Oil and Industry №35

FEVRAL 2020 | Oil and Industry 1

2 Oil and Industry | FEVRAL 2020

Azərbaycanın ümummilli lideri Heydər Əliyev 1939-1941-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetində (o zaman Azərbaycan İndustrial İnstitutu - Azİİ) təhsil alıb.

Azerbaijan’s National Leader Heydar Aliyev studied at Azerbaijan State Oil and Industry University (known as Azerbaijan Industrial Institute back then) from 1939 to 1941.

“Azərbaycan dünyada ilk dəfə olaraq dənizin dərinliklərindən neft hasil edib. 50 il əvvəl Neft Daşları yaradılıb.

Bu dünyada ilk təcrübə idi. Bunu bizim Neft Akademiyasında təhsil almış yüksək ixtisaslı geoloqlar yaratmışdılar. Dənizin dərinliklərindən, mürəkkəb şəraitdə neft hasilatı - bizim neftçilərin əməyinin və qazandıqları təcrübənin nəticəsidir. Bütün bu işlər olmasaydı, neft strategiyası da olmazdı. Buna görə də Azərbaycanın yeni neft strategiyasının gerçəkləşdirilməsi bizim onilliklərdən indiyədək gördüyümüz işlərin nəticəsidir”.

“Azerbaijan was the first country to produce oil from the depth of sea. Neft Dashlari, a town made of platforms in the mid of the sea, was set up 50 years ago. It was a unique experience in the world, made possible by the geologists trained at our Oil Academy. Extracting oil from the sea-bed in complex conditions is the result of hard work and rich experience of our oilmen. Without them our oil strategy would have not been possible. Therefore, implementing Azerbaijan’s new oil strategy is the result of the work that we have been doing during decades.”

Azərbaycan Respublikası Prezidenti Heydər Əliyevin 15 dekabr 2000-ci ildə ADNSU-nun (o zaman ADNA) 80 illiyinə həsr olunmuş təntənəli yubiley mərasimindəki çıxışından.

From the speech of the President of the Republic of Azerbaijan Heydar Aliyev at the 80th anniversary event of ASOIU (then ASOA) on December 15, 2000.

FEVRAL 2020 | Oil and Industry 3

MÜNDƏRİCAT | CONTENTS

OIL AND INDUSTRY Bəhruz Nəzərov Baş redaktor

4

Elnur Hadıyev Məsul katib

2020 – Labüd iqtisadi inkişaf ili 2020 - year of significant economical development

» səh.4

12 Universitetdə

Qəmər Qocayeva Tərcüməçi

At the University

Leyla Abbasova

Yüksək göstəricilərlə yadda qalan imtahan sessiyası

Dizayner

» səh.14

14

Elşad Mirzə

Exam session remembered for the high indicators

Fotoqraf

Redaksiya ünvanı

» səh.24

24

Double masters degree

Azərbaycan, Bakı, Azadlıq Prospekti, 34

28

Tel.: +994 12 493 14 63 www.asoiu.edu.az info@asoiu.edu.az Jurnal “CBS” mətbəəsində çap olunmuşdur.

Tiraj: 500 əd.

Pərakəndə satış qiyməti 5 AZN-dən artıq ola bilməz.

Verilmə tarixi: 28.09.2016 Jurnal Azərbaycan Respublikası Ədliyyə Nazirliyində qeydiyyata alınıb. Qeydiyyat şəhadətnaməsi N_4071 Redaksiya reklam elanlarının mətninə görə məsuliyyət daşımır. Redaksiyanın mövqeyi müəlliflərin mövqeyi ilə üst-üstə düşməyə bilər.

Materiallar müxtəlif KİV-lərdə, o cümlədən elektron KİV-lərdə bu və ya digər formada dərc olunduğu zaman jurnala istinad edilməlidir.

4 Oil and Industry | FEVRAL 2020

» səh.28

İkiqat magistr

İsrail-Azərbaycan Təlim mərkəzində İT sahəsində əsaslı biliklər veriləcək The Israel-Azerbaijan Training Center will provide basic IT knowledge

müəllimləri 34 ADNSU stimullaşdırır ASOIU stimulates teachers » səh.34

Qarşılıqlı etimada

38 söykənən strateji tərəfdaşlıq

» səh.38

Strategic partnership based on mutual trust

MÜNDƏRİCAT | CONTENTS

M Ü N D Ə R İ C AT 42 UFAZ-da At UFAZ

» səh.42

48

“UFAZ tələbələri Strasburq brendinə layiqdirlər” – Mişel Deneken “UFAZ students deserve the Strasbourg brand”- Michel Deneken

» səh.48

54 Azərbaycanda In Azerbaijan

56

Məntiqdən doğan məntiq Logic rising from the logic

» səh.56

62 Azİİ e-Kitab Evi AzII e-Book house

Şamil Əzizbəyov –

68 Azərbaycanda geologiya elminin banisi

Azizbeyov Shamil - the founder of geological science in Azerbaijan

» səh.68

72 30 yaşlı 20 Yanvar…

January 20 at the age of 30

78 Dünyada In the world

» səh.72

FEVRAL 2020 | Oil and Industry 5

YEKUNLAR | RESULTS

LABÜD İQTİSADİ İNKİŞAF İLİ YEAR OF SIGNIFICANT DEVELOPMENT Bəhruz Nəzərov Bahruz Nazarov

6 Oil and Industry | FEVRAL 2020

YEKUNLAR | RESULTS Ötən 2019-cu il Azərbaycan iqtisadiyyatında son illərin ən uğurlu ili olub.2019-cu il kadr, sosial və struktur islahatları baxımından hətta inqilabi il adlandırıla bilər.

The year 2019 was quite successful for the Azerbaijani economy.

2019 can be called even a revolutionary year in terms of personnel, social and structural reforms.

Dünya Bankının “Doing Business-2020” hesabatına görə, Azərbaycan 34-cü pillədə yer alaraq dünyanın 20 ən aparıcı islahatçı ölkələrindən biri olub.

According to the World Bank’s “Doing Business 2020” report, Azerbaijan ranked 34th and became one of the world’s 20 the most leading reforming countries.

2019-cu ildə balanslı gəlir xərcləmə siyasəti sayəsində Azərbaycanın strateji valyuta ehtiyatları rekord səviyyəyə - 50 milyard dollara çatdı. Bu, 2015-ci ilin devalvasiyasından bu yana ən yüksək rəqəmdir. 1 oktyabr 2014-cü il tarixinə Azərbaycanın valyuta ehtiyatları ən yüksək səviyyəyə çatmışdı - 53,7 milyard dollar. Bununla yanaşı, 2014-cü ilin dördüncü rübündə valyuta ehtiyatlarının azalması prosesi başladı ki, bu da 2015-2016-cı illərdə milli valyutanın məzənnəsini qorumaq məqsədi ilə transfertlərin nəticəsi idi. 2017-ci ildən etibarən valyuta ehtiyatlarının artımı yenidən davam etdi və 2020-ci ildə hazırki temp saxlanarsa yeni bir tarixi rekord əldə edəcəyimizi gözləmək olar.

Belə ehtiyatların olması ölkənin iqtisadi müstəqilliyi deməkdir və iqtisadi müstəqillik siyasi müstəqilliyin əsas şərtidir.

In 2019, thanks to a balanced income spending policy, Azerbaijan’s strategic currency reserve reached a record high of $ 50 billion.

Bu gün Azərbaycan nəinki xarici borcdan asılı deyil, hətta kasıb ölkələrə yardım göstərir. Beləliklə, 2020-ci ildə Azərbaycan üç beynəlxalq təşkilatın - Avropa Yenidənqurma və İnkişaf Bankının, Beynəlxalq İnkişaf Assosiasiyasının (DB qrupunun bir hissəsi) və Asiya İnkişaf Fondunun (AİB-nin nəzdində) donoru rolunu oynayacaqdır. Bununla yanaşı, Azərbaycan ölkələrə humanitar və inkişaf üçün yardım göstərməkdə davam edir. Bu, respublikamızın təkcə böyük regional investisiya layihələri hazırlamağa deyil, yoxsul və ehtiyacı olan ölkələrə yardım göstərməyə başlamasının mümkün edən inkişaf səviyyəsinə çatdığını təsdiqləyir. Bu amil dövlətimizin xarici siyasətinin əsas prioritetlərindən biridir. Xarici ölkələrə yardım göstərməkdə məqsəd bütün sahələrdə beynəlxalq əməkdaşlığı gücləndirməkdir.

Sosial layihələr 2019-cu ildə iqtisadiyyatda, ən başlıcası, rifah halının və həyat keyfiyyətinin yaxşılaşdırılması istiqamətində bir sıra təxirəsalınmaz işlər görüldü ki, bütün Azərbaycan vətəndaşları, hər birimiz yaxşılığa doğru bir dəyişiklik hiss edək. İqtisadi islahatlar 1 milyard manatı aşan əlavə dövlət büdcəsi gəlirləri hesabına maliyyələşdirilən sosial müdafiə tədbirləri ilə müşayiət olundu.

Beləliklə, 2019-cu ildə hökumət maaş və pensiyaların artırılması məqsədi ilə iki sosial paket hazırladı. Bunlardan birincisi 1,6 milyard manat təşkil edib. Onların köməyi ilə üç milyon vətəndaşa artan maaş və pensiya ödənildi. İkinci paket, sentyabrın 1-dən ölkədə minimum əmək haqqının təxminən iki dəfə - 130 manatdan 250 manata qədər artırılmasını nəzərdə tuturdu ki, bu da maaşları 20-50% artan 400 min dövlət qulluqçusuna təsir etdi. Və oktyabrın 1-dən 750 min azərbaycanlının pensiyası artırıldı. Beləliklə, minimum pensiya 72% artaraq 116 manatdan 200 manata qaldırıldı.

Sosial müavinətlər və tələbə təqaüdləri də artırıldı və orta artım 50% təşkil etdi. Yəni sosial sahədəki bütün məsələlər hərtərəfli həll tapdı.

2020-ci ildə 4.2 milyon vətəndaşın maaşlarının artırılması üçün 3 milyard manat ayrılması planlaşdırılır.

This is the highest figure since the devaluation of 2015. Azerbaijan’s currency reserves reached a peak level of $53.7 billion as of October 1, 2014. In the fourth quarter of 2014, the process of reducing foreign exchange reserves began, which continued in 2015-2016 due to the fact that they were aimed at maintaining the exchange rate of the national currency. Since 2017, the growth of foreign exchange reserves has resumed.We can expect a new historical record in 2020 if the current level is maintained.

The availability of such resources means the country’s economic independence, and economic independence is the basis of the political independence.

Today, Azerbaijan not only depends on foreign debt, but also helps the poorest countries. Thus, in 2020, Azerbaijan will be the donor of three international organizations - the European Bank for Reconstruction and Development, the International Development Association (part of the WB Group) and the Asian Development Fund (under ADB). At the same time, Azerbaijan continues to provide for humanitarian and development assistance to countries. This confirms that our republic has reached to the level of development, not only in the preparation of large regional investment projects, but also in rendering assistance to the poorest and needy countries.

This factor is one of the main priorities of our foreign policy. The purpose of assisting foreign countries is to enhance international cooperation in all areas.

Social projects In 2019, a number of significant steps have been taken to improve the economy and, most importantly, the welfare and quality of life of all citizens of Azerbaijan, so that each of us to feel a positive change. Economic reforms were accompanied by social security measures funded by additional state budget revenues exceeding 1 billion manat.

Thus, in 2019, the government developed two social packages in order to increase salaries and pensions. The first of them was 1.6 billion manat. With this, three million citizens were provided with increased salaries and pensions.

The second package was aimed at to double the minimum wage in the country from 1 September - from 130 to 250 manat.This affected 400,000 civil servants, whose salaries increased by 2050%. And from October 1, the pension of 750,000 Azerbaijanis has been increased. Thus, the minimum pension increased by 72% and raised from 116 to 200 manat.

Social allowance and student scholarships also increased and average increase was 50%. All social issues thoroughly resolved.

It is planned to allocate 3 billion manat to raise the salaries of

FEVRAL 2020 | Oil and Industry 7

YEKUNLAR | RESULTS Digər bir vacib sosial layihə, 2015-ci ildə həyata keçirilən iki devalvasiya səbəbindən çətin vəziyyətə düşən vətəndaşların problemli kreditləri ilə bağlı məsələlərin həlli idi. Üstəlik, bir sıra digər postsovet ölkələri, o cümlədən enerji ehtiyatları ixrac edən ölkələr də oxşar vəziyyətlə üzləşdilər. Bununla belə, problemli kreditlər məsələsi Azərbaycanda həllini tapa bildi.

Bu da dövlətin vətəndaşlarının problemlərinə diqqətinin artmasından, imkan yarandıqda dərhal həll etmək üçün hərəkətə keçdiyinin göstəricisidir.

Bildiyimiz kimi, problemli kreditlərlə bağlı vəziyyət bank sektoru və əhali üçün Domokl qılıncı idi. Prezident İlham Əliyevin 28 fevral 2019-cu il tarixli fərdlərə problemli kreditlərin verilməsində əlavə tədbirlər haqqında fərmanı sayəsində bankların kredit portfelini təmizləmək və əhalinin borc yükünü əhəmiyyətli dərəcədə azaltmaq mümkün oldu. Fərmanın icrası nəticəsində vətəndaşlara 633,2 milyon manat kompensasiya ödənilib. Fərman banklara da xeyir verdi. Beləliklə, noyabr ayının əvvəlində vaxtı keçmiş kreditlərin həcmi ilin əvvəlindən 12,6% azalaraq 1 milyard 384.9 milyon manat və ya bütün kreditlərin 9,6% -ni təşkil etmişdir.

Məqsədlərə çatdıq Azərbaycan makroiqtisadi göstəricilərdə artım əldə edib ki, bu da hökumətin və beynəlxalq təşkilatların proqnozlarına uyğundur. Maraqlıdır ki, yanvar-noyabr aylarında qeyri-neft sektorunda artım tempi ÜDM-in artım tempini 75% üstələdi.

Bildiyimiz kimi, ötən ilin prioritetləri qeyri-neft sektorunun ixrac və istehsal imkanlarının inkişafı və genişləndirilməsi idi. Bir sıra müəssisə və infrastruktur obyektləri tikilmişdir, habelə qeyri-neft sektorunda yeni obyektlərin təməli qoyulmuşdur ki, bu da hədəflərə çatdığımızı əminliklə söyləməyə əsas verir.

11 ayın nəticələrinə görə, ölkədə ümumi iqtisadi artım 2% təşkil edib. Bu göstərici daha da yüksək ola bilərdi, ancaq ölkədə neft hasilatı bir qədər azaldı və bildiyiniz kimi, neftin həcmi ÜDMdə mühüm rol oynayır. Bununla yanaşı, qeyri-neft iqtisadiyyatı 3,5% böyüdü. Həmçinin, qeyri-neft sənayesində artım təqribən 14%, qeyri-neft ixracı isə demoqrafik artım fonunda daxili istehlakın da artmasına baxmayaraq təxminən 14-15% artdı. Əhali artarsa ​​və daxili istehlak buna uyğun olaraq artarsa, ixrac üçün təklif olunan malların miqdarı məhdudlaşar.

Son illərdə kənd təsərrüfatına qoyulan investisiyalar və geniş islahat paketinin həyata keçirilməsi sayəsində kənd təsərrüfatı istehsalının artım tempi 7% -i keçdi.

Kənd təsərrüfatı sektoru Azərbaycan üçün hər baxımdan vacibdir və yüksək artım tempi kənd təsərrüfatı istehsalının genişlənməsinin ölkənin ixrac imkanlarının artmasına da xidmət edəcəyini göstərir. Buna görə kənd təsərrüfatı sektorunda xidmətlərin göstərilməsi prosedurlarının sadələşdirilməsinə ehtiyac var.

Belə ki, Dövlət Fitosanitar Xidməti, Dövlət Baytarlıq Xidməti, Dövlət Bitki Çeşidləri Qeydiyyatı və Toxum Nəzarəti Xidməti və Dövlət Texniki Nəzarət Xidmətinin bazasında Aqrar Xidmət Agentliyi yaradıldı. Beləliklə, fermerlərə “vahid pəncərə” prinsipi əsasında xidmətlər göstərmək prosesi başladı.

Maraqlıdır ki, nəhayət, 2020-ci ildən etibarən ölkədə kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalçılarının risklərini əhatə edəcək kənd təsərrüfatı sığortası fəaliyyətə başlayacaqdır. Bu da öz növbəsində kənd təsərrüfatı istehsalının daha da artmasına şərait yaradır.

8 Oil and Industry | FEVRAL 2020

4.2 million citizens in 2020.

Another important social project was the solution the issues in connection with the problem loans of citizens who were in a difficult situation due to the two devaluations took place in 2015.

In addition, several other Post-Soviet states, including the countries exporting energy resources, have also faced similar situations. However, the problem loans issues were able resolved in Azerbaijan. This is an indication of the state’s increasing attention to the problems of its citizens, and taking immediate action to solve it.

As we know, the situation related with the problem loans was the sword of Damocles for the banking sector and people.Thanks to the Decree of President Ilham Aliyev on additional measures in connection with the resolution of the issue of problem loans of individuals in the country dated February 28, 2019, it was possible to clear the banks’ loan portfolio and significantly reduce the public debt. As a result of the implementation of the decree 633.2 million manat was paid to citizens. The decree also gave benefit to the banks. Thus, at the beginning of November the volume of overdue loans decreased by 12.6% from the beginning of the year and amounted to 1 billion 384.9 million manat, or 9.6% of all loans.

We have reached the goal There was an increase in macroeconomic indicators in Azerbaijan, which is in line with the forecasts of the government and international organizations. Interestingly, the growth rate in the non-oil sector in January-November exceeded the GDP growth rate by 75%.

As we know, last year’s priorities were to develop and expand the export and production opportunities of the non-oil sector.

A number of enterprises and infrastructure have been built, as well as new facilities in the non-oil sector have been laid, which gives us reason to believe that we have reached our goals.

According to the results of 11 months, the overall economic growth in the country was 2%. This figure may have been even higher, but oil production in the country has declined slightly, and, as you know, oil volume plays a key role in GDP. At the same time, the non-oil economy grew by 3.5%. In addition, growth in the non-oil industry increased by about 14%, and non-oil exports increased by about 14-15%, despite the increase in domestic consumption amid within a demographic increase. If the population would increase and domestic consumption increase accordingly, the amount of goods offered for exportation will be limited.

In recent years, thanks to investment in agriculture and the implementation of a broad reform package, the growth rate of agricultural production has exceeded 7%.

The agricultural sector is important for Azerbaijan in every respect, and high growth rates indicate that the expansion of agricultural production will also help to increase the country’s export potential. Therefore, it is necessary to simplify the procedures for providing services in the agricultural sector.

Thus, the Agrarian Service Agency was established on the basis of the State Phytosanitary Service, the State Veterinary Service, the State Service for Registration of Plant Varieties and Seed Control and the State Main Technical Supervision Service. So, the process of providing services to farmers on the basis of “one

YEKUNLAR | RESULTS

Ötən il Azərbaycanda artıq rekord miqdarda taxıl - 3,2 milyon ton məhsul toplanıb. Bunun 2,3 milyon tonu ərzaq buğdası idi. İpəkçilikdə son 21 ildə bir rekord qeydə alındı - 634 ton barama istehsal edildi. Pambıq yığımı 295 min ton təşkil edib ki, bu da 2016-cı ildən - Dövlət Pambıq İstehsalatı Proqramının qəbul edildiyi vaxtdan rekord bir göstəricidir.

Beləliklə, ölkənin 2019-cu ildə iqtisadi artımı bütövlükdə qeyri-neft sektoru hesabına baş verdi. İqtisadi islahatların məqsədi qeyri-neft sektorunun ümumi iqtisadi payını artırmaqdır və bundan sonrakı illərdə də davam edəcəkdir.

Proqnoza görə, 2020-ci il üçün iqtisadi artım tempi 3% - son altı ildə ilk dəfə, 2021-ci ildə - 3,7%, 2022-ci ildə - 3,1% və 2023cü ildə - 3,2% olacaqdır. Halbuki, Azərbaycanın ticarət tərəfdaşı olan ölkələrdə iqtisadi artım 2019-cu ildə orta hesabla 1,3% təşkil edib.

Bu, qeyri-neft sektorlarının inkişafını təmin edir və bununla da sabit iqtisadi artım üçün hökumət vergi güzəştləri proqramını genişləndirməyə davam edir. 2020-ci ildə qüvvəyə minəcək Vergi Məcəlləsinə edilən dəyişikliklərə əsasən, sənaye parkları

window” principle has begun.

Finally, by 2020 agricultural insurance covering the risks of agricultural producers will be launched in the country. This in turn contributes the growth of agricultural production.

Last year, harvesting grain in Azerbaijan reached to record level - 3.2 million tons. Of this, 2.3 million tons were wheat. 634 tons of cocoon was produced in silkworm breeding for the last 21 years. Cotton harvest was 295,000 tonnes, which is a record indicator since 2016 when the State Cotton Production Program was adopted.

Thus, the country’s economic growth in 2019 was due to the non-oil sector. The purpose of economic reforms is to increase the economic share of the non-oil sector and will continue in the next years.

According to the forecast, in 2020 for the first time in the last six years the rate of economic growth will be 3% , 3.7% in 2021, 3.1% in 2022 and 3.2% in 2023. However, te economical growth in Azerbaijan’s trade partner countries was an average of 1.3% in 2019.

FEVRAL 2020 | Oil and Industry 9

YEKUNLAR | RESULTS

10 O i l a n d I n d u s t r y | F E V R A L 2 0 2 0

YEKUNLAR | RESULTS

F E V R A L 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 11

YEKUNLAR | RESULTS və sənaye parklarının sakinləri üçün vergi və gömrük güzəştlərinin müddəti 7 ildən 10 ilədək artırıldı. Beləliklə, sənaye parkları və sənaye parklarının sakinləri maşın, bitki və texnoloji avadanlıq idxal edilərkən qeydiyyata alındığı tarixdən 10 il müddətinə gəlir vergisi, torpaq vergisi, əmlak vergisi və gömrük rüsumu ödəməkdən azad olacaqlar.

Oxşar düzəlişlər parklar infrastrukturunun inşası və saxlanması üçün ayrılan vəsaitlərin bir hissəsindən gəlir vergisi ödəməkdən azad edilmiş idarəetmə şirkətləri və sənaye parkları və texnoparklar operatorlarına da şamil edilir.

İlin əsas hadisələri 2019-cu il iqtisadiyyatın bütün sahələrini əhatə edən hadisələrlə dolu idi. “Əsrin müqaviləsi” nin 25-ci ildönümü ilə yanaşı, ən mühüm hadisə, Cənubi Qaz Dəhlizinin əsas komponenti olan Trans-Anadolu Qaz Boru Kəmərinin (TANAP) Avropa ilə bağlanması olduğunu söyləmək olar. Bu layihənin əsas üstünlüyü ondan ibarət idi ki, böyük qənaətlə həyata keçirildi və Azərbaycan qazı artıq Avropa Birliyinin sərhədlərinə çatdırıldı. Bununla da ölkəmiz Türkiyə, Gürcüstan və Avropaya qaz verməklə yanaşı, bütün qaz ehtiyatlarından istifadə edərək xarici investorları cəlb edə biləcəkdir və bu da ölkəmiz üçün milyardlarla dollar gəlir deməkdir. Bu, gələcəkdə Azərbaycana qaz ixracından pul qazanmağa imkan verəcəkdir, yəni dövlətin planlarına görə, uzunmüddətli perspektivdə əsas gəlir mənbəyi təbii qaz olacaq. Və bu, ümumiyyətlə, Azərbaycanın neft gəlirləri almayacağı anlamına gəlmir, hazırda neft sektorunda yeni layihələr də hazırlanır və Rusiyanın LUKOIL neft şirkətinin rəhbəri Vahid Ələkbərovun bir müddət əvvəl qeyd etdiyi kimi, iki layihə üzrə danışıqların 2020-ci ilin birinci rübündə başa çatacağı gözlənilir.

Keçən il ölkənin neft sektoru əvvəllər bağlanmış iri sövdələşmələrin bəhrəsini götürdü. Beləliklə, Macarıstanın MOL şirkəti “Azəri-Çıraq-Günəşli” neft-qaz yatağının işlənməsi layihəsində 9,6% və Bakı-Tbilisi-Ceyhan boru kəməri layihəsində 8.9% iştirak payı əldə etmək barədə müqavilə imzaladı. Bu səhmlər Amerikanın Chevron şirkətinə məxsus idi.

Qeyd edək ki, SOCAR ölkə iqtisadiyyatının qeyri-neft sektorunun lokomotivi olub. Ötən il Sumqayıtda ölkənin qeyri-neft sektorundakı ən böyük layihə sayılan karbamid zavodu istifadəyə verildi. Beləliklə, Azərbaycan Avropa və Latın Amerikasına karbamid ixracına başladı. Rspublikada isə bu məhsulları Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin Aqrolizinq ASC alacaqdır. Karbamid zavodu ilə yanaşı, “SOCAR Polymer” MMC-yə məxsus yüksək sıxlıqlı polietilen istehsalı zavodu işə salındı və zavodun məhsullarının Rusiyaya ixracı başlandı. Dövlət Neft Şirkəti, yeni müəssisələrin istifadəyə verilməsi ilə yanaşı, Heydər Əliyev adına NEZ-in modernləşdirilməsi və yenidən qurulması layihəsi çərçivəsində LPG-ni zavoda yüksək təzyiq altında saxlama üçün 11 tank verdi. ARDNŞ-nin Qazaxıstanın “KazMunayGas” şirkəti ilə imzaladığı anlaşma memorandumuna əsasən, “Satti” qazma qurğusu Bakıya gətirilib.

2019-cu ildə Bakı Gəmiqayırma Zavodunun istehsal etdiyi neft tankeri və “Azərbaycan” paromu istismara verildi. Bundan əlavə, Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarət Limanı QSC Avropanın qabaqcıl logistika mərkəzi ilə əməkdaşlığa başladı və Avropadan Orta Asiyaya və Çinə yük daşınmasının genişləndirilməsibə dair müqavilə imzalandı. Qazaxıstan və Türkmənistan limanları ilə ortaq rəqəmsal platformanın yaradılmasına başlanıldı. Dəmir yolu nəqliyyatı sahəsində mühüm dəyişikliklər baş verdi. “Azər12 O i l a n d I n d u s t r y | F E V R A L 2 0 2 0

This ensure the development of the non-oil sector, and the government will continue to expand its tax benefits program for sustainable economic growth. According to the amendments made to the Tax Code which will come into force in 2020, the duration of tax and customs benefits for industrial parks and residents of industrial parks have been extended from 7 to 10 years. Thus, industrial parks and residents of industrial parks will be exempted from paying income tax, land tax, property tax, and from paying customs duties when importing machinery, plants and technological equipment for a period of 10 years from the date of registration.

Similar amendments to the Tax Code also apply to management companies and operators of industrial parks and industrial parks, which are exempt from paying income tax on the part of the proceeds allocated by them for the construction and maintenance of infrastructure of parks.

The main events of the year 2019 was the year of full of events covering all sectors of the economy. Along with the 25th anniversary of the “Contract of the Century”, the connection of Trans Anatolian Natural Gas Pipeline (TANAP) with Europe is also considered as a significant event. The main advantage of this project was that it was implemented with great savings and Azerbaijani gas has already been delivered to the border of European Union. Thus, our country will not only supply gas to Turkey, Georgia and Europe, but also will be able to involve foreign investors, using all its gas resources, which means billions of dollar revenue for our country. This will allow Azerbaijan to make money from gas exports in the future, that is, according to the state’s plans, natural gas will be the main source of income in the long-term perspective. And it does not mean that Azerbaijan will not receive oil revenues, new projects are currently being developed in the oil sector, and as Vahid Alekperov, the head of Russia’s LUKOIL oil company noted before, negotiations for two projects are expected to be completed by the first quarter of 2020.

Last year, the country’s oil sector benefited from major bargains that had been made before. Thus, Hungarian company MOL has signed agreement with Chevron Global Ventures to acquire 9.6% stake in the project of development of Azeri-Chirag-Gunashli (“ACG”) oil field, and an effective 8.9% stake in the project of Baku-Tbilisi-Ceyhan (“BTC”) pipeline.

Notably, SOCAR is the locomotive of the non-oil sector of the country’s economy. Last year, the carbamide plant, which considered the largest projects in the non-oil sector of the country was put into operation in Sumgait. Thus, Azerbaijan began to export carbamide to Europe and Latin America. In the republic, these products will be purchased by the Agroleasing OJSC of the Ministry of Agriculture. Along with the carbamide plant, a high-density polyethylene production plant belonging to SOCAR Polymer LLC was put into operation and the exportation of plant’s products to Russia has began.

Along with the commissioning of new facilities, 11 LPG high pressure tanks have been brought to the refinery as part of modernization of the Heydar Aliyev Oil Refinery by the State Oil Company. According to the Memorandum of Understanding signed by SOCAR with Kazakhstan KazMunayGas, the Satti drilling rig has been delivered to Baku.

In 2019, the oil tanker and ferry “Azərbaycan” built at Baku Shipyard were put into operation. In addition, the Baku International Sea Trade Port has begun cooperation with leading logistic hubs of Europe and signed an agreement to expand cargo transportation from Europe to Central Asia and China. Works on creation of a digital platform among the ports of Azerbaijan, Kazakhstan

YEKUNLAR | RESULTS baycan Dəmir Yolları” QSC bu xətlər boyu yeni sürətli qatarlar buraxaraq Bakının mərkəzindən Sabunçu kəndinə, daha sonra Pirşağı kəndinə dəmir yolu xətti istismara verdi. Pirşağıdan Sumqayıta (Abşeron halqası) dəmir yolu xəttinin 2020-ci ilin fevral ayında planlaşdırılır.

Azərbaycanın 2019-cu ildə beynəlxalq nəqliyyat mərkəzinə çevrilməsi istiqamətində fəaliyyətində bir neçə vacib məqamı qeyd etmək lazımdır: Avropa, Qara dəniz, Qafqaz, Xəzər və Orta Asiya bölgələri arasında iqtisadi, ticarət, nəqliyyat və logistika əlaqələrinin inkişafı; Çin ilə Avropa Birliyi arasında ən qısa quru yolu boyunca çəkilən multimodal dəhlizin inkişafı; Şimal-Cənub Beynəlxalq Nəqliyyat Dəhlizinin çəkilişinin davam etdirilməsi; Böyük İpək Yolu çərçivəsində tranzit yüklərin cəlb edilməsi; logistika və ticarət infrastrukturunun əhəmiyyətli dərəcədə yaxşılaşdırılması və tənzimləyici təşviqlər vasitəsilə Azərbaycanın bu sahədə bölgədəki daha cəlbedici bir mərkəzə çevrilməsi; Azərbaycan Rəqəmsal Ticarət Mərkəzi və TASİM layi hələri vasitəsilə “Böyük İpək Yolu” nun rəqəmsallaşdırılması; müxtəlif nəqliyyat sektorlarının əlaqələndirilməsi; sərnişin və yük daşımaları üçün beynəlxalq və daxili tariflər sahəsində razılaşdırılmış siyasət; multimodal (inteqrasiya olunmuş) daşımaların təşkili üçün uyğunlaşdırılmış fəaliyyət proqramının hazırlanması.

2019-cu il ölkənin turizm sektoru üçün də vacib idi. İlk dəfə ölkəyə gələn xarici vətəndaşların sayı 3 milyonu keçdi. Və ASAN Viza sistemi vasitəsi ilə Fransa vətəndaşı tərəfindən alınan 1 milyonuncu viza verildi. Azərbaycan Türkiyə vətəndaşları üçün vizaları ləğv etdi. Turist axınını daha da artırmaq üçün Turizm Agentliyi xaricdə nümayəndəliklər açır və bu il Tbilisidə də nümayəndəliyin açılması ilə onların sayı 7-yə çatdırıldı. Oxşar nümayəndəliklər artıq Almaniya, Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri, Səudiyyə Ərəbistanı, Çin, Hindistan və Rusiyada fəaliyyət göstərir.

Turizm sektorundakı digər mühüm yeniliklər Bakı xəritələrinin turistlərə satışına başlanması, Azərbaycanda ilk şərab yolunun yaradılması, Azərbaycan turizminin vizit kartları olan Naftalan nefti, Duzdağ və palçıq vulkanları kimi turizm məhsullarının təkmilləşdirilməsi idi. 2019-cu ildə yeniliklər ölkənin İKT sahəsini də əhatə etdi. “Azərkosmos” ASC-nin ikinci telekommunikasiya peyki “Azerspace-2” kommersiya fəaliyyətinə başladı.

Səhmdar cəmiyyət, eyni zamanda, Rusiyanın peyk rabitə şirkəti (RussianSatelliteCommunicationCompany - RSCC) ilə əməkdaşlıq müqaviləsi imzaladı. Razılaşmaya əsasən, Azərbaycan və Rusiya ortaq peyk rabitə və yayım xidmətləri göstərəcək.

Bununla yanaşı, Qazaxıstanla tərəfdaşlıq edərək Azərbaycan Avropa ilə Asiya arasında rəqəmsal telekommunikasiya dəhlizi yaratmağa başladı. Bu məqsədlə Xəzərin dibi boyunca fiber-optik rabitə xəttinin çəkilişi başlanıb. Azərbaycanla Belarus arasında əməkdaşlıq memorandumu da imzalanıb ki, bu da MDB məkanında ilk dəfə elektron imza ilə möhürlənib. İKT sahəsindəki digər vacib yeniliklər Azərbaycanda yeni bir kibertəhlükəsizlik xidmətinin və PostPay elektron cüzdanının istifadəyə verilməsi idi.

Keçən il ölkənin qazandığı bu uğurlar siyahısını uzun-uzadı davam etdirmək olar. Və bu uğurlar neft satışından əldə olunan vəsaitin düzgün paylanması ilə əlaqələndirilir. Neft gəlirləri səbəbindən ölkəni xarici dünya ilə birləşdirən avtomobil yollarının və dəmir yollarının əksəriyyəti, hava, su nəqliyyatı, rabitə və informasiya texnologiyaları infrastrukturu modernləşdirilib və ya yenidən qurulub. Qısa müddətdə Azərbaycanın regional və beynəlxalq nəqliyyat və rabitə layihələrini dəstəklənməsi sahəsində ardıcıl və məqsədyönlü siyasəti ölkəmizi Avrasiyanın əsas nəqliyyat və kommunikasiya mərkəzlərindən birinə çevirdi.

and Turkmenistan have been started. Significant changes have taken place in the area of rail transportation. Azerbaijan Railways Closed Joint Stock Company has launched new high-speed trains along these lines and has commissioned a railway line from Baku to Sabunchu village and then to Pirshagi. The railway line from Pirshaghi to Sumgait (Absheron circular) is planned for February 2020.

The process of transforming Azerbaijan into an international transport hub continues in the following directions: Development of economic, trade, transport and logistics ties between Europe, Black Sea, Caucasus, Caspian and Central Asian regions; Development of the shortest multimodal land corridors between China and the EU; Continuation of construction of the NorthSouth International Transport Corridor; Attraction of transit cargo within the Great Silk Road; Considerable improvement of logistic and trade infrastructure and Azerbaijan’s transformation into an even more attractive hub in this area through the regulatory stimulus; Digitalization of the Great Silk Road through Azerbaijan`s Digital Transport Network and TASIM projects; coordination of relations between different transport areas;coordinated policy concerning international and domestic tariffs on cargo and passenger transportation; development of the coordinated activity programs on the organization of multimodal transportation.

2019 was also important year for the country’s tourism sector.

The number of foreigners travelling to the country for the first time exceeded 3 million. And the 1 millionth visa was issued to a French citizen through the ASAN visa system.

Azerbaijan abolished visa regime for Turkish citizens.

In order to further increase the tourist flow, the Tourism Agency opens representations abroad, and this year their number has increased to 7 with the opening of its representative office in Tbilisi. Similar representations operate in Germany, the United Arab Emirates, Saudi Arabia, China, India and Russia.

Other important innovations in the tourism sector were the selling Baku maps to tourists, the establishment of the first wine road in Azerbaijan, improvement of tourism products such as Naftalan oil, Duzdag and mud volcanoes, which are the visit cards of Azerbaijani tourism.

The innovations in 2019 also covered the country’s ICT sector.

The second telecommunication satellite Azerspace-2 has started commercial activities. The joint-stock company has also signed a cooperation agreement with the Russian satellite company (RussianSatelliteCommunicationCompany - RSCC). According to the agreement, Azerbaijan and Russia will provide joint satellite communication and broadcasting services.

In addition, by partnering with Kazakhstan, Azerbaijan has begun to create a digital telecommunication corridor between Europe and Asia. For this purpose, laying of fiber-optic cable line along the bottom of the Caspian Sea has been started. Azerbaijan and Belarus have also signed with electronic signature is the first not only in Azerbaijan and Belarus, but also in the CIS countries as a whole. Another important innovation in the field of ICT was the launch of a new cybersecurity service in Azerbaijan and a PostPay e-wallet.

The list of successes of the country achieved last year can be extended. And these successes are linked to the correct distribution of the funds from the sale of oil. The infrastructure of most of the highways and railways that connect the country with the foreign countries, air, water transportation, communications and information technology have been modernized or reconstructed. In a short period of time, Azerbaijan’s consistent and purposeful policy in supporting regional and international transport and communications projects has turned our country into one of Eurasia’s major transportation and communication centers F E V R A L 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 13

UNİVERSİTETDƏ | AT THE UNIVERSITY

“HPC Mərkəzi və Big Data ilə tanışlıq” mövzusunda seminar keçirilib ASOIU holds a seminar on “Familiarization with the HPC Center and Big Data” Yanvarın 10-da Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetində (ADNSU) High Performance Computing (HPC) Mərkəzi və Big Data ilə tanışlıq” mövzusunda seminar keçirilib. ADNSU-nun rektoru, professor Mustafa Babanlı HPC Mərkəzinin təsis olunmasında əsas məqamları sadalayıb. Mərkəzin Azİİ-nin ölkədə gedən innovativ proseslərin önündə getməsinə, High Performance Computing Mərkəzi vasitəsilə elmi tədqiqatların hesabatlarının çevik və operativ şəkildə həyata keçirilməsinə şərait yaratmaqla ADNSU-nun milli tədqiqat universitetinə çevrilməsinə xidmət edəcəyini qeyd edən rektor M.Babanlı müasir trendlərə uyğun Azərbaycan müəssisələrinin sifarişlərini yerinə yetirməklə əsas hədəfin universitet olaraq dünyaya çıxmaq olduğunu bildirib. Seminarda ADNSU-nun “Ümumi və tətbiqi riyaziyyat” kafedrasının müdiri, riyaziyyat üzrə elmlər doktoru, professor Araz Əliyev - “Paralel alqoritmlər əsasında həll olunan məsələlər”, “Ümumi və tətbiqi riyaziyyat” kafedrasının assistenti Eviz İsmayılov - “HPC sistemlərinin xüsusiyyətləri və imkanları”, həmin kafedranın baş müəllimi Nigar İsmayılova isə “HPC sistemlərinin tətbiq sahələri” mövzusunda məruzə ilə çıxış ediblər. Daha sonra seminar mövzu ətrafında sual-cavabla davam edib, professor Ehsan Musavi iştirakçıların mərkəzlə bağlı suallarını əhatəli cavablandırıb.

On January 10, the seminar on “Familiarization with High Performance Computing (HPC) Center and Big Data” was held at Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU).

ASOIU’s Rector, Professor Mustafa Babanli, underlined four main points in the establishment of the center. We do our best to make AzII to be in the center of all the innovation processes going on in the country as a science and education temple and play locomotive role, to provide personnel training. Saying that one of the second and most important areas is to transform ASOIU into a national research university, Rector Mustafa Babanli added that one of the most important advantages for obtaining the status of a national research university is the flexible, operative implementation of research reports, using of the High Performance Computing Center. Then according to the plan of the seminar, the head of the Department of General and Applied Mathematics of ASOIU, Doctor of mathematical sciences, Professor Araz Aliyev made a report on “Solvable issues on the basis of parallel algorithms”, assistant of the “Department of General and Applied Mathematics” Elviz Ismayilov on “Features and Opportunities of HPC Systems”, Nigar Ismayilova, senior lecturer of the Department, made a report on “Application areas of HPC Systems”. Then the seminar continued with question and answer around the topic and Professor Ehsan Musavi answered participants’ questions related to the center.

14 O i l a n d I n d u s t r y | F E V R A L 2 0 2 0

ADNSU Şri Lankada keçirilən təhsil sərgisində təmsil olunub ASOIU represented at the education fair in Sri Lanka

Azərbycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti (ADNSU)17-20 yanvar tarixlərində Şri Lankanın paytaxtı Kolombo şəhərində keçirilən və ilin ən böyük təhsil sərgisi olan “EDEX 2020”də təmsil olunub. Azərbaycandan yalnız ADNSU-nun iştirak etdiyi “EDEX-2020” sərgisinə universitet MAS Private Limited şirkətinin dəvəti ilə qatılıb və şirkət ilə eyni stendi paylaşıb. Sərgi müddətində ADNSU-nun Əcnəbi tələbələrlə iş üzrə dekan müavini Natiq Məmmədov universitetdə tədris olunan ixtisaslar, mübadilə proqramları, universitetin elmi və texniki bazası, həmçinin beynəlxalq əməkdaşlıq əlaqələri və eləcə də ölkəmiz haqqında sərgi iştirakçılarına geniş məlumat verib. Qeyd edək ki, “EDEX-2020” təhsil sərgisi Royal College Union-un təşkilatçılığı ilə Kolombonun ən geniş və abad məkanı olan Bandaranaike Memorial International Conference Hall-da keçirilib. Müxtəlif ölkələrdən 200dən çox təhsil müəssisəsinin iştirak etdiyi sərgini 50,000-dən çox orta məktəb şagirdi, tələbələr və universitet məzunları ziyarət edib.

On January 17-20 Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU) has been represented at “EDEX 2020”, the largest educational fair of the year held in Colombo, the capital of Sri Lanka. Only ASOIU represented Azerbaijan in EDEX 2020. This was at the invitation of MAS Private Limited from Sri Lanka and the university shared the same stand with the company. During the exhibition, the Deputy Dean of International Students of ASOIU Natig Mammadov provided comprehensive information to the attendees about specialties taught at the university, exchange programs, scientific and technical base of the university, international cooperation as well as about our country. Notably, “EDEX 2020” was organized by the Royal College Union at the Bandaranaike Memorial International Conference Hall, Colombo’s largest exhibition venue. The fair attended by over 200 educational institutions from different countries was visited by more than 50,000 students of secondary school, students and university alumni.

UNİVERSİTETDƏ | AT THE UNIVERSITY ADNSU-nun bir qrup tələbəsi uşaq evini ziyarət edib A group of ASOIU students visited the orphanage Yeni il bayramı münasibəti ilə Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetinin (ADNSU) Tələbə Həmkarlar İttifaqı Komitəsinin təşkilatçılığı və Qaz-neft-mədən fakültəsinin təşəbbüsü ilə fakültənin fəal tələbələri “Çərpələng” uşaq evini ziyarət ediblər. Ziyarətləri ilə kimsəsiz uşaqları sevindirən tələbələr uşaqlara müxtəlif bayram hədiyyələri və isti geyimlər hədiyyə ediblər. Şaxta baba və qar qız uşaqlara bayam sevincləri bəxş edib. Tələbələr isə kimsəsiz uşaqlarla müxtəlif oyunlar oynayıb, onların vaxtlarının əyləncəli keçməsinə çalışıblar.

With the initiative of the Student Trade Union Committee (STUC) and Faculty of Oil and Gas Production of Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU) the active students of the faculty visited the “Çərpələng” orphanage on the occasion of the New Year. Students, Santa Clous delighted the children who deprived of parental care, gave them different presents and warm clothes. Students played different games with children and tried to make them to spend good time.

ADNSU-da Elmi Şuranın 2020-ci ildə ilk iclası keçirilib ASOIU holds the first meeting of Academic Board in 2020 Yanvarın 29-da Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetində (ADNSU) Elmi Şuranın növbəti iclası keçirilib. ADNSU-nun rektoru, professor Mustafa Babanlı gündəlikdə duran məsələlərə keçməzdən öncə geologiya-mineralogiya elmləri doktoru, professor Şəfiq Pənahini 95 illik yübileyi münasibəti ilə təbrik edib. Qocaman alimin zəngin elmi irsindən, pedaqoji və elmi fəaliyyətindən, həmçinin, ADNSU-da ixtisaslı mütəxəssislərin yetişdirilməsindəki xidmətindən danışıb, ona möhkəm cansağlığı arzu edib. İclasda Texnika elmləri doktoru, professor Qəhrəman Həsənov “Elm mərkəzi”nin fəaliyyəti haqqında hesabat verib. Mərkəzin fəaliyyəti haqqında qərar layihəsi səsverməyə qoyularaq yekdilliklə qəbul edilib. Universitetin “Ümumi və tətbiqi riyaziyyat” kafedrasının assistenti Elviz İsmayılov Startap və İnnovasiya Mərkəzi haqqında hesabat məruzəsi ilə çıxış etdikdən sonra Energetika fakültəsinin dekanı, dosent Zakir Həsənovun illik hesabatı dinlənilib. Professor Mustafa Babanlı hər üç məruzə ilə bağlı təklif və iradlarını bildirib, görüləcək işlər haqqında tövsiyyələr verib. Daha sonra Elmi katib Yetər Əliyeva müxtəlif istiqamətlər üzrə elmi dərəcələrə namizəd olan 7 iddiaçı haqqında şura üzvlərinə məlumat verib və səsvermə keçirildikdən sonra elmi dərəcələrə namizədlərin iddiaları qəbul olunub. Gündəliyə uyğun olaraq “Ümumi və tətbiqi riyaziyyat” kafedrasının müdiri, riyaziyyat üzrə elmlər doktoru, professor Araz Əliyev alimlər və universitetin digər əməkdaşları üçün ştat maaşından əlavə maaşın hansı meyarlara əsasən verilməsi, elmi-tədqiqat layihələri, bu istiqamətdə görüləcək işlər və mövcud vəziyyət haqqında məlumat verib. Sonda professor Mustafa Babanlı ADNSU-nun 100 illiyi ilə bağlı görülən işlər və Elmi Şura tərəfindən təsdiq olunmuş planın icra vəziyyəti haqqında danışdıqdan sonra gündəlikdə duran bir neçə vacib məsəni şura üzvlərinin müzakirəsinə çıxarıb. O, universitetdə görülən hər bir işin yüksək səviyyədə icrasının vacibliyini iclas iştirakçılarının diqqətinə çatdırıb.

On January 29, the next meeting of Academic Board was held at Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU). Before providing information about the issues on the agenda, ASOIU’s Rector, Professor Mustafa Babanli congratulated doctor of geological-mineralogical sciences, Professor Shafig Panahi on occasion of his 95th anniversary. He spoke about the rich scientific heritage of the great scientist, his pedagogical and scientific activity, as well as the service of training qualified specialists at ASOIU and wished him strong health. Then Professor Mustafa Babanli provided information to the attendees on the three main issues on the agenda and other various issues. Doctor of technical sciences, Professor Gahraman Hasanov made a report on the activity of the “Science Center”. The draft decision on the activities of the Center put to a public vote and was unanimously approved. After making a report on the Startup and Innovation Center by Elviz Ismayilov, assistant of the Department of “General and Applied Mathematics”, the annual report of the dean of the Faculty of Power Engineering, Associate Professor Zakir Hasanov was heard. Professor Mustafa Babanli made suggestions and comments on all three reports and gave recommendations on the work to be done. Then the Scientific Secretary Yeter Aliyeva provided information the members of the council about the seven candidates for academic degrees in various directions and after the vote, claims for academic degrees were accepted. According to the agenda, head of the Department of General and Applied Mathematics, Doctor of Mathematical Sciences, Professor Araz Aliyev provided information about the giving salaries according to what criteria to scientists and other university staff, scientific research projects, work to be done in this direction and current situation. At the end, Professor Mustafa Babanli brought some important issues on the agenda to the members of board after discussing the conducted work related to the ASOIU’s 100th anniversary and the implementation of the plan approved by the Academic Board. He underlined the importance of high-level of implementation of every work done at the university.

F E V R A L 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 15

ƏSAS MÖVZU | MAIN TOPIC

YÜKSƏK GÖSTƏRİCİLƏRLƏ YADDA QALAN İMTAHAN SESSİYASI

16 O i l a n d I n d u s t r y | F E V R A L 2 0 2 0

ƏSAS MÖVZU | MAIN TOPIC

EXAM SESSION REMEMBERED WITH HIGH INDICATORS

F E V R A L 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 17

ƏSAS MÖVZU | MAIN TOPIC 2019/2020-ci tədris ilinə böyük ümidlər və nailiyyətlərlə başlayan Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti (ADNSU) payız imtahan sessiyasını yüksək göstəricilərlə başa vurdu. Cari tədris ilinin payız semestrinin imtahan sessiyası ADNSU-da dekabrın 29-dan fevralın 4-nə kimi davam edib. İmtahandan qeyri-kafi qiymət alan tələbələr (yalnız 2 fəndən imtahanı üzrə), eyni zamanda üzrlü səbəblərə görə imtahanlarda iştirak etməyənlər və 25% ödənişlilər üçün isə fevralın 1-dən 7-nə kimi əlavə imtahanlar təşkil olunub.

All measures have been taken to ensure the organization of the exam session according to existing rules, providing transparency and objectivity in assessing the students’ knowledge at ASOIU. The examination process is controlled by the Exam Monitoring Center in order to provide transparency in the examinations during the exam session.

ADNSU-da cari tədris ilində də imtahan sessiyasının mövcud qaydalara uyğun təşkili, tələbələrin biliyinin qiymətləndirilməsində şəffaflığın və obyektivliyin təmin olunması və imtahan sessiyasının mövcud normativ sənədlər əsasında keçirilməsi istiqamətində bütün tədbirlər görülüb. İmtahanlarda şəffaflığın təmin edilməsi məqsədilə yaradılmış İmtahan Müşahidə Mərkəzi tərəfindən sessiya boyunca imtahanlara nəzarət olunub.

Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU) beginning with great hopes and accomplishments for the 2019/2020 academic year has completed another examination session successfully. Autumn examination session of the current academic year lasted from December 29 to February 7 at the university. Students who have got unsatisfactory marks (only 2 subjects on the failed exam), the same time students who did not participate in exams for excuse reasons took a re-exam by paying 25% payment from February 1 to 7.

Cari semestrdə ADNSU-da bakalavriat səviyyəsində əyani şöbə üzrə müvəffəqiyyət göstəricisi 67,6 %, keyfiyyət göstəricisi isə 25,6% təşkil edib. Ötən tədris ilinin müvafiq imtahan sessiyasının nəticələri ilə müqayisədə müvəffəqiyyət göstəricisi 0,8%, keyfiyyət göstəricisi isə 3,2% yüksəlib.

Success rates for the full-time Bachelor’s degree at ASOIU were 67.6% and quality rates were 25.6% accordingly in the current semester. Compared with the results of the last year’s exams, the success rate increased by 0.8% and the quality rate by 3.2%.

Bakalavriat səviyyəsində əyani şöbədə təhsil alan 9608 tələbədən 9421 nəfəri imtahanlarda iştirak edib, onlardan 6368 nəfəri imtahanları müvəffəqiyyətlə versə də, 3062 nəfər tələbənin fənlər üzrə akademik borcları qalıb.

9421 bachelors out of 9608 studying in the fulltime, participated in exams, while 6368 of them passed exams successfully, while 3062 students could not receive credits.

ADNSU üzrə bakalavriat səviyyəsinin qiyabi şöbəsi üzrə isə müvəffəqiyyət göstəricisi 61,9%, keyfiyyət göstəricisi isə 2,2% olub. Yəni ötən tədris ilinin payız semestrinin müvafiq imtahan sessiyasının nəticələri ilə müqayisədə müvəffəqiyyət göstəricisi 12,2%, keyfiyyət göstəricisi isə 11% azalıb.

The success rate of the part-time bachelor’s degree was 61.9%, and the quality rate was 2.2%.

In comparison with the results of the previous autumn session, the success rate increased by 12.2% and the quality rate declined by 11%.

İmtahanların yekunundakı statistik təlillərə görə fakültələr üzrə yüksək göstəriciləri ilə seçilən İqtisadiyyat və Menecment fakültəsi (İMF) bu il də siyahıdakı liderliyini qoruyub saxlayaraq fakültələr üzrə ən yüksək göstərici nümayiş etdirib. İkinci yüksək nəticə isə İnformasiya Texnologiyaları və İdarəetmə Fakültəsində (İTİF) müşahidə edilib. Belə ki, İMF-də müvəffəqiyyət göstəricisi 74,1%, keyfiyyət göstəricisi isə 23,4% olduğu halda İTİF-də müvəffəqiyyət göstəricisi 70,7%, keyfiyyət göstəricisi isə 31,3% təşkil edib. Ümumilikdə ötən illə müqayisədə 2019/2020-cu tədris ilinin payız semestrinin imtahan sessiyasında fakültələr üzrə göstəricilərdə nəzərəçarpan artım müşahidə olunub. Onu da qeyd edək ki, keyfiyyət göstəriciləri yalnız yaxşı və əla qiymətlər, müvəffəqiyyət göstəriciləri isə kafi, yaxşı və əla qiymət alanların cəmi əsasında müəyyən olunur.

Beynəlxalq miqyasda əməkdaşlığın və tələbə mübadiləsinin hər zaman prioritet olduğu və bu istiqamətdə aktiv fəaliyyət göstərən ADNSU-da bu il də BBA proqramları üzrə göstəricilər yüksək olub. Hər imtahan sessiyasında yüksək göstəriciləri ilə seçilən BBA proqramları üzrə təhsil alan tələbələrin 91,3%-i müsbət, 51,0%-i isə əla qiymətlərlə payız semestrini başa vurub. ZU proqramları üzrə isə tələbələrin imtahan nəticələri daha yüksək olub.

Belə ki, ZU proqramları üzə 95,2% tələbə müsbət, 52,4% isə əla qiymətlər alıb.

18 O i l a n d I n d u s t r y | F E V R A L 2 0 2 0

According to the statistical analysis the Faculty of Economics and Management (FEM), which distinguishes by its high indicators has maintained its leadership in the list at the end of the exams this year. The second highest result was at the Faculty of Information Technology and Management (FITM). Thus, the success rate in the FEM was 74.1% and the quality indicator was 23.4%, while the success rate was 70.7% and the quality index was 31.3%.

Although, in general comparing with last year there was a noticeable increase in the faculties in autumn examination session of the 2019/2020 academic year. It should be noted that the quality indicators are identified based on the only by good and excellent grades, and the success indicators are based on a good, sufficient and excellent grades.

At ASOIU, where international cooperation and student exchanges have always been a priority, the rates for BBA programs were high this year as well. 91,3% of the students distinguished with their high results in each year and studying on BBA programs received positive and 51,0% excellent grades in autumn semester. The rates on ZU programs were higher this year. Thus, 95.2% of students from ZU programs received a positive grade and 52.4% got excellent grades.

ƏSAS MÖVZU | MAIN TOPIC

F E V R A L 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 19

ƏSAS MÖVZU | MAIN TOPIC ADNSU-da magistraturaya ildən-ilə artan maraq, magistrlara göstərilən diqqət və qayğı burada təhsil alan magistrantların tədris keyfyiyyətlərinə də öz müsbət təsirini göstərib. Belə ki, 2019/2020-ci tədris ilinin payız semestrində bakalavr pilləsi ilə yanaşı magistratura səviyyəsinin göstəriclərində də artım müaşhidə olunub. Bu ilki statistikaya görəyə payız semestrinin imtahan sessiyasında magistratura səviyyəsində təhsil alan 1288 tələbədən 1205 nəfəri imtahanlarda iştirak edib. Həmin tələbələrdən 98,7%-i müsbət, 78,7%-i isə əla qiymətlər alıb. Ötən tədris ilinin müvafiq imtahan sessiyasının nəticələri ilə müqayisədə bu il magistrantların müvəffəqiyyət göstəricisi 2,31%, keyfiyyət göstəricisi isə 3,45% artıb.

Growing interest in master’s degree at ASOIU year by year, care and attention to masters also has a positive impact on the quality of teaching of undergraduates. Thus, in the autumn semester of the 2019/2020 academic year, the increase in the indicators of bachelor and master’s levels has been observed.

According to the statistics of the current year, 1205 out of 1288 masters students participated in the autumn semester exam session. Of these students, 98.7% received a positive and 78.7% received excellent grades. Compared to the results of the previous examination, the success rate of the undergraduates has increased by 2.31%, and the quality rate grew by 3.45%.

İmtahanları müvəffəqiyyətlə verənlər O cümlədən İmtahanda Əla, çox Qarışıq iştirak Cəmi Əla yaxşı, və (A, B, C, edənlər (A) yaxşı D, E) (A, B, C) 4 5 6 7 8 182 78 8 70 259 133 2 33 98 222 177 17 67 74 225 198 33 66 103 888 586 52 174 345 458 281 2 49 230 385 241 9 54 178 282 189 41 68 80 304 286 48 83 155 1429 997 100 254 643 249 148 4 23 121 232 145 6 27 112 236 170 16 41 113 227 181 28 51 102 944 644 54 142 448 279 75 2 73 342 122 2 12 108 247 128 6 31 91 231 148 11 36 101 1099 473 19 81 373 197 70 1 69 198 109 6 12 91 222 157 16 42 99 204 152 10 32 110 821 488 32 87 369 910 567 16 143 408 793 520 41 190 289 669 517 89 194 234 495 422 65 158 199 2867 2026 211 685 1130 217 115 2 12 101 147 112 2 27 83 144 120 11 43 66 163 150 21 39 90 671 497 36 121 340 122 117 2 31 84 113 107 8 69 30 92 88 12 57 19 89 84 10 29 45 416 396 32 186 178 93 89 3 35 51 47 40 5 16 19 70 63 1 41 21 76 69 4 41 24 286 261 13 133 115

Tələbələrin sayı Fakültənin adı

Kurslar

1

2 I II III IV Cəmi I II III IV Cəmi I II III IV Cəmi I II III IV Cəmi I II III IV Cəmi I II III IV Cəmi I II III IV Cəmi I II III IV Cəmi I II III IV Cəmi

Geoloji kəşfiyyat

Qaz-neft mədən

Kimya-texnologiya

Neft-mexanika

Energetika

İnformasiya texnologiyaları və idarəetmə

Iqtisadiyyat və menecment

ZU

BBA

ADNSU üzrə:

Cəmi 3 183 268 240 232 923 458 397 288 310 1453 250 241 244 232 967 281 352 260 247 1140 198 204 233 212 847 913 799 677 499 2888 217 148 148 167 680 124 113 92 91 420 95 47 72 76 290 9608

9421

6368

20 O i l a n d I n d u s t r y | F E V R A L 2 0 2 0

549

1863

3941

9 104 126 54 27 311 177 144 93 18 432 101 87 66 46 300 204 220 119 83 626 127 89 65 52 333 343 273 152 73 841 102 35 24 13 174 5 6 4 5 20 4 7 7 7 25

MüvəffəKeyfiyyət qiyyət İmtahanda göstəricisi O cümlədən göstəricisi iştirak (əla, əla və (müsbət 3 və etməyənlər yaxşı qiymət qiymət 1 2 daha alanlar), alanlar), fəndən fəndən çox % % fəndən Üzürlü Üzürsüz 10 11 12 13 14 15 16 39 25 40 1 42,8 4,49 42 28 56 9 51,3 13,5 27 16 11 18 79,7 37,8 19 3 5 7 88,0 44,0 66,0 25,4 127 72 112 35 81 45 51 61,4 11,1 57 51 36 12 62,6 16,4 49 26 18 6 67,0 38,7 14 2 2 6 94,1 43,1 201 124 107 24 69,8 24,77 53 35 13 1 59,4 10,8 39 30 18 5 4 62,5 14,2 30 16 20 6 2 72,03 24,1 28 9 9 5 79,73 34,8 150 90 60 12 11 68,22 20,7 69 62 73 2 26,9 0,7 74 49 97 10 35,7 4,09 41 34 44 13 51,8 14,9 50 20 13 16 64,1 20,3 234 165 227 41 43,0 9,1 46 32 49 1 35,5 0,5 43 22 24 6 55,0 9,1 30 12 23 11 70,7 26,1 35 8 9 8 74,5 20,6 154 74 105 26 59,4 14,5 194 89 60 3 62,1 17,4 133 68 72 6 65,6 29,1 83 31 38 8 77,3 42,3 52 11 10 4 85,3 52,8 462 199 180 21 70,7 31,3 65 26 11 53,0 6,5 23 6 6 1 76,2 19,7 17 5 2 4 83,3 37,5 9 2 2 4 92,0 36,8 114 39 21 9 74,1 23,4 5 2 95,9 27,1 4 1 1 94,7 68,1 1 2 1 95,7 75,0 5 2 94,4 43,8 15 3 2 4 95,2 52,4 4 2 95,7 40,9 7 85,1 44,7 6 1 1 1 90,0 60,0 6 1 90,8 59,2 23 2 3 1 91,3 51,0

3062

1787

Akademik borcu olanlar (F)

Cəmi

768

814

15

172

67,6

25,6

ƏSAS MÖVZU | MAIN TOPIC

MAGİSTRATURASƏVİYYƏSİ SƏVİYYƏSİÜZRƏ ÜZRƏKEYFİYYƏT KEYFİYYƏTVƏ VƏMÜVƏFFƏQİYYƏT MÜVƏFFƏQİYYƏT MAGİSTRATURA GÖSTƏRİCİSİ GÖSTƏRİCİSİ Keyfiyyət Müvəffəqiyyət Müvəffəqiyyət Müvəffəqiyyət Keyfiyyət Keyfiyyət

98,70% 98,70% 78,70% 78,70%

A IGSITSRTARTAUT R UAR A MM AG

A IGSITSRTARTAUT R UAR A MM AG

2019/2020-cu tədris ilinin payız semestrinin imtahan nəticələrinin təhlilinə əsasən cari ildə 600-dən çox bal toplayaraq ADNSU-nun bakalavriat səviyyəsinə qəbul olunan 161 tələbənin 159-u payız semestrinin imtahan sessiyasında iştirak edib. Bu tələbələrin müvəffəqiyyət göstəricisi 94,3%, keyfiyyət göstəricisi isə 55,3% olub. Bu isə o deməkdir ki, ötən tədris ilinin müvafiq imtahan sessiyasının nəticələri ilə müqayisədə cari tədris ilində 600-dən çox bal toplayaraq qəbul olan tələbələrin müvəffəqiyyət göstəricisi 3,26%, keyfiyyət göstərisi isə 14,08% artıb.

According to the exam results of the autumn semester in 2019/2020 academic year, 159 out of 161 students admitted to ASOIU’s bachelor’s level with over 600 points participated in the autumn semester exam session. The success rate of these students were 94.03%, and the quality was 55,3%. This means that in comparison with the results of the relevant exam session of the previous academic year, the success rate of the students with 600 points increased by 3,26% and the quality rate 14,08%.

600-dən çoxbal bal toplayan toplayan tələbələrin müvəffəqiyyət göstəricisi 94,3%, 600-dən çox tələbələrin müvəffəqiyyət göstəricisi keyfiyyət göstəricisi 55,3%

Keyfiyyət

Müvəffəqiyyət

0,00%

10,00%

20,00%

30,00%

40,00% Müvəffəqiyyət

50,00%

60,00%

70,00%

80,00%

90,00%

100,00%

Keyfiyyət

F E V R A L 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 21

ƏSAS MÖVZU | MAIN TOPIC

ADNSU-nun “Sabah” qruplarında isə müvəffəqiyyət göstəricisi 99,5%, keyfiyyət göstəricisi isə 82% təşkil edib. Ötən tədris ilinin müvafiq imtahan sessiyasının statistikası ilə müqayisədə “Sabah” qrupları üzrə müvəffəqiyyət göstəricisində 4,51 %, keyfiyyət göstəricisində isə 8,37 % artım müşahidə olunub.

The success rate of ASOIU “SABAH” groups was 99,5% and the

quality rate was 82%. Compared with the statistics of the Diaqram (“Sabah” qrupları üzrə müvəffəqiyyət göstəricisi 4,51 %,examinations of the previous academic year, the success rate of Sabah groups increased keyfiyyət göstəricisi 8,37 %)by 4.51% and the quality rate by 8,37 %

SABAH qrupları üzrə müvəffəqiyyət göstəricisi Müvəffəqiyyət Keyfiyyət

Müvəffəqiyyət

Keyfiyyət

0,00%

1,00%

2,00%

3,00%

4,00% Müvəffəqiyyət

5,00%

6,00%

7,00%

8,00%

9,00%

Keyfiyyət

Yanvarın 14-də Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetində (ADNSU) universitetin İctimai Etimad Şurası imtahan prosesini izləyib. Şura üzvləri – Sahib Məmmədov, İlham Şaban, Səadət Məmmədova, Nərminə Əliyeva, Məzahir Babayev və media nümayəndələri imtahan keçirilən auditoriyaları gəzib müəllim və tələbələrin hazırlığı, həmçinin imtahan üçün yaradılan şəraitlə tanış olublar.

On January 14 the Public Reliance Council of Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU) followed the examination process. Council members - Sahib Mammadov, Ilham Shaban, Saadat Mammadova, Narmina Aliyeva, Mazahir Babayev and media representatives visited exam auditoriums, became acquainted with the with the preparation of teachers and students, conditions created for the examination.

Sonra İctimai Etimad Şurasının üzvləri ADNSU-nun rektoru, professor Mustafa Babanlı ilə görüşüblər. Rektor M.Babanlı ADNSU-da görülən işlər barədə İctimai Etimad Şurasının üzvlərinə məlumat verib. Bildirib ki, son illər universitetdə olan yeniliklər ilk növbədə tələbələrin yüksək səviyyədə təhsil almasına hesablanıb və artıq nəticələr də var. Bu gün ADNSU-da peşəkar və savadlı mütəxəssis hazırlandığını deyən rektor Mustafa Babanlı təhsil və tədris prosenin, eyni zamanda dərs vəsaitlərinin müasir çağrışlara uyğun təşkil olunduğunu diqqətə çatdırıb.

Then members of the Public Reliance Council met with the ASOIU’s Rector, Professor Mustafa Babanli. Rector M.Babanli provided information to the members of the Public Reliance Council on the conducted at ASOIU. He noted that, the innovations at the university in recent years have primarily been aimed at providing students with a high level of education, and there are already results. Noting that a professional and educated specialists are trained at ASOIU today, Rector Mustafa

Sonra şura üzvləri ADNSU-da imtahan prosesinin təşkili ilə bağlı fikirlərini bölüşüblər.

Onlar universitetdə yaradılan şəffaf tədris mühitini, tələbələrin biliklərini sərbəst şəkildə ifadə edə bilmələri üçün yaradılan şəraiti və imtahana nəzarət prosesini yüksək qiymətləndiriblər.

22 O i l a n d I n d u s t r y | F E V R A L 2 0 2 0

Babanli highlighted that education and teaching process, as well as textbooks are organized in accordance with the modern concepts.

Later, the council members shared their views on the organization of the exam process at ASOIU. They highly evaluated the transparent teaching environment created at the university, the condition created for students to freely express their knowledge and to observe the examination process.

ƏSAS MÖVZU | MAIN TOPIC

F E V R A L 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 23

ƏSAS MÖVZU | MAIN TOPIC

Ümumilikdə payız semestrinin imtahan sessiyasının nəticələrinə əsasən imtahanlarda iştirak edən 60869 tələbə-imtahandan 3062 nəfəri müxtəlif fənlərdən kredit qazana bilməyib, 1958 nəfər imtahana buraxılmayıb, 355 nəfər qadağan olunmuş vasitələrdən istifadəyə görə imtahandan çıxarılıb və nəhayət 791 nəfər imtahana gəlməyib.

Imtahan nəticələrindən narazı qalan 239 tələbə isə UNİBOOK üzərindən apelyasiya müraciəti edib. Apelyasiyada tələbələrin iştirakı təmin edilib və onlara yol verdikləri səhvlər ətraflı izah olunub.

Bundan əlavə, bakalavr səviyyəsində ingilis dilində tədris aparılan qruplarda və “SABAH” qruplarında bütün fənlər, magistratura bölməsində əsas və ixtisaslaşma fənləri üzrə imtahanlar yazılı-şifahi üsulla, qeyri-ixtisas fənləri üzrə isə test üsulu ilə keçirilib.

Beləliklə də, 2019\2020-ci tədris ilinin payız semestrinin obyektiv və şəffaf şəraitdə keçən imtahan sessiyasının ümumi yekunları bir daha ADNSU-da yüksək səviyyəli tədris şəraitinin və bilikli tələbələrin olduğunu sübut etdi.

24 O i l a n d I n d u s t r y | F E V R A L 2 0 2 0

In general, according to the results of the autumn semester examination session, 3062 out of 60,869 students attending the exams failed to receive credits in various subjects, 1958 were not allowed to take the exam, 355 were exempted for use of forbidden means and finally, 791 did not attended the exam.

239 students, dissatisfied with the results of the exams, have appealed over the UNIBOOK. The participation of students in appeals was ensured and their mistakes were explained in detail.

In addition, the exams in all subjects in the English taught groups and SABAH groups at the bachelor’s degree, on main and specialization subjects in master’s degree in written and oral and on non-specialized subjects have been conducted by testing form.

Thus, the overall results of the exam session of the autumn semester in 2019/2020 academic year once again proved that there is a high level of teaching environment and knowledgeable students at ASOIU.

ƏSAS MÖVZU | MAIN TOPIC

F E V R A L 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 25

SAZİŞ | AGREEMENT

İKİQAT MAGİSTR DOUBLE MASTERS DEGREE

Elnur Hadıyev Elnur Hadıyev

26 O i l a n d I n d u s t r y | F E V R A L 2 0 2 0

SAZİŞ | AGREEMENT

ADNSU ilə ABŞ-ın Ziklin Biznes Məktəbi arasında əldə olunmuş razılıq keyfiyyətli təhsilə və əmək bazarında uğura zəmanət verir An agreement between ASOIU and Zicklin School of Business of US ensures the qualitative education and success in the labor market İkili diplom proqramları istənilən ali məktəbin innovativ fəaliyyətinin əsas göstəricilərindən biridir. Azərbaycanın ali təhsil müəssisələri onlarla belə proqram gerçəkləşdirir. Təhlil göstərir ki, belə proqramlarda populyarlığına görə ilk yerdə iqtisadiyyat və menecment, daha sonra isə mühəndis ixtisasları, üçüncü yerdə isə humanitar elmlər dayanır. İkili diplom proqramları ali məktəbin rəqabətqabiliyyətliliyini artırır. İkili diplom proqramları bütün abituriyentlər üçün cəlbedicidir, eyni zamanda belə diploma sahib olan məzunlara əmək bazarında maraq da yüksəkdir. İkili diplom proqramları istər bakalavr, istərsə də magistratura təhsil pilllələri üzrə gerçəkləşdirilir. Əksər hallarda ikili diplom proqramları olan ixtisaslara qəbul daha mürəkkəbdir – abituriyentlərdən yüksək səviyyədə xarici dil bilikləri ilə yanaşı, müvafiq biliklərin də olduqca yüksək olması tələb olunur. Onu da qeyd edək ki, əksər hallarda ikili diplom proqramları ödənişli olur.

Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Univeriteti ikili diplom proqramlarının gerçəkləşdirilməsinə mühüm əhmiyyət verir. Hazırda ADNSU 5 xarici universitetlə ikili diplom pqoramına sahibdir.

2020-ci il yanvarın 7-də Nyu-York Şəhər Universitetinin Barux Kollecinin Ziklin Biznes məktəbi ilə anlaşmaya nail olan ADNSU bu istiqamətdə fəaliyyətini genişləndirməyə maraqlı olduğunu ifadə edib.

ADNSU-nun rektoru, professor Mustafa Babanlı Nyu-York Şəhər Universitetinin Barux Kollecinin Ziklin Biznes məktəbinin Akademik işlər və innovasiyalar üzrə dekan müavini, Dr. Qing Hu ilə görüş zamanı qarşılıqlı əməkdaşlıq rəsmi olaraq təsdiq olunub.

Görüşdə tərəflər arasında maliyyə üzrə magistr səviyyəsində ikili diplom proqramı ilə bağlı müzakirələr aparılıb. Proqramın tətbiq olunacağı ixtisas, qəbul və seçim qaydaları, eyni zamanda tələbələr üçün yaradılacaq imkanlar və tərəfdaşların öhdəliklərinə dair fikir mübadiləsi aparılıb. Proqramın iqtisadiyyat və menecment ixtisası üzrə magistratura pilləsi üçün nəzərdə tutulduğu bildirilib.

Müqavilənin müddəalarında göstərildiyi kimi, ADNSU-da iqtisadiyyat və menecment ixtisası üzrə təhsillərini magistratura pilləsində davam etdirəcək tələbələr tədris müddətinin 1 ilini Nyu-York Şəhər Universitetinin Barux Kollecinin Ziklin Biznes məktəbində davam etdirməklə hər iki universitetin diplomunu ala biləcəklər. İki təhsil müəssisəsi arasında bağlanmış ikili diplom müqaviləsinə əsasən, MSF (Maliyyə üzrə magistr dərəcəsi) proqramına namizədlik maksimum 3 ildir. Bu proqram üzrə təhsil alan tələbələr ZBM-də (Ziklin Biznes məktəbi) oxuduqları müddətdə tətbiq olunan bütün təhsil haqları və maddi xərclər, təhsil aldığı

Dual degree programs is one of the key indicators of the innovative activity of any university. Higher educational institutions of Azerbaijan implements such programs with them. The analysis shows that, according to the popularity in such programs, economics and management rank first, engineering specialties second, and humanitarian sciences third. Dual degree programs increase the competitiveness of the university. Dual degree programs are attractive to all applicants, but there is also a high interest in the graduates of such programs in the labor market.

Dual degree programs are implemented both for bachelor and masters levels. In most cases, admission to specialties with dual degree programs is more complicated - applicants are required to have a high level of knowledge in addition a high level of foreign language proficiency. Notably, in most cases dual degree programs are paid-off.

The Azerbaijan State Oil and Industry University attaches great importance to the implementation of dual degree programs. At present , ASOIU has a dual degree program along with 5 foreign universities. ASOIU, which has reached an agreement with Zicklin School of Business at Baruch Collage of City University of the New York on January 7, 2020, expressed interest in expanding its activities in this area.

During the meeting of the Senior Associate Dean for Academic Affairs and Innovation of Zicklin School of Business at Baruch College of the City University of New York, Dr. Qing Hu with ASOIU’s Rector, Professor Mustafa Babanli the mutual cooperation has been officially approved. At the meeting, the sides discussed the dual degree program in finance. The exchange of views was conducted on the specialty that the program to be applied, admission and selection rules, as well as opportunities to be created for students and partners’ commitment. It was emphasized that the program is intended for a master’s degree in economics and management.

As it was mentioned in the provisions of the agreement, the students who will continue their study in master’s degree on the specialty of economics and management at ASOIU will be able to receive diploma of both universities by continuing their first year of study at Zicklin School of Business at Baruch Collage of City University of the New York.

According to the dual degree agreement, the maximum candidature for the MSF program (Masters of Science in Finance) is 3 years. Students of the MSF program shall be responsible for all applicable tutions fees and material cost during their study at ZSB, obligatory expenditure required in the country of study, personal and living expenses (including travel, accomodation and

F E V R A L 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 27

SAZİŞ | AGREEMENT ölkədə icbari xərclər, şəxsi və yaşayış xərcləri (səyahət, yaşayış yeri və yemək) və qaldığı müddət ərzində hər hansı bir sığorta və digər xərclər üçün məsuliyyət daşıyırlar. Bu müqavilə 5 il müddətinə etibarlıdır. Ziklin Biznes məktəbi tərəfindən irəli sürülən MSF proqramı minimum 30 kredit tələb edir. Proqram İdarəetmə Komitəsi (PİK) tərəfindən qoyulmuş akademik və maliyyə tələblərinə cavab verən tələbələrə təhsillərinin ikinci və ya daha sonrakı illərində ZBM-də Maliyyə üzrə magistr dərəcəsinə qəbul olmaq imkanı veriləcəkdir. Proqrama qəbul avqust ayının ortasından başlayır və iyul ayının sonunda bitir. MSF proqramına qəbul olan tələbələr AFEM və ZBM tərəfindən tətbiq edilən qəbul qaydalarına və Proqram İdarəetmə Komitəsinin digər əlavə tələblərinə cavab verməlidirlər. Müqavilənin şərtlərinə görə, MSF proqramı ikili diplom almaq istəyən tələbələrin ingilis dilində danışıq və yazı qabiliyyəti qənaətbəxş olmalıdır.

Onların dil bacarıqları test balları (TOEFL \ IELTS) və Proqram İdarəetmə Komitəsi üzvləri ilə olan üz-üzə müsahibələ əsasən qiymətləndirilir. Hər kredit üçün təhsil haqqı 455$ məbləğində nəzərdə tutulub.

Xatırladaq ki, ADNSU ilə Nyu-York Şəhər Universitetinin Barux Kollecinin Ziklin Biznes məktəbi ilə əməkdaşlığın qurulması istiqamətində iş hələ 2018-ci ildən başlanıb. Ötən ilin noyabr ayında Nyu-York Şəhər Universitetinin nümayəndə heyəti Azərbaycana səfər edərək ADNSU-da tədrislə tanış olmuşdular.

28 O i l a n d I n d u s t r y | F E V R A L 2 0 2 0

food) and any other insurance, debt, costs or damage incurred in the duration of stay. This agreement is valid for 5 years. The MSF program offered by Zicklin School of Business requires a minimum of 30 credits. Students who meet the academic and financial requirements set by the Program Management Committee (PMC) will be offered the opportunity to enroll in the MSF degree at the ZSB in the US during their second year or later.

The program starts in middle of August and will be completed by the end of the July. Students admitted to the MSF Program must meet the admission requirements of both AFEM and ZSB and any additional requirements established by the Program Management Committee. According to the terms of the agreement, enrollment in the MSF Program will be subject to satisfactory performance in oral and written communication in English based on assessment of test scores (TOEFL\IELTS) and face-to-face interviews by members of the Program Management Committee.

The tution rate is $455 per credit.

Recall that, the cooperation between ASOIU and Zicklin School of Business at Baruch Collage of the City University of New York has begun since 2018. On November 2019, a delegation from City University of New York visited Azerbaijan and got acquainted with the teaching at ASOIU. Within the framework of that visit the sides discussed signing of a cooperation agreement between

SAZİŞ | AGREEMENT

Elə həmin səfər çərçivəsində Ziklin biznes məktəbi və ADNSU arasında əməkdaşlıq sazişinin imzalanması məsələsi müzakirə olunaraq tərəflər arasında razılığa gəlinmişdi.

Onu da qeyd edək ki, 1919-cu ildə yaradılmış Ziklin biznes məktəbi dünyanın ən qocaman biznes məktəblərindən biri olmaqla yanaşı, ABŞ-ın ən yaxşı biznes məktəblərindən biri kimi də nüfuz qazanıb. Ziklin biznes məktəbi Nyu-York Şəhər Universitetinin AACSB (İdarəetmə Təhsili üçün Beynəlxalq Assosiasiya) tərəfindən akkreditasiya olunmuş yeganə struktur vahididir. Əlbəttə, belə bir təhsil müəssisəsi ilə ADNSU-nun əməkdaşlıq etməsi azərbaycanlı tələbələr üçün yeni imkanlar açacaq və təhsilin keyfiyyətinin yüksəlməsi ilə yanaşı, onların beynəlxalq səviyyəli təhsil almalarında xüsusi rol oynayacaq.

Zicklin School of Business and ASOIU. Notably, Zicklin School of Business founded in 1919, is one of the oldest business schools in the world and has become one of the most prestigious business schools in the United States. Zicklin School of Business is the only structural unit of the City University of New York accredited by AACSB (International Association for Management Education).

Certainly, ASOIU’s cooperation with such educational institution will open new opportunities for Azerbaijani students and will play an important role in improving the quality of education as well as their international education.

F E V R A L 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 29

START | START

İSRAİL-AZƏRBAYCAN TƏLİM MƏRKƏZİNDƏ İT SAHƏSİNDƏ ƏSASLI BİLİKLƏR VERİLƏCƏK THE ISRAEL-AZERBAIJAN TRAINING CENTER WILL PROVIDE BASIC IT KNOWLEDGE Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti (ADNSU) son bir neçə il ərzində təhsil və tədrisin yüksəldilməsi istiqamətində kifayət qədər ciddi uğurlara imza atıb. Təhsildəki yeniliklər, elmi nailiyyətlər və eyni zamanda yüksək ixtisaslı kadr hazırlığı universitetdə həm də yeni tədris-elm mərkəzlərin yaradılmasında özünü göstərir. ADNSU-nun belə layihələrdən High Performance Computing (HPC) Elmi Mərkəzini, Startap İnnovasiya Mərkəzini, “Fərman Salmanov adına SOCAR-ADNSU Elm və Tədris Mərkəzi” və digərlərini qeyd etmək olar.

Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU) has achieved great success in the direction of increasing education and training over the past few years. Innovations in education, scientific achievements and at the same time training of highly qualified personnel are reflected in the establishment of new educational and research centers at the university. Of these projects ASOIU’s High Performance Computing (HPC), Startup Innovation Center, SOCAR-ASOIU Science and Training Center named after Farman Salmanov and others can be noted.

Ən önəmlisi də odur ki, bu gün ADNSU təhsil sahəsində beynəlxal əlaqələrinin genişləndirilməsinə də xüsusi önəm verir və universitet olaraq ayrı-ayrı ölkələr, təhsil müəssisələri ilə birlikdə innovativ layihələr icra edir və mübadilə proqramları həyata keçirir. Sevindirici hal odur ki, bu, artıq ənənə halını alıb və ildən-ilə genişləndirilir. Universitetdə yaradılan İsrail-Azərbaycan Təlim Mərkəzi də uğurlu müştərək layihələrdən biridir.

Fevralın 3-də mərkəzdə veb proqramlaşdırma kurslarının ilk dərsi keçirildi. ADNSU-nun rektoru, professor Mustafa Babanlı tədris mərkəzi və auditoriyalarla tanış olub və kurs iştirakçıları ilə görüşdü. Veb proqramlaşdırmanın əhəmiyyətindən və gənc-

Most importantly, today ASOIU attaches great importance expanding its international relations in the field of education, and as a university, implements innovative projects and exchange programs with individual countries and educational institutions. It is encouraging that this has already become a tradition and is expanded year by year. The Israeli-Azerbaijani Training Center established at the University is also a successful joint project. On February 3, the first course of web programming courses was held at the Israel-Azerbaijan Training Center of Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU). ASOIU’s Rector, Professor Mustafa Babanli got acquainted with the

30 O i l a n d I n d u s t r y | F E V R A L 2 0 2 0

START | START

lər üçün perspektivlərindən danışan rektor M.Babanlı tədris mərkəzində gənclərin bu istiqamətdə bilik almaları üçün hər cür şərait yaradıldığını bildirdi. İlk dərsin açılışında İsrail-Azərbaycan Ticarət Palatasının prezidenti Aleks Kaplun mərkəzdə yaradılan şəraiti yüksək qiymətləndirirərək burada İsrailin İT və yüksək texnologiyalarla bağlı təcrübəsi əsasında bu sahəyə maraq göstərən gənclərə yüksək səviyyəli dərslər keçiriləcəyini vurğuladı. Hazırda kursda 9 tələbə və 15 müəllim olmaqla 24 nəfərin iştirak etdiyini qeyd edən İsrail-Azərbaycan Təlim Mərkəzinin rəhbəri Elnur Səfərli Full stack development kursunun bütün tədris materiallarının İsrail tərəfindən verildiyini dedi.

Qeyd edək ki, 500 saatlıq kurs həftədə 4 gün olmaqla hər gün 3 saat müddətində 10 ay davam edəcək. Təlim mərkəzində məsləhət komitəsi faliyyət göstərəcək və bu məsləhət

training center and auditorium and met with the participants of the course. Speaking about the importance of web programming and its prospects for young people, the Rector M.Babanli underlined that all conditions have been created for young people to acquire knowledge in this area.

President of the Israeli-Azerbaijani Chamber of Commerce Alex Kaplun highly appreciated the conditions created in the center and noted high-level courses based on Israeli experience in IT and high technology will be held here. Noting that 24 people, including 9 students and 15 teachers attend the course at the present, head of the Israeli-Azerbaijani Training Center Elnur Safarli, said that all the teaching materials of Full stack development course have been provided by Israel.

Notably, the 500-hours course will last 10 months, for 3 hours each day, four days a week. The advisory committee will be at

F E V R A L 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 31

START | START

32 O i l a n d I n d u s t r y | F E V R A L 2 0 2 0

START | START

F E V R A L 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 33

START | START

komitəsinə verilən tapşırıqlar və layihələr əsasında kursun yekununda tələbələrin təqdim edəcəyi layihələr əsasında qiymətləndirmə aparılacaq. Kursu bitirənlərə “Məzun sertifikatı”, layihəni təqdim edə bilməyənlərə “İştirak sertifikatı” veriləcək.

Sonda tələbələrin bank sektorunda və digər şirkətlərdə işlə təmin olunmasına dəstək göstəriləcək.

ADNSU-nun Tədris İşləri üzrə prorektoru, dosent Qasım Məmmədov yeni yaradılan mərkəz barədə müsahibəsində bildirdi ki, İsrail bu gün bütün dünya üzrə informasiya texnologiyaları sahəsində lider ölkələrdən biridir. Azərbaycanda da bu sahadə biliklərin müasir səviyyəyə çatıdırlmasına ciddi önəm verildiyinə görə, universitet səviyyəsində qərara alındı ki, İsrail-Azərbaycan Təlim Mərkəzi yaradılsın və belə kurslar təşkil olunsun.

Beləliklə, İsrail-Azərbaycan Ticarət Palatasının birgə layihəsi əsasında buna start verildi.

Dosent Qasım Məmmədov söhbət zamanı qeyd etdi ki, bu kurslar kiber təhlükəsizliklə bağlı, eyni zamanda müxtəlif böyük verilənlərin emalı, işlənilməsi və digər uyğun sahələr üzrə proqramları əhatə edəcək. İlkin olaraq kurslara başlayan 24-nəfərdən 15-i ADNSU-nun əməkdaşıdır və onların maliyyə xərcləri universitetin tərəfdaşı olan Kapital Bank tərəfindən həyata keçiriləcək. Tələbələr isə ödənişli əsaslarla bu kursu keçəcəklər və 10 aylıq kursun 5 ayını bitirdikdən sonra ən yüksək göstərici əldə etmiş tələbələrin də kurs xərcləri Kapital Bank tərəfindən həyata keçiriləcək. O, əlavə etdi ki, müəllimlərimiz də daha yüksək səviyyəli informasiya texnologiyaları bilgilərinə yiyələnməklə auditoriyalarımızda İT kurslarının tədrisi

34 O i l a n d I n d u s t r y | F E V R A L 2 0 2 0

the training center and based on the assignments and projects submitted to this advisory committee, students’ projects will be evaluated at the end of the course. “Alumni certificate” will be presented to those who will finish the course, and “Certificate of Participation” to those who will not be able to submit the project. At the end, students will be provided with support to find job in the banking sector and other companies.

In his interview about the newly established center, ASOIU’s Vice-Rector for Academic Affairs, Associate Professor Gasim Mammadov noted that today Israel is one of the leading countries in the field of information technologies worldwide. Due to the fact that Azerbaijan also attaches great importance of bringing knowledge to the modern level in this field, at the university level it was decided to establish Israeli-Azerbaijani Training Center and organize such courses. During the conversation, Associate Professor Gasim Mammadov said that the courses will cover programs in connection with the cyber security, as well as processing, development of various big data and other related areas. Firstly, 15 out of 24 people are the ASOIU’s collaborators and their financial expenses will be implemented by the university’s partner, Capital Bank. Students will pass this course on a paid basis, and course fees of students with high score after completing 5 months of the 10-month course will also be covered by Capital Bank. He added that our teachers by gaining higher-level information technology knowledge, teaching IT courses in our auditoriums will cover a wide range of student audience.

START | START

daha geniş tələbə kütləsini əhata edəcək.

Bu gün ADNSU-da belə layihələrin reallaşması ilk növbədə azərbaycanlı gənclər, universitet tələbələri üçün yeni imkanlar yaradır və onların beynəlxalq səviyyəli mütəxəssis kimi yetişməsi üçün baza rolunu oynayır. Əlbəttə, informasiya texnologiyalarının bütün istehsalat və təcrübə sahələrində, həmçinin iqtisadiyyat və bank sektorununda geniş tətbiq olunduğu bir zamanda universitetdə bu istiqamətdə görülən işlər burada təhsilin əhatəliliyindən və müasir elmi çağrışlara uyğun təşkil olunmasından xəbər verir.

Firstly, the implementation of such projects at ASOIU today provides opportunities for Azerbaijani youth and university students and plays a key role in training them as international specialists. Certainly, at a time when information technology is widely applied in all industries and practice areas, as well as in the economy and banking sector the work carried out in this direction at the university indicates the scale of education here and the organization in accordance with the modern scientific challenges.

F E V R A L 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 35

BONUS | BONUS

ADNSU MÜƏLLİMLƏRİ STİMULLAŞDIRIR Ali təhsildə yüksək keyfiyyət müəllimlik və elmi tədqiqat fəaliyyətinin inteqrasiyası sayəsində mümkündür

Elnur Hadıyev Elnur Hadıyev

ASOIU STIMULATES TEACHERS High quality in higher education is possible thanks to the integration of teaching and scientific research.

36 O i l a n d I n d u s t r y | F E V R A L 2 0 2 0

BONUS | BONUS Bu gün Azərbaycanda elmin inkişafı dövlət siyasətinin əsas prioritetlərindəndir. Ölkənin gələcəyi, iqtisadi, siyasi inkişafı onun elmi potensialı, bu sahədə əldə olunan uğurları ilə bilavasitə bağlıdır. Ümumiyyətlə, müasir dünyada hər bir ölkənin davamlı inkişaf strategiyasının təmin olunması, dünyada baş verən qlobal iqtisadi problemlərin həllinin elmi-intellektual əsaslar üzərində inkişafı qaçılmazdır. Əlbəttə, bu məsələdə ali təhsil müəssisələrinin rolu, elmə verdiyi töhfələrin əhəmiyyəti böyükdür. Odur ki, Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti (ADNSU) təhsilin və tədrisin yenilənməsi ilə yanaşı, elmi-tədqiqat işlərinin genişləndirilməsinə, təkcə universitet və ya ölkə daxilində yox, dünya səviyyəli elmi araşdırmalara və innovativ layihələrin inkişafına xüsusi önəm verir.

Qeyd edək ki, Prezident İlham Əliyev digər istiqamətlərdə olduğu kimi, elmi fəaliyyət sahəsinə də xüsusi diqqət ayırır və aidiyyəti dövlət qurumu olan Təhsil Nazirliyi bu istiqamətdə kifayət qədər geniş layihələr, yeni proqramlar icra edir. Bunun nəticəsidir ki, azərbaycanlı alimlərin uğurları ildən-ilə daha da çoxalır, onların fəaliyyəti haqqında az qala dünyanın hər yerindən xoş xəbərlər alırıq. Dövlət başçısının 4 may 2009-cu il tarixli Sərəncamı ilə təsdiq edilmiş “Azərbaycan Respublikasında 2009-2015-ci illərdə elmin inkişafı üzrə Milli Strategiya”sı və onun həyata keçirilməsi, həmçinin sonrakı illərdə təsdiq olunmuş digər hüquqi səndələrdən irəli gələn proqramların icrası bütövlükdə Azərbaycan elminin inkişafında, ayrı-ayrı universitet və institutlarda elmi potensialın daha da zənginləşdirilməsində ciddi rol oynayıb.

Today, the development of science in Azerbaijan is one of the main priorities of state policy. The future of the country, its economic and political development is connected to its scientific potential and successes achieved in this area. In general, in the modern world, ensuring the sustainable development strategies of each country, and development of the solution of global economic problems on the scientific and intellectual basis, is inevitable. Certainly, the role of higher education institutions in this issue and the contribution to science is of great importance.

Therefore, Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU), along with the modernization of education and teaching, attaches special importance on expanding scientific research activities and development of innovative projects not only at the university or country, but also in the world.

Notably, President Ilham Aliyev pays special attention to the field of scientific activity, as in other areas, and the Ministry of Education, which is a relevant governmental body, implements large projects and new programs in this area. As a result, the successes of Azerbaijani scientists increase year by year, and we get good news about their activities throughout the world. The National Strategy for the Development of Science in the Republic of Azerbaijan in 2009-2015 approved by the head of the state dated on May 4, 2009 and its implementation, as well as the implementation of programs arising from other legal entities approved in the following years, played a significant role in the development of Azerbaijani science and further enriching the scientific potential of individual universities and institutes.

Dövlət tərəfindən yaradılmış imkanları yüksək qiymətləndirən Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti milli ali təhsil müəssisəsi olaraq üzərinə düşən öhdəlikləri yüksək səviyyədə icra edir. Təsadüfü deyildir ki, universitet təhsil sahəsində aparılan islahatlar fonunda son 5 ildə kifayət qədər ciddi uğurlara imza atıb. Tədqiqat universiteti olmaq kimi son dərəcə əhəmiyyətli və elmtutumlu bir strategiyanı hədəfləyən ADNSU tədrisin keyfiyyətini əsaslı şəkildə yeniləməklə yanaşı, elmi-metodiki fəaliyyətin inkişafını da kifayət qədər genişləndirib. Bu gün universitetin alimlərinin elmi əsərləri, məqalələri, elmin inkişafında qazandıqları uğurlar dünyanın nüfuzlu nəşriyyatlarında çap olunur. Odur ki, ADNSU-nun rektoru, professor Mustafa Babanlının təşəbbüsü və universitetin Elmi Şurasının qərarı ilə alimlərin elmi fəaliyyətini daha da artırmaq və onların motivasiyası üçün ştat maaşından əlavə xüsusi stimullaşdırıcı maaş verilməsinə qərar verilib. Artıq dörd ildir ki, tətbiq olunan bu layihə ADNSU-da elmi layihələrin inkişafına ciddi təsir göstərib.

Azerbaijan State Oil and Industry University being a national higher education institution that highly appreciated the opportunities created by the state fulfills its commitments. It is no coincidence that the university has achieved considerable success in the last 5 years within the framework of the conducted education reforms. Aiming to be research university which is significant and knowledge-based strategy, ASOIU not only updated the quality of teaching, but also broadened the development of scientific and methodological activities. Today scientific works, articles of scientists of the university and successes that they achieved in the development of science are published in the most prestigious publishing houses of the world. Thus, at the initiative of the rector of ASOIU, Professor Mustafa Babanli and by the decision of the Academic Board of the university, the scientists were given stimulating salary in addition to their salaries to motivate then and increase their scientific activities. This project, which has been applied for four years, has had a significant impact on the development of scientific projects at ASOIU.

Elə mövzuya müraciət etməkdə də məqsədimiz ştat maaşından əlavə maaşın alimlərə hansı meyarlara əsasən verilməsi, bunun əhəmiyyəti və universitet üçün, Azərbaycan elminin inkişafı üçün faydalarını oxuculara çatdırmaqdır. ADNSU-nun alim və professorlarının və digər elmi işçilərin elmi-metodiki fəaliyyətinin dəyərləndirilməsi, təyin olunmuş qiymətləndirmə meyarları və nəticəyə uyğun olaraq əlavə maaşın təyin edilməsi hər il universitetin Elmi Şurasının qərarı ilə yaradılan və 5 üzvü olan komissiya tərəfindən müəyyən olunur. Hər təqvim ili əlavə maaşın verilməsi və onun miqdarı iddiaçının son 12 ayda əldə etdiyi elmi-metodiki nailiyyətlərdən, elmi dərəcəsindən asılıdır.

Ona görə iddiaçının bir illik elmi fəaliyyəti haqqında sənədləri toplanır, kafedrada müzakirədən keçirilir. Həmin şəxsə oradan çıxarış verilir və tövsiyyə olunur ki, bu şəxsin sənədləri əlavə maaşa iddiaçı qismində komissiya tərəfindən qəbul edisin.

Qeyd edək ki, sənədlər hər təqvim ilinin son 10 iş günü əzində komissiyaya təqdim olunur. Komissiya müsabiqəyə təqdim

Our main purpose to appeal this subject is to provide information to readers about according to what criteria additional salaries should be given to scientists, its significance and advantages for university and development of the Azerbaijani science. Assessment of scientific-methodical activity of ASOIU’s scientists, professors and other researchers, appointed evaluation criteria, determination of additional salary in accordance with the result determined by the commission consisting of 5 members and established by the decision of the Academic Board of the university. Providing additional salary for each calendar year and its amount depends on the scientific and methodological achievements and scientific degree of the applicant for the past 12 months. Therefore, documents on the one-year scientific activity of the applicant are collected and discussed in the department.

The person is given an extract from there and recommended to submit the documents as a candidate for an additional salary.

Notably, the documents are submitted to the commission within F E V R A L 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 37

BONUS | BONUS olunmuş sənədləri araşdırıb balları təyin edir və mövcud qaydalara əsasən, müəyyən edir ki, kimin göstəriciləri əlavə maaşa uyğundur. Beləliklə, nəticələr növbəti təqvim ilinin ilk 10 iş günü ərzində iddiaçılara elan edilir. İddiaçılardan tələb olunan sənədlər, fəaliyyət göstəriciləri və qiymətləndirmə meyarları ilə bağlı aidiyyəti komissiyanın üzvü, ADNSU-nun “Ümumi və tətbiqi riyaziyyat” kafedrasının müdiri, riyaziyyat üzrə elmlər doktoru, professor Araz Əliyev ətraflı məlumat verdi. Bildirdi ki, qiymətləndirmə zamanı elmi-tədqiqat layihələri, o cümlədən regional və milli layihələrdə rəhbər, iştirakçı olmanı təsdiq edən rəsmi sənədlər, beynəlxalq və milli jurnallarda dərc edilmiş elmi məqalə və kitablar, həmçinin alimin əvvəlki illərdə dərc edilmiş elmi nəticələrinə edilən istinadların meyar əmsalı əsas götürülür. Eyni zamanda, iddiaçı alim və professorların buraxılış işlərinə, magistr və PhD dissertasiyalarına rəhbərlik, DSc dissertasiyalarına məsləhətçilik, müəllimlərin tələbə tərəfindən qiymətləndirilməsinin rəsmi nəticələri və digər vacib məqamlar da nəzərə alınır. Söhbət zamanı öyrəndik ki, əlavə maaşın hesablanması metodikasına əsasən, bütün elmi-pedaqoji heyət 4 kateqoriyaya bölünür: professor, dosent, elmi dərəcəsi olan assistent, həmçinin elmi dərəcəsi olmayan assistentlər. Qiymətləndirmə balı isə kateqoriyalara uyğun olaraq professorlar üçün 40-80, dosentlər üçün 35-65, assistentlər üçün 30-55, elmi dərəcəsi olmayan assistentlər üçün 25-45 bal arasındadır.

Professor A.Əliyev qeyd etdi ki, Web of Science Core Collection, Scopus kimi elmi bazalara daxil olan jurnallarda dərc olunan elmi məqalə müəllifləri yuxarıda göstərilən ən yüksək bala uyğun əlavə maaşdan başqa, ADNSU-nun rektoru, professor Mustafa Babanlının əmri ilə xüsusi mükafata layiq görülə bilər. Xarici fəaliyyət alimin topladığı balın üçdə ikisini təşkil etməlidir. Daxili fəaliyyət zamanı isə müəllif kitab, dərslik yazıbsa, magistr və ya bakalavr təhsil pilləsinə rəhbərlik edirsə, ona da bal verilir. Amma bu fəaliyyət maksimum toplanan balın üçdə bir hissəsini təşkil edir. Qeyd edək ki, bu il 73 müəllim namizədliyini verib və onlardan 58 nəfəri meyarlara uyğun olaraq qiymətləndirmədən keçə bilib. Əlavə maaşın dəyərinə gəlincə isə elmi fəaliyyəti yüksək qiymətləndirilən iddiaçılar, məsələn, professorlar aylıq ştat məvacibinin maksimumum 80 faiz mislinə qədər əlavə maaş ala biləcəklər.

Statistik göstəricilərə nəzər saldıqda ADNSU-da son bir neçə ildə bu sahədə qazanılan uğurlar rəqəmlərdə də öz əksini tapır. Əgər 2015-ci ildə universitetin professor və alimlərinin Web of Science Core Collection bazasına düşən jurnallarda dərc olunmuş məqalələrin sayı 22 idisə, bu rəqəm 2019-cu ildə 124 olub. Göründüyü kimi bu, 4 il ərzində 5 dəfədən artıq artım deməkdir. Odur ki, 2020-ci ildə bu göstəricinin daha çox olacağı qaçılmazdır və universitetin konkret hədəfi il ərzində əməkdaşlarının 200-250 elmi məqaləsinin dünyanın nüfuzlu elmi bazalarına daxil olan jurnallarda dərc olunmasıdır. Dünya reytinq cədvələrində bir meyar da odur ki, bir universitetdən 5 il ərzində nüfuzlu elmi bazalarda olan məqalələrin sayı 1000-dən artıq olsun.

Dünya təcrübəsində isə elmi layihələr müxtəlif formada həyata keçirilir. Professor A.Əliyevin məlumatına görə, Türkiyə və İran universitetləri yüksək elimi fəaliyyətə görə birdəfəlik mükafat verirlər. Qərbi Avropa universitetlərində isə bu məsələyə yanaşma nisbətən fərqlidir. Orada univeristetə işə dəvət olunan hər bir alimlə əmək müqaviləsi bağlanır və həmin müqaviləyə əsasən alimə aylıq məvacib ödənilir. Yəni bir universitetdə bir neçə professor onlarla bağlanmış müqaviləyə görə tam fərq-

38 O i l a n d I n d u s t r y | F E V R A L 2 0 2 0

10 working days of each calendar year. The commission investigates the documents submitted for the contest and assigns points and in accordance with the existing regulations, determine who is eligible for the additional salary. Thus, the results will be announced to the applicants within the first 10 business days of the next calendar year.

A member of the relevant committee, head of the Department of General and Applied Mathematics at ASOIU, Doctor of Mathematical Sciences, Professor Araz Aliyev provided comprehensive information on the documents required from the applicants, their activity indicators and evaluation criteria. He noted that during the evaluation scientific research projects, including official documents that confirm of being leader and participant in the regional and national projects, scientific articles and books published in international and national journals, as well as the criterion of reference to the scientific results of scientists published in previous years are taken as a basis. At the same time, the supervision of the thesis of claimant scientists and professors, masters and PhD dissertations, DSc dissertation consultations, official results of student evaluation by teachers and other important points are taken into consideration. During the conversation, we learned that, according to the method of calculating additional salary, all scientific and pedagogical staff are divided into 4 categories: professors, associate professors, assistants with scientific degree and non-degree assistants. The evaluation score is 40-80 for professors according to categories, 35-65 for associate professors, 30-55 for assistants and 25-45 for non-degree assistants.

Prof. A. Aliyev noted that besides the additional salaries in accordance with the highest score mentioned above the authors of scientific articles published in journals included in scientific bases such as Web of Science Core Collection and Scopus can receive a special award by the order of ASOIU Rector, Professor Mustafa Babanli. If the author wrote a book, textbook, supervises master’s or bachelor degree during the internal activity, he or she will be given score. However, this activity constitutes one third of the maximum collected score. 73 teachers nominated this year and 58 of them could pass the evaluation according to criteria. According to the value of additional salaries, applicants whose academic activity is highly valued, such as professors, will be able to earn up to 80% of their monthly salary.

If we glance at the statistic indicators, we can see that the successes of ASOIU in this area over the past few years are also reflected in the figures. If in 2015 the number of articles of university professors and scientists published in the journals included in the Web of Science Core Collection base was 22, in 2019 this figure reached to 124. As it can be seen this is almost a 5-fold increase over 4 years. Therefore, this figure will be even greater in 2020, and the specific goal of the university is to publish 200250 scientific articles of its collaborators in journals included in prestigious scientific bases around the world during the year.

One of the criteria in the world rankings is that there are more than 1,000 articles from one university included in prestigious scientific bases within 5 years.

In world practice, scientific projects are implemented in various forms. According to Professor A. Aliyev, universities in Turkey and Iran are granted a one-time award for their high academic activity. However, this approach in Western European universities is quite different. The labor contract is signed with each invited scientist there and according to this agreement, the scientist is paid a monthly salary. That is, several professors receive

BONUS | BONUS li əmək haqqı alır. Əlbəttə, ikitərəfli müqavilə zamanı həmin müəllim və ya professorun yuxarıda sadalanan nailiyyətləri nəzərə alınır. ADNSU-da isə son 5 ildə alimlərin universitetdən aldığı məvacib elmi-metodiki fəaliyyətinə görə təyin olunmuş əlavə maaşa görə fərqlənir. Azərbaycanın digər qabaqcıl universitetlərində də belədir. Ancaq bəzi ali təhsil müəssisələrində ildə bir dəfə nüfuzlu nəşrlərdə dərc olunmuş elmi məqalələrə görə mükafat verilir. ADNSU isə ilə ərzində hər ay əlavə maaş ödəməklə əməkdaşının uğurlu fəaliyyətini dəyərləndirir.

Belə bir elm tutumlu layihənin ADNSU-da tətbiq olunmasında əsas məqsəd elmi tədqqat işlərinin, tədris-metadiki işlərin stimullaşdırılmasına, alimlərin elmi işlərlə davamlı şəkildə məşğul olunmasına xidmət edir. Eyni zamanda, bu layihə ADNSU-nun texniki profilli bir elm ocağı olaraq qarşıya qoyduğu hədəfə çatmasına mühüm təkan olacaq, gələcəkdə universitetin dünya reytinqlər siyahısına düşməsində xüsusi rol oynayacaq.

different salary at the same university based on the agreement they have signed with them. Certainly, the above-mentioned achievements of those teachers or professors are taken into account during the bilateral agreements. At ASOIU, the scientists’ salary that they receive from the university over the past 5 years varies depending on the additional payment determined according to their scientific and methodical activity. This case exists in other leading universities of Azerbaijan. However, some universities grant awards for scientific articles published in prestigious publications once in a year. ASOIU appreciates the successful activity of its collaborator by paying additional salaries.

The main purpose of the application of such science-intensive project in ASOIU is to stimulate scientific research, teaching and methodological work, and to involve scientists in research work.

At the same time, this project will be an important impetus for ASOIU to achieve its goal as being a technical-base university, in the future will play a special role in ranking the university in the world rating list.

F E V R A L 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 39

ƏMƏKDAŞLIQ | COOPERATION

Günel Cəlalqızı Gunel Jalalgizi

QARŞILIQLI ETİMADA SÖYKƏNƏN STRATEJİ TƏRƏFDAŞLIQ STRATEGIC PARTNERSHIP BASED ON MUTUAL TRUST Müasir dövrdə aparıcı ali təhsil müəssisələrinin sənayeyə inteqrasiyasını ali təhsil sisteminin inkişafındakı mühüm aspektlərdən biri kimi dəyərləndirmək olar. Son illər ölkəmizdə universitet- sənaye əlaqələrinin yaradılması və artırılması, maliyyə mənbələrinin şaxələndirilməsi və təhsildə rəqəmsal texnologiyaların tətbiqi istiqamətində bir sıra ciddi işlər görülməkdədir.

Universitet-sənaye əlaqələrinin genişlənməsi və universitetlərlə iş dünyası arasında sıx münasibətlərin yaradılması Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetində (ADNSU) və onun nəzdində fəaliyyət göstərən Azərbaycan-Fransız Universitetində (UFAZ) də uğurla davam etdirilir.

2020-ci ilin başlanğıcının UFAZ üçün ən əlamətdar hadisəsi də geniş platformalı belə layihələrdən birinin reallaşması oldu.

40 O i l a n d I n d u s t r y | F E V R A L 2 0 2 0

In moder times, the integration of leading higher education institutions into the industry can be considered as one of the most important aspects of the development of higher education system. In recent years, a number of serious works have been conducted in our country to establish and enhance university-industry ties, to develop financial resources, and application digital technologies in education. Expanding university-industry ties and establishing close relationships between universities and the world of work are conducted successfully at the Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU) and the Azerbaijan-French University (UFAZ) functioning under ASOIU. The most significant event for UFAZ at the begining of 2020

ƏMƏKDAŞLIQ | COOPERATION Belə ki, yanvarın 15-də UFAZ-da Total E&P Absheron şirkəti– Strasburq Universiteti (Unistra)- UFAZ və Paşa Bank ASC arasında akademik və təhsil sahələrində peşəkar əməkdaşlığın möhkəmləndirilməsi və inkişaf etdirməsi çərçivəsində rəsmi Anlaşma Memorandumu imzalandı.

ADNSU-nun rektoru, professor Mustafa Babanlı, Strasburq Universitetinin rektoru Mişel Deneken, Fransanın Azərbaycandakı səfiri Zakari Qros, Total E&P Absheron şirkətinin prezidenti Regis Agut və PAŞA Bank ASC-nin İdarə heyətinin sədri Taleh Kazımov, UFAZ nümayəndə heyəti, tələbələr eləcə də media mənsublarının iştirak etdiyi imzalanma mərasimində çıxış edən ADNSU-nun rektoru, professor Mustafa Babanlı UFAZ-ın çoxsaylı tərəfdaşları olduğunu və UFAZ layihəsinin uğurlarında bu tərəfdaşların dəstəyinin xüsusi rol oynadığını bildirdi. Cari tədris ilində UFAZ-dan 125 nəfərin məzun olacağını deyən rektor, M.Babanlı tərəfdaşlıq əlaqələrinin tələbələr üçün yaratdığı imkanlardan söz açdı.

Strasburq Universitetinin rektoru Mişel Deneken, Fransanın Azərbaycandakı səfiri Zakari Qros, Total E&P Absheron şirkətinin prezidenti R.Agut və PAŞA Bank ASC-nin İdarə heyətinin sədri T.Kazımov çıxışlarında əməkdaşlığın əhəmiyyətindən danışıb, müasir universitetlərin elm, tədris və sənaye ilə birgə əlaqələr qurmaqda geniş imkanları olduğunu qeyd etdilər. Bu əməkdaşlığın da universitetlə sənaye arasındakı əlaqələri daha da mökhəmləndirəcəyinə ümidvar olduqlarını deyən tərəflər qlobal layihələrin məhz böyük əməkdaşlıqların nəticəsində yarandığını və Azərbaycanlı gənclərin ixtisaslı kadr kimi formalaşmasında bu cür əməkdaşlıqların mühüm rol oynadığını bildirdilər.

Görüşdə eyni zamanda Total E&P Absheron şirkəti ilə Fransa səfirliyi arasında da rəsmi Anlaşma Memorandumu imzalandı.

Bu anlaşmanın Total E&P Absheron, eləcə də UNISTRA-UFAZ əlaqələrini daha da möhkəmləndirəcəyi nəzərdə tutulur.

Rəsmi mövqe Zakari Qros (Fransanın Azərbaycandakı səfiri)

was the implementation of one of these large-scale platform projects. So, on January 15, UFAZ signed an official Memorandum of Understanding for Total E&P Absheron - Strasbourg University (Unistra) - UFAZ and Pasha Bank OJSC to strengthen professional and academic cooperation in academic and educational fields. On January 15 an official Memorandum of Understanding within the framework of to strengthen and develop professional cooperation in the education area was signed with Total E&P Absheron - Strasbourg University (Unistra) - UFAZ and Pasha Bank OSC - Strasbourg University (Unistra) - UFAZ at Azerbaijan-French University.

Making a speech at signing ceremony attended by ASOIU’s Rector, Professor Mustafa Babanli, Rector of the University of Strasbourg Michel Deneken, French Ambassador to Azerbaijan Zakari Gross, President of Total E&P Absheron and Chairman of the Executive Board of PASHA Bank Taleh Kazimov, UFAZ delegation and students Speaking at the signing ceremony, the rector of ASOIU, Professor Mustafa Babanli noted that UFAZ has numerous partners and these partners significant role in the success of UFAZ projects. Noting that 125 students will graduate from UFAZ in the current academic year, Rector M.Babanli spoke about the opportunities that partnership relations create for students.

Making a speech Rector of Strasbourg University Michel Deneken, French Ambassador to Azerbaijan Zakari Gross, , President of Total E&P Absheron R.Agut and Chairman of the Executive Board of PASHA Bank Taleh Kazimov spoke about the importance of cooperation and noted that modern universities have great opportunities in order to build relations with science, education and industry. Expressing their belief that this cooperation will further strengthen the ties between the university and the industry, the sides noted that global projects were created as a result of great cooperation and such cooperation play an important role in the formation of Azerbaijani youth as qualified personnel.

The official Memorandum of Understanding between Total E&P Absheron and the French Embassy was also signed at the meeting. This agreement is expected to further strengthen Total E&P Absheron and UNISTRA-UFAZ relations.

Official position Zakari Gross (French Ambassador to Azerbaijan) “The memorandum signed today between the Embassy of France, UFAZ, TOTAL and PASHA Bank is a very important document. Thanks to this memorandum, the best UFAZ and ASOIU students will have the opportunity to continue their education as well as receive master’s degree in France.

The French Embassy implements several projects for Azerbaijani students to receive high-level master’s and PHD education in France. Our main goal is to involve Azerbaijani students

F E V R A L 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 41

ƏMƏKDAŞLIQ | COOPERATION

“Fransa Səfirliyi, UFAZ, TOTAL və PAŞA Bank arasındakı bu gün imzalanan memorandum çox mühüm sənəddir. Bu memorandum sayəsində UFAZ-ın ən yaxşı tələbələri və ADNSU tələbələri təhsillərini Fransada davam etdirmək və eləcə də magistr təhsili almaq şansı qazanmış olacaqlar. Fransa səfirliyi Azərbaycanlı tələbələrin Fransada yüksək səviyyəli magistr və PHD təhsili üzrə bir neçə layihə həyata keçirir. Bizim əsas məqsədimiz Azərbaycanlı tələbələri ən yüksək Avropa standartlarına uyğun təhsilə cəlb etmək, eyni zamanda onları yüksək ixtisaslı kadrlar kimi hazırlamaq və öz ölkələrinə keyfiyyətli xidmət göstərə bilmələrinə dəstək olmaqdır. İnanıram ki, bu layihənin Azərbaycanda strateji sahələrdə yeni nəsil mühəndislərin yetişməsində böyük rolu olacaq”.

to the education with highest European standards,as well as train them as highly qualified personnel and to help them to provide quality services to their countries. I believe that this project will play a key role in the training of new generation of engineers in strategic areas in Azerbaijan”.

Michel Deneken (Rector of Strasbourg University)

Mişel Deneken (Strasburq Universitetinin rektoru) “Böyük tədqiqatlar apara bilmək və tədrisi inkişaf etdirmək üçün Strasburq və əlbəttə ki UFAZ kimi qabaqcıl universitetlər üçün sənayedə əməkdaşlıq əlaqələri qurmaq və tərəfdaşlar tapmaq olduqca mühüm məsələdir. Çünki bu gün əksər yüksək reytiqnli universitetlərin elm, təhsil və sənayenin vəhdətində işləəmək imkanları var və bu imkanları genişləndirmək ali təhsil müəssisələri qarşısında böyük hədəflər açır. Bu memorandum tərəflər üçün mühüm layihədir. Çünki bu layihələr onlar arasında əlaqələri genişləndirməklə yanaşı həm də böyük perspektivlər vəd edir”.

Regis Agut (Total E&P Absheron şirkətinin prezidenti)

“For leading universities as Strasbourg and UFAZ, it is important to build cooperation ties in industry and find partners to carry out extensive research and to develop the teaching. Because most prestigious universities today have the opportunity to work together in the field of science, education and industry and expanding these opportunities open great goals for higher education institutions. This memorandum is an important project for the parties. Because these projects not only expand the relations between them but also conducts great prospects”.

Regis Agut (President of Total E&P Absheron) “Today it is important for students to have direct relations with companies and integrating into the business environment. We always support UFAZ students and appreciate this cooperation.

I consider that collaboration is a positive step for future development of students and UFAZ, as well as our company. Because some of the students who will receive the “Total Scholarship” will be awarded French government scholar by the embassy and this will benefit them as long as they study in France”.

“Tələbələrin şirkətlərlə birbaşa əlaqələrinin olması və iş mühitinə inteqrasiya bu gün olduqca mühümdür. Biz UFAZ tələbələrini hər zaman dəstəkləyirik və bu əməkdaşlığı yüksək qiymətləndiririk. Əməkdaşlığın tələbələrin və ümumilikdə UFAZ-ın gələcək inkişafı ilə yanaşı eyni zamanda bizim şirkət üçün də müsbət addım olduğunu düşünürəm. Çünki “Total təqaüdü”nü qazanacaq tələbələrin bir neçəsi səfirlik tərəfindən Fransa hökumətinin təqaüdçüsü adına layiq görüləcək və bu onlara Fransada təhsil alacaqları müddətdə daha da fayda verəcək”.

42 O i l a n d I n d u s t r y | F E V R A L 2 0 2 0

Taleh Kazimov (Chairman of the Executive Board of PASHA Bank) “We believe that students who are progressive-thinking, ambitious and work hard to achieve their goals are not only tomorrow’s highly qualified specialists, but also the main forces that will lead our country to development. That is why, as PASHA Bank, we always support the promotion of economic education, training and employment of young people, financing

ƏMƏKDAŞLIQ | COOPERATION

Taleh Kazımov (PAŞA Bank ASC-nin İdarə heyətinin sədri) “Biz inanırıq ki, proqressiv düşüncəli, iddialı və hədəflərinə çatmaq üçün yorulmadan səy göstərən və üzərilərində daima çalışan tələbələr yalnız sabahın yüksək ixtisaslı mütəxəssisləri deyil, həm də ölkəmizi inkişafa aparacaq əsas qüvvələrdir. Məhz buna görə də PAŞA Bank olaraq biz gənclərin iqtisadi təhsili, təlimi və məşğulluğunun təşviqini, Azərbaycan universitetlərinin tələbələri üçün təqaüd proqramlarının maliyyələşdirilməsini, istedadlı gənclərin seçilməsini və mükafatlandırılmasını daim dəstəkləyirik”.

Qısa arayış Qeyd edək ki, UFAZ-la “Total” və “Paşa Bank” arasında əməkdaşlıq əlaqələri 2019-cu ildən qurulub. Belə ki, ilk dəfə iyulun 17-də Total Fransa ofisinin Ümumi Təhsil İnkişafı üzrə direktoru Jan-Klod Heidmann və Beynəlxalq Proqramlar üzrə koordinatoru Christelle Lavalou UFAZ-da qonaq olub. UFAZ-n binası ilə yaxından tanış olan Ümumi Təhsil İnkişafı Direktoru Jan-Klod Heidmann və Beynəlxalq Proqramlar Koordinatoru Christelle Lavalou daha sonra UFAZ rəhbərliyi ilə görüşüb. Müqaviləyə görə “Total” şirkəti hər il Fransadakı magistr proqramları üçün təqaüd proqramı elan edir. Hazırda UFAZ tələbələri də təqaüd üçün keçirilən müsabiqədə öz iştirakını fəal şəkildə davam etdirir. “Total” təqaüdünü qazanacaq tələbələrin bir neçəsi səfirlik tərəfindən Fransa hökumətinin təqaüdçüsü adına layiq görüləcək və bu onlara Fransada pulsuz təhsil almağa imkan yaradacaq.

Bundan əlavə, 2018-ci ildən etibarən TOTAL şirkəti neft və qaz sahəsində təcrübəli müəllimlərini tələbələrlə müxtəlif təlimlər keçmələri üçün Professeurs Associés vasitəsilə UFAZ-a göndərir.

Bununla yanaşı UFAZ ilə “Paşa Bank” arasında tələbələrin bankın təcrübə proqramında iştirak etmələri və məzun olduqdan sonra öz karyeralarını burada davam etdirmələri üçün müxtəlif görüşlər keçirilib. Belə ki, 2019-cu il sentyabrın 17-də UFAZ-ın kompüter elmləri ixtisasının dördüncü kurs tələbələri “UFAZ Karyera Günləri” çərçivəsində ilk dəfə “Paşa Bank”ın Rəqəmsal laboratoriyasında olub. Mütəmadi olaraq UFAZ-da qonaq olan “Paşa Bank”ın “Digital Lab” komandası tələbələrlə yüksək rəqabət qabiliyyətli İT əmək bazarında davranış bacarıqlarının əhəmiyyəti və bu günün tendensiyaları kimi mövzularda interaktiv görüşlər keçirib. İnanırıq ki, PAŞA Bank, Total, UFAZ və Strasburq Universiteti arasında imzalanan Memorandum istedadlı gənclərin potensiallarının üzə çıxarılmasına, həmçinin cəmiyyətin inkişafına daha da böyük dəyər qatacaq və uğurlu əməkdaşlıq nəticəsində tərəflərə qarşılıqlı fayda gətirəcək.

scholarship for Azerbaijani universities, the selection and awarding of talented young people”.

Brief reference “We believe that students who are progressive-thinking, ambitious and work hard to achieve their goals are not only tomorrow’s highly qualified specialists, but also the main forces that will lead our country to development. That is why, as PASHA Bank, we always support the promotion of economic education, training and employment of young people, financing scholarship for Azerbaijani universities, the selection and awarding of talented young people”.

Notably, the cooperation between UFAZ, Total and Pasha Bank has been established since 2019. For the first time, Jean-Claude Heidmann, Director for General Education Development of Total France office and Christelle Lavalou, Coordinator for International Programs visited UFAZ on July 17, 2019. After getting acquainted with the UFAZ building, Jean-Claude Heidmann, Director for General Education Development of Total France office and Christelle Lavalou, Coordinator for International Programs met with the UFAZ administration. According to the agreement, “Total” announces an annual scholarship program for master’s programs in France. Currently, UFAZ students are actively participate in the scholarship competition. Some of the students who will receive the Total scholarship will be awarded the French government scholar by the embassy which will allow them to study for free in France. In addition, from 2018, TOTAL sends its experienced instructors in the field of oil and gas to UFAZ through Professeurs Associés to conduct various training sessions with students.

In addition, UFAZ and Pasha Bank have held various meetings for students to participate in the Bank’s internship program and continue their careers here after graduation. So, on September 17, 2019, UFAZ’s fourth-year students in the specialty of computer sciences visited Pasha Bank’s Digital Laboratory for the first time within the framework of the UFAZ Career Days. Pasha Bank’s “Digital Lab” team who regularly visit UFAZ held interactive meetings with students on the importance of behavioral competencies and trends in today’s highly competitive IT labor market. We believe that the Memorandum signed between PASHA Bank, Total, UFAZ and the University of Strasbourg will add value to reveal the potential of the talented young people, as well as to develop the community and will benefit the parties as a result of successful cooperation.

F E V R A L 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 43

UFAZDA | AT UFAZ

2019-cu il UFAZ tələbələri üçün nailiyyətlərlə zəngin olub 2019: a year full of success for UFAZ students!

Şəbnəm Məmmədli Shabnam Mammadli 2019-cu il UFAZ tələbələri üçün olduqca məhsuldar və nailiyyətlərlə zəngin il olub. Belə ki, tələbələr payız və yaz semestr imtahanlarında əldə etdikləri yüksək akademik nəticələrlə yanaşı, ölkədaxili və ölkədən kənarda keçirilən müxtəlif bilik müsabiqələrində də müvəffəqiyyət qazanıblar.

Fevralın 28-də Kompüter elmləri ixtisasının III kurs tələbələrindən ibarət komanda “Google Hash Code 2019” müsabiqəsində Azərbaycan üzrə 47 komanda arasında 1-ci yeri tutub.

Martın 9-da UFAZ-ın Kimya mühəndisliyi ixtisasının III kurs tələbəsi Aleksandr Kovalyov Azərbaycanda ilk dəfə keçirilən “In-

44 O i l a n d I n d u s t r y | F E V R A L 2 0 2 0

2019 has been quite a year for UFAZ students in terms of productivity and success!

Indeed besides their high academic performances, students achieved successful results in both local and international competitions. Here below are some of the most telling examples: February 28, 2019 - a team of 3rd-year Computer Science students won the 1st place out of 47 teams in Azerbaijan in the online qualification round of Google Hash Code 2019.

March 9, 2019 - UFAZ third-year Chemical Engineering student

UFAZDA | AT UFAZ

Aleksandr Kovalyov took the first place in the MIT Integration bee, Integral calculus competition held in Azerbaijan, organized by BHOS Math Club with the support of the Roof Academic Training.

April 3 - for the first time UFAZ hosted the Mathematical Kangourou Competition for its first-year students. 10 of our UFAZ students were ranked in the top 100 among more than 500 candidates at the French national level. First-year Chemical Engineering student Laman Jalilova wins the fourth place in the national French contest - she is the first girl of the competition!

In addition, a few months later, Laman Jalilova, became the individual winner of Skills Refinery Project, launched by British Petroleum (BP) and participated at the One Young World tegration bee” riyaziyyat müsabiqəsinin qalibi olub.

Qazanılan ən böyük nailiyyətlərdən biri 2019-cu il aprelin 3-də riyaziyyat həftələri çərçivəsində 10 UFAZ tələbəsinin ilk dəfə iştirak etdiyi “Kangourou” beynəlxalq riyaziyyat müsabiqəsində Fransa üzrə 500dən çox iştirakçı arasında ilk 100-lükdə yer alması olub. Kimya mühəndisliyi ixtisasının II kurs tələbəsi Ləman Cəlilova isə müsabiqədə dördüncü yeri tutaraq qızlar arasında ən yaxşı nəticəni göstərib.

Ləman Cəlilova həmçinin British Petroleum (BP) tərəfindən həyata keçirilən “Skills Refinery” layihəsinin fərdi qalibi olaraq 2019-cu ilin oktyabr ayında Londonda baş tutan “Bir Gənc Dünya” Sammitində iştirak edib.

Oktyabrın 20-də UFAZ tələbələrindən ibarət ICARUS komandası “NASA Space Apps Azerbaijan 2019” hakatonunda 25 komanda arasında qalib olaraq 10.000 AZN məbləğində mükafatın sahibi olub.

Dekabrın 7-də eyni ixtisas üzrə təhsil alan IV kurs tələbələrindən ibarət n0_ pwn1c komandası isə 60 komandadan ibarət CTF.az müsabiqəsinin qalibi olaraq 3000AZN məbləğində mükafatın sahibi olub.

Yuxarıda qeyd olunan nailiyyətlər UFAZ tələbələrinin sadəcə universitet təhsili ilə kifayətlənməyib özlərini digər platformalarda da sınayaraq inkişaf etdirdiklərinin bariz nümunəsidir. Tələbələrimizi təbrik edir və onlara 2020-ci ildə daha böyük müvəffəqiyyətlər arzu edirik!

Qeyd edək ki, 2020-ci ilin iyul ayında UFAZ tələbələrinin ilk “Məzun Günü” həyata keçiriləcək.

Summit in London in October, 2019.

October 20, ICARUS Team of UFAZ students - from Petroleum, Geophysical Engineering, and Computer Science specialities, became the winner of the NASA Space Apps 2019 Hackathon among 25 teams and were rewarded with the amount of 10.000 AZN! December 7, a team of UFAZ fourth-year Computer Science students became the winner of CTF.az Competition among 60 teams and were rewarded with the amount of 3.000 AZN! Above-mentioned achievements are the living proof of the talent and motivation of UFAZ students, but also their intellectual curiosity and eagerness to try themselves in various platforms and international competitions!

We congratulate our students for their achievements and wish many more successes to come for the New Year 2020!

To recall, the 2019 / 2020 academic year is the milestone in the history of UFAZ, since after its first 4 years of work in Azerbaijan, the university will witness the graduation of its first cohort of students in July, 2020.

F E V R A L 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 45

UFAZDA | AT UFAZ

UFAZ-ın 4 tələbəsi Fransanın Po şəhərində keçirilən “Yerin mərkəzində 24 saat innovasiya” hakatonunda iştirak edib 4 UFAZ students participated in the 2019 hackathon 24 hours of innovation at the center of the Earth in Po, France UFAZ-ın Geofizika mühəndisliyi və Neft-qaz mühəndisliyi ixtisasının dördüncü kurs tələbələri Fransanın Po şəhərində

UFAZ fourth-year Geosciences Engineering and Oil & Gas students in Pau, France

Azərbaycan-Fransız Universitetinin (UFAZ) Geofizika mühəndisliyi ixtisasının IV kurs tələbələri Rəşad Nağıyev, Ləman Əliyeva və Neft-qaz mühəndisliyi ixtisasının IV kurs tələbələri Səbuhi İbrahimli və Ayan İbrahimova 21-22 noyabr tarixlərində Fransanın Po şəhərində keçirilən “Yerin mərkəzində 24 saat innovasiya” hakatonunda iştirak edib.

On November 21-22, 2019, UFAZ fourth-year Geosciences Engineering students Rashad Nagiyev and Leman Aliyeva and fourthyear Oil&Gas Engineering students Sabuhi Ibrahimli and Ayan Ibrahimova participated in the fifth edition of “24H de l’innovation au centre de la Terre” (24 hours of innovation at the center of the Earth), a hackathon organized by Pole Avenia, Geosciences Innovation Valley held in Pau Business School (Pau, France).

More than 140 students from 14 different schools came together to solve 16 challenges proposed by 15 companies. Integrated teams of students with various and complementary profiles (Electronics, mechanical, computer science, geology, business, marketing, design...) worked on challenges proposed by companies. The teams were accompanied by professionals during the hackathon and at the end of the 24 hours-contest, presented a solution in front of 4 juries, namely Pierre-Yves Dequirez, Associate Professor of IFP School, Michel Seranne, CNRS Researcher at Geosciences Montpellier and Executive Secretary at Terinov, Monique Le Guen Executive Expert of Mine-Geology at Eramet, and Pierre Vinour, Co-founder of CVA.

14 müxtəlif məktəbdən 140-dan çox tələbə, 15 şirkətin təklif etdiyi 16 problemi həll etmək üçün bir araya gəlib. Müxtəlif və bir-birini tamamlayan profilləri (elektronika, mexaniki, kompüterşünaslıq, geologiya, biznes, marketinq, dizayn ...) olan tələbələrin birləşdiyi komandalar şirkətlər tərəfindən təklif olunan mövzular üzərində işləyib. Komandalar hackathon zamanı peşəkarlar tərəfindən müşayiət olunub və 24 saat davam edən yarışın sonunda, 4 münsif qarşısında təqdimatlar edilib.

Münsiflər heyətində Febus Optics şirkətinin həmtəsisçi və icraçı direktoru Etienne Almoric, IFP məktəbinin dosenti Pierre-Yves Dequire, Milli Elmi Tədqiqatlar Mərkəzinin tədqiqatçısı Michel Seranne, Mədən-Geologiya üzrə İcraçı ekspert Monique Le Guen, CVA şirkətinin həmtəsisçisi Pierre VINOUR iştirak edib.

“Geostock” layihəsi ilə birinci yerə layiq görülən “Les Cons Primes” komandası Schlumberger, 2-ci və 3-cü yerləri tutan “Les Plenders” və “Geopocket” komandaları isə müvafiq olaraq TOTAL və EFP tərəfindən mükafatlandırılıb.

Müsabiqədən qayıdan tələbələrin təəssüratlarını sizə təqdim edirik: Rəşad Nağıyev: “Bizim seçdiyimiz mövzu olduqca maraqlı idi və həllini tapmaq üçün əlimizdən gələni etməyə çalışdıq.

Qrup halında yarışırdıq və komanda yoldaşlarımın əksəriyyəti yalnız fransız dilində danışdığı üçün bəzən çətinlik çəksəm də nəticə yaxşı oldu. Ümumiyyətlə, başqa bir mədəniyyətə və atmosferə inteqrasiya etmək, yeni dostlar qazanmaq və isti münasibətlər qurmaq bizim üçün maraqlı təcrübə oldu. Burada həmçinin bir neçə xarici şirkətin nümayəndələri ilə də ünsiyyət qurmaq şansımız oldu. Bağlanış mərasimində “ən innovativ ideya” nominasiyası üzrə mükafata layiq görüldük”.

“Les Cons Primes” team won the first place with their “Geostock” project and was awarded by Schlumberger, followed by “Les Plenders” and “Geopocket” teams, who held the 2nd and 3rd place and awarded by TOTAL and EFP respectively.

Now that students are back to Baku, we are sharing their warmest impressions of the hackathon: Rashad Naghiyev, UFAZ fourth-year Geosciences Engineering student: The topic of our team, “Offshore Geophysics”, was quite interesting and we did our best to solve it. Although all my team members spoke in fluent French, the experience I got was amazing.

We were involved in another culture and different atmosphere, we experienced different mindsets, built lots of friendships, and connected with foreign companies. During the closing ceremony we were awarded with “The Most Innovative Idea” prize.

Laman Aliyeva, UFAZ fourth-year Geosciences Engineering student:

Ayan İbrahimova: “Mənim üçün müsabiqənin ən böyük üstünlüyü mükəmməl komanda işinin olması idi. Bizim komandanın hər bir üzvü öz üzərinə düşən vəzifəni böyük məsuliyyət hissi ilə yerinə yetirdikdən sonra digər komanda yoldaşlarına da kömək etməyə çalışırdı. Ümumilikdə bütün müsabiqə fransız dilində olsa da komandamın üzvləri hər xırda detalıl mənə səbr və həvəslə izah edirdi. Hakaton zamanı 16 məsələ arasında ən maraqlı mövzunu seçmək lazım idi.

The event was huge enough - about 150 students have participated. On the first day, we were informed about the program, as well as the problems to be solved. We were divided into teams of 9 students. Each team had a coach and ours was from Schlumberger. With their help we were directed in which way to approach the problem. It was an excellent opportunity to participate in the team of Francophones. Our team received “The Best Application” award.

Bizim seçdiyimiz layihənin adı “Dəniz qəzalarının aşkarlanması” oldu. Seçdiyimiz problemə komanda olaraq ən yaxşı həll yolu tapdığımız üçün sonda “vahid komanda” nominasiyası

Ayan Ibrahimova, fourth-year Oil & Gas Engineering student: The biggest advantage of the competition for me was an excellent teamwork. Each member of our team, with

46 O i l a n d I n d u s t r y | F E V R A L 2 0 2 0

UFAZDA | AT UFAZ

üzrə mükafat qazandıq”.

Ləman Əliyeva: “150 tələbə iştirak etdiyi tədbir kifayət qədər böyük idi. İlk gün bizə proqram və həll olunmalı məsələlər barədə məlumat verildi. Bütün iştirakçılar istədiyi layihəni hərkəsdən əvvəl seçməyə çalışırdı çünki hər məsələ maksimum 9 tələbə tərəfindən həll edilə bilərdi. Hər komandada bir məşqçi var idi və bizim rəhbərimiz Schlumberger şirkətinin nümayəndəsi idi. Onların köməyi ilə problemin həllinə yaxınlaşdıq. Təəssüf ki, bütün müzakirələr fransız dilində aparılırdı və bəzən bu mövzuda çətinlik çəkirdik. İştirak etmək olduqca maraqlı və əyləncəli idi. Sonda komandamız “Ən yaxşı tətbiqetmə” nominasiyası üzrə mükafat əldə etdi”.

a great sense of responsibility, tried to help other teammates. We were supposed to choose one topic out of 16 challenges proposed.

The name of our project was “Detection of Sea Accidents”. We won the “Cohesive Team” award for having the best solution as a team.

Səbuhi Ibrahimli, fourth-year Oil & Gas Engineering student: Participating in this hackathon was a great experience for each of us. The name of our project was “Borehole Imaging”. Borehole imaging refers to those logging and data-processing methods that are used to produce centimeter-scale images of the borehole wall and the rocks that make it up. This process usually takes a long time, so we were supposed to write an algorithm to reduce the time as much as possible to make the work of specialists easier.

As a result, we received “The Best Application” award.

Pole Avenia, located in Pau in southwest France, is the only French compet-

Səbuhi İbrahimli: “Əlbəttə ki, hər birimiz üçün maraqlı təcrübə oldu.

Layihəmizin adı “Borehole şəkli” idi.

Qazılan quyularda layların şəkilləri cihazlar vasitəsilə çəkilir. Bununla da layların növü, xarakteri və digər xüsusiyyətləri mütəxəssislər tərəfindən araşdırılır. Bu proses çox vaxt aparır və biz bu müddəti azaltmaq üçün alqoritm yazmağa qərar verdik. Beləliklə də, mütəxəssislərin bu sahədə işini daha da asanlaşdırmağa çalışdıq.

Nəticə etibarilə “Ən yaxşı tətbiqetmə” nominasiyası üzrə mükafat əldə etdik.

Qeyd edək ki, Fransanın Total və Schlumberger şirkətlərinin sponsorluğu ilə təşkil olunan müsabiqə Pole Avenia (Yer elmləri innovasiya mərkəzi) tərəfindən Po Biznes məktəbində keçirilib.

24 saat davam edən hakatonda ümumilikdə 150 iştirakçı fasiləsiz olaraq münsiflər tərəfindən yer elmləri sahəsində verilən tapşırıqların həll yollarını tapmağa çalışıb. Hakatonun sonunda komandalar 3 dəqiqə ərzində öz məhsullarını peşəkar münsiflər heyəti qarşısında təqdim edib və qalib olan 3 komandaya mükafat təqdim olunub.

Hakatonun məqsədi komandaları yaradıcı və innovativ anlayışlar və məhsullar (proseslər, məhsullar, proqram təminatı, xidmətlər, rabitə kampaniyaları ...) ilə əlaqəli mövzularda inkişaf etdirməkdir.

itiveness cluster in the geosciences sector. It is a unique research potential in France, bringing together more than 4000 geoscience researchers (CSTJF, Institut Carnot ISIFOR, Bordeaux and Pau Universities…) in the Aquitaine region and even across the entire country (BRGM, IFPEN, INERIS…), more than 100 industry partners including, world leaders in energy (Total, GDF Suez, EDF, Vermilion…) and local SMEs and MSEs (INT, Drillstar Industries, Well Staff, Varel Europe, SMP…).

“Yerin mərkəzində 24 saat innovasiya” hakatonu 2015-ci ildə başlayıb və artıq 5-ci ildir ki, həyata keçirilir.

“24 hours of innovation at the center of the Earth” hackathon first started in 2015 and it is the 5th year that the hackathon is being organized.

To recall, this 2019 hackathon is organized with the support of the French companies TOTAL and Schlumberger.

F E V R A L 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 47

UFAZDA | AT UFAZ

Analitik kimya sahəsində ilk praktik dərslər First Practical Lessons in Analytical Chemistry

UFAZ tələbələri Strasburq Universitetindən dəvət edilmiş professor Maurice Milletdən Xromatoqrafiya haqqında məlumat alır.

Dekabrın 9-da UFAZ-ın Kimya mühəndisliyi ixtisasının IV kurs tələbələri Strasburq Universitetinin professoru Maurice Millet tərəfindən keçirilən analitik kimya, xüsusən də xromatoqrafiya mövzusunda ilk laboratoriya dərsində iştirak ediblər.

Tələbələr bu il laboratoriya dərslərində UFAZ tərəfindən alınan yeni elmi avadanlıqlar-HPLC (Yüksək Performanslı Maye Xromatoqrafiya), GC (Qaz Xromatoqrafiyası), GC-MS (Qaz Xromatoqrafiya-Kütləvi Spektrometriya) vasitəsilə təcrübə keçiblər. Tələbələr analitik kimyanın bəzi aspektlərini müşahidə etmək və test nümunəsi içərisindəki fərqli maddələri müəyyən etmək üçün müxtəlif laboratoriya avadanlıqlarından (kütləvi və alov ionlaşdırma detektorundan) istifadə edirlər. Sistemin fəaliyyətini yerinə yetirirlər, ayrı-ayrılıqda və optimallaşdırma zamanı nələrin baş verdiyini görmək üçün fərqli komponentləri sınayırlar.

Maurice Millet Strasburq Universitetinin analitik kimya sahəsində ixtisaslaşmış professorudur. O, çirklənmədə, xüsusilə də hava çirkliliyində tətbiq olunan analitik kimya üzərində işləyir.

Maurice Millet: “Hava tərkibi kimi aerozol və ya maye və yağış kimi müxtəlif maddələrdə üzvi çirkləndiricilərin miqdarı üçün GC və CMS istifadə edərək nümunələr və analitik metodlar hazırlayırıq”.

Laboratoriya dərsləri ümumilikdə verilən kurs proqramının vahid hissələrini əhatə edən paketlərdə nəzəri və seminar dərsləri ilə bir-birinə bağlanır.

Bu yolla tələbələr fənlərin inteqrasiya olunmuş görünüşünü əldə etmək imkanı əldə edirlər.

UFAZ-a tədris üçün Strasburq və ya Renn 1 Universitetlərindən fransız müəllimlər dəvət olunur. Onlar üç illik bakalavr təhsili boyunca hər həftə azərbaycanlı tələbələrlə öz biliklərini və bacarıqlarını bölüşürlər.

Bu yolla UFAZ tələbələri Fransa Universitetinin tələbələri ilə bərabər şərtlər və müəllimlərlə təmin olunurlar. Bu həftəlik görüşlər UFAZ tələbələrinin Strasburq və Renn 1 Universitetlərinin tələblərinə cavab verəcək şəkildə yetişmələrini təmin edir.

UFAZ Azərbaycanda ən eksklüziv texniki imkanlara malik olan elmi laboratoriyalardan faydalanmaq imkanı təklif edir. Əsası 2018-ci ildə qoyulmuş Azərbaycanda ilk və unikal altı mərtəbəli labaratoriya müəllim və tələbələrə daha məzmunlu ve geniş araşdırmalar aparmaq imkanı verir. UFAZ laboratoriyaları Strasburq Universitetinin standartlarına tam uyğun şəkildə təchiz edilib.

48 O i l a n d I n d u s t r y | F E V R A L 2 0 2 0

UFAZ students receiving insights about Chromatography from UFAZ invited professor Maurice Millet from University of Strasbourg In the week of December 9, UFAZ fourth-year Chemical Engineering students undertook their first practical work Analytical Chemistry, particularly, Chromatography, under the supervision of UFAZ invited professor Maurice Millet from University of Strasbourg.

Students experimented HPLC (High Performance Liquid Chromatography), GC (Gas Chromatography), GC-MS (Gas Chromatography – Mass Spectrometry) on the brand-new scientific equipment purchased by UFAZ this year. To observe some aspects of analytical chemistry as well as to identify different substances within a test sample, students are using some of laboratory equipment - two detectors, namely, mass detector and flame ionization detector. They perform the functioning of the system, test the different composition to see what happens during the separation and optimization.

Maurice Millet is a professor at the University of Strasbourg specialized in analytical chemistry. He is working on analytical chemistry that is applied in pollution, particularly in air pollution.

“We are preparing samples and developing analytical methods using GC and CMS for the quantification of organic pollutants in different substances, such as aerosol as an air composition, or rain as a liquid,” illustrates Prof.

Millet of his work.

Laboratory practical works are commonly intercalated with theoretical and seminar classes in packages that cover single units of a given course program. This way students have an opportunity to receive an integrated view of the subjects.

UFAZ Invited Professors are French fully-fledged Professors who come to UFAZ throughout the 3 years of the Bachelor, on a weekly basis, to share their knowledge and skills with UFAZ students. This way our students are provided with the same study conditions and teaching staff as in French universities. These weekly visits guarantee that UFAZ students will comply at the end of their Bachelor with the academic and scientific requirements of the French Higher Education system.

Launched in 2018, UFAZ Scientific Laboratories, exclusive in Azerbaijan for their sophisticated equipment provide its students and faculty members with outstanding conditions for experimental courses. These laboratories are equipped in full compliance with the University of Strasbourg standards.

UFAZDA | AT UFAZ

BP və Schlumberger nümayəndələri UFAZ tələbələrinə texniki mühazirələr keçib BP və Schlumberger representatives deliver technical lectures to UFAZ students

Schlumberger şirkətinin Qazma və Menecment Departamentinin nümayəndələri Emmanuel Ellenberg və Kənan Salmanova və BP şirkətinin Geoloji-kəşfiyyat bölməsinin baş mütəxəssisi Arzu Cavadova və Geofizika mühəndisi İlahə Bünyatovaya 2019/2020-ci tədris ilinin payız semestri ərzində Azərbaycanın mühüm neft və qaz işlənmələri və nəqli layihələrinin operatoru BP və Fransanın nəhəng neft-qazçıxarma şirkəti Schlumberger Azərbaycan-Fransız Universitetinin (UFAZ) Neft-qaz mühəndisliyi və Geofizika mühəndisliyi ixtisasının IV kurs tələbələri üçün texniki mühazirələr keçib. BP və Schlumberger şirkətinin mütəxəssisləri “Cənubi Xəzər hövzəsi”, “Petrofizika”, “Kəşfiyyat vasitələri və proseslər”, “Çöküntü mühiti”, “Sahənin inkişaf əsasları”, “Yeni quyunun qazılmasında və tamamlanmasında geofizika mühəndislərinin rolu”, “Qazma və tamamlama işləri” haqqında tələbələrə geniş məlumat verib. Dekabrın 11-də UFAZ-ın birinci kurs tələbələrinə Strasburq Universitetinin tələbə biletlərinin təqdimetmə mərasimində Neft-qaz sənayesinin inkişafına töhfə vermək və UFAZ tələbələrinin texniki sahələrdə təhsil imkanlarını genişləndirmək məqsədi daşıyan təşəbbüsə dəstək verdikləri üçün Schlumberger şirkətinin Qazma və Menecment Departamentinin nümayəndələri Emmanuel Ellenberg və Kənan Salmanova və BP şirkətinin Neft Sistemləri üzrə analitiki Arzu Cavadova Arzu Cavadova və Geofizika mühəndisi İlahə Bünyatovaya universitetin idarə heyəti tərəfindən sertifikatlar təqdim olunub.

Təqdimetmə mərasimində UFAZ tələbələrinin “Schlumberger” və BP şirkətinin mütəxəssisləri və mühazirələr haqqında fikirləri də yer alıb.

Ləman Əliyeva: “Bu mühazirələrin tədris planımızda yer alması tələbələr üçün əla fürsətdir. Olduqca məhsuldar və məlumatlandırıcı mühazirələr idi. Bizim sahəmizdə çalışan mühəndislər ilə yaxından tanış olmaq dünyagörüşümüzün artması və şəbəkələşmə üçün yaxşı imkan yaratdı”.

Nərgiz Məmmədova: BP mühazirələrinin faydalı olduğunu düşünürəm. Rəşad Nağıyev: “BP və Schlumberger şirkətinin nümayəndələri tərəfindən keçirilən mühazirələr öz sahəmizdə daha dərin biliklərə yiyələnməyimiz üçün faydalı oldu”.Qeyd edək ki, Schlumberger şirkəti ilə UFAZ 2019-cu ilin iyul ayında rəsmi Anlaşma Memorandumu imzalayıb. Tərəflər UFAZ tələbələrinin Schlumberger şirkətlərində təcrübə, təlim və kadr seçimi proqramlarında iştirakına dair birgə əməkdaşlığın yaradılması və layihələrin həyata keçirilməsi məqsədi ilə Anlaşma Memorandumunu imzalamaq üçün razılığa gəlib.

Schlumberger representatives from Drilling & Manager Department - Bakhtiyar Hasanov, Operation Manager and Kanan Salmanov, Field Quality Manager Throughout the Fall semester of 2019/2020 academic year, representatives of British Petroleum (BP), British multinational oil and gas company and Schlumberger, international oilfield services company founded in France, conducted technical sessions for UFAZ fourth-year Geosciences Engineering and Oil & Gas Engineering students embedded in their curricula. Specialists from those companies engaged in fruitful and constructive exchanges with UFAZ students and provided them with insights on various topics, including “South Caspian Basin – Unique Basin,

Unique Approach”, “Seismic acquisition and processing”, “Exploration tools and processes”, “Drilling & Completions”, “Fundamentals on reservoir engineering”, “Fundamentals of petroleum engineering”, “Role of geoscientist in drilling and completion/planning new well”, etc. On December 11, in order to show their sincere appreciation, UFAZ Management invited the engineers involved in the lectures to the annual Unistra student card ceremony 2019. During this ceremony, Rector of ASOIU, Prof. Mustafa Babanli and Ambassador of France to Azerbaijan, HE Zacharie Gross, handled certificates of appreciation to Emmanuel Ellenberg, Azerbaijan & Georgia Operations Manager of Schlumberger Well Services, Kanan Salmanov, Field Quality Manager of Schlumberger Drilling & Manager Department, Arzu Javadova, BP’s Petroleum Systems Analyst and Ilaha Bunyatova, BP Geophysicist. We are sharing the warmest impressions of our students about the BP and Schlumberger lectures: Nargiz Mammadova, 4th year Geosciences Engineering student: “BP lectures are very beneficial and maybe one of the best courses this year, all trainers are sharing knowledge in a very approachable way!” Laman Aliyeva, 4th year Geosciences Engineering student: “It is absolutely a great opportunity to have these lectures in our syllabus. These are very productive, informative and applicable lectures. To meet real industry, engineers is affecting our vision. Simultaneously, it gives us expanding networks.”

Rashad Naghizade, 4th year Geosciences Engineering student: “There are really useful and informative lectures delivered by BP and Schlumberger. They help us to understand the real expectations in the industry!.”

To recall, UFAZ concluded a Memorandum of Understanding (MoU) with Schlumberger in July 2019 that seeks to enhance and develop opportunities for internship and practical work for UFAZ students, as well as to foster educational and joint scientific-research programs.

F E V R A L 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 49

MÜSAHİBƏ | INTERVIEW

“UFAZ tələbələri Strasburq brendinə layiqdirlər” – Mişel Deneken

50 O i l a n d I n d u s t r y | F E V R A L 2 0 2 0

MÜSAHİBƏ | INTERVIEW

“UFAZ students deserve the Strasbourg brand”Michel Deneken Günel Cəlalqızı Gunel Jalalgizi

F E V R A L 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 51

MÜSAHİBƏ | INTERVIEW

Artıq 4 ildir ki, Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetinin (ADNSU) nəzdində fəaliyyət göstərən Azərbaycan-Fransız Universiteti (UFAZ) ölkənin ali təhsil sahəsində özünəməxsus yer tutan uğurlu layihə kimi gözləntiləri doğruldur. Cari tədris ilinin də ilk tələbələrini məzun edəcək UFAZ üçün xüsusilə əlamətdar olacağı şübhəsizdir. Ötən ay UFAZ-a səfəri çərçivəsində bir sıra işgüzar görüşlərdə iştirak edən Strasburq Universitetinin (UNİSTRA) rektoru Mişel Denekenin ilk buraxılış ilinin məzunlarının hazırlıq səviyyəsi, ADNSU ilə əməkdaşlıq əlaqələri, UFAZ-da tədris, eləcə də UFAZ və UNİSTRA tələbələrinin ortaq və fərqli cəhətləri, həmçinin yeniliklər haqqında “Oil and İndustry” jurnalına müsahibəsini oxuculara təqdim edirik.

52 O i l a n d I n d u s t r y | F E V R A L 2 0 2 0

It has already been 4 years that, Azerbaijan-French University (UFAZ) functioning under Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU) has proved its expectations as a successful project in the field of higher education at the country. Undoubtedly, the current academic year will also be particularly significant for UFAZ, which will graduate its first students. We present the interview of Michel Deneken, to the readers of the “Oil and industry” journal. The rector of the University of Strasbourg (UNISTRA), who attended a series of business meetings during his visit to UFAZ last month spoke about the level of first year graduates, cooperation relations, training process at UFAZ, as well as the common and distinctive features of UFAZ and UNISTRA students.

MÜSAHİBƏ | INTERVIEW

2019\2020-ci tədris ilində UFAZ-da ilk buraxılış olacaq və 129 nəfər UFAZ məzunu adına layiq görüləcək. Bu buraxılışı necə qiymətləndirirsiniz? UFAZ-ın gələcək məzunları ilə Strasburq Universitetinin məzunlarının səviyyəsini müqayisə etsək, hansı nəticəni alarıq?

The first graduation at UFAZ will be in the 2019/2020 academic year and 129 students will graduate from UFAZ. How do you appreaciate this graduation? If we compare the level of UFAZ future graduates with the University of Strasbourg alumni, what can we expect?

İlk növbədə demək istərdim ki UFAZ-ın ilk buraxılışı bizim üçün ilk uğur olacaq. Çünki 2014-cü ildə UFAZ-ın yaradıldığı vaxt bu barədə fikirlər birmənalı deyildi və 4 il sonra bura daxil olan gənclərin universiteti hansı səviyyədə və necə başa vuracağı da tam olaraq bəlli deyildi. Lakin artıq 4 il keçib, bu gün mən əminliklə və tərəddüd etmədən deyə bilərəm ki, mən çox xoşbəxtəm. Odur ki, 129 nəfər tələbənin bu il UFAZ-dan məzun olması həm Fransa tərəfi, həm də Azərbaycan üçün böyük bir uğurdur. İkinci məsələyə gəldikdə isə deyə bilərəm ki, Azərbaycan dövləti ali təhsilin səviyyəsini Strasburq Universitetinin tədris səviyyəsinə uyğunlaşdırmaq, oradakı tədris standartlarını Azərbaycanda tətbiq etmək istəyirdi. Etiraf edirəm ki, ötən müddət ərzində UFAZ-da tətbiq olunan Fransa təhsil sisteminin yüksək səviyyəli proqramının böyük hissəsi bütünlüklə olmasa da əksərən tətbiq olunub. Bizim istəyimiz isə odur ki, Strasburqda mövcud olan mükəmməlliyə biz burada da eyni şəkildə tam-tamına nail olaq. Bunun üçün UFAZ müəllimləri də bu missiyaya qoşulub.

First of all I want to say that, the first graduation of UFAZ will be the first success for us. Because at that time when UFAZ was created in 2014, the opinions were ambiguous and it was not clear how these students will graduate the university. But four years have passed and today I can say certainty without hesitation that I am very happy. Therefore, the fact graduation of 129 students is a great success for both the French and Azerbaijan this year. As for the second issue, I can say that the government of Azerbaijan wanted to bring the level of higher education to the level of the University of Strasbourg and wanted to apply the educational standards there. I confess that, most level of the French education program which implemented at UFAZ in the past period has been used entirely. Our goal is to achieve the same perfection of Strasbourg here in the same way. For this UFAZ teachers also joined the mission.

UFAZ tələbələrinin hazırlıq səviyyəsi və tədrisə münasibəti sizi qane edirmi?

Rektor olaraq təbii ki, mən burada çox olmuram və UFAZ-da tələbələrin gündəlik tədris prosesinə yaxın olmadığımdan, hər gün davamlı olaraq onların hazırlıq səviyyəsini müşahidə edə bilmirəm. Lakin ümumilikdə deyə bilərəm ki, mən UFAZ tələbələri ilə hələ yay məktəbi zamanı görüşəndə, onların nə qədər həvəsli, bacarıqlı və bilikli olduqlarının şahidi oldum.

Onlar nüfuzlu 2 universitetin təqdim etdiyi tədris metodlarından bəhrələnərək yüksək biliklər qazanmağı hədəfləyiblər. Azərbaycanlı tələbələrə Strasburq universitetinin diplomunu qazanmaq özü elə onlar üçün mühəndislik, müəllimlik və digər sahələrdə parlaq, uğurlu karyera qurmağa ən yaxşı pasportdur.

Sizin üçün ADNSU ilə əməkdaşlıq nə deməkdir?

ADNSU ilə əməkdaşlıq çox qürurvericidir. Ümumiyyətlə Azərbaycan həvəsli və bacarıqlı gəncləri olan gənc bir ölkədir.

ADNSU isə neft-qaz sahəsində ənənələri olan köklü universitetdir. Mənim ölkəmdə də artıq neft sahəsində bəlli və oturuşmuş ənənələr var. Məncə Azərbaycan universitetləri islahatlara və dəyişimə daha meyillidirlər. Burda nəyisə dəyişdirmək və inkişaf etdirmək daha asandır. Fransa universitetlərinin isə əsasını tədris və tədqiqat təşkil edir. Buna görə də biz UFAZ-da da tədqiqat işlərinin tədrislə vəhdətini yaratmaq istəyirik. Bu tədris proqramları da Strasburqdakı həmin tədqiqatçılar tərəfindən hazırlanır. Tədqiqatçıların tələbələri

Are you satisfied with the level of preparation and attitude of UFAZ students?

As a rector, of course, I am not here so much and because of being away to UFAZ’s daily training process, I cannot observe their progress on a regular basis. But in general I can say that when I met UFAZ students during the summer school, I saw how enthusiastic, talanted and intelligent they were. They aim to gain higher knowledge by utilizing the teaching methods provided by two prestigious universities. Getting a Strasbourg University diploma for Azerbaijani students is the best passport for them to build a brilliant, successful career in engineering, teaching and other areas.

What does the collaboration with ASOIU mean for you?

Collaboration with ADNSU is very proud. Generally, Azerbaijan is a young country with enthusiastic and talented young people. ADNSU is a well-known university with its oil and gas industry tradition. My country already has well-known and well-established traditions in the oil industry. I think Azerbaijani universities are more prone to reform and change. The basis of French universities is teaching and research. That is why we want to create a coherence of teaching research at UFAZ. These training programs are also developed by the same researchers in Strasbourg. Researchers have a mission to involve students in science and research. Thus, involving students in research they conduct research and investigations in the fields of chemistry, oil and gas and computer science.

F E V R A L 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 53

MÜSAHİBƏ | INTERVIEW

elmə və elmi tədqiqat işlərinə cəlb etmək missiyası var. Beləliklə də tələbələri tədqiqata cəlb etməklə, kimya , neft-qaz və kompyuter elmləri üzrə tədqiqat və araşdırmalar aparırlar.

How has UFAZ impacted educational exchange between France and Azerbaijan over the four years of its operation?

UFAZ 4 illik faəliyyəti müddətində Fransa ilə Azərbaycan arasındakı təhsil mübadiləsinə necə təsir göstərib?

Our relationship is so close that we have made no difference between UFAZ and Strasbourg and both universities are equally important for us. We consider UFAZ a part of us. This is very important, thats why I and my staff are here. Our main goal is not just transfering of technology skills, but we are also working on the implementation of the bachelor and now master degree programs at UFAZ. And that means joint exchange for us. The small size of groups at UFAZ influences students’ attitude to teaching.

The only difference is that we have bigger groups. Here, you have the opportunity to work in smaller groups, which creates a stronger relationship between the teacher and the student.

Bizim münasibətimiz o qədər yaxın olub ki, biz UFAZ və Strasburq arasında heç bir fərq qoymamışıq və hər iki universitet bizim üçün eyni dərəcədə əhəmiyyət kəsb edir. Biz UFAZ-ı bir hissəmiz hesab edirik. Bu olduqca mühümdür, ona görə də mən və rəhbərlik etdiyim heyət buradayıq. Bizim əsas məqsədimiz təkcə texnoloji bacarıqların transferi deyil, biz eyni zamanda orijinal metodlara əsalanan bakalvr və indi də artıq magistr proqramının birlikdə UFAZ-da reallaşdırılması üzərində işləyirik. Bu isə bizim üçün birgə mübadilə deməkdir. UFAZ-da qrupların kiçik olması tələbələrin tədrisə müansibətinə təsir edir. Yeganə fərqimiz odur ki, bizdə qruplar daha böyükdür. Burada isə sizin daha kiçik qruplarda işləmək imkanlarınız var və bu öz növbəsində müəllim tələbə və tədqiqatçılar arasında münasibətlərin daha sıx olmasına imkan yaradır.

Strasburq universitetinin neçə tələbəsi və müəllimi vardır? Sizin yetişdirdiyiniz tələbələr Fransanın və dünyanın əmək bazarında nə dərəcədə rəqabətqabiliyyətlidir?

Sualınızın birinci hissəsinə cavab vermək çox asandır. Hazırda 53000 tələbəmiz var. Ümumi heyətimiz isə 6000 nəfərdir. Onlardan yarısı da müəllim və tədqiqatçıdır. İkinci sualınıza gəldikdə isə deyə bilərəm ki, magistr diplomu olan tələbəlrimizin 90%-i ən azı 6 aylıq təcrübədən sonra dövlət qurumlarında və təşkilatlarında işləməyə başlayırlar. Bu o demək deyil ki, biz tələbələrimizə universiteti bitirən kimi bacarıqlarına və ixtisaslarına uyğun iş tapırıq. Amma onların əksəriyyəti ixtisaslarına uyğun olaraq çalışırlar. Bizim təbii ki, tədrisdən əlavə karyera mərkəzlərimizdə tələbələrimizn işlə təmin olunmasına dəstək verən daxili strukturlarımız var. Çünki tələbələrimiz nə öyrəndiklərini bilirlər. Onların “mən universiteti bitirəndən sonra nə edəcəm?” sualına ehtiyacları olmur.

Biz onlara sənaye və menecment sahəsində ixtisaslı mütəxəsislər tərəfindən karyera təlimləri keçirik. Tələbələrin məşğulluğunu təmin etmək, eləcə də onlara mən nə öyrənirəm və nə edəcəm demələri üçün universitetimizdə daxili strukturlar tələbələrlə iş aparır.

Bildiyimizə görə Strasburq universitetində Nobel mükafatçıları var. Onların Strasburq Universitetində dərs deməsi tələbələrə hansı üstünlükləri yaradır?

Strasburq universitetində hazırda təxminən 5 Nobel mükafatçısı olan müəllim və tədqiqatçı heyət tədrisə cəlb olunub.

Onların bəziləri bakalavr, bəziləri isə magistratura səviyyəsi üzrə tədrisə aparır. Onlar gənc nəsilə yüksək səviyyədə elmi təhsil vermək üçün çalışırlar. Həmin müəllimlər gəncləri elmdən qorxutmamağa, əksinə elmi potensiallarını artırmağa və elmə həvəsləndirməyə xidmət edirlər. Əlbəttə, universi-

54 O i l a n d I n d u s t r y | F E V R A L 2 0 2 0

How many students and teachers are there at UNISTRA? How competitive are they in the labor market in France and the world?

The first part of your question is easy to answer. We currently have 53,000 students. Half of them are teachers and researchers. Regarding your second question, I can say that 90% of our master students start working in government agencies and organizations after at least 6 months of experience. This does not mean that we find a job for our students with their skills and qualifications as they graduate. But most of them work according to their specialties. Of course, in addition to teaching, we have internal structures that support our students’ employment in our career centers. Because our students know what they have learned. They do not need the question “What will I do after graduation?” We provide them with career training by the professionals in industry and management. Internal structures at our university are working with students to ensure student employment and to tell them “what I am learning and doing”.

As we know there are Nobel laureates at the UNISTRA. What are their benefits for UNISTRA students?

At the University of Strasbourg, about 5 Nobel laureates and faculty members involved the training process.

Some of them teach master and some teach in bachelor.

They are trying to provide a high level of scientific education to the younger generation. These teachers serve not to intimidate young people in science, but rather to increase their scientific potential and motivate. Of course, the activity of Nobel laureates at our university is a very positive argument and a proud of us. Because they are world-renowned scientists.

Is it possible to arrange a lecture by these Nobel laureates at UFAZ? Yes, of course! We have joint projects with the Azerbaijan National Academy of Sciences (ANAS). According to the project,

MÜSAHİBƏ | INTERVIEW tetimizdə Nobel mükafatçılarının fəaliyyət göstərməsi bizim üçün çox müsbət arqumentdir və qürurvericidir. Çünki onlar dünyaca tanınan alimlərdir.

Həmin Nobel mükafatçılarının UFAZ-a gəlib mühazirə oxumasını təşkil etmək olarmı?

Bəli, əlbəttə! Bizim Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası (AMEA) ilə birgə layihələrimiz var. Layihəyə görə biz artıq bu barədə müzakirələr aparmışıq və Nobel mükafatçılarının Azərbaycanda tədrisə cəlb olunması məsələsi aktualdır . Biz artıq qərara gəlmişik. Bu il ya da gələn il Nobel mükafatçılardan birinin dəvət olunmasını istəyirik. Sözsüz ki, həmin Nobel mükafatçıları UFAZ-a da dəvət olunacaq.

UFAZ-ın məzunu Strasburq Universitetinin diplomuna sahib olacaq. Bu ona Fransada və dünyada nə kimi üstünlüklər verir? Əslində sizin suala konkret cavab vermək siyasi tərəfdən mənim üçün çətindir. İlk öncə onu deyə bilərəm ki, rəhbərlik etdiyim ali məktəb uğurlu diplom və karyera üçün zəmanət verir. Əminliklə deyə bilərəm ki, təmsil etdiyim universitet təkcə Fransada deyil, eyni zamanda Avropada ən yaxşı ali məktəblərdən biridir. Burada təhsil alan UFAZ tələbələri də bu brendə layiqdirlər. Bu o deməkdir ki, biz yüksək səviyyəli tədrisin davamlı olması və irəliləməsi üçün çalışmalıyıq. Yalnız belə olan təqdirdə tələbələrimizin diplomları onlara böyük üstünlüklər verəcək.

Necə düşünürsüz, UFAZ-ın məzunlarına əmək bazarında nə kimi üstünlüklər olacaq? Bu yöndə UFAZ məzunlarına hər hansı dəstək göstərəckmi?

Avropa standartlarına görə UFAZ tələbələri digər universitetlərin tələbələri və yaxud məzunları ilə danışanda, artıq UFAZ-ın səviyyəsi və tədris standartları barədə açıq-aydın təsəvvür yaranır. Bu o deməkdir ki, UFAZ tələbələrə məhz bu cür yüksək Avropa standartlarına uyğun tədris verir və beləliklə də həmin tələbələr məzun olduqadan sonra bu amillərə əsasən əmək bazarında fərqlənirlər. UFAZ tələbələrini xüsusi seçimlərdən keçirməklə, yüksək səviyyəli tədris verməklə, Nobel mükafatçılarını cəlb etməklə və digər bu kimi imtiyazlar verməklə 4 ildə həm də əmək bazarının yüksək rəqabətliliyinə hazırlayır. Məncə bu özü elə dəstəkdir və çox önəmlidir.

UFAZ-da bakalavriatla yanaşı magistratura və doktorantura pillələrinə qəbul nəzərdə tutulurmu?

we have already discussed this, and the issue of involvement of Nobel laureates in Azerbaijan is relevant. We have already decided. We would like to invite one of the Nobel laureate to Azerbaijan this year or next year. Of course, those Nobel laureates will also be invited to UFAZ.

UFAZ graduates will receive diploma from Strasbourg University. What advantages will be for them in France and in the world?

In fact, it is politically difficult for me to answer your question. First of all, I can tell you that the university which I lead, guarantees a successful diploma and career. I can certinity say that, the university I represent is one of the best universities not only in France but also in Europe. UFAZ students also deserve this brand. This means that we must work hard to ensure that high-quality education to be sustainable. Only in this case, our students’ diplomas will give them great advantages.

What do you think will there be advantages of UFAZ graduates in the labor market? Will UFAZ provide any support to UFAZ graduates in this regard?

According to the European standards, when UFAZ students talk with students or alumnis from other universities, a clear idea of the level and educational standards of UFAZ appears instantly. This means that UFAZ provides education to students with such high European standards and thus, after graduation, these students are distinguished in the labor market by these factors. UFAZ prepares its students for the competitiveness of the labor market in four years by providing them special choices, teaching high-quality, attracting Nobel laureates and other benefits. I think it’s very supportive and very important.

Is it intended to provide admission to master and doctoral levels in addition to bachelor at UFAZ? Yes, yesterday and this morning we talked about this matter with UFAZ administration. Master’s degree in UFAZ will be real not a dream. So, we decided to start our master’s degree program next academic year at UFAZ. We even have ideas about doctorate. But, to tell any concrete idea about this will be possible after the beginning of the master level this year.

Because only after that, it will be evaluate according to the level of preparation of students and the works of masters. I believe that, master at UFAZ will be as successful and useful as bachelor..

Bəli, dünən və bu səhər UFAZ rəhbərliyi ilə biz elə bu barədə danışdıq. UFAZ-da magistratura artıq xəyal deyil gerçək olacaq. Belə ki, biz növbəti tədris ilindən UFAZ-da magistr pilləsi üzrə tədrisin başlanması qəararına gəlmişik. Bizim hətta doktorantura ilə də bağlı fikirlərimiz var. Yalnız bu barədə konkret fikri bu il magistraturanın başlanmasından sonra demək mümkün olacaq, çünkü məhz bundan sonra tələbələrin hazırlıq səviyyəsinə və magistrantların işlərinə uyğun qiymət veriləcək. Mən hesab edirəm ki, UFAZ-da magistratura da bakalavriaturada olduğu kimi uğurlu və faydalı olacaq.

F E V R A L 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 55

AZƏRBAYCANDA | IN AZERBAIJAN

2020-ci ildə AÇG mənfəət neftindən Neft Fonduna 5,4 mlrd. dollar daxil olması proqnozlaşdırılır ACG may transfer $5.4 billion to SOFAZ from sale of profit oil in 2020 2020-ci ildə Azərbaycan Dövlət Neft Fonduna (ARDNF) Xəzərin Azərbaycan sektorunda yerləşən “Azəri-Çıraq-Günəşli” (AÇG) yataqlar bloku üzrə mənfəət neftinin satışından 5 382,15 mln. ABŞ dolları vəsait daxil olması proqnozlaşdırılır. Bu barədə Hesablama Palatasının ARDNF-in 2020-ci il üzrə büdcəsinə verdiyi rəydə qeyd olunub. Bildirilib ki, AÇG üzrə mənfəət neftinin həcmi 99,35 mln. barel həcmində qiymətləndirilir. Ümumilikdə, Hasilatın Pay Bölgüsü sazişləri üzrə 2020-ci ildə mənfəət neftinin və qazın satışı üzrə Fondun daxilolmaları 6 213,8 mln. ABŞ dolları proqnozlaşdırılır.

Azeri-Chirag-Guneshli (ACG) block of fields is forecasted to transfer $5,382,150,000 to SOFAZ from the sale of profit oil in 2020. Report says, citing Chamber of Account’s opinion on SOFAZ 2020 budget. ACG profit oil is estimated at 99.35 million barrels. According to the Production Sharing Agreements (PSA), SOFAZ will receive $6,213,800,000 or AZN 10,563,404,500 in 2020.

Azərbaycan təbii qaz ixracından gəlirini 58% artırıb Azerbaijan increases revenues from natural gas export by 58% 2019-cu ildə Azərbaycan gömrük bəyannamələrinə əsasən, 12,537 mlrd. kubmetr təbii qaz ixrac edib. Dövlət Gömrük Komitəsinin statistikasına əsasən bu miqdarda təbii qazın dəyəri 2,367 mlrd. ABŞ dolları təşkil edib. Ötən il təbii qaz ixracının Azərbaycanın ümumi ixracında payı 12,05% olub.

2019-ci ildə ixrac olunan təbii qazın miqdarı 2018-ci ildən 58,7%, dəyəri isə 57,9% çox olub.

OPEC 2020-ci il üzrə Azərbaycanda neft hasilatı proqnozunu dəyişdirməyib OPEC does not change forecast on Azerbaijan for 2020 Neft İxrac Edən Ölkələr Birliyi (OPEC) 2020-ci ildə Azərbaycanda sutkalıq neft hasilatı proqnozunu dəyişməz saxlayıb.

Qurumun hesabatında qeyd olunub ki, 2019-cu ildə Azərbaycanda gündəlik neft hasilatı 10 min barel azalaraq 790 min barel olub. 2020-ci il üzrə də proqnozun dəyişməz qalacağı gözlənilir. 2020-ci ilin I rübündə proqnoz OPEC+ əməkdaşlığına uyğun olaraq 796 min barelə dəyişdirilib. 2020-ci ilin yanvar ayından etibarən Azərbaycan gündəlik neft hasilatını 769 min barel həcmində saxlamalıdır.

The Organization of Petroleum Exporting Countries (OPEC) has not changed the forecast on average daily oil production in Azerbaijan for 2020. According to the report, daily oil production in Azerbaijan in 2019 decreased by 10 thousand barrels reached to 790,000 barrels.The forecast for 2020 is also expected to remain unchanged. In the first quarter of 2020, the forecast was changed to 796,000 barrels in accordance with OPEC + cooperation. Since January 2020, Azerbaijan should maintain daily oil production at 769,000 barrels.

Azerbaijan exported 12,537,000,000 cubic meters of natural gas worth $2.367 billion in 2019, respectively up 58.7% and 57.9% from the previous year, Report informs citing the State Customs Committee (SCC).The share of oil products in Azerbaijan’s export was 12.05% in the reporting period.

56 O i l a n d I n d u s t r y | F E V R A L 2 0 2 0

AZƏRBAYCANDA | IN AZERBAIJAN

Azərbaycanda ötən il adambaşına düşən ÜDM 1,4% artıb Azerbaijan GDP per capita increased 1.4% last year 2019-cu ildə Azərbaycanda 81 681 milyon manat ümumi daxili məhsul (ÜDM) istehsal edilib. Bu, 2018-ci illə müqayisədə 2,2% çoxdur. İllik ÜDM-in 50 391,8 milyon manatlıq hissəsi qeyri-neft sektorunda formalaşıb.

Bu isə illik müqayisədə 3,5% çoxdur. Ötən il adambaşına düşən ÜDM-in dəyəri isə 1,4% artaraq 8 247 manata çatıb.

In 2019 the production of gross domestic product in Azerbaijan (GDP) amounted to 81,681 million manat.This is 2.2% more in comparison in 2018. 50,391.8 million manat of annual GDP is formed in the non-oil sector. This is 3.5% more from previous year.

The value of GDP per capita rose by 1.4% and reached to 8,227 manat last year.

Azərbaycan ötən il 2 milyard dollarlıq qeyri-neft məhsulu ixrac edib Azerbaijan exported non-oil product with the worth of $ 2 billion last year “2019-cu il Azərbaycan iqtisadiyyatında yeni islahatlar dalğasının başlanması, biznes və investisiya mühitinin daha da yaxşılaşdırılması, əhalinin rifah səviyyəsinin əhəmiyyətli dərəcədə yüksəldilməsi istqamətində genişmiqyaslı tədbirlərin görülməsi ilə müşayiət olunub”.

Bunu iqtisadiyyat naziri Mikayıl Cabbarov keçirdiyi mətbuat konfransında deyib. Onun sözlərinə görə, ilkin qiymətləndirməyə əsasən, 2019-cu ildə ÜDM-in real artımı 2,2%, qeyri-neft sektorunda isə 3,5% təşkil edib. Qeyri-neft sektorunda sənaye istehsalı 13,9% artıb, qeyri-neft ixracının həcmi 1,9 milyard ABŞ dollarını ötüb. Ötən il qeyri-neft sektoru üzrə əsas kapitala yönəldilmiş investisiyaların real artım tempi 3,5% təşkil edib. Qeyri-neft sektoruna investisiyaların cəmi investisiyalarda xüsusi çəkisi 2018-ci ildəki 65%-dən 2019-cu ildə 69,7%-ə yüksəlib”, - deyə o, qeyd edib.

“The 2019 beginning of new reforms in Azerbaijan’s economy has been accompanied by large-scale measures aimed at improving the business and investment environment and significantly improve the welfare of the population”. This was reported by the Minister of Economy Mikayil Jabbarov at a press conference. He noted that, according the preliminary assessment, the real GDP growth in 2019 was 2.2% and in the nonoil sector 3.5%. In the non-oil sector, industrial production increased by 13.9%, while non-oil exports exceeded $ 1.9 billion. Last year, the real growth of investments in the non-oil sector was 3.5%. The share of nonoil sector investments in total investment has increased from 65% in 2018 to 69.7% in 2019, ”he said.

Ötən il Azərbaycana 3,2 milyona yaxın xarici vətəndaş gəlib Over 3 million foreigners visited Azerbaijan last year 2019-cu ildə Azərbaycana dünyanın 193 ölkəsindən 3170,4 min və ya əvvəlki illə müqayisədə 11,3% çox əcnəbi və vətəndaşlığı olmayan şəxs gəlib. Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatına əsasən, gələnlərin 29,4%-i Rusiya, 22,9%-i Gürcüstan, 10%-i Türkiyə, 8,1%-i İran, 3,4%-i Səudiyyə Ərəbistanı, 2,2 %-i Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri (BƏƏ), 2,1%-i Hindistan, 1,9%-i Ukrayna, hər birindən 1,6% olmaqla Türkmənistan və İraq, hər birindən 1,5% olmaqla Qazaxıstan, Pakistan və İsrail, 1,2%-i Böyük Britaniya, 11,0 %-i digər ölkələrin vətəndaşları, 0,1%-i isə vətəndaşlığı olmayan şəxslər olub. Gələnlərin 66,6%-ni kişilər, 33,4%-ni isə qadınlar təşkil edib. Avropa İttifaqına üzv ölkələrdən gələnlərin sayı 21,3% artaraq 136,5 min nəfər, MDB ölkələrindən gələnlərin sayı 9,3% artaraq 1141,5 min nəfər, Körfəz ölkələrindən gələnlərin sayı isə əvvəlki illə müqayisədə 0,9% azalaraq 549 min nəfər olub.

3,170,400 foreigners and stateless persons from 193 countries visited Azerbaijan in 2019, which is 11.3% higher than last year’s figure for the corresponding period. Of the total number, men constituted 66.6% and women 33.4%. Report says, citing the State Customs Committee of Azerbaijan, that, according to the information, the citizens of Russia were responsible for 29.4%, Georgia for 22.9%, Turkey for 10%, Iran for 8.1%, Saudi Arabia for 3.4%, UAE for 2.2%, India for 2,1%, Ukraine for 1.9%, Turkmenistan and Iraq for 1.6% each, Kazakhstan, Pakistan, and Israel for 1.5% each, UK for 1.2%, other countries for 11%, stateless persons for 0.1%. During the reporting period, the number of tourists from EU countries increased by 21.3% to 136,500, and the CIS by 9.3% to 1,141,500 people.The number of visitors from the Gulf countries decreased by 0.9% compared to the previous year and amounted to 549,000.

F E V R A L 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 57

UÄžUR | SUCCESS

58 O i l a n d I n d u s t r y | F E V R A L 2 0 2 0

UĞUR | SUCCESS

MӘNTİQDӘN DOĞAN MӘNTİQ Logic rising from the logic Elnur Hadıyev

Professor Mustafa Babanlının bəşəriləşən tədqiqatı - “Fuzzy-logic based material selection and synthesis” kitabı zamanın tələbindən yaranan yenilikdir Müasir dünyanın öz qaydaları, ölçü meyarları var və qaydalar zamanla, bəzən də zamanı ötərək sürətlə dəyişir, inkişaf edir. Bu dəyişiklik təkcə siyasi idarəçilikdə, informasiya mübadiləsində və ya iqtisadi modernləşmədə deyil, yeni elmi tədqiqatlar, zərurətdən doğan kəşflər sayəsində cəmiyyət üçün lazım olan bütün sahələri əhatə edir. Bu da sirr deyildir ki, birbaşa və ya dolaysı ilə müasir dünya adlandırdığımız bu cahanı belə mürəkkəb və müasir edən də məhz alimlərimiz və onların elmə gətirdiyi yeniliklərdir. O yeniliklər ki, onlar təkcə bir ölkə, bir region üçün yox, bütün dünya üçün məqbul sayılır, yüksək faydalılıq əmsalına malikdir. Ona görə də ayrı-ayrı institutlar, elmi təşkilatlar, alimlər elmi məqalələrini, tədqiqatlarını, qazandıqları yenilik və uğurları dünyanın məşhur elmi-metrik bazalarına daxil olan jurnal və məcmuələrdə dərc etməklə elmi tədqiqatlarına edilən istinadların kəmiyyətini müəyyənləşdirir və bununla elmin inkişafına verdiyi töhfənin cəmiyyət və bəşəriyyət üçün faydalılıq əhəmiyyətini önə çəkirlər. Bəzən isə alimin tədqiqatı o qədər vacib və faydalı olur ki, dünyanın məşhur elmi bazaları, beynəlxalq nüfuzlu nəşriyyatlar özləri həmin tədqiqat layihəsini çap edib bəşəriləşdirməkdə maraqlı olurlar.

Elnur Hadiyev The modern world has its own rules and criterias, and the rules change changes over time. This change covers not only areas in political management, in the exchange of information or economic modernization, but the all areas necessary for society thanks to the new scientific research, discoveries arising from necessity. It is not a secret that our scientists’ innovations make the universe that we call the modern world more complicated and modern. The innovations that are considered to be acceptable not only for one country, one region, but the whole world, have high profitability ratio. Therefore, individual institutions, scientific organizations, scientists by publishing scientific articles, research, the innovation and success they have gained in the magazines and journals included in the world-renowned scientific-metric bases identifies the amount of references to their scientific research, and thereby promotes the importance of their contribution to the development of science for the benefit of society and humankind. Sometimes the research of the scientist becomes so important and useful that the world fa-

The humanized research by Professor Mustafa Babanli - the book “Fuzzy-logic based material selection and synthesis” is the innovation arising from time demand

Azərbaycan müasir dövlət olaraq dünyada gedən elmi pro-

F E V R A L 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 59

UĞUR | SUCCESS

seslərdən də kənarda qalmır. Vaxtaşırı olaraq alimlərimizin tədqiqatlarının dünya miqyasında rezonans qazandığı barədə xəbərlərlə rastlaşırıq. Belə hallar tez-tez baş verməsə də, son vaxtlar onların sayının nisbətən artdığı müşahidə olunur.

Bunun bariz nümunəsi Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetinin (ADNSU) rektoru, professor Mustafa Babanlının materialşünaslıqla bağlı apardığı orijinal elmi tədqiqat işinin dünyanın ən mötəbər “World Scientific” Beynəlxalq Elmi nəşriyyatı tərəfindən kitab halında (“Fuzzy-logic based material selection and synthesis”) çap olunmasıdır. Ötən il “World Scientific” nəşriyyatı tərəfindən dərc olunan “Fuzzy-logic based material selection and synthesis” kitabı bu yaxınlarda elə adıçəkilən nəşriyyatın elmi bazasının “Best of 2019” dəyərləndirməsində Top-10 kitab siyahısına daxil edilib.

Təkcə bu iki fakt alimin gəldiyi nəticənin son dərəcə əhəmiyyətli bir tədqiqat işi olduğunu qısa zamanda dünyaya bəyan etdi.

“Fuzzy-logic based material selection and synthesis” kitabının qeyri-səlis məntiqin materialşünaslığa tətbiq məsələlərini əks etdirən dəyərli bir elmi vəsait olduğunu nəzərə alaraq kitab və onun dərc olunduğu beynəlxalq nəşriyyat haqqında oxuculara daha əhatəli məlumat vermək qərarına gəldik. Bu məsələdə ADNSU-nun rektoru, professor Mustafa Babanlının müşaviri, universitetin Analitik Araşdırma Mərkəzinin rəhbəri, dosent Ziya Əliyev bizə yaxından kömək etdi.

Qeyd edək ki, kitabda ilk dəfə olaraq dahi həmyerlimiz Lütfi Zadənin əsasını qoyduğu qeyri-səlis məntiqin materialşünaslığa tətbiq məsələləri əksini tapıb. Elə kitabın ilk xeyir-duasını da Lütfi Zadə verib. 4 ilə ərsəyə gələn kitabda professor Mustafa Babanlı materialşünaslığı qeyri-səlis məntiqlə əlaqələndirməklə dünya alimləri arasında ilk dəfə olaraq beynəlxalq müstəvidə yeniliyə imza atıb. Fundamental əsərdə dünya elmi ədəbiyyatında ilk olaraq qeyri-müəyyən informasiya şəraitində verilmiş xarakteristikaya malik materialların, xüsusən də forma yaddaşlı materialların seçilməsi üçün qeyri-səlis modellərin yaradılması və onların tətbiqinə baxılıb. Kitabda həmçinin, yeni materialların sintezi üsulları geniş spektri təhlil olunub, bu elm sahəsində yeni fərqli istiqamət təklif edilib. Bu elmi istiqamət baha başa gələn, böyük vaxt tələb edən və bir qədər də üzücü olan fiziki eksperimentlərdən dünyada toplanmış biliklər, böyük verilənlər və yeni süni intellekt texnologiyaları əsasında qurulan riyazi modellər və kompüter hesablamalarını ehtiva edən sistemli təhlilə keçiddir. Qeyri-səlis məntiqin və hesablama intellektinin sinerjisi material elminin və mühəndisliyin gələcək inkişafını təmin edən bir yanaşma olaraq bu kitabın özəyini təşkil edir.

Dosent Ziya Əliyev bu barədə danışarkən bildirdi ki, “Fuzzy-logic based material selection and synthesis” kitabı professor Mustafa Babanlının 25 ildən çox bir zamanda apardığı elmi-tədqiqat işlərinin davamı, onaların yeni bir müstəviyə keçidi və təqdimatıdır. Məlumdur ki, əsası dahi Lütfi Zadən tərəfindən qoyulan qeyri-səlis məntiq nəzəriyyəsi artıq elm və texnikanın demək olar ki, bütün sahələrində uğurla tətbiq olunur. Kitabda bu nəzəriyyənin materialşünaslığa tətbiqi, xüsusilə informasiya çatışmazlığı şəraitində tələb olunan xassələr toplusuna malik metal əsaslı ağıllı (smart) və funksional materialların dizaynı üçün qeyri-səlis məntiq əsasında tərkib-xassə proqnozlaşdırma modellərinin yaradılması və onların istifadəsi ilə bağlı məsələlər işıqlandırılıb. Bundan əlavə, müəllif sadalanan məsələlər üzrə, yəni smart və funksional materialların materialşünaslığı səhəsində qeyri-səlis məntiqin tətbiqi ilə bağlı

60 O i l a n d I n d u s t r y | F E V R A L 2 0 2 0

mous scientific bases, international publications are interested in publishing those research projects.

Azerbaijan, as a modern state, is not far behind the scientific processes taking place in the world. From time to time, we come across the news showing that our scientists’ researchs gained resonance in worldwide. Although this does not happen very often, it is observed that there is increase in their numbers. The clear example of this is the fact that the original research work on material science conducted by Professor Mustafa Babanli, the Rector of the Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU), published as a book (Fuzzy-logic based material selection and synthesis) by the world’s most authoritative International Scientific Publishing House “World Scientific”.

Recently, the book “Fuzzy-logic based material selection and synthesis” published by “World Scientific” last year, has been included in the Top 10 book list in the “Best of 2019” rankings of the scientific base of above mentioned publishing house.

Only two of these facts, soon announced to the world that the scientist’s conclusion was a very important research work. Taking into account that “Fuzzy-logic based material selection and synthesis” is a valuable scientific resource reflecting the application of fuzzy logic to material science, we have decided to provide comprehensive information to the readers about the book and international publication. The advisor of the ASOIU’s Rector, Professor Mustafa Babanli, the head of the Analytical Research Center of the university Ziya Aliyev helped us in this.

Notably, the book covers the issues on application of fuzzy logic to material science founded by our prominent countryman Lutfi Zadeh.The first blessing for the book was also given by Lutfi Zadeh. Rector Mustafa Babanli have made innovation in the international arena for the first time by linking fuzzy logic with the material science among world scientists. The fundamental work touched upon the creation and application of fuzzy models for the selection of materials with given characteristic, especially shape-memory material under uncertain information condition. The book also analyzes a wide range of spectrum of the synthesis method of new materials and a new distinctive direction in this field of science have been offered.

This scientific direction is the transition to the systematic analysis containing knowledge gained from costly, time consuming and tiring physical experiments in the world, mathematical models and computer calculations based on big data and new artificial intelligence technologies. The synergy of fuzzy logic and computational intellect being as an approach that provides the further development of material science and engineering is the base of this book. When talking about this, Associate Professor Ziya Aliyev said that the book “Fuzzy-logic based material selection and synthesis” is the continuation of 25 years research work conducted by Professor Mustafa Babanli, their transition to a new level and presentation. It is known that, the fuzzy logic theory laid by the genius Lutfi Zadeh has been successfully applied in almost all areas of science and technology. The book highlights issues related to the application of this theory to materialization, especially the establishment and use of fuzzy logic models for the design of metal-based smart and functional materials with a set of properties required in the state of information insufficiency. In addition, the author for the first time have made innovation with such a comprehensive

UÄžUR | SUCCESS

F E V R A L 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 61

UĞUR | SUCCESS

dünya alimləri arasında ilk dəfə olaraq belə müfəssəl bir əsərlə yeniliyə imza atıb.

Professor Mustafa Babanlı bu barədə mətbuata müsahibələrinin birində qeyd etmişdi ki, kitabı yazarkən, orada bir sistem şəklində toplanan elmi tədqiqatlar üzərində işləyərkən, onun çap edilib-edilməyəcəyi barəsində heç düşünməyib. Onun üçün mühüm olan kitabın çapı yox, bu gün Azərbaycan universitetlərinin birində aparılmış elmi tədqiqat işlərinin “World Scientific” tərəfindən sifariş olunub kitab halında buraxılmaq səviyyəsinə gəlib çatması olub.

work on the mentioned issues that is, the application of fuzzy logic in the field of material science of smart and functional materials among the world scientists.

In one of his interviews to the press, Professor Mustafa Babanli noted that when working on scientific research while writing a book, he had no idea whether it would be published or not. It was important for him not the publication of the book, but the publication of the scientific research carried out today at one of the universities in Azerbaijan as a book ordered by “World Scientific”.

Xatırladaq ki, kitabın çap olunduğu “World Scientific” nəşriyyatı dünyanın ən böyük və nüfzlu elmi nəşriyyatlarındandır.

Burada kitab çap etdirmək alimin şəxsi iradəsindən asılı deyil. Yalnız nəşriyyatın özü hər hansı alimə müəyyən elmi istiqamətdə kitab yazmağı sifariş verir. “Fuzzy-logic based material selection and synthesis” kitabı Azərbaycanda yeganə elmi tədqiqat işi kimi bu nəşriyyatda dərc olunub. Dosent Ziya Əliyevin məlumatına görə, akademik profilli nəşriyyat olan “World Scientific” ilk dəfə 1981-ci ildə yaradılıb, yarandığı gündən bəri əsasən, texnika və tibb elmləri sahəsində kitab və jurnalların dərcini həyata keçirir. Hazırda nəşriyyat texnika və tibb elmləri sahəsində ildə 500-dən çox kitab, 130-dan çox jurnal dərc edir.

Təbii ki, belə bir böyüklükdə və nüfuza malik nəşriyyatın kitab və elmi məqalələrin dərcinə xüsususi ağır tələbləri mövcuddur. İlk növbədə, xüsusən, kitabların mövzusu müasir dövrün tələbləri ilə uzlaşmalı, yeniliyi ehtiva etməli və kütləvi oxucu marağını cəlb etməlidir. Bundan əlavə, belə nəşriyyatlar adətən zamanın prioritet istiqamətlərini araşdırır və həmin istiqamətlər üzrə kitabların dərcinə maraqlı olurlar. Belə olan halda nəşriyyatlar özləri həmin sahənin tanınmış alimlərinə belə bir kitabın yazılması üçün sifariş verirlər.

Recall that, “World Scientific” Publishing is one of the world’s leading academic publishers. Publishing book here does not depend on the scientist’s personal will. Only the publishing house orders any scientist to write book in a certain scientific direction. The book “Fuzzy-logic based material selection and synthesis” is the only scientific research work in Azerbaijan published in this publishing. According to Associate Professor Ziya Aliyev, World Scientific, an academic oriented publishing house, was established in 1981 and has been publishing books and magazines in the field of technology and medical science since its establishment. Currently,publishing house publishes more than 500 books and over 130 magazines annually in the field of technical and medical science. Certainly, such a large and prestigious publishing house has specific requirements for the publication of books and scientific articles. First of all, the theme of the books should reconcile with the demands of the modern time, contain the innovation and attract the interest of the readers. In addition, such publishing houses usually investigate the priority areas of the time and interested in publishing books on these areas. In this case, the publishing houses order to well-known scientists of that field to write such book.

Kitabın əhəmiyyəti və elmi istiqamətlərini nəzərə alaraq deyə bilərik ki, “Fuzzy-logic based material selection and synthesis” ktabı zamanın tələbidir və onun “World Scientific” kimi nüfuzlu nəşriyyat tərəfindən sifarişlə yazılması təsadüfi deyil. Kitabın “Best of 2019” dəyərləndirməsində top onluqda yer alması da bunun sübutudur. Çünki, qeyd olunduğu kimi, kitab bu sahədə yazılmış ilk fundamental əsərdir və materialşünaslıq, komputer elmləri sahəsində çalışan mütəxəssis və araşdırmaçıların ciddi marağına səbəb olub. Dosent Z.Əliyevlə bu barədə danışarkən öyrəndik ki, istənilən nəşriyyat tərəfindən top 10, 50 və ya 100 kitab siyahıları onların satışı, baxılma sayı, electron və ya e-copy versiyalarının endirilmə sayına və s. görə formalaşdırılır.

Ona görə də professor Mustafa Babanlının kitabının belə bir mötəbər nəşriyyatda dərc edilməsi, elə çap olunduğu ildə də top onluqda yer alması əlbəttə ki, Azərbaycan aliminin və elminin uğuru, xüsusilə material və kompüter elmləri sərhəddində yeni bir yanaşma ilə dünya elminə verdiyi bir töhfədir.

Taking into account the importance and scientific areas of the book, we can say that the “Fuzzy-logic based material selection and synthesis” book is a requirement of time, and it is not coincidence that, it has been ordered by a prestigious publishing house as “World Scientific”. The fact that the book ranked in the top 10 in the “Best of 2019” is the proof of this. Because, as it was noted, the book is the first fundamental work written in this area and has attached great interest of experts and researchers working in the field of material and computer sciences. Speaking with Associate Professor Z.Aliyev, we learned that the top 10, 50, or 100 book lists by published any publishing house are formed according to their sales, number of views, downloads of electronic or e-copy versions, and so on. Therefore, the publication of Professor Mustafa Babanli’s book in such a prestigious publishing house, and ranking in the top ten in the year of publication, is a great contribution to the success of the Azerbaijani scientist and science, especially in the field of materials and computer science.

Ona görə də əminliklə deyə bilərik ki, “Fuzzy-logic based material selection and synthesis” kitabı nəinki Azərbaycan alimləri və bu sahədə təhsil alan və çalışan gənclər üçün, ümumiyyətlə, hazırda dünyada bu sahədə fəaliyyət göstərən mütəxəssislər üçün çox faydalı bir mənbədir. Ölkəmizdə bu və ya yaxın sahələrdə çalışan kifayət qədər alim və mühəndislərin olduğunu, digər tərəfdən materialşünaslıq ixtisası üzrə bir neçə universitetdə mütəxəssislər hazırlandığını və elmi-tədqiqat işlərinin aparıldığını nəzərə alsaq, o zaman kitab çox qiymətli bir mənbə, dərslik kimi faydalıdır. Bundan əlavə, artıq tex-

62 O i l a n d I n d u s t r y | F E V R A L 2 0 2 0

Therefore, we can say with certainty that the book “Fuzzy-logic based material selection and synthesis” is a very useful resource not only for Azerbaijani scientists, but also for young people and professionals studying and working in this area worldwide. Taking into account that, we have enough scientists and engineers working in this area in our country, on the other hand, specialists in material science at several universities are trained, scientific-research work are conducted, then the book is valuable resource and useful as a textbook. Moreover, tak-

UĞUR | SUCCESS

nologiyanın ildən-ilə deyil, az qala gündən-günə inkişaf etdiyi bir dövrdə materialşünaslığın da yeni bir mərhələyə keçdiyini nəzərə alsaq, yeni materialların dizaynının ilk mərhələdə nəzəri olaraq tamam yeni yanaşma olan qeyri-səlis məntiq əsasında aparılması xüsusilə maraqlıdır. Sirr deyildir ki, artıq müasir elm maddi olaraq çox baha başa gələn və böyük zaman tələb edən fiziki təcrübələrdən həmin sahədə tarixən toplanmış bilik və verilənlər əsasında qurulan kompüter modelləşdirilməsi dövrünə keçib. Bu nöqteyi-nəzərdən, professor Mustafa Babanlının kitabı materialşünaslıq sahəsində elmi araşdırmaçılar və mühəndislər, hətta kompüter elmləri, süni intellekt əsasında modelləşdirmə sahəsində çalışan tədqiqatçılar üçün stolüstü bir vasait olacaq.

ing into consideration that material science has entered a new phase in the time when the technology has already developed not just year by year, but almost day by day, the implementation of design of new materials in the first stage theoretically based on fuzzy logic is particularly interesting. It is not a secret that modern science has passed from physical experiences which is costly and time consuming to a period of computer modeling established based on historically collected knowledge and data in that area. From this poits of view, Professor Mustafa Babanli’s book will be a resource for researchers and engineers in the field of material science, even researchers working in computer science and modeling based on artificial intelligence.

F E V R A L 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 63

Azİİ e-Kitab Evi | AzII e-Book House

In F

64 O i l a n d I n d u s t r y | F E V R A L 2 0 2 0

: mat: nuary

nduna daxil olan kita o f n i n i v E b a t i K b e lar haq İ İ z A ə d oks included in the fund of “AzII q n ı i n z d r a ə e o ı b b məlu y e o h o a t k t l H u a ouse” evr ation abo i n Ja m rfo

Azİİ e-Kitab Evi | AzII e-Book House

1.C.S.Axundov. Neft və qazın quyu ilə çıxarılmasında məhsuldarlığın artırılmasının texnika, texnologiyası.

Dərslik. 2019.172səh. ADNSU. Dərslikdə karbohidrogen və onun xassələri, neft və qaz kollektorlarının fiziki və mexaniki xassələri, neft yatağında neftvermə əmsalının dəyişməsinin səbəbləri, neft yataqlarının işlənilməsinin layihələndirilməsi və yataqda neft qaz ehtiyatlarının hesablanması haqqında ümumi məlumat verilmişdir.

1.J.S.Akhundov Technique, technology of increase of productivity in extraction of oil and gas. Textbook. 2019.

172 page. ASOIU. The textbook provides a general information on hydrocarbons and its features, the physicmechanical features of oil and gas collectors, the reasons for the change in oil recovery rates, the designing of oil field development and the calculation of oil and gas reserves.

2.İlham Şaban. “Azəri- Çıraq – Günəşli” -25 (Faktlar, sənədlər və rəqəmlər toplusu).2019. 192 səh. Kitabda Azərbaycan Respublikasının xarici neft şirkətləri ilə “Azəri”,”Çıraq” və dərin sulu “Günəşli” yataqların işlənməsi üzrə imzaladığı ilk hasilatın “Əsrin müqaviləsi”nin 25 illik fəaliyyət dövrü sənədli materiallar əsasında əks olunub.

2.Ilham Shaban. “Azeri-Chirag-Guneshli” -25 (Collection of facts, documents and figures) .2019. page 192. The book reflects the 25-year period of the «Contract of the Century», the first production contract signed with foreign oil companies of the Republic of Azerbaijan on the development of «Azeri», «Chirag» and deep-watered «Guneshli» fields.

3.Национальная Академия Наук Азербайджана Институт Гeологии и Геофизики .1938-2018. 62 стр.

4.Azerbaijan National Academy of Sciences İnstitute of Geology and Geophysics. 1938-2018. 62 page.

3.Национальная Академия Наук Азербайджана Институт Гeологии и Геофизики .1938-2018. 62 стр.

4.Azerbaijan National Academy of Sciences İnstitute of Geology and Geophysics. 1938-2018. 62 page.

5.А.А.Ализаде., И.С. Гулиев., П.З.Мамедов., Э.Г.Алиева.,А.А.Фейзуллаев., Д.А. Гусейнов. Продуктивная толща Азербайджана. Т.1. 2018.305 стр. Продуктивно-красноцветная толща нижнего плиоцена Южног-Каспийского бассейна признана уникальным геологическим феноменом, не имеюшим аналога в мире.

5.А.А.Ализаде., И.С. Гулиев., П.З.Мамедов., Э.Г.Алиева.,А.А.Фейзуллаев., Д.А. Гусейнов. Продуктивная толща Азербайджана. Т.1. 2018.305 стр. Продуктивно-красноцветная толща нижнего плиоцена Южног-Каспийского бассейна признана уникальным геологическим феноменом, не имеюшим аналога в мире.

6. А.А.Ализаде., И.С. Гулиев., П.З.Мамедов., Э.Г.Алиева.,А.А.Фейзуллаев., Д.А. Гусейнов. Продуктивная толща Азербайджана. Т.2. 2018.236 стр. Продуктивно-красноцветная толща нижнего плиоцена Южногo-Каспийского бассейна признана уникальным геологическим феноменом, не имеюшим аналога в мире.

6.А.А.Ализаде., И.С. Гулиев., П.З.Мамедов., Э.Г.Алиева.,А.А.Фейзуллаев., Д.А. Гусейнов. Продуктивная толща Азербайджана. Т.2. 2018.236 стр. Продуктивно-красноцветная толща нижнего плиоцена Южногo-Каспийского бассейна признана уникальным геологическим феноменом, не имеюшим аналога в мире.

7.L.M.Məhərrəmova., S.S.Sultanzadə, E.İ.Süleymanova, Y.N.Qəhrəmanlı. Analitik kimya-2. 2019. 166 səh. ADNSU. Dərs vəsaiti. Analitik kimya -2 (Fiziki-kimyəvi analiz metodlarından mühazirələr) dərs vəsaitində instrumental analiz metodlarının əsasları mühazirə materialı şəklində verilmişdir və optiki, elektrokimyəvi, xromatoqrafik analiz metodları kitabda öz əksini tapmışdır.

7.L.M.Maharramova, S.S.Sultanzade, E.I.Suleymanova, Y.N.Gahramanli. Analytical Chemistry - 2. 2019. 166 page.

ASOIU. Textbook. Analytical Chemistry - 2 (Lecture on the method of physical and chemical analysis) the textbook reflects the fundamentals of the methods of instrumental analysis in the form of lecture material and methods of optical, electrochemical and chromatographic analysis.

8.Y.N.Qəhrəmanlı,N.T.Qəhrəmanov,Ü.M.Məmmədli.

Polimer neft sorbentlərinin alınması və tədqiqi. 2019. 208 səh. ADNSU. Kitabda neft-qaz sahəsinin ekoloji problemləri və neftlə çirklənmiş sahələrin təmizlənməsi istiqamətində aparılacaq kompleks haqqında geniş məlumat verilmişdir.

8.Y.N.Gahramanli, N.T.Gahramanov, U.M.Mammadli.

Obtaining and research of polymeric oil sorbents. 2019. page 208. ASOIU. The book provides a comprehensive information on the environmental problems of the oil and gas sector and the complex of work that to be carried out in order to clean up oil-contaminated areas.

9.İlham Alıyev 15-Year presidental succes story (20032018).2018. 184 page. The book creates a rich fastual and comprehensive picture of the dynamic devlopment of the country over 15 years of İlham Aliyevs activity as President of the republic of Azerbaijan.

10.С.Б.Зейналов, Э.Р.Гусейнов, М.К. Муншиева, С.К.Шарифова, Ш.И.Гахраманова. Природные протеиноген-

9. İlham Alıyev 15-Year presidental succes story (20032018).2018. 184 page. The book creates a rich factual and comprehensive picture of the dynamic development of the country over 15 years of İlham Aliyevs activity as President of the republic of Azerbaijan.

10.С.Б.Зейналов, Э.Р.Гусейнов, М.К. Муншиева, С.К.Ша-

F E V R A L 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 65

Azİİ e-Kitab Evi | AzII e-Book House ные аминокислоты, металлы жизни и их комплексные соединения. Монография. 2019. 496 стр. Данный научный труд посвяшен аминокислотам,жизненно важным металлам и их металлокомплексным производным.

11.Биография вуза: Грозненскому нефтяному институту- 90 лет(1929-2019): Cборник воспоминаний /под ред.К.И.Джафарова, Б.А.Григорьева. 2019. 316 стр. В книгу вошли воспоминания преподавателей, сотрудников и бывших студентов о Грозненском нефтяном институте(ГНИ) и годах, проведеных в его стенах.

12.К.И.Джафаров, А.К.Джафаров. Керосин. Учебное пособие. 2012.160 стр.Приведены сведения,относяшиеся в основном к периоду, называемому в истории отечественного нефтяного дела керосиновым, когда основным продуктом производства и потребления был керocин.

13.L.A.Qardaşova, İ.B.Seyidova.

“Qeyri səlis məntiq”fənnindən laboratoriya işləri.Dərs vəsaiti. ADNSU. 2019.250 səh. Dərs vəsaiti “Qeyri səlis məntiq” fənninin tələbələr və magistrantlar tərəfindən öyrənilməsi üçün yazılmışdır.

14.Ramiz Mehdiyev. İctimai və humanitar elmlərin, efir məkanın problemləri haqqında düşüncələr. 2019.110 səh.

15.Maksim Musayev. Parlamentlər və sədarət (Deputatlıq dövrümüzün bəzi məqamlarından). 2019. 159 səh.

рифова, Ш.И.Гахраманова. Природные протеиногенные аминокислоты, металлы жизни и их комплексные соединения. Монография. 2019. 496 стр. Данный научный труд посвяшен аминокислотам,жизненно важным металлам и их металлокомплексным производным.

11.Биография вуза: Грозненскому нефтяному институту- 90 лет(1929-2019): Cборник воспоминаний / под ред.К.И.Джафарова, Б.А.Григорьева. 2019. 316 стр. В книгу вошли воспоминания преподавателей, сотрудников и бывших студентов о Грозненском нефтяном институте(ГНИ) и годах, проведеных в его стенах.

12.К.И.Джафаров, А.К.Джафаров. Керосин. Учебное пособие. 2012.160 стр.Приведены сведения,относяшиеся в основном к периоду, называемому в истории отечественного нефтяного дела керосиновым, когда основным продуктом производства и потребления был керocин.

13. L.A.Gardashova, I.B. Seyidova. Laboratory work on the subject «Fuzzy Logic».Textbook. ASOIU. 2019. page 250.

The textbook was written for students and undergraduates to study the subject «Fuzzy Logic».

14. Ramiz Mehdiyev.»Thoughts on the problems of social and humanitarian sciences, and air space» 2019.110 pages.

15.Maksim Musayev. Parliament and the chairmanship (Some points of our deputy period). 2019. 159 page.

Azİİ e-Kitab Evində “20 Yanvar müstəqilliyə gedən yol-30 il” adlı kitab sərgisi təşkil olunub

AzII E-Book House organizes a book fair entitled “20th January, path to independence - 30 years” Azİİ e-Kitab Evində “20 Yanvar müstəqilliyə gedən yol-30 il” adlı kitab sərgisi təşkil olunub. Sərgidə 30 il əvvəl doğma yurdumuzun, xalqımızın azadlığını hər şeydən uca tutan vətənpərvər Azərbaycan övladlarının həmin müdhiş gecədə canlarından keçərək şəhidlik zirvələrinə ucaldığını əks etdirən kitablar, jurnallar yer alıb. Sərgi ADNSU-nun tələbələri tərəfindən böyük maraqla qarşılanıb.

The book fair entitled “20th January, path to independence - 30 years” has been organized at AzII E-Book House. The exhibition featured books and journals reflecting the valiant sons and daughters of Azerbaijan who sacrificed their own lives for the freedom of our country and people and rose to the top of martyr 30 years ago. The exhibition has caused a great interest

by ASOIU’s students.

66 O i l a n d I n d u s t r y | F E V R A L 2 0 2 0

Azİİ e-Kitab Evi | AzII e-Book House

Azİİ e-Kitab Evi “Polpred com” axtarış bazasına giriş imkanı əldə edib AzII E-Book House gained access to the “Polpred com” database 3 yanvar 2020-ci il tarixindən Azİİ e-Kitab Evi Rusiya Federasiyasının “Polpred com” axtarış bazasının “Нефть, газ, уголь в РФ и за рубежом” sahəsi üzrə elektron resurslarına bir il müddətinə giriş imkanları əldə edib. Adı çəkilən verilənlər bazasına Rusiya Federasiyasında və xaricdə neftin,qazın çıxarılması, nəqli və saxlanması, kəşfiyyatı və emalı, eləcə də kömürün, morfun çıxarılmasına aid məqalələr və digər materiallar verilmişdir. Ümümilikdə “Polpred com” axtarış bazasına Rusiyanın 8 federativ dairəsi üzrə 53 sahədən 600 mənbə və son 20 ili əhatə edən digər informasiyalar verilmişdir.

From January 3, 2020, AzII E-Book House has gained access for one year to the electronic resources of “Polpred com” database of Russian Federation on the field of “Oil, gas, coal in RF and abroad”.

The database includes articles and other materials relating to the extraction, transportation and storage, exploration and processing of oil and gas in Russian Federation and abroad, as well as articles and other materials on extraction of coal and morphine. In total, 600 sources from 53 areas in 8 federal district of Russia and other information covering the past 20 years have been given to the Polpred com search database.

Azİİ e-Kitab Evində “Продуктивная толща Азербайджана” kitabının təqdimatı keçirilib AzII e-Book House holds a presentation of book “Продуктивная толща Азербайджана” Yanvarın 15-də Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetinin (ADNSU) Azİİ e-Kitab Evində “Продуктивная толща Азербайджана” kitabının təqdimatı keçirilib. AMEAnın Geologiya və Geofizika İnstitutunun alim-geoloqları tərəfindən ərsəyə gələn kitab 100 ildən artıq tədqiqat obyekti olan Azərbaycanın məhsuldar neft qatının geologiyasına həsr olunub. Azİİ e-Kitab Evinin direktoru Səlahət Mahmudova əsaslı kitabxana haqqında tədbir iştirakçılarına məlumat verib. Sonra kitabın müəlliflərindən akademiklər Pərviz Məmmədov və Əkbər Feyzullayev, QNMF-nin dekanı, professor Qafar İsmayılov çıxış edərək kitab haqqında ətraflı məlumat veriblər. Qeyd olunub ki, Kitab 2 cilddən, 16 fəsildən ibarət fundamental elmi əsər – monoqrafiyadır və dövlət mükafatına təqdim olunub.

On January 15 the presentation of the book “Продуктивная толща Азербайджана” was held at AzII E-Book House of the Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU). The book, prepared by scientists-geologists of the Institute of Geology and Geophysics of ANAS, is devoted to the geology of the productive oil layer of Azerbaijan, which has been the research object for more than 100 years. Opening the event, Director of the AzII E-Book House, Salahat Mahmudova, provided information to the participants about the library. Then making a speech, the authors of the book academicians Parviz Mammadov and Akbar Feyzullayev, the dean of the FOGP, Professor Gafar Ismayilov provided comprehensive information about the book. It was noted that the book consisting of 2 volumes, 16 chapters is a fundamental scientific work - monograph and submitted to the State Prize.

F E V R A L 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 67

Azİİ e-Kitab Evi | AzII e-Book House

ADNSU-da qədim və nadir nüsxələrdən ibarət kitab sərgisi keçirilib ASOIU holds book fair of ancient and rare copies Yanvarın 24-də Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetinin (ADNSU) Azİİ e-Kitab Evində universitetin 100 illiyinə həsr olunmuş tədbirlər silsiləsi çərçivəsində ilk tədbir keçirilib. Qədim, nadir və unikal nüsxələr, qiymətli kitab və əlyazmalar, ensiklopediyalar və miniatür kitablardan ibarət sərgidə Azərbaycan, rus, alman, ingilis, fransız və s. dillərdə olan 129 miniatür və 200-ə yaxın kitab yer alıb. Azİİ e-Kitab Evinin direktoru Səlahət Mahmudova kitab evinin bazasında olan qədim və nadir nüsxələrin, qiymətli nəşrlərin ciddi qorunduğunu deyib. ADNSU-nun Tərbiyə işləri üzrə prorektoru, dosent Ata Babayev universitetdə gedən islahatlardan və tələblər arasında kitaba marağın artmasından danışıb. O, belə tədbirlərin vacibliyini qeyd edərək burada sərgilənən kitabların oxucular üçün dəyərli sərvət olduğunu deyib. Sonda nadir kitablardan ibarət sərgiyə baxış keçirilib.

On January 24 the first event within the series of events dedicated to the 100th anniversary of the university was held at the AzII E-Book House of Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU).At the exhibition reflecting ancient, rare and unique copies, valuable books and manuscripts, encyclopedias and miniature books, about 200 books and 129 miniature books in Azerbaijani, Russian German, English, French and other languages were exhibited. Opening the event, the director of the AzII E-Book House Salahat Mahmudova underlined that the ancient and rare copies and valuable publications included in the basis of the book house are reserved. Making a speech, ASOIU Vice-Rector for Educational Affairs, Associate Professor Ata Babayev spoke about the reforms carried out at the university and growing interest in the book among students. Noting the importance of such events, he said that the books exhibited here are a valuable wealth for readers. At the end, the exhibition of rare books was inspected.

Azİİ e-Kitab Evində “Multikulturalizmə giriş” kitabının təqdimatı olub AzII E-Book House holds a presentation of the book “Introduction to Multiculturalism” Yanvarın 29-da Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetinin (ADNSU) Azİİ e-Kitab Evində Bakı Beynəlxalq Multikulturalizm Mərkəzinin “Multikulturalizmə giriş” və ya “Азербайджанский мультукултурализм” kitablarının təqdimatı keçirilib. Bakı Beynəlxalq Multikulturalizm Mərkəzinin İnformasiya Təminatı şöbəsinin müdiri Yadigar Məmmədli mərkəzin fəaliyyəti haqqında tədbir iştirakçılarına məlumat verib. Bakı Beynəlxalq Multikulturalizm Mərkəzinin Analitika şöbəsinin müdiri, “Multikulturalizmə giriş” kitabının müəllifi Rəşad İlyasov və şöbənin məsləhətçisi, kitabın digər müəllifi Rahim Rəhimov dərsliyin əhəmiyyətindən danışıb və kitabın məzmunu haqqında geniş məlumat veriblər. Sonra Mənəvi Dəyərlərin Təbliği Fondunun icraçı direktorunun müavini, kitabın müəlliflərindən biri Rəfi Qurbanov, multukulturalizmin mahiyyəti və dəyərləri haqqında çıxış edib.

68 O i l a n d I n d u s t r y | F E V R A L 2 0 2 0

On January 29, the presentation of the books of Baku International Center of Multiculturalism “Introduction to Multiculturalism” or “Азербайджанский мультукултурализм” was held in AzII E-Book House of the Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU).

Yadigar Mammadli, Head of Information Support Department of Baku International Center of Multiculturalism provided information to the attendees about the activity of center. Chief of the Analytical Department of the Baku International Multiculturalism Center and the author of the book “Introduction to Multiculturalism” Resad Ilyasov and consultant of the department and other author of the book Rahim Rahimov spoke about the importance of the textbook and provided extensive information about the content of

Azİİ e-Kitab Evi | AzII e-Book House

Professor Ələkbər Həsənovun “Kimya sənayesinin prosesləri və aparatları” kitabı bu elm sahəsi üçün dəyərli vəsaitdir ASOIU’s AzII E-Book House holds a presentation of the book authored by the professor Alakbar Hasanov Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetinin (ADNSU) Azİİ e-Kitab Evində “Neft-Kimya texnologiyası və sənaye ekologiyası” kafedrasının müdiri, professor Ələkbər Həsənovun “Kimya sənayesinin prosesləri və aparatları” kitabının təqdimatı keçirilib. Tədbirdə Səlahət Mahmudova kitab haqqında məlumat verdikdən sonra professor Ələkbər Həsənov kitabın ərsəyə gəlməsindən, kimya elmi və onun inkişafından danışıb.

Professor Sevinc Məmmədxanova və digər çıxış edənlər professor Ə.Həsənov bu sahdə olan xidmətlərindən söz açıblar və “Kimya sənayesinin prosesləri və aparatları” kitabının tələbələr üçün çox dəyərli vəsait olacağını bildiriblər. Sonda kitab Azİİ e-Kitab Evinə - tələbələrin ixtiyarına verilib.

On October 14 the presentation of the book entitled “Processes and equipment of the chemical industry” authored by the head of the department of “Petrochemical technology and industrial ecology”, professor Alakbar Hasanov was held at AzII E-Book House of the Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU). After providing information on book by Salahat Mahmudova, Professor Alakbar Hasanov spoke about the fruition of the book, the science of chemistry and its development. Professor Sevinj Mammadkhanova and other professors who made a speech spoke about the services of Professor A. Hasanov and said that the book “Processes and equipment of the chemical industry” would be a valuable resource for students. At the end, the book was given to the students at AzII E-Book House The book “Processes and equipment of the chemical industry” by Professor Alakbar Hasanov is a valuable resource for science

Azİİ e-Kitab Evində “Süfrə” jurnalının təqdimatı keçirilib AzII E-Book House holds a presentation of magazine “Süfrə” Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetinin (ADNSU) Azİİ e-Kitab Evində Qida Təhlükəsizliyi İnstitutunun mətbu orqanı olan “Süfrə” jurnalının təqdimatı keçirilib. Qida Təhlükəsizliyi İnstitunun direktor müavini Camal Quliyev qida təhlükəsizliyinin önəmindən söz açaraq bildirib ki, 2017-ci ildə dövlət başçısının sərəncamı ilə Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi yaradıldıqdan sonra bu sahədə mərkəzləşdirilmiş nəzarət mexanizmi qurulub, qida təhlükəsizliyinin təminatı kifayət qədər təkmilləşdirilib.

O, çıxış zamanı “Süfrə” jurnalı ilə bağlı tədbir iştirakçılarına məlumat verib. Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin mətbuat katibi Aysel Fərziyeva məruza ilə çıxış edərək jurnal haqqında geniş məlumat verib. Bildirib ki, biz obyektiv və vacib məlumatları əldə edib bir yerə toplamaqla effektiv və nüfuzlu informasiya resursu yaratmaq fikrindəyik. Düşünürük ki, “Süfrə” jurnalı qida sektorunda çalışan peşəkarlar və geniş oxucu auditoriyası üçün maraqlı olacaq.

AzII E-Book House of the Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU) held the presentation of “Süfrə” magazine, a press outlet of the Food Safety Institute. Speaking about the importance of food safety, Deputy Director of the Institute of Food Safety, Jamal Guliyev noted that after the establishment of the Food Safety Agency by the Order of the President in 2017, a centralized surveillance mechanism has been formed in the area, and food safety has been improved. In his speech, he provided comprehensive information to the event attendees about the “Süfrə” magazine. Press Secretary of the Food Safety Agency Aysel Farziyeva made a report and provided comprehensive information about the magazine. She noted that we intend to create an effective and prestigious information resource by obtaining objective and important information. We consider that the magazine “Süfrə” will be of interest to professionals working in the food sector and a wide audience of readers.

F E V R A L 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 69

BİZİM MƏZUN | OUR ALUMNİ

ŞAMİL ƏZİZBƏYOV – AZƏRBAYCANDA GEOLOGİYA ELMİNİN BANİSİ

Günel Cəlalqızı Gunel Jalalgizi

AZIZBEYOV SHAMIL - THE FOUNDER OF GEOLOGICAL SCIENCE IN AZERBAIJAN Deyirlər, elm adamlarında Allah tərəfindən verilmiş xüsusi bir istedad olur və bu cür istedadlı insanların ömür yolu müəyyənləşəndə alim olmaq missiyası ilə dünayaya göz açır. Ömrünü elmə həsr etmiş alimlərin cəmiyyətə bəxş etdikləri isə bilikdir, insanların beynini, şüurunu işıqlandıran nurdur. Məhz belə nurlu, dəyərli alimlərimizdən biri də bütün mənalı ömrünü elmə həsr etmiş, ölkəmizdə geologiya və petrologiya elminin təşəkkülü tarixində adı böyük hərflərlə yazılan əvəzsiz şəxsiyyət, Azərbaycanın qocaman geoloqu Şamil Əzizbəyovdur. Əməkdar elm xadimi, geologiya-minerologiya elmləri doktoru, professor, AMEA-nıın həqiqi üzvü, yer elmləri sahəsində Azərbaycan Elmlər Akademiyasının banilərindən biri, petrologiya və metallogeneya sahəsində böyük alim, Azərbaycanın əməkdar elm xadimi, respublikada petroqrafiya məktəbinin əsasını Şamil Əzizbəyov Azərbaycanda geologiya elminin inkişafında böyük xidmətləri olan görkəmli alimdir. Onun elmi əsərləri əsasən Kiçik Qafqazın geologiya və petroqrafiyasına həsr olunub.

“Naxçıvan Muxtar Respublikasının geologiyası” adlı sanballı əsəri isə bu gün aktuallığını qoruyub saxlayaraq xüsusi əhəmiyyətə malikdir. Akademik Ş.Əzizbəyov Qafqazın geologiyasına, maqnetizminə və metallogeniyasına dair bir sıra aktual problemləri həll edib. Çoxcildli “Azərbaycanın geologiyası” monoqrafiyasının müəlliflərindən biridir. Bu gün respublikamzda geologiya sahəsində peşəkar fəaliyyətlə məşğul olmuş elə bir mütəxəssis tapmaq çətindir ki, onu işləri ilə tanış olmasın və onun metodlarının təsirini, əhatəli məntiqi təfükkürünün inandırma gücünü öz üzərində hiss etməsin. Bir sözlə, bu dəfə, “Bizim məzun” rubrikamızda Azərbaycanda əsl elmi geologiya məktəbinin əsasını qoyan şəxsiyyət-Şamil Əzizbəyov haqqında danışacağıq. Şamil Əbdülrəhim oğlu Əzizbəyov 16 fevral 1906-cı ildə Aşqabad şəhərində anadan olub. Atasını erkən yaşından itirən Ş.Əzizbəyov 14 yaşından əmək fəaliyyətinə başlayır. O, ilk vaxtlarda Aşqabad Vilayət Ərzaq Komitəsində jurnalist, Aşqabad rayon xalq məhkəməsində kargüzar, Orta Asiya dəmir yolu idarəsinin yol xidmətində jurnalist kimi çalışır.

1924-cü ildə ailəsi Bakıya köçdükdən sonra Ş.Əzizbəyov Xəzər Gəmiçilik İdarəsinin maarif şöbəsində müəllim kimi işə başlayır, sonra isə idarənin Neft Donanmasında siyasi maarif təlimatçısı vəzifəsində çalışır. Elə həmin il orta məktəbi bitirib və Politex70 O i l a n d I n d u s t r y | F E V R A L 2 0 2 0

It is said that scientists have a special talant given by God and such talented people born with the mission of becoming a scientist when their life path is determined. The contribution of scientists to the society who devoted their life to science is knowledge, the light illuminating their brain, consciousness. One of our most luminous and valuable scientists who dedicated his life to science is Shamil Azizbeyov, a prominent figure whose name is written with golden letters in the history of establishment of geology and petrology in our country. Shamil Azizbeyov, honored Scientist, doctor of geological and minerological sciences, professor, full member of ANAS, one of the founders of the Azerbaijan Academy of Sciences in the field of earth sciences, great scientist in the field of petrology and metallogeny, honored scientist of Azerbaijan, the founder of petrography school in the republic, is a prominent scientist with great contribution to the development of geological science in Azerbaijan. His scientific works are mainly devoted to geology and petrography of the Lesser Caucasus. The popular work “Geology of the Autonomous Republic of Nakhchivan” is of special importance by maintaining its relevance today. Academician Sh.Azizbeyov solved a number of actual problems in the geology, magnetism and metallogeny of the Caucasus. He is one of the authors of the multi-volume monograph “Geology of Azerbaijan”. Today it is difficult to find a specialist in the field of geology in our country engaged in professional activities who is not familiar with his work and does not feel the influence of his methods and the persuasive power of comprehensive logical thinking. In one word, this time we will talk in “Our Alumni” rubric about the Shamil Azizbeyov, the founder of the true scientific school of geology in Azerbaijan.

Shamil Abdulrahim oglu Azizbeyov was born in Ashgabat on February 16, 1906. Sh.Azizbeyov who lost his father at an early age began his career at the age of 14. First times he worked as a journalist in Ashgabat Regional Food Committee, a clerk at Turkmenistan District People’s Court, and a journalist at the Office of the Central Asian Railway Traffic.

In 1924, Shamil Azizbeyov was hired as a a teacher at the Caspian Shipping Education Department, then worked as an instructor in the Department of Political Education Oil Fleet. In the same year he finished secondary school and entered the Mining Faculty of Polytechnic Institute. In 1930, he received a degree in mining engineering geologist and was sent to Gumbarit (Kutaisi city) by assignment to work in the Caucasus Mining Chemicals

BİZİM MƏZUN | OUR ALUMNİ

F E V R A L 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 71

BİZİM MƏZUN | OUR ALUMNİ

nik İnstitututunun (İndiki Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti) dağ-mədən fakültəsinə daxil olub. 1930-cu ildə o, mədən mühəndis-geoloqu diplomunu alaraq təyinatla Qumbaritdə (Kutaisi şəhəri) Zaqafqaziya DağMədən Kimya Trestində işə göndərilir. Geoloq kimi işə başlayan Ş.Əzizbəyov az sonra Zaqafqaziya Geologiya Trestinin, həmçinin Zaqafqaziya Nadir və Əlvan Metallar Kəşfiyyatı Trestinin bir sıra geoloji axtarış və kəşfiyyat partiyalarının rəisi təyin edilir.

Geologiyanın elmi məsələləri ilə ciddi maraqlanan Ş.Əzizbəyov 1932-ciildə Azərbaycan Sənaye İnstitutunun (İndiki Azərbaycan Dövlət Neft və

Azərbaycan Elmlər Akademiyası - 1920

Sənaye Universiteti) aspiranturasına daxil olur, 1934-cü ildə akademiklər F.Y.Levinson-Lessinq, D.S.Belyankin və professor İ.A.Preobrajenskinin rəhbərliyi altında “Gəncəçay və Qoşqarçay çaylarının orta və aşağı axını boyunca yerləşən dağ suxurları və faydalı qazıntılar” mövzusunda namizədlik dissertasiyası müdafiə edir.

1936-cı ilin sonunda Ş.Əzizbəyov SSRİ Elmlər Akademiyasının yeni təşkil edilmiş Azərbaycan Filialına (EAAzF) işə qəbul olunur, orada Azərbaycanın maqmatik süxurlarının və onlarla bağlı filiz və qeyri-filiz mənşəli faydalı qazıntıların öyrənilməsini davam etdirir.

O, əvvəlcə EAAzF-nın Geologiya Sektorunda böyük elmi işçi və elmi katib vəzifəsində işləyir, daha sonra – 1938-ci ildən 1941ci ilə qədər akademik İ.M.Qubkin adına Geologiya İnstitutunun direktor müavini və institutun petroqrafiya şöbəsinin rəhbəri olur. Bu illərdə o, Azərbaycanın bir çox qeyri-filiz yataqlarını tədqiq edir. Alınmış nəticələr, Kiçik Qafqazın geologiyasına, maqmatizminə və süxurluluğuna dair geniş tədqiqatlar Ş.Əzizbəyovun “Kiçik Qafqazın şimal-şərq hissəsinin mədən zonasının petrologiyası” adlı sanballı monoqrafiyasında ümumiləşdirilib.

1943-cü ildə Ş.Əzizbəyov həmin monoqrafiya əsasında doktorluq dissertasiyası müdafiə edir.

Azərbaycan Sənaye İnstitutunun (ADNSU) geoloji-kəşfiyyat fakültəsinin inkişafının demək olar ki, yarım əsrlik tarixi Ş.Əzizbəyovun adı ilə bağlıdır. O, bu fakültədə əvvəlcə (1932-1934cü illərdə) kafedranın assistenti, sonra (1934-1943-cü illərdə) dosent, 1944-1945-ci illərdə professor, 1945-1959-cu illərdə petroqrafiya kafedrasının müdiri və 1960-cı ildən 1976-cı ilə qədər kafedranın professoru kimi səmərəli pedaqoji fəaliyyətlə məşğul olub.

72 O i l a n d I n d u s t r y | F E V R A L 2 0 2 0

Trust. After starting work as a geologist, Sh. Azizbeyov has been appointed head of numerous parties of geological prospecting and exploration at the Transcaucasian Geology Trust, as well as Rare and Precious Metals Exploration Trust.

Seriously interested in scientific issues of geology Sh.Azizbeyov entered Azerbaijan Industrial Institute(present Azerbaijan State Oil and Industry University) in 1932, defended PhD thesis on “The mountain rocks and minerals locating along the middle and lower streams of the rivers Ganjachay and Goshgarchay”, supervised by academicians F.Y.Levinson-Lessing, D.S.Belyankin and Professor I.A.Preobrazhenski in 1934.

At the end of 1936, he was accepted to work at newly established branch of USSR Academy of Sciences (EAAzF), continued to study the magmatic rocks of Azerbaijan, including ore and non-metallic minerals associated with it. In advance, he worked senior fellow and scientific secretary at the EAAzF Geology Sector, then, from 1938 to 1941, a deputy director of the Institute of Geology named after Academician Gubkin and chief department of Petrography. In these years, he has explored non-metallic deposits. The obtained results and extensive research about geology, magnetism and sheepfold of Kichik Gafgaz (Lesser Caucasus), which is one of the most important ore-mining bases in the region, were summarized in Sh.Azizbeyov’s monograph “Petrology of the mining zone of the north-eastern part of the Lesser Caucasus”. In 1943, Sh.Azizbeyov defended doctoral thesis relied on this monograph.

Almost half a century development of Azerbaijan Industry Institute (present Azerbaijan State University of Industry), department of geological exploration is connected with the name of Sh. Azizbeyov. He initially engaged in this department (1932-1934) as an assistant, then associate professor (1934-1943), professor in the years 1944-1945, head of the department of petrography

BİZİM MƏZUN | OUR ALUMNİ

in 1945-1959, and a professor of the chair since 1960 to 1976 and dealt with effective teaching.

In 1940 he was awarded the Honorary Title of Azerbaijan USSR Supreme Soviet on the occasion of the 20th anniversary of the Azerbaijan Industry Institute. During 1941-1944 become Deputy Chairman of the Presidium of the USSR Academy of Sciences of Azerbaijan branch.

1940-cı ildə Ş.Əzizbəyov Azərbaycan Sənaye İnstitutunun 20 illiyi münasibətilə Azərbaycan SSR Ali Sovetinin Fəxri Fərmanı ilə təltif edilib. 1941-1944-cü illər SSRİ Elmlər Akademiyası Azərbaycan Filialının Rəyasət Heyəti sədrinin müavini olub.

In 1944, scientist was deserved to order “Red Star” for state commission on investigation of ferrous metal ores by the decree of the Presidium of the Supreme Soviet of the USSR, rewarded with a medal “For the defense of the Caucasus”. In 1945 he was elected an active member of the Azerbaijan Academy of Sciences of the USSR. In 1945-1959, was chaired to the department of petrography at the Azerbaijan Industry Institute. Since 1942 has been a member of Azerbaijan Communist Party, in 1946, Vice-President of the Academy of Sciences of Azerbaijan SSR, chairman of the Department of Geological-Chemical Sciences and Oil (1945-1947), a member of the Presidium of the Academy of Sciences of Azerbaijan SSR and Academician-Secretary of the Department of Earth Sciences (1959-1976), meanwhile a head of the Petrology Laboratory attached to the Institute of Geology (1947-1976). He has prepared several PhDs and doctors. Sh.Azizbayov was the author of more than 500 scientific works, as well as 8 monographs. Under his leadership, doctors of science and philosophy were trained. He was granted to order and medals of Red Banner (1953), Red Star (1944). The petrology school that founded by him was the bridge in further research of scientists.

Shamil Abdulrahim oglu Azizbayov died in Baku on 14 May 1976.

In 2006, the 100th anniversary of the great scientist Shamil Azizbeyov was widely celebrated across the country. The memory of the scientist will always live in the hearts of the people.

1944-cü ildə Ş.Əzizbəyov Qara metal filizlərinin kəşfiyyatı üzrə dövlət tapşırığının yerinə yetirilməsinə görə “Qırmızı Ulduz” ordeni və SSRİ Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Fərmanı ilə “Qafqazın müdafiəsinə görə” medalı ilə təltif edilib. 1945-ci ildə Azərbaycan SSR EA-nın həqiqi üzvü seçilib.

1945-1959-cu illərdə Azərbaycan Sənaye İnstitutunun petroqrafiya kafedrasının müdiri olub. 1946-cı ildə 1942 ildən Sov. İKP üzvü, Azərb. SSR EA vitse-prezidenti və Azərbaycan SSR EA geologiya-kimya elmləri və neft bölməsinin sədri (1945-1947), Azərb. SSR EA Rəyasət Heyətinin üzvü və Yer Elmləri Bölməsinin akademik katibi (1959-1976), eyni zamanda Geologiya İnstitutunda petrologiya laboratoriyasının rəhbəri (1947-1976) olub.

Akademik Ş.Əzizbəyov Yer haqqında elmlər sahəsində Azərbaycanın böyük alimlərindən biridir. Bir sıra elmlər namizədi və doktoru hazırlamışdır. 500-dən çox elmi əsərin, o cümlədən 8 monoqrafiyanın müəllifidir. O, Qırmızı Əmək Bayrağı (1953), Qırmızı Ulduz (1944) ordenləri və medallarla təltif olunub.

Onun əsasını qoyduğu petrologiya məktəbi alimlərin sonrakı tədqiqatlarında bir növ tramplin olub. Şamil Əzizbəyov 14 may 1976-cı ildə Bakı şəhərində vəfat edib.

2006-cı ildə böyük elm fədaisi Şamil Əzizbəyovun 100 illik yubileyi ölkə miqyasında geniş qeyd edilib. Alimin işıqlı xatirəsi isə hər zaman xalqın qəlblərdə yaşayacaq.

F E V R A L 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 73

YADDAŞ | MEMORY

30 yaşlı

Elnur Hadıyev Elnur Hadıyev

74 O i l a n d I n d u s t r y | F E V R A L 2 0 2 0

YADDAÅž | MEMORY

January 20 at the age of 30...

F E V R A L 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 75

YADDAŞ | MEMORY

“O zaman oğlum Azİİ-də ikinci kursda oxuyurdu, 19 yaşı var idi. Tələbə olmasına baxmayaraq ölkədə, həmçinin, SSRİ-də baş verənləri izləyir, Azərbaycana qarşı aparılan mənfur siyasəti dərk edirdi. Ona görə də bacardığı qədər aktivlik nümayiş etdirir, hadisələrin ən qaynar nöqtələrində olurdu. Bir gənc fəal kimi azadlıq hayqırtısı ilə mətbuatda da bir neçə dəfə çıxış etmişdi. Var gücü ilə başının üstünü qara buludlar almış Vətəni üçün nəsə etməyə çalışırdı.

Dəfələrlə deyirdi ki, Vətənin azadlığı, istiqlaliyyəti üçün canını qurban verəcək, amma geri çəkilməyəcək, elə istədiyi kimi də oldu”. Bu fikirləri 1990-ci il 20 Yanvar hadisələri zamanı həyatını qurban vermiş şəhid Ağabəy Novruzbəylinin atası Oqtay Novruzova bizimlə söhbət zamanı dedi. O, övladını gənc yaşlarında itirsə də, onun Vətənin istiqlaliyyəti uğurunda canından keçməsindən təsəlli tapdıqlarını bildirdi.

Bəli, 30 ildir ürək yanğısı ilə, eyni zamanda, qürurla haqqında danışdığımız Qanlı Yanvar faciəsi xalqımızın azadlığı uğrunda aparılan mübarizə tarixinə həm də misilsiz qəhrəmanlıq salnaməsi kimi həkk olunub. 1990-cı il yanvarın 19-dan 20-ə keçən gecə sovet ordusu ehtiyatda olan erməni əsilli kursantlar, əsgər və zabitlərdən ibarət quldur dəstələri ilə birlikdə Azərbaycanın paytaxtına soxuldu. Təpədən dırnağadək silahlanmış hərbi birləşmələr PDM, zirehli transportyorlar və tanklarla bir neçə saatın içində Bakını gülləbarana tutdular. Erməni əsilli hərbiçilər xüsusi amansızlığı ilə 1918-ci il qırğınlarını törədən erməni faşistlərindən seçilmədilər. Sankı Bakıya ölüm kabusu çökmüşdü. Yaşlı, cavan, qadın, uşaq demədən hər kəs tankların tırtılları altında tapdanır, heç kimə rəhm edilmirdi.

Lakin azadlıq alovu ilə alışıb-yanan Azərbaycan xalqı çəkinmədən, mətinliklə ölümə sinə gərdi. Xalq sarsılmadı və geri çəkilmədi. Hərə bacardığı kimi ölümün üstünə şığıdı. Nəticədə, Azərbaycan xalqı əbədi müstəqilliyinin təməlini qoydu. Silklənməkdə olan Sovet imperiyası bu hadisədən sonra sürətlə dağılmağa başladı və süqut etdi. Ona görə də bu tarix həmvətənlərimizin yaddaşlarında nə qədər qanlı-qadalı olsa da, nəticə etibarı ilə şanlı tarix kimi həkk olundu.

20 Yanvar qırğınından 30 il keçməsinə baxmayaraq Oktay Novruzov bu gün də oğlu ilə bağlı xatirələrini bölüşəndə ata kimi kədərini, ağrı acılarnı gizlədə bilmir, lakin övladının Vətənin müdafiəsi, bugünkü Azərbaycan naminə şəhid olması ilə qürur duyduğunu deyir. O, oğlu Ağabəylə yanaşı, özü də azadlıq hərakatının üzvlərindən olub. Küçələrdə, izidihamlı mitinqlərdə sovet rejiminə qarşı birlikdə az şuarlar səsləndirməyiblər. Təbii ki, bunlar gənc Ağabəydə Vətənə məhəbbət, onu hər an müdafiə etmək kimi yüksək keyfiyyətlər formalaşdırmışdı.

76 O i l a n d I n d u s t r y | F E V R A L 2 0 2 0

“At that time, my son was second year students at AzII, he was 19 years old.

Despite being a student, he was following the events in the country, as well as the USSR, and was aware of the hateful policy against Azerbaijan. Therefore, he demonstrated activity as much as he could and was at the hottest

YADDAŞ | MEMORY

Artıq 1990-cil ilin yanvarında Ağabəy Azadlıq hərakatının ən fəal gənc üzvlərindən idi. Ümumiyyətlə, bu zamanlar sovet rejiminə qarşı mübarizə aparanlar arasında gənclər, tələbələr çox aktiv idilər. Ağabəy də onlardan biri idi və azərbaycanlılara

spot of the events. As a young activist, he has also made several speeches in the press with a scream of freedom. He was trying to do something for his homeland in its hard times. He was repeatedly saying that he would sacrifice himself for the freedom

F E V R A L 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 77

YADDAŞ | MEMORY and independence of his homeland, would not give up, it was as he wanted”. This was said by of Oktay Novruzov the father of martyr Agabay Novruzbeyli, who died in the January 20, 1990, in the interview with us. Although he lost his son at a young age, he expressed that they find comfort because he sacrifised his life for the independence of his homeland.

Yes, the bloody January tragedy, which we have been talking about for 30 years with heartache and pride, engraved in the history of the struggle for freedom of our people as the unprecedented chronicle of heroism. In 1990, at night January 19 to 20, military units of the Soviet army consisting of students, soldiers and officers of Armenian origin, entered the capital of Azerbaijan.

qarşı haqsızılıqla barışa bilmirdi, Vətənin dar gündə olması onu rahat buraxmırdı. Yanvarın 19-dan 20-ə keçə gecə gözü önündə həmvətənlərinin necə qanına qəltan edilməsi, Bakının faktiki işğal olunması, eyni zamanda 20 Yanvar qırğınından sonra bölgələrdə də - Lənkəranda, Cəlilabadda, Neftçalada və başqa yerlərdə müxtəlif bəhanələr altında günahsız insanların həbs edilib işgəncələrə məruz qalması və güllələnməsi Ağabəy üçün ağır niskilə çevrildi.

O, 20 Yanvar faciəsindən az sonra canına qıydı və özündən sonraya “Azadlıq, Azadlıq, təki Vətən sağ olsun” şuarları ilə diqqətləri çəkən məktub qoydu. İllərdir, xalqımızın qan yaddaşında əbədi yaşayacaq 20 Yanvar faciəsini respublikamız hər il Ümumxalq Hüzn Günü kimi geniş qeyd edir. Bu cinayət hadisəsi bütün dünyaya tarixi faktlar və həqiqətlər əsasında çatdırılır. İstiqlal uğurunda şəhid olanların ruhu hər zaman uca tutulur, onların şücaəti gənc nəsilə örnək göstərilir.

Bildiyimiz kimi, 20 Yanvar hadisəsi samanı küçədə sovet tanklarının qarşısına çıxanlar arasında gənclər, xüsusilə tələbələr çox idi. Həmin gecə ölkəmizin suverenliyi uğurunda şəhərin müdafiəsinə qalxaraq şəhid olan bir neçə Azİİ tələbəsi də var idi. Onlar bu gün digər igid övladlarımız kimi, Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetinin (ADNSU) tələbələri üçün qəhrəmanlıq simvoludur. Hər il universitetdə şəhidlər yad edilir, onların ruhuna dua oxunub qəhrəmanlıqlarından söz açılır. Ənənəvi olaraq ötən ay da ADNSU-da 20 Yanvar şəhidlərinin xatirəsinə həsr olunmuş tədbir keçirildi. ADNSU-nun rektoru, professor Mustafa Babanlı, universitetin professor-müəllim heyəti və 1990-cı il yanavarın 20-də şəhid

78 O i l a n d I n d u s t r y | F E V R A L 2 0 2 0

Military armed forces, invaded Baku for several hours with armored carriers and tanks. Military servicemen with Armenian origin had been selected from the Armenian fascists who committed the massacres of 1918 with special cruelty. The old, the young, the women, and the children were trampled under the caterpillars of the tanks mercilessly.

However, the people of Azerbaijan, struggling for freedom, had the courage to die without fear. The people were not shaken and did not retreat. Everyone struggled as they could. As a result, the Azerbaijani people laid the foundation of their eternal independence.

The shaken Soviet empire soon collapsed after these events. Therefore, no matter how bloody this history was, it was engraved in the memory of our compatriots as a glorious date.

Although 30 years have passed since the January 20 massacre, Oktay Novruzov as father could not hide his grief and pain when he shared his memories of his son, but he expressed his pride that his son defended his motherland and became martyr for the sake of Azerbaijan. Along with his son Aghabey, he was also a member of the liberation movement. He protested in the streets, in crowded meetings against the Soviet regime. Certainly, all these formed in the young Aghabey high qualities as love for the motherland and protecting it. On January 1990, Aghabey was one of the most active young members of the liberation movement. In general, young people and students were active in the struggle against the Soviet regime. Aghabey was also one of them and could not bear injustice against the Azerbaijanis. The fact that the motherland was in hard times did not give him rest. In 1990, at night January 19 to 20, slaughtering of his compatriots in front of his eyes, the occupation of Baku, at the same time, arresting, torturing and shooting of innocent people under various excuses in Lankaran, Jalilabad, Neftchala and other regions after the January 20 massacre have become a sorrow for Aghabey. After the tragedy of January 20, he wrote a letter with the slogan “Freedom, Freedom, Everything for the homeland” and committed suicide.

YADDAŞ | MEMORY

The tragedy of January 20, which will forever live in the memory of our people for many years, is widely celebrated by our republic as the National Mourning Day every year. This crime is delivered to the whole world on the basis of historical facts and truths. The soul of those who died for the sake of independence has always been highly honored, their courage is an example to our young generation. As we know, there were a lot of young people, especially students, among the protesters who got out in front of the Soviet tanks in the streets during the January 20 incident. That night there were several AzII students who fought for the sake of sovereignty of the country and became martyr. Today as other our brave sons, they are the is a symbol of heroism for the students of Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU). Every year the university commemorates the martyrs, and prayers are made, talked about their heroism.

olan Azİİ tələbələrinin valedeyinləri əvvəlcə şəhidlərimizin universitetdə olan baralyefləri önünə gül dəstələri qoydular. Sonra anım mərasimi dəyirmi masa ətrafında davam etdirildi.

Rektor Mustafa Babanlı, universitetin Həmkarlar İttifaqı Komitəsinin sədri Məzahir Babayev 1990-cı il yanvarın 19-dan 20-nə keçən gecə Bakıda baş verən hadisələrdən, xalqın milli azadlıq və ərazi bütövlüyü uğrunda mübarizəsindən danışdılar. Bildirildi ki, həmin müdhiş gecədən 30 il keçsə də, xalqımızın, Azərbaycan dövlətinin şəhidlərimizə, onların ruhuna olan məhəbbəti dəyişməzdir. Vətəni sevmək, şəhidlərimizin ruhuna, onların varislərinə dərin ehtiram göstərmək hər bir Azərbaycanlının borcudur. Həmçinin, tədbir zamanı vurğulandı ki, gənclərə vətənpərvərlik duyğularının aşılanması üçün həm də savadlı tələbələr yetişdirmək vacibdir. Şəhid valideynləri və ailə üzvləri onlara göstərilən diqqət və qayğıya görə Azərbaycan dövlətinə, o cümlədən ADNSU-nun rəhbərliyinə minnətdarlığını bildirdilər. Qeyd etdilər ki, övladlarımız da bizimdir, Vətən də bizimdir. Onlar öz Vətənlərinin müdafiəsi, suverenliyi uğurunda şəhid olub əbədi zirvəyə ucalıblar. Tədbir zamanı şəhid atası Oktay Novruzov bizimlə söhbətində bildirdi ki, nəinki 30 il, qərinələr, əsrlər keçsə də, həmin tarixi unutmayacağıq, şəhidlərimizə, övladlarımıza olan məhəbbətimiz dəyişməyəcək. Çünki onlar ölkəmizin istiqlaliyyəti, ərazi bötövlüyü, bugünü və gələcəyi üçün bu yolu seçib sevilənlərdir.

Traditionally, last month, ASOIU hosted an event dedicated to the memory of January 20 martyrs. ASOIU’s Rector, Professor Mustafa Babanli, academic staff of the university and the parents of AzII students who became martyrs on January 20, 1990 laid flowers at the martyr’s bas-relief. Rector Mustafa Babanli, chairman of the Trade Union Committee of the university Mazahir Babayev spoke about the events took place in Baku on the night of January 19 to 20, 1990, the struggle of the people for national freedom and territorial integrity.

He noted that, although 30 years have passed since that terrible night, the love of our people and the state of Azerbaijan to their soul remained unchanged. It is the duty of every Azerbaijanis to love their homeland, to pay the deep respect for the spirit of our martyrs and their pay deepest respect to the soul of our martyrs and their successors. It was also emphasized during the event that it is important to educate young people in order to instill patriotic feelings in young people. The parents and family members of the martyrs expressed their gratitude to the government of Azerbaijan, as well as the ASOIU’s administration for the care and attention. They noted that our children are ours and motherland also is ours. They became martyrs for defend and sovereignty of their motherland and rose to the top of martyr. During the event, martyr’s father Oktay Novruzov said in a conversation with us that not only 30 years, if even centuries pass we will not forget that history, our love for our martyrs and children will remain unchanged. Because they are the people who have chosen this path for the independence, territorial integrity, present and future of our country.

Yes, the courage of such patriotic sons has already yielded its result, tens of thousands and 100,000 heroes were raised instead of each martyr. Today these warriors form the invincible army of the independent Azerbaijan state. These sons will lebarate the occupied territories from Armenian occupation as they rescued Azerbaijan from the Soviet occupation.

Bəli, belə vətənpərvər igidlərimizin şücaəti bu gün artıq öz nəticəsini verib, şəhid olan hər bir igidin yerinə 10 minlərlə, 100 minlərlə qəhrəman övladlar yetişib. Bu gün həmin igidlər müstəqil Azərbaycan dövlətinin yenilməz ordusunu təşkil edirlərlər. Gün gələcək bu oğullar Azərbaycanı sovet əsarətindən xilas etdiyi kimi, işğal olunmuş torpaqlarımızı da erməni tapdağından azad edəcəklər.

F E V R A L 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 79

DÜNYADA | IN THE WORLD

BP rəhbəri: “100 dollarlıq neft dövrü arxada qalıb” BP leader: “$ 100 oil period has left behind” “Dünyada neftə olan tələbat getdikcə azalacaq, əvəzinə təbii qaz və s. enerji daşıyıcıları ön plana çıxacaq. Digər tərəfdən, ABŞ-da hasilatın artması neftin bir barelinin 100 dollara və hətta daha baha qiymətə satıldığı vaxtların bir daha təkrarlanması ehtimalını xeyli azaldır”. Bunu Davosda Dünya İqtisadi Forumunda iştirak edən BP şirkətinin rəhbəri Robert Dadli bildirib. O deyib ki, neft və kömürün istifadəsi getdikcə azalacaq. Sözsüz ki, neft-kimya sənayesində neft hələ uzun illər istifadə olunacaq, lakin elektrik enerjisi istehsalında neftin yerini qaz və s. enerji daşıyıcıları tutacaq. BP rəhbərinin fikrincə, dünyada neftə tələbatın azalması bu əsrdə baş verəcək, bəzi ölkələrdə benzin mühərriklərinə məhdudiyyətlər tətbiq edilsə, bu azalma daha çox ola bilər.

The demand for oil in the world will steadily decline, instead of natural gas energy carriers will come to the forefront. On the other hand, increasing production in the United States considerably reduces the probability of a repetition of times when a barrel of oil was sold for $ 100 or even more “. This was reported by Robert Dudley, BP CEO at the World Economic Forum in Davos. He said that the use of oil and coal will decline gradually. Undoubtedly, oil will be used in the petrochemical industry for many years, but oil will be replaced by gas and other energy carriers in the production of electricity. According to the BP leader, the decline in oil demand in the world will be in this century, this reduction may be even greatFransız iş adamı dünyanın ən varlı insanı olub er if restrictions on petrol engines will be applied in countries.

The French businessman became the richest man in the

world

OPEC 2020-ci ildə neftə olan tələbatla bağlı proqnozunu artırıb OPEC raises oil demand outlook for 2020 2020-ci ildə neftə olan qlobal tələbatın artımı gündəlik 1,22 milyon barel təşkil edəcək. OPECin yanvar hesabatındakı pqornozda belə qeyd olunur. Bu rəqəm əvvəlki proqnozdan 140 min barel artıqdır ki, bu da cari ildə bütövlükdə dünya iqtisadiyyatına dair proqnozun yaxşılaşması ilə bağlıdır. Beləliklə, OPEC-in proqnozuna əsasən, 2019-cu ildə 99,77 milyon barel təşkil edən dünya neft tələbatının artımı 2020-ci ildə 100,98 milyon barelədək artıb. Həmçinin qeyri-OPEC ölkələrindən neft ixracatının artımına dair proqnoz da gündəlik 180 min barel artırılaraq 2,35 milyon barelə çatdırılıb.

By 2020, global oil demand will increase by 1.22 million barrels pee day. This was noted in the OPEC report in January. This figure is 140,000 barrels higher than the previous forecast, which is due to the improvement of the global economy outlook in the current year. Thus, according to OPEC’s forecast, the growth of world oil demand which was 99.77 million barrels in 2019 increased by 100.98 million barrels in 2020. The cartel raised its nonOPEC supply growth forecast for 2020 by 180,000 barrels a day to 2.35 million barrels.

80 O i l a n d I n d u s t r y | F E V R A L 2 0 2 0

Sərvətini 4 ay ərzində 15 milyard dollar artıran Fransanın LVMH şirkətinin rəhbəri Bernard Arnault ABŞ-ın “Amazon” şirkətinin rəhbəri Cef Bezosu qabaqlayaraq dünyanın ən varlı insanı olub.

Xarici KİV-lərin məlumatına görə, fond birjalarında “Amazon”un səhmləri 0,7% ucuzlaşıb, LVMH-ın səhmləri isə 0,7% bahalaşıb.

Bununla da fransız iş adamı dünyanın ən zəngin insanına çevrilib.

Belə ki, C.Bezosun şəxsi sərvəti 760 milyon dollar azalaraq 115,6 milyard dollara düşüb, B.Arnaultun şəxsi sərvəti isə 1,9 milyard dollar artaraq 117 milyard dollara çatıb.

Bernard Arnault, head of the French LVMH company, who raised his wealth to $ 15 billion in 4 months by outstripping the head of the US company “Amazon” Jeff Bezos and became the richest man in the world. According to foreign media, Amazon’s stock prices plumped by 0.7%, while LVMH shares rose by 0.7%. Thus, the French businessman has become the richest man in the world. Thus, J.Bezos’ personal wealth declined by $ 760 million reached to $ 115.6 billion, while Arnault’s personal wealth increased by $ 1.9 billion totaled to $ 117 billion.

DÜNYADA | IN THE WORLD

“Alphabet”in bazar dəyəri 1 trilyon dolları keçib Alphabet’s market value exceeds $ 1 trillion “Google” axtarış sisteminin ana şirkəti sayılan “Alphabet” korporasiyasının bazar dəyəri ilk dəfə 1 trilyon dolları keçib. Buna səbəb ötən gün şirkətin səhmlərinin qiymətinin 0,8% artaraq 1 450 dolları keçməsidir. Hazırda dünyanın ən bahalı şirkəti Səudiyyə Ərəbistanının “Saudia Aramco” şirkətidir. ($1,8 trln). Onu ABŞ-ın texnologiya şirkətləri “Apple” (1,38 trilyon dollar) və “Microsoft ” (1,27 trilyon dollar) izləyir.

Alphabet, Google’s parent company, hits trillion-dollar market cap for first time. This was due to the company’s stock price rose by 0.8% to $ 1,450 last day. Currently, the most expensive company in the world is “Aramco” in Saudi Arabia. ($ 1.8 trillion). It is followed by US technology companies Apple ($ 1.38 trillion) and Microsoft ($ 1.27 trillion).

“Tesla”nın bazar dəyəri 100 milyard dolları ötüb Tesla’s market value exceeds $ 100 billion Yanvarın 21-də ABŞ-ın elektrikli avtomobil istehsalçısı “Tesla”nın bazar dəyəri 100 milyard dolları ötüb. Bu, şirkətin səhmlərinin qiymətinin 7,2% artaraq 555,1 dollara çatması hesabına baş verib.

Bu gün isə sözügedən qiymətli kağızlar 1,4% bahalaşıb. Əgər “Tesla” 100 milyard dollarlıq göstəricini qoruyub-saxlaya bilsə, şirkətin rəhbəri Elon Musk 346 milyon dollar mükafat alacaq.

On January 21, the market value of Tesla, the US’s electric car manufacturer, exceeded $ 100 billion.

This was due to a 7.2% rise in the stock price and reach to $ 555.1. Today, these securities rose by 1.4% in price. If Tesla can maintain its $ 100 billion indicator, Elon Musk, CEO of the company, will receive a $ 346 million.

ELANLAR Məmmədli Fidan Firdovsi qızına verilən tələbə bileti itdiyi üçün etibarsız Ağazadə Vəfa Əhəd qızına verilən tələbə bileti itdiyi üçün etibarsız sayılır Əlizadə Aişə Rövşən qızına verilən tələbə bileti itdiyi üçün etibarsız sayılır Muradov Orxan Eldar oğluna verilən tələbə bileti itdiyi üçün etibarsız sayılır

F E V R A L 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 81

Startap və Ýnnovasiya Mərkəzi eazi START Startup & Innovation Center

Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti “eazi START” Startap Məktəbi ADNSU tələbə və müəllimlərinin startap layihələrinə, yenilikçi ixtiralarına dəstək olmaqla yanaşı həm də biznes inkubasiya mərkəzi rolunu oynayır. Startapçılara bazar araşdırması, layihənin iqtisadi və texnoloji yönünün təyini və idarə olunmasında dəstək olur, eyni zamanda startap komandalarını layihələrinin hazırlanması üçün də ofis ilə təmin edir.

82 O i l a n d I n d u s t r y | F E V R A L 2 0 2 0

F E V R A L 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 83

84 O i l a n d I n d u s t r y | F E V R A L 2 0 2 0