenwaard.nl
Kaasboerderij “Ter Nisse” Zuidweg 8 4443 AB Nisse (0113) 64 97 97 www.ternisse.nl
Zuivelboerderij De Sophiahoeve Wasbeeklaan 7 2361 HG Warmond (071) 301 08 19 www.desophiahoeve.nl
Kaasboerderij Van Rossum Helsdingse Achterweg 20 4133 NC Vianen (0347) 37 15 80 www.kaasboerderijvanrossum.nl
Kaasboerderij De Vos Helenaweg 4 4521 GR Biervliet (0115) 48 18 45 www.devoskaas.nl
Kaasboerderij De Eenzaamheid Zwanburgerpolder 6 2361 PC Warmond (071) 301 00 42 Kaasboerderij van Schie Zijldijk 7 2362 AE Warmond (071) 589 28 84 Boeren-Leidse Kaasboerderij Sweylanthoeve Sweilandpolder 9 2362 AG Warmond (071) 501 88 52 www.sweylanthoeve.nl
zeeland
Zuid Holland
Kaasboerderij Heemskerk Boekhorsterweg 19 2374 BN Oud Ade (071) 501 80 71
Zuivelboerderij Fam. Kwakernaak Hofdijklaan 23 2374 BS Oud Ade (071) 501 83 72
Boerderij ‘t Geertje Geerweg 7 2381 LT Zoeterwoude (071) 580 26 42 www.hetgeertje.nl Kaasboerderij van Leeuwen Noord AA 4 2381 LV Zoeterwoude (071) 580 14 81 www.dekeizershof.nl Kaasboerderij Captein Weipoortsweg 29 B 2381 NC Zoeterwoude (071) 580 32 45 www.kaasboerderijcaptein.nl Zuivelboerderij De Leidse Kaas Koe Weipoortseweg 73 2381 NG Zoeterwoude (071) 580 27 71 www.deleidsekaaskoe.nl
67
Zuivel- en kampeerboerderij Veldhoeve Broekweg 2 2381 NL Zoeterwoude www.veldhoevezuivel.nl
F. Noordhoek & Zoon B.V. Willem de Zwijgerstraat 10 2410 VV Bodegraven (0172) 61 93 33 www.noordhoek-cheese.com
Kaasboerderij Van Veen Weipoortseweg 72 A 2381 WG Zoeterwoude (071) 580 11 54 www.kaasboerderijvanveen.nl
Kaasboerderij Onderwater J.C. Hoogendoornlaan 10 2411 NB Bodegraven (0172) 61 18 42
Kaasboerderij Sol Voorweg 28 A 2391 AC Hazerswoude (0172) 58 85 37 www.kaasboerderijsol.nl Zuivelboerderij en Landwinkel Steenwijk Woubrugseweg 80 2401 LT Alphen a/d Rijn (0172) 51 83 16 www.zuivelboerderij.info Kaasboerderij Brentano Ridderbuurt 57 2402 NH Alphen a/d Rijn (0172) 43 75 70 Fromagerie Europa BV J. Keplerweg 8 2408 AC Alphen a/d Rijn (0172) 42 26 24 Kaashandel De Groot Verburg B.V. Engeland 1 2410 AG Bodegraven (0172) 61 22 09 www.degroot-verburg.nl
Den Hollander Kaas BV Beneluxweg 28 2411 NG Bodegraven (0172) 61 93 39 Veldhuyzen Kaas BV Beneluxweg 22 2411 NG Bodegraven (0172) 61 92 26 Kaashandel G. van der Heiden Beneluxweg 10 2411 NG Bodegraven (0172) 61 40 84 www.vanderheidenkaas.nl Zijerveld Schumanweg 2, 2411 NH Bodegraven (0172) 63 01 00 Vandersterre Groep Duitslandweg 9-11 2411 NT Bodegraven (0172) 60 61 11 Twaalshoven BV, Kaashandel Frankrijkweg 10 2411 NV Bodegraven (0172) 61 49 02
Kaasboerderij De Bruin Buitenkerk 52 2411 PC Bodegraven Kaasboerderij de Graaf Buitenkerk 56 2411 PC Bodegraven (0172) 61 47 04 Kaasboerderij Arcadiahoeve Burgemeester Kremerweg 10 2411 RM Bodegraven (0172) 61 53 25 www.arcadiahoeve.nl De Buitenlandse Kaas Combinatie Margrietstraat 2 2411 VT Bodegraven (0172) 61 46 97 Rundvee & Zuivelbedrijf van der Bas Molendijk 2 2415 NA Nieuwerbrug (0348) 68 94 85 www.zuivelbedrijfvanderbas.nl Kaasboerderij Luyben Nieuwkoopseweg 9 2445 NB Aarlanderveen (06) 47 14 33 38 www.kaasboerderijluyben.nl Kaasboerderij De Vosseburch Langeraarseweg 158 A 2461 CN Langeraar (06) 40 36 55 33 www.vosseburch.com
Fromagerie Europa
Kaas en Zuivelboerderij Van Winden Gaagweg 36 A 2636 AK Schipluiden (015) 380 91 34 www.zuivelvanwinden.nl Kaasboerderij Van Der Burg Noordeindseweg 244 2651 LK Berkel & Rodenrijs (010) 511 26 71 www.kaasboerderijvdburg.nl Francesco Cristofoli BV Radonstraat 300 2718 TB Zoetermeer (079) 361 69 59 Kaasboerderij Van Leeuwen Spoelwijksedijk 6 2771 NA Boskoop (0172) 21 38 51 Zorgboerderij Gouda Bloemendaalseweg 50 2804 AB Gouda (0182) 55 50 90 www.zorgboeren.nl Familie Olieman Oud-Reeuwijkseweg 26 2811 KC Reeuwijk (0182) 39 20 76 Kijk- en Kaasboerderij Van der Werf Middelburgseweg 8 2811 PL Reeuwijk (0182) 39 32 71 www.struinenenvorsen.nl
zuid Holland
Verandering van spijs doet eten Fromagerie Europa is enkele jaren geleden een nieuwe weg ingeslagen. Van de focus op het product naar aandacht voor de consument. Om daar invulling aan te geven heeft Fromagerie Europa gebruiksmomenten ingevoerd. Er zijn veel meer momenten waarop je actief kan inspringen dan de traditionele feestjes, partijen en romantische wijnavondjes. Om in deze tijd van veranderingen boven het maaiveld uit te komen, moet je je steeds nadrukkelijker onderscheiden. Fromagerie Europa helpt ondernemers daar graag bij. Al meer dan 42 jaar vinden de kazen en delicatessen van Fromagerie Europa hun weg naar de consument via zowel de traditionele handel als de horeca. Ook supermarkten nemen de producten steeds vaker op in hun assortiment. Fromagerie Europa loopt niet alleen voorop als het gaat om het introduceren van nieuwe of onbekende kaassoorten op de Nederlandse markt, ook met het voeren van bijvoorbeeld tapasproducten en verse pasta’s heeft het bedrijf de trend gezet. Fromagerie Europa J. Keplerweg 8, 2408 AC Alphen aan den Rijn, Tel. 0172-422624, www.fromagerie-europa.nl
68
kaas
Vergeer Holland Reewal 18 2811 PT Reeuwwijk (0182) 39 86 00 Teekens Cheese-Food Imp. Tormentil 16 2811 RV Reeuwijk (0182) 39 41 40 Familie Boogaerdt Benedenheulseweg 54 A 2821 LV Stolwijk www.kaasboerderijboogaerdt.nl Melkveehouderij Boer Beijerscheweg 12 2821 NG Stolwijk Melkgeitenbedrijf MooiMekkerland Koolwijkseweg 6 2821 NV Stolwijk (0182) 34 15 73 www.mooimekkerland.nl Kaasboerderij ‘t Klooster Steinsedijk 5 2851 LA Haastrecht (0182) 50 30 30 Zuid Holland De twee Hoeven Steinsedijk 37 2851 LB Haastrecht (0182) 50 12 44 www.detweehoeven.nl Kaasboerderij Van Eijk Oost Vlisterdijk 4 2855 AC Vlist (0182) 50 19 47 Kaasboerderij Jongenhoeve Benedenberg 90 2861 LH Bergambacht (0182) 35 12 29 www.jongenhoeve.nl Kaasboerderij Schep Zuidbroek 153 2861 LL Bergambacht (0182) 36 78 80 www.kaasboerderijschep.nl Kaasboerderij Van Zuijlen 2e Tochtweg 37 2911 LA Nieuwerkerk a/d IJssel (0180) 31 57 69
Kaasboerderij Hoogerwaard Lageweg 45 2935 CD Ouderkerk aan de IJssel (0180) 68 15 30 www.hoogerwaard.info Kaas- en IJsboerderij Cornelis Hoeve Opperduit 386 2941 AR Lekkerkerk (0280) 66 19 87 www.cornelis-hoeve.nl Kaasboerderij Speksnijder Tiendweg west 28 B 2941 ER Lekkerkerk (0180) 66 32 62 www.kaasboerderijspeksnijder.nl Biokaas Kinderdijk Willem Dreeshof 14 2953 AW Alblasserdam (06) 51 64 09 18 www.biokaaskinderdijk.nl Kaasboerderij Booij Middenpolderweg 63 2959 LB Streefkerk (0184) 68 10 08 www.kaasboerderijbooij.nl Firma Gebroeders W. & G. van den Heuvel Graafdijk Oost 23 2973 XB Molenaarsgraaf (0184) 64 12 66 Kaasboerderij Hoeve Gijbeland Brandwijksedijk 6 A 2974 LB Brandwijk (0184) 64 12 39 www.hoevegijbeland.nl Kaasboerderij Hooikaas Damseweg 37 2975 LG Ottoland (0184) 64 14 06 Unilever Benelux Nassaukade 5 3071 JL Rotterdam (010) 439 49 11
Kaasboerderij fam. J. van Schaik Langeweg 1 3251 LH Stellendam (0187) 49 17 77 De Mekkerstee Hofdijkseweg 34 3253 KB Ouddorp (0187) 68 40 50 www.demekkerstee.nl Westhoek schapenbedrijf Westdijk 8 3271 LM Mijnsheerenland (06) 14 99 30 55 www.westhoekschapen.nl Poelkaas BV Industrieweg 14 3371 XD Hardinxveld-Giessendam (0184) 61 61 30 Kaas- en Zuivelboerderij kuiper Heideweg 2 3381 KH Giessenburg (0184) 65 27 19 www.giessenlander.nl Bel Nederland BV Steenovenweg 4 4145 KK Schoonrewoerd (0345) 64 86 00 Kaasboerderij Looijen Lage Giessen 18 4223 SG Hoornaar (0183) 58 13 90 Biologisch Dynamische kaasboerderij Noorderlicht Gorissenweg 1 4225 ST Noordeloos (0183) 51 13 79 www.kaasboerderij-noorderlicht.nl Kaasboederij Kastanjehoeve Breezijde 29 4243 JN Nieuwland (0183) 56 12 78
Kaasboerderij De Westplaat Heuvelweg 15 3245 LN Sommelsdijk (0187) 48 76 98 Kaasboerderij Mulder Schenkeldijk 1 3248 LR Melissant (0187) 60 39 01
69
reportage
Graskaas Weer genieten van:
Net als de komst van de Hollandse Nieuwe en de eerste asperges is ook het moment waarop Graskaas weer verkrijgbaar is, een feest. In Woerden wordt dit traditiegetrouw gevierd met de Graskaasdag. Op deze dag kunnen inwoners van de stad en de bezoekers - er komen veel toeristen op af - meer dan honderd verschillende soorten
70
kaas
kaas proeven, er zijn echte ouderwetse kaasdragers aanwezig, er is muziek, een markt ĂŠn de grootste graskaas wordt geveild voor het goede doel. Tijdens de afgelopen editie van de Graskaasdag op 7 juni ging de kaas voor een bedrag van 19.600 euro naar stadscafĂŠ en -hotel Van Rossum. De opbrengst gaat naar de stichting Heifer. c
Nieuw
De top uit de branche aan het woord
nummer
Een duidelijk beeld van de markt door middel van trends, ontwikkeling en cijfers
care
Overzicht Van alle drogmetica producenten
30 augustus 2014
Colofon Dit nummer is gerijpt onder verantwoording van: De redactie van Levensmiddelenkrant.
Contact: k.vandijk@levensmiddelenkrant.nl m.luijten@levensmiddelenkrant.nl 0172-537879
Met dank aan: Betty Koster Druk: Drukkerij Damen
Ontwerp: Roquefort Ontwerpers
71
Het beste van twee werelden in een veelbelovende innovatie. NIEUW: Old Amsterdam 35+. Unieke rijke smaak, 30% minder vet. Een oude kaas met een vertrouwde naam, maar dan met 30% minder vet. Dat is Old Amsterdan 35+. Kaas waarmee we iedereen aanspreken die graag bewuster eet maar niet wil inleveren op smaak. En wat blijkt? 95% van de consumenten vindt Old Amsterdam 35+ heerlijk!* Deze innovatie, die we breed gaan ondersteunen in de media, creëert ook nog eens meerwaarde voor de categorie minder vet. Dat belooft dus veel goeds. Voor alle boterhammen én voor uw omzet. Old Amsterdam. Eén brok karakter. *Bron: Ivomar marktonderzoek Old Amsterdam 35+, 2013.
Passie voor kaas! Westland Kaasspecialiteiten B.V., telefoon 035-5287528, www.oldamsterdam.nl