Het vakblad voor bewoners
Dit is h
Laatsette nummer
Maar o gaan wenline door!
Community building op zijn ABCD’s: Aansluiten bij verlangens, wensen en ideeën • Tijdreis met actieve bewoners • Omgevingswet: de spelregels liggen niet vast • Worstelen met wijken
herfst 2018
132
In dit nummer
6
Community building in Diemen Hoe het leuker werd in de Rode Kruislaan: een ABCD-tje
COLOFON LSA Bewonersberichten is een uitgave van het Landelijk Samenwerkingsverband Actieve bewoners Wij zijn een vereniging van bewonersgroepen. Ook lid worden? Kijk op: www.lsabewoners.nl/ lid-worden-van-het-lsa Korte Elisabethstraat 15-17 3511 JG Utrecht 030 2317511 www.lsabewoners.nl Redactie: Marieke Boeije Huub Gulikers Kristel Jeuring Pleuni Koopman Thijs van Mierlo Beeld: Iona Hogendoorn Eric Kampherbeek Platform31 Gerard Stolk Jan Zeeman Vormgeving: Ben Peters, De Hondsdagen Drukwerk: LibertasPascal
10
Een tijdreis met actieve bewoners 30 jaar lang verhalen van onderop
Betrokken Buurten Buurtinitiatieven gaan eenzaamheid aanpakken
14 16
Worstelen met wijken Op naar weerbare wijken
Neem zonder Š onze teksten over: we delen de info heel graag!
En verder...
4 Opening 12 Jij Schrijft 13 LSA Nieuws 15 Er is wel een wet, maar de spelregels zijn niet duidelijk 19 Publicaties
2
LSA Bewoners Berichten / herfst 2018 / nummer 132
Column van Pleuni Koopman
Digitaal
Digitaal gaat het LSA altijd door. In deze rubriek houden we je op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen.
Verder Kijk nou hierboven. Dit is de eerste keer dat je mijn hoofd ziet op deze pagina. Het is de eerste keer dat ik het woord zo rechtstreeks tot jullie richt. En dat na al die jaren. Al tien jaar lang maak ik dit blad. En juist nu, na ik jullie toe mag spreken, moet ik naar woorden zoeken. Want – don’t shoot the messenger – het blad gaat stoppen. In die tien jaar dat ik voor het LSA werk, hebben we veel meegemaakt samen, we hebben heel wat ministers versleten, lumineuze ideeën gehad. We zijn boos, blij en opgelucht geweest. We wilden dingen en we wilden dingen pertinent niet. We hebben agenda´s gemaakt, bijeenkomsten georganiseerd en publicaties uitgegeven. Het bundelen van de kracht en de stem van actieve bewoners vind ik een mooie taak van het LSA. Al weet ik natuurlijk dondersgoed dat dé stem van dé actieve bewoner niet bestaat. De achterban van het LSA bestaat uit zeer verschillende mensen met een aantal overeenkomsten: we maken ons sterk voor onze buurt en haar bewoners en we willen gehoord worden. En door het bundelen van onze stemmen krijgen we dingen voor elkaar. Met een verenigde stem heb je kracht. Deze stem gaat door met opeisen van een eerlijke positie voor bewonersinitiatief. Maar niet meer in dit blad. Het LSA gaat digitaal verder. Het blijft jullie stem verenigen, bundelen en versterken. En niet meer met mij, ik ga ook verder. Ik ga mij sterk maken voor huurders in onze hoofdstad. Ik vond het een voorrecht, wat zeg ik: ik vond het een eer om te schrijven voor en soms vanuit jou: dé actieve bewoner. Pleuni Koopman Communicatie LSA Blijf met me in contact via linkedin.com/in/pleuni
vind je Dit soort nieuwtjes bsite we voortaan via onze
We bloggen wat af én plaatsen graag blogs door op onze site.
Dinsdag Ledendag Onze leden zijn stuk voor stuk goud waard. Elke dinsdag lichten we een van onze leden uit. We schrijven een kort stukje over ze en gooien dat op Facebook en Twitter om zo de wereld elke week kennis te laten maken met een andere geweldige club! Hopelijk inspireert het. Zie je iets voorbijkomen over #dindagledendag, deel het dan. Dat vinden we fijn. Wil je als aangesloten lid zelf eens in de schijnwerpers staan, stuur dan een mailtje naar info@lsabewoners.nl. www.lsabewoners.nl/category/ dinsdag-ledendag/ Blijf op de hoogte via www.lsabewoners.nl @LSAbewoners Facebook.com/lsa.bewoners
Nieuwste LSA lid LSA is het netwerk van actieve bewonersgroepen, BewonersBedrijven, buurtcoöperaties en buurthuizen in zelfbeheer. We groeien snel! Ons nieuwste lid is: De Wissewasjes. Gewoon een plek in Almere om even lekker samen te komen. Er is altijd iemand aanwezig met een luisterend oor of met een goed advies. Bij de Wissewasjes kun je je eigen wasje draaien en ondertussen even bijkletsen onder het genot van een kopje koffie of thee. En goede ideeën voor de buurt zijn welkom! Meer over hen: dewissewasjes.nl Meer over LSA-lidmaatschap: www.lsabewoners.nl/organisatie/lidworden-van-het-lsa
LSA Bewoners Berichten / herfst 2018 / nummer 132
3
Opening
Bewonersnieuws en blogs gezocht
het Amsterdamse Ondertussen in… W at er gr aa fs m ee r vierde Stichting de Klaprozen haar zevende verjaardag.
Wij zijn voor onze website en onze social media altijd op zoek naar nieuws van en over actieve bewoners. Stuur tips, verslagen, nieuwtjes, blogs en foto’s via Twitter, Facebook of mail: info@lsabewoners.nl vind Dit soort nieuwtjes via: al ita dig je voortaan Facebook Twitter
Zij organiseren van alles voor alleenstaande mensen met ‘een jaartje meer’.
Op straat in het Oude Westen tijdens een buitenfestival.
Nee joh, zo onveilig is het niet
Tom de Leeuw deed tien jaar intensief onderzoek naar veiligheid en beleid in het Oude Westen in Rotterdam en in Antwerpen Noord. Het bleek dat de bewonersbeleving en de gemeten ‘feiten’ niet synchroon liepen. Dit roept vragen op over de waarde die we aan deze cijfers moeten toekennen. Bewoners en professionals uit het Oude Westen waren het niet eens met de uitkomsten van het Rotterdamse veiligheidsmonitor. Ze vonden de vragen suggestief. Het was volgens hen moeilijk om iets positief over veiligheid te zeggen als vooral gevraagd wordt ‘of zij zich weleens onveilig voelden’. Bewoners vonden ook dat een specifiek probleem rond drugscriminaliteit een te grote invloed op de veiligheidsscore had. Media In de Antwerpse wijk baalden inwoners enorm dat elk incident breeduit in de media kwam, en dat medebewoners zich daar voor lieten gebruiken. Dat kleurde het algemene beeld van de wijk. Een grote groep maakten zich ook druk over de schade die het gevoerde lokale veiligheidsbeleid toebracht aan de wijk. Kortom: er was op beide locaties duidelijk geen eenstemmigheid over de aard en ernst van de wijkveiligheid en de gewenste aanpak. De Leeuw pleit ervoor om meer perspectieven te betrekken bij het lokale veiligheidsbeleid: vaak wordt vooral de stem gehoord van bewoners die een harde aanpak willen. Maar groepen bewoners beleven veiligheid anders. Die nieuwe middenklasse stelt vaak hogere eisen aan veiligheid en leefbaarheid dan de bewoners die er al jaren wonen, ondanks dat ze soms afkomen op het ‘rauwe imago’ van oude stadswijken. Top-down De veiligheidsmaatregelen van gemeente, politie en woningcorporaties worden vaak gezien als ‘top-downbeleid’. Bewoners vinden regelmatig weinig gehoor bij de lokale overheid. Ze vinden de opgelegde maatregelen niet altijd passen bij hun wijk en hebben ook beperkt vertrouwen dat deze zullen leiden tot oplossingen. De studie pleit ervoor meerdere gezichtspunten te betrekken bij het maken van lokaal veiligheidsbeleid en rekening te houden met uiteenlopende belangen.
4
LSA Bewoners Berichten / herfst 2018 / nummer 132
Het proefschrift ‘Verscheidenheid in Veiligheid. Een vergelijkend onderzoek naar perspectieven op veiligheid en lokaal veiligheidsbeleid in Rotterdam en Antwerpen’ is als boek te bestellen bij Boom Criminologie.
81.000 wasjes voor daklozen heeft Orange Sky tot nu toe gedaan
100 miljoen euro
wordt er in Madrid uitgegeven via het systeem van de burgerbegroting. 30 miljoen euro stedelijk en 70 miljoen euro verdeeld over 21 districten, met samen 3,1 miljoen inwoners. Ook in Parijs wordt ditzelfde bedrag via een burgerbegroting uitgegeven.
Internationnaieaulws
Over de hele wereld zijn er mensen die geloven in verandering van onderop. Mensen die zich sterk maken voor hun leefomgeving. Het LSA werkt samen met internationale partijen en zoekt en deelt mooie ontwikkelingen en goede voorbeelden.
Mobiele wasserette voor daklozen Lucas Patchett en Nic Marchesi zetten in 2012 in Australië een gratis mobiele wasserette op voor daklozen. Hun Orange Sky Laundry is een enorm succes. Het idee is simpel: stop een wasmachine, een droger én een douche in een busje en rijd naar een plek waar veel daklozen zijn. Terwijl de wasmachine draait kunnen ze douchen en eens goed praten met de vrijwilligers. Gewoon praten, zonder welzijnsagenda: “We’re not preaching anything, or teaching anything, or pushing anything,” zegt Patchett. Er zijn nu 27 Orange Sky vans in Australia en honderden vrijwilligers. Hun werk wordt volledig gefinancierd door donaties. Kijk op orangesky.org.au
In veel steden laat een werkende wijkaanpak op zich wachten
‘We willen mensen betere mogelijkheden geven om mee te doen in de lokale democratie’
schrijft het ministerie van BZK bij de presentatie van de begroting in september. Het kabinet moet nog in 2018 met voorstellen komen om burgers meer ruimte te geven om initiatieven te nemen. De ambitie is om het aantal gemeenten dat met right to challenge werkt te verdubbelen. Daarbij starten ook in 2018 nog 10 experimenten waarbij inwoners de exploitatie en het beheer van vastgoed overnemen. Best mooie beloftes.
Aangesloten Het LSA is lid geworden van de International Federation of Settlements and Neighborhood Centers (IFS). Dat is een wereldwijd netwerk van organisaties die zich inzetten voor het versterken van buurten en wijken. Samen versterken, inspireren en verbinden we mensen die zich plaatselijk inzetten voor sociale rechtvaardigheid. Het IFS heeft een adviesfunctie binnen de VN. Meer informatie via www.ifsnetwork.org vind Dit soort nieuwtjes via: al ita dig n je voortaa ok Facebo Twitter
LSA Bewoners Berichten / herfst 2018 / nummer 132
5
ABCD
Aansluiten bij verlangens, wensen en ideeĂŤn
Community building in Diemen Als je inzet op verbinding in plaats van op handhaving, kan er veel positiefs gebeuren. Lees een heerlijk verhaal over de flats aan de Rode Kruislaan in Diemen.
6
LSA Bewoners Berichten / herfst 2018 / nummer 132
‘S
inds anderhalf jaar kennen enorm veel mensen elkaar, vertelt Anja Stakenburg, flatbewoonster en Flatmaker. En dat was eerst niet vanzelfsprekend. De sfeer in de flats was niet goed. Er waren zelfs flinke ruzies. Woningcorporatie Rochdale, gemeente Diemen en Huurdersvereniging Diemen besloten dat Veel bewoners wilden meteen zelf wat doen.” Alles wat mensen wilden doen, werd genoteerd er iets anders nodig was dan handhaving, nieuwe in ABCD-jargon heet dit Asset mappen - mensen regels, meer camera’s of politie-inzet. Ze kwamen zagen dat ze dezelfde passies hebben en langterecht bij Birgit en Irma. Deze community builders zamerhand en met een beetje aanjagen kwam er gingen aan de slag. Oftewel praatjes maken en mensen stimuleren om hetzelfde te doen: praatjes maken. beweging. Er ontstonden clubs en activiteiten, georganiseerd door de bewoners. Je leert mensen zo kennen, je leert hun krachten, hun verlangen, hun angsten kennen en dan wordt Veel vooroordelen weg het leuk! Dan kun je je samen gaan inzetten. Patricia was een van de bewoners met wie het gesprek aangegaan werd bij de lift. Patricia verLSA is op bezoek op de Rode Kruislaan, bij het telde dol te zijn op kinderen. Nu organiseert zij community building-project dat sinds begin 2017 iedere twee weken een middag voor kinderen van draait in de flatgebouwen. Het project heeft volgens de aanwezigen - Flatmakers Anja Stakenburg, acht tot en met veertien jaar. “De ene keer gaan we dansen, de andere keer brooddeeg bakken. Eerst Patricia Niemel, Fatima Zakroum en Nelly Bosman, waren er vijf kinderen, nu zijn het er al vijftien.” Sandra Kuijpers (van woningcorporatie Rochdale), Ook organiseert ze samen met een flatgenoot en Birgit Oelkers en Cecile Çusters (community een uitleen van buitenspeelgoed, gewoon vanuit werkers) - een groot verschil gemaakt voor de leefeen oude stortkokerruimte. Er bleken veel meer baarheid in de buurt. mensen interesse te hebben in het organiseren van leuke dingen voor kinderen. Er zijn nu om de week op zaterdag doe-, speel- en knutselmiddagen. En er worden veel losse bijeenkomsten georganiseerd, van een voetbaltoernooi tot huttenbouwdagen en een Sinterklaasfeestje.
Iedereen heeft iets te bieden en alles wat je nodig hebt om iets van je buurt te maken is er al
Meer dan 60 camera’s De bewoners van de Rode Kruislaan kwamen voordat het project gestart werd eigenlijk alleen maar in actie als er iets vervelends gebeurd was. “Je durfde je niet goed buiten te vertonen”, zegt een van de bewoners. “Er hangen hier niet voor niks meer dan 60 camera’s.” Toen gingen Birgit en Irma aan de slag. Dat wil zeggen, ze gingen elke week met statafels bij een van de flats staan, met koffie, thee en iets lekkers en ze knoopten gesprekken aan met bewoners die langskwamen. Hun motto: iedereen heeft iets te bieden en alles wat je nodig hebt om iets van je buurt te maken is er al. De community werkers gaan uit van de ABCD-aanpak (zie kader: Aanpak). Birgit: “De eerste reactie van bewoners was: is er iets te vieren? Wie zijn jullie? Toen ik uitlegde dat we mensen wilden ontmoeten om te horen wat ze graag doen en waar ze gelukkig van worden, was de reactie direct positief. Niemand begon over rondslingerend grof vuil of lawaaiige kinderen.
De hele flat is opgeschud en er is veel meer verbondenheid. Er is een hechte groep van zo’n 22 Flatmakers, een Opkikkergroep, een Creaclub, een Tienerclub, een Gymnastiek club, en een Welkomstgroep. Alle Flatmakers zijn community builders, bewoners die bouwen aan de gemeenschap. Een van de Flatmakers is Anja Stakenburg. Zij is geboren en getogen in Diemen en woont al 31 jaar op de Rode Kruislaan. Sinds ze hier woont is zij actief bij de Huurdersvereniging Diemen. De huurders zijn veranderd in de loop van de tijd. “Vroeger kende ik iedereen uit mijn flat bij naam en wist ik waar ze woonden. Dat werd anders toen veel allochtonen hier zijn komen wonen. Ik had het daar in het begin best moeilijk mee, de sociale cohesie viel uit elkaar. En ik kan je vertellen dat ik ook best wat vooroordelen had over allochtonen. Maar nu, zeker mede door het community project, is dit veranderd. Ik ken wel niet iedereen meer bij naam, maar ik weet wel waar iedereen woont. En veel van mijn vooroordelen zijn weg hoor.” Skills De community builders Birgit en Irma waren er om het project op te starten. Zij hebben community builders in de flats gezocht en gevonden. Ze hebben LSA Bewoners Berichten / herfst 2018 / nummer 132
7
hen de ABCD-aanpak laten zien en aangeleerd. Met succes: nu geven bewoners zelfs ABCD-workshops aan beroepskrachten. Hoewel er zeker nog contact is (Anja maakt bijvoorbeeld mooie lange wandelingen met Birgit), werken Birgit en Irma niet meer in de Rode Kruislaan. Cecile van Welzijn Diemen ondersteunt de Flatmakers, ze werkt zo’n 12 uur per week voor de Rode Kruislaan. Volgens Cecile is er veel gebeurd, is er veel gaande en is het nu de kunst om mensen enthousiast te houden en nieuwe mensen te betrekken.
“Ik heb hier dertien jaar gewoond zonder iemand te kennen Nu is het gezellig en kan ik iets betekenen voor mijn buren” Anja vertelt dat ze sinds Irma en Birgit er niet meer zijn, erg moeten oppassen om niet in oude patronen te vervallen. Volgens haar was een vergadering met hen nooit saai, het werden altijd interessante inhoudelijke en gezellige bijeenkomsten. “Dat moeten we zelf nog leren. Nu hebben we soms weer van die geijkte vergaderingen waar we punt voor punt alles gaan doornemen. Dat is niet leuk en het werkt ook niet zo goed. Maar ik geloof echt dat we het onder de knie gaan krijgen.” De activiteiten worden nog steeds bekender binnen de flat. Dat gaat dus goed. Ze bereiken de bewoners via flyers, kalenders die ze ophangen in de flats én de koffietafels naast de lift. Die bestaan nog
Bewoners fotografeerden bewoners voor het project: ‘De Rode Kruislaan krijgt een gezicht’.
8
LSA Bewoners Berichten / herfst 2018 / nummer 132
steeds: koffiedrinken en mensen aanspreken, het is de formule waar ze in geloven. Ook de verbinding met beroepskrachten in de wijk gaat best goed. De Flatmakers organiseren onder meer themavergaderingen waar ze beroepskrachten voor uitnodigen. Bijvoorbeeld buurtregisseurs en de politie als het over veiligheid gaat. Daarnaast maken de individuele projecten hun eigen verbindingen, ook met beroepskrachten. Opkikkergroep – lief en effectief Anja vindt het belangrijk dat ouderen gezien en, als dat nodig is, geholpen worden en blijven meedoen. Zij heeft daarom de Opkikkergroep opgezet. Een eenvoudig maar heel effectief en lief concept. Mensen die ziek of slecht ter been zijn (al dan niet tijdelijk) kunnen zich bij Anja opgeven. Meestal weet Anja al wie ziek is en komt ze zelf naar hen toe om te vertellen dat ze zich voor de Opkikkergoep kunnen aanmelden. Ze worden dan gekoppeld aan mensen uit de flat die aangegeven hebben iets te willen doen voor kwetsbare buurtgenoten. Anja zorgt dan dat de twee aan elkaar gekoppeld worden en legt heel duidelijk de spelregels uit. Het gaat om kleine dingen zoals een vuilniszak wegbrengen, een pakketje ophalen, of gewoon gezellig een praatje maken. Er zijn nu meerdere coördinatoren van de Opkikkergroep en een schommelend, maar flink aantal koppelingen. De coördinatoren hebben eens in de twee maanden ook een overleg met de gemeente, het wijkteam, de thuiszorg, ook de mensen die hulp krijgen, mogen hierbij aansluiten. Dit soort overleggen organiseren de bewoners zelf. En ze zorgen er ook voor dat de agenda van bewoners leidend is op dit soort overleggen. Flatmakers hebben meerdere taken en rollen. Neem Fatima Zakroum, zij is op vele vlakken betrokken. Zo was ze onder meer medeorganisator van een mooie en grootse bijeenkomst in de flat over ABCD, heeft ze een workshop gegeven over het ABCD-project voor het Oranje-Fonds en ze is – samen met twee andere bewoners – taalcoach voor de nieuwkomers in de wijk. Geen ‘project draaien’ De werkwijze van community building sluit aan bij de gemeentelijke ambities. De gemeente wil werken vanuit de betrokkenheid van inwoners en samen met bewoners ontdekken wat er kan, in plaats van vertellen hoe het moet. Ook bij woningcorporatie Rochdale is community building onderdeel van de nieuwe organisatiekoers. Niet zo vreemd, want de standaard overlastprojecten en repressieve maatregelen brengen vaak geen blijvende positieve kentering in een buurt. Community building is geen ‘project draaien’ en laat zich niet op voorhand voorspellen. Het gaat om het aansluiten bij dat wat bewoners en buurt te bieden hebben, bij de verlangens, wensen en ideeën. Dan merk je dat veel bewoners graag de handen uit de mouwen willen steken voor hun buurt.
aanpak De ABCD-aanpak is een aanpak waar niet problemen, maar capaciteiten van mensen en de kracht van een buurt centraal staan. ABCD staat voor: Asset Based Community Development. Het overkoepelende doel van ABCD is het van binnenuit werken aan een leefbare buurt, door relaties tot stand te brengen en capaciteiten van bewoners, organisaties en instellingen te mobiliseren. ABCD heeft drie met elkaar verbonden uitgangspunten 1. De capaciteiten van de buurt vormen de basis. Het uitgangspunt voor wijkvernieuwing is uitgaan van datgene wat er is en niet van de problemen en de tekortkomingen. 2. Het is naar binnen gericht. Deze strategie houdt in dat er altijd wordt gekeken wat de buurt en haar bewoners zelf willen en wat ze zelf kunnen. Deze houding is niet bedoeld om externe krachten buiten te sluiten en onderkent ook niet de noodzaak van aanvullende financiële middelen voor deze buurten. Deze aandacht is simpelweg bedoeld om de nadruk te leggen op de mogelijkheden die er in een buurt aanwezig zijn. 3. De relatieopbouw is een belangrijke factor. De uitdaging bestaat uit een permanente vorm van relatieopbouw: tussen bewoners onderling, tussen bewoners en instellingen, tussen instellingen en bedrijven, tussen bedrijven en bewoners, tussen informele en formele sociale netwerken.
Allergisch voor ‘ja maar’ Sandra Kuijpers, sociaal beheerder, is binnen Rochdale een echte ambassadeur voor community building. “Collega’s plaatsen wel eens vraagtekens, maar ik ben allergisch voor ‘ja maar’. Het kán in het begin inderdaad meer tijd kosten, je gáat eens in gesprek met mensen in plaats van ze een briefje te sturen en je zóekt soms een onorthodoxe oplossing in plaats van een simpel ‘nee’. Dat doe ik, omdat ik heb ervaren hoeveel het oplevert. De resultaten zijn niet zo gemakkelijk meetbaar, maar wel altijd merkbaar. Vroeger kreeg ik alleen maar dingen te horen die niet goed gingen wanneer ik op de Rode Kruislaan kwam. Nu werk ik samen met bewoners om dingen verder te brengen en problemen te verhelpen. Het rechtstreekse contact en het samenwerken als partners maakt een groot verschil.” De beweging is ingezet, nu moet het balletje blijven rollen. Flatmaker Nelly Bosman maakt zich daar wel zorgen over. Zo’n vijfentwintig huurders zijn flink actief maar de echte trekkersgroep bestaat uit zo’n tien mensen en de vraag is of die gaat groeien. Volgens Anja doet zo’n 5 procent van de ongeveer 1000 bewoners wel eens mee met de activiteiten die worden georganiseerd. “Dat is misschien nog wat weinig, maar we zijn ook nog niet zo lang bezig. Mijn doel is dat de helft van de flatbewoners actief wordt. Maar ook als dat niet lukt ben ik niet teleurgesteld: een ieder die je bereikt is er een. Iedereen die daardoor prettiger woont is de moeite waard! En ik merk zoveel verschil: mensen zeggen elkaar weer gedag, mensen weten elkaar te vinden. De sfeer is veranderd.”
er Interviews en info ov ing ild bu community : krijg je voortaan via Website Facebook Twitter Linkedin Nieuwsbrief Telefoon Mail Mail even naar Kristel@lsabewoners.nl als je in gesprek wilt over ABCD.
we samen sterk zijn”. Nelly heeft geleerd dat het eigenlijk heel makkelijk is om mensen aan te spreken. Cecile heeft geleerd dat het de kunst is om het vol te houden. Anja. “Ik heb geleerd mijn talenten te ontplooien en naar buiten te brengen. Ik laat me niet meer tegenhouden.” Voor Fatima is de winst dat zij veel meer contact heeft met mensen: “Ik heb dertien jaar in deze flat gewoond zonder iemand te kennen. Toen was er een koffietafel en werd ik uitgenodigd om mee te doen. Ik ben zo blij dat ik iets kan betekenen voor mijn buren en dat ik het nu gezellig heb in mijn eigen flat.”
Handboek ABCD Het LSA werkt aan een nieuw handboek over ABCD. Het community building-project in Diemen is een van de praktijken die beschreven zal worden in het boek dat we halverwege 2019 verwachten te publiceren.
Iets betekenen voor de buren Op de vraag wat bewoners van het community werk geleerd hebben, antwoordt Patricia “dat LSA Bewoners Berichten / herfst 2018 / nummer 132
9
Bewonersberichten
Bladeren door 132 nummers BewonersBerichten is een tijdreis, een tijdreis langs actieve bewoners, langs steden, langs beleid en langs kritiek op beleid. 30 jaar mooie verhalen van onderop, 30 jaar verhalen van de leden van LSA.
Een tijdreis met actieve bewoners Drie decennia lang brachten we in dit blad verhalen over bewonersinitiatieven en over het beleid dat hen raakt. Honderden interviews, vele columns, reportages en aankondigingen van bewoners-projecten of bijeenkomsten. En - snik - dit is het laatste nummer. Nummer 1 verscheen in 1988. LSA was het oneens met ‘‘voorbarige konklusies van het ministerie’ over de voortgang probleemcumulatiegebieden-beleid. We wilden aandacht voor de positieve resultaten uit de wijken. Wat zag de wereld er toen anders uit. Oranje was Europees kampioen voetbal, we deden de moonwalk en ons medialandschap was een woestijn in vergelijking met hoe het nu is. We kregen dat jaar een nieuwe televisiezender: Nederland 3 en de eerste Nederlander kreeg toegang tot internet (of eigenlijk NSFnet – zoals het toen nog heette).
Snik - dit is het laatste nummer Doordringen tot de beslissers In die tijd was het lastig om je stem te laten horen als actieve bewoner, zeker wanneer je geen groot netwerk had. Juist die deskundigen in de wijken die hard aan het werken waren als vrijwilligers en hun wijken (van Heerlen tot Delfzijl) echt kenden, hadden niet de kans om hun stem te laten horen bij de beleidsmakers. Dat was een van de functies van dit blad: LSA BewonersBerichten. Naast inspireren, motiveren en informeren was het zeker belangrijk dat dit Vakblad voor bewoners wel binnendrong bij gemeenten, en bij de Tweede Kamer. Dankzij ons grote netwerk en dankzij het project ‘Tweede Kamerleden adopteren een aandachtswijk’ drong bijvoorbeeld de stem van actieve bewoner Toon Lubbers uit het Arnhemse Klarendal door tot de beslissers van ons land. “Stop met het plannen maken van bovenaf. De minister moet eerst eens luisteren naar bewoners.”
10
LSA Bewoners Berichten / herfst 2018 / nummer 132
Als Toon er nu nog was geweest, had hij deze zinnen rechtstreeks kunnen twitteren naar de Tweede Kamer. Iedereen kan nu zijn eigen podium pakken, bijvoorbeeld via Twitter, Facebook, Instagram, LinkedIn of zijn eigen website. Iedereen kan de burgemeester, wethouder of minister taggen. Maar natuurlijk staan we samen nog steeds sterker, een stuk sterker. Onze verenigde stem heeft veel kracht. LSA zal de kracht en de stem van bewoners blijven bundelen en verbinden en hun podium vergroten. Maar LSA BewonersBerichten is niet meer het podium. Op onderwerp Hoe dan wel? Wij hebben een grote website met duizenden bezoekers per maand, een nieuwsbrief en onze social media. Deze middelen blijven we inzetten om te inspireren, motiveren en informeren en om bewonersinitiatief dat podium te geven dat het verdient. We hebben daar grote plannen voor. We willen ons in communities gaan verenigen, dat betekent dat we nog meer op onderwerp gaan samenkomen en gaan publiceren. Misschien ben jij wél geïnteresseerd in alles wat met buurtrechten te maken heeft, maar niet in bewonerszorginitiatieven bijvoorbeeld. In de nabije toekomst zullen we daar rekening mee houden. Binnen deze communities kunnen leden en volgers ook veel beter met elkaar communiceren. Dat is een groot voordeel, want een blad maken is toch vooral zenden. De wereld is veranderd en LSA verandert mee. We stoppen met het maken van dit blad, we zetten in op digitale communicatie en interactie. Samen zijn we sterk. Samen maken we een nieuwe reis met actieve bewoners langs steden en beleid. Ga je mee? digitaal kun je jaren BewonersBerichten terugkijken op www.lsabewoners.nl/magazine
Het vakblad voor bewoners
Krachtige buurtinitiatieven zorgen voor werk in de wijk • Waarom community builing en eigenaarschap onlosmakelijk verbonden zijn • Geef bewoners regie in energietransitie • 5 punten voor sterke lokale democratie
zomer 2018
131
Binnenkort kun je aangeven op welke thema’s je nieuwsbrieven wilt ontvangen.
Nieuws over LSA : krijg je voortaan via Website Facebook Twitter Nieuwsbrief Telefoon
LSA Bewoners Berichten / herfst 2018 / nummer 132
11
jullie Graag publiceren we via n nieuwtjes voortaa Website Facebook Twitter Linkedin
Jij schrijft... Dans met kwetsbare jongeren: Corpo Máquina aal op (fragment van gevonden verh ) www.communityartbrabant.nl
reograaf (Guilherme en Een jongerenwerker en een cho ben een klik. Ze besluiten Amine) ontmoeten elkaar en heb fantastische voorstellingen samen te werken en maken nu jongeren. re met onervaren, veelal kwetsba reograaf vanuit een vorm: hij Guilherme: “Meestal werkt een cho moeten dat uitvoeren. Maar ik bedenkt een plan en de dansers sen met wie ik dans niet te verdraai het om: ik probeer de men al in hun lichaam aanwezig is. anderen, maar ik werk met wat er eerste stuk met voetballers.” Bijvoorbeeld bij Warriors Foot, ons even om een schoppende Guilherme onderbreekt zijn verhaal is er niet alleen de beweging beweging te maken. “Als je trapt dat naar jou terugkomt. Zie van het been vooruit, er is ook iets opbeweging maakt gebeurt er je dat? En ook voordat je een sch geven en nemen en tussen veriets. Al die bewegingen - tussen het mij om. Om die bewegingen groten en verkleinen - dáár gaat n.” Amine vult aan: “Juist doorbouwen we onze voorstelling hee heeft dit project effect. Eén dat we vanuit de jongeren werken raits zei tegen me: ‘Hé, ik Port van de jongens uit de voorstelling elf zijn.’. Er is ineens weer aanmag hier weer gewoon eens mez en niet alleen maar die jongen dacht voor wie zij zijn. Een mens, . Dat is heel belangrijk.” die in de gevangenis heeft gezeten op in Brabant. veel Houd hen in de gaten, ze treden a quin www.facebook.com/corpoma
Coen van Beers
@CoenvBeers Leesvoer: Bewo nersberichten 13 1vakblad voor be woners. Met insp irerende verhalen van onde rop. Ook: info over opzetten co öperatie en aanbod (gratis) adviestraject voor bewonersgr oepen.
Zonder poen een cadeau in je schoen
klaasfeest, Een duurzamer Sinter andere ouders in cadeautjes ruilen met n kopen. Dat is plaats van nieuwe spulle Sint. Het begon het idee achter Recyle lbeurs op een met een speelgoedrui door een moeder. school georganiseerd klaasruilmarkten Dit jaar zijn er 94 Sinter kunt een toolkit door het hele land. Je f eentje organiseren. downloaden en er zel o) “Voor ons is Zoals Alies deed (zie fot end en het is fijn ruilen heel vanzelfsprek wat mij helpt bij de dat er al een format is gend jaar mee? organisatie.” Doe je vol www.recyclesint.org
Ervaringen uitwisselen
Ingezonden op onze Facebookpagina De initiatiefnemers va n De Jojo hebben een lege supermarkt in Sassenheim omge toverd tot werkplaats en ontmoetingsplek. Inmiddels is er een grote club vrijwilligers betrokken en zijn er diverse we rkplaatsen ontstaan. Ook is er een Repaircafé, een weggeefwinkel en in samenwerking met GG Z: dagbesteding bij de houtwerkplaats en de koffi ecorner. De Jojo redt zich al een hele tijd door donaties van spullen en giften maar zijn nu op zoe k naar een duurzamer verdienmodel. Daarom doen ze mee aan het traject dat LSA samen me t KNHM biedt aan ondernemende bewone rsinitiatieven: Pitchen voo r impact. Zij gaven hun eer ste reactie via Facebook. ‘Namens de JoJo doen Lisa en Daan mee aan dit super leerzame #Pitch envoorimpact traject! We leren over de impact die we maken en hoe we ons project nog ste viger kunnen onderbouwen. Ook ontzettend fijn om ervaringen uit te wisselen met onze ‘kla sgenootjes’ van uiteenlopende initiatieven do or het hele land.’ Kijk voor meer info op www.lsabewoners.nl/ ondernemen/pitchen-voo r-impact
12
LSA Bewoners Berichten / herfst 2018 / nummer 132
LSA Nieuws
Ambtenaren in de schoenen van initiatiefnemers
Gemeenten werken steeds meer samen met bewonersinitiatieven en sociale ondernemers. Dit levert vaak complexe vraagstukken op, daarom ontwikkelden we een interactief werklab. In dit werklab laten we ambtenaren en bewonersinitiatieven in elkaars schoenen staan. De labs blijken erg goed te werken. Zo werd er in Roermond niet alleen een lijst met adviezen gemaakt om beter samen te werken met bewonersinitiatief, er werd ook meteen afgesproken om deze lijst samen met de aanwezige initiatiefnemers aan het managementteam te presenteren. In Oss kwamen ze zelfs tot een nieuwe vacaturetekst voor gemeenteambtenaren. Binnen de taakomschrijving valt bijvoorbeeld: Rolt de rode loper uit voor elk burgerinitiatief, kent alle initiatieven in Oss en weet ze te verbinden en: zoekt ruimte tussen de regels. Voor verhalen en ervaringen: www.lsabewoners.nl/ werklab-samenwerken
Nieuws over LSA : krijg je voortaan via Website Facebook Twitter Nieuwsbrief Telefoon
Bel gerust onze teamleden als je vragen hebt, hun nummers vind je via www.lsabewoners.nl/team
Een economische machtpositie met de WijkBV Wij zijn blij want in 2019 zetten we een grote spannende stap. Samen met Stichting DOEN gaan we werken aan de WijkBV. Wij gaan ambitieuze en ondernemende bewonersgroepen ondersteunen die aan een economische machtpositie in de wijk werken waar eigenaarschap en zeggenschap centraal staan. Om geldstromen in de wijken te houden en eerlijke co-creatie met de overheid mogelijk te maken. We zoeken 5 pioniers die wij de ondersteuning geven om hun plannen door te ontwikkelen en te realiseren. De inschrijving voor de WijkBV zal opengaan in het eerste kwartaal van 2019. Meer weten? Kijk op www.lsabewoners.nl/WijkBV
Je kunt niet ontwikkelen met wat je niet hebt LSA is in Nederland pionier en aanjager van de ABCD (Assed Based Community development)aanpak. Dat is een positieve wijkaanpak die uitgaat van de kracht van de buurt en de bewoners. ABCD is dé werkwijze die wereldwijd wordt gezien als voorbeeld voor community building: Wij willen dat er veel meer op een ABCD-manier wordt gekeken naar wijken. Daarom organiseren we onder meer ABCD-trainingen samen met Joop Hofman (Rode Wouw). “We zijn heel goed in staat in kaart te brengen welke problemen er zijn en wat er niet is. Maar je kunt niet ontwikkelen met wat je niet hebt, je ontwikkelt met wat er wel is. Dat is essentieel voor ABCD.” Meer info over ABCD-trainingen via kristel@lsabewoners.nl LSA Bewoners Berichten / herfst 2018 / nummer 132
13
Eenzaamheid
Betrokken buurten We blijven in contact over Betrokken buurten via Website Facebook Twitter Nieuwsbrief Check: www.lsabewoners.nl/ zorg/betrokken-buurten-tegeneenzaamheid/
1 miljoen
Nederlanders voelt zich erg eenzaam.
initiatieven zorgt voor meer verbinding in de buurt.
6
90%
van de buurt-
buurtinitiatieven worden door het
LSA intensief begeleid om eenzaamheid aan te pakken en sociale netwerken in de buurt te versterken.
43
initiatieven hebben zich aangemeld.
6
interviews waar bewonersgroepen
vertellen hoe zij hun buurt betrokkener en minder eenzaam willen maken publiceerde we op de website lsabewoners.nl/zorg.
01-02-2019 488
weten we welke bewoners-
groepen meedoen aan het LSA-project Betrokken Buurten.
keer werd de blog
‘Eenzaamheid is geen aandoening, maar een gebrek aan gemeenschapszin’ van Birgit Oelkers gelezen in november 2018.
30-11-2018
organiseerde het LSA een druk
bezochte bijeenkomst over eenzaamheid, hierover vind je veel info op onze website. eenzaamheid heet het nieuwe actieprogramma van de landelijke overheid. het LSA project Betrokken Buurten duren.
10.000
2
LSA Bewoners Berichten / winter 2015 / nummer 121
tegen
jaar lang gaat
-den mensen zullen we bereiken
met de informatie en kennis die we samen opdoen over het verbinden van buurten.
14
1
Omgevingswet
In 2021 gaat de Omgevingswet in. Wil je als bewoners /initiatiefnemers een goede positie, dan moet je nu met de gemeente in gesprek. Om dit bij iedereen tussen de oren te krijgen, organiseerden we 5 bijeenkomsten. Binnenkort maken we een mooie publicatie van alles wat we leerden. Nu interessante quotes van de bijeenkomsten:
We zetten vol in op aandacht voor de rol van bewoners in de Omgevingswet via: Website Facebook Twitter Linkedin Nieuwsbrief Mail naar LSA-teamlid Publicaties We hebben een mooi essay gepubliceerd en werken aan een nieuwe publicatie
Er is wel een wet, maar de spelregels zijn niet duidelijk! “Elke gemeente moet zijn participatieprocessen opnieuw opschrijven of actualiseren en juist daarom is het nu het moment om als bewoners aan de bel te trekken! Als je niet tevreden bent hoe het nu gaat, ga dan het gesprek aan / doe een voorstel.”
“Bedreigingen voor de wijk kunnen omgezet worden in kansen door bewoners te betrekken.” “De Omgevingswet mist maatschappelijke inhoud.”
“Als bewoners zich verenigen, dan kunnen ze het samenspel tussen markt, overheid en samenleving gemakkelijker meespelen.” “Gebruik het gesprek over een concreet initiatief om het gesprek over de langetermijnvisie voor een gebied op gang te brengen.”
“Van wie is de leefomgeving? Wij hebben de kennis van de wijk, weten wie er woont en welke expertise er aanwezig is.” “De Omgevingsvisie is een perfect instrument om de blik vooruit te kunnen richten en na te denken over de vraag: ‘Welke kant moet het op met de wijk?’” “De Omgevingswet nodigt uit tot integraal denken en werken. Een bewoner denkt per definitie integraal. Ons dorp is ons dorp. Wij werken niet vanuit verschillende afdelingen.”
“Blijf weg uit de weerstand.” “Neem regie binnen de Omgevingswet. Ga voor eigenaarschap. Als je vanuit jouw gemeente niet uitgenodigd bent om mee te schrijven, neem dan zelf het voortouw.”
“Erken de ongelijkheid tussen bewoners en bedrijven en regel er iets voor!” LSA Bewoners Berichten / herfst 2018 / nummer 132
15
Wijkaanpak
Worstelen met wijken Het gaat niet goed met veel van onze aandachtswijken. LSA heeft niet alleen zijn historische roots in deze aandachtswijken, wij hebben als vereniging ook enorm veel kennis over de wijkaanpak. Wij zetten zwaar in op het weerbaar maken van deze wijken.
Ga met ons in gesprek op Linkedin
16
LSA Bewoners Berichten / herfst 2018 / nummer 132
Op alle mogelijke manieren zoeken we aandacht voor en input op dit onderwerp Website Facebook Twitter Linkedin Nieuwsbrief Mail Publicaties
H
Het LSA schreeuwt al een tijd om aandacht voor de aandachtswijken. Onze leden geven al jaren signalen af dat er dingen mis gaan. Zo legt Sjef Hamer van BewonersBedrijf Malburgen uit Arnhem eind 2017 duidelijk uit: “Een korte tijd hebben we vooruitgang gezien in deze wijk en in andere aandachtswijken. Dat was van 2008 tot 2010 zo’n beetje, toen werden huizen echt opgeknapt, kwam er wat meer groen en was er een beetje perspectief voor mensen. Daarna kwam de crisis en iets later de Woningwet. Nu zijn we weer terug bij af en als er niet snel iets gebeurt, dan glijden we heel hard af.” Kenniscentrum Platform31 kwam in 2017 met een onderzoek (Kwetsbare wijken in beeld) waaruit bleek dat in de aandachtsijken concentraties van kwetsbare groepen ontstaan. En pas geleden, in november 2018 publiceerde de koepel van woningcorporaties Aedes het onderzoek ‘Veerkracht in het corporatiebezit; Kwetsbare bewoners en leefbaarheid’ waaruit ook duidelijk wordt dat overlast en problemen in deze wijken toenemen.
De conclusies uit hun rapport zijn gebaseerd op gegevens van het CBS, de Leefbaarometer en de WoonZorgwijzer. Doordat goedkope huurwoningen alleen nog beschikbaar worden gesteld aan mensen met een laag inkomen, worden relatief veel kwetsbare bewoners in kwetsbare wijken gehuisvest, soms met psychische problemen, een verslaving of schulden. Het gevolg is een afname van sociale cohesie en een toename van overlast en agressief gedrag. In straten waar iedereen bezig is te overleven, kan men niet verwachten dat er voor elkaar gezorgd wordt. Geen rijksbeleid Voor het eerst sinds de bestaansgeschiedenis van het LSA (opgericht in 1988) voert het Rijk geen beleid voor aandachtswijken. De economische crisis zorgde ervoor dat de gemeenten ook geen volwaardig wijkenbeleid konden voeren. Decentralisaties en andere veranderingen in wetgeving, zoals de Woningwet, zorgden voor een opeenstapeling van problemen in kwetsbare wijken. Niet meer dan logisch dus dat deze wijken in de afgelopen jaren achteruitgingen. Maar, blijkt ook, dat gebeurt niet in alle kwetsbare wijken. Er zijn buurten waar ondanks de hogere instroom van kwetsbare groepen er geen vermindering is van de leefbaarheid. Thijs van Mierlo van het LSA: “Je ziet nu vanuit verschillende geledingen mensen en organisaties opstaan die aan de slag gaan met wijken en zijn bewoners. Die niet wachten,
maar kijken wat kan en wat werkt. Dan hebben we het over vooruitstrevende gemeenten, over woningbouwcorporaties en zorginstellingen, maar vooral over veel bewoners die initiatieven nemen om hun wijk te verbeteren. Van kleine initiatieven tot grote projecten.” Druk opvoeren Om tot sterke weerbare wijken te komen is het belangrijk om deze vooruitstrevende projecten en initiatieven ruimte en kansen te geven. Ook zijn er domweg wettelijke veranderingen nodig. Het LSA vindt dat het Rijk haar verantwoordelijkheid moet nemen en wijzigingen door moet voeren in het sociaal domein en in de Woningwet. Wij staan daarin niet alleen, gemeenten én corporaties én kennisinstituten vinden dat ook. Daarom moeten we de druk blijven opvoeren. Het opvoeren van deze druk richting het Rijk was een van de belangrijke redenen om het congres Vooruit met de wijk! te organiseren. Op dit congres dat Platform31, stedennetwerk G40, Gemeente Groningen en het LSA in oktober 2018 organiseerden, was er veel aandacht voor de wijkaanpak en inspiratie hoe het beter kan en moet.
Er zijn domweg wettelijke veranderingen nodig LSA presenteerde op dit congres het essay ‘Tussen territoriumdrift en burgerkracht’. Dat schreven we nadat we verschillende bijeenkomsten op locatie hadden gehouden over het functioneren van de wijkaanpak nu. We spraken met beleidsmakers en actieve bewoners om erachter te komen hoe de aanpak van kwetsbare wijken verloopt in deze jaren zonder expliciet beleid. Waar maakt men zich zorgen om? En wat zijn kansrijke perspectieven die gemeenten hebben ontwikkeld? De onafhankelijk onderzoeker Vasco Lub analyseerde de bijeenkomsten in het essay. Het LSA maakte op basis van deze analyse 5 actiepunten voor een weerbare wijkaanpak (zie kader). Top-down Om het bewonersperspectief op de verschillende gemeentelijke aanpakken extra podium te geven, publiceerden we samen met het online platform Buurtwijs een aantal interviews met actieve bewoners over de wijkaanpak in hun wijk en in hun stad. Dat zijn mooie verhelderende interviews waar telLSA Bewoners Berichten / herfst 2018 / nummer 132
17
Actiepunten voor weerbare wijkaanpak
kens naar voren komt dat de gemeente (respectievelijk Utrecht, Den Haag en Amsterdam) wel op een nieuwe manier wil werken, maar dat het hen niet (vaak) lukt. Dus ondanks de grote woorden over cocreatie en samenwerken wordt er volgens deze actieve bewoners frustrerend vaak top down gewerkt. In Amsterdam Noord bijvoorbeeld, daar spraken we onder meer met actieve bewoner Jan Siersma van buurthuis De Blauwe Driehoek. Hij heeft duidelijke adviezen: “Als de gemeente echt samen wil werken, moeten ze naar ons luisteren, naast ons gaan staan, niet meer in projecten denken en ons vertrouwen winnen.”
De gemeente moet naast ons gaan staan,niet meer in projecten denken en ons vertrouwen winnen Ady Hoitink en Esther Kersten van Kracht van Zuilen in Utrecht verwoorden het als volgt: “Je ziet dat de gemeente Utrecht heel graag meer ruimte aan burgers en sociaal ondernemers wil geven, maar worstelt met de vormen waarin het kan en de bijpassende normen.” Positieve wijkaanpak Er is nog steeds veel werk te doen. En het LSA zal die taak altijd zien en oppakken. Wat we gaan doen? We zullen de noodzaak van een goede wijkaanpak blijven agenderen - wij zullen op de bres staan met onze actiepunten. We zullen bewoners en beleidsmakers inspireren, onder meer door de goede voorbeelden een podium te geven. Daarnaast gaan we mensen trainen in de positieve wijkaanpak Asset Based Community Development (ABCD). Deze aanpak die niet denkt in formats, maar aansluit bij de kracht van lokale gemeenschap zit in het DNA van LSA. Daarnaast zal het LSA samenwerking blijven zoeken met alle partners. Thijs van Mierlo: “Meer en meer raakt iedereen ervan overtuigd dat we dit met alle partijen samen moeten doen, in de community ligt het antwoord.”
18
LSA Bewoners Berichten / herfst 2018 / nummer 132
LSA heeft 5 actiepunten verwoord om te komen tot een weerbare wijkaanpak. Want het is wel degelijk mogelijk om wijken weerbaar te maken. Dat betekent dat ze de kracht en middelen hebben om te doorstaan wat ze overkomt of gaat overkomen. Dat de wijk genoeg onderlinge verbanden en andere ‘assets’ heeft om samen sterk te staan. En dat er voldoende geldstromen in een wijk zijn om economisch sterk te zijn. Bewoners moeten het startpunt zijn van de wijkaanpak Een succesvolle en duurzame aanpak ontwerp je samen met de mensen die wonen in deze wijken. Dit vraagt om innovatieve vormen van het maken van gezamenlijke plannen en een duidelijke rol voor bewonersinitiatieven die publieke taken zelf uitvoeren. Het verbeteren van sociaal-economische perspectieven van bewoners moet voorop staan De wijkaanpak moet weer perspectief opleveren voor alle bewoners in de kwetsbare wijken. Om dit te bereiken moet gezocht worden naar de verbinding tussen het collectieve en het individuele niveau. De energietransitie moet worden benut als nieuwe vorm van wijkaanpak Zorg dat de banen en klussen die deze grote opgave oplevert, terechtkomen bij mensen en organisaties in de wijk. Zorg dat deze transitie wordt benut als vliegwiel voor een brede integrale opwaardering van buurten en wijken. Territoriumdrift moet worden voorkomen Voorkom dat organisaties zich alleen richten op hun eigen handelen en hun eigen (financiële) belang. Deze tunnelvisie van partners in de wijk gaat ten koste van de aandacht voor het functioneren van de wijk als systeem. Nieuwe vormen van samenwerking en samensturing zijn hiervoor belangrijk waarin de opgave van wijkaanpak belangrijker is dan de belangen van instituties. Het Rijk moet haar rol nemen Voor een succesvolle wijkaanpak hebben we het Rijk nodig bij minimaal de volgende punten 1: Ze moet bijdragen aan kennisdeling van (het ontwikkelen van) succesvolle (lerende) praktijken. 2: Ze moet actief beleid voeren voor kwetsbare wijken en haar bewoners. Dat doet ze door beleidsterreinen in samenhang te bekijken en daarin kansen te zien voor de aanpak van kwetsbare wijken (zoals de energietransitie). En door consequent nieuw beleid en stelselwijzigingen te toetsen op de gevolgen voor de kwetsbare wijken.
Het LSA selecteert voor jou
Publicaties te Mooie of interessan we publicaties blijven bespreken via Website Twitter Tunnelvisie: Kwartet! Het spel anders spelen is een kwartetspel. Het is niet gebruikelijk dat we hier spelletjes onder de aandacht brengen, maar dit spel heeft een doel waar het LSA achter staat. Daarnaast hebben we het getest en best leuk bevonden. Vandaar. Wat is de kracht van het maatschappelijke initiatief bij de nieuwe Omgevingswet? Wat kunnen overheden, actieve inwoners en initiatiefnemers van elkaar verwachten? En wat kunnen ze voor elkaar betekenen? Kennisprogramma DuurzaamDoor van de RVO heeft hier onderzoek naar gedaan. Het is in elk geval belangrijk dat we dezelfde taal spreken. Daarom is er nu een kwartetspel met essentiële begrippen uit de Omgevingswet. Er zijn kwartetten als Gereedschap (met de kaarten Coöperatie, Waardentrap, Flexibel contract en Schone Lei) en Jargon nieuwe stijl (met de kaarten: Blinde vlek, Verandervonk, Zandbak en Tunnelvisie). We denken niet dat dit geschikt is voor lange kaartavonden met goede vrienden, maar wel dat het heel nuttig en leuk kan zijn in workshops of op bijeenkomsten om te spelen of te gebruiken om in gesprek te komen over de Omgevingswet. Er zit ook een interessant boekje bij. Titel: Het spel anders spelen, Uitgever: DuurzaamDoor – Kennisprogramma van de RVO, Betellen via thijs@lsabewoners.nl
Wantrouwen en woonwagenbewoners Geen enkele provincie in Nederland telt zoveel woonwagenbewoners als Brabant. Maar echt welkom zijn ze hier nooit geweest, zo lezen we in het boek Woonwagenbewoners laten zich niet afschaffen. In dit boek staat het leven van de woonwagenbewoners in NoordBrabant tussen 1918-2018 centraal. Woonwagenbewoners leefden (en leven soms nog) op gespannen voet met de rest van de bevolking. Ze worden veel geassocieerd met criminaliteit. Hun geschiedenis laat zien dat ze vaak gediscrimineerd worden, zowel in het onderwijs als op de arbeidsmarkt en door de overheid. In 1971 grapte een gemeenteraadslid uit Bergen op Zoom dat de beste plek voor een woonwagenkamp ‘op de maan‘ is. En ook anno nu is de relatie tussen de woonwagenbewoners en de lokale politiek niet goed. In 2017 krijgen Nederlandse gemeenten ervan langs van de Nationale Ombudsman. Die stelt vast dat ze veel te weinig doen om genoeg standplaatsen te realiseren voor woonwagenbewoners. Aandacht voor de behoeften van woonwagenbewoners is niet vrijblijvend, maar heeft een mensenrechtelijke basis, zo zegt hij. Auteur Godrie schrijft in haar lange essay dat er een permanent patroon is van onderling wantrouwen. Dat is te wijten aan de vooroordelen van burgers, maar óók aan het gegeven dat veel woonwagenbewoners moeite hebben met het naleven van wetten en regels en het aanvaarden van het burgerlijk gezag. Titel: Woonwagenbewoners laten zich niet afschaffen, Een eeuw woonwagenbewoners in Noord-Brabant 1918-2018 Auteurs: Gerda Godrie-van Gils, Prijs: € 24,95, ISBN; 9789463012133
Verwachtingen en tirannie De Turkse Metin is 5 als hij in de Amsterdamse Bijlmer komt wonen. Het is 1983 en het kleine ventje is onder de indruk van de grote betonnen wereld. In het boek Wees Onzichtbaar word je als vanzelf meegetrokken in een wereld van een tirannieke vader, pestkoppen, discriminatie, voetballen en verwachtingen. Het boek is een onvervalste pageturner en het geeft een eerlijk beeld van een jongen die opgroeit in een wijk die gebouwd werd met hoge verwachtingen, maar al snel veel problemen kent. Dankzij Metins buurman leer je waarom de leefbaarheid in de Bijlmer zo hard achteruit ging. De buurman is een zeer betrokken buurtbewoner en oud-journalist. Hij vertelt over de harde bezuinigingen op de leefbaarheid, het schoonvegen van de (junks op de) Amsterdamse wallen, en de massaimmigratie uit Suriname. Zijn verhalen maken duidelijk waarom het hoopvolle project mislukt verklaard wordt, waarna een groot deel van de flats wordt gesloopt. Gelukkig laat het boek ook de mooie kanten van de Bijlmer uit die tijd zien: zijn markten, zijn kleurrijke mensen, zijn groen, zijn grote flats. Al met al is het een dikke aanrader voor iedereen met interesse in wijken en steden, in mensen en in de Nederlandse tijdsgeest van de jaren 80 en 90. Titel: Wees Onzichtbaar, Auteur: Murat Isik, Prijs: € 24,95, ISBN: 9789041422903
LSA Bewoners Berichten / herfst 2018 / nummer 132
19
LSA
Blijf betrokken
Het vakblad voor bewoners stopt na 30 jaar. Digitaal gaan we verder, met verhalen en nieuws. Blijf op de hoogte van innovatief bewonersinitiatief. Volg onze sociale media en schrijf je in op onze nieuwsbrief. #samensterk
www.lsabewoners.nl
Als je vragen hebt, bel of mail ons. Het hele team is te vinden op www.lsabewoners.nl/team
Website
Telefoon
LSA.bewoners
Publicaties
Twitter LSAbewoners
www.lsabewoners.nl/ licaties/ onderwerpen/lsa-pub
Nieuwsbrief wsbrief: Schrijf je nu in voor onze nieu ef sbri ieuw nl/n ers. won abe www.ls
Linkedin www.linkedin.com/company/ lsabewoners/