Vakblad voor actieve bewoners: LSA BewonersBerichten

Het vakblad voor bewoners

Op bezoek bij bewonerszorginitiatieven.

“Zorgen voor elkaar. Dat is gewoon samenleven!”

• MidWest: “Onze stad had pionier kunnen zijn, moeten zijn” • Routekaart Buurtrechten • Aanmelden voor Pitchen voor impact

zomer 2017

127

In dit nummer

6

‘Bij tegenwerking ga ik in de vierde versnelling’ Initiatiefnemer Antia Groenink vertelt hoe MidWest haar pand in handen kreeg.

9

COLOFON LSA Bewonersberichten is een uitgave van het Landelijk Samenwerkingsverband Actieve bewoners Wij zijn een vereniging van bewonersgroepen.

Ook lid worden? Kijk op: www.lsabewoners.nl/ lid-worden-van-het-lsa Korte Elisabethstraat 15-17 3511 JG Utrecht 030 2317511 www.lsabewoners.nl Redactie: Kristel Jeuring Pleuni Koopman Marieke Koot Thijs van Mierlo Hylke van der Wal – so/creatie Beeld: Bram Budel Eric Kampherbeek Vormgeving: Ben Peters, De Hondsdagen Drukwerk: LibertasPascal

Pitchen voor Impact: meld je aan!

Een traject voor maatschappelijk initiatieven die op zoek zijn naar geld.

Een eiland van bewoners De bewoners van het Schotse Gigha zijn eigenaren van het eiland.

Voor een gratis abonnement op LSA Bewonersberichten mail: lsa@lsabewoners.nl Voor vragen of opmerkingen over LSA Bewonersberichten mail: pleuni@lsabewoners.nl Neem zonder © onze teksten over: we delen de info heel graag!

2

LSA Bewoners Berichten / zomer 2017 / nummer 127

14 16

Echt contact maken Steeds meer bewonersinitiatieven richten zich op zorg en ondersteuning.

En verder...

4 Opening 10 Routekaart naar Buurtrechten 12 Jij Schrijft 13 LSA-Nieuws 19 Publicaties

Column van Thijs van Mierlo

Digitaal

Ook digitaal staat het LSA nooit stil. In deze rubriek houden we je op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen.

Initiatief is niet voor de lucky few Ze krijgen vaker een podium in dit magazine: de succesvolle bewonersinitiatieven waar we allemaal trots op zijn. Lef, innovatie, veel draagvlak en bottom-up georganiseerd zijn kenmerken van het initiatief en de initiatiefnemer. Deze initiatiefnemers zijn ook vaak te vinden op de vele podia die we met elkaar bieden om te leren van deze succesverhalen. Succesverhalen die soms klinken als Don Quichot; vechten tegen windmolens en na een lange strijd overeind blijven. Een heel mooi en typisch voorbeeld lees je in dit magazine over MidWest in Amsterdam.

En toch zit er iets dwars. Waarom zien we keer op keer dezelfde initiatieven op het podium die vertellen over hun succes? Waarom zijn er niet nog veel meer mooie voorbeelden in iedere stad, wijk en dorp? Te vaak nog krijgen actieve bewoners te maken met onbegrip, tegenwerking en haken ze af.

Met de presentatie van de Routekaart Buurtrechten (zie pagina 10) bieden we inspiratie om opnieuw de spelregels samen te bepalen. Spelregels die ervoor zorgen dat initiatief nemen veel makkelijke en leuker is. En dus een vanzelfsprekendheid kan worden. En nee, dat hoeven niet alleen nieuwe en innovatieve initiatieven te zijn. De spelregels zijn nu nog te veel gericht op de overheid aan de ene kant en de markt aan de andere kant.

Maar dat past allang niet meer bij de manier waarop we naar de samenleving kijken. Waarbij maatwerk, exclusiviteit, de menselijke maat en het eigen gezamenlijke initiatief voorop staat.

Onderzoeker en maatschappelijk initiatiefnemer Maurice Specht legt zijn overtuiging voor de noodzaak van buurtrechten mooi uit: ‘Soms moet je de spelregels veranderen om andere spelers te laten excelleren.’

Ik wens iedereen een hele mooie zomer.

Thijs van Mierlo Directeur van het LSA a.i.

• We hebben onze websites bewonersbedrijven.nl en beheerjebuurthuis.nl ondergebracht bij onze website lsabewoners.nl. Dit is nu dé vindplaats voor alles wat actieve bewoners bezig houdt. Met themasites over bewonersinitiatief en: Zelfbeheer, Zorg, Ondernemen, Buurtrechten.

• Het LSA-team en bestuur presenteert zichzelf ook kort op onze site. Zo legt Petra van Duynhoven mooi uit wat haar drijft om bestuurslid van LSA te zijn: “Ik vind het LSA een nuttige en fijne club en wil daarom mij graag inzetten voor deze vereniging. Ik ga voor de passie, als wij actieve bewoners samen de passie erin houden dan kunnen overheden zeggen en doen wat ze willen: maar dan redden we het wel!”

Blijf op de hoogte via www.lsabewoners.nl @LSAbewoners Facebook.com/lsa.bewoners

Nieuwste LSA lid LSA is het netwerk van actieve bewonersgroepen, BewonersBedrijven, buurtcoöperaties en buurthuizen in zelfbeheer. We groeien snel! We stellen graag ons nieuwste lid voor: De BuurtWerkKamer Coöperatie.

Dat is een coöperatie met als doel samen met buurtbewoners en buurtondernemers in kwetsbare buurten buurtwerkkamers in zelfbeheer ondersteunen en ontwikkelen.

Meer over hen: buurtwerkkamer.nl Meer over LSA-lidmaatschap: www.lsabewoners.nl/organisatie/ lid-worden-van-het-lsa

LSA Bewoners Berichten / zomer 2017 / nummer 127

3

Opening

Oproep Nieuws gezocht

Wij zijn voor dit blad altijd op zoek naar nieuws van en over actieve bewoners.

Stuur tips, verslagen, nieuwtjes, foto’s en interviews naar pleuni@lsabewoners.nl.

Ondertussen in…

OBS De Vier Windstreken

kwam ‘Ieder Kind Een Eigen Boek’ langs, samen met de brandweer!

Stichting Ieder Kind Een Eigen Boek is in 2006 ontstaan vanuit bewonerscommissie Gein II/IV. De mooie club deelt met hulp van sponsors gepersonaliseerde boekjes uit aan schoolkinderen om het lezen te bevorderen. We zijn er trots op dat ze al heel lang lid zijn van het LSA.

835

diensten en projecten zijn wereldwijd terug in handen van de (lokale) overheid gekomen sinds 2000. Daarmee concludeert The Transnational Institute (TNI) dat privatisering wereldwijd volop wordt teruggedraaid.

Heb jij wel humor, sociale veerkracht en verleidingskills?

Maurice Specht (van Leeszaal Rotterdam) was bij onze bijeenkomst Buurtrechten: hoe scoort jouw gemeente? (zie pag. 10). Hij gaf een mooie presentatie waarin hij onder meer liet zien wat de overheid aan vaardigheden zoekt in actieve bewoners op het moment dat zij zich voor de publieke zaak willen inzetten. Hij heeft hier samen met Joke van der Zwaard onderzoek naar gedaan. Houd je vast: • Sociale instelling/vaardigheden: kunnen onder• Ondernemende kwaliteiten: autonomie, gevoel handelen, kunnen verleiden, tact, vriendelijk, attent, greep te hebben op eigen leven, mondig, assertief, met conflicten kunnen omgaan, communicatieve niet bang zijn voor afwijzing en agressie, zelfvervaardigheden, democratische capaciteiten, humor, trouwen, competent zijn/voelen, handelingsbereid, kunnen luisteren, samenwerkingsgewoontes/ verantwoordelijkheid durven/willen nemen, streven vaardigheden – organisatietalent, rekening kunnen naar het vinden van oplossingen en behalen van houden met, compromisbereidheid, relational power, concreet resultaat, plichtsbesef, burgermoed, durf, het vermogen om productieve samenwerkingsrelalef, investeren in iets waarvan resultaat onzeker is, ties aan te gaan met strategisch gekozen partners, daadkracht, energiek, trekkers, leiderschapskwaverbinders, beschermheren kunnen inschakelen, liteiten, doorzettingsvermogen, sociale veerkracht werelden kunnen verbinden, sterke en zwakke ban(versus gevoelens van machteloosheid), tegen de den hebben, steeds nieuwe contacten aangaan, proregels in durven gaan, niet bescheiden, weten hun bleemoplossend vermogen, geduld, kunnen omgaan werk zichtbaar te maken, aandacht en waardering met kritiek, sociale reflexiviteit, onderscheid kunnen genereren, pragmatische onderzoekende houding, maken tussen individueel belang, groepsbelang, waakzaam. publiek belang, betrokkenheid, empathie, medemen• Gedrevenheid: betrokken, publieke betrokkenselijkheid, belangstelling, begrip en waardering voor heid, (duurzaam) engagement, enthousiast, idealen andere mensen, altruïsme, vertrouwen, betrouwbaar, hebben, nieuwsgierig, interesse in buurtaangelegentolerant, onbevooroordeeld/open, waardeert verschil, heden, een (eigenwijze) visie hebben op de buurt, zorgvuldig, zorgzaam, mensen een tweede kans gesamenleving en wat er zou moeten veranderen, ven, gastvrij, mensen op hun gemak kunnen stellen. kritisch, eigenwijs, burgerlijk ongehoorzaam, het woord ‘nee’ niet kunnen horen, doorgaan waar ‘ver- • Specifieke kennis: beheersing van (Nederlandse) taal – mondeling, schriftelijk, meertalig (in diverse betekenisstandige’ mensen zouden ophouden, passie, kunnen sen), bureaucratische kennis en vaardigheden, instiovertuigen, overredingskracht. tutioneel en inhoudelijk begrip, geïnformeerd zijn (over lokale situatie, politiek, en over voorbeelden/aanpak elders), informatie kunnen verwerken en doorgeven.

4

LSA Bewoners Berichten / zomer 2017 / nummer 127

De conferentie Fearless Cities trok 700 mensen uit 180 steden uit 51 landen.

“Het is onze wijk en wij weten hoe we die leefbaar kunnen maken. Onderhoud van het groen, opruimen van zwerfafval, beheer van het wijkcentrum, invullen lege plekken…

Geef ons de kans en wij bereiken meer voor hetzelfde geld, omdat we het samen en zelf doen.” zeggen de bewoners van BewonersBedrijf HeechterpSchieringen uit Leeuwarden. Lees meer op www.lsabewoners.nl/onze-leden/bewonersbedrijfheechterp-schieringen/

n e z n e r g e d r e Ov

Over de hele wereld zijn er mensen die geloven in verandering van onderop. Mensen die zich sterk maken voor hun leefomgeving. Het LSA werkt samen met internationale partijen en zoekt en deelt mooie ontwikkelingen en goede voorbeelden.

Mensen hebben het recht om ongelijk behandeld te worden

Onbevreesde steden In juni is er in Barcelona een grote internationale conferentie gehouden: Fearless Cities (onbevreesde steden). Zevenhonderd mensen uit 180 steden in 51 landen op vijf continenten spraken daar over de oprichting van een wereldwijd netwerk van ‘gemeenten voor de verandering’. De beweging heeft steden voor ogen die lokaler ingericht zijn, waar huizen betaalbaar zijn, vluchtelingen niet worden opgejaagd, privatisering teruggedraaid wordt, waar gewerkt wordt aan het tegengaan van werkloosheid en armoede en aan veiligheid op straat.

Voortrekker van de beweging is Barcelona en Comú (BeC), het burgerplatform dat in 2015 de lokale verkiezingen won en onder leiding van burgemeester Ada Colau sindsdien de stad bestuurt. Ook in andere Spaanse gemeentes regeren dergelijke coalities, onderling werken deze steden samen en verzetten ze zich tegen de landelijke conservatieve regering in Spanje.

Verzet BeC verzet zich tegen projectontwikkelaars en buitenlandse investeerders die huizen in Barcelona kopen om ze via Airbnb aan toeristen te verhuren. Daarnaast is ze erop gebrand om diensten weer in handen te krijgen van de gemeente (zoals de water- en energievoorziening).

Krachtstation Kanaleneiland wint prijs!

Krachtstation Kanaleneiland uit Utrecht heeft de ABN AMRO Social Involvement Award gewonnen. Het project kreeg de eerste prijs van 2.500 euro voor de transformatie van een voormalig ROC-schoolgebouw tot een multifunctioneel complex. Dit maatschappelijke vastgoedproject kwam zonder subsidie tot stand en maakt het mogelijk voor bedrijven en bewoners uit de wijk laagdrempelig te huren of een bedrijf te starten.

Tijdens de conferentie werden verhalen en ervaringen gedeeld. Er was veel herkenning. Men vond elkaar in de onvrede over privatisering en macht van multinationals versus bewoners, positieve initiatieven om hierin verandering te brengen werden met elkaar gedeeld. Ook waren er overeenkomsten in onvrede over hoge woonlasten. In veel grote steden, zoals New York, Berlijn en Londen, hebben bewoners met lage of midden inkomens het lastig om de explosief stijgende woonlasten te betalen.

LSA Bewoners Berichten / zomer 2017 / nummer 127

5

#LSA-leden

‘Bij tegenwerking ga ik in de vierde versnelling’ Veel coöperaties, bewonersinitiatieven en BewonersBedrijven zitten met dezelfde vraag: hoe krijg je een gebouw in handen? MidWest in Amsterdam West is het gelukt. Na vele jaren onderhandelen en praten.

Initiatiefnemer Anita Groenink vertelt het verhaal met veel hoogteen dieptepunten. “Onze stad had pionier kunnen zijn, had pionier moeten zijn.”

6

LSA Bewoners Berichten / zomer 2017 / nummer 127

D

it is tot 2010 een school geweest. Daarna werd het beheerd door anti-krakers. Het zag er destijds echt niet uit. Het was een donker gat in de wijk. Kapotte ramen, geen licht, een breiwerk van oude fietsen voor de deur, veel zwerfvuil: alles wat een wijk niet schoon, heel en veilig maakt.” We spreken Anita Groenink in MidWest, om ons heen lopen werkmannen af en aan. Er is een grote verbouwing gaande bij deze sociale wijkonderneming in een monumentaal schoolgebouw.

Maar ook nu gebeuren hier mooie dingen. Zo wordt een van de schoolpleinen beheerd door bewoners.

De tegels zijn er gelicht en er worden kippen en bijen gehouden, er zijn frambozen en wilgen gepland en er wordt geëxperimenteerd met verschillende manieren van waterafvoer. Voor de buurtbewoners in de dichtstbevolkte wijk van Amsterdam de Baarsjes is het fijn om een plek te hebben waar ze met groen bezig kunnen zijn. Nog fijner is het als straks het hele gebouw open is. Het moet de ontmoetingsplek van de buurt worden, met ruimte voor van alles: van huiswerkbegeleiding tot yoga-lessen.

Op dit moment zijn er vooral werkmannen en zzp’ers in het gebouw. Ontwerpers, journalisten, ondernemers, kleine bedrijfjes: de lokalen zitten van het begin af aan vol. “Zzp’ers hebben we veel in deze wijk. Ik zag ook al snel dat we van een donker gat in de wijk een geweldige creatieve werk- en ontmoetingsplek konden maken.”

Wacht niet af: claim het gebouw “Ik besloot hier, samen met andere buurtbewoners een muziekfestival te organiseren. We hebben gewoon de sleutel gevraagd aan de anti-krakers, buurtbudgetten aangevraagd en hoppa: een mooi festival geregeld voor buurtbewoners. Dat was een succes, mensen zagen wat de mogelijkheden van het pand waren voor de buurt. Snel erachteraan organiseerden we een sneakpreview van het pand.

We lieten gemeente, lokale ondernemers en bewoners het gebouw zien en vertelden wat wij ermee wilden doen. Daarin zit meteen een les die ik graag wil meegeven aan andere initiatiefnemers die een gebouw in handen willen krijgen: claim het gebouw.

Wacht niet af: ga ervoor.”

Dat is wat Anita deed, er keihard voor gaan. Ze had al eerder met buurgenoten een zeer geslaagd buurtinitiatief opgezet: ‘Geef om de Jan Eef’, een buurtinitiatief dat ze opzetten nadat er een gewelddadige overval met dodelijk slachtoffer had plaatsgevonden bij een juwelier in de Jan Evertsenstraat.

Geef om de Jan Eef was onder meer een oproep aan buurtbewoners om hun boodschappen in deze straat te doen, in hun eigen buurt. Het initiatief zorgde voor nieuwe winkels, positiviteit, evenementen en cohesie. Het leverde Anita ook een sterk netwerk op, in de buurt en met de gemeente.

Kopen: hoezo?

Dit netwerk gebruikte zij toen zij met de andere initiatiefnemers aan de slag gingen om het pand voor de buurt te behouden. Ze namen contact op met de wethouder en vertelden dat zij het contract van de leegstandbeheerder graag overnamen, en ervoor zouden zorgen dat er een stuk meer maatschappelijke meerwaarde gecreëerd zou worden dan de anti-kraak studenten deden. Maar daar wilde de gemeente niet aan. Ze wilde verkopen voor meer dan een miljoen euro.

“Onze eerste reactie was: kopen, hoezo? Wat hebben wij nou aan stenen? Maar toen we in maart 2013 de sleutel en een kortdurende gebruikersovereenkomst kregen, waren we daar ook zeker niet tevreden mee.

We wilden duurzaam en zeker weten dat we er een lange tijd konden zitten. De gemeente was wel enthousiast over onze plannen en dacht heel creatief met ons mee hoe we konden komen tot een community trust-model, zoals die in Engeland bestaan.”

Couscous met ondernemers Intussen was het duidelijk dat MidWest veel waarde heeft voor de buurt, de werkplekken waren verhuurd, de schoolpleinen waren opgeknapt, er waren tal van evenementen en activiteiten in het pand. Zoals het project VrijdagMiddagCouscous, waar jongeren die werk of een stageplek zochten én ondernemers uit de wijk laagdrempelig samenkwamen.

Om hun mooie werk te kunnen blijven doen en uit te breiden wilden ze het pand duurzaam behouden.

Dus moest er een businessplan gemaakt worden. De stichting kreeg budget van de gemeente om dit te laten doen. Dit is typerend voor de goede sfeer en de gelijkwaardige relatie die er met de gemeente was.

Ruim twee jaar lang zaten de initiatiefnemers van MidWest aan tafel met bestuurders en ambtenaren van verschillende diensten van de gemeente Amsterdam.

Creatief model Toen alle feiten en cijfers boven tafel waren gekomen, sloten twee initiatiefnemers zich een vakantie lang op om zelf een maatschappelijke kostenbatenanalyse te maken. Met dit document in de hand, kwam de stichting met de concretisering van het unieke model waar al jaren gezamenlijk aan gewerkt werd met Stadsdeel West. In het kort gaat het model over de waardecreatie van een community trust in een soort van huurkoop contract. De waarde van het vastgoed wordt niet bepaald door de standaard grondprijzen maar er wordt gekeken naar de bredere maatschappelijke context. De sociale onderneming (stichting in dit geval) koopt het vastgoed voor een vastgesteld bedrag, maar de geldtransactie wordt naar de lange termijn geschoven. De afspraken over bijvoorbeeld prestaties, winstdoelstellingen, juridische entiteit en inspraak worden vastgelegd in een convenant.

“Een prachtig model waar alle partijen gelukkig mee

LSA Bewoners Berichten / zomer 2017 / nummer 127

7

Anita van MidWest vertelt: ‘Ineens ging alles mis.’

waren. Het was dan ook bijna in kannen en kruiken, de concept erfpachtovereenkomst en het convenant waren zo goed als klaar. Maar opeens ging alles mis.

Ik weet de dag nog heel goed. Ik zou als spreker iets vertellen voor gemeenteambtenaren, mijn verhaal had als titel: Vertrouwen in de stad. Die ochtend kreeg ik een telefoontje: ‘Niemand vertellen dat ik gebeld heb, maar het is helemaal mis. Ze willen het niet door laten gaan. Er is een lijst opgesteld van maatschappelijk vastgoed dat commercieel verkocht moet worden en MidWest staat daar op.’ Aaah, na al die eeuwen van praten en onderhandelen leek het alsof onze samenwerking eenzijdig werd opgezegd.

Klaar. Ik heb alsnog op die bijeenkomst gesproken, maar ik heb daar een heel ander verhaal gehouden.

Ik baalde zo. Opeens werd er gezegd dat de koop niet door kon gaan, want het zou staatssteun zijn, en het had een precedentwerking en er werd me verweten dat ik voor een dubbeltje op de eerste rij wilde zitten. Jongens, jongens, alles wat nu als tegenargument werd genoemd hadden we de jaren voorafgaand uitvoerig en zorgvuldig in samenwerking met ambteraren van diezelfde afdelingen al uitgezocht en besproken.”

Gedwongen sluiting MidWest had met een nieuwe politieke werkelijkheid te maken. Er was een ander bestuur gekomen en die maakte andere beslissingen. De jaren van voorbereiding leken voor niks. De stichting werd uitgenodigd voor een gesprek waarbij het aanbod van de gemeente werd gepresenteerd. We kregen de keuze: of kopen voor 1,2 miljoen óf huren voor 50 euro per m2. Met die huur zouden de bestaande huurders een flinke prijsverhoging krijgen en voor de sociale en culturele programmering zou de stichting continu een beroep moeten doen op subsidies, terwijl het juist het uitgangspunt was om een financieel zelfstandig model te ontwikkelen. Het paste simpelweg niet bij een organisatie die maatschappelijke impact als hoofddoelstelling heeft. Dus het leek over. Anita was zeer teleurgesteld in haar stad.

“Onze stad had pionier kunnen zijn, had pionier moeten zijn. We waren zo hard op weg om superrevolutionair te werken aan de wijk.”

Anonieme investeerder Opgeven wil ze niet, maar lijkt te moeten. Totdat iemand haar aanbiedt om een investeerder te vinden.

Deze ontwikkelaar ziet hoe belangrijk de plek is voor de buurt, wat het allemaal teweeg brengt en kan gaan brengen en zoekt mee. Dit loopt uiteindelijk op niks uit, maar bij Anita is een zaadje gepland. “Kijk:

8

LSA Bewoners Berichten / zomer 2017 / nummer 127

wanneer iemand ‘nee’ zegt tegen mij, dan ga ik in de tweede, nee de vierde versnelling. Ik ben niet zo goed in loslaten. Daarbij heb ik een oeverloos optimisme.

Het moment brak aan dat er binnen een maand meer dan een miljoen euro nodig was, en we zijn in ons netwerk gaan rondbellen. Binnen een week was het geregeld. We hebben een anonieme investeerder waar we aflossingsvrij mogen lenen voor zeven jaar.

Daarna kijken we opnieuw naar dat contract.”

De anonieme investeerder is een commerciële partij die veel geld verdient aan de stad en vindt dat het een maatschappelijke verantwoordelijkheid heeft naar de stad. Het gelooft in het verfrissende concept van MidWest en het ziet dat de stichting haar cijfers op orde heeft. Het draait goed bij MidWest.

In het najaar gaan de deuren weer open voor de buurt. Er werken nu twee betaalde krachten, een van hen (Dorine) laat trots en bevlogen het hele gebouw zien. Ook de huurders zijn enthousiast over de plek en de mogelijkheden. Een van hen spreekt me aan om me te vertellen over de kracht van MidWest. Hij is initiatiefnemer van De ronde van Orteliusstraat, een zeer geslaagd wielerfeest dat 63 jaar geleden voor het laatst was gehouden in de Baarsjes en afgelopen voorjaar dus eindelijk weer. Zonder het netwerk en de locatie van MidWest was dat nooit gelukt, vertelt hij. Hier komen mensen samen, MidWest verbindt de wijk.

Investeerder voelt verantwoordelijkheid voor stad Oude dame gered De toekomst van het grote schoolgebouw lijkt rooskleurig. Anita is ook vol optimisme. Ze heeft het over werkervaringsplekken en participatietrajecten, over talentontwikkeling, muziek, theater en verbinding.

Het is bijna alsof die 5 jaar gedoe en strijd haar niet geraakt heeft. “Dat is niet zo. Nogmaals ik ben een optimist en ik heb veel plezier in wat ik doe. We maken hier een warm nest voor de buurt. Als mijn kinderen mij vragen hoeveel uur ik per week werk, zeg ik altijd: ah joh, dat is toch geen werken wat ik doe! Als je plezier hebt in wat je doet, zie je het niet als werk.

Maar het zijn nu wel even zware tijden, zo’n groot gebouw van bijna 1700m2 renoveren met een beperkt budget is een hele klus. Maar hoe dichter we bij de opening in oktober komen hoe meer ik me realiseer dat het allemaal de moeite waard is geweest. Het gebouw van meer dan 93 jaar oud komt steeds meer te voorschijn nu we alle lagen vuil, jaren 70-plafonds en muurtjes verwijderen. Deze oude dame hier midden in de Baarsjes heeft weer een publieke functie en staat straks weer te stralen, en daar was het ons destijds in 2012 allemaal om te doen.

#BewonersBedrijven

GASfabriek! deed in 2015 mee met het pitch-traject.

Elke startende onderneming kan hulp gebruiken. Dit geldt in het bijzonder voor BewonersBedrijven en andere ondernemende bewonersinitiatieven.

Voor hen is het vaak extra lastig om toegang tot geld te krijgen. Daarom hebben het LSA en de KNHM het traject ‘Pitchen voor impact’ ontwikkeld.

Het programma bestaat sinds 2015 en de aanmeldingen voor 2017 zijn NU geopend.

Pitchen voor Impact: meld je aan!

“Het pitchtraject gaf ons ondersteuning en advies,” vertelt Claire Bruin van Stichting Behoud GASfabriek!

De stichting wilde met verhuur, duurzame dagbesteding, leerwerkplekken en een stadsmoestuin de oude Gasfabriek in Alkmaar van de sloop redden. Zij deden veel praktische kennis op tijdens het traject in 2015. “Onze ambitieuze plannen en kosten hebben we bijgesteld, zodat ze reëler zijn. Zo gaan we meer ruimtes vast verhuren en pakken we de verbouwing gefaseerd aan. Op deze manier kunnen we met de huurinkomsten de vaste lasten dekken. Dit haalt de druk van de ketel en waarborgt de continuïteit. Zo konden wij ons als startend BewonersBedrijf richten op de activiteiten voor en door de buurt.”

Investeerders moeten geloven in de impact en haalbaarheid van de plannen.

Daar helpt ‘Pitchen voor impact’ bij.

Pitchen voor impact is een traject voor maatschappelijk initiatieven die op het punt zijn aangekomen dat er geld nodig is en er investeerders gevonden moeten worden.

Die investeerders, of dat nou mensen in de buurt zijn, fondsen, of banken, moeten geloven in de impact en de haalbaarheid van de plannen. Daar helpt ‘Pitchen voor impact’ bij.

In 10 weken tijd helpen we startende BewonersBedrijven zichzelf klaar te stomen voor investeringen, van plan tot pitch. Samen met andere bewonersinitiatieven die ook op zoek zijn naar investeerders wordt er gewerkt

aan de plannen en de organisatie om investeerders ervan te overtuigen dat de zaak goed op orde is, dat er een gezond ondernemingsplan ligt en dat het initiatief een positieve impact op de wijk zal hebben. Middels workshops en professionele ondersteuning op maat worden de plannen aangescherpt. We sluiten het traject af met een pitch. Dat is een goede test, en daar komen ook echte investeerders op af. Op basis van die pitch kiezen we een aantal initiatieven die nog 40 uur gratis ondersteuning krijgt, daarnaast ontvangt de publiekswinnaar € 1000,Met de GASfabriek! gaat het overigens heel goed. Het is een hippe bruisende historische plek voor de buurt geworden, met een strak en reëel verdienmodel!

Meld je aan!

Startende BewonersBedrijven zijn heel welkom om zich aan te melden voor 15 september. Kijk voor de criteria en data op: www.lsabewoners.nl/ondernemen/pitchenvoor-impact.

Organisatie

Pitchen voor impact wordt georganiseerd door de landelijke vereniging van en voor bewonersgroepen LSA en de Koninklijke Nederlandsche Heidemaatschappij (KNHM). De KNHM is een vereniging die burgers en sociaal ondernemers begeleidt bij de verbetering van hun buurt, wijk, drop of stad. Dit doen ze met inzet van kennis, procesbegeleiding en een uitgebreid netwerk.

LSA Bewoners Berichten / zomer 2017 / nummer 127

9

#Buurtrechten

Routekaart naar Buurtrechten LSA maakt zich al sinds jaar en dag sterk voor buurtrechten, rechten waarmee actieve bewoners echt zeggenschap krijgen over hun buurt.

Het krijgt nu voet aan de grond.

We hebben online in kaart gebracht welke gemeenten wat doen op het gebied van buurtrechten.

130 gemeenten zijn aan de slag!

Om bewoners en gemeenten te helpen ook (meer) buurtrechten in te voeren ontwikkelden we de Buurtrechten Routekaart (met daaronder een grote kennisbank).

Op alle plekken waar je in deze kaart deze pijl ziet, kan je in de interactieve versie doorklikken naar achterliggende informatie.

10

LSA Bewoners Berichten / zomer 2017 / nummer 127

Check hem hier ĂŠn online op www.lsabewoners.nl/ buurtrechten/kennis/ routekaart-buurtrechten/

LSA Bewoners Berichten / zomer 2017 / nummer 127

11

Heb je interessant nieuws uit je wijk? Schrijf het ons!

Jij schrijft...

100e betrokken bewoner/klant

gevonden op facebook erheid heeft zijn 100ste BewonersBedrijf Noaberwijk Nijv ten Hove heeft zich klant in het zonnetje gezet. Dhr. onderhoud, dat aangeingeschreven voor hulp bij het tuin drijf. Hij kreeg een bos boden wordt door het BewonersBe geboden. bloemen en lekkere chocolade aan

Harry ten Elzen @birdyharry

Ben pas 1 uur op de hoogte vh bestaan van #LSA. Voor mij een GROTE ONTDEKKING; ga ik zeker #lid van worden

2016 officieel van start Het BewonersBedrijf is in maart st de heer ten Hove gegaan en inmiddels hebben – naa gevonden naar het – al een kleine 50 bewoners de weg onderhoud van hun tuin BewonersBedrijf voor hulp bij het ment). (incidenteel of middels een abonne van de vervoersdienst, Ook maken veel bewoners gebruik thuis van een vrijwilliger iPad training of krijgen ze bezoek voor onze noaberzorg. op Lees meer over deze LSA-leden aberwijk-nijverheid www.lsabewoners.nl/onze-leden/no

Jong zijn in de stad

Ingezonden bericht Jong zijn in de stad, wat beteken t dat? Daarover maken Amsterdamse jongeren samen met kunstenaarscollectief Moving Arts Project de voorstelling WAAG. Wat verbindt hen en wat juist niet? Wat weten ze zeker en waar wordt het ongemakkelijk? Hoe blijf je in bala ns?

Geen hapklare antwoorden, maa r wel ontdekkingen met de nodige losse eindjes, pieken en dalen en botsende dromen.

WAAG bestaat uit een voorstelling , debat en een expositie. Het kunstproject trekt door Amsterdam en slaat begin oktober op verschillende plekken haar tent op om van bewoners te leren wat jong zijn in Amsterdam voor hen betekent. Sam en met het artistieke team maken de jongeren een installatie die dien stdoet als theater, expositieruimte , hangplek en debatarena.

Meer weten en kaarten bestellen via www.movingartsproject.nl/waag

12

LSA Bewoners Berichten / zomer 2017 / nummer 127

Meet het taalteam van behoeve BewonersBedrditijfBewConerab rsBedrijf uit

Wekelijks organiseert lezen, praten, luisteren Dordrecht een Taalcafé. Samen ie tuin wandelen. en koffie drinken en door de moo

LSA Nieuws

Versterking gezocht

Bij LSA hebben we plaats voor getalenteerde HBO/WO stagiair(e)s en afstudeerders. Wil jij helpen dé landelijke vereniging van en voor actieve bewoners nog sterker te maken? Neem contact met ons op en kijk of we een interessante opdracht hebben voor jou.

Of nog beter: bedenk zelf een mooie opdracht en laat het ons weten! Wij staan open voor jouw ideeën.

Voor meer info kun je contact opnemen met ons kantoor: 030-2317511 of info@lsabewoners.nl of ga naar www.lsabewoners.nl/vacatures

LSA-Bijeenkomsten Ook de afgelopen maanden hebben we een aantal bijzondere bijeenkomsten gehouden. En deze zomer gaan we naar Texel.

In dit blad lees je op pag. 16 meer over onze bustour langs zorginitiatieven, op onze (vernieuwde!) website vind je informatie over een andere mooie LSA-bijeenkomst Buurtrechten: hoe scoort jouw gemeente.

In de zomervakantie houden we traditiegetrouw geen bijeenkomsten, behalve de LSA zomerschool! Ook dit jaar wordt dit een bijzondere reis exclusief voor onze leden. We gaan op 21 en 22 augustus naar Den Helder en Texel om daar onder meer zorgcoöperatie Samen Beter Texel te bezoeken en de initiatiefnemers van het lokale Texelfonds.

Wil je ook mee en is jouw initiatief nog geen lid? Sluit je aan! www.lsabewoners.nl/lid-worden-van-het-lsa/ Meer over onze bijeenkomsten vind je op: www.lsabewoners.nl/bijeenkomsten

Profileren van BewonersBedrijven Wat doen BewonersBedrijven precies, welke geldstromen gaan er in om, wat is de aard van de activiteiten, hoe speelt verhuur van vastgoed een rol? Om dit in kaart te brengen zijn we gestart met een benchmark-onderzoek.

We doen een vergelijkend onderzoek onder verschillende BewonersBedrijven om meer te weten te komen over prestaties en werkwijzen. Met de resultaten krijgen we een beter beeld van de ‘BewonersBedrijven sector’ in ons land.

Aanvraag onderbouwen Samen leren en ontwikkelen is voor ons de drijfveer. Door in de organisaties te duiken, halen we informatie boven tafel waardoor we inzicht en grip krijgen op de hele sector BewonersBedrijven.

Daarnaast willen we meer begrip creëren voor wat BewonersBedrijven zijn en doen, zodat we ze beter op de kaart kunnen zetten.

De individuele BewonersBedrijven kunnen met de resultaten de boer op naar (lokale) stakeholders. Als je meer inzicht hebt in wat werkt en waarom, is dit te gebruiken als onderbouwing voor een (fonds)aanvraag of een gesprek met gemeente of woningcorporatie.

We zijn gestart met een benchmark onder BewonersBedrijven die allemaal iets doen op het gebied van vastgoed. Marc van Leent van de Wijkplaats helpt bij de ontwikkeling en uitvoering van de benchmark. Natuurlijk houden we je op de hoogte!

Meer over BewonersBedrijven op www.lsabewoners.nl/ondernemen

Nieuwe website: makkelijk info zoeken

LSA heeft zijn 3 websites laten samenkomen.

Lsabewoners.nl, bewonersbedrijven.nl en beheerjebuurthuis.nl zijn samengevoegd. Wees niet bang: er is geen informatie verloren gegaan.

Sterker nog: er is veel informatie bijgekomen.

Surf naar www.lsabewoners.nl/over-website en lees over de nieuwe site. Veel plezier!

LSA Bewoners Berichten / zomer 2017 / nummer 127

13

Zelfbestuur

Een eiland zonder gemeentebestuur, zonder criminaliteit, maar met lange vergaderingen waar 80 procent van de bevolking aanwezig is. Lees over Gigha: een eiland in handen van bewoners.

Gods eiland is eigendom van bewoners 15 maart is het feest op een klein eiland in Schotland.

Het is een onafhankelijkheidsfeest. Op deze dag die de eilanders Latha Paghaidh an Deich Ceud Mile noemen, wordt gevierd dat ze in 2004 één miljoen euro hebben terugbetaald aan het Scottisch Land Fund. Het is gelukt, de bewoners hebben hun eiland gekocht!

Eigenlijk deden ze dat al een kleine drie jaar eerder, in 2001. Gigha, wat Gods eiland betekent, was daarvoor lange tijd in handen van privé-eigenaren. Als laatste van laird Derek Holt, stichter van een keten van amusementsparken. Hij besloot in 2001 het eiland voor £ 4,2 miljoen te verkopen. De eilanders riepen de hele bevolking bij elkaar (rond 135 mensen) voor een algemene vergadering waarop het voorstel werd gedaan om zelf geld in te zamelen en het eiland aan te kopen. Het werd een heftige en lange vergadering. Daarna was Isle of Gigha Heritage Trust een feit.

Het is gelukt, de bewoners hebben hun eiland gekocht!

Schenkingen en een lening Trust-lid John Martin blikt terug en vertelt op de site www.gov.scot: “Twee bewoners gingen toen naar het eiland Eigg om erachter te komen hoe de communitybuy out [zo heet het recht voor een gemeenschap om land te kopen] had gewerkt. Ze kwamen zeer geïnspireerd terug.”

Op het eiland wordt jaarlijks een raft race gehouden.

14

LSA Bewoners Berichten / zomer 2017 / nummer 127

Logisch, want het gaat goed op dit kleinere eiland dat al in 1997 is aangekocht door de bewoners. Sindsdien zijn de leefomstandigheden daar flink verbeterd en er is een grote gemeenschapszin. Ook de Gigha-eilanders gaan met passie voor hun droom. Ze krijgen de steun van verschillende fondsen: het grootste bedrag komt van het Scottish Land Fund: 3,5 miljoen pond. Maar daar moeten ze één miljoen van terugbetalen binnen twee jaar.

Dat blijkt lastiger dan gedacht. Martin: “Toen het eiland te koop was, dachten wij als bewoners dat we alles zouden kopen op het eiland. Natuurlijk wisten we dat de huizen in een zeer slechte staat waren, maar we dachten dat we genoeg inkomsten uit de viskwekerij zouden kunnen gebruiken om verbeteringen te financieren.

Helaas had de laird besloten om de winstgevende delen van de viskwekerij te behouden.”

Bikkelen Het was dus bikkelen om genoeg geld te verdienen om de huizen op te knappen en tegelijkertijd de lening terug te betalen. De verkoop van het mooie huis van de laird heeft hier flink bij geholpen. Het is gekocht door iemand die het toerisme van Gigha een flinke boost heeft gegeven door boottours te organiseren en door een B&B in het prachtige huis te maken. Het is niet de enige plek waar je kunt overnachten, er zijn cottages, Airbnb’s en de trust bezit een hotel. Genoeg mogelijkheden om een keer een trip naar dit eiland te maken.

Dat is ook zeer aan te raden: het is er prachtig, rustig en er is geen criminaliteit! Het is een plek waar deuren niet op slot hoeven, waar geen werkloosheid heerst, waar mensen vrolijk en trots zijn. En waar je de sterren goed kunt zien, want de bewoners besloten tijdens een lange vergadering, op hun unieke zeer democratische manier, om geen straatverlichting te nemen.

Het runnen van een eiland door bewoners gaat niet vanzelf. Niet alleen de financiën geven het zevenkoppig bestuur van het eiland kopzorgen. Soms zijn er spanningen in de gemeenschap die opgelost moeten worden. En ook de continuïteit van personeel is een probleem. Het juiste personeel vinden is lastig én omdat ze op een geïsoleerd eiland moeten willen wonen

Op het prachtige eiland Gigha hoeven de deuren niet op slot.

én omdat het salaris dat ze kunnen betalen niet zo hoog is. Maar elk probleem wordt getackeld, en elk getackeld probleem maakt de bewoners trotser en vastbeslotener.

Het vertrouwen in de toekomst van Gigha neemt toe. We hebben de controle over ons eigen lot.

Vrijheid “Het gemeenschappelijk eigendom van het eiland is een groot succes. Ons inwonersaantal is gegroeid. We hebben mooiere huizen en lagere energierekeningen,” vertelt Martin. De trust produceert zelf energie, via tweedehands ingekochte windmolens. Ze produceren zelfs meer dan ze verbruiken en verkopen dus ook energie aan het vaste land. Om dit windpark te financieren heeft de overheid geld geschonken en zijn er commerciële leningen afgesloten. Het windpark levert nu 100.000 pond per jaar aan inkomen op. Daarnaast stijgen de inkomsten uit toerisme elk jaar. Zo groeit de Trust langzaam toe naar financiële onafhankelijkheid, maar nu kan ze alle fondsen en leningen nog goed gebruiken. Gelukkig zijn deze er in Schotland ook, loterijen en fondsen en ook de overheid keert daar makkelijker en meer uit aan bewonersinitiatief dan in Nederland. De hoop van de Trust is dat ze over drie jaar break-even draaien.

Hoewel dit een belangrijk doel is, is het volgens de Trust nog veel belangrijker wat er is gebeurd met de mensen sinds het eiland in eigen handen is gekomen. Martin:

“Er wordt hier veel gepraat over vrijheid, trots en respect.

Exemplarisch is de naam die we hebben gegeven aan de nieuwe boot die de Trust heeft gekocht: ‘Saorsa’ (Gaelisch voor Vrijheid). Het vertrouwen in de toekomst van Gigha neemt toe. We hebben de controle over ons eigen lot.”

Op zoek naar de wijkBV In Nederland spreken we steeds vaker over wijken waarin bewoners regie nemen over publieke voorzieningen, geldstromen binnen de wijk weten te houden en hierdoor samen zorgen voor een leefbare wijk. Veel verder dan experimenten komen we nog niet. LSAbewoners, Labyrinth Onderzoek en Geldstromen door de wijk nodigen je uit voor een leerreis naar Schotland. Op deze leerreis werken we met elkaar aan een nieuw concept dat toepasbaar is in Nederland: de wijkBV. We bespreken en bekijken hoe lokale gemeenschappen in Schotland samen de wijkgemeenschap vormen en hoe overheden hier beleid op ontwikkelen.

We zoeken pioniers die mee willen ontwikkelen én lokaal aan de slag willen gaan met de geleerde lessen. Zoekend naar nieuwe vormen van samenwerking nodigen we ambtenaren, actieve bewoners en sociaal ondernemers uit voor deze inspirerende reis waar we onder meer het eiland Gigha aandoen Lees meer over de reis op www.lsabewoners.nl/ leerreis-op-zoek-naar-de-wijkbv

LSA Bewoners Berichten / zomer 2017 / nummer 127

15

#LSAzorg

Echt

contact maken Er zijn veel bewonersinitiatieven gericht op zorg en welzijn, op zorg voor elkaar. Om te laten zien hoe dit in de praktijk werkt, nam het LSA op 9 juni een bus vol actieve bewoners mee langs vier bewonerszorginitiatieven. Op inspiratietour!

16

LSA Bewoners Berichten / zomer 2017 / nummer 127

B

ij zorg denken we aan grote instellingen, maar we vergeten soms onze buren!”, stelt Grace Brok van Wij(k) voor elkaar en voorzitter van sportclub SV Helios in Deventer. Van een sportclub verwacht je niet direct dat ze zorginitiatieven nemen. Maar de sportclub zag dat er behoefte was in de wijk én dat ze zelf aansluiting moesten houden met de wijk.

Dus zette SV Helios de deuren open en nam het initiatief voor ‘Wij(k) voor elkaar’. “Als sportvereniging hebben we besloten dat we ons wilden focussen op sporten, voeding en gezondheid. Eigenlijk op het algemene welbevinden van de mens”, legt Grace uit. “Met die focus hebben we twee jaar geleden tegen elkaar gezegd dat we de deuren open gingen zetten. Van 8 uur ‘s morgens tot 23 uur ‘s avonds en we zien wel waar we verbindingen kunnen leggen. Ons doel is; voor iedereen open!”

Bestemmingsplan Al snel ontstonden er veel nieuwe samenwerkingen met partijen. “We zijn nu, samen met andere organisaties, echt bezig om de waarde van ons clubhuis te benutten. Bijvoorbeeld door het geven van sportlessen voor ouderen, of het opzetten van een keuken waar leerlingkoks leren koken en de wijk goedkoop kan eten. We werken echt aan de sportaccommodatie van de toekomst. Het voordeel is dat je als sportvereniging gewoon heel laagdrempelig toegankelijk bent.”

Het ontwikkelen van deze nieuwe trajecten was zeker niet altijd makkelijk. “Het is een heel lange weg geweest. We zijn een sportvereniging. Hier bieden we sportactiviteiten aan. Als je dan meer gaat doen dan dat en je gaat je openstellen voor zorg of andere projecten, dan kom je in de knel met het bestemmingsplan. We wilden bijvoorbeeld ook dagbesteding kunnen aanbieden, maar hoe regel je dat op een sportlocatie?”

Ook op het gebied van de financiering lagen veel uitdagingen. “De gemeente zei steeds; ‘Mooi initiatief, maar we weten niet goed waar we jullie moeten plaatsen. De belangrijkste les die we daarin hebben geleerd is dat je vooral samen het gesprek aan moet blijven gaan en moet zoeken naar wat mogelijk is.”

De sportvereniging geeft een boost aan maatschappelijke ontwikkeling. 250 vrijwilligers van de voetbalvereniging en 65 nieuwe vrijwilligers zetten zich in voor de club. De club heeft een visie op zijn vrijwilligersbeleid: enthousiasmeren, verbinden en empoweren staan centraal. SV Helios wil een vereniging zijn die de wijk verbindt, met sport als insteek.

Hoe gaat het met u?

Steeds meer bewonerszorginitiatieven ontstaan omdat ze uitdagingen (of regelrechte schrijnende situaties) in wijken aan willen pakken.

Bijvoorbeeld Buurtcoöperatie Zuid doet Samen in Apeldoorn, waarbij buurtassistenten huis aan huis bij mensen langsgaan om te vragen hoe het met hen is en of ze hulp kunnen gebruiken en om hen te betrekken bij de buurt. “De eerste vraag die we stellen aan mensen is ‘hoe gaat het met u?”, vertelt Mechelien Burghout, directeur van Zuid doet Samen. “Daarmee komen we echt naast de mensen.

Wat een welzijnsinstelling vaak niet lukt, lukt ons wel. Echt contact maken.”

“De gemeente wist niet waar ze ons moest plaatsen” De Buurtcoöperatie Apeldoorn-Zuid is opgericht om te helpen bij het opvangen van de gevolgen van de veranderingen in de zorg. De leden (dit zijn in principe alle inwoners van Apeldoorn-Zuid) zijn de baas in deze sociale onderneming. Zo kan de Coöperatie de onderlinge contacten in de wijk bevorderen en de zorg optimaal houden.

Zuid doet Samen doet veel. Bijzonder is ook hun leerbedrijf in de wijk. Leerlingen lopen een aantal maanden één dagdeel in de week stage bij buurtbewoners van Apeldoorn-Zuid. Veel verpleegtehuizen sluiten en mensen moeten langer thuis blijven wonen. Zuid doet Samen zag hier een grote kans voor een nieuwe manier van stagelopen. De buurtassistenten en vrijwilligers hebben een opleiding tot stagebegeleider gekregen en Zuid doet Samen is een erkend leerbedrijf.

Er wordt nog veel meer verteld door deze LSAleden uit Apeldoorn, over hun expertisecentrum, hun buurthuis, hun geldstromen, dan gaat de bus door. We gaan naar Wageningen.

‘Ze zien ons als concurrenten’ Daar horen we dat samenwerking met andere organisaties een grote uitdaging kan zijn, evenals

LSA Bewoners Berichten / zomer 2017 / nummer 127

17

De tour bracht ons onder meer bij sportclub Helios (boven) en THUIS Wageningen (rechtsonder).

financiering van de plannen. “Sommige ondernemers in de omgeving zien ons als concurrenten. Zo zien wij onszelf niet. Wij willen juist het gesprek aangaan en kijken waar we elkaar kunnen versterken.”, aldus Tutku Yuksel, initiatiefneemster van THUIS Wageningen (ook LSA-lid).

THUIS is de stadskamer voor ondernemende Wageningers. Er worden workshops georganiseerd, diners, lezingen, spelletjesavonden, talencafés, filmavonden, enzovoort. THUIS werkt ook samen met anderen om mooie dingen te bereiken voor de buurt, zo hebben ze met een ontmoetingscentrum voor dementerende ouderen een wandelkaart gemaakt voor ouderen: Spoor naar (T)huis. Hierop staan duidelijke foto’s, bankjes om te pauzeren, wc’s en plekken om koffie te drinken. Tutku vertelt: “Nu wordt THUIS grotendeels gefinancierd door Stichting DOEN en de gemeente, maar we zijn hard op weg naar een verdienmodel. We willen graag een sociale onderneming worden.”

Wijk als ecosysteem “Er gaat zoveel geld door de wijk, dat moet gewoon in de wijk blijven!”, stelt Kees Fortuin van De Nieuwe Jutter. “We bekijken de wijk als ecosysteem waarin geld omgaat. We moeten ervoor zorgen dat geldstromen binnen de wijk blijven. Te vaak gaat geld naar stenen en organisaties. Laten we er voor zorgen dat het geld voor Zorg in de wijk, ook echt in de wijk terechtkomt.” Bij De Nieuwe Jutter, een buurthuis in Utrecht in zelfbeheer, lukt dat, Daar zijn ze op een slimme manier met de financiering omgegaan. Zij krijgen Wmo-gelden van de gemeenten.

18

LSA Bewoners Berichten / zomer 2017 / nummer 127

In de Nieuwe Jutter zag een vrijwilliger in 2012 hoe haar schoonmoeder begon te dementeren, ze had het zelf al erg druk met de zorg voor haar moeder. “O, neem maar mee, wij vangen haar wel op”, was de reactie. De vrijwilligers van het buurthuis regelden het onder elkaar. Gewoon, zodat ze onder de mensen kon zijn en samen met anderen iets om handen kon hebben. Zo is de opvang voor ouderen in De Nieuwe Jutter, voor bewoners en door bewoners, ontstaan.

Dit is samenleven Inmiddels is de soos uitgegroeid tot een wekelijkse activiteit. De ouderen wordt met inzet van buurtbewoners een huiskamer, gezelligheid en bezigheid geboden. In de eigen buurt, met de mensen die ze vaak al tientallen jaren kennen. Hier wordt gewerkt aan een wijk waarin het niet eng is om oud te worden. De ouderensoos werkt als een vliegwiel voor de wijkontwikkeling “Dat we dit samen organiseren is niets geks. Dat is gewoon samenleven!”

Een belangrijke les die we meenemen na deze tour, is dat je op zoek moet gaan naar samenwerkingen.

Ga het gesprek aan, ontmoet en ga vooral aan de slag. Ga samen met andere initiatieven, de gemeente, welzijns- en onderwijsinstellingen op zoek naar waar je elkaar kunt versterken om te werken aan dat grotere doel; een wijk waarin mensen fijn en veilig samenleven en waarin mensen zorg dragen voor elkaar.

Meer over bewonerszorginitiatieven op lsabewoners.nl/zorg

Het LSA selecteert voor jou

Publicaties Luisteren naar de publieke zaak Het Instituut voor Publieke Waarden heeft een serie podcasts gemaakt (radio-programma’s op het internet). Met Gesprekken over de Publieke Zaak staan ze stil staan bij maatschappelijke vraagstukken. In deze reeks laten ze mensen aan het woord die iedere dag met de publieke zaak bezig zijn. Ruben Maes is de interviewer, een slimme man met een fijne stem die zeer goed op de hoogte is. Er komen interessante onderwerpen voorbij. Zoals nut en noodzaak van integrale hulpverlening. En tegenstellingen in de samenleving en de spanningen die hiermee samengaan. Waar komen die spanningen vandaan? En hoe moeten we er mee omgaan? Luister ook naar een dubbelinterview met Marije van den Berg en Albert Jan Kruiter over de staat van de lokale democratie. Ze verkennen de mogelijkheden van de toekomstige lokale democratie. Daarbij gaan ze in op de vraag of raadsleden voldoende geëquipeerd zijn om hun rol ook na de decentralisaties goed in te vullen. En ze bespreken nieuwe en alternatieve vormen van democratie.

Het zijn leerzame halfuurtjes.

Luister de Gesprekken over de Publieke Zaak van Het Instituut voor Publieke Waarden: http://publiekewaarden.nl/podcasts

Menukaart zelfbeheer De Menukaart Zelfbeheer helpt bewoners en woningcorporaties bij gesprekken over zelfbeheer. Wat moet een corporatie faciliteren als bewoners willen (mee) beslissen over de inrichting van een tuin?

En waar moeten bewoners aan denken als ze zelf portieken willen onderhouden? De menukaart, een Excelsheet met doorklikmogelijkheden, brengt het in kaart.

De menukaart is opgesteld door Corpovenista samen met onderzoeksbureau Van Nimwegen. Het LSA heeft het toegevoegd aan zijn uitgebreide online kennisbank Zelfbeheer.

Aanleiding voor het ontwikkelen van de Menukaart Zelfbeheer was het Corpovenista-onderzoek naar de wensen van bewoners als het gaat om zelfbeheer, dat eerder dit jaar verscheen. Uit hun onderzoek blijkt dat een derde van de huurders meer zeggenschap wil in en om de eigen woning. Veel bewoners willen meer invloed op schoonmaak, onderhoud of inrichting van gemeenschappelijke ruimten.

Een kleinere groep voelt wat voor een vergaande vorm van zeggenschap zoals een wooncoöperatie (17%) of zelfbeheervereniging (10%). Er liggen dus kansen voor de corporatie om zelfbeheer te stimuleren.

Menukaart Zelfbeheer, ontwikkeld door Corpovenista en Van Nimwegen is te vinden op www.lsabewoners.nl/zelfbeheer/ kennis/menukaart-zelfbeheer/

Pas regels aan: help kwetsbare wijken Begin dit jaar publiceerde kenniscentrum Platform31 het rapport Kwetsbare wijken in beeld, waaruit bleek dat in veel aandachtswijken de leefbaarheid vanaf 2012 achteruit gaat. Nu is er een vervolgrapport Aan de slag in kwetsbare wijken, het is een overzicht van aanpakken en initiatieven van 12 steden om hun wijken vitaal te maken en te houden. ‘Want nu de economie aantrekt’, zo schrijven de onderzoekers, ‘is het wenselijk om de kwetsbare wijken van nieuwe impulsen te voorzien.’

Het rapport maakt vooral duidelijk dat de steden nog voor grote uitdagingen staan.

Het zal actieve bewoners niet verbazen dat een van de conclusies is dat er nog te veel in hokjes gedacht en gewerkt wordt. Men werkt veelal sectoraal, daardoor ontbreken antwoorden op complexe vraagstukken zoals dreigende segregatie en veiligheidsproblemen. Het rapport is een pleidooi voor investeringen in kwetsbare wijken, voor een wijkontwikkelingsstrategie die samenhang brengt en voor betere samenwerking. Daarnaast pleit het voor aanpassing of tijdelijke vrijstelling van wet- en regelgeving. Want: ‘De meeste regels zijn immers bedoeld om ongewenste ontwikkelingen te remmen, niet om beloftevolle initiatieven te helpen ontplooien.’

Titel: Aan de slag in kwetsbare wijken, Auteurs: Matthijs Uyterlinde en Niels Gastkemper van Platform31, Downloaden via: http://lpb.nl/nieuws/ nieuws-bericht/aanpak-kwetsbare-wijkenslim-samenwerken/

LSA Bewoners Berichten / zomer 2017 / nummer 127

19

Nieuwe website

s en blogs, profielen uw ie n je d n vi l n s. er Op lsabewon en verslagen van jectsites: en k n ba is n en k , n pro van lede dig onderverdeeld op, Ondernemen, Zorg an H . en st om k en je bi heer, Buurtrechten LSAbewoners, zelfbe

en m Sa erk, st en sam slim

Surf naar www.lsabewoners.nl dĂŠ vindplaats voor actieve bewoners.

LSA gelooft in kennisdeling, met zijn allen weten we veel. Bekijk de kennis die wij samen hebben opgedaan.

Van nieuws over bewonersinitiatieven tot modelstatuten voor BewonersBedrijven en van een interactieve Buurtrechtenkaart tot prikkelende blogs.