de dokter is uw kameraad niet

kameraad De dokter is uw

BOEKBESPREKING Biografictie is het woord dat de uitgeverij bedacht heeft voor deze vakkundig samengestelde… Ja samengestelde wat eigenlijk? Een levensverhaal, based on a true story dat dus geen bibliografie wil zijn en een feitenverslag dat geen roman wil zijn. Maar wel leest als een trein; niet getreurd dus. Deze enigszins merkwaardige vorm waarbij niet alleen het hoofdpersonage Guust van Mol een schuilnaam draagt, maar ook allerlei figuren het met afkortingen moeten stellen zoals de socialist Steve S. en burgemeester Patrick J. maar ook Jan C, Kris M, Willy P, Kris DP enz, enz, zorgen voor het toch wel onbevredigende gevoel dat je zowel fictie als non-fictie aan het lezen bent, maar niet altijd weet in welk register je zit, want je kunt als jongere lezer niet alle afkortingen thuisbrengen.

Max Schneider Hoe dan ook, Louis van Dievel kent zijn stiel, maar de vaart en de awe me hoorden. Gaat na studie psychologie in o.a. een asbestfabriek en de koolmijn werken, kwestie van te ‘proniet iedereen gegeven. Hij trotseert de volledige biotoop waarin hij ondergedompeld was, inclusief zijn broer Dirk die in het boek zit heeft ook veel letariseren’, maar krijgt daar toch, zon- die volhardt. Pas jaren later komt hij te te maken met dat, zacht uitgedrukt, der echt te kantelen, een eerste sig- weten dat hij nog lang nadien door de gevulde, boeiende, heftige leven van naal; zijn mede-arbeiders zijn absoluut partij, in Sovjetstijl bespioneerd werd. deze Guust van Mol. Gewone sterve- niet onder de indruk van zijn missio- Daarom is dit boek veel meer dan lingen met een min of meer normaal neringswerk. Alsof het, in combina- een vlot geschreven kroniek van een leven zoals ik kijken daar tegenaan tie met het werk en het militeren voor leven. Een enorm gedeelte van de met verwondering en bewondering, de partij, om een bijkomstigheid gaat, conflictproblematiek wereldwijd heeft maar toch ook zonder jaloezie, want studeert hij ook nog even tussendoor, immers iets te maken met mensen die waar er bergen zijn, zijn er meest- zonder noemenswaardige deelname hun aanhorigheid aan de waarheid al ook dalen. aan de colleges, voor dokter. van een of andere heilsleer, werelds Het licht begint hem dan uitein- of metafysisch, door geen enkele re-

De reis begint in een katholiek delijk toch te dagen door de incohe- aliteit laten tegenspreken. Laat staan Kempisch onderwijzersgezin met rentie en de kadaverdiscipline van de dat ze hun wij-groep zouden loslaten een vader die de begrippen opvoe- partij, maar vooral door twee studie- en trotseren. ding en discipline nogal hardhandig reizen naar de arbeidersparadijzen Er volgt nog een ontgoochelende invult. Turbulente schoolcarrière die Albanië en China. Allerlei linkse in- passage langs het parlementaire pluqua intellectuele draagkracht weinig zichten uit de boeken en het verga- che via het zachte rood van sp.a en of geen, maar qua gezagsgetrouwheid derlokaal hielden in de buitenlucht hij belandt – het apostolaat valt nog iets meer problemen oplevert. De tijds- geen stand. Hoe hooggestemder de het moeilijkst uit te spoelen, blijkbaar geest en inspirerende leraren die zijn Goede Bedoelingen, hoe harder de – als dokter in een Rotterdamse achleesdrang stimuleren, doen Guust bij klap als je tegen de realiteit aanloopt. terstandswijk. Ook hier is het de daAMADA belanden (Alle macht aan de Maar dan volgt, volgens mij, het gelijks vast te stellen realiteit op de arbeiders, later PVDA.) Hij klimt op in èchte huzarenstukje van Guust. Hij werkvloer die hem, weg van linkse de partijhiërarchie en gaat helemaal onderkent zowel zijn vergissing als pampernaïviteit, naar een responsamee in de bizarre ideologische blind- zijn onbegrijpelijke blindheid. En… biliseringprincipe en geestesgenoot heid en ontkenning van de aberra- hij geeft dat ook aan zichzelf toe. De Dalrymple leidt. ties die bij het Stalinisme en Maoïs- kracht om in de spiegel kijken, ’t is Dat is uiteraard ruim voldoen-

kameraad niet Uit het leven van Guust van Mol

de om zijn ex-companen en andere linkse opponenten munitie te leveren voor snerende aanvallen wegens ‘een ruk naar rechts’, verzuring, natrappen en vooral: uitlatingen op de sociale media die hem vervaarlijk dicht langs de extreem-rechtste afgrond zouden doen scheren. Hoewel minder agressief, lijkt toch ook Louis van Dievel die kritiek niet helemaal onzinnig te vinden.

Als je een boek schrijft dat zich gedraagt als een roman, maar dat eigenlijk over een bestaande situatie met levende personen gaat, dan is de lezer natuurlijk niet verplicht het met je eens te zijn. Ik heb echter het zeer grote genoegen deze Jan vD te kennen, want zo heet Guust in het echt. En ik beken, ik ben dus geen honderd procent neutrale recensent. Beschouwt u het maar als een mening. Aan u, na lectuur van het boek, te oordelen of die ergens op slaat.

Ik kan met klem benadrukken dat die beschuldigingen over het afglijden naar rechts, absoluut niet terecht zijn. Maar wees gerust ik begrijp wel waar een en ander vandaan komt. Vooreerst is voor een bepaald type Links iedere overweging die niet in hun sprookje past een ‘ruk naar rechts.’ We hebben te maken met het veelvuldig voorkomende geval van mensen die geëngageerd de kant van de underdog kiezen en dat blijven doen, maar toch het infame rechtse etiket opgekleefd krijgen omdat ze, door praktijkervaring, De dokter is uw kameraad niet Auteur: Louis Van Dievel Uitgeverij Vrijdag 367 pag ISBN 978 94 6001 860 2

niet langer meehuilen met een groot deel van de slachtofferverhalen. Één onvriendelijk woord over migranten en je hebt de bruine veeg te pakken.

Een ander deel van de verwijten valt echter te verklaren door meer persoonlijke kenmerken. Van mensen die met zoveel energie en engagement in het leven staan, kan je niet verwachten dat ze met een wijde verontschuldigende bocht om elk woke sneeuwvlokje heen maneuvreren. Bij grijze muizen stelt het probleem zich veel minder, maar bij dit soort mensen hoort een gebruiksaanwijzing en in het geval van Jan vD is dat een vrij fors boekwerk. Eens je die hebt doorgenomen is hij een schatje, maar hij durft zijn stellingen al eens met de nodige bulderende orkaankracht neer te zetten. Niet iedereen is daar tegen opgewassen. Vooral niet, omdat hij de lastige gewoonte heeft om dat, desgevraagd, te onderbouwen met arduinen argumentaties en citaten plus lectuuradvies waar je wel enige tijd zoet mee bent. Opponenten vinden dat storend. Framen en etiketten plakken is immers veel gemakkelijker.

Met passie voor je idealen gaan, inzien dat je je vergist hebt en je fouten rechtzetten. En dan opnieuw met passie en aandacht voor het schone, het goede en het ware gaan. Wie beter doet mag het zeggen.