Hw 4

tHemA: oPPerVlAKteBeHANdeliNG 6

HoutWereld erel JaarGanG 66 – 22 maart 2013

www.houtwereld.nl

H È t

Va k B L a D

V o o r

H o u t H a n D e L

e n

H o u t i n D u s t r i e

BeHoudeN eN uitBouWeN

HelFt meer VerANtWoord Hout ACCoYA KoZiJN BeWiJst ZiCH ZieriKZeesCHe solide WeG BiJNA VriJ Voor uNiliN HoutsoorteNloKet sHr

1300473_HOUTWERELD 06.indd 1

18-03-13 14:57

woze.fr

Voldoen aan de meest strikte sociale en milieugerelateerde eisen

Joubert Plywood voldoet vanaf vandaag aan de Europese FLEGT-reglementering.

Met Joubert betekent, onverzettelijkheid inzake de keuze van multiplex, bijdragen tot de uitsluiting van illegaal hout op de Europese markt. Bovendien geeft u zo de voorkeur aan het duurzaam beheer van bossen, de instandhouding van de biodiversiteit en de ontwikkeling van de producerende landen en lokale gemeenschappen. *Forest Law Enforcement, Governance and Trade.

1300473_HOUTWERELD 06.indd 2

18-03-13 14:57

iNHoud

3

VeertJe Wilde ik nét FSC Nederland een pluim geven, heb ik hem spijtig genoeg weer moeten intrekken. Op initiatief van FSC Nederland slaan negen bedrijven uit de bouw- en houtsector de handen ineen om de toepassing van duurzaam gecertificeerd hout in bouwprojecten vanzelfsprekend te maken.

Afgesproken is dat dit niet alleen FSChout en -houtproducten betreft, maar gewoon alle keurmerksystemen die volgens de Nederlandse overheid - middels TPAC - voldoen aan de Marktaandeel duurzaam geproduceerd hout gestelde richtlijnen voor het duurzaam inkopen van hout. PEFC-hout maakt dus deel uit van deze deal.

Toen ik dit las, jubelde ik in professionele zin van geluk. Eindelijk (eindelijk!) heeft FSC Nederland besloten ook PEFC in haar beleid op te nemen. Wat een ontzettend goed nieuws voor houthandelend, -bewerkend en -verwerkend Nederland dat dagelijks worstelt met het gescheiden inkopen, opslaan en handlen van hout conform deze twee keurmerken. Dacht ik.

Deze glorieuze paraplu blijkt echter in zekere mate te lekken. Want wat FSC Nederland in haar communicatie niet vermeldde, en wat PEFC Nederland als eerste ontdekte, is dat dit FSC-initiatief PEFC-gecertificeerd hout uit de tropen uitsluit. Dit blijkt uit lezing van de jaarcontracten. Het boycotten heeft met andere woorden betrekking op naaldhout, hardhout en plaatmaterialen uit Maleisië, Uruguay, Chili en Frans Guyana.

Ik hoop oprecht namens de houtsector dat ‘de harde kern’ van het FSC-bestuur in Bonn eens verder gaat kijken dan de neus lang is en durft te redeneren vanuit de behoeften van de markt. De pluim die ik wilde uitreiken aan FSC Nederland is daarom nu een veertje geworden.

16

ProbosBosbericht2013-02-HW-binnen.pdf 7-3-2013 14:33:31

Bronbenadering

Overheidsdoelstelling gehaald

In het Beleidsprogramma Biodiversiteit heeft

Het marktaandeel is bepaald door gebruik te

In totaal is er in 2011 een volume van bijna 3,9

de Rijksoverheid de ambitie gesteld dat in 2011

maken van de zogenaamde bronbenadering.

miljoen m3 rondhoutequivalenten (rhe)

50% van het hout op de Nederlandse markt

Hierbij wordt gekeken of producten die voor

gezaagd hout en plaatmateriaal met een

60% 50%

te stimuleren, het aandeel duurzaam geprodu-

duurzaam bosbeheer of een legaliteitsverkla-

het totale Nederlandse verbruik van gezaagd

40%

Zonder certificaat

ceerd hout op de Nederlandse markt aanzien-

ring. Het gepresenteerde marktaandeel zegt

hout en plaatmateriaal (tabel 1). Hiermee is

30%

Met certificaat

lijk te verhogen en illegaal hout van de markt

dus niets over het volume dat uiteindelijk met

het marktaandeel aantoonbaar duurzaam

te weren.

een certificaat of verklaring bij de eind-

geproduceerd hout op de Nederlandse markt

Doel van de in 2012 door Probos uitgevoerde

gebruiker terechtkomt.

bijna verdubbeld ten opzichte van 2008, toen Nederlandse houtverbruik is tussen 2008 en

Duurzaam geproduceerd hout en papier en

2011 in absolute zin met bijna 12% gedaald,

C

Rijksoverheid haar beleidsdoel van 50% in

karton worden binnen deze studie gedefini-

terwijl het totale volume duurzaam geprodu-

M

2011 heeft gehaald. Daarnaast kent de

Y

eerd als: hout en papier en karton dat

ceerd gezaagd hout en plaatmateriaal in

marktmeting een aantal nevendoelen: het in

aantoonbaar afkomstig is uit bos dat is

absolute zin met 73% is toegenomen.

CM

beeld brengen van het marktaandeel aantoon-

gecertificeerd volgens een certificeringsysteem

MY

baar duurzaam papier en karton; het verschaf-

dat is geaccepteerd voor het duurzaam

CY

fen van inzicht in het marktaandeel aantoon-

inkoopbeleid van de Nederlandse overheid op

2008

2011

2008

2011

2008

Gezaagd tropisch loofhout

2011

Gezaagd gematigd loofhout

2008

2011

Plaatmateriaal

2008

2011

Totaal

20.000

Afrika

Figuur 1. De verhouding tussen het volume met en zonder certificaat voor duurzaam bosbeheer per productgroep en het totaal in 2008 en 2011.

Gezaagd tropisch loofhout

materiaal was voorzien van het PEFC-

Veel naaldhout met certificaat

Binnen de marktmeting is extra aandacht

certificaat. De rest van het volume (36%) was

De marktaandelen aantoonbaar duurzaam

Zuid Oost Azië Zuid Amerika

Figuur 2. Verdeling van de volumes aantoonbaar duurzaam, aantoonbaar legaal en het resterende volume (zonder certificaat voor duurzaam bosbeheer of legaliteitsverklaring) binnen het totale volume gezaagd tropisch loofhout in 2011 naar herkomstgebied (in m3).

besteed aan de herkomst van het gezaagd

voorzien van het FSC-certificaat. Het markt-

basis van de inkoopcriteria voor duurzaam

geproduceerd binnen de productgroepen

tropisch loofhout. Maleisië is met circa 40%

aandeel ten opzichte van het totale houtver-

verklaringen in de marktmeting meegenomen.

geproduceerd hout (Timber Procurement

naaldhout, tropisch loofhout, gematigd

het belangrijkste land van herkomst binnen

bruik komt voor PEFC daarmee uit op 42% en

Via deze werkwijze is in beeld gebracht dat

en het bepalen van het marktaandeel

Assessment System, TPAS). Op dit moment (8

loofhout en plaatmateriaal laten een grote

het totale volume in 2011. Daarnaast spelen

dat van FSC op 23,7% (tabel 2).

bijna 70% van het in 2011 op de Nederlandse

aantoonbaar duurzaam geproduceerd hout

maart 2013) zijn dat de certificeringsystemen

variatie zien (figuur 1). Daarnaast verschilt ook

ook Kameroen (22%), Indonesië (10,5%) en

binnen de Nederlandse bouw en Grond-, Weg-

FSC en PEFC, m.u.v. het Maleisische certifice-

de groei in het marktaandeel tussen 2008 en

Brazilië (10%) een grote rol.

Aantoonbaar legaal

plaat- materiaal als aantoonbaar legaal kan

en Waterbouw (GWW).

ringssysteem MTCS. Het aandeel duurzaam

2011 per productgroep. Binnen de product-

Wanneer gekeken wordt naar de herkomst van

Voor het bepalen van het marktaandeel

worden beschouwd. Het marktaandeel van

De marktmeting is een vervolg op de markt-

geproduceerd wordt per certificeringssysteem

groep gezaagd naaldhout is het marktaandeel

tropisch gezaagd hout met certificaat voor

aantoonbaar legaal hout op de Nederlandse

certificeringssystemen en legaliteitsver-

metingen die Probos voor de jaren 2005 en

in beeld gebracht.

aantoonbaar duurzaam geproduceerd hout

duurzaam bosbeheer, dan is het merendeel

markt in 2011 zijn naast FSC, PEFC en MTCS,

klaringen die voldoen aan de inkoopcriteria

inmiddels toegenomen tot 85,9%. Het

hiervan afkomstig uit Afrika, gevolgd door

die certificeringssystemen voor duurzaam

van de Nederlandse overheid (FSC, PEFC, MTCS

marktaandeel gezaagd gematigd loofhout

Zuid Oost Azië (figuur 2). MTCS is op dit

bosbeheer zijn, alle bestaande legaliteits-

en TLTV), ligt met 67% iets lager. Hieruit kan

blijft hier met slechts 22,8% ver bij achter. Het

moment niet als aantoonbaar duurzaam

marktaandeel is het sterkst gegroeid voor

geaccepteerd binnen het duurzaam inkoop-

gezaagd tropisch loofhout. Het is namelijk

beleid van de Nederlandse overheid en

meer dan verdubbeld: van 15,5% in 2008 naar

daarmee dus niet als aantoonbaar duurzaam,

39% in 2011. Ook plaatmateriaal is verdubbeld

maar als legaal in de marktmeting

en bedraagt voor 2011 51%.

geclassificeerd.

Totaal

Totale markt 2011* Met certificaat 2011 Totale markt 2008* Met certificaat 2008

1.394.993

784.981

PEFC

Totaal

2.468.336

1.437.965

5.876.752 3.863.329 6.655.549 2.231.153**

in %

65,7%

33,5%

1

* De cijfers voor de “totale markt” zijn gebaseerd op de jaarlijkse Probos/CBS productie- en handelsstatistieken voor hout- en papierproducten. ** Totaal is hoger dan de som van FSC en PEFC ivm een volume dat met CSA of SFI certificaat is geimporteerd, dat niet is toegekend aan het volume met PEFC-certificaat.

Het marktaandeel voor 2008 ligt als gevolg van een aanpassing van de conversiefactor voor gezaagd tropisch loofhout iets lager dan het marktaandeel dat na afronding van de studie in 2010 is gepresenteerd (33,8%).

Marleen van Herwijnen, hoofdredacteur m.van.herwijnen@nijgh.nl

(hoofdredacteur) en Vincent Krabbendam Telefoon (010) 427 41 68 Fax (010) 473 99 11 E-mail: houtwereld@nijgh.nl Website: www.houtwereld.nl

60.000

baar legaal geproduceerd hout; het bepalen

FSC

uitGeVer Rinus Vissers reDaCtie Marleen van Herwijnen

80.000

van het land van herkomst voor tropisch hout;

Tabel 1. Het totaal volume gezaagd hout en plaatmateriaal dat in 2008 en 2011 met certificaat voor duurzaam bosbeheer op de Nederlandse markt is gebracht (in m³ rondhout equivalent).

Redactie, abonnementen, advertenties en directie Nijgh Periodieken B.V. Postbus 122, 3100 AC Schiedam

100.000

40.000

Gezaagd naaldhout

het marktaandeel 33,5%1 bedroeg. Het totale

Duurzaam geproduceerd hout

plaatmateriaal is vast te stellen of de

2008 heeft uitgevoerd.

CoLoFon

10% 0%

Duurzaam

120.000

20%

redactie-secretariaat Dora Pompe (010) 427 41 60

LaY-out en Druk

aDVertentie-eXPLoitatie

Vaste medewerkers: Renate Rothstegge, Ries van Wendel de Joode, John van Tiggelen, Edo Beerda

José Maissan (010) 427 41 55 Irshaad Raghoebar (010) 427 41 50 adv.hw@nijgh.nl meDia orDer

Carola Sjoukes (010) 427 41 09 marketinG

Wouter Stolk (010) 427 41 82

BasisVormGeVinG

Inline Design, Duiven

DeltaHage bv, Den Haag

aBonnementenserViCe

Telefoon (010) 427 41 73 (09.00-12.00) E-mail: abo@nijgh.nl Website: www.nijgh.nl aBonnementen

Abonnement Nederland € 153,– (excl. btw), Abonnement studenten en 60+ € 84,- (excl. btw), Abonnement

worden getrokken dat de rest van het volume Tabel 2. Het marktaandeel per certificeringssysteem voor FSC en PEFC binnen het totale volume gezaagd hout en plaatmateriaal dat in 2011 in Nederland op de markt is gebracht.

Met certificaat

duurzaam bosbeheer op de Nederlandse markt

FSC PEFC Totaal

23,7% 42,0% 65,7%

illegaal is gekapt. Het is alleen niet vergezeld gegaan van een certificaat voor duurzaam bosbeheer of een legaliteitsverklaring. De

aandelen van de individuele certificeringssystemen voor duurzaam bosbeheer en

legaliteitsverklaringen binnen het totaal

volume aantoonbaar duurzaam en aantoonbaar legaal geproduceerd gezaagd hout en plaatmateriaal staan vermeld in figuur 3.

gebrachte volume gezaagd hout en plaat-

THEMA: OPPERVLAKTEBEHANDELING 6

HoutWereld erel JAARGANG 66 – 22 MAART 2013

www.houtwereld.nl

V O O R

12

overigens niet automatisch de conclusie

64% van het in 2011 met een certificaat voor

VA K B L A D

Seminar ‘Het geheim van goed geveltimmerwerk’.

in Bedrijf: Zierikzeesche Houthandel Houtsoortenloket SHR biedt praktische steun voor naleven EUTR.

Bosberichten: verantwoord hout Marktaandeel bijna verdubbeld

markt gebrachte volume gezaagd hout en

Marktaandeel FSC en PEFC

H È T

Accoya bevalt

Legaal

140.000

70%

certificaat voor duurzaam bosbeheer op de

Nederlandse markt gebracht. Dit is 65,7% van

Unilin koopt producent plaatmaterialen mits ‘Europa’ dat goedkeurt.

Rest

160.000

80%

het eerst op de Nederlandse markt komen al

dan niet zijn voorzien van een certificaat voor

baar duurzaam geproduceerd gezaagd hout en

K

180.000

90%

duurzaam geproduceerd is. De doelstelling is gesteld om duurzaam bosbeheer wereldwijd

marktmeting naar het marktaandeel aantoon-

CMY

100%

Volume (in m³)

Overheidsdoelstelling

nagenoeg verdubbeld

18 21 27 31

overname spano

H O U T H A N D E L

E N

H O U T I N D U S T R I E

BEHOUDEN EN UITBOUWEN

HELFT MEER VERANTWOORD HOUT ACCOYA KOZIJN BEWIJST ZICH ZIERIKZEESCHE SOLIDE WEG BIJNA VRIJ VOOR UNILIN HOUTSOORTENLOKET SHR

© Cover: IMM/KölnMesse Houtwereld 7 (special Houtkeurmerken) verschijnt op 5 april 2013

voor België € 153,- Abonnement overig buitenland € 207,50, Los exemplaar € 8,50 (excl. btw).

Abonnementen gelden voor één jaar en worden zonder tegenbericht automatisch verlengd. Opzeggingen schriftelijk uiterlijk zes weken (drie edities) voor het aflopen van de abonnementsperiode.

Per 1 januari 2012 is de nieuwe wet m.b.t. de verlenging- en opzegtermijnen van abonnementen voor consumenten in werking getreden.

Dit geldt niet voor abonnementen op vakinformatie uit hoofde van uw beroep of bedrijf.

tHemA: oppervlaktebehandeling Nieuwe klanten vinden om de resultaten vast te houden.

ruBrieKeN 4 6 6 9 11

NieuWs sPliNter Hout is...

Visie WWW

marktverkenningen 22 Hardhout Azië 23 Naaldhout 25 overig hout 28 ProduCtNieuWs 30 AGeNdA

Advertentie tarieven op aanvraag.

Advertentie opdrachten dienen uiterlijk veertien dagen voor de verschijningsdatum in het bezit van de administratie te zijn.

Advertentieplaatsingen worden uitgevoerd overeenkomstig “De Regelen 2011 Stichting ROTA” Houtwereld verschijnt elke veertien dagen.

E-mailadres voor persberichten: persbericht@houtwereld.nl

© 2013 Nijgh Periodieken BV Het auteursrecht op de inhoud van dit tijdschrift wordt uitdrukkelijk voorbehouden. Overname van artikelen alleen na schriftelijke toestemming van de uitgever.

Aanvragen voor overname dienen schriftelijk te geschieden.

ISSN 0018-6732

oPiNie

22 MaarT 2013 • Nummer 6 • Jaargang 66 • HoutWereld

1300473_HOUTWERELD 06.indd 3

18-03-13 14:57

4

nieuws

Faillissementsverschillen Zoals bedrijven van elkaar verschillen, kunnen ook de manieren waarop ze failliet gaan zich als dag en nacht tot elkaar verhouden. Trappenhuis Roorda wist simpelweg het hoofd niet boven water te houden in moeilijke tijden.

Rond het op de fles gaan van De Houtsnip Bouwmaterialen bestaan er dan weer meer vragen dan antwoorden.

Op 7 maart werd het faillissement uitgesproken over Van Rossum Tim­merfabriek in Katwijk aan de Maas (Noord-Brabant). Het bedrijf hield zich tot die dag bezig met het vervaardigen van deuren, ramen en kozijnen van hout.

Van Trappenhuis Roorda in Bergum werd op 21 maart de inventaris geveild door Troostwijk Auctions. De inboedel bestond onder meer uit meerdere houtbewerkingsmachines, vijftien showroomtrappen, een voorraad hout, diverse spijlen en leuningen alsmede gereedschappen. De online veiling kwam voort uit het bankroet dat op 12 december van het vorige jaar werd uitgesproken. Er werkten op dat momen

achttien mensen bij Trappenhuis Roorda.

Curator mr. N.H.M. Poort tekent in zijn eerste faillissementsverslag op dat de directie van het bedrijf werd gevoerd door H.R. Roorda Hol­ding, waarvan naamgever H.R. Roorda de bestuurder is. Gekeken naar de cijfers maakte de producent van en handelaar in houten trappen in 2011 nog ruim 56.000 euro winst, na een iets kleiner verlies het jaar ervoor. Voor 2012 wordt het verlies echter geschat op zo’n 100.000 euro. De verklaring daarvoor: “Gefailleerde had te kampen met een sterk inzakkende vraag naar haar producten, een sterke concurrentie in de markt en steeds be-

oorzaak cq. oorzaken aan het faillissement ten grondslag liggen.”

In het licht van het voorgaande bezien wekt het geen verbazing dat de enige werknemer van De Hout­ snip Bouwmaterialen al geruime tijd vóór het daadwerkelijke faillissement was vrijgesteld van het verrichten van arbeid. Met een oprichtingsdatum in september 2012 en een faillissement slechts drie maanden nadien is er geen jaarrekening ingediend, iets waartoe vanwege die korte periode ook geen verplichting gold. Eigenlijk heeft de curator überhaupt heel weinig aan kunnen treffen: geen tekenen van activiteiten, geen signalen van bancaire financiering, geen activa, geen voorraden. Con­clusies worden daar nog niet aan verbonden, maar verder onderzoek naar dit bedrijf zal zeker worden verricht.

Er is overigens geen connectie tussen De Houtsnip Bouwmaterialen en De Houtsnip in Vuren, die ambachtelijke houten tafels en vloeren maakt. n

perktere marges. Daarbij liepen de door debiteuren gehanteerde betalingstermijnen op, met een teruglopende kasstroom en li­ quiditeitskrapte tot gevolg. Door­ dat (potentiële) opdrachtgevers/ kopers bouwprojecten uitstelden of annuleerden (in verband met de situatie op de onroerendgoedmarkt) was er onvoldoende werkvoorraad en onvoldoende perspectief op het verkrijgen van nieuwe opdrachten/ bestellingen”, aldus de curator.

Verderop valt dan ook te lezen: “De onderneming is niet voortgezet”.

Datzelfde geldt voor De Houtsnip Bouwmaterialen in Maarheeze.

Curator mr. Martijn Kemps meldt dat het zelfs de vraag is of er ooit veel werd verzet door deze onderneming. “De activiteiten van curanda lagen duidelijk al geruime tijd stil.” Een verklaring daarvoor is er echter niet. “De curator heeft tot op heden geen contact weten te leggen met het bestuur van curanda. Dientengevolge kan thans niet worden aangegeven welke

Deelnemers gezocht voor bamboenorm NEN verzorgt op woensdag 10 april een startbijeenkomst in Delft, gericht op eventuele bedrijven en organisaties die willen helpen met het opstellen van een norm voor bamboe vloeren. Voor het opstellen van een geharmoniseerde norm voor bamboe vloeren en de bijhorende beproevingsnormen wordt momenteel een Europese taakgroep opgericht. vloeren en de bijhorende beproevingsnormen wordt een Europese taakgroep opgericht. Hiervoor zoekt NEN ook Nederlandse deelnemers. Omdat het werk nogal

specialistisch is, worden de betrokkenen geacht over voldoende relevante vakkennis te beschikken, goed op de hoogte te zijn van de actuele stand der techniek en van

FOTO: TERGAO

De CE-markering van houten vloeren en parket is verplicht. Basis voor die CE-markering is NEN-EN 14342 getiteld ‘Houten vloeren - Eigenschappen, conformiteitsbeoordeling en merken’. Deze norm wordt op dit moment herzien en de nieuwe versie zal expliciet niet gelden voor vloeren van bamboe. Dit heeft tot gevolg dat bamboe vloeren niet meer van CE-markering kunnen worden voorzien op grond van deze norm.

Het is voor alle marktpartijen van belang dat CE-markering van bamboe vloeren ook in de toekomst mogelijk blijft. Voor de producenten draagt CE-markering immers bij aan de ongehinderde handel binnen Europa. En voor de gebruiker geven de prestatieverklaring en bijbehorende informatie inzicht in de kwaliteit van het product voor de toepassing die hij op het oog heeft.

Voor het opstellen van de geharmoniseerde norm voor bamboe

vigerende regelgeving. De voertaal in de groep is Engels en NEN gaat het proces begeleiden.

De voorwaarde bij het ontwikkelen van een norm is dat de deelnemers de procesbegeleiding door NEN en de eventuele kosten van de overige werkzaamheden financieren. Het uitgangspunt hierbij is dat degenen die baat hebben bij het afsprakendocument, bereid zijn daarvoor een financiële bijdrage te leveren.

In de nog op te stellen normen worden onder andere eigenschappen zoals maatvoering, brandgedrag en formaldehyde-emissie - opgenomen. Deze staan ook in de Annex ZA van de NEN-EN 14342 en in de gerelateerde normen. Er moet worden bepaald of deze aspecten tevens voor de CEmarkering van bamboe vloeren relevante eigenschappen zijn. Ook dient er worden besloten of de bepalingsmethoden kunnen worden overgenomen of dat deze moeten worden aangepast en/of aangevuld met bepalingsmethoden voor andere eigenschappen.

NEN organiseert op woensdag 10 april een startbijeenkomst in Delft. Deelname aan de taakgroep staat open voor elke organisatie die belang heeft bij dit onderwerp. n

HoutWereld • Jaargang 66 • Nummer 6 • 22 MAART 2013

1300473_HOUTWERELD 06.indd 4

18-03-13 14:58

5

LULUCF biedt kansen voor hout De Europese houtbewerkingsindustrie is blij met het feit dat de Europese Commissie en het Parlement hun goedkeuring hebben gegeven aan nieuwe rekenregels en nationale plannen inzake de CO2-emissies die vrijkomen uit land- en bosbouwactiviteiten.

Deze nieuwe verordening, met als afkorting LULUCF, draagt bij aan een betere en nauwkeuriger vastlegging van CO2-credits. Boven­ dien staat de positieve link tussen hout en houtproducten en de opslag van broeikasgassen nu zwart op wit en wordt er door Europa erkend dat hout tot aan het einde van zijn levenscyclus CO2, die tijdens de groei van de bomen in het bos wordt geabsorbeerd, vasthoudt.

De Europese vereniging van de plaatmaterialenindustrie, de EPF,

verklaart dat Europa nu meer ­geneigd zal zijn om het natuurlijke recept voor koolstofopslag in te zetten en aldus meer hout gaat gebruiken. De EPF verwacht dat de producenten van innovatieve houtproducten in de lidstaten dankzij de LULUCF-regelgeving nu concrete ondersteuning van hun regeringen zullen krijgen. Bijvoorbeeld door het bevorderen van de vervanging van meer energie-intensieve materialen door hout, in zowel de nieuwbouw als in

renovatieprojecten.

Het is nu aan de lidstaten om nationale voorschriften en actieplannen inzake de LULUCF-verordening te ontwikkelen, wat zal bijdragen aan het verhogen van de opslag van koolstof in houtproducten.

Gesteld wordt dat elke kubieke meter hout bijna één kubieke ton CO2 opslaat, afgezien nog van de hoeveelheid CO2 die wordt bespaard door andere, energie-intensieve materialen door hout te vervangen. n

Meer energie uit snelgroeiend hout Een nieuwe technologie maakt het mogelijk om de daadwerkelijke energie-inhoud van hout snel en accuraat in te schatten. Deze techniek werd ontwikkeld door Hans van Lommel voor zijn afstuderen als bio-ingenieur bos- en natuurbeheer aan de Universiteit Gent.

Hij ontdekte onder meer dat de snelstgroeiende houtsoorten meer verbrandingsenergie opleveren dan de traag groeiende soorten.

In het kader van de Europese ­klimaatdoelstellingen wordt hout als een belangrijke grondstof ­beschouwd. In 2020 wil de Europese Unie twintig procent van de eigen energieproductie uit hernieuwbare bronnen halen. Hout is een volledig hernieuwbare grondstof die bovendien CO2-neutraal is. Daarbij kan het worden ingezet voor het opwekken van energie door middel van verbranding, maar ook als bestanddeel van de tweede generatie biobrandstoffen. Tevens laat hout zich telen op gronden die niet geschikt zijn voor landbouw zodat de gevreesde concurrentie met de voedselproductie niet ontstaat.

Door al die eigenschappen heeft hout een belangrijke rol toebedeeld gekregen in het realiseren van de Europese doelstellingen inzake duurzame energie. Punt is wel dat de hoeveelheid hout die men nodig denkt te hebben om dat doel te halen groter is dan de ingeschatte hoeveelheid beschikbaar materiaal: 1.372 miljoen kubieke meter versus 1.056 miljoen kubieke meter. Het is daarom van belang de efficiëntie van het winnen van energie uit hout te optimaliseren. En daar komt het onderzoek

van Hans van Lommel van pas.

Bij de door hem ontwikkelde techniek wordt hout belicht met nabijinfrarood, wat staat voor een bepaald bereik van infraroodstraling.

De moleculen in het hout reflecteren een bepaalde hoeveelheid licht. Op basis daarvan kan, in combinatie met technieken om de structurele en energetische eigen-

schappen te bepalen, de energieinhoud worden berekend. Cruciaal is de hoeveelheid lignine in het hout: dit bestanddeel kent een hoge verbrandingswaarde en levert dus veel energie op.

Toepassing van de door Van Lom­ mel ontwikkelde techniek op inheemse houtsoorten heeft uitgewezen dat snelgroeiende varianten

zoals wilgen, populieren en naaldhout meer energie opleveren dan traag groeiende soorten als essen en eiken. Daarmee zijn de snelgroeiende soorten dus meer geschikt om energie mee op te wekken terwijl de langzaam groeiende zich beter lenen voor brandhout in kachels. De technologie maakt het in theorie mogelijk de aanplant van bomen aan te passen zodat deze optimaal aansluit op de Europese behoefte aan energie. (bron: Knack) n

kort nieuws Dekker-equipe

Zaterdag 16 maart werd, onder zware omstandigheden, de Joop Zoetemelk Classic verreden. Onder de vlag van Koninklijke Dekker fietsten Ron Bouman, Edwin Hakbijl en Cees van Eysinga samen met dertig relaties de honderd kilometer door Het Groene Hart. Na afloop ging men op bezoek bij Dekker Warmond. De groep bestond uit houthandelaren en -verwerkers van Timmerfabriek De Mol, Timmerfabriek Adr.van Erk, De Lange Houttechniek, Timmerfabriek Gebrs Bos, Deurenfabriek Theo v/d Berg, Verweij Houttechniek, Bluemink Timmerbedrijf, Zwaluwebouw, Aannemingsbedrijf Ooijevaar, EraContour/TBI Bouw, Bouw­ bedrijf Giesbers, Huib Bakker Bouw, Van Wijnen Haarlemmer­meer, VurenHAWA, BouwCenter Eiland de Wild en 4Plus. In totaal deden zo’n 3.500 mensen mee aan de toertocht. n 22 MAART 2013 • Nummer 6 • Jaargang 66 • HoutWereld

1300473_HOUTWERELD 06.indd 5

18-03-13 14:58

6

NieuWs

dat je verder moet kijken dan je neus lang is, weet Peter van der Winden (79) maar al te goed. Jarenlang organiseerde hij studiereizen om de kennis op de werkvloer te verrijken en te verbeteren.

“Mijn achtergrond is staal, geen hout. Ik ben echter Rotterdammer en in die tijd begon je in de expeditie en de scheepvaart. Daar was ik betrokken bij het controleren van binnenkomende vrachten hout. Rondhout moest worden gemeten en dat diende je te leren. Dus ik wist wel wat van hout, maar ik ging aan het werk bij een multinational. Toen er van mij werd verwacht dat ik

TEKST: JOHN VAN TIGGELEN

HOUT is ...

Het bos in

met mijn gezin naar het buitenland zou gaan verhuizen, heb ik ontslag genomen.

Ik ben daarna aan de slag gegaan bij een houtbedrijf. Ik was iets ouder dan veertig en moest weer onderaan de ladder beginnen.

Maar Rotterdammers zijn rare mensen: ze doen het of ze doen het niet. En áls ze het doen, dan niet lullen maar poetsen. Binnen een mum van tijd had ik de Houtacademie doorlopen en was ik manager van een aantal vestigingen.

Wel schrok ik van de inefficiëntie van de houtondernemingen en het gebrek aan kennis. Ik kwam bij een hightech multinational vandaan en daar was het altijd leren en trainen, terwijl bij de meeste houtfirma’s er veel mensen werkten die niets van hout wisten.

De kennis op de werkvloer moest beter kunnen. Dus heb ik mijn personeel naar de technische school gestuurd om te leren wat het verschil is tussen vuren en grenen. En het was voor mij reden om met de studiereizen naar Zweden te beginnen. Daarvan heb ik er 22 gedaan.

Met een busvol, soms wel vijftig man, op pad en dan het bos in en de

houtwerven op om te kijken hoe er werd gezaagd, gesorteerd en de kwaliteit gecontroleerd. Omdat negentig procent van de mensen die mee op reis gingen nog nooit had gezien hoe triplex werd gemaakt, bekeken we dat eveneens.

Ik heb deze kennistrips georganiseerd vanaf 1989. De reis voerde naar Zweden en ook naar Lapland en British Columbia in Canada. Ik heb in al die jaren meer dan achthonderd mensen meegenomen. Zo heb ik mijn bijdrage geleverd aan het verrijken van de kennis van hout in Nederland. Het waren veelal jonge mannen van 16 tot 30 jaar die zich aanmeldden. Sommigen zijn nu vestigingsmanager. De laatste keer was in 2008. Toen begon de crisis en hadden de bedrijven geen geld meer. Dat is jammer, want zo verdwijnt de kennis die is opgebouwd weer uit de ondernemingen.

Hout is een fantastisch product, maar in Nederland nog steeds een ondergeschoven kindje. Hoewel het iets is verbeterd, kan het nog veel beter. De houtbranche zou echt veel meer moeten doen om het product hout te promoten.” n

ColumN

Papieren veiligheid “Doordat ik regelmatig op bouwplaatsen kom, word ik geacht een VCA­ certificaatje te hebben. Het idee hierachter ­ namelijk veilig werken ­ kan ik alleen maar toejuichen. Al te vaak komt het echter voor dat ik situaties zie waarover ik zo mijn twijfels heb. Dat gaat van dubieuze funderingsputten (vijf meter diep en wanden van los zand in combinatie met stromend grondwater) tot uit een hoogwerkersbakje op een licht hellend dak stappen om toch maar bij de nok te kunnen komen. Een aantal malen heb ik aangegeven dat ik het niet verantwoord vond om een bepaalde klus af te maken.

Na tien jaar was het tijd voor een opfriscursus. Dat betekende een lijvig cur­ susboek en een hele dag met een aantal collega’s doorbrengen in een somber zaaltje. Bij het doorspitten van het cursusboek ging de eerste helft over wet­ geving, regels en protocollen. Heel veel kennis waarvan het goed is dat je weet dat het bestaat, maar tussen de regels door lees je dat je zelf voor een groot deel verantwoordelijk bent. En terecht.

Het tweede deel ging in op allerlei weetjes waarop je in de praktijk toch zelden stuit. Het plaatsen van een mangatwacht, omdat je in een afgesloten ruimte met CO2 aan de gang gaat, ben ik in de praktijk nog niet vaak tegen ge­ komen op een bouwplaats!

Wat niet in het cursusboek staat, is de praktijk. ‘De graafmachine om die fun­ deringsput te graven is alleen vandaag beschikbaar.’ Of je hebt geen zin om een dag later opnieuw het halve land door te crossen om een inspectie op­ nieuw te doen. Je baas zal je wel steunen als de situatie niet veilig is. Je klant heeft daar minder boodschap aan.

Maar vooraf nadenken en communiceren voorkomt veel gedonder achteraf.

Veiligheid zit tussen de oren. Net als kwaliteit. Je kunt handboeken vol schrij­

ven over veiligheid, maar als de man op de werkvloer het niet zo nauw neemt, dan ben je nergens.” splinter (Deze opinierubriek wordt geschreven door een selecte en gevarieerde groep vaklieden in de houtsector)

n

HoutWereld • Jaargang 66 • Nummer 6 • 22 MaarT 2013

1300473_HOUTWERELD 06.indd 6

18-03-13 14:58

7

kort nieuws Pijnboompit gepijnigd

Pijnboompitten zijn inmiddels duurder dan ganzenlever en kaviaar. De prijsexplosie is het gevolg van een mislukte oogst, die weer te wijten is aan houtkap en ontbossing, zo meldt Duurzaambedrijfsleven.nl. Vooral in China was de misoogst verleden jaar enorm: van 20.000 ton in 2011 naar 2.000 ton in 2012. Ook in het Middellandse-Zeegebied ging er een flinke hap van 63 procent uit de volume-opbrengst. Vorig jaar werd er wereldwijd 47 procent minder pijnboompitten ingezameld dan in 2012. En dat blijkt vooral het gevolg van weinig duurzame landbouwmethoden. De houtkap is er debet aan, net als ontbossing, bosbranden en boomziekten. Door al deze fenomenen is het aantal vruchtdragende pijnbomen drastisch verminderd en steeg de prijs van pijnboompitten omgekeerd evenredig.

omzetkrimp bouwmaterialen

De groothandel in bouwmaterialen boekte in 2012 een omzetverlies van 9,1 procent. Dat blijkt uit recente cijfers van het CBS, zo meldt brancheorganisatie Hibin. De index die eind 2011 nog op 108,8 stond, kwam eind 2012 op 98,9 terecht. Met -5,5 procent omzet was het eerste kwartaal relatief nog het beste van het afgelopen jaar. In het tweede en vierde kwartaal bedroeg de teruggang in omzet zelfs meer dan tien procent. In het derde kwartaal bleef de bouwmaterialengroothandel daar net onder.

Bulthuis maakt hurleys

Houthandel en -zagerij Bulthuis in Oldenzaal is vanaf nu de leverancier van elke hurley die in Ierland wordt verkocht. Dit is een stick voor het spelen van hurling, ook wel de snelste teamsport ter wereld genoemd. Bulthuis

iroko voor kiosk Haal de natuur in huis: de nieuwe bloemenkiosk de stek op de Jansplaats in hartje Arnhem is voor een deel van iroko. Achter de houten gevellamellen schijnt ‘s avonds ledlicht, dat het pleintje dan van een zachte gloed voorziet. ontwerper Kees marcelis heeft de kiosk op verzoek ‘hufterproof’ gemaakt.

Jansplaats door een strak, vriendelijk, tijdloos en duurzaam ontwerp.

Wie aan de slag wil als houtbewerker, meubelmaker of timmerman, maar niet direct kans ziet te investeren in een werkplaats kan terecht bij Adelmeijer & Jacobs in Rotterdam. Via het Werkplaatscollectief kan voor korte of langere tijd een volledig ingerichte werkruimte worden gehuurd. In totaal

is er plaats voor zes ondernemers binnen het collectief, dat is opgericht om creatieve ondernemers in het hout- en meubelvak te ondersteunen met advies, werkbegeleiding en het faciliteren van een compleet ingerichte werkplaats tegen een redelijke vergoeding.

De doelgroep bestaat uit zzp’ers of startende ondernemers die wel enige ervaring hebben maar (nog) niet over de financiële middelen beschikken om een eigen werkplaats in te richten.

Omdat er plek is voor zes mensen is het achterliggende idee tevens dat zij door middel van samenwerking elkaars creativiteit versterken. Alle kosten voor de faciliteiten worden gedeeld, zodat deze binnen de perken blijven.

De werkruimte beschikt over de meest essentiële houtbewerkingsmachines, zoals een formaatzaag, platenzaag, afkortzaag, schuurbank en meer.

Website: www.werkplaatscollectief.nl n

Studio Kees Marcelis in Arnhem bedacht een ovaal gebouwtje met een groot, overstekend, ovalen dak.

Hieronder worden de bloemen uitgestald. De ronde glazen pui aan de voorzijde kan geheel geopend worden. De rest van het ovaal is gevat in irokohouten lamellen met anti-graffiti-coating; het platte dak kreeg een sedum bedekking.

Kees Marcelis: “Het lijkt een een-

voudig ontwerp, maar het was erg ingewikkeld om dit voor elkaar te krijgen. Over elk detail is lang nagedacht. Neem de grote overstek, die zonder dikke kolommen boven de glazen pui moest komen te zweven. Maar de puzzel is méér dan gelukt. Achter de façade zit een prachtige constructie verborgen, vakwerk van de meewerkende bedrijven.” n

Collectieve houtwerkplaats

FOTO’S: DUTCHLANDSCAPE/HANS DE ROOIJ

Het bijzondere gebouwtje vervangt de rommelige oude kiosk op de

gaat duizenden exemplaren van de hurley leveren in opdracht van een Ierse ondernemer. Eigenaar Pascal Meijerink: “Hier kunnen we even mee verder. Het voordeel is ook dat als het in de winter even iets rustiger is, we rustig kunnen doorgaan met het maken van hurleys.” Hurleys worden geproduceerd van gedroogd essenhout, een houtsoort waaraan in Ierland een gebrek is. Bulthuis levert de basis aan, die in Ierland handmatig wordt afgewerkt (bron: Tubantia).

22 MaarT 2013 • Nummer 6 • Jaargang 66 • HoutWereld

1300473_HOUTWERELD 06.indd 7

18-03-13 14:58

8

nieuws

Illegale kap in Congo-Kinshasa

in memoriam

Een nieuw rapport van Greenpeace toont aan dat de legale herkomst van hout uit CongoKinshasa vrijwel nooit zeker is. Volgens de publicatie ‘Cut it out - illegal logging in the DRC’ regeert de wetteloosheid in het Afrikaanse land.

In het jaar dat hij 80 zou zijn geworden is op 5 maart de heer Jan Hoebeek overleden. Hij bouwde samen met zijn broers het door hun ouders opgerichte houtbedrijf Hoebeek NV in Willebroek uit van houthandel tot een schaverij die zowel op de Belgische markt als internationaal actief was. Tijdens zijn werkzame leven vervulde Jan Hoebeek diverse bestuursfuncties in de zelfstandigenorganisatie NCMV (nu Unizo). Hij was tevens jarenlang lid van de raad van bestuur van de houthandelsfederatie en had de leiding van wat heden ten dage Belgian Woodforum heet. n

Met betrekking tot de houtkap in Congo-Kinshasa maakt de milieuorganisatie gewag van bedrijven die kappen zonder, met verkeerde of valselijk verkregen vergunningen, die veel meer oogsten dan afgesproken, beschermde boomsoorten niet ontzien en afspraken met lokale bevolkingen niet nakomen.

Daniëlle van Oijen, bossenspecia

list bij Greenpeace, deed onderzoek naar illegale houtstromen in het Afrikaanse land en zag de grootschalige vernietiging met eigen ogen. “De overheid heeft nauwelijks middelen om deze ondernemingen te controleren. En zelfs als de overheid een sanctie oplegt, trekken de kapbedrijven zich er niets van aan. Niets staat hen in de weg om miljoenen dollars

te verdienen aan de export van Afrikaans hardhout, zoals wengé, sapeli en afrormosia.”

Greenpeace stelt tevens dat het onder de nieuwe Europese Hout­ verordening, de EUTR, in theorie heel lastig is geworden om nog hout uit Congo-Kinshasa in te voeren in Europa. n

Brochure duurzaam geproduceerd hout Omdat het voor de partijen in de Nederlandse bouw niet altijd helder is hoe je duurzaam geproduceerd hout moet voorschrijven of inkopen, is er nu een speciale uitgebreide brochure opgesteld die alle gewenste duidelijkheid verschaft.

Deze brochure is een samenwerkingsproject van Stichting Probos en Stichting STABU en geeft aan wat duurzaam geproduceerd hout precies is, wat het belang is van

duurzaam bosbeheer, plus de relatie met de nieuwe wet- en regel­ geving zoals de nieuwe Aanbe­ste­ dingswet 2012 en het Aanbeste­ dingsreglement voor werken 2013.

Tevens wordt de Europese Hout­ verordening toegelicht, die sinds 3 maart 2013 onder meer het ­gebruik van illegaal gekapt hout binnen de Europese Unie moet hel-

pen tegengaan. De brochure is beschikbaar via www.stabu.nl. n

Tegengesteld beeld meubelindustrie De meubelindustrie draaide in januari 2013 ruim 9 procent minder omzet dan in dezelfde maand het jaar ervoor. Het omzet- en productievolume per gemiddelde werkdag vielen volgens het CBS kleiner uit. De producten van de branche werden duurder vergeleken met een jaar eerder.

2012. Deze afname werd vooral gedragen door een negatief resultaat in eigen land. Hier was het be-

FOTO: KOESTERLINGEN

In januari 2013 lag de omzet van de meubelindustrie ruim 9 procent onder het niveau van januari

drag aan verkopen 12 procent lager. Over de grens ontwikkelde de omzet zich positief. Daar bleek

de omzet toegenomen met 4 procent ten opzichte van een jaar eerder.

Afgelopen januari beïnvloedde een hogere afzetprijs de omzet positief. Januari 2013 kende evenveel werkdagen als januari 2012.

Per gemiddelde werkdag lag het omzetvolume 10 procent onder het niveau van dezelfde maand het jaar ervoor. Op de binnenlandse markt was de afzet per gemiddelde werkdag 13 procent kleiner, terwijl op de exportmarkt voor 3 procent meer aan producten werd verkocht.

Producten van de meubelindustrie waren in januari 2013 ruim één procent duurder dan een jaar eerder. Hierbij ontliepen de ontwikkelingen in binnen- en buitenland ­elkaar niet veel. De meubelindustrie heeft in januari 2013 per gemiddelde werkdag 14 procent minder geproduceerd in vergelijking met januari vorig jaar. n

HoutWereld • Jaargang 66 • Nummer 6 • 22 MAART 2013

1300473_HOUTWERELD 06.indd 8

18-03-13 14:58

V ISIE

‘Richtlijn biobased is aan producent’

9

CE-merk en machine­ veiligheid De verantwoordelijkheid voor een veilige machine ligt bij de fabrikant. Deze juridische verantwoordelijkheid kan echter voor anderen gaan gelden wanneer bedrijven zelf machines samenstellen en/of substantieel wijzigen. Aan dit onderwerp wijdt NEN een bijeenkomst.

Dr.ing. Peter Fraanje is directeur van het Nederlands Verbond Toe­ levering Bouw (NVTB). Het is in zijn VISIE goed dat de markt serieus bezig is met biobased bouwmaterialen, al is biobased ook weer niet zaligmakend.

“Biobased bouwmaterialen zijn materialen uit biotische grondstoffen; dat zijn grondstoffen van biologische oorsprong die in relatief korte tijd (één generatie) geregenereerd kunnen worden. Hout is één van de ­belangrijkste biobased bouwmaterialen. Andere voorbeelden van 100 procent biobased bouwmaterialen zijn vlas, riet, hennep en schel­ pen. Sommige bouwproducten zijn voor een deel biobased.

De Sociaal Economische Raad (SER) heeft een rapport uitgebracht waarin staat dat Nederland er verstandig aan doet om onze economie, die nu met name gebaseerd is op eindige fossiele grondstoffen, om te bouwen naar een biobased economy. VNO-NCW en andere organi­ saties van ondernemers werken mee aan deze ontwikkeling. De SER adviseert om onze economie meer te baseren op biobased grondstof­ fen omdat er in de regel minder energie nodig is voor de productie van deze materialen en dat er netto minder CO2 wordt uitgestoten.

Andere redenen zijn de toenemende schaarste van fossiele grondstof­ fen en sommige metaalertsen, terwijl ook strategisch-politieke argu­ menten een rol spelen: afhankelijkheid van één fossiele grondstof ge­ wonnen in een politiek onstabiele regio wil men vermijden. Last but not least ziet men veel kansen voor de biobased economy omdat Nederland al een sterke agrarische sector heeft. Veel synergie is mogelijk.

Het NVTB staat positief tegenover biobased bouwmaterialen. Veel producenten hebben ook biobased producten in het assortiment.

Tegelijkertijd kan worden opgemerkt dat biobased niet zaligmakend is: steenachtige materialen zijn in veel toepassingen natuurlijk eveneens interessant.

Er zijn al veel biobased bouwmaterialen die in een niche van de markt worden toegepast. Houtbouw en houtskeletbouw, en ook hybride vor­ men, staan in de belangstelling van particuliere opdrachtgevers.

Biobased is in lijn met aandacht voor duurzaamheid. Duurzaamheid is al sinds de Club van Rome (1972) in de mode en komt dan in uiteen­ lopende termen terug: duurzaam bouwen, bouwen met hernieuwbare grondstoffen en Cradle to Cradle. Ik denk dat het goed is dat we hier serieus mee bezig zijn. Het valt mij overigens op dat de houtsector nog relatief weinig doet met de marketing van biobased.

Er zijn geen richtlijnen voor biobased, dat is aan de producenten zelf.

Het zou goed zijn dat iedere fabrikant op zijn product of op de website zet wat er in het product zit, ook als het voor een deel biobased is. Zo werkt Coca Cola aan een ‘Plant-bottle’ uit bioplastic waarvan wordt vermeld voor hoeveel procent deze biobased is.” n

Om te verduidelijken wanneer de verantwoordelijkheid van de fabrikant naar anderen wordt verlegd, organiseert NEN in samenwerking met Van Diepen en Van der Kroef Advocaten op 15 mei in Delft de halfdaagse bijeenkomst ‘CE-mar­ ke­ring en machineveiligheid: pure (juridische) noodzaak?’.

De meeting is bedoeld voor iedereen die weinig tot geen kennis van

de Machinerichtlijn en de Arbeids­ middelenrichtlijn heeft, maar wel te maken heeft met het samenstellen van machines of met het modificeren ervan. Bijvoorbeeld inkopers, importeurs, eigenaren, werkgevers, beheerders en gebruikers van (het samenstellen van) nieuwe en bestaande machines.

Website: www.nen.nl/trainingnood­ zaakcemarkeren n

Verantwoord hout in de bouw Negen bedrijven in de bouw- en houtsector slaan de handen ineen om de toepassing van duurzaam gecertificeerd hout in bouwprojecten vanzelfsprekend te maken. Hiermee gaan zij bewust een stap verder dan de onlangs in werking getreden Europese Houtverordening die de import van illegaal hout moet tegengaan.

De bouwbedrijven zullen standaard om duurzaam geproduceerd hout vragen voor hun projecten en de houthandel zorgt ervoor dat die vraag altijd kan ­worden ingevuld. Bovendien zullen de ondernemingen elkaar ­onderling aanspreken op hun ambitie.

De bedrijven die dit initiatief onderschrijven zijn Ballast Nedam, Koninklijke BAM Groep, Heij­ mans, TBI, VolkerWessels, Konink­ lijke Dekker Hout, Houtgroep van Drimmelen, Stiho en Wijma Kam­ pen. Aansluiting staat open voor ieder bedrijf uit de bouw- en houtsector. Volgens FSC Nederland is dit initiatief uniek in de wereld. In samenwerking met FSC Neder­ land, tevens de initiatiefnemer, werken de bedrijven toe naar het behalen van de gestelde doelstelling. Hierbij worden de door de Nederlandse overheid gestelde richtlijnen voor het duurzaam inkopen van hout gevolgd.

Voor de bouwbedrijven geldt dat zij uitsluitend nog gecertificeerd duurzaam geteeld hout willen toe-

passen in bouwprojecten die in eigen beheer worden uitgevoerd en dat zij bij aanbestedingen of­ freren op basis van gecertificeerd duurzaam geproduceerd hout en houtproducten. Ook staan cer­ tificering van de eigen onderneming en het werken met gecer­ tificeerde (onder)aannemers centraal. De houtbedrijven zullen voorzien in de behoeften van de bouwfirma’s en de betrokken (onder)aannemers herinneren aan het initiatief.

“Hout uit goed beheerde bossen is het duurzaamste bouwmateriaal dat er is. Daarnaast heeft certificering niet alleen effect op bescherming van het bos, maar ook op de levens van de mensen en dieren die van het bos afhankelijk zijn”, vertelt Liesbeth Gort, directeur van FSC Nederland. “De bedrijven die aan dit initiatief deelnemen zijn hiervan doordrongen en kiezen uit volle overtuiging voor gecertificeerd duurzaam geproduceerd hout. Wij hopen en verwachten dat hun voorbeeld door veel branchege­ noten gevolgd zal worden.” n

22 MAART 2013 • Nummer 6 • Jaargang 66 • HoutWereld

1300473_HOUTWERELD 06.indd 9

18-03-13 14:58

10

nieuws

Kwaliteitsbezoekers ZOW De Duitse vakbeurs ZOW, die draait om toelevering aan de meubelindustrie, interieurbouw en interieurontwerpers, beleefde half februari zijn negentiende editie. De exposanten waren met name erg te spreken over de hoge kwaliteit van de beursbezoekende professionals.

Wat ooit begon als een regionaal evenement heeft al jaren een internationaal karakter. De afgelopen editie van de ZOW bood ruimte aan 402 bedrijven uit 27 verschillende landen.

Onder hen bevonden zich zestig debutanten uit vijftien landen. Duitsland was uiteraard het sterkst vertegenwoordigd; 37 procent van de aanwezige ondernemingen kwam van buiten Duitsland. Een kleine 12.000 bezoekers konden in vier dagen tijd 24.000 vierkante meter beursvloer overbruggen. Van hen kwam circa één op de drie van buiten Duitsland naar het evenement.

De volgende ZOW staat van 10 tot en met 13 februari 2014 op de agenda en ook deze editie zal in Bad Salzuflen plaatsvinden. n

Architect online bereiken Productspecificaties en prijsinformatie zijn volgens de Europese architecten het belangrijkst op de websites van fabrikanten. Voor zo’n negen van de tien Britse, Franse, Spaanse en Italiaanse architecten vormen dergelijke websites de belangrijkste bron van informatie als het gaat om productspecificaties.

Dit zijn enkele van de conclusies van het Q4 2012 rapport van de European Architectural Barome­ ter, een elk kwartaal terugkerend onderzoek onder 1.400 architecten in Europa.

Websites en social media kunnen uitstekende instrumenten zijn om een goede klantrelatie op te bouwen en de klantloyaliteit te verhogen, indien ze goed worden toegepast. Weten welke inhoud er op je website moet staan is een rand

voorwaarde voor succes. Volgens 70 procent van de Franse, 64 procent van de Belgische and 54 procent van de Nederlandse architecten zijn bestekteksten het meest essentiële onderdeel van fabrikantenwebsites. In Spanje en Italië staat het ook bovenaan de lijst, maar daar wordt het slechts door een kwart van de architecten ­aangegeven. Prijsinformatie is ­belangrijker voor de Britse en­ Duitse architect, al staan ook daar

de bestekteksten in de top drie.

Gevraagd naar de informatiebron die het meest belangrijk is voor het zoeken naar bestekteksten, geven de architecten duidelijk aan dat de fabrikantenwebsites hun primaire bron is. Omdat het internet niet alleen de belangrijkste bron is voor bestekteksten, maar ook het startpunt bij het zoeken naar andere informatie, is het van groot belang dat fabrikanten hun websites upto-date houden. Het aanbieden

Anderhalf jaar Hou ’t veilig Na anderhalf jaar campagne voeren onder de noemer ‘Hou ‘t veilig’ is het nu de vraag of de middelen het gewenste effect hebben gehad. De sociale partners en de Inspectie SZW blijken tevreden te zijn.

Via posters en stickers met daarop de foto van een jonge dame in de werkplaats en de tekst ‘Met jou zou ik wel eens een plankje willen zagen’, werd sinds september 2011 het belang van machineveiligheid naar de werkvloer gebracht. Des­ tijds vormde het aantal ongevallen dat in de houtbranche met machines gebeurt aanleiding voor zes sociale partners om te starten met de campagne.

Uiteindelijk doel van de verschillende campagneactiviteiten was om het thema veiligheid tussen de oren te krijgen bij werkgevers, werknemers en eigenaren. Ieder onderdeel had daarbij zo z’n een eigen effect. Frans de Boer, voorzitter van de klankbordgroep van Hou

‘t veilig: “De tipwedstrijd en Hout­ heldverkiezingen waren vooral leuke activiteiten die enthousiaste, trotse en soms zelfs emotionele reacties van de doelgroep opleverden. Zo was er de slogan ingezonden door een medewerker van Houthandel Alblas: ‘Luister naar je productiehart, maar gebruik je veiligheidsverstand’.” Om daadwerkelijk kennis over te dragen aan de doelgroep, werd de tipwaaier ontwikkeld en werden er veiligheidchecks van SKH weggegeven aan de winnende Houthelden.

Na anderhalf jaar campagne voeren, is het nu de vraag of de middelen het gewenste effect hebben gehad. Door de omvang van de doelgroep en de relatief korte ter-

mijn waarmee zij door Hou ‘t veilig zijn verleid, is het lastig om harde cijfers te tonen. John Broere, projectleider Inspectie SZW: “Ik moet zeggen dat als je kijkt naar de respons op de campagne, je dan kunt stellen dat de campagne ontzettend veel bedrijven heeft bereikt.

Vorig jaar heb ik veel van hen gesproken rondom de virtuele timmerwerkplaats van Inspectie SZW die wij toen ontwikkelden. Het merendeel van de ondernemingen was toen bekend met de campagne. Zij hebben de informatie ontvangen, en hier dus ook kennis van genomen.”

Ook de sociale partners zijn tevreden over de reacties die zij vanuit de branche ontvangen.

van bestekteksten en prijsinformatie op de site is essentieel om de architecten tevreden te houden met de website.

Verder zijn architecten zeer geïnteresseerd in informatie over duurzaamheid en andere milieuge­ relateerde onderwerpen. Om toegevoegde waarde te bieden is het een goede optie voor fabrikanten om architecten te informeren over de duurzame aspecten van hun assortiment. n

Frans de Boer: “Wat ik in mijn netwerk hoor, is dat men de campagne-uitingen leuk en praktisch ingevuld vindt. Het is ook goed om te horen dat veiligheid steeds vaker onderdeel is van werkoverleggen met werknemers. Qua resultaten, dus direct ongelukken voorkomen, kunnen we nog niets concreets zeggen. Een gedragsverandering vraagt langere vasthoudendheid in het verkondigen van de boodschap. Nu de campagne ten einde loopt, zullen wij als brancheorganisaties en vakbonden voortdurend het thema onder de aandacht blijven brengen. Wat we vooral voor de toekomst hopen, is dat machines steeds veiliger worden. Als de schaafmachines zo worden gemaakt dat mensen op geen enkele wijze met roterende delen in contact komen, dan hangt veiligheid niet meer van het functioneren van mensen af.” n

HoutWereld • Jaargang 66 • Nummer 6 • 22 MAART 2013

1300473_HOUTWERELD 06.indd 10

18-03-13 14:58

www . w o r l d w i d e w o o d

Op www.houtwereld.nl vindt u onder het kopje LINKS een lijst van websites in de houtsector. Ook publiceert Houtwereld hier dagelijks nieuwsberichten.

De Stichting Scholing en Werkgelegenheid Meubel, kortweg SSWM, vond het tijd worden om www.sswm.nl te vernieuwen. Het doel van de site is nog steeds om werkgevers en werknemers snel te informeren over de vele facetten van de meubelindustrie en de interieurbouw. In 2013 voert de stichting de campagne ‘Duurzame inzetbaarheid’, die er op is gericht mensen langer, gezonder en gemotiveerder aan het werk te houden. De beschikbare informatie is aangepast en waar nodig uitgebreid, onder meer door integratie van de SSWM-jaargids in de website. Het digitale domein is goed en duidelijk onderverdeeld in thema’s en categorieën waardoor gebruikers inderdaad snel kunnen vinden wat ze zoeken.

Tegelijk is de herkenbaarheid van SSWM behouden gebleven.

De website www.timmerman-timmerbedrijf.nl is van, u raadt het al, een timmeronderneming. In dit specifieke geval betreft het Van der Puij Timmerwerken in Amsterdam, al noemt men zich ook Timmerbedrijf Van der Puij. In ietwat rommelige teksten wordt uitgelegd wat de firma zoal aan werkzaamheden kan verrichten.

Daar komt dan weer uit naar voren dat het vooral een klussenbedrijf is. Een iets gestructureerdere aanpak van de website zou veel duidelijkheid kunnen scheppen. Zo staat bijvoorbeeld in het menu onder de ‘Over ons’ de button ‘contact’. Daaronder staat hetzelfde woord nog een keer, maar zonder verdere informatie of doorklikmogelijkheden. Foto’s zijn er wel, al zijn deze niet van hoge kwaliteit en doen ze het werk geen recht. Bovendien kunnen ze alleen als diavoorstelling worden bekeken, en dus niet op het gemak.

Deze site kan gewoon veel beter.

Professioneel gereedschap en aanverwante artikelen tegen scherpe prijzen, dat is waar www.toolsenzo.nl voor staat. Deze webshop verkoopt accugereedschappen, elektrische gereedschappen en handgereedschappen. En de site ziet er uit zoals je van een webwinkel mag verwachten: duidelijk, met overzichtelijke indelingen naar productgroep, prijs en merk, met foto’s van de gereedschappen in kwestie en de mogelijkheid om producten met elkaar te vergelijken. Van een spannende opmaak is verder geen sprake, maar dat hoeft ook eigenlijk niet want het komt de overzichtelijkheid in dit geval ten goede. n

11

Nieuwe grondstoffen­ database IDH, ICLEI en Probos lanceren een grondstoffendatabase die binnen de EU openbare aanbestedingen en duurzaam inkoopbeleid ten aanzien van hout en houtproducten moet vergemakkelijken.

In de Europese Unie hebben verschillende organisaties methodieken ontwikkeld en ervaringen ­gebundeld, om zo de lokale autoriteiten te helpen verantwoorde keuzes te maken in hun overheidsopdrachten inzake hout en houtproducten. De gezamenlijke database van natuurlijke hulpbronnen - opgezet door IDH, ICLEI en Probos - staat gebruikers binnen de EU toe om deze informatie te delen en uit te wisselen. “Dit voorkomt dat men het wiel opnieuw gaat uitvinden en draagt bij aan een versnelling van de markttransformatie op weg naar duurzaamheid”, stelt Hans Stout, IDH’s programmadirecteur tropisch hout.

De ICLEI is ‘s werelds grootste organisatie van stedelijke en lokale overheden die zich inzetten voor duurzame ontwikkeling. Mark Hidson, directeur duurzaam inkopen van de ICLEI: “De publieke sector is verantwoordelijk voor naar schatting vijftien procent van al het hout en papier dat elk jaar in Europa wordt verkocht. Zowel voor gebouwen en civiele constructies, als voor kantoor- en bui

tenmeubilair en voor kantoor- en briefpapier. “Als deze producten afkomstig zijn uit duurzaam beheerde bossen zal dit een enorm positieve invloed hebben in de vorm van een verschuiving van de markt naar duurzaam geproduceerd hout.”

Probos-directeur Patrick Jansen zegt dat het doel simpel is. “We ­willen de duurzame inkoop van (tropisch) hout optillen van een verbintenis naar een daadwerkelijke toepassing in Europese landen en de markt concreet duurzaam maken.”

Verschillende organisaties binnen België, Frankrijk, Duitsland, Italië en Spanje hebben eveneens instrumenten en materialen aan de database toegevoegd. Bovendien zijn er binnen deze vijf landen, met financiële steun van de IDH, circa honderd trainingen georganiseerd. Momenteel bevindt zich de informatie van 75 bronnen in de database en organisaties worden aangemoedigd meer toe te voegen.

Website: www.sustainable-timber-ac­ tion.org/resource-database n

Sandwichpanelen voor meubels NEN in Delft heeft het ontwerp van de nieuwe technische specificatie CEN/TS 16526 gepubliceerd, die betrekking heeft op houtachtige sandwichpanelen voor meubels.

Belanghebbenden kunnen tot 21 april commentaar indienen op de inhoud.

Het document geeft de terminologie en classificatie van sandwichpanelen voor meubels. Ook worden bepalingsmethoden benoemd voor vlakke, geprefabriceerde, niet-constructieve sandwichpanelen (met en zonder oppervlakteafwerking). Deze kunnen worden gebruikt in meubilair voor binnen (serviceklasse 1) en buiten (serviceklasse 2).

CEN/TS 16526 ‘Wood-based pa-

nels - Determination of performance characteristics for specification of sandwich boards for furniture’ stelt geen eisen, maar geeft richtlijnen voor de keuze van de relevante plaateigenschappen voor specifieke toepassingen (verticale of horizontale elementen, voorzijden of algemeen). Het document is niet van toepassing op producten die onder bestaande productnormen vallen. n

22 MAART 2013 • Nummer 6 • Jaargang 66 • HoutWereld

1300473_HOUTWERELD 06.indd 11

18-03-13 14:58

12

thema-artikel

“

Alleen maar afwachten tot het beter wordt, staat gelijk aan achteruitgang.” En aangezien de Nederlandse bedrijven die zich bezighouden met het coaten, beitsen, lakken, verduurzamen, impregneren en meer van hout en plaatmaterialen niet achteruit willen, blijven zij investeren in nieuwe activiteiten en technologieën.

OPPERVLAKTEBEHANDELING

OP ZOEK NAAR NIEUWE KLANTEN Lenferink MVA Industriële Houtcoating in Zwolle maakt deel uit van een groter geheel van schilders-, afbouw- en vastgoedonderhouds­ bedrijven onder de paraplu van de Lenferink Groep. Lenferink MVA focust zich sinds het begin van het jaar naast het coaten van hout, ook op het machinaal bewerken ervan. Voor deze nieuwe activiteit is een fabriekshal in gebruik genomen met diverse hoogwaardige houtbewerkingsmachines voor onder meer voor het zagen, kepen en profileren van hout. Ieder detail en profiel kan op maat worden gemaakt en daarna worden voorzien van de gewenste coating. Op de bouwplaats zijn zo minder kostbare handelingen nodig, zo concludeert de onderneming.

Het besluit om deze nieuwe activiteit te gaan

ontplooien komt mede voort uit de vraag van klanten, vertelt bedrijfsleider Martin in ‘t Veld van Lenferink MVA Industriële Houtcoating.

“Klanten gaven aan het wel heel praktisch te vinden als wij tevens andere dingen op zouden gaan pakken, zoals zagen en frezen. We namen bovendien waar dat veel bedrijven die deze bewerkingen uitvoeren, failliet gingen of in elk geval hun machinale sloten. Door de combinatie van die ontwikkelingen vonden wij dit hét moment om met machinale houtbewerking aan de slag te gaan. Uiteraard is daar kennis voor nodig ter aanvulling op wat wij al in huis hadden, maar met alle failliete timmerfabrieken van de laatste jaren was het geen probleem daar geschikte mensen voor te vinden.”

FOTO’S: LENFERINK MVA/LEEGWATER/PLAKWERK NOORD/OUTDOOR SPRAYING NEDERLAND/PLASTICA

Lenferink voert nu ook ­machinale houtbewerkingen uit.

Vanwege de aanhoudende slechte economie schuiven veel ondernemingen investeringen, zoals het opzetten van een nieuwe fabriekshal voor machinale houtbewerking, even voor zich uit. Eigenaar Alfred Lenferink laat weten dat dit voor Lenferink MVA juist geen optie was. Hij licht toe: “De laatste jaren daalt de omzet per klant. Teneinde je omzet en resultaten op peil te houden zul je dan het aantal klanten uit moeten breiden. Op een zeker moment kom je dan voor de vraag te staan: wat gaan we doen om te behouden of zelfs uit te bouwen wat we hebben?

Het antwoord luidt: investeren. De ambitie om bewerkingen op ons te nemen koesterden we al een aantal jaren. Voor ons was het dus logisch om juist in die activiteit te investeren. We hadden ook kunnen kiezen voor de kaasschaafmethode: blijven snijden tot er uiteindelijk niets meer over is. Met deze investering kiezen we voor behoud van wat we hebben én voor groei in de toekomst.”

Het begin is in elk geval goed, geeft Lenferink aan. “De respons is eigenlijk boven verwachting positief. Nu wij dit doen blijkt dat veel bedrijven toch een soort halve machinale draaiende hielden met af en toe wat werk. Nu spelen ze dat werk aan ons door. Zo kan hetgeen zij hun klanten bieden gelijk blijven, zonder dat ze hoeven te investeren in een machinale zoals wij dat hebben gedaan.”

ALLEEN ZAGEN Martin in ‘t Veld legt uit dat wie zijn hout door Lenferink MVA laat bewerken het niet per se ook hoeft te laten coaten, en dat opent weer deuren naar nieuwe klanten.

“Uiteraard bezitten we wel de knowhow voor zowel het bewerken als het coaten en zoeken we waar mogelijk de combinatie. Maar we krijgen even goed aanvragen om panelen alleen te zagen omdat ze bestemd zijn voor een toepas-

HoutWereld • Jaargang 66 • Nummer 6 • 22 MAART 2013

1300473_HOUTWERELD 06.indd 12

18-03-13 14:58

13

sing waar geen coating voor vereist is.” Alfred Lenferink vult aan: “Omdat men zowel voor het coaten als het bewerken als de combinatie daarvan bij ons terecht kan, kunnen wij nieuwe klanten aan ons binden in de aannemerij, de timmerindustrie en de toeleveranciers aan de interieursector.”

Vijf jaar geleden nam Lenferink MVA sowieso al het besluit dat er inzake Houtcoating een bredere klantengroep moest worden bediend. “We hebben toen het prijsniveau constant gehouden en we zijn andere klantgroepen gaan benaderen. We zijn in die opzet geslaagd om meer af­ nemers aan ons te binden en daar plukken we nu nog steeds de vruchten van, gezien die gedaalde omzet per klant van de laatste jaren. We doen dus niet alleen meer zaken met de houthandel maar bijvoorbeeld ook met importeurs en de bouwmaterialenhandel”, aldus Lenferink, volgens wie het momenteel dan ook vooral in dit soort zaken zit. “Hoewel wij graag ontwikkelingen in de techniek van het houtcoaten willen zien, zijn de mogelijkheden daarvoor nu beperkt. We vertrouwen momenteel meer op de combinatie met ons onderhoudsbedrijf. Van hout tot onderhoud: een totaalpakket voor de klant.”

Lenferink kiest ervoor om niet in bedreigingen te denken. “We zouden een lijst met alle mogelijke bedreigingen kunnen maken. Dat overzicht zou lang zijn, en er zouden vooral dingen op staan waar we weinig aan kunnen doen, zoals het risico dat klanten failliet gaan of dat firma’s zelf gaan coaten. Wij houden ons daarom bezig met het pakken van de kansen waar wij en onze klanten in geloven. En als je er in gelooft, dan moet je het gewoon dóen.”

Semi-transparante coating.

BRANDVERTRAGER Leegwater Houtbereiding in Heerhugowaard merkt dat vooral het brandvertragend behandelen van hout volop in de belangstelling staat. In antwoord op die voortdurende ontwikkelingen en de steeds strenger wordende eisen heeft de onderneming daarom een nieuw product ontwikkeld. Dat is overigens ook de kracht van het bedrijf, vindt Dennis Leegwater. “Wij hebben een aparte afdeling die voortdurend bezig is met het ontwikkelen van nieuwe producten waar de markt op zit te wachten. In zijn algemeenheid merken we wel dat er minder werk te doen is, maar dankzij onze werkwijze mogen we zeker niet klagen. Onze nieuwe brandvertrager is het jongste voorbeeld van zo’n eigen ontwikkeling.”

Hij vervolgt: “Het betreft een brandvertrager voor hout die voldoet aan de laatst gestelde eisen van Euroklasse B. Het product is volledig fixerend in het hout. Wanneer het hout dus met deze brandvertrager wordt behandeld is het niet nodig om er daarna met een coating voor te zorgen dat de brandvertrager in het hout blijft zitten. We hebben het de naam Flame Delay FX Pro gegeven. Sinds begin dit jaar is het op de markt en hoewel we er weinig ruchtbaarheid aan hebben gegeven, zijn er toch al de nodige projecten mee beleverd.”

Maatwerkcoating door Lenferink MVA.

Leegwater noemt zijn bedrijf “specialist op het gebied van houten gevelbekleding”, wat neerkomt op het brandvertragend behandelen, impregneren, coaten en/of verduurzamen van hout. “Impregneren doen we vaak met metaalzouten, al kan het tegenwoordig ook met technologieën zonder die metaalzouten. Dat laatste is een stuk minder belastend voor het milieu en om die reden merk ik dat de vraag ernaar sterk groeit. Daarin speelt mee dat de uitstraling van het hout na een dergelijke impregnering wat zachter is dan wanneer er wel metaalzouten worden gebruikt.”

PRIKKEL in PLAKWERK Edward de Ruiter ging op 1 januari van start met Plakwerk Noord in Oosterwolde. Hij werkt samen met zijn broer.

“Als je in deze tijd voor jezelf begint, investeert en klanten aan je weet te binden, dan kan het in

de toekomst alleen maar beter worden”, redeneert hij. Het is voor De Ruiter niet de eerste maal dat hij een bedrijf begint. “Ik heb de afgelopen negen jaar gewerkt bij Plaat & Plak Service, dat ik zelf mee heb opgezet. Ik hou van nieuwe dingen en bij die firma zat er weinig rek meer in.

De nieuwe prikkel die ik zocht, heb ik met Plakwerk Noord gevonden.”

In zijn nieuwe onderneming kan Edward de Ruiter werken op de manier waar hij zelf in gelooft. “Ik geloof in complete pakketten voor klanten en je houden aan afspraken. Ik sta met beide benen op de grond en dat vertaalt zich in de manier waarop ik afnemers benader. Een goede prijs is belangrijk; dat ik mezelf blijf is dat ook. Ik kan wel strak in het pak bij de klanten langsgaan maar dat is niet geloofwaardig. Ik haal de orders op mijn eigen manier binnen.”

Die opdrachten komen voor een flink deel van

22 MAART 2013 • Nummer 6 • Jaargang 66 • HoutWereld

1300473_HOUTWERELD 06.indd 13

18-03-13 14:58

14

klanten die hij meenam uit zijn netwerk, partijen dus waar De Ruiter al zaken mee deed namens Plaat & Plak Service. Daardoor waren de reacties vanuit het bedrijf dat hij zelf oprichtte niet lovend. “Ik heb immers een heleboel klanten en dus een flink stuk omzet meegenomen. Die klanten doen ook echt zaken met mij, het blijft niet bij toezeggingen. We komen elkaar in de markt natuurlijk tegen en ik weet dat ik iets onder de prijzen moet gaan zitten waar ik in mijn vorige baan mee werkte. Dat is nu eenmaal de kennis die ik heb - en daar maak ik ook gebruik van.”

De werkzaamheden van Plakwerk Noord ko­men neer op het plakken van plaatproducten, zoals MDF en spaanplaat, met HPL. “In de toekomst hoop ik in toenemende mate kantenband te kunnen aanbrengen en de panelen te zagen. Het is momenteel wat rustiger in het plakken, al zit ik redelijk in het werk. Je ziet wel een verschuiving van het plakken naar het melamineren van spaanplaten. Het is immers crisis en dat is een goedkopere oplossing. Verder merk je steeds meer dat bijvoorbeeld interieurbouwers zelf hun platen gaan beplakken en dat er daarnaast in toenemende mate materialen van mindere kwaliteit op de markt komen. Ikzelf word daardoor steeds kritischer, en het maakt me steeds vaker boos als ik zie dat er inferieure producten worden gemaakt. Je moet ontzettend scherp zijn, ook in de controle van het product voordat het naar de klant toe gaat. Voor je het weet laat het HPL los of heb je een claim aan je broek, en dat kun je in deze tijd echt niet hebben.”

COATEN OP LOCATIE Nederlandse Hout Coa­ ting is nu ruim drie jaar specialist in het gronden, lakken en beitsen van hout in de breedste zin van het woord: kozijnen, plaatmaterialen, tuinhout, gevelbekleding en meer. Het Oldenzaalse bedrijf van Keath Alkoutobi werd eind 2010 uit-

Werkplaats van het nieuwe bedrijf Plakwerk Noord.

gebreid met Outdoor Spraying Nederland, dat panden en onderdelen op locatie spuit. Dat kunnen verschillende ondergronden zijn, zoals damwandprofielen, dakpannen en stenen muren.

“We merken dat wij met onze spuittechnieken op locatie veel efficiënter en prijstechnisch interessanter zijn dan schilders, terwijl de kwaliteit van ons werk niet voor dat van een schilder onder doet. Integendeel zelfs, want wij spuiten uiteraard zeer egaal. Er is natuurlijk veel leegstand momenteel en de prijzen van bijvoorbeeld kantoorpanden liggen wel zo’n beetje vast. Wat je als eigenaar nog kunt doen is zorgen dat de uitstraling van je gebouw verbetert en daar komen wij dan om de hoek kijken. Wij concur­ reren niet zozeer op prijs, maar meer op specialisatie. Als gevolg daarvan zijn we onder de streep prijstechnisch alsnog aantrekkelijk.”

De markt voor houtcoating in zijn algemeenheid is, zo merkt Alkoutobi, krimpende. “Wij houden ons staande omdat we middels acquisitie nog steeds het nodige werk binnenhalen. We zien wel dat per bestaande klant de volumes van de orders steeds kleiner zijn geworden. En zoals iedereen hebben wij te maken met klanten die failliet gaan en betalingen die soms pas op het allerlaatste moment worden gedaan. Wie het van het traditionele spuiten moet hebben, krijgt het lastig. Het draait om toegevoegde waarde, bijvoorbeeld in de vorm van een totaalpakket waarmee je de klant zoveel mogelijk werk uit handen neemt.”

“Het probleem in een krimpende markt is echter dat iedereen toch vooral naar de prijzen kijkt”, legt Keath Alkoutobi uit. “Toch geloof ik niet dat daardoor alles op het vlak van techno­

Meerdere projecten met door Leegwater behandeld hout.

HoutWereld • Jaargang 66 • Nummer 6 • 22 MAART 2013

1300473_HOUTWERELD 06.indd 14

18-03-13 14:58

15

outdoor spraying Nederland spuit panden op locatie.

logische ontwikkelingen in het slot is gegooid.

Daar nu in investeren levert misschien niet meteen rendement op, maar het is wel een manier om straks een voorsprong te hebben opgebouwd op de concurrentie zodra de markt weer in beweging komt. Uitsluitend afwachten tot het beter wordt, staat gelijk aan achteruitgang.”

Alkoutobi doet een beroep op de Nederlandse politiek, die in zijn ogen dient te zorgen “voor meer duidelijkheid en daardoor stabiliteit en rust. Er gebeurt constant van alles wat de consumenten onrustig maakt. Pas als die consument rust heeft, keert het vertrouwen terug en kan de economie weer aan gaan trekken.” Daarnaast gaat Nederlandse Hout Coating uit van zijn eigen kracht. “We leveren net iets meer als het gaat om kwaliteit, service en toegevoegde waarde. Op basis daarvan proberen wij te excel-

leren, vanuit het geloof dat wie harder werkt en beter zijn best doet, ook meer bereikt.”

BranDkLasse B Tot op heden bestond er geen houten gevelbekledingsproduct dat compleet voldoet aan de eisen van de Europese brandklasse B. Dat gold wel voor het hout zelf, maar nooit in combinatie met de verf. Plastica heeft nu de primeur in de vorm van Non Ignis, een houten gevelbekledingsproduct dat valt in de Europese brandclassificatie B (2011 Efectis R9164h D). Deze classificatie wordt behaald door een speciale behandeling en het gebruik van hoogwaardige aflakmaterialen, uitgevoerd door derden.

Non Ignis is gemaakt van vurenhout. Bij de productie van het hartvrije hout wordt de stam zodanig opgedeeld dat het hartdeel (zo’n 22 tot

38 cm dik) eruit gezaagd wordt. Hartvrij hout zal minder snel krom- of scheluwtrekken en heeft dankzij de zaagmethode ook nauwelijks schietkwasten. Hierdoor is het uitstekend te gebruiken voor trappen, binnen- en buitendeuren en voor gevelbekleding.

Foke Leppink van Plastica in Waalwijk legt uit waarom de markt op Non Ignis zat te wachten.

“Het Bouwbesluit vraagt bij gebouwen van 13 meter hoogte materialen van brandklasse B, omdat bouwwerken boven die hoogte moeilijker te blussen zijn. Maar ook vluchtwegen in besloten ruimten dienen te voldoen aan deze brandklasse. Soms kwam het voor dat een gevel voldoende had aan een materiaal met een brandklasse D of C, maar dat precies een paar vierkante meter toch een brandklasse B nodig heeft. Nu bestaat er ook een oplossing voor dat gedeelte in geverfd hout. Hierdoor worden architecten en aannemers niet meer belemmerd in hun materiaalkeuze voor de complete gevel. Daarbij behoeft het product nauwelijks onderhoud.”

Op de Internationale Bouwbeurs 2013 is Non Ignis voor het eerst door Plastica gepresenteerd. “De markt reageert erg positief. Voor (delen van) de gevels die volgens het Bouwbesluit in brandklasse B moeten vallen, heeft men nu een oplossing als je het liefst als geverfd hout toepast. Tot op heden kon in dat geval alleen ongeverfd hout, kunststof of stenen gevelmateriaal gebruikt worden. Omdat de vraag naar natuurlijke materialen als hout in de loop der tijd steeds groter is geworden, en bij voorkeur ook nog eens in verschillende trendkleuren, lag hier een uitdaging”, besluit Leppink. n

Beurspresentatie door Plastica van Non ignis.

r

22 MaarT 2013 • Nummer 6 • Jaargang 66 • HoutWereld

1300473_HOUTWERELD 06.indd 15

18-03-13 14:58

16

A C TUEEL

HET WOORD IS NU AAN EUROPA

RUIM BAAN VOOR UNILIN De kogel lijkt nu door de kerk inzake de overname van de Belgische plaatmaterialenproducent Spano door concurrent Unilin; de laminaattak Trinterio komt in handen van ondernemer Filip Balcaen. Met de nadruk op ‘lijkt’, want Europa moet zich nog uitspreken.

Van meet af aan zijn de overnameperikelen intensief gevolgd door de Vlaamse dagbladen De Standaard en De Tijd. Een verslag van de gebeurtenissen van de afgelopen maanden.

Tot 15 maart was het spannend voor de top van Unilin om te weten of de aankoop van de houtgroep Spano wel door zou gaan. Op 25 januari bereikte Unilin (de Belgische dochter van het Amerikaanse Mohawk) weliswaar een akkoord

om Spano over te nemen van Ackermans & Van Haaren (AvH), voor ruim driekwart aandeelhouder, en Jan Ide, de CEO en minderheidsaandeelhouder. Unilin wil de spaanplatendivisie houden en zou de laminaat- en MDF-tak doorverkopen aan Filip Balcaen. Maar Jan Ide had tot 15 maart een voorkooprecht op Spano, naast AvH. Als hij erin zou slagen dat uit te oefenen, zou de deal van Unilin niet doorgaan.

FAMILIE Op 11 maart maakte Jan Ide bekend zijn pogingen te staken. Hij had tot op het laatste moment geprobeerd om Spano over te nemen met de hulp van een aantal co-investeerders. De topman vond daarvoor echter niet voldoende middelen, namelijk 187,5 miljoen euro, en zag af van zijn voorkooprecht.

Het was Jan Ide’s wens om de Spanogroup ‘binnen de familie te houden’. De onderneming werd in 1963 opgericht door de familie Vanden Avenne, en Ide zelf is gehuwd met Katrien Vanden Avenne. Jan Ide trad in 1985 in dienst bij de Spanogroup. In 2006 kocht hij de groep over van de familie Vanden Avenne met de steun van AvH. Ide had gehoopt AvH te kunnen uitkopen om in een volgende fase de fakkel door te geven aan zijn twee zonen. Jan Ide was ervan overtuigd dat de Spanogroup als kleine maar sterke nichespeler een plaats had in de Europese en zelfs mondiale markt.

FUSIEDIVISIE Mits de Europese mededingingsautoriteit akkoord gaat, neemt het Amerikaanse Mohawk via dochterbedrijf Unilin (bekend van QuickStep) de Spanogroup over van Sofinim en Lignofin. Daarbij niet inbegrepen is Trinterio, dat bestaat uit een MDF-fabriek en laminaatproducent Balterio. Trinterio is gekocht door Balta, dat al de helft van de aandelen bezat, en meteen doorverkocht aan ondernemer Filip Balcaen.

Unilin betaalt zo’n 125 miljoen euro voor de Spanogroup, dat onder meer spaanplaat, MDF en decoratieve panelen maakt. Balta verkreeg de andere helft van Trinterio voor ruim 60 miljoen euro. In totaal gaat het om zo’n 190 miljoen euro, terwijl Sofinim en Lignofin de Spanogroup in 2006 voor 160 miljoen euro in handen kregen, zo bericht De Tijd.

Unilin en Spano hebben elk drie productielijnen.

Bij Unilin zijn die verdeeld over twee fabrieken in Wielsbeke; bij Spano in Oostrozebeke zitten ze geconcentreerd. Spano en Unilin zijn allebei een lokale speler. Dat maakt het lastig om in Europees verband mee te spelen tegenover groten als Kronospan, Sonae en Egger. Unilin hoopt via de overname van de spaanplatentak van de Spanogroup de rentabiliteit van de eigen platendivisie op te krikken, schaal te verwerven, meer semi-continu te produceren en meer soorten panelen internationaal te leveren. De fusiedivisie zou meer dan duizend werknemers tellen.

NA-IJVER Unilin probeerde vanaf het najaar van 2012 Spano binnen te halen. Als Unilin erin slaagt zijn oude rivaal Spano over te nemen, dan zou dit de twee laatste betekenisvolle WestVlaamse houtgroepen onder één dak brengen.

Groepen waartussen jarenlang de nodige naijver bestond. “Zeg maar de vroegere ‘vlasboeren’ van Unilin versus de trotse West-Vlaamse familie Vanden Avenne. Maar het zijn de ‘vlasboeren’ die destijds via professioneel management de laminaattak Quickstep wereldwijd op de markt zetten, terwijl Vanden Avenne terrein verloor”, aldus De Standaard. n

HoutWereld • Jaargang 66 • Nummer 6 • 22 MAART 2013

1300473_HOUTWERELD 06.indd 16

18-03-13 14:58

www.interzum.com Meubelvervaardiging Interieurbouw Keulen

De toekomst begint hier.

interzum

13 t/m 16. 05. 2013 Nieuw: maandag t/m donderdag !

SterlingOSB is met voorsprong de sterkste en meest veelzijdige OSB-plaat verkrijgbaar en geschikt voor diverse algemene en dragende toepassingen in alle omstandigheden. Van vloeren, wanden en daken tot complete houtskeletbouw. Maar ook voor schuttingen en tuinhuisjes, kisten en pallets. Behalve bijzonder veelzijdig is de plaat ook bijzonder gemakkelijk te verwerken, wat SterlingOSB geliefd maakt bij zowel professionals als doe-het-zelvers.

World’s Leading Event

Goede techniek vereist goed design. En omgekeerd.

Techniek en design: in afgewerkte meubelen worden ze één en daarom komen ze ook op de interzum bij elkaar.

Hier vindt u vier dagen lang totale innovatiekracht voor uw verkoopsuccessen van morgen. De leveranciers voor de meubelindustrie en interieurbouw presenteren visionaire technologieën en innovatief design, met een unieke verscheidenheid, kwaliteit en internationaliteit. De interzum is het trefpunt van de belangrijkste spelers.

Tijd en geld besparen !

Online registreren en kaarten kopen. www.interzum.com

www.norbord.eu

RS Vision Expo BV Excl. Vertegenwoordiging van Koelnmesse in Nederland Weena 246, 3012 NJ Rotterdam Tel. 00 31 (0) 10 - 2064850 Fax 00 31 (0) 10 - 2019555 tickets@koelnmesse.nl www.koelnmesse.nl www.rsvisionexpo.nl

90x272-iz13-M2-NL-Houtwereld.indd 1 1300473_HOUTWERELD 06.indd 17

20.02.13 09:32 18-03-13 14:58

18

r e p o r t ag e

LANGE ONDERHOUDS­PERIODE DRUKT DE PRIJS

A

ccsys Technologies in Arnhem verzorgde op donderdag 7 maart het seminar ‘Het geheim van goed geveltimmerwerk’. De onderneming redeneert dat de technische levensduur van geveltimmerwerk veel beter kan en ook nog eens met minder exploitatiekosten.

GOEDE ERVARINGEN MET ACCOYA In het seminar lichtte Accsys Technologies toe hoe woningcorporaties, vastgoedbeleggers en -beheerders nog beter hun voordeel kunnen doen met goed en duurzaam hout, om zo de levensduur van geveltimmerwerk te verlengen. Er werd zowel aandacht geschonken aan de technische als de ecologische duurzaamheid van hout. Volgens Accsys kan op de toekomst van het geveltimmerwerk nog een inhaalslag worden gemaakt en naast de technische levensduur ook op de onderhoudskosten. De meeting was bedoeld om professionals van woningcorporaties, vastgoedbeleggers en -beheerders te prikkelen tot duurzame, stabiele oplossingen te komen. Aan de uitnodiging hadden zo’n dertig mensen gehoor gegeven.

Accsys Technologies is een Brits milieuwetenschap- en technologiebedrijf dat zich toelegt op duurzaamheid via de ontwikkeling van transformationele technologieën. De primaire focus ligt

op de productie en licenties van het geacetyleerde massieve houtproduct Accoya en op Tricoya, waarvan Medite Tricoya het eerste concrete resultaat is in de vorm van MDF op basis van geacetyleerde houtvezels. Medite Tricoya is momenteel in vijf Europese landen te koop.

De in Arnhem gevestigde fabriek levert Accoya nu aan twintig landen via 39 agenten en distributeurs. Er wordt zo’n 30.000 m3 per jaar gemaakt. Daarvan wordt in 2013 in Nederland naar verwachting 4.000 m3 verkocht. Er zijn twee licenties verstrekt voor de bouw van grotere Accoya-fabrieken, waarvan één in Duitsland.

Accsys koestert de heimelijke wens een concern à la Coca Cola te worden: in elk land Accoya verkopen, dat onder licentie door een lokale fabrikant wordt geproduceerd. In zijn welkomstwoord vertelde directeur Hans Pauli dat het volume dat uit de fabriek rolt weliswaar nog bescheiden is, maar dat er niettemin sprake

is van een omzetgroei van 42 procent van april tot en met december 2012 - tot 11,6 miljoen euro - ten opzichte van deze maanden van 2011.

GARANTIE Relatiemanager WillemJan Bluyssen ging vervolgens in op de techniek achter Accoyahout, die leidt tot een product dat in buitentoepassingen gegarandeerd vijftig jaar meegaat en in grond- en/of watercontact 25 jaar.

“Acetyleren is een al meer dan tachtig jaar bewezen procedé”, stak Bluyssen van wal. “Het werd in de jaren negentig doorontwikkeld door SHR en in 2003 is de technologie overgedragen aan Accsys, die het via werkmaatschappij Titan Wood ging toepassen op radiata pine.

Inmiddels is ook red alder mogelijk. Vanaf maart 2007 is Accoya op de markt. Het valt in duurzaamheidsklasse 1, is uitzonderlijk vormstabiel en de hardheid van het hout is met meer dan de helft toegenomen dankzij de door-en-door be-

FOTO’S: HOUTWERELD/TIMMERSELEKT DOORNENBAL

Accoya kozijnprofielen.

Combikozijn met Accoya aan de buitenzijde.

HoutWereld • Jaargang 66 • Nummer 6 • 22 MAART 2013

1300473_HOUTWERELD 06.indd 18

18-03-13 14:58

19

handeling. Accoya kan nog water opnemen, het is immers niet waterafstotend, maar zal nauwelijks zwellen.”

Bluyssen noemde verder de hoge weerstand van Accoya tegen UV-afbraak, de hoge geluid- en thermische isolatiewaarden die bereikt worden en de zeer goede verfprestaties. Alle te acetyleren grondstoffen zijn FSC- of PEFC-gecerti­ ficeerd, de behandeling met azijnzuuranhydride is niet giftig en het houtproduct is 100% biologisch afbreekbaar. Accoya is inmiddels overladen met certificaten; zo bezit het als enige bouwmateriaal van Europa het Cradle to Gradle Gold-label. Blijft het hout onafgewerkt, dan zal het gewoon vergrijzen, vuil worden en tevens gevoelig zijn voor schimmels. Want de open structuur van het hout is door het acetyleringsproces niet gewijzigd. Wordt Accoya anti-blauw behandeld en transparant afgelakt, dan blijft de houtkleur mooi in stand en is er weerstand tegen vuil en aantasting.

ZESTIG JAAR Door al deze kenmerken van Accoya is de verwachte levensduur zestig jaar en halveren de exploitatiekosten, zo voerde relatiemanager Christel van Leersum aan. “Ac­ coya is vormstabiel en heeft daardoor minder schilderwerk nodig. Doordat er geen openstaande hoekverbindingen ontstaan, komt houtrotsanering een zeer lange periode niet in beeld. Verder laat Accoya zich na een inbraak prima herstellen. De thermische isolatiewaarde van het houtproduct is ruim veertig procent hoger dan tropisch hardhout, waardoor het zich goed leent voor passiefhuiskozijnen.”

“We beweren nogal wat”, moest Christel van Leersum erkennen. “Maar feit is dat Accoya overal ter wereld uitgebreid is getest. In Nederland heeft SHR dat gedaan. Het lijkt zelfs mogelijk dat je op een stabiele ondergrond tweecomponenten autolakken op Accoya zou kunnen toepassen. Momenteel loopt er in Nederland een proefproject met enkele grote verffabrikanten met als doel een Accoya kozijn met een onderhoudstraject van vijftien jaar. Nu

nog geven verfproducenten tien jaar garantie op Accoya kozijnen, mits er filmvormende lak­ systemen zijn toegepast. In Groot-Brittannië heeft onderzoeksbureau BRE vastgesteld dat de hoekverbindingen van een kozijn bestaande uit geacetyleerd hout na zestig jaar nog steeds intact zijn.”

“Daarom durven wij te zeggen dat Accoya ­zestig jaar meegaat en dat een Accoyahouten kozijn zelfs goedkoper is dan kunststof, mét de uitstraling van hout en ook nog eens milieuvriendelijk van aard. Accoya is 83% goedkoper dan een meranti kozijn, kost 64% minder dan een combinatie van vuren en hardhout, is 23% goedkoper dan aluminium en 1,1 procent goedkoper dan PVC”, zo stelde Christel van Leersum.

AZIJN De aanwezigen konden tijdens het seminar een ruimte met talrijke proefstukken van Accoya en Medite Tricoya bekijken en kregen een rondleiding door de fabriek. Niemand ontkwam aan het opsnuiven van azijnlucht. Ook na droging van het hout ruik je de azijn enigszins, wat Accoya er overigens heel herkenbaar op maakt. Het zal daardoor niet snel in de handel en bij verwerkers per abuis vermengd worden met ander hout. WillemJan Bluyssen: “Na het lakken is de azijngeur verdwenen. Overigens mag van KOMO na het acetyleerproces minder dan 1% van de azijnzuuranhydride in het hout achterblijven. Accoya is totaal niet toxisch; zelfs in watercontact logen de inhoudsstoffen niet uit.”

De fabriek in Arnhem acetyleert ruw gezaagd hout, dat daarna - indien het kozijnhout betreft naar de vingerlasfabriek gaat. “In Den Haag zijn zes jaar geleden kozijnen van gevingerlast Accoya met KOMO-keur geplaatst in 170 woningen. Voor dit project werkten wij samen met enkele timmerfabrikanten, de coatingindustrie en met leveranciers van hang- en sluitwerk. Zes jaar later ziet de verflaag er nog steeds goed uit”, aldus Bluyssen.

In de tussentijd zijn er goede voorschriften, waaronder de montage van RVS hang- en sluit-

werk, ontwikkeld voor de timmerindustrie die van Accoya onder andere ramen en kozijnen maakt voor zowel nieuwbouw als renovatie.

Bijzonder is dat er zelfs zwarte lak op aangebracht kan worden, omdat Accoya ook bij hoge temperaturen nauwelijks werkt. Accoya gevelbekleding gaat eveneens de markt in; geadviseerd wordt de regels van de KVT aan te houden. Ook op onbehandeld gevelhout geldt de garantie van vijftig jaar op rot en overmatig krimp- en zwelgedrag.

OVERTUIGD Op het seminar bevestigde Bert Kattenbroek (NBvT) dat Accoya steeds meer door timmerfabrieken en de buitendeurenindustrie wordt verwerkt in hoogwaardige toepassingen. William van de Pol, directeur van Weijman Vastgoedonderhoud, beschreef zijn ervaringen: “Sinds 2003 zijn wij al met Accoya bezig, toen het product nog in de proeffase verkeerde. Ik was uitermate kritisch bij het zien van die grote jaarringen van radiata pine. Inmiddels ben ik overtuigd van de prestaties.”

Nathalie Bosma (woningcorporatie Ymere) liet weten hoge verwachtingen te hebben van Accoya. “Minder kierende ramen en deuren is één van de voordelen van Accoya en de reden waarom wij er in een aantal projecten voor hebben gekozen. Want de toepassing ervan gaat dus faalkosten tegen. In 2008 namen wij voor het eerst Accoya kozijnen in Concept III op in het bestek voor een woningbouwproject.

Doordat de aannemer erg terughoudend was, zijn er op de verdiepingen kunststof kozijnen geplaatst en op de begane grond Accoya exemplaren. Klachten hebben wij tot dusver niet gehad. De bouw van het tweede project is net gestart, wederom met Accoya in het bestek. Ook hier aarzelde de aannemer, maar dankzij de samenstelling van een bouwteam komen er kozijnen, veranda’s, dekken en staanders van Accoya in deze nieuwbouw. Ook in een derde woningbouwproject wordt Accoya toegepast; in dit geval zag de aannemer dit wél zitten.” n

Binnenzijde van vurenhout.

Accoya op de gevel.

22 MAART 2013 • Nummer 6 • Jaargang 66 • HoutWereld

1300473_HOUTWERELD 06.indd 19

18-03-13 14:58

IS UW HOUT EUTR CONFORM? DAT VAN ONS WEL! MIDDELS KANTOREN IN 5 WERELDDELEN CONTROLEREN WIJ DE LEGALITEIT VAN AL ONS HOUT. Rest van de wereld

EU markt

Operator/ Importeur

Handelaar

• Verbod op het • invoeren van illegaal hout • • Stelsel van zorgvuldigheidseisen

Detail‐ handelaar

Consument

Bijhouden van • Bijhouden van leveranciers leveranciers Bijhouden van klanten

DLH Nederland BV Correspondentieadres: Noorderlaan 125, 2030 Antwerpen, België, Tel.: +32 3 5426370, Fax: +32 3 5421894 info.nederland@dlh-group.com, www.dlh-nederland.com

1300473_HOUTWERELD 06.indd 20

18-03-13 14:58

21

D e B r in

Zierikzeesche Houthandel, Zierikzee Jan dekker, vestigingsleider Houthandel Centrale inkoop bulk, eigen inkoop specials Aannemerij en timmerindustrie 8 medewerkers In 1933 overgenomen door Hillegomse Houtgroep

iJF

Naam en locatie: Gesprekspartner en functie: Aard bedrijf: Koopt in bij: Verkoopt aan: Personeel: Opgericht:

‘Doorgaan waar anderen ophouden’ Wat is de geschiedenis van de Zierikzeesche Hout­ handel?

“De Hillegomse Houtgroep bestaat inmiddels ruim honderd jaar en de Zierikzeesche Houthandel maakt daar sinds 1933 deel van uit. Het bedrijf was heel lang in het centrum van Zierikzee gevestigd. Dat werd zelfs een soort bezienswaardigheid. Nostalgisch tot en met, maar op zeker moment ontwikkelde men plannen om een nieuw bedrijfspand op een industrieterrein te bouwen.

Vanuit de gedachte om de houthandel in Zierikzee uit te breiden ben ik ook als vestigingsleider aangetrokken. Ik had toen al ruime ervaring opgedaan bij een grote Zeeuwse houthandel en ik zag zeker kansen voor deze onderneming.

Mede daarom drong ik aan op grootschalige nieuwbouw. Uiteindelijk namen we in 2001 ons huidige pand op een perceel van 5.000 vierkante meter in gebruik, wat vijf keer groter was dan voorheen. Doordat we de tijdgeest mee hadden, hebben we in de jaren daarna echt kunnen excelleren.”

Wat had u in 2001 precies voor ogen en op welke wijze is de onderneming uitgebouwd?

“Het idee was om meer naamsbekendheid te krijgen door ons te profileren als echte houtspecialist. Dat doen immers steeds minder bedrijven, het schuift toch vaak een beetje op richting bouwmaterialenhandel waarbij hout en plaat productgroepen zijn. Waar we voorheen vooral op het eigen eiland zaten, doen we nu in een veel groter gebied zaken. Daardoor zijn we in de eerste jaren na de verhuizing flink gegroeid. Sinds het begin van de recessie betaalt het specialisme zich op een andere manier uit. Veel concurrenten beperken zich tot de gangbare producten.

Dan gaan wij juist graag nog even door. We zeggen niet snel nee, alles kan geregeld worden. Er zijn niet veel bedrijven in het zuidwesten van Nederland met een fijnhoutfunctie. Wij hebben best bijzondere dingen liggen, en als we het niet hebben liggen gaan we er naar op zoek. Daar valt nog best veel te halen: doorgaan waar anderen ophouden.”

In hoeverre opereert de Zierikzeesche Houthandel zelfstandig binnen de Hillegomse Houtgroep?

“In hoge mate, hoewel er natuurlijk wel sprake is van overleg, samenwerking en synergieën tussen het moederbedrijf en de diverse dochters. Naast

ons zijn dat de Eerste Wassenaarse Houthandel, de Hillegomsche Houthandel en Houtconstructie Hillegom. Er wordt bijvoorbeeld een centrale administratie gevoerd en alle machinale bewerkingen worden in Hillegom gedaan. Maar vanuit Zierikzee verzorgen we bijvoorbeeld ook landelijk de werkvoorbereiding voor alle industriële klanten van de Hillegomse Houtgroep. Dat is op zich best bijzonder. Mijn zoon Johnny Dekker heeft de leiding over die activiteit. In die zin hebben we, via het moederbedrijf, dus ook landelijke klanten. We hebben altijd vrij zelfstandig geopereerd in de Zeeuwse markt. Juist de laatste tijd proberen we echter elkaar binnen de groep de bal wat meer toe te spelen. We hebben allemaal onze eigen assortimenten en afzetmarkten, waardoor we geregeld klanten naar elkaar doorverwijzen.”

Hoe heeft deze onderneming zich sinds 2001 ontwikkeld?

“Ik heb als vestigingsleider echt mijn eigen ding kunnen doen, en gekoppeld aan de tijd die meezat is het werkelijk een hele andere organisatie geworden. We zijn uitgegroeid tot een belangrijke speler op de Zeeuwse markt, met onze ruime voorraden, hoge kwaliteit en flexibele instelling. Het feit dat we zelf een vrachtwagen hebben rondrijden draagt daar eveneens aan bij.

Wanneer je niet voor elke transportbeweging een rekening van een derde hoeft te verwachten, kun je daar flexibel in zijn. Bovendien hebben wij een heel goede chauffeur in dienst. Die rijdt met een bos sleutels van werkplaatsen van onze klanten rond zodat hij meteen zelf het hout weg kan zetten. Zo’n mate van vertrouwen is best bijzonder en het zegt ook wel iets over ons als bedrijf.”

Hoe gaat het de laatste jaren?

“Het houdt op zich niet over; we moeten harder werken om hetzelfde resultaat te boeken. Daarbij is er de afgelopen tijd flink met prijzen gestunt en staan de marges onder druk. Ik beschouw het als een belangrijke taak van mezelf om die marges redelijk en het bedrijf gezond te houden.

Daardoor zijn we misschien niet altijd de goedkoopste houthandel, maar zoals aangegeven stellen we daar veel tegenover.”

Hoe ziet u de toekomst van de Zierikzeesche?

“Ik zie zeker nog diverse mogelijkheden. Een

goed netwerk is belangrijk en we maken regelmatig tijd voor mensen die ons wat te melden hebben. Dan krijg je de kansen om met nieuwe producten aan de slag te gaan en daar een succes van te maken. Dat lukt uiteraard niet altijd maar het is erg leuk als dat wél het geval is. Zo proberen we ook wat meer op de interieurmarkt te doen. Het is geen makkelijke markt om te betreden; in goede samenwerking met leveranciers kan het wel en dat opent de deur naar weer andere mogelijkheden.

Ook wij hebben de laatste jaren moeten inleveren. We hebben kritisch gekeken naar tijdelijke contracten en we moeten veel extra werk verzetten om de onderneming gezond te houden.

Wanneer het economisch beter wordt weet ik niet; dat het ooit beter wordt staat vast. Tot die tijd moeten wij als het solide bedrijf dat we zijn de kosten in de hand houden - en dan ben ik er van overtuigd dat wij zullen overleven.” n

22 MaarT 2013 • Nummer 6 • Jaargang 66 • HoutWereld

1300473_HOUTWERELD 06.indd 21

18-03-13 14:58

22

mArKtVerKeNNiNG

HarDHout aZiË VEEL TIJD OM NA TE DENKEN de europese Houtverordening is van kracht. Zijn de effecten merkbaar bij de houtimporteurs van het gezaagde hardhout vanuit Azië? Hoe staat het met de beschikbaarheid en wat is de prijsontwikkeling nu er toch minder hout voorhanden zou moeten zijn?

D

blijven de prijzen stabiel. De vraag is beperkt. Ook de orders vanuit China en India zijn verminderd en inmiddels heeft de economie van Zuid-Afrika, een andere grote afnemer van het gezaagde meranti, eveneens een flinke knauw gekregen. Men richt zijn ogen op Europa en de Verenigde Staten in de hoop dat daar wat goed nieuws vandaan komt. Maar men is gelijktijdig bang dat er in Europa overgestapt gaat worden op behandeld vuren- en grenenhout: geïmpregneerd, thermisch/chemisch gemodificeerd of in de vorm van hout-kunststofcomposiet. Die vrees is niet zo gek, want mocht de economie in Europa gaan aantrekken dan zal er niet genoeg rondhout voorradig zijn waardoor de prijs van het Maleisische hardhout zal stijgen.

De Maleisische overheid houdt de moed er in en verwacht voor dit

FOTO: GREENWOOD INTERNATIONAL

e afzetmarkt in Nederland blijft onverminderd slecht: weinig handel en weinig perspectief. Het geeft de handelaren wel veel tijd om na te denken over de toekomst.

De houtindustrie in Maleisië heeft enige tijd stil gelegen met de viering van het Chinese nieuwjaar van de slang. De handel staat op een laag peil en terwijl in andere jaren de viering voor een onwelkom oponthoud in de aanvoer van gezaagd hardhout zorgde, was het dit jaar nauwelijks merkbaar dat de zagerijen op slot waren. In Maleisië zijn er nu nog hooguit zeven zagerijen die voor Nederland werken. De voorraden rondhout zijn klein als gevolg van het Chinees nieuwjaar en het regenseizoen, waar geen einde aan lijkt te komen.

Ondanks deze lage voorraden

jaar weer hogere exportcijfers dan het afgelopen jaar. Ja, de verkiezingen komen eraan.

inDonesiË en mYanmar Ook de regering van Indonesië laat optimistische geluiden horen. Ze liet weten dat ze al meer dan 3.500 maal haar eigen V-Legal certificaat had verstrekt aan partijen hout en houtproducten. De status van dit certificaat is nog niet helemaal duidelijk. Het lijkt te zijn erkend door een aantal Europese landen, België en het Verenigd Koninkrijk, omdat het als voorloper van een FLEGTvergunning zou voldoen aan de eisen die gesteld zijn in de Europese Houtverordening, de EUTR. Niettemin zijn de Nederlandse importeurs wat terughoudend in hun enthousiasme.

Vanuit Myanmar wordt gemeld dat handelaren flink inkopen omdat ze verwachten dat er in 2014 een stop komt op het exporteren van teakstammen. Ook daar is men bezig met het zekerstellen van de toegang tot de Europese markt.

Nederlandse expertise wordt vanuit Wageningen ingevlogen om de kennis op het gebied van bosbeheer in het voormalige Birma te optimaliseren en te actualiseren.

eXPort naar BeLGiË In Nederland wordt er bij de houtimporteurs van het Maleisische hardhout verschillend gereageerd op het invoeren van de EUTR. Een aantal zegt te merken dat de beschikbaarheid minder is, maar de indruk bestaat toch dat degenen die PEFC/MTCS-gecertificeerd hout importeren weinig last ondervinden. De aanvoer vanuit Saba is een stuk lastiger geworden, mede door de gewapende schermutselingen aldaar. Vanaf Peninsular Malaysia zeggen de importeurs op weinig moeilijkheden te stuiten.

Natuurlijk is de vraag gering, dus

de druk op de toeleveranciers is klein.

De handelaren in Nederland blijven kampen met de aanhoudende kleine vraag. Veel meer dan levering voor kleine bouw- en renovatieprojecten zit er op dit moment niet in. De timmerfabrikanten willen geen voorraden aanhouden, omdat ze dat financieel te risicovol vinden. De importeur moet echter wel voorraad aanhouden om te kunnen leveren, maar hoeveel? Het blijft een heikel karwei. Een aantal geeft aan dat ze meer gezaagd hardhout leveren aan België dan dat ze kwijt kunnen in Nederland. Dat zegt wel iets over de situatie hier.

Wat betreft de prijs gebeurt er weinig. De valutaverhoudingen zijn redelijk stabiel of de verschillen zijn dusdanig dat ze elkaar opheffen. De prijs van het hardhout hangt op dit moment samen met de kosten van het vervoer.

Deze maand zouden er weer een paar fikse prijsverhogingen aankomen voor de veertig voet containers vanuit Azië.

PriJsontwikkeLinG De houthandel denkt toch dat het niet anders kan dan dat de prijs van het Aziatische hardhout zal gaan stijgen. De brandstofprijzen gaan omhoog, het nieuwe minimumloon is ingevoerd in Maleisië en de hoeveelheid beschikbaar rondhout neemt af. Dat zijn toch allemaal signalen die wijzen op een mogelijke prijsstijging. Het alternatief is méér rendement uit een stam halen. Dat zou omhoog moeten naar 90 procent. Dit betekent dat in de toekomst - nog meer dan nu al het geval is - een verschuiving gaat plaatsvinden in de richting van gevingerlast hout. Het zou voor Maleisië meer werkgelegenheid betekenen, een belangrijk item in tijden van crisis. n

HoutWereld • Jaargang 66 • Nummer 6 • 22 MaarT 2013

1300473_HOUTWERELD 06.indd 22

18-03-13 14:58

m a r kTv e r k e nn i ng

23

NAALDHOUT ZAGERIJEN OMHOOG De omzetten van grote spelers op de Nederlandse naaldhoutmarkt over januari en februari blijven (opnieuw) fors achter, vergeleken met diezelfde periode vorig jaar,

U

itgaand van leveringen aan de aannemerij schrijven veel houtverkopers dubbele cijfers in de min, aldus een woordvoerder. “Bij ons gaat het om tientallen procenten en ik sprak onlangs een loonschaver die tot nu toe -40% noteert.

Over het hele jaar zal het verschil nog afgevlakt worden, maar dat we er nog lang niet zijn, is duidelijk.” Een agent met afnemers in vooral de handel en industrie vertelt dat zijn omgezette volumes in januari en februari redelijk waren, maar in maart tot nu toe slecht.

Een kleinere importeur/handelaar zegt: “Gezaagd vuren loopt bij ons vrij goed door, al blijft de omzet wat achter bij vorig jaar.

Orders worden alsmaar kleiner en mensen willen dat je overal een prijsopgave voor maakt, soms voor een paar balkjes. Op een vrachtwagen zit regelmatig vracht voor twintig losadressen.

Als we vrachtkosten vragen zegt de klant: ‘We bestellen toch ook grote orders?’. Feit is echter dat grote orders steeds zeldzamer worden en kleinere steeds kleiner.”

Over de richting die de prijzen aan de inkoopkant op gaan is men het eens: omhoog. Er zijn niettemin grote verschillen in ‘be­ leving’. De één lijkt het nauwelijks mee te krijgen, een ander is er helemaal vol van. “De prijzen

hebben de neiging te stijgen”, vertelt één van hen. “Wij hebben nog geprobeerd voor iets minder af te sluiten, maar dat is niet gelukt. We zullen voor onze eerstvolgende bestelling 5 tot 7 euro meer moeten betalen, zowel in Zweden als in Finland. En als zagerijen de kans krijgen zullen ze zeker verder omhoog gaan.”

BUSLADINGEN CHINEZEN Een volgende laat weten: “De prijzen zitten al in de lift en voor april komt er circa 5 tot 10 euro bij. Zweedse zagerijen hebben het zeer zwaar.

Het aanbod is niet groot, zowel door productiebeperkingen als de in sommige regio’s slechte rondhoutvoorziening. Daarbij is de vraag vanuit bijvoorbeeld Enge­ land en Duitsland niet slecht en ook markten buiten Europa vragen meer.”

“De verhoging is ingezet door de Zweden en successievelijk gevolgd door onder andere Finland, Duits­ land, Rusland en de Baltische staten”, aldus weer een ander. “De vraag verschuift na een aangekondigde verhoging niet alleen, importeurs hebben de neiging hun aanvragen bij meer producenten neer te leggen dan anders. De vraag lijkt daardoor veel groter dan hij in werkelijkheid is. Maar houthandel is ook emotie - en kopers zijn nu wel bereid meer te betalen.”

Een volgende lijkt over de vraagaanbodverhouding heel anders te

denken en voelen. “Wat er nu gebeurt is heel bijzonder. Sinds vorige week schieten de prijzen omhoog, maar een heleboel Neder­ landse inkopers zien het niet of willen het niet zien. Er is al tot en met maart/april gemiddeld zo’n 10 euro bij gekomen; voor daarna moet er zeker nog 5 tot 10 euro bij worden opgeteld. De Amerikaanse markt vraagt weer meer en ook vanuit China schijnt er veel belangstelling te zijn.”

Chinezen doen alles in veelvoud en er zouden - zo gaat het verhaal busladingen Chinezen Zweedse zagerijen bezocht hebben. Zij ­zouden bereid zijn ruim 30 euro meer te betalen af zagerij dan Nederlandse kopers. In Finland zijn de Chinezen al in de markt gekomen, met name voor deelhout, vertelt een agent. Zelfs Koreanen zouden zich in Zweden gemeld hebben.

NAAST HET NET Een belangrijk aspect in de huidige markt is het vaak genoemde valutaverhaal dat er onder andere voor zorgt dat de Zweden de recente verhogingen direct in (valuta)rook zien opgaan.

De verliezen van de zagerijen zouden volgens de genoemde agent, exclusief deze verhogingen, van 10 euro per m3 tot in een enkel geval 40 euro/kuub bedragen. Dat laatste is wel heel erg veel en een volgende woordvoerder zegt dan ook een zo hoog bedrag niet eerder gehoord te hebben. De verhouding tussen het Engels pond en de Zweedse kroon is verder dusdanig dat de Engelsen al 25 euro meer voor hun Zweedse aankopen moeten betalen.

Ook de eerdergenoemde agent gaat uit van forse prijsverhogingen: tot en met mei/juni ziet hij er wel 15 euro bij komen. “Nederlandse kopers willen dat nog niet betalen en dat is begrijpelijk als je naar de

Nederlandse bouwwereld kijkt.

Tegelijkertijd is het zo dat het aantal aanbieders verder zal afnemen. De verliezen zijn bij enkele Zweedse zagerijen te groot.

In combinatie met een toenemende vraag vanuit onder andere de VS en China kan het op termijn wel eens heel lastig voor Nederlandse kopers worden om te krijgen wat ze hebben willen, al geloven zij dat nu nog niet.”

De eerdergenoemde importeur vreest eveneens dat Nederland naast het net gaat vissen als men niet snel overstag gaat. “Een deel van onze Belgische klanten heeft het wel door en koopt wat ze kopen kunnen en voor zo ver vooruit als mogelijk is. Neder­ landse importeurs kopen alleen nog wat de computer op dat moment aangeeft dat ze nodig hebben. Ik voorzie zeker tekorten ontstaan voor afmetingen waar andere markten meer voor willen betalen. Dat kan gaan om bijvoorbeeld 32 x 38, maar ook ander centrumhout.” Een ander meent eveneens dat er, zodra het weer verbetert en de vraag iets aantrekt, problemen met de beschikbaarheid kunnen opdoemen. n

22 MAART 2013 • Nummer 6 • Jaargang 66 • HoutWereld

1300473_HOUTWERELD 06.indd 23

18-03-13 14:58

C A M P S H O U T

Uw hout bewerken?

HOUTBEWERKING www.lenferinkmva.nl

Zwolle

Uw hout voorzien van een coating?

Ruw hout, ook thermisch gemodificeerd, verlijmde panelen, traponderdelen

www.campshout.nl

w w w.hou te x .n l

+31-(0)13-8440042

+31-(0)651-090538

www.lenferinkmva.nl

Zwolle

Voor houtbewerking en/of coating: Bel : 038 466 9885 Mail : Lenferink-mva@lenferink.com Adres : W. Röntgenstraat 5, Zwolle

Wij hebben interesse voor HOUTVEZEL, ZAAGSEL en RESTHOUT

Kennis, ervaring, grote voorraad en een breed assortiment in o.a. de volgende houtsoorten:

WaddinxVEEn t 0182 – 615933 f 0182 – 610105 E info@houtEx.nl

• EikEn • BEukEn • kErsEn • notEn • tEak • Bangkirai • azoBE • Bilinga • MahoniE • MEranti • iroko

• WEstErn rEd CEdar • orEgon PinE • VurEn • grEnEn • lariks • En nog VElE andErE houtsoortEn • PlaatMatEriaal • MassiEf houtEn PanElEn

Ook afkomstig van (gemelamineerd) spaanplaat, MDF, enz.

Verhuur van zaagselcontainers en leegzuigen bunkers DE LANGE B.V. – Ursem – Tel. 072-5039202 NU LEVERBAAR : (BIO) BRANDSTOFKORRELS (PELLETS)

Schaverij | drogerij | TranSporT

Terminal WesternRedCedar Boeien & Rabat Betrouwbaar, Kwaliteit, Continuïteit, Duurzaam

Wij hebben het op voorraad voor U Hoefweg 210 2665 LE

Bleiswijk

Telefoon +31(0)10 529 14 14

Fax +31(0)10 529 14 19

info@woodimex.nl

1300473_HOUTWERELD 06.indd 24

Nederland

www.woodimex.nl

18-03-13 14:58

m a r kTv e r k e nn i ng

25

OVERIG HOUT CLEARS RIFT In de handel in western red cedar groeit het besef dat de grote voorraden en ‘even snel iets aanvoeren’ verleden tijd zijn geworden. De voorraden western red cedar zijn bij menigeen volledig of tot een minimum afgebouwd. Snel schakelen is dus lastig geworden.

I

n West-Canada zijn de stammen nog steeds schaars en relatief duur. Het schort onophoudelijk aan kwalitatief goed rondhout, wat uiteindelijk het beschikbare volume van ‘clears’ klein maakt. Momenteel is er een behoorlijke vraag naar clears rift in de Verenigde Staten. Meer­ dere zagerijen zijn zich daarom met hun volledige zaagactiviteiten van stammen gaan richten op clears rift voor de VS. Lang zal deze ontwikkeling geen stand houden omdat de rift-markt in western red cedar ook maar beperkt is. Zolang er echter verkocht kan worden tegen de huidige prijzen zullen de zagerijen zeker voor die afzet blijven kiezen.

Hierdoor komt er nog minder beschikbaar voor de export naar onder andere Europa. Inmiddels zijn de prijzen fors opgelopen en blijven de zagerijen en exporteurs het maximum opzoeken in hun prijsniveau. Importeurs gaan tegenwoordig vaak voor de aanschaf van KD-hout dat snel verscheept kan worden. Voordelen zijn dat het er snel is en bovendien direct ingezet kan worden. Dit heeft tot gevolg dat voorraden vaker kunnen worden omgezet,

maar verkleint tevens het risico van voorraadvorming in teveel hout.

Daar komt bij dat het twijfelachtig is of de huidige prijzen voor nat hout op de langere termijn stand zullen houden. Daar lopen de meningen nogal over uiteen. Hier liggen meerdere oorzaken aan ten grondslag.

KOOPJES Wellicht komen er in het voorjaar toch weer meer stammen vrij uit de bossen in British Co­ lumbia. De Verenigde Staten zullen in het rift op een gegeven moment ook iets terugzakken, waarna de zagerijen dan opnieuw met volume op de proppen komen voor andere markten. Daarnaast maken met name de grote concerns traditioneel aan het einde van het kwartaal hun balans op. Gezien de resultaten kan dat wel eens leiden tot een snelle volumeverkoop, die vrijwel altijd ten koste gaat van de prijs. Het wachten is dus een beetje of er zich aanvang april nog koopjes aandienen. Verder zal het hout in 7/8” de komende maanden minimaal beschikbaar blijven.

Langzamerhand vertaalt zich dat in de verkoopmarkt. Daar waar een tijdje terug nog zeer scherpe posten werden afgesloten, is de huidige markt qua prijs toch aardig aan-

getrokken. Gaandeweg komt de prijs op een tweede plek te staan en is het de vraag of er geleverd kan worden. Heel voorzichtig begint een aantal prijsbedervers hun laatste levenstekenen te vertonen.

Als dat proces eenmaal voltooid is, kunnen de importeurs zich weer gaan bezighouden met het ver­ lenen van service, het bijstaan met kennis en - niet onbelangrijk - het maken van een gezonde marge.

OREGON PINE In het Oregon pine is de situatie niet heel veel anders dan in het western red cedar.

Stammen blijven beperkt beschikbaar en daarmee ook het verkrijgbare volume aan gezaagd hout.

Vanuit de VS is er momenteel een redelijke vraag en kunnen de meeste aanvragen behoorlijk goed worden ingevuld. Voor de meer Europese maten lopen enkele levertijden enigszins op.

De voorraden Oregon pine bij de importeurs bevinden zich op een gemiddeld niveau. In de tussentijd heeft een voorraadhouder af-

scheid genomen van de staande voorraad, omdat hij zich niet meer gesterkt zag met orders.

Een brevet van onvermogen? Of toch een duidelijk signaal dat Oregon pine een specialiteit is waarin je je moet verdiepen om er iets in te kunnen betekenen?

DECKING Er ontstaat steeds meer beweging in de deckingmarkt. Heel veel volume is er niet aangevoerd en de prijzen staan onder enige druk doordat er nog veel voorraad van vorig seizoen staat bij de voorraadhouders. In bepaalde gevallen komen er ook meer dan scherpe prijzen van palen voorbij vliegen. Of dat zijn oorzaak vindt in omzet genereren of liquiditeit forceren, blijft moeilijk in te schatten.

Het zal de komende tijd een gevecht blijven om orders, omdat de markt nog steeds erg rustig is.

Daarbij zijn ook de weersomstandigheden niet van dien aard dat die bijdragen aan extra koopmotivatie. n

22 MAART 2013 • Nummer 6 • Jaargang 66 • HoutWereld

1300473_HOUTWERELD 06.indd 25

18-03-13 14:58

Voor het (brandvertragend) impregneren, bewerken en industrieel coaten van al uw hout en plaatmateriaal.

Pep Nederland B.V. T 073 624 00 56 | F 073 624 00 70 | info@pep-nederland.nl

www.pep-nederland.nl

MAKING MORE OUT OF WOOD Innovations . Solutions . Efficiency LIGNA 2013 toont u alle actuele trends van de houtbewerkingsindustrie.

1.700 internationale aanbieders presenteren hun nieuwste producten en oplossingen.

Ontdek alle innovaties van de branche en ervaar hoe deze uw arbeidsprocessen vereenvoudigen.

Profiteer van talrtijke experts, thema- georiĂŤnteerde seminars en voordrachten.

Bezoek de wereldwijd belangrijkste beurs van de houtbewerkingsindustrie.

Voor meer info: ligna.de

in uw agenda: 6 t/m 10 mei 2013 Hannover Consultancy B.V. Tel. +31 18 4 69 30 50 • info@hf-netherlands.com

NL_NL_LIGNA_DACH_185_133_0000.indd 1

1300473_HOUTWERELD 06.indd 26

26.02.13 15:04

18-03-13 14:58

ACtueel

27

iN KAder VAN de eutr

SHR LANCEERT HoutsoortenLoket sinds de invoering van de europese Houtverordening komt er veel op de importerende marktdeelnemers af. men moet zich 100% indekken tegen het risico hout van illegale herkomst - of producten die hiervan gemaakt zijn - de eu binnen te halen. Het nieuwe Houtsoortenloket van sHr wil hiervoor praktische ondersteuning bieden.

Een onderdeel van de Europese Houtverordening (de EUTR) is de traceerbaarheid van het hout dat op de Europese markt wordt aangeboden. Hierin speelt onder andere de juiste houtsoortbepaling een cruciale rol. Kenniscentrum SHR in Wageningen komt in dit kader met een service om snel de houtsoort te achterhalen.

Hiervoor is het Houtsoortenloket opgezet.

Binnen drie werkdagen na afgifte van een houtmonster - met een minimale afmeting van 20 x 40 x 100 mm - wordt een verklaring afgegeven waarin de houtsoort wordt bevestigd en/of de houtsoortnaam wordt gegeven. De kennis en ervaring in dit soort werk en het goed uitgeruste laboratorium maken het mogelijk dat SHR deze dienst kan aanbieden.

kosten Binnen het Houtsoortenloket wordt met enkele standaardprijzen gerekend. Dienstverlening ten aanzien van Europees naaldhout kost 75 euro en niet-Europees naaldhout 200 euro. Voor de bevestiging van een loofhoutsoort of determinatie van Europese loofhoutsoorten moet 340 euro worden betaald en voor de determinatie van tropische loofhoutsoorten 500 euro. Wie een monster inbrengt van multiplex en een bevestiging wenst van de houtsoort die in alle fineerlagen is verwerkt, moet rekenen op een bedrag van 300 euro. Tot slot kost de deter-

minatie van alle fineerlagen in multiplex 700 euro. Alle bedragen zijn exclusief 21% BTW. Belangstellenden kunnen de houtmonsters per post opsturen of ter plekke bij SHR afleveren, vergezeld van een ingevuld formulier dat te downloaden is op www.shr.nl/houtsoortenloket.

Het resultaat wordt per e-mail toegestuurd.

traCeerBaarHeiD De EU-Houtverordening verplicht marktdeelnemers - bedrijven die voor het eerst hout en/of houtproducten op de EUmarkt brengen - om een ‘stelsel van zorgvuldigheidseisen’ te implementeren. Daarnaast wordt vereist dat handelaren registreren van wie zij een partij hout hebben gekocht en aan wie zij het geleverd hebben. Op deze manier wordt de traceerbaarheid van hout en houtproducten mogelijk gemaakt. Leveringen aan consumenten hoeven overigens niet te worden geregistreerd.

Marktdeelnemers moeten zorgvuldigheid betrachten wanneer zij hout of houtproducten op de markt brengen. Hiervoor nemen zij maatregelen en zetten zij procedures op om informatie te verschaffen over de afkomst van het hout.

Bovendien ontwikkelen zij risicobeoordelingsprocedures om in te schatten hoe hoog het risico is dat illegaal gekapt hout op de markt wordt gebracht.

Ondernemingen hebben de keuze om een

dergelijk stelsel van zorgvuldigheidseisen zelf op te stellen, maar ze kunnen zich ook aansluiten bij een zogenoemde toezichthoudende organisatie. Een dergelijke instantie dient door de Europese Commissie te worden erkend, waarna de marktdeelnemers gebruikmaken van het door hen ontwikkelde stelsel van zorgvuldigheidseisen. Hoewel een toezichthoudende organisatie assisteert en controleert, blijft de verantwoordelijkheid en de plicht om het stelsel van zorgvuldigheidseisen op de juiste wijze toe te passen, rusten bij de marktdeelnemer.

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA), onderdeel van het ministerie van EZ, is in Nederland als ‘bevoegde autoriteit’ aangewezen om de EUTR te handhaven. Zo dient de NVWA de marktdeelnemers en de toezichthoudende organisaties te controleren op het door hen gehanteerde stelsel van zorgvuldigheidseisen. De ambtenaren van de NVWA, belast met de naleving van de EU-Houtverordening, worden aangemerkt als buitengewoon opsporingsambtenaar in de zin van de Wet op de economische delicten. n

22 MaarT 2013 • Nummer 6 • Jaargang 66 • HoutWereld

1300473_HOUTWERELD 06.indd 27

18-03-13 14:58

28

ProduCtNieuWs

triplex

deurromp

Peri Nederland in schijndel is gestart met een Plywood division.

mill Panel’s nieuwe deurromp Alutherm-Profile, die het uiterlijk heeft van een traditionele stapeldorpeldeur, biedt een isolatiewaarde die voldoet aan het nieuwe Bouwbesluit.

De afdeling verkoopt uiteenlopende soorten triplex en multiplex uit verschillende herkomstgebieden, waaronder Finland, Rusland, Chili, Brazilië en China. Naast ruwe platen voor de verpakkingsindustrie en tal

van bekistingsplaten zijn bij PERI specials (film-faced) verkrijgbaar, evenals bijzondere afmetingen en op maat gemaakte panelen.

Website: www.peri.nl

Accoya-kozijn timmerselekt doornenbal in Veenendaal presenteert een houten kozijn dat vijftien jaar niet geschilderd hoeft te worden. Het bestaat aan de buitenzijde uit Accoya en aan de binnenkant uit (bijvoorbeeld) vurenhout.

Voor de ontwikkeling van een kozijn dat vijftien jaar geen onderhoud nodig heeft, had de timmerfabriek drie belangrijke drempels te nemen. De delen die onder zware weersinvloeden staan, dienen extra versterkt te worden. Verbindingen moeten jarenlang onaangetast blijven en de verflaag moet van een dergelijke kwaliteit zijn, dat mogelijke werkingen van het kozijn worden opgevangen.

Met het toepassen van Accoya aan de buitenzijde, werden al twee van de drie problemen ondervangen.

Accoya is bestand tegen weer en wind. Tevens is het geacetyleerde hout krimp- en zwelvrij, zodat de verflaag niet of nauwelijks aan uitzetting wordt blootgesteld. Wat restte waren het overleg en het uitvoeren van testen met drie verffabrikanten. Met één van hen wordt nu al het kwaliteitsniveau behaald om vijftien jaar geen schilderwerk plaats te laten vinden. Gekozen wordt voor een tweecomponen-

tenlak, met een voorcoating en een acryl aflaklaag. De komende maanden worden de eerste proefprojecten uitgevoerd en ook door SKH testen gedaan voor het verwerven van certificering.

Waar de buitenzijde is uitgevoerd in Accoya, kan voor de binnenzijde van het kozijn worden gekozen voor vurenhout. Het gebruik van twee houtsoorten heeft volgens Timmerselekt Doornenbal tevens als voordeel dat het kozijn betaalbaar blijft en in prijs kan wedijveren met andere houten kozijnen.

Verder zijn bij dit nieuwe kozijn de afwatering en de ventilatie geoptimaliseerd. De kit is verbeterd en dorpelafdekkers voorkomen dat UV-straling de hoekverbindingen aantast. Het kozijn is toepasbaar in zowel nieuwbouw- als renovatieprojecten. Bij nieuwbouw is het uitsluitend met stelkozijn na de ruwbouwfase te plaatsen.

Website: www.doornenbal.com

Op 1 maart jl. zijn de nieuwe wijzigingen in het Bouwbesluit 2012 officieel in werking getreden. Dit betekent dat de vereiste isolatiewaarde voor deuren en kozijnen van 2,20 W/m2K naar 1,65 W/m2K is gegaan.

De vlakke deurromp van Mill Panel - met stijlen van slechts 14 cm breed en een borstweringshoogte van minimaal 30 cm - kan toegepast worden als achterdeur of balkondeur. De door SKH volgens de Beoordelingsgrondslag deurrompen gecertificeerde AluThermProfile voldoet behalve in 54 mm dikte, tevens in de 40 mm-variant (geschikt voor renovatie) aan de laatste eisen en is bovendien FSC-gecertificeerd.

Om deze samengestelde deurromp te kunnen maken, is een nieuwe pers ontwikkeld die de stijlen en dorpels capillairvrij verlijmt.

Het aanbrengen van een variabele middendorpel verleent de romp een maximale glasopening. De vlakke deurromp kan desgewenst worden voorzien van infrezingen die het geheel het uiterlijk geven

van een traditionele stapeldorpeldeur. Zowel met als zonder infrezingen voldoet de deur uiteindelijk aan het nieuwe Bouwbesluit.

Website: www.millpanel.com

Vacuümpers ronde vormen maken, inlegwerk ter verfraaiing, lamineren en fineren. dat leren studenten van de opleiding ontwerpend meubelmaker van het Cibap in Zwolle met de nieuw ontworpen vacuümpers, genaamd GloBAl Bench top Press.

De bedrijven Global Vacuüm Presses en machinehandel Teygelaar schonken onlangs het eerste exemplaar van deze pers aan het Cibap. “Een waardevolle aanvulling voor de opleiding Ontwerpend Meubelmaker”, zegt docent Bas van den Boom. “De nieuwe vacuumpers is zo bijzonder vanwege de vele mogelijkheden die voorheen omslachtig uitvoerbaar waren. De pers is klein van formaat en daardoor zeer gebruiksvriendelijk. In een handomdraai kunnen professionele resultaten worden behaald.”

Vakschool Cibap fungeert met de nieuwe vacuümpers als testlocatie.

Creatieve werkplaatsen in het land, stagebedrijven en onderne-

mingen kunnen de GLOBAL Bench Top Press komen bekijken en uitproberen.

Website: www.globalvacuumpresses.com

HoutWereld • Jaargang 66 • Nummer 6 • 22 MaarT 2013

1300473_HOUTWERELD 06.indd 28

18-03-13 14:58

ProduCtNieuWs

29

Bamboe vloer

sterke gevel

moso lanceert topbamboo, een innovatieve vloer die de strijd wil aangaan met de synthetische en vaak minder duurzame vloeren uit het lage en midden segment.

de extreem duurzame medite tricoya gevelbekleding werd onlangs toegepast op de lighthouse in Groningen.

Met de natuurlijke bamboe toplaag en het geavanceerde kliksysteem heeft de consument een goed en milieuvriendelijk alternatief voor de gangbare laminaatvloer, zo redeneert MOSO. Topbamboo is opgebouwd uit natuurlijke materialen met een bamboe toplaag; hierdoor is het eindresultaat anti-statisch en anti-allergisch.

Bovendien heeft Topbamboo erg lage emissies van vluchtige organische stoffen (VOC’s).

MOSO heeft het product uitgebreid getest om de beste balans te vinden tussen stabiliteit, gebruiksgemak (makkelijke plaatsing) en een lage prijs. Onder de bamboe toplaag zitten een kern van HDF en een onderlaag van naaldhout. Deze opbouw zou leiden tot een zeer stabiel product (weinig krimp en zwel).

De vloerdelen laten zich eenvou-

dig leggen dankzij het ingebouwde Uniclic-systeem. Topbamboo heeft een productgarantie van tien jaar en is te combineren met vloerverwarming.

Het product is te koop in de kleuren naturel, caramel, wit, grijs of taupe.

Meerdere afwerkingen zijn mogelijk, waaronder een geborstelde versie. Daarnaast is Topbamboo beschikbaar in een Density-uitvoering met extra harde toplaag.

Dichtbij de Groningse Open Markt biedt het Open Lab Ebbinge tot 2016 een binnenstedelijke ruimte die tijdelijk wordt ingevuld met verrassende paviljoens, wisselende buitenprogramma’s, horeca, een speelruimte en een stadsstrand.

Eén van de paviljoens - de Lighthouse (rechts op de foto) - is een licht, mobiel en volledig demonteerbaar gebouwtje dat is opgebouwd uit dragende EPSblokken. Een bijzonder karakter krijgt Lighthouse door de gekleurde polycarbonaat zijpanelen; translucente polycarbonaat panelen wor-

den toegepast in grote kozijnen aan de voor- en achtergevel.

Voor de gevelbekleding koos architectenstudio Eggworks voor Medite Tricoya MDF van Coillte Panel Products, dat werd geleverd door Jongeneel Groningen. De houtvezels van deze plaat zijn geacetyleerd, waardoor het MDF waterbestendig is en uiterst vormstabiel. Het resultaat is een plaat die niet rot en zelfs na langdurig contact met water nauwelijks werkt. De plaat valt dan ook in duurzaamheidsklasse 1.

Website: www.meditetricoya.nl

Website: www.topbamboo.nl

Kozijnbescherming Ventistone heeft jarenlange kennis en ervaring met duurzaam onderhoud van kozijnen en geveltimmerwerk gebundeld in een handzame informatie- en instructiegids.

Met deze gids in de hand en het Ventistone renovatiesysteem zou schade aan kozijnen en houten gevelelementen door verfgebreken, houtrot en constructiefouten snel tot het verleden behoren, zo stelt de onderneming. De instructiegids geeft aannemers, bouwkundigen, woningeigenaren en Verenigingen van Eigenaren snel inzicht in de verschillende onderdelen, mogelijkheden en de montage van deze onderhoudsarme oplossing voor de renovatie van geveltimmerwerk. Het systeem, dat gebaseerd is op een optimale ontluchting en waterwering aan de buitenzijde van gevels, voorkomt zo houtrotschade en verfgebreken.

Ook schilders, timmerlieden en het beroepsonderwijs vinden in de gids relevante informatie. Het boekje bevat naast technische merkbladen en meetinstructies tevens verwerkingsvoorschriften, exploitatieoverzichten en diverse voorbeelden. Ventistone’s neuslat-

ten, profielen en dorpelafdekkers betreffen profielen op basis van steenvezels, die worden aangebracht over het bestaande kozijnhout heen. Dankzij de ruimte tussen het hout en de nieuwe duurzame bekleding is ventilatie mogelijk. Dit resulteert in een blijvend droge houtconstructie, die volgens de onderneming niet meer rot.

Website: www.ventistone.nl

luchtdicht Berner Produkten in landgraaf lanceert haar energy system voor het vakkundig en luchtdicht plaatsen van ramen en deuren.

Energiezuinig bouwen neemt een enorme vaart - en luchtdicht bouwen is daarbij van essentieel belang. De aansluitingen tussen kozijn en metselwerk spelen een belangrijke rol bij de realisatie van luchtdichte verbindingen. Voor zowel renovatieprojecten als nieuwbouw geldt: luchtdicht aan de binnenzijde, isolerend in het midden, en slagregendicht en damp-open aan de buitenzijde van het gebouw.

Binnen het Berner Energy System is nu een productgamma gericht op het vakkundig en luchtdicht plaatsen van ramen en deuren. De producten (zoals flexibel schuim, flexband en flexbandlijm voor zowel binnen als buiten) dienen om bouwprojecten zo luchtdicht mogelijk te realiseren.

Website: www.berner.nl

22 MaarT 2013 • Nummer 6 • Jaargang 66 • HoutWereld

1300473_HOUTWERELD 06.indd 29

18-03-13 14:58

ProbosBosbericht2013-02-HW-buiten.pdf 7-3-2013 14:25:02

AGENDA

MEM o

Biobased (1)

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

25 T/M 30 MAART 2013 1.800 ‘World Teak Conference 2013’ in Bangkok, Thailand.

1.600 Website: www.teaknet.org

26%

Met FSC of PEFC

1.400

Zonder FSC of PEFC T/M 10 APRIL 2013 1.000 ‘Vakdagen Parket & Woninginrichter’ in Evenementenhal Gorinchem.

44% 800 Website: www.evenementenhal.nl 1.200 8

600

35%

9 T/M 11 APRIL 2013 61% houtbewerking in Dubai, VAE. 200 ‘Dubai WoodShow’, vakbeurs voor hout en 4% Website: www.dubaiwoodshow.com 0 Rest

400

Hygiënisch papier

Biobased (2)

23 MAART 2013 ‘Open Dag’ Hout- en Meubileringscollege (HMC) in Amsterdam en Rotterdam.

Website: www.hmcollege.nl

Grafisch- en verpakkingskarton

Geen Eldurtech

22 T/M 25 MAART 2013 ‘Bois & Habitat’, beurs over bouwen met hout in Namen (B).

Website: www.bois-habitat.be

Krantenpapier

Hoeveelheid (in 1.000 ton)

vergunningsaanvraag voor nieuwbouwwoningen en kantoren met een opperHet Kenniscentrum Sustainable Solu­ vlakte groter dan 100 m2 een milieutions RDM, ICDuBo en Stichting Agro­ dome verzorgen op 28 maart de werkprestatieberekening materialen aan te conferentie ‘Natuurlijk BioBased bouleveren. De berekening moet voldoen wen!?’ op de RDM Campus in Rot­ aan de SBK-Bepalingsmethode Milieu­ terdam. In de markt voor bouwmate­ prestatie gebouwen en GWW-werken, rialen bestaan blokkades tegen een inclusief de Nationale Milieudatabase. versnelde grootschalige toepassing Het Bouwbesluit 2012 stelt nog geen van biobased materialen. Deelnemers grenswaarde aan de milieuprestatie. bespreken in de werksessies samen de Dat lijkt vreemd, maar is vooral bedoeld 0,49% paradoxen en clashes in de culturen van om de bouw gelegenheid te geven erva0,16% de verschillende 3% betrokken 0,03% ring op te doen en te laten wennen aan 2% bedrijfstakFSC ken en vakgebieden. Het doel is om het stellen van milieuprestatie-eisen PEFC ideeën te verzamelen om de toepassing aan gebouwen en bouwwerken. Het 34% FSC CW van biobased materialen te versnelseminar informeert over het Europese MTCS 60% len, voorbeeldprojecten zoals Conen nationale beleid, de praktijk van het OLB cept House Village te realiseren en om ontwerpen en TLTV de rekeninstrumenten. een nieuwe ketensamenwerking op te Deelname kost 295 euro.

VLO/VLC tuigen.

Website: www.bouwkwaliteit.nl Website: www.hogeschoolrotterdam.nl

Grafisch papier (excl. kranten)

30

17 APRIL 2013 ‘Voorjaarsbijeenkomst Seniorenclub Hout’ in Houtmuseum De Klok te Wormerveer.

E-mail: a.h.verhoeff@planet.nl

De Eldurtech gaat dit jaar niet door.

Deze nieuwe vak- en publieksbeurs ‘Duurzaam bouwen, een kwestie van Figuur 4. Hoeveelheden papier en karton (in 1.000 ton) op de Nederlandse Figuur Aandelen van de verschillende en legaliteitsvoor houtverbrandingstechnologieën doen;3.ecologische en biobased bouw-certificeringssystemen per productgroep en het marktaandeel per productgroep dat is verklaringen binnen het totaal volume aantoonbaar duurzaam en aantoon18 T/M 20 APRIL 2013 en biomassa-energie zou tussen 21markt en in 2011 materialen’ is de titel van een bijeenbaar legaaldiegezaagd hout en plaatmateriaal in 2011 op de Nederlandse voorzien van‘Nederlandse een FSC-Restauratiebeurs of PEFC-certificaat.

2013’ in Brabanthallen Den Bosch. september worden gehouden in de komst de Hogeschool van Arnhem dat 23 markt is gebracht. (HAN te Arnhem) op Flanders Expo te Gent. Hoewel Website: www.restauratiebeurs.nl en Nijmegen bedoeld om aan de noden van een 25 april geeft, namens de Europese 25een APRIL 2013 markt tegemoet te komen, projecten CAP’EM en SIA RAAK. De marktaandeel van papier en karton met in de hele houtketen kunnen dan ook trots zijn Duurzaam geproduceerd papier en groeiende Bijeenkomst ‘Duurzaam bouwen, een kwestie van Doen: ecologische en constateert organisator Claever Asso­ aanwezigen kunnen rekenen op een certificaat voor duurzaam per op dit resultaat! karton biobased bouwmaterialen’ Op Hogeschool Arnhem. ciates dat er niet genoeg respons uitbosbeheer de lunch, bedrijvenmarkt met milieuvrienWebsite: www.energieneutraalbouwen.nl markt isproductgroep gekomen. Slechts zes standenpapier een serie presen-dat in weergegeven.

Dit betekent echter niet dat we nu achterover Dedelijke totale producten hoeveelheid en karton houders schreven zich in voor een taties over duurzaam bouwen en het kunnen leunen. Binnen de productgroepen 2011 met een certificaat voor duurzaam 6 T/M 10 MEI 2013 beursoppervlak van 136 m2. Wel overaanbod plus het vermarkten van ecoloConclusie gezaagd tropisch loofhout (en gezaagd bosbeheer op biobased de Nederlandse markt is ‘Ligna’, internationale vakbeurs voor houtbewerkingsen bosbouwtechnologie gische en bouwmaterialen. weegt Claever de Eldurtech in 2015 te in Hannover (D). gematigd loofhout) blijven de marktaandelen Deelname is gratis.de marktmeting in beeldkoppelen technologische Opaan basisdevan de resultatenhoutvan deze marktgebracht en tijdens is Website: www.ligna.de Website: www.energieneutraalbouwen.nl vakbeurs Prowood. over 2011 kan worden gesteld dat de in sterk achter. Dit terwijl certificering van gebracht, bedraagt 1.011.435 ton. Dat komt Website:meting www.prowood-fair.be het Beleidsprogramma Biodiversiteit geformuduurzaam overeen met een marktaandeel van 32,8% 13 T/M 16 MEI 2013 bosbeheer metname/ook in het Milieuprestatie ‘Interzum’, internationale meubelindustrie en Stichting Bouwkwaliteit geeft op leerde ambitie van 50% duurzaam geproduleven istoeleveringsvakbeurs geroepen om inaan dedetropen een verschil (23,9% FSC en 8,9% PEFC) bij een totaal interieurbouw in Keulen (D).

30 mei het seminar ‘Milieuprestatie Zie ‘Agenda’ op www.houtwereld.nl voor ceerd hout in 2011, met 65,7% ruim isWebsite: www.interzum.com te maken. Er moet hier dus nog veel werk verbruik van papier in 2011 van gebouwen: beleid en enkarton praktijk’.

Aanlei­ een complete, actuele opsomming van gehaald.

Dit is het resultaat van gecombiworden verzet om het marktaandeel te ding hiervoor is dat 3). vanaf 1 januari 2013 dat interessante vakbeurzen, bijeenkomsten 3.085.800 ton (tabel Probos vermoedt 3 EN 4 JUNI 2013 het verplicht is om, conform het en evenementen. neerde inspanningen van de overheid en een verhogen tot het uiteindelijke doel van 100% het marktaandeel in werkelijkheid hoger ligt, Algemene ledenvergadering van de Europese zagerijvereniging EOS in Wenen, Bouwbesluit 2012, bij elke omgevingsgroot aantal partijen uit de houtketen.

Het is aantoonbaar duurzaam geproduceerd voor al omdat een aantal bedrijven alleen het volume Oostenrijk.

Website: www.eos-oes.eu met name ook de verdienste van gezaagd het hout en houten producten. Alleen dan kan met FSC- of PEFC-certificaat heeft opgegeven

hout, plaatmateriaal en papier en karton

de hout- en papiersector optimaal gebruik-

karton met een FSC- of PEFC-certificaat

5 T/M 7 JUNI 2013 importerende bedrijven die met, maar‘Wood2Build’, vooral maken van dat unique sellingin Namen, point: België. hout als internationale vakbeurs voor houtbouw ook zonder vraag vanuit de markt, zijnWebsite: www.wood2build.com zeer milieuvriendelijke grondstof. Het is

hebben ingekocht, maar zijn niet in staat deze

overgegaan tot het inkopen van aantoonbaar

hernieuwbaar en vrijwel CO -neutraal, maar

dat ook weer met certificaat is verkocht. Zij geven echter aan dat zij meer papier en/of

hoeveelheid te kwantificeren. In figuur 4 is het

ADVERTEERDERSINDEX

2 5 T/M 8 JUNI 2013 dan moetbosbouwvakbeurs het wel aantoonbaar afkomstig duurzaam geproduceerde producten. ‘Elmia Bedrijven Wood’, internationale in Jönköping, Zweden. zijn Website: www.elmia.se uit duurzaam beheerde bossen.

Tabel 3. Het totaal volume papier Pag. en kartonLange, met certificaat voor duurzaam bosbeheer De 24 Adverteerder Leegwater Houtbereiding 36 Lambert den datBosch, in 2011 op devan Nederlandse markt20 is gebracht (in ton).

Campshout Deutsche Messe DLH Totaal Totale markt Houtex certificaat JoubertMet Group KölnMesse

Lenferink MVA 24 26FSC Nijgh PEFC Norbord 20 24 Pep 736.862 274.574 Woodgrip 2 Woodimex 17

Totaal 3.085.800 1.011.435

24

in 35% 17 26 32,8% 24 24

17 T/M 19 SEPTEMBER 2013 Oldenburger ‘Ecobouw’, kennis-Jan en beursevent over integraal duurzaam bouwen in de Jaarbeurs Utrecht.Annemieke Winterink Website: www.ecobouw.net Het rapport met alle resultaten is te downloaden via: www.probos.nl.

Heeft u aankondigingen of mededelingen voor deze rubriek, dan kunt u die zenden naar: houtwereld@nijgh.nl of Redactie Houtwereld, Postbus 122, 3100 AC Schiedam.

HoutWereld • Jaargang 66 • Nummer 6 • 22 MAART 2013

1300473_HOUTWERELD 06.indd 30

18-03-13 14:58

Marktaandeel duurzaam geproduceerd hout nagenoeg verdubbeld Het marktaandeel aantoonbaar duurzaam geproduceerd gezaagd hout en plaatmateriaal op de Nederlandse markt is in de periode 2008 – 2011 toegenomen van 33,5% naar 65,7 %. Het marktaandeel aantoonbaar duurzaam geproduceerd papier en karton is toegenomen tot 32,8% in 2011. Dit zijn de resultaten van de marktmeting die in 2012 door Probos in opdracht van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu is uitgevoerd.

2013 nr. 2

1300473_HOUTWERELD 06.indd 31

18-03-13 14:58

ProbosBosbericht2013-02-HW-binnen.pdf 7-3-2013 14:33:31

Marktaandeel duurzaam geproduceerd hout Overheidsdoelstelling

Bronbenadering

Overheidsdoelstelling gehaald

In het Beleidsprogramma Biodiversiteit heeft

Het marktaandeel is bepaald door gebruik te

In totaal is er in 2011 een volume van bijna 3,9

de Rijksoverheid de ambitie gesteld dat in 2011

maken van de zogenaamde bronbenadering.

miljoen m3 rondhoutequivalenten (rhe)

50% van het hout op de Nederlandse markt

Hierbij wordt gekeken of producten die voor

gezaagd hout en plaatmateriaal met een

duurzaam geproduceerd is. De doelstelling is

het eerst op de Nederlandse markt komen al

certificaat voor duurzaam bosbeheer op de

gesteld om duurzaam bosbeheer wereldwijd

dan niet zijn voorzien van een certificaat voor

Nederlandse markt gebracht. Dit is 65,7% van

te stimuleren, het aandeel duurzaam geprodu-

duurzaam bosbeheer of een legaliteitsverkla-

het totale Nederlandse verbruik van gezaagd

ceerd hout op de Nederlandse markt aanzien-

ring. Het gepresenteerde marktaandeel zegt

hout en plaatmateriaal (tabel 1). Hiermee is

lijk te verhogen en illegaal hout van de markt

dus niets over het volume dat uiteindelijk met

het marktaandeel aantoonbaar duurzaam

te weren.

een certificaat of verklaring bij de eind-

geproduceerd hout op de Nederlandse markt

Doel van de in 2012 door Probos uitgevoerde

gebruiker terechtkomt.

bijna verdubbeld ten opzichte van 2008, toen

n

het marktaandeel 33,5%1 bedroeg. Het totale

marktmeting naar het marktaandeel aantoonbaar duurzaam geproduceerd gezaagd hout en

Duurzaam geproduceerd hout

Nederlandse houtverbruik is tussen 2008 en

plaatmateriaal is vast te stellen of de

Duurzaam geproduceerd hout en papier en

2011 in absolute zin met bijna 12% gedaald,

C

Rijksoverheid haar beleidsdoel van 50% in

karton worden binnen deze studie gedefini-

terwijl het totale volume duurzaam geprodu-

M

2011 heeft gehaald. Daarnaast kent de

eerd als: hout en papier en karton dat

ceerd gezaagd hout en plaatmateriaal in

Y

absolute zin met 73% is toegenomen.

F p

marktmeting een aantal nevendoelen: het in

aantoonbaar afkomstig is uit bos dat is

CM

beeld brengen van het marktaandeel aantoon-

gecertificeerd volgens een certificeringsysteem

MY

baar duurzaam papier en karton; het verschaf-

dat is geaccepteerd voor het duurzaam

Veel naaldhout met certificaat

B

CY

fen van inzicht in het marktaandeel aantoon-

inkoopbeleid van de Nederlandse overheid op

De marktaandelen aantoonbaar duurzaam

b

baar legaal geproduceerd hout; het bepalen

basis van de inkoopcriteria voor duurzaam

geproduceerd binnen de productgroepen

t

van het land van herkomst voor tropisch hout;

geproduceerd hout (Timber Procurement

naaldhout, tropisch loofhout, gematigd

h

en het bepalen van het marktaandeel

Assessment System, TPAS). Op dit moment (8

loofhout en plaatmateriaal laten een grote

h

aantoonbaar duurzaam geproduceerd hout

maart 2013) zijn dat de certificeringsystemen

variatie zien (figuur 1). Daarnaast verschilt ook

o

binnen de Nederlandse bouw en Grond-, Weg-

FSC en PEFC, m.u.v. het Maleisische certifice-

de groei in het marktaandeel tussen 2008 en

B

en Waterbouw (GWW).

ringssysteem MTCS. Het aandeel duurzaam

2011 per productgroep. Binnen de product-

W

De marktmeting is een vervolg op de markt-

geproduceerd wordt per certificeringssysteem

groep gezaagd naaldhout is het marktaandeel

t

metingen die Probos voor de jaren 2005 en

in beeld gebracht.

aantoonbaar duurzaam geproduceerd hout

d

inmiddels toegenomen tot 85,9%. Het

h

marktaandeel gezaagd gematigd loofhout

Z

blijft hier met slechts 22,8% ver bij achter. Het

m

marktaandeel is het sterkst gegroeid voor

g

gezaagd tropisch loofhout. Het is namelijk

b

meer dan verdubbeld: van 15,5% in 2008 naar

d

39% in 2011. Ook plaatmateriaal is verdubbeld

m

65,7%

en bedraagt voor 2011 51%.

g

33,5%

1

M

CMY

K

2008 heeft uitgevoerd.

Tabel 1. Het totaal volume gezaagd hout en plaatmateriaal dat in 2008 en 2011 met certificaat voor duurzaam bosbeheer op de Nederlandse markt is gebracht (in m³ rondhout equivalent).

FSC Totaal

Totale markt 2011* Met certificaat 2011 Totale markt 2008* Met certificaat 2008

PEFC

1.394.993

2.468.336

784.981

1.437.965

Totaal 5.876.752 3.863.329 6.655.549 2.231.153**

in %

* De cijfers voor de “totale markt” zijn gebaseerd op de jaarlijkse Probos/CBS productie- en handelsstatistieken voor hout- en papierproducten. ** Totaal is hoger dan de som van FSC en PEFC ivm een volume dat met CSA of SFI certificaat is geimporteerd, dat niet is toegekend aan het volume met PEFC-certificaat.

1300473_HOUTWERELD 06.indd 32

G

Het marktaandeel voor 2008 ligt als gevolg van een aanpassing van de conversiefactor voor gezaagd tropisch loofhout iets lager dan het marktaandeel dat na afronding van de studie in 2010 is gepresenteerd (33,8%).

18-03-13 14:58

6

d

g

nagenoeg verdubbeld

100% 90% 80%

Rest

160.000

Legaal Duurzaam

140.000

70% 50% 40%

Zonder certificaat

30%

Met certificaat

20% 10%

Volume (in m³)

120.000

60%

0%

180.000

100.000 80.000 60.000 40.000

2008

2011

2008

Gezaagd naaldhout

2011

2008

Gezaagd tropisch loofhout

2011

Gezaagd gematigd loofhout

2008

2011

Plaatmateriaal

2008

2011

Totaal

20.000

Afrika

Figuur 1. De verhouding tussen het volume met en zonder certificaat voor duurzaam bosbeheer per productgroep en het totaal in 2008 en 2011.

Zuid Oost Azië Zuid Amerika

Figuur 2. Verdeling van de volumes aantoonbaar duurzaam, aantoonbaar legaal en het resterende volume (zonder certificaat voor duurzaam bosbeheer of legaliteitsverklaring) binnen het totale volume gezaagd tropisch loofhout in 2011 naar herkomstgebied (in m3).

Gezaagd tropisch loofhout

materiaal was voorzien van het PEFC-

Binnen de marktmeting is extra aandacht

certificaat. De rest van het volume (36%) was

besteed aan de herkomst van het gezaagd

voorzien van het FSC-certificaat. Het markt-

tropisch loofhout. Maleisië is met circa 40%

aandeel ten opzichte van het totale houtver-

verklaringen in de marktmeting meegenomen.

het belangrijkste land van herkomst binnen

bruik komt voor PEFC daarmee uit op 42% en

Via deze werkwijze is in beeld gebracht dat

het totale volume in 2011. Daarnaast spelen

dat van FSC op 23,7% (tabel 2).

bijna 70% van het in 2011 op de Nederlandse markt gebrachte volume gezaagd hout en

ook Kameroen (22%), Indonesië (10,5%) en Brazilië (10%) een grote rol.

Aantoonbaar legaal

plaat- materiaal als aantoonbaar legaal kan

Wanneer gekeken wordt naar de herkomst van

Voor het bepalen van het marktaandeel

worden beschouwd. Het marktaandeel van

tropisch gezaagd hout met certificaat voor

aantoonbaar legaal hout op de Nederlandse

certificeringssystemen en legaliteitsver-

duurzaam bosbeheer, dan is het merendeel

markt in 2011 zijn naast FSC, PEFC en MTCS,

klaringen die voldoen aan de inkoopcriteria

hiervan afkomstig uit Afrika, gevolgd door

die certificeringssystemen voor duurzaam

van de Nederlandse overheid (FSC, PEFC, MTCS

Zuid Oost Azië (figuur 2). MTCS is op dit

bosbeheer zijn, alle bestaande legaliteits-

en TLTV), ligt met 67% iets lager. Hieruit kan

moment niet als aantoonbaar duurzaam

overigens niet automatisch de conclusie

geaccepteerd binnen het duurzaam inkoop-

worden getrokken dat de rest van het volume

beleid van de Nederlandse overheid en daarmee dus niet als aantoonbaar duurzaam, maar als legaal in de marktmeting geclassificeerd.

Tabel 2. Het marktaandeel per certificeringssysteem voor FSC en PEFC binnen het totale volume gezaagd hout en plaatmateriaal dat in 2011 in Nederland op de markt is gebracht.

Met certificaat

Marktaandeel FSC en PEFC 64% van het in 2011 met een certificaat voor duurzaam bosbeheer op de Nederlandse markt gebrachte volume gezaagd hout en plaat-

1300473_HOUTWERELD 06.indd 33

FSC PEFC Totaal

23,7% 42,0% 65,7%

illegaal is gekapt. Het is alleen niet vergezeld gegaan van een certificaat voor duurzaam bosbeheer of een legaliteitsverklaring. De aandelen van de individuele certificeringssystemen voor duurzaam bosbeheer en legaliteitsverklaringen binnen het totaal volume aantoonbaar duurzaam en aantoonbaar legaal geproduceerd gezaagd hout en plaatmateriaal staan vermeld in figuur 3.

18-03-13 14:58

ProbosBosbericht2013-02-HW-buiten.pdf 7-3-2013 14:25:02

Advert

FSC PEFC FSC CW MTCS OLB TLTV VLO/VLC

Figuur 3. Aandelen van de verschillende certificeringssystemen en legaliteitsverklaringen binnen het totaal volume aantoonbaar duurzaam en aantoonbaar legaal gezaagd hout en plaatmateriaal dat in 2011 op de Nederlandse markt is gebracht.

1.000 800

44%

600

35%

400

61%

200

4% Rest

0

HygiĂŤnisch papier

60%

Zonder FSC of PEFC

1.200

Grafisch- en verpakkingskarton

34%

Met FSC of PEFC

1.400

Krantenpapier

3% 2%

0,16% 0,03%

26%

1.600

Grafisch papier (excl. kranten)

0,49%

Hoeveelheid (in 1.000 ton)

1.800

Figuur 4. Hoeveelheden papier en karton (in 1.000 ton) op de Nederlandse markt in 2011 per productgroep en het marktaandeel per productgroep dat is voorzien van een FSC- of PEFC-certificaat.

C

Duurzaam geproduceerd papier en karton

marktaandeel van papier en karton met een

in de hele houtketen kunnen dan ook trots zijn

certificaat voor duurzaam bosbeheer per

op dit resultaat!

CM

De totale hoeveelheid papier en karton dat in

productgroep weergegeven.

Dit betekent echter niet dat we nu achterover

MY

2011 met een certificaat voor duurzaam

M

Y

CY

CMY

K

kunnen leunen. Binnen de productgroepen

bosbeheer op de Nederlandse markt is

Conclusie

gezaagd tropisch loofhout (en gezaagd

gebracht en tijdens de marktmeting in beeld is

Op basis van de resultaten van deze markt-

gematigd loofhout) blijven de marktaandelen

gebracht, bedraagt 1.011.435 ton. Dat komt

meting over 2011 kan worden gesteld dat de in

sterk achter. Dit terwijl certificering van

overeen met een marktaandeel van 32,8%

het Beleidsprogramma Biodiversiteit geformu-

duurzaam bosbeheer metname/ook in het

(23,9% FSC en 8,9% PEFC) bij een totaal

leerde ambitie van 50% duurzaam geprodu-

leven is geroepen om in de tropen een verschil

verbruik van papier en karton in 2011 van

ceerd hout in 2011, met 65,7% ruim is

te maken. Er moet hier dus nog veel werk

3.085.800 ton (tabel 3). Probos vermoedt dat

gehaald. Dit is het resultaat van gecombi-

worden verzet om het marktaandeel te

het marktaandeel in werkelijkheid hoger ligt,

neerde inspanningen van de overheid en een

verhogen tot het uiteindelijke doel van 100%

omdat een aantal bedrijven alleen het volume

groot aantal partijen uit de houtketen. Het is

aantoonbaar duurzaam geproduceerd voor al

met FSC- of PEFC-certificaat heeft opgegeven

met name ook de verdienste van gezaagd

het hout en houten producten. Alleen dan kan

dat ook weer met certificaat is verkocht. Zij

hout, plaatmateriaal en papier en karton

de hout- en papiersector optimaal gebruik-

geven echter aan dat zij meer papier en/of

importerende bedrijven die met, maar vooral

maken van dat unique selling point: hout als

karton met een FSC- of PEFC-certificaat

ook zonder vraag vanuit de markt, zijn

zeer milieuvriendelijke grondstof. Het is

hebben ingekocht, maar zijn niet in staat deze

overgegaan tot het inkopen van aantoonbaar

hernieuwbaar en vrijwel CO2-neutraal, maar

hoeveelheid te kwantificeren. In figuur 4 is het

duurzaam geproduceerde producten. Bedrijven

dan moet het wel aantoonbaar afkomstig zijn uit duurzaam beheerde bossen.

Tabel 3. Het totaal volume papier en karton met certificaat voor duurzaam bosbeheer dat in 2011 op de Nederlandse markt is gebracht (in ton).

FSC Totaal Totale markt Met certificaat

1300473_HOUTWERELD 06.indd 34

736.862

PEFC 274.574

Totaal 3.085.800 1.011.435

in % 32,8%

Jan Oldenburger Annemieke Winterink Het rapport met alle resultaten is te downloaden via: www.probos.nl.

18-03-13 14:58

Advertentie EUTR mrt 2013:IFTF advertentie

15-3-2013

15:18

Page 1

BENT U AL EUTR-PROOF?

Vanaf 3 maart 2013 moet ieder bedrijf dat houten producten importeert van buiten Europa, voldoen aan de regels die de Europese Unie hieraan stelt. U moet aannemelijk kunnen maken dat uw hout of houten producten die benoemd zijn in de EUTR, legaal gekapt zijn. Zo wordt voorkomen dat de Europese markt “vervuild” wordt met illegaal gekapt hout en houten producten en dat ontbossing door illegale kap met alle negatieve gevolgen vandien door kan gaan!

Marktaandeel duurzaam geproduceerd hout nagenoeg verdubbeld

Hoe doet u dat? Waar moet u aan voldoen? Welke producten vallen er wel of juist niet onder? Weet u hoe u een risicobeoordelingssysteem opzet? Weet u welke risicobeperkende maatregelen u kunt treffen?

marktaandeel aantoonbaar duurzaamAan geproduceerd gezaagd hout en plaatDoor middel van dezeHet praktische training bent u in elk geval voorbereid! het einde van de training hebt u inzicht in waar uw bedrijf nog aan moet werken en u weet hoe u dat aanpakt.

Tijdens de training kunt u uw bedrijf testen om te weten waar materiaal op de Nederlandse markt is in de periode 2008 – 2011 toegenomen vanu staat en hoe “EUTR proof” u bent!

33,5% naar 65,7 %. Het marktaandeel aantoonbaar duurzaam geproduceerd papier en karton is toegenomen tot 32,8% in 2011. Dit zijn de resultaten van de markt24 april, van 13:00 tot 16:30 uur, omgeving Breda meting die in 2012 door Probos in opdracht van het Ministerie van Infrastructuur en Meer informatie is uitgevoerd.

Voor meer informatie Milieu en het volledige programma van de training zie onze website www.nl.sgs.com/eutr. Hier kunt u zich Wanneer

aanmelden voor deze training.

SGS NEDERLAND B.V. Malledijk 18, Postbus 200 3200 AE Spijkenisse – Nederland t 0181 69 37 59

2013 nr. 2

e nl.trainingservices@sgs.com

WWW.NL.SGS.COM/EUTR

1300473_HOUTWERELD 06.indd 35

18-03-13 14:58

Flame Delay FX Pro ®

Brandvertragend behandelde Houtproducten • niet hygroscopisch • volledig fixerend • niet uitloogbaar • kleurloos • geschikt voor onbehandelde toepassing in weer en wind • gebaseerd op Polymeer technologie

www.leegwater.nl/brandvertraging

1300473_HOUTWERELD 06.indd 36

18-03-13 14:58