Oil and Industry Fevral №25 2019 by Leyla Abbasova

Fevral 2019

NİKOLA SARKOZİDƏN MASTER-KLASS MASTER-CLASS FROM NICOLAS SARKOZY

» səh.24

Oil and Industry | Fevral 2019 1

AZI IT ACADEMY

2 Oil and Industry | Fevral 2019

Azərbaycanın Ümummilli Lideri Heydər Əliyev 1939-1941-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetində (o zaman Azərbaycan İndustrial İnstitutu - Azİİ) təhsil alıb. Azerbaijan’s National Leader Heydar Aliyev studied at Azerbaijan State Oil and Industry University (known as Azerbaijan Industrial Institute back then) from 1939 to 1941. “Azərbaycan dünyada ilk dəfə olaraq dənizin dərinliklərindən neft hasil edib. 50 il əvvəl Neft Daşları yaradılıb. Bu dünyada ilk təcrübə idi. Bunu bizim Neft Akademiyasında təhsil almış yüksək ixtisaslı geoloqlar yaratmışdılar. Dənizin dərinliklərindən, mürəkkəb şəraitdə neft hasilatı - bizim neftçilərin əməyinin və qazandıqları təcrübənin nəticəsidir. Bütün bu işlər olmasaydı, neft strategiyası da olmazdı. Buna görə də Azərbaycanın yeni neft strategiyasının gerçəkləşdirilməsi bizim onilliklərdən indiyədək gördüyümüz işlərin nəticəsidir”. “Azerbaijan was the ﬁrst country to produce oil from the depth of sea. Neft Dashlari, a town made of platforms in the mid of the sea, was set up 50 years ago. It was a unique experience in the world, made possible by the geologists trained at our Oil Academy. Extracting oil from the sea-bed in complex conditions is the result of hard work and rich experience of our oilmen. Without them our oil strategy would have not been possible. Thus, implementing Azerbaijan’s new oil strategy builds on all the work that we have been doing during decades.” Azərbaycan Respublikası Prezidenti Heydər Əliyevin 15 dekabr 2000-ci ildə ADNSU-nun (o zaman ADNA) 80 illiyinə həsr olunmuş təntənəli yubiley mərasimindəki çıxışından. From the speech of the President of the Republic of Azerbaijan Heydar Aliyev at the 80th anniversary event of ASOIU (then ASOA) on December 15, 2000.

Oil and Industry | Fevral 2019 3

MÜNDƏRİCAT | CONTENTS

OIL AND INDUSTRY Bəhruz Nəzərov Baş redaktor

4 İnkişaf davam edəcək

Yusif Ağayev

Development will continue

Məsul katib

Qəmər Qocayeva

» səh.4

10 Universitetdə At the University

Tərcüməçi

Şəffaf imtahanlar, uğurlu

Leyla Abbasova

14 semestr...

Dizayner

Transparent exams, successful semester...

Elşad Mirzə Fotoqraf

» səh.14

20 İsrailin izi ilə By the trace of Israel

Redaksiya ünvanı Azərbaycan, Bakı, Azadlıq Prospekti, 34 Tel.: +994 12 493 14 63 www.asoiu.edu.az

24 » səh.20

info@asoiu.edu.az Jurnal “CBS” mətbəəsində çap olunmuşdur. Tiraj: 2000 əd. Pərakəndə satış qiyməti 5 AZN-dən artıq ola bilməz.

2 Oil and Industry | Fevral 2019

Master-class from Nicola Sarcozy

28 UFAZ-da At UFAZ » səh.24

Verilmə tarixi: 28.09.2016 Jurnal Azərbaycan Respublikası Ədliyyə Nazirliyində qeydiyyata alınıb. Qeydiyyat şəhadətnaməsi N_4071 Redaksiya reklam elanlarının mətninə görə məsuliyyət daşımır. Redaksiyanın mövqeyi müəlliﬂərin mövqeyi ilə üst-üstə düşməyə bilər. Materiallar müxtəlif KİV-lərdə, o cümlədən elektron KİV-lərdə bu və ya digər formada dərc olunduğu zaman jurnala istinad edilməlidir.

Nikola Sarkozidən master-klass

ADNSU-da növbəti yenilik – “Elektron qəbul” The next innovation in ASOIU “E-submission”

» səh.32

təcrübə 36 Peşəkarı yetişdirir Experience raise specialist

» səh.36

MÜNDƏRİCAT | CONTENTS

M Ü N D Ə R İ C AT Müəllimlərin XV

» səh.42

42 qurultayı barədə

About the 15th congress of teachers

48 » səh.48

Kosmosda dövlət yaradan azərbaycanlı - İqor Aşurbəyli Igor Ashurbayli - Azerbaijanian who established a state in cosmos

54 Azərbaycanda In Azerbaijan

Yanvar – Milli qürur 58 20 günümüz » səh.58

20 January – National pride day

2019-cu ildə neftin qiyməti

62 nə qədər olacaq?

What will oil prices be in 2019?

» səh.62

68 “Azneft”in növbəti uğuru Another success of “Azneft”

in 2018” 72 “Digital Azərbaycan » səh.68

“Digital in 2018” - Azerbaijan

76 Dünyada In the world

» səh.72

Oil and Industry | Fevral 2019 3

YENİ HƏDƏFLƏR | NEW TARGETS

2018-ci il Azərbaycan Respublikası üçün uğurlu olub, dünyanın müxtəlif ölkələrində yeni risk və təhdidlərin meydana çıxmasına, münaqişələrin davam etməsinə baxmayaraq, ölkəmizdə dinamik inkişaf təmin edilib. Bu fikirləri yanvarın 11-də Nazirlər Kabinetinin 2018-ci ilin sosial-iqtisadi inkişafının yekunlarına və qarşıda duran vəzifələrə həsr olunmuş iclasında Azərbaycan Respublikasının prezidenti İlham Əliyev söyləyib. Ölkədəki ictimai-siyasi, iqtisadi-sosial vəziyyətin sabit olduğunu və 2018-ci ildə inkişaf tendensiyasının davam etdiyini qeyd edən dövlət başçısı respublikanın beynəlxalq müstəvidə göstərdiyi fəaliyyətin də uğurlarını vurğulayıb. İstər ikitərəli münasibətlər, istərsə də çoxtərəfli, beynəlxalq təşkilatlar çərçivəsində aparılan fəaliyyətin ölkəmizə qazandırdığı mənfəətləri qeyd edən prezident İlham Əliyev Ermənistan-Azərbaycan Dağlıq Qarabağ münaqişəsi mövzusu ilə bağlı ətraflı çıxış edib və bir daha vurğulayıb ki, bölgədə sülh və əmin amanlığın tam şəkildə bərqərar olunması üçün bir şərt var – Ermənistan silahlı qüvvələri işğal edilmiş Azərbaycan torpaqlardan çıxarılmalıdır. Nazirlər Kabinetinin iclasında başlıca mövzu sözsüz ki, ölkədəki iqtisadi vəziyyət və qarşıda duran vəzifələr olduğundan bunların üzərində xüsusi olaraq dayanmaq istərdik.

2018 was successful for the Republic of Azerbaijan, despite the emergence of new risks and threats and continuing of conflicts in different countries around the world, dynamic development has been provided in our country. President of the Republic of Azerbaijan Ilham Aliyev stated this at the meeting of the Cabinet of Ministers dedicated to the results of socioeconomic development of 2018 and future tasks on January 11. Noting that the socio-political, socio-economic situation in the country is stable, and continuing of development tendency in 2018, the head of state emphasized the success of the republic in the international arena. Noting the importance of the bilateral relations, as well as the multilateral activities gained by international organizations, President Ilham Aliyev made a detailed speech on the issue of the Armenian-Azerbaijan Nagorno-Karabakh conflict and underlined once again that in order to fully establish peace and tranquility in the region, there is a condition - the Armenian armed forces must be withdrawn from the occupied Azerbaijani lands. Undoubtedly the main topic in the meeting of the Cabinet of Ministers is the economic situation in the country and objectives for future, we would like to underline this.

Bu gün Azərbaycan iqtisadi inkişaf baxımından heç kimdən, heç bir beynəlxalq maliyyə qurumundan, heç bir ölkədən asılı deyil və bu respublikaya müstəqil siyasət yürütməyə imkan verir. 2018-ci ildə aparılmış iqtisadi islahatlar sayəsində büdcə

Today, Azerbaijan does not depend on anyone, any international ﬁnancial institution, any country in terms of economic development, and it allows the republic to pursue an independent policy. Thanks to economic reforms carried out in 2018,

4 Oil and Industry | Fevral 2019

YENİ HƏDƏFLƏR | NEW TARGETS

INKISAF DAVAM EDƏCƏK DEVELOPMENT WILL CONTINUE Prezident İlham Əliyevin hökumət qarşısında qoyduğu vəzifələr 2019-cu ildə Azərbaycanda iqtisadi inkişafın davam edəcəyinə zəmanət verir President Ilham Aliyev’s tasks will guarantee economic development in Azerbaijan in 2019 Bəhruz Nəzərov Bahruz Nazarov daxilolmaları böyük dərəcədə artıb, bu sahədə şəffaflığın tam təmin edilməsi istiqamətində mühüm addımlar atılıb və bu beynəlxalq təşkilatlar və dünyanın aparıcı maliyyə qurumları tərəfindən yüksək qiymətləndirilib. “Dünya Bankının “Doing Business” hesabatında Azərbaycan dünya miqyasında 25-ci yerdədir. İl ərzində biz 32 pillə irəliyə getmişik. Hesab edirəm ki, bu, rekord göstəricidir. Biznesi aparmaq üçün yaradılan şəraitə görə dünya miqyasında 25-ci yerdə olmaq böyük nailiyyətdir”, - deyə prezident İlham Əliyev vurğulayıb. 2018-ci ildə Azərbaycanda iqtisadi artım tempinin 1,4%, qeyri-neft sektorunda sənaye istehsalının 9,1% artdığını qeyd edən dövlət başçısı bunu ölkədə aparılan sənayeləşmə siyasətinin uğuru kimi dəyərləndirib. 2018-ci ildə inflyasiya 2,3% təşkil edib, əhalinin pul gəlirləri isə 9,2% artıb. Ötən müddət ərzində milli valyutanın məzənnəsinin sabit qaldığını nəzərə alsaq, əhalinin gəlirlərinin artdığını söyləmək mümkündür. Ölkə iqtisadiyyatına keçən il 17,2 milyard manat sərmayə qoyulub və bu sərmayənin 11 milyard manatından artıq hissəsi qeyri-neft sektoruna qoyulub. Xəclərin kifayət qədar çox olmasına baxmayaraq ötən il ölkənin valyuta ehtiyatları artıb. “Biz valyuta ehtiyatlarımızı $3 milyard məbləğində artıra bildik. Beləliklə, bu gün ölkəmizin valyuta ehtiyatları 45 milyard dollara bərabərdir. Xarici borc 22,8 faizdən 19 faizə düşüb və bu da çox müsbət haldır. Yəni, indi Azərbaycanın xarici borcu ümumi daxili məhsulun 19 faizini təşkil edir”, deyə dövlət başçısı qeyd edib. Dünyanın bir sıra ölkələrində, xüsusilə inkişaf etmiş ölkələrdə

budget revenues have increased dramatically, significant steps have been taken to ensure transparency in this field and this has been highly appreciated by international organizations and leading financial institutions worldwide. Azerbaijan ranks 25th in “ World Bank’s Doing Business” report. In a matter of one year, we have advanced 32 steps. I think this is a record figure. To be in 25th place on a global scale in terms of doing business conditions is a great achievement. Noting that the rate of economic growth increased by 1.4% and industrial production in the non-oil sector by 9.1% in 2018 in Azerbaijan, head of the state evaluated this as a success of industrialization policy that conducted in our country. Inflation is only at 2.3 percent. Monetary incomes of the population have increased by 9.2 percent. As you can see, population incomes are ahead of inflation. Last year, 17.2 billion manats were invested in the country’s economy. This is a very large figure, and it is particularly gratifying that 11 billion manats of these investments, or even more, were invested in the non-oil sector. Although we had a lot of expenses, we managed to increase our foreign exchange reserves by $3 billion. Thus, our country’s foreign exchange reserves today amount to $45 billion. Our external debt has dropped from 22.8 to 19 percent, which is also a very positive development. In other words, at present, Azerbaijan’s external debt accounts for 19 percent of the gross domestic product” noted president. There are countries, in particular even developed ones, where foreign debt accounts for 100-120 percent of the gross domestic product whereas, in Azerbaijan it is 19 percent, and our foreign exchange reserves are four to five times higher than our foreign debt. This indicates that country’s financial status is strong enough.

Oil and Industry | Fevral 2019 5

YENİ HƏDƏFLƏR | NEW TARGETS

xarici borcun ümumi daxili məhsulun 100-120 %-ni təşkil etdiyi halda Azərbaycanda bu rəqəmin 19% təşkil etməsi və valyuta ehtiyatlarımızdan 4-5 dəfə az olması ölkənin maliyyə vəziyyətinin kifayət qədər möhkəm olmasının göstəricisidir. Ötən ilin statistikasına nəzər salsaq ixracın 36% artdığının, ixracın həcminin $19 milyarda çatdığının və $8,6 milyard həcmində müsbət saldonun yarandığının şahidi olarıq. Müsbət saldonun artması ölkəmizə səfər edən turistlərin sayına da öz töhfəsini verir. “Keçən il ölkəmizə 2 milyon 850 min xarici vətəndaş gəlib. Bu, 6% artım deməkdir. Aparılan hesablamalara görə, bu xarici qonaqlar ölkəmizdə 2 milyard dollar pul xərcləyiblər”, - deyə prezident qeyd edib. İclasda 2018-ci ildə əldə olunmuş mühüm nailiyyətlə arasında aşağıdakılar xüsusi vurğulanıb: • Üçüncü peykin orbitə çıxarılması və bununla da Azərbaycan kosmik dövlət kimi öz mövqelərini daha da möhkəmləndirib; • Cənub Qaz Dəhlizinin rəsmi açılışı və qarşıdakı onilliklər üçün böyük siyasi, iqtisadi divindetlərin ölkə gəlməsi təmin olunub;

If we look at the statistics in 2018 we can observe that, exports have increased by 36 percent and have reached $19 billion, the prevalence of exports over imports, is $8.6 billion. Tourists flow to our country also contributed to the increase of this figure. Last year 2,850,000 foreign citizens visited our country. This means a 6 percent increase. According to calculations, foreign visitors have spent $2 billion in our country” noted the head if the state. Among the important achievements of the 2018 that emphasized at the meeting are the following: -Our third satellite launched into orbit, and Azerbaijan further strengthened its positions as a space-faring nation. -The Southern Gas Corridor was inaugurated last year. This will bring great benefits to Azerbaijan for many decades – political, economic benefits. -The TANAP project, an integral part of the Southern Gas Corridor, was put into operation. - The Alat international trade seaport began to operate. In order to ensure the continuity of the work done, the determining of the upcoming tasks in 2019 plays an important role. In 2018 the reforms that have begun to be implemented, particularly in the fields of customs and taxation, and strengthening the fight against corruption has already started to give its results. “I am absolutely sure that at the result of the reforms that carried out our financial capacity will increase “- it has already increased, at the same time we will have a great impact on the shadow economy. This is a great trouble, and we have a very serious fight against this trouble. There should not be a shadow economy in Azerbaijan” stated president Ilham Aliyev. In recent years, we have been very seriously dealing with the creation of infrastructure. It is no coincidence that according to the calculations of the Davos World Economic Forum, Azerbaijan is

• Cənub Qaz Dəhlizinin tərkib hissəsi olan TANAP layihəsinin işə düşməsi; • Ələt Beynəlxalq Dəniz Ticarət Limanının işə başlaması. Görülmüş işlərin davamlı xarakter almasının təmin olunması üçün 2019-cu ildə qarşıda duran vəzifələrin müəyyənləşdirilməsi mühüm rol oynayır. 2018-ci ildə gerçəkləşdirilməyə başlanan islahatlar, xüsusilə gömrük və vergi sahələrində görülən işlər, korrupsiyaya qarşı mübarizənin gücləndirilməsi artıq özünün nəticələrini verməyə başlayıb. “Mən tam əminəm ki, aparılan islahatlar nəticəsində həm bizim gəlirlərimiz artacaq, - artıq artıb, gömrük 1 milyard manat əlavə vəsait

6 Oil and Industry | Fevral 2019

in one of the leading places in the world in terms of infrastructure development – we are in 30th place. After the accident in the country’s energy system that happened last year summer, rehabilitation, reconstruction of existing energy blocks and proper organization of their activities, as well as the discontinuation of the “Shimal-2”station, which is to be commissioned this year, will have a new generating capacity of almost 1,000 megawatts. This will ensure the further growth of $ 10 million in electricity exports in 2018. At the same time, it was stated in the meeting that the level of gasification in Azerbaijan reached to 95%. There is hardly a country in the world with such a high level of gasification and gasification process in villages will continue in 2019.

YENİ HƏDƏFLƏR | NEW TARGETS

toplayıb, - eyni zamanda, biz kölgə iqtisadiyyatına böyük zərbə vurmuş olarıq. Bu, böyük bəladır və biz bu bəla ilə bağlı çox ciddi mübarizə aparırıq. Azərbaycanda kölgə iqtisadiyyatı olmamalıdır”, - deyə prezident İlham Əliyev bəyan edib. 2019-cu ildə ölkədə infrastrukturla bağlı önəmli layihələrin icrası nəzərdə tutulub, onların sayəsində Davos Ümumdünya İqtisadi Forumunun hesablamalarına görə infrastrukturun inkişafı üzrə qabaqcıl yerlərdə - 30-cu yerdə olan Azərbaycanın bu göstərici üzrə daha da irəliləyəcəyi gözlənilir. Ötən ilin yayında ölkənin enerji sistemində baş verən qəzadan sonra mövcud enerji bloklarının reabilitasiyası, yenidən qurulması, onlara ximətin düzgün təşkili istiqamətində aparılan işlər, eləcə də bu il istifadəyə verilməsi nəzərdə tutulan “Şimal-2” elektrik stansiyasının istisamara başlanması ilə Azərbaycan 2019-cu ildə 1000 meqavata yaxın yeni generasiya gücünə malik olacaq. Bu, 2018-ci ildə elektrik enerjisi ixracından gələn 10 milyonlarla dollar vəsaitin daha da artmasını təmin edəcək. Bununla yanaşı, Azərbaycanda qazlaşdırmanın səviyyəsi 95 faizə çatdığı də iclasda xüsusi qeyd olunub. Dünyada nadir ölkələr tapılar ki, bu dərəcədə qazlaşdırma aparılsın, bununla belə hələ bir çox kəndlərə qaz çəkilməsi işi 2019-cu ildə davam etdiriləcək. Eyni zamanda 38 şəhərin içməli su ilə bağlı məsələsi tam şəkildə həllini tapıb, daha 12 şəhərdə işlər davam etdirilir, beş şəhərdə işlər bu il başa çatacaqdır. İnfrastruktur layihələr haqda danışan ölkə başçısı ötən il 2 min kilometr avtomobil yolunun salındığını və bunun rektord göstərici olduğunu bildirib. “Ümumilikdə isə 2004-cü ildən bu günə qədər 15 min kilometr avtomobil yolu salınıb. Davos Ümumdünya İqtisadi Forumunun hesablamalarında yol infrastrukturunun keyﬁyyətinə görə Azərbaycan dünyada 34-cü yerdədir. Biz inkişaf etmiş bir çox ölkələri də qabaqlayırıq və bu proses davam etdiriləcək. Keçən il 920 kəndin yol infrastrukturu yaxşılaşıb, yeni yollar salınıb. Bu yaşayış məntəqələrində 2,2 milyon insan yaşayır. Yəni, 2,2 milyon insanın yol problemi həll olunub”, - deyə ölkə başçısı qeyd edib. Keçən il biz meliorativ tədbirlər görməklə 100 min hektar torpağa su verilməsi təmin olunub. Onlardan 60 min hektara su verilirdi, ancaq çox zəif verilirdi, keçən il o torpaqlara suyun verilməsi yaxşılaşdırıldı, 40 min hektara isə heç vaxt su verilmirdi, bu da əkin dövriyyəsinə cəlb edilmiş suvarılan yeni torpaqlar olacaqdır. 2019-cu ildə ən azı 80 min hektara suyun verilməsi nəzərdə tutulur. Məcburi köçkünlərin məişət problemlərinin həlli istiqamətində aparılan işlər çərçivəsində keçən il 5800 ailəyə yeni mənzillər verilib. İlkin hesablamalara görə, bu il təqribən 5000 köçkün ailəsi üçün yeni mənzillər tikilib istifadəyə veriləcək. Ümumilikdə bu günə qədər 300 min məcburi köçkün yeni evlərlə təmin edilib. Ötən il 140-dan çox məktəb tikilib. Bu il 100-dən çox məktəbin tikintisi nəzərdə tutulur. Bu il mərkəzi rayon xəstəx-

As a result of the work done on drinking water, this issue has been fully resolved in 38 cities. Work is currently under way in 12 cities. These cities will be fully provided with drinking water in the near future. This year work will be completed in ﬁve cities. In general, 15,000 kilometers of roads have been built since 2004. According to the calculations of the Davos World Economic Forum, Azerbaijan ranks 34th in the world for the quality of the road infrastructure. We are ahead of many developed countries, and this process will be continued. Last year, the road infrastructure of 920 villages was improved and new roads were built. A total of 2.2 million people live in these settlements. In other words, the road problem of 2.2 million people has been resolved”, - noted head of the state. Last year, by implementing land reclamation measures, we provided water to 100,000 hectares of land. Water was supplied to 60,000 hectares, but the supply was very poor. So last year water supply to these lands was improved. And 40,000 hectares had never been irrigated – these will be new irrigated lands included in the sowing season. According to the proposals already received this year, water supply is envisaged to at least 80,000 hectares. Within the framework of the solution of the everyday problems of internally displaced persons, 5,800 families were provided with new apartments last year. According to preliminary calculations, new apartments will be built and provided to 5,000 IDP families this year. In general, to date, 300,000 displaced people have been provided with new homes. More than 140 schools were built last year. This year there are plans to build more than 100 schools. The construction of central district hospitals will be continued this year. About 10 central district hospitals are expected to open in 2019. Hospitals were also opened in many places last year. This year, there are plans to open three Olym-

Oil and Industry | Fevral 2019 7

YENİ HƏDƏFLƏR | NEW TARGETS

pic sports centers. Five “ASAN xidmət” centers should be opened as well. The program of self-employment is acquiring large proportions. This year, at least 7,000 families will take advantage of this program. Of course, there are those who still receive targeted social assistance among them. Thus, with the support of the state, people of this category will earn money themselves and build their family budget. The self-employment program yields tremendous social and economic beneﬁts. President noted that the additional steps will be taken this year to develop entrepreneurship. “In previous year entrepreneurs were provided with preferential loans in the amount of 2.2 billion manats, analarının tikintisi davam etdiriləcək və təqribən 10 rayon xəstəxanasının açılışı gözlənilir. Bu il üç Olimpiya İdman Kompleksinin açılışı nəzərdə tutulur. Beş “ASAN xidmət” mərkəzi açılmalıdır. Özünüməşğulluq proqramı geniş vüsət alır. Bu il ən azı yeddi min ailə bu proqramdan faydalanacaq. Bu gün onların arasında əlbəttə ki, ünvanlı sosial yardım alanlar da var. Beləliklə, o kateqoriyadan olan insanlar dövlətin dəstəyi ilə artıq özləri pul qazanacaqlar, öz ailə büdcələrini quracaqlar. Özünüməşğulluq proqramının çox böyük sosial və iqtisadi faydası var. Prezident İlham Əliyev sahibkarlığın inkişafına dövlət dəstəyinin 2019-cu ildə də davam etdiriləcəyini bildirib: “Əvvəlki illərdə sahibkarlara 2,2 milyard manat məbləğində güzəştli kreditlər verilib, keçən il isə 160 milyon manat. Sevindirici haldır ki, verilən kreditlər əvvəlcə verilmiş və sonra qaytarılan kreditlər hesabına verilir. Yəni, büdcə bu məsələyə pul xərcləmir. Artıq bu vəsait akkumulyasiya olunub. Biz sahibkarlara hər il bu cür dəstək göstəririk və göstərəcəyik”, - deyə ölkə başçısı söyləyib. Ölkənin sənaye potensialının inkişafına toxunan prezident İlham Əliyev bunun təməlində düşünülmüş siyasətin dayandığını bildirib. Sənaye zonalarının, sənaye məhəllələrinin, sənaye parklarının yaradıldığını qeyd edən ölkə başçısı bu günə qədər sənaye parklarında 67 rezidentin olduğunu, onlardan 40-nın artıq fəaliyyət göstərdiyini qeyd edib. Bu layihələr nəticəsində 11 min yeni iş yeri yaradılıb. İnvestisiya təşviqi mexanizminin işə düşməsini ciddi islahat kimi dəyərləndirən ölkə başçısı bu proqramın 333 layihəni əhatə etdiyini və onlardan 107-nin 2018-ci ildə icra olunduğunu bildirib. İnvestisiya təşviqi proqramı çərçivəsində həyata keçirilən layihələrin dəyəri 2,8 milyard manat təşkil edib və onların icrası nəticəsində 12 min iş yeri yaradılıb.

8 Oil and Industry | Fevral 2019

including 160 million manats last year. It is gratifying that the loans are being provided at the expense of loans previously granted and repaid. In other words, the budget does not spend anything on that. These funds have already accumulated. We annually provide and will continue to provide entrepreneurs with such support” said the head of the state. Touching upon the developing of industrial potential, president underlined that all this work is underpinned by a thought-out policy. The creation of industrial zones, industrial estates and industrial parks has become widespread. Today, there are 67 residents in our industrial parks. Of these, 40 residents are already functioning. As a result of these projects, 11,000 jobs have been created. Evaluating the activation of the investment promotion mechanism as a very serious reform, the head of the state noted that this program includes 333 projects and of these, 107 were implemented in 2018. The cost of the projects implemented within the framework of the investment promotion program is 2.8 billion manats. As a result of these projects, 12,000 jobs were created. There was 4.6-percent growth in agriculture last year. As a result of these reforms agricultural production will signiﬁcantly increase. Noting that the signiﬁcant steps were taken in order to stimulate agriculture, president underlined that, last year alone, we purchased 5,800 units of machinery. “We have freed farmers from all taxes with the exception of the land tax. I don’t know of any other country providing such support. 70 percent of fertilizer, 50 percent of fuel is provided at the expense of the state, machinery is purchased by the

YENİ HƏDƏFLƏR | NEW TARGETS

Ötən il kənd təsərrüfatı sahəsində 4,6 faiz artım olub. Bu sahədə aparılan islahatların sayəsində kənd təsərrüfatı istehsalının artacağı gözlənilir. Kənd təsərrüfatını stimullaşdırmaq üçün mühüm addımların atıldığını söyləyən dövlət başçısı, təkcə keçən il 5800 texnikanın alındığını deyib. “Biz kəndliləri torpaq vergisi istisna olmaqla bütün vergilərdən azad etmişik. Mən bilmirəm bu qədər dəstək göstərən ikinci belə ölkə varmı? Gübrə 70 faiz, yanacaq 50 faiz dövlətin hesabına, texnika dövlət tərəﬁndən alınaraq güzəştli şərtlərlə verilir, subsidiyalar, infrastruktur layihələri. İndi 100 min hektar torpağın dövriyyəyə cəlb olunması, suvarma suyu ilə təmin edilməsi, yolların çəkilməsi – bütün bunlar güzəştli kreditlər hesabınadır. Sahibkarlığın inkişafına yönələn kreditlərin əksəriyyəti kənd təsərrüfatına gedir. Amma biz daha böyük nəticələr gözləyirik”, deyə prezident İlham Əliyev vurğulayıb. İclasda çıxışı zamanı ölkə başçısı turizm sahəsində gözəl nəticələrin olduğunu bildirib. Ötən il bu sahədə 6% artımın olduğunu və ölkəmizə 2 milyon 850 min turistin gəldiyini deyən dövlət başçısı qeyd edib ki, Azərbaycanda olan bütün amillər təhlükəsizlik, qonaqpərvərlik, tarixi abidələr, gözəl iqlim, dəniz turizmi, dağ-xizək turizmi, müalicəvi turizm, gözəl mətbəx, müasir infrastruktur, otellər, yollar, nəqliyyat infrastrukturu, 6 beynəlxalq aeroport turizmin sürətli inkişafını təmin etməlidir.

state and provided on favorable terms. There are subsidies and infrastructure projects. The inclusion of 100,000 hectares of land, provision of irrigation water to these lands, the construction of roads – all this is done at the expense of preferential loans. Most of the loans aimed at developing entrepreneurship are channeled into agriculture. But we expect better results” - stressed president Ilham Aliyev.

Ötən il nəqliyyat sahəsi ilə görülən işlərdən danışan prezident İlham Əliyev Şərq-Qərb və Şimal-Cənub nəqliyyat dəhlizləri üzrə yükdaşımaların artdığını bildirib. Sonuncu nəqliyyat dəhlizi üzrə daşınan yüklərin həcmi 10 dəfə artıb. 2019-cu ildə bu nəqliyyat dəhlizləri üzrə daşınan yüklərin həcminin artırılması istiqamətində işlər davam etdiriləcək. İclasın sonunda prezident İlham Əliyev 2019-cu ildə böyük Azərbaycan şairi İmadəddin Nəsiminin 650 illik yubileyinin qeyd olunacağını söyləyərək bu ili “Nəsimi ili” elan edib.

Making speech at the meeting president noted that there are excellent results in the ﬁeld of tourism. Noting that there was 6-percent growth last year – 2,850,000 foreigners visited our country, head of the state underlined that all factors available in Azerbaijan pave the way for a rapid development of tourism: safety, hospitality, historical monuments, sea, ski and medical tourism, excellent cuisine, modern

infrastructure, hotels, roads, transport infrastructure, six international airports. All these factors should contribute to the rapid development of tourism. Speaking about the works carried out in the direction of transport last year, president Ilham Aliyev noted that, cargo transportation on East-West and North-South transport corridors has increased. The volume of cargo transported by the last transport corridor has increased 10 times. The works will be continued in 2019 in the direction of increase the volume of cargo transported through these corridors. At the end of the meeting noting that 650th anniversary of the great Azerbaijani poet will be held this year president Ilham Aliyev declared 2019 a Year of Nasimi.

Oil and Industry | Fevral 2019 9

UNİVERSİTETDƏ | AT THE UNIVERSITY “MHWirth” qlobal qazma şirkətinin nümayəndələri ADNSU-da olublar Representatives of the global drilling company “MHWirth” visit ASOIU

İqtisadiyyat və Menecment fakültəsinin tələbəsi beynəlxalq yarışın qalibi olub Student of the faculty of Economics and Management becomes winner of the international contest Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetinin İqtisadiyyat və Menecment fakültəsinin magistrantı İsgəndərbəy Hüseynov Rusiyada IV Beynəlxalq intellektual rəqabət müsabiqəsində iştirak edib. “Neft-qaz sənayesində hasilatın azalmasının qarşısının alınmasında müasir innovativ texnologiyaların tətbiqinin riyazi metodla təyini” mövzusundakı dissertasiyası ilə yarışa qatılan İ.Hüseynov birinci yerə layiq görülüb. Müsabiqəyə təqdim olunmuş dissertasiyanın elmi rəhbəri dosent Kərim Kərimovdur. Qeyd edək ki, beynəlxalq müsabiqəyə 569 universitetdən elmi iş təqdim olunub.

Yanvarın 16-da Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetinin (ADNSU) rektoru, professor Mustafa Babanlı qlobal qazma şirkəti olan “MHWirth” şirkətinin Baş vitse-prezidenti Yohannes Eikland və şirkətin Azərbaycan nümayəndəliyinin baş meneceri Rüfət Ziyadxanovla görüşüb. Rektor M. Babanlı universitetdəki tədris prosesi, elmi işlər, mübadilə prosesi və yeni layihələrdən danışıb. ADNSU-da ingilis dilində ixtisasların tədrisinə geniş yer ayırıldığını diqqətə çatdıran rektor M.Babanlı ali məktəbin tanınmış xarici şirkətlərlə yanaşı bir çox xarici universitetlərlə əməkdaşlıq apardığını, xüsusən də ikili diplom proqramları istiqamətində geniş işlər görüldüyünü qeyd edib. Tələbələrin neft-qaz sektorunda bir çox yerli və xarici şirkətlərdə təcrübə keçdiyini deyən M.Babanlı “MHWirth” ilə yeni əməkdaşlıq imkanlarından söz açıb. “MHWirth” şirkətinin Baş vitse-prezidenti Yohannes Eikland təmsil etdiyi qurum haqqında məlumat verib və uzun illərdir qazma qurğularının qlobal təchizatçısı kimi faəliyyət göstərdiklərini deyib. Şirkətin Azərbaycan nümayəndəliyində milli kadrlara üstünlük verildiyini bildirən Y.Eikland proseslərin avtomatlaşdırılmasının prioritet olduğunu və bu sahədə ADNSU ilə əməkdaşlıqda maraqlı olduqlarını deyib. On January 16, the rector of the Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU), professor Mustafa Babanli, met with Senior Vice President of global drilling company “MHWirth”, Johannes Eikland, and the general manager of company’s representative office in Azerbaijan Rufat Ziyadkhanov. Greeting the guests, rector, professor Mustafa Babanli spoke about the educational process, scientific work, exchange process and new projects at the university. Noting the importance of teaching subjects in English in ASOIU, rector M.Babanli underlined that the cooperation is carried out with many foreign companies, along with famous foreign universities, extensive works are conducted particularly in the direction of dual diploma programs. Noting that students pass internship in many oil and gas sector in local and foreign companies, M. Babanli spoke about new opportunities for cooperation with “MHWirth”. Johann Eikland, senior vice-president of “MHWirth” said that he was pleased to be at ASOIU and provided information about the organization he represents and said that they have worked as a global supplier of drilling appliances for many years. Noting that national cadres are preferred in the company’s representative office in Azerbaijan, Y. Eikland said that process automation is a priority and they are interested in cooperation with ASOIU in this area. 10 O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9

Postgraduate student of the faculty of Economics and Management of Azerbaijan State Oil and Industry University, Isgenderbey Huseynov participated in the IV International intellectual contest in Russia. The dissertation of I. Huseynov, who took part in the contest on “Determination of application of modern innovative technologies in the prevention of production reduction with a mathematical method in the oil and gas industry” was awarded first place. The scientific adviser of the dissertation that presented to the contest is the associate professor Karim Karimov. Notably, the scientific works were presented from 569 universities to the international contest.

UNİVERSİTETDƏ | AT THE UNIVERSITY ADNSU-nun Tələbə Gənclər Təşkilatı “İlin TGT-si” seçilib ASOIU’s Student Youth Organization is selected “SYO of the year” Azərbaycan Tələbə Gənclər Təşkilatları İttifaqının təşkilatçılığı ilə ilin nominasiyalarını təqdim etmək üçün ziyafət tədbiri keçirilib. Tədbirdə Milli Məclisin deputatı Şahin İsmayılov, Gənclər və İdman Nazirinin müavini İntiqam Babayev, Azərbaycan Gənclər Fondunun icraçı direktoru Fərid Cəfərov çıxış edərək öz ürək sözlərini tələbələrlə bölüşüblər. Sonra müxtəlif nominasiyalar üzrə mükafatlar təqdim olunub. Tələbə-gənclərin inkişafı istiqamətində xüsusi xidmətlərinə görə Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti “İlin TGT-si” mükafatına layiq görülüb. ADNSU-nun TGT-nin sədri Müqəddəs Əzizzadə AR Gənclər və İdman Nazirinin müavini İntiqam Babayev tərəﬁndən sertiﬁkat və mükafatla təltif olunub. ATGTİ ilə sıx əməkdaşlıq etdiyinə, təhsil müəssisəsində gənclərin sosial fəaliyyətinə qayğı və dəstək göstərdiyinə görə ADNSU-nun Tərbiyə işləri üzrə prorektoru, dosent Ata Babayev “İlin Prorektoru” mükafatı ilə təltif edilib.

The event was held with the organization of Student Youth Organizations’ Union in order to present the nominees of the year. Making a speech at the event, the deputy of Member of Parliament Shahin Ismayilov, Deputy Minister of Youth and Sports Intigam Babayev, Executive Director of the Youth Foundation of Azerbaijan Farid Jafarov shared their sincere wishes with students. Later, awards were presented for various nominations. Azerbaijan State Oil and Industry University was awarded the “SYO of the Year” for its special services in the direction of development of student-youth in the higher educational institutions functioning in Baku current year. Chairman of the Student Youth Organization of our University Mugaddas Azizade was awarded a certiﬁcate and remuneration by Deputy Minister of Youth and Sports Intigam Babayev. Also, ASOIU vice-rector for Educational Aﬀairs, associate professor Ata Babayev was awarded the “Vice-Rector of the Year” for his close cooperation with ASYOU, care and support of youth social activities in the educational institution.

Azİİ Elektron Kitab Evinin fonduna yeni nəşrlər daxil olub New editions have been included in the fund of the AzII E-Book House Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetinin (ADNSU) Azİİ Elektron Kitab Evinin fonduna müxtəlif elm sahələrini əhatə edən çap məhsulları, onların elektron versiyaları və digər informasiya daşıyıcıları daxil olub. Bu çap məhsulları Azərbaycan və xarici dillərdə olmaqla kitab evinin elektron kataloquna daxil olunub və oxu zalında “Yeni nəşrlər” sərgisində yer alıblar. Kitab Evinin fonduna daxil olunan nəşrlərin siyahısını oxuculara təqdim edirik. 1. Geologiya-minerologiya elmləri doktoru, professor, Dövlət Mükafatı laureatı Çapay Sultanovun 17 adda 70 nüsxə kitabı, 2. BP şirkətinin dəstəyi ilə ingilis dilindən Azərbaycan dilinə tərcümə olunmuş 5 adda 400 nüsxə kitab, 3. Barattson şirkəti tərəfindən 29 adda 107 nüsxə kitab. Qeyd edək ki, kitablar nəfis tərtibata və yüksək keyfiyyətə malikdir.

Printing products and its electronic versions and other information carriers, covering various ﬁelds of science have included in the AzII E-Book House fund of Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU). These printing products have been included in the electronic catalog of the bookstore in both Azerbaijani and foreign languages and exhibited in the “New editions” exhibition hall in the reading room. We present to readers the list of editions included in the Book House fund. 1. 70 copies of books in 17 titles of Chapay Sultanov, doctor of Geological-Mineralogical Sciences, professor, State Prize Laureate 2. 400 copies of books in 5 titles translated from English into Azerbaijani with the support of BP 3. 107 copies of books in 29 titles by Barattson. Notably, the books have a reﬁned design and high quality. O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9 11

UNİVERSİTETDƏ | AT THE UNIVERSITY

ADNSU-nun nümayəndə heyəti İnönü Universitetində ezamiyyətdə olub ASOIU’s delegation is on a business trip in Inonu University Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti (ADNSU) və Türkiyənin İnönü Universiteti arasında bağlanmış əməkdaşlıq müqaviləsi çərçivəsində Energetika fakültəsinin dekanı, dosent Zakir Həsənov və fakültənin Elmi Tədqiqat Laboratoriyasının müdiri Fuad Məmmədov 17-19 yanvar tarixlərində Türkiyədə ezamiyyətdə olublar. ADNSU-nun nümayəndə heyəti İnönü Universitetinin rektoru, prof. Dr. Ahmet Kızılay ilə görüş keçirib. Görüşdə iki ali məktəb arasında əməkdaşlıq əlaqələri müzakirə olunub, gələcək perspektivlər barədə söhbət aparılıb. Səfər çərçivəsində İnönü Universitetinin Elektrik mühəndisliyi fakültəsi, Kompüter bölməsi, Elektrik və elektron mühəndisliyi bölməsi, həmçinin, universitetin Günəş Elektrik Stansiyası və Texnoparkının kollektivi ilə də görüş keçirilib. On January 17-19 the dean of the Faculty of Power Engineering Zakir Hasanov and the Head of the Scientiﬁc Research Laboratory Fuad Mammadov was on a business trip in Turkey within the framework of the cooperation agreement signed between the Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU) and Inonu University. ASOIU delegation met with the rector of Inonu University, professor, Dr. Ahmet Kızılay. During the meeting, cooperation ties between the two universities were discussed and the conversation was held on future perspectives. Within the framework of the visit, a meeting was held with the Faculty of Electrical Engineering, Computer Division, Electrical and Electronics Engineering Department of Inonu University, as well as with the staﬀ of the Solar Power Station and Technopark of the University.

12 O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9

ADNSU-nun rektoru İsrail-Azərbaycan Ticarət Palatasının prezidenti ilə görüşüb Rector of ASOIU meets with the President of Israel-Azerbaijan Chamber of Commerce

Yanvarın 30-da Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetinin (ADNSU) rektoru, professor Mustafa Babanlı İsrail-Azərbaycan Ticarət Palatasının prezidenti Aleks Kaplun ilə görüşüb. ADNSU-nun strukturu haqqında danışan rektor M.Babanlı universitetin “eazi START” Startap və İnnovasiya Mərkəzinin startap layihələri barədə qonağa ətraflı məlumat verib. Universitetdə HPC mərkəzin fəaliyyət göstərdiyini qeyd edən rektor M.Babanlı startapların həyata keçirilməsi üçün universitetdə lazımi maddi-texniki bazanın yaradılmasına və tələbələrin bu sahəyə böyük maraq göstərməsinə baxmayaraq startapçı İT mütəxəssislərin hazırlanmasında dəstəyə ehtiyac olduğunu vurğulayıb. İKT sahəsində qabaqcıl texnologiyaları və həlləri tətbiq etməklə startap layihələrinin hazırlanması, geniş ictiamaiyyətə təqdimatı və investorların cəlb olunmasının önəmindən danışan İsrail-Azərbaycan Ticarət Palatasının prezidenti A.Kaplun ADNSU ilə bu sahədə birgə tərəfdaşlığa hər zaman hazır olduqlarını bildirib. Daha sonra İsrail-Azərbaycan Ticarət Palatasının prezidenti A.Kaplun “eazi START” Startap və İnnovasiya Mərkəzində olub. Rector of Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU), professor Mustafa Babanli met with Israeli-Azerbaijani Chamber of Commerce President Alex Kaplun on January 30. Speaking about the ASOIU’s structure, rector M.Baban provided information to the guest about the startup projects of the “eazi START” Startup and Innovation Center of the university. Noting that HPC Center operates at the university, rector M.Babanli stressed that despite the creation of the necessary material and technical base at the university for implementation of startups and the great interest of the students in this field, there is need to support the preparation of IT professionals. Speaking about the importance of preparation of startup projects applying advanced technologies and solutions, presentation to the public, and involving investors in İCT field, president of Israel-Azerbaijan Chamber of Commerce A.Kaplun underlined that ASOIU is always ready for a joint partnership in this area. Later, president of Israeli-Azerbaijani Chamber of Commerce A.Kaplun visited “eazi START” Startup and Innovation Center.

UNİVERSİTETDƏ | AT THE UNIVERSITY

AQTA-nın nümayəndə heyəti ADNSU-da olub The delegation of FSA visits ASOIU

Yanvarın 29-da Azərbaycan Respublikasının Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin (AQTA) nümayəndə heyəti Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetində (ADNSU) tələbələrlə görüş keçirib. AQTA əməkdaşları əvvəlcə ADNSU-nun nəzdində fəaliyyət göstərən Azərbaycan-Fransız Universitetində (UFAZ) olub, buradakı laboratoriyalarla tanış olublar. Daha sonra Agentliyin əməkdaşları ADNSU-nun professor-müəllim heyəti və tələbələrlə görüşüb. Tədris işləri üzrə prorektor, dosent Qasım Məmmədov tədbir iştirakçılarını rektor, professor Mustafa Babanlının adından salamlayaraq ali məktəbdə həyata keçirilən işlər haqqında qısa məlumat verib. Bu cür tədbirlərin tələbələr üçün əhəmiyyətindən danışan dos. Qasım Məmmədov iki qurum arasında əməkdaşlıq əlaqələrinin inkişaf etdirilməsinin vacibliyini vurğulayıb. AQTA-nın sədr müavini Rüfət Rüstəmzadə Agentliyin fəaliyyət istiqamətləri, qarşıya qoyulan hədəﬂər haqqında məlumat verib. Əhalinin sağlam və təhlükəsiz qida məhsulları ilə təmin edilməsi istiqamətində həyata keçirilən işlərlə bağlı tədbir iştirakçılarını məlumatlandırıb. Hazırda qida təhlükəsizliyi sahəsində peşəkar kadrlara ehtiyac olduğunu deyən Rüfət Rüstəmzadə ali məktəbin yuxarı kurs tələbələrinin Agentlikdə təcrübə keçə bilməsi üçün müəyyən layihələrin planlaşdırıldığını qeyd edib. Tədbirin sonunda tələbələri maraqlandıran suallar cavablandırılıb.

On January 29, the delegation of the Food Safety Agency of Republic of Azerbaijan (FSA) held a meeting with students at the Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU). FSA staff first visited the Azerbaijan-French University (UFAZ) functioning under ASOIU and acquainted with the laboratories here. Later, the staff of the Agency met with the ASOIU’s teaching staff and students. Greeting the event participants on behalf of the rector, professor Mustafa Babanli, vice-rector for Academic Affairs, associate professor Gasim Mammadov provided brief information about the works carried out in the university. Speaking about the importance of such events for the students, associate professor Qasim Mammadov emphasized the significance of developing collaboration between the two organizations. Rufat Rustamzadeh, deputy chairman of the FSA provided information about the activity directions and the targets of Agency. The participants of the event were informed about the work carried out in the direction of providing the population with healthy and safe food products. Noting that there is a need for professional staff in the field of food safety at present, Rufat Rustamzade underlined that certain projects are planned for students to undertake an internship at the Agency. At the end of the event, students received the answer to their questions. O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9 13

İMTAHAN SESSİYASI | EXAM SESSION

Günel Cəlalqızı Gunel Jalalgizi

Şəffaf imtahanlar, uğurlu semestr... Transparent exams, successful semester... 14 O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9

İMTAHAN SESSİYASI | EXAM SESSION Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti (ADNSU) daha bir imtahan sessiyasını uğurla başa vurdu. 2018/2019-cu tədris ilinin payız semestrinin imtahan sessiyası universitetdə dekabrın 20-dən fevralın 2-nə kimi davam edib. İmtahandan qeyri-kaﬁ qiymət alan tələbələr (yalnız 2 fəndən kəsir imtahanı üzrə), eyni zamanda üzrlü səbəblərə görə imtahanlarda iştirak etməyən tələbələr və 25% ödənişlilər üçün isə fevralın 3-dən 14-nə kimi əlavə imtahanlar MAGİSTRATURA SƏVİYYƏSİ ÜZRƏ təşkil olunub.

120

ADNSU-da imtahan sessiyasının mövcud qaydalara uyğun təşkili, tələbələrin biliyinin qiymətləndirilməsində şəffaflığın və obyektivliyin təmin olunması və imtahan sessiyasının mövcud normativ sənədlər əsasında keçirilməsi istiqamətində bütün tədbirlər görülüb. İmtahanlarda şəffaflığın təmin edilməsi məqsədilə yaradılmış İmtahan Müşahidə Mərkəzi tərəfindən imthan prosesinə nəzarət olunub.

100

20 80

Cari semestrdə ADNSU üzrə bakalavriat səviyyəsində əyani şöbə üzrə müvəffəqiyyət göstəricisi 66,67%, keyfiyyət göstəricisi isə 22,36% təşkil edib. Ötən tədris ilinin müvafiq imtahan sessiyasının nəticələri ilə müqayisədə диаграммы müvəffəqiyyət göstəricisiНазвание 1,78% artı b, keyfiyyət göstəricisi isə 2,14% azalıb. Bakalavriat

0 72,25%

96,49% Bakalavriat səviyyəsi üzrə Название диаграммы

70 80

Keyfiyyət göstəricisi

50 40 30

25%

50 40 30

Müvəffəqiyyət göstəricisi

All measures have been taken to ensure the organization of the exam session according to existing rules, providing transparency and objectivity in assessing the students’ knowledge at ASOIU. The examination process is controlled by the Exam Monitoring Center in order to provide transparency in the examinations. Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU) has completed another examination session successfully. The fall examination of the 2018/2019 academic year lasted from December 20 to February 2 at the university. Students who have got unsatisfactory marks (only 2 subjects on the failed exam), the same time students who did not participate in exams for good excuse took a re-exam by paying 25% payment from February 3 to 14. Success and quality rates for the Bachelor’s degree at ASOIU constituted 66.67% and 22.36% accordingly in the current semester. Compared with the results of the last year’s exams, the success rate increased by 1.78% and the quality dropped by 2.14%. 300 bachelors out of 306 studying in the the part-time, participated in exams, while 149 of them passed exams successfully, while 151 students could not win credits.

The success rate of the part-time bachelor’s degree was 49.67%, and the quality rate 3.33%. In compari0 0 22,36% 66,67% son with the results of the previous 22,36% 66,67% Müvəffəqiyyət göstəricisi Keyfiyyət göstəricisi autumn session, the success rate Müvəffəqiyyət göstəricisi Keyfiyyət göstəricisi increased by 7.67% and the quality səviyyəsində qiyabi şöbədə təhsil alan 306 tələbədən 300 nəfəri imtahanlarda iştirak rate dropped - by 0.63%. edib, onlardan 149 nəfəri imtahanları müvəffəqiyyətlə versələr də, 151 tələbə fənlər üzrə kreditləri qazana bilməyib. The highest figures among faculties were recorded at the Faculty 75% ADNSU üzrə bakalavriat səviyyəsinin qiyabi şöbəsi üzrə isə müvəffəqiyyət göstəricisi of Economics and Management 49,67%, keyfiyyət göstəricisi isə 3,33% olub. Yəni ötən tədris ilinin payız müvafiq imtahan (FEM) and the Faculty of Informasessiyasının nəticələri ilə müqayisədə müvəffəqiyyət göstəricisi 7,67%, keyfiyyət göstərition Technologies and Managecisi isə 0,63% artıb. ment (FITM)/ The success rate of FEM was 76,66%, while the quality Müvəffəqiyyət göstəricisi Keyfiyyət göstəricisi Fakültələr üzrə ən yüksək göstərici isə İqtisadiyyat və Menecment Fakültəsi (İMF) ilə rate was 25,73%. The success rate İnformasiya Texnologiyaları və İdarəetmə Fakültəsində müşahidə edilib. Belə ki, İMF-də at FITM was 71,28%, whereas the müvəffəqiyyət göstəricisi 76,66%, keyfiyyət göstəricisi isə 25,73% təşkil edib. İTİF-də isə quality rate 27,55%. Although, in müvəffəqiyyət göstəricisi 71,28%, keyfiyyət göstəricisi 27,55% olub. Ümumilikdə ötən illə general there was a noticeable inmüqayisədə 2018/2019-cu tədris ilinin payız semestrinin imtahan sessiyasında fakültələr crease in the faculties in fall exam10

O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9 15

İMTAHAN SESSİYASI | EXAM SESSION üzrə göstəricilərdə nəzərəçarpan artım müşahidə olunub. Qeyd edək ki, keyfiyyət göstəriciləri yalnız yaxşı və əla qiymətlər, müvəffəqiyyət göstəriciləri isə kafi, yaxşı və əla qiymət alanların cəmi əsasında müəyyən olunur.

ination session of the 2018/2019 academic year. It should be noted that the quality indicators are identiﬁed based on the only by good and excellent grades, and the success indicators are based on a good, suﬃcient and excellent grades .

AZƏRBAYCAN DÖVLƏT NEFT VƏ SƏNAYE UNİVERSİTETİ 2018/2019-cu tədris ilinin payız semestrinin imtahan sessiyasının nəticələri barədə AZƏRBAYCAN DÖVLƏT NEFT VƏ SƏNAYE UNİVERSİTETİ MƏLUMAT 2018/2019-cu tədris ilinin payız semestrinin imtahan sessiyasının nəticələri barədə (bakalavriat səviyyəsi, əyani şöbə üzrə) MƏLUMAT Tələbələrin sayı

Fakültənin adı Fakültənin adı 1 1 kəşfiyyat Geoloji Geoloji kəşfiyyat Qaz-neft mədən Qaz-neft mədən Kimya-texnologiya Kimya-texnologiya

Neft-mexanika

Energetika

İnformasiya texnologiyaları və idarəetmə

Iqtisadiyyat və menecment

BBA

ADNSU üzrə:

Keyfiyyət İmtahanda Müvəffə-qiyyə göstəricisi iştirak t göstəricisi (əla, çox etməyənlər İmtahanda Əla, çoxverənlər 3 və Tələbələrin sayı İmtahanları müvəffəqiyyətlə Kurslar (müsbət Keyfiyyət yaxşı və Qarışıq Akademik borcu olanlar (F) Cəmi iştirak Cəmi Cəmi Əla yaxşı, və 1 2 daha İmtahanda Müvəffə-qiyyə O cümlədən (A, B, C, O cümlədən qiymət göstəricisi yaxşı iştirak edənlər (A) yaxşı fəndən fəndən çox Üzürlü Üzürsüzt göstəricisi çox alanlar), % (əla,qiymət D, E) etməyənlər İmtahanda Əla, çox 3 və (A, B, C) fəndən Kurslar (müsbət yaxşı və % Qarışıq alanlar), Cəmi iştirak Cəmi Cəmi Əla yaxşı, və 1 2 daha qiymət yaxşı16 2 3 4 5 6 7 (A, B, C, 8 9 10 11 12 13 14 15 edənlər (A) yaxşı fəndən fəndən çox Üzürlü Üzürsüz alanlar), % qiymət D, E)95 I 270 268 105 - (A, B, 10 163 55 41 fəndən 67 2 39,55 3,73 C) alanlar), % II 245 238 137 5 28 104 101 31 22 48 7 57,56 13,87 2 III 3 236 4 232 5 173 6 32 7 51 8 90 9 59 10 26 11 17 12 16 13 14 4 1574,57 1635,78 I IV 270216 268213 105192 - 24 10 53 95 115 163 21 55 15 41 67 6 - 2 3 39,55 3,73 90,14 36,15 IICəmi 245967 238951 137607 5 61 28 142 104404 101344 31 127 22 80 48 137 - 7 16 57,56 13,87 63,83 21,35 III I 236418 232416 173202 32 7 51 34 90 161 59 214 26 73 17 65 16 76 - 4 2 74,57 35,78 48,56 9,86 IV II 216286 213285 192144 24 1 53 24 115119 21 141 15 46 - 37 6 58 - 3 1 90,14 36,15 50,53 8,77 CəmiIII 967309 951303 607205 61 30 142 40 404135 344 98 127 66 80 15 137 17 - 16 6 63,83 21,35 67,66 23,10 I IV 418212 416211 202196 7 35 34 59 161102 214 15 73 7 65 6 76 2 - 2 1 48,56 9,86 92,89 44,55 IICəmi 2861225 2851215 144747 1 73 24 157 119517 141468 46 192 37 123 58 153 - 1 10 50,53 8,77 61,48 18,93 III I 309259 303247 205125 30 1 40 23 135101 98 122 66 55 15 32 17 35 - 5 6 7 67,66 23,10 50,61 9,72 IV II 212246 211233 196121 35 5 59 38 102 78 15 112 7 54 6 27 2 31 - 13 1 92,89 44,55 51,93 18,45 CəmiIII 1225232 1215212 747150 73 20 157 25 517105 468 62 192 15 123 18 153 29 - 13 10 7 61,48 18,93 70,75 21,23 I IV 259212 247206 125159 1 26 23 34 101 99 122 47 55 29 32 3 35 15 5 1 7 5 50,61 9,72 77,18 29,13 IICəmi 246949 233898 121555 5 52 38 120 78 383 112343 54 153 27 80 31 110 13 32 - 19 51,93 18,45 61,80 19,15 III 232 212 150 20 25 105 62 15 18 29 13 7 70,75 21,23 IV 212 206 159 26 34 99 47 29 3 15 1 5 77,18 29,13 Cəmi 949 898 555 52 120 383 343 153 80 110 32 19 61,80 19,15 2 I II III IV Cəmi I II III IV Cəmi I II III IV Cəmi I II III IV Cəmi I II III IV Cəmi I II III V Cəmi

İmtahanları müvəffəqiyyətlə verənlər Akademik borcu olanlar (F) (bakalavriat səviyyəsi, əyani şöbə üzrə) O cümlədən

O cümlədən

3 317 268 255 247 1087 228 236 212 170 846 870 679 500 443 2492 187 148 169 255 759 50 73 74 18 215 114 93 89 38 334

4 312 266 245 242 1065 227 230 206 166 829 870 679 499 442 2490 187 147 167 253 754 50 71 74 18 213 113 93 88 38 332

5 120 108 140 171 539 104 125 146 137 512 504 465 400 406 1775 121 109 147 201 578 50 69 72 18 209 104 87 81 38 310

6 2 3 9 14 1 12 7 20 10 55 43 43 151 2 8 25 3 38 3 8 7 7 25 3 8 5 5 21

7 2 20 34 39 95 3 18 36 33 90 107 143 154 131 535 23 34 44 55 156 14 23 36 11 84 35 38 35 14 122

8 118 86 103 123 430 101 106 98 97 402 387 267 203 232 1089 96 67 78 143 384 33 38 29 100 66 41 41 19 167

9 192 158 105 71 526 123 105 60 29 317 366 214 99 36 715 66 38 20 52 176 2 2 4 9 6 7 22

10 88 39 41 47 215 41 54 36 15 146 181 111 59 26 377 42 18 11 46 117 1 2 3 7 6 6 19

11 54 43 26 11 134 39 23 8 6 76 116 47 19 9 191 19 12 3 2 36 1 1 1 1 2

12 50 76 38 13 177 43 28 16 8 95 69 56 21 1 147 5 8 6 4 23 1 1

13 1 1 1 1 2

14 5 2 10 5 22 1 6 6 4 17 1 1 2 1 2 2 5 1 1 -

15 38,46 40,60 57,14 70,66 50,61 45,81 54,35 70,87 82,53 61,76 57,93 68,48 80,16 91,85 71,28 64,71 74,15 88,02 79,45 76,66 100,00 97,18 97,30 100,00 98,12 92,04 93,55 92,05 100,00 93,37

16 0,64 8,27 15,10 19,83 10,23 1,32 8,26 23,30 24,10 13,27 13,45 29,16 39,47 39,36 27,55 13,37 28,57 41,32 22,92 25,73 34,00 43,66 58,11 18,00 51,17 33,63 49,46 45,45 50,00 43,07

8874

8747

5832

455

1501

3876

2915

1349

723

843

66,67

22,36

16 O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9

İMTAHAN SESSİYASI | EXAM SESSION

Beynəlxalq miqyasda əməkdaşlıq və tələbə mübadiləsi istiqamətində fəaliyyətin aktual əhəmiyyətMAGİSTRATURA daşıdığı ADNSU-da hər zaman ənÜZRƏ yüksək göstəricilərin SƏVİYYƏSİ müşahidə olunduğu BBA proqramları üzrə təhsil alan tələbələrin isə 95,23%-i müsbət, 46,24%-i isə əla qiymətlərlə payız semestrini başa vurub.

20 120 0 100

MAGİSTRATURA SƏVİYYƏSİ ÜZRƏ ÜZRƏ 96,49% MAGİSTRATURA SƏVİYYƏSİ

72,25%

120 120

Keyfiyyət göstəricisi

Müvəffəqiyyət göstəricisi

100 100

80 80

60 60

40 40 40

20 20

0 0

72,25% 72,25% 72,25%

96,49% 96,49% 96,49% Keyfiyyət göstəricisi Müvəffəqiyyət göstəricisi Keyfiyyət göstəricisi Müvəffəqiyyət göstəricisi Keyfiyyət göstəricisi Müvəffəqiyyət

Researches have shown that most of the specialists working in the oil and other industry areas are students who undertook an internship at those enterprises in former times. Because a student who can demonstrate his / her potential during the internship and aware of the possibilities of the work environment, apply theoretical knowledge in production successfully is considered desirable personnel for companies.The innovations and statistical indicators in a practical internship in 2018/2019 academic year in ASOIU, is a clear indication of the correctly chosen reforms that carried out in this area and targeted greater successes ahead. According to the exam results of the fall semester in 2018/2019 academic year, 279 students admitted to ASOIU’s bachelor’s level by taking over 600 points in the current year participated in the fall semester exam ses-

göstəricisi

Universitetdə 58859 tələbə üçün imtahan nəzərdə tutulub

00%

00% Kredit qarşılanmayıb

İmtahana buraxılmayıb

8,81%

2,23%

Qadağan olunmuş vasitədən istifadə etdiyinə görə imtahandan çıxarılıb 0,49%

İmtahana gəlməyib

1,26% O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9 17

İMTAHAN SESSİYASI | EXAM SESSION

20 10

2018/2019-cu tədris ilinin payız semestrinin imtahan nəticələrinin təhlilinə əsasən cari ildə 600-dən çox bal toplayaraq ADNSU-nun bakalavriat səviyyəsinə qəbul olunan 279 tələbənin hamısı payız semestrinin imtahan sessiyasında iştirak edib. Bu tələbələrin müvəffəqiyyət göstəricisi 91,04%, keyfiyyət göstəricisi isə 41,22% olub. Bu isə o deməkdir ki, ötən tədris ilinin müvafiq imtahan sessiyasının nəticələri ilə müqayisədə müvəffəqiyyət göstəricisi 2,29%, keyfiyyət göstəricisi isə 21,16% azalıb. ADNSU-da magistraturaya qəbul yerlərinin artırılması, həmçinin magistrantlar üçün müəyyən imtiyazların tətbiqi, eləcə də onlara göstərilən diqqət və qayğı yenə də öz bəhrəsini verməkdədir. Belə ki, 2018/2019-cu tədris ilinin payız semestrində bakalavr pilləsi ilə yanaşı magistratura səviyyəsinin göstəriclərində də artım müşahidə olunub. Ümumilikdə magistratura səviyyəsində təhsil alan 1137 tələbədən 1083 nəfəri imtahanlarda iştirak edib. Tələbələrin 96,49%-i müsbət 75,25%-i isə əla qiymətlər alıb. Ötən tədris ilinin müvafiq imtahan sessiyasının nəticələri ilə müqayisədə müvəffəqiyyət göstəricisi 0,41% artmış, keyfiyyət göstəricisi isə 2,13% azalıb. ADNSU-nun “SABAH” qruplarında isə müvəffəqiyyət göstəricisi 95,49%, keyfiyyət göstəricisi isə 84,23% təşkil edib. Ötən tədris ilinin müvafiq imtahan sessiyasının nəticələri ilə müqayisədə müvəffəqiyyət göstəricisi 1,88%, keyfiyyət göstəricisi isə 2,61% azalsa da tələbələrin imtahan sessiyası SABAH tələbələrinin imtahanlarda aktiv iştirakı və yüksək nəticələrlə yadda qalıb.

18 O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9

sion. The success rate of these 0 students were 91.04%, and the quality was 41.22%. This means that in comparison with the results95,23% of the relevant exam session of the previous academic year, the success rate dropped by 2.29% and the quality rate by 21.16%. 95.23% of students studying on BBA programs at ASOIU where the international cooperation and student exchange are always in focus ﬁnished fall semester with excellent grades.Giving more spots for admission to Master’s degree, providing certain privileges for postgraduate students as well as their care and attention have borne its fruit. Thus, during the fall semester of 2018/2019, along with the bachelor’s degree, there was also an increase in master’s. Totally 1083 students out of 1137 studying at the Master’s degree participated in exams. 96.49% of the students received positive marks, while

İMTAHAN SESSİYASI | EXAM SESSION

MAGİSTRATURA SƏVİYYƏSİ ÜZRƏ

BBA proqramları üzrə 46,24% Müvəffəqiyyət göstəricisi KeyfiyyətSƏVİYYƏSİ göstəricisi ÜZRƏ MAGİSTRATURA 100

The success rate of ASOIU “SABAH” groups was 95.49% and the quality rate was 84.23%. Students’ exam sessions were marked by active participation, high results of SABAH students in exams and compared to the results of the the previous year success rate of the relevant exam session was 1.88% and the quality was 2.61%. In general, according to the results of the fall semester examination session, 8,18% of MAGİSTRATURA SƏVİYYƏSİ ÜZRƏ 58859 students could not earn credits from diff erent subjects, 2.23% did not pass the exam and 0.49% were exempted from the use of forbidden and finally, 1.26% did not come to the exam.210 unsatisfied applicants have applied over the UNIBOOK. The participation of students in appeals was ensured and their mistakes were explained in detail in their written answers.

90 80 70

33%

60 50 40 30 20 10 0

75.25% received excellent. Compared to the results of the previous examination, the success rate of the previous academic year has increased by 0.41%, and the quality rate dropped by 2.13%

98 96 94 92

At the same time, exams were conducted on all the subjects in the English groups and SABAH groups in the 67% 90 bachelor’s degree, in the master degree in written and oral on basic and specialty subjects and in non-qual88 iﬁcation subjects with testing form. The same time there have been created conditions for 295 of pro95,23% 46,24% 95,23% 46,24% 86 fessor-teaching staﬀ to be examined by themselves Keyfiyyət göstəricisi Müvəffəqiyyət göstəricisi göstəricisi Keyfiyyət göstəricisi Müvəffəqiyyət with a written and oral exams, with the assistance of 84 Ümumilikdə payız semestrinin imtahan sessiyasının the assistant.Final results of the objective, transparnəticələrinə əsasən imtahanlarda iştirak edən 58859 ency examination session’s fall semester of 2018/2019 82 müxtəlif fənlərdən kredit qatələbə-imtahandan 8,18%-i once more give to say that the way of development Müvəffəqiyyət göstəricisi Keyfiyyət göstəricisi zana bilməyib, 2,23%-i imtahana buraxılmayıb, 0,49%-i isə of ASOIU, a favorable teaching sphere and radical reqadağan olunmuş vasitələrdən istifadəyə görə imtahandan 80 forms are giving its positive results. MAGİSTRATURA çıxarılıb və nəhayət 1,26%-i imtahana gəlməyib. 78

İmtahan nəticələrindən narazı qalan 210 tələbə isə 95,49% 96 Unibook üzərindən apelyasiya müraciəti edib. Apelyasiyada tələbələrin iştirakı təmin edilib və onlara yazılı cavab94 larında yol verdikləri səhvlər ətraﬂı izah olunub.

SƏVİY

MAGİSTRATURA «SABAH» qrupları üzrə SƏVİYYƏSİ Ü 84,23%

Müvəffəqiyyət göstəricisi

Keyfiyyət göstəricisi

94 Bunlarla yanaşı bakalavr səviyyəsində ingilis dilində tədris 92 aparılan qruplarda və “SABAH” qruplarında bütün fən92 lər, magistratura bölməsində əsas və ixtisaslaşma fənləri 90 üzrə imtahanlar yazılı-şifahi üsulla, qeyri-ixtisas fənləri 90 üzrə isə test üsulu ilə keçirilib. Professor-müəllim heyəti 88ndən isə 295 nəfərə tədris etdikləri fənlər üzrə imtahanları 88 33% yazılı-şifahi üsulla, assistentin iştirakı ilə özləri tərəﬁndən 86 götürmələrinə şərait yaradılıb. 86

2018/2019-cu tədris ilinin payız semestrinin obyektiv, şəffaﬂıq şəraitində keçən imtahan sessiyasının ümumi yekun82 ları bir daha belə deməyə əsas verir ki, ADNSU-nun tutduğu inkişaf yolu, əlverişli tədirs mühiti və köklü islahatlar öz 80 müsbət bəhrəsini verməkdədir. 78

84 82 80 78 95,49% 95,49%

84,23%

Müvəffəqiyyət göstəricisi

Keyfiyyət g

Müvəffəqiyyət göstəricisi

O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9 19

EZAMİYYƏT | BUSINESS TRIP

ÝSRAÝLÝN ÝZÝ ÝLƏ BY THE TRACE OF ISRAEL

Yusif Ağayev Yusif Agayev ADNSU ilə İsrailin müxtəlif qurumları arasında əməkdaşlıq əlaqələri qurulub

ASOIU has established partnerships with various Israeli organizations

ADNSU-nun rektoru, professor Mustafa Babanlı və universitetin nəzdində fəaliyyət göstərən Azərbaycan-Fransız Universitetinin (UFAZ) icraçı direktoru, dosent Vazeh Əskərovun iştirak etdiyi nümayəndə heyəti 20-24 yanvar tarixlərində İsraildə işgüzar səfərdə olublar. Nümayəndə heyətinin tərkibində Vergilər Nazirliyinin aparat rəhbəri Nazim Səmədov, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının vitse-prezidenti İbrahim Quliyev, Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarət Limanının baş direktorunun müavini Fərid Əhmədov, İqtisadiyyat Nazirliyinin Səfərbərlik hazırlığı şöbəsinin müdiri Bəhruz Məmmədov, Sumqayıt Kimya Sənaye Parkının direktor müavini Fuad Pənahov, “Azərbaycan Hava Yolları” QSC-nin İsraildəki nümayəndəsi Nazim Səmədov, Vergilər Nazirliyinin

The delegation, participated by the rector of the Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU), professor Mustafa Babanli and the Executive Director of the Azerbaijan-French University (UFAZ) functioning under the university, associate professor Vazeh Askerov is on a business trip to Israel on January 20-24. The delegation included chief of staﬀ of the Ministry of Taxes, vice president of the Azerbaijan National Academy of Sciences Ibrahim Guliyev, deputy director general of Baku International Sea Trade Port Farid Ahmadov, Head of mobilization preparedness division, Ministry of Economy Bahruz Mammadov, Deputy director of Sumgait Chemical Industrial Park Fuad Panahov, representative of “Azerbaijan Airlines” CSS in Israel Nazim Sa-

20 O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9

EZAMİYYƏT | BUSINESS TRIP beynəlxalq əlaqələr şöbəsinin müdiri Fərid Hacıyev və Vergilər Nazirliyinin Beynəlxalq əlaqələr şöbəsinin dövlət vergi müfəttişi Esmira Məmmədova təmsil olunub. Səfərin əsas məqsədi Azərbaycan Respublikası Höküməti ilə İsrail Dövləti arasında Birgə Komissiyanın fəaliyyəti çərçivəsində müvaﬁq sahələr üzrə əməkdaşlığın cari vəziyyətinin analizi, inkişaf perspektivləri, o cümlədən ölkəmiz üçün prioritet sahələr üzrə əməkdaşlıq istiqamətində konkret layihə və təşəbbüslərlə bağlı ﬁkir mübadiləsi aparmaq idi. Səfər çərçivəsində Azərbaycanın nümayəndə heyəti İsrailin Qüds, Hayfa, Tel-Aviv, Beer Sheva və Maalot-Tarşiha şəhərlərində ezamiyyətdə olublar.

madov, head of international relations division of the Ministry of Taxes Farid Hajiyev and State tax inspector of international relations division of the Ministry of Taxes Esmira Mammadova. The main purpose of the visit was to analyze the current state of cooperation between the Government of the Republic of Azerbaijan and the State of Israel within the framework of the activity of Joint Commission, development perspectives as well as exchange views on concrete projects and initiatives for cooperation in priority areas. During the visit, the Azerbaijani delegation was on business trips to Jerusalem, Haifa, Tel Aviv, Beer Sheva and Maalot-Tarshiha in Israel. Cooperation in science and education area

Elm və təhsil sahəsində əməkdaşlıq Yanvarın 20-də Vergilər Nazirliyinin aparat rəhbəri Nazim Səmədov, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının vitse-prezidenti İbrahim Quliyev, eləcə də bir sıra dövlət qurumlarının nümayəndələrinin iştirakı ilə İsrail Milli Elmlər Akademiyasında görüş keçirilib. Görüşdə İsrail Milli Elmlər Akademiyasının direktoru, xanım Galia Finzi, Beynəlxalq əlaqələr departamentinin müdiri, cənab Jo Cohen, Tel-Aviv Universitetinin professoru Zvi-Ben Avraham və Haifa Universitetinin professoru, cənab Yizhaq Makovsky iştirak edib. İki ölkənin ali məktəbləri arasında münasibətlər, həmçinin elm sahəsində əlaqələrin gücləndirilməsi və gələcək perspektivlər müzakirə olunduğu tədbirdə birgə konfrans və seminarların təşkil edilməsinə dair razılıq əldə olunub. Növbəti gün nümayəndə heyəti Azrieli Akade-

On January 20, a meeting with the participation of the head of the department in Ministry of Taxes Nazim Samadov, vice-president of the Azerbaijan National Academy of Sciences Ibrahim Guliyev, as well as representatives of a number of government agencies was held at Israeli National Academy of Sciences. The meeting attended by the director of the Israeli National Academy of Sciences, Mrs. Galia Finzi, director of International Relations department, Mr. Jo Cohen, professor of Tel-Aviv University Zvi-Ben Avraham and professor of Haifa University Mr. Yizhak Makovsky. At the meeting that featured a discussion about the relations between the universities of the two countries, as well as strengthening the relations in the ﬁeld of science and future perspectives, an agreement was reached to organize joint conferences and seminars. The next day, the delegation attended an event organized at the Azrieli Academic Engineering College. The meeting attended by Professor Roza Azhari, President of the College, and other competent members, rector, professor Mustafa Babanli made a presentation. The presentation provided detailed information about ASOIU and UFAZ and innovations implemented in teaching, science and other areas in recent years. The meeting featured a discussion about the establishing contacts between startup, innovation, accelerators O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9 21

EZAMİYYƏT | BUSINESS TRIP mik Mühəndislik Kollecində təşkil olunan tədbirdə iştirak edib. Kollecinin prezidenti, professor Roza Azhari, həmçinin digər səlayihətli nüməyəndələrin iştirak etdiyi görüşdə rektor, professor Mustafa Babanlı təqdimatla çıxış edib. Təqdimatda ADNSU və UFAZ haqqında ətraflı məlumat verilib, son dövrlər tədris, elm və başqa sahələrdə həyata keçirilən yeniliklər öz əksini tapıb. Görüşdə tərəflər arasında startap, innovasiya, akselerator və ekosistemlər haqqında əlaqələrin qurulması, eləcə də elmi laboratoriyalarda tələbə və müəllim mübadiləsinin həyata keçirilməsinin mümkünlüyü müzakirə edilib. Nümayəndə heyəti Haifa şəhərində yerləşən smart dəniz portunda, Haifa Universitetinin nəzdində fəaliyyət göstərən Dəniz Tədqiqatları İnstitutunda elmi layihələrin təqdimatlarında iştirak edib. Tərəflər gələcəkdə bioyanacaq, ekologiya problemləri və s. istiqamətlərdə əməkdaşlığa dair razılığa gəliblər. Azərbaycanı təmsil edən nümayəndə heyəti Haifa şəhərində yerləşən və ölkənin ilk ən qədim ali məktəbi olan Technion Universitetinə səfər ediblər. Universitetin kampusları, strukturu, beynəlxalq əlaqələri və idarəetməsi haqqında geniş məlumat verildikdən sonra təqdimatlar nümayiş olunub. Görüş zamanı ADNSU və UFAZ-ın məlumat vərəqələri paylanıb və təqdimatları dinlənilib. Sonda universitetin Beynəlxalq Əlaqələr və Resursların İnkişafı üzrə vitse-prezidenti Boaz Golany ilə görüş keçirilib. Görüşdə qarşılıqlı əlaqələr, gələcək müştərək elmi layihələrin mövzuları, eləcə də digər perspektivlər müzakirə olunub. İsrailin nüfuzlu şirkətləri ilə əməkdaşlıq İsrailə səfər çərçivəsində “MobilEye” şirkətində görüş təşkil olunub. Şirkətin Rusiya və MDB ölkələri üzrə regional direktoru, cənab Uri Wainshtein nümayəndə heyətimizə təmsil etdiyi qurum haqqında təqdimatla çıxış edib. Görüşdə ADNSU-nun startap və HPC mərkəzi, eləcə də məlumatlar bazasının emalı haqqında informasiya verildikdən sonra ikitərəfli əlaqələrin qurulması ilə bağlı təkliflər səsləndirilib. “MobilEye” şirkəti yüksək texnologiyalar və bulud əsaslı sürücüsüz avtomobillərin yaradılması sahəsində ixtisaslaşıb. Bu şirkət (dünyada mövcud olan ən uğurlu startap layihələrindən biri kimi) 22 O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9

and ecosystems, as well as the possibility of exchanging students and teachers in scientific laboratories. The delegation has participated in the presentation of scientific projects at the Marine Research Institute functioning under the Haifa University, at the smart seaport in Haifa. The parties reached agreement on cooperation in the direction of future biofuels, ecological problems, etc. The delegation, representing Azerbaijan, visited Technion University, located in Haifa and the first oldest university in the country. After giving detailed information about campus, structure, international relations and management of the University, presentations were demonstrated. During the meeting, ASOIU and UFAZ’s information sheets were distributed and presentations were heard. In the end, a meeting was held with Boaz Golany, vice-president of the University for International Relations and Resource Development. The meeting featured a discussion on mutual relations, future joint scientific projects, as well as other perspectives.

Cooperation with prestigious Israel companies Within the framework of the visit to Israel, a meeting was held in “MobilEye” company. Regional Director for Russia and CIS countries, Mr. Uri Wainshtein made a presentation to our delegation about the organization he represents. After providing information about the ASOIU’s startup and HPC center as well as data processing, suggestions were made to establish bilateral relations. “MobilEye” company specializes in establishing high-tech and cloud-based driverless vehicles. This company was purchased by INTEL for $ 15.3 billion

EZAMİYYƏT | BUSINESS TRIP 2017-ci ildə 15,3 milyard ABŞ dollarına İNTEL şirkəti tərəﬁndən satın alınıb.

in 2017 (as one of the most successful startup projects in the world).

Səfər müddətində nümayəndə heyətimiz ölkənin Beer Sheva şəhərində yerləşən Tech7 və İsrail Milli Kibertəhlükəsizlik Mərkəzinə dəvət edilib. Görüşdə şirkət haqqında geniş təqdimat edilib, multiservis, insan kapitalı, infrastruktur, çoxmillətlilik və sistem təhlükəsizliyi haqqında struktur məlumatlar verilib.

During the visit, our delegation was invited to the Tech7 and Israeli National Cyber Security Center in Beer Sheva. During the meeting, the company made a broad presentation about the company and information provided about multiservice, human capital, infrastructure, multinational and system security.

Ben Gurion Universitetinə təşkil olunan səfərdə Nüvə Mühəndisliyi bölməsinin müdiri, professor Orion və Geologiya və Ətraf mühit elmləri departamentinin müdiri, professor Yaron Katzir ilə görüş keçirilib. Görüşdə rektor, professor Mustafa Babanlının “Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetinin inkişafının yeni mərhələsi” mövzusunda geniş məruzəsi və UFAZ-ın təqdimatı dinlənilib. Sonra Ben Gurion Universitetinin digər professorlarının təqdimatları nümayiş olunub. Görüş zamanı ikitərəfli əlaqələrin gələcək elmi perspektivləri müzakirə edilib, iki universitet professor və müəllimlərinin birgə mühazirələrinin keçirilməsi, eləcə də birgə seminar və konfransların təşkilinin zəruriliyi diqqətə çatdırılıb.

During the visit at the Ben Gurion University, a meeting was held with the head of the Nuclear Engineering Department, professor Orion and Geological and Environmental Sciences Department professor Yaron Katzir. At the meeting report on “New stage of development of the Azerbaijan State Oil and Industrial University”, made by the rector, professor Mustafa Babanli and lecture of UFAZ were heard. Later, presentations by other professors from Ben Gurion University were demonstrated. During the meeting, future scientiﬁc perspectives of bilateral relations, joint lectures of two university professors and teachers, as well as the necessity of organizing joint seminars and conferences were discussed.

Səfərin sonuncu günü nümayəndə heyəti ADNSU məzunu, şair-publisist Pyotr Davıdov, universitetin “Eazi START” Startap və İnnovasiya Mərkəzinin mentoru, prof. İqor Peer, Azərbaycan-İsrail Ticarət Palatasının rəhbəri, Aleks və ARİEL universitetinin elmi tədqiqatlar və inkişaf üzrə prorektoru, prof. Albert Pinhasov və digər şəxslərlə görüşlər keçirib. Bu görüşlərdə yaxın gələcək üçün əməkdaşlığın qurulmasına dair işçi planın hazırlanmasına qərar verilib. Azərbaycan nümayəndə heyətinin İsrailə işgüzar səfərini universitetimiz üçün məhsuldar hesab etmək olar. Belə ki, səfər çərçivəsində İsrailin bir çox dövlət qurumları ilə əlaqələr qurulub, əməkdaşlıq istiqamətləri müəyyənləşdirilib. Bunlara İsrail Milli Elmlər Akademiyası ilə birgə konfrans və seminarların təşkil edilməsi, ARİEL Universiteti ilə elmi layihələrin hazırlanması, universitetlərarası ikitərəﬂi əlaqələrin qurulması, professor-müəllim və elmi işçi mübadiləsinin təşkil edilməsi, birgə seminarların və konfransların təşkili, Tech7 və İsrail Milli Kibertəhlükəsizlik qurumlarının iştirakı ilə Azərbaycanda innovativ Ekosistemin yaradılması, Azərbaycan-İsrail Ticarət Palatasının dəstəyi ilə ADNSU-nun nəzdində yüksək səviyyəli İT kurslarının təşkil edilməsi və s. aiddir.

On the last day of the visit, the delegation met with ASOIU graduate, poet-publicist Pyotr Davidov, mentor of “Eazi START” Startup and Innovation Center, professor Igor Peer, head of Azerbaijan-Israel Chamber of Commerce, vice-rector for Scientific Research and Development at Alex and ARIEL University, professor Albert Pinhasov and others. At these meetings, it was decided to prepare a working plan for the establishment of cooperation for the near future. Business trip of the Azerbaijani delegation to Israel can be considered productive for our university. Within the framework of the visit, relations with many Israeli organizations have been established and directions of cooperation have been identified. These include organizing conferences and seminars jointly with the Israeli National Academy of Sciences, preparation of scientific projects with ARIEL University, establishing bilateral inter-university relations, organizing exchange of academic staff and researchers, organizing joint seminars and conferences, establishing innovative Ecosystem in Azerbaijan with the participation of Tech7 and Israeli National Cyber Security organizations organization, organization of high-level IT courses under ASOIU with the support of Azerbaijan-Israel Chamber of Commerce and others. O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9 23

ƏSAS MÖVZU | MAIN TOPIC

Bəhruz Nəzərov Bahruz Nazarov

NİKOLA SARKOZİDƏN MASTER-KLASS MASTER-CLASS FROM NICOLA SARCOZY 2019-cu ilin yanvar ayının Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti üçün əlamətdar hadisələrindən biri şübhəsiz ki, Azərbaycan Respublikasının Baş naziri Novruz Məmmədovla ölkəmizdə səfərdə olan Fransa Respublikasının sabiq prezidenti Nikola Sarkozinin ADNSU-nun nəzdində fəaliyyət göstərən Azərbaycan-Fransız Universitetinə gəlişi olub. Sarkozinin universitetimizə gəlişini əhəmiyyətli edən onun dünya siyasətində aparıcı rol oynayan ölkələrdən biri olan Fransanın sabiq prezidenti olması idi. Buradakı “sabiq” ifadəsi Nikola Sarkozinin istər dövlət xadimi, istərsə də dünyamiqyaslı siyasətçi kimi nüfuzuna zərrə qədər də xələl gətirmir. Nikola Sarkozi artıq xeyli müddətdir ki, aktiv siyasətdən getmiş olsa da özündən sonra hakimiyyətdə olmuş Fransua Olland və ya hazırda Fransada prezident kürsüsündə əyləşən Emmanuel Makrondan daha güclü xarizmaya malik siyasətçidir. O Fransanın digər sabiq prezidentləri – Fransua Mitteran, Jak Şirak 24 O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9

One of the most remarkable events for the Azerbaijan State Oil and Industry University on January 16, 2019 was undoubtedly a visit of former President of France Nicola Sarkozy, with Prime Minister of Azerbaijan Novruz Mammadov to the Azerbaijani-French University (UFAZ), functioning under ASOIU. The fact that makes important of the arrival of Sarkozy to our university is that he was the former president of France - one of the leading countries in the world’s politics. Here the word “former” does not detriment the reputation of Nicola Sarkozy as a statesman or a world-renowned politician. Even though Nicolas Sarkozy has left active politics for a long time, has a stronger charisma than Francois Hollande who was in power after him or Emmanuel Macron who is the president of France at present. He is a charismatic personality as Francois Mitterrand, Jacques Chirac, other former presidents of France. On 16 January, Nicolas Sarkozy’s very impressive and powerful

ƏSAS MÖVZU | MAIN TOPIC kimi xarizmatik şəxsiyyətdir. Yanvarın 16-da Nikola Sarkozinin ADNSU-nun nəzdində olan UFAZ-da tələbələr qarşısında etdiyi çox təsirli və güclü motivasiyaedici çıxışı bir daha bu dünyamiqyaslı siyasətçiyə simpatiya hisslərinin yaranmasını şərtləndirir. UFAZ-da olduğu zaman Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinə dair arxiv sənədlərinin, və azərbaycanlı tələbələrin Strasburqda çəkdikləri fotoşəkillərin nümayiş olunduğu sərgi ilə, laboratoriyalarla tanış olan Nikola Sarkozi UFAZ-ın tələbələri ilə söhbət edib. Fransanın sabiq prezidenti tələbələr qarşısındakı çıxışına “Sizin çox güclü və önəmli ölkəniz var” sözləri ilə başlayıb. N.Sarkozi vurğulayıb ki, Xəzər dənizinin sahilində yerləşməsi mükəmməl ölkə olan Azərbaycana daha böyük üstünlüklər gətirir. Azərbaycanın qonşuları, Rusiya, İran və Türkiyə ilə bağlı ﬁkirlərini bildirən sabiq prezident Azərbaycanın gələcəyi sayılan gəncləri daim öz üzərilərində işləməyə səsləyib. Həyatın gənclərin qarşısına daim problemlər çıxaracağını qeyd edən N.Sarkozi onları dəf etməyə çalışmağa, şərtləri özlərinin xeyrinə dəyişməyə çağırıb, uğur qazanmaq üçün xəyal etməyin ən vacib amillərdən biri olduğunu vurğulayıb. Siyasi fəaliyyətə başladığı ilk vaxtlarda müxtəlif iclaslarda sonuncu sırada əyləşdiyini və ön sırada oturmağı özünə hədəf kimi müəyyənləşdirdiyini söyləyən sabiq prezident gənclərə “Sizin vaxtınız yoxdur” deyərək onları vaxtdan səmərəli istifadə edərək öz gələcəklərini qurmağı tövsiyə edib. Vaxtın məhdud olduğunu bildirən sabiq prezident işə indi başlamağın ən yaxşı strategiya və məsləhət olduğunu qeyd edib. Nikola Sarkozinin çıxışı siyasi liderə və

motivational speech at the UFAZ, functioning under ASOIU, once again conveys sympathy to this worldwide politician. During his visit to UFAZ Nicolas Sarkozy familiarized with photos of the archive documents about the Azerbaijan Democratic Republic and exhibition where demonstrated photographs were taken by Azerbaijani students in Strasbourg, laboratories and had a conversation with UFAZ students. The former president of France started his speech with the words “You have a very strong and important country”. N. Sarkozy emphasized that locating on the shore of the Caspian Sea brings great benefits to Azerbaijan, which is a perfect country. Expressing his views on Azerbaijan’s neighbors, Russia, Iran and Turkey, the former president hailed the young people, who are the future of Azerbaijan, to work on themselves. Noting that young people will always face problems in life, N.Sarkozy urged them to overcome these problems, change the conditions for their own benefit, and emphasized that one of the most important factors for success is to dream. Noting that at the beginning of his political activity, he sat in the last row and set a target to sit in the front row in different meetings, former president recommended young people to use their time effectively by saying them that “You do not have time”. Noting that time is limited, the former president underlined that it is the best strategy and advice to start the work now. The speech of Nicolas Sarkozy was peculiar to a political leader and a person who has extensive life experience. He used correct phrases and gave

O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9 25

ƏSAS MÖVZU | MAIN TOPIC powerful messages. I am sure that all those sitting in the hall listened to his speech with admiration and many will not forget his advice. It is also possible to call this a master class which direct the young people to move toward their goals. Prime Minister of Azerbaijan Novruz Mammadov also shared his views on historical and dynamic cooperation between Azerbaijan and France. Emphasizing the importance of cooperation between the two countries in the education area the prime minister recalled that Nicolas Sarkozy took part geniş həyat təcrübəsinə malik şəxsiyyətə xas çıxış idi. O düz ifadələr işlədir və güclü mesajlar verirdi. Əminəm ki, zalda əyləşənlərin bəlkə də hamısı onun çıxışını heyranlıqla dinləmiş və çoxları onun tövsiyələrini unutmayacaqlar. Bunu gənclərə məqsədlərə doğru necə irəliləmək gərəkdiyi barədə master-klass da adlandırmaq olar. Azərbaycan Respublikasının Baş naziri Novruz Məmmədov da Azərbaycan və Fransa arasında tarixi və dinamik əməkdaşlıq haqqında öz ﬁkirlərini bölüşüb. Baş nazir həmçinin, iki ölkə arasında təhsil sahəsində əməkdaşlığın vacibliyini də vurğulayaraq Nikola Sarkozinin 2011-ci ildə prezidentliyi dövründə Bakıda Fransız Liseyinin təməl qoyma mərasimində iştirak etdiyini xatırladıb. Sonda sabiq Prezident Nikola Sarkozi universitetin xatirə kitabına ürək sözlərini yazıb. Azərbaycana səfəri zamanı Fransanın sabiq prezidenti Nikola Sarkozi Bakıda Azərbaycan Respublikasının prezidenti İlham Əliyev, birinci vitse-prezident Mehriban Əliyeva ilə görüşüb. Hər iki görüşdə Nikola Sarkozinin 2007-2012-ci illərdə Fransanın Prezidenti olduğu dövrdə AzərbaycanFransa münasibətlərinin möhkəmləndiyi vurğulanıb, bir çox sahələrdə əlaqələrimizin böyük inkişaf yolu keçdiyi qeyd edilib. Azərbaycan Prezidenti və Nikola Sarkozi öz aralarında keçirilən görüşləri məmnunluqla xatırlayıblar. Qeyd olunub ki, həmin dövrdə təhsil sahəsində əməkdaşlığın yeni çərçivələri məhz Prezident İlham Əliyev və Nikola Sarkozinin birgə səyləri nəticəsində mümkün olub. Bakıda hər iki Prezidentin iştirakı ilə Fransız liseyinin təməlinin qoyulması əlamətdar hadisə kimi dəyərləndirilib. Həmin illərdə yüksək səviyyəli siyasi əlaqələrin möhkəmlənməsi nəticəsində bir çox fransız şirkətləri Azərbaycanda fəaliyyətə başlayıb və ya öz fəaliyyətini genişləndiriblər. Nikola Sarkozi ona göstərilən qon26 O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9

in the foundation-stone laying ceremony of the French Lyceum in Baku during his presidency in 2011. In the end, former president Nicolas Sarkozy wrote his heartfelt words to the memorial book. During his visit to Azerbaijan, former French president Nicola Sarkozy met with President of Azerbaijan Ilham Aliyev, First Vice President Mehriban Aliyeva in Baku. In both meetings, the strengthening of the Azerbaijani-French relations during the presidency of Nicola Sarkozy in France in 2007-2012 was highlighted and the development of relations in many areas was highlighted. President of Azerbaijan and Nicolas Sarkozy recalled the meetings that held between them with pleasure. It was noted that during this period new frameworks for cooperation in the field of education were possible as a result of joint efforts of President Ilham Aliyev and Nicola Sarkozy. The foundation of the French Lyceum with the participation of both presidents was regarded as a significant event in Baku. As a result of the reinforcement of high-level political relations in same years, many French companies started operating in Azerbaijan or expanded their activities. Nicolas Sarkozy thanked for

ƏSAS MÖVZU | MAIN TOPIC aqpərvərliyə görə təşəkkürünü bildirib. Prezident İlham Əliyev, öz növbəsində, Nikola Sarkozini yenidən Azərbaycanda görməyindən məmnun olduğunu ifadə edib. Azərbaycan Respublikasının Birinci vitse-prezidenti Mehriban Əliyeva ilə görüşdə Nikola Sarkozinin prezidentlik fəaliyyəti dövründə Fransa-Azərbaycan əlaqələrinin uğurlu inkişafında xanım Mehriban Əliyevanın rolu vurğulanıb. Qeyd edilib ki, xanım Mehriban Əliyevanın Azərbaycan-Fransa parlamentlərarası dostluq qrupunun rəhbəri kimi fəaliyyəti və eləcə də Heydər Əliyev Fondu tərəﬁndən Fransada mühüm humanitar layihələrin həyata keçirilməsi əməkdaşlığımızın daha da möhkəmlənməsi işinə böyük töhfə verib. Sonda qeyd edək ki, istənilən siyasətçinin yenidən böyük siyasətə qayıtmaq imkanı vardır. Düzdür, 2012-ci ildə prezidentlik müddəti bitən Nikola Sarkozi böyük siyasətdən getdiyini söyləmişdi. Lakin 2017-ci ildə keçirilən prezident seçkiləri zamanı o seçki marafonuna yenidən qoşulur, partiya daxilində praymeriz seçkilərdə məğlub olduqdan sonra rəqibini təbrik edərək artıq tamamilə siyasətdən çəkildiyini bəyan etmişdi. 2017-ci ildən etibarən o Fransanın otelçilik sahəsində nüfuzlu Accor Hotels qrupunun Direktorlar Şurasının üzvü olur. Şirkətdə beynəlxalq strategiya üzrə məsələlərlə məşğul olan Nikola Sarkozinin yenidən aktiv siyasətə qayıdıb qayıtmayacağını dəqiq söyləmək çətindir. Lakin artıq qeyd etdiyim kimi, özünü diskreditasiya etməmiş və nüfuza malik istənilən siyasətçinin yenidən böyük siyasətə qayıtmaq imkanı vardır. Xüsusilə də son vaxtlar Fransada davam edən etiraz aksiyalarının fonunda. Nikola Sarkozinin 2007-ci ildə prezident seçilməsində həmin tarixdən iki il əvvəl – 2005-ci ildə Fransanın daxili işlər naziri olduğu vaxt etiraz aksiyaları ilə bağlı kifayət qədər qətiyyətli davranışının sayəsində yüksəlmiş nüfuzunun böyük təsiri olduğunu da unutmaq olmaz. Buna görə də, müəyyən şərtlər daxilində Nikola Sarkozinin yenidən böyük siyasətə qayıtmaq ehtimalı gerçəkləşə bilər. Tarixdə və dünya siyasətində belə misallar vardır və Nikola Sarkozi də istisna təşkil etmir.

the hospitality. President Ilham Aliyev, in turn, expressed his satisfaction to see Nicolas Sarkozy again in Azerbaijan. At the meeting with First Vice President of the Republic of Azerbaijan Mrs. Mehriban Aliyeva, the role of Mrs Mehriban Aliyeva in the successful development of France-Azerbaijan relations during Nicolas Sarkozy’s presidency was highlighted. It was noted that Mrs. Mehriban Aliyeva’s activity as head of the Azerbaijan-France Interparliamentary Friendship Group, as well as the implementation of important humanitarian projects in France by the Heydar Aliyev Foundation, contributed to the strengthening of our cooperation. In the end, we should note that any politician has a chance to return back to politics again. It is true that Nicolas Sarkozy said that, he has left politics in 2012 after the term of his presidency. However, during the 2017 presidential election he re-joined the election marathon, but after the defeat in the party, he declared his withdrawal from politics, congratulating his opponent. From 2017 he is a member of the board of directors of the prestigious Accor Hotels group in France. It is difficult to say whether Nikola Sarkozy, who deals with the issues on international strategies in the company, will return to active politics. However, as I have already noted, any politician who has not been discredited and process reputation has the opportunity to return to politics again. Particularly in the background of recent protests in France. It should not be forgotten that, two years before Nicolas Sarkozy’s election in 2007 while he was the minister of internal affairs in France in 2005, thanks to his strong decisive behaviour connected with the protests had a great influence to his elevated reputation. Therefore, the possibility of Nicolas Sarkozy returning to politics can be realized under certain conditions. There are examples in history and world politics, and Nicolas Sarkozy is no exception.

O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9 27

UFAZ-da | AT UFAZ

UFAZ nümayəndələri Bakı məktəblərində şagirdlərlə görüşüblər UFAZ started promotional visits to Baku schools

Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetinin (ADNSU) nəzdində fəaliyyət göstərən Azərbaycan-Fransız Universitetinin (UFAZ) əməkdaşları UFAZın tanıtımı çərçivəsində Bakı şəhəri Səbail rayonu 189-190 nömrəli tam orta məktəblərin və Yasamal rayonu 53 nömrəli tam orta məktəbin şagirdləri ilə görüşüblər. UFAZ-da təhsilin üstünlükləri, ixtisaslar və qəbul qaydaları haqqında geniş məlumat verən heyət burada tədrisin fransız proqramları əsasında aparıldığını və UFAZ məzunlarının iki diplom (Strasburq Universiteti və ADNSU) aldıqlarını qeyd edib. Hazırda UFAZda 3 kurs üzrə 412 tələbənin təhsil aldığını qeyd edərək Fransız təhsil sisteminə uyğun olaraq aparılan dərslərin Fransadan dəvət edilmiş mütəxəssislər tərəﬁndən keçirildiyini vurğulayıblar. Dərslərin ingilis dilində tədris olunduğunu, eyni zamanda fransız dilinin də intensiv keçirildiyini əlavə edən nümayəndə heyəti UFAZ-da keçirilən Frankafoniya həftəsindən, hər il 40 tələbənin 2 həftəlik Strasburqa Yay məktəbinə göndərilməsindən və tələbələrin sosial fəaliyyətlərlə məşğul olduqları müxtəlif klublardan də bəhs edib. Sonda şagirdləri maraqlandıran suallar nümayəndələr tərəﬁndən cavablandırılıb.

28 O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9

On 10-11 January 2019, representatives of UFAZ functioning under ASOIU employees started visiting schools of Baku - School No. 189-190 of Sabail District and School No. 53 of Yasamal District with a presentation about the educational program available at UFAZ. UFAZ representatives gave comprehensive information on the content of the education provided at the university, the specialties, teaching methodologies, and the proﬁle of enrolled students. They also underlined the quality of French Higher Education System in Sciences mentioning that UFAZ graduates receive two diplomas both from the University of Strasbourg (or Rennes 1 for Oil and Gas specialty) and ASOIU. They recalled that the 412 students currently studying at UFAZ are being taught by experienced instructors from Azerbaijan and France delivering their lectures in the English language and that every summer 40 students (with the best academic results throughout the year) are sent to France for a two-week long Summer School in Strasbourg. High school students were especially interested in extracurricular activities of UFAZ students, as well as student clubs. The presentation wrapped up with questions & answers, during which the participants showed a great interest in UFAZ speciﬁc admission rules and procedures.

UFAZ-da | AT UFAZ

UFAZ-da “Kimya Mühəndisliyi və ya Kimya” mövzusunda mühazirə keçirilib UFAZ deliveres a lecture on “Chemistry Engineering and Chemistry”

Dekabrın 28-də Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetinin (ADNSU) nəzdində fəaliyyət göstərən Azərbaycan-Fransız Universitetində (UFAZ) Strasburq Universitetinin I kurs magistr tələbəsi Şamxal Baybekov tərəﬁndən Kimya mühəndisliyi fakültəsinin tələbələri üçün “Kimya Mühəndisliyi və ya Kimya” mövzusunda mühazirə keçirilib. Tədbiri giriş sözü ilə açan UFAZ-ın icraçı direktoru, dosent Vazeh Əskərov tələbələri qarşıdan gələn Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəylik Günü və Yeni il münasibətilə təbrik edib. Şamxal Baybekovu UFAZ-da görməkdən şad olduğunu vurğulayan Vazeh Əskərov bu mühazirənin tələbələr üçün faydalı olacağına inandığını qeyd edib. Kimya mühəndisliyi və Kimya arasında oxşar cəhətlər olduğu qədər fərqliliklərin də olduğunu qeyd edən Şamxal Baybekov hər iki sahənin perspektivlərindən söz açıb. Kimya mühəndisliyi məzunları üçün yeganə karyera yolunun sənaye olmadığını bildirən Ş.Baybekov öz təhsil təcrübələrini də tələbələrlə bölüşüb. Sonda Kimya mühəndisliyi fakültəsinin tələbələrini maraqlandıran suallar təlimçi tərəﬁndən cavablandırılıb.

On December 28, Shamkhal Baybekov, a ﬁrst-year master student at Chemistry Faculty of Strasbourg University, gave a presentation to UFAZ Chemical Engineering students on the topic “Chemical Engineering and/or Chemistry?” In his introductory note, UFAZ Director, Associate Professor Vazeh Askerov congratulated the students on the upcoming International Solidarity Day of Azerbaijanis and wished them a happy New Year 2019. Shamkhal Baybekov stressed that Chemical Engineering and Chemistry have much in common yet still they are diﬀerent and mentioned the prospects of both specialities. Sharing his own academic experiences with students, Shamkhal also indicated that the industry is not the only career path for chemical engineer and that sometimes chemical engineers are especially in demand in a lab. Finally, Shamkhal answered the questions given by UFAZ Chemical Engineering students.

O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9 29

UFAZ-da | AT UFAZ

UFAZ tələbələri Tiﬂisdə keçirilən Beynəlxalq Proqramlaşdırma Müsabiqəsində iştirak ediblər UFAZ students took part in the International Collegiate Programming Contest in Tbilisi

Azərbaycan-Fransız Universitetinin (UFAZ) Kompüter elmləri fakültəsinin III kurs tələbələri 30 noyabr-5 dekabr tarixlərində Gürcüstanda keçirilən Universitetlər üçün nəzərdə tutulmuş Beynəlxalq Proqramlaşdırma Müsabiqəsində (İCPC) iştirak edib. UFAZ bu müsabiqədə iki komanda ilə təmsil olunub. 3 mərhələdən ibarət olan yarışın ilk mərhələsi Azərbaycanda keçirilib. Ölkəmizdə keçirilən müsabiqədə 3-cü dərəcəli sertiﬁkatla təltif olunan UFAZ komandaları ikinci mərhələ üçün Gürcüstana yola düşüb. Gürcüstanda baş tutan region üzrə müsabiqədə Azərbaycanı 10 universitetdən 20-ə yaxın komanda təmsil edib. Ümumilikdə müsabiqədə dünya üzrə 261 komdanda iştirak edib. Apreldə keçiriləcək ﬁnal mərhələsində iştirak etməyə 15 komanda haqq qazanıb. Qeyd edək ki, 1970-ci ildən etibarən fəaliyyət göstərən Beynəlxalq Proqramlaşdırma Müsabiqəsinin (İCPC) əsas məqsədi problemlərin həlli qabiliyyəti və hesablama sahəsində ən güclü tələbə imkanlarını artırmaqdır.

30 O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9

On November 30-December 5, 2018 UFAZ thirdyear Computer Science students took part in the International Collegiate Programming Contest - an extra-curricular, competitive programming sport for student around the world, held in Tbilisi (Georgia). Two teams represented UFAZ in this competition accompanied by a professor from UFAZ Computer Science Faculty. Having been awarded with a third-level certificate in the local contest held in Azerbaijan, UFAZ teams left for Georgia to take part in the regional contest, where ten other universities also represented Azerbaijan. In general, 261 teams took part in the competition and fifteen teams made it to world finals that will be held in April 2019. The ICPC traces its roots back to 1970. It was created as an innovative program to increase ambition, problem-solving aptitude, and opportunities of the strongest students in the field of computing.

UFAZ-da | AT UFAZ

UFAZ-da yaz semestrinin dərslərinə start verilib Spring term courses kick off at UFAZ

Yanvar ayının 28-dən başlayaraq Azərbaycan-Fransız Universitetində (UFAZ) yaz semestrinin dərslərinə start verilib. Sözügedən yenilik Universitetin 2018/2019-cu tədris ili üzrə akademik təqviminin Fransa ali təhsil sisteminə uyğunlaşdırılması və təhsil müəssisəsində iş rejiminin tənzimlənməsi məqsədilə Elm Komitəsinin qərarına əsasən tətbiq edilir. Yenilik UFAZ administrasiyasının təkliﬁ ilə Universitetin 18 aprel 2018-ci il tarixində baş tutmuş Elm Komitəsinin iclasında, Fransa və Azərbaycanda tətbiq olunan akademik təqviminin tənzimlənməsi və ortaq akademik təqvimin hazırlanması qərarına əsasən 2018/2019-cu tədris ilindən etibarən tətbiq olunması üçün təsdiq olunmuşdur. Bu məqsəd ilə 2018/2019cu tədris ili 10 sentyabr tarixindən başlanmasına qərar verilmişdir.

Starting from January 28, the spring term courses at the Azerbaijan-French University (UFAZ) functioning under Azerbaijan State Oil and İndustry University (ASOIU) have started. The innovation that mentioned based on the decision of the Science Committee is applied in order to adapt the University’s academic calendar for the 2018/2019 academic year to the French higher education system and to regulate the work regime at the university. The innovation based on the decision of regulation of the academic calendar and the preparation of a common academic calendar applied in France and Azerbaijan was approved for application from the 2018/2019 academic year by the oﬀer of UFAZ administration at the meeting of Science Committee held on April 18, 2018. For this purpose, it was decided to commence 2018/2019 academic year on September 10.

UFAZ-ın akademik təqviminə əsasən 2018/2019-cu tədris ilinin payız semestri 21 dekabr 2018-ci ilə qədər 15 həftə davam etmiş və imtahan sessiyası iki həftə (24-30 dekabr 2018, 14-21 yanvar 2019-cu il) keçirilməklə digər ali məktəblərdən fərqlənərək davam etmişdir.

According to UFAZ’s academic calendar, the autumn term of the 2018/2019 academic year continued for 15 weeks, until December 21, 2018, and the exam session lasted two weeks (December 24-30, 2018, January 1421, 2019) by diﬀering from other universities.

Qəbul edilmiş akademik təqvimə uyğun olaraq 2018/2019-cu tədris ilinin yaz semestri 15 həftə olmaqla 20 may tarixinə qədər davam edəcək.

According to the adopted academic calendar, the spring term of 2018/2019 academic year consisting of 15 weeks, will last until May 20.

O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9 31

İNNOVASİYALAR | E-SUBMISSION

ADNSU-da növbəti yenilik – “Elektron qəbul”

The next innovation in ASOIU “E-submission” Yusif Ağayev Yusif Agayev

32 O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9

İNNOVASİYALAR | E-SUBMISSION

Fevral ayının 1-dən etibarən Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetində elektron qəbul xidmətinin tətbiqinə başlanacaq. ADNSU-nun rəsmi veb səhifəsində elektron qəbul bölməsinin fəaliyyətə başlaması ilə tələbə və əməkdaşların, ümumilikdə vətəndaşların elektron formada qeydiyyatdan keçərək universitet rəhbərliyinin qəbuluna yazılması gerçəkləşdiriləcək. ADNSU-nun İnformasiya Texnologiyaları (İT) Departamentinin direktoru Elnur Səfər-

Starting from February 1, the E-submission service will be applied at the Azerbaijan State Oil and Industry University. With the functioning of the e-admission office on the official website of ASOIU, the application of students and staff, in general, electronic registration of citizens at the reception of the university administration will be realized. Elnur Safarli, Director of Information Technology Department of ASOIU noted that thanks to this innovation, everyone can register eas-

O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9 33

İNNOVASİYALAR | E-SUBMISSION

li bildirib ki, bu yenilik sayəsində istənilən şəxs vaxt itkisinə yol vermədən rahat şəkildə qeydiyyatdan keçərək qəbula yazıla biləcək: “Bu bölmənin ən böyük üstünlüyü onun insanlar üçün rahat olmasıdır. Əvvəllər qəbula yazılmaq üçün həftə içi, iş vaxtı hər hansı bir şöbəyə yaxınlaşıb qeydiyyatdan keçmək lazım idisə, indi vətəndaş evində oturaraq qəbula yazıla biləcək. Elektron qəbul deyəndə yalnız

34 O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9

ily without any loss of time: “The biggest advantage of this section is that it is comfortable for people. If in the past, during the weekend, it was necessary to go to any department and register at the reception, it will now be possible for the citizen to apply from home. In this section, there is a registration place for application of vice-rectors, department directors, as well as heads of the various department “

İNNOVASİYALAR | E-SUBMISSION

universitet rektorunun qəbulu nəzərdə tutulmur. Bu bölmədə prorektorların, departament direktorlarının, həmçinin müxtəlif şöbə müdirlərinin qəbulu üçün qeydiyyat yeri var”. Bölmənin 3 dildə fəaliyyət göstərəcəyini deyən E.Səfərli elektron qəbul üçün müraciət şərtlərini izah edib: “Elektron qəbula Azərbaycan vətəndaşları ilə yanaşı əcnəbilər də yazıla bilər. Hər kəs qeydiyyat üçün qeyd olunan yerdə öz şəxsiyyət vəsiqələsinin seriya nömrəsini yazmalıdır. Biz bunu ona görə etmişik ki, müraciət edənlər öz keçmiş müraciətlərini də görə bilsinlər. Daha sonra elektron blankda göstərilən digər boş xanaları doldurmaq lazımdır. Səhifənin sonundakı mesaj bölməsinə qəbulun səbəbini qeyd etmək mütləqdir. Çünki, ola bilər ki, vətəndaş müraciəti qəbuluna yazıldığı şəxsin səlahiyyətlərinə aid olmasın. Bu vaxt İT departamentin əməkdaşları onu həmin istiqamətə yönləndirəcəklər. Qeydiyyat təsdiq olunandan sonra biz bütün müraciətləri uyğun şöbələrə göndərib, onlarla qəbul saatlarını dəqiqləşdiririk. Sonda isə hər bir elektron müraciət edənə qəbul gününü və saatını göndəririk”. Elektron qəbul bölməsinin 7/24 fəaliyyət göstərdiyini bildirən E.Səfərli gələcəkdə fakültə dekanlarının qəbulunun da elektron qəbul bölməsinə əlavə ediləcəyini qeyd edib. Elekron qəbul üçün ADNSU-nun rəsmi saytında (asoiu.edu.az) “Elektron qəbul” bölməsinə daxil olmaq lazımdır. Son illərdə universitetdə elektron xidmətlərin tətbiqi ölkə prezidenti İlham Əliyevin dövlət qurumlarında xidmətlərin elektronlaşdırılması istiqamətində iş aparılması üçün verdiyi tapşırıqlara uyğun olaraq həyata keçirilir. Qeyd edək ki, 2016-cı ildən etibarən ADNSU-da “Elektron universitet” (Unibook) idarəetmə sisteminin tətbiqinə başlanıb.

Saying that the section will operate in 3 languages, E.Safarli explained the terms of admission for electronic reception: “Along with the citizens of Azerbaijan, foreigners can also apply to electronic reception. Everyone must write a serial number of his / her ID card at the place indicated for registration. We have done it so that applicants can also see their past requests. Later, it is necessary to fill other gaps indicated on the blank. It is important to note the reason for the application on the message section at the end of the page. Because it could be possible that the application of citizen does not belong to the authority of a person to whom he or she applied for. Meantime, IT department staff will give direction. After the approval of the registration, we will send all requests to the appropriate departments and clarify the reception hours. In the end, we send the date and time of the admission to each applicant who made an electronic appeal”. Noting that the electronic reception unit operates 7 days 24 hours, E.Safarli underlined that the audience of faculty deans will be added to the electronic reception section. For the electronic submission, you need to access the “E-submission” in the official website of ASOIU (asoiu.edu.az). In recent years, the application of electronic services at the university is carried out in accordance with the instructions given by the President of the Republic of Azerbaijan, Ilham Aliyev, for the work in the direction of electronicization of services in government agencies. Notably, since 2016 the application of the “Electronic University” (Unibook) management system has been started at ASOIU.

O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9 35

İSTEHSALAT TƏCRÜBƏSİ | PRACTICAL INTERNSHIP

PEŞƏKARI TƏCRÜBƏ YETİŞDİRİR 2018/2019-cu tədris ilində ADNSU-nun 2140 tələbəsi 128 müəssisədə istehsalat təcrübəsi keçəcək Günel Cəlalqızı Gunel Jalalgizi

EXPERIENCE RAISE SPECIALIST

2140 students of ASOİU will undertake practical internship in 128 enterprises in 2018/2019

36 O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9

İSTEHSALAT TƏCRÜBƏSİ | PRACTICAL INTERNSHIP

Müasir dövrdə dünya bazarında rəqabətə davamlı məhsul istehsalı və davamlı iqtisadi artımın təmin olunması əsasən insan kapitalı hesabına həyata keçirilir. Dünya Bankının 192 ölkədə apardığı tədqiqatlar nəticəsində məlum olub ki, planetimizdə son illərdə iqtisadi artımın 60%-dən çoxu insan kapitalı hesabına baş verir. Bu baxımdan cəmiyyətin başlıca məhsuldar qüvvəsi kimi insan kapitalının inkişafı, onun potensialının yüksəldilməsi hər bir dövlətin başlıca vəzifələrindən biridir. İnsan kapitalının inkişafına səbəb olan amillər içərisində ən əsas yeri isə insanların təhsilinə, əmək bazarının tələblərinə cavab verən rəqabət qabiliyyətli kadrların hazırlanmasına yönəldilən investisiyaların səmərəliliyi tutur. İnsan kapitalının cəmiyyətin sosial-iqtisadi inkişafında mühüm rol oynadığı belə bir vaxtda əmək bazarı ilə kadr hazırlığı sistemi arasında sıx əlaqələrin yaradılması xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Bu baxımdan təbii ki, peşəkar kadr hazırlığının kəmiyyət və keyﬁyyətcə bazar iqtisadiyatına uyğunlaşması, nəzəriyyənin təcrübə ilə əlaqələndirilməsi, praktik yönümlü fəaliy-

In the modern world, competitively production in the world market and sustainable economic growth are primarily due to human capital. As a result of World Bank investigations in 192 countries, more than 60% of economic growth in our planet occurs in connection with the human capital in recent years. From this respect, the development of human capital as the main productive force of the society and its potential is one of the key duty of each state. Among the factors that contribute to the development of human capital, the most important is the eﬃciency of the investments directed to the education, training of capable personnel which meets the needs of the labor market. Human capital plays an important role in the socio-economic development of the society, creating a strong relationship between the labor market and personnel training system. From this point of view, the adaptation of professional staﬀ to a quantitative and qualitative market economy, associating of theory with practice, strengthening of practical orientation activities, expansion of university-enterprise cooperation, and active par-

O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9 37

İSTEHSALAT TƏCRÜBƏSİ | PRACTICAL INTERNSHIP

yətin gücləndirilməsi, universitet-müəssisə əməkdaşlığının genişləndirilməsi, məşğulluq xidmətlərinin təlim prosesində fəal iştirakının təşkili həlli vacib olan problemlərdəndir. Bu baxımdan təcrübənin iş mühitində vacib amillərdən biri olduğunu artıq bütün dünya qəbul edib. Bu ölkəmizdə də belədir. Hətta qərbdə belə hesab edilir ki, beynəlxalq kompaniyalarda təcrübə keçmək uğurlu karyera qurulması üçün istənilən yeni başlayan mütəxəssisə lazımdır. Yerli ekspertlər isə hesab edirlər ki, ölkəmizdə kadr hazırlığında daha çox nəzəri biliklərin öyrədilməsinə üstünlük verildiyindən, universiteti bitirən gənclər əmək bazarının tələblərinə

ticipation of employment services in the training process. In this regard, the whole world has already accepted that experience is one of the important factors in the business environment. İt is the same in our country. Even in the west, it is believed that it is necessary to pass an internship in international companies for successful career. Local experts presume that in our country it is preferred to impose theoretical knowledge in the ﬁeld of personnel training, young people who graduate from the university do not meet the labor market requirements. The Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU), one of the inﬂuential university in Azerbaijan, attaches special attention for students to undertake practical internship by understanding this problem clearly. Reforms carried out over the last three years in the ASOIU to train competitive professionals to meet

38 O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9

İSTEHSALAT TƏCRÜBƏSİ | PRACTICAL INTERNSHIP

cavab vermirlər. Azərbaycanın texniki və mühəndis ixtisasları üzrə təhsil verən qocaman ali təhsil müəssisəsi olan Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti (ADNSU) bu problemi aydın dərk edərək, tələbələrin istehsalat təcrübəsi keçməsinə xüsusi diqqət göstərir.

the requirements of the labor market, at the same time to train highly qualiﬁed professionals and to provide graduates with theoretical knowledge as well as practical skills and the works carried out opened a new page in the history of the university’s practical internship.

Əmək bazarının tələblərinə uyğun rəqabət qabiliyyətli peşəkar kadrlar hazırlamaq, eyni zamanda yüksək kvaliﬁkasiyalı mütəxəssislər yetişdirmək və məzunlarına nəzəri biliklərlə yanaşı praktik vərdişlər aşılamaq üçün ADNSU-da son üç il ərzində aparılan islahatlar və görülən məqsədyönlü işlər universitetin istehsalat təcrübəsi tarixində yeni səhifə açıb.

Thus, in 2018/2019, an agreement was reached on to undertake an internship of 2140 students of ASOIU at 128 enterprises. During the practical internship process started from February 16, 4-year students are sent to the enterprises according to their specialties and ﬁnal graduation works within 2 semesters 14-week-long practical internship. Certainly, students’ experiences during the internship will play an important role in the preparation of their graduation works and will play a special role in their adaptation to the work environment.

Belə ki, 2018/2019-cu tədris ilində ADNSU-nun 2140 tələbəsinin 128 müəssisədə təcrübə keçməsinə dair razılıq əldə olunub. Fevralın 16dan start götürən istehsalat təcrübəsi prosesində IV kursda təhsil alan tələbələr tədris ilinin II semestri boyu ixtisaslarına və buraxılş işlərinə uyğun olaraq müəssisələrdə 14 həftəlik istehsalat təcrübəsinə göndərilir. Təbii ki, tələbələrin təcrübə prosesində öyrəndikləri onların buraxılış işlərinin daha mükəmməl şəkildə hazırlanmasında mühüm rol oynayacaq, həmçinin onların iş mühitinə uyğunlaşması prosesində xüsusi rolu olacaq. ADNSU rəhbərliyi hər il olduğu kimi cari tədris ilində də istehsalat təcrübəsinin uğurla həyata keçirilməsinə xüsusi diqqət göstərir. İstehsalat təcrübəsi rəhbərlərindən başqa, dekanlar, kafedra müdirləri, müəllimlər tez-tez tələbələrin istehsalat təcrübəsi keçdiyi müəssisələrə baş çəkir, rəhbərliklə görüşür və tələbələrin təcrübədə iştirakı ilə maraqlanırlar. Bütün bunların nəticəsidir ki, 2018/2019-cu tədris ilində həm tələbələrin həm də şirkətlərin sayında ötən illə müqayisədə nəzərəçarpan artım müşahidə olunur. Belə ki, 2017/2018-ci tədris ilində 101 şirkətdə 1572 nəfər tələbə istehsalat təcrübəsinə cəlb olunmuşdusa, cari təris ilində 2140 nəfər tələbə 128 müəssisədə istehsalat təcrübəsi keçəcək.

The ASOIU’s administration as every year pays special attention to the successful implementation of the practical internship in the current academic year. Besides heads of the practical internship, deans, heads of the department, teachers often visit enterprises where students undertake a practical internship, meet with administration and interested in students’ participation in the practical internship. As a result of this, signiﬁcant growth in the number of students and companies in the 2018/2019 academic year is observed compared with the last year. Thus, in 2017/2017 academic year, 1572 students in 101 companies were involved in the practical internship, while 2140 students will undertake a practical internship in 128 enterprises. According to the faculties, 228 students of the Faculty of Geological Exploration (FGE) of the University in 13 companies, 319 students of Faculty of Oil and Gas Production (FOGP) in 11 companies, 233 students of Faculty of Chemical Technology (FCT) in 14 companies, 244 students of the Faculty of Oil Mechanical Engineering in 6 companies (FOME), 186 students of the Faculty of Power Engineering (FPE) in 13 companies, 616 students of the Faculty of Information Technologies and Man-

O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9 39

İSTEHSALAT TƏCRÜBƏSİ | PRACTICAL INTERNSHIP /

1572 NƏFƏR

2140 NƏFƏR

2017/2018

ŞİRKƏT SAYI 101 2017/2018

agement (ITMF) in 24 companies, 275 students of the Faculty of Economics and Management in 19 complaints will pass internship. DIAGRAM

2018/2019

MÜƏSSİSƏ SAYI 128

2017/2018 2018/2019

2018/2019

Fakültələr üzrə universitetin Geoloji-kəşﬁyyat (GKF) fakültəsinin 228 nəfər tələbəsi 13 şirkətdə, Qaz-neft mədən fakültəsinin (QNMF) 319 nəfər tələbəsi 11 şirkətdə, Kimya-texnologiya fakültəsinin (KTF) 233 nəfər tələbəsi 14 şirkətdə, Neft-Mexanika Fakültəsinin (NMF) 244 nəfər tələbəsi 6 şirkətdə, Energetika Fakültəsinin (EF) 186 nəfər tələbəsi 13 şirkətdə, İnformasiya texnologiyaları və İdarəetmə Fakültəsinin (İTİF) 616 nəfər tələbəsi 24 şirkətdə, İqtisadiyyat və Menecment Fakültsinin (İMF) 275 nəfər tələbəsi isə 19 şikətdə təcrübə keçəcək.

Besides, there was an increase in the number of students involved in a practical internship in SOCAR and collaborative departments in this year compared to the previous year. Last year, 728 students undertook their internship at SOCAR, while the current year, the ﬁgure reached 811. Thus, in this academic year, 811 ASOIU students will be involved in 17 companies of SOCAR to pass internship. So, starting from February 16, students will gain practical skills and undertake an internship in these enterprises in 4.5 hours of ﬁve days a week until May 24.

Bundan başqa ötən illə müqayisədə bu il SOCAR-da istehsalat təcrübəsinə cəlb olunan tələbələrin və burada əməkdaşlıq olunan bölmələrin sayında da artım müşahidə olunub. Belə ki, ötən il 728 nəfər tələbə SOCAR-da təcrübə keçdiyi halda cari ildə bu göstərici 811 nəfərə çatıb. Belə ki, bu tədris ilində 811 nəfər ADNSU tələbəsi SOCAR-ın 17 şirkətində təcrübəyə cəlb olunacaq. Yəni fevralın 16-dan təcrübəyə başlayan tələbələr may ayının 24nə qədər həftənin 5 günü 4,5 saat müddətində həmin müəssisələrdə praktiki vərdişlər qazanacaq və təcrübə keçəcəklər.

Practical internship in ASOIU is mainly carried out in two forms. Firstly, students are involved in the internship by the university in accordance with the curriculum, and secondly, they are able to apply individually to choose the enterprise they want. However, according to the rules, when the student wants to choose an enterprise where he or she will pass internship, it is investigated that whether that enterprise is the is in line with student’s graduation work and if it is appropriate, students are sent to that enterprise under the supervision of the head of the practical internship. In the current academic year, the number of students who are sent individually to pass an internship constituted 39. Thus, 39 students will undertake an individual practical internship in 27 companies. It is observed that some enterprises are interested in to apply for involving excellent students who have educational achievements to undertake an internship and then the job.

ADNSU-da istehsalat təcrübəsi əsasən iki formada həyata keçirilir. Birincidə əsasən tələbələr universitet tərəﬁndən tədris planına uyğun olaraq təcrübəyə cəlb olunur, ikincidə isə onlar fərdi qaydada müracət edərək istədikləri müəssisəni seçə bilərlər. Lakin qaydalara əsasən tələbə özü təcrübə keçəcəyi müəssisəni seçmək istədikdə həmin müəssisənin onun buraxılış işinə uyğun olub-olmadığı araşdırılır və uyğun

At the same time, since 2015, “Year-long Daily Internship” project has been conducted in order students to improve their theoretical knowledge in the teaching process and assimilate more practical skills. In the current academic year, there was a positive increase in the number of students involving in the year-long internship. Thus, in the 2018/2019 academic year, 124 students have been involved in the year-long internship.

40 O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9

İSTEHSALAT TƏCRÜBƏSİ | PRACTICAL INTERNSHIP

olduğu təqdirdə tələbə istehsalat təcrübəsi rəhbərinin nəzarəti ilə həmin müəssisəyə göndərilir. Cari tədris ilində fərdi qaydada təcrübəyə göndərilən tələbələrin sayı 39 nəfər təşkil edib. Belə ki, 39 nəfər tələbə 27 şirkətdə fərdi istehsalat təcrübəsi keçəcək. Buradan görünür ki bəzi müəssisələr özləri müraciət edərək təhsil nailiyyətləri olan, əlaçı tələbələrin təcrübə, daha sonra isə işə cəlb olunmasında maraqlı olurlar. Eyni zamanda ADNSU-da 2015-ci ildən tələbələrin tədris prosesində öyrəndikləri nəzəri biliklərini daha da təkmilləşdirmək, praktik vərdişlərə daha dərindən mənimsəmələri üçün “İlboyu gündəlik təcrübə” layihəsi həyata keçirilir. Cari tədris ilində ilboyu təcrübəyə cəlb olunan tələbələrin sayında da müsbət artım müşahidə olunub. Belə ki, 2018/2019-cu tədris ilində 124 nəfər tələbə ilboyu təcrübəyə cəlb olunub. Araşdırmalar bir daha göstərir ki, neft və digər sənaye sahələrində çalışan mütəxəssislərin əksəriyyəti vaxtı ilə həmin müəssisələrdə təcrübə keçən tələbələrdir. Çünki təcrübə müddətində öz potensialını göstərə bilən və iş mühitinin imkanlarına bələd olan, nəzəri biliklərini istehsalatda uğurla tətbiq etməyi öyrənən tələbə şirkətlər üçün arzuolunan kadr hesab olunur. ADNSU-da 2018/2019-cu tədris ilində istehsalat təcrübəsində baş verən yeniliklər və statistik göstəricilər bu sahədə aparılan islahatların yol xəritəsinin düzgün seçildiyinin və hələ qarşıda daha böyük uğurların hədəﬂəndiyinin bariz sübutudur.

Researches have shown that most of the specialists working in the oil and other industry areas are students who undertook an internship at those enterprises in former times. Because a student who can demonstrate his / her potential during the internship and aware of the possibilities of the work environment, apply theoretical knowledge in production successfully is considered desirable personnel for companies. The innovations and statistical indicators in a practical internship in 2018/2019 academic year in ASOIU, is a clear indication of the correctly chosen reforms that carried out in this area and targeted greater successes ahead.

O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9 41

HESABAT ZAMANI | REPORT TIME

Etibar Əliyev, fəlsəfə üzrə fəlsəfə doktoru Etibar Aliyev, PhD in Philosophy

Müəllimlərin XV qurultayý barədə About the 15th congress of teachers 42 O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9

HESABAT ZAMANI | REPORT TIME

Məktəb həyatı haqda qayğı bütün bəşər tarixindən keçir, cəmiyyətin özünün həyatı isə bütün dövrlərdə məktəb haqda ﬁkirlərlə zəngin olub. İnsan və cəmiyyət özlərinin ən böyük arzu və ümidlərini məktəblə bağlayır. Məktəbdə bizə keçmişimiz bəlli olur, bu günümüz yaradılır və gələcəyimizə yol çəkilir. Bu keçmişimizin, indimizin necəliyi əsas etibarilə bizim hansı məktəbi qurmağımızla müəyyənləşdirilir. Azərbaycan müəllimlərinin XV qurultayı haqqında düşünərkən 40 il bundan öncə Ulu Öndər Heydər Əliyevin müəllimlərin IX qurultayındakı çıxışını xatırladım: “Məktəbimiz təbiət və cəmiyyətin inkişaf qanunlarını yaxşı başa düşən, yaradıcı təfəkkür vərdişləri olan bilikli adamlar hazırlamalıdır. Bu gün faktların müəyyən məcmusunun şagirdlər tərəﬁndən mənimsənilməsi ilə kifayətlənmək olmaz. Şagirdlərə öz biliklərini müstəqil surətdə artırmaq, elmi informasiyanın sürətli axınından baş çıxarmaq vərdişi aşılanmalıdır. Bu mürəkkəb və məsul vəzifənin yerinə yetirilməsi hər bir pedaqoji kollektivin, hər bir müəllimin fəaliyyəti ilə, müəllimlərin

Care for school life goes through the all mankind history, and the community’s life has been enriched with ideas about the school at all times. Human and society associate their greatest desires and hopes with the school. At school, we recognize our past, create our today and pursue our future. This is determined which school we will build according to our past and present. When thinking about the 15th congress of Azerbaijani teachers, I recalled the speech of the great leader Heydar Aliyev that he made 40 years ago at the 9th congress of teachers: “Our school should prepare well-educated people who have a good understanding of the development rules of nature and society, with creative thinking habits. Today, it is not being suﬃce of learning certain facts by students. Students should be encouraged to independently increase their knowledge and understand the rapid ﬂow

O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9 43

HESABAT ZAMANI | REPORT TIME

of scientific information. The fulfillment of this complicated and responsible task is closely connected to the activity of each pedagogical staff, each teacher, the level of training of the teachers, and the adaptation of training methods to the life requirements. During a very long period of time the school was assessed only for one indicator - the key indicator: how many graduates became a student and received diploma. It was time to change this point of view. It is the prior duty of the school to train educated, capable, hardworking citizens “. These valuable ideas, which Heydar Aliyev said, agrees with the demand of the information community that we live in on educating human capital.

hazırlıq səviyyəsi ilə, təlim metodlarının həyat tələblərinə uyğunlaşdırılması ilə sıx surətdə bağlıdır. Çox uzun bir müddət ərzində məktəbin işinə yalnız bir göstəriciyə - əsas hesab edilən göstəriciyə görə qiymət verilirdi: məktəbin nə qədər məzunu tələbə olmuş, ali məktəb diplomu almışdır. Bu nöqteyi-nəzəri dəyişdirmək vaxtı gəlib çatmışdır. Bilikli, bacarıqlı, əməksevər vətəndaşlar yetişdirmək məktəbin ən birinci borcudur.” Heydər Əliyevin söylədiyi bu qiymətli fikirlər yaşadığımız İnformasiya cəmiyyətinin məktəbinin qarşısına qoyduğu insan kapitalı yetişdirmək tələbi ilə uzlaşır. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 15 iyun 1999-cu il tarixli Sərəncamı ilə təsdiq edilmiş “Azərbaycan Respublikasının təhsil sahəsində İslahat Proqramı” ölkədə Orta təhsilin inkişafında öz sözünü dedi. Yeni kurikulumlar qəbul olundu, yeni nəsil dərsliklər yazıldı, müəllimlərin sosial durumu xeyli yaxşılaşdırıldı. “İlin ən yaxşı müəllimi” və “İlin ən yaxşı məktəbi” müsabiqələri keçirildi. Bu cür tədbirlər keçirilən qurultayların əsas mövzularına çevrildi. Müəllimlərin XV qurultayı ərəfisində Orta təhsilin inkişafı ilə bağlı xeyli işlər görülmüşdü. Təhsil naziri Mikayıl Cabbarov 2014-cü ildə 5 Oktyabr - Beynəlxalq Müəllimlər Günü münasibətilə müəllimlərimizə ünvanladığı təbrikində maraqlı məqamlara toxunmuşdur: “Müəllim, Ulu Öndərimizin söylədiyi kimi, bizi həyata hazırlayan və bu günlərə gətirib çıxaran insandır. Əgər həyat yolumuza nəzər salsaq, yaşından, vəzifəsindən, mövqeyindən asılı olmayaraq, hər birimizin valideynlərimizlə bərabər müəllimlərə də borclu olduğumuzu görərik. Bizim hər birimiz müəllimlərimizin göstərdiyi yolla hədəflərə doğru getmişik. Bu bir missiyadır. Müdriklər deyir ki, müəllim o deyil ki, öyrədir, o şəxsdir ki, ondan öyrənirlər. Azərbaycanda bizim öyrənməyi öyrəndiyimiz böyük müəllimlərimiz olub: Üzeyir Hacıbəyov, Firudin Köçərli, Mehdi Mehdizadə, Mir Cəlal, Abbas Zamanov və adları bu şərəfli siyahını davam etdirən onlarla digər müəllim. Onlar dünən də olub, bu gün də var, gələcəkdə də olacaqlar”. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin Azərbaycan müəllimlərinin XV qurultayının iştirakçılarına təbrik məktubu diqqəti xüsusilə diqqəti çəkdi: Müəl44 O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9

The “Education Reform Program of the Republic of Azerbaijan”, approved by the Decree of the President of the Republic of Azerbaijan dated June 15, 1999, proved the development of secondary education in the country. New curriculums were admitted, new generation textbooks were written, social status of teachers improved signiﬁcantly. The Best Teacher of the Year” and the “Best School of the Year” contests were held. Such events became the main topics of the congresses. During the eve of the 15th congress of teachers the significant works were carried out on the development of secondary education. The Minister of Education Mikayil Jabbarov mentioned the interesting moments in his congratulatory message to our teachers on October 5, 2014 - International Teachers’ Day: “Teacher, as our Great Leader said, is the one who prepares us for life and leads us to these days. If we glance to our life, regardless of age, position, we also see that each of us besides our parents owe to teachers. Each of us went towards the targets set by our teachers. This is a mission. The wise people say that the teacher is not who teaches, but the person people learn from. In Azerbaijan we had great teachers like Uzeyir Hajibeyov, Firudin Kocharli, Mahdi Mehdizadeh, Mir Jalal, Abbas Zamanov, and dozens of other teachers whose names continue this honorable list taught us to learn. They were yesterday, they are today and will be in the future”.

HESABAT ZAMANI | REPORT TIME

limlərin bu ali məclisinin Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin əlamətdar 100 illik yubileyi ilə bir vaxta təsadüf etməsinin rəmzi mənası var. Ölkəmizdə anadilli təhsil sistemində təhsil quruculuğunun təməli məhz Xalq Cümhuriyyəti dövründə qoyulub. Xalq Cümhuriyyətinin varisi olan müstəqil Azərbaycan bu gün dinamik inkişaf tempinə malik dövlətlərdəndir. İqtisadiyyatımızın tərəqqisi ölkəmizdə təhsilin inkişafına da müsbət təsirini göstərib. Sosial siyasətimizin əsas prioritetlərindən biri ölkəmizdə zamanın çağırışlarına cavab verən və beynəlxalq standartlara uyğun milli təhsil sisteminin qurulmasıdır. Bilik iqtisadiyyatına keçid və ölkənin modernləşməsi üçün həlledici amil kimi insan kapitalının inkişafını təmin edəcək “Azərbaycan Respublikasında təhsilin inkişafı üzrə Dövlət Strategiyası”nın icrasına başlanılmasından beş il keçir. Bu müddətdə ölkəmizdə müasir təhsil quruculuğu istiqamətində uğurlu addımlar atılıb. Azərbaycan təhsilinin dünya təhsil sisteminə inteqrasiyası sürətlənib”. Ölkədə Orta təhsilin inkişafı ilə bağlı Dövlət Başçısı tərəfindən qəbul olunmuş qərarlar məktəbin simasını dəyişdi. Qurultayda təhsil naziri Ceyhun Bayramovun proqram xarakterli çıxışında maraqlı faktlara toxundu: “Təhsilin keyfiyyətinin yüksəldilməsi istiqamətində həyata keçirilən tədbirlərin daha bir nəticəsi ali təhsil müəssisələrinə tələbə qəbulunda özünü göstərib. Belə ki, son beş ildə keyfiyyət göstəricilərində davamlı artım dinamikası müşahidə edilib. Məsələn, qəbul imtahanlarında 300 baldan çox toplayanların sayı 26,5 faiz, 400 baldan çox toplayanların sayı 35,1 faiz, 500 baldan çox toplayanların sayı 51,5 faiz, 600 baldan çox toplayanların sayı isə 81,3 faiz artıb. Təkcə bu il 3127 nəfər abituriyent 600 baldan yuxarı nəticə göstərib ki, bu da 2013-cü ilə nisbətən təxminən 2 dəfə artım deməkdir.

The congratulatory letter of the President of Azerbaijan Ilham Aliyev to the participants of the 15th congress of Azerbaijani teachers drew attention particularly: There is symbolic meaning of the coincides of teachers’ congress with the remarkable 100th anniversary of the Azerbaijan Democratic Republic. The foundation of education in native language education system in our country was laid during the time of the Democratic Republic. Independent Azerbaijan, the successor of the Democratic Republic, is one of the countries with dynamic development. The progress of our economy had a positive impact on the development of education in our country. One of the main priorities of our social policy is to build a national education system that meets the challenges of time and international standards in our country. Five years have passed since the implementation of the “State Strategy for the Development of Education in the Republic of Azerbaijan”, which will provide the development of human capital as a crucial factor for the transition to knowledge economy and modernization of the country. During this period, successful steps have been taken in the direction of establishing modern education in our country. Integration of Azerbaijani education into the world educational system accelerated “. Decisions made by the President on the development of secondary education in the country have changed the image of the school. In his program speech the Minister of Education, Ceyhun Bayramov touched upon the interesting facts at the congress: “Another result of the measures taken in the direction of improving the quality of education determined in the admission of students to higher education institutions. Thus, in the last ﬁve years there was steady growth dynamics in quality indicators. For example, the number of those who scored more than 300 points in the entrance exams was 26.5 percent, the number of those who collected more than 400 points was 35.1 percent, the number of those who collected more than 500 points was 51.5 percent and those who collected more than 600 points increased by 81.3 percent. Only this year 3127 applicants collected over 600 points, which means about 2 times more in comparison with 2013. Considering that 41,000 students were enrolled this year, analysis of the past ﬁve years shows a 20.8 percent increase. Azerbaijani school and teacher reO i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9 45

HESABAT ZAMANI | REPORT TIME

Bu rəqəmlərə əsaslanan təhsil naziri ölkədə ali təhsil alma imkanlarının genişləndirildiyini deyib. Bu il 41 min nəfərin tələbə adı qazandığını nəzərə alsaq, son 5 ilin təhlili 20.8 faiz artım göstərir. Azərbaycan məktəbi və müəllimi həqiqətən şanlı tarixi yol keçmişdir. İlbəil orta təhsil sistemində aparılan islahatlar məktəbdə təhsilin keyﬁyyətinin yüksəlməsinə səbəb olmuşdur. Məktəb şəraitinin yaxşılaşdırılması durmadan artmışdır. Son 5 ildə 500-dən çox, 20032018-ci illər ərzində isə ölkədə 3200-dən çox məktəb binası tikilib və ya əsaslı təmir edilib. Nəticədə 1 milyondan çox şagirdin təlim şəraiti əhəmiyyətli şəkildə yaxşılaşdırılıb. Ölkə Prezidentinin təşəbbüsü ilə ilk dəfə olaraq ucqar kəndlərdə az şagird kontingenti olan qəzalı məktəblərin yeni binalarla əvəz edilməsi çərçivəsində modul tipli məktəb təcrübəsi tətbiq edilib. 2017-ci ildə 40 rayonda 6 min şagirdi olan yerli 106 modul tipli məktəb quraşdırılıb. Modul tipli məktəblərin üstünlüyü onların azməsrəﬂi olması ilə yanaşı, qısa müddət ərzində istənilən relyefdə quraşdırılması, asan daşınması, sinif otaqlarının sayının şagirdlərin sayına uyğun olaraq rahatlıqla azaldılıb-artırılmasıdır. Cari ilin sonunadək 43 regionda 8120 şagird yerlik daha 137 modul tipli məktəbin quraşdırılması işləri başa çatdırılacaq, azkomplektli və qəzalı vəziyyətdə olan kənd məktəblərinin problemi həll ediləcək. Qurultayda Ölkə Prezidenti İlham Əliyevin təşəbbüsü ilə hazırlanan “Azərbaycan Respublikasında təhsilin inkişafı üzrə Dövlət Strategiyası”na diqqət çəkən Təhsil naziri bu sənədin əsas məqsədi üzərində xüsusi olaraq dayandı. Təhsilin məzmununun, kadr hazırlığının, idarəetmə sisteminin və infrastrukturun qabaqcıl beynəlxalq təcrübəyə və Azərbaycanın inkişaf konsepsiyasına uyğun yenidən qurulması, ölkənin davamlı inkişafının təmin edilməsi məqsədi ilə hazırlanan Strategiyanın 5 strateji istiqamət - məzmun, müəllim, idarəetmə, infrastruktur və maliyyələşmə üzrə islahatların aparılması nəzərdə tutulub. Həmin islahatlar artıq öz nəticəsini verib.” Şəxsiyyətin formalaşmasında, zəruri həyati bacarıqlara yiyələnməsində, müstəqil fəaliyyətə hazırlanmasında müstəsna əhəmiyyətə malik ümumi təhsil pilləsində saysız-hesabsız yeniliklər bu sahəyə xüsusi diqqətin

46 O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9

ally passed a glorious history path. Reforms carried out in the secondary education system year after year has led to an increase in the quality of education at school. The improvement of school conditions has increased steadily. Over the past five years, more than 500 and during 2003-2018 more than 3,500 school buildings have been built or repaired. As a result, training conditions of more than 1 million students have been improved significantly. First time in the country at the initiative of the President, the modular school practice has been approved within the framework of replacing accidental schools possessing fewer student contingent with the new buildings in the remote villages. In 2017, a local 106 modular schools with 6,000 students were built in 40 districts. The advantages of modular schools include low-cost building work, quick construction and portability of module sections, and the opportunity to adjust the number of classrooms to the number of pupils. By the end of the current year, installation of another 137 modular schools with 8120 students will be completed in 43 districts, and small complexed and disrepair school problems will be resolved. Drawing attention to the “State Strategy for the Development of Education in the Republic of Azerbaijan” prepared at the initiative President Ilham Aliyev, the Minister specifically focused on the main purpose of this document at the congress. Five strategic directions - Content, Teacher, Management, Infrastructure, and Financing Reforms, which are designed to ensure sustainable development of the country are aimed for reconstruction of the content, personnel training, management system and infrastructure according to the advanced international experience and Azerbaijan’s development concept. These reforms have already yielded its results”. Tremendous innovations that are of exceptional importance in formation of personality, acquiring vital skills

HESABAT ZAMANI | REPORT TIME

nəticəsidir. Orta ümumtəhsil məktəblərinin idarəetmə fəaliyyətinin əsas funksiyası məktəbdə tədris- tərbiyə prosesinin vəziyyətinin pedaqoji analizi, məktəbin fəaliyyətinin təşkili, məktəb kollektivinin işinin nizamlanmasıdır. Son dövrlərdə məktəb direktorlarının imtahan yolu ilə işə qəbulu məktəblərdə rasional idarəetməni xeyli gücləndirib. Müəllimlərin imtahan vasitəsilə işə qəbulu onların bir neçə istiqamətdə biliklərinin yoxlanmasına şərait yaradır. IX və XI siniflərində buraxılış imtahanlarının məzmununun müəyyənləşdirilməsi, yeni qiymətləndirmə vasitələrinin tətbiqi sahəsində Təhsil Nazirliyi ilə Dövlət İmtahan Mərkəzinin birgə tədbirləri diqqət çəkir. Bu tədris ilində XI sinfi bitirən şagirdlər yeni məzmun əsasında ümumi təhsili başa vuran ilk məzunlar olacaqlar. Yeni imtahan modeli məktəbin və müəllimin həm məsuliyyətinin, həm də nüfuzunun artmasına əhəmiyyətli şəkildə təsir edəcək. Həmçinin qarşıda ölkə üzrə təmayülləşmənin tətbiqi vəziyyətinin təhlili, əhatə dairəsinin genişləndirilməsi, təmayül sinifləri üçün yeni proqram və dərsliklərin hazırlanması, peşəkar və səriştəli müəllimlərin cəlb edilməsi ilə bağlı tədbirlərin həyata keçirilməsi vəzifəsi dayanır. Müəllimlərin XV qurultayı müəllimlərin qarşısına bacarıqlı, istedadlı, tərbiyyəli gənc nəslin yetişdirilməsi kimi ümdə bir vəzifə qoydu. Orta təhsilin rəqabət qabiliyyətinin yüksəldilməsində hər bir müəllimin rolu xüsusi olaraq vurğulandı. Ən əsası isə odur ki, müəllimlər növbəti qurulataylara qədər vicdanla çalışmalı və öz nüfuzları ilə yanaşı məktəbin də nüfuzunu qaldırmalıdırlar.

and preparing for independent activities are the result of countless special attention to this area. The main function of school management is the pedagogical analysis of the situation of the educational process in the school, the organization of the school’s activities, and the adjustment of the work of school staff. In recent years, recruitment of school principals through the exam strengthened the rational management of schools significantly. The recruitment of teachers through the exam allows them to check their knowledge in several ways. The joint actions of the Ministry of Education and the State Examination Center draw attention in the direction of the content of the final exams in the IX and XI grades and the application of new assessment means. Students who graduate XI grade in this academic year will be the first graduates to complete their education based on new content. The new exam model will have a significant impact on the increase of responsibility and reputation of the school and the teacher. It also focuses on the implementation of events on analyses of the state of application of the specialization, the expansion of its scope, the preparation of new programs and textbooks for the specialized classes, involving professional and trained teachers. The XV congress of teachers set objectives for teachers to train talented, well-educated young generation. The role of each teacher in the raising of competitiveness of secondary education was emphasized. And most importantly, teachers should work honestly until the next congresses, and along with their reputation raise the reputation of the school.

O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9 47

BİZİM MƏZUN | OUR ALUMNI

Günel Cəlalqızı Gunel Jalalgizi

Kosmosda dövlət yaradan azərbaycanlı - İqor Aşurbəyli Igor Ashurbayli - Azerbaijanian who established a state in cosmos i l i la na dn dI nI dn ud sutsrtyr y| |F eF ve rvar la l2 02 10 91 9 |484 8O O

BİZİM MƏZUN | OUR ALUMNI

O, təkcə Azərbaycanın məşhur Aşurbəyli nəslinin davamçısı yox, eyni zamanda “Kosmik dövlət” yaradaraq tarixə düşən azərbaycanlıdır. Bizim məzun rubrikasının növbəti qəhrəmanı İqor Rauf oğlu Aşurbəyli 9 sentyabr 1963-cü ildə Bakı şəhərində anadan olub. 1980-ci 27 nömrəli xüsusi orta məktəbi qızıl medalla bitirib. O, 1985-ci ilə Azərbaycan Sənaye İnsitutunu (indiki Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti) istehsal proseslərinin avtomatlaşdırılması fakültəsinin avtomatlaşdırılmış idarəetmə sistemləri kafedrasında mühəndis-sistemotexnik ixtisası üzrə ali təhsil alıb. 1988-ci ildə əyani aspiranturada təhsil dövründə Bakıda xüsusi proqram təminatının hazırlanması, kompüter biliyinin artırılması, kompüter texnikasının satışı və konsaltinqi ilə məşğul olan “Sosium” Kooperativ Koordinasiya-İstehsalat Birliyini yaradıb və ona rəhbərlik edib. 1990-cı ildə İ.Aşurbəyli Moskvaya köçüb, SSRİ “Sentrsoyuz” İstehlak Kooperasiyası Müəssisələri İttifaqının nəzdində informasiya məlumat bazalarının işlənməsi, istehsalı və satışı ilə məşğul olan “Sosium” Ümumittifaq Elm-İstehsalat Birliyini yaradıb və ona rəhbərlik edib. 1991-ci ildə “Almaz” Elm-İstehsalat Birliyi (EİB) və bir sıra digər tanınmış dövlət və özəl qurumlarla birgə informasiya və telekommunikasiya məhsullarının geniş nomenklaturasının işlənməsi, istehsalı və satışı ilə məşğul olan “Beynəlxalq informasiya və telekommunikasiya bürosu” ASC-nin həmtəsisçisi və rəhbəri olub. Aşurbəyli 1992-ci ildə təhsil aldığı Azərbaycan Sənaye İnsitutunda “D-Mərkəzləşdirilmiş sistemlərin qurulma prinsipləri” mövzusunda namizədlik işini uğurla müdaﬁə edib. 1994-cü ildə “Almaz” EİB-də daimi işə keçib, burada baş direktorun müavini, maliyyə direktoru, baş direktorun birinci müavini, Direktorlar Şurasının sədri vəzifələrində çalışıb.

He is not only a successor of the famous Ashurbeyli family of Azerbaijan but also Azerbaijanian who founded “cosmic state”. The next hero of our alumni rubric Igor Rauf oglu Ashurbeyli was born on September 9, 1963 in Baku. In 1980 he graduated school number 27 with a gold medal. In 1985 he graduated from Azerbaijan Industry University (present Azerbaijan State Oil and Industry University) on the specialty of engineer-system technician of the faculty of Automation of Production Processes at the department of in the department of automated control systems. In 1988 during the postgraduate time, he founded and became a director of “Socium” Cooperative Coordination and Production Association dealing with the preparation of special software, increasing computer knowledge, sale and consulting of computer technics in Baku. In 1990, I.Ashurbeyli moved to Moscow, founded and led the Socium All-Union Scientific and Production Association, dealing with the development, production and sale of information databases under the USSR “Sentrsoyuz” Consumer Cooperative Enterprises Union. In 1991, jointly with the Scientific Production Association (SPA), Almaz and several popular state and private organizations he became a chief and co-founder of International Information and Telecommunication Bureau OJSC which engaged in the development, manufacture and sale of a wide range of information and telecommunication products. In 1992, Ashurbeyli successfully defended his candidate’s dissertation on “Construction Principles of D-Centralized Systems” at the Azerbaijan Industrial Institute. In 1994, He held the positions of Deputy General Manager, First Deputy General Manager, Financial director and Chairman of the Board and Chief Executive Officer (CEO) at SPA Almaz. O iOl i al nadn dI nIdnudsut sr tyr y| |F eFvervarl a 2l 021091 94 949 |

BİZİM MƏZUN | OUR ALUMNI

In 2000 by the decision of the Board of Directors consisting of the chief designer, the real member of the Russian Academy of Sciences, representatives of relevant ministries and institutions of Russia under the auspices of B.Bunkin, two times Hero of Socialist Labour, A.Ashurbeyli was unanimously appointed as general director of Almaz-SPA OJSC (present KB 1 OJSC, Chairman of the Board of Directors of GSKB Almaz-Antey OJSC), and he until 2011 he worked in this position. In 2002-2003, he worked as deputy director of AlmazAntey PBO Concern OJSC, established with his direct participation. In 2002-2011, Almaz-Antey became a member of the Board of “PBO Concern” OJSC. Since 2011 up today he is the instructor of “KB-1” JSC.

2000-ci ildə baş konstruktor, Rusiya Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü, iki dəfə Sosialist Əməyi Qəhrəmanı B.Bunkinin yazılı tövsiyəsi əsasında, Rusiyanın müvafiq nazirlik və idarələrinin nümayəndələrindən ibarət Direktorlar Şurasının qərarı ilə İ.Aşurbəyli yekdilliklə akademik A.Raspletin adına “Almaz” EİB” ASC-nin (indiki “КБ 1” ASC nin elmi rəhbəri, Direktorlar Şurasının sədri “Almaz-Antey” QSKB” ASC) baş direktoru təyin edilib və 2011-ci ilədək bu vəzifədə çalışıb. 2002-2003-cü illərdə onun bilavasitə iştirakı ilə yaradılmış “AlmazAntey” PBO Konsern” ASC-nin baş direktorunun müavini işləyib. 2002-2011-ciillərdə “Almaz-Antey” PBO Konsern” ASC-nin İdarə Heyətinin üzvü olub. 2011-ci ildən bu günədək “KB-1” ASC-nin elmi rəhbəridir. Nəhayət İ.Aşurbəyli 12 oktyabr 2016-cı ildə bəşəriyyət tarixində ilk dəfə olaraq kosmik dövlətin – “Asqardiya”nın yaradıldığını elan edib, hazırda isə onun kralıdır. Qeyd edək ki, İqor Aşurbəylinin yaratdığı “Asgardia”nın adı Skandinaviya mifologiyasından götürülüb. Kosmik ölkə 12 oktyabr 2016cı ildə Parisdə təqdim olunub. Onun hazırda 200-dən çox “vətəndaşı” var. BMT-dəyə üzv olmağı hədəfləyən “Asgardia” öz bayrağını və himnini də yaradıb. İqor Aşurbəyli müsahibələrindən birində bildirib ki, ilk hədəfi beş il içində bütün dünyaya internet yayımı edən peykləri yerləşdirmək olacaq. Aşurbəyli bu hadisənin hətta tarix kitablarına düşəcəyini deyib. O, həmçinin bütün nazirliklər və hökumət qurumlarının formalaşdırıldığını da bəyan edib. O,həmçinin 10-15 il içərisində kosmosa səyahət etmək üçün gəmilər hazırlamaq niyyətində olduqlarını, 25 il sonra isə Ayda yaşam üçün bir koloniya qurmağı planlaşdırdıqlarını diqqətə çatdırıb. “Mən həyatda ikən Ayda daimi yaşayış yeri yaratmaq və ora uçmaq istəyirəm. Digər bütün şeylər avantüradır. Belə ki, məsələ hətta texnikada da yox, daha çox fiziologiyadadır. Bəşəriyyət sadəcə kosmik şülanma şəraitində yaşaya bilməz. Ona görə də Mars haqqında istənilən boşboğazlıq elə cəfəngiyyatdan başqa bir şey deyil. Yəni təbii ki, bir tərəfə bilet almaq olar, bundan artığını yox. Amma Ay - bəli, bu daha gerçək, anlaşılan və yaxındır,” - deyə İ.Aşubəyli bildirib. İ.Aşurbəyli belə bir dövlətin yaradılması fikrinə 2016-cı ilin yayında Kanadada

50 | 5O0 i lO ai ln ad nIdn dI nu ds tursyt r|y F|e vF reavlr a2 l0 21 09 1 9

On October 12, 2016, Ashurbeyli launched “Asgardia”, the First Space Nation in history and became its king. Notably, the name of “Asgardia” founded by Igor Ashurbeyli was taken from Scandinavian mytholo-

gy. The space country was introduced on October 12, 2016, in Paris. Currently it has more than 200 “citizens”. Asgardia, which aims to become a member of the UN, has also created its own flag and anthem. Igor Ashurbeyli stated in one of his interviews that his first goal will be to place satellites that broadcast the internet throughout the world in five years. Ashurbeyli said that this event even will be provided in history books. He also reported that all ministries and government agencies were formed. He also highlighted that they intend to make ships to travel

BİZİM MƏZUN | OUR ALUMNI

Monreal şəhərində kosmik hüquqlara dair beynəlxalq konfransdan sonra pivə içərkən gəldiyini bildirib. 2017-ci il noyabrın 12-də “Antares” raket-daşıyıcısı ABŞ-ın Virciniya ştatının Uollops kosmodromundan orbitə “Cygnus” kosmik yükdaşıyanı çıxardı. Orda bir sıra şeylərlə yanaşı çox kiçik, çəkisi cəmi 2,8 kq olan peyk - “Asgardia-1” adlı kubsat da vardı. Peykə Asqardiyanın vətəndaşlarının yeni dövlətin rəsmi saytı vasitəsilə göndərilmiş 512 qiqabaytlıq məlumatları da yüklənmişdi. Peykin buraxılmasını İ.Aşurbəyli şəxsən özü maliyyələşdirmiş və buna görə 500 min avro xərcləyib. Peyk hər şeydən əvvəl elmi missiya yerinə yetirir. Onun köməyi ilə kosmik radiasiyalar şəraitində məlumatların qorunub saxlanmasını yoxlamaq olar. Amma onun əsas vəzifəsi İqor Aşurbəyli tərəﬁndən yaradılmış yeni dövlət üçün böyük olmasa da, öz süveren ərazisinin yaradılmasıdır. Ona qədər isə dövlətin artıq bayrağı, himni, gerbi və “əhalisi” vardı. Amma dövlətin malik olduğu minimal ərazi isə heç yerdə qeydə alınmamışdı. Ona görə

in space within 10-15 years, and 25 years later they are planning to build habitable platforms in space and building settlements on the Moon. “When I am alive, I want to create a permanent place of residence on the Moon and go there, all other things are adventures. So the problem is not even the technique, but physiology. Mankind can’t simply live in cosmic ray condition. Therefore, any gab about Mars is nothing but nonsense. So, of course, it is possible to buy a one-way ticket but no more. But the moon - yes, this is more real, understandable and close “ said Ashurbayli. I.Ashurbayli said that he came to the idea of creating such state while he was drinking beer after an international conference on space law in Montreal, Canada in summer, 2016. On November 12, 2017, an Antares rocket carrier launched Cygnus spacecraft from the Uollops cosmodrome in Virginia, USA. There are also “Asgardia-1” satellites with only 2.8 kilograms in size along with a number of small things. 522 gigabytes of information was also downloaded by the citizens of Asgardia, to the oﬃcial website of the new state. I. Ashurbeyli personally funded the launching of the satellite and spent about 500

OOi il l aanndd I Inndduusst tr ryy || FFeevvr raal l 22001199 551 1|

BİZİM MƏZUN | OUR ALUMNI

də Asqardiya indi formal olaraq bu əlamətlərə də malikdir. Asqardiyada əsas dövlət orqanları yaradıldıqdan sonra Aşurbəyli hətta BMT-yə üzv olmaq üçün bu təşkilata müraciət də etmək niyyətindədir. Onun fikrincə, BMT-nin Asqardiyanı üzvlüyə qəbul etməmək şansı yoxdur. Təsisçinin sözlərinə görə, bunun üçün Asqardiyanın müstəqilliyini ikitərəfli danışıqlar əsasında cəmi 5 dövlətin tanıması kifayətdir. Onun elmi rəhbərliyi ilə isə “Favorit” zenit raket sisteminin ən yeni modifikasiyası yaradılıb, hazırlanması başa çatdırılıb, dövlət sınaqları aparılıb, müasir və perspektiv hava hücumu vasitələrinin - maneə yaradan təyyarələrin, radiolokasiya patrulu, kəşfiyyatçı təyyarələrin, o cümlədən kəşfiyyat-zərbə komplekslərinin tərkibindəki aviasiya raket daşıyıcıları olan strateji təyyarələrin, taktiki, operativ-taktiki ballistik raketlərin, orta mənzilli ballistik raketlərin, habelə intensiv radiomüqavimət şəraitində digər hava hücumu vasitələrinin məhv edilməsi üçün nəzərdə tutulan “Triumf” zenit raket sistemi Rusiya Federasiyasının Silahlı Qüvvələrində istifadəyə verilib. İ.Aşurbəyli 2004-cü ildə onun təşəbbüsü ilə yaradılmış “Hava-kosmik müdafiə problemləri üzrə müəssisədənkənar ekspert şurası” (ВЭС ВКО) qeyri-kommersiya tərəfdaşlığı Rəyasət Heyətinin sədridir. Rusiyanın Hava-Kosmik Müdafiəsi Vahid Sisteminin yaradılması konsepsiyasının müəllifi də məhz İ.Aşurbəylidir. Hazırda siyasətlə məşğul olan İqor Aşurbəyli 2015-ci ildə məşhur siyasətçi, Dövlət Dumasının sabiq sədri Gennadi Seleznyovun ölümdən sonra Rusiya Dirçəliş Partiyasına sədrlik edir. 2013-cü ildə İ.Aşurbəyli “Aerospace International Research Center, Gmbh”-ni (Vyana, Avstriya) təsis edib. Həmin vaxtdan “Room Space Journal” jurnalının baş redaktorudur. 2015-ci ildə BMT-nin İqtisadi və Sosial Şurasının (ЭКОСОС) struktur eksperti statusunu alıb. İ.Aşurbəyli texnika elmləri doktoru, A.Proxorov adına Mühəndis Elmləri Akademiyasının və Hərbi Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvüdür. 100-dən çox elmi əsərin, o cümlədən bir ensiklopediya və iki monoqrafiyanın müəllifidir. İ.Aşurbəyli Rus pravoslav kilsəsinin 2-ci və 3-cü dərəcəli “Moskva knyazı

|52 Oil and Industry | Fevral 2019

52 O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9

thousand euros. The satellite primarily fulfills a scientific mission. With the help of this, it is possible to check the data protection in cosmic radiation. Its main task to establish sovereign territory although it is not bigger than the territory founded by Igor Ashurbayli. Until that time, the state had flag, anthem, emblem, and “population”. But the minimal territory of the state was not registered anywhere. Therefore, Asgardia now has these formalities. Ashurbeyli intends to appeal to this organization to become a member of the United Nations after the establishment of the main state agencies in Asgardia. In his opinion UN has no chance not to admit Asgardia to a membership. According to the founder, it is enough for only five states to recognize the independence of Asgardia on bilateral negotiations. With his scientific leadership, the most recent modification of the Favorit Zenith Rocket System was established, the preparation was completed, state tests were carried out, Triumph missile system considered for the destruction of modern and perspective airborne vehicles - obstructing aircraft, radiolocation patrol ,exploratory flights, including exploratory-impact complexes designed for the destruction of strate-

BİZİM MƏZUN | OUR ALUMNI

müqəddəs Daniil” (2000, 2002, 2008), “Şərəf” (2007) ordenləri, “Georgi Jukov” (1995),“1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində Qələbənin 50 illiyi” (1995), “Rusiya Donanmasının 300 illiyi” (1996), “Moskvanın 850 illiyi” (1997) xatirə medalları ilə təltif olunub. Akademik V.Utkin adına qızıl medalın (2005), “SSRİ EA-nın akademiki A.A.Raspletin” gümüş medalının (2008) sahibidir. İki dəfə “İlin meneceri” Moskva müsabiqəsinin (2000, 2009), “Müəssisə Sahibi - Alim il” nominasiyasında “Rusiya Milli Olimpi” mükafatının (2003), “Rusiya iqtisadiyyatının lideri” milli mükafatının (2004), akademik A.Proxorov adına mükafatın (2008), “İlin adamı” milli mükafatının (2009) və s. laureatıdır.

gic aircrafts, tactical, operational-tactical ballistic missiles, mid-range ballistic missiles, as well as other airborne vehicles in the intensive radius, was put into operation in the Russian Armed Forces. From 2004, he was the Chairman of the Board of the Nonproﬁt Non-Government Expert Society on Space Threat Defense (ESSTD). I.Ashurbeyli is the author of the concept of the Russian Air-Space Defense System. Igor Ashurbeyli, who is currently involved in politics, leads the Russian Revival Party after the death of a prominent politician and former chairman of the State Duma Gennady Seleznov in 2015. In 2013, I.Ashurbeyli founded Aerospace International Research Center, Gmbh (Vienna, Austria). Since then he is the editor-in-chief of the “Room Space” magazine. In 2015, he received the status of structural expert of the UN Economic and Social Council (ESC). I.Ashurbeyli is a full member of the Academy of Engineering Sciences and Military Academy of Sciences named after A.Prokhorov, Doctor of Technical Sciences. He is the author of more than 100 scientiﬁc works, including an encyclopedia and two monographs. I.Ashurbayli was awarded the Orders of the Russian Orthodox Church 2nd and 3rd degrees “St. Prince of St. Saints” (2000, 2002, 2008), “Sharaf” (2007), “Georgi Zhukov” (1995), the commemorative medals of “1941-1945 The 50th anniversary of the Victory in the Great Patriotic War (1995), the 300th Anniversary of the Russian Navy (1996), and the 850th Anniversary of Moscow (1997). He is the laureate of the “Manager of the year” of Moscow competition (2000, 2009), “Russian National Olimpic” at the nomination of “Enterprise owner- Scientist year”(2003), national prize “Leader of the Russian Economy” (2004), the award named after academician A.Prokhorov (2008), the national award “Man of the Year” (2009) and others. Oil and Industry | Fevral 2019 53| O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9 53

AZƏRBAYCANDA | IN AZERBAIJAN

Azərbaycanda qaz hasilatı 2 mlrd. kubmetrə yaxın artıb Azerbaijan increases gas production about 2 bcm 2018-ci il ərzində Azərbaycanda proqnozdan 500 mln. kubmetr çox olmaqla 30,422 mlrd. kubmetr qaz hasil edilib. Bu barədə Energetika Nazirliyinin 2018-ci ildə görülmüş işlərə dair hesabatında qeyd edilib. Ötən il ölkədə qaz hasilatının həcmi 2017-ci illə müqayisədə 1 824,1 mln. kubmetr və yaxud 6,4% çoxdur. Qaz hasilatının 6,547 mlrd. kubmetri SOCAR-ın, 12,506 mlrd. kubmetri Azəri-ÇıraqGünəşlinin (AÇG), 11,369 mlrd. kubmetri “Şahdəniz”in payına düşüb. Ötən il SOCAR üzrə qaz hasilatının həcmi 2017-ci ildən 457,9 mln. kubmetr və ya 7,5% çoxdur. 2018ci ildə AÇG-dən qaz hasilatının həcmi isə əvvəlki illə müqayisədə 165,3 mln. kubmetr və yaxud 1,3% artıb. “Şahdəniz” yatağından isə qaz hasilatı göstəricisi 2017-ci ildən 1 200,9 mln. kubmetr və yaxud 11,8% çox olub. Azerbaijan produced 30.422 billion cubic meters of gas in 2018, up 1,824,100,000 cubic meters or 6.4% from the previous year, 500 million cubic meters from forecast for 2018, citing Energy Ministry. Last year, gas production in the country amounted to $ 1,824.1 million cubic meters or more than 6.4% compared to 2017.Of this, 6.549 billion cubic meters belonged to SOCAR, 12.506 billion to Azeri-Chirag-Guneshli (ACG) and 11.369 billion to Shahdeniz. Compared to 2017, SOCAR increased the production by 457.9 million or 7.5% ACG – by 165.3 million cubic meters or 1.3%, Shahdeniz – by 1,200,900,000 cubic meters or 11.8%.

Azərbaycan ötən il 7,9 mlrd. kubmetr qaz ixrac edib Azerbaijan exported 7.9 bcm of gas in 2018 2018-ci il ərzində Azərbaycan 7,9 mlrd. kubmetrdən çox təbii qaz ixrac edib. Dövlət Gömrük Komitəsinin məlumatına görə, bu miqdarda təbii qazın dəyəri 1,499 mlrd. ABŞ dollarından çox olub. Ötən il təbii qaz ixracının Azərbaycanın ümumi ixracında payı 7,71% təşkil edib. 2018-ci ildə ixrac edilən təbii qazın miqdarı 2017-ci ildən 4,7%, dəyəri isə 25,5% çox olub. Azerbaijan exported 7.9 billion cubic meters of gas worth $1,499,000,000 in 2018, relevantly up 4.7% and 25.5% in comparison to a year earlier, citing the State Customs Committee. In the reporting period, natural gas export constituted 7.71% of total export. 54 O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9

Ötən il Azərbaycanda 38,8 mln. ton neft hasil edilib Azerbaijan produced 38.8 million tonnes of oil last year Azərbaycanda 2018-ci il ərzində proqnozdan 849 900 ton çox olmaqla 38,802 mln. ton neft hasil edilib. Bu barədə Energetika Nazirliyinin 2018-ci ildə görülmüş işlərə dair hesabatında qeyd edilib. Ötən il ölkədə neft hasilatının həcmi 2017-ci ildən 0,29% və ya 113,1 min ton çox olub. Hasil olunan neftin 28,722 mln. tonu “Azəri-Çıraq-Günəşli” (AÇG) yataqlar blokunun, 2,540 mln. tonu “Şahdəniz”in (kondensat), 7,540 mln. tonu isə Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkətinin (SOCAR) payına düşüb. AÇG-dən ötən il neft hasilatının həcmi 2017ci ilə nisbətən 184,4 min ton və ya 0,64% azalıb. SOCAR üzrə neft hasilatının həcmi 2017-ci ildən 112,9 min ton və ya 1,5% çox olub. “Şahdəniz” yatağından kondensat hasilatının həcmi isə əvvəlki ildən 184,6 min ton və ya 7,84% artıb.

Azerbaijan produced 38,802,000tonnes of oil in 2018, up 0.29% or 113,100 tonnes from the previous year, 849,900 tonnes from the forecast, referring to the Ministry of Energy. Of this, 28,722,000 tonnes were produced in Azeri-Chirag-Guneshli (ACG), 2,540,000 tonnes from Shahdeniz (condensate) and the State Oil Company accounted for 7,540,000 tonnes . Production from ACG fell 184,400 tonnes or 0.64% compared to a year earlier. Oil production on SOCAR rose 112,900 tonnes or 1.5% by contrast to 2017, and Shahdeniz production by184,600 tonnes or 7.84%.

AZƏRBAYCANDA | IN AZERBAIJAN Ötən il Azərbaycan neftinin orta qiyməti 71,64 dollar/barel olub Average price of Azerbaijani oil made up $71.64 a barrel last year Azərbaycanın dünya bazarına çıxararaq satdığı “Azeri LT CIF” markalı xam neftin 2018-cı ildə orta qiyməti 71,64 dollar/barel olub. Ötən il “Azeri Light” markalı neftin ən aşağı qiyməti dekabrın 28-də qeydə alınıb, həmin tarixdə qiymət 53,56 dollar/barel olub. Qeyd edilən il üçün ən yüksək göstərici isə oktyabrın 4-də müəyyənləşib. Bu tarixdə Azərbaycan nefti beynəlxalq birjalarda 87,51 dollar/barelə təklif edilib. Xatırladaq ki, “Azeri LT CIF” neftinin minimal qiyməti 2001-ci ilin dekabrında (19,15 dollar/barel), maksimal qiyməti isə 2008-ci ilin iyulunda (149,66 dollar/barel) qeydə alınıb. Average price of Azerbaijani oil rose by 56% in 2018. Average price of Azeri LT CIF crude was$71.64 a barrel in 2018. The lowest price of “Azeri Light” in 2018 was recorded on December 28 - $53.56 a barrel, and the highest price on October 4 - $87.51 a barrel.The highest figure for this year was identified on October 4.The Azerbaijani oil price was offered $ 87.51 per barrel on international stock exchanges.Notably, the lowest price of “Azeri Light CIF” was recorded in December 2001 ($ 19.15 per barrel) and the maximum price was recorded in July 2008 ($ 149.66 per barrel).

“AzerGold” bu il 45 490 unsiya qızıl və 77 340 unsiya gümüş hasil edib “AzerGold” has produced 45,490 ounces of gold and 77,340 ounces of silver this year. “AzerGold” QSC 2018-ci ildə 45 490 unsiya qızıl və 77 340 unsiya gümüş hasil edib. Bu barədə “AzerGold”un rəhbər və işçi heyətinin iştirakı ilə əlvan metalların hasilati ilə bağlı təqdimatda bildirilib. Təqdimat çərçivəsində Dağ-mədən və hasilat sahələrinin koordinasiyası şöbəsi, həmçinin Geologiya və dağ-mədən işləri və Əməliyyat bölmələrinin əməkdaşları aparılan hasilat işləri, emal prosesi, “Çovdar” yatağının ehtiyatları, qızıl çıxımı haqqında məlumat veriblər. Bildirilib ki, aparılan optimallaşdırma işlərinin nəticəsi olaraq qırma-ələmə sahəsinin filiz emaletmə gücü saatda 100-150 tondan 200-250 tona çatdırılıb. Eyni zamanda müasir texnologiyaların tətbiqi və optimallaşdırma işlərinin nəticəsi olaraq kimyəvi reagentlərin istifadəsi 20-30% azaldılaraq hasilatda keçən ilə nisbətən 33% artıma nail olunub. In 2018 “AzerGold” CJSC has produced 45,490 ounces of gold and 77,340 ounces of silver. This was stated at the presentation on production of non-ferrous metals with the participation of executives and staff of “AzerGold”. Within the framework of the presentation, the employees of the Coordination Department of Mining and Consumption and Geological and Mining and Operations Sections informed about the extraction, processing, the Chovdar field reserves and the gold output. It was noted that as a result of the optimization work, the ore processing capacity was increased from 100-150 tons to 200-250 tons per hour. At the same time, due to the introduction and optimization of modern technologies, the use of chemical reagents reduced by 20-30% contributed to an increase in production by 33% compared to last year.

Azərbaycanın qeyri-neft ixracında sənayenin payı 52%-ə çatıb The share of industry in non-oil exports of Azerbaijan reached by 52% “Bu ilin yanvar-noyabr aylarında Azərbaycanın qeyri-neft ixracında sənayenin payı 52%-ə çatıb”. Bunu Bakıda keçirilən “Möhtəşəm quruculuq: dünən, bu gün, sabah” adlı konfransda çıxış edən iqtisadiyyat naziri Şahin Mustafayev deyib. Onun sözlərinə görə, indiyə qədər Azərbaycanda yaradılan sənaye parklarına və məhəllələrinə 70-dən artıq rezident 5 mlrd. manat investisiya qoyub. Bundan başqa, nazir qeyd edib ki, son 15 ildə yaradılan yeni iş yerlərinin 75%-i regionların payına düşür. “The share of industry in Azerbaijan’s non-oil exports reached 52% in January-November of this year.” This was stated by Economy Minister Shahin Mustafayev at the conference “Magniﬁcent establishment: yesterday, today, tomorrow” held in Baku. According to him, more than 70 residents have invested 5 billion manat in industrial parks and neighborhoods, which have been established in Azerbaijan since then. In addition, the Minister noted that 75% of new workplaces created over the past 15 years, accounted for the regions.

O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9 55

AZƏRBAYCANDA | IN AZERBAIJAN Elman Rüstəmov: “Devalvasiya haqqında danışılanlar qeyri-ciddidir” Elman Rustamov: “Devaluation talks are not serious” “Azərbayanda devalvasiya haqqında danışılanlar qeyri-ciddidir. Bütün proqnozlar makroiqtisadi sabitlik üzərində qurulub”. Bunu Azərbaycan Mərkəzi Bankının sədri Elman Rüstəmov fevralın 1-də keçirdiyi mətbuat konfransında deyib. “Ötən il Azərbaycanın tədiyyə balansı profisitli olub. Azərbaycan Dövlət Neft Fondunun aktivləri 3 mlrd. dollar artıb. Cari ildə makroiqtisadi sabitliyi təmin etmək üçün istənilən qədər resurs var. 2019-ci il makroiqtisadi vəziyyət baxımından 2018-ci ilə oxşayır. İlk ildir ki, fiskal qaydalar fəaliyyət göstərir. Bu il Azərbaycan valyuta bazarına 6,8 mlrd. dollarlıq transfer daxil olacaq. Neftin qiymətinin təsiri əhəmiyyətli dərəcədə məhdudlaşdırılıb. Əsas siyasət aşağı inflyasiya, dayanıqlı məzənnə ideologiyası üzərində qurulub”, - o qeyd edib. “The talks about devaluation in Azerbaijan are not serious. All outlooks are based on macroeconomic stability”. This was stated by chairman of Azerbaijan Central Bank Elman Rustamov at a press conference held on February 1, 2019. “Azerbaijan’s balance of payments last year was surplus. The assets of the State Oil Fund of Azerbaijan increased by 3 billion. dollars. There are so many resources to ensure macroeconomic stability in the current year. The 2019 macroeconomic situation is similar to 2018. Fiscal rules have been operating for the first time. This year, 6.8 billion manat will be invested in the currency market of Azerbaijan. The impact of the oil price has been significantly restricted. The main policy is based on low inflation, a stable exchange rate ideology”, - he noted.

Ötən il Azərbaycanın qiymətli kağızlar bazarı 56% artıb Azerbaijan’s securities market rose by 56% last year

Fitch: Bu il Azərbaycan iqtisadiyyatı 3,5% artacaq Fitch: This year Azerbaijan’s economy to grow by 3.5% “Fitch” beynəlxalq reytinq agentliyi Azərbaycanın emitentin xarici valyutada uzunmüddətli defolt reytinqini (LongTerm Foreign-Currency Issuer Default Rating – IDR) “BB+” səviyyəsində təsdiqləyib. Reytinq üzrə proqnoz isə sabit qiymətləndirilib. “Fitch” hesab edir ki, bu il Azərbaycan iqtisadiyyatı 3,5% böyüyəcək, ötən il isə bu rəqəm 1,3% olub: “Şah Dəniz 2” qaz yatağının işə düşməsi və ölkənin ən böyük neft yatağı üzrə hasilat müqaviləsinin uzadılması ilə yanaşı, turizm və kənd təsərrüfatı sahəsi də Azərbaycanda qeyri-neft sektorunun inkişafına təkan verəcək. 2018-ci ilin oktyabrına olan məlumata görə, ARDNF aktivlərini 3,2 mlrd. dollar, yaxud 9% artıraraq 39 mlrd. dollara çatdırıb. Bu isə ÜDM-in 81,2%-i deməkdir. Biz proqnozlaşdırırıq ki, suverenin xarici xalis aktivləri ÜDM-in 75,4%-nə bərabər olacaq”. Fitch Ratings has affirmed Azerbaijan’s Long-Term Foreign- and Local-Currency Issuer Default Ratings (IDR) at ‘BB+’. The outlook based on rated as stable. According to Fitch, this year Azerbaijan’s economy will grow by 3.5%, however, this figure was 1.3%: “Along with the launch of the “Shah-Deniz-2” gas field and the extension of the agreement on the extraction of the country’s largest oil field, tourism and agriculture will also stimulate the non-oil sector in Azerbaijan. As of October 2018, the SOFAZ increased its assets by $ 3.2 billion, or in other words, by 9%, thus reaching $ 39 billion. This means 81.2% of GDP. We predict that the net assets of the sovereign will be 75.4% of GDP”.

2018-ci il ərzində qiymətli kağızlar bazarında ümumilikdə 24 554,8 mln. manat həcmində əməliyyat aparılıb ki, bu da 2017-ci il ilə müqayisədə 56,2% daha çoxdur. Maliyyə Bazarlarına Nəzarət Palatasından verilən məlumata görə, əməliyyatların 58,7%-i (14 407,9 mln. manat) ilkin bazarda, 41,3%-i (10 146,9 mln. manat) isə təkrar bazarda aparılıb. 2017-ci illə müqayisədə qiymətli kağızlarla 11,9 dəfə daha çox repo əməliyyatları aparılıb. Hesabat dövrü ərzində aparılmış repo əməliyyatlarının həcmi 611,8 mln. manat (bunun da 95,5%-i və ya 584,2 mln. manatı dövlət qiymətli kağızları ilə) olub. Hesabat dövründə ümumilikdə 16 599,1 mln. manat həcmində (205 sayda qeydiyyat) qiymətli kağızların dövlət qeydiyyatı aparılıb. Operations in securities market amounted to 24 554,8 mln. manat in 2018, up 56.2% in comparison to a year earlier. Citing the Financial Markets Supervisory Authority 58,7% (14 407,9 mln. manat) of operations were carried out in primary market, 41,3% (10 146,9 mln. manat) in secondary market. Compared to 2017, the repo operations have risen 11.9-fold settling at 611.8 million manats (of this, 584.2 million manats or 95.5% of operations were performed with government securities). In general, 16 599,1 mln. manat securities (205 registrations) were registered in the reporting period. 56 O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9

AZƏRBAYCANDA | IN AZERBAIJAN

ELANLAR Alışanova Aytən Rəfael qızına verilən tələbə bileti itdiyi üçün etibarsız sayılır Abışova Firuzə Mərifət qızına verilən tələbə bileti itdiyi üçün etibarsız sayılır Seyidəliyev Ağamusa Pərviz oğluna verilən tələbə bileti itdiyi üçün etibarsız sayılır Safarova Samiraya verilən tələbə bileti itdiyi üçün etibarsız sayılır Hüseynov Fərid Aydın oğluna verilən tələbə bileti itdiyi üçün etibarsız sayılır Alıxanov Kənan Faiq oğluna verilən tələbə bileti itdiyi üçün etibarsız sayılır Fərəcov Seyran İlfad oğluna verilən tələbə bileti itdiyi üçün etibarsız sayılır

O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9 57

UNUTMADIQ | WE DID NOT FORGET

20 YANVAR MILLI QURUR GUNUMUZ 20 JANUARY NATIONAL PRIDE DAY Azərbaycan xalqının qəhrəmanlıq səhifəsi olan 20 Yanvar faciəsindən 29 il ötür. 1990-cı il yanvarın 19dan 20-nə keçən gecə keçmiş sovet ordusunun hərbi hissələri Bakı şəhərində müstəqil dövlət yaratmaq və öz suverenliyini əldə etmək üçün ayağa qalxan dinc əhaliyə qarşı misli görünməmiş qətliam törədib. Bu qanlı cinayət insanların azadlıq eşqini söndürə bilməyib, xalqımız qanı bahasına da olsa, öz dövlət müstəqilliyinə qovuşub. İyirmi doqquz il əvvəl Azərbaycan xalqına qarşı törədilmiş cinayət əslində bəşəriyyətə, humanizmə, insanlığa qarşı həyata keçirilmiş dəhşətli terror aktıdır. Bu faciədə 147 Azərbaycan vətəndaşı şəhid olub, 638 nəfər yaralanıb və xəsarət alıb, 841 nəfər qanunsuz olaraq həbs edilib, nəticədə insan hüquqlarına dair bir çox beynəlxalq sənədlərin, o cümlədən Ümumdünya |58 5 8O Oi l i la n a nd dI nI nd du us ts rt yr y| |F eF ev rv ar la l2 20 01 19 9

29 years have passed since the 20 January tragedy, the heroic page of Azerbaijani people. In 1990, at night January 19 to 20, the former Soviet army’s military units committed an unprecedented massacre against the civilian population in Baku who wanted to create an independent state and its sovereignty. But this bloody crime was unable to extinguish the freedom of people and our people gained their state independence even for the sake of their blood. The crime against the Azerbaijani people twenty-nine years ago, was a terrible terror act against mankind, humanism and humanity. 147 Azerbaijani citizens were killed in this tragedy, 638 were injured, 841 were arrested illegally and at the resuit many international documents on human rights, including the Universal Declaration

UNUTMADIQ | WE DID NOT FORGET İnsan Hüquqları Bəyannaməsinin tələbləri kobudcasına pozulub. Həmin təlatümlü günlərdə canlarını Azərbaycan xalqının və dövlətinin müstəqilliyi uğrunda fəda verən Vətən övladları arasında Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetinin 3 tələbəsi - Rahim Babayev, Canpolad Orucov və Ağabəy Novruzbəyli də vardı. ADNSU-nun dəhlizlərində onların barelyeﬂəri önündən keçən zaman istər istəməz ömürləri yarımçıq qırılan bu oğulların nəyin naminə canlarından keçdiyini bir daha xatırlayır və həyatını bu qəhrəman oğulların xatirəsinə layiq şəkildə yaşamalı, yaxşı oxumalı, peşəkar mütəxəssis kimi ölkəmizin qüdrətinə töhfə verməli olduğunu anlayırsan. Bu hər bir Azərbaycan gəncinin onların ruhu qarşısında müqəddəs borcudur. Yalnız bu yolla onların canlarını əbəs yerə qurban vermədiklərini nümayiş etdirmiş olarıq.

ADNSU-da 20 yanvar şəhidlərinin xatirəsi hər il xüsusi olaraq yad olunur və silsilə tədbirlərlə yadda qalır. İlk olaraq yanvarın 17-də ADNSU-nun rektoru, professor Mustafa Babanlının, universitetin professor-müəllim heyətinin, 20 Yanvar şəhidlərinin yaxınlarının iştirakı ilə universitetin şəhid olmuş 3 nəfər tələbəsi - Rahim Babayev, Canpolad Orucov və Ağabəy Novruzbəylinin barelyefləri önündə tədbir keçirilib. İştirakçılar şəhidlərin vaxtı ilə oxuduqları fakültələrdə qoyulan barelyefləri önünə qərənfillər düzüb, onların xatirəsini yad ediblər. Sonra şəhidlərin ailə üzvləri və yaxınlarının iştirakı ilə anım tədbiri keçirilib. Rektor, professor Mustafa Babanlı çıxış edərək ölkəmizin müstəqilliyi uğrunda şəhid olan gənclərimizin ADNSU-da daim qürurla xatırlandıqlarını deyib. Şəhidlərin ailə üzvləri diqqətə görə, universitet rəhbərliyinə təşəkkür ediblər. Tədbir iştirakçıları 20 Yanvar hadisələrini və həmin gün şəhid olan qəhrəman oğullarımızı yad edib, onlar haqqında xatirələrini bölüşüblər.

of Human Rights, were roughly violated. In those troubled days among Azerbaijan sons, who sacrificed for the sake of the state’s independence tehere were three of the students of the Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU) Rahim Babayev, Janpolad Orujov and Agabey Novruzbeyli, who gave their lives for the independence of the Azerbaijani people and state. When passing through in front of their bas-reliefs in the ASOIU corridors, you remember once again that for what their sons have sacrificed their lives and realize that you should live your life worthy of the memory of these heroes, study well, to contribute to the strength of our country as a professional specialist. This is a sacred duty of every Azerbaijani youth in their spirit. Only in this way we have demonstrated that they did not sacrifice their lives in vain. The memory of the martyrs of January 20 are commemorated with a series of events every year in ASOIU. First of all on January 17 an event dedicated to the memory of three January martyrs of ASOIU Rahim Babayev, Janpolad Orujov and Aghabey Novruzbeyli was held at ASOIU with the participation of the rector Mustafa Babanli and the relatives of martyrs. Participants laid carnations in front of the martyrs’ bas-reliefs at the faculties, where they once studied and honored their memory. Then a commemoration event was held with the participation of family members and relatives of martyrs. Making a speech rector, professor M. Babanli noted that young people, who became martyrs in the battle for Azerbaijan’s independence, are always proudly remembered at ASOIU. Family members of the martyrs expressed satisfaction with the attention to their beloved ones. Participants remembered those times and the events of January 20 and once again commemorated the martyr heroes. The same day a book exhibition titled “January 20-Day of National Mourning” held at AzII E-Book house. The exhibition featured books, newspapers, magazines, and articles reflecting the events of January 20, as well as slides made from photographs reflecting those events were demonstrated on the monitors of the library. Making a speech at the

Elə həmin gün Azİİ Elektron Kitab Evində “20 Yanvar Ümumxalq hüzn günü” adlı kitab sərgisi təşkil olunub. 59| OOi il l aanndd I Inndduussttrryy || FFeevvrraal l 22001199 59

UNUTMADIQ | WE DID NOT FORGET Sərgidə 20 Yanvar hadisələrini əks etdirən kitab, qəzet, jurnal və məqalələr nümayiş olunub, həmçinin həmin hadisələri əks etdirən fotolardan hazırlanmış slaydlar kitabxananın monitorlarında göstərilib. Sərgidən sonra təşkil olunan tədbirdə çıxış edən Azİİ Elektron Kitab Evinin direktoru Səlahət Mahmudova 20 Yanvar hadisələrinin ölkəmizin azadlığı və ərazi bütövlüyü uğrunda aparılan mübarizə tarixinə əbədi qəhrəmanlıq səhifəsi kimi daxil olduğunu vurğulayıb. Azərbaycanın öz müstəqilliyini şəhidlərin qanı bahasına əldə etdiyini deyən S.Mahmudova bu hadisələrin xalqımız tərəﬁndən heç zaman unudulmayacağını qeyd edib. Daha sonra çıxış edən Azİİ Elektron Kitab Evinin əməkdaşları Bahar Babayeva və Şəmsiyyə Mustafayeva qeyd ediblər ki, həmin gün xalqımızın müstəqillik uğrunda mübarizəsinin kuliminasiya nöqtəsi olmaqla, çağdaş tariximizə qürur və şərəf mübarizəsi kimi daxil olub.

event after the exhibition, the director of the AzII E-Book House, Salahat Mahmudova emphasized that January 20 events included the history of a struggle for freedom and territorial integrity as an eternal heroic page. Saying that Azerbaijan gained its independence at the expense of the blood of martyrs, Mahmudova noted that our people will never forget these events. Later, making a speech, Bahar Babayeva and Shamsia Mustafayeva, the employees of the AzII E-Book House, noted that this day is a culmination of our nation’s struggle for independence, and has entered our contemporary history as the struggle of pride and honor. On January 19 the Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU) held an event dedicated to memory of January 20 martyrs.

Yanvarın 19-da universitetin böyük akt zalında 20 Yanvar şəhidlərinin xatirəsinə həsr olunmuş tədbir keçirilib. Tədbir faciə qurbanlarının xatirəsinin bir dəqiqəlik sükutla yad edilməsi ilə başlanıb. ADNSU-nun rektoru, professor Mustafa Babanlı 1990-cı il yanvarın 19-dan 20nə keçən gecə Bakıda baş verən hadisədən, xalqın milli azadlıq və ərazi bütövlüyü uğrunda mübarizəsindən danışıb. Həmin dövrün siyasi mənzərəsi və xalqın azadlıq uğrunda mübarizəsindən bəhs edən rektor Mustafa Babanlı 20 Yanvar faciəsi ilə Azərbaycan xalqının həm də mübarizliyini, əyilməzliyini, məğrurluğunu nümayiş etdirdiyini deyib. Rektor M.Babanlı ulu öndər Heydər Əliyevin 1990-cı il yanvarın 21-də sovet rejiminin qadağalarına baxmayaraq, həyatını təhlükə qarşısında qoymaqla, öz ailə üzvləri ilə birgə Azərbaycanın Moskvadakı daimi nümayəndəliyinə gələrək, qanlı faciənin təşkilatçılarını dünya ictimaiyyəti qarşısında

The event began with observing a moment of silence to remember the victims of the tragedy. Rector of ASOIU, professor Mustafa Babanli spoke about the horrible event, which took place in Baku on the night of January 19 to 20, 1990, the struggle of the people for national freedom and territorial integrity. Speaking about the political situation of that period and the struggle of the people for freedom, Mustafa Babanli underlined that with the tragedy of January 20 the Azerbaijani people also demonstrated its militancy, resilience and dignity. Rector M. Babanli noted that, despite the restriction of Soviet regime, great leader Heydar Aliyev on January 21, 1990, endangering his life came to the permanent representation of Azerbaijan in Moscow with his family members and accused the organizers of the bloody tragedy in front of the world community. Providing information to event participants about the socio-political processes at that time, professor Jamal Mustafayev, head of the Social Studies department noted that the names of our martyrs who sacriﬁced their lives for the independence of our country on 20 January are perpetuated in the history of Azerbaijan and the memory of our people. Yasar Ahmadov, associate professor of the department of Social Sciences, as a live witness of January 20 tragedy shared his memories about the events, stressed that our martyrs did not

| 6600 O O ii ll aa nn dd II nn dd uu ss tt rr yy || FF ee vv rr aa ll 22 00 11 99

UNUTMADIQ | WE DID NOT FORGET ittiham etdiyini diqqətə çatdırıb. Tədbir iştirakçılarına o dövrki ictimai-siyasi proseslər barədə məlumat verən İctimai Fənlər kafedrasının müdiri, professor Camal Mustafayev 20 yanvarda ölkəmizin müstəqilliyi uğrunda canını qurban verən şəhidlərimizin adının əbədi olaraq Azərbaycan tarixinə və xalqımızın yaddaşına həkk olunduğunu bildirib. 20 Yanvar hadisələrinin canlı şahidi kimi öz xatirələrini bölüşən İctimai Fənlər kafedrasının dosenti Yaşar Əhmədov şəhidlərimizin qanının hədər axmadığını, bugünkü müstəqilliyimizin bünövrəsinin o dövrdə qoyulduğunu vurğulayıb. Yanvarın 20-də ADNSU-nun professor-müəllim heyəti və tələbələri milyonlarla Azərbaycan sacriﬁce their lives for nothing and the foundation of our independence was laid at that time. On January 20, ASOIU professor-teaching staﬀ and students, along with millions of Azerbaijani citizens, visited the Alley of Martyrs and commemorated the heroes of Azerbaijan.

vətəndaşı ilə birlikdə Şəhidlər Xiyabanında olub Azərbaycanın qəhrəman övladlarının xatirəsini yad ediblər. 29 il əvvəl 20 yanvar tarixində şəhid olan Azərbaycan övladları öz qanları ilə Azərbaycanın xalqının qəhrəmanlıq salnaməsini yazdılar. 29 il əvvəl bu qəhrəmanlar öz ölümləri ilə 20 yanvar təqvim gününü Azərbaycanın tarixinə qürur günü əbədi həkk etdilər.

29 years ago, the Azerbaijanis who were killed on January 20, wrote the heroic chronicle of the Azerbaijan nation with their blood. 29 years ago, these heroes engraved the january 20 calendar day as the day of honor in the history of Azerbaijan with their deaths. When remembering the memory of the martyrs’ dearest memory, the thoughts of our national leader Heydar Aliyev once again remembers: “Those who died in the January 20 tragedy are our national heroes, they are heroes of our nation. Their death is a great loss for us, our people. But at the same time their death is heroic symbol of our people. The same time their death is heroic symbol of our people. Their blood is the blood of all our people. İn each drop of that blood has the power and heroism of our people, the desires of independence and national freedom of our people. That blood is the blood on our national ﬂag, which demonstrates the independence of Azerbaijan. “

Şəhidlərin əziz xatirəsini dərin ehtiramla yad edərkən ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin bu ﬁkirləri bir daha yada düşür: “20 Yanvar faciəsində həlak olanlar xalq qəhrəmanlarıdır, onlar millətimizin qəhrəmanlarıdır. Onların həlak olması bizim üçün, xalqımız üçün böyük itkidir. Ancaq eyni zamanda onların şəhid olması xalqımızın qəhrəmanlıq rəmzidir. Onların tökülən qanı bütün xalqımızın qanıdır. O qanın hər damcısında xalqımızın qüdrəti, qəhrəmanlığı var, xalqımızın milli azadlıq, müstəqillik arzuları vardır. O gecə tökülən qanlar Azərbaycanın müstəqilliyini nümayiş etdirən milli bayrağımızın üstündəki qandır”. Oil and Industry | Fevral 2019 61| O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9 61

NEFT BAZARI | OIL MARKET

2019-CU İLDƏ NEFTİN QİYMƏTİ NƏ QƏDƏR OLACAQ?

What will oil prices be in 2019?

Bəhruz Nəzərov Bahruz Nazarov Son üç ay ərzində dünya bazarında neftin qiymətinin təqribən 40% aşağı düşməsi 2019-cu ildə “qara qızıl”ın hansı qiymətə satılacağı ilə bağlı

62 O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9

The fall of oil prices in the world market by 40 percent for the last three months has caused trouble in world exchange that what will be the price of

NEFT BAZARI | OIL MARKET dünya birjalarında narahatlığın artmasında gətirib çıxarıb. Ötən il qiyməti 1 barrel üçün $80-ı keçən neft qiymətləri ötən ilin payızında $46 həddini də gördükdən sonra 2019-cu ilin əvvəllərində 57-62 dollar dəhlizində nisbətən sabitləşsə də bundan sonra qiymət tendensiyasının yüksəliş, yoxsa enmə yaşayacağı haqda dəqiq söz söyləmək çətindir. Bunun da səbəbi neftin qiymətlərinin istisadi amillərdən daha çox geosiyasi faktorlardan asılı olmasıdır. Belə şəraitdə neftin qiymətinin proqnozlaşdrılması nankor və mənasız iş olsa da, hər halda bu istiqamətdə cəhdlər davam etdirilir. Müxtəlif nüfuzlu qurumlar fərqli proqnozlar verir. Bəziləri öz proqnozlarını arqumentlərlə əsaslandırır, bəziləri isə buna lüzum belə duymurlar. Müxtəlif proqnozları və neftlə bağlı son geosiyasi durumu nəzərdən keçirib biz də öz proqnozumuzu vermək ﬁkrinə düşdük. Əvvəlcə 2018-ci ildə dünya bazarında neftin qiymətinin artmasının səbəblərini araşdıraq. Çünki 2014-cü ildən sonra ilk dəfə idi ki, dünya bazarında neftin qiyməti ötən ilin oktyabrında pik həddə - 86 dolllara çatmışdı.

“black gold” in 2019. It is difficult to say exactly whether the price trend will rise or decline after last year’s oil price exceeded $ 80 for per barrel although it was relatively stable at $ 57-62 at the beginning of 2019 after reaching $ 46 per barrel last year in autumn. This is due to the fact that oil prices are more dependent on geopolitical factors than economic factors. Although the predicting of price of oil in such conditions is ungrateful and senseless, attempts are being made in this direction. Different prestigious organizations give different predictions. Some justify their predictions with arguments, and others do not consider this necessary. Having reviewed various prognosis and the latest geopolitical situation regarding oil, we also decided to give our prediction. First of all, let us investigate the reasons of the rise in oil prices in the world market in 2018. For the first time since 2014, the price of oil in the world market has reached to the highest point of 86 dollars in October last year.

OPEK+: optimal qiymət üçün kompromis

OPEK +: compromise for optimal price

Əsas səbəblərdən biri, 2017-ci ilin yanvar ayından etibarən mövcud olan və neft hasilatının azaldılmasına xidmət edən OPEK+ formatıdır. 2017-ci ildən etibarən OPEK-ə daxil olan 15 ölkə (Qətər 2019-cu ilin yanvarın 1-dən qurumdan çıxıb) və kartelə daxil olmayan, lakin neft ixrac edən 11 ölkə (Azərbaycan da bu ölkələrin sırasındadır) dünya bazarındakı tendesiyaları nəzərə alaraq gündəlik neft hasilatını əvvəlki illə müqayisədə 1,8 mln barrel azaldırlar və sonra da bu qərarı 2018-ci ilin sonunadək uzadırlar. OPEK+ fotmatndakı bəzi ölkələr əldə olunmuş anlaşmaya tam, bəziləri isə qismən əməl etsələr də, kartelin qərarları dünya bazarında neftin qiymətinin artmasına təsirini göstərib.

One of the main reasons is the OPEC + format that exists since January 2017 and serves to reduce oil production. Since the year 2017, 15 member countries of OPEC (Qatar has withdrawn from OPEC as of January 1, 2019) and 11 oil-exporting countries that are not include to cartel (Azerbaijan is also among these countries), taking into account trends in the global market, daily oil production was reduced by 1.8 million barrels compared to the previous year and extended this decision by the end of 2018. Though some countries follow the obtained agreement of OPEC + format fully and some partly, cartel’s decisions have impact on the increase in oil prices in the world market.

Venesuelada hasilat 2 dəfə aşağı düşüb

Oil output falls twice in Venezuela

2018-ci ildə neftin qiymətinin artmasını şərtləndirən digər mühüm amil ABŞ-ın sanksiyalarının təsiri altında Venesuelada sutkalıq neft hasilatının 2,2 mln barreldən 1,2 mln barrelədək aşağı düşməsidir. Təbii ki, OPEK+ çərçivəsində hasilatın azaldılmasından əlavə Venesuela neftinin bazara az həcmdə çıxması öz təsirini göstərməli idi.

Another key factor in increasing oil prices in 2018 is the decline of daily oil production in Venezuela from 2.2 million barrels to 1.2 million barrels under the inﬂuence of US sanctions. Certainly, besides the decline in production within the OPEC, to market a low volume of Venezuelan oil had to have an impact on the market.

O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9 63

NEFT BAZARI | OIL MARKET

Dünya iqtisadiyyatının 2018-ci ildə inkişafı

Global economic growth in 2018

Dünya iqtisadiyyatında 2017-ci ildə müşahidə olunan inkişaf tendensiyasının 2018-ci ildə davam etməsi dünya bazarında neftə tələbatı şərtləndirdiyindən “qara qızılın” qiymətinin ötən il yüksəlməsinin daha bir səbəbidir. Bloomberg ekspertləri hələ 2017-ci ilin sonunda ABŞ iqtisadiyyatında 2,5%, Çində - 6,4%, Yaponiyada – 0,9%, Almaniyada – 1,6% iqtisadi artım proqnozlaşdırmışdılar. 2018ci il bir neçə il əvvəl yaşanmış resessiyadan sonra dünya iqtisadiyyatı üçün ən yaxşı il hesab olunur.

The trend of global growth observed in 2017 in the global economy, continued in 2018, is another reason for the increase of “black gold” price last year due to the global demand for oil. Experts of Bloomberg had forecasted economic growth by 2.5% in the US economy at the end of 2017, in China - 6.4%, in Japan - 0.9%, and in Germany - 1.6%. It is considered the best year for the world economy after the recession that took place a few years before 2018.

ABŞ-ın İrana qarşı sanksiyaları bərpa etmək niyyəti

US is about to reinstate sanction against Iran

2018-ci ilin mart ayında ABŞ prezidenti Donald Tramp Vaşinqtonun Tehranla 2015-ci ildə əldə olunmuş “nüvə razılaşmasından” çıxacağını və İrana qarşı sanksiyaların, o cümlədən neft embarqosunun yenidən bərpa olunacağı barədə verdiyi bəyanata dünya neft bazarının reaksiyası özünü çox gözlətmədi. Vaşinqtonun müttəﬁqlərinin bir qismi sanksiyaların bərpasını gözləmədən İran neftindən imtina etdilər, Tehranın Fars körfəzindən neftin ixrac olunması üçün Hörmüz boğazını bağlayacağı barədə bəyanatları geosiyasi gərginliyin artmasına və dolayısı ilə neftin qiymətinin yüksəlməsinə səbəb oldu.

In March 2018, the reaction of the world oil market did not take long to US president Donald Trump’s statement on leaving of Washington from “nuclear deal” that signed with Tehran in 2015 and the sanctions against Iran, as well as restoring the oil embargo. Some of Washington’s allies have refused to wait for Iran to reinstate sanctions. Tehran’s statement on closing the strait of Hormuz to export oil from the Persian Gulf has led to the rise of geopolitical tension and consequently, the rise in oil prices. Thus, the price of oil, which was sold at $ 50-55 in the beginning of 2018, began to rise from April to May due to factors mentioned above, and in a few months it reached its peak and declined by $ 65 per barrel, demonstrating a reduction trend in the end of the year. Apparently, the volatility of prices in the world oil market has been largely dependent on non-economic factors

Beləliklə, 2018-ci ilin əvvəlində 50-55 dollar dəhlizində satılan neftin qiyməti yuxarıda göstərilən amillər üzündən aprel-may aylarından başlayaraq yüksəlməyə başladı və bir neçə ay ərzində maksimal həddə çataraq ilin sonuna doğru azalma tendensiyası nümayiş etdirərək bir berrel üçün 65 dollar həddinədək aşağı endi. Göründüyü kimi, dünya neft bazarında qiymətlərin volatilliyi əsas etibrailə qeyri-iqtisadi faktorlarla bağlı olub geosiyasi çəkişmələrin diqtə etdiyi istiqamətdə dəyişib. Belə şəraitdə neftin qiymətinin proqnozlaşdırılması çətin məsələdir və bu səbəbdən də müxtəlif beynəlxalq qurumların proqnozları bir-birindən bəzən ciddi şəkildə fərqlənir. Dünya Bankı 2019cu ildə neftin bir barrelinin qiymətinin 74 dollar olacağını proqnozlaşdırır. Bankın ekspertlərinin ﬁkrincə, 2019-cu ildə ABŞ-da neft hasilatı artacaq, İran və Venesuelada isə azalacaq. Eyni zamanda Dünya Bankı neftə tələbin də stabil qalacağını proqnozlaşdırır. Beynəlxalq Valyuta Fondu cari ildə neftin bir barrelinin 68,76 dollar olacağını proqnozlaşdırır. ABŞ-ın Morgan Stanley və JP Morgan

64 O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9

NEFT BAZARI | OIL MARKET banklarının mütəxəssisləri 2019-cu ildə dünya bazarında neftin qiymətinin müvaﬁq olaraq 77,5 və 73 dollar təşkil edəcəyini bildirirlər. Fransanın Societe Generale bankı 2019-cu ildə neftin qiymətinin 71-73 dollar arasında dəyişəcəyini hesab edir. Onu da qeyd edək ki, 2018-ci il dekabrın 7-də OPEK+ ölkələri Vyanada 2019-cu ildə neft hasilatının sutkada 1,2 mln. barrel azaldılmasına dair razılıq əldə ediblər. Qərar altı ay qüvvədə olacaq. Aprel ayında OPEK+ üzvləri neft hasilatının həcmi ilə bağlı yenidən müzakirələr aparmağı qət ediblər. Adları yuxarıda çəkilən beynəlxalq qurumlar öz proqnozlarını, eləcə də OPEK+ üzvləri öz qərarlarını ötən ilin sonunda veriblər. Lakin 2019-cu ilin yanvarında Venesuelada gerçəkləşmiş dövlət çevrilişi cəhdi və ondan sonra ABŞ-ın həmin ölkəyə qarşı sanksiyaları, eləcə də Latın Amerikası və Qərbi Avropa ölkələrinin əksəriyyətinin prezident səlahiyyətlərini öz üzərinə götürmüş Xuan Quaydonu dəstəkləməsi ilə yaranmış yeni geosiyasi vəziyyət neftin qiymətləri ilə bağlı edilən proqnozların hamısının alt-üst olması təhlükəsini yaradıb. Bazarın ilk reaksiyası qiymətlərin bir qədər aşağı düşməsi olsa da, sonradan yenidən əvvəlki vəziyyətinə qayıtdı. Buna görə də, hələlik Venesuela böhranının qiymətə necə təsir göstərəcəyi sual altındadır. Artıq qeyd olunduğu kimi, son ilyarım ərzində Venesuelada neft hasilatı 2 dəfə aşağı düşüb və bu hadisələr, o cümlədən ölkənin neft şirkətinin hesablarının bloklanması və onlardan istifadə hüququnun Nikolas Maduronun “Amerikanın marionetkası” adlandırdığı Xuan Quaydoya verilməsi neft hasilatının bir qədər də aşağı düşəcəyini ehtimal etməyə əsas verir. Lakin unutmayaq ki, neft hasilatının aşağı düşməsi Venesuelanın dünya neft ehtiyatlarının 17,6%-nə - 300,9 mlrd barrel neftə sahib olması gerçəyini dəyişdirmir. Müqayisə üçün qeyd edək ki, Səudiyyə Ərəbistanında bu rəqəm 266,5 mlrd barrel təşkil edir. İndi çox şey Venesuelada proseslərin necə inkişaf edəcəyindən asılıdır. Əgər Maduronun hakimiyyətdən gediş sözün tam anlamında gerçəkləşərsə onda qısa müddət ərzində Venesuela neft hasilatının həcmini sürətlə artıra bilər ki, bu da dünya bazarında qiymətlərə öz təsirini göstərəcək. Əks təqdirdə, əgər Venesuelada vətəndaş müharibəsi başlayarsa və böhran dərinləşərsə, onda dünya bazarının buna qiymət artımı ilə reaksiya verməsi qaçılmaz olar. Digər tərəfdən dünya bazarında qiymətlərə təsir göstərə biləcək amil ABŞ və İran arasında münasibətlərin hansı dərəcəyədək gərginləşəcəyi ilə bağlıdır. Aprel ayında İrana qarşı sanksiyaları və

and changed in the direction of geopolitical conflicts. In this condition, it is difficult to predict oil price, and therefore, the forecasts of different international organizations sometimes differ from each other significantly. The World Bank predicts that the price of one barrel of oil in 2019 will be $ 74. According to the experts of the bank, oil production in the US will increase in 2019, and in Iran and Venezuela will decline. At the same time, the World Bank predicts that demand for oil will remain stable. The International Monetary Fund predicts that the price will be $ 68.76 per barrel this year. Experts from the Morgan Stanley and JP Morgan banks of US report that the world market price for oil in 2019 will constitute $ 77.5 and $ 73 respectively. French Societe Generale bank presumes that the price of oil in 2019 will range between $ 71-73. Notably, on December 7, 2018 OPEC + countries reached agreement on reducing oil production in Vienna by 1.2 million tons per day in 2019. The decision will remain in effect six months. In April, OPEC members have decided to re-discuss the oil production volumes. The names of the above-mentioned international organizations have given predictions, as well as OPEC + members have made their decisions at the end of last year. However, in January 2019, new geopolitical condition emerged with a new coup d’état attempt in Venezuela followed by US sanctions against that country, as well as the support of Juan Quaydo, who undertook the majority of Latin American and Western European presidential powers, has led to destroy predictions for oil

O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9 65

NEFT BAZARI | OIL MARKET

neft embarqosunu bərpa edəcəyini bəyan edən prezident Donald Tramp söylədiyi qədər sərt tədbirlər görmədi və İrana qarşı sanksiyalar total və irimiqyaslı olmadı. Əgər Tehrana qarşı təzyiq artarsa, onda bu İranın dünya bazarına çıxardığı neftin həcminin azalmasına və qiymətlərin yüksəlməsinə təsir göstərə bilər. Bununla yanaşı aydındır ki, ABŞ qiymətlərin yüksək olmasında maraqlı deyil, baxmayaraq ki, əslində yüksək qiymətlər bu ölkədə mövcud şist yataqlarının geniş işlənməsini əlverişli edir. Qiymətlərin yüksəlməsinə imkan verməmək üçün ötən il ABŞ-da neft hasilatı rekord səviyyəyədək – sutkada 11 mln barrelədək artıb. Bu ABŞ-ın dünya bazarında neftin qiymətlərinə təsir göstərmək üçün siyasi rıçaqlarla yanaşı iqtisadi və xammal rıçaqlarına da malik olduğunu göstərir. Digər tərəfdən ABŞ, Rusiya, Səudiyyə Ərəbistanı, OPEK və digər neft istehsalçıları ilə yanaşı neftin əsas istehlakçıları olan ölkələri – Çin, Yaponiya, Hindistan, Avropa və Cənubi-Şərqi Asiya ölkələrində iqtisadi vəziyyət də dünya bazarında neftin qiymətinə təsir edən mühüm amil kimi çıxış edir. Bundan əlavə, ABŞ-ın, Qərbi Avropanın, iri neft şirkətlərinin biznes maraqlarını da nəzərdən qaçırmaq olmaz. Məhz buna görə, dünya neft bazarında vəziyyəti səciyyətləndirən zaman “ədalətli qiymət”, hamı üçün “sərfəli qiymət” kimi anlayış meydana çıxıb. Neftin hasilatçıları və alıcıları kompromissə əsaslanan optimal qiymətin müəyyənləşdirilməsində marqlıdırlar. OPEK+ formatının fəal iştirakçılarından biri də Azərbaycandır. 2017-ci ildən neft hasilatının

66 O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9

prices. Although the first reaction of the market, led to a slight decrease in prices, then returned to its previous state. Therefore, how the Venezuelan crisis will affect the price is under question. As already mentioned, oil production in Venezuela has dropped twice during the last year, and these events, including the blocking of oil companies’ accounts and giving the right to use them to Juan Quaydo who called “American Marionette” by Nicolas Maduro, prognoses that, oil production will decline slightly. However, we should not forget that the decline in oil production does not change the fact that Venezuela owns 17.6% of world oil reserves - 300.9 billion barrels. For comparison, this figure constitutes 266.5 billion barrels in Saudi Arabia. At present, a lot of things depend on how the processes will develop in Venezuela. If Maduro relinquish the power then it can quickly increase Venezuelan oil production, which will have an impact on the world market prices. Otherwise, if a civil war in Venezuela begins and the crisis deepens then the world market’s reaction to the price increase will be inevitable. On the other hand, the factor that can affect prices in the world market is connected to what extent the tension could be reach relations between United States and Iran. President Donald Trump, who announced plans to reinstate sanctions and oil embargo on Iran in April, did not take harsh measures as he said and sanctions against Iran were not total and extensive. If pressure on Tehran increases, then this may impact on a decline in volume of Iranian oil exports and rise in prices. It is obvious that, the US is not interested in high prices, although, high prices make it widely available for the development of existing shale deposits in the country. Last year, oil production in the United States rose to record levels - up to 11 million barrels per day to prevent price increases. This depicts that the United States has economic and raw materials, along with a political means, to influence oil prices on the world market. On the other hand, besides US, Russia, Saudi Arabia, OPEC and other oil producers, the economic situation in China, Japan, India, Europe and SouthEast Asia which are the essential oil consumers also is one of the key factors affecting oil prices on the world market. In addition, business interests of the US, Western Europe, major oil companies cannot be overlooked. That is why, concepts like

NEFT BAZARI | OIL MARKET

azaldılması istiqamətində səyləri dəstəkləyən Azərbaycan 2019-cu ildə də üzərinə düşən öhdəlikləri yerinə yetirəcək. Ötən ay Davos Forumu çərçivəsində İtar-TASS agentliyinin əməkdaşı ilə söhbət zamanı Azərbaycan Respublikasının prezidenti İlham Əliyev neft bazarında qiymət diapazonunun bir barrel üçün 60-70 dollar olmasını ədalətli hesab etdiyini qeyd edib. Onun ﬁkrincə 60-70 dollar həm ölkələr və şirkətlər, həm də istehlakçılar üçün əlverişli qiymətdir. Ölkə başçısı eyni zamanda bildirib ki, bu balansın saxlanması üçün OPEK+ çərçivəsində neft hasilatının azaldılması haqqında qərarın qüvvəsinin 2019-cu ilin sonunadək uzadılması təklif olunarsa bu məsələyə müsbət yanaşılmasının ağıllı addım olacağını söyləyib. Onu da xatırladaq ki, OPEK+ çərçivəsində əldə olunan razılığa əsasən 2019-cu il yanvarın 1-dən etibarən Azərbaycan neft hasilatını sutkada 20 min barrel azaltmağa dair öhdəlik götürüb. Sonda bir daha qeyd edək ki, dünya bazarında neftin qiymətinin il ərzində necə olacağı barədə proqnoz vermək çətindir. Qiymətin müxtəlif faktorlardan, o cümlədən bəzən gözlənilmədən yaranan böhranlardan asılı olduğunu nəzərə alsaq güman etmək olar ki, bir barrel üçün 60-70 dollar diapazonu il əzrində qorunub saxlanacaq. Beynəlxalq qurumların proqnozları da bu rəqəmlərlə üst-üstə düşür.

“fair price” and an “affordable price” for everyone which characterize the condition emerged. Oil producers and purchasers are interesting in the identification of compromise-based optimal price. One of the active participants of OPEC + format is Azerbaijan. Azerbaijan, which supported efforts to reduce oil production in 2017, will fulfill its commitments in 2019. Last month, during a conversation with the employee of the ITAR-TASS agency within the framework of the Davos Forum, President of Azerbaijan Ilham Aliyev noted that the price range in the oil market is 60-70 dollars per barrel. In his opinion, $ 60-70 is a favorable price for both countries and companies and consumers. At the same time, the head of state said that it will be a wise step if the extension of the decree on reduction of oil production will be proposed within the OPEC+ to maintain this balance by the end of 2019. Recall that, according to the agreement reached within OPEC +1, from January 1, 2019, Azerbaijan undertook to reduce oil production by 20,000 barrels per day. Finally, it should be noted that, it is difficult to predict how will be the price of oil in the world throughout the year. Bearing in mind that, the price depends on the various factors, including the unexpected crises, it is possible to assume that the range of $ 60-70 per barrel will be preserved during the year. The predictions of international organizations also coincide with these figures.

O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9 67

KOMANDA UĞURU | TEAM SUCCESS

“Azneft”in növbəti uğuru Komandamız uğurlu çıxışdan sonra bir neçə liqadan təklif alıb

Another success of “Azneft” After a successful performance, our team received offers from several leagues Yusif Ağayev Yusif Agayev 68 O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9

KOMANDA UĞURU | TEAM SUCCESS

Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetinin (ADNSU) “Azneft ” Şən və Hazırcavablar Klubu (ŞHK) komandası yeni yaranmasına baxmayaraq artıq öz uğurları ilə adından söz etdirməyi bacarıb. 2016-cı ilin yanvarın 1-də universitetin rektoru, professor Mustafa Babanlının təşəbbüsü ilə yaranan komanda qısa müddət ərzində Azərbaycan Regional Liqasının oyunlarında fəal iştirak edərək ardıcıl uğurlar qazana bilib. Belə ki, “Azneft ” Azərbaycan Regional Şən və Hazırcavablar Klubu Liqasının 2016 və 2017-ci ilin ikiqat çempion tituluna layiq görülən və 5 oyun ərzində 7 kubok qazanan komanda kimi adını ŞHK tarixinə qızıl hərﬂərlə yazan yeganə komandadır. Lakin uğurlar bununla da bitmir. Komanda mütəmadi olaraq beynəlxalq yarışlarda iştirak edərək ölkəmizi uğurla təmsil etməyə çalışır. Ötən il “Azneft ” “KiViN-2018” XXIX Beynəlxalq ŞHK festivalında müxtəlif ölkələrdən olan 654 komanda arasında uğurla çıxış etmişdi. 2019-cu il də komandamız üçün uğurlu başladı. “Azneft ” 12-25 yanvar tarixlərində Rusiyanın Soçi şəhərində Şən və Hazırcavablar Klubu komandalarının XXX Beynəlxalq yubiley festivalında (“KiViN-2019”) iştirak edib. Beynəlxalq yarışda Almaniya, Böyük Britaniya, İsrail, Özbəkistan, Qazaxıstan, Estoniya və digər ölkələrdən 500-dən çox komanda təmsil olunub. Festival bir neçə turdan ibarət olub.

Despite its recent emergence, Club of the Funny and Resourceful (KVN) team “Azneft ” of Azerbaijan State Oil and Industry University became very popular due to their success. The team, established on the initiative of the university’s rector, Professor Mustafa Babanli, on January 1, 2016, achieved a number of successes by taking an active part in the Azerbaijani regional league. By the way, ASOIU’s Club of the Funny and Resourceful (KVN) team “Azneft ” is the only team, which has been awarded the title of double champion of Azerbaijan Regional KVN league in 2016 and 2017 and won 7 Cups in 5 games. However, their success does not end up with this. The team regularly participates in international competitions and endeavours to successfully represent our country. Last year, Azneft successfully performed among 654 teams from diﬀerent countries at the XXIX International Festival “KiViN-2018”. 2019 also became a successful year for our team. On January 12-25 Club of the Funny and Resourceful (KVN) team “Azneft ” of Azerbaijan State Oil and Industry University has attended the XXX International jubilee festival of Funny and Resourceful teams (“KiViN-2019”) in Sochi, Russia. More than 500 teams from Germany, Great Britain, Israel, Uzbekistan, Ka-

O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9 69

KOMANDA UĞURU | TEAM SUCCESS

İlk turun nəticələrinə görə komandalar müxtəlif statuslar alıblar. Bu “reytinq” onlara regionlararası və regional liqalarda iştirak hüququ verir. Yüksək “reytinq” sayəsində komandalar mərkəzi liqalarda çıxış edə bilərlər. “Azneft ” ŞHK komandasının bədii rəhbəri, rejissor və ssenarist Böyükağa Əliyev “KiViN-2019” festivalında uğurla çıxış etdiklərini bildirib. Onun sözlərinə görə, təmsilçimiz bu yarışda hər zaman ən arzuolunan komandalardan hesab olunub. “Ümumiyyətlə “KiViN” hər bir ŞHK komandasının iştirak etməyi arzuladığı bir festivaldır. Hər ilin yanvar ayında keçirilən bu yarış yüzlərlə komandanın il ərzində əldə etdiyi nailiyyətləri nümayiş etdirmək imkanı yaradan böyük platformadır. Festivalın öz reqlamenti var. Əgər komanda il ərzində heç bir liqada iştirak etməyibsə, ona çıxış üçün 3 dəqiqə vaxt verilir. Regional Liqada təmsil olunanlara 3,5 dəqiqə, Mərkəzi Liqada iştirak edib, hətta müəyyən nailiyyətlər qazanan komandalara isə 4,5 dəqiqə vaxt verilir. Bu festivalın ŞHK komandaları üçün əhəmiyyəti izləyicilər arasında bütün böyük liqaların təmsilçiləri, redaktorlar, tanınmış ŞHK ustalarının olmasıdır. Ötən il Mərkəzi Cənub-Qərb Liqasının yarımfinalçısı və “Ən koloritli komanda”sı olduğumuz üçün biz 4,5 dəqiqə çıxış etdik. Ümumilikdə bu il Şən və Hazırcavablar Klubu komandalarının XXX Beynəlxalq yubiley festivalında (“KiViN-2019”) Azərbaycanı 4 komanda təmsil edib. Onların 3-ü Azərbaycan Regional Liqasını təmsil edirdi. O komandalardan 2-si münsiflər tərəfindən 5 ulduzlu sistemlə 2 ulduz, bizim komanda isə 3 ulduzla qiymətləndirildi. Bu kifayət qədər yüksək nəticə sayılır” – deyə Böyükağa Əliyev bildirib. “Azneft ”in uğurlu çıxışından sonra bir neçə nüfuzlu liqadan təkliflər aldığıını deyən Böyükağa

70 O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9

zakhstan, Estonia and other countries take part in the festival. The festival had been consisted of several tours. According to the results of the first round, teams had received different statuses. “Rating” gives them the right to participate in interregional and regional leagues. Thanks to the “high rating” teams can attend central leagues. The art director, director and screenwriter of KVN team “Azneft ”, Boyukaga Aliyev, said they had successfully performed at the KiViN 2019 festival. According to him, our representative has always been considered as one of the most desirable in this competition. “Generally, “KiViN” is a festival where every KVN team wishes to participate. Over the years , each January, this competition becomes a great platform for hundreds of teams to demonstrate their achievements. The festival has its own terms. If the team has not participated in any league during the year, only 3 minutes are allocated for its performance. The regional league participants are given 3.5 minutes. The participants of the Central League who even have reached certain achievements are allocated 4.5 minutes. The significance of this festival for the KVN teams consists in the fact that among the spectators there are also representatives of all the major leagues, editors and famous masters of KVN. Since we were semifinalists of the Central SouthWest League and the “Most colorful team” last year, our performance took 4.5 minutes. Overall, Azerbaijan was represented by four teams at the XXX International Jubilee Festival (“KiVi-2019”) this year. 3 of them represent the Azerbaijan League. Two of those teams were rated 2 stars by the jury out of 5 and our team was rated 3 stars. This is a fairly high result, “ - said Boyukaga Aliyev. Noting that after the successful performance, Azneft received several offers from prominent leagues, Boyukaga Aliyev said that our main goal is to represent our country and our univer-

KOMANDA UĞURU | TEAM SUCCESS

Əliyev əsas hədəfin ölkəmizi və universitetimizi ən yaxşı liqalarda təmsil etmək olduğunu deyib: “Biz festivaldan sonra 3 liqadan təklif aldıq. Biri bizim oynadığımız Mərkəzi Cənub-Qərb Liqası, biri “Lampa” adı ilə məşhur olan Mərkəzi Moskva Liqası, digəri isə Arktika Regional Liqasıdır. Hazırda Mərkəzi Moskva Liqası ilə danışıqlar aparırıq. Bu liqada ən güclülər iştirak edir. Burada yarımfinala çıxmaq ən güclülərdən biri olmaq deməkdir. Bizim əsas hədəfimiz Mərkəzi Moskva Liqasında bacardığımız qədər irəli gedib ölkəmizi uğurla təmsil etməkdir.

sity in the best leagues: “We received oﬀers from 3 league after the festival.

“Azneft ” komandası olaraq ADNSU-nun rektoru, professor Mustafa Babanlıya minnətdarlığımızı bildirmək istərdik. Mustafa müəllim hər yarışdan sonra bizimlə görüş təşkil edir, problemlərimizlə maraqlanır, lazım olan hər cür dəstəyi göstərir. Biz də komanda olaraq bu diqqətə layiq olmaq üçün var gücümüzlə çalışırıq” – deyə B.Əliyev qeyd edib.

We would like to express our gratitude to the rector of ASOİU, Professor Mustafa Babanli as “Azneft ” team. Rector organizes meetings with us after each competition. He shows a great concernment in our problems and gives all the necessary support. We strive to be worthy of this attention as a team, “ said Aliyev.

One of them is the Central South-West League, one is the Central Moscow League also known as “the Lamp” and the other is the Arctic Regional League. We currently negotiate with the Central Moscow League. The strongest participants attend this league. Reaching the semiﬁnals means being one of the most powerful. Our main goal is to move forward as much as we can at the Central Moscow League and successfully represent our country.

O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9 71

TƏLƏBƏ YAZIR | STUDENT WRITES

“DIGITAL IN 2018” - AZƏRBAYCAN

Könül Abdullayeva “Azərbayan dili” kafedrasının müəllimi

Bugün yayımlanan We Are Social və Hootsuite şirkətlərinin illik “Digital in 2018ʺ hesabatında bütün dünya və ayrıca ölkələr üzrə rəqəmsal sahəyə aid çox maraqlı statistik məlumatlar yer alıb. İlin əvvəlindən Azərbaycan əhalisinin sayı 69 645 nəfər artaraq 2018-ci il noyabr ayının 1-nə 9 967 730 nəfərə çatıb. Əhalinin bir kvadrat kilometrə düşən sayı 115 nəfər olub. Əhalinin 52,9 %-ni şəhər, 47,1%-ni kənd sakinləri, 49,9%-ni kişilər, 50,1%-ni isə qadınlar təşkil edir. Ortalama yaş 31,7dir. Əhalinin 55%-i şəhərlərdə yaşayır. Azərbaycanda əhalinin 7.90 mln nəfəri internetdən istifadə edir. Bunlardan 2,70 milyonu aktiv sosial media istifadəçisidir, onların da 1,80 mln nəfəri sosial mediayaya mobil telefonlardan daxil olur. Bir il ərzində internet istifadəçiləri cəmi 3% artsa da, sosial media istifadəçiləri 29% artmışdır. Bu artım əsasən Instagram hesabına baş verib. Əhalinin 80%-i internetə qoşulub. İnternetə mobil telefondan qoşulanlar əksəriyyət təşkil edir – 5.27 mln nəfər.Cihaz olaraq intenetə qoşulanların 59%-i mobil cihazdan daxil olur. Bu rəqəmdə 15% artım baş verib. Kompüterlərdən internetə daxil olanlar isə 15% azalıb.

THE “DIGITAL IN 2018” - AZERBAIJAN

Konul Abdullayeva Teacher of the Azerbaijani language department

The “Digital in 2018” annual report of We Are Social and Hootsuite, released today, contains a lot of interesting statistical information about the digital industry across the globe and diﬀerent countries. Since the beginning of the year, the population of Azerbaijan has increased by 69,645 and reached 9,967,730 as of November 1, 2018. The population was 115 people per square kilometer. 52.9% of the population constitutes urban, 47.1% is rural residents, 49.9% is male and 50.1% females. The average age is 31.7. 7.90 million people use the Internet in Azerbaijan 2.70 million of them are active social media users, of which 1.80 million enter to social media through mobile phones. Internet users grew by only 3% in a year, while social media users increased by 29%. This increase was basically due to the Instagram. 80% of the population is connected to the Internet. The majority of people connecting to the Internet from the mobile phone are 5.27 million. 59% of the population enter to the internet from the mobile device. This ﬁgure has increased by 15%. Internet access from computers decreased by 15%.

Alexa saytının təqdim etdiyi 2 göstəriciyə görə sıralama: saytda keçirilən vaxt və bir sayt ziyarətinə baxılan səhifə sayı. Hər iki göstəriciyə görə turbo.az saytı liderdir.

According to the 2 indicators presented by Alexa site, the ranking is as follows: the time spent on the site and the number of pages viewed on a site.

Keçən il ərzində Google-da ən çox axtarılan sözlər. YouTube sözünü hələ də düzgün yazmağı öyrənməmişik. Əhalinin 27%-i sosial mediadan aktiv istifadə edir. Onların da 67%-i sosial şəbəkələrə mobil telefondan daxil olur. Son bir ildə Facebook istifadəçi sayı 29% artıb. Facebookda qeydiyyatdan keçən hər 3 nəfərdən 2-si kişidir.

The most searched words on Google in the past year. We have not yet learned how to write YouTube correctly. 27% of the population is actively using social media. 67% of them enter the social networks from mobile phones. The number of Facebook users has increased by 29% in the last year. 2 out of every 3 people registered on Facebook are males.

Digital in 2018 hesabatının ən maraqlı statistikası:

The most interesting statistics of Digital in 2018 report:

1. Səhifə bəyənmələri ortalama olaraq cəmi 0,16% artıb (artıq millətimiz heç kimi bəyənmir).

1. Page likes have grown by only 0.16% on average (now our nation does not like it anymore)

2. Postların istifadəçilərə göstərilməsi (səhifə bəyənmələrinə nisbətən) 14,3% artıb.

2. Displaying the posts to users (compared to page likes) increased by 14.3%

3. Postların istifadəçilərə canlı göstərilməsi (səhifə bəyənmələrə nisbətən) 7,5% artıb.

3. Displaying the posts lively to users (compared to page likes) increased by 7.5%

4. Səhifələrin cəmi 22,9%-i öz postlarını reklam edir.

4. A total of 22.9% of the pages advertise their posts

5. Ümumi göstərilən postların cəmi 31,7%-i ödənişli reklam hesabına göstərilib.

5. A total of 31.7% of the displayed posts has been shown on paid advertising.

72 O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9

TƏLƏBƏ YAZIR | STUDENT WRITES

Əvvəlkindən daha maraqlı statistika:

More interesting statistics than before:

1. Ortalama Facebook postun engagement göstəricisi 4,36% təşkil edir (bençmark olaraq bu göstəricidən istifadə etmək mümkündür).

1. The average Facebook post’s engagement indicator is 4.36% (it is possible to use this indicator as a benchmark)

2. Video postlar üçün engagement göstəricisi 5,01% təşkil edir (yəni Facebookda o qədər də çox videolara baxmırıq). 3. Link olan postların engagement göstəricisi 5,38% təşkil edir.

2. The engagement indicator for video posts is 5.01% (that is, we do not see too many videos on Facebook) 3. The engagement indicator of posts which has links constitutes 5,38%

4. Ən çox engagement: 6,49% status yenilənməsi postlarına gəlir.

4. Most engagement: 6.49% comes to status updates posts

“Digital in 2018” hesabatına görə Instagram-da vəziyyət belədir:

According to the “Digital in 2018 report”, the situation in Instagram is as follows:

1.2 mln aktiv istifadəçisi var – yəni əhalinin 20%-i.

1. There are 2 million active users - 20% of the population.

2. Instagram-da gender barədə vəziyyət Facebookdan azca fərqlənir – 35% qadın proﬁli kimi qeydiyyatdan keçib. 11,28 mln sim nömrə aktiv olaraq şəbəkərə qoşulub. Onlardan da ancaq 18% aylıq abunə olan nömrələrdir. 3G və 4G olan mobil cihazlar 43% təşkil edir.

2. The situation regarding with gender in Instagram diﬀers slightly from Facebook: 35% are registered as women’s proﬁles. 11,28 million sim numbers have been connected to the network. Of these, only 18% are monthly subscribed numbers. Mobile phones with 3G and 4G constitute 43%.

Mobil qoşulma indeksinə görə Azərbaycanın göstəricisi 60,38% təşkil edir. Mobil şəbəkə, aidiyatı xidmət və kontent olaraq zəif olsaq da xidmətlərin və cihazların müvaﬁq olması baxımından vəziyyət nisbətən yaxşıdır.

According to the mobile connection index, Azerbaijan’s indicator is 60.38%. Although we are weak in mobile network, related services and content, the situation is relatively good in terms of service and equipment.

Maliyyə göstəriciləri də kifayət qədər maraqlıdır:

Financial indicators are also quite interesting:

1. Əhalinin 29%-nin bank hesabı var.

1. 29% of population has bank account

2. Əhalinin ancaq 9%-i bank kartına sahibdir.

2. Only 9% of people has bank card

3. Azərbaycanlıların cəmi 4%-i onlayn alış-veriş edir.

3. In total 4% of Azerbaijani people do online shopping

4. Qadınların ancaq 6%-da, kişilərin 11%-da bank kartı var.

4. Only 6% of female and 11% of males has bank card

5. Qadınların 3%-i, kişilərin 6%-i onlayn alış-veriş edir.

5. 3% of females and 6% of males do online shopping

O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9 73

TƏLƏBƏ YAZIR | STUDENT WRITES

İSTEDADLI TƏLƏBƏLƏRİMİZ OUR TALANTED STUDENTS ADNSU tələbələri ixtisasca texniki elmlər üzrə mütəxəssis olmaq üçün təhsil alsalar da, şeirə, ədəbiyyata və yaradıcılığa böyük həvəs göstərirlər. Belə istedadlı tələbələrlə tanışlığın davamı olaraq, universitetimizin “Azərbaycan dili” kafedrasının nəzdində fəaliyyət göstərən “Milli Mütaliə” dərnəyinin üzvləri Zəhra Qaraşixova və Ceyhun Mirzəyevin qələmə aldığı şeirləri diqqətinizə çatdırırıq. Qaraşixova Zəhra Adil qızı – İnformasiya Texnologiyaları və İdarəetmə fakültəsinin “Biotibbi texnologiya mühəndisliyi” ixtisası (tədrisi ingilis dilində) üzrə 2-ci kurs tələbəsi. Boş vaxtlarında musiqi dinləməyi və ifa etməyi, şəkil çəkməyi xoşlayır, həm də çox gözəl şeirlər yazır. Although ASOIU’s students study to become specialist in technical sciences, they are very passionate about poetry, literature, and creativity. As a continuation of acquaintance with such talented students, we bring to your attention the poems written by Karashikhova Zahra and Mirzoyev Jeyhun, members of the “National Reading” association functioning under the department of “Azerbaijani language”. Karashikhova Zahra Adil - 2nd year student of faculty of ITM on Biomedical Engineering specialty (teaching in English). She likes listening to music and singing, drawing picture at leisure times, as well as writing beautiful poems.

ƏLVİDA “Əlvida” çox asan yazıya almaq, Bu sözü demək də asan olsaydı. Gərəksə, milyonlar verərdim ona Səni qismətimə yazan olsaydı... “Əlvida” yazıram, amma çətindi Səni ürəyimdən qoparıb atmaq. Sevgisiz bu qəlbim sanki yetimdi İstəmir ilk eşqin özgəyə satmaq. “Əlvida” yazıram bu dəftərçəyə Sənə ünvanlanır yazdığım sözlər! Çünki soyuq baxır əvvəl sevgiyə Gözümə zillənən o qaynar gözlər... Çünki dilə gəlmir içindəkilər, Demək cəsarətin bura qədərmiş... Nifrəti sevgidən öndə saxlayıb, Uzaqdan seyr etmək sənə yetərmiş. Nə bilim, bəlkə də belə sevirsən Qəlbinin oduyla yandırdığını. Bəlkə hamı bilir, bir sən bilmirsən, Səni özgələrə qısqandığımı. “Əlvida” yazıram, demə ki niyə Yazdığın sözləri silə bilmirsən? Mən artıq silgisiz şeir yazıram, Sən hələ nifrətsiz sevə bilmirsən!

BİR PAYIZ AXŞAMI

MEYMUNUN DİLİNDƏN DANIŞIRAM MƏN..

Bir payız axşamı qarşıma çıxdın, İtirdim qəlbimin yerini o an. O qaynar gözlərdən bir də soruşdum: -Niyə məsum-məsum mənə baxırsan?

Müqəddəs torpaqdan yarandı insan, Yaxşılıq da etdi, pislik də etdi. Pislik çox vuruşdu, fəqət onunla O biri dünyaya yaxşılıq getdi.

İndi durduğumuz bu küçə, bu yol Yenə yada salır ötən günləri. Payızda xəzəlin yarpaqlarıtək Əzilir qəlbimin kövrək telləri...

Qabilin Habili öldürdüyü gün Müharibələrin təməli oldu. Qanından olanın qanını tökmək İnsanın ən qorxunc əməli oldu..

Məni məcbur etmə hər şeyi deyim, Azdırma söz ilə dolu ürəyi! Baxışın yandırır, içimi yeyir, Əsdirir qəlbimdə çılğın küləyi.

Anası dünyanı yox etmək üçün Atom bombasını kəşf etdi insan. Havaya buraxıb zəhərli qazı, Nə qədər canlını məhv etdi insan..

İncitmə yaramı, təzələmə sən. Onsuz da qoparıb onu həsrətin... Ey ürək oğrusu, çəkil yolumdan! Sözümü deməmiş, qoy çıxım gedim.

Bu qədər izahat zənnimcə bəsdir, Pislikdən ibarət işi insanın. Mənə oxşatmayın! Yetər! Əbəsdir! Əcdadı deyiləm vəhşi insanın!..

Ülvi məhəbbətim, “peşmanam” demə. Boş yerə yalvarma, burax qolumu! Qəlbimi bir daha peşman eləmə, Nə olar, bir daha kəsmə yolumu...

Sözümə gülməyin, yamanlıq edən İnsan əməlindən danışıram mən. Darvinin kəşﬁnə dinə bilməyən Meymunun dilindən danışıram mən!!..

74 O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9

TƏLƏBƏ YAZIR | STUDENT WRITES “TUTMUŞDUM DÜNYANI OVUCLARIMDA” Görüşdük yenə də qələm, vərəq, mən Görüşdük yenə də bəhanə sənsən Yaz deyir əllərim, dur deyir ağlım Ürəyim nə çəkir sinəmdə bilsən.

Mirzəyev Ceyhun Raﬁq oğlu Mirzayev Jeyhun Raﬁg oglu

Qapısı açıqdır Şairin hər an İstəsən yaxınlaş keç ürəyinə Bir dünya boyunda ürək sahibi, Əllərin bənzəmir heç ürəyinə

Qaz-neft mədən fakültəsinin “Fövqəladə hallar və həyat fəaliyyətinin təhlükəsizliyi mühəndisliyi” ixtisası üzrə 1-ci kurs tələbəsi. Çox gözəl şeirlərin müəlliﬁdir. Boş vaxtlarında ﬁlm seyr etməyi və kitab oxumağı sevir.

Tutmuşdum dünyanı ovuclarımda Tökülür yenə də söz əllərindən Dünyanı tutarsan ovucunda sən də Tutmağı bacarsan öz əllərindən Bu necə dərd olub, bu necə yara? İnsanmı dayanar, dağ mı dayanar? Gəlirsən özünü unudur ürək Düşün ki gedərsən sağ mı dayanar?

1st year student of the faculty of Oil Gas production on specialty of emergency situations and life activity safety. He is the author of many beautiful poems. He likes to watch movies and read books in his spare time.

Ölürkən vəslinə yetişmədikcə Quru can görünür bəlkə sağ sənə Yanımda olursan yetişmir əlim Nə yaxın oluram, nə uzaq sənə

“XƏBƏRİN VARMI?”

“ŞAİR OLMAQ ASAN DEYİL”

“KÖNLÜMƏ GƏLMƏ BU ARA”

Dönüşün yaranı sarımaz daha Viranə torpaqdan gülzar olarmı? Üzün də yadımnan çıxır elə bil Səni unuduram xəbərin varmı?

Bir şeir yazmaq gəlir içindən Könüldən gəlməsə yazan deyil ki Bu boyda dünyanın dənizin, dağın Yazıya sığdırmaq asan deyil ki.

Xəzandır könlümə gəlmə bu ara Küləklər, yağışlar olan vaxtıdır Səmanın buludu, yerin çayının Mənimdə gözümün dolan vaxtıdır

Susursan ümmantək dilin soyuyur Ayların il olur, ilin soyuyur Xatirən yadlaşır, əlin soyuyur Səni unuduram xəbərin varmı?

Doğuşdan bir libas geydirir Tanrı Ölənə qədər də əynində gəzir Həm ana laylası, həm körpə səsi Həm vətən həsrəti çiynində gəzir

Xəzandır könlümə gəlmə bu ara İstəməm üşütsün küləklər səni Nə vaxtdır qəlbimdən çıxıb getmisən Saxlayır de hansı ürəklər səni?

Fələyin işini yoza bilmirəm Sevgimmi bənzədi aza? Bilmirəm Daha istəsəm də yaza bilmirəm Səni unuduram xəbərin varmı?

Sevsə də gündüzü, günəşi şair Sirdaşa çevrilir qaranlıq gecə Bu boyda cahanın sevincin, qəmin Bir qələm ucunda yaşadır necə?

Getmisən bu payız haraya söylə Görünür boş yerin tən ürəyimdə Nə qədər uzağa getsən də bil ki Ürəyin səndədir, sən ürəyimdə.

Çətin ki bu sevda qayıdıb gələ Ayrıldı gözümdən dönüşdü selə Özümü unutsam yanmaram belə Səni unuduram xəbərin varmı?

Bir parça kağıza sığa bilirmiş Bu qədər sinəyə döyməsin dünya Bir şair özünü öymürsə gər Gərək ki özünü öyməsin dünya

Xəzandır könlümə gəlmə bu ara Azalıb çoxlarım, çox azım qalıb Yoxluğun payızdır hər dəmdə onsuz Hələ gör nə qədər payızım qalıb

Keçmişin bağrında izin qalsa da Ürək istəməsə, gözüm dolsa da Mənimçün nə qədər çətin olsa da Səni unuduram xəbərin varmı?

Bir şeir yazmaq gəlir içindən Onu bu arzuya yetirin bu gün Bir qələm, bir kağız mümkünsə bir də Bir ovuc xatirə gətirin bu gün.

Xəzandır könlümə gəlmə bu ara Gəlibdə yenidən ağlımı çəlmə Yoxluğun xəzandır hər dəmdə onsuz Bir daha bu qərib könlümə gəlmə.

O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9 75

DÜNYADA | IN THE WORLD Çin ABŞ-ın dövlət borclarına qoyulan investisiyaları azaltmayacaq China will not reduce investments in US government debts

Baş katib: “OPEC neft qiymətlərinin 2019-cu ildə aşağı düşməsinə imkan verməyəcək” “OPEC will not allow oil prices to fall in 2019” Secretary General “Yenicə ən uzun və ən ağır tənəzzüldən çıxmışıq. Ən azı bazarın və ya sənayenin bu böhran quyusuna yenidən düşməsinə imkan verməyəcəyik. Buna görə də 2019-cu ilin hamımız - OPEC və OPEC+ ölkələri, eyni zamanda istehlakçı ölkələr üçün balanslaşdırılmış bazar olaraq qalmasında maraqlıyıq”. Bunu OPEC-in baş katibi Məhəmməd Barkindo deyib. Onun sözlərinə görə, ehtimal az olsa da, təşkilata üzvlüyə qoşulmaq istəyən ölkələrin olacağı da istisna deyil. M.Barkindo son bir neçə il ərzində Qabonun yenidən OPEC-ə daxil olduğunu, Ekvatorial Qvineya və Konqonun da təşkilata qoşulduğunu xatırladıb. “We have just come out from the longest and most severe crisis”. At least we will not allow the market or industry to fall into this crisis well. Therefore, we are all interested in to remain 2019 as a balanced market for OPEC and OPEC + as well as consumer countries”- said OPEC Secretary General Mohammad Barkindo. According to him, though there is less probability, it is no exception that there will be countries that want to join the organization. Ms. Barcindo recalled that Gabon has been re-entering the OPEC for the last few years, the Equatorial Guinea and the Congo joined the organization.

“Çin ABŞ-ın borc öhdəlikləri bazarına qoyulan investisiyaların həcmini əhəmiyyətli dərəcədə azaltmağı planlaşdırmır”. Bu barədə ölkənin Dövlət Qiymətli Kağızlara Nəzarət Komitəsinin sədr müavini Fan Sinhay Davosda keçirilən Dünya İqtisadi Forumunda bildirib. Onun sözlərinə görə, Çin xaricə sərmayə qoymalıdır, ABŞ dövlət istiqrazları bazarı isə bunun üçün ideal yerdir. Qeyd edək ki, rəsmi məlumatlara görə, Çin 1,1 trilyon dollardan çox dəyərə malik ABŞ xəzinə istiqrazlarına sahibdir və ABŞ-ın ən böyük xarici kreditorudur.

“China does not intend to signiﬁcantly reduce the volume of investments in the US debt market”. Deputy Chairman of the State Committee for Securities Fan Sinhay stated this at the World Economic Forum in Davos. According to him, China should invest in abroad, and the US government loans market is an ideal place for that. Notably, according to oﬃcial data, China owns US treasury loans worth more than $ 1,1 trillion and is the largest foreign creditor of US.

Donald Tramp prezidentlik dövründə xeyli pul itirib Trump claims he loses ‘massive amounts of money’ being president ABŞ Prezidenti Donald Tramp dövlət başçısı postunda çox qazanmağın mümkün olmadığını bildirib. Bu barədə “The New York Times” qəzetinə müsahibəsində vurğulayıb. Prezident bu vəzifəni icra etdiyi dövrdə yalnız pul itirdiyini söyləyib: “Bu işi görərkən xeyli pul itirmişəm. Bu, pul ilə bağlı iş deyil”. O həmçinin prezidentliyi dövründə olan maliyyə itkilərini “inanılmaz rəqəmlər” kimi ifadə edib, ancaq nə qədər itirdiyini və itkilərin hansı səbəbdən olduğunu dəqiqləşdirməyib.

76 O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9

US President Donald Trump said that it is impossible to earn a lot in his post. The New York Times that the President said during his presidency he only lost money. “I lost massive amounts of money doing this job”. This work is not about money”. He also said that his ﬁnancial losses for the presidential term are “incredible ﬁgures”, but did not specify exactly how much he lost and why these losses occurred.

DÜNYADA | IN THE WORLD

Dünyanın ən təhlükəsiz ölkələri açıqlanıb World’s safest countries named “Global Finance” jurnalı 2019-cu il üçün dünyanın ən təhlükəsiz ölkələrinin reytinqini təqdim edib. Reytinqin tərtibatı zamanı hərbi münaqişənin mümkünlüyü, cinayətkarlıq səviyyəsi və vətəndaşların şəxsi təhlükəsizliyi, iqtisadi inkişaf səviyyəsi və təbii fəlakət ehtimalı nəzərə alınıb. “Top-20”yə inkişaf etmiş iqtisadiyyatı və yaxşı səhiyyə sistemi olan Avropa ölkələri daxil olub. Reytinqdə birinci yerdə İslandiya qərarlaşıb. İsveçrə ikinci, Finlandiya isə üçüncü olub. Avropalı ölkələriylə yanaşı, ən təhlükəsiz 20 ölkə arasında Qətər, Sinqapur, Yeni Zelandiya və Kanada da yer alıblar. İqtisadiyyatın yüksək inkişaf səviyyəsinə baxmayaraq, Yaponiya və ABŞ yalnız müvafiq olaraq, 43-cü və 65-ci yerdə qərarlaşıblar. Bu, Yaponiyada təbii fəlakət riskinin yüksək olması, ABŞ-da isə zorakılıqla törədilən cinayətlərin sayının çox olması səbəbindən şəxsi təhlükəsizlik səviyyəsinin az olması ilə bağlıdır. Azərbaycan reytinqdə 71ci yeri tutub. Dünyanın ən təhlükəli ölkələri isə Qvatemala, Yəmən və Filipin adaları hesab edilib. 2019 Global Finance has revealed the ranking of the safest countries in the world. The safety score for countries equally weighs each of the three factors: war and peace, personal security, and natural disaster risk. Iceland ranked first. The countries at the top offer little surprise; they are mostly European countries with developed economies and healthcare systems. In fact, 16 of the top 20 safest countries are located in Europe while only Qatar, Singapore, New Zealand, and Canada rank among top 20 without being in Europe. The U.S. ranks almost exactly in the middle at the 65th. The U.S. is not alone among economically developed countries with middling scores - Japan ranks 43rd, largely due to its high risk from natural disaster. Azerbaijan ranked 71st. The most dangerous countries in the world are Guatemala, Yemen and the Philippines.

IMF MDB ölkələri üçün iqtisadi artım proqnozunu azaldıb The IMF reduces the prognosis of economic growth for the CIS countries Beynəlxalq Valyuta Fondu (İMF) MDB ölkələrində iqtisadi artımın bu il orta hesabla 2,2%, gələn il isə 2,3% olacağını proqnozlaşdırır. Bu barədə qurumun hazırladığı “World Economic Outlook” (WEO) hesabatında bildirilir. Bu rəqəmlər ötən ilin oktyabr ayında açıqlanmış eyniadlı hesabatda göstərilən rəqəmlərə nisbətən 0,2 faiz bəndi və 0,1 faiz bəndi azdır. Qeyd edək ki, Fondun MDB ölkələri üzrə 2018-ci illə bağlı proqnozu 2,4% təşkil edir. IMF Rusiya istisna olmaqla digər MDB ölkələri üçün iqtisadi artın proqnozlarını da açıqlayıb. Qurum hesab edir ki, 2019-2020-ci illərdə Rusiya istisna olmaqla digər MDB ölkələrində iqtisadi artım orta hesabla 3,7% olacaq. 2019cu il üçün proqnoz ötən ilin oktyabr ayında açıqlanmış eyniadlı hesabatda göstərilən rəqəmlərə nisbətən 0,1 faiz bəndi çox olsa da, 2020-ci il üçün proqnoz dəyişməyib. Fondun Rusiya istisna olmaqla digər MDB ölkələri üzrə 2018-ci illə bağlı proqnozu isə 3,9% təşkil edir. The International Monetary Fund (IMF) predicts that economic growth in the CIS countries will be 2.2% this year and 2.3% next year. This is reported in the World Economic Outlook (WEO) report. These ﬁgures is 0.2 and 0.1 percentage points lower compared with the numbers indicated in October report . Notably, the Fund’s predict for the CIS countries in 2018 constitutes 2.4%. The IMF has also made prognosis on economic growth for other CIS countries, except for Russia. The organization considers that in 2019-2020, except for Russia, economic growth in other CIS countries will be about 3.7%. The prognosis for 2019 has been 0.1% more than the ﬁgures in the same report published in October last year, but the prognosis for 2020 has not changed. The Fund’s prognosis for the CIS countries in 2018, except for Russia, is 3.9%.

Ötən il Rusiyadan 67,5 mlrd. dollar kapital çıxarılıb 67.5 billion dollars of capital were withdrawn last year 2018-ci ildə Rusiyanın tədiyyə balansında cari əməliyyatları üzrə qalıq rekord məbləğdə - 114,9 mlrd. ABŞ dolları olub. Kəskin artımda həlledici rolu xarici ticarət üzrə müsbət saldonun 2017-ci illə müqayisədə 1,7 dəfə artaraq 194,4 mlrd. dollara çatması oynayıb. Ötən il Rusiyada özəl sektorun qeyri-rezidentlərlə apardığı maliyyə əməliyyatları üzrə müsbət saldo 67,5 mlrd. dollar təşkil edib ki, bu da əvvəlki illə müqayisədə 2,5 dəfədən çox artım deməkdir.

In 2018, the remnant record on the current transactions in Russia’s compiling balance of payments amounted to 114.9 billion US dollars. The decisive role played the drastic increase of positive surplus on foreign trade by 1.7 times compared to 2017 and amounted to 194.4 billion dollars. Last year, the positive surplus of private sector transactions with non-residents in Russia amounted to $ 67.5 billion. This is 2.5 times more growth compared in the previous year. O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9 77

DÜNYADA | IN THE WORLD ABŞ-da “WiFi”sız adada həyata görə on minlərlə dollar vəd edilir US pledges tens of thousands of dollars for life on island without “WIFI” Amerikanın işə götürənləri adada işləməyə görə 130 min dollar ödəməyə hazırdırlar. Bu barədə “Travel And Leisure” bildirib. Qeyd edilir ki, vakansiya cütlüklərə mayaklara və mehmanxanalara baxış işləri təklif edir. Güman olunur ki, ailələr mühasibatlığa, təmizliyə və yemək hazırlığına cavabdeh olacaqlar. Lakin bircə şərt var – adada “WiFi”ya giriş və televizor yoxdur.

American employers are ready to pay $ 130,000 for working on the island, reported “Travel And Leisure”. It is noted that the vacancy oﬀers jobs to couples to review for lighthouses and hotels. It is assumed that families will be responsible for accounting, cleaning and cooking. However, there is only one condition - there is no access to WiFi and TV on the island.

Parisdə təmir işləri zamanı XVII əsrə aid rəsm əsəri tapılıb A 17th-century oil painting was discovered during a building renovation in Paris. Parisdə “Oscar de la Renta” mağazasının əsaslı təmiri zamanı XVII əsrə aid rəsm əsəri tapılıb. Bu barədə “The New York Times” xəbər verib. Xəbərdə bildirilir ki, işçilər divarlardan birinin arxasında yağlı boya ilə çəkilmiş incəsənət əsərini aşkar ediblər. Onun ölçüsü 3-6 metr təşkil edir. İncəsənət tarixçisi Stefan Pint müəyyənləşdirib ki, rəsmi 1644cü ildə doğulmuş rəssam Arno de Vues çəkib. Tapıntı ilə əlaqədar təmir işlərini payızın sonuna qədər təxirə salmaq lazım gəlib. Rəsmi maya qədər bərpa etmək planlaşdırılır. Daha əvvəl Hollandiyada da Vinsent Van Qoqun naməlum rəsm əsəri tapılıb. A 17th-century oil painting was discovered during a renovation of the “Oscar de la Renta” store in Paris, reported “The New York Times”. It was noted that the employees discovered oil painting art work with the size of 3-6 meters behind one of the walls. Art historian Stefan Pint determined that, the masterpiece was drawn by Arnould de Vuez who was born in 1644. The renovation works had to be postponed until the end of the fall in connection with the discovery. It is planned to restore the paining until May. An unknown painting by Vincent van Gogh has been discovered in Holland before.

Çinə məxsus zond Ayın əks tərəfindən ilk şəkil göndərib China sends first images after landing on far side of the Moon Çinin GGTN telekanalı “Çane4” zondu vasitəsilə Ayın əks tərəfindən çəkilmiş ilk şəkli nümayiş etdirib. “Ayın əks tərəfini araşdıracaq kosmik aparatın 26 günlük uçuşdan sonra təyinat nöqtəsinə enişi ilə bəşəriyyət Ayın araşdırılması tarixində yeni səhifə açdı”, - “China Daily” qəzeti yazıb. Qeyd olunur ki, zond Ayın əks tərəfinin cənub yarımkürəsində olan böyük və qədim Karman kraterinə eniş edib.

China’s GGTN channel has performed its ﬁrst images of the far side of the Moon through the Chane-4 probe. “Humankind’s lunar exploration history saw the opening of a new chapter on Thursday morning as the world’s ﬁrst explorer of the moon’s far side landed at its destination after a 26-day space journey,” China Daily reports. It is noted that the lunar probe has landed on the large and ancient Karman crater in the southern hemisphere of the opposite side of the Moon.

78 O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9

DÜNYADA | IN THE WORLD

Honkonqda 4,6 mlrd. dollarlıq və 4,5 km-lik yeraltı tunel açılıb Hong Kong opens bypass tunnel with 4.5 kilometres long cost $4.6 billion Honkonqun mərkəzində tikintisi 4,6 milyad dollara başa gələn avtomobil tunelinin açılışı olub. Tikinti işləri 10 il davam edib. Yolötürücüsünün uzunluğu 4,5 kilometrdir. Onun böyük hissəsi Honkonq adasının şimal sahili boyunca yerin altından, həmçinin dənizin dibindən keçir. Tuneldə hər istiqamətdə üç hərəkət zolağı var. Layihənin əsas məqsədi yollardakı sıxlığı azaltmaqdır. KİV-in məlumatına görə, əvvəllər Honkonqa maşınla getmək yarım saata başa gəlirdisə, indi bu rəqəm 5 dəqiqəyə enib. Yoldan istifadə pulsuzdur. Bundan əlavə, tuneldə havatəmizləyici sistem var. O, hər saat 5,4 milyon kubmetrə qədər havanı süzgəcdən keçirir və zərərli maddələrin 80 faizini kənarlaşdırır. The opening of tunnel in the center of Hong Kong which construction was cost $ 4.6 billion was held. The bypass is 4.5 kilometres long. A large parts of tunnel passes through the northern coast of Hong Kong Island, as well as underneath of the sea. The tunnel has three lanes in all directions. The main objective of the project is to ease congestion in roads. According to mass media reports, if earlier it took half an hour to go to Hong Kong by car, now this ﬁgure has dropped to 5 minutes. Road usage is free of charge. In addition, the tunnel has ventilation system. It ﬁlters out up to 5.4 million cubic meters of air every hour and eliminates 80 percent of the polluting particles from the air.

İranın İraqla sərhəd bölgəsində neft yatağı kəşf edilib Iran announces oil discovery near the border with Iraq İranın Abadan şəhəri yaxınlığında - İraq sərhədinə yaxın bölgədə neft yatağı kəşf edilib. Bu barədə İranın neft naziri Bijan Namdar Zəngənə bildirib.

An oilﬁeld was discovered near the Iraqi border, close to the Abadan city of Iran -reported Iranian Oil Minister Bijan Namdar Zanganeh.

“Abadan yaxınlığında ilk dəfədir neftli laylara çata bildik”, - deyən nazir yüngül neftin 3750 metr dərinlikdə aşkarlandığını diqqətə çatdırıb.

Noting that “we reached oil lava near Abadan for the ﬁrst time”, the minister highlighted that light oil was discovered at a depth of 3750 meters.

Xatırladaq ki, Abadanda dünyanın ən iri neftayırma müəssisəsi fəaliyyət göstərir. Şəhərin aid olduğu Xuzistan ostanı İranın neftlə ən zəngin bölgələrindəndir.

Notably, the world’s largest oil reﬁnery enterprise operates in Abadan. The city which belongs to Khuzistan Province, is one of the richest regions of Iran.

O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9 79

Startap və Ýnnovasiya Mərkəzi eazi START Startup & Innovation Center

Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti “eazi START” Startap Məktəbi ADNSU tələbə və müəllimlərinin startap layihələrinə, yenilikçi ixtiralarına dəstək olmaqla yanaşı həm də biznes inkubasiya mərkəzi rolunu oynayır. Startapçılara bazar araşdırması, layihənin iqtisadi və texnoloji yönünün təyini və idarə olunmasında dəstək olur, eyni zamanda startap komandalarını layihələrinin hazırlanması üçün də oﬁs ilə təmin edir.

80 O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9

13 mindən çox tələbə

O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9 81

Azii 1920 || Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti

82 O i l a n d I n d u s t r y | F e v r a l 2 0 1 9