Gevelbouw 04 2015 by Louwers Mediagroep

VAKTIJDSCHRIFT OVER GEVELS, GLAS & DAKEN

Jaargang 12 I nummer 4

WWW.GEVELBOUW.INFO

VOORAF BEDENKEN EN PREFAB AANBRENGEN HAALBAARHEIDSSTUDIE CIRCULAIR BOUWEN

VIP-TRIBUNE

IS PARADEPAARDJE STAL TOPS

In samenwerking met:

IN BEWEGING Laurens Revalidatiehotel Rotterdam: LeeFrame® & LeeBrick® Saxion College Enschede: LeeFrame® & LeeBrick® CSMART Training Center Almere: LeeFrame® & LeeBond® CSMART Accommodation Almere: LeeFrame® & LeeBond® CineMec Bioscoop Leidsche Rijn: LeeFrame® & LeeBond® CineMec Bioscoop Nijmegen: Gehele gevelafwerking La Cabine Arnhem: Corten stalen gevelafwerking ODC ’t Zonnelicht Tilburg: LeeBond® & LeeFast® Hout en Meubileringscollege Rotterdam: LeeBond®

Foto: Slangenwand te N201 Hoofddorp - NIO architecten - KeraTwin Hydrotect verglaasd fabricaat Agrob-Buchtal

LeeFrame®

LeeBond®

LeeBrick®

Nieuwe website: www.leebo.nl

LeeFast®

Gevels in pure keramiek Mosa. Facades.

Een gevel ontwerpen met uw eigen signatuur? Mosa Facades is specialist in keramische geveloplossingen voor duurzame, functionele en architectonische gebouwen. Met een gecertificeerd Cradle to Cradle gevelsysteem dat veel ontwerpvrijheid biedt. www.mosafacades.nl

DucoSun Ellips Architecturale zonwering

De ellipsvormige lamellen van de DucoSun Ellips zorgen voor verstelbaar. Dankzij het groot aantal hellingshoeken kan het systeem een ruimte optimaal beschaduwen, ongeacht de glasoppervlakte of de stand van de zon.

DUCO @ ENERGIE 2015 Bezoek ons in Hal 5, stand A014 van 06 okt. tot en met 08 okt. 2015

We inspire at www.duco.eu

info@duco.eu - Bedrijvenlaan 2 - 8630 Veurne - Belgium - tel +32 58 33 00 66 - fax +32 58 33 00 67

HOME OF OXYGEN

een maximum aan diffuus daglicht en zijn vast of elektronisch

Voorwoord Made in Holland We schreven het al eens eerder, in ons land worden de meest bijzondere projecten gerealiseerd. Gelukkig bestaan er platformen zoals Gevelbouw waarin we veel van deze ‘kopstukken’ van eigen bodem voor het voetlicht brengen. Wat te denken van het nieuwe station Delft, de nieuwbouw van KWR in Nieuwegein of de Tops International Arena? Bij elk van deze projecten zijn unieke kunstgrepen uitgehaald om het beoogde resultaat te bereiken. Jan Tops, voormalig springruiter, was recent met zijn Tops International Arena gastheer van de Global Champions Tour. Om onder meer Bruce Springsteen en een gezelschap Saoedische prinsen een passende omgeving te bieden, heeft hij in rap tempo een super-de-luxe paardenstadion laten bouwen in het Brabantse Valkenswaard met als paradepaardje de luxueuze VIP-tribune. Met voorover hellende ruiten van 750 kilogram en verticaal-schuivende, elektrische ramen van ruim 200 kilogram diende men ‘enkele’ uitdagingen te overwinnen. Meer details over dit miljoenencomplex lees je op de volgende pagina’s. Ook voor de nieuwbouw van het KWR Watercycle Research Institute in Nieuwegein zijn er wat hobbels beslecht om maximale transparantie te bereiken. Zo is er een gesimuleerde klimaatgevel gerealiseerd, waarbij HR++-glas in combinatie met een geïntegreerde lichtwering neergelaten een afgezogen spouw vormt, is de 'gouden regel' van 1:10 voor de lengte-/breedteverhouding van te openen delen doorbroken en zijn er speciale profielen ontwikkeld om de gewenste maximale transparantie te garanderen. In Delft is de afgelopen jaren een enorme berg werk verzet ter hoogte van het station. Twee gerenommeerde architectenbureaus hebben zich gestort op het ontwerp van een nieuw ondergronds station met daarboven een nieuwe stationshal en stadskantoor. De eerste fase is inmiddels gereed. We zijn een kijkje gaan nemen en hebben de verantwoordelijke ‘bouwers’ aan de tand gevoeld. Om alvast twee highlights prijs te geven: een elementengevel met ruiten van gesmolten glas met lensachtige bollen, refererend aan het glasblazersverleden van Delft of de langgerekte, glanzende aluminium lamellen als verlaagd plafond. Allemaal: made in Holland.

Roel van Gils

Vaktijdschrift & website over gevels en daken

Jaargang 12 | nummer 4 Verschijnt 6 x per jaar ISSN 1572-1310

Uitgever

Schatbeurderlaan 6 6002 ED Weert Postbus 249 6000 AE Weert T +31 495 45 00 95 E info@louwersuitgevers.nl W www.louwersuitgevers.nl

H.B.J.M. Louwers Domein De Herten Hertsbergsestraat 4 B-8020 Oostkamp Postbus 85 B-3900 Overpelt T +32 50 36 81 70 E info@louwersmediagroep.be W www.louwersmediagroep.be Postbus 85, B-3900 Overpelt

8 20

Redactie adres

E traffic@louwersuitgevers.nl

MG_ENV EA5-6 220x110.indd 1

21-09-2010 15:06:20

Redacteuren

Martijn van den Bouwhuijsen, Roel van Gils, Marcel van Rijnbach, Thijs Pubben

Eindredactie Roel van Gils

Bladmanagement

Sander van Hout E s.vanhout@louwersuitgevers.nl Dirk Mulder E d.mulder@louwersuitgevers.nl

12 32

Secretariaat

Manuela Depenbrock Sandra Reijnders

Advertenties

Online aanleveren: www.wetransfer.com o.v.v. uitgave en naam Postbus 249, 6000 AE Weert, Nederland T +31 495 45 00 95 E traffic@louwersuitgevers.nl

Abonnementsprijs

€ 63,- per jaar excl. BTW ING Bank IBAN NL46INGB0000417165 BIC INGBNL2A t.n.v. Louwers Uitgeversorganisatie BV o.v.v. Gevelbouw. Informatie over abonnementen: T +31 495 45 00 95

Het verschil maken Duco als sleutel tot perfect binnenklimaat in Domus Nijmegen Vooraf bedenken en prefab aanbrengen Vernieuwde showroom in Bielefeld toont innovatiekracht

8 11 12 16

Adreswijzigingen

VMRG PAGINA'S

Opzeggingen

Column Bert Lieverse

Delft is weer één

Paviljoen in het groen

CE markering voor brandwerende deuren

Haalbaarheidsstudie Circulair Bouwen

Meesterstuk mr. Bettina Hertstein

Visitekaartjes

Één met de omgeving

Architecturale zonwering in meergezinswoning

Column Bright Inspirations

Schriftelijk tenminste drie weken voor verhuizing naar: Postbus 249, 6000 AE Weert, Nederland Indien twee maanden voor het verstrijken van de abonnementsperiode geen schriftelijk bericht van opzegging is ontvangen, wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd.

Doelgroep

GEVELBOUW is een onafhankelijk vakblad voor de bouw en is bestemd voor architecten, ingenieursbureaus, aannemers, opdrachtgevers, brancheorganisaties, gevelbouwers en toeleveranciers, (bouw) functionarissen in overheids- en semi-overheidsinstellingen en verwante organisaties. De VMRG is inhoudelijk verantwoordelijk voor haar eigen pagina’s.

Vormgeving/Art Direction E studio@louwersuitgevers.nl

In samenwerking met:

Drukwerk:

Drukkerij Hendrix, Peer Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of vermenigvuldigd zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever en zonder bronvermelding. Hoewel dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samen gesteld kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Zij aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op deze informatie.

Inhoud nummer 4

40 74 52

Op bezoek bij de Tops International Arena

Elektrische schuifdelen verplaatsen tienduizend kilogram glas

Drie eeuwen ervaring in glas

Fraaie façades met geanodiseerd en gekleurd aluminium

Bundeling van krachten

Checklist Gevelbehandeling

Bevestigingsmaterialen en toebehoren onder één dak

Nieuwe bedrijfsleider ZinCo Benelux

Werken binnen een netwerk

Productnieuws

Coverfoto: Station Delft Beeld: Hunter Douglas VAKTIJDSCHRIFT OVER GEVELS, GLAS & DAKEN

Jaargang 12 I nummer 4

WWW.GEVELBOUW.INFO

Entree als visitekaartje

Aluminium als droomproduct

Moderne vliesgevel voor eeuwenoud fort

VOORAF BEDENKEN EN PREFAB AANBRENGEN HAALBAARHEIDSSTUDIE CIRCULAIR BOUWEN

VIP-TRIBUNE

IS PARADEPAARDJE STAL TOPS

Wie Doet Wat

In samenwerking met:

2015065_Gevelbouw 4_def.indd 1

12-10-15 14:11

Hout- en Meubileringscollege Rotterdam

Tekst: Roel van Gils

Beeld: Stijnstijl Fotografie

Het verschil maken Het Hout- en Meubileringscollege in Rotterdam is in een recordtempo gebouwd en net voor het begin van schooljaar 2015/2016 geopend. “Het uitgekiende BIM-model en de Lean-planning stonden garant voor een soepel proces,” zegt Johan Andringa van Intal. “Daar maak je absoluut het verschil mee. Net als met onze aluminium series kozijnen en vliesgevels die we desgewenst volledig projectspecifiek kunnen aanpassen.”

In opdracht van Waal Bouw uit Vlaardingen heeft Intal voor het nieuwe college zo'n 750 m2 aan kozijnen van het type Intaltherm 77-CS op maat gefabriceerd en gemonteerd, evenals 900 m2 aan vliesgevels van het type Intaltherm 55. Andringa: “Nadat Waal Bouw de opdracht was gegund, hebben we gezamenlijk de engineering opgepakt. Dat

is inherent aan een BIM-model: vroegtijdig aandacht voor engineering, waarbij de eventuele 'moeilijkheden' tijdig worden onderkend. Bij het Hout- en Meubileringscollege zat de uitdaging hem met name in de grote draaiende vleugels, die enerzijds eenvoudig te bedienen moeten zijn en anderzijds moeten voldoen aan de allerhoogste eisen

op het gebied van wind- en waterdichtheid. We hebben daartoe een mock-up gebouwd en het systeem aan uitgebreide tests onderworpen.”

Optisch geen verschil  Het profielsysteem Intaltherm is een eigen ontwikkeling van Intal. “Mede daardoor zijn

Hout- en Meubileringscollege Rotterdam

De verhouding tussen de slanke profilering en het glas garandeert een extreem hoge isolatiewaarde.

we in staat steeds weer het beste product voor een bepaalde situatie te ontwikkelen,” benadrukt Andringa. “Het kozijnsysteem IT 77 en de vliesgevel IT 55 bestaan al langer, maar zijn voor het college toch weer op details aangepast.” Er werd volgens Andringa door RoosRos Architecten niet alleen een hoge isolatiewaarde geëist, maar ook een bepaalde uitstraling. Zo mocht er optisch geen verschil bestaan tussen de vaste en draaiende delen van de kozijnen. “De variant verborgen vleugel van het aluminium raamsysteem Intaltherm 77-CS biedt slanke kozijnaanzichten met zeer goede isolatiewaarden. Bij dit thermisch onderbroken driekamersysteem wordt de beglazing dankzij een speciale glaslat direct in de isolator gehouden. De verhouding tussen de

slanke profilering en het glas garandeert een extreem hoge isolatiewaarde en een optimale lichtdoorlaat met panoramisch uitzicht. Er is nagenoeg geen onderscheid waarneembaar tussen een vast- of draaideel.” Behalve de engineering verliep ook de uitvoering uiterst gestroomlijnd, weet Andringa. “Waal Bouw werkte volgens een strakke Lean-planning, waarbij het 3D-model een geweldig hulpmiddel is gebleken. Onze ruime ervaring met BIM is dan een pré. Gezamenlijk werden de werkzaamheden just-in-time opgepakt.” Momenteel is Intal ook betrokken bij Oostpoort Oost Blok 13 in Amsterdam, eveneens een project van Waal Bouw, voor de levering van ruim 2.000 m2 aluminium gevelelementen. ❚

Vertrouwen door certificering

bezoekadres Poppenbouwing 56 4191 NZ Geldermalsen postadres Postbus 202 4190 CE Geldermalsen T F E I

U heeft uitstekende producten, processen en systemen. Maar hoe overtuigt u uw klanten daarvan? Met de juiste certificering wint u het vertrouwen van uw klant.

SKG-IKOB test en certificeert • • • •

ontwerpen (attesten), zoals industriële ontwerpen en prototypen voor de gebouwschil; producten, zoals gevelelementen; processen, zoals correcte montage van producten; managementsystemen, zoals ISO 9001, ISO 14001 of VCA.

+31 (0)88 244 01 00 +31 (0)88 244 01 01 info@skgikob.nl www.skgikob.nl

Tegen inbraak een klasse voor ramen en deuren volgens NEN 5096:

Voor de kwaliteit van hangen sluitwerk een ster-aanduiding volgens NEN 5089:

SKG-IKOB biedt ‘one-stop-shopping’ op het gebied van kwaliteit. Zo kunt u ook voor ‘Bouwen aan MVO’, het MVO keurmerk voor de bouwsector, bij SKG-IKOB terecht. Evenals voor een conformiteitscertificaat voor CE-markering volgens NEN-EN 1090-1 of voor een inspectie op de bouwplaats. Natuurlijk met de zekerheid van onpartijdigheid en objectiviteit. Certificering van SKG-IKOB werkt! Meer weten? Kijk op www.skgikob.nl of bel 088 244 01 00

Geaccrediteerd door de Raad voor Accreditatie

Notified Body NB 0957 NB 0960

European Organisation for Technical Assessment

Domus Nijmegen

Tekst en beeld: Duco

Balans tussen design en functionaliteit

Een veilige woonomgeving creëren voor daken thuislozen. Dat was de opdracht die TM2 Architecten diende te vertalen in Domus te Nijmegen. Nu het project volledig afgerond is, mag het resultaat best gezien worden. Zo wist het architectenbureau in samenwerking met diverse partijen waaronder Duco een perfecte balans te realiseren tussen design en functionaliteit.

Domus Nijmegen werd opgericht om een warm thuis te bieden aan mannen en vrouwen die sociaal uitgesloten zijn als gevolg van complexe problemen. Dankzij deze Domus, die deel uitmaakt van het opvangcentrum Leger des Heils, hoeven de hulpbehoevenden niet op straat te leven.

architecturaal hoogstandje in de regio. Door het opmerkelijke verkeers- en industrielawaai waaraan de locatie onderhevig is, was extra gevelbescherming noodzakelijk - onder de vorm van geperforeerde cortenstalen beplating - om de bewoners het gewenste wooncomfort te bieden.

Het nieuwe gebouw werd in het najaar van 2012 officieel geopend en spreekt tot de verbeelding van elke voorbijganger. Domus Nijmegen is dan ook ontegenzeggelijk een

Extra uitstraling Daarnaast kreeg ook de achterzijde van het gebouw een esthetische toets. Zo voorzag Duco de gevelconstructie van DucoSun 100

C. Dit permanent extern zonweringsysteem houdt niet enkel de zonnehitte buiten, maar geeft de gevel een extra uitstraling door het boeiende samenspel tussen de façade en de zonwering. Bovendien konden de lamellen dankzij een gepatenteerd 'SchuifKlik'-systeem snel en eenvoudig tussen de draagprofielen bevestigd worden.

Ventilatie en zonwering in één Om de bewoners een gezond én comfortabel woonverblijf te bieden, dat ze ondanks de geluidsbelasting toch kunnen ventileren, werd er gekozen voor een dubbele glasgevel waarbij enkel de binnenramen geopend kunnen worden. In samenspraak met Duco werd de DucoTwin 120 ‘ZR’ toegepast. Dit fraaie systeem werd op het binnenraam geplaatst, en combineert zowel ventilatie als zonwering in één product. Het geïntegreerde zonweringdoek, dat inkijk voorkomt en de hitte van de zonnestralen tegenhoudt alvorens ze het glas raken, is bovendien eenvoudig afneembaar van de binnenzijde. Domus Nijmegen heeft kortom alles om er als dak- of thuisloze zorgeloos te verblijven. ❚

Luchtdicht bouwen

Tekst: Roel van Gils

Beeld: Celdex

Vooraf bedenken en prefab aanbrengen Al meer dan vijfendertig jaar is Celdex gespecialiseerd in het produceren van afdichtingsmaterialen en met name kunststof zachtschuimproducten. “De laatste jaren is er steeds meer aandacht voor luchtdicht bouwen. Afdichtingsschuimbanden lenen zich daar uitstekend voor, vooral wanneer ze onder ideale omstandigheden prefab worden aangebracht,” zegt Claus den Dunnen van Celdex.

Schuimproducten zijn volgens Den Dunnen vrij breed toepasbaar binnen de bouw en industrie. “De nadruk ligt steeds meer op energiezuinig en luchtdicht bouwen; het dichtgarant-concept, noemen wij dat. Een drietal accountmanagers rijden het hele land door om klanten te bezoeken en ze van A tot Z te ontzorgen. Het is zaak dat een aannemer en gevelbouwer de details in een vroeg stadium in kaart brengt. Wij kunnen

ze dan voorzien van passend advies en een optimaal product, desgewenst ook nog met een stukje begeleiding tijdens de uitvoering.”

Luchtdichtheid tot in lengte van jaren Celdex zit volgens Den Dunnen steeds vaker met gevelbouwers en systeemhuizen om tafel om het thema luchtdicht bouwen optimaal vorm te kunnen geven. “Samen werken

Schuimproducten zijn vrij breed toepasbaar binnen de bouw en industrie.

we bijvoorbeeld aan oplossingen die prefab aangebracht kunnen worden, onder ideale omstandigheden in de fabriek. Op die manier werken we ook met leveranciers van kanaalplaatvloeren samen en met partijen die zich bezighouden met de houtskeletbouwelementen, om maar eens enkele voorbeelden te noemen. Ook zij hebben ons steeds vaker in het vizier. In tegenstelling tot de vele traditionele afdichtingsproducten, garanderen

Luchtdicht bouwen

afdichtingsschuimbanden een luchtdichtheid tot in lengte van jaren én hebben ze een uitermate goed herstelvermogen om de verschillende uitzettingcoëfficiënten van de omliggende oppervlaken in bijvoorbeeld hout of beton te kunnen volgen. Een belangrijk gegeven als het gaat om duurzaamheid,” beweert Den Dunnen.

Isolator In de gevelbouw neemt men veelal nog genoegen met het ‘van binnenuit aftapen’ om het gebouw luchtdicht te maken, zegt Den Dunnen. “Dat zou in principe voldoende voor de luchtdichtheid kunnen zijn, maar zodra er zich bij de aansluiting van bouwdelen een bepaalde kier bevindt, omdat de isolatie bijvoorbeeld niet netjes aansluit, blijft er nog steeds een koudebrug bestaan. Onze afdichtingsschuimbanden bieden een 2-in-1-oplossing: het functioneert goed om luchtdicht te bouwen en is tegelijk een isolator.” De focus van Celdex ligt overduidelijk op de diverse afdichtingsschuimbanden, maar om het leveringsprogramma compleet te maken, levert de fabrikant uit Boxtel ook allerlei

'Afdichtingsschuimbanden bieden een 2-in-1-oplossing: het functioneert goed om luchtdicht te bouwen en is tegelijk een isolator' andere dichtingsproducten. Den Dunnen: “We produceren de kunststof schuimbanden in eigen huis in Boxtel en leveren allerlei kwaliteiten, passende bij de toepassing: op rol, op haspel of in stansdelen op maat. Daarnaast ontwikkelen we ook specifieke producten, zoals het stelkozijnband, een afdichtingsschuimband die prefab in de fabriek aangebracht wordt op het stelkozijn, en Airseal vulblokken voor het afdichten van kanaalplaatvloeren. We zijn altijd in staat voor speciale toepassingen een passend product te ontwikkelen; die flexibiliteit bieden wij aan de markt. We houden ons niet vast aan één oplossing,” zegt Den Dunnen tot besluit. ❚

Luchtdicht bouwen doet u met

Celdex dichtgarant

1. Luchtdichte fundering/ kanaalplaten/kimnaad 2. Luchtdicht vloerluik 3. Luchtdichte kanaalplaatvloeren 4. Luchtdichte kozijnen 5. Luchtdichte aansluiting HSB wand/plafond 6. Luchtdichte aansluiting muurplaat 7. Luchtdichte daken 8. Luchtdichte enkele/meervoudige dakdoorvoer

Bezoek op dichtgarant.nl ons 3D-huis en ontdek de vele mogelijkheden en innovaties van Celdex dichtgarant. luchtdicht energiezuinig leefcomfort

Celdex bv • +31 (0) 411 68 24 00 • sales@celdex.nl

Met drie belijningsgroepen zet JAZO al haar (schijn)ventilatieroosters op één lijn. Eenduidige gevelbeelden met gelijke belijningen voor alle verschillende ventilatietoepassingen zijn al geruime tijd mogelijk. De JAZO lines-36, 48 en 60 bieden u een eenvoudige selectie. Met steekmaten van 36, 48 en 60 mm gaat u voor een fijn, middel of grof belijnde gevel.

Project: Amsterdam AMC Spinoza

Alles op één lijn

JAZO Lines, het schakelen van producten

www.jazo.eu

Schüco showroom en technologiecentrum

Tekst: Martijn van den Bouwhuijsen

Beeld: Schüco

Vernieuwde showroom in Bielefeld

toont innovatiekracht Schüco investeert in de toekomst. De aanbieder van raam-, deuren gevelsystemen van aluminium heropende in juni 2015 de showroom in Bielefeld met allerlei productinnovaties, zoals een gefacetteerd raamsysteem en een golvend gevelsysteem gebaseerd op parametrisch ontwerpen. Het nabijgelegen technologiecentrum blijft groeien. Van ballistische testen tot destructief mechanisch onderzoek, nagenoeg alles wordt onderzocht. Korte lijnen tussen productontwikkeling en testen bevorderen de innovatiekracht.

Op 25 juni 2015 vond een bijzondere gebeurtenis plaats in het Duitse Bielefeld. Voor het eerst mochten journalisten uit Nederland het hoofdkantoor van Schüco met showroom en technologiecentrum bezoeken. De producent van ramen, deuren, schuifpuien en gevelbekleding nodigde eerder al een groep Nederlandse architecten uit voor een rondleiding. Een woordvoerder van Schüco, die beide reizen begeleidde, lichtte dit toe: “Wij willen ontwerpers en bouwers inspireren met onze producten. Dat doen we op verschillende manieren, bijvoorbeeld met een reis naar Bielefeld. Kortgeleden was er een fotowedstrijdmiddag voor architecten in Nederland. Een mooie gelegenheid om over gebouwen te praten, maar ook over cultuur. In zo'n informele setting leer je elkaar beter kennen.”

State-of-the-art technologiecentrum Het technologiecentrum van Schüco is in 2012 uitgebreid en herbergt nu 7.800 vier-

kante meter vloeroppervlak. De uitbreiding was nodig omdat het centrum veel vragen kreeg, voor generieke producttesten of testen voor specifieke klanten. Er is onder meer een nieuw testgebied voor mechatronische en elektronische componenten bijgekomen. In het technologiecentrum worden ook producten ontwikkeld. Hiervoor gebruikt Schüco rapidprototyping; 3D-printen van modellen van epoxyhars. De korte lijnen tussen productontwikkeling en testen bevorderen de innovatiekracht van het bedrijf. Een systeem van methodische verslaglegging en terugkoppeling ondersteunt dit proces. Schüco kan bijna alle soorten testen in eigen huis uitvoeren, voor complete ramen, deuren en gevelbekleding of voor onderdelen hiervan. Het centrum is sinds 2006 geaccrediteerd als een onafhankelijk laboratorium door de Duitse accreditatieinstelling DakkS. Als de producten 'slagen' voor de vereiste testen, krijgen ze een CE-markering. Het technologiecentrum fungeert tevens als state-of-the-art trainingsfaciliteit voor trainees

Schüco heropende in juni 2015 de showroom in Bielefeld met allerlei productinnovaties.

en stagiairs. Ook scholieren komen dikwijls op bezoek, en krijgen middels proeven spelenderwijs een indruk van de mogelijkheden van aluminium ramen, deuren en schuifpuien. Een woordvoerder van Schüco leidde de groep journalisten rond in het technologiecentrum van Schüco Showroom en zei: “Het centrum bestaat sinds 1957 en breidde zich daarna uit. We doen destructieve onderzoeken, waarbij we de componenten tot het uiterste belasten in trek, druk of buiging. In de klimaatkamer kunnen we materiaaldegradatie nabootsen onder invloed van UV-licht, hitte of koude, vocht, corrosieve middelen en chemicaliën. Met ballistisch onderzoek testen we weerstand tegen kogels. Daarnaast onderzoeken we akoestische eigenschappen en bestandheid tegen winddruk. Tevens test Schüco de producten op duurzaamheid, bijvoorbeeld door deuren één miljoen keer te openen en te sluiten. Alleen de brand- en explosietesten besteden we uit.”

Schüco showroom en technologiecentrum

De indeling van de heropende showroom is gebaseerd op vijf thema's: Exclusief wonen, intelligente functionaliteiten, Parametrisch ontwerpen, duurzame revitalisatie en het studieobject Design Cover Concept.

Vernieuwde showroom Schüco heropende kortgeleden de showroom in Bielefeld met een nieuwe indeling, die gebaseerd is op vijf thema's: Exclusief wonen, intelligente functionaliteiten, Parametrisch ontwerpen, duurzame revitalisatie en het studie object Design Cover Concept. Het exclusief wonen concept toont welke mogelijkheden er zijn in wooncomfort. Een woordvoerder van Schüco gaf een rondleiding in de showroom en lichtte een en ander toe. “De profielen van het exclusief wonen concept zijn erg goed geïsoleerd, zodat er moeiteloos aan passiefbouw standaarden voldaan kan worden. Alles wat in woningen geautomatiseerd kan worden, biedt Schüco aan. Hiertoe behoort ook het openen of sluiten van ramen, bewegen van de zonwering en de toegangscontrole. Met een iPad kunnen de instellingen van de ramen geprogrammeerd worden. Een bijzonder product van dit woonconcept is een metershoge schuifdeur annex kiepdraairaam.” Parametric design is twee jaar geleden geïntroduceerd op BAU als een prototype. “Het gefacetteerde raamsysteem is eind 2015 klaar voor serieproductie, en is geschikt voor verschillende gebouwvormen,” verduidelijkte de woordvoerder. “Het geeft dieptewerking aan een gebouw. Architecten kunnen het raamsysteem integreren in tekenprogramma's als Revit en Rhino.”

gevelsysteem is gebaseerd op parametrisch ontwerpen, waardoor de architect vrij is om de contour te kiezen en waar en hoeveel ponsen er komen.” Duurzame revitalisatie is een ander thema van Schüco. Een woordvoerder van Schüco lichtte dit toe: “Een groot deel van de bestaande kantoor- en residentiële gebouwen voldoet niet aan de moderne eisen van energie-efficiëntie. Gebouweigenaren en gebruikers willen effectief en efficiënt renoveren, om de investeringssom en huur betaalbaar te houden. Dit vraagt om systemen met een hoge mate van prefabricage die gemakkelijk tegen de bestaande gevelstructuur van het gebouw worden geplaatst. Zodat per week een bouwlaag voorzien kan worden van nieuwe kozijnen en gevelpanelen. De oude kozijnen worden pas verwijderd na het aanbrengen van de prefab elementen.”

gaat, genetwerkte gebouwtechnologieën zijn populair,” lichtte de woordvoerder toe. “Hiermee wordt ingespeeld op huidige trends en technologische mogelijkheden. Een bijzonder voorbeeld van een intelligente functionaliteit is de ventilatie die onzichtbaar in een stijlvol gevelelement is geïntegreerd.” Aan het eind van de rondleiding werd de langetermijnvisie van Schüco toegelicht. “We hebben een plan gemaakt voor 2016-2046. Levenscycluskosten worden steeds belangrijker. Naar verwachting zal er meer gerecycled worden en meer aandacht komen voor gebruik in plaats van bezit. Daarnaast blijft het belangrijk dat de producten veilig zijn, energiezuinig en voor een behaaglijk binnenmilieu zorgen.” Voor de journalisten was het een unieke dag. Schüco toonde een exclusief kijkje in het hart van het technologiecentrum en de showroom. De medewerkers waren erg gastvrij. De Nederlandse gasten werden getrakteerd op een uitgebreide lunch, vervolgens koffie of thee, en kregen na afloop een tas met eten en drinken mee. Kortom, Schüco is gründlich in techniek en gemütlich als het kan. ❚

Onzichtbaar geïntegreerd Schüco biedt slimme en duurzame oplossingen onder de themanaam intelligente functionaliteiten. “Of het nu om geïntegreerde zonwering, decentrale ventilatie, automatische ramen of aantrekkelijke gevelverlichting

Schüco kan bijna alle soorten testen in eigen huis uitvoeren, voor complete ramen, deuren en gevelbekleding of voor onderdelen hiervan.

Vragen uit de markt beantwoorden Het Design Cover Concept van Schüco beantwoordt aan de vraag naar ondoorzichtige gevelbekleding. Een woordvoerder van Schüco zei hierover: “Uit analyse bleek dat architecten dikwijls kiezen voor dichte, geponste gevelbekleding in combinatie met ramen met slanke profielen. We presenteerden op BAU 2015 een prototype, dat nu in de showroom staat. Dit geventileerde

Het technologiecentrum van Schüco is in 2012 uitgebreid en herbergt nu 7.800 vierkante meter vloeroppervlak.

Aan de kant van de zon Vouwschuifsystemen van SUNFLEX. Zowel over de volledige breedte geopend als comfortabel gesloten ter bescherming tegen de wind – de royale glaspartijen garanderen in iedere positie een optimaal uitzicht. Het systeem heeft bovendien uitstekende warmte-isolerende eigenschappen (Uw tot 0,85 W/m2K). sunflex.nl

Project

Arcus College Heerlen

Architect IAA Architecten Enschede Gevel

WellTEC SR 15/22 R 60

“Wij realiseren uw visie”

Metal Cladding Systems b.v. Postbus 3, 4030 CA Ingen Nederland T E I

+31 (0) 344 69 33 91 info@metalcladding.nl www.metalcladding.nl

Informatie is er dan ook in vele vormen en de hoeveelheid informatie is in onze maatschappij dermate overweldigend dat het bijna ondoenlijk is om alles wat aangeboden wordt naar waarde te schatten, te selecteren en te gebruiken. Vele mails verdwijnen ongezien in de digitale prullenbak, signalen van de markt worden gemist, en wat dan wel wordt geselecteerd, belandt op een prioriteiten lijstje om er iets later ook uit gekieperd te worden. Ook hierbij is van toepassing de wijsheid: “je weet niet wat je niet weet” en “je weet niet wat je mist”, totdat men erover geïnformeerd wordt en men het wel in een bepaalde mate tot zich doorlaat dringen. Het gevolg is dat bedrijven, ondernemers , medewerkers hun eigen werkelijkheid indammen en beperken tot wat zij relevant achten, tenminste dat denkt men. Die relevantie wordt immers niet bepaald door een afweging van belangen maar door de eigenschappen van de informatie of externe omstandigheden. Te vroeg, te laat, te druk, te veel, komt later wel, etc. zijn de werkelijke motieven om de zakelijke omgevingsradar te bedienen. Dit is in de bouwsector en helaas ook in de gevelsector merkbaar. Vraag maar eens aan communicatie experts hoeveel personen nieuwsbrieven openen en hoeveel daarvan

column

Er wordt wel eens gezegd door economen dat er naast arbeid, kapitaal en grondstof een nieuwe productiefactor zorgt voor waarde-productie. Het is de productiefactor “informatie”. Informatie is op zich leeg en inhoudsloos, maar als informatie geladen wordt, dan wordt het een kracht waarmee men de zakelijke competitie in een voordeel kan doen beslissen. Dit geldt bijvoorbeeld bij opdrachtverwerving, bij het verwerven van het juiste personeel of bij het nemen van investeringsbeslissingen.

de inhoud lezen. Er zijn ook positieve signalen. Een positief feit is het zogenaamde scannen van en zoeken op internet sites die snel nog meer informatie, maar iets meer gefocust, kunnen opleveren. Maar toch, de meest gevaarlijke consequentie van hetgeen ik signaleer, is de focus op interne zaken, die bekend zijn en te overzien zijn en waar we menen ons bestaan op te kunnen bouwen. Ik pleit voor een meer open extern gerichte kijk op de werkelijkheid waarin grote veranderingen zich in een snel tempo voltrekken. Veranderingen die bepalend kunnen zijn voor de levensvatbaarheid van ondernemingen, voor het accepteren van geleverde functies, voor het accepteren en toestaan van werkmethoden etc. Geen schip kan zonder een motor, zonder een geplande en uitgezette koers, zonder een strakke organisatie, maar ook niet zonder een radar en instrumenten die informatie geven over de omgeving waar we varen. Dit geldt ook voor elke onderneming in de bouw en de gevelindustrie, maar dan aangevuld met een goed werkend selectiemechanisme waarmee gekozen wordt om een extern signaal om te zetten in een unieke kracht of kwaliteit van de onderneming.

Bert Lieverse Directeur VMRG

Delft is weer één Tekst: Roel van Gils

Het spoor dat de binnenstad van Delft decennialang in tweeën deelde is met de aanleg van de spoortunnel verdwenen. De combinatie van een stationshal en een stadskantoor bovenop een ondergronds station dat als het ware functioneert als een metrostation is uniek. Als je via de roltrappen naar boven gaat, ontvouwt zich het indrukwekkende plafond van de stationshal. Kijk je naar buiten, dan zie je de historische stad en het oude station, als een modern ‘Gezicht op Delft’ van Vermeer. Mecanoo Architecten heeft het stadskantoor en de stationshal vormgegeven, terwijl Benthem Crouwel Architects verantwoordelijk is voor het ontwerp van het ondergrondse station, de tunnelmonden en de diverse techniekgebouwen. De historische gebouwen en grachten; Delft als Prinsenstad, verbonden met de Oranjes; en natuurlijk het wereldberoemde Delftsblauw aardewerk: in de binnenstad van Delft weerspiegelt

zich het verleden, aldus Jasper Tonk van Mecanoo. “Op en rond de campus van de Technische Universiteit Delft aan de rand van de binnenstad schuilt de belofte van toekomstige technische

ontwikkelingen en innovatie. Het karakter van Delft, de combinatie van verleden en toekomst, vormde het uitgangspunt in de uitwerking van het ontwerp van het stadskantoor en de stationshal.”

gegoten glas dat in vele oude panden in Delft te vinden is. De combinatie en het ritme van open panelen van high performance glas en gesloten panelen met gesmolten glas dragen bij aan het energiezuinig klimaatconcept en zorgen voor een hoge mate van duurzaamheid. De verlaagde daklijnen op de hoeken zorgen voor een geleidelijke overgang naar de kleinschalige bestaande bebouwing van de Delftse binnenstad en het aangrenzende Westerkwartier. De alzijdigheid verbindt de historische binnenstad ten oosten van de spoortunnel met de wijken ten westen, waar de meeste Delftenaren wonen, en herdefinieerd zo het centrum van de stad. Insnijdingen in de glazen massa van het stadskantoor vormen een patroon van stegen en binnenplaatsen, geïnspireerd op de fijnmazige structuur van straatjes in het oude Delft.” De stationshal maakt deel uit van de eerste fase van de ontwikkeling van het station en stadskantoor. Het eerste deel van het flexibel in te richten stadskantoor wordt begin 2016 in gebruik genomen. Als in 2017 het oude spoorviaduct is afgebroken en de stadshal en het

resterende deel van het stadskantoor voltooid, dan is het hele complex af.

Glad en vlak Uitgangspunt voor de gevel van het stadskantoor en de stationshal was een glazen omhulsel zonder zichtbare profielen en met zo smal mogelijke voegen, zegt Koen Bernards van AKS Bouw, verantwoordelijk voor de engineering, productie en montage van de markante glazen gevel. “Op de begane grond hebben we een stalen vliesgevel (opzetconstructie) van 1.400 m2 aangebracht. De rest van het gebouw, zo’n 7.800 m2, is voorzien van twee typen elementgevels. Het grootste deel is uitgevoerd als elementgevel met een niet zichtbare glasbevestiging. Zo zijn de patio’s voorzien van een elementgevel met glaslatten, waarin 221 stuks elektrisch te bedienen PAF-ramen zijn opgenomen. Daarnaast hebben we nog 450 m2 stalen brandwerende binnenpuien en twee glasdaken gerealiseerd.” De elementgevel is een esthetisch én technisch stukje maatwerk. AKS Bouw voert 760 van de 1.533 gevelelementen uit met ruiten van gesmolten glas met lensachtige bollen, ›

Beeld: Benthem Crouwel Architects, Jannes Linders.

Delfts Blauw Een gewelfd plafond, voorzien van een indrukwekkende historische kaart van Delft en omgeving uit 1877 verbindt de stationshal en de in aanbouw zijnde stadshal. De wanden en kolommen zijn betegeld met een moderne interpretatie van Delfts Blauw. In 2017 kan je direct van de stationshal de stadshal inlopen. Jasper Tonk: “De glazen huid van het gebouw weerspiegelt de Hollandse wolkenluchten. De panelen van gesmolten glas met lensachtige bollen verwijzen naar het

Beeld: Mecanoo.

Beeld: Mecanoo. refererend aan het glasblazersverleden van Delft. Koen Bernards: “Tevens hebben we in samenwerking met Schüco een aluminium profiel met een minimale aanzichtbreedte ontwikkeld. Een speciaal klemprofiel zorgt ervoor dat van buitenaf niet zichtbaar is hoe de beglazing in het aluminium profiel gemonteerd is. De elementgevels hebben andere maattoleranties dan de achterliggende staalconstructie. Daarom passen we speciale ankers toe die de bouwkundige toleranties in drie richtingen kunnen opvangen.” AKS Bouw heeft de elementen kanten-klaar en just-in-time op de bouw geleverd om vervolgens direct in de gevel te hangen. Dat leverde volgens Bernards een hoge bouwsnelheid op en bespaarde schaarse opslagruimte.

Daglicht Benthem Crouwel Architects is al sinds 2001 zeer nauw betrokken bij het project

Spoorzone Delft. In opdracht van ProRail bepaalde Benthem Crouwel, samen met de ingenieurs van Railinfra Solutions, de ligging van het spoortracé en het station in de stad en ontwikkelde het concept voor de nieuwe OV-knoop. “In het nieuwe concept worden de stromen van de verschillende modaliteiten volledig van elkaar los getrokken, waardoor de reiziger zich optimaal en zonder kruisingen kan bewegen,” zegt Daniel Jongtien van Benthem Crouwel Architects. “Het resultaat is een zeer compacte, verticaal gestapelde OV-knoop waarin reizigers op weg naar hun bestemming moeiteloos overstappen van de trein op de tram, de bus de fiets en de taxi. Het nieuwe station van Delft is dan ook met twee eilandperrons, die 9 meter onder grond liggen, een uniek station. Ondanks de ondergrondse ligging ervaar je, door het slimme gebruik van daglicht, als treinreiziger het station als een open, overzichtelijke en veilige plek. De spil van het station is het brede stijgpunt met de verdiepte mezzanine

die zowel toegang geeft tot de perrons, de fietsenstalling en tot de stationshal en een ruimtelijk geheel met deze hal vormt. De mezzanine is omgeven door glazen puien. In het stationsplein ligt een glazen vloer met een overspanning van 25 meter die grenst aan de stationshal. Zo kan daglicht tot ver op de ondergrondse perrons doordringen en wordt de reiziger die de trein uit stapt als vanzelf naar het stijgpunt toe getrokken.”

Verticale baffles De atmosfeer van het ondergrondse station wordt, behalve door het gebruik van daglicht, met name bepaald door het bijzondere plafond. Vier meter boven het perron hangen langgerekte, glanzende aluminium lamellen die de reiziger door hun vorm en richting als het ware de weg wijzen naar het stijgpunt. Dit verlaagde plafond geeft geborgenheid en menselijke schaal en laat toch de robuustheid van het spoor terugkomen in het station. “De ruimte is oorspronkelijk 8 meter

hoog en overstijgt daarmee volgens de architect de menselijke maat,” zegt Laurens Schepers van Hunter Douglas, die zich heeft gebogen over de ‘maakbaarheid’ van het ontwerp. “Dit is opgelost door zogenaamde verticale baffles 4 meter boven het plafond te hangen. Bij het ontwerp moesten we een balans vinden tussen esthetiek en uitvoerbaarheid. We namen contact op met Aldowa om samen een oplossing te zoeken voor dit specifieke probleem. De baffles zijn 600 millimeter lang en lopen taps toe met een breedte van 80 millimeter aan de bovenkant en 60 millimeter aan de onderkant. Om tot deze vorm te komen, is het aluminium tot in de perfectie geëxtrudeerd, want het werd voorzien van een hoogglans poedercoating; elke onvolkomenheid komt dan direct aan het licht.” Ook de bevestiging van het ‘verlaagd plafond’ vroeg de nodige aandacht. Schepers: “De baffles dienen bestand te zijn tegen de krachten van langsrazende

treinen: acht keer per uur met een snelheid van 140 km/u. En dat vijftig jaar lang. Met een 3D-simulatieprogramma is de dynamische belasting berekend op de verbinding van de aluminium baffles met de stalen ophangconstructie. In totaal hangt er voor zo’n 50 ton aan aluminium aan het plafond van het station.”

Auto-onderdelen Voordat de baffles in productie zijn genomen, heeft Aldowa eerst een proefopstelling gemaakt. “Aanvankelijk zou het werk door een andere partij worden gemaakt, maar zij kregen het technisch niet voor elkaar,” weet Joeri Ars van Aldowa. “Wij hebben bewezen de 3D-vormstukken (baffles) wel te kunnen realiseren. De elementen zijn volgens de allerhoogste eisen geproduceerd, alsof het auto-onderdelen zijn, zo minimaal waren de toleranties en zo hoog lag het afwerkingsniveau. De uitdaging zat hem bovendien in het feit dat we een consistente kwaliteit moesten garanderen over de verschillende (deel)leveringen heen.

Beeld: Hunter Douglas.

Boven de verticale baffles hangen ook nog aparte geperforeerde, gezette baffles. Deze zorgen, in combinatie met de geluidsabsorberende Heraklith platen, voor een nagalmtijd van minder dan één seconde. “Dit is een halvering van een nagalmtijd bij andere stations,” zegt Ars. Met de ingebruikname van het nieuwe station Delft wordt de hoge ambitie van ProRail en de Gemeente Delft om een slim station van hoogwaardige kwaliteit te ontwikkelen werkelijkheid, en wordt een grote stap richting de toekomst gezet. ❚

Beeld: Hunter Douglas.

Bouwinfo

Beeld: Benthem Crouwel Architects, Jannes Linders.

OPDRACHTGEVER ProRail, Gemeente Delft ARCHITECT Mecanoo en Benthem Crouwel Architects GEVELBOUWER AKS Bouw SYSTEEMLEVERANCIER Schüco ENGINEERING PLAFONDPANELEN Hunter Douglas LEVERANCIER PLAFONDPANELEN Aldowa LEVERANCIER DRAAIDEUREN BoonEdam OPLEVERING EERSTE FASE 2015 OPLEVERING TWEEDE FASE 2017

Tekst: Roel van Gils

Beeld: Leon van Woerkom, Frederique van Alphen

Paviljoen in het groen Het KWR Watercycle Research Institute in Nieuwegein heeft onlangs zijn intrek genomen in een nieuw en vooral uiterst duurzaam pand, gelegen midden in het groen aan de Groningenhaven in Nieuwegein. Architect, gevelbouwer en systeemleverancier hebben gezamenlijk behoorlijk wat hobbels moeten beslechten om uiteindelijk het beoogde eindresultaat - met maximale transparantie en een zo groot mogelijke ruimtelijkheid - te kunnen verwezenlijken. En of dat gelukt is.

KWR Watercycle Research Institute is een gerenommeerd onderzoeksinstituut op het gebied van water en watercycli dat kennis ontwikkelt en ontsluit voor uiteenlopende typen (internationale) organisaties als drinkwaterbedrijven, waterschappen, overheden en de industrie. Aangezien het bestaande pand niet meer voldeed aan de eisen van deze tijd, is besloten een nieuw gebouw te realise-

ren. "Het ontwerp is sterk verweven met het omliggende, groene landschap," zegt Frederique van Alphen van cepezed. "We hebben het gebouw tot een meter boven het maaiveld opgetild. Het paviljoen zelf is helemaal van glas. De transparantie van de open delen maakt dat voor de gebruikers een optimale verbinding met de omgeving bestaat. Omdat voor de gesloten geveldelen geĂŤmailleerd glas

is gebruikt, reflecteert ook daarin het groen en gaat het paviljoen helemaal op in het landschap."â&#x20AC;¨

Generieke beuken De gebouwstructuur bestaat voor een belangrijk deel uit twee generieke beuken met een diepte van 12 meter. Deze kennen geen dragende wanden en hebben een bruto verdiepingshoogte

laties hebben we de eisen bepaald voor de beoogde semi-structureel beglaasde vliesgevel. Dat heeft geresulteerd in de toepassing van HR++-glas in combinatie met een geïntegreerde lichtwering die neergelaten een afgezogen spouw vormt; zie het als een gesimuleerde klimaatgevel. De leidingen van de afzuiging zijn geïntegreerd in de vloerrand; ze lopen door de THQ-ligger van de staalconstructie en vervolgens de kanaalplaatvloer naar het van de gevel terugliggende verlaagde plafond daaronder. Een extra leidingkoof tot aan de vliesgevel was daardoor niet nodig; een uitwerking die ook weer ten goede is gekomen aan de transparantie en ruimtelijkheid. Dit geldt eveneens voor de detaillering van de lichtwering. De begeleiding hiervan is in het vliesgevelsysteem van Schüco geïntegreerd. Ze is binnen de gevelstijl gevat in een tweede kamer met afneembare kap. De automatisch aangestuurde motor is zelfs geïntegreerd in een plaatselijke derde kamer van de stijl. En dan te bedenken dat het stijlprofiel slechts 60 millimeter breed is.”

Gouden regel Beeld: Frederique van Alphen. van 4 meter. Dit maakt dat iedere denkbare combinatie mogelijk is: van laboratoria, kantoren en gedeelde functies als overlegplekken, concentratieruimten, overlegruimten, projectteamruimten, et cetera. De beuken staan met elkaar in verbinding door middel van doorgangen en loopbruggen. Tussen de beuken in vormt een getrapt atrium het kloppend hart van het gebouw; dit is een plek waar men kan samenkomen, werken en overleggen, maar ook kan koffiedrinken en eten in het restaurant.

Alkondor was verantwoordelijk voor de complete gevel, van engineering en productie in eigen huis tot en met montage en de oplevering. “Tim Leferink van Alkondor kijkt terug op een intensief, maar bovenal uiterst aangenaam

engineeringstraject. “We hebben veelvuldig met architect en opdrachtgever gespard,” zegt hij. “Typerend voor dit gebouw is het transparante karakter. Elk stripje of lasnaadje was uit den boze. Zo hebben we een ingenieuze, onzichtbare verankering bedacht voor de vliesgevel aan het stalen casco. De bevestiging bevindt zich onder de dekvloer aan de achterzijde van de stijlen en dorpels, zonder dat er ook maar een anker zichtbaar is. Een wens van KWR en cepezed was bovendien om de te openen delen onzichtbaar op te nemen in de semistructureel verlijmde vliesgevel. Best een uitdaging gezien de lengte-/breedteverhouding van deze delen: 3.950 bij 350 millimeter. Een behoorlijk ongunstige verhouding, waarbij de glasmaat afwijkt van de 'gouden regel' van 1:10. Volgens die stelregel is het te openen deel eigenlijk te smal voor zijn lengte. Samen met het systeemhuis wisten we het toch voor elkaar te boksen.”

Testopstelling Alcoa werd gevraagd aan te tonen dat het smalle raamkozijn ook aan alle eisen voldoet, ondanks de ongunstige verhoudingen. “De eisen waren niet mals,” weet ook David Riemersma van Alcoa. “Zo werd een hoge inbraakwerendheidsklasse gevraagd, evenals een optimale wind-/waterdichtheid bij een druk van 450 Pascal. We hebben het raam geëngineerd, ›

Gesimuleerde klimaatgevel  De transparante gevel is volgens Van Alphen vooral ontworpen op esthetiek en het benodigde binnenklimaat. "De grootste zorg was de luchtdichting en warmtelast," zegt ze stellig. "Met name in de laboratoria is een stabiel klimaat van levensbelang. Middels CFD-simu-

Alkondor heeft vervolgens een proefopstelling gemaakt die bij ons in het testcentrum met succes is getest. Onze projectafdeling houdt zich dagelijks bezig met dit soort specials. Architecten willen vaak toch iets bijzonders creëren en daar spelen wij op in. Dat is overigens bij dit project uitermate goed gelukt; echt een enorm mooi gebouw is het geworden. Een gebouw dat bovendien rust uitstraalt. Met dank aan de structureel verlijmde ramen.” Over het glas gesproken, dankzij de geïntegreerde lichtwering was het niet nodig om triple beglazing toe te passen. Toch wordt met de beglazing bijgedragen aan een optimale energiebesparing. Omdat KWR een visie hanteert waarin duurzaamheid een van de leidende principes is, heeft Pilkington voor het nieuwe kantoorgebouw Pilkington Insulight™ Sun 62/29 geleverd. Hierdoor worden de energiekosten gereduceerd en zorgt het tevens voor een lagere belasting van het milieu.

Luifel Voor een aangename buitenruimte en een effectieve zonwering is het paviljoen aan de bovenzijde voorzien van een brede, glazen luifel die met de oriëntatie mee gaat. Op het zuiden en westen is de luifel meer dan 3 meter diep, tegen een diepte van 1,60 meter op het noorden en oosten. Tim Leferink: “De luifel rust op stalen vinnen dwars door de gevel heen, ook weer volgens het less is more principe van de architect. Waar de vinnen

Beeld: Leon van Woerkom | cepezed. door de gevel steken, ligt de waterlijn achter het betreffende gevelpaneel; gedetailleerd in een folieconstructie afgespoten met EPDM.” Alkondor heeft ook de daklichtconstructies ter plaatse van de binnentuin gemaakt. “Deze daklichten liggen onder een afschot van slechts 2 graden, nagenoeg horizontaal dus,” zegt Leferink. “Voor de verticale gevels van de binnentuin hebben we behoorlijk zware glasdragers toegepast om de gewenste slanke profilering in combinatie met de grote ruiten mogelijk te maken.” Het gebouw heeft een vegetatiedak dat via het centrale, getrapte atrium naar binnen lijkt door te lopen, waardoor de natuur zich bijna letterlijk in het gebouw voortzet. “Het ontwerp is daarnaast voorzien van een reeks integraal

mee ontworpen duurzaamheidsmaatregelen die passen bij KWR en dan ook deels gericht zijn op een optimale waterhuishouding,” zegt Frederique van Alphen tot besluit. ❚

Beeld: Leon van Woerkom | cepezed.

Bouwinfo OPDRACHTGEVER ARCHITECT GEVELBOUWER SYSTEEMLEVERANCIERS GLAS OPLEVERING

KWR Watercycle Research Institute cepezed Alkondor Schüco en Alcoa Pilkington Benelux juli 2015

Beeld: Merford Special Doors

markering voor brandwerende deuren Begin juli jongstleden kwam het bericht dat de Europese Commissie een beslissing heeft genomen over het aanwijzen van CE markering volgens de CPR regeling voor de norm EN 16034. De EN 16034 is de geharmoniseerde norm die betrekking heeft op toegangsdeuren (voetgangers-, industrie- , bedrijfs- en garagedeuren) en voor ramen die open kunnen, waar brandwerende en/of rookwerende eisen aan gesteld zijn.

De versie van 2014 van de EN 16034 is in Nederland al eerder dit jaar aangewezen in het Bouwbesluit, en daarmee van kracht voor de Nederlandse bouw. Met het aanwijzen van de CPR regeling is nu ook de CE markering van kracht vanaf 1 december 2015.

Wat houdt dit in? Als een productnorm geharmoniseerd is en aangewezen is onder de CPR regeling betekent dit dat vanaf de startdatum CE markering voor de producten afgegeven mag worden. In het geval van de EN 16034 is de startdatum 1 december 2015. Er is een overgangsperiode ingesteld zodat bedrijven binnen Europa hun organisatie gereed kunnen maken voor de CE markering. Die overgangsperiode wordt ook vastgesteld door de Europese Commissie, en kan per product verschillen. Vanaf het einde van de overgangsperiode, in dit geval 1 december 2018, moet CE markering voor de producten worden afgegeven.

Wat betekent dit verder? Andere normen waar brandwerende eisen in genoemd zijn zullen aangepast worden. Bijvoorbeeld de EN 14351-1 voor ramen en deuren zonder brandwerende eisen, bevat tot nu toe nog informatie over brandwerendheid. Zoals te zien is in de Annex ZA (bijlage ZA), waar de procedure voor CE markering in iedere norm is toegelicht, mochten de kenmerken voor brandwerendheid nog niet verklaard worden. De norm zal op korte

termijn worden aangepast zodat hier ook geen onduidelijkheid meer over kan bestaan. Zo worden ook andere normen aangepast als de EN 13241-1 en de EN 16361:2013.

Het Kennis Centrum Gevelbouw kan u verder helpen bij uitleg en ondersteuning over de CE documenten. Contact kan opgenomen worden met het bureau via telefoonnummer 030 â&#x20AC;&#x201C; 750 9806. â?&#x161;

Wat komt er nog bij kijken? De norm EN 16034 vraagt voor CE markering een zogenoemd AVCP-niveau 1. Dit is het niveau van beoordeling en verificatie van de prestatiebestendigheid (Level of Assessment and Verification of Constancy of Performance - AVCP). Niveau 1 houdt in dat onder andere een Fabriek Productie Controle (FPC) door een onafhankelijke gecertificeerde instantie moet worden uitgevoerd en dat hier ook een continue controle op is. Daarnaast moeten testen worden uitgevoerd onder toezicht van de gecertificeerde instantie.

Brandwerende schuifdeur, Slimme School Almere.

Haalbaarheidsstudie Circulair Bouwen De bouw maakt de komende decennia een transitie door van lineair naar circulair: gebouwen die niet langer nodig zijn, leveren grondstoffen voor de fabricage van nieuwe gebouwen. Dit valt samen met een trend waarbij de producent meer verantwoordelijkheid draagt voor de prestaties van een product gedurende de levensduur. Het kan profijtelijk worden om de economische levensduur van een gebouw of onderdelen daarvan te verlengen door hergebruik. Ook gebouwen die frequent veranderd moeten worden of een korte exploitatieduur hebben, kunnen dan gerealiseerd worden met hoogwaardige oplossingen met een afschrijvingstermijn van 30 jaar of méér.

VMRG heeft samen met VKG en Real Capital Systems in 2014 een haalbaarheidsstudie uitgevoerd, gericht op verkenning van nieuwe business modellen voor de gevelbranche. Deze haalbaarheidsstudie gaat in op een drietal aspecten, namelijk de sociale haalbaarheid, de technische haalbaarheid en de economische haalbaarheid. De economische haalbaarheid blijkt de belangrijkste als Circulair Bouwen wil slagen. Door middel van een workshop met bedrijven uit de gevelsector en daarbuiten is kennis genomen van de wensen en signalen uit de markt, van wat er nu niet goed gaat en wat in de toekomst anders zou moeten. Één ding is duidelijk en dat is dat één enkel bedrijf geen veranderingen kan doorvoeren, hier moet liefst de gehele keten in samenwerken.

Van Lineaire ketens naar Circulaire bouwprocessen De huidige bouwketen is concurrerend op prijs, wat als gevolg heeft dat er niet of nauwelijks wordt gekeken naar de levenscyclus kosten of exploitatiekosten van het gebouw. Bij de eindfase, de afdankfase, zijn de gebouwen en de gebruikte producten dan ook rijp voor de afvalbelt. Hieronder schematisch weergegeven (zie figuur 1):

grond stof

Een ander model is het circulaire model waar na de afdankfase de producten worden gerecycled. De producenten en fabrikanten van de deelproducten zijn vooraf bij het ontwerpproces niet betrokken, wat betekent dat zij geen verantwoordelijkheid hebben gevoeld voor demontage of hergebruik. Gevolg is demontage. De producten worden gescheiden en als het separatieproces niet 100% is, gaat de materiaalkwaliteit achteruit en spreekt men van downcycling (zie figuur 2). Figuur 3 toont het proces waarbij de oorspronkelijke producenten verantwoordelijkheid nemen voor demontage en hergebruik. Het gebouw wordt gedemonteerd in grote (geïntegreerde) modules die teruggevoerd worden naar de fabriek. Deze kunnen in hun geheel of na verdere demontage worden hergebruikt als onderdelen [4]. Als dit niet mogelijk blijkt, worden de componenten bewerkt tot nieuwe componenten, bijvoorbeeld door het verwijderen van coatings, door verzagen of frezen [5]. Indien ook de componenten niet herbruikbaar zijn, kunnen ze grondstof vormen voor de productie van nieuwe bouwmaterialen, bijvoorbeeld door vermalen, smelten en/ of chemische bewerking [6]. Dankzij het zorgvuldige demontage- en separatieproces is de kwaliteit van componenten

Productie [1]

Bewerking [2]

Montage [3]

productie bouwmaterialen

productie componenten

productie modules

Figuur 1: Lineair bouwproces (bron: Haalbaarheidsstudie Real Capital Systems, VMRG en VKG).

afval

in situ montage en sloop

Productie [1]

Bewerking [2]

Montage [3]

productie componenten

productie modules

Schradding, separation & Recycling [4] productie bouwmaterialen

in situ montage en demontage

Figuur 2: Circulair bouwproces met downcycling, (bron: Haalbaarheidsstudie Real Capital Systems, VMRG en VKG).

grond stof

Productie [1]

Bewerking [2]

Recycling [6]

Herbewerking [5]

productie bouwmaterialen

productie componenten

Montage [3] a b c d

Demontage [4] productie modules

afval in situ montage en demontage

Figuur 3: Circulair bouwproces gericht op ‘upcycling’. (bron: Haalbaarheidsstudie Real Capital Systems, VMRG en VKG).

en basismaterialen beter dan in het voorgaande model. Daarom wordt dit aangeduid met upcycling. Omdat recycling relatief veel energie kost, hebben stappen 4 en 5 de voorkeur (zie figuur 3).

Model B: Product/dienst combinatie met terugname garantie De aanbieder levert de klant een product/dienst combinatie en toont zich bereid om het gebouw en/of onderdelen van het gebouw terug te nemen na gebruik.

Business modellen In de haalbaarheidsstudie zijn drie business modellen onderzocht voor circulair bouwen en tijdens de workshop voorgelegd aan bedrijven uit de gevelindustrie, architecten, professionele opdrachtgevers en bouwbedrijven. Dit zijn de volgende drie modellen:

Model C: Lifecycle certificering De aanbieder levert de klant een gebouw of product dat door een branche organisatie (zoals VMRG of VKG) gecertificeerd is voor de geschiktheid voor hergebruik of recycling. Een onderneming die het certificaat erkent, is bereid om het product na het einde van de gebruiksduur terug te nemen.

Model A: Product/Dienst combinatie op basis van verhuur of lease De aanbieder levert de klant een product/dienst combinatie en blijft eigenaar van het gebouw. De klant betaalt voor het gebruik. De aanbieder zorgt dus ook voor de financiering .

Cruciaal voor het succes van de meer ambitieuze modellen A en B is een herstructurering van de bouwketen conform het coöperatieve model (netwerken van intens samenwerkende bedrijven). Toeleveranciers concurreren dan niet meer op laagste prijs voor een standaard kwaliteit, ›

In het Engels wordt dit ook wel een Product/Service System (PSS) genoemd. Indien het eigendom berust bij een verhuurder zoals een woningcorporatie of een projectontwikkelaar / beheerder en niet bij de producent, dan zijn Modellen B of C van toepassing. Voor de verhuurder verandert er in essentie niet veel ten opzichte van de gebruikelijke manier van werken.

1 2

maar werken samen met de hoofdaanbieder aan de ontwikkeling van innovatieve oplossingen die de feitelijke gebruikers van een gebouw een betere kwaliteit voor een gunstigere prijs bieden. Bij dit laatste zijn niet langer de initiële bouwkosten van belang, maar draait het om de totale levenscyclus kosten en opbrengsten voor gebruiker en eigenaar. Binnen het coöperatieve business model kunnen hoofdaanbieders en partners samen nieuwe processen ontwikkelen die leiden tot hogere efficiëntie van verbouw, demontage en logistiek. Dit model lijkt daarom een noodzakelijke voorwaarde te zijn voor het kunnen implementeren van circulaire bedrijfsmodellen.

Kunststof of metalen gevels en ramen, gefabriceerd uit PVC, aluminium, staal en vlakglas, zijn geschikt voor vrijwel onbeperkte recycling. De benodigde hoeveelheid energie is aanzienlijk lager dan nodig voor de productie van nieuwe materialen uit ertsen of aardolie. Hierdoor biedt de circulaire economie kansen voor ondernemingen die dergelijke producten aanbieden. Het is nu de uitdaging om de processen die nodig zijn voor servicing, demontage, hergebruik en recycling te rationaliseren.

Organisatie van de toekomst

Het is lastig om model A toe te passen op deelsystemen van een gebouw zoals de gevel. De geleverde prestaties (gezonde lucht, uitzicht, thermische isolatie etc.) zijn immers afhankelijk van andere deelsystemen. Omgekeerd zou de geboden oplossing negatieve invloed kunnen hebben op prestaties waarop de aanbieder niet wordt afgerekend. Niettemin worden dergelijke overeenkomsten momenteel al afgesloten voor bepaalde deelsystemen, zoals klimaatbehandelingsinstallaties, verticale of horizontale transportsystemen en energieopwekkingsystemen. Het lijkt daarom zinvoller om een product/dienst combinatie aan te bieden voor het gehele gebouw via de hoofdaanbieder. De leverancier kan hierin participeren. Product/ Consument dienst combinaties zijn vooral nuttig als de functionele prestaties van het product beïnvloed worden door de dienst. Voor gevelproducenten is dit denkbaar als de gevel een groot aantal Waarde functies combineert, zoals de regeling van daglicht, passieve of actieve Aanbieder (prestatiecontract) klimaatbehandeling, beveiliging en representativiteit. Deze organisatie Aanbieder product / dienst combinatie van de toekomst wordt in de illustrapartners (prestatieovereenkomst) tie weergegeven. Een aanbieder treedt Inbouw producent Casco producent op namens een netwerk van samenwerkende ondernemingen en concurpartner partner partner partner reert met andere aanbieders op basis van waarde voor de gebruiker. In plaats van laagste bouwkosten levert deze combinatie de beste oplossing voor lage gebruikslasten (Total Cost Gevel producent Installateur of Ownership & Usage). Niet-strategische producten of diensten worden partner partner partner partner Dienst nog steeds marktconform ingekocht. Alu systeem Glas leverancier leverancier producent

Waar model C geïnitieerd kan worden door de branche zelf, vereist een transitie naar de modellen B en A een vernieuwing van de uitvraag door opdrachtgevers. Er zijn voldoende toeleverende ondernemers te vinden die een grotere verantwoordelijkheid willen en kunnen dragen voor hun producten en diensten, maar dit vraagt wel van de huidige opdrachtgevers dat zij hiervoor ruimte gaan bieden. Hoewel proefprojecten nodig zijn om dit te demonstreren, is uiteindelijk een structurele transitie nodig om tot voldoende schaalgrootte te komen.

Vervolg

Laagste prijs

Inkoop bulk goederen

Voorstelling van een organisatie van de toekomst.

VMRG is samen met RCS betrokken bij een R&D project waarin dieper wordt ingegaan op de haalbaarheidsstudie. De bedoeling is om de business cases verder uit te werken. Meer informatie hierover kunt u opvragen bij de VMRG. ❚

Hamvraag

MEESTERSTUK

MR. BETTINA

HERTSTEIN

Soms lees je iets waarvan je niet wist dat je het niet wist dat je het altijd graag had willen weten. Dat 'iets' zag ik in een artikel in NRC Handelsblad dat over amusement ging in de wederopbouwfase meteen na de Tweede Wereldoorlog. Zo werd er bij de radioshow De Steravond vaak een quiz gespeeld. In de studio stond een mast waarin prijzen hingen. De hoofdprijs hing bovenin de mast en was een gerookte ham. Om die te bemachtigen moest een moeilijke vraag worden beantwoord: de hamvraag.

Net als in de quiz is in de bouw de hamvraag veelal een moeilijk te beantwoorden vraag: wie wordt waarom aansprakelijk gehouden en wie moet daarom betalen. Zo kon het gebeuren dat twee opdrachtgevers die door een (bouw)ondernemer een zogenaamde "optopwoning" lieten realiseren, bij de oplevering nog uiterst tevreden waren maar reeds kort na de oplevering klaagden over kraak- en klapgeluiden en tochtoverlast bij harde wind. Ook andere opdrachtgevers van de in totaal 56 optopwoningen in hetzelfde project stelden soortgelijke problemen te ondervinden. De ondernemer liet in de drie volgende jaren diverse onderzoeken verrichten naar de oorzaak van de klachten. Deze onderzoeken hebben in overleg met de vereniging van eigenaren en individueel met de bewoners geleid tot een aanbod door de ondernemer voor een technisch herstelplan en een sociaal plan. In het sociaal plan zijn vergoedingen aan bewoners voorzien voor ondermeer kosten voor tijdelijke verhuizing en stookkosten. Na de genoemde onderzoeken en gemaakte plannen heeft ondernemer het herstel uitgevoerd. Kreeg de ondernemer uiteindelijk voor zijn inspanningen de handjes op elkaar voor een daverend applaus? Helaas niet. De twee opdrachtgevers eisten nadat de

herstelwerkzaamheden waren afgerond additioneel voor de zes jaar na de oplevering gederfd woongenot (gebaseerd op de onbewoonbaarheid van hun woning gedurende 16 dagen per jaar vanwege harde wind, 18 dagen per jaar vanwege kraken en piepen alsmede kosten voor hun verblijf elders gedurende 34 dagen per jaar). Ook eisten zij vanwege gestelde waardevermindering van hun woning – door de negatieve publiciteit van het project – vergoeding van imagoschade. Deze eisen kwamen bij elkaar op een bedrag van € 72.600,-. Voorwaar geen bedrag om luchtig over te doen. Vaststaat dat ondernemer aansprakelijkheid heeft erkend voor zijn uitvoeringsfout en dat hij die fout heeft hersteld en compensatie heeft betaald. Aan arbiter de taak om te oordelen of de aanvullende eisen van opdrachtgevers gaan over gebakken lucht of een gerookte ham. Ondernemer verweert zich gemotiveerd tegen alle aantijgingen van opdrachtgevers. Ondernemers verweer bestaat er ondermeer uit dat opdrachtgevers hebben ingestemd met het sociaal plan en de daarin opgenomen vergoedingen en dat ze daarom niet circa anderhalf jaar na hun instemming nog recht hebben op aanvullende vergoedingen. Arbiter oordeelt dat de opdrachtgevers hadden moeten begrijpen dat ondernemer met zijn aanbod

Mr. Bettina Hertstein

www.bouwrechtbedrijf.nl

destijds heeft beoogd een uitputtende regeling te treffen voor de gevolgen van de opgetreden klachten. Het had daarom op het pad van opdrachtgevers gelegen om voorafgaand, ten tijde van of kort na de totstandkoming van het sociaal plan eventuele (aanvullende) aanspraken kenbaar te maken. Vanwege het tijdsverloop in combinatie met het instemmen met het sociaal plan en de correspondentie van opdrachtgevers met ondernemer gedurende die anderhalf jaar over uitsluitend de uitvoeringsplanning en niet over aanvullende aanspraken, is arbiter van oordeel dat ondernemer er gerechtvaardigd op had mogen vertrouwen dat opdrachtgevers nadien niet meer zouden komen met aanvullende schadeclaims. Er is daarom sprake van rechtsverwerking. Dat betekent dat de vorderingen van de opdrachtgevers worden afgewezen. Zoekt u een antwoord op een moeilijke (gevel)vraag? De leden van de VMRG helpen u graag!

Amadeus Den Haag

Bouwen midden in het centrum van Den Haag, dat vereist optimale planning en logistiek. Voor gevelbouwer Rollecate een mooie uitdaging die kundig werd opgelost. Rollecate heeft er alles aan gedaan de hinder voor de winkelende mensen te beperken. Dit door bijvoorbeeld de kozijnen al te beglazen in de fabriek in plaats van op de bouwplaats. Gezien het historische aspect van de plek van het gebouw moest het gebouw ook een uniek ‘gezicht’ hebben. Grote vliesgevels met doorval en letselveilige beglazing vormen de Beeld: Bart van Hoek begane grond, de commerciële plint van Amadeus. Om de van natuursteen gevormde Opdrachtgever Ontwikkelingsmaatschappij Kalvermarkt gevel te kunnen accentu(Provast en ASR Vastgoed) eren, zijn er stalen frames Architect Bedaux de Brouwer Architecten geproduceerd waar uiteinAannemer STRABAG BV / Züblin Nederland BV delijk het natuursteen Gevelbouwer Rollecate Groep aan bevestigd is.

Cruise Terminal Rotterdam

Oorspronkelijk deed de Cruise Terminal dienst als aankomst- en vertrekhal van de Holland-Amerika Lijn. Tegenwoordig wordt de Cruise Terminal gebruikt voor feesten, exposities en zakelijke bijeenkomsten. Stieva Metalen Puien heeft de complete voor- en achterpui gerestaureerd. Om de originele look te behouden, heeft Stieva speciale stoeltjes profielen laten ontwerpen. De stalen ramen zijn vervangen met behoud van de oorspronkelijke uitstraling , maar met verbeterde prestaties. Heycop Systemen heeft voor de eerste restauratie, zo’n 60 jaar geleden, het hangen sluitwerk geleverd voor de stalen ramen en deuren. Het bedrijf heeft nu de oorspronkelijke productiemallen van zolder gehaald en het authentieke hangen sluitwerk weer in productie genomen. De Rotterdamse Cruise Terminal is hiermee ge-upgrade naar een modern gebouw, maar met de looks van wat de architecten van Plate, Reuchlin & Co lang geleden voor ogen hadden.

Opdrachtgever Stadsontwikkeling Rotterdam Architect Plate, Reuchlin & Co Gevelbouwer Stieva Metalen Puien, Aalsmeer

Fort Kijkduin Den Helder

Architect Rietvink Architectenburo Aannemer Tuin aanneembedrijf Gevelbouwer Cornelisse Aluminium BV Gevelmontage De Gevelbrigade Montagetechniek Systeemleverancier Hueck Aluminium Profieltechniek Benelux BV Leverancier glas AGC Flat Glass Nederland BV

Beeld: Bertil van Beek

Dit rijksmonument is gerestaureerd, waarbij het Fort onder andere met twee prachtige structurele vliesgevels is uitgebreid. Deze zijn geleverd door Cornelisse aluminium uit Heemskerk. Voor de montage was Gevelbrigade montagetechniek uit Purmerend verantwoordelijk.

Witte de With Rotterdam

Het Witte de With gebouw is met een hoogte van bijna 70 meter een mooie toevoeging aan de skyline van Rotterdam. In dit kwalitatief hoogwaardige gebouw zijn o.a. levensloopbestendige appartementen, een kinderdagverblijf en een basisschool gevestigd. Op scholen geeft men steeds vaker les met een digitaal schoolbord (digibord). Voor optimaal zicht op het digibord is verduistering noodzakelijk. De SolidScreen® met Tibelly® ecole1% doek biedt de oplossing. Het doek laat 84% minder direct licht door dan traditioneel screendoek, terwijl het zicht naar buiten behouden blijft. Ook is het binnen langer koel en kan tot 30% op energie voor koelen bespaard worden. De SolidScreen is tevens, als eerste zonwering van Nederland, voorzien van het DUBOkeur®. Het doek van de SolidScreen® blijft strak in de geleiders met behulp van de ritsgeleiding. Deze screen is daardoor bestand tegen windsnelheden tot 145 km/h. De veelzijdige Opdrachtgever Havensteder SolidScreen® leent zich naast scholen Architect EGM Architecten ook voor kantoren en woningen waar Leverancier zonwering SMITS Rolluiken en Zonwering design en comfort gewenst is.

Tekst: Maarten Engel - Engel Architecten

Beeld: Metaglas, fotograaf Marcel van den Burg

ÉÉN MET DE OMGEVING ‘Wonen in Kerckebosch is wonen middenin de natuur. Leven, ontspannen, spelen, opgroeien en werken in het groen’. Deze belofte van de brochure voor de nieuwe wijk in Zeist liegt er niet om. Maar het jonge gezin dat er sinds kort een moderne villa bewoont, maakt die belofte ontegenzeggelijk waar.

Hun kavel is omringd met oude, statige dennenbomen en het uitzicht bestaat uit glooiende heidegrond die ieder seizoen van kleur verschiet. Het huis zelf is allesbehalve een muurbloem, en tóch gaat het zoveel mogelijk op

in de omgeving. Die eigenschappen zijn kenmerkend voor het werk van architect Maarten Engel. ‘Voor het ontwerp ben ik ter plekke gaan kijken welke sfeer er op het kavel heerst en wat daarbij zou passen’, vertelt hij.

‘Het stramien van het dennenbos is er een van verticale lijnen waarbij de warme kleuren van het hout opvallen. De heidegrond laat sterke grijstinten zien. Deze belangrijke elementen zie je direct terug in het ontwerp van de villa.’

De grote glazen oppervlakten zijn dé blikvangers van dit huis, waarbij de slanke profielen voor maximale toetreding van daglicht zorgen. Engel: ‘Dat is voor een groot deel te danken aan de specifieke detaillering van de profielen in de kozijnen. De profielen vallen daarin prachtig weg. De wijze waarop dat is gedaan, is bepalend voor de uitstraling van het huis.’

Luchtig karakter Een ander bijzonder element van de villa is het dek waarop het staat. De bewoners zochten een oplossing om binnen en buiten naadloos met elkaar te verbinden. Door het dek lijkt de villa te zweven boven de grond. Engel: ‘Dat geeft het huis een luchtig karakter, alsof het op bezoek is in de natuur.’ ❚

Zichtlijnen Transparantie in het huis was een grote wens van de opdrachtgevers, vertelt Engel. ‘Daarom heb ik vooraf zo goed mogelijk in kaart proberen te brengen welke zichtlijnen het beste uitzicht zou opleveren en waar de heidegrond ten opzichte van het huis ligt, zodat ik daar in het ontwerp rekening mee kon houden.’ Het resultaat is dat het overhoekse gedeelte van het huis

– dat op dat punt wordt ‘opengetrokken’ door het glas – meerdere diagonale vergezichten geeft op de heide.

Bouwinfo OPDRACHTGEVER particulier ARCHITECT Engel Architecten, Hilversum GEVELBOUWER Metaglas, Tiel

Beeld: Duco Ventilation & Sun Control

Architecturale zonwering in meergezinswoning In de Oost-Vlaamse binnenstad van Sint-Niklaas op een steenworp afstand van de Grote Markt werden twee rijwoningen en een handelszaak naar een meergezinswoning omgebouwd. Met succes, zo getuigt het eindresultaat. Twee factoren lagen aan de basis van de geslaagde architectuur: de ongunstige positie van het gebouw én het talent van architect Bas Wauman die dat gegeven samen met Duco Ventilation & Sun Control tot een voordeel omvormde.

De uitdaging bij het tekenen van de nieuwbouwplannen bestond erin om een maximaal comfort te bieden aan alle bewoners van de meergezinswoning. Dit was echter niet vanzelfspre-

kend. “De leefruimten van deze woning, waarin zeven appartementen werden ondergebracht, bevinden zich gezien de oriëntatie naar het zuiden pal aan de straatkant. Dit in combinatie met de

grote glaspartijen die bij alle appartementen voorzien werden om voldoende lichtinval te creëren, zou de privacy van de bewoners niet ten goede komen”, klinkt het bij architect Bas Wauman.

Maximale privacy en zonwering Een bijkomend probleem door de gevel in glas op te trekken, is de binnentemperatuur die tijdens de warme en zonnige zomermaanden aardig kan oplopen. Het architectenbureau koos er daarom bewust voor om met Duco in zee te gaan. Als producent van natuurlijke ventilatie- en zonweringsystemen garanderen Duco’s totaaloplossingen immers een gezond, comfortabel én energiezuinig binnenklimaat. In samenspraak met Bas Wauman viel de keuze al snel op DucoSlide. Deze architecturale zonwering werd toegepast op zowel de eerste als de tweede en derde verdieping.

“Door dit extern zonweringsysteem met aluminium schuifpanelen voor de glaspartijen te plaatsen, krijgen zonnestralen de kans niet om rechtstreeks de binnenruimte op te warmen. Duco houdt zo op een natuurlijke en energiezuinige manier de opwarming van het gebouw tegen, niettegenstaande het daglicht behouden blijft”, verduidelijkt Wauman. “Daarnaast zorgt DucoSlide voor een maximum aan privacy door het afschermen van de glaspartijen en handhaaft daarbij het zicht naar buiten -op de Grote Markt- toe. Prachtig dus om te zien dat één product meerdere oplossingen kan aanreiken!”

Aluminium schuifpanelen Ook op esthetisch vlak geeft DucoSlide

een meerwaarde aan de gevel van het gebouw. “Om het strenge karakter van de voorgevel af te zwakken, werd er geopteerd om te werken met schuifpanelen. Het slanke en stevige kaderprofiel, het lichte gewicht, de fijne lamellen en de aluminium kleur van de panelen die perfect samengaat met de kleur van het gebouw maakt van de meergezinswoning een blikvanger die niemand onberoerd laat. Het nieuwbouwproject in de binnenstad van Sint-Niklaas werd mede dankzij Duco een architecturaal kunststukje van de bovenste plank, en biedt alle bewoners een optimaal comfort alsook een gezond en energiezuinig binnenklimaat”, besluit het architectenbureau. ❚

Zeker weten Verificatie en validatie. Als u er nog niet mee te maken gehad heeft zal dat waarschijnlijk snel veranderen: steeds meer opdrachtgevers schrijven een zogenaamd V&V traject voor in hun ontwerpopdrachten. Geïnitieerd door de rijksoverheid en veelvuldig toegepast in de infra sijpelt deze manier van bewijzen dat het ontwerp aan van het programma van eisen voldoet en daarbij een ‘’werkend product’’ oplevert, langzaam maar gestaag door in de hedendaagse bouwopgaven. Een soort garantie dus, dat de opdrachtgever zeker weet dat hij krijgt wat hij wil. Bij cepezed hebben we er al volop mee te maken. Daar waar ik eerder vrij sceptisch stond tegen nog meer administratie (er blijft al zo weinig tijd over om een

gebouw fatsoenlijk te detailleren) word ik met de tijd steeds enthousiaster over dit principe. Ja, er gaat nog meer tijd in procesmatige werkzaamheden zitten maar het brengt ook zeker wat. Naast het feit dat je als ontwerper gedwongen wordt het gehele programma van eisen regelmatig te lezen, te doorgronden en je ontwerp er ook nog eens per fase op controleert, dwingt het de opdrachtgever of gebruiker tevens goed na te denken over wat hij nu echt wil. Dat lijkt vanzelfsprekend maar u moest eens weten hoeveel opdrachtgevers nog steeds zonder gedegen programma van eisen van start willen gaan. En dan halverwege klagen dat het ontwerp niet aansluit bij hun verwachtingen. Dat is er bij een V&V traject niet meer bij. Nu ik een aantal projecten heb meegemaakt kom ik er ook achter dat het oude vertrouwde gesprek met de gebruiker, dat vaak weggedrukt wordt in een dergelijk proces, ontegenzeggelijk belangrijk blijft. Gelukkig verandert niet alles. Dat weten we ook zeker.

column

Bright Inspirations

ir. Joost Heijnis (Menaldumadeel, 1977) studeerde bouwkunde aan de Technische Universiteit Delft en studeerde af als bouwtechnoloog. Heijnis werkt sinds 2002 bij cepezed, waar hij projectarchitect is van grote utiliteitsprojecten en daarnaast participeerde hij in verschillende onderzoeksprojecten met externe partners als TNO en ECN. Zowel in 2005 als 2007 behaalde hij met zijn team een eervolle vermelding bij de Jonge Architecten-prijsvraag van de BNA. Heijnis is sinds 2012 voorzitter van het innovatieplatform Booosting. Ook neemt hij regelmatig zitting in diverse jury’s en adviescommissies.

BRIGHT INSPIRATIONS

UNIEK IN DEURSLUITTECHNIEK Al ruim 80 jaar lang OPENWAAIENDE DEUREN â&#x20AC;&#x2DC;Houd de deur goed vastâ&#x20AC;&#x2122;! Je moet er niet aan denken dat deze door de wind openslaat tegen.... En toch gebeurd het nog te vaak. Door toepassing van een DICTATOR deuropeningsbegrenzer wordt de deur afgeremd en begrensd. Hierdoor wordt schade aan de deur of kozijn voorkomen en ontstaat er een veiligere situatie. Afhankelijk van de deur/kozijn situatie kan er gekozen worden uit 3 verschillende bevestigingssets. Optioneel is de begrenzer leverbaar met dubbelzijdige demping en/of mechanische vaststelling op de eindpositie (90o of 120o)

Het probleem......

Bevestigingsset 1, voor, stompe- en opdekdeuren

De oplossing

Bevestigingsset 2, voor montage onder diep kozijn

Bevestigingsset 3, voor montage op smal kozijn

DICTATOR Productie B.V. Emmeloord T +31 (0)527 613456 F +31 (0)527 698420 E-mail: info@dictator.nl of bezoek onze website: www.dictator.nl

Tops International Arena Valkenswaard

Tekst en beeld: Lieke van Zuilekom

TOPS INTERNATIONAL ARENA VALKENSWAARD:

‘ DE VIP-TRIBUNE VORMT HET PARADEPAARDJE VAN STAL TOPS’ Stal Tops in Valkenswaard heeft een ware transformatie ondergaan. Onder de naam ‘Tops International Arena’ is een keur aan nieuwe gebouwen gerealiseerd, waaronder een entree- en mediagebouw (Spider), een VIP-gebouw en een aantal overkapte tribunes. Om de bouwstijl te waarborgen en om aan te sluiten bij de uitstraling van de bestaande bouw, is gekozen voor een hoogwaardig afwerkingsniveau met veel oog voor detail en materiaalkeuze.

De buitenschil van de nieuwe gebouwen is geproduceerd en gemonteerd door JM van Delft & zn. “In het Spider-gebouw hebben we ongeveer 190 m² RVS kozijnen en deuren geplaatst, voorzien van brandwerend glas,” vertelt projectleider Albert Emmers. “Het VIP-gebouw is op zijn beurt – inclusief de zijgangen – voorzien van zo’n

1.500 m² Schüco Façade AOC aluminium vliesgevelsystemen. AOC staat hierbij voor Add On Construction. We hebben het vliesgevelsysteem op een volledig massieve constructie moeten bevestigen, wat een behoorlijke uitdaging was. We hebben hiervoor enkele duizenden schietnagels in de constructie geschoten.”

Elektrische schuiframen Na de montage van de vliesgevel, volgden de verticaal-schuivende, elektrische ramen die in eigen beheer door JM van Delft & zn zijn ontwikkeld en geproduceerd. “Zowel aan de grasarena-zijde als aan de zandarena-zijde zijn twintig elektrische ramen gemonteerd,” vertelt Emmers. “De schuiframen zijn voor-

Zowel aan de grasarena-zijde als aan de zandarena-zijde zijn twintig verticaal-schuivende elektrische ramen gemonteerd.

Tops International Arena Valkenswaard

In het Spider-gebouw hebben we ongeveer 190 m² RVS kozijnen en deuren geplaatst, voorzien van brandwerend glas.

Het VIP-gebouw is – inclusief de zijgangen – voorzien van zo’n 1.500 m² Schüco Façade AOC aluminium vliesgevelsystemen. zien van ruiten met een afmeting van 3,40 bij 1,70 meter en een gewicht van 233 kilogram per stuk, die middels een spindelaandrijving worden aangestuurd. De ramen zijn hierdoor bijna geruisloos te openen en sluiten. Speciale beveiligingstechniek voorkomt vingerinklemming.”

vliesgevel langs. Niet alleen in de voorbereidingsfase, maar ook tijdens de montage heeft deze constructie ons heel wat hoofdbrekens bezorgd. Maar het resultaat mag er zijn. De VIP-tribune vormt het paradepaardje van het complex.”

De schuiframen zijn als een ‘plug and play’ systeem tegen de buitenschil gemonteerd, vertelt hij. “Ze schuiven dan ook voor de

In alle hoeken van het Spider-gebouw is een juryhoek ingericht, die de jury zicht biedt op het volledige parcours, het veld en de rest

Voorover hellende ruiten

van het terrein. “Elke juryhoek is voorzien van drie voorover hellende ruiten, waarbij de grootste ruit een gewicht heeft van ongeveer 750 kilogram. Deze ruiten hellen in een hoek van 15 graden voorover. Dat is best uniek.” In zowel het Spider- als het VIP-gebouw, evenals op de noorden zuidtribune, zijn stalen brandwerende puien voorzien. “Tevens hebben we hier neutrale, zonwerende beglazing aangebracht,” vertelt Emmers. “Op de tribunes hebben we bovendien, met behulp van de vliesgevelsystemen, windschermen van gelaagd glas geplaatst.”

Korte doorlooptijd Emmers kijkt terug op een geslaagd project. “Hoewel de opdracht simpel oogt, waren de verschillende onderdelen zeer complex. Zeker gezien de korte doorlooptijd waarin alles gerealiseerd moest worden. Maar in samenwerking met Sprangers Bouwbedrijf BV hebben we dit project tot een goed einde weten te brengen.” ❚

jmvandelft.nl

Tops International Arena Valkenswaard

Tekst en beeld: Lieke van Zuilekom

Elektrische schuifdelen verplaatsen

tienduizend kilogram glas Het VIP-gebouw van de nieuwe Tops International Arena in Valkenswaard is opgebouwd uit een staalconstructie van zo dun mogelijke profielen en veel glas, om een transparante uitstraling en goed zicht op de gras- en zandarena te creëren. Om een optimale paardensportbeleving mogelijk te maken, is het gebouw voorzien van verticaal-schuivende, elektrische ramen van 270 kilogram per stuk, wat nog nooit eerder in Nederlandse gebouwen is toegepast.

In opdracht van JM van Delft & zn heeft ALUPRO B.V. de elektrische schuifdelen voor de verticaal-schuivende ramen geleverd. “In de 35 meter brede wand schuiven tien raamelementen per verdieping – dus twintig elementen in totaal – over 1,80 meter op en neer,” vertelt directeur Hendrik de Mooij. “Zowel aan de voorzijde als aan de achterzijde van het pand. In totaal kan in één beweging zo’n tienduizend kilogram glas worden verplaatst. Om dit voor elkaar te krijgen, was zeker geen sinecure.”

Veiligheid Wanneer het weer het toelaat, worden alle raamelementen opengezet zodat bezoekers de paardensport niet alleen kunnen zien,

maar ook kunnen voelen, horen en ruiken, vertelt hij. “Om de veiligheid voor bezoekers te waarborgen, is er een vingerklembeveiliging geïntegreerd en blijft het glas vanaf de vloer tot de hoogte van een meter altijd staan. Dit nodigt de bezoekers uit om foto en film te maken onderaan de raamopeningen, met een veilig uitzicht.” In geval van wind, regen en of kou kunnen de raamelementen allemaal tegelijk of per sectie worden gesloten, zonder dat bezoekers het zicht op de piste verliezen. “In opdracht van de architect hebben we hiertoe zo klein mogelijke profielen toegepast,” vertelt de Mooij. “Hierin is veel tijd en energie gaan zitten. Maar het resultaat mag er zijn. We zijn erin geslaagd om de techniek in een zo’n

klein mogelijke ruimte te monteren. Doordat de afdichting in de hoeklijn valt, achter de staalconstructie, blijft er meer glasoppervlak over.” De profielen zijn uitgevoerd in blank geanodiseerd aluminium en de schuifdelen in een donkerbruine kleur; RAL 8025.

Eenvoudige bediening De schuiframen zijn als een CP130-EVS (Electric Vertical Slide) systeem op de vliesgevel gemonteerd, en er is gekozen om de besturing binnen boven het plafond te plaatsen, aldus De Mooij. “De schuifdelen zijn vervolgens gekoppeld aan het gebouwbeheersysteem van Hoppenbrouwers Techniek BV en kunnen eenvoudig via de iPad worden bediend.” ❚

Alupro Aluminium is een toonaangevende Europese specialist in het ontwikkelen en in de markt zetten van innovatieve

Naast het verkopen van een aantal standaardoplossingen ontwikkelt Alupro ook op maat voor zowel particuliere,

en duurzame aluminium toepassingen. Die worden gebruikt voor de constructie van ramen, deuren, gevelsystemen, schuifdeuren, zonweringen en veranda’s. Alupro laat zich bij dit proces

commerciële als industriële projecten. Onze kwalitatieve systemen voldoen aan de strengste eisen op vlak van comfort, veiligheid, architecturaal ontwerp en energie-efficiëntie. Wij doen alles samen

leiden door energie-efficiëntie en de

met onze partner Reynaers aluminium.

verantwoordelijkheid voor het milieu.

Er bestaat een betere manier om uw creativiteit op een gevel te uiten.

Geef uw verbeelding alle vrijheid met de decoratieve gevelplaten van SVK. U zoekt een manier om uw project de juiste uitstraling te geven? Dan zijn onze vezelcement gevelplaten een prima keuze. Dit tijdloos en natuurlijk materiaal geeft uw creativiteit alle vrijheid. Ontdek ons volledig assortiment op www.svk.be.

Ornimat

Colormat

Puro Plus

Decoboard

Op maat verzaagde gevelplaten

Door-en-door gekleurde gevelplaten

Natuurgrijze gevelplaten met schwung

Standaard gevelplaten in tijdloze kleuren

Creativity up front.

GEVEL & DAK

Korte levertijden, feilloze na-leveringen, een open en eerlijke communicatie, een integere partner zijn en ‘een gerust gevoel’ geven, dát primeert bij ons. Ongetwijfeld ook bij u. En net daarom vormen die prioriteiten mee de pijlers waar Sprimoglass op steunt. Client centricity op een compleet nieuw niveau.

www.sprimoglass.com

ONZE PRODUCTEN

Akoestiek

Dubbel glas

DrieDubbel glas

Zonwerende beglazing

Warm edge

Veiligheid

Decoraties

Vlak glas

Tekst: Roel van Gils

Beeld: Sprimoglass

DRIE EEUWEN

ervaring in glas Al sinds 1892 houdt Sprimoglass zich bezig met het bewerken van vlak glas. En daarmee is het Luikse familiebedrijf één van de eerste onafhankelijke bedrijven gespecialiseerd in de bewerking, de productie en de commercialisering van glasproducten in Europa. Om zich op te maken voor de volgende groeifase heeft de familie Prégardien eind 2014 externe partners en investeerders aangetrokken.

Frédéric De Gucht, Executive Director bij Sprimoglass, benadrukt nogmaals dat Sprimoglass een onafhankelijke leverancier is van vlak glas. “We zijn niet afhankelijk van één leverancier en kopen het vlak glas in grote platen van 6 bij 3 meter in bij gerenommeerde producenten, zoals AGC, Saint Gobain en Guardian. Vervolgens worden de grote platen vlak glas in onze productieafdeling optimaal

versneden naar gelang de wens van onze klanten. Daarbij wordt het glas samengesteld tot dubbel glas, triple glas in alle afmetingen en toepassingsmogelijkheden. Ook assembleren we akoestisch glas, zonwerende beglazing en gehard glas. Zo beschikken we over een eigen hardingsoven. Zolang het vlak glas betreft, kunnen we in principe alles maken,” zegt De Gucht enthousiast.

1.000.000 beglazingen Sprimoglass investeert continu in de research en de ontwikkeling van processen van glastransformatie om de laatste technologische vooruitgangen die op de markt beschikbaar zijn te integreren in haar eigen productie. De Gucht: “Dat laat ons toe om met een team van 300 medewerkers meer dan 1.000.000 beglazingen te realiseren

Vlak glas

per jaar op onze eigen productiesite van 26.000 m2 in Sprimont, net onder Luik. Hier beschikken we over zes assemblagelijnen en vijftien snijtafels. Ook alle transport nemen we voor rekening met onze vijftien vrachtwagencombinaties.”

klanten maken gebruik van dit informaticanetwerk. Zij hebben online inzicht in werkelijk alle processen, kunnen online bestellingen plaatsen en bijvoorbeeld opzoeken op welke locatie de glasbokken zich bevinden.”

'Zolang het vlak

De Gucht is ook trots op het eigen ontwikkelde ERP-systeem. “We zijn een informatica driven organisatie. Zonder Synerglass Soft als informaticasteun zou de ontwikkeling van Sprimoglass niet mogelijk zijn geweest. Het IT-systeem is niet generiek geschreven, maar puur toegespitst op de glasbranche en is ook ontwikkeld door mensen vanuit de glasindustrie. Ook onze

De technologische vooruitgang van Sprimoglass is zodanig, dat we onze klanten een grote soepelheid met een sterk concurrentieel vermogen kunnen aanbieden, zegt De Gucht. “We zien de toekomst dan ook rooskleurig tegemoet en zijn voortdurend bezig met het evolueren van ons machinepark om steeds efficiënter, sneller en voordeliger te kunnen werken.” ❚

we in principe

glas betreft, kunnen

alles maken'

Anodiseren en kleuren van aluminium

Tekst: Martijn van den Bouwhuijsen

Beeld: Alucol

Fraaie faĂ§ades met geanodiseerd en gekleurd aluminium Geanodiseerd en gekleurd aluminium geeft gevels een eigenzinnige uitstraling. Alucol is marktleider op het gebied van kleuranodisatie in de Benelux en groeit jaarlijks met 8-10% in omzet. De specialisten uit Neer beheersen verschillende technieken, waaronder interferentiekleuren, elektrolytisch kleuren en dompelkleuren. Dankzij een patent op Bi-colour kleuren kan Alucol in ĂŠĂŠn handeling het ene profielschaaldeel in naturel en het andere schaaldeel in brons of zwart te maken.

Anodiseren en kleuren van aluminium

De façade van L'Orangerie in het Belgische Seraing is geheel in donker goud VOM 3 geanodiseerd. “Sinds 1971 anodiseren en kleuren wij aluminium,” zegt sales manager Ramon van Dongen namens Alucol. “Met additionele dienstverlening zoals mechanische of chemische voorbehandeling, zagen, voorraadbeheer, order track & trace, eindverpakken, labelen en transport zijn we een full-service partner. Alucol is verantwoordelijk voor de kleuranodisatie bij gevelbouwprojecten in binnen- en buitenland, zoals de renovatie van twee appartementgebouwen aan de Mullerlaan en de Oortlaan in Veldhoven met geanodiseerde lamellen in vijf verschillende kleuren. Een ander bijzonder project is de façade van L'Orangerie in het Belgische Seraing, die geheel in donker goud is geanodiseerd. De Hoge Raad in Den Haag en The Edge in Amsterdam zijn voorbeelden van grote projecten met gevelbouwelementen in naturel tinten.”

'Anodiseren tot een lengte van 22 meter in uniek in de wereld' Gepatenteerde techniek “Bij anodisatie wordt een aluminium-oxidelaag gevormd door het aluminium product in een bad met verdund zwavelzuur onder stroom te zetten,” zegt Van Dongen. “De oxidelaag beschermt tegen corrosie. Alucol kan anodiseren tot een lengte van 22 meter, wat uniek in de wereld is. Voor het inkleuren gebruiken we verschillende technieken. Bij het twee fasen elektrolytisch kleuren worden de geanodiseerde producten in een tinoplossing onder stroom gezet. Het tin slaat vervolgens neer in de poriën van de oxidelaag. Zo maken we bronstinten, zwart en titanium-look. Bij interferentiekleuren wordt eerst een dubbele anodiseerlaag gevormd waarna met het twee fasen elektrolytisch proces wordt gekleurd, wat resulteert in de tinten blauw, blauwgrijs, antraciet, middelgrijs en groen. Bij dompelkleuren dompelen we de geanodiseerde elementen in een vloeistof met metaalzouten die neerslaan in de poriën van de oxidelaag, met champagne- en goudtinten als gevolg. Met Bi-colour kleuren worden in één handeling twee schaaldelen gekleurd van een samengesteld ISO-profiel. Het ene deel naturel en het andere deel in bronstint of zwart. Met deze gepatenteerde techniek hoort het inrollen van profielen van twee verschillende kleuren na anodiseren tot het verleden. Dit resulteert in een lagere kostprijs en kortere levertijd.” ❚

< The Edge in Amsterdam is voorzien van gevelbouwelementen in VOM 1 naturel tinten.

#innovatie#anodiseren

#marktleider in kleuranodiseren #langste baden ter wereld (22m) #2 productielijnen #capaciteit van 500 m2 per uur #full-service partner #familiebedrijf #45 jaar ervaring #130 fte #innoverend #klanten kwaliteitgericht #flexibel

ontwerp & realisatie www.t-quila.com

Interesse in een inspirerend gesprek?

E-mail innovatie@alucol.nl of bel +31-475-595280

www.alucol.nl

Oppervlaktebehandeling

Tekst: Roel van Gils Beeld: Deege Coating Moerdijk

BUNDELING VAN KRACHTEN Eerder dit jaar hebben Deege Coating Moerdijk, LOA Lak en LOA Special Products de krachten gebundeld. Als specialist in het behandelen van profielen, gevelelementen en industriële producten, in aluminium of senzimir verzinkt staal, behoort Deege Coating tot de grootste coatingbedrijven van de Benelux. “Doordat we nu onderdeel uitmaken van de LOA Groep, gespecialiseerd in het kataforese lakken en poedercoaten van onderdelen voor de automotive- en truckindustrie, kunnen we optimaal gebruik maken van elkaars kennis en knowhow,” zegt Eddy Henderickx, directeur van Deege Coating. “En dankzij onze twee coatinglijnen en zeer uitgebreide en moderne opslagfaciliteiten profileren we ons meer en meer als one-stop-partner voor onze klanten. Wij verzorgen voor onze klanten voorraadbeheer, orderpicking, coating, transport en doorlevering naar andere bewerkers. Kortom, we ontzorgen onze klanten op deze manier maximaal.”

Hoogwaardige oplossingen in coating

Volgens Eddy Henderickx is de gevelbouwbranche in volle ontwikkeling en spelen duurzaamheid en de ecologische voetafdruk een grotere rol. “Als één van de eerste coaters in Europa hebben we al meer dan 15 jaar geleden gekozen voor een duurzame en milieubewuste voorbewerking en afwerking van onze producten. Zo hanteren wij een chroomvrije voorbehandeling. Producten met een chroomvrije

Deege Coating Moerdijk B.V.

Kies ook voor Deege Coating! ▶ ▶ ▶ ▶ ▶ ▶

Gegarandeerde kwaliteit en persoonlijk contact Lengtes tot 8000mm Voorraadbeheer en orderpicking Eigen transportservice Korte levertijden Afspraak = afspraak

Direct contact of meer informatie?

Bel +31 (0)168 389 300, mail info@deege-coating.nl of kijk op www.deege-coating.nl

voorbehandeling scoren erg goed in de LCA-waarde en hebben als bijkomend voordeel dat het recyclen van aluminiumproducten een stuk eenvoudiger, goedkoper en dus interessanter is. Als onderdeel van ons kwaliteitsbeleid voert Deege Coating Moerdijk het Qualicoatcertificaat (inclusief Seaside), het AluEco-label en het EN-1090 certificaat,” besluit Eddy Henderickx. ❚

Oppervlaktebehandeling

Tekst: Roel van Gils

Beeld: OSB

Checklist Gevelbehandeling Nederland telt enkele miljarden vierkante meters geveloppervlak. Verschillende materialen worden ervoor gebruikt. Uiteenlopende oorzaken zorgen voor verontreiniging van gevels. Een gevel goed onderhouden is vakwerk. wat is de oorzaak van de verontreiniging? Vervolgens: Hoe verwijder je die verontreiniging? Dit is afhankelijk van het gebruikte gevelmateriaal. Denk aan steensoorten, maar ook aan kunststof- en aluminiumbekleding. Vraag om een proefstuk. En daarna: hoe bescherm je de gevel duurzaam? Bespreek deze punten met uw gevelbehandelingsbedrijf. Zij hebben alle kennis in huis om u goed te adviseren. • Veilig werken op hoogte. Om te kunnen werken aan gevels zijn vaak speciale maatregelen vereist en is specifieke kennis nodig. Voor deze werkzaamheden wordt vaak op hoogte gewerkt. Om dat veilig te kunnen doen, moeten bedrijven zich aan strenge voorschriften houden. Vraag hoe het bedrijf werken op hoogte heeft geïntegreerd in de bedrijfsvoering. • OSB-Keurmerk: Een gevelbedrijf dat aangesloten is bij OSB voldoet aan de kwaliteitseisen en is financieel betrouwbaar. Leden van OSB worden jaarlijks door een onafhankelijke instantie gecontroleerd op toepassing van weten regelgeving, afdracht van belastingen en premies, de toepassing van de Code Verantwoordelijk Marktgedrag en enkele schoonmaakspecifieke eisen. Ook wordt gecontroleerd op (de juistheid van) identiteitsdocumenten van de medewerkers. Zoekt u een gevelbedrijf met het OSBKeurmerk? Kijk dan op www.osb.nl/ ledenlijst-met-osb-keurmerk/ en zoek op specialisme gevelbehandeling. • Bekijk de website van het bedrijf kritisch. Staan er referenties op en zo ja, trek die dan eventueel na. • Op http://www.osb.nl/checklist-gevelbehandeling/ vindt u een uitgebreide checklist om u te helpen bij het vinden van de juiste gevelbehandelaar. In deze checklist staan bijvoorbeeld vragen over de organisatie (onder andere plan van aanpak, milieu, veiligheid en personeel) en de vakbekwaamheid (onder andere opleiding en resultaatcontrole).

Architecten, ingenieurs en aannemers kunnen bij ontwerp en bouw vragen hebben over te gebruiken gevelmaterialen. Zij kunnen terecht bij het netwerk van experts gevelbehandeling van de Ondernemersorganisatie Schoonmaak- en Bedrijfsdiensten (OSB). Elke expert heeft zijn eigen aandachtsgebied: glas, chemie, bouwkunde, metaal, metsel- en voegwerk, mineralen gevels en architectuur. Voor opdrachtgevers is het soms moeilijk om de juiste gevelbehandelaar te vinden. Hoe komt u tot de juiste keuze? Welke vragen stelt u om zicht te krijgen op de kennis en kunde van de gevelbehandelaar. Waar let u op? OSB geeft u tips.

Tips • Om een gevel in topconditie te brengen, moeten er meestal meerdere handelingen plaatsvinden. Drie vragen vormen de basis voor een goed behandelplan. Allereerst:

Beeld: cojanvantoor.nl.

OSB. Samen voor een schone zaak.

Bevestigingsmaterialen

Tekst: Roel van Gils

Beeld: Europanel BV

Bevestigingsmaterialen en toebehoren onder één dak Als leverancier van bevestigingsmaterialen en toebehoren voor de dak-, wanden gevelbouw fungeert Europanel volgens Erik Leeuwis als one-stop-shop voor elke klant. “Ons assortiment varieert van schroeven, nagels en profielen – ook op kleur – tot EPDM-voegbanden, lijmsystemen en zelfs een eigen aluminium achterconstructiesysteem,” zegt hij. Leeuwis neemt ons mee ‘achter de schermen’ bij Europanel BV.

Europanel heeft volgens Leeuwis voor elk type gevelbekleding passende bevestigingsmaterialen in huis. “We zijn niet alleen groothandel, maar geven ook adviezen met betrekking tot de montage. Zo kunnen we gevelbouwers van begin tot eind ondersteunen en hebben zij één adres waar ze terecht kunnen voor bevestigingsmaterialen en toebehoren. De redelijk standaard oplossingen, zoals schroeven en nagels, komen bij ons als halffabricaat binnen en maken we desgewenst op kleur. We beschikken over een eigen poedercoatinstallatie om de kopjes te kleuren in dezelfde kleur als de gevelbeplating. Daarbij kunnen we snel en just-in-time leveren. We zijn ons bewust van onze maatschappelijke verantwoordelijkheid en maken gebruik van medewerkers met een Wajong-regeling, die al het voorwerk verzorgen, zodat we snel en makkelijk kunnen coaten.”

het Amerbos in Amsterdam, waarbij 4.300 m2 aan gevelbeplating aan het systeem is opgehangen. En ook in Rotterdam, bij de brede basisschool Het Open Venster, is de achterconstructie van Europanel toegepast. Leeuwis: “In tegenstelling tot in Amsterdam, zijn in Rotterdam 2.800 m2 aan Mosa-tegels opgehangen aan onze achterconstructie.”

Aluminium achterconstructie Sinds enige tijd levert Europanel ook een eigen aluminium achterconstructie. “We voeren het exclusieve dealerschap van het Duitse topmerk Systea in Nederland,” zegt Leeuwis tevreden. “Het systeem is modulair van opzet en biedt veel standaard oplossingen, ongeacht het type gevelbekleding. Het is zelfs mogelijk om het systeem nog tijdens montage aan te passen. We verzorgen tevens de constructieberekening en eventueel hulp op de bouw tijdens montage.” De modulaire achterconstructie is recent toegepast bij een project in

'We zijn ons bewust van onze maatschappelijke verantwoordelijkheid en maken gebruik van medewerkers met een Wajong-regeling' Behalve in Nederland levert Europanel zijn assortiment ook in België en Duitsland. “In Duitsland zijn we fysiek vertegenwoordigd met een eigen GmbH. En zo proberen we gevelbouwers volledig te ontzorgen als het gaat om bevestigingsmaterialen en toebehoren,” zegt Leeuwis tot besluit. ❚

Direct zicht op de kwaliteit van uw schoonmaakbedrijf Doe de OSB-Keurmerkcheck op osb.nl Als moderne organisatie wilt u netjes zaken doen en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Dat houdt in dat uw werkomgeving schoon en fris moet zijn, maar ook het schoonmaakbedrijf waarmee u zaken doet schoon en fris is. Dat het bedrijf goed omgaat met het personeel, zich aan de CAO houdt, over de juiste papieren beschikt, legale werknemers in dienst heeft en een propere administratie voert. U doet er immers zaken mee en wilt niet achteraf met vervelende verrassingen worden geconfronteerd. Toch? Check daarom altijd of een schoonmaak- of glazenwassersbedrijf in het bezit is van het OSB-Keurmerk. Dan is het bedrijf op al deze criteria getoetst en weet u zeker dat alles helemaal OK is. Doe eenvoudig de OSB-Keurmerkcheck op www.osb.nl

Samen voor een schone zaak

Specialist in gevelbevestiginssystemen. Europanel levert een uitgebreid pakket gevelplaatbevestigers voor o.a. Rockpanel, Trespa, Eternit, Plastica, Steni, Arpa en meer uit voorraad, zoals: schroeven, nagels, folies, profielen (blank en in elk gewenste kleur d.m.v. een eigen poedercoat installatie), gevellijmsystemen en alle toebehoren. Om het pakket zo compleet mogelijk te maken, leveren wij ook aluminium achterconstructie systemen.

ALLES VOOR DE GEVELBOUW NAGELS

Europanel bv Amarilstraat 15 7554 TV Hengelo T 074 - 2433393 | F 074 - 2504973 www.europanel.nl

SCHROEVEN

LIJMEN

PROFIELEN

Groendaken

Tekst: Roel van Gils

Beeld: ZinCo

Nieuwe bedrijfsleider ZinCo Benelux Joost Tonus (46) is de nieuwe bedrijfsleider van ZinCo Benelux, leverancier van systemen voor groendaken. In eerdere functies zat hij ook midden in het groen. Eerst als eigenaar van een hoveniersbedrijf en later als projectleider en commercieel adviseur bij verschillende groenbedrijven. “In plaats van groen op de grond, houd ik me voortaan bezig met groen op het dak,” zegt Tonus met een lach. Al had hij bij zijn vorige werkgever ook regelmatig met groendaken te maken. Groendaken zijn niet alleen mooi, maar kunnen ook een wezenlijke bijdrage leveren aan de leefbaarheid in een stad, meent Tonus. “Groendaken helpen hitte-eilanden te verdrijven en verhogen de biodiversiteit. Bovendien fungeren ze steeds meer als waterberging om bijvoorbeeld het riool te ontlasten, voor beregening in droge(re) periodes of voor de inzet van huishoudwater om onder meer het toilet door te spoelen. Kortom, een groendak biedt naast uitbreiding van gebruiksruimte vele voordelen.”

Joost Tonus ZinCo Benelux.

ZinCo brengt leven op het dak! ZinCo Benelux is wereldwijd marktleider op het gebied van daktuinen. Of het nu gaat om sedumdaken, intensieve daktuinen of parkeerdaken: de hoogwaardige en innovatieve duurzame daktuinsystemen van ZinCo maken meervoudig ruimtegebruik op daken mogelijk. Wij adviseren u graag over de mogelijkheden. ZinCo Benelux b.v.

Tel. 020 667 48 52

daktuin@zinco.nl

ZinCo Benelux is volgens Tonus meer dan alleen een leverancier van systemen voor groendaken. “We stoppen veel tijd en energie in advisering, engineering, het ontwikkelen van hoogwaardige producten en leveren een compleet systeem van A tot Z. Behalve de drainagematten leveren we ook filters, folies, substraten en beplanting uit eigen kwekerij. We geven tien jaar garantie op een compleet systeem.” ❚

www.zinco.nl

De natuurlijke schoonheid van natuursteen, maar dan lichter! Plastica is dĂŠ specialist in

De stenen gevelbekleding van Colorstone Naturals beschikt over de natuurlijke

decoratief en duurzaam

schoonheid van lei- of natuursteen. Uniek is de ontwerpflexibiliteit van deze

plaatmateriaal, met een

gevelbekleding door het geringe gewicht. De stenen gevelbekleding is door en door

ruim assortiment voor in- en

gekleurd en samengesteld uit natuurlijke materialen. Colorstone Naturals heeft een

exterieur. Met onze jarenlange kennis en ervaring staan we garant voor absolute topkwaliteit en een hoog service-

robuuste uitstraling en is vandaalbestendig. Dit maakt deze stenen gevelbekleding zeer geschikt voor gevelafwerking van scholen, openbare/ recreatieve gebouwen en overige utiliteitsbouw.

niveau. Zo werken we gericht aan het realiseren van al uw ontwerpwensen.

www.colorstone-panels.nl/naturals

Industrieweg 92 | Waalwijk | tel. +31(0)416 67 24 00 | www.plastica.nl

Kunststof

hout

metaal

steen

Software

Tekst en beeld: Orgadata

Werken binnen een netwerk Logikal bereikt de dubbele cijfers. Het softwarebedrijf Orgadata brengt programmaversie 10.0 van de software voor de ramen-, deuren- en gevelbouw op de markt. Een zwaartepunt van de talrijke nieuwe tools ligt bij het onderwerp ‘werken binnen een netwerk’. Daarmee ondersteunt Logikal 10.0 het moderne werken binnen complexe opdrachten. Deze vereisen tenslotte een nauwe samenwerking van alle bij de bouw betrokken partijen. Na de eerste ervaringen hebben velen het bij Logikal 10 dan ook al over een van de belangrijkste releases van de software voor de ramen-, deuren- en gevelbouw sinds lange tijd. De nieuwe programmaversie maakt het bijvoorbeeld mogelijk om parallel te werken in Logikal en CAD-programma's. Elke wijziging aan ramen, deuren en gevels wordt uit Logikal direct in de CAD-tekeningen overgenomen. Dat werkt zowel wanneer een medewerker alleen aan het project werkt, als wanneer het werk over meerdere werkplekken is verdeeld – de directe actualisering gebeurt ook werkplekoverkoepelend. Dit perfecte samenspel lukt ook met Logikals andere partnerprogramma's: als je in Logikal iets wijzigt, worden de uitwerkingen bijvoorbeeld ook direct in het ERPprogramma overgenomen. ERP-systemen gebruiken dus dezelfde verbinding om materiaal, ressourceplanning, calculatie enz. actueel te houden – ongeacht op welke plaats of in welk gekoppeld programma een wijziging wordt aangebracht.

Met de nieuwe LogiKal-versie ontmoeten de gebruikers goede bekenden: voortaan is de bediening op een comfortabele manier beschikbaar die de gebruikers goed kennen uit Microsoft-Office-applicaties. De LogiKalgebruikers kunnen bijvoorbeeld met versie 10 de functie ‘Opmaak overnemen’ gebruiken, die zij kennen uit hun dagelijkse werk met Office-producten. Zo kunnen zij bijvoorbeeld bij een gevelpost alle eigenschappen gemakkelijk en tijdbesparend kopiëren en overbrengen naar de volgende post. Daarbij worden alle omrasteringen, toewijzingen, eigen bewerkingen, materiaalpakketten en alle overige zaken overgenomen. LogiKal 10 staat voor calculeren en construeren met de hoogste snelheid. De nieuwe versie maakt voor de gebruikers een ongekende snelheid mogelijk. De gebruikers

stellen hun Logikal op het actuele project in, maken de juiste voorinstellingen voor de series, oppervlakken en vullingen en kunnen al direct na het vastleggen van de ‘inzetten’ de positie afsluiten. Voor de Logikal-gebruikers zijn direct de calculatie, U-waarden, CE-markering en andere codes voor de elementen beschikbaar. Daarmee worden de bewerkingstijden voor de elementen zo veel korter, dat het lijkt alsof Logikal de constructies automatisch uitwerkt. Ook de wandaansluitingen vormen met de nieuwe versie bij wijze van spreken een netwerk. Wanneer in tekening, materiaal en bewerking van een projectwandaansluiting een wijziging wordt aangebracht, dan wordt deze automatisch overgenomen in alle andere posities, waarbij deze aansluiting ook is gebruikt. Naast al deze highlights is er nog een hele reeks van afzonderlijke verbeteringen die het werken met LogiKal verder vergemakkelijken. Veel suggesties hiervoor kwamen van de gebruikers van de software Logikal zelf. Alle noviteiten voldoen daarbij aan een beproefde wet van Logikal: de functies zijn overzichtelijk vormgegeven en intuïtief te bedienen. ❚

Logikal 10 is een belangrijke release van onze software,” aldus Jens Brümmer van Orgadata.

Donderdag 29 oktober 2015 in Het Oude Magazijn te Amersfoort C

CMY

6de editie van hét kennisevent over brand en isolatiemateriaal

Duurzaamheid & Brandveiligheid: Vriend of vijand?

Toekenning IFE studiepunten. Gratis deelname. Meer informatie: www.fireseminar.nl

LogiKal

DE PROFESSIONELE SOFTWARE VOOR RAMEN, DEUREN EN GEVELS.

Meer inzicht in uw calculatieprijs! Bespaar nog meer tijd en geld! Vereenvoudig uw productie! Heeft u interesse in een vrijblijvend adviesgesprek? Neem dan contact op met: Orgadata Benelux B.V. Tel.: +31 (0) 582 333 920 E-Mail.: info@orgadata.nl www.orgadata.com

Productnieuws DUCO LEGT AKOESTISCHE PROBLEMEN HET ZWIJGEN

MEER LEEFRUIMTE MET BALKONDAKRAAM

Wie aan ventileren denkt, zal niet meteen het thema 'akoestiek' op het puntje van zijn tong hebben liggen. Toch wordt akoestiek ook in de ventilatiebranche een steeds belangrijker gegeven. Als specialist op het gebied van natuurlijke ventilatie speelt Duco Ventilation & Sun Control op deze ontwikkeling in met een gratis seminar gewijd aan akoestiek en ventilatie. Steeds meer steden en landelijke gebieden hebben vandaag de dag af te rekenen met geluidshinder. Lawaai wordt bovendien gezien als een belangrijke risicofactor voor onze gezondheid, zeker als de bewoner hierdoor aan slaap moet inboeten en onvoldoende kan ventileren. De vraag dringt zich dus steeds meer op hoe akoestische problemen het zwijgen kan worden opgelegd. “Bij Duco zijn we die problemen liever voor,” zegt Hendrik Dejonghe, marketing manager bij Duco. “Met een gratis seminar rond Akoestiek & Ventilatie dat op woensdag 4 november zal plaatsvinden in het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid in Hilversum, wil Duco bijdragen aan een optimaal akoestisch comfort, en dit op een natuurlijke manier. Samen met twee marktonafhankelijke sprekers van adviesbureau Peutz en LBP Sight nemen we het brede thema (toe- en afvoer) onder de loep en presenteren we onze nieuwe akoestische ventilatieoplossingen, onderbouwd met diverse praktijkvoorbeelden. Het seminar heeft een brede doelgroep. Adviesbureaus, architecten, maar ook zelfontwikkelende aannemers en installateurs zijn van harte welkom om er hun licht op te steken.

Het FAKRO balkondakraam combineert twee raamvleugels in één. Dit maakt het mogelijk het bovengedeelte te openen tot een hoek van 45 graden en het ondergedeelte naar voren uit te klappen. Uniek aan het ontwerp van FAKRO’s balkondakraam zijn de geïntegreerde balustrades. Deze verdwijnen bij sluiting geheel in de raamconstructie. Dit geeft een esthetisch strakkere uitstraling en zorgt voor een langere levensduur, de elementen worden immers niet blootgesteld aan schadelijke weersinvloeden. Het raam is voorzien van een geïntegreerd ventilatierooster zodat ook in gesloten stand de ruimte geventileerd wordt. Beide raamvleugels zijn voorzien van P2A veiligheidsglas, inclusief zelfreinigende buitencoating. Aanvullende reiniging is mogelijk middels de reinigingsstand. Het FAKRO FGH-V balkondakraam is uit te breiden met zowel binnen- als buitenzonweringen en is standaard leverbaar in de maten 78 x 255, 94 x 255 en nu ook in de maat 114 x 255 cm. Montage is mogelijk in een dakhelling van 35°-55°.

BIJZONDERE GEVEL VOOR POLAK BUILDING Op de Erasmus Universiteit is het moderne onderwijsgebouw Polak Building aan de plaza op campus Woudestein geopend. Het nieuwe multifunctionele onderwijsgebouw, waarvan zowel exterieur als interieur zijn ontworpen door Architectenbureau Paul de Ruiter, past in de nieuwe onderwijsstrategie van de Erasmus Universiteit, gericht op activerende, kleinschaliger educatie. De Erasmus Universiteit heeft de ambitie om tot de meest duurzame campussen van Ned¬erland te behoren. Zo bestaat het interieur enkel uit natuurlijke en duurzame materialen in de kleuren rood, oranje en geel afgewisseld met eikenhout. Daarnaast heeft Polak Build¬ing onder andere een duurzame klimaatinstallatie, geoptimaliseerde isolatie, natuurlijke ventilatie en een minimale technische installatie. Uniek is de gevel, waar frisse lucht naar binnen stroomt via zelf te bedienen luikjes in de verticale lamellen. Per windrichting ver¬schillen deze lamellen in diepte waardoor ze het glas helpen beschermen tegen direct zonlicht en zorgen ze voor schaduwwerking. Het gebouw heeft een GPR-score van 8,5. Bijzonder is ook het glazen atriumdak, waar zonnecellen in het glas zijn verwerkt. Deze zonnecellen zijn in het hele atrium zichtbaar als schaduwpatronen.

GEZE POWERTURN De GEZE Powerturn draaideuraandrijving is in staat om naast standaard deuren ook grote en zware deuren, met een breedte tot 1.600 mm of deurgewicht tot 300 kg, op een betrouwbare en veilige wijze te openen. Tegelijkertijd past de Powerturn met zijn geringe inbouwhoogte van maar 7 centimeter naadloos in elk design. De Powerturn is uitermate geschikt voor (bijzonder brede) brandwerende deuren, in de F/R variant is zelfs een rookschakelcentrale geïntegreerd. Met de Powerturn is ook handmatig gebruik van de deur kinderlijk eenvoudig. Dat is mogelijk door de unieke werking van de opgeslagen kracht. De veer, waarmee de deur in geval van brand wordt gesloten, wordt eenmalig op spanning gebracht en in deze toestand vastgehouden. Daarna hoeft hij tijdens het gebruik van de deur niet voortdurend opnieuw te worden opgespannen. Zo kunnen ook grote en zware deuren door iedereen, vrijwel zonder krachtinspanning, handmatig worden geopend. Daarbij is de aandrijving volgens GEZE te allen tijde ‘meester van de situatie’ en sluit in geval van brand zoals men is gewend op een veilige manier. Bovendien wordt door de Smart swingfunctie op de energiekosten bespaard, zowel in de stand ‘permanent open’ als tijdens het gebruik. Meer info via www.powerturn.gezebenelux.com.

Productnieuws ENTREEMATTEN VOOR BUITEN

TEGELBLADVANGER

Sinds kort heeft emco – specialist op het gebied van entreematsystemen en schoonloopzones – een nieuwe serie entreematten uitgebracht speciaal voor buitengebruik, de emco Senator Outdoor. De voor deze serie ontwikkelde borstelinlagen hebben een hoge schrapende werking ten behoeve van grof en fijn vuil. Emco komt met de Senator Outdoor tegemoet aan de vraag naar professionele entreematsystemen met een hoog borstelend effect voor buitengebruik. De robuuste borstelinlagen zijn gemaakt van 100 procent polyamide, zijn waterafstotend en UV-bestendig. Zij blijven hierdoor jarenlang kleurecht en mooi. Het vuil verzamelt zich bovendien niet in de inlagen, maar valt tussen de profielen. Hierdoor kan het vuil niet door de volgende passant alsnog mee naar binnen worden gelopen. Dit bevordert daarnaast de levensduur van de entreemat. De entreemat kan worden gereinigd door middel van een stofzuiger. De extra brede aluminium profielen (50 mm) in combinatie met de mooie inlage zorgt voor een ruimtelijk en aantrekkelijk aanzicht. De inlage van de entreemat is te leveren in verschillende kleuren en de entreemat kan daarnaast worden gecombineerd met verschillende inbouwramen, eventueel voorzien van LED-verlichting. Tilmar’s Bladex tegelbladvanger voor platte daken is vernieuwd. De nieuwste versie van de plat dak hemelwaterafvoer (HWA) voorkomt verstopping met bladeren of grind in de hemelwaterafvoer van alle platte daken. De tegelbladvanger past op elk plat dak, is universeel model en zodoende geschikt voor iedere situatie. Bladeren worden op grote afstand van de afvoer gehouden en daarmee krijgt waterafvoer optimaal de ruimte. Een omtrek van ruim 1,2 meter staat hiervoor garant. Een haakse of schuine dakrand, een afvoer midden op het dak? Het maakt allemaal niet uit, met één universeel model geschikt voor alle afvoeren wordt elke situatie perfect opgelost. De tegelbladvanger is gemaakt van het duurzame, temperatuurbestendige en slagvaste PP-kunststof en wordt geplaatst door middel van een standaard stoeptegel van 30 x 30 cm. De tegel blijft perfect stabiel door de pootjes rondom. De pootjes hebben een opening voor waterafvoer zodat er geen bevriezingsschade kan ontstaan tijdens vriezend weer.

TERRA TONES: LICHTE TINTEN EN SUBTIELE NUANCES Het nieuwe kantoorpand van LIMES international werd ontworpen door STOL architecten. Het imposante hoofdkwartier van de onderneming bevindt zich op een prominente locatie en heeft een unieke vormgeving, die wordt geaccentueerd door de voor de gevel gebruikte Terra Tones-tegels van Mosa Facades. Voor de gevelbekleding zocht STOL architecten een materiaal met zowel een abstracte als robuuste uitstraling. Verder moest het een natuurlijke tint hebben waarmee het gebouw zich van zijn omgeving zou onderscheiden. “De Terra Tones-collectie van Mosa Facades voldeed aan al onze wensen,” zegt Corèl. Terra Tones 206V (Mid Grey) werd gekozen vanwege zijn lichte tinten en subtiele nuances en aangebracht in een patroon dat STOL architecten speciaal voor het gebouw ontwierp. Hiervoor werden drie tegelformaten gebruikt: 90 x 90 centimeter, 60 x 90 centimeter en 30 x 90 centimeter. De afmetingen en plaatsing van de ramen werden afgestemd op de tegelformaten, voor een harmonieus geheel en een zo efficiënt mogelijk materiaalgebruik. Een onzichtbare bevestiging staat garant voor een naadloze afwerking die de abstracte vormgeving van het gebouw nog beter tot zijn recht laat komen. Corèl: “De Terra Tones-tegels zien er luxueus en stijlvol uit en hebben een unieke warme kleur. Ze verlenen de gevel een elegante uitstraling en hun structuur en tinten creëren samen met de grote donkere ramen een subtiel speels effect wanneer de zon op het pand schijnt.”

UNIDEK SOLARPOWER ALS COMPLEET PREFAB DAKELEMENT Een goed geïsoleerde gebouwschil, luchtdicht bouwen en minder koudebruggen zorgen samen voor een verlaging van de EPC. Een volgende stap bij EPCverlaging is het opwekken van duurzame energie. Het thermisch isoleren van een gebouwschil is een eenmalige investering die, zolang de woning er staat, rendement oplevert.

Productnieuws Dakisolatie levert een belangrijke bijdrage aan energiebesparing. Na energiebesparing is het opwekken van duurzame energie de volgende stap bij verlaging van de EPC volgens de Trias Energetica strategie. Een goede en veel gebruikte mogelijkheid hiervoor is het inzetten van PV-panelen. Unidek SolarPower combineert de energiebesparende eigenschappen van het Unidek Aero dakelement met een geïntegreerd PV-systeem. Unidek SolarPower heeft het meeste weg van een indaksysteem, maar gaat verder dan dat. Een traditioneel indaksysteem wordt doorgaans op de bouwplaats tussen de dakpannen aangebracht. Unidek SolarPower wordt als compleet prefab dakelement naar de bouwplaats getransporteerd en daar verwerkt. Doordat dit unieke systeem alle onderdelen van een indak- of opdaksysteem combineert tot één product leidt dit tot een verbetering in verwerkingssnelheid en vermindering van het aantal arbeidsgangen op de bouwplaats.

ZO HELDER ALS GLAS Wilt u optimaal daglicht laten binnenvallen, maar de zonnewarmte moet buiten blijven? Dan is het tijd voor de nieuwe generatie Lichtkoepels SCC van JET BIK. Nu met een hoge lichtdoorlatendheid. De afkorting SCC staat voor Sun Control Clear: hét belangrijke voordeel van deze nieuwe generatie lichtkoepels. Deze unieke zonwerende lichtkoepels van JET BIK zijn gemaakt van duurzaam en slagvast polycarbonaat. JET BIK past nu een nieuwe, heldere variant toe waardoor de lichtdoorlatendheid toeneemt tot maar liefst 80%. Het heldere zonwerende polycarbonaat benadert het aanzien van glas. Hierdoor sluit het materiaal esthetisch beter aan bij de rest van de woning. Met andere woorden: BIK Lichtkoepels SCC staan de woning mooier. De Lichtkoepels SCC zijn leverbaar in verschillende vormen en in een groot aantal maten. Ook als inbraakwerende variant of voor de dakterrasentree koepel.

oplossing. De instelbaarheid aan de gewenste wanddikte maakt het Varia systeem uniek. De HSI 150 Varia is snel en eenvoudig op de bouwplaats aan te passen aan de gewenste wanddikte variërend van 200 tot en met 575 mm. De gewenste lengte is eenvoudig instelbaar met behulp van de schaalverdeling op de buis. In totaal zijn vier typen leverbaar geschikt voor wanddikten 200 - 260 mm, 260 - 365 mm, 365 - 470 mm en 470 - 575 mm. Het systeem is geschikt voor doorvoer van kabels en/of buizen met een doorsnede vanaf 4 tot en met 160 mm. De uiterste flexibiliteit, zeer snelle levering, eenvoudige montage en de lange levensduur resulteren in een optimale en kostenefficiënte oplossing voor de doorvoering van kabels en buizen. Naast enkelvoudige toepassing kan de HSI 150 Varia eenvoudig op de bouwplaats als een systeempakket met meerdere elementen naast of boven elkaar worden gemonteerd. De HSI 150 Varia is voorzien van een bajonetaansluiting waardoor alle Hauff systeemdeksels, ten behoeve van de aansluiting van alle mogelijke kabels en buizen, toepasbaar zijn. De HSI 150 Varia combineert de maximale flexibiliteit en connectiviteit van het gehele HSI 150 systeemdeksel assortiment met de bekende betrouwbaarheid van volledige gas- en waterdichte afdichting.

RECTICEL INSULATION: MASSIEF PASSIEF BOUWEN Als een van de game changers op het gebied van Massief Passief Bouwen combineert Recticel Insulation alle ecologische voordelen van een passiefhuis met de duurzaamheid van een traditionele woning in baksteen en isolatie met harde polyurethaan platen. Een sprekend voorbeeld hiervan is het woonzorgcomplex van Mijande Wonen in het Overijsselse Vroomshoop, dat afgelopen februari de PassiefBouwen Award 2014 heeft gewonnen. Dit gebouw in traditionele baksteen is zo goed als energieneutraal, met relatief lage bouwkosten en een hoog comfort voor de bewoners.

WATERDICHTE DOORVOER INSTELBAAR AAN WANDDIKTE Met de HSI 150 Varia introduceert Plaka Nederland de nieuwste innovatie op het gebied van kabeldoorvoeringen. Om lekkages bij kabel- en buisdoorvoeringen bij betonnen wanden te voorkomen is de HSI 150 Varia de ultieme

Voor de isolatie in het woonzorgcomplex in Vroomshoop werd gebruik gemaakt van Eurowall (PUR) en Eurofloor (PIR). Deze platen hebben een hoge isolatiewaarde, terwijl ze ultradun zijn. Er zijn dus geen kasteeldikke muren nodig om de passiefhuisnormen te halen. Het resultaat mag er zijn: extreem lage energiekosten, altijd frisse lucht in huis, geen tocht, geen koudevallen of grote temperatuurschommelingen. Maar ook goede geluidsisolatie, lagere onderhoudskosten en beter waardebehoud. Kortom: Massief Passief Bouwen volgens de methode van Recticel Insulation levert pure winst op voor bewoners en gebouweigenaar.

Productnieuws ROCKPANEL BRILLIANT LAAT GEVELS STRALEN

ALTERNATIEF VOOR TROPISCH HARDHOUT

Ieder gebouw heeft door zijn vorm, structuur en kleur een eigen verhaal. ROCKPANEL gevelpanelen inspireren architecten en dragen ertoe bij dat zij hun ontwerp een onderscheidend karakter kunnen geven. Het nieuwe assortiment ROCKPANEL Brilliant omvat zestien designs waarmee onbegrensde ontwerpvrijheid wordt geboden om een gebouw te laten opgaan in de omgeving of juist een krachtig accent te zetten. Het brede kleurenspectrum van ROCKPANEL Brilliant gaat van natuurlijke bruin-, aubergine- of groentinten over naar koelere kleuren zoals grijs of blauw tot zelfs een krachtig rood of oranje, die allemaal inspiratie bieden en innovatieve ontwerpconcepten ondersteunen. Zonlicht of gerichte lichtspots versterken de uitstraling van een gebouw bekleed met deze kleurige en glanzende gevelpanelen.

Met NobelWood® wordt van duurzaam verbouwd laagwaardig dennenhout met biobased materiaal een hoogwaardige, 100% biologisch alternatief voor tropisch hardhout gecreëerd. Goed beheerde dennenbossen zorgen vrijwel onbeperkt voor de grondstof voor NobelWood®. Het hout wordt gemodificeerd met biopolymeren die afkomstig zijn van de afvalbiomassa van rietsuikerstengels. Na droging en polymerisatie is het voordien zachte naaldhout duurzaam, sterk en stabiel geworden. Het ziet er uit als teak en gedraagt zich er naar. NobelWood® is 100% biologisch, uit verantwoorde bosbouw en presteert superieur.

SMARTSKIN HOUDT GEVEL KOEL SmartSkin is een uniek transparant gevelmateriaal, dat zowel kan koelen als verwarmen en daarmee tegelijkertijd de warmtestroom vanuit een gebouw tegenhoudt. De functionaliteit van SmartSkin neemt vele bezwaren van bouwen met daglicht weg. Nadelen worden omgezet in voordelen. Overmatige zoninstraling en daaraan gepaard gaande energieopbouw wordt afgevoerd en opgeslagen om een wand te verwarmen als daar behoefte aan is. SmartSkin geeft ontwerpers nog meer vrijheid in het toepassen van daglicht met polycarbonaat in gebouwen.

NobelWood® voldoet aan duurzaamheidklasse 1. Dat betekent een levensduur van 50 jaar in weer en wind en 25 jaar in contact met grond en water, vergelijkbaar met bijvoorbeeld teak. In de aanloop naar productie is het product al jarenlang getest, ook in extreme omstandigheden. De prestaties laten zien dat het zonder risico kan worden toegepast.

op zoek naar de ideale gevelmonteur. Ergon Nederland is altijd op zoek naar de ideale match. De ideale vakman voor de ideale opdrachtgever. Of het nu gaat om het monteren van aluminium kozijnen, vliesgevels, of het samenstellen van puien; bij ons vindt u ongetwijfeld de juiste persoon. Iemand waarop u kunt bouwen, en dat tegen een scherpe prijs. Wij zijn dé uitzendspecialist voor de gevelbranche.

Korenpad 8 6534 AS Nijmegen +31(0)316 58 11 44 info@ergonnederland.nl www.ergonnederland.nl

Net als hardhoutsoorten vergrijst NobelWood®. De vergrijzing is homogeen zonder vlekken. NobelWood® is niet gevoelig voor oppervlakteschimmels (‘blauw’) wat sommige op zich duurzame houtsoorten laten zien. Zo blijft NobelWood® een egale zilvergrijze uitstraling houden.

SOLARLUX KOMT MET NIEUW SCHUIFSYSTEEM Het innovatieve schuifsysteem cero van Solarlux dankt haar naam aan de ultradunne tussenstijlen van slechts 34 mm en de enorme grote glasoppervlakken tot 15 m2. De cero staat voor buitengewone architectuur met spectaculaire perspectieven, waarbij de grenzen tussen binnen en buiten vervagen. De geïntegreerde dikke stalen kozijnprofielen liggen verdekt rondom in de muur en de vloerrails zijn verzonken. De schuifwand kan ondanks de enorme afmetingen eenvoudig bediend worden door de RVS looprails en de geïntegreerde loopwagens in de schuifdelen. Hierdoor kan een schuifelement tot wel 1.000 kg makkelijk in beweging gebracht worden, maar een mechanische bediening is ook mogelijk. En met de wegschuifbare volglazen hoekelementen verdwijnen de grenzen van de woonruimte met buiten helemaal.

Productnieuws

Het product is geschikt gemaakt voor triple beglazing met een totale glasdikte van 50 mm, maar ook verkrijgbaar in dubbele HR++ beglazing. Bij triple beglazing is de Uw-waarde 0,73 en daarmee geschikt voor een passiefhuis of een nul-energie woning. Het systeem voldoet aan de inbraakwerendheid volgens RC2 en de kwaliteitseisen van de CE Markering.

van de levenscyclusanalyse ofwel de ecologische voetafdruk. Door de verschillende EPD's met elkaar te vergelijken, kan gemakkelijker een (milieu)bewuste productkeuze worden gemaakt. Met deze belangrijke toekenning heeft NedZink een nieuwe stap gezet in duurzaamheid en kwaliteit. De EPD’s vormen de basis voor de beoordeling van gebouwen op ecologisch niveau zoals gedefinieerd in het nieuwe Europese project ‘Duurzaamheid van gebouwen’. Voor een objectieve en vergelijkbare maatstaf is de milieu-impact van NedZink NATUREL, NedZink NOVA en NedZink NOIR door het onafhankelijke IBU getoetst aan de ISO-normen 14025, 14040 en 15804 en vervolgens gevalideerd. Hierbij is gekeken naar de levenscyclusanalyse (LCA) van de drie zinkproducten. De LCA is een beproefde wetenschappelijke methode die het mogelijk maakt alle milieueffecten in elke levensfase van het product te beoordelen en te kwantificeren. Bijvoorbeeld CO2-uitstoot, energie- en waterverbruik en luchtverontreiniging. Op basis van die kengetallen kunnen EPD’s met elkaar worden vergeleken en wordt een (milieu)bewuste productkeuze vergemakkelijkt.

DUURZAAM EN KLEURRIJK TEGELIJK Niets inspireert ons mensen meer dan kleuren – en mooie oppervlakken. Steni Colour is een gevelplaat die een gebouw een verrassend en uniek karakter verleent. Een veilige keuze als u kleur wilt brengen in de wereld – of kleurrijk wilt bouwen. Meer geïnspireerd door de natuur, zoals steen, water, groen gras, geuren…? Dan is Steni Nature misschien een goede keuze, een gevelplaat met een oppervlak van gemalen natuursteen. Beide producten hebben een verwachte functionele levensduur van meer dan 60 jaar, volgens de recente milieuverklaring (EPD). EPD (Environmental Product Declaration) Type III is een door een onafhankelijke instantie uitgegeven milieuverklaring die voldoet aan de volgende vier eisen: de informatie is objectief, vergelijkbaar, geloofwaardig en optelbaar. De EPD voor bouwmaterialen is gekoppeld aan de nieuwe standaard ISO 21930 ‘Environmental declaration of building products’. De eisen voor een EPD staan gespecificeerd in ISO 14025 en ISO 21930, en zijn gebaseerd op een beoordeling van de levensduur volgens de ISO 14040-serie.

GITZWARTE KERAMISCHE DAKPAN Monier produceert de keramische dakpan VH-Variabel gitzwart glanzend verglaasd voortaan op donkere scherf in plaats van op een rode. Het resultaat: een dakpan met een intense zwarte kleur die zorgt voor een stabiel kleurbeeld op het dak. Voor de productie van de gitzwarte dakpan maakt Monier gebruik van een met mangaan ingekleurde klei, waardoor de body van de dakpan donkergekleurd is. Het eindresultaat is een mooie donkere dakpan met een intense zwarte kleur met grote voordelen, zeker als de dakpannen bijgesneden worden in het kilbereik of langs een dakvenster. Er ontstaat een fraaie donkere snijlijn die verwerkt nauwelijks zichtbaar is. De donkere scherf verkleint daarnaast de kans op eventuele rode doorschijn. Ook lichte beschadigingen aan de dakpan door transport vallen nauwelijks meer op. Monier past de donkere scherf toe voor de dakpannen, gevelpannen links en rechts en de dubbele welpan. De overige hulpstukken worden op rode scherf geleverd. Dankzij de bescheiden en stijlvolle uitstraling is de VH-Variabel, of Verbeterde Holle, al jarenlang een populaire dakpan. De pan heeft een karakteristieke ‘V’-vormige extra watergeleiding, een lichte golving en een variabele latafstand. Deze eigenschappen maken de VH-Variabel zowel geschikt voor nieuwbouw als voor renovatieprojecten. Op alle dakpannen van Monier geldt een garantie van 30 jaar. Dit houdt in dat de pannen vorstbestendig, waterdicht en bestand tegen breuk zijn volgens de daarvoor geldende Europese normen.

NEDZINK ONTVANGT EPD’S NedZink heeft voor NedZink NATUREL, -NOVA en -NOIR ‘Environmental Product Declarations’ toegekend gekregen door het onafhankelijke Duitse Institut Bauen und Umwelt e.V. Deze EPD's, die tevens het ECO platform label hebben gekregen, bieden informatie over de milieugegevens van het product op basis

Productnieuws WIENERBERGER KOMT MET ONLINE BIM-TOOL Gebruikers van Autodesk Revit kunnen de Terca gevelbakstenen van Wienerberger met alle bijbehorende technische informatie eenvoudig toevoegen aan hun digitale 3D-gebouwmodel of BIM-bibliotheek. In de BIM-tool combineert Wienerberger de informatie over Terca gevelbakstenen met een op maat gegenereerde textuur van de gekozen baksteensortering. “De baksteen-gerelateerde informatie staat voor een groot deel in de ‘Material Browser’ van het Revit-bestand,” legt Koen de Paepe, bouwtechnisch adviseur van Wienerberger uit. “Om dit Revit-bestand niet onnodig groot te maken, is er ook een URL-link opgenomen naar de baksteensortering op de website.” Gebruikers vinden daar alle aanvullende informatie van de Terca gevelbakstenen. De meegeleverde handleiding laat zien hoe gebruikers de Revit-bestanden kunnen inlezen en hoe de textuur aan de 'wall' kan worden toegevoegd. Op dit moment heeft Wienerberger alleen een BIM-tool beschikbaar voor Terca gevelbakstenen. Vergelijkbare tools voor Porotherm binnenmuurstenen en Koramic dakpannen zijn in de maak.

Onze wereld draait om die van u

Met de toename van de wereldwijde mobiliteit en dynamische werkomgevingen is er een groeiende vraag naar intelligente, beveiligde en tegelijkertijd gastvrije toegangsoplossingen in entreegebieden of - zoals wij dat noemen - ‘mobility hotspots’ van gebouwen. Benieuwd hoe wij anderen geholpen hebben en hoe wij u kunnen helpen? Neem dan contact met ons op, 0299 38 08 08 of info@boonedam.nl

BEN_Advert_Architects_197x130mm.indd 1

22/09/15 09:23

Tourniquets

Tekst: Roel van Gils

Beeld: Fedde de Weert

Entree als visitekaartje Een entree is dé eyecatcher van een gebouw. Architecten gaan daarom vaak op zoek naar uitersten en unieke oplossingen. “Wij denken graag mee in die creativiteit, maar waken wel voor de beoogde functionaliteit en veiligheid voor de gebruiker,” zegt Jeannette Lenssen-Kwantes, Adviseur Architecten bij Boon Edam Nederland. Ze vertelt over de laatste trends en innovaties op het gebied van tourniquets en schuifdeuren.

De trend die Jeannette signaleert in het design van entrees is een enorme behoefte aan transparantie en ruimtelijkheid. “We hebben de laatste jaren vooral veel hoge tourniquets en schuif-

deuren geproduceerd, zoals recent voor een kantoorgebouw op de Zuidas in Amsterdam, het Erasmusziekenhuis in Rotterdam en het Mauritshuis in Den Haag. Deze panden zijn voorzien van

een tourniquet met een hoogte richting de 4 a 5 meter. Dergelijke oplossingen bieden bijvoorbeeld de mogelijkheid om een extra cilinder boven de tourniquet te plaatsen. ›

Tourniquets

In het design van entrees is enorme behoefte aan transparantie en ruimtelijkheid. Dit biedt interessante mogelijkheden qua verlichting of plaatsing van kunst of andere objecten.” Ze realiseert zich ook dat de wens van een architect niet altijd ingewilligd kan worden. “We moeten soms streng zijn als gebruikersveiligheid in het gedrang komt,” lacht ze. “We hebben veel knowhow in huis en een eigen R&D-afdeling die goede alternatieven kan bieden. Op technisch vlak is er namelijk veel mogelijk en ook als het gaat om de locatie van een tourniquet; helemaal binnen of helemaal buiten een gebouw, en

alles daartussen. Laat architecten maar ontwerpen, wij zorgen wel voor het serieuze gedeelte.” Daarmee doelt Jeannette op de functionaliteiten die een eindgebruiker wenst en de diverse internationale normeringen en certificeringen. “Onze producten voldoen desgevraagd aan de norm voor inbraakwerendheid EN 1627 op de totale constructie. Volgens deze norm leveren we ook ranke schuifdeuren met een aanzichtbreedte van slechts 40 millimeter en zodoende perfect passend binnen een vliesgevelsysteem.” ❚

® Geregistreerd handelsmerk - een HunterDouglas® product

HunterDouglas® Plafondsystemen, Zonwering en Gevelsystemen

L u x a f l e x ® L i c h t - e n w a r m t e r e g u l e r e n d e sy ste m e n

Innovatieve producten maken innovatieve projecten Over de gehele wereld werkt Hunter Douglas samen met architecten en designers om ideeën vanaf de tekentafel te realiseren. Met haar geavanceerde zon- en lichtregulerende systemen, intelligente geveloplossingen en hoogwaardige akoestische plafonds draagt Hunter Douglas bij aan het creëren van innovatieve, duurzame en comfortabele gebouwen. Zo ook voor het Distributie Centrum in Tilburg, waar grote en extreem vlakke QuadroClad® gevelpanelen het gebouw een strak uiterlijk geven en het fel rode open V100 buitenplafond speciaal vervaardigd werd om te kunnen voldoen aan de eisen van het sprinkler systeem. Hunter Douglas Architectural Projects Nederland

Piekstraat 2 - 3071 EL Rotterdam - Postbus 5072 - 3008 AB Rotterdam Tel. (010) 496 22 22 - Fax (010) 423 78 90 - info@hunterdouglas.nl - www.hunterdouglas.nl

Project : Distributie Centrum, Tilburg Product : Quadroclad® Gevelsysteem en Luxalon® Linear V100 Exterior Plafondsysteem Architect : Jeroen Weijers, Van Oers Weijers Architecten

de revolutie in de bouw

Rc 3,5 m2 K/W

25mm

0,007 W/(m.K)

Vergelijkingstabel

VOORDELEN

Isolatie materiaal

Dikte

u-waarde

位-waarde (W/m.k)

RC-waarde (m2 K/W)

IQ VIP

25 mm

0,29

0,007

3,5

PUR

88 mm

0,29

0,025

3,5

PIR

88 mm

0,29

0,025

3,5

XPS

102 mm

0,29

0,027

3,5

Steenwol

122 mm

0,29

0,035

3,5

EPS

126 mm

0,29

0,036

3,5

- Uiterst dun - Zeer hoge isolatiewaarde, door uiterst lage 位-waarde 0,007 - Ruimtebesparend - Talloze toepassingen

TOEPASSINGEN IN - Sandwichpanelen - Deuren - Daken - Vloeren - Gevel isolatie

iQ Vip (R)evolution panelen De eisen in het bouwbesluit ten aanzien van de energieprestaties van nieuwe gebouwen worden steeds hoger. Traditionele isolatiematerialen moeten daardoor steeds dikker worden uitgevoerd. Door de unieke combinatie van een minimale dikte en een enorm hoge isolatiewaarde, zijn iQ Vip (R)evolution panelen uitermate geschikt voor zowel nieuw- als renovatiebouw.

Dunner en beter iQ Vip (R)evolution panelen bestaan uit een vacu眉m isolatieplaat met een micro-poreuze kern die in een dun, gasdicht, omhulsel is verpakt. Met een dikte van slechts 25mm wordt al een U-waarde van 0,29 W/(m2.K) behaalt. Dit staat gelijk aan een RC-waarde van 3,5 m2 K/W. Om deze waarden met traditionele isolatiematerialen te bereiken zoals steenwol en EPS, zullen doorgaans diktes van meer dan 100mm moeten worden toegepast. In bovenstaande tabel zijn de meest voorkomende isolatiematerialen en hun isolerende eigenschappen met elkaar vergeleken. Verjongde sandwichpanelen (tekening), zoals deze momenteel in de Nederlandse bouw worden toegepast, zijn niet langer noodzakelijk. Door gebruik te maken van iQ Vip (R)evolution panelen kan met een minimale dikte van 25mm al een Rc-waarde van 3,5 m2 K/W worden behaald. Dit levert onderstaande voordelen op: -

Besparing van materiaal (kosten besparing) Esthetisch fraaier, geen uitstekende cassette beplating Ruimte besparing Energiebesparing , door betere isolatiewaarde

Hoogwaardige iQ Vip (R)evolution

Traditioneel isolatiemateriaal

TE VERLIJMEN MET -

Glas Aluminium Staal Trespa Rockpanel PVC Hout Archipan Plastica

ASSORTIMENT iQ Vip (R)evolution is leverbaar in diverse diktes vanaf 9mm tot 40mm

PUR 88mm

iQ Vip 25mm

Verkoopkantoor: iQ prof Schuttenkleef 6 6191 LG Beek Contactpersoon: Ben Arts Mobiel: +31 (0) 6 234 34 614

FAC-richtlijnen

Tekst en beeld: Federatie Aluminium Constructeurs (FAC)

Aluminium als droomproduct Aluminium wordt meer en meer toegepast in moderne bouwsystemen, niet alleen bij projectbouw maar ook bij woningbouw. Naast geveltechniek, vinden we aluminium terug in tal van buiten- en binnentoepassingen, van zonwering tot zonnepanelen en van vloerroosters tot lichtarmaturen. In de hedendaagse zoektocht naar duurzaam bouwen en de toenemende aandacht voor warmteverlies, luchtdichtheid, brandveiligheid en inbraakwerendheid is aluminium een echt droomproduct. Indien men over de nodige ‘know-how’ beschikt tenminste.

Men streeft steeds naar meer performante gevelelementen die moeten voldoen aan de evoluerende normering en eisen. Met deze evolutie rijzen de bijhorende vragen, de contradicties en de technische uitdagingen. In deze context zijn er een aantal richtlijnen opgesteld uitgaand van de rechtstreekse noden uit de praktijk. De richtlijnen zijn tot stand gekomen door een nauwe samenwerking tussen de betrokken federatie (FAC), de voorschrijvers, de gevelbouwers en een kenniscentrum (Clusta) in de metaalsector als piloot coördinator en uitvoerder van de richtlijnen. De volgende richtlijnen zijn reeds verschenen:

U-waarde berekening: In de praktijk heeft men gemerkt dat de wijze waarop de U-waarde berekend wordt

vaak voor interpretatie vatbaar is waardoor misvattingen en discussies ontstaan. In deze richtlijn wordt op een éénduidige manier de werkwijze toegelicht om de juiste U-waarde te bekomen. De werkwijze wordt enerzijds overlopen voor ramen en deuren en anderzijds voor gordijngevels. Er wordt telkens rekening gehouden met de betrokken normering. Gevoelige verliespunten zoals materiaalovergangen krijgen speciale aandacht. Deze punten zijn in onze sector gekend als de thermische knopen.

Duurzaamheid: Tegenwoordig kan men ondernemen met oog voor duurzaamheid niet meer wegdenken. Het is belangrijk om materiaalefficiënt te werken met aandacht voor recyclage van primaire grondstoffen. Er komen steeds meer mogelijkheden om duurzaamheid in een

FAC-richtlijnen

open concurrentiële markt te integreren. Op het vlak van duurzaamheid scoort aluminium bijzonder goed. Alhoewel de fabricage van aluminium veel energie vergt, is dat niet het geval voor de recyclage ervan. Voor het recycleren van aluminium heeft men slechts 5% van de initiële fabricage-energie nodig om een evenwaardig basismateriaal te maken. Er bestaat een toenemend belang voor duurzaamheidscertificaten zoals Breeam, Leed en Valideo. In deze richtlijn sluit men een algemene informatieve inleiding af met een concrete aanzet tot duurzaam ondernemen op maat van de aluminium gevelbouwer.

Levende gevels: In dezelfde lijn als duurzaamheid zijn levende gevels bezig aan een ware opkomst. Naast het ecologische en CO2 reducerend aspect is er een echt esthetisch en vernieuwend kantje waarbij groen en planten geïntegreerd worden in onze bebouwde omgeving. In deze richtlijn komen de verschillende varianten aan bod met hun voor-en nadelen. Een aantal systemen wordt met elkaar vergeleken en om af te sluiten worden er een paar case studies behandeld.

Bouwknopen en luchtdichtheid: Met het vooruitzicht om in 2020 bijna energie-neutraal te bouwen en de aanzienlijke warmteverliezen, die waargenomen worden ter hoogte van de schrijnwerkaansluitingen, is er op wettelijk niveau beslist dat deze verliezen moeten worden opgenomen bij het bepalen van de energieprestaties van gebouwen. Deze verliezen zijn zowel te wijten aan warmteverliezen door transmissie als warmteverliezen door lucht die ontsnapt door kieren en spleten ter hoogte van de schrijnwerkaansluitingen. Schrijnwerkaansluitingen worden in EPB-termen ‘bouwknopen’ genoemd. ›

FAC-richtlijnen

In de richtlijn worden de verschillende methoden om rekening te houden met dit warmteverlies overlopen. Van de meest praktische methode (EPB-aanvaarde bouwknopenmethode) is een praktisch voorbeeld uitgewerkt. Luchtdichtheid kan in tegenstelling met warmteverliezen door transmissie niet op voorhand berekend worden. Uit ervaring en metingen op bestaande aansluitingen kent men een aantal maatregelen die de windichtheid van een bouwknoop bevorderen. Onder andere de afdeling bouwfysica aan de UGent spitst zich toe op onderzoek van dit domein. Dankzij de opgedane ervaring en kennis heeft men in de richtlijn een lijst met maatregelen opgesteld die de luchtdichtheid van de aansluiting al dan niet ten goede komen.

Onderhoud en garantievoorwaarden: Aluminium is een product dat relatief weinig onderhoud vergt en slechts onder bijzondere omstandigheden corrodeert. In een neutraal milieu zal aluminium niet corroderen. Aangezien aluminium in de gevelbouw vaak aan een licht agressief milieu zal blootgesteld worden en ook uit esthetische overwegingen gaat men het aluminium voorzien van een oppervlaktebehandeling. In deze richtlijn ligt de focus op de buitentoepassingen, meer bepaald buitenschrijnwerk en gevelbekleding, waarbij het belang van onderhoud wordt benadrukt. Na een korte introductie over oppervlaktebehandelingen, worden de belangrijkste aandachtspunten

tijdens de ontwerpfase, de constructiefase en de gebruiksfase overlopen, om vervolgens in te gaan op de niet los te koppelen garantievoorwaarden van aluminium schrijnwerk. Zowel het glas, het hangen sluitwerk als de verschillende attributen zoals zonnewering en ventilatieroosters komen aan bod. Een correct onderhoud zal niet enkel een lange levensduur en een goede werking op lange termijn garanderen, het is ook een voorwaarde om te kunnen genieten van de garantie. In deze richtlijn zijn de belangrijkste aandachtspunten gebundeld, voor elke fase in de levensduur van het aluminium schrijnwerk voor de verschillende betrokken partijen.

FAC-richtlijnen

Beeld: Sourbron Fotografie.

'In de hedendaagse zoektocht naar duurzaam bouwen is aluminium een echt droomproduct' Hang- en sluitwerk: In eerste instantie heeft hangen sluitwerk de functie om schrijnwerk te kunnen openen, sluiten en eventueel te vergrendelen. Hier komt nog een heel andere dimensie bij, daar H&S een cruciale rol speelt bij windichtheid, inbraakwerendheid, veiligheid en zelfs brandwerendheid. Hang- en sluitwerk, vooral deurbeslag, is de laatste jaren ook een echt elektronisch gegeven geworden met tal van mogelijkheden zoals automatisatie, sasfuncties en toegangscontrole. Er zijn zoveel verschillende mogelijkheden en systemen dat het moeilijk is om als leek hier in wegwijs te geraken. Aan de hand van deze richtlijn heeft men op een toegankelijke manier de meest voorkomende systemen op een rijtje gezet. ❚

Clusta, uw kenniscentrum op gebied van metalen. Clusta is het kenniscentrum waar u terecht kan voor zowel technologische vragen en co-engineering op het gebied van metalen, maar ook voor technische ondersteuning van uw innovatietraject. Clusta is het aanspreekpunt voor uw R&D afdeling, uw kwaliteitsdepartement of uw aankoopafdeling. Clusta is ook een technologische netwerkorganisatie voor de Vlaamse KMO’s die rechtstreeks of onrechtstreeks actief zijn met metalen. Ze streeft naar succesvol ondernemerschap bij haar leden. Door bedrijfsindividuele en sectorgerichte acties, schept Clusta een omgeving voor open innovatie. U kan bij Clusta terecht voor zowel: • Kleine technische interventies • Uitgebreide trajectbegeleiding • Schade analyses, waarbij we ook als technisch expert kunnen optreden • Implementatie van nieuwe materialen en/of technieken bij oa afwerking van gebouwen • Opleidingen over het correct gebruik van metalen bij u in het bedrijf of tijdens onze groepsopleidingen of onze seminaries. De vertrouwensrelatie die de Clusta adviseurs in de loop van de jaren met bedrijven hebben opgebouwd vormt de basis voor innovatiestimulering. Deze werking is in het bijzonder waardevol naar de kleine en middelgrote ondernemingen toe. Clusta Technologiepark 935 9052 Zwijnaarde 09/280 93 41 www.Clusta.be

Federatie Aluminium Constructeurs (FAC) De Federatie Aluminium Constructeurs (FAC) is een branchevereniging van bedrijven die actief zijn in aluminium schrijnwerk en gevelbouw. FAC versterkt de positie van constructeurs door belangenbehartiging, opleiding, informatie en begeleiding in kwaliteitszorg. Meer info: www.fac-belgium.eu - info@fac-belgium.eu

Fort Kijkduin - Huisduinen

Tekst: Roel van Gils

Beeld: Bertil van Beek

Moderne vliesgevel voor eeuwenoud fort Fort Kijkduin, in zijn oorspronkelijke vorm gebouwd tussen 1811-1813 in opdracht van Napoleon, is de afgelopen jaren grondig gerestaureerd. Tevens is het fort deels uitgebreid, waarbij de architect heeft gekozen voor een duidelijk contrast tussen oud en nieuw.

De Gevelbrigade Uw partner in geveltechniek

specialist in geveltechniek: Voor deskundig advies en uitvoeren van projecten op het gebied van: Vliesgevels gevelbekleding aluminium kozijnen, vensters en deuren vouwdeursystemen schuifdeursystemen

www.gevelbrigade.nl

Twee prachtige structurele vliesgevels sieren het eeuwenoude fort. Fort Kijkduin is onderdeel van de Stelling Den Helder en is gezegend met een Noordzee aquarium en een museum. De structurele vliesgevels van het merk Hueck zijn door Cornelisse Aluminium uit Heemskerk geproduceerd en gemonteerd door de Gevelbrigade uit Purmerend. “We zijn een nog relatief jonge club, maar wel ervaren rotten in de gevelbouw,” beweert Peter de Boevé van de Gevelbrigade, gespecialiseerd in de montage van vliesgevelprofielen en raamen deursystemen. “Na het faillissement van onze vorige werkgever, zijn we – mijn compagnon Jim van der Zee en ik – op eigen benen gaan staan.” En niet zonder succes. Het plaatsen van de vliesgevels als verlengstuk van het eeuwenoude fort vroeg de nodige aandacht, zowel in (detail)engineering als in de montage. “De gevels hellen bovendien ook nog eens licht achterover,” benadrukt De Boevé. Een niet-alledaags project, ook niet voor de heren die toch al ruim dertig jaar in het vak zitten. “We zijn zeer trots dat we een bijdrage hebben mogen leveren aan dit bijzondere project. En dat zijn we ook op het feit dat we sinds enige tijd VMRG-partner zijn.” ❚

www.gevelbouw.info Surf naar de meest complete startpagina over gevels en daken! Staat u nog niet op

www.gevelbouw.info?

Neem dan contact op met Sander van Hout: E s.vanhout@louwersuitgevers.nl Dirk Mulder: E d.mulder@louwersuitgevers.nl of bel: T +31 495 45 00 95

‘Wie doet wat’ zijn servicepagina’s met een overzicht van de meest gerenommeerde bedrijven per rubriek. U kunt deelnemen met een naamsvermelding. Indien gewenst kunt u uw bedrijfslogo toevoegen.

Een vermelding tussen gerenommeerde bedrijven in de branches op de hier volgende pagina’s?

Vanaf € 395,- per jaar weten uw klanten ook wat u doet! Neem contact met ons op voor alle informatie: Sander van Hout: E s.vanhout@louwersuitgevers.nl Dirk Mulder: E d.mulder@louwersuitgevers.nl

T +31 495 45 00 95 T +31 495 45 00 95

Wie doet wat

Technisch Gevelbouw Management

ADVIES

ALUMINIUM RAMEN, DEUREN EN GEVELS

ALUMINIUM SCHUIFPUIEN

TECHNISCH GEVELBOUW MANAGEMENT BV

ARSYCON GLAS EN GEVELADVIES

Atalanta 20, 5121 MS RIJEN T +31 (0)161 233161 E info@arsycon.nl W www.arsycon.nl

Heesakkerweg 19, 5721 KM ASTEN Postbus 198, 5720 AD ASTEN T +31 (0)493 327722 F +31 (0)493 327720 E info@tgm.nl W www.tgm.nl

AFDICHTINGSTECHNIEKEN

ELAND BRANDT INTAL BV

De Veken 103 1716 KG OPMEER T +31 (0)226 341525 E info@intal.nl W www.intal.nl

ALUMINIUM SYSTEMEN

BLOEM SEALANTS BV

FAÇADE ADVISEURS VOOR GEVELBOUW BV

ALKONDOR HENGELO

Postbus 24058 2490 AB DEN HAAG T +31 (0)70 3296601 E info@bloemsealants.com W www.bloemsealants.com

JAZO ZEVENAAR

Handelsdwarsstraat 10 6905 DJ ZEVENAAR Postbus 360, 6900 AJ ZEVENAAR T +31 (0)316 592911 F +31 (0)316 525360 E info@jazo.eu W www.jazo.nl

Citroenvlinderlaan 5 5641 CG EINDHOVEN T +31 (0)40 2513400 E gevel@facade.nl W www.facade.nl TREMCO ILLBRUCK BV

GEVELCARE

H. Roland Holstlaan 4 4481 DG KLOETINGE

Vlietskade 1032 4241 WC ARKEL Postbus 20 4240 CA ARKEL T +31 (0)183 568019 F +31 (0)183 568010 E marcel.rijff@tremco-illbruck.com W www.tremco-illbruck.nl

ALUMINIUM KNIPWERK

T +31 (0)113 228734 / 06 27823125

REYNAERS ALUMINIUM BV

Maisdijk 7, 5704 RM HELMOND Postbus 111, 5700 AC HELMOND T +31 (0)492 561020 E info@reynaers.nl W www.reynaers.nl

GLAS-CI BV

Marke Hezinge 3, 7603 GK ALMELO T +31 (0)546 493444 E gci@glas-ci.nl W www.glas-ci.nl

Maisdijk 7 5704 RM HELMOND Postbus 111 5700 AC HELMOND T +31 (0)492 561020 E info@reynaers.nl W www.reynaers.nl

SUNFLEX ALUMINIUM SYSTEME GMBH

Jan Tinbergenstraat 342 7559 ST HENGELO T +31 (0)74 750 88 39 E info@sunflex.nl W www.sunflex.nl

W www.gevelcare.nl

GLAS CI

Wegtersweg 7-19 7556 BP HENGELO Postbus 29 7550 AA HENGELO T +31 (0)74 2455355 E info@alkondor.nl W www.alkondor.nl

REYNAERS ALUMINIUM BV

E gevelcare@zeelandnet.nl

Glas Constructies & Innovaties

H.G. Zwerusstraat 3 7951 CZ STAPHORST Postbus 3, 7950 AA STAPHORST T +31 (0)522 467000 E mail@rollecate.nl W www.rollecate.nl

COMHAN HOLLAND BV

Joh. Enschedeweg 11 1422 DR UITHOORN T +31 (0)297 513636 E comhan@comhan.com W www.comhan.com

ALUMINIUM PROFIELEN

ROLLECATE GROEP

GARFIELD, MEER DAN ALUMINIUM... Rollecate BV H.G. Zwerusstraat 3 Als dé specialist in de markt metCZ ruimSTAPHORST 40 jaar ervaring levert Garfield álles als het gaat om metalen. Niet alleen producten en halffabrikaten, maar 7951 SAPA BUILDING SYSTEM ook toegevoegde waarde in de vorm van expertise, een excellente service en onbeperkte mogelijkheden tot maatwerk. Opgericht inBV 1973 strekt Postbus 3 Alcoalaan 1 en isolatietoepassingen. onze kennis en ervaring zich inmiddels uit van de machine-, façade en silobouw tot constructie-, lichtreclame7950 AA STAPHORST 5151 RW DRUNEN T +31 (0)522 467000 Postbus 75, 5150 AB DRUNEN T +31 (0)416 386480 E mail@rollecate.nl F +31 (0)416 386489 W www.rollecate.nl E sbsdrunen@sapagroup.com W www.sapagroup.com

ALUMINIUM RAMEN EN KOZIJNEN

NIEMAN-KETTLITZ GEVEL- EN DAKADVIES BV

Garfield Aluminium BV 's-Gravelandseweg 244 3125 BK Schiedam Postbus 4052 3102 GB Schiedam

T. +31 (0)10-2382888 F. +31 (0)10-4621851 E. schiedam@garfield.nl www.garfield.nl

Dr. Van Lookeren Campagneweg 16

ALKONDOR HENGELO

8025 BX ZWOLLE

Wegtersweg 7-19 7556 BP HENGELO Postbus 29 7550 AA HENGELO T +31 (0)74 2455355 E info@alkondor.nl W www.alkondor.nl

Postbus 40147 8004 DC ZWOLLE T +31 (0)38 4670030 E info@gevelsendaken.nl W www.gevelsendaken.nl

GARFIELD ALUMINIUM B.V.

Beversestraat 26 5431 SH CUIJK Postbus 4052 3102 GB SCHIEDAM T +31 (0)10 2382888 F +31 (0)10 4621851 E info@garfield.nl W www.garfield.nl

Wie doet wat

DAK- EN GEVELTECHNIEK

ALUMINIUM (VOORGELAKT)

Glasveredelungs EURAMAX COATED PRODUCTS BV

Industrieweg 6 6045 JG Roermond T +31 (0)475 370341 E max@euramax.eu W www.euramax.eu

ANODISEREN

PROFITY BV

Ambachtstraat 7, 7461 TP RIJSSEN T +31 (0)548 539329 F +31 (0)548 539322 E info@profity.nl W www.profity.nl

FLINTERMANN ISOLIERGLASHERSTELLUNG GMBH

Holsterfeld 8 D-48499 SALZBERGEN T +49 (0)5971 97060 F +49 (0)5971 9706 - 99 E info@flintermann.de W www.flintermann-glasveredelung.de

AUTOMATISCHE DEUREN

PILKINGTON BENELUX BV ALUCOL BV

Soerendonck 3 6086 BW NEER Postbus 4403 6086 ZG NEER T +31 (0)475 591155 F +31 (0)475 594508 E info@alucol.nl W www.alucol.nl

RECORD AUTOMATISCHE DEUREN BV

Cardanuslaan 30 6865 HK DOORWERTH Postbus 67, 6865 ZH DOORWERTH T +31 (0)26 3399777 F +31 (0)26 3399770 E info@record-automatischedeuren.nl W www.record-automatischedeuren.nl

BEGLAZING ALUMET ETTEN BV

Postbus 62, 4870 AB ETTEN-LEUR T +31 (0)76 5043130 F +31 (0)76 5035207 W www.alumet.nl

AUTOMATISERING

AGC FLAT GLASS NEDERLAND BV

Panovenweg 21, 4004 JE TIEL Postbus 6025, 4000 HA TIEL T +31 (0)344 679704 F +31 (0)344 679724 E sales.nederland@eu.agc.com W www.yourglass.com

CAD-PLAN GMBH

Hanauer Landstrasse 174 60314 FRANKFURT (DUITSLAND) T +49 (0)2837 302180 F +49 (0)2837 302181 E koopmann@cad-plan.com W www.cad-plan.com

De Hoeveler 25, 7547 SB ENSCHEDE Postbus 143, 7500 AC ENSCHEDE T +31 (0)53 4835835 F +31 (0)53 4319178 E pilkington.benelux@nsg.com W www.pilkington.nl

SCHEUTEN GLAS NEDERLAND BV

Van Heemskerckweg 9, 5928 LL VENLO Postbus 22, 5900 AA VENLO T +31 (0)77 3599222 F +31 (0)77 3599227 E info@scheuten.com W www.scheuten.com

Sleenburgsestraat 6 6671 ZB ZETTEN T +31 (0)488 421848 F +31 (0)488 421739 E info@c-mol.nl W www.c-mol.nl

Industriestraat 15 2751 GT MOERKAPELLE Postbus 27 2750 AA MOERKAPELLE T +31 (0)88 0277000 F +31 (0)88 0277098 E info@brs.nl W www.brs.nl

SANOCO BOUWBESLAG BV

Nieuwhuisweg 3 5804 AN VENRAY T +31 (0)478 519770 E sanoco@sanoco.com W www.sanoco.com

GEVELADVIES EN ONDERHOUD

GEVELBEHEER-NEDERLAND

LEEBO PROJECTEN BV

Postbus 111 5250 AC VLIJMEN T +31 (0)73 5132950 F +31 (0)73 5115706 E info@leebo.nl W www.leebo.nl

RD Bügelstraat 2 7951 DA STAPHORST Postbus 395 7940 AJ MEPPEL T +31 (0)522 238888 E info@gbn1.nl W www.gevelbeheer-nederland.nl

GEVELBEKLEDING

ALKONDOR

SANOCO BOUWBESLAG BV

Nieuwhuisweg 3 5804 AN VENRAY T +31 (0)478 519770 E sanoco@sanoco.com W www.sanoco.com

Wegtersweg 7-19 7556 BP HENGELO Postbus 29 7550 AA HENGELO T +31 (0)74 2455355 E info@alkondor.nl W www.alkondor.nl

CERTIFICERING EN KEURINGEN

Glasveredelungs

Zuiderplein 4 8911 AJ LEEUWARDEN T +31 (0) 58 2333920 F +31 (0) 58 2138530 E info@orgadata.nl W www.orgadata.nl

DRAAI-, KIEP-, RAAMSYSTEMEN

BOUWBESLAG

FLINTERMANN GLASVEREDELUNG GMBH ORGADATA BENELUX BV

Secr. Verhoefweg 21a 2671 HT NAALDWIJK Postbus 51 2600 AB DELFT T +31 (0)174 641050 E info@prinspanelen.nl W www.prinspanelen.nl

BOUW

BRS BUILDING SYSTEMS BV

C-MOL BENELUX

PRINS PANELEN BV

Holsterfeld 8 D-48499 SALZBERGEN T +49 (0)5971 97060 F +49 (0)5971 9706 - 99 E info@flintermann.de W www.flintermann-glasveredelung.de

SKG-IKOB

Poppenbouwing 56 4191 NZ GELDERMALSEN Postbus 202 4190 CE GELDERMALSEN T +31 (0)88 2440100 F +31 (0)88 2440101 E info@skgikob.nl W www.skgikob.nl

DE KEYSER CONSTRUCT BVBA Beersebaan 61 b 2310 RIJKEVORSEL T +32 (0)3 309 1999 F +32 (0)3 3124999 E info@dekeyserconstruct.be W www.dekeyserconstruct.be

Wie doet wat

GEVELS

GEVELVERLICHTING

DERAKO FAÇADE SYSTEMS BV

Kanaalkade 66 1756 AD 'T ZAND Postbus 32 1756 ZA 'T ZAND T +31 (0)224 592340 F +31 (0)224 592359 E info@derako.com W www.derako.com

NOVICON TOELEVERING BV

Sacharovstraat 4 7575 EA OLDENZAAL Postbus 245 7570 AE OLDENZAAL T +31 (0)541 573030 F +31 (0)541 573031 E info@novicon.nl W www.novicon.nl

ZIRVIC B.V FACEDO GEVELTECHNIEK

Simon Stevinweg 27 6827 BS ARNHEM T +31 (0)26 3701360 F +31 (0)26 3701029 E info@facedo.nl W www.facedo.nl

Hastelweg 260-B 5652 CN EINDHOVEN T +31 (0)40 2430880 E info@zirvic.nl W www.zirvic.nl

GLAS

LEEBO PROJECTEN BV

Postbus 111 5250 AC VLIJMEN T +31 (0) 73 5132950 F +31 (0) 73 5115706 E info@leebo.nl W www.leebo.nl

PRINS PANELEN BV

Secr. Verhoefweg 21a 2671 HT NAALDWIJK Postbus 51 2600 AB DELFT T +31 (0)174 641050 E info@prinspanelen.nl W www.prinspanelen.nl

MHB BV

Meer dan sandwichpanelen... PANELEN HOLLAND BV

Venekoterweg 7 8431 HG OOSTERWOLDE Postbus 61 8430 AB OOSTERWOLDE T +31 (0)516 568568 F +31 (0)516 568561 E info@panelenholland.nl W www.panelenholland.nl

PRINS PANELEN BV

Aerschotstraat 114 BE 9100 SINT NIKLAAS T +32 37604900 F +32 37774784 E info@svk.be W www.svk.be

Secr. Verhoefweg 21a 2671 HT NAALDWIJK Postbus 51 2600 AB DELFT T +31 (0)174 641050 E info@prinspanelen.nl W www.prinspanelen.nl

ZETSUPPORT BV INTERDAM PROJECTS BV

Benedenrijweg 186 2987 VB RIDDERKERK Postbus 299 2980 AG RIDDERKERK T +31 (0)180 470030 F +31 (0)180 470039 E info@interdamprojects.nl W www.interdamprojects.nl

AKS SPECIALS BV

Mercuriusplein 4 5971 LW GRUBBENVORST Postbus 8534 5970 AA GRUBBENVORST T +31 (0)77 3030480 E info@aksspecials.nl W www.aksspecials.nl

SAPA BUILDING SYSTEM BV

GEVELBEPLATING

SVK NV

Onderstalstraat 3 6674 ME HERVELD Postbus 6 6674 ZG HERVELD T +31 (0)488 451951 E verkoop@mhb.nl W www.mhb.nl

Thomas Edisonweg 66 5151 DJ DRUNEN Postbus 211 5150 AE DRUNEN T +31 (0)416 381206 F +31 (0)416 378554 E bedrijfsbureau@zetsupport.nl W www.zetsupport.nl

GEVELBOUW

Alcoalaan 1 5151 RW DRUNEN Postbus 75, 5150 AB DRUNEN T +31 (0)416 386480 F +31 (0)416 386489 E sbsdrunen@sapagroup.com W www.sapagroup.com

GLASSOLUTIONS GEVELBOUW

Leeghwaterstraat 2 6827 AP ARNHEM Postbus 29 6800 AA ARNHEM T +31 (0)26 3696990 F +31 (0)26 3628599

E sggs.gevelbouw@saint-gobain.com W www.saint-gobain-glass.com REYNAERS ALUMINIUM BV

Maisdijk 7 5704 RM HELMOND Postbus 111 5700 AC HELMOND T +31 (0)492 561020 E info@reynaers.nl W www.reynaers.nl

GEVEL- EN DAKADVIES

POLY PRODUCTS BV

Bruningsstraat 10 4251 LA Werkendam T +31 (0)183 507164 F +31 (0)183 507169 E info@polyproducts.nl W www.polyproducts.nl

GLASADVIES

GLASSOLUTIONS GEVELBOUW

Leeghwaterstraat 2 6827 AP ARNHEM Postbus 29 6800 AA ARNHEM T +31 (0)26 3696990 F +31 (0)26 3628599 E sggs.gevelbouw@saint-gobain.com W www.saint-gobain-glass.com

GLASBESCHERMING

J.M. VAN DELFT & ZN KINGSPAN GEÏSOLEERDE PANELEN

Lingewei 8 4004 LL TIEL Postbus 6565, 4000 HN TIEL T +31 (0)344 675250 F +31 (0)344 675251 E info@kingspanpanels.nl W www.kingspanpanels.nl www.kingspanbenchmark.nl

Christiaan Huygensweg 21 5151 DM DRUNEN Postbus 232 5150 AE DRUNEN T +31 (0)416 374925 F +31 (0)416 378450 E info@jmvandelft.nl W www.jmvandelft.nl

RITEC SERVICES TREMCO ILLBRUCK BV

Postbus 20 4240 CA ARKEL T +31 (0)183 568019 E info.nl@tremco-illbruck.com W www.tremco-illbruck.nl

Forellenweg 1-B 4941 SJ RAAMSDONKSVEER T +31 (0) 162 523355 F +31 (0)162 523306 E info@reticservices.nl W www.reticservices.nl

Wie doet wat

HANG- EN SLUITWERK

DICTATOR PRODUCTIE B.V.

Energieweg 11 8304 AJ EMMELOORD T +31 (0)527 613456 F +31 (0)527 698420 E info@dictator.nl W www.dictator.nl

KLIMAATBEHEERSING

OPPERVLAKTEBEHANDELING

EURAMAX COATED PRODUCTS BV ALUSTA NATUURLIJKE VENTILATIETECHNIEK BV

Penningweg 7, 4879 AE ETTEN-LEUR Postbus 93, 4870 AB ETTEN-LEUR T +31 (0)76 5034152 F +31 (0)76 5014496 E alusta@alusta.com W www.alusta.com

ALUCOL BV

Soerendonck 3, 6086 BW NEER Postbus 4403, 6086 ZG NEER T +31 (0)475 595280 F +31 (0)475 510511 E sales@alucol.nl W www.alucol.nl

Industrieweg 6, 6045 JG ROERMOND Postbus 29, 6040 AA ROERMOND T +31 (0)475 370303 F +31 (0)475 323923 E info@euramax.eu W www.euramax.eu

GIESSEN BV

STRALEN - VERZINKEN - POEDERCOATEN

GEZE BENELUX BV

Steenoven 36 5626 DK Eindhoven T +31 (0)40 2629080 E benelux.nl@geze.com W www.gezebenelux.com

ALUMET BV

DUCO PROJECTS NV

Bedrijvenlaan 2 B-8630 VEURNE (BELGIË) T +32 (0)58 330066 F +32 (0)58 330067 E info@ducoprojects.eu W www.duco.eu

Nieuwe Donk 7 4879 AC ETTEN-LEUR Postbus 62 6087 ZG ETTEN-LEUR T +31 (0)76 5043130 F +31 (0)76 5035207 E info@alumet.nl W www.alumet.nl

SANOCO BOUWBESLAG BV

Nieuwhuisweg 3 5804 AN VENRAY T +31 (0)478 519770 E sanoco@sanoco.com W www.sanoco.com

ISOLATIE

GIESSEN BV

Eisterweg 7, 6422 PN HEERLEN T +31 (0)45 5355670 F +31 (0)45 5355671 E info@giessen-bv.nl W www.giessen-bv.nl

JONKMAN COATING BV SOMFY NEDERLAND BV

Diamantlaan 6, 2132 WV HOOFDDORP Postbus 163, 2130 AD HOOFDDORP T +31 (0)23 5544900 F +31 (0)23 5624253 E bertus.vandenbrink@somfy.com W www.somfy.nl

ALURAL GROUP

Westdijk 139 B-2830 TISSELT-WILLEBROEK T +32 (0)38 607261 F +32 (0)38 607248 E sales@alural.be W www.alural.be

Beitelstraat 16, 7556 NC HENGELO Postbus 422, 7550 AK HENGELO T +31 (0)74 2916875 F +31 (0)74 2421438 E info@jonkman-coating.nl W www.jonkman-coating.nl

KRIEK POEDERCOATINGS BLUEDEC BV

Ressenerbroek 26d 6666 MR HETEREN T +31 (0)26 4722003 F +31 (026 4720760 E info@bluedec.nl www.bluedec.nl

TUNAL BVBA

Menensesteenweg 295 B-8940 WERVIK (BELGIË) T +32 (0)56 671460 F +32 (0)56 671588 E bart.lambrecht@tunal.eu W www.tunal.nl

KUNSTSTOF KOZIJNEN

ASTRA STRAMON B

Hoogvelt 6 5721 VW ASTEN T +31 (0)493 691837 F +31 (0)493 699277 E info@astrastramon.nl W www.astrastramon.nl

Bedrijfsweg 11 2404 CB ALPHEN AAN DEN RIJN T +31 (0)172 434934 F +31 (0)172 415951 E info@kriekbv.nl W www.kriekbv.nl

VAN DER MEER

KENNISCENTRUM

oppervlaktetechniek V.D. MEER OPPERVLAKTETECHNIEK BV

TREMCO ILLBRUCK BV

Postbus 20 4240 CA ARKEL T +31 (0)183 568019 E info.nl@tremco-illbruck.com W www.tremco-illbruck.nl

KUMIJ

Gotenburgweg 21 9700 AS GRONINGEN T +31 (0)50 8532000 E alg@kumij.nl W www.kumij.nl

LUCHTDICHT BOUWEN

CARRECON QUALITY

Powdercoating Systems Noordbaan 860 2841 MG MOORDRECHT T +31 (0)182 308030 F +31 (0)182 308039 E info@carrecon.nl W www.carrecon.nl

Nieuw Zeelandweg 14 1045 AL AMSTERDAM T +31 (0)20 4470245 F +31 (0)20 6112426 E kantoor@meercoat.nl W www.meercoat.nl

SCHOENBV POEDERCOATING

SCHOEN BV / TECHNO COAT GRONINGEN BV

VMRG

Einsteinbaan 1 Postbus 1496 3430 BL Nieuwegein T +31 (0)30 6053644 E info@vmrg.nl W www.vmrg.nl

TREMCO ILLBRUCK B.V.

Postbus 20 4240 CA ARKEL T +31 (0)183 568019 F +31 (0)183 568010 E info.nl@tremco-illbruck.com W www.tremco-illbruck.nl

DEEGE COATING MOERDIJK BV

Kievitweg 2, 4791 RW KLUNDERT T +31 (0)168 389300 F +31 (0)168 389310 E info@deege-coating.nl W www.deege-coating.nl

Paltrokstraat 31, 508 EJ ZAANDAM T +31 (0)75 6166607 F +31 (0)75 6160510 E info@schoenbv.nl / info@tcgbv.nl W www.schoenbv.nl / www.tcgbv.nl

Wie doet wat

OVERIG

PANELEN

SANOCO BOUWBESLAG BV ELUMATEC BENELUX BV

Hoogeveenenweg 204 2913 LV NIEUWERKERK A/D IJSSEL T +31 (0)180 315858 F +31 (0)180 315858 E info@elumatec.nl W www.elumatec.nl

HILTI NEDERLAND BV

Leeuwenhoekstraat 4 2652 XL BERKEL EN RODENRIJS Postbus 92 2650 AB BERKEL EN RODENRIJS T +31 (0)10 5191111 F +31 (0)10 5191199 E hiltinl@Hilti.com W www.hilti.nl

KCE BV

Kanaalstraat 190, 2161 JW LISSE T +31 (0)252 417641 F +31 (0)252 421294 E info@kcelisse.nl W www.kcelisse.nl

PRINS PANELEN BV

Secr. Verhoefweg 21a 2671 HT NAALDWIJK Postbus 51 2600 AB DELFT T +31 (0)174 641050 E info@prinspanelen.nl W www.prinspanelen.nl

PLAFOND & WANDSYSTEMEN

DERAKO INTERNATIONAL BV

Kanaalkade 66 1756 AD 'T ZAND Postbus 32 1756 ZA 'T ZAND T +31 (0)224 592340 F +31 (0)224 592359 E info@derako.com W www.derako.com

PERSONEEL

ERGON NEDERLAND

PROMAT BV

Vleugelboot 22, 3991 CL HOUTEN Postbus 475, 3990 GG UTRECHT T +31 (0)30 2410770 F +31 (0)30 2410771 E info@promat.nl W www.promat.nl

Korenpad 8 6534 AS NIJMEGEN Postbus 73 6500 AB NIJMEGEN T +31 (0)316 581144 E info@ergonnederland.nl W www.ergonnederland.nl

SOLAR

Nieuwhuisweg 3 5804 AN VENRAY T +31 (0)478 519770 F +31 (0)478 519775 E sanoco@sanoco.com W www.sanoco.com

STALEN RAMEN

De Compagnie 7, 1689 AG ZWAAG Postbus 4065, 1620 HB HOORN T +31 (0)229 265170 F +31 (0)229 265872 E info@recystel.nl W www.recystel.nl

Alcoalaan 1 5151 RW DRUNEN Postbus 75, 5150 AB DRUNEN T +31 (0)416 386480 F +31 (0)416 386489 E sbsdrunen@sapagroup.com W www.sapagroup.com

STALEN PROFIELEN

Donk 6, 2991 LE BARENDRECHT Postbus 69, 2990 AB BARENDRECHT T +31 (0)180 640887 F +31 (0)180 640325 E info@ods-geveltechniek.nl W www.ods-geveltechniek.nl

MHB BV

Onderstalstraat 3 6674 ME HERVELD Postbus 6 6674 ZG HERVELD T +31 (0)488 451951 E verkoop@mhb.nl W www.mhb.nl

REYNAERS BV

Maisdijk 7 (bedrijfsnummer 9102) 5704 RM HELMOND Postbus 111 5700 AC HELMOND T +31 (0)492 561020 F +31 (0)492 561030 E info@reynaers.nl W www.reynaers.nl

SANOCO BOUWBESLAG BV

Nieuwhuisweg 3 5804 AN VENRAY T +31 (0)478 519770 F +31 (0)478 519775 E sanoco@sanoco.com W www.sanoco.com

SYSTEMEN/PROFIELEN

SAPA BUILDING SYSTEM BV

Alcoalaan 1 5151 RW DRUNEN Postbus 75, 5150 AB DRUNEN T +31 (0)416 386480 F +31 (0)416 386489 E sbsdrunen@sapagroup.com W www.sapagroup.com

ALCOA ARCHITECTUURSYSTEMEN

Daltonstraat 17, 3846 BX HARDERWIJK Postbus 391, 3840 AJ HARDERWIJK T +31 (0)341 464611 F +31 (0)341 467351 E aas@alcoa.com W www.alcoa-architectuursystemen.nl

SAPA BUILDING SYSTEM BV RECYSTEL

ODS BV AFDELING DAK- & GEVELTECHNIEK

BLYWEERT ALUMINIUM BV

Esp 440, 5633 AJ EINDHOVEN T +31 (0)40 2646494 F +31 (0)40 2646495 E edujardin@blyweert.nl W www.blyweert.nl

SCHÜCO NEDERLAND BV

Rendementsweg 3-A 3641 SK MIJDRECHT Postbus 1076 3640 BB MIJDRECHT T +31 (0)297 233670 F +31 (0)297 250162 E info@schueco.nl W www.schueco.nl

DE TECHNOLOGIE VOOR UW IDEEËN

VBH NEDERLAND BV

Houtduifstraat 22, 4901 BP OOSTERHOUT Postbus 339, 4900 AH OOSTERHOUT T +31 (0)162 483400 F +31 (0)162 432139 E info@vbh-nl.com W www.vbh-nl.com

MHB BV

Onderstalstraat 3 6674 ME HERVELD Postbus 6 6674 ZG HERVELD T +31 (0)488 451951 E verkoop@mhb.nl W www.mhb.nl

HUECK ALUMINIUM PROFIELTECHNIEK BENELUX BV

Windmolen 8, 4751 VM OUD GASTEL Postbus 101, 4750 AC OUD GASTEL T +31 (0)165 513955 F +31 (0)165 513111 E aluminiumtechniek@hueck.nl W www.eduard-hueck.de

HYDRO BUILDING SYSTEMS NV WICONA

Nijverheidsstraat 48 E B-2260 OEVEL (BELGIË) T +32 (0)14 249999 F +32 (0)14 218511 E info@wicona.be W www.wicona.be

Wie doet wat

TOEGANGSTECHNIEK

VENTILATIE

HUNTER DOUGLAS ARCHITECTURAL PROJECTS

BOON EDAM NEDERLAND BV

Ambachtstraat 4, 1135 GG EDAM Postbus 26, 1135 ZG EDAM T +31 (0)299 380808 F +31 (0)299 372859 E info@boonedam.nl W www.boonedam.nl

JAZO ZEVENAAR

Handelsdwarsstraat 10 6905 DJ ZEVENAAR Postbus 360, 6900 AJ ZEVENAAR T +31 (0)316 592911 F +31 (0)316 525360 E info@jazo.eu W www.jazo.nl

TOURNIQUETS EN TOEGANGSCONTROLE

E info@renson.nl W www.renson.be

MULTIFILM ZONWERING

Witte Paal 336 1742 LE SCHAGEN Postbus 3 1740 AA SCHAGEN T +31 (0)224 591941 E info@multifilm.nl W www.multifilm.nl

ZETWERK

www.smitsrolluiken.nl SMITS ROLLUIKEN & ZONWERINGEN BV

De Hork 11 5431 NS CUIJK T +31 (0)485 315667 F +31 (0)485 326171 E smits@smitsrolluiken.nl W www.smitsrolluiken.nl

SUNSHIELD B.V.

Lissenveld 65F 4941 VL RAAMSDONKVEER T +31 (0)162 438117 +31 (0)162 435652 F +31 (0)162 455854 E info@sunshield.nl W www.sunshieldglobal.nl

ALLPRO GIESSEN BV

Industrieweg 27 4283 GX GIESSEN Postbus 1049 5140 AC WAALWIJK T +31 (0)183 443201 E service@allprogiessen.nl W www.mzzn.nl

Copaco_Q.pdf

06-11-13

16:11

GUNNEBO NEDERLAND BV

TRAFODEUREN

Postbus 83 6640 AB BEUNINGEN T +31(0)24 6778000 F +31(0)24 6778001 E info@schellekens.com W www.schellekens.com

Maalbeekstraat 10 B 8790 WAREGEM T +32 (0)56 627111

ZONWERING visseringweg 23 1112 AS DIEMEN T +31 (0)20 3988988 E info.nl@gunnebo.com W www.gunnebo.nl

LEEUW

SCHELLEKENS & SCHELLEKENS BV

RENSON VENTILATION

DICTATOR PRODUCTIE B.V.

Energieweg 11 8304 AJ EMMELOORD T +31 (0)527 61 34 56 F +31 (0)527 69 84 20 E info@dictator.nl W www.dictator.nl

SolidScreen: Geen opening tussen doek en geleider Energie besparend (ook ‘s nachts) Windvast tot windkracht 8 Constante doekspanning Warmte werend Visueel comfort INGENIEURSBURO DE Insectenwerend

Witte Paal 336, 1742 PB SCHAGEN Postbus 3 1740 AA SCHAGEN T +31 (0)224 591941 F +31 (0)224 591266 E info@deleeuwbv.nl W www.deleeuwbv.nl

MERFORD SPECIAL DOORS BV

Postbus 160 4200 AD GORINCHEM T +31 (0)183 675020 F +31 (0)183 626440 E specialdoors@merford.com W www.merford.com

Piekstraat 2, 3071 EL ROTTERDAM Postbus 5072, 3008 AW ROTTERDAM T +31 (0)10 4962222 F +31 (0)10 4237890 E info@hunterdouglas.nl W www.hunterdouglas.nl

NEDERLAND B.V. PEETERS PROJECTZONWERING

Everdenberg 57 4902 TT OOSTERHOUT Postbus 28 4900 AA OOSTERHOUT T +31 (0)162 420442 F +31 (0)162 420445 E info@peetersprojectzonwering.nl W www.peetersprojectzonwering.nl

PROZON P R O J E C T E N COPACO SCREENWEAVERS

Rijksweg 125 B-8531 BAVIKHOVE T +32 (0)56 353533 F +32 (0)56 358048 E info@copaco.be W www.copaco.be

AdvertentieGevelbouw.indd 1

PROZON NEDERLAND BV

Lange Zijde 5, 5626 DL EINDHOVEN T +31 (0)40 2623400 F +31 (0)40 2624310 E info@prozon.nl W www.prozon.nl

WAREMA NEDERLAND BV

Oude Graaf 8, 6002 NL WEERT Postbus 10050, 6000 GB WEERT T +31 (0)495 530205 F +31 (0)495 524526 E info@deltanederland.nl W www.deltanederland.nl

WONNINK ZONWERING BV 25-3-2014 15:30:46 Siliciumweg 34, 3812 SX AMERSFOORT Postbus 1059, 3800 BB AMERSFOORT T +31 (0)33 4802244 F +31 (0)33 4802520 E info@wonnink.nl W www.wonnink.nl

JAZO ZEVENAAR

Handelsdwarsstraat 10 6905 DJ ZEVENAAR Postbus 360, 6900 AJ ZEVENAAR T +31 (0)316 592911 F +31 (0)316 525360 E info@jazo.eu W www.jazo.nl

DUCO

“Ventilation & Sun Control” Handelsstraat 19, B-8630 Veurne T +32 (0)58 330033 E info@duco.eu W www.duco.eu

RENSON SUNPROTECTION SCREENS

Kalkhoevestraat 45 B - 8790 Waregem T +32 (0)56 62 65 00 E info@renson.nl W www.renson.nl

ZON-EX

Zomerweg 155, 7532 RB ENSCHEDE T +31 (0)53 4611128 F +31 (0)53 4614345 E info@zon-ex.nl W www.zon-ex.nl

Polycon lichtgewicht glasvezelversterkte betonpanelen in 2- en 3D

Importeur Benelux: Metal Cladding Systems b.v. Postbus 3, 4030 CA Ingen Nederland T E I

+31 (0) 344 69 33 91 info@metalcladding.nl www.metalcladding.nl

Fixvent® Mono AK EVO • Ventilatie, zonwering en akoestisch comfort in één • Verborgen plaatsing (volledig verborgen achter slag) • Onderhoudsvriendelijk • Windvast (garantie tot 130 km/u door het ritssysteem) • Insectenwerend (intensief ventileren met open raam en gesloten doek) • Eenvoudig vervangen van het doek (bv nieuwe kleur)

www.renson.nl

Gegaran d e e rde kwalitei t in geve ls

KEURME

Over sm

aak kunt

u als arc hitect misschie met elka n nog ar twiste n. Maar niet ove kwaliteit r . Want d ie is geg arandee met het rd VMRG-k eurmerk . Wilt u profitere n van all e zekerh eden die het keur merk u b iedt? Kie s dan een VMR G-lid vo or uw g evel. of opdra

chtgeve r

Meer we Ga naar contact

ten?

www.vm

rg.nl of n

op via (0 30)60 53

eem

644.