Bouwen aan
Vlaanderen
nummer 4 I 2010 jaargang 11 I nov-dec-JAN www.bouwenaanvlaanderen.be VAKTIJDSCHRIFT VOOR DE BOUW
4
va nu m kk ate et rn
Duurzame BMW-toonzaal in Wijnegem VAC Leuven Lummen rookt Wintermans-sigaar Shoppingcenter K in Kortrijk Steenkoolmijn Winterslag cultuurcentrum Strakke lijnen op de Bijloke
De Schatten van de Adriatische Zee
NIET VERGETEN
Heerlijke zomercruise tijdens het bouwverlof aan boord van l’AUSTRAL ****
PROGRAMMA di .....19 jul ....heenvlucht .......................Venetië, Italië ..................................18:00 wo ...20 jul ....Sibenik, Kroatië (*) .........08:30 ... 09:30 .......................Split, Kroatië .................... 13:30 ............. do ....21 jul ....Split, Kroatië .................................. 05:00 .......................Korcula, Kroatië .............. 11:00 ... 22:00 vr .....22 jul ....Kotor, Montenegro .........09:00 ....19:00 .......................Dubrovnik, Kroatië ..........23:30 ............. za ....23 jul ....Dubrovnik, Kroatië ........................ 23:00 zo.....24 jul ....Hvar, Kroatië .................... 07:00 ....18:00 ma ...25 jul ....Pula, Kroatië ....................08:00 ....12:00 .......................Rovinj, Kroatië ................. 14:30 ... 22:00 di .....26 jul ....Venetië, Italië ...................09:00 ............. ..........................terugvlucht
Quality Time nu inplannen
STERKE PUNTEN van de REDERIJ • charmant, gastvrij • beperkt tot 220 passsagiers • Franse vlag, voertalen Frans en Engels • casual chic (geen smoking, geen das) • Franse gastronomie • geselecteerde wijnen inbegrepen bij lunch en diner
• mineraal water, thee en koffie gratis 24/7 • kinderen (8 tot 12) gratis cruise – in hut van de ouders • singletoeslag vanaf 30% • prachtige routes • zeer comfortabele accommodatie
UW CRUISESCHIP
(*) technische stop voor organisatie van excursies
HOOGTEPUNTEN van de CRUISE • Nationaal Park van Krka (Werelderfgoed Unesco): aanleghaven Sibenik. • Split (Werelderfgoed Unesco): het paleis van Diocletianus omhelst en overheerst de stad • Korcula: charmant havenstadje (geboorteplaats Marco Polo) • Kotor (Werelderfgoed Unesco): pure schoonheid van de enige fjord in de Middellandse Zee en een prachtige versterkte stad (Klein-Dubrovnik) • Dubrovnik (Werelderfgoed Unesco): indrukwekkende door muren omringde stad uit de tijd van de Venetianen • Hvar: het mooiste eiland van de Adriatische zee en de nieuwste bestemming van de jetset • Pula: beroemd om zijn romeinse erfenis en een stad waarop de tijd geen vat krijgt • Rovinj: een pittoresk vissershaventje met een Italiaanse sfeer en artistieke uitstraling
10.700 ton + 142 meter lang + 6 dekken + 220 passagiers + 140 bemanningsleden + 2 restaurants + 2 zwembaden + zonnedekken + spa en fi tness met stoombad, massage en balneo + theater voor shows en lezingen + bars en salons
PRIJS Deluxe met balkon Prestige met balkon (dek 4) Prestige met balkon (dek 5) kinderen 8 – 12 jaar: gratis cruise in hut van de ouders singletoeslag: vanaf 30% indien u zelf voor het vervoer zorgt: reductie € 290
Prijs Brochure Prijs Bouwen 2.768 3.599 3.082 4.046 3.201 4.217 tel. 03-236 89 39 info@cruisetravel.be of bij uw reisagent
Lic. 5449
per persoon voor de cruise met vol pension en de vluchten
Ventileren volgens Systeem C
Natuurlijke toevoer Natuurlijke doorvoer Mechanische afvoer
Met Duco ventileer je gezond ! Een goede ventilatie van een woning is noodzakelijk voor een gezond en aangenaam binnenklimaat. Dit verhoogt het wooncomfort en de levenskwaliteit van de bewoners. Vraaggestuurd ventileren volgens systeem C betekent dat de gezonde en verse buitenlucht op een natuurlijke wijze rechtstreeks via
Duco Classic System
DucoTronic System
Vraaggestuurde Ventilatie op basis van
De ultieme vorm van ‘Natuurlijke’
vochtmeting. Keuze uit volledig gamma
Ventilatie op basis van CO2, vocht en °C
zelfregelende roosters klasse P4.
E-peil Keuze uit volledig gamma metingen.
-17
tot
elektronisch gestuurde roosters. punten
E-peil
E-peil
tot
tot
-17
-21
punten
punten
E-peil
-21
tot
We inspire at www.duco.eu punten
info@duco.eu - Handelsstraat 19 - 8630 Veurne - Belgium - tel +32 58 33 00 33 - fax +32 58 33 00 44
NATUUURLJKE VENTILATIE
roosters in de gevel binnenin de woning wordt gebracht, waar en wanneer dat nodig is.
voorwoord Beste lezer, In november en december heeft de Vlaamse regering met enkele weken tussenpauze twee keer de steunregeling voor hernieuwbare energie gewijzigd. Bij het ter perse gaan van dit blad, moeten de wijzigingen nog wel door het parlement worden goedgekeurd en, indien dit lukt, in het Staatsblad verschenen. Daarmee wordt het gestroomlijnde nieuwe Energiedecreet, dat vanaf 1 januari 2011 van kracht is, al gewijzigd terwijl de inkt nog niet droog is. Een belangrijke wijziging in november was de versnelde afbouw van de subsidie voor fotovoltaïsche zonnepanelen. Begrijpelijk ging de zonnesector daartegen volop in het verweer, want een evaluatie van het bestaande systeem was pas tegen einde 2012 voorzien. Daarop wijzigde Vlaams energieminister Freya Van den Bossche haar plannen lichtjes. Ze vertraagt wel de versnelling van de afbouw, maar het blijft een versnelde afbouw. De tweede versie van het plan raakt minder particuliere opdrachtgevers voor nieuwe zonnedaken, maar raakt zwaarder de initiatiefnemers van zonnedaken op industriële schaal. Bovendien zal de eerste vermindering niet plaatsvinden op 1 april, maar op 1 juli 2011. Dat is goed nieuws voor de huidige initiatiefnemers, installatiebedrijven en keurders. Want oude installaties blijven jarenlang genieten van de oude subsidies. Er zouden gestresseerde races ontstaan om nog net voor 1 april gekeurd te raken. Van den Bossche verdedigt haar beleid met het argument dat technologieën die ingeburgerd raken goedkoper worden, dus geleidelijk minder steun nodig hebben. Dat is wel een correct argument, maar toch kunnen we ons niet van de indruk ontdoen dat de spelregels worden gewijzigd terwijl de match nog bezig is. De hernieuwbare energiesector pleit ook voor een efficiënter vergunningsbeleid, zodat dat de geplande hernieuwbare energieprojecten ook binnen een redelijke termijn kunnen worden uitgevoerd. Nu verliezen heel wat projecten kostbare tijd, doordat noodzakelijke vergunningprocedures met al hun beroepsmogelijkheden soms jaren aanslepen. Aan de overkant van de taalgrens lijkt het gras groener. De Vlaamse regelgeving voor windturbines kwam eerder tot stand, maar blijkt in de praktijk nogal omslachtig. Wallonië wachtte langer, maar koos meteen voor een soepelere, minder tijdrovende en minder dure administratieve procedure. Windprojecten hebben er slechts één vergunning nodig, de ‘permis unique’, voor het hele traject. In Vlaanderen moet je afzonderlijk een bouwvergunning en een milieuvergunning aanvragen. En dan is er nog de procedure voor de aansluiting op het net. In Wallonië vormt dat alles één geheel. In Vlaanderen kregen sommige projecten wel een bouwvergunning, maar geen milieuvergunning. Of omgekeerd. In Wallonië doen dergelijke situaties zich niet voor. In dit nummer van Bouwen aan Vlaanderen leest u onder meer over het zonnedak op het nieuwe verdeelcentrum van BMW in Wijnegem. We laten ook specialist Marc De Mey van TriEco aan het woord over hoe de overheid duurzaam bouwen anders kan ondersteunen dan met subsidies. Een zonnig 2011 gewenst,
Koen Mortelmans hoofdredacteur van Bouwen aan Vlaanderen
COLOFON Bouwen aan Vlaanderen Kwartaalvaktijdschrift voor de bouw Jaargang 11 • nummer 4 • 2010 Sinds 1999 • Verschijnt 4 x per jaar
verantwoordelijke Uitgever
H.B.J.M. Louwers Wildlaan 7, 3910 Neerpelt Postbus 85, 3900 Overpelt, België T +32 (0)11 605540 E info@louwersmediagroep.be
Redactieadres
Koen Mortelmans Kempenlaan 5 2160 Wommelgem T +32 (0)3 3536066 E koen@mortelmans.com
Redactie
Erika Claessens Dave Cuypers Henri Gielen Koen Mortelmans Bram Souffreau Senne Starckx Michel Vanden Heede Bert Verbeke
19
36
Cottagestijl langs de Dender
Atlantis stadspoort Brussel
Bladmanagement
Philippe Bourda T +32 (0)9 2209250 M +32 (0)478 437543 E p.bourda@louwersmediagroep.be
8
Arch & Teco Group
Advertenties
10
Bolckmans bouwt blikvanger op ecologisch bedrijventerrein
12
Steenkoolmijn Winterslag nu cultureel en artistiek trefpunt
19
Wonen in cottagestijl langs de Dender
20
VAC Leuven voorbeeld energieverbruik en isolatie
28
Cruisen tijdens de bouwvakantie… en daarbuiten
30
Blauwe Hond: industriële look met architecturale meerwaarde
33
GET innoveert met Crystal Line Terminals
35
Uitbreiding Ceratec vereist gefaseerde bouwaanpak
36
Atlantis hedendaagse stadspoort tot Brussel
39
Wintermans groepeert sigarenproductie in Lummen
44
Ingenieuze bekistingsprojecten van Peri
46
CC Zwaneberg gedurfd ontwerp
49
Euro Rent: ‘keep it short and simple’
51
Shoppingcenter K doet Kortrijk bruisen
56
Energiezuinig administratief centrum voor Londerzeel
63
Voka West-Vlaanderen centraliseert in Kortrijk
FTP-server van Louwers Mediagroep: http://ftp2.louwersuitgevers.nl Username: bavl Wachtwoord: gast Adresgegevens: Postbus 85, 3900 Overpelt, België T +32 (0)11 605540 E verkoop@louwersmediagroep.be
Secretariaat
Manuela Depenbrock
Fotografie
Marc Sourbron e.a.
abonnnementprijs
€ 35,00 per jaar excl. BTW ABN Amro: 723-5404718-21 t.n.v. Louwers Mediagroep BVBA o.v.v. Bouwen aan Vlaanderen. Informatie over abonnementen: T +32 (0)11 605540
Adreswijzigingen
Schriftelijk ten minste drie weken voor verhuizing naar: Postbus 85, 3900 Overpelt, België
opzeggingen
Indien twee maanden voor het verstrijken van de abonnementsperiode geen schriftelijk bericht van opzegging is ontvangen, wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd.
Doelgroep
Bouwen aan Vlaanderen is een communicatieplatform dat met name architecten, projectontwikkelaars, aannemers, installateurs, woningbouwcorporaties, gemeenten, overheidsinstellingen en opdrachtgevers uit alle betrokken regio’s van Vlaanderen informeert.
vormgeving/art direction
Logo Reclame- Ontwerpbureau Valerie Berben Richard Kokx Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of vermenigvuldigd zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever en zonder bronvermelding. Hoewel dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Zij aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op deze informatie.
46
63
Cultuur centrum Zwaneberg
Watts-ON pioniert met WKK
66
Strak design op campus Bijloke
70
Journaal
73
Gerflor lanceert Tarasafe
75
Carmeliet: schrijnwerk voor veeleisende klanten
77
Eagle Parc: tijdloze architectuur in groene omgeving
80
Vakbeurs Industrie- & Projectbouw
83
BTW op bijhorende grond & wet Breyne
85
Bedrijfsschadeverzekering: grote hulp bij erge gevallen
86
CIB-nieuws
92
BVA-nieuws
95
VCB-nieuws
102
Wie doet wat?
105
Dak & geveltechniek
Vlaanderen
NUMMER 4 I 2010 JAARGANG 11 I NOV-DEC-JAN WWW.BOUWENAANVLAANDEREN.BE VAKTIJDSCHRIFT VOOR DE BOUW
4
va nu m kk ate et rn
Duurzame BMW-toonzaal in Wijnegem VAC Leuven Lummen rookt Wintermans-sigaar Shoppingcenter K in Kortrijk Steenkoolmijn Winterslag cultuurcentrum Strakke lijnen op de Bijloke
2010 • JAARGANG 11 • 3 MAANDELIJKS
ORI-nieuws
Bouwen aan
VAKTIJDSCHRIFT VOOR DE BOUW • WWW.BOUWENAANVLAANDEREN.BE
90
Bouwen aan Vlaanderen
64
Voka
4 2010041 BAVL 04.indd 1
21-12-2010 12:23:55
VOORPAGINA: VAC Leuven foto Jaspers-Eyers
inhoud
Arch & Teco Group
Totaalservice voor de bouwsector Arch & Teco Group is een geïntegreerde full-service architecten- en ingenieursgroep. Sinds de oprichting in 1976 evolueerde het tot een vooruitstrevende en multidisciplinaire onderneming, die gespecialiseerd is in alle studie- en adviesonderdelen van het bouwproces; architectuur, ruimtelijke planning, engineering en projectmanagement.
A
rch & Teco Group kan alle bouwgerelateerde studie- en adviesdisciplines in eigen huis uitvoeren en als totaalpakket aan zijn opdrachtgevers overmaken. Zijn strategie is er op gericht te groeien in bestaande markten en tegelijkertijd nieuwe opportuniteiten te onderzoeken. Dit resulteerde reeds in de start van nieuwe bouwgerelateerde activiteiten: restauratie en renovatie, burgerlijke bouwkunde, waterbouwkunde, milieutechnieken, ruimtelijke planning, infrastructuur (wegen- en rioleringsontwerp), veiligheidscoördinatie en EPB-verslaggeving, ‘green building assessment’, consulting, projectmanagement en facility management. Op deze wijze werd een ‘one-stop-shop’ opgebouwd. De open organisatiestructuur en
8
BOUWEN AAN VLAANDEREN
vertrouwd met de werking en de beslissingsprocessen van de Belgische overheden, van gemeentelijk tot nationaal niveau.
de integratie van de verschillende patronen van kennis, kunde en ervaring staan daarbij garant voor een multidisciplinaire en holistische aanpak, hetgeen finaal het welslagen van elk project faciliteert.
ISO-certificaat
De werkwijze, expertise en multidisciplinariteit van Arch & Teco Group vormt ook de ideale onderbouw voor ‘Design – Build – Finance and Maintain (Manage)’ – constructies, alsook voor het opzetten en begeleiden van ‘Public – Private Partnerships’.
In mei 2003 behaalden alle business units van Arch & Teco Group het ISO 9001 certificaat als resultaat van het invoeren van een kwaliteitsmanagementsysteem. Dit certificaat hernieuwden ze intussen al twee keer, waarbij het momenteel beantwoordt aan de meest recente ISO 9001:2008-norm.
Ruime ervaring
Gebundelde krachten
Alle onderdelen van Arch & Teco Group hebben een ruime ervaring opgebouwd met diverse types opdrachten, zowel voor privé als openbare opdrachtgevers. Ze zijn goed
In 2009 bekrachtigde de totstandkoming van twee nieuwe overkoepelende entiteiten de duurzame groei van de groep: Arch & Teco Architecture and Planning en Arch & Teco
Engineering. Arch & Teco Architecture and Planning bundelt de ervaring, de middelen, de mensen en de referenties van Arch & Teco Architectuur en het Architektenburo Ro Berteloot. Waar Architektenburo Ro Berteloot voornamelijk gespecialiseerd is in restauratie- en renovatieprojecten, is Arch & Teco Architectuur vooral gedegen in grootschalige (nieuw)bouwprojecten in de industriële, diensten- en zorgsector, in masterplanning en in stedenbouwkundig ontwerp. Arch & Teco Engineering vormt de combinatie van de ingenieursafdelingen B.CEC, T.E.E., Advipex, AB-infra en Eco Support.
Missie Arch & Teco Group heeft als doel om op een optimale manier de wensen en verwachtingen van zijn opdrachtgevers te vertalen naar een efficiënt functionerend en betrouwbaar (steden)bouwkundig en architecturaal project, dat maximaal inspeelt op de ruime context van het projectgebied, impliciet en expliciet een meerwaarde oplevert voor mens en maatschappij, en finaal een unieke uitstraling oplevert dat emotie(s) evoceert. Om dit praktisch te realiseren steunt het op een aantal waarden, die als leidraden doorheen zijn projectorganisatie en -aanpak lopen.
Multidisciplinaire en geïntegreerde samenwerking Hoogwaardige resultaten kunnen slechts voortkomen uit een geïntegreerd samenbrengen van kwalitatieve participanten uit verschillende competentiegebieden. Ten behoeve van dit samenwerken hecht de organisatie een groot belang aan een transparante en duidelijke communicatiestrategie die alle ‘stakeholders’ permanent betrekt en op de hoogte houdt over de doelstellingen en het verloop van een project.
Deskundigheid Om over uitsluitend deskundige medewerkers te beschikken maakt Arch & Teco Group werk van een doelgerichte rekrutering, verstrekt het al zijn medewerkers een doorgedreven en constante bijscholing in hun vakgebied en rust het hen uit met een ‘high-tech’ en ‘up-todate’ hard- en software.
Ontwerpen door onderzoek Ontwerpen is (onder)zoeken. Het is een denkproces waarbij abstracte benaderingen worden afgewisseld met concrete oefeningen, waarbij experimenten leiden naar betere oplossingen en ‘thinking outside the box’ een veel rijkere beleving kan verschaffen. Uiteindelijk is een gelegitimeerd resultaat, projectmatig getest op zijn verdiensten, veel interessanter dan het ‘gratuit shoppen’ van ideeën van anderen.
Kwaliteit, kostprijs en planning De enige manier om tot een succesvol project te komen is het permanent samen beschouwen en bewaken van kwaliteit, budget en planning. Kwaliteit omvat daarbij het optimaal beantwoorden aan het gevraagde. Budget impliceert het beheersen van de efficiënte aanwending van de beschikbare financiële middelen, en het optimaliseren van de bouwkosten in functie van de ‘life cycle cost’. Planning vergt het rigoureus respecteren van de in overleg vastgelegde termijnen, zowel van studie als van uitvoering, daarbij rekening houdend met de specifieke procedures in het bouwproces.
Duurzaamheid essentieel Elk project moet een goed evenwicht voorhouden van ruimtelijke, maatschappelijke, ecologische en economische noden en verwachtingen. Enkel dit evenwicht biedt een
garantie voor een kwalitatieve invulling, dat kan gedragen worden door een groot maatschappelijk draagvlak. De duurzaamheid van een nieuwe ontwikkeling uit zich in de manier waarop met de ‘verandering’ wordt omgegaan. Elke ontwikkeling is de vanzelfsprekende resultante van een ‘verandering’ in de wensen van de maatschappij en van de opdrachtgever, die in het heden aanleiding geven tot een ‘verandering’ in onze bebouwde structuur. Deze ‘verandering’ mag echter niet de ontwikkelingskansen van de komende generaties beknotten. Respect voor deze toekomstmogelijkheden staat daarom centraal bij elke duurzame ontwikkeling.
Gestructureerde projectaanpak Het ontwerp van een (steden)bouwkundig en architecturaal project behelst het geheel van acties en denkoefeningen waarmee op een gestructureerde wijze wordt gezocht naar de juiste vertaling van het wensenpakket van de opdrachtgever, en op een duurzame manier een nieuw of vernieuwd leven biedt aan het projectgebied waarop de opdracht betrekking heeft. Voor de realisatie van bovenstaande systematiek staat een specifieke projectorganisatie voorop. Zij bundelt en integreert verantwoordelijkheden en brengt opdrachtgever, ontwerper (en uitvoerder) samen in één bouwteam. Een procesmanager leidt als ‘single point of contact’ voor de opdrachtgevers en de aannemers het multidisciplinair ontwerpersteam. Door het multidisciplinaire karakter van het projectteam worden alle nodige deskundige profielen al bij de aanvang betrokken. Op deze wijze kan van bij het begin van de ontwerpfase een geïntegreerd ontwerp worden uitgewerkt, dat meteen integraal rekening houdt met de vooropgestelde vereisten. ❚
Arch & Teco, Architecture & Planning Coupure Links 55 9000 Gent Tel.: +32 (0)9-296 00 60 Fax: +32 (0)9-296 00 69 E-mail: management@arch-teco-ap.eu Internet: www.arch-teco-ap.be
BOUWEN AAN VLAANDEREN
9
Tekst: Koen Mortelmans
BMW-toonzaal Wijnegem: ook autosector kan ecologisch zijn
Bolckmans bouwt blikvanger op ecologisch bedrijventerrein Centrauto, één van de grootste BMW-concessies van het land, ruilt zijn vertrouwde stek in Deurne voor een gloednieuwe vestiging in Wijnegem. Het vergroot daarmee zijn oppervlakte van 9.000 tot 25.000 m2. Maar over het nieuwe BMW-verdeelcentrum valt veel meer te vertellen.
O
“
nze bestaande vestiging in Deurne-Zuid barstte niet alleen stilaan uit haar voegen, maar door de ontwikkeling van stad en verkeer werd ze ook almaar moeilijker bereikbaar voor onze buitenstedelijke klanten,” schetst Brick De Schutter, marketing coördinator bij Centrauto, de achtergrond. “Daarom zochten we een ruimere en beter gelegen locatie binnen ons concessiegebied. Het nieuwe bedrijventerrein Den Hoek 3 in Wijnegem, nabij het shoppingcenter en in de onmiddellijke nabijheid van Wijnegem Shopping Center, de E313oprit van Wommelgem en autoverbindingen naar Schilde en Antwerpen. Wijnegem was daarvoor ideaal.” De toegang tot het industrieterrein bevindt zich langs de ‘ring’ van Wijnegem. Door zijn uitstekende inplanting zal Centrauto er ook in de toekomst het vanaf de nabije verkeersaders meest in het oog springende gebouw blijven.
De Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij (POM) Antwerpen, dat deze bedrijvensite ontwikkelt, had besloten haar een sterk ecologisch karakter te geven. Zo vraagt de POM dat alle gebouwen die er worden opgetrokken volledig CO2-neutraal zijn inzake elektriciteitsverbruik. “Dat was voor ons niet de hoofdreden om ons hier te vestigen. Maar naarmate het project vorderde groeide ons enthousiasme voor dit deel van het verhaal. We gingen meer de klemtoon leggen op alle ecologische aspecten. Nu zijn we trots, omdat we bewezen hebben dat de automobielsector, tegen de perceptie in, is staat is om op een ecologisch verantwoorde manier te werken.”
Bolckmans bijt de spits af Bolckmans bouwde voor Centrauto het eerste industriële complex dat op het nieuwe bedrijventerrein tot stand kwam. Het 15.600 m2 grote complex bestaat, naast een grote
showroom voor nieuwe en tweedehandswagens, ook uit werkplaatsen, magazijnruimte en kantoren voor de 65 medewerkers van Centrauto. Voor de wagens in stock en de binnengebrachte wagens van klanten is er een ondergrondse parking. “Daarmee blijft de ruimtelijke impact van ons bedrijf beperkt en in evenwicht met de omgeving.” Het hoofdgebouw trekt de meeste aandacht. Dit gebouw heeft een grond- en dakoppervlakte van ongeveer 10.000m2. De afzonderlijke carrosserieafdeling, die toch nog eens 2.400 m2 groot is, lijkt wat in de schaduw te staan. Maar de anonieme buitengevel verbergt wel heel wat technische hoogstandjes. De zes ergonomische bruggen kunnen de wagen niet alleen in de hoogte, maar ook in de diepte verplaatsen. Dat bezorgt de monteurs, die aan het dak van een wagen moeten werken, meer comfort. Vrij revolutionair is de nieuwe spuitcabine, die een significante verhoging van de
Bedreven in warmte en koelte Climate Solutions (Zaventem) stond bij Centrauto in voor de volledige HVAC. “De verwarming gebeurt er met condenserende gasketels en warmtepompen. In het hoofdgebouw verloopt de klimatisatie via warmtepompen en een chiller, met ventiloconvectoren, vloerverwarming en vloerkoeling. In de carrosserieafdeling brachten we een splitsysteem aan,” vertelt bedrijfsleider en stichter Stefaan Vermeulen. “Aanvankelijk zouden we veel tijd hebben, maar wegens de voorziene openingsdatum moesten we de HVAC-infrastructuur aanbrengen terwijl ook de betegeling al volop bezig was. Dit vergde een uiterst nauwgezette planning en de piekinzet van een groot aantal medewerkers.” In de Belgische installatiesector is Climate Solutions een buitenbeentje. Het is er misschien wel de enige onderneming zonder verkoopafdeling. De voorbije jaren realiseerde het een jaarlijkse groei van 50%. Climate Solutions ging in 2008 van start met een team van zes mensen en telt nu al 25 medewerkers. Naast installaties voeren ze ook onderhoudsopdrachten uit, zowel voor verwarming en ventilatie als voor airco, sanitair, warmtepompen en zelfs zonneboilers. Climate Solutions is een volledig onafhankelijke speler. “We hebben geen verplichtingen aan bepaalde merken en kunnen dus per toepassing vrijelijk de meest geschikte toestellen kiezen, in functie van het plaatselijke concept. Onze installatie- en onderhoudsteams zijn vertrouwd met de typische kenmerken van alle grote merken. Bij Centrauto gebruikten we lucht- en waterwarmtepompen van Climaveneta en een splitsysteem van Samsung.” In het najaar van 2010 werkte Climate Solutions, naast BMW-Centrauto, ook mee aan de verbouwing van het Aquafincomplex in Aartselaar, de nieuwbouw van luchtvaartbedrijf Abelag in Zaventem en die van het distributiecentrum van Excellent in Brugge.
10
BOUWEN AAN VLAANDEREN
Climacon zorgt voor koeling en verwarming in BMW-project In samenwerking met installateur Climate Solutions en studiebureau Gebotec realiseerde Climacon het koeling- en verwarmingsgedeelte bij het nieuwbouwproject van de BMWgarage in Wijnegem. “Het leek ons aangewezen om met twee warmtepompen en één ijswatermachine te werken omdat we twee temperaturen hebben voor de ventiloconvectoren en voor de vloerverwarming. Hierdoor bekomen we globaal een beter rendement. Een extra ijswatermachine was noodzakelijk omdat de koellast groter is dan de warmtelast bij de constructie van nieuwe gebouwen van deze tijd,” vertelt sales engineer Olivier Van Hoey. “Beide warmtepompen zijn voorzien van een weersafhankelijke regeling om het energieverbruik zo laag mogelijk te houden. Door het splitsen van één grote warmtepomp in twee kleinere bekomen we ook een betere bedrijfszekerheid van de installatie.” Voor de ventiloconvectoren viel de keuze op het merk Climaveneta. “Deze ventiloconvectoren koppelen een zeer laag geluidsniveau aan hoge rendementen. Omdat we met producten van Climaveneta werken was het ook vanzelfsprekend om hetzelfde merk te kiezen voor het beheersysteem. Met Idrorelax van Climaveneta kunnen we zowel alle ventiloconvectoren als warmtepompen en ijswatermachines uitlezen en besturen. Op deze manier hebben onze klanten altijd een correct beeld over het beheer van de installatie, de werking en het verbruik.” Tijdens de afgelopen jaren heeft Climacon diverse mooie referenties opgebouwd. Het realiseerde projecten bij onder meer Harley Davidson (Kruibeke), VW & Audi Garage Rietje (Kapellen), NIKO (Sint-Niklaas), Estée Lauder (Oevel), VTB-VAB (Zwijndrecht), Ferrari-garage (Sint-Martens-Latem), De Lijn (Gent en Brugge), H & M (Mechelen, Sint-Niklaas, Brussel) en in diverse banken.
rotatiesnelheid van wagens garandeert. Een infrarooddroogsysteem zorgt voor een perfecte droging van de lak op 6 tot 10 minuten. Vroeger duurde dit ongeveer 40 minuten. Naast ecologie staan service, klantvriendelijkheid, veiligheid en ergonomie centraal in het ontwerp van het hoofdgebouw. Deze visie had een aantal gevolgen voor de architectuur. “Omdat de beschikbare ruimte veel groter is dan in Deurne, kon Centrauto meer inspanningen doen om zijn klanten en potentiële klanten optimaal op te vangen. In een klassieke autogarage parkeert een klant zijn wagen voor onderhoud of herstelling op de parking, stapt uit en wacht aan de receptie in de rij tot hij aan de beurt is. “Ons nieuwe gebouw telt vier poorten en evenveel receptionisten. Onze klanten rijden meteen binnen in de ‘directe aanname’ en worden bij hun wagen geholpen. Onze medewerkers doen aan de hefbrug vlak achter de poort meteen een algemene inspectie en kunnen eventuele bijkomende problemen signaleren, die de klant nog niet had opgemerkt. Zo kunnen ze hierover een besluit nemen voor de onderhoudsen herstellingswerken starten. Vooraf kunnen klanten in hun eigen wagen wachten in plaats van te ijsberen bij de receptie. Zo blijven ze in hun vertrouwde omgeving en ondertussen kunnen ze de krant lezen of al wat voorbereidend werk doen voor de dag,” legt Brick De Schutter uit. “Leveranciers bieden zich vooral ‘s nachts aan, om mobiliteitsproblemen zoveel mogelijk te voorkomen. Centrauto werkt ook zoveel mogelijk digitaal. Het heeft dan ook geen grote archiefruimte nodig en de
bezoekers kunnen er mee genieten van het Wifi-aanbod. Het interieur van de toonzaal volgt wel de sobere vaste kleuren van BMW, grijs en wit, maar de hier en daar zichtbaar gebleven houten dakoverspanning en andere –lounge, lifestyle corner,..– toetsen zorgen voor het gezellige, familiale karakter dat Centrauto, zelf een familiebedrijf, beoogt.”
Glooiend dak “De vorm van het gebouw is niet alleen een esthetische keuze, maar speelt ook een ecologische rol,” verklaart Bob Mertens van hoofdaannemer Bolckmans. “De schuine vorm van het houten dak zorgt ervoor dat de zonnepanelen zonder extra infrastructuur in de ideale hoek liggen ten opzichte van de zon. De open kant van de ‘flaps’ in het dak zijn dan weer noordwaarts gericht, voor de ideale inval van diffuus daglicht. “De brede dakoversteken – 4 meter langs de zijkanten en 6 meter vooraan– voorkomen dat de toonzaal oververhit zou raken. Visueel gaan ze naadloos over in de algemene dakconstructie. “ Niet alleen het gebouw zelf is energiezuinig. Het magazijn is verregaand geautomatiseerd en haalt zowat 80% van de gewenste onderdelen automatisch op en groepeert ze per wagen. Alleen voor de grootste stukken zijn nog manuele ingrepen nodig. “De algemene complexiteit van dit project vormde een niet te onderschatten uitdaging.” Bob Mertens vernoemt daarbij de dakwandaansluiting en de grote, schuine glazen wandelementen. “Om die te plaatsen was onze knowhow essentieel. De dragende ele-
menten van de staalconstructie voor de carrosserieafdeling hebben we in ons eigen atelier gefabriceerd. Voor elke functie hebben we de meest geschikte materialen gekozen. Daarom hebben we hier zowel beton als staal en hout gebruikt.” Voor Bolckmans vergde dit ecologische pilootproject 38.200 manuren. “Tijdens piekmomenten, die zich ook in de afwerkingsfase van het gebouw voordeden, waren er ruim honderd medewerkers actief op de bouwplaats. Rondom de toonzaal bevindt zich een elegante waterpartij. Die heeft ook een aantal praktische functies. Zo draagt ze bij tot de buffering van het regenwater, dat trouwens op de site zelf in de bodem infiltreert. Ze fungeert ook als veiligheidszone, want ze maakt het personen met criminele bedoelingen onmogelijk om met een wagen door de glazen wanden te beuken. Een extra veiligheidsmaatregel vormen de stevige paaltjes langsheen de glaswand. In de loop van 2011 krijgt de site een groen kleedje. ❚
Technische FICHE Opdrachtgever: Centrauto Architect: Frap Architects, Antwerpen Hoofdaannemer (ruwbouw, afwerking, coördinatie): Bolckmans, Hoogstraten Start werken: 1 februari 2010 Opening: 25 januari 2011 Vloeroppervlakte: circa 10.000 m2 + 2.400 m2 (carrosserie) Terrein: 25.000 m2
BOUWEN AAN VLAANDEREN
11
Tekst: Koen Mortelmans
C-Mine
Steenkoolmijn Winterslag is nu cultureel en artistiek trefpunt Op de mijnsite van Winterslag (Genk) zijn de vroegere energiegebouwen (de compressorenzaal, de ophaalgebouwen en de ‘barenzaal’) omgeturnd in een cultuurcentrum, een designcentrum en een toeristisch bezoekersonthaal.
N
a de sluiting van de laatste Limburgse steenkoolmijnen in 1987 zochten het stadsbestuur van Genk en de Limburgse Reconversiemaatschappij (LRM) jarenlang naar een herbestemming voor de drie terreinen op Genks grondgebied. Zwartberg is intussen een KMO-zone geworden. In Waterschei komt, nabij het voetbalstadion van Racing Genk, een wetenschapspark. In Winterslag kreeg een culturele en creatieve bestemming, vandaar de naam C-Mine. Alleen al door hun schaal en ingenieursvormgeving imponeren de beschermde mijngebouwen (1912-1925). Het Brusselse architectenkantoor 51N4E koos daarom voor een lichte renovatie, waarin de bestaande structuren maximaal intact bleven, als getuigen van het
12
BOUWEN AAN VLAANDEREN
mijnverleden. De restaurateurs bepleisterden wel de muren. Hoewel de machines geen functie meer hebben, zijn ze tot op de laatste schroef minutieus gerestaureerd. De gebouwen ogen ondanks het overwegende gebruik van baksteen vrij monolitisch. Ze bestaan uit een 5 meter hoge labyrintische funderingssokkel, met daarop een aantal majestueuze machinezalen. Het contrast tussen licht en donker, hoog en laag, luchtig en ingesloten vormde volgens de architecten hun grootste troef. Ze kozen er dan ook resoluut voor om deze contrasten verder door te trekken en te bestendigen. Zo breidden ze de sokkel uit over de volledige beschikbare bouwplaats. Deze nieuwe sokkel in wit (interieur) en rood beton (exterieur) bundelt bijna alle functies op het gelijkvloers. Enkel de twee nieuwe zalen priemen erboven uit.
Culturele machines Het gaat om twee nieuwe theaterzalen, die onder de noemer ‘culturele’ machines, samen met de ophaalgebouwen en de compressorenzaal een nieuw ensemble van machinekamers vormen. De schikking van de culturele en industriële machinekamers leidde tot het ontstaan van diverse buitenterrassen. Die kregen dezelfde rood-witte tegelmotieven mee als het bestaande interieur. Beide theaterzalen baden net als de machinezalen in daglicht. Voor de eventuele verduistering staan opengaande stalen lamellen in. De grote zaal, goed voor 488 personen, kreeg een vaste gradin, de kleine zaal een vlakke vloer en een inschuifbare tribune met 200 zitplaatsen. Wanneer de tribune is ingeschoven, zijn er 850 staanplaatsen. Wegens de uitstekende akoestiek leent deze zaal zich uitstekend voor concerten.
Hoe het niet ging Aanvankelijk richtte het Genkse stadsbestuur zich tot privé-investeerders aangeschreven, maar die raakten het niet eens met het stadsbestuur. De potentiële investeerders wilden liever de technische installaties uit de energiegebouwen naar de kelder verplaatsen. In de huidige aanpak bleven ze wel ter plaatse, maar toch zijn de gebouwen geen musea. De industriële archeologie gaat wel naadloos over in de hedendaagse theaterzalen. De terril is bezaaid en moet tegen 2014 moet een sport- en wandelgebied zijn. Mogelijk zal je er zelfs parapente kunnen beoefenen.
Foyer Een trechtervormig stalen volume filtert het publiek van het plein naar de foyer. Die fungeert als een grote verdeelruimte en biedt toegang tot onder meer de tentoonstellingsruimte, het café-restaurant, de grote en de kleine theaterzaal. Boven de foyer bevindt zich de compressorenzaal. Die fungeert, om in het industriële jargon te blijven, als een soort expansievat voor zowel het designcentrum en het cultuurcentrum als voor externe derden. Vanuit de compressorenzaal krijgt de bezoeker toegang tot de ‘Mine Experience’, het design-lab, het café-restaurant en de nieuwe buitenterrassen –met uitzicht op de terril. De Mine Experience is voorlopig nog toekomstmuziek. Vanuit de energiegebouwen moet vanaf einde 2011 een bijzondere belevingsroute vertrekken. ➡
BOUWEN AAN VLAANDEREN
13
Brug Albertkanaal - Kanne
Niet alle verlichte ideeën komen van boven.
Gallo Romeins Museum - Tongeren
Electro technische installaties in industriële, openbare en tertiare gebouwen. HS-installaties Erkend bordenbouwer Schneider® Glasvezel- en databekabeling Zonnepanelen
Ethiasarena - Hasselt
Brand-, inbraaken camerabeveiliging Toegangscontrole
Bibliotheek - Genk
Bibliotheek - Genk
EL Systems nv Industriezone De Waerde 1032 B-3520 Zonhoven T: +32(0)11 81 92 92 F: +32(0)11 81 92 93
info@elsystems.be www.elsystems.be
Colt
Zonwering en rook-en warmteafvoer Colt International is een internationale onderneming, die zich al meer dan 75 jaar specialiseert in de ontwikkeling, productie en installatie van klimaat- en brandveiligheidssystemen. Het Colt Ecovision concept maakt gebruik van vrijwel iedere techniek die het binnenklimaat kan beïnvloeden. Het gaat om zowel traditionele systemen zoals (natuurlijke) ventilatie, airconditioning en verwarming als innovatieve systemen die een laag energieverbruik combineren met een hoog comfort. “Voor C-Mine namen we de rook- en warmteafvoer voor onze rekening,” blikt Patrick Janssens terug. “Zoals het bestek het voorschreef hebben we een natuurlijke (statische) rook-en warmteafvoersyteem aangebracht, waarbij de luchttoevoer verloopt via deuren en de rook-en warmteafvoer via de rookluiken in het dak. Colt heeft de knowhow in huis om op de eisen van eender welk specifiek gebouw en ondergrondse parkings een afgestemd rook- en warmteafvoersysteem te ontwerpen. Onze ontwerpen voldoen aan alle normen en prestatie-eisen en zijn tevens aangepast aan de bouwcriteria en plaatselijke bouwverordeningen.” Colt zorgde bij C-Mine eveneens voor de buitenzonwering. “Vooral de esthetische keuzen vielen op. Zwarte lamellen zijn vrij ongewoon. De kleur associeert wel goed met het steenkoolverleden,” merkt Kurt Booms op. “De architecten kozen voor horizontale lamellen met een klassieke breedte van 300 mm en verticale van 450 mm. Een toepassing met verticale lamellen heeft niet enkel een esthetische impact, ook de zonwerende eigenschappen en de aansturing wijken af van de horizontale systemen. Het is daarom zeer belangrijk om hiermee al in de ontwerpfase rekening te houden. Lamellen van 450 mm zijn niet algemeen gangbaar. Wij zijn een van de weinige specialisten die ze kunnen leveren. “Buitenzonwering is altijd te prefereren boven binnenzonwering, omdat het de warmtelast buiten houdt. C-Mine hield het wel bij statische lamellen, al kan je met beweeglijke systemen de lichtinval veel scherper afstellen.”
PARTICIPANT AAN HET WOORD Merford Special Doors – stalen deuren Merford Special Doors (Gorinchem) produceerde en monteerde een veertigtal geluidsisolerende en/of brandwerende stalen deuren. Sommige ervan zijn ook nooddeuren. Boven de buitendeuren monteerde Merford Special Doors ook de bovenpanelen. “De uitdaging hier was om de lijnvoering van de deuren zelf aan te houden,” zegt account manager Phil Destoop. “De keuze viel op Merford wegens de hoge geluidisolerende (tot 56 dB) eigenschappen van onze deuren. Sommige combineren dit met 60 minuten brandwerendheid. De architect was ook erg te vinden voor de strakke vorm van de Merford deuren. Kozijn en deurblad liggen in de zelfde lijn.” Merford probeert zoveel mogelijk eigenschappen (geluidisolerend – brandwerend – kogelwerend – inbraakwerend – nooddeur) te combineren in één deur. Hierdoor gaat er zo weinig mogelijk plaats verloren. Deze aanpak is ook veiliger en gebruiksvriendelijker. “C-Mine is voor ons een belangrijk referentieproject omdat bijna alle typedeuren van Merford Special Doors er terug te vinden zijn.” Merford werkte eveneens mee aan CC Zwaneberg in Heist-op-den-Berg, zie verder in dit nummer van BAVL.
Via een donkere trap zullen bezoekers kunnen afdalen naar een onderaardse gang waarin ze het mijnverleden zullen kunnen beleven. In het designcentrum richtten artiesten zoals keramiekkunstenaar Piet Stockmans hun atelier in.
Kunstenaars verhuizen C-Mine ligt op nauwelijks een kilometer van het centrum van Genk. De voorbije jaren verhuisden al verschillende spelers uit de Genkse culturele en artistieke wereld naar de vroegere steenkoolsite. Cinemazaal Euroscope ontvangt er jaarlijks ongeveer een half miljoen bezoekers. ➡
PARTICIPANT AAN HET WOORD Coopman Liften – liften Coopman Liften (Kuurne) leverde en plaatste hier drie maatwerkliften die het in eigen atelier had geproduceerd. “De twee publiek toegankelijke liften zijn afgewerkt in inox en bedienen twee verdiepingen. De derde lift is afgewerkt met houten panelen. Hij wordt gebruikt voor de theatertechnieken, uitsluitend door personeelsleden. Hij bedient drie verdiepingen. Zijn energiezuinige motoren zijn uitgerust met een frequentieregeling, wat een excellent ritverloop garandeert,” licht Christof Van Heddegem toe. “Bij C-Mine installeerden we maatwerkliften voorzien, dit vooral wegens de plaatselijke maatvoering. Maar we beschikken eveneens over een ruim aanbod standaardliften, met uitgebreide keuzes in afwerking. “Het ongewone in dit project was dat we onze liften moesten integreren in een bestaand gebouw. We moesten onze installaties aanbrengen tegen bestaande muren. Daarvoor moesten we specifieke bevestigingsmaterialen gebruiken.” “Voor ons is dit project een belangrijke referentie, vooral voor onze bekendheid in de regio Limburg. Coopman Liften is sterk gegroeid vanuit de regio West-Vlaanderen en heeft in de loop der jaren zijn actieterrein almaar verder uitgebreid. Rondom dit project liggen voor ons toekomstige opportuniteiten: een woonproject, kantoorgebouwen, een bioscoopensemble.”
BOUWEN AAN VLAANDEREN
15
Merford Special Doors Merford Special Doors biedt u in specifieke situaties een deuroplossing op maat.
Een greep uit ons assortiment:
VERKOOP BELGIĂ‹ Tel. (03) 321 03 41 Fax (03) 321 03 51 ISO/VCA** gecertificeerd
Deuren: - geluidsisolerend - brandwerend - kogelwerend - inbraakwerend - luchtdicht - waterdicht - hoogspanningsdeuren (traforuimtes) - explosiedeuren - tunneldeuren (vluchtdeuren) Roosters: - Akoestische roosters - Ventilatieroosters - Veiligheidsroosters
i www.specialdoors.be
IRIS Group renovates, cleans & protects your properties
IRIS GROUP - Bazellaan, 5 - 1140 Brussel - Tel : + 32 (0)2 204 03 00 - Fax : + 32 (0)2 201 11 66
ANNONCE NL- 06-2010.indd 1
www.iris.be 1/06/10 11:48
PARTICIPANT AAN HET WOORD Iris – behandeling van bestaande machines Iris (Genk) reinigde het historische machinepark met hogedrukreinigers op 150 bar, bij een temperatuur van 80 tot 100 °C. Het gaat van ophaalmachines, ventilatoren, generatoren en schakelborden tot kleine meettoestellen en beleltjes. “Vooraf hadden we samen met de architecten en de stad Genk proefondervindelijk de juiste waarden vastgesteld. Het was niet de bedoeling alle verflagen te verwijderen zodat de machines weer als nieuw zouden lijken. Neen, ze mochten niets van hun karakter verliezen. Daarom hebben we ze geconserveerd met een kleurloze lijnolie,” vertellen project manager Eric Jansen en project supervisor Mieke Alewaters. “Zo zijn de machines beschermd ,maar behouden ze toch hun karakter in de cultuurinfrastructuur van de mijnsite.” “Deze aanpak is anders dan bij de meeste opdrachten van Iris, waar conserveren de hoofdzaak is en alles zeer grondig wordt gereinigd en opnieuw geschilderd. Voorbeelden hiervan zijn de Koninklijke Serres in Laken en de Oosterscheldekering in Zeeland.” Iris voert ook onderhoudsopdrachten uit voor grote bedrijven zoals Umicore, Bekaert, Solvay, BASF, Esso, Electrabel en Fluxys.”
Het badhuis is nu het domein van webagentschap Nascom, de paardenstallen dat van belichtingsspecialist Painting with Light. Mad-faculty organiseert in een nieuwbouw designopleidingen.
Europese bekroning E.L.Systems – elektriciteitswerken E.L.Systems (Zonhoven) verzorgde hier de elektriciteitswerken. Het is al jaren gespecialiseerd in algemene elektriciteitswerken, bordenbouw, databekabeling, beveiliging, hoogspanning, tekenen ontwerpopdrachten, studies en zonnepanelen. E.L. Systems werd in 1992 opgericht door de gebroeders Werckx. Op korte tijd groeide het uit tot een middelgrote onderneming, die momenteel 25 werknemers telt. “Die groei danken we aan het aanbieden van totaalpakketten. We werken zowel voor bedrijven als voor de overheid en particulieren,” vertelt bedrijfsleider Danny Werckx. “Voor de werken bij C-Mine hebben we twee jaar lang vier medewerkers ingezet. De aard van het gebouw maakt dit een uitzonderlijk project. Hedendaagse technieken integreren in een historisch belangrijk pand zonder afbreuk te doen aan de esthetische aspecten ervan is een echte uitdaging. Het is bovendien een stevige referentie, want het is één van de belangrijke projecten die tijdens de afgelopen vijf jaar tot stand kwamen in Limburg. Andere referenties van E.L. Systems zijn de nucleaire afdeling en de uitbouw van de spoedafdeling van het Hasseltse Virga Jesseziekenhuis (elektrische installatie, branddetectie, toegangscontrole, camerabewaking, data, verpleegoproep)(Technum), gebouw M en N van OPZC Ter Bosch 4 in Rekem (idem)(VK Group). In het Kindercentrum van de Leuvense Philipssite (zie BAVL 2010-1, blz. 76-77)(Arcade) tekende het voor de elektrische installatie, de brand- en inbraakdetectie en de data. Het werkte eveneens mee aan rusthuis annex dagverzorgingscentrum Corsala in Beringen (Poelmans), de uitbreiding van het Gallo-Romeins Museum in (zie BAVL 2009-4, blz. 28-31)(de Gregorio, Technum) en het Vesaliusziekenhuis (IKP) inTongeren, IRMM-RMPB in Geel (Infrabo) en rusthuis Huize Sint-Anna in Lanaken (Stabo).
Het hele C-Mine initiatief heeft de Europese RegioStar Award gewonnen, in de categorie ‘brownfield’. Deze bekroning gaat uit van de Europese Commissie en beloont projecten die tot stand kwamen met steun van het Europees cohesiebeleid tot stand zijn gekomen. C-Mine Centre ontving 3,2 miljoen euro uit het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling. ❚
Technische FICHE Opdrachtgever: Stad Genk Architect: 51N4E (Brussel) Hoofdaannemer: Houben (Beringen) Liften: Coopman (Kuurne) Elektriciteit: EL Systems (Zonhoven) Behandeling van de bestaande machines: Iris (Evere) Stalen deuren: Merford Special Doors (Gorinchem, Ned.) Zonwering en ventilatie: Colt (Mechelen) Start werken: februari 2008 Opening cultuurcentrum: september 2010
BOUWEN AAN VLAANDEREN
17
Licht, lucht en leven in balans
Energie besparen begint met een goed ontwerp
Klimaattechniek in industrie en utiliteitsbouw Rook en Warmte-Afvoer Parkeergarage (brand)ventilatie Buitenzonwering
www.coltinfo.be
Tekst: Bram Souffreau Foto: M&M Ilegems
Wonen in cottagestijl langs de Dender Aannemer M&M Ilegems bouwt in Erembodegem, nabij Aalst, een residentieel complex met 214 appartementen. Het project van ontwikkelaar Skyline Projects bestaat uit vier gebouwen langs de Dender. Architect Arcas uit Knokke heeft met een geraffineerde cottagestijl zijn stempel op de residenties gedrukt.
M
&M Ilegems heeft de vier appartementsblokken in drie fases aangepakt. In 2006 begon de hoofdaannemer met de bouw van het grootste gebouw waarin tachtig flats ondergebracht zijn. Tegelijkertijd trok hij ook het atypische middengebouw met 24 appartementen op. Het gebouw is atypisch omdat de kleurkeuze anders is. Het dak van het ‘kleine’ middengebouw draagt zwarte pannen, terwijl de rest van het complex rode dakpannen heeft. De gevel is dan weer opgetrokken in rode baksteen, waar de andere drie gebouwen door het architectenbureau Arcas een lichtgekleurde baksteen aangemeten kregen. De twee gebouwen uit de eerste fase zijn intussen volledig afgewerkt. Ook fase twee, een gebouw met 63 appartementen vordert goed. M&M Ilegems legt de laatste hand aan de afwerking. “Met het nieuwe jaar zal het gebouw ‘Denderhof C’ opleverklaar zijn,” belooft Eric Verhelle, net als Piet Vandepitte en Tim Maes lid van de projectleiding bij M&M Ilegems. “De bouw bestaat uit twee trajecten. De ruwbouw voor de
twee verdiepingen op het dakniveau voerden we uit, terwijl op de onderste verdiepingen de vloerders al aan het werk waren. De onderste lagen konden we immers dankzij een waterslot met voorsprong uitvoeren.” De laatste fase, die nu volop bezig is, bestaat uit de bouw van 39 appartementen. “Type serviceflats,” legt Verhelle uit. “De appartementen zijn gericht op senioren. Ze hebben specifieke uitrustingen, zoals extra handvaten, makkelijk bedienbare meubelen en een ingebouwd waarschuwingssysteem waarmee de bewoners dag en nacht een medische dienst kunnen bereiken.”
Schilderklaar “Dit is een sleutel-op-de-deurproject,” zegt Verhelle. Hoofdaannemer M&M Ilegems zorgt immers voor alle bouwonderdelen. “We leveren de appartementen schilderklaar af, mét een uitgeruste keuken en badkamer. Onze opdracht bevat overigens voorts de beplanting van de site en de plaatsing van een aanlegsteiger op de Dender.”
Het gebouwencomplex straalt een eigenzinnig karakter uit. “De cottagestijl van de architect,” weet Verhelle. “De frivole aanpak, de vele details, het vakwerk en de integratie van een aantal torens waren een aparte uitdaging. Het dak is geen vijf meter hetzelfde,” schetst hij met een voorbeeld. “Je hebt inhammen, terassen, wolfsdaken, dwarse zadeldaken, dakvensters en torentjes.”
Dender Het terrein waarop de vier appartementen werden gebouwd, was vroeger een industriesite met hoofdzakelijk magazijnen, naaiatelier en een dansschool. “Maar een grondige sanering was niet nodig,, legt Verhelle uit. “De brandstoftanks en dergelijke waren boven de grond gebouwd, omdat door de nabijheid van de Dender de grondwaterstand te hoog is.” De hoofdaannemer werd zelf ook geconfronteerd met de invloed van de nabijgelegen rivier op de waterhuishouding op de site. “De fundering bestaat uit paalfunderingen. Het funderingsbedrijf C.V.R. en stabiliteitsingenieur Meijer hebben voor ons een waterkering ontworpen. In de kelders is een pompsysteem geïntegreerd en het gelijkvloers van de appartementen ligt twintig centimeter hoger dan de dijken langs de Dender,” zegt Verhelle. “Maar het terrein is in zijn geschiedenis nog nooit overstroomd. We verwachten, zeker met deze voorzorgen, dan ook geen enkel probleem.” ❚
Technische FICHE Projectontwikkelaar: Skyline Projects, Oudergem Opdrachtgever: Skyline Projects, Oudergem Architect: Arcas, Knokke Hoofdaannemer: M&M Ilegems, Schelle Funderingen: C.V.R., Beringen Start werken: 1 augustus 2006 Einde werken: 1 december 2011 Oppervlakte terrein: 12.500 m2 Vloeroppervlakte: 21.285 m2
BOUWEN AAN VLAANDEREN
19
Wat doet u eigenlijk? Vanaf € 99,- per uitgave weten uw klanten dat ook! T +32 (0)9 2209250 voor alle informatie over een vermelding in Bouwen aan Vlaanderen
wie doet wat
Aannemers
Pellikaan Bouw NV Excelsiorlaan 1 B-1930 Zaventem T.............................................+32 (0)2 7205845 F.............................................+32 (0)2 7213470 W www.pellikaan.be
afwerking
Albintra Bistweg 8 2520 BROECHEM T............................................. +32 (0)3 4701212 Bistweg 80 00 (0)3 4701200 • Fax: 03 - 470 12+32 F............................................. B-2520 BROECHEM • E-mail: albintra@albintra.be E info@albrinta.be Tel.: 03 - 470 12 12 • Internet: www.albintra.be W www.albrintra.be
Jansen finishings Fabriekstraat 2 3670 MEEUWEN-GRUITRODE T..............................................+32 (0)11 791667 F..............................................+32 (0)11 791668 25900262_ALbintra.indd 1 13-07-2005 10:57:36 E info@jansenfinishings.be W www.jansenfinishings.be
dakwerken
Climapac
uw totaal concept Rozenstraat 2 9810 EKE T............................................ +32 (0)9 2214034 F............................................ +32 (0)9 2229621 E info@climapac.be W www.climapac.be
Kruiemanstraat 1 1880 KAPPELLE OP DEN BOS T........................................... +32 (0)15 713351 F.......................................... +32 (0)15 713351 E info@promat.be W www.promat.be
Airco, verwarming en klimaatbeheersing
climacon
Leeuwlantstraat 114 2100 ANTWERPEN T..............................................+32 (0)3 3244576 F..............................................+32 (0)3 3244740 W www.platteaubvba.be
Climate Solutions NV
Leuvensesteenweg 48c 1932 ZAVENTEM T........................................... +32 (0)2 7091320 F........................................... +32 (0)2 7919654 E info@climatesolutions.be W www.climatesolutions.be
Aluminium Ramen
DAKBEDEKKING POLYDAK Maatheide 76D 3920 LOMMEL T............................................. +32 (0)11 648409 F............................................. +32 (0)11 640738. E info@polydak.be W www.polydak.be
diepvriesbouw
ELOX INTERNATIONAL NV
Industriepark ‘De Bruwaan ‘33 9700 OUDENAARDE T............................................. +32 (0)55 313317 F............................................. +32 (0)55 319637 W www.elox.be
architecten ISOCAB NV
Archi-Europe nv/sa PROMAT NV
Platteau B.V.B.A.
Dennendreef 8 B-3721 KORTESSEM T..............................................+32 (0)11 375613 F..............................................+32 (0)11 375607 W www.archi-europe.com
BONTINCK Architecture and Engineering cv
Kortrijksesteenweg 1092 9051 GENT - SINT DENIJS -WESTRUM T............................................. +32 (0)9 2250174 F..............................................+32 (0)9 2256414 W www.bontinck.biz
bouwplaats beveiliging
Treurnietstraat 10 8531 BAVIKHOVE T..............................................+32 (0)56 734311 F............................................. +32 (0)56 734322 W www.isocab.be
domotica & electriciteit
NV ECS Technics Fotografielaan 18 2610 WILRIJK T............................................ +32 (0)3 7403333 F........................................... +32 (0)3 7403334 E info@ecstechnics.com W www.ecstechnics.com
electronische beveiliging
Climacon NV
Kruisstraat 4 9160 LOKEREN T............................................. +32 (0)9 3378777 F............................................. +32 (0)9 3378870. E info@climacon.be W www.climacon.be
102
BOUWEN AAN VLAANDEREN
HERAS TIJDELIJKE BEVEILIGING
Albertkade 3 3980 TESSENDERLO T............................................. +32 (0)13 677834 F............................................ +32 (0)13 677835 E tijdelijkebeveiliging@heras.com W www.tijdelijkebeveiliging.be
GET NV Antwerpsesteenweg 107 2390 MALLE T........................................... +32 (0)3 3129230
wie doet wat
vloeren
materiaal voor aannemers
Interalu N.V. Moerelei 159-161 2610 WILRIJK T..............................................+32 (0)3 8307400 F..............................................+32 (0)3 8270377 W www.interalu.be
Gerflor Benelux B.V. Bisschoppenhoflaan 631 2100 DEURNE T..............................................+32 (0)3 3254300 F..............................................+32 (0)3 3259903 W www.eurorent.be
Postbus 7102 5605 JC EINDHOVEN T........................................... + 32 (0)3 7664282 F............................................ +32 (0)3 7662914 E gerflorbelgium@gerflor.com W www.gerflor.be
Projectontwikkeling
zonne-energie
Eurorent N.V.
Kingspan N.V. Bouwelven 17 2280 GROBBENDONK T..............................................+32 (0)14 232535 F..............................................+32 (0)14 232539 W www.kingspan.be
hernieuwbare energie
EXTENSA Dynamic Real Estate
Havenlaan 86c b 316 1000 BRUSSEL T............................................. +32 (0)2 2370820 F............................................. +32 (0)2 2370821 W www.extensa.be
sprinklers
NV INVICTUS Terbekehofdreef 64 2610 WILRIJK T............................................. +32 (0)3 8208350 F............................................. +32 (0)3 8208351 E info@invictus.be W www.invictus.be
zonwering & ventilatie EOLUZ NV Hoogboomsteenweg 243 bus 3 2950 KAPELLEN T............................................. +32 (0)3 3170600 F............................................. +32 (0)3 3170601 E info.eoluz.be W www.eoluz.be
ingenieursbureau
Emmery Maple And Fox NV
Boombekelaan 7 2660 HOBOKEN T..............................................+32 (0)3 2335727 F..............................................+32 (0)3 2263517 E info@emmerynv.be W www.emmerynv.be
verwarming & koeling
Naamloos-1 1
GACSSOLUTIONS NV/SA
VK Brugsesteenweg 210 8800 ROESELARE T..............................................+32 (0)51 262020 F..............................................+32 (0)51 262021 W www.vkgroup.be
liften
Terbekehofdreef 66 2610 WILRIJK T............................................. +32 (0)3 8208676 F............................................. +32 (0)3 8208677 E info@gacssolutions.com W www.gacssolutions.com
‘g’ Amerikalei 199 bus 3 2000 ANTWEPREN T............................................. +32 (0)3 2984008. F..............................................+32 (0)3 6771097. E hendrick.vandijl@gmail.com 08-10-2010 12:41:02
COLT INTERNATIONAL NV Zandvoortstraat 1 2800 MECHELEN T............................................ +32 (0)15 286080 F............................................ +32 (0)15 270828 E info@be.coltgroup.com W www.coltgroup.be
Wat doet u eigenlijk? Vanaf € 99,- per uitgave weten uw klanten dat ook! T +32 (0)9 2209250 voor alle informatie over een vermelding in Bouwen aan Vlaanderen
gevelbekleding
Verzekeringsmakelaar E info@be-coltgroup.com W www.coltgroup.com
Coopman Liften NV Heirweg 123 8520 Kuurne T..............................................+32 (0)56 358580 F..............................................+32 (0)56 355865 E liften@coopman.be W www.coopman.be
ASSUMAX N.V.
Belselestraat 83 9250 WAASMUNSTER T..............................................+32 (0)3 7350035 F............................................. +32 (0)3 7350058 E info@assumax.be W www.assumax.be
DUCO VENTILATION & SUN CONTROL Handelsstraat 19 8630 VEURNE T............................................. +32 (0)58 330033 F............................................. +32 (0)58 330044 E info@duco.be W www.duco.eu
BOUWEN AAN VLAANDEREN
103