Gevelbouw 5 2012 by Louwers Mediagroep

Vaktijdschrift over gevels & daken

Jaargang 9 I nummer 5

â&#x20AC;&#x2DC;Glazenâ&#x20AC;&#x2122; appartementen complex met gouden randje De markante vormen van Sylvius Leiden ontrafeld Duurzaamheid gedefinieerd?

In samenwerking met:

Vereniging Metalen Ramen en Gevelbranche

速

Wie dit leest weet dat NeroQom een Aesthetic Comfort Specialist is

AESTHETIC COMFORT SPECIALIST T h e s o l u t i o n a g a i n s t d e g ra d a t i o n

NeroQom advertentie Gevelbouw Juni 2012.indd 1

6/11/2012 4:57:31 PM

DucoSlide BiFold Architecturale zonwering in vouwpanelen

De lamellen van de DucoSlide BiFold zitten vervat in de vouwpanelen zorgen voor een verschillend design in open of gesloten stand. De 100D-lamel is ook verkrijgbaar in een geperforeerde variant, die het licht op een zachte manier verspreidt.

We inspire at www.duco.eu info@duco.eu - Bedrijvenlaan 2 - 8630 Veurne - Belgium - tel +32 58 33 00 66 - fax +32 58 33 00 67

HOME OF OXYGEN

subtiele en geraffineerde â&#x20AC;&#x2DC;SlimFrameâ&#x20AC;&#x2122;-zijprofielen. De

Stichting Kwaliteit Gevelbouw Tegen inbraak een klasse voor ramen en deuren volgens nen 5096:

Voor de kwaliteit van hang-en sluitwerk een ster-aanduiding volgens nen 5089:

SKG

skg is erkende attestering- en certificatieinstelling voor de afgifte van het komo (attest-met-) Productcertificaat voor: � metalen en kunststof ramen, deuren en puien � inbraakwerende metalen en kunststof ramen deuren en puien, � hang- en sluitwerk � branddeuren � ventilatieroosters � veiligheidsbeglazing en structureel gelijmde beglazing � metalen gevelbekleding systemen en panelen � lijmen voor panelen � e.a. skg is testinstituut voor: � water en winddichtheid van metalen- en kunststof gevelelementen � inbraakwerendheid van metalen en kunststof gevelelementen � inbraakwerende eigenschappen van hang- en sluitwerk � bepaling van duurzaamheid en sterkteeigenschappen � e.a.

bezoekadres Nieuwe Kanaal 9-f 6709 pa Wageningen postadres postbus 362 6700 aj Wageningen t 0317 - 421 720 f 0317 - 421 677 e info@skg.nl i www.skg.nl

skg is notified body voor: � de ce-markering � de afgifte van het eg-conformiteitscertificaat voor alle hierboven genoemde producten in de gevelbouw (nb-nr.: 0960)

SKG

Kwaliteitsramen Fabrikant ramenstad Certificaatnr SKG’07.aaa.bb.cc

skg is lid van eota voor het opstellen van de eta voor de ce-markering.

skg is partner van skh en shr in cb&v.

skg is geaccrediteerd voor: * Productcertificatie en attestering * Managementsysteemcertificatie (iso 9001/vca) * Laboratoriumactiviteiten

2 SKG

Voor gecontroleerde kwaliteit hanteert skg het komo keurmerk. De kwaliteit van inbraakwerende ramen en deuren herkent u aan de klasseaanduiding volgens nen 5096. komo is maatgevend voor de bouw.

Voorwoord Puzzelen Ondanks het feit dat het niet bepaald rooskleurige tijden zijn voor de bouw worden er gelukkig nog altijd mooie projecten in ons land gerealiseerd. In de door ons omringende landen lijkt de markt weer een beetje op te krabbelen en ook daar zijn Nederlandse bedrijven actief. We zetten weer een aantal mooie projecten in de spotlights, zowel in binnen- als buitenland. Bovendien ook aandacht voor bijzondere technieken. Architecten hebben vaak de meest wilde plannen voor ogen. Bouwbedrijven zijn daar lang niet altijd van gecharmeerd. Het ontwerp dient immers ook â&#x20AC;&#x2DC;maakbaarâ&#x20AC;&#x2122; te zijn en juist dat lijkt in eerste instantie vaak een gepuzzel. Gelukkig zijn er genoeg bedrijven in ons land met een schat aan kennis en ervaring die het leven van de bouwer wat draaglijker kunnen maken. In deze editie komen een groot aantal van deze projecten aan bod. Lees en geniet!

Roel van Gils

Vaktijdschrift over gevels en daken Jaargang 9 | nummer 5 Verschijnt 6 x per jaar ISSN 1572-1310

Uitgever

Schatbeurderlaan 6 Postbus 249, 6000 AE Weert T +31 (0)495 450095 F +31 (0)495 521335 E info@louwersuitgevers.nl W www.louwersuitgevers.nl

Redactie adres

Schatbeurderlaan 6 Postbus 249, 6000 AE Weert T +31 (0)495 450095 F +31 (0)495 521335 E gevelbouw@louwersuitgevers.nl W www.gevelbouw.info

Redacteuren

Patricia van der Beek, Martijn van den Bouwhuijsen, Roel van Gils

12 20

Eindredactie Roel van Gils

Bladmanagement

Tim van Lieshout: E t.vanlieshout@louwersuitgevers.nl

Secretariaat

Manuela Depenbrock Sandra Reijnders

Advertenties

Online aanleveren: http://ftp2.louwersuitgevers.nl Username: gevelbouw, Wachtwoord: gast Postbus 249, 6000 AE Weert, Nederland T +31 (0)495 450095 E info@louwersuitgevers.nl

34 40

Abonnementsprijs

€ 63,- per jaar excl. BTW ING 41 71 65 t.n.v. Louwers Uitgeversorganisatie BV o.v.v. Gevelbouw. Informatie over abonnementen: T +31 (0)495 450095

Adreswijzigingen

Schriftelijk tenminste drie weken voor verhuizing naar: Postbus 249, 6000 AE Weert, Nederland

Opzeggingen

Indien twee maanden voor het verstrijken van de abonnementsperiode geen schriftelijk bericht van opzegging is ontvangen, wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd.

Doelgroep

GEVELBOUW is een onafhankelijk vakblad voor de bouw en is bestemd voor architecten, ingenieursbureaus, aannemers, opdrachtgevers, brancheorganisaties, gevelbouwers en toeleveranciers, (bouw)functionarissen in overheids- en semi-overheidsinstellingen en verwante organisaties. De VMRG is inhoudelijk verantwoordelijk voor haar eigen pagina’s.

Vormgeving/Art Direction

Logo Reclame- Ontwerpbureau BV E info@logobv.nl

Tessa van Gameren

In samenwerking met:

ASML Eindhoven At random gevelbeeld voor nieuwbouw ASML

Sylvius laboratorium Leiden De markante vormen van Sylvius Leiden ontrafeld

VMRG PAGINA'S Column Bert Lieverse Meesterstuk MR. Bettina Hertstein ‘Glazen’ appartementencomplex met gouden randje Slimbouwen werpt vruchten af bij Venco Campus Column Green Inspirations Visitekaartjes Interactieve gevels markeren poppodium Ziggo Dome Duurzaamheid gedefinieerd? Duurtesten van ramen en deuren conform EN 1191 De VMRG-Kwaliteitseisen en Adviezen 2013 zijn uit

17 19 20 24 27 28 30 34 36 39

Philharmonie de Paris Zelfkleurend aluminium kleurt Philharmonie de Paris

Een complex design efficiënt monteren

Vereniging Metalen Ramen en Gevelbranche

Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of vermenigvuldigd zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever en zonder bronvermelding. Hoewel dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Zij aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op deze informatie.

Inhoud nummer 5

55 62 46

Colomn Sven Brinkman

CAH Dronten Een warm welkom

Kleurrijke software Gezond binnenklimaat op esthetische manier

53 55

ERASMUS MC Luchtdicht en zettingproof

Cover:

Wonen en werken in een kas

Beeld:

Westrom Roermond Modulair design gevelsysteem voor Westrom Roermond

Ziggo Dome, Amsterdam

Benthem Crouwel Architects. © Jannes Linders

‘GLAZEN’ APPARTEMENTEN COMPLEX MET GOUDEN RANDJE DE MARKANTE VORMEN VAN SYLVIUS LEIDEN ONTRAFELD DUURZAAMHEID GEDEFINIEERD?

nummer 5 2012

Jaargang 9 I nummer 5

Jaargang 9

Wie doet Wat

MAART 2011

65 67 68

NUMMER 690 JAARGANG 63

Gevelbouwelement met kern van minerale wol Bouwen aan gezonde en comfortabele zorgcentra ‘Joost’ mag het weten, of wordt het: KCEC weet het!

VAKTIJDSCHRIFT OVER GEVELS & DAKEN

In samenwerking met:

Vereniging Metalen Ramen en Gevelbranche

ASML Eindhoven

At random gevelbeeld voor nieuwbouw ASML Chipmachinefabrikant ASML in Veldhoven groeit gestaag en blijft uitbreiden. Een immens pand is momenteel in afbouw. Rik van der Velden van Van Aken Architecten tekende voor het ontwerp en sleepte met het gebouw zelfs de Nationale Staalprijs 2012 in de wacht. Het at random gevelbeeld vormt een mooi contrast met de precisiewerkzaamheden die straks in de cleanrooms gaan plaatsvinden. Gevelbouwer Oskomera en systeemleverancier Hunter Douglas hebben het bijzondere gevelbeeld van de nieuwbouw ‘maakbaar’ gemaakt. “Vijf jaar geleden zijn we gestart met de planontwikkeling voor de uitbreiding,” zegt Nick Teuwissen van Oskomera. “Het project behelst de bouw van een enorme ‘hal’ waarin nieuwe cleanrooms worden gemaakt, de bouw van kantoren op het dak, het rea-

liseren van een entreegebouw voor de ontsluiting van de kantoren en de bouw van loopbruggen. De gevels van kantoren, loopbruggen en entreegebouw zijn opgebouwd uit DRL- en Reynaers-vliesgevels, gecombineerd met QuadroClad-beplating van Hunter Douglas, terwijl de gevel van de immense ‘hal’ opgebouwd is uit stalen brandwerende vliesgevels en bekleed met QuadroClad-beplating.”

Luchtvaartindustrie

“Om het grote volume van het pand relatief klein te laten lijken, heeft de architect bedacht om met grote cassettes te gaan werken en deze at random te verwerken,” vertelt Piet Idema van Hunter Douglas, “Cassettes variërend in hoogte van 900, 1.200 en 1.500 millimeter en in lengte variërend van 3.000 tot 6.000 millimeter. Conventionele cassettes, opgehangen ›

ASML Eindhoven

Luxaflex® Licht- en warmteregulerende systemen

HunterDouglas® Plafondsystemen, Zonwering en Gevelsystemen

Duurzaam Bouwen Hunter Douglas draagt met haar hoogwaardige systeemoplossingen bij aan duurzame architectuur van gebouwen. Veel van onze producten: geavanceerde licht- en warmteregulerende systemen, akoestische plafonds en intelligente geveloplossingen evenals de materialen waarvan zij gemaakt zijn, leveren grote energiebesparingen op en zorgen voor een comfortabeler binnenklimaat. HUNTER DOUGLAS FAÇADES Industriepark 17, 9351 PA Leek P.O. Box 128, 9350 AC Leek The Netherlands

Tel: +31 (0)594 55 33 33 www.hunterdouglas.nl

Project Locatie Product Architect

: ASML : Veldhoven : QuadroClad 25-10 in modules tot 1500 x 6000 mm : van Aken Architecten

ASML Eindhoven

met een beddenhaaksysteem zijn bij deze afmetingen ongeschikt, omdat de kans op vervorming door uitzetting te groot is. De stap naar Hunter Douglas en ons QuadroClad gevelbekledingssysteem, dat extra grote afmetingen toelaat, was snel genomen.” Voor de ontwikkeling van het QuadroClad gevelbekledingssysteem heeft Hunter Douglas een technologie uit de luchtvaartindustrie geleend. “Het resultaat is een uitzonderlijk vlak, stijf en duurzaam gevelsysteem. En relatief licht met een gewicht van 5,5 kilogram per m2. De cassettes zijn in extra grote afmetingen te verkrijgen tot 1.500 millimeter in hoogte en tot 10 meter in lengte.”

vestiging in Rotterdam is het aluminium (op coil) gecoilcoat om vervolgens in Leek tot cassettes gevormd te kunnen worden. Een van de voorwaarden die ASML stelde was dat het product ook reproduceerbaar moest zijn. Het bedrijf groeit gestaag en bij eventuele toekomstige uitbreidingen zijn wij in staat om dezelfde kleur panelen te kunnen produceren. Ook al is dat pas over tien jaar.” Het QuadroClad gevelbekledingssysteem maakt gebruik van open voegen. Het binnenblad van de nieuwbouw is zoals gezegd eerst wind- en waterdicht gemaakt. Door middel van een plasgoot wordt het water dat tegen de gevel aan slaat aan de achterzijde afgevoerd. “Dat heeft als voor-

deel dat vuil ook aan de achterkant wegspoelt en er geen hinderlijke strepen op de gevel ontstaan,” stelt Idema. Volgens Teuwissen zat er een enorme tijdsdruk op de realisatie van het gehele project. “De nieuwbouw is volledig lean gebouwd met een korte doorlooptijd. We hebben het project dan ook integraal aangepakt en de verschillende onderdelen gelijktijdig gerealiseerd. Tussendoor kwam ook nog de vraag of we ‘even’ een transformatorhuis op het dak wilden realiseren. Die klus hebben we in slechts tien weken geklaard. De tijdsdruk in relatie tot de gevraagde en geleverde hoge kwaliteit en uitstraling maken het tot een bijzonder project.” ❚

Zorgeloos uitzetten

Aan het at random gevelbeeld ligt een zeer hoogwaardig systeem ten grondslag. Idema: “De QuadroClad panelen zijn honinggraat gevuld en zijn rondom voorzien van een ingelijmd aluminium extrusieprofiel. De cassettes worden uitsluitend aan de korte zijde gefixeerd via de brackets aan de achterconstructie. Zogeheten sliding retainers houden het paneel aan de overige zijden op zijn plek en begeleiden het uitzetten. Op die manier kunnen de panelen zorgeloos uitzetten en weer inkrimpen. Het voordeel van aluminium is dat het uiteindelijk weer zijn oorspronkelijke positie aanneemt.” Behalve de verschillende groottes van de panelen versterken ook de diverse grijstinten het at random gevelbeeld. Hunter Douglas heeft een aantal samples gemaakt waarop de architect uiteindelijk de keuze voor vijf verschillende grijstinten heeft gebaseerd. Idema vervolgt: “In onze

Sylvius laboratorium Leiden

markante vormen De

van Sylvius Leiden ontrafeld

Op het bioscience park in Leiden is een markant gebouw verrezen. Het gebouw met projectnaam Sylvius wordt straks het nieuwe hoofdkantoor van het Japanse farmaconcern Astellas Pharma, waarin tevens een ultramodern laboratorium voor wetenschappelijk onderzoek is ondergebracht. Aldowa heeft in opdracht van Rollecate de verantwoordelijkheid gekregen over de bijzondere aluminium gevels. Gevels die volgens Allard Droste van Aldowa volledig volgens het ‘lean bouwen’ tot stand zijn gekomen. Droste doelt met lean bouwen, ook wel bekend als het ‘nieuwe bouwen’, op het feit dat er veel aandacht is besteed aan het voortraject. “Veel meer dan gebrui-

kelijk. Details worden exact afgestemd met alle betrokken partijen om zo uiteindelijk tijdens de uitvoeringsfase met een gedegen planning en logistiek zo efficiënt mogelijk te kunnen werken.”

Aluminium vinnen

Bij het ontwerp van de gevel is veel aandacht besteed aan het maximaliseren van

Foto boven Mosaglas leverde ruim 5.000 m2 aan glas in een groot aantal verschillende uitvoeringen. Foto's onder De gevelbeplating bestaat uit wit gepoedercoate aluminium cassettes. Foto rechts De gevels zijn volledig volgens het lean bouwen tot stand gekomen.

Sylvius laboratorium Leiden

de Lichttoetreding, rekening houdend met het minimaliseren van de warmtetoetreding door zonbelasting. De aluminium elementengevels zijn voorzien van horizontale aluminium vinnen, de hoogte van de vin verloopt van 40 naar 400 millimeter, waarbij er handgemaakte 3D-overgangen ontworpen zijn. De vinnen zijn geleverd in 16 verschillende NCS-kleuren. Deze kleuren zijn volgens de architect afgeleid van het inmiddels wereldbefaamde Manga, het Japanse equivalent van het stripverhaal. De architect heeft volgens Erik Beekman van Rollecate een aantal zeer opvallende zaken in het ontwerp bedacht. “De gevels kenmerken zich door vloeiende overgangen, waarvoor veelvuldig 1-zijdig maar ook 2-zijdig gebogen cassettes zijn geproduceerd, daar waar de gevelvlakken in 2 richtingen verlopen. In Aldowa hebben we een uitstekende partner getroffen die in opdracht van ons dit onderdeel uitgewerkt heeft.”

Niet standaard

Beekman: “Na een zeer uitvoerig engineeringsproces met een directe betrokkenheid van alle partijen, inclusief het maken van een op ware grootte mock-up opstelling van circa 20 m2, zijn de profielen vrijgegeven voor extrusie. Er zit letterlijk geen schroefje in de gevel die niet bediscussieerd is en een plaats en uitvoering heeft toegewezen gekregen.” Bij opdracht was het duidelijk dat voor het project een aangepaste elementsysteem ontwikkeld moest worden. Aan de hogen eisen in combinatie met de gevraagde belijning kon niet volstaan worden met een standaard systeem. Uiteindelijk is een geheel nieuwe serie ontworpen die uitgebreid beproefd is op wind en waterdichting, alsmede op inbraakwering klasse 3.

Driedimensionaal

De gevelbeplating van Aldowa bestaat uit wit gepoedercoate aluminium cassettes die met een beddenhaaksysteem zijn opgehangen aan de achterconstructie. Droste: “De uitdaging zat hem in dit geval niet zozeer in het volume, maar in de vormgeving. De verschillende lagen van het gebouw met luifel zijn optisch vloeiend met elkaar verbonden door onze beplating. Een mooi ontwerp van de architect, maar het geheel vervolgens ‘productierijp’ maken heeft ons toch het nodige bloed, zweet en tranen gekost. Een prachtige uitdaging overigens. We hebben de panelen in 3D Solidworks geëngineerd op basis ›





        

Sylvius laboratorium Leiden

van de aanwezige tekeningen, rekeninghoudend met de toleranties in de staalen betonconstructie. Op een groot aantal knooppunten resulteert dat in complexe delen, veelal dubbel gekromd. De gevel hangt immers voor een deel schuin achterover en vloeit vervolgens naadloos over in de luifel. Ter hoogte van deze knooppunten is geen element hetzelfde. Ik durf gerust te stellen dat zonder gebruik te maken van de hedendaagse 3D-technieken, zowel in de engineeringsfase als het productieproces, het onhaalbaar is om een dergelijk gevel in dit tijdsbestek te verwezenlijken. Van de ruim 3.000 m2 aan beplating die we hebben geëngineerd en geproduceerd op basis van de ontwerptekeningen, hebben we uiteindelijk slechts drie panelen moeten aanpassen. Een prestatie van formaat, gezien het ontwerp en volledig te danken aan de optimale samenwerking in het voortraject met de architect, de aannemer en uiteraard Rollecate.”

Structurele verlijming

Een ander aspect dat het project bijzonder maakt is de structurele verlijming van het glas voor een deel van de gevel. “We zijn door Rollecate benaderd om het glas te leveren vanwege het feit dat er tevens

gedeeltelijk een structurele verlijming aan te pas kwam,” zegt Fedor Nouwen van Mosaglas. “We zijn gespecialiseerd in deze tak van sport. In totaal is bij zo’n 250 kozijnen het glas verlijmd op de aangeleverde profielen. Deze constructie is door Dow Corning getest, geëvalueerd en goedgekeurd voor structurele toepassing.” Mosaglas heeft inclusief de verlijmde beglazing in totaal 5.000 m2 glas geproduceerd en geleverd in een groot aantal uitvoeringen, van doorvalveilig en enkel gelaagd glas tot akoestisch gelaagd en 8 millimeter gehard geëmailleerd glas. Nouwen: “Gezien de hoeveelheid aan glas hebben we intern een werkteam gevormd, dat in nauw overleg met Rollecate de logistiek voor haar rekening nam. We dienden immers vrijwel iedere week aan te leveren. Voor ons een prachtig project, niet in de laatste plaats vanwege onze rol als totaalleverancier van het glas.”

Folie

Tussen de gevelbeplating van Aldowa en de achterconstructie is ter hoogte van de achteroverliggende gevel dampdoorlatende folie aangebracht. De afwatering geschiedt volgens Droste via de achterconstructie van de cassettes. “Voor Sylvius

hebben we gekozen voor ons Ultimo V1.1 cassettesysteem (3 millimeter aluminium), omdat dit systeem een fijnere detaillering toelaat en we de hoeken niet hoeven te lassen.” Zowel Droste als Beekman zien de nieuwbouw van Sylvius als een prachtige klus. Droste: “We konden ons specialisme volledig laten gelden van engineering tot en met de montage. We zijn onder meer gespecialiseerd in het rondwalsen van panelen en gaan met ons team geen uitdaging uit de weg. Ons credo is niet voor niets bijzonder in vorm.” Beekman: ”De engineeringskracht van de Rollecate is optimaal benut geweest door de opdrachtgever, regelmatig projectoverleg met bouwdirectie gecombineerd met een volledige validatie van alle gestelde eisen vooraf middels detailleren, certificeren, testen en berekeningen, hebben geleid tot een hoogwaardig eindproduct.” De inspanningen van alle betrokken partijen hebben ertoe geleid dat de nieuwbouw niet alleen een prachtig hoofdkantoor gaat worden van Astellas maar als lid van de Dutch Green Building Council is Rollecate er trots op dat het project inmiddels een Breeam very good score heeft behaald. ❚

Uw aluminium, kunststof of stalen geveldelen in optimale staat (onder)houden? Kies dan voor GevelBeheer! Circa 100 medewerkers staan met hun jarenlange ervaring paraat om uw geveldelen in optimale staat te Neem vandaag nog contact met ons op. houden. Service

Advies

Onderhoud

Gevelbeheer Nederland BV Postbus 395 7940 AJ MEPPEL T 0522 - 238 888 F 0522 - 238 889 E service@gevelbeheer-nederland.nl www.gevelbeheer-nederland.nl

OP WEG NAAR DUURZAMER BOUWEN

Mosa Glasgroothandel BV Newtonweg 15, 6101 WX Echt tel. +31 (0)475 - 43 04 02 www.mosaglas.com

column

We leven in een samenleving waarin het maatschappelijk verkeer met weten regelgeving geregeld wordt door overheden. Overheden in uw eigen woonplaats, uw provincie, bestuurlijke organen, de landelijk overheden en de Europese overheden. Al hun strevingen dienen ertoe om het leven succesvoller te maken dan het nu al is. Het lijkt haast een natuurlijke wens om onvrede te hebben met alles wat we nu hebben en te streven naar meer en beter. Dit is naar mijn idee een werkelijkheid op zich geworden die enigszins utopisch is en los staat van de banale werkelijkheid. Die werkelijkheid bestaat uit bedrijven die vechten voor hun bestaan en een markt die hen volledig in de kou laat staan. Natuurlijk mogen we niet klagen over trouwe klanten die een nieuwe realiteit voor ons vormen. Markten die op een lager niveau stabiliseren is die nieuwe realiteit. Graag zou ik dit proces gepaard zien met een toename van de ethiek van het handelsverkeer. De struggle for live gaat momenteel gepaard met uitwassen en oneigenlijke pressie. Veel bouwbedrijven hebben bijvoorbeeld hun financiële resultaten gebaseerd op het ontwikkelen van projecten en daarvoor gronden verworven. Nu deze gronden afgewaardeerd worden of niet bebouwbaar blijken tegen redelijke rendementen komt de financiële positie van deze bedrijven onder druk. De positieve zaken moeten van elders komen. Men heeft veelal een uitbestedingpercentage naar leveranciers en onderaannemers variërend van 60-80%. Voor het overige kan men slechts eigen efficiencyvoordelen boeken. Het is aan te bevelen om na te gaan of de enorme prijsdruk die ertoe leidt dat toeleverende bedrijven en onderaannemers dwingen onder de kostprijs te leveren, voortkomt uit een overschot aan capaciteit of uit het oneigenlijk afwentelen van risico’s naar bedrijven die hier part nog deel aan hebben. De erosie van de toeleverende industrie die het gevolg is van de hier beschreven slag om de toekomst in de bouw stimuleert het zoeken naar andere wegen om de klant te voorzien van producten en diensten voor zijn gebouw, kantoor of woning, dan maar zonder bouw! De schakels in de zogenaamde bouwketen worden dan verbroken en nieuwe netwerken komen hiervoor in de plaats. Die nieuwe wereld zal te zijner tijd wel weer voorzien worden van regels en tradities, maar wellicht biedt die nieuwe vrijheid meer perspectief dan het wachten op het stel van de bouw en zijn keten.

Bert Lieverse Directeur VMRG

GEZE Benelux B.V. | Steenoven 36 | 5626 DK Eindhoven | www.geze.nl

OPTIMAAL VEILIG

GEZE SecuLogic-toegangscontrolesysteem Ontdek GEZE, innovatieve raam- en deurtechniek. Met het webgebaseerde SecuLogic toegangscontrolesysteem bijvoorbeeld. Dit allesin-ĂŠĂŠn-systeem voldoet aan alle eisen van de modernste identificatiemiddelen. Grote vrijheid van design door de compactheid en integratie van de kaartlezer in de gebouwinstallatie. Voor enkele deuren maar ook in een netwerk. Uitstekende prestaties en volledig aanpasbaar met bliksemsnelle ruimtelijke en tijdelijke toegangsrechten, biometrisch of via pasjes. Zo regelt u optimale veiligheid in het bedrijf of thuis. Sta open voor kwaliteit, denk GEZE!

Deursluiters & beslag | Automatische deursystemen | RWA raam- en ventilatietechniek | Vluchtwegcontrole | Glas design

BE WEGUN BEGWEG MITUNG SYSTEM M IT SYSTEM

MEESTERSTUK

MR.BETTINA

HERTSTEIN

Sti

M E E S T E R Onlangs S T Uoverleed K Mulisch. Volgens

MR. BETTINA

Het A-woord Er waren weer verkiezingen in Nederland. Politici probeerden elkaar af te troeven door – al dan niet realiseerbare – plannen te ventileren om de gunst van de kiezer te verkrijgen. De crisis op de huizenmarkt en het daarbij in één adem genoemde Hwoord leidden regelmatig tot oververhitting in de discussie en tot veel 'gebakken lucht'.

ok in de bouw wordt om de gunst van de (potentiële) opdrachtgever gestreden. Als dan uiteindelijk de kaarten zijn geschud en de gelukkige winnaar het bouwwerk heeft opgeleverd, is het niet alleen maar ongebreidelde vreugde wat de klok slaat. Zo bleek een balansventilatiesysteem met topkoeling (tweemaal een WHR 950 unit, met elk een Arctic 950) niet de beoogde verkoeling in de – voor het overige prachtige – villa van de opdrachtgever te brengen. Na meerdere onderzoeken, aanpassingen, inregelingen en een proefopstelling was weliswaar een verbetering opgetreden, maar voldeed de betreffende installatie nog steeds niet aan de eisen van het Bouwbesluit. Verwijten over en weer volgden. Niet verwonderlijk was het dat partijen het A-woord uitspraken en dat Arbitrage werd ingezet als uiterste redmiddel om uit de impasse te komen. De opdrachtgever stelde dat de aannemer toerekenbaar tekort

van ‘De Grote Dri stond onmiddellij opkomende en ge klaar om onze tel met verhalen ove voor H.M.. Zonder ze allemaal reuze geraakt door dien enkeling werd hij als ‘de Homerus’ De inspiratie door echter niet garant eigen scheppend Mulisch adepten. niet geoorloofd – ondenkbaar. Ook een niet onbeken

HERTSTEIN

Mr. Bettina Hertstein

www.bouwrechtbedrijf.nl

was geschoten in de nakoming van zijn uit de overeenkomst met hem voortvloeiende verplichtingen nu het ventilatie-/koelsysteem niet naar behoren functioneerde. Hij eiste een schadevergoeding die niet alleen de aanschafwaarde van het betreffende systeem betrof maar ook 10% van de taxatiewaarde van de villa wegens waardevermindering. De aannemer betwistte dat hij aansprakelijk was voor de door de opdrachtgever geleden schade omdat het ontwerp van de installatie in eerste instantie namens de opdrachtgever zelf was gemaakt. De opdrachtgever had bovendien ook ingestemd met de latere offerte met aangepaste tekeningen en berekeningen van de installateur van de aannemer.

uitvoering is door de aannemer uitgebracht. De opdrachtgever heeft betaald aan de aannemer. De aannemer is dan ook onverkort aansprakelijk voor zijn installateur. Arbiter is van oordeel dat er nog mogelijkheden zijn voor aanpassing van het systeem zodat volledige teruggave van het aanneemsombedrag niet aan de orde is. Voldoende aannemelijk acht hij dat volledig herstel, in die zin dat de luchthoeveelheden voldoen aan het Bouwbesluit en dat de koeling als zodanig volledig functioneert, niet haalbaar is. Arbiter oordeelt derhalve dat naast een vergoeding van de herstelkosten plaats is voor een vergoeding – naar billijkheid – van waardevermindering van de woning.

Arbiter bracht namens Vrouwe Justitia de balans terug in het systeem. Naar het oordeel van arbiter blijkt uit de rapportages dat het ventilatie-/koelsysteem onvoldoende werkt als gevolg van zowel ontwerp- als uitvoeringsfouten. De door de opdrachtgever geaccordeerde offerte voor een gewijzigde

Zoekt u een troefkaart om in het heetst van de strijd Fata Morgana's te vermijden? De leden van de VMRG kunnen voor u feiten van fictie scheiden.

Recentelijk moest van een arbiter ui geboden in een ge opdrachtgevers en aannemer de hoof Deze opdrachtgev aannemer, op gron van hun architect overeenkomst voo twee-onder-één-ka In de technische o behorend bij deze opgenomen: “Het i uitdrukkelijk niet to van het ontwerp te uitvoer te (laten) br schriftelijke goedkeu opdrachtgevers.” En oplevering van de aannemer een bou bestaande uit twe kapwoningen. De opdrachtgevers bouwplan onmisk het ontwerp van h vertoont en derha zijn ontleend aan mening, unieke on woningen. Daardo nemer onrechtma van het ontwerp v

Mr. Bettina Hertstein www.bouwrechtbedrijf.nl ❚

‘Glazen’ appartementencomplex met gouden randje Foto’s: Schüco, fotograaf: Joost Brouwers

Aan de Zilverzijde/Erasmusweg in Den Haag is een appartementencomplex gebouwd met een volledige pui van glas over de gehele breedte van de woningen. De Groot & Visser heeft de nodige hindernissen moeten nemen om de gevel überhaupt te kunnen realiseren. Smalle vloerranden, 480 kilogram zware glaspanelen, schuifpuien op een constructie met ingecalculeerde vervorming, de gevelbouwer uit Gorinchem heeft het allemaal weten te tackelen.

De wijk Moerwijk aan de zuidrand van Den Haag stamt uit de jaren zestig van de vorige eeuw. Het stedenbouwkundig plan is van niemand minder dan Willem Marinus Dudok. Het complex is onderdeel van

een grootschalige herontwikkeling van de wijk, waarvoor KCAP Architects&Planners het stedenbouwkundig plan heeft gemaakt. Binnen dit stedenbouwkundig plan is Atelier Kempe Thill verantwoordelijk voor het ontwerp

van het nieuwe appartementencomplex met 88 appartementen in een zes lagen tellend volume met galerijontsluiting. De markante, goudkleurige gevel aan de Erasmusweg is een verdere verfijning van het ontwerp dat

Atelier Kempe Thill eerder voor de projecten in Amsterdam-Osdorp en Zwolle gebruikte.

Slanke profilering Het complex bestaat uit maisonnettes en gelijkvloerse appartementen. Elk appartement en maisonnette heeft een voorzijde, volledig in glas opgetrokken. Een grote glazen schuifdeur in de woningen zorgt ervoor dat bewoners een eigen balkon hebben. Volgens Anco Bakker van De Groot & Visser was het uitgangspunt van de architect om een zo vlak en transparant mogelijk gevelbeeld te bewerkstelligen. “De gevel bestaat grotendeels uit glas met zeer ranke vloerranden. We zijn door de architect al in een vroeg stadium bij het project betrokken en hebben zodoende onze expertise kunnen laten gelden. Daar waar de architect voor de gevel in eerste instantie zetwerk voor ogen had, hebben wij het voorstel gedaan om ge-

ëxtrudeerde aluminium profielen toe te passen om zo een nóg slankere uitstraling te realiseren. De profielen zijn slechts 13 centimeter hoog, maar voldoen uiteraard wel aan alle eisen voor wat betreft geluidsisolatie en thermische isolatie.” ›

Foto linkerpagina Eigen balkon door schuifdeur Foto Boven Een volledige pui van glas

Glashoek

Vervorming

Het appartementencomplex is een project met diverse verre van standaard oplossingen. De aluminium gevel bestaat uit verdiepingshoge Schüco ASS50 schuifpuien met een enorme ruit in het vaste deel. De dorpels van de schuifpuien gaan ook de hoek om met een glashoek. De vaste delen zijn 4,5 meter breed, de schuifdeuren zijn 2,5 meter breed. De schuifpuien wegen 250 kilogram, de glaspanelen liefst 480 kilogram. Aangezien het glas feitelijk als vloerafscheiding fungeert, is het gelaagd en doorvalveilig uitgevoerd met als toevoeging een zonwerende coating. Voorwaarde van de opdrachtgever was bovendien dat de schuifpuien met een minimale bedieningskracht te openen zijn. Bakker: “Gezien de afmetingen en het gewicht toch een uitdaging. Om de hanteerbaarheid te testen, evenals de wind- en waterdichtheid is een 1:1 prototype gemaakt.”

De omvang van de panelen bracht nog een uitdaging met zich mee. “Door de riante afmetingen konden we de panelen niet van binnenuit monteren. We hebben de geïsoleerde aluminium profielen zodanig aangepast dat we de panelen vanaf de buitenzijde konden monteren. Daarnaast hadden we te ‘dealen’ met een bouwkundige constructie waarin vervorming optreedt. Dat is nu eenmaal de keerzijde van zo’n relatief dunne vloerconstructie. Op zich niet erg, maar er bleek een grotere vervorming op te treden dan wij gewend waren. Ook daar hebben we een oplossing voor gevonden. Op de vloerrand is een staalconstructie gemonteerd waaraan vervolgens de aluminium profielen zijn bevestigd. Tot slot verloopt de afwatering via een verborgen waterhuishouding. Het regenwater wordt via een inwendig waterafvoersysteem gecontroleerd naar buiten gevoerd. De in de ogen

De dorpels van de schuifpuien gaan ook de hoek om met een glashoek. De vaste delen zijn 4,5 meter breed, de schuifdeuren zijn 2,5 meter breed. De schuifpuien wegen 250 kilogram, de glaspanelen liefst 480 kilogram.

Foto boven De aluminium gevel bestaat uit verdiepingshoge Schüco ASS50 schuifpuien. Foto rechts Geëxtrudeerde aluminium profielen zorgen voor een zeer slanke uitstraling.

van de architect ‘lelijke’ waterkapjes zijn daardoor overbodig.” Het appartementencomplex maakt zoals gezegd deel uit van een stedenbouwkundige her-

ontwikkeling. De Groot & Visser heeft aan de voorzijde in totaal zo’n 1.200 m2 aan vliesgevel gemonteerd. Aan de achterzijde bevindt zich een galerijontsluiting. Grenzend aan het complex

wordt nog een parkeerlaag op maaiveldniveau gerealiseerd, bekroond met een groendak, met aansluitend 27 rijtjeshuizen. Oplevering van dit laatste deel is voorzien in 2014. ❚

Bouwinfo Project Opdrachtgever Ontwerp Gevelbouwer Systeemleverancier Aanneemsom

Appartementencomplex Zilverzijde/Erasmusweg Vestia Den Haag Zuid-Oost Atelier Kempe Thill De Groot en Visser, Gorinchem Schüco Schuifsysteem ASS50 9,5 miljoen euro

Tekst: Monique Blacha, Stichting Slimbouwen Fotografie: C&C Photography, Mariëlle van Hest, Architecten- en adviesbureau Ad van de Ven

Slimbouwen werpt vruchten af bij

Venco Campus

Vanaf het eerste initiatief van de bouw van de Venco Campus in Eersel heeft Cor van de Ven, eigenaar van de Venco Groep, zich ‘Slimbouwen’ eigen gemaakt en een bouwteam om zich heen verzameld om de nieuwe huisvesting op een Slimbouwen wijze te realiseren. Tijdens de officiële opening van de Venco Campus is deze prestatie bekroond met het Slimbouwen Keurmerk. De successleutel: het werken zonder hoofdaannemer, de visie van de gedreven opdrachtgever, creativiteit en vakmanschap in het bouwteam en de drang om zaken integraal te benaderen. Het familiebedrijf Venco Groep is actief in de pluimveesector. Als koploper in innovatieve systemen voor de pluimveesector ondergaat de Venco Groep een stormachtige groei.

Hierdoor ontstond de noodzaak om op korte termijn een nieuwe en veel grotere huisvesting te realiseren voor de Venco Groep, die verspreid zat over 4 locaties. Bert Spierings en

Harry van Lierop (Van Lierop Cuypers Spierings Architecten) zijn aan de slag gegaan met de complexe opgave voor de huisvesting. Er is een gebouw gerealiseerd met hoge ambities op

het gebied van duurzaamheid, hoge mate van flexibiliteit, uitzonderlijke ecologische landschapsinrichting, een prettige werksfeer en consequente Slimbouwen uitwerking.

Slimbouwen keurmerk De Slimbouwen expertcommissie was er snel uit: “Dit project verdient een Slimbouwen Keurmerk! Het gebouw scoort op alle aspecten van Slimbouwen, namelijk Flexibiliteit, Reductie, Efficiëntie en Duurzaamheid. Het project bewijst dat je met Slimbouwen circa 30% bouwkosten bespaart. En dat met een ‘zero energy’ ambitie en een uitstekend kwaliteitsniveau voor de eindgebruiker”, aldus de commissie. Het gebouw is volgens het Slimbouwen model zonder traditionele aannemer, maar met een beperkt aantal onderaannemers in eigen beheer gebouwd. Het Slimbouwen Keurmerk is een erkenning voor initiators van innovatie en is een trigger voor ontwerpers om nieuwe slimme producten en concepten voor projecten te ontwikkelen en te gebruiken. Slimbouwen tracht mede op deze manier de traditionele wijzen van bouwen te doorbreken en te verbeteren.

Transparant bouwproces Slimbouwen biedt transparantie in het bouwproces dat leidt tot meer efficiëntie en reductie van faalkosten. In dit project is gewerkt zonder hoofdaannemer. Eugene Peeters, bouwmanager van P&H Adviseurs Bouw en Vastgoed BV, vertelt: “Samenwerken in een project dat in eigen beheer, en dus rechtstreeks voor de opdrachtgever, wordt uitgevoerd, maakt dat een team veel meer kan absorberen. Vragen worden benaderd met een houding om deze direct in het project te verwerken. Er wordt in eerste instantie niet gekeken naar zaken als; is het meerwerk? Heb ik recht op bouwtijdverlenging? Moet er eerst een goedkeurings procedure doorlopen worden, of andere in traditionele bouwprocessen vertragend werkende zaken.” Voor dit project is een speciaal team samengesteld, bestaande uit zzp-ers met ervaring. Hoewel de grote tijdsdruk het er niet eenvoudiger op maakte,was het ontwerpen bouwproces voor iedereen transparant.

Flexibiliteit De filosofie van Slimbouwen is tot in detail toegevoegd in het project.

“Slimbouwen stimuleert je om anders naar oplossingen te kijken, niet alleen naar het antwoord, ook naar de vraag,” vertelt Ad van de Ven, adviseur duurzaamheid, “Slimbouwen gaat niet alleen over het ‘hoe’, maar ook over het ‘wat’. Verder heeft de Slimbouwen aanpak aantoonbaar tot minder faalkosten, meer efficiëntie en een flexibel gebouw geleid dat zich, net als het energie neutrale aspect van het gebouw, zal uitbetalen tijdens de exploitatie.” Tijdens de hectische afbouwfase is al gebruik gemaakt van de flexibiliteit die het gebouw biedt. Door Slimbouwen ontstaat integratie en afstemming in het ontwerpproces en desintegratie tijdens de bouwfase door de loskoppeling van installatie en bouwkundige delen. Dit levert een volgordelijk en veel efficiënter bouwproces op. Daarnaast resulteert deze werkwijze in flexibiliteit tijdens het gebruik en ›

Foto linksboven Overhandiging Slimbouwen Keurmerk aan Cor van de Ven Foto linksonder Houten gevelbekleding met smalle openingen naar vleermuizenkasten

het bevordert demontabiliteit en het hergebruik van materialen. Het veranderen van de plattegrond van het kantoor is bij de Venco Campus in een handomdraai te regelen. Dit komt onder andere door de toepassing van leidingvloeren in het gebouw. Verlaagde plafonds zijn niet nodig, hierdoor blijven de kantoorruimtes vrij indeelbaar. Ook de keuze voor de gevel zorgt ervoor dat de Venco Campus zich gemakkelijk voegt naar veranderende omstandigheden en is voorbereid op groei en mutatie.

Luchtdicht bouwen De gevel bestaat uit open en gesloten delen. Voor de gesloten delen is gekozen voor geprefabriceerde gevelpanelen van Kingspan met een Rc van 7. Deze zijn bekleed met een houten buitenschil van gemodificeerd Europees vuren. Voor de open delen ontwikkelde Arsycon Glas en Geveladvies een nieuw daglichtsysteem in samenwerking met Van Lierop Cuypers Spierings Architecten en in opdracht van gevelbouwer Thermoflor te Heerlen. De vraagstelling van de architect was om een

Bouwinfo Opdrachtgever Architect Adviseur Duurzaamheid Bouwmanager Gevelbouwer Glas- en geveladviseur Expert strategisch huisvesten Leverancier gevelbeplating

Venco Groep, Eersel Van Lierop Cuypers Spierings Architecten, Bergeijk Architecten- en adviesbureau Ad van de Ven, Eersel P&H Adviseurs Bouw en Vastgoed, Veldhoven Thermoflor, Heerlen Arsycon, Rijen Inno-experts, Eindhoven Kingspan, Tiel

daglichtsysteem te ontwikkelen dat voldoet aan de hoge eisen voor een BREEAM Excellent classificatie. Ook moest het voldoen aan de extreme luchtdicht eisen van Passief Bouwen en zo’n 20% minder kosten dan de klassieke systemen voor vliesgevels en glasdaken. Daarnaast diende de 6000 m2 beglazing voor het atrium, sheddaken en vliesgevels binnen een periode van 3 maanden te zijn gemonteerd. Vergeleken met kunststof profielen en geïsoleerde houten kozijnen kwam geanodiseerd aluminium uiteindelijk als beste uit de bus voor BREEAM. “Om het gebouw luchtdicht te krijgen, was er tijdens de ontwerpfase en uitvoering veel aandacht voor het dicht maken van aansluitnaden en overgangen tussen verschillende materialen en overgangen van vloer op wand en van wand op dak. Tijdens de uitvoering zijn een tweetal testen gedaan om zekerheid te hebben van de bedachte en gerealiseerde aansluitingen van gevel op kozijn. De resultaten waren bemoedigend,” aldus Eugene Peeters. ❚

Miel Karthaus is sinds 1982 zelfstandig architect en samen met Martijn de Gier eigenaar van KBnG architectuur restauratie stedebouw. Het bureau is met name gespecialiseerd in de meer complexe opgave waar op het snijvlak van deze disciplines een oplossing gevonden moet worden. Sinds 2008 ontwikkelt het bureau onder de naam ‘WarmBouwen’ een CO2 neutrale klimaattechniek waar zij in 2010 octrooi op verkreeg.

column

Green Inspirations

WarmBouwen De gevel als ruimte er-tussen In de jaren '70 werd een hele generatie architecten groot gebracht met 'het verhaal van de drempel'. Architecten als Aldo van Eyck en Herman Herzberger toonden ons hoe met goed gearticuleerde openingen een ruimtelijke bemiddeling tussen binnen en buiten gemaakt kon worden. De drempel was een plek om even te verblijven, bood ruimte en rust op de overgang tussen intimiteit en openbaarheid. Een humaan ideaal. Sindsdien is de samenleving veranderd. Beide sferen zijn extremer tegen over elkaar komen te staan. Binnen huist een

mondiger consument met hogere eisen voor comfort en veiligheid. Buiten betekent in de ogen van velen een meer anonieme ruimte, die potentieel zelfs als gevaarlijk beleefd wordt; een sfeer die buitengesloten moet kunnen worden. Ook de toenemende schaarste van fossiele brandstof vereiste een grondiger scheiding in de gevel. In dit letterlijk veranderende klimaat is de ruimtelijke overgang van binnen naar buiten stap voor stap gereduceerd tot een meer en meer technische scheiding: een letterlijke isolatie van binnen tot buiten. 'Transparantie' betekent hierin niet meer dan de specificatie van een dub-

bel of triple glasvlak, liefst tot op de vloer. Nu bijna 50 jaar later ontwikkelen wij met WarmBouwen* een techniek waarin de huid van het gebouw zijn bemiddelende functie terugkrijgt. Door de gebouwschil te voeden met de gemiddelde jaartemperatuur zoals deze in de bodem is opgeslagen wordt koude-brug onderbreking en een overmaat aan isolatie overbodig. Koeling in de zomer wordt energieneutraal verwarmen in de winter. Techniek wordt weer dienstbaar aan articulatie van de ruimte ‘ertussen’. ❚

Het dossier over groen en duurzaam bouwen is te volgen op www.vmrg.nl onder themadossiers/Green Inspirations. 27

Amersfoort

Kledingzaak The Sting Opdrachtgever: The Sting Architect: AGS Gevelbouwer: Van Dijk-Inpijn Geveltechniek, Arkel Systeemleverancier: Agentor, Oud Gastel Een chique, moderne trendy uitstraling met de nonchalance van casual, dat is wat de gevel van de Sting in Amersfoort moest uitstralen. Dit is goed gelukt met de hoogglans gepolijste roestvast stalen geïsoleerde Forster Unico puien. De slanke, maar toch stijve Forster profielen gaven architect AGS de kans om een ruime transparante etalage te ontwerpen. De grote hoge deuren zorgen voor een stoer uiterlijk en geven de klant het gevoel welkom zijn te zijn. Het 100% recyclebare stalen raam en deur systeem Forster Unico is extra groen dankzij twee extra dichting componenten. Deze verhogen de isolatiewaardes aanzienlijk. Het samenspel van de nieuwste technologieën, energie efficiëntie, slankheid en milieu besparende materialen garanderen verantwoordelijk en duurzaam bouwen. ❚

Amsterdam Louwman

Opdrachtgever: Architect: Gevelbouwer: Toeleverancier:

Louwman Group MKA architecten / adviseurs Roosendaal Rakon bouwprofiel bv, Alphen aan den Rijn Kriek Poedercoatings BV, Alphen aan den Rijn

In het westelijk havengebied van Amsterdam heeft de Louwman Group een nieuwe vestiging geopend. Aan de Pelerin, hoek Sierenborch, op het bedrijventerrein Sloterdijk gelegen in het havengebied Westpoort is een nieuw aftersales pand gebouwd met bijzondere uitstraling. De Louwman Group is sinds 1964 importeur van Toyota en heeft een aantal Toyota en Lexus dealerschappen die zij zelf exploiteert. Het ontwerp van het pand is afkomstig van MKA architecten / adviseurs uit Roosendaal. De architect heeft gekozen voor een ontwerp waarbij de gevels zijn voorzien van een strekmetalen gevel bekleding. Rakon bouwprofiel uit Alphen aan den Rijn is de ontwerper van het systeem en tevens de leverancier van deze strekmetalen gevelbekleding. Kriek Poedercoatings uit Alphen aan den Rijn heeft het aluminium strekmetaal voorzien van een hoogwaardige poedercoating. Kriek Poedercoatings uit Alphen aan den Rijn is gespecialiseerd in het verduurzamen van metalen producten. De strekmetalen panelen zijn voorzien van een duurzame organische deklaag. Alle panelen zijn chemisch voorbehandeld en voorzien van twee lagen poedercoatsysteem met als toplaag een polyester coating. ❚

Alphen aan den Rijn Herontwikkeling De Baronie Opdrachtgever: Architect: Gevelbouwer: Systeemleverancier: Leverancier beglazing:

GREEN Real Estate S2 architecten, Amsterdam Lieftink Geveltechniek, Alphen aan den Rijn Schüco Nederland, Mijdrecht Koninklijke Saint-Gobain Glas Nederland, Amersfoort

Ondanks de huidige economische situatie durfde Green Real Estate het aan om het fabriekscomplex De Baronie in Alphen aan de Rijn een nieuwe bestemming te geven. Het gebouw en het aanliggende terrein zijn herontwikkeld naar kantoorruimte, winkels en woningbouw. De oude stalen kozijnen moesten vervangen worden. Er was echter geen betaalbaar systeem voorhanden om deze kozijnen te vervangen met behoud van het slanke en transparante uiterlijk. In samenwerking met Green Real Estate, architectenbureau S2 uit Amsterdam, Kondor Wessels Amsterdam en Lieftink Geveltechniek uit Alphen zijn de esthetische uitgangspunten vastgesteld. Lieftink Geveltechniek heeft met zijn systeemleverancier Schüco een oplossing ontwikkeld. Na een drietal profielopstellingen werd het juiste resultaat bereikt. Met deze proefopstellingen wist architect Frank Spoek de monumentencommissie te overtuigen van de esthetische kwaliteiten van de gemaakte oplossingen. Er kwam groen licht en inmiddels worden de eerste gevels gemonteerd. In de loop van 2013 wordt het complex gefaseerd opgeleverd. ❚

Gouda

Huis van de Stad Huis van de Stad Gouda is het eind juni 2012 in gebruik genomen nieuwe, centrale onderkomen van de ambtenaren van de Gemeente Gouda. Dit 10 verdiepingen tellende gebouw, ontworpen door architectenbureau Soeters van Eldonk, is door Schellekens & Schellekens voorzien van 730 stuks binnenzonweringen, waaronder 38 verduisteringen. Daarnaast zijn 120 stuks buitenzonweringen aangebracht van het type Schellekens Ultimate Zscreen™. De Schellekens Ultimate Zscreen™ is een verticaal zakkend, elektrisch bediend zonscherm dat zowel voor binnen- als buitentoepassing geschikt is. Het doek is aan beide zijden voorzien van een ritsdeel, dat in een kunststof profiel in de zijgeleiding loopt en

Opdrachtgever: Züblin Nederland B.V. , Vlaardingen Architect: Soeters van Eldonk Leverancier zonwering: Schellekens & Schellekens B.V. , Beuningen er zo voor zorgt dat het doek altijd strak hangt. Daarnaast zorgt dit systeem ervoor dat de bewegingen van het doek zeer beperkt zijn waardoor het tevens een zeer windbestendige zonwering is. De Schellekens Ultimate Zscreen™ is een uitstekend alternatief voor situaties waarin de specificaties van de traditionele screen te gering zijn. ❚

Interactieve gevels

markeren poppodium

Ziggo Dome Poppodium Ziggo Dome in Amsterdam bruist. “In de basis is de popzaal ‘niet meer’ dan een zwarte doos van 90 bij 90 meter en 30 meter hoog met een geluid- en lichtdichte gevel,” zegt Jan Benthem van Benthem Crouwel Architects. Bij nader inzien blijkt het een zeer innovatief bouwwerk. Buitenstaanders wordt bovendien letterlijk een blik op het podium gegund via een immens led-scherm.

Beeld: Benthem Crouwel Architects. © Jannes Linders

De Ziggo Dome is een strak vormgegeven gebouw van vier verdiepingen. De markante buitenzijde is geheel voorzien van led-verlichting en een enorm videoscherm. Het betreft tot dusver het gebouw met de grootste led-verlichting ter

wereld. Als de led’s zijn gedoofd, kleurt het gebouw zwart en wordt een black box uitstraling verkregen dankzij de zwart geanodiseerde en geperforeerde beplating aan de buitengevel. De Ziggo Dome heeft een capaciteit

van 17.000 toeschouwers. De begane grond bestaat uit de zaalvloer, de garderobes en een foyer. Hierboven zijn nog twee ringen gesitueerd met tribunes, verdeeld over vier verdiepingen, die via trappen en liften bereikbaar zijn.

Beeld: Alcoa Architectuursystemen

Marco Borsato

Keers Mijdrecht is verantwoordelijk voor de levering van alle aluminium en stalen vliesgevels, ramen, deuren en gevelbekeding in de buitengevels. Tevens draagt Keers zorg voor de vliesgevels van de luchtbruggen met rondom beplating met blinde bevestiging en zo’n 60 stuks deuren (entreedeuren en diverse binnendeuren). “Je ziet het bijna niet, maar achter de geperforeerde beplating van de buitengevel bevinden zich op bepaalde plaatsen ook nog kozijnen met beglazing,” vertelt Jaap Biesheuvel van Keers Mijdrecht. “De beplating met rondom dagkanting is een eigen engineering; stuk voor stuk maatwerk. De uitdaging voor dit project zat hem overigens vooral in de tijdsdruk. In een kort tijdbestek diende alles uitgedacht en ook nog gerealiseerd te worden. Dat betekende voor ons ook in de weekenden door werken. Tevens dienden we te allen tijde rekening te houden met het verkeer op de weg on-

der de Ziggo Dome door. Daar mocht geen vertraging ontstaan. Tussen het eerste optreden (van Marco Borsato) en de definitieve oplevering waren wij nog gewoon aan het werk. En niemand die er iets van heeft gemerkt. Ook Marco niet,” lacht Biesheuvel. Voor de vliesgevel heeft Keers Mijdrecht gebruikt gemaakt van het AA 100 Q systeem van Alcoa. “Ons AA 100 Q systeem heeft een aanzichtsbreedte van 50 millimeter en werkt met klemen deklijsten,” zegt Rob Willems van Alcoa Architectuursystemen. “De AA 100 Q vliesgevel is een van onze standaardsystemen in het assortiment. Ik vergelijk het systeem altijd met technisch Lego, het is modulair van opzet. In het geval van de Ziggo Dome paste ons standaardsysteem perfect, dat is echter niet altijd het geval. Buiten ons standaard assortiment kunnen we in samenspraak met de architect en gevelbouwer altijd in een projectmatige oplossing voorzien.”

Foto LINKER PAGINA Een immens videoscherm geeft een kijkje in de keuken Foto BOVEN Voor de vliesgevel heeft Keers Mijdrecht gebruik gemaakt van het Alcoa AA 100 Q systeem

Plafondbekleding

Voor de entreegedeeltes van de poptempel opteerde Benthem Crouwel Architecten voor het Benchmark Evolution paneelsysteem. “De architect heeft bij het ontwerp van het gebouw stalen sandwichpanelen de rol toebedacht van plafondbekleding,” stelt Patrick Theelen van Kingspan Duurzame Bouwsystemen. “BCA toont hiermee aan dat industrialisatie van plafondelementen zeker niet ten koste hoeft te gaan van esthetica of creatieve vrijheid. In dit project is gebruik gemaakt ›

De Ziggo Dome is een strak vormgegeven gebouw van vier verdiepingen. De markante buitenzijde is geheel voorzien van led-verlichting en een enorm videoscherm

van Benchmark Evolution façadepanelen met een ultiem gladde afwerking. Het systeem is volgens Theelen eenvoudig te integreren in andere interfaces en maakt variaties in kleur, structuur en profiel mogelijk. “Evolution geïsoleerde panelen zijn sinds kort verkrijgbaar in nieuwe variaties en kleuren, inclusief dual tone en verschillende natuurlijke texturen en kleuren. De panelen zijn beschikbaar in standaardbreedtes van 600, 900 en 1000 millimeter, maar ook customized in breedten vanaf 600 tot 1.179 millimeter in stappen van 1 millimeter. Door zowel horizontaal als verticaal te variëren in de maatvoering is een frivool lijnenspel gerealiseerd. De suggestie wordt gewekt dat er 4-zijdig gelijke voegen aanwezig zijn. De blinde bevestiging,

dus geen schroeven of bevestigingsmiddelen in het zicht zijn in dit systeem niet meer dan vanzelfsprekend.”

Brandwerende rolschermen

In zo'n groot gebouw dat zoveel bezoekers trekt, moet de brandveiligheid goed geregeld zijn. Hoefnagels Branddeuren leverde en monteerde voor de Ziggo Dome 24 Firescreen® brandwerende rolschermen. “Firescreen® is een oprolbare, brandwerende afsluiting, vervaardigd uit brandwerend, hoogwaardig technisch textiel. Het scherm is compact, licht van gewicht en werkt volgens hetzelfde principe als een brandwerend rolluik; Firescreen® brandwerende rolschermen sluiten automatisch na brandmelding en zorgen voor een directe compartimentering,

waardoor de brand zich niet verder kan uitbreiden en de veiligheid van bezoekers wordt gewaarborgd. In de Ziggo Dome variëren de afmetingen van de brandwerende rolschermen tussen de vijf en acht meter breedte, met een hoogte van circa vier meter. De geplaatste brandwerende rolschermen zijn van het type Firescreen® Radiation en voldoen aan twee belangrijke criteria als het gaat om brandwerendheid, namelijk vlamdichtheid en beperking van de warmtestraling. Efectis, het centrum voor brandveiligheid in Nederland, heeft de brandschermen uitvoerig getest en alle Firescreen® Radiation brandwerende rolschermen hebben een EW-classificatie en voldoen aan de normen EN 1634-1/NEN 6069 en EN 13501-1.” ❚

Beeld: Benthem Crouwel Architects. ÂŠ Jannes Linders

Bouwinfo Project Opdrachtgever Ontwerp Aannemer Gevelbouwer Systeemleverancier Systeemleverancier stalen profielen Sandwichpanelen entree Brandwerende rolschermen Start bouw Oplevering

Ziggo Dome, Amsterdam Black Box Real Estate Benthem Crouwel Architects, Amsterdam Strukton Bouw Keers Mijdrecht, Mijdrecht Alcoa Architectuursystemen, Harderwijk ODS BV Afdeling Dak- en Geveltechniek, Barendrecht Kingspan Duurzame Bouwsystemen, Tiel Hoefnagels Aluminium Gevels, Tilburg april 2010 juni 2012

Tekst: Bert Lieverse, VMRG Beeld: Rollecate Group

Duurzaamheid gedefinieerd? Een aantal jaren geleden werd alle aandacht van ondernemers getrokken naar kwaliteit. Op dit moment vertoont alles wat zich afspeelt over duurzaamheid een vergelijkbare, maar nog belangrijkere en grotere rol. Complete industrieën en markten veranderen hierdoor. Belangrijk is in dit stadium wat kwaliteit ons leerde, dat er niet te snel naar een definitie wordt gezocht. Geef iedereen de vrijheid om de definitie van duurzaamheid zelf te interpreteren en daardoor kan het begrip zich volledig en breed vertakt ontwikkelen. Duurzaamheid projecteert bestendigheid in de toekomst. Als we dit goed interpreteren, houden we dus niet alleen rekening met de positieve effecten maar ook met de negatieve effecten. Vaak is sprake van een eenzijdige benadering. Een voorbeeld is bijvoorbeeld de productie van isolatiemateriaal of hoog energetische gevelelementen. Een focus op de productiekosten en milieueffecten van de productie alleen is eenzijdig, onvolledig en gewoon dom. Want juist door de productie van deze producten kunnen we een belangrijke besparing van fossiele energie bewerkstelligen. De VMRG bepleit dan ook hierbij de zogenaamde ECOBalans, een middel vergelijkbaar met de financiële balans uit de accountancy. De ECOBalans maakt kosten en baten van producten en diensten in één keer zichtbaar en hierdoor wordt voorkomen dat een eenzijdige focus op de milieukosten productie tegengaat.

Natuurlijk kijkt men met de ECOBalans verder dan de productieperiode’, maar men integreert de totale levenscyclus, inclusief de aanzet voor hergebruik en recycling.

Onderzoek Bouwkennis Een breed onderzoek door Bouwkennis toonde aan dat de beslissers en aanbieders binnen de bouw Duurzaamheid zien als een kwaliteitsaspect dat hoort bij moderne gebouwen en dat men het graag opneemt in de specificaties van gebouwen. Wel gaf de investeerder aan dat kostenverhogingen vermeden dienen te worden en men zette daarmee tevens de trend. Toevoegingen zijn alleen acceptabel als er besparingen tegenover staan. Innovaties die leiden tot een grotere duurzaamheid dienen dus ook te leiden tot besparingen. En besparingen zijn een saldo van kosten en opbrengsten. De traditionele bouw blinkt uit in korte termijn

denken (project) en kosten denken (offerte voor de kostprijs) en heeft er grote moeite mee om ook de opbrengsten mee te rekenen. Het is aan te bevelen dat er desnoods op eigen initiatief vanuit de industrie naast de gevraagde kostprijsofferte een prestatieofferte wordt aangeboden die verder gaat dan de projectperiode en ook inzichtelijk maakt wat duurzame producten betekenen voor de exploitant van een gebouw. Kortom de markt biedt met duurzaamheid duurzame kansen voor groei en ontwikkeling, zo leert ons het Bouwkennis onderzoek over Duurzaamheid.

Gevels en duurzaamheid Binnen de gevelindustrie wordt het belang van duurzaamheid duidelijk onderkend. Vele innovaties zijn in gang gezet en niet alleen vanwege het feit dat elke sector moet vernieuwen, maar vooral vanwege het effect dat duurzame gevels hebben op de kwaliteit van gebouwen. Gevels zijn met name in staat om hierin grote verbeteringen te realiseren. Gebruik makend van natuurlijke bronnen, energie, warmte, koeling, lichtenergie zijn gevels meer bepalend voor het comfort en kwaliteit van gebouwen dan de meer kunstmatige klimaatsinstallaties kunnen realiseren. Menig ontwerper, architect is enthousiast wanneer de gevelindustrie de natuurlijke effecten van duurzaamheid vanuit de natuur zelf naar binnen brengt in plaats van deze kunstmatig te moeten opwekken. En we zijn nog lang niet klaar met onze innovatie teams. Circa 10-13 miljoen Euro is gedurende een periode van 6 jaar besteed aan deze innovatietechnologie door overheden (IPC, Pre-IPC) en bedrijfsleven. Mogelijk gaat het Topsectoren programma deze lijn voortzetten. Dus duurzame innovatie in gevels voor duurzame gebouwexploitatie

gevalideerde milieugegevens. Het is slechts afwachten tot dit aspect van duurzaamheid voorzien wordt van zogenaamde grenswaarden om vast te kunnen stellen wat wel en wat niet meer mag. Assessent methoden zijn hierbij als hulpmiddels essentieel en dienen ook te evolueren. Wellicht kunnen ze doorgroeien in kwaliteit door op te gaan in de zogenaamde ECOBalans tool. Ook wordt veel internationale ontwikkeling verwacht vanuit het netwerk van Green Building Councils dat de duurzaamheidprestaties koppelt aan waarde van het gebouwenbezit.

Toekomst Kortom duurzaamheid is niet alleen een duurzaam milieu of een duurzame gebouwde omgeving maar een integrale kwaliteitsverbetering van denken en doen. Dit is geen definitie maar het openzetten van het duurzaamheidsraam dat ons veel toekomstperspectief kan bieden. Het is wel noodzakelijk dat we er positief, integraal en creatief mee omgaan. Het is een drive een uitdaging voor én aanbieder én klanten. ❚

Gebruik makend van natuurlijke bronnen, energie, warmte, koeling, lichtenergie zijn gevels meer bepalend voor het comfort en kwaliteit van gebouwen dan de meer kunstmatige klimaatsinstallaties kunnen realiseren

ECOBalans tool Het overheidsbeleid overziende, zien we een evolutie van aandachtsgebieden bij duurzaamheid. We zien achtereenvolgens aandacht voor energie-efficiency (EPBD), LCA berekeningen om de negatieve effecten van producten en gebouwen in beeld te brengen (EPD), resource efficiency en adaptiviteit. Allemaal aspecten van duurzaamheid die zich ontwikkelen en leiden tot regelgeving om ze ook min of meer af te dwingen. Deze regelgeving kan bevorderend of bestraffend werken maar het effect dat beoogd wordt staat voorop. Het Bouwbesluit (onze minimalistische bouw-Bijbel) vereist al

Tekst: Jeroen Boersma, SKG

Duurtesten van ramen en deuren conform EN 1191 In een gevel kunnen zeer uiteenlopende bewegende elementen zitten. Zo kunnen ramen bijvoorbeeld draaien, schuiven, vouwen en kiepen. Ook na jarenlang gebruik moeten deze nog steeds probleemloos functioneren. Fabrikanten krijgen in het kader van duurzaamheid steeds vaker de vraag welke prestatie hun producten kunnen leveren. Producten worden daarom in klassen verdeeld om de duurzaamheid van het product aan te geven. Voordat dit zover is, moeten de producten eerst uitgebreid getest worden In de productnorm voor ramen en deuren, de EN 14351-1(*), wordt voor het testen van de duurzaamheid van de beweging, de beproevingsnorm EN 1191 “Ramen en deuren - Bestandheid tegen herhaald openen en sluiten – Beproevingsmethode” aangewezen. (*)Overigens geldt dat ook voor de nog te verschijnen prEN 16034 voor deuren met brand- of rookwerende eigenschappen.

EN 12400 geeft de classificatie weer, en kent de volgende klassen:

klasse volgens EN 12400 0 1 2 3 4 5 6 7 8

Aantal cycli 5 000 10 000 20 000 50 000 100 000 200 000 500 000 1 000 000

De fabrikant bepaalt óf, en zo ja, hoeveel cycli de deur of het beweegbaar raam doorloopt. Een fabrikant kan kiezen voor klasse 0, maar in het kader van duurzaamheid (in de breedste zin van het woord) neemt de aandacht voor mechanische duurtesten steeds meer toe.

Test conform EN 1191 In een test conform EN 1191 wordt het totale gevelelement getest, inclusief alle hang- en sluitwerkcomponenten: scharnieren, sluitingen, bedieningselementen. EN 1191 legt daarbij nauwkeurig vast hoe de snelheid van de

beweging wordt opgebouwd, vastgehouden en afgeremd. De norm kan gebruikt worden voor gevelelementen van alle materiaalsoorten, en voor alle type bewegingen (draai, schuif, vouw, draai-kiep, etc.). Over het algemeen wordt de grootst en zwaarst mogelijke configuratie beproefd, waarbij het testresultaat tevens geldig is voor kleinere vleugelafmetingen en lagere vleugelgewichten, mits van een “gelijkwaardig ontwerp”. Voorafgaand aan, en na afloop van de beproeving worden de bedienkrachten vastgesteld. De procentuele toename van de bedienkracht wordt uitgedrukt in de zogenaamde Vwaarde. SKG in Wageningen heeft al jaren ervaring met het testen van hang- en sluitwerk op duurzaamheid. Daarom is SKG al langer in staat om deuren en ramen met een draaibeweging te onderwerpen aan een duurcyclus conform EN 1191.

Racking & torsion In het verlengde van deze beproevingen wordt vaak ook de zogenaamde “racking & torsion” van het vleugelelement vastgesteld. Racking is de vervorming ten gevolge van een belasting in het vleugelvlak (zoals uitzakken). Torsion is de vervorming van een vleugel ten gevolge van een belasting in één hoek, loodrecht op het vleugelvlak, terwijl de andere hoek wordt gefixeerd (torsie).

Testen schuifpuien De afgelopen tijd heeft SKG geïnvesteerd in een beproevingsopstelling voor schuifpuien. De nieuwe opstelling beschikt over een servomotor die nauwkeurig geprogrammeerd kan worden om de juiste aandrijfsnelheid te genereren. SKG heeft bij de ontwikkeling van de testopstelling al rekening gehouden met de nieuwste versie van de EN 1191, die binnenkort verschijnt. De testopstelling wordt gebruikt voor beproevingen ten behoeve

Foto LINKER PAGINA Duurtestopstelling draaikiepraam Foto BOVEN Registratie bedienkrachten voorafgaand aan een duurbeproeving Foto onder Duurtestopstelling schuifdeuren en schuiframen

van klassering, maar fabrikanten kunnen ook in het kader van productontwikkeling gebruik maken van de faciliteiten. ❚

TOEGANGCONTROLE IN SLUISFUNCTIE MOEILIJK REALISEERBAAR? NIET MET ONZE 3e GENERATIE SLUISBESTURING

DICTATOR sluisbesturing       

Volledig modulair en in eigen beheer ontwikkeld systeem Eenvoudige installatie en ingebruikname, ook op bestaande systemen Instelbaar middels DIP-switches dus geen software of dure licenties nodig Wordt stekkerklaar geleverd met flatcables en RJ 45 stekkers Integratie tot 8 deuren in afhankelijkheid van elkaar binnen één systeem mogelijk Speciale Ex-uitvoering leverbaar Aansluitingen voor ontruimingssystemen(BMI’s), of extra indicatoren en bedienelementen

Veel toegepast in ziekenhuizen, laboratoria, banken en cleanrooms etc.

Energieweg 11 8304 AJ Emmeloord T +31 (0)527 613456 F +31 (0)527 698420 E-mail: info@dictator.nl of bezoek onze website: www.dictator.nl

De VMRG-Kwaliteitseisen en Adviezen 2013 zijn uit Vanaf 1 oktober 2012 is de nieuwe uitgave van de VMRG-Kwaliteitseisen en Adviezen® 2013 beschikbaar. Dit kwaliteitshandboek van de VMRG wordt jaarlijks vernieuwd met de meest recente eisen en adviezen voor de gevelbranche. Hierdoor beschikt de sector steeds over actuele regelgeving op het gebied van kwaliteit.

De belangrijkste wijzigingen dit jaar betreffen de introductie van het Bouwbesluit 2012 en de vele nieuwe en aangepaste normen die daarin worden aangewezen. Het boekwerk is een verzameling van allerlei documenten, zoals Beoordelingsrichtlijnen en Normdocumenten (CE-markering geïntegreerd), in goede harmonie afgestemd en vertaald in begrijpelijke taal. Bovendien worden aansluitingen gemaakt met de bedrijven en contracten die zij sluiten om de feitelijke productie te realiseren. Ook zijn de geldende VMRG-Algemene Voorwaarden 2012 en de complete VMRG-ledenen partnerlijst opgenomen. Iedere bouwprofessional dient dit boekwerk in zijn bezit te hebben om op de hoogte te zijn van de actuele kwaliteitseisen van metalen gevelelementen. Deze VMRG-Kwaliteitseisen en Adviezen 2013 worden op 1 januari 2013 geldig. Uiteraard kan dit document al op een eerder tijdstip van kracht verklaard worden, indien dat onderling en schriftelijk overeengekomen wordt. Dit kwaliteitsdocument vormt de

basis van het VMRGKeurmerk®. Alle leden van de VMRG zijn in het bezit dit keurmerk. Deze bedrijven leveren gegarandeerd kwaliteit. Hierop worden de leveranciers gecontroleerd door het onafhankelijke keuringsinstituut SKG. Een goedgekeurd bedrijf is herkenbaar aan het VMRG-Keurmerk logo. Het VMRG-Keurmerk geeft aan dat u met deskundigheid te maken heeft op het gebied van de metalen gevelbouw. Het VMRG-bedrijf levert kwaliteit en is in staat om te voldoen aan alle wettelijk geldende normen en voorschriften uit de VMRG-Kwaliteitseisen en Adviezen. De VMRG-Kwaliteitseisen en Adviezen 2013 zijn verkrijgbaar bij de VMRG voor € 53,-- per stuk en te bestellen met het bestelformulier (zie www.vmrg.nl/contact/informatie-aanvragen) of aan te vragen per telefoon 030-6053644 / e-mail info@vmrg.nl. ❚

Het boekwerk is een verzameling van allerlei documenten, zoals Beoordelingsrichtlijnen en Normdocumenten (CEmarkering geïntegreerd), in goede harmonie afgestemd en vertaald in begrijpelijke taal.

Philharmonie de Paris Artikelnaam

Zelfkleurend aluminium kleurt Philharmonie de Paris

De vermaarde Franse architect Jean Nouvel tekende in Parijs het nieuwe Philharmonie de Paris. Nouvel bedacht voor het filharmonisch concertgebouw een unieke, aluminium gevelbekleding in vijf verschillende grijstinten met vogelmotief. Om die specifieke uitstraling te kunnen realiseren, heeft anodiseerbedrijf Alumet uit Etten-Leur het proces van zelfkleurend aluminium geschikt gemaakt voor toepassing in de gevelbouw.

Het proces dat Alumet voert om de gewenste uitstraling te verkrijgen wordt reeds toegepast in de machinebouw, maar volgens Remco Baartmans van Alumet is het proces nieuw in de gevelbouwsector. â&#x20AC;&#x153;De kleur grijs is moeilijk verkrijgbaar in de anodiseermarkt. Het vergt een afwijkende werkwijze dan voor het verkrijgen van brons- en goudtinten via anodiseren. Er zijn drie manieren om grijstinten te anodiseren. De eerste is door

Philharmonie de Paris

impregnatie van een kleurstof in de anodiseerlaag. Deze techniek is niet geschikt voor toepassing aan de gevel. Kleurstof is niet lichtecht en verandert van kleur onder invloed van zonlicht. Een tweede techniek richt zich op interferentie. Dit proces is moeilijk beheersbaar en daardoor nauwelijks reproduceerbaar in lichte grijstinten. Voor de gevelbekleding van de Philharmonie de Paris hebben wij gekozen om de techniek van zelfkleurend aluminium geschikt te maken voor toepassing in de gevelbouw.”

Reproduceerbaar

Alumet weet de verschillende grijstinten reproduceerbaar te produceren dankzij een combinatie van een legering met een speciale anodiseertechniek. Baartmans: “Die techniek staat bekend als zelfkleurend aluminium. Na het anodiseren ont-

staat een grijstint. Doordat we werken bij lage temperaturen en een heel hoge stroomdichtheid, kunnen we het proces perfect sturen, en dat is schier onmogelijk bij de standaard anodisatie techniek. Op die manier kunnen we grijstinten reproduceerbaar anodiseren van lichtgrijs tot antraciet. De architect heeft voor de Philharmonie de Paris gekozen om de gevel in vijf verschillende grijstinten te kleuren. De panelen zijn tevens voorzien van een opdruk met vogelmotief in acht formaten, die als een soort Escher-tekening in elkaar overlopen op de gevel.” Het project behelst in totaal een gevel van zo’n 20.000 m2 aan aluminium panelen, waarvoor eerst door Alumet een mockup werd gemaakt om een selectie uit de grijstinten te kunnen maken. Alumet kan met de nieuwe techniek uitsluitend grijstinten anodiseren. Volgens Baartmans zijn

‘true metal’-kleuren op dit moment de trend. Dat blijkt ook uit de orderportefeuille. “Op dit moment lopen er diverse projecten, vooral in het buitenland, waarvoor we het proces van zelfkleurend aluminium gaan inzetten.“ Alumet is een grote speler in de anodiseerwereld en anodiseert jaarlijks tussen de 1 en 1,4 miljoen vierkante meter. “We blijven voortdurend innoveren,” stelt Baartmans. “Behalve de bekende anodiseertinten, een rvs-look en de nieuwe grijstinten (waarbij de meest donkere grijstint doet denken aan gepatineerd zink) kunnen we voortaan ook een chroomlook anodiseren. Een combinatie van anodiseren, polijsten en een speciale seal-toplaag maken het principe geschikt voor toepassing aan de gevel. Ook hierop geven we tien jaar garantie.” ❚

Foto's boven: De panelen zijn voorzien van een vogelmotief die als een Eschertekening in elkaar overlopen. Foto onder: Alumet kan voortaan ook een chroomlook anodiseren.

Franklin D. Roosevelt subway station

Zaragoza Bridge Pavilion

Philharmonie de Paris

New colours & new anodizing techniques Alumet introduces new grey tones and new etching techniques for anodized products to create new possibilities for designers and architects. If combined with PTFE impregnation techniques, these next generation anodizing layers show high resistance against mortar, acids and detergents due to anti stick properties. This means low maintenance for architectural buildings, installations and projects. We provide long term warranty, till 20 years, on special anodized products, with 100% UV resistance.

www.alumet.nl

info@alumet.nl

T +31(0)765043130

F +31(0)765035207

Advertorial

Een complex design efficiënt monteren Architecten hebben vaak de meest wilde plannen, terwijl de bouwende partij juist vanuit praktisch oogpunt redeneert. Dat stelt Jan Dirk Hageman van Derako. “Met ons nieuwe zelfdragende massief houten wandsysteem kunnen complexe ontwerpen ook maakbaar gemaakt worden.” Derako is van oorsprong leverancier en producent van massief houten plafond en wandsystemen en heeft in samenwerking met Hunter Douglas het systeem gereëngineerd en geschikt gemaakt voor toepassing in gevels. “De ruggengraat van het systeem wordt gevormd door aluminium SLR-profielen,” zo legt Hageman uit. “De profielen zijn maximaal 5,8 meter lang, waarin op ieder willekeurige positie een inkeping gefreesd kan worden voor de bevestiging van de façade-/wandclip. De afstand tussen deze clips/inkepingen wordt door het ontwerp van de gevel bepaald. Het frezen wordt in onze fabriek digitaal aangestuurd aan de hand van de tekeningen van de architect.”

Specifieke uitstraling

Hageman vervolgt: “Het grote voordeel van het Derako-systeem is dat de architect de vrijheid heeft om te ontwerpen en te bedenken wat hij wil. Het ontwerp van de architect is ons uitgangspunt. Elk project verdient immers zijn eigen uitstraling. Daarom zijn de Derako systemen geen standaardproducten, maar bieden wij uitsluitend maatwerkoplossingen. Door de speciaal ontwikkelde achterconstructie, het digitaal uitgewerkt SLR-profiel inclusief de facade- /wandclip, is een snelle, nauwkeurige en efficiënte montage met zichtloze bevestigingen mogelijk. Het uitlijnen van de profielen is in principe een kwestie van één schroef boven en één schroef beneden. Op die manier is ontwerpfixatie over de totale van maximaal 5,8 meter gegarandeerd en dat betekent tevens dat de monteurs op locatie minder werk hebben aan het uitlijnen. Bij de bevestiging van de houten panelen komt geen schroef of na-

Bij de bevestiging van de houten panelen komt geen schroef of nagel aan te pas.

gel aan te pas. De façade-/wandclips zijn uitgelijnd op het profiel geplaatst en zo ontwikkeld dat men de panelen er handmatig kan indrukken. De panelen zijn overigens ook eenvoudig te demonteren. De uittrekkracht per clip bedraagt, afhankelijk van de houtsoort, tussen de 10 en 30 kilogram.” De voor het Derako systeem gebruikte

houten panelen worden brandvertragend behandeld volgens de Euroklasse B S2 D0 en vervolgens met een watgedragen laksysteem afgewerkt. Hageman tot besluit: “Dankzij de ronde hoeken van onze houten panelen is het laksysteem volledig dekkend. Duurzaamheid, brandwerendheid en kwaliteit gaan hand in hand.” ❚

22594

Bouwbeslag Productontwikkeling Projecten Sanoco bouwbeslag Nieuwhuisweg 3, 5804 AN Venray

Bij bouwbeslag is ervaring hét kenmerk van de expert. Op het ‘schild van verdienste’ van Sanoco bouwbeslag staat ruim 30 jaar vakkennis en vakkundigheid. Ons assortiment telt meer dan 25.000 producten. Iedere gevelbouwer krijgt bij

T + 31 (0)478 519 770 E sanoco@sanoco.com I www.sanoco.com

Sanoco een ridderlijke behandeling. Want een goede relatie scharniert op samenwerking, meedenken en bruikbare oplossingen aandragen. Wij zijn ontwikkelaar én producent van producten voor de projectbouw. Sanoco heeft de kortste lijnen tussen vraag en antwoord, de kortste lijnen tussen probleem en oplossing. De kortste lijnen naar gemak!

jaar

Quality meets on top

Van Roij Fasteners Europe BV

Jan Tooropstraat 16 Deurne (NL) T +31(0)493 315885 www.vrf.eu

column

Colomn Sven Brinkman

Beeldspraak NeroQom is ook actief in de ‘superyachtindustry’ en daarom kom ik zelf vaak in Italië. Zoals u weet praten alle Italianen standaard met ‘armen en benen’, en is de communicatie terug van ons Nederlanders met ‘handen en voeten’. Door gebaren te gebruiken wordt de taalbarrière soms tot nul gereduceerd. Als zoiets eenvoudigs als wapperende handen helpt om het een en ander uit te leggen, wat kunnen wij, met dezelfde taal, doen om de kloof tussen de opdrachtgever op te heffen. Soms merk ik dat de opdrachtgever mij niet helemaal begrijpt met betrekking tot wat, waarom en hoe wij te werk gaan. Het is niet zijn directe vak, maar ik vind het toch fijn als hij begrijpt wat bijvoorbeeld de verschillen zijn ten opzichte van zogenaamde concurrenten. Mijn oplossing voor nu is beeldspraak. Ik geef u hierbij enkele voorbeelden: Hoe kan ik uitleggen dat de huidige bouwlogistiek niet ideaal is en dat een gevel na de bouwfase niet echt nieuw meer is en dus extra aandacht verdient? Heeft u ooit een nieuwe auto gekocht? Stel nu, dat voordat die nieuwe auto aan u wordt afgeleverd er eerst Paris-Dakar mee wordt gereden… Daarna wordt de auto snel gewassen en aan u afgeleverd. Wedden dat iedereen nu snapt dat extra aandacht in de bouwfase noodzakelijk wordt. Wat is het verschil tussen reinigen zoals NeroQom adviseert en de ‘speciale’ producten van concurrenten? Het verschil is heel eenvoudig te beschrijven door een gum desnoods 3 uur lang te laten liggen op papier, of een emmer water met product over het papier te spoelen. Waarom adviseert NeroQom meerdere en soms zelfs wisselende producten en technieken voor toch dezelfde vervuiling maar op verschillende gevelmaterialen? Als u een streep potlood op papier zet pakt u een gum. Maar wanneer u een potloodstreep op uw witte blouse zet, stopt u deze wel in de wasmachine met water, zeep en temperatuur. Waarom is een glazenwasser ok, maar is NeroQom periodiek noodzaak? Bij hoofdpijn neemt u een paracetamol. Dit is als de glazenwasser bij vuil glas. Wanneer een paracetamol niet meer werkt en dus het probleem aanhoudt, belt u een dokter. NeroQom. Dit is wanneer de gevel zo zwaar gedegradeerd is dat met alleen glazenwassen de gevel geen esthetisch comfort meer biedt. Na het ingrijpen van de dokter kunt u bij nieuwe hoofdpijn weer eens een paracetamol innemen. Wat is het verschil met NeroQom en de zogenaamde concurrentie? De concurrentie is als geld storten op een bank terwijl je weet dat deze morgen wordt overvallen. Onderwerpen als de architect, de aannemer, de gevelbouwer, de gebouwmanager, onderhoudskosten kunnen allen in ‘beeld’ worden besproken. En uiteraard ook de vele fouten die gemaakt worden door …, want wat zijn de gevolgen van al jaren lang verkeerd gevelonderhoud gedogen? Eenvoud overtuigt iedereen. Wij zijn alvast begonnen, doet u mee?

Sven Brinkman Ceo NeroQom BV

CAH Dronten

Een warm

welkom Het nieuwe gebouw van de Christelijke Agrarische Hogeschool is volgens de filosofie ‘bouwen met groen en glas’ ontwikkeld. Leerlingen presteren beter in een omgeving met veel licht, groen en duurzame materialen. Voor hetzelfde budget als een klassiek schoolgebouw is in Dronten een compleet afwijkend gebouw neergezet met een façadesysteem van Derako onder een glazen stolp van Thermoflor. Een warm welkom is gegarandeerd.

BDG Architecten, verantwoordelijk voor de nieuwbouw van de Christelijke Agrarische Hogeschool in Dronten, heeft zich volgens Ron van der Burg van Nobutec laten inspireren door de energiezuinige kaswoningen in Culemborg, die wij tussen 2006 en 2009 hebben gerealiseerd. “De architect heeft ons in het voortraject benaderd om eenzelfde constructie uit te werken voor de nieuwbouw van de hogeschool. Dat is gelukt. Helaas

hebben we na een Europese aanbesteding het project niet mogen bouwen.”

Gesplitste aanbesteding

De Europese aanbesteding van het nieuwe schoolgebouw is volgens Klaas Schoustra van Thermoflor in meerdere delen opgesplitst. “Het bouwkundige deel (de onderbouw met het De-

CAH Dronten Foto links: De CAH is overdekt met een glazen stolp. Foto rechtsonder: Derako heeft de complexe gevels ‘maakbaar’ gemaakt.

rako façadesysteem), de afbouw, de installaties en de glazen stolp zijn ieder apart aanbesteed. Ons is de opdracht voor de realisatie van de glazen stolp gegund, mede te danken aan het feit dat we een dergelijke opdracht volledig turnkey kunnen aannemen. Behalve de bouw van de stolp valt binnen de scoop ook de integratie van PV-cellen in het dak en het aanbrengen van oprolbare zonweringsdoeken. Tevens hebben we een on-

derhoudsinstallatie aangebracht. Zowel aan de binnen- als buitenzijde van het glazen dak zijn voorzieningen getroffen om de onderhoudswagen het hoofd te kunnen bieden.”

Nagel- en schroefloos

Voor de gebouwen in de kas had BDG Architecten een specifieke uitstraling voor ogen. “De aannemer zag echter bij de uit ›

Nobutec staat voor gericht advies, directe lijnen en... afspraak is afspraak!

Nobutec vaart al ruim tien jaar een heldere koers in kassenbouw. Naast tuinbouwprojecten wil Nobutec zich onderscheiden met hoogwaardige afgeleiden van de kassenbouw; tuincentra, scherming, speciale constructies als kassenwoningen en utiliteitsbouw en ook projecten met zonnepanelen. Nobutec staat voor gericht advies, directe lijnen en... afspraak is afspraak! Met deze speerpunten kan Nobutec ook voor Ăş de juiste koers uitzetten. Nobutec heeft al heel wat succesvolle projecten in binnen- en buitenland opgeleverd: venlokassen, breedkappers, bedrijfsruimten, tuincentra en zonnestroominstallaties, altijd afgestemd op de persoonlijke wensen van de klant.

Nobutec BV Maasdijkseweg 113 2291 PJ Wateringen T: +31 (0)174 385242 F: +31 (0)174 441027 E: info@nobutec.nl

WWW.NOBUTEC.NL

CAH Dronten

In de glazen stolp bevindt zich een beschermde ‘buitenruimte’.

voering de nodige obstakels,” stelt Peter van Laar van Derako. “Wat wil je ook met 37 gevelsecties, lamellen in 3 houtsoorten en 5 verschillende afmetingen en het liefst ook nog in willekeurige volgorde gemonteerd. We zijn met de betrokken partijen om tafel gaan zitten en hebben ons façadesysteem gepresenteerd. De wilde plannen van de architect hebben uiteindelijk geresulteerd in 5 typen maatvoeringen, verdeeld over 3 gevelsecties en 3 verschillende houtsoorten (cambara, essen en merbau). De complexiteit van de gevel is nog altijd van dien aard dat een aannemer er liever zijn vingers niet aan brand, althans niet volgens de conventionele weg om met complexe tekeningen in totaal 2.275 m2 aan verschillende lamellen te bevestigen met een ontelbaar aantal schroeven en nagels. We wisten uiteindelijk toch de aannemer voor ons te winnen, om vervolgens in een zeer prettige en nauwe samenwerking het project tot een goed einde te brengen. En wel door toepassing van het Derako façadesysteem, waar vrijwel geen nagel of schroef aan te pas komt.”

Clips

Derako heeft vanuit de tekeningen van de architect en aannemer de gevels van de gebouwen volledig uitgeëngineerd en vereenvoudigd voor verwerking door de aannemer. Van Laar: “Spil in ons systeem vormt het digitaal uitgewerkt SLR-profiel met een nieuw ontwikkelde façade-/wandclip dat als achterconstructie fungeert. Het profiel is 5,8 meter lang. Uitlijnen van de profielen (om de circa 50 centimeter) was in principe een kwestie van één schroef boven en één schroef beneden. In

onze fabriek zijn de inkepingen voor de special ontwikkelde clips al digitaal in de profielen gefreesd. De aannemer hoefde op locatie dus alleen nog maar de juiste lamellen op de juiste plaats in de clips te drukken. Uiteraard hebben we in onze fabriek tijdens de productie rekening gehouden met de logistiek en de volgorde van montage. De doorlooptijd voor het monteren van de lamellen met een hoogte variërend van 71 tot 125 millimeter en een dikte van 15 tot 30 millimeter werd op deze manier aanzienlijk verkort.”

Kassenbouwprincipe

Volgens Klaas Schoustra is de kennis bij architecten over het algemeen nog te gering om de glazen stolp zoals toegepast bij de Christelijke Agrarische Hogeschool te verwezenlijken. “Men denkt vaak nog in traditionele vliesgevel- en daksystemen. Met de nieuwbouw in Dronten laten we gezamenlijk zien dat het ook anders kan. En dat voor hetzelfde budget als een klassiek gebouw én met de meerwaarde van een ‘beschermde’ buitenruimte. We zijn van oorsprong een kassenbouwer, maar bouwen tegenwoordig ook grote tuincentra en utiliteitsgebouwen volgens het ‘kassenbouwprincipe’. Uiteraard voldoen de daglichtoplossingen voor de utiliteitsbouw aan de hoge eisen voor isolatie, lucht en waterdichtheid.” Voor de glazen stolp over de Christelijke Agrarische Hogeschool heeft Thermoflor een specifiek profielsysteem ontwikkeld dat voldoet aan de gevraagde NEN6702-norm voor wat betreft wind- en sneeuwbelasting. “We hebben het project ›

CAH Dronten

zoals gezegd turnkey opgeleverd, dat wil zeggen de engineering van de staalen aluminium beglazingsconstructie, de productie/ assemblage ervan en de uiteindelijke montage op locatie.” Het profielsysteem van Thermoflor, toegepast bij de Christelijke Agrarische Hogeschool, bewijst ook zijn dienst op de Venco Campus in Eersel. “In het atrium, de fabrieksgevel, de puien en de entreepartij hebben we in totaal 6.000 m2 aan glas verwerkt volgens het ‘kassenbouwprincipe’. Ook dit project is volledig turnkey aangepakt en binnen een jaar tijd ontwikkeld en gebouwd. Onze werkwijze resulteert in snelle bouwtijden en minder faalkosten. Bij de Christelijke Agrarische Hogeschool zorgt de stolp tevens voor een aanzienlijke reductie in exploitatiekosten. Het glas is immers eenvoudig schoon te houden, door het tweede-huid-principe is de isolatie optimaal en de onderbouw is niet aan weersinvloeden onderhevig.” ❚

Duurzame gebouwschil

Ge茂soleerde gebouwschil

Onge茂soleerde gebouwschil

Daglichtoplossingen voor uw ontwerp Thermoflor bouwt lichte, heldere en ruimtelijke constructies voor gebouwen zoals tweede huid gevels, atria, overkappingen, sheddaken en vliesgevels. Dankzij 130 jaar ervaring in de bouw van constructies met aluminium, staal en glas, kunnen we u ondersteunen vanaf het eerste ontwerp. En omdat we volledig in eigen beheer engineeren, fabriceren en bouwen, heeft u de waarborg voor topkwaliteit en optimale flexibiliteit. Als u Klaas Schoustra belt op 06-511 540 18, is hij u graag van dienst met vakkundig advies. www.thermoflor.com

THER_09_2572_BB_A5Adv_Aanpas221012indd 1

22-10-12 10:40

Wij realiseren uw visie Wij realiseren uw visie Creatieve gevel-, daken kolombekleding Metalen daken gevelbekleding

MFANordiska Panorama NYA DEVeenendaal Architecten Staab, Berlin Marlies Rohmer, Amsterdam

Metal Cladding Systems bv 路 Postbus 3 路 4030 CA Ingen T.: +31 (0) 344 69 33 91 F.: +31 (0) 344 61 43 33 E.: info@metalcladding.nl I.: www.metalcladding.nl

12130232_MCS.indd 1

02-05-12 17:53

Advertorial

Kleurrijke software Softwarehuis Orgadata komt met de achtste generatie van zijn automatiseringpakket. LogiKal 8 is volgens Joost Bouten van Orgadata Benelux overzichtelijk en efficiënter van opzet. “Het nieuwe softwarepakket brengt meer kleur in het dagelijkse werk van de gevelbouwer.” neemt op de bouw kunnen direct in de App ingevoerd worden. Vervolgens wordt de informatie naar LogiKal gestuurd, die deze maten direct overneemt. Kortom, we maken het leven van de gevelbouwer stukken eenvoudiger en kleurrijker met LogiKal 8 en de LogiKal App.” ❚

LogiKal is een productiesoftware waarmee de gevelbouwer kan calculeren, werkvoorbereiden, tekenen en machines aansturen. De software communiceert desgewenst met een ERP-pakket. Orgadata heeft diverse wijzigingen aangebracht in LogiKal die het leven van de gevelbouwer er kleurrijker en efficiënter op maakt. “In een vliesgevel heb je vaak te maken met verschillende types glas,” stelt Bouten terecht. “Denk aan doorvalveilig glas, brand-, warmte- of geluidwerend glas en ga zo maar door. Een kleurdifferentiatie kan zeer nuttig zijn. Aan elk type glas hebben we daarom een kleur toegewezen. Vooral bij de visualisatie van grotere gevels met vele soorten glas draagt deze kleurdifferentiatie aanzienlijk bij aan een duidelijk en overzichtelijk beeld op het scherm en op de afdrukken. Er bestaat overigens ook de mogelijkheid om zelf kleuren toe te wijzen aan bepaalde onderdelen in de gevel.”

LogiKal App Ook nieuw voor LogiKal 8 is de mogelijkheid om het softwareprogramma op twee beeldschermen te laten draaien. “Op het ene scherm wordt de gevel visueel gemaakt, terwijl op het tweede scherm ernaast eenvoudig de artikelen gekozen kunnen worden,” vervolgt Bouten. “Over efficiënter werken gesproken, ook de fase-opdeling voor het aansturen van de productie is opgelost. Een groot project wordt doorgaans in fasen opgesplitst. Er wordt dus in de fabriek ook vaak in fasen geproduceerd. In LogiKal 8 bestaat de mogelijkheid om die opdeling te maken, zodat niet bij iedere fase opnieuw de gegevens hoeven worden ingevoerd. Ook voor de lay-out van de afdrukken, de affiches voor productie, is een compleet nieuwe opzet gekozen, die sterk is vereenvoudigd.” Tot slot heeft Orgadata een LogiKal App ontwikkeld voor de iPhone en iPad. Bouten: “De maten die men op-

Orgadata Benelux BV Mr. P. J. Troelstraweg 185 b1 8919 AB Leeuwarden T. +31 (0) 58/2333920 info@orgadata.nl www.orgadata.nl

logiKal 7.1 - aluminium en staal Ramen deuRen softwaRe ®

al uw leveranciers binnen één softwareprogramma met logiKal® 7.1 wat kunnen wij u bieden? • Van offerte tot facturatie, van bestelling tot fabricage • een snellere en accuratere afhandeling van uw project binnen uw bedrijfsproces • Calculatie o.b.v windlastberekeningen • geavanceerde en tijdsbesparende cnc machine-aansturing • nagenoeg alle aluminium en stalen raamprofielleveranciers catalogi up to date • nagenoeg alle beslagleveranciers catalogi up to date • u kunt logiKal® naadloos koppelen met uw administratiesysteem • Profesioneel advies en ondersteuning op maat Heeft u interesse in een vrijblijvend adviesgesprek? neem dan contact op met: Joost Bouten +31627887100 Joost.bouten@orgadata.com wij komen ook graag bij u langs.

www.orgadata.com

Advertorial

garandeert gezond binnenklimaat DucoSlide zonwering

op esthetische manier

Duco Ventilation & Sun Control, toonaangevend op het vlak van natuurlijke ventilatie- en zonweringsystemen, beschikt met het DucoSlide gamma over een architecturaal zonweringsysteem dat uit schuifpanelen bestaat. De uitgebreide keuze geeft de bouwheer of architect heel wat mogelijkheden om elke gevel tot leven te laten komen. Duco’s zonweringsystemen houden op een natuurlijke en energiezuinige manier de opwarming van gebouwen tegen. Bovendien is het een interessante investering die zich snel terugverdient, dankzij een reductie tot 30% van de koellast van een gebouw. Een gezond alternatief dus voor een energieverslindende airco.

Schuifpaneel met lamellen

In het DucoSlide gamma zijn er twee types die elk schuifpaneel een ander uitzicht geven. Bij de LuxFrame variant worden de lamellen in een kader bevestigd, bij de SlimFrame variant zitten de lamellen in discrete zijprofielen vervat. De schuifpanelen kunnen zowel manueel of elektronisch bediend worden via een

enkelvoudig, symmetrisch, telescopisch of het nieuwe BiFold schuifsysteem. Dat biedt het voordeel dat de schuifpanelen helemaal voor het raam geschoven kunnen worden voor een optimaal evenwicht tussen zonlicht en beschaduwing. Daarnaast kunnen ze ook volledig weg van het raam geschoven worden, zodat de schuifpanelen uit het zicht zitten. De lamellen binnen deze frames kunnen zowel manueel, elektronisch of verstelbaar gemonteerd worden.

Nieuw: DucoSlide Wood

Binnen het DucoSlide gamma is er nu trouwens ook de mogelijkheid om het aluminium kader te combineren met houten lamellen. Het ideale huwelijk, geïllustreerd door de perfecte symbiose van aluminium en hout. Het boeiende samenspel tussen hout en aluminium geeft elke gevel bovendien een speciale touch. De lamellen worden onzichtbaar bevestigd binnen het DucoSlide LuxFrame kader. Voor de houtkeuze werd geopteerd voor Western Red Cedar. Deze houtsoort is licht, veerkrachtig en duurzaam. Bovendien zijn de lamellen kwartiersgezaagd. Dat zorgt niet enkel voor stevigere lamellen, maar gaat ook de vervorming tegen. Er is keuze tussen twee verschillende types: Linear 70 Wood (lamelhoogte: 65 mm) en de grotere variant Linear 100 Wood (lamelhoogte: 71 mm). Voor een compleet overzicht van ons gamma, surft u gewoon naar www.duco.eu ❚

DUCO “Ventilation & Sun Control” Handelsstraat 19, B-8630 Veurne T. +32 (0)58 330033 info@duco.eu www.duco.eu

ERASMUS MC

Nieuwbouw Erasmus MC

luchtdicht en zettingproof Sinds 2009 staat het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam al in de â&#x20AC;&#x2DC;steigersâ&#x20AC;&#x2122;. Het nieuwbouwproject omvat 185.000 m2 vernieuwing van het huidige ziekenhuis en onderwijscentrum en uitbreiding van het kinderziekenhuis. Het project bestaat uit meer dan 12,5 duizend betonnen bouwelementen, waarbij de gevelelementen door Frenk Afdichtingen volledig luchtdicht worden afgewerkt.

ERASMUS MC

De nieuwbouw van het Erasmus MC is onderdeel van de ontwikkeling van het stadsdeel Hoboken tot medische stad. Bijzonder aan het bouwproject is het feit dat de nieuwbouw zeer dicht op de bestaande gebouwen wordt gerealiseerd. Bovendien staat er een gebouw middenin de bouwput, het laboratoriumgebouw. Het project wordt gefaseerd gebouwd. De nieuwbouw is opgedeeld in twee bouwdelen, Bouwdeel Oost (bij Sophia Kinderziekenhuis) en Bouwdeel West (voor het oude Dijkzigt). Bouwdeel Oost verkeert momenteel in de afrondende fase en wordt in 2013 opgeleverd. Na oplevering verhuist het laboratorium naar de nieuwbouw en kan het bestaande laboratoriumgebouw gesloopt worden. Na de sloop wordt gestart met de bouw van Bouwdeel West. De oplevering hiervan is in 2017.

Isolatielijnen

In totaal prefabriceert Hurks Prebabbeton in Veldhoven zo’n 12,5 duizend betonnen bouwelementen. Daarbij gaat het om 2.250 kant en klare isolerende gevelpanelen. Bouwdeel Oost omvat onder meer een torenflat van 31 verdiepingen, in totaal 120 meter hoog, en een deel van het aanpalend gebouw van 50 meter hoog. “In de ontwerpfase zijn we door Hurks Prefabbeton gevraagd om mee te denken in het luchtdicht maken van de gebouwen,” vertelt Franklin de Val van Frenk Afdichtingen. “Onze werkzaamheden zijn eigenlijk op te splitsen in vier delen, het herstellen van de isolatielijnen, het verzorgen van de binnenafdichting en de buitenafdichting. Alle materialen komen uit het assortiment van Tremco Illbruck.” Op de productielocatie van Hurks Prefabbeton in Veldhoven waren dagelijks twee tot vier mensen van Frenk Afdichtingen bezig met onder meer het voorbereiden van zelfklevend EPDM op de betonnen gevelelementen. Per verdieping worden de elementen naar Rotterdam gebracht alwaar ze op de bouw worden verwerkt door twee andere medewerkers van Frenk Afdichtingen. Voor het realiseren van de torenflat is door de aannemer een wel heel bijzondere constructie bedacht.

Fabriek op hoogte

Voor de bouw van de torenflat, die inmiddels volledig overeind staat, heeft de aannemer een fabriek op hoogte ingezet. In deze hijsloods werd wekelijks een verdieping gebouwd om vervolgens weer een verdieping hoger gehesen te worden. Door toepassing van de hijsloods kon iedere week een verdieping worden gemaakt, aangezien de weersinvloeden geen vat hadden op het werk. Volgens De Val heeft dat geleid tot een aanzienlijk kortere doorlooptijd. “Onze mensen op de bouwlocatie volgden de mensen van de aannemer op de voet. Nadat een element werd geplaatst herstelden wij de isolatielijn door middel van flexibel schuim in de voeg te verwerken. Het EPDM van de aangrenzende elementen werd verlijmd en aan de buitenzijde werd een compressieband aangebracht. De binnenzijde hebben we gedicht met een op kleur gebrachte kitlaag. Zo werd wekelijks een verdieping gebouwd en direct luchtdicht gemaakt. Bij het aanpalend gebouw, waarbij de gevelelementen met de bouwkraan werden geplaatst hebben we eerst de gevel aan de binnenzijde afgedicht gemaakt. In een later stadium zijn de compressiebanden pas aangebracht, het gebouw was immers toch luchtdicht. Het aanbrengen van deze compressiebanden hebben we met de glazenwasserinstallatie uitgevoerd.”

Wiebelgevels

De uitbreiding van het Erasmus MC is een grootscheepse operatie. Brakel Atmos is verantwoordelijk voor de glazen overkappingen en de talrijke glasgevels. Drie van deze gevels zijn heel bijzonder. Het zijn zogenaamde ‘wiebelgevels’, die als het ware meebewegen met de aangrenzende gebouwen. De drie wiebelgevels liggen in één lijn achter elkaar en zijn ongeveer 40 meter hoog en 12,5 meter breed. De torenflat en de laagbouw, waartussen zij zich bevinden, zullen na verloop van tijd steeds dieper de grond in zakken (zetting). Een onontkoombaar proces gezien de zachte ondergrond. De mate van verzakking is voor beide gebouwen verschillend. Hier geldt: hoe meer gewicht, hoe meer ›



functioneel renovatie en nieuw kitwerk  FRENK staat voor Functioneel Renovatie En Nieuw Kitwerk. Een betere omschrijving van onze bedrijfsvoering kunnen we haast niet geven, enkel wat  aspecten toelichten. FRENK Afdichtingen B.V. bestaat uit drie business units met ieder hun eigen specialisatie. Vanuit onze vestiging in Hoogvliet bieden wij de verschillende onderdelen van FRENK afdichtingen B.V. op flexibele wijze aan.   

     

KitHerstelTM

Luchtdicht BouwenTM

BrandWerendTM

Specialisatie in herstel- en renovatie- projecten:

Specialisatie in hoogbouw voor utiliteits- en woningbouw:

Specialisatie in brand- en rookwerende afdichtingen en doorvoeringen, door wanden en vloeren:

• • • • • • •

Vervangen en herstellen kitvoegen Glijplaatconstructies Vloeistofdichting Kimaansluitingen Rubberprofielen en profielplaten 2 componentenvoegen Mogelijkheid in totale aanpak van de gevel, inclusief voegwerk en gevelreiniging

• Verzorgen van lezingen, adviezen, inspecties en rapportages

Lucht- en dampdichte aansluiting Zelfklevende butyltapen Flexibele polyurethaanschuimen Compressiebanden Compartimenteringen Totale systemen Specialisatie in hoogbouwprojecten

• Verzorgen van lezingen, adviezen, inspecties en rapportages

• • • • •

Kabel en gootdoorvoeren Omrandingsvoegen Tijdelijke doorvoeringen Staal- en houtconstructies Compartimenteringen

• Verzorgen van lezingen, adviezen, inspecties en rapportages

FRENK Afdichtingen B.V. Functioneel renovatie en nieuw kitwerk | Cromme meth 88 | 3191 TG Hoogvliet telefoon +31 (0)10 416 0303 | fax +31 (0)10 438 0045 | email info@frenk-bv.nl

www.frenk-bv.nl

ERASMUS MC

de andere). Na verschillende berekeningen en tests werd de oplossing gekozen: het trapsgewijs monteren van de ruiten. De ruiten aan de laagbouwkant worden op een lager niveau gemonteerd dan de ruiten aan de hoogbouwkant (toren). Dit gebeurt trapsgewijs per twee ruiten, waarbij de ruiten ongeveer 20 millimeter per twee ruiten zakken (het principe van de ophanging/ bevestiging van de panelen geschiedt volgens het deurscharniersysteem). Montage per twee ruiten leidt tot een krachtenverdeling waarbij de belasting op de constructie beperkt blijft. De ruiten zijn met elkaar verbonden via acht spiders met twee ‘poten’. Op plaatsen waar wrijving/torsie ontstaat wordt een rubber profiel toegepast.

het gebouw zakt. Naar verwachting zal de 120 meter hoge toren in 30 jaar zo’n 200 millimeter zakken. Het 56 meter hoge gebouw zal in 30 jaar ongeveer 130 millimeter zakken. Bovendien gaan de gebouwen kantelen: een factor die de bouwpartners ook hebben meegenomen in hun beraad over de zetting. Het

kantelen heeft te maken met de grondslag, maar ook met de windbelasting.

Trapsgewijs

De glazen gevels bestaan uit spidergevels met puntgehouden beglazing. De naast elkaar gelegen ruiten zouden onafhankelijk van elkaar gaan zakken (de ene meer dan

Vanzelfsprekend hebben de bouwpartners ook zorgvuldig gekeken naar de aansluiten randdetaillering met de gebouwen. Zowel de beweging in de gebouwen als de beweging in de gevels moet immers adequaat worden opgevangen. Hiervoor is een soort scharniermechanisme ontwikkeld, dat de beweging opvangt en waarbij zetwerk om het glas heen schuift. ❚

AANGEBODEN AANGEBODEN Ervaren Productiemedewerkers met Duits accent

Ervaren Productiemedewerkers met Duits accent

Michael

Michael AANGEBODEN AANGEBODEN 8 jaar ervaring

Heeft u een project of onderwerp dat interessant is voor Gevelbouw?

8 jaarmet ervaring Ervaren Productiemedewerkers Duits accent

Ervaren Productiemedewerkers met Duits accent

Michael

8 jaar ervaring

Michael

8 jaar ervaring

Neem dan contact op met Tim van Lieshout: E T

Kijk, dat is ’m nou. Onze eigen Michael. Woonachtig in Duitsland en werkzaam als productiemedewerker in de gevelbranche. Met 8 jaar ervaring en een gedegen opleiding is hij een

.t.vanlieshout@louwersuitgevers.nl +31 (0) 495 450095

HET SCHIJNT. HET WERKT.

specialist in het samenstellen van puien. En zo heeft Ergon Nederland nog meer goede vakmannen voor u klaar staan. Stuk voor stuk betrouwbare en gemotiveerde productiemedewerkers. Die u ook nog eens flexibel en tegen een vlijmscherpe prijs kunt inzetten. Want alleen bij Ergon geldt de

Kijk, dat is ’m nou. Onze eigen Michael. Ergon Proefgarantie: Niet tevreden? Dan berekenen wij niets aan u door.

Woonachtig in Duitsland enprettig, werkzaam als accent. productiemedewerker in de Snel en efficiënt. Eigenlijk best dat Duitse Kijk, dat is ’m nou. Onze eigen Michael.

gevelbranche. 8 jaarenervaring enalseen gedegen opleiding Woonachtig inMet Duitsland werkzaam productiemedewerker in deis hij een specialist in het Met samenstellen vanen puien. En zo heeft Ergonis Nederland nog gevelbranche. 8 jaar ervaring een gedegen opleiding hij een Kijk, dat is ’m nou. Onze eigen Michael. specialist in het samenstellen vanupuien. zo heeft Ergon Nederland nog meer goede vakmannen voor klaarEnstaan. Stuk voor stuk betrouwbare Woonachtig in Duitsland en werkzaam als staan. productiemedewerker in de goede vakmannen voor u klaar Stuk stuknog betrouwbare en meer gemotiveerde productiemedewerkers. Dievoor u ook eens flexibel en gevelbranche. Met 8 jaar ervaring en een gedegen is hijfleen en gemotiveerde productiemedewerkers. Die u opleiding ook nog eens exibel en

tegen een vlijmscherpe prijs kunt inzetten. Want alleen bij Ergon geldt de

specialist in een het samenstellen vanT:puien. En zo58 heeft Ergon tegen vlijmscherpe prijs kunt inzetten. Want alleen bij Ergonnog geldt +31(0)316 11 44 • F:Nederland +31(0)316 71 21 de 94 Ergon Proefgarantie: Niet klaar tevreden? Danvoor berekenen wij niets aan u door. meer goede vakmannen voor staan. Stuk stuk Ergon Proefgarantie: Nietutevreden? Dan berekenen wijbetrouwbare niets aan u door. E: info@ergonnederland.nl • I: www.ergonnederland.nl

eneneffi ciënt. Eigenlijk best prettig, accent. enSnel gemotiveerde productiemedewerkers. Die ook Duitse nog eens flexibel en Snel effi ciënt. Eigenlijk best prettig, datu dat Duitse accent.

tegen een vlijmscherpe prijs kunt inzetten. Want alleen bij Ergon geldt de Ergon Proefgarantie: Niet tevreden? Dan berekenen wij niets aan u door. Snel en efficiënt. Eigenlijk best prettig, dat Duitse accent.

Wij houden van een zon die schijnt én van productiviteit. Zonwering gaat over klimaatbeheersing. Sinds 1965 ontwerpen en realiseren wij professionele zonweringsystemen. Dat werkt uitstekend. Voor architecten, aannemers en eindgebruikers. • • • • • • • • •

Screens Uitvalschermen Valschermen Buitenjaloezieën Zonneroosters Schoepenzonwering Binnenzonwering Verduistering Service & Onderhoud

T: +31(0)316 58 11 44 • F: +31(0)316 71 21 94

T: +31(0)316 58 44 • F: +31(0)316 71 21 94 E: info@ergonnederland.nl • I:11 www.ergonnederland.nl E: info@ergonnederland.nl • I: www.ergonnederland.nl T: +31(0)316 58 11 44 • F: +31(0)316 71 21 94

E: info@ergonnederland.nl • I: www.ergonnederland.nl

Bel voor ‘n werkend advies: 024 677 8000

WWW.SCHELLEKENS.COM

Advertorial

Wonen en werken in een kas Als kassenspecialist bouwt Nobutec jaarlijks vele hectares nieuwe kassen voor professionele tuinbouwbedrijven. Sinds enkele jaren heeft de firma zich eveneens toegelegd op de bouw van kasconstructies voor de woningen utiliteitsbouw. En niet zonder succes. Volgens Ron van der Burg van Nobutec biedt een glazen stolp om een gebouw volop voordelen. “Wij kijken verder dan de conventionele (bouw)methoden.” Een kaswoning is niets nieuws. Nobutec bouwde in Culemborg tussen 2006 en 2009 elf energiezuinige kaswoningen. “Omdat kassen per definitie doorzichtig en leeg zijn, werden er kamers met houten wanden in gebouwd en kwam er ook een stenen erker. Zonnecollectoren op het kasdek dragen zorg voor het warme water en voor de energievoorziening,” zo vertelt Van der Burg. “De architect, verantwoordelijk voor de nieuwbouw van de Christelijke Agrarische Hogeschool in Dronten, raakte geïnspireerd door deze kaswoningen en heeft ons benaderd om eenzelfde constructie uit te werken voor de nieuwbouw van de hogeschool. Dat is gelukt. Helaas hebben we na een Europese aanbesteding het project niet mogen bouwen.”

Tweede huid

Voor de bouw van een glazen stolp om woningen of een utiliteitsgebouw gaat Nobutec uit van het kassenbouwprincipe in de tuinbouw. “Het doel van een tuinbouwkas is om de teelt te beschermen tegen weersinvloeden op een zo eenvoudig mogelijke manier, tegen zo laag mogelijke kosten,” vervolgt Van der Burg. “Bij de slag die we maken naar de woningen utiliteitsbouw blijft in de basis het terugverdienmodel vanuit de tuinbouw (bouwen tegen zo laag mogelijke kosten) behouden. We zijn geen serrebouwers, laat dat voorop staan. We bouwen een tweede huid om een bestaand gebouw. Daarin bieden we verschillende systemen en mogelijkheden, opgebouwd uit aluminium profielen en glas. Zo’n tweede huid biedt volop voordelen, het beschermt het woon-/kantoorvolume tegen weersinvloeden, zorgt voor een enorme isolatie en resulteert in

een aanzienlijk lager energieverbruik. Het is tevens mogelijk om zonnepanelen te integreren in het kasdak. Ook daarvoor hebben we een aparte tak binnen Nobutec die zich bezig houdt met zonneenergie. Intussen ontstaat in de tussenruimte, onder de glazen schil, een fraaie tuinbeleving. Door de isolerende werking van de constructie kan het woon-/kantoorvolume zelf eenvoudiger worden uitgevoerd. De binnenruimte staat immers niet bloot aan weersinvloeden en dat geeft een architect volop mogelijkheden in materiaalgebruik.” Van der Burg ziet met zijn glazen stolp behalve voor woningen ook volop potentieel voor scholen, zorginstellingen en kantoorcomplexen. “Binnen de glazen stolp ontstaat een tussenklimaat, men kan in elke seizoen gebruikmaken van de ‘buitenruimte’ en dat heeft een bewezen positief effect op de gezondheid. Om het klimaat in de tussenruimte te reguleren, worden de gevels en het dak voorzien van zelfregulerende ventilatiekleppen. De zonlichttoetreding kan bovendien geregeld worden door middel van rolschermen aan de gevels en fraaie beweegbare zonweringdoeken, die tevens als ‘plafond’ fungeren.” ❚

Nobutec BV Maasdijkseweg 113 2291 PJ Wateringen T: +31 (0)174 385242 F: +31 (0)174 441027 E: info@nobutec.nl

Westrom Roermond

Modulair design gevelsysteem voor Westrom Roermond Westrom voert namens vijf gemeenten in Midden-Limburg diverse regelingen op het gebied van gesubsidieerde arbeid uit en gaat drie bestaande industriële vestigingen samenvoegen in één nieuwbouwpand in Roermond. Op het allerlaatste moment wist S.S.G. Benelux in te breken in het werk en de betrokken partijen te overtuigen gebruik te maken van het Qbiss.One modulaire gevelsysteem met een kern van minerale wol. Kernarchitecten uit Roermond tekende voor het ontwerp van het duurzame nieuwbouwpand. “Begin 2012 werden we door Nedicom Dak en Geveltechniek benaderd om ons licht te laten schijnen op de gevelopbouw van het nieuwbouwpand,” vertelt Derk Verhoeven van S.S.G. Benelux. “We hebben in feite in het werk ingebroken en samen met Nedicom een alternatief aangeboden op de geïnitieerde gevelopbouw. In plaats van een samengestelde gevel van meerdere fabrikanten met cassettes op een achterconstructie is gekozen voor ons Qbiss.One modulaire gevelsysteem, geënt op één

systeem. De panelen worden gestapeld en zijn in dit geval 200 millimeter dik. Een stalen ‘bekleding’ zorgt voor zowel de binnen- als buitenafwerking. Het systeem is direct wind- en waterdicht. De kern van minerale wol verzorgt de isolerende werking, waardoor per definitie tevens een niet-brandbare gevel ontstaat.”

Geïntegreerde koudebrugonderbrekingen Verhoeven vervolgt: “Het Qbiss.One modulaire gevelsysteem beschikt tevens over een elegant en hoogwaardig integreerbaar raamkozijn. De kozijnen

zijn vervaardigd uit aluminium profielen met geïntegreerde koudebrugonderbrekingen, waarbij een optimale isolatie is gewaarborgd.” Voor het project Westrom heeft S.S.G. Benelux een tweetal verschillende kozijnen toegepast. Niet alleen de kleur is afwijkend (zwart en wit) maar ook de opbouw. “De wit gekleurde kozijnen beschikken over een extra opdikking op de profielen, zodat ze een extra accent geven aan de gevel,” stelt Verhoeven. “De Qbiss.One elementen zelf zijn grotendeels voorzien van een Carbon design in matte uitvoering. Enkele elementen daarentegen zijn met

Westrom Roermond

Carbon design coating een G30-glansgraad uitgevoerd, die samen met de ‘opgedikte’ kozijnen voor een speels gevelbeeld zorgen, vooral in de lange gevels.” Om de voorgeschreven isolatiewaarde te halen, heeft producent Trimo speciaal voor het project een nieuw type minerale wol toegepast. “Het oorspronkelijke ontwerp schreef een gevelopbouw met PU-panelen voor. Om een vergelijkbare Rc-waarde te halen, hebben we een minerale wol met een hogere lambda-waarde toegepast.” De uiteindelijke keuze voor het Qbiss. One modulaire gevelsysteem had volgens Verhoeven te maken met de totaaloplossing voor de gevel. “Goede isolatiewaardes, integreerbare raamkozijnen, wind- en waterdicht, veilig, duurzaam en esthetisch een prachtige uitstraling hebben ervoor gezorgd dat ons de opdracht werd gegund,” besluit Verhoeven. ❚

Het Roermondse bedrijf Euramax heeft het voorgelakt staal voor de Qbiss.One gevelpanelen gecoat in een zorgvuldig door Kernarchitekten uitgekozen Carbon design. Jorrit Scheepers, coördinator Architectural Support bij Euramax, is trots op deze vooruitstrevende referentie in zijn achtertuin; “Afgelopen jaar heeft onze innovatieafdeling ingezet op het doorontwikkelen van onze EuraDesign range. Met behulp van geavanceerde screen/zeefdruktechnologie zijn we in staat om een gelakte coil (rol staal of aluminium) te voorzien van een gelakt design. Deze designs kunnen op hun beurt afgedekt worden met extra clearcoats in verschillende glansgraden. Op deze manier zijn we in staat om talloze designs te maken die het gevelbeeld een enorm onderscheidend vermogen meegeven. De meerkosten van een dergelijk design zijn relatief beperkt; zeker als ze bezien worden in het licht van de totale gevelconstructie. Naast onze geheel pro-actief ontwikkelde serie carbon designs kunnen we vanaf 2500m2 nagenoeg elk projectspecifiek design uitwerken. Zo hebben we recent o.a. Abstract Gras, Rood Porfier en Stripe Design projecten gerealiseerd in samenspraak met diverse architecten en gevel leveranciers”.

geeft een nieuwe betekenis aan gevelbekleding

Munsters Metaal Helmond uitgevoerd met Qbiss One gevelsysteem

Qbiss One gevelsysteem

Traditionele gevelopbouw

Het Qbiss One modulaire gevelsysteem is ontwikkeld als antwoord op de huidige eisen van architectuur en design. een gevelsysteem dat qua schoonheid, vorm en functionaliteit volledig aansluit bij de artistieke beleving van nu. Qbiss One is een innovatief, duurzaam, energiezuinig en brandwerend gevelsysteem.

... een perfecte combinatie tussen functionalitiet, duurzaamheid en vooruitstrevende esthetica.

SSG Benelux v.o.f. is agent voor Trimo d.d. Postbus 65 5760 AB Bakel I T +31 (0)492 344 730 I F +31 (0)492 344 782 E info@ssgbenelux.nl I www.ssgbenelux.nl I www.qbiss.eu

Advertorial

Gevelbouwelement met kern van minerale wol Het Qbiss.One modulaire gevelsysteem is volgens zijn makers een prima alternatief voor een conventionele cassette gevel. “Anders dan de meer traditionele systemen gebruikt producent Trimo een samengesteld gevelelement met een kern van minerale wol,” stelt Derk Verhoeven van S.S.G. Benelux. “Het zelfdragende karakter elimineert bovendien de noodzaak voor een substructuur en versnelt de bouwtijd. Volgens Verhoeven combineert Qbiss. One alle relevante functionele voordelen van kwalitatief hoogwaardige cassette systemen met een esthetische vormgeving en brandwerendheid. “Een optisch glad oppervlak en de unieke afgeronde hoeken van het element zorgen voor ongekende expressiemogelijkheden. Qbiss. One biedt twee ontwerpmogelijkheden, een ontwerp met schaduwvoeg (Qbiss. One B) en een ontwerp zonder schaduwvoeg (Qbiss.One F).”

voor een vermindering van de bouwtijd. Met de geïntegreerde brandwerendheid en de daarbij behorende certificering biedt de toepassing van Qbiss.One de voordelen van gezond en veilig bouwen. Toepassing van Qbiss.One kan zelfs leiden tot een verlaging van de verzekeringspremie.” ❚

Staalplaten

Het systeembouwelement bestaat uit twee gegalvaniseerde en in kleur gecoate staalplaten. De staalplaten worden verlijmd met een kern van onbrandbare minerale wol. De drie lagen samen zorgen voor een zeer solide element in diktes variërend van 80 tot 240 millimeter. “Anders dan conventionele elementen is ons systeem voorzien van ronde hoeken. We hoeven de hoeken dus niet zoals gebruikelijk te bewerken en kunnen het staal (met coating) vervormen zonder dat de kwaliteit negatief wordt beïnvloed. Resultaat is een naadloos element, dat met zijn ronde hoeken ook nog eens esthetisch fraai presteert. We leveren een complete gevel. In één keer. Na het plaatsen van de elementen, het opbouwen van de gevel, hoeven geen extra handelingen te worden verricht. Het gehele systeem, inclusief hoeken, is direct wind- en waterdicht en compleet afgewerkt. Zowel binnen als buiten. Omdat het systeem zelfdragend is, elimineert het de noodzaak voor extra steun of een substructuur en zorgt het

Qbiss biedt twee ontwerpmogelijkheden: met of zonder schaduwvoeg.

Architecten zien ons liever niet.

Ventilatiesystemen maken een gebouw vaak niet mooier. Terwijl een architect het juist met alle vakmanschap en liefde heeft ontworpen. Bij Smitsair werken we daarom al in een vroeg stadium samen met de architect. Zo kunnen wij goed meedenken en ervoor zorgen dat onze lucht toe- en afvoersystemen echt geĂŻntegreerd zijn in het gebouw. Je ziet ze dus zo min mogelijk. Daarbij zijn ze ook nog eens van zoâ&#x20AC;&#x2122;n hoge kwaliteit dat je er jarenlang niet naar om hoeft te kijken. kijk op www.onopvallendaanwezig.nl

Smitsair luchttechniek. Onopvallend aanwezig.

Smitsair

Advertorial

Bouwen aan gezonde en comfortabele zorgcentra! Bij renovatie of nieuwbouw van ziekenhuizen en zorgcentra moeten niet alleen energiebesparende maatregelen genomen worden, maar ook voorzieningen, die het comfort op alle vlakken garanderen. Speciale aandacht moet daarbij uitgaan naar de temperatuur en de kwaliteit van de binnenlucht in de kamers en andere ruimtes. De gevel speelt daarbij een belangrijke rol. Zo zorgt een gevel met veel vensters of grotere glaspartijen voor veel daglicht en contact met de omgeving, wat een positieve invloed heeft op het herstel van een zieke of op het humeur en het comfort van een bejaarde. Maar door die vensters kan het op warme dagen behoorlijk heet worden in de kamers. Daarom is het aan te raden om buitenzonwering te voorzien. Als er bovendien speciale roosters met groot debiet geïntegreerd worden, zorgen grote stromen lucht ’s nachts voor een natuurlijke, kostenloze koeling van het gebouw (nightcooling).

(nightcooling) en buitenzonwering. Deze elementen werden bijvoorbeeld door architectenbureau Van Oost geïntegreerd in het hoofdgebouw van het Centre Hospitalier de Mouscron. Ventilatieroosters type THM90 en AR75 zorgen voor de basisventilatie in alle ruimtes. Naast elk raam in de gevel zorgt een opbouwrooster type 432 voor nightcooling. Aan de west- en zuidkant houden zonweringsystemen met aluminium lamellen type Icarus® 200 Quickfix® overmatig zonlicht buiten, terwijl aan de kamers screens gemonteerd werden.

En de gevel draagt ook zijn steentje bij om een goede luchtkwaliteit te realiseren. De integratie van ventilatieroosters in de ramen, bijvoorbeeld, zorgt voor de continue toevoer van verse lucht. De lucht in ziekenhuizen en zorgcentra bevat namelijk vaak CO², schimmels, bacteriën en virussen door te weinig verluchting en dat leidt tot allerlei klachten bij patiënten, personeel en bezoekers. Een gecontroleerde basisventilatie is de enige efficiënte manier om dit te vermijden.

Ventilatie en/of zonwering

Health Care Concept®

Met zijn Health Care Concept® biedt RENSON® energiezuinige totaaloplossingen, die helpen om een gezond en aangenaam binnenklimaat te creëren. Dit concept bestaat uit 3 elementen: continue, gecontroleerde basisventilatie, intensieve ventilatie

In de meeste projecten wordt echter slechts een deel van dit concept geïntegreerd: ventilatieroosters, zonwering met lamellen voor het raam of luifels boven het raam, screens, …, of een combinatie van ventilatie en zonwering. In het nieuwe Hoor- en Revalidatiecentrum Spermalie in Brugge (architect Vermeersch) moeten luifels met Sunclips® lamellen op zonnige dagen oververhitting vermijden en de patiënten toch laten genieten van het zicht naar buiten. Bij de renovatie van het Onze-Lieve-Vrouw van Lourdes ziekenhuis in Waregem combineerden de architecten van het bureau FDA (nu Osar) ventilatieroosters type THM90 en verticale doekzonwering type Miniscreen®.

Bij zijn ontwerp van het Rusthuis en RVT Warmhof in Maldegem koos Architect Eric Verstraete (AIKO) dan weer de Screenvent®, een combinatie van een discreet ventilatierooster met een screen, terwijl architect Exoot in het RVT Dilhome de akoestische variant met windvaste zonwering, de Screenvent® Mistral AK, integreerde. In het RVT De Zilverberg in Roeselare (Studio Plus Architecten) zorgen ventilatieroosters type THM90 voor een goede luchtkwaliteit, terwijl een combinatie van windvaste screens type Fixscreen® en aluminium lamellen type Icarus® de zon buiten houdt, indien gewenst. ❚

Renson Waregem Maalbeekstraat 10 B - 8790 WAREGEM T +32 (0)56 627111 W www.renson.be

Advertorial

‘Joost’ mag het weten, of wordt het: KCEC weet het! Kennis Centrum Esthetisch Consultancy geeft een gratis training weg voor 4 personen t.w.v. € 1.000,Vul uw naam en de gewenste datum in en stuur de voucher naar KCEC. De VMRG gaat de gevelbouw nu promoten als Comfort Industrie want de gevel zou ieder gebouw technisch kunnen bieden wat nodig is voor een aangenaam leefklimaat. U bent het hier als gevelprofessional vast mee eens. Maar wat nu als ook Esthetisch Comfort een wens van de opdrachtgever is. Kennis Centrum Esthetisch Consultancy heeft de oplossing Let op: Andere bureaus kunnen u met betrekking tot technisch comfort adviseren. Of u nu architect, aannemer, gevelbouwer, eigenaar of onroerend goed manager bent, u komt altijd eens voor bijzondere vraagstukken te staan, uitdagingen waar u zelf de kennis niet voor in huis heeft. Hoe voorkom en herstel ik schade? Wat is de oorzaak en wie is verantwoordelijk? Hoe behoud ik het recht op garantie? Hoe vaak moet ik laten bewassen? Wanneer moet ik grondig laten reinigen? Welke producten zijn goed, welke zijn slecht? Wanneer moet ik ‘waxen’? Wat is de esthetische status van de gevel? Hoe moet ik onderhoud budgetteren? Ik heb meerdere offertes, wat is het verschil? O nee, het was toch géén specialist. De gevel is beschadigd. Wat nu? Wie kan het herstellen? Wanneer helpt Kennis Centrum Esthetisch Consultancy? Een esthetisch specialist is uiteraard onmisbaar bij PPS & DF-

BMO. In de praktijk blijkt dat schade en degradatie vaak een gevolg zijn van ontwerpen onderhoudsfouten. Herstel van deze fouten bij de oplevering en in de gebruiksfase brengt onnodig hoge kosten met zich mee. In de engineeringfase verzorgt KCEC het analyseren van het bestek met betrekking tot de esthetische effecten. In de bouwfase verzorgt KCEC het beschermingsadvies en de opleveringsbegeleiding. In de exploitatiefase verzorgt KCEC: -.Het advies voor reiniging, onderhoud en latere renovatie -.De begeleiding voor behoud van garantie – omschrijven en beoordelen uitvoering -.Het opstellen van een Meer Jaren Onderhoud Plan / MJOP -.omschrijven, beoordelen en budgetteren van de te behaleprestatie -.De rapportanalyse van technische consultancy bureaus - .De projectdiagnose – status, oorzaak / degradatie beoordelen -.De offerteanalyse – beoordelen van offertes van uitvoerende partijen op prijs / kwaliteit inclusief referentievlakken -.De projectgerichte tip & errorlist – advies ter preventie van fouten met gevolgschade - Conflictbemiddeling - Een second opinion -.De training – opleiding in esthetisch onderhoud anno nu

“Met zekerheid meer woongevoel” De vouwdeuren serie SF 50, SF 55 en het SF 75 systeem, ongekende zekerheid. Perfect op elkaar afgestemde inbraak werende componenten Inbraakwering klasse 2 (WKII) en (SKG). Perfecte en soepel bewegend loopwerk. Hoge thermische isolatie tot een Uw 1,0 W/m2K. Slank aanzicht door minimale inbouwdiepte. Eenvoud in montage. www.sunflex.nl

sunflex_gevelbouw_012012.indd 1

09.01.2012 11:50:59

‘Wie doet wat’ zijn servicepagina’s met een overzicht van de meest gerenommeerde bedrijven per rubriek. U kunt deelnemen met een naamsvermelding. Indien gewenst kunt u uw bedrijfslogo toevoegen.

Vanaf € 95,- per uitgave weten uw klanten ook wat u doet. Neem contact op met Tim van Lieshout voor alle informatie: T +31 (0)495 450095 E t.vanlieshout@louwersuitgevers.nl

WDW

Roosters • In alle kleuren, vormen en afmetingen • Muur-, vloer-, deuren overdrukroosters voor binnen- en buitentoepassingen • Speciale toepassingen: brand-, akoestische en inbraakwerende roosters • Ruime optiemogelijkheden

Invisivent® EVO • Verborgen plaatsing met een maximaal respect voor de architectuur • Natuurlijke, energievriendelijke comfortoplossing • Inbraakveilig ventileren (klasse WK 2) • Insecten- en regeninslagwerend • Ook leverbaar in akoestische versie (AK) of met hoger debiet (HF)

Wenst u meer informatie ? www.renson.eu

KEURMERK

HĂŠt keurmerk voor aluminium en staal Over smaak kunt u als architect of opdrachtgever misschien nog met elkaar twisten. Maar niet langer over kwaliteit. Want die is gegarandeerd met het VMRG-Keurmerk, dat tegelijkertijd het meest complete keurmerk voor de gevelbouw is en rekening houdt met de allerlaatste wettelijke bouweisen, zoals CE-markering. Als brancheorganisatie staan we er vierkant achter. En omdat we zo zeker zijn van de zekerheden die het keurmerk u biedt, geven de VMRG-bedrijven daar graag garantie op. En laten we eerlijk zijn: dat is de enige zekerheid die ĂŠcht telt.

Meer informatie? Wilt u meer weten over het VMRG-Keurmerk? Neem contact op met VMRG via www.vmrg.nl of bel (030) 60 53 644.