Bouwen aan
Vlaanderen
nummer 2 I 2011 jaargang 12 I mei-junI-JULI www.bouwenaanvlaanderen.be VAKTIJDSCHRIFT VOOR DE BOUW
me
Wonen langs Noordzeekust Axa ‘verzekert’ werkcomfort Politie Deinze: open en functioneel Telexgebouw: voorbeeldrenovatie Harley-Davidson in eigen stijl
tv
ak
2
ka
ter
n
7 de editi e
PROJECT BUILD2011 22 & 23/09/2011 - BRUSSELS EXPO
VAKBEURS VOOR ONTWERP, REALISATIE, RENOVATIE EN ONDERHOUD VAN NIET-INDUSTRIテ記E GEBOUWEN
VAKBEURS
learnShopsTM
Boek uw all-in beursstand +32 (0)3 280 53 17
EVENTS
CONTACTEN
Registreer voor gratis toegang op
easyFairs.com/PROJECTBUILD-BE
Images by Jaspers-Eyers & Partners
Kempische Poort
Liège Paradis
Jaspers-Eyers ism. Greisch
Universiteit Hasselt
Katholieke Hogeschool Kempen
Jaspers-Eyers ism. Verwilt – Cautreels bvba
Mercedes Belgium HQ WWW.JASPERS-EYERS.BE RUE HAUTE 139 ∙ 1000 BRUSSELS ∙ T +32 2 514 04 96
Uitmuntend in Creativiteit Arval by ArcelorMittal
alTru Arvup to st
COFR APLUS 220
SINEA
R ANT
EVOS
E
E
G
UA
K ’ENERGY
40 YEARS
Sophysa Besançon; Architect: Brigitte Métra
ArcelorMittal Construction Systems, Solutions and Components f o r c r e at i v e A r c h i t e c t u r e Arval bedenkt architecturale en technische oplossingen voor gevels, daken en vloeren. Door zijn ontwerpers een centrale rol toe te dichten en door hen bij te staan vanaf de beginfase van een project tot de voltooiing ervan, manifesteert Arval zich als meer dan een eenvoudig constructiesysteem.
Het doet beroep op zijn expertise en de ontwikkeling van complete systemen. Op die manier geeft Arval “de Haute Couture in de bouwsector“ een nieuwe invulling aan het vrijuit durven omzetten in de realiteit van de architecturale ideeën van morgen. www.arcelormittal.com\arval_belux info.arvalbelux@arcelormittal.com
www.arcelormittal.com/arval
ArcelorMittal Construction Belgium NV Arval Site Geel Industrieterrein Geel West - Z4 Lammerdries 8 B-2440 Geel T: +32 14 56 39 43 F: +32 14 59 27 10
voorwoord Beste lezer, De maandelijkse evaluatie van het consumentenvertrouwen, uitgevoerd in opdracht van de Nationale Bank, vertoonde in juni na twee maanden van herstel weer een daling. De consumenten zien de toekomstige economische ontwikkelingen somberder in. Ook de vrees voor een stijging van de werkloosheid is sterk opgeflakkerd. Maar de vooruitzichten van de gezinnen over hun spaarvermogen bleven omzeggens op hetzelfde peil als de drie vorige maanden. Volgens berekeningen van de Europese Unie zet het geleidelijke herstel van de EU-economie zich dit jaar door. De vooruitzichten zijn nu zelfs wat gunstiger dan in het najaar van 2010. Dit jaar rekent de hele EU op een groei van het bruto binnenlands product met 1,75%. Met 2,4% komt België flink boven dat gemiddelde uit. De gunstigere vooruitzichten voor de mondiale economie en de optimistische stemming in het EU-bedrijfsleven zijn de dragende factoren voor de groei. Wel neemt de inflatie toe door de stijging van de grondstofprijzen. De inflatie loopt dit jaar op tot gemiddeld bijna 3% in de EU en 2,5% in de eurozone. In België zullen de prijzen van de meeste consumptiegoederen zelfs met 3,6% stijgen. Dat komt vooral door de stijgende energie- en voedselprijzen. De werkloosheidgraad zal naar verwachting met een half procent dalen tot iets meer dan 9% in de hele EU en tot 9,5% in de eurozone. België scoort ook hier beter dan gemiddeld, met een verwacht werkloosheidspercentage van 7,8% tegen 2012. Toch blijft het opletten met deze cijfers, omdat het nog altijd bijna een staatsgeheim blijft welke categorieën niet-werkende mensen niet meegeteld worden in de werkloosheidscijfers. De vergrijzing blijft een probleem, maar het is een goed teken dat de groei van de tewerkstelling in 2010 vooral vijftigplussers betreft. Wanneer de volgende federale verkiezingen zullen plaatsvinden is zo mogelijk nog een groter staatsgeheim. Maar hoe dan ook zullen er in oktober 2012 provinciale en gemeenteraadsverkiezingen plaatsvinden. Traditioneel proberen heel wat gemeenten vlak voor dergelijke verkiezingen nog wat infrastructuurprojecten te starten of zelfs rond te hebben. Vooral wegenbouwers zijn het al gewend rekening te houden met zesjaarlijkse pieken. Hier en daar speelt een gemeente met een stabiele meerderheid daarop al in, door aanbestedingen te plaatsen in dalperiodes en zo de lagere toewijzingsprijzen te kunnen afdwingen. Maar ook in de piekperiodes blijven de lokale bestuurders creatief. Een nieuwe of vernieuwde weg is een project met veel tijdelijke hinder en een onzekere duurtijd. Electoraal kan het net zo lonend zijn een klein monument te zandstralen, een hoekje groen aan te brengen op een goed zichtbare plaats, of een toegangshelling aan te leggen voor rolstoelgebruikers. Kortom, de volgende vijftien maanden kunnen behoorlijk druk worden, Zomerse groeten,
Koen Mortelmans hoofdredacteur van Bouwen aan Vlaanderen
COLOFON Bouwen aan Vlaanderen Kwartaalvaktijdschrift voor de bouw Jaargang 12 • nummer 2 • 2011 Sinds 1999 • Verschijnt 4 x per jaar
verantwoordelijke Uitgever
H.B.J.M. Louwers Wildlaan 7 Postbus 85, 3900 Overpelt, België T +32 (0)11 605540 E info@louwersmediagroep.be
Redactieadres
Koen Mortelmans Kempenlaan 5 2160 Wommelgem T +32 (0)3 3536066 E koen@mortelmans.com
Redactie
Erika Claessens Dave Cuypers Henri Gielen Koen Mortelmans Bram Souffreau Senne Starckx Michel Vanden Heede Bert Verbeke
8
Nieuw parkeergebouw, kopstation en datacenter voor UZ Leuven.
24
Residentie Tolentijn geeft centrum De Pinte extra dynamiek.
Bladmanagement
Philippe Bourda T +32 (0)9 2209250 M +32 (0)478 437543 E p.bourda@louwersmediagroep.be
Advertenties
FTP-server van Louwers Mediagroep: http://ftp2.louwersuitgevers.nl Username: bavl Wachtwoord: gast Adresgegevens: Postbus 85, 3900 Overpelt, België T +32 (0)11 605540 E verkoop@louwersmediagroep.be
8
Parkeergebouw, kopstation en datacenter voor UZ Leuven
15
Autoliften in de lift
16
Open politiekantoor Deinze centraliseert functies
Fotografie
18
Compacte DHL-terminal voor optimaal verzendingsproces
abonnnementprijs
21
Journaal
24
Residentie Tolentijn in De Pinte
27
De Meestere: diepvriessector als plat préféré
28
Nieuwbouw American Lifestyle ademt spirit Harley-Davidson
32
Cape: rustig wonen in hartje Antwerpen
35
Betonboringspecialist Zabo
36
Duurzaamheid boven bij renovatie Telexgebouw
45
Zon zet Bonneterie De Groote onder stroom
47
Eden: wonen met zicht op de Noordzee
Secretariaat
Manuela Depenbrock Marc Sourbron e.a. € 35,00 per jaar excl. BTW ABN Amro: 723-5404718-21 t.n.v. Louwers Mediagroep BVBA o.v.v. Bouwen aan Vlaanderen. Informatie over abonnementen: T +32 (0)11 605540
Adreswijzigingen
Schriftelijk ten minste drie weken voor verhuizing naar: Postbus 85, 3900 Overpelt, België
opzeggingen
Indien twee maanden voor het verstrijken van de abonnementsperiode geen schriftelijk bericht van opzegging is ontvangen, wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd.
Doelgroep
Bouwen aan Vlaanderen is een communicatieplatform dat met name architecten, projectontwikkelaars, aannemers, installateurs, woningbouwcorporaties, gemeenten, overheidsinstellingen en opdrachtgevers uit alle betrokken regio’s van Vlaanderen informeert.
vormgeving/art direction
Logo Reclame- Ontwerpbureau Valerie Berben Richard Kokx Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of vermenigvuldigd zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever en zonder bronvermelding. Hoewel dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Zij aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op deze informatie.
36
56
Groene metamorfose verhoogt werkcomfort Axa-medewerkers.
Duurzaamheid boven bij de renovatie van het voormalige Telexgebouw.
Beurzen easyFairs geven bouwsector grondige update Gladde buitengevelbepleistering als specialisatie
56
Groene metamorfose Axa voor meer comfort
63
Gezond binnenklimaat voor appartementen
64
Vlaamse Codex R.O. en meldingsplichtige handelingen Arbeidsongevallen: ‘verzwaard risico’
68
ORI-nieuws
2011 • JAARGANG 12 • 3 MAANDELIJKS
67
Bouwen aan
Vlaanderen
VAKTIJDSCHRIFT VOOR DE BOUW • WWW.BOUWENAANVLAANDEREN.BE
55
Bouwen aan Vlaanderen
53
me
BVA-nieuws
72
CIB-nieuws
77
VCB-nieuws
83
Dak & geveltechniek - Profiel
95
Wie doet wat
tv
ak
2
ka
ter
n
Wonen langs Noordzeekust Axa ‘verzekert’ werkcomfort Politie Deinze: open en functioneel Telexgebouw: voorbeeldrenovatie Harley-Davidson in eigen stijl
2 2011051 BAV 02.indd 1
70
NUMMER 2 I 2011 JAARGANG 12 I MEI-JUNI-JULI WWW.BOUWENAANVLAANDEREN.BE VAKTIJDSCHRIFT VOOR DE BOUW
04-07-2011 11:40:13
VOORPAGINA: Residentie Eden in Blankenberge
inhoud
Tekst: Henri Gielen Foto’s: Stabo en AR-TE
Nieuwbouw op campus Gasthuisberg van Universitaire Ziekenhuizen Leuven Het masterplan van het Antwerpse architectenbureau AWG voor de Universitaire Ziekenhuizen (UZ) Leuven voorziet een forse uitbreiding van de campus Gasthuisberg richting Brandweerkazerne en autosnelweg E314. Dat vereist extra parkeerplaatsen, zowel voor personeel als voor bezoekers. Daarom wordt ter plaatse van de vroegere personeelsparking kant autosnelweg een ondergronds parkeergebouw voor meer dan 1.500 auto’s opgetrokken. De eerste fase, met 600 parkeerplaatsen voor het personeel, is op 1 februari 2011 geopend. De uitbreiding van de campus vergt ook bijkomende investeringen in elektriciteitsvoorziening en informatietechnologie (IT). Daartoe brachten de UZ een nieuw kopstation en datacenter samen in een industrieel ogend gebouw dat ze april in gebruik namen.
Ondergronds parkeergebouw Het nieuwe parkeergebouw telt drie niveaus, waarvan het bovenste deels bovengronds is wegens het hellend terrein. De voorlopige inrit aan de zuidelijke ringlaan ligt hierdoor op maaiveldniveau. Na voltooiing van fase 2 komt de nieuwe inrit aan de kant van de autosnelweg. De werken starten voor de bouwvakantie van 2011. Het op- en afrittencomplex binnen het gebouw is elegant door de rondingen van de betonelementen en de stalen leuningen die het verkeer begeleiden. Een glazen koepel maakt het bovendien licht en luchtig, wat het veiligheidsgevoel verhoogt. Het gebouw omvat tevens de toegang naar de toekomstige spoedgevallendienst en de afdelingen ‘kritieke diensten’ en ‘vrouw en kind’. Er komen vijftig parkeerplaatsen voorzien voor ziekenwagens en mindervaliden, die door een stalen lamellenwand gescheiden zijn van de personeelsparking. De definitieve belijning wordt pas in de zomer aangebracht, wanneer de hogere temperaturen dat technisch mogelijk maken. Aan twee zijden van het 52.500 m2 grote bouwterrein is als keerconstructie een soilmixwand uitgevoerd. Architect en ingenieur stabiliteit Jeroen Engelen van het Leuvense ingenieursbureau Stabo legt uit: “De grond wordt met behulp van een grote freesmachine gebroken bij de neerwaartse beweging van de machinearm en bij de opgaande beweging onder grote druk gemengd met bentoniet. Het resultaat is een met de aanwezige
8
BOUWEN AAN VLAANDEREN
grond opgebouwde vlakke grond- en waterkerende wand. Er treedt geen grondontspanning op, wat schade aan de naastliggende infrastructuur voorkomt. De uitvoering gebeurt ook trillingvrij, zoals de nabijheid van de operatiezalen vereist. Deze in ons land vrij recente techniek is veelbelovend omwille van de snelheid van uitvoering en de materiaalbesparing.”
Nagespannen beton Met uitzondering van de funderingsplaat zijn de vloerplaten uitgevoerd in nagespannen beton. De actieve wapening, in strengen van hoogwaardig staal, wordt met een bepaalde curve in de bekisting gelegd en na het be-
tonstorten aangespannen. Engelen: “Het grote voordeel van dit systeem is dat de open neerwaartse krachten van de strengen kolomkoppen en balken kunnen vermijden, waardoor een volledig vlakke slanke vloer ontstaat. Met een verminderde hoogte van het totale gebouw creëren we zo toch eenzelfde bruikbare oppervlakte. De vloerplaten van de twee ondergrondse verdiepingen zijn niet dikker dan 25 cm. De dakplaat is 35 cm dik omdat ze geschikt moet zijn voor diverse zware ziekenhuisfuncties, daktuinen en voor gebruik als werfterrein voor de toekomstige bovenbouw (zes tot mogelijk tien bouwlagen voor de afdelingen ‘psychiatrie’ en ‘vrouw en kind’). Deze dikte laat een belasting van 1,25
Colt International: RWA-installatie voor ondergrondse parking Colt International (Mechelen) specialiseert zich al meer dan 75 jaar in de ontwikkeling, productie en installatie van klimaat- en brandveiligheidssystemen. Systemen die zorgen voor een werk- en leefomgeving waarin luchtkwaliteit, daglicht en veiligheid gewaarborgd zijn. Zowel voor de industrie als voor de utiliteitsbouw is het actief in klimaattechniek, brandveiligheid en buitenzonwering. In Laboratoriumgebouw 4 (onderwijs en navorsing) op de campus Gasthuisberg leverde en plaatste Colt, in onderaanneming van Spie, een RWA-installatie (rook- en warmteafvoer) in de ondergrondse parking, die zich over twee bouwlagen uitstrekt. “De totale oppervlakte van de parking is groter dan 2.500 m3. De parking moet voldoen aan de basisnormen en de eisen opgelegd door de brandweer Leuven. Verder moet een onafhankelijk keuringsorganisme het geheel valideren,” legt Colt-projectverantwoordelijke Patrick Janssens uit. “We hebben twee extractieventilatoren, acht stuwkrachtventilatoren, zes verticaal mobiele rookschermen, kleppenregisters en CO-detectie aangebracht. Naast het bedieningsbord is er ook een synoptisch bord, aan de ingang. Zo krijgt de brandweer bij een eventuele tussenkomst meteen een overzicht van de situatie.” De extractieventilatoren bevinden zich in een afzonderlijke schacht, de stuwkrachtventilatoren duwen de rook in de richting van die schacht. “De rookschermen zijn opgerold, in stalen omkastingen tegen het plafond. In uitgerolde toestand worden ze ondersteund door zijgeleiders, zodat ze bestand zijn tegen hoge druk.” Colt berekende de vereiste capaciteit van de hele installatie op basis van doorgedreven computersimulaties (CFD). “Colt kan voor ieder gebouw een op de eisen van het gebouw afgestemd RWA-systeem ontwerpen. Deze ontwerpen voldoen aan alle normen en eisen en zijn tevens aangepast aan de bouwcriteria en plaatselijke bouwverordeningen. Dit kunnen zowel natuurlijke als mechanische RWA-systemen zijn. Daarnaast beschikt Colt ook over een compleet programma additionele systemen, zoals brand-en CO-detectie, compartimentering door vaste of beweegbare rookschermen, brandschermen en brandweer sleutelkluizen,” onderstreept Janssens.
ton/m2 toe.” Voor aannemer Cordeel was het de eerste ervaring met nagespannen beton, althans voor de 'zetel Hoeselt', weet projectleider Kurt Geris. “We hebben veel geleerd bij de toepassing van deze bijzonder interessante techniek, die plaats en materiaal uitspaart.” De grootste uitdaging was echter de complexe fasering in het geheel van de werken die op de site in uitvoering zijn. Geris: “We hebben in een zevental fasen moeten werken, wat de werfcoördinatie heeft bemoeilijkt. Zeker als je bedenkt dat hier veel grondverzet aan te pas
is gekomen en dat op het drukste moment niet minder dan vijf torenkranen stonden opgesteld. We hebben de werken ook moeten coördineren met die voor het gebouw van de dienst ‘spoed en kritieke diensten’ dat Cordeel eveneens in uitvoering heeft tussen het parkeergebouw en het bestaande ziekenhuis, met alle verbindingen en doorgangen die dat vereist. Ook hebben we nu alle openingen, wachtleidingen, dakdichtingen en verdeelplaten op de kolommen aangebracht in functie van de bovenbouw, maar met een maximale
flexibiliteit om de vrijheid van de ontwerper niet in te perken.” Langs de westelijke ringweg, zo ver mogelijk verwijderd van het ziekenhuis, bevinden zich twee schachten met vijf grote ventilatoren voor de rook- en warmteafvoer. Engelen: “In normale omstandigheden worden de ventilatoren gebruikt voor de CO-ventilatie, waarvoor ongeveer 10% van de maximale capaciteit nodig is. In geval van brand wordt het volle vermogen aangeschakeld, wat neerkomt op de afvoer van 1,8 miljoen m3 lucht per uur. Dat geeft de brandweer de kans om de brandhaard tot op maximum 15 meter te benaderen met een goede zichtbaarheid, waardoor ze veilig kan blussen.” ➡
Technische FICHE Ondergronds parkeergebouw op campus Gasthuisberg (Leuven) Opdrachtgever: Hospex (Leuven) Ontwerpteam: AR-TE – djGA – Stabo Architectuur: AR-TE (Leuven) en de Jong Gortemaker Algra (dJGA, Rotterdam) Studies stabiliteit, technische installaties en uitvoeringscoördinatie: Stabo (Leuven) Hoofdaannemer: Cordeel (Hoeselt) Elektriciteitswerken en domotica: Electro Corbeels (Holsbeek) Start werken: 1 september 2009 Einde werken fase 1 + 2: 15 juli 2011 Investering: ca. 28 miljoen euro, excl. BTW, erelonen en prijsindexeringen
BOUWEN AAN VLAANDEREN
9
Kopstation Gasthuisberg Leuven
Fase VIa Kritieke diensten Gasthuisberg Leuven
THV AR-TE - dJGA - STABO werkt reeds jaren op een ge誰ntegreerde wijze aan projecten in de ziekenhuissector.
UZ Gent
Ziekenhuis Maas en Kempen Maaseik
Kopstation en datacenter De nieuwbouw met het kopstation en datacenter is opgetrokken naast het bestaande stookhuis. Hij heeft een grondvlak van grosso modo 60 bij 30 m en telt vier bouwlagen. De bruto vloeroppervlakte bedraagt 5.875 m2, de totale hoogte om en bij 25 m. Het kopstation voor de elektriciteitsvoorziening bestaat uit een twee meter hoge kabelkelder met daarboven de gelijkvloerse verdieping met de hoogspanningscellen en een ruimte voor vijf noodstroomaggregaten. Op dit niveau bevindt zich ook de inkom van het gebouw en een opleidingslokaal.
Op de twee bovenste verdiepingen is het datacenter met de IT-apparatuur ondergebracht. Niveau 3 is een technische laag met koel- en andere installaties plus een blusgasbatterij (wegens de data-apparatuur mag er niet met water geblust worden). De bovenste verdieping is het eigenlijke datacenter met een hele reeks datakasten en servers. Het is een extra hoge verdieping: 5,7 m tegen circa 4 m voor niveau 1 en 2. De twee verdiepingen van het datacenter hebben een verhoogde vloer van één meter omdat veel leidingen en kanalen een grote diameter of sectie hebben. Op de structuurvloer is een epoxyvloer
aangebracht die circa 10 cm oploopt tegen de wanden. Zo ontstaat er een waterdichte kuip die bij leidingbreuk de onderliggende verdieping droog houdt. De binnenmuren zijn uitgevoerd in betonblokken met een hoge brandweerstand (twee uur). Zowel het kopstation als het datacenter zijn nog niet volledig uitgerust, maar wel al voldoende voor de gebouwen en diensten die momenteel op de campus gevestigd zijn. Naarmate er gebouwen bijkomen, zal er ook bijkomende capaciteit in gebruik genomen worden.
Lamellengevel
PARTICIPANT AAN HET WOORD Electro Corbeels – elektriciteitswerken en domotica Afgevaardigd bestuurder Fanny Corbeels van Electro Corbeels (Holsbeek): “We stonden in het parkeergebouw niet alleen in voor de algemene elektriciteitswerken, maar ook voor de domotica, de kabelgoten, de datakabels en de verdeelborden en de verlichting. We gebruikten hermetisch gesloten armaturen met coolspotoptimalisatie, zodat de lichtopbrengst behouden blijft wanneer er lage temperaturen heersen. Electro Corbeels werkte ongeveer vijf maanden met acht tot twaalf mensen aan deze opdracht. Bij het in 1945 opgerichte familiebedrijf werkt een dertigtal mensen. Het is al meer dan zestig jaar gespecialiseerd in alle vormen van elektrotechnische installaties voor woningen, kantoren en bedrijfsgebouwen, met integratie van de laatste nieuwe technieken. In haar atelier in Holsbeek produceert ze een uitgebreid gamma van schakelen stuurborden, zowel voor elektro- als voor HVAC-toepassingen. Met een erkenning in P1, klasse 6, liggen grotere projecten in de openbare sector eveneens binnen haar bereik.
Boven de antracietkleurige metselwerkplint op maaiveldniveau heeft het hoofdvolume een strakke industriële look. Ingenieur-architect Iwein Meyskens, bestuurder van architectenvennootschap AR-TE legt uit: “Het betonskelet is ingepakt met een 5 cm dikke foamglasisolatie. Met behulp van een aluminium draagstructuur zijn daarop witte lamellen in vezelcement bevestigd die voor een uniform uitzicht zorgen. Ze zijn onder een hoek van 30° bevestigd zijn (60° op plaatsen waar daglicht gewenst is, zoals in het trappenhuis en het circulatiepad op de eerste verdieping). ➡
BOUWEN AAN VLAANDEREN
11
Colt Concept Ecovision
Daglichttechniek
Natuurlijke ventilatie
Buitenzonwering
Klimaattechniek
Crepain Binst Architecture
Energie besparen begint met een goed ontwerp! Veel klimaatsystemen blijken in de praktijk veel energie te kosten. Met het concept Ecovision biedt Colt de ontwerper de handvatten om een duurzame oplossing te creëren. Het Ecovision concept maakt gebruik van zowel traditionele als zeer innovatieve technieken, zoals: • Zonwering, al dan niet met zonnecellen om energie op te wekken • Caloris, koeling én verwarming / warmtepomptechniek
• Natuurlijke ventilatie • Daglicht met lichtsturende spiegels
De juiste combinatie en samenwerking van deze systemen vormen hét antwoord op een hoge energierekening. Een integraal concept dat de synthese tussen functie en energiebesparing bewerkstelligt.
www.coltinfo.be
aan de gevel (tot halfweg het gelijkvloers en niveau 1 en heeft op elke verdieping een opklapbaar platform. Via deze structuur, waarin ook de noodtrap geïntegreerd is, is het mogelijk de zware apparatuur die aan vervanging toe is, naar beneden te brengen en de nieuwe naar boven.”
Uitdagingen
Deze lamellengevel maskeert meerdere luchtdoorlatende roosters in de achterliggende gevel en beschermt hem tegen directe zoninstraling. Dat is nodig omdat de apparatuur zelf veel warmte afgeeft en het gebouw dus meer nood heeft aan koeling dan aan verwarming. Voor die koeling zorgen koeltorens boven op het gebouw, die afgewerkt zijn met zwarte persroosters. Het lagere volume voor de noodstroomaggregaten is bekleed met zwart vezelcement. Op deze black box verschijnen bovendaks de tafelkoelers en schouwen als ritmerende technische elementen.” Merkwaardig is de uitkragende staalstructuur tegen de oostgevel, die door de lamellengevel mee ingepakt is. Meyskens: “Ze hangt op
De aannemer van ruwbouw en voltooiing, Cordeel (zetel Hoeselt), moest voor dit gebouw heel wat uitdagingen aangaan. “De grootste was de korte uitvoeringstermijn, die maakte dat de technieken bijna gelijktijdig met de uitvoering van de bouwwerken moesten worden geïnstalleerd,” verduidelijkt projectleider Jef Willekens. “Dat heeft heel wat coördinatie gevergd, waarbij wij onze planning gaandeweg moesten aanpassen, met ook extra werk als gevolg. Zo hebben we voor de vijf noodstroomaggregaten een epoxyvloer moeten leggen nog voordat deze verdieping onder dak was. Een dergelijke vloer moet zeven dagen kunnen drogen zonder nat te worden, anders mag je hem weer uitbreken. Daarom hebben we voor alle zekerheid een voorlopige roofing gelegd. Een ander voorbeeld is de coating die we op de foamglasisolatie moesten aanbrengen. Dat werk mag enkel bij droog weer en bij +5°C gebeuren. Dat werk moesten we in fasen uitvoeren: telkens de weersomstandigheden
gunstig waren, hebben we de hele ploeg ingezet voor de oppervlakte waar we dat werk al konden uitvoeren.” Aanbouwen tegen iets wat bestaat, levert altijd problemen op. Willekens: “Dit gebouw is opgetrokken tegen het stookhuis en boven de tunnel op niveau -2, die onderdeel is van het tunnelnetwerk dat onder alle gebouwen op de campus doorloopt. Om doorgangen van de nieuwbouw naar de tunnel te kunnen maken, hebben we dieper moeten graven dan het stookhuis, waarvan we de fundering bijgevolg moesten onderschoeien.” ❚
Technische FICHE Kopstation en datacenter op campus Gasthuisberg (Leuven) Opdrachtgever: UZ Leuven Ontwerpteam: AR-TE - dJGA – Stabo Architectuur: AR-TE (Leuven) en de Jong Gortemaker Algra (dJGA, Rotterdam) Studies stabiliteit: Stabo (Leuven) Hoofdaannemer: Cordeel (Hoeselt) Start werken: september 2009 Einde werken: maart 2011 Bouwkundige kostprijs: 4,6 miljoen euro, excl. BTW en erelonen Investering technische apparatuur: circa 12 miljoen euro, excl. BTW en erelonen
BOUWEN AAN VLAANDEREN
13
����������������
Alg. elektriciteitswerken Ook alle kleine herstellingen Bordenbouw
26900102_bontinck.indd 1 ��������������������������
13-03-2006 14:06:59 ���������������������
industrie - privé - signalisatie laag- & hoogspanning telefonie - aarding - domotica Ook verkoop van alle elektrisch materiaal
Electro Corbeels N.V. Leuvensebaan 78 - 3220 Holsbeek Tel. 016/23.87.11 - Fax 016/22.10.14
����������������
E-mail : info@corbeels.be - Website: www.corbeels.be Reg. 042601 - Erkenning 18 012 - Klasse 6 - kategorie P1
26900102_bontinck.indd 1 ��������������������������
bontick kwart staand.indd 1
Meer dan 50 jaar uw Belgische partner voor al uw liftinstallaties. Dankzij onze eigen in-house R&D en productielijnen met de nieuwste technieken, werken wij samen met U uw liftconcepten uit voor zowel standaard als maatwerkinstallaties, dit steeds volgens de hoogste kwaliteit en veiligheidseisen. Contacteer ons vandaag nog om onze uitgebreide documentatie bundel te ontvangen !
NV Coopman Liften | Heirweg 123 | B-8520 Kuurne | T +32 56 35 85 80 | F +32 56 35 58 65 | liften@coopman.be | www.coopman.be NV Coopman Comfortlift | Heirweg 123 | B-8520 Kuurne | T +32 56 35 85 85 | F +32 56 35 58 65 | comfortlift@coopman.be | www.coopman.be NV Coopman Modernisation | Heirweg 123 | B-8520 Kuurne | T +32 56 36 52 37 | F +32 56 35 58 65 | modernisation@coopman.be | www.coopman.be
13-03-2006 14:06:59 ���������������������
24-06-2011 11:27:59
Mercedes ‘rijdt’ met Coopman
Autoliften in de lift Coopman Liften nv (Kuurne) ontwierp voor de Mercedesgarage in Roeselare een autolift. Op maat, sinds jaar en dag de specialiteit van het bedrijf. Het gebruik van autoliften in gebouwen neemt almaar toe. Een autolift maakt een helling immers overbodig, zodat de beschikbare parkeeroppervlakte toeneemt. De Groep Vereenooghe, die de Mercedesgarage in Roeselare uitbaat, gebruikt de Coopman-autolift niet alleen voor personenwagens, maar ook voor bestelwagens. "Daarom moesten een grotere lift installeren dan de klassieke autolift," aldus commercieel directeur Christof Van Heddegem van Coopman. "Hij is 3,5 m breed, 7,8 m diep, 3,1 m hoog en heeft een hefvermogen van 7,3 ton." Coopman is Belgisch marktleider in het segment van de goederen-personenliften. "De aandrijving van dit type goederenliften gebeurt meestal hydraulisch, maar kan ook elektrisch plaatsvinden. Het concept voor Groep Vereenooghe werkten we samen met de architect en de opdrachtgever uit. Veel aandacht ging daarbij uit naar de belasting per vierkante meter, de sturing via afstandsbediening, de kooiafwerking en de koppeling met de automatische poort." Coopman Liften maakt sinds einde 2010 deel uit van de Orona Group. Naast de maatwerkliften beschikt het bedrijf eveneens over een volledig gamma standaardliften voor onder meer appartementsgebouwen, ziekenhuizen, rusthuizen en kantoorcomplexen. Daarnaast biedt de divisie Coopman Comfortlift oplossingen –hefplatforms, huisliften, trapliften– aan voor de toegankelijkheid van gebouwen. De divisie Coopman Modernisation renoveert liften en Coopman Servilift staat in voor het onderhoud en service van volledige liftenparken –de klok rond, zeven dagen op zeven. ❚
BOUWEN AAN VLAANDEREN
15
Tekst: Michel Vanden Heede
Open politiekantoor centraliseert alle functies Het nieuwe politiekantoor van Deinze is een open gebouw voor honderd mensen. Door alle functies te groeperen kan de politie er haar dienstverlening verbeteren.
V
oor de politiehervorming hadden de gemeenten Deinze en Zulte vier politiegebouwen. De opdracht bestond erin om alle diensten te centraliseren in een nieuw kantoor. De politie en de architect hebben duidelijk afstand genomen van het klassieke, gesloten politiecom-
16
BOUWEN AAN VLAANDEREN
missariaat. “Het is een transparant gebouw met een open onthaal, van waaruit een medewerker de bezoekers naar het voor de reden van hun komst geschikte lokaal begeleidt,” vertelt architect Jacky Boulez. “We hebben het gebouw ingedeeld op basis van de functie van de gebruikers. Op het gelijkvloers werken
Transparant en sterk beveiligd Elektrotechniek Bryon uit Knesselare stond in voor de elektriciteit en elektrotechniek in het transparante, maar sterk beveiligde politiekantoor. “De gebruikte technieken zijn niet nieuw, maar speciaal aan deze opdracht was dat we diverse systemen moesten combineren,” vertelt bestuurder Geert Lootens. “Eerst hebben we een toegangscontrole geïnstalleerd. Het gaat om een volledig geautomatiseerd systeem. We hebben niet enkel in het cellencomplex een camerasysteem aangebracht. Overal bevinden er zich camera’s, binnen en buiten. Voorts kan de politie beroep doen op een sleutelbeheersysteem om voertuigen te reserveren. We hebben ook een videoparlofooninstallatie geïmplementeerd. Het politiekantoor kreeg uiteraard een branddetectiesysteem, met zowel drukknoppen als detectoren. Ook een anti-inbraaksysteem kon niet ontbreken. Op vlak van elektriciteit hebben we geopteerd voor gemakkelijk beheerbare industriële domotica. Om de energiekost te drukken werken we met onder meer zonnecellen.” “Net als bij het parket in Gent hebben we een videoverhoorsysteem geïnstalleerd. Dat is pas het derde in België. Voor het overige gaat het allemaal om systemen die we al vrij frequent toepassen in grote gebouwen. De moeilijkheid voor ons zat hem erin om alle technieken te centraliseren. Bovendien moesten we alle elektriciteit en elektrotechniek automatiseren, wat resulteerde in een complexe opdracht. We hebben overigens ook de databekabeling van de computernetwerken aangebracht. Voor sommige opdrachten hebben we een beroep gedaan op derden. We stonden dan wel in voor de coördinatie. Kwestie van alle technieken in elkaar te passen. Een totaalpakket aanbieden was onontbeerlijk in dit specifieke project,” aldus nog Geert Lootens.
onder meer de wijkagenten. Er is veel passage op dat niveau. Daarboven hebben diensten zoals verkeer en recherche hun eigen identiteit. Wel gemeenschappelijk zijn de centraal ondergebrachte liften, trappen, lokalen met fotokopieerfaciliteiten, vergaderzalen en koffiezalen. Alle ruimten hebben daglicht. De kantoren zijn grote open ruimtes die via kastenwanden en binnenramen zijn opgedeeld, zodat het geheel luchtig en flexibel is. De centrale gangen hebben zo ook een doorkijk naar buiten.”
de architect rekening houden met de moerassige ondergrond. “Om al die problemen op te vangen hebben we gespeeld met niveaus. Aan de zijde van het kanaal hebben we geopteerd voor lage bebouwing, aan de kant van de Tweebruggenlaan voor een vrij massieve wand. Een trappenhal langs de buitenkant van het gebouw doorbreekt deze wand. Daar zie
je constant circulatie. Kwestie van het contact met de bevolking extra in de verf te zetten.” De architect heeft gewerkt met groendaken, die mee opgaan in de groene omgeving. De bovenste verdieping is volledig opengetrokken in de richting van het kanaal en de Brielmeersen. Het gaat om een crisiszaal en een grote vergaderzaal. De lage bebouwing bestaat uit lichtgrijs beton, afgewerkt met groendaken. De hoofdbouw is dan weer opgetrokken uit de plaatselijke gevelsteen van Vandemoortele. Het gaat om een tijdloze bruinrode baksteen met open voegen. “We hebben gekozen voor een eenvoudige architectuur, die over dertig jaar nog steeds rust zal uitstralen,” zegt Jacky Boulez. Bouwheer en architect hebben ook aandacht besteed aan groene energie door op het bovenste dak zonneboilers enfotovoltaïsche zonnepanelen te plaatsen. Voorts is er een regenwaterrecuperatiesysteem. De politie gebruikt het opgevangen regenwater om er het sanitair mee te spoelen. Het interieur is flexibel, want de wanden zijn kastenwanden ontworpen door het architectenbureau, dat ook het ontwerp voor onder meer het baliemeubel en de zitmeubels verzorgde. Ook stedenbouwkundig klopt het plaatje. Het politiekantoor is opgetrokken naast de brandweer, wat resulteert in een goede samenwerking tussen beide hulpdiensten. ❚
De site is driehoekig. Een moeilijk terrein voor de architect, kortom. Het Schipdonkkanaal ligt een stuk lager dan de straat vanaf de markt die rond het terrein loopt. De Tweebruggenlaan ligt dan weer vijf meter hoger dan de Stadionlaan. Bovendien bevindt het terrein zich op een helling. En voorts moest
Technische fiche Bouwheer: Dexia Bank Opdrachtgever: Politiezone Deinze - Zulte Architect: Architectenassociatie Boulez & Degrande, Deinze Pilootaannemer: IBO, Heffen-Mechelen (wind en waterdicht, afwerking, pleisterwerken) Elektriciteit: Elektrotechniek Bryon, Knesselare Start werken: januari 2008 Einde werken: oktober 2010 Oppervlakte terrein: 5.605 m2 Vloeroppervlakte: 5.050 m2 Investering: 7.000.000 euro (excl. BTW)
BOUWEN AAN VLAANDEREN
17
Wat doet u eigenlijk? Vanaf € 99,- per uitgave weten uw klanten dat ook! T +32 (0)9 2209250 voor alle informatie over een vermelding in Bouwen aan Vlaanderen
wie doet wat
Aannemers
Pellikaan Bouw NV
PROMAT INTERNATIONAL NV
BONTINCK Architecture and Engineering cv
Excelsiorlaan 1 B-1930 Zaventem T.............................................+32 (0)2 7205845 F.............................................+32 (0)2 7213470 W www.pellikaan.be
Bormstraat 24 2830 TISSELT T............................................ +32 (0)15 718100 F........................................... +32 (0)15 718109 E info@promat-international.be W www.promat-international.com
Kortrijksesteenweg 1092 9051 GENT - SINT DENIJS -WESTRUM T............................................. +32 (0)9 2250174 F..............................................+32 (0)9 2256414 W www.bontinck.biz
advocaten
FLAMEY ADVOCATEN Jan Van Rijswijcklaan 16 2018 ANTWERPEN T.............................................+32 (0) 32573316 F............................................ +32 (0) 32373851 E info@flamey-advocaten.be W www.flamey-advocaten.be
afwerking
i
airco, verwarming en klimaatbeheersing
climacon
Climacon NV
Kruisstraat 4 9160 LOKEREN T............................................. +32 (0)9 3378777 F............................................. +32 (0)9 3378870. E info@climacon.be W www.climacon.be
VK Brugsesteenweg 210 8800 ROESELARE T..............................................+32 (0)51 262020 F..............................................+32 (0)51 262021 W www.vkgroup.be
bouwmaterialen
ArcelorMittal Constructions Belgium Albintra Bistweg 8 2520 BROECHEM T............................................. +32 (0)3 4701212 Bistweg 80 • Fax: 03 - 470 12 00 F............................................. +32 (0)3 4701200 B-2520 BROECHEM • E-mail: albintra@albintra.be E Tel.: info@albrinta.be 03 - 470 12 12 • Internet: www.albintra.be W www.albrintra.be
Climapac uw totaal concept Rozenstraat 2 9810 EKE T............................................ +32 (0)9 2214034 F............................................ +32 (0)9 2229621 E info@climapac.be W www.climapac.be
Lammerdries 8 2440 GEEL T............................................ +32 (0)14 563915 F........................................... +32 (0)14 592710 E info.arvalbenelux@arcelormittal.com W www.arcelormittal.com
bouwplaats beveiliging
HERAS TIJDELIJKE BEVEILIGING Climate Solutions NV CONVENTS PRODUCTS NV 13-07-2005 10:57:36 Laakstraat 53 3582 KOERSEL T............................................ +32 (0) 11 458100 F........................................... +32 (0) 11 424680 E convents@conventsgroup.com W www.conventsgroup.com
25900262_ALbintra.indd 1
Jansen finishings Fabriekstraat 2 3670 MEEUWEN-GRUITRODE T..............................................+32 (0)11 791667 F..............................................+32 (0)11 791668 E info@jansenfinishings.be W www.jansenfinishings.be
96
architecten
BOUWEN AAN VLAANDEREN
Leuvensesteenweg 48c 1932 ZAVENTEM T........................................... +32 (0)2 7091320 F........................................... +32 (0)2 7919654 E info@climatesolutions.be W www.climatesolutions.be
aluminium SCHRIJNWERKEN
J. HERMANS & C° NV IZ West-Grijpen Zone 2 Grijpenveldstraat 20 3300 TIENEN T............................................ +32 (0)16 820300 F............................................ +32 (0)16 821461 E info@hermansco.be W www.hermansco.be
Albertkade 3 3980 TESSENDERLO T............................................. +32 (0)13 677834 F............................................ +32 (0)13 677835 E tijdelijkebeveiliging@heras.com W www.tijdelijkebeveiliging.bed
ak
dakwerken
DAKBEDEKKING POLYDAK Maatheide 76D 3920 LOMMEL T............................................. +32 (0)11 648409 F............................................. +32 (0)11 640738. E info@polydak.be W www.polydak.be
wie doet wat
hang- en sluitwerk
klimaatplafonds
INTERALU N.V. ISOCAB NV Treurnietstraat 10 8531 BAVIKHOVE T..............................................+32 (0)56 734311 F............................................. +32 (0)56 734322 W www.isocab.be
Dorma Foquin N.V.
Lieven Bauwensstraat 21a 8200 Brugge T........................................... +32 (0) 50 451570 F........................................... +32 (0) 50 319505 E info@dorma.be W www.dorma.be
domotica & electriciteit
Moerelei 159-161 2610 WILRIJK T........................................... +32 (0)3 8307400 F........................................... +32 (0)3 8270377 W www.interalu.be
liften
hernieuwbare energie
Coopman Liften NV NV ECS Technics Fotografielaan 18 2610 WILRIJK T............................................ +32 (0)3 7403333 F........................................... +32 (0)3 7403334 E info@ecstechnics.com W www.ecstechnics.com
EOLUZ NV
Starrenhoflaan 44/03 2950 KAPELLEN T................................................ +32 3 3170600 F................................................ +32 3 3170601 E info@eoluz.be W www.eoluz.be
electronische beveiliging
Heirweg 123 8520 Kuurne T..............................................+32 (0)56 358580 F..............................................+32 (0)56 355865 E liften@coopman.be W www.coopman.be
materiaal voor aannemers
ingenieursbureau
GET NV Antwerpsesteenweg 107 2390 MALLE T..............................................+32 (0)3 3129230 F............................................ +32 (0)3 3117290 E info@get.be W www.get.be
gevelbekleding
Eurorent N.V.
VK
Brugsesteenweg 210 8800 ROESELARE T..............................................+32 (0)51 262020 F..............................................+32 (0)51 262021 W www.vkgroup.be
Interne transport systemen
Bisschoppenhoflaan 631 2100 DEURNE T..............................................+32 (0)3 3254300 F..............................................+32 (0)3 3259903 W www.eurorent.be
Meubilair en afwerking
HUBTEX BELGIUM Kingspan N.V. Bouwelven 17 2280 GROBBENDONK T..............................................+32 (0)14 232535 F..............................................+32 (0)14 232539 W www.kingspan.be
Diksmuidelaan 51 B-2600 BERCHEM T............................................. +32 (0)3 2944080 F............................................. +32 (0)3 2946280 E info@hubtex.be W www.hubtex.be
Isolatie
CONVENTS PRODUCTS NV
Wat doet u eigenlijk? Vanaf € 99,- per uitgave weten uw klanten dat ook! T +32 (0)9 2209250 voor alle informatie over een vermelding in Bouwen aan Vlaanderen
diepvriesbouw
Laakstraat 53 3582 KOERSEL T............................................ +32 (0) 11 458100 F.............................................+32 (0) 11 424680 E convents@conventsgroup.com W www.conventsgroup.com
projectontwikkeling
ISOCAB NV Treurnietstraat 10 8531 BAVIKHOVE T............................................. +32 (0)56 734311 F............................................ +32 (0)56 734322 I info@isocab.be W www.isocab.be
SOUDAL
Everdongenlaan 18 B-2300 TURNHOUT T........................................... +32 (0) 14 424231 F........................................... +32 (0) 14 426514 E info@soudal.com W www.soudal.com
EXTENSA Dynamic Real Estate Havenlaan 86c b 316 1000 BRUSSEL T............................................. +32 (0)2 2370820 F............................................. +32 (0)2 2370821 W www.extensa.be
BOUWEN AAN VLAANDEREN
97