Bouwen aan Vlaanderen 02-2010 by Louwers Mediagroep

Bouwen aan

Vlaanderen

nummer 2 I 2010 jaargang 11 I mei-juni-juli www.bouwenaanvlaanderen.be VAKTIJDSCHRIFT VOOR DE BOUW

va nu m kk ate et rn

Studenten op de Kantienberg Museum aan de stroom Mercedes bundelt in Woluwe Delicatessen voor Groot-Bijgaarden Sporten in Tielen Reders in de Belle Epoque

INDUSTRIE- EN PROJECTBOUW 2010 DE VAKBEURS VOOR INDUSTRIE- EN PROJECTBOUW 24 & 25/11/2010 - ANTWERP EXPO, ANTWERPEN Programma • • • • • • • •

Grond- & funderingswerken Structurele ruwbouwafwerking Structurele binnenafwerking HVAC-, elektro-, sanitaire en preventie- installaties Hernieuwbare energiesystemen Tools voor aannemers & ICT Recycling & milieu Consulting “Een bezoek laat mij toe om in een beperkt tijdsbestek flink wat informatie te verzamelen over nieuwe producten en ontwikkelingen. De voordrachten bevatten steeds nuttige gegevens zonder veel commerciële opdringerigheid.” Jeroen Grootjans, VANHOUT

Meer informatie over de beurs vindt u op easyFairs.com/BOUW-BE

Cataloguspartner:

easyFairs.com/BOUW-BE

In samenwerking met:

ALS ALLE VAKBEURZEN ZO GEMAKKELIJK WAREN!

DucoSun Architecturale zonwering

Uitgaanscentrum Flamingo te Noordwijkerhout

DucoSun zijn permanent externe zonweringsystemen. Ze laten een maximum aan zonlicht binnen en houden de hitte buiten. Ze zorgen voor privacy door het afschermen van een glasgevel en handhaven het zicht naar buiten toe. Duco zonweringen leveren een belangrijke esthetische bijdrage aan de gevel van een gebouw. In combinatie met Zomerventilatie (Nachtkoeling) zorgt DucoSun zonwering voor een aangenaam thermisch comfort om in te wonen en te werken. Zonder daarbij energie te verbruiken.

We inspire at www.duco.eu info@duco.eu - Bedrijvenlaan 2 - 8630 Veurne - Belgium - tel 058 33 00 66 - fax 058 33 00 67

NATURAL COMFORT INSIDE

Architectenbureau Van Manen, Noordwijk

voorwoord Beste lezer, Met een terugval van de activiteit die in 2009 3,4% bedroeg, deed de bouw het beter dan de privésector in zijn geheel, berekende de Confederatie Bouw. Het was vooral de gebouwensector die het meest door de crisis aangetast. Het aantal bouwvergunningen in 2009 daalde met 13% bij de nieuwbouwwoningen en met 7% bij de nieuwe niet-woningbouw. De bouwmaatregelen in het relanceplan van de federale regering konden de daling wel beperken, maar de vrees bestaat dat de daling zich in 2010 zal doorzetten, vooral in de woningbouw. Anderzijds heeft de burgerlijke bouwkunde in 2009 bijzonder goed gepresteerd, dankzij de toename van de overheidsinvesteringen (+11,6%). De verwachting is dat ze deze goede prestatie zal herhalen in 2010, met een groei boven de 5%. Ook de renovatie zou, in 2010 nog meer dan in 2009, bijdragen tot het verzachten van de val van de nieuwbouw. Opvallend is dat de werkgelegenheid in de bouw niet echt onder druk kwam te staan door de economische terugval: het banenverlies bedroeg vorig jaar slechts 0,8%. De bouwsector verschaft werk aan 260.000 werknemers, circa 8% van de private werkgelegenheid. Dat cijfers geeft alleen de directe tewerkstelling weer. De indirecte werkgelegenheid, zoals het maken van magazines over bouwprojecten, omvat nog eens 140.000 mensen. De bouwsector is de trekker van de economie, wreef de sector de politici vlak voor de verkiezingen nog eens flink onder de neus. Maar er is meer dan de economische betekenis. Want er worden nog altijd prachtige nieuwe gebouwen opgetrokken. Het patrimonium van de twee grootste Vlaamse steden, Antwerpen is er de voorbije maanden heel wat kleurrijker op geworden. Na de renovatie van het Sint-Pietersplein en het Monovolume van de Gentse universiteit heeft de Arteveldehogeschool de herwaardering van de Blandijnwijk een extra impuls gegeven. En in Antwerpen lijkt het Eilandje eindelijk de ‘place to be’ te worden, die het al sinds het begin van de jaren negentig zou moeten zijn. De grote stimulans gaat nu uit van het Museum Aan de Stroom (MAS), dat Antwerpen weer een eigen, zeer herkenbaar profiel moet bezorgen in de internationale lijst van cultuursteden. Overigens vloeien de woorden en de inkt vooral over het gebouw en nauwelijks over de collecties. In Antwerpen besteden we ook aandacht aan het Redershuis, een pareltje uit de tijd van de voorlaatste eeuwwisseling. Een deel ervan huisvest eveneens een museum, gewijd aan het werk van Eugeen Van Mieghem. Dit project kreeg in de nationale en internationale media niet dezelfde aandacht als het MAS, maar het toont eveneens aan dat Vlaanderen niet alleen voor de economie bouwt, maar ook voor de eeuwige schoonheid. Veel lees- en kijkplezier,

Koen Mortelmans

COLOFON Bouwen aan Vlaanderen Kwartaalvaktijdschrift voor de bouw Jaargang 11 • nummer 2 • 2010 Sinds 1999 • Verschijnt 4 x per jaar

verantwoordelijke Uitgever

H.B.J.M. Louwers Postbus 45, 3930 Hamont, België T +32 (0)11 605540 E info@louwersmediagroep.be

Redactieadres

Koen Mortelmans Kempenlaan 5 2160 Wommelgem T +32 (0)3 3536066 E redactie@bouwenaanvlaanderen.be

Redactie

Dave Cuypers Henri Gielen Koen Mortelmans Bram Souffreau Michel Vanden Heede Bert Verbeke

Arteveldecampus geeft Gent extra toren.

Reders in exotisch-historisch interieur.

Bladmanagement

Philippe Bourda T +32 (0)9 2209250 M +32 (0)478 437543 E p.bourda@louwersmediagroep.be

Advertenties

FTP-server van Louwers Mediagroep: http://ftp2.louwersuitgevers.nl Username: bavl Wachtwoord: gast Adresgegevens: Postbus 45, 3930 Hamont, België T +32 (0)11 605540 E verkoop@louwersmediagroep.be

Secretariaat

Manuela Depenbrock

Fotografie

Marc Sourbron e.a.

abonnnementprijs

€ 35,00 per jaar excl. BTW ABN Amro: 723-5404718-21 t.n.v. Louwers Mediagroep BVBA o.v.v. Bouwen aan Vlaanderen. Informatie over abonnementen: T +32 (0)11 605540

Adreswijzigingen

Schriftelijk ten minste drie weken voor verhuizing naar: Postbus 45, 3930 Hamont, België

opzeggingen

Indien twee maanden voor het verstrijken van de abonnementsperiode geen schriftelijk bericht van opzegging is ontvangen, wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd.

Doelgroep

Bouwen aan Vlaanderen is een communicatieplatform dat met name architecten, projectontwikkelaars, aannemers, installateurs, woningbouwcorporaties, gemeenten, overheidsinstellingen en opdrachtgevers uit alle betrokken regio’s van Vlaanderen informeert.

vormgeving/art direction

Logo Reclame- Ontwerpbureau Valerie Berben Richard Kokx

Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of vermenigvuldigd zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever en zonder bronvermelding. Hoewel dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Zij aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op deze informatie.

Bayer breidt polyetherfabriek uit

BTS: niet alleen voor Bayer

Domo Contract Flooring is nu modulyss

Energiezuinige nachtkoeling bij SEW

Ademruimte voor Dries Pannenkoeken

easyFairs Building & Facility Management

TriEco pakt uit met Zwitsers concept

Baksteensite wordt residentiële woonlocatie

Kantienberg geeft Gent extra cachet

deSingel breidt weer uit

Journaal

Topvolleybal op Gerflor

Mercedes-Benz BeLux groepeert algemene diensten

Redershuis langs de Antwerpse rede

Distributiecentrum voor Schietse-delicatessen

MAS bundelt Antwerpse museumcollecties

Pellikaan onder de tribune.

MAS zet Antwerpen bovenaan op cultuurkaart.

Sporthal tegen voetbaltribune in Tielen Nieuwbouw Keysers bundelt beste HVAC-technieken

MBG weer volop actief in kantorenbouw

De wet Spinetta

Wonen in eigen streek

Bijzondere informatieplicht van de vastgoedmakelaar CIB naar… de middeleeuwen

Discriminatie op de huisvestingsmarkt?

Boeiende bezoeken met BVA

Vlaanderen

NUMMER 2 I 2010 JAARGANG 11 I MEI-JUNI-JULI WWW.BOUWENAANVLAANDEREN.BE VAKTIJDSCHRIFT VOOR DE BOUW

va nu m kk ate et rn

Studenten op de Kantienberg Museum aan de stroom Mercedes bundelt in Woluwe Delicatessen voor Groot-Bijgaarden Sporten in Tielen Reders in de Belle Epoque

2010 • JAARGANG 11 • 3 MAANDELIJKS

Bouwen aan

VAKTIJDSCHRIFT VOOR DE BOUW • WWW.BOUWENAANVLAANDEREN.BE

Bouwen aan Vlaanderen

2 2010039_BAVL_02.indd 1

15-06-2010 08:52:52

VOORPAGINA:

ORI promoot bedrijfsethiek

VCB-nieuws

Met eco-Keynes in de Kempen

Duurzaam bouwen in Limburg

Dak & Geveltechniek

Wie doet wat

De campus Kantienberg, een vijfde toren aan de Gentse skyline Foto: Crepain Binst Architecture

inhoud

Bayer Technology Services demonstreert expertise in PMPO-project

Bayer breidt polyetherfabriek uit In 2008 startte Bayer MaterialScience in Antwerpen de uitbreiding van haar polyetherfabriek voor de productie van hoogwaardige polymeerpolyolen (PMPO) met een capaciteit van 60.000 ton per jaar. Dat is ondermeer een basismateriaal voor het zachte polyurethaanschuim in autozetels en matrassen. De bouwwerken, op de Bayersite in de Antwerpse haven, waren in de lente van 2009 afgerond. Dat ze moesten plaatsvinden terwijl de fabriek gewoon verder bleef produceren, vormde een extra uitdaging.

e inbreng van Bayer Technology Services (BTS) in de realisatie van dit project was groot, van concept tot realisatie. In samenwerking met de klant realiseerde het een uniek en gemodificeerd proces, met als resultaat een product, dat vandaag de hoogste kwaliteitsstandaard definieert. Vooral de reductie van vluchtige componenten in het eindproduct speelde hier een bijzondere rol. BTS slaagde er zelfs in de investeringskosten voor de constructie en voor het latere energieverbruik met een kwart te verminderen. De uitbreiding van het bedrijf impliceerde ook het design van een nieuwe logistieke infrastructuur. De verschillende afdelingen van Bayer Technology Services verzorgden samen de plaatsing van twee tanks van elk 100 m³ voor de vooropslag van het eindproduct, de modernisering van de vatenafvulling, met een bijkomende lijn hiervoor en een verlaadstation met drie laadplatformen. “We stonden ook in voor de contacten met de overheid, voor alle nodige bouw-, exploitatie- en milieuvergunningen, voor de volledige engineering, voor de opvolging van de bouwwerken en voor de veiligheidscoördinatie,” blikt coördinator Kurt

Vandegaer (BTS) terug. In dit kader stond BTS ook gedurig in overleg met de brandweer en de preventie-adviseur. “Dit overleg betrof onder meer de nooduitgangen, hun zonering en markeringen en de coördinatie van het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen.” In een tijd waar kostenefficiëntie en betrouwbaarheid een prioritaire rol spelen, is online analysetechniek uitermate belangrijk. Ook hier kon BTS met zijn expertise de oplossingen aanbieden. Zo verzorgde het de selectie en plaatsing van de detectie toestellen voor omgevingsbewaking, zodat de bemanning van de controlekamer op elk moment de veilige toestand van de installatie kan nagaan. BTS ontwierp de staalconstructies en de plaatsing van de leidingen en de machines met een 3D-software en las ze daarna als model in. “Op die manier kunnen we bouwklare 3D-modellen creëren, ongeacht de structurele complexiteit. Het systeem stelt vlot materiaallijsten en samenstellingstekeningen samen en zorgt zo voor een enorme tijdswinst. Het dimensioneert meteen roostervloeren, inclusief uitsparingen voor leidingen en appa-

ratensteunen, zodat ze onmiddellijk op maat kunnen worden gemaakt. Zo vermijden we onnodige kosten voor aanpassingen achteraf.” De jarenlange ervaring van BTS in het bedrijven en onderhouden van processen kwam goed van pas bij het dimensioneren van apparaten en filters en het meedenken met de klant. “Deze intelligente engineering maakt het mogelijk latere manuele ingrepen te beperken. Een engineeringbureau dat enkel focust op projectafwikkeling zonder conceptuele analyse zou dat wellicht over het hoofd hebben gezien.”

Doorgedreven modellering Om niets aan het toeval over te laten modelleerde BTS de totale constructie in detail, zoals de regelventielen en zelfs de bedieningsschakelaars. “Zo konden we, rekening houdend met de dimensies van alle onderdelen, een compacte structuur opzetten, terwijl de apparaten voor het nodige onderhoud toch vlot bereikbaar en hanteerbaar bleven.” BTS hield ook in de gaten dat de tanks voor de vooropslag van de polymeerpolyolen ontworpen werden conform de Vlaamse milieuwetgeving. Daarover hoefde de klant zich het hoofd niet te breken. De milieuregelgeving is erg streng en vereist nauwkeurige analyses. “Door bij de aanvang van een bouwproject rekening te houden met alle aspecten ervan, vermijd je ongelegen komende retrofitting achteraf.” ❚

Technische FICHE Opdrachtgever: Bayer MaterialScience, Antwerpen Architect: Kurt Vandegaer, Bayer Technology Services, Antwerpen Studies: Bayer Technology Services, Antwerpen Staalconstructies: Iemants, Arendonk Start werken: maart 2008 Einde werken: juni 2009 Investering: 40 miljoen euro

BOUWEN AAN VLAANDEREN

Niet alleen voor Bayer

Bayer Technology Services Velen linken de naam Bayer aan aspirine en andere producten uit de medische sfeer. Maar Bayer is ook actief in de bouwsector, als fabrikant van scheikundige basisstoffen voor diverse toepassingen en heeft een leidende positie in de polyurethaan- en polycarbonaatmarkt. En zelfs deze beeldvorming is nog te eng. Want Bayer is, via dochteronderneming Bayer Technology Services (BTS), ook actief als technologie- en engineeringbureau. Dit beperkt zich niet tot de eigenlijke constructie, maar behelst de volledige levensloop van processen en installaties. BTS werkt voor de Bayer groep zelf maar deelt haar expertise ook met externe klanten binnen de procesindustrie. Binnen de holding is het sinds 2003 een onafhankelijke onderneming die de technologische ruggengraat van het Bayerconcern vormt en instaat voor de ontwikkeling van nieuwe producten en processen, het beheer van globale investeringsprojecten en het verbeteren van installaties en processen. De opening naar externe klanten steunt op de jarenlange kennis en ervaring die BTS in de eigen groep verwierf. Wereldwijd telt BTS 2800 werknemers, waarvan een zestigtal in de Benelux. De kantoren van Bayer Technology Services Benelux bevinden zich op de site van Bayer Antwerpen in de centrale zone van de Antwerpse haven. “Ons twaalfkoppig Civil, Structural & Architectural Engineering-team (CSA) bestaat uit gespecialiseerde bouwingenieurs, tekenaars, een landmeter en een ingenieur-architect,” schetsen Kurt Vandegaer, Jan Deckers en Geert Van Tricht. “We voeren studieopdrachten uit, maar begeleiden tevens de realisatie van kleine én grote industriële constructies.” BTS verzorgt de master planning van volledige sites, het vergunningentraject, de eigenlijke engineering (berekeningen, 3D-modellering van staal, beton, apparaten, piping, …), het toezicht op de bouwwerken en de veiligheidscoördinatie. Het kan zowel deelopdrachten uitvoeren als complete projecten sleutel-op-de-deur afleveren.”

Ook op maat van middelgrote en kleine bedrijven De naam Bayer staat garant voor kwaliteit. “We zijn ervan overtuigd dat Bayer Technology Services ook veel kan betekenen voor de middelgrote en kleinere bedrijven, onder andere op het gebied van industriële staalbouwconstructies, infrastructuurwerken, energie-optimalisaties, procestechnologie, on-line procesanalyse-metingen. Net als grotere ondernemingen worden ook zij geconfronteerd met milieurichtlijnen, veiligheid, energie-efficiëntie. Een van onze uitdagingen is ons nadrukkelijker profileren als dienstenaanbieder, zowel voor klein- als grootschalige ondernemingen.” BTS was voor Bayer zelf onder meer actief in het bouwproject voor de nieuwe kantoren in Diegem (zie BAVL 2010-1, blz. 57-63), voor diverse projecten op de grote Bayersite in Antwerpen en voor de engineering van de productie-installatie voor biodiesel van NeoEnergy, het tankpark van LBC, evenals voor de voorbereiding van een mogelijke nieuwe elektriciteitscentrale van het Duitse E.On in Antwerpen. Voor Lanxess verzorgde het er de capaciteitsuitbreiding voor de productie van Caprolactam. ❚

BOUWEN AAN VLAANDEREN

linknv.be

doMoc_0377-2

styles in carpet tiles

producT: on-line 1

modulyss®, meer dan trendy tapijttegels modulyss® ontwerpt en produceert tapijttegels voor de Europese projectmarkt en gaat daarbij terug naar de essentie van vloerbekleding: kwaliteit. Dit vertaalt zich in een kwaliteitsgarantie van 15 jaar – uniek in de markt!

Meer informatie: modulyss® | T +32 (0)52 45 72 11 | info@modulyss.com | www.modulyss.com

Domo Contract Flooring is nu

modulyss

Dit voorjaar veranderde Domo Contract Flooring in ‘modulyss’. Dat was niet alleen of zomaar een naamsverandering. De nieuwe naam beklemtoont vooral een vernieuwde aanpak en een erg gerichte marktoriëntering. De tapijttegelproducent richt zich voortaan uitsluitend nog op de creatie en productie van modulaire tapijttegels voor de Europese contractmarkt.

ij de nieuwe naam horen ook nieuwe engagementen. Zo gaat modulyss terug naar de essentie van vloerbekleding: kwaliteit. Dat vertaalt zich onder meer in een kwaliteitsgarantie van vijftien jaar. “En dat is uniek in de markt,” onderstreept product manager Stefaan Roose. Als modulyss verlaat Domo Contract Flooring bewust het pad van de tapijttegels voor residentiële toepassingen. “We maken alleen nog modulaire vloerbedekkingen voor kantoren, openbare gebouwen, hotels, winkelketens, vergaderzalen … Voor dergelijke gebouwen met gemiddeld grotere oppervlaktes vormen tapijttegels in veel gevallen niet alleen een snelle, maar ook een budgetvriendelijke oplossing.” Stefaan Roose blikt terug: “De afgelopen jaren heeft Domo Contract Flooring in Zele een sterk gamma tapijttegels ontwikkeld en een stevige positie verworven op zowel de residentiële als de contractmarkt. De tijd was rijp om ons via modulyss met het topgamma volledig toe te leggen op de contractmarkt.”

Gesprekspartner voor architecten Modulyss richt zich hoofdzakelijk tot architecten. “Omdat ze in veel gevallen mee verantwoordelijk zijn voor de keuze van de vloerbekleding in contractprojecten. We stellen ons tegenover hen niet alleen op als producent van tapijttegels, maar bovenal als adviserend architecturaal bedrijf. We willen architecten bijstaan door – samen met hen – decoratieve en kwaliteitsvolle voorstellen uit te werken voor specifieke projecten. In modulyss moeten ze een partner vinden die actief meedenkt en proactief mogelijkheden aanreikt.” Modulyss plaatst kwaliteit boven alles. Daarom stelde het bedrijf een 50‑puntenprogramma op, dat aantoont hoe kwaliteit in alle lagen van de onderneming gecontroleerd en gegarandeerd wordt. “Naast deze kwaliteitspolitiek nemen wij ook onze ecologische en maatschappelijke verantwoordelijkheid op. Zo handhaven we eveneens het care-programma. Daarin bieden we in samenwerking met Vanheede Environment Group een op-

lossing om tapijttegels na hun levenscyclus duurzaam te verwerken tot grondstof en energie. Verder krijgt het ecologische tapijttegelgamma, dat nu al bestond uit drie producten – minimum70, eco70 L en eco70 C – er een broertje bij: reverse70. Kenmerkend voor deze tapijttegelcollecties is dat ze voor 70 % uit gerecycleerde materialen worden vervaardigd. Naast hoge kwaliteits- en duurzaamheidseisen voor de productie zelf en voor design, gaan we ook prat op een oplossingsgerichte en snelle dienstverlening. Bestellingen van oppervlaktes tot 700 m2 leveren we binnen de week.” ❚

Zie ook: over Care: BAVL 2009,-1, blz. 80-81. over Pier B: BAVL 2009-2, blz. 62-63. algemeen: BAVL Jaarboek 2009, blz. 113; BAVL 2009-3, blz. 75.

Onder de vroegere naam Domo Contract Flooring realiseerde modulyss diverse prestigieuze projecten, zowel in eigen land als daarbuiten. Zo stond de tapijttegelfabrikant van november 2008 tot maart 2009 mee in voor de restyling van pier B op de luchthaven van Zaventem. Pier B is de aankomst- en vertrekzone voor langeafstandsvluchten en vluchten naar niet-Schengen landen. “We leverden er ongeveer 10.500 m² Black&-tapijttegels.”

BOUWEN AAN VLAANDEREN

Ingenieursbureau Arcade NV Groeningenlei 132 2550 Kontich Tel 03 239 58 75 Fax 03 239 35 60 Mail info@arcade-eng.com Web www.arcade-eng.com Arcade is een multidisciplinair studiebureau waar u terecht kan voor volgende dienstverlening : - Stabiliteit - Technieken - Ondersteuningen (Industriële) Architectuur - Projectmanagment en Directievoering Arcade kan terugvallen op een uitgebreide expertise en een sterk porfolio in volgende sectoren: Residentiële projecten, publieke gebouwen, commerciële gebouwen, kantoren, sportinfrastructuur, scholen, parkings, industriële projecten, terminals, magazijnen, infrastructuurwerken, waterbouwkundige constructies Vestigingen: Kontich, Hasselt, Knokke, Gent (nieuw) Warshau/Polen, Lagos/Nigeria, Bangkok/Thailand, Meknes/Marokko (nieuw)

Bouwen aan de stad bouwen aan vlaanderen.indd 1

Tekst: Henri Gielen Foto’s: Marc Sourbron

Nachtkoeling maakt SEWnieuwbouw in Leuven zeer energiezuinig Begin juni verhuisde SEW Carton-Vector, specialist op het gebied van aandrijfelektronica en mechanische aandrijftechniek, van Waver naar zijn nieuwbouw op het researchpark Haasrode in Leuven. Op vraag van de opdrachtgever is er geen airco geïnstalleerd, maar wel intense nachtkoeling. Dat maakt het gebouw erg energiezuinig, maar het had wel consequenties voor de architecturale opvatting, zowel buiten als binnen.

e nieuwbouw van kantoor met bedrijfshal ligt achter de Brabanthal en is ontworpen door het architectenbureau ‘8 Office’ (Wilrijk), een team van jonge (ingenieurs-)architecten en stedenbouwkundigen. Het is een rechthoekig complex van circa 70 x 40 m met twee bouwlagen (5.800 m2), waarin een U-vormige kantoorzone en een T-vormige bedrijfshal in elkaar verstrengeld zijn, met centraal een patio van 10 x 20 m2. Bram Aerts van 8 Office: “Het basisvolume is dat van de industriële doos. De doos krijgt een verticale geleding in functie van de helling van het terrein, de zichtlocaties en de interne organisatie. De helling van het terrein is zichtbaar gemaakt door de paneelhoogte in de gevel aan te passen. Op de meest pro-

minente zichtlocaties – in de as van de toegangsweg en na de bocht in de weg – is het volume dubbel hoog en zorgt het zo voor de stedenbouwkundige verankering van het gebouw. Dubbele paneelhoogtes wijzen op dubbel zo hoge ruimtes. Door ook het beglazingspercentage te vergroten in functie van het publieke gehalte van de ruimtes, krijgt de gevel op een onnadrukkelijke wijze een functionele geleding.” “Er zit een duidelijke ritmiek in de gevels, zowel horizontaal als verticaal,” voegt zijn collega Hans Janssen eraan toe. “Die brachten we erin door een horizontale strook tussen gelijkvloers en verdieping en door verticale stroken glas-metaal-glas op elke verdieping. De ramen zitten verpakt in een cassette-gevelbekleding, die op geveldragers is gemonteerd.”

Samenwerking met Groep T De parkingzone voor en naast het gebouw (kant bedrijfshal) is aangelegd in grasdallen, onderbroken door een betonnen fietsenberging met vijvertje. Een hellend vlak in beton leidt naar de inkomhal, met ontvangstbalie in ter plaatse gestort beton. Van daaruit heeft de bezoeker een overzicht van het hele gebouw. Recht voor hem ligt de patio, een rustige groene ruimte (grasdallen) met zitbanken in geborsteld beton. Brede trappen leiden vanuit de inkomhal en het kantoorgedeelte naar deze rustzone, die net als de benen van de kantoor-U 1,5 m is uitgegraven tot op het niveau van de bedrijfshal. Met uitzondering van de ramen en deuren is de patio aan de binnenzijde volledig bekleed met een dubbellagige witte profielbeglazing (kanaalglas). ➡

BOUWEN AAN VLAANDEREN

De ventilatiekanalen in de kantoorgangen blijven zichtbaar en worden samen met het plafond zwart geverfd.

PARTICIPANT AAN HET WOORD Electro Corbeels – elektriciteitswerken Electro Corbeels (Holsbeek) is al meer dan zestig jaar gespecialiseerd in alle vormen van elektrotechnische installaties voor woningen, kantoren en bedrijfsgebouwen, met integratie van de laatste nieuwe technieken. In haar atelier in Holsbeek produceert ze een uitgebreid gamma van schakel- en stuurborden, zowel voor elektro- als voor HVAC-toepassingen. Met een erkenning in P1, klasse 6, liggen grotere projecten in de openbare sector eveneens binnen haar bereik. Electro Corbeels bezit sinds 2000 het veiligheidscertificaat VCA*, dat nu gecertificeerd gaat worden in de versie 2008/05, wat bewijst dat veiligheid voor haar een continue bezorgdheid is. Dit jaar behaalde de onderneming de Trends Gazellen Award 2009, als sterk groeiende KMO in Vlaams-Brabant. Corbeels heeft in de SEW-nieuwbouw de algemene elektriciteitswerken uitgevoerd. Afgevaardigd bestuurder Fanny Corbeels: “Met uitzondering van het deel hoogspanning, betrof het hier dagdagelijkse werken voor ons bedrijf, plus de integratie van een EIB-gebouwenbeheersysteem in dit semi-industrieel gebouw. De uitvoeringstermijn was wel redelijk kort, wat een goede coördinatie en samenwerking met de andere aannemers vereiste, en die is vlot verlopen. Nieuw voor ons waren enkel de ‘plafondeilanden’, maar de installatie ervan leverde geen problemen op.”

Vanuit de inkomhal leidt een trap naar de bedrijfshal van 1.300 m2, een betonbouw met steeldak en een vloer in polybeton. Twee in de hoogte uitgebouwde dakkoepels en de kanaalbeglazing kant patio brengen daglicht in de hoge hal (zonder verdieping). Ze is uitgerust met drie rolbruggen en twee toegangspoorten voor leveringen. De kop van de T is aan de buitenkant bekleed met sandwichpanelen. In de U-benen naast de bedrijfshal zijn de kantoren ingeplant van de diensten die het nauwst in contact staan met de werkplaats. Daar bevinden zich ook de labo- en opleidingslokalen, onder andere de leslokalen voor Groep T, waarmee SEW nauw samenwerkt om de studenten vertrouwd te maken met de techniek van elektromotoren. Op die manier zorgen de in elkaar passende

Voor de nachtkoeling is een speciaal raam met een ventilatiepaneel ontwikkeld.

BOUWEN AAN VLAANDEREN

U- en T-zones voor een maximaal contact tussen de verschillende bedrijfssferen. Ook in de kantoor-U steken twee volumes boven het gebouw uit: boven de inkomhal (met op de verdieping de vergaderzaal van de directie) en boven de refter, die in de as van de toegangsweg ligt en dus het eerste van het SEW-gebouw is dat in het blikveld van de bezoeker valt. De refter met kleine keuken dient zowel voor de directie en de bedienden als voor de arbeiders. Het voorste stuk ervan is een 6 m hoge ruimte met even hoge maar in breedte variërende rechthoekige ramen (achteraan is er wel een verdiepingsniveau). De vloerbekleding is overal grijs: tegels in de inkomhal, linoleum in de gangen en tapijttegels in de kantoren.

De zonwering is een Duits systeem van lamellengordijnen dat gestuurd wordt door zonnesensoren.

Nachtkoeling “Vanaf de eerste pennentrek van het ontwerp hebben we gefocust op de energiezuinigheid van het gebouw,” beklemtoont architect Bram Aerts. “Dat betekent onder andere veel aandacht voor de luchtdichtheid, hoge isolatie van dak en gevels, een uitgebalanceerde verhouding glas-beton voor de gevels, superisolerend glas, een energiezuinige verwarming en een performant ventilatiesysteem in plaats van airco.” Voor de nachtkoeling van het kantoorgedeelte heeft ‘8 Office’ in samenwerking met de ingenieursbureaus Arcade (structuur en technieken) en Daidalos Peutz (stabiliteit en akoestiek) een speciaal raam ontwikkeld. Het bestaat uit een glaspartij met ernaast een

Een hellend vlak in beton leidt naar de inkomhal.

Twee dakkoepels brengen licht in de bedrijfshal.

ventilatiepaneel, dat om esthetische maar ook om veiligheidsredenen (inbraken) weggestopt is achter een zwart rooster. Na de kantooruren wordt het paneel automatisch opengezet en kan de binnenstromende buitenlucht de hele nacht het gebouw koelen. Niet alle ramen zijn uitgerust met dit ventilatiesysteem, hun aantal is zo berekend dat de lucht vier keer per uur volledig ververst wordt. “Dankzij de luchtgroepen met hoge warmterecuperatie beantwoordt het binnenklimaat overdag aan klasse IDA2 van het EPB-besluit (Energieprestatie en binnenklimaat), terwijl de minimumnorm IDA3 is,” weet Kris Beniers, afdelingshoofd technieken van Arcade. Om de efficiëntie van dit nachtkoelingssysteem te verhogen, zijn er geen gesloten of verlaagde plafonds. Daardoor kan het zichtbaar gelaten beton van de predallen sterk afkoelen om tijdens de kantooruren de opwarming te helpen vertragen, samen met de buitenzonwering. Hoofdprojectleider Bart Hasenbroekx van aannemer Cosimco (Kontich): “De zonwering is een Duits systeem met een door zonnesensoren gestuurd lamellengordijn, al kan het desgewenst ook manueel bediend worden. Ons probleem was dat de Belgische installateurs er niet mee vertrouwd zijn en we uiteindelijk een beroep moesten doen op een Nederlands installatiebedrijf.”

De patio is langs de binnenzijde bekleed met een dubbellagige witte profielbeglazing.

Plafondeilanden Omdat de plafonds zichtbaar blijven, zijn de kabels voor elektriciteit en elektronica (met het oog op de toekomst viel de keuze op categorie 7 i.p.v. 5E of 6), weggestopt in kabelgoten in de vloer. De grote ventilatiekanalen in de gangen blijven eveneens zichtbaar en worden samen met het plafond zwart geverfd. Ook in de kantoren blijft het zwart geverfde plafond zichtbaar. Daaraan zijn wel een soort eilanden met akoestische panelen opgehangen, die wit geschilderd worden net als de muren en de deuren. Ook de verlichting is aan deze ‘plafondeilanden’ bevestigd. Ze is door Arcade bestudeerd om met een laag geïnstalleerd vermogen toch een hoge lichtopbrengst te hebben. Daartoe zijn de armaturen in de kantoren uitgerust met T5-lampen, in inkomhal, refter, gangen, enz. met spaarlampen, en in de bedrijfshal gaat het om industriële armaturen met hogedruklampen. De verwarming (op aardgas) van de kantoren gebeurt klassiek met radiatoren, maar in plaats van één centrale stookplaats zijn er een drietal kleinere condenserende stookketels verspreid over de U-vleugel. Kris Beniers: “Niet alleen betekent dit lagere investeringskosten omdat dunnere buizen volstaan en er geen echte stookplaats vereist is, het is ook veel energiezuiniger: er zijn minder leiding-

De refter steekt boven het gebouw uit.

verliezen en er kan beter gemoduleerd worden volgens de oriëntatie van de lokalen, en dit van quasi 0 tot praktisch het maximum. De bedrijfshal wordt verwarmd door direct gestookte, condenserende luchtverhitters.” ❚

Technische FICHE PARTICIPANT AAN HET WOORD GET – tijdregistratie en toegangscontrole GET (Malle) tekende hier voor de tijdregistratie en toegangscontrole, met de eigen systemen XTremis en XCess. “Onze uitdaging bestond voornamelijk in de integratie van toegangscontrole in een architecturaal esthetisch en luchtig gebouw. We konden de architect ervan overtuigen dat hiervoor mooie oplossingen bestaan. Bij de glazen partij aan de hoofdingang viel de keuze op een ranke Siedlezuil met GET-lezer. Het in de rolpoort geïntegreerde toegangsdeurtje wordt eveneens gestuurd door een GET-lezer. De GET-software vermijdt mogelijke conflicten tussen de rolpoort en de toegangsdeur,” vertelt sales consultant Yves Lahaut. GET dat sinds 2006 deel uitmaakt van de Duitse groep Primion, levert hard- en softwareoplossingen die de personeelsadministratie verlichten, optimaliseert de toegangscontrole en bekommert zich verder om alle mogelijke aspecten van geïnformatiseerde beveiliging. Regelmatig zorgt het voor innovaties in die wereld.

Opdrachtgever: SEW Caron-Vector (Leuven) Ontwerper: 8 Office Architects (Wilrijk) Studiebureau stabiliteit en technieken: Arcade (Hasselt en Kontich) Studiebureau bouwfysica en akoestiek: Daidalos Peutz (Kessel-Lo) Landschapsarchitect: Aldrik Heirman (Nazareth) Algemeen aannemer: Cosimco (Kontich) Toegangscontrole: GET (Malle) Elektriciteit: Electro Corbeels (Holsbeek) Start werken: augustus 2008 Einde werken: 12 mei 2010 Totale kostprijs: 4,2 miljoen euro

BOUWEN AAN VLAANDEREN

Alg. elektriciteitswerken Ook alle kleine herstellingen Bordenbouw industrie - privé - signalisatie laag- & hoogspanning telefonie - aarding - domotica Ook verkoop van alle elektrisch materiaal Benieuwd hoe wij u kunnen helpen? Contacteer ons dan nu voor een vrijblijvend verkennend gesprek. Beeuwsaert Construct is een familiaal bouwbedrijf, gespecialiseerd in complete bedrijfsgebouwen waarbij complexe constructies niet geschuwd worden. Wij trekken onze gebouwen zowel in metaal- als betonelementen op, gecombineerd met houten gelamelleerde liggers. Voor uw project staat Beeuwsaert Construct klaar met een toegewijd team van 60 medewekers. Onze mensen stellen een strikte planning op, volgen uw project op de voet en leveren zo een uitmuntend resultaat. Hoe maken wij het verschil? Met onze eigen studiedienst, een ervaren tekenafdeling en verschillende onderlegde bouwploegen. Van a tot z, van ruwbouw tot piekfijn afgewerkt bedrijfsgebouw (omgevingswerken inbegrepen)... U kunt bij ons terecht!

Electro Corbeels N.V. Leuvensebaan 78 - 3220 Holsbeek Tel. 016/23.87.11 - Fax 016/22.10.14 E-mail : info@corbeels.be - Website: www.corbeels.be Reg. 042601 - Erkenning 18 012 - Klasse 6 - kategorie P1

Nijverheidslaan 3 - 8880 Ledegem  T: +32 (0)56 43 18 43 - F: +32 (0)56 41 28 48

www.beeuwsaert-construct.be  info@beeuwsaert-construct.be

Engineering en realisatie zonnestroomsystemen • Opbouwsystemen • Inbouw en dakvervangend • Vrijveldopstelling

Energiebesparende technieken

Engineering en realisatie warmtesystemen • Zonneboilers in opbouw • Dakvervangende zonneboilers • Hogerendementsgascondensatieketels • Warmtepompen

Energieaudits

Tijdelijke en permanente energiemetingen

van analyse tot realisatie van energiebesparing en groene energie import en verdeling van componenten voor hernieuwbare energie info@trieco.be • www.trieco.be tel. 013/337 036

Tekst: Koen Mortelmans

Ademruimte voor Dries Pannenkoeken Zeventien jaar geleden startte Dries Vandamme zijn carrière als pannenkoekenbakker. Gewapend met pollepel en bakplaat veroverde hij met zijn lekkernijen de lokale bevolking op de avondmarkt in Roeselare. Vandaag gebruikt hij nog altijd hetzelfde basisrecept, maar zijn marktgebied is intussen heel wat verruimd. Dries Pannenkoeken richt zich niet alleen meer tot individuele consumenten, maar steeds meer tot scholen, festivals, verenigingen. Om aan de stijgende vraag te kunnen voldoen was een uitbreiding noodzakelijk. Want het bakken van de pannenkoeken gebeurde totnogtoe in marktwagens. Het bescheiden bedrijfsgebouw in Sint-Eloois-Winkel was daarvoor veel te klein. Een nieuwe, ruimere uitvalsbasis was broodnodig. Of pannenkoeknodig? Gelukkig had Dries in de loop der jaren een stevige financiële basis uitgebouwd.

oor hoofdaannemer Beeuwsaert Construct vergde dit bouwproject geen verre verplaatsingen. Want Dries vestigde zich enkele tientallen meters verderop, langs de Nijverheidslaan in Ledegem. Beeuwsaert Construct zelf werd pas zes jaar geleden opgericht, door de achterneven Didier en Jeroen Beeuwsaert. Het bedrijf legt zich specifiek toe op utiliteits- en industriebouw, zowel met stalen als met betonconstructies. Het staat eveneens in voor grond- en sloopwerken, metselwerken en binnenafwerking. “Naast het eigen productieatelier beschikken we ook over een ontwerpen studiedienst,” vertelt Jeroen Beeuwsaert. “Met het project Dries Pannenkoeken hadden die de handen

vol. Want dit was geen klassieke industriegebouw, maar een combinatie van staal- (voor het dragende skelet) en betonbouw (voor de buitenpanelen) met een ondergrondse garage, kantoren en een appartement op split-level. De integratie van het appartement hield ook het aanbrengen van een voorgevel met ruime glaspartijen in. En dan was er nog de lift! Toch hebben we zo weinig mogelijk taken in onderaanneming uitbesteed en zelfs de sandwichplaten zelf gemaakt.” Zeventien jaar geleden was het bakken van pannenkoeken een nog vrij ambachtelijke bedoening, maar tegenwoordig valt het onder de strenge en streng gecontroleerde wetgeving op voedselhygiëne. In het nieuwe bedrijfspand staat een stationaire hogedruk-

installatie gecombineerd met een centraal volautomatisch schuim- en desinfectiestation. Deze installaties zorgt ervoor dat elke ruimte op een snelle, grondige en efficiënte manier een reinigingsbeurt kan krijgen. Elke toegang tot de productieruimten omvat een robuuste maar toch stijlvolle hygiënesluis, met verplichte reiniging en desinfectie van handen en voeten, een waarborg voor optimaal hygiënische producten. “Om de wonen, administratief en manueel werk en opslagruimte in één gebouw te integreren en dit daarenboven te optimaliseren in functie van de voedselwetgeving hebben we intens vergaderd met de opdrachtgever, de architect en verantwoordelijken van het Voedselagentschap,” onderstreept Jeroen Beeuwsaert. ❚

Technische FICHE Beeuwsaert Construct Bij Beeuwsaert Construct werken 35 mensen, bij zusterbedrijf BSM, dat zich toelegt op staalconstructies, 55. Beeuwsaert werkte al op diverse locaties voor Aveve, trok in Pittem de gemeentelijke muziekschool op en in Wingene een bedrijvencentrum voor startende ondernemers.

Opdrachtgever: Dries Pannenkoeken, Ledegem Architect: Marleen Salomez, Atelier Bis, Roeselare Hoofdaannemer: Beeuwsaert Construct, Ledegem Staalconstructie: BSM, Ledegem Start werken: oktober 2009 Einde werken: juni 2010

BOUWEN AAN VLAANDEREN

easyFairs Building & Facility Management in Tour & Taxis

Kwalitatief bezoekersprofiel Tour & Taxis zette op 26 en 27 mei de deuren open voor de eerste editie van Building & Facility Management, een initiatief van easyFairs. Deze beurs voor renovatie en maintenance van gebouwen en voor facilitaire diensten wist, mede dankzij het Benelux-seminarie van IFMA, de internationale organisatie voor facility management, een kwalitatief publiek naar Brussel te trekken.

e mooie sheds van Tour & Taxis waren het toneel voor dit professionele event waar zowel facility managers als property managers, syndici en architecten hun gading konden vinden bij de exposanten. De focus van het event lag op kwaliteit en dit kwam ook overal duidelijk aan bod. Door een uitgebreide marketingcampagne wist de organisatie de juiste bezoekers naar de beurs te trekken. De grootste bezoekersgroep bestond uit facility managers en algemeen directeurs, maar ook aankoopmanagers, syndici en architecten waren goed vertegenwoordigd.

Benelux seminarie van IFMA IFMA pakte, samen met haar collega’s van IFMA Nederland en Luxemburg, op de eerste beursdag uit met een uitgebreid seminarie rond ‘change in no time’. De talrijke aanwezigen kregen tips over onder meer netwerken in economisch moeilijke tijden van netwerkcoach Jan Vermeiren en konden een sessie bijwonen over document management door Paul Gemmel.

Interessante mini-seminaries Ook de tweede beursdag konden de bezoekers een boeiend programma bijwonen, ver-

deeld over twee sessies mini-seminaries. ’s Ochtends lichte vertegenwoordigers van Ibeve, de vereniging van experten in veiligheid en milieu, het thema ‘energiebeheersing in gebouwen’ toe. In de namiddag woonden zowat vijftig professionals de sessie over de renovatie van schoolgebouwen bij. Poponcini & Lootens, a2o architecten, Buro II en Stabo stelden er hun schoolconcepten en –projecten voor. Marc Dillen, directeur-generaal van de Vlaamse Confederatie Bouw, pleitte voor continuïteit in de scholenbouw: “Momenteel wordt een alternatief gefinancierde inhaaloperatie voor de scholenbouw opgezet. Een dergelijke PPS-constructie is per definitie tijdelijk. Om de continuïteit bij de Vlaamse scholenbouwers te garanderen is het belangrijk dat de Vlaamse overheid de klassieke investeringen in scholen op peil houdt. Tegelijk moet ze erop toezien dat bij de toewijzing van de schoolprojecten met PPS niet enkel financiële criteria gelden. Ze moet ook rekening houden met de knowhow inzake scholenbouw die bij onze familiale bouwbedrijven voorhanden is.” Aan de reacties van de toehoorders merkten we dat ze beide sessies erg hadden gesmaakt en als nuttig ervaren,” zegt Marianne Lenaerts van easyFairs. ❚

Later in 2010 easyFairs Building & Facility Management maakt deel uit van het easyFairs Building Technologies portfolio. Later dit jaar vinden er binnen dit portfolio nog vier andere vakeventsplaats: • easyFairs ECL, de installatievakbeurs voor verlichting, elektriciteit en communicatie Brussels Expo www.easyFairs.com/ECL-BE • easyFairs HVAC, de vakbeurs voor verwarming, ventilatie en luchtbehandeling Brussels Expo www.easyFairs.com/HVAC-BE • easyFairs Deco & Finish, het event voor de afwerking en decoratie van wanden, vloeren, plafonds en gevels Antwerp expo www.easyFairs.com/DECO-BE • easyFairs Industrie- & Projectbouw, de vakbeurs voor industrie- en utiliteitsbouw Antwerp expo www.easyFairs.com/BOUW-BE Meer informatie over deze editie van Building & Facility Management en de presentaties van de miniseminaries vindt u op www.easyFairs.com/BUILDING-BE.

BOUWEN AAN VLAANDEREN

TriEco werkt met Zwitsers concept Solar Roof

Dakvervangende thermische systemen Wie een woning koopt, bouwt of renoveert betaalt voor onder meer het dak en voor de energie voor verwarming. Vanzelfsprekend, toch? “Neen, dat is het helemaal niet,” stelt Marc De Mey van TriEco.

“

aarom zou je twee keer betalen wanneer één keer volstaat? Als je de zon gebruikt als energiebron voor de waterverwarming spaar je wel veel energiekosten op lange termijn uit, maar je betaalt nog altijd de zonnecollector. Maar dat plaatje wijzigt aanzienlijk wanneer je een dak hebt dat zowel dak als zonnecollector is.” TriEco ontwerpt en installeert zulke daken: Solar Roof van het Zwitserse Energie Solaire.

De Mey schat de terugverdientijd van zulk systeem op ongeveer negen jaar. “In België is het nog vrij onbekend, maar in Zwitserland is het al jaren een vaste waarde. Wereldwijd is er al 100.000 m2 geïnstalleerd. In Duitsland wordt het zelfs op beschermde monumenten aangebracht. Bedrijven kiezen er graag voor, maar het is eveneens een vertrouwde toepassing in zwembaden, waar de vraag naar warm water groot is.” Marc De Mey wijst erop dat het ook voor particulieren een zinvolle keuze is, zeker in woningen met vloerverwarming. Maar wat met de negatieve verhalen die je af en toe hoort over zonneboilers?

Pionier “Energie Solaire is een pionier, die al sinds 1973 actief is. Het geitenwollensokkenstadium ligt al tientallen jaren achter de rug. Maar om de technologie optimaal te laten functioneren, moet je haar per gebouw volgens de regels van de kunst uittekenen. Dat is specialistenwerk. Om onafhankelijk van de zonnestraling op het gewenste moment over voldoende warm water te beschikken speelt niet alleen de omvang van de zonnecollector op het dak een rol. Om de warmte op te slaan moet het voorraadvat voldoende groot zijn. Daar loopt het soms mis.”

Roestvrij staal De basis van Solar Roof is een plaat in roestvrij staal, met een speciaal ervoor ontwikkelde coating, die optimaal de warmte doorgeeft aan de erin verwerkte kanalen. Ze is uitstekend bestand tegen blootstelling aan weer en wind. Typisch voor Solar Roof is dat de kanalen niet meanderen, maar volgens een wafelijzerpatroon verlopen. De fabricatie van de platen verloopt volledig geautomatiseerd, wat de prijsvriendelijkheid ten goede

TriEco Industriepark 1241 B1 3545 Halen Tel.: +32 (0)13-33.70.36 Fax: +32 (0)13-33.73.46 E-mail: info@trieco.be Internet: www.trieco.be

komt. De staalplaat vormt op zichzelf ook een duurzame dakbedekking. De dakisolatie kan vlak eronder worden aangebracht.

Klein en groot Solar Roof is beschikbaar vanaf 2 m2 tot onbeperkte oppervlakten. “Financieel heeft het geen zin om het op een degelijk, bestaand dak aan te brengen. Dan bestaan er lichtere, niet-dakvervangende oplossingen. Maar bij nieuwbouw en bij dakrenovatie is het een aangewezen keuze. Daarom is het aangewezen dat het als keuze al in het lastenboek van de architect is opgenomen. Het concept omvat alle attributen om precies en elegant aan te sluiten op dakranden en dakgoten en op de nok.” ❚

TriEco TriEco is een volledig onafhankelijk bedrijf, dat in maart 2007 werd opgericht door Marc De Mey en twee vennoten. De onderneming groeide gestaag en telt momenteel 22 medewerkers. Ze werkt onafhankelijk van fabrikanten, maar heeft wel preferente leveranciers. TriEco biedt oplossingen zowel voor bedrijven als voor particulieren. De uitvoering van projecten bij particulieren laat het over aan partners-installatiebedrijven. TriEco zorgt wel voor de componenten en ondersteunt het studiewerk. Bij bedrijven staat TriEco tevens in voor de installatiewerken, het onderhoud en de administratie voor het bekomen van subsidies en groenestroomcertificaten.

Het dak van het Olympisch zwembad van Haro (La Rioja, Spanje) bestaat uit 1.500 m² Solar Roof. Het is één van de grootste dakgeïntegreerde thermische zonne-installaties in Europa. (foto Energie Solaire)

BOUWEN AAN VLAANDEREN

Waarom heeft archi-europe een oog voor architecten ?

www.archi-europe.com/Iamarchitect.htm

wordt lid van ons gratis netwerk, meer dan 163.000 Europese architecten zijn reeds ingeschreven, publiceer uw persoonlijke projecten en maak ze zichtbaar voor de complete architectuurgemeenschap en naar een groot aantal mogelijke klanten, profiteer van een grote internationale visibiliteit, dankzij de Europese dimensie van Archi-Europe, bezoek de internationale website, gebruik de talrijke diensten: een maandelijkse informatie nieuwsbrief, volledige informatie over nieuwe technieken, materialen, innovaties, internationale agenda van evenementen en wedstrijden, publiceer video clips van uw mooiste projecten, registreer u gratis voor de wekelijkse Buildings Solutions nieuwsbrief, en wordt als eerste op de hoogte gebracht van de nieuwe architecturale ontwikkelingen wordt uitgenodigd om deel te nemen aan de awards en wedstrijden die Archi-Europe organiseert, ontvang gratis uitnodigingen voor internationale bouwbeurzen en evenementen, verhoog het aantal bezoekers naar uw website.

als fabrikant

www.archi-europe.com/Icommunicatetoarchitects.htm

deel uw expertise met de architecten in het kader van de ‘permanente opleiding’, haal voordeel uit onze ervaring op het gebied van advies en marketing, ontwikkel en verhoog uw contacten met de Belgische en Europese architecten, dankzij een compleet en specifiek aanbod van diensten, gebruik onze Building Solutions nieuwsbrief: deze kan verzonden worden naar 66 300 architecten in Europa, toon uw bouwoplossingen in Archi-News (digitale redactionale nieuwsbrief), verzonden naar 125 000 lezers, adverteer uw architectuuroplossingen in de gedrukte Archi-News, publiceer uw banner op onze website, en genereer zo “qualified trafic” naar uw website, toon uw producten in de speciaal ontwikkelde online building corners, neem samen met ons deel aan internationale bouwbeurzen, neem deel aan de internationale awards en wedstrijden die Archi-Europe organiseert.

Dennendreef 8 - B 3720 Kortessem info@archi-europe.com bezoek onze website : www.archi-europe.com contacteer ons op : + 32 11 37 56 13

www.debie.com

als architect

Tekst: Michel Vanden Heede

Woonpark De Waterkant heeft oog voor verleden en toekomst

Residentiële woonlocatie in voormalige arbeidersbuurt De Waterkant in Rumst is geen alledaags project. Het 2 hectare grote residentiële woonpark aan de Rupel wil een marktcorrigerende werking hebben. Bedoeling is om op de voormalige site van de steenbakkerij Heylen met zijn vele kleine woningen de middenklasse aan te trekken. Dit nieuwe publiek moet de voormalige arbeidersbuurt een impuls geven.

e Waterkant omvat vijftien woningen en drie appartementsgebouwen, die geschikt zijn voor gezinnen, ouderen en rolstoelgebruikers. Het domein bevindt zich in een groene oase langs de Rupel. De eengezinswoningen hebben allemaal een privétuin en een dubbele garage, gelegen langs een servitudeweg. Ze kijken uit op de rustige parkzijde. Het eerste type woning heeft een garage van 22 m2, een inpandig terrasje van ruim 4 m2, drie slaapkamers en een casco zolderverdieping. De oppervlakte van het gelijkvloers bedraagt ruim 67 m2. De eerste verdieping is 55 m2 groot,

de tweede verdieping 60 m2, wat neerkomt op een leefruimte van goed 180 m2. De tuin heeft een oppervlakte van 92 m2. Het tweede type woning is nog een stuk groter, met een totale woonoppervlakte van ruim 200 m2, eveneens verdeeld over drie verdiepingen, een garage van 35m2 en een tuin van 108 m2. De garages, achteraan de tuin, liggen lager dan het tuinniveau, wat optimale lichtinval en bezonning zijn waarborgt.

Atypische woonentiteiten “Het gaat om vrij grote woningen met een prachtig zicht op het nabijgelegen natuurre-

servaat. En dat terwijl net kleine huizen typerend zijn voor deze streek. Ons project biedt dus atypische woonentiteiten,” vertelt Lode Waes, bestuurder bij Vanhaerents. “We zijn ervan overtuigd dat ons pionierswerk een hele evolutie op gang zal brengen in Rumst. Door de prachtige locatie aan het water zal er een soort hefboom ontstaan, die een vermenging van diverse woonentiteiten met zich meebrengt.” De residenties ‘Dijle’, ‘Nete’ en ‘Rupel’ in het park zijn zodanig ingeplant dat elk appartement gericht is naar de Rupel. ‘Dijle’ en ‘Nete’ zijn identiek en bestaan uit 22 appartementen met één, twee of drie slaapkamers, elk met een terras. Op het gelijkvloers bevinden zich drie bergingen, 21 overdekte autostaanplaatsen en een reeks parkeerplaatsen. ‘Rupel’ bestaat uit 39 appartementen met een, twee of drie slaapkamers en terras, 32 overdekte autostaanplaatsen en veertien parkeerplaatsen. De oppervlakte van de appartementen varieert tussen 70 m2 en 150 m2. Omwille van de grote op te vangen hoogteverschillen kwamen er bovengrondse autostaanplaatsen, zodat ook de appartementen op de eerste verdieping een mooi uitzicht op het water hebben. Vanhaerents heeft het parement van de appartementen gedeeltelijk in prefab uitgevoerd. De architect, Buro II, wou een skeletstructuur creëren in de gevel van de appartementsgebouwen. Deze opbouw leende zich perfect voor deze prefab oplossing. Wegens de ligging van de gebouwen op de voormalige steenbakkerijsite was het evident om de gevels van de woningen en appartementen uit te voeren in parementstenen van Wienerberger, de firma die steenbakkerij Heylen heeft overgenomen. ➡

BOUWEN AAN VLAANDEREN

RUMST De Waterkant “De Waterkant” heeft een absolute topligging langs de Oude Baan in Terhagen-Rumst. e e grenst n uaan n de i e k e w Rupel. o o De n dijken b e llangs e vdeze i nrustgevende g Het project oever van de waterlijn vormen een uitgelezen traject voor mooie wandelingen en fietstochten.

Rumst De Waterkant

De Waterkant biedt een antwoord op de groeiende vraag naar residentiële woonlocaties op topniveau, binnen de onmiddellijke werkomgeving. De goede aansluiting van Terhagen met de autosnelwegen E19 en A12, staat garant voor een optimale bereikbaarheid. Het project “De Waterkant” omvat 15 woningen, opgetrokken in een oase van groen aan de Rupel. Ze zijn elk voorzien van een privétuin en dubbele

garage, gelegen langs een servitudeweg. De woningen zelf kijken uit op een rustige parkzijde. Met dit hedendaags architecturaal ontwerp werd bewust Moderne, tijdloze en functionele met duurzame materialen, oerdegelijke gekozen voor karakter, identiteit en uitstraling. “De Waterkant” biedt een antwoord op de architectuur groeiende vraag naar residentiële woonlocaties op topniveau, bouwwijze entereen persoonlijke afwerking naar eigen smaak. binnen de onmiddellijke werkomgeving. Bezoek onze woningen plaatse.

info en verkoop

Info en verkoop

Dekenijstraat 18 9080 LOCHRISTI tel.: 09/355 99 58 info@deleefboom.be www.deleefboom.be advertentie_cursiefj#252928.pdf

tel. 03-237 48 00

CMY

Een realisatie van

Museumstraat 14b 2000 ANTWERPEN tel.: 03/237 48 00 info@provas.be www.provas.be 1/17/07 10:13:36

architecture is an art, we make it happen

PARTICIPANT AAN HET WOORD Tegels De Roy Tegels De Roy (Merchtem) leverde plaatste de vloeren wandtegels voor de privé-delen. “In samenspraak met de projectontwikkelaar hebben we een basistegel gekozen in harmonie met de stijl van het project, maar uiteraard stond het de eindklanten vrij te kiezen voor andere materialen,” vertelt commercieel directeur Roel Degreef. “Het gaat om volkeramische tegels die op basis van hun slijtvastheid, sterkte en onderhoudsgemak levenslang gebruikscomfort garanderen.” De Roy werkt met eigen vloerders en eigen bouwplaats- en projectleiders. “Dit zorgt voor de nodige professionaliteit en flexibiliteit, zowel inzake kwaliteit van de werken als inzake administratieve opvolging en het volgen van de keuzes van de klanten.” Momenteel voert De Roy diverse projecten voor appartement-, woningen villabouw uit, zowel in opdracht van particuliere bouwheren en architecten als voor bouwpromotoren en in onderaanneming voor grote aannemers. Referenties zijn diverse speciale renovatiewerken zoals Brasserie Du Midi in Brussel (Eurostation), Fortis Ducale House in Brussel, Campus Bijloke in Gent en kerkhotel Patershof te Mechelen (zie BAVL 2009-3, blz. 10-15). De Roy is sinds 1946 een familiebedrijf waar momenteel de derde generatie aan het roer staat.

“Ook dat is opnieuw een verwijzing naar het baksteenverleden van de Rupelstreek. Niet alleen de architectuur maakt overigens die knipoog, ook het raster van het openbaar domein verwijst naar de vormen waarin de bakstenen destijds gebakken werden,” verduidelijkt Lode Waes.

Schoorsteen als relict De architectuur van De Waterkant legt in haar vormentaal de connotatie met oude industriële, bakstenen gebouwen en de baksteentraditie van de Rupelstreek. Ze is functioneel en hedendaags, maar straalt tegelijk iets tijdloos uit. De gerestaureerde schoorsteen blijft hierbij als een soort relict behouden. Karakteristiek voor de appartementen is dat ze volledig op de weidse zichten op het water afgestemd zijn en over heel grote terrassen beschikken. Buro II heeft de appartementen zodanig ontworpen dat een levenslang aanpasbaar wonen voor de eerste bewoners mogelijk is. Een persoonlijke afwerking naar eigen smaak is perfect mogelijk, zo blijkt. “Voor de appartementen hebben we interieurarchitecten in dienst,” zegt Lode Waes. “Zij staan in voor een hoogwaardige afwerking en kunnen desnoods zelfs maatwerk leveren.” De Waterkant biedt een antwoord op de groeiende vraag naar residentiële woonlocaties op topniveau, binnen de onmiddellijke werkomgeving. Het woonpark bevindt zich langs de Oude Baan in de deelgemeente Terhagen, in een zacht glooiende buitenbocht van de Rupel, op de as Antwerpen-Mechelen-Brussel. De goede aansluiting van Terhagen met de autosnelwegen E19 en A12 garandeert een optimale bereikbaarheid. De Waterkant heeft een centrale ligging op wandelafstand van

winkels, kerk, scholen en bushalte. Er is via een wandel- en fietspad een vlotte verbinding met het centrum van Rumst. Het woonpark is dan ook een geschikte woon- en leefomgeving voor jonge gezinnen en ouderen. Het bouwteam heeft een doordacht lastboek uitgewerkt met bijzondere aandacht voor afwerking, gebruiksgemak, veiligheid, toegankelijkheid, onderhoudsvriendelijkheid, warmte- en geluidsbeheersing. Alle appartementen zijn overigens bereikbaar via centrale gangen met lift en trap.

Aanvulling op bestaand woonaanbod “Economisch hebben we ervoor gezorgd dat de woonentiteiten betaalbaar zijn,” stelt Lode Waes. De appartementen hebben een kostprijs van zowat 2.000 à 2.600 euro per m². De woningen zijn met 1.500 euro per m² zelfs nog een stuk democratischer. Wat de omgeving betreft, biedt ons project een aanvulling op het al lang bestaande aanbod aan arbeiderswoningen. De Waterkant lijkt in die omgeving niet evident. Maar door een aanbod te creëren is er intussen ook een vraag ontstaan. De woonentiteiten van de eerste fase zijn bijna allemaal verkocht. Binnenkort starten we de tweede bouwfase gestart. Ons project zal een impuls geven aan de ruimere buurt. De omgeving was vooral bevolkt door arbeiders die in de steenbakkerijen werkten. Dankzij de aanwezigheid van de Rupel en de adembenemende zichten op het achterliggend natuurreservaat slagen we erin om tweeverdieners aan te trekken die in de groene omgeving op de as Antwerpen-Mechelen-Brussel wensen te wonen. We brengen een nieuw aanbod van ruimere woningen en appartementen, wat een nieuwe dynamiek op gang brengt. Zo zullen er op termijn misschien zelfs extra winkels komen.

We geven een belangrijk signaal voor de toekomst zonder het industriële verleden van de Rupelstreek te negeren. De Waterkant is een voorbeeld van out of the box denken. Het gaat niet om een voor de hand liggend woonproject, maar zal zeker een meerwaarde genereren voor de regio.” ❚

Technische FICHE Bouwheer en hoofdaannemer: Vanhaerents (Torhout) Architect: Buro II (Roeselare) Studiebureau stabiliteit: Establis (Roeselare) Riolering: Wavin (Sint-Niklaas) Vloeren: Tegels De Roy (Merchtem) Veiligheidscoördinatie: Archiline (Sint-Kruis Brugge) Start werken: augustus 2008 Einde werken fase 1: december 2010 Lancering verkoop fase 2: 31 mei 2010

BOUWEN AAN VLAANDEREN

Arteveldehogeschool - Gent - België

BESIX Vlaanderen – Kortrijksesteenweg 1144 bus F – 9051 Sint-Denijs-Westrem – België – Tel: +32 (0)9 321 78 10 www.besix.com – mbeyst@besix.com

Tekst: Bram Souffreau Foto’s: Crepain Binst Architecture

Campus Kantienberg geeft skyline Gent extra cachet Het architectenbureau Crepain Binst Architecture en aannemer Besix Vlaanderen hebben met de gloednieuwe campus Kantienberg van de Arteveldehogeschool de skyline van Gent extra cachet gegeven. De tien verdiepingen tellende toren, aangekleed met verticale lamellen, kenmerkt de nieuwbouw in de Gentse studentenbuurt.

e Arteveldehogeschool heeft het gebouw met de start van het academiejaar 2009-2010 in gebruik genomen. Duizenden studenten maken er dag in, dag uit gebruik van. Met de campus brengt de Arteveldehogeschool het verspreide aanbod samen. Tot vorig jaar had de school twaalf locaties in het Gentse. Het complex aan de oevers van de MuinkSchelde drukt met zijn eigentijdse architectuur – van de hand van Crepain Binst Architecture – ook

zijn stempel op de studentenbuurt van Gent en werkt een oude stadskanker weg. Vóór de bouw van de campus was het terrein immers een inspiratieloze parking. Vandaag eist het torengebouw en de met bakstenen gelijmde uitkraging alle aandacht op.

Verlijmen bakstenen Voor aannemer Besix vormde het bakstenen plafond de voornaamste uitdaging. “Het plafond van de cafetaria en de mediatheek is

volledig met bakstenen bezet. Die constructie loopt verder naar de uitkraging, waardoor de plafondtoepassing zowel binnen als buiten het gebouw aanwezig is,” legt Michiel Langerock, projectleider bij Besix, uit. “De techniek van het verlijmen van bakstenen werd er voor het eerst in België op grote schaal toegepast. In Nederland wordt de techniek vaker in ontwerpen gebruikt, maar in ons land duikt het pas de laatste twee jaar op,” weet Langerock. ➡

BOUWEN AAN VLAANDEREN

Licht, lucht en leven in balans

Energie besparen begint met een goed ontwerp

Klimaattechniek in industrie en utiliteitsbouw Rook en Warmte-Afvoer Parkeergarage (brand)ventilatie Buitenzonwering

www.coltinfo.be

Hij ziet een belangrijk esthetisch voordeel: “Het verlijmen van bakstenen brengt het aspect van de steen naar voor, terwijl bij een traditionele muur de voegen met de aandacht gaan lopen.” Het lijmen was een complex karwei, herinnert Langerock zich. Een onderaannemer van Besix moest zich in de techniek bekwamen. “Er komt dan ook veel bij kijken,” legt de projectleider uit. “We hebben enkele maanden studiewerk geïnvesteerd. Uiteindelijk hebben we een volledige bekisting aangemaakt waarop alle steentjes werden gelegd. Daarbovenop kwamen dan de wanden, waarna de bekisting werd weggehaald. In de constructie hebben we diverse technologieën gebruikt, zoals zelfverdichtend beton, naspanwanden om de vervormingen tegen te gaan en casettevloeren.”

Studentenstromen Op de betonnen constructie met het bakstenen plafond rusten vijf aula’s die samen een capaciteit van duizend studenten hebben. Een verdieping lager bevinden zich de cafetaria en de mediatheek. De inpassing in het gebouw is niet toevallig. Architectenbureau Crepain Binst Architecture heeft sterk de nadruk op functionaliteit gelegd, naast energiezuinigheid en duurzaamheid. De aula’s, het studentenrestaurant, de mediatheek en op de kelderverdieping de fietsenstalling bevin-

den zich dus niet toevallig in de laagbouw. “De architect heeft rekening gehouden met de studentenstromen. De functies waar veel studenten passeren, liggen samen”, legt Langerock uit. “Een andere vleugel van het gebouw is gereserveerd voor docenten. De praktijkklassen werden in het torengebouw ondergebracht.” Die tien verdiepingen hoge toren is de blikvanger van de campus Kantienberg en van de Gentse skyline, naast de Boekentoren iets verderop en de drie historische torens in het stadscentrum. De hoogbouw is volledig met verticale lamellen bekleed, ook langs de noordzijde. Met de keuze voor verticale zonwering heeft de architect een ‘slanke’ toren afgeleverd.

Verticale zonwering Voor Crepain Binst Architecture was het tekenen van een regelbare, verticale zonwering een primeur. De zonwering benadrukt ook het duurzame karakter van het gebouw, want het vermijdt een koelsysteem – uitgezonderd in de computerklassen. De lamellen zorgen verder voor een maximum aan daglicht binnen het gebouw, waardoor het gebruik van kunstlicht beperkt kan blijven. Verticale lamellen hebben ook het voordeel dat ze onrechtstreeks diffuus licht tot diep in de lokalen laten binnendringen. ➡

Zonwering met uitgebreid voortraject Colt: Artevelde is ‘cool’ Colt (Mechelen) heeft de haalbaarheid en effectiviteit van de zonwering onderzocht en stelde de Colt Solarfin 400 buitenzonwering als oplossing voor. De zonstudies waren gericht op een 100% beschaduwing en op de mogelijkheden van de sturing naar beschaduwing en motorgeometrie. Daarbij zijn er verschillende mock-ups gebouwd, voor zowel een visuele beoordeling als voor de windtunneltesten. Tijdens die tests bedroeg de windsnelheid tot 170 km per uur. “We hebben getest op doorbuiging, trillingen, eigenfrequentie, gallopping ... in negen verschillende testposities,” zegt Kurt Booms. “Het voortraject heeft meer dan een jaar geduurd, de uitvoering echter slechts zowat tien maanden. “Ons systeem bestaat uit geëxtrudeerde lamellen en is verkrijgbaar met vaste of beweegbare, horizontaal of verticaal geplaatste lamellen. Bij de Artevelde Hogeschool gaat het om verticale lamellen met een overspanning van 5,45 meter. Het draaibereik van de lamellen is flexibel. De aansturing zorgt ervoor dat ze zich automatisch richten naar de stand van de zon. Dit garandeert een zeer goede warmtewering en een aangenaam gedoseerde daglichttoetreding.” De zonwering van de Arteveldehogeschool wordt gestuurd door het Colt CCS 2000 sturingsysteem met ICS 4-Link visualisatie. “Ook de besturing vormt een integraal deel van het energiemanagementconcept van een gebouw. In de loop der jaren hebben we tijdens het ontwerpen bij de constructie van zonweringsystemen een schat aan kennis opgebouwd op het gebied van de besturings- en regeltechniek. Het ICS 4-Link-systeem is een geavanceerd besturingsconcept om grootformaatlamellen in meerdere gevels met één systeem aan te sturen. We passen het dikwijls toe bij middelgrote en grote projecten, om er de lamellen in te stellen op de stand van de zon.”

BOUWEN AAN VLAANDEREN

Antwerpse Vloercentrale Bvba Interieurafwerking

Wij zijn een afwerkingbedrijf gespecialiseerd in het leveren en plaatsen van linoleum, PVC, rubber en tapijt en bieden een oplossing op maat voor uw:

o o o o

Kantoren Verkoopsruimte Openbare gebouwen Industriegebouw

Brechtsebaan 36 – Unit 14 - 2900 Schoten Tel. 03/646 14 12 - Fax 03/646 14 11 info@antwerpsevloercentrale.be

10900242 AVC.indd 1

27-05-2010 10:29:33

Snijden, plooien, ponsen, lasersnijden, lassen (TIG, robot), poederlakken... wij bewerken het metaal tot het de vorm aanneemt van uw idee. Een meesterschap dat wij enkel konden verwerven door meer dan een halve eeuw van ervaring en passie voor het metaal. Uw plannen groeien bij ons uit tot een volledig project dat wij tenslotte ook - uniek in onze sector - zelf komen plaatsen. Zo hebben wij 100% controle over de kwaliteit en bent u zeker van een snelle, accurate service. Naast originele bouwprojecten verzorgen wij ook de inrichting van shops en winkelketens. • Decomet Vaartdijk 24, 3150 Tildonk Tel. 016 61 70 30, www.decomet.be • Kompakt, verwerker van volkern Industrielaan 12, 2250 Olen 2 Noord Tel. 014 23 09 81, www.kompakthpl.be

A5_AD_DECOMET.indd 1

26/05/10 13:47

PARTICIPANT AAN HET WOORD Decomet – stalen smeedwerk Decomet (Tildonk) stond hier in voor het aanbrengen van de hekwerken en toegangspoorten, voor de centrale wenteltrap, voor de roostervloeren en voor alle interne balustrades en handgrepen. “Die werken zijn zeer divers,” zeggen de afgevaardigd bestuurders Jo Delvaux en Alex Reijnders. “We maakten erbij gebruik van diverse types staal. Zulke opdrachten kan alleen een erg breed georiënteerd bedrijf aan. Want de aanmaak en het plaatsen vergen heel wat vaardigheden: gedetailleerd CAD-tekenen, lasersnijden, poederlakken, gerobotiseerd en ter plaatse lassen… Maar de moeilijkste uitdaging was toch de relatief korte tijdspanne voor de uitvoering van alle werken, van opmeting en goedkeuring van het model tot plaatsing.” Op maat gemaakte, complexe constructies, zijn een specialiteit van Decomet en zijn veertig medewerkers. Het werkte ook al mee aan de nieuwe invulling van de Zwembadsite in Leuven (zie BAVL 2009-4, blz. 56-57), het nieuwe GSK-hoofdkwartier in Waver, het Eurostation in Luik-Guillemins en, op Europees vlak, aan de metalen bemeubeling van de FNAC-winkels.

De grote ramen versterken dit effect. De lamellen passen zich overigens aan de stand van de zon aan. Enkel aan de noordzijde zijn de lamellen niet met die technologie uitgerust. Op de hoogste verdieping werden langs de noordzijde geen lamellen geplaatst en krijgen bezoekers op een spectaculair zicht op de Gentse binnenstad getrakteerd. “Het plaatsen van de gordijngevels met zonweringslamellen nam heel wat tijd in beslag”, herinnert Langerock zich. “Bovendien wilden de architecten achterhalen hoe ze zich in een stormsituatie zouden gedragen en hebben we de lamellen in een windtunnel getest.”

Hoogteverschil Terwijl het torengebouw bestaat uit traditionele klaslokalen, kenmerken grote, open ruimtes, zoals de aula’s of de refter, de laag-

bouw. De architect heeft ook de helling van de Kantienberg in zijn ontwerp verwerkt. Het terrein waarop de campus is gebouwd, heeft een hoogteverschil van zo’n tien meter. Vroeger stond er een textielfabriek, daarna lag het jarenlang braak en werd het als parkeerruimte voor het nabijgelegen cinemacomplex Kinepolis gebruikt. Enkele jaren geleden kochten de Arteveldehogeschool en de Universiteit Gent het terrein aan. De hogeschool plaatste er als eerste de campus. De universiteit bouwt er momenteel studentenflats. De architect gebruikte het hoogteverschil als rode draad in het ontwerp van de laagbouw. Hij koos voor hellingen en een terrasindeling in plaats van traphallen. Dankzij de grote ruimtes en het vele glas is een visuele doorkijk mogelijk. Cafetaria, mediatheek en de toegangsruimte tot het gebouw vormen één

geheel. Een centraal gelegen patio zorgt voor een groene oase en garandeert voldoende daglicht in het gebouw.

MuinkSchelde De campus ligt aan de oevers van de MuinkSchelde. Bij het leggen van de fundering moest Besix rekening houden met het water. “Het terrein waarop de campus gebouwd werd, bestaat uit alluviale afzetting. We brachten daarom verstevigingen aan zodat we een stabiele basis hadden om het gebouw op te zetten”, legt Langerock uit. “Een ander obstakel was de hogedrukcollector van afvalwaterbeheerder Aquafin. De collector loopt parallel met de MuinkSchelde. Aquafin heeft de grond in erfpacht, zodat de hogeschool er geen gebouw kon optrekken.➡

Wavin-oplossing voor waterafvoer Buffer- en infiltratiebekkens in kunststof In opdracht van de Universiteit Gent bouwt CEI-Demeyer (Brussel/Gent) momenteel langs de Kantienberg een studentenhuisvesting met 650 kamers. De universiteit streeft naar een duurzame aanpak en wil er het regenwater maximaal opvangen, om het te gebruiken voor de spoeling van een aantal toiletten. Daarvoor zijn er bufferbekkens nodig. Bovendien eist Waterwegen & Zeekanalen, dat er slechts uitzonderlijk een overstort van regenwater in de Schelde terecht komt. Daarom en voor de afvoer van het regenwater dat op verharde oppervlakten valt, zijn er ook infiltratiebekkens nodig, zodat de kans op overstort beperkt blijft tot één keer per vijf jaar. Door de grote bebouwde oppervlakte en de beperkte vrije ruimte is het een uitdaging om de nodige buffer- en infiltratiebekkens in te planten. De oplossing van Wavin (Sint-Niklaas) bestaat erin de beperkte groene zones optimaal te benutten, door enerzijds waterdichte Wavin Q-Bic bufferbekkens te plaatsen voor de buffering van het te gebruiken water (twee bekkens van elk 82 m2 netto) en anderzijds twee Wavin Azura infiltratiebekkens te voorzien (met een totale netto capaciteit van 67 m2). “De snelheid en het gemak van de plaatsing van deze modulaire systemen zijn grote troeven in vergelijking met andere oplossingen,” legt Karen De Schrijver (Wavin) uit. “De Q-Bic bekkens zijn bovendien 100 % inspecteerbaar en kunnen gereinigd worden langs twee kanalen met een diameter van 500 mm. De gemakkelijke en snelle plaatsing betekent in vergelijking met betonproducten een grote besparing op manuren en zware materialen op de bouwplaats. De Q-Bic bufferbekkens passen qua oppervlakte gemakkelijk in de beperkte groenzones. De nodige oppervlakte voor het plaatsen van een equivalent volume in prefab betonnen citernes was eigenlijk niet beschikbaar.”

BOUWEN AAN VLAANDEREN

Wavin Belgium nv

Het kenniscentrum voor riolering voor studiebureaus

Europese fabrikant van kunststofoplossingen voor afwatering Wavin is uitstekend geplaatst om met u mee te denken en technisch onderbouwde oplossingen te realiseren voor uw klanten. Onze kennis van materialen, systemen en van de wetgeving is steeds up to date. In onze benadering staan veiligheid, verantwoordelijkheid en duurzaamheid steeds voorop. Door onze dagelijkse contacten met openbare besturen en aannemers zijn wij bijzonder goed op de hoogte van hun verwachtingen en gevoeligheden. Wilt u graag kennis maken met het innovatief karakter van onze aanpak en onze producten, neem gerust contact met onze technische adviseurs.

Wavin Belgium nv- Gentse baan 62 - 9100 St-Niklaas Tel +32 (0)3-760 36 10 - Fax +32 (0)3-760 36 20 wavinbelgium@wavin.be - www.wavin.be

Experts in waterbeheer

wie doet wat

bouwplaats beveiliging

Pellikaan Bouw NV

Excelsiorlaan 1 B-1930 Zaventem T.............................................+32 (0)2 7205845 F.............................................+32 (0)2 7213470 W www.pellikaan.be

afwerking

ELOX INTERNATIONAL NV Industriepark ‘De Bruwaan ‘33 9700 OUDENAARDE T............................................. +32 (0)55 313317 F............................................. +32 (0)55 319637 W www.elox.be

architecten

HERAS TIJDELIJKE BEVEILIGING Albertkade 3 3980 TESSENDERLO T............................................. +32 (0)13 677834 F............................................ +32 (0)13 677835 E tijdelijkebeveiliging@heras.com W www.tijdelijkebeveiliging.be

Albintra

Bistweg 8 2520 BROECHEM T............................................. +32 (0)3 4701212 F............................................. +32 (0)3 4701200 E Bistweg info@albrinta.be 80 • Fax: 03 - 470 12 00 W B-2520 www.albrintra.be BROECHEM • E-mail: albintra@albintra.be Tel.: 03 - 470 12 12

• Internet: www.albintra.be

Jansen finishings

Fabriekstraat 2 3670 MEEUWEN-GRUITRODE T..............................................+32 (0)11 791667 F..............................................+32 (0)11 791668 E info@jansenfinishings.be W www.jansenfinishings.be 25900262_ALbintra.indd 1

13-07-2005 10:57:36

dakwerken

Archi-Europe nv/sa Dennendreef 8 B-3721 KORTESSEM T..............................................+32 (0)11 375613 F..............................................+32 (0)11 375607 W www.archi-europe.com

diepvriesbouw Kortrijksesteenweg 1092 9051 GENT - SINT DENIJS -WESTRUM T............................................. +32 (0)9 2250174 F..............................................+32 (0)9 2256414 W www.bontinck.biz

ISOCAB NV Treurnietstraat 10 8531 BAVIKHOVE T..............................................+32 (0)56 734311 F............................................. +32 (0)56 734322 W www.isocab.be

Kruiemanstraat 1 1880 KAPPELLE OP DEN BOS T........................................... +32 (0)15 713351 F.......................................... +32 (0)15 713351 E info@promat.be W www.promat.be

domotica & electriciteit VK Group Brugsesteenweg 210 8800 ROESELARE T..............................................+32 (0)51 262020 F..............................................+32 (0)51 262021 W www.pvkgroup.be

Climapac

uw totaal cocept Rozenstraat 2 9810 EKE T............................................ +32 (0)9 2214034 F............................................ +32 (0)9 2229621 E info@climapac.be W www.climapac.be

Climate Solutions NV

Leuvensesteenweg 48c 1932 ZAVENTEM T........................................... +32 (0)2 7091320 F........................................... +32 (0)2 7919654 E info@climatesolutions.be W www.climatesolutions.be

Leeuwlantstraat 114 2100 ANTWERPEN T..............................................+32 (0)3 3244576 F..............................................+32 (0)3 3244740 W www.platteaubvba.be

BONTINCK Architecture and Engineering cv

PROMAT NV

Airco, verwarming en klimaatbeheersing

Platteau B.V.B.A.

Bevloeringen

NV ECS Technics Fotografielaan 18 2610 WILRIJK T............................................ +32 (0)3 7403333 F........................................... +32 (0)3 7403334 E info@ecstechnics.com W www.ecstechnics.com

Wat doet u eigenlijk? Vanaf € 99,- per uitgave weten uw klanten dat ook! T +32 (0)9 2209250 voor alle informatie over een vermelding in Bouwen aan Vlaanderen

Aluminium Ramen

Aannemers

electronische beveiliging

Tegels de Roy Burchtlaan 72 1785 MERCHTEM T............................................. +32 (0)52 372430 F............................................ +32 (0)52 226683 E info@tegelsderoy.be W www.tegelsderoy.be

GET NV Antwerpsesteenweg 107 2390 MALLE T........................................... +32 (0)3 3129230

BOUWEN AAN VLAANDEREN

Wat doet u eigenlijk? Vanaf € 99,- per uitgave weten uw klanten dat ook! T +32 (0)9 2209250 voor alle informatie over een vermelding in Bouwen aan Vlaanderen

wie doet wat

gevelbekleding

sprinklers

vloeren

Interalu N.V.

Moerelei 159-161 2610 WILRIJK T..............................................+32 (0)3 8307400 F..............................................+32 (0)3 8270377 W www.interalu.be

Gerflor Benelux B.V.

Postbus 7102 5605 JC EINDHOVEN T........................................... + 32 (0)3 7664282 F............................................ +32 (0)3 7662914 E gerflorbelgium@gerflor.com W www.gerflor.be

Emmery Maple And Fox NV Boombekelaan 7 2660 HOBOKEN T..............................................+32 (0)3 2335727 F..............................................+32 (0)3 2263517

Kingspan N.V.

Bouwelven 17 2280 GROBBENDONK T..............................................+32 (0)14 232535 F..............................................+32 (0)14 232539 W www.kingspan.be

W www.emmerynv.be

verwarming & koeling

hernieuwbare energie

EOLUZ NV

Hoogboomsteenweg 243 bus 3 2950 KAPELLEN T............................................. +32 (0)3 3170600 F............................................. +32 (0)3 3170601 E info.eoluz.be W www.eoluz.be

liften

NV INVICTUS

Terbekehofdreef 64 2610 WILRIJK T............................................. +32 (0)3 8208350 F............................................. +32 (0)3 8208351 E info@invictus.be W www.invictus.be

GACSSOLUTIONS NV/SA Terbekehofdreef 66

zonwering & ventilatie

2610 WILRIJK T............................................. +32 (0)3 8208676 F............................................. +32 (0)3 8208677 E info@gacssolutions.com W www.gacssolutions.com

COLT INTERNATIONAL NV

Verzekeringsmakelaar

Zandvoortstraat 1 2800 MECHELEN T............................................ +32 (0)15 286080 F............................................ +32 (0)15 270828 E info@be.coltgroup.com W www.coltgroup.be

Coopman Liften NV

Heirweg 123 8520 Kuurne T..............................................+32 (0)56 358580 F..............................................+32 (0)56 355865 E liften@coopman.be W www.coopman.be

zonne-energie

E info@emmerynv.be

E info@be-coltgroup.com W www.coltgroup.com

ASSUMAX N.V. Belselestraat 83

materiaal voor aannemers

DUCO VENTILATION & SUN CONTROL

9250 WAASMUNSTER T..............................................+32 (0)3 7350035 F............................................. +32 (0)3 7350058 E info@assumax.be W www.assumax.be

Handelsstraat 19 8630 VEURNE T............................................. +32 (0)58 330033 F............................................. +32 (0)58 330044 E info@duco.be W www.duco.eu

Eurorent N.V.

Bisschoppenhoflaan 631 2100 DEURNE T..............................................+32 (0)3 3254300 F..............................................+32 (0)3 3259903 W www.eurorent.be

Projectontwikkeling

EXTENSA Dynamic Real Estate Havenlaan 86c b 316 1000 BRUSSEL T............................................. +32 (0)2 2370820 F............................................. +32 (0)2 2370821 W www.extensa.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN

vanaf € 99,- per uitgave weten uw klanten ook wat u doet!

Bel of e-mail voor alle informatie over een vermelding in ‘Bouwen aan Vlaanderen’ en vraag naar Philippe Bourda, T +32 (9) 2209250 E p.bourda@louwersmediagroep.be

wie doet wat