VAKTIJDSCHRIFT OVER GEVELS, GLAS & DAKEN
Jaargang 12 I nummer 2
WWW.GEVELBOUW.INFO
3D PRINTING ONDERSTEUNT ONTWERPPROCES EEN FAC-KWALITEITSLABEL VOOR ALU-SCHRIJNWERKERS EN GEVELBOUWERS
In samenwerking met:
IN BEWEGING Laurens Revalidatiehotel Rotterdam: LeeFrame® & LeeBrick® Saxion College Enschede: LeeFrame® & LeeBrick® CSMART Training Center Almere: LeeFrame® & LeeBond® CineMec Bioscoop Leidsche Rijn: LeeFrame® & LeeBond® La Cabine Arnhem: Corten stalen gevelafwerking ODC ’t Zonnelicht Tilburg: LeeBond® & LeeFast® Hout en Meubileringscollege Rotterdam: LeeBond®
LeeFrame®: lichtgewicht constructief staalskelet systeem LeeBrick®: droog stapelsysteem voor stenen LeeFast® : universeel tegel ophang systeem LeeBond®: gevelbekleding systeem
Eind april nieuwe website: www.leebo.nl
Foto: Slangenwand te N201 Hoofddorp - NIO architecten - KeraTwin Hydrotect verglaasd fabricaat Agrob-Buchtal
Gevels in pure keramiek Mosa. Facades.
Een gevel ontwerpen met uw eigen signatuur? Mosa Facades is specialist in keramische geveloplossingen voor duurzame, functionele en architectonische gebouwen. Met een gecertificeerd Cradle to Cradle gevelsysteem dat veel ontwerpvrijheid biedt. www.mosafacades.nl
DucoWall Classic Functioneel en esthetisch!
Aluminium lamellenwandsysteem waarbij de aluminium lamellen op kunststof lamelhouders worden geklikt. Deze Duco’s gepatenteerde ‘Draai-Klik’ systeem. De lamelhouders kunnen separaat op het draagprofiel geplaatst worden. dit maakt een perfecte afwerking mogelijk. Het DucoWall Classic assortiment biedt vele verschillende lamellen.
We inspire at www.duco.eu
info@duco.eu - Bedrijvenlaan 2 - 8630 Veurne - Belgium - tel +32 58 33 00 66 - fax +32 58 33 00 67
HOME OF OXYGEN
zijn vooraf op het aluminium draagprofiel bevestigd met
Voorwoord Circulaire gebiedsontwikkeling Duurzaam bouwen. Als we de berichten in de media mogen geloven, is er niemand meer die niet duurzaam bezig is. Of dat ook daadwerkelijk zo is, betwijfelen we enigszins. Neemt niet weg dat er vele, échte duurzame initiatieven worden ontplooid. Wat te denken van gebouw The Edge, bekroond volgens BREEAM Outstanding, of de plannen rondom voormalig industriegebied Buiksloterham? Hier vindt circulaire gebiedsontwikkeling plaats. En circulair betekent – inderdaad – duurzaam. Op het voormalige industriegebied Buiksloterham in Amsterdam-Noord verrijzen de komende jaren 3.500 woningen en 200.000 m² werkruimte. De ontwikkeling van het gebied gaat volgens de gemeente volledig op een nieuwe manier, ofwel circulair. Het komt er onder andere op neer dat er zoveel mogelijk (bouw)materialen en grondstoffen hergebruikt worden. Bouwprojecten moeten voldoen aan duurzaamheidseisen en ook de openbare ruimte wordt zo duurzaam mogelijk ingericht onder meer met LED-verlichting en gescheiden afvalinzameling. De initiatiefnemers zien Buiksloterham als een echte proeftuin, een voorbeeld voor de rest van ons land. Zo wordt er gebouwd aan de hoogste houten woontoren van Nederland, die tevens volledig zelfvoorzienend is, en krijgen afgedankte woonboten een tweede leven als bedrijf en/of woning. De gemeente Amsterdam wil onze hoofdstad in rap tempo verduurzamen. En Amsterdam is daarin niet alleen. Ook andere steden hebben dergelijke ambities. Kortom, volop duurzame ontwikkelingen en volop kansen voor (gevel)bouwers en aanverwante partijen. Verderop in deze editie van Gevelbouw besteden we uitgebreid aandacht aan gebouw The Edge. Het nieuwe hoofdkantoor van Deloitte & AKD is ‘s werelds meest duurzame en slimste gebouw. En jawel, het staat gewoon in ons kleine kikkerlandje. Het gebouw heeft de hoogste BREAAM-score ontvangen. We gaan met de betrokken (bouw)partijen in gesprek en komen tot verrassende ontdekkingen. Zo zijn speciale (kozijn)profielen ontwikkeld en is speciaal glas toegepast. Dit, en nog veel meer bijzondere projecten en technische informatie in deze editie van Gevelbouw. Wij wensen u veel leesplezier.
Roel van Gils
5
Vaktijdschrift over gevels en daken Jaargang 12 | nummer 2 Verschijnt 6 x per jaar ISSN 1572-1310
Uitgever
Schatbeurderlaan 6 Postbus 249, 6000 AE Weert T +31 (0)495 450095 E info@louwersuitgevers.nl W www.louwersuitgevers.nl
Postbus 85, B-3900 Overpelt
Autobaan 22, 8210 Loppem Postbus 85, 3900 Overpelt, België T +32 (0)50 368170 E info@louwersmediagroep.be W www.louwersmediagroep.be
8
Redactie adres
Schatbeurderlaan 6 Postbus 249, 6000 AE Weert T +31 (0)495 450095 E info@louwersuitgevers.nl W www.gevelbouw.info
MG_ENV EA5-6 220x110.indd 1
16
21-09-2010 15:06:20
Redacteuren
Patricia van der Beek, Martijn van den Bouwhuijsen, Jac Buchholz, Roel van Gils, Sjoerd Meuleman, Marcel van Rijnbach
Eindredactie Roel van Gils
Bladmanagement
Sander van Hout E s.vanhout@louwersuitgevers.nl Remy van der Westen E r.vanderwesten@louwersuitgevers.nl
Secretariaat
20 34
Manuela Depenbrock Sandra Reijnders
Advertenties
Online aanleveren: www.wetransfer.com o.v.v. uitgave en naam Postbus 249, 6000 AE Weert, Nederland T +31 (0)495 450095 E traffic@louwersuitgevers.nl
Abonnementsprijs
€ 63,- per jaar excl. BTW ING Bank IBAN NL46INGB0000417165 BIC INGBNL2A t.n.v. Louwers Uitgeversorganisatie BV o.v.v. Gevelbouw. Informatie over abonnementen: T +31 (0)495 450095
Adreswijzigingen
Extreme focus op innovatie 3D printing ondersteunt ontwerpproces Hart van goud Nieuwe kleuren met licht
8 12 14 16
Schriftelijk tenminste drie weken voor verhuizing naar: Postbus 249, 6000 AE Weert, Nederland
VMRG PAGINA'S
Opzeggingen
Column Bert Lieverse
19
The Edge Amsterdam: ‘s werelds meest duurzame kantoorgebouw
20
Een circulaire (gevel)bouw
24
VMRG Zonwering: gegarandeerde kwaliteit op het gebied van zonwering
26
Het belang van gevels in duurzaamheidssystemen
28
Meesterstuk mr. Bettina Hertstein
31
Visitekaartjes
32
De Amazones met ronde, vrouwelijke vormen
34
CE markering Zonwering
37
Column Bright Inspirations
38
Indien twee maanden voor het verstrijken van de abonnementsperiode geen schriftelijk bericht van opzegging is ontvangen, wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd.
Doelgroep
GEVELBOUW is een onafhankelijk vakblad voor de bouw en is bestemd voor architecten, ingenieursbureaus, aannemers, opdrachtgevers, brancheorganisaties, gevelbouwers en toeleveranciers, (bouw) functionarissen in overheids- en semi-overheidsinstellingen en verwante organisaties. De VMRG is inhoudelijk verantwoordelijk voor haar eigen pagina’s.
Vormgeving/Art Direction E studio@louwersuitgevers.nl T +31 (0)495 450095
In samenwerking met:
Drukwerk:
Drukkerij Hendrix, Peer Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of vermenigvuldigd zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever en zonder bronvermelding. Hoewel dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samen gesteld kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Zij aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op deze informatie.
Inhoud nummer 2
40 72 48
69
Gelijkwaardigheidscertificaat binnenzonwering
40
Beeldbepalende zon- en lichtwering
42
De luifel wordt nooit meer hetzelfde
46
Esthetische en functionele zonwering
48
Verduurzamen van staal
49
Waarschuwing: Steek je kop niet in het zand
52
Een FAC-kwaliteitslabel voor alu-schrijnwerkers en gevelbouwers
56
Journaal
59
Brede School Westwijk valt op met felle kleuren
64
3D druppelvormig atrium
68
Coverfoto: Intak, Ravel Residence in Amsterdam. VAKTIJDSCHRIFT OVER GEVELS, GLAS & DAKEN
Jaargang 12 I nummer 2
WWW.GEVELBOUW.INFO
Architecturale zonwering brengt gevel Livingstone tot leven
69
Flexibel uitwisselbare fraaie gevels
70
Snellere levering van duurzame aluminium composiet panelen
72
Wie Doet Wat
75
3D PRINTING ONDERSTEUNT ONTWERPPROCES EEN FAC-KWALITEITSLABEL VOOR ALU-SCHRIJNWERKERS EN GEVELBOUWERS
In samenwerking met:
2015063_Gevelbouw 2_def.indd 1
22-05-15 14:02
7
Innovatie
Tekst: Roel van Gils
Beeldmateriaal: Cladding Point
Extreme focus op innovatie Innoveren is volgens Harry van der Veen van Cladding Point het allerbelangrijkste voor een bedrijf om toekomstproof te zijn. “Bedrijven die niet innoveren zullen uiteindelijk tussen wal en schip geraken, want zij kunnen geen toegevoegde waarde bieden,” zegt hij. Cladding Point heeft een extreme focus op innovatie en heeft de afgelopen jaren sterk ingezet op drie pijlers: 100 procent recycling, brandwerendheidcertificering en verzekeringstechnische zaken op het gebied van schadepreventie.
Duurzaam bouwen is volgens Van der Veen zo langzamerhand een 'holle term' aan het worden. “Iedereen pretendeert duurzaam bezig te zijn,” zegt hij. “Duurzaam staat tegenwoordig voor CO2- of klimaatneutraal. Wij zijn daarentegen écht duurzaam en opereren conform het blue building concept. Zo voorziet onze fabriek; het Oostenrijkse Brucha volledig in zijn eigen energievoorzie-
8
ning dankzij een biogasinstallate die functioneert op afvalmaterialen uit de (agrarische) omgeving, zoals maïspulp. Daarnaast wordt nog geïnvesteerd in windenergie.”
Per spoor Alle panelen die Cladding Point uit Oostenrijk betrekt, worden per spoor aangeleverd in Nederland. “Onze panelen worden in trailers
geladen, die vervolgens met een elektrische truck op de trein worden gereden. Aangekomen in Venlo worden ze aan een trekkende eenheid gekoppeld en naar de eindbestemming gereden; niet iedere bouwlocatie heeft immers een treinstation. Op die manier vervoeren we meer dan duizend volle trailers per jaar. Omdat we per spoor reizen, worden we als lokale producent gezien. Het is
Innovatie
100 procent worden gerecycled. “Sterker nog, indien gewenst nemen we de panelen terug en verzorgen wij de recycling. Ze worden dan in de fabriek volledig gedemonteerd, waarbij het schuim wordt hergebruikt in verpakkingsmaterialen of isolatiematerialen en het staal naar een staalverwerker gaat. Ook recycling is bij ons geen holle phrase. We werken dan ook alleen samen met partners en leveranciers van grondstoffen die ISO 14001 gecertificeerd zijn.” Dankzij de filosofie en het specifieke duurzaamheidsconcept heeft Cladding Point in ons land een bijdrage geleverd aan projecten met de hoogste 5-sterren BREEAM Outstanding categorie, zoals het pand van Lely in Maassluis. “Ook alle administratieve zaken behorend bij deze classificatie nemen we voor onze rekening,” benadrukt Van der Veen.
aanbieden van verzekerings- en schadepreventiediensten en gaat uit van het principe om schade te vermijden in plaats van achteraf te herstellen. In de vier categorieën daken, buitenwanden, binnenwanden en opslag voor rookgevoelige artikelen zijn wij als enige bedrijf met onze panelen gecertificeerd als Unlimited, de hoogst haalbare score.” Onze extreme focus op innovatie betaalt zich nog niet altijd uit, constateert Van der Veen. “In de regel kijkt men helaas nog teveel naar de prijs en financieel gewin op korte termijn. Op de langere termijn ben ik bang dat ze daar later nog weleens spijt van kunnen krijgen.” ❚
Certificering Bij grote, vooraanstaande testinstituten in Duitsland is Cladding Point voortdurend bezig met de ontwikkeling van panelen die hoog scoren op het gebied van brandwerendheid. Van der Veen: “We kunnen met onze panelen voldoen aan alle gevraagde eisen.” Over certificering gesproken, Cladding Point is ook FM Global gecertificeerd. FM Global is een Amerikaanse verzekeringsmaatschappij en de grootste ter wereld als het gaat om het verzekeren van panden. “De verzekeraar heeft zich gespecialiseerd in het
Brucha, Michelhausen.
misschien duurder en vergt een enorme planning - ook onze producten worden bijvoorbeeld op maandagochtend om 7.00 uur op de bouwplaats verwacht - maar het 'groene transport' is wel een belangrijk onderdeel in het milieuverantwoord ondernemen. Bovendien is het zelfs een vereiste bij projecten die onder BREEAM (5 en 4 sterren)-label worden uitgevoerd, waarbij de hele keten van materialen, produceren, transport tot aan leveren op de bouw wordt bekeken.”
Hergebruik Op het moment dat de panelen van Cladding Point de beoogde functie niet meer vervullen, kunnen ze volgens Van der Veen voor
Lely Campus, Maassluis.
9
e-use educe ecycle Cladding Point
The Sustainable Company
e-use educe ecycle Cladding Point
The Sustainable Company
The redefinition of sandwichpanels
CLADDING POINT C LADDINGPOINT.NL
DUURZAME SANDWICHPANELEN
UNIEK IN DEURSLUITTECHNIEK Al ruim 80 jaar lang OPENWAAIENDE DEUREN ‘Houd de deur goed vast’! Je moet er niet aan denken dat deze door de wind openslaat tegen.... En toch gebeurd het nog te vaak. Door toepassing van een DICTATOR deuropeningsbegrenzer wordt de deur afgeremd en begrensd. Hierdoor wordt schade aan de deur of kozijn voorkomen en ontstaat er een veiligere situatie. Afhankelijk van de deur/kozijn situatie kan er gekozen worden uit 3 verschillende bevestigingssets. Optioneel is de begrenzer leverbaar met dubbelzijdige demping en/of mechanische vaststelling op de eindpositie (90o of 120o)
Het probleem......
Bevestigingsset 1, voor, stompe- en opdekdeuren
De oplossing
Bevestigingsset 2, voor montage onder diep kozijn
Bevestigingsset 3, voor montage op smal kozijn
DICTATOR Productie B.V. Emmeloord T +31 (0)527 613456 F +31 (0)527 698420 E-mail: info@dictator.nl of bezoek onze website: www.dictator.nl
Systeemhuis Intal
Tekst: Roel van Gils
Beeldmateriaal: Intal
PRINTING ONDERSTEUNT
ONTWERPPROCES
Het nog relatief jonge systeemhuis Intal heeft vorig jaar de nieuwe aluminium raam- en deurenserie Intaltherm 77 (IT 77) geïntroduceerd naar aanleiding van een projectspecifieke vraag naar maximale transparantie voor de Ravel Residence in Amsterdam. “Als enige systeemleverancier zijn we in staat om in heel korte tijd projectspecifiek te ontwikkelen, waarbij we gebruikmaken van een 3D-printer om de doorlooptijd aanzienlijk te verkorten,” zegt Rudy Schipper van Intal.
Ravel Residence is een grootschalig studentencomplex aan de Zuidas in Amsterdam, dat is opgebouwd uit modulaire units en onderdak biedt aan liefst 800 kamers. Rudy Schipper: “Om het gebouw een meer luxueuze uitstraling te geven, is gekozen voor een
Ravel Residence, Amsterdam.
12
tweede huidgevel met rondingen. Door die rondingen komt echter een beperkte hoeveelheid licht naar binnen. Het was er dus alles aangelegen om het glasoppervlak van de ramen in de modulaire units zo groot mogelijk te houden. Daartoe hebben wij de IT 77-serie
Systeemhuis Intal
Ravel Residence, Amsterdam.
Testlocatie Intal.
ontwikkeld, waarbij een verlaging is toegepast op de glaslat en de buitenschaal, om zo meer glasoppervlak binnen het kozijn te creëren.”
Meerdere varianten De IT 77-serie is in 2014 op de markt gebracht en zet volgens Schipper de nieuwe standaard. “De serie is door het uitgekiende ontwerp hoogisolerend vanwege het multiple kamerprincipe (77 millimeter diep) en daarnaast brand- en inbraakwerend. Het systeem is dan ook breed toepasbaar in de utiliteitsbouw.” Inmiddels heeft Intal meerdere varianten ontwikkeld op basis van de IT 77-serie. Schipper: “Zo is de IT 77 Extend met verlengde voorkamer uitermate geschikt voor renovatieprojecten, evenals de IT 77 RS met zijn authentieke, slanke detaillering. De RS-serie zal op korte termijn toegepast gaan worden in Oostpoort in Amsterdam en is ook zeer geschikt als alternatief voor traditionele stalen kozijnen. Het geeft dezelfde luxueuze uitstraling. De IT 77 CS tot slot heeft een verdekt liggende vleugel voor een gelijkmatige vlakverdeling. Je ziet geen verschil tussen een vast raam of een draairaam. Het glasoppervlak is gelijk. Dat zorgt voor een strak uiterlijk.”
Productielocatie Intal.
3D-printing Intal heeft de techniek van 3D-printing omarmd om het ontwerpproces van nieuwe profielen aanzienlijk te versnellen en bovendien ook betaalbaar te maken. Rudy Schipper licht het principe toe: “Voorheen werd een nieuw profiel eerst 2D uitgetekend, beoordeeld en dan werden matrijzen gemaakt. Alleen de stap naar het maken van matrijzen duurt al enkele weken. Vervolgens wordt een proefpersing gemaakt en wordt er ‘gepast en gemeten’ om tot een definitief ontwerp te komen. Met 3D-printing kunnen we die doorlooptijd aanzienlijk verkorten. We laten de proefpersing namelijk achterwege. Op basis van de tekeningen printen we een kunststof exemplaar van het nieuwe profiel en kunnen direct controleren of het profiel aan alle wensen en eisen voldoet, zowel esthetisch als (aansluit) technisch.” De inzet van 3D-printing scheelt volgens Schipper een zevental weken in de ontwikkelingstijd. “Doordat wij alles in eigen huis verzorgen, kunnen we snel schakelen en een systeemvariant op maat ontwikkelen die ook nog betaalbaar is. Als enige systeemleverancier op de markt, isoleren, produceren en monteren we onze aluminium kozijnen en vliesgevels helemaal zelf,” zegt Schipper tot besluit. ❚
13
Gevelbekleding
Tekst: Roel van Gils
Beeld: VPT Versteeg
Aan de Coolsingel in Rotterdam kun je niet meer om het nieuwe pand van fastfoodketen McDonald’s heen. De goudkleurige gevelbekleding is door gevelbouwer VPT Versteeg voorzien van een Art-Punch perforatie in een hartjes vorm die een afbeelding weergeeft. In totaal zijn er liefst 484.168 hartjes geperforeerd. Ook ’s avonds is de afbeelding duidelijk zichtbaar dankzij de (LED-)verlichting in het gebouw.
Architectenbureau Mei architects and planners heeft op zijn zachtst gezegd een bijzonder ontwerp getekend, dat duidelijk afwijkend is van de gangbare groen/bruine huisstijl van McDonald’s. Het nieuwe pand lijkt dan ook in niets op de oude ‘unit’ van de fastfoodketen op dezelfde plek. Het oude gebouw werd door veel mensen gezien als één van de lelijkste gebouwen van Rotterdam. Bovendien stond het ook nog op een paar meter afstand van een prachtig monumentaal pand, dat daardoor totaal werd gedegradeerd. Genoeg redenen dus om een nieuw pand te bouwen. “Omdat op dezelfde locatie werd gebouwd, was er alles aangelegen om de nieuwbouw zo snel mogelijk te realiseren,” benadrukt Peter Moser van VPT Versteeg.
14
‘Bijna BIM’ In opdracht van hoofdaannemer Suijkerbuijk Bouw & Services is VPT Versteeg gevraagd invulling te geven aan de goudkleurig geanodiseerde gevelbekleding. “Uitgangspunt was om de panelen zo te detailleren dat deze zo optimaal mogelijk over de gevel gedrapeerd zouden kunnen worden.” Het gebouw is volledig digitaal geëngineerd door alle betrokken partijen, een methode die volgens Moser nauw overeenkwam met ontwerpen in BIM. “Er was namelijk geen tijd om alles in het werk te gaan opmeten. Nee, zodra de bouwkundige constructie gereed was, werden wij geacht de gevelbekleding al aan te brengen. En ook dat diende te gebeuren in een tijdsbestek van
Gevelbekleding
269 m2 gevelbekleding (buiten) voorzien van Art-Punch perforatie in hartjes vorm. Tevens hebben we nog eens 56 m2 gevelbekleding - ook voorzien van diezelfde perforatie - verwerkt in het binnenvlak, voor onder meer de bekleding van de draaiende en vaste delen, 20,5 m2 aan plafondbekleding in hartjes vorm, evenals diverse afwerkingsprofielen.” De goudkleurige aluminium beplating is ten behoeve van de gevelbekleding omgezet tot paneelvorm, terwijl de beplating in het binnenvlak toegepast is als vlakke plaat. “We hadden te maken met verschillende onderconstructies en hebben waar nodig een hulpstructuur aangebracht. Al met al een prachtig referentieproject voor VPT en alle betrokken partijen,” besluit Peter Moser. ❚
De gevelbekleding is voorzien van Art-Punch perforatie in hartjes vorm.
enkele dagen. Complimenten wat dat betreft aan de aannemer Suijkerbuijk Bouw & Services; de afstemming en coördinatie met alle onderaannemers was perfect.”
Hard- en software Het principe om afbeeldingen weer te geven met perforaties in de vorm van hartjes was volgens Peter Moser een hard- en softwarematige uitdaging. “Normaal gesproken zijn de Art-Punch perforaties rond van vorm. Een hartjesvorm was nieuw voor ons. Desalniettemin is het gelukt om de afbeeldingen om te zetten naar in totaal 484.168 hartjes in acht verschillende afmetingen. Zo hebben we
15
Nieuwe interferentietechniek
Nieuwe kleuren met licht Tekst: Roel van Gils
Beeld: Alumet
Alumet heeft een nieuwe interferentietechniek ontwikkeld om de kleur donkergrijs te kunnen anodiseren. De nieuwbouw van het Onderwijscentrum Noordwestcluster (OWC) heeft de primeur. De profielen aan de buitenzijde van het gebouw zijn middels een nieuwe interferentietechniek in de kleur donkergrijs geanodiseerd. Inmiddels zijn er meerdere projecten met interferentie grijs gerealiseerd en wordt zelfs een wolkenkrabber in New York met deze techniek ‘gekleurd’.
De profielen aan de buitenzijde van gebouw OWC, zowel de zonweringprofielen als ook de glasgevelprofielen, zijn middels een nieuwe interferentietechniek in de kleur donkergrijs geanodiseerd. Deze donkergrijze kleur was tot nu toe in geanodiseerde vorm niet verkrijgbaar in
16
de markt. Alumet heeft ingespeeld op de toegenomen vraag naar duurzame oppervlaktebehandelingen in deze kleur, door te investeren in een nieuwe techniek, interferentiekleuren. De kleuren die middels deze techniek worden verkregen kenmerken zich door een zeer hoge UV-bestendigheid. Er
wordt immers geen pigment gebruikt om de kleur te verkrijgen, maar een prisma.
Regenboog De techniek is gebaseerd op de werking van een prisma, licht Remco Baartmans van Alumet toe. “De anodiseerlaag is
Nieuwe interferentietechniek
transparant. Ongekleurd geanodiseerd aluminium heeft de kleur van het basismateriaal onder de anodiseerlaag. De anodiseerlaag is poreus. In de poriën kunnen metaaldeeltjes worden neergeslagen om de anodiseerlaag in te kleuren. IJzer geeft goud, tin geeft brons en koper geeft een rode tint. De interferentietechniek berust op het feit dat we de neergeslagen tin deeltjes nog kunnen modificeren. Tijdens een vijftal elektrische programma’s wordt de laag dusdanig gemodificeerd dat de gewenste kleur wordt gereflecteerd. De uiteindelijke kleur is dus afhankelijk van de vorm van de neergeslagen tindeeltjes in de poriën van de anodiseerlaag. In principe zijn dus met deze techniek alle kleuren van de regenboog mogelijk. In praktijk blijkt echter dat alleen de kleuren grijs, blauw en groen tot nu toe reproduceerbaar zijn.”
Zonweringprofielen in interferentie grijs Gebouw OWC is het eerste grootschalige project waar maar liefst 6.000 m2 met interferentietechniek is behandeld. De grijze kleur wordt gevonden tussen blauw en violet licht. Baartmans: “Om de juiste kleur voor de architect te maken, moet eerst uitgebreid op een bepaald materiaal, 6063-legering zonweringprofielen, proeven worden genomen. Na een testfase zijn voor het project de minwaarden (grijsblauw) en de pluswaarden (grijs-violet) bepaald. Tijdens productie zijn alle profielen met een speciale kleurmeter gemeten. Zodoende wordt het eindresultaat, binnen de grenswaarden, gegarandeerd. De zonweringprofielen en deklijsten kleuren onder een bepaalde hoek of lichtinval meer blauw en dan weer meer violet. Ook de kleur van het glas op het gebouw geeft kleur aan de profielen. Deze reflecterende eigenschappen zijn nog versterkt doordat alle profielen zijn geborsteld.” Inmiddels is ook het tweede project met interferentie grijs afgerond. Het betreft een renovatie project waar 600 geborstelde platen, ongeveer 2.000 m2 wandoppervlak, op gelijke wijze is gekleurd. “Ook hier was uitvoerig testen van het materiaal, een 5005-legering plaatmateriaal, nodig om de kleur perfect te maken. Het derde grootschalige project in grijs heeft zich nu aangediend. Het betreft een wolkenkrabber in New York waar anodisatie in de kleur grijs gewenst is op alle kozijnomlijstingen,” besluit Baartmans. ❚
Kozijnomlijsting in interferentie grijs.
Hudson Yards 55, New York.
17
Aan de kant van de zon Vouwschuifsystemen van SUNFLEX. Zowel over de volledige breedte geopend als comfortabel gesloten ter bescherming tegen de wind – de royale glaspartijen garanderen in iedere positie een optimaal uitzicht. Het systeem heeft bovendien uitstekende warmte-isolerende eigenschappen (Uw tot 0,85 W/m2K).
sunflex.nl
Project
Arcus College Heerlen
Architect IAA Architecten Enschede Gevel
WellTEC SR 15/22 R 60
“Wij realiseren uw visie”
Metal Cladding Systems b.v. Postbus 3, 4030 CA Ingen Nederland T E I
+31 (0) 344 69 33 91 info@metalcladding.nl www.metalcladding.nl
column
Dimensies is een duur woord voor : “er zitten meer kanten aan deze zaak”. Dit geldt, zo is me duidelijk geworden, voor het begrip “innoveren”. Er zijn ondernemers die innoveren zien als kans om uit de knellende en beperkende omstandigheden te vluchten waarin ze door de crisis en de verouderde structuur van de bouw in terecht zijn gekomen. Zij investeren in de vlucht. Ook ontmoet ik ondernemers die zich realiseren dat “innoveren” inmiddels tot de basis gereedschap set van een bedrijf is gaan behoren en een constante voedingsbodem moet zijn voor toekomstig succes. Zij investeren in toekomst. Maar een grote groep ondernemers verdient onze voortdurende aandacht en zorg. Het zijn die ondernemers die niet innoveren, omdat dat in hun ogen geen prioriteit of zelfs maar een plekje verdient. Ik ga dit niet voorzien van argumenten of voorbeelden uit de bedrijfspraktijk of het zou het R&D programma van de VMRG moeten zijn waarin we continu investeren in nieuwe ideeën en uitdagende experimenten aangaan. Maar ik wijs u graag op twee lente verschijnselen. Namelijk de natuur, ons natuurlijke milieu, verheft zich uit de jaarlijkse wintercrisis en presenteert zich weer met ongekende frisheid en schoonheid. Jaarlijks vernieuwt zij zich en elk jaar ontlenen we daar weer vreugde en nieuwe energie aan. Het andere lente verschijnsel ziet u op de foto hiernaast dat voor mij een excellent voorbeeld is van meerdimensionaal kijken. In de spiegel kijken we doorgaans naar ons zelf en corrigeren desnoods ons uiterlijk als we ontevreden zijn, maar in het leddisplay dat opgenomen is in deze spiegel (kijkersdwang) zien we uitnodigende toeristische evenementen en mogelijkheden waar we naar toe kunnen als ons haar goed zit. Innovatie? Zeker en meerdimensionaal!
Bert Lieverse Directeur VMRG
19
Foto’s: Ronald Tilleman (Photography commissioned by OVG Real Estate and PLP Architecture)
The Edge Amsterdam:
‘s werelds meest duurzame kantoorgebouw
In het financiële en economische centrum van Nederland, de Amsterdamse Zuidas, staat The Edge, een van ‘s werelds meest duurzame en slimste gebouwen. Het monitort continu zijn eigen energieconsumptie en is in staat zich continu aan te passen door nieuwe technologieën en innovaties. En wat te denken van de bijzondere gevels? Transparantie ten top met een glasoppervlak van in totaal 13.000 m2.
20
The Edge is door OVG Real Estate ontwikkeld en is door BREEAM beoordeeld met de kwalificatie ‘Outstanding’, de hoogste score voor nieuwe gebouwen die ooit is afgegeven. OVG Real Estate werkte nauw samen met Deloitte en AKD om een groep van vooraanstaande experts samen te brengen met als doel een gebouw te ontwerpen dat niet alleen een nieuwe wereldwijde benchmark voor de gebouwde omgeving neerzet, maar daarbij ook groot belang hecht aan comfort, gezondheid en productiviteit van de eindgebruikers. Door het gebruik van slimme technologie behaalde het kantoorgebouw van 40.000 m2 een score van 98,36 procent. De vorige titelhouder was One Embankment Place in Londen. “Gebouwde omgevingen zijn op dit moment verantwoordelijk voor veertig procent van alle CO2-uitstoot. Het is dus cruciaal om lef te tonen en de grenzen van de mogelijkheden te verleggen en nieuwe technologieën in te zetten. Het is onze verantwoordelijkheid om duurzaam erfgoed achter te laten voor toekomstige generaties,” aldus Coen van Oostrom, oprichter en CEO van OVG, in een reactie op BREEAM-topscore.
Optimale daglichtintreding Het ontwikkelen van een duurzaam gebouw begint met een goed ontwerp. “We hebben bij het bouwen van The Edge erg goed rekening gehouden met natuurlijke zon- en lichtinval,” zegt architect Ron Bakker van PLP Architecture. “De noordkant van het gebouw bestaat voornamelijk uit glas, dit zorgt voor optimale daglichtintreding in de kantoorruimtes. Voor de zuidkant hebben we bewust minder glas gebruikt, om teveel verwarming door de zon tegen te gaan. Het resulteert in een optimale balans tussen zon- en lichtdoorlaat, wat resulteert in energiebezuiniging in het pand.” Door vooral licht via de noordzijde het gebouw binnen te laten komen, is er bovendien minder koeling nodig. Het atrium vormt het centrale ‘middelpunt’ van de werkvloeren over vijftien verdiepingen en draagt niet alleen bij aan een inspirerende werkomgeving, maar fungeert ook als retourkanaal voor de ventilatielucht. The Edge is daarnaast het eerste gebouw
dat beschikt over het Philips Power over Ethernet-systeem. Medewerkers kunnen het klimaat en licht van hun individuele werkplek zelf reguleren via een applicatie op hun smartphone. Het bespaart niet alleen op energiekosten, maar geeft tevens informatie over hoe het gebouw wordt gebruikt. Deze informatie kan weer bijdragen aan het vergroten van de efficiëntie. Een warmte-koudeopslag installatie met een dubbele open bron genereert thermale energie. En tot slot wordt ook nog regenwater verzameld en hergebruikt.
Gevels Rollecate was verantwoordelijk voor de realisatie van de buitengevels, alsmede van alle aluminium binnengevels in het atrium. Het nieuwe hoofdkantoor van Deloitte & AKD had vanaf het eerste moment de ambitie om een uitmuntende werkomgeving te creëren. Rollecate, al vanaf het begin opgenomen in het bouwteam, was een logische partner om deze gevels te engineeren, produceren en monteren. “Vanaf de eerste schetsen zijn wij betrokken geweest als gevelpartij waarbij de gevelontwikkeling vanuit esthetische wensen, bouwfysische eisen gekoppeld aan een actieve budgetbewaking geleid hebben tot deze hoogstaande gevel,” aldus Erik Beekman, Hoofd Verkoop Rollecate. Alle betrokken partijen vormden een hecht team bij de ontwikkeling van de gevel. Voor de zuidgevels van The Edge zijn nieuwe kozijnprofielen ontwikkeld en zijn PV-panelen geïntegreerd in de gevelbekleding. De PV-panelen zijn gevat in vooruitliggende kaderprofielen en conflicteren hierdoor niet met horizontale vinnen die de instraling van zonlicht bij de kozijnen tegengaan. Beekman: “Voor de naar het noorden gerichte gevels van The Edge is een geheel nieuw elementensysteem ontwikkeld, geschikt voor verticale maar ook achteroverliggende toepassing. Tevens zijn hierop de rails gemonteerd voor de gevelonderhoudinstallatie. Het bouwen met elementen gaf zoveel voordelen dat ook voor de binnengevel van het atrium een elementensysteem ontwikkeld is. ›
21
Deze gevel is voorzien van geluiddempende paneelstroken.” Rollecate heeft in haar engineeringstraject ervoor gezorgd dat het DO is doorvertaald naar een optimaal en voorspelbaar gevenconcept, dat zorgt voor een ongeëvenaarde lichtinval in de kantoorvertrekken. “Wij zijn trots op het eindresultaat en dat wij een bijdrage hebben mogen leveren aan ’s werelds meest duurzame kantoorgebouw,” aldus Erik Beekman.
3D-print Reeds jaren voor de oplevering is Rollecate met Alcoa om de tafel gegaan om het unieke gevelproject van The Edge aan te pakken. “Het resultaat is dan ook verbluffend,” zegt David Riemersma van Alcoa. “In de gevel zijn 3D-geprinte producten verwerkt, er zijn tal van nieuwe profielen ontwikkeld en er is jaren aan engineering benodigd geweest om tot een totale projectoplossing te komen. Daarnaast laat dit project zien dat onze systemen gebruikt kunnen worden in het meest duurzame kantoorgebouw ter wereld, daar zijn we trots op. Dit zijn de projecten waar wij van houden, en we moeten toegeven dat de architect ons product wel erg mooi op het podium zet in het immense atrium.”
Atrium dak Het vijftien verdiepingen hoge atrium in The Edge wordt door een glazen dak gescheiden van de buitenwereld. Aan Brakel Atmos de taak om het glasdak, dat onder een helling van 6 graden ligt en taps toeloopt, te realiseren. “In samenwerking met zowel de opdrachtgever G&S bouw als gevelbouwer Rollecate hebben we de verbindingen uitgedetailleerd,” vertelt Bart van Langen van Brakel Atmos. “Het dak beslaat zo’n 1.250 m2 en is opgebouwd uit een twintigtal segmenten van het Brakel BA-4 glasroedesysteem die in een ruitvorm op de eveneens door Brakel geleverde gootconstructie op de stalen hoofddraagstructuur zijn gemonteerd. De goten omsluiten telkens een segment van acht ruiten, uitgevoerd in een isolerende, zonwerende beglazing. Het BA-4 systeem kenmerkt zich door een hoge luchtdichtheid die voldoet aan de norm NEN-EN12152-02, klasse AE750, een hoge
22
waterdichtheid conform NEN-EN1215499 norm, klasse RE750, en een goede isolatiewaarde. De goten zijn niet beloopbaar uitgevoerd. Om het glasdak toch te kunnen betreden, hebben we thermisch verzinkte looproosters aangebracht.” Behalve dit glazen dak realiseerde Brakel Atmos tevens de randafwerking van het glazen dak met aansluiting op de vliesgevel op 60 meter hoogte. Dat laatste vergde volgens Van Langen een naadloze afstemming met Rollecate. “De samenwerking is dan ook prima verlopen,” zegt hij tot besluit.
13.000 m2 glas Vanaf de snelweg biedt The Edge direct een inkijkje in de kantoorruimtes. De toepassing van meer dan 13.000 m² glas in de gevel en het opvallende atrium maken het gebouw tot een ware aandachtstrekker. AGC Westland heeft samen met AGC Interpane het complete glas geleverd voor het gebouw. Zowel de
verticale beglazing in de gevel als het glas voor het atrium. Peter Stürznickel, projectleider AGC Interpane: “Voor het gevelglas gebruikten we het glas Ipasol, dit type glas reflecteert het merendeel van de langegolfstralen van de zon, terwijl de kortegolfstralen (daglicht) doorgelaten worden. De warmte blijft daardoor grotendeels buitenshuis, maar niet het licht.” Anton Peters, projectmanager bij AGC, vult aan: “Voor het atrium is een dubbele beglazing gebruikt, een combinatie van Thermobel TOPN+ en gelaagd veiligheidsglas Stratobel. Deze isolerende beglazing houdt de kou buiten en de warmte binnen, zodat er op zonnige winterdagen geprofiteerd kan worden van natuurlijk verwarming door de zon. De samenwerking met AGC Interpane komt in dit project perfect van pas. AGC Interpane heeft alle disciplines in huis om ruiten op groot formaat, inclusief de gewenste coatings te leveren. Het resulteert in een
efficiënt verloop van het bouwproces, waarin we elkaar perfect aanvullen.” Inmiddels hebben de gebruikers hun intrek genomen in ‘s werelds meest duurzame kantoorgebouw. The Edge vormt voortaan het nieuwe, prestigieuze hoofdkantoor van zowel Deloitte (accountants) als AKD (notarissen en advocaten). ❚
Bouwinfo PROJECT OPDRACHTGEVER ARCHITECT AANNEMER GEVEL GLASDAK GLAS SYSTEEMLEVERANCIER GEBRUIKERS OPLEVERING
The Edge, Amsterdam OVG Real Estate PLP / Architecture - OeverZaaijer G&S Bouw Rollecate Groep Brakel Atmos AGC Glass Alcoa Deloitte / AKD oktober 2014
23
Een circulaire (gevel)bouw
De Bouwsector maakt momenteel een transitie door. Het huidige lineaire bouwproces wordt in toenemende mate circulair: gebouwen die niet langer nodig zijn, leveren grondstoffen voor de fabricage van nieuwe gebouwen. Twee belangrijke aspecten die hiermee te maken hebben, zijn: • gebouwen dienen op economische wijze aanpasbaar te zijn aan veranderende gebruiksbehoeften en • producenten gaan méér verantwoordelijkheid dragen voor de prestaties van een product gedurende de levensduur. De vraag is nu wat deze trends betekenen voor de bouwsector en voor het
24
functioneren van de ‘keten’ als geheel. Ligt de verantwoordelijkheid voor hergebruik bij de overheid of biedt het ook kansen voor ondernemers? Hoe gaan de verdienmodellen eruit zien in de circulaire economie? Hebben bouwbedrijven baat bij het terugnemen van hun producten, zoals dit in sommige andere industrie sectoren al gebeurt? Is huren of leasen van gebouwcomponenten of gehele gebouwen dan een optie? Wat zijn de kansen en risico’s voor innoverende ondernemers? VMRG en Real Capital Systems, RCS (vermogensbeheer in de Circulaire Economie) zijn initiatiefnemer en uitvoerder van een R&D project waarin
nieuwe business modellen worden ontwikkeld voor Circulair Bouwen. Dit R&D onderzoek is een vervolg op een haalbaarheidsstudie die in 2014 door de VMRG, VKG en RCS is uitgevoerd. Het project wordt deels gesubsidieerd door EZ (ministerie van Economische Zaken) volgens de MIT regeling.
Business Modellen voor Circulair Bouwen Het project Business Modellen voor Circulair Bouwen (BMCB) maakt een herontwerp van de keten voor verschillende scenario’s. Hierin worden de kansen en risico’s van nieuwe business modellen geanalyseerd. De aanpak van BMCB berust op het maken van
modellen van de bedrijfsprocessen in de circulaire economie, waarbij gestreefd wordt naar maximale efficiëntie en doelmatigheid voor de uiteindelijke klant: de eindgebruiker. De modellen omvatten de volledige waardeketen, van grondstofproducent tot gebruiker. Onderzocht wordt welke nieuwe rollen en kansen er ontstaan voor ondernemingen in de keten. Ook worden hierin de selectiecriteria meegenomen. Momenteel concurreren de bouwpartijen op de laagste prijs. In de nieuwe modellen zullen gebruikswaarde en Total Cost of Ownership hiervoor in de plaats komen. Naast een toekomstvisie wordt ook gekeken naar de huidige organisatie van de keten en naar het benodigde transitieproces. Welke obstakels kunnen wij verwachten? Hoe kunnen deze omzeild worden?
Metalen gevels De metalen gevelbouwsector heeft qua circulariteit al een streepje voor dankzij de hoge restwaarde van metaal en vlakglas. Deze positieve restwaarde zorgt er nu al voor dat er vrijwel geen metaal verloren gaat, maar dat dit weer terugkomt in de productieprocessen als ‘nieuw’ hoogwaardig gerecycled materiaal. De sector zou technisch gezien nog een stap kunnen zetten om de producten nog beter als element of component herbruikbaar te maken.
'VMRG ontwikkelt samen met Real Capital Systems nieuwe business modellen voor circulair bouwen'
Meedoen met uw bedrijf? Wilt u als onderneming deelnemen aan het project? Dan bent u van harte welkom! Meewerken kan door het beschikbaar stellen van tijd van ter zake kundige medewerkers, om zowel de huidige als toekomstige werkwijzen en processen in kaart te brengen. Deze analyses worden onder strikte geheimhouding uitgevoerd. Alleen generieke en geanonimiseerde resultaten kunnen, met uitdrukkelijke toestemming van de betreffende ondernemingen, bekend gemaakt worden aan andere deelnemers van het project, waaronder uw klanten en toeleveranciers. Hierdoor
ontstaat de mogelijkheid van terugkoppeling en kennisuitwisseling. Indien u mee wilt doen met een innovatief idee dan zullen de intellectuele rechten vanzelfsprekend gerespecteerd worden. Uitsluitend bedrijven die deelnemen aan het project hebben het recht om gebruik te maken van de resultaten. Algemene informatie en thema’s die een transitie kunnen bevorderen, worden wel gepubliceerd. U kunt contact opnemen door een mail te sturen naar: martijn@vmrg.nl ❚
Procesmodellen De procesmodellen die in het BMCB project worden gemaakt, worden vastgelegd in een formele, computer interpreteerbare taal: BPMN (Business Process Modelling and Notation). Dit maakt het mogelijk om modellen voor verschillende scenario’s door te rekenen op doelmatigheid, efficiëntie en risico. Bijzondere aandacht wordt hierbij geschonken aan de logistieke processen. De modellen zijn ook geschikt voor simulaties, zoals serious gaming. In het BPMN project zijn alle schakels in de huidige keten vertegenwoordigd: opdrachtgevers, architecten, adviseurs, bouwbedrijven, toeleveranciers (gevelbouwbedrijven), logistieke bedrijven en automatisering.
25
VMRG Zonwering:
gegarandeerde kwaliteit op het gebied van zonwering VMRG Zonwering is de nieuwe naam van professionele zonweringsbedrijven die gegarandeerd voldoen aan de VMRG-Kwaliteitseisen. Sinds januari 2014 zijn in de VMRG-Kwaliteitseisen en Adviezen eisen opgenomen op het gebied van zonwering. Alle VMRG Zonwering bedrijven, te herkennen aan het gelijknamige logo, zijn gekeurd en voldoen gegarandeerd aan deze eisen. Deze bedrijven zijn Gehlen Zonwering, De Groot & Visser Projectzonwering, De Haan Westerhoff Geveltechniek, Hunter Douglas Architectural Projects, Peeters Projectzonwering, Schellekens & Schellekens, Warema Nederland, Wonnink Zonwering en Zon-Ex. Een gevelbouwer met het VMRG Keurmerk die een VMRG Zonwering bedrijf inschakelt, heeft hiermee de garantie dat er geleverd wordt conform de VMRG Kwaliteitseisen (www.vmrgkwaliteitseisen.nl ). De bedoeling is dat ook fabrikanten van zonwering gekeurd worden en deze mogen dan ook onder de naam VMRG Zonwering opereren. Op deze pagina’s vindt u projecten van VMRG Zonwering bedrijven.
Renovatie kantoor Gouda
In Gouda heeft Nijkerk Holding een leegstaand gebouw een volledige metamorfose gegeven. De Groot & Visser verving de puien en zonwering. De zonwering is hier uitgevoerd in superstrakke ritsscreens. Deze zijn zeer windbestendig en vormen dus de optimale bescherming tegen zonnewarmte.
Opdrachtgever Nijkerk Holding Aannemer Bouwbedrijf Groenen Gevelbouwer De Groot & Visser Systeemleverancier SchĂźco Glasleverancier AGC Fabrikant zonwering Renson Leverancier zonwering De Groot & Visser Projectzonwering
26
Brede school Prickwaert, Sliedrecht
Opdrachtgever Vereniging Christelijk Onderwijs Sliedrecht en Stichting Openbaar Primair Onderwijs te Papendrecht Architect Bureau Bos Aannemer Slingerland bouw, Nijkerk Gevelbouwer Lieftink Geveltechniek Systeemleverancier Schüco Leverancier zonwering Wonnink Zonwering, Amersfoort
Brede school Prickwaert in Sliedrecht herbergt de christelijke Anne de Vriesschool en de openbare Roald Dahlschool. De Anne de Vriesschool was toe aan renovatie en uitbreiding, de Roald Dahlschool kon er nog mee door, maar wilde wel graag aantrekkelijk blijven. De gemeente besloot tot nieuwbouw waarin de scholen gezamenIijk zouden worden gehuisvest. Voor zon- en daglichtwering werden de screens van het huismerk van Wonnink aangebracht, met een rechte voorlijst. Het aluminium geëxtrudeerde profiel is bij een groot deel van de screens voorzien van een kunststof veer ten behoeve van de rammelvrije borging van de onderlat. Het gebouw is voorzien van vliesgevels waardoor gebruik van Schüco kliklijsten noodzakelijk was. Er is gebruik gemaakt van grijs /wit Sergé doek die een uitstekende G-tot waarde heeft van 0.08. De samenwerking tussen Wonnink en Lieftink Geveltechniek is uitermate constructief verlopen en laat zien dat bedrijven binnen de gevelbranche elkaar zeker kunnen versterken in het belang van de klant.
Kantoor DVEP Hengelo
Architect Beltman architecten Aannemer Ter Steege Bouw Vastgoed Leverancier zonwering Zon-Ex, Enschede
In opdracht van Ter Steege Bouw Vastgoed heeft Zon-Ex de zonwering geleverd voor de nieuwbouw van het kantoor voor DVEP (De Vrije Energie Producent)’. Zon-Ex heeft hier 105 stuks maatwerk screens geleverd, maatwerk omdat de screens met een kast 70 zijn geleverd ondanks de grote hoogtemaat en de toepassing van motorbediening. Door toepassing van een nieuw stekertype is deze verplichte werksteker volledig weggewerkt achter de kast en is er een mooiere aansluiting van de zonwering aan de gevel ontstaan. De screens zijn geleverd in meerdere kastkleuren en daarbij ook meerdere doekkleuren. Maatvoering en engineering zijn geheel bepaald op het moment dat het gebouw alleen nog bestond op de tekentafel om zodoende een zeer korte bouwtijd te realiseren De ruwbouw wordt opgetrokken uit een betonskelet. Verder worden er als gevelsluitende elementen HSB wanden en aluminium vliesgevels en kozijnen aangebracht.
27
Het belang van gevels in duurzaamheidssystemen De continue aandacht van de media, maatschappij en politiek voor duurzaamheidsvraagstukken heeft ertoe geleid dat duurzaamheid de afgelopen jaren in toenemende mate aan de orde is voor bedrijven over de hele wereld en in alle sectoren. Alhoewel duurzaamheid op een groot aantal manieren kan worden benaderd, tonen studies aan dat managers over de hele wereld van mening zijn dat duurzaamheid, ongeacht de definitie, een bepalende invloed zal hebben op de toekomstige manier waarop bedrijven handelen, managen en concurreren.
Geschatte impact van het gebouw, de locatie en het bouwproces op de duurzaamheidsscore.
De groeiende aandacht voor duurzaamheidsvraagstukken in de bouwsector legt een grotere druk op gevelbedrijven te communiceren over de duurzaamheid van hun producten, diensten en processen. De grote variatie aan duurzaamheidsinstrumenten maken het echter voor veel gevelbedrijven complex om de duurzaamheid van hun gevels te bepalen, te managen en te communiceren. Gericht op deze problematiek is in opdracht van stichting AluEco onderzoek verricht naar de duurzaamheidsscore van gevels binnen een aantal
28
internationale beoordelingssystemen. Het resultaat kan gevelbedrijven ondersteunen bij het ontwikkelen of verder optimaliseren van hun duurzame gevelproducten of -diensten.
Onderzoek duurzaamheidssystemen Het onderzoek heeft zich onder andere gericht op BREEAM (internationaal), BREEAM-NL (Nederland), LEED (internationaal), DGNB (Duitsland) en HQE (Frankrijk). Deze duurzaamheidssystemen worden breed toegepast. Een gebouw
scoort op een aantal credits verdeeld over enkele categorieën. Alle credits van ieder systeem zijn geanalyseerd, waarbij de impact van het gebouw, de locatie en het bouwproces op iedere credit in kaart is gebracht. Dit geeft een globaal overzicht van de impact van gevels en andere gebouwlagen op de duurzaamheidsscore van gebouwen, alsmede de specifieke credits waarmee gevels bijdragen aan de score van gebouwen.
Impact gevels op duurzaamheidssystemen De resultaten tonen aan dat ongeveer de helft van de score in deze duurzaamheidssystemen wordt bepaald door de locatie en het bouwproces. Dit betekent dat volgens deze systemen ongeveer de helft van de duurzaamheidsprestatie van gebouwen wordt bepaald door de locatie waar het gebouw wordt gevestigd en het bouwproces dat hiervoor wordt doorlopen. De resterende helft van de score wordt bepaald door de verschillende gebouwlagen, waarbij de impact van iedere gebouwlaag per duurzaamheidssysteem verschilt. Over het algemeen kan worden gesteld dat de gevels verantwoordelijk zijn voor 10% tot 15% van de duurzaamheidsscore van gebouwen. Daarnaast is de constructie verantwoordelijk voor ongeveer 1% tot 5%, het dak voor 0% tot 1%, de gebouwinstallaties voor 20% tot 30% en de inbouw voor 5% tot 10%.
Credits beïnvloed door gevels Alhoewel de genoemde impacts een globaal beeld geven van het belang van gevels voor de duurzaamheid van gebouwen, is het voor gevelbedrijven tevens belangrijk te weten met welke credits de gevel specifiek bijdraagt aan de duurzaamheidsscore van gebouwen. Het blijkt dat de gevels met name bijdragen met credits in categorieën gerelateerd aan comfort en gezondheid, energie en materiaal. Als eerste zijn er een aantal credits die uitsluitend worden bepaald door de prestatie van gevels, onafhankelijk van andere gebouwlagen. Deze credits hebben betrekking op criteria zoals materiaal impact, herkomst van materialen,
'Een onderzoek naar de impact van gevels in internationale duurzaamheidssystemen in opdracht van stichting AluEco'
luchtdoorlatendheid of zonne- en warmtestraling. Over het algemeen worden deze criteria projectonafhankelijk bepaald door producenten zoals gevelbouwers, systeemleveranciers, glasleveranciers, et cetera, onafhankelijk van andere disciplines in het bouwproces. Als een producent met name zelf verantwoordelijk is voor innovaties kan deze tijdens het innovatieproces rekening houden met deze criteria. Als een producent daarentegen niet zelf verantwoordelijk is voor innovaties of belangrijke onderdelen van zijn producten of diensten inkoopt, kan deze ook tijdens het inkoopproces rekening houden met deze criteria. Deze producenten kunnen architecten en andere ontwerpers ondersteunen bij het kiezen van producten die optimaal aansluiten bij het gebouw. Vervolgens is er een aantal credits die worden bepaald door de prestatie en configuratie van de diverse gebouwlagen, waaronder de constructie, gevels, dak, gebouwinstallaties en inbouw. Deze credits hebben betrekking op criteria zoals visueel, thermisch en akoestisch comfort, energieprestatie, onderhoud, flexibiliteit of recycling. Over het algemeen worden deze criteria bepaald door de opdrachtgever samen met de architect of andere ontwerpers. Producenten die actief zijn tijdens de ontwerpfase van het bouwproces kunnen hier invloed op hebben. ›
29
Het optimaal inspelen op deze criteria vergt voor producenten niet alleen de nodige samenwerking met hun leveranciers, maar ook met andere disciplines betrokken bij het bouwproces, zoals de architect, constructeur of bouwfysicus. Vervolgens zouden producenten samen met architecten en andere ontwerpers hun bijdrage aan de duurzaamheid van het gebouw kunnen bepalen en optimaliseren. Daarnaast zijn er management credits die worden bepaald gedurende het ontwerp van het gebouw. Deze credits hebben betrekking op criteria zoals integraal ontwerpen, aanbesteden, duurzaam inkopen of facility management. Over het algemeen worden deze credits bepaald door alle partijen betrokken tijdens de ontwerpfase van het bouwproces, en daarom kunnen alleen producenten die tijdens deze fase actief zijn worden beïnvloed.
Als laatste zijn er management credits die worden bepaald gedurende de uitvoering van het gebouw. Deze credits hebben betrekking op criteria zoals verantwoord bouwen of de milieu impact en het afvalmanagement op de bouwplaats. Deze worden met name bepaald door de partijen die actief zijn tijdens de uitvoering, zoals de aannemer of gevelbouwer. De impact van deze fase op de duurzaamheidsscore van het gebouw is echter zeer klein.
30
Conclusie De resultaten van dit onderzoek tonen aan dat ongeveer de helft van de duurzaamheidsscore van gebouwen wordt bepaald door de locatie waar het gebouw wordt gevestigd en het bouwproces dat hiervoor wordt doorlopen. In de resterende helft is de gevel verantwoordelijk voor meer dan een vijfde van de duurzaamheidsscore, wat duidelijk het belang van gevelproducten en -diensten voor de duurzaamheid van gebouwen illustreert. Het blijkt dat de gevel met name bijdraagt aan de duurzaamheid van gebouwen met credits in categorieën gerelateerd aan comfort en gezondheid, energie en materiaal. Producten kunnen zelfstandig en projectonafhankelijk op een aantal credits inspelen. Het overgrote deel van de credits vraagt echter om een samenwerking voor producten met andere disciplines tijdens het bouwproces, met name tijdens de ontwerpfase. ❚
Ernaast of eronder
MEESTERSTUK
MR. BETTINA
HERTSTEIN
Recentelijk keek ik op LinkedIn naar mijn 'followers'. Ik was verbaasd om te zien dat ik als jurist Nederlands bouwrecht followers heb uit China, Frankrijk, Groot-Brittannië en Ierland. Na enig 'gegoogle' realiseerde ik me dat de afkorting van de in ons land meest gebruikte algemene voorwaarden in de bouw, de UAV, ook als internationale afkorting wordt gebruikt voor 'Unmanned Aerial Vehicle'. Ik verwacht niet dat mij nu internationaal advies wordt gevraagd over 'drone' wetgeving, maar dat enkele followers mij op grond van een misverstand volgen staat wel vast.
Ook in de bouw berusten geschillen regelmatig op misverstanden. Arbiters werd verzocht te oordelen in een hoogopgelopen geschil tussen een opdrachtgever en een aannemer. Wat was er aan de hand? Tussen partijen staat onbetwist vast dat de opdrachtgever op basis van een in diens opdracht vervaardigd bestek met bijbehorende tekeningen aan de aannemer opdracht heeft verstrekt voor het bouwen van een villa met zwembad. De UAV 1989 zijn van toepassing op de aannemingsovereenkomst. Er is directie gevoerd namens de opdrachtgever. Echter, al tijdens de bouw worden termijnfacturen vanwege door de opdrachtgever gestelde gebreken aan het werk waar hij de aannemer aansprakelijk voor acht, niet voldaan. Als ook na de oplevering betaling van meerwerk achterwege blijft, laat de aannemer beslag leggen op enkele persoonlijke bezittingen van de opdrachtgever. Daarmee is ieder verder overleg onmogelijk geworden. Opdrachtgever stelt dat de bedrijven die de aluminium puien en het natuursteen hebben geleverd en aangebracht, moeten worden aangemerkt als (voorgeschreven) onderaannemers van de aannemer. Aannemer betwist dit en stelt dat van onderaanneming geen sprake is en dat hij uitsluitend de coördinatie van de werkzaamheden van beide bedrijven op
zich heeft genomen. Arbiter stelt vast dat opdrachtgever met beide genoemde bedrijven aannemingsovereenkomsten heeft gesloten en hen ook rechtstreeks heeft betaald. Aannemer heeft onweersproken gesteld dat hij de inhoud van die overeenkomsten niet kent. Dat in artikel 1 van zijn aannemingsovereenkomst met opdrachtgever wordt gesproken over "de onderaannemers m.b.t. de aluminium puien en het natuursteen", maakt nog niet dat daarmee vaststaat dat sprake is van onderaannemers. Dit strookt immers niet met voornoemde feiten. Arbiter is daarom met aannemer van oordeel dat de aannemers van aluminium puien en natuursteen nevenaannemers zijn, waarvoor de coördinatie bij aannemer berustte. Dat aannemer tekort zou zijn geschoten in zijn coördinatiefunctie is niet gesteld of gebleken. Arbiter veroordeelt opdrachtgever dan ook tot betaling aan de aannemer. Het feit dat een aannemer (slechts) coördinatie voert, betekent dat hij niet aansprakelijk te stellen is voor gebreken die terug te voeren zijn op onvoldoend werk van de nevenaannemers. Immers als coördinator is een aannemer uitsluitend aan te spreken indien hij tekort schiet in zijn coördinatiefunctie. Die houdt in dat hij zich naar beste kunnen moet inspannen ten behoeve van tijd- en plaatscoördina-
Mr. Bettina Hertstein
www.bouwrechtbedrijf.nl
tie, coördinatie van het aanbrengen van sparingen, coördinatie van het gebruik van de op het werk aanwezige hulpmiddelen en coördinatie ter uitvoering van het veiligheids- en gezondheidsplan in het kader van het Arbeidsomstandighedenbesluit. De kwaliteit van het geleverde werk door nevenaannemers valt rechtstreeks onder verantwoordelijkheid van de opdrachtgever. De beperktere taak van een coördinator betekent dat in veel coördinatieovereenkomsten – ook in de modelovereenkomst van VGBouw – de aansprakelijkheid van de coördinerende aannemer dan ook wordt beperkt tot maximaal de vergoeding die hij voor die coördinatie ontvangt. Bovendien is het percentage dat hij ontvangt voor het coördineren aanzienlijk lager dan wanneer hij volledig verantwoordelijk is als hoofdaannemer voor het werk van zijn onderaannemers. Of u de ene of de andere UAV gebruikt, zorg dat u kennis heeft van de relevante wetgeving en de gebruiksvoorschriften, daarmee voorkomt u misverstanden. Follower worden? Ga naar www.vmrg.nl. Daar bent u in vertrouwde handen! ❚
31
Elst
P+R parkeergarage
Opdrachtgever Architect Aannemer Gevelbouwer Anodiseur
Continental Car Parks MH1 Architecten Bouwbedrijf Aan de Stegge Twello Van Campen Industries Alumet
Naast het station in Elst hebben Aan de Stegge Twello en haar dochterbedrijf Continental Car Parks een P+R parkeergarage gerealiseerd. Van Campen Industries BV was verantwoordelijk voor de productie en montage van de onder architectuur ontworpen lamellengevel. De door MH1 Architecten ontworpen gevel voor de nieuwe parkeergarage in Elst is uniek en nog niet eerder gerealiseerd als gevelbeeld in Nederland. De gevel is opgebouwd uit prefab gevelelementen die bestaan uit een boven- en onderprofiel. Tegen de profielen worden verticale aluminium strips gemonteerd. Deze zijn aan de onderzijde onder een hoek geplaatst en torderen over de verdiepingshoogte wat zorgt voor een visueel effect van dynamiek en diepte in het gevelvlak. Deze elementen zijn door Van Campen geproduceerd. Het materiaal is geanodiseerd door Alumet BV.
Dubai
Draaideur Burj Khalifa Leverancier draaideur Boon Edam
De Burj Khalifa in Dubai verbrak bij de opening in 2010 diverse records. Het hoogste gebouw ter wereld omvat de hoogste vrijstaande constructie, het grootste aantal verdiepingen, de hoogste etage en de lift met de langste reisafstand. Onlangs is er nog een record aan deze lijst toegevoegd: 'At the top - Burj Khalifa Sky' is nu het hoogste outdoor observatieplatform ter wereld. Boon Edam heeft een eigen aandeel in dit nieuwste record en installeerde de hoogst geplaatste draaideur ter wereld die toegang biedt aan het nieuwe observatiedek op de 148e verdieping. Op deze enorme hoogte moeten de deuren bestand zijn tegen een extreem hoge windbelasting van minimaal 3000 Pascal, wat overeenkomt met een F3-klasse tornado: ruim 4 keer zoveel als de norm waaraan een normale deur moet voldoen. Boon Edam is de enige fabrikant die deze uitdaging het hoofd kon bieden.
32
Strijen
22 appartementen Tijdens de vooroplevering van het project 22 appartementen Kop van Bernardstraat te Strijen van HW wonen uit Oud-Beijerland werd een Qv10 waarde van 0,42 L/sec/m2 geëist op gebouwniveau. Na de blowerdoortest bleek dat de appartementen voldoende luchtdicht zijn, zodat de gestelde gebouwprestaties gegarandeerd konden worden.
Opdrachtgever Architect Aannemer Gevelbouwer Systeemleverancier
HW wonen BTR Architectuur + Bouwkunde Martens aannemingsbedrijf Gevel Design Beek Blyweert Aluminium, Eindhoven
BTR architectuur + Bouwkunde uit Rotterdam heeft voor dit project gekozen voor het slanke kozijnsysteem Themis HI van Blyweert. Dit hoog isolerende systeem heeft in combinatie met HR++ beglazing specifiek hogere Uw waarden dan wat het bouwbesluit als minimum eist (1.65 W/m2K). Door een optimale afstemming van aluminium kozijnen en beglazing werd een hogere EPC prestatie gerealiseerd zonder een significante meerprijs van de aluminium profielen.
Papendrecht Kantoor Boskalis
Door de groei van Boskalis is het kantorencomplex in Papendrecht uitgebreid met een vierde kantoor om zodoende 450 werkplekken te creëren.
Hermeta Gevelbouw heeft bij de realisatie van deze nieuwbouw ook zijn steentje mogen bijdragen. Naast de kozijnen voor de kantoren en de gevelbekleding van de dakopbouw heeft Hermeta Gevelbouw de vliesgevels ten behoeve van de twee atria verzorgd. In de dakconstructie van de atria is een 30 minuten brandwerende lichtstraat met een hellingshoek van 5° aangebracht die voor de juiste regulering van de lichttoetreding zorgt.
Opdrachtgever Boskalis Architect OPL Architecten Aannemer Visser & Smit Bouw Gevelbouwer Hermeta Gevelbouw
33
Tekst: Roel van Gils Foto’s: Dok architecten, fotograaf Arjen Schmitz
De Amazones met ronde, vrouwelijke vormen In de wijk De Vliert / De Muntel in Den Bosch is begin dit jaar appartementencomplex De Amazones opgeleverd. De naam van het complex refereert aan het heldhaftige vrouwenvolk. De drie, 44 meter hoge woontorens staan dan ook fier en krijgshaftig in de wind en zijn gezegend met ronde, vrouwelijke vormen, om met de woorden van de Bossche wethouder Geert Snijders te spreken. De vrouw heeft duidelijk haar stempel gedrukt op dit stadsdeel van Den Bosch, want de torens liggen ook nog eens naast het water van de IJzeren Vrouw.
De Amazones omvat drie woontorens met elk 42 luxueus uitgevoerde appartementen, verdeeld over dertien verdiepingen met een stallingsgarage. Liesbeth
34
van der Pol, van Dok architecten, is verantwoordelijk voor het ontwerp van het complex op loopafstand van het centrum. "Het ontwerp komt voort uit
een prijsvraag, dat hoogbouw liet zien," zegt Van der Pol. "Dat bracht de nodige uitdagingen met zich mee, want aanvankelijk was in dit deel van Den Bosch niet
voorzien in hoogbouw. Daardoor was het ook onduidelijk aan welke eisen de hoogbouw moest voldoen."
Privacy Het water van de IJzeren Vrouw en de bomenlaan van het Prins Hendrikpark rechtvaardigen volgens Van der Pol de keuze om hoogbouw te maken, zij het wel met een aantal kanttekeningen. "Zo hebben we het vrije veld - het Prins Hendrikpark - als uitgangspunt genomen voor het ontwerp. De woningen zijn zo gepositioneerd dat ze allemaal een goede relatie hebben met het park.
Daarnaast is tevens voorzien in een mooie, grote buitenruimte, georiënteerd op de zon, een belangrijke kwaliteit van het complex." Per laag bevinden zich drie appartementen. Om de genoemde kwaliteiten tot uiting te laten komen en de bewoners een zekere mate van privacy te bieden, heeft Van der Pol in het gevelvlak op meerdere posities een rond moment ingelast. "Zo hebben de bewoners geen 'last' van elkaar en is het uitzicht gegarandeerd. De rondingen in de gevel geven bovendien het complex extra cachet. Het bracht wel de nodige uitdagingen met zich mee voor wat
betreft het glas. In die rondingen is gebogen glas aangebracht zonder onderbrekingen, dus zonder een stijl erachter. De combinatie met de bijzondere baksteen - clickbricks verwerkt in een dunbedmortel - maken het plaatje compleet." De stelkozijnen, aluminium kozijnen en beglazing in De Amazones heeft P. van Hoesel uit Goirle voor rekening genomen. “We hebben zowel de engineering, productie als montage uitgevoerd voor de aannemer,” vertelt Wilko Soyer namens P. van Hoesel. ›
35
“De aluminium kozijnen zijn gemonteerd vooruitlopend op de werkzaamheden van de metselploeg, van onder naar boven met de steiger mee. Dat is vrij ongebruikelijk. We dienden onszelf dan ook te conformeren aan de zeer strakke planning van de aannemer. En dat is naar volle tevredenheid gelukt, kunnen we concluderen. Zowel de opdrachtgever als wijzelf kijken terug op een mooie referentie.”
VMRG Zonwering bedrijf De buitenzonwering van De Amazones is door Peeters Projectzonwering geëngineerd, geproduceerd en gemonteerd. Peeters Projectzonwering is een VMRG Zonwering bedrijf. Het bedrijf voldoet aan de VMRG-kwaliteitseisen. Dat betekent dat als een VMRG-bedrijf, zoals P. van Hoesel, een VMRG Zonwering bedrijf inschakelt, deze verzekerd is van een gegarandeerde kwaliteit conform de VMRG-eisen. Bij De Amazones is gebruik gemaakt van een zogenaamde rits-screen zonwering. "Het gaat om
36
een verticaal bewegende zonwering, bestaande uit een glasvezeldoek die gefixeerd in een aluminium zijgeleiding beweegt. De zijgeleiding is in dezelfde RAL-kleur gepoedercoat als de puien en gemonteerd op de puien," vertelt Peter Peeters. "De zonwering vormt dus één geheel met de puien en valt niet als zodanig op. De bediening gaat radiografisch met afstandsbediening. Vanwege de hoogte met hogere windbelasting is hier gekozen voor een rits-screen zonwering die bestand is tegen een windbelasting van 8 Beaufort, terwijl met een reguliere buitenzonwering 5 Beaufort het maximum is."
te plaatsen." Appartementencomplex De Amazones is inmiddels volledig opgeleverd. Twee van de drie woontorens zijn aangekocht door Vesteda en bedoeld voor de verhuur in het midden en hogere segment. De andere woontoren bevat koopappartementen. ❚
Bouwinfo OPDRACHTGEVER Van Wanrooij Ontwikkeling
ARCHITECT Dok architecten
Peeters Projectzonwering heeft in totaal 263 stuks buitenzonwering gefaseerd aangebracht. "We hebben in de bouwfase met de bouwkundig aannemer opgetrokken en de zonwering gemonteerd met het zakken van de steiger. Iedere week werd een verdieping opgeleverd aan de buitenzijde en kregen wij ongeveer één dag de tijd om de buitenzonwering
AANNEMER Hendriks Bouw & Ontwikkeling
GEVELBOUWER P. van Hoesel
ZONWERING Peeters Projectzonwering
OPLEVERING januari 2015
Foto: Hunter Douglas
CE markering Zonwering Heden ten dage wordt u overspoeld met berichten en artikelen omtrent CE markering. Het is voor te stellen dat u daar wel even genoeg van heeft. Echter is het van belang om te weten wat van u verwacht wordt en waar u aan toe bent als het gaat om deze wettelijke vereisten. Niet alleen om boetes te voorkomen, maar ook om voorbereid te zijn en te kunnen tonen dat u aan de gestelde kwaliteit en eisen voldoet met uw producten, of de producten die u aankoopt.eden genoeg om nu door te lezen.
Voor de producenten van zonwering zijn twee Europese normen geharmoniseerd en aangewezen voor de CPR. Dit houdt in dat de normen een Annex ZA (Bijlage ZA) hebben waarin omschreven staat aan welke eisen voldaan moet zijn in het kader van CE markering. Voor zonneschermen is dit de norm NEN-EN 13561:2004+A1:2008, voor luiken is dit de norm NEN-EN 13659:2004+A1:2008.
Weerstand tegen windbelasting Volgens de Annex ZA van de norm NEN-EN 13561 moeten alle externe zonweringen of vergelijkbare producten,
onafhankelijk van het ontwerp of materiaal en alle zonneschermen (zoals ook omschreven in de NEN-EN 12216:2002) voor CE markering aantonen wat de weerstand tegen windbelasting is. Dit zogenoemde essentiële kenmerk moet aangetoond worden met een ‘Initial Type Test (ITT)’. Daarnaast dient de uitvoering van de productie aangetoond te worden door een ‘Factory Production Control (FPC)’ volgens de ISO 9000 eisen. Hetzelfde geldt voor de norm NEN-EN 13659 voor alle luiken of vergelijkbare producten, onafhankelijk van het ontwerp of materiaal, zoals externe lamellen zonwering, rolluiken, zonne-
panelen, schuifpanelen, en dergelijke. Binnen de Europese normcommissies is sprake van een uitbreiding van de essentiële kenmerken waaraan de luiken moeten voldoen (NEN-EN 13659). Naast het kenmerk ‘weerstand tegen windbelasting’ zou de ‘extra thermische weerstand’ en de ‘totale energie doorlaat’ verklaard moeten worden. Er is echter nog onduidelijkheid over de wijze van berekenen hiervan, waardoor de uitbreiding van de norm nog op zich laat wachten. Duidelijk is in ieder geval dat zonweringen een CE markering dienen te bevatten om aan te tonen wat de weerstand tegen windbelasting is. ❚
37
Raam Steeds vaker heb ik het gevoel dat we in de bouw oplossingen aan het verzinnen zijn voor problemen die we tot voor kort helemaal niet leken te hebben. Erger nog: vaak leidt de zojuist geïntroduceerde oplossing tot een nieuw probleem dat zich toch ook weer lastig laat verhelpen. Een stapeling van oplossingen, maatregelen en systemen is het gevolg waardoor eigenlijk niemand meer weet welk component of welke besturing nu wat regelt.
Een prachtige illustratie hiervan diende zich laatst prompt aan. Ik las een maand of wat geleden op de site van een gerenommeerd bouwblad (en ik citeer) ‘’ De komende jaren zal oververhitting binnenshuis steeds verder toenemen door de opwarming van het klimaat. Daarom deed de TU Eindhoven onderzoek naar passieve maatregelen om dit tegen te gaan. Voornaamste conclusies: dikke isolatie verergert oververhitting en het openen van ramen werkt het beste.’’ Ongelofelijk. Dat dat werkt, een raam open zetten! Fantastisch. Als we dat nu eens eerder hadden geweten……..Te openen ramen hadden we toch al? Mijn pleidooi: regel het klimaat daar waar het ‘t meeste zin heeft. Aan de gevel. Dus gebruik de oriëntatie van een gebouw, pas zonwering toe waar het echt moet, maar laat ook warmte binnen waar en wanneer het kan. En gebruik weer eens een te openen deel. Elimineer duistere regelsystemen, magische roosters en veel te dure GBS-en. Weg met alle ballast. Zo blijft er ook nog eens meer geld over voor de gevel. Het is soms verrassend eenvoudig. Zo blijkt een open raam stiekem een open deur te zijn. ❚
column
Bright Inspirations
ir. Joost Heijnis (Menaldumadeel, 1977) studeerde bouwkunde aan de Technische Universiteit Delft en studeerde af als bouwtechnoloog. Heijnis werkt sinds 2002 bij cepezed, waar hij projectarchitect is van grote utiliteitsprojecten en daarnaast participeerde hij in verschillende onderzoeksprojecten met externe partners als TNO en ECN. Zowel in 2005 als 2007 behaalde hij met zijn team een eervolle vermelding bij de Jonge Architecten-prijsvraag van de BNA. Heijnis is sinds 2012 voorzitter van het innovatieplatform Booosting. Ook neemt hij regelmatig zitting in diverse jury’s en adviescommissies.
BRIGHT INSPIRATIONS
38
screens that fit you… Copaco has developed a number of unique innovations and thus positions itself as a trendsetter in the sector. Discover them all!
r Discover ou
NEW
collection 2015-2018
reflect sunlight outdoors
Copaco®
latest trends & designs
visual comfort
•
Rijksweg 125
•
thermal comfort
8531 Bavikhove
•
block sunlight & insects
Belgium • T +32 (0)56 35 35 33
www.copaco.be
reflects sunlight
•
ecological sunscreens
F +32 (0)56 35 80 48
Binnenzonwering
Tekst: Roel van Gils
Beeldmateriaal: Verosol
Gelijkwaardigheidscertificaat binnenzonwering Zonwering dient aan de buitenzijde van een gebouw geplaatst te worden; als zonlicht eenmaal binnentreedt wordt het onherroepelijk warmer in het gebouw. Het is volgens Evert Bos, product manager bij Verosol een mythe. “Het wordt pas warmte als de straling (het zonlicht) wordt geabsorbeerd. Om het absorberen te voorkomen, is het zaak het zonlicht te weerkaatsen en via het glas weer naar buiten te brengen. Dat doet onze binnenzonwering met gemetalliseerd doek.” Verosol heeft hiervoor onafhankelijk bewijs: een gelijkwaardigheidscertificaat voor hun de binnenzonwering ten opzichte van buitenzonwering, volgens NEN 7120.2012 en ISSO 75.1.
Het metalliseren van doek is meteen ook het geheim van Verosol. “De vinding komt van scheepsbouwer Cornelis Verolme na een bezoek aan New York in 1963,” vertelt Emile Kroon, marketing manager bij Verosol. “Hij vroeg zich af in hoeverre men in staat was de wolkenkrabbers binnen te koelen zonder buitenzonwering. Terug in Nederland bedenkt hij de oplossing. Door een dun laagje aluminium op textiel aan te brengen door middel van ‘opdamping’, wordt het zonlicht weerkaatst en krijgt het geen kans om te absorberen. Dit
40
heeft drie voordelen; het voorkomt lichthinder, werkt warmtewerend en het doorzicht blijft behouden. Verolme ontwikkelt een machine om dit metaallaagje aan te brengen en de basis voor Verosol is gelegd.” Het metalliseren van textiel is nog steeds het geheim van Verosol. In een vacuümproces wordt zuiver aluminium opgedampt dat vervolgens in kleine druppels neerslaat op het doek. De kracht van deze techniek is volgens Kroon dat alle individuele vezels van het textiel
Binnenzonwering
worden bedekt met een dun nanolaagje aluminium, waarbij de doekeigenschappen behouden blijven. De basis van de techniek, die in 1965 door Verolme werd geïndustrialiseerd, is nog steeds hetzelfde. Sterker nog, de destijds ontwikkelde machine is nog steeds in gebruik, uiteraard wel naast de nieuwere machines. Binnenkort wordt een derde ketel in gebruik genomen die een doek van 3,20 met kan metalliseren; uniek in de markt. Verosol is bovendien continu bezig met het verbeteren van de zonwerende en reflecterende eigenschappen, en met het gebruik van nieuwe en duurzamere materialen voor het doek. Zo wordt dit jaar een nieuwe ontbrandbaar, pvc-vrij glasvezeldoek met de hoogste reflectiewaarden in de markt gepresenteerd onder de naam CrystalScreen.
De toepassingsmogelijkheden van binnenzonwering zijn volgens Evert Bos vele malen hoger dan die van buitenzonwering. “Zeker nu we het gelijkwaardigheidscertificaat hebben ontvangen. Met onze binnenzonwering in combinatie met een lichte zonwerende beglazing 70:40 zijn dezelfde waarden te behalen als met buitenzonwering. Dat maakt een buitenzonwering dus overbodig en betekent dat een gevelconstructie minder zwaar uitgevoerd hoeft te worden, dat de onderhoudskosten aanzienlijk dalen en dat er geen zwaar materieel ingezet hoeft te worden voor montage.” Binnenzonwering kan bovendien onder alle weersomstandigheden zijn werk doen, ook als het hard waait bijvoorbeeld, vult Emile Kroon aan. “Een ander voordeel tot slot is dat de uitstraling naar buiten identiek is. Het doek heeft een uniforme witgrijze kleur richting de buitenzijde, terwijl aan de binnenzijde per ruimte of kamer voor een afwijkende kleur gekozen kan worden, omdat er geen diffuus licht via het textiel binnentreedt.” Het is daarom niet verwonderlijk dat Verosol samenwerkt met gevelbouwers om geïntegreerde façades te kunnen bieden. ❚
41
Zon- en lichtwering
Tekst: Roel van Gils
Beeldmateriaal: Lenco Zonwering
Beeldbepalende zon- en lichtwering In nauwe samenwerking met projectpartners werkt de R&D-afdeling van Lenco Zonwering, onderdeel van Verano, voortdurend aan allerlei zonweringstoepassingen. “We ontwikkelen en produceren maatwerkoplossingen voor het totale zon- en lichtweringsconcept van projecten,” zegt John van der Linden, Manager Inkoop en Projecten bij Lenco. Samen met zijn collega en Product Manager Samir Halim, bespreekt hij een drietal aansprekende projecten met beeldbepalende en functionele zon- en lichtwering in zowel Nederland als België.
Doc Morris, Heerlen Op het grensoverschrijdende bedrijvenpark Avantis in Heerlen heeft de snelgroeiende Nederlands/Duitse postorderapotheek onlangs zijn intrek genomen in een nieuw bedrijfspand. Van der Linden: “Met het oog op het belang van een constant en gezond binnenklimaat was in het bestek een zonwering opgenomen, bestaande uit aluminium lamellen, die traploos met de stand van de zon meedraaien.” Samir Halim vult aan: “Belangrijk uitgangspunt was bovendien om de lamellen bijna onmerkbaar en geluidloos
Centrumplan Promenade, Uden.
42
te kunnen laten draaien. Een behoorlijke uitdaging gezien het formaat van de lamellen; het zijn enorme schoepen van 600 millimeter breed en ruim 3 meter hoog. Eén lamel weegt alleen al 60 kilogram. De montage diende echter gigantisch nauwkeurig te gebeuren, want er lag een eis dat de lamellen in gesloten toestand de complete gevel zouden moeten afsluiten. Met behulp van laserapparatuur hebben we de exacte posities bepaald van de lamellen. Afwijkingen tussen de lamellen zijn van binnen en ook op grotere afstand van buiten namelijk vrij duidelijk zichtbaar.
We hebben een systeem bedacht waarbij de lamellen aan de bovenzijde zijn ingehangen en aan de onderzijde via een as ten behoeve van de motor zijn gefixeerd." Van der Linden: "Secties van zeven lamellen zijn gekoppeld aan één motor, dat aangesloten is op het zonvolgsysteem. In theorie bestaat de mogelijkheid om telkens zeven lamellen in een andere stand te positioneren.”
Parkeergarage Delhaize, Brussel Naast het hoofdkantoor van supermarktketen Delhaize in Brussel is recent een nieuwe
Zon- en lichtwering
hangen de houten lamellen in Uden ook aan specifiek voor dit project op maat gemaakte achterconstructie.” De meeste projecten waarbij Lenco betrokken is, ontstaan vaak niet uit een standaard oplossing, zegt Van der Linden. “Het gaat vaak om maatwerkoplossingen, waarbij veelal een combinatie van specialismen wordt gevraagd, zowel in hout als aluminium, vast of dynamisch en met of zonder besturing.” Naast beeldbepalende zonwering is Lenco ook leverancier van functionele, onopvallende in de gevel geïntegreerde doekzonwering. ❚
Doc Morris, Heerlen.
parkeergarage gerealiseerd. “De opdrachtgever zat hier met een dilemma,” vertelt Van der Linden. “De gevel van een parkeergarage mag uit veiligheidsoverwegingen niet gesloten zijn, maar bevindt zich wel midden in een woonwijk. Om te voorkomen dat de omwonenden letterlijk uit bed worden geschenen door de verlichting van de auto's, zijn we benaderd om een oplossing uit te werken naar een lichtwerende gevel van binnen naar buiten, die tevens ook nog een akoestische isolatiefunctie bezit.” Halim: “We hebben conform het bestek een houten gevelbekleding toegepast, maar hebben technisch wat verbeterpunten aangebracht om slimmer te kunnen monteren, zonder afbreuk te doen aan de esthetische uitgangspunten. De kaarsrechte Larix-balken vormen optisch een rechte lijn over drie verdiepingen. In werkelijkheid zijn ze per verdieping opgesplitst in stukken van 4 meter lang. We hebben een staalconstructie gemaakt waaraan de balken tijdens montage konden worden ingehangen met de mogelijkheid om ze zowel horizontaal als verticaal nog te kunnen verstellen. De balken zijn door middel van deuvels met elkaar verbonden. In totaal is er 9.000 strekkende meter aan houten balken verwerkt (60 x 150 en 60 x 230) en 10 ton aan verzinkt staal in de achterconstructie.”
De lamellen hebben volgens Van der Linden in dit geval niet zozeer een zonwerende functie, maar meer een esthetische waarde. “Het is een lange, vrij grote gevel met een gebogen lijn. Dat vroeg in de ontwerpfase een 3D-aanpak met engineering in Revit. De houten lamellen uit Western Red Cedar zijn ellips/ovaal van vorm en zijn gecombineerd met rechthoekige aluminium lamellen. Dat geeft een fraai gevelbeeld. Net als bij de parkeergarage van Delhaize in Brussel
Centrumplan Promenade, Uden Ten behoeve van Centrumplan Promenade in Uden, een mix van winkels, dienstverlening, parkeren en wonen, heeft Lenco de houten lamellen aan de buitenzijde gerealiseerd.
Parkeergarage Delhaize, Brussel.
43
Crematorium | Nieuw-Vennep Luifel van alluminium lamellen
Centrum Plan | Uden Houten lamellen
Skybar | Veghel Elektrische windschermen
Beeldbepalende zonwering Deskundig team Eigen R&D afdeling Specialistische kennis
Lenco Zonwering B.V. Tel. +31 (0)499 - 490021 info@lenco.nl www.lenco.nl
Partner van:
info@verano.nl
www.verano.nl
SMITS Rolluiken en Zonwering ontvangt als éérste zonweringsbedrijf een DUBOKEUR®-certificaat voor de
SOLIDSCREEN® Het DUBOKEUR-merk bewijst dat een product, grondstof of woning tot de meest milieuvriendelijke keuze behoort. Dit wordt aangetoond aan de hand van een milieukundige Levenscyclusanalyse (LCA) gemaakt door het Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie (NIBE), het kennis instituut voor milieubelasting van bouwmaterialen.
SolidScreen® • Geen opening tussen doek en geleider • Energiebesparend (ook ‘s nachts) • Getest tot windsnelheden van 145 km/h • Constante doekspanning • Warmtewerend • Visueel comfort • Insectenwerend
www.smitsrolluiken.nl
Voorbeeld: Object met heroal C 50
Gewoonweg beter. Efficiëntie tot in de perfectie. heroal aluminium systemen kenmerken zich door de intelligente
SMITS_Advertentie.indd 1
31-3-2015 15:04:11
modulaire opbouw welke de compatibiliteit van de produkten onderling garandeert. Minder componenten zorgen voor een efficiënte verwerking waardoor duurzame oplossingen van hoge kwaliteit met een lange levensduur mogelijk worden.
ONLINE VERKOPING in opdracht van belanghebbenden,
Steigermateriaal “Layher”
VOORRAAD COMPONENTEN VOOR MUURSTELLING w.o. stalen vlonders en buisoplegging 257 x 32 cm, voetspindels H 60 cm, diagonalen, stiegerladders, staanders H 200 cm en liggers; heroal - Johann Henkenjohann GmbH & Co. KG Österwieher Str. 80 33415 Verl (Duitsland) Tel. +49 5246 507-0 Fax +49 5246 507-222 www.heroal.com
Rolluiken | Roldeuren | Zonwering | Ramen | Deuren | Vliesgevels | Service
SLUITING: dinsdag 5 MEI vanaf 14u00 Bezichtiging: maandag 4 mei van 9u00 tot 16u00 Klaverbladstraat 19d - 3560 Lummen (België) Foto’s / catalogus beschikbaar op onze website
www.TroostwijkAuctions.com
Multifunctionele glazen luifels
Tekst & beeldmateriaal: Stobag
De luifel wordt nooit meer hetzelfde Met de Ardon GP2600 introduceert Stobag een nieuwe generatie multifunctionele glazen luifels met geïntegreerde bovenliggende zonwering. Dit innovatieve systeem heeft geen storende staanders. De robuuste glazen elementen met gelaagd veiligheidsglas bieden bovendien betrouwbare bescherming tegen regen, sneeuw en zon voor (horeca)terrassen en winkels.
De geïntegreerde, bovenliggende zonwering verschaft de Ardon unieke voordelen boven gewone luifelsystemen, omdat met een druk op de knop een perfecte bescherming tegen de zon kan worden geboden. De zonwering is voorzien van een gepatenteerd telescoopsysteem dat een grote uitval mogelijk maakt en voor een hoge windstabiliteit zorgt. Optioneel kunnen het praktische afwateringssysteem, een automatische besturing van Somfy en LED-verlichting voor extra comfort en/ of sfeer zorgen.
Als de zon krachtig schijnt, zorgt de geïntegreerde, over het glazen oppervlak uitschuifbare zonwering voor schaduw en bescherming tegen uv-straling. Het telescoopsysteem maakt een maximale uitval van 3,25 meter mogelijk.
Doordacht samengaan van techniek en design Dankzij diverse bevestigingsopties met smalle trekstangen of desgewenst met hoekconsoles aan de zijkant, direct tegen de gevel, zijn storende staanders overbodig. Daardoor biedt de moderne en robuuste Ardon aan bewoners of passanten een barrièrevrije doorgang, die bijvoorbeeld in winkelgebieden kan worden gebruikt als extra service- of winkelruimte.
Dankzij slimme bevestigingsvarianten kan de glazen luifel elegant aan de gevel worden gemonteerd. Hoogwaardige gepoedercoate aluminium onderdelen, het gelaagde veiligheidsglas en het gebruik van hightech textielweefsel garanderen een lange levensduur. Om de Ardon af te stemmen op de uitstraling en de architectuur van het gebouw kan voor hardware en doek uit een reeks van kleuren, dessins en kwaliteiten worden gekozen.
Veelzijdig bruikbaar Het glasluifelsysteem Ardon is uitstekend geschikt om (horeca)terrassen, etalages, winkelpassages, entrees enzovoorts te beschermen tegen weersinvloeden. Het robuuste glasdak uit gelaagd veiligheidsglas zorgt voor een droge schuilplaats als het regent of sneeuwt. De maximale sneeuwbelasting bedraagt 300 kg/m2. De transparante glasplaten zorgen ervoor dat het natuurlijke daglicht – mits de zonwering geopend is – onverminderd in de woon-, winkel of werkruimte kan doordringen.
46
'Als exponent van een nieuwe generatie producten biedt Ardon bescherming tegen uiteenlopende weersomstandigheden' Meer gebruiksoppervlak, meer omzet Dankzij de geïntegreerde zonwering zijn gevel en vensters beschermd tegen zon en hitte, waardoor klanten, medewerkers en verkoopartikelen niet worden blootgesteld aan direct zonlicht. Dat heeft een positieve uitwerking op het binnenklimaat, de lichtomstandigheden en de kwaliteit van de verkoopartikelen, want kleuren verbleken niet, levensmiddelen bederven niet, enzovoorts. Dat alles zorgt ervoor dat het glasluifelsysteem Ardon in winkelstraten of op andere openbare plaatsen indruk maakt als overkapping waaronder het aangenaam toeven is. ❚
NIEUW
Geïntegreerde zonwering: het robuuste hightech kwaliteitsweefsel biedt maximale bescherming tegen UV-straling en warmte. Ombrage intégré: le tissu de qualité hightech robuste offre une protection maximale contre les rayons UV et la chaleur. Dakbeglazing: het gelaagde veiligheidsglas met een dikte van 10 mm houdt regen en sneeuw op afstand. Verrière: le verre de sécurité d’une épaisseur de 10 mm protège de la pluie et de la neige.
max. 325 cm Gepatenteerde techniek: het telescoopsysteem zorgt voor een uitschuifbare zonwering met een grote uitval.
max. 170 cm
max. 500 cm
TECHNOLOGY safe
energy
Sfeerverlichting: De dimbare, energiebesparende LED-lampen kunnen desgewenst in de dwarsbalk worden geïntegreerd. Eclairage d’ambiance: les lampes LED modulables et économiques s’intègrent dans les profils transversaux (option).
Afwateringskanalen: kunnen desgewenst worden geïntegreerd aan de voorzijde. Ecoulement d’eau canalisé: s’intègre à l’avant sur demande.
De standaard elektrische aandrijving van de dakzonwering kan comfortabel en veilig worden bediend – ook met een optioneel besturingssysteem. La commande électrique de série de l’ombrage de toit est pratique et sûre – également disponible avec des systèmes de commande en option.
h
Technologie brevetée: le mécanisme d’éjection télescopique assure un excellent ombrage avec une grande avancée.
Productinformatie
Esthetische en functionele zonwering RENSON®, trendsetter in ventilatie, zonwering en terrasoverkappingen, is constant op zoek naar nieuwe oplossingen op maat om te beantwoorden aan esthetische, duurzame en efficiënte zonwering. Zo ontwikkelde RENSON® de Loggia®-schuifpanelen, een stevig en stabiel multifunctioneel gevelelement voor ramen en balkons, en de Panovista®, een screen voor hoekramen glas op glas. Beide systemen zijn ideaal voor zowel nieuwbouw als renovatie.
Loggia®-schuifpanelen RENSON® levert de Loggia®-schuifsystemen met verschillende kaders in functie van de gewenste afmetingen en de plaatselijke windkracht. Elk kader kan dan weer met verschillende soorten lamellen besteld worden. Dit leidt tot verschillende resultaten op het vlak van visuele dichtheid of verduistering. Op basis van deze Loggia® met ingebouwde vaste aluminium lamellen ontwikkelde RENSON® ook een schuifpaneel met kantelbare lamellen (Loggia® LG.130 met ICA.125M) of met doekvulling (Loggiascreen® en Loggiascreen® 4Fix) en de Loggiawood®, die de kwaliteit en vormvastheid van aluminium met de elegantie en natuurlijkheid van hout (WRCedar) combineert. Bij de nieuwe Loggiawood® en Loggialu® Paro 0140 Privacy zijn de lamellen beweegbaar. Zo kunnen ze manueel gekanteld worden van gesloten naar een open positie, en omgekeerd. De montage van schuifpanelen op een hellende of oneffen ondergrond is vaak zeer omslachtig en tijdrovend, én in sommige gevallen ook weinig esthetisch. Met de Flexguide® zijn deze problemen meteen van de baan. Deze zelfregelende ondergeleider wordt gewoon op de grond bevestigd en de verende pin blijft steeds contact houden met de ondergeleider, zelfs bij een hellende of oneffen ondergrond.
Panovista® De Panovista® is een doekzonwering voor hoekramen glas op glas met een maximale breedte van 4.000 mm aan elke zijde en aan maximale hoogte van 2.700 mm, waarbij geen hinderlijke aluminium profielen of kabels permanent in de hoek zichtbaar blijven. Deze oplossing wordt bijna onzichtbaar in de architectuur van het gebouw geïntegreerd. De kast en zijgeleiders kunnen esthetisch weggewerkt worden en zelfs de onderlat verdwijnt in de kast als de screen volledig opgerold is. Beide zijden van het systeem worden tegelijk af- op opgerold en zorgen zo voor de gewenste beschaduwing van een leef- of werkruimte, zonder daarbij het zicht op het panorama rond het gebouw te verliezen. ❚
48
Bedrijfsreportage
Tekst: Roel van Gils
Beeld: Astra Stramon
Verduurzamen van staal Astra Stramon is al sinds jaar en dag een gevestigde naam als het gaat om het verduurzamen van stalen puien, deuren en kozijnen. Vele gevelbouwers weten dan ook de weg te vinden naar het bedrijf in het Brabantse Asten. Reden voor ons om een bezoek te brengen aan Astra Stramon en ons letterlijk te laten onderdompelen in de wereld van het stralen, schooperen en poedercoaten.
Ruim vijftien jaar geleden werd Astra Stramon overgenomen door het echtpaar Van Veghel. Het poedercoaten werd de kinderen met de paplepel ingegoten, want inmiddels staan de drie kinderen aan het roer van het familiebedrijf. De activiteiten zijn door de jaren steeds verder uitgebreid. “Op het moment dat mijn ouders de zaak overnamen waren er slechts vijf medewerkers in dienst,” vertel Nick van Veghel. “Inmiddels zijn we actief met ruim 25 medewerkers.”
vandaag merken we dat bedrijven om deze reden hun weg vinden naar ons bedrijf. Ondanks de crisis is het ons gelukt om steeds weer voldoende groei te realiseren. De focus blijft daarbij onveranderd: kwaliteit leveren en streven naar een perfecte service voor onze klanten. We leveren geen product, maar een (kwaliteits)dienst. Door snel te handelen en vooral heel flexibel te zijn, ontzorgen wij onze klanten, zodat zij hun klanten weer snel kunnen bedienen.”
Hoge kwaliteit
Astra Stramon is aangesloten bij het Quali Steel Coat. “Al onze processen worden dagelijks gecontroleerd. De Quali Steel Coat is een
Kwaliteit is van wereldbelang in onze branche, vindt Van Veghel. “Tot op de dag van
licentie die je niet krijgt, maar moet verdienen door kwaliteit te leveren. En dat wordt dan ook steekproefsgewijs gecontroleerd.”
Het proces Astra Stramon werkt voornamelijk voor de gevelbouwsector. “Dan moet je denken aan het behandelen van zowel stalen ramen en deuren, maar ook aluminium zet- en plaatwerk,” zegt Nick. “De maximale lengte die we kunnen handelen bedraagt 10 meter, in hoogte kunnen we tot 3,5 meter gaan en de maximale breedte is 3 meter.” Hij geeft ons een rondleiding door de productieafdeling en licht het proces toe. ›
49
Bedrijfsreportage
“Producten die bij ons binnenkomen, worden eerst vanaf bokken op speciale karren geplaatst. Vervolgens wordt het staal gestraald en – indien gewenst – geschoopeerd. Deze methodiek sluit de toplaag van het staal af en vormt een extra bescherming tegen corroderen. Daarna wordt het staal behandeld met een epoxyprimer om vervolgens in twee lagen gepoedercoat te worden. Deze lagen worden één voor
één aangebracht, waarna het product voorzien van de poedercoating in de oven met een temperatuur van rond de 190 graden Celsius uithardt. Daarna wordt het product weer op de bokken geplaatst en getransporteerd naar de klant.” Astra Stramon kan volgens Nick alle denkbare kleuren aanbrengen en beschikt ook over een eigen transportdienst. Een andere specialiteit van Astra Stramon is het glasparelstralen – om gelast rvs een beter uiterlijk te geven – en natlakken in elke gewenste kleur. Dat laatste gebeurt op een andere locatie bij Astra Special Coating in Geldrop. “Wij zijn in staat om in elke gewenste kleur op elke ondergrond natlakwerk te verzorgen,” vult Nick aan. “Denk dan aan interieurbouw, houten deuren en kozijnen, maar ook machineonderdelen.” Astra Stramon ziet de toekomst positief tegemoet. “We zijn alle drie nog erg jong en willen vooruit, ons bedrijf verder ontwikkelen. Hiervoor zijn we met diverse mensen bezig om alles optimaal te laten renderen. Ook staan wij niet stil en zijn elke dag bezig met verbeteringen. Uiteindelijk is ons doel om voor onze medewerkers een prettige baan te bieden en met onze klanten een goede, maar vooral prettige en open samenwerking op te bouwen en te onderhouden.” Een mooi streven. ❚
51
Reinigen van gevels
WAARSCHUWING:
STEEK JE KOP NIET IN HET ZAND Iedere editie van Gevelbouw staat steeds weer vol met nieuwe referenties en succesverhalen van gevelbouwers. Echter uiteindelijk raken deze gevelbouwers hun mooie projecten uit het oog of misschien wel uit het hart, en worden die mooie projecten steeds vaker ‘om zeep geholpen’ door poetsers met zogenaamde ‘goed voor het aluminium’-producten. Dat zegt Sven Brinkman van NeroQom.
Hapklaar kunnen hele volksstammen in rap tempo opsommen wat wél en niet mag voor het schoonmaken van glas en aluminium, waarbij ze dan toch al vaak blijven hangen bij dat het in ieder geval pH-neutraal zou moeten…, en dat je niet mag schuren…, vervolgt Sven. “De managers en eigenaren van prestigieus onroerend goed verwachten dat zij de voorbereiding van gevelonderhoud perfect hebben uitbesteed qua advies en offerte en geven akkoord aan die firma die dan ook nog het meest economisch voordelig zo’n ‘superproduct’ tegen de gevel kan versmeren.”
Slachtoffers Er is ook een keerzijde. Sven: “Ik roep het jaren dat veel producten en technieken gewoonweg niet deugen. Maar aannemers, gevelbouwers, eigenaren en managers willen het nog niet horen of niet weten. Zij stoppen hun kop in het zand. Gelukkig voor ons krijgen wij steeds vaker slachtoffers aan de lijn die met schadegevallen in hun maag zitten. Er is dan te agressief gereinigd. Of er is zo’n ‘wow’-wax of commerciële nano-naam coating gebruikt. Echt veel producten zijn gewoon slecht en de manier van aanbrengen door soppers is fout en gebeurt onder verkeerde omstandigheden. Met een beetje reverse-analysis is het al
52
snel duidelijk wat de oorzaak van het esthetisch drama is. Intussen hebben wij zo dus tientallen projecten verzameld waar wij onze gespecialiseerde disciplines weer kunnen tonen. Want wie weet nu wat goed en slecht is om te conserveren? Hoe herstel je kleur, glansgraad, hardheid en lakdikte? Hoe lang kun je de originele anodisering en/of poedercoating behouden? Wanneer moet je overlagen? Wanneer mag je de karakteristieke eigenschappen wijzigen? Alleen met kennis, expertise en ervaring kun je projectgerichte oplossingen bieden. Maar hoe kan je opdrachtgevers daar nu van overtuigen? Misschien alleen door ze bang te maken?”
De goedkoopste… Twee jaar geleden misten wij jammer genoeg nog een groot project, zegt Sven. “Wij hadden voor zo’n zeven ton ingeschreven. En de ‘concurrent’? Die zou het voor de helft doen. Toen wij eenmaal de informatie hadden welk product zij zouden verwerken, hebben wij maar een mailtje met foto’s, van hoe het dan zou worden, verstuurd naar de aannemer / opdrachtgever. Blijkbaar kochten zij liever voor 1 euro cyaankali dan voor 2 euro vitaminen. Begin april jongstleden belde de toenmalige architect van het project naar NeroQom met de vraag waarom wij eigenlijk toen niet het
project hebben gemaakt? Natuurlijk hebben wij dat netjes uitgelegd. De opdrachtgever koos namelijk zonder specifieke kennis voor de goedkoopste, die ogenschijnlijk ook de kozijnen kon laten ‘glimmen’. Met rollertjes werden vele groene kozijnen gecoat. Het resultaat nu?! De kozijnen en beplating staan vol met aanzetten en banen, de aangebrachte coating slaat wit uit, begint te craqueleren en heeft juist extra vuil opgenomen. Dit zal niet het beoogde doel zijn geweest. Ondanks dat alle wijzen aan tafel zaten, is het budget verbruikt, is de schade een feit, kost de oplossing nu nog meer geld en is de eigenaar uiteraard zwaar geïrriteerd.” Maar wat te doen bij schade, esthetische degradatie en zware vervuiling? “Voor hen die het willen en nog kunnen horen, omdat zij hun kop niet in het zand hebben gestoken: alleen de ADAPTS-strategie van NeroQom biedt een projectgerichte oplossing. Elke gedegradeerde gevel is als een patiënt. Daarom moet op elk project per gevelzijde de actuele status worden geanalyseerd. Alleen dan volgt een toepasbare diagnose. Door met projectgerichte producten en techniek uit te voeren door specialisten, blijft ook uw project een referentie,” besluit Brinkman. ❚
Reinigen van gevels
53
Met drie belijningsgroepen zet JAZO al haar (schijn)ventilatieroosters op één lijn. Eenduidige gevelbeelden met gelijke belijningen voor alle verschillende ventilatietoepassingen zijn al geruime tijd mogelijk. De JAZO lines-36, 48 en 60 bieden u een eenvoudige selectie. Met steekmaten van 36, 48 en 60 mm gaat u voor een fijn, middel of grof belijnde gevel.
Project: Amsterdam AMC Spinoza
Alles op één lijn
JAZO Lines, het schakelen van producten
www.jazo.eu
Stichting Kwaliteit Gevelbouw Tegen inbraak een klasse voor ramen en deuren volgens nen 5096:
Voor de kwaliteit van hang-en sluitwerk een ster-aanduiding volgens nen 5089:
SKG
SKG
skg is erkende attestering- en certificatieinstelling voor de afgifte van het komo (attest-met-) Productcertificaat voor: � metalen en kunststof ramen, deuren en puien � inbraakwerende metalen en kunststof ramen deuren en puien, � hang- en sluitwerk � branddeuren � ventilatieroosters � veiligheidsbeglazing en structureel gelijmde beglazing � metalen gevelbekleding systemen en panelen � lijmen voor panelen � e.a. skg is testinstituut voor: � water en winddichtheid van metalen- en kunststof gevelelementen � inbraakwerendheid van metalen en kunststof gevelelementen � inbraakwerende eigenschappen van hang- en sluitwerk � bepaling van duurzaamheid en sterkteeigenschappen � e.a.
bezoekadres Nieuwe Kanaal 9-f 6709 pa Wageningen postadres postbus 362 6700 aj Wageningen t 0317 - 421 720 f 0317 - 421 677 e info@skg.nl i www.skg.nl
skg is notified body voor: � de ce-markering � de afgifte van het eg-conformiteitscertificaat voor alle hierboven genoemde producten in de gevelbouw (nb-nr.: 0960)
SKG
Kwaliteitsramen Fabrikant ramenstad Certificaatnr SKG’07.aaa.bb.cc
skg is lid van eota voor het opstellen van de eta voor de ce-markering.
skg is partner van skh en shr in cb&v.
skg is geaccrediteerd voor: * Productcertificatie en attestering * Managementsysteemcertificatie (iso 9001/vca) * Laboratoriumactiviteiten
2 SKG
Voor gecontroleerde kwaliteit hanteert skg het komo keurmerk. De kwaliteit van inbraakwerende ramen en deuren herkent u aan de klasseaanduiding volgens nen 5096. komo is maatgevend voor de bouw.
FAC-kwaliteitslabel
Een FAC-kwaliteitslabel voor alu-schrijnwerkers en gevelbouwers Op 24 maart heeft de Federatie Aluminium Constructeurs (FAC) onder een ruime belangstelling haar kwaliteitshandboek gepubliceerd, met kwaliteitseisen & adviezen voor alu schrijnwerkers en gevelbouwers.
De publicatie van het boek is een eerste stap om te komen tot een kwaliteits-keurmerk waarbij de context van kwalitatieve productie, plaatsing, oplevering, enz. van aluminium schrijnwerk geschetst wordt. Door het concreet definiëren van productieregels en -criteria wordt het kwaliteitsniveau van deze sector absoluut gestandaardiseerd en stelselmatig verhoogd. Aan dit boek hebben meer dan 30 vrijwilligers meegewerkt die elk expert zijn in één of meerdere deelaspecten (glasproducenten, profielleveranciers, kenniscentra, certificatie-instellingen, alu
56
constructeurs,…). Het is meteen ook praktisch bruikbaar door de techniciteit van thema’s als wind- en waterdichtheid, brandwerendheid, oppervlaktebehandelingen, enz. Ook bij bepaalde discussies kan de aangereikte kennis praktisch gebruikt worden, bijvoorbeeld bij oplevering of in verband met onderhoud. Dit FAC-kwaliteitshandboek wordt op continue basis aangepast en vervolledigd door de systematische uitgave van FAC-richtlijnen, zoals: U-waarde berekening, duurzaamheid, levende gevels, bouwknopen en luchtdichtheid.
FAC-kwaliteitslabel
De diverse actoren in het bouwproces (architecten, aannemers, bouwheren, … ) kunnen aan de hand van deze FAC-publicaties hun bouweisen concreet verwerken in hun aanbestedingsdossiers. Deze vakpublicatie richt zich tot alle stakeholders in de sector, ook tot het technisch onderwijs, toeleveranciers en openbare instellingen. In een tweede fase werkt FAC ook aan de implementatie van een FAC-keurmerk voor de Belgische markt, naar analogie van de VMRG in Nederland, waarbij na onderzoek en keuring een kwaliteitslabel toegekend wordt aan aluminium verwerkende bedrijven. Bedrijven uit deze actieve bouwsector zullen zich na de nodige kwaliteitsingrepen in de productie door een onafhankelijke keurorganisatie laten certificeren en zo het FAC-keurmerk bekomen. Door dit FAC-keurmerk kunnen de erkende bedrijven hun naam associëren met een hoogstaand kwaliteitsniveau en zich zo concurrentiëler opstellen in een erg spannende, internationale bouwmarkt. Immers zijn door de huidige bouwmarkt-bewegingen, zowel in de Benelux als daarbuiten, de kwaliteitseisen van productie en alu-producten, mee bepalend om orders van bouwbedrijven en project¬ontwikkelaars in de wacht te slepen. Een keurmerk is voor de bedrijven ook een middel om te leren wat de nieuwe ontwikkelingen zijn. Bovendien creëert het een verhoogde betrokkenheid naar kwaliteitsaspecten voor alle medewerkers, tot de productieverantwoordelijke en de directie toe. Kortom: het behalen van een keurmerk is een troef! ❚
Federatie Aluminium Constructeurs (FAC) FAC is een belangenvereniging voor aluminium constructeurs. FAC zet zich actief in om kennis te delen en leden tot een hoger kwaliteitsniveau te tillen door: · Thema-avonden, · FAC-kwaliteitshandboek, · Bedrijfsbezoeken, · Opleidingen Geveltechniek, · FACtory richtlijnen, · Netwerking, …. www.fac-belgium.eu - info@fac-belgium.eu
57
.INFO
WWW.
DE MEEST COMPLETE WEBSITE OVER GEVELS, GLAS & DAKEN Gevelbouw.info heeft naast het veelzijdige vaktijdschrift een nieuwe, up-to-date website. Het is alweer een aantal jaren het toonaangevende platform over civiele techniek & infrastructuur. Zes keer per jaar wordt de vakman en -vrouw geïnformeerd over actuele projecten, vakinformatie, productnieuws, techniek, design, regelgeving en alle overige informatie van de gerenommeerde producenten en leveranciers.
Laat u dagelijks informeren over het laatste vaknieuws met Gevelbouw; Het meest complete platform over gevels, glas & daken Een platform volgens de allerlaatste technologieën, voor de professional die 365 dagen per jaar op de hoogte wil blijven van actuele projecten en ontwikkelingen. Het biedt de meest actuele project- en productnieuws. Wanneer architecten- en adviesbureaus, ingenieursbureaus, aannemers, producenten en leveranciers, gevelbouwers, opdrachtgevers, projectontwikkelaars, zor-
ginstellingen, woningbouwverenigingen, brancheorganisaties en toeleveranciers partners zoeken en zich oriënteren, dan beginnen ze veelal bij gevelbouw.info voor referentieprojecten, producten en oplossingen. Aanbieders die op de website vermeld staan, genereren hiermee waardevolle leads. gevelbouw.info is de kern, de plek waar alles samenkomt. Iedere serieuze ondernemer en marketeer zet tegenwoordig internet in, om zijn doelgroepen optimaal te bereiken. Wij adviseren en helpen u graag op weg, om het platform dat gevelbouw. info u biedt op de meest effectieve wijze in te zetten.
Wat krijgt u terug voor een goede online positionering? U verhoogt de vindbaarheid op Google voor uw website U stuurt mensen direct door naar uw website U vergroot uw naamsbekendheid U wordt verbonden met uw directe doelgroep
Homepage Top Banner 175 x 110 pix, 72 dpi
- Publicatie van uw persberichten op de nieuwspagina (zelf aan te leveren) - Bedrijfspresentatie in bedrijvenindex - Automatische koppelingen naar eerder gepubliceerde artikelen - Looptijd 12 maanden
heeft Gevelbouw eelzijdige naast dit v ft een vaktijdschri up-to-date nieuwe en website!!
Homepage Leaderbord Banner 728 x 90 pix, 72 dpi
Homepage Sidebar Banner
- Publicatie van uw persberichten op de nieuwspagina (zelf aan te leveren) - Bedrijfspresentatie in bedrijvenindex - Automatische koppelingen naar eerder gepubliceerde artikelen - Animerend - Maximaal 5 deelnemers - Looptijd 12 maanden
300 x 250 pix, 72 dpi
- Publicatie van uw persberichten op de nieuwspagina (zelf aan te leveren) - Bedrijfspresentatie in bedrijvenindex - Automatische koppelingen naar eerder gepubliceerde artikelen - Maximaal 3 deelnemers - Looptijd 12 maanden
Bel voor meer informatie: T +31 (0)495 450095
Productnieuws NIEUWE LIJN AKOESTISCHE ELEMENTEN Merford presenteert een nieuwe lijn akoestische elementen met als kenmerken: uniek design, vriendelijke prijs en bijzondere prestaties. Deze Silent Office serie bestaat uit wand- en plafondelementen, vrijstaande afschermwanden en bureauschermen. Al deze producten zijn eenvoudig te monteren en vormen een doeltreffende toevoeging aan iedere ruimte. Of het nu om een kantoor, wachtkamer, bar of conferentiezaal gaat, voor al deze ruimten bestaat de kans dat de akoestiek allesbehalve optimaal is. Merford heeft in samenwerking met een partner gewerkt aan doeltreffende esthetische oplossingen voor gehorige ruimten. Akoestische wand- en plafondelementen zorgen voor een prettige akoestische atmosfeer in ruimtes ook wanneer er slechts een paar mensen aanwezig zijn. Bureau-elementen zorgen voor een rustige werkplek zonder last van elke telefonerende collega. Vrijstaande afschermelementen kunnen worden gebruikt om het geluid te sturen en zoveel mogelijk aan één kant van de schermen te houden. Alle elementen zijn verkrijgbaar in negen verschillende kleuren. Van het wand- en plafondelement is geen aluminium frame zichtbaar, omdat deze volledig zijn omhuld door de stoffering. Deze elementen worden geleverd met montagesystemen die u helpen in korte tijd en op eenvoudige wijze de producten waterpas in uw ruimte te positioneren.
utiliteitsbouw. De balusters van Roval Aluminium komen ook optimaal tot hun recht als afwerking op transparante panelen voor optimaal doorzicht op bijvoorbeeld balkons. Afhankelijk van de wensen van de architect of opdrachtgever is er voor balusters als afwerking, keuze uit een ronde, ovale, vierkante of rechthoekige handrail. Zelfs voor de onderkant van die handrail kan met kiezen uit twee vormen: recht of rond. Roval Aluminium levert de balustersystemen in allerlei maatvoeringen en RAL-kleuren of blank geanodiseerd.
KUNSTSTOF WANDBEKLEDING Kunststof wandbekleding is snel, schoon en strak, want heeft namelijk een bijzonder groot plaatsings- en onderhoudsgemak. Lichtgewicht, gemakkelijk en snel met kit op vlakke muren te bevestigen, dus ideaal voor renovatieprojecten aldus fabrikant Pyrasied. Voor iets minder vlakke muren of bestaande tegelmuren heeft de fabrikant dikker materiaal in het assortiment. Kunststof wandbekleding is een praktisch en elegant alternatief voor tegels- of glaswanden. Het is eenvoudig schoon te maken, er zijn nauwelijks voegen te boenen en vuil en kalk hechten niet snel. Ideaal dus voor projecten met veel badkamers, zoals hotels of sportcomplexen. Ook aan te raden voor badkamers waar nauwelijks onderhoud plaatsvindt, zoals studentenhuizen. Kortom, geschikt voor alle ruimtes die door gebruik vuil worden, zoals toiletruimtes, kleedkamers, liftinterieurs et cetera. De kunststof wandbekleding is te bestellen in plaatmaten van 2600 x 1000 mm. Er zijn ook varianten met krasbestendige en chemicaliënbestendige coating in 2440 x 1000 mm. Graffiti of permanent marker is door deze coating gemakkelijk te verwijderen.
ALUMINIUM MUURAFDEKKAPPEN NIEUWE GELUIDSWERENDE EN BALUSTERS VALDORPEL Tot het uitgebreide productassortiment aluminium bouwproducten van Roval Aluminium behoren onder meer muurafdeksystemen in combinatie met balusters. De muurafdeksystemen met balusters worden onder andere toegepast op balkons, loggia’s en dakterrassen. Enerzijds uit functionele overwegingen (veiligheid), anderzijds uit esthetische overwegingen: Roval’s muurafdekkappen zorgen voor een zeer strakke en duurzame randafwerking. De muurafdeksystemen van Roval Aluminium hebben een uitzonderlijke hoge kwaliteit. Mede dankzij het unieke klangensysteem, een gepatenteerde uitvinding van Roval, die onder meer zorgt voor een schroefloze, zeer gladde én razendsnelle bevestiging. Ook de balustersystemen van Roval hebben diezelfde, uitzonderlijk hoge kwaliteit. De balusters zijn in de muurafdekkap verzonken zodat er duidelijk één fraai geheel ontstaat. Er zijn geen schroeven te zien, wat de esthetische uitstraling sterk bevordert. De muurafdeksystemen met balusters worden zowel toegepast in nieuwbouw- als renovatie en herbestemmingsprojecten in woningbouw en
De EllenMatic Soundproof is de nieuw geluidswerende valdorpel van Elton. De valdorpel met siliconen afdichting wordt enkelzijdig bediend aan de scharnierzijde en is toepasbaar in 30 en 60 minuten brandwerende deurconstructies. Uniek aan deze valdorpel is de grote slag van maar liefst 20 mm en de loodrechte verplaatsing van het binnenwerk. Omdat het binnenwerk geen zijwaartse beweging maakt is er een minimale afhangspeling van 1-2 mm mogelijk. Door het grote contactoppervlak hoeft er bij deze valdorpel geen stootplaatje op het kozijn te worden gemonteerd.
59
Productnieuws VERF VOOR HOUTEN GEVELS Bij de start van het zomerseizoen presenteert Caparol een verf voor houten gevels. Carat WoodPaint is ontwikkeld in Scandinavië. De verf is niet alleen in hoge mate bestand tegen weersinvloeden, maar ook tegen extreme luchtvervuiling. Het oppervlak van Carat WoodPaint reinigt zichzelf en behoudt daardoor jarenlang haar schone en aantrekkelijke uitstraling. De nieuwe verf is onder meer geschikt voor gevelbetimmeringen, rabatdelen, houten woningen, schuren en schuttingen. Gebruiksgemak was een belangrijk uitgangspunt bij de ontwikkeling van Carat WoodPaint. De verf bevat olie die diep in het hout doordringt. Grondverf is daardoor niet nodig. Op onbehandeld hout zijn twee lagen Carat WoodPaint genoeg. Door de ongewoon hoge concentratie vaste stof is de dekking bovengemiddeld goed. De verf is ook nog eens gemakkelijk en zonder zichtbare aanzetten te verwerken, vanwege de lange open tijd. Carat WoodPaint is verkrijgbaar in vrijwel iedere kleur. De acrylaathars in de verf draagt bij aan een glanskracht die langer in stand blijft dan bij een traditionele alkydharsverf gebruikelijk is. Carat WoodPaint is één van de verven met het Caparol Clean Concept. Daarin stoten minerale deeltjes van microscopische grootte vuil actief af. Kleine hoeveelheden vuil die op het oppervlak achterblijven spoelen bij regen er weer gemakkelijk van af dankzij de unieke oppervlaktestructuur. In Istanbul, waar vervuilde gevels als gevolg van luchtverontreiniging een groot probleem vormen, werd de verf uitgebreid getest. Houten gevels die met Carat WoodPaint waren behandeld bleken na een jaar beduidend schoner te zijn dan oppervlakken met conventionele houtverven.
onze werkzaamheden in elke fase strak afstemden op de activiteiten en de planning van de bouwpartners. Oponthoud en faalkosten werden hierdoor uitgebannen. Het project werd binnen de planning uitgevoerd met een kwalitatief hoogstaand resultaat.”
ALUMINIUM CONSTRUCTIES VOOR EVACUATIE EN TOEGANG Het gebruik van ladders kan gevaarlijk zijn wanneer er geen geschikt toegangspunt is voorzien. De ladder kan te ver staan of kan moeilijk te bereiken zijn door een raam of dakgoot. Sommige installateurs houden hiermee geen rekening en dit leidt tot slechte installaties en verminderde veiligheid. JOMY maakt balkons zodat u gemakkelijk uw noodladder kunt bereiken. Alle balkons van Jomy zijn vervaardigd uit duurzaam aluminium, zodat de constructie zeker niet zal roesten.
STRAKKE ARCHITECTUUR EN DAGLICHT OP MAAT De nieuwe wijk Schuytgraaf wordt wel getypeerd als ‘Arnhem in de Betuwe’. JET BIK leverde een belangrijke bijdrage aan de realisatie van het prachtige multifunctioneel centrum (MFC) in deze wijk. Het MFC kreeg de naam Omnibus, wat ‘voor iedereen’ betekent. Dat wil veel zeggen. Want er komen maar liefst 6.250 woningen in Schuytgraaf, verdeeld over 25 karakteristieke wijken. JET BIK kreeg de opdracht om alle daglichtvoorzieningen in het dak van het gebouw aan te brengen. Naast de inval van daglicht en goede zonwering zijn - mede in het kader van de Frisse School - voldoende ventilatie en een gezond leefklimaat belangrijke aandachtspunten in dit project. Voor dit project werkten de divisies JET BIK Producten en JET BIK Projecten nauw samen. Commercieel directeur Eric Gobes: “Onze bijdrage omvat een breed scala aan daglichtoplossingen: van koepels, dakluiken en glaskappen tot en met zonweringen. MFC Omnibus is LEAN gebouwd binnen een kort tijdsbestek. Voor ons betekende dit, dat we
60
JOMY balustraden zijn robuust en duurzaam. Ze zijn speciaal ontworpen voor gebruik in industriële of belastende omgevingen. De borstweringen bestaan uit aluminiumlegeringen, met of zonder oppervlakbehandeling, anodiseren (beschermende oppervlakbehandeling) of epoxy poedercoating voor schilderen in een RAL-kleur. Het gebruik van vangrails op uw trappen, loopbruggen en trapladders is aanbevolen voor extra valbescherming. Naast onze standaard
Productnieuws balustrades, bieden wij ze ook aan op maat en uw specificaties. Deze bestaan uit een combinatie van handrails, piketten, middelgrote vangrails, plinten, panelen, enz. Kortom, alles om te voldoen aan de overeengekomen specificaties. Al onze balustrades kunnen vast of mobiel uitgevoerd zijn.
ALINEL GEVELBEKLEDING COMBINEERT ESTHETISCH DESIGN MET SLIMME AANSLUITPROFIELEN
worden geïnstalleerd; direct op een geschikte ondergrond. Het resultaat is een strakke, vlakke vloer, met een hightech industriële uitstraling en bijbehorende kwaliteit en duurzaamheid. Hetzelfde geldt voor de decoratie van wanden die hiervoor voldoende vlak zijn voorbereid voor een mooi strak resultaat. Desgewenst kan in overleg met de verwerker ook enige structuur in de afwerklaag worden aangebracht voor een stijlvolle en onderscheidende wanddecoratie op iedere plek: thuis, op kantoor, in scholen, zorginstellingen, sportruimten, et cetera. BetonDesign is ook bijzonder geschikt voor toepassingen waar andere eisen aan worden gesteld. Hiermee is het ook voor projectmatig gebruik de ideale afwerking, zowel in grote als kleine ruimten. Het product is leverbaar in de volgende acht kleuren: Signal grey, black grey, platinum grey, agate grey, dusty grey, traffic grey, telegrau 1 en telegrau 4.
Storax introduceert een nieuw type verticale gevelbekleding van aluminium. Alinel combineert een esthetisch design met slimme aansluitprofielen. Het biedt hiermee een totaalsysteem dat onzichtbaar wordt bevestigd en in de breedte altijd passend is. Alinel leent zich voor bijna elke toepassing zoals gevelbekleding, garages en toegangspoorten, deuren en ramen, maar ook voor toepassing in interieurs. Met slimme hoofd- en hulpprofielen zorgt Alinel voor esthetische aansluitingen waarbij de bevestiging niet zichtbaar is. Ook in geval van moeilijke hoek- en kozijnaansluitingen. Dit biedt u ook de mogelijkheid om deuren en garagedeuren volledig te integreren in de gevel zodat deze compleet uit het zicht verdwijnen. Doordat de profielen op een inventieve manier in elkaar schuiven kan het gepatenteerde Alinel-systeem op ieder denkbaar oppervlak passend worden afgesteld. Alinel biedt u de keuze uit drie verschillende designs: type A is blokvormig voor een symmetrisch design; type C heeft een variatie in diepte zodat een reliëf ontstaat; type D heeft koelribachtige vinnen voor een strakke belijning. Tot slot, typen A en C zijn ook in combinatie te verwerken.
BETONDESIGN: BETON, MAAR DAN ANDERS Onder architecten is er behoefte aan een krachtige, eenvoudig aan te brengen afwerking die op vloeren en wanden kan worden toegepast. Daarbij moet deze afwerklaag de basic uitstraling hebben van onafgewerkt vlak beton. Na uitgebreid ontwikkelen en testen kwam de afdeling Productontwikkeling van Forbo Eurocol met de innovatieve oplossing: BetonDesign, een afwerklaag van 1 tot 1,5 mm dik en niet te onderscheiden van echt beton, maar dan zonder de nadelen als stofvorming of snelle vervuiling. BetonDesign kan als afwerkvloer
61
Dé nieuwe standaard DAKRAND OPSTAND
MURA
Met de MURA realiseert u de ideale dakopstand voor al uw projecten. De MURA biedt tal van voordelen, maar is bovenal de best isolerende oplossing!
Bestaat voor 97 procent uit EPS, best isolerende oplossing Lichtgewicht prefab oplossing Eenvoudig en snel te verwerken en toe te passen Voorzien van universele cacheerlaag
Voor meer informatie over specificaties van de MURA: www.isoniq.nl
Marsdiep 4 • 8321 MC Urk 085 - 489 89 83 info@isoniq.nl @IsoniQ_NL
Vroeger was XXL - Nu
nog groter
Gebogen achitecturglas is al lange Ɵjd een zeer belangrijk onderdeel van de moderne gevelbeglazing. Met onze investering in een nieuwe buigoven waarmee we afmeƟngen van 12 x 4 meter kunnen buigen, volgen we ons bedrijfsmoƩo: „De horizon verbreden“. We stellen hiermee een nieuwe standaard in de glasveredeling waaruit geheel nieuwe technische mogelijkheden ontstaan.
VANAF 2015 - NIEUWE DIMENSIES DIE DE GRENZEN VAN HET MAAKBARE VERLEGEN In het kader van verdere verbreding van onze mogelijkheden nemen we vanaf 2015 onze nieuwe buig hardingsoven in gebruik. Met de afmeƟngen 3 x 5,5 meter of 5,5 x 3 meter zijn ook voor gebogen gehard glas de grenzen verlegd.
HeeŌ u nog vragen? Neem dan gerust contact met ons op!
www.intermann.nl info@intermann.de
op zoek naar de ideale gevelmonteur. Ergon Nederland is altijd op zoek naar de ideale match. De ideale vakman voor de ideale opdrachtgever. Of het nu gaat om het monteren van aluminium kozijnen, vliesgevels, of het samenstellen van puien; bij ons vindt u ongetwijfeld de juiste persoon. Iemand waarop u kunt bouwen, en dat tegen een scherpe prijs. Wij zijn dé uitzendspecialist voor de gevelbranche.
Korenpad 8 6534 AS Nijmegen +31(0)316 58 11 44 info@ergonnederland.nl www.ergonnederland.nl
Productnieuws DUURZAME EN KLEURRIJKE OPPERVLAKTE-AFWERKING Triflex is producent en leverancier van vloeibare kunststoffen voor vloeren en afdichtingssytemen en doet dit al bijna 40 jaar. Het bedrijf heeft zich gespecialiseerd in het afdichten en beschermen van oppervlakken van parkeergarages, balkons, terrassen en daken, zowel nieuwbouw als renovatie. De duurzame (antislip) coatings en de diverse, heldere kleurvariaties van de Triflex systemen zorgen voor een combinatie van een veilige en kleurrijke afwerking. Hierdoor wordt uw parkeergarage een locatie waar bezoekers zich op hun gemak voelen, de routing hen helpt de weg naar hun auto terug te vinden en voldoet aan de meest recente inzichten en normen over kleuren- en lichtniveau. In veel parkeergarages zijn wanden, kolommen en plafonds niet beschermd of slechts behandeld door een verf die weinig tot geen bescherming biedt aan de constructie. Hierdoor worden ze snel aangetast door weersinvloeden. Het gevolg is dat parkeergarages er na verloop van tijd slecht onderhouden en vervallen uit gaan zien. Het anti-carbonatatiesysteem van Triflex, speciaal ontwikkeld voor wanden, kolommen en plafonds, voorkomt aantasting van de constructie en verbetert daardoor het aanzien van uw parkeergarage. Een oplossing waar bescherming en ontwerp hand in hand gaan. Tevens zorgt het voor een lichte en heldere omgeving voor de gebruikers van de parkeergarage. Kleuren brengen sfeer op balkons, terrassen en galerijen. Ze geven karakter en benadrukken de architectuur van het gebouw. Het kleurenspectrum van Triflex biedt vele kleuren en verschillende afwerkingen. Zo stemt u uw vloer optimaal af op de bouwstijl, woonstijl of persoonlijke voorkeur. De duurzame, waterdichte oplossingen van Triflex beschermen uw balkon of terras tegen weersinvloeden en andere vervuiling. De vele kleurmogelijkheden in combinatie met een antislip afwerking dragen tevens bij aan een veilige en aantrekkelijke afwerking van uw vloer. Door kleurpatronen of structuurvariaties te combineren, transformeert u balkons, terrassen en entreegebieden tot een fraai en modern design. Ook entreegebieden kunnen in iedere gewenste kleur en vorm aangepast worden aan de huisstijl of uitstraling van een bedrijf.
geurarm, oplosmiddelvrij en CE-gemarkeerd volgens ETAG 018 (European Technical Approval ETA-11/0014). Daarnaast is de coating binnen 24 uur droog en is de gewenste laagdikte (tot 4 mm) in één laag aan te brengen met een normale airless-pomp. Sika® Unitherm® Platinum heeft een uitstekende corrosiebescherming volgens ISO 12944-5 (tot C5-I mogelijk). Sika® Unitherm® Platinum is onder meer toegepast bij het ‘meest duurzame bedrijfsgebouw van Europa’; het hoofdkantoor van Lely B.V. in Maassluis. Onderdeel van het bedrijfs- en kantoorgebouw is een gigantische stalen draagconstructie. De spanten, die beeldbepalend zijn voor het nieuwe bedrijfscomplex, werden brandvertragend behandeld. Ca. 10.000 m2 van de constructie werd behandeld met Sika® Unitherm® Platinum.
TRESPA IN TIJDLOOS GRIJS Trespa gaat Trespa® Meteon®, het populaire assortiment duurzame exterieurplaten, uitbreiden met zes opvallende grijze houttinten. Trespa heeft met meer dan honderd architecten in tien landen overlegd en dit is het directe gevolg daarvan. De nieuwe grijze houttinten combineren duurzaam ontwerp met tijdloze uitstraling die architecten graag in hun werk voor hun cliënten willen overbrengen. De nieuwe grijze houttinten, te vinden op new.trespa.com, zijn ontworpen om zowel de leeftijd als de uitstraling van een gebouw te beïnvloeden. Zij combineren de prachtige uitstraling van natuurlijk hout met de solide duurzaamheid waarmee de producten van Trespa steevast geassocieerd worden en vormen een ingetogen en tegelijkertijd uitgesproken esthetische aanvulling op elk gebouw. Evenals alle andere producten van Trespa zijn deze nieuwe kleuren uitgebreid op weers- en UV-bestendigheid getest. Het product heeft een gesloten oppervlak en is daardoor glad en gemakkelijk schoon te maken. Drieduizend uur blootstelling aan een verweringssimulatie hebben de bijzondere prestaties van dit product aangetoond en vormen de waarborg dat dit product overal ter wereld een lange levensduur heeft. Daarom verleent Trespa onder specifieke voorwaarden tien jaar garantie op het hele assortiment. De bijzondere impact van grijstinten in een exterieur is alom bekend. Daarom is grijs blijvend populair bij architecten overal ter wereld. De grijze houttinten die nu aan het Trespa® Meteon®-assortiment zijn toegevoegd zijn bewust ontworpen om zich van de massa te onderscheiden. Ze hebben een mat oppervlak dat bijzonder aanvoelt, met een nerfontwerp waarmee het patroon van natuurlijk hout perfect wordt nagebootst. En omdat ze ontworpen zijn om de totaalvisie van de architect aan te vullen, sluiten ze naadloos aan op andere gevelelementen, zoals deuren en raamkozijnen.
BRANDWERENDE COATING TOT 90 MINUTEN Sika® Unitherm® Platinum is een oplosmiddelvrije, brandwerende coating (op basis van epoxy) voor staalconstructies voor zowel binnen- als buitentoepassingen. Bij brand vormt de coating een brandwerende laag die de brandweerstand verhoogt tot 90 minuten. Sika® Unitherm® Platinum vereist geen versterking en hardt snel uit tot een zeer sterke en schadebestendige eindlaag. Dankzij deze snelle uitharding is het product de volgende dag al klaar voor transport met een minimale kans op transsportschade en herstelkosten. Het duurzame product is
63
Brede School Westwijk
Brede School Westwijk valt op met felle kleuren In september 2014 opende de ‘Brede School Westwijk’ in Amstelveen voor het eerst zijn deuren. Het schoolgebouw, een ontwerp van Weeda Architecten uit Rotterdam, zal een thuis zijn voor de leerlingen van twee basisscholen, een buitenschoolse opvang en een muziek- en dansschool.
Het ontwerp bestaat uit zes clusters waarin lokalen voor een specifieke leeftijdsgroep zijn gegroepeerd rond een eigen centrale leer- en speelhal. Deze clusters liggen op hun beurt rond gemeenschappelijke ateliers, speellokalen en kantoren. Het gebouw is daarbij gekoppeld aan de naastgelegen gymzalen van de gemeente. Op het dak van één van deze clusters bevindt zich een speelplaats die afgeschermd is door een muur met kijkgaten. Op het gebied van duurzaamheid lagen de eisen hoog. Daarom koos Frank Breedeveld,
64
projectarchitect bij Weeda Architecten, onder andere voor onderhoudsarme materialen, energiezuinige installaties, warmte-koudeopslag in de bodem en zonnepanelen op het dak.
Vezelcementplaten Een van de blikvangers van dit project is de kleurrijke gevel. De ‘voegen’ tussen het plaatmateriaal zijn opgevuld met felle kleuren. Ook enkele aluminium kozijnen en raamomlijstingen kregen dezelfde accentkleur mee,
kleuren die ook terug te vinden zijn in het interieur. Door de verschillende bouwdelen eigen kleuren (paars, groen, oranje en geel) mee te geven, komen de verschillende functies die zich in het gebouw bevinden tot hun recht. Door het gebruik van één gevelmateriaal voor de hele school wordt de eenheid van het gebouw benadrukt. Het gevelmateriaal bestaande uit Colormat-vezelcement gevelplaten van SVK is in horizontale stroken met wisselende lengtes op de gevelconstructie verlijmd. Frank Breedeveld: “Die keuze
Brede School Westwijk
maakten we vooral omdat het platen zijn die volgens ons levendigheid en beweging weergeven en hierdoor frisheid uitstralen. Dat vonden wij belangrijk, aangezien de platen het hele gebouw zouden sieren. Dan mag het er niet te doods uitzien.” Ook Peter Poot van HQ Bonding, die advies gaf over het verlijmen van de gevelplaten en het resultaat inspecteerde alsook certificeerde, is enthousiast over de Colormatplaten: “We hebben reeds een jarenlange samenwerking met SVK doordat wij beiden als producent en leverancier kwaliteit hoog in het vaandel dragen. Mijn ervaring leert dat SVK goede, kwalitatieve vezelcement gevelplaten levert.” In juli 2013 is gestart met de uitvoering en de oplevering vond plaats nog voor de zomervakantie van 2014. Breedeveld: “Wij zijn zeer tevreden over het project. Zowel in ontwerp als uitvoering liep alles soepel dankzij de goede samenwerking met de verschillende partijen. Voor ons was dit een echt voorbeeldproject.” ❚
De ‘voegen’ tussen het plaatmateriaal zijn opgevuld met felle kleuren.
Technische gegevens De Colormat vezelcement gevelplaten van SVK hebben een dikte van 8 millimeter, wegen circa 14,40 kg per m² en zijn beschikbaar in vier standaard- en acht projectkleuren. Deze door en door gekleurde gevelplaten hebben een licht geschuurd oppervlak dat na hydrofobering afgewerkt is met een doorzichtige matte beschermlaag.
65
LogiKal
速
DE PROFESSIONELE SOFTWARE VOOR RAMEN, DEUREN EN GEVELS.
Meer inzicht in uw calculatieprijs! Bespaar nog meer tijd en geld! Vereenvoudig uw productie! Heeft u interesse in een vrijblijvend adviesgesprek? Neem dan contact op met: Orgadata Benelux B.V. Tel.: +31 (0) 582 333 920 E-Mail.: info@orgadata.nl www.orgadata.com
Kantoorgebouw atrium
3D druppelvormig atrium
Aan de Vondellaan in Leiden wordt een bestaand kantoorgebouw volledig geüpgraded naar de huidige technische en esthetische normering. Vondellaan 47 Take 2 – een treffende naam voor de herontwikkeling – kenmerkt zich door veel glas, flexibele indelingsmogelijkheden en een Breeam Excellent ambitie. Licotec Lichtdoorlatende Constructies heeft het 3D druppelvormig atrium boven de entree ontworpen en gerealiseerd.
Duurzaam ontwikkelen is tegenwoordig geen vraag, maar een vereiste. We zullen anders moeten omgaan met schaarse grondposities, grondstoffen en materialen. Het gaat om hergebruik, lease van materialen en gebruik van hernieuwbare energiebronnen. Vondellaan 47 Take 2 is hiervan een mooi voorbeeld. Het project wordt ontwikkeld door Delta Development Group en VolkerWessels, verenigd in Vondellaan 47 b.v. Deze ontwikkelingscombinatie bundelt een breed kennisplatform op het gebied van duurzaam (her)ontwikkelen, met de slagkracht van bouwen volgens de circulaire economie.
Open karakter Het markante gebouw is duidelijk zichtbaar aan de Vondellaan, maar past door haar vorm toch heel natuurlijk in haar omgeving. De ‘gesloten’ rug van het gebouw ligt aan het spoor en de bedrijvenzone, terwijl het gebouw zicht opent naar de Vondellaan/ Plesmanlaan. De voorzijde van het gebouw bestaat uit een transparante glazen gevel, die zorgt voor veel natuurlijk daglicht, zonder
68
ongewenste opwarming, omdat het de noordzijde betreft. De entree is vormgegeven als een licht en ruim atrium (10 meter hoog), een ‘plaza’, waarin ontvangen, ontmoeten, eten en drinken, informeel overleggen, vergaderen en werken gecombineerd worden. De 3D glazen dakoverkapping zorgt voor een ruime lichtinval, visueel contact en interactie tussen de kantoorvloeren en de multifunctionele ruimten. “Aan de hand van schetsen van de projectontwikkelaar zijn wij een 3D-model gaan uitwerken van de dakoverkapping,” vertelt Bertjan Piest van Licotec Lichtdoorlatende Constructies. “Dat heeft uiteindelijk in overleg met de architect geleid tot het ontwerp zoals het inmiddels is uitgevoerd. Het atrium geeft de ruime entreehal een prachtig open karakter. Dankzij pasvelden in de zijkanten hebben we de mooie rondingen weten te realiseren. Het ontwerp loopt relatief vlak en wordt afgewaterd in de lengterichting. De uitdaging in het ontwerp zat hem met name in de relatieve lage hellingshoek in combinatie met het afwateren in de goede richting. Het resultaat mag er zijn,” concludeert Bertjan Piest. ❚
Livingstone
Architecturale zonwering brengt gevel Livingstone tot leven Architectenbureau Archi 2000 ging in augustus 2013 in zee met Duco voor een herbestemming van het voormalige DVVhoofdkantoor in Brussel, dat ‘Livingstone’ werd gedoopt. Archi 2000 koos resoluut voor duurzame en architecturale opties en kwam zo bij Duco terecht als partner voor het project. Het resultaat? Een prachtig gebouw en een inspirerend voorbeeld voor talrijke renovatieprojecten.
Voor dit recent opgeleverde renovatieproject koos Archi 2000 er bewust voor om het uitgesproken horizontale karakter in de gevel grotendeels te behouden, maar om het complex wel in twee delen op te splitsen. Hiervan fungeert ongeveer 17.000 m2 als woningbouw, gegroepeerd in vier woonblokken. Beide partijen sloegen de handen ineen om het renovatieproject naar een hoger niveau te tillen. “In het hoogste woonblok werd gekozen voor de implementatie van Duco’s architecturale zonwering tussen de witte stroken in plaats van cementvezelplaten. Hierdoor wordt er niet alleen aandacht besteed aan een comfortabel binnenklimaat, maar krijgt het ook een unieke toets ten opzichte van de rest van het gebouw,” klinkt het bij het architectenbureau. De keuze viel al snel op de DucoSlide Wood met mobiele houten lamellen in een aluminium kader. “Deze keuze werd onder meer ingegeven door de esthetische meerwaarde die het aan de gevel geeft, dankzij de onzichtbare bevestiging van de lamellen binnen het kader. Hierdoor
De DucoSlide Wood met houten lamellen is gevat in een aluminium kader.
heeft het hout ruimte voor speling en is de kans op vervorming nihil,” verduidelijkt het architectenbureau. “Dit in combinatie met de duurzame houtsoort Western Red Cedar, het lichte gewicht en de beperkte paneeldikte van de DucoSlide Wood maakt het plaatje compleet. De beperkte dikte van de schuifpanelen was immers noodzakelijk zodat er twee panelen achter elkaar geplaatst konden worden. Dit zorgt voor een zekere dynamiek in de gevel waardoor het gebouw tot leven komt.” Ook de ellipsvormige lamellen van de DucoSun Ellips 150, die als terrasoverkapping verweven werden in de constructie, vervullen zowel een functionele als een esthetische rol. “Dit type zonweringsysteem met zijn elegante vorm van de lamellen, minimalistische bevestigingsmessen, eenvoudig bevestigingssysteem en manier waarop de luifel aan zijn uiteinde verdunt met de inclinatiehoek van de lamellen past naadloos in het architecturale concept van Livingstone. Daarnaast brengt de lichtgrijze kleur van de DucoSun Ellips 150 een prachtige lichtweerkaatsing teweeg waardoor de lamellen mooi met de lucht integreren,” besluit Archi 2000. ❚
69
Sandwichpanelen
Tekst: Roel van Gils
Beeldmateriaal: Kalzip, SAB-profiel
Flexibel uitwisselbare fraaie gevels Bouwen met sandwichpanelen is de meest economische manier van bouwen als het gaat om grote volumes met een hoge kwaliteit van afwerking. In één montagegang is een gebouw goed geïsoleerd, wind- en waterdicht te maken. Als antwoord op de vraag naar een meer luxueuze uitstraling heeft SAB-profiel een carrierpaneel ontwikkeld dat als ideale draagconstructie kan fungeren voor het esthetische Kalzip FC gevelsysteem, uniek vanwege zijn vario-systeemmontage met individueel uitwisselbare panelen.
Grote volumes
Superdome New Orleans
Vooral in de utiliteitsbouw wordt veel gebruik gemaakt van sandwichpanelen. “Begrijpelijk,” vindt René Timmerman, manager Product Services van SAB-profiel. “Met sandwichpanelen kun je flexibel grote volumes bouwen met uitstekende isolatiewaarden, een strak en vlak uiterlijk in verschillende kleuren en eventueel aanvullende (brandveiligheid)eisen. Om een meer luxueuze uitstraling te bereiken, hebben we de SAB-Carrier ontwikkeld waaraan eenvoudig een tweede huid kan worden bevestigd, zonder afbreuk te doen aan de uitstraling aan de binnenzijde. Denk dan aan (esthetische) profielplaten, plankprofielen of het Kalzip FC gevelsysteem.”
Het Kalzip FC gevelsysteem is nu vijf jaar op de markt en ontstaan nadat orkaan Katrina half New Orleans onder water zette. “Huizen waren verwoest, mensen konden de stad niet uit en zochten onder meer hun toevlucht naar de Superdome in New Orleans,” vertelt Han Stadt, commercieel directeur van Kalzip Benelux. “Ook de gevel van het stadion werd deels verwoest. De gevel was opgebouwd uit esthetische panelen en diende volledig gesloopt te worden, omdat vervanging van delen niet mogelijk bleek. Het feit dat bij Kalzip FC Facade de panelen individueel uitwisselbaar zijn zodat voorkomen wordt dat bij beschadigingen de
Gries Deco Company, Kalzip FC gevelsysteem / sandwich carrier.
Fotobijschrift
70
Sandwichpanelen
beeld dat je ter plaatse van de verankering van een hulpsteiger of een kraan de panelen ‘even’ achterwege laat en pas in een later stadium monteert. Ook zou je bijvoorbeeld de onderste 2 meter van een gevel pas helemaal aan het einde van het bouwproject kunnen monteren.”
Snelheid en gemak Dankzij het SAB-Carrier sandwichpaneel met het Kalzip FC gevelsysteem profiteer je van de snelheid en het gemak van bouwen met sandwichpanelen – en alle andere genoemde voordelen – gecombineerd met de luxueuze uitstraling van een aluminium paneelbekleding, concludeert Timmerman. “En als de SAB-sandwichpanelen eenmaal zijn geplaatst, kan in alle rust gelijktijdig worden begonnen aan de binnen- en buitenafwerking,” vult Han Stadt aan. Een mooi voorbeeld waarbij het carrierpaneel in combinatie met het Kalzip FC gevelsysteem is toegepast is de Gries Deco Company in Niedernberg in Duitsland. Andere projecten waarbij de SAB-Carrier sandwichpanelen zijn toegepast of binnenkort worden gemonteerd zijn het Filmmuseum EYE in Amsterdam, Merwetank in Gorinchem, Zwembad in Hardenberg, Zwembad in Zutphen, Elfstedenhal in Leeuwarden, Thialf IJsstadion Heerenveen en Sportcampus Zuiderpark in Den Haag. ❚
Project Merwetank met sandwichpanelen SAB-Carrier.
complete gevel vervangen moet worden was doorslaggevend bij de keuze voor dit toen net door Kalzip geïntroduceerde systeem.”
Dikkere buitenplaat Het carrierpaneel van SAB-profiel is voorzien van een verhoogde schuimhechting en een dikkere stalen buitenplaat met een duurzame coating. Hierop wordt een aluminium railsysteem bevestigd als ophangconstructie voor het Kalzip FC gevelsysteem. Deze SABpanelen zijn volgens René Timmerman verkrijgbaar in vrijwel alle gangbare uitvoeringen. “Afhankelijk van de gevraagde isolatiewaarde variëren de sandwichpanelen in dikte van 80 tot 150 millimeter met een Rc-waarde van 3,5 tot 7. Ze kunnen zowel horizontaal als verticaal worden geplaatst.” De afmetingen van het aluminium railsysteem zijn in overeenstemming met de breedte van de FC-panelen, vult Han Stadt aan. “De esthetische panelen worden aan de bovenzijde in de rails opgehangen en vervolgens onder vastgeklikt. Met behulp van een speciaal gereedschap kunnen de panelen onbeperkt worden uitgeklikt en zodoende worden uitgewisseld.”
Montagerichting is vrij Het esthetische aluminium paneel is gerolvormd, 4-zijdig omgezet en verkrijgbaar in diktes van 1 of 1,2 millimeter. “Behalve een esthetische meerwaarde – er is keuze uit vele kleuren – vermindert het gevelsysteem ook de kans op beschadigingen tijdens het bouwproces,” stelt Han Stadt. “We maken gebruik van de geoctrooieerde variosysteem-montage; de montagerichting is vrij. Dat betekent bijvoor-
SAB-Carrier paneel met SAB-Omega en SAB-Potdeksel 22/500.
71
Aluminum panelen
Tekst: Martijn van den Bouwhuijsen
Beeldmateriaal: Multipanel UK Limited
Productie vanuit Engeland met capaciteit van 5,0 miljoen m2
Snellere levering van duurzame aluminium composiet panelen
Multipanel UK Limited breidde in 2014 de wereldwijde productiecapaciteit van aluminium composiet panelen uit, met een volledig geautomatiseerde lijn voor de Europese markt. Vanuit Engeland worden klanten nu nog sneller beleverd, terwijl de kwaliteit consistenter is. In 2003 begon Multipanel UK Limited met de import van in eigen beheer geproduceerde aluminium composiet panelen vanuit China. Vanaf 2009 beschikt Multipanel over 5 productielijnen en 2 laklijnen in China. Salesmanager Ernst de Vries zegt namens Multipanel UK Limited. “Mede om prijsstabiliteit zeker te stellen, besloten we om in Engeland een eigen fabriek te realiseren.
De nieuwe fabriek met een volledig geautomatiseerde productielijn is operationeel sinds 2014 en heeft een jaarcapaciteit van meer dan 5,0 miljoen m2 aluminium composiet panelen. De Amerikaanse markt wordt verder met de fabriek in China beleverd en de Europese markt uitsluitend vanuit Engeland, met Europese leveranciers voor de grondstoffen. Door dichtbij onze klanten
te produceren, kunnen we betere kwaliteit leveren terwijl de productiekosten gelijk blijven. Door te werken met gerenommeerde Europese coilcoaters kunnen we bovendien beter aan de hoge eisen van architecten en opdrachtgevers beantwoorden. We kunnen daarnaast sneller leveren. We vermijden wisselkoersschommelingen omdat er wordt afgerekend in euro's.�
Alupanel XT is het aluminium composietpaneel voor de gevelbouw.
72
Aluminum panelen
'Door dicht bij onze klanten te produceren, kunnen we betere kwaliteit leveren terwijl de productiekosten gelijk blijven'
De façade-elementen van Multipanel UK Limited kunnen geleverd worden met een polyethyleen of minerale kern (XTFR) voor betere brandwerendheid.
De gevelelementen zijn goed bestand tegen allerlei weersomstandigheden.
Grenzeloze mogelijkheden en 20 jaar garantie Multipanel produceert composiet panelen voor reclametoepassingen en als gevelbeplating. De Vries zegt: “Alupanel XT is het aluminium
composietpaneel voor de gevelbouw. XT staat hierbij voor exterieur. De façade-elementen kunnen geleverd worden met een polyethyleen of minerale kern (XTFR) voor betere brandwerendheid in 4 en 6 mm en tot een lengte van 7 meter.” Door de samenwerking met Europese coilcoaters is er de beschikking over een nagenoeg onbeperkt gamma aan kleuren en structuren die toegepast kunnen worden
als gevelbekleding. Garanties tot 20 jaar zijn hierbij mogelijk afhankelijk van het gekozen laksysteem.“Met onze nagenoeg onbeperkte mogelijkheden komen we tegemoet aan de meest extreme wensen van architecten”, zegt de Vries. “Alupanel is eenvoudig om te installeren. De aluminium composietpanelen worden gehangen aan een aluminium achtergrondconstructie die aan de draagconstructie is verankerd. De platen zijn licht van gewicht, hoogwaardig en duurzaam. De gevelelementen zijn goed bestand tegen allerlei weersomstandigheden. Multipanel biedt daarnaast de mogelijkheid om panelen die niet meer gebruikt worden te retourneren, waarna deze volledig gerecycled worden. Zowel het aluminium als het kernmateriaal kunnen opnieuw gebruikt worden. Kortom, de keuze voor Alupanel XT composiet panelen van Multipanel UK is de bewuste keuze voor een gerenommeerd Europees kwaliteitsproduct met onbegrensde mogelijkheden.” ❚
Extreem vlak Veelzijdig toe te passen Eenvoudig te instaleren
MADE IN ENGLAND BY
Licht van gewicht Leverbaar in een breed scala aan kleuren
Architectural Aluminium Composite Material
Uitstekend bestand tegen weersinvloeden en extreem duurzaam Leverbaar in iedere RAL, NCS of Pantone kleur in verschillende breedtes
Alupanel XT is een gevelplaat van aluminium composiet met een polyethyleen of minerale kern voor hogere brandklasse. Uitstekend te bewerken en leverbaar in een breed scala aan standaard kleuren geeft Alupanel XT onbeperkte mogelijkheden voor het realiseren van hoogwaardige gevelbekleding. Omdat Alupanel XT geproduceerd wordt in onze nieuwe fabriek in Dover/Engeland gebruikmakend van gelakt bandmateriaal van Europese leveranciers zijn wij in staat om snel en flexibel te leveren.
enquiries@multipaneluk.co.uk +31 (0)55 301 02 55 www.multipaneluk.co.uk 73
Er bestaat een betere manier om uw creativiteit op een gevel te uiten.
Geef uw verbeelding alle vrijheid met de decoratieve gevelplaten van SVK. U zoekt een manier om uw project de juiste uitstraling te geven? Dan zijn onze vezelcement gevelplaten een prima keuze. Dit tijdloos en natuurlijk materiaal geeft uw creativiteit alle vrijheid. Het past bij elke bouwstijl en biedt naar kleur en vorm eindeloze variatie- en combinatiemogelijkheden. Het is bovendien eenvoudig te plaatsen, zeer duurzaam en onderhoudsvriendelijk. Ontdek ons volledig assortiment op www.svk.be. Uw creativiteit zal er wel bij varen!
Ornimat
Colormat
Puro Plus
Decoboard
Op maat verzaagde gevelplaten
Door-en-door gekleurde gevelplaten
Natuurgrijze gevelplaten met schwung
Standaard gevelplaten in tijdloze kleuren
Creativity up front.
GEVEL & DAK
www.gevelbouw.info Surf naar de meest complete startpagina over gevels en daken! Staat u nog niet op
www.gevelbouw.info?
Neem dan contact op met Sander van Hout: E s.vanhout@louwersuitgevers.nl Remy van der Westen: E r.vanderwesten@louwersuitgevers.nl of bel: T +31 (0)495 450095
‘Wie doet wat’ zijn servicepagina’s met een overzicht van de meest gerenommeerde bedrijven per rubriek. U kunt deelnemen met een naamsvermelding. Indien gewenst kunt u uw bedrijfslogo toevoegen.
Een vermelding tussen gerenommeerde bedrijven in de branches op de hier volgende pagina’s?
Vanaf € 395,- per jaar weten uw klanten ook wat u doet! Neem contact met ons op voor alle informatie: Sander van Hout: E s.vanhout@louwersuitgevers.nl T +31 (0) 495 450095 Remy van der Westen: E r.vanderwesten@louwersuitgevers.nl T +31 (0) 495 450095
Wie doet wat
Technisch Gevelbouw Management
ADVIES
ALUMINIUM RAMEN, DEUREN EN GEVELS
ALUMINIUM SCHUIFPUIEN
TECHNISCH GEVELBOUW MANAGEMENT BV
ARSYCON GLAS EN GEVELADVIES
Atalanta 20, 5121 MS RIJEN T +31 (0)161 233161 E info@arsycon.nl W www.arsycon.nl
Heesakkerweg 19, 5721 KM ASTEN Postbus 198, 5720 AD ASTEN T +31 (0)493 327722 F +31 (0)493 327720 E info@tgm.nl W www.tgm.nl
AFDICHTINGSTECHNIEKEN
ELAND BRANDT
INTAL BV
De Veken 103 1716 KG OPMEER T +31 (0)226 341525 E info@intal.nl W www.intal.nl
H.G. Zwerusstraat 3 7951 CZ STAPHORST Postbus 3, 7950 AA STAPHORST T +31 (0)522 467000 E mail@rollecate.nl W www.rollecate.nl
ALUMINIUM SYSTEMEN
BLOEM SEALANTS BV FAÇADE ADVISEURS VOOR GEVELBOUW BV
Citroenvlinderlaan 5 5641 CG EINDHOVEN T +31 (0)40 2513400 E gevel@facade.nl W www.facade.nl
ALKONDOR HENGELO
Postbus 24058 2490 AB DEN HAAG T +31 (0)70 3296601 E info@bloemsealants.com W www.bloemsealants.com
JAZO ZEVENAAR
Handelsdwarsstraat 10 6905 DJ ZEVENAAR Postbus 360, 6900 AJ ZEVENAAR T +31 (0)316 592911 F +31 (0)316 525360 E info@jazo.eu W www.jazo.nl
Wegtersweg 7-19 7556 BP HENGELO Postbus 29 7550 AA HENGELO T +31 (0)74 2455355 E info@alkondor.nl W www.alkondor.nl
TREMCO ILLBRUCK BV
GEVELCARE
H. Roland Holstlaan 4 4481 DG KLOETINGE T +31 (0)113 228734 / 06 27823125 E gevelcare@zeelandnet.nl W www.gevelcare.nl
Vlietskade 1032 4241 WC ARKEL Postbus 20 4240 CA ARKEL T +31 (0)183 568019 F +31 (0)183 568010 E marcel.rijff@tremco-illbruck.com W www.tremco-illbruck.nl
ALUMINIUM KNIPWERK
REYNAERS ALUMINIUM BV
REYNAERS ALUMINIUM BV
Maisdijk 7, 5704 RM HELMOND Postbus 111, 5700 AC HELMOND T +31 (0)492 561020 E info@reynaers.nl W www.reynaers.nl
GLAS-CI BV
Marke Hezinge 3, 7603 GK ALMELO T +31 (0)546 493444 E gci@glas-ci.nl W www.glas-ci.nl
NIEMAN-KETTLITZ GEVEL- EN DAKADVIES BV
Dr. Van Lookeren Campagneweg 16 8025 BX ZWOLLE Postbus 40147 8004 DC ZWOLLE T +31 (0)38 4670030 E info@gevelsendaken.nl W www.gevelsendaken.nl
76
SUNFLEX ALUMINIUM SYSTEME GMBH
Jan Tinbergenstraat 342 7559 ST HENGELO T +31 (0)74 750 88 39 E info@sunflex.nl W www.sunflex.nl
GLAS CI
Glas Constructies & Innovaties
Maisdijk 7 5704 RM HELMOND Postbus 111 5700 AC HELMOND T +31 (0)492 561020 E info@reynaers.nl W www.reynaers.nl
COMHAN HOLLAND BV
Joh. Enschedeweg 11 1422 DR UITHOORN T +31 (0)297 513636 E comhan@comhan.com W www.comhan.com
ALUMINIUM PROFIELEN
GARFIELD, MEER DAN ALUMINIUM... ROLLECATE GROEP
Rollecate BV H.G. Zwerusstraat 3 Als dé specialist in de markt met ruim 40 jaar ervaring levert Garfield álles als het gaat om metalen. alleen producten en halffabrikaten, SAPANiet BUILDING SYSTEM BV maar 7951 CZ STAPHORST ook toegevoegde waarde in de vorm van expertise, een excellente service en onbeperkte mogelijkheden tot maatwerk. Opgericht in 1973 strekt Alcoalaan 1 Postbus 3 onze kennis en ervaring zich inmiddels uit van de machine-, façade en silobouw tot constructie-, lichtreclame- en isolatietoepassingen. 7950 AA STAPHORST 5151 RW DRUNEN T +31 (0)522 467000 Postbus 75, 5150 AB DRUNEN E mail@rollecate.nl T +31 (0)416 386480 W www.rollecate.nl F +31 (0)416 386489 E sbsdrunen@sapagroup.com ALUMINIUM RAMEN EN KOZIJNEN W www.sapagroup.com Garfield Aluminium BV 's-Gravelandseweg 244 3125 BK Schiedam Postbus 4052 3102 GB Schiedam
T. +31 (0)10-2382888 F. +31 (0)10-4621851 E. schiedam@garfield.nl www.garfield.nl
ALKONDOR HENGELO
Wegtersweg 7-19 7556 BP HENGELO Postbus 29 7550 AA HENGELO T +31 (0)74 2455355 E info@alkondor.nl W www.alkondor.nl
GARFIELD ALUMINIUM B.V.
Beversestraat 26 5431 SH CUIJK Postbus 4052 3102 GB SCHIEDAM T +31 (0)10 2382888 F +31 (0)10 4621851 E info@garfield.nl W www.garfield.nl
Wie doet wat
DAK- EN GEVELTECHNIEK
ALUMINIUM (VOORGELAKT)
Glasveredelungs EURAMAX COATED PRODUCTS BV
Industrieweg 6 6045 JG Roermond T +31 (0)475 370341 E max@euramax.eu W www.euramax.eu
ANODISEREN
PROFITY BV
Ambachtstraat 7, 7461 TP RIJSSEN T +31 (0)548 539329 F +31 (0)548 539322 E info@profity.nl W www.profity.nl
FLINTERMANN ISOLIERGLASHERSTELLUNG GMBH
Holsterfeld 8 D-48499 SALZBERGEN T +49 (0)5971 97060 F +49 (0)5971 9706 - 99 E info@flintermann.de W www.flintermann-glasveredelung.de
AUTOMATISCHE DEUREN
PRINS PANELEN BV
Secr. Verhoefweg 21a 2671 HT NAALDWIJK Postbus 51 2600 AB DELFT T +31 (0)174 641050 E info@prinspanelen.nl W www.prinspanelen.nl
DRAAI-, KIEP-, RAAMSYSTEMEN PILKINGTON BENELUX BV
ALUCOL BV
Soerendonck 3 6086 BW NEER Postbus 4403 6086 ZG NEER T +31 (0)475 591155 F +31 (0)475 594508 E info@alucol.nl W www.alucol.nl
RECORD AUTOMATISCHE DEUREN BV
Cardanuslaan 30 6865 HK DOORWERTH Postbus 67, 6865 ZH DOORWERTH T +31 (0)26 3399777 F +31 (0)26 3399770 E info@record-automatischedeuren.nl W www.record-automatischedeuren.nl
BEGLAZING ALUMET ETTEN BV
Postbus 62, 4870 AB ETTEN-LEUR T +31 (0)76 5043130 F +31 (0)76 5035207 W www.alumet.nl
AUTOMATISERING
AGC FLAT GLASS NEDERLAND BV
Panovenweg 21, 4004 JE TIEL Postbus 6025, 4000 HA TIEL T +31 (0)344 679704 F +31 (0)344 679724 E sales.nederland@eu.agc.com W www.yourglass.com
CAD-PLAN GMBH
Hanauer Landstrasse 174 60314 FRANKFURT (DUITSLAND) T +49 (0)2837 302180 F +49 (0)2837 302181 E koopmann@cad-plan.com W www.cad-plan.com
De Hoeveler 25, 7547 SB ENSCHEDE Postbus 143, 7500 AC ENSCHEDE T +31 (0)53 4835835 F +31 (0)53 4319178 E pilkington.benelux@nsg.com W www.pilkington.nl
SCHEUTEN GLAS NEDERLAND BV
Van Heemskerckweg 9, 5928 LL VENLO Postbus 22, 5900 AA VENLO T +31 (0)77 3599222 F +31 (0)77 3599227 E info@scheuten.com W www.scheuten.com
BOUW
LEEBO PROJECTEN BV
Postbus 111 5250 AC VLIJMEN T +31 (0)73 5132950 F +31 (0)73 5115706 E info@leebo.nl W www.leebo.nl
Sleenburgsestraat 6 6671 ZB ZETTEN T +31 (0)488 421848 F +31 (0)488 421739 E info@c-mol.nl W www.c-mol.nl
Industriestraat 15 2751 GT MOERKAPELLE Postbus 27 2750 AA MOERKAPELLE T +31 (0)88 0277000 F +31 (0)88 0277098 E info@brs.nl W www.brs.nl
Glasveredelungs
Zuiderplein 4 8911 AJ LEEUWARDEN T +31 (0) 58 2333920 F +31 (0) 58 2138530 E info@orgadata.nl W www.orgadata.nl
GEVELADVIES EN ONDERHOUD
GEVELBEHEER-NEDERLAND
RD Bügelstraat 2 7951 DA STAPHORST Postbus 395 7940 AJ MEPPEL T +31 (0)522 238888 E info@gbn1.nl W www.gevelbeheer-nederland.nl
GEVELBEKLEDING
ALKONDOR
SANOCO BOUWBESLAG BV
Nieuwhuisweg 3 5804 AN VENRAY T +31 (0)478 519770 E sanoco@sanoco.com W www.sanoco.com
Wegtersweg 7-19 7556 BP HENGELO Postbus 29 7550 AA HENGELO T +31 (0)74 2455355 E info@alkondor.nl W www.alkondor.nl
CERTIFICERING EN KEURINGEN
FLINTERMANN GLASVEREDELUNG GMBH ORGADATA BENELUX BV
Nieuwhuisweg 3 5804 AN VENRAY T +31 (0)478 519770 E sanoco@sanoco.com W www.sanoco.com
BOUWBESLAG BRS BUILDING SYSTEMS BV
C-MOL BENELUX
SANOCO BOUWBESLAG BV
Holsterfeld 8 D-48499 SALZBERGEN T +49 (0)5971 97060 F +49 (0)5971 9706 - 99 E info@flintermann.de W www.flintermann-glasveredelung.de
SKG
Nieuwe Kanaal 9F 6709 PA WAGENINGEN Postbus 362 6700 AJ WAGENINGEN T +31 (0)317 421720 E info@skg.nl W www.skg.nl
DE KEYSER CONSTRUCT BVBA Beersebaan 61 b 2310 RIJKEVORSEL T +32 (0)3 309 1999 F +32 (0)3 3124999 E info@dekeyserconstruct.be W www.dekeyserconstruct.be
77
Wie doet wat
GEVELS
GEVELVERLICHTING
DERAKO INTERNATIONAL BV
Postbus 32 1756 ZA 'T ZAND T +31 (0)224 591884 F +31 (0)224 591440 E info@derako.com W www.derako.com
LEEBO PROJECTEN BV
Postbus 111 5250 AC VLIJMEN T +31 (0) 73 5132950 F +31 (0) 73 5115706 E info@leebo.nl W www.leebo.nl
NOVICON TOELEVERING BV
Sacharovstraat 4 7575 EA OLDENZAAL Postbus 245 7570 AE OLDENZAAL T +31 (0)541 573030 F +31 (0)541 573031 E info@novicon.nl W www.novicon.nl
Secr. Verhoefweg 21a 2671 HT NAALDWIJK Postbus 51 2600 AB DELFT T +31 (0)174 641050 E info@prinspanelen.nl W www.prinspanelen.nl
Venekoterweg 7 8431 HG OOSTERWOLDE Postbus 61 8430 AB OOSTERWOLDE T +31 (0)516 568568 F +31 (0)516 568561 E info@panelenholland.nl W www.panelenholland.nl
GEVELBEPLATING PRINS PANELEN BV
SVK NV
Aerschotstraat 114 BE 9100 SINT NIKLAAS T +32 37604900 F +32 37774784 E info@svk.be W www.svk.be
Secr. Verhoefweg 21a 2671 HT NAALDWIJK Postbus 51 2600 AB DELFT T +31 (0)174 641050 E info@prinspanelen.nl W www.prinspanelen.nl
ZETSUPPORT BV INTERDAM PROJECTS BV
Benedenrijweg 186 2987 VB RIDDERKERK Postbus 299 2980 AG RIDDERKERK T +31 (0)180 470030 F +31 (0)180 470039 E info@interdamprojects.nl W www.interdamprojects.nl
Simon Stevinweg 27 6827 BS ARNHEM T +31 (0)26 3701360 F +31 (0)26 3701029 E info@facedo.nl W www.facedo.nl
Hastelweg 260-B 5652 CN EINDHOVEN T +31 (0)40 2430880 E info@zirvic.nl W www.zirvic.nl
GLAS
MHB BV
Meer dan sandwichpanelen... PANELEN HOLLAND BV
PRINS PANELEN BV
ZIRVIC B.V FACEDO GEVELTECHNIEK
Thomas Edisonweg 66 5151 DJ DRUNEN Postbus 211 5150 AE DRUNEN T +31 (0)416 381206 F +31 (0)416 378554 E bedrijfsbureau@zetsupport.nl W www.zetsupport.nl
GEVELBOUW
Onderstalstraat 3 6674 ME HERVELD Postbus 6 6674 ZG HERVELD T +31 (0)488 451951 E verkoop@mhb.nl W www.mhb.nl
AKS SPECIALS BV
Mercuriusplein 4 5971 LW GRUBBENVORST Postbus 8534 5970 AA GRUBBENVORST T +31 (0)77 3030480 E info@aksspecials.nl W www.aksspecials.nl
SAPA BUILDING SYSTEM BV
Alcoalaan 1 5151 RW DRUNEN Postbus 75, 5150 AB DRUNEN T +31 (0)416 386480 F +31 (0)416 386489 E sbsdrunen@sapagroup.com W www.sapagroup.com
GLASSOLUTIONS GEVELBOUW
Leeghwaterstraat 2 6827 AP ARNHEM Postbus 29 6800 AA ARNHEM T +31 (0)26 3696990 F +31 (0)26 3628599
E sggs.gevelbouw@saint-gobain.com W www.saint-gobain-glass.com REYNAERS ALUMINIUM BV
Maisdijk 7 5704 RM HELMOND Postbus 111 5700 AC HELMOND T +31 (0)492 561020 E info@reynaers.nl W www.reynaers.nl
GEVEL- EN DAKADVIES
POLY PRODUCTS BV
Bruningsstraat 10 4251 LA Werkendam T +31 (0)183 507164 F +31 (0)183 507169 E info@polyproducts.nl W www.polyproducts.nl
GLASADVIES
GLASSOLUTIONS GEVELBOUW
Leeghwaterstraat 2 6827 AP ARNHEM Postbus 29 6800 AA ARNHEM T +31 (0)26 3696990 F +31 (0)26 3628599 E sggs.gevelbouw@saint-gobain.com W www.saint-gobain-glass.com
GLASBESCHERMING
J.M. VAN DELFT & ZN KINGSPAN GEÏSOLEERDE PANELEN
Lingewei 8 4004 LL TIEL Postbus 6565, 4000 HN TIEL T +31 (0)344 675250 F +31 (0)344 675251 E info@kingspanpanels.nl W www.kingspanpanels.nl www.kingspanbenchmark.nl
78
Christiaan Huygensweg 21 5151 DM DRUNEN Postbus 232 5150 AE DRUNEN T +31 (0)416 374925 F +31 (0)416 378450 E info@jmvandelft.nl W www.jmvandelft.nl
RITEC SERVICES TREMCO ILLBRUCK BV
Postbus 20 4240 CA ARKEL T +31 (0)183 568019 E info.nl@tremco-illbruck.com W www.tremco-illbruck.nl
Forellenweg 1-B 4941 SJ RAAMSDONKSVEER T +31 (0) 162 523355 F +31 (0)162 523306 E info@reticservices.nl W www.reticservices.nl
Wie doet wat
HANG- EN SLUITWERK
DICTATOR PRODUCTIE B.V.
Energieweg 11 8304 AJ EMMELOORD T +31 (0)527 613456 F +31 (0)527 698420 E info@dictator.nl W www.dictator.nl
KLIMAATBEHEERSING
OPPERVLAKTEBEHANDELING
EURAMAX COATED PRODUCTS BV ALUSTA NATUURLIJKE VENTILATIETECHNIEK BV
Penningweg 7, 4879 AE ETTEN-LEUR Postbus 93, 4870 AB ETTEN-LEUR T +31 (0)76 5034152 F +31 (0)76 5014496 E alusta@alusta.com W www.alusta.com
ALUCOL BV
Soerendonck 3, 6086 BW NEER Postbus 4403, 6086 ZG NEER T +31 (0)475 595280 F +31 (0)475 510511 E sales@alucol.nl W www.alucol.nl
Industrieweg 6, 6045 JG ROERMOND Postbus 29, 6040 AA ROERMOND T +31 (0)475 370303 F +31 (0)475 323923 E info@euramax.eu W www.euramax.eu
GIESSEN BV
STRALEN - VERZINKEN - POEDERCOATEN
ALUMET BV
GEZE BENELUX BV
Steenoven 36 5626 DK Eindhoven T +31 (0)40 2629080 E benelux.nl@geze.com W www.gezebenelux.com
DUCO PROJECTS NV
Bedrijvenlaan 2 B-8630 VEURNE (BELGIË) T +32 (0)58 330066 F +32 (0)58 330067 E info@ducoprojects.eu W www.duco.eu
Nieuwe Donk 7 4879 AC ETTEN-LEUR Postbus 62 6087 ZG ETTEN-LEUR T +31 (0)76 5043130 F +31 (0)76 5035207 E info@alumet.nl W www.alumet.nl
SANOCO BOUWBESLAG BV
Nieuwhuisweg 3 5804 AN VENRAY T +31 (0)478 519770 E sanoco@sanoco.com W www.sanoco.com
ISOLATIE
GIESSEN BV
Eisterweg 7, 6422 PN HEERLEN T +31 (0)45 5355670 F +31 (0)45 5355671 E info@giessen-bv.nl W www.giessen-bv.nl
JONKMAN COATING BV
SOMFY NEDERLAND BV
Diamantlaan 6, 2132 WV HOOFDDORP Postbus 163, 2130 AD HOOFDDORP T +31 (0)23 5544900 F +31 (0)23 5624253 E bertus.vandenbrink@somfy.com W www.somfy.nl
ALURAL GROUP
Westdijk 139 B-2830 TISSELT-WILLEBROEK T +32 (0)38 607261 F +32 (0)38 607248 E sales@alural.be W www.alural.be
Beitelstraat 16, 7556 NC HENGELO Postbus 422, 7550 AK HENGELO T +31 (0)74 2916875 F +31 (0)74 2421438 E info@jonkman-coating.nl W www.jonkman-coating.nl
KRIEK POEDERCOATINGS BLUEDEC BV
Ressenerbroek 26d 6666 MR HETEREN T +31 (0)26 4722003 F +31 (026 4720760 E info@bluedec.nl www.bluedec.nl
TUNAL BVBA
Menensesteenweg 295 B-8940 WERVIK (BELGIË) T +32 (0)56 671460 F +32 (0)56 671588 E bart.lambrecht@tunal.eu W www.tunal.nl
ASTRA STRAMON B
Hoogvelt 6 5721 VW ASTEN T +31 (0)493 691837 F +31 (0)493 699277 E info@astrastramon.nl W www.astrastramon.nl
KUNSTSTOF KOZIJNEN
Bedrijfsweg 11 2404 CB ALPHEN AAN DEN RIJN T +31 (0)172 434934 F +31 (0)172 415951 E info@kriekbv.nl W www.kriekbv.nl
VAN DER MEER
KENNISCENTRUM
oppervlaktetechniek V.D. MEER OPPERVLAKTETECHNIEK BV CARRECON QUALITY
TREMCO ILLBRUCK BV
Postbus 20 4240 CA ARKEL T +31 (0)183 568019 E info.nl@tremco-illbruck.com W www.tremco-illbruck.nl
KUMIJ
Gotenburgweg 21 9700 AS GRONINGEN T +31 (0)50 8532000 E alg@kumij.nl W www.kumij.nl
Powdercoating Systems Noordbaan 860 2841 MG MOORDRECHT T +31 (0)182 308030 F +31 (0)182 308039 E info@carrecon.nl W www.carrecon.nl
LUCHTDICHT BOUWEN
Nieuw Zeelandweg 14 1045 AL AMSTERDAM T +31 (0)20 4470245 F +31 (0)20 6112426 E kantoor@meercoat.nl W www.meercoat.nl
SCHOENBV POEDERCOATING
SCHOEN BV / TECHNO COAT GRONINGEN BV
VMRG
Einsteinbaan 1 Postbus 1496 3430 BL Nieuwegein T +31 (0)30 6053644 E info@vmrg.nl W www.vmrg.nl
TREMCO ILLBRUCK B.V.
Postbus 20 4240 CA ARKEL T +31 (0)183 568019 F +31 (0)183 568010 E info.nl@tremco-illbruck.com W www.tremco-illbruck.nl
DEEGE COATING MOERDIJK BV
Kievitweg 2, 4791 RW KLUNDERT T +31 (0)168 389300 F +31 (0)168 389310 E info@deege-coating.nl W www.deege-coating.nl
Paltrokstraat 31, 508 EJ ZAANDAM T +31 (0)75 6166607 F +31 (0)75 6160510 E info@schoenbv.nl / info@tcgbv.nl W www.schoenbv.nl / www.tcgbv.nl
79
Wie doet wat
OVERIG
PANELEN
STALEN RAMEN
ODS BV AFDELING DAK- & GEVELTECHNIEK
ELUMATEC BENELUX BV
Hoogeveenenweg 204 2913 LV NIEUWERKERK A/D IJSSEL T +31 (0)180 315858 F +31 (0)180 315858 E info@elumatec.nl W www.elumatec.nl
HILTI NEDERLAND BV
Leeuwenhoekstraat 4 2652 XL BERKEL EN RODENRIJS Postbus 92 2650 AB BERKEL EN RODENRIJS T +31 (0)10 5191111 F +31 (0)10 5191199 E hiltinl@Hilti.com W www.hilti.nl
KCE BV
Kanaalstraat 190, 2161 JW LISSE T +31 (0)252 417641 F +31 (0)252 421294 E info@kcelisse.nl W www.kcelisse.nl
MHB BV PRINS PANELEN BV
Secr. Verhoefweg 21a 2671 HT NAALDWIJK Postbus 51 2600 AB DELFT T +31 (0)174 641050 E info@prinspanelen.nl W www.prinspanelen.nl
Onderstalstraat 3 6674 ME HERVELD Postbus 6 6674 ZG HERVELD T +31 (0)488 451951 E verkoop@mhb.nl W www.mhb.nl
PERSONEEL REYNAERS BV SANOCO BOUWBESLAG BV
Nieuwhuisweg 3 5804 AN VENRAY ERGON NEDERLAND
Korenpad 8 6534 AS NIJMEGEN Postbus 73 6500 AB NIJMEGEN T +31 (0)316 581144 E info@ergonnederland.nl W www.ergonnederland.nl
T +31 (0)478 519770 F +31 (0)478 519775 E sanoco@sanoco.com W www.sanoco.com
Vleugelboot 22, 3991 CL HOUTEN Postbus 475, 3990 GG UTRECHT T +31 (0)30 2410770 F +31 (0)30 2410771 E info@promat.nl W www.promat.nl
Maisdijk 7 (bedrijfsnummer 9102) 5704 RM HELMOND Postbus 111 5700 AC HELMOND T +31 (0)492 561020 F +31 (0)492 561030 E info@reynaers.nl W www.reynaers.nl
SYSTEMEN/PROFIELEN
SOLAR SAPA BUILDING SYSTEM BV ALCOA ARCHITECTUURSYSTEMEN
PROMAT BV
Donk 6, 2991 LE BARENDRECHT Postbus 69, 2990 AB BARENDRECHT T +31 (0)180 640887 F +31 (0)180 640325 E info@ods-geveltechniek.nl W www.ods-geveltechniek.nl
SAPA BUILDING SYSTEM BV
Daltonstraat 17, 3846 BX HARDERWIJK
Alcoalaan 1 5151 RW DRUNEN Postbus 75, 5150 AB DRUNEN T +31 (0)416 386480 F +31 (0)416 386489 E sbsdrunen@sapagroup.com W www.sapagroup.com
Postbus 391, 3840 AJ HARDERWIJK T +31 (0)341 464611 F +31 (0)341 467351 E aas@alcoa.com W www.alcoa-architectuursystemen.nl
Alcoalaan 1 5151 RW DRUNEN Postbus 75, 5150 AB DRUNEN T +31 (0)416 386480 F +31 (0)416 386489 E sbsdrunen@sapagroup.com W www.sapagroup.com
STALEN PROFIELEN SCHÜCO NEDERLAND BV BLYWEERT ALUMINIUM BV
Esp 440, 5633 AJ EINDHOVEN
RECYSTEL
De Compagnie 7, 1689 AG ZWAAG Postbus 4065, 1620 HB HOORN T +31 (0)229 265170 F +31 (0)229 265872 E info@recystel.nl W www.recystel.nl
MHB BV
T +31 (0)40 2646494
Onderstalstraat 3 6674 ME HERVELD Postbus 6 6674 ZG HERVELD T +31 (0)488 451951 E verkoop@mhb.nl W www.mhb.nl
F +31 (0)40 2646495 E edujardin@blyweert.nl W www.blyweert.nl
Rendementsweg 3-A 3641 SK MIJDRECHT Postbus 1076 3640 BB MIJDRECHT T +31 (0)297 233670 F +31 (0)297 250162 E info@schueco.nl W www.schueco.nl
DE TECHNOLOGIE VOOR UW IDEEËN
HUECK ALUMINIUM PROFIELTECHNIEK BENELUX BV
VBH NEDERLAND BV
Houtduifstraat 22, 4901 BP OOSTERHOUT Postbus 339, 4900 AH OOSTERHOUT T +31 (0)162 483400 F +31 (0)162 432139 E info@vbh-nl.com W www.vbh-nl.com
80
SANOCO BOUWBESLAG BV
Windmolen 8, 4751 VM OUD GASTEL
Nieuwhuisweg 3 5804 AN VENRAY T +31 (0)478 519770 F +31 (0)478 519775 E sanoco@sanoco.com W www.sanoco.com
Postbus 101, 4750 AC OUD GASTEL T +31 (0)165 513955 F +31 (0)165 513111 E aluminiumtechniek@hueck.nl W www.eduard-hueck.de
HYDRO BUILDING SYSTEMS NV WICONA
Nijverheidsstraat 48 E B-2260 OEVEL (BELGIË) T +32 (0)14 249999 F +32 (0)14 218511 E info@wicona.be W www.wicona.be
• Verdui
Wie doet wat• Service
TOEGANGSTECHNIEK
VENTILATIE
Meer info Kijk ook e www.sch INGENIEURSBURO DE LEEUW
BOON EDAM NEDERLAND BV
Ambachtstraat 4, 1135 GG EDAM Postbus 26, 1135 ZG EDAM T +31 (0)299 380808 F +31 (0)299 372859 E info@boonedam.nl W www.boonedam.nl
JAZO ZEVENAAR
Handelsdwarsstraat 10 6905 DJ ZEVENAAR Postbus 360, 6900 AJ ZEVENAAR T +31 (0)316 592911 F +31 (0)316 525360 E info@jazo.eu W www.jazo.nl
TOURNIQUETS EN TOEGANGSCONTROLE
SCHELLEKENS & SCHELLEKENS BV
Postbus 3 1740 AA SCHAGEN
Postbus 83
T +31 (0)224 591941
6640 AB BEUNINGEN
F +31 (0)224 591266
T +31(0)24 6778000
E info@deleeuwbv.nl
F +31(0)24 6778001
W www.deleeuwbv.nl
SolidScreen: Geen opening tussen doek en geleider Energie besparend (ook ‘s nachts) Windvast tot windkracht 8 Constante doekspanning Warmte werend MULTIFILM ZONWERING Visueel comfort Insectenwerend Witte Paal 336
1742 LE SCHAGEN Postbus 3
RENSON VENTILATION
Maalbeekstraat 10 B 8790 WAREGEM T +32 (0)56 627111 E info@renson.nl W www.renson.be
1740 AA SCHAGEN T +31 (0)224 591941 E info@multifilm.nl W www.multifilm.nl
Energieweg 11 8304 AJ EMMELOORD T +31 (0)527 61 34 56 F +31 (0)527 69 84 20 E info@dictator.nl W www.dictator.nl
06-11-13
& ZONWERINGEN BV
De Hork 11 5431 NS CUIJCK T +31 (0)485 315667 F +31 (0)485 326171
NEDERLAND B.V. PEETERS PROJECTZONWERING
Everdenberg 57
ZONWERING 1
SMITS ROLLUIKEN
W www.smitsrolluiken.nl
Industrieweg 27 4283 GX GIESSEN Postbus 1049 5140 AC WAALWIJK T +31 (0)183 443201 E service@allprogiessen.nl W www.mzzn.nl Copaco_Q.pdf
www.smitsrolluiken.nl
E smits@smitsrolluiken.nl
ZETWERK
ALLPRO GIESSEN BV DICTATOR PRODUCTIE B.V.
E info@schellekens.com W www.schellekens.com
MERFORD SPECIAL DOORS BV
Postbus 160 4200 AD GORINCHEM T +31 (0)183 675020 F +31 (0)183 626440 E specialdoors@merford.com W www.merford.com
Witte Paal 336, 1742 PB SCHAGEN
Oude Graaf 8, 6002 NL WEERT
4902 TT OOSTERHOUT
Postbus 10050, 6000 GB WEERT
Postbus 28
T +31 (0)495 530205
4900 AA OOSTERHOUT
F +31 (0)495 524526
T +31 (0)162 420442
16:11
WAREMA NEDERLAND BV
F +31 (0)162 420445
E info@deltanederland.nl W www.deltanederland.nl
E info@peetersprojectzonwering.nl W www.peetersprojectzonwering.nl GUNNEBO NEDERLAND BV
visseringweg 23 1112 AS DIEMEN T +31 (0)20 3988988 E info.nl@gunnebo.com W www.gunnebo.nl
COPACO SCREENWEAVERS
PROZON P R O J E C T E N
Rijksweg 125 B-8531 BAVIKHOVE T +32 (0)56 353533 F +32 (0)56 358048 E info@copaco.be W www.copaco.be
WONNINK ZONWERING BV PROZON NEDERLAND BV
Lange Zijde 5, 5626 DL EINDHOVEN T +31 (0)40 2623400
TRAFODEUREN DUCO
“Ventilation & Sun Control” Handelsstraat 19, B-8630 Veurne T +32 (0)58 330033 E info@duco.eu W www.duco.eu
Handelsdwarsstraat 10 6905 DJ ZEVENAAR Postbus 360, 6900 AJ ZEVENAAR T +31 (0)316 592911 F +31 (0)316 525360 E info@jazo.eu W www.jazo.nl
Piekstraat 2, 3071 EL ROTTERDAM Postbus 5072, 3008 AW ROTTERDAM T +31 (0)10 4962222 F +31 (0)10 4237890 E info@hunterdouglas.nl W www.hunterdouglas.nl
T +31 (0)33 4802244 F +31 (0)33 4802520
E info@prozon.nl
E info@wonnink.nl
W www.prozon.nl
RENSON SUNPROTECTION SCREENS HUNTER DOUGLAS ARCHITECTURAL PROJECTS
Postbus 1059, 3800 BB AMERSFOORT
F +31 (0)40 2624310 AdvertentieGevelbouw.indd 1
JAZO ZEVENAAR
Siliciumweg 34, 3812 SX AMERSFOORT
Kalkhoevestraat 45 B - 8790 Waregem
W www.wonnink.nl
25-3-2014 15:30:46
ZON-EX
Zomerweg 155, 7532 RB ENSCHEDE T +31 (0)53 4611128
T +32 (0)56 62 65 00
F +31 (0)53 4614345
E info@renson.nl
E info@zon-ex.nl
W www.renson.nl
W www.zon-ex.nl
81
Polycon lichtgewicht glasvezelversterkte betonpanelen in 2- en 3D
Importeur Benelux: Metal Cladding Systems b.v. Postbus 3, 4030 CA Ingen Nederland T E I
+31 (0) 344 69 33 91 info@metalcladding.nl www.metalcladding.nl
Fixvent® Mono AK EVO • Ventilatie, zonwering en akoestisch comfort in één • Verborgen plaatsing (volledig verborgen achter slag) • Onderhoudsvriendelijk • Windvast (garantie tot 130 km/u door het ritssysteem) • Insectenwerend (intensief ventileren met open raam en gesloten doek) • Eenvoudig vervangen van het doek (bv nieuwe kleur)
www.renson.nl
Gegaran d e e rde kwalitei t in geve ls
KEURME
RK
Over sm
aak kunt
u als arc hitect misschie met elka n nog ar twiste n. Maar niet ove kwaliteit r . Want d ie is geg arandee met het rd VMRG-k eurmerk . Wilt u profitere n van all e zekerh eden die het keur merk u b iedt? Kie s dan een VMR G-lid vo or uw g evel. of opdra
chtgeve r
Meer we Ga naar contact
ten?
www.vm
rg.nl of n
op via (0 30)60 53
eem
644.