Gevelbouw 4 2014

VAKTIJDSCHRIFT OVER GEVELS, GLAS & DAKEN

Jaargang 11 I nummer 4

LEVENDIGE GEVEL VOOR NIEUWE HAGAZIEKENHUIS COMPLEXE STRUCTUUR VOOR TRANSPARANT ROTTERDAM CS

SCAN WITH

In samenwerking met:

Er bestaat een betere manier om uw creativiteit op een gevel te uiten.

Geef uw verbeelding alle vrijheid met de decoratieve gevelplaten van SVK. U zoekt een manier om uw project de juiste uitstraling te geven? Dan zijn onze vezelcement gevelplaten een prima keuze. Dit tijdloos en natuurlijk materiaal geeft uw creativiteit alle vrijheid.

Het past bij elke bouwstijl en biedt naar kleur en vorm eindeloze variatie- en combinatiemogelijkheden. Het is bovendien eenvoudig te plaatsen, zeer duurzaam en onderhoudsvriendelijk.

Ontdek ons volledig assortiment op www.svk.be.

Uw creativiteit zal er wel bij varen!

Ornimat

Colormat

Puro Plus

Decoboard

Op maat verzaagde gevelplaten

Door-en-door gekleurde gevelplaten

Natuurgrijze gevelplaten met schwung

Standaard gevelplaten in tijdloze kleuren

Creativity up front.

GEVEL & DAK

Cradle to Cradle gevel in keramiek Mosa. Facades.

Een gevel ontwerpen met uw eigen signatuur? Mosa Facades is specialist in keramische geveloplossingen voor duurzame, functionele en architectonische gebouwen.

Met een gecertificeerd Cradle to Cradle gevelsysteem dat veel ontwerpvrijheid biedt. www.mosafacades.nl

DucoWall Solid Stapelbaar en sterk staaltje

Het DucoWall Solid lamellenwandsysteem kan als losse constructie intensieve ventilatiesysteem is functioneel en decoratief. De ‘stapelbare’ lamellen maken de wand bijzonder stevig. DucoWall Solid is snel en makkelijk te monteren. De Z-vormige lamel zorgt voor een fraai en strak design.

We inspire at www.duco.eu

info@duco.eu - Handelsstraat 19 - 8630 Veurne - Belgium - tel +32 58 33 00 66 - fax +32 58 33 00 67

HOME OF OXYGEN

maar ook tegen een bestaande constructie geplaatst worden. Dit

Voorwoord Specials Voor u ligt een ‘lekker dikke’ editie van Gevelbouw. Behalve diverse prachtige projecten schotelen we u deze keer ook een aantal specials voor. We gaan het hebben over afdichtingstechnieken, daken gevelbegroening en automatisering. Stuk voor stuk thema’s die de afgelopen jaren een enorme vlucht hebben genomen en die de stijgende lijn ook zullen continueren.

Laten we eens beginnen met het thema afdichtingstechnieken, waarbij direct het begrip luchtdicht bouwen naar voren komt. Of het gebouw nu moet voldoen aan Breeam, energieneutraal, passief of lage energie, het is zaak om vanaf het allereerste begin een juiste keuze te maken in afdichtingstechnieken. We laten diverse partijen aan het woord met elk een eigen visie en productrange op het gebied van afdichtingstechnieken.

Meer dan veertig procent van de Nederlandse bevolking woont in steden en de verwachting is dat dit percentage zal blijven toenemen. Hoewel deze mensen er bewust voor gekozen hebben om in de stad te gaan wonen, hebben zij wel degelijk behoefte aan een groene buitenruimte. De oplossing kan worden gevonden in groene gevels en daken; het is de perfecte manier om groene ruimten te creëren zonder daarvoor extra vierkante meters te gebruiken. Er lopen talloze initiatieven op dit vlak. In onze special dak- en gevelbegroening laten we bedrijven aan het woord die groene ideeën vertalen naar gebouwen.

Gebouwen worden steeds duurzamer en innovatiever, maar dienen tegelijk veel efficiënter verbouwd of gebouwd te worden. Dat vraagt een gedegen voorbereiding. Ook voor de gevelbouwer.

In onze special automatisering beschrijven we diverse softwareoplossingen die het leven van de (gevel)bouwer aanzienlijk kunnen vereenvoudigen. Tegelijk blijft optimale grip op het project- en bedrijfsproces behouden. Benieuwd? Blader snel verder.

Wij wensen u veel leesplezier toe.

Roel van Gils

5

Vaktijdschrift over gevels en daken Jaargang 11 | nummer 4 Verschijnt 6 x per jaar ISSN 1572-1310

Uitgever

Schatbeurderlaan 6 Postbus 249, 6000 AE Weert T +31 (0)495 450095 F +31 (0)495 521335 E info@louwersuitgevers.nl W www.louwersuitgevers.nl

Postbus 85, B-3900 Overpelt

Wildlaan 7 Postbus 85, 3900 Overpelt, België T +32 (0)11 605540 E info@louwersmediagroep.be W www.louwersmediagroep.be

8

Redactie adres

Schatbeurderlaan 6 Postbus 249, 6000 AE Weert T +31 (0)495 450095 F +31 (0)495 521335 E gevelbouw@louwersuitgevers.nl W www.gevelbouw.info

MG_ENV EA5-6 220x110.indd 1

12

21-09-2010 15:06:20

Redacteuren

Martijn van den Bouwhuijsen, Roel van Gils, Sjoerd Meuleman, Marcel van Rijnbach

Eindredactie Roel van Gils

Bladmanager

Mark de Lau E m.delau@louwersuitgevers.nl

Secretariaat

17 21

Manuela Depenbrock Sandra Reijnders

Advertenties

Online aanleveren: https://louwersuitgevers@wetransfer.com o.v.v. uitgave en naam Postbus 249, 6000 AE Weert, Nederland T +31 (0)495 450095 E info@louwersuitgevers.nl

Abonnementsprijs

€ 63,- per jaar excl. BTW ING Bank IBAN NL46INGB0000417165 BIC INGBNL2A t.n.v. Louwers Uitgeversorganisatie BV o.v.v. Gevelbouw.

Informatie over abonnementen: T +31 (0)495 450095

Adreswijzigingen

Schriftelijk tenminste drie weken voor verhuizing naar: Postbus 249, 6000 AE Weert, Nederland

Opzeggingen

Complexe structuur voor transparant Rotterdam CS Glazen overkapping met geïntegreerde zonnepanelen Garantie dankzij behaalde resultaten Langdurig mooie gevels Repetitie van lichtstraten Grote panelen of zetwerken anodiseren in naturel Special dak- en gevelbegroening: Special dak- en gevelbegroening: Levendige gevel voor nieuwe HagaZiekenhuis

Indien twee maanden voor het verstrijken van de abonnementsperiode geen schriftelijk bericht van op­­zegging is ontvangen, wordt het abonnement auto­matisch met een jaar verlengd.

VMRG PAGINA'S

Doelgroep

Column Bert Lieverse

GEVELBOUW is een onafhankelijk vakblad voor de bouw en is bestemd voor architecten, ingenieursbureaus, aannemers, opdrachtgevers, brancheorganisaties, gevelbouwers en toeleveranciers, (bouw)functionarissen in overheids- en semi-overheidsinstellingen en verwante organisaties. De VMRG is inhoudelijk verantwoordelijk voor haar eigen pagina’s.

Vormgeving/Art Direction

Kwaliteitseisen voor Hout-Kunststof-Composiet profielen Hanteer oude doorgangsopening bij testen inbraakwering Meesterstuk mr. Betiina Herstein Nieuwbouw Cobbenhagenmavo: Slimme bouwmethodiek beheerst kosten gevel

E studio@louwersuitgevers.nl T +31 (0)495 450095

De groenste fabriek van Nederland

In samenwerking met:

Zonwering speelt een cruciale rol

Visitekaartjes Oppervlaktebehandeling, allesbehalve oppervlakkig FACE company uitgelicht Schüco

Niets uit deze uitgave mag worden over­genomen of ver­menig­vuldigd zonder uitdruk­kelijke toestemming van de uitgever en zon­der bronvermelding.

Hoewel dit blad op zorg­­vuldige wijze en naar beste weten is samen­gesteld kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledig­heid van de informatie. Zij aan­vaar­den dan ook geen enkele aansprake­lijkheid voor schade, van wel­ke aard ook, die het gevolg is van hande­lingen en/of beslis­singen die gebaseerd zijn op deze informatie.

Column: Green Inspirations

8 11 12 14 15 17 19 21 24 27 28 30 31 32 35 38 40 42 44 46

Inhoud

nummer 4

51 83 25

65

Aluminium voor architecturale toepassingen Special gevelpanelen Architecturale krommingen voor residentie La Treille in Béziers ’s werelds eerste Cradle to Cradle gecertificeerde vliesgevelsysteem Geen massaproductie, wel opdrachtgevers die op zoek zijn naar specials Architectonische buitenzonwering siert Gevel Fioretti College Bouwen voor Defensie

Luxe stallingsgarage Een optimaal evenwicht tussen zon en schaduw Inspelen en anticiperen op de markt Passende oplossingen voor luchtdicht bouwen “Wij spreken de taal van onze opdrachtgevers” Ventilatievoorziening met geïntegreerde zonwering Duurzame en onderhoudsvrije houten gevel Bijzondere glasconstructies Cradle to Cradle® gevel voor hoofdkantoor Bluewater Special automatisering Maximale grip op project- en bedrijfsprocessen Uitbloeiingsarme mortels voor OVT Breda Meer glas is mooier Leien van nok tot fundering Wie doet Wat

47 51 52 55 57 61 62 63 65 66 69 73 75 76 80 83 87 88 90 93 94 95

Coverfoto: Mosa Facades Cradle to Cradle® gevel voor hoofdkantoor Bluewater VAKTIJDSCHRIFT OVER GEVELS, GLAS & DAKEN

Jaargang 11 I nummer 4

LEVENDIGE GEVEL VOOR NIEUWE HAGAZIEKENHUIS COMPLEXE STRUCTUUR VOOR TRANSPARANT ROTTERDAM CS

SCAN WITH

In samenwerking met:

2014071_Gevelbouw 4.indd 1

29-09-14 15:29

7

Rotterdam Centraal Station

Complexe structuur voor transparant Rotterdam CS SCAN WITH

8

Het nieuwe Centraal Station van Rotterdam is van internationale allure en heeft een transparant en open karakter. Het forse spiegelende puntdak wijst heel spraakmakend in de richting van het centrum en ‘leunt’ op een semi-structureel beglaasd vliesgevelsysteem van Jansen. Het lijkt zo op het eerste gezicht een standaardconstructie, maar niets blijkt minder waar.

Rotterdam Centraal Station

De OV-terminal is opnieuw verankerd in het centrum van de stad en geïntegreerd in het Europese netwerk van knooppunten wat is gecreëerd door de komst van de hogesnelheidslijnen (HSL). Rotterdam CS is een station van internationale allure geworden en heeft een grootstedelijke stationsarchitectuur, waarbij het gebouw en het nieuwe Stationsplein in elkaar overvloeien. De fijnere structuur met zijn nieuwe zichtlijnen en de mix van wonen en werken zal het sociale klimaat van deze zone sterk verbeteren.

Vormzuiver ODS Dak- en Geveltechniek realiseert met de stalen profielen voor ramen, deuren en vliesgevels van het Zwitserse Jansen innovatieve oplossingen voor onder andere grote publieksgebouwen. “Staal is een esthetisch en ‘vormzuiver’ materiaal dat staat voor een mooi egaal oppervlak,” zegt Ron Jacobs van ODS Dak- en Geveltechniek. “Een ander voordeel; staal is zo stevig dat ramen en deuren hun stijfheid behouden en niet uitzakken na verloop van tijd. Daardoor kun je met gelaste constructies van staal beduidend grotere afmetingen realiseren. Staal wordt dan ook vaak toegepast in gebouwen die intensief gebruikt worden door een groot publiek.

De stalen Jansen VISS-vliesgevelsystemen

'Staal is zo stevig dat ramen en deuren hun stijfheid behouden en niet uitzakken na verloop van tijd' zijn prominent aanwezig in de 20 meter hoge glazen gevel van het Centraal Station in Rotterdam en spelen op het gebied van transparantie en veiligheid een belangrijke rol van betekenis. De bijna 3.000 m2 grote façade moet bovendien bestand zijn tegen enorme windlasten op de gevel en het dak.”

Slanke uitstraling

uit 80 millimeter brede en 160 millimeter diepe staalprofielen bevindt zich 190 millimeter voor de primaire staalconstructie, zodat de afstand tot de beglazing 370 millimeter bedraagt.

Verticaal is het glas via een rubberprofiel met elkaar verbonden. Het samenspel van de primaire en secundaire constructie bezorgt de gevel een slanke uitstraling, exact zoals de architect het bedoeld heeft.”

Oorspronkelijk had de architect een aluminium vliesgevel voor ogen. Vanwege de enorme glaspartijen met een gewicht van 700 kilogram per stuk is uitgeweken naar stalen profielen van Jansen VISS Basic. Groot voordeel van dit systeem is volgens Ron Jacobs dat het profielsysteem is toe te passen op achterliggende constructies uit staal en roestvast staal. “Dit betekent een hoge mate van vrijheid bij het ontwerpen. De primaire constructie bestaat uit staal, waarop ook het dak rust.

Daaraan zijn de horizontale regels van Jansen VISS Basic bevestigd die het gelaagd veiligheidsglas dragen. De secundaire constructie

De stalen Jansen-gevels isoleren volgens de passiefhuisstandaard, vanaf 2020 door de overheid verplicht. Jacobs: “Die nieuwe norm vanaf 2020 is voor ons een goede zaak, want wij voldoen er nu al aan. En waarom niet nu al zorgen dat je aan een norm voldoet, die over zes jaar verplicht is? Na een gebruiksperiode van honderd jaar (NIBE-milieuclassificatie 2012/2014) kan de stalen constructie voor recycling of upcycling uit elkaar gehaald worden. Stalen vliesgevels hebben NIBEmilieuklasse 1A, wat zoveel wil zeggen als de beste keuze.” ❚

SCAN WITH

9

i

Building on Profiles

Kennis van

Schets & oplossing

Verwerking & montage

Bediening & onderhoud

Architecten

Verwerker

Opdrachtgever

Project: Centraal Station Rotterdam Architect: Team CS – een coöperatie tussen Benthem Crouwel Architekten, MVSA Meyer & Van Schooten Architecten en West 8

Staal vormt de esthetische basis waarop u verder bouwt

ODS B.V. Dak- en geveltechniek

Jansen VISS is een systeem van geïsoleerde stijlen en regels voor vliesgevels.

Met een gering aantal onderdelen bent u in staat om de meest uiteenlopende gevelconstructies of glasdaken te construeren.

Donk 6, 2991 LE Barendrecht Postbus 69, 2990 AB Barendrecht T +31 180 - 640 887 | F +31 180 - 640 325 info@ods-geveltechniek.nl www.ods-geveltechniek.nl www.linkedin.com/company/ods-jansen

Als basis werkt u met een stalen Jansen profiel. Maar met VISS Ixtra kunt u een eigen draagprofiel samenstellen voor extra grote overspanningen. En zelfs als u een eigen stalen draagprofiel wilt (her)gebruiken kan dat ook.

Welke optie u ook kiest, een stalen Jansen VISS gevel presteert op het hoogste niveau en behoudt altijd een licht en transparant karakter. Met Jansen VISS kan de architect of opdrachtgever meerdere eisen in één gevel verenigen.

Akoestische eisen, strenge thermische isolatie-eisen (tot op passiefhuisniveau), inbraak- en brandweerstand worden probleemloos geïntegreerd, zonder dat de esthetiek in het gedrang komt. Hier komt alles samen.

Rotterdam Centraal Station

Glazen overkapping met geïntegreerde zonnepanelen Rotterdammers zijn apetrots op hun koninklijk geopende nieuwe station; de medewerkers van Licotec Daklicht in Duiven zijn niet minder trots op ‘hun’ glazen dak met geïntegreerde, licht doorlatende zonnepanelen, dat er mede voor zorgt dat het nieuwe Rotterdam Centraal Station zo veel aandacht trekt.

bouwlocatie konden worden getransporteerd. Met een torenkraan zijn de panelen op hun plek gehesen, over de bovenleidingen heen. Dit omdat het treinverkeer en de reizigersstroom tijdens de werkzaamheden niet gehinderd mochten worden.”

Het dak van het nieuwe Rotterdam CS telt 30.000 m2 aan glas, waarvan 10.000 m2 met geïntegreerde, licht doorlatende zonnepanelen. Nog niet eerder werd deze innovatieve oplossing op een dergelijk grote schaal toegepast. Het is een van de grootste opdrachten die Licotec ooit heeft gekregen.

Het specifieke glazen dak met geïntegreerde zonnepanelen zorgt voor een fraai blokjespatroon op de vloer, een goed binnenklimaat en ook nog eens de energie waar de roltrappen op draaien.

breedte,” vertelt algemeen directeur Bertjan Piest van Licotec. “De overkapping wordt ondersteund door een aluminium onderconstructie die we ook zelf hebben ontwikkeld en op zijn beurt weer rust op een constructie van zelfdragende, geïsoleerde stalen goten.

De goten zijn verzinkt en gepoedercoat en ingepakt met EPDM-dakbedekking, zodat er geen water op het perron kan komen.”

Aan de noordzijde van het station heeft Licotec bovendien nog een 2.000 m2 metende vliesgevel aangebracht. Deze is qua vorm en structuur vergelijkbaar met het dak.

De licht doorlatende constructies waarmee Licotec naam heeft gemaakt, komen voort uit de kunststof industriële overkappingen, zoals lichtstraten voor productiehallen waarmee het bedrijf dertig jaar geleden begon. Dat er op dat terrein inmiddels veel meer kon bleek midden jaren negentig, toen Licotec tekende voor het schuifdak van de Amsterdam Arena.

De firma werkt nu aan vele grote projecten, waaronder ziekenhuizen, woon-zorgcentra, voetbalstadions en stations. “Met ons eigen profielsysteem kunnen we grote overspanningen maken, zelfdragende constructies en op een creatieve manier inspelen op de wensen van de architect,” besluit Piest. ❚

Aluminium profielen Licotec ontwikkelde de combinatie van een glazen overkapping met geïntegreerde, licht doorlatende zonnepanelen in eigen huis. En speciaal voor dit project ontwierp Licotec ook de noodzakelijke aluminium profielen die voorkomen dat de bekabeling van de zonnepanelen in het water komt te liggen. “De glazen overkapping van het station meet 200 meter in de lengterichting en 100 meter in de

Een bijzonder aspect van het project vormde volgens Bertjan Piest het transport van de onderdelen naar de bouwplaats. “Omdat ons ter plaatse heel weinig ruimte ter beschikking stond, zijn alle panelen voor de overkapping en gevel in ons bedrijf in Duiven geprefabriceerd. Vervolgens zijn de onderdelen naar een rangeerterrein in Rotterdam vervoerd, waarna ze just-in-time per trein naar de SCAN WITH

11

Medisch Spectrum Twente

Garantie dankzij behaalde resultaten Het Hengelose bedrijf Alkondor Hengelo BV levert en monteert de volledige buitengevel van Medisch Spectrum Twente (MST). Het is een groot project dat in 2015 met succes zal worden afgerond, dankzij de perfecte samenwerking tussen Alkondor, Dura Vermeer, Trebbe en Goossen Te Pas Bouw.

De klus is groot en vaak ook gecompliceerd.

De geveloppervlakte van MST is niet minder dan 22.000 vierkante meter. Er is een gebogen gevel, geëmailleerde beglazing en composiet toegepast. Geen enkele pui is hetzelfde. Er zijn aluminium vliesgevels en kozijnen, maar ook stalen kozijnen. Binnen zijn er onder andere dertig en zestig minuten brandwerende deuren. Hoofduitvoerder Guus Vlaanderen en hoofd verkoop Jan Bergman zijn het roerend met elkaar eens.

“De diversiteit van dit project, in materialen

12

en type gevels, is echt uniek, zeker in de tijd waarin we nu leven.” Alkondor heeft zich wederom bewezen als totaalgevelleverancier. Alleen 75 vierkante meter metselwerk in de voorgevel hebben ze bij dit project overgelaten aan een andere partij.

Fasen IAA Architecten uit Enschede heeft het complex ontworpen. Al in 2010 waren de eerste contacten. Begin 2013 werd gestart met de bouw. Meteen is de gehele bouw in negen

fasen opgesplitst, om het overzichtelijk en goed inplanbaar te houden. Inmiddels zijn de werkzaamheden aan de buitengevel van het MST bijna afgerond en wordt gewerkt aan fase negen: de levering en montage van de stalen binnenpuien. Zoveel mogelijk wordt alles prefab aangeleverd. Dat is niet alleen gunstig door de ideale bouwomstandigheden in de hal van Alkondor. Door de dag ervoor de materialen voor de volgende dag te leveren, kan ook efficient en met minimale overlast voor het, vlak naast de

Medisch Spectrum Twente

'De diversiteit van dit project, in materialen en type gevels, is echt uniek, zeker in de tijd waarin we nu leven'

nieuwbouw liggende volledige operationele bestaande ziekenhuis, worden gewerkt. Dat de samenwerking met de bouwcombinatie uitstekend verloopt, is volgens Vlaanderen en Bergman de sleutel tot het succes.

Alkondor is sinds de start in 1990 een belangrijke en bepalende speler geworden in hun branche. Zelfs in de crisis hebben ze een groei doorgemaakt en het bedrijf telt nu ruim honderd medewerkers. Hoe dat kan?

“De meest betrouwbare gevelbouwer van Nederland zijn, dat is ons speerpunt. Handelend met dit uitgangspunt zien we dat een groot deel van onze omzet komt van

een vaste kern terugkerende aannemers.

Uiteraard moet de prijs goed zijn. Maar ook gunning is erg belangrijk,” weet Bergman te

vertellen. In het verleden behaalde resultaten zijn bij Alkondor dus een garantie voor de toekomst. ❚

Gevelspecialist in aluminium en staal

Het maken van gevelconstructies is vakwerk. Ons vakwerk! Alkondor heeft zich opgewerkt tot een topbedrijf in projectmatige engineering, productie en montage van gevelconstructies.

Met ons team dat bestaat uit meer dan 100 enthousiaste, zeer betrokken vakmensen, voeren wij, vanuit ons moderne bedrijfspand in Hengelo, onze werkzaamheden uit in heel Nederland.

Geeft uw creativiteit vleugels Alkondor Hengelo BV Adv_180x125.indd 1

Wegtersweg 7-19

Postbus 29

7550 AA Hengelo

Tel. 074-245 53 55

www.alkondor.nl 26-02-2010 09:51:31

13

Medisch Spectrum Twente

Langdurig mooie gevels Bij de nieuwbouw van Medisch Spectrum Twente (MST) leverde Wageco Benelux BV gevelsysteem en knowhow voor het bekleden van de buitengevels met geëmailleerd gehard gevelglas. “Systeemtechnisch een routine project, met complexe maatvoeringen, dat dankzij de goede uitvoering door Alkondor zonder grote problemen is verlopen,” weet directeur Harry Zwiers.

Er is een semiblind systeem toegepast met een standaard HUK25-railprofiel dat zich al meer dan twintig jaar lang heeft bewezen.

Het gevelglas is spanningsvrij ingehangen en oogt daardoor vlak en zonder vertekening, vooral door de schuivende inhangconstructie en de goede uitlijnmogelijkheden van het verticale draagsysteem. “We kennen uit de praktijk de onvolkomenheden en gevaren wanneer op niet geschikte constructies wordt gemonteerd. Dan zijn de verlopende voegen duidelijk zichtbaar. En onderschat niet het gevaar wanneer onder spanning en ondeugdelijk wordt gemonteerd. Denk daarbij aan puntbelasting met de hierdoor ontstane breukrisico’s. En helaas komt dit

nog steeds voor in de praktijk.“ Gelukkig is in Enschede dus gebruik gemaakt van de expertise van Wageco.

Bij de ontwikkeling van het MST-project was de grootte van de glaspanelen nog wel een discussiepunt. “In Enschede zijn ze gelukkig teruggebracht tot een maximum van 2,5 m2 oppervlak. Eigenlijk was het plan om de panelen groter te maken. Maar daardoor zouden systeem en montagekosten veel hoger uitvallen.

De grotere afmetingen zijn niet meer met de hand te plaatsen. En vergeet ook niet wat het kost en de logistieke problemen om ze bij een schade uit te wisselen.” Over het modewoord duurzaamheid wordt bij Wageco gelachen,

omdat zij al 27 jaar zo werken. Door blijvende materialen uit RVS, corrosie vast aluminium, materiaalscheidingen en ook het testen van de verankeringen kan de gevel meer dan vijftig jaar meegaan. Vooraf wordt ook de statica van de gevel beproefd. Dat is standaard bij dit bedrijf en de oudere projecten hebben dit al bewezen.

In totaal heeft Wageco al meer dan 500.000 vierkante meter systeemgevel geleverd. Met hun expertise zijn ze de specialist in voorgehangen gevels. Toch denkt Zwiers dat het tijd wordt om de opgedane knowhow op te laten nemen binnen een grotere bedrijfsstructuur.

“We komen graag in contact met bedrijven die we onze kennis willen overdragen.” ❚

Wageco Partner van de Architect Als specialist en fabrikant van systemen voor het bevestigen van alle gevel materialen realiseren we uw wensen.

Colorbel, Natuursteen, Titanium, koper, Rvs, Cor-ten staal, Aluminium, Trespa, Eternit Rockpanel, Argeton = een keur aan materialen worden door ons systeem bij meer dan 500.000 m2 gedragen.

Bel ons of mail ons uw ideeën en wensen en wij kunnen ze voor u realiseren.

Producent van gevelsystemen en ontwerper van oplossingen.

op zoek naar de ideale gevelmonteur.

Ergon Nederland is altijd op zoek naar de ideale match. De ideale vakman voor de ideale opdrachtgever. Of het nu gaat om het monteren van aluminium kozijnen, vliesgevels, of het samenstellen van puien; bij ons vindt u ongetwijfeld de juiste persoon. Iemand waarop u kunt bouwen, en dat tegen een scherpe prijs.

Wij zijn dé uitzendspecialist voor de gevelbranche.

E-mail: info@wageco.nl Tel: 0528-343002 Korenpad 8 6534 AS Nijmegen +31(0)316 58 11 44 info@ergonnederland.nl www.ergonnederland.nl

14

Medisch Spectrum Twente

Foto’s: Jan Bol

Repetitie van lichtstraten Twintig maanden na de start van de bouw van het nieuwe ziekenhuis Medisch Spectrum Twente op 29 mei 2012 zijn het dak en de gevels wind- en waterdicht. Zes gebouwhoge atria maken het binnen heel licht en helder. De daken van de atria bestaan uit een repetitie van parallelle lichtstraten van Licotec uit Duiven die licht binnenlaten, maar warmte weren.

De atria vormen een opvallende elementen in de gebouwplattegrond van het nieuwe Medisch Spectrum Twente (MST). Ze vormen overdekte binnenpleinen en brengen dankzij hoge glazen gevels en de bijzondere lichtstraten veel daglicht naar binnen. De lichtstraten zijn uitgevoerd in een zadeldakvorm en lopen evenwijdig van oost naar west over de volle breedte van het atrium. Ze zijn samengesteld uit aluminium profielen, HR++-glas en dichte, dubbel geïsoleerde sandwichpanelen.

Authentieke sheddaken Bertjan Piest van Licotec licht het ontwerp toe: “De ligging van de lichtstraten van oost naar west is uiteraard niet toevallig gekozen. Door de lichtstraten aan de zuidzijde, de zonzijde, te voorzien van voornamelijk dichte panelen, voorkom je te veel overstraling en warmteinstraling door de zon. Terwijl glas aan de noordzijde juist zorgt voor helder licht binnen in het interieur. Vergelijk het maar met het principe van de sheddaken vroeger in fabrieken en ateliers. De specifieke atriumoverkapping

bestaande uit evenwijdig lopende lichtstraten bedachten we ooit voor gebouwen aan de Scholingsboulevard in Enschede. De architect van MST, Bureau IAA Architecten, kent ons bedrijf en product van dat project.”

Condens De afwatering van de atriumdaken verloopt volgens Piest via gootjes naar onderen, weg van de daklichtconstructie. “De juiste detaillering zorgt ervoor dat nergens water in de constructie dringt. Mocht er condens aan de binnenzijde ontstaan, dan loopt het vocht langs de binnenkant naar beneden, komt in een gootje en wordt zo snel mogelijk naar buiten afgevoerd. De kans dat er condens ontstaat is echter heel klein, de luchtbehandeling van het hele ziekenhuis voorkomt een te hoge luchtvochtigheid.” De zadeldakvormige lichtstraten steunen aan weerszijden af op stalen omgekeerde U-profielen, die zijn bevestigd bovenop de opstaande randen van forse stalen gootprofielen, die op hun beurt weer bovenop hoge stalen I-liggers zijn

gemonteerd en de hele breedte van het atrium overspannen. De staalconstructie voor de vrije overspanning van de atria is enigszins getoogd. De lichtstraten volgen die licht gebogen vorm. “De aluminium constructie van de lichtstraat is in het werk zoveel mogelijk over de lengte uitgevlakt, zodat we rechthoekige glas- en dichte panelen van hetzelfde formaat konden toepassen,” verklaart Bertjan Piest. “Anders zouden we specifieke waaiervormige kaders en panelen op maat moeten maken om de licht gebogen vorm te volgen. Dan is het voordeel van repetitie in de opbouw van de lichtstraten weg.” ❚

15

Parkeergarage ZOL Genk

Grote panelen of zetwerken anodiseren in naturel De uitstraling van een bovengrondse parkeergarage wordt steeds belangrijker. Vaak wordt de gevel bekleed met strekmetaal of geperforeerde beplating om de auto’s zoveel mogelijk aan het zicht te onttrekken. Dat is ook het geval bij de nieuwe parkeergarage voor medewerkers en artsen van het Ziekenhuis Oost-Limburg (ZOL) in Genk, waarvoor Alucol de geperforeerde, stijlvolle licht glanzende beplating heeft geanodiseerd. Alucol heeft namelijk de techniek in huis om grote panelen/zetwerken te voorzien van Alucolglans 1 in naturel.

het type zetwerk zullen we op projectniveau bekijken hoe we het proces van anodiseren kunnen optimaliseren. De gevel van de parkeergarage in Genk bestaat uit geperforeerde panelen van 1.200 millimeter breed bij 2.840 of 3.540 millimeter lang. We hebben deze panelen in ‘sets’ van vier tegelijk liggend verwerkt in ons bad. Daardoor kunnen we volume creëren. In samenspraak met de gevelbouwer hebben we gekozen voor Alucolglans 1 en hebben we een speciale aluminiumlegering toegepast, zodat er extra glans in het paneel komt en er niet vooraf gepolijst hoeft te worden.” ❚ Voor het personeel van het ziekenhuis in Genk was het voorheen moeilijk een parkeerplaats te vinden. Er was een aparte parkeerplaats voorzien, maar de capaciteit was met zo’n 200 parkeerplaatsen ver beneden de maat.

De nieuwe parkeergarage, die er in de eerste plaats voor moet zorgen dat de parkeerdruk op de grote bezoekersparkeerplaats flink afneemt, telt 800 parkeerplaatsen over vier verdiepingen en staat via twee overdekte gangen in verbinding met het ziekenhuis.

“Omdat de parkeergarage zo dicht tegen het ziekenhuis is gelegen, is gekozen voor een gevel in geperforeerde aluminium panelen,” vertelt Ramon van Dongen van Alucol. “Dat geeft de garage een stukje extra cachet.”

Volume creëren Alucol heeft zoals gezegd de techniek in huis om grote panelen/zetwerken efficiënt te verwerken en dat is volgens Ramon van Dongen ook één van de redenen dat de parkeergarage in Genk in de stijlvolle, Alucolglans 1 geperforeerde panelen is uitgevoerd. “De badafmeting voor naturel anodiseren is in onze installatie 22.000 x 1.300 x 2.000 millimeter.

De enorme lengte is in dit geval voor panelen minder van belang, de badbreedte van 1.300 millimeter biedt wel ongekende mogelijkheden voor anodiseren van panelen. Kon men aanvankelijk maar 30 centimeter ‘de hoek om’ voor het anodiseren van zetwerk, nu kunnen we veel verder gaan. Afhankelijk van

17

UNIEK IN DEURSLUITTECHNIEK Al meer dan 80 jaren lang

Dit was echt niet nodig geweest..

Regel het met een van de vele DICTATOR oplossingen DICTATOR deuropeningbegrenzers Voor het hydraulisch afremmen en begrenzen van openslaande deuren, treedt alleen in werking als de deur met meer snelheid wordt bewogen dan normaal.

Optioneel met 2-zijdige demping leverbaar.

Creeër een veiligere situatie waarin mens en materiaal beschermd worden!

Ook uitvoeringen leverbaar met mechanische vastzetting op 90° of 120°.

DICTATOR deuropvangers Voorkomen dat deuren hard dicht kunnen slaan.

Deur wordt zachtjes opgevangen en daarna stevig gesloten gehouden.

Probleemloos getest tot 1.000.000 deurbewegingen.

Zeer toegankelijke sluitoplossing i.c.m. een Adjunct kettinginbouwdeursluiter.

Wordt vaak aanvullend toegepast bij een deurdranger in situaties waar windbelasting een rol speelt. Ook uitvoeringen voor toepassing bij schuifdeuren.

DICTATOR design deurvastzetters De ZE serie kenmerkt zich door een eenvoudige montage, makkelijke voetbediening en stevige vastzetting van de deuren. Door toepassing van een aluminium behuizing, RVS stang en rubberen doppen is de vastzetter standaard ook geschikt voor buitenmontage. Leverbaar in diverse uitvoeringen met een uitslag van 25mm tot en met 105mm.

Energieweg 11 8304 AJ Emmeloord T +31 (0)527 613456 F +31 (0)527 698420 E-mail: info@dictator.nl of bezoek onze website: www.dictator.nl

Special dak- en gevelbegroening

Groene geveloplossingen op maat

Groen maakt mensen productiever Met een innovatief en flexibel gevelsysteem levert Sempergreen® direct-groene oplossingen voor groene gevels.

Onlangs is het systeem gecertificeerd met de hoogst haalbare classificatie aan brandvertragendheid.

Meerwaarde Balvers legt vervolgens uit dat een groene gevel niet alleen vanuit esthetisch oogpunt een meerwaarde kan betekenen. “Mensen voelen zich prettiger in een groene omgeving. Uit onderzoeken blijkt dat groen bijdraagt aan een gezonder binnenklimaat. Hierdoor is er minder ziekteverzuim en zijn mensen productiever.” Verder, zegt hij, zal het eveneens bijdragen aan een warmteregulerende werking van het pand. Hij wijst op de extra luchtlaag die -zeker als het om een groen dak gaat- de EC-waarde positief kan beïnvloeden. “Dat is echter lastig in cijfers te vangen. Ook is bekend dat groene gevels en daken in het stedelijk gebied bijdragen aan het terugdringen van het urban heat island effect. Bovendien zorgen ze voor meer biodiversiteit en nemen de planten luchtverontreinigende stoffen op.”

Nieuwe Haagse passage.

Waar veel bedrijven nog met modules met vaste afmetingen werken, daar voert Sempergreen -een internationaal actieve ondernemingeen systeem waarbij iedere afmeting probleemloos kan worden ingevuld, vertelt salesmanager Joris Balvers. “Wij zeggen altijd: geef ons uw idee of tekening en wij vullen dat met onze Flexipanels op maat voor u in. Wij gaan uit van de wensen van de klanten, niet andersom.”

Vegetatiematten Naast groene gevelsystemen levert Sempergreen ook vegetatiematten voor platte en hellende daken of bodembedekking. Met kwekerijen in Nederland, China en de Verenigde Staten kan Sempergreen snel en efficiënt op ieder verzoek inspelen. Het bedrijf doet echter meer dan alleen leveren, aldus Balvers. “Feitelijk kunnen we vanaf het eerste moment een rol spelen. Met ons advies, met begeleiding en voorlichting. Zo zetten we ideeën om in realistische projecten.

Bij nieuwbouw kijken we bijvoorbeeld mee naar ligging en andere omgevingsfactoren. Dat gebeurt uiteraard in nauw overleg met de opdrachtgever en eventueel andere partijen. Na de uitvoering staan we ook in het aftersalestraject nog in nauw contact met de klant.”

Stadshart Zoetermeer.

B-s2, d0 Het systeem van Sempergreen heeft nog een ander belangrijk voordeel. Het Sempergreen flexipanel heeft de hoogst haalbare klasse B-s2, d0 van brandvertragend behaald in de SBI-test. “Momenteel zijn we de enige in Nederland die op dat vlak zijn goedgekeurd; onze gevelsystemen mogen zelfs in vluchtroutes worden verwerkt.” Het is het resultaat van het innovatieve karakter van onze organisatie, zegt Balvers. “We blijven voortdurend bezig met vernieuwing en verbetering.”

Q-Park Den Haag.

Tot slot wijst hij nog op twee recente projecten, de Nieuwe Haagse Passage in Den Haag en de renovatie van verouderde gymzaal in Utrecht. “De Nieuwe Haagse Passage is het tweede winkelproject in Nederland met het BREEAM-Good ontwerpcertificaat, onder andere door de toepassing van onze groene gevel.” ❚

19

Groen dak - Veluwse Bron - emst

Q-Park - den haaG

Groene GeVel kantoor Baden-Baden (de)

school-Ponte de lima (Pt)

makinG the world a Bit Greener eVery day

T H E

S T E E L

M E M B E R

O F

J O R I S

F U T U R E I D E

G R O U P

STALEN DAK- & GEVELBEKLEDING

Hille 174, 8750 Zwevezele, BelgiĂŤ T +32(0)51 61 07 80 - F +32(0)51 61 07 81 division.export@joriside.be - w w w.joriside.nl

www.sempergreen.com info@sempergreen.com +31-(0)343-539699

Special dak- en gevelbegroening

Innovatieve ‘groene’ ideeën vertalen naar gebouwen Van Helvoirt Groenprojecten uit Berkel-Enschot, dat dit jaar haar 50-jarig bestaan viert, is in de loop der jaren uitgegroeid tot een groenvoorzieningbedrijf met als specialiteiten dak- en gevelgroen, boomverzorging en geïntegreerde terreininrichting en -onderhoud. Onderscheidend kenmerk is de vaak innovatieve aanpak bij projecten.

De oprichter van Van Helvoirt Groenprojecten, Walter van Helvoirt, begon ooit met een gerberakwekerij, maar met name zijn zoon en opvolger Bert maakte van het bedrijf een gespecialiseerde en innovatieve groenvoorziener die zich vooral op de hogere segmenten richt.

In 2006 droeg hij het bedrijf over aan een algemeen directeur, Remco Valk, om een ander bedrijf op te richten. Commercieel manager Ruud Kempen vertelt over de filosofie van het bedrijf: “We werken vanuit een integrale benadering, iets dat steeds meer opdrachtgevers belangrijk vinden. Ze willen alles bij één partij kunnen neerleggen en dat leidt ertoe dat we meer en meer op basis van design & construct werken, inclusief onderhoud. Maar we zoeken daarnaast nadrukkelijk naar samenwerking om tot optimale oplossingen te kunnen komen.”

Stadsbos® Optimale en eveneens innovatieve oplossingen. Zoals het Stadsbos®, waarmee platte daken ‘groen’ worden gemaakt. Ruud Kempen legt uit wat het precies inhoudt. “We willen de daken, nu alleen dakbedekking of grind, voorzien van boomelementen om zo het leefklimaat in de stad te verbeteren. Dat lukt natuurlijk niet met een of enkele platte daken, maar Tilburg -waar we zijn begonnen- heeft in totaal 30 hectare plat dak.” Het project wordt onder meer uitgevoerd in samenwerking met de TU Delft, aldus Kempen. Het gaat om brede boomelementen, vanwege de vaak beperkte draagkracht van de daken, met dennenbomen die als een soort bos op het dak worden geplaatst. ›

21

Duurzaamheid in zijn meest zichtbare vorm

Met aandacht seizoenen

Het perfectioneren van oplossingen uit de natuur, is dat niet de kern van duurzaamheid?

Daarom kiezen steeds meer gebouweigenaren voor het verbeteren van hun panden door een ‘groene’ oplossing, zoals een groendak, daktuin of een groene gevel. Groen op het dak of voor de gevel beschermt en verlengd de levensduur van het pand, heeft een isolerende werking en verbeterd de biodiversiteit op lokaal niveau. Maar bovenal maakt u uw duurzame ambities op een schitterende manier zichtbaar voor de buitenwereld.

Maatschappelijk verantwoord ondernemen wint snel aan populariteit. Steeds meer bedrijven kiezen op allerlei gebieden voor opties die het milieu minder belasten.

Een zeer effectieve bijdrage aan duurzaam ondernemen biedt een groendak, een daktuin of een groene gevel.

Een groendak wordt toegepast op platte en licht hellende daken en bestaat in feite uit een dunne laag groeisubstraat met speciaal geselecteerde planten. Hierdoor wordt de onderliggend dakbedekking niet meer blootgesteld aan de zon en ontstaat er een isolerende werking. Bij heftige regenbuien wordt het water opgevangen in het substraat en wordt langzaam afgevoerd naar het riool. In tegenstelling van een groendak is een daktuin wel te gebruiken als tuin, of een ander soort verblijfsruimte. Een daktuin kan dan ook

ingericht worden als een echte tuin, met terrassen, grote bomen, waterpartijen, maar ook als parkeerruimte. Een daktuin wordt veelal gerealiseerd op het dak van de ondergrondse parkeergarage van winkelcentra of appartementencomplexen.

Groene gevels worden steeds meer toegepast om bestaande panden te verbeteren.

Lelijke gevels worden gecamoufleerd met klimplanten die in speciale begeleidingsystemen kunnen groeien. Maar ook vanuit de architectuur worden groene gevels steeds vaker in de nieuwbouw toegepast. De vegetatie wordt zodanig gekozen, dat de lokale biodiversiteit een flinke stimulans krijgt.

Zo benadrukt u niet enkel uw groene imago maar stimuleert u actief de natuurontwikkeling. Indrukwekkend, nietwaar?

Wij helpen u graag op weg.

vooruit

Groendaken, daktuinen en groene gevels, worden met kennis van zaken aangelegd door Van Helvoirt Groenprojecten BV. We zijn een gerenommeerd hoveniers,- en groenvoorzieningbedrijf

met

ongeveer

60 medewerkers. Hoofdactiviteiten zijn het ontwerpen, realiseren en onderhouden van groene projecten in de buitenruimte. We zijn actief in het zuiden van Nederland en een deel van België. Onze opdrachtgevers zijn gemeenten, instellingen, bedrijven en particulieren.

Oisterwijksebaan 8A - 5056 RD Berkel-Enschot - Telefoon (013) 540 82 00 - Fax (013) 540 82 01 - www.vanhelvoirtgroenprojecten.nl

Special dak- en gevelbegroening

'Het gebruikte water van douchen, toiletten en keuken wordt opgevangen in een septic-tank in de tuin'

Groene gevel Treurenburg.

“Uit wetenschappelijk onderzoek bleek dat dennenbomen in staat zijn schadelijk fijnstof uit de lucht te kunnen filteren. Daarnaast is het element dusdanig ontworpen dat het water opvangt voor de bomen.

Een zelfregulerend systeem dat niet alleen het leefklimaat in de stad verbeterd, maar eveneens zorgt voor meer biodiversiteit.” Het project, zegt hij, wordt gesubsidieerd door de gemeente Tilburg en de provincie Noord-Brabant en bevindt zich nog in de testfase.

Circulaire oplossingen Een andere innovatieve ontwikkeling is onderdeel van het in 2012 opgeleverde, volgens de principes van Cradle to Cradle gebouwde, eigen kantoorpand: een helofytenzuiveringsdak. Op het op het noorden gerichte dakdeel ligt een 10 centimeter dikke substraatlaag, voorzien van gras. Ruud Kempen: “We vangen het in ons gebouw voor douchen, in de toiletten en in de keuken gebruikte water op in een septic tank in de tuin. Dat voedingsrijke water wordt met behulp van een pompsysteem naar het dak gebracht en daar geïnjecteerd in het substraat. Het gras neemt de voedingsstoffen weer op, en het schone water dat overblijft vangen we op en gebruiken we voor het spoelen van de toiletten. Het is een unieke, eigen ontwikkeling, eveneens in samenwerking met studenten van de TU Delft opgezet. We denken veel na over circulaire oplossingen en dit is er een voorbeeld van. Ons gebouw heeft door dit dak en allerlei andere duurzame toepassingen in 2012 de BNA prijs gewonnen.” Interesse voor het helofytenzuiveringsdak, zegt Kempen, is er al. Hij verwacht het na een testperiode binnen één à twee jaar te kunnen vermarkten.”

Voorbeeld van een stadsbos.

Helofytenfilter op dak.

Een derde door Kempen aangehaald project heeft een wat traditioneler karakter, geeft hij aan. Het gaat om groene gevels voor het bedrijfsgebouw van de Afvalstoffendienst van de gemeente ’s-Hertogenbosch, gesitueerd op bedrijventerrein Treurenburg. “De gevel van het in 2010 opgeleverde gebouw heeft een tweedeling. De onderste laag is 4 meter hoog en bestaat uit betonelementen waarin planten staan. De tweede laag is 6 meter en aan de dakrand zijn armen bevestigd waaraan de gaasgevel voor de beplanting hangt.

Die beplanting is met onder andere wilde wingerd, kamperfoelie, klimop en blauwe regen gericht op de omgeving, de uiterwaarden van de Maas. We hebben dit project doorontwikkeld en geëngineerd, in overleg met de opdrachtgever en doen ook het onderhoud. De gevel is momenteel voor zo’n tachtig procent volgroeid. In de regio hebben we al meer van deze projecten gedaan, maar met 4.000 m2 is dit tot nog toe de grootste. ❚

23

HagaZiekenhuis Den Haag

Levendige gevel

voor nieuwe HagaZiekenhuis

24

HagaZiekenhuis Den Haag

Het HagaZiekenhuis in Den Haag is momenteel aan een grootscheepse vernieuwing onderhevig. Vóór het bestaande ziekenhuis wordt een compleet nieuw gebouw gerealiseerd, dat flexibel, duurzaam en toekomstgericht wordt gebouwd.

In opdracht van aannemerscombinatie VolkerWesselsHaga bouwt Vorsselmans aan de kleurrijke en levendige gevel.

'We hebben een nieuw profiel ontwikkeld om enerzijds de techniek te kunnen integreren en anderzijds te voldoen aan de beoogde uitstraling van de architect' kenhuis / Haga Juliana Geboortecentrum, een nieuw OK-complex, een Dagcentrum en poliklinieken, en het tweede deel van de renovatie van het bestaande ziekenhuis.

Planetree

Zowel het ontwerp als de bouw en het technisch beheer voor twintig jaar is aanbesteed aan het consortium VolkerWesselsHaga, een samenwerkingsverband tussen bouwkundig aannemer Boele van Eesteren en de VOF Homij/Imtech voor de techniek. Het HagaZiekenhuis is daarmee een van de eerste ziekenhuizen dat een dergelijke contractvorm aangaat. Het project omvat onder andere de bouw van het nieuwe Juliana Kinderzie-

De nieuwbouw is een ontwerp van MVSA Architects uit Amsterdam en kenmerkt zich door ronde lijnen, transparantie en een grote inval van daglicht. Het ontwerp is ontwikkeld vanuit het zorgconcept Planetree waarmee het HagaZiekenhuis werkt. Planetree richt zich op de menselijke kant van de zorg, zoals een vriendelijke bejegening, veel service en keuzevrijheid. Daarnaast maakt Planetree zich sterk voor een prettige en zorgzame omgeving. De nieuwbouw krijgt veel licht, warme kleuren en natuurlijke elementen.

Hierdoor voelen patiënten, bezoekers en medewerkers zich meer op hun gemak.

De nieuwbouw bestaat uit drie delen met daartussen twee atria. Binnen verbinden

loopbruggen de tegenoverliggende zijdes.

De brugzone is een ontmoetingsplek en entree voor de ziekenhuisafdelingen. De totale vloeroppervlakte van de nieuwbouw bedraagt 37.500 m2.

Specifieke wensen Vorsselmans werd al tijdens het ontwerpproces betrokken bij het project. “We hebben een nieuw profiel ontwikkeld om enerzijds de techniek te kunnen integreren en anderzijds te voldoen aan de beoogde uitstraling van de architect,” vertelt Mark Vorsselmans. “In het projectspecifieke profiel wordt zowel het isolatieglas ‘opgevangen’, alsmede het borstweringsglas, dat van buitenaf in hetzelfde profiel geplaatst wordt. Achter het borstweringsglas is tevens een aluminium beplating opgenomen van het type Euramica, die afhankelijk van de lichtinval een andere kleur vertoont.

Zo komt de gevel tot leven. We zijn in totaal verantwoordelijk voor de realisatie van zo’n 8 600 m2 aan geveloppervlak, dat grotendeels in onze werkplaats wordt geprefabriceerd.”

Ronde gevel De puien zijn verdiepingshoog uitgevoerd in een Schüco-systeem en door Vorsselmans bevestigd aan de prefab betonnen achterconstructie. Een deel van de gevel beschikt bovendien over ronde delen, waarvoor Vorsselmans ook specifieke oplossingen heeft bedacht en waarvoor Scheuten het gebogen glas heeft geleverd. “Eén gevel vroeg extra aandacht,” herinnert Mark Vorsselmans zich.

“Het gaat om de gevel die grenst aan het OK-complex. Hier gelden specifieke eisen en normen, zoals een perfecte luchtdichtheid.

Daarnaast hebben we ook nog een bijdrage geleverd aan de grote daklichten van 23 bij 25 meter in beide atria.”

De werkzaamheden verlopen keurig op schema, zodat het nieuwe HagaZiekenhuis vanaf het voorjaar van 2015 zijn deuren kan openen. ❚

25

UW PARTNER IN GEVELBOUW VAN STUDIE TOT CONSTRUCTIE

“

Met meer dan 40 jaar ervaring is ons familiebedrijf uitgegroeid tot een toonaangevende expert in gevelbouw. Zowel in België als in Nederland. Kwaliteit en service staan daarbij voorop. Bent u onze volgende challenger?

Bel ons: +32 (0)3 690 04 40

www.vorsselmans.be • info@vorsselmans.be

Bedrijven zijn gesloten, ingekrompen, maar er zijn ook enkele uitzonderingen. Deze laatste categorie bevat voornamelijk bedrijven die iets bijzonders hebben. Het gaat dan om bijzondere mensen, methoden, materialen, constructies en specialismen. Maar ook valt mij op dat dergelijke bedrijven zelf werken aan een onafhankelijke intelligente positionering van hun bedrijf, producten en diensten in de nationale, maar ook internationale markten. Wat je merkt, is dat deze bedrijven overal over nadenken en steeds minder afhankelijk zijn van hun routines.

column

Overal klinken er, zij het bescheiden, weer positieve geluiden over de economie. Graag plaats ik daarbij enkele positieve kanttekeningen. Natuurlijk is er sprake van voorzichtig herstel, maar dit gaat wel erg voorzichtig.

Onze gevelsector is de afgelopen jaren ca. 30% van de omzet kwijtgeraakt.

Alhoewel het enorm verleidelijk is om steeds weer terug te vallen op de tradities en gewoontes die onze sector succesvol hebben gemaakt, daartoe geïnspireerd door de traditionele bouwsector die toch voor 80% onze orderportefeuilles bepaalt, is het zaak om nieuwe dingen en nieuwe werkwijzen te bedenken. Het is nu het moment om met andere methodieken en nieuwe methoden te starten.

Onze industriële sector kan dan inspirerend zijn voor een naar verandering zoekende klantenkring.

C.K Prahalad, de beroemde Indiase econoom, bedacht de volgende formule: N=1 en R=G. N=1 staat voor de “uniekheid van elke klant”, geen segmenten, geen groepen, maar altijd tekent een individu persoonlijk het contract. Elke ondernemer en zijn onderneming dienen uit te gaan van de uniekheid en unieke waarde van de individuele klant. Daar heeft onze industrie geen overheid of consumentenbescherming voor nodig. R=G staat voor “Resources are Global”. We hebben de beschikking over alle bronnen die er over de gehele aarde beschikbaar zijn.

We beschikken over alle kennis en informatie, die dankzij het internationale karakter van de moderne samenleving voor vrijwel eenieder beschikbaar is. Maar ook beschikken we over een wereldwijd intellectueel netwerk bestaande uit de intellectuele capaciteit van een enorme community. Deze bronnen dienen we aan te boren en in te schakelen.

Voorwaarde is wel dat we niet terug moeten vallen in het gemak van de traditionele bouwsector, zijn rituelen en risicomijdende grondhouding. Ook dienen we onze speelruimte te bevechten en deze ruimte dient door overheden gestimuleerd en beschermd te worden. Het is immers de private sector die zorgt voor de economische levensvatbaarheid van de publieke sector en niet andersom. Kortom de gevelsector is op weg naar nieuwe kansen, mogelijkheden en duurzaam succes voor de sector en haar klanten. ❚

Bert Lieverse Directeur VMRG

27

Tekst: Sander Luiten Foto’s: Deceuninck

Kwaliteitseisen

voor Hout-Kunststof-Composiet profielen

In samenwerking met de markt heeft SKG een nieuwe SKG-KOMO-Beoordelingsrichtlijn (BRL 0824) voor de certificering van ‘Hout-Kunststof-Composiet profielen toegepast als vloer- en/of gevelbekleding’ ontwikkeld. Voor producten die aan deze eisen voldoen kan een SKG-KOMO productcertificaat verkregen worden. Hiermee biedt een fabrikant een afnemer zekerheid over de kwaliteit en prestaties van het product.

28

Producten die op basis hiervan gecertificeerd kunnen worden zijn Hout-Kunststof-Composiet profielen die bestemd zijn om te worden aangebracht als afwerkingsmateriaal voor gevels of (buiten) vloeren. Hout-Kunststof-Composiet is een materiaal dat een combinatie is van hout met één of meer thermoplastische kunststoffen. Deze combinatie zorgt voor de natuurlijke uitstraling en het warme gevoel van hout met de onderhoudsvriendelijkheid en duurzaamheid van kunststof.

Objectieve richtlijn Deze BRL is opgesteld door een technische werkgroep en vastgesteld door het College van Deskundigen Kunststof Gevelelementen, waarin belanghebbende partijen op het gebied van deze BRL zijn vertegenwoordigd. Dit college begeleidt ook de uitvoering van certificatie en stelt zo nodig de richtlijn bij. De richtlijn is bedoeld voor profielen die bestemd zijn om voorafgaande aan of tijdens de afbouwfase van nieuw te bouwen of bestaande bouwwerken te worden aangebracht als afwerkingsmateriaal voor gevels of (buiten) vloeren.

De eisen en bepalingsmethoden zijn grotendeels afgeleid uit de Europese normen-serie EN 15534. In afzonderlijke delen beschrijven deze normen de specificaties voor profielen toegepast als vloerbekleding (deel 4) en voor profielen toegepast als gevelbekleding (deel 5). Deze normen geven de specificatie weer voor composieten gemaakt van op cellulose gebaseerde materialen en thermoplasten. De te hanteren bepalingsmethoden zijn vastgelegd in de NEN-EN 15534-1. In dit deel staan de beproevingsmethoden voor de karakterisering van materialen en producten.

De eisen aan de profielen die gedefinieerd zijn in BRL 0824 zijn grotendeels gelijk. Zo worden bijvoorbeeld de verkleuring, de buigsterkte en het brandgedrag bepaald. Afhankelijk van de toepassing zijn er ook specifieke eisen. Zo is voor de vloerbekleding de weerstand tegen indrukking een belangrijke eigenschap. De profielen die bedoeld zijn voor

gevelbekleding worden ook getest op aspecten zoals de uittrek- en doortrekwaarde van schroeven.

De plus van KOMO Bij ieder KOMO-productcertificaat is er in de BRL een “plus” opgenomen. Dit is een set van eisen die aansluit op de behoefte van de afnemer. Vaak zijn dit eisen waarvoor in de Europese normen geen bepalingsmethode of grenswaarde beschikbaar is. Zo is er voor de toepassing als vloerbekleding een eis opgenomen voor de maximaal toelaatbare gladheid. Ook zijn er eisen opgenomen om ervoor te zorgen dat het uiterlijk van de producten bij de wens van de klant past. Dit wordt gedaan door tijdens de productiecontrole zogenaamde grensmonsters te gebruiken waarbij de variabelen in de uiterlijke kenmerken, zoals kleur en oppervlaktegesteldheid,

tot uitdrukking komen. De uiterlijke kenmerken van de productiemonsters dienen binnen de uitersten van de grensmonsters te vallen. Uiteraard worden er ook voor dit productcertificaat strenge eisen gesteld aan het kwaliteitssysteem van de certificaathouder.

Over SKG SKG is al meer dan 35 jaar een keuringsinstituut voor bouwproducten.

Als onafhankelijke, door de RvA geaccrediteerde, instantie is SKG erkend om KOMO certificatie te mogen uitvoeren. SKG is een stichting en heeft geen winstoogmerk. De organisatie is opgericht door de industrie zelf om de prestaties en de veiligheid van industrieel vervaardigde producten en diensten in relatie tot de gebouwschil duurzaam te waarborgen. SKG is onderdeel van SKGIKOB Certificatie. ❚

29

Hanteer oude doorgangsopening bij testen inbraakwering Nieuwe versie van NEN 5087 en NEN 5096 aangewezen in Bouwbesluit Op 1 april 2014 is het Bouwbesluit gewijzigd waar het gaat om de eisen voor de inbraakwerendheid van dak- en gevelelementen. In de NEN 5087 worden we geïnformeerd over de bereikbaarheid van geveldelen voor inbrekers en de daaruit volgende inbraakwerendheid van geveldelen. Waar weerstandsklasse 2 gevraagd is, wordt verwezen naar NEN 5096:2012 als het gaat om het aantonen of de geveldelen aan deze klasse voldoen.

Omdat NEN 5096:2012 rechtstreeks verwijst naar de Europese normen is met ingang van 1 april 2014 de toegestane doorgangsopening voor Nederland groter volgens de norm. Voor die tijd mocht volgens de vorige versie van NEN 5096 in een gevelelement na een inbraakpoging geen doorgangsopening ontstaan waar een beproevingsblok van 150 x 250 x 250 mm doorheen past.

Kortom, de opening mag niet groter zijn dan 150 x 250 mm. In de Europese norm wordt een beproevingsblok van 250 x 400 x 20 mm gehanteerd, die met de 250 x 400 mm naar voren door de opening geduwd wordt. Hierdoor is dus een grotere doorgangsopening toegestaan.

De NEN-normcommissie “Inbraakwerendheid van gevelelementen” is van mening dat door het toepassen van de grotere toegestane doorgangsopening het niveau van inbraakwerendheid van gevelelementen voor Nederland, naar beneden gaat. Om deze reden heeft de NEN-normcommissie in Europa voorgesteld een kleinere toegestane doorgangsopening te gaan hanteren.

Totdat deze aanpassing in Europa is doorgevoerd wordt in Nederland de doorgangsopening die geldig was tot 01-04-2014 (150 x 250 x 250 mm) door de VMRG en door haar collega branche organisaties en keurende instanties gehanteerd. Ook het Politiekeurmerk Vei-

30

lig Wonen ondersteunt deze visie door in haar eisen vast te houden aan de “oude” doorgangsopening.

Dit betekent dat de Kwaliteitseisen en Adviezen 2015 van de VMRG ook deze visie zal bevatten. ❚

MEESTERSTUK

MR.BETTINA

Sti

H E R T SMTE EESI TNE R S T U K

Onlangs overlee Mulisch. Volgen van ‘De Grote D stond onmiddel opkomende en klaar om onze t met verhalen ov voor H.M.. Zond ze allemaal reu geraakt door die enkeling werd h als ‘de Homerus De inspiratie do echter niet gara eigen scheppen Mulisch adepten niet geoorloofd ondenkbaar. Oo een niet onbeke

MR. BETTINA

Mijn of dijn Iedereen weet dat je moet afblijven van andermans goederen. Toch worden met name juweliers regelmatig bezocht door mensen die het verschil tussen het mijn en het dijn niet zo goed (lijken te) kennen, althans niet respecteren. Soms kan er onduidelijkheid bestaan aan wie bepaalde goederen of materialen toebehoren. Vaak in zaken die niet strafrechtelijk van aard zijn. In een zaak over de eigendom en de afgifte van bouwmaterialen verweten de aannemer en zijn leverancier elkaar over en weer in verzuim te zijn en betwistten zij dat zij zelf in verzuim waren. Arbiter in kort geding werd verzocht een oordeel te vellen. Wat was er aan de hand?

Tussen partijen is een overeenkomst gesloten voor het leveren en monteren van aluminium puien. Op de overeenkomst zijn onder meer de algemene voorwaarden voor onderaanneming en leveranties van de (hoofd) aannemer van toepassing. Een van de bepalingen daarin luidt als volgt: "De leverancier ziet ten gunste van ons (de aannemer) af van zijn opschortingsrecht meer in het bijzonder het retentierecht c.q. het recht op werk in onvoltooide staat te beëindigen op welke grondslag ook."

Gaande de bouw is vertraging ontstaan. Partijen wijzen naar elkaar als (hoofd)veroorzaker van de vertraging.

De leverancier is de mening toegedaan dat hij recht heeft op onder meer een vergoeding van stagnatieschade. Hij acht het volstrekt redelijk en billijk dat hij daarom niet is gehouden tot het naleven van voormelde bepaling.

Hij deelt de aannemer mee dat hij zijn montagewerkzaamheden opschort en dat hij van zijn retentierecht gebruik maakt door de afgifte te weigeren van de – deels verwerkte – materialen op

de bouw, de materialen in zijn magazijnen en de materialen die nog geleverd zullen worden. De aannemer wijt de ontstane vertraging aan onder meer een te late start van de leverancier met diens montagewerkzaamheden. Hij voert verder aan dat de leverancier contractueel afstand heeft gedaan van zijn opschortingsrecht en in het bijzonder van het retentierecht en vordert dan ook de afgifte van alle materialen. Bovendien loopt het project nog meer vertraging op als hij daarover niet terstond kan beschikken. Over de eigendom daarvan kan geen onduidelijkheid bestaan. Hij heeft immers op verzoek van zijn leverancier rechtstreeks betaald aan de (onder)leveranciers van de materialen.

Partijen zijn daartoe overeenkomsten aangegaan. Tevens zijn voor de geleverde bouwstoffen afstandsverklaringen door de leverancier afgegeven en is door de leverancier een gespecificeerde inventarislijst opgesteld van openstaande leveringen.

Arbiter oordeelt dat de leverancier op grond van de algemene voor-

HERTSTEIN

Mr. Bettina Hertstein

www.bouwrechtbedrijf.nl

waarden die hij met de aannemer is overeengekomen afstand heeft gedaan van zijn bevoegdheid de afgifte van de materialen op te schorten ook in het geval van wanprestatie van de aannemer. Hij is tevens van oordeel dat door de leverancier niet is aangetoond dat een beroep van de aannemer op de contractuele uitsluiting van zijn opschortings- en retentierecht naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zou zijn. Hij neemt daarbij in aanmerking dat de aannemer zwaarwegende belangen heeft bij de afgifte van de materialen om een verdere stagnatie in het werk te voorkomen. Arbiter verwerpt het verweer van de leverancier. Deze wordt veroordeeld tot afgifte van zowel de voor het werk reeds geleverde en verwerkte materialen als van de materialen die nog moeten worden geleverd.

Recentelijk moe van een arbiter u geboden in een g opdrachtgevers aannemer de ho Deze opdrachtge aannemer, op gr van hun archite overeenkomst vo twee-onder-éénIn de technische behorend bij dez opgenomen: “He uitdrukkelijk niet van het ontwerp t uitvoer te (laten) b schriftelijke goedk opdrachtgevers.” E oplevering van d aannemer een b bestaande uit tw kapwoningen.

De opdrachtgeve bouwplan onmis het ontwerp van vertoont en derh zijn ontleend aa mening, unieke woningen. Daard nemer onrechtm van het ontwerp

Zoekt u een gevelbouwer die uw eigendom respecteert en met afstand de beste is? Bij de VMRG zit u gegarandeerd niet mis! ❚

31

Nieuwbouw Cobbenhagenmavo: Slimme bouwmethodiek beheerst kosten gevel

32

De nieuwbouw van de Cobbenhagenmavo is gerealiseerd naast het bestaande gebouw van het Cobbenhagenlyceum. Beide gebouwen zijn twee aparte vestigingen van de brede scholengemeenschap 2College met verschillende locaties in Tilburg, Oisterwijk en Berkel-Enschot. RoosRos Architecten brak deels met de omschreven vormfactoren en bedacht een slimme bouwmethodiek om de gevelkosten te beheersen en toch een licht en transparant gebouw neer te zetten.

Het oude mavogebouw en de bijbehorende gymzaal waren dingend aan vervanging toe. “De beoogde locatie van de nieuwbouw was ons als uitgangpunt voor deze opgave meegegeven,” zegt Martijn van Leeuwen van RoosRos Architecten. “Ook was er in de uitgangspunten een loopbrug geïntroduceerd zodat de mavoleerlingen van de (dure) BiNaSk-voorzieningen in het lyceum gebruik kunnen maken. Voor de voorgevel van het gebouw hebben we de rooilijn van het naastgelegen lyceumgebouw opgezocht. Aan de voorzijde van het gebouw ontstaat zo een ruime maat naar de openbare weg.”

Overzichtelijk Doordat het gebouw bestaat uit slechts twee bouwlagen in plaats van de aanvankelijk geplande drie bouwlagen is het gebouw overzichtelijk voor zowel leerling als personeel, stelt Martijn van Leeuwen. :Ook vergroot dit de flexibiliteit om de verschillende vloervelden in

de toekomst anders in te richten. Vanuit functionaliteit en stedenbouw is ervoor gekozen om een langwerpig gebouw te maken. Het ruime kavel biedt hier ook genoeg ruimte voor. Samen met het lyceum gebouw geeft dat, op enige afstand van de weg, een heldere rooilijn die het campusgebied verder afmaakt.

Aan de binnenkant wordt het leerlingengedeelte nu meer omringd door gebouwen waardoor er een soort campus is ontstaan met een prettig afgesloten binnengebied, dat de scheiding tussen leerlingen en buurt ten goede komt.”

Voor het ontwerpen van de nieuwbouw was naast het omschreven PvE, met daarin aan aantal omschreven vormfactoren, het budget een bepalende factor.

“De gekozen langwerpige vorm was gunstig voor de organisatie en de flexibiliteit, maar ongunstig voor de vormfactor,” licht Martijn van Leeuwen toe. “Er moest relatief veel gevel gemaakt worden in relatie tot de vloeroppervlakte. ›

33

AWS 65 BS uit de blokvensterserie. “De vleugels liggen verdekt in het kozijn,” vertelt Peter Heber van Alhako. “Van buitenaf zie je geen verschil tussen de vaste beglazing en een raamvleugel, die in dit geval draaikiep is uitgevoerd. De puien zijn verdiepingshoog uitgevoerd en voorzien van een driedeling met een vak van 500 millimeter vaste beglazing boven en onder en ertussen een raamvleugel of vaste beglazing. Over de gehele gevel komt de horizontale belijning van deze vlakverdeling terug.”

Door het gebouw van een eenvoudige constructie te voorzien en de gevel vanuit een slimme bouwmethodiek te engineeren zijn de kosten hiervan beheerst. Zo is een school mogelijk gemaakt met een overmaat aan daglicht wat de beleving en mogelijk toekomstig gebruik ten goede komt.”

Verbindingsbrug De centrale aula is aan twee zijden aan de gevel gesitueerd en is de etalage van de school waarmee ze zichzelf en de creativiteit van de leerlingen aan de buurt en bezoekers tentoonstelt. Van Leeuwen: “Het is een transparante en lichte ruimte als verbinding tussen binnen en buiten.

Omdat de aula ook onderdeel is van de verkeerstructuur is hier in de inrichting rekening mee gehouden. De trap die beide verdiepingen verbindt is uitgevoerd als open tribunetrap waar leerlingen in de pauze op kunnen zitten en bij voorstellingen extra zitplaatsen op gemaakt kunnen worden. Dwars door de aula loopt op de verdieping een verbindingsbrug. Deze verbindt in één lijn de loopbrug naar het lyceum met de lesvleugel van de nieuwbouw. Enerzijds zorgt de brug voor een dynamische leeromgeving waarin ontmoeten en het zien en gezien worden centraal staan. Anderzijds zorgt de lange zichtlijn voor structuur en orde binnen het gebouw.”

Installatietechnische functie De nieuwbouw heeft een opvallende lichte uitstraling waarbij horizontale banden

34

het beeld bepalen. De hoeken van het gebouw zijn (met identieke detaillering) afgerond om het gebouw een zachtere en vriendelijkere uitstraling te geven, passend bij het onderwijs en het beeld van een paviljoen. De horizontale lijnen zoeken aansluiting bij de horizontale raamstroken van het bestaande lyceumgebouw terwijl de moderne en lichte materialen juist het contrast zoeken. De banden hebben behalve een esthetische ook een installatietechnische functie. De aanvoer van frisse lucht is per lokaal geregeld en wordt aangezogen via roosters die achter de gevelband zijn geïntegreerd. De invulling tussen de banden bestaat uit een afwisseling van open en gesloten delen. Er is omwille van de flexibiliteit bewust gekozen om een fijnmazig ritme van ramen op te nemen.

De mogelijkheden voor eventuele tussenwanden worden zo vergroot.

Eenheid De aluminium puien, gevelramen en stapelpuien zijn van het systeem Schüco

De borstweringspanelen zijn volgens Peter Heber uitgevoerd als een shadowbox, samengesteld uit een geharde buitenruit en een geëmailleerde binnenruit. “Optisch ontstaat het beeld alsof het glas doorloopt.”

Ter plaatse van de centrale aula zijn puien over de volledige hoogte toegepast.

De kleuren zijn in overleg met de gebruikers uit de standaard kleuren van scholengemeenschap 2College gekozen en uiteraard overheerst hier de eigen groene kleur van de mavovestiging. Alhako heeft een eigen poedercoatinstallatie en de brute profielen in eigen huis geassembleerd en op kleur gebracht.

De montage van de puien is ook door Alhako verzorgd. “Vanwege de beperkte ruimte op de bouwplaats, zijn de puien direct vanaf de vrachtwagen gemonteerd,” zegt Peter Heber tot besluit. Het nieuwe gebouw van de Cobbenhagenmavo is in februari dit jaar in gebruik genomen. ❚

Bouwinfo OPDRACHTGEVER ONTWERP EN BOUWMANAGEMENT UITVOERING ALUMINIUM PUIEN SYSTEEMLEVERANCIER BOUWPERIODE

Ons Middelbaar Onderwijs RoosRos Architecten, Oud-Beijerland Bouwbedrijf Boot, Breda Alhako, Stamproy Schüco Nederland, Mijdrecht januari 2013 tot en met februari 2014

De groenste fabriek van Nederland Niemand minder dan onze eigen Koningin Máxima heeft de groenste fabriek van Nederland officieel geopend. En ook nog heel toepasselijk in een groene jurk. Het nieuwe bedrijfspand van Unipro in Haaksbergen is volledig gemaakt van materialen met uitermate gunstige Life Cycle Analyses. Hetgeen heeft geleid tot een voor een bedrijfsgebouw zeldzaam hoge GPR+-score van 8,66.

Unipro heeft zich in 2014 als eerste bedrijf gevestigd op het nieuwe bedrijventerrein Stepelerveld in Haaksbergen. Het bedrijf levert alles voor het leggen, onderhouden en renoveren van vloeren. Productie, kantoor, showroom, laboratorium en instructieruimten bevinden zich voortaan onder één dak. Op basis van de transportbewegingen ten behoeve van de activiteiten

van Unipro leek aanvankelijk Borne, vanuit logistiek oogpunt, een betere locatie vanwege de ligging aan de A1, A35 en A33 (Duitsland), maar na een uitgebreid locatieonderzoek, de uitgangspunten voor het ontwerp en de hoge duurzaamheidsambitie is uiteindelijk gekozen voor het coulisselandschap van het Stepelerveld in Haaksbergen. “In dit landschap lijkt het ge-

bouw als het ware geland te zijn om er vervolgens volledig in op te gaan,” vertelt Henk te Kiefte van Te Kiefte Architecten.

Groene uitstraling Unipro had voor zichzelf een basis programma van eisen opgesteld met duurzaamheid en energiezuinig als belangrijke kernwoorden, vervolgt Te Kiefte. ›

35

'Behalve duurzaam zijn de ruimtes in het gebouw open, licht en gericht op een optimale presentatie van het bedrijf' “Tevens moest eenheid worden geschapen tussen de verschillende groepen werknemers die in gescheiden werelden werkten. We hebben de uitgangspunten vertaald in een transparant gebouw met veel daglicht en tegelijk een groene uitstraling.” Opvallend zijn de houten hoofddraagconstructie en het organisch gevormde groene dak. “Alle bedrijfsactiviteiten zijn samengebracht in het gebouw. Het dak volgt de bedrijfsactiviteit maar maakt geen zichtbaar onderscheid tussen kantoor en bedrijfsruimte. Daar waar hoogte nodig is, is het dak hoger en daar waar het minder kon, is het dak lager gemaakt. Het ‘gestolen’ grasland wordt teruggegeven door het dak in mos-sedum.”

Sterke C2C-eigenschap Alle ontwerpkeuzes zijn gemaakt vanuit een duurzaam perspectief. Alle materialen, ruimten en overige keuzes zijn getoetst aan een consequent duurzaamheidsuitgangspunt via Life Cycle Analyses (LCA). Hierbij werd volgens Te Kiefte niet de vraag gesteld ‘wat kost het?’ maar ‘wat kan het opleveren?’.

“Binnen de overtuiging en de missie om het gebouw volledig duurzaam te ontwerpen en te construeren hebben alle basismaterialen een sterke C2C-eigenschap.”

Het mag geen verrassing zijn dat in het pand van Unipro de vloeren een prominent onderdeel vormen van het interieur. “Behalve duurzaam zijn de ruimtes in het gebouw open, licht en gericht op een optimale presentatie van het bedrijf.

Een interieur wordt door meer bepaald dan alleen de meubels. De wanden, het plafond, maar ook de vloer, zijn bepalend voor de sfeer,” verklaart Te Kiefte.

Staal en hout De grote productieruimte is opgebouwd uit een combinatie van stalen en gela-

36

mineerde houten kolommen met dakdragende onderdelen van eveneens verlijmde liggers. Deze constructie is vrij uniek voor een productieruimte.

Staalbouw Ter Huurne was verantwoordelijk voor het leveren en monteren van de aluminium gevels van het pand. “We hebben zo’n 950 m2 aan aluminium puien geleverd van het type Reynaers CS77 en CS68,” vertelt Gerben ter Huurne.

“De zijgevel is uitgevoerd in een 170 m2 grote vliesgevel van Schüco FW50+, die we op onze productielocatie in Haaksbergen volledig hebben geprefabriceerd.

Aangezien de pv-folie en de geëxtrudeerde aluminium profielen waaruit de lamellen zijn opgebouwd ieder een afzonderlijke uitzettingscoëfficiënt hebben, is gekozen voor een flexibele, zelfklevende bitumenlijm. Ook zijn de Icarus-lamellen ‘zwevend’ opgehangen, omdat deze tussen de houten spanten van het gebouw hangen en deze hebben ook verschillende uitzettingscoëfficiënten.” De Icaruslamellen van Renson kunnen in een vaste of kantelbare positie geïnstalleerd worden en zowel in verticale als in horizontale uitvoering.

Olivijn

Datzelfde geldt overigens voor de aluminium puien. De afmetingen van de aluminium kozijnen zijn op het oog identiek, de profielen voor de kantoren hebben echter een grotere diepte vanwege een hogere isolatiewaarde. Optisch is het dus één geheel. Tevens hebben we de patio, die aanvankelijk geen dak zou krijgen, uiteindelijk toch nog voorzien van een glasdak van 100 m2 in zonwerende beglazing.”

Energie genererende zonneluifel De screens, zonwering en lamellen in en aan de groenste fabriek van Nederland zijn afkomstig van de firma Renson. Met de lamellen is echter iets bijzonders aan de hand. “Met het oog op de hoge duurzaamheidsambitie heeft Unipro bij ons de vraag neergelegd om de lamellen behalve zonwerend ook zonne-energie genererend uit te voeren,” zegt Léon Veldhof van Renson. “Onze R&D-omgeving in het Belgische Waregem is met dit gegeven

aan de slag gegaan en heeft een specifiek product ontwikkeld. We hadden eerder al een vergelijkbare oplossing gemaakt voor het huis van de toekomst in Brussel, alleen zijn daar glazen lamellen gebruikt. Bij Unipro zijn aluminium Icarus 400-lamellen gekozen, omdat die de overspanning van bijna 5 meter aan kunnen. Voor de luifel hebben we de pv-folie van Zonel Energy Systems verlijmd met ons Icarus Aero 400-cassettesysteem.

Het gebouw is volledig binnen het beschikbare budget gebouwd. Met dien verstande dat het budget twee keer is verhoogd vanwege een uitbreiding tijdens de uitvoering en een keer vanwege de gemaakte keuzes voor duurzame oplossingen met een aantrekkelijke terugverdientijd. De duurzame gedachte is ook doorgezet in het terrein door gebruik van LED-verlichting, Ecotop-bestrating en Olivijn-halfverharding. De biodiversiteit op het terrein wordt verhoogd door het gebruik van inheemse plantensoorten, het sedumdak, de wadi’s en de poel. De buitenruimte biedt tevens vitamine G (groen) voor de gebruikers door een wandelpad en verblijfsruimte met bankjes. De kruidentuin staat ter beschikking aan het restaurant. De beukenhagen tot slot vervagen op een speelse manier de grens tussen kavel en landschap en creëren een besloten pauzeruimte aan het water. ❚

Bouwinfo OPDRACHTGEVER: ARCHITECTENBUREAU AANNEMER GEVELBOUWER SYSTEEMLEVERANCIER PUIEN SYSTEEMLEVERANCIER FABRIKANT ZONWERING LEVERANCIER ZONWERING BOUWPERIODE

Unipro BV, Haaksbergen Te Kiefte Architecten, Borne Niehof Aannemersbedrijf, Lattrop Staalbouw Ter Huurne, Haaksbergen Reynaers Aluminium, Helmond vliesgevel: Schüco, Mijdrecht Renson, Waregem (B) Henny Hendriks, Enschede juni 2012 - november 2013

37

Geldermalsen

Onderwijsgebouw Helicon Opleidingen De MBO-locatie van Helicon Opleidingen te Geldermalsen wordt gerenoveerd en uitgebreid. Het bestaande gebouw bestaat uit een gedeelte gebouwd in ca. 1930 en een gedeelte gebouwd rond 1970 met daartussen een open verbindingsgang. Bij de renovatie worden gedeelten gesloopt en delen nieuw aangebouwd.

Opdrachtgever Architect Aannemer Leverancier zonwering

Helicon Opleidingen MAG Architecten Bloemendal Bouw Wonnink Zonwering, Amersfoort

Wonnink Zonwering levert hier elektrisch bediende buitenjaloezieĂŤn die er voor zorgen dat het licht op de digibor-

den goed wordt gefilterd en de warmte weert. Ook worden er verduisterende ritsscreens en een balie rolluik geleverd.

Londen (UK)

Kings Cross revitalisatie Vijftig nieuwe gebouwen, 2.000 nieuwe woningen, 20 nieuwe straten en 10 nieuwe openbare pleinen verspreid over 67 hectare en het verstrekken van woon-en werkruimte voor 45.000 mensen maken deel uit van het King's Cross revitalisatie programma in Londen.

Opvallend is de bijdrage van Hunter Douglas in het leveren van markante en innovatieve schuifscherm systemen voor het ArtHouse appartementencomplex. Een totaal van 435 schermen met handmatige en gemotoriseerde bediening zijn geĂŻnstalleerd, samen met uitkragingen van lineaire plafonds en op maat gemaakte aluminium fins.

Opdrachtgever The Argent Group Architect dRMM Leverancier schuifscherm systemen Hunter Douglas

38

Het project had ook bijzondere ontwerp- en installatie uitdagingen, zoals de dubbele hoogte luiken van ruim 6m voor de duplex appartementen van het ArtHouse complex.

Enschede Stadskantoor

Zon-Ex mocht in opdracht van de gemeente Enschede 188 buitenjaloezieĂŤn met compleet werkend besturingssysteem leveren voor het Stadskantoor. Het gebouw kenmerkt zich door de grote glazen klimaatgevel. De begane grond bestaat uit een vliesgevel met verschillende hoogten.

Gekozen is voor een combinatie van buitenjaloezieĂŤn met 80mm gekraalde lamellen ter plaatse van de klimaatgevel en de vliesgevel elementen op de begane grond, waarbij achter de vliesgevel perlon spandraden als zijgeleiding zijn gebruikt en op de begane grond profielgeleiders. Bij de openslaande deuren op de begane grond zijn 60 mm ongekraalde lamellen met spandraadge-

leiding toegepast. Het geheel wordt aangestuurd door een centrale bedieningsunit die reageert op zon

en wind en tevens de stand van de lamellen bepaalt afhankelijk van de stand van de zon.

Opdrachtgever Gemeente Enschede Leverancier zonwering Zon-Ex, Enschede

Veghel Torendael

81 appartementen van dit 30 meter hoge torencomplex zijn uitgevoerd met windvaste screens waarbij een ingenieus spansysteem het doek altijd strak naar beneden trekt. Hierdoor kan de gebruiker dit systeem 50% meer ge-

bruiken dan de normale screens. Ook ziet het doek er minder rimpelvormig uit omdat het in elke stand opgespannen staat. De balkons hebben een uitvalscherm wat het huiselijke karakter weer benadrukt. Hierdoor zijn de mensen optimaal beschermd tegen de zon en voegt de zonwering echt iets toe aan het gebouw.

Opdrachtgever Woningbouwvereniging

Woonbelang Veghel (Area) Architect Leenders Architecten

en Ingenieurs , Veghel Leverancier zonwering Prozon Nederland

39

Tekst: Hunter Douglas Foto’s: Hunter Douglas

Zonwering speelt een cruciale rol

Nekkerpool

Met de toenemende vraag vanuit de markt naar milieuvriendelijke bouwsystemen en -materialen, groeit ook de rol van zonwering. Niet alleen op de energiezuinigheid van het gebouw oefent zonwering een onmisbare invloed uit, maar ook op het visueel comfort en de arbeidsproductiviteit. Hoe ver die invloed daadwerkelijk reikt, realiseert echter niet iedereen zich.

De rol van (buiten)zonwering is nog altijd groeiende. Dit komt bijvoorbeeld door de steeds strengere normen wat betreft energiezuinigheid, die wordt uitgedrukt in de Energie Prestatie CoĂŤfficient (EPC). Vanaf 2015 wordt de EPC voor nieuwbouwwoningen verlaagd van 0,6 naar 0,4. De Europese richtlijnen schrijven voor dat in 2020 alle nieuwbouw energieneutraal is. Dit houdt in dat een

40

gebouw nagenoeg evenveel energie opwekt als het verbruikt. Zonwering helpt een lagere EPC te realiseren. Immers, door de warmte zoveel mogelijk buiten te houden, is er geen energie nodig om de ruimte te koelen. Naar schatting kan goede zonwering de EPC zelfs met 2 tot 5 procent verlagen. Dit is een aanzienlijke bijdrage om uiteindelijk tot een energieneutrale woning te komen.

Behalve het thermisch comfort, draagt zonwering tevens bij aan het visueel comfort. Neem een willekeurig kantoor waar mensen langdurig achter hun computer werken. Als werknemers door toetreding van zonlicht niet goed kunnen lezen op hun computerscherm, loopt de arbeidsproductiviteit terug, met wel twintig procent. Dit heeft ook gevolgen op financieel gebied. Het weefsel filtert

het zonlicht. Dankzij de openheid van het weefsel is er toch zicht naar buiten.

Dit alles draagt bij tot een prettige en productievere werksfeer met aanzienlijke kostenbesparing als resultaat.

Ondergeschoven kindje Ondanks deze positieve resultaten, blijkt zonwering met name in de ontwerpfase een ‘ondergeschoven kindje’.

In het ontwerp ligt de nadruk op design en uitstraling: gevels moeten zo vlak mogelijk ogen. Dat is ook een reden waarom nu ritsscreens worden ontwikkeld. Hierbij worden glasvezeldoeken redelijk strak tussen twee rails opgespannen. Hierdoor neemt de windresistentie toe, waardoor het doek niet snel beweegt. Dat laatste draagt bij aan de vlakke, egale uitstraling van de gevel.

Toch hebben sommigen liever helemaal geen zonwering. Eventuele problemen met het binnenklimaat worden dan opgelost met een koelplafond of aircosysteem. Dit brengt echter weer extra energiekosten met zich mee.

Nadruk op functionaliteit Langzaam is ook in Nederland een verschuiving merkbaar. De zonwering zelf wordt steeds minder beschouwd als ‘cosmetisch ingrediënt’. Opvallende kleuren of vernuftige hoogstandjes zijn minder belangrijk: men gaat terug naar de basis. Wat doet zonwering nu eigenlijk? Deze ontwikkeling wordt ge-

Asia Express Food

stimuleerd door systemen als BREEAM, waarbij puur wordt gekeken naar functionele prestaties van de toegepaste bouwproducten. Een gebouw krijgt een aantal credits toegekend onder andere op gebied van management, gezondheid of energie. Het aantal credits wordt omgezet in een BREEAM-kwalificatie zoals ‘Very good’ of ‘Excellent’. Goede zonwering kan ervoor zorgen dat credits worden behaald om tot een hogere BREEAM-certificering te komen. De nadruk op functionaliteit blijkt ook uit specifieke toepassingen, zoals de ontwikkeling van een antibacterieel zonweringdoek voor de zorgsector. De verwachting is dat deze trend zich in de toekomst doorontwikkelt.

Alternatieve materialen

Holtenbroek zonwering.

Daarbij komt nog een tweede trend: er komt steeds meer aandacht voor ‘groene’ materialen. Veel zonweringdoeken

worden gefabriceerd met PVC. In het productieproces daarvan worden schadelijke stoffen gebruikt en bij verbranding kunnen giftige stoffen vrijkomen.

Momenteel worden steeds meer PVCvrije zonweringdoeken gefabriceerd op basis van meer duurzame grondstoffen.

Kwaliteitseisen Zonwering Zonwering is steeds meer een integraal onderdeel is van de gevel. Dat is ook de reden dat alle projectzonweringsbedrijven van brancheorganisatie RomazoProjecten aangesloten zijn bij de VMRG. Zonwering is daarmee ook onderdeel geworden van het VMRG-keurmerk.

Aan de VMRG-Kwaliteitseisen, de basis voor het VMRG-Keurmerk, zijn de Kwaliteitseisen voor zonwering toegevoegd zie www.vmrgkwaliteitseisen.nl. Alle Romazo Projecten bedrijven leveren gegarandeerd zonwering die voldoet aan deze eisen. ❚

41

Oppervlaktebehandeling, allesbehalve oppervlakkig De VMRG, de brancheorganisatie voor metalen gevels, heeft in haar Kwaliteitseisen (www.vmrgkwaliteitseisen.nl) hoge eisen gesteld aan de oppervlaktebehandeling van aluminium en stalen gevelelementen. Alle bij de VMRG aangesloten gevelbouwbedrijven hebben het VMRG-Keurmerk en werken met oppervlaktebehandelingsbedrijven die voldoen aan deze eisen. Veel van deze bedrijven zijn als leverancier bij de VMRG aangesloten.

De VMRG is actief op het gebied van oppervlaktebehandeling. De eisen voor oppervlaktebehandeling en het onderhoud en reiniging hiervan worden continu onder de loep gehouden, de VMRG laat Levenscyclusanalyses (LCA’s) maken van producten met

42

oppervlaktebehandeling en vervult graag haar adviesrol voor de vakbeurs Surface.

Kwaliteitseisen Aluminium kan om technische en esthetische redenen van een opper-

vlaktebehandeling worden voorzien.

Het aanbrengen van een oppervlaktebehandeling op aluminium gevelelementen kan gebeuren door coaten en poederlakken, anodiseren of kwalitatief vergelijkbare systemen zoals bandlakken bij platen. Voor het coaten

'De expositie Surface Solutions geeft u per thema inzicht in de nieuwe mogelijkheden van oppervlaktebehandeling' de VMRG-gevelelementen uitsluitend een door de VMRG goedgekeurd coatingsysteem. Applicatiebedrijven die in het bezit zijn van een geldig QualiSteel coat label en deze coatings en coatingsystemen toepassen, voldoen eveneens aan deze eis. Een goedgekeurde applicateur wordt daarop gekeurd door een onafhankelijk erkend testinstituut.

Milieu De VMRG is bezig met het uitrekenen van Levenscyclusanalyses (LCA’s) voor aluminium en stalen referentiekozijnen inclusief oppervlaktebehandeling.

Zij werkt hiervoor samen met andere brancheorganisaties om de milieuimpact van haar producten te inventariseren en te berekenen met als uiteindelijke doel deze gevalideerd onder te brengen in de milieudatabase van SBK. Vervolgens is het de taak van de brancheorganisatie om de milieugegevens vertrouwelijk te beheren en upto-date te houden.

Surface 2014

van aluminium dient het applicatiebedrijf in het bezit te zijn van een geldig Qualicoat of GSB Label. Alle coatings en coatingssystemen moeten voldoen aan de eisen van Qualicoat of GSB. Anodiseren geschiedt volgens de eisen van Qualanod International. Het anodiseerbedrijf moet in het bezit zijn van het Qualanod International keur en voldoen aan de vigerende Qualanod voorschriften. Ook voor stalen gevelelementen gelden hoge eisen. Alleen goedgekeurde applicateurs mogen werken voor gevelbouwers met het VMRG-Keurmerk. Deze leveren voor

De VMRG is lid van de adviescommissie van de vakbeurs Surface. Ruim 175 gespecialiseerde oppervlaktebehandelaars én toeleveranciers presenteren hun vakmanschap en nieuwe technieken op deze vakbeurs. Oppervlaktebehandeling van onder andere staal, rvs, aluminium, kunststof, hout, beton, keramiek en glas komt aan bod.

Surface 2014 geeft inzicht in nieuwe oplossingen voor onder meer afwerking, kleurvastheid, geleiding, hittebestendigheid, conservering, slijtvastheid en hardheid. Daarnaast zijn er nieuwe technieken zoals met betrekking tot grondstoffen, nanotechnologie, 3D printing, precisietechniek, het toevoegen van een extra functi-

onaliteit en nieuwe combinaties van technieken en materialen te zien. Natuurlijk biedt Surface het brede spectrum aan oppervlaktetechnieken zoals stralen, thermisch spuiten, (poeder) coaten, galvaniseren, anodiseren, opdamptechnieken, harden, thermisch verzinken, polijsten, etsen, slijpen en karakteriseren van oppervlakken. De expositie ’Surface Solutions’ geeft u per thema inzicht in de nieuwe mogelijkheden van oppervlaktebehandeling. Het ’Surface Lab’ laat kwaliteit ervaren met behulp van meting; men kan een eigen sample meenemen en laten testen.

Future Skins Een topexpositie is ‘Future Skins’ van het kenniscentrum Materia. Deze expositie is exclusief voor Surface samengesteld en geeft met zo’n 150 samples, afkomstig uit alle delen van de wereld en met branchevreemde toepassingen, inzicht in innovatieve materialen en nieuwe oppervlaktebehandelingen. Naast de materiaal samples zal een aantal bijzondere objecten te zien zijn, en het interactieve Material Discovery, waar men zelf met een macro-camera in detail materialen op een scherm kan onderzoeken.

Surface 2014 is een initiatief van de Vereniging ION, Vereniging Industrieel Oppervlaktebehandelend Nederland, en vindt plaats van 7 t/m 9 oktober in de Brabanthallen ’s-Hertogenbosch.

De beurs is geopend op dinsdag en woensdag van 10.00 - 18.00 uur en op donderdag van 10.00 - 17.00 uur.

Bezoekers kunnen tegelijkertijd de naastgelegen vakbeurs Energie bezoeken. Meer info en gratis toegang met voorregistratie code 600.005.87 zie www.surfacevakbeurs.nl ❚

43

Foto’s: Schüco

FACE company uitgelicht

Schüco

De Studio Amsterdam, succesvolle transformatie van voormalig GAK-gebouw.

44

FACE, de internationale gevelcommunity, (www.internationalfacade.com) stelt regelmatig één van haar participanten voor. Deze keer wordt FACE participant Schüco uitgelicht. Schüco levert gevelsystemen als duurzame totaalconcepten. Het partnerschap van Schüco met professionele gevelbouwers is gefocust op de samenwerking met alle belanghebbende partijen. Hiervoor bieden zij tailor made concepten aan die leiden tot een verbetering van de projectduur, reductie van project- en faalkosten en efficiëntie in de werkplaats.

Wat zijn de innovaties van Schüco?

SimplySmart is een volledig nieuw ontwikkelde generatie SimplySmart beslag voor naar binnen openende aluminium ramen. Het biedt vele voordelen op het gebied van comfort en functionaliteit, ontwerp, planning en design. Het modulaire systeembeslag is volledig niet-zichtbaar in het raam ingebouwd en kan maximaal 180º worden geopend. Het is geschikt voor zeer grote vleugelafmetingen en -gewichten, voldoet aan RC2 en 3 en is - ook vanwege de kunststof regelstang - ongevoelig voor corrosie. Het is minder storingsgevoelig en heeft een lange levensduur met lange onderhoudsintervallen. Dit heeft directe invloed op de reductie van de faalkosten en vermindering van de exploitatiekosten en risico’s.

Schüco LightSkin geeft aan een gebouw en omgeving een subtiele verlichting en dito sfeer. Het is een nieuwe en zeer efficiënte manier om een gebouw vanuit een raam of vliesgevel te verlichten. De LED-verlichting is volledig in de aluminium profielen geïntegreerd en is uitsluitend beschikbaar voor Schüco raam- of vliesgevelprofielen.

In de avond en nacht geven deze kleine energiezuinige lampen een gebouw een sfeervolle uitstraling, zonder de omgeving met een overdaad aan licht te vervuilen.

zorg, utiliteit, appartementen, kantoren en alles wat zich daar tussen begeeft. We zoomen kort in op een recent in Nederland gerealiseerd project.

Kiepraam.

Wat kunnen architecten en partners van jullie service verwachten?

Schüco biedt architecten en partners tijdens het realiseren van een project deskundig advies op consultancy niveau.

Architecten maken hierbij gebruik van onze kennis en kunde, waarbij wij hen behulpzaam zijn met het uitwerken van specifieke projectoplossingen. Ook voor bouwkundige aansluitdetails, hulp bij het maken van het bestek, BIM-elementen en overleg en coördinatie met onze partners (gevelfabrikanten), monstermateriaal of speciale constructie krijgen architecten en partners de ondersteuning die zij van een a-merk mogen verwachten. In de ontwerpfase gebruiken architecten onze internet tools, zoals U-cal, Static, CAD-tekeningen, BIM (elementen), een virtuele showroom en de on-line informatie over onze geveloplossingen. Via onze website vindt men onder “service” een uitgebreid pakket aan tools om werk uit handen te nemen en tot een meest efficiënte samenwerking en projectoplossing te komen.

Welke recente projecten kunnen worden genoemd?

Schüco LightSkin.

In een continu proces worden diverse renovatie- en nieuwbouwprojecten in systemen van Schüco uitgevoerd, waarbij gedacht moet worden aan projecten in de

Dit project is niet voor niks winnaar van de Benelux Aluminium Award in de categorie Woningbouw. Het voormalige GAK kantoor uit 1959 met monumentenstatus, is onlangs succesvol getransformeerd naar woningen voor studenten. De aluminium vliesgevels zijn door architectenbureau Wessel de Jonge zo ontworpen dat het oorspronkelijke beeld vrijwel tot op de millimeter gelijkend is en toch voldoet aan de huidige eisen op het gebied van lucht-, water-, en geluiddichting. Gevelbouwer Blitta heeft hiertoe 18 nieuwe profielen gemaakt en het beslag van de uitzetramen aangepast aan de eisen met betrekking tot de ventilatie en doorvalbeveiliging.

Architect: Wessel de Jonge, Rotterdam Gevelleverancier: Blitta, Venray Systeemleverancier: Schüco Nederland bv, Mijdrecht

Waarom werken jullie samen met FACE? De missie van FACE sluit naadloos aan op onze doelstellingen; ook wij streven er voortdurend naar om de gevelindustrie, -technologie en -architectuur naar een hoger niveau te brengen. Met nieuwe duurzame oplossingen en totale gebouw concepten, waarbij we niet alleen naar de buitengevel kijken, maar bijvoorbeeld ook naar (brandwerende) binnenwanden.

FACE biedt het platform om te communiceren met architecten en branchegenoten, om informatie uit te wisselen, om nieuwe contacten op te bouwen en nieuwe inzichten te krijgen in de behoefte op de markt en daar snel op in te kunnen springen. Zodoende zijn wij in staat ons leiderschap in de markt te behouden en om de prestaties in een continu proces steeds opnieuw te verbeteren. ❚

45

De laatste schrijver van de serie columns 'Green Inspirations' is Jón Kristinsson architect, innovator, bouwfysicus, oud hoogleraar Milieu Technisch Ontwerpen TU Delft. Hij is medeoprichter van het Architecten- en Ingenieursbureau Kristinsson (1966). Na zijn emeritaat houdt hij zich o.a. bezig met Grootschalige Drijvende Golfcentrales 50 MW en Integrale Kleinschalige Lage Temperatuur Technologie < 30º C .

column

Green Inspirations

DE GEVEL WORDT TEVENS INSTALLATIE Een kwart eeuw geleden mocht ik spreken op een mooie zonnige dag voor een volle zaal op een TVVL-lustrum van de Installatie Wereld op Papendal. We hebben het over de tijd dat alles goed ging in de bouw en woorden als innovatie en duurzaam onbekend waren. Als bedenker van de 184 Minimum Energie Woningen in Schiedam tien jaar eerder met compacte integrale installaties in de wasemkap naast de waak-vlam-loze geiser vertelde ik een voor mij onschuldig visionair denkbeeld : "Ik zie door mijn oogharen kleine decentrale installaties ontstaan in de ademende huid van het gebouw als belangrijk onderdeel van de nieuwe gevel". Tot mijn schrik ston-

den twee grote en sterke oplettende toehoorders op en riepen over de zaal: "Wat deze man zegt is broodroof,"! Ik heb mijn carousel-projector al voor de lunch ingepakt en ben met stille trom vertrokken.

Het heeft lang geduurd, maar het is zover en met groot genoegen zie ik het voorspelde gebeuren. Diverse decentrale verwarming- en ventilatiesystemen met warmteterugwinning zijn er al of verkeren in verre staat van ontwikkeling. Climarad was een van de eerste en Jaga Strada Fresh is de laatste intelligente opvolger. Zelf heb ik conceptueel en financieel jarenlang bijgedragen aan de vervolmaking van het

Ademend Raam. Deze decentrale stille ventilatieunit met Fiwihex 88 % lucht/ lucht warmtewisselaar in Ierse ombouw wordt sinds de vorige maand als Breathing Window geproduceerd voor de Engelse bouwmarkt. Omdat ik geloof dat we snel de hoge-temperatuur-aardgas installaties moeten vervangen door lage-temperatuur-warmtepomp installaties zullen we moeten doorgaan met deze ontwikkeling, al is er nog nauwelijks markt in Nederland. Dus staat bij ons op kantoor het optimale prototype Kristinsson HCCV (HeatCoolCleanVent) met 19 verticale Spirox water/lucht warmtewisselaars en een vijftal stille EBMpapst ventilatoren te wachten op Europese afnemers. ❚

Het dossier over groen en duurzaam bouwen is te volgen op www.vmrg.nl onder themadossiers/Green Inspirations.

46

Kanaalzone Wijnegem

Aluminium voor architecturale toepassingen Aleris verwerkt aluminium halffabricaten voor de meest uiteenlopende toepassingen. Aluminium kent uiteraard ook interessante architecturale toepassingen bij de bekleding van daken, muren, plafonds en gevels. Speciaal voor geanodiseerd aluminium, waarbij de oppervlaktekwaliteit perfect dient te zijn, is 55HXÂŽ ontwikkeld. Het product is reeds succesvol toegepast in diverse internationale projecten, maar ook korter bij huis, waaronder de Kanaalzone in Wijnegem (B). â&#x20AC;ş

47

ALERIS UW PARTNER IN ALUMINIUM

55HX庐 ALUMINIUM VOOR ARCHITECTURALE TOEPASSINGEN Anodiseerbare aluminium band of plaat speciaal ontwikkeld voor gevel en interieur.

Een perfecte oppervlaktekwaliteit met kleuruniformiteit na anodisatie.

Wenst u meer informatie over de toepasbaarheid voor uw volgend project ?

Neem dan graag contact met ons op !

Aleris Aluminum Duffel BVBA A. Stocletlaan 87 2570 Duffel 路 Belgium isabelle.baeyens@aleris.com T +32 (0)15 30 28 74 www.aleris.com

Beeld genomen van Red Apple in Rotterdam, ontworpen door KCAP Architects & Planners en Jan des Bouvrie.

Kanaalzone Wijnegem

Principe opbouw gevel horizontaal detail.

profiel ontwikkeld, dat het tevens toelaat om met minder ankers te werken. De bevestiging is hybride gemaakt door puntlassen te combineren met verlijmen. “We hebben een beperkte voegopening weten te creëren van 10 millimeter. In de voeg zelf is een dieper liggende strook aangebracht, die zwart is gelakt.” Volgens Johan Stockbroekx was vooral de hoogte en de afstand tussen de silo's bepalend voor de bevestigingsmethodiek. “Op grote hoogte (tot 40 meter in dit geval) spelen speciale krachten, om nog maar te zwijgen over de zuigende werking van de wind tussen beide silo's. Dat bracht uiteraard ook een montage-uitdaging met zich mee.”

GEVEL 2015 De silo's in afwerking.

Gevelbekleding in 55HX® Twee voormalige silotorens en bijbehorende passerellen in de Kanaalzone in Wijnegem hebben een functieverandering ondergaan en zijn voorzien van een nieuwe 'jas'. De architect beoogde een specifieke uitstraling in een aluminium beplating met scherpe en rechte snijkanten. Omdat de hoeken niet zijn omgezet, diende de aluminium plaat een 'natuurlijke vlakheid' te bezitten. Aleris’ 55HX®aluminium bracht het gewenste resultaat. Hoeken infrezen of buigen van beplating leverden volgens de architect niet de gewenste uitstraling op. De gevelbouwer, in deze Wuyts Gevelbouw, diende de beplating daarom recht af te zagen. “De vlakheid kon zodoende niet uit het plooien worden gehaald,” vertelt Johan Stockbroekx van Wuyts Gevelbouw. Aleris heeft platen van 3 millimeter dik en in twee afmetingen geleverd via Cuprochimique (Gent). De panelen werden door Alumet voorzien van een anodisatie-laag van 20 μm. “We hebben twee aluminium stalen voorgesteld in de gevraag-

de anodisatiekleur (C31), een bronstint. Het kleurstaal op basis van Aleris’ 55HX® bracht volgens de architect de beste uitstraling.”

Geen aftekeningen Alumet heeft volgens Johan Stockbroekx alles in het werk gesteld om aftekeningen van het anodiseerproces op de vlakke plaat te voorkomen. “Normaal gesproken zijn de ophangpuntjes zichtbaar, wat op zich voor de architect in dit project geen probleem was, maar Alumet heeft het voor elkaar gekregen om helemaal geen aftekening op de plaat achter te laten, dankzij een speciale ophangconstructie tijdens het anodiseren.”

De beplating is op locatie 'onzichtbaar' aan de achterconstructie bevestigd. Daartoe heeft Wuyts Gevelbouw een nieuw omega-

55HX® is inmiddels al in diverse projecten succesvol toegepast, reden voor Aleris om nog meer bekendheid te geven aan deze speciale aluminiumlegering. “We zullen tijdens GEVEL 2015 het grote publiek kennis laten maken met 55HX®,” zegt Isabelle Baeyens van Aleris, “ondertussen kunnen we al volgende details meegeven. 55HX® voldoet aan de norm EN 5005 H14 (ALMg1) en heeft bovendien een geoptimaliseerde chemische samenstelling en zeer goede mechanische eigenschappen. Deze kwaliteit werd ontwikkeld om te voldoen aan de huidige vraag naar moderne en innovatieve architectuur voor zowel binnen- als buitentoepassingen.

De chemische samenstelling en het productieproces voldoen aan strikte toleranties zodat een hogere kleurstabiliteit tussen de verschillende productiebatches verkregen wordt.” ❚

'Van 9 tot 13 februari 2015 kun je Aleris bezoeken in hal 4 op stand A086 van GEVEL 2015'

49

Optimale ontwerpvrijheid Plastica is dĂŠ specialist in decoratief en duurzaam plaatmateriaal, met een ruim assortiment voor in- en exterieur. Met onze jarenlange kennis en ervaring staan we garant voor absolute topkwaliteit en een hoog service-

AlucopalÂŽ biedt perfectie in gevelbekleding. De weerszijden van het plaatmateriaal zijn voorzien van een gecoate aluminium toplaag. Verkrijgbaar in brushed, aluminium, metallic en hoogglans. Door de bijzonder hoge duurzaamheid is Alucopal uitermate geschikt voor gevelbekleding. Toegepast als vlak paneel of cassette. Het materiaal is eenvoudig te verwerken in vele vormen. Alucopal geeft de gevel een extra dimensie en maakt creaties compleet. Van inspiratie tot realisatie.

niveau. Zo werken we gericht aan het realiseren van al uw ontwerpwensen.

www.alucopal.com

Industrieweg 92 | Waalwijk | tel. +31(0)416 67 24 00 | www.plastica.nl

hout

kunststof

metaal

steen

Special gevelpanelen

Gevelrenovatie Wooncentrum de Meiberg, Nijmegen

Gedistingeerd en rustig

Grote foto's: na de renovatie Kleine foto's: voor de renovatie

Enkele maanden geleden werd onder meer de renovatie van de gevel van Wooncentrum de Meiberg in Nijmegen, een complex met 161 woningen van corporatie Woongenoot, afgerond. Leverancier van de gevelplaten is Plastica, specialist in decoratief plaatmateriaal en duurzame gevelbekleding.

Plastica biedt een breed assortiment plaatmateriaal voor in- en exterieurtoepassingen. Dat gebeurt met gecertificeerde producten die voldoen aan de hoogste kwaliteitseisen en met een uitgebreide projectondersteuning door specialisten. Gevelbekleding van Plastica is verkrijgbaar in van diverse materialen, van kunststof en metaal tot steen en hout.

Alucopal® Voor de werkzaamheden aan de Meiberg werd gekozen voor Alucopal®, een van de merken gevelbekleding van Plastica, vertelt productmanager Gerard Berenschot. “Alucopal is een gevelbekledingssysteem van aluminium composietmateriaal. Het plaatmateriaal is aan beide zijden voorzien van een gecoate aluminium toplaag. Dat betekent dat het zeer duurzaam is, kleurvast, met een hoge sterkte en stijfheid en eenvoudig te verwerken.” Volgens Berenschot is Alucopal® zowel geschikt voor exterieur- als interieurtoepassingen. Bij de Meiberg -een gebouw uit de jaren zestig- werd voor dit product gekozen vanwege de expressieve uitstraling en de goede prijs-kwaliteitverhouding, zegt hij. Het duurzaamheidsaspect van aluminium speelde eveneens een rol. “Aluminium kun je telkens weer recyclen, dat is een aspect dat veel partijen aanspreekt.”

Logistiek Het gebouw moest zowel esthetisch als bouwfysisch worden opgeknapt, maakt Berenschot duidelijk. Het project werd uitgevoerd in samenwerking met Stiho uit Wijchen dat het plaatmateriaal leverde en met KlokBouw uit Nijmegen als aannemer. Grootste uitdaging van het project noemt hij de logistiek. Daar werd veel voorbereiding in gestoken. “Op het moment dat het project definitief van start kan gaan, moeten de materialen natuurlijk zo snel mogelijk ter plekke zijn. Op maat gezaagd en geboord uiteraard. Zeker bij een omvangrijk project als dit -al met al ging het om zo’n 4.500 m2 geveloppervlak- moet je bijzonder zorgvuldig te werk gaan. Zorgen dat de juiste platen op het juiste moment aanwezig zijn. Dat ze in de goede volgorde op de pallets komen, in overeenstemming met de werkwijze op de bouw. Op die manier dragen we bij aan een efficiënte verwerking." Dat alles is soepel verlopen en het resultaat mag er zijn, vindt Gerard Berenschot. “We zijn er zo’n vier maanden mee bezig geweest, in de winterperiode, en hebben op schema kunnen werken. Voor dit project zijn platen van verschillende omvang gebruikt, en met vier verschillende kleuren. De metallic-kleuren beige, brons, koper en blauw. Daarmee heeft het gebouw nu een heel specifieke, aansprekende uitstraling gekregen. Je mag gerust spreken van een gedistingeerde en rustige gevel.” ❚

51

Residentie La Treille Béziers

Architecturale krommingen voor residentie La Treille in Béziers Residentie La Treille, gebouwd in cirkelvorm, is als het ware de poort tot de stad Béziers (Zuid-Frankrijk). “Dit is een heel hoogwaardig project met 105 appartementen en 2500 m2 aan kantoor- en commerciële ruimtes,” verduidelijkt architect Hervé Tordjman. “Het geeft een beeld van de toekomstige architecturale oriëntatie binnen de stad, waar de klemtoon ligt op de kwaliteit van de gebouwen, maar ook op de comfortbeleving van de bewoners.”

52

Residentie La Treille Béziers

Een zonweringsysteem moest de directe instraling van de zon vermijden. Bovendien wilde de architect dat de gevel meteen in het oog viel. Het projectteam van Renson® stelde de aluminium vleugellamellen type Icarus Aero ICA.200 en ICA.250 voor. Aan dit project waren echter een aantal uitdagingen verbonden. Zo moest de zonwering de krommingen van het gebouw volgen en dit op elk van de vier verdiepingen tot een hoogte van in totaal 12 meter. Bovendien wilde de architect de illusie creëren, dat beide gebouwen elkaar aanraken. De belangrijkste uitdaging was echter de plaatsing op de werf (Groupe SOLATRAG). De geperforeerde en genummerde lamellen werden per verdieping op stalen dragers van 200 x 200 millimeter met een lengte van telkens 12 meter in één stuk gemonteerd.

Architect Hervé Tordjman geeft aan dat deze structurele zonwering van Renson® perfect aan de eisen op het vlak van architectuur en techniek beantwoordt: “Deze Icarus lamellen resulteren niet alleen in een opvallende gevel, maar zorgen ook voor de beheersing van het invallende licht en de zonne-instraling om zo oververhitting te voorkomen.” Deze werf kon enkel succesvol gerealiseerd worden dankzij een goede samenwerking en een constructieve dialoog tussen alle partijen: de architect, de aannemer en het projectteam Renson®. ❚

'Deze Icarus lamellen resulteren niet alleen in een opvallende gevel, maar zorgen ook voor de beheersing van het invallende licht en de zonneinstraling om zo oververhitting te voorkomen'

53

Verrijk uw creativiteit.

Verken de mogelijkheden van het anodiseren en raak geïnspireerd door vernieuwende technieken.

You’re invited

to get inspired Alucol nodigt u uit voor een unieke kijk in de wereld van het anodiseren.

Een fabrieksrondleiding waar u energie van krijgt: • Uitleg over toepassen van geanodiseerd aluminium in de (gevel)bouw • ‘s Werelds grootste baden. Anodiseren tot 22 meter lengte • Uitgebreid kleurenpalet met unieke tinten grijs, blauw, groen, brons, goud, titanium, champagne en zwart • Gepatenteerd Bi-Colour anodiseren • Nanodiseren® • Productiecapaciteit van 18.000 m2 (50 ton) per dag

ontwerp & realisatie www.t-quila.com

mail of bel voor een inspirerend bezoek!

E-mail innovatie@alucol.nl of bel +31-475-595280

www.alucol.nl

C2C vliesgevelsysteem

’s werelds eerste Cradle to Cradle gecertificeerde vliesgevelsysteem

Met veel trots heeft Technisch Gevelbouw Management het Cradle to Cradle certificaat ‘bronze’ in ontvangst genomen. Dit certificaat is het begin van een duurzame toekomst in de gebouwde omgeving wereldwijd.

Ruim tien jaar geleden is er door architecten bij Technisch Gevelbouw Management (TGM) de vraag neergelegd of het mogelijk was om een gevel te ontwikkelen, die gevolg kan geven aan de overtuigingen die bij het duurzamer maken van de gebouwde omgeving passen. In die tijd was TGM al betrokken bij het zoeken naar verbeterpunten en duurzame oplossingen in toepassingen. Nu er een groeiende behoefte is aan duurzaam gebruik van energie en grondstoffen, legt TGM de basis voor de volgende generatie in de geveltechniek.

HV60-C2C In samenwerking met biologen, productontwerpers, chemische-, constructief- en bouwkundig ingenieurs heeft TGM het eerste Cradle to Cradle gecertificeerde vliesgevelsysteem ontworpen. Het C2C-gedachtegoed is in 1991 ontstaan door het samenkomen van Michael Braungart en William McDounough.

TGM is zich ervan bewust, dat de mogelijkheden voor een gevel op het gebied van duurzaamheid verder reiken dan het verminderen van de milieulast in materiaalkeuze en

productie. De meerwaarde van HV60-C2C is dan ook dat in de ontwikkeling al rekening is gehouden met het hergebruik van de materialen. Onze innovatiegedachte stuurde het ontwerp naar de uitgangspunten en voorwaarden voor een gevel met een ‘minimale footprint’. Immers; als de basis niet goed is, is de additionele functionaliteit slechts een compromis. Namelijk een niet recyclebaar gevelsysteem met toxische stoffen, maar wel voorzien van zonnepanelen of groen is naar onze mening, nog steeds geen compleet duurzaam gevelsysteem, maar slechts een systeem dat positieve onderdelen bevat.

een systeem kunnen presenteren dat een antwoord geeft op de vraag: ‘Hoe ziet een zo duurzaam mogelijk vliesgevelsysteem er uit?’

Met het oog op toekomstige generaties -hun behoefte aan minimale toxiciteit, een grote mate van flexibiliteit en een esthetisch fraai uiterlijk- geven wij een antwoord op deze vraag met het HV60-C2C gevelsysteem. Het systeem is beoordeeld volgens de hoogste eisen; die C2C stelt omtrent: ‘gezondheid’ van de materialen in het beoogde gebruik; potentie en stimulatie van materiaal hergebruik; en natuurlijk de thema’s waterkwaliteit, energiegebruik en sociale verantwoordelijkheid in het productieproces. ❚

Innovatiekracht Geïnspireerd op de gedachten van Cradle to Cradle ontwikkelden we een gevelsysteem waarbij een neutrale milieubalans slechts de basis is. Het gevelsysteem zal steeds worden verbeterd om de invloed op mens en milieu zo positief mogelijk te laten zijn, binnen de innovatiekracht en -mogelijkheden die TGM bezit. Het is in deze nieuwe evolutie van innovatie, bewustwording, marktontwikkeling en afnemersbehoefte dat wij met veel trots

55

De toekomst is duurzaam Hoe ziet een zo duurzaam mogelijk vliesgevelsysteem er uit?

Met het oog op toekomstige generaties – hun behoefte aan minimale toxiciteit, een grote mate van flexibiliteit en een esthetisch fraai uiterlijk geven wij een antwoord op deze vraag met het HV60 – C2C gevelsysteem. Het systeem is beoordeeld volgens de hoogste eisen, die C2C stelt omtrent: “gezondheid” van de materialen in het beoogde gebruik; potentie en stimulatie van materiaal hergebruik; en natuurlijk de thema’s waterkwaliteit, energiegebruik en sociale verantwoordelijkheid in het productieproces.

De HV60 - C2C is wereldwijd het eerste Cradle to Cradle gecertificeerde vliesgevelsysteem, dat volgens de C2C-criteria versie 3.0 certificaat beoordeling: bronze heeft bereikt.

Bezoek onze website voor meer informatie over HV60-C2C. | www.tgm.nl

Kantoor TGM

Asten

Frederikkazerne

Den Haag

Technisch Gevelbouw Management Heesakkerweg 19 Asten

+31 493 32 77 22

www.tgm.nl

Oude Binnenweg

Rotterdam

Stieva Metaalgroep Aalsmeer

Volgend jaar wordt het 30-jarig bestaan gevierd. En dat vraagt niet alleen om een terugblik (hoe begon het ook al weer?) maar ook om een hernieuwde visie op de toekomst, door de snel veranderende marktomstandigheden. “Dát is een interessante uitdaging; die durven we best aan,” zeggen Marc Groot, mede-eigenaar van Stieva Metaalgroep in Aalsmeer en zijn collega, Stephan van Buuren, hoofd verkoop.

In de metaalindustrie gaat het uiteraard (ook) om de prijs waarvoor geleverd kan worden, maar de twee zeggen tegelijkertijd dat de gevraagde flexibiliteit, door klanten, groter dan ooit is. “Als je de omstandigheden vergelijkt met bijvoorbeeld tien jaar geleden, dan zie je dat opdrachtgevers vooral kortere levertijden wensen. Uiteraard heeft dat ook te maken met hoe hún klanten in de markt staan, maar het heeft ons wel getriggerd hoe we die positie kunnen behouden.

Want, levertijden was eigenlijk nooit een echt probleem. Voor de oprichter, Rinus Stieva, was het in het verleden vanzelfsprekend om nooit ‘nee’ te zeggen. Die bedrijfscultuur is in de drie decennia van ons bestaan goed ingeburgerd

'Als je de omstandigheden vergelijkt met bijvoorbeeld tien jaar geleden, dan zie je dat opdrachtgevers vooral kortere levertijden wensen' geraakt en is blijkbaar ook onze succesfactor geworden. Niet voor niets hebben we een stevige marktpositie ontwikkeld. Maar we zien ook dat de markt niet aarzelt niet om (écht) lastige vragen aan ons voor te leggen.” De klanten van

Stieva Metaalgroep zijn dan ook zeer divers.

Hoewel het grootste deel uit aannemers bestaat, worden ook projectontwikkelaars, architecten, ontwerp- en designbureaus, constructeurs, machinebouwers en retailers bediend. ›

57

METAAL OP MAAT Vakmanschap Veelzijdig Vlug Stieva Metaalgroep bewerkt metaal op maat, waarbij vakmanschap en veelzijdigheid hoog in het vaandel staan. Kwaliteit, enthousiasme en betrouwbaarheid zijn kenmerkend voor onze werkwijze. Onze klanten zijn bouw-, weg- en waterbouwerbedrijven, machinefabrieken en botenbouwers. Door de grote diversiteit in opdrachten en 30 jaar ervaring zijn wij in staat unieke en ingewikkelde opdrachten succesvol te realiseren.

Stieva Metaal Groep Molenvlietweg 16 1430 AA AALSMEER telefoon: 0297 â&#x20AC;&#x201C; 32 48 98 www.stievagroep.nl

Stieva Metaalgroep is CE-, VCA** en KOMO-gecertiďŹ cieerd. Stieva Metaalgroep is lid van de VMRG en de Metaalunie Stievagroep: Stieva Metaalbewerking - Roest Vast Staal Aalsmeer - Stieva Metalen Puien, Aalsmeer - Stieva Metaalbewerking Harmelen - Aluyard, Ter Aar

Stieva Metaalgroep Aalsmeer

“Of het nu gaat om gevelkozijnen voor een groot hotel, roestvrijstalen inbraakwerende kozijnen in verschillende klassen of het ontwerp en de bouw (én de levering van metaal!) van een uniek vormgegeven serre, met gebogen glas en een koperen dak, voor een ambitieuze particulier….. Wij kunnen veel -ik zou bijna zeggen: alles!- met metaal. Nee, we doen niet aan massaproductie; we ambiëren vooral de opdrachtgevers aan ons te binden die op zoek zijn naar ‘specials’. Als je dát bijvoorbeeld relateert aan de architectenmarkt, dan hopen we dus dat architecten mét lef aan ons een ontwerp zullen voorleggen. En om in de geest van oprichter Rinus Stieva te blijven: ‘nee’ zeggen doen we niet. We maken het.”

Natuurlijk zijn er projecten in de referentieportefeuille waar het bedrijf uit Aalsmeer per definitie razend trots op is. “Ik denk daarbij meteen aan de Stadsfeestzaal in Antwerpen. Deze was door brand verwoest en werd door een investeerder in eigen beheer helemaal opnieuw herbouwd. Wij hebben daar de trap, het plafond, de lampen, de gevels boven de winkels en de balustrades mogen produceren en leveren. Eigenlijk kwamen daar alle disciplines van onze organisatie samen. Als je dáár rondloopt, dan zie je in één oogopslag wat wij allemaal kunnen maken,” zegt Stephan.

Toch blijft er ook een grote alertheid binnen de organisatie. “De tijden gaan sneller dan ooit en er is een schaarste aan kwalitatief hoogwaardige werknemers. We hebben intern daarom nadrukkelijk de focus op kennisontwikkeling. Daarnaast bezoeken we veel beurzen, we oriënteren ons continu op nieuwe materialen en technieken én we laten de oudere (meer ervaren) medewerkers bewust intens samenwerken met de jongere collega’s. Die kunnen ongekend veel van elkaar leren, op alle vlakken. Het versterkt de kracht van onze organisatie, onze flexibiliteit, onze deskundigheid en de oplossingen die we voor de markt kunnen bedenken. Bij een offerte-aanvraag steken alle interne specialisten dan ook de koppen bij elkaar en wordt bekeken hoe we de ‘ja’ gaan vormgeven. Wij hebben niet alleen de mensen die het kunnen bedenken, maar ook die het kunnen uitvoeren.”

Over de toekomst is het duo optimistisch.

“De maakindustrie zal altijd blijven bestaan.

Natuurlijk zal de automatisering ook voortschrijden. Ambachtelijke perfectie met moderne technieken blijft dan ook onze succesfactor.”

Stieva Metaalgroep is CE-, VCA** en KOMO-gecertificeerd. Stieva Metaalgroep is lid van de VMRG en de Metaalunie. ❚

59

Stichting Kwaliteit Gevelbouw Tegen inbraak een klasse voor ramen en deuren volgens nen 5096:

Voor de kwaliteit van hang-en sluitwerk een ster-aanduiding volgens nen 5089:

SKG

SKG

skg is erkende attestering- en certificatieinstelling voor de afgifte van het komo (attest-met-) Productcertificaat voor: � metalen en kunststof ramen, deuren en puien � inbraakwerende metalen en kunststof ramen deuren en puien, � hang- en sluitwerk � branddeuren � ventilatieroosters � veiligheidsbeglazing en structureel gelijmde beglazing � metalen gevelbekleding systemen en panelen � lijmen voor panelen � e.a. skg is testinstituut voor: � water en winddichtheid van metalen- en kunststof gevelelementen � inbraakwerendheid van metalen en kunststof gevelelementen � inbraakwerende eigenschappen van hang- en sluitwerk � bepaling van duurzaamheid en sterkteeigenschappen � e.a.

bezoekadres Nieuwe Kanaal 9-f 6709 pa Wageningen postadres postbus 362 6700 aj Wageningen t 0317 - 421 720 f 0317 - 421 677 e info@skg.nl i www.skg.nl

skg is notified body voor: � de ce-markering � de afgifte van het eg-conformiteitscertificaat voor alle hierboven genoemde producten in de gevelbouw (nb-nr.: 0960)

SKG

Kwaliteitsramen Fabrikant ramenstad Certificaatnr SKG’07.aaa.bb.cc

skg is lid van eota voor het opstellen van de eta voor de ce-markering.

skg is partner van skh en shr in cb&v.

skg is geaccrediteerd voor: * Productcertificatie en attestering * Managementsysteemcertificatie (iso 9001/vca) * Laboratoriumactiviteiten

2 SKG

Voor gecontroleerde kwaliteit hanteert skg het komo keurmerk. De kwaliteit van inbraakwerende ramen en deuren herkent u aan de klasseaanduiding volgens nen 5096. komo is maatgevend voor de bouw.

Fioretti College Lisse

Architectonische buitenzonwering siert

Gevel Fioretti College

Een school behoeft altijd een zonwering. Waar dit vroeger vooral om redenen van thermisch comfort gebeurde, is dit met de moderne -vaak digitale- leermiddelen zeker ook om redenen van visueel comfort een vereiste voor een prettig en productief leerklimaat.

Voor het Fioretti College in Lisse, ontworpen door het Rotterdamse architectenbureau Broekbakema, is er gekozen voor vaste, horizontaal schuifbare vouwschermen van Hunter Douglas. De gepoedercoate, aluminium panelen zijn 12 procent geperforeerd om een te veel aan lichtinval en directe zonnestraling te weren. De school is compact opgezet: drie verdiepingen met lokalen rond een centraal atrium. Alle lokalen krijgen dus veel licht van buiten. Projectcoördinator Maurice Knook van Broekbakema: “Lichtwering is nodig om de smartboards in de lokalen leesbaar te houden. De opdrachtgever wilde nadrukkelijk geen lichtwering aan de binnenkant, omdat deze minder duurzaam zijn. Samen met Hunter Douglas ontwikkelden we daarom een zon- en lichtweringsysteem voor aan de gevel. De schermen zijn gekoppeld aan het gebouwbeheersysteem, maar docenten kunnen ze in elk lokaal ook bedienen met een druk op de knop.”

Om deze schermen open en dicht te krijgen, wordt de harmonicaconstructie in gang gezet door spindelmotoren die op het scherm zijn gemonteerd en de panelen naar elkaar toe of van elkaar af bewegen.

Niet alleen licht, maar ook warmte wordt geweerd. De school is een ‘frisse school’ type B en is met een EPC¬‐waarde van 0,7 bijna energieneutraal. “Samen met het naastgelegen zwembad (in aanbouw) maakt de school gebruik van een warmte- en koudeopslag. De warmte van de school gaat naar het zwembad in ruil voor het koele water dat de school weer inzet om het gebouw te koelen. Voor het Fioretti College zijn in totaal 117 modules van vier of vijf elementen toegepast in verschillende groene en lichtblauwe tinten. Dat zorgt voor een gemêleerd gevelbeeld. Voor een extra ‘groene’ uitstraling groeit klimop tegen een aantal gevelvlakken. ❚

Harmonicaconstructie De 2 meter hoge schermen schuiven in een boven- en onderrail en vouwen tegelijkertijd uit. Ze worden in gang gezet door een tandriemaandrijving die op de bovenrail is bevestigd. De bewegende schermen bestaan uit vier of vijf vouwende modulen van elk 900 millimeter breed, die met scharnieren aan elkaar geschakeld zijn.

Aan de bovenkant heeft het vouwscherm een schaararm-constructie om het systeem stabiel te laten bewegen. Op de afgeronde hoeken van de gevel is hetzelfde vouwsysteem gebruikt, maar dan met een gebogen onder-en bovenrail zodat de vouwschermen met de hoek mee kunnen bewegen.

61

Nieuw onderkomen Koninklijke Marechaussee Brigade Limburg regio Zuid

n e w Bouefensie voor D

In opdracht van het Ministerie van Defensie bouwt bouwbedrijf Van Grunsven uit Erp aan een nieuw onderkomen voor de Koninklijke Marechaussee Brigade Limburg regio Zuid. Het gaat om een hoofdgebouw en een stallingsgarage voor het rijdend materieel. “Bouwen voor Defensie vormt toch altijd weer een bijzondere uitdaging,” zegt Mari Delisse namens de hoofdaannemer. Van Grunsven bouwt bijna een miljoen euro goedkoper dan ingeschat.

De locatie van het nieuwe onderkomen aan de Vliegveldweg in Beek nabij Maastricht Aachen Airport is niet geheel toevallig gekozen. De Koninklijke Marechausse regio Zuid is onder meer verantwoordelijk voor de beveiliging van het vliegveld, dat jaarlijks een flinke groei noteert in vliegbewegingen. Van Grunsven bouwt op het terrein aan een hoofdgebouw, een stallingsgarage en een omheind terrein met parkeervoorzieningen. “Na de gunning eind vorig jaar, zijn we in april dit jaar daadwerkelijk gestart met de uitvoering op locatie. Het project is beschreven in een Stabu-bestek voor de gebouwen en installaties, terwijl de terreininrichting is vastgelegd in een RAW-bestek,” zo licht Mari Delisse de opdracht toe.

fab betonwanden, kanaalplaatvloeren en een plat dak. Het pand krijgt een buitenschil die grotendeels is opgetrokken uit metselwerk, met raampartijen van kogelwerend glas. De achterzijde daarentegen is meer transparant en beschikt straks over een grote vliesgevel met aluminium puien.”

Schuin achter het hoofdgebouw bouwt Van Grunsven aan de grote stallingsgarage, die bewust losgekoppeld is van het kantoor en tegen de erfgrens wordt gebouwd. “De hal is 50 meter lang en 15 meter breed en heeft een staalconstructie als ruggengraat. De gevelbekleding wordt door Dagemo Dak- en Gevelsystemen aangebracht in de vorm van een binnendoosconstructie met profielbeplating.”

Kogelwerend glas Werken voor Defensie betekent rekening houden met vele voorzorgsen veiligheidsmaatregelen, vervolgt Mari Delisse. “Dat maakt het project extra bijzonder, terwijl de planning juist heel strak geregisseerd dient te worden, want de bouwtijd is beperkt. In april volgend jaar moet het hele complex worden opgeleverd. Het hoofdkantoor telt vier bouwlagen, een bruto vloeroppervlakte van 4.600 m2 en wordt uitgevoerd met pre-

62

Zes inschrijvers hebben zich gemeld bij de aanbesteding voor de bouw van het nieuwe onderkomen van de Koninklijke Marechaussee Brigade Limburg. Van Grunsven bleek verreweg de voordeligste inschrijver en bouwt bijna een miljoen euro goedkoper dan ingeschat. Zodra het project in april 2015 wordt opgeleverd, zullen de bestaande panden van de Marechaussee in Maastricht en Heerlen worden afgestoten. ❚

KMAR Beek

Luxe stallingsgarage In opdracht van bouwbedrijf Van Grunsven heeft Dagemo Dak- en Gevelsystemen de gevel en het dak van de stallingsgarage gerealiseerd voor het nieuwe onderkomen van de Koninklijke Marechaussee regio Zuid. Volgens projectleider Gijz van Rijsewijk bracht dit de nodige uitdagingen met zich mee, gezien de ligging pal aan de start- en landingsbaan.

meter. Om die reden hebben we de stalen dakplaten met een telescoopkraan gemonteerd in plaats van met een mobiele torenkraan zoals gebruikelijk. Al met al zijn de werkzaamheden op locatie keurig volgens schema verlopen, niet in de laatste plaats dankzij een goede afstemming met de hoofdaannemer,” besluit Gijz van Rijsewijk. ❚

De stallingsgarage bevindt zich schuin achter het nieuwe hoofdkantoor. “Het ontwerp van de garage is door de Marechaussee zelf verzorgd,” zegt Van Rijsewijk. “Wij hebben het ontwerp echter maakbaar gemaakt en enigszins gefinetuned om te voldoen aan de gestelde eisen. Zo leverde de gevelopbouw in het ontwerp een relatief lage isolatiewaarde. In overleg met de aannemer en opdrachtgever hebben we gezocht naar de meest economische en duurzame opbouw van de gevels, waarbij ook de isolatiewaarde sterk is verbeterd.”

Dat is hoger dan de verwachte levensduur van de stallingsgarage.”

In het ontwerp is volgens Van Rijsewijk uiteraard duidelijk rekening gehouden met de functie van het gebouw. “Zo liggen bijvoorbeeld de overheaddeuren verdiept in het gebouw onder een inpandige luifel, zodat de overlast van regen en wind wordt beperkt als de deuren geopend zijn. De luifel is afgewerkt met blind bevestigde plankprofielen om een strak uiterlijk te realiseren.”

HPS-coating

Beperkte ruimte

De stallingsgarage is 50 meter lang en 15 meter breed en heeft een staalconstructie als ruggengraat. “De gevelopbouw bestaat uit een binnendoosconstructie met profielbeplating,” licht Gijz van Rijsewijk toe. “De binnendoos is direct aan de staalconstructie bevestigd, waarop omega-profielen zijn gemonteerd voor de verankering van de profielbeplating, die op zijn beurt als buitenschil fungeert. De profielbeplating is voorzien van een 200 μm HPS-coating van TataSteel in de kleur Raven die overeenkomt met RAL 7021. Alleen al op de coating wordt een garantie afgegeven van veertig jaar.

Anders dan de gevel bestaat het dakpakket uit stalen dakplaten waarop een steenwol isolatielaag is aangebracht met daar bovenop een kunststof dakbedekking. Van Rijsewijk: “Tijdens de uitvoering hadden we te maken met enkele uitdagingen. Omdat de stallingsgarage strak op de erfgrens met de landingsbaan van Maastricht Aachen Airport is gesitueerd -en deze baan ook tijdens de werkzaamheden gewoon in gebruik bleef- was de bouwruimte zeer beperkt. Dat was bepalend voor onder meer de inzet van het materieel. Daarnaast geldt er een hoogtebeperking van maximaal 10

63

Dak- en gevelsystemen staal â&#x20AC;&#x201C; aluminium â&#x20AC;&#x201C; keramisch composietmaterialen

Newtonstraat 23-25 www.dagemo.nl T - 0344 63 55 22

4004 KE Tiel info@dagemo.nl F - 0344 63 51 52

14130339_Dagemo_1-2.indd 1

16-07-14 16:57

SUNFLEX Vouwwand Systemen: Door de extra isolatiewaarde een maximale energiebesparing en een optimale bescherming tegen inbraak!

De Vouwsystemen SF 50, SF 55 en SF 75 zijn een ongekende serie voor alle eisen: Perfect op elkaar afgestemde componenten, excellente loopeigenschappen met een hoge thermische isolatie (Uw-tot 0,9 W/m2K), slank aanzicht met een onbeperkte breedte. Inclusief eenvoudige installatie en inbraak klasse SKG 2.

sunflex_gevelbouw_SF55_042014.indd 1

www.sunflex.nl

14.07.2014 13:39:35

Bedrijfsreportage Duco

Een optimaal evenwicht tussen zon en schaduw

'Te veel glas vormt in veel gebouwen de (hoofd)oorzaak voor de problemen met oververhitting. Architecturale zonwering kan hierbij een uitstekende oplossing bieden'

DucoSun Ellips.

Grote glaspartijen maken tegenwoordig wel deel uit van het ontwerp en zorgen ook voor een licht en luchtig gevoel. Zonwerend glas laat twee tot drie maal meer zonnewarmte door dan een goede (buiten)zonwering. Het is dus zaak om er goed mee om te gaan. De zonnehitte moet buiten gehouden worden wanneer het moet, maar tevens moet er ook gezorgd worden voor een aangenaam binnenklimaat.

De architecturale zonwering van Duco heeft een dubbele functie: esthetisch en functioneel. De lamellen laten de gevel tot leven komen en geven het gebouw een architecturaal design. Bovendien zorgt de architecturale zonwering ervoor dat het gebouw minder snel opwarmt en de koellast daardoor heel wat lager ligt (tot 30%).

Het DucoSun-gamma biedt tal van mogelijkheden: vaste of verstelbare lamellen, discrete of opvallende vormgeving, horizontale of verticale lijnen… Voor elk project een alternatief op maat.

Het DucoSlide-gamma bestaat uit aluminium kaders, waarin houten of aluminium lamellen opgenomen zijn. De architecturale zonwering

zit in schuifpanelen, zodat ze door middel van een rail volledig voor de ramen kunnen worden geschoven en voor een optimale balans tussen zonwering en daglichttoetreding zorgen.

Enkele praktische richtlijnen bij het toepassen van buitenzonwering: - Zorg ervoor dat de buitenzonwering individueel regelbaar en bedienbaar is.

DucoSlide.

- Bij toepassing van buitenzonwering is het van belang om een optimaal evenwicht te vinden tussen voldoende daglicht binnen laten, het zicht naar buiten bewaren en een efficiënte afscherming van de zonnestralen alvorens ze het raam raken.

- Horizontaal geplaatste zonweringsystemen houden de hitte buiten in de warmere periodes van het jaar (mei-september) en laten de warmte van de laagstaande zon toe in de koudere maanden (oktober-april). Dit zorgt voor een optimale energiewinst.

- Verticaal geplaatste zonweringsystemen bieden een maximum aan privacy en handhaven daarbij het zicht naar buiten toe. Met verticaal geplaatste zonweringsystemen kan de ruimte verduisterd worden. ❚

DucoSun Cubic.

65

Special gevelafdichtingstechniek

Inspelen en anticiperen op de markt Toen in 2005 de bedrijven tremco en illbruck fuseerden, werd besloten een kwaliteitsslag te maken. Er werd besloten tot het oprichten van zes Centers of Excellence, elk met een eigen specialiteit en bedoeld om het innovatieve karakter van het fusiebedrijf nog meer te versterken.

66

Special gevelafdichtingstechniek

tremcoillbruck is een wereldwijd actieve producent van dichtings-, verlijmings en brandvertragende producten. Toegepast om onder meer de kieren en naden in gevels en façades te dichten, vertelt productmanager Alexander de Boon. Innovatie, zegt hij, is een belangrijke target van het bedrijf en dat gebeurt sinds 2005 in vijf Centers of Excellence. “Die Centers hebben elk een eigen R&D-afdeling die zich op een bepaalde productenrange richt. We signaleren, onder meer via onze verkoopafdeling, wat er speelt in de markt en op het gebied van wet- en regelgeving en stemmen onze ontwikkelingen daar op af. Onze bedrijfsfilosofie is dan ook om ieder jaar twintig procent van onze omzet te halen uit innovaties van de afgelopen vijf jaar.”

Energieneutraal Waar het bedrijf bij de fusie 84 merken telde, zijn deze in de afgelopen acht jaar teruggebracht tot vier sterke merknamen, ieder gericht op een bepaald marktsegment. Met illbruck richt men zich op het gevel- en kozijnsegment, onder tremco vallen de vloercoatings, dakproducten en industriële beglazing, Pactan is het merk voor de industrie en onder de naam Nullifire worden brandwerende producten op de markt gebracht. Alexander de Boon legt uit dat een van de veranderingen in de markt de regelgeving is die aangeeft dat na 2018 overheidsgebouwen en na 2020 nieuwbouw energieneutraal moet zijn. “De schil van een gebouw speelt daarin een belangrijke rol.

Zowel wat isolatie als wat luchtdichtheid betreft. Dat laatste niet te verwarren met ventilatie, want dat zijn twee verschillende dingen. Ons bedrijf is al 25 jaar bezig met luchtdicht bouwen, maar daar werd toen vooral sceptisch op gereageerd door een wat conservatieve markt.”

'Standaard pur is niet elastisch, terwijl er vaak wel beweging zit in de voeg.

Met als resultaat dat de pur na enkele jaren is stukgedrukt' Elastische pur Nu speelt dat aspect wel, aldus De Boon en is tremcoillbruck klaar voor deze ontwikkelingen. “Omdat we er destijds al oog voor hadden, hebben we nu een uitgebreid pakket aan producten die daar op aansluiten, hebben we hieromtrent veel kennis in huis en kunnen we ons als sterke speler in de markt profileren. Dat geldt onder meer op het gebied van folies. We voeren een breed assortiment met uiteenlopende soorten folies en speciale schuimbanden.” Wat betreft isolerende producten, geeft hij aan, wordt in Nederland als snel voor pur gekozen. “Standaard pur is niet elastisch, terwijl er vaak wel beweging zit in de voeg. Met als resultaat dat de pur na enkele jaren is stukgedrukt. Wij hebben dat opgelost met de ontwikkeling van een elastische pur. Daarnaast zijn we met andere innovaties bezig, zoals een spuitbare en verkwastbare coating en een ecologisch schuim, omdat bepaalde grondstoffen van pur reeds op de lijst van verdacht kankerverwekkend staan. Zo willen we op allerlei manieren de woon-, werk- en leefomgeving van mensen waar mogelijk verbeteren. En dat is een continu proces.” ❚

67

Celdex dichtgarant

Samen sterk in luchtdicht bouwen

1. Luchtdichte fundering/ kanaalplaten/kimnaad 2. Luchtdicht vloerluik 3. Luchtdichte kanaalplaatvloeren 4. Luchtdichte kozijnen 5. Luchtdichte aansluiting HSB wand/plafond 6. Luchtdichte aansluiting muurplaat 7. Luchtdichte daken 8. Luchtdichte enkele/meervoudige dakdoorvoer

Bezoek dichtgarant.nl en ontdek het luchtdicht bouwen voor nieuwbouw, renovatie en industriebouw. luchtdicht energiezuinig leefcomfort

Celdex bv • +31 (0) 411 68 24 00 • sales@celdex.nl

Special gevelafdichtingstechniek

Passende oplossingen voor luchtdicht bouwen Met Dichtgarant biedt Celdex uit Boxtel, een toonaangevend producent van kunststofschuimproducten voor onder meer de bouw, een afdichtingsconcept dat inspeelt op de groeiende behoefte aan advies en oplossingen op het gebied van luchtdicht bouwen.

Celdex EPDM Stelkozijnband aanbrengen in de kozijnfabriek.

Celdex is een specialist op het gebied van kunststofschuimproducten, onder meer voor gevelafdichting. Voor de productie beschikt het bedrijf over een goed geoutilleerd machinepark. Vanuit de aanwezige kennis en kunde is Celdex bij veel projecten tevens betrokken in een adviserende en informerende rol. In de afgelopen jaren is die aanpak ontwikkeld tot het totaalconcept Dichtgarant.

Slagregendichtheid Luchtdicht bouwen is niet alleen belangrijk voor de energieprestatie van gebouwen, maar ook voor de slagregendichtheid, inwendige condensatie en akoestiek, zo legt sales manager Claus den Dunnen van Celdex uit. Omdat iedere situatie om een andere oplossing vraagt, heeft het bedrijf enkele specifieke producten ontwikkeld, â&#x20AC;ş

69

Producent, ontwikkelaar en leverancier van een compleet gamma: LUCHT- & WATERDAMPDICHTE folies WATERKERENDE producten en systemen SCHUIMBANDEN EN AFDICHTINGSTAPES SNIJWERK per mm of per cm Distributeur Benelux voor Dow Corning siliconen

Bezuidenhoutseweg 161 2594 AG Den Haag TEL : 0252-68 44 30 info@casteleinsealants.nl www.casteleinsealants.nl

Special gevelafdichtingstechniek

waarmee voor iedere situatie het juiste product kan worden geleverd, vertelt hij. “Een van de basismaterialen is zachtschuim met gesloten cellen. Het is stug en de lucht kan er niet uit. Daarnaast is er semi-gesloten zachtschuim. Dat is wat zachter en kan bepaalde oneffenheden opvangen. Het derde basismateriaal is opencellig zachtschuim. Dat is te comprimeren en volgt makkelijk allerlei oneffenheden. Per project bekijken we welk materiaal het meest geëigend is om tot de beste oplossing te komen. We hebben alle expertise in huis om aan de hand van onder meer eisen en omstandigheden een goed advies te geven.”

Luchtdichting HSB element met Celdex Panelseal.

De producten van het Dichtgarant-concept worden zowel op de bouwplaats zelf als in de prefab onderdelen van industriële toeleveranciers toegepast. “Dat laatste zien we steeds vaker,” aldus Den Dunnen. Hij geeft aan dat er bij Celdex continu wordt gekeken naar hoe de markt zich ontwikkelt en op welke manier de producten daar eventueel op moeten worden afgestemd. “We zijn een innovatief bedrijf met producten die helemaal zijn afgestemd op de eisen en wensen van opdrachtgevers en overheid.” Als voorbeeld noemt hij de ontwikkeling van de EPC-reductie in 2015 van 0,6 naar 0,4. “Daar zijn we volop mee bezig. De markt treft duidelijk zijn maatregelen om de energiezuinigheid van gebouwen te verbeteren. Door de luchtdichtheid te verbeteren kan tegen een zeer geringe investering de EPC worden verlaagd. Mits goed aangebracht is kunststofzachtschuim hét materiaal om een goede luchtdichtheid en isolatie te bereiken.

Het beweegt mee, heeft geen periodiek onderhoud nodig en gaat tot in lengte van jaren mee.” ❚

Luchting betonpanelen met Celdex Preseal.

Begeleiding Uiteraard gebeurt dat alles in goed overleg met de klant, merkt Den Dunnen op. Celdex kan vanaf de ontwerpfase tot en met de uitvoering een vakkundig advies en adequate begeleiding bieden, geeft hij aan. “Er komt tegenwoordig veel kijken bij luchtdicht en energiezuinig bouwen. Wij maken eerst een uitgebreide inventarisatie en stemmen daar vervolgens de oplossing op af. We hebben het concept Dichtgarant in de afgelopen jaren al bij uiteenlopende nieuwbouw- en renovatieprojecten toegepast, dus we weten precies wat bij welke situatie wordt gevraagd.” Overleg is er volgens Den Dunnen uiteraard ook met andere bij een project betrokken partijen zoals architect; aannemer en toeleveranciers. “We worden er graag in een zo vroeg mogelijk stadium bij betrokken. Voor overleg over allerlei details en de bouwvolgorde. Dat draagt bij aan een efficiënte uitvoering.” Tijdens de bouw zelf zorgt Celdex eveneens voor begeleiding. De mensen die met de producten van het bedrijf aan de slag gaan krijgen uitleg over de verwerking ervan. “We doen dat tijdens een project, maar geven ook buiten projecten om productpresentaties en uitleg. Dankzij de begeleiding van onze technische adviseurs komen we tot optimale eindresultaten.”

Luchtdichting kanaalplaatvloer met Celdex Airseal Vulblok.

71

THE POSSIBILITIES ARE INFINITE! TWEHA PROFESSIONAL BV POSTBUS 172 NL-5520 AD EERSEL NEDERLAND HELPDESK: 088 999 81 81 W: TWEHA.COM Ontdek een wereld aan mogelijkheden met onze vier uitmuntende gevellijmsystemen: LijmTec/PanelMate, StoneMate, GlassMate en MetalMate!

Copaco速 Rijksweg 125 B - 8531 Bavikhove T +32 (0)56 35 35 33 F +32 (0)56 35 80 48 www.copaco.be

Adv_Copaco_Z+R_197x130_Sept.indd 1

25/09/14 14:18

Special gevelafdichtingstechniek

“Wij spreken de taal van onze opdrachtgevers” Het merk Tweha is zonder twijfel een van de weinige merken van lijmproducten die blijvend een hoogwaardige positionering weten te claimen. Al jaren is Tweha Professional BV de toonaangevende aanbieder van onder andere de bekende gevel-lijmproducten LijmTec en StoneMate.

Grand Hotel Reyklavik.

Wilrijk Campus Drie Eiken.

Braziliaanse Leisteen Gelderlandplein Amsterdam

Church Reykjavik.

Mario van Leeuwen, directeur van Tweha Professional, bouwde het merk Tweha op rond één statement: ‘the best is never too good’ en kwaliteit en kennis zijn nog steeds de pijlers van het bedrijf. Het is die combinatie, het verbinden van de knowhow van de organisatie met de hoogwaardige kwaliteit van haar producten, die Tweha kan gebruiken om haar positie te behouden en uit te bouwen.

voor zowel private als publieke opdrachtgevers en worden wereldwijd gezien als marktleider.” Niet alleen wat de producten betreft, zegt Van Leeuwen, maar eveneens als het op advies en begeleiding aankomt.

“Omdat we alles van gevelbekleding en de daarop van toepassing zijnde wet- en regelgeving weten. En omdat we de taal van onze opdrachtgevers, van architecten en aannemers spreken.”

Lijmsystemen

Onze specialisatie is onze kracht, aldus Mario van Leeuwen. “Waar andere bedrijven ook systemen voor andere toepassingen produceren, richten wij ons specifiek op de gevelbouw. Omdat we 35 jaar geleden zijn begonnen als ingenieursbureau in de gevelindustrie weten we precies wat er op dat vlak speelt en wordt gevraagd. We kunnen alle toepassingen in eigen laboratorium toetsen én bovendien de complete engineering op ons nemen, goedkeuringsprocedures met al het reken- en tekenwerk. Dus ja, dan is het niet vreemd dat men ons internationaal ziet als dé specialist in lijmsystemen voor gevelbekleding.” ❚

Tweha Professional ontwikkelt en produceert sinds 1992 sterke en veelzijdig toepasbare lijmsystemen. Deze unieke één-component hybride polymeer-lijmsystemen zijn geheel afgestemd op het onverwoestbaar lijmen van HPL-platen, kunstvezelcement gebonden platen, polyesterbeton, natuursteen, keramiek, geëmailleerd gehard glas en metalen. Van Leeuwen: “Met onze innovatieve producten zijn we inmiddels in meer dan veertig landen wereldwijd actief, zeg maar van Canada tot Korea, en hebben in die landen al miljoenen vierkante meters gevelbekleding met onze lijmsystemen bevestigd. We werken

73

U wilt een one-stop-shop voor aluminium profielen.

Wij bieden een compleet programma.

BUVA’s assortiment voor kozijnindustrie en bouw: • Beglazings- en aanslagprofielen DPS • Beglazings- en verdampingsprofielen • Dorpelafdekkende profielen DPS • Doorvalbeveiligingen • Schopplaten (ook in RVS) • Hoekbeschermers (ook in RVS) • Tochtprofielen • Handelsprofielen • Slijtstrippen • Renovatieframes • Speciaal maatwerk Meer informatie? Bel BUVA, vraag de brochure aan of download deze op buva.nl

0180 - 69 75 00 | buva.nl

Project

De Monarch Den Haag

Architect MVSA Amsterdam Gevel

WellTEC SQ 50/50R100

“Wij realiseren uw visie”

RAL9003 PVDF

Metal Cladding Systems b.v.

Postbus 3, 4030 CA Ingen Nederland T E I

Fotografie: Ronald Tilleman

+31 (0) 344 69 33 91 info@metalcladding.nl www.metalcladding.nl

Bedrijfsreportage BUVA

Ventilatievoorziening met geïntegreerde zonwering BUVA komt met een doorontwikkeling van de SunStream-zonwering. De SunStream EVO combineert ventilatie en zonwering in één product, is geluidwerend en kan geplaatst worden in de sparing boven het kozijn achter de buitenmuur.

De zonwering is hierdoor onzichtbaar weg te werken, zodat het gevelbeeld behouden blijft. het doek vormvast, ongevoelig voor vocht en warmte, rotvrij en kleurvast. Het doek heeft een hoge zonweringsfactor (afhankelijk van kleurkeuze), waardoor veel warmte wordt buitengehouden. De ritsgeleiding voorkomt klapperen bij sterke wind, en garandeert dat het doek windvast is tot windkracht 12 en bedienbaar tot windkracht 7. Optioneel is het zelfs mogelijk om de SunStream met muggengaas uit te rusten. Ook kan het detail aangepast worden zodat er een hor tussen raam en doek geplaatst kan worden. ❚

De SunStream EVO is volgens Raf Cox van BUVA opgebouwd uit verstevigde aluminium profielen, waardoor de kast onderdeel mag zijn van de bouwkundige constructie. “Er hoeft geen extra stelkozijn of regel geplaatst te worden om de krachten op te vangen. Dit biedt met name voor renovatieprojecten en nieuwbouw met behulp van prefab bouwelementen een aantal voordelen. Als gevolg van deze verbeteringen is de SunStream EVO tot 4 meter kozijnbreedte en 3 meter kozijnhoogte toepasbaar en gekoppeld tot zelfs 6 meter breed. De minimum standaard breedte bedraagt 800 millimeter. Kleinere afmetingen zijn mogelijk, maar niet standaard.

Geluidbelaste projecten De toevoer van verse lucht wordt door het screen niet belemmerd, stelt Raf Cox. “Ventilatie is hiermee gegarandeerd. Alle roosters worden voorzien van zelfregelende kleppen, zodat niet meer lucht binnenkomt dan nodig volgens het bouwbesluit en de ventilatiebehoefte goed op de ruimte kan worden afgestemd. Dankzij het gebruik van onder meer

veel kunststof onderdelen is de constructie sterker en stijver en heeft een hoge Uwaarde. De SunStream EVO heeft daarnaast een genormaliseerde bruto akoestische isolatiewaarde (Dn, e, w (C, Ctr)) tot 40dB(A), waardoor het systeem ook bij geluidbelaste projecten toe te passen is. Op het moment dat de ventilatieklep wordt gesloten, sluit ook de zr-klep en ontstaat in de kast stilstaande lucht voor een extra isolerend vermogen.”

Windkracht 12 Aan de buitenzijde kan de SunStream EVO vrijwel onzichtbaar worden geïntegreerd, maar ook aan de woningzijde is het systeem strak afgewerkt. “De aluminium binnenkap onttrekt de techniek aan het oog en maakt de SunStream EVO in combinatie met de afwerkkappen tot een fraai product,” vindt Raf Cox. “De ballastlat is dusdanig ontworpen dat de lasnaad aan de onderzijde uit het zicht blijft.”

Het doek bestaat uit geweven vezeldraden, voorzien van een PVC coating. Hierdoor is

75

Nieuwbouw Brink Climate Systems

DUURZAME EN ONDERHOUDSVRIJE HOUTEN GEVEL De omvangrijke gevel van de nieuwbouw van Brink Climate Systems aan de zichtlocatie de A28 bij Staphorst is een echte eyecatcher. De duurzame, esthetisch en technisch onderhoudsvrije houten gevel is van hoge kwaliteit, waarbij veel aandacht besteed is aan de detaillering.

De open gevel heeft een toepassing in Siberisch lariks waxedwood gekregen, met vier ronde kanten en is aan de zichtzijde fijnbezaagd met een oppervlak van circa 1.700m2 gevels en 500 m2 plafonds. “Deze gevels geven het pand een warme en exclusieve uitstraling met een unieke verkleuring van het Siberisch lariks waxedwood”, aldus Ferdi Joosse, adjunct-directeur van Foreco.

“Het hout zonder verfsysteem zal op den duur verkleuren van een groenbruine naar warme bronsbruine tint en uiteindelijk vergrijzen.”

76

SIBERISCH LARIKS WAXEDWOOD Bouwbedrijf Nieuwenhuis gaf Foreco de opdracht voor levering en montage van de gevel- en plafondbekleding in Siberisch lariks waxedwood. Joosse: “Siberisch lariks waxedwood is een eigen label van Foreco Dalfsen B.V.” Bouwbedrijf Nieuwenhuis heeft het ontwerp van het gebouw uitgewerkt aan de hand van het voorbeeldwerk Occasion Centrum Betag in

Beilen. Vervolgens heeft Foreco Houtconstructies het ontwerp geoptimaliseerd in de montagedetails, maatvoering en kwaliteit van de montage. Foreco Dalfsen B.V. heeft de geveldelen geproduceerd. Joosse: “De meerwaarde van Foreco is het compleet ontzorgen van de aannemer van alle werkzaamheden en zorgen voor de detaillering.

De kwaliteit van montage is maximaal qua detaillering en uitvoering, waardoor een lange onderhoudsvrije levensduur is geborgd.”

Nieuwbouw Brink Climate Systems

ESTHETISCHE DETAILS De gevel kent esthetische details als dilatatie: open naden van de geveldelen in doorlopende lijn over de gevels. De geveldelen lopen in lijn door via gevels en plafonds. Het plafond is volledig geïsoleerd en waterpas uitgevlakt. Joosse: “Voor de aanvang van de montage is het hele pand ingemeten. Alle maatafwijkingen zijn in kaart gebracht. Aan de hand van deze opname is de definitieve maatvoering bepaald, waardoor alle aansluitingen van de diverse gevel- en plafondvlakken strak en over het gehele pand gelijk zijn. Alle oneffenheden in de staalconstructie zijn over het gehele gevelvlak weggewerkt.

De totale afwijking over de gehele oppervlakte van de gevels is maximaal drie millimeter. Doordat de HSB-elementen door Foreco Houtconstructies zijn gemonteerd is de kwaliteit van vlakheid en waterpas van de gevels gewaarborgd. Hierdoor zijn minder uitvlakkosten ge-

Het hout zonder verfsysteem zal op den duur verkleuren van een groenbruine naar warme bronsbruine tint en uiteindelijk vergrijzen maakt in de montage van de gevel. De eerste indruk is indrukwekkend gezien de grote oppervlakte van de gevels en plafonds. Bij inzoomen op de diverse onderdelen, zie je dat de gevel enorm strak en vlak is uitgevoerd met oog voor details als aansluitingen, afwatering en maatvoering.”

GOEDE WERKVOORBEREIDING Joosse: “De samenwerking met opdrachtgever Nieuwenhuis was van het begin af aan buitengewoon goed. Een goede werkvoorbereiding is

vaak het halve werk. Zo zijn in de uitvoeringsfase geen aanpassingen gedaan op de afspraken in de werkvoorbereiding. Het is een geweldig project waar al ons vakmanschap aan de orde is geweest”, aldus Joosse. Alle stappen vanaf de selectie van de ruwe Siberisch lariks-planken tot en met de oplevering van de gevel hebben we met ons eigen personeel uitgevoerd. We krijgen veel positieve reacties op de gevel. Voor ons is dit werk een visitekaartje voor nieuwe opdrachtgevers. De zichtlocatie aan de A28 zorgt natuurlijk voor veel exposure.” ❚

Het kantoorgedeelte steekt uit het gebouw en heeft een vrijdragend overstek.

77

FORECO Innovatief met

3 x

houten gevel producten

Uitsluitend de meest milieuvriendelijke producten binnen een bepaalde toepassing, komen in aanmerking voor het DUBOkeur®

WaxedWood

®

Bil tho v

en

1e

Theresiasch ool in

Verduurzaamd met waterafstotende werking

• Onafhankelijke levensduur garantie • Verbeterd krimp- en zwelgedrag • Blijvend mooi en onderhoudsvrij technologie

NobelWood®

am rd

2e

p chool Fie Westendor p in de S e r B Am ste

Gemodificeerd op basis van biopolymerisatie

• Tot in de kern gemodificeerd • Biopolymeren uit suikerriet stengels • Gelijkmatige vergrijzing en onderhoudsvrij

Aquatics Cen tre in

SafeWood® Brandvertragend voor iedere toepassing

• Gegarandeerde veiligheid op lange termijn • Waterdamp bestendig

Niet hygroscopisch, volgens ASTM 3201-94

SCAN WITH

• Onder zware omstandigheden getest

Euroklasse B, volgens SBI testen conform NEN-EN-13823

Dalmsholterweg 5, 7722 KJ Dalfsen

Postbus 73, 7720 AB Dalfsen

Telefoon

Lo en nd

3

e

technologie

0529 43 15 48

Fax

0529 43 21 98

technologie

info@foreco.nl

www.foreco.nl

Eenvoud en zekerheid

* Vraag naar onze voorwaarden.

De standaard in brandveilige sandwichpanelen

• Horizontaal en verticaal gecertificeerd (Efectis) • Heldere en transparante documentatie • Nederlandstalige certificatie (Efectis) • Geen additionele voorzieningen noodzakelijk* • FX produktengamma compleet FM approval gecertificeerd • Uitgebreid produktengamma in FX blue hardschuim en FX minerale wol

claddingpoint.nl

Veldoven 6 6826 TT Arnhem (T) +31 (0)26 - 365 0 630 (F) +31 (0)26 - 365 0 631

CLADDING POINT DUURZAME SANDWICHPANELEN

Bijzondere glasconstructies

Bijzondere glasconstructies Emkon is al sinds eind jaren zeventig van de vorige eeuw actief als gevelbouwer en specialist in aluminium, kunststof en stalen kozijnen.

“In 2010 hebben we de keuze gemaakt om de afdeling 'glasconstructies' in een aparte BV onder te brengen. Samen met Lupekon, specialist in serres en veranda's, coveren we de gehele markt van kozijnen, serres, glasdaken en speciale glasconstructies. Van klein tot groot, dus bij wijze van spreken van een glasplankje in de douche tot grote glasgevels en alles daartussen.”

Glazen gevel met vinnen en vloer in Nuis.

Gebouw van woningcorporatie Acantus Veendam.

Sinds 2010 opereert de afdeling Glas-IDee van Emkon Glasconstructies Emmen onder een aparte BV. “We maken uiteraard wel gebruik van elkaars expertise en montagefaciliteiten,” zegt Gert Auwema van Glas-IDee. “Dat heeft ertoe geleid dat we tegenwoordig voornamelijk op grote projecten actief zijn, zoals de G-pier op Schiphol, en dan vaak ook nog de specials met niet-alledaagse glasconstructies.”

80

Bioscoop Utopolis in Emmen.

Bijzondere glasconstructies

De Sting in Emmen.

Paludarium Glas-IDee is volgens Gert Auwema een klein bedrijf, maar beschikt over ontzettend veel expertise en heeft een eigen montagedienst.

“Onze betrokkenheid is heel groot en dat wordt blijkbaar gewaardeerd in de markt, getuige ons portfolio. Momenteel zijn we voor Strukton bezig met de realisatie van 2.000 m2 aan glazen binnenwanden op de nieuwe Gpier in Schiphol. De panelen zijn 1,05 meter breed en variëren in hoogte van 2,50 tot 3,20 meter. Aan de onderzijde worden ze geklemd in een speciaal door ons gemaakte onderkoker en aan de bovenzijde worden de panelen ingeklemd in een profiel boven het plafond. Ook zijn we betrokken bij Belevenspark Emmen voor de totstandkoming van het zogeheten paludarium. We leveren de 6 centimeter dikke gelaagde glasplaten voor de balustrade die op een waterdichte manier gemonteerd moeten worden.”

hebben we een structurele gevel met isolatieglas gemaakt, doorvalveilig uitgevoerd en gemonteerd met RVS-spiders. Bioscoop Utopolis Emmen is ook uitgevoerd met een structurele gevel, maar dan voorzien van glasvinnen. En tot slot zijn we ook betrokken geweest bij Stadsbroek Assen, waarbij de gevel gemaakt is in profielglas met Okapanevulling en een coating, die samen zorgen

voor een extra isolerende werking. Bij elk project, groot of klein, denken we mee in de uitvoering en geven waar nodig advies. We hebben een eigen engineeringsafdeling en montagedienst. Alleen de productie besteden we uit. Onze klantenkring varieert van aannemer tot particulier en MKB. Daarnaast worden veiligheid (VCA-gecertificeerd ) en NEN-normen door ons streng nageleefd.” ❚

Glazen schil Gert Auwema vertelt enthousiast over reeds gerealiseerde projecten, zoals de glazen schil die Glas-IDee heeft geplaatst om een gebouw van woningcorporatie Acantus Veendam. “We hebben de gevel uitgevoerd in gepotdekseld gehard, enkel glas voorzien van een zeefdruk. Voor de Sting in Emmen

Stadsbroek Assen.

81

WAAROM CLEARSHIELD®??

d® ..... l e i h S Clear hnology c The te trust. an you c 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Werkelijke unieke ‘non-stick’ eigenschappen Bewezen prestaties Bestand tegen alle soorten verontreiniging en corrosie Bewezen duurzaamheid Niet gevaarlijk voor mens en milieu Compleet systeem voor renovatie, bescherming en onderhoud Flexibel en eenvoudig in applicatie Succesvolle oplossingen in alle markt sectoren Meer dan 30 jaar aan track records Geen laboratorium tests, maar real life experience

Voor iedere vraag over het renoveren en beschermen van glas tegen vervuiling en beschadiging biedt Ritec Services een duidelijk antwoord.

Bel Ritec Services voor meer informatie over ons nieuwe ClearShield Eco-System™.

Postbus 8, 4940 AA, Raamsdonksveer, Nederland Forellenweg 1-B, 4941 SJ, Raamsdonksveer, Nederland T: +31 (0)162 523355 • F: +31 (0)162 523306 info@ritecservices.nl • www.ritecservices.nl

Cradle to Cradle® gevel

Cradle to Cradle® gevel voor hoofdkantoor Bluewater

Het nieuwe hoofdkantoor van Bluewater Energy Services op Park 20|20 in Hoofddorp krijgt de Breeam Excellent-status.

De complete gevel, inclusief de aluminium achterconstructie, is Cradle to Cradle® gecertificeerd. De keramische tegels en het gekozen tegelpatroon geven een weergave van het werkveld van Bluewater.

Het innovatieve concept van Park 20|20 integreert duurzaam bouwen, een hoogwaardige, inspirerende, openbare ruimte en een nieuwe manier van werken. Doelstelling is om te komen tot een werkomgeving zonder stekker, een kantorenomgeving met een zo optimaal mogelijk gesloten kringloop volgens de principes van 'design for disassembly' ofwel ontwerpen voor demonteren. Park 20|20 is een gezamenlijk ontwikkeling van Delta Development Group, VolkerWessels en Reggeborgh Groep, die samen met de Amerikaanse Cradle to Cradle® stimulator en ontwerper William McDonough+Partners wordt uitgevoerd. Recyclebare bouwmaterialen, toepassing van zonne- en windenergie, waterzuivering, energie uit afval en de techniek van warmte- en koudeopslag vormen de basisbeginselen.

Keramiek Het basisontwerp van het duurzame kantoorpand van Bluewater is van de hand van William McDonough+Partners, bijgestaan en verder uitgewerkt door N3O Architecten uit Den Haag. “De gevel representeert een weergave van de sedimenten in de zee, daarbij verwijzend naar het werkveld van Bluewater Energy Services,” vertelt Jeroen Grosfeld van N3O Architecten. “De keuze voor keramiek is gemaakt vanuit esthetische en duurzaamheidsoverwegingen. De gevel vormt een belangrijk oppervlak voor het toepassen van Cradle to Cradle® materialen, waarmee het aandeel aan Cradle to Cradle® producten in het gebouw verder kon stijgen, en daarmee ligt de keuze voor Mosa met een Cradle to Cradle® gecertificeerd product erg voor de hand.” , ›

'De gevel representeert een weergave van de sedimenten in de zee, daarbij verwijzend naar het werkveld van Bluewater Energy Services'

83

ALUMET

AVANTGARDE IN ANODIZING

AluCopper Alumet introduceert haar nieuwe anodiseerkleuren

AluCopper

AluRed

AluBrass

AluGrey

AluBlue

AluGreen

Voor ons monsterboek of meer informatie zie www.alumet.nl ALUMET

Nieuwe Donk 7

4879 AC Etten-Leur

+31(0)76-5043130

Cradle to Cradle® gevel

De gevel is opgebouwd uit keramische tegels van Mosa in het formaat 45 bij 90 centimeter, die vervolgens zichtbaar met klemmetjes in een blokpatroon zijn opgehangen aan de aluminium regels op de HSB-achterconstructie, zo licht Joep Römgens van Mosa Facades de opbouw toe. “De tegels zijn 13 millimeter dik en afkomstig uit onze Terra Maastricht-collectie. Op de hoeken zijn verlijmde hoekstukken toegepast.”

Design for disassembly Het 'design for disassembly' komt ook bewust naar voren in de gevel. Jeroen Grosfeld: “We wilden aan de buitenzijde duidelijk laten zien dat het gebouw demontabel en daarmee herbruikbaar is. Het ritme van de

klemmetjes die speciaal werden ontwikkeld en op kleur zijn gemaakt geeft de gevel nog een extra dimensie in de vorm van een subtiele glans.”

De firma Drooghmans heeft de façade gemonteerd, geheel conform de strak geregisseerde Lean-planning van hoofdaannemer IBB Kondor, onderdeel van VolkerWessels.

“Doordat alle partijen al in een vroeg stadium met elkaar in bouwteamverband om tafel zaten, waren ze uitstekend op elkaar ingespeeld; faalkosten bleven uit,” stelt Joep Römgens.

Behalve voor de gevel heeft Mosa ook tegels geleverd voor het interieur. “Een ware eyecatcher vormt het atrium, waarin onze tegels, eveneens uit de Terra Maastricht-

collectie in een bijzonder wybertjes-patroon zijn gelegd.”

In april 2013 is gestart met de bouw van het nieuwe hoofdkantoor van Bluewater, de oplevering staat gepland voor eind dit jaar. “Park 20|20 is in feite een proeftuin, een leertraject voor alle betrokken partijen, die telkens weer een stapje verder gaan in de duurzaamheidsfilosofie,” vertelt Dorien van der Weele, duurzaamheidsmanager bij Mosa. “Ook wij blijven voortdurend innoveren en op zoek naar nieuwe mogelijkheden en toepassingen.”

Kijk op www.mosafacades.nl voor meer informatie over duurzame ❚

85

LogiKal 9.0 ®

DE PROFESSIONELE SOFTWARE VOOR RAMEN, DEUREN EN GEVELS.

Verrijkt met ‘Interactieve Print’ Breng uw vaktijdschrift tot leven!

Layar is een gratis app voor de smartphone en tablet, die het papier van Gevelbouw tot leven brengt. Met behulp van Layar worden advertenties en redactionele content interactief gemaakt.

Als lezer slaat u de brug tussen print en de digitale wereld.

Het enige dat u nodig heeft, is een smartphone of tablet met de Layar app. U scant met uw smartphone of tablet een pagina, waarna de Layar-app de clickable elementen toevoegt op de pagina zoals: Video’s, foto’s, tekst, e-mailadressen, telefoonnummers, social media sharebuttons, etc.

Wat heeft u nodig?

Het vaktijdschrift Een smartphone of tablet De gratis Layar-app

Download de gratis layar app

Scan de pagina

VAKTIJDSCHRIFT

bekijk de layar!

OVER GEVELS, GLAS & DAKE N

Jaargang 11 I nummer

4

Interactieve Print LEVENDIGE GEVEL VOOR NIEUWE HAGAZIEKE NHUIS

Stap voor stap

COMPLEXE STRUC TUUR VOOR TRANSPARAN T ROTTERDAM CS

Hoe werkt het: Even de gratis Layar app downloaden in de Apple Store of de Android Market.

Open nu de Layar app op uw smartphone of tablet.

Klik op het scan-icoon onderaan in de zoekbalk van uw smartphone of tablet.

Houd uw smartphone of tablet boven een van de ‘Layarpagina’s’, herkenbaar aan het blauwe logo.

SCAN WITH

Klik in het scherm, nu opent de digitale laag en kunt u op de buttons klikken.

In samenwerking met:

2014071_Gevelbo

uw 4.indd 1

Veel lees en kijkplezier!

29-09-14 15:17

Gevelbouw.indd 1

Meer inzicht in uw calculatieprijs!

Bespaar nog meer tijd en geld!

Vereenvoudig uw productie!

Heeft u interesse in een vrijblijvend adviesgesprek?

Neem dan contact op met: Orgadata Benelux B.V.

Tel.: +31 (0) 582 333 920 E-Mail.: info@orgadata.nl

29-09-14 15:23

Het Gevelbouw Multimediapakket: Een kristalhelder aanbod

= één pakket & één prijs 1 Print: Full colour advertentie in ‘Wie Doet Wat’ servicepagina’s 2 Internet: Banner, landingspagina met bedrijfspresentatie en uw persoonlijke ‘URL’ 3 De prijs voor het Metaalvak Multimediapakket:

€ 975,-

DEN

VOOR 12 MAAN

www.orgadata.com

Bel of mail ons! T +31 (0)495 450095 info@louwersuitgevers.nl

Kwart Mediapakket Gevelbouw.indd 1

29-09-14 14:37

Special automatisering

LogiKal 9.0

Een waaier aan nieuwe functies Binnenkort verschijnt de nieuwe Orgadata software LogiKal 9.0 op de markt. Hiermee worden diverse werkprocessen op een efficiëntere manier benaderd. Alle nieuwigheden zijn in lijn met het motto van Orgadata: meer betrouwbaarheid, eenvoudiger produceren en snellere en efficiëntere toepassingen.

“Een hele waaier aan nieuwe functies” zo omschrijft Paul Thyssen van Orgadata de komst van de nieuwe softwareversie LogiKal 9.0.

LogiKal®, het kernproduct van het bedrijf, is de branchesoftware voor de raam-, deur- en gevelbouw; de software voor alle relevante profielsystemen. “Zowel kleine als middelgrote bedrijven, maar ook grote ondernemingen vertrouwen op LogiKal®”, geeft Thyssen aan. “Ze bereiken met LogiKal® duidelijk besparende effecten.”

Hij wijst erop dat gebruikers dankzij deze software alle belangrijke functies die dagelijks bij een kozijnen- en gevelverwerkend bedrijf nodig zijn kunnen verwerken. Van het invoeren van elementen, het calculeren tot aan de zaagoptimalisatie.

Logikal, vervolgt Thyssen, stelt nieuwe normen op het gebied van de beglazing: zo is glasstatica voor drievoudige beglazing mogelijk. Daarnaast worden afstandhouders van aluminium, RVS of kunststof tussen de ruiten van de meervoudige beglazing gedetailleerd weergegeven in de tekening in combinatie met de juiste PSI-waarde. Ook bij structurele beglazing in een kozijnhoek is het

berekenen van de Uw-waarde nu mogelijk. Volgens Thyssen biedt de nieuwe versie tevens een geheugensteuntje. “De software onthoudt als het ware alle wijzigingen aan de doorsneden. Tevens is de doorsnedenfunctie op diverse punten aangepast en anders vormgegeven. Daardoor is een snellere bediening mogelijk.” Hij noemt enkele voorbeelden: het in 3D-aanzicht weergeven van doorsneden waarbij de doorsnedelijnen eenvoudig kunnen worden verschoven. Bovendien is het mogelijk om gelijktijdig elementen in het binnen- en buitenaanzicht zichtbaar te maken. Verder maakt nieuwe programmafunctie het mogelijk om sneller kleuren te kiezen. Door een aangepaste sortering kunnen kleuren sneller worden gekozen, aldus Thyssen. “Om een voorbeeld te noemen: alle mogelijke blauwtinten worden in een algemene groep ingedeeld.”

Met de nieuwe Orgadata app ‘Smart Measure’ behoort het stukje papier op de bouwplaats tot het verleden, merkt Thyssen tot slot op. “De LogiKal-gebruiker kan elementposities overbrengen naar een iPad of iPhone en direct digitaliseren. Voor de individuele posities kunnen de opmeetgegevens direct worden overgenomen en in de app worden gecorrigeerd. Omdat de app ook opmeetfoto’s verwerkt, blijft de gebruiker bij de toewijzing van de maatvoering goed op de hoogte. En via internet kunnen alle gegevens worden overgebracht naar de computer op kantoor. Kortom, deze versie gaat weer een stap verder en draagt bij aan een snelle en efficiënte werkwijze.” ❚

87

Special automatisering

Maximale grip op project- en bedrijfsprocessen

Meander Medisch Centrum Amersfoort.

Om projecten beter te managen en sneller inzicht te krijgen in de status van een project had AKS Bouw behoefte aan een ERP-systeem voor projectadministratie. Na een gedegen marktonderzoek heeft de firma uit Grubbenvorst Profity geselecteerd. “Profity is bekend met de gevelbranche en spreekt onze taal,” zegt Peter Geenen van AKS Bouw. “Inmiddels werken we al enkele jaren met de ERP-software van Profity, die ons behalve grip op onze projecten vooral ook ontzettend veel tijd bespaart.”

Ondanks de economisch mindere tijden heeft AKS Bouw de afgelopen vijf jaar een sterke groei genoteerd. “Ook dat is een van de redenen geweest dat we zijn gaan investeren in een ERP-systeem,” vervolgt Peter Geenen. “Ons personeelsbestand breidt steeds verder uit en we zijn betrokken bij enorme projecten. Dan is het zaak om de project- en bedrijfsprocessen optimaal op orde te hebben en houden. Al snel bleek Profity de geschikte kandidaat. In tegenstelling tot andere partijen lieten ze tijdens de eerste presentatie al snel zien dat hun systeem toegespitst is op onze branche, maken ze waar wat ze beloven en hebben ze kennis van onze branche. De software ondersteunt ons in alle stadia van een project, van offerte tot en met facturering, waaronder financiële administratie en debiteurenbeheer, en alles daartussen.”

Eenheid van tenue Alle afdelingen binnen AKS Bouw werken binnen het ERP-systeem van Profity. “Het begint met een potentiële opdracht die wordt ingebracht in het systeem,” licht Peter Geenen toe. “Alle gegevens wor-

88

Maasstadziekenhuis Rotterdam.

Special automatisering

Dat alleen al bespaart enorm veel tijd en papierwerk. Nog niet zo heel lang geleden werden alle bestellingen fysiek afgedrukt en opgeborgen in de klapper van de montageleider. Een papieren rompslomp waar je u tegen zegt. Dat is nu in één klap verleden tijd. Doordat een levering door de montageleider op de bouwplaats met een muisklik gereed wordt gemeld, kan onze administratie-afdeling à la minute de factuur controleren en afhandelen. Het gevecht om vrachtbrieven op kantoor te krijgen is voorgoed voorbij.” Profity heeft de ERP-software volledig ingericht voor AKS Bouw, rekening houdend met alle facetten van het bedrijf. Hoewel de software een standaardoplossing is binnen de gevelbouw, zijn diverse nieuwe onderdelen op maat gemaakt voor AKS. Deze zijn vervolgens verwerkt in de standaard software. Profity geeft op deze manier inhoud aan het uitgangspunt van Profity ERP ‘voor en door klanten’. Peter Geenen: “Zo is bijvoorbeeld glas een behoorlijk grote en arbeidsintensieve post die als er maatje fout blijkt enorme gevolgkosten met zich meebrengt. De specifieke glasberekening is integraal in Profity opgenomen. Hierdoor wordt de prijs van het glas inclusief alle toeslagen bij bestellen berekend en volstaat als controle van de opdrachtbevestiging het vergelijken van de eindprijs.

Dit levert een enorme besparing op voor ons bedrijf.”

Behalve veel meer efficiëntie in administreren, kan met behulp van het ERP-systeem van Profity ook direct inzicht worden verkregen in de stand onderhanden werk. “In het onderhanden werk wordt met de werkbegroting als basis het projectresultaat berekend uit kosten en opbrengsten. Aanvullend wordt inzichtelijk gemaakt wat de financiële consequenties zijn van lopende bestellingen door harde en zachte verplichtingen te berekenen en integraal te rapporteren. Zo krijgen we ook een nauwkeurig beeld van de liquiditeitspositie van ons bedrijf.

We zijn uiterst tevreden met het systeem en zien ook nog volop mogelijkheden naar de toekomst, want het systeem bevat nog veel meer functionaliteiten,” besluit Peter Geenen. ❚

Arena Towers Amsterdam.

den vastgelegd, zoals de calculatie-aanvraag, gegevens van leveranciers en alle relevante documenten. De offerte wordt via het systeem naar de klant verstuurd. Vervolgens wordt de offerte gekoppeld aan een verkoopfunctionaris bij ons intern die automatisch een melding krijgt na bijvoorbeeld twee weken om de klant te contacteren. Wordt de offerte afgewezen, dan wordt het project gearchiveerd en voorzien van reden van afwijzing. Als de opdracht wordt toegekend, dan nemen we de basiscalculatie als uitgangspunt voor de verdere uitrol van het project. We stellen een projectteam samen, dat alle relevante informatie, zoals contracten, inkoopprocessen, afspraken met leveranciers centraliseert in het systeem. Elke brief of e-mail die we versturen, gebeurt op dezelfde, eenduidige wijze via het systeem.”

Eenheid van tenue, noemt Peter Geenen dat. “Een gemiddeld project bevat al snel een kleine 5.000 documenten. Toch prettig als die allemaal met een druk op de knop te vinden zijn.”

Tijdwinst Groot voordeel van het systeem is volgens Peter Geenen dat alle betrokken personen binnen AKS Bouw toegang hebben tot dezelfde informatie. “Zo heeft de montageleider op de bouw inzicht in alle inkoopopdrachten die voor zijn project gepleegd worden. Hij ziet in één oogopslag wat hij de komende dagen kan verwachten en kan na ontvangst van de goederen deze aan het systeem kenbaar maken.

Universiteit Carré Twente Enschede.

Profity in de gevelbranche Profity heeft Project-ERP-software ontwikkeld die onder meer is toegesneden op bedrijven die actief zijn in de gevelbouw.

Het gaat om effectieve en eenvoudig in te voeren software die helpt om in alle fasen, van offerte tot en met facturering, winst te boeken. “Ons doel is om bedrijven grip op projecten te laten realiseren met onze software,” zegt Henk Jan Nieuwenhuis van Profity. “Daarbij staat centraal dat alle gebruikers hun werk goed en prettig kunnen doen.” Behalve AKS Bouw behoren ook bedrijven als Polybouw Aluminium en Ramenfabriek Op ’t Hoog tot de klantenkring van Profity.

89

Openbaar Vervoer Terminal Breda

SCAN WITH

Uitbloeiingsarme mortels voor OVT Breda

Het station van Breda wordt Openbaar Vervoer Terminal Breda (OVT). Remix Droge Mortel levert de benodigde mortels om het project te realiseren. Deze mortels zijn uitbloeiingsarm en op maat gemaakt voor dit project. Dat oogt niet alleen mooi, maar zorgt ook voor een optimaal stapeltempo.

De eerste fase in het centrum van Breda is bijna gereed. Hierin zijn 1,2 miljoen stenen verwerkt, waarvoor 1.200 ton mortel nodig was. Vanuit Hardenberg en Borger is dit in bulk geleverd naar de Remix siloâ&#x20AC;&#x2122;s op de bouwplaats. Daarbij wordt vooral op efficiency gelet. Een vrachtwagen van Remix heeft altijd zes opdrachten onderweg en die winst wordt gedeeld met de klant. De tweede fase -die bestaat uit 1.000 ton mortel en een miljoen stenen- zal begin 2015 klaar zijn. Dan kan Remix ook bij deze bouw zijn innovatieve stempel achterlaten. Want de kalkuitbloei is duidelijk tot het minimum gereduceerd.

90

Uitbloeiingsarm Remix richt zich vooral op innovatie. Zoâ&#x20AC;&#x2122;n 13 jaar geleden gingen ze zich onderscheiden in de markt door met de klanten over oplossingen te praten. Ongeveer zestig procent van de klachten bleek te gaan over de kalkuitbloei. Daarom heeft Remix niet alleen goed geluisterd naar de wensen, maar heeft ook intern ingezet op de ontwikkeling van uitbloeiingsarme mortels. Hier zijn uitbloeiblokkers aan toegevoegd, die de kans op kleurnuances en vrije kalkuittreding met negentig procent reduceren. Ook onder moeilijker weersomstandigheden. Dit werd een dave-

Openbaar Vervoer Terminal Breda

rend succes. Remix is hierdoor marktleider geworden. Ook in Breda is dit toegepast.

Dat zij deze opdracht hebben verkregen, heeft behalve met de geleverde mortel ook te maken met de jarenlange relatie die al bestaat tussen Remix, de architect en Ballast Nedam.

'Remix heeft voor iedere steensoort -en dat zijn er zo’n 2.500- een eigen mortel samengesteld volgens het Remix Mortel-Op-Maat systeem'

Optimaal stapeltempo Per project wordt door Remix een vooronderzoek gedaan naar de gebruikte steensoort en de projectomstandigheden. Binnen Remix is voor iedere steensoort -en dat zijn er zo’n 2.500- een eigen mortel samengesteld volgens het Remix Mortel-Op-Maat systeem. “Op sommige bouwplaatsen worden soms wel zeven verschillende soorten mortels geleverd, om voor iedere steensoort het optimale stapeltempo te kunnen realiseren.

De eigenschappen van de steensoorten bij het Brabantse project liggen dicht bij elkaar en daarom is één soort mortel voldoende,” weten productmanager Jan Jousma en directeur Anton Koelma te vertellen. “Er wordt gebruik gemaakt van een uitbloeiingsarme doorstrijkmortel met een ruw verwerkte voeg als eindresultaat, Natuurlijk, de uitbloeiingsarme mortel is duurder. Metselwerk kost

gemiddeld zo’n honderd euro per vierkante meter. Met onze mortel komt daar een euro bij. Maar het is veel mooier en de architect en de opdrachtgever vragen dit. En de aannemer is blij dat hij snel(er) kan metselen. Ook in Breda. Toch vallen de extra kosten ook weer mee, want sneller kunnen metselen is (tijd)winst. Hoge reinigingskosten vanwege witte kalkuitbloei kunnen achterwege blijven.

Bij lang lopende projecten zoals in Breda kan men dus met een optimaal stapeltempo blijven doormetselen, ook bij mindere weersomstandigheden.”

van onze mortels, waaronder de toegepaste doorstrijkmortel in Breda. Ook hiermee is Remix de eerste en tot nu toe enige mortelfabrikant,” weet Koelma. ❚

Duurzaamheid Duurzaamheid telt in Breda mee. “Uit een LCA onderzoek blijkt dat we met onze mortels minder CO2 belastend zijn. Dit heeft geresulteerd in Dubokeur voor een groot aantal

SCAN WITH

Uitbloeiingsarme mortels en? bouw et m a a z Duur mortels m Neem

Geen witte uitslag meer op metselwerk

• • • •

Openbaar Vervoer Terminal Breda

Metselmortels Voegmortels Doorstrijkmortels Dunbedmortels

• Voorzien van uitgekiend pakket uitbloeiblokkers • Optimaal metseltempo met het Remix Mortel-Op-Maat systeem® • Enige metselmortelfabrikant met Dubokeur voor duurzaam bouwen.

Remix Uitbloeiingsarme mortels, de enige echte

Tel. 0599 - 287 360

www.remix.nl

91

Polycon lichtgewicht glasvezelversterkte betonpanelen in 2- en 3D

Importeur Benelux: Metal Cladding Systems b.v.

Postbus 3, 4030 CA Ingen Nederland T E I

+31 (0) 344 69 33 91 info@metalcladding.nl www.metalcladding.nl

Openbaar Vervoer Terminal Breda

Meer glas is mooier Metaglas ontwikkelt een veelvoud aan slanke gevelelementen zoals ramen, deuren en constructies van glas en metaal. Voor de geleverde raamdelen in de appartementen rondom het nieuwe stationscomplex, alsmede enkele glasconstructies elders in de OVT Breda, was compatibiliteit met het monumentale stationsontwerp essentieel.

“Tegelijkertijd vroeg het ontwerp om daglichtoplossingen,” vertelt technisch adviseur Erik Rekveld. Metaglas is specialist in gevelelementen en constructies waarbij onopvallendheid en transparantie een voorwaarde is. Goede functionaliteit, zonder het originele ontwerp te domineren.

Hiernaar was architect Koen van Velsen op zoek toen Metaglas in beeld kwam voor een bijdrage aan de OVT Breda. Het stationscomplex met de gigantische gemetselde gevel bevat onder meer vier woongebouwen met 127 appartementen. Deze worden door Metaglas voorzien van Methermo® draai-kiepramen en stolpramen.

“Het profiel van deze ramen is zo slank mogelijk, slechts 42 millimeter in aanzicht, waardoor het ontwerp geen geweld wordt aangedaan en de daglichttoetreding maximaal is. Uiteraard voldoet het gebruikte

glas aan hoge isolatie- en brandwerendheidseisen, is het optimaal zonwerend en zijn de raamdelen waar nodig voorzien van glazen doorvalbeveiliging.”

Na de aanbesteding kwam Metaglas bij de aannemer in beeld voor de ontwikkeling van glazen lamellen om de grote lichthoven (3,8x16m) in het casco af te dichten. Daarnaast worden de hellingbanen naar de inpandige parkeergarage door Metaglas voorzien van glazen wanden en worden bij de appartementen nog eens 350 glazen balustrades geleverd en gemonteerd. Metaglas volgt de bouwstroom tot aan de oplevering in 2016.

Opdrachtgever ProRail hanteert strikte veiligheidseisen, mede omdat boven het spoor wordt gebouwd. “Wij werken met eigen monteurs zodat wij alle factoren -ook tijdens de bouw- in eigen hand houden.” ❚

93

Paalwoning Oudenaarde

Leien van nok tot fundering Vlamingen worden geboren met een baksteen in de maag. Uitzondering op deze regel is Sven Moreels met zijn woning, genaamd House M. Voor deze paalwoning aan de Schelde in het Oost-Vlaamse Oudenaarde-Eine koos hij, samen met CAAN architecten (Gent), voor een bedekking met leien van de nok tot de fundering. Geen baksteen dus, wel de Ardonit natuurgrijze lei van SVK.

Ingenieur-architect Roel Cocquyt van CAAN architecten: “House M is eerder een traditionele eengezinswoning met een standaard bouwprogramma en dito eisen van de opdrachtgever. Toch is het project bijzonder te noemen door de omgeving en het bouwperceel.” House M is gelegen aan de Misweg in Oudenaarde-Eine, op een hellend perceel dat lager ligt dan het straatniveau. Daarbij komt dat het terrein aan een valleigebied grenst, aangezien de Schelde zich een weg baant op nauwelijks 200 meter. “Na onderzoek bleek dat we te maken hadden met een zeer drassige en slechte ondergrond, te wijten aan de nabijheid van de Schelde. Daardoor hebben we geopteerd voor de combinatie van houtskeletbouw en paalfunderingen. De

94

'Na onderzoek bleek dat we te maken hadden met een zeer drassige en slechte ondergrond, te wijten aan de nabijheid van de Schelde' woning staat nu hoger dan de straat en de paalfunderingen worden ook doorgetrokken in het interieur.”

Naadloze overgang De nabijheid van het valleigebied heeft ook de vormgeving van de woning beïnvloed.

“We waren beperkt qua afwijkingen op de bouwvoorschriften. Vandaar de keuze voor een eerder klassiek hellend dak,” aldus

Cocquyt. Het uniforme en ietwat bijzondere uiterlijk van House M vloeide voort uit die beperkingen. “Door de verplichting van een hellend dak viel ons oog snel op de natuurgrijze leien van SVK. Een monoliet volume waarbij de dakbedekking naadloos overloopt in de gevelbekleding, dat was voor ons van belang. Daarom hebben we ook voor de gevels geopteerd voor een materiaal dat men eerder met dakbedekking associeert.”

Paalwoning Oudenaarde

dakvariant (overdek 10 centimeter) en een gevelvariant (overdek 5 centimeter). Daarnaast beschikken de leien over een brandreactie klasse A2-s2, d0 (volgens EN 13501-1).

Daarbij staat het vezelcement garant voor levendige en natuurlijke kleurvariaties. Het gemiddelde breukmoment ligt ook een stuk hoger dan de minimale waarde die de norm voorschrijft. Dankzij de voorgeboorde gaten kunnen de Ardonit-leien direct op het regelwerk worden bevestigd. ❚

Behalve de uniformiteit gaven volgens Cocquyt ook de vorm en de kleur van de natuurgrijze lei de doorslag. “Het gebruik van ruitleien zorgt voor een mooie textuur die doet denken aan een schubbenhuid. Daarbij beschikken de natuurleien over een kleurnuance die de schubbenwerking extra in de verf zet, en die onze voorkeur wegdraagt ten opzichte van de meer egaal gekleurde leien.

Na verloop van tijd worden de natuurleien grauwer, maar dat verouderingseffect geeft net extra cachet aan de woning.”

van accentkaders rond de ramen en subtiele hoekprofielen. Daardoor is er sprake van een doorlopende kleurschakering zonder abrupte onderbrekingen.”

Technisch De ruitvormige, natuurgrijze en ongesatineerde Ardonit-leien van SVK (40x40cm) hebben een dikte van 4 millimeter, wegen circa 1,3 kilogram per stuk en zijn leverbaar in een

Massief blokje leien Eigenaar van House M Sven Moreels was vrijwel meteen te vinden voor het idee. “De architect omschreef het als een massief blokje leien met een strakke en bijna naadloze bekleding. En als je het uiteindelijke resultaat ziet, hadden ze het bij CAAN architecten bij het rechte eind. Het is eens wat anders dan al die bakstenen huizen,” vindt Moreels.

De opleveringsdatum dateert van 2008, en zes jaar later is hij nog steeds overtuigd van de keuze voor de Ardonit-leien. “De leien veranderen subtiel door de jaren heen en lijken welhaast te leven. De invloed van de weerelementen heeft gezorgd voor een natuurlijke structuur. In het begin waren de leien cleaner, nu beschikken ze over een ietwat grauwere patina.”

Sven Moreels onderstreept het belang van een goede architect bij dergelijke projecten.

“Het bureau CAAN architecten stond ons bij met raad en daad, met de nodige ervaring op zak. Ze hebben er dan ook voor gezorgd dat alles mooi aansluit door een correcte keuze

95

Wie doet wat

ADVIES

Technisch Gevelbouw Management

Reynaers Aluminium BV Maisdijk 7 5704 RM HELMOND Postbus 111 5700 AC HELMOND T +31 (0)492 561020 E info@reynaers.nl W www.reynaers.nl

TECHNISCH GEVELBOUW MANAGEMENT BV ARSYCON GLAS EN GEVELADVIES

Atalanta 20, 5121 MS RIJEN T +31 (0)161 233161 E info@arsycon.nl W www.arsycon.nl

Heesakkerweg 19, 5721 KM ASTEN Postbus 198, 5720 AD ASTEN T +31 (0)493 327722 F +31 (0)493 327720 E info@tgm.nl W www.tgm.nl

AFDICHTINGSTECHNIEKEN ALUMINIUM RAMEN, DEUREN EN GEVELS

FAÇADE ADVISEURS VOOR GEVELBOUW BV

Citroenvlinderlaan 5 5641 CG EINDHOVEN T +31 (0)40 2513400 E gevel@facade.nl W www.facade.nl

BLOEM SEALANTS BV

Postbus 24058 2490 AB DEN HAAG T +31 (0)70 3296601 E info@bloemsealants.com W www.bloemsealants.com

Reynaers Aluminium BV Maisdijk 7, 5704 RM HELMOND Postbus 111, 5700 AC HELMOND T +31 (0)492 561020 E info@reynaers.nl W www.reynaers.nl

GEVELCARE

H. Roland Holstlaan 4 4481 DG KLOETINGE T +31 (0)113 228734 / 06 27823125 E gevelcare@zeelandnet.nl W www.gevelcare.nl

GLAS CI

Glas Constructies & Innovaties

GLAS-CI BV

Marke Hezinge 3, 7603 GK ALMELO T +31 (0)546 493444 E gci@glas-ci.nl W www.glas-ci.nl

Rollecate BV Vlietskade 1032 H.G. Zwerusstraat 3 4241 WC ARKEL 7951 CZ STAPHORST Postbus 20 Postbus 3 Als dé specialist in de markt met ruim 40 jaar ervaring levert Garfield álles als het gaat om metalen. Niet alleen producten en halffabrikaten, maar 4240 CA ARKEL 7950 AA van STAPHORST ook toegevoegde waarde in de vorm expertise, een excellente service en onbeperkte mogelijkheden tot maatwerk. Opgericht in 1973 strekt VAN DOOL GEVELTECHNIEK T +31 (0)183 568019 +31 (0)522 onze kennis en ervaringT zich inmiddels uit van467000 de machine-, façade en silobouw tot constructie-, lichtreclame- en isolatietoepassingen.

De Hondert Margen 24 F +31 (0)183 568010 E mail@rollecate.nl 2678 AC DE LIER E marcel.rijff@tremco-illbruck.com W www.rollecate.nl Postbus 43 W www.tremco-illbruck.nl 2678 ZG DE LIER

GARFIELD, MEER DAN ALUMINIUM...

ALUMINIUM RAMEN EN KOZIJNEN

Garfield Aluminium BV 's-Gravelandseweg 244 3125 BK Schiedam Postbus 4052 3102 GB Schiedam

DE GRAAFF ADVIES BV

COMHAN HOLLAND BV

Joh. Enschedeweg 11 1422 DR UITHOORN T +31 (0)297 513636 E comhan@comhan.com W www.comhan.com

NIEMAN-KETTLITZ GEVEL- EN DAKADVIES BV

96

T +31(0)174 522000 E info@vandool.nl W www.vandool.nl

T. +31 (0)10-2382888 F. +31 (0)10-4621851 E. schiedam@garfield.nl www.garfield.nl

ALKONDOR HENGELO

ALUMINIUM PROFIELEN

Dr. Van Lookeren Campagneweg 16 8025 BX ZWOLLE Postbus 40147 8004 DC ZWOLLE T +31 (0)38 4670030 E info@gevelsendaken.nl W www.gevelsendaken.nl

BUILDING SYSTEM BV

Minervum 7067 4817 ZK BREDA Postbus 5647 4801 EA BREDA T +31 (0)76 5873400 E info@sapagroup.com W www.sapagroup.com

ROLLECATE GROEP

TREMCO ILLBRUCK BV

ALUMINIUM KNIPWERK

Corn Verheuvelstraat 17 4247 EP KEDICHEM (gemeente LEERDAM) Bosweg 15b-7 9423 TA HOOGERSMILDE T +31 (0)345 612745 M +31 (0)6 13845570 E info@degraaffadvies.nl W www.degraaffadvies.nl

Sunflex Aluminium Systeme GmbH Im Ruttenberge 12 57482 WENDEN T +49 (0)2762 / 9253-0 E info@sunflex.nl W www.sunflex.nl

Wegtersweg 7-19 7556 BP HENGELO Postbus 29 7550 AA HENGELO T +31 (0)74 2455355 E info@alkondor.nl W www.alkondor.nl

ALUMINIUM SYSTEMEN

GARFIELD ALUMINIUM B.V.

Beversestraat 26 5431 SH CUIJK Postbus 4052 3102 GB SCHIEDAM T +31 (0)10 2382888 F +31 (0)10 4621851 E info@garfield.nl W www.garfield.nl

ALUMINIUM (VOORGELAKT)

ALKONDOR HENGELO BUVA RATIONELE BOUWPRODUKTEN BV

Bremen 5, 2993 LJ BARENDRECHT T +31 (0)180 697500 E info@buva.nl W www.buva.nl

Wegtersweg 7-19 7556 BP HENGELO Postbus 29 7550 AA HENGELO T +31 (0)74 2455355 E info@alkondor.nl W www.alkondor.nl

EURAMAX COATED PRODUCTS BV

Industrieweg 6 6045 JG ROERMOND T +31 (0)475 370341 E max@euramax.eu W www.euramax.eu

Wie doet wat

teresse in een inspirerend gesprek? E-mail innovatie@alucol.nl of bel +31-475-595280

2.indd 1

ANODISEREN

AUTOMATISCHE DEUREN

LEEBO PROJECTEN BV

w w w . a l u c o l . n l

ALUCOL BV

Soerendonck 3 6086 BW NEER Postbus 4403 6086 ZG NEER T +31 (0)475 591155 F +31 (0)475 594508 E info@alucol.nl W www.alucol.nl

BOUW

RECORD AUTOMATISCHE DEUREN BV

Cardanuslaan 30 6865 HK DOORWERTH Postbus 67, 6865 ZH DOORWERTH T +31 (0)26 3399777 F +31 (0)26 3399770 E info@record-automatischedeuren.nl W www.record-automatischedeuren.nl 14/01/13 19:39

Postbus 111 5250 AC VLIJMEN T +31 (0)73 5132950 F +31 (0)73 5115706 E info@leebo.nl W www.leebo.nl

GEVELADVIES EN ONDERHOUD

GEVELBEHEER-NEDERLAND

RD B端gelstraat 2 7951 DA STAPHORST Postbus 395 7940 AJ MEPPEL T +31 (0)522 238888 E info@gbn1.nl W www.gevelbeheer-nederland.nl

GEVELBEKLEDING

BOUWBESLAG

BEGLAZING ALKONDOR ALUMET ETTEN BV

Postbus 62, 4870 AB ETTEN-LEUR T +31 (0)76 5043130 F +31 76 5035207 W www.alumet.nl

AUTOMATISERING

SANOCO BOUWBESLAG BV

AGC FLAT GLASS NEDERLAND BV

Panovenweg 21, 4004 JE TIEL Postbus 6025, 4000 HA TIEL T +31 (0)344 679704 F +31 (0)344 679724 E sales.nederland@eu.agc.com W www.yourglass.com

Nieuwhuisweg 3 5804 AN VENRAY T +31 (0)478 519770 E sanoco@sanoco.com W www.sanoco.com

Wegtersweg 7-19 7556 BP HENGELO Postbus 29 7550 AA HENGELO T +31 (0)74 2455355 E info@alkondor.nl W www.alkondor.nl

CERTIFICERING EN KEURINGEN

CAD-PLAN GMBH

Frankfurter Str. 59-61 63067 OFFENBACH (DUITSLAND) T +49 (0)2837 302180 F +49 (0)2837 302181 E koopmann@cad-plan.com W www.cad-plan.com

SKG BRS BUILDING SYSTEMS BV

C-MOL BENELUX

Sleenburgsestraat 6 6671 ZB ZETTEN T +31 (0)488 421848 F +31 (0)488 421739 E info@c-mol.nl W www.c-mol.nl

Industriestraat 15 2751 GT MOERKAPELLE Postbus 27 2750 AA MOERKAPELLE T +31 (0)88 0277000 F +31 (0)88 0277098 E info@brs.nl W www.brs.nl

Nieuwe Kanaal 9F 6709 PA WAGENINGEN Postbus 362 6700 AJ WAGENINGEN T +31 (0)317 421720 E info@skg.nl W www.skg.nl

DE KEYSER CONSTRUCT BVBA Beersebaan 61 b 2310 RIJKEVORSEL T +32 (0)3 309 1999 F +32 (0)3 3124999 E info@dekeyserconstruct.be W www.dekeyserconstruct.be

DAK- EN GEVELTECHNIEK DERAKO INTERNATIONAL BV

Postbus 32 1756 ZA 'T ZAND T +31 (0)224 591884 F +31 (0)224 591440 E info@derako.com W www.derako.com PRINS PANELEN BV

PILKINGTON BENELUX BV

ORGADATA BENELUX BV

Zuiderplein 4 8911 AJ LEEUWARDEN T +31 (0) 58 2333920 F +31 (0) 58 2138530 E info@orgadata.nl W www.orgadata.nl

De Hoeveler 25, 7547 SB ENSCHEDE Postbus 143, 7500 AC ENSCHEDE T +31 (0)53 4835835 F +31 (0)53 4319178 E pilkington.benelux@nsg.com W www.pilkington.nl

Secr. Verhoefweg 21a 2671 HT NAALDWIJK Postbus 51 2600 AB DELFT T +31 (0)174 641050 E info@prinspanelen.nl W www.prinspanelen.nl

Ambachtstraat 7, 7461 TP RIJSSEN T +31 (0)548 539329 F +31 (0)548 539322 E info@profity.nl W www.profity.nl

Postbus 111 5250 AC VLIJMEN T +31 (0) 73 5132950 F +31 (0) 73 5115706 E info@leebo.nl W www.leebo.nl

DRAAI-, KIEP-, RAAMSYSTEMEN

SCHEUTEN GLAS NEDERLAND BV PROFITY BV

LEEBO PROJECTEN BV

Van Heemskerckweg 9, 5928 LL VENLO Postbus 22, 5900 AA VENLO T +31 (0)77 3599222 F +31 (0)77 3599227 E info@scheuten.com W www.scheuten.com

Sanoco Bouwbeslag BV Nieuwhuisweg 3 5804 AN VENRAY T +31 (0)478 519770 E sanoco@sanoco.com W www.sanoco.com

PRINS PANELEN BV Secr. Verhoefweg 21a 2671 HT NAALDWIJK Postbus 51 2600 AB DELFT T +31 (0)174 641050 E info@prinspanelen.nl W www.prinspanelen.nl

97

Wie doet wat

GEVELBEPLANTING

GEVELS

GLAS

Meer dan sandwichpanelen...

PANELEN HOLLAND BV

Aerschotstraat 114 BE 9100 SINT NIKLAAS T +32 37604900 F +32 37774784 E info@svk.be W www.svk.be

Venekoterweg 7 8431 HG OOSTERWOLDE Postbus 61 8430 AB OOSTERWOLDE T +31 (0)516 568568 F +31 (0)516 568561 E info@panelenholland.nl W www.panelenholland.nl

GARFIELD ALUMINIUM BV

PRINS PANELEN BV

SVK NV

's Gravelandseweg 244 3125 BK SCHIEDAM Postbus 4052 3102 GB SCHIEDAM T +31 (0)10 2382888 F +31 (0)10 4621851 E esjoukes@garfield.nl W www.garfield.nl

Secr. Verhoeffweg 21a 2671 HT NAALDWIJK Postbus 51 2600 AB DELFT T +31 (0)174 641050 F +31 (0)174 625917 E info@prinspanelen.nl W www.prinspanelen.nl

WEERTER PANEEL INDUSTRIE B.V. INTERDAM PROJECTS BV

Benedenrijweg 186 2987 VB RIDDERKERK Postbus 299 2980 AG RIDDERKERK T +31 (0)180 470030 F +31 (0)180 470039 E info@interdamprojects.nl W www.interdamprojects.nl

FACEDO GEVELTECHNIEK

Simon Stevinweg 27 6827 BS ARNHEM T +31 (0)26 3701360 F +31 (0)26 3701029 E info@facedo.nl W www.facedo.nl

Sapa Building System BV Minervum 7067 4817 ZK Breda Postbus 5647 4801 EA BREDA T +31 (0)76 5873400 E info@sapagroup.com W www.sapagroup.com

Franklinstraat 2, 6003 DK WEERT Postbus 2793, 6030 AB NEDERWEERT T +31 (0)495 551866 F +31 (0)495 551843 E info@wpi-panelen.nl W ww.wpi-panelen.nl

REYNAERS ALUMINIUM BV

Maisdijk 7 5704 RM HELMOND Postbus 111 5700 AC HELMOND T +31 (0)492 561020

ZETSUPPORT BV

Thomas Edisonweg 66 5151 DJ DRUNEN Postbus 211 5150 AE DRUNEN T +31 (0)416 381206 F +31 (0)416 378554 E bedrijfsbureau@zetsupport.nl W www.zetsupport.nl

GEVELBOUW

NOVICON TOELEVERING BV

Sacharovstraat 4 7575 EA OLDENZAAL Postbus 245 7570 AE OLDENZAAL T +31 (0)541 573030 F +31 (0)541 573031 E info@novicon.nl W www.novicon.nl

98

GLASSOLUTIONS GEVELBOUW

Leeghwaterstraat 2 6827 AP ARNHEM Postbus 29 6800 AA ARNHEM T +31 (0)26 3696990 F +31 (0)26 3628599

E sggs.gevelbouw@saint-gobain.com W www.saint-gobain-glass.com

WEERTER PANEELINDUSTRIE BV

W www.reynaers.nl

Lingewei 8 4004 LL TIEL Postbus 6565, 4000 HN TIEL T +31 (0)344 675250 F +31 (0)344 675251 E info@kingspanpanels.nl W www.kingspanpanels.nl www.kingspanbenchmark.nl

Corn Verheuvelstraat 17 4247 EP KEDICHEM (gemeente LEERDAM) Bosweg 15b-7 9423 TA HOOGERSMILDE T +31 (0)345 612745 M +31 (0)6 13845570 E info@degraaffadvies.nl W www.degraaffadvies.nl

GLASADVIES

E info@reynaers.nl

KINGSPAN GEÏSOLEERDE PANELEN

DE GRAAFF ADVIES BV

DE GRAAFF ADVIES BV

Corn Verheuvelstraat 17 4247 EP KEDICHEM (gemeente LEERDAM) Bosweg 15b-7 9423 TA HOOGERSMILDE T +31 (0)345 612745 M +31 (0)6 13845570 E info@degraaffadvies.nl W www.degraaffadvies.nl

GEVEL- EN DAKADVIES

GLASSOLUTIONS GEVELBOUW

POLY PRODUCTS BV

Bruningsstraat 10 4251 LA Werkendam T +31 (0)183 507164

Leeghwaterstraat 2 6827 AP ARNHEM Postbus 29 6800 AA ARNHEM T +31 (0)26 3696990 F +31 (0)26 3628599

E sggs.gevelbouw@saint-gobain.com

F +31 (0)183 507169

W www.saint-gobain-glass.com

E info@polyproducts.nl W www.polyproducts.nl

GLASBESCHERMING

J.M. VAN DELFT & ZN

Christiaan Huygensweg 21 5151 DM DRUNEN Postbus 232 5150 AE DRUNEN T +31 (0)416 374925 F +31 (0)416 378450 E info@jmvandelft.nl W www.jmvandelft.nl

TREMCO ILLBRUCK BV

Postbus 20 4240 CA ARKEL T +31 (0)183 568019 E info.nl@tremco-illbruck.com W www.tremco-illbruck.nl

RITEC SERVICES

Forellenweg 1-B 4941 SJ RAAMSDONKSVEER T +31 (0) 162 523355

F +31 (0)162 523306 E info@reticservices.nl W www.reticservices.nl

Wie doet wat

HANG- EN SLUITWERK

ALUMET BV GEZE BENELUX BV

Steenoven 36 5626 DK Eindhoven T +31 (0)40 2629080 E benelux.nl@geze.com W www.gezebenelux.com

Sanoco Bouwbeslag BV Nieuwhuisweg 3 5804 AN VENRAY T +31 (0)478 519770 E sanoco@sanoco.com W www.sanoco.com

DUCO PROJECTS NV

Bedrijvenlaan 2 B-8630 VEURNE (BELGIË) T +32 (0)58 330066 F +32 (0)58 330067 E info@ducoprojects.eu W www.duco.eu

Maalbeekstraat 6 & 10 B-8790 WAREGEM (BELGIË) T +32 (0)56 627111 F +32 (0)56 602851 E marcel.mol@renson.net W www.renson.eu

Postbus 20 4240 CA ARKEL T +31 (0)183 568019 E info.nl@tremco-illbruck.com W www.tremco-illbruck.nl

VMRG Einsteinbaan 1 Postbus 1496 3430 BL Nieuwegein T +31 (0)30 6053644 E info@vmrg.nl W www.vmrg.nl

KLIMAATBEHEERSING

EURAMAX COATED PRODUCTS BV

Industrieweg 6, 6045 JG ROERMOND Postbus 29, 6040 AA ROERMOND T +31 (0)475 370303 F +31 (0)475 323923 E info@euramax.eu W www.euramax.eu

GIESSEN BV

RENSON NV

KENNISCENTRUM

Tremco illbruck BV

Nieuwe Donk 7 4879 AC ETTEN-LEUR Postbus 62 6087 ZG ETTEN-LEUR T +31 (0)76 5043130 F +31 (0)76 5035207 E info@alumet.nl W www.alumet.nl

STRALEN - VERZINKEN - POEDERCOATEN

ALURAL GROUP

Westdijk 139 B-2830 TISSELT-WILLEBROEK T +32 (0)38 607261 F +32 (0)38 607248 E sales@alural.be W www.alural.be

GIESSEN BV

Eisterweg 7, 6422 PN HEERLEN T +31 (0)45 5355670 F +31 (0)45 5355671 E info@giessen-bv.nl W www.giessen-bv.nl

SOMFY NEDERLAND BV

Diamantlaan 6, 2132 WV HOOFDDORP Postbus 163, 2130 AD HOOFDDORP T +31 (0)23 5544900 F +31 (0)23 5624253 E bertus.vandenbrink@somfy.com W www.somfy.nl

ASTRA STRAMON B

Hoogvelt 6 5721 VW ASTEN T +31 (0)493 691837 F +31 (0)493 699277 E info@astrastramon.nl W www.astrastramon.nl

JONKMAN COATING BV

Beitelstraat 16, 7556 NC HENGELO Postbus 422, 7550 AK HENGELO T +31 (0)74 2916875 F +31 (0)74 2421438 E info@jonkman-coating.nl W www.jonkman-coating.nl

TUNAL BVBA

Menensesteenweg 295 B-8940 WERVIK (BELGIË) T +32 (0)56 671460 F +32 (0)56 671588 E bart.lambrecht@tunal.eu W www.tunal.nl

ONDERHOUD

KRIEK POEDERCOATINGS CARRECON QUALITY

Powdercoating Systems Noordbaan 860 2841 MG MOORDRECHT T +31 (0)182 308030 F +31 (0)182 308039 E info@carrecon.nl W www.carrecon.nl

Bedrijfsweg 11 2404 CB ALPHEN AAN DEN RIJN T +31 (0)172 434934 F +31 (0)172 415951 E info@kriekbv.nl W www.kriekbv.nl

VAN DER MEER C o n c e p t C o l o r GmbH ALUSTA NATUURLIJKE VENTILATIETECHNIEK BV

Penningweg 7, 4879 AE ETTEN-LEUR Postbus 93, 4870 AB ETTEN-LEUR T +31 (0)76 5034152 F +31 (0)76 5014496 E alusta@alusta.com W www.alusta.com

oppervlaktetechniek V.D. MEER OPPERVLAKTETECHNIEK BV

NEROQOM BV

Everdenberg 355 4902 TT OOSTERHOUT T +31 (0)162 466002 E info@neroqom.com W www.neroqom.com

OPPERVLAKTEBEHANDELING

CONCEPTCOLOR GMBH

Neue Mühle 3 D-48739 LEGDEN (DUITSLAND) T +49 (0)256 691320 F +49 (0)256 691320 E rita.carlone@conceptcolor.de W www.conceptcolor.de

Nieuw Zeelandweg 14 1045 AL AMSTERDAM T +31 (0)20 4470245 F +31 (0)20 6112426 E kantoor@meercoat.nl W www.meercoat.nl

SCHOENBV POEDERCOATING

BUVA RATIONELE BOUWPRODUKTEN BV

Bremen 5, 2993 LJ BARENDRECHT Postbus 262, 2990 AG BARENDRECHT T +31 (0)180 697500 F +31 (0)180 697505 E info@buva.nl W www.buva.nl

ALUCOL BV

Soerendonck 3, 6086 BW NEER Postbus 4403, 6086 ZG NEER T +31 (0)475 595280 F +31 (0)475 510511 E sales@alucol.nl W www.alucol.nl

DEEGE COATING MOERDIJK BV

Kievitweg 2, 4791 RW KLUNDERT T +31 (0)168 389300 F +31 (0)168 389310 E info@deege-coating.nl W www.deege-coating.nl

SCHOEN BV / TECHNO COAT GRONINGEN BV

Paltrokstraat 31, 508 EJ ZAANDAM T +31 (0)75 6166607 F +31 (0)75 6160510 E info@schoenbv.nl / info@tcgbv.nl W www.schoenbv.nl / www.tcgbv.nl

99

Wie doet wat

OVERIG

ELUMATEC BENELUX BV

Hoogeveenenweg 204 2913 LV NIEUWERKERK A/D IJSSEL T +31 (0)180 315858 F +31 (0)180 315858 E info@elumatec.nl W www.elumatec.nl

RECYSTEL

TREMCO ILLBRUCK B.V.

De Compagnie 7, 1689 AG ZWAAG Postbus 4065, 1620 HB HOORN T +31 (0)229 265170 F +31 (0)229 265872 E info@recystel.nl W www.recystel.nl

Postbus 20 4240 CA ARKEL T +31 (0)183 568019 E info.nl@tremco-illbruck.com W www.tremco-illbruck.nl

SOLAR

ERGON NEDERLAND BV

Tarweweg 7-X, 6534 AM NIJMEGEN Postbus 73, 6500 AB NIJMEGEN T +31 (0)316 712144 F +31 (0)316 712194 E nfo@ergonnederland.com W www.ergonnederland.com

Houtduifstraat 22, 4901 BP OOSTERHOUT Postbus 339, 4900 AH OOSTERHOUT T +31 (0)162 483400 F +31 (0)162 432139 E info@vbh-nl.com W www.vbh-nl.com

BUILDING SYSTEM BV

Minervum 7067 4817 ZK BREDA Postbus 5647 4801 EA BREDA T +31 (0)76 5873400 E info@sapagroup.com W www.sapagroup.com

SYSTEMEN/PROFIELEN

HILTI NEDERLAND BV

KCE BV

Kanaalstraat 190, 2161 JW LISSE T +31 (0)252 417641 F +31 (0)252 421294 E info@kcelisse.nl W www.kcelisse.nl

Windmolen 8, 4751 VM OUD GASTEL Postbus 101, 4750 AC OUD GASTEL T +31 (0)165 513955 F +31 (0)165 513111 E aluminiumtechniek@hueck.nl W www.eduard-hueck.de

VBH NEDERLAND BV

PANELEN Leeuwenhoekstraat 4 2652 XL BERKEL EN RODENRIJS Postbus 92 2650 AB BERKEL EN RODENRIJS T +31 (0)10 5191111 F +31 (0)10 5191199 E hiltinl@Hilti.com W www.hilti.nl

HUECK ALUMINIUM PROFIELTECHNIEK BENELUX BV

PRINS PANELEN BV

Secr. Verhoefweg 21a 2671 HT NAALDWIJK Postbus 51 2600 AB DELFT T +31 (0)174 641050 E info@prinspanelen.nl W www.prinspanelen.nl

PERSONEEL

AGENTOR BV

Windmolen 8, 4751 VM OUD GASTEL Postbus 53, 4750 AB OUD GASTEL T +31 (0)165 511155 F +31 (0)165 514011 E geveltechniek@agentor.nl W www.agentor.nl

ODS BV AFDELING DAK- & GEVELTECHNIEK

Donk 6, 2991 LE BARENDRECHT Postbus 69, 2990 AB BARENDRECHT T +31 (0)180 640887 F +31 (0)180 640325 E info@ods-geveltechniek.nl W www.ods-geveltechniek.nl

REYNAERS BV

Maisdijk 7 (bedrijfsnummer 9102) 5704 RM HELMOND Postbus 111 5700 AC HELMOND T +31 (0)492 561020 F +31 (0)492 561030 E info@reynaers.nl W www.reynaers.nl

ERGON NEDERLAND ®

EXPERIENCE NEW

NEROQOM BV

Everdenberg 355 4902 TT OOSTERHOUT Postbus 302 4900 AH OOSTERHOUT T +31 (0)162 466002 F +31 (0)162 463310 E info@NeroQom.com W www.NeroQom.com

Korenpad 8 6534 AS NIJMEGEN Postbus 73 6500 AB NIJMEGEN T +31 (0)316 581144 E info@ergonnederland.nl W www.ergonnederland.nl

SERVICE, ADVIES EN ONDERHOUD

ALCOA ARCHITECTUURSYSTEMEN

Daltonstraat 17, 3846 BX HARDERWIJK Postbus 391, 3840 AJ HARDERWIJK T +31 (0)341 464611 F +31 (0)341 467351 E aas@alcoa.com W www.alcoa-architectuursystemen.nl

PROMAT BV

Vleugelboot 22, 3991 CL HOUTEN Postbus 475, 3990 GG UTRECHT T +31 (0)30 2410770 F +31 (0)30 2410771 E info@promat.nl W www.promat.nl

100

Minervum 7067 4817 ZK BREDA Postbus 5647 4801 EA BREDA T +31 (0)76 5873400 E info@sapagroup.com W www.sapagroup.com

SCHÜCO NEDERLAND BV

DE GRAAFF ADVIES BV

Corn Verheuvelstraat 17 4247 EP KEDICHEM (gemeente LEERDAM) Bosweg 15b-7 9423 TA HOOGERSMILDE T +31 (0)345 612745 M +31 (0)6 13845570 E info@degraaffadvies.nl W www.degraaffadvies.nl

BUILDING SYSTEM BV

BLYWEERT ALUMINIUM BV

Esp 440, 5633 AJ EINDHOVEN T +31 (0)40 2646494 F +31 (0)40 2646495 E edujardin@blyweert.nl W www.blyweert.nl

Rendementsweg 3-A 3641 SK MIJDRECHT Postbus 1076 3640 BB MIJDRECHT T +31 (0)297 233670 F +31 (0)297 250162 E info@schueco.nl W www.schueco.nl

• Verdui

Wie doet wat• Service

VENTILATIE

HUNTER DOUGLAS ARCHITECTURAL PROJECTS

VAN BEVEREN ALUMINIUM SYSTEMEN

Chaussee de Soignies 87 B-7830 HOVES (BELGIË) T +32 (0)2 3955701 F +32 (0)2 3956692 E vanbeveren.be@skynet.be W www.vanbeveren.com

Meer info Kijk ook e www.sch

RENSON WAREGEM

Maalbeekstraat 10 B 8790 WAREGEM T +32 (0)56 627111 W www.renson.be

Piekstraat 2, 3071 EL ROTTERDAM Postbus 5072, 3008 AW ROTTERDAM T +31 (0)10 4962222 F +31 (0)10 4237890 E info@hunterdouglas.nl W www.hunterdouglas.nl

SCHELLEKENS & SCHELLEKENS BV

Postbus 83 6640 AB BEUNINGEN T +31(0)24 6778000 F +31(0)24 6778001 E info@schellekens.com W www.schellekens.com

ZETWERK

DE TECHNOLOGIE VOOR UW IDEEËN

HYDRO BUILDING SYSTEMS NV WICONA

Nijverheidsstraat 48 E B-2260 OEVEL (BELGIË) T +32 (0)14 249999 F +32 (0)14 218511 E info@wicona.be W www.wicona.be

ALLPRO GIESSEN BV

Industrieweg 27 4283 GX GIESSEN Postbus 1049 5140 AC WAALWIJK T +31 (0)183 443201 E service@allprogiessen.nl W www.mzzn.nl

TOEGANGSTECHNIEK ZONWERING Copaco_Q.pdf

1

06-11-13

16:11

SolidScreen: Geen opening tussen doek en geleider Energie besparend (ook ‘s nachts) INGENIEURSBURO DE LEEUW Windvast tot windkracht 8 Constante doekspanning Witte Paal 336, 1742 PB SCHAGEN Warmte werend Postbus 3 1740 AA SCHAGEN Visueel comfort T +31 (0)224 591941 Insectenwerend

F +31 (0)224 591266 E info@deleeuwbv.nl W www.deleeuwbv.nl

MULTIFILM ZONWERING

Witte Paal 336 1742 LE SCHAGEN Postbus 3 1740 AA SCHAGEN T +31 (0)224 591941 E info@multifilm.nl W www.multifilm.nl

www.smitsrolluiken.nl

SMITS ROLLUIKEN & ZONWERINGEN BV De Hork 11 5431 NS CUIJCK T +31 (0)485 315667 F +31 (0)485 326171 E smits@smitsrolluiken.nl W www.smitsrolluiken.nl

NEDERLAND B.V. WAREMA NEDERLAND BV

BOON EDAM NEDERLAND BV

Ambachtstraat 4, 1135 GG EDAM Postbus 26, 1135 ZG EDAM T +31 (0)299 380808 F +31 (0)299 372859 E info@boonedam.nl W www.boonedam.nl

TOEGANGSTECHNIEK

COPACO SCREENWEAVERS

Rijksweg 125 B-8531 BAVIKHOVE T +32 (0)56 353533 F +32 (0)56 358048 E info@copaco.be W www.copaco.be

PEETERS PROJECTZONWERING

Oude Graaf 8, 6002 NL WEERT Postbus 10050, 6000 GB WEERT T +31 (0)495 530205 F +31 (0)495 524526 E info@deltanederland.nl W www.deltanederland.nl

Everdenberg 57 4902 TT OOSTERHOUT Postbus 28 4900 AA OOSTERHOUT T +31 (0)162 420442 F +31 (0)162 420445 E info@peetersprojectzonwering.nl W www.peetersprojectzonwering.nl

WONNINK ZONWERING BV MERFORD SPECIAL DOORS BV

POSTBUS 160 4200 AD GORINCHEM T +31 (0)183 675020 F +31 (0)183 626440 E specialdoors@merford.com W www.merford.com

DUCO

“Ventilation & Sun Control” Handelsstraat 19, B-8630 Veurne T +32 (0)58 330033 E info@duco.eu W www.duco.eu

TOURNIQUETS EN TOEGANGSCONTROLE

PROZON P R O J E C T E N PROZON NEDERLAND BV

Lange Zijde 5, 5626 DL EINDHOVEN Lange Zijde 5, 5626 DL EINDHOVEN AdvertentieGevelbouw.indd T 1+31 (0)40 2623400 F +31 (0)40 2624310 E info@prozon.nl W www.prozon.nl

GEHLEN ZONWERING BV GUNNEBO NEDERLAND BV

visseringweg 23 1112 AS DIEMEN T +31 (0)20 3988988 E info.nl@gunnebo.com W www.gunnebo.nl

Fischerpad 101, 6135 KS SITTARD Postbus 5351, 6130 PJ SITTARD T +31 (0)46 4510050 F +31 (0)46 4580999 E info@gehlen.nl W www.gehlen.nl

Siliciumweg 34, 3812 SX AMERSFOORT Postbus 1059, 3800 BB AMERSFOORT T +31 (0)33 4802244 F +31 (0)33 4802520 E info@wonnink.nl W www.wonnink.nl 25-3-2014 15:30:46

ZON-EX RENSON WAREGEM

Maalbeekstraat 10 B 8790 WAREGEM T +32 (0)56 627111 W www.renson.be

Zomerweg 155, 7532 RB ENSCHEDE Zomerweg 155, 7532 RB ENSCHEDE T +31 (0)53 4611128 F +31 (0)53 4614345 E info@zon-ex.nl W www.zon-ex.nl

101

PEFC Of FSC gECErtiFiCEErdE TRESPA METEON PLATEN Nu LEvERbAAR ™

™

®

®

HET cOMPLETE PROducTASSORTiMENT vOOR TRESPA® METEON® iS Nu OP vERzOEk iN bEPERkTE HOEvEELHEdEN MET PEfc™- Of fSc™-cERTificERiNg LEvERbAAR. MEER iNfORMATiE OvER HET duuRzAAMHEidSbELEid vAN TRESPA viNdT u OP trESPa.Com/SuStainability

Gevelbekleding Linius® De aluminium Linius®-lamellen van RENSON® bieden architecten en gevelbouwers veel mogelijkheden om gevels esthetisch en functioneel te bekleden.

• Verfraait en dynamiseert de gevel van residentiële en industriële toepassingen • Optimale ventilatie van ruimtes • Beschermt installaties tegen regen, wind en ongedierte • Leverbaar met verschillende lamellentypes, ook akoestisch dempende versies • Met geïntegreerde deuren

www.renson.nl

Gegaran d e e rde kwalitei t in geve ls

KEURME

RK

Over sm

aak kunt

u als arc hitect misschie met elka n nog ar twiste n. Maar niet ove kwaliteit r . Want d ie is geg arandee met het rd VMRG-k eurmerk . Wilt u profitere n van all e zekerh eden die het keur merk u b iedt? Kie s dan een VMR G-lid vo or uw g evel. of opdra

chtgeve r

Meer we Ga naar contact

ten?

www.vm

rg.nl of n

op via (0 30)60 53

eem

644.