Gevelbouw 5 2014

VAKTIJDSCHRIFT OVER GEVELS, GLAS & DAKEN

Jaargang 11 I nummer 5

GLASPLATEN IN SCHIL VOORZIEN IN ZOWEL FUNCTIONEEL ALS VISUEEL ASPECT GEVEL ALS BLIKVANGER NIEUWE HAAGSE PASSAGE In samenwerking met:

Polycon lichtgewicht glasvezelversterkte betonpanelen in 2- en 3D

Importeur Benelux: Metal Cladding Systems b.v.

Postbus 3, 4030 CA Ingen Nederland T E I

+31 (0) 344 69 33 91 info@metalcladding.nl www.metalcladding.nl

DucoSlide Aluminium schuifpanelen

DucoSlide is een permanent extern zonweringsysteem met van daglicht en bieden zo een maximum aan privacy! DucoSlide schuifpanelen zijn beschikbaar met ‘LuxFrame’ of ‘SlimFrame’ kaderprofielen met vaste of verstelbare lamellen. Toepasbaar in een enkelvoudig, symmetrisch, telescopisch of BiFold schuifsysteem.

We inspire at www.duco.eu

info@duco.eu - Handelsstraat 19 - 8630 Veurne - Belgium - tel +32 58 33 00 66 - fax +32 58 33 00 67

HOME OF OXYGEN

schuifpanelen. Ze combineren optimale zonwering met behoud

Voorwoord Gevulde orderboeken geeft vertrouwen Positief nieuws, zo tegen het einde van het jaar. Als we de resultaten van de onderzoekers van Panteia/EIM bekijken dan neemt de werkvoorraad in de bouw duidelijk toe. De orderboeken geven een stuk meer vertrouwen dan een jaar geleden. Kampte een half jaar geleden nog de helft van de branche met weinig opdrachten, inmiddels is dat aandeel gezakt tot 32 procent.

Bedrijven met tien of minder weken werk in het vooruitzicht zijn flink verminderd. Het onderzoek richt zich overigens op de complete bouwsector. In de sector grond-, weg- en waterbouw stapelt het werk op tot zo’n tien tot negentien weken. Het beste af zijn de slopers en de partijen actief in de burgerlijke en utiliteitsbouw, waar de werkvoorraad steeds vaker de grens van 20 weken passeert. Volgens Panteia zijn bedrijven gematigd positief, willen eerst de winter nog afwachten en kijken wat het voorjaar brengt, maar bijna twee op de drie bedrijven verwacht dat de werkvoorraad het komend halfjaar op het huidige niveau zal blijven.

De positieve trend en de versterking van de orderportefeuilles zal volgens de onderzoekers niet direct terug te zien zijn in het opschalen van medewerkers. Het zal eerder eindelijk eens de permanente uitstroom van mensen een halt toeroepen. Toch blijven de marktomstandigheden nog behoorlijk grimmig. Zo treedt in financiĂŤle zin zelfs een verslechtering; de prijsdruk is sterk toegenomen en ook de betalingen laten vaak lang op zich wachten. Tot slot komt in het onderzoek nog naar voren dat de druk van concurrentie uit Oost-Europa lijkt af te nemen.

Al met al dus eindelijk weer eens een positief bericht uit de bouwsector. Laten we hopen dat de opleving van economie verder zal doorzetten. Wij wensen u dan ook veel leesplezier toe met deze editie van Gevelbouw.

Roel van Gils

5

Vaktijdschrift over gevels en daken Jaargang 11 | nummer 5 Verschijnt 6 x per jaar ISSN 1572-1310

Uitgever

Schatbeurderlaan 6 Postbus 249, 6000 AE Weert T +31 (0)495 450095 F +31 (0)495 521335 E info@louwersuitgevers.nl W www.louwersuitgevers.nl

Autobaan 22, 8210 Loppem Postbus 85, 3900 Overpelt, België T +32 (0)11 605540 E info@louwersmediagroep.be W www.louwersmediagroep.be Postbus 85, B-3900 Overpelt

8

Redactie adres

Schatbeurderlaan 6 Postbus 249, 6000 AE Weert T +31 (0)495 450095 F +31 (0)495 521335 E gevelbouw@louwersuitgevers.nl W www.gevelbouw.info

MG_ENV EA5-6 220x110.indd 1

14

21-09-2010 15:06:20

Redacteuren

Patricia van der Beek, Martijn van den Bouwhuijsen, Jac Buchholz, Roel van Gils, Sjoerd Meuleman, Marcel van Rijnbach

Eindredactie Roel van Gils

Bladmanagement

Mark de Lau E m.delau@louwersuitgevers.nl Sander van Hout E s.vanhout@louwersuitgevers.nl

17 28

Secretariaat

Manuela Depenbrock Sandra Reijnders

Advertenties

Online aanleveren: https://louwersuitgevers@wetransfer.com o.v.v. uitgave en naam Postbus 249, 6000 AE Weert, Nederland T +31 (0)495 450095 E info@louwersuitgevers.nl

Abonnementsprijs

€ 63,- per jaar excl. BTW ING Bank IBAN NL46INGB0000417165 BIC INGBNL2A t.n.v. Louwers Uitgeversorganisatie BV o.v.v. Gevelbouw.

Informatie over abonnementen: T +31 (0)495 450095

Adreswijzigingen

Schriftelijk tenminste drie weken voor verhuizing naar: Postbus 249, 6000 AE Weert, Nederland

Glasplaten in schil voorzien in zowel functioneel als visueel aspect

8

Houten zonwering voor biobased tandartsenpraktijk

11

Stemmen voor de Reynaers Projectprijs 2014

14

Nieuw schoolgebouw PCC te Heiloo

37

Geventileerd gevelsysteem met optisch gesloten voeg

38

Thermisch geïsoleerd stalen stoeltjesprofiel

41

Gladde, vlakke gevels

42

Opzeggingen

Indien twee maanden voor het verstrijken van de abonnementsperiode geen schriftelijk bericht van op­­zegging is ontvangen, wordt het abonnement auto­matisch met een jaar verlengd.

VMRG PAGINA'S

Doelgroep

Column Bert Lieverse

17

Trumpf-kantoor is nagenoeg passief

18

GEVELBOUW is een onafhankelijk vakblad voor de bouw en is bestemd voor architecten, ingenieursbureaus, aannemers, opdrachtgevers, brancheorganisaties, gevelbouwers en toeleveranciers, (bouw)functionarissen in overheids- en semi-overheidsinstellingen en verwante organisaties. De VMRG is inhoudelijk verantwoordelijk voor haar eigen pagina’s.

Vormgeving/Art Direction E studio@louwersuitgevers.nl T +31 (0)495 450095

In samenwerking met:

Niets uit deze uitgave mag worden over­genomen of ver­menig­vuldigd zonder uitdruk­kelijke toestemming van de uitgever en zon­der bronvermelding.

Hoewel dit blad op zorg­­vuldige wijze en naar beste weten is samen­gesteld kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledig­heid van de informatie. Zij aan­vaar­den dan ook geen enkele aansprake­lijkheid voor schade, van wel­ke aard ook, die het gevolg is van hande­lingen en/of beslis­singen die gebaseerd zijn op deze informatie.

Vorsselmans en De Groot & Visser bouwen samen mee aan nieuwe penitentiaire inrichting in Zaanstad

20

Meesterstuk mr. Bettina Herstein

21

Joost Heijnis, bedenker en gastinspirator van ‘Bright Inspirations’

22

Need help on a project? Together we can help!

25

Feestelijke oplevering House of Tomorrow Today

26

Inhoud

nummer 5

44 83 37

52

Column: Bright Inspirations

28 30 34 35 36

De gevel als fundering voor scholen en kinderdagverblijven

44

Sandwichpanelen met dubbele aansluiting

47

Nieuw magazijn en verdeelcentrum van brouwerij Zwettl

50

Traditionele gevel gewikkeld in een witte sluier

52

Gevelverlichting: van concept tot realisatie

55

Gevel als blikvanger Nieuwe Haagse Passage

58

Logistiek huzarenstukje bij Nieuwe Haagse Passage

60

Innovaties die sporen achterlaten

63

Duurzaam energie opwekken en regenwater winnen

64

Wie Doet Wat

68

Visitekaartjes Nostalgische uitstraling met modern comfort Gegarandeerde gevelkwaliteit begint bij het bestek Bert Lieverse nieuwe voorzitter VMRG

Coverfoto: Mosa Facades Haagse Passage VAKTIJDSCHRIFT OVER GEVELS, GLAS & DAKEN

Jaargang 11 I nummer 5

GLASPLATEN IN SCHIL VOORZIEN IN ZOWEL FUNCTIONEEL ALS VISUEEL ASPECT GEVEL ALS BLIKVANGER NIEUWE HAAGSE PASSAGE In samenwerking met:

2014072_Gevelbouw 5.indd 1

21-11-14 09:46

7

Parktoren in Antwerpen

Tekst: Jac Buchholz

Beeldmateriaal: Blitta BV

Glasplaten in schil voorzien in zowel functioneel als visueel aspect Het aanbrengen van de gehele schil van de Parktoren in Antwerpen was in handen van Blitta BV uit Venray. Maar het bedrijf deed veel meer dan alleen uitvoeren.

Het was een uitdagend project, in meerdere opzichten, geeft directeur Henk Schaminee van Blitta BV aan. “Het streven van opdrachtgever en architect was om een gebouw met een luxe uitstraling te realiseren en daar zijn

8

we voor een aanzienlijk deel verantwoordelijk voor. Maar het budget sloot niet bij dat streven aan.” Blitta besloot de uitdaging aan te gaan, aldus Schaminee, en bedacht daarvoor een specifieke constructie. “We hebben de schil

herontwikkeld en vrijwel alle details aangepast zodat we konden realiseren wat de opdrachtgever en architect voor ogen hadden.

Dat doen we regelmatig; het ontwikkelen van projectspecifieke oplossingen zit in ons DNA.”

Parktoren in Antwerpen

'De glasplaten met een soort zeefdrukpatroonvan kleine puntjes hebben twee functies'

Glazen windschermen Blitta zorgde voor de vliesgevels in de plint, de ramen en deuren naar de balkons in alle woningen, het aanbrengen van composietplaten inclusief isolering en de glazen windschermen op de balkons. Dat laatste, legt hoofdconstructeur Richard van Galen uit, was een bijzonder onderdeel van het werk.

gebouw te kunnen opvangen -glas is niet flexibel- hebben we bovendien schuifstoelen gebruikt met een marge tot 8 centimeter.” hoge glasplaten zijn er tevens glasplaten ter hoogte van de borstwering. De dikke platen zijn alleen horizontaal vastgezet, niet zijdelings. Dat vroeg om het nodige denkwerk, zegt Van Galen. “Daarvoor hebben we eveneens een nieuwe ontwikkeling bedacht, een inhaakbevestigingssysteem met aluminium haakprofielen. Om de speling van het

Voor het project is een oplossing op maat bedacht, stelt Henk Schaminee tot slot. Hij geeft aan dat door af te zien van steigers en door te werken met een kraan en lier de kosten konden worden gedrukt. “Het resultaat is zoals gewenst, iedereen is tevreden.

En dat binnen het gestelde budget.” ❚

De glasplaten, met een soort zeefdrukpatroon van kleine puntjes, hebben namelijk twee functies. “Ze voorzien in zowel een functioneel als een visueel aspect. Ze dragen bij aan de uitstraling van het gebouw; daarnaast fungeren ze als windschermen.

Zeker vanaf zekere hoogte kan een verblijf op het balkon door de wind weinig comfortabel zijn. Door ieder balkon deels open en deels dicht te maken, met behulp van die glasplaten, verminder je de winddruk zodat de mensen ook als het waait buiten kunnen zitten.”

Schuifstoelen De oplossing werd door mensen van de TU Eindhoven in samenspraak met de architect berekend. De glasplaten zijn willekeurig over het gebouw verdeeld om zo de windstromen te beperken. Behalve verdiepings-

9

gevelconstructies op maat

Blitta is trendsetter in de ontwikkeling, productie en montage van complex samengestelde gevelconstructies die zowel technisch als esthetisch aan de allerhoogste eisen voldoen. Blitta levert bij voorkeur in een rol als co-maker toegevoegde waarde en neemt dan de volle verantwoordelijkheid voor techniek, realisatie én financiën. De projectleiders en engineers van Blitta functioneren uitstekend in breed samengestelde ontwikkelteams. Altijd dragen ze – ook met oog voor de kosten – verrassende, praktische en duurzame oplossingen aan.

Blitta heeft uitgebreide eigen moderne productielijnen met intensieve kwaliteitscontroles. Een strakke planning garandeert optimale afstemming op het bouwschema. Gespecialiseerd transport en eigen regie over de montage beperken de risico’s bij transport, opslag en plaatsing van de overwegend compleet geassembleerde geveldelen tot een absoluut minimum. Eigenaren van vastgoed, projectontwikkelaars, architecten en bouwbedrijven betrekken Blitta daarom steeds vaker al in de beginfase bij het ontwikkelen van complexe en prestigieuze projecten. Ze weten ook dat de expertise van Blitta na oplevering van de gevels de beste garantie voor optimaal gebruik en onderhoud is.

Ook voor Parktoren, de hoogste woontoren van Antwerpen, ontwikkelde Blitta, in nauwe samenwerking met ELD Architects en BESIX, een compleet nieuw gevelsysteem. De werkzaamheden op de bouwplaats beperkten zich hierdoor tot een minimum wat zowel logistiek als ook kwalitatief gezien grote voordelen had.

blitta bv

Maasheseweg 77 · 5804 AB Venray · Postbus 163 · NL-5800 AD Venray Tel: 04 78 55 55 55 · Fax: 04 78 55 55 00 · www.blitta.nl · info@blitta.nl

Houten zonwering

Tekst & beeldmateriaal: Duco

Houten zonwering voor biobased tandartsenpraktijk Duco Ventilation & Sun Control voorzag de tandartsenpraktijk Mondzorg Middenmeer van architecturale zonwering onder de vorm van de DucoSlide Wood. Op die manier leverde ook de producent van natuurlijke ventilatie- en zonweringssystemen haar bijdrage aan dit ecologisch gebouw, bestaande uit natuurlijke en biobased materialen.

De doelstelling bij het ontwerp van deze bijzondere tandartsenpraktijk in Middenmeer was van in het begin duidelijk: een gezond en comfortabel binnenklimaat creëren die bijdraagt aan een ‘healing environment’.

Het gebouw, een ontwerp van ORGA architect en gerealiseerd door ORGA bouw, werd volledig van natuurlijke, biobased

materialen gebouwd en daarbij speelt hout een hoofdrol.

Hoofdrol voor hout Het gebouw is volledig opgetrokken in houtskeletbouw, geïsoleerd met houtvezelisolatie en een koudebrugonderbreking uit houtvezel, goed voor een Rc-waarde van

6,5. Bovendien zijn ook de spanten volledig uit hout (afkomstig van Staatsbosbeheer) en is het plafond afgewerkt met vuren planken.

Al het gebruikte hout kan bovendien rekenen op een FSC keurmerk of gelijkwaardig.

Om een ‘healing environment’ te creëren werd er ook heel sterk nagedacht over een ›

11

Producent, ontwikkelaar en leverancier van een compleet gamma: LUCHT- & WATERDAMPDICHTE folies WATERKERENDE producten en systemen SCHUIMBANDEN EN AFDICHTINGSTAPES SNIJWERK per mm of per cm Distributeur Benelux voor Dow Corning siliconen

Bezuidenhoutseweg 161 2594 AG Den Haag TEL : 0252-68 44 30 info@casteleinsealants.nl www.casteleinsealants.nl

Houten zonwering

'Al het gebruikte hout kan rekenen op een FSC-keurmerk of gelijkwaardig' maximum aan natuurlijk licht, gezien de positieve werking op mens en omgeving. Het ontwerp en de oriĂŤntatie van het gebouw zorgen er dan ook voor dat er optimaal gebruik gemaakt van kan worden.

Bovendien wordt het gebouw in de wintermaanden gratis opgewarmd.

Architecturale zonwering Veel lichtinval betekent echter ook dat er de nodige aandacht besteed werd aan zonwering voor een optimale balans tussen licht en beschaduwing. Compleet passend binnen het gehele concept werd er geopteerd voor de DucoSlide Wood, ofwel architecturale zonwering in schuifpanelen, waarbij hout en aluminium perfect met elkaar verenigd worden. De lamellen worden onzichtbaar bevestigd binnen het DucoSlide LuxFrame-kader en zijn vervaardigd uit Western Red Cedar. Een lichte, veerkrachtige en duurzame houtsoort die uitstekend bestand is tegen rot en verwering. Bovendien zijn de lamellen kwartiers gezaagd. Dat zorgt onder meer voor stevigere lamellen en gaat vervorming tegen. â?š

13

Reynaers Projectprijs 2014

Tekst: Roel van Gils

Beeldmateriaal: Reynaers

STEMMEN VOOR DE

REYNAERS PROJECTPRIJS 2014 Utiliteitsbouw of woningbouw, nieuwbouw of renovatie, al zeventien jaar komen in de Reynaers Projectprijs de mooiste gebouwen naar voren. Projecten waar iedereen die er aan meegewerkt heeft, trots op mag zijn: van architect tot gevelbouwer, van aannemer tot opdrachtgever. Ook dit jaar wordt weer de Reynaers Projectprijs uitgereikt. We zetten de genomineerden op een rij.

Volgens Hans van der Looij, Sales & Marketingmanager bij Reynaers, zijn er ook dit jaar weer vele inzendingen geweest. Reynaers hanteert bij de nominaties een drietal criteria: er is gebruik gemaakt van de aluminium systemen van Reynaers, het project is opgeleverd in 2012 / 2013 en het project staat in Nederland. “We hebben uit de 59 inzendingen, die aan de criteria voldeden, een selectie gemaakt van tien projecten. Daarbij is gekeken naar de combinatie van architectuur, detaillering en de materiaalkeuze, waarbij vooral is gelet op de keuze van de kozijnen in relatie tot de architectuur (profiel, raster, kleur, totale compositie). Maar ook de

voorbeeldfunctie, de maatschappelijke relevantie of impact van het project wegen in het oordeel. De tien genomineerden presenteren zich op de speciale projectprijs-website.

Nieuw is dit jaar dat de architect in een korte projectvideo toelichting geeft op zijn ontwerp en de keuze voor het gebruik van aluminium systemen in de gevel.�

Brede School Houthaven, Amsterdam (foto: Thea van den Heuvel)

14

Reynaers Projectprijs 2014

vond de uitreiking plaats in het winnende project: de Nedinsco Fabriek in Venlo, een ontwerp van Diederendirrix architecten, gerealiseerd door gevelbouwer D’n Boeij Aluminiumbouw. De winnaar ontvangt 2.500 euro en Reynaers doneert op zijn beurt hetzelfde bedrag aan een goed architectuurdoel. Diederendirrix architecten zet deze prijs in voor de Stichting Djenné die zich in Mali inzet voor vakgericht onderwijs aan kinderen. Op de campus daar wordt een speciaal computerlokaal gebouwd voor de vakmensen van de toekomst.”

Vanaf 17 november mag het publiek op de speciale website projectprijs.reynaers.nl stemmen op de tien door de jury genomineerde projecten. Het project met de hoogste waardering wint de publieksprijs van de Reynaers Projectprijs. Stemmen kan tot en met 19 december 2014. ❚ Appertementencomplex Weezenhof, Nijmegen (foto: Hennie Raaymakers)

Trots Reynaers organiseert de Projectprijs volgens Van der Looij enerzijds om mooie projecten onder de aandacht te brengen en de toepassing van aluminium systemen in moderne architectuur te belichten. “Daarnaast willen we ook de goede band met onze bouwpartners benadrukken. Gevelbouwers ‘vergeten’ bijvoorbeeld vaak om trots over het eindresultaat te communiceren.” Van der Looij benadrukt dat de Reynaers Projectprijs een echte publiekprijs. “Wij hebben slechts een voorselectie gemaakt van tien projecten, de winnaar wordt bepaald door het publiek. De uitreiking vindt begin 2015 plaats tijdens een evenement op of nabij de locatie van het winnende project. Vorig jaar

En de genomineerden zijn

Uit de tientallen inzendingen voor de Reynaers Projectprijs 2014 heeft de jury inmiddels tien projecten genomineerd: • Woonhuis Zandeind, Riel | Vermeer Architecten | A5 deco Middelbeers • Dune House, Terschelling | Marc Koehler Architecten | Huijberts Gevelbouw • Cacaofabriek, Helmond | cepezed | Van Oorschot Aluminiumconstructies • Weezenhof, Nijmegen | Pieter Oosterhout Buro voor Architektuur | P. van Hoesel bv • WZC IJpelaar, Breda | havermans:hielkema architecten |Van Oorschot Aluminiumconstructies • Bredeschool Houthaven, Amsterdam | Architectenbureau Marlies Rohmer | Schipper Kozijnen • Distributiecentrum DB Schenker Logistics, Tilburg | Habeon Architecten in samenwerking met DokVast | Portalume • MFA Bremerpoort, Ulicoten | luijten|smeulders|architecten | Alfa Gevelbouw • Cultureel Centrum Elckerlyc, Hilvarenbeek | Bedaux de Brouwer Architecten | Alfa Gevelbouw • Plein 1944, Nijmegen | Soeters van Eldonk | Facédo Geveltechniek bv

15

DECORS MET EEN NIEUW NATUURLIJK ACCENT DE ONTWERPVRIJHEID DIE TRESPA® METEON ® DECORS BIEDT, IS UITGEBREID MET 6 NIEUWE WOOD DECORS EN 5 NATURALS. IN COMBINATIE MET DE NIEUWE MATT-AFWERKING VAN TRESPA® BIEDT HET DE HEDENDAAGSE ARCHITECTUUR MEER MOGELIJKHEDEN VOOR EEN NATUURLIJKE EN AUTHENTIEKE UITSTRALING. HET VERHAAL GAAT VERDER: TRESPA.COM/NL/NEW

TRESPA INTERNATIONAL B.V. VERKOOP NEDERLAND

Postbus 110, 6000 AC Weert Wetering 20, 6002 SM Weert Tel: +31 (0) 495 458 850 Fax: +31 (0) 495 540 535 Info.Nederland@Trespa.com NIEUW NATUURLIJK ACCENT

6 NIEUWE WOOD DECORS EN 5 NIEUWE NATURALS

DE NIEUWE MATT-AFWERKING

NU OP VERZOEK BESCHIKBAAR MET PEFC™ OF FSC™ CERTIFICERING* *IN BEPERKTE AANTALLEN EN RECHTSGEBIEDEN.

column

Deze drie fenomenen zijn evolutionaire kenmerken. Bij het denken over gevels kwam als eerste inspiratie ‘Light’ naar boven. Atto Harsta (Aldus bouwinnovatie) inspireerde de VMRG bedrijven om hier eens op een andere manier naar te kijken. Een van de meest aansprekende uitspraken naar de gevelbouwers en kozijnenproducenten was het advies “kijk nu eens van binnenuit naar je gevelelement”. Dan zie je heel wat anders dan je gewend bent.

Vervolgens nam Chris de Weijer, architect (DP6 architectuurstudio) ons mee naar ‘Green’, de relatie tussen de gevel, gevelelementen en duurzaamheid. En ook daar een inspiratie- of paradigmaswitch, namelijk van de milieubelasting of milieukosten die nu eenmaal horen bij het gebruiken van materialen naar een milieu-opbrengst die we kunnen bereiken met duurzame gevels. Deze milieu-opbrengst zit in gebouwen en het gebruik van gebouwen. Het inspireert ons ook om een rol te claimen in het waarde denken en waarde berekening. Ook hier een sprong van de focus op de kostprijs bij de selectie naar het presenteren en ook garanderen van waarde die gerealiseerd wordt door de gevel gedurende het hele leven van een gebouw.

Nu is daar ‘Bright’ of sprankelend. Ingegeven door Joost Heijnis van cepezed, bureau voor ruimtelijk ontwerp met projecten op gebied van stedenbouw, industrie, interieur en vooral architectuur. Joost, tevens voorzitter van Booosting, inspireert de gevelindustrie naar een nieuw niveau.

De evolutie van de gevelbedrijven die nu volgt, loopt via ‘ramen en deurenbranche’, ‘gevelbouwer’ naar ‘gevelindustrie’. Deze stap geeft ons inderdaad het sprankelende, heldere uiterlijk, maar ook het intellectuele en creatieve innerlijk dat hoort bij een industrie die waarde levert aan nationale en internationale klanten en gebruikers van eigentijdse, maar vooral ook daardoor tijdloze gebouwen, exterieurs en interieurs. ❚

Bert Lieverse Directeur VMRG

17

Tekst: Roel van Gils Foto’s: Alkondor Hengelo

Trumpf-kantoor is nagenoeg passief Op de Westermaat Campus in Hengelo is het nieuwe kantoor van Trumpf Nederland verrezen, naar een ontwerp van Barkow Leibinger architecten uit Berlijn. Het nieuwe pand is extreem zuinig in gebruik en wordt zonder gas verwarmd. Vanwege het beoogde duurzame karakter heeft gevelbouwer Alkondor Hengelo voor de puien gebruik gemaakt van het CS 86-HI-driekamersysteem van Reynaers.

De Trumpf Groep behoort tot de wereldwijd leidende ondernemingen als het gaat om 2D- en 3D-lasersnijden, ponsen, omvormen en kanten. De firma bestaat uit drie divisies: plaatbewerkingsmachines, lasertechniek en electronics/ medicijntechniek. Trumpf Nederland is sinds 25 januari 2007 als volledige dochter van de Trumpf Groep actief op de Nederlandse markt met enerzijds de plaatbewerkingsmachines en anderzijds lasertechniek. Door ruimtegebrek in het voormalige kantoor op bedrijventerrein Twentekanaal Noord, heeft Trumpf gekozen voor nieuwbouw.

Duitse degelijkheid Ieder land heeft zo zijn eigen gebruiken als het gaat om vormgeving en uitstraling van gebouwen. “Dat blijkt ook uit de vormgeving van het nieuwe pand van Trumpf Nederland,” zegt Theo Karnebeek

18

van Reynaers. “Nederlandse ontwerpen kenmerken zich over het algemeen door veel glas en slanke en smalle kozijnen.

Duitse architecten daarentegen kiezen vaker voor stevige, robuuste kozijnen, die degelijkheid uitstralen. Dat zie je terug in het ontwerp van het nieuwe kantoor. Barkow Leibinger architecten heeft overigens BLM architecten uit Enschede aangesteld voor de bouwkundige coördinatie en uitwerking van het nieuwe kantoorpand.”

Het nieuwe kantoor is een duurzaam gebouw. Zo is het nagenoeg passief en daardoor uitermate zuinig in gebruik, levensloopbestendig en vrij indeelbaar. De milieuscore, bepaald middels de GPR-methode, is extreem hoog. Het pand wordt zonder gas verwarmd middels een gesloten bodemcollector met warmtepomp. Om maximale flexibiliteit te garanderen, wordt gebruik gemaakt

van dubbele vloeren. Tevens is het pand voorzien van een geavanceerd regelsysteem voor zowel energiemonitoring als veiligheidsmonitoring.

Samenwerking In opdracht van hoofdaannemer Van Wijnen Eibergen heeft Alkondor Hengelo de aluminium kozijnen geleverd en gemonteerd. De kozijnen werden grotendeels achter het betonnen buitenkader geplaatst. De goede (logistieke) samenwerking tussen Van Wijnen en Alkondor Hengelo heeft er voor gezorgd dat dit proces vlekkeloos is verlopen, vertelt Guus Vlaanderen van Alkondor Hengelo.

“We hebben de kozijnen in onze werkplaats geprefabriceerd om ze volledig beglaasd op locatie te kunnen aanleveren.

Zo konden we op locatie de kozijnen snel en efficiënt plaatsen.” De kozijnen zijn op bokken aangeleverd en vervolgens van

buitenaf geplaatst achter de betonelementen. “De architect heeft gekozen voor relatief forse kozijnen, die niet als één geheel te handelen zijn. Om toch de gewenste uitstraling te verkrijgen, hebben we twee kozijnen in het werk gekoppeld met een koppelstijl in het midden. Optisch lijkt het zo één geheel. Aan de bovenzijde is tevens een zonwering geïntegreerd. Op de bovenste verdieping is nog voorzien in een vliesgevel die enigszins verdekt is opgesteld en vanaf de begane grond buiten vrijwel niet zichtbaar is.”

Energie-efficiënt Alkondor Hengelo heeft gebruik gemaakt van zowel het CS 68 als het CS 86-HI-systeem. Beide systemen hebben hetzelfde aanzicht, maar verschillen in inbouwdiepte. Het Concept System 68 is een robuust raam- en deursysteem van Reynaers en volgens Theo Karnebeek speciaal ontwikkeld voor de steeds strengere eisen die gesteld worden aan stabiliteit, thermische isolatie en veiligheid.

“Het geïsoleerde systeem heeft een Uwaarde die lager is dan 2,8 W/m² en door de grote profielstijfheid is het geschikt voor de realisatie van grote raam- en deurelementen, zoals in de vliesgevel op de bovenste verdieping bij Trumpf. Voor de kozijnen op de overige verdiepingen is ons CS 86-HI-driekamersysteem toegepast. Het systeem is een combinatie van esthetisch design, optimale stabiliteit en hoge thermische isolatie. Met de toegepaste isolator behalen deze profielen Uf-waarden tussen 1,35 W/m²K en 1,74 W/m²K, waardoor dit een van de meest energie-efficiënte systemen in ons assortiment is.”

de gevel, dus nog voordat het buitenblad aangebracht werd. De inbouwruimte voor de afschermkasten was minimaal.

Afwijkend van de normale werkwijze is gekozen voor een montagesteun die niet binnen de koof zit, maar buiten de koof, om op deze manier ruimte te besparen.

Hierdoor werd tevens de kans op schade aan de koven bij het aanbrengen van het buitenblad -met ‘ribben’ die naar binnen wijzen- geminimaliseerd. Nadat het buitenblad aangebracht was, konden we de buitenjaloezieën aanbrengen. We dienden de planning van de hoofdaannemer nauwlettend te volgen en op exact de juiste tijdstippen de verschillende onderdelen van de buitenzonweringen te

monteren.” Van Oenen vervolgt: “Het gemetalliseerde rolgordijn is in het betonnen skelet met plafondmontage aangebracht. We mochten er niet vanuit gaan dat het skelet 100% waterpas stond. In de montage is daarom gezocht naar een oplossing die niet alleen constructief correct was, maar tevens esthetisch verantwoord. Tot slot zijn de brandrolschermen zo gedetailleerd met geleidingen in de muur en de kasten in een beperkte ruimte boven het plafond.”

Trumpf Nederland heeft in maart van dit jaar het nieuwe kantoor op de Westermaat Campus in Hengelo in gebruik genomen. ❚

Zonwering Aan de zonwering van het pand is veel aandacht besteed. Zon-Ex heeft zowel de binnen- en buitenzonwering (bestand tegen een hoge winddruk tot 6 Beaufort) als de brandrolschermen geleverd. “Het ging in totaal om 137 buitenjaloezieën, 15 stormvaste screens, 120 gemetalliseerde rolgordijnen en 2 brandrolschermen,” zegt Eric-Jaap van Oenen van Zon-Ex. “De montagesteunen en afschermkasten van de buitenzonweringen hebben we gemonteerd aan het binnenblad van

Bouwinfo ONTWERP Barkow Leibinger architecten, Berlijn / BLM HOOFDAANNEMER GEVELBOUWER SYSTEEMLEVERANCIER ZONWERING

architecten, Enschede Bouwbedrijf Van Wijnen, Eibergen Alkondor Hengelo, Hengelo Reynaers, Helmond Zon-Ex, Enschede

19

Foto’s: EGM Architecten

Vorsselmans en De Groot & Visser bouwen samen mee aan

nieuwe penitentiaire inrichting in Zaanstad

xxxxxXXXXXXXX

Gevelconstructeurs Vorsselmans uit Loenhout (België) en De Groot & Visser uit Gorinchem (Nederland) slaan de handen in elkaar bij de bouw van een nieuwe penitentiaire inrichting in het Noord-Hollandse Zaanstad.

De specifieke technische eisen, in combinatie met de hoge bouwsnelheid, hebben ertoe geleid dat beide gevelexperts hun krachten en kennis bundelen in de vennootschap “VGV Façades”. De totale gevel zal in maart 2015 gemonteerd zijn.

Pi2 Ballast Nedam en Imtech verwezenlijken onder de consortiumnaam “Pi2” de nieuwbouw van een penitentiaire inrichting in Zaanstad. De nieuwe inrichting zal plaats bieden aan ruim 1.000 gedetineerden.

Bijzondere eisen Het humane aspect is in het ontwerp volop aanwezig. Zo kijkt elke cel uit op een binnentuin, en is het door de oriëntatie niet mogelijk om vanuit de ene cel in de andere te kijken. Dankzij een bijzondere glassamenstelling om de gewenste uitbraakweerstand te bieden, zijn traditionele tralies of hekwerken voor de celramen niet meer nodig. Veiligheid is een belangrijk ontwerpthema.

20

Omwille van de specifieke gebruikersdoelgroep worden er bijzonder zware eisen aan de gevels gesteld. Zo ontstaat er een mengeling van in- en uitbraakwerendheid, brandwerendheid en kogelwerendheid (tot en met het zwaarste kaliber dat omschreven wordt in de Europese normering). Ook voor de deuren gelden bijzondere eisen (voor brand-, vlucht- en gijzelingsfuncties).

VGV Façades Omwille van de hoge technische eisen en de bouwsnelheid hebben Vorsselmans en De Groot & Visser samen de vennootschap VGV Façades opgericht. VGV Façades zal 696 celramen en meer dan 1.130 vliesgevelelementen, deuren, lichtstraten, entreegehelen en patio’s realiseren

in een totale doorlooptijd van zes maanden. De gevel zal in maart 2015 klaar zijn. VGV Façades heeft gelukkig reeds in een vroeg stadium levensduurgericht mee kunnen denken over systeemkeuzes en oppervlaktebehandeling. In dit soort omgevingen wordt een zekere robuustheid en molestbestendigheid van de gevel verwacht, hetgeen leidde tot een aangepast ontwerp. Daarmee is een optimale veiligheid gegarandeerd.

Bouwconsortium: Pi2 (Ballast en Imtech) / Opdrachtgever: Rijksvastgoedbedrijf Nederland – Ministerie van Veiligheid en Justitie (Dienst Justitiële Inrichtingen) / Architect: EGM Architecten en Mecanoo Architecten / Gevels: VGV Façades (vof Vorsselmans en De Groot & Visser) ❚

MEESTERSTUK

Bevoegd ¨ Niet bevoegd ¨

Ver weg van mondiale brandhaarden en typisch Nederlands gekibbel was daar weer De Nacht van de Poëzie. De enige – overigens uiterst plezierige – 'incidenten' in De Nacht zijn de muzikale entr'actes. In de bouw evenals in het (bouw)recht zijn incidenten weliswaar minder muzikaal maar soms niet minder luidruchtig. Het ene incident is het andere niet en plezier was niet bepaald het woord waar een aannemer aan dacht toen hij zijn zaak voor de Raad van Arbitrage voor de Bouw bepleitte.

Wat was er aan de hand? Na gedane zaken verzocht een aannemer zijn opdrachtgever om betaling. Toen deze niet betaalde, heeft de aannemer een memorie van eis, waarin hij nakoming door de opdrachtgever vorderde, bij de Raad ingediend. De inkt van de memorie was nog niet droog of een incident deed zich voor: de opdrachtgever verzocht namelijk arbiter om zich allereerst uit te spreken over de bevoegdheid van de Raad.

Hij is van mening dat deze niet bevoegd is te oordelen in de voorgelegde kwestie.

Volgens hem zijn de AVA 1992 niet van toepassing op de overeenkomst met zijn aannemer en ook heeft de aannemer ze niet ter hand gesteld. Daarom is er geen clausule overeengekomen die naar arbitrale rechtspraak verwijst. De aannemer verweert zich in dit bevoegdheidsincident door te stellen dat het scheidsgerecht van de Raad wel degelijk bevoegd is kennis te nemen van het geschil en dit ook te beslechten. Hij baseert die bevoegdheid op de inhoud van zijn offerte en zijn aanvullende offertes. Daarin staat onder het kopje "aandachtspunten": "Algem. Voorw. AVA 1992 welke op aanvraag kopie te verkrijgen".

Arbiter verwerpt de stelling van de opdrachtgever dat er geen sprake is van een voldoende duidelijke verbindingsclausule. Hij is van oordeel dat, alhoewel deze enigszins cryptisch geformuleerd is, het voor de opdrachtgever duidelijk had moeten zijn dat de wil van de aannemer erop gericht was de AVA 1992 van toepassing te verklaren.

Arbiter overweegt verder dat een enkele verwijzing in een offerte voor de toepasselijkheid van de voorwaarden reeds voldoende is. Nu de opdrachtgever de toepasselijkheid daarvan niet uitdrukkelijk van de hand heeft gewezen, moet geoordeeld worden dat partijen genoemde voorwaarden voor of bij het sluiten van de overeenkomst zijn overeengekomen. Tegenover een snelle toepasselijkheid van de algemene voorwaarden biedt het Burgerlijk Wetboek een wederpartij van de gebruiker van de voorwaarden de mogelijkheid bedingen daaruit te vernietigen als door de gebruiker (hier: de aannemer) aan de wederpartij (hier: de opdrachtgever) geen redelijke mogelijkheid is geboden om daarvan kennis te nemen. Het ter hand stellen van de voorwaarden wordt

MR. BETTINA

HERTSTEIN

Mr. Bettina Hertstein

www.bouwrechtbedrijf.nl

beschouwd als het bieden van een redelijke mogelijkheid. De opdrachtgever betwist echter ooit een afschrift van de voorwaarden te hebben ontvangen. De aannemer draagt de bewijslast voor de ontvangst van de AVA 1992 door de opdrachtgever. Hij is er niet in geslaagd dit bewijs te leveren. Aangezien niet is komen vast te staan dat de AVA 1992 aan de opdrachtgever ter hand gesteld zijn en de opdrachtgever kennelijk beoogd heeft op grond daarvan de vernietiging van het arbitraal beding in te roepen, verklaart arbiter het scheidsgerecht van de Raad onbevoegd kennis te nemen van het geschil tussen partijen en dat geschil bij scheidsrechterlijk vonnis te beslechten.

Het geluk was niet met de aannemer.

Hij kreeg, als de in het ongelijk gestelde partij, ook nog de proceskosten toebedeeld. "Weet alle dingen maar eens van te voren" verzuchtte Jean Pierre Rawie in zijn gedicht "Geluk". Geluk laat zich niet dwingen, maar je kunt er wel voor zorgen dat het op je pad komt. De duidelijke voorwaarden van de VMRG helpen daaraan mee. ❚

21

Foto’s: Cepezed

Joost Heijnis, bedenker en gastinspirator van

Bright ‘ Inspirations’ Na ‘Light Inspirations’ en ‘Green Inspirations’ introduceert de VMRG een nieuw thema: ‘Bright Inspirations’. Binnen dit thema komen allerlei publicaties en activiteiten aan bod over slimme oplossingen met betrekking tot gevels. Bedenker en gastinspirator van dit thema is bouwtechnoloog Joost Heijnis, werkzaam bij architectenbureau cepezed en tevens voorzitter van Booosting. Elders in Gevelbouw vindt u ook een door hem geschreven column over dit thema. In dit artikel leggen we Joost Heijnis een aantal vragen voor om een beeld te krijgen van zijn visie op gevels.

Welke technologische vernieuwingen worden gesignaleerd en welke zouden gewenst zijn?

Zelf zie ik nog steeds een grote toekomst voor gevel geïntegreerde installaties. Het is eigenlijk volstrekt onlogisch om het klimaat van een gebouw ergens anders te regelen dan juist op die plek waar het gebouw en de buitenwereld fysiek van elkaar gescheiden zijn.

Is er geen conflict tussen architectuur van de gevel, expressie en de technische voorzieningen als de gevel meer een gebouwinstallatie wordt?

Het lijkt me dat dit juist kansen biedt. Weliswaar zouden technische randvoorwaarden beperkend kunnen werken voor bepaalde esthetische wensen, maar er worden tegelijkertijd ook weer tools aan de toolbox toegevoegd.

Ziet u een versnelling van de mogelijkheden die de architect krijgt aangereikt door de introductie van nieuwe materialen (bijv. composiet) en nieuwe technologieën?

Ik heb het idee dat de materiaal innovatie van gevels vaak juist wordt ingegeven door (wensen van) de architect. Daar waar de markt, los van wensen uit de ontwerpwereld, nieuwe toepassingen bedenkt, zie je dat het daadwerkelijke gebruik ervan vaak ontbreekt. In mijn ogen is het zinloos om los van architecten en bouwtechnisch ontwerpers nieuwe materialen en componenten te ontwikkelen. Dit zou echt gezamenlijk moeten gebeuren.

Joost Heijnis

Hoe ziet de architectuur (vanuit het oogpunt van bouwtechnologie) het belang van de gevel voor de prestaties van een gebouw?

Als het gaat om energetische prestaties en comfort is een gevel van groot belang. Als de gevel slecht ontworpen of gebouwd is, dan zal dit een groot effect hebben op het energieverbruik en het comfort. Het gevelontwerp heeft daarnaast ook een grote invloed op het flexibele gebruik van een gebouw en daarmee op de economische levensduur. Dat wordt vaak vergeten.

22

Welke innovaties buiten de gevelbouw zouden we moeten introduceren in ons werkveld?

Zoals gezegd, zie ik een toekomst weggelegd voor gevel geïntegreerde installaties. Een stap verder is dat de gevel ook nog eens voor de energie van deze installaties zorgt.

Ziet u ook iets in mogelijkheden voor adaptie, veranderingsmogelijkheden en vervanging van gevelcomponenten?

Jazeker. Ik denk dat de markt er ook impliciet om vraagt.

Gebouwen zullen meer en meer moeten flexibiliseren om economisch verantwoord neergezet te kunnen worden.

Dat houdt dus niet alleen in dat de binnenkant van een gebouw flexibel moet zijn, maar ook de buitenzijde.

Om welke redenen verwacht u dat gevelcomponenten aangepast of vervangen worden?

Ik denk dat (wijziging van) gebruik van het gebouw het meest bepalend zal zijn.

Ziet u een integratie van gevel, gevelcomponenten en klimaatinstallaties?

Jazeker!

Als dit laatste kan, dan ontstaat er een gebouwsysteem dat wel 50% of meer van de waarde van een gebouw vertegenwoordigt!

Moet dat dan wel onderdeel zijn van de bouwkundige aanbesteding of moet dat apart?

Dat ligt helemaal aan het type gebouw, de mate waarin het ontwerp is uitgewerkt en de keuze van de opdrachtgever.

Ik denk wel dat bij de wat grotere projecten waarin dit zou kunnen spelen de criteria die aan een aannemer of onderaannemer worden gesteld, tegen het licht gehouden moeten worden. Selectie op basis van laagste prijs is sowieso al een twijfelachtige wijze, maar dat geldt helemaal voor een gevel geïntegreerde installatie. Twee traditioneel gescheiden disciplines zullen nu nauw samen moeten werken. In de ontwerpfase is dit al een uitdaging, maar in de uitvoeringsfase zal dit een verandering in de mindset van bouwers vragen.

Ziet u in een dergelijke situatie ook een samenwerking tijdens ontwerp en ontwikkeling van een gebouw met de engineers van de bedrijven die een dergelijk complex systeem kunnen maken?

Ik ben dit vanuit cepezed al gewend te doen. Waarom pas na aanbesteding met een gevelbouwer praten als alles al vast ligt? Dat lijkt me zinloos. Juist al in het VO of vroeg in het DO, fasen waarin principiële keuzen worden gemaakt, is samenwerking van groot belang. Dat geldt misschien niet voor iedereen, maar als continue verbeteringen en optimalisaties in kosten je drijfveren zijn, zal je wel moeten.

Denkt u dat de architectuur voldoende actuele kennis bezit om goede keuzes te kunnen maken over gevelsystemen?

Ik heb het vermoeden dat het bij bureaus nog wel eens ontbreekt aan de broodnodige bouwtechnische kennis. Helaas wordt daar in de opleidingen veel te weinig tijd aan besteed.

Bij cepezed investeren we continu in kennis op het gebied van techniek, ook op vakgebieden buiten de bouw.

Verwacht u dat de gevelindustrie kennisoverdracht, informatie en opleidingen op neutrale wijze (niet commerciële wijze) moet aanbieden aan de ontwerp- en architectenbureaus?

Ik weet niet of dit nu vanuit de gevelindustrie moet komen.

Het begint wat mij betreft, zoals gezegd, bij de opleidingen.

Maar de interesse vanuit de architect moet er ook zijn. Er zijn nu eenmaal verschillen in de manier waarop bureaus een opdracht benaderen. Onze focus ligt heel erg op techniek: ›

23

wat is de juiste gevel voor dit gebouw, welke relatie is er met het klimaat, hoe gebruik ik zo min mogelijk materiaal? Maar ook: kun je het maken, wat is de beste techniek en hoe wordt het in elkaar gezet?

Ziet u de wenselijkheid van een verschuiving van beslissingen gebaseerd op bouwkostenberekening (momentane kosten) naar exploitatieberekeningen (stroom van kosten en opbrengsten gedurende de exploitatietijd)?

Ja, die verschuiving zien wij langzaam op gang komen. Bouwkosten zijn vaak een fractie van de totale kosten over de gehele levensduur en gebruik van het gebouw. Vooral bij energie intensieve en technisch hoogwaardige gebouwen als ziekenhuizen en laboratoria is de total cost of ownership steeds belangrijker. Om die kosten te verlagen of laag te houden, is soms een aanvankelijk duurder gebouw nodig. Dat heeft overigens dan weer een interessant effect op de financiering.

Banken lijken daar ook nog aan te moeten wennen.

De gevelindustrie concentreert zich voor de toekomst rond de vier strategische richtingen: duurzaamheid, flexibiliteit , innovatie, internationalisatie , herkent u dit en wat vindt u ervan?

Ik herken bouw-breed de aandacht die er is voor duurzaamheid en (al wat langer) flexibiliteit. Ik zie alleen dat ontwik-

24

kelingen op dit gebied nog heel erg branche georiënteerd zijn.

De bouw is sterk verzuild wat dat betreft. Van discipline overstijgende samenwerking zie ik nog te weinig. Het gebeurt wel, maar vaak is dit gestuurd door subsidietrajecten. Wat betreft de strategische richtingen: de steeds complexere vraagstukken omtrent duurzaamheid en flexibiliteit zullen innovatieve oplossingen vragen. Als die succesvol genoeg zijn, kan internationalisatie volgen. Maar innovatie op zich kan geen doel zijn. Het is een middel om een probleem op te lossen. Het introduceren van een nieuwe oplossing (de essentie en letterlijke interpretatie van innovatie) wordt geïnitieerd vanuit de probleemstelling.

Denkt u dat samenwerking met organisaties als BOOOSTING en Slimbouwen profijtelijk kan zijn voor de gevelindustrie en zo ja hoe ziet u dat dan?

Die zie ik zeker. De aanpak die we nu bij Booosting volgen, is dat we vanuit de context van de actuele problemen op zoek gaan naar oplossingen. Dit doen we zo breed mogelijk in de bouwwereld. Booosting heeft zoveel gecombineerde brain power dat het mogelijk moet zijn om oplossingsrichtingen die benodigd zijn voor de grote vraagstukken van nu, te definiëren. Door nog meer denkkracht aan te trekken, zou dit alleen nog maar beter moeten lukken. ❚

Need help on a project?

Together we can help!

Onlangs heeft FACE het Creativity LAB gelanceerd! Met dit platform is er geen enkel probleem meer waar u lang mee hoeft te zitten. Want u plaatst uw vraag op het LAB, nodigt een aantal bedrijven uit of via social media nodigt u iedereen uit en u ontvangt reacties die uw vraag oplossen!

FACE lanceert een nieuwe functie voor architecten, engineers, productenten, leveranciers in de gevelsector en daarbuiten om meer samen te werken op een locatie en tijd ongebonden plek.

Deze plek is het Creativity LAB aangeboden door FACE, de internationale gevelcommunity. Als bedrijf kunt u in twee stappen inschrijven en gebruik maken van de functie. Iedereen is welkom om aan te sluiten!

of een technisch detail zijn waar u als architect niet uitkomt en waar u input van zou willen uit de industrie.

Of een schets van een nieuw geveldesign waar u input voor nodig heeft vanuit de industrie. Alles kan geplaatst worden. Het starten van een call is in een paar stappen geregeld. U kunt een omschrijving invoeren, bestanden toevoegen, afbeeldingen uploaden enzovoorts om uw vraag te verduidelijken.

Vervolgens publiceert u deze.

Maar zelf kiezen wie mij helpt…

Dat kan. Er is een mogelijkheid om een selectie te maken voor de bedrijven waar u input van verwacht. Dit wordt beschouwd als een gesloten netwerk. ❚

Hoe werkt het Creativity LAB?

View all calls

Na uw registratie, of, als u al een account heeft, na inloggen, verschijnt een overzicht met twee keuzes: ‘Start a call’ of ‘View all calls’:

Via deze button krijgt u toegang tot een database met alle calls die er zijn uitgebracht, nu en in het verleden. Hier kunt u rondneuzen en u laten inspireren voor uw aanstaande projecten. Anderzijds kan hier bekeken worden waar uw input als architect, engineer etc. wordt gevraagd.

Start a call Een call is een oproep die je plaatst. Een oproep kan bijvoorbeeld een vraagstuk

Bezoek het Creativity LAB op www.internationalfacade.com

25

Tekst: Monique Blacha, Manager Projectbureau Slimbouwen

Feestelijke oplevering House of Tomorrow Today Deze zomer is in Sterksel het eerste House of Tomorrow Today (HoTT) opgeleverd. HoTT staat voor een gezonde woning, met prettig leefklimaat, die ook nog eens adaptief en zeer duurzaam is. Om deze prestatie te beklinken, zijn de partijen betrokken bij het ontwerp en bouwproces afgelopen maandag 22 september bijeen gekomen om samen met de bewoners Jos en Karin Lichtenberg het glas te heffen.

House of Tomorrow Today Het House of Tomorrow Today is een uniek concept voor woningbouw, waarin een team van innovatieve bedrijven laat zien dat de techniek van morgen vandaag al beschikbaar is. De opdrachtgever Jos Lichtenberg heeft vanaf het initiatief zeer hoge ambities voor de woning bij het team neergelegd. Hij wilde graag een actieve woningen, met voldoende licht en lucht. Een woning die energieleverend is, zodat ook zijn auto in de toekomst om energie opgewekt door het HoTT van voeding kan voorzien. Een huis dat de footprint van het gebruik verkleint en tevens zo flexibel is

26

dat dit mee kan veranderen met de veranderende behoefte van de gebruiker nu en in de toekomst. Deze hoge ambitie is bereikt door de visies van Slimbouwen en Active House met elkaar te combineren. Maar ook door het project uit te laten voeren door de juiste bedrijven met goede kennis en kunde voor het realiseren van de opgave. Zo zijn verschillende marktpartijen gericht vanuit het totaalconcept uitgenodigd om mee te werken aan de realisatie. Soms met bestaande innovaties, slim bijeen gebracht, soms met compleet nieuwe producten. De woning is namelijk niet ontwikkeld als doel op zich, maar als tussenstap onder-

weg naar morgen. Vandaar dat de woning House of Tomorrow Today (HoTT)’ is gedoopt. Al met al is de woning een proeftuin geweest voor toekomstgericht denken.

Waarde creëren door Slim bouwproces Aan de basis van het ontwerp- en bouwproces staat de filosofie van Slimbouwen. Door deze filosofie worden de bedrijven uitgedaagd om op een nieuwe manier samen te werken. Er wordt niet gestuurd op laagste prijs, maar juist op kwaliteit. “Het besef voor gezonde en duurzame woningen begint te borrelen

in de markt,” aldus Peter van der Burgt van ZBO Bouw. “Met HoTT spelen we precies op die vraag in. Door deze intensieve samenwerking, binding en het open delen van kennis, gaan wij samen de oplossing bieden voor de toekomst.”

Door een efficiënt en industrieel bouwproces worden faalkosten gereduceerd, wordt de bouwtijd verkort en is calculeren op basis van meerwerk verleden tijd.

Deze slimme manier van werken zorgt voor beheersing van de kwaliteit. Vroegtijdig in het ontwerpproces worden partijen op basis van hun expertise uitgenodigd om hun kennis te delen. Zo komt men tot een optimaal integraal ontwerp.

Vertrouwen in elkaar en verantwoordelijkheid naar elkaar ligt aan de basis van de samenwerking. Het bouwproces zelf wordt gecoördineerd door een bouwregiseur. Aan het hoofd van ieder bouwsteen staat een lokethouder en tussen iedere bouwfase vindt idealiter een oplevering plaats. Slimbouwen reset het bouwproces en bouwt het proces weer op met 4 bouwstenen: casco, schil, installaties en de afbouw. De leidingen krijgen hierdoor een aparte plaats in het gebouw en blijven gedurende het gebruik toegankelijk. In het HoTT is, om de flexibiliteit te waarborgen, een leidingenstraat, ook wel de aorta genoemd, die dwars door de woning loopt ontworpen. De aorta herbergt de grote leidingen. Vanaf hier zijn er aftakkingen, de kleine adertjes, die zich verspreiden door de kamers van de woning. In het Staalframe zijn ponsgaten in de profielen gemaakt, om zo de flexibiliteit bij het plaatsen, en in de toekomst verplaatsen, van de leidingen te kunnen herbergen. Tevens zijn er testwanden toegepast in het huis zoals het door ZBO Bouw en Van Vonderen ontwikkelde flexibele dragende wand systeem met een geïntegreerde leidingengoot. De filosofie van Slimbouwen is ondergebracht in een stichting. Zo verbindt, innoveert, inspireert en daagt Slimbouwen uit.

Een actief huis Maximale daglichttoetreding en natuurlijke ventilatie zijn de belangrijke voorwaarden voor het verzekeren van een optimaal binnenklimaat en minimaal

energiegebruik in een woning. Frisse lucht en natuurlijk daglicht zijn daarnaast ook van vitaal belang voor het produceren van een gezond binnenklimaat. De visie van Active House speelt hierop in. Active House zet de gebruiker centraal. In deze visie wordt gekeken naar de wensen van de gebruiker en worden de energie ‘problemen’ vervolgens slim opgelost. Deze gedachte is op verschillende punten in het ontwerp terug te zien. Zo heeft het dak ruime overstekken en wordt rank uitgevoerd met een vlakke bekleding. Via het atrium en de ramen in de gevel en de lichtstraten in het dak dringt daglicht tot diep in de woning naar binnen. Het daglicht kan worden geregeld door automatische zonwering die proactief reageert op de vraag van de gebruiker. Tevens is er een slim CO2 gestuurd ventilatiesysteem toegepast in de woning en een KNX gestuurd domotica systeem van ABB.

HoTT naar morgen Na het realiseren van een project nemen de partijen traditioneel gezien afscheid van elkaar, maar niet bij het HoTT. De bedrijven betrokken bij het HoTT hebben elkaar gevonden in de HoTT Community en hebben de ambitie om het concept verder door te ontwikkelen. Om deze reden is het bouwproces vastgelegd door middel van Time Lapse camera’s. In de woningen hangen sensoren die het gebruik meten en door middel van de Bed&Breakfast in het HoTT kunnen gasten hun bevindingen inzichtelijk maken. Zo wordt op allerlei manieren kennis verzameld die wordt gebruikt om het HoTT concept verder door te ontwikkelen. Met de realisatie

van de eerste woning, is een stap gezet met het ontwikkelen van duurzame en energieleverende HoTT woningen. Het concept wordt niet alleen toegankelijk voor vrijstaande woningen, maar wordt momenteel ook doorontwikkeld voor toepassing voor rijtjeswoningen. De toekomst biedt kansen om het concept nog verder door te ontwikkelen voor kantoorpanden, scholen, ziekenhuizen en andere gebruiksvormen.

HoTT Bezichtigen?

Het eerste HoTT is inmiddels opgeleverd en open gesteld voor het publiek. Heeft u interesse in een bezichtiging, dan kunt u contact opnemen met Stichting Slimbouwen. Slimbouwen beheert de agenda en organiseert periodiek bijeenkomsten en rondleidingen, zodat de kennis van het eerste HoTT breder wordt verspreid in de markt. ❚

27

Londen (UK) Stratford Plaza

Het 26 verdiepingen tellende gebouw draagt de naam Stratford Plaza en is een ontwikkeling van Telford Homes, één van meest vooraanstaande projectontwikkelaars in London en omgeving.

Oskomera realiseert de aluminium elementengevel en staalconstructie op het dak.

Alucol heeft in opdracht van Oskomera 9.879 m2 elementengevel in naturel Vom1 British Standard (BS) geanodiseerd. Om aan deze speciale richtlijn te voldoen, is Alucol het eerste Nederlandse anodiseerbedrijf dat door de British Standards Institution (BSI) ge-audit is voor deze richtlijn.

Hiermee is Alucol een nog completere full service supplier op het gebied van anodiseren en kleuren van aluminium.

Opdrachtgever Architect Opleverdatum Gevelbouwer Anodiseur

Telford Homes Plc UK Stock Woolstencroft april, 2015 Oskomera, Deurne Alucol, Neer Impressie Stock Woolstencroft.

Duiven House W

In Duiven staat dit charmante, oude huisje. Toch is het de aanbouw die de aandacht trekt. Dit ‘tweede huis’ heeft onmiskenbaar trekken van het bestaande huis, maar contrasteert daar tegelijk scherp mee.

Voor de aanbouw is er gekozen voor een subtiel houten gevelbekleding in combinatie met een zinken felsdak. Een ander groot contrast is te vinden aan de tuinzijde. Daar vouwt een grote veranda zich om de woning en loopt de onderkant van het dak schuin omhoog. Een bijna volledig glazen gevel met twee Methermo® schuifpuien van Metaglas zorgt voor veel lichtinval. Dankzij het slanke profiel en detaillering van de schuifpui is het uitzicht op de tuin onbeperkt. Nog meer licht valt binnen door de opvallende lichtkoker in het dak. Dit element is speciaal ontworpen voor meer daglicht diep in de woning en is een herinterpretatie van de schoorsteen.

Op het congres licht 2014 is de Daylight Award van Stichting Living Daylights uitgereikt. Studio Prototype ontving voor hun getoonde daglichtambitie namens de jury een eervolle vermelding in de categorie woningbouw met het project House W.

Projectnaam House W, Duiven Opdrachtgever Particulier Ontwerp & Bouwcoördinatie Prototype Studio for Architecture and Urbanism Gevelbouwer Metaglas BV Systeemleverancier Metaglas BV

28

Tilburg

Uitbreiding Crematorium Het Crematorium Tilburg is uitgebreid met een nieuwe aula, ontvangst- en condoleanceruimte met kantoren en nevenruimte.

De nieuwe ruimten zijn onder andere voorzien van volledige luchtbehandeling, koeling, brandmeldinstallatie en geluidinstallatie. Veel aandacht is besteed aan de kwaliteit van het licht en het binnenklimaat. De kunstverlichting is zorgvuldig ontworpen en dient als aanvulling op het natuurlijke daglicht. In de aula is gekozen voor hanglampen die speciaal ontworpen zijn. Naast de nieuwbouw is de bestaande aula met ontvangsten condoleanceruimte voorzien van koeling en aanvullende luchtbehandeling. Gezien het karakter van de activiteiten is speciale aandacht besteed aan de geluidisolatie, akoestiek en geluidproductie van de installaties. De grote slanke stalen Forster Unico deuren geven het gebouw een duurzaam karakter en dragen bij aan de geluidsisolatie en akoestiek.

Haarlem

Joannes de Deo Het monumentale Joannes de Deo pand werd eind negentiende eeuw gebouwd, en in de loop der jaren keer op keer uit-

Opdrachtgever Stichting Beheer Crematorium Tilburg Architect BO2 Architecten Aannemer Winters bouw en ontwikkeling, Breda Gevelbouwer Zuid-Nederlandse Ramenfabriek, Rucphen Systeemleverancier Agentor, Oud Gastel

gebreid. Na diverse fusies ging het voormalige Joannes de Deo jarenlang door het leven als Kennemer Gasthuis, om uiteindelijk in 2006 definitief gesloten te worden. Op het monumentale hoofdgebouw na, zijn alle gebouwen gesloopt om plaats te maken voor de nieuwe en bijzonder gewilde woonwijk Deo Neo. Het uit 1889 stammende hoofdgebouw is volledig in oude glorie hersteld en geschikt gemaakt voor bewoning door senioren. De voormalige kapel is omgetoverd tot een sfeervol restaurant voor de bewoners. Om een goed binnenklimaat te garanderen zijn alle stalen bui-

tenramen en deuren van het gebouw vervangen voor geïsoleerde stalen ramen en deuren. Om het karakter van het gebouw te behouden is er, in overleg met opdrachtgever en eigenaar, gekozen voor Janisol Arte profielen in combinatie met Jansen Janisol. Om de grote puien van het gebouw te kunnen realiseren, is er door Plooijer Toegangstechnologieën in samenwerking met Jansen een speciale Janisol Arte Personal – profiel ontwikkeld. Dit heeft tot een bijzonder resultaat geleid. Op 1 mei 2014 hebben de eerste bewoners hun intrek genomen in hun comfortabele appartementen.

Opdrachtgever Schakel & Schrale Architect Koppes Bouwkunde en Harmonische Architectuur BV Gevelbouwer Plooijer Toegangstechnologieën, Zaandam Systeemleverancier ODS, Barendrecht

29

Tekst: Roel van Gils

Foto's: ODS - Jansen

Nostalgische uitstraling met modern comfort Basisschool De Springplank in Amsterdam is in een jaar tijd gerenoveerd tot een duurzame, brede school. Tevens is het gebouw uitgebreid met een gedeelte nieuwbouw. Het oorspronkelijke gebouw dateert uit de jaren vijftig van de vorige eeuw, is aangemerkt als monument en zodanig aangepast dat het weer voldoet aan de eisen van deze tijd.

Modern comfort, maar met een nostalgische uitstraling.

30

Vanuit de klassieke visie in 1957 is De Springplank ontworpen. Architectuur volgens De Nieuwe Zakelijkheid: een betonskelet dat doorloopt van binnen naar buiten met vlakken gevuld met geel en rood metselwerk en voorzien van stalen kozijnen. Kortom, een uiterst transparante, symmetrische gangenschool met een verassende mix van blauwe betonelementen en gele kozijnen. Sinds 1957 is er een aantal fundamentele zaken veranderd in de zienswijze op onderwijsgebouwen. Nieuwe functies vragen om aanpassing van de structuur van het gebouw, rekening houdend met de monumentale status die het inmiddels heeft gekregen. Reden genoeg om in het nieuwe ontwerp de inwendige structuur van het gebouw grotendeels te handhaven en aan te passen naar de actuele onderwijskundige én technische eisen.

tie van De Springplank is een belangrijk onderdeel van de vernieuwing van de Robert Scottbuurt.

Zwaar isolerende schil

Weinig respect

De school is een stuk groter geworden door een fraaie opbouw aan de achterzijde. Ook het gedeelte waar eerst buurtcentrum RoSco zat, hoort nu bij de brede school. Het gebouw heeft een ruime speelzaal en een grote, eigentijdse gymzaal. Ook beschikken de kinderen over een besloten schoolplein met allerlei nieuwe sport- en speeltoestellen.

Alles zit nu onder één dak: onderwijs, sport, kinderdagopvang en buurt- en buitenschoolse activiteiten. De renova-

Bij renovatieprojecten ligt de keuze voor stalen raam- en deurprofielen voor de

Creatieve oplossingen voor indeling, isolatie en installaties hebben ervoor gezorgd dat het mogelijk was om de oorspronkelijke gebouwvorm te handhaven én om een grote mate van duurzaamheid te realiseren. Het gebouw valt in duurzaamheidsklasse A+. Een score die is gerealiseerd door het gebouw te voorzien van een nieuwe, zwaar isolerende (Rc>5) schil. Vervolgens is er gewerkt aan een zogenaamde opwarmzone.

Want vanwege het doorlopen van de betonconstructie van buiten naar binnen is het risico van koudebruggen groot.

De opwarmzone is een geïsoleerde zone waarin de gehele betonconstructie de ruimte heeft om op te warmen.

hand. “Gelukkig leeft het besef dat we ons historisch erfgoed moeten bewaren,” zegt Ron Jacobs van ODS. Daarbij hoort de juiste materiaalkeuze. De Janisol Arte-profielserie is door het Zwitserse Jansen en ODS speciaal ontwikkeld voor renovatieprojecten van industrieel erfgoed. “In het oorspronkelijk ontwerp van De Springplank zaten ook stalen kozijnen,” vult Robert Kersten van M.C. Kersten aan. “Twintig jaar geleden is de school ook al eens gerenoveerd, ›

'Gelukkig leeft het besef dat we ons historisch erfgoed moeten bewaren' 31

maar met weinig respect voor de oorspronkelijke materialen. Zo zijn diverse stalen kozijnen vervangen voor aluminium exemplaren. Omdat DMV architecten bij deze grootscheepse renovatie het oorspronkelijk ontwerp zo dicht mogelijk wilde benaderen, is gekozen voor de slanke, stalen Janisol Arte-profielen met koudebrugonderbreking en een aanzichtbreedte van slechts 30 millimeter. Daarmee wordt de oorspronkelijke uitstraling nagenoeg benaderd. Vroeger ging men zelfs nog iets smaller, maar nu is er sprake van een koudebrugonderbreking en daarvoor zijn extra millimeters nodig.”

Stoeltjesprofiel Janisol Arte is een systeem met de uitstraling van de nostalgische stoeltjesprofielen, maar dan met zeer hoge isolatiewaarden en aanzichtbreedten van slechts 25 tot 40 millimeter. “De gekozen grondstoffen -staal en composiet- garanderen een minimum aan warmteverlies bij een maximum aan stabiliteit,”

32

licht Ron Jacobs toe. “In deze profielen kan de gebruikelijke isolerende HR++beglazing zonder problemen ingebouwd worden.” En dat is dan ook gebeurd. Robert Kersten: “Nadat bouwcombinatie VOF Huib Bakker Bouw / De Geus Bouw de bestaande stalen en houten kozijnen had verwijderd en de stelkozijnen -waar nodig- had hersteld, was het onze beurt om de nieuwe kozijnen in te meten. Het zijn kozijnen met flinke afmetingen van gemiddeld zo'n 7,30 meter breed en 2,40 meter hoog. We hebben ze in één element gemaakt, geplaatst en in het werk beglaasd. Dat wijkt af van het oorspronkelijk ontwerp, waarin met een gekoppelde stijl is gewerkt. Vanwege de open naad is de kans op lekkage groter. Door het element zo groot te maken, konden we een gekoppelde stijl achterwege laten. De profielen zijn gepoedercoat in de kleur RAL 1015.”

De renovatie en gedeeltelijke nieuwbouw van De Springplank heeft ongeveer een jaar in beslag genomen. De

nostalgische uitstraling is behouden gebleven, maar het comfort is er sterk op vooruit gegaan. Ook Jansen en ODS zitten niet stil. “De ontwikkeling in Arte zorgde onlangs nog voor een uitbreiding. Bij historische gebouwen (of moderne minimalistische architectuur) horen ook mooie binnendeuren. Speciaal hiervoor ontwikkelde ODS samen met Jansen de ART 15-serie. Deze niet geïsoleerde variant past perfect bij het karakter van Janisol Arte,” besluit Ron Jacobs. ❚

'DMV Architecten wilde bij deze grootscheepse renovatie het oorspronkelijk ontwerp zo dicht mogelijk benaderen'

Bouwinfo PROJECT brede basisschool De Springplank, Amsterdam OPDRACHTGEVER gemeente Amsterdam, stadsdeel West ARCHITECT DMV Architecten, Kerkrade HOOFDAANNEMER VOF Combinatie Huib Bakker Bouw / De Geus Bouw GEVELBOUWER M.C. Kersten, Amsterdam SYSTEEMLEVERANCIER ODS BV - Jansen, Barendrecht

33

Gegarandeerde gevelkwaliteit begint bij het bestek Per 1 oktober 2014 zijn de VMRG-Kwaliteitseisen en AdviezenÂŽ 2015 voor de metalen gevelbranche gepubliceerd op de website www.vmrgkwaliteitseisen.nl. De eisen zijn per 1 januari 2015 van kracht, maar kunnen in onderling overleg eerder van toepassing verklaard worden. Deze website is voor iedereen vrij en gratis toegankelijk.

Een kwaliteitsgevel begint bij een juiste omschrijving in het bestek. Dit betekent dat in het bestek niet alleen een verwijzing moet staan naar de VMRGKwaliteitseisen en Adviezen, maar ook als eis gesteld moet worden dat het project uitgevoerd wordt door een gevelbouwbedrijf met een geldig VMRGkeurmerk certificaat. Alleen deze bedrijven worden namelijk regelmatig zowel in de fabriek als op de bouwplaats gecontroleerd of zij inderdaad conform de VMRG-Kwaliteitseisen leveren. Voor architecten en investeerders biedt het VMRG-Keurmerk certificaat garantie voor een kwaliteitsgevel en -gevelelementen.

Wijzigingen Ten opzichte van de versie van 2014 zijn er voor 2015 enkele wijzigingen gedaan aan de delen Aluminium en Staal. Dit zijn enerzijds veranderingen in wettelijke voorschriften (normen en bouwbesluit), en anderzijds wijzigingen van redactionele aard. De meeste wettelijke wijzigingen zijn dit jaar te vinden in de onderwerpen luchtdoorlatendheid, inbraakwerendheid en milieuaspecten. De belangrijkste redactionele wijzigingen zijn doorgevoerd in het hoofdstuk over Technisch en Esthetisch onderhoud, wat voorheen Reiniging en Onderhoud was.

VMRG-Keurmerk In Nederland moeten elk bouwwerk en de onderdelen van het bouwwerk voldoen aan de wettelijke eisen die gesteld zijn in het Bouwbesluit. Gevelbouwbedrijven die aangesloten zijn bij de VMRG beschikken over het VMRG-Keurmerk.

Zij leveren gegarandeerd conform de VMRG-Kwaliteitseisen en Adviezen.

Het niveau van kwaliteit dat geleverd wordt, is daarmee hoger dan de wettelijke (minimum)eisen. Jaarlijks worden de VMRG-Kwaliteitseisen en Adviezen herzien om sowieso te voldoen aan de wettelijke eisen. De overige wijzigingen in de eisen, om het onderscheidend vermogen van de VMRG aangesloten bedrijven te kunnen garanderen, worden in een Technische Commissie bepaald.

Deze commissie bestaat uit deskundigen op elk gebied dat betrekking heeft op gevels en gevelelementen.

KEURMERK

34

Dit hoofdstuk heeft een nieuwe en heldere opzet gekregen. Nieuw in de Kwaliteitseisen is het deel Toelevering. Hierin is het al bestaande deel Zonwering ongewijzigd opgenomen. Verder is hier een nieuw deel te vinden over Niet-Zelfdragende Panelen.

Het streven is om halverwege 2015 nog een toevoeging van Zelfdragende Panelen en een toevoeging van Composiet door te voeren. â?š

Bert Lieverse nieuwe voorzitter VMRG Bert Lieverse is door de Algemene Ledenvergadering van de VMRG benoemd tot voorzitter van de VMRG, de brancheorganisatie voor metalen gevels en gevelelementen. Sinds 1997 is hij al directeur bij de VMRG en hij bekleedt nu een dubbelfunctie.

Lieverse: “Juist in deze turbulente tijden, waarin zowel bedrijven als hun brancheorganisaties nieuwe wegen zoeken en nieuwe beleidsvoornemens formuleren, is gekozen voor een fulltime functievervulling als voorzitter. Voor de gevelsector is dit belangrijk, met name

gezien rol van de gevelindustrie bij de grote veranderingen en technologische vernieuwingen waarvoor de bouwwereld en de gebouwde omgeving zich geplaatst ziet. Deze veranderingen op het gebied van technologie en regelgeving worden ook vertaald in de eisen die ten

grondslag liggen aan het VMRG-Keurmerk waarover al onze leden beschikken. Deze eisen passen wij voortdurend aan en breiden wij uit om ervoor te zorgen dat onze leden altijd gegarandeerde kwaliteit bieden volgens de meest recente maatstaven.� �

35

column

Bright Inspirations Genius Toen ik gevraagd werd om nieuwe gastinspirator te worden voor de VMRG, was de eerste uitdaging om het succesvolle green inspirations thema (op zijn beurt opvolger van het even zo succesvolle light inspirations) voort te zetten. Bert (Lieverse) gaf bij zijn opdracht geen enkel kader of richtlijn mee. Ultieme vrijheid dus. Maar of dat de klus makkelijker maakte vroeg ik me na het gesprek op de terugweg in de auto direct af……

Het zette me in ieder geval aan het denken. Wat heeft de bouwindustrie nu echt nodig? Vanuit mijn rol als voorzitter van Booosting en bouwtechneut bij cepezed natuurlijk iets waar ik me op regelmatige basis mee bezig houdt. De oplossing zit in elk geval niet in nog meer domme meters maken.

Maar het gaat bij de VMRG niet om zomaar een component: het gaat om de gevel. Toch niet het meest eenvoudige onderdeel van een gebouw. Tsja.

Aan de andere kant: ook voor de ge-

velbranche geldt dat zij zich moet concentreren op de grote (maatschappelijke) vraagstukken van nu. Het zijn de bekende thema’s als leegstand, energieverbruik, de omslag naar de circulaire economie. Daar zitten niet alleen de problemen maar ook juist de kansen. Kansen die zich het beste in resultaten laten omzetten als deze collectief worden opgepakt.

Experimenteel natuurkundige Lichtenberg gaf het al (gekscherend) aan: ‘’ Everyone is a genius at least once a year. The real geniuses simply have their bright ideas closer together.’’

Maar hij had wel gelijk. Weg dus met de barrières. Kruip uit de hokjes en kijk over de schutting!

ir. Joost Heijnis (Menaldumadeel, 1977) studeerde bouwkunde aan de Technische Universiteit Delft en studeerde af als bouwtechnoloog.

Heijnis werkt sinds 2002 bij cepezed, waar hij projectarchitect is van grote utiliteitsprojecten en daarnaast participeerde hij in verschillende onderzoeksprojecten met externe partners als TNO en ECN. Zowel in 2005 als 2007 behaalde hij met zijn team een eervolle vermelding bij de Jonge Architecten-prijsvraag van de BNA. Heijnis is sinds 2012 voorzitter van het innovatieplatform Booosting.

Ook neemt hij regelmatig zitting in diverse jury’s en adviescommissies.

Met gecombineerde denkkracht komen ze er wel, de goede ideeën en oplossingen. De inspiraties. Niet alleen light, noch louter green. Maar in ieder geval eenvoudig, doeltreffend, slim.

Bright. ❚

Het dossier over slimme gevelbouwoplossingen is binnenkort te volgen op www.vmrg.nl onder Thema’s/Bright Inspirations.

36

Schoolgebouw Heiloo

Nieuw schoolgebouw PCC te Heiloo Een gevel ontwikkelen voor het nieuwe onderkomen van scholengemeenschap PCC in Heiloo die voldoet aan de hoge eisen van de architect op esthetisch vlak en van de gebruiker op het gebied van licht, transparantie en frisse lucht. Een uitdaging voor systeemleverancier en gevelbouwer Intal BV uit Opmeer waarmee Aannemersbedrijf Putter de opdracht wilde gaan verwerven. Het project, dat werd

ontwikkeld op basis van de Design & Build aanbestedingsprocedure begin 2013, is inmiddels naar volle tevredenheid van de opdrachtgever opgeleverd en in gebruik genomen.

Er is bij de schoollokalen gebruik gemaakt van parallel uitzetramen in een Intaltherm 55-vliesgevelsysteem. Daarmee is men erin geslaagd voldoende ventilatiecapa-

citeit te creëren zonder afbreuk te doen aan het oorspronkelijke ontwerp van de architect. Doordat het glas structureel aan de geïsoleerde aluminium profielen verlijmd is, ontstaat er aan de buitenzijde een maximaal glasoppervlak zonder zichtbare profielen. Hierdoor zijn vaste en bewegende delen in de gevel van afstand niet te onderscheiden. Voor meer informatie www.intal.nl ❚

37

Geventileerd gevelsysteem

Tekst: Roel van Gils

Beeldmateriaal: Hunter Douglas

Geventileerd gevelsysteem met optisch gesloten voeg Hunter Douglas produceert en levert al jaren met succes het QuadroClad®-gevelsysteem. Recentelijk is een nieuwe uitvoering van dit product aan het assortiment toegevoegd, QC200. Het geventileerd gevelsysteem is overgewaaid uit Amerika en heeft een optisch gesloten voeg. Bovendien kan QC200 op elke willekeurige achterconstructie gemonteerd worden.

Amerikanen kennen en begrijpen het principe van geventileerde gevelsystemen met een open voeg, maar zijn in de praktijk nogal terughoudend om het toe te passen, zegt Marc Meulenberg van Hunter Douglas. “Aanvankelijk speciaal voor deze markt hebben we daarom QC200 ontwikkeld met optisch gesloten voeg dankzij een ‘flap’ bovenaan

38

het paneel. Dat geeft architecten tevens de mogelijkheid om de voeg in een contrastkleur uit te voeren. Standaard heeft de voeg dezelfde kleur als het paneel.”

Willekeurige achterconstructie QuadroClad® 200 kenmerkt zich volgens Meulenberg door eenvoud met behoud van

vrijwel alle eigenschappen van QC300, de QuadroClad® uitvoering die al jaren in Nederland en de rest van Europa wordt verkocht.

QC200 is net als de QC300 een aluminium sandwichpaneel met een aluminium honingraat kern, rondom opgenomen in een kaderprofiel. “Groot voordeel van deze techniek is dat een optimale vlakheid van het paneel

Geventileerd gevelsysteem

wordt verkregen. De randextrusie aan de bovenzijde van QC200 is voorzien van gaatjes en kan met commercieel verkrijgbare schroeven aan een willekeurige achterconstructie (in staal of aluminium) worden bevestigd,” zo licht Meulenberg toe. “Ook al is de voeg optisch gesloten, hij ventileert wel. De voeg heeft een breedte van 12,5 millimeter, wat overeenkomt met een halve inch en zodoende past in het Amerikaanse systeem. QC200 is uitvoerig getest, net zoals al onze systemen, en al veelvuldig toegepast op projecten in Amerika. Het systeem is probleemloos toe te passen tot een winddruk van 3.000 N/m2 en daardoor geschikt voor vrijwel alle gebouwen in West-Europa.”

Hunter Douglas hanteert geen standaard afmetingen voor de QC200. De panelen worden op klantspecificatie gefabriceerd tot afmetingen van 1,5 meter bij 6 meter. De plaatsing kan zowel met horizontale als verticale oriëntatie. In horizontale oriëntatie worden de panelen via de rand rechtstreeks op de onderconstructie geschroefd, terwijl voor bij verticale oriëntatie een hulpprofiel wordt gebruikt waar het paneel overheen wordt geschoven. “De montagevolgorde is niet voorgeschreven, daardoor kan ieder willekeurig paneel op een later moment geplaatst of uitgenomen worden. De panelen worden standaard geleverd met een gebandlakte aluminium huid, maar kunnen ook in geanodiseerd aluminium, rvs of zink geleverd worden,” besluit Marc Meulenberg. ❚

QC100 Miami International Airport

QC300 Universiteit Innsbruck

QC200 Dane Recidence, California

QC300 Universiteit Innsbruck

39

142345_Adv QC200 tbv Gevelbouw 197x130_Opmaak 1 30-10-14 10:16 Pagina 1

SL3 SL30-ISO-PLUS® Dane Residence California, USA

Classic-ISO®

Wind Schla Montagedetail QuadroClad® 200 panelen

HunterDouglas® QuadroClad® 200 Façadesysteem - optisch gesloten, open voegen Het QuadroClad® 200 Façadesysteem wordt geinstalleerd met optisch gesloten, 12,5 mm brede open voegen met behoud van spouwventilatie. Een optisch afsluitende voegstrip kan in dezelfde kleur als de panelen of in een andere kleur worden gekozen. Door gebruik van slechts een gering aantal onderdelen is het QC200 Façadesysteem eenvoudig te installeren en worden de bekende QuadroClad® kenmerken als vlakheid, scherpe randen en oplossingen voor hoekdetails behouden. ® Geregistreerd handelsmerk - een HunterDouglas product. ®

HUNTER DOUGLAS FACADES Industriepark 17 - Postbus 128 - 9350 AC Leek Tel. +31 (0)594 - 55 33 33 E-mail: info@hdce.nl - www.hunterdouglas.nl

Classic-ISO® voor Koning Willem III kazerne, De Koning Willem III Kazerne is gebouwd in 1938/39 voor de opleiding van dienstplichtige rekruten voor de Koninklijke MHB advertentie 3 regels Iso_MHB advertentie 14-04-14 13:12eiPagina 1 Marechaussee.

OmNAW aanClassic de hedendaagse bouwfysische ® sen te voldoen kiest men nu voor MHB Classic-ISO . Het klassieke stoeltjesprofiel van weleer, nu echter in thermisch geïsoleerde uitvoering en een sluitsysteem dat de wind-en waterdichtheid garandeert. Met dit profielsysteem wordt de maatvoering van het oorspronkelijke stoeltjesprofiel gehandhaafd, zelfs de exacte afmetingen van de originele ramen en deuren. Net als SL30-ISO® voldoet het systeem aan de moderne eisen ten aanzien van veiligheid, inbraakwerendheid milieu.

MHB 75 PMS_Opmaak 1 12-12-13 13:00 en Pagina 1 De KWIII kazernegevels zijn authentiek gerenoveerd met het MHB Classic-ISO® profielsysteem.

Offizielle Win

MHB Produk Schlagregent Apeldoorn durchgeführt

Festverglasun

Voor meer informatie over Classic-ISO® kunt u contact opnemen met: MHB b.v.

Postbus 6, 6674 ZG Herveld 0488 - 45 19 51 www.mhb.nl Roland Werring rw@mhb.nl Ernst Mahler em@mhb.nl

energieeffizient...

denkmalerisch...

Fenster - Außendreh

Koning Willem III Kazerne

Offiziell

Thermisch geïsoleerd stalen stoeltjesprofiel De Koning Willem III Kazerne in Apeldoorn bestaat uit gebouwencomplex dat eind jaren dertig is gebouwd. De gemeente Apeldoorn wil de kazerne nu op de monumentenlijst zetten. Daartoe moest de uitstraling van drie gebouwen, in de jaren tachtig gerenoveerd, weer in de oorspronkelijke staat worden te-

ergieeffizient...

ruggebracht. “Dat gold onder meer voor de ramen,” vertelt projectleider Ronald Volmeijer van MHB dat de profielen voor de kozijnen levert. “Qua profielsoort sloot ons Classic-ISOprofiel het beste aan bij wat werd gevraagd.”

In de drie gebouwen, zegt hij, waren in de jaren tachtig afwijkende, ongeïsoleerde kozijnen

MHB Pr Schlagr durchge

gezet. Die worden dus nu vervangen door onze stalen thermisch geïsoleerde profielserie, een werk dat bijna is afgerond, aldus Volmeijer. “Het gaat in totaal om 560 ramen die we

'Bij het zetten van de ramen werd kit gebruikt in plaats van de stopverf van weleer'

Festverg

denkmalerisch...

tevens zelf plaatsen. We hebben het werk zorgvuldig en in goed overleg voorbereid, onder meer met het oog op de maatvoering.

Het gaat niet om reguliere stelprofielen en bovendien moesten we rekening houden met beschadigingen aan de betonnen dorpels.” Bij het zetten van de ramen, merkt Volmeijer op, werd kit gebruikt in plaats van de vroeger toegepaste stopverf. “De uitstraling is hetzelfde en draagt bij aan het creëren van een authentiek gevelbeeld.” ❚

Fenster - Außen

- Dreh-K (Innen

Türen - Außen

- Innen

41

Station Delft

Tekst: Patricia van der Beek

Beeldmateriaal: AKS Bouw

Gladde, vlakke gevels Een glazen omhulsel zonder zichtbare profielen en met zo smal mogelijke voegen. Dat had Mecanoo Architecten voor ogen met de gevel van stadskantoor en stationshal Delft. Gevelspecialist AKS Bouw zette dit architectonische beeld om in een gladde, vlakke en snel te realiseren gevelconstructie.

42

Station Delft

AKS Bouw engineert, produceert, levert en monteert de markante glazen gevel van stadskantoor en stationshal Delft. Op de begane grond brengt de gevelspecialist een stalen vliesgevel (opzetconstructie) van 1.400 m2 aan. De rest van het gebouw, zo’n 7.800 m2, wordt voorzien van twee typen elementgevels. “Het grootste deel voeren we uit als elementgevel met een niet-zichtbare glasbevestiging,” vertelt Project Manager Koen Bernards. “De patio’s krijgen een elementgevel met glaslatten, waarin 221 stuks elektrisch te bedienen PAF-ramen zijn opgenomen.

Verder realiseren we 450 m2 stalen brandwerende binnenpuien en twee glasdaken.”

'De elementgevel is een esthetisch en technisch stukje maatwerk'

Maatwerk De elementgevel is een esthetisch én technisch stukje maatwerk. AKS Bouw voert 760 van de 1.533 gevelelementen uit met ruiten van gesmolten glas met lensachtige bollen, refererend aan het glasblazersverleden van Delft. Verder ontwikkelde AKS Bouw, in samenwerking met Schüco, een aluminium profiel met een minimale aanzichtbreedte.

Een speciaal klemprofiel zorgt ervoor dat van buitenaf niet zichtbaar is hoe de beglazing in het aluminium profiel gemonteerd is.

Bernards: “De elementgevels hebben andere maattoleranties dan de achterliggende staalconstructie. Daarom passen we speciale ankers toe die de bouwkundige toleranties in drie richtingen kunnen opvangen.”

Hoge bouwsnelheid In oktober 2013 monteerden we de eerste gevelelementen, vervolgt Bernards. “Doordat we de elementen kant-en-klaar en just-intime op de bouw leverden, konden we ze direct in de gevel hangen. Dat leverde een hoge bouwsnelheid op en bespaarde schaarse opslagruimte.” AKS Bouw heeft de eerste fase afgerond en start in september 2015 met fase twee. ❚

43

CFS Nederland

Tekst & beeldmateriaal: CFS Nederland

De gevel als fundering voor scholen en kinderdagverblijven Pedagogische architectuur wordt steeds belangrijker, een prettige omgeving bevordert de leer- en speelontwikkeling van het kind. Bovendien zijn veiligheid en kosteneffectiviteit erg belangrijke criteria in het hedendaagse bouwen van educatieve instellingen als (brede) scholen, kleuterscholen en kinderdagverblijven. Öko Skin van fabrikant Rieder heeft een handig formaat glasvezelversterkt betonnen planken die voldoen aan al deze eisen en verfijnde architectonische geveloplossingen bieden.

De technische eigenschappen van beton overtreffen vele andere bouwmaterialen in termen van duurzaamheid en functionaliteit. Öko Skin opent een geheel nieuwe benadering van het uiterlijk van betonnen gevels.

De betonnen panelen zijn 13 millimeter dun, hebben een afmeting van 1800 x 147 of 302 millimeter en zijn verkrijgbaar in tien verschillende kleuren. Ze zijn geschikt voor vele toepassingen en bieden veelzijdige ontwerpmogelijkheden. De Öko Skin-planken kunnen eenvoudig direct op de bouwplaats, zonder zware machines, op maat worden gezaagd en geboord.

Geen onderhoud Vandaag de dag is een vooruitziende, lange termijnplanning erg belangrijk voor projecten, zoals onderwijsinstellingen, waarbij de bouwkosten niet hoger mogen zijn dan circa twintig procent van de totale levenscycluskosten van het gebouw. Als onderdeel van de ecologische heroriëntatie, is het behoud van onze natuurlijke bronnen een meetbare factor geworden voor de kwaliteit van het gebouw in aanbouw, maar ook in onderhoud ervan. Öko Skin is niet alleen eenvoudig te monteren, maar ook nog eens onderhoudsvrij. Met een positief resultaat van de bal- impacttest volgens DIN 18032-3, is Öko Skin geschikt voor toepassingen in gevels in de directe omgeving van sportfaciliteiten en schoolpleinen.

CFS Nederland BV, leverancier van de Öko Skin-producten, heeft onlangs het project Bredeschool in Wolphaertsdijk opgeleverd.

Deze gevel en plafond, direct gelegen aan het schoolplein, lopen door tot in de binnenwanden van de school. Het ontwerp is van DMV Architecten uit Kerkrade.

44

CFS Nederland

Populair alternatief Sinds lange tijd is hout een veelgebruikt gevelbekledingsmateriaal voor scholen, kleuterscholen en kinderdagverblijven, zowel met traditionele als moderne architectuur. Helaas, houten gevelbekleding is vrij onderhoudsgevoelig. Öko Skin van Rieder is daar een populair alternatief voor. Op het eerste gezicht is het verschil bijna niet zichtbaar tussen de 13 millimeter dikke glasvezelversterkte betonnen latten en de conventionele houten latten.

De glasvezelversterkte betonpanelen hebben een bewezen duurzaamheid van vijftig jaar. Een ander substantieel voordeel ten opzichten van hout is het feit dat Öko Skin een brandklasse A1 heeft en dus onbrandbaar is.

'Vandaag de dag is een vooruitziende, lange termijnplanning erg belangrijk voor projecten'

Öko Skin geeft gehoor aan de esthetische eisen van de moderne architectuur. De betonnen panelen zijn vervaardigd uit enkel minerale grondstoffen en zijn dus recyclebaar.

Als het gaat om functionaliteit, duurzaamheid en schoonheid is Öko Skin het juiste gevelmateriaal. ❚

45

Stichting Kwaliteit Gevelbouw Tegen inbraak een klasse voor ramen en deuren volgens nen 5096:

Voor de kwaliteit van hang-en sluitwerk een ster-aanduiding volgens nen 5089:

SKG

SKG

skg is erkende attestering- en certificatieinstelling voor de afgifte van het komo (attest-met-) Productcertificaat voor: � metalen en kunststof ramen, deuren en puien � inbraakwerende metalen en kunststof ramen deuren en puien, � hang- en sluitwerk � branddeuren � ventilatieroosters � veiligheidsbeglazing en structureel gelijmde beglazing � metalen gevelbekleding systemen en panelen � lijmen voor panelen � e.a. skg is testinstituut voor: � water en winddichtheid van metalen- en kunststof gevelelementen � inbraakwerendheid van metalen en kunststof gevelelementen � inbraakwerende eigenschappen van hang- en sluitwerk � bepaling van duurzaamheid en sterkteeigenschappen � e.a.

bezoekadres Nieuwe Kanaal 9-f 6709 pa Wageningen postadres postbus 362 6700 aj Wageningen t 0317 - 421 720 f 0317 - 421 677 e info@skg.nl i www.skg.nl

skg is notified body voor: � de ce-markering � de afgifte van het eg-conformiteitscertificaat voor alle hierboven genoemde producten in de gevelbouw (nb-nr.: 0960)

SKG

Kwaliteitsramen Fabrikant ramenstad Certificaatnr SKG’07.aaa.bb.cc

skg is lid van eota voor het opstellen van de eta voor de ce-markering.

skg is partner van skh en shr in cb&v.

skg is geaccrediteerd voor: * Productcertificatie en attestering * Managementsysteemcertificatie (iso 9001/vca) * Laboratoriumactiviteiten

2 SKG

Voor gecontroleerde kwaliteit hanteert skg het komo keurmerk. De kwaliteit van inbraakwerende ramen en deuren herkent u aan de klasseaanduiding volgens nen 5096. komo is maatgevend voor de bouw.

Sandwichpanelen

Sandwichpanelen met dubbele aansluiting Tekst: Roel van Gils

Beeldmateriaal: Arcelor Mittal

Thermisch verantwoord bouwen kan voortaan ook met de Promisol-sandwichpanelen van ArcelorMittal. Door een wijziging in de aansluitvoeg van een enkele naar een dubbele aansluiting wordt een luchtdichtere voeg verkregen. En de specifieke panelen worden ook nog eens dichtbij huis geproduceerd, in Geel, net over de grens in België.

Promisol S1000, onzichtbare bevestiging

ArcelorMittal produceert in Geel zowel dakpanelen als blind bevestigde wandpanelen in een zestal liniëringen ofwel verschillende oppervlakte-afwerkingen. “Op de een of andere manier hebben onze klanten altijd het idee dat de panelen allemaal in Frankrijk worden geproduceerd,” zegt Ewout Kwak van ArcelorMittal. “Dat heeft natuurlijk te maken met onze Franse roots, maar we hebben in Europa veel meer productielocaties. Behalve in Geel produceren we onze panelen ook in Duitsland, Spanje, België en uiteraard ook in Frankrijk. Vanuit Geel bedienen we de Benelux, Frankrijk, het westen van Duitsland en Scandinavië.”

Optimale luchtdichtheid De Promisol-sandwichpanelen van ArcelorMittal garanderen een luchtdichtere voeg.

Ewout Kwak benadrukt dat de panelen zelf niet volledig luchtdicht zijn. “Dankzij de lucht-

dichtere voeg kan men wel profiteren van de voordelen van luchtdicht bouwen, zoals een lager energieverbruik, condensatiepreventie, een beter comfort en geluidslekreductie.”

De Promisol S1000-wandpanelen zijn opgebouwd uit een binnen- en buitenzijde in een gecoate staalplaat van respectievelijk 0,63 en 0,50 millimeter met een PIR-kern in diktes ›

47

UNIEK IN DEURSLUITTECHNIEK Al meer dan 80 jaren lang

Dit was echt niet nodig geweest..

Regel het met een van de vele DICTATOR oplossingen DICTATOR deuropeningbegrenzers Voor het hydraulisch afremmen en begrenzen van openslaande deuren, treedt alleen in werking als de deur met meer snelheid wordt bewogen dan normaal.

Optioneel met 2-zijdige demping leverbaar.

Creeër een veiligere situatie waarin mens en materiaal beschermd worden!

Ook uitvoeringen leverbaar met mechanische vastzetting op 90° of 120°.

DICTATOR deuropvangers Voorkomen dat deuren hard dicht kunnen slaan.

Deur wordt zachtjes opgevangen en daarna stevig gesloten gehouden.

Probleemloos getest tot 1.000.000 deurbewegingen.

Zeer toegankelijke sluitoplossing i.c.m. een Adjunct kettinginbouwdeursluiter.

Wordt vaak aanvullend toegepast bij een deurdranger in situaties waar windbelasting een rol speelt. Ook uitvoeringen voor toepassing bij schuifdeuren.

DICTATOR design deurvastzetters De ZE serie kenmerkt zich door een eenvoudige montage, makkelijke voetbediening en stevige vastzetting van de deuren. Door toepassing van een aluminium behuizing, RVS stang en rubberen doppen is de vastzetter standaard ook geschikt voor buitenmontage. Leverbaar in diverse uitvoeringen met een uitslag van 25mm tot en met 105mm.

Energieweg 11 8304 AJ Emmeloord T +31 (0)527 613456 F +31 (0)527 698420 E-mail: info@dictator.nl of bezoek onze website: www.dictator.nl

Sandwichpanelen

Promisol S 1000 Onzichtbare bevestiging

'Dankzij de luchtdichtere voeg kan men profiteren van de voordelen Werkende breedte : 1.000 mm van luchtdicht bouwen' 43

Totale breedte: 1.056mm

0,5

Standard

voorzien van een Hairfarm coating aan de Eigenschappen van de staalplaten binnenzijde voor de agrarische sector. DaarStaalsoort S350 GD conform norm NF EN 10346 naast levert ArcelorMittal sinds 2014 golfVerzinkt-voorgelakt Soort bescherming dakpanelen en hebben devolgens zichtbare NF ENpane10169-1 ; XP P34301 Dikte buitenplaat 0,63 mm len ook een dubbele aansluiting gekregen. ❚

Aansluiting

Dikte binnenplaat

3

0,50 mm

Eigenschappen isolatie Type

PIR-schuim

Densiteit

40 kg/m3 (±5 kg/m3)

Brandklasse

BS2,d0

Technische specificatie paneel

van 50, 60, 80, 100 of 120 millimeter. De panelen hebben een werkende breedte van 1 meter en zijn in lengtes variërend van 0,2 meter tot 15 meter te verkrijgen. Ze worden blind mechanisch bevestigd aan de achterconstructie. In principe is er keuze uit een standaard kleurenpalet, waarvan we ook

een groot aantal materialen op voorraad Kerndikte (mm) 50alles kan in feite qua kleur. hebben, maar 60 Dat resulteert uiteraard wel in een meer80 prijs.”

100 120

De wandpanelen zijn er zoals gezegd in meerdere lineringen, de dakpanelen produceert ArcelorMittal in één uitstraling, maar wel in verschillende diktes en waar nodig

Gewicht 12,40 12,80 ArcelorMittal 13,60 Biezenwei 2 14,40 15,52 4004 MB Tiel

(kg/m2 )

Construction Nederland

T +31(0)344 631 746 F +31(0)344 631 747 E info.amcn@arcelormittal.com W www.arcelormittal.com/arval

Lengtes

(mm)

Minimaal: 1500 Maximaal: 15000

Promisol S1000 online v1 201

49

Brouwerij Zwettl

Tekst & beeldmateriaal: Renson

Nieuw magazijn en verdeelcentrum van brouwerij Zwettl RENSON® zorgt voor een gezond binnenklimaat in het nieuwe magazijn en verdeelcentrum van de privé-brouwerij Zwettl. Meer dan 50 akoestische roosters type 446/150 en lamellen type Linius® L.150ACS zorgen voor de continue toevoer van verse lucht en beperken ook de lawaaihinder voor de omgeving.

Brouwerij Zwettl produceert 11 verschillende biersoorten en per vuldag lopen tot 250000 flessen over de band. Door de groei van de hoeveelheden en de uitbreiding van het assortiment werden het magazijn en verdeelcentrum te klein en moest de directie in een geschikte ruimte investeren. Dit nieuwbouwvolume moest op een stuk grond komen, dat de brouwerij aan de overkant van de straat gekocht had. Daarom werd een projectteam samengesteld, dat bestond uit verantwoordelijken van de brouwerij zelf en medewerkers van het bureau Schulte-Bender & Partner. Zij tekenden een toekomstgericht concept voor een nieuw magazijn en verdeelcentrum met een totale oppervlakte van 6000 m².

'De akoestische roosters garanderen een uitstekende geluidsdemping' Naast de functionaliteit en de architectuur werd bij het ontwerp van deze ruimte ook rekening gehouden met de gezondheid van de medewerkers en de invloed van het lawaai voor de omgeving.

Een goede luchtkwaliteit en een gepaste geluidsdemping speelden daarbij een zeer belangrijke rol. De geschikte oplossing vond men bij RENSON®: akoestische roosters type 446/150 en lamellen

50

Brouwerij Zwettl

'Brouwerij Zwettl produceert 11 verschillende biersoorten en pervuldag lopen tot 250.000 flessen over de band' type Linius® L.150ACS. De akoestische roosters type RENSON® 446/150 bestaan uit geëxtrudeerde aluminium lamellen met een geperforeerde achterzijde, die opgevuld zijn met anorganische minerale wol. Deze roosters garanderen een uitstekende geluidsdemping Rw (C;Ctr) van 11 (-1;-2) dB en een fysische vrije doorlaat van 34,3 %. De gebruikte akoestische lamellen Linius® L.150ACS combineren eveneens een fysische vrije doorlaat van 34,3 % met een geluidsdemping Rw (C;Ctr) van eveneens 11 (-1;2) dB. Deze lamellen uit geëxtrudeerd aluminium zijn net als bij de roosters voorzien van een geperforeerde onderkant en opgevuld met anorganische minerale wol, waardoor eveneens een hoge geluidsdemping gerealiseerd wordt.

Volgens ontwerp werden meer dan 50 akoestische roosters type 446/150 alsook complete lamellenwanden met akoestische lamellen type Linius® L.150ACS van RENSON® in het gebouw geïntegreerd. ❚

51

Rockpanel

Tekst & beeldmateriaal: Rockpanel

TRADITIONELE GEVEL GEWIKKELD IN EEN WITTE SLUIER Met de opvallende inzending voor huisvestingsmaatschappij 'Ons onderdak' won architectenatelier Vyvey & partners de ontwerpwedstrijd voor een appartementencomplex in het Belgische Ieper. Het project, is een bijzondere combinatie van drie tinten grijze baksteen en witte, soms golvende, ROCKPANEL platen.

52

Rockpanel

Ondanks de moderne uitstraling, past het gebouw goed tussen de andere woningen. Dat was volgens Jan Vyvey ook het uitgangspunt van de ontwerpers: 'We wilden een compact gebouw, dat aansluit bij de typologie van heterogene bebouwing langs deze uitvalsweg.

Ons bouwvolume anticipeert op de omliggende straatgevels. Links sluit het aan op een blok langs de rooilijn, rechts integreren we de dieper gelegen buurwoning door ons gebouw wat naar achteren te zetten.

Het project oogt relatief klein voor de 12 appartementen die het herbergt. Door de drie kleuren grijze baksteen, krijgt elk deel een eigen uitstraling. Het lijken daardoor drie grote woningen. De witte panelen vormen een soort sluier die om het gebouw valt en daarmee eenheid creëert. We kozen voor wit, wat het gebouw een lichte uitstraling geeft, maar wat bovendien zorgt voor een mooi effect van zon en schaduw op de gevel.”

Eén product, veel toepassingen Het architectenatelier had verschillende redenen om voor ROCKPANEL te kiezen.

“Het materiaal biedt de mogelijkheid om de platen gebogen toe te passen. Dit geeft een grote mate van vrijheid en expressiviteit waardoor zeer fraaie gevelaanzichten kunnen ontstaan. Hierdoor konden we in de achtergevel en bij de trappen in de voorgevel een mooi lijnenspel creëren.

Verder zochten we een oplossing voor de blinde kopgevel. Met ROCKPANEL platen hebben we op deze kopgevel een horizontale accentuering gemaakt, in tegenstelling tot de verticale geleding in

het hoofdvolume. Hierdoor ontstond een mooie binding tussen voor- en achtergevel.

Tenslotte konden we met ROCKPANEL één product rondom het gebouw toepassen, waardoor de fraaie sluier ontstaat. We gebruikten de platen bij de gevels, maar ook bij de terrassen, de borstwering en de trapleuningen. Doordat het product makkelijk te verwerken is, wordt de detaillering eenvoudiger en zijn de kosten lager. ROCKPANEL maakt een slanke constructie mogelijk en kan verschillend worden toegepast. Zo is bij ons project de kopgevel geventileerd, terwijl andere platen voor een geïsoleerde gevel zitten of als borstwering zijn toegepast.‘’ ❚

Bouwinfo PROJECT Ons Onderdak, 12 appartementen en parkeren OPDRACHTGEVER Huisvestingsmaatschappij Ons Onderdak LOCATIE Ieper, België ARCHITECTEN TEAM Architectenatelier Vyvey & partners, PRODUCT

Kaaiplein 1, Nieuwpoort, België ROCKPANEL Colours

53

Project

De Monarch Den Haag

Architect MVSA Amsterdam Gevel

WellTEC SQ 50/50R100

“Wij realiseren uw visie”

RAL9003 PVDF

Metal Cladding Systems b.v.

Postbus 3, 4030 CA Ingen Nederland T E I

+31 (0) 344 69 33 91 info@metalcladding.nl www.metalcladding.nl

Fotografie: Ronald Tilleman

U wilt een one-stop-shop voor aluminium profielen.

Wij bieden een compleet programma.

BUVA’s assortiment voor kozijnindustrie en bouw: • Beglazings- en aanslagprofielen DPS • Beglazings- en verdampingsprofielen • Dorpelafdekkende profielen DPS • Doorvalbeveiligingen • Schopplaten (ook in RVS) • Hoekbeschermers (ook in RVS) • Tochtprofielen • Handelsprofielen • Slijtstrippen • Renovatieframes • Speciaal maatwerk Meer informatie? Bel BUVA, vraag de brochure aan of download deze op buva.nl

0180 - 69 75 00 | buva.nl

Gevelverlichting

Tekst: Roel van Gils

Beeldmateriaal: Zirvic

van concept tot realisatie GEVELVERLICHTING:

Een gebouw of object subtiel in het licht zetten, kan op vele verschillende manieren. We gaan in gesprek met Karin van Herpen van Zirvic en bekijken de mogelijkheden op het gebied van gevelverlichting die Zirvic kan bieden.

Allereerst een stukje ontstaansgeschiedenis van Zirvic. “Het bedrijf is opgericht door Nick Oomen van Zirqle Led Solutions en Luciën van Herpen van Invic Metaaltechniek,” zegt Karin van Herpen. “Corebusiness van Zirvic is om gevels te verlichten met, eventueel geïntegreerde, LED-oplossingen. Het bundelen van de krachten van beide bedrijven heeft ertoe geleid dat we hoogstaande projecten op maat kunnen realiseren; we beschikken over alle disciplines die benodigd zijn voor het leveren van duurzame LED-oplossingen in eigen huis.”

Klantgericht Zirvic is niet alleen leverancier, maar tevens partner in business, stelt Van Herpen. “Wij denken vanaf het ontwerp met onze klanten mee en stellen graag onze kennis op het gebied van metaalbewerking en led-techniek

ter beschikking. We werken dan ook heel klantgericht. Indien gewenst maken we zelfs een prototype van het concept. Deze werkwijze wordt door onze klanten bijzonder gewaardeerd.”

Zirvic heeft in zijn nog relatief jonge bestaan al heel wat projecten op zijn naam staan.

“Onze LED-oplossingen passen ook perfect bij duurzame gebouwen. We kunnen met een laag energieverbruik complete gevels uitlichten. Het duurzame karakter komt bovendien naar voren in materiaalkeuze van de armaturen. Wij gaan enkel voor topkwaliteit.

De ontwerpen van Zirvic bestaan in basis altijd uit een RVS (304) constructie met een ›

Zirvic Experience Day Wij nodigen u van harte uit op onze Zirvic Experience Day! in onze showroom aan de Hastelweg in Eindhoven. “Iedereen die geïnteresseerd is in het verlichten of uitlichten van gevels, logo’s en objecten is van harte welkom tijdens onze Zirvic Experience Day,” zegt Van Herpen. “Men kan onze producten ervaren en de mogelijkheden bekijken.”

Wanneer u graag meer technische informatie wilt of zich wilt registreren voor de Experience Day, kijkt u op www.zirvic.nl.

55

ra infra infra inf ouw bouw bouw

uw partner voor bouw en infra etwerk zetwerk

ten projecten pr Overschieseweg 32 | 3044EE Rotterdam | 010-2083788 | info@aldowa.nl | www.aldowa.nl

fra w

Gevelverlichting

aluminium 1050A (AL99.5) binnenwerk en voorzien van veiligheidsglas of slag- en krasvast polycarbonaat. Tevens kan Zirvic met haar eigen poedercoatafdeling de gehele constructie coaten in iedere gewenste RAL-kleur.”

In-house engineering Zirvic heeft de beschikking over eigen software en hardware engineers. “Wij kunnen in principe invulling geven aan iedere verlichtingskleurwens. Ook is het mogelijk te spelen met kleur. Daartoe schrijven we specifieke software op maat. Zo is het mogelijk om verlichting bijvoorbeeld via een gebruiksvriendelijk systeem aan te passen naar iedere RGB-kleur of de kleuren in elkaar te laten overvloeien. We koppelen de aansturing van de verlichting aan een bedrijfsnetwerk of bestaand domoticasysteem.” Zirvic ziet volgens Van Herpen ieder project als een uitdaging om een concept te ontwikkelen dat perfect aansluit op de specifieke wensen en behoeften van de klant.

“Door niet-alledaagse architectuur zijn reguliere LED-verlichtingsproducten op de markt vaak niet toereikend.

Wij maken altijd een (geavanceerde) maatwerkoplossing en gaan graag de uitdaging aan met architecten en leveranciers van gevelbeplating. Alles is mogelijk bij Zirvic,” besluit Van Herpen. ❚

Station Dordrecht De uitdaging voor Zirvic was om een geavanceerde oplossing te ontwikkelen waarbij functionaliteit, representativiteit en duurzaamheid een vereiste zijn, om zo aan de wensen van ProRail te voldoen. Door de vormgeving van het station in Dordrecht bedraagt de ruimte tussen muur en constructie slechts 25 centimeter, waardoor zirvic out-of-the box moest denken om met een passende oplossing te komen.

De oplossing is een op maat gemaakte constructie voorzien van LED-verlichting en maatwerk optiek. Zirvic heeft gekozen voor hoge kwaliteit en lange levensduur door kwalitatief hoogwaardige LED’s te gebruiken. Voor realisatie van de juiste spreiding van het licht zijn er maatwerk lenzen ontworpen. Een armatuur, vervaardigd uit RVS (304), biedt de constructie de benodigde stevigheid en duurzaamheid. Zo is er dus niet alleen een creatieve, maar ook een bijzonder duurzame en energiezuinige oplossing geboden aan ProRail.

zetwerk

rojecten

57

Haagse Passage

Tekst: Roel van Gils

Beeldmateriaal: Mosa Facades

Gevel als blikvanger Nieuwe Haagse Passage SCAN WITH

Het beeldmerk van de Nieuwe Haagse Passage is een combinatie van Delfts blauw en Oud-Hollandse tegels, maar in een modern ontwerp. Het beroemde architectenbureau Bernard Tschumi Architects tekende het iconische gebouw in het centrum van Den Haag. Bezoekers ervaren een gevoel van openheid en identiteit door de witte hoogglans tegels van Mosa Facades die met blauwe stippels zijn gedecoreerd. Joel Rutten, hoofdarchitect en bestuurder bij Bernard Tschumi Architects, vertelt meer over het concept en de vormen van het winkelcentrum.

Vastgoedontwikkelaar Multi Vastgoed wilde een gebouw dat in de toekomst ook een geheel andere functie zou kunnen vervullen.

Het moest een lichte en open omgeving zijn die een sterke visuele, typisch Nederlandse identiteit zou uitstralen. Dit resulteerde in de Nieuwe Haagse Passage, een lange, lichte passage die een verbinding vormt tussen twee winkelstraten en twee gebouwen die met hun unieke buitenkant uiting geven aan het even unieke concept, dat momenteel onderdak biedt aan 10.000 m2 aan winkelruimte en 118 suites in een Suite Novotel hotel.

Lucht en wolken De inhoud van het gebouw moest flexibel zijn; daarom creëerden we aanwezigheid en identiteit door middel van de buitenkant, zegt Joel Rutten. “We wilden geen zware elementen toepassen die de ruimte log en donker zouden maken; het gebouw moest bezoekers een licht, open en transparant gevoel geven. “Veel mensen associëren de buitenkant van het gebouw met lucht en wolken, en ergens tijdens de ontwerpfase werd dit concept ter tafel gebracht.

Het ontwerp is dan ook beïnvloed door de organische, wolkenachtige vorm van

de ramen en het wit-blauw van de keramische Mosa Facades tegels. De speciaal ontworpen tegels brengen tevens een ode aan het Delfts blauwe aardewerk dat vanaf de zestiende eeuw in Nederland wordt gemaakt en aan de lucht die in de tegels wordt weerspiegeld.”

Spanning Rutten vervolgt: “Het was belangrijk de buitenkant een beetje spanning te geven.

Dit hebben we gedaan door twee verschillende soorten vormen toe te passen; hoekige vormen en vrije vormen. Door de samenkomst van deze vormen ontstaat beweging. De hoekige vormen komen terug in de algehele vorm van het gebouw en het hoekige, strakke raster van de vierkante keramische tegels van Mosa.

We maken graag gebruik van 'echte' materialen; materialen met een ruwe, onbewerkte uitstraling, zoals ongepleisterd beton, staal en keramiek, in plaats van met materialen die bewerkt worden om op een ander materiaal te lijken. We hebben Mosa gevraagd een uniek gedecoreerde tegel te ontwerpen die symbool staat voor de Nederlandse cultuur en voor de veranderende aard van grondstoffen. We werden in eerste instantie aangetrokken door de kwaliteit en Cradle to Cradle (C2C) eigenschappen die deze tegel tot een duurzaam en milieuvriendelijk materiaal voor de buitengevel maakt. Uiteindelijk was de keuze voor de keramische tegels van Mosa een heel logische keuze. De structuur en de afwerking van het materiaal en het feit dat met de tegel een grafisch beeld kan worden gecreëerd, waren voor ons winnende factoren.”

58

Haagse Passage

'De uniek gedecoreerde tegel staat symbool voor de Nederlandse cultuur en de veranderende aard van de grondstoffen' Vertrouwen De gevelbekleding lijkt op een naadloos aansluitende 'huid'. Was dit effect moeilijk te bereiken?

We moesten veel vertrouwen in Mosa hebben, stelt Rutten. “Zij verzekerden ons dat zij een systeem konden bedenken met een minimale afstand, en daarmee met minimale tolerantie, tussen de tegels. Dit was een gewaagde beslissing, want door de Nederlandse bouwvoorschriften konden wij ons initiële systeem, waarbij we de tegels rechtstreeks met de hoofdstructuur wilden verlijmen, niet gebruiken. We moesten een mechanische bevestigingsmethode toepassen die rekening hield met het Nederlandse weer met perioden van vorst en dooi. Op enig moment overwogen we strepen voor de gevel te gebruiken om iets meer tolerantie voor eventuele afwijkingen in te bouwen. Maar Mosa verzekerde ons dat zij een systeem zonder strepen kon leveren dat aan al onze oorspronkelijke plannen zou voldoen. En zij hebben hun belofte meer dan waargemaakt.”

Lees het complete interview met Joel Rutten op de website van Mosa Facades. ❚ SCAN WITH

59

Haagse Passage

Tekst: Jac Buchholz

Logistiek huzarenstukje bij

Nieuwe Haagse Passage SCAN WITH

Niet alleen de krappe bouwplaats zorgde voor logistieke hoofdbrekens bij de bouw van het winkelcentrum de Nieuwe Haagse Passage in hartje Den Haag. De engineering en de montage van de keramische gevel deed er qua uitdaging zeker niet voor onder. Circa 4500 m2 tegels moesten exact volgens een ingewikkeld blauw/wit stippenpatroon van de architect Bernard Tschumi worden gemonteerd. Er moest een ingewikkeld legplan aan te pas komen om dit huzarenstukje te voltooien.

Maar liefst drie partijen kwamen er aan te pas om de engineering, voorbewerking en montage van de keramische tegels in goede banen te leiden. Lomax Systems zorgde voor het legplan en engineering van aluminium ophangstructuur waarbij aan de hand van coderingen de tegels op exact de goede volgorde konden worden gemonteerd.

Drooghmans Geveltechnieken uit België monteerde de tegels en MaasReusel deed de voorbewerkingen aan de tegels, verlijmde de hoektegels en zorgde voor het transport naar en op de bouwplaats. Last but not least leverde Mosa de geëmailleerde tegels van 13 millimeter dikte en 549 bij 594 millimeter lang en breed.

Geen opslagruimte De grootste uitdaging was om de tegels op de goede volgorde op de bouwplaats te krijgen, zodat de Belgische gevelbouwer de gevel logisch en goed kon bekleden. “Het staat of valt met een goede samenwerking tussen de partijen,” zegt directeur Sven Drooghmans. “Elk transport van een partij tegels moest op exact het goede tijdstip op de bouwplaats aankomen.

Er was simpelweg geen opslagruimte om voorraad te houden en bovendien moesten de vrachtwagens binnen een bepaalde tijdspanne aanrijden.” Doordat de oorspronkelijke gevelbouwer afviel, had Drooghmans een relatief korte voorbereiding op dit logistiek razend complexe project. “We hadden slechts twee maanden de tijd om een goede planning te maken. Daarbij ben je ook afhankelijk van de andere genoemde partijen.” Uiteindelijk is het alle partijen gelukt om binnen de gestelde termijn de keramische gevel op te leveren zonder noemenswaardige opleverpunten. ❚

60

Cradle to Cradle gevel in keramiek Mosa. Facades.

Een gevel ontwerpen met uw eigen signatuur? Mosa Facades is specialist in keramische geveloplossingen voor duurzame, functionele en architectonische gebouwen.

Met een gecertificeerd Cradle to Cradle gevelsysteem dat veel ontwerpvrijheid biedt. www.mosafacades.nl

Zirvic, DE fabrikant in duurzame gevelverlichting!

Zirvic heeft alle benodigde disciplines in huis, waardoor zij alles custom-made naar uw wensen kan produceren.

Zirvic is uw partner is business, met het klantgerichte team is Zirvic een verlengstuk van uw bedrijf. Van concept tot realisatie werkt Zirvic elk gewenst project voor u uit.

Wij vragen u, ons uit te dagen!

Wilt u onze producten eens ervaren en de mogelijkheden bekijken? Dan nodigen wij u van harte uit op onze Zirvic Experience Day! Kijk voor data en registratie op onze website www.zirvic.nl of neem direct contact met ons op via mail: info@zirvic.nl of via tel. Nr. 040 – 2430880.

Zirvic Eindhoven | Hastelweg 260b | 5652 CN Eindhoven Zirvic Oss | Romeinenweg 51 | 5349 AL Oss telefoon 040 - 243 0880 | email info@zirvic.nl

www.zirvic.nl

Orgadata

Tekst & beeldmateriaal: Orgadata

INNOVATIES DIE SPOREN ACHTERLATEN Orgadata betekent innovatie. Dat weet de raam-, deur- en gevelbouwbranche allang. Nu heeft het softwarebedrijf een belangrijke bevestiging gekregen dat het innovatief werkt en met LogiKal een vooruitstrevend programma ontwikkelt: bij de prestigieuze economische prijs ‘European Business Award’ is Orgadata in de categorie ‘Innovation’ tot National Champion uitgeroepen. De innovatieve IT-oplossingen van Orgadata overtuigden de jury, die bestaat uit vooraanstaande personen uit de Europese politiek, economie en wetenschap.

ware LogiKal in BIM-modellen, het zogenoemde Building Information Modeling. De BIM-werkmethode zet zogezegd virtueel alle betrokkenen bij de bouw van een constructie rond de tafel. Een 3D-model van een gebouw bevat daarbij alle maten en informatie en maakt zo een netwerk van alle specialisaties. Het zal mogelijk zijn om geometrische gegevens en maten van ramen, deuren en gevels uit het BIM in LogiKal beschikbaar te stellen, waar deze tot complete posities worden vervolledigd. Het programma kan de voltooide gegevens aan het BIM-model terugsturen. LogiKal kan bijvoorbeeld voltooide proPersvoorlichter Andreas Meinders laat Orgadata's afmetingen-app voor de tablet zien – een van de sterke innovaties van het softwarebedrijf. Foto: Orgadata AG/ André Willms fielen en hang-en-sluitwerk aan Orgadata anticipeert op toekomstige ontwikkelingen in de doel- de maten van de raamopening uit het model toewijzen. Visueel branche en voelt de wensen van klanten aan. Daaruit ontwikkelt het gesproken: de architect werkt met het BIM-model, LogiKal bouwt softwarebedrijf een zekere feeling voor IT-tools die bij de klant de pro- het raam in. Zelfs de onderhoudscycli van bijvoorbeeld eventueel ductie zullen vereenvoudigen en verbeteren, luidt de letterlijke tekst draai-kiepbeslag kunnen worden opgeslagen. De voordelen voor van de reclame voor het bedrijf. Ook het ritme van de innovaties is het latere facilitair management liggen voor de hand. In samenspel indrukwekkend. “Bij Orgadata horen innovaties bij de dagelijkse gang met BIM-modellen kunnen LogiKal-gebruikers voortaan hun zakelijke van zaken. Met elke programmasprong brengen we een serie techni- processen verder optimaliseren. Zij kunnen innovatiever en zuiniger sche noviteiten op de markt,” licht de CEO Bernd Hillbrands toe. Het plannen, wat wederom hun concurrentievermogen waarborgt. ❚ zijn innovaties, waar geen klant voorheen om heeft gevraagd, die elke klant echter nodig heeft. Innovaties die hun sporen achterlaten, zoals de reclame verder vermeldt. Voorbeelden zijn mobiele toepassingen voor de iPad. Daaronder de app Smart-Measure die grote voordelen voor het opmeten biedt. “De ideale verbinding tussen bouwterrein en kantoor.” Behalve de ideeën en vernuftige vondsten van de eigen creatieve koppen speelt bij nieuwe ontwikkelingen ook steeds vaker de stem van de klant een rol: een waardevolle bron voor de verdere ontwikkeling van de software LogiKal zijn de contacten met klanten, bijvoorbeeld op de verkoopafdeling, op beurzen, tijdens webinars of via de helpdesk.

BIM Orgadata toont nieuwe mogelijkheden bij de kernthema's voor de toekomst van digitaal werk. Geavanceerde technologie als hulpmiddel voor de raam-, deur- en gevelbouwer drijft de softwareontwikkelaars voort. Een voorbeeld is de geplande integratie van de soft-

Verband met de ideale maat: Orgadata's productmanager Hennig Wagner presenteert, hoe Smart-Measure optimaal kan worden verbonden met een digitaal meetapparaat. Foto: Orgadata AG/ Andreas Meinders

63

Cablean - Framo Morat

DUURZAAM ENERGIE OPWEKKEN EN REGENWATER WINNEN Met ieder oppervlak zonne-energie kunnen opwekken, regenwater opvangen, de luchtkwaliteit verbeteren of algen produceren? Het lijkt futuristisch, maar is inmiddels keiharde realiteit. Cablean ontwikkelde hiervoor het ‘SurfacE²motion Concept’, waarbij met roterende boxen oppervlakken met verschillende functies gecreëerd kunnen worden. Er is al een aantal projecten gerealiseerd en de resultaten zijn indrukwekkend. De aandrijving gebeurt onder meer met motorreductoren van Framo-Morat, die voor het dynamisch koppelen van de roterende elementen speciale wormwielsets voor Cablean ontwikkelt en produceert.

Uit onderzoek is gebleken dat Nederland meer dan 2,6 miljard vierkante meter aan ‘direct benutbare oppervlakken’ heeft. Dan moeten we denken aan daken, gevels, hekken, schermen, (sport)velden, etc. Volgens Peter van Dommele, directeur van Cablean (6 locaties in Nederland met het hoofdkantoor in Sliedrecht) kunnen die oppervlakken worden gebruikt voor duurzame productie. “En dit kan door die oppervlakken te voorzien van roterende elementen (boxen) die zijn voorzien van ‘kleine fabriekjes’,” zegt Van Dommele over het ‘SurfacE²motion Concept’. “De roterende elementen kunnen verschillende vormen hebben, rechthoekig, vierkant, driehoekig, waarbij met een mechanisch gesloten elektrische aandrijving de op dat moment gewenste kant naar buiten wordt gekeerd. Dan kun je denken aan een kant met zonnepanelen of zonnecellen waarmee respectievelijk warmte of elektriciteit wordt gegenereerd. Ook kan het element een

regenwateropvangsysteem bevatten dat wordt geactiveerd door de kant met een waterdoorlatend oppervlak (een soort filterdoek) naar buiten te draaien. Maar ook kunnen er ‘biofabriekjes’ in de elementen ingebouwd worden, waardoor ze met zonlicht bijvoorbeeld groenten of algen produceren. Je kunt er ook LEDpanelen opzetten, zodat het informatiezuilen en/of reclameborden worden en die weer combineren met duurzame technieken. In totaal kennen we nu zo’n 85 verschillende soorten toepassingen voor de oppervlakken, waarbij we een methode hebben ontwikkeld om al die faciliteiten te integreren en te beheren.”

Multifunctionele oppervlakken Cablean heeft het ‘SurfacE²motion Concept’ al op tal van plaatsen gerealiseerd. In eerste instantie vooral op daken en gevels, maar in Eindhoven werd in mei van dit jaar een sportveld opgeleverd dat door Cablean

is opgebouwd uit draaibare elementen. Een combinatie van kunstgras en kunstvloer om op te sporten, zonne-energieopwekking en regenwateropvang. De boxen zijn opgebouwd uit aluminium profielen. De binnenruimte is hol en die holte kun je voor verschillende doeleinden benutten. Voor de opvang van regenwater bijvoorbeeld, maar ook voor de opslag van warmte of zelfs elektriciteit. Weer een andere mogelijkheid is de elementen te voorzien van een soort ‘biofabriekjes’, waarmee groenten en algen geproduceerd kunnen worden. Die algen kun je gebruiken als basis van voedingsmiddelen en voedingssupplementen. Het concept is overal toepasbaar. Op daken, gevels, wegschermen, maar ook ter vervanging van (toegangs)hekken, als boarding in stadions, als informatiezuil waarbij een zijde met bijvoorbeeld LED’s uitgerust kan worden, etc. Zoals gezegd is er zo’n 2,6 miljard aan vierkante meters in ons land waarmee op dit moment

Op de gevel van het Albert Schweitzer Ziekenhuis in Zwijndrecht zit een ‘SurfacE²motion Gevel’ met driehoekige boxen die respectievelijk zonnecellen (energie-opwekking), oppervlakken voor luchtzuivering en een informatiepaneel bevatten.

64

Cablean - Framo Morat

Een driehoekig Cablean element (de box) in opbouw. Duidelijk is te zien dat de binnenzijde hol is waardoor deze benut kan worden voor bijvoorbeeld de opslag van (regen)water en energie. Ook kan deze worden gebruikt voor een productie-unit die bijvoorbeeld lucht zuivert of voor bio-toepassingen.

niets extra’s wordt gedaan, terwijl je daar met dit concept multifunctionele, duurzame oppervlakken van kan maken.

Partners Cablean startte in 2009 met een prototype van het ‘SurfacE²motion Concept’. “Vervolgens zijn we daarmee het ontwikkel/test traject ingegaan,” zegt Peter van Dommele over de startfase. “We geloven in samenwerking, vandaar dat we al direct vanaf het prille begin samenwerking hebben gezocht met specialisten zoals SAPA, VDL, Heras, DJPS en vele anderen. De technologie wordt geproduceerd in Nederland door een zeer hoogwaardig industrieel cluster. Inmiddels zijn we zover dat we klaar staan om het breed in de markt uit te rollen. We hebben al een behoorlijk aantal ‘proof of concept’ projecten gerealiseerd. Het sportveld in Eindhoven bijvoorbeeld, maar ook de gebouwschil van de Duurzaamheidsfabriek te Dordrecht en de gevel van het Albert Schweitzer Ziekenhuis in Zwijndrecht. Deze projecten zijn zogenaamde ‘Cablean Energy Projects’, waarbij de inrichting en programmering zorgt voor het gratis kunnen doorgeven van de opgewekte zonne-energie.”

“Wij zijn als enige in staat het oppervlak een meervoudig aanbod te geven en hiermee ook een verdienmodel te genereren,” benadrukt van Dommele. “Door constant te veranderen van toepassing wanneer dit interessant of nodig is, wordt omzet gegenereerd. Denk aan de combinatie zonne-energieopwekking, luchtzuivering, regenwateropvang, exposure in de vorm van kunst of boodschappen. Hiermee genereren we voldoende inkomsten om de opgewekte zonnestroom gratis door te kunnen geven aan maatschappelijke organisaties zoals scholen, zorginstellingen, ziekenhuizen en sportverenigingen. Zo staan er inmiddels meerdere van dit soort projecten in Nederland.

Op een uit segmenten opgebouwde montageplaat wordt aan de omtrek het door Framo-Morat op maat geproduceerde kunststof tandwiel gemonteerd. Deze vormt een twee-eenheid met het wormwiel dat onder veerspanning is opgenomen in de centrale aandrijfas.

In binnenstedelijke omgevingen kunnen we de investering binnen vijf jaar terugverdienen. Met name maatschappelijk gerichte organisaties als scholen, gemeenten, woningcorporaties, zwembaden maar ook kantoren, ziekenhuizen, etc. krijgen hierdoor extra middelen om hun belangrijke taken te kunnen uitvoeren en zich tegelijk extra te profileren als duurzame organisatie die na de ‘terugverdientijd’ gewoon geld met ons systeem verdient.”

Deze produceren we in allerlei varianten met typenummers MS12 t/m AG160, waarbij we praten over koppels van 60 tot 1.600 Nm. Door de compacte bouw zijn deze aandrijvingen uitstekend geschikt voor constructies met weinig inbouwruimte. Juist die combinatie van eigenschappen komt in de toepassing van Cablean goed tot zijn recht. Voor Cablean produceren we een speciale uitvoering van de Compacta, waarbij we een aanpassing hebben gedaan in de eindschakelaars zodat daarmee, afhankelijk van de vorm van het roterende element, meerdere tussenposities mogelijk zijn. De afslagpunten zijn nauwkeurig instelbaar, zodat je geen complexe besturingen en extra sensoren nodig hebt om de panelen te roteren en in de juiste positie vast te zetten. De Compacta’s drijven een vierkante centrale as aan, waarop wormwielsets zitten met een overbrenging van 100:1. De koppelassen zijn onder veerspanning gemonteerd, zodat ze ook makkelijk uitneembaar zijn. De worm/wormwielsets zijn speciaal voor Cablean ontwikkeld en worden bij onze hoofdvestiging in Duitsland geproduceerd. De wormen zijn daarbij van roestvaststaal en de wormwielen van een hoogwaardige technische kunststof. Dit is een zelfsmerende oplossing die een hoge nauwkeurigheid combineert met een lange levensduur. Schermen met negen gekoppelde elementen, zodat een totale schermafmeting van 5 x 2,5 meter wordt gerealiseerd, worden met slechts één MS12 Compacta motorreductor aangedreven. Na het monteren en afstellen van de assen en wormwielsets, is de constructie mechanisch gesloten, zelfremmend en onderhoudsvrij.

Voor grotere schermen met meer roterende elementen passen we simpelweg een grotere motorreductor toe met een hoger koppel. De mogelijkheden zijn wat dat betreft vrijwel onbegrensd.” ❚

Aandrijftechnische uitdaging Cablean heeft voor het roteren twee oplossingen, namelijk een uitvoering met buismotor en een uitvoering met motorreductor en worm/ wormwiel overbrenging. Voor de uitvoering met wormwielaandrijving werkt Cablean nauw samen met Framo-Morat. Marcel Perdon van Framo-Morat BV in Moordrecht zegt hierover: “Het streven was om de aandrijving zo solide en eenvoudig mogelijk te maken zonder ingewikkelde elektronica. Dat hebben we gerealiseerd middels een mechanisch gesloten aandrijving met een centrale as en worm/wormwielsets waarmee de gekoppelde elementen simultaan worden bewogen. Voor de elektrische aandrijving zijn Compacta motorreductoren ideaal.

Verticale wand met twee vakken met beplanting en een derde vlak met zonnecellen. In dit geval zijn de ‘biovlakken’ voorzien van sierplanten, maar deze kunnen ook worden gebruikt voor de productie van groente.

65

DE UITSTRALING VAN UW GEBOUW IN VEILIGE HANDEN

Ambachtstraat 11 - 2490 Balen T +32 (0)14 82 90 10 I F +32 (0) 14 82 90 19 info@drooghmans.be - www.drooghmans.be

AKS Bouw BV partner voor duurzaam bouwen en innovatieve oplossingen voor Stadskantoor Delft.

Mercurius plein 4/5 AKS SPECIALS WAS ONDERAANNEMER BIJ DE 5971 LW Grubbenvorst PROJECTEN Postbus 8534 LEASEPLAN, KPMG YPENBURG 5970 AA Grubbenvorst Telefoon +31 (0)77-387 20 28 info@aksbouw.nl www.aksbouw.nl

Helder Vooruitzicht SUNFLEX is producent van balkon beglazing systemen en flexibele openingen voor de gevelbouw. Glas-vouw en schuifdraai systemen van het hoogste niveau. Sunflex maakt het u mogelijk uw gevel maximaal te openen, waardoor u optimaal kunt genieten van de extra buitenruimte.

www.sunflex.nl

SF25_sunflex_gevelbouw_2014.indd 1

09.04.2014 15:07:39

Verrijkt met ‘Interactieve Print’

op zoek naar de ideale gevelmonteur.

Breng uw vaktijdschrift tot leven!

Layar is een gratis app voor de smartphone en tablet, die het papier van Gevelbouw tot leven brengt. Met behulp van Layar worden advertenties en redactionele content interactief gemaakt.

Als lezer slaat u de brug tussen print en de digitale wereld.

Het enige dat u nodig heeft, is een smartphone of tablet met de Layar app. U scant met uw smartphone of tablet een pagina, waarna de Layar-app de clickable elementen toevoegt op de pagina zoals: Video’s, foto’s, tekst, e-mailadressen, telefoonnummers, social media sharebuttons, etc.

Wat heeft u nodig?

Het vaktijdschrift Een smartphone of tablet

Ergon Nederland is altijd op zoek naar de ideale match. De ideale vakman voor de ideale opdrachtgever. Of het nu gaat om het monteren van aluminium kozijnen, vliesgevels, of het samenstellen van puien; bij ons vindt u ongetwijfeld de juiste persoon. Iemand waarop u kunt bouwen, en dat tegen een scherpe prijs.

Wij zijn dé uitzendspecialist voor de gevelbranche.

De gratis Layar-app

Download de gratis layar app

Scan de pagina

bekijk de layar!

VAKTIJDSCHRIFT VAKTIJDSCHRIFTOVER GEVELS, GLAS & DAKE OVER GEVELS, GLAS & DAKE N N

Jaargang 11 I nummer 5 Jaargang 11 I nummer 4

Interactieve Print LEVENDIGE GEVEL VOOR NIEUWE HAGAZIEKE NHUIS

Stap voor stap

COMPLEXE STRUC TUUR VOOR TRANSPARAN T ROTTERDAM CS

Hoe werkt het: Even de gratis Layar app downloaden in de Apple Store of de Android Market.

Open nu de Layar app op uw smartphone of tablet.

Klik op het scan-icoon onderaan in de zoekbalk van uw smartphone of tablet.

Houd uw smartphone of tablet boven een van de ‘Layarpagina’s’, herkenbaar aan het blauwe logo.

Korenpad 8 6534 AS Nijmegen +31(0)316 58 11 44 info@ergonnederland.nl www.ergonnederland.nl

GLASPLATEN IN SCHIL VOORZIEN IN ZOWEL FUNCTIONEEL ALS VISUE EL ASPECT GEVEL ALS BLIKVANGER NIEUWE HAAGSE PASSAGE SCAN WITH

Klik in het scherm, nu opent de digitale laag en kunt u op de buttons klikken.

In samenwerking met: In samenwerking met:

2014071_Gevelbo

uw 4.indd 1

2014072_Gevelbouw

Veel lees en kijkplezier!

Gevelbouw.indd 1

5.indd 1 29-09-14 15:17 21-11-14 09:46

29-09-14 15:23

Wie doet wat

ADVIES

ALUMINIUM SYSTEMEN

Technisch Gevelbouw Management

TECHNISCH GEVELBOUW

ALKONDOR HENGELO

MANAGEMENT BV ARSYCON GLAS EN GEVELADVIES

Atalanta 20, 5121 MS RIJEN T +31 (0)161 233161 E info@arsycon.nl W www.arsycon.nl

Wegtersweg 7-19 7556 BP HENGELO Postbus 29 7550 AA HENGELO T +31 (0)74 2455355 E info@alkondor.nl W www.alkondor.nl

Heesakkerweg 19, 5721 KM ASTEN Postbus 198, 5720 AD ASTEN T +31 (0)493 327722 F +31 (0)493 327720 E info@tgm.nl W www.tgm.nl

AFDICHTINGSTECHNIEKEN ALUMINIUM RAMEN, DEUREN EN GEVELS

FAÇADE ADVISEURS VOOR GEVELBOUW BV

Citroenvlinderlaan 5 5641 CG EINDHOVEN T +31 (0)40 2513400 E gevel@facade.nl W www.facade.nl

REYNAERS ALUMINIUM BV BLOEM SEALANTS BV

Postbus 24058 2490 AB DEN HAAG T +31 (0)70 3296601 E info@bloemsealants.com W www.bloemsealants.com

INTAL BV

De Veken 103 1716 KG OPMEER T +31 (0)226 341525 E info@intal.nl W www.intal.nl

GEVELCARE

H. Roland Holstlaan 4 4481 DG KLOETINGE T +31 (0)113 228734 / 06 27823125 E gevelcare@zeelandnet.nl W www.gevelcare.nl

GLAS CI

Glas Constructies & Innovaties

GLAS-CI BV

Marke Hezinge 3, 7603 GK ALMELO T +31 (0)546 493444 E gci@glas-ci.nl W www.glas-ci.nl

SUNFLEX ALUMINIUM SYSTEME GMBH

Jan Tinbergenstraat 342 7559 ST HENGELO T +31 (0) 74 750 88 39 E info@sunflex.nl W www.sunflex.nl

TREMCO ILLBRUCK BV

Vlietskade 1032 4241 WC ARKEL Postbus 20 4240 CA ARKEL T +31 (0)183 568019 F +31 (0)183 568010 E marcel.rijff@tremco-illbruck.com W www.tremco-illbruck.nl

REYNAERS ALUMINIUM BV

Maisdijk 7, 5704 RM HELMOND Postbus 111, 5700 AC HELMOND T +31 (0)492 561020 E info@reynaers.nl W www.reynaers.nl

ALUMINIUM KNIPWERK

COMHAN HOLLAND BV

Joh. Enschedeweg 11 1422 DR UITHOORN T +31 (0)297 513636 E comhan@comhan.com W www.comhan.com

Rollecate BV H.G. Zwerusstraat 3 Als dé specialist in de markt met ruim 40 jaar ervaring levert Garfield álles als het gaat om metalen. Niet alleen producten en halffabrikaten, maar 7951 CZ STAPHORST ook toegevoegde waarde in de vorm van expertise, een excellente service en onbeperkte mogelijkheden tot maatwerk. Opgericht in 1973 strekt 3 uit van de machine-, façade en silobouw tot constructie-, lichtreclame- en isolatietoepassingen. onze kennis en ervaringPostbus zich inmiddels VAN DOOL GEVELTECHNIEK 7950 AA STAPHORST De Hondert Margen 24 T +31 (0)522 467000 2678 AC DE LIER E mail@rollecate.nl Postbus 43 2678 ZG DE LIER W www.rollecate.nl T +31(0)174 522000 E info@vandool.nl ALUMINIUM RAMEN EN KOZIJNEN W www.vandool.nl

NIEMAN-KETTLITZ GEVEL- EN DAKADVIES BV

68

Minervum 7067 4817 ZK BREDA Postbus 5647 4801 EA BREDA T +31 (0)76 5873400 E info@sapagroup.com W www.sapagroup.com

ROLLECATE GROEP

ALUMINIUM PROFIELEN

Dr. Van Lookeren Campagneweg 16 8025 BX ZWOLLE Postbus 40147 8004 DC ZWOLLE T +31 (0)38 4670030 E info@gevelsendaken.nl W www.gevelsendaken.nl

BUILDING SYSTEM BV

GARFIELD, MEER DAN ALUMINIUM...

DE GRAAFF ADVIES BV

Corn Verheuvelstraat 17 4247 EP KEDICHEM (gemeente LEERDAM) Bosweg 15b-7 9423 TA HOOGERSMILDE T +31 (0)345 612745 M +31 (0)6 13845570 E info@degraaffadvies.nl W www.degraaffadvies.nl

Maisdijk 7 5704 RM HELMOND Postbus 111 5700 AC HELMOND T +31 (0)492 561020 E info@reynaers.nl W www.reynaers.nl

Garfield Aluminium BV 's-Gravelandseweg 244 3125 BK Schiedam Postbus 4052 3102 GB Schiedam

T. +31 (0)10-2382888 F. +31 (0)10-4621851 E. schiedam@garfield.nl www.garfield.nl

ALKONDOR HENGELO BUVA RATIONELE BOUWPRODUKTEN BV

Bremen 5, 2993 LJ BARENDRECHT T +31 (0)180 697500 E info@buva.nl W www.buva.nl

Wegtersweg 7-19 7556 BP HENGELO Postbus 29 7550 AA HENGELO T +31 (0)74 2455355 E info@alkondor.nl W www.alkondor.nl

GARFIELD ALUMINIUM B.V.

Beversestraat 26 5431 SH CUIJK Postbus 4052 3102 GB SCHIEDAM T +31 (0)10 2382888 F +31 (0)10 4621851 E info@garfield.nl W www.garfield.nl

Wie doet wat

ALUMINIUM (VOORGELAKT)

GEVELADVIES EN ONDERHOUD

SCHEUTEN GLAS NEDERLAND BV EURAMAX COATED PRODUCTS BV

Industrieweg 6 6045 JG ROERMOND T +31 (0)475 370341 E max@euramax.eu W www.euramax.eu

ANODISEREN

PROFITY BV

Ambachtstraat 7, 7461 TP RIJSSEN T +31 (0)548 539329 F +31 (0)548 539322 E info@profity.nl W www.profity.nl

Van Heemskerckweg 9, 5928 LL VENLO Postbus 22, 5900 AA VENLO T +31 (0)77 3599222 F +31 (0)77 3599227 E info@scheuten.com W www.scheuten.com

BOUW

LEEBO PROJECTEN BV

ALUCOL BV

ALUMET ETTEN BV

Postbus 62, 4870 AB ETTEN-LEUR T +31 (0)76 5043130 F +31 76 5035207 W www.alumet.nl

RECORD AUTOMATISCHE DEUREN BV

Cardanuslaan 30 6865 HK DOORWERTH Postbus 67, 6865 ZH DOORWERTH T +31 (0)26 3399777 F +31 (0)26 3399770 E info@record-automatischedeuren.nl W www.record-automatischedeuren.nl

BEGLAZING

Postbus 111 5250 AC VLIJMEN T +31 (0)73 5132950 F +31 (0)73 5115706 E info@leebo.nl W www.leebo.nl

BOUWBESLAG

Nieuwhuisweg 3 5804 AN VENRAY T +31 (0)478 519770 E sanoco@sanoco.com W www.sanoco.com

AGC FLAT GLASS NEDERLAND BV

Frankfurter Str. 59-61 63067 OFFENBACH (DUITSLAND) T +49 (0)2837 302180 F +49 (0)2837 302181 E koopmann@cad-plan.com W www.cad-plan.com

Panovenweg 21, 4004 JE TIEL Postbus 6025, 4000 HA TIEL T +31 (0)344 679704 F +31 (0)344 679724 E sales.nederland@eu.agc.com W www.yourglass.com

ALKONDOR

Wegtersweg 7-19 7556 BP HENGELO Postbus 29 7550 AA HENGELO T +31 (0)74 2455355 E info@alkondor.nl W www.alkondor.nl

SANOCO BOUWBESLAG BV

CERTIFICERING EN KEURINGEN

AUTOMATISERING

CAD-PLAN GMBH

RD Bügelstraat 2 7951 DA STAPHORST Postbus 395 7940 AJ MEPPEL T +31 (0)522 238888 E info@gbn1.nl W www.gevelbeheer-nederland.nl

GEVELBEKLEDING

AUTOMATISCHE DEUREN

Soerendonck 3 6086 BW NEER Postbus 4403 6086 ZG NEER T +31 (0)475 591155 F +31 (0)475 594508 E info@alucol.nl W www.alucol.nl

GEVELBEHEER-NEDERLAND

DE KEYSER CONSTRUCT BVBA Beersebaan 61 b 2310 RIJKEVORSEL T +32 (0)3 309 1999 F +32 (0)3 3124999 E info@dekeyserconstruct.be W www.dekeyserconstruct.be

SKG

Nieuwe Kanaal 9F 6709 PA WAGENINGEN Postbus 362 6700 AJ WAGENINGEN T +31 (0)317 421720 E info@skg.nl W www.skg.nl

DAK- EN GEVELTECHNIEK

DERAKO INTERNATIONAL BV

Postbus 32 1756 ZA 'T ZAND T +31 (0)224 591884 F +31 (0)224 591440 E info@derako.com W www.derako.com

BRS BUILDING SYSTEMS BV

C-MOL BENELUX

Sleenburgsestraat 6 6671 ZB ZETTEN T +31 (0)488 421848 F +31 (0)488 421739 E info@c-mol.nl W www.c-mol.nl

Industriestraat 15 2751 GT MOERKAPELLE Postbus 27 2750 AA MOERKAPELLE T +31 (0)88 0277000 F +31 (0)88 0277098 E info@brs.nl W www.brs.nl

PRINS PANELEN BV

Secr. Verhoefweg 21a 2671 HT NAALDWIJK Postbus 51 2600 AB DELFT T +31 (0)174 641050 E info@prinspanelen.nl W www.prinspanelen.nl

LEEBO PROJECTEN BV

Postbus 111 5250 AC VLIJMEN T +31 (0) 73 5132950 F +31 (0) 73 5115706 E info@leebo.nl W www.leebo.nl

DRAAI-, KIEP-, RAAMSYSTEMEN

PILKINGTON BENELUX BV ORGADATA BENELUX BV

Zuiderplein 4 8911 AJ LEEUWARDEN T +31 (0) 58 2333920 F +31 (0) 58 2138530 E info@orgadata.nl W www.orgadata.nl

De Hoeveler 25, 7547 SB ENSCHEDE Postbus 143, 7500 AC ENSCHEDE T +31 (0)53 4835835 F +31 (0)53 4319178 E pilkington.benelux@nsg.com W www.pilkington.nl

PRINS PANELEN BV SANOCO BOUWBESLAG BV

Nieuwhuisweg 3 5804 AN VENRAY T +31 (0)478 519770 E sanoco@sanoco.com W www.sanoco.com

Secr. Verhoefweg 21a 2671 HT NAALDWIJK Postbus 51 2600 AB DELFT T +31 (0)174 641050 E info@prinspanelen.nl W www.prinspanelen.nl

69

Wie doet wat

GLAS

GEVELBEPLATING

PRINS PANELEN BV

SVK NV

Aerschotstraat 114 BE 9100 SINT NIKLAAS T +32 37604900 F +32 37774784 E info@svk.be W www.svk.be

INTERDAM PROJECTS BV

Benedenrijweg 186 2987 VB RIDDERKERK Postbus 299 2980 AG RIDDERKERK T +31 (0)180 470030 F +31 (0)180 470039 E info@interdamprojects.nl W www.interdamprojects.nl

Secr. Verhoefweg 21a 2671 HT NAALDWIJK Postbus 51 2600 AB DELFT T +31 (0)174 641050 E info@prinspanelen.nl W www.prinspanelen.nl

Lingewei 8 4004 LL TIEL Postbus 6565, 4000 HN TIEL T +31 (0)344 675250 F +31 (0)344 675251 E info@kingspanpanels.nl W www.kingspanpanels.nl www.kingspanbenchmark.nl

Minervum 7067

DE GRAAFF ADVIES BV

4817 ZK Breda Postbus 5647 4801 EA BREDA T +31 (0)76 5873400

Corn Verheuvelstraat 17 4247 EP KEDICHEM (gemeente LEERDAM) Bosweg 15b-7 9423 TA HOOGERSMILDE T +31 (0)345 612745 M +31 (0)6 13845570 E info@degraaffadvies.nl W www.degraaffadvies.nl

E info@sapagroup.com W www.sapagroup.com

ZETSUPPORT BV

Thomas Edisonweg 66 5151 DJ DRUNEN Postbus 211 5150 AE DRUNEN T +31 (0)416 381206 F +31 (0)416 378554 E bedrijfsbureau@zetsupport.nl W www.zetsupport.nl

GEVELBOUW

KINGSPAN GEÏSOLEERDE PANELEN

SAPA BUILDING SYSTEM BV

REYNAERS ALUMINIUM BV

Maisdijk 7 5704 RM HELMOND Postbus 111 5700 AC HELMOND T +31 (0)492 561020 E info@reynaers.nl

Leeghwaterstraat 2 6827 AP ARNHEM Postbus 29 6800 AA ARNHEM T +31 (0)26 3696990 F +31 (0)26 3628599

E sggs.gevelbouw@saint-gobain.com W www.saint-gobain-glass.com

W www.reynaers.nl

GLASADVIES GEVEL- EN DAKADVIES

J.M. VAN DELFT & ZN

Christiaan Huygensweg 21 5151 DM DRUNEN Postbus 232 5150 AE DRUNEN T +31 (0)416 374925 F +31 (0)416 378450 E info@jmvandelft.nl W www.jmvandelft.nl

GLASSOLUTIONS GEVELBOUW

DE GRAAFF ADVIES BV POLY PRODUCTS BV

Bruningsstraat 10 4251 LA Werkendam T +31 (0)183 507164 F +31 (0)183 507169 E info@polyproducts.nl W www.polyproducts.nl

Corn Verheuvelstraat 17 4247 EP KEDICHEM (gemeente LEERDAM) Bosweg 15b-7 9423 TA HOOGERSMILDE T +31 (0)345 612745 M +31 (0)6 13845570 E info@degraaffadvies.nl W www.degraaffadvies.nl

GEVELS

GLASSOLUTIONS GEVELBOUW

NOVICON TOELEVERING BV

Sacharovstraat 4 7575 EA OLDENZAAL Postbus 245 7570 AE OLDENZAAL T +31 (0)541 573030 F +31 (0)541 573031 E info@novicon.nl W www.novicon.nl

E info.nl@tremco-illbruck.com W www.tremco-illbruck.nl

Leeghwaterstraat 2 6827 AP ARNHEM Postbus 29 6800 AA ARNHEM T +31 (0)26 3696990 F +31 (0)26 3628599 E sggs.gevelbouw@saint-gobain.com W www.saint-gobain-glass.com

GEVELVERLICHTING

GLASBESCHERMING

TREMCO ILLBRUCK BV FACEDO GEVELTECHNIEK

Simon Stevinweg 27 6827 BS ARNHEM T +31 (0)26 3701360 F +31 (0)26 3701029 E info@facedo.nl W www.facedo.nl

Postbus 20 4240 CA ARKEL T +31 (0)183 568019

Meer dan sandwichpanelen...

PANELEN HOLLAND BV

Venekoterweg 7 8431 HG OOSTERWOLDE Postbus 61 8430 AB OOSTERWOLDE T +31 (0)516 568568 F +31 (0)516 568561 E info@panelenholland.nl W www.panelenholland.nl

70

MHB BV

Onderstalstraat 3 6674 ME HERVELD Postbus 6 6674 ZG HERVELD T +31 (0)488 451951 E verkoop@mhb.nl W www.mhb.nl

ZIRVIC B.V

RITEC SERVICES

Hastelweg 260-B 5652 CN EINDHOVEN T +31 (0)40 2430880 E info@zirvic.nl

Forellenweg 1-B 4941 SJ RAAMSDONKSVEER T +31 (0) 162 523355 F +31 (0)162 523306 E info@reticservices.nl W www.reticservices.nl

W www.zirvic.nl

Wie doet wat

HANG- EN SLUITWERK

OPPERVLAKTEBEHANDELING

EURAMAX COATED PRODUCTS BV

DICTATOR PRODUCTIE B.V.

Energieweg 11 8304 AJ EMMELOORD T +31 (0)527 613456 F +31 (0)527 698420 E info@dictator.nl W www.dictator.nl

BUVA RATIONELE BOUWPRODUKTEN BV

Bremen 5, 2993 LJ BARENDRECHT Postbus 262, 2990 AG BARENDRECHT T +31 (0)180 697500 F +31 (0)180 697505

ALUCOL BV

Soerendonck 3, 6086 BW NEER Postbus 4403, 6086 ZG NEER T +31 (0)475 595280 F +31 (0)475 510511 E sales@alucol.nl W www.alucol.nl

E info@buva.nl W www.buva.nl

Industrieweg 6, 6045 JG ROERMOND Postbus 29, 6040 AA ROERMOND T +31 (0)475 370303 F +31 (0)475 323923 E info@euramax.eu W www.euramax.eu

GIESSEN BV

STRALEN - VERZINKEN - POEDERCOATEN

ALUMET BV

GEZE BENELUX BV

Steenoven 36 5626 DK Eindhoven T +31 (0)40 2629080 E benelux.nl@geze.com W www.gezebenelux.com

DUCO PROJECTS NV

Bedrijvenlaan 2 B-8630 VEURNE (BELGIË) T +32 (0)58 330066 F +32 (0)58 330067 E info@ducoprojects.eu W www.duco.eu

Nieuwe Donk 7 4879 AC ETTEN-LEUR Postbus 62 6087 ZG ETTEN-LEUR T +31 (0)76 5043130 F +31 (0)76 5035207 E info@alumet.nl W www.alumet.nl

GIESSEN BV

Eisterweg 7, 6422 PN HEERLEN T +31 (0)45 5355670 F +31 (0)45 5355671 E info@giessen-bv.nl W www.giessen-bv.nl

SANOCO BOUWBESLAG BV

Nieuwhuisweg 3 5804 AN VENRAY T +31 (0)478 519770 E sanoco@sanoco.com W www.sanoco.com

KENNISCENTRUM

JONKMAN COATING BV ALURAL GROUP RENSON NV

Maalbeekstraat 6 & 10 B-8790 WAREGEM (BELGIË) T +32 (0)56 627111 F +32 (0)56 602851 E marcel.mol@renson.net W www.renson.eu

Westdijk 139 B-2830 TISSELT-WILLEBROEK T +32 (0)38 607261 F +32 (0)38 607248 E sales@alural.be W www.alural.be

TREMCO ILLBRUCK BV

Postbus 20 4240 CA ARKEL T +31 (0)183 568019 E info.nl@tremco-illbruck.com W www.tremco-illbruck.nl

KRIEK POEDERCOATINGS SOMFY NEDERLAND BV

Diamantlaan 6, 2132 WV HOOFDDORP Postbus 163, 2130 AD HOOFDDORP T +31 (0)23 5544900 F +31 (0)23 5624253 E bertus.vandenbrink@somfy.com W www.somfy.nl

ASTRA STRAMON B

Hoogvelt 6 5721 VW ASTEN T +31 (0)493 691837 F +31 (0)493 699277 E info@astrastramon.nl W www.astrastramon.nl

KLIMAATBEHEERSING

Bedrijfsweg 11 2404 CB ALPHEN AAN DEN RIJN T +31 (0)172 434934 F +31 (0)172 415951 E info@kriekbv.nl W www.kriekbv.nl

VAN DER MEER

VMRG

Einsteinbaan 1 Postbus 1496 3430 BL Nieuwegein T +31 (0)30 6053644 E info@vmrg.nl W www.vmrg.nl

Beitelstraat 16, 7556 NC HENGELO Postbus 422, 7550 AK HENGELO T +31 (0)74 2916875 F +31 (0)74 2421438 E info@jonkman-coating.nl W www.jonkman-coating.nl

oppervlaktetechniek V.D. MEER OPPERVLAKTETECHNIEK BV TUNAL BVBA

Menensesteenweg 295 B-8940 WERVIK (BELGIË) T +32 (0)56 671460 F +32 (0)56 671588 E bart.lambrecht@tunal.eu W www.tunal.nl

ONDERHOUD

CARRECON QUALITY

Powdercoating Systems Noordbaan 860 2841 MG MOORDRECHT T +31 (0)182 308030 F +31 (0)182 308039 E info@carrecon.nl W www.carrecon.nl

Nieuw Zeelandweg 14 1045 AL AMSTERDAM T +31 (0)20 4470245 F +31 (0)20 6112426 E kantoor@meercoat.nl W www.meercoat.nl

SCHOENBV POEDERCOATING

ALUSTA NATUURLIJKE VENTILATIETECHNIEK BV

Penningweg 7, 4879 AE ETTEN-LEUR Postbus 93, 4870 AB ETTEN-LEUR T +31 (0)76 5034152 F +31 (0)76 5014496 E alusta@alusta.com W www.alusta.com

NEROQOM BV

Everdenberg 355 4902 TT OOSTERHOUT T +31 (0)162 466002 E info@neroqom.com W www.neroqom.com

DEEGE COATING MOERDIJK BV

Kievitweg 2, 4791 RW KLUNDERT T +31 (0)168 389300 F +31 (0)168 389310 E info@deege-coating.nl W www.deege-coating.nl

SCHOEN BV / TECHNO COAT GRONINGEN BV

Paltrokstraat 31, 508 EJ ZAANDAM T +31 (0)75 6166607 F +31 (0)75 6160510 E info@schoenbv.nl / info@tcgbv.nl W www.schoenbv.nl / www.tcgbv.nl

71

Wie doet wat

OVERIG

RECYSTEL ELUMATEC BENELUX BV

Hoogeveenenweg 204 2913 LV NIEUWERKERK A/D IJSSEL T +31 (0)180 315858

De Compagnie 7, 1689 AG ZWAAG Postbus 4065, 1620 HB HOORN T +31 (0)229 265170 F +31 (0)229 265872 E info@recystel.nl W www.recystel.nl

F +31 (0)180 315858

TREMCO ILLBRUCK B.V.

Postbus 20 4240 CA ARKEL T +31 (0)183 568019 E info.nl@tremco-illbruck.com W www.tremco-illbruck.nl

BLYWEERT ALUMINIUM BV

Esp 440, 5633 AJ EINDHOVEN T +31 (0)40 2646494 F +31 (0)40 2646495 E edujardin@blyweert.nl W www.blyweert.nl

SOLAR

E info@elumatec.nl W www.elumatec.nl

HUECK ALUMINIUM PROFIELTECHNIEK BENELUX BV

VBH NEDERLAND BV HILTI NEDERLAND BV

Leeuwenhoekstraat 4 2652 XL BERKEL EN RODENRIJS Postbus 92 2650 AB BERKEL EN RODENRIJS T +31 (0)10 5191111

Houtduifstraat 22, 4901 BP OOSTERHOUT Postbus 339, 4900 AH OOSTERHOUT T +31 (0)162 483400 F +31 (0)162 432139 E info@vbh-nl.com W www.vbh-nl.com

PANELEN

F +31 (0)10 5191199 E hiltinl@Hilti.com W www.hilti.nl

BUILDING SYSTEM BV

Windmolen 8, 4751 VM OUD GASTEL

Minervum 7067 4817 ZK BREDA Postbus 5647 4801 EA BREDA T +31 (0)76 5873400 E info@sapagroup.com W www.sapagroup.com

Postbus 101, 4750 AC OUD GASTEL T +31 (0)165 513955 F +31 (0)165 513111 E aluminiumtechniek@hueck.nl W www.eduard-hueck.de

STALEN PROFIELEN

PRINS PANELEN BV

KCE BV

Kanaalstraat 190, 2161 JW LISSE T +31 (0)252 417641 F +31 (0)252 421294 E info@kcelisse.nl W www.kcelisse.nl

Secr. Verhoefweg 21a 2671 HT NAALDWIJK Postbus 51 2600 AB DELFT T +31 (0)174 641050 E info@prinspanelen.nl W www.prinspanelen.nl

PERSONEEL

MHB BV

Onderstalstraat 3 6674 ME HERVELD Postbus 6 6674 ZG HERVELD T +31 (0)488 451951 E verkoop@mhb.nl W www.mhb.nl

ODS BV AFDELING DAK- & GEVELTECHNIEK

Donk 6, 2991 LE BARENDRECHT Postbus 69, 2990 AB BARENDRECHT T +31 (0)180 640887 F +31 (0)180 640325 E info@ods-geveltechniek.nl W www.ods-geveltechniek.nl

STALEN RAMEN

速

EXPERIENCE NEW

NEROQOM BV

Everdenberg 355 4902 TT OOSTERHOUT Postbus 302 4900 AH OOSTERHOUT T

+31 (0)162 466002

F +31 (0)162 463310

ERGON NEDERLAND

Korenpad 8 6534 AS NIJMEGEN Postbus 73 6500 AB NIJMEGEN T +31 (0)316 581144 E info@ergonnederland.nl W www.ergonnederland.nl

SERVICE, ADVIES EN ONDERHOUD

E info@NeroQom.com W www.NeroQom.com

MHB BV

Onderstalstraat 3 6674 ME HERVELD Postbus 6 6674 ZG HERVELD T +31 (0)488 451951 E verkoop@mhb.nl W www.mhb.nl

SYSTEMEN/PROFIELEN

REYNAERS BV

Maisdijk 7 (bedrijfsnummer 9102) 5704 RM HELMOND Postbus 111 5700 AC HELMOND T +31 (0)492 561020 F +31 (0)492 561030 E info@reynaers.nl W www.reynaers.nl

DE GRAAFF ADVIES BV PROMAT BV

Vleugelboot 22, 3991 CL HOUTEN Postbus 475, 3990 GG UTRECHT T +31 (0)30 2410770 F +31 (0)30 2410771 E info@promat.nl W www.promat.nl

72

Corn Verheuvelstraat 17 4247 EP KEDICHEM (gemeente LEERDAM) Bosweg 15b-7 9423 TA HOOGERSMILDE T +31 (0)345 612745 M +31 (0)6 13845570 E info@degraaffadvies.nl W www.degraaffadvies.nl

ALCOA ARCHITECTUURSYSTEMEN

Daltonstraat 17, 3846 BX HARDERWIJK Postbus 391, 3840 AJ HARDERWIJK T +31 (0)341 464611 F +31 (0)341 467351 E aas@alcoa.com W www.alcoa-architectuursystemen.nl

BUILDING SYSTEM BV

Minervum 7067 4817 ZK BREDA Postbus 5647 4801 EA BREDA T +31 (0)76 5873400 E info@sapagroup.com W www.sapagroup.com

• Verdui

Wie doet wat• Service

VENTILATIE

Meer info Kijk ook e www.sch

SCHÜCO NEDERLAND BV

Rendementsweg 3-A 3641 SK MIJDRECHT Postbus 1076 3640 BB MIJDRECHT T +31 (0)297 233670 F +31 (0)297 250162 E info@schueco.nl W www.schueco.nl

INGENIEURSBURO DE LEEUW

SCHELLEKENS & SCHELLEKENS BV

Witte Paal 336, 1742 PB SCHAGEN

Postbus 83 6640 AB BEUNINGEN T +31(0)24 6778000 F +31(0)24 6778001 E info@schellekens.com W www.schellekens.com

RENSON WAREGEM

Postbus 3 1740 AA SCHAGEN

Maalbeekstraat 10 B 8790 WAREGEM T +32 (0)56 627111 W www.renson.be

T +31 (0)224 591941 F +31 (0)224 591266 E info@deleeuwbv.nl W www.deleeuwbv.nl

ZETWERK SolidScreen: Geen opening tussen doek en geleider Energie besparend (ook ‘s nachts) Windvast tot windkracht 8 Constante doekspanning Warmte werend VisueelMULTIFILM comfort ZONWERING Insectenwerend

DE TECHNOLOGIE VOOR UW IDEEËN

HYDRO BUILDING SYSTEMS NV WICONA

Nijverheidsstraat 48 E B-2260 OEVEL (BELGIË) T +32 (0)14 249999 F +32 (0)14 218511 E info@wicona.be W www.wicona.be

TOEGANGSTECHNIEK

BOON EDAM NEDERLAND BV

Ambachtstraat 4, 1135 GG EDAM Postbus 26, 1135 ZG EDAM T +31 (0)299 380808 F +31 (0)299 372859 E info@boonedam.nl W www.boonedam.nl

ALLPRO GIESSEN BV

Industrieweg 27 4283 GX GIESSEN Postbus 1049 5140 AC WAALWIJK T +31 (0)183 443201 E service@allprogiessen.nl W www.mzzn.nl

POSTBUS 160 4200 AD GORINCHEM T +31 (0)183 675020 F +31 (0)183 626440 E specialdoors@merford.com W www.merford.com

TOURNIQUETS EN TOEGANGSCONTROLE

DICTATOR PRODUCTIE B.V.

Energieweg 11 8304 AJ EMMELOORD T +31 (0)527 61 34 56 F +31 (0)527 69 84 20 E info@dictator.nl W www.dictator.nl

& ZONWERINGEN BV

1742 LE SCHAGEN

De Hork 11 5431 NS CUIJCK T +31 (0)485 315667 F +31 (0)485 326171 E smits@smitsrolluiken.nl W www.smitsrolluiken.nl

Postbus 3 1740 AA SCHAGEN T +31 (0)224 591941 E info@multifilm.nl W www.multifilm.nl

ZONWERING Copaco_Q.pdf

1

06-11-13

NEDERLAND B.V.

16:11

WAREMA NEDERLAND BV PEETERS PROJECTZONWERING

Everdenberg 57 COPACO SCREENWEAVERS

Postbus 28

Rijksweg 125 B-8531 BAVIKHOVE T +32 (0)56 353533 F +32 (0)56 358048 E info@copaco.be W www.copaco.be

4900 AA OOSTERHOUT F +31 (0)162 420445 E info@peetersprojectzonwering.nl W www.peetersprojectzonwering.nl

PROZON P R O J E C T E N PROZON NEDERLAND BV

DUCO

“Ventilation & Sun Control” Handelsstraat 19, B-8630 Veurne T +32 (0)58 330033 E info@duco.eu W www.duco.eu

visseringweg 23 1112 AS DIEMEN T +31 (0)20 3988988 E info.nl@gunnebo.com W www.gunnebo.nl

Oude Graaf 8, 6002 NL WEERT Postbus 10050, 6000 GB WEERT T +31 (0)495 530205 F +31 (0)495 524526 E info@deltanederland.nl W www.deltanederland.nl

T +31 (0)162 420442

Lange Zijde 5, 5626 DL EINDHOVEN Lange Zijde 5, 5626 DL EINDHOVEN T +31 (0)40 2623400 F +31 (0)40 2624310

WONNINK ZONWERING BV

Siliciumweg 34, 3812 SX AMERSFOORT Postbus 1059, 3800 BB AMERSFOORT T +31 (0)33 4802244 F +31 (0)33 4802520 E info@wonnink.nl W www.wonnink.nl

E info@prozon.nl

AdvertentieGevelbouw.indd 1

25-3-2014 15:30:46

W www.prozon.nl

HUNTER DOUGLAS ARCHITECTURAL PROJECTS GUNNEBO NEDERLAND BV

SMITS ROLLUIKEN

Witte Paal 336

4902 TT OOSTERHOUT

MERFORD SPECIAL DOORS BV

www.smitsrolluiken.nl

ZON-EX

Piekstraat 2, 3071 EL ROTTERDAM Postbus 5072, 3008 AW ROTTERDAM T +31 (0)10 4962222 F +31 (0)10 4237890 E info@hunterdouglas.nl

RENSON WAREGEM

W www.hunterdouglas.nl

W www.renson.be

Maalbeekstraat 10 B 8790 WAREGEM T +32 (0)56 627111

Zomerweg 155, 7532 RB ENSCHEDE Zomerweg 155, 7532 RB ENSCHEDE T +31 (0)53 4611128 F +31 (0)53 4614345 E info@zon-ex.nl W www.zon-ex.nl

73

Gevelbekleding Linius® De aluminium Linius®-lamellen van RENSON® bieden architecten en gevelbouwers veel mogelijkheden om gevels esthetisch en functioneel te bekleden.

• Verfraait en dynamiseert de gevel van residentiële en industriële toepassingen • Optimale ventilatie van ruimtes • Beschermt installaties tegen regen, wind en ongedierte • Leverbaar met verschillende lamellentypes, ook akoestisch dempende versies • Met geïntegreerde deuren

www.renson.nl

Gegaran d e e rde kwalitei t in geve ls

KEURME

RK

Over sm

aak kunt

u als arc hitect misschie met elka n nog ar twiste n. Maar niet ove kwaliteit r . Want d ie is geg arandee met het rd VMRG-k eurmerk . Wilt u profitere n van all e zekerh eden die het keur merk u b iedt? Kie s dan een VMR G-lid vo or uw g evel. of opdra

chtgeve r

Meer we Ga naar contact

ten?

www.vm

rg.nl of n

op via (0 30)60 53

eem

644.