Størst i Nordfjord
Temabilag for Nordfjord 24./25. april 2015
Skreddarsyr kundane sine ønske
– Vi lagar det kundane vil ha, seier dagleg leiar Rune Espe i Bjarne Espe Trevarefabrikk i Hjelmelandsdalen. Produsenten av Nordfjordkjøkkenet merkar at stadig fleire er på jakt etter praktiske og gode løysingar med god utnytting. side 2 og 3
Ser lyst på dansk design
side 4
Vel eit enklare liv
side 8
2 april 2015 NORDFJORDSAMKØYRINGA
Framtida: Bjørn Inge Espe er neste generasjon Espe på fabrikken, og lagar her kantlister.
God utnytting: Hjørneskuff hjelper deg å utnytte plassen mest muleg i kjøkkenet.
Søppelskuff: Kravet om søppelsortering gjer det viktig med eit system for avfallshandtering som både er lett tilgjengeleg og enkel å nytte.
Følgjer trendar i tida
Skal vare: – Kjøkken er mote, men tenk over at det gjerne skal vare i 20–30 år, poengterer dagleg leiar Rune Espe i Bja Fjordane, Hordaland, Sunnmøre, og austover mot Gudbrandsdalen og Oslo. Alle foto: Ingebjørg Nilsen Stokkenes
Skapdører er ut. No er det oversiktlege skuf fer som gjeld på nye kjøkken.
••
Ingebjørg N. Stokkenes nordfj@fjt.no Trenden er lys-latte, eggeskal eller lysgrå-variasjonar. No vil ein ha glattare flater og enklare stil. Eller kva med berre å trykke på kjøkkenskapet og med hjelp av ei mekanisk løysing går det opp av seg sjølv? – Kjøkken er mote, men du må tenke over at det gjerne skal vare i 20–30 år. Derfor er det viktig at du skal trivast i det, med ein stil som passar deg. Vel ikkje stil for vennar,
men det du sjølv likar og etter eigen smak, seier dagleg leiar Rune Espe i Bjarne Espe Trevarefabrikk som er produsent av Nordfjordkjøkkenet.
Auge for detaljar
Den lokale kjøkkenprodusenten har sett mål av seg å ha auge for detaljar. – I dag får du det meste. Vi lagar det kunden vil ha. Dei fleste vil ha enkle, men praktiske løysingar. Nostalgisk stil med innanforliggande skuffer er det ikkje så mange kjøkkenprodusentar som lagar lenger. Det var slik skuffene blei laga før, og det er mykje meir arbeid å lage dei. Men vi merkar at det ikkje er alle som får tak i dette like lett, før dei oppdagar oss. Det har dermed gått ein
god del av dette utanfor nærmiljøet, fortel Espe.
Enklare stil
No vil fleire ha glattare frontar, og dei lagar mindre profilar på ei fyllingsdør enn ein gjorde tidlegare. – Fleire unge ser verdien i å få det slik ein vil ha det, og vi må hjelpe dei med det. Vi har siste åra hatt ein auke i nyetablerarar som vel oss. Dei er blitt meir bevisste på kvalitet og vil ikkje ha «billigkjøkken», seier Espe og legg til: – Fleire ser også verdien av å handle lokalt, og vil ha moglegheit for hjelp om det skulle vere noko i framtida.
– Mange ser nytta
Den daglege leiaren fortel at
NORDFJORDSAMKØYRINGA april 2015 3
Arbeider: Her er Marianne Kjørstad i gang med å lage dørramme.
Ser ei lys framtid for fabrikk i utkanten Bjarne Espe Trevare fabrikk er beviset på at ein kan vere etablert langt oppe i ein dal i Nordfjord. Kundane finn likevel kjøkkenpro dusenten.
arne Espe Trevarefabrikk. Under merkevarenamnet Nordfjordkjøkkenet leverer dei kjøkken både til Sogn og
kundane spør etter praktiske og gode løysingar, og det skal vere god utnytting, – No er det helst skuffer som gjeld. Ein brukar skuffer både til matvarer, panner, tupperware. Med skuffer har ein like bra oversikt over bakre del som framme i skuffa. Mange ser nytta av dette, i staden for å ligge på alle fire for å finne noko heilt bakarst bak skapdøra, smiler Espe. – Dei som skal ha nytt kjøkken må vere bevisste på å utnytte plassen, som hjørneskuff i hjørnet. I dag puttar vi mest muleg skuffeløysingar inn i eit kjøkken.
God planlegging
For at kjøkkenet ditt skal oppnå best mogleg funksjonalitet,
I dag får du det meste. Vi lagar det kunden vil ha. Rune Espe Dagleg leiar
er det viktig med god planlegging i forkant: – Sørg for best muleg utnytting av alle skap. – Ha logisk plassering av ulike soner. – Ta nøyaktige mål av rommet. Start med å måle veggane og avstandane frå hjørne til dører. Ta mål av alt som stikk ut i rommet, av alle vindauge og avstanden til golv, tak, hjør-
ne og dører. – Merk plassering av vatn og avløp, lysbrytarar og stikkontaktar.
Mange gode tips
Tenk over at du skal bevege deg raskt og lett mellom platetopp, kjøleskapet og oppvaskkummen: – Du må ha ei komfortabel høgde på omnar, mikrobølgeomnar og benkeplater. – Oppbevar gryter og panner i nærleiken av benkeplatene. – Pass på å ha god nok belysning særleg over benkeplatene. – System for avfallshandtering bør vere lett tilgjengeleg og enkel å nytte. – Tenk over kva veg dørene til skap, frysar og kjøleskap skal opnast.
Dagleg leiar Rune Espe ser ikkje plasseringa som ei hind ring, utanom at dei ikkje står først i køen når det er dårleg vêr og trailerar frå leverandørar kvir seg for å køyre opp dalen. – Hadde ein starta fabrikk en i dag hadde den garan tert ikkje vore her. Men om ein er sta nok, og har gode medhjelparar, så har det hittil gått greitt, seier Espe. I dag leverer dei kjøkken både til Sogn og Fjordane, Hordaland, Sunnmøre, og austover mot Gudbrandsdalen og Oslo. – Foto på net tet sprei er seg fort og er utruleg nyttig for oss. Dermed får vi også ein del førespurnader som vi aldri før har fått tidlegare. Dette er frå folk som berre har sett bilde av kva vi kan lage eller at dei har vore hos nokon andre og sett kjøkken som er laga her hos oss, for tel Espe, som er optimistisk med tanke på åra som kjem: – Det er framleis ei framtid for ein kjøkkenprodusent i Hjelmelandsdalen. Her er ein marknad som nokon må mette. Det tar vi sikte på å vere ein del av, fastslår kjø kenprodusenten.
Ikkje noko problem: I dag er det fiffige løysingar for å utnytte heile hjørneskapet.
Har trua: – Det er ei framtid for ein kjøkkenprodusent i Hjelmelandsdalen, meiner Rune Espe.
fakta Bjarne Espe Trevarefabrikk AS i Hjelmelandsdalen •• Har 15 tilsette som lagar kjøkkeninnreiingar under merkenamnet Nordfjordkjøkkenet, samt innreiingar til hytte, bad og garderobar. •• Skipa i 1947 av Bjarne Espe, og Espe-familien er sterkt representert også i dag. Fabrikken er eigd og drive av brødrane Rune, Terje og Oddvin Espe.
4 april 2015 NORDFJORDSAMKØYRINGA
Lampe: Clara Sæbø (40) frå Stryn kan ikkje tenke seg å bytte ut den ti år gamle pendellampa ho har over middagsbordet. – Den er og blir ein klassikar, seier ho om den danske designlampa. Foto: privat
Lyser opp kvardagen Clara Sæbø blir ikkje lei den danske design lampa som ho såg på eit hotell for ti år si dan. No heng den over kjøkkenbordet.
••
Janne Weltzien Listhaug nordfj@fjt.no – Eg har framleis ikkje funne ei lampe som eg vil bytte den ut mot! fortel Clara Sæbø i Stryn. Hennar favorittmøbel er ei grå Collage pendellampe av den danske prisvinnande de signaren Louise Campbell. – Som oftast når ein kjøper ting, så blir ein lei etter kvart og vil ha noko nytt. Men eg har ikkje følt det med denne lam pa. Det er rette lampa for rette
plassen, sjølv etter ti år, seier Sæbø.
Eit spesielt lysspel
Den spesielle lampa såg Clara på Alexandra Hotel i Loen. – Og så fann eg ut at denne passa godt til kjøkkenet. Så den blei kjøpt til det nye kjøkkenet vårt, fortel 40-åringen. Lampa måtte ho til Ålesund for å få tak i, før den fekk plass over middagsbordet hennar i einebustaden i Stryn. – Eg likar veldig godt forma på lampa. Den er spesiell, men likevel enkel. Og sidan den er så enkel i form og stil så passar den eigentleg til dei fleste mil jø, seier Sæbø.
– Ein klassikar
Lampa er laga i grå akrylplast og har laserkutta utskjeringar og mønster.
favorittmøbel •• Namn: Clara Sæbø •• Alder: 40 •• Adresse: Stryn •• Bur i: einebustad
– Det er sirklar rundt kvaran dre og når vi har den på så blir det eit spesielt lys. Effekten av dei tre laga med plast og møns teret i dei gir ein effekt, konsta terer Sæbø. Grunnen til at ho ikkje går lei den, trur ho har med nettopp den enkle forma til den grå de signlampa å gjere. – Det er ikkje ei lampe som er
«på moten», den er og blir ein klassikar.
Interiør og oppussing
Lampa heng i barndomsheim en til Sæbø sin mann – eit arki tektteikna 70-talshus som ligg sentralt i Stryn. – Vi pussa det opp då vi flytta inn for 15 år sidan, fortel ho. Stilen i huset er nordisk, en kel, ikkje overmøblert, men li kevel med litt ting. – Det er ikkje heilt minimalis tisk, smiler Sæbø, som opphav leg kjem frå Halsør i Vågsøy. – Eg har budd i Stryn sidan eg var 18 år. Men eg har hytte ved Sætrasanden, fortel Sæbø. Interiør er av stor interesse for den utflytta vågsøyværing en, som dreiv interiørbutikk i over fire år i Stryn. Ho fortsette med interiør, og jobbar no på Fagmøbler i Stryn.
NORDFJORDSAMKØYRINGA april 2015 5
TRELAST OG BYGGEVARER
SANDANE
LITT AV VÅRT VARESORTIMEN MÅLING: Epoxy, l ute og innebruk, tak, golv, betong. TAPET: Stort utval frå Norges største leverandørar. GOLV: Størst i Gloppen på vinylgolv, rull. Laminat og Parke i mange typar og kvalitetar. Vegg l veggteppe og lbehør.
FLISAR: Stort utval i flisar l bad, kjøken og utebruk. SOLAVSKJERMING: Luxaflex, Plisse, Rullegardin, Lamellar o.l. Spesial lpassa for deg
LØPERE: Får du på mål og kantsyast. ca. 20 ulike typar. GARDINER: Siste mote og traisjonelle gardiner. Vi syr også opp gardiner.
Vi fører alt av: • Impregnert materiale • Dører og vindu • Tak, takstolar og taktilbehøyr • Isolasjon • Panel, plater og listverk • Skruar, spikar og beslagsvarer • Gjerde og gjerdemateriell VI HAR KRANBILAR FOR UTKØYRING
Vi kjem gjerne på eit uforpliktande besøk om du skal byggje ny , renovere eller pusse opp!
A.O. BAKKE
Ring oss på tlf. 57 86 91 95 HANDVERKAR / MALAR - LEDIG FOR OPPDRAG Målararbeid, golv og flis, snikkararbeid. Bad kjøken, tapet. GRATIS BEFARING.
STRYN TRELAST - TLF 57 87 16 80
Vår og Sommarkampanje!
- Isolerglas som doggar? - Knust glas? Energisparing? - Då er isolasjonsverdien halvert. - Glaset blir delvis svekka mot lekkasje Ring oss for rådgjeving i høve valg av nytt glas og riktige glasløysingar!
Din totalleverandør av alt innan glas: - Isolerglas, solavskjermande glas og spesialglas - Luxaflex solavskjerming, - Alum. fasader, glastak, vinterhage,vindu /dører. - Trevindu, PVC
ap Fagkunnsk t! gir trygghe
SAG OG HØVLERI AS
Hjelmelandsdalen - 57 86 23 62 - post@aobakke.no Måndag–fredag 08.00–16.00
NG TIL E R T U D T E D VI •HARENTREPRENØR ! n . e og ute in – T E S U RNYING AV H FOBYGGEVARER • FARGEHANDEL . jøkken, del • Ovnar • K n a h e rg a F • r KJØKKEN, BAD OG GARDEROBE • Byggevare ta proffverktøy ki a M • r e Entre•prenørOVNAR in rd g ga . be • Lamper o g garderoOG bad oLAMPER GARDINER . MAKITA PROFFVERKTØY
GODE KAMPANJEPRISAR
VI HAR DET DU TRENG TIL FORNYING AV HUSET – INNE OG UTE! VELKOMEN INNOM BUTIKKEN VÅR I JARBRUGDA! tlf 57 86 80 60 - www.trebohus.no - www. facebook.com/TreboHusAs
Velkomen n innom butikke ! vår i Jarbrugda Kontakt
GLASS-SIKRING AS Følg Glassfagkjeden på Facebook
GLASS - VINDAUGE - DØRER - FASADER 6821 SANDANE, tlf. 57 88 43 50 - post@glass-sikring.no
www.trebohus.no
Vi gir deg folk i Nordfjord på papir, nett og mobil - kvar dag, heile døgnet.
57 84 90 27 - nordfj@fjt.no - nordfjordsamkoyringa.no
6 april 2015 NORDFJORDSAMKØYRINGA
Meir enn vegetasjon: Hage er også løysing og forming av terreng. Leiar Jostein Kjøsnes i Sogn og Fjordane Hagelag, Jostein Kjøsnes, meiner at alle i utgangspunktet har interesse for hagen og utsjånaden rundt huset. – Nokon seier at dei er ikkje interesserte, men det er fordi dei ikkje har lukkast. Dei har ikkje kunnskap nok, men dei er likevel på leit etter noko. Alle foto: privat
Vil dele av hagegleda – Det er ofte berre små og rimelege grep som skal til for å endre hageopplevinga til noko positivt. Orda kjem frå leiaren i Sogn og Fjordane Hagelag, Jostein Kjøsnes.
••
Inge Fænn nordfj@fjt.no I nærare femti år har pensjo nisten på Vassenden i Jølster vore med lem av Det Nors ke Hageselskapet. Den landsom fattande organisasjonen har 330 lokallag. Sju av dei ligg i Nordfjord: Gloppen, Eid, Vågs øy, Selje, Stryn og Olden. Kjepphesten til Kjøsnes er at hage er noko meir enn vegeta sjon. Det er ein livsstil. – Det har aldri vore brukt meir ressursar på hus og hage enn i dag. Det blir selt hagere laterte byggematerial, plantar, hagemøblar, utstyr og hage tidsskrift som aldri før, seier Kjøsnes, som meiner at alle i utgangspunktet har interesse
Garasjetun: Med ein slik inngang til hus og hage er det både kjekt å kome heim og kjekt å kunne ta med folk heim.
System: Med vegetasjonen samla blir vedlikehaldet enklare.
for hagen og utsjånaden kring huset. – Nokon seier at dei er ikkje interesserte, men det er fordi dei ikkje har lukkast. Dei har ikkje kunnskap nok, men dei er likevel på leit etter noko, sei er Kjøsnes. Fylkesleiaren er skuffa over at det frå våren 2016 er slutt med gratis kontorplass og kon tortenester på landbrukskon toret til Fylkesmannen. Det gjeld ikkje berre vårt fylke. Det er likt over heile landet. – Det ville vore betre om sty
leg drift og vedlikehald 3) Gjere seg nytte av eigna reiskap og nye hjelpemiddel. – Ser ein på desse tre enkle tinga er ein i gang. Hagen er for dei alle fleste eit inngangsparti til huset samstundes som ter rassen er ein opp halds plass, spesielt i sommarhalvåret. Får ein orden på dette, kjem resten i stor grad av seg sjølv, seier Kjøsnes som har ein hage litt utanom det vanlege. Det er ein hage der han tek imot vitjingar. Ein hage der folk kan hente ins pirasjon og kunnskap.
resmaktene gav oss gode ar beidstilhøve slik at vi kunne fylg je opp føremålet vårt om å fremje hageglede, berekraftig hagekultur og landskapspleie, meiner Kjøsnes. – Det er viktig å endre hage opplevinga frå stress og kav til noko positivt, seier Kjøsnes og listar opp tre viktige punkt som kan vere med å gjere hagear beidet til ei oppleving ein ser fram til. 1) Tiltak som aukar opplevin ga av å vere i hagen 2) Tiltak som reduserer dag
NORDFJORDSAMKØYRINGA april 2015 7
r e l b ø m e hag Stort utvalg av
Pargagruppe ruppe
Stolsett
Kunstrotting. 2-seter: B139, D86, H89 cm. Bord med glassplate: 110 x 60, H64 cm.
Inkludert ryggog seteputer.
RD
2+1+1+BO
2 STOLER
Stryn og Måløy
M/PUTER
10.995,-
7.995,Molina gruppe
Jamie Oliver hagegruppe
Kunstrotting. 251 x 196, H85 cm. Bord: 145 x 85, H65 cm.
Inkluderer grill, bålpanne og vinkjøler til bordet. Vedlikeholdsfritt i aluminium. Bord Ø130, H74 cm.
D 10.995,-
BOR HJØRNE +
10.995,-
UTER
TOLER M/P
S BORD + 6 MÅLØY - Tlf. 57 85 15 66 Måløy Stormarked - Deknepollen
STRYN - Tlf. 57 87 55 77 Perhusvegen 1 - Stryn sentrum
17.995,-
GRATIS PARKERING. KJØP NÅ, BETAL OM 6 MÅNEDER.
Kamilla Nedre-Flo, Eigedomsmeklar MNEF Tlf. 57 87 27 35 / 915 17 087
Skal du selje?
kamilla.nedre-flo@ssf.no
God marknadsføring gjev betre pris, og nettopp difor annonserar vi breitt for våre kundar både på nett, avis og mobil. Du får sjølvsagt salsgaranti! Som det største meklarhuset i fylket har vi god erfaring og fagleg tyngde til å hjelpe deg med eit vellukka bustadsal. Ta kontakt for ein uforpliktande prat!
8 april 2015 NORDFJORDSAMKØYRINGA
Den nye heimen: Dette er Selje Panorama, som Margunn og Gunnar Silden likte så godt at dei selde huset og kjøpte leilegheit.
Vi hadde len ge tenkt på at vi ville flytte i lei legheit.
Margunn Silden
Likar seg: Margunn og Gunnar Silden har fått ei leilegheit som gjev dei god utsikt, og dei kan sjå havlyset, slik dei ønskte. Den store terrassen set dei stor pris på, for dei likar godt å vere ute. Det er gått eit år sidan dei flytta i leilegheit, og dei trivst veldig godt. FOTO: PRIVAT
God oppleving: Margunn Silden har berre positive ting å seie om det å flytte i leilegheit.
Utsikt til eit enklare liv Margunn og Gunnar Silden stortrivst med å bu i eigen leilegheit i sentrum av Selje.
••
Siri Kolseth nordfj@fjt.no No er det gått eit år sidan inn flyttinga og gleda er like stor. Ekteparet har fått eit enklare liv etter at dei selde huset. – Det er berre fordelar. Eg ser ingen bakdelar, seier Margunn Silden, om å bu i leilegheit i staden for i eit hus med ein stor hage slik dei hadde.
– Hadde tenkt lenge
Margunn og mannen var dei
første som kjøpte seg leilegheit i lågblokkene Selje Panorama like ved Seljesanden. Dei fekk velje mellom ti leilegheiter, og enda med eit husvære i andre eta sje, som gjev god ut sikt, men som på same tid ligg skjer ma for vinden. – Vi hadde lenge tenkt på at vi ville flytte i leilegheit, men vi såg ikkje noko al ter na tiv før dette bygget kom, seier Marg unn Silden, som saman med mannen valde seg ei enklare buform slik mange gjer i dag.
Fekk solplass
Noko av det fi nas te med å kome så nær havet er å få sjå havlyset. – Vi har det så flott når det er sol, og vi får alt som er ute inn
til oss, fortel Margunn. Ho kunne ikkje ha funne ein betre stad å bu, meiner ho. – Vi er mykje ute, så utanom god utsikt, ville vi ha ein god terrasse. Og slik vart det. Som ein ekstra bonus fekk ekteparet ein solplass og ein liten hage.
Tok med møblane
Når det gjeld leilegheita, som er på rundt 100 kvadratmeter med tre soverom, meiner Margunn at den gjev dei akku rat passeleg med plass. Møbla ne tok dei med frå huset. – Du har ikkje bruk for så my kje, seier Margunn. Ho fortel at ho og mannen brukte eit heilt år på å rydde huset, og på å selje og gje vekk
ting. Til og med mykje av det som dei hadde tenkt å ta vare på er vekk i dag.
Har meir tid
Margunn legg ikkje skjul på at det er greitt med mindre jobb med ting når ein berre er to. – No kan ein pleie seg sjølv, og velje å bruke tida på andre ting enn vedlikehald. Tank ane ho had de om at barnebarna ville sakne å pluk ke bær i hagen, er som blåst vekk. – Dei har så mange andre ting å gjere på. Når dei kjem, spring dei rett på sanden, avsluttar Margunn Silden.
NORDFJORDSAMKØYRINGA april 2015 9
Årets utesesong er i gang! Stor utstilling av hagemøblar! På lager i 2 fargar!
7.995,-
Eden sett: 2 stolar m/ bord. Inkl. puter
Komplett
3.995,Komplett!
Hagestolar med regulerbar rygg! Cornwall 2 stolar+2pallar+bord. Inkl. puter Stor putekasse i flett, dobbel veving! 160x80x73 cm. Avon spisebord m/ 4 stolar. Inkl. puter.
4.395,-
3.245,Cornwall 3+1+1, inkl. puter og bord med glasplate.
Komplett!
På lager i 2 fargar!
Bristol vinkelsofa. Inkl. puter og bord m/ glasplate 140x80 cm.
10.995,-
13.995
Komplett!
Komplett!
Cornwall øyrelappstol 2 stolar + 2 pallar + bord. Inkl. puter.
9.995,-
6.995,-
Komplett!
Komplett!
Brighton 3+1+1, inkl. puter og bord, 140x80 cm
Fleire flotte hagemøblar på lager!
9.995,-
11.995,-
Komplett!
Komplett! Edinburg 3+1+1+bord, inkl. puter og bord med glasplate.
OPNINGSTIDER: Mandag - onsdag Torsdag Fredag Lørdag
09.00 09.00 09.00 10.00
- 16.30 - 18.00 - 16.30 - 15.00
Edinburg 2-hj-2, inkl. sete/ryggputer og bord med glasplate.
Avgrensa antal på nokre av tilboda
Velkomen innom!
Cresco Access
Eksempel på betaling over 12 mnd
Kjøp nå – betal om 9 mnd. Utsettelsesgebyr kr. 425,-
Med Cresco kan du utsette betalingen i 9 mnd. mot et utsettelsesgebyr på 425 kr. Etter denne perioden bestemmer du selv om du vil betale inn hele beløpet eller foreta månedlige innbetalinger. Velger du månedlig nedbetaling etter betalingsfri periode, gjelder følgende betingelser:
Kontantpris
Kredittkjøpspris
Mnd. beløp
5.000,-
6.044,-
10.000,-
11.672,-
973,-
20.000,-
22.886,-
1.908,-
504,-
Eff. rente i hht. kredittkjøpsloven: Kr. 1.000,- (23,14%) Kr. 10.000,- (33,92%) Kr. 20.000,- (28,90%) Nom. rente: 21,00% årlig, 1,75% pr. mnd. Adm.gebyr: kr. 45,- (0,- for saldo under kr 1.000,-) Gjelder kjøp over kr. 2.500. Søknaden forutsetter en kredittvurdering.
Fleire gode tilbod i butikken!
Tlf. 57 86 09 22 • 6770 NORDFJORDEID
10 april 2015 NORDFJORDSAMKØYRINGA
Informasjon: «Forkjøpsrett til fast eigedom vert først og fremst regulert av lov om løysingsrettar (lov av 9. desember 1994 nr. 64). Det er snakk om ein forkjøpsrett dersom retten berre kan gjerast gjeldande når eigedomen blir seld eller skiftar eigar på annan måte», skriv Jan Erik Mardal i Huseiernes Landsforbund i dagens informasjonsspalte i Hus & heim-magasinet. teikning: turid breidalen
Bortfall av forkjøpsrett hl veit råd
Har du eit hefte på ei gedomen din i form av ein forkjøpsrett du ønskjer å bli kvitt? Då kan denne vere fallen bort etter 1. juli i år. Det som er avgjeran de, er at forkjøpsrett en er personleg.
••
Jan Erik Mardal Huseiernes Landsforbund Forkjøpsrett til fast eigedom vert først og fremst regulert av lov om løysingsrettar (lov av 9. desember 1994 nr. 64). Det er snakk om ein forkjøps rett dersom retten berre kan gjerast gjeldande når eigedom en blir seld eller skiftar eigar på annan måte. Denne retten gjeld fast eigedom som består av tomta og bygningane og el les alle inn ret nin gar som er varig forbunde med grunnen. I lov om løysingsrettar § 6 finn ein reglar for lengste tid for forkjøpsrett. Hovudregelen er at ein ikkje kan ha ein for kjøpsrett for lengre tid enn 25 år. Det er likevel lovfesta fleire unntak frå denne hovudrege len. Eit viktig unntak gjeld for kjøpsrett som er knytt til fast eigedom. Unntaket gjeld altså
•• Huseiernes Landsforbund (HL) er ein landsomfattande interesseorganisasjon for eigarar av hus og leilegheiter, sameige, burettslag og gardeigarar.
Har gode råd: Jan Erik Mardal er advokat og fylkesleiar i Huseiernes Landsforbund. reelle forkjøpsrettar – det vil seie rettar som ligg til ein eige dom og ikkje til ein per son. Dette vil i praksis innebere at det er den som til ei kvar tid er eigar av ein eigedom som kan gjere forkjøpsretten gjeldande, og at eigedommen vert seld vi dare vil då ikkje rikke ved rett en. Den rett som ligg til ein eigedom følger rettigheitshava reigedomen. Om forkjøpsretten ligg til den faste eigedomen eller er per sonleg vert avg jort på vanleg måte ved tol king av rett en. Dersom det står klart i doku mentet der forkjøpsretten er omtalt at retten skal ligge til fast eigedom, vil dette som of tast vere ei gjennomtenkt for mulering som gjev uttrykk for
•• Advokat Jan Erik Mardal er fylkesleiar i HL Sogn og Fjordane, og i samband med Hus & heim-bilaget kjem han med gode råd til huseigarar. •• Dagens tema er forkjøpsrett ved sal av eigedom. kva partane verkeleg har meint. I ein del tilfelle er det li kevel fastsett forkjøpsrett for «seljaren» eller det er brukt eit personnamn sjølv om meinin ga eigentleg har vore å fastsette ein rett for den ei ge dom en vedkomande eig (ein reell eige domsrett). Det finst fleire dom mar i rettspraksis som tek stilling til om ein forkjøpsrett ligg til eige domen eller om den er knytt til seljar som person. I ein dom frå Høgsterett (Rt 1965 s. 303) kom retten til at ein forkjøps rett til for del for «sel jar en» måtte tolkast som ein person leg rett. Det vart mellom anna lagt vekt på at seljaren var den kyndige parten i forholdet og at det eventuelt burde ha vore
han som skulle ha uttrykt seg klarare dersom han meinte at retten skulle vere reell og der med gjelde for alle framtidige eigarar av eigedomen. I ein an nan dom frå Høgsterett (Rt 1958 s. 421) kom ein til at for kjøpsrett til fordel for «sælger ne» var ein re ell rett for hovudbruket (den eigedom men tomta opphavleg vart skilt ut frå). Det var i denne saka eit poeng at det var viktig for ei garen av hovudbruket å kon trollere omsetninga av fleire parsellar som vart skilt ut frå eigedomen. Konsekvensen av at det må leggast til grunn at ein for kjøpsrett ligg til seljar sin eige dom, er at det ikkje ligg føre noko tidsgrense for kor lenge denne forkjøpsretten kan ek sistere. Personlege forkjøps rettar er som regel avtalt for eit lengre tidsrom, gjerne utan at det er sagt noko nærmare tids punkt. Det går fram av lov om løysingsrettar § 23 at ein for kjøpsrett likevel tidlegast fell bort 20 år etter at lova trådde i kraft. Lova trådde i kraft 1. juli 1995 – følgjeleg vil ein del for kjøps rett ar fal le bort 1. juli 2015. Dersom du har ein uønskt forkjøpsrett hefta på ei gedomen din, kan denne såleis vere sett ut av kraft og ikkje mogleg å pårope seg som føl gje av bestemmingane i lov om løysingsrettar § 6, jf. § 23.
FL
NORDFJORDSAMKØYRINGA april 2015 11
Ø TRE
MASKIN A/S Fjellvegen 22. 6826 Byrkjelo larsdidrikflotre@gmail.com Telefon 906 84 913 578 66 000
Lars Didrik Fløtre Salg & service 906 84 913
Jon Bjørn Fløtre Salg 970 32 760
� �
TRAKTORAR REISKAP TIL SLÅTTEN
Fløtre Maskin er hovudforhandlar av HCP og HCP Ringen. god erfaring,butikk, eige verkstad og delelager.
Kontakt oss for tilbud og gratis befaring i dag! GRASKLYPPARAR OG HAGEUTSTYR
57 86 47 60 / 971 73 319 www.eidelektro.no
Endå meir å gle seg til
Bygg draumehytta på Harpefossen Attraktive
hyttetomter 300-500.000,-
Aktivitet heile året! Attraktive solrike hyttetomter som held høg standard, tilrettelagt for alle moderne fasilitetar. Tomtene ligg i umiddelbar nærleik av både skitrekk, lysløyper og turstiar opp på høgfjellet. Skisenteret inneheld alle fasilitetar, har varierte nedfartar, store områder for frikøyring, terrengpark, big-air bag, stort skileikområde, 6 heisar, 13 nedfartar og snøsikkert.
St einart . no
• Familievennlig • Midt mellom hav og bre • Ski inn / ski ut • Downhill sykling og riding • Kort avstand til handelssenteret Nordfjordeid • Jakt og fiske • Flott turterreng sommar og vinter • Gode utleigemoglegheiter med online booking
6770 Nordfjordeid Kontakt: Reidar Vonheim / Tlf. 901 53 660 / hyttegrend@harpefossen.no
www.harpefossen.no
Velkomen til nye Hageland, Sandane!
BLÅSE-I ISOLERING
VI KJEM GJERNE PÅ BEFARING!
Etterisolering av gamle bygg � Isolering av nybygg �
Fjordane
Vi hjelper deg med: Intimt og fint hagesenter, der du i fred og ro kan rusle rundt og gjere mange ting enklare. Då vert også idéane litt meir spenstigare og sinnet litt muntrare. Telefon: 934 12 239/ 414 12 512 hageland.no Ka ahamrane, Sandane
OPNINGSTIDER: Måndag fredag 09.00 17.00 Laurdag 09.00 15.00 Søndag STENGT Frå 22. april til 15. juni: Måndag fredag 09.00 19.00 Laurdag 09.00 16.00 Søndag 12.00 18.00
ISOLERING
GUNNAR KJØRVIK, 6823 SANDANE. 918 27 844 e-post: gatlekj@online.no - www.isofiber.no
VEL BLÅST!
Sandane
- Arealplanlegging - Arkitektur - Prosjektadministrasjon - Utredning/ programmering - Byggherreombud (søker) Tonningsgata 42, 6783 STRYN tlf. 57 87 46 50 - mob. 908 30 019 mail: post@aalark.no
12 april 2015 NORDFJORDSAMKĂ˜YRINGA
Fasadeprodukter AS Din totalleverandør innen solskjerming
AR NT A
I
FA
G
D E P R ODUKT ER
F O KUS PĂ… KVALITET
SA
> GJĂ˜R DIN TERRASSE BEDRE
VĂ…Rkupp! utvalgte produkter
–15-35%
Med terrassemarkisen kan du forvandle uteplassen til et nytt trivelig hverdagsrom og forlenge utesesongen!
MARKISER • PERSIENNER SCREEN • GARASJEPORTER
Som medlem i Huseiernes Landsforbund for du gratis juridisk rĂĽdgjeving, og du kan spare tusenvis av kroner pĂĽ vĂĽre medlemsfordelar. Kun 460,- i ĂĽret.
T
E YH
N
Meld deg inn pĂĽ huseierne.no
Pergolino
Utvendig screen
Screen
Garasjeporter
Alt innen solskjerming og garasjeporter
Avdeling Sogn og Fjordane: Jan Erik Mardal T: 954 95 556 / 57 88 44 00 • e: sognogfjordane@huseierne.no Grandevegen 5 • pb. 138, 6821 Sandane
Fasadeprodukter AS er største norskeide leverandør av büde solskjerming og garasjeporter.Vi kommer gratis hjem til deg med gode rüd og løsningsforslag. RING OSS: 911 50 200 PlissÊgardiner
Nytt tak?
www.fasadeprodukter.no
SOLSKJERMING – GARASJEPORTER
Vi har markedets billegaste tak frĂĽ Evertile
Pü lager: Evertile ru: svart, raud antikk, grü antikk. 50 ürs vasstettgaranti. Everglaze: Svart høgglans/glassert. 30 ürs vasstettgaranti Evertile pr. m2
Takpanne
184,30
Dekkande mĂĽl: 367x1260 mm 2,15 panner = 1m2
Everglaze pr. m2
197,90
Møne buet
Evertile pr. stk
95,40
370 mm
Everglaze pr. stk
111,10 Evertile pr. stk
Møne buet start/slutt
118,30
Everglaze pr. stk
med pĂĽsatte endestykke - 370 mm
137,85 Evertile pr. stk
Gavlbeslag høgre/venstre
129,45
Everglaze pr. stk
Dekkande mĂĽl: 1100 mm
150,80
Luftehatt 100-450 steinbelagt plast
Evertile pr. stk
Tilkopl.: Ă˜ 160, 150, 130, 125, 110 og 100 mm Gummimansjett med sjølvklebande butylkrage. 150x150 mm. Kullsvart.
Furene, 6100 Volda Tfl.: 70 04 59 90 Fax: 70 06 87 70 www.koppenind.no post@koppenind.no
1641,00 Everglaze pr. stk
1912,00
Alle prisar inkl. mva.
Alltid fraktfritt levert
Ope: 8 - 17 (9 - 14)
NORDFJORDSAMKØYRINGA april 2015 13
PROSJEKT PÅ GANG? VI HAR LØSNINGENE!
KAMPANJESETT!
+
Garderobe
% 0 3 ÷ KEN S BRIK PÅ FA TE PRI S LI S
Skreddersøm i høyde og bredde! Nå er det kampanje på hele Langlo® kolleksjon, inkludert fronter, flexi-innredning og belysning.
BYGGER’N HJELPER DEG
Kapp-/gjæringssag GCM 8 SJL + bord GTA 2500 Compact Prof
Ytterdør P-1100
Moderne design med klart glass.
Sagbord: Enkel montering, opptil 2,5 m arbeidsbredde, belastning opptil 250 kg.
3890,- 4998,SELJE
6740 Selje Tlf 57 85 62 02 9-17 (10-14) Tilbudene gjelder t o m lørdag 30 april Forbehold om trykkfeil og utsolgt
Vi gir deg 37.000 papirlesarar og over 50.000 unike brukarar i våre digitale kanalar. nordfjordsamkoyringa.no nordfj@fjt.no 57 84 90 27
EID
Langeland 6770 Nordfjordeid Tlf 57 88 51 20 8-16.30 (10-14)
SANDANE
Nordstrandsv. 33 6823 Sandane Tlf 57 88 46 60 8-16.30 (9-14)
VÅRSTEMNING TILBOD:
Inspirasjon for hus og heim Alt i blomster Busker Hekkplantar Vintergrønt Bærbusker Frukttre Stauder Rosetre
Granium - Begonia
Kraftige plantar - Eigen produksjon Pr. stk. kr.
3 stk og fleire
60,-
68,-
pr. stk
TILBOD: Stemor 10-pakning og skåler Gartnerjord 50 liter
kr.
3 sekkar kr
78,-
200,-
Hagesenteret med det STORE utvalet
Din fagblomsterbutikk Nordfjordeid - Tlf. 57 86 08 44 www.hildenesgartneri.no
14 april 2015 NORDFJORDSAMKØYRINGA
Sparar deg for arbeid: Utvendig husvask er ein nyttig syssel i desse dagar. Følgjer ein anbefalingane, og gjer vaskejobben til ei årleg oppgåve, vil det gå lenger tid algar, sot og skitt, og å få det klart for 17. mai. Foto: Kristian Owren/ifi.no
Årleg fasadevask kan u For den som vaskar huset årleg, vil det kunne gå lenger tid mellom kvar gang fasaden treng måling.
••
Chera Westman, ifi.no nordfj@fjt.no Skitt og støv etter vinteren skjemmer huset sin utsjånad og tærer på måling og beis. Milde vintrar, meir regn og korte tørkeperiodar fører til ein auka og meir variert flora av overflatesopp og anna på trefasadar. Det har også blitt meir luftforureining enn tidlegare. Det
gir i sin tur gode vekstvilkår for svertesopp og algar som kan trenge gjennom målingsfilmen og føre til at trevirket rotnar. Med ei årleg reingjering av fasaden friskar ein opp huset sine fargar, og det vil kunne gå lenger tid før huset må målast om. Målinga holder lenge viss du årleg vaskar huset ditt reint for sopp, algar, sot og skitt.
Fasadevask på 1-2-3!
Den utvendige vasken passar godt når det regner litt eller er kjølig og overskya. Det gjør at vaskemiddelet kan vere lenger på veggen før ein skurar over med vaskekosten, og veggen blir rein og fin utan at ein treng
å bruke unødig med krefter. Slik vaskar ein fasaden: 1. Bland vaskemiddelet med vann og ta på med lågtrykksprøyte eller pumpekanne. Start nedst og arbeid deg oppover. Da har du kontroll på kor godt vaskemiddelet dekker. 2. Vent litt, og skrubb så veggen med vaskekost. Skyl med rikeleg med vatn frå hageslangen. Start øvst og arbeid deg nedover. Vaskekosten er tilpassa breidda på ei vanleg vaskebøtte, og kan enkelt festast på eit forlengarskaft slik at det er lett å kome til også i høgda. 3. Ta på sopp- og algefjernar etter at huset er vaska. Den skal ikkje skyljast vekk.
Fire tips til husvasken:
1. Kom i gang tidleg – bli fort ferdig. Du kan vaske huset straks utetemperaturen gjennom døgnet er +5 ºC eller over. 2. Unngå å vaske i direkte sollys, da såperestar kan føre til at veggen blir skjoldete. 3. Overflatesoppen veks villig vekk på norske husvegger, og fortset å vekse under målinga viss du ikkje vaskar den vekk før du målar. 4. Vasking gir ein glimrande sjanse til å saumfare fasaden og sjå etter skadar. Flassing, slitasje, nedmatting, sprekkar nedst på borda, algar, svertesopp og ujamn falming er teikn på behov for vedlikehald.
NORDFJORDSAMKØYRINGA april 2015 15
Gi dei slitne vindauga nytt liv Når målinga på vindauga sprekk ved endeveden, er det på høg tid å ta fram målesakene.
••
Bjørg Owren, ifi.no nordfj@fjt.no
d mellom kvar gang fasaden treng måling. Ein gråversdag med småregn er den beste dagen for å reinse huset for sopp,
Utan behandling fungerer den opne endeveden nærmast som trekkpapir og vil halde fram å suge inn vatn slik at vindauget får kortare levetid enn forventa. – Heldigvis finst det råd, seier Per Lund Nielsen, målarmeister og teknisk sjef hos Scanox. Han har følg jande oppskrift: 1. Skrap bort all laus måling. Skarpe blad gjer jobben enklare. 2. Vask og skyl vindauga. Ofte losnar det litt meir måling no. 3. Opne vindauget og ta med undersida. 4. Når vindauga er tørre, slip overgangen mellom fast måling og bart tre lett med slipekloss eller slipepapir. 5. Juksing løner seg ikkje. Godt forarbeid er føresetnaden for eit langvarig resultat. 6. Grunn bert tre verk med impregneringsgrunning. Gi gjerne endeveden ei ekstra runde. 7. Flekk-mål over grunninga. Deretter påfører ein to strøk må ling. Med to strøk held målingsfilmen lenger enn med eitt tynt. 8. Mal gjerne kittkanten dersom den er misfarga og stygg. Viss stormkrokar og oppheng har blitt stygge, kan ein måle dei.
utsetje målingsjobben
Smart: Fasadevask gjer at du lettare kan oppdage skadar. Flassing, slitasje, nedmatting, sprekkar nedst på borda, algar, svertesopp og ujamn falming er teikn på behov for vedlikehald. Foto: Jan Lillehamre/ifi.no
Skadd: Tynnsliten måling påført av produsenten av vindauga heldt ikkje vatnet ute verken lenge eller godt. Både måling og treverk er øydelagt, så her trengst det skrape, pensel og måling. Foto: Bjørg Owren/Ifi.no
JØKK E DK et aliter v K i ov
r
Bjarne Es
60 å
ET
varefabrik Tre k pe
NO
R
N
RDFJO
16 april 2015 NORDFJORDSAMKØYRINGA
Frå draum til
NORDFJORDKJØKKENET
www.espetrevare.no 6770 Nordfjordeid | Tlf: 57 86 23 11 | e-post: post@espetrevare.no