Beton & Staalbouw 01 2016

EDITIE

1

VAK TIJDSCHRIFT OVER BETON EN STA AL IN DE BOUW JA ARGANG 4 I 2016 I WWW.BETONENSTA ALBOUW.NL

European Air Transport Command Eindhoven | Duikcentrum Todi Beringen | Beton Bewust in Beeld | Parkeergarage Rosada | Postsorteercentrum Bpost Brussel

“Structural Anchoring Systems” voor

Constructieve Veiligheid

Voor Constructeurs, Architecten, Staalbouwers, Aannemers, etc.

Nieuwe BIS Injectie Systemen Pure-Epoxy 3:1 voor ultra hoge lasten. ETA goedkeuring voor gescheurd en ongescheurd beton, diamant geboorde en watergevulde gaten. Seismische Goedkeuring C1 en C2.

Voor de installatie van stek- en draadeinden.

Vinylester voor hoge lasten. ETA goedkeuring voor ge-

scheurd en ongescheurd beton en watergevulde gaten.

Seismische Goedkeuring C1. Styreen vrij. Voor de installatie van stek- en draadeinden.

Polyester voor gemiddelde lasten. ETA goedkeuring voor

NIEUW

ongescheurd beton en holle steen. Styreen vrij.

Voor de installatie van draadeinden.

MET GRATIS DESIGNFIX ONDERSTEUNING

Nieuwe Anker Design Software DesignFiX® gratis anker calculatie software voor B+BTec SAS en BIS anker systemen.

✔ Complete invoer vrijheid en 3D interface ✔ Resultaten in één oogopslag ✔ Automatische berekening effectieve zetdiepte ✔ Geïntegreerde FEM berekening voor bepalen dikte voetplaat

Munterij 8, 4762 AH Zevenbergen ■ Postbus 17, 4760 AA Zevenbergen ■ T 0168 - 33 12 400 ■ E info@bbtec.nl

BSB_09_15.indd 1

NIEUW

■

www.bbtectools.com/nl

14-09-15 13:35

Voorwoord

1

DUURZAAM BOUWEN De term duurzaam heeft vooral de afgelopen jaren een enorme vlucht genomen. Iedereen is volgens eigen zeggen duurzaam bezig. Weliswaar geeft iedere partij zo zijn eigen invulling aan het begrip, maar dat we met z’n allen toch goed bezig zijn, blijkt uit het wereldwijde onderzoek van World Green Building Council. De komende drie jaar zal de mondiale markt voor duurzaam bouwen verdubbelen.

Het zogeheten World Green Building Trends 2016 onderzoek is een gedegen onderzoek dat werd uitgevoerd in liefst 69 landen. 37 procent van de ondervraagden verwacht in 2018 meer dan 60 procent van de gebouwen aantoonbaar duurzaam te hebben gemaakt. Aantoonbaar in de zin dat er een duurzaamheidslabel op het gebouw geplakt kan worden. Ter vergelijk, uit hetzelfde onderzoek vorig jaar verwachtte nog maar 18 procent van de ondervraagden dat. Er zit dus aardig wat schot in de zaak. En dat is mooi, want zo’n label brengt ook positieve neveneffecten met zich mee. Uit cijfers blijkt dat een duurzaam gebouw in 2015 gemiddeld genomen 7 procent meer waard is dan een vergelijkbaar gebouw zonder label. Daarnaast wordt ook de terugverdientijd voor duurzame investeringen steeds interessanter. Voor het verduurzamen van bestaande gebouwen bijvoorbeeld, geldt een terugverdientijd van zes jaar. Dat was in 2012 nog zeven jaar.

Wat is nu eigenlijk de motivatie om te gaan verduurzamen of duurzaam te gaan bouwen? Veertig procent van de ondervraagden antwoordt resoluut (en eerlijk): ‘omdat de klant dit vraagt’. Maar ook de wet- en regelgeving en de toegenomen marktvraag blijken factoren die het verduurzamen stimuleren. De resultaten van het onderzoek zijn overigens niet uitsluitend positief. Men ziet ook belemmeringen om duurzaam te gaan bouwen. Ondanks de steeds kortere terugverdientijden (ROI’s) moet men wel bij machte zijn om de hogere investeringen te kunnen doen die duurzaam bouwen nu eenmaal met zich meebrengt.

Kijkend naar de situatie in Nederland, dan constateert de Nederlandse tak van de World Green Building Council een vergelijkbaar beeld met de resultaten uit het wereldwijde onderzoek. Best een prestatie, want we werken in ons land nog maar krap vijf jaar met duurzaamheidscertificaten als BREEAM. In totaal is in Nederland ruim 4 miljoen vierkante meter vloeroppervlakte gecertificeerd en heeft dus een officiële duurzaamheidsstempel. Werden in 2012 nog slechts 37 certificaten uitgereikt voor nieuwe gebouwen, vorig jaar stond de teller bijna op honderd nieuwe gebouwen. In Nederland wordt 70 procent van de grote nieuwbouwprojecten gebouwd onder BREEAM condities.

Bij bestaande gebouwen valt er nog wel veel te winnen. Slechts een paar procent van de bestaande gebouwen is inmiddels verduurzaamd en draagt een certificaat. Neemt niet weg dat we mogen concluderen dat duurzaam bouwen de standaard wordt en het meer is dan louter een loze kreet.

Roel van Gils

BETON- & STAALBOUW | 5

BETON&STAALBOUW

1 Vaktijdschrift & website over beton en staal in de bouw Jaargang 4 | 2016 Verschijnt 6 x per jaar ISSN 2352-3867

UITGEVER

Schatbeurderlaan 6 Postbus 249, 6000 AE Weert, Nederland T +31 495 450095 E info@louwersuitgevers.nl W www.louwersuitgevers.nl

H.B.J.M. Louwers Domein De Herten Hertsbergsestraat 4 B-8020 Oostkamp Postbus 85, 3900 Overpelt, België T +32 50 368170 E info@louwersmediagroep.be W www.louwersmediagroep.be

8

14

18

REDACTIEADRES

Schatbeurderlaan 6 Postbus 249, 6000 AE Weert T +31 495 450095 E traffic@louwersuitgevers.nl W www.louwersuitgevers.nl

REDACTIECÖORDINATIE EN EINDREDACTIE Lieke van Zuilekom

26

REDACTIEMEDEWERKERS

Martijn van den Bouwhuijsen, Jac Buchholz, Roel van Gils, Sjoerd Meuleman, Nick Vanderheyden

34

BLADMANAGER

Mark de Lau E m.delau@louwersuitgevers.nl

SECRETARIAAT

Manuela Depenbrock Sandra Reijnders

ADVERTENTIES

Inhoud Industrieel erfgoed krijgt herbestemming als uniek Europees duikcentrum

8

Stortklaar beton voor duikcentrum in Beringen

10

Ervaren in niet-reguliere werken

11

Panoramische parel maakt Belfort Mons toegankelijk voor breed publiek

12

Glasvezelversterkt beton voor Da Vinci College

14

Gespleten luifel voor tankstation Leidsche Rijn

16

De Pen, Luc François: Smart Geotherm adviseert en begeleidt bouwsector

18

Nieuwste technieken voor draadverwerking en bewerking wapeningsstaal

20

Schriftelijk tenminste drie weken voor verhuizing naar: Postbus 249, 6000 AE Weert, Nederland

Duurzame nieuwbouw European Air Transport Command

22

OPZEGGINGEN

Droog stapelcasco EATC in 23 werkdagen op hoogte

24

Sterk en slank staalwerk in gevel en dak EATC

26

Nieuwbouw hoofdkantoor EATC nadert oplevering

28

Betonnen kelderconstructie EATC eerder gereed dan gepland

30

Hardmetalen kernboren: kostenbesparend voor staalbouw

32

NTC Scheveningen is complexer dan het lijkt

34

Beton Bewust in Beeld

36

IKEA Hasselt in hoog tempo gebouwd

38

In de voorbereiding ligt voor ons de grootste uitdaging

40

Online aanleveren: https://www.wetransfer.com o.v.v. naam en project

ABONNEMENTSPRIJS

€ 63,- per jaar excl. BTW Buiten Nederland: € 99,00 per jaar excl. BTW ING Bank IBAN NL46INGB0000417165 BIC INGBNL2A t.n.v. Louwers Uitgeversorganisatie BV o.v.v. Beton- en Staalbouw magazine Informatie over abonnementen: T +31 495 450095

ADRESWIJZIGINGEN

Indien twee maanden voor het verstrijken van de abonnementsperiode geen schriftelijk bericht van op­­zegging is ontvangen, wordt het abonnement auto­matisch met een jaar verlengd.

DOELGROEP

Directies en management van bouwbedrijven, projectontwikkelaars, opdrachtgevers, betrokken ministeries en rijksdiensten, gemeenten, provincies en andere betrokken overheden, landelijke, regionale en lokale organisaties, aannemers, ingenieurs, constructeurs, technologen en leveranciers actief in de Beton- en Staalindustrie

VORMGEVING/ART DIRECTION E studio@louwersuitgevers.nl

DRUKWERK

Drukkerij Hendrix, Peer Niets uit deze uitgave mag worden over­genomen of ver­menig­vuldigd zonder uitdruk­kelijke toestemming van de uitgever en zon­der bronvermelding. Hoewel dit blad op zorg­­vuldige wijze en naar beste weten is samen­ gesteld kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledig­heid van de informatie. Zij aan­vaar­den dan ook geen enkele aansprake­lijkheid voor schade, van wel­ke aard ook, die het gevolg is van hande­lingen en/of beslis­singen die gebaseerd zijn op deze informatie.

Inhoud

38

42 56

62

x 53 69

Inhoud

EDITIE

Meters maken

42

Lichtgewicht staalplaatbetonvloeren voor parkeergarage

45

Journaal

47

Staalconstructies Rokin logistiek huzarenwerk

66

Imposant lichtbaken nieuwbouw refereert naar bedrijfsvisie

68

Grootste postsorteercentrum van België is organisatorische uitdaging

70

Grensoverschrijdend vloerontwerp en realisatie

72

Wie doet wat

73

1

BETON- & STAALBOUW

VAK TIJDSCHRIFT OVER BETON EN STA AL IN DE BOUW

NUMMER 1 JA ARGANG 4 2016

JA ARGANG 4 I 2016 I WWW.BETONENSTA ALBOUW.NL

Thema Betonvloeren

European Air Transport Command Eindhoven | Duikcentrum Todi Beringen | Beton Bewust in Beeld | Parkeergarage Rosada | Postsorteercentrum Bpost Brussel

Coverbeeld Belfort, Mons beeld Verhofsté

Een nieuwe naam in de betonbranche

53

Dunner en lichter construeren met een anhydriet gietdekvloer

54

Beton van start tot finish in eigen hand

56

Stempelvrije breedplaatvloer

58

Een bijzondere vloer voor een bijzonder werk

60

Thialf heeft de vlakste betonvloer ter wereld

62

Betonkernactivering: een duurzame toegevoegde waarde bij betonconstructies

64

BERINGEN | Duikcentrum

Tekst: Nick Vanderheyden | Beeld: Van Roey, EILAND 7 architecten

INDUSTRIEEL ERFGOED

krijgt herbestemming als uniek Europees duikcentrum Eind oktober 2016 staat op de be-MINE site in Beringen de opening gepland van een voor Europa uniek duikcentrum. Een infrastructuur die zich met een diepte van 10 meter en een diameter van 36 meter meteen profileert als enige en grootste tropische duikbassin in Europa. Voor THV Mijnbouw, een samenwerking tussen Van Roey en Democo, bestond de taak erin bestaande indikkers om te vormen tot een duikbassin en filterinstallatie. Alleen al de manier van waterbehandeling vormde een grote uitdaging voor het bouwteam. Zowel duikers als vissen moeten namelijk simultaan aanwezig kunnen zijn in de duiktank.

In België zijn steeds minder goede duiklocaties te vinden. Slechte zichtbaarheid, beperkte diversiteit in fauna, een vaak groene waterschijn en het doorgaans koude water bieden daarbovenop minder optimale duikomstandigheden. Een vriendengroep duikers nam daarom het initiatief in de oprichting van dit nieuwe duikerswalhalla. Duikcentrum TODI belooft een unieke beleving die is gesterkt door de toevoeging van circa 2.200 kleurrijke, tropische zoetwatervissen. Neem daar nog de bestaande volumes bij, als archeologisch-industriële geklasseerde monumenten, en je komt uit op een unieke infrastructuur voor Europa. Het eerste subtropisch indoor snorkel- en duikcentrum op ons werelddeel is goed voor een investering van € 9 miljoen.

8 | BETON- & STAALBOUW

VAN INDIKKER NAAR DUIKBASSIN In de bestaande, geklasseerde indikkers werd destijds het proceswater uit de kolenwasserijen van onzuiverheden en slib ontdaan om vervolgens te worden gerecupereerd. Het in 1983 opgerichte ‘grote bassin’ omvat een structuur van 12 meter hoog en 43 meter in diameter. Dit volume wordt de komende maanden omgevormd tot een omvangrijk duikbassin met een capaciteit van circa 6,5 miljoen liter water met een temperatuur van 23°. “Om de waterdichting te realiseren, is gekozen voor een polyurea bekleding voor de kuipen en oefenbassins”, stelt Willy Withofs, projectleider THV Mijnbouw. “De dakconstructie van de kuip bestaat uit een aantal gelijmde

houten hoofdbalken met daarop gelijmde verdeelbalken. Het dakvlak wordt gerealiseerd met zelfdragende platen in houtwolcement. Hierop komt aansluitend de isolatie en dakdichting.”

VAN INDIKKER NAAR FILTERINSTALLATIE Op de site bevindt zich een tweede, kleinere structuur van 9 meter hoog met een diameter van 22 meter, daterend uit 1958. “Hierin integreren we de filterinstallatie op basis van een natuurlijke zuivering met plantenfilters (helofytenfilters). De installatie omvat een biologische filtervijver die bestaat uit poreus gesteente waartussen zich ontelbare bacteriën kunnen nestelen. Daarbovenop worden

BERINGEN | Duikcentrum

teit van het water moet daarbij worden zijn afgestemd op een berekend aantal toekomstige vissen, van in totaal circa 3.000 kg. Omdat het hier gaat over een gigantische hoeveelheid water die continu wordt rondgepompt en behandeld, ligt aanvullend in het aspect energie voor de pompen en het opwarmen van het water een belangrijk aandachtspunt. Daarnaast vergde het vermijden van te grote hoeveelheden spoel- en spuiwater de nodige creativiteit.”

MIJLPAAL IN AANTOCHT

moerasplanten geplant die leven van de reststoffen die ontstaan wanneer de waterzuiverende bacteriën organisch afval uit het water verwerken.

DUIKERS EN VISSEN Het op punt stellen van de waterkwaliteit, vormde

voor het bouwteam één van de belangrijkste uitdagingen. In het bassin recreëren duikers en vissen immers simultaan onder de beste omstandigheden. “Binnen de Vlarem-wetgeving zochten we daarom naar een visvriendelijke technische oplossing voor deze waterbehandeling. De kwali-

Overleg, voorbereiding en een strikte opvolging van de planning blijken cruciaal in dit traject. “Al in de lange aanloop naar de start van de bouw werkten we nauw samen met exploitant TODI, opdrachtgever en investeerder LRM, architectenbureau EILAND 7 architecten, bureautechnieken Boydens en installateur waterbehandeling T.V. Swim-Well, om alle verwachte moeilijkheden in de kiem te smoren. Tijdens de bouw zelf is er nood aan een korte opvolging van de werken en een nauwgezette bewaking van de planning.” Eind mei volgt de eerste belangrijke mijlpaal die het bouwteam zich voorop stelde. “Op de negentiende van die maand staat het vullen van het bassin gepland. Wanneer dit achter de rug is, kunnen we met een gerust hart doorgaan in de afwerking van deze allesbehalve alledaagse opdracht”, besluit Withofs. ❚

BETON- & STAALBOUW | 9

BERINGEN | Duikcentrum Tekst: Nick Vanderheyden | Beeld: Van Roey, Eiland 7

Stortklaar beton voor duikcentrum in Beringen Het grootste Europese duikcentrum in Beringen werd gebouwd met stortklaar beton van Paesen Betonfabriek uit Houthalen-Helchteren. Dit type van constructiemateriaal bestaat uit een mengsel van diverse soorten zand, grind, cement, water en eventuele hulpstoffen. Eveneens bestaat de mogelijkheid om het beton te versterken via de eventuele toevoeging van wapeningsvezels.

“Voor de werf in Beringen leverden wij circa 920 m3 stortklaar beton”, vertelt zaakvoerder Luc Paesen. “Een logische keuze van de aannemer aangezien de duiktank een zeer stevige ondergrond vereist. Specifieke eisen voor deze bouw betroffen onder meer eigenschappen van het beton zoals Low Heat en HSR-cement.”

Het Limburgse betonbedrijf stelt om en bij de veertig personen te werk, waardoor het een goede service kan leveren. Daarnaast staat kwaliteit hoog aangeschreven. “We beschikken over een eigen, volledig uitgerust betonlabo dat garant staat voor de continue kwaliteitsopvolging van het beton en aanverwante producten. Voor de specifieke toepassingen van stortklaar beton

10 | BETON- & STAALBOUW

beheren we honderden diverse recepten om zo het mengsel perfect te kunnen afstemmen voor de gevraagde toepassing van het beton. Dit terwijl onze gemotiveerde medewerkers en planners ervoor zorgen dat klanten te allen tijde op een doorgedreven service kunnen rekenen.”

De onderneming kan daarbovenop sinds 1979 rekenen op haar eigen betoncentrale in Wijch-

maal. Naast dit type van beton levert het tevens gestabiliseerd zand, klaargemaakte chape, diverse soorten isolatiebeton, dakgrind en aanverwante producten. In de Limburgse vestiging biedt de betoncentrale eveneens de mogelijkheid tot afhaling van losse materialen en klaargemaakte producten zoals grind, zand, chape, stabilise, betonblokken, et cetera. ❚

BERINGEN | Duikcentrum Tekst: Nick Vanderheyden | Beeld: DC boringen

ERVAREN IN NIETREGULIERE WERKEN Diamantboor- en zaagspecialist DC boringen uit Maasmechelen stond in voor de aanpassingen aan de ruwbouw en de betonstructuur van duikcentrum Todi. Daarnaast maakte het bedrijf openingen in de wanden en vloer om de doorgang van leidingen mogelijk te maken.

De werken vormen een mooi bewijs van de expertise en de capaciteit van het machinepark, vertelt zaakvoerder Pascal De Clerq. “Dankzij ons uitgebreide machinepark konden we de werken met een team van maximaal zes vakmensen uitvoeren over een periode van slechts vijf maanden. Naast de reguliere werken verwijderden we specifiek in dit project een betonnen kolom van om en bij de 50 ton en circa 10 m in hoogte. We deelden deze structuur via kabelzaagtechnieken op in blokken van ongeveer 6,5 ton die we aansluitend met de torenkraan vlot konden verwijderen.”

Het is de ervaring in dergelijke specifieke, maar evengoed meer algemene opdrachten waarin het bedrijf haar meerwaarde legt. “Dankzij onze knowhow en ervaring in niet-reguliere werken kunnen wij onze klanten adviseren hoe toepassingen volgens de regels van de kunst tot een goed einde te brengen.

Dit telkens met het oog op een veilige en correcte uitvoering.” Het bedrijf startte in 2005 als eenmanszaak waarna de nood aan specialisten in de uitvoering van niet-reguliere werken snel duidelijk werd. Intussen verhuisde de specialist naar een grotere locatie in Maasmechelen. Naast dit hoofdkantoor beschikt het bovendien over een tweede vestiging in Diegem. De firma heeft tien mensen in dienst die samen met een uitgebreid machinepark op korte termijn oplossingen bieden voor grote opdrachten, niet in het minst in onconventionele werken. ❚

BETON- & STAALBOUW | 11

MONS | Belfort Tekst: Nick Vanderheyden | Beeld: Verhofsté

Panoramische parel maakt Belfort Mons toegankelijk voor breed publiek

Het jaar 2015 is een jaar dat ze in de stad Mons (Bergen, BE) niet snel zullen vergeten. Samen met de Tsjechische stad Pilsen kon de Henegouwse hoofdstad zich immers een jaar lang profileren als ‘Culturele Hoofdstad van Europa’. Om deze erkenning binnen te halen en voldoende luister bij te zetten, werd het patrimonium grondig aangepakt. De belangrijkste werken in de opwaardering van het onroerend erfgoed gebeurden aan het Belfort. Met de installatie van een panoramische liftschacht voegde constructiebouwer Verhofsté een nieuwe parel toe aan dit uit de 17e eeuw stammende werelderfgoed.

12 | BETON- & STAALBOUW

MONS | Belfort

Het Belfort van Mons is een 87 meter hoog gebouw dat sinds 1999 is erkend als Unesco werelderfgoed en bovendien geldt als enige Belgische belfort in barokstijl. In het kader van Mons 2015 pakte hoofdaannemer Monument Vandekerckhove eerst de buitenkant aan, waarna aansluitend een nieuw museum in het hart van de toren opende. De toegankelijkheid van de toren was met een ingebouwde, technische trap echter erbarmelijk. Constructie-

bedrijf Verhofsté uit Zele haalde de opdracht binnen om in de vrijwel lege binnenruimte een circa 41 meter hoge glazen lift met bijhorende trapconstructie (365 treden) en tussenniveaus te installeren. “Naast het functionele karakter van de schacht beloofde de opdracht in de hoofdzaak de realisatie van een aanschouwelijke tocht doorheen het binnenwerk van de toren”, vertelt zaakvoerder Marc Verhofsté.

BOUWTECHNISCHE UITDAGING Het ontwerp van Atelier d'Architecture et d'Urbanisme is opgebouwd uit een stalen koker bekleed met geschroefde beglazing. De trapconstructie krijgt zijn unieke vorm door de combinatie van gelaserd staalwerk met geperforeerde looproosters. De grootste moeilijkheid voor de constructiebouwer bestond erin een lift te bouwen op een beperkte ruimte waar voorheen niets in zat verwerkt. “De oppervlakte van ongeveer 100 m2 vanaf niveau nul opvullen met een liftschacht van circa 6,25 m2, een trappenhal en betreedbare niveaus kon onmogelijk via stellingen of hijstoestellen. De buitenzijde van de toren mocht echter in geen geval worden geraakt, waardoor we een eigen constructie gebruikten om in de hoogte te klimmen.”

Als bijkomende vereisten dienden bezoekers zo min mogelijk hinder te ondervinden van het bouwwerk en moest het zicht op het binnenwerk en de stad worden gemaximaliseerd. Hierdoor zou bovendien een maximum aan daglicht naar binnen kunnen worden getrokken. “Aan deze voorwaarden kwamen we tegemoet via het gebruik van profielen met een kleinere sectie en een grotere dikte. Deze materialen lieten ons toe alsnog de benodigde sterkte te kunnen bereiken en vereiste krachten op te nemen. Bovendien stelden de stad en erfgoedcel Mons extra eisen aan de manier van bevestiging aan, en het aantal bevestigingspunten op de muren.”

NIET ZONDER VOORBEREIDING In de werken die met een team van acht vakmannen in totaal een zes maanden in beslag namen, bleek de voorbereiding cruciaal. “De volledige constructie is vooraf op maat gemaakt via 3D-modellering; niet in het minst omwille van het matige metselwerk uit die tijd. Ter plaatste werd niet gelast of geslepen aan de voorgelakte profielen. We hebben de werken zelfs zodanig opgevat dat we op de locatie enkel nood hadden aan montage met bouten en verbindingen.” Aparte en uitdagende werken dus, maar het is net dit soort van werk waarmee de firma zich onderscheidt in de markt. Het voerde eerder gelijkaardige werken uit aan onder meer de Basiliek van Koekelberg en Tour & Taxis in Brussel “Onze focus ligt op de uitwerking van eenmalige projecten waarvoor specifieke ervaring en kennis noodzakelijk is. Het zijn vaak projecten die met argusogen worden gevolgd. Specifiek voor dit belfort was burgemeester en ex-premier Elio Di Rupo nauw betrokken bij het traject. Hij keurde eerder alle aannemingen goed, waardoor het ons zonder gedegen referenties vermoedelijk niet was gelukt om dit unieke werk in de wacht te slepen.” ❚

BETON- & STAALBOUW | 13

ROOSENDAAL | Da Vinci College Tekst: Roel van Gils | Beeld: Metal Cladding Systems

Glasvezelversterkt beton voor Da Vinci College Het nieuwe Da Vinci College in Roosendaal wordt uiterst duurzaam gebouwd. De witte, horizontale banden in de gevel worden uitgevoerd in glasvezelversterkte betonpanelen (GFRC) van Polycon. Dankzij een specifieke productiewijze met spuittechniek kunnen zowel vlakke panelen als 3D-vormen worden geproduceerd. De panelen zijn bovendien zeer duurzaam, licht in gewicht, onderhoudsvrij en onbrandbaar.

De nieuwbouw van het Da Vinci College is een ontwerp van Ector Hoogstad Architecten. Het gebouw van 13.500 m² voor 750 vmbo- en 250 praktijkschoolleerlingen wordt gebouwd op de locatie van het voormalige Jan Tinbergen College aan de Bovendonk in Roosendaal. Van het bestaande complex

14 | BETON- & STAALBOUW

wordt een groot gedeelte hergebruikt, opgetopt en aan de nieuwbouw verbonden tot één meanderend vloerveld. De tussenruimte die ontstaat, maakt van het nieuwe Da Vinci volgens de architect een ‘stad in het klein’ met binnenpleinen, terrassen, een boulevard en een wintertuin.

ROOSENDAAL | Da Vinci College

er zodoende nauwelijks afval ontstaat. “De mal wordt in meerdere lagen volgespoten met een mengsel van beton en glasvezel. Vervolgens dient het product 28 dagen uit te harden, vergelijkbaar met de uithardingstijd van puur beton. Nadat het paneel is uitgehard, wordt het op maat gezaagd (de panelen worden op minimale overmaat geproduceerd) en ontstaan snaarstrakke randen. Het zaagverlies is dus te verwaarlozen. Alleen dat al maakt de panelen zeer duurzaam. Bovendien zijn ze onderhoudsvrij en onbrandbaar. Tevens kunnen ze worden gehydrofobeerd, een behandeling die het materiaal water- en vuilafstotend maakt. Ook is het mogelijk de panelen te voorzien van een anti-graffiti behandeling.”

MOEILIJKE 3D-VORMEN

NAUWELIJKS AFVAL Maximale daglichttoetreding, een laag energieverbruik en een hoog comfort; het zijn slechts enkele eisen die aan het ontwerp ten grondslag liggen. Door toepassing van tal van innovatieve technieken ontstaat een uiterst duurzaam gebouw. Het duurzame uitgangspunt is ook een reden geweest om te kiezen voor de glasvezelversterkte betonpanelen (GFRC) van Polycon. Groot voordeel van de lichtgewicht GFRC-betonpanelen is volgens Maarten Zaat van Metal Cladding Systems, importeur van Poycon voor de Benelux, dat ze per paneel in een mal worden vervaardigd en dat

De panelen kunnen door en door gekleurd worden in een groot aantal kleuren, gaat Maarten Zaat verder. “Qua maatvoering liggen de grenzen van een paneel bij maximaal 5 bij 2 meter en een dikte van minimaal 13 millimeter.

De specifieke productietechniek geeft architecten een grote ontwerpvrijheid, niet alleen voor vlakke platen, maar ook voor moeilijke 3D-vormen. We zijn niet gebonden aan standaard plaatmaten die zo economisch mogelijk moeten worden verzaagd; de architect bepaalt de maatvoering en vormgeving. Als er een mal gemaakt kan worden, kan er ook een paneel van GFRC gemaakt worden. Denk ook aan vensterbanken, L- of U-vormige panelen, ronde panelen, et cetera. Eén van de unieke eigenschappen van glasvezelversterkt beton is ook de mogelijkheid om tegen geringe kosten een 3D-decor in de vorm van een reliëf in het paneel aan te brengen. Er zijn meer dan vijfhonderd verschillende structuren mogelijk, van glad, gezandstraald of een fijne structuur tot een grove structuur of een RECKLI-structuur. Ook een eigen interpretatie is mogelijk met bijvoorbeeld teksten of fotogravures.” ❚

‘Als er een mal gemaakt kan worden, kan er ook een paneel van GFRC gemaakt worden’

BETON- & STAALBOUW | 15

UTRECHT | Tankstation Leidsche Rijn

Tekst: Roel van Gils | Beeld: Visie Bouw

Gespleten luifel voor tankstation Leidsche Rijn De Utrechtse wijk Leidsche Rijn is volop in ontwikkeling. Het stadshart is perfect bereikbaar met de auto en biedt een ruime hoeveelheid aan parkeerplekken. Een tankstation kan dan eigenlijk niet ontbreken. EFR, eigenaar van Texaco Nederland, heeft de handschoen opgepakt en een bijzonder tankstation laten bouwen. Absoluut geen vierkante doos, maar een exemplaar met een futuristische ontwerp, passend bij de uitstraling van de jonge wijk.

Het nieuwe tankstation is gerealiseerd op een voormalig braakliggend terrein ter hoogte van de splitsing Dirk Hoetstraat en Grauwaartsingel. In deze nieuwe Utrechtse wijk verrijzen de komende jaren nog diverse andere beeldbepalende gebouwen. De wens van de gemeente was om ook van het tankstation een eyecatcher te maken. “De visie van EFR – een brandstofverkooppunt moet meer zijn dan slechts een vierkante doos – sluit daar naadloos op aan”, zegt Marc Verweij van hoofdaannemer Visie Bouw.

GESPLETEN LUIFEL Het futuristisch ontwerp van het nieuwe tankstation komt van de hand van Bogaerds Architecten. Kenmerkend is de witte, gespleten luifel in een V-vorm waaronder de shop en de pompeilanden schuilgaan. Het tankstation telt drie pompeilanden waaraan tegelijkertijd zes auto's kunnen tanken. Het middelste pomppunt is tevens geschikt voor vrachtwagens. Behalve voor het tanken van brandstoffen kan men bij de bemande pomp ook terecht voor een hapje en een drankje, alsmede voor het wassen en stofzuigen van de auto. Er zijn namelijk drie hogedrukwasplaatsen en twee stofzuigerplekken aanwezig.

Om de speciale look and feel te bereiken, heeft Visie Bouw zich omringd met

16 | BETON- & STAALBOUW

de nodige specialisten, een team van onderaannemers waarmee het bedrijf al jaren samenwerkt. “We hebben als hoofdaannemer de regie gehad om de bouw van het tankstation in een behoorlijk krap tijdsbestek in goede banen te leiden”, vervolgt Verweij. “In slechts vier maanden tijd is het station gerealiseerd.”

BETON EN STAAL De betonnen constructie, inclusief prefab betonpalen en geïsoleerde kanaalplaatvloeren, heeft Visie Bouw in eigen beheer uitgevoerd. Verweij: “Ter plaatse van de pompeilanden en de wasboxen is een vloeistofdichte vloer aangebracht van 20 centimeter dik. Het gaat om een gewapende betonvloer in B35-beton die gevlinderd is afgewerkt. De Y-vormige luifel rust op een staalconstructie, bestaande uit een aantal slanke, stalen kolommen, eveneens uitgevoerd in een Y-vorm, die is gefabriceerd door Tiggelovend-Kok. Het is een vaste partner van ons. Het dakvlak van de luifel meet een oppervlakte van in totaal 800 m² en is afgewerkt met stalen damwandprofielen en een dakbedekking.” Vermeldenswaardig is ook de rondlopende gevelpui van de shop met een hoogte van 4 meter tot aan de luifel.

UTRECHT | Tankstation Leidsche Rijn

M2 M1

Visie Bouw is geen onbekende speler in de wereld van de aanleg van tankstations. “We zijn al meer dan dertig jaar gespecialiseerd in deze sector”, benadrukt Verweij. “De gerenommeerde maatschappijen, zoals Texaco, BP, Total en Shell weten ons dan ook te vinden. Gemiddeld bouwen we zo’n vier nieuwe stations op jaarbasis. Zo hebben we nu een vergelijkbaar project in uitvoering in Nijkerk dat we met vrijwel dezelfde partners bouwen.” ❚

M2

M2 2 L6

M2

31 W 24

4 L3

1 L3

22 W

L66

K5

K1

L65 K8

W58

L7

L2 8

L3 0

L2 7

W62

L11

7 L6

M2 M2

7 L8

L92

D9

L73

L35

M2 M2

W40

9 L4 0 L4

M2

M1

M2

M2

M2

M2

M2

M2

M2 M2

M2

M2

M2

M2 M2

M2

L12 M2 M2

M2 M2 M2

M2 M2

M2

M2 M2

M2

W42

M2 8 L4

W41

M2 W2 M2

W4 M2 M2 M2 M2

M2

M2

M2 M2

W8

L14

W1

R1

M2 W44

W50

K9

M2 M2

4 L4

5 L4

M2

M3

M2

M2 M2

W46

W49

M2 R1

3 L4

W4 8

M3

M2

6 L4

7 L4

M2 M2

R1

M2

2 L4

M2 M2

K2

M4

M2

K7

K3

M4

M2 M2 1 L4

0 L5

M2 M2 K12

K4

M4

M2 M2

K13

M2

K14

M2

K15

M1

L83

15

M2

M2

W

M2

M2 M2

W15

D1

L26

L51

M2

9 L3

41

L58

M2 M2

M2 M2

W39

L88

K10

L3

L5 2

W5 9

L5 3

W 57

55

L37

L21

L2 9

W

W60

L86

W38

M2 M2

D2

W

W54

K6

55 W

L13

W 57

L38

W56

M2

W17

6 W

L88

W9 K16

L17

L9 L85 L84

16

W12

L5 4

M2 M2

L81

L82 M2

9 L6

L24

W

L5 5

L71

W5 W18

1 L9

7 W

D4

4

L75

W53

W13

63

M2

L23 37

W

L20

L64

L1

W65

W64

7 D

W36

W19

0 L7

W

L89 L7

W58

W56

W52

M1

20

L5 9

L2 8

M2

M1

L72

L71 M2

L80 M2 L16

D8

W

L2 9

L2

L79 M2

L22

35

M2

M2 L15

W34

M2

D5

M1

M2 M1

L6

6 D

W

M2

M1

M2

M2

W21

8 L6

W67

L25

M2 M1

M1

M2

M2

L18

33

M2

M2

M1

M2

L71 M2 L78 M2

M2

M2 M4

L77 M2

L19

W

2 L3

M2

M2

W23

W32

M2

K17

M2

L90

L76 M2

W

3 L6

M1

M4

M2

3 L3

M1 M2

M2

W25

W10

26

W30

61

1 L6

W

L93

L5

29 W

M2

W9

L10

M2 W

W28

M2 M1

W4 5

M2 0 L6

M1

W51

66 W

M2

W27

W11

W43

M1

M2 6 L3

W3

M2

W14

K11

M2 M1 D3 W65 W52 M2 M1

W47

M3 M2 M2

M2 M2

bouwb.v. visie b.v. bouw visie bouwvisie visie b.v. bouw b.v.

TIGGELOVEND-KOK bv S T A A L C O N S T R U C T I E

DEFINITIEF

B

3

16-10-2014

U W PAR T N E R M E T K I J K O P K WALI T E I T E N S E R V I C E DEFINITIEF

A

2

13-10-2014

TER CONTROLE

-

1

REVISIE:

Bouwadres: Definitief :

03-10-2014

REVISIE OMSCHRIJVING:

DATUM:

Leidsche Rijn Utrecht 13-10-2014

Printdatum: 05.11.2014

bouwactiviteiten doeleinden U W PAR T N E R M E T K I J K O P K W UU W AL WPI A T PE R A IR TTN T EN E NR ER SMEM ERT EVTK I CK I JEI K J Civiele KO O PP KK WW AL A ILTI E Tt.b.v.

IETIindustriële TE N E NS E SR ER V IVCI C EE Ter Controle : 03-10-2014

Conservering : Y-Kolom Th.V.+2laags PC RAL7040. Rest ZF 70mu RAL7016

Renovatie activiteiten Utiliteitsbouw Bouwkundig Offshore activiteiten TIGGELOVEND - KOK Onderhoudswerkzaamheden ● Civiele bouwactiviteiten t.b.v. industriële doeleinden Waterbouwkundige activiteiten STAALKWALITEIT S235 JRG2 TENZIJ ANDERS VERMELD

LASSEN 0,7 X PLAATDIKTE, TENZIJ ANDERS VERMELD

BOUTENKWALITEIT 8.8 TENZIJ ANDERS VERMELD

ANKERBOUTEN 4.6, TENZIJ ANDERS VERMELD SCHAAL:

Opdrachtgever : Visie Bouw B.V. Project

:

Tekla Structures

Onderdeel :

Texaco Leidsche Rijn Utrecht Staaloverzicht 3D

1:60

GETEKEND:

B.Oving

V GM C HECKLIST Tekeningnummer : Ordernummer : A ANNEMERS

Civiele bouwactiviteiten t.b.v. industriële Civiele Civiele doeleinden bouwactiviteiten bouwactiviteitent.b.v. t.b.v.industriële industriëledoeleinden doeleinden ● Staalconstructies Renovatie activiteiten Renovatie Renovatie activiteiten activiteiten ● Trappen & hekwerken ● Renovatie activiteiten V V V Utiliteitsbouw ● Kunstprojecten Utiliteitsbouw Utiliteitsbouw ● Utiliteitsbouw Tel: 0251 - 229342 C C C Lijndenweg 6 A ● Turn-keyprojecten ● Bouwkundig Offshore activiteiten 1951 NC Velsen-Noord Fax: 0251 - 213838 A A Bouwkundig Offshore activiteiten Bouwkundig Bouwkundig Offshore Offshore activiteiten activiteiten Postbus 509 E-mail: info@visiebouw.nl ● Dak- & wandconstructies ● Onderhoudswerkzaamheden 1940 AM Beverwijk Internet:www.visiebouw.nl Onderhoudswerkzaamheden Onderhoudswerkzaamheden Onderhoudswerkzaamheden ● RVS ● Waterbouwkundige activiteiten Waterbouwkundige activiteiten Waterbouwkundige Waterbouwkundigeactiviteiten activiteiten STAALCONSTRUCTIE

WARMSEWEG 27 7075 EL ETTEN (GLD.) TELEFOON 0315 - 323840 FAX 0315 - 326528 INFO@TIGGELOVEND-KOK.NL WWW.TIGGELOVEND-KOK.NL

Tekla Structures model

Lijndenweg 6 1951 NC Velsen-Noord Postbus 509 1940 AM Beverwijk

Warmseweg 27

telefoon 0315 323 840

info@tiggelovend-kok.nl

www.tiggelovend-kok.nl

G [4]

14-073-Texaco

geplot op 05.11.2014

GM

GM GM

HECKLIST

HECKLIST HECKLIST

ANNEMERS

ANNEMERS ANNEMERS

Tel: Lijndenweg Lijndenweg 0251 - 229342 66 Fax: 1951 1951 0251 NC NC -Velsen-Noord 213838 Velsen-Noord E-mail: Postbus Postbus info@visiebouw.nl 509 509 Internet:www.visiebouw.nl 1940 1940 AM AMBeverwijk Beverwijk

7075 EL Etten (Gld)

10530

Tel: Tel:0251 0251- 229342 - 229342 Fax: Fax:0251 0251- 213838 - 213838 E-mail: E-mail:info@visiebouw.nl info@visiebouw.nl Internet:www.visiebouw.nl Internet:www.visiebouw.nl Lijndenweg 6

1951 NC Velsen-Noord

telefoon 0251 - 229342

info@visiebouw.nl

www.visiebouw.nl

BETON- & STAALBOUW | 17

De Pen

Luc Franรงois Projectleider van het SmartGeothermproject van het WTCB (Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf)

18 | BETON- & STAALBOUW

De Pen

Smart Geotherm adviseert en begeleidt een energiebewuste bouwsector Maar liefst veertig procent van het globale energieverbruik mag op het conto van gebouwen worden gerekend. Toch ontbreekt het de bouwsector vaak aan voldoende kennis om trajecten in geothermie en energieopslag te integreren in een project. Technologieën die omwille van een stijgende koelvraag steeds minder vallen weg te denken. Net daarom werd in 2011 het traject Smart Geotherm opgestart over een periode van zes jaar. Tot september 2017 gaat het consortium van kennisinstanties samen met bedrijven op zoek naar marktrijpe technologieën die na monitoring succesvol in de markt kunnen worden gezet.

Alles begint met het nauwkeurig in kaart brengen van de koelte- en warmtevraag van gebouwen, willen bouwheren in de toekomst aan de vooropgestelde 20 20 20-maatregelen voldoen.

Overdimensionering zoals vroeger veelal toegepast bij klassieke installaties is immers funest in energie-efficiënte systemen. In die situatie verantwoordt het rendement de investering niet meer.

“In de uitvoering van dit onderzoek merken we een gebrek aan kennis bij vele bedrijven actief in de bouwsector”, vertelt burgerlijk ingenieur architect Luc François die voor het WTCB fungeert als projectleider. “Enerzijds beoogden we daarom de doelstelling kennis te verspreiden en bedrijven te begeleiden in een relevant innovatietraject.”

VOORBIJ DE DOELSTELLINGEN Smart Geotherm is een door het IWT gesubsidieerd traject dat een economische meerwaarde wil genereren voor bedrijven. Het consortium bestaat naast het WTCB uit de organisaties ABEF, BouwUnie, Confederatie Bouw, FEBE en Infobeton. KU Leuven en de VITO werden als kennisinstanties aangesproken als uitvoerende partner. Daarbovenop verzamelde een vijftigtal ondernemingen zich in werkgroepen. Meer dan vijfduizend geothermische warmtepompen werden geïnstalleerd; een groot succes. “We hadden bij de start de opvatting

105 bedrijven te stimuleren in hun transitie. Intussen maakten al meer dan driehonderd de switch waardoor we onze cijfers hebben verruimd naar vierhonderd. Tevens is de opkomst van de warmtepomp aan een grotere opmars bezig dan verwacht gezien de hoge cijfers van geïnstalleerde exemplaren. Het maakt duidelijk dat er veel interesse is voor deze energie-efficiënte technologie.” Nog steeds kunnen bedrijven een individueel ontwikkelingstraject aanvragen waarin het consortium de begeleiding voor zijn rekening neemt. “We informeren bedrijven onder meer over de mogelijkheden, welke technologie (beo-veld, kwo) het best van toepassing is en welke kosten daarmee gepaard gaan, de keuze in lage afgifte systemen zoals betonkernactivering of vloerverwarming, en op welke manier piekmomenten het best worden opgevangen.”

ONTWIKKELING TECHNIEKEN Naast advies en begeleiding maakt het consortium evengoed werk van nieuw ontwikkelde technologieën, zoals het concept energiepalen. “Het komt erop neer om funderingspalen te gebruiken als energiepalen”, verduidelijkt François. “Dit kan interessant zijn voor werven waarin sowieso funderingspalen worden gebruikt. De palen worden uitgerust met een warmtewisselaar die energie

opneemt en afgeeft aan de bodem. Momenteel zijn we volop in onderzoek naar de impact van temperatuurwisselingen op spanningen en vervormingen in deze palen.” Daarnaast zet het consortium in op slimme technologie met betrekking tot sturing en regeling, ontwikkelde het een code van goede praktijk en state-of-the-art documenten en stelde het technische voorschriften op.

BUNDELING TOOLS EN INFORMATIE Voor bedrijven en particulieren biedt het platform www.smartgeotherm.be een bundeling van deze documenten, informatie over studiedagen en rekenmodules. “Twee belangrijke tools die we hebben toegevoegd aan het platform zijn de Geothermische screeningstool en de screening van het boorveld. Beide tools laten toe de streek waarin een project staat gepland, te toetsen aan de Vlarem wetgeving. Vragen omtrent de opbouw van de ondergrond met hydrogeologische en thermische karakteristieken, de toegelaten diepte voor vergunde en niet-vergunde boringen worden op basis van een minimum aan inputparameters beantwoord. Kortom, we bieden voldoende drempelverlagende gelegenheden om nu al BENtechnieken toe te passen met de intentie het energieverbruik en bijgevolg de footprint, te minimaliseren”, besluit François. ❚

BETON- & STAALBOUW | 19

Draadverwerking Tekst: Martijn van den Bouwhuijsen | Beeld: Dekker Machines & Service

Nieuwste technieken voor draadverwerking en bewerking wapeningsstaal In Duitsland vinden regelmatig grote techniekbeurzen plaats, zoals BAUMA en WIRE in april 2016. Op beide evenementen is Dekker Machines & Service aanwezig, op de stand van de Schnell groep. WIRE in Düsseldorf is speciaal geschikt voor de draadverwerkingsbranche, met de presentatie van onder meer de rotor richtmachine R8, de dubbele draadspoel inrichting van de COLDRIVE trektrekmachine en de MY-MESH mattenlasmachine. Op BAUMA in München toont Schnell de nieuwe COIL16 -3D met de APPS robot, EURA20 -3D en enkele andere technieken.

Dekker Machines & Services is in 2004 opgericht door André Dekker. De onderneming levert allerlei geavanceerde machines en werktuigen aan wapeningscentrales, vlechtbedrijven en betonfabrikanten. Schnell is één van de leveranciers/partners van deze onderneming uit Oosterhout.

Er wordt bij Dekker Machines & Service continu geïnnoveerd om klanten te ondersteunen bij productieprocessen. Directeur-eigenaar André Dekker zegt hierover: “Samen met Schnell, Embee en Schoenmakers BV hebben we een opstelling gemaakt van een pick & place-robot en een beugelautomaat. Beugelvormen worden hiermee automatisch geknipt, gebogen en gereedgemaakt voor verpakken. De Schnell beugelautomaat, type PRIMA 13+, is de ideale machine voor betonfabriek of prefab wapeningscentrale.

Welke vorm de machine ook produceert, de APPS robot pakt de vorm geheel automatisch. Kennis van de robotbesturing is niet nodig. Zo is er minder productie-uitval bij een constante kwaliteit en een hoger productierendement; de ideale combinatie voor elke productie in de wapeningsbranche.

Behalve in Nederland en Zwitserland passen we de technologie binnenkort ook in de Verenigde Staten toe.”

20 | BETON- & STAALBOUW

HALF MILJOEN BEZOEKERS Dekker Machines & Service is dit jaar aanwezig op allerlei internationale beurzen, waaronder BAUMA, WIRE en de Betondag. De BAUMA, 's werelds grootste vakbeurs voor de bouwsector, vindt plaats vanaf 11 tot en met 17 april. De beurs in München, die de vorige editie in 2013 meer dan een half miljoen bezoekers telde, biedt een breed aanbod van bouwmaterieel, productiemachines, voertuigen en mijnbouwmachines. Ook machines voor de bewerking van wapeningsstaal worden getoond. “Schnell presenteert de beugel- richtautomaat Eura 20-3D, de beugelautomaat COIL 16 3-D, de CER40 spiralenmachine en de pick & place-robot APPS”, zegt Dekker. “De aansturing van de APPS robot ontwikkelen we constant verder, zodat we bijvoorbeeld de wapeningsbeugels kunnen ophangen aan haken. Rekken vol met beugelvormen zijn een perfecte oplossing voor wapeningscentrales met een eigen prefab assembleerafdeling. Recent hebben wij ook een laskolom geïntroduceerd, zodat de beugels kunnen worden gelast voordat deze op de rekken worden gehangen.”

Draadverwerking

PASSE-PARTOUT De WIRE, dé internationale tweejaarlijkse vakbeurs voor draadverwerking, vindt plaats van 4 tot en met 8 april op het Beursterrein Messe Düsseldorf.

Een toegangskaart voor dit evenement biedt ook toegang voor de Metav, de showroom voor productietechnologie en automatisering en Tube, de internationale buizenbeurs die tegelijkertijd plaatsvinden. Een passe-partout dus.

In totaal presenteren bijna drieduizend exposanten hun innovaties in alle hallen van de beurs van Düsseldorf. Naar verwachting komen er honderdduizend bezoekers naar de drie beurzen. Dekker: “Schnell presenteert op de WIRE onder meer de rotor richtmachine R8, de dubbele spoel inrichting voor de draadtrekmachine COLDRIVE, MY-MESH mattenlasmachine en COMBINATA, een combinatie van draadtrekken en richten.” ❚

BETON- & STAALBOUW | 21

EINDHOVEN | European Air Transport Command

Tekst en beeld: Martijn van den Bouwhuijsen

CASCO IN ZES WEKEN OP HOOGTE

Duurzame nieuwbouw European Air Transport Command Het European Air Transport Command (EATC) krijgt een nieuw en duurzaam onderkomen van 9.000 vierkante meter op vliegbasis Eindhoven. Dura Vermeer, Architectenbureau Paul de Ruiter en landschapsarchitect Buro Lubbers wonnen samen de Design & Constructopdracht. In het commandocentrum zullen onder andere een mission control centrum, kantoren en vergader- en congresruimtes worden gehuisvest. Het klimaat wordt aangenaam gehouden met betonkernactivering in de kanaalplaatvloeren van VBI. De bouw kent een hoog tempo. Het betonnen casco bijvoorbeeld verrees in slechts zes weken.

22 | BETON- & STAALBOUW

EINDHOVEN | European Air Transport Command

Het EATC voert als Europees Commandocentrum de controle uit van het militair luchtvervoer van België, Duitsland, Spanje, Frankrijk, Luxemburg, Italië en Nederland. De nieuwbouw heeft een transparant karakter door de vele ramen in de gevel en het dak. Het grote atrium, dat is voorzien van sheddaken, toont zich na binnenkomst en loopt over in een brede trap naar de hoger gelegen kantoren op de vier verdiepingen. De kantoren zijn met loopbruggen en gangen met elkaar verbonden. Ruimte met een hoog beveiligingsniveau zoals mission control rooms liggen verborgen achter ruimtes met een lager beveiligingsniveau.

VAST BUDGET “Het Rijksvastgoedbedrijf koos voor een aanbesteding op basis van Design & Construct, om de beste oplossingen uit de markt te krijgen”, zegt projectleider Marcel Mutsaers namens Dura Vermeer. “Dura Vermeer heeft op basis van de prestatie-eisen een ontwerp gemaakt binnen het door het Rijksvastgoedbedrijf gestelde budget. In een vroeg stadium hebben we aan onderaannemers en leveranciers gevraagd om mee te denken over het ontwerp en de uitvoering van het bouwproject. Tot deze groep co-makers behoren onder meer VBI, MBS Cascobouw, Rollecate en Linthorst. Na het verkrijgen van de bouwvergunning en de werkvoorbereiding ging de bouw medio 2015 van start. Omdat er zoveel landen inspraak hebben bij het project wijzigden er nog delen van het ontwerp tijdens het bouwen. Dat zorgde voor meerwerk.

Naar verwachting vindt de oplevering medio 2016 plaats.”

COMFORTABEL BINNENKLIMAAT Mutsaers: “Een WKO met warmtepomp is ingebouwd om aan de vraag naar warmte en koeling te voorzien. Het gebouw maakt gebruik van betonkernactivering in de kanaalplaatvloeren. Daarbij wordt op een slimme manier gebruikgemaakt van de vloermassa, die in staat is om warmte en koude te bufferen en af te geven.”

Hugo Suppers, technisch adviseur bij VBI zegt: “Betonkernactivering creëert niet alleen een comfortabel, maar ook een gezond binnenklimaat. De zeer lage temperatuur zorgt voor minder stofverplaatsing en daardoor zijn er minder allergenen in de lucht. Een gezond werkklimaat in het nieuwe hoofdkantoor bevordert de productiviteit en stelt het commandocentrum in staat om de inzet en coördinatie van transport- en tankervliegtuigen te verbeteren.

Er zijn geen radiatoren of airconditioningsinstallaties nodig, waardoor – in combinatie met de grote overspanningen – grote ruimtes flexibel indeelbaar blijven. De standaard kanaalplaat heeft een 25 procent lagere milieubelasting (kg CO2/m²) dan vergelijkbare vrij dragende constructie-elementen.

Dat maakt de kanaalplaat een populair product voor gebouwen die moeten voldoen aan prestatieniveaus vanuit BREEAM en GPR.” ❚

3D-MODEL Mutsaers zegt: “Werken met BIM is een absolute vereiste bij dit bouwproject.

Door één gezamenlijk 3D-tekenmodel te gebruiken, is het mogelijk om snel te ontwerpen. De co-makers en veel leveranciers werken allemaal met dit model.

Zij vulden elk het 3D Revit-ontwerp verder in met gespecialiseerde software, zoals Tekla voor de staalbouw. Papieren tekeningen heen en weer sturen was niet nodig, wat veel tijd scheelt. Daarnaast is de status van het ontwerp continu duidelijk en voor iedereen inzichtelijk. De software herkent bovendien ontwerpclashes, zodat bouwfouten worden voorkomen.”

BIM is één van de grootste ontwikkelingen in de bouw en is zeer belangrijk voor Dura Vermeer, vervolgt Mutsaers. “Nog niet iedereen in de bouw werkt met bouwinformatiemodellen. Maar hoe meer disciplines aanhaken, des te sneller we kunnen bouwen.”

CASCO IN ZES WEKEN De fundering bestaat uit een serie betonnen boorpalen, tot 15 meter diep, met daarop in-het-werk-gestorte funderingsbalken. Voor de kelder is eveneens in situ beton gebruikt. De bovenbouwconstructie is gemaakt van prefab beton met gevelelementen, kolommen, balken en kanaalplaatvloeren. De kanaalplaatvloeren verschillen in dikte van 20 tot 26 centimeter. Plaatselijk is ook staal in de constructie toegepast. De gebouwconstructie is grotendeels in het zicht gelaten, wat het gebouw een 'industriële look' geeft. Mutsaers: “In slechts zes weken verrees de complete bovenbouw. Deze korte bouwtijd was mogelijk door de werkzaamheden haarfijn af te stemmen en veel prefab elementen te gebruiken. Bij de montage werden bovendien twee ploegen ingezet en twee bouwkranen.”

De bouw vindt plaats op een omheind en bewaakt terrein van de Koninklijke Luchtmacht. Mutsaers zegt: “Iedereen die het terrein wil betreden, moet zich melden bij de poort. Als er vijf busjes komen van één bedrijf, moet alle vijf de chauffeurs zich individueel aanmelden. Vervolgens worden deze mensen het terrein opgeleid door een logistieke medewerker, die met de auto voorrijdt. Daarvoor zetten we iemand in, die voorheen geen werk had maar wel geschikt is voor het werk. Dat is zo afgesproken met de gemeente Eindhoven.

Een goed initiatief om de bouw zo vlot te trekken en iemand te helpen met afstand tot de arbeidsmarkt.”

Bouwinfo OPDRACHT DESIGN & CONSTRUCT ONTWERP ONTWERP BUITENRUIMTES KANAALPLAATVLOEREN BETONCASCO GEVELBOUW STAALCONSTRUCTIE ADVIES CONSTRUCTEUR INSTALLATIES

Rijksvastgoedbedrijf, Den Haag Dura Vermeer, Eindhoven Architectenbureau Paul de Ruiter, Amsterdam Landschapsarchitect Buro Lubbers, Vught VBI, Huissen MBS Cascobouw, Soest Rollecate, Staphortst Thiekon, Rijen DWA, Bodegraven Van Rossum, Amsterdam Linthorst, Apeldoorn

BETON- & STAALBOUW | 23

EINDHOVEN | European Air Transport Command Tekst en beeld: Martijn van den Bouwhuijsen

DROOG STAPELCASCO EATC IN 23 WERKDAGEN OP HOOGTE Het European Air Transport Command (EATC) krijgt een nieuw hoofdkantoor op Eindhoven Airport. MBS Cascobouw was verantwoordelijk voor de engineering, productie en montage van het prefab betonskelet. Het casco was in 23 werkdagen op hoogte, geheel volgens de specificaties van de aannemer én zeven dagen sneller dan gepland.

De bouw van het nieuwe hoofdkantoor van het EATC staat onder hoge tijdsdruk. MBS Cascobouw schaalde de productie op vanwege de grootte van het project, onder andere door de inzet van extra mallen in de fabriek van MultiBeton in Vianen. In totaal werkten vijftien vakmensen van MBS Cascobouw mee aan het project, waarvan drie reeds in het voortraject en vijftien in de uitvoering. Om snel te kunnen bouwen, is een droogstapelcasco toegepast met kanaalplaatvloeren, zonder natte voegen. MBS Cascobouw werkte met twee ploegen die continu draaiden, één ploeg voor de vloeren en één ploeg voor de kolommen, wanden en balken.

Willem Keuken, projectleider bij MBS Cascobouw licht de strakke planning toe: “Op piekdagen waren er twintig transportbewegingen – vrachtwagens met prefab beton en vloeren – naar de bouwplaats. Kolommen en balken werden direct vanaf de vrachtwagen ingehangen. Wandelementen werden eerst op sledes op maaiveldniveau gezet en vanaf de sledes ingehangen. We

24 | BETON- & STAALBOUW

EINDHOVEN | European Air Transport Command

hebben bij de bouw van het casco twee tweehonderd tons rupskranen ingezet die tegelijk draaiden, ieder vanaf een andere kant van het bouwperceel. Het transport en de logistiek van het prefab beton vergden de nodige afstemming en voorbereiding, ook omdat alle chauffeurs die het bouwterrein wilden betreden zich vooraf moesten aanmelden en identificeren. Dit vanwege de veiligheidseisen van de Koninklijke Landmacht.”

De cascobouw was op elementenniveau ingepland. Keuken: “Er stonden dertig dagen voor de bouw van het casco. Wij realiseerden het betonskelet, ondanks de logistieke uitdagingen, in 23 werkdagen. Ruim twintig procent sneller dan gepland. De oplevering van de totale nieuwbouw van het hoofdkantoor voor het EATC vindt naar verwachting in het voorjaar van 2016 plaats.”

BREED SCALA AAN MOGELIJKHEDEN IN DE RUWBOUW MBS Cascobouw biedt een breed scala aan mogelijkheden in de ruwbouw.

“Wij bieden een totaalconcept bestaande uit de engineering, productie en de montage van prefab betoncasco’s voor de utiliteitsbouw en de gestapelde woningbouw. Doordat we vroegtijdig in het proces de engineering voor onze rekening nemen, kunnen we de detailleringen optimaliseren. De engineering is volledig in BIM uitgevoerd. Deze expertise hebben we intern in huis. De productie van de prefab elementen vindt plaats bij MultiBeton in Vianen, de productielocatie van de MBS-groep. Een eigen fabriek biedt veel voordelen.

We kunnen sneller schakelen en de malinzet optimaal benutten, wat onder andere bij de cascobouw van het EATC-hoofdkantoor van belang was”, aldus Willem Keuken. ❚

BETON- & STAALBOUW | 25

EINDHOVEN | European Air Transport Command Tekst: Martijn van den Bouwhuijsen | Beeld: Thiekon

ENGINEERING, PRODUCTIE, CONSERVERING ÉN MONTAGE IN EIGEN BEHEER

Sterk en slank staalwerk in gevel en dak EATC De nieuwbouw van European Air Transport Command (EATC) op vliegbasis Eindhoven is voorzien van allerlei staalwerk in de gevel en het dak. Stalen dakkappellen voor daglichttoetreding, stalen frames ter ondersteuning van het gevelmetselwerk en stalen roosterbordessen. Thiekon Constructie BV engineerde, produceerde en monteerde de metalen onderdelen. Door ook in eigen beheer te verzinken, kon er sneller en voordeliger worden geleverd. Door de werkzaamheden haarfijn af te stemmen wordt zelfs ingelopen op de bouwplanning.

Naar aanleiding van eerdere succesvolle bouwprojecten, zoals Recreatiewoningen Resort Maastricht en het Scheepmakerskwartier te Haarlem, werd Thiekon Constructie BV in april 2015 benaderd door Dura Vermeer. In eerste instantie om mee te denken over het gebouwontwerp van het EATC en later voor D&C van de staalwerken. Het staalbouwbedrijf nam ook de conservering voor haar rekening. Hierdoor werd op transportkosten bespaard en waren korte levertijden geborgd. Het ontwerp is uitgewerkt in een BIM-model, waaraan de verschillende co-makers invulling gaven. 49 verschillende medewerkers van Thiekon Constructie BV werken in totaal mee aan het bouwproject.

Het staalbouwbedrijf produceert volgens de geldende kwalitatieve normen en standaards. Voor de productie van staalconstructies is dat de Europese norm EN-1090 en voor thermisch verzinken de ISO 1461. Daarnaast is Thiekon Constructie BV in het bezit van een MO-productcertificaat voor betonlassen.

BIM model EATC Beton en Staal close up shed-daken.

26 | BETON- & STAALBOUW

GEEN BESTEK, ALLEEN VOORLOPIG ONTWERP Het dak van het EATC heeft vijf shedkappen, ieder 10,5 meter lang, 6,5 meter breed en 4,0 meter hoog. Engineer Neil Wan zegt namens Thiekon Constructie BV: “De transparante dakkappen zijn, net zoals de staalwerken in de gevel, op basis van een voorlopig ontwerp gerealiseerd. Er was geen conventioneel bestek, alleen een voorlopig ontwerp, een lijst van prestatie-eisen en een vast budget. Dat betekende dat we extra moesten inzetten op engineering.”

In de fabriek werden de kale dakframes gelast, die vervolgens op locatie zijn voorzien van isolatiepanelen en kozijnen. Dat gebeurde op maaiveldniveau.

Wan zegt: “De kapellen, 9.000 kg per stuk, zijn met een op afstand bestuurbare bouwkraan op het dak gehesen. Hierna kon de dakdekker aan de slag.

We begonnen in september 2015 met de fabricage en monteerden de laatste dakkapellen in december. Van Dura Vermeer kregen we zowel via telefoon als

EINDHOVEN | European Air Transport Command

per mail complimenten voor het werk. Men was onder de indruk, onder meer vanwege het snelle inhijsen van de prefab kapellen.”

VOORLOPEN OP BOUWPLANNING De nieuwbouw van EATC wordt aan de voorzijde voorzien van stalen roosterbordessen. De zijgevels en achtergevel krijgen stalen frames die het metselwerk dragen. Deze bouwdelen kragen anderhalve meter uit en fungeren straks als zonwerende luifels. De duizend frames worden laagsgewijs over

de gevels aangebracht. De frames, 40 kg per stuk, worden met een kraan gehesen en vanaf de steiger met twee personen aan de betonconstructie verankerd. “Voorlopig lopen we voor op schema”, zegt Wan. “Met de eerste laag wonnen we gelijk een week. Dat kwam onder meer door de uitgekiende werkvoorbereiding en afstemming met de betrokken bouwpartijen. Direct na het plaatsen van de gevelframes gaat de isolatiespecialist aan de slag en vervolgens de metselaar. Zo blijft de bouwtrein rijden en gaat het project voortvarend richting oplevering.” ❚

Thermisch verzinken stalen frames.

Thiekon Constructie maakt een breed assortiment staal op maat voor de bouw.

Van maatbeugels en muurankers tot balkonframes, portalen en bordessen.

Engineering geeft vakkundig advies en maakt 3D staaltekeningen, ook met BIM-modellen.

De eigen Thermische Verzinkerij geeft het staal een robuuste bescherming tegen roest die onderhoudsvrij is.

Thiekon Constructie levert CE volgens de NEN-EN1090 norm en bezit het KOMO-certificaat voor betonlassen.

De Verzinkerij werkt volgens NEN-EN-ISO 1461.

Bij Thiekon Constructie zijn kennis en vakmanschap van staalconstructie én thermisch verzinken in één hand.

Uniek in Nederland.

THIEKON CONSTRUCTIE BV

Vakkundig in Staal én Zink

Haansbergseweg 30 - 5121 LJ Rijen - 0161-222802 - www.thiekon.nl - info@thiekon.nl

BETON- & STAALBOUW | 27

EINDHOVEN | European Air Transport Command

Tekst en beeld: Martijn van den Bouwhuijsen

OERDEGELIJK, DUURZAAM EN TRANSPARANT

Nieuwbouw hoofdkantoor EATC nadert oplevering Het nieuwe hoofdkantoor van European Air Transport Command (EATC) heeft een robuuste constructie, met twintig meter diepe funderingspalen, een in-het-werk gestorte betonkelder en een prefab betoncasco. Via de ramen, glaspuien en sheddaken komt veel daglicht het gebouw in. Het duurzame project krijgt een GPR-score van 8,1. Hoofdconstructeur Van Rossum Raadgevend Ingenieurs werkte vanaf de tender samen met Dura Vermeer en Paul de Ruiter Architects.

28 | BETON- & STAALBOUW

EINDHOVEN | European Air Transport Command

European Air Transport Command is opgericht in september 2010 en is nu gehuisvest in een tijdelijk onderkomen naast de nieuwbouw. Het commandocentrum verenigt de krachten van Nederland, België, Duitsland, Luxemburg, Italië, Frankrijk en Spanje. Vanuit Eindhoven worden missies aangestuurd voor militair luchtvervoer, air-to-air fueling en aeromedische evacuaties. Elke lidstaat, zoals Nederland, heeft toegang tot de vliegtuigen van alle andere lidstaten. In totaal beschikt het commandocentrum over een vloot die ongeveer zestig procent van de totale Europese vloot beslaat. De leiding van het EATC rouleert tussen Frankrijk en Duitsland. De Duitse generaal-majoor Christian Badia is nu de eindverantwoordelijke, ondersteund door de Franse brigade-generaal Pascal Chiffoleau.

Door de sheddaken en door de ramen en glaspuien stroomt veel daglicht in het gebouw.”

SUCCESVOLLE ONTWERP- EN BOUWCOMBINATIE

TAARTPUNTEN IN DE VOORGEVEL

Van Rossum Raadgevende Ingenieurs B.V. was vanaf de tenderfase betrokken bij het Design & Construct project en werkte samen met Dura Vermeer en architectenbureau Paul de Ruiter. Deze ontwerp- en bouwcombinatie werkt wel vaker samen, zoals bij het Opleidingscentrum CSMART in Almere.

Deze projecten hebben beiden een duurzaam karakter en worden gebouwd volgens de lean principes én op basis van één gezamenlijk 3D-BIM-model.

Het model wordt door de co-makers en leveranciers verder ingevuld met eigen software. MBS Cascobouw nam bijvoorbeeld de engineering van de prefab onderdelen voor zijn rekening.

De gevel van het nieuwe hoofdkantoor van EATC valt op door de vorm én het materiaalgebruik. “De hoofdentree wordt geaccentueerd met metselwerk 'taartpunten' en een vliesgevel ertussen”, zegt projectleider Jan Willem Hoekstra namens Van Rossum Raadgevende Ingenieurs. “Boven de hoofdingang zijn op de verdiepingen stalen roosters aan de betonconstructie verankerd, die het daglicht gefragmenteerd doorlaten. De zij- en achtergevels worden voorzien van metselwerk luifels, die via stalen frames aan de betonconstructie hangen. Een brede trap leidt vanaf de begane grond naar het tweede niveau en verder. Centraal in de nieuwbouw is een vier bouwlagen hoog atrium. Via loopbruggen en gangen zijn de werkruimtes op de verdiepingen bereikbaar.

“De hoofddraagconstructie is berekend met Technosoft”, zegt Hoekstra. “We gebruikten de ligger- en raamwerkmodules, 1D en 2D. De heldere orthogonale vormgeving van het gebouw maakte dat mogelijk. Complexe 3D-berekeningen waren niet nodig. De kelder is in het werk gestort, vanwege de hoge grondwaterstand. Door te kiezen voor een droog stapelcasco vanaf maaiveldniveau kon er vervolgens snel verder worden gebouwd. De constructie werd tijdig opgeleverd. Naar verwachting opent het kantoor in het voorjaar de deuren. Wat betreft de constructie kunnen we nu al terugkijken op een succesvol project.” ❚

www.vanrossumbv.nl

BETON- & STAALBOUW | 29

EINDHOVEN | European Air Transport Command Tekst en beeld: Martijn van den Bouwhuijsen

SNEL WAPENEN MET PREFAB KORVEN EN SPECIALE PASMATTEN

Betonnen kelderconstructie EATC eerder gereed dan gepland De nieuwbouw van European Air Transport Command heeft een robuuste betonconstructie. Aannemersbedrijf T.W. Augustinus BV nam de bouw van de funderingsbalken, de kelder en de druklagen voor rekening. De wapening was gedeeltelijk geprefabriceerd, zodat er snel gewerkt kon worden op locatie. Dat gebeurde onder meer met speciale pasnetten en prefab korven, die in eigen beheer werden geproduceerd. De onderbouw was, mede hierdoor, sneller gereed dan gepland.

Dura Vermeer gaf Aannemersbedrijf Augustinus de bouwopdracht op basis van succesvolle eerdere projecten én een scherpe offerte. Dura en Augustinus doen al meer dan 15 jaar zaken met elkaar.

“Als landelijk opererende organisatie in burgerlijke- en utiliteitsbouw, zijn wij sinds 1993 gespecialiseerd in betonwapening, aannemerij, monoliet/ruw afgewerkte bedrijfsvloeren & kelders en betonpompverhuur”, zegt directeur Niek Augustinus van Aannemersbedrijf Augustinus. “De bouw van de EATC staat onder enorme tijdsdruk. De bouwtrein moet snel rijden, zonder het vaste budget van het Rijksvastgoedbedrijf te overschrijven. Na het grond- en heiwerk, wat langer duurde dan gepland, gingen wij aan de slag met de kelderbouw. We hebben hierbij twee ploegen ingezet. Om snel te bekisten gebruikten we het flexibele systeem van Pascal, dat haast zo eenvoudig werkt als LEGO. De bouw verliep voorspoedig. We leverden de kelderbouw zelfs sneller op dan gepland. Ook het aanbrengen van de druklagen op de kanaalplaatvloeren verliep vlot.”

PASNETTEN OP MAAT IN 3 Á 4 WERKDAGEN GELEVERD De kelder is gebouwd op een raster van funderingsbalken en heeft een vloeroppervlakte van 1350 vierkante meter en een diepte van 3,36 meter. Voor de kelder is C30/37 beton gebruikt, met uitzondering van de constructieve kern waarvoor C50/60 is gebruikt. Bij het wapenen op locatie gebruikte Aannemersbedrijf Augustinus prefab korven en speciale pasmatten van de afdeling Prefabwapeningsstaal. Door de wapening in eigen beheer te produceren met de meest innovatieve machines kon er niet alleen snel worden geleverd maar ook snel worden gewapend op locatie.

Niek Augustinus: “Onlangs hebben wij geïnvesteerd in een nieuwe volautomatische las- en buigmachine. Hierdoor zijn wij in staat om veiliger en efficiënter te werken met betonijzer. Deze machine is KOMO gecertificeerd. Daarnaast hebben we kortgeleden een nettenlasmachine in gebruik genomen, waarmee we efficiënt, flexibel en met drie werkdagen levertijd pasnetten kunnen maken.

De nieuwe machine is aangeschaft om in de toenemende vraag naar pasnetten te voorzien. Voor matten met variabele maaswijdte, sparingen, verloop en/ of verschillende diameters (Ø6 – B500B tot Ø16 – B500B). Ook combinatiediameters zijn mogelijk. De machine kent geen omsteltijd wat productie van kleinere series interessant maakt. De productiesnelheid is zeer hoog wat er voor zorgt dat de pasnetten met drie á vier werkdagen geleverd kunnen worden. De netten worden geproduceerd volgens KOMO BRL0503 categorie 1 en 3.” ❚

30 | BETON- & STAALBOUW

EINDHOVEN | European Air Transport Command



Betonwerken



Prefabwapeningsstaal



Betonvloeren



Betonpompverhuur

AUGUSTINUS B.V. Bonegraafseweg 4b 4051 CH OCHTEN T 0344-647080 F 0344-647085 E info@augustinusbv.nl www.augustinusbv.nl

BETON- & STAALBOUW | 31

Hardmetalen kernboren Tekst: Sjoerd Meuleman | Beeld: B&M Techniek

HARDMETALEN KERNBOREN: kostenbesparend voor staalbouw

Zoals tegenwoordig elke branche is ook de staalbouw gebaat bij snelheid. B&M Techniek uit Veenendaal voert daarom sinds eind vorig jaar een eigen lijn hardmetalen kernboren die hoge voedingen en snijsnelheden combineren met een uitstekende prijskwaliteitverhouding. Bovendien is de standtijd ervan gemiddeld drie keer langer dan de traditionele HSS-kernboren.

Voor machinebouw al langer ingezet (hoog gelegeerde en speciale staalsoorten), maar veel verder reikte de toepassing tot dusver niet: kernboren met hardmetalen segment, met als voordeel veel hogere snijsnelheden. Maar voor het gemiddelde staalconstructiebedrijf waren deze kernboren veelal te duur, zegt Leendert van de Vendel, technisch adviseur en mede-eigenaar van B&M Techniek. Hij besloot daarom tot een eigen lijn hardmetalen kernboren onder de merknaam Rotacon. Van de Vendel: “Met Rotacon bieden wij hoogwaardige hardmetalen kernboren voor staalbouwbedrijven, uit voorraad leverbaar tot een diameter van 70 mm en een snijdiepte van 110 mm. Wat dit assortiment uniek maakt, is de voor elk merk kernboormachine eigen aansluiting.”

SNELHEID

Voor elk soort metaal.

Voor alle aansluitingen.

32 | BETON- & STAALBOUW

Met Rotacon is bewust gekozen voor de strategie van de grote getallen.

Zowel letterlijk in aantallen als qua diversiteit. Omdat alleen dan, meent Van de Vendel, de prijzen laag genoeg kunnen worden gehouden om ook staalbouwers te laten switchen. “Bedrijven die willen werken met kernboren moeten die investering wel ergens terugverdienen. Tot dusver werd boorwerk meestal uitgevoerd met HSS kernboren. Beperkingen wat betreft voeding en snijsnelheid werden daarbij voor lief genomen. Met Rotacon hebben we die stap verkleind.” Van belang daarbij noemt hij het uiteenlopende assortiment.

Zodat in beginsel elke diepte en diameter te boren is. “Als je gaat beknibbelen

Hardmetalen kernboren

op het assortiment, komen bedrijven snel op hun keuze terug. Staalconstructies worden steeds complexer tegenwoordig. Dan moet je voor elk boorprobleem een oplossing kunnen bieden.”

ASSORTIMENT Dit streven resulteerde in een zeer uiteenlopende keuzevrijheid. Zoals te zien is aan de voorraadstaat op de daartoe speciaal opgezette website. De Rotacon kernboren worden uit voorraad geleverd in diameters van 12 tot 70 mm, per mm oplopend. De snijdiepten variëren van 35 tot 110 mm. Zonder uitzondering zijn de Rotacon kernboren geschikt voor elke staalsoort. Dus ook voor de extreemste soorten, zegt Van de Vendel. “Zelfs bij de hardste metaalsoorten kunnen onze kernboren worden ingezet. Afhankelijk van de materiaalsoort blijven de hardmetalen kernboren ongeveer drie keer langer scherp dan die van HSS.”

AANSLUITINGEN Van de Vendel benadrukt dat de hard metalen kernboren niet nieuw zijn. Wel zijn ze als gezegd veel betaalbaarder. Hierdoor zullen ze in de toekomst ook veel breder ingezet worden. Echt uniek noemt hij het programma met vooral de variëteit aan opnames. Alle kernboren zijn verkrijgbaar voor zowel machines met Weldon-aansluitingen (traditioneel, met imbus-sleutel), als voor de snelkoppelmachines van Nitto (one-touch systeem) en Fein (Quick-in systeem). Belangrijk, zegt hij, omdat bestaande apparatuur dan niet hoeft te worden vervangen.

“Die uniformiteit beschouwen we inderdaad als een onderscheidend marketingpunt. Los daarvan: hardmetaal heeft de toekomst. De verwachting is dat de staalbouw binnen vijf jaar alles zal boren met hardmetaal.” ❚

Ook op locatie.

!

NIEUW

HARD METAAL KERNBOREN

Betaalbare topkwaliteit voor de staalbouw.

www.kernboren.nl

Planckstraat 34-36 3902 HS Veenendaal Tel. +31 (0)318-520507 info@rotacon.nl

BETON- & STAALBOUW | 33

SCHEVENINGEN | Zeilcentrum Tekst: Sjoerd Meuleman | Beeld: Architectenbureau Filip Mens/NwA Architecten

NTC Scheveningen is complexer dan het lijkt In opdracht van aannemingsbedrijf Bakels & Ouwerkerk Bouwgroep bouwt het Katwijkse Oostingh Staalbouw de staalconstructie van het aankomende Nederlandse Topzeilcentrum (NTC) in Scheveningen. De montage van het staalwerk zal starten rond week 16 van dit jaar.

De gemeente Den Haag maakt werk van haar topsportbeleid. Op landhoofd C, direct aan de kust van Scheveningen, zal omstreeks begin volgend jaar een nieuw Topzeilcentrum zijn verrezen, met als hoofdzakelijk doel de bundeling van zeilfaciliteiten op één en hetzelfde terrein. Oostingh Staalbouw uit het naburige Katwijk doet het staalwerk van het door de architectenbureaus Filip Mens en NwA ontworpen bouwwerk. Dat wil zeggen de levering en montage van het casco, de montage van de kanaalplaatvloeren, alle conserverende en brandwerende afwerkingen en de levering en montage van dakbeplating en bouwkundig staal. En juist dat laatste onderdeel blijkt meer voeten in de aarde te hebben, dan op het eerste gezicht lijkt. Projectleider Wouter Beuzenberg: “Op het oog is het gebouw qua constructie niet al te moeilijk. Uitdagend is vooral om oplossingen te creëren voor het vele benodigde hulpstaal.”

HULPSTAAL De crux, volgens Beuzenberg, zit hem in de tegenwoordig steeds lichter gedimensioneerde ontwerpen. Daardoor zit een gebouw al relatief snel aan de constructieve max. Beuzenberg: “Vroeger namen constructiebureaus meer marge in hun sterkteberekeningen. Er was speling voor zware onderdelen.

34 | BETON- & STAALBOUW

Dit gebouw is vanwege kostenbesparing echter zo licht mogelijk gehouden.

Dat betekent constant oplossingen zoeken, zoals in dit geval voor al het benodigde hulpstaal.” En dat laatste blijkt het ontwerp genoeg te bevatten.

Beuzenberg wijst op de puien aan de zeezijde die, vanwege een door de architecten beoogde etalagewerking, zeer groot worden uitgevoerd. “Je zult die niet berekende massa’s ergens moeten kunnen afdragen.”

CONSERVERING Een ander terugkerend item bij staalcasco’s vormt de afwerking. Oostingh gaat die handeling zelf doen, in die zin dat het bedrijf de conservering en brandwerende coating laat aanbrengen door het zusterbedrijf uit Katwijk. En vooral die laatste puntjes leveren altijd veel stof op voor discussie. Beuzenberg: “Met de almaar toenemende veiligheidseisen wordt brandwerendheid natuurlijk steeds belangrijker. Punt is ook dat veel partijen verantwoordelijkheid dragen en dat de meningen daardoor soms ver uiteenlopen. Hier met het zeilcentrum valt het nog mee, omdat het gebouw is geschaard onder executieklasse 2. Maar echt grote publieke werken, zoals het Haagse Zuiderpark dat we momenteel ook bouwen, worden ingeschaald onder executieklasse 3. Dat betekent veel extra administratieve handelingen.”

SCHEVENINGEN | Zeilcentrum

BIM-UITWERKING Oostingh werkte de NTC-constructie driedimensionaal uit. Dit met gebruik van BIM-model Tekla. Bepaald niet voor het eerst; het bedrijf ontwerpt en engineert al veel langer driedimensionaal. Een goede ontwikkeling, vindt Beuzenberg. “Werken met BIM is onvergelijkbaar met voorheen. Juist in complexe werken, zoals we veel maken, kunnen fouten worden voorkomen die er met traditioneel tekenwerk bijna automatisch insluipen. En ook heel belangrijk is de controlerende functie ervan. Want de hele bouwkolom kijkt mee en kan dus anticiperen op onderdelen die niet helemaal kloppen. We houden elkaar, anders gezegd, scherp.” ❚

Bouwinfo OPDRACHTGEVER Gemeente Den Haag Architectenbureau Filip Mens, Den Haag en ARCHITECTEN HOOFDAANNEMER STAALCONSTRUCTIE BOUWPERIODE

NwA Architecten, Den Haag Bakels & Ouwerkerk Bouwgroep, Den Haag Oostingh Staalbouw, Katwijk 1e kwartaal 2016 - 1e kwartaal 2017

BETON- & STAALBOUW | 35

LEIDEN | Parkeergarage onder de Lammermarkt

Tekst: VOBN | Beeld: Cor Salverius

Beton Bewust in Beeld

36 | BETON- & STAALBOUW

LEIDEN | Parkeergarage onder de Lammermarkt

Om het parkeerprobleem in de stad op te lossen, bouwt de gemeente Leiden een parkeergarage onder de Lammermarkt in de binnenstad.

Beton Bewust keurmerkhouder Cementbouw ontwikkelde samen met Aannemerscombinatie Parkeergarages Leiden Dura Vermeer-BESIX en de firma Bekaert een betonmengsel voor de met staalvezel versterkte vloer, die onder water op een diepte van 24 meter is aangebracht.

Henk ten Hulscher, bouw- en betontechnologisch adviseur bij Cementbouw: “Aan het mengsel voor onderwaterbeton werden eisen gesteld met betrekking tot o.a. homogeniteit, vloeigedrag en een constante juiste verdeling staalvezel per kubieke meter. In een proefopstelling bij de betoncentrale van Cementbouw in Zoeterwoude is het mengsel op kleine schaal getest.

Door aanpassingen in de centrale en de inzet van zelf ontwikkelde doseerbakken, kon Cementbouw de grote hoeveelheid staalvezel in het productieproces uitstekend doseren. Dit borgde de verdeling van de staalvezel in het betonmengsel.�

Op de bouwplaats werd de betonmortel door middel van twee betonpompen in de stalen buis van een dobber gepompt. De dobber had aan de onderzijde een stalen schijf met een doorsnede van circa 1,5 meter, die in de verse betonmortel rustte en langzaam in de stortrichting omhoog kwam tot de gewenste vloerdikte werd bereikt. De hoogte van de vloer werd gecontroleerd door de laser op de dobber en handmatig nagemeten. Omdat de stalen schijf op het beton rust is er geen open verbinding met het water in de kuip en vindt er geen ontmenging plaats. Deze stortmethode leidt bovendien tot lage vlakheidstoleranties van de vloeroppervlakte.

De betonstort was een continu proces: in veertig uur werd 3.500 kubieke meter betonmortel in circa driehonderd vrachten op het werk afgeleverd en verwerkt. â?š www.cementbouw.nl www.betonbewust.nl

BETON- & STAALBOUW | 37

HASSELT | IKEA

IKEA HASSELT IN HOOG TEMPO GEBOUWD

Tekst: Martijn van den Bouwhuijsen | Beeld: Willy Naessens Industriebouw

De nieuwbouw van IKEA in Hasselt is in recordtempo gebouwd. Het bouwwerk met een gelijkvloers vloeroppervlak van meer dan vijf voetbalvelden groot, heeft een prefab betonnen constructie gekregen. Willy Naessens Industriebouw prefabriceerde en monteerde de elementen.

De IKEA vestiging in Hasselt, de eerste in de provincie Limburg, zal goed zijn voor zo'n 350 nieuwe werkplekken. In april 2015 werd officieel de eerste steen en gelegd in het bijzijn van de burgemeester van Hasselt. De omgeving van het woonwarenhuis ondergaat ook een transformatie, met een nieuwe verbindingsweg die het verkeer van de E31 ontsluit.

SLANKE CONSTRUCTIE De IKEA nieuwbouw is 180 meter lang en 136 meter breed en reikt tot 25 meter hoogte ter plaatse van het hoogstapelmagazijn. Hier zijn 25 meter lange prefab beton kolommen toegepast, 6 meter hart-ophart. De dakliggers boven het magazijn overspannen tot 30 meter. In de overige delen is een stramien

38 | BETON- & STAALBOUW

toegepast van kolommen hart-op-hart 18 meter met bovenliggende verdiepingen met voorgespannen betonwelfsels.

“In totaal hebben we 6447,5 m³ prefab beton geprefabriceerd en gemonteerd”, zegt werfleider Thomas Vercruyssen namens Willy Naessens Industriebouw.

“De betonsterkte is variabel omdat niet elke kolom dezelfde toepassing heeft, de secties variëren van 30/30 tot 80/80. Daarbij zijn die van 80/80 voor hoogstapelmagazijn. De dakgordingen zijn slank uitgevoerd in sectie van 30/70, de dakhelling werd gecreëerd met IV-liggers (liggers in voorgespannen beton met variabele hoogte), waarop de gordingen werden gemonteerd. In de dakstructuur van de

HASSELT | IKEA

hoogbouw zijn 14 Willems ankers verwerkt. Door de grote en gevraagde lasten op dit gebouw waren we verplicht over te schakelen naar dit soort windverbanden. ”

PERFECT BINNEN DE PLANNING Op 12 mei 2015 begon Willy Naessens Industriebouw met het monteren van de betonconstructie, die op 17 juli 2015 werd opgeleverd. Vercruyssen: “30 à 35 man van Willy Naessens industriebouw werkten mee aan dit project, waaronder 4 ingenieurs en tekenaars, 2 projectleiders, 4 montageploegen van 5 man en 6 afwerkers. We hebben beroep gedaan op een 10 tal hoogwerkers en 4 montagekranen, waarvan onze nieuwe montagekraan van Liebherr

160 ton. Na elke deeloplevering werd direct begonnen met het volgende deel, wat resulteerde in deels parallelle bouwstromen. De werkvoorbereiding en de uitvoering gingen in een mooie flow; we monteerden volgens een vooraf opgestelde plan dat we strikt naleefden.” ❚

Bouwinfo OPDRACHT ONTWERP PREFAB BETON CONSTRUCTIE FUNDERING BOUWPERIODE

IKEA Belgium NV Talboom Art Willy Naessens Industriebouw ADVIESGrontmij Franki Foundations maart 2015 – april 2016

BETON- & STAALBOUW | 39

HASSELT | IKEA

Tekst: Jac Buchholz | Beeld: Scan Sign

‘In de voorbereiding ligt voor ons de grootste uitdaging’

Bij de Belgische plaats Hasselt verrijst een nieuw winkelcentrum.

Eén van de bedrijven die hun komst hebben aangekondigd, is IKEA. Dat laat bij de nieuwbouw, zoals ze dat altijd doet, een grote advertentiemast plaatsen. Die plaatsing, het transport en de bijbehorende werkzaamheden zijn gecoördineerd en uitgevoerd door de Hongaarse firma Scan Sign.

40 | BETON- & STAALBOUW

HASSELT | IKEA

moeten de delen van de mast op twee verschillende locaties in Europa worden opgehaald. Dat komt omdat ze bij gespecialiseerde bedrijven worden gemaakt.” Dat transport, zegt hij, gebeurt met twee trucks. Omdat de mastdelen precies passen, hoeven er bij dit project geen aanvullende maatregelen worden genomen. In totaal gaat het om drie mastdelen en daarnaast de advertentiekrans die bovenop de mast komt.

VIER NIVEAUS

Het bedrijf voert deze werkzaamheden inmiddels al een aantal jaren voor IKEA uit, door heel Europa, vertelt Jürgen Staudt van Scan Sign. “Als er ergens nieuwbouw voor IKEA wordt gerealiseerd, komt er ook zo’n mast. Maar het kan ook zijn dat een mast aan vervanging toe is; ook dan worden we daar bij betrokken. Zo hebben we inmiddels vele tientallen masten geplaatst, van uiteenlopende omvang omdat IKEA niet met één maar diverse standaardmaten werkt. Per locatie kijken ze naar de beste oplossing.”

VOORBEREIDING Ook het materiaal waarvan de mast wordt gemaakt, kan verschillen, geeft hij aan. Werd een jaar geleden in Nederland bij de nieuwe IKEA in Zwolle nog een mast van beton geplaatst, de advertentiemast in Hasselt is van gegalvaniseerd staal. Het productieproces wordt momenteel afgerond, daarna volgen het transport naar België en de plaatsing. “Voor ons ligt in de voorbereiding de grootste uitdaging”, aldus Staudt. “Daarom komen we al in een vroeg stadium in actie. Zo

Staudt maakt vervolgens duidelijk dat het om een 35 meter hoge mast gaat die wordt verankerd in beton. Vaak komt er op die advertentiemast een krans van één niveau, in Hasselt worden dat vier niveaus. “Omdat ook andere bedrijven met hun naam op de mast komen te staan. Op dit moment is echter nog niet bekend welke. Dus die worden in een later stadium aangebracht.” Dat de mast van gegalvaniseerd staal is gemaakt, zegt hij, biedt een aantal voordelen. Zoals de dunnere wanden ten opzichte van die van een betonnen mast. Bij de taps toelopende stalen mast zijn ze 35 millimeter dik waardoor er in de mast volop ruimte is, tot 2.40 meter aan de voet. “Vanwege die ruimte kunnen de bevestigingen aan de binnenzijde worden aangebracht in plaats van buiten; dat is een fraaiere oplossing. Ook het onderhoud en vervangingen aan de krans kunnen vanuit de binnenzijde worden gedaan. Dat oogt opnieuw mooier en is veiliger. Die binnenzijde is toegankelijk door middel van een deur die bestand is tegen vandalisme.” Dat bij dit project voor staal werd gekozen, heeft volgens Staudt onder andere te maken met de lage staalprijs van het moment.

Met de afronding van de mastdelen eind 2015, kwam voor Scan Sign de uitvoering in zicht. Na een zorgvuldig verzorgde voorbereiding, kwam het hierbij aan op een goede coördinatie van het transport en de plaatsing. Staudt: “In januari 2016 zijn alle onderdelen op locatie aangeleverd en is onder andere de krans geassembleerd. Het plaatsen van de mast duurde vervolgens enkele dagen. Echter hadden we toen het lastigste deel van het werk al achter de rug.” ❚

BETON- & STAALBOUW | 41

SITTARD-GELEEN | Distributiecentrum Holtum-Noord Tekst: Roel van Gils | Beeld: GS Staalwerken

‘METERS MAKEN’

In sneltreintempo is op het multimodaal bedrijventerrein in Holtum-Noord (gemeente Sittard-Geleen) een enorm distributiecentrum gebouwd. Fase 1 in inmiddels klaar, fase 2 is nog in ontwikkeling. GS Staalwerken heeft de ruggengraat van het nieuwe distributiecentrum gemaakt in krap twee maanden tijd, bestaande uit zo’n 1.500 ton staal.

Een distributiecentrum moet universeel gebruikt kunnen worden, zeker als er sprake is van meerdere gebruikers in een pand, zegt Mark Smulders van GS Staalwerken. Het nieuwe distributiecentrum is dan ook flexibel van opzet. De eerste en tweede fase tellen elk 50.000 m² vloeroppervlak met een hoogte van 15 meter. “Door te kiezen voor een hoofdconstructie in staal met een zo groot mogelijke overspanning, hebben we het aantal kolommen tot een minimum kunnen beperken. De hart-op-hart-afstand van de kolommen bedraagt 15 op 30 meter.”

42 | BETON- & STAALBOUW

ENIGE HAAST GEBODEN GS Staalconstructies is geen onbekende speler in de wereld van distributiecentra. Smulders: “Wij bouwen jaarlijks tien distributiecentra van deze grootte, waarbij vaak enige ‘haast’ is geboden.

Het moet altijd snel. Doordat we alles in eigen huis verzorgen, van engineering tot productie en montage, kunnen wij heel snel schakelen en snel en efficiënt bouwen. De montage heeft in totaal slechts acht weken in beslag genomen.” Smulders legt uit dat ze dergelijke projecten altijd ‘opknippen’ in secties. “Het staal voor de Nederlandse

projecten wordt door ons altijd in Nederland geprefabriceerd, in onze zeven locaties verspreid over het land. Elke locatie heeft zijn eigen specialisme. De spanten worden op een bepaalde locatie gemaakt, de windverbanden komen vanuit een andere locatie en datzelfde geldt voor de kolommen, et cetera. Ook dat maakt dat we snel en efficiënt kunnen inspelen op vragen uit de markt.”

BUITENLAND Behalve de zeven locaties in Nederland heeft GS Staalwerken ook twee vestigingen in Polen, een

SITTARD-GELEEN | Distributiecentrum Holtum-Noord

‘Door te kiezen voor een hoofdconstructie in staal met een zo groot mogelijke overspanning, hebben we het aantal kolommen tot een minimum kunnen beperken’ productielocatie in Portugal en één in Duitsland.

“We bedienen met deze locaties de lokale markten en vanuit Portugal ook deels de Afrikaanse markt”, benadrukt Smulders. “Behalve het bouwen van distributiecentra zijn we actief in de utiliteitsbouw, de petrochemie, de olie- en gasindustrie en de energiesector.” Met dat laatste doelt Smulders op de bouw van stalen funderingen voor de onen offshore windindustrie. Recent heeft GS Staalwerken tevens Birkhoff Staalbouw overgenomen, verreweg marktleider in de bouw van portalen en verkeersbordsignaleringen.

Behalve het bouwen van de tweede fase van het distributiecentrum in Holtum-Noord is GS Staalwerken op dit moment in Nederland ook betrokken bij de bouw van een nieuwe productiehal op de Tweede Maasvlakte voor de Sif Group. Smulders: “Het gaat hier om een hal van 500 bij 45 meter met een hoogte van 35 meter. Hier worden kolommen van liefst 50 ton per stuk in verwerkt.

Ook bij dit project verdelen we de productie over onze verschillende locaties in Nederland.” ❚

BETON- & STAALBOUW | 43

JG

staalplaatbetonvloeren bv cladding dak en wand

Postbus 57 6916 ZG Tolkamer tel: 0316 542717 mobiel: 06 10929153 info@jg-cladding.nl www.jg-cladding.nl

JG

ROOSENDAAL | Parkeergarage Rosada Outlet Center

Tekst: Martijn van den Bouwhuijsen | Beeld: JG Staalplaatbetonvloeren

Lichtgewicht staalplaatbetonvloeren voor parkeergarage

Dit voorjaar wordt een grote parkeergarage opgeleverd in Roosendaal. Het bouwwerk vlakbij het Rosada Outlet Center bestaat uit twee lagen voor ongeveer negenhonderd auto’s. JG Staalplaatbetonvloeren bouwde de verdiepingsvloeren, die rusten op een ranke staalconstructie. Om stempelvrij te werken én gebouwgewicht te besparen, is gebruikgemaakt van de Hoesch Additiv Deck TRP 200 AD staalplaat betonvloeren.

Het eerste deel van Rosada Fashion Outlet is geopend in 2006. In 2014 begon de bouw van deel twee. Het toevoegen van extra winkeloppervlakte zorgde voor de vraag naar extra parkeerruimte. De nieuwe parkeergarage, die medio februari 2016 in gebruik is genomen, is geschikt voor mogelijke uitbreiding in de toekomst. Daarop is de constructie gedimensioneerd, die bestaat uit stalen kolommen, liggers en windverbanden en 12.150 m² staalplaatbetonvloeren.

Wim Snelders, directeur-eigenaar van JG Staalplaatbetonvloeren zegt: “De Hoesch Additiv Decke TRP 200 AD vloeren overspannen tot 5 meter bij een totale vloerhoogte van 290 mm. De toegepaste vloeren zijn licht van gewicht, zeker in vergelijking met kanaalplaatvloeren. Het verschil is maar liefst 35 procent. We kunnen bovendien stempelvrij bouwen, omdat de 210 mm hoge staalplaten zelfdragend zijn tijdens het storten van het beton. Dit bevordert een snelle voortgang van het bouwproject.”

LEAN De Hoesch Additiv Decke TRP 200 AD vloeren zijn aan de zichtzijde voorzien van een polyester coating RAL 9010. Diverse kleurafwerkingen zijn mogelijk voor het creëren van verschillende zones, om parkeerders te helpen bij het terugvinden van hun auto. Elektraleidingen worden direct in de vloer geïntegreerd. Overige leidingen kunnen onder de vloer worden gemonteerd.

“Er waren 8 stortgangen nodig voor de vloerenbouw van de parkeergarage, waarin ongeveer 10 kg wapening per vierkante meter is verwerkt. Het totale betonvolume is ongeveer 130 liter per vierkante meter”, zegt Snelders. “Het project gaat voorspoedig, mede door de lean-planning. Op verzoek van de aannemer hebben we de vier verschillende bouwfases haarfijn afgestemd met de staalbouwer, het wapeningsbedrijf, de betonleveranciers, de installateurs en de afbouwers.” ❚

BETON- & STAALBOUW | 45

EEN ONDERNEMING MET FUNDAMENTEN IN DE BOUWWERELD! STORTKLAAR BETON

I CHAPE en GESTABILISEERD ZAND

ZELFVERDICHTENDE BETON I ISOLATIEBETON (ook geplaatst) SCHUIMBETON I ARGEXBETON I ISO-MIX (met polystyreen korrels) BETONBLOKKEN I DUMPER I KIPWAGENS I WORMPOMP KRAANMIXERS (tot 22 m) I POMPMIXERS (met betonpomp) LEVERINGEN MET EIGEN BETONPOMPEN (GIEK TOT 51 m)

PAESEN Betonfabriek nv Centrum Zuid 2007 I 3530 Houthalen I T 011 52 36 54 I F 011 52 56 67 info@paesenbeton.be I www.paesenbeton.be

www.metalcladding.nl

Lichtgewicht glasweefsel versterkt beton

STERK IN STAAL

Siem Steur Staalconstructies is al 60 jaar gespecialiseerd in het in eigen beheer ontwerpen, construeren, produceren en monteren van staalconstructies. De projecten worden afgeleverd en gemonteerd als totaalproduct.

Kiest u voor Siem Steur, dan kiest u voor betrokkenheid, vakmanschap, korte lijnen en een bedrijf dat actief met u meedenkt richting een optimaal eindresultaat.

siemsteur.nl • 0299 399900 • Volendam

jaar

Journaal Elektrisch geleidend beton smelt ijs en sneeuw

Nationale Staalprijs 2016 geopend

Amerikaanse wetenschappers van de University of Nebraska-Lincoln hebben een betontype ontwikkeld dat elektriciteit geleidt, waardoor sneeuw en ijs op de weg automatisch smelten. Volgens de wetenschappers kan het beton de wegonderhoudskosten laag houden en gladheid op de weg voorkomen.

Het beton bestaat voor twintig procent uit staalvezels en koolstofdeeltjes die elektriciteit geleiden. Voor de rest beschikt het beton over dezelfde ingrediĂŤnten als traditioneel beton. De wetenschappers werken samen met de Amerikaanse luchtvaartautoriteit Federal Aviation Administration om de techniek verder te testen op een grote luchthaven in de Verenigde Staten.

EU voert belasting in tegen Chinees staal De Europese Unie gaat hard ingrijpen tegen goedkoop staal uit China. Met deze heffing wil de EU voorkomen dat Chinese exporteurs hun teveel aan staal in Europa onder de kostprijs leveren en zo Europese fabrikanten in de problemen brengen. Exporteurs zullen tot dertien procent belasting moeten betalen op export van de stalen staven die nodig zijn om gewapend beton te maken. De belasting gaat in voor een periode van zes maanden en kan tot vijf jaar worden verlengd. Naar verwachting kan onder meer het Luxemburgse staalbedrijf ArcelorMittal van de nieuwe heffingen profiteren. China kampt met een sterk overschot in staalproductie. De economische groei in het land liep terug waardoor er in het binnenland minder vraag is gekomen naar staal voor bijvoorbeeld het bouwen van wegen of huizen.

Staalprojecten opgeleverd in 2014 en 2015 kunnen worden ingediend voor de Nationale Staalprijs. Inzenden voor de tweejaarlijkse prijs van Bouwen met Staal, bestemd voor inspirerende toepassingen van staal in de bouw, gebeurt voor de derde keer digitaal op www.nationalestaalprijs.nl.

Bouwsector overtreft verwachtingen De bouwsector heeft de groeiverwachtingen voor het afgelopen jaar ruimschoots overtroffen. Vooral de productie van nieuwbouwwoningen liet in 2015 een flinke stijging zien. Dat blijkt uit cijfers van het Economisch Instituut voor de Bouw. De totale bouwproductie, inclusief herstel en nieuwbouw van kantoren en infrastructuur, steeg in 2015 met zeven procent naar â‚Ź58 miljard. Ook de werkgelegenheid liet in 2015 een stijging zien. Het aantal arbeidsjaren nam toe met 7.000 tot 406.000. Dit is nog ver verwijderd van de top van de markt toen de werkgelegenheid op 481.000 arbeidsjaren uitkwam. Voor 2016 verwacht het EIB een stijging van de bouwproductie met veertien procent.

Vakbeurs Renovatie & Transformatie Nederland staat voor een enorme uitdaging als het gaat om het verbeteren, verduurzamen en transformeren van de bestaande gebouwvoorraad.

De vakbeurs Renovatie & Transformatie is er voor iedereen die deze uitdaging wil aanpakken. Het evenement vindt plaats op 12, 13 en 14 april in de Brabanthallen. Een brede Kennisboulevard verbindt de beurshallen en neemt de bezoeker mee in een overzicht van de Nederlandse naoorlogse woningbouw, de typologie van de bestaande voorraad, de uitdagingen en de oplossingsrichtingen die daar bij behoren. In de Renovatie Arena vinden dagelijks ontmoetingen, netwerkbijeenkomsten en discussies plaats met professionals in bouw en vastgoed. Aan de Kennistafel wordt in kleine groepen kennis gehaald en gebracht. En in het Faay Renovatietheater is een doorlopend programma van seminars en vendor sessies.

BETON- & STAALBOUW | 47

Journaal Grote bouwbedrijven gaan voor duurzame betonketen

Constructief onderzoek vereist voor flats met uitkragende galerij- en balkonvloeren

Zes grote bouwbedrijven ondertekenen een convenant voor de toepassing van beton met het keurmerk Beton Bewust. Dit moet de betonketen verder verduurzamen. De bedrijven VolkerWessels, Bam, DuraVermeer, Mobilis, Heijmans, Strukton en TBI hebben toegezegd om bij voorkeur beton toe te passen met het keurmerk Beton Bewust van de Vereniging van Ondernemingen van Betonmortelfabrikanten in Nederland. Keurmerkhouders geven advies over het milieuprofiel van het beton dat zij aanbieden en verantwoorden de herkomst van grondstoffen. Het toegepaste beton moet daarnaast voldoen aan de CO2-prestatieladder. Eerder heeft de VOBN een brancheverslag uitgebracht waaruit blijkt dat betonmortelfabrikanten met het keurmerk Beton Bewust meer klinkerarm cement (hoogovencement) gebruiken en minder portlandcement. Mede hierdoor realiseerden de fabrikanten in 2015 een daling van twee procent op de CO2-uitstoot ten opzichte van 2012.

Eigenaren van galerijflats met uitkragende galerij- en balkonvloeren moeten voor 1 juli 2017 een onderzoek laten uitvoeren naar de constructieve veiligheid. Minister Blok voor Wonen en Rijksdienst heeft daartoe besloten. In 2011 is bij een flat in Leeuwarden een galerijvloer bezweken. Sindsdien is bij een aantal soortgelijke galerijflats vrijwillig onderzoek uitgevoerd naar de galerijvloeren en balkons. Nog niet alle flatgebouwen zijn onderzocht.

Daarom stelt minister Blok per 1 januari 2016 een onderzoeksplicht in voor galerijflats. Als uit het onderzoek blijkt dat de constructie niet voldoet, dan moet de eigenaar van de flat maatregelen nemen om alsnog te voldoen aan de constructieve veiligheidseisen.

Enorme staalconstructie voor nieuw distributiecentrum

Staalbouwbedrijf Nelissen van Gerwen heeft haar naam veranderd in Ferross Staalbouw. De nieuwe naam doet eer aan het specialisme in de staalbouw en laat zien waar het bedrijf voor staat: kracht, kennis en innovatie. Ferross Staalbouw verzorgt het hele traject van ontwerp, berekening, tekening, vergunning, productie, coating en montage. Dankzij het geavanceerde machinepark kan de onderneming flexibel van productie naar montage manoeuvreren.

De Ierse kledingketen Primark laat in Roosendaal een gigantisch distributiecentrum bouwen. Bouwbedrijf Sprangers uit Breda is in september 2015 begonnen met de bouw, het centrum moet in juni 2016 worden opgeleverd.

Van den Brink Staalconstructie uit Barneveld levert het staal voor de constructie van circa een miljoen kubieke meter. De bouw vindt in fases plaats, het eerste deel van vijf hectare, waaraan nu wordt gewerkt, krijgt een hoogte van twintig meter.

Meest gezonde kantoorgebouw van Nederland De nieuwbouw van Sensata Technologies Holland moet het meest gezonde kantoorgebouw van Nederland worden. Het gebouw krijgt vijf bouwlagen met circa 9.000 m² kantoren en laboratoria en een parkeergarage van circa 2.500 m². Het ontwerp volgt de principes van ‘Design for Disassembly’.

Componenten en elementen kunnen na gebruik en na demontage opnieuw worden gebruikt. VBI past minimaal dertig volumeprocent secundaire grondstoffen toe en biedt garantie op retourname van de kanaalplaatvloeren. Het project heeft tevens een wereldprimeur: CO2-arme kanaalplaatvloeren worden geproduceerd met geopolymeren.

Bouw één van de snelst groeiende branches in Nederland De bouwsector gaat in 2016 de boeken in als één van de snelst groeiende branches. De bouwproductie groeit naar verwachting met vier procent, volgens de economen van ING. De lange doorlooptijden van projecten zorgen ervoor dat de woningbouw ook in 2016 de groeimotor is. ING Economisch Bureau verwacht dat het aantal gerealiseerde woningen in 2016 stijgt naar 53.000, van 47.000 in 2015.

48 | BETON- & STAALBOUW

Nieuwe naam in de staalbouw

Biomassa van suikerriet vervangt cement in beton Spaanse en Braziliaanse wetenschappers hebben cement in beton vervangen door verbrande suikerrietresten. De wetenschappers van de Spaanse Universitat Politècnica de València en de Braziliaanse São Paulo State University hebben naar eigen zeggen een goedkoper en milieuvriendelijker alternatief ontwikkeld voor Portland-cement. Volgens de onderzoekers is Portlandcement het duurste en meest vervuilende ingrediënt van beton.

Praktijkrichtlijn voor aardbevings­­bestendig bouwen De nieuwe richtlijn NPR 9998 geeft praktische methoden en rekenregels voor het verbeteren van de robuustheid van gebouwen in het aardbevingsgevoelige gebied van de provincie Groningen. De NPR is opgesteld onder auspiciën van de NEN-normcommissie ‘Technische Grondslagen voor Bouwconstructies’ en geldt als maatgevend voor partijen die bestaande en nieuwe gebouwen robuuster maken tegen aardbevingen. NPR 9998 kan na registratie voor de NEN Shop kosteloos worden gedownload.

Journaal Tijdelijke Rechtbank Amsterdam met herbruikbare betonvloeren Bij de Tijdelijke Rechtbank in Amsterdam zijn herbruikbare betonvloeren toegepast. Volgens de projectontwikkelaar Cepezed Projects kunnen de kanaalplaten oneindig ge(de)monteerd worden. Het prefab-gebouw wordt voor zes jaar in gebruik genomen, waarna het weer op een andere locatie verrijst. De toepassing van de vloertechniek zorgt voor milieuwinst en vermindering van de bouwkosten, volgens de bedenkers. De kanaalplaten worden aan stalen constructies gekoppeld met mechanische verbindingen, in tegenstelling tot traditionele kanaalplaten die worden vastgestort aan de draagconstructie. Bouwbedrijf du Prie en Architectenbureau Cepezed realiseren de Tijdelijke Rechtbank Amsterdam op basis van een Design, Build, Maintain en Remove contract.

Website voor roestvast wapeningstaal Er is een nieuwe website voor vragen over de toepassing van roestvast wapeningstaal: stainlesssteelrebar.org. De website is geïnitieerd door het International Stainless Steel Forum (ISSF). Naast kennis verspreiden willen de initiatiefnemers de voordelen van roestvast staal tonen, die zich vooral laten gelden in levensduur. Volgens het ISSF zijn civiele bouwwerken uitgevoerd in gewapend beton vaak na enkele tientallen jaren al toe aan vernieuwing, vanwege corrosie van het traditionele wapeningstaal. Bij toepassing van roestvast wapeningstaal zou de levensduur zich strekken tot minstens honderd jaar. Omdat de begininvesteringen hoger zijn maar de besparingen op langere termijn veel groter, zou de RVS-toepassing de voorkeur genieten bij opdrachtgevers met een duurzaam oogmerk.

Winnaars Betonprijs 2015 Op de Betondag zijn de winnaars van de Betonprijs 2015 bekendgemaakt. In de categorie Utiliteitsbouw werd de OV Terminal Arnhem als winnaar uitgeroepen. In de categorie Woningbouw kwam Villa Rieteiland Oost kavel 01, Amsterdam als beste uit de bus. In de categorie Restauratie / Reparatie werd de transformatie van gemeentelijk monument De Holland in Dordrecht als winnaar uitgeroepen en in de categorie Betontechnologie het I/O gebouw Faculteit Educatie in Nijmegen.

In totaal zijn 93 projecten ingediend, verdeeld over acht categorieën in de bouw en civiele techniek. De Betonprijs is een tweejaarlijkse prijs voor projecten waarin beton op een bijzondere wijze is toegepast.

ten die de afgelopen jaren vanwege de crisis ‘on hold’ stonden, worden nu op de markt gebracht.

Vanwege de crisis zijn veel betonfabrikanten de afgelopen jaren ingekrompen. Nu de vraag snel groeit, kunnen ze daar niet direct adequaat op reageren.

Nieuwe Betonpocket De nieuwe betonpocket is uit. Tijdens de Betondag 2015 presenteerden ENCI, Mebin en Sagrex de zevende herziene uitgave. Het handboek biedt in één oogopslag alle noodzakelijke informatie over beton en zijn samenstellende materialen. Kreeg in de vorige editie duurzaamheid nog beperkte aandacht, in deze uitgave maakt duurzame ontwikkeling er integraal deel van uit. Vanaf dit jaar is de Betonpocket ook als online-versie uitgebracht. De pocket kan per e-mail besteld worden bij tv@enci.nl

Derde editie Building Holland Op 22, 23 en 24 maart 2016 vindt in Amsterdam RAI de derde editie plaats van Building Holland; hét integrale evenement voor de bouwsector in Nederland. Vanaf 10 tot 18 uur is er op de drie beursdagen een divers programma voor architecten, aannemers, installateurs, woningbouwcorporaties, vastgoedontwikkelaars, adviseurs en toeleveranciers. Naast sprekers biedt Building Holland ook podium aan diverse side events, zoals de prijsuitreiking van de Nederlandse Duurzaam Bouwen Awards op dinsdag 22 maart. Een dag later vindt het Green Buildings Congres plaats van Corporate Facility Partners met het thema: ‘Nederland als Duurzame Delta van Europa’. ’s Avonds volgt het Green Tie Gala met de prijsuitreiking van de Duurzame 50 Vastgoed NL voor de meest invloedrijke duurzame persoon in de bouw- en vastgoedsector.

Constructeursdag 2016 De Betonvereniging organiseert in samenwerking met Bouwen met Staal, VNconstructeurs en YouCon op donderdag 9 juni de Constructeursdag 2016.

Op deze dag zullen ruim driehonderd constructeurs elkaar ontmoeten op de Bouwcampus in Delft. Het congresprogramma omvat onder andere lezingen, debatten, de beëdiging van nieuwe Register Constructeurs en natuurlijk de benoeming van Constructeur van het jaar. Daarnaast is er ook ruimte om te exposeren.

Grote vraag naar prefab beton De vraag naar beton groeit explosief door de sterk aantrekkende woningbouw. Betonfabrikanten kunnen de vraag zelfs nauwelijks aan. Dat stelt de Bond van Fabrikanten van Betonproducten. Er is een run op prefabbeton en de schaarste die hierdoor ontstaat, dreigt de oplevering van nieuwbouwprojecten in gevaar te brengen, aldus de branchevereniging. Nieuwbouwprojec-

BETON- & STAALBOUW | 49

Toonaangevend in staal Met circa 500 gedreven vakmensen ligt onze focus op het produceren, conserveren, transporteren en monteren van eenvoudige tot complexe staalconstructies in de industrie, energy en utiliteitsbouw.

De familie Smulders is sinds 1966 een begrip op het gebied van staalconstructies. Gedrevenheid, trots, loyaliteit, pragmatisme en eerlijkheid zijn de kernwaarden van onze organisatie.

Dit alles onder de bezielende leiding van onze oprichter Geert Smulders welke in 2016 al 50 jaar zijn passie en kennis vertaald in de wensen van u als klant.

Schootense Dreef 35

Postbus 786

Tel. +31 (0)492 - 50 55 00

5708 HZ Helmond NL

5700 AT Helmond NL

www.gsstaalwerken-groep.nl

0143596.pdf 1

9-3-2015 9:17:46

Ankerrail koudgeprofileerd en warmgewalst. leverbaar in thermisch verzinkt of roestvast staal uitvoering.

Voorzien van een CE-markering en ETAgoedkeuring. Speciale toepassing met holle of bolle radius.

Wij leveren ook: toebehoren (o.a. hamerkopbouten) natuursteen-verankering metselwerkondersteuning gevelplaat-verankering

• • • •

Kijk voor meer voorbeelden op www.vanderblij.nl/instortvoorzieningen

info@vanderblij.nl

+31(0)412 - 64 61 68

Journaal Grammofoonplaat van beton

Beeld: Pierre Matge

Enorme uitkragende beton-staalconstructie voor Universiteit Luxemburg De universiteit van Luxemburg is uitgebreid met een opvallend bouwwerk; La Maison du Savoir. Vanaf de tweede verdieping strekt een groot hoekig volume, dat aan de ene zijde zweeft boven het maaiveld en aan het andere uiteinde rust op een ‘voetstuk’. De constructie bestaat uit beton met voorgespannen staal. Het gebouw heeft een dubbele schil. De binnenschil vormt de klimaatbuffer; de buitenschil bestaat uit een stalen rasterstructuur dat de zon weert. La Maison du Savoir heeft een netto vloeroppervlak van 33.800 vierkante meter.

Groene woonwijk met honderd procent gerecycled beton Bij de bouw van een nieuwe woonwijk in Oss wordt honderd procent gerecycled beton gebruikt. Dat beton kwam vrij bij de sloop van een voormalig ziekenhuis op dezelfde locatie. Dat meldt de Vereniging van Ondernemingen van Betonmortelfabrikanten in Nederland.

Het Duitse materiaalonderzoeksinstituut BAM heeft een grammofoonplaat van ultrahogesterktebeton gemaakt met het nummer Satisfaction van de Rolling Stones. De plaat is 6 mm dik. Materiaalonderzoeker Ricardo Kocadag maakte de betonnen plaat die met elke normale platenspeler kan worden afgespeeld. De groeven zijn ongeveer 20 micrometer breed en bij het storten in de mal in het beton gefixeerd. De toeslagstoffen aan de oppervlakte van de plaat zijn niet groter zijn dan 1 tot 4 micrometer.

Mega metamorfose van ministerie Het voormalige ministerie van VROM, naast het Centraal Station in Den Haag, wordt verbouwd tot nieuw rijkskantoor voor verschillende ministeries en diensten. De oplevering staat gepland voor het voorjaar van 2017. In totaal komen er 4.400 werkplekken. De constructie is van gewapend beton en staal. Het bouwconsortium PoortCentraal (BAM, ISS en O.M.A.) is verantwoordelijk voor het ontwerp, de renovatie, het onderhoud en de exploitatie in de komende 25 jaar. De netto contante waarde van het contract bedraagt 267 miljoen euro.

Beeld: Sijmen Groot

Keurmerk voor beton Het keurmerk Beton Bewust van de Vereniging van Ondernemingen van Betonmortelfabrikanten

UBB B.V. Minervum 7446 E 4817 ZG Breda

in Nederland (VOBN) garandeert de duurzame productie en kwaliteit van beton.

T +31(0)76 526 49 63 info@ubootbeton.nl www.ubootbeton.nl

De zekerheden van Beton Bewust: ■ Advies over het milieuprofiel van beton ■ Meetbare prestaties (lage CO2-uitstoot) ■ Verantwoorde herkomst van grondstoffen ■ Hoge kwaliteit beton ■ Keurmerkhouder is een Duurzame Leverancier ■ Veiligheid is topprioriteit ■ A-leverancier m.b.t. de CO2-prestatieladder

VOBN

Postbus 383 3900 AJ Veenendaal t 0318 55 74 74

Kijk voor keurmerkhouders op www.betonbewust.nl

BETON- & STAALBOUW | 51 Adv 95x130 DEF kopie.indd 1

09-02-16 09:42

MAATCONSTRUCTIES

CONSTRUCTIONS SUR MESURE MADE-TO-MESURE DESIGNS

• Kanaalplaatvloer • Breedplaatvloer • Combinatievloer

• Ribcassettevloer • Holle wand • Prefab wand beton/keramiek

Baaikensstraat 9 - B-9240 Zele T. 052 45 63 70 - F. 052 45 63 71

W W W. V E R H O F S T E . C O M

VHS_2334_advverhofste_95x130_00.indd 1

Postbus 28, 7240 AA Lochem Tel. 0573 - 222 300 www.olbecon.nl info@olbecon.nl

15/10/14 14:10

HOLCON BV is de juiste partner voor de realisatie van uw project in Utiliteitsbouw, GWW en Woningbouw. We leveren niet alleen duurzame producten met een uitstekende kwaliteit, ook de engineering en montage van uw ruwbouwproject is bij HOLCON in vertrouwde handen.

Tekst: Martijn van den Bouwhuijsen | Beeld: OLBECON

GEDRAGEN DOOR ERVAREN VAKMENSEN

EEN NIEUWE NAAM IN DE BETONBRANCHE De vraag naar prefab betonnen systeemvloeren en wanden groeit, vooral in de woningbouw. Diversiteit in ontwerp is de standaard.

OLBECON, een nieuwe onderneming gedragen door ervaren vakkrachten, herkent deze trends en ontzorgt aannemers en betonfabrikanten. Door het proces van advisering, prijsvorming, engineering en logistiek in eigen hand te houden zijn de lijnen kort en is het contact direct. Deze manier van werken is uniek.

In 2013 is OLBECON Betonconstructie B.V. opgericht. Bij het bedrijf uit Lochem werken veel ervaren vakmensen, die voorheen bij Echo Streek Systeemvloeren werkten. Johan Olfoort is directeur van OLBECON. Hij zegt: “Onze ambitie is een partner te zijn voor de Nederlandse bouwmarkt met betonnen vloeren wandoplossingen. Door het proces van advisering, prijsvorming, engineering en logistiek in eigen hand te houden, zijn de lijnen kort. Wij ontzorgen aannemers en fabrikanten, ook bij complexe projecten met meerdere prefab betonfabrikanten. Dan coördineren wij de prefab betonfabricage en zorgen wij voor de integrale planning en levering. Zowel in de agrarische bouw, de utiliteitsbouw als de woningbouw. Ons brede leveringsgamma garandeert productonafhankelijk advies.”

ALLE GANGBARE TYPES Oltfoorft: “Als totaalleverancier van zowel traditioneel gewapende als voorgespannen vrijdragende systeemvloeren zijn we in staat alle gangbare types te leveren. OLBECON heeft daarnaast een vernieuwd levergamma prefab wanden. We leveren behalve elementen met een afwerking van glad beton ook elementen met een afwerking met baksteenmotief en gewassen grind.

Om de warmte-isolatie te verhogen, kunnen de vloer- en wandpanelen worden voorzien van isolatie. Holle wanden behoren ook tot ons levergamma.” ❚

BETON- & STAALBOUW | 53

Tekst: Roel van Gils | Beeld: Anhydritec

Dunner en lichter construeren met een anhydriet gietdekvloer Al bijna dertig jaar wordt onder de merknaam Gyvlon® Gietvloer het anhydriet bindmiddel voor gietvloeren in Nederland én Europa geproduceerd. Een calciumsulfaat gietdekvloer is volgens Wuf Floor en Jeroen Gravemaker van Anhydritec de toekomstgerichte dekvloer, met meer waardetoevoeging dan een zand-/cementdekvloer. Beide heren merken echter dat in de markt de kennis en knowhow over dit type vloer verbeterd kan worden. Bovendien circuleren er talloze fabeltjes over gietdekvloeren, veroorzaakt door de strenge controles op de gietdekvloer én gebrek aan controle op de zand-/cementdekvloer.

Een bouwproces is nog nooit zo aan verandering onderhevig geweest als de laatste jaren, begint Wuf Floor, Sales Manager bij Anhydritec. “De eisen en verwachte prestaties worden steeds hoger, het bouwtempo is de afgelopen jaren gestegen, de methodiek van bouwen is veranderd en het eventueel niet nakomen van of onduidelijkheid in afspraken zorgt voor stagnatie. We zijn een bouwproces dan ook steeds meer als een industrieel proces gaan beschouwen. Door kennis vroegtijdig te delen, kan iedereen zijn expertise laten gelden. Het zorgt voor een gezonde dynamiek om op een efficiënte wijze met het huidige bouwproces om te gaan. Een gietdekvloer past uitstekend in dat plaatje. Want, wat heeft de markt nodig? Alleen een dekvloer of een volwaardig systeem dat het interessant maakt voor het complete bouwproces én het verwachte eindresultaat?”

54 | BETON- & STAALBOUW

ONTZWAVELINGSGIPS Gyvlon® Gietvloer staat voor hét merk als het gaat om gietdekvloeren, zegt Floor. “De merknaam Gyvlon blijft bestaan, maar is sinds 1 mei 2015 de productnaam van onze productenrange gietdekvloeren. De overkoepelende bedrijfsnaam is sindsdien Anhydritec. Anhydritec Nederland is onderdeel van de Europese bindmiddelfabrikant Anhydritec van onder meer anhydriet, de basis voor een gietdekvloer. Anhydriet ontstaat door het calcineren van ontzwavelingsgips, een restproduct van kolengestookte energiecentrales. Door het toepassen van een anhydriet gietdekvloer wordt een actieve bijdrage geleverd aan het milieubewust bouwen, want anhydriet is voor 98 procent vervaardigd door zinvol hergebruik van reststoffen en gerecycleerde materialen.”

SYSTEEM De kennis op het gebied van calciumsulfaat gietdekvloeren is volgens Technisch Adviseur Jeroen Gravemaker vooral bij architecten en voorschrijvende organisaties niet altijd aanwezig. “Een gietdekvloer moet je veel meer als een systeem van diverse onderdelen zien en ook op die manier benaderen, in tegenstelling tot een zand-/cementdekvloer die in de praktijk ‘gewoon’ achteraf wordt aangebracht. Met een gietdekvloer kun je onder andere dunner construeren en sneller grotere vloeroppervlakken realiseren. Hoe complexer het pakket van eisen en hoe groter het project, hoe interessanter het is om voor anhydriet te kiezen. Maar ook kleine projecten zijn prima uit te voeren met een gietdekvloer. Het is bovendien een fabeltje dat de dekvloer niet toepasbaar is in natte ruimten. Het is een kwestie van het dekvloersysteem op een juiste wijze construeren en de juiste lijmproducten op aftestemmen”, benadrukt Gravemaker.

voortgang van het bouwproces. Ook voor renovatiedoeleinden kan een gietdekvloer interessant zijn. Zo zijn we in Amsterdam betrokken bij de renovatie van een monumentaal pand met houten draagconstructie. En de oorsprong van ons materiaal – gips – draagt tevens bij aan de brandwerendheid in de hoogste klasse.” ❚

GEGARANDEERD EINDRESULTAAT Aangezien sterkte, kwaliteit én bouwsnelheid steeds belangrijkere argumenten vormen in een bouwproces, is de keuze voor een gietdekvloer eigenlijk de meest logische, meent Floor. “Met een gietdekvloer heb je een bijna gegarandeerd eindresultaat. De mogelijkheden in systemen en sterkteklassen zijn groot. Een gietdekvloer is bij uitstek geschikt voor zwevende vloersystemen met of zonder vloerverwarming, door de hoge buigtreksterkte, de zelfverdichtende eigenschappen en de perfecte omhulling van leidingen.” Jeroen Gravemaker vult aan: “Zwevende dekvloeren zijn tot wel vijftig procent dunner uitvoerbaar. De snelle belastbaarheid (na 48 uur beloopbaar) bevordert de

Duurzame samenwerking van woonhuis tot ...

www.anhydritec.nl info.nl@anhydritec.com A60408_Advertentie 197x130mm.indd 1

21-01-16 11:42

BETON- & STAALBOUW | 55

Tekst: Sjoerd Meuleman | Beeld: Loos Betonvloeren

Beton van start tot finish in eigen hand Sinds begin jaren negentig maakt Loos Betonvloeren betonconstructies voor woningen, utiliteit, industrie en infrastructurele projecten. Dit jaar bestaat het bedrijf uit Obdam 25 jaar. ‘We zijn in die tijd uitgegroeid tot een volledig selfsupporting bedrijf.’

Zijn het persoonlijke genen of behoort eigengereidheid gewoon tot de NoordHollandse volksaard? Want ook Loos Betonvloeren uit Obdam blijkt zo’n typerend Noord-Hollands bouwbedrijf te zijn, dat bij voorkeur in eigen beheer opereert. En die zelfvoorzienende opvatting heeft het bedrijf geen windeieren gelegd, zegt eigenaar en directeur Dirk Loos. “Ik ben ooit begonnen, in 1991, als eenmansbedrijf met het storten van betonvloeren. Nu hebben we zeventig mensen in dienst, beschikken we over een aparte tak betonreparaties en hebben we sinds 2012 een wapeningscentrale voor geprefabriceerd beton­staal met eigen vlechters. Er zijn, denk ik, bedrijven die het met minder moeten doen.” Geen grootspraak, zo blijkt uit de cijfers: ruim zevenhonderdduizend vierkante meter jaarlijks gestorte betonvloeren betekent qua bedrijfsgrootte ongeveer de nummer drie van Nederland.

Aquaduct Muiden, vlinderen.

56 | BETON- & STAALBOUW

Aquaduct Muiden.

ONAFHANKELIJK

GROTE WERKEN

Loos Betonvloeren richt zich op elk soort werk. Mits dat enigerlei te maken heeft met beton. Dat wil zeggen: niet alleen de stort van vloeren voor hallen of andersoortige utiliteit, maar ook betonbouw en reparatie van brugconstructies, wegen, tunnels en vergelijkbare industriële of infrastructurele projecten.

Van belang daarbij is, volgens Loos, een soepel lopend samenspel tussen de verschillende radartjes. Want stokt er ergens iets of loopt het niet helemaal vloeiend, dan lopen verliezen op. Loos: “Ik geloof heilig in vaste ploegen en duurzame samenwerking. Want alleen dan kun je een proces van a tot z beheersen. Sommige disciplines zijn dusdanig met elkaar vervlochten dat je die het best bij dezelfde partij kunt onderbrengen. Daarom bijvoorbeeld ook die eigen wapeningscentrale.”

Hoewel in beginsel elke klus wordt aangepakt, heeft Loos een (logische) voorkeur voor de wat grotere werken. Daarvan zijn meerdere aansprekende voorbeelden te noemen. Zoals in Middenmeer, voor een mondiale computergigant, waar circa tweehonderdduizend vierkante meter vloeren gefaseerd gestort zal worden. Of voor een ander computergerelateerd bedrijf, in de Eemshaven bij Delfzijl, voor de stort van een datacenter met ruim de dubbele hoeveelheid. Loos voert deze werken deels uit met staalvezelbeton, een onderdeel dat de laatste jaren terrein wint. Loos: “Als je vraagt naar veranderingen, is werken met staalvezelbeton er eentje van. Omdat dat de bouwtijd verkort en werkdruk verlaagt, vooral bij grote werken. Voor de rest blijft beton toch vooral constructie.” ❚

TECHNOLOOG Eveneens vanwege selfsupporting wordt er sinds vorig jaar gewerkt met een eigen betontechnoloog. Geen overbodige luxe, zegt Loos, want ‘bestekken bevatten nogal eens wat fouten, die dankzij zijn kennis nu al in het voortraject kunnen worden ondervangen’. “Het geldt niet voor alle bureaus, maar soms hangen bestekken van knip- en plakwerk aan elkaar. Beton is maar beton, zal dan worden gedacht, maar elke professional moet weten hoe belangrijk de juiste samenstelling voor specifieke toepassingen is. Een technoloog in dienst is een bewuste en weloverwogen investering. Zodat wij, en dat geldt in dit geval voor hoofdzakelijk het voortraject, in elk geval alles hebben gedaan voor een goed resultaat.”

Aquaduct Muiden, stortploeg.

Aquaduct Muiden, trilwerk.

BETON- & STAALBOUW | 57

Tekst: Roel van Gils | Beeld: U-Boot Beton

Stempelvrije breedplaatvloer Met U-Bahn Beton presenteert U-Boot Beton een nieuw type breedplaatvloer die toelaat om stempelvrij te kunnen bouwen. Met het systeem met fabrieksmatig gevulde betonribben kan bovendien een maximale overspanning van twaalf meter worden gerealiseerd. De stempelvrije breedplaatvloer biedt volgens Raymond von Franquemont van U-Boot Beton meer uitvoeringstechnische en constructieve voordelen dan de geëigende producten die op dit moment voorhanden zijn.

U-Boot Beton is een firma die lichtgewicht vloersystemen ontwikkeld en zijn oorsprong heeft in Italië. Von Franquemont: “We hebben als eerste ons gelijknamige U-Boot Beton vloersysteem gepresenteerd op de Nederlandse en Belgische markt, waarbij het oorspronkelijke systeem is geconverteerd naar een systeem in combinatie met een breedplaat. Het U-Boot Beton vloersysteem is ontworpen om een lichtgewicht betonvloer te creëren. Belastingen worden in twee richtingen afgedragen. Met onze nieuwste ontwikkeling, U-Bahn Beton, kan een stempelvrije breedplaatvloer worden gemaakt die belastingen in één richting afdraagt.”

58 | BETON- & STAALBOUW

BRANDWEREND U-Bahn Beton bevat ribben die geformeerd worden en fabrieksmatig geheel of gedeeltelijk volgestort worden, vervolgt Von Franquemont. “Groot voordeel daarbij is de grote stempelafstand of zelfs de mogelijkheid om volledig stem-

TWEE STORTGANGEN

pelvrij te bouwen. De breedte en de hoogte van de ribben bepaalt mede de grootte van de overspanning.” Volgens Von Franquemont is U-Bahn Beton ontwikkeld naar aanleiding van behoeften in de markt. “Een kanaalplaatvloer heeft constructieve beperkingen die met U-Bahn Beton worden opgelost. De brandwerendheid van een kanaalplaatvloer is bijvoorbeeld een hot item. Het U-Bahn Beton vloersysteem is KOMO-gecertificeerd, waarbij tevens het brandgedrag bekeken is. Ook de Rijksgebouwendienst ziet de meerwaarde in van toepassing van U-Bahn Beton, ook als het gaat om het brandgedrag. Daarnaast heeft U-Bahn Beton uitvoeringstechnische voordelen. Door te werken met dit systeem gaat de bouwsnelheid aanzienlijk omhoog.”

De doorsnede van een U-Bahn Beton vloersysteem bestaat uit een basis breedplaat die fabrieksmatig van betonribben wordt voorzien. In de tweede stortgang worden de ribben gevuld. De lichtgewicht vloer met verstevigingsribben wordt vervolgens naar de bouwplaats getransporteerd en op een lijnvormige ondersteuningsconstructie geplaatst. Vervolgens kunnen er eventueel nog leidingen worden aangebracht in de sleuven. “De vloer vereist twee stortgangen”, benadrukt Von Franquemont. “Eerst worden de voegen gevuld om vervolgens in een tweede stortgang de druklaag aan te brengen.” De maximale overspanning bedraagt twaalf meter. “Een aantal projecten met U-Bahn Beton is momenteel in voorbereiding. We verwachten de eerste vloeren in mei te leveren. De kracht van U-Bahn Beton zit hem in de combinatie van het lichtgewicht én stempelloze karakter met de eigenschappen van een conventionele breedplaatvloer. Het product leent zich bovendien goed voor maatwerk. We zijn bereid voor specifieke projecten aanpassingen te doen en gezamenlijk met de constructeur een voorconstructie te maken.” ❚

BETON- & STAALBOUW | 59

Tekst: Martijn van den Bouwhuijsen | Beeld: Vloertechniek

Een bijzondere vloer voor een bijzonder werk Huisman ontwikkelt een nieuwe type boortoren, de laatste uitvoering van de zogenaamde Multi Purpose Tower generatie. VFT Vloeren Funderingstechniek bouwde de betonvloer voor de testplaat waar de toren op geplaatst zal worden. Een complex werk op een klein werkterrein.

Het werk is uitgevoerd met een bouwteam van specialisten. Namens Huisman trad de heer M Zonneveld van De Vilder & Zonneveld Architecten BV uit Vlaardingen op. De complete constructie was in handen van Adviesbureau voor staal en betonconstructies De Heer B.V., eveneens uit Vlaardingen. De wapening werd verzorgd door van Noordenne Wapeningsstaal BV uit HardinxveldGiessendam. Voor de coördinatie en uitvoering van het complete betonwerk was VFT Vloer- en Funderingstechniek verantwoordelijk.

HET GAAT NIET ALTIJD OM DE HOEVEELHEID METERS “Het was een flinke uitdaging om het werk aan te gaan”, zegt Peter de Reus, directeur van Vloertechniek BV, zelf ook betrokken bij de uitvoering van het werk. “Vooraf was bekend dat wij een achttal weken hadden om de klus te

60 | BETON- & STAALBOUW

klaren. In deze weken moest er veel werk worden verzet om de vloer, die vlak tussen goten en ankers (pivots) gestort en monoliet afgewerkt moest worden, op tijd te storten.”

De vloer heeft een oppervlakte van 820 m² en een dikte van 300 cm en 200 cm en is in twee fases uitgevoerd. De Reus: “De vloer is in een vloeistofdichte uitvoering uitgevoerd. In de vloer zijn tal van voorzieningen opgenomen zoals goten en kabelgoten met afmetingen van 500 mm x 650 mm die traditioneel met hout uitgekist en gesteld moesten worden. Ook hoeklijnen rondom de vloer ontbraken niet. Langs alle goten en kabelgoten moesten deze worden geleverd en aangebracht. Waar raakvlakken waren met bijvoorbeeld sparingen en aansluitingen, moesten waterdichte dilataties worden gemaakt.”

De ankersets zijn niet te vergelijken met veelgebruikte ankers. De Reus: “De pivots die hier gesteld en ingestort moesten worden, hadden een hoogte van 1800 mm en werden als een compleet frame gesteld en aan elkaar gekoppeld. Voor de eenzijdige randbekisting van 200 cm en 300 cm hoog gebruikten wij een systeemkist die naar buiten was geschoord en werd vastgezet aan de wapening. De wapening van ruim 300 ton is los in het werk gevlochten.”

KLEIN WERKTERREIN “Al met al moest er op een relatief klein werk terrein een hoop werk worden verricht”, zegt De Reus. “Het was noodzakelijk dat er dagelijks overleg was om iedereen de juiste werkzaamheden te laten uitvoeren, zodat er geen vertraging kon ontstaan. Er waren dagen bij dat ruim twintig man aan het werk was.

Het is ons gelukt om de planning van Huisman te halen. We hebben de werkzaamheden naar tevredenheid uitgevoerd. Nadat de diverse installaties waren geplaatst door Huisman hebben wij deze ook met gietmortel aangegoten.” ❚

Vloertechniek 40 jaar gespecialiseerd in het storten en afwerken van betonvloeren.

Heeft een team van ervaren vakmensen. Kan door inzet van eigen personeel flexibel inspelen op uw wensen.

Van offerte tot en met uitvoering en nazorg.

Technische advisering renovatie en compleet betonwerk.

VFT Vloer en James Wattweg 30

Funderings Techniek

3133 KK Vlaardingen

Gespecialiseerd in het compleet

Postbus 496 3130 AL Vlaardingen

aannemen van betonwerken.

Heeft een team van ervaren

Vloertechniek BV T 010 4451177 E info@vloertechniek.nl VFT Vloer- en Funderings Techniek BV T 010 4451183 E vft@vloertechniek.nl

vakmensen. Vanaf de werkvloer tot en met de betonvloer flexibel inspelen op uw wensen. Van offerte tot en met uitvoering en nazorg.

Kwaliteits en V&G Deelplan voor uw project.

VCA Certificaat.

Een veelzijdige onderneming waar kwaliteit en veiligheid hoog in het vaandel staan.

BETON- & STAALBOUW | 61

Tekst: Roel van Gils | Beeld: Van Berlo Bedrijfsvloeren

‘Thialf heeft de vlakste betonvloer ter wereld’ Het Thialf-stadion in Heerenveen heeft een grondige renovatie ondergaan. De nieuwe 400 meter baan in het ijsstadion heeft volgens Jan Baijens van Van Berlo Bedrijfsvloeren nu de vlakste ijsbaanvloer ter wereld. “We hebben de voorbereiding op de betonstort benaderd zoals een topschaatser zich voorbereidt op die ene rit. En met succes. De vlakheid van de baan heeft alle verwachtingen overtroffen.”

Tijdens de renovatiewerkzaamheden aan het stadion is ook een groot aantal installaties vervangen. Baijens: “Dat betekende dat zo’n veertig procent van de 400 meter baan eruit moest. Nadat alle installaties waren geplaatst, werd er een nieuwe constructieve kanaalplaatvloer aangebracht. Vanaf dat moment zijn wij bij het project betrokken, om vanaf de constructieve vloer naar de vlakheid te kijken. De directie van Thialf had namelijk de ambitie uitgesproken om van Thialf de snelste laaglandbaan ter wereld te maken.

Daarbij geldt de regel ‘hoe vlakker de vloer, hoe constanter en dunner de ijslaag en hoe sneller het ijs’.”

THERMISCHE KRIMP De 400 meter baan is opgebouwd uit een constructieve vloer met een isolatiepakket en daarbovenop de vriesvloer, bestaande uit dubbele wapeningsnetten met zestig kilometer aan vriesleidingen, afgestort met beton. “We zijn

62 | BETON- & STAALBOUW

begonnen met het egaliseren van de constructieve vloer om vanaf dit punt al een volledig vlakke ondergrond te verkrijgen”, zegt Baijens. “Het streven was om een constante afstand tussen de vriesleidingen en de toplaag te realiseren. Bovenop de egalisatielaag zijn overigens nog diverse lagen folies aangebracht vanuit bouwfysisch aspect. De vriesleidingen lopen op verschillende punten door de vloer naar de installatieruimte. Op het moment dat de vriesleidingen worden ingeschakeld, ontstaat thermische krimp en wordt de vloer drie tot vier centimeter korter. Dat betekent dat de vriesvloer vrij moet kunnen glijden. En ook de vriesleidingen moeten die bewegingen kunnen opvangen. Om te garanderen dat de vloer weer naar zijn oorspronkelijke positie terugkeert, zijn er fixatiepunten aangebracht. De 400 meter baan wordt in de zomermaanden ook gebruikt voor andere, niet-winterse evenementen.

De vriesleidingen worden dan uitgeschakeld waarna onze vlakke betonvloer weer tevoorschijn komt.”

en grind. Tijdens de stort zijn de vriesleidingen ingeschakeld op 12 graden Celsius om uitharding te remmen en het risico op krimpscheuren te beperken.

Die temperatuur werd bepaald aan de hand van de data uit de sensoren in de vloer, noodzakelijk voor Thialf om een mooie ijslaag te creëren. De ingestelde waarde van 12 graden Celsius lag precies één graad boven het dauwpunt in de lucht. Zo werd het risico op condensvorming op de leidingen voorkomen.”

Na een werkdag storten en een nacht vlinderen, is een zeer vlakke betonvloer ontstaan. “De vlakheid heeft alle verwachtingen overtroffen”, zegt Baijens trots. “Voorheen zat er een paar centimeter hoogteverschil in de vloer, nu slechts een paar millimeter over 400 meter. Het is voor ons zonder twijfel de vlakste ijsbaanvloer ter wereld. Bijkomend voordeel is dat de ijsmeester twee dagen minder lang nodig heeft om een mooie ijslaag te maken.” ❚

‘NAT IN NAT’ EINDIGEN Na maanden van voorbereidingen, kon in september eindelijk de voegloze betonvloer worden gestort. Baijens: “We hebben hiervoor speciale stortmachines die over een zijgeleiding bewegen. Omdat een stortnaad het vriesgedrag zou kunnen beïnvloeden, zijn twee ploegen met de rug tegen elkaar begonnen met storten, zodat beide ploegen elk 200 meter verder ‘nat in nat’ konden eindigen. We hebben de VB Exa Supervlakke vloer aangebracht, met een beton volgens huissamenstelling van Van Berlo, krimparm en vergelijkbaar met C28/35-betonkwaliteit. Daarbij werd een constante kwaliteit gegarandeerd van de hoeveelheid water en zelfs de hoedanigheid van het zand

PRODUCTOMSCHRIJVING Door te voldoen aan de allerhoogste vlakheideisen wordt deze vloer voornamelijk toegepast in smalle gangen - hoogbouwmagazijnen. Deze betonvloer wordt voegloos uitgevoerd, biedt een hoog comfort, maximale heftruck snelheid en behoeft nauwelijks onderhoud.

Van Berlo verzorgt totaaloplossingen van engineering tot uitvoering en oplevering.

INDUSTRIAL FLOOR INTELLIGENCE

SUPERVLAKKE VLOER

FUNDERINGSVLOERPLAAT

VLOEROPTIE: MINI VIBROPALEN

VLOEROPTIE: MINI VIBROPALEN

PRODUCTOMSCHRIJVING Door de gekozen constructie biedt deze betonvloer een optimale stabiliteit en vlakheid bij zeer hoge belastingen.

Deze robuuste betonvloer wordt voornamelijk toegepast als funderingsplaat van silomagazijnen.

Van Berlo verzorgt totaaloplossingen van engineering tot uitvoering en oplevering.

INDUSTRIAL FLOOR INTELLIGENCE

BETON- & STAALBOUW | 63

Tekst: Roel van Gils | Beeld: Thermal Comfort Systems

BETONKERNACTIVERING: een duurzame toegevoegde waarde bij betonconstructies Het toepassen van betonkernactivering lijkt ook in ons land een steeds grotere vlucht te nemen. “Men ziet steeds meer de voordelen in van het activeren van de betonmassa in nieuwe gebouwen”, stelt Gert Jan Koele van Thermal Comfort Systems. “Niet vreemd, want het is de basis om economisch en duurzaam een gebouw te koelen en te verwarmen. Goed voor mens én milieu.” Gert Jan Koele praat ons graag bij over het fenomeen betonkernactivering.

Thermal Comfort Systems houdt zich al sinds 1998 bezig met het implementeren van betonkernactivering in gebouwen. Koele: “Betonkernactivering is een verwarmings- en koelingssysteem dat de gebouwmassa activeert door watervoerende leidingen die vaak in de kern van de betonvloer zijn opgenomen. Een constante stroom water activeert het thermisch accumulatie-effect van beton; de omringende betonmassa gaat meewerken in de verwarming of koeling van de ruimte. Door gebruik te maken van betonkernactivering kan de rest van de installaties aanzienlijk kleiner worden uitgevoerd. Dit lagetemperatuur verwarmingssysteem en hoge-temperatuur koelsysteem is bovendien uitstekend te combineren met koude- en warmteopslag in de bodem.”

64 | BETON- & STAALBOUW

BEWEZEN TECHNIEK Scholen, kantoren, ziekenhuizen, verzorgingshuizen, musea en industriële hallen, het zijn slechts enkele voorbeelden van gebouwen waarin betonkernactivering volgens Gert Jan Koele uitstekend zijn meerwaarde zou bewijzen.

“Ziekenhuizen, waarin kunststof leidingen voor koelen en verwarmen jaren geleden nog nauwelijks werden toegepast, worden er nu integraal mee gebouwd, waarbij veelal betonkernactivering wordt toegepast. Het is zaak om deze techniek al in een vroeg stadium goed in een ontwerp te implementeren. Installaties kun je bijvoorbeeld niet achter een verlaagd plafond verstoppen. Wil je beton activeren, dan blijft het betonnen casco in het zicht.

Ook oplossingen rond het hoofdstuk akoestiek zul je in het ontwerpproces mee moeten nemen. Maar de techniek heeft zich de afgelopen twintig jaar zodanig bewezen, dat steeds meer gebouwen worden uitgevoerd met betonkernactivering. Betonkernactivering is inmiddels al in meer dan duizend gebouwen in Europa geïmplementeerd.”

OPTIMAAL COMFORT Betonkernactivering gaat uit van hoog-temperatuur koelen en laag-temperatuur verwarmen. “We zien het als een soft-energiesysteem. Je hoort het niet, ziet het niet en ruikt het niet. Je wordt aangestraald door de massa. En dat is een uiterst prettig gevoel”, zegt Koele. Thermal Comfort Systems kan volgens hem gezien worden als autoriteit op het gebied van betonkernactivering. “Al in 1998 hebben we een project met betonkernactivering uitgevoerd. Het betreft het gebouw van DWA Ingenieurs in Bodegraven. Recente projecten zijn bijvoorbeeld JuBi Den Haag, Erasmus MC Rotterdam, International Crime Cort (ICC) Den Haag en de OVT-terminal in Arnhem. We brengen advies uit, ontwerpen de installaties en produceren de registers als prefab in eigen huis of via handmontage in het werk. Dit biedt samen met de enorme ervaring veel voordelen voor de klant.”

Volgens Koele worden de registers zowel handmatig gemonteerd op de bouw als ook geprefabriceerd in de fabriek. “In dat laatste geval leveren we de registers ook aan de producenten van de breedplaatvloeren, die de registers in de betonelementen verwerken. We verzorgen dan vervolgens wel de aansluiting van de platen op de bouw.”

Het implementeren van betonkernactivering blijkt in de meeste gevallen financieel goed haalbaar en soms zelfs kostenneutraal, zegt Koele. “Het geeft bij nieuwbouw de unieke kans om een duurzame vorm van klimaatbeheersing in te bouwen, voor de leverancier van de betonconstructie, de installateur en niet in de laatste plaats voor de opdrachtgever.” ❚

BETON- & STAALBOUW | 65

AMSTERDAM | Winkelpanden Rokin

Tekst: Sjoerd Meuleman | Beeld: Siem Steur Staalconstructies

Staalconstructies Rokin logistiek huzarenwerk Met dichtgeslibde verkeersaders, hoge parkeertarieven en weinig opslagruimte zijn binnenstedelijke bouwprojecten niet bij elke bouwer even populair. Ook op het Amsterdamse Rokin is het druk, onder meer voor de twee nieuw te bouwen (luxe) warenhuizen van Haussmann en Marks & Spencer. Ruim zeshonderd ton staal gaat erin; geleverd, gelost en direct gemonteerd.

Soms is succesvol bouwen meer een kwestie van logistiek puzzelwerk, dan het logisch op elkaar stapelen van verschillende soorten bouwmaterialen. Zoals op het door veel toeristen bevolkte Amsterdamse Rokin, tussen het Paleis op de Dam en het Spui. Op de locatie waar voorheen het Fortis-hoofdkantoor huisde, maakt Siem Steur Staalconstructies uit Volendam staalconstructies voor twee nieuw te bouwen winkelpanden voor

Overzicht van het werk.

66 | BETON- & STAALBOUW

AMSTERDAM | Winkelpanden Rokin

De bouwlocatie op het drukke Amsterdamse Rokin.

zijn eigen inzicht en werkmethodiek, dat maakt de kans op fouten groter. Daarom stelde de opdrachtgever als eis dat we de constructie in BIM zouden uitwerken.” Niet voor de eerste keer, zo blijkt. Tol: “Wij werken nu anderhalf jaar met BIM. Wanneer de verschillende disciplines in het model passen en aansluiten op elkaar, dan weet je dat dit in de praktijk ook zo zal zijn.”

SPECIALISME

Montage in de gang.

Werkzaamheden op de tweede verdieping.

de warenhuizen Haussmann en Marks & Spencer. Een logistieke huzarenklus, zegt projectleider Michel Tol. “Zo’n werk als dit hangt van afleverschema’s aan elkaar. Elk transport van materialen dient precies te zijn afgestemd op de werkzaamheden van die dag. Want ruimte voor opslag is er eenvoudig niet.” In de praktijk betekent dit just-intime leveren. Dat wil zeggen: wat er op het werk verschijnt, dient direct te worden verwerkt.

twee van dit soort gebouwen is echt veel. Dat komt hoofdzakelijk doordat de constructie met grote overspanningen wordt uitgevoerd. Winkelruimte – en al helemaal op deze locatie – is duur. Zo wordt vrijwel elke meter maximaal benut.” Dat laatste geldt dus ook voor de inhoud. Daarom monteert Steur voor de vloeren hoofdzakelijk zelf geprefabriceerde THQliggers (hoedliggers). Zodat de onderkanten van de (kanaalplaat)plafonds vlak blijven.

VEEL KILO’S

BIM-ENGINEERING

Steur voert de opdracht uit in opdracht van bouwkundig hoofdaannemer Van Wijnen uit Weesp. Op de gehandhaafde kelderfundering verschijnen op de nummers 21 en 49 respectievelijk een zes- en zevenlaagse staalconstructie met een bruto vloeroppervlak van 12.000 m². Met als centraal uitgangspunt maximale indelingsvrijheid – zowel op de vloeren als in de hoogte. Tol: “Zeshonderd ton staal voor

Nog zwaarder zijn de liggers ter plaatse van het opgaande werk bovenop de kelderbak. Steur monteert hiervoor HE 1000 M liggers die met een massa van 355 kg/m¹ tot de zwaarste uit de categorie behoren. Met ook hier als belangrijkste reden bewegingsvrijheid in de kelder. Tol: “Ruwbouw van casco’s is een samenspel van verschillende onderaannemers en leveranciers. Iedereen heeft

Dat Steur de opdracht kreeg, is niet toevallig: al eerder werd met Van Wijnen samengewerkt, dit voor beide partijen tot volle tevredenheid.

Bovendien blijkt het werk aan het Rokin bij Steur te passen. Tol: “Wij richten ons hoofdzakelijk op de wat complexere werken, waaronder binnenstedelijke renovaties, ingewikkelde constructies, petrochemische projecten en offshore-werken.

Anders gezegd: projecten waarover moet worden nagedacht. Je zult ons niet snel zien inschrijven op loodsen voor op bedrijfsterreinen. Niets ten nadele daarvan, maar de ‘snelle meters’ laten we liever aan anderen over.” ❚

Bouwinfo OPDRACHTGEVERS ARCHITECT HOOFDAANNEMER STAALCONSTRUCTIE START BOUW OPLEVERING RUWBOUW CASCO

Haussmann/Marks & Spencer Rijnboutt Architecten, Amsterdam Van Wijnen, Weesp Siem Steur Staalconstructies, Volendam maart 2015 zomer 2016

BETON- & STAALBOUW | 67

WEVELGEM | Delta Light

Tekst: Nick Vanderheyden | Beeld: Tim Van de Velde, Bolckmans

Imposant lichtbaken nieuwbouw refereert naar bedrijfsvisie Het West-Vlaamse familiebedrijf Delta Light, een ontwerper en producent van architecturale verlichting, opende onlangs zijn nieuwe vleugel aan het Wevelgemse hoofdkantoor. Een nieuw logistiek centrum, een showroom en een uitbreiding van het kantoorgedeelte combineerde hoofdaannemer Bolckmans in een zwart massief volume met een indrukwekkend lichtbaken. Deze architecturale eyecatcher aan de E403 in Moorsele is meteen de weerspiegeling van het bedrijf: functioneel design in hoogtechnologische eenvoud.

In het voorbije decennium verdubbelde Delta Light de omzet: van €32 miljoen naar €67 miljoen. Met een activiteit in honderdtwintig landen zet het vol in op internationale groei vanuit België. De bestaande bebouwing voldeed echter niet meer om de volledige operationele en creatieve business onderdak te geven. Een nieuw volume met een hoogte van 26 m als sterk geautomatiseerd logistiek centrum werd via een schakelvolume aangesloten op het bestaande gebouw met een hoogte van 10 m. “Op vijftien maanden tijd breidden we de totale bebouwde oppervlakte uit met 5.500 m², naar 37.500 m²”, vertelt projectleider Raf Van De Locht. “Dit aan de hand van het

68 | BETON- & STAALBOUW

ontwerp van het architectenbureau Govaert & Vanhoutte, eerder al bedenker van het bestaande gebouw.”

SAMENWERKING In januari 2014 startte de aannemer met de voorbereidingen van de werken.

De grondwerken werden een maand later aangevat zodat een strakke planning kon worden aangehouden. “In samenwerking met BM Engineering voerden we de stabiliteitsstudie uit. Aan de hand van wekelijkse vergaderingen met de bouwheer, de architecten en het coördinatiebureau slaagden

WEVELGEM | Delta Light

we erin de ontwerpplannen vlot naar de bouwkundige uitvoeringsplannen om te zetten en de bouwwerf snel op te starten. Evengoed tijdens de uitvoering waren er wekelijkse werfvergaderingen om de planning te kunnen aanhouden en waar nodig bij te sturen.” Een strikte opvolging van de werken en een doorgedreven wisselwerking tussen de partners maakten dat de aannemer de vooropgestelde oplevertermijn van vijftien maanden probleemloos haalde.”

UITKRAGING IN GLAS Bolckmans was verantwoordelijk voor de ruwbouw van het nieuwbouwvolume en de afwerking van de kantoren. “Het magazijn bestaat uit een staalstructuur dat is bekleed met sandwichbetonpanelen waarvoor de keuze viel op een plankenmotief. Het dak is opgebouwd uit steeldeck in combinatie met dakisolatie en een pvc-dakdichting. Voor het kantoorgedeelte startten we met een volledig ter plaatse gestorte betonkern van 26 m hoog, waartegen we een volledige staalstructuur voor de uitkraging plaatsten. Aan deze uitbouw monteerden we vervolgens sandwichpanelen en aan de zijkant integreerden we volledige glazen gordijngevels met glaspartijen van in totaal 307 m².”

Deze module in glas doet dienst als polyvalente ruimte voor kleine evenementen zoals meetings, workshops en opleidingen. Bezoekers worden via een rondgang op hoogte door de loodsen geleid, waar ze zicht krijgen op de activiteiten van de producent in designverlichting. “In het interieur gebruikten we wanden in Gyproc voor de verdeling van de kantoren, naast plafonds uit hetzelfde materiaal. De vloerafwerking gebeurde deels in epoxy gietvloer en deels in parket.”

INTERNATIONALE KUNSTENAARS Deze belangrijke mijlpaal voor Delta Light werd luister bijgezet door internationaal gerenommeerde Belgische en Britse kunstenaars in pop-up-kunstinstallaties. Artiesten Fred Eerdekens en Tom Dekyvere (BE), naast Ian Wright en Bompas & Parr (VK) visualiseerden elk een kernwaarde en onderscheidende factor van Delta Light uit: functioneel, innovatief, hoogtechnologisch en architecturaal. ❚

BETON- & STAALBOUW | 69

NEDER-OVER-HEEMBEEK

| Postsorteercentrum

Tekst: Nick Vanderheyden | Beeld: Naessens

Grootste postsorteercentrum van België is organisatorische uitdaging

Op de Carcoke-site in Neder-Over-Heembeek is momenteel de bouw van het grootste Belgische postsorteercentrum aan de gang. THV Katoen Natie laat er door hoofdaannemer Willy Naessens sorteerhallen met een totale oppervlakte van 60.000 m² bouwen, met dakparking. Daarnaast voorziet het ontwerp in een kantoorgebouw over drie verdiepingen van elk 1.500 m² en een spiraalvormige toegangstoren tot de parking. De intrek van eindklant bpost staat gepland voor begin 2017.

70 | BETON- & STAALBOUW

NEDER-OVER-HEEMBEEK

De groei van het pakjesverkeer maakte dat het bestaande sorteercentrum Brussel X in Anderlecht te klein werd voor de activiteiten van bpost. In 2011 schreef het bedrijf daarom een overheidsopdracht uit voor een nieuw postsorteercentrum in Brussel. De THV Katoen Natie, Jan de Nul en Envisan haalden de opdracht binnen. VK architects & engineers staat in voor het ontwerp en Willy Naessens Industriebouw haalde het contract binnen voor de realisatie van de funderingen, ruwbouw en voltooiing van dit complex. Het nieuwe centrum met een totaaloppervlakte van 60.000 m² zal naast brieven alle pakjes van het land verwerken. Iets wat tot nu toe is verspreid over verschillende centra.

SORTEERHALLEN Het ontwerp biedt als totaaloplossing op de site een gebouwencomplex in prefab beton dat is opgedeeld in drie verschillende units. Een hal om pakketten te sorteren omvat 30.000 m² met daarbovenop een dakparking. “De dakparking zal worden gebruikt door de meer dan duizend medewerkers die in shifts in het centrum werken”, vertelt projectleider Nico Seghers. “Aangezien de overlast veel hoger is dan in klassieke hallen, maakten we gebruik van balken tot 50 ton in een raster van 18 m x 24 m. Unieke onderdelen die we in onze eigen prefab productieruimte steeds op maat van het project fabriceren. Links van het gebouw geeft een helling in spiraalvorm uit staal toegang tot de dakparking.” Een tweede en derde hal betreffen twee identieke brievensorteerruimtes van elk 15.000 m². “Beide hallen zijn bovendien uitgerust met een mezzanine met stalen roostervloer, goed voor 20.000 m² bijkomende sorteerruimte.” De gevels van het sorteergebouw worden uitgevoerd met een betonnen plint en een strak aluminium sandwichpaneel. In combinatie met de uitgesproken architecturale elementen van het kantoor-

| Postsorteercentrum

gebouw en het spiraalgebouw met diezelfde kenmerken krijgt dit complex een eigen identiteit.

ORGANISEREN Een belangrijke uitdaging voor de hoofdaannemer bestond erin een complexe werf optimaal te organiseren. Doorgedreven voorbereidingen, de combinatie met rioleringswerken en wegenbouw, naast de hoeveelheid aan onderaannemers die allen op dezelfde momenten aan het werk zijn, werden perfect op elkaar afgestemd. “Alles draait rond de strakke planning van het project. Aangezien we nooit met voorraden werken, stemmen we de productie van de prefab elementen nauwkeurig af op de werken ter plaatse. Bovendien kregen we omwille van de vooruitstrevende high speed piling vloerondersteuning niet de volledige vrijheid om met kranen over de werf te bewegen. Dit maakte van het uittekenen van optimale werfpistes een belangrijke taak in de organisatie op de werf en het afstemmen van de productie op de werken ter plaatse. Cruciale zaken die het mogelijk maken het project binnen de strakke bouwtermijn op te leveren.” ❚

BETON- & STAALBOUW | 71

NEDER-OVER-HEEMBEEK

| Postsorteercentrum

Tekst: Nick Vanderheyden | Beeld: Twintec, Nick Vanderheyden

Grensoverschrijdend vloerontwerp en realisatie Als industriële vloer in het nieuwe postsorteercentrum in Brussel rekent bpost met Freeplan-S op de knowhow van het in staalvezelbeton gespecialiseerde Belgische Twintec. Deze naadloze en super vlakke vloer die enkel wordt doorsneden met dubbelwandige stalen dilatatieprofielen, komt immers zowel tegemoet aan de strenge zettingsbeperkingen voor de aanwezige sorteerinstallaties als aan de zware rek- en vlaklasten. Laatstgenoemde typeert logistieke spelers op deze markt zoals concessiehouder Katoen Natie, die mogelijk na de verhuurperiode het complex zelf in gebruik neemt.

Ingenieurs denken vaak ten onrechte enkel in traditionele oplossingen met traditionele wapening, als het gaat om industriële vloeren op palen.

In deze opgave echter resulteert het gebruik van de VSD-paaltjes van de firma Vroom in beheersbare vloermomenten. Bovendien gaven twee afzonderlijke studiebureaus en het controlebureau Seco na inzage en controle van het voorgestelde technisch dossier hun goedkeuring en vertrouwen aan Twintec.

GOEDE AFSPRAKEN, GOEDE VLOEREN Het stabiliteitsvraagstuk omvatte de techniciteit van de plaatsingstechnieken, het design van de staalvezelvloer op palen, naast de dimensionering en het raster van de vloerpaaltjes. “In dit concept zijn de eisen betreffende stabiliteit en de veiligheidscoëfficiënten veel specifieker”, vertelt directeur Twintec België Noord, ingenieur Tom Van den Bulke. “Daarbovenop stelden zowel bpost, Katoennatie als het controle-organisme Seco elk hun eigen eisen aan de exploitatie van de ruimtes.

Onze taak bestond er daarom in de eerste plaats uit hen te overtuigen van een technisch correct en uitvoerbaar concept dat daar bovenop zowel budgettair als planmatig interessant is.”

NICHE IN NICHE Twintec is een gespecialiseerd aannemersbedrijf dat op alle continenten aanwezig is en wereldwijd gekend staat als specialist in industriële vloeren met de focus op magazijnen en logistieke ruimtes.

Jaarlijks verwerkt het in vier varianten circa vijftien miljoen kg staalvezels en 150 km dilatatievoegen in de constructie van vijf miljoen m² aan naadloze, vlakke en supervlakke vloeren voor magazijnen met 'brede' of 'smalle' gangen. De vloeren zijn geproduceerd in het eigen ontwikkelde, unieke materiaal: staalvezelbeton. “In tegenstelling tot traditionele methodes waar wapening en beton apart worden aangebracht, voeren wij dit via een 'vloeibare wapening' in één beweging uit. Dagelijks gieten we per werf 2.000 à 3.000 m²/dag waardoor de realisatie van de vloer in de hallen van het postsorteercentrum voor bpost, waarvoor

72 | BETON- & STAALBOUW

NEDER-OVER-HEEMBEEK

| Postsorteercentrum

REKKENPLAN

Tom Van den Bulke.

we eerder werken uitvoerden, slecht 24 dagen in beslag zal nemen. Gestorte vloerpanelen zijn enkel gescheiden door ons eigen ontwikkelde dilatatieprofielen.” Bijzonder is dat het krimpen van het beton via een bestudeerde hoeveelheid aan staalvezels wordt afgeleid naar de randen van het vloerveld en gerealiseerd in deze dilatatievoegen. “Dankzij bepaalde types van voegen

gaan de wielen van interne transporttoestellen geluids-, schok- en trillingsvrij van het ene naar het andere vloerveld over. Enerzijds levert dit een enorme kostenbesparing op aangezien slijtage aan toestellen en vloer tot een strikt minimum worden herleid. Anderzijds draagt het gebruik van deze profielen bij tot een aanzienlijke verhoging van comfort en veiligheid van werknemers.”

Een belangrijk onderdeel van de berekeningen wordt bepaald door het rekkenplan, zo vertelt Van den Bulke. Zonder deze kennis start het bedrijf de voorbereidingen niet op. “Steeds gaan we in het productieproces uit van toekomstige rekopstellingen. De techniciteit en eisen in brede of smalle gangenmagazijnen kunnen dermate streng zijn dat we zonder rekkenplan weinig kunnen aanvangen. Bijkomend dienen we op de hoogte te worden gebracht van het normengebruik.

Engelse of Duitse normen bijvoorbeeld hebben elk hun eigen manier van meten en rapporteren.

Zijn er geen bijkomende voorwaarden, dan produceren we vloeren van 9 mm onder de rei van 2 m.

Wij bieden de mogelijkheid om tot een minimum vlakheid van 3 mm onder de rei van 2 m over te gaan voor brede gangen magazijnen; bij dergelijke toleranties is een gezaagde vloer niet meer van toepassing. De specifieke eisen voor smalle gangensystemen zijn nog vele malen strenger.

Maar die kunnen misschien het onderwerp uitmaken van een ander debat, want daar kan gerust een boek over worden geschreven”, besluit Van den Bulke. ❚

De technologie van de industriële vloer Het DBI - concept (Design, Build , Insure) wereldwijd toegepast op: TWINTEC ® FREEPLAN

staalvezelversterkte vloer staalvezelversterkte vloer zonder zaagsneden

®

FREEPLAN ‘S’ ®

FREEPLAN® - vloer op palen

TWINPLAN

®

supervlakke FREEPLAN® - vloer voor

FREEPARK

®

hoogstapeling (TR 34 –DIN15 185) staalvezelversterkte vloer op geprofileerde staalplaat FREETOP

FREEPLAN® vloer met toplaag voor extreme

®

mechanische en chemische belastingen Rue d’Artagnan 28

B – 4600 Visé

T +32 (0)4 379 88 20

Brandstraat 15 A

B – 9160 Lokeren

T +32 (0)9 349 47 01

NL 4104 BE Culemborg

T +31 345 53 28 78

Pascalweg 25 D

info@twintec.be - www. twintec.be

BETON- & STAALBOUW | 73

BETON&STAALBOUW

WIE DOET WAT VANAF € 595 PER JAAR WETEN UW KLANTEN OOK WAT U DOET! ‘Wie doet wat’ zijn servicepagina’s met een overzicht van de meest gerenommeerde bedrijven per rubriek. U kunt deelnemen met uw bedrijfslogo met naamsvermelding.

Bel of mail voor alle informatie over een vermelding in Beton & Staalbouw met Mark Lau: T +31 495 45 00 95 - E m.delau@louwersuitgevers.nl

WWW.BETONENSTAALBOUW.NL HET MEEST COMPLETE OVERZICHT VOOR GERENOMMEERDE TOELEVERANCIERS VAN BETON EN STAAL IN DE BOUW

Staat u nog niet op www.betonenstaalbouw.nl?

Neem dan voor meer informatie contact op met Mark de Lau:. m.delau@louwersuitgevers.nl

SCHRIJF U NU IN VOOR ONZE ONLINE NIEUWSBRIEF!

Wie doet wat ADVIESBUREAU

BOOR-BEVESTIGINGSTECHNIEK

COMPANERO

PERI NEDERLAND BV Bekistingen, steigers en Engineering

Postbus 43030

ROYAL HASKONING DHV

3540 AA UTRECHT

Barbarossastraat 35 6522 DK NIJMEGEN T +31 24 328 41 90 F +31 24 323 93 46 E info@rhdhv.nl W www.royalhaskoningdhv.com

T +31 30 233 31 19

B+BTEC

Postbus 304 5480 AH SCHIJNDEL T +31 73 547 91 00 F +31 73 549 36 51 E info@peri.nl W www.peri.nl

M +31 6 24 70 09 96 E info@companero.nl W www.companero.nl

Munterij 8 4762 AH ZEVENBERGEN Postbus 17 4760 AA ZEVENBERGEN T +31 168 33 12 40 F +31 168 33 12 50

N.V. PERI S.A.

E info@bbtec.nl

Industriepark Nijverheidsstraat 6 B-1840 LONDERZEEL T +32 52 31 99 31 F +32 52 30 08 30 E info@peri.be W www.peri.be

ADVIES CONSTRUCTIEBUREAU Construx BVBA Slingerweg 1 B-3600 GENK

W www.bbtec.nl

BOUWONDERNEMING

T +32 89 32 88 55

AKERVELD ENGINEERING

F +32 89 32 88 66

Mendelssohnplein 16a 1921 XA AKERSLOOT T +31 251 31 71 48 E info@akerveld.nl W www.akerveld.nl

E info@construx.be

.

CORDEEL NEDERLAND BV

W www.construx.be

Lindtsedijk 22

DG RUBBER HOLLAND BV Melkrijder 14 T +31 33 245 78 86

Hoofdstraat 61 7011 AC GAANDEREN T +31 315 32 58 47 F +31 315 32 63 15 E adviesbureau@bongers-jansen.nl W www.bongers-jansen.nl

E info@dgrubberholland.nl

3336 LE ZWIJNDRECHT

Industrieweg 23 D 5527 AJ HAPERT T +31 497 22 50 10 E info@precaform.com W www.precaform.com

Postbus 55

AUGUSTINUS BV Bonegraafseweg 4b 4051 CH Ochten T +31 344 64 70 80 F +31 344 64 70 85 E info@augustinusbv.nl W www.augustinusbv.nl

HENDRIKS STALEN BEKISTINGTECHNIEK 3903 KA VEENENDAAL Postbus 708

.

HERCUTON BV Postbus 67 5250 AB VLIJMEN T +31 88 205 34 00

W www.hercuton.nl

3900 AS VEENENDAAL T +31 318 56 64 66

BALVERT BETONSTAAL BV

F +31 318 56 64 77

Postbus 84 2420 AB NIEUWKOOP T +31 172 57 36 35 F +31 172 57 49 50 E info@balvert.nl W www.balvert.nl

E info.hsb@hendriks-groep.nl W www.hendriks-stalen-bekistingtechniek.nl 速

BETONSTRUCTUUR DE BETONBEKISTING

Industrieweg Noord 1129 B-3660, OPGLABBEEK T +32 89 81 99 00 F +32 89 81 99 33 E info@cometal.be W www.cometal.be

W www.cordeel.eu

E info@hercuton.jajo.com

BEKISTING

COMETAL NV

F +31 78 619 42 32

F +31 88 205 34 99

Inductorstraat 41 Kerkweg 6 4235 VV TIENHOVEN ZH T +31 183 60 14 51 F +31 183 60 16 35 E info@vroba.nl W www.vroba.nl

T +31 78 625 51 00 E info.nl@cordeel.eu

W www.loopvlakstructuur.nl

INGENIEURSBUREAU VROBA

3330 AB ZWIJNDRECHT

BETONSTAAL

3861 SG NIJKERK

ADVIESBUREAU BONGERS-JANSEN

PRECAFORM BV

Interbuild NV Heistraat 129 B-2610 WILRIJK T +32 3 820 64 64 F +32 3 830 47 50 E interbuild@interbuild.be W www.interbuild.be

NOE BETONVORMGEVING BV Vlietskade 1009

COMPANERO

4241 WD ARKEL

Postbus 43030 3540 AA UTRECHT T +31 30 233 31 19 M +31 6 24 70 09 96 E info@companero.nl W www.companero.nl

T +31 183 56 98 99 F +31 183 56 33 17 E info@noe.nl W www.noe.nl

NV STADSBADER SA Kanaalstraat 1, B-8530 HARELBEKE T +32 56 26 06 66 F +32 56 20 13 98 E info@stadsbader.com W www.stadsbader.com

BETON- & STAALBOUW | 75

Wie doet wat CIVIELE BOUWAANNEMER

HULPSTOFFEN BETON

HOLCIM NEDERLAND BV

WILLY NAESSENS GROUP Kouter 3, B-9790 WORTEGEM-PETEGEM T +32 56 69 41 11 F +32 56 66 94 66 E info@willynaessens.be W www.willynaessens.be

N.V. JAN DE NUL

BASF NEDERLAND BV

Ijsseldijk 351

Tragel 60 B-9308 HOFSTADE T +32 53 78 17 60 F +32 53 77 28 55 E info@jandenul.com W www.jandenul.com

Karolusstraat 2

2922 BK KRIMPEN AAN DEN IJSSEL

4903 RJ OOSTERHOUT

T +31 180 54 55 00

Postbus 132 4900 AC OOSTERHOUT

F +31 180 54 55 99

T +31 162 47 66 60

E info.hnl-frbe@holcim.com

F +31 162 42 96 94

W www.holcim.nl

E basf-cc-nl@basf.com W www.basf.nl

FEDERATIES

LOOPVLAKSTRUCTUUR .

MULTIBOUWSYSTEMEN BV

BOUWBEDRIJF WESSELS ZEIST

Energieweg 2

Karpervijver 27

.

3703 CJ ZEIST

FEREB VZW

Postbus 541

Grootveldlaan 148 1050 BRUSSEL T +32 15 41 31 24 F +32 15 41 31 24 E info@fereb.be W www.fereb.be

3700 AM ZEIST T +31 30 691 80 20 F +31 30 691 80 50 E wessels_zeist@volkerwessels.com W www.wessels-zeist.nl

3762 ET SOEST

DG RUBBER HOLLAND BV

Postbus 115

Melkrijder 14

3760 AC SOEST

3861 SG NIJKERK

T +31 35 588 18 88

T +31 33 245 78 86

F +31 35 744 00 26

E info@dgrubberholland.nl

E info@multibouwsystemen.nl

W www.loopvlakstructuur.nl

W www.multibouwsystemen.nl

W www.dgrubberholland.nl

FUNDERINGEN

W www.rubberstootrand.nl

BUIGWERK

PREFAB BETON

VAN MAERCKE PREFAB

.

Scheldekaai 9, B-9690 KLUISBERGEN

P. VAN 'T WOUT FUNDERINGSTECHNIEKEN BV .

KERSTEN EUROPE BV Piet van Elsstraat 7 5860 AA WANSSUM T +31 478 53 71 11 F +31 478 53 71 10 E nl@kersteneurope.com W www.kersteneurope.com

Exportweg 50 2742 RC WADDINXVEEN Postbus 431 2740 AK WADDINXVEEN T +31 182 61 77 67 F +31 182 61 13 76 E info@pvantwout.nl W www.heiwerken-pvantwout.nl

T +32 55 39 02 50 BESTC

ON

BESTCON BV

.

F +32 55 39 02 56 E info@vanmaercke.com W www.vanmaercke.com

Kanaaldijk 19 5683 CR BEST Postbus 189 5680 AD BEST

FUNDERINGSTECHNIEK

T +31 499 36 63 66

HENDRIKS RUWBOUW CONCEPT BV

F +31 499 36 63 99

Wageningselaan 6

E info@bestcon.nl

3903 LA VEENENDAAL

W www.bestcon.nl

Postbus 708 3900 AS VEENENDAAL T +31 318 56 63 00

.

F +31 318 56 63 25

FRANKI GRONDTECHNIEKEN BV Gebouw Vaandrecht Trondheim 8 2993 LE BARENDRECHT T +31 180 64 19 98 F +31 180 64 19 99 E info@franki-grondtechnieken.nl W www.franki-grondtechnieken.nl

PRECAFORM BV Industrieweg 23 D 5527 AJ HAPERT T +31 497 22 50 10 E info@precaform.com W www.precaform.com

E info.hr@hendriks-groep.nl W www.hendriks-ruwbouw.nl

CONCRETE INTERNATIONAL Postbus 712

SOFTWARE

2920 CA KRIMPEN A/D IJSSEL T +31 180 51 49 46 E info@concrete-international.nl W www.concrete-international.nl

BuildSoft www.BuildSoft.eu

.

VAN RIJSOORT BUIGWERK Parallelweg 28 3286 LR KLAASWAAL T +31 186 57 28 22 F +31 186 57 23 01 E sales@rijsoort.nl W www.rijsoort.nl

76 | BETON- & STAALBOUW

VROOM FUNDERINGSTECHNIEKEN BV Sluisweg 1 1474 HL OOSTHUIZEN Postbus 7 1474 ZG OOSTHUIZEN T +31 299 40 95 00 E info@vroom.nl W www.vroom.nl

HERCUTON BV Postbus 67 5250 AB VLIJMEN T +31 88 205 34 00 F +31 88 205 34 99 E info@hercuton.jajo.com W www.hercuton.nl

Hundelgemsesteenweg 244/1 9820 MERELBEKE telefoon +32 (0)9 252 66 28 info@buildsoft.eu

BuildSoft

www.BuildSoft.eu

Wie doet wat STAAL-BETONVLOEREN .

CONSTRUSOFT

Burg. Daalderopstraat 3 6916 CC TOLKAMER Postbus 57 6916 ZG TOLKAMER T +31 31 654 27 17 F +31 31 637 31 14 E info@jg-cladding.nl W www.jg-cladding.nl

6902 PA ZEVENAAR T +31 316 20 00 00 F +31 316 34 24 54 E rob.roef@construsoft.com W www.construsoft.nl

Braken 14

BUITING MACHINEBOUW EN STAALCONSTRUCTIE BV

JG STAALPLAATBETONVLOEREN BV

Hengelder 16

VIC OBDAM STAALBOUW BV 1713 GC OBDAM T +31 226 45 30 44

Van Dongenstraat 42

F +31 226 45 31 83

8107 AG BROEKLAND

E info@vicobdam.nl

Postbus 129

W www.vicobdam.nl

8100 AC BROEKLAND T +31 570 53 10 10

STAALLEVERANCIER

F +31 570 53 10 12 E d.frankot@buitingstaalbouw.nl W www.buitingstaalbouw.nl

.

FRIJNS INDUSTRIAL GROUP

MATRIX SOFTWARE SLIMLINE BUILDINGS

Wijchenseweg 116

T +31 24 343 43 80 F +31 24 343 43 89 E info@matrix-software.nl W www.matrix-software.nl

Damweg 12, 4905 BS OOSTERHOUT Postbus 190, 4900 AD OOSTERHOUT

WE CONSTRUCT YOUR STEEL

Westplein 6 3016 BM ROTTERDAM T +31 10 742 08 88 F +31 10 742 08 85 E info@slimlinebuildings.com W www.slimlinebuildings.com

6538 SX NIJMEGEN

ANCOFERWALDRAM STEELPLATES BV

T +31 162 49 15 00

FRIJNS INDUSTRIAL GROUP

F +31 162 42 98 06

De Valkenberg 14, 6301 PM

E sales@aws.dillinger.biz

VALKENBURG AAN DE GEUL

W www.ancoferwaldram.com

T +31 43 601 01 01 F +31 43 601 01 62 E info@frijnsgroup.com

STAALCONSTRUCTIE PREFAB

.

W www.frijnsgroup.com

BREEDVELD STAAL Parallelweg 4

.

.

NEMETSCHEK SCIA BV

NV BEKAERT SA

Wassenaarweg 40

HOLLANDIA STRUCTURES

Bekaertstraat 2 BE-8550 ZWEVEGEM T +32 56 76 61 11 E veerle.tack@bekaert.com W www.bekaert.com

6843 NW ARNHEM T +31 26 320 12 30 E info@scia.net W www.scia.net

.

Postbus 12 2920 AA KRIMPEN A/D IJSSEL T +31 180 54 05 40

2921 LE KRIMPEN AAN DEN IJSSEL T +31 180 51 29 33 F +31 180 51 42 06 E info@breedveldstaal.nl W www.breedveldstaal.nl

F +31 180 51 99 56 E info@hollandia.biz W www.hollandia.biz

.

HEUVELMAN STAALHANDEL BV .

Dynamostraat 31

PRECAFORM BV

STRUCT4U B.V.

3903 LK VEENENDAAL

Industrieweg 23 D 5527 AJ HAPERT T +31 497 22 50 10 E info@precaform.com W www.precaform.com

De Hof 1 7218 LA ALMEN T +31 575 46 99 24 E info@struct4u.com W www.struct4u.com

STAALCONSTRUCTIES

IEMANTS NV

Postbus 135

Industrieterrein Hoge Mauw 200

3900 AC VEENENDAAL

B-2370 ARENDONK

T +31 318 50 93 00

T +32 14 67 22 81

F +31 318 52 80 75

F +32 14 67 20 92

W www.heuvelman.com

E info@iemco.be W www.iemants.com

.

.

TATA STEEL

.

TNO DIANA BV Delftechpark 19a 2628 XJ DELFT T +31 88 342 62 00 F +31 88 342 62 99 E info@tnodiana.com W www.tnodiana.com

BSB STAALBOUW BV Solcamastraat 22 9262 ND SUAMEER Postbus 4 9250 AA BERGUM T +31 511 46 25 25 F +31 511 46 22 90 E bsb@bsbstaalbouw.nl W www.bsbstaalbouw.nl

Wenckebachstraat 1

MOUW HOEDLIGGERS BV Boylestraat 22

1951 JZ VELSEN Noord Postbus 10.000

6718 XM EDE

1970 CA IJMUIDEN

T +31 318 63 32 26

T +31 251 49 91 11

F +31 318 30 07 21

F +31 251 47 00 00

E info@mouwhoedliggers.nl

E info@tatasteel.com

W www.mouwhoedliggers.nl

W www.tatasteel.nl

BETON- & STAALBOUW | 77

Wie doet wat STAALPLAAT-BETON

VERANKERINGSSYSTEMEN

VLOEREN

.

DUTCH ENGINEERING Energieweg 46 2382 NL ZOETERWOUDE Postbus 3, 2380 AA ZOETERWOUDE T +31 71 541 89 23 F +31 71 541 96 70

PEIKKO

TWINTEC NEDERLAND BV

E info@peikko.nl

Pascalweg 25D, 4104 BC CULEMBORG T +31 345 53 28 78 E mailbox@twintec.nl W www.twintec.nl

W www.peikko.nl

TWINTEC VLAANDEREN

Leemansweg 51, 6827 BX ARNHEM T +31 26 384 38 66

W www.dutchengineering.nl

THERMISCH VERZINKEN

Melkrijder 14, 3861 SG NIJKERK T +31 33 245 78 86 E info@dgrubberholland.nl W www.loopvlakstructuur.nl W www.dgrubberholland.nl W www.rubberstootrand.nl

Brandstraat 15a, B-9160 LOKEREN T +32 9 349 47 01 E mailbox@twintec.be W www.twintec.be

E info@dutchengineering.nl

DG RUBBER HOLLAND BV

WAPENINGSSTAAL

VLOERSYSTEMEN

GALVA POWER

SCHROEDER-ANKERS BV

Centrum Zuid 2037, B-3530 HOUTHALEN

Helmkamp 40, 7091 HR DINXPERLO

T +32 11 51 02 34

T +31 315 65 17 06

F +32 11 51 02 30

F +31 315 65 29 31

E info@galvapower.com

E info@schroeder-ankers.nl

W www.galvapower.com

W www.schroeder-ankers.nl

78 | BETON- & STAALBOUW

.

BUBBLEDECK NEDERLAND BV Admiraal Banckertweg 22, 2315 SR LEIDEN Postbus 150, 2300 AD LEIDEN T +31 71 521 03 56 F +31 71 362 49 51 E mailbox@bubbledeck.nl W www.bubbledeck.nl

DEKKER MACHINES & SERVICE Mechelaarstraat 23 , 4903 RE OOSTERHOUT T +31 162 71 48 16 F +31 162 71 48 17 E info@dekkermachines.nl W www.dekkermachines.nl

TCS ontwerpt en realiseert al 20 jaar thermisch actieve systemen voor utiliteitsgebouwen prefab betonkernactivering

ERASMUS MC ROTTERDAM (EGM ARCHITECTEN) In opdracht van: Installatiecombinatie Nieuwbouw Erasmus MC

Steeds vaker worden in grotere gebouwen accumulerende systemen met succes toegepast en wordt de bouwconstructie als basis voor het verwarming/koelsysteem gebruikt. De grote voordelen van deze systemen zijn; gebruik maken van de thermisch massa, waardoor er een optimale aansluiting naar duurzame energie systemen is gewaarborgd en de overige installatie componenten voor koelen en verwarmen kunnen kleiner worden ontworpen.

TCS heeft al voor honderden gebouwen zoals: gemeentehuizen, ziekenhuizen en kantoren in binnen- en buitenland de systemen mogen ontwerpen en uitvoeren.

Ook het grootste kantoorgebouw van Nederland, het ministerie van Justitie en het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, universiteitsgebouwen in o.a. Eindhoven, Leiden, Utrecht, Groningen en Rotterdam, de IKEA Zwolle en de nieuwe OV Terminal Arnhem zijn door ons voorzien van een dergelijk systeem. Consulteer ons voor uw projecten, door onze kennis en ervaringen kunnen ideeën kansen worden.

vloerverwarming klimaatpanelen of plafonds

MINISTERIE VAN VEILIGHEID EN JUSTITIE EN HET MINISTERIE VAN BINNENLANDSE ZAKEN EN KONINKRIJKSRELATIES (Prof. Hans Kollhoff Architekten) In opdracht van: Jubi-Techniek VOF

DIENST UITVOERING ONDERWIJS EN BELASTINGDIENST GRONINGEN (UNStudio Amsterdam) In opdracht van: Bouwcombinatie DUO2

OPTIMAAL EN DUURZAAM THERMISCH COMFORT

Betonkernactivering geïntegreerd in bouwconstructies: Het energieverdeelsysteem waarmee je comfortabel kunt VERWARMEN én KOELEN.

ERASMUS MC ROTTERDAM verwarming koele register in de Backbone

info@thermalcomfortsystems.nl of bel: 038 375 9711

thermalcomfortsystems.nl Betonkernactivering, vloer- en wandverwarming/-koeling, wand- en plafondpanelen

Eén aanspreekpunt voor al uw prefab producten

Als enige speler in België zijn we in staat een totaalpakket in producten en structuren voor elke ruwbouw aan te bieden: Breedplaten en voorgespannen welfsels Dubbele wanden, volle wanden en Zeromur Betonelementen, kolommen, balken, rechte en verdreven trappen Kalkzandsteen

PREFACO NV Hoeksken 5a 9280 Lebbeke T +32 53 76 73 73 F +32 53 79 00 12 info@prefaco.be www.prefaco.be

BREEDPLATEN . DuBBELE wANDEN . PREFABELEmENTEN . KALKZANDsTEEN . VOORgEsPANNEN wELFsELs