Bouwen aan Vlaanderen 04 2013 by Louwers Mediagroep

UITGAVE

4 VAKTijdschrift voor DE BOUW I WWW.BOUWENA ANVLA ANDEREN.BE I NUMMER 4 2013 I okt-nov

Ghelamco Arena in Gent Lindemans drinkt op uitbreiding Renson Experience & Meeting Center Mechelen frist Heilige Geest op Vrouwvriendelijk JBC in Houthalen

Inclusief vakkaternen:

N EW

VELUX platdakvensters houden uw beloftes.

Bent u geïnspireerd? Beveel dan het VELUX platdakvenster aan. • Dubbele veiligheidsbeglazing met een beschermingsafdekschelp U-waarde

= 0,72 W/m²K (EN 1873)

Meer info op velux.be PERFECTE ISOLATIE

• Uitstekende thermische en akoestische isolatie • Hedendaags design • Electrisch geventileerde versie

Licht en isolatie liggen in uw handen.

BOUWAFDICHTING ♦ BOUWONDERHOUD ♦ BINNENWANDAFWERKINGEN ♦ BETONREPARATIE BETONCONSERVERING ♦ INDUSTRIELE HOUTCOATINGS ♦ DAKBESCHERMINGSPRODUCTEN GEVELREINIGING ♦ GEVELBESCHERMING ♦ VLOERSYSTEMEN Bouwelven 19

♦

2280 Grobbendonk

♦

tel +32 (0) 14 84 80 80

w w w.ftbremmers.com

♦

fax +32 (0) 14 84 80 81

unieke verzekering

Verantwoordelijke uitgever : G.Deschoolmeester – Lakensestraat 35 – 1000 Brussel – Tel. : +32 2 214 61 11 – 13SEP235

die ook uitbetaalt als ik geen schade heb. Voorzichtig zijn, dat loont!

10% van uw premies jaarlijks terugbetaald Groepeer uw KMO-verzekeringen in het All-in-One Pro package en geniet van: • een bonus van 10% na een jaar zonder schade • voordelige tarieven • de meest complete waarborgen voor uw onderneming

Contacteer uw makelaar of ga naar mijnAllinOnePro.allianz.be

Met u van A tot Z

Allianz Belgium n.v. – Lakensestraat 35 – 1000 Brussel – Tel.: +32 2 14.61.11 - www.allianz.be – BTW: BE 0403.258.197 – RPR Brussel – Verzekeringsmaatschappij toegelaten door de controleoverheden onder codenummer 0097 om alle takken «Leven» en «niet-Leven» te beoefenen

... L A AT U I N S P I R E R E N D O O R

FEBE BETON ... E N D E F E B E ELEMENTS 2013 GAAN NAAR ...

U? FEBE BEKROONT VOOR HET TWEEDE JAAR OP RIJ DE BESTE EN ORIGINEELSTE PREFAB BETONSTRUCTUREN VAN 2013 IN 3 CATEGORIEËN. En dat doen we tijdens een uniek evenement. Naast de uitreiking van de FEBE Elements Awards en een stimulerende blik op tal van interessante realisaties staat er nog fascinerend entertainment op het programma.

WILT U 28 NOVEMBER EEN VAN DE DRIE FEBE ELEMENTS AWARDS IN ONTVANGST NEMEN? Stel een dossier samen over uw mooiste, meest innovatieve of efficiënte prefab betonproject en nomineer het voor een van de drie categorieën: • Precast in Buildings • Precast in Infrastructure • Outstanding Precast

De inschrijvingsronde loopt tot 22 oktober. De winnaars worden bekendgemaakt tijdens de FEBE Elements Awards op 28 november in de gebouwen van Willy Naessens Industriebouw.

NOMINEER PRESTIGEPROJECT IN PREFAB BETON

Meer weten? Kijk op www.febe.be voor meer informatie of mail naar sebastien.russo@febe.be.

DucoWall Solid Stapelbaar en sterk staaltje

Het DucoWall Solid lamellenwandsysteem kan als losse constructie maar ook tegen een bestaande constructie geplaatst worden. Dit intensieve maken de wand bijzonder stevig. DucoWall Solid is snel en makkelijk te monteren. De Z-vormige lamel zorgt voor een fraai en strak design.

SEMINAR: ‘Ventilatieve koeling’ Vrijdag 25 oktober van 13u30 tot en met 16u30 in Gent

Meer info op www.duco.eu/seminars

We inspire at www.duco.eu

info@duco.eu - Bedrijvenlaan 2 - 8630 Veurne - Belgium - tel 058 33 00 66 - fax 058 33 00 67

HOME OF OXYGEN

ventilatiesysteem is functioneel en decoratief. De ‘stapelbare’ lamellen

UITGAVE

Voorwoord

Beste lezer, Ook in dit blad komen weer heel wat bouwprojecten aan bod waarin zuinig en efficiënt energieverbruik en lokale productie van energie uit hernieuwbare bronnen een belangrijke rol spelen. Het belang van de energetische aspecten van gebouwen neemt nog altijd toe. Dat zegt ook de Bouwunie, op basis van een enquête bij 207 van haar leden-installateurs. Uit die bevraging blijkt dat de installateurs inspelen op de markt en zich almaar verder specialiseren in warmtepompen, warmte-recupererende ventilatiesystemen, zonneboilers en pv-panelen (zonnepanelen). Ze zijn er ook van overtuigd dat premies en belastingvoordelen nodig blijven om hun klanten in de juiste richting te duwen. Ook de afdeling Benelux van de Mineral Wool Association (MWA), het verbond van fabrikanten van glas- en steenwol spreekt zich in die zin uit. Uiteraard ziet de MWA vooral heel in het isoleren van gebouwen. Ondanks de ongerustheid over prijzen van bouwgronden, de weerslag van de financiële crisis op de vastgoedmarkt en de onzekere toekomst van heel wat steunmaatregelen voor de bouw blijkt het toch geen IJstijd voor de Vlaamse bouwsector. Belgische architecten, Vlaamse in het bijzonder, genieten tegenwoordig wereldwijd bekendheid en navolging. En in eigen land blijkt uit de hoge bezoekerscijfers van Open Wervendag, Mijn Huis Mijn Architect en Open Monumentendag dat het brede publiek niet alleen geïnteresseerd is in opzienbarende nieuwbouwprojecten en erfgoedgebouwen, maar ook in bescheiden woongebouwen, al dan niet om er inspiratie te vinden voor de toekomstige eigen woning. Vrijwillige verdere fusies van gemeenten of niet, in de nabije toekomst zullen lokale besturen zich genoodzaakt blijven zien om hun oude, verkeerstechnisch wat ongelukkig geleden en technisch verouderde dienstgebouwen te verlaten om nieuwe vestigingen in gebruik te nemen met een praktischer liggen, die beter beantwoorden aan de hedendaagse noden. In deze Bouwen aan Vlaanderen bekijken we zo de brandweerkazerne van Meulebeke. Toekomstige verkavelingen of grote verbruikers zoals ziekenhuizen zullen ook de vraag krijgen om zich aan te sluiten op een warmtenet, als alternatief voor aardgas. Via zulke netten, die in meer noordelijk en oostelijk gelegen Europese landen al jaren een vertrouwd gegeven zijn, moet de restwarmte van de industrie en afvalverbrandingsovens een nuttig gebruik krijgen. En wanneer of waar geen leverancier van restwarmte in de buurt is, dan kan een lokale WKK-centrale (warmtekrachtkoppeling) op een efficiënte manier de productie van warmte combineren met die van elektriciteit. Zulke aanpak houdt ook in dat woningplannen meer en meer voor een hele wijk samen zullen worden getekend. Maar daarover meer in een volgend nummer, nu veel leesplezier bij een frisse 'kriek' uit Vlezenbeek,

Koen Mortelmans

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 7

Vaktijdschrift voor de bouw

COLOFON Bouwen aan Vlaanderen Vaktijdschrift voor de bouw Jaargang 14 • nummer 4 • 2013 Sinds 1999 • Verschijnt 6 x per jaar

verantwoordelijke Uitgever

H.B.J.M. Louwers Wildlaan 7 Postbus 85, 3900 Overpelt, België T +32 (0)11 605540 E info@louwersmediagroep.be

Redactieadres

Koen Mortelmans, eindredacteur Sportstraat 38 2160 Wommelgem T +32 (0)3 3536066 E koen@mortelmans.com

Redactie

Erika Claessens, Roxane Heeren, Henri Gielen, Geert Houben, Tim Janssens, Niels Laveren, Koen Mortelmans, Kevin Moens, Rik Neven, Bram Souffreau, Senne Starckx, Michel Vanden Heede, Bert Verbeke

Bladmanagement

Philippe Bourda T +32 (0)11 605540 M +32 (0)478 437543 E p.bourda@louwersmediagroep.be Pascal Op de Beeck T +32 (0)11 605540 M +32 (0) 475 281464 E p.opdebeeck@louwersmediagroep.be

Advertenties

http://louwersmediagroep.wetransfer.com Onder vermelding van naam en project Adresgegevens: Postbus 85, 3900 Overpelt, België T +32 (0)11 605540 E verkoop@louwersmediagroep.be

Inhoud HUISELIJK EN VROUWVRIENDELIJK HOOFDKANTOOR VOOR JBC

BROUWERIJ LINDEMANS INVESTEERT IN PRODUCTIE- EN OPSLAGRUIMTE

BUSINESS CENTER KATELIJNEPOORT BRUGGE VOLTOOID

GHELAMCO ARENA PRESTIGIEUZE ONTMOETINGSPLAATS

ECONOMISCH VERHUREN EN ESTHETISCH WONEN HAND IN HAND

BRANDWEER MEULEBEKE IN NIEUWE KAZERNE

KBC OPENT EERSTE ENERGIENEUTRAAL KANTOOR

JOURNAAL

Schriftelijk ten minste drie weken voor verhuizing naar: Postbus 85, 3900 Overpelt, België

BIO-ACCELERATOR ZWIJNAARDE BREIDT UIT

EXIT 5: EXPERIENCE & MEETING CENTER VAN RENSON

opzeggingen

SD WORX BOUWT (OPNIEUW) GROEN KANTOOR

SPECIALIST IN 'MOEILIJKE' GEVELS

FOCUS OP BLAZEN EN ZUIGEN

TERRE BLEUE INVESTEERT IN ENERGIE-EFFICIËNTIE

KALWALL VOOR NIEUW DAK PTI ZOTTEGEM

BVA

CIB

ORI

Secretariaat

Manuela Depenbrock, Sandra Reijnders

abonnnementprijs

€ 63,00 per jaar excl. BTW KBC Neerpelt: 731-0251429-77 t.n.v. Louwers Mediagroep BVBA o.v.v. Bouwen aan Vlaanderen. Informatie over abonnementen: T +32 (0)11 605540

Adreswijzigingen

Indien twee maanden voor het verstrijken van de abonnementsperiode geen schriftelijk bericht van opzegging is ontvangen, wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd.

Doelgroep

Bouwen aan Vlaanderen is een communicatieplatform dat architecten, projectontwikkelaars, aannemers, installateurs, woningbouwers, gemeenten, overheidsinstellingen en opdrachtgevers uit Vlaanderen en Brussel informeert.

vormgeving/art direction Logo Reclame- Ontwerpbureau

Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of vermenigvuldigd zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever en zonder bronvermelding. Hoewel dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Zij aan-vaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op deze informatie.

8 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

WIE DOET WAT

111

Inhoud

54 80

64 85

72 106

zorgspecial

UITGAVE

4 VAKTIJDSCHRIFT VOOR DE BOUW I WWW.BOUWENAANVLAANDEREN.BE I NUMMER 4 2013 I OKT-NOV

Ghelamco Arena in Gent Lindemans drinkt op uitbreiding

AANGEPAST BOUWEN VOOR ALZHEIMERPATIﾃ起TEN

CAMPUS AZ DAMIAAN MIKT OP TOEKOMST

MET DE FIETS NAAR HET VIJVERPLEIN

AAPROG ARCHITECTEN GAAT VOOR TOTAALCONCEPT

WZC DEN BOOGERD PAST IN DORPSKERN EKSEL

FRISSE LUCHT EN VERZACHTE ZON VOOR WZC 'T HOF

LEVENSBESTENDIG WONEN: WOONCONCEPT ASSISTED LIVING

NIEUWE VLEUGEL VOOR SINT-JOZEFSKLINIEK IN IZEGEM

JOURNAAL ZORG

Renson Experience & Meeting Center Mechelen frist Heilige Geest op Vrouwvriendelijk JBC in Houthalen

Inclusief vakkaternen:

Coverbeeld: Ghelamco Arena (foto Koen Van Damme)

Dak & Geveltechniek FAC STEEKT WEBSITE IN NIEUW KLEEDJE

HEFSCHUIFSYSTEEM BIEDT OPLOSSING VOOR ZWARE RAAMDEUREN

NIEUWE MAATSTAF VOOR THERMISCH ONDERBROKEN STALEN RAMEN

AKOESTISCHE ISOLATIE ONDER ZWEVENDE CHAPE

bouwen aan Monumenten HISTORISCHE STEK POPPENTHEATER KRIJGT EIGENTIJDSE UITBREIDING

100

VLAAMS ERFGOED CENTRUM: ARCHEOLOGISCH ONDERZOEK IN VLAANDEREN

104

OPEN MONUMENTENDAG 2013

106

JOURNAAL MONUMENTEN

109

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 9

Houthalen-Helchteren Hoofdkantoor JBC Tekst | Roxane Heeren Beeld | Marc Sourbron

Huiselijk en vrouwvriendelijk hoofdkantoor voor JBC Ondanks de economische crisis zijn er nog altijd bedrijven die het goed doen. De Belgische kledingketen JBC is daar één van: in 2013 plant het de opening van tien nieuwe winkels en neemt het zijn intrek in een nieuw hoofdkantoor van zo'n 12.000 vierkante meter. Architectenbureau Buro B uit Genk ontwierp een hedendaags, huiselijk en vrouwvriendelijk gebouw met perspectief op de toekomst, dat bouwbedrijf Democo in realiteit omzette. JBC heeft al 26 jaar zijn hoofdkantoor op het industrieterrein Centrum-Zuid in Houthalen-Helchteren. In die tijd is het personeelsbestand uitgegroeid tot ruim tweehonderd. Het bestaande kantoor barst dan ook zowat uit zijn voegen. Daarom besliste JBC om te investeren in een nieuw kantoor en distributiecentrum naast zijn bestaande gebouwen. Op die manier zijn de administratie, de logistiek en het creatieve team nu verenigd op één plek. De architecten gingen van start met een analyse van het terrein om zo tot een optimaal ontwerp te komen. Zo is het kantoorgebouw gericht naar de toekomstige noord-zuidverbinding, die zal zorgen voor een betere ontsluiting van de E314. Door de inplanting in een hoek van het perceel, behoudt het distributiecentrum daarbij maximale uitbreidingsmogelijkheden.

Inspraak in ontwerp Bij het ontwerp peilde de architect ook naar de behoeften en wensen van de medewerkers. Rob Gijsenberg, architect bij Buro B, vertelt: “Via gesprekken met de teamleiders kregen we inzicht in de verwachtingen van de gebruikers. Die verwerkten we in ons ontwerp. Opvallend in de voorgesprekken was wel dat de directie zelf aangaf om de bovenste verdieping te reserveren voor het creatieve team, zodat deze in alle rust en met een prachtig uitzicht kunnen werken.” Bart Claes, CEO van JBC, voegt hieraan toe: “Het nieuwe kantoor is ontworpen met de mens als vertrekpunt. 80% van onze medewerkers zijn vrouwen, dus het is logisch dat hun stem het zwaarst doorweegt. Ik mag wel stellen dat het een vrouwvriendelijk kantoor wordt.” Dat weerspiegelt zich onder andere in een interieur met warme kleuren en materialen, waar ook rekening gehouden is met een optimale akoestiek en luchtkwaliteit. Het wordt dus geenszins een koel kantoorblok. “Het wordt een soort loftconcept in vier bouwlagen, met hoge plafonds en flexibele ruimtes die kunnen worden aangepast aan de behoeften van het moment," aldus Gijsenberg. De nieuwbouw kreeg een L-vormig volume met een beperkte bouwdiepte, zodat alle kantoren maximaal van natuurlijk licht kunnen genieten. En van het uitzicht: waar het kantoorgebouw uitkijkt op de eigen magazijnen, gaan deze voorzien worden van een 'fashion wall'. Blikvanger van het nieuwe gebouw is de gebogen gevel, die bestaat uit een ontdubbelde schil: de glasgevel heeft een andere straal dan de gevelbekleding en de zonwerende lamellen. Sofie Massonnet van Democo: “De gebogen gevel was een van de uitdagingen van het project. Het terrein is dat van een voormalige mijnterril, dus heeft de bodem er nauwelijks draagkracht. Daarom is het gebouw volledig op palen gefundeerd.” ›

10 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

De inkomhal geeft meteen een voorproefje van de rest van het gebouw: licht, open en met accenten in warme materialen.

Centrum-Zuid 2607, 3530 Houthalen T +32(0)11 - 52 24 44 F +32(0)11 - 52 25 14 www.deholi.be

A F W E R K I N G S B E DR I J F & I N T E R I E U R B O U W

Ekkelgarden 4, 3500 Hasselt T +32(0)11 - 27 88 88 F +32(0)11 - 27 88 80 www.weygers.be

Foto Marc Sourbron

Houthalen-Helchteren Hoofdkantoor JBC

Participanten aan het woord

Deholi – buitenbekleding en interieur

Hercon –metaalwerken

Nico Coenen van het Houthalense afwerkingsbedrijf Deholi coördineerde, als vertegenwoordiger van de thv Deholi-Weygers-Convents, de afwerking van het JBC-hoofdkantoor. Dit omvatte niet alleen chape en vloerbekledingen, plafonds en gipskartonwanden, maar ook schilder-, las- en glaswerken en tenslotte het interieur, dat Deholi zelf uitvoerde, samen met Weygers en Convents. Deholi stond tevens zelf in voor het bekleden van de buitengevel. Het biedt naast projectcoördinatie immers ook kantoorinrichting aan, vanaf concept tot uitvoering. Daarvoor beschikt het bedrijf over een team van dertig multiinzetbare medewerkers en een ruime werkplaats voor de bewerking van hout en andere materialen.

In het nieuwe kantoorgebouw van JBC nam staalverwerkingsbedrijf Hercon (Houthalen) alle metaalwerken voor zijn rekening: van trappen en leuningen, raamkokers en vinnen, over sandwichpanelen, steeldeck en beplating in de dakschachten, tot de staalconstructie van de westgevel en het auditorium. Al deze elementen, behalve de steeldeck en de sandwichpanelen, werden voorbereid in het atelier, waar Hercon beschikt over een team halfautomaat lassers, een plasmabrander, boorzaagstraat en een computergestuurde pons- en knipmachine. Daarna installeerden twee à vier monteurs het staal op de bouwplaats.

Ronny Houben, bedrijfsleider bij Deholi, blikt terug: “De planning kwam al gauw onder druk door het soms extreme winterweer. Het was dan ook een hele klus om de bouw van ongeveer 9.000 m² op te warmen, zodat we aan de afwerking konden beginnen. Dit soort technische en planningsproblemen losten we op in wekelijkse vergaderingen. Mee dank zij de altijd aanwezige teamgeest raakte alles tot een mooi geheel verwezenlijkt, binnen de vooropgestelde tijd.”

Het creatieve team kreeg zijn nieuwe stek op de bovenverdieping, waar het volop kan genieten van daglicht en uitzicht.

12 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Hercon werd opgericht in 1987 en drie jaar later overgenomen door Peter Lucas, die het uitbouwde tot een dynamisch bedrijf met een dertienkoppig team ervaren lassers en monteurs. Met de komst van Eddy Lucas, Peters broer, werd Hercon een echt familiebedrijf. Projectleider Eddy Lucas: “Dit project was voor ons een mooie gelegenheid om de vakkennis van ons team nog eens in de verf te zetten. Bovendien lag de bouwplaats letterlijk zowat in onze achtertuin. Van een referentie gesproken!”

STRUCTURES FOR LIFE

Nieuw hoofdkantoor JBC Houthalen Ruwbouw Democo nv - HVAC & sanitair Van Den Briele nv - Elektriciteit AEW nv - Binnenafwerking Deholi nv

STRUCTURES FOR LIFE

HEAT THE PLACE UP

ELECTRICITY IN THE AIR

SETTING THE SCENE

Democo nv

Van Den Briele nv

AEW nv

Deholi nv

Herkenrodesingel 4b

Diepenbekerweg 11

Centrum-Zuid 2607

3500 Hasselt

3530 Houthalen

democo@democo.be

vandenbriele@ vandenbriele.be

info@aew.be

deholi@deholi.be

www.democo.be

www.vandenbriele.be

www.aew.be

www.deholi.be

Houthalen-Helchteren Hoofdkantoor JBC

ALGEMENE DAK- EN AFDICHTINGSYSTEMEN

n.v. Hendrickx Gebr.

Een dak is niet alleen de bekroning van een gebouw, het biedt ook bescherming tegen de weersinvloeden. die kroon moet dus van een onberispelijke kwaliteit zijn om het binnen warm en droog te houden.

ErkEnd AAnnEmEr HAltstrAAt 92 - 3900 OvErpElt tElEfOOn 011-80.56.40 - fAx 011-64.35.92 EmAil: infO@HEndrickx-nv.bE

www.hendrickx-nv.be

Technische Fiche Opdrachtgever: Ontwerper: Hoofdaannemer: Staalconstructie en steeldeck: Gevelbekleding Rockpanel: Buitenschrijnwerk: Gevelbepleistering: Dakdichting: Hellingsbeton: Sectionaalpoort: Sanitair en HVAC: Elektriciteit: Interieur: Start werken: Einde werken:

JBC, Houthalen-Helchteren Buro B, Genk Democo, Hasselt Hercon, Houthalen Deholi, Houthalen Corswarem, Tongeren Hobe België, Houthalen Hendrickx, Overpelt Van de Craen, Arendonk ADK, Kinrooi Van den Briele, Hasselt AEW, Hasselt TV Deholi-Weygers februari 2012 juli 2013

Uw referentie voor metaalconstructies, industriële gebouwen, dak - wandbekleding & renovatie Door de aanwezige vakkennis, de jaren van ervaring én niet te vergeten een dynamisch team bestaande uit goed gekwalificeerde monteurs en lassers, staan wij in voor de productie van op maat gemaakte, hoogstaande kwaliteitsvolle staalconstructies. Deze kwaliteiten worden benadrukt door talrijke referenties bij grote bouwmaatschappijen.

Hercon NV - Centrum zuid 2092 - 3530 Houthalen - telefoon 011 52 30 53 fax 011 52 30 54 - info@hercon.be - www.hercon.be

14 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Vlezenbeek Productie- en opslagruimte Brouwerij Lindemans Tekst | Bert Verbeke

Brouwerij Lindemans investeert in productieen opslagruimte Omwille van de stijgende buitenlandse vraag investeert lambiekbrouwerij Lindemans in een nieuwe productieen opslagruimte. Hierdoor verdubbelt de bestaande stockage-, afvul- en verpakkingscapaciteit. De nieuwbouw moet tegen april 2014 operationeel zijn. De investeringen vertegenwoordigen een waarde van vijftien miljoen euro en zullen twintig extra banen opleveren, naast extra banen bij toeleveranciers en logistieke partners. Op de hoeve Hof ter Kwade Wegen in Vlezenbeek brouwt de familie Lindemans al sinds 1822 bier. In het begin nog gecombineerd met landbouwactiviteiten, ondertussen ligt de focus op het brouwen. In de jaren zeventig volgde de eerste export, begin jaren negentig kwam er een nieuwe brouwzaal. De voorbije tien jaar groeide de productie sterk –vooral door een grotere buitenlandse afname– tot 85.000 hl per jaar.

Groot hoogteverschil

Extra ruimte om te rijpen

“De grote terreinhelling zorgde tijdens de werken wel voor problemen, maar vanuit het ontwerpstandpunt was het een voordeel. Dit liet ons immers toe om een gebouw te realiseren dat in deze helling geschoven zit. We creëren dus veel vrije hoogte, terwijl de gevel beperkt blijft in hoogte. De vrachtwagens zullen wel een groot hoogteverschil moeten overbruggen, maar het terrein is voldoende diep om een relatief zachte helling te realiseren,” vertelt Frank Roobaert, architect-zaakvoerder bij Helon Architecten.

Behalve de traditionele bieren Oude Geuze en Oude Kriek Cuvée René, brouwt Lindemans op basis van lambiek ook Faro en fruitbieren zoals Kriek, Framboise, Pecheresse, Apple en Cassis. In de oude gebouwen zullen nog enkel flessen van 37,5 en 75 cl afgevuld worden, de flessen van 25 cl verhuizen naar de nieuwbouw. De uitbreiding van de gebouwen was ook een must voor het rijpingsproces van de bieren.

“Het was van meet af aan duidelijk dat er een uitbreiding met maximale oppervlakte moest komen. Het gebouw volgt daardoor de onregelmatige vorm van het terrein. Hoewel dit een industrieel opgevat gebouw is, kozen we aan de straatzijde voor een afwerking die zich inpast in de omgeving en het landelijke karakter van de bestaande brouwerijgebouwen.” ›

Koen Geens, federaal minister van financiën (2de van links) en Luc Deconinck, burgemeester van Sint-Pieters-Leeuw (3de van links), legden de symbolische eerste steen voor de uitbreiding van Brouwerij Lindemans.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 15

Vlezenbeek Productie- en opslagruimte Brouwerij Lindemans

Brouwen tijdens bouwen

Grondverzet

“De grootste uitdaging bestond erin om tijdens de bouwwerken de brouwerij draaiende te houden. Daarom startten we in november 2012 al de voorbereidende gesprekken, zodat dit alles goed kon worden voorbereid. Door de opstelling van een tijdelijke opslagplaats met een aparte toegangsweg voor de brouwerij, konden we de huidige laadkade afbreken,” vertelt Dries Van Hamme, projectcoördinator bij Van de Walle Construction. De onderneming is hoofdaannemer en coördineert het volledige bouwproces, behalve de technieken en binneninrichting.

“Wegens de grote helling van het terrein moesten we een grote hoeveelheid grond –circa 25.000 m³– afvoeren. Omdat we met een natte, ondoorlatende grond zaten, was er een constant gevecht tegen het water. Al deze voorbereidende werken voltooiden we begin juni 2013, zodat de paalfunderingen tijdig konden starten. De volledige betonvloer rust op een raster van palen. Half augustus startten wij dan met twee montageploegen om de ruwbouw op te trekken. Einde 2013 moet de ruwbouw gesloten zijn. De binnenafwerking sluit daar dan onmiddellijk op aan.”

Dagelijkse reiniging “De hele structuur is uitgewerkt in beton met betonkolommen, betonbalken en zware IV-liggers. Het kantoor trekken we gedeeltelijk op in traditioneel metselwerk. In het productiegedeelte zal gevloerd worden en rondom rond tegen de buitenmuren tot 1,20m afgewerkt met faience. In de vloer zelf brengen we een zestigtal inox klokputjes aan, omdat de vloer dagelijks meermaals wordt gereinigd. Omdat in dit proces ook dikwijls met heet water wordt gewerkt, zijn alle afvoerbuizen in polyethyleen voorzien. Verder zullen we de onderkant van de gewelven en de buitenmuren schilderen,” legt Dries Van Hamme uit.

Biertoerisme

www.helon-architecten.be groepswoningbouw | eengezinswoningen industriebouw | utiliteitsbouw kantoren | commerciële gebouwen

Om tegemoet te komen aan het toenemend biertoerisme komt er ook een ontvangstruimte voor honderd personen. Bezoekers maken er kennis met het specifieke brouwproces van de lambiekbieren en zullen de bieren kunnen degusteren. De gemeente Vlezenbeek krijgt er met het bezoekerscentrum een toeristische trekpleister bij. Er is ook ruimte voorzien voor kantoren en een kwaliteitscontroledienst. ❚

Technische Fiche Opdrachtgever: Hoofdaannemer: Architect: Paalfundering: Start werken: Oplevering:

Brouwerij Lindemans, Vlezenbeek Van de Walle Construction, Aalter Helon Architecten, Sint-Pieters-Leeuw Lameire, Eeklo juni 2013 augustus 2014

HELON ARCHITECTEN bvba bv

Bergensesteenweg 709A b3, 1600 Sint-Pieters-Leeuw t 02 300 07 50 - e info@helon-architecten.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 17

brugge Business Center Katelijnepoort

Bouwteamformule voor herwaardering verkommerde Belgacom-site

Business Center Katelijnepoort Brugge na drie bouwfasen voltooid In februari kreeg de voormalige Belgacom-site officieel haar nieuwe bestemming als Business Center Katelijnepoort. Tussen midden 2007 en eind 2012 realiseerde een bouwteam, bestaande uit de tijdelijke vereniging Buro II & Archi+I en ABV+ Architecten, VK Engineering en aannemer Artes Depret, dit renovatie- en nieuwbouwproject met een totale kantooroppervlakte van 10.000 mÂ˛ aan de rand van het Brugse centrum. De partners losten er tegelijk de mobiliteitsproblemen op.

Business Center Katelijnepoort â&#x20AC;&#x201C; opmerkelijke verschijning aan de rand van het Brugse centrum.

18 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

brugge Business Center Katelijnepoort

Balkvolume rondt bouwproject af.

De voormalige Belgacom-site langs het drukke kruispunt tussen de Baron Ruzettelaan en de Gewestweg Buiten Gentpoortvest in Brugge was dringend aan een opwaardering toe. Het verkommerde RTT-gebouw, een reeks vervallen woningen en garages en weinig onderhouden tussenzones zorgden voor een desolate indruk. Ander probleem was de moeilijke ontsluiting van de terreinen, die direct uitmondde op het verkeersknooppunt. De investeerders Protect en CDA Verzekeringen kochten de site in 2004 en wilden ze nieuw leven inblazen door de bouw van een kantorencomplex met een tijdloze structuur en een hedendaagse uitrusting.

BOUWTEAM De tijdelijke vereniging van de architectenbureaus Buro II & Archi+I en ABV+ tekende een ontwerp, dat in verschillende fasen moest leiden tot een nieuw kantorencomplex en een oplossing van alle mobiliteitsproblemen. De architecten kozen voor een bouwteam-formule met VK Engineering als studiebureau en Artes Depret als pilootaannemer. “Het resultaat is een gebouw dat niet alleen rekening hield met de eisen van de architect op het vlak van architectuur (gevel in Portugese natuursteen) en binneninrichting (kantoorruimtes van 200 tot 2.000 m² met onder meer computervloeren met tapijttegels en akoestische klimaatplafonds), maar ook met de input van de aannemer rond de constructie en de andere partners voor de integratie van technieken,” zegt Koen Vandewalle, directeur werken bij Artes Depret. Tijdens de twee eerste bouwfases renoveerde de aannemer het bestaande Belgacom-gebouw (2.500 m²) en bouwde hij twee nieuwe volumes op de ruimte van de gesloopte woningen en garages, goed voor nog eens 3.900 m² aan kantoren. “Bovendien zorgt de ondergrondse parkeergarage met honderdzestig plaatsen op twee verdiepingen, toegankelijk via de Vestingstraat, voor een vlotte verkeersdoorstroming,” vertelt de directeur. “Verder kronkelt er een fietspad door de site. Tussen de gebouwen ontstond een rustige passagezone met aangename groenaanleg en verharde zones.” ›

Metalen klimaatplafonds in de kantoren.

Participanten aan het woord Interalu –metalen klimaatplafonds Interalu (Wilrijk-Antwerpen) leverde en plaatste 4.400 m² metalen klimaatplafonds in kantorencomplex Katelijnepoort. “De architecten en de opdrachtgever kozen een EasyKlimaPlus klimaatplafond met volledig geperforeerde panelen (perforatiegraad 16%),” vertelt zaakvoerder Anthony Schrauwen. “Verlichting, branddetectie, aanwezigheidsmeters en temperatuurkoelers zijn naadloos in dit plafond geïntegreerd en de verluchtingsroosters bevinden zich in de zijwand naar de gangen.” Interalu produceerde deze plafondlamellen in zijn fabriek in Wilrijk en voor de montage waren zes plaatsers en één projectleider gedurende vier maanden in het kantoorgebouw actief. De plafondpanelen zijn in hoge mate recycleerbaar. “Dit kantorencomplex was zeker geen uitzonderlijk project,” geeft de zaakvoerder aan. “Toch is het een belangrijk project, dat de flexibiliteit van onze systemen duidelijk aantoont. Onze klimaatplafonds kunnen bijvoorbeeld in elke ruimte gebruikt worden: rechthoekige, ronde, maar ook in schuine hoeken zoals in Katelijnepoort.” Interalu is gespecialiseerd in de productie, levering en plaatsing van dergelijke klimaatplafonds. Het heeft vestigingen in België, Frankrijk, Nederland en Luxemburg.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 19

end Verrass ! ig véélz ijd

TUINEN DESAUW TUINEN DESAUW NV • Kortrijkseweg 299 • 8791 Beveren-Leie T 056 70 37 54 • info@tuinendesauw.be • www.tuinendesauw.be

Troax_Advert_Propertyprotection_NL_197x130.indd 4

2013-08-26 08.16

brugge Business Center Katelijnepoort

Onlangs werd met de derde fase het volledige project voltooid. “Het bouwteam realiseerde een nieuw balkvolume van 3.300 m² met twee verdiepingen, dat rust op de kantoorgebouwen uit de eerdere fases,” verduidelijkt Vandewalle. “Op die manier zorgt dit volume voor het poortkarakter, waarnaar zowel de naam als de locatie verwijzen.” Daarnaast werd ook de buitenaanleg, een ontwerp van landschapsarchitect Dirk Vandekerckhove, gefinaliseerd en werden de kantoren uit de eerste fase voornamelijk op vlak van techniek opgewaardeerd.

Participanten aan het woord

ENERGIE-EFFICIENT BOUWEN De partners besteedden ook veel aandacht aan energiebesparing. “Zo kozen wij bewust voor extra-isolerende beglazing en koeling en verwarming via klimaatbalken,” vertelt Vandewalle. “Verder warmt een centrale condenserende gasketel de lucht op, die in de kantoren wordt geblazen en zorgen een ventilatiesysteem met warmterecuperatie en een efficiënte zonwering voor een goede binnenlucht en aangename temperaturen.” In de sanitaire ruimtes en de traphallen is energiezuinige verlichting met elektronische voorschakelapparatuur en geoptimaliseerde reflectoren via bewegingsdetectoren aangebracht. De toiletten worden gespoeld met gerecupereerd regenwater. ❚

Participanten aan het woord

Troax –indeling archiefruimtes

Desauw –buitenaanleg

Troax (Mechelen) is gespecialiseerd in oplossingen voor de indeling van bergingen, kelders, archieven, parkings, appartementsgebouwen, garages, zolders, …. “Wij werken met een modulair systeem, dat eender welke ruimte kan indelen en dat bovendien gemakkelijk gedemonteerd en opnieuw opgebouwd kan worden,” vertelt Sigrid Herbosch, coördinator sales & marketing. “In het kantorencomplex Katelijnepoort waren wij verantwoordelijk voor de indeling van de archiefruimtes op de kelderverdieping (niveau -1).”

Tuinen Desauw (Beveren-Leie), opgericht in 1985, is specialist in omgevingsaanleg en kan inmiddels een lange lijst van referentieprojecten voorleggen. Het bedrijf was ook verantwoordelijk voor de totale buitenaanleg bij het Business Center Katelijnepoort.

Voor een eerste opdracht in januari 2010 installeerden twee medewerkers op één dag tijd een Caelum UX450-wand van 17,5 bij 3 meter met twee enkele draaideuren. Bij de indeling van de archiefruimtes in oktober 2011 gebruikte Troax opnieuw panelen type Caelum UX450 met een hoogte van 2,2 of 3 m, dit naargelang de hoogte van het plafond in de ruimte. Deze installatie van ongeveer 100 strekkende meter is uitgerust met dubbele deuren met een cilinderslot. Twee medewerkers waren hiervoor gedurende drie dagen op de bouwplaats actief. “Caelum bestaat uit gaaspanelen, staanders, plafondsteunen, deuren en het benodigde bevestigingsmateriaal," geeft Herbosch aan. “Het hekwerk voor deze installaties is van Zweedse makelij, maar de panelen zijn ter plaatse op maat gemaakt, zodat ze perfect aan de ruimtes aangepast zijn.”

“Wij hebben dit project in twee fasen uitgevoerd,” vertelt zaakvoerder Jacques Desauw. “Tijdens fase 1 tussen eind augustus en begin oktober 2009 zorgde een team van drie medewerkers voor de afbraakwerken, waarbij ze 4.000 ton grond uitgroeven en afvoerden, en voor de aanleg van in- en uitritten, de ingang naar de ondergrondse garage, een voetpad en een stuk openbare groenzone.” Van 16 april 2012 tot januari 2013 was Desauw opnieuw actief op de site. Toen werkten drie personen continu aan grond-, funderings- en rioleringswerken. Naarmate de werken vorderden, kwam er nog een ploeg van drie personen bij voor het plaatsen van klinkers, boordstenen en kasseien. Op het einde was er nog een derde ploeg van drie personen voor de plaatsing van de beplanting. “Het totale project Katelijnepoort was voor ons een uitdaging, vooral de aanleg van een daktuin van 2.200 m² bovenop de ondergrondse parking,” zegt Jacques Desauw. “Het is een mooie referentie op een interessante locatie.”

Technische Fiche Opdrachtgever: Architect: Studies technieken en stabiliteit: Hoofdaannemer:

Staalbouw: Glasgevels: Gevelbekleding natuursteen: Gevelbekleding natuursteen: Gyproc(werken) en Eternit: HVAC en sanitair: Elektriciteit: Indeling archiefruimtes: Metalen klimaatplafonds: Verhoogde vloeren: Buitenaanleg: Start werken: Einde werken:

Protect-CDA Verzekeringen, Brussel TV Buro II & Archi+I en ABV+ Architecten, Roeselare VK Engineering, Brugge Artes Depret, Zeebrugge

De Wandeler, Torhout Tant, Poelkapelle CEC-Stone, Trazegnies Planat, Herentals Vanver, Zwevezele Paul Deloof, Aalter Debeuckelaere Electro, Zedelgem Troax, Mechelen Interalu, Wilrijk-Antwerpen Dynabat, Bierges Tuinen Desauw, Beveren-Leie midden 2007 eind 2012

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 21

Ghelamco Arena, Ghent VK services: structural engineering - building services - energy engineering architect: Bontinck Architecture and Engineering

VK delivers fully integrated architecture and engineering services for demanding healthcare clients worldwide who want to invest in healing environments in a constantly evolving society where our quality of life is under stress. www.vkgroup.be Want to help build tomorrowâ&#x20AC;&#x2122;s world? Check out how you can realize your possibilities on www.vkgroup.be/careers.

ARCHITECTS & ENGINEERS

gent Ghelamco Arena Tekst | Bert Verbeke Beeld | Koen van Damme

Prestigieuze ontmoetingsplaats in een nieuw stadsgebied Met zijn ligging aan de E17 en de Ring van Gent is de Ghelamco Arena een blikvanger waar niemand omheen kan. Aan de buitenkant en in de luifel zorgen een massa Led-lichtjes voor een reusachtige videowall. Binnenin zijn de bouwheer en de architect er in geslaagd om het prestigieuze stadion om te toveren tot een bruisende ontmoetingsplaats waar bezoekers zich onmiddellijk thuis voelen. Bovendien speelt de Ghelamco Arena, door zijn combinatie van voetbalstadion en commerciële activiteiten, een voortrekkersrol in de ontwikkeling van een nieuw Gents stadsgebied. “Het voert te ver om alle stappen in de lange voorgeschiedenis van de Ghelamco Arena te belichten, het vermelden van enkele belangrijke fasen maakt duidelijk dat er een hobbelig parcours is afgelegd. Toch kunnen alle betrokkenen niet anders dan trots zijn op de uiteindelijke realisatie,” vertellen Danny Vandewalle en Ruth Pollet, architecten bij Bontinck Architecture & Engineering. “In 2002 werd een voorstel voor het terrein aan de voormalige Groothandelsmarkt goedgekeurd en een RUP opgemaakt. Een jaar later werden de

eerste schetsen vor het stadion getekend. We stelden toen al de visie van een 3x360° stadion voor om een rondgang te realiseren waarbij bezoekers elkaar konden zien en ontmoeten. In volgende fases werd een mobiliteitsstudie uitgevoerd, begin 2004 kwam er een goedkeuring van het RUP op het basisontwerp en nog eens twee jaar later volgde een definitieve goedkeuring van het RUP gevolgd door ook een goedkeuring van het MER. In 2009 haakte de oorspronkelijke initiatiefnemer Optima af en nam Ghelamco het initiatief over. ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 23

WE CREATE THE FUTURE TODAY

GHELAMCO ARENA, Gent

MARYNARSKA 12, Warsaw

WATERVIEW, Leuven

WARSAW SPIRE, Warsaw

Zwaanhofweg 10, 8900 Ieper Tel. 057/ 21 91 14 | Fax. 057.20 70 24 www.ghelamco.com | info@ghelamco.com

INTERNATIONAL REAL ESTATE INVESTOR & DEVELOPER Belgie – Polen – Oekraine – Rusland

gent Ghelamco Arena

Een jaar later dienden we een plan in dat iets groter was dan het oorspronkelijke, met onder meer een dubbele gevel met voorzetgevel. Dit plan werd uiteindelijk vervangen door een verkleinde versie van het stadion inclusief een glasgevel, een hotel en een ondergrondse parking, waarvoor in 2011 een bouwvergunning werd uitgereikt. Een cruciale ontwikkeling was ondertussen de toelating, in 2009, voor de bouw van de Brico Plan-It-vestiging op de Dakar-site pal tegenover de Ghelamco Arena. Hierdoor kwam het hele dossier voor een nieuw stadsgebied in een stroomversnelling. Een laatste bouwvergunning ontvingen we voor wijzigingen aan de interne indeling van het stadion.”

Kantoren en kantoorachtigen geven extra boost “Ondanks de zeer strakke timing werden alle voetbalgerelateerde onderdelen op tijd opgeleverd en op 17 juli 2013 speelde KAA Gent zijn eerste thuiswedstrijd in het gloednieuwe stadion. Een aantal niet-voetbalgerelateerde accommodaties worden in de loop van 2013 en 2014 verder afgewerkt. Het betreft onder meer de kantoren –met een oppervlakte van 1.200m² – voor Bontinck Architecture & Engineering, kantoren voor de Ghelamco groep en voor TMVW en een Albert Heijn-vestiging. De realisatie van kantoren – 10.000m² - en kantoorachtigen – 14.000m² - aan de overzijde van de Ottergemsesteenweg in het stadion zullen een extra boost geven aan het nieuwe stadsdeel.”

voor verlichting in de luifel, in plaats vanop hinderlijke pilonen. De skyboxen zitten dan wel achter glas, wij opteerden eveneens voor een buitenterras om de voeling met het stadion te vergroten. Centraal stond vooral een symmetrisch ontwerp met een allesomvattend, afgewerkt stadion dat rust uitstraalt. Wat betreft ecologische maatregelen vermelden we onder meer de opvang van het regenwater voor gebruik in het sanitair en voor de beregening van het veld. Op het vlak van mobiliteit en toegankelijkheid zijn maximale inspanningen geleverd, met onder meer 2.600 vaste plaatsen in fietsenstallingen en bijkomende mobiele plaatsen, gratis busvervoer naar het stadion vanuit het centrum van Gent. In vergelijking met het oude KAA Gent-stadion van KAA Gent kwam er extra ruimte voor gehandicapten. Op die manier creëerden we een stadion waarin alle mogelijke bezoekers comfortabel kunnen genieten.”

Inspanningen door alle betrokkenen “Zoals geschetst was de realisatie van de Ghelamco Arena een proces van lange adem. Een dergelijk grootschalig project heeft een enorme impact en vroeg om een doorgedreven communicatie en samenwerking tussen alle betrokkenen. Een bijzondere vermelding verdient de Stad Gent. Ze was enerzijds vragende partij voor een correcte naleving van alle regels maar gaf anderzijds volledige steun vanuit de diverse afdelingen: mobiliteit, stedenbouw, politie, brandweer, toegankelijkheid, …” besluiten Vandewalle en Pollet.

Leren uit andere stadions

Prefabstructuur

“De afgelopen jaren hebben wij diverse moderne voetbalstadions bezocht in Nederland, Duitsland, Frankrijk, Engeland en Spanje. België heeft op dat vlak een gigantische achterstand, de Ghelamco Arena geeft wellicht de aanzet voor een inhaalbeweging. De vele positieve elementen in de buitenlandse stadions inspireerden ons, maar daarnaast hebben we getracht om ook te leren uit ‘fouten’. Zo hebben wij te steile trappen vermeden en opteerden we

Ilse Blondeel, Gert Cocquyt en Andy Wyckaert, Project Engineers vertellen over de bijdrage van VK Engineering aan de Ghelamco Arena. “VK Engineering is sinds 2006 betrokken bij het project. Het eerste ontwerp van het stadion was echter groter dan het huidige en bovendien was het initieel de bedoeling om de volledige betonstructuur ter plaatse te storten. Doordat in mei 2011 Ergon aan boord kwam, werd besloten om de structuur te prefabriceren. ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 25

ASK ROMEIN MALLE NV Ambachtsstraat 33 B 2390 Malle - West T 00 32 (0)3 320 24 00 F 00 32 (0)3 320 24 99 E info.be@ask-romein.com I www.ask-romein.com

ASK ROMEIN gaat als gerenommeerde staal- en industriebouwer geen uitdaging uit de weg. Van bedrijfsgebouwen tot uiterst complexe bouwwerken: wij ontwikkelen en realiseren graag uw ambitieuze projecten Vanuit onze vestigingen in Malle, Roosendaal (NL) en Vlissingen (NL) bedenken, ontwikkelen, ontwerpen, optimaliseren en realiseren wij uw projecten voor marktsegmenten als industrie, kantoren en bedrijfsgebouwen, logistiek en distributie, staalconstructies, infra en sport, food en non-food. Door onze kennis als hoofdaannemer en staalconstructiebedrijf te combineren, ontstaat de kracht die ASK ROMEIN uniek maakt. Met optimale constructies, een groot oplossend vermogen en lage kosten realiseren wij uw projecten binnen de door u gestelde voorwaarden van termijn, kwaliteit en budget.

gent Ghelamco Arena

Participanten aan het woord Buro Project –interieurinrichting

Buro Project stond onder supervisie van interieurontwerper Lieven Musschoot in voor het inrichten van de belangrijkste ruimtes in de Ghelamco Arena. Dit zijn onder meer de directiebureaus, de vergaderzalen, de balie en ontvangstruimte, de presidential skybox van Ivan De Witte, de presidential skybox van VDK Spaarbank en de exclusive club 75. Vijf medewerkers waren actief in de Ghelamco Arena. Ze moesten er rekening houden met specifieke eisen over verlichting en vorm en de multifunctionaliteit van sommige ruimten. Met dit prestigieuze project bevestigt Buro Project nogmaals zijn sterke positie op de Belgische markt. De specialiteit van de onderneming is het realiseren van totaalconcepten. Potentiële klanten zien hiervan het beste bewijs in de 600 m² grote ‘concept place’ van Buro Project in Aalst. Klanten kunnen er hun toekomstig bedrijf al zien in 3D presentaties.

Gezien de strakke vooropgestelde planning was het dan ook een serieuze uitdaging om het concept van het project op korte termijn om te zetten en geschikt te maken voor prefabricatie. Dankzij goed overleg tussen aannemer, architect en studiebureau slaagde men er toch in om de eerste kolommen in september van datzelfde jaar op de werf te monteren. Kenmerkend voor het stadion is het feit dat de bovenliggende verdiepingen ongeveer 5 m uitkragen ten opzichte van de onderste twee verdiepingen. Om dit te kunnen realiseren was om de 10.8 m een voorgespannen balk van meer dan 2 m hoog vereist. De hogere verdiepingen worden trouwens telkens iets breder, zodat de glasgevel overhelt en schuin aan de structuur komt te hangen.”

Dakconstructie met 58 identieke stalen vakwerkspanten “Voor de stalen dakconstructie heeft ASK Romein het oorspronkelijke ontwerp van VK Engineering geoptimaliseerd in functie van productiesnelheid en montagemethodiek. Hierbij heeft ASK Romein de keuze gemaakt voor een variante met HE-profielen. De dakconstructie bestaat uit 58 identieke vakwerkspanten van 38 m die bijna 30 m uitkragen en elk een gewicht hebben van ongeveer 8 ton. ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 27

meten is weten

PRECISIE, NAUWKEURIGHEID EN BETROUWBAARHEID opmeten van eigendommen (notariële akte) - opmeten van gebouwen en gronden in functie van ontwerp - maatvoering bij gebouwen, wegenissen, en kunstwerken i.f.v. de aannemer - maatvoering bij spoorwegen i.f.v. de aannemer - opmeten en berekenen van grondverzet - nauwkeurige waterpassingen - GPS-metingen - verkavelingsontwerpen - plaatsbeschrijving voor en na de werken plaatsbeschrijving van huurceel - schatten van onroerend goed i.f.v verkoops- en bedrijfsrevisoren.

Parklaan 60 • 9140 Temse Tel : 03 771 20 54 • Fax : 03 771 02 66 landmeter@teugels.eu • www.teugels.eu

LANDMEETKUNDE EN EXPERTISE BURO N.V.

gent Ghelamco Arena

De golvende beweging in het dak ontstaat door deze spanten in positie te laten variëren: in de zones oost en west –de korte zijden–bevinden alle spanten zich in dezelfde positie; in de hoeken gaan ze opwaarts; omdat het stadion meer verdiepingen telt op de lange zijden. ASK Romein monteerde de gehele dakconstructie in een tijdspanne van circa zeven weken, de dakconstructie bekleedde het met geprofileerde aluminiumplaten. Hij plaatste ook het dak in staal bovenop de verdieping. De structuur hiervan volgt de logica van de luifel: hoofdliggers om de 10.8 m, met uitzondering in de hoeken. Deze structuur kreeg een bekleding met een steeldeck.”

Noodstroomgroepen “Het stadion is elektrisch opgesplitst in vier kwadranten. Ieder kwadrant bevat zijn eigen hoogspanningscabine met daarin één transfo van 630 kVA. Deze voeden de niveaus van +0 tot en met +2. De bovenliggende verdiepingen +3 tot en met +5 worden gevoed enerzijds vanaf één transfo van 1600 KVA voor tribune Zuid en vanaf één transfo van 1.000 kVA voor tribune Noord. Er zijn twee noodstroomgroepen van 250 kVA voor de veldverlichting die synchroon draaien met het net en er is één noodstroomgroep van 160 kVA voor de veiligheidsinstallaties waaronder liften en branddetectie.”

Skytracers “De façade van het stadion is meer dan 11.000 m² groot en er kan, dankzij maar liefst 500.000 Led verlichtingspunten, eender wat op geprojecteerd worden. Het dak van het stadion wordt verlicht met 10.000 Led-lichtpunten. Dit zorgt ervoor dat het gebouw op een unieke manier wordt benadrukt. De omgeving is uitgerust van skytracers die het plaatje qua sfeerverlichting compleet maken. Het verbruik van de gehele sfeerverlichting van het stadion wordt op 110kW geraamd. De veldverlichting is berekend voor maximaal 2000 lux, wat overeenkomt met de UEFA- normering. Het kloppend hart van

Participanten aan het woord Landmeetkunde-Expertiseburo Teugels – topografische ondersteuning

Tijdens de werken ondersteunde Landmeetkunde-Expertiseburo Teugels de aannemer met onder meer het uitzetten van de paalfunderingen en de hoofdassen van de funderingen, het uitzetten van de assen voor de kolommen en het uitzetten van balken, stalen profielen. Verder voerde het opmetingen uit, waarmee de architect/studiebureau het ontwerp kon opmaken of aanpassen. Daarnaast werden er metingsplannen opgesteld, nodig voor notariële aktes. Voor het meetwerk waren een landmeter en een meetassistent actief. In drukke periodes waren er soms drie meetploegen, met in totaal zes medewerkers, ter plaatse. Landmeetkunde-Expertiseburo Teugels, gevestigd te Temse, telt 33 medewerkers. Het heeft als hoofdactiviteit de maatvoering geven voor de aannemers, op basis waarvan die een gebouw correct kan optrekken. De afgelopen jaren behaalde het talloze referenties, waaronder de Livan- uitbreiding van het tramnetwerk in Antwerpen, Jan Palfijn-ziekenhuis in Gent ven de HSL-lijn in Anderlecht.

het stadion bevindt zich in het lokaal CP OPS. Hierin komen alle technieken samen en kunnen de ordediensten, hulpdiensten en KAA Gent…alles sturen en bekijken, ook de beelden van circa 110 camera’s geplaatst in en om het stadion,” besluiten Blondeel, Cocquyt en Wyckaert. ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 29

��

PLAY_AD_bouwen_1/2_DEF.pdf

16/09/13

17:19

26900102_bontinck.indd 1 ��

één indruk. Echte waardering voor uw werk uit zich in één moment. De eerste indruk. Verwondering en respect van uw klant voor het eindresultaat. Van studie, plan tot ontwerp: Details maken het af. Zoals een perfect gedimensioneerd evenwicht van licht, geluid en projectie in uw bouwproject. Bij PLAY zoeken gepassioneerde ingenieurs naar een intelligente integratie van een audiovisueel concept. Inclusief flexibel in leasing- en rentalformules. Niet om verschillend te zijn, wel om het verschil te maken.

13-03-2006 14:06:59 ��

to impress. Gent 09 381 86 40 Brussel 02 767 31 05 Antwerpen 03 771 10 01 info@playbiz.be

www.playbiz.be

gent Ghelamco Arena

Participanten aan het woord

Play –geluidsinstallatie

De waal palen –funderingspalen

Play zal de komende drie seizoenen aanwezig zijn op elke thuismatch van KAA Gent in de Ghelamco Arena. Zo heeft Play in opdracht van elektriciteitspartner VMA een permanente Bose geluidsinstallatie hoog onder het stadiondak geïnstalleerd. Hiernaast is Play de komende drie jaren de exclusieve partner van KAA Gent voor alle events in de Ghelamco Arena.

Tijdens de werken aan de Ghelamco Arena zette De waal palen (Lokeren) trillingsvrije dubbel grondverdringende schroefpalen in met een draagvermogen van 1.000 à 1.950 kN en trekkrachten tot 450 kN. Een aantal palen werd onder helling aangebracht om de horizontale krachten te kunnen opnemen. De waal plaatste palen tot op een diepte van 8,50 à 15 m: circa 800 palen voor het stadion en 450 palen voor de ondergrondse parking naast het stadion. Tevens legde het een soilmixwand met een lengte van 250 m en een diepte van 9 m aan. Voor De waal palen –met drie vestigingen en 125 werknemers– is dit een heel mooie referentie. Recente projecten waarin De waal palen ook actief was zijn onder meer Sea Tank in Antwerpen, AZ Damiaan in Eeklo, Google in Baudour en Colruyt in Ollignies.

In totaal werden 440 speakers geïnstalleerd en 176 versterkerkanalen verdeeld over verschillende ruimtes gaande van bars, restaurants, toiletten, vluchtwegen en loges. Hiervan zijn er 64 luidsprekers voor het stadion zelf. Om volledig aan de nood van de klant tegemoet te komen gebruikte het akoestische simulatieprogramma’s. De klant kreeg hierdoor een nauwkeurig beeld van de voorgestelde installatie van Bose. Tijdens het openingsevent zorgde PLAY –onder leiding van Clockwork– voor de volledige audiovisuele omkadering. In aanwezigheid van veel prominenten was KAA Gent fier om zijn nieuwe stadion aan de supporters voor te stellen. Met de geluidsinstallatie in de Ghelamco Arena beschikt Play over een bijzondere referentie in een voetbalstadion, uniek in België. Play installeerde ook eerder de audiovisuele apparatuur in andere sportcomplexen (waaronder de Warande Wetteren, Lange Munt in Kortrijk), zwembaden (openluchtzwembad van Wetteren). Hiernaast zorgt Play ook voor de audiovisuele inrichting van vergaderruimtes en auditoria. Je kunt bij Play ook aankloppen voor 'digital signage' en conferentiesystemen.

Technische Fiche Ontwerp: Opdrachtgever: Hoofdaannemer: Studies stabiliteit, technieken en infrastructuur: Video: Kantoorinrichting: Landmeter: Aannemer staalconstructie: Paalfundering: Start werken: Oplevering:

Bontinck Architecture & Engineering, Gent cvba Artevelde-Stadion, Gent Ghelamco Group, Ieper VK Engineering, Merelbeke Play, Nazareth Buro Modern, Erembodegem Expertiseburo Teugels, Temse ASK Romein, Malle De Waal Palen, Lokeren januari 2011 juli 2013

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 31

bulthaup

van damme team, hogeheerweg 3, 9051 sint-denijs-westrem, 09 222 23 40, info@bulthaupgent.be van damme team, martelaarslaan 200, 9000 gent, 09 248 05 55, info@bulthaupgent.be www.bulthaupgent.be

foto thomas de bruyne

Onze toonzalen zijn vernieuwd. De koffie staat klaarâ&#x20AC;Ś

Wetteren Woongebouw Oosterlinck Tekst | Koen Mortelmans Beeld | Sarah Blee

Economisch verhuren en esthetisch wonen hand in hand Op een onregelmatig gevormd perceel in Wetteren heeft aannemer Fiebra Maes naar een ontwerp van het Antwerpse architectuurbureau Meta een groep huurappartementen en dito huizen opgetrokken, die ondanks hun opbrengstkarakter ook esthetisch erg oog scoren. De jury van de Belgian Building Awards kende hen dan ook de 2013-prijs 'residentieel gebouw van het jaar' toe. Het appartementenblok bevindt zich langs de straatzijde. Een doorgang leidt naar een gemeenschappelijk binnenplein en de inrit tot de ondergrondse parkeergarage. Die telt net zoveel bergingen en wagenstallingen als er woongelegenheden zijn. Achteraan staan de woningen. Omdat de doorgang met een poort wordt afgesloten, is het binnenplein een geschikte speelruimte voor de kleinere kinderen van de huurders. "In het kader van de stedelijke verdichting is wonen in de tweede lijn een oplossing met potentieel," geeft architect Niklaas Deboutte (Meta) mee. Het hele complex telt zes appartementen en drie huizen. De kelderverdieping is half verzonken, zodat inkijk in de appartementen vanaf de straat onmogelijk is. De zes appartementen zijn bereikbaar via een centrale kern, bereikbaar langs de doorsteek. Dankzij de compacte organisatie rond die kern lopen de leefruimten van voor- tot achtergevel. De inpandige terrassen achteraan vormen een verlenging van die leefruimten. De woningen achteraan zijn duplexwoningen. Alle leef- en slaapruimten zijn georiĂŤnteerd naar het binnengebied, uitgemeten voor een zo gunstig mogelijke inval van het zonlicht.

Variatie De voorgevel van zowel de appartementen als de huizen is opgebouwd uit een schakeling van identieke, geprefabriceerde trapeziumvormige betonelementen, die op verschillende manieren in het gevelvlak zijn geplaatst: horizontaal en verticaal gedraaid, gespiegeld, ... Dat geeft een gevarieerd uitzicht, maar de maat van de ramen tussen de verticale elementen blijft wel gelijk. Het is de wisselende positie van de identieke, repetitieve, maar asymmetrisch opgestelde prefab betonelementen die voor de variabele tussenafstanden en de schaduwwerking zorgt en zo de in feite strakke geleding nuanceert. "We hebben dit principe zowel aan de straatzijde als in de achterbouw toegepast. Door deze aanpak konden we een architecturaal en betaalbaar opbrengsteigendom bouwen. Beide aspecten waren ook voor de opdrachtgevers belangrijk. Want de huur die de woningen opbrengen moet minstens een bepaald percentage van het investeringsbudget bedragen. De aanbesteding legde een scherpe kostprijs per vierkante meter op." â&#x20AC;ş

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 33

Wetteren Woongebouw Oosterlinck

Groendak Het buitenschrijnwerk is uitgevoerd in aluminium , de gietvloeren in polyurethaan. Elke woonst beschikt over een individuele verwarmingsketel op aardgas. De dakbedekking van de appartementen bestaat uit PVC, maar de woningen hebben daarenboven een extensief groendak. Op die manier moeten de bewoners van de hoogste appartementen niet uitkijken op een saaie achtergrond. ❚

Participanten aan het woord Bulthaup Van Damme Team – keukens Bulthaup Van Damme Team (Gent) ontwierp en installeerde de keukens voor alle huizen en appartementen in de Oosterlinckgebouwen. "We werkten hier met de bulthaup b1 keuken. Dit is een compact keukensysteem, met ingetogen en strakke vormen. Kortom, een pure keuken," vertelt Koen Onderbeke. Die strakke vormen bevorderen niet alleen de functionaliteit, maar geven de keuken ook een tijdloos uitzicht. "Bulthaup b1 is niet het enige concept in ons gamma. We hebben ook de open keukenwerkplaats bulthaup b2 en bulthaup b3, waarin de keuken fungeert als centrale leefruimte." Naast de ontwerper-begeleider realiseerden zes medewerkers van het bulthaup Van Damme Team deze opdracht. De uitvoering van de werken vergde een week. "De Oosterlinckgebouwen vallen op door hun minimalistische en helder doordachte architectuur. De bouwheer koos er bewust voor om het interieur op dezelfde manier vorm te geven. De bulthaup b1 keukens passen daar goed bij. Daardoor kregen we de kans om de vaste inrichting naar ons bulthaup-merk te vertalen. De keukeninrichting en de algemene architectuur versterken elkaar. Dit resulteert per wooneeheid in een open leefkeuken, die op een logische manier deel uitmaakt van het totaalconcept. bulthaup probeert ook een rol te spelen in de huidige projectmarkt. "Deze referentie is een mooi voorbeeld van de meerwaarde die we hier kunnen aanbrengen." In de twee vestigingen van het bulthaup Van Damme Team werken in totaal elf mensen. Het bedrijf kwam tot stand in 1967, toen Jo Van Damme en Annie Daemers Sint-Denijs-Westrem hun eigen keukenzaak startten. Zij kozen daarbij meteen voor bulthaup. Zoon Karel en dochters Mieke en Katrien hielpen de zaak uitgroeien tot een familieonderneming. In 2001 was de tweede generatie Van Damme klaar voor de opening van een bulthaup-winkel in Gent.

34 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Beeld: Bart Van Leuven

Technische Fiche Opdrachtgever: Ontwerp: Ruwbouw en afwerking: Keukens : Start werken: Einde werken: Vloeroppervlakte:

familie Oosterlinck-Mertens, Wetteren Meta architectuurbureau, Antwerpen Bouwwerken Fiebra Maes, Wetteren Bulthaup Van Damme Team, Gent juli 2010 december 2012 1.545 m²

Meulebeke Brandweerkazerne en gemeenteloods

Beter en sneller werken dankzij nieuwe locatie

Nieuwe brandweerkazerne en gemeenteloods in Meulebeke De brandweer, de technische dienst en de groendienst van de gemeente Meulebeke namen eind vorig jaar hun intrek in een gloednieuw gebouwencomplex. Architect Geert Lanssens van architectenbureau Allaert & Lanssens en pilootaannemer ChrisVuylsteke bouwden in amper één jaar tijd een imposant maar vooral functioneel gebouw aan de Achtste Linielaan, aan de rand van de gemeente. De brandweerkazerne was sinds begin jaren tachtig ondergebracht in een deel van de vroegere brouwerij Vondel. “Door de uitbreiding van het materiaal was de ruimte te klein geworden,” vertelt architect en brandweercommandant Geert Lanssens. “Bovendien was de ligging in het centrum, nabij een school, niet optimaal, vooral tijdens de spitsuren.” De gemeentelijke diensten hadden intussen een cultureel centrum ondergebracht in een deel van de oude brouwerij. De gemeente wou die activiteiten uitbreiden en daarvoor de lokalen van de brandweer inpalmen.

KAZERNE De gemeente zocht dan ook in 2010 een nieuwe locatie voor zijn brandweerkazerne. “Ze vonden die in de Achtste Linielaan, op de plaats waar vroeger de stationskaai lag,” aldus de architect. “Om naast de nieuwe post voor de vrijwillige brandweer ook een gemeenteloods te bouwen, kocht ze ook een aanpalend stuk grond aan en gaf ze ons de opdracht een nieuw gebouwencomplex te ontwerpen.” Lanssens tekende een elegant maar vooral zeer functioneel gebouw met een totale oppervlakte van 2.767 m², waarvan 1.460 m² voor de brandweerpost. De eerste steen werd gelegd begin december 2011 en precies één jaar later, ter gelegenheid van de Sint-Barbaraviering 2012, opende de burgemeester de gloednieuwe kazerne en gemeenteloods.

‘INDUSTRIEEL’ GEBOUW De nieuwe kazerne heeft een ruime garage voor de brandweerwagens. “Voor elke wagen is er een aparte poort,” legt Lanssens uit. “Zodra de

analyse van een oproep gemaakt is, kunnen wij de juiste poort al laten opengaan, zodat de brandweerlui onmiddellijk met de juiste wagen kunnen vertrekken.” Het gebouw omvat verder op het gelijkvloers een radiokamer, een kleedruimte en een waslokaal, veel bergruimte en een aantal specifieke lokalen, bijvoorbeeld met gereedschap voor de wespenverdelging of voor de duikers. Op de eerste verdieping bevindt zich naast administratieve lokalen een polyvalente ruimte die dienst doet als kantine, maar ook als leslokaal om brandweerlui op te leiden en bij te scholen. De gemeenteloods wordt vooral gebruikt als opslagruimte, maar er zijn ook een personeelsrefter, een kleine schrijnwerkerij en op de eerste verdieping een kleine kantoorruimte geïntegreerd. Pilootaannemer Chris Vuylsteke realiseerde het ‘industriële’ ontwerp van de architect op basis van kolommen in gewapend beton en dakliggers in voorgespannen beton. “Voor de gevel gebruikte de aannemer cellenbeton met een breedte van 24 cm en het dak bestaat uit steeldeck met een uitstekende thermische isolatie en dichting,” vult de architect aan.

KLAAR VOOR DE TOEKOMST De brandweer van Meulebeke is klaar voor de toekomst, beter en sneller. De nieuwe brandwerkazerne ligt nog altijd dicht bij het centrum, maar tegelijk ook vlak naast de Randweg. “Meulebeke blijft verder investeren in zijn brandweerkorps met de aankoop van nieuw materiaal en met de bouw van deze nieuwe kazerne,” besluit Lanssens. ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 35

Meulebeke Brandweerkazerne en gemeenteloods

Participanten aan het woord Oxfloor –rubbervloeren Oxfloor (Kortrijk) plaatste 400 m² rubbertegels van het type Norament Grano van de firma Nora in de radiokamer, de vergaderlokalen en de polyvalente ruimte (kantine & leslokaal) van de brandweerkazerne in Meulebeke. “Wij gebruikten gevulkaniseerde geperste rubbertegels van 1 op 1 meter, die een ideaal alternatief vormen voor keramische tegels in dergelijke toepassingen,” vertelt zaakvoerder Tom Debuf. “Deze tegel is extreem belastbaar en slijtvast, maar blijft wel een zachte, soepele bekleding, die bijdraagt tot het loopcomfort, de akoestiek en de veiligheid in het gebouw. Twee medewerkers waren gedurende één week op de werf actief. Familiebedrijf Oxfloor is al meer dan vijftig jaar gespecialiseerd in vloeren wandafwerking met soepele en zachte materialen, zoals tapijt, linoleum, kunststof, rubber en aanverwante stoffen. “Wij adviseren onze klanten in zorgcentra, kantoren, sportinfrastructuren, industriële gebouwen en andere toepassingen bij een juiste materiaalkeuze en garanderen steeds een goede installatie,” zegt Debuf. “Ons team bestaat uit ervaren plaatsers, die met materiaal van hoge kwaliteit werken.” Oxfloor installeerde onlangs rubbervloeren van Nora in de Muziekacademie van Meulebeke (400 m²), de kantoren van Golfkarton Soenen (5.000 m²), het ziekenhuis Onze-Lieve-Vrouw van Lourdes in Waregem (500 m²) en het operatiekwartier van het Jan Palfijn Ziekenhuis in Gent (1.200 m²).

13900458_Oxfloor 1-2.indd 1

36 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Technische Fiche Opdrachtgever: Ontwerp: Studies stabiliteit: Studies technieken: Pilootaannemer: Sanitair & HVAC: Elektriciteit: Liften: Dakwerken: Aluminium buitenschrijnwerk: Vloerbekleding: Start werken: Einde werken:

gemeente Meulebeke Architectenbureau Allaert & Lanssens, Meulebeke Bart Vanhaelst, Gottem-Deinze Aiko, Maldegem Algemene Ondernemingen Chris Vuylsteke, Meulebeke Albert Desmet, Ardooie R. Vandemoortele, Izegem Coopman, Kuurne Asfaltwerken Vandenbulcke, Zwevegem Libert Romain bvba, Oudenaarde Oxfloor, Kortrijk december 2011 december 2012

02-10-13 09:19

Gooik Energieneutraal KBC-kantoor

Grote glaspartijen zorgen voor nodige lichtinval.

Bankkantoor met E-peil 1 en K-peil 25

KBC opent eerste energieneutraal kantoor Op 12 december 2012 opende KBC zijn eerste energieneutraal kantoor in Leerbeek (Gooik). Op amper acht maanden tijd realiseerden de architecten van Goedefroo + Goedefroo en pilootaannemer De Coene Construct een bankkantoor met een eenvoudig concept, dat voorziet in zijn eigen energiebehoeften: E-peil 1 en K-peil 25. De directie van KBC gaf architectenbureau Goedefroo + Goedefroo de opdracht een laag-energie gebouw –E-peil 40– te ontwerpen, met een minimum aan materialen en technische installaties. Ze trokken van april tot december 2012 samen met pilootaannemer De Coene Construct een 'actief' gebouw op, dat nog veel verder gaat dan de eisen van de bouwheer met een E-peil 1 en een K-peil 25. Beton, glas en aluminium zijn de belangrijkste bouwmaterialen van deze nieuwbouw, waar het gebruik van natuurlijke energiebronnen, het toepassen van herbruikbare en lichte materialen en de mogelijkheid om de beschikbare ruimte opnieuw in te delen centraal staan.

EENVOUDIG CONCEPT De buitengevel bestaat uit grote prefabwanden uit architectonisch beton en grote glaspartijen met drievoudige beglazing en hoogwaardig thermisch geïsoleerde aluminiumprofielen. De binnenwanden in ter geplaatste gestort beton vertonen een dambordpatroon met rasters van 1,225 op 1,255 meter. Datzelfde raster keert terug in het plafond, opgebouwd uit een BubbleDeck lichtgewicht vloersysteem. “Deze vloersystemen worden normaal gezien in elementen met een breedte van 3 m en een lengte van 10 m geleverd,” vertelt projectleider Kris Vandenabeele van De Coene Construct. ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 37

De Coene Construct biedt geavanceerde en complete oplossingen

Wenst u te bouwen zonder zorgen en zoekt u een volwaardige en betrouwbare bouwpartner? DE COENE CONSTRUCT NV is voor u de oplossing! Wij verzorgen zowel de ontwikkeling als de uitvoering van uw project. Ons team van specialisten staat garant voor uw investering, zodat die jaar na jaar rendeert. Wij realiseren uw bouwproject in de brede waaier die de sector biedt en leveren op wens van de klant.

Onze specialisatie strekt zicht uit over volgende segmenten:

Appartementenbouw Utiliteitsbouw Industriebouw Unitbouw Renovatie Bij ons kan u terecht voor een geavanceerde en complete oplossing.

Pres. Kennedypark 15 • B-8500 Kortrijk • Tel. 056 22 17 20 • Fax 056 22 19 34 decoeneconstruct@heijmans.be • www.decoeneconstruct.be

DeCoeneConstruct_Advertentie_197x130.indd 1

30/11/11 14:15

SOLAR TEC BVBA Ter Waarde 66 8900 Ieper Flanders Language Valley T 0475 44 56 90 E info@solar-tec.be

F 0472 46 16 23 I www. solar-tec.be

Gooik Energieneutraal KBC-kantoor

“Maar door de architectuur van dit project met elementen van 1,225 bij 1,255 meter moesten wij op zoek naar een andere oplossing. Uiteindelijk leverde Bubbledeck een nieuwe variant CageDeck, die met een traditionele bekisting gebruikt kon worden.” “Eerst zorgden wij voor de bekisting waarop dan platen van 1,225 bij 1,225 m kwamen,” gaat de projectleider verder. “Daarna installeerden wij de prefabkorven van Bubbledeck met geïntegreerde betonkernactivering. Daar kwam

eerst een laag zelfverdichtend beton van ca. 6 cm op en de dag nadien hebben wij dan de rest van het beton gestort, goed voor een plafond met een dikte van 32 cm. Uiteraard hebben wij tegelijkertijd alle voorzieningen voor sanitair en elektriciteit geïntegreerd.” De totale ruwbouw nam minder dan twee maanden in beslag. Daarvan heeft de aannemer drie weken aan het plafond gewerkt met een ploeg van tien bekisters, drie elektriciens en vier man voor het sanitair. ›

Participanten aan het woord Solar-tec –fotovoltaïsche zonnepanelen

Solar-tec (Ieper) leverde en plaatste de fotovoltaïsche zonnepanelen op het dak van het KBC-kantoor in Gooik. “Architect en bouwheer vroegen om zoveel mogelijk zonnepanelen op het platte dak van het kantoor te plaatsen,” stelt zaakvoerder Dirk Verkinderen. “Daarom kozen wij voor K2-systems, een Duits montagesysteem waarbij de panelen oost-west gericht zijn in plaats van de gebruikelijke positie richting zuid.” Solar-tec monteerde deze zonnepanelen op drie dagen tijd. Elektro Verkinderen/Solar-tec, opgericht in 1981, heeft ruim 25 jaar ervaring in elektrische installaties en is sinds enkele jaren gespecialiseerd in de plaatsing van zonnepanelen, zonneboilers en warmtepompen. Het familiebedrijf verhuisde einde vorig jaar vanuit Boezinge naar een nieuwe locatie op Flanders Language Valley in Ieper. “Met een team van twee vaste medewerkers en verschillende onderaannemers begeleiden wij onze klanten op een professionele manier bij de studie, de subsidieregeling, het ontwerp, de installatie en de opvolging van hun projecten.” Gevel met prefabelementen in architectonisch beton.

Participanten aan het woord BubbleDeck ILWC –lichtgewicht CageDeck vloer BubbleDeck International Light Weight Concepts (Leiden) is gespecialiseerd in lichtgewicht vlakke vloersystemen voor lichtgewicht bouwconstructies: BubbleDeck en de nieuwe varianten CageDeck en StressDeck.

gemeenschapscentrum en drieëndertig sociale woningen in Olen. “Op dit moment werken we ook mee aan nog heel wat andere projecten in België,” geeft Plug nog mee.

Het leverde CageDeck voor het energieneutraal KBC-kantoor in Gooik. “Architect en bouwheer zochten een lichtgewicht vloer met het uiterlijk van een ter plaatse gestorte vloer,” vertelt zaakvoerder Robert Plug. “Tussen de bolvormige holle ruimtes in de betonnen systeemvloer ligt ook een systeem voor betonkernactivering met grondgekoppeld warmtepompsysteem. Om esthetische redenen moesten de bekistingsnaden van het plafond aansluiten met de naden in de wanden.” BubbleDeck zorgde tussen november 2011 en september 2012 voor de studie, de tekeningen en de productie van de vloersystemen voor dit kantoor. “Wij werkten hier voor het eerst met CageDeck,” verduidelijkt Plug. “Bovendien gebruikten wij geen predal als schil, maar een traditionele bekisting.” De BubbleDeck vloeren zijn ook gebruikt in onder andere het administratief centrum Bellekouter (Affligem), de uitbreiding van het Onze-Lieve-Vrouwziekenhuis (Aalst) en het

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 39

Berekende interieurs Het indelen en inrichten van kantoren, zonder de esthetiek en functionaliteit van de ruimte uit het oog te verliezen, behoort voor Convents Products tot haar kernactiviteiten.

www.conventsgroup.com 11900239 APP All Remove kwart liggend.pdf

30-08-13

Reinigen, beschermen en onderhouden van bouwoppervlakken.

14:33

Build more with less

Protect your Project

• Graﬃtiverwijdering en preventieve bescherming • Behandeling tegen vochtindringing en vervuiling • Diverse reinigingstechnieken: van stoomreiniging tot (licht)chemische reinigingen Boven: Gooik, KBC Kantoor, architectonisch beton behandeld met APP HD® Onder: Brussel, Koninklijke Militaire School, vloerdelen in Spaanse natuursteen, beschermd met ThefAPP®

APP ALL REMOVE Wijtschotbaan 3/10 - 2900 Schoten - 03 685 75 05 www.appallremove.be

www.bubbledeck.nl

Gooik Energieneutraal KBC-kantoor

ACTIEF GEBOUW Het nieuwe KBC-kantoor is een voorbeeld op het vlak van energiezuinigheid en ecologische aanpak. De wanden hebben een isolatielaag van 15 cm en dak en vloeren zelfs een laag van 20 cm. Door de drievoudige hoogrendementsbeglazing is de warmteverliescoëfficiënt van het glas ongeveer de helft lager dan bij een klassieke dubbele beglazing. Het K-peil bedraagt dan ook slechts 25, terwijl de normering een maximum van 40 oplegt. Dit kantoor werkt ook voor 100% op groene energie, waarvan 80% ter plaatse wordt opgewekt door gebruikt van bodemwarmte en zonnepanelen. “Verwarmen en koelen doet KBC met bodemwarmte,” verduidelijkt Vandenabeele. “Het BEO-veld bestaat uit tien boringen van 60 m diep. Een warmtepomp levert warm water voor de vloerverwarming en de betonkernactivering zorgt voor free cooling. Het koude water wordt daarvoor door een leidingcircuit in de betonmassa van ons plafond gepompt.” Verder is ook aan het milieu gedacht door integratie van milieuvriendelijke, veilige en herbruikbare producten (cradle-to-cradle). En het regenwater wordt opgevangen in een ondergronds reservoir van 20.000 liter en gebruikt voor toiletspoeling, tuinonderhoud en schoonmaak. KBC wou dit kantoor op 12.12.12 openen. De keuze voor één algemeen aannemer was belangrijk voor het vlotte verloop van de werken. “Wij stonden in voor de uitvoering van de ruwbouw, maar ook voor de coördinatie van het volledige project,” sluit Kris Vandenabeele af. ❚

Participanten aan het woord APP All Remove –nabehandeling van gevelelementen in architectonisch beton APP All Remove (Schoten) is gespecialiseerd in het duurzaam beschermen van bouwwerken, gevels en vloeren tegen graffiti en andere vormen van verontreiniging. “Zo hebben wij ook de geveldelen in architectonisch beton van het KBC-kantoor in Gooik behandeld tegen vochtindringing, vervuiling en graffiti,” vertelt An Daemen, verantwoordelijke sales & operations. Gedurende twee dagen waren twee medewerkers in Gooik aan het werk. Zej reinigden er het beton en brachten daarna met een airless spuitpistool APPHD, een anti-graffiticoating met hydrofuge eigenschappen, aan. “Door de uitvoering in de winter was het belangrijk om de temperatuur in het oog te houden, want dergelijke toepassingen kunnen niet gebeuren bij nachtvorst of bij een temperatuur lager dan 5° C.” APP All Remove werkte recent ook mee aan de werken in het Horta Paviljoen in Brussel, Kinepolis Gent en Hasselt en de Boekentoren in Gent. Het staat ook in voor het structureel graffitivrij houden van studentenstad Louvain-la-Neuve.

Participanten aan het woord Convents Products – lockergehelen op maat Convents Products (Koersel-Beringen) ging in 1950 van start als een klassieke schrijnwerkerij. René Convents produceerde toen vooral keukens, kasten en allerlei binnenschrijnwerk op maat. Vandaag is het bedrijf uitgegroeid tot een toonaangevende interieurbouwer met vijfennegentig vakbekwame medewerkers en drie vestigingen. “Wij richten ons op de professionele markt en onze voornaamste klanten zijn zorgcentra, grote ondernemingen, overheidsinstellingen en opdrachtgevers van retailprojecten,” vertelt commercieel directeur Antal Potocan. “Wij richten ook de kantoren in voor verschillende bankinstellingen. Die inrichting gaat van de beveiligde loketten over de advieszones tot de ontvangstruimtes voor private banking.” Convents Products produceerde de lockergehelen voor het KBCkantoor in Gooik. “Wij hielden rekening met de behoeften van de gebruikers en maakten de lockers op maat volgens de afmetingen van de laptops,” verduidelijkt Antal Potocan. “KBC is één van onze vaste klanten en wij leveren regelmatig lockers en andere producten voor de KBC-kantoren en voor de hoofdzetel in Brussel.”

Technische Fiche Opdrachtgever: Ontwerp: Studies stabiliteit: Pilootaannemer: Bollenplaat vloersysteem: Nabehandeling gevelelementen in architectonisch beton: Zonnepanelen: Meubilair (interieur): Start werken: Einde werken: december 2012

KBC, Brussel Goedefroo + Goedefroo Architecten, Wielsbeke Studiebureau Engitop, Deinze-Astene De Coene Construct, Kortrijk Bubbledeck, Leiden (Ned.) APP All Remove, Schoten Solar-tec – Electro Verkinderen, Ieper Convents Products, Koersel april 2012 december 2012

Plafonds in CageDeck.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 41

voer uit

coรถrdineer

ef AB

ontwerp

eto B tu I s

BIM

Beto

3D-CAD softwAre voor IngenIeurs & (onDer)AAnneMers Bel +31 316 200 000 voor een vrijblijvende demonstratie en maak kennis met tekla, niet voor niets de snelst groeiende BiM-software voor de bouw. er gaat een wereld voor u open!

construsoft.com

Journaal Mathieu Gijbels bouwt Runners Service Lab in Limburg Dit najaar start Mathieu Gijbels in Beringen met de bouw van een nieuwe vestiging voor sportwinkelketen Runners Service Lab. Het ontwerpconcept komt van de hand van Tom Goos. Runners Service Lab is een pionier in het adviseren van de juiste loopschoenen en het behandelen van sportblessures. Het heet al vestigingen in Zwijndrecht, Gent en Duffel. Runners Service Lab wil zijn ecologische voetafdruk zo klein mogelijk te houden. "Daarom investeren we in duurzame technieken zoals zonnepanelen en een warmtepomp met diepsondering," legt zaakvoerder koen Wilssens uit. "Deze warmtepomp kan water ophalen op een diepte van 55 m, waardoor het water winter en zomer een constante temperatuur van 12° C heeft. Verder worden de kantoorruimtes uitgerust met koelplafonds. Deze duurzame technieken maken het gebouw bijna een energieneutraal." Voor de vestiging in Zwijndrecht ging Runners Service Lab in 2011 ook al in zee met Goos en Gijbels. Meer info: www.gijbels.be

Maximale waterwerendheid troef van nieuw Renson-rooster Roostertype 450 van Renson combineert een zeer hoge luchtdoorlaat met een maximale waterwerendheid. Type 450 is een muurrooster, vervaardigd uit geëxtrudeerde aluminiumprofielen en standaard voorzien van een watergoot onder de onderste lamel en boven de bovenste lamel. Dit rooster bestaat uit extreem waterwerende lamellen (Linius L.050W), getest volgens Hevacklasse A2 tot een aanzuigsnelheid van 3,0 m/s. Het heeft een stap van 50 mm, een inbouwdiepte van 159 mm en een aanslag van het kader van 38 mm en wordt standaard geleverd met een muggengaas 304 (2,3 x 2,3 mm). Het is ook met een mazendraad (6 x 6 mm) verkrijgbaar, in polyester poederlak in alle Ral-kleuren. Het is ideaal voor toepassingen in datacenters en elektriciteitscentrales. Meer info: www.renson.be

Huren betaalbaar houden door uitbreiding woningmarkt

Kleppenregister met actuatorsturing bij Duco De DucoGrille Close 105, een kleppenregister met grote luchtdoorlaat op maat van kantoren en scholen, beschikt voortaan over een actuatorsturing. Daarmee kan dit regelbaar kleppenregister probleemloos op een vraaggestuurd natuurlijk ventilatiesysteem (VNV) of op een gebouwbeheerssysteem worden aangesloten worden. De DucoGrille Close 105 kan als toevoer- of afvoerrooster dienst doen. In het eerste geval kan het kleppenregister in een muur of vliesgevel worden ingebouwd en zorgt een –al dan niet inbraakwerend– muurrooster langs beide kanten voor een esthetische afwerking. Voor optimaal akoestisch comfort kan optioneel ook het Duco Acoustic Panel geïntegreerd worden. Deze geluiddempende lamellen worden achter het kleppenregister geplaatst voor een ideale demping. Dankzij de grote doorlaat (tot 805 l/s/m²) kan de DucoGrille Close 105 overigens ook gebruikt worden om intensief te ventileren of als onderdeel van de nachtkoelingsprincipes van een gebouw. Meer info: www.duco.eu

De Vlaamse huurprijzen lagen nog nooit zo hoog als het voorbije jaar, blijkt uit de verslagen van de Vlaamse Huurdersbonden. De Confederatie Bouw pleit ervoor blijvend werk te maken van een uitbreiding van de woningmarkt, om de prijzen op de koopmarkt én op de huurmarkt, onder controle houden. België is vrij uniek omdat zeven mensen op tien mensen er eigenaar zijn van een woning. Door de bevolkingstoename komt er echter een steeds grotere groep mensen die een woning willen kopen, wat de prijzen doet stijgen en bijgevolg ook meer mensen naar de huurmarkt duwt, met ook daar stijgende prijzen tot gevolg. Vermits de vraag door de demografische ontwikkelingen alleen maar zal toenemen, moet er volgens de Confederatie Bouw wat iets gedaan worden aan het aanbod. De aannemersorganisatie acht het daarom essentieel om nieuwbouw te stimuleren, te werken aan woonverdichting, formules als sloop-heropbouw te blijven promoten en ook de bouwkosten onder controle te houden. Ze veronderstelt eveneens dat elke contraproductieve maatregel, zoals een btw-verhoging of een verzwaring van de vastgoedfiscaliteit, moet worden vermeden. Meer info: www.confederatiebouw.be

Lasertechnologie voor GB-vloer Tile Construct (Mol) leverde en plaatste de chape en de egaline en voerde naast de andere vloerwerken ook de betegeling uit bij de renovatie van het GB-winkelcentrum in Antwerpen (zie BAVL 2013-1). "We hebben daarvoor drie maanden lang gemiddeld vijf van onze twaalf medewerkers ingezet," blikt zaakvoerder Dirk Temmerman terug. "We gebruikten lasertechnologie om de gekleurde, ovaalvormige tegels nauwkeurig op de gewenste plaats aan te brengen." Terwijl de werken plaatsvonden bleef het winkelcentrum gewoon –of eigenlijk ongewoon– open." Een andere specialiteit van Tile Construct is werken met natuursteen, met als in het oog springende referentie de inkomhal van het Antwerpse Centraal Station. Recent werkte het ook mee aan het gemeentelijk zwembad van Kerlmis (Oostkantons) en aan het Etapgebouw in Malle. Meer info: www.tileconstruct.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 43

Zwijnaarde-gent Bio-Accelerator Beeld | SumProject

Nieuwbouw met eigen identiteit sluit perfect aan bij bestaande gebouw

Bio-Accelerator in Zwijnaarde breidt uit Bio-Accelerator, het dienstencentrum met kantoren en labo’s voor snelgroeiende biotech en life science-bedrijven telt voortaan twee gebouwen. Op Technologiepark Ardoyen in Zwijnaarde (Gent) realiseerden architectenbureau SumProject en aannemer THV Ipes-Denys de tweede fase van dit gebouwencomplex. Waar de architectuur van de eerste fase (12.000 m²) vooral trachtte de verschillende onderdelen tot één volume te laten samensmelten, kozen de partners voor de tweede fase (8.000 m²) resoluut voor een expressieve compositie van verschillende gebouwonderdelen. Toch sluiten beide gebouwen perfect bij elkaar aan. Investeringsmaatschappij Dexia-GIMV schreef voor de Bio-Accelerator een ontwerpwedstrijd uit, die door het architectuurbureau SumProject werd gewonnen. “In nauwe samenwerking met aannemingsbedrijf THV Ipes-Denys en de investeerders (Vlaamse Investeringsmaatschappij, B.S.I en Foremost Immo) werd het winnende wedstrijdontwerp verder verfijnd tot een coherent project dat tegemoet komt aan de eisen van de toekomstige gebruikers,” vertelt Bob De Wispelaere, projectarchitect en vennoot bij SumProject. “Wij dienden onmiddellijk een bouwaanvraag in voor twee opeenvolgende bouwfasen.” Tussen eind 2008 en midden 2010 realiseerden de aannemers de eerste fase. De verschillende labo’s en onderzoeksfaciliteiten vonden een onderkomen in één massief volume. De grote openingen in de gevel en de bekleding met geperforeerde metaalplaten verlichten enerzijds de massiviteit van het volume verlicht en vergroten anderzijds de herkenbaarheid van het gebouw langs de autosnelweg. Kort na de oplevering van deze eerste fase startten dezelfde partijen met de volgende fase van de werken. “In tegenstelling tot de eerste fase kozen wij hier voor een meer expressieve compositie van duidelijk onderscheidbare gebouwonderdelen,” vertelt de architect. “De THV Ipes-Denys bekleedde de noordgevel, zichtbaar vanop de autosnelweg, met een patroon van matte en glanzende zwarte panelen, terwijl ze op de zuidgevel strekmetaal in horizontale banden aanbracht. Deze banden zorgen niet enkel voor een uniforme en transparante gevel, maar functioneren eveneens als zonwering.”

Uitkraging Ook deze tweede Bio-Accelerator heeft een halfondergrondse parking. Boven de gelijkvloerse verdieping bevinden zich vijf bouwlagen met kantoren en labo’s en een technische verdieping, die half over de onderbouw uitkraagt.

44 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Participanten aan het woord De Witte Aluminiumconstructies – aluminium schrijnwerk De Witte Aluminiumconstructies (Wetteren), een familiebedrijf met een vijftigtal medewerkers, vervaardigt en plaatst aluminium ramen, schuiframen, deuren en gordijngevels voor nieuwbouw en renovatie. De Witte leverde en plaatste het aluminium schrijnwerk, waarlangs de uiteindelijke bouwschil van de Bio-Accelerator werd gemonteerd. “Ik was vanaf de aanvang bij dit project betrokken,” zegt projectleider Stijn van Strydonck. “De opdrachtgever koos voor CS68-ramen van Reynaers en zonwerende Vision 50 beglazing. Gedurende één maand werkten ongeveer dertig arbeiders aan de productie van de raampartijen. Die werden daarna door een vaste plaatsingsploeg van vier personen in vier maanden tijd gemonteerd.” De Witte Aluminiumconstructies werkte ook mee aan de uitbreiding van psychiatrisch centrum Sint-Jan Baptist Heide B (Zelzate) en de CO2-neutrale wijk Venning (Kortrijk). “De Bio-Accelerator was in vergelijking met de complexiteit van de meeste van onze werken geen uitzonderlijk project,” sluit van Strydonck af. “Het was ook hier belangrijk de raampartijen nauwkeurig uit te lijnen, aangezien andere aannemers erop moesten aansluiten.”

Zwijnaarde-gent Bio-Accelerator

Strekmetaal bekleedt de gevel van de Bio-Accelerator.

Technische Fiche Opdrachtgever: Ontwerp: Studies technieken: Pilootaannemer: Aluminium Schrijnwerk: Gevelbouw: Systeemwanden, plafonds, deuren, meubilair: Start werken: Einde werken:

NV Bioversneller, Zwijnaarde-Gent SumProject, Brussel; projectarchitect Bob de Wispelaere Ingenium, Brugge THV Ipes-Denys, Wondelgem De Witte Aluminiumconstructies, Wetteren Splen (Sign & Facades), Diest Beddeleem, Nazareth Start werken: mei 2012 Einde werken: december 2012

Op het dak staat een serre, waarin hoofdgebruiker CropDesign onderzoek voert naar rijstplanten. “De horizontale lagen van het hoofdgebouw lijken ingeplugd in een verticaal eindvolume, waarin alle technische verbindingen voor de serre liggen (transport van vloeistoffen, nutsvoorzieningen, …),” aldus de architect. "Ook al zijn verschilt de vormgeving van beide volumes sterk, toch vormen ze door een aantal subtiele ingrepen een sterk geheel binnen het Technologiepark,” sluit De Wispelaere af. ❚

Participanten aan het woord Splen (Sign & Facades Group) – gevelbouw

Splen (Diest) bracht de gevelbekleding van de Bio-Accelerator aan. “Wij gebruikten hiervoor twee materialen,” vertelt sales manager gevelbouw Kris Drijvers. “ Cassettes in strekmetaal (ongeveer 3.000 m²) vormen de link met het bestaande gebouw op de site, terwijl wij voor andere gevels in alucobond cassettes gebruikten.” De gevels in strekmetaal bestaan uit opgehangen aluminium panelen. Dankzij deze montagewijze, ontwikkeld door Splen Gevelbouw, kunnen de panelen vrij uitzetten, zonder storende geluiden. Splen komt uit een familiale onderneming, opgericht in 1961, die sedert 2007 tot de Signs & Facades Group behoort. De firma groeide snel uit tot een voorname lichtreclamefabrikant, die zich nadien ook specialiseerde in de gevelbouw. “Wij werken met materialen als alucobond, aluminium en zink om gevels te voorzien van architectonische cassettewanden, luifels en luifelboorden,” zegt de sales manager. “Deze systemen produceren wij in onze meer dan 10.000 m² grote werkplaats.”

Participanten aan het woord Beddeleem –systeemwanden, plafonds, deuren en meubilair

Beddeleem (Nazareth) plaatste systeemwanden, verlaagde plafonds, metalen gordijnkasten en schrijnwerkdeuren in de Bio-Accelerator in Zwijnaarde. “Wij installeerden onder meer JB 2000 systeemwanden in de kantoren en de labo’s,” vertelt gedelegeerd bestuurder Hendrik Daneels. “De labowanden en -deuren werden speciaal luchtdicht afgekit. Als aansluiting tussen de terugliggende bovenplint en het systeemplafond monteerden wij een bijkomend opdekfries. Dergelijke luchtdichte wanden voorkomen het ontsnappen van gassen bij decontaminatie. Tussen 2009 en 2013 werkten wij in totaal acht maanden met gemiddeld tien monteurs op de bouwplaats.” Beddeleem, met hoofdzetel in Nazareth en kantoren in Brussel en Parijs, is een afwerkingsbedrijf met meer dan zestig jaar ervaring. Het plaatst scheidingswanden, plafonds, deursystemen, systeemmeubilair en staat ook in voor de totale afbouw van gebouwen. Beddeleem installeerde onlangs ook systemen in het Jan Palfijn Ziekenhuis (Gent) en bij Belgomilk (Langemark). Ook in het nieuwe hoofdkwartier van de Navo in Evere komen er systeemwanden en plafonds van Beddeleem.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 45

Waregem

exit 5

Beeld | Renson

Exit 5: experience & meeting center van Renson De hoofdzetel van Renson langs de E-17 autoweg in Waregem viel al langer op. Door de integratie van een showroom voor consument en professional naast een multifunctioneel meeting center gaven de architecten van Crepain Binst Architecture en de ingenieurs van VK Engineering dit visitekaartje vandaag een extra dimensie. De naam Exit 5 staat voor EXperience, Innovation & Technology, maar verwijst tevens naar de nabijgelegen afrit van de autoweg. Renson investeert al jaren in innovatie en duurzaamheid. Zijn opvallende hoofdzetel was een pioniersproject op dit vlak. Toen de directie van de specialist in ventilatie en zonwering besliste de open ruimte onder het landschapskantoor tot een 'experience & meeting center' om te toveren, kregen Crepain Binst Architecture en VK Engineering de opdracht een uitbreiding te realiseren, die voldeed aan volgende eisen: maximale inval van daglicht, aangename en gezonde luchtkwaliteit, wit als hoofdkleur, een goede akoestiek en de integratie van Renson-producten.

de (ventilatie)luchtstroom.” Door een automatische draaideur komen bezoekers in een multifunctionele showroom met centraal de blauwe toren van de receptiebalie. Rechts van deze balie bouwde de architect een ‘dorp’ met verschillende huisjes, waar consumenten kunnen kennismaken met de verschillende aspecten van ventilatie en zonwering. “Links ligt het mekka van de professionele partner, waar wij bewust niet kozen voor de gewone modules, maar voor strakke witte volumes, die op een luchtige en evenwichtige wijze in de ruimte verdeeld zijn,” vult de architect aan.

SNELLER EN EFFICIËNTER COMMUNICEREN

Vijf vergaderruimtes achteraan vormen de brug tussen de showroom en het meeting center met opleidingscentrum en auditorium, waar groepen tot 300 personen terecht kunnen. Dankzij mobiele wanden kan de ruimte ook in drie zalen opgedeeld worden. “Dit meeting center moet Renson toelaten de markt

“Hoge glaspartijen met dunne aluminiumprofielen creëren een imposante blikvanger,” zegt architect Dirk Engelen. “De golvende glasgevel van 136 m begeleidt de voorbijrijdende wagens, maar duidt ook op de beweging van

Exit 5 in hoofdzetel van Renson.

46 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Waregem Exit 5

nog sneller en efficiënter te informeren, maar is ook ter beschikking van derden, die op zoek zijn naar meeting- en event faciliteiten,” aldus Dirk Engelen.

ENERGIEZUINIGHEID EN GEZONDHEID

gaande ramen in de gevel. Daardoor wordt de geabsorbeerde warmte uit het beton afgevoerd en is er ’s morgens een koude-buffer, die zorgt voor aangename temperaturen. Windvaste screens type Fixscreen moeten er overdag voor zorgen dat de temperatuur niet naar onaangename hoogtes klimt. ›

Er ging uiteraard veel aandacht uit naar energiezuinigheid en gezondheid. “Daarom hebben wij, in nauw overleg met de architect en Renson een nieuwe ventilatiestrategie uitgewerkt,” vertelt Ellen Goormachtigh, projectingenieur MEP bij VK Engineering. “Akoestisch gedempte ventilatieroosters type Sonovent en Invisivent zorgen voor de toevoer van verse lucht, vraaggestuurd in functie van het CO2-gehalte. In de vergaderzalen regelen de Healthconnector-kleppen de afvoer van de vervuilde lucht, ook op basis van het CO2gehalte. De afgevoerde lucht stroomt dan over de lucht-water warmtepomp, die warm water levert voor de vloerverwarming van de showroom, zodat de warmte van de binnenlucht gerecupereerd wordt.” In de zomer wordt het gebouw tijdens de nacht natuurlijk gekoeld dankzij de intensieve nachtventilatie met Sonovent-ventilatieroosters en enkele open-

Ruime showroom voor de consument.

Abstracte huisjes in de showroom.

Participanten aan het woord Interalu –akoestische metalen plafonds

Interalu (Antwerpen-Wilrijk) is opgericht in 1971 door Ludo Schrauwen. Tot de nv Interalu behoren Interalu, dat gespecialiseerd is in de levering en plaatsing van metalen klimaatplafond, en LCC-Plafonds, dat een volledig assortiment metalen plafondpanelen produceert en aanbiedt. Familiebedrijf Interalu/LCC telt vandaag ongeveer honderdvijftig medewerkers. LCC-plafonds leverde de metalen plafonds, die Interalu in het nieuwe experience en meeting center van Renson plaatste. “Wij integreerden op twee weken tijd met vier medewerkers 1.000 m² akoestische plafonds type BL-Highline in deze showroom,” vertelt zaakvoerder Anthony Schrauwen. De verticale baffels in de panelen garanderen een goede akoestiek, terwijl het open karakter van het plafond (40 % doorlaat) ervoor zorgt dat de koude lucht van de nachtventilatie in de betonmassa opgeslagen kan worden, waardoor de ruimte overdag natuurlijk gekoeld kan worden. “Dit project is een belangrijke referentie voor de Interalu,” aldus Schrauwen. “Op sommige plaatsen is het gebouw 80 meter lang en de lamellen werden over de volledige lengte geplaatst. Bovendien pasten wij het plafond nauwkeurig aan voor de golvende binnenmuur en de betonnen pilaren in de ruimte.”

Blauwe accenten in een interieur met wit en zwart.

Participanten aan het woord Naessens-HVAC –HVAC Naessens-HVAC (Waregem) is gespecialiseerd in alle technieken voor verwarming, ventilatie, airconditioning en sanitair (HVAC). “Wij leverden en plaatsten het lot HVAC in Exit 5 van Renson,” zegt zaakvoerder Luc Naessens. “Gedurende twee maanden waren zes medewerkers bezig met de plaatsing van de vloerverwarming, de installatie van de warmtepomp en de integratie van de systemen voor de nachtkoeling.” Naessens-HVAC werd opgericht in 2001 door Luc Naessens, die toen al tien jaar ervaring had in de sector. De toenmalige eenmanszaak is intussen uitgegroeid tot een KMO met vijftig medewerkers. “Vooral de integratie van de intensieve nachtventilatie, een systeem van Renson dat het gebouw overdag natuurlijk koelt met koude lucht, die ’s nachts in de betonmassa wordt opgeslagen, maakte dit project speciaal,” vertelt de zaakvoerder. “Wij installeerden deze free coolingtechnieken onder meer ook in de kantoorgebouwen van Koramic (Kortrijk) en Lima (Aalter), in de bedrijfsgebouwen op ’t Walletje in Knokke en in het administratief centrum van Zulte.”

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 47

Advocatenvennootschap FLAMEY behoort tot de absolute top van de Belgische kantoren gespecialiseerd in publiek en administratief recht.

Jan Van Rijswijcklaan 16 2018 Antwerpen Tel: + 32 3 257 33 16 Fax: + 32 3 237 38 51

Het kantoor verleent private en overheidsbedrijven, particulieren, lokale besturen en intercommunales zowel juridisch advies als bijstand in administratieve en gerechtelijke procedures, en is in het bijzonder gespecialiseerd in volgende materies:

- Overheidsopdrachten - PPS www.flamey-advocaten.be - Ruimtelijke ordening en stedenbouw info@flamey-advocaten.be - Milieurecht - Onteigeningen - Monumenten, landschappen en natuurbescherming - Energierecht - Handelsvestigingen - Brownfields Advocatenvennootschap FLAMEY is een gerenommeerd nichekantoor met vestiging in Antwerpen. Het kantoor kan bogen op een rijke expertise en meer dan 25 jaar ervaring.

Peter Flamey

Jan Van Rijswijcklaan 16 2018 Antwerpen Tel: 03/257.33.16 Fax: 03/237.38.51 email: info@flamey-advocaten.be

Consultaties zijn steeds op afspraak

Waregem Exit 5

Sober maar functioneel interieur.

Technische Fiche Opdrachtgever: Ontwerp: Studies technieken: Studies stabiliteit: Veiligheidscoördinator: Akoestiek: EPB: Algemeen Aannemer: Metalen plafond: HVAC: Interieur: Start werken: Einde werken:

De productendoorsnedes zijn geïntegreerd in grote witte volumes.

Renson, Waregem Crepain Binst Architecture, Antwerpen, projectverantwoordelijke Jan Geerts en teamleider Dirk Engelen VK Engineering, Merelbeke Abicon, Tielt Vecobo, Waregem Avitech Accoustics, Brugge Covah, Oudenaarde Vandenbussche, Aalter Interalu, Antwerpen Naessens-HVAC, Waregem/Deerlijk Pol Cattebeke, Heule juni 2012 juni 2013

NAESSENS-HVAC bvba Burelen & magazijn: Desselgemsesteenweg 39-41 - 8540 DEERLIJK T 056 61 31 13

info@naessenshvac.be

F 056 61 72 42

www.naessenshvac.be

• WARMTEPOMPEN • VENTILATIE • SANITAIR • VERWARMING ENERGIEZUINIGE TOTAALCONCEPTEN VOOR KANTOREN

Wij garanderen “SERVICE & KWALITEIT”! BOUWEN AAN VLAANDEREN | 49

hasselt Kantoren SD Worx Tekst | Roxane Heeren Beeld | Chak Lopez

Grootte en ritmering van de ramen variëren naargelang de oriëntatie van de gevel.

SD Worx bouwt opnieuw groen kantoor, in Hasselt Na het kantoorgebouw in Kortrijk en de havenbuilding en het Kendall-gebouw in Antwerpen, heeft SD Worx ook in Hasselt een opmerkelijk nieuw kantoor neergepoot. Het bouwteam, bestaande uit architectenbureau Stramien, studiebureau Cenergie, ingenieursbureau Arcade en bouwbedrijf Kumpen, realiseerde op het Ilgat Business Park, op een perceel vlak naast de spoorweg, een energiezuinig, flexibel en comfortabel gebouw dat bovendien zeker mag worden gezien! Het nieuwe kantoor voor Limburg en de Kempen is een compact gebouw. De gemeenschappelijke functies zijn samengebracht in een centrale kern, met rondom een volledig open kantoorruimte. Dankzij het open plan is de ruimte flexibel indeelbaar en in de toekomst ook aanpasbaar aan veranderende functies. De compactheid van het gebouw beperkt de warmteverliezen, de betonnen constructie en binnenspouwbladen zorgen voor de nodige stabiliteit en thermische inertie. Alle publieke en sociale ruimtes –onthaal, vergaderzalen, de refter en een opleidingsruimte – vinden we in de beglaasde sokkel. Daar bovenop rust een overkragend, quasi balkvormig volume met kantoren over drie niveaus. De grootte en het ritme van de gevelopeningen varieert naargelang de oriëntatie van de gevel: een optimale grootte van de ramen, in combinatie met automatische weergestuurde zonwering, zorgt dat de medewerkers maximaal kunnen genieten van licht en uitzicht, terwijl de warmtewinsten beperkt blij-

50 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

ven. Op die manier gaat architecturale variatie samen met de beheersing van licht en warmte in het gebouw. Wanneer toch kunstlicht nodig is, wordt dit automatisch geschakeld en gedimd door aanwezigheidsdetectoren en daglichtmeters.

Comfort en energie De laag-energie doelstelling vroeg niet alleen om een dik isolatiepakket, ook de eisen voor luchtdichtheid waren behoorlijk streng. Gilbert Christiaens, technisch directeur vastgoedontwikkeling bij Kumpen, licht toe: “Het infiltratievoud bij een druk van 50 Pascal moest kleiner zijn dan 1. We hebben dan ook grote zorg besteed aan de luchtdichtheid. Het betonnen binnenspouwblad draagt hiertoe bij en we hebben alle ramen rondom afgedicht met slabben.” Voordat de aannemer de ramen plaatste, voerde een gespecialiseerd bedrijf op de werf een luchtdichtheidsmeting uit op een proefopstelling met een volledig gemonteerd raam. ›

hasselt Kantoren SD Worx

De zonwering wordt aangestuurd door een weerstation. Ze kan niet alleen open neergelaten worden, de lamellen zijn ook draaibaar. Dit zorgt voor een optimale mix tussen daglicht en koelte.

In de tuin kunnen de medewerkers tijdens de middagpauze genieten van de zon en het groen.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 51

1RRG DDQ H[WUD UXLPWH" 'RRUZHUNHQ

6WRFNDJH

5HWDLO RSORVVLQJHQ

(Q YHHO PHHU

NV WILLY PATTIJN INDUSTRIEWEG 23 A B-8800 ROESELARE T 051 - 22 00 26 F 051 - 25 09 59 E hans@pattijnmeubelen.be

ZZZ GHERHU FRP 'H %RHU 7HQWHQ 1 9 _ ,QGXVWULHODDQ .DQDDO 1RRUG %UHH 7 _ ) _ ( VDOHV EH#GHERHU FRP

WWW.PATTIJNMEUBELEN.BE

01MRT0093.indd 1

24/04/2013 9:01:58

Dagelijks bouwen aan uitmuntendheid

Kumpen, e

cellence in b ouw, infra, vas t goedont wik keling , renovatietechnieken, tunnelling & PPP

w w w.kumpen.be

105687-advKumpen-197x130.indd 1

5/06/12 16:28

hasselt Kantoren SD Worx

Gemeenschappelijke functies, zoals sanitair en bergruimte, zitten samen in de centrale kern. De kantoorruimte blijft open en transparant.

Participanten aan het woord De verwarming/koeling werkt volgens het variabel-debietprincipe, waarbij er net voldoende water rondgepompt wordt om de gewenste temperatuur te bereiken. Zo kan de ketel op een lager regime werken. De mechanische ventilatie, een balansventilatie met warmtewiel, slaat af zodra iedereen uit het gebouw is en schakelt over op free cooling: wanneer de buitentemperatuur lager is dan de binnentemperatuur openen de gemotoriseerde kipramen en de kleppen in de centrale schacht om het gebouw te koelen met frisse buitenlucht. Het gebouwbeheersysteem laat toe om alle technieken op te volgen en lokaal of vanuit de andere vestigingen van SD Worx aan te sturen.

Bouwteam Met eerdere bouwprojecten in Kortrijk en Antwerpen had SD Worx als opdrachtgever al een stevige reputatie verworven. Het bedrijf hecht duidelijk belang aan de duurzaamheid van zijn gebouwen, en neemt via de bouwteamformule ook de gelegenheid te baat om actief mee te denken aan het ontwerp. ❚

Participanten aan het woord Willy Pattijn –vast meubilair en kernbekleding De NV Willy Pattijn (Roeselare) maakte en plaatste de bekleding van de centrale kern en het vaste meubilair. " Wij zijn gespecialiseerd in het ontwerpen en produceren van alle soorten maatmeubilair , zowel voor privéklanten als voor bedrijven , ziekenhuizen en hotels,"legt gedelegeerd bestuurder Hans Pattijn uit. "Voor deze opdracht hebben we vier medewerkers ingezet, twee in het atelier en twee op de bouwplaats. Opdrachten voor SD Worx zijn altijd speciale opdrachten, omdat SD altijd opteert voor een mooi architecturaal concept. Deze keer zochten we vooral natuurlijke producten. Zo hebben we al het vast meubilair uitgevoerd in berken multiplex." Willy Pattyn is een familiebedrijf, dat zich in 2000 op het huidige adres vestigde. Op het palmares staan onder meer het psychiatrisch ziekenhuis Sint-Jozef in Pittem en hotel De Kinkhoorn, één van de bekendste gebouwen in Mariakerke-Oostende.

Ramenconstructie Corswarem – aluminium buitenschrijnwerk Ramenconstructie Corswarem (Tongeren) stond in voor de productie en plaatsing van de glasgevel en de buitenzonwering. “Glasgevels in aluminium en hout zijn onze specialiteit,” licht gedelegeerd bestuurder Dirk Corswarem toe. “SD Worx stelde hoge eisen op het vlak van luchtdichtheid en automatische nachtventilatie. Langs de buitenkant lijkt het een eenvoudige constructie, toch was dit project voor ons een hele uitdaging.” “De bekleding rond de ramen moest goudkleurig geanodiseerd worden. Ook de elektronische aansturing van 160 opengaande gehelen was een interessante opdracht. Hiervoor zijn er micro-motors ingewerkt in de profielen, die onzichtbaar zijn langs binnen en buiten. Het domoticasysteem stuurt ze aan op basis van tijd, regen, wind, aanwezigheid van personen, temperatuur en luchtkwaliteit (CO²), voor zowel ventilatie als koeling.” De semi-structurele gordijngevel van SD Worx is een mooie referentie. Maar Corswarem verdiende ook al elders zijn sporen. Momenteel werkt het mee aan onder meer de hoofdzetel van JBC in Houthalen, het Texaco-benzinestation in Drongen, appartementencomplex Zuidzicht (fase 1-2) van Kolmont in Hasselt en Wetenschapspark Waterschei in Genk..

Technische Fiche Opdrachtgever: Ontwerper: Hoofdaannemer: Studiebureau technieken: Studiebureau stabiliteit: Binnenschrijnwerk: Raamconstructies en zonwering: Start werken: Oplevering:

SD Worx, Antwerpen Stramien, Antwerpen Kumpen, Hasselt Cenergie, Berchem-Antwerpen Arcade, Hasselt Pattijn, Roeselare Corswarem, Tongeren 16 augustus 2010 9 december 2011

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 53

turnhout soudal

Specialist in 'moeilijke' gevels Een opvallende recente referentie van KA Construct (Malle) is het schrijnwerk voor het nieuwe gebouw van de afdeling onderzoek en ontwikkeling van Soudal in Turnhout. KA Construct stond er in voor de productie en montage van het aluminium schrijnwerk en de aluminium gevelstructuur én coördineerde de glasplaatsing. Het schrijnwerk is intussen een klassieker. Het is samengesteld uit profielen van Sprangers Aluminium (Hoogstraten), de ramen in de reeks SP64-comfort en de vliesgevel in de slanke reeks G50. "De vliesgevel heeft gelijkvloers een overspanning van 3,56 m en van 2,70 m op de verdiepingen. Hij is uitgerust met inox verankeringsstukken voor de lamellen van de zonwering. In de gevel zijn over de hele lengte –meer dan 60 m– en op alle niveaus zelfregelende, gemotoriseerd bestuurde multi-debiet kleproosters aangebracht," vertelt Rita Sprangers, zaakvoerster van KA Construct. "De meer dan 250 kg zware glaspartijen zijn verankerd met speciale steunen." KA Construct is dan ook een echte specialist in 'moeilijke' gevels. "Dank zijn onze steun bij dergelijke opdrachten kan de hoofdaannemer zich concentreren op de ruwbouw en de coördinatie, tot en met afwerking van de interieurs. Het project bij Soudal was op onze maat gesneden, zowel qua gevelopbouw als qua planning. De uitwerking ervan vergde amper vijf weken." Het hele team van KA Construct telt intussen bijna vijftig mensen. "We voeren al onze opdrachten met eigen mensen uit, dat is een extra voordeel. Hierdoor kunnen we flexibel en snel inspelen op de bouwtechnische vraagstellingen en de vaak korte uitvoeringsplanning." ❚

54 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

turnhout soudal

Participanten aan het woord Renson –zonwering Renson (Waregem) zorgt voor aangename temperaturen in het nieuwe gebouw van Soudal. “Structurele buitenzonwering met beweegbare en vaste aluminium lamellen en windvaste screens houden de overmatige zonnestralen tegen vooraleer ze met het glasoppervlak in contact komen en vermijden zo oververhitting,” zegt Kristof Derudder, business unit manager bij Renson Projects. “Bovendien zorgen deze zonweringsystemen ervoor, dat er geen onaangename reflecties in de computerschermen ontstaan en dat het meubilair en het interieur niet gaan verkleuren.” De uitnodigende ‘glazen’ voorgevel van het gebouw werd uitgerust met horizontaal gemonteerd lamellen type Icarus Aero 300. Deze ellipsvormige lamellen kunnen afhankelijk van de inval van de zonnestralen rond hun as draaien. Dezelfde aerodynamische lamellen in een vaste uitvoering beperken de invloed van de zon op de temperatuur in de kantoren en vergaderzalen op de bovenste verdieping. “In de ruimtes op de andere verdiepingen integreerde de architect screens type Fixscreen 100,” vult communicatieverantwoordelijke Johan Debaere aan. “Dankzij een ingenieus geleidingssysteem met rits zitten deze screens strak en windvast in elke positie.” Renson werkte in nauwe samenwerking met de architect een geschikte zonwering uit. De onderneming levert immers niet alleen standaardoplossingen, maar heeft ook een projectteam, dat voor elk specifiek project een gepaste oplossing kan uitwerken. Recente projecten in België zijn onder meer het gemeentehuis van Barvauxsur-Ourthe, de Q8-shop in Namen en de kantoren van Willy Naessens in Wortegem-Petegem en Bekaert Building Company in Waregem.

Participanten aan het woord Groep Infrabo –studies en werfopvolging technieken Groep Infrabo (Westerlo), specialist in energiezuinige en CO2-lage technische installaties, stelde de studies op voor de verwarming, de elektriciteit, het sanitair, de ventilatie en de piping. Het zette ook twee mensen in om de plaatsingswerken op te volgen. In de stookplaats op de zesde verdieping staan twee gasgestookte hoogrendementcondensatieketels van Viessmann, in cascade. De ventilatie van het gebouw gebeurt door twee luchtgroepen met platenwisselaar. Beide zijn uitgerust met een elektrische stoombevochtiger. De circulatiezones hebben vloerverwarming, de Japanse binnentuin wandverwarming. Alle kantoren hebben vloerconvectoren, maar de labo's worden verwarmd en gekoeld met ventiloconvectoren.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 55

bedrijfspresentatie

Focus op blazen en zuigen Sinds de oprichting van het familiebedrijf, in 2003 door Peter Coolkens, is Fihuma actief in het zuigen en blazen van grind en andere droge stoffen, tot 80 meter hoog en 150 meter ver, op daken en in kelders, in silo's en bekkens. Die service vormt nog altijd de kernactiviteit van het bedrijf. "Onze andere specialisaties sluiten daar nauw bij aan," vertelt Peter, verwijzend naar de aanleg van extensieve daktuinen, groendaken en het opzuigen van straalgrit. Over de grenzen De voorbije tien jaar bouwde Fihuma een uitgebreid palmares uit, niet alleen in eigen land, maar ook in Nederland, Frankrijk en Luxemburg. Opdrachtgevers zijn dakwerkers en bouwaannemers, maar ook industriële reinigingsfirma’s en gevelreinigingsbedrijven. "De Nederlandse markt bewerken we via ons dochterbedrijf Coolkens BV in Breda."

Machinepark Het rollend machinepark van Fihuma is het resultaat van jarenlange doelgerichte investeringen. "Wij beschikken momenteel over zes gespecialiseerde zuig-blaasvoertuigen. Met het oog op maximale inzetbaarheid en rendement hebben we ze in eigen beheer ontworpen. Voor de bediening ervan staan veertien ervaren werfmedewerkers in." Daarnaast beschikt Fihuma voor grote opdrachten over een Putmeister Telebelt. "Deze telescopische

kraan werkt met een lopende band voor het snel af- en aanvoeren van grote hoeveelheden grind, zand, cement en andere droge stoffen. Deze hypermoderne machine haalt probleemloos een capaciteit van 20 ton per 10 minuten.

Schaalgrootte Deze schaalgrootte laat Fihuma toe om voor elk project kort op de bal te spelen en zijn haar klanten een ruime flexibiliteit in planning aan te bieden. Een klant die vandaag telefoneert met een opdracht, mag er zeker van de werken binnen de week van start gaan. "We gaan ook geen enkele uitdaging uit de weg," onderstreept Peter. "Een oppervlakte van 10.000 m² schrikt ons niet af. Maar we halen evenmin onze neus op voor een kleine opdracht van 20 m². "In haar onafgebroken streven naar kwaliteit en veiligheid behaalde Fihuma zowel het Qualibouw- kwaliteitslabel als het VCA-veiligheidscertificaat. ❚

Brede waaier Naast dakgrind blaast en zuigt Fihuma nog tal van andere droge stoffen, zoals argex, drainagezand, daktuin substraat, kleikorrels en lava. Heel speciaal is het werken met straalgrit. "Straalgrit, een zwart korrelig materiaal, wordt gebruikt bij straalwerken voor het verwijderen van roest, verontreinigingen en oude coatings. Het is geschikt voor het stralen van ondermeer metaal, hout, glas en spiegels. Na een stralingsproject kan Fihuma ingeschakeld worden voor het verwijderen van het achtergebleven straalgrit.

Fihuma bvba Turnhoutsebaan 129 – 131 2970 SCHILDE – België Tel.: +32 3 314 29 03 Fax: +32 3 315 19 03 E-mail: info@fihuma.be Internet: www.fihuma.be

56 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

de pinte Terre Bleue Tekst | Bert Verbeke

Terre Bleue investeert in energie-efficiënte showrooms en kantoren Voor zijn nieuwe toonzalen en extra kantoorruimte in De Pinte opteerde kledingbedrijf Terre Bleue voor een energieefficiënt gebouw. Deze keuze sluit nauw aan bij de waarden van het bedrijf, waarin een hechte relatie met klanten en medewerkers centraal staat. “Het volledige gebouw is opgevat als een betonstructuur, bestaande uit betonnen kolommen, balken, gewelven en gevelpanelen. Omwille van de uitstraling en de brandwerende eisen viel de keuze op betonelementen, volledig geproduceerd en getransporteerd binnen onze onderneming,” vertelt Kenneth Doom, werfleider bij de Willy Naessens Group.

Planning en kostprijs als belangrijkste uitdagingen

“De ruwbouwwerken verliepen gefaseerd: funderingswerken, montage van de betonstructuur, rioleringswerken, dakdichtingswerken, het plaatsen van een inkomsas in houtskelet, het plaatsen van de betonvloeren binnen en aluminium buitenschrijnwerk. Daarnaast legden we de omgeving rond het gebouw aan. Na de ruwbouw kwam de vraag om eerst de aanpassingswerken uit te voeren aan het bestaande gebouw. Dit bestond voornamelijk uit het vernieuwen van het buitenschrijnwerk en het plaatsen van nieuwe ramen. Daarnaast herbekleedden wij het bestaande gebouw helemaal met Eternit-platen. De laatste fase van de werken was de montage van de zonwering, een gegalva-

“Wij coördineerden alles, van ruwbouw, water- en winddichtheid, gevelafwerking en omgevingsaanleg en de aanpassingswerken in het bestaand gebouw. In samenspraak met klant, architect en studiebureau Erbeko hielden wij rekening met de wisselwerking van de technieken. De belangrijkste uitdagingen waren zowel de planning als het beheersen van de kostprijs. Omwille van de verticale integratie kunnen we deze uitdagingen aan en kan de bedrijfsgroep zijn beloftes nakomen. In dit project uit de verticale integratie zich als volgt: Willy Naessens Alu voor het buitenschrijnwerk, Mutec bvba voor de dakdichtingswerken en Maes Hendrik voor grondwerken en omgevingsaanleg,” legt Doom uit. ›

niseerde staalstructuur met daaraan houten lamellen. De lamellen worden onder een vaste hoek geplaatst, zodat in alle seizoenen optimale zonwering kan worden geboden.”

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 57

de pinte Terre Bleue

Milieuverantwoorde oplossingen “Voor de uitbreiding van Terre Bleue –een oppervlakte van 1.200 m² bruto, verdeeld over twee verdiepingen– kregen milieuverantwoorde oplossingen de voorkeur. Niet alleen in materiaalkeuze, maar ook qua technologie,” vertelt Andries Gryffroy, managing director van Erbeko, dat instond voor het ontwerp van de installaties. “We opteerden voor een aantal belangrijke technieken: een bodemgekoppelde warmtepomp, passieve koeling hoge temperatuur via koelbalken, een luchtgroep met hoogrendementsenergierecuperator en LEDtechnologie.”

Haalbaar project “Een bodemgekoppelde warmtepomp had enkel zin als de klant effectief ook een relatief beperkte vorm van koeling wou. Op die manier konden we een combinatie maken met passieve koeling. De meerkost waren boringen, een deel hiervan zijn subsidieerbaar via de REG-maatregelen van de distributienetbeheerder. Een pragmatische opbouw van de installatie, een zeer correcte dimensionering, een eenvoudig regelsysteem en een eenvoudige standaard warmtepomp, waren het bewijs dat het project haalbaar was.”

Warmtepompen voor topkoeling “Voor de verwarming kozen we een bodemgekoppelde- verticale Beo-warmtepomp. Hiervoor werden negen boringen uitgevoerd tot een diepte van 85 meter. Op piekmomenten, tijdens koude winterdagen, doen we een beroep op een condenserende aardgasketel. De warmtepomp onttrekt warmte uit de bodem tijdens de winter en brengt deze op een hoger temperatuurniveau. Aan het einde van het stookseizoen is de bodem afgekoeld. Deze bodemkoude

kan vervolgens, zonder gebruik van de warmtepomp, gebruikt worden in periodes met koudevraag. Enkel tijdens heel warme dagen wordt de warmtepomp ingezet als koelmachine. Door het gebruik van de opgeslagen koude wordt de bodem opnieuw opgewarmd. Voor de ventilatie gebruiken we het systeem D met een hoogrendementsrecuperator. Per kantoor –uitgerust met koelbalken in een tweepijpsysteem– kan er altijd een raam open.”

Minder verbruik door Led-technologie “Er is aanwezigheidsdetectie voor de verlichting van niet-permanent bezette ruimten zoals het sanitair, de bergingen en circulatieruimtes en voor de verlichting van de collecties in de showrooms. In de kantoren is er enkel daglichtsturing. Het maximaal specifiek verbruik in de kantoren bedraagt 8 W/ m², en dit voor een gemiddelde lux-waarde van 450 lux. De Led-verlichting in de gangen en het sanitair draagt bij tot een lager verbruik, een langere levensduur en een hoger comfort,” besluit Gryffroy. ❚

Technische Fiche Opdrachtgever: Hoofdaannemer: Architect concept: Architect uitvoering: Studiebureau technieken: Start werken: Oplevering:

Terre Bleue, De Pinte Willy Naessens, Wortegem-Petegem AWAA, Brussel AAVO, Spiere Helkijn Erbeko, Oosterzele januari 2013 medio oktober 2013

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 59

HERMANS

K A LWA L L ®

Kalwall® zorgt voor natuurlijke lichtinval Met wanden van Kalwall® wordt het licht zowel overdag als ‘s nachts op een diffuse manier in uw gebouw gehouden. Kalwall® is een lichtdoorlatend bouwsysteem voor gevels en daken met extreem goede isolatie-eigenschappen (van 2,74 tot 0,28 W/m2K). Het absorbeert daglicht en zet dit om in een diffuus licht met ‘museumkwaliteit’ dat verblinding of schaduweffecten uitsluit. Het team van ontwerpers bij Hermans NV nodigt u uit om samen met hen tot de ideale oplossing te komen op gebied van lichtdoorlatendheid, thermische isolatie impact, ... en u de creatieve mogelijkheden te tonen met Kalwall®.

I.Z. West-Grijpen Z2, Grijpenveldstraat 20, B - 3300 TIENEN Tel. (32) 16 82 03 00 - Fax (32) 16 82 14 61 info@hermansco.be - www.hermansco.be

Kalwall® is een geregistreerd handelsmerk van Kalwall Corporation

zottegem Provinciaal Technisch Instituut

Isolatiewaarde, difuse lichtinval en duurzaamheid als basis voor materiaalkeuze

Kalwall voor nieuw dak PTI Zottegem Het dak van het Provinciaal Technisch Instituut in Zottegem bestaat vanaf nu uit Kalwall. Zo realiseren architect en aannemer een goed isolerend dak, dat oververhitting vermijdt, maar toch voldoende lichtinval garandeert. Ook de levensduur was belangrijk bij de materiaalkeuze. Het glazen dak van het PTI in Zottegem was dringend aan vernieuwing toe. De slechte isolatie en de grote lichtinval zorgden immers voor problemen op het vlak van energiezuinigheid en gezondheid. Het PAC Oost-Vlaanderen en projectarchitect Jan Storms kregen de opdracht het dak met een oppervlakte van 300 m² volledig te renoveren met aandacht voor energiebesparing en binnenklimaat. “In hun zoektocht naar een passende oplossing kwamen zij bij Kalwall en de firma J. Hermans & Co in Tienen terecht,” vertelt Nico Laermans. Familiebedrijf Hermans, opgericht in 1921 als glazenmakersbedrijf, evolueerde snel naar een ontwerper en fabrikant van gebrandschilderd glas en zette in 1971 de stap naar aluminium glasgevelbouw. “Sinds 2007 zijn wij ook exclusief vertegenwoordiger van Kalwall-systemen voor de Benelux,” vervolgt Laermans. “Met Kalwall voldeden wij aan de eisen van bouwheer en architect voor deze school. Dit Kalwall-dak heeft een zeer goede isolatiewaarde (U = 0,78 W/ m².K), laat voldoende licht en warmte binnen (toetredingsfactor = 0,07) en weegt veel minder dan glas (12,5 kg/m²). Bovendien garanderen wij ook een levensduur van minimum 25 jaar.” Andere toepassingen met Kalwall van Hermans zijn onder meer buurtsporthal Parkloods in Park Noord in Antwerpen en sporthal Meos in Maldegem, de kantoren van beursvennootschap Weghsteen in Brugge en Janssen Pharmaceutica en de Thomas More Hogeschool in Geel. ❚

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 61

interview Patrick Verhaest Tekst | Koen Mortelmans

Aangepast bouwen voor Alzheimerpatiënten Hoe moet een woonzorgcentrum (wzc) er uitzien om mensen met dementie er zich thuis te laten voelen? Aan welke vereisten moet het gebouw beantwoorden om ze er hun weg te doen vinden en te laten aarden? Hoe kan je door vormgeving en inrichting van de woonomgeving ervoor zorgen dat mensen met dementie goed wonen? Erik Stroobants en Patrick Verhaest van Expertisecentrum Dementie Vlaanderen bezochten met deze vragen twintig woonzorgcentra in heel Vlaanderen en worstelen zich door de internationale wetenschappelijke literatuur. Ze bundelden hun bevindingen in het boek 'Architectonica. Een thuis voor mensen met dementie.' Verhaest is projectmedewerker van het Expertisecentrum Dementie Vlaanderen. Het Expertisecentrum voert beleidsvoorbereidend werk uit voor ondermeer de Vlaamse en de Belgische federale overheid en vertaalt wetenschappelijk onderzoek in praktische toepassingen. "Meer nog dan gezonde mensen zijn personen met dementie afhankelijk van de kwaliteit van hun omgeving. Die kwaliteit beïnvloedt hen ten goede of ten kwade," steekt hij van wal. Een bepalend aspect voor die kwaliteit is huiselijkheid. "Een huiselijk ingerichte leefomgeving nodigt uit om 'er even bij te komen zitten'. Maar het is niet vanzelfsprekend om in een woonzorgcentrum huiselijkheid te verzoenen met de normen inzake hygiëne of de eisen van de lokale brandweer."

Overzichtelijkheid alleen is onvoldoende, zet hij een volgende stap. "Vergelijk het met de terminal van een goed georganiseerde luchthaven. Alles is er duidelijk, maar de omgeving nodigt absoluut niet uit om er te blijven zitten. Een dementievriendelijke omgeving moet interesse opwekken en uitnodigen om er te blijven. Een hoekje met een piano is ideaal, want een piano is goed herkenbaar en de mensen kunnen er zelf op tokkelen. Ze brengt ook zuivere klanken voort."

Herkenbaarheid Uitzicht en belichting moeten de aandacht vestigen op wat voor de personen met dementie van belang is en verdoezelen waarmee contact voor hen

"In Europa en Noord-Amerika ontstonden de voorbije twintig jaar gespecialiseerde collectieve woonvormen voor personen met dementie. De meeste ervan werken kleinschalig, al sluit dit niet uit dat ze deel kunnen uitmaken van een groter geheel. In Vlaanderen kennen we vooral het kleinschalig genormaliseerd wonen. Zo normaal mogelijk wonen is het uitgangspunt hiervan. De klemtoon ligt op de kwaliteit van leven en relaties, zorg op maat en een evenwicht tussen autonomie en geborgenheid. Pioniers hierin zijn wzc Huis Perrekes in Geel en wzc De Bijster in Essen. Almaar meer Vlaamse zorgorganisaties volgen dit voorbeeld of overwegen het te doen." Aangepast bouwen voor personen met dementie is niet nieuw. "Vroeger gingen de ontwerpers nogal gemakkelijk uit van rondgangen, om dwaalgedrag op te vangen. Recent onderzoek wijst echter uit dat mensen met dementieproblemen zich hierin net moeilijker kunnen oriënteren. Het komt er op aan hoeken en kruispunten zoveel mogelijk te beperken maar ervoor te zorgen dat de belangrijke plaatsen altijd zichtbaar blijven. Zo vermijd je onrust."

Het ovale kookeiland is het middelpunt van een leefgroep in wzc Sint-Anna (Veurne). Essentieel zijn de sfeer en de geuren.

62 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Woonzorgcentrum Morgenster (Sijsele) brak de monotonie van een lange gang door halverwege een ronde hoek met zitruimte en muurhoog breed raam aan te brengen.

Wzc De Maretak (Sint-Andries-Brugge) vermijdt rusthuismeubilair, behalve voor de tafels en de stoelen. Sommige 'huiselijke' meubelstukken kon het tweedehands op de kop tikken.

interview Patrick Verhaest

ongewenst is. "Het komt erop aan dat de deur niet meer als deur herkenbaar is. Dienstdeuren en uitgangen naar een onbeveiligde zone laat je best bijna onzichtbaar in de wanden opgaan, door het onderscheid tussen deur en wand zo klein mogelijk te houden. Dikwijls neemt het een ondoorzichtige folie op het glas al heel wat onrust rondom een doorzichtige deur weg. Dat de te vermijden deuren langsheen en niet pal op de looprichting staan doet ook al veel." De weg naar en de toegang tot de eigen slaapkamer en naar het gemeenschappelijk toilet accentueer je best wel. "Het werken met voldoende contrast en het vereenvoudigen van de leefomgeving helpt de bewoners om sneller te zien wat voor hen relevant is. Let wel op met figuratieve of al te opvallende patronen in oppervlaktes zoals vloeren, wanden en tafellakens en met blinkende vloeren. Vermijd bij AlzheimerpatiĂŤnten grote helderheids- of kleurcontrasten in vloerovergangen. Contrast tussen de vloer en de muur is dan weer van belang om goed de structuur van een ruimte te begrijpen." Herkenbaarheid heeft ook veel te maken met traditionele vormgeving. "Al te creatief design is te vermijden, maar dat betekent niet dat meubelen en inrichting oud moeten zijn. Ook de verdeling van functies is best traditioneel: keuken, eetkamer en salon sluiten op elkaar aan, maar zijn goed onderscheiden. Daarmee moet je al in de bouwplannen rekening houden. Benut de ruimte bij de ramen goed, met bijvoorbeeld een vensterbank bijvoorbeeld of enkele zitmeubelen. Heel herkenbaar en het nodigt uit om bij het raam van de omgeving te komen genieten." â?&#x161; Meer info: www.dementie.be

Patrick Verhaest (foto KM)

Zithoek met piano in Huis Perrekes (Geel). De piano is niet louter een sierstuk, ze wordt regelmatig bespeeld.

Deurherkenning in woonzorgcentrum Corsala in Beringen.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 63

Oostende Nieuwbouw AZ Damiaan

Nieuwbouw fusieziekenhuis Oostende in verschillende projecten

Toekomstgerichte campus AZ Damiaan breidt weer uit Toen in 1999 in Oostende het Heilig Hart- en het Sint Jozefziekenhuis samensmolten tot AZ Damiaan stelde de directie kort daarop het concept van een toekomstgerichte nieuwbouw op de Campus Heilig Hart voor. De bouwwerken onder leiding van Boeckx architecture & engineering startten in 2008. Sinds eind oktober is de eerste fase afgerond. Vandaag loopt fase 2 met de renovatie van de bestaande vleugel, maar vooral de bouw van een bijkomende vleugel en een parkeergebouw voor het personeel. Een nieuwbouwproject in verschillende projecten! MEDISCH-TECHNISCH BLOK (PROJECT 1) Aannemer Van Laere bouwde eerst een nieuwe parkeertoren. Die bestaat uit een stalen constructie met een glasgevel en een printtekening, die een optimale integratie in de groene omgeving mogelijk maakt. “Daarnaast kreeg een nieuw medisch-technisch blok, de ‘hot floor’ van het ziekenhuis met een imposante glasgevel, voorrang,” zegt architect Johan Cogge van Boeckx architecture & engineering. “Naast de apotheek in de kelder huisvest dit gebouw de spoedafdeling, intensieve zorgen en mid care unit, het verloskwartier en de centrale sterilisatie-afdeling. Op de tweede verdieping zijn het operatiekwartier met recovery ondergebracht en op de bovenverdieping de technische installaties.

64 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Glas keert terug in alle bouwvolumes.

Oostende Nieuwbouw AZ Damiaan

Geen angstig gevoel op weg naar AZ Damiaan.

Patio zorgt voor veel licht.

VERPLEEGBLOKKEN (PROJECT 2 EN 4) In twee identieke T-vormige blokken bevinden zich de zorgeenheden met één- en meerpersoonskamers. Blok 2 omvat onder meer de materniteit en de consultatieruimtes van de gynaecologen, de cardiologie, het dagziekenhuis chirurgie, de pediatrie en een deel van de geriatrie. Die geriatrie loopt verder in Blok 4, waar ook de afdelingen neurologie, medische beeldvorming en het dagziekenhuis interne heelkunde hun plek vonden. In de kelder van dit blok bevindt zich de keuken.

AANTREKKELIJK INKOMGEBOUW (PROJECT 3)

Kunst in het ziekenhuis.

“Deze fase werd afgerond met een driehoekig inkomgebouw met binnenpatio, waar de bezoeker terecht komt in een open ontvangsthal, die overloopt in de onthaalzone,” vertelt de architect. “Hier zijn naast de consultatieruimtes, administratie, een auditorium en verschillende vergaderzalen, ook de cafetaria en een stille ruimte ondergebracht.” ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 65

Oostende Nieuwbouw AZ Damiaan

Participanten aan het woord Heyer-Ci –medische gassen en bijhorende uitrustingen Heyer-Ci (Sint-Truiden), toen nog Heyer-Benelux, werd opgericht in 1980 als dochteronderneming van het Duitse Heyer-Aerotech. “In 1998 heb ik het toenmalige bedrijf overgenomen en verder uitgebouwd,” zegt zaakvoeder Rudi Imbrechts. “Wij plaatsen, coördineren en onderhouden medische gasinstallaties, maar ook pendels en bedbalken, lampen en tafels voor operatiekwartieren, elektrocoajulatieapparatuur, toebehoren en meubilair. Vandaag maken wij deel uit van de Acertys Group.” Heyer-Ci leverde en plaatste de medische gasinstallatie in AZ Damiaan. “Wij zorgden voor de centrales, het distributienet en de technische kanalen voor de medische gassen, maar installeerden ook bedwandarmaturen en bedpanspoelers,” verduidelijkt Rudi Imbrechts. “Gedurende anderhalf jaar waren een zestal medewerkers actief betrokken bij één van de grootste projecten sinds het ontstaan van ons bedrijf.” Heyer-Ci werd ook geselecteerd voor andere projecten in ziekenhuizen, onder meer het Algemeen Ziekenhuis van Oudenaarde, AZ Alma in Eeklo en het Universitair Ziekenhuis in Jette.

SPIE Declercq – HVAC-installatie in project 2, 3 en 4 FASE TWEE (PROJECT 5 EN 6) Dit was echter geen eindpunt, want vandaag breidt het ziekenhuis verder uit. De aannemer bouwt tijdens deze fase een nieuw parkeergebouw voor de personeelsleden, dat qua uitzicht volledig aansluit bij de andere parkeertoren en werkt met loskades voor leveringen en afhalingen ook aan de optimalisatie van het goederenverkeer en het afvalbeheer. Verder renoveert het ziekenhuis ook het bestaande gebouw op de campus (project 5) en bouwt het een nieuwe vleugel (project 6). “Hoewel in de originele plannen een groot renovatieproject voorzien was, investeert de directie nu vooral in nieuwbouwvolumes,” verduidelijkt Cogge verder. “Na deze fase zal de huidige site echter helemaal volgebouwd zijn en is alleen nog uitbreiding in de hoogte mogelijk.” Deze nieuwe vleugel huisvest onder meer de afdeling voor bewegingsactiviteiten, zoals de kinesitherapie, een deel administratieve lokalen en de psychiatrische diensten. Aangezien psychiatrische patiënten niet fysiek ziek zijn en ook vaak aan activiteiten buiten het ziekenhuis deelnemen, kregen zij een afzonderlijke ingang, net als de bezoekers van de nierdialyse, die ook in deze vleugel ondergebracht is. Deze uitbreiding, die zich door de speelsere vormgeving van de andere gebouwen onderscheid, maar toch aansluit door de materiaalkeuze en de kleuren wit en rood, moet tegen eind 2015 klaar zijn. De compacte architectuur beperkt warmteverliezen en de doorgedreven isolatie van de gebouwschil en de integratie van hoogrendementsbeglazing reduceert het energieverbruik nog verder. “Wij werkten ook met duurzame energiebronnen: PV-zonnepanelen en een BEO-veld voor de verwarming en koeling. Het groendak isoleert en buffert regenwater,” sluit de architect af. “Op het dak van het nieuwe parkeergebouw wil de directie windturbines plaatsen.” ›

SPIE Declercq (Izegem) was verantwoordelijk voor de HVAC-installaties in de beide T-vormige verpleegblokken (project 2 en 4) en het inkomgebouw (project 3) van AZ Damiaan in Oostende. “In de beddenvleugels integreerden wij tien luchtgroepen van Gea Happel voor ventilatie. Klassieke plaatstalen Superia-radiatoren verwarmen de beddenvleugels, terwijl de publieke zones zijn uitgerust met decoratieve radiatoren, die perfect binnen de architectuur van het gebouw passen,” vertelt project manager Luc Goemaere. “In de consultatieruimtes installeerden wij tweehonderdvijftig conditioneringsbalken en vier luchtgroepen en de keuken en vaatwaszone zijn voorzien van een ventilatieplafond van Halton. In het restaurant integreerden wij vloerverwarming. Een afzonderlijke luchtgroep zorgt er, net als in het auditorium, voor een optimale luchtkwaliteit, ongeacht het aantal personen in de ruimte.” Chauffage Declercq werd opgericht in 1938 en maakt sedert juli 2011 deel uit van de groep SPIE België. Het bedrijf SPIE Declercq telt zesenzestig medewerkers, die op piekmomenten worden versterkt met gespecialiseerde partners. Deze specialist installeert allround technisch hoogstaande HVAC-installaties in kantoren, scholen, industriegebouwen, …. SPIE Declercq is ook uitgegroeid tot een prominente speler in het segment van de zorgcentra (zie in dit blad ook de reportage over de Sint-Jozefskliniek in Izegem. “Dankzij onze expertise in ziekenhuistoepassingen konden wij een groot project als het AZ Damiaan, dat bovendien aan een strikte timing gebonden was, tot een goed einde brengen,” weet Luc Goemaere. “Wij waren op piekmomenten met vijfentwintig eigen mensen –monteurs en elektriciens– op deze bouwplaats bezig.”

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 67

Oostende Nieuwbouw AZ Damiaan

Panoramische lift.

Participanten aan het woord Liften Coopman – ziekenliften en panoramische liften Coopman Liften (Waregem) installeerde zestien liften in het AZ Damiaan.“Wij integreerden hoofdzakelijk ziekenliften met een hefvermogen van 2.100 kg in het nieuwe fusieziekenhuis en werkten deze af met witte Trespa-panelen,” zegt commercieel directeur Christof Van Heddegem. “In het inkomgebouw springen de twee panoramische liften onmiddellijk in het oog.” Coopman Liften, opgericht in 1957, maakt deel uit van de internationale Orona Group. Er werken 200 mensen, verdeeld over drie afdelingen: Coopman Liften (nieuwe installaties), Coopman Service & Modernisation (service en renovatie van liften) en Comfortlift (toegankelijkheid: trapliften, hefplateaus). De firma levert oplossingen om verdiepingen in gebouwen toegankelijker te maken: personen- en goederenliften, maar ook trapliften voor privéwoningen. Coopman heeft momenteel een aantal grote projecten in ziekenhuizen in uitvoering, onder meer AZ Maria Middelares in Gent en de tweede fase in AZ Groeninge in Kortrijk.

[

Certified partner for Medical Gas Installations and Services

Rue des Gaulois, 4 B-7822 Ghislenghien T: +32 (0)68 26 83 00 F: +32 (0)68 26 83 08

68 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Schurhovenveld 3237 B-3800 Sint-Truiden T: +32 (0)11 68 18 62 F: +32 (0)11 67 16 25

info.hci@heyer-ci.com www.heyer-ci.com

Technische Fiche Opdrachtgever: Architect: Veiligheidscoördinatie: Studiebureau stabiliteit en technieken: Ruwbouwaannemer project 1 - 4: Ruwbouwaannemer project 5 - 6: Buitenschrijnwerk: Binnenschrijnwerk: Binnenwanden: Vast meubilair en sanitaire cellen: HVAC: Sanitair: Elektriciteit project 1: Elektriciteit project 2 - 4: Liften: Plafondliften: Medische Gassen: Pleister- en schilderwerken: Harde vloeren: Zachte vloeren: Start werken: februari 2008 Einde werken fase 1: Einde werken fase 2:

AZ Damiaan, Oostende Boeckx architecture & engineering, Oostende, projectarchitect: Johan Cogge Grontmij, Mechelen De Klerck Engineering, Brugge Van Laere, Zwijndrecht Strabag, Gent TV Francovera-CS, Wervik Detrac, Vichte Jansen Finishing, Meeuwen TV Alcomel-Vasa-Potteau, Tessenderlo SPIE Declercq, Izegem TV DD-Deloof, Aalter EEG Electro Entreprise, Gullegem Fabricom, Aartselaar Coopman, Waregem Lopital, Aartselaar Heyer, Sint-Truiden Lahousse, Ieper Foselle, Sint-Lievens-Houtem Oxfloor, Kortrijk februari 2008 oktober 2012 eind 2015

zutendaal Residentie Vijverplein Tekst | Koen Mortelmans

Met de fiets naar het Vijverplein In Zutendaal hebben zeventien jonge volwassenen met het 'autisme spectrumsyndroom' hun intrek genomen in de nieuwe residentie Vijverplein. Het syndroom laat hen niet toe zelfstandig te wonen. Daarom lieten de vzw Stijn en de Limburgse Stichting Autisme speciaal voor hen een nieuwbouw optrekken. In dit zorgcentrum, op een voormalige kloostersite, kunnen ze tegelijk in een huiselijke sfeer wonen en toch de nodige begeleiding krijgen. Het ontwerp, door AROgroup architectuur, is hedendaags, maar knipoogt toch ook naar de traditionele contouren van de te slopen kloostergebouwen en de te behouden kapelaanswoning, onder meer door het gebruik van baksteenstrips op de gevels. De gemeente Zutendaal gaf de organisatoren een deel van de klooster-

site in erfpacht. Aannemer Knippenberg liet het kloostergebouw en de kapel slopen en trok in plaats daarvan een nieuwbouw op, met daarin, naast de studio's voor de bewoners ook een polyvalente zaal en dagbestedingsruimtes. "Omdat sommige bewoners bijkomende beperkingen kunnen hebben, zijn de studio's op de begane grond en de gemeenschappelijke ruimtes aangepast ten behoeve van rolstoelgebruikers," licht architect Hubert Bijnens toe. â&#x20AC;ş

Een geslaagde combinatie van traditionele en hedendaagse vormgeving.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 69

zutendaal Residentie Vijverplein

Huiselijkheid Bij het ontwerp was het huiselijke aspect erg belangrijk: Vijverplein mocht in geen geval de perceptie van een kliniek of inrichting krijgen. "Om die geslotenheid te vermijden hebben we ook de aanpalende kapelanij in het project betrokken." De kapelanie onderging een grondige renovatie en werd heringericht tot fietscafé, zodat Vijverplein een aantrekkingspool kan worden voor mensen uit de omgeving en uit de ruimere regio. De bewoners zullen dan ook niet op een geïsoleerd eiland leven." De nieuwbouw, op de plaats waar vroeger het klooster stond, verbindt de bestaande schoollokalen en de kapelanij. De architect ving het aanzienlijke verschil (circa 1,80 m) in vloerniveau op met een Z-vormig gangenstelsel, die als een soort binnenstraat de helling doorheen het gebouw opvangt. De woonstudio's kijken stuk voor stuk uit op de tuin en het park erachter. "De gemeenschaps- en nutsruimten liggen langs de straatkant. Deze opstelling kozen we om de prikkelgevoelige bewoners een zo rustig mogelijke woonomgeving te bezorgen."

Privacy De studio's zijn uitgerust met een toegangssyteem met badge. Op de keuken na bevatten ze geen vaste elementen. "Zo blijft de personalisatie met zelfgekozen bemeubeling optimaal." Een box-in-box-systeem maakt dat de studio's onderling akoestisch gescheiden zijn. De spouw van de buitenwanden is gevuld met akoestisch dempend materiaal. ❚

Technische Fiche Opdrachtgever: Ontwerp en opvolging: Hoofdaannemer: Binnenschilderwerk: Start werken: Ingebruikname: Investering:

vzw Stijn i.o.v. de Limburgse Stichting Autisme (Overpelt) AROgroup-architectuur (Zutendaal) Bouwwerken Knippenberg (Maaseik) Group ASLV (As) augustus 2011 1 oktober 2013 2,65 miljoen euro

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 71

bedrijfspresentatie

AAPROG architecten gaat voor totaalconcept AAPROG architecten staat garant voor een hoogstaand kwalitatief ontwerp en een deskundig gecoördineerde realisatie van uw project. Het biedt een totaalontwerp voor uw realisaties met een geïntegreerde aanpak van architectuur, technologie, interieurdesign en landschapsontwerp. AAPROG architecten is in zijn zeventienjarig bestaan geëvolueerd tot een gewaardeerd en gespecialiseerd ontwerpbureau in het ontwerpen van ziekenhuizen. Nadat in 2006 Marc Verstraeten een stap terugzette heeft nu ook Jan De vloed besloten om zijn deel van zijn geesteskind over te laten aan de vijf partners van AMV architecten, met wie hij in de afgelopen zeven jaar het beheer van AAPROG heeft gedeeld. Hij doet dit in de wetenschap dat AAPROG in goede handen is en zich meer dan ooit zal blijven profileren als een gedreven, innoverend en creatief ontwerpbureau in de ziekenhuisbouw. Voor deze continuïteit, de persoonlijke aanpak en hoge betrokkenheid staan onze trouwe medewerkers garant. Ingenieur - architect Griet Van den Berghe, zaakvoerder van Aaprog architecten en architect Jo De Maesschalck leggen uit hoe.

Procesbereidheid basispijler van AAPROG-kwaliteit Griet Van den Berghe: “Goede architectuur in de zorgsector moet altijd maatwerk zijn. Dit kunnen

Sint-Jozefziekenhuis in Malle.

72 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

we alleen maar bieden als wij luisteren naar de wensen van de gebruikers. In het ontwerpproces rekenen wij steeds op uw participatie in de dialoog met de bevoegde overheidsdiensten. Wij engageren ons tot een sterk doorgedreven procesbereidheid in de ontwikkeling van het bouwprogramma naar het concreet project. Daarnaast zijn we er van overtuigd dat de gebouwen van vandaag een zeer grote flexibiliteit vereisen. Binnen de degelijke structuur van het gebouw moet het steeds mogelijk zijn om eenvoudig en snel functies te wijzigen en/of ruimtes aan te passen. Het is noodzakelijk om hier mee rekening te houden vanaf de start van een ontwerp en niet alleen op constructief vlak maar ook op het vlak van de technische uitrusting.”

uw dromen tot een krachtig samenhangend geheel kneden en vertalen in een realistisch haalbaar concept.” “we krijgen de meest uiteenlopende complexe opdrachten toevertrouwd. Wij zijn dan ook verplicht om u te verzekeren van de specialisten, met de beste vakkennis op de juiste plaats specifiek voor uw project. Naast de eigen medewerkers verrijken wij onze projectteams niet enkel met ingenieurs (stabiliteit, speciale technieken, akoestiek,…). Wij zoeken ook meerwaarde door met de juiste collega architectenbureaus, landschapsarchitecten,… of kunstenaars, sociologen en filosofen samen te werken.”

Voor elk project het best samengestelde team Jo De Maesschalck: “ Wij hanteren een geïntegreerde ontwerpmethodiek waarin we via masterplanning, architectuur, interieurdesign, landschapsarchitectuur, stabiliteitsstudie en techniek,

Sint-Jozefkliniek in Bornem.

bedrijfspresentatie

“Wij beschikken over de flexibiliteit om op zoek te gaan naar de beste expertise voor uw specifiek project. Het is onze wens om hierin ongebonden te blijven zodat we steeds op een objectieve basis kunnen vergelijken. Zo vermijden we de verstarring die optreedt als er steeds binnen dezelfde beperkte groep wordt samengewerkt of als we zouden pretenderen alle disciplines het beste zelf te kunnen uitvoeren. Met deze architectenassociaties verzorgen wij op de best mogelijke manier uw projecten in de gezondheidszorg.”

AZ Alma Eeklo.

Vakkennis, creativiteit en innovatie Griet Van den Berghe: “Innovatie is noodzakelijk bij elke nieuwe opdracht door de sterk evoluerende zorgvisies, wetgeving, conjunctuur, subsidiëring en technische mogelijkheden. Het is dé voorwaarde in ons voortdurend streven om gebouwen duurzamer en toekomst gerichter te maken op energetisch, ecologisch, economisch en organisatorisch vlak. Innovatie kan er enkel zijn wanneer wij creatief omgaan met onze competenties vanuit een gedegen vakkennis.”

Optimaal werkingskader

Sint Rembert Torhout.

Jo De Maesschalck: “Binnen AAPROG architecten zijn we steeds op zoek naar verbeteringen binnen ons werkingskader: met een doorgedreven standaardisatie, modelformulieren en aanstiplijsten controleren wij onze werking en garanderen wij de kwaliteit van onze dienstverlening doorheen het ontwerpen bouwproces. In de architectuurwerkgroep worden de concepten en ontwerpen kritisch doorgelicht. Momenteel wordt volop gewerkt aan een volledig nieuwe infrastructuur in Wetteren. We willen er begin 2015 onze intrek nemen. AAPROG architecten bouwt met verfrissende ideeën verder aan jaren ervaring en succesvol ondernemerschap.” ❚

AAPROG architecten bvba Lange Kouterstraat 14a 9230 Wetteren Tel.: +32 (0)9 365 71 71 Email: info@aaprog.be Internet: www.aaprog.be THV AAPROG AWG architecten (kandidatuur).

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 73





 

  

 



ZORG voor WONEN 





 



  



  

Hechtel-Eksel Wzc Den Boogerd Tekst | Henri Gielen Interieurbeelden | Toon Grobet

De woonblokken in bruine baksteen lijken op traditionele meergezinswoningen.

Wzc Den Boogerd sluit architecturaal aan bij dorpskern Eksel Woonzorgcentrum (wzc) Den Boogerd (boomgaard) is ingeplant aan de rand van de dorpskern van Hechtel-Eksel, op wandelafstand van markt en kerk. Ontwerper Ar-Te heeft het gebouw ook architecturaal aangepast aan die omgeving, met Strabag Belgium als uitvoerder, en wist het ondanks het grote volume toch een gevoel van kleinschaligheid en huiselijkheid te geven. Den Boogerd is het derde wzc dat wordt beheerd door de intergemeentelijke vereniging VitaS (de gemeenten Bocholt, Hechtel-Eksel, Meeuwen-Gruitrode en Peer), naast het wzc Sint-Antonius in Peer (145 kamers) en het in 2008 geopende wzc Kloosterhof in Meeuwen-Gruitrode (72 woongelegenheden plus drie kamers voor kortverblijf). In Hechtel-Eksel heeft de intercommunale nog een uitbreiding met dertig kamers en een dagzorgcentrum in de planning.

Licht en luchtig Den Boogerd biedt plaats aan negentig bewoners (met bijna evenveel personeelsleden) plus drie in kortverblijf. Met twee bovengrondse bouwlagen steekt het niet boven de huizen in de omgeving uit. “We hebben de integratie ook doorgetrokken in het gefragmenteerde bouwvolume,” legt architect Marc Vermeulen van Ar-Te uit. “De acht woonblokken zijn zoals de huizen opgetrok-

ken in bruine baksteen met zinken zadeldak, de gemeenschappelijke delen in betonnen prefabpanelen met platdak. Het is een aaneenschakeling van verschillende volumes die intern samenhangen zonder de indruk van een massief blok te geven. De woongedeelten stralen huiselijkheid uit, de gemeenschapsruimten met hun grote beglaasde oppervlakken openheid naar de omgeving.” De centrale inkomzone met ontvangstbalie geeft toegang tot een grote en hoog uitgebouwde cafetaria. Het centrale deel ervan heeft een verlaagd plafond en kan met vouwwanden afgesloten worden voor kleinschalige activiteiten. Er sluit een bezinningsruimte op aan, die ermee kan samengevoegd worden voor de wekelijkse eucharistieviering. Voorbij de inkomhal begint een soort ‘zorgboulevard’ met een kinelokaal, een lokaal voor bezigheidstherapie, polyvalente ruimten voor gemeenschappelijke activiteiten, een kapsalon en een winkeltje. ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 75

Project

120798

Plaatsnaam

“ARCHITECTURE BEGINS WHERE ENGINEERING ENDS.” WALTER GROPIUS (1883-1969)

Texaco – Heverlee © STRABAG Belgium nv

BOUWEN IS SAMEN GRENZEN DURVEN VERLEGGEN De succesvolle realisatie van een project begint altijd bij een open samenwerking tussen de verschillende partijen. Walter Gropius, zelf principieel voorstander van teamwerk, zou onze filosofie zeker hebben onderschreven. Een gebouw ontwikkelen, is geen soloprestatie. Het is de verdienste van architect én ingenieur, van aannemer én onderaannemer. In nauw en continu overleg met de opdrachtgever. Dankzij die totaalaanpak is STRABAG – met hoofdzetel in Wenen en actief van Canada tot Rusland – vandaag toonaangevend in utiliteitsbouw, industriebouw en civiele werken. Een moderne, open onderneming die de grenzen van haar vakgebied telkens weer met brio durft te doorbreken.

STRABAG Belgium NV Hoofdzetel Rijnkaai 37, B-2000 Antwerpen Tel. +32(0) 3/201 60 00 Fax +32(0) 3/201 69 12 Sporthal De Warande - Wetteren © VenhoevenCS architecture+urbanism

76 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Sint-Augustinus - Wilrijk © Toon Grobet

E-mail: belgium@strabag.com

Hechtel-Eksel Wzc Den Boogerd

Een verbindingssas met twee beddenliften geeft toegang tot de semi-private verzorgingszone met twee quasi identieke niveaus. Bij brand wordt hier een brandscherm neergelaten om de bewoners veilig te kunnen evacueren. De negentig individuele kamers zijn verdeeld over zes leefgroepen, drie op elk niveau. Elke leefgroep heeft een eigen leefruimte met keukentje en eethoek, plus een gezellige zithoek. Gelijkvloers geven de leefruimten uit op een besloten binnentuin en een half-open patio, op de verdieping op een ruim terras. Op verschillende plaatsen zijn er tevens knusse zithoekjes ingericht.

Zicht op kerktoren De kamers zijn ruim (27 m²) en zeer comfortabel. Een inkomsas met vestiairekast geeft toegang tot het sanitair gedeelte en de eigenlijke kamer, onderverdeeld in een slaaphoek met volledig aanpasbaar bed en een zithoek. De bewoner mag het zitgedeelte naar eigen smaak inrichten om de vertrouwde huiselijke sfeer op te roepen. Alle kamers hebben grote ramen zonder borstwering, die het contact met de omgeving vergroten. Vaak hebben ze zelfs zicht op de kerktoren, de huidige generatie bejaarden vindt dat nog belangrijk. Enkel de gangwanden van de kamers zijn deels dragend uitgevoerd, alle invulwanden zijn in gipskarton Dat geeft een grote flexibiliteit indien in de toekomst een herindeling noodzakelijk zou zijn. Het sanitair gedeelte kan met een dubbele schuifdeur afgesloten worden van de kamer of van het inkomsas. Het is enkel uitgerust met een wastafel en een hangtoilet, maar er Een stukje van de zorgboulevard met het verbindingssas naar het zorggedeelte en op de verdieping een aantrekkelijke zithoek. is geen douche. “Dat is een bewuste keuze,” zegt algemeen directeur Chris Demulder van VitaS. “Zowat driekwart van de bewoners kan fysiek de douche niet gebruiken en de meeste anderen hebben hulp nodig van het personeel. Daarom hebben we ervoor gekozen om per leefgroep een grote kamer met inloopdouche en een ruime badkamer met aangepast hoog-laagbad in te richten, beide toegankelijk voor rolstoelgebruikers.” De publieke ruimten hebben vloerverwarming, de kamers radiatoren die individueel regelbaar zijn (binnen bepaalde limieten). De verwarming gebeurt met condenserende aardgasketels, een warmtekrachtkoppeling zorgt voor sanitair warm water en wekt tevens elektriciteit op. De toiletten worden gespoeld met regenwater. De zonwering is automatisch maar individueel bij te sturen. Daarenboven zorgt een kleine koelgroep op het dak voor topkoeling in alle ruimten, waardoor de buitentemperatuur zes graden kan afgekoeld worden. ›

De cafetaria met het afsluitbare deel met verlaagd plafond. BOUWEN AAN VLAANDEREN | 77

• Electro technische installaties in industriële, openbare en tertiaire gebouwen • HS installatie • Erkend bordenbouwer Schneider • Glasvezel- en databekabeling • Brand-, inbraak- en camerabeveiliging

El Systems nv • Industriezone De Waerde • Senator A. Jeurissenlaan 1032 • B-3520 Zonhoven t. +32 (0)11 81 92 92 • f. +32 (0)11 81 92 93 • info@elsystems.be • www.elsystems.be

Hechtel-Eksel Wzc Den Boogerd

Elke leefgroep heeft een ruime badkamer met hoog-laagbad.

“Naar uitvoering toe heeft het gebruik van prefabsnelbouw voor alle dragende en niet-dragende elementen de uitvoeringstermijn flink kunnen inkorten,” weet Marc Notermans, hoofdprojectleider van aannemer Strabag. “Omdat de uitgestrektheid van het gebouw de inzet van bouwkranen en ook de opvolging van de werken bemoeilijkte, hebben we wel een heel strikte planning moeten hanteren.” De verplichting van de subsidiërende overheid om kunst in het gebouw te brengen is in Den Boogerd origineel ingevuld via een wedstrijdaanbesteding. In de inkomhal hangt een groot driedimensionaal kunstwerk van de Genkse kunstenaar Bart Schepers (220 X 360 cm) in een combinatie van witte en zachtgroene tinten. Fragmenten en kleurschakeringen ervan komen op vele plaatsen in het gebouw terug, tot in de kleding van het zorgpersoneel toe. ❚

Technische Fiche

De leefruimte.

Opdrachtgever: Ontwerp: Studiebureau stabiliteit en technieken: Hoofdaannemer: Brandscherm: Elektriciteit: Start werken: Einde werken: Bouwvolume: Investering:

VitaS (Peer) Architectenvennootschap Ar-Te (Leuven-Wijgmaal) Stabo (Leuven-Wijgmaal) Strabag Belgium, regio Oost (Genk) Colt, Mechelen EL Systems, Zonhoven augustus 2011 december 2012 6.300 m² 11 miljoen euro

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 79

Lichtervelde wzc 't Hof

Tekst | Koen Mortelmans

Frisse lucht en verzachte zon voor wzc 't Hof

In WZC 't Hof werden natuurlijke ventilatie en zonwering gecombineerd.

In Lichtervelde opende het lokale OCMW vorig jaar zijn nieuwe woonzorgsite 't Hof. Op de site bevinden zich het gelijknamige woonzorgcentrum (wzc) 't Hof, lokaal dienstencentrum De Ploeg en het Sociaal Huis. Vlaams ministerpresident Kris Peeters, die het lintje kwam doorknippen, mocht er meteen ook mee genieten van de frisse lucht en de verzachte zonneschijn. die kwamen tot stand met geld van onder meer het Vlaams Infrastructuurfonds voor Persoonsgebonden Aangelegenheden (Vipa) en de provincie West-Vlaanderen en met de knowhow van Duco. In het woonzorgcentrum staan de 78 valide, zorgbehoevende en dementerende residenten centraal. Een aangenaam, comfortabel, maar bovenal gezond binnenklimaat schraagt er mee het hoge leefbaarheidsniveau. De gebouwen dragen een sterk ecologisch etiket, want er zijn bijvoorbeeld ook groendaken en zonneboilers. Maar hier houden we het bij de zonwering en ventilatie. Duco Ventilation & Sun Control leverde de infrastructuur voor zowel de natuurlijke ventilatie als de zonwering. Met zijn Duco at Care ontwikkelde het een concept op maat van woonzorgcentra en ziekenhuizen. Het berust op drie stevige pijlers: natuurlijke ventilatie, buitenzonwering en nachtkoeling. Het samenspel van deze drie facetten garandeert niet alleen een gezond en comfortabel binnenklimaat, maar ook een doordachte combinatie van natuurlijke luchttoevoer en buitenzonwering levert een belangrijke bijdrage.

80 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

De schuifpanelen kunnen volledig voor het raam of volledig weg van het raam geschoven worden.

Lichtervelde wzc 't Hof

De DucoSlide combineert zonwering met privacy.

Natuurlijke luchttoevoer Het OCMW van Lichtervelde opteerde bewust voor de toevoer van verse lucht. Dankzij de integratie van de DucoKlep 80 ZR, een zelfregelend ventilatierooster dat bovenop de raam wordt geplaatst, komt er rechtstreeks verse lucht van buiten, langs de kortst mogelijke weg. "Bovendien toont dit rooster zich uiterst polyvalent, want dankzij het vlakke binnenrooster kan het ook perfect toegepast worden in het vaste deel van een schuifraam," licht Duco-medewerker Tone Vannieuwkerke (marketing en communicatie) toe.

Buitenzonwering

DucoSun Cubic als terrasoverkapping.

De keuze voor buitenzonwering werd ingegeven door twee vereisten: een flexibele regeling voor de zonwering op zich en een maximale privacy. De rechthoekige lamellen van de DucoSun Cubic vormen een soort terrasoverkapping en de schuifpanelen van de DucoSlide SlimFrame 5/50 60F kunnen op de gewenste tijdstippen helemaal voor het raam of net helemaal weg van het raam geschoven worden. â?&#x161;

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 81

bedrijfspresentatie

Levensbestendig wonen: woonconcept assisted living De toenemende vergrijzing heeft alvast één jong en dynamisch aspect: het heeft initiatiefnemers ertoe aangezet nieuwe, aangepaste concepten te bedenken. zo ontwikkelde Cores Development (Antwerpen) 'assisted living.' En, belangrijker nog, het bracht het in de praktijk en verfijnt het in elke nieuwe realisatie.

"Overvolle wachtlijsten, torenhoge dagvergoedingen in serviceflats, ... iedereen praat er wel over, maar wij besloten er wat aan te doen," zegt commercieel verantwoordelijke Sophie Deprez. Assisted living kwam tot stand na een grondige analyse van de woonwensen van de huidige babyboomgeneratie en van de toekomstige 65-plussers. "In ons concept ligt het accent op een comfortabele en ruime woonoplossing, waarin de klant voor 100% eigenaar wordt." Dat

lijkt vanzelfsprekend, maar de meeste klassieke serviceflats of assistentiewoningen zijn alleen voor huurders beschikbaar. Bij Cores' assisted living krijgt de bewoner bovendien de mogelijkheid om zijn (of haar) appartement uit te rusten met een pakket discrete infrastructurele voorzieningen. De bewoners kunnen ook kiezen uit een waaier aan zorgen andere diensten. "Die worden verstrekt door een partner die hiervoor al jaar en dag de nodige expertise in huis heeft."

De kracht van het concept zit vooral in het feit dat het appartement zo helemaal uit de sfeer van een woonzorgcentrum of klassieke serviceflat wordt gehaald. "Assisted living is daarom de ideale oplossing voor iedereen die nood heeft aan aangepaste zorgen comfortdiensten, ongeacht zijn of haar leeftijd. Mensen kunnen instappen zonder acute zorgbehoeften en pas later, wanneer die behoeften toch opduiken, gebruik maken van het dienstenpakket of die pakket uit-

ASSISTED LIVING De woonoplossing op maat voor de babyboomgeneratie. Onze bevolking vergrijst, dat heeft u vast ook gemerkt. Tegen 2030 is één op de drie Belgen ouder dan 60. Uit recente studies blijkt dat de senioren van vandaag zo lang mogelijk zelfstandig willen blijven wonen. Cores Development, ontwikkelaar van hedendaagse leef- en woonconcepten, beantwoordt met zijn ‘Assisted Living’ meegroei-appartementen, aan de wensen van de babyboomgeneratie. De bewoners van een ‘Assisted Living’ appartement kunnen genieten van ‘à la carte’ professionele hulp binnen handbereik dankzij op maat gesneden zorgen comfortpakketten. De aankoop van een ‘Assisted Living’ appartement valt onder de bescherming van de wet Breyne, en is een toekomstgerichte investering. Het appartement wordt, in tegenstelling tot een serviceat of kamer in een rusthuis, uw volledige eigendom. Bovendien heeft iedereen de mogelijkheid om het aan te kopen, en zijn er geen wachttijden of leeftijdsrestricties.

Contacteer ons voor meer info: Heistraat 71

82 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

2610 Wilrijk

03 820 82 82

info@coresdevelopment.be

www.coresdevelopment.be

bedrijfspresentatie

breiden." Is de tijd nog niet gekomen om zelf in een (zorg)appartement te trekken? Geen nood, de eigenaars kunnen het verhuren tot ze het zelf nodig hebben.

Aanbod Met assisted living kan elke eigenaar of huurder zijn woning volledig afstemmen op zijn eigen behoeften en wensen én dit pakket permanent aanpassen. Het bestaat uit drie onderdelen: een

infrastructurele optimalisatie, vaste diensten en facultatieve comfort- en zorgdiensten. Uit het aanbod facultatieve diensten kiezen de bewoners zelf de diensten waarvan ze gebruik willen maken. Ze betalen dus geen dure forfaits voor dingen die ze niet nodig hebben of niet wensen. Het gaat om maaltijdservice, poets-, strijk- en kookhulp, thuisverpleging, thuisverpleging en persoonlijke services, zoals boodschappen doen en bestellingen plaatsen.

Domein Berckendael, aan de rand van het Peerdsbos, ligt vlakbij de winkel- en recreatiefaciliteiten van Brasschaat, inclusief golf- en tennisclub. Gerust wonen gaat hier samen met actief genieten. De gebouwen, ingeplant op een terrein van 17.000 m², herbergen 48 luxueuze woningen van 108 tot 400 m². Vanaf eind september starten hier de eerste opleveringen.

De optimalisatie van de infrastructuur betekent dat er een noodoproepsysteem is, dat de circulatie in het appartement is aangepast en dat de technische en sanitaire toestellen blijvend beantwoorden aan de meest recente wettelijke normen en comforteisen. Assisted living betekent dat er ook toonzaalbegeleiding is bij de keuze van de afwerkingsmaterialen. Bij de vaste diensten horen de beschikbaarheid van een woonassistent(e) en spreek- en luisterverbinding via het noodoproepsysteem. ❚

De 95 appartementen van Care Residence Zilvervesten in Lier zijn al allemaal verkocht. De oplevering van de gebouwen vindt binnenkort plaats. In Heist-op-den-Berg beginnen in januari 2014 de werken aan 't Swaenenerf, goed voor nog eens 54 appartementen. Op minder dan 4 maanden werd ook reeds meer dan 80% verkocht.

De werken voor The Mills, een complex met 152 appartementen in Edegem, zijn volop bezig. De verkoop is einde vorig jaar gestart. Intussen is al meer dan 75% verkocht.

Cores Development Heistraat 71 2610 Wilrijk Tel.: +32 (0)3-820 82 82 Email: info@coresdevelopment.be Internet: www.coresdevelopment.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 83

Health Care Concept® Bouwen aan energiezuinige en gezonde zorgcentra Plannen om een ziekenhuis of zorgcentrum te bouwen of te renoveren? Bespaar dan niet alleen op energie, maar denk vooral ook aan de gezondheid en het comfort van patiënten en personeel. Kies daarom voor een oplossing van RENSON®. De continue toevoer van verse lucht en de gecontroleerde afvoer van vervuilde lucht (basisventilatie) zorgt voor een goede luchtkwaliteit. Buitenzonwering in combinatie met intensieve nachtventilatie (nightcooling) garandeert steeds aangename temperaturen in het volledige gebouw.

Wenst u meer informatie ? www.renson.be

Izegem Nieuwe vleugel Sint-Jozefskliniek

Spoedafdeling, dagziekenhuis en sterilisatie-unit krijgen nieuw onderkomen

Nieuwe vleugel voor Sint-Jozefskliniek in Izegem In 2010 besliste de directie van het Sint-Jozefskliniek van Izegem om een nieuw complex voor de spoedgevallendienst, het dagziekenhuis en de sterilisatie-afdeling te bouwen. Architectenvennootschap Buro-Nova en een groep aannemers met als ruwbouwaannemer Coussée-Bostoen realiseerden een nieuwe vleugel met een totale oppervlakte van 5.500 m², die in het oog springt, maar toch perfect bij het bestaande ziekenhuis en de gebouwen in de omgeving aansluit. ›

Gevel combineert verlijmd metselwerk en witte crepi.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 85

Izegem Nieuwe vleugel Sint-Jozefskliniek

Aluminium lamellen van Renson als zonwering en design-element.

"De ligging in het centrum van de stad bood geen uitbreidingsmogelijkheden,” vertelt architecte Katrien Vanheste. “Alleen de tuin vlakbij het operatiekwartier konden wij nog inpalmen, meteen een ideale ligging voor een spoedafdeling.” Ruwbouwaannemer Coussée-Bostoen realiseerde een opvallend nieuw volume, dat via een passerelle met het bestaande ziekenhuis verbonden is. Het nieuwe complex uit verlijmd metselwerk in een schakering van rood, bruin en oker huisvest de spoedgevallendienst met zijn afzonderlijke inkom op het gelijkvloers. Deze inkom valt net als de gevels van passerelle en tweede verdieping op door het gebruik van witte crepi. Het chirurgisch dagziekenhuis bevindt zich op de eerste verdieping, terwijl de directie de invulling van de tweede verdieping later zal bepalen. Op het dak staan onder meer de koelmachines voor de luchtbehandeling en ventilatie en in de kelder werd naast technische lokalen en magazijnen de nieuwe sterilisatie-afdeling ondergebracht.

SPOEDOPNAME “Op het gelijkvloers integreerden wij de spoedafdeling, meteen het visitekaartje van het ziekenhuis. Ruimtelijkheid en licht bepalen hier de beleving,” zegt architecte Vanheste. “Naast een centrale beuk met verpleegpost, reanimatieruimte, medisch depot, gipskamer, ruimte voor kleine chirurgische ingrepen en utilities bestaat deze verdieping uit twee gangen met verschillende boxen. Wij integreerden onder meer twee reanimatieboxen, vier patiëntenkamers, waarvan één als isolatiekamer kan omgevormd worden. En er is ook nog één aparte isolatiecel en vijf onderzoekslokalen, waarvan één speciaal voor kinderen.”

86 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Clean interieur.

DAGZIEKENHUIS Het dagziekenhuis ontvangt zijn patiënten in een lounge. Vanuit deze wachtruimte gaat men naar één van de zeven kleine voorbereidingskamers of zeventien patiëntenkamers in afwachting van de ingreep. Na de operatie keren de patiënten terug naar de post-operatieve wachtzaal tot ze voldoende hersteld zijn. “Patiënten, die een nauwere opvolging nodig hebben, blijven nog even in een kamer op de afdeling,” vult Vanheste aan. “Deze kamers hebben een groot raam, wat zorgt voor veel binnenvallend licht. Ook op het einde van de gangen is telkens een grote raampartij met zicht op de omgeving. Huiselijkheid, ruimtelijkheid en kleur bepalen de sfeer.”

ZONWERING TEGEN OVERVERHITTING Binnenvallend zonlicht kan tot oververhitting leiden. Daarom integreerden de architecten buitenzonwering. “De bouwheer wou een systeem dat vrij zicht naar buiten garandeerde, dat niet door de wind beïnvloed kon worden en dat bovendien comfortabel was voor elke patiënt,” verduidelijkt de architecte. “Daarom kozen wij voor zonwerende beglazing en uitkragende luifels met bronskleurige aluminium Sunclips-lamellen van Renson, die boven het raam gemonteerd zijn. Icarus Quickfix lamellen in een verticale uitvoering keren terug als designelement aan de inkom van de spoedafdeling en de standplaats van de MUG.” Deze nieuwbouw is geen eindpunt. Een gerenoveerde infrastructuur draagt bij tot een gevoel van welzijn en comfort bij de patiënt. En daaraan werkt de kliniek continu. ❚

Izegem Nieuwe vleugel Sint-Jozefskliniek

Kleur vergemakkelijkt oriëntatie voor patiënt en bezoeker.

Participanten aan het woord SPIE Declercq –HVAC en sanitair SPIE Declercq (Izegem) installeerde de verwarming, de ventilatie, de systemen voor ijswaterproductie en het lot sanitair in de nieuwe vleugel van de Sint-Jozefskliniek in Izegem. Het plaatste er vijf luchtgroepen van Gea Happel, een chiller van Galetti en condensors van Guntner. SPIE Declercq zorgde ook voor een perfecte ijswaterproductie, cruciaal voor de validatie en keuring van de sterilisatie-afdeling. “Dit was een heel belangrijk project voor ons. De kliniek staat op slechts 2 kilometer van onze hoofdzetel en is al meer dan dertig jaar vaste klant. Bovendien was de datum van de oplevering duidelijk vastgelegd,” vertelt project manager Eddy Van Compernolle. “De complete installatie nam zes maanden in beslag en op piekmomenten waren tien van onze medewerkers op de bouwplaats actief.” SPIE Declercq was recent ook actief betrokken bij andere zorgprojecten, waaronder het Sint-Andriesziekenhuis in Tielt, ziekenhuis Maria Middelares in Gent en AZ Damiaan Oostende (zie verder in dit blad).

Heyer-Ci –medische gassen en bijhorende uitrustingen

Heyer-Ci installeerde de centrales en het distributienet voor de medische gassen en de medische uitrusting op de spoedgevallendienst en de afdeling intensieve zorgen in de Sint-Jozefskliniek. “Wij monteerden er ook pendelsystemen, die ervoor zorgen dat de medische gassen en de apparatuur op een veilige manier voor patiënt en personeel beschikbaarn zijn,” vertelt zaakvoerder Rudi Imbrechts. “Een team van vier personen was gedurende drie maanden op deze bouwplaats actief.” Heyer-Ci (Sint-Truiden) telt honderd medewerkers en is gespecialiseerd in het plaatsen, coördineren en onderhouden van medische gasinstallaties en de bijhorende uitrustingen, maar ook operatielampen en -tafels, pendels, bedwandarmaturen, bedpanspoelers, inox meubilair en klein medisch materiaal. Andere referenties in ziekenhuizen vind je in AZ Maria Middelares in Gent, UMC Sint-Pieter in Brussel, AZ Imelda in Bonheiden, Ziekenhuis Oost-Limburg (ZOL) in Genk, AZ Sint-Blasius in Dendermonde en AZ Sint-Rembert in Torhout.

Technische Fiche Opdrachtgever: Architect: Veiligheidscoördinator: Studies stabiliteit:

vzw Sint-Jozefskliniek, Izegem Buro-Nova Architectenvennootschap, Oostende Elegast Dobbelaere, Bredene Studiebureau Riessauw, Gent & De Klerck Engineering, Brugge Studies technieken: De Klerck Engineering, Brugge Ruwbouwaannemer: Coussée-Bostoen, Roeselare Aannemer Sanitair & HVAC: SPIE Declercq, Izegem Aannemer Electriciteit: VDC, divisie Elektro Develtere, Roeselare Liften: Schindler, Wilrijk Medische Gassen: Heyer, Sint-Truiden Binnenschrijnwerk: TV Coussée-Bostoen/Vasa, Roeselare Buitenschrijnwerk: Lucien Berteloot, Roeselare Zonwering: Daedalus Zonwering, Kortrijk Verlaagde plafonds: Plafolux, Jabbeke Vloerbekleding: Oxfloor, Kortrijk Start werken: januari 2012 Einde werken: juni 2013

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 87

Journaal

De architecten Hubert Bijnens (l.) en Egide Meertens.

Limburgse architectenkantoren gaan samen verder De Limburgse architectenkantoren AROgroup-architectuur (Zutendaal) en Egide Meertens architecten (Riemst) slaan de handen in elkaar. Volgens hen vraagt de evolutie van techniek en wetgeving in de bouwwereld een polyvalente aanpak en is specialisatie dan ook binnen het architectenberoep sterk aangewezen. In eerste fase zal de samenwerkingsovereenkomst de inhoudelijke en praktische uitwerking van de dossiers van beide partijen versterkend ondersteunen en optimaliseren. De huidige ploeg van medewerkers binnen het samenwerkingsverband telt veertien architecten en twee administratieve medewerkers. Voorlopig blijft Egide Meertens werken in Riemst-Lafelt, maar AROgroup-architectuur verhuist naar de gebouwen van 'de Bazar' in Waterschei-Genk. Voor architect Hubert Bijnens, zaakvoerder van AROgroup-architectuur, betekent die verhuis een terugkeer naar de omgeving waarin hij zijn jeugd doorbracht. Het is de bedoeling dat beide bureaus later samensmelten op één werkadres. Meer info: www.arogroup.be, www.egidemeertens.be

Wzc Sint-Jozef Evere breidt uit Wzc Sint-Jozef in de Brusselse gemeente Evere breidt uit met een afdeling voor dertig dementerende residenten, een lokaal dienstencentrum en zeventien assistentiewoningen. Voor dit project hebben het wzc, lokaal dienstencentrum Aksent en privé-investeerder cvba Evere Green zich als opdrachtgevers gebundeld. Buro II & Archi+I (Brussel, Gent, Roeselare) tekende de plannen, met veel aandacht voor het behoud van het open zicht op het nabije park en de

aanwezigheid van een kwaliteitsvolle open ruimte aansluitend op de gebouwen. De houten gevelbekleding moet de integratie in de groene omgeving verzekeren. De assistentiewoningen zullen worden aangeboden op de privéverhuurmarkt. Onder de nieuwbouw komt een parkeergarage voor negentien wagens. Een transparante gang zal hem verbinden met de bestaande gebouwdelen. Langs deze verbinding wordt een nieuwe grootkeuken gebouwd, waarin de maaltijden voor de verschillende gebruikers worden bereid. Een WKK-installatie zal niet alleen zorgen voor de verwarming, maar ook warm water en elektriciteit leveren. De ingebruikname is gepland tegen einde 2014. Meer info: www.sintjozef-evere.be

Samenspel bekroond Op het jaarlijkse congres van de Vereniging van Technische Diensthoofden van Verzorgingsinstellingen (VTDV), dit jaar in Kortrijk, overhandigde Peter Degadt, gedelegeerd bestuurder van Zorgnet Vlaanderen, een cheque van 2.500 euro, geschonken door VTDV, aan Pieter Vierstraete, coördinator van de vzw Samenspel uit het West-Vlaamse Izegem. Met deze prijs wil VTDV kleinschalige projecten van vooral kleinere instellingen ondersteunen. Een driekoppige jury bekijkt of de ingezonden projecten voldoende onderbouwd zijn en hun nut kunnen aantonen. Het VTDV-bestuur brengt achteraf een plaatsbezoek om na te gaan hoe het project in werkelijkheid is gerealiseerd. Samenspel kreeg de prijs voor zijn Arbeidszorgcentrum Den Tatsevoet, waarmee het zinvol werk geeft aan mensen die om één of andere reden het gewone werkveld (nog) niet aankunnen. Meer info: www.samenspel.be Peter Degadt (Zorgnet Vlaanderen)(l.), VTDV-voorzitter Eddy De Coster en Peter Vierstraete (vzw Samenspel Izegem)(r.).

88 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

BVA Nieuws

BVA JAARTHEMA: NIEUWE WOONVORMEN Het bestuur van BVA besliste vorig jaar om de werking voortaan zo veel mogelijk uit te bouwen rond een centraal jaarthema. Voor 2013 ligt de focus op alternatieve woonvormen die door ontwerpers bedacht worden om in te spelen op de specifieke problematiek van het wonen vandaag. Diverse evoluties in uiteenlopende domeinen maken immers dat op een creatieve wijze gezocht moet worden naar nieuwe typologieën die beter dan de vertrouwde modellen inspelen op de nieuwe, vaak schijnbaar tegenstrijdige eisen. Respect voor de drie P's van duurzaam ondernemen (People, Planet, Prosperity), dat door BVA wordt gezien als een basisvoorwaarde om te spreken van kwaliteitsvolle architectuur, speelt daarin een belangrijke rol. Het zijn inderdaad vaak sociale overwegingen, zoals de demografische evoluties, die aan-

leiding geven tot nieuwe woonvormen. Om tegemoet te komen aan de vraag naar steeds energiezuiniger wonen –wat onze planeet dan weer ten goede moet komen– worden woningen steeds vaker gestapeld tot compactere gehelen. En last but not least zijn het niet zelden economische overwegingen die finaal de stimulans geven om te zoeken naar nieuwe combinaties. Het bezoek aan architecten Groep III, gevestigd in het gemengd woonproject Steenbrugge, eerder dit jaar, was een goed voorbeeld van een activiteit in het kader van het jaarthema. In het najaar gaan we op dit elan verder. Zo bezoeken we de Antwerpse stadsbouwmeester die we aan het woord laten over stadsontwikkelingsprojecten in Antwerpen en doen we een ‘Ten huize van …. Verdickt & Verdickt Architecten' die ons ontvangen in hun tot werken woonerf verbouwde suikernatie, de Comptoir Sucrier. ❚

OPLEIDINGSSESSIE: LUCHTDICHTE PLAATSING DAKELEMENTEN EN ISOLATIEPLATEN Woensdag 5 juni staken ruim twintig architecten de handen uit de mouwen bij Unilin. Na een korte theoretische introductie van het bedrijf gingen vier groepen architecten aan de slag in twee workshops. In de eerste workshop plaatsten ze Unilin-dakelementen op een houten draagconstructie. Ze gingen daarbij moeilijke detailleringen niet uit de weg en moesten ook een dakvensteropening uitwerken. Het geheel werd later luchtdicht afgewerkt door het aanbrengen van schuim en dichtingsbanden. De tweede workshop liet de deelnemers kennis maken met de Unilin harde isolatieplaten, die ze ononderbroken bevestigen op een binnenspouwblad uit metselwerk. Vervolgens werd ook een regelwerk met verstelbare regelschroeven opgetrokken om een latere afwerking aan de gevel aan te brengen. Met dank aan onze gastheer. ❚

CAMMINATA WINT OPNIEUW ARCHICUP IN NEDERLAND De zomereditie van de ArchiCup 2013 Nederland, die plaatsvond op zaterdag 1 juni, werd dit jaar voor de derde keer op rij gewonnen door een Vlaamse deelnemer! Net als in 2011 keerde Camminata dit jaar met de beker terug naar huis. Camminata haalde het in de finale verdiend van KUUB. Het was opnieuw een uitermate sportief en voortreffelijk georganiseerd tornooi. ❚

LIDMAATSCHAP BVA Architecten en uitoefenaars van aanverwante beroepen kunnen lid worden van de Bond van Vlaamse Architecten. U kunt alle info hierover terugvinden op www.bondvlaamsearchitecten.be en er online het aanvraagformulier invullen.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 89

CIB Nieuws

Vastgoed als veilige belegging Wie vandaag rendement hoopt te halen uit zijn spaarboekje is eraan voor de moeite. Spaarrekeningen kennen historisch lage interesten, de beurskoersen gaan op en neer en ook de euro blijkt niet altijd even stabiel te zijn. Gelukkig bestaan er nog andere manieren om je spaargeld te laten renderen: beleggen in vastgoed bijvoorbeeld… Meer en meer investeerders vinden hun weg naar de vastgoedmarkt. Ze brengen al hun kapitaal samen en investeren in onroerend goed. “Beleggen in vastgoed is inderdaad hot,” stelt voorzitter van CIB Vlaanderen Kristien Berkein. “Vastgoed blijft voor velen een interessante belegging omdat de rendementen vandaag hoger zijn dan wat je op een spaarboekje krijgt. Stel: je koopt een appartement van 200.000 euro en verhuurt het tegen 800 euro per maand. Na aftrek van al je kosten en belastingen houd je een rendement over van 4% per jaar. Op een spaarboekje bij een bank bedraagt dit slechts 1%.” Investeerders halen volgens Berkein ook voordeel uit het feit dat heel wat jonge gezinnen zich geen eigen woning meer kunnen permitteren en moeten huren. Doordat banken steeds strengere ontleningsvoorwaarden hanteren is lenen niet meer voor iedereen weggelegd. Kristien Berkein: “Er is op de woningmarkt een dualiteit te zien tussen mensen met kapitaal en mensen die minder vermogend zijn. Dit fenomeen komt nog sterker opzetten doordat kinderen uit goed bemiddelde families kunnen rekenen op de steun van ouders en grootouders. Ook zij spenderen hun spaargeld liever aan de toekomst van hun (klein)kinderen dan het te zien wegsmelten bij de bank.”

Appartementen Onder de vastgoedinvesteringen ziet Berkein een verhoogde populariteit van de appartementen. “Eerder dan hun geld in een villa te investeren kiezen mensen met kapitaal er liever voor om bijvoorbeeld twee appartementjes te

Kristien Berkein: "Wie denkt aan investeren in vastgoed wacht best niet te lang."

verwerven die ze direct op de verhuurmarkt kunnen brengen. Later kunnen ze nog altijd beslissen er zelf in te gaan wonen.” Verder vindt de investeringsgolf vooral plaats in de stad, waar er meer opbrengsteigendommen zijn en de huurmarkt groter is. Wat de prijzen daar wel de hoogte induwt. Jonge mensen met een beperkt budget moeten zich tevreden stellen met de periferie, of een woning waaraan nog veel werk is. Wie nadenkt over het investeren in vastgoed, wacht volgens de CIB-voorzitter best niet te lang. “De rente heeft nog nooit zo laag gestaan en de bodem is wellicht bereikt. Wie wacht om te kopen dreigt het voordeel van die lage rente kwijt te spelen. Een crash zit er in elk geval niet aan te komen, hoogstens een correctie waarna de prijzen wel weer zullen toenemen.” ❚

Wil je meer weten over vastgoed als ideale investering? Surf dan naar www.cibweb.be en vind er een erkend CIB-vastgoedmakelaar in je buurt. Hij kent het reilen en zeilen van de markt. Hij genoot drie jaar opleiding, liep één jaar stage en staat onder de controle van het Beroepsinstituut van Vastgoedmakelaars (BIV).

Partn er van 90 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

ORI Nieuws

Peiling rond algemeen klimaat van de sector van de advies- en ingenieursbureaus ORI heeft bij zijn leden gepolst naar hun professionele activiteiten in de tweede helft van 2012 en gepeild naar hun toekomstverwachtingen. De bedoeling is om een algemeen beeld te schetsen van het huidige klimaat in de sector. Op Europees vlak heeft EFCA (de Europese federatie van organisaties van de advies- en ingenieursbureaus) een gelijkaardige enquête uitgevoerd. We lichten de opvallendste resultaten toe en maken een vergelijking tussen België en de Europese collega’s. Omzet

Personeel

Een lichte meerderheid van de respondenten rapporteerde voor de tweede helft van 2012 een daling van de omzet. Ten opzichte van de andere Europese lidstaten doet ons land het toch nog behoorlijk. De verwachtingen voor de toekomst volgen dit patroon echter niet: de Belgische ingenieursbureaus blijken opvallend pessimistisch. Scandinavië daarentegen koestert rooskleurige vooruitzichten en voorspelt een behoud en zelfs verbetering van de situatie.

Bijna 1 op 3 bureaus in België zag zich genoodzaakt te snoeien in het aantal werknemers tijdens de tweede helft van 2012. Toch verwacht de helft van de bureaus een status quo voor het eerste halfjaar van 2013 en 1 op 4 denkt zelfs nog te kunnen uitbreiden. Dit komt grotendeels overeen met de algemene trend in Europa. Opnieuw valt Scandinavië op door zijn optimisme.

Orderboek Bij de helft van de ingenieursbureaus is het aantal opdrachten in portefeuille gedaald. De orderboekverwachtingen zijn dus navenant: ruim de helft voorziet minder werk in de komende zes maanden. De concrete Europese situatie loopt ongeveer gelijk met die van België, maar de vooruitzichten van de Europese lidstaten zijn over het algemeen positiever: 43% verwacht namelijk een status quo van het aantal toekomstige opdrachten. Scandinavië steekt erbovenuit en verwacht zelfs een stijging.

De sector van ingenieursbureaus is bijzonder kennisintensief; dat mag blijken uit het percentage hooggeschoolden (bachelors, masters) in de samenstelling van het personeel, meer bepaald: 75%. Gemiddeld bestaat een equipe voor 65% uit ingenieurs. Bij meer dan 70% van de bureaus duurt het niettegenstaande langer dan twee maanden om een vacature ingevuld te krijgen.

Analyse Het is duidelijk: de economische crisis eist haar tol. Zowel de omzet, het aantal toekomstige opdrachten, als het personeelsbestand van de ingenieursbureaus in België gingen er in de tweede helft van 2012 op achteruit. Vergeleken met de Europese cijfers doen we het weliswaar minder slecht. De impact van de crisis was eind vorig jaar reeds sterk voelbaar, maar de werkelijke gevolgen zullen vermoedelijk pas in 2013 volledig doordringen. Tot nu toe hebben we namelijk vooral ‘geteerd’ op de orderboeken van vorige jaren. Dit voedt bijgevolg de overtuiging dat de crisis in België zijn hoogtepunt nog moet bereiken. Hoewel we dus behoorlijke resultaten weten voor te leggen, zijn de verwachtingen in België overwegend negatief, in tegenstelling tot de gunstige Europese toekomstperspectieven.

Betalingstermijn Betalingen voor gepresteerde diensten laten zowel in de publieke, als in de privésector lang op zich wachten. Geen enkel ingenieursbureau ziet in minder dan dertig dagen zijn factuur betaald. Opmerkelijk is dat ongeveer 70% van de respondenten langer dan 60 dagen moest wachten op een betaling door de publieke overheid.

In deze barre economische tijden krijgen de ingenieursbureaus nog een bijkomende financiële druk te verwerken: de laattijdige betalingen door de publieke en privésector. Dit brengt de kasstroom en bijgevolg het beleid en de kwaliteit van de geleverde diensten in gevaar: het verschuldigde geld blijft immers uit, maar de vaste kosten zoals personeelskosten, belastingen en leveranciersfacturen moeten wel tijdig betaald worden. In dit opzicht is het dus niet verrassend dat er het voorbije halfjaar in België meer werknemers werden ontslagen dan aangeworven. ❚

Par t ne r va n BOUWEN AAN VLAANDEREN | 91

FAC pakt uit met nieuwe, uitgebreide website De nieuwe, sterk interactieve website van de Federatie Aluminium Constructeurs (FAC) is online op www.fac-belgium.eu. Ze moet de zichtbaarheid van de FAC-activiteiten vergroten en gerichte informatie distilleren naar de FAC-leden en -partners, bouwheren en architecten.

De site is sterk gerubriceerd en bevat daarenboven een krachtige zoekfunctie. Op die manier kan de site je gemakkelijk doorsluizen naar de site van FACleden en FAC-partners. De site bevat veel vrij toegankelijke informatie, maar er is tevens een besloten gedeelte, voorbehouden – via inlogcodes – aan de leden. Toegankelijk voor iedereen is de sterk fotografische databank met referentieprojecten, gerealiseerd door of met medewerking van FAC-leden. Essentieel zijn de permanent geactualiseerde rubrieken over de eigen activiteiten, zoals bijeenkomsten van thematische werkgroepen en vaktechnische opleidingen. De eerstkomende activiteiten verschijnen bij elk bezoek meteen op de home page. Inschrijven voor events en cursussen kan rechtstreeks, via formulieren op de site.

Onafhankelijke organisatie De Federatie Aluminium Constructeurs is een onafhankelijke organisatie van bedrijven, actief in de aluminium gevelbouw en in de productie van

raam- en vliesgevelelementen. De leden zijn alu-constructiebedrijven die de meest complexe projecten aankunnen, vanaf technische begeleiding tijdens het ontwerp tot en met werfuitvoering. Als contact- en voorlichtingscentrum streeft de FAC naar de versterking van de positie van de alu-constructeurs, hun diensten en producten. FAC is daarvoor actief in overlegorganen van nationale en internationale vakorganisaties en instellingen. Door deze aanpak is FAC voortdurend in dialoog met bouwheren en aanbieders in de markt.

Stimulerende rol FAC doet echter veel meer dan belangenbehartiging. Het werkt ook mee aan research, organiseert opleidingen, professionele samenwerkingen en andere manieren om vakkennis over te dragen en speelt een stimulerende rol in producten productieinnovatie en begeleiding in kwaliteitszorg. Binnen de aluminiumwereld ligt de focus sterk op de promotie en de verdere perfectie van aluminium schrijnwerk en aanverwante producten.. ❚

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 93

Patio Lift: heft, schuift, vergrendelt Verbreed je horizon

insulco

Schep een comfortabele en individuele sfeer met de nieuwe Roto Patio Lift

Raam- en deurtechnologie

Grote raamdeuren brengen licht in uw kamers, bieden uitzicht en directe toegang naar buiten. Het nieuwe beslagsysteem Roto Patio Lift biedt een comfortabele duurzame en economische oplossing voor grote hefschuifdeuren met deurgewicht tot 300 kg.

Exact op elkaar afgestemde componenten vergemakkelijken de werking van uw schuifdeur en een fluisterstille werking is gegarandeerd Realiseer individuele designwensen met de bijpassende bedieningsgrepen Rotoline welke leverbaar zijn in meer dan 200 speciale kleuren of met een Infoclip voorzien van uw bedrijfslogo

Roto raam- en deurtechnologie naar "BAU" 2013

Nieuw hefschuifsysteem biedt oplossing voor zware raamdeuren Roto heeft zijn hefschuifprogramma uitgebreid met een nieuw systeem voor aluminiumprofielen. De 'Patio Lift' is geschikt voor grote, tot 3.000 mm hoge en brede raamdeuren met vleugelgewichten tot 300 kg. Dit maat ook het gebruik van elementen met drievoudige beglazing mogelijk. Die worden meer en meer voorgeschreven om aan de opgelegde eisen inzake energiebesparing en warmte-isolatie te voldoen. Het beslag garandeert dat de vier standaardfuncties - heffen, schuiven, zakken en vergrendelen - duurzaam betrouwbaar worden uitgevoerd. Dankzij optionele sluitdelen is bovendien spleetventilatie mogelijk. De Patio Lift wordt geleverd met klantspecifieke documentatie en onderscheidt zich ook door zijn eenvoudige montage.

Gepersonaliseerd beslag

Bij de presentatie onderstreepte Roto dat alle componenten van van de Patio Lift overtuigen door hun materiaal- en fabricagekwaliteit. Zo is de behuizing van de 'loopwagen' gemaakt uit edelstaal en gebruikt Roto voor de rollen met kogellagers een zeer robuuste kunststof. Dit zorgt niet alleen voor een eenvoudige bediening, maar ook voor een rustige, geluidsarme en comfortabele

De behuizing uit zink-persgietwerk van de 'espagnolet' sluit kwaliteitscompromissen uit. De klant kan het beslag probleemloos individualiseren,door het aanbrengen van zijn eigen bedrijfslogo op de espagnoletsluiting. Een persoonlijke toets is ook mogelijk voor de coating van de 'RotoLine'-grepen. Die worden normaal in wit, zilver of zwart geleverd. Maar bij de eveneens verkrijgbare 'onbehandelde' uitvoering is er keuze uit meer dan 200 speciale kleuren. ❚

loop. Dankzij de standaard voorbereiding voor opname van profielcilinders voldoet de Patio Lift aan uiteenlopende veiligheidseisen, terwijl de logistieke kosten bij systeemaanbieders en raamfabrikanten worden geminimaliseerd.

De Patio Lift is geschikt voor grote, tot 3.000 mm hoge en brede raamdeuren met vleugelgewichten tot 300 kg. Het beslag garandeert volgens Roto dat de vier standaardfuncties –heffen, schuiven, zakken en vergrendelen– duurzaam en betrouwbaar worden uitgevoerd. De normaal in wit, zilver of zwart geleverde grepen zijn in meer dan 200 kleuren verkrijgbaar. Op de espagnolet kan een bedrijfslogo worden aangebracht.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 95

Slanke ramen en deuren in staal of roestvrij staal met extra hoge isolatiewaarden

Nieuwe maatstaf voor thermisch onderbroken stalen ramen De voordelen van stalen profielen voor ramen en deuren, zowel op esthetisch vlak als op het gebied van veiligheid, worden nog altijd en te dikwijls onderschat. Staal heeft, vergeleken met andere bouwmaterialen, uitzonderlijke mechanische eigenschappen: zijn hoge torsieweerstand en statische waarden maken een grote belasting en hoog draagvermogen voor glasmateriaal mogelijk. Esthetiek en comfort De Forster Unico Hi-profielen zijn superslank en leiden daarmee tot een ruimere inval van daglicht en tot meer transparantie. De aanzichtbreedte voor de vaste ramen bedraagt 30 mm, voor de opendraaiende 62 mm. Deze slanke profielaanzichten verenigen architectonisch design, comfort en welbehagen met uitstekende isolatiewaarden, die zowel op akoestisch als op thermisch gebied beantwoorden aan de meest recente eisen. Tweevoudige en drievoudige beglazingen tot een dikte van 60 mm kunnen worden ingezet voor Uwwaarden tot 1.0 W/mÂ˛K. De beglazing gebeurt met siliconen of met rubber dichtingen, met drainage en ventilatie.

Ecologie en renovatie

Forster UnicoHi verenigt alle voordelen van het standaard Forster Unico systeem met nog hogere isolatiewaarden voor ramen, deuren en vaste beglazing (Uw-waarden onder de 1.3W/m2K).

62 Zelfs drievoudige beglazingen tot een dikte van 60mm kunnen ingezet worden â&#x20AC;&#x201C; voor Uw-waarden tot 0.9W/m2K.

Forster UnicoHi bestaat voor 100% uit recycleerbaar staal en bevat geen milieubelastende kunststof isolatoren. De profielaanzichten zijn zeer smal voor meer licht en transparantie.

DEJOND NV. Terbekehofdreef 55 - 59 2610 Wilrijk (Antwerpen)

96 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

TEL: +32 (0) 3 820 34 43 FAX: +32 (0) 3 820 35 43 dbs@dejond.com

www.dejond.com www.forster-unico.be

Forster Unico Hi bestaat voor 100% uit recycleerbaar staal. Het bevat geen milieubelastende kunststof isolatoren. Dit onderlijnt het ecologisch verantwoord design van het systeem en laat eveneens toe het systeem te gebruiken

voor de renovatie van oude gebouwen. De oppervlaktebehandeling gebeurt door moffelen of poederlakken, zonder temperatuurbeperking.

Prestaties en veiligheid De extreem hoge statische waarden laten grote glasoppervlakken toe zonder noozaak om de profielen extra te verstevigen. Het systeem is inbraakwerend (volgens EN1627-1630 klasse WK1-3) en kogelwerend (volgens EN1522-1523 klasse FB4-NS). Het systeem voldoet bovendien aan de Europese Normen prEn 14351-1 en EN 13830 en beantwoordt daarmee aan de CE-markering. ❚

ISOTEC® LINEA is een speciaal ontworpen paneel dat dienst doet als geïsoleerde draagstructuur voor metalen bekledingen op gevel en dak. Uniek aan ISOTEC® LINEA is de geïntegreerde metalen lat met speciale schroefuitsparing waardoor de panelen zonder voorboren kunnen worden vastgeschroefd. De metalen bekleding kan vervolgens meteen op het isolatiepaneel worden aangebrcht. ISOTEC® LINEA maakt zo de isolatie van gevels en daken efficiënter en goedkoper.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 97

Rijvissche kantoren (Zwijnaarde) Thermobel Ultra-50 on Clv & Lacobel T Crisp White Architectenbureau Bart Dehaene

FAC leden en partners kwart staand.indd 1 01-10-13 15:34

FAC leden kwart staand.indd 1

01-10-13 15:18

189,2358 mm

Gespecialiseerd in aluminium en houten glasgevels REFERENTIES

STOPRAY ULTRA-50

IBM Brussel Telenet Mechelen Concentra Antwerpen Bayer Diegem SD Worx Hasselt

ON CLEARVISION

Beglazing met hoge selectiviteit (LT 49% - ZTA 23%) Bekijk onze referenties via www.yourglass.com AGC Glass Europe

•

Brussel

•

sales.belux@eu.agc.com

•

Aéroport de Liège Bierset l’Émulation -Théatre de Liège JBC-hoofdzetel Houthalen Texaco Drongen Zuidzicht Hasselt

www.corswarem.eu

www.yourglass.com

adv_95x130_V2.indd 1

6/09/13 11:19

Nieuwe generatie akoestische isolatie onder zwevende chape In zijn voordurende streven naar innovatie heeft Insulco (Nijvel) een nieuwe generatie onderlagen voor vloeren tegen contactgeluiden tussen verdiepingen ontwikkeld. De nieuwe onderlagen zijn in 2012 uitvoerig getest door het Wetenschappelijk en Technisch Centrum van het Bouwbedrijf (WTCB). Deze tests wezen uit dat de nieuwe onderlagen voldoen aan de recentste norm voor geluidsniveau en geluidsisolatie, NBN S01-400-1. Met zijn dunne membranen van 4,5 tot 9 mm beantwoordt het insulit Bi+ -gamma aan de verschillende akoestische comfortvereisten. Gedaan met overlast door voetstappen of stoelen van de bovengelegen verdieping: de akoestische verbetering gaat tot een ∆Lw van 30 dB. Insulco maakt en verdeelt al meer dan veertig jaar akoestisch en thermisch isolerende producten. Sinds 1980 is het dé specialist in akoestische isolatie van vloeren tegen contactgeluiden. In 1990 verscheen de eerste schuimlaag met piramidale structuur: de insulit 5+. Die duwde meteen de akoestische standaarden omhoog. In 2000 breidde het insulit-gamma zich uit, om te beantwoorden aan de verschillende categorieën van de NBN-SO1-400 norm. Sinds 2010 herontwikkelt het de sterkst presterende producten in hun categorie, om te beantwoorden aan de NBN-SO1-400-1-norm. Het insulit Bi+gamma biedt de mogelijkheid om aan alle akoestische comfortcategorieën te voldoen. ❚

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 99

mechelen Figurentheater De Maan Tekst en beeld | Koen Mortelmans

Historische stek poppentheater krijgt eigentijdse uitbreiding Mechelen restaureert niet alleen de Heilige Geestkapel en het Heilige Geesthuis, maar renoveert in één moeite ook poppentheater De Maan. Zo worden twee van de oudste gebouwen van de stad gecombineerd met hedendaags gestileerde nieuwbouw. De centrale ligging, pal tegenover de toren van de Sint-Romboutskathedraal, maakt dat de werken in de kijker staan. De Tafels van de Heilige Geest waren de middeleeuwse voorlopers van de huidige OCMW's. In het Heilige Geesthuis (1675), achter de gelijknamige kapel, werden onder meer de goederen bewaard die de 'Heilige Geest' aan behoeftige stadsgenoten bezorgde. Stadspoppentheater De Maan nam er in 1968 zijn intrek. De kapel deed vanaf dan dienst als speelzaal. Het populaire theater krijgt jaarlijks meer dan 40.000 toeschouwers over de vloer. Er zat dan ook niet alleen veel sleet op de gebouwen, extra oppervlakte was meer dan welkom. Bovendien waren de veiligheids- en technische installaties aan vervanging toe en beantwoordden de zalen niet meer aan de huidige eisen inzake brandveiligheid én creatief theater.

De grijze parking moet een stemming plein worden. Op de plaats van de afgebroken directeurswoning komt een goudkleurig volume, geschrankt geplaatst tegenover het Heilige Geesthuis. (foto Import.Export Architecture)

100 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Lichtstraat met zicht op de Sint-Romboutstoren. De nieuwe, grote theaterzaal krijgt een crèmekleurige, gecapitonneerde gevel. (foto Import.Export Architecture)

mechelen Figurentheater De Maan

Pit restaureert de achtergevel van het Heilige Geesthuis en trekt bovenop expositiezaal De Garage een nieuwe theaterzaal op.

De restauratie van de kapel en van het oude Heilige Geesthuis wordt binnenkort aanbesteed. Na afloop daarvan kan het stadsbestuur ze een nieuwe functie geven, want De Maan zal ze niet meer nodig hebben. Intussen is aannemer Pit (Antwerpen) volop bezig met het optrekken van de nieuwbouw. "Geen klassieke nieuwbouw," stelt projectleider Peter Jacobs (Pit). "We restaureren ook de buitenmuur van het Heilige Geesthuis, langs de kant van de nieuwbouw. Tussen beide volumes plaatsen we een wandelgang met lichtstraat, zodat de bezoekers er uitkijken op de Sint-Romboutstoren. Daarmee wordt de buitengevel van het Heilige Geesthuis ook een binnenmuur."

Cultuurplein

Projectleider Peter Jacobs (Pit).

De nieuwbouw geeft uit op het Cultuurplein. Dat is nu nog een grijze parking, maar na voltooiing van de nieuwe Maan en het aanbrengen van het nodige groen en beelden wordt het een esthetische ruimte, waarop ook het stedelijk cultureel centrum en de kunstacademie op uitgeven. Het huidige plein is wel erg nuttig, omdat het bouwplaatsverkeer er grotendeels kan plaatsvinden. De nieuwbouw van de Maan zal ook de inkom, cafetaria en sanitair herbergen, zodat de bestaande middeleeuwse gebouwen hun karakter kunnen behouden. â&#x20AC;ş

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 101

Gevel - en dak renovatie van het Provinciaal Gouvernement (Federale diensten Gouverneur)

PIT ANTWERPEN NV Starrenhoflaan 27- 2950 Kapellen Telefoon (03)605 14 33 Fax (03)605 14 76 E-mail: info@pit.eiffage.be www.pitantwerpen.be

mechelen Figurentheater De Maan

De gevel van het Heilige Geesthuis draagt de littekens van talrijke verbouwingen en bevat een mix van materialen uit diverse periodes. De restauratie wordt deels uitgevoerd met oude, deels met recente bouwmaterialen.

Langs het plein is een bestaande directeurswoning uit het midden van de vorige eeuw afgebroken. Pit bouwt daar nu een nieuw volume. Het volledig beglaasde gelijkvloerse niveau zal vooral het cafetaria huisvesten. Daarboven bevindt zich een nieuwe, doosvormige kleine theaterzaal met 75 plaatsen. De gevel ervan is bekleed met een goudkleurige koperlegering met veel glooiingen. Er is niet veel fantasie voor nodig om aan een maanlandschap te denken.

Delicate opdracht

Het poppentheater ligt in de schaduw van de Sint-Romboutstoren, in hartje Mechelen.

Achter de kleine zaal bouwt Pit een eveneens nieuwe theaterzaal, goed voor 200 plaatsen. Qua uitvoering is het een delicate opdracht, want de zaal bevindt zich bovenop expositieruimte De Garage, vanaf de straat gezien het buurhuis van de kapel. De hogere niveaus van die ruimte zijn weggenomen. De nieuwe zaal rust op kolommen, die door de expositieruimte heen gaan en op de vaste grond rusten. Zo was het niet nodig rekening te houden met de stabiliteit en draagkracht van De Garage. Deze zaal krijgt een buitenbekleding in kunststof met een noppenpatroon. Dat zorgt voor een sterk visueel onderscheid met de kleinere zaal en draagt, langs de kant van de lichtstraat, ook bij aan de akoestiek. De crĂ¨mekleur ervan sluit ook naadloos aan bij de tint van de kathedraaltoren en andere oude gebouwen in de omgeving. â?&#x161;

Zijgevel van de kapel en voorgevel van het Heilige Geesthuis.

Technische Fiche Opdrachtgever: Ontwerp:

Tussen het Heilige Geesthuis en de nieuwbouw komt een passerelle.

stad Mechelen restauratie:Architectenbureau Karel Beeck (Mechelen), Architectenburo Oostpool (Mechelen); renovatie en nieuwbouw: Import.Export Architecture (Antwerpen) Hoofdaannemer: Pit Antwerpen (Kapellen) Start werken: 1 maart 2013 Einde werken: einde 2014 (juni 2015) Ingebruikname: 2015 Investering: 3,20 miljoen euro

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 103

bedrijfspresentatie

Vlaamse en Nederlandse archeologen combineren knowhow

Vlaams Erfgoed Centrum: archeologisch onderzoek in Vlaanderen Het Vlaams Erfgoed Centrum (VEC) is een joint venture tussen twee bedrijven met veel ervaring op het vlak van archeologisch onderzoek: Ruben Willaert bvba uit Vlaanderen en ADC ArcheoProjecten bv uit Nederland. De hoofzetel van het VEC is gevestigd in Leuven en verzorgt archeologisch en natuurwetenschappelijk onderzoek in Vlaanderen. De laatste jaren vinden Nederlandse specialisten in archeologie steeds vaker de weg naar Vlaanderen. Ook ADC ArcheoProjecten wou deze stap zetten. “In tegenstelling tot andere Nederlandse bedrijven zocht deze specialist echter een samen-

104 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

werking met een Vlaamse firma om zo sterker naar buiten te treden,” vertelt Simon Verdegem, medewerker bij het VEC. “Zo kwam hij in contact met Ruben Willaert, de specialist in restauratie en archeologie uit Sijsele-Damme.”

ERVAREN PARTNERS Ruben Willaert bvba werd in 2006 uitgebreid met een afdeling archeologie, toen de eigenaar en de medewerkers van het toenmalige restauratiebedrijf vaststelden dat initiatiefnemers van een

bedrijfspresentatie

bouwproject steeds vaker geconfronteerd werden met archeologie –zowel vooronderzoek als opgravingen. Deze afdeling bouwde inmiddels een heuse reputatie op met opgravingen en verwerkingen in West- en Oost-Vlaanderen, onder meer op de site van het bisschoppelijk seminarie in Gent,

bij de aanleg van de Vaubansite in Veurne en de aanleg van de nieuwe verkaveling in de Colelgewijk in Harelbeke. ADC ArcheoProjecten bv heeft dan weer een lange traditie in archeologisch onderzoek in Neder-

land. Het voert jaarlijks vijfhonderd projecten uit, zoals de onderzoeken naar Romeinse grafvelden in IJsselstein, Valburg, Zaltbommel en Zoelen of de grootschalige archeologische onderzoeken in de historische binnenstad van Arnhem en aan de Zuiderdijk tussen Hoorn en Enkhuizen. Beide bedrijven investeren ook continu in de verbetering van de efficiëntie van het veldwerk. “Door de combinatie van de knowhow en ervaring van beide bedrijven ontstond er in Vlaanderen een sterke joint venture: het Vlaams Erfgoed Centrum of VEC,” zegt Verdegem.

MEER DAN ARCHEOLOGIE Het VEC verzorgt archeologisch onderzoek in Antwerpen, Vlaams-Brabant en Limburg voor zowel provincies, gemeentelijke en intergemeentelijke archeologische diensten als projectontwikkelaars, ingenieursbureaus, ondernemingen en zelfs particulieren. Het biedt deze klanten desktoponderzoek, archeologische vooronderzoeken (boringen, proefsleuven en –putten) en vervolgtrajecten (opgravingen) aan. “Wij richten ons op projecten van elke omvang, in elke omgeving en uit elke periode,” vult Verdegem aan. “Onze kennis en ervaring combineren wij met het gebruik van moderne apparaten en de nieuwste technieken. Bovendien kunnen wij ook instaan voor natuurwetenschappelijk onderzoek, conservering en restauratie. We treden ook op als adviseur.” Sedert zijn oprichting in 2012 deed het Vlaams Erfgoed Centrum al onderzoek in onder meer Beveren, Kampenhout, Tienen, Tongeren, Dessel en –in onderaanneming van Ruben Willaert– in Brugge, Vleteren, Aalter en Poperinge. In Mortsel werden op een terrein van 5000 m², bestemd voor de bouw van appartementen, sporen van Romeinse nederzetting en graven blootgelegd. Op een bouwplaats in Steenokkerzeel ontdekten de archeologen recent een middeleeuwse woonkern met graven. “We zijn ook gestart met de opgraving van een Romeinse nederzetting in Ieper. Die is bovendien doorkruist met Britse loopgraven uit de Eerste Wereldoorlog,” sluit Verdegem af. ❚

Vlaams Erfgoed Centrum Interleuvenlaan 62 3001 Leuvenl Tel.: + 32 (0)16-39 47 96 Email: info@vlaamserfgoedcentrum.be Internet: vlaamserfgoedcentrum.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 105

Open Monumentendag Tekst |Koen Mortelmans

Vooral privĂŠwoningen en exclusieve openingen scoren Aan de 25ste Vlaamse Open Monumentendag (OMD) namen 195 steden en gemeenten deel. In totaal zetten 620 monumenten, archeologische sites en landschappen de deuren open voor het grote publiek. Bezoekers konden in het OMD-programma ook kiezen uit zowat vierhonderd concerten en doe-activiteiten.

Sint-Gummarustoren in Lier. (foto KM)

Bank van de Arbeid in Gent. (foto Herita)

106 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Woning van architect Lampens in Nazareth. (foto Herita)

Open Monumentendag

C-Mine in Genk, winnaar van de Vlaamse Monumentenprijs. (foto Herita)

Mee dank zij het zonnige weer namen er ongeveer 470.000 mensen deel, ongeveer 10.000 meer dan in 2012. Vooral in Antwerpen en Oost-Vlaanderen waren ze er al vroeg in de ochtend bij. In Vlaams-Brabant en Limburg kwam ze –het weer kondigde zich er iets minder goed aan– wat trager op gang. Maar al initiatieven waarvoor vooraf gereserveerd moest worden, zoals de beklimming van de Lierse Sint-Gummarustoren, waren volgeboekt. Dat een bezoek aan een privéwoning of een bij uitzondering opengesteld monument veel mensen aanspreekt, blijkt uit de lange wachtrijen aan de woning van meubelontwerper Pieter De Bruyne in Aalst en de woning van architect Juliaan Lampens in Nazareth. Ook Mechelen pakte dit jaar uit met heel wat exclusieve openstellingen. Dat bleek een schot in de roos: zo’n 11.000 erfgoedliefhebbers bezochten de vroegere hoofdstad van de Nederlanden.

Fabriek De Naeyer in Willebroek wacht op nieuwe bestemming. (foto Stefan Dewickere)

Maar Open Monumentendag is voor velen ook een moment waarop ze het erfgoed in hun eigen buurt ontdekken en herinneringen ophalen. Zo kon de fabriek van Louis De Naeyer in Willebroek rekenen op veel belangstelling van inwoners van de gemeente. ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 107

Open Monumentendag

Minister Bourgeois in kasteel Moeland in Sint-Niklaas. (foto Stefan Dewickere)

Deze voormalige papier- en ketelfabriek heeft een belangrijke rol gespeeld in de plaatselijke geschiedenis en heel wat bezoekers waren benieuwd naar de toekomst van deze momenteel leegstaande site. In Avelgem werd de kerk van Bossuit voor het eerst na de herbestemming opengesteld voor het publiek. Veel inwoners kwamen een kijkje nemen en waren er enthousiast over de metamorfose tot kunstwerk. In de Onze-Lieve-Vrouw ter Engelen school (Het Fort) in Kortrijk kwamen veel oud-leerlingen een kijkje nemen. In De Haan kreeg Villa Elza, een van de laureaten van de Vlaamse Monumentenprijs, 800 bezoekers over de vloer. C-Mine in Genk, de winnaar van de Vlaamse Monumentenprijs 2013, kon rekenen op de belangstelling van zo’n 2.000 mensen. Bij de grote steden scoorden Brugge en Antwerpen respectievelijk 25.000 en 30.000 bezoekers. De uitschieters in Antwerpen waren het Paleis op de Meir, het stadhuis en de kathedraal, waar Monumentenwacht Antwerpen de bezoekers meenam naar de zolders en op de toren. Gent telde 18.000 bezoekers geteld. Vooral de belangstelling voor de vroegere Bank van de Arbeid was bijzonder groot. Dit pas gerestaureerde gebouw is sinds OMD het kantoor van het Gentse Stadsontwikkelingsbedrijf. Leuven verwelkomde ongeveer 6.000 mensen, Hasselt 4.000. Daar was de herbestemde oude gevangenis de topper in het programma.

Zijstapje naar Zurenborg Minister Geert Bourgeois (NVA), bevoegd voor onroerend erfgoed, bezocht eerst de Egyptische zaal van kasteel Moeland in Sint-Niklaas en daarna de woning van architect Lampens in Nazareth, kasteelpark Casier in Waregem en Onze-Lieve-Vrouw ter Engelen in Kortrijk. In de vroege ochtend had hij ook al een bezoek gebracht aan de Antwerpse wijk Zurenborg. Die maakte deze keer geen deel uit van OMD, maar de stad heeft een herwaarderingsplan opgesteld voor het als stadsgezicht beschermde deel van de wijk, goed voor ongeveer 540 panden. Met haar herwaarderingsplan wil de stad ervoor zorgen dat de architectuur van de wijk behouden blijft en waar nodig hersteld wordt, dat de voortuinstroken in de Cogels-Osylei hersteld worden en dat het openbaar domein wordt heringericht. Panden in een beschermd stads- en dorpsgezicht komen –in tegenstelling tot beschermde monumenten– normaal niet in aanmerking voor een onderhouds- of restauratiepremie. Maar nu het herwaarderingsplan door de Vlaamse overheid is goedgekeurd, kunnen de eigenaars voor bepaalde, in het plan vermelde werken wel een onderhoudspremie bekomen. ❚

108 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Onze-Lieve-Vrouw ter Engelen in Kortrijk. (foto Herita)

Journaal

Vlaams Erfgoedminister Geert Bourgeois overhandigt een symbolische cheque aan C-Mine-directeur Veerle Van Dun (l.) en Genks cultuurschepen Anniek Nagels. (foto Onroerend Erfgoed)

C-Mine wint Vlaamse Monumentenprijs 2013 C-Mine, het totaalproject van de restauratie en herbestemming van de voormalige mijnsite van Winterslag (Genk), is de winnaar van de Vlaamse Monumentenprijs 2013. De geschiedenis van Winterslag gaat terug tot 1901, toen er voor de eerste keer een ondergrondse kolenlaag werd aangeboord. In 1917 startte de productie van steenkool in Winterslag. 25 jaar geleden, in 1988, werd de mijn gesloten. In 1993 werden elf van de oorspronkelijk 45 gebouwen en relicten er beschermd als monument. In 2001 kocht de stad Genk de site aan. Na een grondig onderzoek startte ze met de restauratie en herbestemming van de gebouwen. C-Mine is een bijzonder voorbeeld hoe monumentenzorg en een hedendaagse invulling van industrieel erfgoed hand in hand gaan. Je vindt er de media, arts & designfaculteit van de kunsthogeschool van Limburg, talrijke congres- en seminarieruimtes, innovatieve en creatieve bedrijven en horeca-uitbatingen. Voor de Vlaamse Monumentenprijs 2013 waren er 21 kandidaten. De Vlaamse Regering koos daaruit vier laureaten. Ze krijgen elk 2.500 euro. C-Mine

krijgt daar als winnaar nog eens 12.500 euro bovenop. De drie overige laureaten zijn CC de Grote Post in Oostende, de Sint-Dionysiuskerk in Sint-DenijsWestrem (Gent) en Villa Elza op de Zeedijk in Wenduine (De Haan). Meer info: www.onroerenderfgoed.be

Allereerste restauratiepremie voor archeologische site Vlaams erfgoedminister Geert Bourgeois (NVA) heeft voor het eerst een restauratiepremie toegekend voor een archeologische site. Voor de restauratie van de Neanderthalersite in Veldwezelt- Hezerwater (Lanaken) trekt hij 652.449,59 euro uit. In juli had het Vlaams Parlement zijn nieuwe onroerenderfgoeddecreet goedgekeurd. Daarin wordt het archeologietraject versneld. Dit decreet creëerde ook mogelijkheden gecreëerd voor financiële compensatie. De premie voor Veldwezelt is hiervan het eerste gevolg. Meer info: www.vilters-vanhemel.be/limburg_lanaken_hezenwater_veldwezelt.html

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 109

Meer dan 50 jaar uw Belgische partner voor al uw liftinstallaties. Dankzij onze eigen in-house R&D en productielijnen met de nieuwste technieken, werken wij samen met U uw liftconcepten uit voor zowel standaard als maatwerkinstallaties, dit steeds volgens de hoogste kwaliteit en veiligheidseisen. Contacteer ons vandaag nog om onze uitgebreide documentatie bundel te ontvangen !

www.bouwenaanvlaanderen.be www.bouwenaanmonumenten.be

Staat u als leverancier nog niet op www.bouwenaanvlaanderen.be of www.bouwenaanmonumenten.be?

Bel dan 011 605540

De meest complete overzichten van leveranciers online Wie doet wat zijn servicepaginaâ&#x20AC;&#x2122;s met een overzicht van de meest gerenommeerde bedrijven per rubriek. U kunt deelnemen met een naamsvermelding. Indien gewenst kunt u uw bedrijfslogo toevoegen.

Hier vindt u gerenommeerde toeleveranciers voor opdrachtgever en professional in de (monumenten)bouw

Vanaf â&#x201A;Ź 99,- per uitgave weet uw doelgroep wat u doet! Bel voor meer informatie over een vermelding in Bouwen aan Vlaanderen en Bouwen aan Monumenten met nummer 011 605540

Wat doet u eigenlijk? Vanaf € 99,- per uitgave weten uw klanten dat ook! T +32 (0)9 2209250 voor alle informatie over een vermelding in Bouwen aan Vlaanderen

wie doet wat

Aannemers

airco, verwarming en klimaatbeheersing VERSTRAETE | VANHECKE NV

BUILDING NV Vaartstraat 126, 2520 OELEGEM T.....................................................................+32 (0)3 2067630 F.....................................................................+32 (0)3 2067631 E info@buildingnv.be W www.buildingnv.be

Fotografielaan 24 2610 WILRIJK T.....................................................................+32 (0)3 8290400 F.....................................................................+32 (0)3 8290806 E info@v-v.be W www.v-v.be

advocaten

FLAMEY ADVOCATEN

NV MONUMENT VANDEKERCKHOVE

Aluminium schrijnwerken

afwerking J. HERMANS & C° NV

Albintra

E3-Laan 49, 9800 DEINZE T.....................................................................+32 (0)9 3866150 F.....................................................................+32 (0)9 3803571 E p.nijs.claude@telenet.be W www.pnijs.be

Leuvensesteenweg 48c 1932 ZAVENTEM T................................................................. +32 (0)2 7091320 F................................................................. +32 (0)2 7919654 E info@climatesolutions.be W www.climatesolutions.be

Jan Van Rijswijcklaan 16 2018 ANTWERPEN T................................................................... +32 (0) 32573316 F.................................................................. +32 (0) 32373851 E info@flamey-advocaten.be W www.flamey-advocaten.be

Oostrozebeekstraat 54, 8770 INGELMUNSTER T.....................................................................+32 (0)51 316080 F.....................................................................+32 (0)51 302237 E info@monument.be W www.monument.be

P. NIJS NV

Climate Solutions NV

Bistweg 8 2520 BROECHEM T.................................................................... +32 (0)3 4701212 Bistweg 80 • Fax: 03 - 470 12 00+32 (0)3 4701200 F.................................................................... BROECHEM • E-mail: albintra@albintra.be E B-2520 info@albrinta.be W Tel.: www.albrintra.be 03 - 470 12 12 • Internet: www.albintra.be

IZ West-Grijpen Zone 2 Grijpenveldstraat 20 3300 TIENEN T.................................................................. +32 (0)16 820300 F.................................................................. +32 (0)16 821461 E info@hermansco.be W www.hermansco.be

Archeologisch onderzoek www.monument.be/companies/2-altritempi

RUBEN WILLAERT BEDDELEEM NV Pellikaan Bouw NV

Venecoweg 14A 9810 NAZARETH T.....................................................................+32 (0)9 2218921. F.....................................................................+32 (0)9 2202625 E info@beddeleem.be W www.beddeleem.be

Excelsiorlaan 1 B-1930 Zaventem T................................................................... +32 (0)2 7205845 25900262_ALbintra.indd F................................................................... +32 (0)2 7213470 W www.pellikaan.be

Bloemisterijstraat 6, 8340 SIJSELE T.....................................................................+32 (0)50 362820 F.....................................................................+32 (0)50 500019 E ruben@rubenwillaert.be W www.rubenwillaert.be

architecten

13-07-2005 10:57:36

BONTINCK Architecture and Engineering cv PIT ANTWERPEN NV Starrenhoflaan 27, 2950 KAPELLEN T.....................................................................+32 (0)3 6051433 F.....................................................................+32 (0)3 6051476 E info@pit.eiffage.be W www.pitantwerpen.be

RENOTEC NV Acaciastraat 14e, 2440 GEEL T.....................................................................+32 (0)14 866021 F.....................................................................+32 (0)14 866016 E info@renotec.be W www.renotec.be

112 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

CONVENTS PRODUCTS NV

Laakstraat 53 3582 KOERSEL T.....................................................................+32 (0)11 422469. F.................................................................... +32 (0)11 424680 E convents@conventsgroup.com W www.conventsgroup.com

PROMAT INTERNATIONAL NV

Bormstraat 24 2830 TISSELT T.................................................................. +32 (0)15 718100 F................................................................. +32 (0)15 718109 E info@promat-international.be W www.promat-international.com

Kortrijksesteenweg 1092 9051 GENT - SINT DENIJS -WESTRUM T.................................................................... +32 (0)9 2250174 F.....................................................................+32 (0)9 2256414 W www.bontinck.biz

VK Brugsesteenweg 210 8800 ROESELARE T.....................................................................+32 (0)51 262020 F.....................................................................+32 (0)51 262021 W www.vkgroup.bebo

wie doet wat

Brandwerende deuren en poorten

nv Play AV

Venecoweg 2 9810 NAZARETH T.................................................................... +32 (0)9 3818640. F.................................................................... +32 (0)9 3818649 E info@playbiz.be W www.playbiz.be

Bedrijfswageninrichting

ISOCAB NV INDEKO HOLLAND

Everdenberg 11B 4902 TT OOSTERHOUT T................................................................ +31 (0)162 455240 F............................................................. +31 (0)162 429160 E info@indeko.nl W www.indeko.nl

Treurnietstraat 10 8531 BAVIKHOVE T.....................................................................+32 (0)56 734311 F.................................................................... +32 (0)56 734322 W www.isocab.be

Brandblusapparaten en haspels Kingspan N.V.

Sortimo

Schaarbeeklei 207 1800 VILVOORDE T.....................................................................+32 (0)2 3550370 F.................................................................... +32 (0)2 3550371. E info@sortimo.be W www.sortimo.be

Bladlood

Bouwelven 17 2280 GROBBENDONK T.....................................................................+32 (0)14 232535

Boombekelaan 7 2660 HOBOKEN T.................................................................. +32 (0) 3 2335727 F ...................................................................+32 (0) 3 2263517 E info@emmerynv.be W www.emmerynv.be

Postbus 1069 2280 CB RIJSWIJK T................................................................ +32 (0)473 893 065. E alexis.vanhove@uzimet.be W www.uzimet.be

ISOCAB NV

ArcelorMittal Constructions Belgium

electronische beveiliging

Lammerdries 8 2440 GEEL T.................................................................. +32 (0)14 563915 F................................................................. +32 (0)14 592710 E info.arvalbenelux@arcelormittal.com W www.arcelormittal.com

gevelbekleding

BOUWMATERIALEN DE LEYN BVBA

Weststraat 8, 8340 MOERKERKE T....................................................................+32 (0)50 209 024 E contact@bouwmaterialendeleyn.be W www.bouwmaterialendeleyn.be

Glasrestauratie

diepvriesbouw

UZIMET BV

bouwmaterialen

F.....................................................................+32 (0)14 232539 W www.kingspan.be

Emmery NV

Glasraamatelier Erwin Snijders Bvba Terweststraat 23, 9180 Moerbeke-Waas Belgie T.....................................................................+32 (0)9 3467984 F.....................................................................+32 (0)9 3465753 M.................................................................+32 (0)495 244344 E info@erwinsnijders.be W www.erwinsnijders.be

GET NV Antwerpsesteenweg 107 2390 MALLE T.....................................................................+32 (0)3 3129230 F.................................................................. +32 (0)3 3117290 E info@get.be W www.get.be

Gevelbekleding

Branddetectie Arval ArcelorMittal Constructions Belgium ARDOVLAM NV

Kruisboommolenstraat 13, 8800 ROESELARE T.....................................................................+32 (0)51 747179 F.....................................................................+32 (0)51 747178 E info@ardovlam.be W www.ardovlam.be

Lammerdries 8 2440 GEEL T ...................................................................+32 (0) 14 563915 F ...................................................................+32 (0) 14 592710 E info.arvalbenelux@arcelormittal.com W www.arcelormittal.com

GLASWERKEN MORTELMANS Fotografielaan 28, 2610 WILRIJK T.....................................................................+32 (0)3 8290272 F.....................................................................+32 (0)3 8290806 E mortelmans@v-v.be W www.v-v.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 113

Wat doet u eigenlijk? Vanaf â&#x201A;Ź 99,- per uitgave weten uw klanten dat ook! T 011 605540 voor alle informatie over een vermelding in Bouwen aan Vlaanderen

audiovisueel materiaal

Wat doet u eigenlijk? Vanaf € 99,- per uitgave weten uw klanten dat ook! T 011 605540 voor alle informatie over een vermelding in Bouwen aan Vlaanderen

wie doet wat

Glas in lood

Inox Maatwerk

Made in Inox

ARTGLAS

Kmo Zone Molenheide 4032, 3520 ZONHOVEN T.....................................................................+32 (0)11 817578 F.....................................................................+32 (0)11 812590 E info@artglas.be W www.artglas.be

Steenvoordestraat 124, 8978 WATOU T.................................................................... +32 (0)57 388104. F.................................................................... +32 (0)57 388430. E info@madeininox.be W www.madeininox.be

Interne transport systemen

hangen sluitwerk

liften

Coopman Liften NV Heirweg 123 8520 Kuurne T.....................................................................+32 (0)56 358580 F.....................................................................+32 (0)56 355865 E liften@coopman.be W www.coopman.be

materiaal voor aannemers HUBTEX BELGIUM Dorma Foquin N.V. Lieven Bauwensstraat 21a 8200 Brugge T.................................................................. +32 (0)50 451570 F.................................................................. +32 (0)50 319505 E info@dorma.be W www.dorma.be

Diksmuidelaan 51 B-2600 BERCHEM T.................................................................... +32 (0)3 2944080 F.................................................................... +32 (0)3 2946280 E info@hubtex.be W www.hubtex.be

isolatie

• algemene buisleidingen • industriële buisleidingen • staal en inoxconstructies

Houten dakconstructies UNILIN BVBA - DIVISION INSULTION

• algemene elektriciteit • elektrische installaties in Woodlam de industrie Chaussée de Liège 160c • privé-installaties

6900 MARCHE-EN-FAMENNE T.................................................................... +32 (0)84 323386 F.....................................................................+32 (0)84 323380 E info@woodlam.com W www.woodlam.com

Industriële Technische diensten Abutriek Jagershoek 8 8570 Vichte T 056 77 21 65 F 056 77 21 66 www.abutriek.be

ABUTRIEK

Waregemstraat 112 8792 DESSELGEM T.................................................................. +32 (0)56 735091 F.................................................................. +32 (0)56 735090 E info@unilin-systems.com W www.unilin.com

Juridisch advies • CV-ketels, stoomketels en thermische olieketels • warmeluchtgeneratoren en stralingspanelen FLAMEY ADVOCATEN Jan Van Rijswijcklaan 16, 2018 • airconditioning en ventilatie

ingenieursbureau

Bisschoppenhoflaan 631 2100 DEURNE T.....................................................................+32 (0)3 3254300 F.....................................................................+32 (0)3 3259903 W www.eurorent.be

Natuurlijke hydraulische kalk

REYNCHEMIE NV

Industrieweg 25, 8800 ROESELARE T.....................................................................+32 (0)51 242527 F.....................................................................+32 (0)51 229892 E reynchemie@skynet.be W www.reynchemie.com

ANTWERPEN T.....................................................................+32 (0)3 2573316 F.....................................................................+32 (0)3 2373851 E info@flamey-advocaten.be W www.flamey-advocaten.be

Natuursteen

Kalk

NV DAS NATUURSTEEN DAS NATUURSTEEN

114

Jagershoek 8 8570 VICHTE T.....................................................................+32 (0)56 772165 E info@abutriek.be W www.abutriek.be

Eurorent N.V.

ARTE CONSTRUCTO BVBA

Molenberglei 18, 2627 SCHELLE T.....................................................................+32 (0)3 8807373 F.....................................................................+32 (0)3 8807370 E info@arteconstructo.be W www.arteconstructo.be

Reppelsebaan 85, 3294 MOLENSTEDE-DIEST T.....................................................................+32 (0)13 780540 F.....................................................................+32 (0)13 778073 E info@dasnatuursteen.be W www.dasnatuursteen.be

parkeren

klimaatplafonds

114 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

INTERALU N.V.

Fotografielaan 49 2610 WILRIJK T................................................................. +32 (0)3 8307400 F................................................................. +32 (0)3 8270377 W www.interalu.be

Triflex BV

Diamantstraat 10/301 2200 HERENTALS T.................................................................. +32 (0)14 752550 F.....................................................................+32 (0)14 752614 E info@triflex.be W www.triflex.be

wie doet wat

sprinklers

ALTRITEMPI NV

NIEUWPARKET

Kerkstraat 42 9910 KNESSELARE T.................................................................. +32 (0)9 374 66 08 F.................................................................. +32 (0)9 374 78 71 E geertvn@scarlet.be W www.nieuwparket.be

Pauwelslei 186, 2930 BRASSCHAAT T.....................................................................+32 (0)3 6500863 F.....................................................................+32 (0)3 6521392 E freya.joukes@altritempi.be W www.monument.be/companies/2-altritempi

Emmery Maple And Fox NV

Boombekelaan 7 2660 HOBOKEN T.....................................................................+32 (0)3 2335727 F.....................................................................+32 (0)3 2263517 E info@emmerynv.be W www.emmerynv.be

software Projectontwikkeling HBS&C Winkelomseheide 223a, 2440 GEEL T..................................................................+32 (0)474 691537 E info@hbsc.be

EXTENSA Dynamic Real Estate Havenlaan 86c b 316 1000 BRUSSEL T.................................................................... +32 (0)2 2370820 F.................................................................... +32 (0)2 2370821 W www.extensa.be

raam- en deurbeslag

www.monument.be/companies/2-altritempi

RUBEN WILLAERT Bloemisterijstraat 6, 8340 SIJSELE T.....................................................................+32 (0)50 362820 F.....................................................................+32 (0)50 500019 E ruben@rubenwillaert.be W www.rubenwillaert.be

rioleringen

LECOT NV

Vierlinden 7 8501 HEULE T.................................................................... +32 (0) 56364511 F.................................................................... +32 (0) 56354438 E info@lecot.be W www.lecot.be

1911-2011 100 jaar

RAEDSCHELDERS NV

Renkoven 2, Postbus 100 3680 MAASEIK T.................................................................. +32 (0) 89564972 F.................................................................. +32 (0) 89565054 E info@info@raedschelders.be W www.raedschelders.be

Construsoft Belgium

Postbus 60 NL - 6900 AB Zevenaar T..................................................................+31 (0)316 200000 F................................................................. +31 (0)316 342454 E info-be@construsoft.com W www.construsoft.com

Staalschrijnwerk

DEJOND NV

Terbekehofdreef 55 - 59 B-2610 WILRIJK (ANTWERPEN) T.................................................................... +32 (0) 38203411 F.................................................................... +32 (0) 38203511 E info@be.dejond.com W www.dejond.com

Verven Deschacht Antwerpsesteenweg 1068 9041 GENT-OOSTAKKER T.....................................................................+32 (0)9 3557454 F.....................................................................+32 (0)9 3557679 E oostakker@deschacht.eu W www.deschacht.eu

Schilderwerken

PPG COATINGS BELUX NV

Genkersteenweg 311, 3500 HASSELT T.....................................................................+32 (0)11 278701 F.....................................................................+32 (0)11 278700 E info@sigma.be W www.sigma.be

Verwarmingsoplossingen

Restaurateurs GROEP ASLV PROFIEL CVBA

Guido Gezellestraat 23, 8560 WEVELGEM T.....................................................................+32 (0)56 323812 F.....................................................................+32 (0)56 323813 E info@rmp.be

Steenweg 208, 3665 AS T.....................................................................+32 (0)89 650020 F.....................................................................+32 (0)89 650019 E aslv@aslv.be W www.aslv.be

www.rmp.be bvba

SALVARTES

Diepestraat 18, 3061 BERTEM-LEEFDAAL T.....................................................................+32 (0)2 7679780 F.....................................................................+32 (0)2 7679780 E salvartes@pandora.be

DANIEL DE WISPELAERE Rubenslaan 32, 8310 BRUGGE T.....................................................................+32 (0)50 345767 F.....................................................................+32 (0)50 345767 E info@danieldewispelaere.be W www.danieldewispelaere.be

REMEHA-MAMPAEY NV

Koralenhoeve 10, 2160 WOMMELGEM T.....................................................................+32 (0)3 2307106 F.....................................................................+32 (0)3 2301153 E info@remeha.be W www.remeha.be

............... Vochtbestrijding zonwering & ventilatie

COLT INTERNATIONAL NV Zandvoortstraat 1 2800 MECHELEN T.................................................................. +32 (0)15 286080 F.................................................................. +32 (0)15 270828 E info@be.coltgroup.com W www.coltgroup.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 115

Wat doet u eigenlijk? Vanaf € 99,- per uitgave weten uw klanten dat ook! T 011 605540 voor alle informatie over een vermelding in Bouwen aan Vlaanderen

Parket

zuigen en blazen van droge stoffen DUCO “Ventilation & Sun Control” Handelsstraat 19 8630 VEURNE T....................................................................+32 (0) 58 330033. F....................................................................+32 (0) 58 330044. E info@duco.eu W www.duco.eu

Renson Waregem

FIHUMA

Maalbeekstraat 10, B - 8790 WAREGEM T.....................................................................+32 (0)56 627111. F.....................................................................+32 (0)56 602851. E info@ renson.be W www.renson.be

Turnhoutsebaan 129 2970 SCHILDE T.....................................................................+32 (0)3 3142903 F.....................................................................+32 (0)3 3151903 E info@fihuma.be W www.fihuma.be

Het meest gespecialiseerde bedrijf in het zuigen en blazen van dakgrind

• • • • • •

Zuigen en blazen van ballastgrind tot op grote hoogte • Blazen van grind 16/32 Efficiënte en verantwoorde afvoer van grind tot een korrelgrootte van 30/60 Het verwerken van andere droge stoffen, zoals zand, daktuinsubstraat en kleikorrels Op maat uitgevoerde speciale projecten Eigen transport tot 23Ton (ideaal voor kleine werven in stedelijk gebied) Voor de uit te voeren werkzaamheden speciaal ontworpen zuigen blaaswagens

Peter Coolkens • tel/ fax: 03 315 19 03 • gsm: 0494 30 46 83 • e-mail: info@fihuma.be

Wat doet u eigenlijk? Vanaf € 99,- per uitgave weten uw klanten dat ook! T 011 605540 voor alle informatie over een vermelding in Bouwen aan Vlaanderen

wie doet wat

groupceyssens

EEN STERKE GROEP MET COMPLEMENTAIRE BEDRIJVEN

116 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Metalen LCC-Plafonds

Belgisch, duurzaam kwaliteitsproduct

Metalen LCC-Plafonds onderhoudsvriendelijk lange levensduur veilig en brandstabiel veelzijdig maatwerk hedendaags design

www.lcc-plafonds.eu â&#x20AC;˘ +32 3 897 13 00 â&#x20AC;˘ info@lcc-plafonds.eu

Vloeren, afdichtingsystemen & markeringen

Specialist in vloeibare kunststoffen Doordachte daksystemen, parkings met uitstraling,

Meer informatie?

sfeervolle buitenruimtes en duidelijke markeringen.

Triflex BVBA

Met de vloeibare kunststoffen van Triflex dicht u elk

Diamantstraat 10/301, B-2200 Herentals

oppervlak duurzaam af. U beschermt de ondergrond tot

T +32 14 75 25 50 | F +32 14 75 26 14

in de kleinste details. Naadloos en scheuroverbruggend,

info@triflex.be | www.triflex.be

klaar voor de toekomst. Bekijk onze referenties op www.triflex.be.

Coltlite: een nieuwe generatie natuurlijke ventilatie

Coltlite type CLN

Coltlite type CLT

Coltlite type CLS

Vorm, functie en effectiviteit Het nieuwe Colt Coltlite systeem is een natuurlijk ventilatiesysteem dat bestaat uit glazen lamellen met zulke bijzonder smalle middenstijlen dat het ook in structurele beglazing toegepast wordt. Kenmerkend zijn: • glazen lamellen in bijzonder smal frame • aërodynamische vormgeving • voldoet aan hoge akoestische eisen • voldoet aan hoge thermische eisen • motor kan onzichtbaar ingebouwd worden • ook toepasbaar als Rook- en Warmteafvoersy steem

• natuurlijke luchtafvoer op hoog niveau als ook luchttoevoer op laag niveau • energiebesparend • basisprofiel in veel afmetingen verkrijgbaar • eenvoudig te installeren en te onderhouden • toepasbaar in een primaire gevel of tweede huid gevel

Advies, ontwerp en levering Colt biedt u het gehele concept.Van advies tot ontwerp tot en met installatie. Op zichzelf staand of als onderdeel van een

Rook- en Warmteafvoersysteem, een klimaatsysteem binnen-in het gebouw of zonwering buiten aan de gevel.

www.coltinfo.be Tel. (015) 28 60 80

TE HUUR TE KOOP

Bouwliften

Steigermaterieel

000 machines Meer dan 30.

onmiddellijk

G U S C A T A L O beschikbaar!

TE HUUR

0 1 3 2 0 1 2 -2

Toolsa are man’s best friend!

E19

BERGEN OP HA N HAVE BREDA

ZOOM

A12

Gratis catalogus 2012 - 2013 op www.eurorent.be

DEURNE ANTWERPEN

E19 GENT

A12

E17

E34 E313

Rond punt van Wommelgem

Openingsuren

. vrijdag Maandag t.e.m 0 • 13u00 - 17u0 07u30 - 12u15 Zaterdag 0 • 13u00 - 17u0 08u30 - 12u15

Adres

Deurne flaan 633 • 2100 Bisschoppenho 99 03 00 • Fax 03 325 Tel 03 325 43 e info@eurorent.b

ww ER C2012 00

e w.eurorent.b

TE HUUR

voor bouw en industrie 17/11/11 08:53

Cover.indd 1

Bisschoppenhoflaan 633 ❙ 2100 Deurne ❙ België ❙ T 03 325 43 00 ❙ www.eurorent.be ❙ info@eurorent.be