Oil and Industry №34

Yanvar 2020

HPC center

HPC MƏRKƏZİ ADNSU ÜÇÜN SƏRHƏDSİZ İMKANLAR YARADIR HPC CENTER CREATES BOUNDLESS » səh.12 OPPORTUNITIES FOR ASOIU Y a n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y

1

AZI IT ACADEMY

2 O i l a n d I n d u s t r y | Ya n v a r 2 0 2 0

Azərbaycanın ümummilli lideri Heydər Əliyev 1939-1941-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetində (o zaman Azərbaycan İndustrial İnstitutu - Azİİ) təhsil alıb.

Azerbaijan’s National Leader Heydar Aliyev studied at Azerbaijan State Oil and Industry University (known as Azerbaijan Industrial Institute back then) from 1939 to 1941.

“Azərbaycan dünyada ilk dəfə olaraq dənizin dərinliklərindən neft hasil edib. 50 il əvvəl Neft Daşları yaradılıb.

Bu dünyada ilk təcrübə idi. Bunu bizim Neft Akademiyasında təhsil almış yüksək ixtisaslı geoloqlar yaratmışdılar. Dənizin dərinliklərindən, mürəkkəb şəraitdə neft hasilatı - bizim neftçilərin əməyinin və qazandıqları təcrübənin nəticəsidir. Bütün bu işlər olmasaydı, neft strategiyası da olmazdı. Buna görə də Azərbaycanın yeni neft strategiyasının gerçəkləşdirilməsi bizim onilliklərdən indiyədək gördüyümüz işlərin nəticəsidir”.

“Azerbaijan was the first country to produce oil from the depth of sea. Neft Dashlari, a town made of platforms in the mid of the sea, was set up 50 years ago. It was a unique experience in the world, made possible by the geologists trained at our Oil Academy. Extracting oil from the sea-bed in complex conditions is the result of hard work and rich experience of our oilmen. Without them our oil strategy would have not been possible. Therefore, implementing Azerbaijan’s new oil strategy is the result of the work that we have been doing during decades.”

Azərbaycan Respublikası Prezidenti Heydər Əliyevin 15 dekabr 2000-ci ildə ADNSU-nun (o zaman ADNA) 80 illiyinə həsr olunmuş təntənəli yubiley mərasimindəki çıxışından.

From the speech of the President of the Republic of Azerbaijan Heydar Aliyev at the 80th anniversary event of ASOIU (then ASOA) on December 15, 2000.

Ya n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 3

MÜNDƏRİCAT | CONTENTS

OIL AND INDUSTRY Bəhruz Nəzərov Baş redaktor

4

Elnur Hadıyev Məsul katib

2019 is remembered as a year of successful reforms in Azerbaijan

» səh.4

Qəmər Qocayeva

8 Universitetdə

Tərcüməçi

At the University

Leyla Abbasova Dizayner

» səh.12

12

Elşad Mirzə » səh.18

Azərbaycan, Bakı, Azadlıq Prospekti, 34

Redaksiya reklam elanlarının mətninə görə məsuliyyət daşımır. Redaksiyanın mövqeyi müəlliflərin mövqeyi ilə üst-üstə düşməyə bilər.

Materiallar müxtəlif KİV-lərdə, o cümlədən elektron KİV-lərdə bu və ya digər formada dərc olunduğu zaman jurnala istinad edilməlidir.

4 O i l a n d I n d u s t r y | Ya n v a r 2 0 2 0

89 şirkət, 629 vakant iş yeri

üçün ilk 24 Tələbələr presedent

info@asoiu.edu.az

Verilmə tarixi: 28.09.2016 Jurnal Azərbaycan Respublikası Ədliyyə Nazirliyində qeydiyyata alınıb. Qeydiyyat şəhadətnaməsi N_4071

18

89 Companies, 629 Vacancies

Tel.: +994 12 493 14 63 www.asoiu.edu.az

Jurnal “CBS” mətbəəsində çap olunmuşdur.

Tiraj: 500 əd.

Pərakəndə satış qiyməti 5 AZN-dən artıq ola bilməz.

HPC Mərkəzi ADNSU üçün sərhədsiz imkanlar yaradır HPC Center creates boundless opportunities for ASOIU

Fotoqraf

Redaksiya ünvanı

2019-cu il Azərbaycanda uğurlu islahatlar ili kimi yadda qaldı

The first precedent for students » səh.24

Startap və İnnovasiya 30 IV Festivalı IV Startup and Innovation Festival

» səh.30

36 Azərbaycanda In Azerbaijan

İkili diplom proqramları

38 - dünya təhsil sisteminə açılan qapı

» səh.38

Dual degree programs - the door to the world education system

MÜNDƏRİCAT | CONTENTS

M Ü N D Ə R İ C AT 44 ADNSU aliminin kəşfi The discovery of ASOIU’s scientist

48 UFAZ-da » səh.44

At UFAZ

52

Xoşbəxt Yusifzadə fenomeni The Phenomenon of Khoshbakht Yusıfzadeh

» səh.52

58 Azİİ e-Kitab Evi AzII e-Book house

Yüksək əyarlı ömür yoluna

64 sahib Saleh Qocayev

Saleh Gojayev who possessed the precious life path

» səh.64

68

ADNSU-da Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəylik Günü və Yeni il qeyd edilib ASOIU marks Solidarity day of World Azerbaijanis and New Year

» səh.68

Əcnəbi tələbələr milad

72 bayramını qeyd ediblər International students celebrate christmas

76 Dünyada In the world

» səh.72

Ya n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 5

İSLAHATLAR İLİ | YEAR OF REFORMS

Ölkəmiz daha uğurlu bir ili geridə qoydu. Yola saldığımız 2019cu il Azərbaycanda ciddi islahatlar ili kimi tarixə qovuşdu.

Həyata keçirilən genişmiqyaslı layihələr, qəbul olunan müvafiq qərarlar bütün sahələri əhatə etməklə ölkə iqtisadiyyatının inkişafına yeni nəfəs verdi. Nəticədə dövlət daha da gücləndi, vətəndaşların rifah halı əsaslı şəkildə yaxşılaşdı. Gənc kadrlara yüksək səviyyədə etimad göstərilməsi isə Azərbaycanda müasir idarəetmə siteminin bərqərar olunmasında xüsusi təkan oldu.

Our country has left one more successful year behind. 2019 is written in the history as a year of serious reforms in Azerbaijan.

The implemented large-scale projects and relevant decisions have given a new impetus to the development of the country’s economy. As a result, the state became more powerful, and the welfare of its citizens improved dramatically. The high confidence shown to the young personnel stimulated the establishment of a modern management system in Azerbaijan.

Prezident İlham Əliyev Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəylik Günü və Yeni il münasibətilə Azərbaycan xalqına təbrikində respublikanın sabitlik və inkişaf məkanı kimi səciyyələndirərək bunu böyük nailiyyət kimi dəyərləndirib. İl ərzində 40-dan çox dövlət və hökumət başçısının Azərbaycana səfər etdiyini qeyd edən Prezident İlham Əliyev 2019-cu ildə ölkəmizin bir neçə mötəbər beynəlxalq tədbirə ev sahibliyi etdiyini. “Onların arasında Türkdilli Dövlətlərin Əməkdaşlıq Şurasının Zirvə Görüşü, Qoşulmama Hərəkatının Zirvə Görüşü, Bakıda Dünya dini liderlərinin Zirvə görüşü və digərlərini xatırladan dövlət başçısı bunu əlbəttə, dünya birliyinin Azərbaycana göstərdiyi dəstəyin, böyük etimadın göstəricisi kimi qiymətləndirib”, deyə dövlət başçısı bildirib.

President Ilham Aliyev congratulated the people of Azerbaijan on the occasion of the World Azerbaijanis Solidarity Day and the New Year and characterizing the country as a place of stability and development, appreciated this as a great achievement.

Noting that more than 40 heads of state visited Azerbaijan within the year, President Ilham Aliyev stressed that in 2019 our country hosted several prestigious international events.

«Among them are Summit of Cooperation Council of TurkicSpeaking States, Summit of the Non-Aligned Movement, Summit of World Religious Leaders in Baku.

Ötən ili daha çox əlamətdar edən hadisələr arasında ölkədə aparılan köklü islahatları - siyasi, kadr, struktur islahatları, iqtisadi, siyasi və sosial sahələrdə aparılan islahatları qeyd 6 O i l a n d I n d u s t r y | Ya n v a r 2 0 2 0

Certainly, this is an indication of the support and confidence of the world community in Azerbaijan,” said the head of state.

Noting the reforms conducted in the country in political, personnel, structural, economic, political and social areas which made the year the most significant, President Ilham Aliyev emphasized that, the non-oil sector of the economy

İSLAHATLAR İLİ | YEAR OF REFORMS

2019-cu İL AZƏRBAYCANDA UĞURLU İSLAHATLAR İLİ KİMİ YADDA QALDI 2019 IS REMEMBERED AS A YEAR OF SUCCESSFUL REFORMS IN AZERBAIJAN Elnur Mədətoğlu Elnur Madatoglu edən Prezident İlham Əliyev 2019-cu ildə iqtisadiyyatın qeyrineft sektorunun 3 faizdən çox artdığını vurğulayıb: “Xarici dövlət borcumuz ümumi daxili məhsulun cəmi 17 faizini təşkil edir. Bu da dünya miqyasında 9-cu göstəricidir və bundan sonrakı illərdə xarici borcumuz daha da aşağı düşəcək. Ölkənin valyuta ehtiyatları hesabat ilində 4,5 milyard dollar artıb və rekord həddə - 50 milyard dollara çatıb. Bu da xarici dövlət borcumuzdan 5 dəfədən çox artıqdır. Həmçinin, sənaye istehsalı əsaslı şəkildə artıb, xüsusilə qeyri-neft sektorunda sənaye artımı 14 faiz təşkil edib. Kənd təsərrüfatında 7 faiz artım var.”

Diqqət çəkən digər bir məqam isə ötən ilin Azərbaycanda turizm sahəsində rekord il olmasıdır və 2019-cu ildə ilk dəfə olaraq 3 milyondan artıq turist Azərbaycana səfər edib. Prezident İlham Əliyevin təbrik nitqində qeyd etdiyi kimi, bu göstəricilər ölkəmizin iqtisadi və maliyyə imkanlarının dayanıqlılığını ifadə edir. Yəni, bütün əsas istiqamətlər üzrə ölkəmizin uğurlu inkişafı reallıqdır. Azərbaycan indi borc alan yox, borc verən ölkədir. Bütün bunlar düşünülmüş siyasətin təzahürüdür. 2019cu ildə tarixi TANAP layihəsinin istismara verilməsi isə ölkəmizin iqtisadi qüdrətini, Avropanın enerji təhlükəsizliyinin təmin olunmasındakı rolunu bir daha təsdiqlədi və Azərbaycanın dünyanın siyasi və iqtisadi həyatındakı yerini və özəlliyini nümayiş etdirdi.

increased by more than 3 percent in 2019. «Our external public debt is at a very low level – it accounts for only 17 percent of the gross domestic product. According to this indicator, we are in 9th place in the world and in the following years, our foreign debt will decline further. Our foreign exchange reserves have grown by $4.5 billion this year, reaching a record high of $50 billion. Industrial production has increased, especially in the non-oil sector, by 14 percent. There is a 7 percent increase in agriculture. So the successful development of our country in all key areas is a reality. Another remarkable point was the fact that last year was a record year for tourism sector in Azerbaijan. For the first time more than 3 million tourists visited Azerbaijan in 2019” - underlined the head of the state. As President Ilham Aliyev noted in his speech, these indicators depict the sustainability of economic and financial opportunities of our country. That is, the successful development of our country in all important areas is a reality. Azerbaijan is now a lender, not a borrower. All this is a manifestation of a thought-out policy. Commissioning of the historic TANAP project in 2019 reaffirmed the economic power of our country, the role of Europe in providing energy security and demonstrated Azerbaijan’s place its specificity in the political and economic life of the world.

2019-cu ildə dövlət başçısının birbaşa nəzarəti ilə reallaşan mühüm proqramlardan biri də geniş, hərtərəfli sosial paketin

One of the important programs implemented under the direct supervision of the head of state in 2019 was the presentation Ya n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 7

İSLAHATLAR İLİ | YEAR OF REFORMS

təqdim edilməsi oldu. Bu paket 4 milyon 200 min əhalini əhatə etdi. Bəzi müavinətlər 50 faiz, bəzi müavinətlər 100 faiz, yəni, 2 dəfə artırıldı. Minimum əməkhaqqı 2 dəfə, minimum pensiya 70 faiz artırıldı. Minimum pensiyanın alıcılıq qabiliyyətinə görə bu gün Azərbaycan MDB məkanında birinci yerdədi.

Przident İlham Əliyev bu baradə danışarkən vurğuladı ki, mən dəfələrlə bəyan etmişəm ki, bizim siyasətimizin mərkəzində Azərbaycan vətəndaşı dayanır. Əminəm ki, gələcək illərdə iqtisadi imkanlarımız genişləndikcə sosial sahəyə bundan da böyük diqqət göstəriləcək.

Azərbaycan dövlətinin hər zaman diqqətdə saxladığı mühüm bir məqam məcburi köçkünlərin, şəhid ailələri və aztəminatlı ailələrin problemlərinin həll olunması, onlara qayğı göstərilməsidir. Elə bunun nəticəsidir ki, təkcə 20198 O i l a n d I n d u s t r y | Ya n v a r 2 0 2 0

of a broad, comprehensive social package. This package covers 4 million 200 thousand people. The minimum wage has doubled and the minimum pension increased by 70 percent.

Azerbaijan is in first place in the CIS for the purchasing power of the pension. The president Ilham Aliyev emphasized that, as I have repeatedly said, our policies are centered on Azerbaijani citizens. I am confident that as we expand our economic opportunities in the coming years, even more attention will be paid to the social sphere. An important point that the State of Azerbaijan always pays attention is the solution to the problems of internally displaced persons, families of martyrs and lowincome families. As a result, in 2019, the new apartments were built for more than 5,000 IDP families and about 800 families of martyrs. They welcomed the new year in their new houses.

At the festive greetings President Ilham Aliyev reiterated his

İSLAHATLAR İLİ | YEAR OF REFORMS

cu ildə 5 mindən çox məcburi köçkün ailəsi, 800-ə yaxın şəhid ailəsi üçün yeni mənzillər, evlər tikilib. Onlar yeni ili təzə və isti ocaqlarında qarşılayıblar.

Prezident İlham Əliyev bayram təbrikində bütün mötəbər tribunalarda olduğu kimi, bu dəfə də Ermənistan-Azərbaycan Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı mövqeyini bir daha bəyan etdi: “Bizim mövqeyimizdə heç bir dəyişiklik yoxdur. Bizim prinsipial mövqeyimiz ondan ibarətdir ki, bu münaqişə ölkəmizin ərazi bütövlüyü çərçivəsində öz həllini tapmalıdır. Dağlıq Qarabağ tarixi əzəli Azərbaycan torpağıdır, beynəlxalq hüquq baxımından Azərbaycanın ayrılmaz hissəsidir.

Bütün aparıcı beynəlxalq təşkilatlar münaqişə ilə bağlı qərarlar, qətnamələr qəbul etmişlər, öz mövqeyini ortaya qoymuşlar.

BMT Təhlükəsizlik Şurası 4 qətnamə qəbul etmişdir, orada açıq-aydın göstərilir ki, işğalçı qüvvələr işğal edilmiş torpaqlardan dərhal və qeyd-şərtsiz çıxarılmalıdır.

Qoşulmama Hərəkatı, İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı, ATƏT, Avropa Parlamenti, Avropa Şurası Parlament Assambleyası və digər təşkilatlar oxşar qərar və qətnamələr qəbul etmişlər.

Avropa İttifaqı ilə Azərbaycan arasında imzalanmış “Tərəfdaşlıq prioritetləri” sənədində Azərbaycanın ərazi bütövlüyünə, suverenliyinə, sərhədlərinin toxunulmazlığına böyük dəstək ifadə edilmişdir. Beləliklə, həm tarixi baxımdan, həm beynəlxalq hüquq baxımından Dağlıq Qarabağ Azərbaycanın ayrılmaz hissəsidir. Dövlət başçısı bu barədə danışarkən onu da əlavə edib ki, əminəm ki, bizim ardıcıl, düşünülmüş siyasət münaqişənin həllinə gətirib çıxaracaq. İqtisadi gücümüz, hərbi gücümüz, siyasi gücümüz, demoqrafik artım - bütün bu amillər bizim mövqeyimizi gücləndirir.

Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəylik Günü və Yeni il münasibətilə ənənəvi olaraq Azərbaycan xalqını ürəkdən təbrik edən Prezident İlham Əliyevin bir daha bu məsələlərə toxunması, Azərbaycanın nailiyyətləri haqqında konkret faktlarla çıxış etməsi ölkəmizin 2020-ci ildə bu uğurları daha geniş platformada davam etdirəcəyinə ciddi zəmin yaradır. Əlbəttə, bu uğurların davamı olaraq hər bir azərbaycanlının 2020-ci və qarşıdakı illərdən gözləntiləri daha böyükdür, çünki bunun üçün Azərbaycanda ciddi təminat, tam dayanıqlı sosial-iqtisadi baza var.

position on the Armenian-Azerbaijani Nagorno-Karabakh conflict this time, as in all eminent tribunes he did.

“Our position on the Armenia-Azerbaijan Nagorno-Karabakh conflict remains unchanged. Our position of principle is that this conflict must be resolved within the territorial integrity of our country.

Nagorno-Karabakh is ancient Azerbaijani land, an integral part of Azerbaijan from an international legal perspective. All leading international organizations have made decisions and resolutions on the conflict and expressed their position. The UN Security Council has adopted four resolutions which explicitly state that the occupying forces must immediately and unconditionally withdraw from the occupied territories. The NonAligned Movement, the Organization of Islamic Cooperation, the OSCE, the European Parliament, the Parliamentary Assembly of the Council of Europe and other organizations have adopted similar decisions and resolutions. The Partnership Priorities document signed between the EU and Azerbaijan expresses great support for Azerbaijan’s territorial integrity, sovereignty and inviolability of its borders. Thus, from the point of view of history and international law, Nagorno-Karabakh is an integral part of Azerbaijan”-he said. Speaking about this, the head of state added that, “I am convinced that our consistent and thoughtout policy will lead to the resolution of the conflict. Our economic strength, our military strength, our political strength and our demographic growth- all these factors are strengthening our position”.

Referring to these issues again President Ilham Aliyev, who traditionally congratulated the Azerbaijani people on the occasion of the World Azerbaijanis Solidarity Day and the New Year and making a speech to concrete facts about Azerbaijan’s achievements provides a solid basis for our country to continue its success in 2020 on a wider platform.

Of course, as a continuation of these successes, every Azerbaijanis have greater expectations in 2020 and in the years ahead, because Azerbaijan has a serious ensurance, a solid socio-economic base.

Ya n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 9

U N İ V E R S İ T E T D Ə | AT T H E U N I V E R S I T Y

ADNSU ilə AMEA-nın Geologiya və Geofizika İnstitutu arasında memorandum imzalanıb ASOIU signs memorandum with the Institute of Geology and Geophysics of ANAS Dekabrın 4-də Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetində (ADNSU) AMEA Geologiya və Geofizika İnstitutunun direktoru akademik Akif Əlizadənin rəhbərlik etdiyi nümayəndə heyəti ilə görüş keçirilib. ADNSU-nun rektoru, professor Mustafa Babanlı geologiya elminin inkişafının vacibliyini qeyd edərək Geologiya və Geofizika İnstitutu ilə əməkdaşlığın bu elmin daha sürətli inkişafına təkan verəcəyini bildirib. Akademik Akif Əlizadə bildirib ki, hər bir elmi istiqamət üzrə, o cümlədən geologiya elminin inkişafında da ali tədris müəssisələri ilə elmi institutlar paralel çalışmalıdır. Onun fikrincə ADNSU ilə Geologiya və Geofizika İnstitutu arasında əməkdaşlıq geologiya elminin inkişafına xüsusi töhfə verəcək. Görüşün sonunda tərəflər arasında əməkdaşlığa dair memorandum imzalanıb.

On December 4, a meeting with the delegation led by the director of the Institute of Geology and Geophysics of ANAS, Academician Akif Alizadeh was held in Azerbaijan State Oil and Industry University (ANAS). Noting the importance of development of geology, ASOIU’s Rector, Professor Mustafa Babanli told that the cooperation with the Institute of Geology and Geophysics will stimulate the development of this science. Academician Akif Alizadeh noted that, higher education institutions and scientific institutions in every scientific direction, including the development of geology, should work in parallel. According to him cooperation between ASOIU and the Institute of Geology and Geophysics will make a significant contribution to the development of geological science. At the end of the meeting, the sides signed a memorandum of cooperation.

10 O i l a n d I n d u s t r y | Y a n v a r 2 0 2 0

Çinin Şimal-Şərqi Neft Universiteti ADNSU ilə tələbə mübadiləsində maraqlıdır The China’s Northeast Petroleum University is interested in student exchange with ASOIU

Dekabrın 5-də Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetinin (ADNSU) rektoru, professor Mustafa Babanlı Çinin Şimal-şərqi Neft Universitetinin rektoru, professor Jiang Minghunun rəhbərlik etdiyi nümayəndə heyəti ilə görüşüb. Çin universitetləri ilə genişmiqyaslı və uzunmüddətli əlaqələrin olduğunu qeyd edən rektor M.Babanlı ikili diplom proqramları və tələbə mübadiləsi istiqamətində əməkdaşlığa xüsusi önəm verdiyini bildirib. Professor J.Minghu təmsil etdiyi universitetlər ADNSU arasında sıx və davamlı əməkdşlıq üçün geniş imkanların olduğunu vurğulayıb. O neft və kimya ixtisasları üzrə iki ali məktəb arasında tələbə mübadiləsinin hər iki tərəf üçün müsbət nəticələr verəcəyinə ümidvar olduğunu bildirib. Görüşdə tərəflər arasında əməkdaşlıq müqaviləsi imzalanıb.

On December 5, the Rector of Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU), Professor Mustafa Babanli, met with a delegation led by the Rector of China’s Northeast Petroleum University, Professor Jiang Minghu. Noting that there are large-scale and long-term relations with Chinese universities, Professor Babanli noted that he attaches great importance to cooperation in the direction of dual degree programs and student exchanges. Professor J. Minghu said there are all opportunities for close and sustainable cooperation with ASOIU. He expressed hope that student exchange between the two universities of oil and chemistry would yield positive results for both sides.

The sides signed a cooperation agreement at the meeting.

U N İ V E R S İ T E T D Ə | AT T H E U N I V E R S I T Y

ADNSU-da ulu öndərin xatirəsi anılıb The memory of the great leader was commemorated in ASOIU Dekabrın 11-də ADNSU-da ulu öndər Heydər Əliyevin anım gününə həsr olunan tədbir keçirilib. Ümummilli liderin xatirəsi bir dəqiqəlik sükutla yad edildikdən sonra onun həyat və fəaliyyətini əks etdirən video süjet nümayiş olunub. ADNSU-nun rektoru, professor Mustafa Babanlı dahi şəxsiyyət Heydər Əliyevin Azərbaycanın müstəqillik qazanmasında, eyni zamanda ölkənin ictimai-siyasi, iqtisadi və digər mühüm sahələrindəki əvəzsiz və unudulmaz rolundan bəhs edib. “İki sahil” qəzetinin baş redaktoru Vüqar Rəhimzadə Heydər Əliyevin Azərbaycan dövləti və dövlətçiliyindəki tarixi xidmətlərindən danışıb.

ADNSU-nun kafedra müdiri, professor Hüseynbala Mirələmov ulu öndərin milli dəyərlərə bağlı əsl lider kimi yaddaşlarda daim yaşayacağını qeyd edib, onun həyatının və vətənə bağlılığının gənc nəslə hər zaman örnək olduğunu vurğulayıb.

“Xocalıya Ədalət” Kampaniyasının əməkdaşları tələbələr üçün təqdimat keçiriblər The collaborators of the “Justice for Khojaly” campaign held a presentation for students

Dekabrın 11-də “Xocalıya Ədalət” Kampaniyasının əməkdaşları Cəbrail Fərzəliyev və Pərvanə Cəlallı ADNSU tələbələri üçün təqdimatla çıxış ediblər.

Cəbrail Fərzəliyev bu kampaniyaya Heydər Əliyev Fondunun vitse-prezidenti Leyla Əliyevanın təşəbbüsü ilə 2008-ci ildə start verildiyini bildirib. O qeyd edib ki, Kampaniya Xocalı soyqırımı, Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin tarixi səbəbləri və nəticələri, həmçinin Ermənistan silahlı qüvvələrinin Azərbaycanın işğal olunmuş Dağlıq Qarabağ regionu və digər ərazilərindən qeyd-şərtsiz və dərhal çıxarılmasının zəruriliyi ilə bağlı beynəlxalq maarifləndirmənin artırılması məqsədi daşıyır. Pərvanə Cəlallı Xocalı soyqırımı barədə məlumatlandırma və maarifləndirmə işində xalqımızın hər bir nümayəndəsi fəal iştirak etməli olduğunu bildirib.

On December 11, the event dedicated to commemoration day of the national leader Haydar Aliyev was held at Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU). Dear memory of national leader Heydar Aliyev was remembered for a minute of silence. Then a video clip reflecting the life and activity of the great leader H.Aliyev was demonstrated.

ASOIU’s Rector, Professor Mustafa Babanli spoke about the indispensable role of national leader in gaining of the independence of Azerbaijan, as well as the socio-political, economic and other important spheres of the country. The editor-in-chief of the newspaper “Iki Sahil” Vugar Rahimzadeh spoke about the historical services of Heydar Aliyev in the Azerbaijani state and statehood. Head of the ASOIU’s Department, Doctor of Technical Sciences, Professor Huseynbala Miralamov noted that the memory of great leader will live in our peoples’ hearts forever. He stressed that his life and the adherence to the motherland would always be an example for the young generation.

On December 11 the collaborators of the “Justice for Khojaly” campaign Jabrail Farzaliyev and Parvana Jalally was held a presentation for ASOIU’s students.

Jabrail Farzaliyev underlined that this campaign was launched in 2008 on the initiative of the Vice President of the Heydar Aliyev Foundation Leyla Aliyeva.

He noted, that the campaign aims to increase international awareness related to the Khojaly genocide, the historical reasons and consequences of the Armenia-Azerbaijan Nagorno-Karabakh conflict, as well as the need for immediate, complete and unconditional withdrawal of Armenian forces from the Nagorno-Karabakh region and other areas. Parvana Jalally noted that every Azerbaijani citizen should take an active part in the awareness and enlightenment of the Khojaly genocide.

Y a n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 11

U N İ V E R S İ T E T D Ə | AT T H E U N I V E R S I T Y

ADNSU-da startap layihələrinin maliyyələşdirilməsinə həsr olunmuş seminar keçirilib ASOIU holds seminar dedicated to the financing of startup projects Dekabrın 18-də Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetində əcnəbi ekspertlərin iştirakı ilə startap layihələrinin maliyyələşdirilməsi mexanizmlərinə həsr olunan seminar keçirilib. ADNSU-nun rektoru, professor Mustafa Babanlı müzakirəyə çıxarılan mövzuların əhəmiyyətini qeyd edərək universitetdə yeniliklərə və yenilikçi gənclərə, innovativ ideyaları olan hər kəsə uğurlu nəticə üçün lazımi şərait yaradıldığını bildirib. Alternativ və Bərpa Olunan Enerji Mənbələri üzrə Dövlət Agentliyinin (ABOEM) sədr müavini, ADNSU-nun Enerji istehsalı texnologiyaları kafedrasının müdiri, professor Nurəli Yusifbəyli “Azərbaycan energetikası: keçmiş və gələcək qovşağında” mövzusunda məruzə ilə çıxış edib. Private Financing Advisory Networking (PFAN) Azərbaycan və Gürcüstan respublikaları üzrə koordinatoru Nikolay İlyin “PFAN veb portalı və startap layihələrinin maliyyələşdirilmə mexanizmi”, ABOEM-in şöbə müdiri, dosent Ramiz Kəlbiyev isə “Azərbaycan Respublikası ərazisində mövcud olan geotermal enerji mənbələri” mövzusunda məruzələrlə çıxış ediblər.

On December 18, the seminar with the participation of foreign experts dedicated to the mechanisms of financing of startup projects was held at Azerbaijan State Oil and Industry University. ASOIU’s Rector, Professor Mustafa Babanli highlighted the importance of the topics to be discussed and noted that all necessary conditions have been created for innovations and innovative young people, anyone who have innovative ideas in order to achieve successful results. Deputy chairman of The State Agency on Alternative and Renewable Energy Sources, head of the department of Professor Nurali Yusifbayli, Head of the Department of Energy Production Technologies at ASOIU, made a report on “Azerbaijan energy: at the intersection of past and future”. Advisory Networking (PFAN) Coordinator for Azerbaijan and the Republic of Georgia, Nikolay Ilyin made a speech on “PFAN Web Portal and Startup Project Financing Mechanism”, Head of Technical Regulation Department of the State Agency for Alternative and Renewable Energy, Associate Professor Ramiz Kalbiyev on “Geothermal Energy Sources in the Republic of Azerbaijan”.

12 O i l a n d I n d u s t r y | Y a n v a r 2 0 2 0

ADNSU ilə Bakı Qazma Məktəbi arasında memorandum imzalanıb ASOIU signs memorandum with Baku Drilling School Dekabrın 21-də SOCAR AQŞ-nin dəstəyi ilə regionunun ən müasir Qazma Təlim Mərkəzi hesab edilən – “Baku Drilling School”un (Bakı Qazma Məktəbi) açılışı olub. SOCAR AQŞ-nin Baş direktoru Ramin İsayev “Bakı Drilling School”un yaradılmasında əsas məqsədin regionun neft-qaz sənayesində səriştəli kadrların yetişdirilməsinə töhfə vermək olduğunu bildirib. SOCAR-ın vitse-prezidenti Yaşar Lətifov Bakı Qazma Məktəbinin fəaliyyətinin uğurlu olacağına əminliyini vurğulayb. “Baku Drilling School’’ MMCnin direktoru, İWCF-nun Avropa filialının sədr müavini Nəriman Müstafayev məktəbin üzərinə düşən öhdəlikləri layqincə yerinə yetirəcəyini bildirib. Tədbir çərçivəsində Bakı Qazma Məktəbi ilə ADNSU, eləcə də universitetin nəzdində fəaliyyət göstərən Azərbaycan-Fransız Universiteti (UFAZ) arasında memorandumlar imzalanıb.

On December 21, Baku Drilling School, the most advanced Drilling Training Center in the region, has opened with the support of the SOCAR AQS. SOCAR AQS’s General Director Ramin Isayev underlined that the main purpose of establishment of “Baku Drilling School” is to make a significant contribution to the training of skilled personnel in the region’s oil and gas industry. SOCAR Vice President Yashar Latifov stressed his confidence in the success of the “Baku Drilling School”. Director of Baku Drilling School LLC, vice president of the IWCF European Branch Nariman Mustafayev noted that the new school will carry out its commitments. Within the framework of the event, a memorandum was signed between Baku Drilling School LLC, ASOIU, as well as Azerbaijan-French University functioning under the ASOIU.

U N İ V E R S İ T E T D Ə | AT T H E U N I V E R S I T Y

ADNSU-da qida təhlükəsizliyi ilə bağlı görüş keçirilib ASOIU holds a meeting in connection with the food safety

ADNSU-da “Brain ring” çempionatı keçirilib ASOIU hosts the “Brain ring” championship

Dekabrın 13-də Qida Təhlükəsizliyi İnstitunun direktor müavini Camal Quliyevin rəhbərlik etdiyi işçi qurupla ADNSU-nun Kimya mühənsiliyi və Ekologiya mühəndisliyi ixtisaslarının tələbələri ilə görüş keçirilib. C. Quliyev qida təhlükəsizliyinin önəmindən danışaraq bildirib ki, 2017ci ildə dövlət başçısının sərəncamı ilə Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi yaradıldıqdan sonra bu sahədə mərkəzləşdirilmiş nəzarət mexanizmi qurulub, qida təhlükəsizliyinin təminatı kifayət qədər təkmilləşdirilib. Bu sahədə çatışmazlıqların aradan qaldırılması üçün ixtisaslı mütəxəssislərin, tələbələrin və gənclərin köməyinə ciddi ehtiyac olduğunu qeyd edən C.Quliyev ADNSU ilə bu istiqamətdə artıq əməkdaşlıq aparıldığını söyləyib. Qeyd edək ki, ADNSU-da artıq Qida mühəndisliyi ixtisası yaradılıb və növbəti tədris ilindən bu ixtisas Üzvi maddələr və yüksək molekullu birləşmələrin texnologiyası kafedrasında tədris olunacaq.

On December 13, a meeting with the working group led by deputy director of the Institute of Food Safety Jamal Guliyev and the students studying on specialties of Chemical Engineering and Environmental Engineering was held. Speaking about the importance of the food safety, J.Guliyev noted that after the establishment of the Food Safety Agency by the order of the head of state in 2017, a centralized monitoring mechanism has been formed in this area, and food safety has sufficiently been improved. Speaking about the importance of eliminating the shortcomings in this area, J.Guliyev said that there is a serious need for qualified professionals, students and young people. He added that cooperation in this direction with ASOIU is carried out. Notably, Food Engineering specialty has already been established in ASOIU and from the next academic year, this specialty will be taught at the Department of Organic Substances and Technology of High-Molecular Compounds.

Dekabrın 20-də ADNSU-nun Tələbə Həmkarlar İttifaqı Komitəsinin (THİK) təşkilatçılığı ilə “Brain ring” intellektual yarışı keçirilib. Yarışda 7 fakültə, BBA (MBA, ZU) proqramları, SABAH qrupları və UFAZ tələbələri olmaqla 10 komanda iştirak edib. Gərgin keçən bilik mübarizəsinin sonunda ADNSU-nun İqtisadiyyat və Menecment fakültəsinin komandası 1-ci, Neft-mexanika fakültəsinin komandası 2-ci, BBA proqramları isə 3-cü yeri tutub. Sonda yarışın qalibləri medal, kubok və müxtəlif hədiyyələrlə mükafatlandırılıblar.

On December 20, with the organization of the Student Trade Union Committee (STUC) an intellectual competition “Brain ring” was held. The competition was attended by 7 faculties of ASOIU, 10 teams consisting of the students of BBA, ZU programs, SABAH groups and the Azerbaijani-French University (UFAZ).

After the intense knowledge struggle, the team of the ASOIU’s faculty of Economics and Management ranked the 1st place, the team of the faculty of Oil Mechanical Engineering ranked the 2nd and the BBA programs ranked 3rd places. In the end, the winners of the competition were presented awards and cup.

Y a n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 13

ƏSAS MÖVZU | MAIN TOPIC

HPC MƏRKƏZİ ADNSU ÜÇÜN SƏRHƏDSİZ İMKANLAR YARADIR

14 O i l a n d I n d u s t r y | Y a n v a r 2 0 2 0

ƏSAS MÖVZU | MAIN TOPIC

HPC CENTER CREATES BOUNDLESS OPPORTUNITIES FOR ASOIU

Elnur Mədətoğlu Elnur Madatoglu

Y a n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 15

ƏSAS MÖVZU | MAIN TOPIC

Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti (ADNSU) son illər təhsilin və tədrisin yüksəldilməsi ilə yanaşı, elmi nailiyyətlərin, innovativ layihələrin inkişafında da ciddi uğurlara imza atıb. Konkret olaraq deyə bilərik ki, universitet öz elmi imkanlarından və potensialından səmərəli istifadə etməklə ölkə iqtisadiyyatı və onun artan tələbatını təmin etmək üçün son dərəcə əhəmiyyətli layihələr reallaşdırır, yeni elmi mərkəzlər yaradır. Belə layihələrdən biri də High Performance Computing (HPC) Mərkəzidir. Mərkəzin yaradılmasını zəruri edən səbəblərə gəldikdə, sənayenin inkişafı, elmi məhsuldarlıq, Big Data, qlobal reytinq sistemləri və digər vacib məqamları qeyd etmək olar. Ötən ayın 25-də ADNSU-da High Performance Computing Mərkəzinin açılış mərasimi keçirildi. Tədbirdə ADNSU-nun rektoru, professor Mustafa Babanlı, Ekologiya və Təbii Sərvətlər naziri Muxtar Babayev, Dövlət Gömrük Komitəsinin sədri Səfər Mehdiyev, Təhsil nazirinin müavini İdris İsayev, «Azərkosmos» Açıq Səhmdar Cəmiyyətinin sədri Rəşad Nəbiyev, İqtisadi İslahatların Təhlili və Kommunikasiya Mərkəzinin icraçı direktoru Vüsal Qasımlı, Dövlət Statistika Komitəsi sədrinin müavini Yusif Yusifov, Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin Aqrar Tədqiqatlar Mərkəzinin direktoru Firdovsi Fikrətzadə, digər hökumət üzvləri, eləcə də ölkənin aparıcı ali məktəblərinin rektorları, AMEA-nın institut direktorları, universitetin professor-müəllim heyəti və tələbələr iştirak edirdilər.

ADNSU-nun rektoru, professor Mustafa Babanlı qonaqları salamlayaraq HPC Mərkəzi haqqında məlumat verdi. Bildirdi ki, yüksək sürət tələb edən hesablamaları həyata keçirmək üçün istifadə oluna bilən müasir elmi istiqamət olan HPC Mərkəzi kompüter elmlərində, o cümlədən kompüter hesablamalarının istifadə olunduğu müxtəlif elm sahələrində kvant mexanikası,

16 O i l a n d I n d u s t r y | Y a n v a r 2 0 2 0

In recent years, Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU) made a great success along with the improving education and teaching, as well as in the development of scientific achievements and innovative projects.

By effectively using its scientific potential the university implements projects which are important to meet the country’s economy and its growing needs, and establish new scientific centers. One such projects are the High Performance Computing (HPC) Center.

As for the reasons why the center should be established, industry development, scientific productivity, Big Data, global rating systems and other important points should be noted. On December 25, 2019 the opening ceremony of High Performance Computing (HPC) Center was held at Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU).

The event was attended by the Rector of ASOIU, Professor Mustafa Babanli, Minister of Ecology and Natural Resources Mukhtar Babayev, Chairman of the State Customs Committee Safar Mehdiyev, Deputy Education Minister Idris Isayev, Chairman of the “Azercosmos” Open Joint Stock Company Rashad Nabiyev, Executive Director of the Center for Economic Reforms Analysis and Communication Vusal Gasimly, Deputy Chairman of the State Statistical Committee Yusif Yusifov, the director of the Agrarian Research Center of the Agriculture Ministry Firdovsi Fikretzade, other government members, as well as rectors of the leading universities of the country, directors of the institute of ANAS, academic staff of the university and students. Greeting the guests, ASOIU’s Rector, Professor Mustafa Babanli provided information about the HPC Center. He noted that High Performance Computing (HPC) – is the ability to process data and perform complex calculations at high speeds. It is used for a wide range of computationally intensive tasks in

ƏSAS MÖVZU | MAIN TOPIC

hava proqnozlaşdırıması, molekulyar modelləşdirmə, fiziki modelləşdirmə kimi istiqamətlərdə çox böyük tətbiq imkanlarına malikdir. Belə bir mərkəzin təsis olunmasında əsas məqsədin ölkədə HPC ilə bağlı elmi texnoloji məsələlərin həlli və kadr hazırlığını təmin etmək olduğunu deyən rektor M.Babanlı mərkəzin yaradılmasına 2016-cı ildən başlanıldığını dedi. Qeyd etdi ki, keçən müddət ərzidə bu istiqamətdə əməkdaşlıq əlaqələri qurulub, mühüm uğurlar əldə olunub. Artıq innovativ inkişaf sahəsində də universitetdə ixtisalı mütəxəssislər hazırlanır.

Açılış mərasimində HPC Mərkəzinin elmi-təşkilatı işlər üzrə icraçısı Nigar İsmayılova məruzə ilə çıxış edərək mərkəzin fəaliyyəti haqqında geniş məlumat verdi.

Bidirdi ki, HPC Mərkəzi 20 hesablama və bir Master hesablama düyünündən ibarət çox təyinatlı klaster kompüter sistemidir, maksimal gücü 6 Pflops-dur.

Məsələnin mürəkkəbliyindən asılı olaraq istifadə olunan kompüterlərin sayının azaldılıb çoxaldılması, eyni anda kompüterlərin müxtəlif cür qruplaşdırılması və əlavə kompüterlərin qoşulmasını təmin edən qrid hesablama sisteminə çevrilə bilməsi imkanı ilə mərkəzin hesablama gücünün artırılması mümkündür. ADNSU-da belə bir mərkəzin yaradılmasında əsas məqsəd HPC-nin nəzəri və tətbiq sahələrində yeni və innovativ tədqiqat ideyalarının yayılması, Azərbaycan Respublikasının sənaye və elmi mərkəzlərinin proqramlarının həyata keçirilməsidir. Sonra Təhsil nazirinin müavini İdris İsayev, İqtisadi İslahatların Təhlili və Kommunikasiya Mərkəzinin icraçı direktoru Vüsal Qasımlı çıxış edərək ADNSU-da yaradılan HPC Mərkəzinin ölkəmizdə innovasiya proseslərinin inkişafına töhfə verəcəyini vurğuladılar. Qeyd edildi ki, universitet belə bir ilkə imza atmaqla cəmiyyətimizin bütün fəaliyyət sahələri üçün faydalı ola bailəcək bir layihəni reallaşdırıb. Tədbir çərçivəsində mərkəzdə çalışan universitet tələbələrinə və mərkəzin bir neçə əməkdaşına professor Mustafa Babanlı tərəfindən sertifikatlar təqdim olundu.

Mərkəzin açılışı zamanı rektor Mustafa Babanlı mətbuata

various fields, including quantum mechanics, weather forecasting, climate research, oil and gas exploration, molecular modeling (computing the structures and properties of chemical compounds, biological macromolecules, polymers, and crystals), and physical simulations. Noting that the main purpose of establishing such center is to solve scientific and technological issues related to HPC and training of specialized staff in the country, Rector Mustafa Babanli underlined that the establishment of the center began in 2016. He noted that over the past years, cooperation in this area has been established and significant successes have been achieved.

The qualified specialists in the field of innovative development area has also been trained at the university.

Making a report at the opening ceremony Nigar Ismayilova, the executor for scientific and organizational work of HPC Center, provided comprehensive information on the center’s activity. She noted that HPC Center is a multifunctional cluster computer system consisting of 20 computations and 1 master computing knot with a maximum capacity of 6 Pflops. Depending on the complexity of the problem, it is possible to increase the computing power of the center by reducing and increasing the number of computers used, and simultaneously transforming computers into different types of computers and becoming a grid computing system that allows additional computers to be connected. The main purpose of establishing such center at ASOIU is to spread new and innovative research ideas in theoretical and applied areas of HPC, to implement programs of industrial and scientific centers of the Republic of Azerbaijan. Then, Y a n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 17

ƏSAS MÖVZU | MAIN TOPIC

müsahibəsində konkret olaraq mərkəzlə bağlı 4 məqamı vurğuladı. Bildirdi ki, ilk növbədə biz ölkədə gedən proseslərin fövqündə olmaq istəyirik. Çalışırıq ki, Azİİ bir elm, təhsil məbədi kimi ölkədə gedən bütün innovativ proseslərin önündə olsun, lokomativ rolunda iştirak etsin: “Universitetdə HPC Mərkəzinin açılışını bu gün etsək də, kadr hazırlığına 2016-cı ildən başlamışıq. Elə ilk məqsəd kadr hazrlığını təmin etməkdir. Artıq bizim bu sahə üzrə onlarla mütəxəssisimiz var”. Rektor Mustafa Babanlı ikinci və ən öməmli istiqamətlərdən birinin ADNSU-nu milli tədqiqat universitetinə çevirmək olduğunu deyərək əlavə etdi ki, milli tədqiqat universiteti statusunu almaq üçün ən vacib üstünlüklərdən biri High Performance Computing Mərkəzinin, yəni super komüterlərin istifadəsi ilə elmi tədqiqatlarının hesabatlarının çevik, operativ həyata keçirilməsi, bunun tədris prosesinə tətbiq olunması və kadrların hazırlanmasıdır. Üçüncü məqsədin ölkənin əsas istiqamətlər üzrə müasir trendlərə uyğun Azərbaycan müəssisələrinin sifarişlərini yerinə yetirmək, onların artan tələblərinə cavab vermək olduğunu deyən universitet rektoru digər əsas hədəfin isə universitet olaraq dünyaya çıxmaq olduğunu diqqətə çatdırdı.

Xatırladaq ki, Prezident İlham Əliyevin 6 dekabr 2016-cı il tarixli Fərmanı ilə təsdiq edilmiş “Milli iqtisadiyyat və iqtisadiyyatın əsas sektorları üzrə strateji yol xəritələri”ndə innovasiyalara geniş yer verilib. Strateji yol xəritəsində telekommunikasiyanın inkişafının dəstəklənməsi, innovasiyayönümlü və biliyə əsaslanan iqtisadiyyatın qurulması, beynəlxalq və yerli bazarlara yüksəkkeyfiyyətli və rəqabətədavamlı informasiya texnologiyaları məhsullarının çıxarılması, yüksək texnologiyalara əsaslanan yeni investisiya layihələrinin cəlb edilməsi və digər bu kimi məsələlərlə bağlı xüsusi müddəalar var. Universitetdə belə bir mərkəzin fəaliyyətə başlamasını iqtisadi

making a speech, Deputy Minister of Education Idris Isayev and Executive Director of the Center for Analysis of Economic Reforms and Communication Vusal Gasimli also emphasized that HPC Center that established at ASOIU will contribute to the development of innovation processes in the country.

It was noted that the university has implemented a project that will be useful for all areas of our society.

Within the framework of the event, the university students working at the center and some of the employees were presented certificates by Professor in his interview Mustafa Babanli. Rector Mustafa Babanli emphasized four points about the center in the opening ceremony. He said that we want to be at the forefront of the processes going on in the country. We do our best to make AzII the center of all the innovation processes going on in the country as a science and education temple and plays locomotive role: “Although we opened the HPC Center at the University today, we have begun training of personnel

HPC center

18 O i l a n d I n d u s t r y | Y a n v a r 2 0 2 0

ƏSAS MÖVZU | MAIN TOPIC

yol xəritəsindən irəli gələn inkişaf strategiyasının tərkib hissəsi kimi də dəyərləndirmək olar.

Bəli, deyə bilərik ki, ADNSU qismən də olsa, deyilənlərə nail olub. Burada yaradılan HPC Mərkəzi dünyada 43-cü belə mərkəzdir. Mərkəz konkret olaraq kosmos, hava, iqlim sistemləri və qlobal dəyişikliklər, bioinformatika, nəqliyyat sistemlərinin modelləşdirilməsi, həmçinin hesablama fizikası, hesablama kimyası, tibb, kompüter qrafikası, siqnalların və şəkillərin emalı kimi vacib tətbiq sahələrini əhatə edir. Eyni zamanda mərkəzlə bərabər, universitetdə “Azerbaijan Journal of High Performance Computing” elmi jurnalı da təsis olunub. Dünyanın iki elmi bazasına – “Crossref” və “İndex Copernicus”-a daxil olaraq indeksləşən jurnalın artıq 4 sayı işıq üzü görüb. Bütün bunlar tam əminlik yaradır ki, ADNSU-nun HPC Mərkəzi nəinki universitet və ölkə üçün, hətta dünyaya fayda verəcək innovativ layihələrdən biri olaraq daha böyük platformanı əhata edəcək.

since 2016. The first purpose is to provide personnel training. We already have dozens of experts in this field”. Saying that one of the second and most important areas is to transform ASOIU into a national research university, Rector Mustafa Babanli added that one of the most important advantages for obtaining the status of a national research university is the flexible, operative implementation of research reports, using of the High Performance Computing Center, that is, supercomputers, their application in the educational and teaching process.

Noting that the third purpose is to fulfill the orders of Azerbaijani enterprises in accordance with the modern trends in the country and meet their growing demand, the rector of the university highlighted that the other main purpose is to present to the world as a university. Recall that, the innovations are widely used in the «The strategic roadmap for the national economy and main sectors of the economy», approved by President Ilham Aliyev’s Decree dated December 6, 2016. The Strategic Roadmap includes the issues on supporting the development of telecommunications, building an innovative and knowledge-based economy, marketing of high-quality and competitive information technology products to international and local markets, involving of new investment projects based on high technology and other similar issues. The launch of such a center at the university can also be evaluated as an integral part of the development strategy that comes from the economic roadmap. Yes, we can say that ASOIU has partially achieved what has been said. The HPC Center established here is the 43rd center in the world. The center covers the important application areas as space, weather, climate systems and global changes, bioinformatics, modeling of transport systems, as well as computational physics, computational chemistry, medicine, computer graphics, processing of signals and images. At the same time, along with the center, the scientific journal «Azerbaijan Journal of High Performance Computing» has been established in the university. The 4 edition of the journal that included in the two world scientific bases – “Crossref” and “Index Copernicus” have been released. These create confidence that the HPC Center at ASOIU will provide a great platform, not just for the university and the country, but also as one of the most innovative projects to benefit the world.

Y a n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 19

SƏRGİ | EXHIBITION

Elnur Mədətoğlu Elnur Madatoglu

20 O i l a n d I n d u s t r y | Y a n v a r 2 0 2 0

SƏRGİ | EXHIBITION

89 ŞİRKƏT, 629 VAKANT İŞ YERİ

ADNSU-nun VII Məzun-Karyera Sərgisi işəgötürənlərin məzunlarımıza güvəninin artdığını bir daha təsdiq etdi

89 Companies, 629 Vacancies

ASOIU’s Alumni-Career Exhibition approved that the employers’ confidence in our graduates increased

Y a n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 21

SƏRGİ | EXHIBITION

To build a career and become a professional is a desire of every young person. In the early years, we dream about where we will study, what job we will have, and the most importantly about our happy future. Thus, these dreams test us at several stages of life. Certainly, people who are not afraid of hard work, who rely on their science and knowledge, overcome this test. It is also obvious that one of the most important stages for young people in the modern time is the higher education and their careers starting from here. This period is almost the stage in determining the fate, future, and specific profession of young people. In this regard, career exhibitions organized at universities in our country are important for students and graduates. Such exhibitions serve to fulfill their desires as well as accelerate their transition from education to work activity.

Karyera qurmaq, peşə sahibi olmaq hər bir gəncin arzusudur. Hələ ağlımız kəsdiyi ilk illərdə necə, harada təhsil alacağımız, hansı işə sahib olacağımız və ən əsası, xoşbəxt gələcəyimiz haqqında xəyallar qururuq. Beləcə bu xəyallar bizi qanadlarına alıb həyatın bir neçə mərhələsində sınaqdan keçirir. Əlbəttə, zəhmətdən qorxmayan, inamına, elminə güvənən insanlar bu sınaqdan “üzüağ” çıxırlar. Bu da aydındır ki, müasir dövrdə gənclər üçün ən vacib mərhələlərdən biri ali təhsil pilləsi və buradan başlayan karyeralarıdır. Bu dövr demək olar ki, gənclərin taleyini, gələcəyini, konkret peşəsini müəyyən edən mərhələdir. Bu mənada ölkəmizdə ali təhsil müəssisələrində təşkil olunan karyera sərgiləri tələbələr və universitet məzunları üçün olduqca əhəmiyyətlidir. Belə sərgilər onların istəklərinin reallaşmasına xidmət etməklə həm də təhsildən birbaşa əmək fəaliyyətinə keçid imkanlarını sürətləndirir.

Qeyd edək ki, ilk sərgilər mühüm eksponatların, incəsənət əsərlərinin, bəzən də elmi ixtiraların ictimai nümayişi üçün nəzərdə tutulan layihələr olsa da, illər ötdükcə belə nümayiş bir çox sahələri özündə birləşdirən geniş və ortaq platformaya çevrilib. Bu gün təkcə Azərbaycanda yox, dünyanın əksər ölkələrində ayrı-ayrı xidmət növləri, məhsullar, iş yerləri, iqtisadi və sosial yönümlü sahələrlə bağlı çoxlu sərgilər təşkil olunur.

Texnoloji yeniliklər, kəşflər, innovativ məhsullar, neft, qaz və kənd təsərrüfatı səhəsindəki, eləcə də elmdə və digər istiqamətlərdəki yeniliklər yerli və beynəlxalq sərgilərdə nümayişi olumaqla milyonlarla inasının diqqətini çəkir. Hətta dünyanın güclü, qorxunc silahları haqqında belə, ən müfəssəl məlumatı sərgilərdə alırıq...

Müasir dövrdə geniş yayılmış təhsil sərgiləri bu sahənin inkişafı, mübadilə əlaqələrinin qurulması baxımdan olduqca əhəmiyyətli platformadır. Ölkəmizdə buna xüsusi önəm verilir. Hər il Azərbaycanda keçirilən Beynəlxalq Təhsil sərgisi gənclərə həm ixtisas, həm də təhsil müəssisəsi

22 O i l a n d I n d u s t r y | Y a n v a r 2 0 2 0

Although the initial exhibitions were the projects intended for demonstration of important exhibits, art works, and scientific inventions, as the years passed such demonstrations became wide platform covering many areas. Today, many exhibitions related to the different services, products, jobs, economic and social oriented areas are organized not only in Azerbaijan, but also in many countries around the world. By the demonstration of technological innovations, discoveries, innovative products, innovations in the oil, gas and agriculture sectors, as well as science and other areas in the local and international exhibitions draw attention of millions of people. We even get the detailed information about the world’s most powerful weapons at the exhibitions...

Educational exhibitions, which widely spread in modern times, are important platform for the development of this sector and the establishment of exchange relations. In our country special importance is given to this. The International Education Exhibition annually held in Azerbaijan create wide opportunities for young people to choose both a specialty and an educational institution. By bringing together the leading higher education institutions, as well as secondary schools, advanced training courses deliver the opportunities of educators to the people. This method is traditionally continued in higher educational institutions of the country. So, career exhibitions held at the universities offer new job opportunities for hundreds of young people. An educated person do

SƏRGİ | EXHIBITION

seçmək üçün geniş imkan yaradır. Sərgidə aparıcı ali təhsil müəssisələri, o cümlədən orta ixtisas təhsil müəssisələri və ixtisasartırma mərkəzləri bir araya gətirilir, təhsilverənlərin imkanları insanlara çatdırılır. Bu yanaşma metodu ölkədə ali təhsil müəssisələrində də ənənəvi olaraq davam etdirilir. Belə ki, ali məktəblərdə keçirilən karyera sərgiləri yüzlərlə gəncə yeni iş imkanları vəd edir. Artıq ali təhsilli şəxs universiteti bitirdikdən sonra iş axtarmaqda çətinlik çəkmir, belə sərgilər zamanı özünün gələcək iş yerini seçir və ya tərcümə proqramına yazılmaqla potensial işçi kimi formalaşır. Bununla təhsil müəssisələri həm də gənclərin işsizlik problemlərinin aradan qaldırılması üçün ölkədə aparılan genişmiqyaslı proqramlara dəstək vermiş olur.

Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti (ADNSU) müasir yanaşma və metodologiyaların uğurlu tətbiqi ilə qısa müddətdə təhsilin not face any difficulty in finding a job after graduating from a university, they choose their future job at the exhibition or become a potential employee by enrolling in an internship program.

Thus, educational institutions support large-scale programs conducted in the country to eliminate the youth unemployment problem.

keyfiyyətinin yüksəlməsinə nail olan texniki profilli ali təhsil ocağıdır. Xüsusilə son 4 ildə universitetdə savadlı kadrların və mühəndislərin yetişdirliməsi prosesinin uğurlu nəticəsi haqqında elə onların çalışdıqları müəssisələrdən tez-tez razılıq xəbərləri gəlir.

Bu, Azİİ məzunlarına tələbatın artmasında da özünü təsdiq edir. Əlbəttə, hər bir müəssisə rəhbəri, işəgötürən savadlı və bacarıqlı mütəxəssisə üstünlük verir, güvənir.

The Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU) is a technical oriented university that has achieved the improvement of the quality of education with the application of modern approaches and methodologies in a short time. In particular, over the past 4 years, the university often receive the pleasant news about the successful result of the training process of educated personnel and engineers from the enterprises they work. This also confirms the growing demand for AzII graduates. Certainly, every head of the institution and employer prefer well-educated and competent specialist and rely on them.

Son illər universitetdə keçirilən məzun-karyera sərgiləri isə ADNSU ilə dövlət qurumu və özəl şirkətlər arasında əməkdaşlıq əlaqələrinin genişləndirilməsində körpü yaradıb. Bu da universitetin tələbələrinin və məzunlarının zamanında işlə təmin olunmasında, karyera

Alumni-Career exhibitions held at the university in recent years have created a bridge between ASOIU, government

Y a n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 23

SƏRGİ | EXHIBITION

qurmasında xüsusi rol oynayır. Ötən ayın 21-də ADNSU-da VII Məzun-Karyera Sərgisi keçirildi. Sərgidə 89 dövlət qurumu və özəl şirkət, o cümlədən Energetika Nazirliyi, Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi, Müdafiə Sənayesi Nazirliyi, Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi, SOCAR, “Azərenrji” ASC, “Azərbaycan Dəmir Yolları” QSC, “Bakı Metropoliteni” QSC, SOCAR Fugro, SOCAR AQŞ, “Azərkimya” İB, Sumqayıt Texnologiyalar Parkı, “AzerGold” QSC, “Aztelekom” MMC, “Azərcell” və digərləri iştirak edirdi.

Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetinin rektoru, professor Mustafa Babanlı sərginin açılışındakı çıxışı zamanı universitetdə ənənəvi olaraq keçirilən Məzun-Karyera Sərgisinin tələbə və məzunların işlə təmin olunmasında və təcrübə keçmək imkanlarının genişlənməsində mühüm rol oynadığını bildirdi. Qeyd etdi ki, Məzun-Karyera sərgiləri məzun və işəgötürənlərin qarşılıqı faydalı əməkdaşlıq əlaqələri qura bilməsi üçün əlverişli platformadır və gələcəkdə sərgi formatının daha da təkmilləşdirilməsinə yönəlmiş addımların atılacağı qaçılmazdır. Rektor Mustafa Babanlı milli iqtisadiyyat və sənaye üçün yüksəkixtisaslı kadrların yetişdirilməsinin universitetin qarşısında prioritet məsələ kimi dayandığını vurğuladı və sərgidə iştirak edən bütün qurumların nümayəndələrinə təşəkkürünü bildirdi. Sərginin açılış mərasimində iştirak edənlərdən SOCARın Kadrlar üzrə aparıcı mütəxəssisi Kəmalə 24 O i l a n d I n d u s t r y | Y a n v a r 2 0 2 0

agencies and private companies. This also plays an important role in providing university students and graduates with jobs and building their career. On December 21, 2019 the VII Alumni-Career Exhibition held at Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU). The exhibition was attended by 86 state and private companies, as well as the Ministry of Energy, Ministry of Ecology and Natural Resources, Ministry of Defense Industry, Food Safety Agency, SOCAR, “Azerenerji” OJSC, “Azerbaijan Railways” CJSC, “Baku Metro” LLC, SOCAR Fugro, SOCAR AQS, “Azerikimiya” PU, Sumgait Technology Park, AzerGold CJSC, Aztelecom LLC, Azercell and others. Rector of Azerbaijan State University of Oil and Industry, Professor Mustafa Babanli said that the Alumni-Career Exhibition, traditionally held at the university, plays an important role in providing students and graduates with job and expands opportunities to undertake internship. He noted that, Alumni-Career Exhibitions are a good platform for alumni and employers to build mutually beneficial cooperation, and there is no doubt that further steps will be taken to improve the format of the exhibition. Rector Mustafa Babanli emphasized that training of highly qualified personnel for the national economy and industry is a priority for the university and expressed his gratitude

SƏRGİ | EXHIBITION

Alışova, “AKBİS” MMC-nin direktoru Maksim Afanasyev da çıxışlarında məzun-karyerə sərgisinin əhəmiyyətindən danışdılar. Onlar ADNSU-da keçirilən VII Məzun-Karyera sərgisini uğurlu və yüksək qiymətləndirdilər.

Belə sərginin təşkilinin tələbələr üçün vacib bir şans olduğunu xüsusilə qeyd etdilər. Ən önəmlisi isə sərgi zamanı ADNSUnun tələbə və məzunları böyük sevinclə şirkətlərin nümayiş etdirdikləri vakant yerlərlə tanış olur, gələcək iş yerlərini seçirdilər. Ümumilikdə VII Məzun-Karyera Sərgisində ADNSU-nun tələbə və məzunlarına 629 vakant iş yeri təklif olundu. Böyük izdihamla keçirilən sərgidə şirkət nümayəndələrinə tələbə və ADNSU-nun məzunları tərəfindən 2034 CV təqdim olundu.

Sözsüz, ixtisaslı kadrların yetişdirilməsində tələbələrə nəzəri biliklərlə yanaşı, təcrübə keçirilməsi ciddi əhəmiyyət daşıyır. Xüsusilə də mühəndis təhsili verən texniki profilli ali məktəblər üçün nəzəri biliklərin təcrübədə möhkəmləndirilməsi mühüm önəm kəsb edir.

Odur ki, bunu dərk edən tələbələr şirkətlərin təqdim etdiyi 321 təcrübə yerlərini də xüsusi diqqətdən keçirib öz müəssisələrini seçmək şansını qaçırmadılar.

to all company representatives who attended the exhibition. At the opening ceremony, Kamala Alishova, Senior Specialist on HR at SOCAR, and Maxim Afanasyev, Director of AKBIS LLC, spoke about internship programs and the importance of graduate and career. They have highly appreciated the VII Alumni-Career Exhibition held at ASOIU. They underlined that the organization of such exhibition is an important opportunity for students.

Most importantly, ASOIU’s students and graduates get acquainted with the vacancies offered by the companies and choose their future jobs at the exhibition. A total of 629 vacancies were offered to ASOIU students and graduates at the VII alumni-Career Exhibition. At the exhibition, 2034 CVs were presented to the company representatives by ASOIU’s students and graduates.

Undoubtedly, along with the providing theoretical knowledge to the students, it is important to undertake internship in training qualified personnel. It is important to strengthen the theoretical knowledge in practice, especially for technical oriented universities which provide engineering education. Therefore, students who realized this did not miss the chance to choose enterprises that they want by reviewing the 321 internship places offered by the companies.

The vacancies and internships offered by the company representatives at the exhibition enhance the career opportunities of students and graduates, provide them with an opportunity to establish initial relations with employers and integration into the labor market. The participation of numerous prestigious companies and government agencies at the VII Alumni-Career Exhibition held in ASOIU and their real job offers once again confirm that there is a high demand for AzII graduates.

Sərgidə şirkət nümayəndələrinin təqdim etdikləri vakansiyalar, təcrübə proqramları tələbə və məzunların karyera imkanlarının artırılması, işəgötürənlərlə ilkin əlaqələr qurmalarına şərait yaradılması ilə yanaşı, onların əmək bazarına inteqrasiyasını təmin edir. Çoxlu sayda nüfuzlu şirkət və dövlət qurumlarının ADNSU-da keçirilən VII MəzunKar yera Sərgisində yer alması və təqdim etdikləri real iş təklifləri Azİİ məzunlarına bu gün də tələbatın yüksək olmasını bir daha təsdiq edir.

Y a n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 25

İLK ADDIM | THE FIRST STEP

TƏLƏBƏLƏR ÜÇÜN İLK PRESEDENT

Tələbələrin 68-ci Elmi-texniki konfransı gənclərin elmi nəzəriyylərini geniş elmi ictimaiyyətə təqdim etmək imkanı qazandırıb

26 O i l a n d I n d u s t r y | Y a n v a r 2 0 2 0

İLK ADDIM | THE FIRST STEP

THE FIRST PRECEDENT FOR STUDENTS

The 68th Scientific and Technical Conference of the Students gave young people the opportunity to present their scientific theories to the wider scientific community Bəhruz Nəzərov Bahruz Nazarov

Y a n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 27

İLK ADDIM | THE FIRST STEP

Ötən ay Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetində (ADNSU) görkəmli alim Saleh Qocayevin anadan olmasının 120 illiyinə həsr olunmuş Tələbələrin 68-ci Elmi-texniki konfransı keçirildi. 9-16 dekabr tarixində keçirilmiş konfransa 300 məruzəçi seçilmişdi. Bu dəfəki konfransın diqqət çəkən özəlliyi iştirakçılar arasında magistrantların sayının çoxluğu idi. Bu faktor ümumilikdə konfransa təqdim olunmuş məruzələrin elmi səviyyəsinin yüksək olmasını şərtləndirib.

Tələbələrin 68-ci Elmi-texniki konfransı universitetin 1941-60-cı illərdə rektoru olmuş görkəmli alim Saleh Qocyevin 120 illik yubileyinə həsr olunmuşdu. İstehsalatla əlaqəsini heç zaman kəsməyən Saleh Qocayevin ixtiraları Azərbaycanın hüdudlarından çox-çox uzaqlarda tətbiq olunaraq bütövlükdə maşınqayırma sənayesinin inkişafına mühüm töhfə verib.

ADNSU-da tələbələrin elmi-texniki konfranslara qatılmasına ciddi yanaşılmasının başlıca səbəbi onun tələbələrə elementar nəzəri biliklərini sistemləşdirilmiş formada təqdim etməyə imkan verməsidir. Tələbə konfransda iştirak edərək ilk dəfə olaraq “mən bu nəticəyə gəlmişəm ki, və ya mən bunu belə həll edərdim” kimi ifadələrlə öz baxışlarını təqdim edir və əsaslandırır.

Tələbənin cəhdləri bəsit və ya konseptual görünə bilər. Lakin onun təqdim etdiyi işin müəyyən strukturu, elmlə güclü və ya zəif bağlantısı var. Bu artıq yetərlidir, çünki tələbə elmi araşdırma istiqamətində ilk addım atmış olur və bu, özü artıq mühüm nəticədir.

Konfransın rəsmi açılış mərasimində ADNSU-nun Tədris işləri üzrə prorektoru, dosent Qasım Məmmədov gənclərin elmi potensiallarının üzə çıxarılmasında belə konfransların əhəmiyətini vurğulayarq tələbələri universitetdə aparılan tədqiqat işlərində yaxından iştirak etməyə səsləyib. Konfrans çərçivəsində keçirilmiş bölmələr üzrə toplantılarda məruzəçilərlə yanaşı tələbə yoldaşlarını

28 O i l a n d I n d u s t r y | Y a n v a r 2 0 2 0

Last month the 68th Scientific and Technical Conference of Students dedicated to the 120th anniversary of prominent scientists Saleh Gojayev was held at the Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU).

300 speakers were selected for the conference which hold on December 9-16. The highlight of this conference was the large number of masters among the participants. This factor in generally has contributed to the high scientific level of reports presented at the conference.

The 68th Scientific and Technical Conference of Students was dedicated to the 120th anniversary of the prominent scientist Saleh Gojayev, who was the rector of the university in 1941-60 years. The inventions of Saleh Gojayev made a significant contribution to the development of the whole machine-building industry.

The main reason of a serious approach to students’ participation in scientific

İLK ADDIM | THE FIRST STEP

and technical conferences is that it allows students to present basic theoretical knowledge in a systematic way.

By participating in the conference, a student presents and justifys his or her views with statements such as «I have come to this conclusion, or I would have solved with this way”. The student’s efforts may seem simplistic or conceptual. But, the specific structure of his work has a strong or weak link with science. That’s enough, because the student has taken the first step towards scientific research, which is already important result.

dinləməyə gələnlər də çox idi. Məruzələri dinləmək özü də işdir və yalnız alqışlanmağa layiqdir. Bəzən elmi konfrans və ya seminarda adi dinləyici qismində iştirak tələbəni daha irəliyə apara bilər. Çünki, o müstəqil arbitr mövqeyindən çıxış edərək məruzəni obyektiv şəkildə dəyərləndirə, onu daha uğurlu formada təqdim olunmasının mümkünlüyü barədə düşünməyə vadar edə bilər.

Elmi konfranslar sadəcə müşahidə etdiyimiz toplantı və bölmələr üzrə iş demək deyildir. Elmi konfransa hazırlıq ilboyu aparılır, tələbələr məqalələr hazırlayır, onlar elmi yenilik, plagiat və s. baxımından yoxlanılır, filtrasiyadan keçir və daha sonra yekunda konfransa çıxarılır. Konfrans əslində platformadır - əldə edilmiş elmi nəticəni daha geniş elmi ictimaiyyətə təqdim etmək üçün vasitədir.

ADNSU Tələbə Elmi Cəmiyyətləri Şurasının sədri Elviz İsmayılovun sözlərinə görə, ümumilikdə konfransın işçi heyətinə 406 tezis təqdim olunub və yalnız 300 tezis final mərhələyə vəsiqə qazanıb. “Konfransdan əvvəl xüsusi sistem vasitəsilə məruzələrin hər biri filtrasiyadan keçdi, plagita uyğun olub olmadığı, elmi yeniliyi və digər texniki parametrləri yoxlanılıb və təqdim olunan tezislərdən 300-ü konfransa buraxılıb və onlardan 211 magstr, 89-u isə bakalavrda təhsil alan tələbələrə aid idi. Münsiflər heyəti tərəfindən də texniki parametrlərinə, innovativliyinə, təqdim edilmə qaydasına uyğun olaraq səsvermə keçirildi.

Onu da qeyd edim ki, filtrasiyadan uğurla keçən tələbələrin tezisləri konfransın material toplusunda dərc olunur.

Bu dəfəki elmi konfransda 3 gün ərzində bölmələrdəki şəffaflığı qorumaq üçün məruzələrdə iştirak etdik”,-deyə Elviz İsmayılov bildirib.

At the opening ceremony of the conference, ASOIU’s Vice-Rector for Academic Affairs, Associate Professor Gasim Mammadov, emphasized the importance of such conferences in uncovering the scientific potential of young people and urged students to participate more closely in university research. Along with the speakers, there were many students who came to listen to their student friends at the meeting sections held within the conference.

Listening to reports is a work in itself and it deserves only admiration. Sometimes attending a scientific conference or seminar as an ordinary listener can lead the student further. Because, by acting as an independent arbitrator, the lecturer can objectively evaluate the report and think about the possibility of presenting it in more successful way.

Scientific conferences are not just about the meetings and sections. Preparations for the scientific conferences, the preparation are conducted year-long and students prepare articles, they are tested in terms of scientific innovation checked scientific innovation, plagiarism and so on. Then they are filtered and at the end released to the conference.

The conference is in fact a platform - a tool for presenting scientific findings to the wider scientific community. The conference is in fact a platform – is a way for presenting scientific findings to the wider scientific community.

ADNSU-nun rektoru, professor Mustafa Babanlı müxtəlif bölmələrdə tələbələrin etdiyi mərzələri dinləyib, irad bildirib və tövsiyyələrini verib. Konfransın bağlanış mərasimində rektor Mustafa Babanlı konfransın gedişində müşahidə etdiyi çatışmazlıqlar və müsbət məqamlarla bağlı Y a n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 29

İLK ADDIM | THE FIRST STEP

fikirlərini tədbir iştirakçılarına çatdırıb. 4 bölmə üzrə bir neçə mühazirədə iştirak etdiyini deyən rektor M.Babanlı daha yüksək nəticələr üçün daha yaxşı hazırlıq işlərinin görülməsinin əhəmiyyətinə toxunaraq növbəti ildən konfransın strukturunda müəyyən dəyişikliklər edilməsinin zəruri olduğunu qeyd edib.

30 O i l a n d I n d u s t r y | Y a n v a r 2 0 2 0

According to the head of the Board of Student Scientific Society of ASOIU Elviz Ismayilov the conference staff has presented 406 theses and only 300 theses have been qualified for the final round. “Before the conference, each of the reports were filtered through a special system, checked for incompatibility of the plaque, scientific novelty and other technical parameters are checked and 300 of the presented theses were submitted to the conference and 211 of them were undergraduate and 89 were for undergraduate students. The voting in accordance with its technical parameters, innovation and presentation rules was held by the jury. I would also like to note that the thesis of students with successful filtration is published in the conference material collection. For three days we have participated in the presentations to maintain transparency in the units, «said Elviz Ismailov.

Attending the different sections, Rector of ASOIU professor Mustafa Babanli listened to the students’ speeches and made his suggestion

İLK ADDIM | THE FIRST STEP

Elviz İsmayılov qeyd olunan müəyyən qüsur və çatışmazlıqların təhlil olunaraq növbəti illərdə aradan qaldırılacağını bildirib. O, eyni zamanda konfransda 211 magistrant tələbənin iştirak etdiyini qeyd edərək bunun konfransın elmilik dərəcəsinin yüksəlməsinə xidmət etdiyini vurğulayıb.

Konfransın sonunda bakalavr və magistratura üzrə qalib gələn tələbələr mükafatlandırılıblar və yekunda 65 nəfərə diplom verilib. Onlardan 16 nəfər I, 21 nəfər II, 16 nəfər III və 12 nəfər həvəsləndirici yerləri qazanıb.

Birinci yerə layiq görülmüş Qaz Neft mədən fakültəsinin tələbəsi Əlizadə Elnur çıxış edərək konfrans haqqında təəssüratlarını bildirib. O, belə bir elmi konfransda ilk dəfə iştirak etdiyini deyib və gənclərin biliyinin artırılmasında bu cür konfransların yüksək əhəmiyyət kəsb etdiyini vurğulayıb: ”Mən bu konfrans vasitəsilə öz biliyimi bir daha sübut etmiş oldum. Bir məqamı qeyd edim ki, bu çıxış etdiyim ilk elmi konfrans idi və mən ilk çıxışımdaca uğur qazandım və birinci yerə layiq görüldüm”.

Beləliklə, Tələbələrin 68-ci Elmi-texniki konfransı gənclərin elmə marağının artırılması istiqamətində irəliyə doğru atılmış böyük addım oldu. Məruzəçilər də, dinləycilər də, münsiflər heyəti də tələbələrin təqdim etdikləri məruzələri əsasən yüksək dəyərləndirib.

Deməli, konfrans qarşısına qoyduğu məqsədinə çatıb.

and comments. Making a speech at the closing ceremony, Rector of the university, Professor Mustafa Babanli spoke about the main purpose of the conference, shared his impressions in connection with the final, as well as provided information to the event attendees about the shortcomings and positive aspects of the conference. Rector M. Babanli noted that he attended several lectures on four sections.

Touching upon the importance of better preparation for higher results, he underlined the significance of making some changes in the structure of the conference from next year.

Elviz Ismailov said that the identified shortcomings and faults will be analyzed and eliminated in the coming years. Noting that 211 students studying in masters degree were present at the conference, he underlined that this contributes to the scientific level of the conference.

At the end of the conference, the bachelor and master’s students were awarded and 65 people were presented diplomas. 16 of them have ranked I, 21 - II, 16 - III and 12 encouraging places.

Making a speech, Alizade Elnur a student of the Faculty of Oil and Gas Production who ranked the first place expressed his impressions on the conference. He noted that it is the first time that he participates in such scientific conference and emphasized the importance of such conferences in raising youth awareness. “Through this conference, I have once again proved my knowledge. I should note that this was my first scientific conference and I was successful in my first speech and was awarded first place ”E.Alizadeh said.

So, the 68th Scientific and Technical Conference of the Students was a big step forward in the direction of increasing the interest of young people in science. The speakers, the listeners and the jury highly appreciated the students’ reports. So, the conference has reached its goal.

Y a n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 31

İ D E YA D A N B İ Z N E S Ə | F R O M I D E A T O B U S I N E S S

ADNSU tələbələrinin startap layihələri yüksək qiymətləndirildi

Startup projects of ASOIU students were appreciated by business

Elnur Mədətoğlu Elnur Madatoglu

IV Startap və İnnovasiya Festivalı IV Startup and Innovation Festival 32 O i l a n d I n d u s t r y | Y a n v a r 2 0 2 0

3 0 O i l a n d I n d u s t r y | Ya n v a r 2 0 2 0

İ D E YA D A N B İ Z N E S Ə | F R O M I D E A T O B U S I N E S S Bu gün innovativ ideyaların uğurlu biznes sahəsinə çevrilməsində ən optimal və kreativ vasitələrdən biri startaplardır.

Startaplarçılar yeni, müasir xidmət və ya məhsul ortaya qoymaqla həm də biznes mühitinin innovasiyaya əsaslanan müasir nümunəsini yaradırlar. Əsas təkanverici qüvvəsi gənclər olan startaplar dünyada, o cümlədən Azərbaycanda çox geniş vüsət alıb, təqdim olunan məhsul və ya xidmətlər böyük maraqla qarışlanır və mütəxəssislər tərəfindən perspektivli layihələr kimi dəyərləndirilir.

Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetində (ADNSU) startapların yaranması və inkişafından söz açmazdan öncə qeyd edək ki, startap sözünün hərfi mənasi ingilis dilindən

Today, startup is one of the optimal and most creative ways to turn innovative ideas into successful business. Startups create a modern, innovative model of the business environment by presenting new, modern services or products. Startups, which the main driving force are young people, have become popular throughout the world, including Azerbaijan, presented products or services are met with great interest and evaluated by experts as promising projects.

Before speaking about the establishment and development of startups at the Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU), it should be noted that, the literal meaning of startup is “ to start” in English. A company that is the product of the new emerging idea, builds its business with the latest technology and ideas gained through new innovations. In modern times, sometimes the startup is resembled a venture project. Although startup projects have been more successful in recent years, the establishment of this idea is not new: in 1939 a meeting of companies and entrepreneurs operating in high technology was held in California, USA. At that time, students of Stanford University called their small and new projects “startup”. This small project that was the students’ product raised and reached to the level of a huge company from time to time. Thus, the first startup concept emerged and used in other countries.

tərcümədə “işə salmaq, başlamaq” deməkdir. Yeni yaranmış ideya məhsulu olan bir şirkət öz məşğuliyyətini müasir texnologiyalarla, yeni innovasiyalarla qazanılan ideyalarla qurur. Müasir dövrdə startapı bəzən hər hansı bir vençur layihəyə də bənzədirlər. Startap layihələri son illər daha çox uğur qazansa da, ancaq bu ideyanın yaranma tarixi heç də yeni deyil: 1939-cu ildə ABŞ-ın Kaliforniya ştatında yüksək texnologiyalar sahəsində öz fəaliyyətini göstərən şirkətlər və sahibkarların toplantısı olur. Bu zaman Stenford Universitetinin tələbələri yaratdıqları balaca və yeni layihələrinə “start up” adını verirlər.

Tələbələrin ideya məhsulu olan bu kiçik layihə zaman-zaman nəhəng bir şirkət səviyyəsinə qədər yüksəlir. Beləcə, ilk startap anlayışı yaranır və digər ölkərdə də tətbiq olunmağa başlayır.

Sözsüz, dünyada baş verən digər yeniliklər kimi, startaplar da müasir Azərbaycan dövlətində yaranmaya bilməzdi. Ölkədə İKT sektorunda investisiya mühitini yaxşılaşdırmaq, ən yaxşı internet və İT layihələrini üzə çıxarmaq, həmçinin informasiya texnologiyalarından effektiv istifadə, hər hansı məhsul və ya

Undoubtedly, like other innovations in the world, startups were also created in the modern Azerbaijani state. This is particularly important in terms of improving the investment environment in the ICT sector in the country, revealing the best internet and IT projects, as well as developing an area of activities aimed at the effective use of information technology and the provision of any product or service. As the product of ideas of Azerbaijani youth emerge, new directions of real business development, services and social services have formed. Startups that could be used both in local and global environment have originated and the number of such projects have increased year by year at different universities. Along with extensive educational programs carried out in order to develop and provide young people with good education, serious steps have been taken for development of their products - startups. “Eazi Start” Startup and Innovation Center has been established. The center included a start-up school, a co-working space and a laboratory. In order to conduct training to provide students at startup school with the knowledge about startup, inventiveness and business, the agreement was reached with the specialists from Ukraine and Israel. After the school registration and inspection, the nomination of 100 Y a n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 33

İ D E YA D A N B İ Z N E S Ə | F R O M I D E A T O B U S I N E S S

xidmətin təqdim edilməsinə yönələn fəaliyyət səhəsini inkişaf etdirmək baxımından bu, xüsusilə əhmiyyətlidir. Azərbaycanlı gənclərin ideya məhsuları yarandıqca real biznesin qurulması, xidmətlərin, sosial servislərin yeni istiqamətləri formalaşdı.

Həm qlobal, həm də yerli şəraitdə istifadə oluna biləcək startaplar yaranmağa başladı və ayrı-ayrı ali təhsil müəssisələrində ildən-ilə belə layihələrin sayı artdı.

ADNSU-da son illər ərzində gənclərin inkişafı, yaxşı təhsil alması üçün icra olunan geniş tədris proqramları ilə yanaşı, onların idaya məhsullarının – startapların inkişafı üçün də ciddi addımlar atılıb. Belə ki, ADNSU-nun rektoru, professor Mustafa Babanlının təşəbbüsü və birbaşa rəhbərliyi ilə 2015-ci ilin payızında universitetdə tələbələrin yaradıcılığı və təşəbbüslərinin realizə edilməsi məqsədilə startap mərkəzinin yaradılması ideyası irəli sürüldü: “Eazi START” Startap və İnnovasiya Mərkəzi yaradıldı. Mərkəz özündə startap məktəbini, ko-vorkinq məkanını və laboratoriyanı əhatə edirdi.

Startap məktəbində ilk olaraq ən kreativ tələbələrə startap, ixtiraçılıq və biznes haqqında əsas biliklərin verilməsi məqsədilə təlim aparılması üçün Ukrayna və İsraildən olan mütəxəssislərlə razılıq əldə olundu. Məktəbə qeydiyyat başladıqdan və 34 O i l a n d I n d u s t r y | Y a n v a r 2 0 2 0

people have been approved for the first round. Among them there were local students, representatives of other universities, as well as foreign students. Thus, partners and mentors of the center Igor Peer (“Be Next IT” business incubator, Israel) and Inna Malyukova (“Sikorsky Challenge” Startup school and business incubator, Ukraine) conducted training for the participants. During the first two months, general knowledge on startups, innovative business has been provided in the group training and the individual works related to the participants’ initial initiative and projects have been carried out. On June 30, 2016, the first edition of the startup school was organized at ASOIU and 15 projects were presented to the guests by the teams at the festival. The current projects cover both software and hardware work. Mostly the projects related to the computer programs and mobile applications are conducted by the teams at the Eazi START Startup and Innovation Center.

Engineering work is carried out in the special laboratory presented to the students. One or more teachers from the relevant department of the university related to the project act as advisors and try to proper direct students.

Soon, these measures yielded positive results and university’s

İ D E YA D A N B İ Z N E S Ə | F R O M I D E A T O B U S I N E S S

müvafiq yoxlamadan sonra ilkin mərhələdə iştirak üçün 100 nəfərin namizədliyi təsdiqləndi. Onlar arasında yerli tələbələrlə yanaşı, digər ali məktəblərin nümayəndələri, həmçinin əcnəbi vətəndaşlar da var idi. Beləliklə, mərkəzin tərəfdaşları və mentorları İqor Peer (“Be Next IT” biznes inkubatoru, İsrail) və İnna Malyukova (“Sikorsky Challenge” Startap məktəbi və biznes inkubatoru, Ukrayna) iştirakçılara təlimlər keçməyə başladı. İlk 2 ay ərzində qrup təlimlərində startaplar, innovativ biznes haqqında ümumi biliklər verildi, iştirakçıların ilkin təşəbbüs və layihələri ilə bağlı fərdi işlər aparıldı.

30 iyun 2016-cı il tarixində Azərbaycan ADNSU-da startap məktəbinin ilk buraxılışı təşkil olundu və festivalda 15 layihə müvafiq komandalar tərəfindən qonaqlara təqdim edildi. Hazırda mövcud layihələr həm softver, həm də hardver işlərini əhatə edir. Əsasən kompüter proqramları və mobil tətbiqlərlə bağlı olan layihələr “Eazi START” Startap və İnnovasiya Mərkəzində komandaların özləri tərəfindən aparılır. Mühəndislik işləri isə tələbələrin ixtiyarına verilmiş xüsusi laboratoriyada həyata keçirilir. Hər bir layihə ilə bağlı universitetin müvafiq kafedrasından bir və ya bir neçə müəllim məsləhətçi qismində çıxış edir, tələbələri düzgün yönləndirməyə çalışır. Çox keçmədən bu tədbirlər müsbət nəticəsini verir və illər ötdükcə universitetin startapçıları uğurlar qazanmağa başlayır.

Onlar bir neçə layihə üzrə prototiplərin hazır olunmasından sonra yerli və xarici bazara çıxarılması üçün daha çox işlər görürlər. İndiyə qədər artıq “Eazi START” Startap və İnnovasiya Mərkəzinin 30 yaxın startap layihəsi müsbət dəyərləndirilib, beynəlxalq və yerli müsabiqələrdə təqdim olunub. Onlardan 3 startap mükafata layiq görülüb. “Eazi START” Startap və İnnovasiya Mərkəzinin kordinatoru Elviz İsmayılov mövzu ilə bağlı danışarkən bildirdi ki, startap layihələrimiz “Microsoft imagine cup Azerbaijan”, “İ2B”, “Yeni fikir”, “AgroX” kimi yarışlarda uğurla təmsil olunub. Mərkəzin startap layihəsi olan “HealWith” startapı bu il keçirlən “I2B” yarışında birinci yerə layiq görülüb. Qeyd edək ki, layihələr üzərində çalışan komanda üzvlərinin sayı fərqlənir və ADNSU-nun tələbələri ilə yanaşı, digər universitetdən olan tələbələr də buradakı layihələrdə iştirak edirlər. Əsasən kompüter proqramları və mobil tətbiqlərlə bağlı olan layihələr “Eazi START” Startap və İnnovasiya Mərkəzində komandaların özləri tərəfindən həyata keçirilir. Mərkəzinin kordinatoru Ruslan Muradovun verdiyi məlumata görə, tələbələr üçün ödənişsiz “Radioelektronikanın əsasları”, “Web proqramlaşdırma”, “Dizayn” və s. kurslar var, kurslar həm nəzəri, həm də praktiki keçirilir. Mərkəzdə, həmçinin məktəbdən əlavə akselerasiya və inkubasiya mərkəzi fəaliyyət göstərir. Ötən ayın 14-də ADNSU-da IV Startap və İnnovasiya Festivalı keçirildi. ADNSU-nun təşkilatçılığı və Kapital Bank, Microsoft və Cisco şirkətlərinin sponsorluğu ilə keçirilən festivalda dövlət qurumlarının nümayəndələri, şirkət rəhbərləri, xarici qonaqlar,

startups gained success. After the prepareing of prototypes on several projects, they work hard to market it on the local and foreign markets. So far, about 30 startup projects of the “Eazi START” Startup and Innovation Center highly appreciated and presented at international and local competitions.

Of these, 3 startups have been awarded. Elviz Ismayilov, coordinator of the Eazi START Startup and Innovation Center, said that our startups have successfully been represented in contests as “Microsoft imagine cup Azerbaijan”, “I2B”, “New Idea” and “AgroX”. The center’s sturtup projct “HealWith” ranked the first place in competition “I2B” held this year. Notably, the number of team members working on projects varies, and students from other universities along with the ASOIU students are also involved in projects here. The projects that related to the computer programs and mobile applications are mainly implemented by the teams themselves at the “Eazi START” Startup and Innovation Center. According to Ruslan Muradov, the coordinator of the center, the “Basics of radioelectronics”, “Web Design”, Design, and other courses are free of charge for students. There courses are held both theoretically and practically. The acceleration and incubation center also operate in the center.

The 14th Startup and Innovation Festival was held at ASOIU last month. At the Festival organized by ASOIU and sponsored by Capital Bank, Microsoft and Cisco, was attended by the representatives of government agencies, company directors, foreign guests as well as academic staff and students of the university. During the event the success and the way that the “Eazi START” Startup and Innovation Centerpassed in the last 4 years was highlighted. Most importantly, new startups were demonstrated and evaluated by experts. Thus, 5 projects selected by the jury based on predetermined criteria from 22 projects submitted by the students of “eazi Start” Startup and Innovation Center were presented at the IV Startup and Innovation Festival. After presenting startups “Character Claud”, “Interactive Nails”, “Soilless Farming”, “Reserve App” and “Teach me” by the ASOIU students to the event attendees, the winning projects were determined by jury. According to the evaluation of jury, the winner of the first place was the “Teach me” project.This was another achievement of ASOIU students.

In his speech at the festival, ASOIU Rector, Professor Mustafa Babanli noted that the university is always open to innovations and innovative young people, and spoke about the work conducted in the university over the past 4 years and underlined that he always supports the young people who have innovative ideas. In his interview to the press during the festival, Rector Mustafa Babanli underlined that the startup movement has widespread in our country. The importance given

by President Ilham Aliyev to young people stimulates their development in this area. As a university, we are open to all challenges. Our young people are also creative. Therefore, Y a n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 35

İ D E YA D A N B İ Z N E S Ə | F R O M I D E A T O B U S I N E S S

həmçinin universitetin professor-müəllim heyəti və tələbələr iştirak edirdi. Tədbir zamanı son 4 ildə “Eazi START” Startap və İnnovasiya Mərkəzinin keçdiyi yol və nailiyyətləridən bəhs edildi. Ən ömənlisi isə yeni startaplar nümayiş olundu və mütəxəssislər tərəfindən qiymətləndirildi. Belə ki, “Eazi Start” Startap və İnnovasiya Mərkəzinin tələbələrinin təqdim etdiyi 22 layihə arasından əvvəlcədən müəyyən edilmiş meyarlara əsasən, münsiflər heyəti tərəfindən seçilmiş 5 layihə festivalda təqdim olundu. ADNSU-nun tələbələrinin təqdimatında “Character Claud”, “İnteraktiv dırnaqlar”, “Soilless Farminq”, “Rezerv App” və “Teach me” startapları tədbir iştirakçılarına təqdim olunduqdan sonra münsiflər tərəfindən ən çox bal qazanmış layihə müəyyənləşdiridi. Qiymətləndirmə nəticəsində birinci yerin qalibi “Teach me” layihəsi seçildi.

Bu, ADNSU-nun tələbələrinin daha bir uğuru idi.

ADNSU-nun rektoru, professor Mustafa Babanlı festivalda çıxışında universitetin hər zaman yeniliklərə və yenilikçi gənclərə açıq olduğunu deyərək son 4 ildə universitetdə startap sahəsində görülən işlərdən danışdı və ali məktəbin innovativ ideyaları olan gənclərə hər zaman dəstək olduğunu diqqətə çatdırdı. Rektor Mustafa Babanlı festival zamanı mətbuata müsahibəsində bildirdi ki, ümumilikdə startap hərakatı ölkəmizdə geniş vüsət alıb. Dövlət başçısı cənab İlham Əliyevin gənclərə verdiyi önəm onların bu sahədə də inkişafını stimullaşdırır. Biz universitet olaraq bütün çağırışlara açığıq. Gənclərimiz də yaradıcıdırlar, kreativdirlər. Ona görə də universitetdə startapçılar üçün geniş şərait yaradılıb və ildə bir dəfə festival keçirməklə bir növ onların uğur və nailiyyətlərini dəyərləndirib tövsiyələr veririk. Rektor M.Babanlı 36 O i l a n d I n d u s t r y | Y a n v a r 2 0 2 0

the wide opportunities for startups have been created at te university, and by holding a festival once a year we evaluate their successes and give advice. During the interview, Rector M.Babanli also emphasized that they teach our young people not only to be creative but also to turn their knowledge into products and to implement its commercialization: “As AzII, we do not consider that our works are limited by only preparing specialists for existing jobs, but also trying to create new jobs and stimulate small and medium-sized businesses. This is the main purpose of the startup movement. We have been closely work and colaborate with startup centers in the United States, Israel and Ukraine for several years. The best startups in this year have been identified, and their financing will be partially implemented. We will always try to support young people” Ms. Lesya Luschenko, Project Specialist and Director of the Kiev Polytechnic Institute, who attended the festival, highly appreciated the IV Startup and Innovation Festival held at ASOIU and startups demonstrated there: “I often come to Baku. I see great progress in the development of startup schools within the basis of universities in Azerbaijan. The flagship is ASOIU. The potential on the technologies transfer, innovative entrepreneurship and startups is very high here. There are interesting startups and practical works. It shows the innovativeness and creativity of the students. 3D related projects, startups in the oil and gas industry, are projects aimed at reducing the intensity of human labor. If there will be more startups like this, the chance to involve the investment, to enrich the university and the

İ D E YA D A N B İ Z N E S Ə | F R O M I D E A T O B U S I N E S S

müsahibə zamanı həmçinin, gənclərimizə yaradıcılıqla yanaşı, öz biliklərini məhsula çevirib onun kommersiyalaşdırılmasını həyata keçirməyi öyrətdiklərini vurğuladı: “Azİİ olaraq yalnız mövcud iş yerlərinə mütəxəssis hazırlamaqla işimizi bitmiş hesab etmirik, həm də çalışırıq özümüz yeni iş yerləri yaradaq, kiçik və orta sahibkarlığa təkan verək. Startap hərəkatının da əsas məqsədi bundan ibarətdir. Biz neçə ildir ki, həm ABŞ, həm İsrail, həm də Ukraynanın startap mərkəzləri ilə birgə fəaliyyət göstəririk, sıx əməkdaşlıq edirik. Builki startaplar arasında ən yaxşısı müəyyən edildi və onların qismən maliyyələşdirilməsi də həyata keçiriləcək. Çalışacağıq ki, gənclərə hər zaman dəstək olaq və onların son mərhələdə müəssisə kimi fəaliyyətə başlamasında iştirak edək”.

Festivalda iştirak edən Kiyev Politexnik İnstitutunun layihə və proqram direktoru, startap mütəxəssisi xanım Lesya Lüşenko ADNSU-da keçirilən IV Startap və İnnovasiya Festivalını və burada nümayiş olunan startapları yüksək qiymətləndirdi: “Bakıya tez-tez gəlirəm. Azərbaycanda universitetlər bazasında startap məktəblərinin inkişafında böyük irəliləyiş görürəm. Flaqman isə ADNSU-dur. Texnologiyaların ötürülməsi, innovativ sahibkarlıq və startap sahələri üzrə burada potensial çox yüksəkdir. Maraqlı startaplar, praktiki işlər var. Bu, tələbələrin yenilikçiliyindən, yaradıcı olmasından xəbər verir. 3D ilə əlaqəli layihələr, birbaşa neft və qaz sənayesi ilə bağlı startaplar, insan əməyinin intensivliyini azaltmağa yönəlmiş layihələrdir. Bu cür startaplar nə qədər çox olacaqsa, investisiya cəlb etmək, universiteti və ölkəni daha da zənginləşdirmək imkanı da bir o qədər çox olacaq”.

ADNSU-nun startapçı tələbələri ilə həmsöhbət zamanı onların gələcək planları, ideya və məqsədləri haqqında yaxından tanış olduq.

Universitetin IV kurs tələbəsi Xasay Mirzəli öz kamandası ilə yaratdığı mobil tətbiqetmə startapı ilə gələcəkdə müəllimlər, tələbələr və kurslar arasında körpü yaratmaq fikirindədir. İnsanlar hər hansı bir sahəni öyrənmək istədikdə bu tətbiqetmə vasitəsindən istifadə etməklə qeydiyyatdan keçib özlərinə uyğun kurslarla tanış ola biləcəklər. Eyni zamanda müəllimlər mobil tətbiqetmə vasitəsi ilə tələbələrlə tanış olub auditoriyalarını tələbə rəyləri ilə daha da genişləndirə biləcəklər. ADNSU-nun digər tələbəsi Könül Quliyeva da “Soilless Farminq” sratrap layihəsi ilə qaliblər srasındadır. O, bu layihə ilə ənənəvi əkinçiliyi torpaqsız əkinçiliklə əvəz etmək və bunun da kommersiya məqsədi ilə Azərbaycanda tətbiqinə nail olmaq istədiyini deyir: “Bizim sərbəst fəaliyyətimiz üçün universitetdə geniş şərait yaradılıb, yadıcılıq mühiti yaxşıdır. Başlanğıc startap kimi də layihəmizi yaxşı tətbiq etdik. Ümid edirik ki, bunun gələcəkdə mütləq nəticəsi olacaq”.

Məlum olduğu kimi, bu gün ADNSU-da tələbələrin innovativ ideyalarının inkişaf etdirilməsi üçün geniş imkanlar yaradılıb. Müasir təhsillə bərabər, startapların yaranması və inkişaf etdirliməsi üçün istedadlı və yenilikçi gənclərə tam geniş meydan verilib. Əlbəttə, indi əsas iş gənclərin üzərinə düşür: özünə, savadına, ideyasına güvənən və zəhmətdən qorxmayan hər bir gənc öz startapını yaradıb uğur qazanmaq şansı olan gələcəyin real iş adamı, sahibkarıdır.

country will be high”. During the conversation with the ASOIU’s startup students we got acquainted with their future plans, ideas and goals. Khasay Mirzali, a 4th-year student of the university, plans to create a bridge between teachers, students and courses in the future through the mobile application that jointly created with his team. When people want to learn about any area, they will be able to register for this course by using this application and familiarize with the relevant courses. At the same time, teachers will be able to get acquainted with students through mobile applications and to widen their audience with students’ feedback. Another ASOIU’s student Konul Guliyeva is also among the winners with the “Soilless Farming” sratrap project.

He says he wants to replace traditional farming with non-soil farming through this project and achieve the application of this for commercial purposes in Azerbaijan. “The wide opportunities have been created at the university for our activities, the creative work environment is good.As a startup, we have implemented our project well. We hope that in the future this will yield result”. As it is known today, wide opportunities have been created at ASOIU in order to develop innovative ideas of students. Along with the modern education, there is a wide range of talented and innovative young people for the creation and development of startups. Certainly, now young people should fulfill main work: every young person who has self-confidence, relies on their knowledge, ideas and do not afraid of hard works is a real businessman and entrepreneur of the future who has the chance to create his or her own startup and achieve success.

Y a n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 37

AZƏRBAYCANDA | IN AZERBAIJAN

AZƏRBAYCANDA | IN AZERBAIJAN

Azərbaycanda internetlə aliş-veriş ikiqat artıb Shopping through internet has doubled in Azerbaijan Bu ilin yanvar-oktyabr ayları ərzində Azərbaycanda bank kartları (debet və kredit) vasitəsilə 2 298 mln. manat həcmində elektron ticarət (e-ticarət) əməliyyatları həyata keçirilib. Ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə e-ticarətin həcmi 2 dəfəyə yaxın artıb. Ölkə daxilində həyata keçirilən elektron ticarət əməliyyatlarının 1 970 mln. manatı debet kartları, 328 mln. manatı kredit kartları vasitəsilə reallaşdırılıb. Ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə müvafiq olaraq 2,3 dəfə və 3% artım qeydə alınıb. Oktyabr ayında elektron ticarət əməliyyatlarının həcmi illik ən yüksək göstəriciyə çataraq 302 mln. manat təşkil edib. Qeyd edək ki, noyabrın 1-nə ölkədə 7 136 min ödəniş kartı dövriyyədə olub. Bunun 2 383 mini sosial, 2 276 mini əmək haqqı, 758 mini kredit, 1 719 mini digər kartlardır.

In January-October of this year, electron commerce (e-commerce) transactions were implemented through bank cards (debit and credit) with the amount of 2 298 million manat. Compared to the same period last year, the volume of e-commerce has increased almost twice. 1,970 million manat of e-commerce transactions implemented in the country was realized via debet cards, 328 million manat through credit cards. Compared to the same period last year, there was an increase of 2.3 and 3% respectively. In October, the volume of e-commerce transactions reached to the highest point and constituted 302 million manat. Notably, on November 1, there were 7,136,000 payment cards in the turnover in country. Of these, 2,383,000 are social payments, 2,276,000 salaries, 758 ,000 loans, and 1,719,000 other cards.

2019-cu ilin 9 ayında Azərbaycandan $2,365 mlrd. həcmində kapital çıxarılıb In the 9 months of 2019, $ 2.365 billion of capital has been withdrawn from Azerbaijan 2019-cu ilin yanvar-sentyabr aylarında Azərbaycandan $2 mlrd. 365,6 mln. məbləğində kapital çıxarılıb. Bu barədə Azərbaycan Mərkəzi Bankının (AMB) dərc etdiyi məlumatda qeyd olunur. Bu, ötən ilin anoloji dövründə ölkədən çıxarılan $2,4 mlrd. məbləğindən 1,4% azdır. AMB qeyd edir ki, cari ilin yanvar-sentyabr aylarında Azərbaycanın rezidentləri xarici kreditlər üzrə $331,9 mln. (2018-ci ilin yanvar-sentyabr aylarında $289,7 mln.) məbləğində faiz ödənişi həyata keçiriblər.

In January-September, 2019 $ 2 billion and 365.6 mln capital has been withdrawn from Azerbaijan. This was reported by the Central Bank of Azerbaijan (CBA). This is 1.4% less than the $ 2.4 billion withdrawn from country in the same period last year.The CBA notes that in January-September of the current year, Azerbaijani residents received $ 331.9 million in foreign loans. ($ 289.7 million in January-September 2018).

38 O i l a n d I n d u s t r y | Y a n v a r 2 0 2 0

Azərbaycan adambaşına qızıl-valyuta ehtiyatları üzrə MDB-də lider olub Azerbaijan leader in gold and foreign currency reserves in CIS 2019-cu ilin əvvəlindən Azərbaycanın qızıl-valyuta ehtiyatları 11,4% artaraq $49,2 milyona çatıb. Bu barədə Belarusun banki24 nəşrinin dərc etdiyi analitik icmalda deyilir. “2019-cu ilin yanvar-sentyabr aylarında Azərbaycanın ümumi qızıl-valyuta ehtiyatları 11,4% artaraq $49,2 milyona çatıb. Ümumi qızıl-valyuta ehtiyatlarında ARDNF-nin payı 87,5% təşkil edir”, - icmalda qeyd edilir. Nəşrin qiymətləndirmələrinə əsasən, 2019-cu il noyabrın sonuna Azərbaycanda adambaşına qızıl-valyuta ehtiyatları $4,89 min təşkil edib. “Bu göstərici üzrə Azərbaycan MDB-də Qazaxıstan və Rusiyanı geridə qoyaraq birinci yerdə qərarlaşıb. İlin əvvəlindən Azərbaycanda adambaşına qızıl-valyuta ehtiyatları $470 artıb”, - hesabatda deyilir.

Since the beginning of 2019, the gold and foreign currency reserves of Azerbaijan have grown by 11.4%, reaching $49.2 million. This is stated in an analytical review published by the Belarusian edition of banki24, Interfax-Azerbaijan reports. In general, the total gold and currency reserves of Azerbaijan in January-September 2019 increased by 11.4% and reached $49.2 million. SOFAZ’s share in the total gold and currency reserves is 87.5%,’ the review says. In general, the total gold and currency reserves of Azerbaijan in January-September 2019 increased by 11.4% and reached $49.2 million. SOFAZ’s share in the total gold and currency reserves is 87.5%,’ the review says. “According to this indicator, Azerbaijan took first place among the CIS countries, bypassing Kazakhstan and Russia. Since the beginning of the year, foreign exchange reserves per capita in Azerbaijan have grown by $470,” the report says.

AZƏRBAYCANDA | IN AZERBAIJAN

Bakı gəmiqayırma zavodunda ilk neft tankeri inşa olunub The first oil tanker has been constructed at the Baku shipyard Dekabrın 13-də Bakı gəmiqayırma zavodunda inşa olunan ilk neft tankeri – “Laçın” tankeri istismara verilib. “Laçın” tankerinin tikintisinə 2017-ci ilin fevral ayında başlanılıb. Tankerin dedveyti 7875 ton, uzunluğu 141 metr, eni 16,9 metr, hündürlüyü isə 6 metrdir.

Tankerlər xam neft və neft məhsullarının daşınması üçün ümumi tutumu 9190 kubmetr olan 6 yük tankına malikdir. Gəmi 11 nəfərlik heyətlə idarə olunur. Tankerin istismara verilməsi mərasimində Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev iştirak edib. “Biz indi Xəzərdə ən böyük donanmaya malikik, 200-dən çox gəmimiz var və indi yeni gəmilər də istismara verilir. Gəmilərin sayı artacaq. “Laçın” tankeri nəinki Xəzərdə neft və neft məhsullarının daşınmasını, həmçinin Volqa-Don və Volqa-Baltik kanalları ilə Xəzərdən kənar hövzələrə də maye yüklərin daşınmasını təmin edəcək”, - prezident İlham Əliyev tədbirdə açıqlama verib.

On December 13, the first oil tanker “Lachin” built at the Baku shipyard was put into operation. The construction of the “Lachin” tanker started in February 2017.The length of the tanker is 141 meters, width - 16.9 meters, height - six meters. The deadweight of the tanker in the sea is 7,884 tons. The tanker has six cargo tanks with a capacity of 9,190 cubic meters.The ship is run by an 11-man crew. President of Azerbaijan Ilham Aliyev attended the commissioning ceremony. “We now have the biggest fleet in the Caspian, we have more than 200 ships, and the construction of new ships are underway. The number of ships will increase. “The Lachin tanker will not only provide transportation of oil and oil products in the Caspian, but also the transportation of liquid cargo to other basins through the Volga-Don and Volga-Baltic canals- said President Ilham Aliyev.

11 ay ərzində Azərbaycanda neft hasilatı 3,2% azalıb, qaz hasilatı 16% artıb Azerbaijan reduces oil production by 3.2% increases gas production by 16% in 10 months 2019-cu ilin yanvar-noyabr aylarında Azərbaycanda 34 milyon 315,7 min ton neft hasil edilib ki, bu da ötən ilin müvafiq dövrünün göstəricisindən 3,2% azdır. Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatına görə, cari ilin yanvar-noyabr aylarında 34 milyon 232,4 min ton (azalma 3,4%) əmtəəlik neft hasil edilib. Yanvar-noyabr aylarında Azərbaycanda 32 milyard 182,3 milyon kubmetr qaz hasil olunub (2018-ci ilin yanvar-noyabr ayları ilə müqayisədə artım 16%). Hesabat dövründə əmtəəlik qaz hasilatı 22 milyard 141 milyon kubmetr (artım 27,1%) həcmində olub. 2018-ci ildə respublikada 38 milyon 758 min ton neft və 30 milyard 592,2 milyon kubmetr qaz hasil edilib.

Oil production in Azerbaijan in January – November 2019 amounted to 34 million 315,7 thousand tons, which is 3.2% lower than the same period last year. As reported in the monthly report of the State Statistics Committee of the Republic of Azerbaijan, in January-November 2019, total oil production accounted for 34 million 232,4 thousand tons of oil (a decrease of 3.4%).

Azerbaijan produced 32 billion 182.3 million cubic meters of gas in January-November (an increase of 16% compared to January-November 2018).In the reporting period, commercial gas production was 22 billion 141 million cubic meters (an increase of 27.1%). In 2018, the country produced 38 million 758 thousand tons of oil and 30 billion 592.2 million cubic meters of gas.

Y a n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 39

YENİ İMKANLAR | NEW OPPORTUNITIES

İKİLİ DİPLOM PROQRAMLARI DÜNYA TƏHSİL SİSTEMİNƏ AÇILAN QAPI 40 O i l a n d I n d u s t r y | Y a n v a r 2 0 2 0

YENİ İMKANLAR | NEW OPPORTUNITIES

DUAL DEGREE PROGRAMS THE DOOR TO THE WORLD EDUCATION SYSTEM Elnur Mədətoğlu

Elnur Madatoglu Y a n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 41

YENİ İMKANLAR | NEW OPPORTUNITIES

Antiqlobalistləri anlaya bilmirəm.

Qloballaşmanı bəşəriyyətin inkişafı labüd edib. Sərhədlərin şərti xarakter alması, inteqrasiya proseslərinin güclənməsi qaçılmaz prosesdir. Belə şəraitdə ata biləcəyimiz ən doğru addım qloballaşmanın yaratdığı imkanlardan milli inkişaf üçün istifadə etməkdir. Məsələn, təhsil sahəsi. SSRİ-nin iflasından sonra dağılmış təhsil, o cümlədən ali təhsil sisteminin son illər reanimasiya etmək istiqamətində ciddi uğurlar əldə olunsa da, dünyanın aparıcı iqtisadiyyatlarının ali təhsil sistemi ilə müqayisədə biz hələ də onlardan əhəmiyyətli dərəcədə geridəyik. Bu gün bizim verdiyimiz təhsil milli iqtisadiyyatımızın tələblərini qismən ödəyir. Buna görədir ki, xaricdə təhsil almış gənclərimiz ölkənin əmək bazarında daha üstün və uduşlu mövqedədirlər. Odur ki, velosiped icad etməyə lüzum yoxdur. Ali təhsil sahəsində qabaqcıl təcrübənin yerli xüsusiyyətlərin nəzərə alınması ilə maksimal dərəcədə olduğu kimi tətbiq edilməsi böyük əhəmiyyət kəsb edir.

I cannot understand anti-globalists. The development of humanity made globalization inevitable. Acquiring of borders conditional character, the strengthening of integration processes was an unavoidable process.

The best step we can take in this condition is to use the opportunities created due to the globalization for national development. For instance, education area. Although the collapse of the USSR, a serious progress has been made in resuscitation of disrupted education as well as higher education in recent years, we are still far behind them in comparison to higher education systems of the world’s leading economies. The education we provide today partially meets the needs of our national economy. This is because our young people who study abroad hold higher position in the country’s labor market. So, there is no need to invent a bicycle. It is important to apply the leading experience in higher education by maximum taking into account local characteristics.

Təhsil sahəsində beynəlxalq təcrübədən yararlanmağın ən optimal yollarından biri kimi artıq uzun illərdir ki, ikili diplom proqramlarının tətbiqi özünü doğruldur. Yerli ali təhsil müəssisələri dünyanın aparıcı universitetləri ilə əlaqələr qurumaqla dünyəvi təhsili ölkəyə gətirir.

One of the best ways to benefit from international experience in education is the application of dual degree programs. Local higher education institutions bring mundane education to the country by building relationships with leading universities throughout the world.

Qeyd edək ki, 20 noyabr 2019-cu il tarixində Azərbaycan Respublikasi Nazirlər Kabineti “2019-2023-cü illər üçün Azərbaycan Respublikasında ali təhsil sisteminin beynəlxalq rəqabətliliyinin artırılması üzrə Dövlət Proqramı” çərçivəsində beynəlxalq ikili diplom proqramlarının həyata keçirilməsinin maliyyələşdirilməsi Qaydaları”nın təsdiq edilməsi haqqında qərar qəbul edib. Eyni zamanda həmin

Notably, on November 20, 2019 the Cabinet of Ministers of the Republic of Azerbaijan made a decision for financing the implementation of international dual degree programs within the framework of the «State Program for Increasing the International Competitiveness of Higher Education in the Republic of Azerbaijan for 2019-2023».At the same time, in accordance with the relevant points of

42 O i l a n d I n d u s t r y | Y a n v a r 2 0 2 0

YENİ İMKANLAR | NEW OPPORTUNITIES

sənədə əsasən, Prezident İlham Əliyevin 16 noyabr 2018-ci il tarixli Sərəncamı ilə təsdiq edilmiş “2019-2023-cü illər üçün Azərbaycan Respublikasında ali təhsil sisteminin beynəlxalq rəqabətliliyinin artırılması üzrə Dövlət Proqramı”nın müvafiq bəndlərinə uyğun olaraq Dövlət Proqramı çərçivəsində maliyyələşdirilən beynəlxalq ikili diplom proqramlarının həyata keçiriləcəyi xarici tərəfdaş ali təhsil müəssisələrinin, ixtisas proqramlarının və təhsil səviyyələrinin seçim meyarları və fəaliyyətin idarə olunması Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin müəyyən etdiyi qaydada həyata keçirilir.

Mübaliğəsiz deyə bilərik ki, Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti (ADNSU) bu gün ölkəmizdə aparılan təhsil islahatları çərçivəsində ən yüksək nailiyyətlər qazanmış ali təhsil müəssisələrindən biridir. Son dörd il ərzində universitet konkret olaraq qarşıya qoyduğu strateji inkişaf planına uyğun olaraq ölkəmizi tələbata uyğun yüksək ixtisasaslı mühəndislərlə və elmi kadrlarla təmin etməkdədir. Bu gün ADNSU təhsilin və tədrisin keyfiyyətinin yüksəldilməsi ilə bərabər, beynəlxalq əlaqələrini genişləndirir, yüksək imcli xarici universitetlərlə əmkdaşlıq edir. Hazırda ADNSU-nun dünyanın 25-dən çox ölkəsinin 75 universiteti ilə birbaşa əməkdaşlıq müqaviləsi var. Mövcud müqavilələr çərçivəsində universitet tələbələrin və əməkdaşların mübadiləsi və qarşılıqlı elmi layihələrin hazırlanmasını həyata keçirir. Universitetin beynəlxalq ikili diplom proqramına qoşulması isə dünya trendinə uyğun mütəxəssislərin yetişdirləməsi və təşkili baxımdan yeni imkanlar yaradır. ADNSU yerli ali təhsil müəssisələri arasında beynəlxalq ikili diplom proqramlarının icra olunmasında ən geniş platforması olan universitetlərdən biridir.

Qeyd edək ki, beynəlxalq ikili diplom proqramı müasir dünya təhsil sistemində birgə təhsil proqramlarının həyata keçirilməsinin geniş yayılmış formasıdır. İkili diplom (üçlü və s.) birgə inteqrasiya olunmuş təhsil proqramını həyata keçirən iki və daha çox universitet tərəfindən rəsmi şəkildə verilən diplomdur.

Bu, rəqabət qabiliyyətini artırır, tədris proqramlarının beynəlmiləlləşməsi, ali təhsil müəssisəsinin ümumavropa, dünya məkanına daxil olmasına geniş imkanlar yaradır. Beynəlxalq ikili diplom proqramı ADNSU tələbələrinə Avropa, eləcə də dünya universitetlərində təhsil alması üçün

the «State Program for Increasing International Competitiveness of Higher Education System in the Republic of Azerbaijan for 2019-2023» approved by the decree of the President Ilham Aliyev dated November 16, 2018, the foreign partner higher education institutions where dual degree programs financed within the State Program to be implemented, selection criteria of specialty programs and educational levels, management of activities are conducted in the manner determined by the Cabinet of Ministers of the Republic of Azerbaijan.

We can say without exaggeration that Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU) is one of the higher educational institutions which has Y a n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 43

YENİ İMKANLAR | NEW OPPORTUNITIES

əlavə üstünlüklər yaradır. Hələ 2016-cı ildən Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetinin nəzdində fəaliyyət göstərən Azərbaycan-Fransız Universitetində bakalavr səviyyəsində 4 ixtisas üzrə təhsil verilir. Bu universitetin məzunları Fransanın Strasburq Universiteti və ADNSU-nun diplomlarını almaqla ikili diploma sahib olurlar.

Mövcud proqrama uyğun olaraq isə hazırda ADNSU ilə Almaniyanın Zigen Universiteti, Webster Universiteti (Tailand filalı), ABŞ-ın New York Şəhər Universitetinin Baruch Kolleci, Nyu-York Şəhər Universitetinin Barux Kollecinin Ziklin Biznes məktəbi və Rusiyanın Novosibirsk Dövlət Texniki Universiteti ilə ikili diplom müqavilələri imzalanıb. Növbəti tədris ilindən müəyyən olunmuş qaydalar və meyarlar üzrə qəbul və tədrisin başlanacağı gözlənilir. ADNSU-da bu universitetlərlə ikili diplom proqramları üzrə həm bakalavr, həm magistr və həm də doktarantura səviyyəsində təhsil veriləcək.

Webster Universiteti ilə ikili diplom müqaviləsi çərçivəsində bakalavr səviyyəsində təhsil olacaq. Tələbələr 2 il ADNSUda, 1 il də Tailandda və 1 il də ABŞ-da oxumaqla bakalavr təhsili alacaqlar. Magistratura təhsil pilləsində isə 1 il ADNSUda, 1 il də Tailandda təhsil veriləcək. Zigen Universitetini seçənlər doktarantura təhsil səviyyəsinə yiyələncəklər və təhsillərini ADNSU-da alacaqlar. ABŞ-ın New York Şəhər Universitetinin Baruch Kolleci ilə ADNSU arasında ikili 44 O i l a n d I n d u s t r y | Y a n v a r 2 0 2 0

achieved the highest results within the framework of educational reforms carried out in the country today. Over the past four years, the university has been providing our country with highly qualified engineers and scientific personnel in accordance with its strategic development plan. Today ASOIU not only improves the quality of education and teaching, but also extends its international relations and cooperates with high-profile foreign universities. Currently, ASOIU has direct cooperation agreements with 75 universities from over 25 countries worldwide. The University carries out the student and staff exchange and implements mutual scientific projects within the framework of existing agreements.

Joining the university to the international dual degree program, creates new opportunities in terms of training and organizing specialists in accordance with global trends. ASOIU is one of the universities which has the largest platform for implementation of international dual degree programs among local universities. Notably, the international dual degree program is the most common form of implementing joint educational programs in the modern world education system. Dual diploma (triple etc.) is an official diploma issued by two or more universities implementing a co-integrated educational program. It increases the competitiveness, internationalization of educational programs, and opens wide opportunities for higher education institutions to enter the European and

YENİ İMKANLAR | NEW OPPORTUNITIES

diplom çərçivəsində magistr təhsili nəzərdə tutulub. Təhsil bir il ADNSU-da, bir il Nyu Yorkda veriləcək (3 ilə qədər uzana bilər, tələbə az kredit götürərsə).

Novosibirsk Dövlət Texniki Universitetini seçən şəxslər isə magistr təhsil pilləsində ikili diplom ola biləcəklər. Onu da qeyd edək ki, bir neçə xarici universitetlə bu istiqamətdə danışıqlar aparılır.

Ali təhsilin bütün pillələrində təhsil verən ADNSU-nun qısa müddətdə qazandığı nailiyyətlər deməyə imkan verir ki, beynəlxalq ikili diplom proqramı çərçivəsində də universitet azərbaycanlı gənclər üçün geniş imkanlar yaradacaq. Ölkənin, cəmiyyətin tələbatına uyğun yüksək hazırlıqlı mühəndislərin, kadrların yetişməsinə öz töhfəsini verəcək.

global space. The international dual degree program provides ASOIU’s students with the additional advantages to study at the universities in Europe and throughout the world.

Since 2016, the Azerbaijan-French University, functioning under the Azerbaijan State Oil and Industry University, conducts education based on four specializations. Graduates of this university receive the diplomas of ASOIU and the University of Strasbourg. According to the current program, the ASOIU has signed double diploma agreements with Siegen University in Germany, Webster University (Thailand branch), Baruch College of New York City University and Novosibirsk State Technical University in Russia. Admission and teaching are expected to begin according the rules and criteria set for the next academic year. The bachelors, master’s and doctoral students will be provided with education at ASOIU according to the dual degree program with these universities.

Within the framework of the dual degree program agreement with Webster University, the education will be conducted in bachelor level. By studying 2 years at ASOIU, 1 year in Thailand, and 1 year in the United States, students will be trained in a bachelor degree.

Students will be trained 1 year at ASOIU, and 1 year in Thailand in the master’s degree.

Those who chose the Siegen University will receive their doctoral degree at ASOIU. Within the framework of the dual degree program a master’s education was planned between Baruch College of New York City University and ASOIU. The education will be provided at ASOIU for one year and one year in New York (it can last up to 3 years, if the student receives less credit). Those who choose Novosibirsk State Technical University will be eligible for a double diploma at the master’s degree. Those who choose Novosibirsk State Technical University will be able to obtain a double diploma in the master’s degree. It should be noted that negotiations with several foreign universities are underway in this direction.

Achievements of ASOIU that provides education at all levels of higher education indicate that the university will also provide Azerbaijani young people with wide opportunities within the framework of the international dual degree program. It will contribute to the training of highly qualified engineers and personnel in accordance with the needs of the country and society.

Y a n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 45

UĞUR | SUCCESS

Elnur Mədətoğlu Elnur Madatoglu

ADNSU ALİMİNİN KƏŞFİ THE DISCOVERY OF ASOIU’S SCIENTIST Bu, neftin itkisiz hasilatında mühüm rol oynayacaq This will play a key role in the oil production

Bu gün Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetinin (ADNSU) əsas prioritet istiqamətlərindən biri də elmi fəaliyyətin stimullaşdırılmasıdır. Universitetin alimlərinin yaradıcılıq və uğurları haqqında tez-tez xəbərlər eşidirk.

Beynəlxalq layihələrdə iştirak, yerli, məqsədli layihələrin qazanılması və icrası, elmi işlərin səviyyəsinin qaldırılması, ixtiraların çoxaldılması və digər bu kimi uğurlu fəaliyyət yekunda əlbəttə, elmdən pulun qazanılmasına gətirib çıxarır. Çünki, ADNSU-nun alimlərinin ölkədə və ölkə hüdudlarından kənarda qazandıqları uğurlar, elmi nailiyyətləri və kəşfləri təkcə elm tutumlu yox, həm də iqtisadi baxımdan cəmiyyət üçün faydalıdır. Müsahibimiz, texnika elmlər doktoru, ADNSUnun professoru Məleykə xanım Məmmədova da ixtirası ilə Azərbaycanda elmin, həmçinin neft sektorunun inkişafına mühüm təhfə verə biləcək bir uğura imza atıb.

Mövzu ilə bağlı Məleykə Məmmədova ilə söhbət edib ətraflı 46 O i l a n d I n d u s t r y | Y a n v a r 2 0 2 0

One of the main priorities of the Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU) today is the stimulation of scientific activity. We often hear about the activity and success of the university scientists’. Participation in international projects, gaining of local projects and execution, improving the level of research work, increasing the inventions and other successful activities certainly lead to make money from science. Because the successes, scientific achievements and discoveries of ASOIU’s scientists in the country and abroad are not only scientific, but also economically beneficial for society.

Our interviewer, the Doctor of Technical Sciences, Professor of ASOIU, Maleyka Mammadova, has also made a significant contribution to the development of science and the oil sector in Azerbaijan.

We talked to Maleyka Mammadova about the topic and got more comprehensive information. Mammadova Maleyka

UĞUR | SUCCESS

məlumat aldıq. Öncə qeyd edək ki, M.Məmmədova 1944-ci ildə Hacıqabul rayonunda ziyalı ailəsində anadan olub. Orada orta məktəbi “Qızıl medalla” bitirərək 1963-ci ildə Azərbaycan Neft və Kimya İnstitutunun (indiki ADNSU) “Neft mədən” fakültəsinə daxil olub və 5 il sonra həmin universiteti əla qiymətlərlə başa vurub. Moskvada keçirilən Beynəlxalq konfransda akademik Azad Mirzəcanzadənin rəhbərliyi ilə diplom işinin nəticələri əsasında hazırlamış məqalə ilə məruzə edərək müsabiqənin qalibi olub və “Ən yaxşı elmi işə görə” medalı ilə təltif edilib.

O zamandan başlayaraq Məleykə xanımın fəaliyyəti, teleyi neft sahəsinin tədqiqi və tədrisi ilə bağlı olub, assistent, baş müəllim, dosent və professor vəzifələrinə qədər yüksəlib.

Hazırda da Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetində “Mühəndis və kompüter qrafikası” kafedrasında professor vəzifəsində çalışır. 70-dən çox elmi məqalənin, 4 dərsliyin, 6 dərs vəsaitinin müəllifidir. Əsərləri respublikada və xarici ölkələrdə (Rusiya, Belarusiya, Qazaxstan, Bolqarıstan, Ukrayna və Litvada) nüfuzlu jurnallarda, eyni zamanda, beynəlxalq xülasələndirmə və indeksləşdirmə sistemlərinə daxil olan jurnallarda çap edilib.

Məleykə xanım bizimlə söhbətində bildirdi ki, işini çox sevir və yarım əsrdən artıqdır ki, peşəsinin keşiyindədir. O, fəaliyyəti dövründə qarşılaşdığı çətinliklərdən, uğurlarından danışaraq qeyd etdi ki, ixtisası üzrə bütün mərhələlərdə işləyib. Bir xanım mütəxəssis olaraq sadəcə kabnetdə oturub araşdırma etməyib.

Neft buruqlarında, qazma, qrafika işlərində saysız-hesabsız təcrübələr aparıb, nəzəri və təcrübədə topladığı biliyi bərabər inkişaf etdirib. Mikroçatlı kanallarda mayelərin hərəkətinin hidrodinamik xüsusiyyətlərinin tədqiqi, çatlı-süxurlu neftqaz yataqlarının neftverminin artırılmanın yeni üsulları uzun illər Məleykə xanımın tədqiqat predmeti olub. Elə alimlik dərəcəsinə də bu sahə üzrə yüksəlib. 1989- ci ildə “Mayelərin reoloji xüsusiyyətlərinin nazik çatlarda təcrübi tədqiqi və sıxışdırma əmsalının proqnoz və hesablama metodikası” mövzusunda dissertasiya müdafiyə edərək SSSR Ali Attestasiya Komissiyasının qərarı ilə “Texnika elmləri namizədi” alimlik dərəcəsi alıb.

Onunla söhbət zamanı öyrəndik ki, 2017-ci ildə Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Mexanika və Riyaziyyat İnstitutunda “Mikroçatlı kanallarda mayelərin hərəkətinin hidrodinamik xüsusiyyətlərinin tədqiqi, çatlı –süxurlu neft– qaz yataqlarının işlənməsinə yeni yanaşmalar” mövzusunda doktorluq dissertasiyasını müdafiyə edərək “Maye, qaz və plazma mexanikası” ixtisası üzrə texnika elmlər doktoru alimlik dərəcəsi alıb.

M.Məmmədova bu gün də əzmlə çalışır və deyir ki, insan zəhməti heç zaman nəticəsiz qalmır. Həqiqətən də Məleykə xanımın əməyi öz bəhrəsini verib. Belə ki, 2019-cı ildə Rusiya Elmi Kəşf və İxtiralarin Müəlliflərinin Beynəlxalq Akademiyasi tərəfindən “Mikroçat-maye sistemində mayelərin parametrlərinin dəyişməsi” adlı elmi və praktiki əhəmiyyətli yeni elmi kəşfi təsdiq edilib və Akademiyanın diplom və qızıl medalı ilə təltif olunub.

O, bu kəşfin əhəmiyyəti haqqında geniş məlumat verdi. Bildirdi ki, neftvermə əmsalının az olmasının əsas səbəblərindən

Agamoglan was born on October 17, 1944 in a family of intellectuals in the Hajigabul region. In 1963, he graduated from secondary school №5 of the Hajigabul region with a «gold medal» and entered the Azerbaijan Azizbekov Institute of Oil and Chemistry and after 5 years graduated from the university. In Moscow, at the International Conference under the leadership of Academician Azad Mirzajanzadeh, she made a presentation on the basis of the main results of the thesis, won the competition and was awarded the medal «For the best scientific work.» Since then, she has been working as an assistant, senior lecturer, associate professor and professor at Azerbaijan State University of Oil and Industry. She currently works as a professor in the department of Engineering and Computer Graphics at Azerbaijan State Oil and Industry University. She is the author of over 70 scientific articles, 4 textbooks, 6 teaching aids. Her works have been published in prestigious journals as well as in journals included in the international ranking and indexing systems in the country and abroad (Russia, Belarus, Kazakhstan, Bulgaria, Ukraine and Lithuania).

In her conversation with us Maleyka khanum said that she loves her job and has been the guardian of her profession for over half a century. She spoke about the difficulties and successes she faced during her activity, and noted that she Y a n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 47

UĞUR | SUCCESS

biri, müxtəlif mayelərin və müxtəlif mikroölçülü çatlarda və bu çatlara ekvivalent kiçik keçiriciliyə malik laylarda hərəkətinin hidrodinamik xüsusiyyətlərinin dəqiq, elmi – eksperimental tədqiqatlar əsasında öyrənilməməsidir.

Nyuton və qeyri-Nyuton mayelərin mikroçatlarda hərəkətinin yeni qanunauyğunluqlarının müəyyən edilməsi neftçıxarma əmsalının böyük miqyasda artırılmasına imkan verə bilər.

Müxtəlif mayelərin mikroölçülü kanallarda hərəkəti zamanı ”neft və qaz” mexanikasının öyrənilməyən problemi mayelərin mikro aralnma dərəcəli çatlarda hərəkətinin hidrodinamik xüsusiyyətlərinin tədqiqinə həsr edilib. Müyyən edilən yeni “mikoçat-maye” effekti mayelərin mikrokanallarda hərəkəti zamanı süzülmə prosesinə əlavə müqavimətər yaradır.

Bu tədqiqat əsasında mexanika elmində məlum olmayan “mikoçat-maye” effekti müəyyən edilib və maye, qaz və plazma mexanikasının yeni istiqaməti − “mikron ölçülü kanallarda maye mexanikası” istiqaməti müəyyən edilib.

Tədqiqatlar göstərir ki, yataqların 100 ildən çox müddətdə işlənməsinə və çox sayda müxtəlif geoloji-texniki tədbirlərin aparılmasına baxmayaraq, neftvermə əmsalının bu hədlərdə dəyişməsi neft ehtiyatının mikroçatlarda, başqa sözlə, belə çatların keçiriciliyinə ekvivalent kiçik keçiricili məsaməli mühütdə olduğunu sübut edir. Mövcud texnologiyalar və 48 O i l a n d I n d u s t r y | Y a n v a r 2 0 2 0

has worked at all stages according to her profession. As a specialist, she did not do research by just sitting at the office.

The investigation of hydrodynamic features of the movement of liquids in micro-crack channels, the development of new methods for increasing the oil recovery of oil and gas deposits of fractured rocks was the subject of her research for many years. She received sciences degree in this field. In 1989 she defended her thesis on the subject “Experimental study of the rheological properties of liquids and the development of a method for calculating and predicting the displacement coefficient in thin slots” by decision of the Higher Attestation Commission of the USSR she was awarded the degree of candidate of technical sciences.

In 2017, she defended her doctoral dissertation at the Institute of Mechanics and Mathematics of the National Academy of Sciences of Azerbaijan on the topic “Research of the hydrodynamic peculiarities of the fluid motions in the microcracked channels and received a degree of doctor of technical sciences on the specialty of «Mechanics of fluid, gas and plasma».

In 2019 at the Russian International Academy of Authors of Scientific Discoveries and Inventions, her new scientific

UĞUR | SUCCESS

geoloji-texniki tədbirlər neftvermə əmsalını artırlmaq üşün kifayət deyildir və deməli, qalıq neftlərin işlənməyə daxil edilməsi mövcud texnologiyalardan fərqli texnologiyaların işlənməsini tələb edir.

Kəşfin nəticələri müxtəlif sənaye sahələrində, o cümlədən neft sənayesində işlənmədə olan neftqaz yataqlarının neftvermə əmsalını artırmaq üçün tədbirlərin işlənməsində, mexaniki, turşu və istilik üsulu ilə uğurluluq əmsalının artırılmasında, maşın və mexanizmlərin istismarının yaxşılaşdırmaq, tez sıradan çıxmasının qarşısını alınmasında, mayelərin nəqli ilə əlaqəli maşınlarda hermetikliyi təmin etmək üçün işlədilməsində, kimya texnologiyasının texnoloji proseslərində istifadəsində, ölçü cihazlarının yeniləşdirilməsində və digər uyğun sahələrdə tətbiq oluna bilər. Həmçinin, bu kəşfdə müəyyən edilən “mikroçat-maye” effektindən istifadə etməklə neft sənayesində mexaniki, turşu və istilik üsulu ilə uğurluluq əmsalını artırmağın mümkünlüyü göstərilib, ştanqlı dərinlik nasosunda geri axma itgilərini tənzimləməklə məsələsini həll etmək üçün təklif verilib, işlənmədə olan neft-qaz yataqlarının son neftvermə əmsalının artırması araşdırılıb. Əlbəttə, bu kəşf neft sənayesinin inkişafında , eləcə də neftin dərin laylardan daha səmərəli və itkisiz hasil olunmasında xüsusi rol oynayacaq. Alimlərin və mütəxəssislərin rəyini nəzərə alaraq deyə bilərik ki, bu yenilik təkcə Azərbaycanda yox, bütün neft ölkələrində uğurla tətbiqi qaçılmazdır.

discovery significant to science and practice, “The Pattern of Changing the Liquid Parameters in the Microcrack-Liquid System” was confirmed as a new scientific discovery and was awarded with Academy diplomas and medals. She provided comprehensive information on the importance of this discovery. She underlined that one of the main reasons for the low oilbearing factors is the failure to study hydrodynamic features of movement in layers with small permeability equivalent to these cracks on the basis of accurate, scientific and experimental studies. Identification of new regularities in the movement of Newton and non-Newtonian fluids in microcracks enable large-scale increase in oil recovery factor. The unexplored problem of «oil and gas» mechanics in the movement of various liquids in micro-channels is devoted to the study of the hydrodynamic properties of fluid movement in micro-sized cracks. The new identified «micro crackliquid» effect creates additional resistance to the filtration process of fluids during movement of liquids in micro-channels. On the basis of this research, a «microcrack-liquid» effect unknown in mechanical science, and a new direction in fluid, gas, and plasma mechanics - «fluid mechanics in micron-size channels» was identified.

Researches show that, despite the fact that the fields have been developed for over 100 years and numerous geological and technical measures have been carried out, change of oil-bearing factor in these ranges proves that oil reserves exist in microcracks, in other words, in a small conductive porous environment equivalent to permeability of such cracks.

Existing technologies and geological-technical measures are not sufficient to increase the oil-bearing factor, therefore, the inclusion of residual oil requires the development of technologies that are different from the existing ones. The results of the discovery can be applied in various industry areas, including the development of measures to increase the oil recovery rate of oil and gas fields being developed in the oil industry, in the increase of the success rate by the mechanical, acid and thermal method, improving the operation of machines and mechanisms, preventing them from crashing, and ensuring that the fluids are transported in hermetically, the use of chemical technology in technological processes, the updating of measuring devices and other relevant areas. It also showed the possibility of increasing the mechanical, acid and thermal success rate in the oil industry by using the «microcrackliquid» effect identified in this discovery, the suggestions were made to solve the problem by regulating leakage losses in the sucker rod pump, the increase of the least oil-bearing factor of oil and gas fields was investigated.

Certainly, this discovery will play a special role in the development of the oil industry, as well as more efficient oil production from deep layers. Taking into account the views of scientists and experts, we can say that the successful application of this innovation is inevitable not only in Azerbaijan but also in all oil countries.

Y a n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 49

U FA Z - d a | AT U FA Z

UFAZ-ın 4 tələbəsi Fransanın Po şəhərində keçirilən “Yerin mərkəzində 24 saat innovasiya” hakatonunda iştirak edib 4 UFAZ students participated in the 2019 hackathon 24h of innovation at the center of the Earth in France UFAZ-ın Geofizika mühəndisliyi və Neftqaz mühəndisliyi ixtisasının dördüncü kurs tələbələri Fransanın Po şəhərində Azərbaycan-Fransız Universitetinin (UFAZ) Geofizika mühəndisliyi ixtisasının IV kurs tələbələri Rəşad Nağıyev, Ləman Əliyeva və Neft-qaz mühəndisliyi ixtisasının IV kurs tələbələri Səbuhi İbrahimli və Ayan İbrahimova 21-22 noyabr tarixlərində Fransanın Po şəhərində keçirilən “Yerin mərkəzində 24 saat innovasiya” hakatonunda iştirak edib. 14 müxtəlif məktəbdən 140-dan çox tələbə, 15 şirkətin təklif etdiyi 16 problemi həll etmək üçün bir araya gəlib. Müxtəlif və bir-birini tamamlayan profilləri (elektronika, mexaniki, kompüterşünaslıq, geologiya, biznes, marketinq, dizayn ...) olan tələbələrin birləşdiyi komandalar şirkətlər tərəfindən təklif olunan mövzular üzərində işləyib. Komandalar hackathon zamanı peşəkarlar tərəfindən müşayiət olunub və 24 saat davam edən yarışın sonunda, 4 münsif qarşısında təqdimatlar edilib.

Münsiflər heyətində Febus Optics şirkətinin həmtəsisçi və icraçı direktoru Etienne Almoric, IFP məktəbinin dosenti Pierre-Yves Dequire, Milli Elmi Tədqiqatlar Mərkəzinin tədqiqatçısı Michel Seranne, Mədən-Geologiya üzrə İcraçı ekspert Monique Le Guen, CVA şirkətinin həmtəsisçisi Pierre VINOUR iştirak edib.“Geostock” layihəsi ilə birinci yerə layiq görülən “Les Cons Primes” komandası Schlumberger, 2-ci və 3-cü yerləri tutan “Les Plenders” və “Geopocket” komandaları isə müvafiq olaraq TOTAL və EFP tərəfindən mükafatlandırılıb.Müsabiqədən qayıdan tələbələrin təəssüratlarını sizə təqdim edirik: Rəşad Nağıyev: “Bizim seçdiyimiz mövzu olduqca maraqlı idi və həllini tapmaq üçün əlimizdən gələni etməyə çalışdıq. Qrup halında yarışırdıq və komanda yoldaşlarımın əksəriyyəti yalnız fransız dilində danışdığı üçün bəzən çətinlik çəksəm də nəticə yaxşı oldu. Ümumiyyətlə, başqa bir mədəniyyətə və atmosferə inteqrasiya etmək, yeni dostlar qazanmaq və isti münasibətlər qurmaq bizim üçün maraqlı təcrübə oldu. Burada həmçinin bir neçə xarici şirkətin nümayəndələri ilə də ünsiyyət qurmaq şansımız oldu. Bağlanış mərasimində “ən innovativ ideya” nominasiyası üzrə mükafata layiq görüldük”.Ayan İbrahimova: “Mənim üçün müsabiqənin ən böyük üstünlüyü mükəmməl komanda işinin olması idi. Bizim komandanın hər bir üzvü öz üzərinə düşən vəzifəni böyük məsuliyyət hissi ilə yerinə yetirdikdən sonra digər komanda yoldaşlarına da kömək etməyə çalışırdı. Ümumilikdə bütün müsabiqə fransız dilində olsa da komandamın üzvləri hər xırda detalıl mənə səbr və həvəslə izah edirdi. Hakaton zamanı 16 məsələ arasında ən maraqlı 50 O i l a n d I n d u s t r y | Y a n v a r 2 0 2 0

UFAZ fourth-year Geosciences Engineering and Oil & Gas students in Pau, France On November 21-22, 2019, UFAZ fourth-year Geosciences Engineering students Rashad Nagiyev and Leman Aliyeva and fourth-year Oil&Gas Engineering students Sabuhi Ibrahimli and Ayan Ibrahimova participated in the fifth edition of “24H de l’innovation au centre de la Terre” (24 hours of innovation at the center of the Earth), a hackathon organized by Pole Avenia, Geosciences Innovation Valley held in Pau Business School (Pau, France). More than 140 students from 14 different schools came together to solve 16 challenges proposed by 15 companies. Integrated teams of students with various and complementary profiles (Electronics, mechanical, computer science, geology, business, marketing, design...) worked on challenges proposed by companies. The teams were accompanied by professionals during the hackathon and at the end of the 24 hours-contest, presented a solution in front of 4 juries, namely Pierre-Yves Dequirez, Associate Professor of IFP School, Michel Seranne, CNRS Researcher at Geosciences Montpellier and Executive Secretary at Terinov, Monique Le Guen Executive Expert of Mine-Geology at Eramet, and Pierre Vinour, Co-founder of CVA. “Les Cons Primes” team won the first place with their “Geostock” project and was awarded by Schlumberger, followed by “Les Plenders” and “Geopocket” teams, who held the 2nd and 3rd place and awarded by TOTAL and EFP respectively.Now that students are back to Baku, we are sharing their warmest impressions of the hackathon:Rashad Naghiyev, UFAZ fourth-year Geosciences Engineering student:The topic of our team, “Offshore Geophysics”, was quite interesting and we did our best to solve it. Although all my team members spoke in fluent French, the experience I got was amazing. We were involved in another culture and different atmosphere, we experienced different mindsets, built lots of friendships, and connected with foreign companies. During the closing ceremony we were awarded with “The Most Innovative Idea” prize.Laman Aliyeva, UFAZ fourth-year Geosciences Engineering student:The event was huge enough - about 150 students have participated. On the first day, we were informed about the program, as well as the problems to be solved. We were divided into teams of 9 students. Each team had a coach and ours was from Schlumberger. With their help we were directed in which way to approach the problem. It was an excellent opportunity to participate in the team of Francophones. Our team received “The Best Application” award.Ayan Ibrahimova, fourth-year Oil & Gas Engineering student:The biggest advantage of the competition for me was an excellent teamwork. Each member of our team, with a great sense of responsibility, tried to help other teammates. We were supposed to choose one topic out of 16 challenges proposed. The name of our project was “Detection of Sea Accidents”. We won the “Cohesive Team” award for having the best solu-

4 8 O i l a n d I n d u s t r y | Ya n v a r 2 0 2 0

U FA Z - d a | AT U FA Z

mövzunu seçmək lazım idi. Bizim seçdiyimiz layihənin adı “Dəniz qəzalarının aşkarlanması” oldu. Seçdiyimiz problemə komanda olaraq ən yaxşı həll yolu tapdığımız üçün sonda “vahid komanda” nominasiyası üzrə mükafat qazandıq”.Ləman Əliyeva: “150 tələbə iştirak etdiyi tədbir kifayət qədər böyük idi. İlk gün bizə proqram və həll olunmalı məsələlər barədə məlumat verildi. Bütün iştirakçılar istədiyi layihəni hərkəsdən əvvəl seçməyə çalışırdı çünki hər məsələ maksimum 9 tələbə tərəfindən həll edilə bilərdi. Hər komandada bir məşqçi var idi və bizim rəhbərimiz Schlumberger şirkətinin nümayəndəsi idi. Onların köməyi ilə problemin həllinə yaxınlaşdıq. Təəssüf ki, bütün müzakirələr fransız dilində aparılırdı və bəzən bu mövzuda çətinlik çəkirdik. İştirak etmək olduqca maraqlı və əyləncəli idi. Sonda komandamız “Ən yaxşı tətbiqetmə” nominasiyası üzrə mükafat əldə etdi”.Səbuhi İbrahimli: “Əlbəttə ki, hər birimiz üçün maraqlı təcrübə oldu. Layihəmizin adı “Borehole şəkli” idi. Qazılan quyularda layların şəkilləri cihazlar vasitəsilə çəkilir. Bununla da layların növü, xarakteri və digər xüsusiyyətləri mütəxəssislər tərəfindən araşdırılır. Bu proses çox vaxt aparır və biz bu müddəti azaltmaq üçün alqoritm yazmağa qərar verdik.

Beləliklə də, mütəxəssislərin bu sahədə işini daha da asanlaşdırmağa çalışdıq.

Nəticə etibarilə “Ən yaxşı tətbiqetmə” nominasiyası üzrə mükafat əldə etdik.

Qeyd edək ki, Fransanın Total və Schlumberger şirkətlərinin sponsorluğu ilə təşkil olunan müsabiqə Pole Avenia (Yer elmləri innovasiya mərkəzi) tərəfindən Po Biznes məktəbində keçirilib.24 saat davam edən hakatonda ümumilikdə 150 iştirakçı fasiləsiz olaraq münsiflər tərəfindən yer elmləri sahəsində verilən tapşırıqların həll yollarını tapmağa çalışıb. Hakatonun sonunda komandalar 3 dəqiqə ərzində öz məhsullarını peşəkar münsiflər heyəti qarşısında təqdim edib və qalib olan 3 komandaya mükafat təqdim olunub.Hakatonun məqsədi komandaları yaradıcı və innovativ anlayışlar və məhsullar (proseslər, məhsullar, proqram təminatı, xidmətlər, rabitə kampaniyaları ...) ilə əlaqəli mövzularda inkişaf etdirməkdir.“Yerin mərkəzində 24 saat innovasiya” hakatonu 2015-ci ildə başlayıb və artıq 5-ci ildir ki, həyata keçirilir.

tion as a team.Səbuhi Ibrahimli, fourth-year Oil & Gas Engineering student:Participating in this hackathon was a great experience for each of us. The name of our project was “Borehole Imaging”. Borehole imaging refers to those logging and data-processing methods that are used to produce centimeter-scale images of the borehole wall and the rocks that make it up. This process usually takes a long time, so we were supposed to write an algorithm to reduce the time as much as possible to make the work of specialists easier.

As a result, we received “The Best Application” award.Pole Avenia, located in Pau in southwest France, is the only French competitiveness cluster in the geosciences sector. It is a unique research potential in France, bringing together more than 4000 geoscience researchers (CSTJF, Institut Carnot ISIFOR, Bordeaux and Pau Universities…) in the Aquitaine region and even across the entire country (BRGM, IFPEN, INERIS…), more than 100 industry partners including, world leaders in energy (Total, GDF Suez, EDF, Vermilion…) and local SMEs and MSEs (INT, Drillstar Industries, Well Staff, Varel Europe, SMP…). “24 hours of innovation at the center of the Earth” hackathon first started in 2015 and it is the 5th year that the hackathon is being organized. To recall, this 2019 hackathon is organized with the support of the French companies TOTAL and Schlumberger.

Analitik kimya sahəsində ilk praktik dərslər

First Practical Works in Analytical Chemistry

UFAZ tələbələri Strasburq Universitetindən dəvət edilmiş professor Maurice Milletdən Xromatoqrafiya haqqında məlumat alır. Dekabrın 9-da UFAZ-ın Kimya mühəndisliyi ixtisasının IV kurs tələbələri Strasburq Universitetinin professoru Maurice Millet tərəfindən keçirilən analitik kimya, xüsusən də xromatoqrafiya mövzusunda ilk laboratoriya dərsində iştirak ediblər. Tələbələr bu il laboratoriya dərslərində UFAZ tərəfindən alınan yeni elmi avadanlıqlar-HPLC (Yüksək Performanslı Maye Xromatoqrafiya), GC (Qaz Xromatoqrafiyası), GC-MS (Qaz Xromatoqrafiya-Kütləvi Spektrometriya) vasitəsilə təcrübə keçiblər. Tələbələr analitik kimyanın bəzi aspektlərini müşahidə etmək və test nümunəsi içərisindəki fərqli maddələri müəyyən etmək üçün müxtəlif laboratoriya avadanlıqlarından (kütləvi və alov ionlaşdırma detektorundan) istifadə edirlər. Sistemin fəaliyyətini yerinə yetirirlər, ayrı-ayrılıqda və optimallaşdırma zamanı nələrin baş

UFAZ students receiving insights about Chromatography from UFAZ invited professor Maurice Millet from University of Strasbourg In the week of December 9, UFAZ fourth-year Chemical Engineering students undertook their first practical work Analytical Chemistry, particularly, Chromatography, under the supervision of UFAZ invited professor Maurice Millet from University of Strasbourg. Students experimented HPLC (High Performance Liquid Chromatography), GC (Gas Chromatography), GC-MS (Gas Chromatography – Mass Spectrometry) on the brand-new scientific equipment purchased by UFAZ this year. To observe some aspects of analytical chemistry as well as to identify different substances within a test sample, students are using some of laboratory equipment - two detectors, namely, mass detector and flame ionization detector. They perform the functioning of the system, test the different composition to see what happens during the separation and optimization. Maurice Millet is a professor at the University of Strasbourg specialized in analytical chemistry. He is working on analytical chemistry that is applied in pollution, particularly in air pollution. “We are preparing samples and developing analytical methods using GC and CMS for the quantification of organic pollutants in different substances, such as aerosol as an air composition, or rain as a liquid,” illustrates Prof. Millet of his work. Laboratory practical works are commonly intercalated with theoretical and seminar classes in packages that cover single units of a given course program. This way students have an opportunity to receive an integrated view of the subjects. UFAZ Invited Professors are French fully-fledged Professors who come to UFAZ throughout the 3 years of the Bachelor, on a weekly basis, to share their knowledge and skills with UFAZ students. This way our students are provided with the same study conditions and teaching staff as in French universities. These weekly visits guarantee that UFAZ students will comply at the end of their Bachelor with the academic and sciY a n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 51 Ya n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 4 9

U FA Z - d a | AT U FA Z verdiyini görmək üçün fərqli komponentləri sınayırlar.Maurice Millet Strasburq Universitetinin analitik kimya sahəsində ixtisaslaşmış professorudur. O, çirklənmədə, xüsusilə də hava çirkliliyində tətbiq olunan analitik kimya üzərində işləyir.Maurice Millet: “Hava tərkibi kimi aerozol və ya maye və yağış kimi müxtəlif maddələrdə üzvi çirkləndiricilərin miqdarı üçün GC və CMS istifadə edərək nümunələr və analitik metodlar hazırlayırıq”.Laboratoriya dərsləri ümumilikdə verilən kurs proqramının vahid hissələrini əhatə edən paketlərdə nəzəri və seminar dərsləri ilə bir-birinə bağlanır.

Bu yolla tələbələr fənlərin inteqrasiya olunmuş görünüşünü əldə etmək imkanı əldə edirlər. UFAZ-a tədris üçün Strasburq və ya Renn 1 Universitetlərindən fransız müəllimlər dəvət olunur. Onlar üç illik bakalavr təhsili boyunca hər həftə azərbaycanlı tələbələrlə öz biliklərini və bacarıqlarını bölüşürlər.

Bu yolla UFAZ tələbələri Fransa Universitetinin tələbələri ilə bərabər şərtlər və müəllimlərlə təmin olunurlar. Bu həftəlik görüşlər UFAZ tələbələrinin Strasburq və Renn 1 Universitetlərinin tələblərinə cavab verəcək şəkildə yetişmələrini təmin edir. UFAZ Azərbaycanda ən eksklüziv texniki imkanlara malik olan elmi laboratoriyalardan faydalanmaq imkanı təklif edir. Əsası 2018-ci ildə qoyulmuş Azərbaycanda ilk və unikal altı mərtəbəli labaratoriya müəllim və tələbələrə daha məzmunlu ve geniş araşdırmalar aparmaq imkanı verir. UFAZ laboratoriyaları Strasburq Universitetinin standartlarına tam uyğun şəkildə təchiz edilib.

entific requirements of the French Higher Education system. Launched in 2018, UFAZ Scientific Laboratories, exclusive in Azerbaijan for their sophisticated equipment provide its students and faculty members with outstanding conditions for experimental courses. These laboratories are equipped in full compliance with the University of Strasbourg standards.

UFAZ tələbələri CTF.az müsabiqəsinin qalibi olub

UFAZ students become the winner of CTF.az 2019, CyberSecurity Competition UFAZ-ın Kompüter elmləri ixtisasının dördüncü kurs tələbələri Sənan Nəcəfov (komanda rəhbəri), İmran İbrahimli və Kamal Ağayevdən ibarət n0_pwn1c komandası Dekabrın 7-də UFAZ-ın Kompüter elmləri ixtisasının dördüncü kurs tələbələri Sənan Nəcəfov (komanda rəhbəri), İmran İbrahimli və Kamal Ağayevdən ibarət n0_pwn1c komandası 60 komandadan ibarət CTF.az müsabiqəsinin qalibi olaraq 3000AZN məbləğində mükafatın sahibi olub.

Artıq üçüncü ildir ki, ölkənin ən perspektivli informasiya təhlükəsizliyi mütəxəssislərini müəyyənləşdirmək üçün CTF.az müsabiqəsi keçirilir. SmartIT və SolidLab tərəfindən təşkil edilən yarış, kompüter sistemlərinə hücum və müdafiə mövzusunda mütəxəssislərin bacarıqlarını qiymətləndirmək məqsədi daşıyır. Ən çox xal toplayan ilk üç komanda dekabrın 14-də Hyatt Regency otelində təşkil edilən CTFin yekun mükafatlandırma mərasimində iştirak edib. Tədbirdə fikir mübadiləsi və məlumatların qorunması ilə əlaqəli sahələrdə bazarın inkişafı və texnologiyaları haqqında müzakirələr aparılıb. Sanan Najafov, the team leader shared his warmest feedback with us: Sənan Nəcəfov: “CTF.az müsabiqəsi haqqında ilk dəfə bir il əvvəl eşitmişdik. O vaxt kibertəhlükəsizlik mövzusuna dair heç bir təcrübəmiz yox idi lakin yenə də əlimizdən gələni etməyə qərar verdik. Həmin il əhəmiyyətli nəticə əldə etməsək də çox şey öyrəndik. Müsabiqənin ildə bir neçə dəfə keçirildiyini öyrəndikdən sonra dünya miqyasında keçirilən CTF yarışlarında iştirak edərək bilik və bacarıqlarımızı inkişaf etdirməyə çalışdıq. Bu ilki CTF.az müsabiqəsinə özümüzü bir daha sınamaq və nə qədər inkişaf etdiyimizi görmək üçün qoşulduq. Qazandığımız qələbəyə görə fəxr edirik! Belə bir tədbirdə iştirak etmək və qazanmaq bizim üçün çox yaxşı təcrübə idi! Bu bizi daha da həvəsləndirir və gələcəkdə daha yaxşı olmaq üçün səy göstərməyə sövq edir. “ Tələbələrimizi qazandıqları uğurlar münasibətilə təbrik edir və daha 52 O i l a n d I n d u s t r y | Y a n v a r 2 0 2 0 5 0 O i l a n d I n d u s t r y | Ya n v a r 2 0 2 0

Winners of CTF.az competition: n0_pwn1c Team of UFAZ fourth-year Computer Science students - Sanan Najafov (team leader), Imran Ibrahimli, and Kamal Aghayev We are proud to announce that n0_pwn1c Team of UFAZ fourth-year Computer Science students - Sanan Najafov (team leader), Imran Ibrahimli, and Kamal Aghayev, became the winner of CTF.az Competition among 60 teams and were rewarded with the amount of 3.000 AZN! On December 7, 3rd edition of CTF.az Competition was held to identify and highlight the most promising information security specialists in the country. Organized by SmartIT and SolidLab, contest aimed to evaluate the skills of specialists in attacking and defending computer systems. As part of the competition, cybersecurity teams from all over the country tested their strengths on online tasks related to web (exploitation of web applications), crypto, pwn (exploitation of binary applications), reverse engineering and misc (other tasks). The top three teams that scored the most points were announced at the CTF final award ceremony, held on December 14 at the Hyatt Regency Hotel. The event served as a meeting point for exchanging ideas and obtaining the most reliable information about market development and technologies in areas related to information protection. Sanan Najafov, the team leader shared his warmest feedback with us: “We first heard about the CTF.az event a year ago. We didn’t have any cybersecurity experience at the time, but still decided to try our best. The competition turned out to be our starting point both in the field and in the world of cybersecurity competitions known as CTF (Capture The Flag). We did not achieve any significant results, but learned a lot and were willing to learn even more. We found out that there are many CTFs being held online all year long. During the year we improved our knowledge and skills both by learning ourselves and by participating in worldwide CTF competitions. We were looking forward to this year’s

U FA Z - d a | AT U FA Z böyük nailiyyətlər arzu edirik! CTF formatı mütəxəssislərin kompüter sistemlərinin mühafizəsi üzrə bacarıq və səriştələrini qiymətləndirməyə imkan verir. Müsabiqə çərçivəsində iştirakçılara veb-tətbiqetmələrdə olan zəifliklərin istismarı, kriptoqrafiya, binar tətbiqetmələrdə olan pozuntuların istismarı, tərs mühəndislik, və s. bu kimi mövzular üzrə tapşırıqların həllini tapmaq təklif olunur. CTF.az, SmartIT və SolidLab, BakoTech, Golfstream Distribution ortaqlığı və Rabitə və Yüksək Texnologiyalar Nazirliyi yanında Elektron Təhlükəsizlik Mərkəzinin rəsmi dəstəyi ilə təşkil olunur.

CTF.az competition as a way to test ourselves once again and to see how much we have improved.We are happy and proud of the achievement! It was a great experience to participate and win in such an event! We are even more motivated and will keep the hard work to become better in the future.” We congratulate our students on their achievements and wish many more success to come! Capture the Flag (CTF), a type of wargame, is a computer security competition. CTF contests are usually designed to serve as an educational exercise to give participants experience in securing a machine, as well as conducting and reacting to the sort of attacks found in the real world. CTF.az is organized by SmartIT and SolidLab, with the partnership of BakoTech, Golfstream Distribution and official support of Electronic Security Center under Ministry of Communications and High Technologies.

BP və Schlumberger nümayəndələri UFAZ tələbələrinə texniki mühazirələr keçib Technical lectures of BP and Schlumberger to UFAZ students

2019/2020-ci tədris ilinin payız semestri ərzində Azərbaycanın mühüm neft və qaz işlənmələri və nəqli layihələrinin operatoru BP və Fransanın nəhəng neft-qazçıxarma şirkəti Schlumberger Azərbaycan-Fransız Universitetinin (UFAZ) Neftqaz mühəndisliyi və Geofizika mühəndisliyi ixtisasının IV kurs tələbələri üçün texniki mühazirələr keçib. BP və Schlumberger şirkətinin mütəxəssisləri “Cənubi Xəzər hövzəsi”, “Petrofizika”, “Kəşfiyyat vasitələri və proseslər”, “Çöküntü mühiti”, “Sahənin inkişaf əsasları”, “Yeni quyunun qazılmasında və tamamlanmasında geofizika mühəndislərinin rolu”, “Qazma və tamamlama işləri” haqqında tələbələrə geniş məlumat verib. Dekabrın 11-də UFAZ-ın birinci kurs tələbələrinə Strasburq Universitetinin tələbə biletlərinin təqdimetmə mərasimində Neft-qaz sənayesinin inkişafına töhfə vermək və UFAZ tələbələrinin texniki sahələrdə təhsil imkanlarını genişləndirmək məqsədi daşıyan təşəbbüsə dəstək verdikləri üçün Schlumberger şirkətinin Qazma və Menecment Departamentinin nümayəndələri Emmanuel Ellenberg və Kənan Salmanova və BP şirkətinin Neft Sistemləri üzrə analitiki Arzu Cavadova Arzu Cavadova və Geofizika mühəndisi İlahə Bünyatovaya universitetin idarə heyəti tərəfindən sertifikatlar təqdim olunub. Təqdimetmə mərasimində UFAZ tələbələrinin “Schlumberger” və BP şirkətinin mütəxəssisləri və mühazirələr haqqında fikirləri də yer alıb. Ləman Əliyeva: “Bu mühazirələrin tədris planımızda yer alması tələbələr üçün əla fürsətdir. Olduqca məhsuldar və məlumatlandırıcı mühazirələr idi. Bizim sahəmizdə çalışan mühəndislər ilə yaxından tanış olmaq dünyagörüşümüzün artması və şəbəkələşmə üçün yaxşı imkan yaratdı”. Nərgiz Məmmədova: BP mühazirələrinin faydalı olduğunu düşünürəm.

Rəşad Nağıyev: “BP və Schlumberger şirkətinin nümayəndələri tərəfindən keçirilən mühazirələr öz sahəmizdə daha dərin biliklərə yiyələnməyimiz üçün faydalı oldu”. Qeyd edək ki, Schlumberger şirkəti ilə UFAZ 2019-cu ilin iyul ayında rəsmi Anlaşma Memorandumu imzalayıb. Tərəflər UFAZ tələbələrinin Schlumberger şirkətlərində təcrübə, təlim və kadr seçimi proqramlarında iştirakına dair birgə əməkdaşlığın yaradılması və layihələrin həyata keçirilməsi məqsədi ilə Anlaşma Memorandumunu imzalamaq üçün razılığa gəlib.

Schlumberger representatives from Drilling & Manager Department - Bakhtiyar Hasanov, Operation Manager and Kanan Salmanov, Field Quality Manager Throughout the Fall semester of 2019/2020 academic year, representatives of British Petroleum (BP), British multinational oil and gas company and Schlumberger, international oilfield services company founded in France, conducted technical sessions for UFAZ fourth-year Geosciences Engineering and Oil & Gas Engineering students embedded in their curricula.Specialists from those companies engaged in fruitful and constructive exchanges with UFAZ students and provided them with insights on various topics, including “South Caspian Basin – Unique Basin, Unique Approach”, “Seismic acquisition and processing”, “Exploration tools and processes”, “Drilling & Completions”, “Fundamentals on reservoir engineering”, “Fundamentals of petroleum engineering”, “Role of geoscientist in drilling and completion/ planning new well”, etc.On December 11, in order to show their sincere appreciation, UFAZ Management invited the engineers involved in the lectures to the annual Unistra student card ceremony 2019.During this ceremony, Rector of ASOIU, Prof. Mustafa Babanli and Ambassador of France to Azerbaijan, HE Zacharie Gross, handled certificates of appreciation to Emmanuel Ellenberg, Azerbaijan & Georgia Operations Manager of Schlumberger Well Services, Kanan Salmanov, Field Quality Manager of Schlumberger Drilling & Manager Department, Arzu Javadova, BP’s Petroleum Systems Analyst and Ilaha Bunyatova, BP Geophysicist.We are sharing the warmest impressions of our students about the BP and Schlumberger lectures:Nargiz Mammadova, 4th year Geosciences Engineering student: “BP lectures are very beneficial and maybe one of the best courses this year, all trainers are sharing knowledge in a very approachable way!”Laman Aliyeva, 4th year Geosciences Engineering student: “It is absolutely a great opportunity to have these lectures in our syllabus. These are very productive, informative and applicable lectures. To meet real industry, engineers is affecting our vision. Simultaneously, it gives us expanding networks.”Rashad Naghizade, 4th year Geosciences Engineering student: “There are really useful and informative lectures delivered by BP and Schlumberger. They help us to understand the real expectations in the industry!.”To recall, UFAZ concluded a Memorandum of Understanding (MoU) with Schlumberger in July 2019 that seeks to enhance and develop opportunities for internship and practical work for UFAZ students, as well as to foster educational and joint scientific-research programs.

Y a n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 53 Ya n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 5 1

YUBİLEY | JUBILEE

XOŞBƏXT YUSİFZADƏ FENOMENİ Bəhruz Nəzərov Bahruz Nazarov

THE PHENOMENON OF KHOSHBAKHT YUSIFZADEH 19 dekabr 2019-cu il tarixində Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyev tanınmış neftçi-alim və geoloq, Azərbaycan Respublikasının Dövlət Neft Şirkətinin birinci vitse-prezidenti, iki dəfə respublika Dövlət Mükafatı və Heydər Əliyev Mükafatı laureatı, akademik Xoşbəxt Bağı oğlu Yusifzadənin 90 illik yubileyinin qeyd olunması haqqında sərəncam imzalayıb. Sərəncamda Xoşbəxt Yusifzadənin iştirakı və rəhbərliyi ilə 20-dən artıq neft-qaz yatağının kəşf edilib istismara verildiyi qeyd olunur, əfsanəvi azərbaycanlı neftçi-alimin müstəqil Azərbaycanın yeni neft strategiyasının müvəffəqiyyətlə həyata keçirilməsində böyük əməyi olduğu vurğulanır. Sərəncamın mətni milli neft sənayemizin qocaman və peşəkar nümayəndəsi, xalqımızın həyat və fəaliyyəti gənc nəslə örnək olan Xoşbəxt Yusifzadənin ximətlərinin dövlətimiz tərəfindən olduqca yüksək dəyərləndirildiyini nümayiş etdirir.

54 O i l a n d I n d u s t r y | Y a n v a r 2 0 2 0

On December 19, 2019, the President of the Republic of Azerbaijan, Mr. Ilham Aliyev, signed an order to mark the 90th anniversary of the renowned oil scientist and geologist, the first vice-president of the State Oil Company of the Republic of Azerbaijan, twice the Republican State Prize and the Heydar Aliyev Award winner, academician Khoshbakht Baghi Yusifzadeh. It was noted in the order that more than 20 oil and gas fields were discovered and commissioned with the participation and leadership of Khoshbakht Yusifzadeh and that the legendary Azerbaijani oil scientist made a great contribution to the successful implementation of the new oil strategy of independent Azerbaijan. The text of the order demonstrates the high appreciation of the services of Khosbakht Yusifzadeh, a respected and professional representative of the national oil industry, whose life and

YUBİLEY | JUBILEE

“ İşləmək, işləmək, yenə

işləmək! İnsan gərək can yandırsın, işləsin. Əgər sən əziyyət çəkirsənsə, mütləq onun nəticəsi olacaqdır

activities should be exemplary with the younger generation.

”

Xoşbəxt Yusifzadə, SOCAR-ın Birinci Vite-prezidenti

1998-ci ildə, Xəzərin Azərbaycan akvatoriyasının karbohidrogen ehtiyatları ilə bağlı reportaj hazırlamaq üçün onunla SOCAR-ın o zaman Azneft meydanında yerləşən binasındakı kabinetində ilk görüşüzümüz zamanı Xoşbəxt müəllimin Xəzər dənizinin xəritəsi önündə ölkəmizə məxsus yataqlar və perspektiv strukturlarla bağlı gənclərə xas enerji və entuziazmla verdiyi müsahibə məni valeh etmişdi. Həmin görüşdən təkcə Xəzərdəki Azərbaycana məxsus yataqlarla bağlı müfəssəl məlumatla ayrılmamışdım. İşini sevən zəhmətkeş insanın, həyata nikbinliklə baxan əsl vətəndaşın necə olmalı olduğu barədə böyük təəssüratla ayrılmışdım. O Xəzərin təki ilə bağlı ensiklopedik biliyi, xəritə önündə bir neçə dəqiqəlik özünəməxsus şirin nitqi və inandrmaq istedadı ilə mənim gözümdə özünə heykəl ucaltmışdı. İstedad sonradan yaranmır, insan istedadlı olaraq doğulur və Xoşbəxt Yusifzadənin həyat yolu buna əyani sübutdur. Uşaqlıq illəri ağır keçsə də, bu onun biliklərə yiyələnmək həvəsini azaltmamış, Vətəninə xidmət edərək həyatda əməlləri ilə ucalmaq arzusunu söndürməmişdi. Məktəb illərində tarixçi, riyaziyyatçı, həkim olmaq istəyən Xoşbəxt Yusifzadənin gələcək ixtisas seçimi ilə bağlı qərar verməsi 1947-ci ilin bir yay günü Pirşağı çimərliyində dostlarından birinin qardaşı “hər tərəfində neft buruqları ucalan bir şəhərdə doğulub, boya-başa çatan insana neftçi olmaq yaraşır. Neftçi peşəsi çox hörmətli və şərəfli bir peşədir, əsl kişi işidir. Neftçilərlə bütün respublikamız fəxr edir” sözləri sənədlərini Tibb institutuna verməyi düşünən gənc Xoşbəxtin fikirlərini tamam başqa səmtə yönəldir. Elə həmin il o qəbul imtahanlarını müvəffəqiyyətlə verərək M.Əzizbəyov adına Azərbaycan Sənaye İnstitutunun (indiki Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti) geolojikəşfiyyat fakültəsinə daxil olur. Tələbəliyin ilk dövrü Xoşbəxt Yusifzadə üçün çətin olur. Ailədə qayğılar, Pirşağıdan dərsə gəlib çıxmağın çətinlikləri və üstəlik layihə-qrafikaların çəkilməsi ilə bağlı özündə əl qabiliyyəti görməyən gənc Xoşbəxt Azİİ-də təhsilin mürəkkəbliyini yuxarıda qeyd olunan amillərin üzərinə gələrək qısa bir vaxt ərzində hətta burada təhsilini yarımçıq

In 1998, during our first meeting at SOCAR’s office, Azneft Square at that time, we gathered to prepare a report on the hydrocarbon resources of the Caspian Sea in Azerbaijan. I was fascinated by the interview of Khoshbakht teacher he gave with youthful energy and enthusiasm in front of a map of the Caspian Sea regarding our country’s fields and promising structures. From that meeting I did not just leave with a detailed description of the Azerbaijani deposits in the Caspian.

I also was very impressed with how a hardworking person and a true-looking citizen should be. He had erected a statue in my eyes with his encyclopedic knowledge of the Caspian Sea in front of the map and his unique sweet speech.

Talent is not something that comes with time, its congenital, and Khoshbakht Yusifzadeh is a living proof of this. Though his childhood years were difficult, that did not diminish his desire to learn, nor did he lose his desire to serve his country. The decision of Khoshbakht Yusifzadeh, who wanted to become a historian, mathematician, and physician during his school years, was turned by the words of his friend’s brother, who told «a man who was born and raised in a city with oil spills on every side deserves to be an oilman. The oil industry is a very respectable and honorable profession, a true man occupation.

Our republic is proud of oil workers». The thoughts of young Khoshbakht, who’d decided to submit his documents to the Medical Institute changed that summer day of 1947 on Pirshaghi beach. In the same year, he successfully passed the entrance exams and entered the geological-exploration faculty of the Azerbaijan Institute of Industry named after M.Azizbeyov (now Azerbaijan State Oil and Industry University). The first period of studentship was difficult for Khoshbakht Yusifzadeh.

Family concerns, the difficulty of coming to the lesson from Pirshaghi, and his thoughts of his disability of draw projectgraphics plus the complexity of AzII education even make him think about stopping his education for a short time. However, his mother’s words, «You entered the university - be good

“Work, work and work

again! The man must strive and work. If you toil, there will certainly be a result.

”

Khoshbakht Yusifzade, The First Vice-President of SOCAR Y a n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 55

YUBİLEY | JUBILEE dayandırmaq barədə fikrə düşdü. Lakin belə bir zamanda anasının “instituta daxil olmusan, zəhmət çək, oxu” sözləri onu sanki ayıltdı. İkiqat həvəs və zəhmətlə oxumağa başlayan Xoşbəxt Yusifzadə Azİİ-ni 1952-ci ildə «Neft və qaz yataqlarının geologiyası və kəşfiyyatı» üzrə bitirərək «dağ mühəndisigeoloq» ixtisasına yiyələndi. İkinci dünya müharibəsi illərində SSRİ-də hasil olunan neftin 76%-ni verən Azərbaycanda hasilat xeyli aşağı düşərək 14 milyon tona çatmışdı. Respublikada neft hasilatını artırmaq üçün Xəzər dənizindən neft çıxarılması ilə bağlı qərar verilir.

Açıq dənizdə kəşfiyyat işlərinin ilk ünvanı kimi seçilən Neft Daşları ümidləri doğrultdu. 1949-cu il noyabrın 7-də Neft Daşlarında 1 nömrəli quyudan neft fontan vurdu. Beləliklə, Azərbaycan tarixə dənizdə neft hasilatının vətəni, Neft Daşları isə dünyanın 8-ci möcüzəsi kimi düşdü.

1952-ci ildə institutu bitirdikdən sonra “Dövlətxüsusineftlayihə” adlı bir idarədə işə düzələn Xoşbəxt Yusifzadə orada çox qalmır.

Moskvaya, SSRİ neft sənayesinin rəhbərliyinə ərizə ilə müraciət edərək o vaxt təzə təşkil olunmuş “Dənizneft” İstehsalat Birliyində işə düzəlir. Lakin, Neft Daşlarının gur-gur guruldayan vaxtı, şöhrəti dünyanın hər yerinə yayılmış bu şəhərdə işləmək həvəsi, yaxşı geoloq kimi formalaşmaq üçün bilavasitə istehsalatda çalışmağın zəruri olduğunu düşünən Xoşbəxt Yusifzadə öz xahişi ilə Neft Daşlarının birinci mədəninin böyük geoloqu vəzifəsinə gedir. İşin maksimal dərəcədə effektivli olması məqsədilə laylara su vurulması prosesi başlanması ilə tədqiqat işlərinin daha da genişləndirilməsini zərurəti ortaya çıxanda Xoşbəxt Yusifzadə trestin gənc mühəndislərini toplayaraq dərnək yaratdı. Həmin mühəndislər hər ay burada elmi məruzələrlə çıxış edir və həmkarlarını əldə etdikləri elmi nəticələrlə tanış edirdilər. Bir müddətdən sonra bu elmi dərnək elmi cəmiyyətə çevrildi və Ümumittifaq “Bilik” Cəmiyyətinin səmərəli fəaliyyət göstərən yerli təşkilatlarından biri kimi tanındı.

Müsahibələrindən birində Xoşbəxt Yusifzadə Neft Daşlarında göstərdiyi fəaliyyətin onun üçün böyük əhəmiyyət daşıdığını etiraf edir: “On il ekstremal şəraitdə doğmalaşdığım adamlarla birgə çalışmağım mənə çox şey verdi və sonrakı nailiyyətlərimin açarı oldu. Ekstremal şəraitdə müxtəlif xarakterli insanlarla hər gün ünsiyyətdə olmaq, ailə qayğılarını və müxtəlif məişət məsələləri ilə bağlı qayğılarını sahildə qoyub gəlmiş, dalğalar qoynunda bir-birinin ən yaxın, ən doğma adamlarına çevrilmiş fəhlə və mütəxəssislər arasında işləmək hər bir şəxsi o təbii mühitə uyğun şəkildə cilalayır. Dəniz hər şeyi - ən yüksək mənəvi dəyərləri də, insanın dünyagörüşündəki, xarakter və tərbiyəsindəki boşluqları da tez üzə çıxarır, adamları ümumi məqsəd naminə birləşdirir. Mən çox xoşbəxtəm ki, ömrümün on ili Neft Daşlarında keçdi və Xəzər mənim kimi gənc bir mütəxəssisə insanlara gərək olmağı öyrətdi”. Ömrünün 10 ilini - 1963-cü ildə “Başdənizneft” idarəsi baş geoloqunun müavini – şöbə rəisi vəzifəsinə təyin edilənədək Neft Daşlarında – dalğalar qoynunda keçirən Xoşbəxt Yusifzadənin sonrakı 29 ildə tutduğu vəzifələr getdikcə yüksəlsə də çalışdığı idarə və müəssislərin adlarında həmişə “dəniz”, “Xəzər” ifadələri yer alıb. 1992-1994-cü illərdə Azneft 56 O i l a n d I n d u s t r y | Y a n v a r 2 0 2 0

enough to study» awaked him. Khosbakht Yusifzadeh began his studies with a double enthusiasm and graduated from the Institute of Oil and Gas in 1952 with a degree in geology and mining.

In Azerbaijan, that had been supplied 76% of the oil produced in the USSR during World War II, production had been fallen considerably to 14 million tons. Had been made the decision to extract oil from the Caspian Sea to increase oil production in the country, The Neft Dashlari, selected as the first exploration site in the open sea, met their expectations. On November 7, 1949, well number 1 gushed in Neft Dashlari. Thus, Azerbaijan had become an historical birthplace of offshore oil production and the Neft Dashlari - the 8th wonder of the world.

After graduating from the Institute in 1952, Khosbakht Yusifzadeh, who got a job in Dovlethususineftlayihe, had not stayed there long. He applied to Moscow, the USSR oil industry administration, and then started working at the newly formed Denizneft Production Association. Understanding the climax of the Neft Dashlari, his desired to work in this city of fame all over the world, and thoughts that he has to work directly in production to become a good geologist made him move to the position of senior geologist in the first field of the Neft Dashlari at his own request. When the need for further expansion of the research work began with the water supply to the layers for maximum efficiency, Khoshbakht Yusifzadeh assembled the young engineers of the trust and formed a community. These engineers made monthly reports here and acquainted their colleagues with the scientific findings. Later, this scientific community became a scientific association. The All-Union «Bilik» Society has been known as one of the most effective local organizations.

In one of his interviews, Khoshbakht Yusifzadeh admitted the importance of his work at the Neft Dashlari. “Working in extreme conditions for ten years with people come to be native, has given me a lot and became the key to my success.

In extreme conditions, interacting with people of different nature, the job at sea among workers and professionals who have become the closest, dearest to each other, with people who have left their families and worries about various household problems on the beach, adapt everyone to those conditions. The sea exposes everything - the highest moral values and the gaps in the human outlook, character and upbringing - and unites people for a common purpose. I am very happy that the decade of my life has passed in the Neft Dashlari, and the Caspian taught me how to be necessary for people».

Although Khoshbakht Yusifzadeh, who has spent 10 years of his life in the sea - Deputy Chief Geologist in 1963 until becoming Chief Geologist of the Bashdenizneft Administration in the Neft Dashlari - has been steadily increasing his position over the next 29 years, the words «sea» and «Caspian» have always been included in the names of the organizations he worked for. The activities of Khoshbakht Yusifzadeh who worked at Azneft State Concern in 19921994 after the independence of the Republic of Azerbaijan were of special importance. Heydar Aliyev, who was elected

YUBİLEY | JUBILEE

Dövlət Konserninin çalışan Xoşbəxt Yusifzadənin Azərbaycan Respublikası müstəqillik qazandıqdan sonra göstərdiyi fəaliyyəti xüsusilə mühüm əhəmiyyət kəsb edirdi. 1993-cü ildə xalqın təkidi və seçicilərin mütləq əksəriyyətinin səsini qazanaraq prezident seçilmiş Heydər Əliyev Xoşbəxt Yusifzadənin bilik və təcrübəsini yüksək qiymətləndirirdi. Xoşbəxt Yusifzadəni ilk dəfə 1970-ci ildə yüksək vəzifəyə - ”Xəzərdənizneft” Birliyinin, Ümumittifaq ”Xəzərdənizneftqazsənaye” Birliyinin, ”Xəzərdənizneftqaz” İstehsalat Birliyinin və ”Xəzərdənizneft” İstehsalat Birliyinin baş direktorunun müavini - baş geoloq vəzifəsinə də məhz ulu öndər təyin etmişdi. Xoşbəxt Yusifzadəni onilliklər ərzində təcrübəli neftçi-alim kimi tanıyan və hörmət bəsləyən ümummilli lider Heydər Əliyev 1994-cü ildə onu ARDNŞ-nin geologiya, geofizika və yataqların işlənməsi üzrə vitse-prezidenti təyin edir. Çoxsaylı əngəllərə və təhdidlərə baxmayaraq ümummilli lider Heydər Əliyevin siyasi iradəsi və qətiyyəti sayəsində 1994-cü ildə “Əsrin Müqaviləsi”nin imzalanmasından sonra Xəzərdəki neft və qaz yataqlarının kimə mənsub olması ətrafında mübahisələrin yarandığı illərdə Xoşbəxt Yusifzadə kimi mütəxəssisin olması mühüm əhəmiyyət kəsb edirdi. “Əsrin müqaviləsi”nin imzalanmasından tutmuş Xəzərin hüquqi statusunun müəyyən olunması üzrə danışıqlarda Xoşbəxt Yusifzadənin təcrübəsi əvəzolunmaz idi. Onun bu və ya digər yatağın ehtiyatları, ayrı-ayrı strukturların perspektivliyi barədə bilikləri təbii ki, danışıqlarda Azərbaycanın mövqeyinin formalaşdırılmasında ciddi şəkildə diqqətə alınırdı. Təqribən 20 il əvvəl, Xoşbəxt Yusifzadənin bəzi müşahidəçilərin söylədiklərinin əksinə

president in 1993, winning the votes of the people and the absolute majority of voters, highly valued the knowledge and experience of Khoshbakht Yusifzadeh. Khoshbakht Yusifzadeh was first appointed to the high position in 1970 exactly by the great leader - Deputy General Director - Chief Geologist of ”Xezerdenizneft” Association, ”Xezerdenizneft” Production Association, ”Xezerdenizneftqazsenaye” All-Union Association, ”Xezerdenizneftqaz” Production Association and ”Xezerdenizneft” Production Association. In 1994 a national leader Heydar Aliyev, who has known and respected Yusifzadeh as an experienced oil scientist for decades, appointed him as vice president of geology, geophysics and field development of SOCAR. Despite the numerous obstacles and threats, thanks to the political will and determination of the national leader Heydar Aliyev, after signing the Contract of the Century in 1994, in the controversy over who owned the oil and gas fields in the Caspian, the presence of a specialist like Khoshbakht Yusifzadeh was extremely important. The experience of Khoshbakht Yusifzade was incomparable from the signing of the «Contract of the Century» to the negotiation of the legal status of the Caspian. His knowledge of the resources of a particular field, the prospects of individual structures, surely was taken seriously in the formation of Azerbaijan’s position in the negotiations. Nearly 20 years ago, Khoshbakht Yusifzadeh’s view that, contrary to what some observers say, the Shah Deniz gas reserves will exceed 1 trillion cubic meters, the response of the great leader - “We have been extracting Y a n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 57

YUBİLEY | JUBILEE

oil from the sea for 50 years and for all that 50 years you have been there. You put your whole life on it. All that you say is true, and it will be as you say.» - was an indication of the extent to which the national leader relied on the experience of the great oil scientist. The history has shown that Yusifzadeh was right - now Shah Deniz reserves are estimated at more than 1.2 trillion cubic meters.

olaraq “Şahdəniz” yatağının qaz ehtiyatının 1 trln kub artıq olacağı barədə fikirlərini ulu öndərin “50 ildir ki, biz dənizdən neft çıxarırıq və 50 ildir ki, sən oradasan. Sən canını qoymusan. Sənin dediyin hamısından düzdür və Sən dediyin də olacaqdır” sözləri ilə cavablandırması ümummilli liderin qocaman neftçi-alimin təcrübəsinə nə dərəcədə güvəndiyinin göstəricisi idi. Tarix göstərdi ki, Xoşbəxt Yusifzadə haqlı çıxdı - hazırda “Şahdəniz”in ehtiyatları 1,2 trln kubmetrdən artıq qiymətləndirilir.

Azərbaycanda və Xəzər dənizində neft və qazçıxarmanın inkişafına verdiyi böyük töhfəlri prezident İlham Əliyev tərəfindən də həmişə yüksək dəyərləndirilib. Xoşbəxt Yusifzadənin 80 illik yubuiley tədbirində çıxışı zamanı İlham Əliyev məhz onun bilavasitə iştirakı ilə 20 neft-qaz yatağının kəşf olunduğunu, o cümlədən müasir dövrdə Azərbaycanın neft-qap potensialını müəyyən edən “Azəri”, “Çıraq”, “Günəşli”, “Kəpəz”, “Bahar” kimi yataqların ölkəmizi dünya neft aləmində təmsil etdiyini qeyd edib. Dövlət başçımızın “əgər bu yataqlar vaxtında sizin tərəfinizdən kəşf edilməsə idi, bu gün bizim neft-qaz imkanlarımız çox məhdud ola bilərdi və bunun nəticəsində ölkəmiz müstəqillik illərində çox böyük çətinliklərlə üzləşə bilərdi. Siz dünya şöhrətli alimsiniz və ulu öndər Heydər Əliyev sizin sözünüzə çox inanırdı. Mən də sizin sözünüzə həmişə inanmışam” sözləri görkəmli neftçi-alimin fəaliyyətinə verilən yüksək qiymətdir.

Xoşbəxt Yusifzadə Azərbaycanın neft-qaz sənayesi üçün müstəsna xidmətlərinə görə ölkənin ən yüksək orden və medalları ilə, o cümlədən “İstiqlal” , “Şöhrət”, “Şərəf” ordenləri, “Azərbaycan Respublikasının fəxri diplomu”, “Heydər Əliyev mükafatı” ilə təltif olunub. İstedadlı adam hər şeydə istedadlıdır. Ali məktəbi bitirdikdən sonra əmək fəaliyyəti ilə yanaşı elmi fəaliyyətə də başlayan Xoşbəxt Yusifzadə 1960-cı ildə ”Neft quyularının və laylarının tədqiq edilməsi və Neft Daşları yatağının cənub-qərb qanadının neftli obyektlərinin səmərəli işlənilməsi və istismarı məsələləri” mövzusunda namizədlik dissertasiyası müdafiə 58 O i l a n d I n d u s t r y | Y a n v a r 2 0 2 0

His great contribution to the development of oil and gas production in Azerbaijan and in the Caspian Sea has always been highly appreciated also by President Ilham Aliyev. During his speech at Khoshbakht Yusifzadeh’s 80th anniversary, Ilham Aliyev said that 20 oil and gas fields were discovered with his direct participation, including “Azeri”, “Chirag”, “Guneshli”, “Kapaz”, “Bahar», which define modern oil and gas potential of Azerbaijan and represent our country in the world oil industry. The words of the President were an indication of the high appreciation of the work of a prominent oil scientist - «if these fields were not discovered by you in time, our oil and gas opportunities would be very limited today, and as a result our country could face great difficulties during the years of independence. You are a world-renowned scholar, and great leader Heydar Aliyev believed your word. I have always believed your word.” was awarded with the highest orders and medals of the country for his exceptional services to the oil and gas industry of Azerbaijan, including the orders «Istiqlal», «Glory», «Honor», «Honorary Diploma of the Republic of Azerbaijan», the «Heydar Aliyev Award».

A talented person is talented in everything. Khoshbakht Yusifzade, who began his career as a scientist after graduating from the university, defended his PhD thesis in 1960 on the topic: «Exploration of oil wells and layers and the rational use and operation of oil objects of the southwestern wing of the Neft Dashlari» and received a PhD. in geological and mineralogical sciences. In 1987 he defended his doctoral thesis “Principles and methods for rapid exploration of offshore oil and gas fields” at the Moscow Institute of Geology and Exploitation of Fossil Minerals, became Doctor of Geological and Mineralogical Sciences. In 2005, he received a professor’s degree. In April 2007 he was elected Corresponding Member of the Azerbaijan National Academy of Sciences.

In November 2016, Khoshbakht Yusifzadeh was named the honorary professor of the Azerbaijan State Oil and Industry University. The scholarship, which was established in his name, was presented to its owners. During the event, Khoshbakht Yusifzadeh said he was happy to be named an honorary professor of the university he graduated and wished the students success in acquiring knowledge in becoming professionals.

The life and activity of Khoshbakht Yusifzadeh are exemplary for every young person. The book «Years and traces of my life», presented to readers in 2004, recognizing Khoshbakht Yusifzadeh also as a prosaist. The book provides wisdom to young people who want to link their lives with the oil

YUBİLEY | JUBILEE

edərək geologiya-minerologiya elmləri namizədi alimlik dərəcəsinə layiq görülüb. 1987-ci ildə Moskvanın Yanar Qazıntıların Geologiyası və İşlənməsi İnstitutunda ”Dəniz neft və qaz yataqlarında axtarış-kəşfiyyat işlərinin sürətlə aparılmasının prinsip və metodları” mövzusunda doktorluq dissertasiyası müdafiə etmiş, geologiya-mineralogiya elmləri doktoru elmi dərəcəsinə yiyələnmişdir. 2005-ci ildə ona ”Professor” elmi adı verilmişdir. 2007-ci ilin aprel ayında Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü seçilib.

2016-cı ilin noyabr ayında Xoşbəxt Yusifzadəyə vaxtilə təhsil aldığı Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetinin fəxri professor adı verilib, onun adına təsis olunmuş təqaüd sahiblərinə təqdim olunub. Tədbirdə iştirakı zamanı Xoşbəxt Yusifzadə ona təhsil aldığı ali məktəbin fəxri proferssoru adının verilməsindən xoşbəxtlik hissi keçirdiyini bildirib, tələbələrə biliklərə yiyələnməkdə, peşəkar mütəxəssislər kimi yetişməsində uğurlar arzulayıb.

Xoşbəxt Yusifzadənin həyatı və fəaliyyəti hər bir gənc üçün örnəkdir. 2004-cü ildə oxuculara təqdim olunan və Xoşbəxt Yusifzadəni həm də bir nasir kimi tanıdan “Ömrümün illəri və izləri” kitabı həyatını neft sənayesi ilə bağlamaq istəyən gənclərə müdriklik tövsiyəsi olmaqla yanaşı, insanlara ən vacib keyfiyyət olan zəhmətsevərlik və vicdanlılıq hissini aşılayır. Kitabı oxuyan hər kəs ötən əsrin 30-cu illərindən başlayaraq Azərbaycanda neft sənayesinin inkişafı haqqında dolğun məlumat alır. Kitabda bir çox tarixi hadisələr - müharibə vaxtı, ondan sonra, müstəqillik dövründə sosial – iqtisadi vəziyyət və həmçinin “Əsrin müqaviləsi” haqqında geniş tarixi həqiqətlər yer alır. Rus və Vyetnam dillərində nəşr olunan kitab 2019-cu ildə fransız dilinə tərcümə olunaraq Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetinin nəzdində fəaliyyət göstərən Azərbaycan Fransız Universitetində təqdim olunub. Xoşbəxt Yusifzadənin maraqlı, çətin, keşməkeşli həyat yolunu, biri-birindən əhəmiyyətli kəşflərini, neft strukturlarındakı fəaliyyətini əks etdirən «Ömrümün illəri və izləri» Azərbaycanın inkişafı naminə çalışan hər bir ölkə vətəndaşı üçün örnəkdir.

industry. It also instills a sense of dignity and honesty that is most important to people. Everyone who reads the book receives detailed information about the development of the oil industry in Azerbaijan since the 30s of the last century. The book covers many historical events, such as wartime, the socioeconomic situation during the independence period, and extensive historical truths about the «Contract of the Century». The book, published in Russian and Vietnamese, was translated into French in 2019 and presented at the Azerbaijan French University under the Azerbaijan State Oil and Industry University. The «Years and traces of my life», reflecting the interesting, difficult, life of Yusifzadeh, his significant discoveries, his work in the oil industry, is an example for every citizen of the country working for the development of Azerbaijan.

When glancing at the life of Khoshbakht Yusifzadeh, living coryphaeus and encyclopedia of oil production in Azerbaijan, it becomes clear that hard work is the key to success. With his industriousness, attitude to work, optimism, the 90-year-old great oil scientist still arouses a feeling of admiration for him.

He is a professional engraving his name with gold letters in the history of Azerbaijan with both inner and outer beauty. In addition to diligence, deep nationalism, optimism and high intelligence, a kind man, an interesting interlocutor, Khoshbakht Yusifzadeh erected himself a statue of love and respect of the people. We wish the outstanding oilman Khoshbakht Yusifzadeh good health and success in his work. The people of Azerbaijan are happy that such a brilliant oil scientist as Khoshbakht Yusifzadeh, who sincerely loves his people and country, is working tirelessly for his country and people.

Azərbaycanda neft hasilatının canlı korifeyi və ensiklopediyası olan Xoşbəxt Yusifzadənin həyat yolunu nəzərdən keçirdikdə bir daha aydın olur ki, istənilən uğuru şərtləndirən başlıca amil əməksevərlikdir. 90 yaşı tamam olan qocaman neftçi-alim bu gün də özünün zəhmətkeşliyi, işə münasibəti və nikbinliyi ilə özünə qarşı qibtə hissi oyadır. Xoşbəxt Yusifzadə daxili və zahiri, dili və ürəyi bir olan, adını Azərbaycan tarixinə qzıl hərflərlə yazdırmış peşəkardır. Əməksevərlik, dərin millilik, nikbinlik və yüksək ziyalılıqla yanaşı xeyirxah insan, maraqlı həmsöhbət olan Xoşbəxt Yusifzadə özünə xalqın məhəbbəti və hörmətindən yapılmış heykəl ucaldıb. Görkəmli neft mütəxəssisi Xoşbəxt Yusifzadəyə möhkəm can sağlığı, işlərində uğurlar arzulayırıq. Azərbaycan xalqı xoşbəxtdir ki, onun içindən xalqını, dövlətini sidq ürəklə sevən Xoşbəxt Yusifzadə kimi peşəkar neftçi-alim çıxıb və bu gün də öz dövləti və xalqı üçün yorulmadan çalışır.

Y a n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 59

Azİİ e-Kitab Evi | AzII e-Book House

ber:

Inf De

cem

60 O i l a n d I n d u s t r y | Y a n v a r 2 0 2 0

t: uma

fonduna daxil olan kita n i n i v E b a t i K e blar ha İ İ z A ə d q h e t n f u i n n d q d e i d o u f l ı z “ c A n n r i z I s da m I ə k e o ı b o y o b o a e k House əl ak br n about th ” in D o i t e ro ma

Azİİ e-Kitab Evi | AzII e-Book House

1. G.İ. Kelbaliyev, D.B. Tağıyev, S.R. Rasulov. “Transport Phenomena in Dispersed Media.” 2019. 433 səh. This book countrains information obtained from authentic and highly regarbed sourses.

1. G.İ. Kelbaliyev, D.B. Tağıyev, S.R. Rasulov. “Transport Phenomena in Dispersed Media.” 2019. 433 pages. This book countrains information obtained from authentic and highly regarbed sourses.

2. К.С. Шыхалиев, К.Г. Гулиев. Технология производства полимеров. Учебное пособие. В 2-х томах. 1-ый том. 2019. 163 стр.

2. К.С. Шыхалиев, К.Г. Гулиев. Технология производства полимеров. Учебное пособие. В 2-х томах. 1-ый том. 2019. 163 стр.

3. К.С. Шыхалиев, К.Г. Гулиев. Технология производства полимеров. Учебное пособие. В 2-х томах. 2-ой том. 2019. 184 стр.

3. К.С. Шыхалиев, К.Г. Гулиев. Технология производства полимеров. Учебное пособие. В 2-х томах. 2-ой том. 2019. 184 стр.

4. M.İ. Seyidov, Q.Q. Qasımov. Ekonometrikanın elementləri. Dərs vəsaiti. 2019. 400 səh. Dərs vəsaiti bakalavr pilləsində təhsil alan tələbələr və bu sahədə çalışan müxtəlif peşə sahibləri üçün nəzərdə tutulmuşdur.

4. M.I. Seyidov, G.G. Gasimov. Elements of econometrics.

Textbook. 2019. 400 pages. The textbook is intended for undergraduate students and professionals of various professions.

5. K.M. Abdullayev, A.M. Babayev, A.S. Əlizadə “İstiləşdirmə və istilik şəbəkələri” fənninin “İstilik Təchizatı Sistemləri” bölməsi. Dərs vəsaiti. 2019. 101səh. Dərs vəsaiti istilik energetikası sahəsinə aid olan “İstiləşdirmə və istilik şəbəkələri” fənninin “İstilik təchizatı sistemləri” bölməsinə həsr olunur.

5. K.M. Abdullaev, A.M. Babayev, A.S. Alizade “Heat and Heating Networks” section of “Heat Supply Systems”.

Textbook. 2019. 101 pages. The textbook is devoted to “Heat and Heating Networks” section of “Heat Supply Systems” of thermal energy.

6. C.S. Axundov, Ə.A. Həsənov, V.C. Axundov. “Ekologiya mühəndisliyinin neft sənayesindəki müasir problemləri”.

Dərslik. 2019. 543 səh. Müasir dövrdə ekologiya üzrə mütəxəsislərin (ekoloqlar, ekoloji ekspertlər, müfəttişlər) hazırlanması sivilizasiyalı dünya ölkələrinin ali məktəblərində ən mühüm yer tutur.

7. İ.Ə. Həbibov, C.X. İsmayılov, R.X. Məlikov, S.M. Abasova.

“Tərsimi həndəsə və mühəndis qrafikası”. 2019. 123 səh.

Bu dərslik ali texniki məktəblərdə təhsil alan tələbələr üçün nəzərdə tutulmuşdur.

8. Rafik A. Alıyev, Janusz Kacprzyk, Witold Pedrycz, Mo Jamshidi, Mustafa Babanlı, Fahreddin M.Sadikoğlu Editors. “10th İnternational Conference on Theory and Application of Soft Computing, Computing with Words and perceptions.” ICSCCW-2019. 970 pages.

9. S.C. Mehdiyev. Seçilmiş əsərlər. Naften karbonhidrogenləri və onların katalitik çevrilmələri. 3 cilddə. I cild. 2019. 364 səh.

10. Akademik Y. Məmmədəliyev. Biblioqrafik göstərici. 2019.

564 səh. Görkəmli alim və pedaqoq, ictimai-siyasi dövlət xadimi, akademik Yusif Heydər oğlu Məmmədəliyevin elmi əsərlərinin biblioqrafik göstəricisi azərbaycan və xarici dillərdə nəşr olunmuş kitablarını, monoqrafiyalarını, məqalələrini, müəlliflik şəhadətnamələrini, redaktə etdiyi və çapa hazırladığı elmi və publisistik nəşrləri əhatə edir.

6. J.S. Akhundov, A.A. Hasanov, V.J. Akhundov. “Modern problems of environmental engineering in the oil industry”.

Textbook. 2019. 543 pages. In the modern world, the training of ecologists (environmental experts, inspectors) is of great importance at universities of civilized countries.

7. I.A. Habibov, J.H. Ismailov, R.H. Malikov, S.M. Abasova.

«Descriptive geometry and engineering graphics». 2019.

123 pages. This textbook is intended for students studying in higher technical schools.

8. Rafik A. Alıyev, Janusz Kacprzyk, Witold Pedrycz, Mo Jamshidi, Mustafa Babanlı, Fahreddin M. Sadikoğlu Editors. “10th İnternational Conference on Theory and Application of Soft Computing, Computing with Words and perceptions.” ICSCCW-2019. 970 pages.

9. S.J. Mehdiyev. Selected works. Naften hydrocarbons and their catalytic conversion. In 3 volumes. Volume I. 2019.

364 pages.

10. Academician Y. Mammadaliyev. Bibliographic index.

2019. 564 pages. The bibliographic index of scientific works of an outstanding scientist and educator, social-political statesman, academician Yusif Heydar Mammadaliyev covers books, monographs, articles, certificates of authorship, edited and published scientific publications in Azerbaijani and foreign languages.

11. A.A. Chaihorski. A new variant of the structure of the periodic system of chemical elements. (In 3 languages:

Y a n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 61

Azİİ e-Kitab Evi | AzII e-Book House

11. A.A. Çayxorski. Kimyəvi elementlərin dövri sisteminin quruluşunun yeni variantı. (3 dilddə: azərbaycan, rus, ingilis). 2019. 150 səh.

12. A. Bağırova, G. Məhərrəmova, X. Cavadova, T. Həsənova. Neft-Kimya Prosesləri İnstitutunun alimləri: bioqrafik portret, elmə və təhsilə töhfələr. 2019. 240 səh.

Kitabda elmi fəaliyyətini AMEA Neft-Kimya Prosesləri institutuna həsr etmiş kimya, texnika, pedaqogika üzrə elmlər doktorları, professorların həyatı, elmi istiqamətləri, əldə etdikləri nailiyyətləri və təltifləri haqqında məlumat verilmişdir.(məlumatlar 30.05.2019-cu il tarixinə aiddir).

13. Akademik Y.H. Məmmədəliyev adına Neft-Kimya Prosesləri İnstitutunun əməkdaşı olan AMEA üzvləri.

2019. 240 səh.

14. Х.М. Алимарданов, Э.Т. Сулейманова. Химия природных и синтетических душистых веществ. 2019. 519 стр. Данная монография,посвященная химии органических соединений с душистыми свойствами,первая систематизированная книга в этой области на азербайджанском языке в переводе на русский язык Э.Т. Сулеймановой.

15. Академик Ю.Г. Мамедалиев. Избранные труды. В трех томах. Т.3. 2019. 664 стр.

16. З.Г. Асадов и др. Новые ионогенные нефтесобирающие и нефтедиспергирующие реагенты. 2019. 244 стр. Данная монография охватывает материалы по синтезу и исследованию новых поверхностно-активных веществ, обладающих способностью к удалению тонких нефтяных пленок с водной поверхности по одному из двух путей, а именно, согласно собирательному механизму или через диспергирование нефтяной пленки.

17. NKPİ-nin 90 illik inkişafı: Keçmişin təcrübəsindən – gələcəyin layihələrinə. 2019. 764 səh. Kitab Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının qabaqcıl institutlarından biri olan akademk Y.H.Məmmədəliyev adına Neft-Kimya Prosesləri İnstitunun 90 il ərzində neft emalı və neft kimya sahəsində keçdiyi bitmiş fundamental və tətbiqi tədqiqatların uğurlarının tarixi yolunun və gələcək inkişafı perspektivlərinin nəzərdən keçirilməsinə həsr edilmişdir.

18. Rahman S., Mustafayev L. “Azerbaidjan entreles grandes fuissances (1918-1920).” 2019. 469 pages.

19. Академик Ю.Г. Мамедалиев. Избранные труды. В трех томах. Том 1. 2019. 687 стр.

20. Академик Ю.Г. Мамедалиев. Избранные труды. В трех томах. Том 2. 2019. 583 стр.

62 O i l a n d I n d u s t r y | Y a n v a r 2 0 2 0

Azerbaijani,

Russian,

English).

2019.

150

pages.

12. A. Bagirova, G. Maharramova, H. Javadova, T. Hasanova.

Scientists of the Institute of Petrochemical Processes: biographical portraits, contributions to science and education. 2019. 240 pages. The book contains information about life, scientific direction, achievements and awards of doctors of sciences, professors in chemistry, technology and pedagogy, who devoted themselves to the Institute of Petrochemical Processes of ANAS (dated 05/30/2019).

13. Members of ANAS, employees of the Institute of Petrochemical Processes named after Academician Y.H. Mammadaliyev. 2019. 240 pages.

14. Х.М. Алимарданов, Э.Т. Сулейманова. Химия природных и синтетических душистых веществ. 2019.

519 стр. Данная монография,посвященная химии органических соединений с душистыми свойствами,первая систематизированная книга в этой области на азербайджанском языке в переводе на русский язык Э.Т.Сулеймановой.

15. Академик Ю.Г. Мамедалиев. Избранные труды. В трех томах. Т.3. 2019. 664 стр.

16. З.Г. Асадов и др. Новые ионогенные нефтесобирающие и нефтедиспергирующие реагенты. 2019.

244 стр. Данная монография охватывает материалы по синтезу и исследованию новых поверхностно-активных веществ, обладающих способностью к удалению тонких нефтяных пленок с водной поверхности по одному из двух путей, а именно, согласно собирательному механизму или через диспергирование нефтяной пленки.

17. 90-Year Development of the IPP: From the experience to the future projects. 2019. 764 pages. The book is devoted to a review of the history and prospects of the success of fundamental and applied research in the field of oil refining and petrochemistry by the Institute of Petrochemical Processes named after Academician Y.H. Mammadaliyev, one of the leading institutions of the Azerbaijan National Academy of Sciences.

18. Rahman S., Mustafayev L. “Azerbaidjan entreles grandes fuissances (1918-1920).” 2019. 469 pages.

19. Академик Ю.Г. Мамедалиев. Избранные труды. В трех томах. Том 1. 2019. 687 стр.

20. Академик Ю.Г. Мамедалиев. Избранные труды. В трех томах. Том 2. 2019. 583 стр.

Azİİ e-Kitab Evi | AzII e-Book House

ADNSU-da “Sedimentologiyanın əsasları” kitabı oxucuların ixtiyarına verilib The book “Foundations of Sedimentology” was presented to readers at ASOIU

Dekabrın 2-də Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetinin (ADNSU) Azİİ e-Kitab Evində “Sedimentologiyanın (litologiyanın) əsasları” kitabının təqdimatı keçirilib. Əməkdar geoloq, geologiya-mineralogiya elmləri doktoru, professor Çingiz Xəlifəzadənin müəllifi olduğu kitab dörd hissədən ibarətdir. Kitab ali məktəblərin geologiya və geofizika ixtsasları üçün nəzərdə tutulub.

On December 2 the presentation of the book “Foundations of Sedimentology (lithology)” was held in AzII E-Book House of the Azerbaijan State Oil and Industry University.The book authored by the honored geologist, Doctor of geological and mineralogical sciences, Professor Chingiz Khalifzade consists of four parts.

The book is intended for geology and geophysical specialties of universities.

Tədbirdə ADNSU-nun Elm və texnika işləri üzrə prorektoru, professor Rauf Əliyarov, Geoloji Kəşfiyyat Fakültəsinin (GKF) professor-müəllim heyəti və tələbələr iştirak edirblər. Tədbiri giriş sözü ilə açan AZİİ e -Kitab Evinin direktoru Səlahət Mahmudova iştirakçılara kitabxana haqqında məlumat verib.

Sonra GKF-nin dekanı dosent Naməd Paşayev, Faydalı qazıntı yataqları kafedrasının müəllimləri - dosent Ağamehdi Ağayev, dosent İbrahim Məmmədov, dosen Qamət Hüseynov və digər şəxslər çıxış edərək kitab haqqında fikirlərini bölüşüblər. Yeni nəşrdən bir neçə nüsxə kitabxanaya - oxuculurın ixtiyarına verilib.

The event was attended by the ASOIU’s Vice-Rector for Science and Technology, Doctor of Technical Sciences Rauf Aliyarov, academic staff of the Faculty of Geological Exploration (FGE) and students. Opening the event, director of AzII E-Book House Salahat Mahmudova provided information to the attendees about the library. Then, the dean of the FGE, Associate professor Namad Pashayev, teachers of the Department of Mineral Deposit Associate Professor Aghamehdi Aghayev, Associate Professor Ibrahim Mammadov, Associate Professor Gamet Huseynov and others shared their thoughts on the book. Several copies of the new edition have been presented to the library - readers.

Y a n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 63

Azİİ e-Kitab Evi | AzII e-Book House

Azİİ e-Kitab Evində “Kompüter qrafikası” dərsliyinin təqdimatı keçirilib AzII E-Book House holds the presentation of the textbook “Computer Graphics”

Təqdimatda ADNSU-nun Elm və texnika üzrə (elmi işlər üzrə) prorektoru, professor Rauf Əliyarov, Neft-mexanika fakültəsinin (NMF) professor-müəllim və tələbə heyəti iştirak ediblər. Tədbiri giriş sözü ilə açan Azİİ e-Kitab Evinin direktoru Səlahət Mahmudova kitabxanaya yeni daxil olan kitablar haqqında məlumat verib.Daha sonra universitetin prorektoru, professor Rauf Əliyarov, NMF-nın dekanı, dosent Əlihikmət Əhmədov, «Mühəndis və kompüter qrafikası» kafedrasının professoru İbrahim Həbibov, kafedranın dosentləri Osman Mirzəyev, Rauf Məlikov və digərləri dərs vəsaitinin tələbələr üçün faydalarından danışıb və kitab haqqında müzakirələr aparıblar.Qeyd edək ki, «Kompüter qrafikası» dərs vəsaiti texniki ali məktəblərdə təhsil alan tələbələr və «Avtomatlaşdırılmış layihələndirmə sistemi» ilə məşğul olan hər bir kəs üçün faydalı mənbədir.

On December 12, the presentation of the textbook “Computer Graphics” authored by Ibrahim Habibov, Osman Mirzayev and Tarana Sadigova was held at Azii E-Book House of Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU).The presentation was attended by the ASOIU’s Vice-Rector for Science and Technology (for Scientific Affairs), Professor Rauf Aliyarov, academic staff and students of the Faculty of Oil Mechanical Engineering (OME). Opening the event, the director of the AzII E-Book House Salahat Mahmudova provided information about the books included in the library.

Then Vice-Rector of university Rauf Aliyarov, Dean of OME, Associate Professor Alihikmet Ahmedov, Professor of the Department of “Engineer and Computer Graphics” Ibrahim Habibov, Associate Professors Osman Mirzayev, Rauf Malikov and others talked about the advantages of the textbook for students and made discussions on the book.Notably, the textbook “Computer Graphics” is a useful resource for students studying at the technical universities and for anyone who deal with “Automated Design System”.

Azİİ e-Kitab Evində kitab təqdimatı keçirilib AzII e-Book House holds a book presentation Dekabrın 20-də Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetinin (ADNSU) Azİİ e-Kitab Evində “Ekologiya mühəndisliyinin neft sənayesindəki müasir problemləri” kitabının təqdimatı keçirilib.

Tədbirdə ADNSU-nun Elmi İşlər üzrə prorektor Rauf Əliyarov, Qaz-neft mədən fakültəsinin (QNMF), Kimya Texnologiya fakültəsinin (KTF) və İqtisadiyyat və Menecment fakültəsinin (İMF) professor-müəllim heyəti və tələbələr iştirak edib.

Tədbiri giriş sözü ilə açan AZİİ e-Kitab Evinin direktoru

64 O i l a n d I n d u s t r y | Y a n v a r 2 0 2 0

Azİİ e-Kitab Evi | AzII e-Book House Səlahət Mahmudova kitab haqqında iştirakçılara məlumat verib.

Kitabın müəllifləri Neft-qaz mühəndisliyi kafedrasının dosenti Cahangir Axundov, Neft-kimya texnologiyası və sənaye ekologiyası kafedrasının müdiri, professor Ələkbər Həsənov, İqtisadiyyat və Menecment fakültəsinin müəllimi Vidadi Axundov bakalavr və magistrlar üçün nəzədə tutulan dərslik haqqında fikirlərini bildirib və kitabın tələbələr üçün əhəmiyyətindən danışıblar. Daha sonra kitab ətrafında müzakirələr aparılıb, KTF-nin dekanı professor Sevinc Məmmədxanova və digər iştirakçılar çıxış edərək kitabla bağlı fikir və təkliflərini bölüşüblər.

On December 20, the presentation of the book “Modern Problems of Environmental Engineering in the Oil Industry” was held at AzII E-Book House of the Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU).

The event was attended by ASOIU’s Vice-Rector for Science and Technology, Associate Professor Rauf Aliyarov, academic staff and students of the faculty of Oil and Gas Production (FOGP), faculty of Chemical Technology (FCT) and the faculty of Economics and Management (FEM).

Opening the event, director of the AzII E-Book House Salahat Mahmudova provided information to the attendees about the book.

The authors of the book Jahangir Akhundov, Associate Professor of the Department of Petroleum Engineering, Professor Alakbar Hasanov, Head of the Department of Petrochemical Technology and Industrial Ecology, Vidadi Akhundov, teacher of the Faculty of Economics and Management, expressed their views on the textbook intended for bachelor and master’s students and spoke about the importance of the book for the students. Then the discussions were held on the book, dean of the FCT, Professor Sevinj Mammadkhanova and other participants shared their views and suggestions about the book

Ulu öndər Heydər Əliyevin anım gününə həsr olunan kitab sərgisi təşkil edilib A book exhibition dedicated to the commemoration day of the great leader Heydar Aliyev was organized On December 11 the book exhibition entitled “Heydar AliyevCommemoration day” dedicated to the commemoration of the great leader Hedar Aliyev was organized at AzII E-Book House of the Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU). The exhibition featured books and other publications reflecting the invaluable merits of the national leader Heydar Aliyev in the fate of the Azerbaijani people, strengthening the international position of the country, as well as socio-political, social, economic, scientific and cultural life of the republic during the activity of the great leader.

Dekabrın 11-də Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetinin (ADNSU) Azİİ e-Kitab Evində ulu öndər Heydər Əliyevin anım gününə həsr olunan “Heydər ƏliyevAnım günü” adlı kitab sərgisi təşkil edilib. Sərgidə ümummilli lider Heydər Əliyevin Azərbaycan xalqının taleyində, ölkənin beynəlxalq mövqeyinin daha da möhkəmlənməsində əvəzsiz xidmətlərindən bəhs edən, eyni zamanda dahi şəxsiyyətin fəaliyyəti dövründə respublikamızın ictimai-siyası, sosial, iqtisadı, elmi, mədəni həyatındakı hadisələri əks etdirən kitablar və digər nəşrlər yer alıb.

Y a n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 65

BİZİM MƏZUN | OUR ALUMNUS

YÜKSƏK ƏYARLI ÖMÜR YOLUNA SAHİB SALEH QOCAYEV SALEH GOJAYEV WHO POSSESSED THE PRECIOUS LIFE PATH B i r əs r l i k f ə a l i y y ət i dövründə elm və təhsil məbədi olan Azİİ (Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti) bir çox dahi şəxsiyyət və tanınmış ziyalı nəsli yetişdirib. Cəmiyyətin və xalqın inkişafına verdikləri ölçüyəgəlməz töhfələri ilə yaddaşlarda əbədi kök salan belə şəxsiyyətlərdən biri də bu il 120 illik yubileyi qeyd olunan XX əsrin görkəmli ixtiraçı alimi Saleh Balay oğlu Qocayevdir.

Saleh Qocayev XX əsrin çox mürəkkəb və gərgin zamanında partiya rəhbəri, xalq komissarı, Zaqafqaziya Federasiyası İcraiyyə Komitəsinin üzvü, Respublika Nazirlər Soveti sədrinin müavini, Ali Sovetin üzvü kimi yüksək vəzifələr tutsa da bu gün o təkcə vəzifə daşıyıcısı kimi deyil, dövrünün böyük iqtidar sahibləri qarşısında baş əyməyən, ən çətin anlarda belə öz şəxsiyyətini

66 O i l a n d I n d u s t r y | Y a n v a r 2 0 2 0

Günel Cəlalqızı Gunel Jalalgizi

BİZİM MƏZUN | OUR ALUMNUS

qoruyub saxlamağı bacaran çox nadir və parlaq obraz kimi yaddaşlarda qalıb. Saleh Balay oğlu Qocayev 1899-cu ildə Qax rayonunun İlisu kəndində anadan olub. O, İlisu kəndində ibtidai təhsilini aldıqdan sonra 1909-cu ildə Zaqatalada sənət məktəbinə daxil olur və 1914-cü ildə oranı bitirir. 15 yaşında Bakıya gələn gənc Nobel qardaşlarının mexaniki emalatxanasında çilingər işləyib. O, Azərbaycanda Gənclər İttifaqının təşkilatçılarından biri olub, 1918-ci ildə Balakən rayon Gənclər İttifaqı sədrinin müavini, 1920-ci ildə isə Zaqatala İnqilab Komitəsinin sədri vəzifələrində çalışıb. Onun gözəl təşkilatçılıq qabiliyyətini görüb Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi komitəsində təlimatçı vəzifəsinə irəli çəkirlər. 1925-ci ildə Bakıda fəhlə fakültəsini bitirərək 1928-ci ildə Neft İnstitutunun (indiki Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti) Texnologiya fakültəsinə daxil olub və eyni vaxtda S.Budyonnı adına zavodda çilingər işləyib. Bir müddətdən sonra partiya səfərbərliyi xətti ilə rayonlara göndərilib və yalnız 1928-ci ildən dərslərə davam edərək 1932-ci ildə maşınqayırma şöbəsi üzrə mühəndis diplomu almağa nail olub. Həmin ildə təhsilini uğurla başa vuran S.Qocayev SSRİ ağır Sənaye Nazirliyinin Azərbaycandakı səlahiyyətli nümayəndəsi təyin edilir.

Təhsilini başa vurduqdan sonra o, yenidən partiya-təsərrüfat fəaliyyətinə cəlb olunur, Ağır Sənaye Xalq Komissarlığının nümayəndəsi, Leytenant Şmidt adına zavodun yığma sexinin mühəndisi, Şamxor (Şəmkir) rayon Partiya Komitəsinin birinci katibi, Zaqatala rayon Partiya Komitəsinin birinci katibi, Kirov Rayon Partiya Komitəsinin birinci katibi, “Kirovneft ”, “Azərneftemaş” trestlərinin müdiri, Azərbaycan SSR Avtomobil Nəqliyyatı Naziri, “Azərneft-kombinat”ın rəisi, Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti Sədrinin 1-ci müavini vəzifələrində çalışır.

1941-1960-cı illərdə S.Qocayev Neft İnstitutunun rektoru olur, buna baxmayaraq istehsalatla da əlaqəsini kəsməyərək bir sıra ixtiralar edir və onun bu işləmələri respublikada maşınqayırmanın inkişafının istiqamətini müəyyən edir. O, 20-dən çox məşhur ixtiranın müəllifidir. Onun ixtira etdiyi “SBQ-8” sürətli qazma dəzgahı həmin dövrün neft sənayesində sürətli qazma dəzgahlarına olan ehtiyacı təmin edib. Belə ki, S.Qocayevin bu ixtirası öz texniki üstünlüklərinə görə nəinki SSR-də, hətta ixrac edildiyi ölkələrdə də məşhur olub. Onun ixtiraları təkcə neft istehsalı ilə məhdudlaşmır, xalq təsərrüfatının ən müxtəlif sahələrinə, eləcə də hərbi sənayeyə dair onlarca ixtirası böyük şöhrət qazanır. Hərbi ixtiraları sırasında məşhur “Katyuşa” ilə müqayisə edilən “82 MM” avtomatik minomyotunu, müharibənin ilk ilində, 1941-ci ilin 15 dekabrında kəşf olunan Çoxlüləli minomyotunu misal göstərmək olar. Bu ixtiraların ölkəmizə və xalqımıza faydası, İkinci Dünya savaşındakı qələbəmizdə oynadığı böyük rolu danılmazdır.

Dünya şöhrətli alim, böyük Lütfi Zadənin elmi varisi professor Rafiq Əliyev onun ixtiraları barədə danışarkən qeyd edir:

During its a century of activity, the AzII (Azerbaijan State Oil and Industry University), a temple of science and education, has trained many great personalities and well-known intellectuals. One of these personalities is the prominent scientist of the 20th century, Saleh Balay oglu Gojayev, whose 120th anniversary was celebrated and immeasurable contribution to the development of society and the people perpetuated in the memories.

Although he held high positions as party leader, people’s commissar, member of the Executive Committee of the Transcaucasian Federation, Deputy Chairman of the Council of Ministers, and a member of the Supreme Soviet in the difficult and hard times of the 20th century, today, he is remembered not only as a duty bearer, but also as a rare and bright figure who never bowed to the people who were in power at that period, managed to maintain his identity even in the most difficult times.

Saleh Balay oglu Gojayev was born in 1899 in Ilisu village of Gakh district. After receiving his primary education in the village of Ilisu, he entered the art school in Zagatala in 1909 and graduated in 1914. When he was 15 years old, he worked as a locksmith in the mechanical workshop of young Nobel brothers. He was one of the organizers of the Youth Union in Azerbaijan, worked as Deputy Chairman of the Youth Union of Balakan district in 1918, and in 1920 was the Chairman of the Zakatala Revolutionary Committee. He was appointed as the instructor at the Central Committee of the Communist Party of Azerbaijan due to his excellent organizational skills.

After graduating from the faculty of labor in Baku in 1925, he entered the faculty of Technology of the Oil Institute (now Azerbaijan State Oil and Industry University) and at the same time worked as a locksmith in the factory named after S. Budyonny. Afterwards, he was sent to the regions through the party mobilization line, and only from1928 he could continue his study and in 1932 he received a diploma of engineer in the Department of mechanical engineering. In the same year, S. Gojayev who successfully completed his education was appointed a plenipotentiary representative of the Ministry of Industry of the USSR in Azerbaijan.

After completing his education, he again involved in party activities, worked as the representative of People’s Commissariat of Heavy Industry, engineer of the workshop of plant named after Lieutenant Schmidt, First Secretary of Shamkhor (Shamkir) district Party Committee, the First Secretary of Zaqatala district Party Committee, the First Secretary of Kirov district Party Committee, head of the “Kirovneft ”, “Azerneftemash” trusts, Minister of Transport of the Azerbaijan SSR, head of “Azneftkombinat”, First Deputy Chairman of the Council of

Y a n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 67

BİZİM MƏZUN | OUR ALUMNUS

“İnstitutun bir mərtəbəsi başdan-başa onun ixtiralarının sınaq laboratoriyalarına çevrilmişdi. Xüsusi istedadı olan tələbələrin bu işə cəlb edilməsi və sonralar onların da böyük ixtiraçı alim kimi yetişməsində bunun böyük rolu olmuşdur. Biz belə bir şəxsiyyətin rəhbərlik etdiyi institutda oxumağımızla qürur duyurduq”.

Elmdə əldə etdiyi nailiyyətlərə görə S.Qocayev 1949-cu ildə texnika elmləri namizədi elmi dərəcəsini alıb. O,

68 O i l a n d I n d u s t r y | Y a n v a r 2 0 2 0

Ministers of the Azerbaijan SSR. In 1941-1960 S. Gojayev was appointed the rector of the Institute of Oil. Nevertheless, he also made a number of inventions without interrupting ties with the production, and his work determined the direction of development of mechanical engineering in the Republic. He is the author of more than 20 well-known inventions.

The SBQ-8 fast drilling machine that was invented by him, provided the need for fast drilling machines in the oil industry of that time.

Thus, this invention of S. Gojayev became famous not only in the

BİZİM MƏZUN | OUR ALUMNUS dəfələrlə Azərbaycan KP MK-nın, Azərbaycan MİKnin, Zaqafqaziya MİK-nin üzvü, Azərbaycan SSR Ali Sovetinin (1-4-cü çağırış) deputatı seçilib.

Onun 20 ilə yaxın bir zaman kəsiyində rəhbərlik etdiyi Azərbaycan Neft və Kimya İnstitutu təkcə respublikada deyil, bütün SSRİ məkanında ən məşhur, adlı-sanlı ali təhsil ocaqlarından sayılırdı. Neft sənayesi üzrə kadrların hazırlanmasında onun xüsusi xidmətləri indi də böyük rəğbətlə xatırlanır. Həmin institutun məzunu olan yüzlərlə görkəmli alim, mütəxəssis, dövlət xadimi bu şöhrətin səbəblərini Saleh Qocayevin şəxsiyyəti və gördüyü işlərlə bağlayır. İnstitutun elm və təhsil sahəsindəki şöhrəti ilə yanaşı, Saleh Qocayev faktorunun da orada təhsil alan minlərlə gəncin şəxsiyyət kimi formalaşmasında böyük rol oynadığını vurğulayırlar. Əsl insan üçün xarakterik olan bütün müsbət xüsusiyyətləri özündə cəmləşdirən S.Qocayev son dərəcə mərd və cəsarətli şəxsiyyət kimi xatırlanır. Bu mənada Mehdi Hüseynin 1959-cu ildə Saleh Qocayev şəxsiyyətinə həsr etdiyi “Qabar” hekayəsini nümunə gətirə bilərik. Hekayədə yazıçı onun həyatını “Yüksək əyarlı ömür yolu” adlandırıb. Mahmud Qocayev “Dərin zəka, dönməz əqidə” kitabını da onun şərəfli ömür yoluna həsr edib. İxtiraçı alim xidmətlərinə görə “Qırmızı Bayraq” ordeni, 4 dəfə “Qırmızı Əmək Bayrağı” ordeni, “Qırmızı Ulduz” ordeni və medallarla təltif olunub. S.Qocayev 1984-cü il mayın 3-də 84 yaşında vəfat edib.

USSR, but also in the countries where it was exported.

His inventions are not only limited to oil production, tens of his inventions in different fields of the national economy, as well as in the military industry gained great popularity. Among his military inventions the “82MM” automatic mortar compared with the famous Katyusha, and the Multilateral mortar discovered on December 15, 1941, in the first year of the war. The advantages of these inventions to our country and our people, the key role in the victory in the Second World War is undeniable. While talking about his inventions, Professor Rafig Aliyev, the scientific successor of the world-renowed scientist, the great Lutfi Zadeh, notes that “one floor of the Institute was completely turned into a test laboratory of his inventions. This has played a great role in involving students’ with special talents to this work and training them as the great inventor. We were proud to study at the institute led by such personality” - said R.Aliyev.

For his achievements in science, he was awarded the degree of candidate of technical sciences in 1949.

He was repeatedly elected a member of the Central Committee of the Communist Party of Azerbaijan, the Central Executive Committee of Azerbaijan, Executive Committee of the Transcaucasian, the deputy of the Supreme Soviet of the Soviet Socialist Republic (1 and 4 terms).

The Azerbaijan Institute of Oil and Chemistry, headed by him for nearly 20 years, was considered one of the most popular universities in the USSR. His special services in the training of the personnel in oil industry are still remembered with great sympathy. Hundreds of prominent scientists, specialists and statesmen who graduated from the same institute associate the causes of this fame with the personality and work of Saleh Gojayev.

It is noted that along with the institute’s reputation in science and education, Saleh Gojayev’s factor plays a significant role in the training of the thousands of young people studying there.

Incorporating all the positive features that are characteristic of a real person, S.Qojayev is remembered as a very brave and courageous person. In this sense, we can give an example the story “Gabar” by Mehdi Husein in 1959, devoted to Saleh Gojayev’s personality. In the story, the writer called his life a “valuable life path”.

Mahmud Gojayev also dedicated his book “Deep intelligence, irresistible faith” to his honorable life path. The scientist-inventor was awarded Order of the Red Banner, 4 times the Order of the Red Banner of Labor, Order of the Red Star and medals for his services. S. Gojayev died on May 3, 1984 at the age of 84.

Y a n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 69

BAYRAM | HOLIDAY

ADNSU-da DÜNYA AZƏRBAYCANLILARININ HƏMRƏYLİK GÜNÜ VƏ YENİ İL QEYD EDİLİB ASOIU MARKS SOLIDARITY DAY OF WORLD AZERBAIJANIS AND NEW YEAR

Günel Cəlalqızı

Gunel Jalalgizi 2019-cu il artıq iyirmi birinci yüzilliyin təqvimində tarixə qovuşdu. Əminliklə deyə bilərik ki, yola saldığımız il ölkəmiz, eləcə də universitetimiz üçün bütün sahələrədə uğurlu il oldu.

2019-cu ili böyük hədəflərə hesablanmış uğurlarla başa vuran ADNSU-da bu il də ənənəvi olaraq Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəylik Günü və Yeni il münasibətilə bir sıra tədbirlər keçirilib.

Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəylik Günü və Yeni ilə həsr olunmuş ilk tədbir dekabrın 26-da Tələbə Həmkarlar İttifaqı Komitəsinin (THİK) təşkilatçılığı ilə keçirilib. Tədbirdə təbrik nitqi 70 O i l a n d I n d u s t r y | Y a n v a r 2 0 2 0

The first event dedicated to the World Azerbaijanis Solidarity Day and the New Year was held on December 26, with the initiative of the Student Trade Union Committee (STUC).

Making a speech at the event, Rector of ASOIU, professor Mustafa Babanli congratulated the university collaborators and students on the occasion of International Solidarity Day of World Azerbaijanis and New Year. Speaking about the works carried out in 2019, the events held at the university, the most significant events in the life of the university, Rector M.Babanli wished everyone success in the New Year. The event, with the participation of ASOIU’s song and dance ensemble “Ganjlik”,

BAYRAM | HOLIDAY

ilə çıxış edən ADNSU-nun rektoru, professor Mustafa Babanlı Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəylik günü və Yeni il bayramı münasibətilə universitetin əməkdaşlarını və tələbələri ürəkdən təbrik edərək 2019-cu ildə universitetdə görülən işlərdən və əldə olunan nailiyyətlərdən, ötən ay ərzində keçirilən tədbirlərdən və universitetin həyatında baş verən əlamətdar hadisələrdən danışıb və yeni ildə hər kəsə uğurlar arzu edib.

Tədbir ADNSU-nun “Gənclik” mahnı və rəqs ansamblının, eləcə də tanınmış incəsənət xadimləri və müğənnilərin iştirakı ilə konsert proqramı ilə davam etdirilib.

THİK-in sədri Namiq Gəncəyev universitetdə hər il Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəylik Gününə və Yeni ilə həsr olunmuş ənənəvi bayram şənliyindən danışıb. “Hər il olduğu kimi biz bu il də bayramı tələbələrimzlə bir yerdə xoş ab-havada keçirdik.

Konsertimizdə “Gənclik” mahnı və rəqs ansamblının, eləcə də tanınmış incəsənət xadimləri və müğənnilərin iştirakı bir növ imtahan öncəsi tələbələrimiz üçün motivasiya oldu. Ümid edirəm ki bu xoş ovqat tələbələrin imtahanlarda uğur qazanmasına kömək edəcək”,- deyə N.Gəncəyev bildirib.

ADNSU-da bayram tədbirləri və təbrikləri bununla bitməyib.

Hər il olduğu kimi bu il də rektor, professor Mustafa Babanlı Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəylik Günü və Yeni il münasibətilə universitetin fakültə və şöbələrini ziyarət edərək, professor-müəllim heyəti və kollektivi təbrik edib, onlara öz fəaliyyətlərində uğurlar arzulayıb.

Dekabrın 28-i və 29-da Energetika, İqtisadiyyat və Menecment

as well as a concert program with well-known art figures and singers took place.

2019 has already become history in the twenty-first century.

We can certainly say that the year we left was a successful year both for our country and for our university in all areas.

Drawing 2019 to a close with the success set for the future goals, ASOIU has held a number of events on the occasion of the Day of Solidarity of World Azerbaijanis and New Year.

The chairman of STUC Namig Ganjayev spoke about the celebration on the occasion of the World Azerbaijanis Solidarity Day and the New Year celebration every year helds at the university. “As always, this year we have had a good holiday mood with our students too. The participation of song and dance ensemble “Ganjlik”, as well as a concert program with well-known art figures and singers was a kind of motivation for our students before the exam. I hope this good mood will help students succeed in exams”- said N.Ganjayev That was not the end of holiday events and congratulations series at ASOIU. As every year this year, the rector of ASOIU Mustafa Bababli visited the university’s faculties and divisions on the occasion of the Day of Solidarity of World Azerbaijnis and New Year.

On december 28 and 29. visiting the faculties of Power Engineering, Economics and Management, Faculty of Chemical Technology, Magistracy Department, faculty of Geological

Y a n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 71

BAYRAM | HOLIDAY

(İMF), Kimya-texnologiya (KTF), Magistratura şöbəsi,Geoloji kəşfiyyat (GKF), Neftmexanika (NMF), Qaz-neft-mədən (QNMF) və İnformasiya texnologiyaları və idarəetmə (İTİF) fakültələrində olan rektor M.Babanlı 2019-cu il ərzində universitetdə görülən işlərdən, reallaşan layihələrdən və tədrisdəki inkişafdan danışıb. 2019-cu ili müəyyən qüsurların olmasına baxmayaraq uğurlu il kimi səciyyələndirən rektor M.Babanlı 2020ci ildən gözləntilərin daha çox olduğunu, həm tədrisin keyfiyyətinin yaxşılaşdırlmasında həm də universitetin ümumi ictimai həyatında daha uğurlu il olacağına inandığını deyib.

ADNSU-nun Milli tədqiqat universiteti olmağı hədəflədiyini deyən rektor M.Babanlı növbəti ildən tədrisin keyfiyyətinin daha da yüksəldilməsi, laboratoriyaların yenilənməsi, maddi-texniki bazanın zənginləşdirilməsi, keyfiyyətlə bağlı nəticələrin daha da yüksəldilməsi istiqamətində daha böyük addımların atılacağını bildirib.

72 O i l a n d I n d u s t r y | Y a n v a r 2 0 2 0

Exploration, Oil and Mechanical Engineering, Oil and Gas Production and Information Technologies and Control, rector M.Babanli spoke about the work carried out at the university during 2019, the implemented projects and the development in teaching.

Rector M.Babanli characterizes 2019 as a successful year despite some shortcomings, said that his expectations are more from 2020 and believes that it will be a better year in

BAYRAM | HOLIDAY

improving the quality of education and in the university’s social life. Noting that ASOIU’s main goal is to become a national research university, M. Babanli said that the steps will be taken to improve the quality of teaching, upgrade laboratories, enrich the material and technical base, and further improvement of quality results.

Rector M. Babanli also underlined that there was significant progress in research and development at the university, emphasized that there are serious scientific innovations in comparison with previous years. The Rector added that all existing problems and some shortcomings in education will be completely eliminated.

Saying that upcoming 2020 is a special year in ASOIU’s history, the Rector highlighted that the preparations for the university’s 100th anniversary are underway and speaking about the projects planned within the framework of the anniversary, he stressed that the university expects innovations in all directions and aid that 100 events will be held within the framework of 100th anniversary.

Expressing their gratitude to the Rector M.Babanli, the faculty deans and academic staff of the university highly appreciated the works conducted at the university and underlined that they will always support these works.

At the end M.Babanli congratulated everyone and wished success.

They say that, every new year brings with it new dreams and new hopes. May 2020 be one of the most successful years. Happy New - 2020 Year!

Rektor M.Babanlı elmi və tədqiqat işləri ilə bağlı da universitetdə nəzərəçarpan irəliləyişlərin olduğunu deyib və ötən illərlə müqayisədə ciddi elmi yeniliklərin olduğunu vurğulayıb. Rektor həmçinin mövcud problemlərin və tədrisdəki bəzi çatışmazlıqların da tam aradan qaldırılacağını sözlərinə əlavə edib. Qarşıdan gələn 2020-ci ilin ADNSU-nun tarixində xüsusi il olacağını deyən rektor, universitetin 100 illiyinə xüsusi olaraq hazırlıqların görüldüyünü deyib və yubiley çərçivəsində planlaşdırılan layihələrdən söz açaraq universitetdə bütün istiqamətlərdə yeniliklərin gözlənildiyini vurğulayıb və 100 illik çərçivəsində 100 tədbirin keçiriləcəyini deyib.

ADNSU-nun fakültə dekanları bayram təbrikinə görə rektor M.Babanlıya təşəkkür edərək tədrisin keyfiyyətinin artırılması yönündə 2019-cu ildə universitetdə həyata keçirilən islahatları yüksək qiymətləndirib və bu işlərin uğurla davam etdirilməsi üçün bundan sonra da səylərini əsirgəməyəcəklərini bildiriblər.

Sonda rektor M.Babanlı universitetin bütün əməkdaşlarını, professor-müəllim heyəti və tələbələri bir daha təbrik edib, onlara yeni ildə bol uğurlar arzulayıb. Deyirlər, hər yeni il özü ilə yeni arzular, yeni ümidlər gətirir. Qoy 2020-ci il də ən uğurlu illərdən biri olsun.

Yeni iliniz - 2020-ci iliniz mübarək!

Y a n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 73

BİRLİK | UNITY

ƏCNƏBİ TƏLƏBƏLƏR MİLAD BAYRAMINI QEYD EDİBLƏR Günel Cəlalqızı Gunel Jalalgizi

74 O I ndd Iunsdt ruys t|r yY a| n Yvaa nr v2a0r 2200 2 0 7 2i l Oa inl da n

BİRLİK | UNITY

INTERNATIONAL STUDENTS CELEBRATE CHRISTMAS

Y a nY va an rv a2r0 22 00 2|0 O| i lO ai ln d ud s tursyt r7y3 75 a nIdn dI n

BİRLİK | UNITY Dekabrın 20-də Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetində (ADNSU) qələbəlik idi. Çal-çağır səsləri, şən gülüşlər, yeni illə bağlı mahnılar, rəqslər və dekorasiyalar ətrafa gözəl bayram əhval-ruhiyyəsi və xoş ovqat bəxş edirdi. Universitetin əcnəbi tələbələri və Əcnəbi tələbələrlə iş üzrə dekanlığın əməkdaşlarının həyəcanından onların tədbirə böyük həvəslə hazırlaşdıqları aydın hiss olunurdu.

ADNSU-da hər il Əcnəbi tələbələrlə iş üzrə dekanlığın təşkilatçılığı ilə ənənəvi olaraq düzənlənən Milad bayramı şənliyində rektor, professor Mustafa Babanlı, prorektorlar, həmçinin, universitetin professormüəllim heyəti, tələbələr və digər qonaqlar iştirak edirdilər. Tədbiri giriş sözü ilə açan ADNSU-nun Əcnəbi tələbələrlə iş üzrə dekan müavini Natiq Məmmədov qonaqları salamlayaraq Milad bayramı və yeni il münasibətilə hamını təbrik etdi, tələbə və müəllim heyətinə yeni ildə uğurlar arzuladı və hər kəsə xoş bayram əhval ruhiyyəsi dilədi.

“Bilirsiniz ki, qarşıdan yeni il və Milad bayramı gəlir.

Biz də məhz bu bayramlara görə əcnəbi tələbələri bayram süfrəsi arxasında toplamışıq. Mən deyərdim ki, bu bayram şənliyi, xoş əhval-ruhiyyə yaratmaqla yanaşı, həm də bütün əcnəbi tələbələri bir araya gətirmək üçün çox gözəl fürsətdir. Həm də bu onu göstərir ki, ADNSU-da əcnəbi tələbələr hər zaman diqqətdədir, əcnəbilərə məxsus bayramların qeyd olunması eyni zamanda onlara göstərilən diqqət və qayğının bariz göstəricisidir”, -deyə N.Məmmədov bildirib. Əcnəbi tələbələrlə iş üzrə dekanlığın baş müfəttişi və layihə meneceri, eyni zamanda tədbirin təşkilatçısı Nigar Babayeva bayram əhval–ruhiyyəli tədbirin keçirilməsində uğurlu çıxışlara görə tələbələrə təşəkkür etdi və bayram təbirklərini bölüşdü. “ADNSUda hər zaman əcnəbi tələbələrlə müxtəlif tədbirlər keçirilir. Bu günkü tədbirimiz isə Milad bayramı və yeni ilə həsr olunub. Əsas məqsədimiz tələbələri bir araya yığmaq və bayram əhval ruhiyyəsi yaratmaqdır. Bu gün tədbirimizdə müxtəlif ölkələri təmsil edən 100-ə yaxın əcnəbi tələbəmiz iştirak edir. Uzun zamandır ki, bu tədbirə hazırlaşırıq və ümid edirəm ki, şənlik uzun

On December 20, Azerbaijan State Oil and Industry University (ASOIU) was crowded. The music sounds,cheerful laughs, new year songs, dances and decorations gave a wonderful holiday atmosphere and a pleasant mood. The excitement of the international students studying at the university and the collaborators of the International Students Dean Office showed that they prepare for the event with great enthusiasm.

The christmas celebration that annually celebrated at ASOIU organized by the International Students Dean Office was attended by the Rector, Professor Mustafa Babanli, Vice-Rectors, as well as the academic staff of the university, students and other guests.

Opening the event, the Deputy Dean of International Students of ASOIU Natig Mammadov greeted guest and congratulated them on the occasion of the Christmas holiday and new year, wished everyone to be in good spirits.

«As you know, new year and Christmas are coming.

Due to this reason we have collected foreign students around the feast table. I would like to note that this holiday is a great opportunity not only to create a good mood, but also to bring together all the foreign students. It also shows that foreign students at ASOIU are always in the center of attention, and celebrations of holidays that belong to the foreigners indicate the 76 O i l a n d I n d u s t r y | Y a n v a r 2 0 2 0

BİRLİK | UNITY

müddət yaddaşlarda qalacaq və tələbələrə müsbət enerji bəxş edəcək”, –deyə N.Babayeva bildirib.

Daha sonra bayram münasibətilə müxtəlif təbriklər səsləndirilib. Müxtəlif ölkələrdən olan əcnəbi tələbə və magistrlar universitetdə onlar üçün yaradılan şəraitdən danışıb, təəssüratlarını bölüşüb və bayram təbriklərini çatdırıblar.

Jan Preis “Mən Almaniyadan gəlmişəm və burada olmağıma, bu universitetdə təhsilimi davam etdirdiyimə görə çox şadam. Bu gün milad bayramına həsr olunmuş bu möhtəşəm tədbiri isə heç vaxt unutmayacağam.”

Mohammed Kashet Navab “Mən Pakistanlıyam. Hazırda ikinci kursda magistraturada təhsil alıram. Əminliklə deyə bilərəm ki, hər şey çox mükəmməldir. Bugünkü bayram gördüyünüz kimi çox maraqlı keçir, bizimlə işləyən müəllimlər də, tələbə dostlarımız da çox mehribandırlar. Burada yaradılan mühitdən çox razıyam.

Hər kəsin bayramını təbrik edirəm.”

Munkhsaikhan Munkhbayar “Bu ADNSU-da iştirak etdiyim ilk şənlikdir. Mən birinci kursdayam və məhz bu universiteti seçdiyim üçün çox xoşbəxtəm. Hər şey çox maraqlı, əyləncəli və gözəldir. Şənliyimiz çox maraqlı keçir.

Uzun zamandır ki, biz bu cür əylənməmişdik, hamının bir arada olması isə sadəcə möhtəşəmdir.

Bizə göstərilən diqqət və qayğıya görə çox təşəkkür edirəm.”

Nieronymus Basson Moses “Mən Namibiyadan gəlmişəm, ADNSU-da neft-qaz mühəndisliyi ixtisasında təhsil alıram. Şəhər, insanlar və universitet haqqında təəssüratlarım çox yüksəkdir. Həqiqətən də buranı görəndən sonra çox bəyəndim. Bu günkü bayram şənliyimizdə demək olar ki, bütün ölkələrdən olan tələbələr var. Çox sevincliyəm ki, mən də bu şənlikdə iştirak edirəm. Bizi bir araya toplaqdəqlarına görə və bu cür əyləncə dolu bayram tədbirinə görə universitetə təşəkkür edirəm.”

Daha sonra şənlik əyləncəli şou proqramla davam edib. Əcnəbi tələbələrlə iş üzrə dekanlığın əməkdaşlarının ifasında “Ey həyat, sən nə qəribəsən” mahnısı səsləndirilib. “Merryband” saksofon qrupu şən musiqiləri ilə tələbələrə xüsusi bayram ab-havası bəxş edib. Bunlarla yanaşı əcnəbi tələbələr də onlar üçün təşkil olunan tədbirdə öz məharətlərini nümayiş etdiriblər. Əcnəbi tələbələrin ifasında səslənən “Merry Christmas” mahnısı və Pakistanlı tələbə Muhammad Kashifin ifası isə zalda xüsusi canlanma yaradıb. Şənlik Dj-in fərqli musiqiləri və rəqslərlə yekunlaşıb.

care and attention given to them, « - said Mammadov.

Nigar Babayeva, the chief inspector and project manager of the International Students Dean Office, also thanked the students for their successful performances in the event and shared her holiday greetings.

“ASOIU always holds different events with foreign students. And today’s event is dedicated to Christmas and New Year. Our main purpose is to bring students together and create a festive mood.

About 100 foreign students from different countries are attending our event today. We have been preparing for this event for a long time and I hope that the event will be remembered for a long time and will give students positive energy, « - said N.Babayeva Foreign students and masters from different countries spoke about the conditions created for them at the university, shared their impressions and gave congratulations. Foreign and master’s students from different countries spoke about the conditions created for them at the university, shared their impressions and delivered their congratulations.

Jan Preis “I am from Germany and am very pleased to be here and continue my study at this university. I will never forget this wonderful event dedicated to Christmas. ”

Mohammed Kashet Navab “I am from Pakistan. Currently I am 2nd-year student of magistracy.

I can say with certainty that everything is perfect. Today’s holiday is very exciting as you can see, the teachers and students who work with us are very friendly. I am very pleased with the condition created here.

I congratulate everyone on the the occasion of the holiday”.

Munkhsaikhan Munkhbayar “This is my first celebration at ASOIU. I am 1st-year student and I am very happy that I chose this university. Everything is very interesting, entertaining and beautiful. Our festival is very interesting. For a long time we have never had such fun, and the fact that everyone is together is splendid. Thank you very much for the attention and care shown to us”.

Nieronymus Basson Moses “I am from Namibia and am studying on the specialty of oil and gas engineering at ASOIU. My impressions about the city, people and the university are very high. After seeing this I really liked. There are students from most of the countries in our festival. I am very happy that I also participate in this festival. I would like to express my gratitude to the university for bringing us together and for such a wonderful holiday event ”.

Then the festival continued with an entertaining show program. The song “Ey həyat, sən nə qəribəsən” (Life, how strange you are!) was performed by the collaborators of the International Students Dean Office. The saxophone group “Merryband” gave the students a special holiday atmosphere with cheerful music. In addition, foreign students also showed their talants at the event organized for them. The Merry Christmas song performed by foreign students and a Pakistani student Muhammad Kashif , created a special reviving in the hall. The festival ended with different musics by DJs’ and dances.

Y a n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 77

DÜNYADA | IN THE WORLD

Bu il dolların məzənnəsi düşəcək The dollar will decline next year Bir çox nüfuzlu maliyyə təsisatlarının ekspertləri 2020-ci ildə ABŞ dollarının məzənnəsinin azalacağı qənaətindədir. Ekspertlərin ümumi proqnozuna əsasən, gələn il ərzində avronun məzənnəsi hazırkı 1,1 dollardan 1,16 dollaradək artacaq. Proqnoza görə, 2019-cu ildə qlobal resesiya gözləntilərinin hakim olduğu üçün dollar və dollar aktivləri daha çox satın alınsa da hazırda dünya iqtisadiyyatındakı vəziyyətə dair narahatlığın səngidiyi, ABŞ Federal Ehtiyatlar Sisteminin (FRS) faiz dərəcələrini dəyişdirmək fikrində olmadığı üçün sərmayəçilər daha risqli yatırımlara yönəlir, dolların məzənnəsi də azalır. Gələn ilin sonunda avronun dollara qarşı məzənnəsi “Goldman Sachs” bankına görə 1,15, “Deutsche Bank”a görə 1,2 olacaq.

According to the forecast of prestigious financial institutions US dollar will decline in 2020. Experts predict that the euro will rise from $ 1.1 to $ 1.16 over the next year. According to the forecast, although dollar and dollar assets trade were high in 2019 as the global recession, the investors make more risky investments, and the dollar also declines due to the concerns about the current situation in the global economy slow down and the US Federal Reserve System (FRS) does not intend to change interest rates. Goldman Sachs forecast that the euro would trade at $1.15 while the Deutsche Bank forecasting the euro to trade at $1.20 by the end of 2020.

İndoneziyada məmurlar süni intellektlə əvəz olunacaq Indonesia will replace some civil servants with artificial intellegence

“Saudi Aramco” $1,7 trln-la dünyanın ən dəyərli şirkətidir “Saudi Aramco” is the world’s most valuable company with $1.7 trillion Dünyanın texnologiya nəhəngi “Apple” uzun müddətdir qoruduğu “ən dəyərli şirkət” adını itirib. Səudiyyə Ərəbistanının milli neft şirkəti olan “Saudi Aramco” dəyərini artıraraq “Apple” şirkətini geridə qoyub. Neft şirkəti sərmayələrinin 1,5 faizini açıq satışa çıxararaq gəlirlərini artırıb. Belə ki, şirkətin 1 səhmi 32 Səudiyyə Ərəbistanı rialı ( təx. 14 AZN) qiymətinə satılıb və bu satışdan “Saudi Aramco” 25,59 milyard ABŞ dolları gəlir əldə edib. Bu sərmayə satışından sonra neft şirkəti korporativ investorlardan 106 milyard ABŞ dolları, fərdi investorlardan isə 119 milyard dollar yatırım qazanıb. Nəticədə bazar dəyəri 1,7 trilyon dollara yüksələn “Saudi Aramco” dünyanın ən dəyərli şirkəti olub. Bundan öncə “Apple” şirkəti 1,1 trilyon ABŞ dolları dəyəri ilə bazarda lider idi.

The world’s technology giant Apple has lost its reputation as the most valuable company in the world. Saudi Arabia’s National Oil Company “Saudi Aramco” surpassed Apple. The oil company increased its profits by selling 1.5% of its investments. Thus, 1 share of the company has been sold at 32 riyals (approx. 14 AZN) and Saudi Aramco gained $ 25.59 billion. After the sale of investment, the oil company earned $ 106 billion from corporate investors and $ 119 billion from private investors. As a result, “Saudi Aramco” became the most valuable company in the world, at a total valuation of $ 1.7 trillion. Earlier, Apple was the leader in the market valued at $ 1.1 trillion.

İndoneziya prezidenti korrupsiya və lazımsız bürokratiya ilə mübarizə üçün gözlənilməz qərara gəldi. İndoneziyanın prezidenti Coko Vidodo ölkədəki məmurları süni intellektlə əvəzləməyi planlaşdırır. O bütün məmurları deyil, onların yalnız bir hissəsini əvəz etməyi düşünür. Coko Vidodonun fikrinin reallaşmasının ehtimalı çoxdur, çünki hakim koalisiya İndoneziya parlamentindəki yerlərin 74%-ni tutur. Buna görə, neyron şəbəkəsinin qısa müddətdə işin tənzimlənməsi ilə məşğul olan məmurları asanlıqla əvəz edə biləcəyi ehtimalı var.

The Indonesian president made an unexpected decision to fight against corruption and unnecessary bureaucracy. Indonesian President Joko Vidodo plans to replace his country officials with artificial intelligence.

He thinks to replace some officials.Political parties in Widodo’s ruling coalition control 74 percent of the seats in parliament, making it easy for his administration to push through legislation. Therefore, it isexpected that the neural network will be able to easily replace officals engaged in the regulating work.

78 O i l a n d I n d u s t r y | Y a n v a r 2 0 2 0

DÜNYADA | IN THE WORLD

Bərpa olunan enerji mənbələri ilk dəfə qazı üstələyib Electricity generated by renewables surpasses gas for first time İngiltərədə külək, günəş, hidroenerji və digər bərpa olunan mənbələrdən alınan enerji ilk dəfə qazdan alınan enerjini üstələyib. 2019cu ilin iyul-avqust-sentyabr - 3 ayında ölkədə istehsla edilən enerjinin 38,9%-i bərpa olunan mənbələrin payına düşüb. Qazdan alınan enerji isə 38,8% təşkil edib. Bu dövrdə kömürdən alınan enerjinin payı isə cəmi 1% təşkil edib. İqlim dəyişikliyi üzrə komitənin üzvləri Boris Consona seçkilərdə qalib gəlməsindən sonra məktub yazaraq onu 2030-ci ilə kimi küləkdən alınacaq enerjini 40 qiqavatta çatdırmaq barədə təşəbbüsə qoşulmağa çağırıblar.

In England, energy from wind, solar, hydropower and other renewable sources surpassed the energy generated from gas for the first time.

38.9% of energy produced in the country fell on renewable sources in the three months from July to September, 2019. Energy generated from gas was 38.8%.The share of energy generated from coal in this period was only 1%.The Committee on Climate Change wrote to Boris Johnson after his election victory, urging him to make good on a manifesto pledge to deliver 40 gigawatts of offshore wind by 2030.

İEA 2020-ci qlobal neft istehlakının 101,5 mln. barrel səviyyəsinə çatacaq The global oil consumption of the IEA will reach to the 101.5 million barrel by 2020 Beynəlxalq Enerji Agentliyi (IEA) 2020-ci ildə neftə olan tələbatın artım proqnozunu gündəlik olaraq 1,2 mln. barel səviyyəsində saxlayıb. Bu ilin üçüncü rübündə dünyada neftə olan tələbat 900 min barel artıb. 2019-cu ildə gündəlik tələb artım tempinin qiymətləndirilməsi də dəyişməz qalaraq 1 mln. barel olub. Beləliklə, IEA 2019-cu ildə gündəlik qlobal neft istehlakının 100,2 mln. barel, 2020-ci ildə isə 101,5 mln. barel səviyyəsinə çatacağını gözləyir.

International Energy Agency kept its global oil demand growth forecasts unchanged for 2020, at 1.2 million barrels per day respectively.In the third quarter of this year, world oil demand increased by 900,000 barrels. Estimation of daily demand growth rate for 2019 remained unchanged at $ 1 million barrel. Thus, the IEA expects to increase its daily global oil consumption by 2019 to $ 100.2 million. barrels, and by 2020, $ 101.5 million. waiting for the barrel to reach its level.

İnkişaf etməkdə olan ölkələrin ümumi borcu 55 trilyon dollara çatıb

Debt in developing economies rises to record $55tn

2018-ci ilin yekununda inkişaf etməkdə olan ölkələrin ümumi borcu 55 trilyon ABŞ dollarına çataraq 50 illik rekordu yeniləyib. Dünya Bankının məlumatına görə, sözügedən məbləğ həmin ölkələrdə istehsal olunan ümumi daxili məhsulun (ÜDM) dəyərinin 170%-i qədərdir. “İnkişaf etməkdə olan ölkələr maliyyə şoklarına qarşı tədbirləri gücləndirməlidir. Vaxtilə bu ölkələrdə həm dövlət, həm də özəl şirkətlərin borclarının paralel artması iqtisadi geriləməyə, investisiya qoyuluşunun azalmasına və ümumilikdə böhrana səbəb olub. Hazırda inkişaf etməkdə olan ölkələrin iqtisadiyyatları dövlət büdcəsinin və xarici ticarət dövriyyəsinin yüksək kəsiri, xarici valyuta ilə yüksək korporativ ucbatından kövrək vəziyyətdədir”, - Dünya bankının prezidenti Devid Malpass bildirib.

By the end of 2018, the total debt of developing countries reached $ 55 trillion and renewed its 50-year record. According to the World Bank, this amount is up to 170% of the value of GDP produced in those countries. “Developing countries should strengthen their measures to prevent financial shocks. At present, the economies of developing countries are are at risk due to the high deficit of the state budget and foreign trade turnover” World Bank President David Malpass said.

Y a n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 79

DÜNYADA | IN THE WORLD Kanadada dünyada ilk dəfə elektriklə işləyən təyyarə uçuş edib World’s first fully electric commercial aircraft takes flight in Canada Kanadanın Britaniya Kolumbiyası əyalətində dünyada ilk dəfə tamamilə elektrik enerjisi ilə işləyən təyyarə səmaya qalxıb. Bu barədə “Harbour Air Seaplanes” şirkəti məlumat yayıb. Qeyd edilir ki, uçuş Şimali Amerikada ən böyük hidroplanların istehsalı üzrə aviaşirkət “Harbour Air”ın və “elektrik aviasiyası sahəsində inqilab” etmiş “MagniX” şirkətlərinin birgə fəaliyyəti sayəsində mümkün olub. Hava maşını hələlik ticarət məqsədi ilə istismara buraxılıb. Təyyarənin mühərriki 750 at gücünə malikdir. “Bu tarix aviasiyada üçüncü eranın – elektrikin başlanğıcı kimi əlamətdardır”, - xəbərdə qeyd edilir. Təyyarəni “Harbour Air” şirkətinin baş direktoru və banisi Qreq Makduqall idarə edib.

The world’s first fully electric commercial aircraft has taken its inaugural test flight, taking off from the British Columbia province of the Canada.This was reported by “Harbor Air Seaplanes”. The flight was made possible by the joint operation Harbour Air and MagniX.The aircraft has yet to be used for commercial purposes. The engine of the aircraft is 750 hp.”This history is remarable as the third era in aviation - the begining of the electricity. The airplane was piloted by Greg McDougall, founder and chief executive of Harbour Air.

Rusiya ilə Yaponiya Aya göndərmək üçün robot hazırlayacaq Russia and Japan join hands for lunar robot Rusiyanın “Android texnikası” Elmi İstehsalat Birliyi Yaponiyanın GİTAİ start-up şirkəti ilə birgə Ayda müxtəlif işlər görmək üçün robot hazırlamağı nəzərdə tutur. Bu barədə qurumun icraçı direktoru Yevgeniy Dudorov məlumat verib. O, GİTAİ şirkətinin insana bənzər, həm də operatorun hərəkətlərini təkrarlayan robotlar istehsal etdiyini diqqətə çatdırıb.

Russian “Android technology” Scientific Production Association jointly with the Japanese startup company GITAI intends to develop a robot to conduct various work on the Moon. This was reported

by Yevgeny Dudorov, executive director of Android Technology. He noted that GITAI produces robots that resemble human beings, but also duplicate the operator’s actions.According to Dudorov, GITAI specializes in anthropomorphic robots and uses controllers similar to those developed by Android Technology.

80 O i l a n d I n d u s t r y | Y a n v a r 2 0 2 0

10 yaşlı qız IQ səviyyəsinə görə Eynşteyn və Hoakinqi üstələyib

10-year-old girl has a higher IQ than Albert Einstein and Stephen Hawking Britaniyanın Birmingem şəhərində məktəbli qız “Mensa” təşkilatında yetkinlik yaşına çatmayanlar üçün IQ testindən keçib və 162 bal toplayaraq Albert Eynşteyn və Stiven Hoakinq kimi alimlərin göstəricisini (hər ikisi 160 bal) üstələyib. Bu barədə “The Sun” yazıb. 10 yaşlı Freya Manqotra Birmingem ətrafındakı Ecbastondakı məktəbdə oxuyur. Qız dahi kimi qəbul olunub, artıq qızlar üçün Kral VI Eduard məktəbindən ona təqaüd də təklif olunub. Manqotranın həmçinin taekvondo üzrə qara kəmər sahibi olduğu, teatr, şahmat, üzgüçülük və Bollivud filmləri üslubundakı rəqslərlə maraqlandığı da məlumdur.

A child genius has achieved the highest possible score in a Mensa IQ test - beating Albert Einstein and Stephen Hawking. Report informs, citing The Sun that the impressive youngster from Moseley, Birmingham, achieved 162 points in the Cattell II B test which examines verbal reasoning. Her score is two points above Einstein who is believed to have an IQ of 160, the same as Professor Hawking. 10-year-old Freya is studying at Edgbaston school near Mancora Birmingham. Freya’s results in the test mean she is officially a “genius” according to officials at Mensa. Not only is Freya a genius when it comes to verbal reasoning, she also has a black belt in taekwondo and enjoys writing stories, drama and chess.

Freya has a passion for swimming, Bollywood dancing and does an extra-curricular activity every day of the week.

DÜNYADA | IN THE WORLD

ELANLAR Aşağıdakı tələbələrin tələbə bileti itdiyi üçün etibarsız sayılır Əliyev Murad Ceyhun oğlu Rzayev Murad Məhəmməd oğlu Cavadov Məhəmməd Soltanəli oğlu Cavadov Şirinbala Natiq oğlu Qəhrəmanlı Bahar İftixar qızı Qurbanova Günel İlqar qızı Əsədova Aysel Canpolad qızı Vahabzadə Mehman Məcid oğlu İsmayılov Rəhman Vəli oğlu Ağasıyeva Aytac Şahin qızı Əliyev Rəhim Azay oğlu Məmmədova Aygün İlkin qızı Seyidəliyeva Lalə Sultan qızı Kərimov Səlim Azad oğlu Əliyev Xanəhməd Yusif oğlu Mirzəyev Elmar Rəşid oğlu Kazımzadə Elşən Kərim oğlu Nəsirov Əmrah Vüqar oğlu Nuri Fatih Emruz oğlu Mahmudov Ceyhun Fəxrəddin oğlu Tağızadə Əlihüseyn Rafil oğlu Həsənli Həsən Cabbar oğlu Rəhimov Məhəmməd Aləm oğlu İsmayılova Zivər İslam qızı Əliyev Həsən Fariz oğlu Bayramlı Sənan Kamran oğlu Mahmudov Rəşad Fikrət oğlu Kərimov Balahüseyn Mehdi oğlu Məmmədova Səbinə Füzuli qızı Bəşirov Teymur Zaməddin oğlu Qəmbərov Rəvan Amin oğlu Quluzadə İbrahim Zakir oğlu Əsgərov Həsən Ədalət oğlu Mayılov Cavid Hüseyn oğlu

Zülfüqarov Tofiq İlham oğlu Hətəmov Xosrov Ədalət oğlu Cəfərzadə Rüstəm Fazil oğlu Baklarov Sadıx Nəcməddin oğlu Bədirov Cavad Şasəddin oğlu Musayev Tural Samir oğlu Nəsirov Əmrah Vüqar oğlu Hüseynli Məmməd Şahin oğlu Yusifzadə Azad Məzahir oğlu Məmmədhüseynov Abbas Raviddin oğlu Həsənov Ayxan Ceyhun oğlu Eyvazov Nahid Faiq oğlu Yəhyazadə Xəyal Taleh oğlu Murtuzayev Sənan Elxan oğlu Rzayeva Leyla Bəxtiyar qızı Əliyev Cavid Elxan oğlu Abdullayeva Nərmin Yusif qızı Məmmədov Baloğlan Gəray oğlu İsmayılzadə Qulamhüseyn Rüfət oğlu Kərimov Çingiz Cəmil oğlu Xəlilzadə Xəlil Nəriman oğlu İsmayılov Elsevər Elçin oğlu Məmmədov Nicat Elçin oğlu Məhərrəmova Bənövşə Üzeyir qızı Əhədzadə Toğrul Fərhad oğlu Tağıyev Ağalar Tahir oğlu Qasımov Zahid Müzəffər oğlu Qafarlı Emin Cavanşir oğlu Əmikişiyev İsmayıl Rasim oğlu Əhədov Samir Rafiq oğlu Azadlı Murad Namiq oğlu Abdullayeva Cənnət İnşallah qızı Ağasənli Kənan Habil oğlu Hacıyeva Vəfa Faiq qızı

Y a n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 81

Startap və Ýnnovasiya Mərkəzi eazi START Startup & Innovation Center

Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti “eazi START” Startap Məktəbi ADNSU tələbə və müəllimlərinin startap layihələrinə, yenilikçi ixtiralarına dəstək olmaqla yanaşı həm də biznes inkubasiya mərkəzi rolunu oynayır. Startapçılara bazar araşdırması, layihənin iqtisadi və texnoloji yönünün təyini və idarə olunmasında dəstək olur, eyni zamanda startap komandalarını layihələrinin hazırlanması üçün də ofis ilə təmin edir.

82 O i l a n d I n d u s t r y | Y a n v a r 2 0 2 0

Y a n v a r 2 0 2 0 | O i l a n d I n d u s t r y 83

Azii 1920 || Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti

84 O i l a n d I n d u s t r y | Y a n v a r 2 0 2 0