/ 1شمارهی ششم /فایل شعر
فایل شعر /شمارهی ششم 2 /
/ 3شمارهی ششم /فایل شعر
سرمتن یك: شاارری نگلیسیا سا ،ررنی ودش
نسم رسم مم شنرش شنشيسم شر ششمماى مم شرنب مىریخيسم كه یككاره گف ،من آرن گفيم من نگر
راشا شاعر نگر گم گدشيم م مُرش تد ش !؟ تعجب كرش نز نین نطدنرما زیاش شیده ردش لبى جنباگد
شاعر گمىگدشايم گم مرش نما تا شل ،رخدنمد آش م كشايم ررسسد شنری شدو م كن ؟ گفيم گه! رارما شده رخدنمم یک رن رکُشام رعد گششاهی قيلن
رن شر صافهه كشسد
مسز فر رفيه ردش حاال شیبسده ردش ره ریيان ما ررنى نینکه نز آن رسشير ترس رر
ممهش تما شد ششمما شیباگده ردش ودش
ترسسده ردش آرگجما
كه مثل ش مسخ تدى
رن ره رشيىِ صندلى تا نز وطر ميرى ش رتر شده راشد
گدنرش گفيم من نقعن نگر گم ودنسيم نز زگدنن فرنر كنم مرگز گم گدشيم
مثل نین شاارر نگلیسیى شر نیرنن ریسار شنریم آگها شل گدنرگد نما شگبال قیب رزرگ م گرشگد تا ودن رسشيری ررنی رهره ررشنری نز فمن یعملشااان رمک كند نگر نین رن نز نینما رلسری شیلر گم تدنگند رشاااشااند ره رالم گم تدنگند ودب رلایند نز ممه مهمتر شیلر فکر گخدنمند كرش ررنى ممسن رىفکرىس ،كه شنئم نز من مىررسند شرن نینشدر سکیى مىگدییى!؟ نینها ممه فکر م كنند ساساسىنگد فعالنگد! نما گسیيند نلکى حمیه م كنند یاش گرفيهنگد نلکى رجنلند را مسچ را ردچ را ششمن فرضاى كه ساایهى ودششان نس ،رمرن رید گسیيند فکر كنند ررنى ممسن نس ،كه ماشن شگبال مرگ م ش گد رسخدش گسی ،كه شیلر نز جنگ نز ششامن كن
نز لهن تند رد م آید مسچکس مجبدر گسیا ،نما مدن م شندش راید راید راید نین رن شس ،را
راید آن رن ردس ،آ ری نما نین آن فرق گم كند ردس ،گم آید ریکه زیر رای راید له م شدش نز شس ،م ر ش
نینها ظامرن ودب مىجنلند حرفماى ودب مىزگند نما كم كم نز آن رِ را مىنفيند گمىشنگند میاايى مم نساارىساا ،مم نردى! یك منرمند یك آرتسی ،یك فسییدف كه رمرى مىكند مهد ش شر مدنجهه را جهان كامین شس ،والىس ،نما گاگزیر نس ،شرنى رى شر رى رسا رش را یشسنِ ودش رجنلد شر غسرنینصدرت مسچ تفا تى را ردن گخدنمد شنش ،منر فنّ نجرنى گه را صاادنى ریند نساا ،نما یك ميز یك جف ،ششاام مدردى ملر ششدر مىتدنگد ربسند یا كشااك كند؟ ن راید نز رسب ردنگد فش رنمى راز مىكند كه جز شاکی ،ررنیب گدنرش رسر زىِ گیبى تنها گيسب آگها كه وسیىتر نز رعد نز ممسن رنه مىر گد ودنمد شااد! ن شر مدنجهه را جهان نین غدلِ نز مر جه ،رى شر رسکر مرگز ره شرك غائى گخدنمد رسااسد نما نین شلسل گمىشاادش س ارِ رسرى معركهگسرى كرشه ررفان رالم ،كند تا نز رشدر ِ،نحيمالى ميدن رماگد! ر شنفکرننِ نیرنگى معمدلن شر آغاز كارشان تدپ رُرى شنرگد را رالم آش مىجنلند حيى نگر گدنگند حيى نگر گخدنگند نما مر شه كه رسبتر مىر گد شاا شان كدتاهتر شده نز كفر مىرساند ره لیاگى مشرّ رالنگدب! نز " گا " ره " آسمانِ مهبدب"! مياسفاگه نین رسدگرنفى كه كمدىِ تهدعآ رىس ،شرراره
فایل شعر /شمارهی ششم 4 /
زگدگىِ نغیب رجال منرى نشرىِ نیرنگى مياادند شنرش ممه شر ن نن كدنِ رالم رن راره مىكنند نما ممسن كه مىرسااند ش ِ مرگ ررمىگرشگد ره شینشان ره معاش
شر گهای ،تدرهى ويدصى كه نسمب رن مم گننشيهنگد ررفان!
یك رمر گمایب مىشمند ررنى ممه ساارآور مىرسااند ره ن شر آینه! مرگز گمىفهمند نین ن كیااى جز تنهایى گسیاا ،تنها آمدهنى تنها گسز ررودنمى گش ،رس ن مهم گسی ،تنهایى مهمتر نس ،فش تنهامایند كه مهمنگد! تنها تنهایى نگر شرك شادش شیلر كیاى ره ویدت رناه گمىررش نز مرگ كه نسايعارهنى نز تنهایىِ نردىسا ،ترس گمىكند سرِ رسرى مى مهمل گمىرافد شس ،نز شعر آزنش گمىشدید مى شر غزل ررفان گمىریند! طفیى گيرت رحماگى یا نودنن ثالث شااگرش
شافسعىِ كدكنى سرِ رسرى ششدر شر گ گفيهنگد! نینها شر گ مىگدیند شدن كه نز تنهایى مىترسند ترسدما تنهایى رن
مهیكترین رسمارى مسمدن مدرن مىشاناساند ررنى ممسن مسچ ترسدیى تنها گسی ،آگها گاشارگد شر گ رلدیند شر گ رلدیند مهبدب شاادگد نین ر زما فش شر غلدترینما یعنى ترساادترینما قهرمان مىشاادگد تنهایى شیلر ررگدى گسیاا ،كه كیااى رن جنب كند نین ر زما رالم ،مُد نسا ،مسچکس شكيرنى تنهایى گدنرش ظامرن ممه تنهایند نما مندز جامعهشناسى تدى ردرس نسا ،شر مسچ شنگشالامى تنهایىشاناساى تدریس گمىشدش تنهایى واگشامى شرگدش ،نس ،شنگشلامى كه تا رخدنمى یاشت مىشمد نما مدرك شسااي ،گمىشمد تنهایى رظم ،نگیااان نساا ،كه جز را طرشِ ممه حاصاال گمىشاادش مدیاما كار رن ورنب كرشهنگد ممه شگبال مهبدرس،نگد كه جز مهد شی ،گياسب گمىكند! كار نصی مدیا گمایب شنئم شالیل گریهس ،كه شر مشاریه را آن راید رنجرهما رن راز كرش سارر ِ،لبخند رن شر وساران شید زش نلبيه نین نصین آسان گسی ،یک نز طاق ،فرساترین كارما شر زمیايان راز كرشن رنجرهما ریينشان نس ،ممه یك تیدیزیدن شر واگه شنرگد یك مسز گهارودرى كه یك گفر رن ر رر ى ودش رنشااااگند مثل تیدیزیدن آگشدر گلامب كنند كه شیلر شسزى ررنى شیدن راقى گماگد آگدق ،ررگامهما ردض مىشااادگد ششاامما تيسسر شااسده مىشمند تفا تما ریزتر شااده راشت نز شساا ،مىر ش ررو را قاشا رُر غنن م ودرگد ررو وال
را
نینهمه مسچ ش گفری گدیدهن شااابسه مم رخدرگد گدع حرك ،شنلالما تماسشاااان را لبما گشاااينشاااان شر رشاااشاب سرسپرشگ شان ره قاش جالبترگد نما نی كا
والصه آشنب ش ر مسز گشسن شان
ره ششدر شند
آ رگد! آش مای كه تند غنن م ودرگد ر شك
لبماشان مثل نرشك شر آب شیک شیدپ گکند
ش: حاال شیلر مفده سااال نز تبعسد مىگنرش نین یعنى مفده سااال سااارشه فعالس ،نشرى شر فماااى مجازى شنر ر زماى ن ل را ساای،ماى مخيیك رر نمرزى ممکارى مىكرش ررنىشاان شعر مشاله مىفرسياش گرشه كارما رن مهرراگاگه منيشر مىكرشگد نما فماایى كه آثار شر آن منيشار مىشاد ررطى ره كارما گدنشا ،مياسفاگه من رسن مم گیالگم ن لسن تبعسدى ردش ودش رن آ رشه ردش نما مخاطبان حرفهنى رن شر نیرنن جا گننشيه ردش آن ر زما تنها نقیسيى نز ر شنفکرنن نیرنگى را نینيرگ ،سر كار شنشايند تازه رالگگدییاى شنشا ،مُد مىشاد مسچ ریایيى رهطدر حرفهنى شر زمسنه شعر رسشر كار گمىكرش نغیب سساسى مىگدشايند شاعر كامین شر حاشسه قرنر شنش ،رس ره نتفاد شند ش س ،كه شندنن حرفهنى گبدشگد ریای،ماى مخيیفى رنه نگدنويسم كه تنها ره شااعر مىررشنو ،شر كنار آن شندین رار ریااای ،شااخيااى رن گسز شنیر كرشه ردش نما ممه یا مك یا ره شلسیى نز ش ر وارج مىشادگد نز ساال 2١11جز صافهه فنِ فسیبدكم شیلر شر جایى فعالس ،گدنشيم تا نینكه رارسال ميدجه غبنى شااد كه رر گیاال جدنن مىر ش فشر نطالرات تئدریك ردنن حد ردش كه تياامسم گرفيم كالسمایى رن رهطدر رنیلان شر تیلرن شنیر كنم كالج شاعر را گر مى راگزشه گفره آغاز شاد رعد نز ساه ماه ره رنج مزنر رمد رسسد شدن تیلرن ره جمعى رسب نز نین نجازهى رمادی ،گمىشنش رنشید كالج شر نشنمه ریاای ،كالج شاعر ممسن مامنامه رن تيسسس كرشیم نینگدگه تيامسم شنشيسم سسیيمى رنیز مى رنه رسندنزیم تا رر شعر شعدر للدودرشهى معاصر تاثسر رلننریم حاال سازمان كالج شعر رن
/ 5شمارهی ششم /فایل شعر
شنریم كه نز مدیری،ما زیرشاوهماى مخيیفى تشکسل شده ره تينیه شعدرى مزنرنن مخاطب مشيدل نس ،فعالس ،حرفهنى مجازى آن مم رهطدر ساازمانیافيه ساسیاايماتسك نصاین كار آسااگى گسیاا ،كالج شاعر رن تنها رشا نشنره مىكند قریب ره ش ییا ،ممکار شر ساازمان كالج شعر شنر كه مسچكدن شان رن نز گزشیك گدیدهن ررنى نینكه منشى آگارشسیيى رنیز مى ره شنسن سااازماگى ردمى گاگزیرى ره ممه نريماش كنى شااده رارما رارما كیاااگى ره رندنن نشمسن رسایند رعد نز مدتى رفهمى كه تنها ره قيد ورنرکارى وبرشسنى شر نینجا مشيدلند! حاال شیلر حد ش یك سال نز رمر كالج شعر مىگنرش جز رنشید مجیه شاعر
ریای ،كه ودش نز شند رخب گشر كياب ر زگامه
تشکسل مىشدش نز سای ،سا گد كال ش گسز نگبارى صدتى نجاره كرشهنیم سه صفهه فعال شر نینیياگرن شنریم مركزى
یدیدیى شر یدتسدب آرارنت
ممچنسن صااافههنى شر فسیااابدك كه نینما ممه شرسر میااائدل شنرش رسیااا ،گفر رنشید رن
مىگرشنگند شهار گفر گشار كالج شاب گفر ر زگامهى شاعر رن ساه گر ه تخيايى را رنا ین «شن طیبان نشمسنى» «نشمسنماى كاالج»
«رارتسزننماى فرمنلى» شنریم كه مر كدن النقل ساااى رماااد شنرگد نغیب ره نشنره ساااازمان تدریس رنیلان شر
كالسماى مخيیك تیلرنمى مشايدلند سادررگر مى رنج مزنر گفرى گسز شر تیلرن فعال نس ،كه مر ر زه شر آن سخنرنگىما سمسنارماى كالج رهطدر زگده ررگزنر مىشدش تما نین رفشاى جدنن ررنى شعر ره رش جنبشى شعدرى نینجا جمعنگد نینما آقازنشه گسیايند رى غمى رى شرشى رسشهشان گسی ،جز ش شنگبآمدز ممه نز ش كار مىكنند كار سخ !،كالج شعر واگهى فرزگدنن طبشه فر شس ،نیرنن نس ،ممه نز كار زگدگى ودش زشهنگد تا كار فرمنلى كرشه راشند نین رش شیدگىس ،نما آنما كدرگد ش سايان جدنگم رن شسايلسر مىكنند ره جر مسچ مىترسااگندشاان ررنى مسچ! ودششاان مىشنگند كه نینجا ممه حمدر شنرگد ما كارى ره نريشاش كیى گدنریم شرماى كالج ره ر ى ممه راز نس ،نما آنما رازى شرآ رشهنگد وبرشسن كم ردش ورنرکار مم فرساياشهنگد طى ش ماه گنشايه سه مركز آرشسد صدتى
یدیدیى ما رن تخریب كرشه نگد مرنكزى كه رسب نز مزنر شارر
گدییندهى حرفهنى نز آن سدش مىررشگد نرل آى شى ش آشرس نیمسل
كامپسدتر رن مك كرشهنگد ررنى شى!؟
آنما رشاا رن گمىفهمند شااعر رن را ر گمىكنند شااعدر گدنرگد گمىتدنگند جمعسيى رن را ر كنند كه رنیلان كار شااباگهر زى مىكناد ماا نینجاا یك واگدنشهى رزرگسم كه ماشرى جز كیمه گدنریم من معیم نین واگهن حاال رفشاى جدنگم فارگنليهياااسل شادهنگد شیلر ممه نز ش
یر ساىنگد مهال نسا ،تا زگدهنگد شاعر شاعدر شسا ،نز سارشاان ررشنرش جدننترینشان یک
نزسارشرسرمای نین شامارهى فایل شاعر نسا ،فش شااگزشه سال شنرش آنما كه نین رن گمىفهمند! مى گر گان مىگسرگد! ق، رشبگشااسنىساا ،نگلار ش ساا ،گدنرگد من شر كنار واگدنشهن شر واگهنى كه رر آساامان رنا كرش زگدگى كنم راز شنرگد تبعسد مىكنند وسالى گسیاا ،شند مامىساا ،كه شساا ،ودش رن نز ممه جا شنر كدتاه مىكنم ریااای ،رن ش مامىساا ،كه ممسن رارتسزننما مىگرشنگند شر تازهترین ررگامهى رنشید كه حاال شر مدن رخب نسا ،مسچ گششاى گدنشيهن نین شمارهى مجیه رن مم وشا ،ره وش ،ودششان راال ررشهنگد ردشن یا گبدشن من شیلر رىتاثسر نس ،رسب نز آنما رفشاى جدنگم شس ،ره كار شدهنگد والقس،شااان نورنجم كرشه شیلر گسازى ره حماادر من گسیاا ،فش ماگده آن گر ه رنج مزنر گفرى شر تیلرن كه قرنر شااده مرنزگامى آنجا ره رندنن مهمان رسرنمدن یکى نز مشدالت نشرى رهث كنم كم كم ق ،رفين نسا ،ق ،نس ،كه شیلر من نمر ز شعر شعدر رسشر رن ره نین رارتسزننما ریپاریم مدف راشسد رفشا! علی عبدالرضایی
فایل شعر /شمارهی ششم 6 /
/ 7شمارهی ششم /فایل شعر
يك توضيح نشرسات گدى فارسا ردطسشا گدنرش؛ شرراره تاریخ شاعر معاصار زگدگىِ شااررنگب ریاسارنگى قیم زشهنگد نما مندز كیى ريدرت آكاشمسك ره تيلسك تشریح مدلفهماى تازه شعرى فنّ شاررى گپرشنويه مرجعى شر شس ،گسی ،تا نز نین طری
شاررنن
مخاطبان حرفهنى را تعاریك مفامسم شعرى آشنا شدگد. كالج شعر تریبدگ س ،كه ری ربدنلرضای نز طری آن تئدریمای نشر ودش رن ره رهيرین رسان شر نويسار رمد قرنر م شمد؛ تا آنما كه رشا نشرسات شنرگد رسشير ردنگند ن گام سخنرنگ مای ررنی كالج ما ترتسب م شمد كه "شعر شارر آگارشسیي " یک نز آنماساا ،شر نین رخب نز مجیه ره صاادرت مکيدب نرنئه شااده نساا ،ن ممچنسن شرسگفيارمای رن ره صاادرت ويادصا ررنی نشمسنمای كالج نرنئه م شمد كه "نللدریيم مجارندی" یک نز آن شرسگفيارماس ،گام مم ررسبمایى شر كالج مطرح م شادش كه نز شل راساخمای صادتىِ ربدنلرضاای مطالب تئدریك نساس رساشه شده ره مين ردل م شدگد "تفکر شاررنگه" "مدزیك مين " گمدگهنی نز نین مطالب میيند كه شر نین رخب-گظریات نشرسات رمیسات -آمدهنگد .
مهدی نادری
لینک کانال سخنرانیهای علی عبدالرضایی: pUCzlE3https://telegram.me/joinchat/DcC HuDjFvPPpDFw
فایل شعر /شمارهی ششم 8 /
گدشاااياه ما مشاااامده م كنسم كه كنب مهافظه كارنگه
شعر و شاعر آنارشيست
راه نشرساات آگارشاااسیاااي
م شمند (شرن كه معمدلن
مهافظهكارنن رن تعشی م شنگند) نین ریااسار ممااهك نساااا ،حيااا جااای گدشاااينااد كااه یااك شااااارر آگارشااسیاا ،غزلساارنیى ساا ،كه شر آثار
تکنسك-
ماى رخيدص رن ره كار مىررش مياسفاگه مماگطدری كه مايارجمماااى تدشهنى رطدر رماادى تعریك غیط
نز
آگارشاسز ره شسا ،شنشه آگارشاسی،ما رن مرج مرج طیب معرفى كرشهنگد نین شسايه نز مدنشنرنن آگارشاسی، گسز ره شلسل فشدنن شااناو ،نز آن طرف را نفياشهنگد من ره كرنت شر كياب «آگارشسی،ما نقع ترگد» شر مدرش نین مدضاادع رهث كرشه شر نینراره تنكر شنشهن رس نكندن قيد رفين ره نین سم ،سدی سساس رن گدنر
ل ره
شلسال نینکه شر كالج ره تمام مباحث شاااعری ررشنويه م شدش گاگزیر شر نین راره رهث كنم شرنكه مؤلفهمای
مقدمه
مهافظهكارنگهنی كه ررنی شعر آگارشسیي مطرح كرشهنگد
نز نريدنی تشاکسل كالج شعر سع كرش مسچلدگه رهث ساساس شر آن نگجا گشدش ره ممسن شلسل تاكندن رهث شر مدرش آگارشااسز نرنئه گدنشهن نكندن مم قيااد نرنئهی رهث ساساسا شر مدرش آگارشسز گدنر نما ره شلسل نینکه رالقهی زیاشی ره نین مشدله شر فارساا زراگان ره جدش آمده نفرنش زیاشی مشااياد كیااب نطالرات رسشاايری شر نین زمسنه میاايند نكثر گدییااندهما را مدف مطرح شاادن سااع شر گدشااين مطالب شر نین راره م كنند تهریك شده
مطالب كه منيشار م شدش نغیب سطه
نساا ،را تدجه ره شرك كه معمدلن شر مدرش آگارشااسز جدش شنرش
غالبن آن رن مرج
مرج طیب م شنگند
راادهنی رارنی نیاناکااه نساااااس آگااارشاااسااز رن رر رد ش ل،را رى ممسنطدر ضااد قدرت ضااد رئسس ردشن مطرح كنند آن رن ره نشرسات گسز ریااا شنشه نگد؛ ره رندنن مثال ررنی نینکه نگگ مرج
مرج طیبى رن نز
شهرهى آگااارشاااسیاااا ،مااا رزشنینااد
آگهااا رن رااه
رندنن نگیانمای معشدل مطرح كنند شر ررو مطالب
نساااساان ساااويل
رر نساااس رالقهی ر ز نساا،
گم شنگم شرن رعمااا ما تن ره نین تهریك م شمند راهطدری كاه گرنیبماای راه قياااد تخریب شر گ آگارشااسز ره جدش آمده
مرن ره نین جریان سااخ،
مشکدك كرشه نس، قریب ره ش شمه نس ،كه ره آگارشسز م ررشنز نكنب مااى گااشااااییااا،
شامد
رجسبى ردشهن نشرسات
آگارشاسیي ررنی ودش تاریخ (گه ماگسفی )،شنرش طى قرن نوسر ریااساری نز شاااررنن جهان شر مدرش آگارشااسز صااهب ،آگارشااسیاا ،ردشن ودش رن نرال كرشهنگد نز طرفى ریساری نز شاررنن مم میيند كه شر نین شارشدب را نین شیدگاه مطالب ریساری گدشيهنگد گدع گلاهشان نز سااازمانرندی
ماگسفیاا ،واصاا رسر ی گم كند
شاررنگ مثل «لدال ریج» «گری نشنایدر» كه آثارشان ره فارسا ترجمه گشاده نس ،یا «رمبد»
«مرررت رید»
كه ریااسار شااناويه شااده میاايند یا «لئد تدلیاايدی» كه معمدلن را رمانما شنسايانمای ودش ره شااهرت رسسده
/ 9شمارهی ششم /فایل شعر
نساا ،شاااررنگ مثل «نرگیاا ،تدلر» یا «رسير لمبدرن»
ره مم مىرساند نز نین جه ،یك شاارر آگارشاسی ،ره
«جااان كسج» «رنررت شنگکن» «یااان فریزر» «جد مساال»
ميعهد گسیاا ،شر حالى كه شااارر
«راال گادشمان»
شسزى جز فرشی،ن
«فااساایااسااک الماااگاايااه» كااه نغیااب
منمب یا مثین كمدگسیاا ،مدن سااعى مىكند ره رسان
شااررنگى معاصرگد نلبيه رعم ط سالمای نوسر فدت
نريشاشى كه ره ن حشنه شاااده رپرشنزش
رن شر
كرشهنگد نما شر مجمدع شاااررنن زیاشی میاايند كه شر
ودم ،تر یج نیدئدلدژى یا منمبب قرنر شمد رهربارت
شر نین زمسنه
شیلر مر آگارشااسیاا ،نقعى شر ن ودش
یك شااارر
تعریك م شاادگد نساااساان مر شااارر آ نگلارشی یك
شنرش نلبيه مر شاررى آگارشسی ،گسی،
حسطهی شااعر آگارشااسیااي فعال ردشه
منر
جدرمایى آگارشااسیاا ،نساا ،كه شر نین راره رسب تر
شاارر مییمان مدن شر شعر
گدشاايم نز طرفى مجمدره رهثمای كه شر مدرش شااعر
نسم ودن رن مىكند نساسن شر ودم ،ودنس ،كه مى
آگارشااسیااي ررنی جنب مخاطب جدش شنرش رسشااير
گدییااد ماركیااسیاا،ما مم رمد شنرگد نشرسات رن شر
رامساگه میااايند رروى كه ره شند شاااارر
ودم ،رشسده قرنر شمند شر حالى كه ودشِ ماركس ردیى
رى مسچ شلسیى آگها
نز نشرسات گبرشه ردش حيا جز هنی شررارهی زیبایىشناسى
رن آگارشاسیا ،معرف م كنند نین رالقه سايدشگ ساا،
منيشر گکرش ماركس نز نین لهاظ شگساى مهد شى شنش،
نز ظااایك
آش مایب رن ره ش شسااايهی شنرن گدنر تشیاااسم كرشه
مشدمات
رالقهمندگد شر جد آگارشسیي كندگ
ل حشسشاا ،زرااان ميفااا ت شنرش یک آگااارشاااسیااايا
نرنئااه ی نطااالرااات صاااهااسااح
صك مركز مدمدمى ره
ردش نگیاااان نز گظر ماركس رسشاااير مدیيى نقييااااشى
ر شانلریس ،كی كه ره شگبال قدرت طمع مدف
شنشاا ،شر نقع ماركس مشااکی را شیکياتدرى گدنشاا،
مال واص گسی ،گسازی ره گدییب مطالب نطالرات
شدن م ودنسا ،سسیيم شیکياتدرى رن نز شنگ طبشهی
شر غسن گدنرش رفسشبازی مم گدر تن شنشن ره تهریك
شر نويسار طبشه ی گدنر قرنر شمد شر
نسا ،من ساع م كنم شر نشنمه تيادیر مشاخي نز شعر آگارشسیي
ممسنطدر شارر آگارشسی ،نرنئه شمم
شنرن شررساا رش
نقع آزنشى مسل ره آزنشى مطی
میئیهی ماركس گبدشه
رناررنین مدیيى غسر نقيياااشی ررنی نگیااان قائل گبدش شركى نز نشرسات گدنشاا ،شر نصاال مدینهی فاضاایهی
خصيصههاى ادبيات آنارشيستى
ماااركس جهااان آزنش گبدش ریکااه رااه تهش شیکياااتدرى رر لياریا م نگدیشسد شر حالى كه آزنشى ره یژه آزنشى
آگارشسی ،ودنمان نمری
فرشى ودنساا ،رنساشى آگارشااسز نساا ،ممسن تدجه
نز گظر یك فرش راشى شاخ
غسرراشیس ،ن قيد شنرش كه ریسه مر گدع لسدر رئسس
مركزى ره آزنشى شارر گشطهی مشيرك یك شارر یك
نقيدنرى قسا كند نما ملر ممکن نس،؟ مى ررسد ملر
آگارشااسیاا ،نساا ،نساااساان نشرسات آ نگلارش ر یکرشى
كشاادر رد ن ش ل ،رد ن شاااه رمبر رئسس جمهدر
آگارشااسیاايى شنرش رمبد را صاادنى ریند شر مسان جمعسيى
م تدنگاد نشنمهی حسات شنشااايه راشاااد؟ نز گظر ن یك
ضااد آگارشااسیاام فریاش مىزگد كه یك آگارشااسیاا ،تما
آگااارشاااسیااا ،تشریبن شگبااال تهش نمری غسرممکن
رسار نسا ،شرن؟ رمبد مثل مر شارر آگارشسیيى نريشاشى
نسااا ،یاك شاااارر رسشااار مم مادن شگبال تهش
ره قدنرد تعریك شدهی نشرى گدنش ،ن مرشه رن كه شر
یك غسرممکن نسا ،یك آگارشسی ،شگبال كشدریس،
صاهنه ردش نرش حاشاسه مين كرش رناصر تازهنی رن شر
كه مرگز جدش گدنشاايه یك شااارر آ نگلارش مم شگبال
صااهنه ى صاافهه ره نكرنن شرآ رش نما ره آنما مم ررنى
شاعر شاعدریسا ،كه رسبتر جدش گدنشيه نینجا
ممسشه فاشنر گماگد شر نقع رمبد معيشد ره نگشالب شنئمى
ممان تشاطعىس ،كه شارر شخ
آگارشسی ،شر آن
فایل شعر /شمارهی ششم 1١ /
ردش یاك شاااارر آگارشاااسیااا ،مدن ضاااد مد رمل
ملر شند شااعرى كه را زران لدگد گدشاا ،شر نقع مندز
مىكند مثین نمر زه كه شر شاعر سپسد ممه ساشه آسان
شاااررنن نیرنگى تياادر مىكنند نگر مدن را یك طرز
مىگدییاند شاارر آگارشاسیا ،شار ع ره زراگى گدشين
شااسدهی زراگى رندییااند ره تشااخ
زراگى مىرسااند
م كند ره مهض نینکه مؤلفهمایب ممهگسر شااد ن لسن
مرگز تيااادر گم كنند كه زران نحد جهان نحد
كی ودنمد ردش كه ره طرز گدییشى كه ودش نردنع كرشه
كدشکى رن تياادیر مىكند رسخدش گسیاا ،كه شاااررنن
وساگ ،ودنمد كرش من راریس شر رگد نین گرره رزیز
نیرنگى نغیب شگساشان كدشك نس ،مييسفاگه مماگطدر كه
ف نلبدنمه رن طى سالماى 78 77 76منيشر كرش
ریاساری شر نیرنن تيادر صهسه نز آگارشسز گدنرگد
ره مهض نینکه تکنسكمایب ممهگسر شاااد «شاااعر-
آن رن مرج مرج طیب تعریك م كنند شرك شرسااي
وطباهی جاامعه ی مدگى» رن شر ساااال 79
كياب
مم نز شعر آگارشسیي گدنرگد
شندژنگرى شاسنما رن شر سال 8١گدشيم كه كدشكترین
یك شارر آگارشسی ،مدن شر حال نگشالب نس ،نلبيه گه
ررطى ره سااه كياب ن ل گدنشاايند ره ربارت شیلر یك
نگشالب سساس
شر مر نگشالر فش رمبر گدع حکدم،
شاارر آگارشسی ،مرگز ره یك شسده گمىگدیید مدن
تيسسر م كند شارر آگارشسی ،فش تا زماگ كه نگشالب
طرز گدییااب ودش رن ردض مىكند مدجدش شر صهنه حاشسهى شعر
جاى رناصاار
منكدر رسر ز گشده را آن ممرنه نس ،نما ره مهض نینکه
مدن شر حال تيسسر
نز رسر زی نگشالب رلنرش گاشار نساا ،ریسه آن نگشالب
نساا ،نلبيه شااارر آگارشااسیاا ،ممسشااه ره گدر تعاشل
كند؛ مثین شه ماه نساا ،كه شر كالج رهث نز شااعر
نساييسکى (زیبای شاناسااگه) مم معيشد نس،؛ یعنى مهال
زیبای شاناسا كالج م كنسم نگر ر زی نین شسدهما
نساااا ،كااه شااامااا شر مايان ن
ساااسطرهى ماادن
حمادر گیيرشهی یك مؤلفهی نشرى رن ربسنسد نساسن
ر
ما ردل ره جریان میای شاعر فارسا شدش ن لسن
كیا ا كه ریسهن
حرف ودنمد زش ر شاااك ودش
ن ره تما تکنسكما مدلفهماى نشرى تدجه شنرش
ودنمم ردش نساااساان مرگدگه نقيدنری ضااد آگارشااسز
شااررى مثل ر یایى مرگز گمى تدنگد شااارر آگارشااسیيى
نسا ،شرنكه مسچ نقيدنری حشسش ،گدنرش شدن نسااسن
تیشى شااادش شدن شاااعرمایب مندز نز ممان نساااييسك
حشسشي شر كار گسی ،مر حشسشي كه نز قدرت ررودرشنر
گیب ،ره كياب
شاادش رنم جز ساارسااپرشن ره قدرت گدنرش نصاادلن
«میااائل شااعر» كه شهل رنجاه سااال رسب منيشاار كرشه
مرگدگااه نقياادنری (شااه ساااساااسااا
شااه فرمنل )
شندنن تيسسرى گکرشه نس،
ضاد آزنشیسا ،شارر آگارشسی ،مدن شر حال رازی را
ممسشاه زن شر صهنهى شعر گسما نودنن ردش مرگز
رناصار مدجدش شر صااهنه حاشااسهی مين نساا ،نگر
نرش
آزنشی گدنشايه راشد گم تدنگد رندیید شر نقع آزنشی نز
حاشاسه گکرشگد شر حالى كه فر گ ممه گدع شعرى شنرش
گظر شااارر آگارشااسیاا ،یعن نینکه آزنش راشااد مر لهظه
ن لسهن
تبعس ،مىكند گظرگاه نشرىن
نین ش شااااارر زن رن كنااار گلااننشاااينااد شر ش رنن كدتاه شاااررىن
مدن شر حال تجرره ردش
رازی شلخدنه ودش رن نگجا شمد
ن نريدن نز شااعر كالسااسك نرش شااعر گسمایى شهارراره
نسااسن تنها رنه ررنی نیجاش گظم ساويار مين
شد سپس شر زنماى تركسبى گدش ،رعد مم زن رن
مين سا ،فش شر شنسن نگشالر س ،كه وشدگ ،جدش
نز لهاظ شر ن -مينى
جدش
ره طدر كامل كنار گننشااا،
گدنرش شر نقع شسزی وطرگاكتر نز نگشالب سساس
نگشالر
زیبای شاناسا مم مدن تيسسر گارش مىشنش شر صهنهی
گدنرش شر نگشالب سساس فش رمبر ردض م شدش نما شر
شاعر شاامید گسز ممسشاه زراگى آركائسك حمادر شنش،
نگشالب شاااعری شاااعدری گدع نگدیشاااسدن نوالد
/ 11شمارهی ششم /فایل شعر
مرسااد تيسسر م كند؛ یعن شااعدر مهش م شاادش
مطرح كرشه رهث جالب شر نین مدرش شنرش ویدت كه
وشاادگ ،جای ودش رن ره رشاا رازی كه ره گدر ماشر
تدس مایدگر مطرح شده مسچ ررط ره تنهای گدنرش؛ ن
صاایح نساا ،م شمد شااارر آگارشااسیاا ،مدن شر حال
ره كده رفيه را تماشااای ررف ر ساايایسان شر كیبهی
نگشالب نساا ،شرنكه شر مر نگشالب تازهنی ره شااعاع
ودش راه تفکر م ررشنو ،شرحال كه شر ن تفکر ن
شااعدر فرمنگ نفز شه م شاادش نوالد میاای جای
گدر گف ،گد را رسر ن جریان شنش ،مایدگر تنها گبدش
فرشی م شمااد تدجااه رااه
شرحال گف ،گد ردشه ره
ودش رن رااه نوالد نگيخااار
شر نقع ن را كده شش،
فرشی ،طرح آن رنير نصی شعر آگارشسیي س ،ره
جهان رسر ن تدجه یژهنی شنشاا،؛ ره نین معن كه ررنی
ربارت شیلر شااارر آگارشااسیاا ،كشااك گم كند ملر
ن جهان رسر ن رهطدر كی حنف گشااده ردش شرحال كه
حاااصاااال
نز
شگاسااای
شر ودش
كااه جز شر تنهااای
ممکن نسااا ،شاااماا ر زی نز واگه رسر ن زشه
گم شاادش شاااید ررو رلدیند مر ساابک شر شااعر
وسارانمای شیدگ ربدر كنسد شر رسيدرنگى شیدگ رنشسنسد
نشرسات شر تنهای شااکل م گسرش نما نین حرف شرسااي
ره مسچ شسزی تدجه گکنسد!
ل مسچکس رن گبسنسد
گسیا ،شرنكه مر مين تازهنى شر ویدت گدشايه م شدش
نحيمالن نین مدضاادع ررنی ممه نتفاد نفياشه كه رارى شر
جز ميدن والد آگارشاسیي كه شر تنهای شکل م گسرش
آمد قد رزگسد نما شر ودش فر رفيه
شر نینجا راید ره تفا ت رسن تنهای
كدشهنی رر رف،
ویدت شق ،كرش
راشسد تدجهى ره نطرنف گکنسد گامى شر حالى كه مسان
مماگطدر كه رسشاير گفيم شاارر آگارشسی ،یکه تنها
جمعسيى حمادر شنرید نحیاس تنهایى مىكنسد تنهایسد؛
لسدر رمبری گدنرش؛ گه نز كی ا
راز مم لهظه مای ودش رن شر
تكر ساا ،ن رسر
راه وااگه ررم گرشید
رسر ی م كند گه مشامدل شارنیط س ،كه كی نز ن
تنهای سااپری م كنسد شر نقع شااما تدجه ره مهس
رسر ی كند نلبيه م تدنگد مؤثر نقع شاادش ل تيثسری كه
رسرنمدن ودش گدنرید نین ر تدجه م تدنگد نلبيه حاصل
حيا م تدنگد
رشاکیايل یا مشکالت شیلری راشد نما
ره جا م گننرش گام لهظهنی ش رهنی
یكسااله راشاد ن رر ممهی میائل تاثسرگننر نس ،ل نین تيثسر ممسشال گسیا ،ردل ره تیای
نفیارشگ
یاك شاااارر آگارشاااسیااا ،نگر ودش نرنشه كند نقعن
سسطرهی
گم رسند ن ششار تنهای شر گ سااا،؛ ره نین معن كه
شنئمى گم شدش ررنى ممسن شارر آگارشسی ،رهمسچ جه
رسر ن رن ره طدر كی حنف م كند تا جمعسي رن شر ن
گم تدنگد نسياش مرنش راشد زیرن گاگزیر ره وساگ ،گیب،
ودش مالقات كند؛ یعن
كشاااك شگسای شر ن كه من
ره میاائل رسشانهاشنت ساا ،كه ودش مطرح م كند شر
نسمب رن مىگننر كشك فرشی ،نین فرشی ،گامى شر
حاال كاه وياااسياااهی نصااای نسااايااش راایدنری
جمع نتفاااد م نفيااد جمعى كااه شر شر گب زگاادگى
شیدگاه رافشاری ر ی رشسده حمدری مدن
شر یك
میسر نس ،شارر آگارشسی ،شنئمن شر حال حرك ،ردشه راید ره نین گکيه كه تنها ره نین میااسر نرش شده حيا
مىكنند شلسل نینکه یك شااارر آگارشااسیاا ،رن تكر م رندنریم نین نسا ،كه را شگسای شر ن ودش ميهد شاده صاادنمای شر گ ودش رن شاانسده نساا ،شر تنهایى
تنها ررم گرشش قدف كامی شنشايه راشاد فییفهی یك
ویدتى كاه نتخاذ كرشه صااادنی آن سااار ردسااا،
شاارر آگارشاسیا ،ممسن تنهای س ،شاید ره نین فکر
سااساهردساا ،ر سااپ
رن م شااندش
رسفيسد كه نشرسات شر تنهای نتفاد م نفيد تما شاررنن
رعد ردل ره ممهی آگها شاااده تمام آن ما رن زگدگ
گدییاااندگان فسییااادفان رزرگ تنها ردشهنگد نما نینطدر
م كنااد نكثر مدنقع نگيشاااشنت شر مدرش شنسااايااان مااا
گسیاا ،مایدگر شر مطیب معر فى میاايلهی ویدت رن
رماانمای من مطرح م شااادش كه شرن تمام گشبما رن
ر سااپ زنشه
فایل شعر /شمارهی ششم 12 /
ودشت نیفا م كن طدرى كه نگلار فش شنرى ودشت رن
آگارشاسیاي سا ،ن ششار تنهای س ،تنهای ودش رن
مىگدییاااى؟ شر رااساااخ رااید گف :،گدشاااين رهاگه
ری ا م شمد شر تنهای گدر آزنشی مطی
جدش شنرش
نس ،شر نقع ما ررنی شناو ،رسشير نس ،كه م گدییسم؛
ممهی شخيس،مای كه شر ن شارر زگدگ م كنند ره
یعن ما ررنی فعال كرشن گسهسیسیااام نسااا ،كه تال
طادر گیااابا نز آزنشی ررودرشنرگااد شرنكااه آزنشی
م كنسم منظدر نین نساا ،كه شر آن تنهای ِ ررگزیده
تكتكشاان مطی نس ،آزنشی نمری كامین فرشیس،؛
شیالدگمای كه را منمای جدشی ودش شنریم یك من
شرنیط كه حیس ،فرشی ،شر آن ره والقس ،م رسد
نتفاااد م نفيااد «من» شر زرااان فااارسااا
رااه معن
نگدیشااسدن نساا ،قي شر ن ساايا راى نمریمن رسب كشااسده م شاادش منظدر یك شااخ
رسر گ
یا شاا
گسیا ،ریکه نمریمن نینجا ره معنای نگدیشااهی رد نسا،
جدش شنشايه راشد نین
تا زماگ كه حکدم ،ش لي
آزنشی شر رسر ن تهش رسدن گم كند نلبيه مر شااااررى ره شلسل ررودرشنرى نز «شرك ش » یا «تخسل» نز رشسه مرش آزنشتر نساا،؛ یعنى مر شاااررى شر آزنشی شنرش حيا نگر رشااا ،مسیه ماى زگدنن
رر نین نسااس «منشاناسا » ره كشك نگدیشه شعدر
تخسل ن
شرك میايى منجر مى شادش نین شناو ،شر تنهای
راشاد نسااسان مم یك آگارشاسی ،مم یك شارر نز
نتهاش را گف ،گدی شر گ ر م شمد ره قدل مایدگر
قده ی تخسال ررودرشنرگد شرنكه مر ش شر رى تهش
شاخيا شاهرگشسن رن شر گظر رلسرید كه تعطسالتب رن
نمری غسرممکننگد ر جه ،گسی ،كه آگارشسز نز شارر
رفيه شر شمکدهنى رلنرنگد را مدنجهه را یك ر سااايایى
تدقع گدنرش ره گدگهنی رندییاد كه ش ساا ،شنرش شر نقع
ممکن نس ،مهرراگى ورج كند نما مدن گلامى تدرییيى
آگارشسز ررنى شارر آزنشى رىحد حير قائل نس،
نز راال ره رایسن ره ن شنرش ر ساايایى رن رماادی نز
ره ممسن شلسل شااارر آگارشااسیاا ،مرگز راسااخ گهایى
طبشهی فر شساا ،قیمدنش م كند رر نین را ر نساا ،كه
گدنرش غالبن ررنى طرح سؤنل نس ،كه مىگدیید؛ یعنى
ررتر ررودرشنر نساااا،
شنئمن شر حال ررسااب نساا ،تا فکر تازهنى تدلسد كند
ویدت را
شر نقع نز ماگسفیااا ،شسااايدرنلعمل واصااا رسر ى
وادش نز شاااعدر
فرمنل
شر حال كه گم شنگد ر ساايایسان گف ،گد
راسارنمدن ودش شنرگااد كااه ودش نز آن رمرى ر رهره
گمىكند نین رمل مرردط ره نیدئدلدژیما منمبما
ردشه شااعدری شر آن ویدت نتفاد م نفيد كه شر نزشحا
ش ل،ماساا ،كه ررگامه طرح مشااخي ا شر زمانمای
جدش گدنرش رر نین نسااااس ویدت
تنهای ریاااسار
وااا
شنرگااد تمااا تال
نیاادئدلدژى نین نساااا،
ميفا تنگد ممکن نسا ،شر كیبهنی س جنلل زگدگ
كه ررگامهنی تخيي تنظسم كند ررنساس آن ره ممهی
كنسد شیلرنن ره تنهای شما نشاره كنند شرحال كه شما
مرش مثل گیه گدساافند راسااخ ردمد شر نقع قاگدن مسچ
تنها
نممسيى ررنى فرشی ،قائل گسیاا ،ممه رن شر یك ریاايه
تنها گسیايسد ریکه شر ویدت ره سر م ررید شخ حيا ممکن نساا ،شر نزشحا تنهاا رااشاااد
تنهااای
شاایدغ زگدگ كند ل
نصاااسل یعن
قرنر مىشمد ره نین صااادرت كار رن تما شاااده تیشى
فرشی شر شاه
مىكند نما ررنی شاارر آگارشسی ،تهمل نین ریيه رندى
یلِ شر ن ودش غدنصى كند ما شر ن ودش جهاگ ریسار
ممه
ممکن گسیاا ،نز گظر ن مسچ شسز رایاگ گدنرش
گامهد ش مسکر سکدرسك شنریم شناو ،نین نرژهما
شسز شر حال شاار ع نساا،؛ یعنى ره گدر ره گسهسیسیاام
حاالت تخسالت شر گ ره شرك رمسش منجر مىشدش
رىمعناسااا ،نما نین
نتفاقن شاااعدر نز نین تمرین م آید شر نقع تنهای شلسل نصاای
فعال نريشاش شنرش جهان نز گظر
ممارسااا ،ره جدش
رارث گمىشاادش كه مثل گسهسیسیاا،ماى شااعارى رهواطر
تكر ردشن شااارر
فشدنن معنا ودشكشااى كند ریکه رررکس زگدگى رن یك
/ 13شمارهی ششم /فایل شعر
شاگس تیشى كرشه نز نین فرص ،نسيفاشه مىكند تا معناى مدرش گظر
آگارشاسیي
نصلمهدر گسیيند؛ یعن نريشاشی ره حشسش،
رن ریاازش نینكه شاررى شخين ره معنایى
غای گدنشااايه شاااعر رن شر شارشدب واصااا قرنر
سااعى كند آن رن شر شااعرمایب را
گم شمند ل ته ،زیبای شناس واص رفيار م كنند
مخاااطبب شرمسااان رلااننرش رااا گدییاااب ررنسااااس
نز آنجای كه ما شر رير تکندلدژی سسطرهی شنگبما
شسايدرنلعمیى كه نز سم ،لسدر یا رمبر حزرى منمبى
زگدگ م كنسم ره نین شلسل كه یك آگارشااسی ،نقع
ره ن حشنه مىشاادش تفا ت شنرش شر نقع شااارر ميعهد
فرشی تعشی ساا ،ررنی شااعدر فکر نرز
واص ا
یعنى كیى كه ره ررشگ فکری تن شنشه جز آل ،شس،
قائل نس ،ره ممان مسزنن ره شنگب ر ز مم رها م شمد
گسیاا ،نصاادلن شااارر آگارشااسیاا ،قرنر گسیاا ،طب
رس نگر شر كاری قيد شنریم ره كنب فعالسي حرفهنی
ودش یژه ررسااد
ودنس ،رالقهی مرش رندیید نز نین جه ،ن ممسشه
رپرشنزیم میز ره كیااب تخي ا
رسشار نسا ،گه رسر ر سبب گسی ،كه ممسشه شر مر
ودنمسم ردش نز نین رار ،شاعر آگارشاسیي
كشادرى شاررنن آگارشسی ،شه نز سم ،حکدم ،شه
نس ،ل نین تئدری نحد گسی ،نقيدنر یك مؤلفه رن
شه نز طرف نردزییااسدن ساااگیاادر
ما مؤلفهمای
نز ساادی مرش
شنگب شر آن حرفه
گم رنیرش ریکه معيشد ره ساابكما ر
تئدریمهدر
شادگد شر نقع نز گظر یك شاارر آگارشسی ،نردزییسدن
مخيیف س،
ره شااکیى كه ميدن ل نساا ،فرقى را قدرت مركزى
ممکن نساا ،شااارری حيا تا یك سااال ره یك ساابك
حکدم ،گدنرش شرنكه شر تال كنااد
نس ،حکدم ،رن ردض
حکدماا ،تااازه نى تشاااکساال راادمااد شر نقع
ر
نشااعاری وی كند نما نگر ره نین ر یه تا نرد نشنمه
شمد شارری آگارشسی ،مهیدب گخدنمد شد نز طرف
آگارشسی،ما كه شر رى تشکسل حکدم ،كیب قدرت
آگارشسی،ما ره نینگدگه نز شمدكرنس كارسيالسیي كه شر
گسیيند نردزییسدن نقعىنگد
حال حاضر جدش شنرش نريشاشی گدنرگد نگر مم نريشاشی
ممسشه شعر شعدر شر مر جامعه كشدرى راگى نقعى
شنشيه راشند گدگهنی نز شمدكرنس رن تيیسد م كنند كه شر
صایح ردشه نساا ،شااعر را طرح رشا
ررودرشنرى نز
مائسي (كه یك كشدر آفریشای س )،نتفاد نفياش
نگرژى راال قاشر نساا ،تا نز جنگ جیدگسرى كند جنگما
قي رای شاااعدر شر مسان نسااا ،آگارشاااسیااا،ما ره
رن فش حکدم،ما تدلسد مىكنند مرگز شر مسچ كجایى
شمدكرنساا
شر نقع
جنلى مدف گشده آزنشى ره نرميان رسا رش ریکه مدن نین
معنای حشسش شمدكرنس ممسن نس ،ل شرحال حاضر
شعر شعدر ردشه كه تدلسد آزنشى صیح كرشه والصه
آگارشااسز مسچ نريشاشی ره شمدكرنسااى (ره نین شلسل كه
ر ی نكثری ،نريشاش رسدن م كنند
شمدكرنس كارسيالسیيى س ،كه تدس
نینکه یك شارر آگارشسی ،ضد وشدگ ،نس،
شمدكرنس كندگ
شر رااایااان رااا نرنئااه ی شنااد گکي اه رهااث رن واااتمااه
مرنكز راااگااك ى ماادنیاا ،مى شااادش) گاادنرش ردل نین
م شمم ردهنی نین ر زما ساااعى مى كنند ره شاااعر
ساااالها گمایه ى قدرت نسااا،
آگارشسیي ويسيه شنشه شر حدزهی نجرن تکنسك ره
ررشگااگى رن منيخب م كند كه جز نجرنى فرمان گمى
آن سام ،سااد شمند؛ ما نین وياسيااهما رن ررنساااس
فرشی،
آنشه شر مين نتفاد م نفيد
نینمماگ مؤلفهمای مين
ر یما رن م ورش
كنند یعنى شر نین نگيخارات ودنساا ،فرش
گششى گدنرگد ریکه تبیسيات ممه رن مثل مد ره شکیى كه
راا نريشاشنت آگارشاااسیاااي قساس م كنسم قي یك
شلب مى ودنمد شرمى آ رش ما مندز ره جای گرسسدهنیم
آگارشا اسیااا ،نقع رن ضاااد رئسس نقيدنر نتدریيه
كه شر شگسا ره تعدنش نفرنش حزب (نحزنر تك گفره) شنشيه
م شنگسم رادین معناسااا ،كه آگارشاااسیااا ،شاااعر
فرمنل ررودرشنر
راشاسم مر كی نز شعدر سساس
فایل شعر /شمارهی ششم 14 /
راشاااد نما ره واطر نین فشدنن گم تدنن حکم شنش كه آگارشاسیاا ،ما نساااسان نريشاشى ره شمدكرنساى گدنرگد نتفاقن رررکس نجرنى شمدكرنسى مينى یکى نز ويسيه ماى نشرسات آگارشاسیيى س ،شما مى تدنگسد صدنماى مخيیفى رن شر شعرماى آگارشسیيى معر ف رشندید یعن شندصدنی
ری فرم
ری فدگ شر نین گدگه ميدن كارررش
زیااشی شنرش ره ممسن ترتسب مين مای كه شندژنگری میاايند فمااامای مخيیف شر آنما ره كار رفيه نساا، حيا آثاری كه شژنگره شااده شااعر شر قیاام،مای ره سام ،شنسايان شاکلسازی ژنگرمای شیلر سدد رسدن م كند كه نینجا گه تنها فش نز مؤلفهمای شاااعری رهره گمىررش ریکه ررنى نجرنى شمدكرنسااى مينى نز نمکاگات شیلر ژنگرماا گسز سااادش مى ررش
نز
نین رالقه یک
وياسياهماى مهم مينمای آگارشاسیاي نس ،ره شعر آگارشااسیااي گم تدنن را قطعس ،مؤلفهمای واصاا رن گیااب ،شنش شرنكه شااعر آگارشااسیااي تنها نز لهاظ نگدیشاالاگى نز منطش زیرساااوي تبعس ،م كند
نین
مدضادع شر تفکر جهاگ كه شاارر معرف كرشه نتفاد م نفيااد
مسچ ررط رااه مؤلفااهمااا نجرن صااادرت
ررفدرمنس تکنسك گدنرش یك شااارر آگارشااسیاا ،نز لهاظ زیرسااو،مای ذمن م شااادش
شاارری آگارشاسی ،تیش
تما مطالب كه شر حسطه نجرن ره شاااعر
آگارشاسیايى رر مى شمند مهمالت رسب گسی ،شر نقع نسااايفاشه نز نلفاظِ نشرسات
منر آگارشاااسیاااي وسیى
شرسا ،گسیا ،نما آگارشسز ِ منری جدش شنشيه شسزی ره گا شاعر آگارشاسیي شر حسطهی تکنسك ماگسفی، مطیشن جدش گدنرش
نز نین ر معمدلن راید نز لهاظ
زیرساو،مای ذمن سرنگ نشرسات آگارشسیي رف،
/ 15شمارهی ششم /فایل شعر
حسرت آگسّ،
تفكر شاعرانه
رریشاااگى ساار كار شنرش كه نساااساان
كاركرشى رسشااافییاافى شنرگد نز طرفى را نگد ه شااعك
یيس
شر گهای ،نشاارند شرآمسخيهساا ،كه مدلفهمایى
ریافییفى مهیدب مىشدگد نز نین لهاظ مسچ تطارشى رسن شاعر فییافه جدش گدنرش شعر زگدگىس ،نما شر فییفه مرگز زگدگى نتفاد گمىنفيد؛ شعر نز مر رندى آزنش نس ،نما فییافه نریايهى مدضادرىسا ،كه ره آن مىررشنزش؛ شعر واگهى زران ررآیندِ گاودشآگاه مرشماگىس ،كه ره آن زران حرف مىزگند نز طرفى زران جهان رن مىگامد رس شااعر رر جهان نشارنف شنرش نز نین لهاظ مهل شاعدر مم می، مسدگر كه فییاافهن
مييثر نز آثار شاااررنگى شدن مدلدرلسن
نساا ،زران رن مهل ربدر جدش مىشنگد شااعر رن واگهى جدش! نین یعنى كه یك شاارر نقعى میيىشناس نس، یك شااارر فسییاادف گسیاا ،نما نمل فکر تفکر تا شل، زماگ كه صااهب ،نز تفکر شاااررنگه نساا ،شر حشسش ،ما را شعر مدنجه میيسم منظدر نز شعر شر نینجا صرفن رارهمينى نشرى گسیاا ،زیرن گمىتدنن آن رن مهد ش ره لفظ صاادت شنگیاا ،رلكه گلاه
زییاا ،شاااررنگه رن مىتدنن ره مر
ژنگرى یا نساسن ره كل زگدگى مرردط شنگی، نینكه تفکر شااااررنگه رن تنها ره مفهد نثر رر
مىشمند
نشااايباامى تئدریك ردشه كه ره تما زران ما
فرمنگ ما
سارنی ،كرشهسا ،نگر شعر رن تنها قطعهنى نشرى ردنگسم ميااالح شااارر رن تنها كیمات شر گهای ،زران گدشاايارى فرض كنسم راید ردنگسم كه زران را مفهد تفا ت شنرش زیرن شاعرماى مهمى جدش شنرگد كه جه رسنى گدنشيه یا نرجاع ره ودش شنرگد شالليى رر شسز یا شاى رسر گى گدنرگد؛ مثین ممکن نس ،تنها مدف شعر تدلسد صدت ریيم تازه راشد یا رخدنمد شاکل فماى تازهنى وی كند نینما ممه یا رنرطهنى را مفهد گدنرگد یا رنرطهشااان را مفهد ریااسار ش ر نسا ،ریساری ممسنكه رهث نز تفکر شاررنگه مىشدش راى فییافه رن رسب مىكشند شرحالى كه شعر رهرغم تاثسرى كه رر فییافه نغیب فسییادفما شنشايه شقسشن شسزىس ،كه قبل نز فییافه رعد نز فییافه جدش شنشيه شنرش شعر را
رخدنمد! مسدگر شااعر رن گدر تفکر مىشنگد كه شر مشارل ش رنن مدرن رهرنن گاشا نز تکندلدژی رنه رمایى نگیان رن گشااان مىشمد ن مىگدید تکندلدژی شر ش ره مدرن ره سادى سیطه نگیان رر طبسع ،رهرهكش نز آن مىشيارد تاكسد مىكند نگیااان مدرن شر مدنجهه را طبسع ،آن رن گه ره مثااراه جدش آشاااکار شاااده رلكه ره رندنن منبع قدرتمند
كه
مىكند م گلرش
رسخدش گسیا ،كه ره رنز جدش شسا ،گسافيه نس ،نما تفکر شااررنگه ره سبك ودش جدشِ مدجدشنت رن آشکار م سازش ره میيى نمکان م شمد تا ممانجدرى كه می ،ودش رن گشاان شمد نز نین لهاظ تنها شعر نس ،كه حير حيار رن كنار مىزگد
حجاب رن مىشرش
ره مرآنشه میاا،
حمادرى شیلر مىشمد تفکر شاررنگه شر نقع ممان میيىِ شااررنگه نس ،آن میيى كه زیر رار مسچ نسيسالیى گمىر ش گیبيى جز را آزنشى گدنرش؛ یعنى كه شعر مهل آزنشى فکر نسا ،گامى تفکر شاررنگه رن م تدنن گدر تمركز شنگی، رعما شعرما میيند كه سطرمای زیبای شنرگد نما ره شلسل رد ررودرشنرى نز سااويار معنایى سطرما شر آن ره یمسن ییاار م ر گد
قي را شق ،گلاه كنسم ميدجه م شدیم
كه شر شعر مدگياژ شده مسچ ررط رسن سطرما جدش گدنرش
فایل شعر /شمارهی ششم 16 /
شاااررنن شنسن شااعرمایى را نیجاش تندع مخاطب رن فریب
تیش م كرش شر تمام زگدگ ودش سخن نز وسر شر
مىشمند تا شنسن تيدر كند كه را شعر تازهنى مدنجه نس،
آرمانودنم ره مسان م آ رش ررنی ممسن شر شاااعر
شر صاادرت كه شر نین آثار تخسل تفکر
تمركزی جدش
«آیدن» زگ آسماگ
نز
تيدیری شدن «مریم مشدس» رهشس،
گدنرش مىودنمم رلدیم كه تفکر شر شاااعر ممان قدرت
شنشه نساا ،تکنسك تئدری گسز را «تفکر شاااررنگه» نرتباط
تمركز فکرآ ریساا ،مثین شااعرمای «نحمد رزیزی» رر
میيشسم شنرش یك جدر نینمماگ رسن آنما نتفاد م نفيد
نز تيادیر نس ،لى رنرطهنى رسن آنما ررقرنر گسی ،شر
شر گهای ،ما رن ره شاعر م رسااگد؛ یعن فما فرم كه
رسن حال كه ساطرما سارشار نز وسالنگد شعر ن راری نز
شاعر شاما شنرش آن رن كشاك كرشهنید را تم كه شر شعر
تخسل نساا ،شااعر رزرگ شااعر ميخسل نساا ،تخسی كه
شنرید نرتباط میيشسم شنرش
سارتاسار شاعر رن ردشاب شنشه رنرطهی میيشسم را «تفکر
یک نز وياسياهمای تفکر شااررنگه ردل شدن ره سدژهی
شاررنگه» شنرش رس را نین ن صاف تفکر شسی،؟ آیا تمركز
فکری نس ،كه آن رن شر مين ودش م آ رید؛ مثین شر رمان
رارث ره جدش آمدن تفکر م شدش؟ را تمركز كرشن فمای
«نیکسرازی» رروالف گدشاايهمای كافکا كه مرگ رن تبیسغ
شر ذمن كشاك م شدش كه آن فما ممید نز تفکر نس ،شر كل تفکر كه حاصااال تمركز نسااا ،را مرتب
سااااوين
رسبمينمای ودنگده شااده نساايفاشه نز تما فییاافهما
مای مخيیك زیی ،رن شر آن
م كند من ساع شنر ر
نجرن كنم شر نقع شااخيااس،مایى كه مىساااز رروالف رشسدهی ریاااسارى نز منيشدنن ررطى ره من گدنرگد
حيا
فکرمای رسشاسن را فکرمای تازه حاصال م شدش نینگدگه
نكيیااار
نس ،كه ما ره «تفکر والد» م رسسم الز ره ذكر نس ،كه
تفکر من نساا ،كه نگر شر شاارنی نین نفرنش ردش نینگدگه
تفکر شاااررنگه ررط ره تفکر فییااف گدنرش قرنر گسیاا،
زگدگ م كرش ؛ یا شر رمان «مرمافر شی »،گدر مکر
شاارری مثل «گسچه» رندیید یا مثل «ماركس» تئدری نرنئه
فریبکارى شر شااخيااس« ،شااهال» جدش شنرش تدطئهنى كه
ردمد؛ شااارر ر ی نساااگسما جدمر تفکر تکسه شنرش تا
ررنی ن طرنح م شادش تا شخيسي مثل «شهال» ره جدش
شیلرنن ره آن جدمر فکر كنند
م آید را تفکری كه ورجِ ررشنوين ره نین شخيس ،شده
ره ممسن شلسل رزرگترین فسییاادفما فییاافهی ودش رن
نسااا ،رنرطه شنرش؛ یعن آن شسزی كه شر نینجا ره جدش
ررنسااس تفکرنت یك شارر مطرح م كنند؛ ره رندنن مثال:
آمده گدر زییاا ،تازه رن ردید آ رشه نصااین تشیسدی
شااخياا مثل «ربدنلکریم ساار
» ره تبعس ،نز مسدگر
شریاف،مایب رن را شاعر كالسسك «مدلدی» تدضسح مىشمد نز آنجایى كه شااعر مدلدى ر یکرشى ساانيى ره مفامسم شنرش سر
گسز نسسر سن ،مىشدش
گسیا ،شر ممسن كياب مشامده م كنسم كه شلدگه فما تکنسك تئدری را تفکر نینممان م شدش شنرریا ،یك شاعر قدرتمند تفکریس ،كه نرنئه م شمد مدتسك مشسد
رس تفکر گدر كشااك ردشه شااعری ميفکر مهیاادب م شاادش كه شر آن كشااف نتفاد نفياشه راشااد نین كشااك مماان گدع تياااا یر گلااه شسنب نرژهماا
تشیسد نز زگدگ شیلرنن گسیاا ،رلكه حاصاال
گس ،مدلك
شر گهای ،تفکر شااااررنگه
ممانقدر مهم نساا ،كه فر
زران شااعر رسرنمدن مبهث
گشااگهشاناس
مرگ مدلك صهب،مای زیاشی شده نما ما
گدع زراان
تما نین مدلفهما رن نساايفاشه م كنسم تا ره نسااطهی آنما
نگيخار ساا ،كه شر شااعر رهكار م ر ش مجمدرهی مدنرش
جهان ودش رن گیير
را نسيفاشه نز رياگیسل آنما تفکری
ذكر شده مرتب را تفکر شاررنگه نس،
رن ررنی رسااسدن ره یك شااعر قدرتمند نرنئه شمسم ما گساز
شااعرى كه فمااا فر تازه شنرش راید نز تفکرى لسبر گسز
شنریم شر یك مدضاادع تفکر تمركز تخسل كنسم تا شر آن
ررودرشنر راشد؛ مثین آرمانودنم ررط ره مدرگسز گدنرش
رمس شاادیم مثین شر شااعر زیر تکنسك فمااای شااعر ره
«شاامید» كه ظامرن شاررى مدرن نس ،شعر رن گدر نلها
كمك یکدیلر تفکری رن گشان م شمند:
/ 17شمارهی ششم /فایل شعر
رر كند
«لسالل» زگدگى شنسيان نس، راششاگه
رلكه رر حدزه تکنسکال نجرن گسز تاثسر مىگننرش نین شعر فرم رف،
لى رى لسیى مر صفهه رن كه مىودنگى حدّنى تازهنى گم مىشدش رعد كياب رد مىودرش زن كه لم شنشه ر ى كاگاره مى مىر ش نز نین كاگال ره آن یکى كه واگه نز نین رسب گماگد والى شوير ش سالهن ششمماى گاز
شر لسالل تفکر شااررنگه تنها ميدجه فماى معنایى نثر گسی،
رن
مى راز مىكند ریيه ودنرب گمىآید رسر ن راش مىآید ررد گامى قطع مىشدش گامى صل رنجره رازى مىكند را شرِ نتاد قيى راز مىشدش كه ررگشيه راشد راش ریيه راشد رنجرهما رن ممه شر حال رف ،ررگشيند كه جاى كیى رن والى كیى كه معشددنت گبدشه مرگز زگى كه شر نین كياب گسی، یا نین نتاد كه جاى شسزى یا كیى شر آن والىس، رش مسچ گسی، ملر شسزى كه مىتدنگد جاى والىِ مر شسزى رن
ررگشااي شنرش شر فمااای كار مرشه طرح
مىشاادش رهز شى جار مىشاادش راش م آید
م ر رد
م ررش رنجره راز ریاايه م شاادش نین شااعر سااسنمای مين ساا،؛ یعن فش تياادیرمای میاايند كه ره شااما نطالرات مىشمند شر نريدن شعر را یك طرح تدطئه آغاز م شدش: «زگدگ شنسيان نس، راششاگه ل ر لسی مر صفهه رن كه م ودنگ
»
شر نقع شاارر نرش فماای كيار شاده نس ،كه شنرش آن رن م ودنگد نز رماگ راششاگه صهب ،م كند كه رى معشدد نس« ،لسی » گدنرش زیرن زنمای كه نرش شنسيان م شدگد ممه ره گدر م ر گد یا حنف م شادگد؛ یعن شر نصل نین زن ماا مسچكدن «لسی » گبدشه ممان مرشما میاايند آن رشاا
مثل زگدگ نگد زن ما نقع تنها گيااسب لسی
م شدش ررنی ممسن شس،گسافين س، شر نشنمه گشاان شنشه م شادش كه نین كيابِ رمان شنرش تدس راش رد م ودرش شاخي نین كياب رن م ودنگد مرشی كه شر نتاد لم شنشه زگ كنار ن مشيدل تماشای تیدیزیدن نساا ،ممانطدر كه مرش كياب رن رد م زگد زن گسز را ردض كرشن كاگال تیدیزیدن رن رد م زگد
رچهنی مم
كه شر نتاد نسااا ،ششاااماگب رن رد م زگد؛ نگلار كه م ودنمد رخدنرد نما مدن ریکب رن راز زن مرش رن گلاه رنجره رن راز
ریاايه
م كند نز طرف شیلر راش م آید
م كند راشی كه نز رنجره م آید ره شر م ودرش
آن رن
ق ،ررگشااا ،رنجره رن گسز م رندش
رسر ن
م رندش
م ر ش شر نقع ممانطدر كه شر نريدن شرح شنش حالي رف، ررگشااي شر نین سااطرما جدش شنرش نز طرف شااما ضعسي رن شر ذمن ودش مىسازید كه گما فمایى نز مالل رودت رن ره شساا ،مىشمد شااعر نینطدر نشنمه رسدن م كند:
فایل شعر /شمارهی ششم 18 /
«ممه شر حال رف ،ررگش،نگد
سااطرماى زیبایى شنرش
كه جای كی رن وال كنند»
مىكند یا مثین «صاائب تبریزى» كه شر رعمى نز سطرماى
شر حشسش ،منظدر نین نساا ،كه جای كیا رن رر كنند آن شاخ
ممان معشاادد «لسیسث» ردشه كه شر نین كياب ر
شعرمایب تيدیرماى شروشاگى شنرش را نیها زراگىِ زیبایى گسز ممرنه نساا،
معشدد حمدر گدنرش رنهان نس،
فارساااى گر
شر نشنمه م گدید رشا مسچ گسیا ،رش شر حشسش ،یك
حسطهى تکنسكنگد!
رده نز طرف «لسیسث» نساا ،كه آن رن ره یاشگار گننشاايه تنها را ممسن رشا نسا ،كه شما مر كمبدشی شنشيه راشسد
ره شااکیى تازه را زران ررودرش
گمىكنند
رازىماى
یا «سااعدى» كه را زران
ر نن ررودرش م كند نما تما ِ نینما شر نز ساااويار معنایى منیااجم تبعس،
شر گيسجه تفکرى شااااررنگه رن گسز ره شسااا،
گمىشمند یا نگر فکرى رن ره شس ،مىشمند ممان شسزىس،
شیلر ره ششم گم آید زیرن رش جای آن رن رر م كند
كه ممه مىشنگند
فر نین شاعر آ گل نسا ،من معنای شعر رن نرنئه گدنش
رن مىتدنگسد شر غزل ترنگهماى شااعارى نمر زین ره فدر
رلكه تنها فمااای آن رن تشااریح كرش نین تخسل رسدسايهی
ربسنسد شر نینجا راید ررسااسد آن شسیاا ،كه گسازِ شااعرِ
شاعر نس ،نین سسیيم آ گل مسان تما ردیدهمای كه شر
فارسىس،؟
شعر نتفاد م نفيد ررقرنر نس ،نین فرم س ،كه نز زگدگ
نلبيه ما شر نشرسات كالساسك گزیدهگدیىماى شمس تبریزى
گرفيه شده یعن مسچشسز گم گدید فش گشان م شمد
رن شنریم كه ریاااسار قارل تيمل نسااا،
رروى نز آنما
نساااساان تدلسد فماااى تازه شر شااعر فش ره آنشه كه ما
شااعرمایى شروشاااگند نما كیااى شاامس تبریزى رن شااارر
مشامده م كنسم نرژكيسد نیماژییي نس ،ويم گمىشدش؛
گمىشنگد تخسل نساااسااىترین مدلفه شر شااعر نساا ،كه ره
ررنى مثال شر یکى نز نشااعار من ره گا «لسالث» مىرسنسد كه
ساسیهی نشرند نگدیشه ره جدش مىآید یك شارر راید
شاارر را ساو ِ،فمایى سمسدتسك مسيدلسدژییيى ره طدر
ريدنگد رناىِ شاعرِ ودش رن ررنساسِ نگدیشه تخسیى ميفا ت
ذمنى گشبِ نگيشالشمندهى نگدیشهما رن نیفا مىكند مياسفاگه
رایهریزى كند؛ ررنى مثال من ره شاخيه نز شعرمای «گاظم
شااعر فارسااى تدجهى ره تفکر شاااررنگه گدنرش گیااب ،ره
حکم »،لنت م رر زیرن تخسلمند شنرنى نگدیشاه نس،
زیرسااو ،نثر رى تدجه نسا ،ر یکرش نگدیشهگاگى نز شید
حکم ،رن شر شاعر تنها ره سطرماى شروشان نما رى نرتباط
قریب ره نتفاد مخاطبان
شاااررننِ نیرنگى شندنن مهم ره
حیااااب گمى آید نمر ز ره شلسلِ راشت ردن
شاااسدع
گلاه تازهنى رن نرنئه گمىشمند گمدگهن
یا فکرماى ررنكنده مهد ش گمىكند نساااساان قيى فرشى ره آن ودشرا رى شااهدشِ مدرش گظر
سااشهگدییى ممسنطدر كارررشِ سطرمایى تزئسنى كمير ره
شس ،رسدن كند مىتدنگد وسیى نز را رما منط مای غی
تمركز تفکر شاررنگه رها مىشمند شر حالى كه نساس شعر
ساطحِ شهدش شعدرِ شعرىِ یك شارر رن رشناسد رس رى
تفکر نساا ،ما رن ره نگدیشااسدن شركِ قایعِ مخيیك ن
شلسل نز شاخياى ر ،گیاويه نساسِ گظرشمىِ ودش رن شر
مى شنرش كارِ شاااارر شسنبِ والقاگه
صاااهسح
رم
مر شااعرى را تدجه ره سااطحِ تخسل رم ِ نگدیشااهى آن
رخشاسدن ره الیهماى فکرى نگدیشاهی شر ن شاعر نس،
شارر رایهریزى مىكند رس ررنىِ شناسایى رهير شس،یارى
شارر رزرگ شاررىس ،كه تفکر نگدیشهنى یژه نز ودش
ره شیدى رمس راید فکر كرش
را تدجه ره نین گکيه كه
ره جا رلننرش گه سطرمایى زیبا تزئسنى كه مياسفاگه نز شید
نساسِ «تفکر شاررنگه» شسی ،شه رنيرى شر شعر گشب
نسييسك نیرنگى جدش ممسن سطرما حرف ن ل رن شر شعر
كیسدى نیفا مىكند راید ره ساام ،شااعر شااعری ،حرك،
مىزگند مياسافاگه نین میائیه رالقهنى كالسسك ردشه كه ره ذنئشهى ر ز ساارنی ،كرشهساا،؛ ررنى مثال ما شر نشرساتِ فارسااى شاااررنگى مثلِ «رسدلِ شمیدى» رن شنریم كه شااعر ن
كنسم
/ 19شمارهی ششم /فایل شعر
ردض كنسم زیرن زن تکسهنی نریيه ره ریيم نس ،نین گدع
موزيك متني
زن گزشیک رسشاايری ره نشرسات شنرش زیرن شر آن تشطسع گسز جدش شنرش؛ مثل زن رر ضاا تکسه شنر
رر فرض مثال یك مجای
یك مجای ر تکسه جدش شنرش
آن جای كه
مکث نتفاد م نفيد مجای تکسهشنر نس ،شر زن رر ض مجای ریند رن را « » -مجای كشااسده رن را « »U-مجای كدتاه رن را « »Uگشااان م شمسم زن تکسهنى رن گسز مىتدنن مثل زن رر ضاى تشطسع كرش تشطسع آن رر نساس تمپدی كیمات نسا ،كه صدنی ت ت م شمد؛ یعنى مر تركسبى نز ت ت ریيمى رن ره شس ،مىشمد كه شر آن ت رالم، مجای تکسهشنر نس،؛ یعن ما شر آن مکث شنریم؛ ررنی مثال «نرراب ودش رزرز قندی» :شر كیمهی نرراب شر ش مجاى «نر را» مکث جدش شنرش سااه گدع زن مدزیك جدش
شر نشرسات شااعر فارس ا
قي ره «ب» م رسسم ره ودنگب
ساارر ،م شمسم «ب ودش » یعن شااما مسچ مکث شر نین
شنرش
قیام ،گدنرید «ت» ممان رالم ،مجای رد ن تکسهس،
گدر نز زن كه شر ترنگه نساايفاشه م شاادش میدشی مهدر
كه سااریع رد ن مکث ودنگده م شاادش نما آن مجای كه
نسا،؛ یعن آمنل ميناسب را آن ساويه م شدش شما آن
مکث شنرش مجای تکسهشنر نسا ،را ت گشان شنشه م شدش
نگر آن رن
معمدلن مرگاه مجای تکسهشنر م گدییسم رعد نز آن یك «ا»
تشطسع كنسد مسچ زگ گدنرش نسااسان ردل ره گثر م شدش
م گننریم كه ره آن مرز رایه م گدیند نین نساااس تشطسع
نما ممرنه را مدزیك آمنلسن نساا،؛ شر نینراره م تدنن نین
زن تکسهشنر مجای نساا ،نین گدع زن ررنساااس ریيم
كیماات رن فش
را میدشی م تدنگسد رخدنگسد
ترنگه نز رم معسری رن مثال زش:
طرنح م شدش گه ررنساس میدشی میدشی رن م تدنن تيسسر
شاد وزنن گیشان آشنای /راز مم آتب ره جان زش جدنی /
شنش نما ریيم ثار ،نس ،شر زن تکسهنی رهير م تدنگسم لهن
رمر من نی گل ط شد رهر تد /ز تد گدید جز رد رهدی
رن رفهمسم؛ مر گاااه لهن رن تيسسر شمسم ریيم مم ردض
ر
فای
شر نین شاعر فش
م شادش؛ رر ممسن نساس نس ،كه مىتدنگسم ساويار صدتى قافسهی ر
فای
جدنی
جدش شنرش
لهن رن شر شاعر ساپسد رررساى كنسم نین ره مدزیك شعر
نگر شااعر رن تشطسع كنسم مىرسنسم كه نز مسچ زگى تبعس،
ساپسد آزنش ریسار كمك م كند رس شر گهای ،ما سه گدع
گمىكند؛ نما نگر آن رن را میدشی رخدنگسم ریاااسار آمنلسن
مدزیك مينى یا زن شر شاعر فارسى شنریم نلبيه رسبتر ره
نسا ،نین مدضدع مدرش رهث ما مدضدع نشرسات گسی،
زن رر ضاى كه ریسار رركارررش نس ،ررشنويهنیم شرراره
زیرن ترنگه ميياال ره مدسااسش ساا ،آن رن فش را لهن
تشطسع رر ضى نويسارنت شاررى ره تفيسل تدضسح شنش
راد ن آن شسزی نز ترنگه راق
زن تکسهنی نیرنگ ترین گدع زن نسا ،زیرن قبل نز نسال
میدشی م تدنن ودنگاد
گم ماگد رس ترنگه نریيه ره میدشیس ،زیرن نینجا میدشی
گسز جدش شنشايه نسا ،نساسن آنشه ره شعر منب م شمد
میيشل نس ،نما مين ترنگه میيشل گسی،
ممان ریيم مارمدگ ساا ،كه نز مين نگيظار شنریم نما زن
مجای سااا،؛ یعن شر نین گدع
رر ض ا نشرسات تر ردشه زیرن ره ریيم میدشی ررط گدنرش
گدع ش ؛ زن تکسهنی
زن شعر نریيه ره میدشی گسی ،نما ریيم آن رن گم تدنگسم
میيشل نز نین ش رمل مىكند زن ره ما كمك م كند كه
فایل شعر /شمارهی ششم 2١ /
رياگیسل نجرنی كیمات رن شناسایى كنسم
زن مر جمیهنی
رن شر ذمن ودشمان ریااازیم؛ ررنی مثال جمیهى «تد را لسیى
آ رشه نساا ،والصااه نینكه مطار را زن كار كرشن گدر مهندسااا كرشن نسااا،
شاااارر كالساااسك رسشاااير
مریم فرد شنری» نز زن مفارسین مفارسین مفارسل تبعس،
صانع،گرىس ،كه ذمنب ره جد لضرب رر ضى نريساش
نگر شر ساااطرماى رعد ممسن شسنب مجایى رن
شنرش نما نگر رخدنمسم كم حی تر رمل كنسم رهير نس ،را
ررای ،كنسم شاعرى مدز ن گدشيهنیم كه تشطسع رر ضى شر
زن تکسهنی رسب رر یم كه شر آن شسااا ،شاااارر ررنی
مىكند
آن شرس ،رمل م كند م تدنن مثل یك معاشلهی ریاض
والقس ،رازتر نس ،شدن مهدر آن مجاس ،را مر مدل
آن رن ریا شنش جید ررش؛ نین گدع شاعر مهندس تر نس،
نز «ت» «ت » م تدنگد رسب رر ش ممچنسن شر آن ریيم مم
شاعر رر ضا ره شارط شنگیاين قدنگسن ریسار ساشه نس،
جدش شنرش نینجا زن ره معن تکرنر نس ،آنشه تکرنر
فر كار
م شاادش تدلسد زن م كند؛ مثین نگر ت ت تي رن تکرنر
نغیاب غزل سااارنمای معر ف را ممسن ر م كنند
تياادیر
یا مفهد تازهنی نرنئه گم شمند فش
كنسم یك زن سااويه م شدش؛ نگرشه شر شعر گباید شسزی
كیمات رن شر ن قالبما م ریزگد نگر شر مهاصاارهی نین
رن تکرنر كرش نین فرد رسن شااعر مدسااسشى نساا ،شر
زن قالب قرنر رلسرید كمتر رسب م آید كه ريدنگسد نز نین
مدزیك راید گدر تدنزن نیجاش شدش مالیم ،شر نحیاسات
فما رما شدید فماما معنامای تازه ریازید ره شعرى
ردید آید یك گدع صامسمس ،نحیااس سدرژكيسد حس
سااويمند ررسسد نگر رخدنمسد ررنساس زگى مشکل غزلى
شادش كه را فماای رسرنمدن نز طری مدساسش نرتباط ررقرنر
رندییااسد م رسنسد كه شطدر رعد نز شند رس ،زن
قافسه
كناد نین گدع رنرطه راید شر شاااعر ره صااادرت نتفاق
ماگع ررنی یرنژماى حیاىتان مىشادش رسخدش گسی ،كه
شر نمين ردیدنر شدش؛ یعن نینجاس ،كه شدر شر مين ره
گامى شااااررنن ررنى ررای ،زن رر ضاااى كیمات رن
مدزیك ردل م شاادش ما راید نز طری شااعر ره ساام،
مىشاکنند یا نز مخفك آنما نسايفاشه مىكنند نینكه زران
مدزیك رر یم گه نینكه نز طری مدزیك ره شااعر ررسااسم
فارسى نگبار كیمات ميرنشف شده ررنى یك معناى وا
میالهی مهم ممسن نس،؛ ررنی مثال ریيم شعر «رندررباس»
شندین كیمهی ميرنشف شنریم كه نز زرانماى رررى تركى
ریيم زگدگ سااا ،را نینكه مسچ تشطسع شررارهی آن ره
رد ن مجدز نرش زران فارساى شدهنگد نین ردین شلسل
ودر رمل گم كند را تركسب رسن تشطسع ما م تدنگسم ره
ردشه كه ن لسن رار شااررنن كالسسكمان نز آنما ررنى نینكه
ریيم آن ررساااسم شر نقع مدضااادع گه تنها شررارهی زن
زن شاعرشاان ششار سکيه گشدش نسيفاشه كرشهنگد؛ مثین شر
رلكه ررنساااس نگدنع ن زنن تركسب ساا،؛ ررنی مثال
تركسب
ميااررى مىودنساايند نز كیمهى سااپاس نساايفاشه كنند كه
ش رسي یاا غزل شنریم كه شر آن تعدنش مجاما راید ررنرر
معاشل فعدل نساا ،شر حالى كه مياارع مدرش گظر ره قدر
راشااد؛ ره نین صاادرت كه نگر شر یك مياارنع یازشه مجا
فعدلن جاى والى شنشيه رس سرنگ كیمه رررى تشکر رفيند
شنریم شر ميارنع رعدی گسز راید یازشه مجا راشد شسدمان
جاى ساپاس گدشاايند تشااکر نینگدگه رى مسچ مجدزى
مجامای كدتاه ریند گسز راید یکى راشااد؛ نما نز شیدگاه من
یکى نز كیمات سااامى رن نرش زراگى مند نر رایى كرشگد!
الز گسیاا ،گظم كدتاه ریندی ررای ،شاادش ررنرر ردشن
مىودنمم رلدیم نینكه مىرسنسم تا نین حد كیمات ميرنشف
تعدنش مجاما كاف ساا ،را نین كار م تدنن زن وفسكتر
نرش زران فارساااى شاااده (رى آنكه شالليى معنایى
جالبتری كه ره زگدگ گزشیكتر نساا ،تدلسد كرش نین
ررر
شیلرى شنشااايه راشاااند یا فرد كدشکى نز لهاظ معنایى
مبهث كامین جدید نس ،شر نینراره راز رهث ودنمسم
رسنشاان ررقرنر راشاد) ره نین شلسل نس ،كه شارر كالسسك
كرش
فالن قرن ودنمان رسر ی نز زن ردشه نما شدن گم تدنگیاايه كیمهی فارسا ا رن شر آن زن رلنجاگد كیمهنی ررر رن
/ 21شمارهی ششم /فایل شعر
تیفظ واصا شنرگد؛ ل شر زران فارس رهرندنن مثال مسچ
الگوريتم هجابندي
تفا ت شر تیفظ «س» « تیفظ حرف «
» گسیا ،شر صدرت كه منلا
» شر زران ررر صادنی شابسه سدت زشن
تدلسد م شدش رناررنین شر مجاشسن ِ فارس فرق رسن «س» «
» جدش
گدنرش نین حر ف ش صاام ،مهیدب گشده ریکه مر ش یك صام ،ره حیاب م آیند؛ یا مثین «ز» «ظ» «ذ» «ض» ررنی فارساا زرانما یکیااان تیفظ م شاادگد شر حال كه رربما تیفظ مر كدن نز نین حر ف رن تيسسر م شمند یعن زرانشاان شروب واصا شر شمان شنرش مثین تیفظ حرف «ض» شر كیمهی «رممااان» ره گدگهنیساا ،كه زران الی لبما گسر م كند ریااسار مشاااره آنشه شر زران نگلیسیاا منلا تیفظ « »thشنسده م شدش نین حر ف شر صاام،مای فارس زیاش مدرش تدجه گسیيند رهمنظدر ررای ،مدزیك مين شر شااعر لهنگرشنگ كه نز نللدی مجاشسن ِ واصاا تبعس ،م كند راید شرك مجای شنشاا ،ررنی رسااسدن ره نین شرك مجای راید نللدریيم مجارندی شر زران فارساا رن شااناو، گدیب رسان صااام،ما
شنگیاا ،كه شر
مياادتما شه گششاا رن نیفا
م كنند ضار ریسا ،كه مر شاارر شرك نز ميدتمای كدتاه ریند ممچنسن گدع صااام،ما شنشاايه راشااد؛ یعن ردنگد كه رسان
صااادت شه گشب مهم
رن شر نجرن یا
ررفدرمنس نیفا م كند مارمدگ میئیه مهم شر شعر نس، لنن ررنی گدشاين یك شعر ر گش
شر میهی ن ل راید آن
رن را صدنی ریند رخدنگسد تا مارمدگ آن رن حس كنسد شر نريدن ررنی نینكه رهث رن تشاریح كنم سسیيم آ نی رن ره سم ،نللدریيم مجای ربر الز نس ،رسرنمدن صام،ما تدضسهات ردمم: شر زران فارسا ا 32حرف جدش شنرش كه ررو نز نین حر ف كارررشی گدنشاايه
رسهدشهنگد؛ ره رساگ شیلر ما شر
زران فارس 23حرف شنریم ررنی مثال «گ» «د» یا «س» «
» «ث»
یا «ز» «ظ»
«ض» «ذ» كه نز زران ررر گرفيه شاادهنگد شر زران ررر
زیرن شر زران فارساا مکاگسز شروب زران شر شنول شمان ریسار مهد ش ردشه فعالس ،زیاشی گدنرش گيسجه نینكه ما شر كل 23نج 6مياادت شنریم كه شر مجمدع 29نج م شدش شااعر فارساا قاردهمند رمل م كند
قاردهمندی
قي
ررای ،م شاادش كه رخدنمسد نز زران ره مثاره یك سااسیهی نرتباط نساايفاشه كنسد شر نینصاادرت گاگزیر ره ررای، «قاردهی ممگشااسن » میاايسد قاردهی ممگشااسن شر نشنی كیماات راه شاااماا م آمدزش شلدگاه تها ،قدنگسن كه م شناسسد كیمات رن كنار مم قرنر شمسد رهرندننِ گمدگه: «كالس رنجم نريدنی » رن گم تدنن نینگدگه رسان كرش« :رنجم نريدنی كالس» یا «نريدنی رنجم كالس» زیرن شر نینصدرت قاردهی ممگشسن ِ زران رن زیر سدنل ررشهنید رال ه رر قاردهی ممگشااسن
«قاردهی گهدی» مم جدش
شنرش قاردهی گهدی ره معنای ررای،گری شر جمیه نساا، مثل تطار فعل فارل شااما گم تدنگسد رلدیسد« :من حما كرشیم» نین شر نصاادل زران رهرندنن یك سااسیه نرتباط شرس ،گسی، «قاردهی معنای » گسز ره نین معناساا ،كه فعل راید را فارل ممودنگ شنشاايه راشااد رهرندننِ گمدگه گم تدنگسد رلدیسد:
فایل شعر /شمارهی ششم 22 /
«مریم سانگ رن ردشاسد» یا «مریم صندل رن گدشسد» زیرن
كیمه ر ی زران حرك ،كند راید شنرنی ميادت راشد؛ رس
قاردهی معنای ره مم م ودرش
ررنی ودنگدن مر نژه راید نللدمای مجای رن شناو،
«قاردهی كارررشی» قاردهنیس ،كه قي شند جمیه رشِ،
ما شر زران فارس 3گدع نللدی مجای شنریم:
ساارمم م آیند نساايفاشه م شاادش رهرندننِ گمدگه« :من رفيم
نللدی مجای ن ل :صام_،ميدت
مدرساه رباس شرن شماغب شاکی،؟» ش جمیهی ر رر
مثین شر كیمهی «رد» ن ل حرف «ب» رعد « » آمدهنساا،
گیااب ،ره مم میاايند یا شر جدنب ساادنل«حال ،ودب
كه «ب» صام » « ،ميدت ریند مهیدب م شدش
نساا،؟» راسااخ رشااندیم «شیدنر ممیااایه فر ریخ »،شر
نللدی مجای ش :صام_،ميدت_صام،
نینصدرت قاردهی كارررشی زیر سدنل م ر ش
مثین شر كیمهی«راش» ن ل «ب» آمده كه صااام ،نساا« ،ن»
رخب شهاار رهاث شررارهی «قاردهی نج »سااا،
ميدت ریند نس« ،ش» مم صام ،نس،
قاردهی نج ره ریاضااساتِ صااام ،مياادتما ریاايل
نللدی مجای سااد :صااام_،مياادت_صااام_،صااام،
شنرش ررنی شرك نین مدضادع راید ردنگسم كه نج شسی،
(شهاررخش )
شرن شر زران فارس ا كه 32حرف جدش شنرش شر نقع 29
ررنی مثال كیمهی «راو »،رن شر گظر رلسرید
نج شنریم كه 6تای آن مياادت نساا ،یعن 3مياادت كدتاه (كیاره ِ :ضامه ُ :فيهه ) َ :كه تیفظشان زمان كم ط م كند 3مياادتِ ریند (ی
آ) كه تیفظشااان زمان
«ب» صاام« ،ن» ميادتِ ریند « »صاام« ،ت» صام، نس، تدجه شنشاايه راشااسد كه ررنی تیفظ مر مجا (كدتاه ریند
رسبتری طدل م كشد
كشسده) ره یك ميدت گساز شنریم
رسبتر گفيه شد كه 32حرف شنریم رعم نز حرفما شر
مجااماای كدتااه مجامای تك حرف
رسان تکرنر مم میاايند ره ممسن شلسل 9تای آنما حنف
مجامای ش حرف میيند
م شاادگد مركدن نز نین 23حرف راق ماگده صاادنمای
مجامای كشسده مجامای سه حرف
ميفا ت شنشايه آن شاب ميدت مركدن تركسبات شنرگد
صدرت «_» « »Uم آیند ل نینجا ره صدرت صام،
كه ررنساس نین تركسبات رهث رن رسب م رریم
ميدت گشان شنشه م شدگد ررنی شرك رهير آن ره مثال قبی
شااااررنن كالج
راید نللدمای مجای رن شر مين رهطدر
آ نی ررای ،كنند شرك والد نز آن شنشاايه راشااند؛ نین مدضاادع شر شرسرساايان رهويااد
شنگشاالاه مم تدریس م شاادش
ررنی شنگبجدیانِ رشاايهیِ نشرسات كه تاكسد شر
مجامای ریند رسبتر میيند كه ره
ر ی كیمهی «راو »،رجدع كنسد رس شر نصال صاام،ما ممان شکل رساگ حر ف میيند ميدتما رهصدرت كدتاه ( َ ِ ُ ) ریند (ن
ی) شر ودنگدن
كیمات ره ما كمك م كنند
كار آنما رسبتر نسااا ،نما مرگز نین نصااال رن ررای،
شر سطرسازی ما را مکاگسزیم نز نین صام ،ميدتما رر
گم كنند حيا غزلسااارنیان مم ره نین مدضااادع تدجه
نسااس آ نیِ سطرما طرفسم؛ شر شعر سپسد ریسار مهم نس،
گدنرگد شر صادرت كه شر زران فارس نللدی مجای گشش
كه ريدنگسد نز لهاظ آ نی
سااطر رن ره شااکلمای مخيیك
ریسار كیسدی شنرش
رچرواگسد
ررنی رهث شر مدرشِ قاردهی نج
راید شرك نز صام،ما
ميدتما شنشيه راشسم: رهرندننِ گمدگه نگر شر كیمهی «ری » ر ی «ع» «ل»
رسبتر گفيه شااد كه 3گدع نللدی مجای شنریم رر نین نساس ن لسن مجا شر نین نللدما حيمن یك صام ،ش مسن
«ی »
مجا حيمن یك ميدت نس،؛ معمدلن كدشكترین مجاما
ساكن رلننرید نین كیمه ودنگده گم شدش زیرن ررنی نینكه
یك صااام ،یك مياادت شنرگد شر رزرگترین مجاما
/ 23شمارهی ششم /فایل شعر
شنرنی ساه صاام ،یك ميدت میيند یعن شهار رخب
شااعر مدرن شااعر ریاا،مدرن رد ن نساايفاشه نز تکنسك
شنرگد
تشااخس
رر نین نسااس نسا ،كه م تدنگسد گدعِ آ نما سطررندی رن
كالسسك گسز ریسار كاركرش شنشيه تيدر كنسد نگر قرنر راشد
شر شعر ررای ،كنسد؛ قي نین میئیه رن شرك كرشه شعر
تما نرساتى رن كه شر آن نز تشااخس
نساايفاشه شااد نز شاعر
شیلرنن رن رر نسااااس نین گظا آ نی م ودنگسد ميدجه
سااابك مندى حنف كنسم شیلر شسزى نز كیسم حزین
م شادید كه رعما نز شااررنن نین میئیه رن گم شنگند نما
صااائب
رسدل راقى گمىماگد! شااعر گدمدرن گسز ره ممسن
گاودشآگاه آن رن ررای ،م كنند نین شسااايه نز شااااررنن
صادرت نز یك نمکان رزرگ مهر
«تكرنساگ » «تكر
مسچ نساا،
نلبيه كه نین مدضاادع شر شااعر
م ماگد؛ ررای ،رعم
» «تكلهن» میاايند؛ شاااررنگ كه
نز نین قدنردِ شسايدری كامین ضدشعر نس ،شارر راید نین
فش یك لهن شر جدششان نتدماتسزه شده فش رر نساس
قدنرد رن رشاکند شما ممکن نس ،شعری رندییسد شر آن
نین زران آ نما شاعر م گدییاند گثر شاعرشان شنرنی
نز صانع« ،تشاخس
» نسيفاشه گکنسد ل نگر كياب شعری
لهن آ نی یکیان نس ،شارری شدن سسد ریى صالهى
منيشار كنسد كه راری نز صنع ،تشخس
یکى نز ممسن شاااررنن تك لهن نساا ،شر حال كه شااارر
كياب فشسر ودنمد ردش یا نینكه ممسشه رخدنمسد نگطباد رسن
نقع شااارریساا ،كه ره تناسااب فمااای نثر مارمدگ
راشد ر شك آن
فارل مفعدل رن ررای ،كرشه سع كنسد تركسب جمالت
شااکل سااطر رن ردض كند؛ نگر ما نین نللدمای مجای رن
یاا قاارده ی كارررشی یعن حفظ نرتباط گزنره ی ن ل را
ررای ،كنسم یك شرك والد نز «ساسیيم آ نی سطر» رسدن
گزنرهی رعدی شر جه ،نیجاش نرتباط معنای میاايشسم ره
م كنسم
منظدر آنكه ررنی مخاطب قارل فهم راشااد كه نینكار رن
نما قبل نز رهث رسرنمدن نللدی مجای ره شهار میئیه نشاره
نغیب شاااررنن معاصاار نگجا شنشه فریب نین مدضاادع رن
كرش كه نكندن كاملتر ره آنما م ررشنزیم
ودرشهنگد
شرساا ،نساا ،كه معمدلن قاردهی «ممگشااسن » ررای،
زران رن نز شعرشان گرفيهنگد یعن گدعِ زرانِ شعر رن را زرانِ
م شاادش نما زماگ كه شااما قاردهی ممگشااسن رن ره مم
قدرت نینممان كرشهنگد زران قدرت یعن زران منبر مال
م زگسد تزلزل شر قدنرد
كیمات كه جدش شنرگد نیجاش
قدرت
ره نین ترتسب والقس ،نكيسد ردشن
یا ممان زران میاايشسم كه نین شرساا ،نساا ،آن غی
یعن
م كنسد شسا ،ررشن شر ساسیايمِ ممگشسن ِ كیمات نز آن
نشرساتِ رند نگدرزی كه نز زران شعرى ریسار ش ر نس،
طری ره شاعری تازه م رساسد؛ یعن قرنر گسی ،نلزنمن شر
شر گهای ،راید گف ،كه یک نز ظایك نصاای یك شااارر
شعر قدنردی كه ذكر شد رن ررای ،كنسد
آ نگلارش شرمم شااکیااين نین قدنرد نساا ،قدنردی شدن
مشاکل شعر فارس شر سالمای نوسر نین نس ،كه زران رن
قاردهی ممگشسن یا قاردهی گهدی شر گدیب راید ررای،
ررمسز نز رییااكماى زراگى
شادگد نما شر شاعر قرنر رر ررای ،نین قدنرد گسیا ،شما
مىكند مهمترین نمکاگات گدییب رن شر گظر گم گسرش كه
راید را تفکر نین مرزما رن رشاکنسد نگر شاکیين نین مرزما
یک نز نینما ممان رر مم زشن قاردهی ممگشسن س،
شر شعر نتفاد گسفيد؛ آن شعر شعری منفعل نس،
ما گاگزیریم نز مرزما ربدر كنسم مثین نگر رخدنمسد قاردهی
ما قبین رهث شر مدرش سطررندی شنشيسم نینكه شه نتفاق
معناای رن ررای ،كنسد ح گدنرید شر شاااعر نز شنسن
م نفيد كه گام مثین شر شعری كه شنرنی ریيم مارمدگ
جمالت نسيفاشه كنسد« :ن رنجره رن ش شسد» «جعفر یخچال
نسا ،ره یكراره شاارر شر سطری رنج یا شب مجای ریند
یا «سااانگ ودنگندهی ودر نسااا »،شر
غسر قارل
تنها سااسیهى رسان مىشنگد
رن ردشاااسد»
صادرت كه شر جمیهی آور ره سنگ شخيس ،شنشه شده نز تکنسك تشخس
( )personificationنسيفاشه شده نس،
رن كنار مم قرنر م شمد
گاگهان شاااعر كند
ودنگب م شدش رهرندننِ گمدگه ره نین سطرما شق ،كنسد:
فایل شعر /شمارهی ششم 24 /
شس ،شر آسمان ررش
حرفما شر آن شلدگه نساا ،كه نین ریاضااسات ره صاادرت
زمسن رن كشيم
رسچش ا نتفاد گم نفيد؛ گام ن قات شر شااعر سااطرمای
نما شر واگه
جدش شنرگد كه شر زران نتفاد م نفيد
نما رر تخيم میي
آن زران رهواطرِ
م رسنسد كه شر سااطر «نما شر واگه» شهار مجای ریند رشاا،
گدع ررودرش شااما را فعل كیمه گسیاا ،رلكه رر نساااسِ
ساارمم شر سااطر «نما رر تخيم میااي » مف ،مجای ریند
ررودرش تازهی شما را سسیيمِ مجاشسن نس،
رش ،سرمم آمده نس،
رهرندننِ گمدگه رندییااسد« :ساا »،راالی مرش مجا ساااكن
نین شر حال ساا ،كه ریيم شر سااطر قبی ساارر ،شنشاا،
رلننرید نین كیمه ودنگده گم شاادش زیرن شنرنی مياادت
منظدر من نین نسا ،كه شاید شما شعری رخدنگسد ميدجه
گسیاا،؛ نینما گکاتِ ریزی میاايند كه شااما راید گیااب ،ره
شادید شاعر ششار ساکيه نسا،؛ شلسل نین ساکيه شسی،؟
شااکلِ كیمه رياگیااسلِ وال ِ آن رخبِ آ نیىِ كیمه ررای،
قي شاعر رن تشطسع م كنسد ميدجه م شدید گهایين 6نل
كنسد مر ششدر كه ره گدع رياگیسل وال یك كیمه نز لهاظ معنای تدجه شنشاايه راشااسد راید نز لهاظ آ نی مم ره آن
7مجای ریند كنار مم قرنر گرفيهنگد شركِ ریاضاساتِ آ نی ره شما كمك م كند رعد نز مدت نرش زیرسااو ،ذمن تان شده رخش نز گاودشآگاهتان رن
كیماه تدجاه كنسد یعن ره كیمه Bodyردمسد »wordریسار مهم نس ،یعن
« Body
قي شما را یك كیمه وا
م سازش قي م گدییسد ممزمان را گدشين شعر آنرن ریند
مدنجه م شاادید ره شااکل آ نی
شر ذمنتان م ودنگسد؛ یعن شر نقع شااعر رن گم ودنگسد
شنشاايه راشااسد مر كیمهنى نگدن ِ منهياار رهفرش شنرش رد نِ
شدن شسزی ررنی ودنگدن جدش گدنرش نما زیر قیمتان شسزی
تدجه ره نین گکيه مهال نس ،ره ررفان كیمه ررسسد
را صاادنی ریند ودنگده م شاادش
نژهما شرساا ،شر شل
صفهه م گشسنند
ریاساری نز نفرنش تيادر م كنند شارری كرشن شنشين گدر نحیاااس نساا ،مشاااره نحیاااس قهر كرشن را معشاادد
نگر نین قدنرد رن ره شرساي شرك كنسد آن رن ره رخش نز سااادنش
ردنِ آن گسز راید تدجه
گارنحي نز ن
رعد گدشاين شاعری ریند را ممسن مممدن
گه نطالرات ودش ردل كنسد نین قدنرد گه تنها
آنما معيشدگد شاارری ریم گم ودنمد نین شرس ،گسی،
شسا ،راگسر گسیيند رلكه م تدنگسد آنما رن رهطدرِ میمدس
زیرن قرن رسیا ،یکم ريار ررودرش شنگبماس،؛ شما شر
نرش رایلاگ ذمنتان كنسد ساااپس ردل ره
ريااری زگدگ م كنسد كه را نگدنع شنگبماى تازه طرف
گاودشآگاه شاما م شادگد شر مدقع سارنیب شعر آنما رن
میاايسد گام ن قات نز من سااؤنل م كنند كه شرن راید
نرمال ودنمسد كرش
نینممه فدت فن یاش رلسریم؟ نین سادنل مشاره نینس ،كه
شر گنشايه رهثمای شر مدرش ساطررندی یا تشطسع سطرما
رپرسااسد من نصااین شرن راید ردنگم؟ ماگند فرمنگ میاای
حس كرشه
شنشايسم كه نین رهثما معمدلن ررنی شاررنن مشدمات ردش قي نز نین رر سااه جیدتر رر ید
نیرنگ
شااما شر یك كمدی زگدگ م كنسد زیرن مدن ره
رخدنمسد رد ن نرش
شما م گدیند تد شه گسازی ره شنگیين شنری؟ تد نصین شرن
شاادن ره مشدلهی رر ض ره سااطرما ریيم ردمسد راید ره
م ررس ؟ گباید رپرس ! فرمنل كه ررسسدن رید گسی ،یا
نللدی مجاما تدجه كنسد؛ ره گدع مجاشسن كه یك سطر نز
مجاز ره ررسااسدن گسیاا ،طبسعىساا ،كه گهای ،ره جای
آن تبعس ،مىكند راید ردنگسد نین مجاما شه تعدنشگد شه
م رسد كه م گدید :ما شرن راید ردنگسم؟
مياادتمای شنرگد؛ رمدمن مر مجا یك مياادت شنرش
شرن شااارر راید راساادنش راشااد؟ ملر ما منيشد یا تئدرییااسن
ممکن نسا ،شر یك سطر شندین مجا آمده راشد رهرندننِ
میاايسم؟ شرن راید تئدری ردنگسم؟ نگر نرش مباحث تئدریك
گمدگه نگر شه مجا شنشاايه راشااسد حدنقل شه مياادت شنرید؛
شادیم شعرمان تينع م شدش؛ حرفمای نینشنسن ميعی
راید تدجه كنسد كه شه گدع مجای نساايفاشه م كنسد تعدنش
ره ش رنن رد ی ،ش رنن قاجار نسا ،كه مييسافاگه شرصدِ
/ 25شمارهی ششم /فایل شعر
قارلِ تدجه نز شاااررنن گدییااندگانِ نیرنگ نینگدگه فکر
ساان ،راید حفظ شاادش ممهشسز ممانطدر كه ردشه راید
م كنند نین رالم ،مهض نس ،نین رهرنن نلبيه مخي
راشااد نگر قيااد تيسسر شسزی رن شنرگد فش ظامر آن رن
نیرنن گسیاا ،ریااسارى نز شاااررنن نر رایى آمریکایى رن
ردض م كنند آنقدر صدرت آنرن تيسسر م شمند تا ثار،
شیدهن كه مسچ شركى نز ردطسشا گدنشااايند نما مرگز رسب
كنند قهرماگند! آنجا مسچشسز شر رمس نتفاد گم نفيد رس
گسامده را شارر ودش یژه آ نگلارشى ررودرش كنم كه گیب،
نین ساادنلما رن نز من گپرسااسد! شرن راید نینما رن ردنگسم
ره آنشه نگجا م شمد حکم ،گدنشيه راشد
ررساشاى نریهاگه نسا ،ردى منزجر كنندهی سن ،مىشمد
شااما قي شااناو ،گدنرید فش تکرنر م كنسد یعن نگر
تماا رهاث ماای كاه شر مجیه ی فایل شاااعر كرشه نیم
گدنگسد شر شااعر معاصاار شااعر شیر ز شه نتفاقات نفياشه
رهثمای تاریخ میايند ر زی ودنمد رسسد كه «كالج
ممکن نساا ،ریااساری نز ميدن گنشاايه رن تکرنر كنسد؛ نین
شعر» ررنی ریساری نز شاررنن گدییندگاگ كه جهاگ كار
شاناو ،نسا ،كه شاما رن ره سام ِ،گد سدد م شمد ره
م كنند ردل ره یك گهدنره شاادش جای كه شسزمای زیاشی
ساام ،كارمای م ر ید كه تاكندن شر نشرسات نگجا گشااده
نز آن آمدويند
نسا ،نسااس شعر رر تازگ س ،یعن مرآنشه تازه نس،
ررنی نینكه نین رهثما رن نشنمه شمسم مجالت «فایل شعر»
شااعر نساا ،شااما حيا نگر یك فسیم تازه ریااازید كه قبین
راید شقس ودنگده شدگد گرگه مر رهث ره آساگ قارل فهم
سااويه گشاده یا شنساياگ رندییسد كه قبین گدشيه گشده
گسیاا ،ممسشااه گم تدنن شر نین حد ساااشه ره ردیهسات
شس ،ره تدلسد شعری زشهنید
ررشنو ،شاااررِ نمر ز ره ودش نین زحم ،رن گم شمد تا
نین رهثما رن رمدمن گدییااانده
مخاطب نیرنگ شرك
رسسِ كالسااسكِ نشرسات رن رخدنگد ن رر ض رید گسیاا،
گم كند ره ممسن ساابب ررنیب رجسب نساا ،رس آن رن
فکر م كند شنگیااين نحمشاگهساا ،ساارنگ نشرسات كالسااسك
رش م كند نین میئیه را نینِرس ( )Inertiaگیب ،شنرش
گم ر ش ترجسح م شمد ساارنگ یك كياب ترجمه شااده نز
رهرندننِ گمدگه ماشاسن شما را سرر ،شر حال حرك ،نس،
یك گدییااندهی گامعيبر نگلیسیااى رر ش آن مم كيار كه
گاگهان ترمز م كند ساار شااما ره صااندل م ودرش نین
ميرجمب شرك نز نشرسات گدنرش
وسی ساااطه آن رن
نینِرسا شااماسا ،كه رارث م شاادش نین تيسسر رن گپنیرید
ترجمه كرشه نس ،ن حاضر نس ،شنسن كيار رن ودنگده
زیرن ساار شااما ره صااندل ررودرش كرشه ممکن نساا،
نز آن تيثسر رلسرش ل رنغب گسیا« ،گزیده گدییاى شمس
تهدل رن
تبریزی» «رشل ساار سااهر رشی» «تكرس،مای صااائب
گم شاناسسم زیرن تهدل یعن تکان ودرشن حرك ،كرشن
تبریزی»(كه ریاسار شسرین ساشه نس )،یك غزل سخ،
شر گهای ،صارف نگرژی نین شر حال س ،كه ما نز رس
نز «رسدل شمیدی» رن رخدنگد؛ نینما ممه ره زران كمك كرشه
نتفااقاات تاازه نی ر نفيد ما منب نین تيسسر
صاارف نگرژی ررگم آیسم نصااین شااارر گدییاانده نیرنگى شناان ودش
رن غرد مخدرنت كرشه كه شیلر نگرژى
ره آن نطرنف شنشه فارس ِ شما رن قدی م كنند شاما حاضر گسیيسد سرنگِ گثر زیبا رجسب غریبِ ش رننِ
حال ررنیب گماگده تا ورج شااعر كند نگر مىودنمسد شر
قاجار رر ید راید ردنگسد نین شناو،ماس ،كه زرانِ شما رن
شاعر فارسى یا ررنى شعر فارسى كارى كنسد رىشك گساز ره
قدی م كند نگر زران قدی شاادش قدرت شااعر شااما راال
نگزجار نز سن ِ،رفيارى شاررنن فارسى زران ودنمسد شنش،
م ر ش نلبيه نگر گيرسااسد
نز شااجار ِ،نشر ررودرشنر
نین نگزجار ره شااما كمك مىكند كه ش راره فکر كنسد راز
راشسد شر كل ما نینجا نز ریمِ شعر صهب ،م كنسم شعر
نز ن ل سدنل كنسد
نمر ز فرشن رد ن ریم یعن مسچ!
شاعر شاارر فارساى زران تنبل نسا ،شعرشان شر شر ن
تکرنرِ رعماا مهمالت شر فمااای مجازی
مندز ممان نساا ،كه نز گنشاايه ردشه آنما را ر شنرگد كه
ر شاماری كه شر نین رسن رش ردل م شدگد گشان م شمد
الیكمای
فایل شعر /شمارهی ششم 26 /
كه ما را رالم ،طرفسم؛ رالم ،شعری رالم ،شعدری شر ترنگه شنسيان ودنگندگ شر نین فمااا شسزی جز كپ كرشنمای ر ر یه مهدع ره ششاام گم ودرش رس گپرسااسد كه شرن ما راید یاش رلسریم زیرن كیا كه م گدییاد رسشارسب قبدل كرشه كه «رارتسزنگى فرمنلى» راشااد یعنى كه فش راید رخدنگد
یاش رلسرش
كی كه مدن شر حال یاشگسری گسی ،رهير نس ،را گدشين ودنحافظ كند
/ 27شمارهی ششم /فایل شعر
فایل شعر /شمارهی ششم 28 /
سميه ابراهيمي .1 سدرن جمجمه تنگ نس، حرف نلماس شنگه شرشي س، گد شکی ِ،ریندگدس، ودگ كه م زگد رسر ن گم شدش رسر گ نلماسما تشیب شدهنگد سدرن جمجمه گه ق، تنلهنی س ،مثل مرمز م سدزش نز شنگ گف ،كبمای كه نلماس ودرشهنگد نلك شدهنیم شر تنله ميزمان شر كفب شلشک م وندش كه را گدنرش
.2 گلهبانِ ر ررضهنی شنرش نین شمان مندز كر گخدرشهنیم شگدنن قر شه م ر ش كه رریزش صك آرن گلرفيه تنه م زگد حرف نضافه نین فعلمای گاز گرفيه نگر سرِ مر شس،نگدنز ترمز گکند شک م شدش مثل شگدنن كر ودرشهنی م كشد الی تا و ن ل ممان رنمدنری كه گم رسد ره وسارانما ما كه تنها حدمهنیم شده نیم لد گدشنل كندهنیم تا نسيفرنغمان كند نین شمان راز الی لبخندی حدن رخدریم
/ 29شمارهی ششم /فایل شعر
سبز گم شد رد ن تد
پژمان اسعدي
كالبد ممسشه وال س، من تد میيم
جاماگده ردش شر سکدت
ش سالل
زراگب ش ويه رر سشف رر نز كاش نريياب حرف مسان شیدگ میخ شب میخره طفی قسافه طفی گناه طفی رزرگ شد! فش ش ساله نز كمير مدن ودرشهردش ریشه واك رهيری م ودنس، رس صندل رسا رید نحمار
كنسد نز سشك
زران مدید نس، گد
شمسد فریاش
كنسد
فهب م شمد جهان جاكب نس، فهب م شمد ششدر سركب نس!، نیكا
ره جان من حیدل كن
ذرهذره زراگ ،گاكا كا رلسرش نز جبر رارشنر رچهن
كند مرزه شرش زرش سرش
رلسرمب شر آغد سبزت كنم رچرواگم ر ی مسز حرفمای ،حیدل م
ش ساله ردش رسب نز ش ساللى
فایل شعر /شمارهی ششم 3١ /
ياشار اماني
شدیم! _ممسن ردشن! كه فر رر یم شر رنج
طبسعى گبدش
_ ممسن ردشن!
تدلدِ كدسه نز رَحِم
شک كرشنِ آب شر ششم
حالِ ما
_ ممسن ردشن!
زنیمانِ ما
"شیدى ترس گدنش،؟!"
كه قطرهقطره ریخيسم
حاال رخدننننآآآآ ر ى آب
جایى كه نرر مىودنس،
كا
رمسرشمان مرگِ مامى ودنر
جی زشه ردشگد!
تا رفهمسم شریا غری گجاتِ ودرى گسی، مثلِ جزیره كه نز رنج طرف مىرسد ره آزنش فر م ر ش تا ش رنجِ گيك شده سدنلمایى كه مرگز گپرسسدیم رریزگد شر نشك ره شک كرشنِ آب شر ششم ره زگدگى كه نز رالهى كدسه راالتر نس، شسيانِ زیاشى شنرش ررنى نشكما كه شلسلِ جاذره ردشگد ممسشه غدنصى می، كه نز آب ريرسد مامىما غرد گمىشدگد رعد نز مرگ
ما رن مم
/ 31شمارهی ششم /فایل شعر
كه رى تد نز واگه والىتر
آمنه باجور
جا گم شدش تنهای شر شنش ،نز واگه شر م رف، رنجره شرش مىكرش مثل آ شر حال راز ردش رد ممم
كه كدشه نز رش ،را نفياش
ررنی تد كه تهِ نین حال گشیيهنی شر رد تا شل ،گخدنمد سسبم نز سسنه كندهن شرش، شلم رخدنمد شر نین رکس مىمسرى
كه شنرش نینگدگه مىسدزش
فرشن كه را گدنرش تا مرن جا رلننرش شر حال گنشيه مم مرش ته گا
كه مثل ش
مىتدنگم نز راشنه حيا ریندتر شنش رزگم كه نز شويرك شل ررشه كه جا گم شد شر سسنه رنجره شر م كرش رنجشنبه نز فرشن سسبتر ردش ماشسن كه كب آمده شر جاشه گاز گم زش شیلر رنجره راز نس، مثل آ شنرش فرنر مىكند نز واگه كه شر رسایى مرن ربندى ره تخ،
جای
فایل شعر /شمارهی ششم 32 /
نگين بابايي
كنار ودشت نییياشهنی تخ ،ردى مام گرفيهس،
لخ،تر نز تخ ،رسرنمن تدس، رری شریای رنهرنه كه را من قد گمى زگد ر ی تنم گر گم شدی مرگز نشنمه نز تد شب گرفيهس، من نر تسکار ! كه نز ریب م ترنشم، را كر ك شبه ر ی مالفهما زگم یا مرش؟ مر صبح رحِم ،رن لخ ،تر نز شعر م گرش نین وا رمساگهی ورنب كه جنگ مف ،ر زه نس، نز ر ی لباسمات گم رری الی راما ررد كرشه آسيسن، ر شكمه ودش رن ر ی تد را مدج مای رنهرنه ره رشب ررم گرشیم؟ لبم رن راال م آ ری شسارمای قرمز كه رنن مرن را شس،مای تد م كشند لخ،تر نز ردن
/ 33شمارهی ششم /فایل شعر
مجتبا دارابي
مرشی كه نز گهدنرهن
مندز
قندند تفنل مىشدش شیسك رش ،س رمای رناه گرف، شر الالیىِ ماشر كه ردر رن واك كرش تدى واكنگدنز یا واكریزِ مدج گرفيهنى كه ن رن تما كرش رسب نز آنكه كارى كند شاقد شر آشپزواگه را سبزى ریزریز كند ماشر فکرمای رن كه وا تر مىشدش مر ر ز شر واطرنت ردر كه مسچ كدشهنی ره گامب گسی، قندند رسچسدهن ریر رن كه شر جنگ رعدی شهسد كند ما رن جیدى ماگسيدر یا مسکر فدگى كه نز آن جز رالم، گمىشدش شیسك ماشر مندز شر نجاد مىسدزش ریر شر گر ترین جنگ
فایل شعر /شمارهی ششم 34 /
كه شیدنگهما نز قفس رپرگد
رئوف دلفي
سادماشان كه قر
نییياشه
سفسد آگشدر شید شنر
تسمارسياگ س ،تا ره رنن ررسم
كه شهر م ترسد
كی شه م شنگد
كنار قد رزگد
كجا گر نس،
ش سيان كه مسچ
را نینكه نز جنن وشك تر
را ششمنم واگدنشهتر
ررسيارما راششم شدهنگد
جنن رن را ممسن شس،ما گرفيم كه شعر قاتیم راشد
نز لباس رر سشان رسدنس،
شما گساز گسی،
ررمنه م ودنرند
سکدت كنسد
تا صبح نريماش شنر
ره گدشدنره رسشير نز گد
رس گد تان رن گخدنمم كرش گدشدنرهماتان ره تنهای ن نضافه شده را نینكه نز جنن وشكتر آگشدر شید شنر كه شیدنر گباشم نتاد شر آینه نفياش
شکی،
نز نجاق كه كاگدن من نس، گدییندهما منيشر شدهنگد ریسه ودش شُعیهما شه م فهمند سادِ ررسيارما كه قر شلم قر
راشد
نس ،ره تسمارسيان
كه رسمار گدنرش ررسيارما ره سپسد م آیند من ره لباس ماشان كه شنر واگه تر نس ،ر گیخه آگشدر شلدنرگد
ر ی آینه را رُژ رندییند: «شیدنگه نز قفس ررید»
/ 35شمارهی ششم /فایل شعر
مريم زماني
حبس كرشهن ر ز رن تا وندهنت نز شب گلنرش نز نرتفارات شند ميریمان م نفيد نتفاق رش نز رنجرهی شیلری م گنرش تدنرسر نمنسي ررای ،شده؛ ررنی ریز
ششمم
مررع ساويهن مشارل شیسك ره ششسشهن شیدنری شماگم سدنل تکثسر گم كند شسزی یرنن گم شدش ریشيرمای رفين، جای رن گم لرزنگند نما تکهمای نز من م وندگد تکهمای نز من م ریزگد تکه مای شسي ررنی ودنحافظ گدنرگد
فایل شعر /شمارهی ششم 36 /
مصطفا صمدي .1
.2 مثل حاال
تکاگم گم شمد غر ب
جا ود
ره شرش گم ودرش ماه
نگلش ،م گننرش آسمان
ر شن گم كند مسچ رنجرهنی
تا ش قید شدش كره
تکیسك نتاقم رن
كارل ل تنهاس،
م
زش راش واكى ریند گمىشدش نز وساران
كرشه شر ممسشه
تا رلسرش یک شس،ما مالرمر
كه مال من نس،
مرشیس ،كه رمرن
ردشه نس،
ممه رن ره یك ششم
م گننرش فرد
شیلر گسی،
زن/مار
كه ماشری كند ررن
زگهار
مرشمان شهر
شر شهری كه گسر كرشه شس،ما
زگهار
مزنره شنرش ریند
رریزش شرى
شرس !،مر شه م گدی قبدل
راز شدش رنجرهنى
حال من ل
مثل یك ش مجا فهب
شیلر نز گم شنگم سر نس،
یا قند/ماری شر شلم مثل مدنی ررلسن
رند نز ر سرینت راز كن !
نز گنش ،گنشيهن
گنشيهتر
آینده مثل سطر قبی
رعدن گم آید
كه رید گسی ،ودب راشد
كه ش راره رسی ،ساله شد
شگبال ودش مندز ر شارهن
راید شل ررنی ودش شس ،را
ماشری راید كنم ررنی كیمات ررنی ودش شهری كه مال من گسی، گبدشه نس،
كه رسشير رر زگدگ كنم
نز رسب
شد
/ 37شمارهی ششم /فایل شعر
پويان فرمانبر
گه حيا مام ِ شلررای شلب شری شنرش شرشی كه رف ،ررگش ،م كند شر مسچ
رمر من نس،
منما ر من م گرشگد
آرى كه شر لسدنن
كه گه راز نس،
شمن كرشه ن
گه شرریيه
تا مرن ربیعد
فش شر نس ،كه ریيلى شنرش ره راز
واگه ن رن ربیعد مثل مدنرسمایى كه ودرش ره كده ممم شد شاید گنشيه نز شلم كه جز شلشرش گدنرى یا كه میمد كرشهنی نین آب رن گکند رارشنرى؟ شس ،من نس ،كه شنرش ودنب مىرسند قبدل شنری؟ گکند راز ره زیبائىنت ردمکارى نما تدننِ شنشن گدنرى قبدل شنری؟ من نز جهانِ رى تد تنهاتر شرن كه لخيم كرشهنی شردت گه قبدل شنری؟ مندز را قطره نشک نز لخ، كه سفر م كند شر واگه شسي كه شیلر گم رسد ره تد تنها منما ر من م گرشگد كه ودش رن م زگد ره ساحل سفر م كند تا مرگ گه گدشي رنض م كند نین كدسه رن
مدنرسمایى كه نز شلم گنش، قبدل شنری؟
فایل شعر /شمارهی ششم 38 /
فاطمه قهرماني
شر رسرنمنى كه الغر كرشه زگى كمرراويهن شلم قر شنشه ریز
را ممان رسرنمن كه الغرى م كند ره تنم لنله رایى كه رنه گم ر ش شیلر رنهِ واگه رن گم كرشهن نصین ودشِ ودنرم شر نین مهماگى كه شیلر گمى رر نز رسدنرى حيمن شر نین حدنل زگ كمر راويه شل قِر شنشه ریز كه مثل ماشر واك ودرشه زیبای شر ودنب ردر ره ضع طبسعى حمل كرشه قفس را وسال كه راويه رش ،مسیهما گشیيه شنرش نشك م سارد كه غنن م سدزش نز غيه من كه مثل رساز الیهالیه نز ودنب مىرر شر شنسيان سسا شى كه قهده رارگننشيه قجرى آگشدر طاقيم شاد نس، كه نز وسال گهسكتر زیر شير ودنمر را گمگمِ نین الالی ودنرم گمىررش شیلر كه ردر رلسر نز آب
كمكم شرن یکى تنها یکى گمىآید رش ،نین بكم؟
/ 39شمارهی ششم /فایل شعر
.2
مهدي نادري
من كه شس ،شنشهن ره نز شس ،م
.1
م ش
سم ،ممسن سطر
مندز زگدهن نین حجیه ررنی من گسی، كه شرنغاگ س، یک رس نز شیلری گم آیند شری كه گسی ،راز كنند ردر كه رسرتر نز ردررزرگ ماشر كه الرهالی زمیيان الالی حيا ودنمرنگم ممه مثل گخلمای سرراال كاف گبدشگد كه جنگ تما كند ما رن قدریند گبدش كه مدشك شکار كنم تا مثل رشاب شکار گکند واگه نییياشه ر ی سسبل ردش كه رر نز م كرش شند گفر گخل ررنی جدجهما
ررش
نین حجیه رر ورنره سرنر نز من گسی، ررنی آزنشیس، كه شرنغاگ س،
شر ره شر
شس ،رای كه ررشنشيهن نز واگه م رر زیر ودشكار م شسنم الی كیمات كه آش ریاز یک رهير نز تد كه شنا كند رسر نِ صفهه لباسما رن رپدشد راز شر ره شر شدش سطرما رن آش كند یک رهير نز تد كه شر آینه گسیي شیلر
فایل شعر /شمارهی ششم 4١ /
/ 41شمارهی ششم /فایل شعر
مقدمه مر یکشنبه رنجشنبه ر س سار 17 ،شر سدررگر ه كالج شاعر كارگاه شاعر ررگزنر م شدش گام ری ربدنلرضای شر نین جییاااات شااارك ،م كند ره رررسااا
نشی،
شعرمای كه شر گر ه ری ،م شدش م ررشنزش كارگاه شعر نین شماره مجیه فایل شعر نوييا
شنرش ره مين رساشه شده
ش نزشه فایل صادت ری ربدنلرضای كه شر آن ره تهیسل یرنیب ش نزشه شعر ررشنويه نس، یاشار امانی
لینک کانال کارگاه شعر: dT-2https://telegram.me/joinchat/BdO jUFIrGW_g6OM2Ru
فایل شعر /شمارهی ششم 42 /
نقد شعر
مريم زماني نز گیدننمای واگه گی گم آید شدن شعبدهراز شبمای گریهشنر مسچ ویدت گبدشی شاپ ششم گشریهی ممندرهنی كه قرمز م كشد قرنرمای سبز رن وشم راتد م گدیید نین سطر فاحشه رن لبخند من جریان كبدشیس، كه وم شده ر ی لب، نین راششاگه شیلر جدنب گم شمد سر نز سطر رعدی م كشم
گام ن قات رسب م آید كه شارری ودب شعری ضعسك رندییاد نما معمدلن شر كارِ ممان شاارر ضعكِ تکنسکال نز گظر فما مدگياژ مشهدش گسی، را نینكه نز نجرنی شااعرت رنضاا گسیاايم نما رررساا ن م كنم: «نز گیدننمای واگه گی گم آید» شر نین قیاام ،فعل شر ته سااطر آمده
رسان شاااررنگه
گسی ،شر صدرت كه وسی رنح ،را جارهجای صام،ما، مياادتما ،كال
شساا ،ررشن شر سااسیاايم ممنشااسن
جاگشاااسن (مثین «واگل » جای «واگه» یا «گیدنن» جای «گیدننما») م تدنگیي فرم حی ره آن ردم «گی گم آید نز گیدنن واگل » معنا تيسسر گکرشه نس ،نما ره شلسل نسيفاشه نز «نز» ریيم رسان رهير شده؛ «یدز گیدنن» (مفارسین) نین لهنما تکنسک ساا ،كه نگر آنما رن شر ودشت شر گ كن ميدجه م شاادی شلدگه راید نز گثر حال ،ترجمه ره ریيم شااررنگه ررس
مياسفاگه ریساری نز شاررنن نیرنگ شر
نین شن نفياشهنگد شرن كه شاعرمای ترجمهی شاررنگ ماگند گاظم حکم ،شااسمبدرسااکا رن م ودنگند نین شاااررننِ وارج شر زران نصای ِ ودششان ریسار حرفهنی شر زمسنهی نجرن رازی زراگ رمل كرشهنگد نما تکنسكمای شااعرشااان منلا ترجمه نز رسن م ر ش (نز نشعار ترجمه فش ره جهان نین شاااررنن م رسااسد) شر گيسجه نینكه رعما ما ره زران سااشه معيشدگد راید یاشآ ر شاد كه شر فن شاعر شاارری زران گثر جدش گدنرش! شااما م تدنگسد رد ن تشطسع حالي منثدر فماای شااررنگهنی رن تدضسح شمسد (شعر منثدر) ل زماگ كه شر شااعرتان تشطسع جدش شنشاايه راشااد ساامِ، مارمدگ م ر ید كه راید نز آن تبعس ،كنسد (شااعر سااپسد) واگم زماگ
ره شااما رسشاانهاش م كنم كه مؤورهمای مجیه
«فایل شعر »5شر رخب گظریات نشرسات ا رمیسات رن حيمن
/ 43شمارهی ششم /فایل شعر
رخدنگسد رخب گظریات نشرسات اا ا رمیسات شر مر 5شماره
مجیهنی ممندع
مجیه ما كالس شرساا ساا ،ررنی ممه شاااررنن معاصاار
كه قرمز كشسد
نیرنگ
حيا رسشنهاش م كنم كه شاررنن معاصر نز جمیه تما
قرنر سبز رن»
شاااررنن شمه مفياش «فایل شااعر» رن رخدنگند .نین مجیهما
نینما یعن شه؟
شساايلاه شااعر فارسا ردشه جه،شمندهی آن نساا ،را
نكندن كالج شعر را نینكه شند منيشد گرشنكیف ،شنرش آنما
آن رن نز نین نگهطاط
میااي رخشااسدن ره شااعر فارس ا
گم تدنگند گشااگهما رن شر نین شعر رهمم رر شمند تي یل
رالم،گدیی گجات م شمد.
كنند شرن كه نین سااطرما گیاایاايه ررنكندهساا .،حدنقل
شر نقع شعر ش سد شنرش:
نشیي كه م تدنگ ودشت نگجا شم نیجاش نرتباط ودنگش
شر ن رسر ن؛ كه شاعر فارس رسر ن گدنرش مر آگچه كه
شر شاعر نس ،نگر یاشت راشد گفيه ردشیم كه ودنگب شعر
شنرش تشیسد نس.،
سپسد سرر ،یك جمیه رن شنرش! یعن شاررنن معاصر ررنی
رررس شعر رن نشنمه م شمم:
نینكه شااعرشااان رن تازه كنند مجبدرگد كه مجیهی «فایل
«شدن شعبده راز شبمای گریهشنر»
شعر» رن رخدنگند .نجرنی شعر رن راید فرنگرف ،شعر فارس
جدش شنرش كه تد قبین نز نین
تکنسك م ودنمد! میائیهی ریسار ممهک س ،كه شارری
شر نین سااطر تيارع نضااافات
مرحیه آمدزشا ربدر كرشه ردشی! نلبيه «شبمای گریهشنر»
تشطسع مجاشسن رن رید گباشااد شااعر رندییااد؛ یعن تد
تا حد شی حیا
زیباس ،ما شر شعر حفظب ودنمسم
كرش .مياساافاگه شر نشنمه شااعرت تنها شسزی كه جدش شنرش ررنكندهگ
شند سطر ودب نس!،
قي شاعر آزنش م گدییا راید رر گدگهمای شعر یِ وا نشارنف شنشيه راش
شدن شعر آزنش مهل فر سازیس ،یا
ره ربارت شر مر شااعر آزنش یك فر تازه نتفاد م نفيد! تد
مثین ساطر زیبای «لبخند من /جریان كبدشیسا »،رن وسی
راید والقسي شنشايه راش كه رنای رن را تازهترین مدل نرنئه
رنح ،را كم جارهجای م تدنگیي تبدیل كن ره «جریان
م شمد رس ممه رنامای قبی رن راید نز شر گ كرشه راشا
كبدشیساا ،لبخند » شر نین شساا ،ررشنما ره شااعرت گما
( زن رر ضا
م شم
قدرتمند شدی نگر ره نین قدرت گرس گم تدنگ نجرنی
یا شر نشنمه سطر تينع ِ «وشم راتد » یعن شه؟ تد م تدنگ ره راتد شاااخياااس ،ردم نما نین نمر شر تيدیرررشنزی ( یا شر نسيعاره
) راید نتفاد رسفيد.
شر كالج گفيه شاده نس ،كه شرن گباید رلدی «وشم راتد » نما شعر معاصر فارس نین رن مندز گم شنگد
مجای
ترنگه تکسهنی مارمدگ گثر
) تا
تازه شنشايه راش .نكندن را تدجه ره نین تدضسهات شعرت رن نشی ،م كنم نما رسشاانهاشنت من غای گسیاا،؛ شر نقع را نشیيم گشااان ودنمم شنش كه رد نِ شساا ،ررشن شر شااعرت سااويار ودنگش رن ره آن م شمم؛ طدری كه قي لب ،سر نژهی ن ل رف ،گاگهان ره آور شاعر ررس .نلبيه ممانطدر
شعر معاصر فارس شه غزل شه شعر سپسد یعن نرتجاع!
كه گفيم نین مشاکالت فش مشاکالت تد گسی ،ریکه نكثر
منظدر من نین نساا ،كه را تمركزی ساااشه م تدنگ شر رنج
شااررنن فارس نمر ز شرك نسييسک نز نجرن فر ِ شعر رن
شقسشه نین شاعر رن رهير كن
شر ضامن نین شعر تد گییيه
نس ،شر صدرت كه قبین شعرمای گیبين رهيری شنشي . مثین: «تد مسچ ویدت گبدشی شاپ ششم
گدنرگد.
فایل شعر /شمارهی ششم 44 /
ويرايش شعر گی گم آید نز گیدننِ واگلى نز شبماى شعبده را/ز/نر شبمای گریهشنر تد مسچ ویدت گبدشی شاپ ششم مجیهنى ممندع كه قرمز كشسد قرنر سبز رن را راتد راتدمى كه وشم ر ى رنگم گدش، نین سطر فاحشه مثلِ مثال گدنرش جریان كبدشیس ،لبخند كه وم شده ر ی لبت نین راششاگه شیلر جدنب گم شمد سر نز سطر رعدی م كشم
/ 45شمارهی ششم /فایل شعر
نقد شعر
عدنان نوروري «نفياشهن ره سررای نفياشهن ره سررای
را شسب زیاشی صفر
را شسب زیاشی صفر
رنجهمای ودگ
رنجهمای ودگ
كدكِ ررتشال م شدش
كدكِ ررتشال م شدش ساري رن كه را مم ردك
ساري رن كه را مم ردك » شر نین قیم ،نرتباط مسان كیماتِ ودگ
زگدگ را كاغنمای الش
ررتشال كدك
ساار ،شابامي رسن كدك را ردك جدش شنرش شعر رن
كالگمای شاش
نشنماه م شمسم تاا ربسنسم نز آ رشن نین كیمات نین تمهسد
را شیدنرمای كبریي
قيد نگجا شه كاری رن شنری
منشارمای گفي رن
«زگدگ را كاغنمای الش »
م ش ش مثل قطار
نین ساطر تدضاسه سا ،نتفاد واص شر آن گم نفيد
ماگند كشي رخار
رهير نس ،ره گدر شیلر رسان شدش
كيری آب جد ش ر م شد نز نسيکاگ رمس
«كالگمای شاش » نین سطر ر ره تينع رفيه نس، «را شیدنرمای كبریي منشارمای گفي رن»
لب م ش ز
نین سااطرما صاارفن ررنی رر كرشن شااعرگد وسی رهير
نین ر زما
مناساابتر نز نین م تدنن را كیمات شر شااعر رفيار كرش تا
فرنمد
نینجاای شاااعر راه جاای نینكاه ره «تخسل» رها ردم
ره سدرن گرره م نفيم
«صااانعا »،تدجه كرشهنی؛ شر نقع نجازه گم شم «تخسل»
ریيهن ره ودش
ش
ره
حرك ،كند تا رعد نز آن تکنسكما رن نرش كن تا شاااعرت
م راكم
رازساازی شدش رلننر شر نريدن ساويار رمدشی شکل رلسرش
ممه شسز رن شنرش
تد رسشاير ره «ررض» شعرت م ررشنزی كه یاشآ ر رمیکرش
ماشر رن
یك غزلسااارن منلا ِ سااااوينِ یك غزل نسااا ،گه تنها
واگهن رن
مناسابِ شااعر سااپسد گسیاا ،ریکه ررنی آن ره مثارهی «زمر»
ممسن شند لهظهی رسب رن شنرش
نس،
ره گامرردطترین شکل ممکن
«م ش ش مثل قطار
مرن ره نسيکان رمس ررم
ماگند كشي رخار»
نفياشهن
وب؟!
ره صفارتم فکر م كنم
راید نز نین گشاگهما شر نشنمه كار رکش
سررای ره ودش
« كيری آب جد
فایل شعر /شمارهی ششم 46 /
ش ر م شد »
شر نقع شریاف ،شااهدش حیاس ،نساا ،كه نممس ،شنرش
شر نین قیااام ،شر كيری آب جدشااا كه مثل قطار ش ش
صنع ،شر آورین شرجهی ن لدی،رندیس،
م كند شامد تخسلِ رهيری میيسم «نز نسيکاگ رمس » نین تركسب نضااف رن م ریاند صف« ،رمس » ماگند راق ِ صااف،ما گسیاا ،شدن یك جه رسن رسدن كرشه شر رسن حال طنزی مم شر ودش شنرش «لب م ش ز » شر نین سااطر «لبساادز» ردل ره «لبش ز» م شاادش كه نین نتفاد ودر سااا ،نما نگر من ره جای تد ردش «م » رن نز نین سطر حنف م كرش شدن كاركرش نسييسک گدنرش «نین ر زما فرنمد » شر نین قیاام ،مم شااامد رر كرشن نضاااف شااعر تدساا كیمات میيسم كه حشد مهیدب م شدش «ره سدرن گرره م نفيم ش
ریيهن ره ودش
م راكم ممه شسز رن شنرش ماشر رن واگهن رن ممسن شند لهظهی رسب رن شنرش ره گامرردطترین شکل ممکن مرن ره نسيکان رمس ررم شر شعرمای قبی
وسی رهير رمل كرشهنی نما شر نین شعر
ششار تدضسح تدصسك رسهدشه شدهنی شعر تد تم گدنرش م ودنماد راا وساال ممهی كار رن نگجا شمد شرحال كه شاعر راید تم فمای معنای
گس ،مدلك رن شنشيه راشد
رعد تخسل ره رندنن یك سافسر ره شگبال آن تم فرسياشه شدش تا تخسل رن شاااکار كرشه ره نجرن شرآ رش شر نینجا تد نز صف ،نسيفاشه م كن
ماگند غزل م ودنم را آ رشن یك
ساری صاف ،مدصدف شسدن آنما شر قالب رهر شعر ودش رن رر كن
شاعر سپسد جای نین كار گسی ،شر نینجا
شسزی كه حائز نممس ،نس ،ساويار نس،
/ 47شمارهی ششم /فایل شعر
شااعرمای تياانع م گدشاايند نما كمكم را ممارساا ،نرشِ
حديثه صفري
فمااای حرفهنی شاادهنگد شااعرمایشااان شر حالِ قدیتر شادن نسا ،شر گيسجه نگر شر فمایِ معنای گکيهنی جدش
فر م ر
شنرش
شر تاردت
صدرتِ كار مشکل شنرش
كه رس م زگد مرن
«فر م ر /شر تاردت»
مر ر ز
نین ش ساطر گساز ره تشطسع گدنرش رهير نسا ،ره یك سطر
من ره آن نشاااارهنی گم كنم رمدیسااا ،شدن
شسرجه شر كار
تبدیل شاادگد (فر م ر
ششمما ودن
شهار مم راید ره یك ساطر تبدیل شدگد گسازی ره تشطسع
رششاب وال
گدنرگد (كه رس م زگد مرن مر ر ز) نین سطر مدزیكِ ودر
لسدنن الی شگدنن
شنرش م تدنن آن رن نشنمه شنش!
شسشهما معدهن رن م
شر نقع تا قي كه مارمدگ ره تد نجازه شمد مفهد تما
شر تاردت) سااطرمای سااد
مر رار نز لباسشدی
گشادش م تدنگ سطر رن نشنمه شم
كمرگگتر ررم گرش
كه رس م زگد مرن مر ر ز» ضاعكِ شاعر شر نین نس ،كه
شر سالمای جید مم
ش ساااطر رن تیك كرشهنی مفهد ِ ش ساااطرِ ن ل (فر
«فر م ر
مدما رن م شمم
م ر
تد رن
تاردت ساا ،كه شر نِ آن م ر ش
گدنر رهدنشي
شر تاردت/
) نز ودنب رسدنر م شااادش زگدگ (ر ز) ماگندِ نین ر ز مرگ رن رس
م زگد نما را نین حال گم مسرش سااطرِ «شااسرجه شر كار» شر
شب رن شنشهن ره تاردت
فماایِ كار شسرجه م زگد ششممایب ودن م شدش شرن
م ترسم نز تیدزیدن
كه نتفاقاتِ رجسب رن م رسند
قي گم كند گلامم
ساطرِ «رشاشاب وال » نسايعارهنی نز میاارد گبدشنِ شرنی ِ
تد رن
مال
كه ماگده جای وال ت
ره نین شااسده رسان م كند
رایسن ردشنِ حشددمای كاركنان نس ،نز رس حر
م ودرش لسدنن رن الیِ شگاادنن م گسرش طدری كااه وُرشه
ررت م كنم تدی حساط
شاسشهما نرشِ معدهن
ره رويخدنب م ر
نز لباسشاادی /كمرگگتر ررم گرش » منط ِ گثر رسدن كرشه
تا ودنب ره من رساید
رهير نسا ،نینگدگه گدشايه شدش« :مر رار نز لباسشدی /راز
رسشير نز تاردت
م گرش رگگ ر رفيه» تد شر سطرِ «شر سالمایِ جید »
م شدش ممچنسن سطرمایِ «مر رار
قياد شنشيهنی كه ش كاركرش رن ررقرنر كن
نقد شعر
سطر رعدی نما
تشطسعِ شرساي گدنرش راید ردض شدش (شر سالمای جید/ مم مدما رن م شمم) ممچنسن نشنمهی شااعر ششارِ تياانع
كیا كه گاگهان نز شاعرمایِ وط
كمنرز
نرشِ فمایِ
شده نس،
حرفهنی م شاادش راید حدنقل شندین ماه یا شندین سااال
قيادِ رازی را سااطرمایِ «ره رو،ودنب م ر /تا ودنب
كار كند رعد نز نین ش رهی زماگ را حیاس ،آشنا شده حيا
ره من رساید» رن شنری كه نین كار رال س ،نما مندز ررشنو،
را زران نرشِ گف ،گد م شدش رعم نز شاررننِ كالج قبین
مناسب گدنرش م تدنگد رهير راشد نین شعر طبسع گسی،؛
فایل شعر /شمارهی ششم 48 /
شعرِ طبسع «رنیيسنگ» گدنرش گساز ره شندینرار «ریرنیيسنگ» شنرش؛ یعن شندرار آن رن رندیی تا شعرت رهير شدش رعم قطعاتِ شاعر ميندر س ،تال كن
كرشهنی نیجاز رن ررای،
حشاد گدنشايه راش نما نرژهمای رن حنف كرشی كه
رارثِ نز رسن رفينِ طبسع ِ،مين شااده نساا ،ما تا جای كه شااعر نرش تياانع گشاادش م تدنگسم حنف كنسم نشی ،كارِ ریاسار مشکی نس ،ررنی نین كار راید فرمنگِ زراگ شنشيه راشا
راید ساع كن شعرت تدلدی طبسع شنشيه راشد
ششارِ زنیمانِ غسرِ طبسع (سزنرین) گشدش ریساری نز سطرما غسرِ طبسع میيند كه ره آنما نشاره شد نگر ر ی نین شعر كار كن میایمن شاعرِ رهيری ودنمد شد نما گسمهی رایاگ ِ آن رال س ،م تدنن ر ی آن رسشير كار كرش قیم ِ،ن ل مم زیباساا ،رعد نز سااطرمایِ ن ل رسشانهاشی) تا سطرِ «مررار نز لباسشدی
ش
(طب ِ تشطسعِ » راید سطرمایِ
زیبای رن ره كار ررش شركل نین شااعر تممای حی ا م تدنگ نز رسِ آن رررسای
ردسااي ِ ودر شنرش كه
/ 49شمارهی ششم /فایل شعر
نقد شعر
ايوب احراري ره نین ميازه كه م رسم كند م شدش ریيم قد ما وسالم نز یيرین رش م شدش شس ،گازی رن م گسرش كه كدشك رن رقم زش نز كنار شیدنر وشي كه رش م شد قد ره آفياب گم رسسد تا سفسد كند سایه مرن سفسدتر م ودنس، نز ردر كه تشر م زش كه ررگلرش ره ودرشسد كه رمدش ما رن گمدش م ترسم ماشر كه آب رش ،ر ز م ریزش ره فکر كجا گششه م شمد سایه رنهاگ رشِ مرن م زگد حيا شويری كه رای فرنر رن نمما م كند تا ره سم،مای شیلری ررسم ره فکر شويری ردش كه قد ره ن گم رسد
تد شر حال حرفهنی شاادن میااي (شسزی كه شر نین شااعر كامین مشهدش نس )،نما شسزی كه من نز شعر تد یافيم نین نساا ،كه صاادرت زران شااعرت ردض شااده ل جهانِ شر ن شعر تد تيسسری گکرشه نتفاق شر آن گسفياشه نس ،را شنادین ساااطر زیبا شاااعر رن زیبا كرشهنی نین م تدنگد مخاطب رن گدل رزگد نما مخاطب حرفهنی شگبال نین نسااا، كه شریاف ،نساس شسی، «ره نین ميازه كه م رسم كند م شدش ریيم قد ما وسالم نز یيرین رش م شدش» ساااطر «وسالم نز یيرین رش م شااادش» تا حدی زیباسااا، ممچنسن م تدنگ
«م شادش» رن شر سطر سد حنف كن
رندیی « :وسالم نز یيرین رش» شر نشنمه ره رژن ن ل شعر مرنجعه م كنسم « شس ،گازی رن م گسرش كه كدشك رن قد زش» نین گدع رسانما شر شاعر حرفهنی گسیا ،رهير نس ،كمكم شاعرت رن نز نین میاائل ش ر كن
نلبيه نین شعر گیب ،ره
شااعرمای قبی تد رسن تر شااده رسشاارف ،گیاابين زیاشی شنشاايهنی كه ررنی نشنمهشنر ردشنِ نین رسشاارف ،رساننت راید ره مدتسك منجر شدش شر نشنمه: «نز كنار شیدنر وشي كه رش م شد قد ره آفياب گم رسسد» نشر نین قیام ،گفيهنی كه نز كنار شیدنر رش شدهنی نما رهير نسااا ،رلدی « :شیدنر نز كنار رش م شاااد» زیرن رسان نین قیام ،نز شعرت ریسار ساشه معمدل س ،ودنگنده نز جمیهی جایلزین ممان مفهد رن ررشنش ،م كند «قد ره آفياب گم رسسد» راز مم یك رسان كالسسك نس، «تا سفسد كند سایه مرن سفسدتر م ودنس»،
فایل شعر /شمارهی ششم 5١ /
كیماهی «ساااایاه» ش معناا رن ره ذمن ميباشر م كند :یک
گرفياهنی كه را زران تيااادیر ریاااازی نما نیدهی تکنسکال
شويری ره نسم سایه شیلری سایهی نجیا كه رعد نز نین
گدنری
ساااطر رهير نسااا ،ساااطر رعدی ره صااادرت «رسشاااير م ودنسا »،یا «ررفتر م ودنس »،رساید شدن نین سطر گدر راازگشااا ،راه نريدنی جمیه نسااا ،ممانجا تما م شااادش شر حال كه تد راید لهن تكجمیهنی رن ممچنان نشنمه ردم « نز ردر تشر كه م زش كه ررگلرش ره ودرشسد كه رمدش ما رن گمدش م ترسم» ش ساااطر مساگ نین نرسز ش لهن رن ش رتر م كند ره ممسن شلسال ش ساااطر حنف م شااادش نینگدگه نشی ،رن نجرن م كنسم: « نز ردر كه تشر م زش مندز م ترسم ماشر كه آب رش ،ر ز م ریزش ره فکر كجا گششه م شمد سایه رنهاگ رش مرن م زگد حيا شويری كه رای فرنر رن نمما م كند تا ره سم،مای شیلری ررسم» تد راید ره شاسدهی واص آنما رن ر ننتر كن
نین سطرما رن ره مم رر شنشه
شر نشی ،شاعر تد رهير شده نس ،نما
راایاد ره گکات تدجه كن
تم كه نینجا نتفاد نفياشه یك
تم كدشك نسااا ،كه نلبيه ره مسچ جه ضاااعك مهیااادب گم شدش (نینكه سایه رن ره شوير آفياب رر م شم ) نما رهير نسا ،نز رسانمای گئدكالساسك میاائی كه ذكر شد ش ری كرشه ره سام ،طبسع تر شاادن شعرت رر ی نین شاعرت رد ن نیده گدشايه شاده رش ،تيدیر تد نیده رالن واصا رنهان گشاده نسا،؛ تد راید نز ودش رپرس كه ودنمان نگجا شه كاری میااي ؟ ررنساااس نین ررسااب زران رن ره كار ربری شر آن رسشااار ی كن ؛ شر نقع تد یاش
/ 51شمارهی ششم /فایل شعر
ساطرِ «ر ی صاردگ كه ره شکم زشی» وسی ره گثر گزشیك
سميه ابراهيمي
شده شر نقع سطر ودر س ،نما «كه» «ره» ودب گنشیيه شر ساطرسازی ششار مشکل شده نس ،تد راید نین سطر
غی ودنگ شدهنی
رن جدر شیلری نجرن كن تا سطر ره رنحي ودنگده شدش شر
مثل شركمای نین شعر
نین سااطر سااه مجای كدتاه شنری ملر نینكه رلدیسم «ر ی
كه ر ی سفسدآب رن سساه
صاااردگ كه (ره مثارهی مجای ریند) ره شااکم زشی»؛ یعن
شر وییه كك م كنند!
ر ی «كه» مکث شنشاايه راشااسم؛ یعن تد شنری مرن مجبدر
كنار نگر رسای
م كن كه نینگدگه رخدنگم نما راید جدری گدییااب شنشايه
ر ی صاردگ كه ره شکم زشی
راشا كه ودنگنده رنح ،را صاادنی ریند شااعر رن رخدنگد
لسز
«كه» «ره»
م ودری
م كناد من آنقدر ره ودنگب راشت كرشهن كه حيا نگر
سسی
راشی را صاادنی ریند مم یك شااعر رن رخدنگم آنجا كه
سر نت گم كند نما
مارمدگ رهمم م ودرش نجرنی ودر گدنرش ضااعك آن
« » ساااه مجای كدتاه ردشه نیجاش ليز
سری كه م ودرش واك
سطر رالفاصیه ررنیم مشخ
ودگ س،
راید یك ساطر شدش سطر «ر ی صاردگ كه ره شکم زشی»
سسل/نب تنهای س،
رن مم راید مجدشن كار كن
رندی كه نز گاف گریه م ررگد
م شدش رس «لسز م ودری» سطر رهيری نز آن ریازی
«س اسی » رن شر سااطر رعد راز ره تنهای تشطسع كرشهنی شرن
رند رو ،نس،
نین كیمات رن شر شعر تشطسع م كن ؟
غی گکنم راید كم وشك
«ساسی سار نت» شهار مجای ریند نس ،نما جدشِ كیمهی
تاكیسدرم
«گم كناد» نجرنی رهيری ره آن شنشه ره ساااطر سااارر،
رند رازی تنهای س!،
م رخشااد «گم كند» رر زن مفارین فارل نساا،؛ یعن تد شر نشنمه ميدتمای كدتام م آ ری كه ضعك مارمدگسك
نقد شعر
رن م ردشااگد رس رهير نسا« ،لسز م ودری» یك سطر «سسی سر نت گم كند نما» مم یك سطر شدش
شر رند ن ل نین شعر «غی ودنگ » رن آ رشهنی شركما رن ره شركگدیس شااعر مرردط كرشهنی
را طنز نشنمه شنشهنی
شر نقع شر نین قیاام ،نز گدر رشده مم حرف م زگ ؛ ره نین معنااا كااه رن ی سااافسادآب م كشاااد
نز گزشیک
شر سااطر رعد ساار ملر واك م ودرش!؟ نین سااطر جه رسر گ گدنرش یعن سری كه ر یب واك گشیيه!؟ م تدنگ رسان رن مناسابتر كن
رلدی « :سری كه م ودرش سنگ
ودگ سا »،یعن نز ضاربنلمثل «سار
ره سنگ ودرشه
گارنض س ،شخي شکمب رن صاردن زشه نس ،كه نین
نسا »،نسايفاشه كن نما «ساری كه م ودرش واك» صهسح
تجا ز رشا ا رازی یا
گسیاا ،شرن كه تياادیری منطش نرنئه گم شمد نما شر نشنمه
مرشه رن كه نسمب می ،نرش مين م كند شر سطرِ «ر ی
تشطسع «سا اسل/آب»
نیجاش شند نژگاگ شر نین ساااطر
صاردگ كه ره شکم زشی /لسز /م ودری» شرن لسز رن تشطسع
زیباس،
مهم تمهسدنت رن ورنب م كند
م كن
كه تشطسع ودر گسی« ،لسز م ودری» راید ردل ره
یك سطر شدش
رایان شااعر رایان ودر ساا ،نما ما راید ره نرتباطما تدجه كنسم؛ ره ربارت شیلر؛ شرسا ،نس ،كه شعر تد كدتاه نس،
فایل شعر /شمارهی ششم 52 /
نما نرتباطما تا جای ممکن راید حفظ شاادگد تد راز یك
نساا ،كیاااگ كه شااعر م ودنگند ره رنحي م تدنگند نز
شااعر كدتاه شنری كه نجرنی آن ودب نساا ،نما ضااعك
یك تيادیر شروشان یك تيدیر شروشان شیلر ریازگد نما
شاعرت شر فماای س ،كه م ودنم ریازی نلبيه وسی
نین میااائیاه قي نممسا ،رسدن م كند كه شر نرتباط را
مهم نس ،كه ما نین شعر رن والصه كنیياگيره كنسم؛ یعن
ساطرمای شیلر راشد نین نرتباط شر شعر تد جدش شنرش نما
شسزی نز آن گله شنریم كه را مم شر نرتباط تنلاتنگ راشند
نز نرژهما كار گم كب گشاااگهمای سااطرمای رایسن رن شر
یك شااارر كالج كیاا نساا ،كه حيا نز یك سااطر مم
نرتباط را سااطرمای راال گسا رشهنی؛ مثین نز تاكیااسدرم
گم گنرش تد وسی رنح ،م تدنگ شاااعرمای رلدی را
صااهب ،م كند رند رو ،رن ره رند گاف رر م شمد نما
سطرمای شروشان كه مثل شعر نیرنن شدش نما مسچ رنرطهنی
نینجا شیلر حرف نز ساافسدآب گسیاا ،نلبيه شااعر كدتاه
ما ره نین
تد نز رس آن ررآمدهنی ل نساااس كار ودب
مسان نین سااطرما گسیاا ،نرتباط مهم نساا،
نساا،
نرتباط تفکر شاااررنگه م گدیسم ره ریااساری نز سااخنرننما
گسیا ،رسب نز نین نرش فماای معنای شعر گم شد
تدجه كن؛ ریااساری نز كیاااگ كه نشرای فییاافه شنرگد شر
تدجه ره گکات كه نشاره كرش نین شعر رهير ودنمد شد
مدرش یك میاله رسب نز گسم سار ،گم تدنگند صهب ،كنند زیرن رم گدنرگد تيمل گم كنند رهواطر نینكه تنها مدگياژ م كنناد
ره مفامسم مدنزی م ررشنزگد مثین نگر رندنن
ساخنرنگ آنما تنهای راشاد شر مدرش ودش مدضدع تنهای فش م تدنگند شه شقسشه صااهب ،كنند یك سااار ،شیلر رن فش
نز شسزماای م گدیند كه شر مجا رت تنهای
قرنر
شنرش آن مم گه ره رندنن مدتسك آزنش ریکه ره رندنن یك گم شنگم آنشه كه تجرره گشده ره كار م ررگد؛ یعن آنما فش
رنج م كنند مطیب شساا ،شااما گم شمند؛ ماگند
ژیژك ن ریااسار رامد
زیبا حرف م زگد نما گامرتب ؛
یعن نگر رخدنمد یك مشاله سااساساا راشی رندییااد نین نرتباط جدش شنرش ل نگر رخدنمد یك رهث فییااف كند شاااما تنها نز جمالت آن ود تان م آید؛ یعن شر مر رارنگرنف ره یك مدضادع م ررشنزش ریاسار ررنكنده حرف م زگد گشطه مشارل ژیژك ملل نساا ،تد م تدنگ ماگند شااامس تبریزی گزیاده حرف رزگ نماا گزیده مم راید رندیی
گه نینكه شر یك سطر شدمن رکن
ل رنج شقسشه
مم رهث شس،تان رن گلسرش نین مشکل شعر فارس نس، شاعر فارس مرتب حرف گم زگد مرتب تخسل گم كند؛ یعن تخسل شر شااعر فارس ا جای گدنرش ریااساری ميدجه تفا ت تخسل را وسال تياادیر شر شااعر گسیاايند تخسل ررآیند وسالما تيا یر مرتبط س ،كه شر یك شعر رخب م شادش نسا ،جدش ساطر شروشان شر شعر ریسار آسان
را
/ 53شمارهی ششم /فایل شعر
نقد شعر
جان صدرا شيری كه رالسکد رن ره آتب كشسد نحد شير گفر نس،
« نحد شير گفر نس،
نحد آش نما شركي س ،رر نز رنگنده كه گفر م ررش نز گخییيان م آ رش نز جبهه م گفر تا ری،مای وال
نحد گخل گفر نحد آش نما شركيىس ،رر نز رنگنده» ممانطدر كه مىشنگ نز یژگىماى مهمِ یك شااعرِ ودب نیجاز شر نجرنس ،كه نلبيه الزمهى ررقرنرىِ آن حنفِ كیمه
رر كند را كسنه
یا ربارنتِ حشد نس،؛ ررنى مثال شر نین قیم ،ش كیمهى
تزری شر رگ گخی كه سدويه مثل ش ش م ر ش ره فما رر یم! جای گشیين شر صندل ِ نحد قد رزگسم را قیم آتل ربندیم ره سيدگ كه شکی، كنسم
رچیباگسم ره رنجرهی نحد آگه آگام كه شالد گم زگد فش شنش رزگسم نحد شير شکل آش نس، كه شهرشنر/ش شرك، رالسکد مچاله م كند شر نسياگبدل شال م كند گدری ررنی ودنب تا اللهزنر رزگد زنر ره جای گخل شر نحد
مدلك ره شعرى جالب نمر زى ررمىودریم كه تركسباتِ ودرى رن شر ودش جا شنشه نس،
نحد گخل گفر
ر ی صفهه شرنز
رس نز ودنگب نین نثر فدكدس رر گشاااگهما نگدیشااهى
« نحد» «گفر» شندین رار تکرنر شدهنگد كه رسشنهاش مىكنم ررنى نیجاز مرشه رسشااير كیمهى «گفر» شر سااطرِ ش « نحد» شر سطرِ سد حنف شدگد؛ رعد نز سطرماى « نحد شاير گفر نسا /،نحد گخل» گزنره آمده نز طری سسیيم جاگشااسنى گخل ره جاى شااير مىگشااسند شر نشنمه «آش نما شاركي سا ،رر نز رنگنده» را حنفِ « نحد» شر ساطرِ سد نحدِ گفر ردشنِ آش رن رش مىكن
ره گظر من نین ش سااطر
راید ره صادرت یك سطر تشطسع شدگد« :آش نما شركيىس، رر رنگنده» «كه گفر مىررش نز گخییيان مىآ رش نز جبهه م گفر» شر نین قیام ،ریاسار رنح ،مىتدنن را تدجه ره واصس، مامس،
شنساايانِ مرردط ره مدتسكِ مشسد ره
جارهجایى
رازىِ زراگى ررشنو،
ره جاى گفر شر سااطرِ «مىآ رش نز
جبهه م گفر» «گفررر» رندییااسم كه رنرطهى میاايشسمى را نگدیشااهى مهدرى یعنى حاشثهى ساااويمان رالسااکد ردلد زر یا جرثشسلمایى شنرش كه ره گدر گفررر میيند «تا رس،ماى والى رر كند را كسنه» شر نین ش سااطر ره تدضااسح ررشنويهنی
جه رسنى
میمدسااى رن ررنى مخاطب ره تياادیر گکشااسدهنی كه ممسن
فایل شعر /شمارهی ششم 54 /
نمر رارثِ تعدی شر نجرنى شاعر شاده نس ،نساسن شارر
«رچیباگسم ره رنجرهى نحد»
راید ره جاى تدضسح ره تيدیر نممس ،شمد مدرش رعد رسان
شر نین قیاام ،شدن رنجرهى نحد ممان نتدردس نحد ممسنطدر شر سااطر رعد مم كیمهى آگامى آمده
نین قیم ،نس ،كه زیبا گسی،
نساا،
« تزری
نساا ،مىتدنگسم آن رن حنف ره نیجاز نجرنى رهير آن
شر رگ گخیى كه سدويه»
كمك كنسم؛ شر نصاال ما نینجا یك رنجره تاریدی شنریم
نین ساطر ساطر ودرىسا ،نما ما گباید میائی رن كه ممه
كه ممه آن رن م ودنگند كه شر نقع تاریدی حشسش ،نس،
مىشنگند رلدیسم كار شااارر شااکار رالن نجرنى تخسل شر
«آگامى كه شالد گمىزگد فش
شااعر تمركز ساااويمندسااازىِ مماامدنِ مدرش گظر شر
شنش رزگسم»
نجرنساا ،ما گباید نز شیلرنن تشیسد كنسم میااائی رن كه
رعد نز ودنگدنِ نین قیاام ،شرمىیارسم كه تيكسد تد ررنى جا
مىشنگند رهكار مىگسرگد ش رارهگدییااى كنسم ریکه شر یك
شنشنِ كیمهى آگامى شر ش سااطرِ قبل ره جا ردشه نساا،
شااعر راید گلامى رن نرنئه شنش كه مثلِ شاار عِ ممسن كار
سااعى شر تهمسلِ شند معنا مفهد شر یك نرسز ش شنرش كه ررنى گنجاگدنِ نفکار گشاگهماى
ود یژه راشااد حاال راید ربسنم كه شر نشنمه شلدگه ره رسان
من شخين نز نین تال
مرتب سازىِ سطرما شر ودم ِ،مدتسك مهدرى مىررشنزی
مدجدش شر ذمن مخاطب شر نثر نساايشبال مىكنم نما گباید نز
« مثل ش ش مىر ش ره فما
نجرنى آنما گسز فاكيدر گرف ،شرنكه نجرن
مىر یم!»
مدفمند یکى نز مهمترین ويسيهماى یك شعرِ ساويارمند
ن لسن شسزى كه شر نجرنى نین سااطر راید ره آن نشاااره كرش
نس،؛ ررنى مثال ره نجرنى نین سطر تدجه كنسد:
نیجاز نسا ،ن نضح نس ،كه ش ش ره فما مىر ش رس شیلر
«شنش رزگسم
نحيساجى ره ذكر آن گسیاا ،یا ره رساگى شیلر م تدنن گف:،
رسانِ زیبا
نحد شير شکل آش نس»،
«مثل ش ش مىر ش رر راش» كه رنرطهى رهيرى رن را مممدنِ نثر
ممانطدر كه مىرسن نجرن شر نین قیاام ،ودب گسیاا،
ررقرنر مىكند
مىتدنن ره شندین صدرتِ شیلر رن رسان كرش كه رسشنهاش من
«جاى گشیين شر صندلى نحد
نین نس:،
قد رزگسم را قیم
«شنش رزگسم
آتل ربندیم ره سيدگى كه شکی،
آش نس ،شير»
ر ى صفهه شرنز
شر نین قیم ،تد قيد رسانِ نین مدضدع رن شنری كه نرز ِ
كنسم
رچیباگسم ره رنجرهى نحد آگامى»
آش نز شير كمير نس ،نما رسشير مم ره شبام ِ،نحدِ شير
شر نین ساطرما شعر ر گد ودرى رن شر رسب گرفيه شنرنی
آش نشاااره كرشهنی رس تکرنرِ نین كیمه حشااد مهیاادب
نجرنی ودر سااا ،ممچنسن شر ساااطر آور مىودنگسم:
مىشدش
«رچیااباگسم ره رنجرهى نحد آگامى» كه تد سااعى كرشهنی
«كه شهرشنر/ش شرك»،
شند مدرش رن شر یك سااطر جا ردم ؛ نز رنجرهى نتدردس
قبل نز مر شسز راید ره نین مدضاادع تدجه كرش كه ره شلسلِ
نحد رلدی
ره نحدِ آگامى گریز رزگ
رلِ نرتباطىِ زیبایى رن رسنِ نین ش نیجاش كن نما رسان
نز نین طری
مدتسكِ مهدرىِ نثر
نجرن زیبا گسیاايند
راید ره زیبایى
كارررشِ نگدنعِ مخيیفى نز فدالشما شر ساااويمان
ساانجبِ
سااطحِ ش ن ِ آنما را تدجه ره فسیيرماى سااازمانماى مرردط ماگندِ گظا مهندسى
سطحِ مشا م ِ،رروى نز نین ميالح
نجرنىِ والدِ آن ررشنو،؛ ررنى مثال رسشااانهاشِ من ررنى
رهكار رفيه شر ساااويمان رسشااير نز یك سااار ،گبدشه
نجرنى رهير آن ره نین صدرت نس:،
معمدلن نگر رخدنمسم ررودرشى آكاشمسك قاگدنمند را نین
/ 55شمارهی ششم /فایل شعر
مدضاادع شنشاايه راشااسم راید ره رد ِ تدجه ودشِ مامدرننِ آتبگشاااگى
كمبدشِ سااطحِ ساادنش آنما شر رنرطه را نین
مدضاادع نشاااره كنسم؛ رس مشياار صاادشرص ادِ نین حاشثه شاهرشنرى گبدشه نسا ،ریکه تما ِ نین مدضادرات ریشه شر رالم ،شنرگد مشير مرشمى میيند كه مهلِ حاشثه رن شیدگ مىكنند
نجازهى رف،
آمد ره ماشااسنما رن گمىشمند
مشيار فرمنگ ماس،؛ رس رهير ردش كه شر نین شعر فش ره شااهرشنر گسر گم شنشی مرش
فرمنگ رن مم مدرشِ نگيشاش
قرنر م شنشی شرنكه نین مرش نگد كه شهرشنر شدرنى شهر ودش رن نگيخااب مىكنناد رس رهرننِ ما رزرگتر نز نین حرفماس، «رالسکد مچاله مىكند شر نسياگبدل شال مىكند گدرى ررنى ودنب تا اللهزنر رزگد زنر ره جاى گخل شر نحد» شر نشنمه مشامده م كنسم كه تد را گشاگهما وسیى ودب رازى كرشهنی
نجرنى رهيرى رن مم نرنئه مىشم
نما رازى را
ربارتِ اللهزنر زنر زشن وسیى سااطهى ردشه رهير نساا، كه حنف یا ره صدرت شیلرى رسان شدش شر كل را نثرِ ودرى طرف میاايسم كهالبيه شر نشی ،شیلری رياگیسل رسسدن ره گشطهی مدرش گظر رن شنرش؛ راید شر نجرنىِ منثدرِ رعمااى نز سااطرما شساا ،ربری تال
كن كه را
ررقرنرىِ حدت نرتباط قدىتر مارسنِ گشاگهما نتفاقاتِ سطرما ره ساويارِ رهير تمركزِ مرشه رسشير آن كمك كن
فایل شعر /شمارهی ششم 56 /
نقد شعر
زهرا زارعي قي رسرنمن شنر زش ودش
شااعر زمرن زنرر حیااس،
رن
مشاکل مدنجه نسا ،زیرن زران رن گم شناسد ره رياگیسل
ماشر گف ،شه ششممای زیبای
وال كیمات نشاارنف گدنرش شر نقع مشااخ
ره گماگم گم شنگی، مرشی كه زمان م ساو ،گم كرشه ردش زمان رن رش ،ریكمای سسب
« قي رسرنمن شنر زش ودش
رن
ماشر گف ،شه ششممای زیبای ره گماگم گم شنگی،
تا رنج سالل ن رن وساران شدش رنج سالهمای كه مننگد رن رش كند نز ری كه تدی ششممای نگسر شنرش؟
رنجرهما ردر شده ردشگد» زیبای ره كار رفيه نس،
شر ساطر آورِ نین نرسز ش تشخس
كه گلاه ردرما رن گشان م شمد شر نشنمه م ودنگسم:
كه نینطدر زل م زگ ره مدن آر
گدزشه سالل ن رن گاز م زگم را ردس، ماشر گف ،شه ششممای زیبای
نساا ،كه
شعرمای كم ودنگده نس،
رنجرهما ردر شده ردشگد
مدنمای شبسه من را ر رد
شرش شنرش ل نجرنی آن را
«مرشی كه زمان م ساو ،گم كرشه ردش زمان رن» نین قیاام ،تدضااسه ساا ،نجرنی آن مشااکل شنرش نین سطر راید شعریتر گدشيه شدش «رش ،ریكمای سسب تا رنج سالل ن رن وساران شدش» سطر ش
ضعك تيلسك شنرش شرنكه نسيفاشه نز «رن» صهسح
گسیا ،شنسن ضاعك تيلسف شر شعر معاصر ریسار نسيفاشه م شدش كه غی نس، « رنج سالهمای كه مننگد رن رش كند نز ری كه تدی » شلسل نسايفاشه نز «تدی » شر نین قیاام ،شسیا،؟ منظدر نز تد ماشر یا ردر یا تدی معشدد راش نس،؟ «ششممای نگسر شنرش؟ كه نینطدر زل م زگ ره مدن» رالم ،سادنل راید شر سطر ش
رعد نز مدن رساید زیرن سدنل
شر نین سطر ره رایان م رسد « مدنمای شبسه من را ر رد
آر
گدزشه سالل ن رن گاز م زگم را ردس، ماشر گف ،شه ششممای زیبای » شاعر زنرر تمِ ودر شنرش ل ریاساری نز سطرما شر آن نجرنی مناسااب گدنرگد ررنكنده میاايند ن راید شااعرمای رسشيری رخدنگد م تدنگد شارر وسی ودر شدش نیرنگ ما
/ 57شمارهی ششم /فایل شعر
نفياگیاياگ ما راشت كرشهنگد فکر م كنند كه نگیان راید
شسزی نز آنما راق گم ماگد شر كالج شااعر ممکن نساا،
ذنتن شاارر راشد شارر ره شگسا رساید؛ مثین شر مدرش حافظ
مزنر گفر مشايدل گدشاين شعر فعالس ،راشند ل شر رسن
م گدیند كه ن نز كدشك مم شااارر ردش؛ یعن شر مدرش
آنما قرنر نساا ،تنها یك گفر ره معنای نقع كیمه شااارر
زگدگ حافظ مم قماا ت م كنند شر صدرت كه من فکر
شاادش گهيااد گدش گه گفر تياانع م گدییااند سااع
گم كنم آش راسدنش را شعدری مثل سعدی شنشيه راشسم كه
م كنند
حيا نز ریم ر ز رهرهمند ردش یا مثل رسدل كه شر مند زگدگ
تمام ش رنن شاعر فارسا ره ممسن طری ردش كی ن ل
گنشااايهی آن رن
م كرش ل تماا نشرسات رن ودنگده
م شااناسااد طدری نز كنار زران فارس ا ربدر م كند كه حسرت م كن
شر تبعسد ساااپری
شر حال كه ر زگار
م شادش ل فارس رن وسی ودب م شناسد حيا قي
ل شر نین مارنتن فش یك گفر ن ل م شاادش شر
شاد كه زحم ،كشسد نز ن نور شمهی شي ،مزنرنن شارر جدش شنش ،ل شر حال حاضر نز آنما تعدنش نگدك راق ماگده نساا ،حيا نز شمهی شهل مم را آن رظمي كه نز آن تعریك م كنند تنها سااه شهار گفر نز آنما راق ماگدهنگد؛
غزلمای منمب ن رن م ودنگ « :ما ممه ر غسرتسم /آینه شر
مرشه م گنرش نودنن رسشير فرنمد
كررالساا »،مشااامده م كن كه ره گهدی ميفا ت را مين
رسشير مطرح م شدش ریساری رشبگشسن م كنند
رفيار م كند شر زمان ن رروالف زمان حال كمير كی نز
منظدر نین نساا ،كه راید شر ش رنن شااارری ودش ریااسار
نسايفاشه م كرش ل ن طدری نز كنار زران
مطالعه كن
زیرن میاايعدی نما زران فارس ا رن مندز ودب
حکدمي شر زمان
گم شناس
آینه شر شاعر
رش شااده كه گدی یك شااارر منمب حال نین شاعر رن گدشيه نس،؛ یعن
قي شعرمای شاررنن
نگشالب رن م ودنگ مشااامده م كن كه تكتك آنما نز ری معیم گرفيه تا نحمد رزیزی نز تما
زنما ساسیيم
رساگ رسدل نساايفاشه م كنند تنها تفا ت نین نساا ،كه فش كم گدع غزل رسدل رن مکيب تر كرشهنگد سهرنب سپهری فر گ مم رسدل شمیدی رن زیاش ودنگدهنگد نز ن ریسار تيثسر گرفيهنگد نینما ره ما كمك م كند كه ساایسستر رنح،تر رندییااسم گم گدیم فکر رن نز نشرسات كالسااسك یاش رلسرید ل ودنه گاودنه آنما ر ی رسان تد تيثسر م گننرش؛ مثین ودنگدن «رشل ساار » زیباساا ،ودنگدگب ره زران كمك م كند «تنكره نال لسا» رن راید ره گهدی شیلر ودنگد زیرن زران شاااما رن مهکم
یكرارشه م كند
گثر م شمد
شارری كه شند گدع گثر گدنشيه راشد یا گثری گدنشيه راشد كه نز گثر
ن رن شناسای كنند ر سدنش مهیدب م شدش
ما شر نشرسات فارسا شارر رزرگ گدنشيسم كه گثر ودش یژه گدنشايه راشد؛ شر شعر سپسد گثر شنشين گثر ودنگدن ریسار مهم نس ،نین تنها را مطالعه ره شس ،م آید شارری كه شنگب گدنشاايه راشااد مرگز گم تدنگد شااارر شاادش نگر مطبدرات
جنجالمای نینيرگي رن نز آن ما رلسرید مسچ
م شدش مرشه فر گ
نین میئیه ررنی یك شارر وطرگاك نس،
فایل شعر /شمارهی ششم 58 /
نقد شعر
خزان زندي
ررنی گفين «گاه» گساز گسیااا ،كه فش
تا تنهای كرش نز تا ره كه رن رفيم تا رعد كه ررگشيم یا رر كه گم را ممه رن تا من تا م كند
شر من
نی رن كه گدن مم ر من؟
راز م زگ ن
شر من كه صدنیب ردش نز شس ،كه ره شر راز راز ره شر رفيم گه ر ن كه گم شد ردش تا نز كه ره كه نفياش نال جز تد گباید نز نین شر كه گم شر تد ررنی كه م شر یاش گدنر تا نز شر ره شر را سرِ ر مش، كه من حرف رسار ر
ن شدن را تد نممه مم گه
حاال سر نین سطر تا را كه مرش سر یكما ره مدنی ،گه گشیيم شند شه رن راز شرن گه تا ره ك
نز را من نین مم
ممه جا رن كم گه گدشيم
آن رن نیرنش كنسم
گهگدییا گسز راید نز فرمنگ ودش تبعس ،كند شر نین شااعر قياد شنری را حر ف نضافه فما نیجاش كن كه نین نیدهی ودر س،؛ یعن قيد شنری یك مسچ رن ردل ره مين كن «تا» كه حرف نضااافه نساا ،شر نینجا تنهای كرشه نما شر شسنب مجاما شااعر ششار مشااکل نساا،؛ سااطر ن ل یك مارمدگ نییاايای شنرش« :مفعدلن فارل» ل شر سااطر ش سارر ،سطر راالتر م ر ش ودنگب شعر رن ششار مشکل م كند رسشاانهاش من ره شااارر نین نساا ،كه سااطر ن ل رن حنف كند ررنسااس ساطر ش
مارمدگ
لهن شعر رن
نشنره كند نما شر نشنمه شااعر كامین نز ریيم وارج م شاادش رهويد
شر سطرِ «راز م زگ ن
ر من؟»
شنسن نشاااعاری شر یك گم شنگمِ رزرگ نتفاد م نفيد شر گم شنگم كه حبس شااده شر یك حفره نساا،؛ آن حفره شسزیسااا ،كه زران شر آن شااار ع ره حرك ،م كند سارر ،شنرش نما شر نین شاعر ررنساس گدع شسدماگ كه تد شنری نز نین سرر ،رسر ی گم كن وياسياهی حر ف نضاافه نین نسا ،كه ریساری نز آنما گشب مجای ریند
مجای كدتاه رن نیفا م كنند ره ممسن
شلسال گاام ن قات ررنی نیجاش یك مارمدگ
نز حر ف
نضاافه نسيفاشه م كنسم نما نین نرتباطما شر نین شعر جدش گدنرش شعرت شر ع شروشاگ شنرش نما حنف شر آن جدش گدنرش شر ررو مدنقع حر ف نضافه رن رالم ،قرنر م شم تا ره سسیهی آن كیمات رن حنف كن
ل نین كیمات راید
رشاا ،حر ف نضااافهی نثرت كشااك شاادش؛ ره رندنن مثال قيااد شنری نز «نذی »،رلدی رس نز حرف نضااافهی «نز» كمك م گسری؛ یعن نین رازی كه را حرف نضااافهی «نز» م شاادش «نذی »،رن شر ذمن تدنر م كند یا تد گام نز حرف نضااافهی «شر» نساايفاشه م كن
ل نگلار رشاا ،نین
حرف یك شر راز یا ریاايه م شاادش؛ یعن راید ره گدگهنی رمل كن كه شعر جه رسن شنشيه راشد نین میئیه ریسار
/ 59شمارهی ششم /فایل شعر
مشااکل نساا ،ریااساری نز نفرنش نین تياادر رن شنرگد كه
ويسيه رن گدنشيه راشد راید شرط ن ل رن ررای ،كند نگر
نینگدگه شاعرما ریاسار آسان میيند كه نلبيه ح مم شنرگد
مرش شاارط رن نگجا گدمد رناررنین آن شااعر مدف گخدنمد
ره شلسل نینكه نكثر نین گدع شااعرما شر رازیمای ر شلسل
ردش طب نین فر گدشين ریسار ششدنر نس ،ررنی نینگدگه
شکل م گسرگد نما شارر رزرگ كی س ،كه رش ،مر كدن
گدییاب راید تمهسد شنشايه راشا
نز نین نسايفاشهما یك تمهسد شنشيه راشد نین شکل گدشين
كن
ررنی شاما ریسار مشکل نس ،شرن كه راید فرمنگ نژگاگ مدجدش شر مدرش مر حرف نضااافه رن ودب رشااناسا تا شر ذمننت رایلاگ شادش شر لهظهی نگرژی گدییب گاگهان نین شااعر نتفاد رسفيد گه ره نین شااکل كه فش نز وي ای، مدزیکال حر ف نضااافه نساايفاشه كن
آنما رن كنار مم
رلننری رد ن نینكه تمهسدی شنشيه راش
ره ممسن شلسل شر ر من؟»
سااطرِ «نی رن كه گدن مم» سااطر «راز م زگ ن
مم زران مم مدساسش شاکیايه م شادش سطر رعد سطر ودر س ،نما راز شر سطرِ «نز شس ،كه را شر راز راز ره شر رفيم» «شسا »،شر نینجا مجای كشاسده نسا،؛ رهير نس، «شس »،حنف شدش نین سطر ره نین شکل نجرن شدش« :نز ساار كه ره شر راز ره شر رفيم» زیرن ما راید ریيم رن ررای، كنسم حر ف نضافه سرر ،شنرگد گم تدنن گاگهان ماگند ماشسن ترمز شسااي رن رکشااسم شدن شر نین صاادرت ر ی ميز مخاطب لسز م ودریم ررنی ن لنت نیجاش گم شاادش ره طدر كی نین گدع شااعر شر ش حال ،ره مدفشس ،م رسااد؛ ن ل نینكه یك فرمنگ زراگ
نژگاگ
فمااای معنای
یك حدزهی سامنيسك رشا ،حر ف نضاافهی نثرت راشد؛ یعن مر حرف نضاافه رن ره شکی شر شعر نسيفاشه كن كه شر ذمن مخاطب نیجاش فماااسااازی كند ش مدزیك زیبا رن نیجاش كن
نینكه یك
ره سسیهی حر ف نضافهنی كه
ره ش صادرت مجای كدتاه ریند ودنگده م شدگد صدنی كیمات
زران رن شررسا ری
نز طری مدزیك صااادن
صاادنی زران ره یك فمااای تاثسرگننر ررس ا
ره طدر مثال
قي رساگد گدنويه م شادش صدنی رساگد معنای زراگ گدنرش معنا رمدتن نز طری تدنر شااکل م گسرش
فرنزراگ
نس ،شعری كه را حر ف نضافه ساويه م شدش راید ممان كنب مدزیکال تاثسر مدسااسش رن شنشاايه راشااد نگر نین
ریسار مدشمندنگه رمل
فایل شعر /شمارهی ششم 6١ /
م ماگد كه رندییسم« :رر رر»؛ یا نز كیمات ررر گباید نسيفاشه
اميد سلطاني
كنسم یا قي كه شر زران نز آن نساايفاشه م كنسم راید نین كیمات رن رشناسسم «ریسهِ» ودش
مرشه شر نین مشرد زمسن
رن م شمد مثل:
كدشسد ر رهر ی آینه
«نال صندل »
رر ر ی ش صندل
یعن « :رر صندل »
نژهمای «زن» «آزنشی» رن
یا:
كنار یکدیلر ل
«رر ش صندل »
ره مهرراگ رنشاگم
« نژهمای «زن» «آزنشی» رن»
رسهدشه ردش ممسشه
معن «ضد» «رر» «نال»
قي م گدی « :رر ر ی ش صااندل » «یا مرشه شر نین
نین نژهی «مرش » ره ز ر
مشارد زمسن» لهنِ زراگ ،لدگد وط س ،نما نز سطری
م آمد تیبسح ره شس،
زران شما آركائسك ش ر م شدش
ودش ره جای زن م گشی،
«كدشسد ر رهر ی آینه رر ر ی ش صندل
نقد شعر
نژهمای «زن» «آزنشی» رن كنار یکدیلر ل
شعرِ تد تمِ ودر شنرش نما نجرنیب مماگند گثر نس ،شر نقع
ره مهرراگ رنشاگم»
را زران ررودرشِ ر تسن شنری مثین شر سطر ن ل:
ملر گم ودنم
«مرشه شر نین مشرد زمسن»
رنشاگ ؟ رس « ل » نینجا شهكار م كند؟! م ودنم تاكسد
شر نین سطر كیمهی «نین» حشد نس ،رهير نس ،رلدی :
كن كه معمدلن شر مشاارد زمسن زن آزنشی رن را مهرراگ
«مرشه شر مشرد زمسن » یا «مرشه شر مشرد»
گم تدنگند شر كنار یکدیلر رنشااگند كه نین قیام ،تمِ شما
سطر رعدی:
رن زیبا م كند
«كدشسد ر رهر ی آینه»
«رسهدشه ردش ممسشه
«كدشاااسد » آركائسك نسااا ،تد مرگز شر زرانِ راشی
نین نژهی «مرش » ره ز ر
ر زمرهی ودش «كدشسد » گم گدی ! مثین م تدنگ ره جای
م آمد تیبسح ره شس،
كدشب نز تال
یا سع كرشن نسيفاشه كن
ره نینصدرت:
نژه مااای زن
آزنشی رن رااه مهرراااگ
ودش ره جای زن م گشی»،
«سع كرش ر رهر ی آینه!»
نز لهاظِ تم آن شسزی كه تد م ودنم رلدی رال ساا،
« رر ر ی ش صندل »
شر رایانرندی؛ را نینكه شعر نمر زی مهیدب گم شدش نما
ردهی زیاشی نز «رر ر یِ» نساايفاشه م كنند نما «ر ی» ممان
آن سادژه شرشی كه نز آن حرف م زگ وسی مهم نس،
كاركرش «رر» رن شنرش مثین وسی ما م گدیند« :رر ریسه»
نین گدع شعرما راید مزنرنن رار گدشيه شدگد ممانطدر ظالم
نین غی نساا« ،ریسه» معن «رر» م شمد! شر نقع قي نز
نز مرش نساايفاشه م كند كه مظید ! ممانطدر غن نز مظید
شیلر گسازی ره نساايفاشه نز
نساايفاشه م كند كه ضااعسك! یعن نین مرش ردل ره رازیچه
كیمهی «رر» گسی ،ریساری نز گدییندگان رزرگ ما (مهمدش
شاادهنگد مر كیاا ره گدگهنی را آنما رازی م كند رسنهد
) م گدییااند« :رر ریسه» مثلِ نین
م آ رگد كه م ودنمند
كیمهی «ریسه» نساايفاشه م كن ش ل ،آراشی شااامید
یك تکه مد ره آن شااکی شر
/ 61شمارهی ششم /فایل شعر
حاال شاارر ساساس،مدنر جامعهشناس یا مر كس شیلری كه م ودنمد راشاااد ممه شنرگد را آن رازی م كنند نین وسی ودب نس ،كه مرش رن ره جای زن گنشاگسم! تمِ شاعرِتان رال سا ،ل نجرنی شاما ودب گسی ،ره گظر من نین شااعر گم تدنگد تاثسرگننر راشااد را تدجه ره گکات كه نشااره كرش راید شاعر رن ش راره نجرن كن تا شعرِ كدتاهِ ود ساااوي نزآب شررساید شر نقع نز لهاظ معنای شااعر ودر ساا ،نما نز لهاظ نجرن زراگب ش گاگهساا، حشد زیاشی شنرش
فایل شعر /شمارهی ششم 62 /
گد ما
سميه ابراهيمي
شکی ،ریندگدس، ودگ كه م زگد رسر ن
سدرن جمجمه تنگ نس،
رسر گ گم شدش»
حرفما
رهير ردش كه رایان نین قیاام ،رن ره صاادرت «گم شاادش
نلماس شنگه شرشي س،
رسر گ » م گدشي رلكه لهن رن زیباتر كرشه راش
گد ما
سطر تد مم نیرنشی گدنرش گظر من صرفن رسشنهاش نس،
شکی ِ،ریندگدس،
ممچنسن نگر «حرفما»
ودگ كه م زگد رسر ن
رندییاا
رسر گ گم شدش
نلبيه نین
«گد ما» رن ره صااادرت مفرش
« »مای قبل نز آنما رن حنف كن
نز كاری
گزنف جیدگسری كرشهنی كه شااعر رن رسشااير ره ساام ،فر
نلماسما تشیب شدهنگد
ودش یژهن
سدرن جمجمه گه
«نلماسما تشیب شدهنگد
ق،
سدد م شم
سدرن جمجمه گه
تنلهنیس ،مثل مرمز
ق،
م سدزش نز شنگ گف،كبمای
تنلهنیس ،مثل مرمز
كه نلماس ودرشهنگد
م سدزش نز شنگ گف،كبمای
نلك شدهنیم
كه نلماس ودرشهنگد
شر تنله
نلك شدهنیم
نز تنگترین سدرن
شر تنله
ميزمان
نز تنگترین سدرن
شر كفب شلشک م وندش
ميزمان
كه را گدنش،
شر كفب شلشک م وندش كه را گدنش،
نقد شعر شر نین قیاام ،نز شااعر نت ش سااطرِ «م ساادزش نز شنگ نز نینكه كالج شنرش رسشااير
رسشااير جید م ر ش ریااسار
گف،كبمای /كه نلماس ودرشهنگد» ریسار زیباس ،كه گف،
ودشااهالم شدن آثار شاااررنن قدیم ِ كالج ره یك گظا
سساه رن ره نلماس رر شنشهنی
فر رساگ م رسد شیلر حشد كمير مشامده م شدش
ممچنسن ساطرِ «نز تنگترین سدرن » نضافهس ،زیرن قي
فرض نین شاااررنن میاايعد نین نساا ،كه مخاطبشااان نز
تنله رن شر سااطر قبل گشااان م شم شیلر گساز ره تدضااسح
ودششااان رامد تر میاايند نز نین ر م تدنگند كه شر
ش راره گسیاا« ،نلك شاادهنیم» «شر تنله» رن گسز را مم شر
ذمنشان گشاگهما تيا یر رن شسدمان كند
یك ساطر رندیس تا نین تشطسع نشايباهنت سارر ،ساطر رن
ره رررس شعرت م ررشنز :
گلسرش ساطر آور رن مم را تدجه ره زماگ كه شر طدل شعر
«سدرن جمجمه تنگ نس،
حکمفرماساا ،رهير نساا ،ردض كن ره« :كه را گدنرش» شر
حرفما نلماس شنگه شرشي س،
مجمدع نرتباطمای كه شر شااعرت جدش شنرش مثل نلماس
/ 63شمارهی ششم /فایل شعر
آرنیهی یك زن
ممچنسن تنگ ردشن ق ،رن رر شنشن
ره تنلهی مرمز ریاسار آشاانای زشنسا،؛ یعن نگر معمدل ميلدف راشاد كه نز xره yررس
شاررنن سپسد ریيمما حال،مای شیلر رن مم تجرره كنند (ریيممای كه را نحیاسات ردید م آید)
تد نز xره zم رس كه
نین نمر والقسي ،رن گشان م شمد
مهم نساا ،كه تد نز نین ضااع رالم ،نر ساااشهگدیی ا سااطه س اازی جدن شاادی تازه راش ا
شر مجمدع نین
معمدلن تنگ ردشن ق ،رن را تياادیری رسن مثل تنلهی
شااعرت ودب نساا،
مرمز گشااان گم شمند ل تد نین كار رن كرشی كه ریااسار
مجااماا رن ودب شسدهنی نما نز نین ره رعد را تدجه ره
جالب نس،
حرفمای كه زش سرنگ نین ریيممای حی رر كه مرتب
گکيهنی كه قيد شنر ره تد رلدیم نین نس ،كه ش قرن رعد
را تم شااعرت راشااد سااع م كنم شر آینده رنجع ره نگدنع
نرشِ فمای فارس زران
) شر كالج شاااعر رهث كنم رلكه نز نین
نز نساال
قي كه شاعر رر ضا
م شااادش نغیب حا ی كمكمای ردشه؛ مثین شر شاااعر رر ضا
نثر شر فماای ودش
میيشل نس ،ل ما ترنگه
زن (شسن
نز رس آن ررآمدهنی
فماای مهد ش ریيه جدن را سرزمسن سسعتری شر شعر آشنا شدیم
رن مم شنریم كه نریاايه ره میدشیساا،؛ یعن ترنگهنی كه صارفن را میدشی ودنگده م شدش شر نقع زگ
جدش شنرش
ویرایش شعر
راا گاا ِ زن «تکساهنی» كاه نز ریيم تبعسا ،م كند مثل ریيممای كه ره-صاادرت ت ت تيي ت یا ت تي تي ت
یا
مر گدع شیلری كه سااويه م شدش شر نقع شر زن تکسهنی گدع
تعدنش مجاما مهم نسااا،
شیلر رر ض نممسي
سدرن جمجمه تنگ نس، حرف نلماس شنگه شرشي س،
گدنرش؛ مثلِ «نتل ميل تدتدله گا حیااان شه جدره» كه
گد
مکثمای آن شر مدسسش زران نممس ،شنرش
شکی ِ،ریندگدس،
شر زن تکسهنی مجای تکسهشنر شنریم مجای ر تکسه:
ودگ كه م زگد رسر ن
مجاای ر تکسه؛ مجای سااا ،كه شر حدنقل زمان نز آن
گم شدش رسر گ
م گنریم مثل «نَ» شر «نَتل» (تي ) كه مکث گدنرش یا « َ» شر
نلماسما تشیب شدهنگد
«مَيل» (تي )
ل «تل» شر ش مثال قبل كه شنرنی مکث
میاايند مجای تکسهشنرگد؛ یعن یك گدع مارمدگ رر نین
سدرن جمجمه گه ق،
نساااس م تدنگ ریااازی شااعرت رن ودشرهودش گظا مند
تنلهنیس ،مثل مرمز
كن ؛ ره ربارت شیلر شر نینجا ما ریيم ررنی شااعرمای
م سدزش نز شنگ گف،كبمای
كه ودنمان تبعس ،نز یك مدسسش ردیع میيند شنریم مثین
كه نلماس ودرشهنگد
شااعر سااپسد رن مرگز گم تدنن را زن ترنگه گدشاا ،شرن كه
نلك شدهنیم شر تنله
زن ترنگه ميک ره میدشی نساا( ،ترنگه گدشاايهنیسا ،كه رد ن میدشی قارل ودنگب گسی )،یعن ترنگه م تدنگد رد ن زن رر ضا
تکسهنی ره كمك میدشی نجرن شدش ل شر
شاااعر شنسن شسزی ممکن گسیااا ،نمااا زن تکسااه نی میدشیمهدر گسیاا ،رلكه ریيممهدر نساا ،نین رهثما تاكندن شر نشرسات فارسا صاادرت گلرفيه رهير نسا ،كه
ممچنسن
ميزمان شر كفب شلشک م وندش كه را گدنرش
فایل شعر /شمارهی ششم 64 /
ر ودنگ م كنم تا رلدیم شرن شاعر تد شاعری ودشرینده
پژمان اسعدي
نس:، «كا
كا
یك لکني شنشيم
یك لکني شنشيم
آگلاه م شرید گسيار
آگلاه م شرید گسيار
م ریيم ره شگدنن
م ریيم ره شگدنن
ممان كه تسز كرشهنی
ممان كه تسز كرشهنی
م كشسدم ،نز ریشه»
م كشسدم ،نز ریشه
نز نريدن شر ع م كنم :شر كیمهی «لکني » رنرطهنی را «گسيار»
شرك ،الی مسچ تخي گسی،
رسدن م كن
ر ی وط رد ن ن ج
«شگدنن» م كش
م زگم ره سسم آور
نین لکن ،رن كه مرردط ره شمان نساا ،ره شگدنن رن ره صدنی تسز گسيار رر م شم
سپس نین شگدنن رن نز ریشه م كش
كه رمترین نَرگ
«شرك ،الی مسچ تخي گسی،
مسان جنگ ما ورنب شدش
ر ی وط رد ن ن ج»
لکني م ر ش
رر
ردسهمای رسنرنم الی آمنگ م
نین شگادنن شرك كرشه رن گرفيه
شرك گدییاااب
م كن
ال سد
«م زگم ره سااسم آور» سااسم آور م تدنگد سااسم گسيار یا
ررشهما رن م زگم
ممان نصطالح زشن ره سسم آور راشد
م رسم ره ررتلاه
«كه رمترین نَرگ
زیر رممای من تما
مسان جنگ ما ورنب شدش»
نما تد راز كدك گسیي
نین نَرگ م تدنگد ممان نُرگ (آل ،مدسااسش ) مم راشااد
یكراره شیلر سکدت
كیمهی «رم» كه ره «نرگ رم» ررطب شنشهنی
سشدط م
كنم ره گدر
«لکني م ر ش
آنجا كه زن تما م شدش
ردسهمای رسن رنم
سسممایم رما كن
الی آمنگ م ال سااد (شُ رِ م فا ساال ال ساا یا ممان
نین آژیر ره آور رسسد
گ،مای مدسسش ) ررشهما رن م زگم (منظدر ممان ررشهمای مدسسش
نقد شعر
ررشن ررشهی رکارت نس)، م رسم ره ررتلاه
شعر تد سع رر ودشرینده ردشن شنرش گشاگهمای رن تعریك
زیر رممای من تما
م كند نز كنار نین گشاااگهما رش گم شاادش؛ یعن زران نین
نما تد راز كدك گسیي
گشااگهما رن شگبال كرشه نز آنما كار م كشاد ودشهالم كه
یك رار شیلر سکدت
نس ،كه ره طدر حرفهنی
سشدط م كنم ره ش ر
شاعرت رسشارف ،كرشه مشخ
رسلسر رهثمای ما شر كالج شااعر ردشهنی شااعر رن یك رار
یا نز رسن
/ 65شمارهی ششم /فایل شعر
آنجا كه زن تما م شادش ( زن مدسسشسای رن ره «شُ رِ م فا سااُل ال ساا » رر م شم
زن كارت رن ره رایان
معمدلن شعرمای حی
مهال نس ،شنرنی مارمدگ گباشند
ممکن نساا ،شااما منثدرترین شااعرما رن رندییااسد نگر نین
م رساگ
شعرما حی راشند قطعن شنرنی مارمدگ یا ممان ریيم گثر
«سسممایم رما كن
میيند
نین آژیر ره آور رسسد»
زیرن ردن صادت ما شنرنی ریيم نس ،گبم كه م زگد
نین ش سطر نضاف س ،ره گظر شعرت شر سطر «آنجا كه
گفیا كه م كشسم ره ردن ما ریيم م شمد؛ را رنه رفين یا
زن تما م شدش» ره رایان رسسده نس ،شر شعرت سطرما
حرف كاه م زگسم راا صااادنی ودش رر نمدنج مدن تاثسر
م تدنگند حركات رهيری شنشايه راشاند؛ رسشاير ميدتمای
م گننریم شطدر ممکن نساا ،نین تاثسر رسن كیمات ما
ریند آ رشهنی شدن شر شااعرت نز آالت مدسااسش نساايفاشه
گباشد؟
كرشهنی نما را نساايفاشهی رسشااير نز مجای كدتاه م تدنگیاي
تدجه شنشيه راشسد؛ قي شعری م گدییسد آن رن را صدنی
سرر ،سطرما رن تنظسم كن كا
شعر رن رازودنگ م كنم:
لکني شنشيم (یك حنف شدش)
ریند رخدنگسد قي شااعر رن را صاادنی ریند نجرن م كنسد ضااعك شااعر نز لهاظ ررفدرمنس ودش رن گمایان م كند
م شرید گسيار (گسازی ره آنگاه گسیاا ،زیرن شااعرت رن
نین وسی مهم نس ،كه یك شارر ررفدرمنس ودر شنشيه
كالسسك م كند)
راشد؛ یعن شر نجرن ر ی صفهه یا حيا نجرن را شمان ( قي
م ریيم ره شگدنن
شاعر رن را صدنی ریند م ودنگسد راید نز آن جدنب رلسرید)
م /رس/تم (مفعدلن)
ریاساری نز شاررنن ره نین گکيه تدجه گدنشيه فش شعر رن نصاال قمااسه نین نساا ،كه ررفدرمنس
نینجا سه مجای ریند رش ،سرمم آمده نس ،شر مر نج
زمزمه م كنند
كه م ودنم رخدنگ معمدلن ره یك ميدت كدتاه نحيساج
مشدلهی ریاسار مهم سا ،نین شاعر گیاب ،ره شعرمای تر نسا ،نما ره نین معن گسیا ،كه شعر
شنری یعن ممسشاه مر نج را یك صام ،شر ع م شدش
قبی تد ر گش
رعد نز آن حرف ش م كه م آید یك مياادت كدتاه یا ریند
ودر ساا ،شااما شر نین ش مام كه شر كالج ردشهنی رر
نس،
ریاساری نز ضعكما غیبه كرشهنی شعر ت راری نز حشد
مثین« :م » «مسم» صااام ،نساا« ،ی» یك مياادت ریند
صف ،مدصدف تيارع نضافات نس ،یك گثر سالم (كه
نسا،؛ نین گیب ،رن كه شر «م ریيم» می ،سع كن نرش
شر شاعر ریاسار مهم نسا )،نرنئه شنشهنی حيا سع كرشهنی
فمااای مجاشسن كرشه نز مياادت یا مجامای كدتاه شر
رسن گشاااگهمای كه تعریك م كن یك رازی نیجاش كن
نما
نین رسن نسيفاشه كن
شر رازی نیجاش شده ر نر رسن گشاگه ما ریسار صدری ردشه
مثین« :گم ریايم» «نِ» یك مجای كدتاه نسا ،كه ره سطر
شر نمين گسیا ،شما شر زیرساو ،نثر شس ،گم ررید
تد سارر ،م شمد ممسشه سع كن شر سسیيم «ممنشسن »
ژرفسااو ،نثر شسا،گخدرشه راق م ماگد؛ مثین نرتباط
طدری شسا ،ربری كه نین سارر،ما حی تر شدش مرشه
نرگاگسك رسن «زلزلهی رم» «نُرگ» «گسيار» شیده گم شاادش
شاعر شما شر ودش مدزیك (مدزیک كه ره طدر طبسع شر
زیرن گسيار شما صدنی كیمه رن شرگم آ رش حس شر نینجا
شاعر نجرن شدش) نیجاش كند حیس ،نثر شما راالتر م ر ش
غایب نس،
مرشاه حیاااس ،نثر راال ر ش مين را ررنیرتر م شااادش
شاعر نز ر ی یك «شریاف »،گدشيه گشده نس ،شما رهطدر
ششاادنرترین مينما را تزری حیااس ،حالي طبسع ره ودش
صاادری شاار ع ره گدشااين كرشی یك رازی زراگ نیجاش
مکاگسکال نجرن
كرشه نین رازی زراگ رن نشنمه شنشهنی لهظهنی كه شاعر رن
راشااد رنه ره جای گم ررش
گدشاي شر لهظهی شاعر شارری گبدشهنی نگرژی منری
م گسرگاد ل نگر نثری راری نز حس شاادش مرششدر مم ر گش
فایل شعر /شمارهی ششم 66 /
گدنشي
نگر نین نگرژی را آن نیدهی رازی زراگ
را یك تم
ذمن شر شاما جدش شنشا ،ميز شاما سرر ،گرفيه را «سرر ،سطر» نینممان م شد قي ميز ساارر ،م گسرش شااما تِم ر نرط رن شر مين شاکار كرشه آن ر نر ردل ره تيدیرمای شروشان زراگ تخسی م شادش
قي تيادیر نرش مين م شادش شاما
راید شُ ِ تياادیر رن گرفيه آن رن نشنمه شمسد ممانگدگه كه كیمات زران رن نشنمه م شمسد (شعر شما تخسل زراگ شنرش شدن رسن زیر رم رم زلزلهی رم جنگ یك سااری ر نر
صااادری شیده م شااادش) تخسل زراگ
شر نینجا
م ودنمد نكيسد شاادش ل شدن تخسل نقع شر نثر جدش گدنرش شااما شُ ِ تيااا یر رن گم گسرید تا نین تيااا یر ره مم رر شنشه شاادگد شر گيسجه شااعر شااما نز لهاظ شر نمين شاعری گیایيه نس ،نرتباطات شر نمين شر زیرساو، نثر جدش گدنرش ره ممسن ری ،شعر ردل ره یك شعر ودب گم شدش نین گکيهنیس ،كه راید ره آن تدجه كنسد زران ریسار مهم نس ،نما زران فش ر یه گسی ،قي مد حرك ،م كند ذمن سرر ،م گسرش یك فمای رسن شر ذمن ساويه م شدش قبین رهث شنشيسم شر مدرش نینكه شما قي م گدییااسد شااسطان (شر ررفان قدیم «جن» یا «نگس» گامسده م شااد) شر زیر قیم شااما شاار ع ره حرك ،م كند نین شاسطان ممان ساکس شاما را صفههی سفسد نس،؛ شر شاعر شاما شاسطان غایب نسا ،شاما را صفهه رش رازی گم كنسد آن نگرژی كاف ررنی ردل شاادن ره یك «نگرژی شیلر» جدش گدنرش شر نین شعر ره نرگاسم گم رسسد زیرن را مين مدنجه گسیاايسم كه قاریس ،تا یلرنیری آن منجر ره یك فکر تازه شادش شدن فکری تدلسد گشاده شعر رازگده م شدش م تدنن گف ،نرتباطات شر شعر جدش شنرش نما نین نرتباطات منجر ره گيسجه
نیدهی واصاا گم شااادگد
ممچنسن قاریس ،تا یلرنیری شااعر رایسن نساا ،شر رایان گکيهی مهم كه راید ره آن تدجه كن
گدع تخسل زراگ
تخسل شر گ شر شنول مين فمااای رسن نی كه ساااويه م شادش آن جهاگ كه قرنر نسا ،شعر ره ما معرف كند شر نین شعر غایب نس،
/ 67شمارهی ششم /فایل شعر
نقد شعر
هيال منصور رر كه مىگرش ره واگه ميز تسر مىكشد شگسا ره واگهن مىریزش تاگکى را مىگننرش شر نتاقم رعد مم جنگ رر تن ر حم شنگ سار ،م ش ش سدى شرد یکى ر ى مسز
ررگج مىكارش
وندهماى شوير ره ودنب م ر ش شر كارتدن تا ررد رریزش شعر تدى ویسج وسس شدش شر واگهن كرمان تهرنن آراشنن كه نز ر گر ش رگلب گپرش نز صفهه شرش تما گمىشدش مثل جنگ من شیلر شدر گم زگد شلم قيى یکى زگگ م زگد كه تنهای ن رن ررت كند رسر ن س نر را
شر شاعر مسال ما را یك گدع نینمماگ طرف میيسم نتفاق كه نفياشه نتفاق كه شر حال نفياشن نسا،؛ كی كه نز یك فماا جدن شااده شر فمااای كندگ ممان فمااا رن شر ذمن ودش زگدگ م كند؛ شر صاادرت كه نین فمااا شر جهان زگدگ ر زمرهن
جدش گدنرش
«ررم گرش ره واگه (ره حنف شدش) ميز تسر م كشد شگسا ره واگهن م ریزش تاگک را م گننرش شر نتاقم رعد مم جنگ رر تن ر حم شنگ» شااارر شر فمااای شیلریساا ،ره واگه ررگشاايه شر رن شر رسر ن نس،
م رندش؛ شرحال كه نین فماا نغيشاا
راید رسر ن نز واگه آغاز م شااد ل آنشه شر رسر ن نساا، نرش واگه گم شاادش رلكه گدساايالژی شااارر نرش واگه م شدش «ساار ،م ش ش سدی شرد (شارر شر غرب زگدگ م كند شرد جای س ،مثل نیرنن) یک ر ی مسز ررگج م كارش (كیاا ررنیب ررگج م آ رش نین سطر رسان زیبای شنرش) وندهمای شوير ره ودنب م ر ش شر كارتدن ( قي م رسناد شوير
نرش واگه م شااادش
شر حسن تمااشاااای كاارتدن ر رهر ی
تیدیزیدن ودنرب ررشه نساا ،نین سااطر مم رسان نجرنی ودر شنرش)» راید نتفاد رن گشااان شنش شر رسن حال نز رسان میاايشسم آن ررمسز كرش نین گلاه یعن نز كنار زران رش شاادن نقعه كرشن كه شر شعر ریسار مهم نس، «تا ررد رریزش شعر (كار منری رردریزنن ر ح نس)، تدی ویسج وسس شدش شر واگهن كرمان
نیجاش
فایل شعر /شمارهی ششم 68 /
ره گظر نین مدل شااعرما مهم میاايند زیرن قدهی نسااييسک
تهرنن آراشنن
مخاطب رن تهریك كرشه
كه نز ر گر ش
رخش نز شعر رن ودش مخاطب رندیید نین شعر رن ش س،
رگلب گپرش نز صفهه»
شنر فمای كه شر آن ساويه م شدش ررنیم جالب نس،
رگگ رریدن حالي نز ترس نساا ،ترساا كه نز جنگ
ررنی نینكه جهان شارر رن شر مر قیم ،نز فما شرك كنسم
شسااايلسریما جدش شنرش شااعر
ساااع رر نین شنرگد كه یك
گاگهان رردریزننِ ر ح رن شر
شر یك ساطر رسان شده تدضسح نضاف شنشه گم شدش؛ نین
م رسنسم گدی شااارر شر وساران وبری نز نیرنن
ررنكنده نس ،رررکس
شنسده نس،
گکيه ره نین معن گسیا ،كه شعر
شااعر فمااای كی شنرش یك زن كه م ودنمد حیااب رن رلدید
«واطره م ر ش
گیب ،ره كشدر
شرش
شر رایان شعر شرِ واگه ن
تما گم شدش مثل جنگ
رن مدرش آزنر نذی ،قرنر م شمند رعد گاگهان تنهای ن
رن زشه شسيلسر
م كنند ن
من شیلر شدر گم زگد شلم
نز شنول نیرنن ررتاب م شااادش ره ساا
قي یک زگگ م زگد
شغدغهنی آن تنهای مندز جدش شنرش شاااارر شر نزشحا
كه تنهای ن رن ررت كند رسر ن
نر را؛ ر مسچ
م گدییااد نما شر نصاال شر تنهای م گدییااد؛ رزل،گشااسن مخي
س نر را»
رارفان نساا ،گه شاااررنن؛ شااارر شر تنهای ودش
نین گکيهی وسی ودر ساا ،كه ما شااعر رن را نیجاز مطرح
م گدییاد آن تنهای ممکن نساا ،شر یك كشاادر شاایدگ
كرشه را آ رشن شند گشاااگه آن فمااا رن شر ذمن مخاطب
نر رای نتفاد رسفيد یا نزشحام شر شنول نیرنن
گکيهی مهم شیلر نین نساا ،كه ما مخاطب رن
شر یك گيسجهگسری كی رسان نین شااعر ودب نساا ،نین
ریااازیم
شساا،كم گلسریم رروالف جریان غالب رر شااعر نمر ز كه
مهم نسا ،كه گام ره زیرسااو ،ذمن شارر تدجه كنسم
ممهشسز رن تدضاسح م شمد؛ نین مهم نسا ،كه شما مطیشن
نینكه را نین گشاگهما شه شسزی م ودنمد رلدید مشخ
تدضسح گدمسد فرض كنسد مخاطب نز شما رامد تر نس،
نساا ،كه نین شااارر یك تبعسدی یا یك مهاجر نساا ،كه
(منظدر مخاطب شااعریساا ،گه مر مخاطب ) گه نینكه
مجبدر ره ترك كشدر
شده جنگ مندز شر ذمنب نشنمه
رخدنمسد ممه رن ردشاب شمسد نگر ممه رن ردشب شمسد نز
شنرش؛ رهث گدساايالژی گسیاا ،آن جنگ نشنمه شنرش شدن
شنیرهی نساييسک وارج شده شر شعرتان زیبای شناس زگدگ شر گظر گرفيه گم شااادش
مندز آن نیدهما
جهاگ كه مدگظر
ردش شر آنجا فرنمم
مثل شااااررنن نمر ز
گسی،؛ مندز شر آنجا نفرنش زیاشی میيند كه شر حال تکرنر
ممهشسز رن میاايشسم م گدیسد تا ممه آن رن فهمسده الیك
ممان زگدگ میاايند نین فمااا مثل كمدی شر حال نتفاد
كنند
نگیاااان نمر ز مم تا شسزی رن گفهمد آن رن الیك
گم كند زیرن گم ودنمد ق ،ودش رن صرف فهمسدن كند ساااع شنرش زمان ودنگب ودش رن تا جای
نفياشن نس ،كمدی كه ردل ره گر تیك م شدش رهث ترنژشی گسیا ،زیرن شر ترنژشی شسزی تکرنر گم شدش
كه م تدنگد
نتفاق كه ررنی رن ی نفياشه ش راره شر حال تکرنر شادن
مهد ش كند؛ ش ساا ،شنرش مطیب رن رخدنگد شر یك جمیه
ره تدلسد نگبده رسسدن نس ،مندز نگیانمای زیاشی شر حال
منظدر شااارر رن گرفيه ره مهض فهمسدن الیك رزگد ل
مهاجرت میاايند نز كجا؟ نز كشاادری كه رسشاايرین ذوایر
نگر گفهمد ره ودنگدن ش رارهی آن فکر گکرشه
نگرژی
ميز ودش رن ورج گم كند؛ نین نگرژی جدش گدنرش ش س ،گدنرگد كه نین نگرژی رن ریازگد فکر كنند
زیرزمسن رن شنرش؛ نز كشاادری ثر تمند كه م تدنگد فرمنل یا
لسبر شنشايه راشد شر رسن حال م تدنگد آنقدر رهير راشد كه ساكناگب ره آن نفيخار كنند
/ 69شمارهی ششم /فایل شعر
شر مر صادرت آن شسزی كه شر نین شااعر ررنیم مهم نساا، نیجاز قدهی تيادیر نسايفاشه نز نسيعاره ره رهيرین جه ممکن نس، « وندهمای شوير ره ودنب م ر ش شر كارتدن» آن وندهما شر نقع ودش شاارر نس ،گدی زگدگ ن كارتدن شااده نساا ،شوير
مثل
مم ودش ن ساا ،زیرن شر
فماای ودش شارر زگدگ م كند نین فما ر ی شوير تاثسر م گننرش « تاگک را م گننرش شر نتاقم (نینجا مم یك تشااخس «ررسدگسفکشن» نتفاد م نفيد) رعد مم جنگ رر تن ر حم شنگ» شر مجمدع شعر ودر ردش
فایل شعر /شمارهی ششم 7١ /
/ 71شمارهی ششم /فایل شعر
فایل شعر /شمارهی ششم 72 /
يك توضيح گشد مر كياب گفدذ ره شنالنمای تدشرتدی مفامسم حرك، ش رنگ رر ردسيسن ظامری آن نس ،نثر منبع نلهامات منيشد زمسناهسااااز شیدگام سااا ،كه رال ه رر مؤلك ره طرز ررشنش ،مخاطب گسز تيثسر ودنمد گننش ،نز نینر گشش كیسادی شر صاااك حاال نثر نیفاا م كناد لانن شناانشه م ودنمسم رندنن منيشد نشر رن یدك رکشاااسم م راییااا، صاهنه رن جه ،تهیسل آثار ودب كمك ره ری
تيسسر
نشرسات نیرنن جهان مدفگننری كرشه تنها ره گنشيهنی كه گدییانده والشب ردشه رینده گکنسم ممانقدر كه مؤلك شر تشاااکسال تااریخ گدین شر نشرسات زمان ودش گشب شنرش منيشاد گسز آیندهی آثار رن ته ،شاااعاع قرنر م شمد كه شر صدرت نرزیار شرس ،مر كياب ره ممرنه گشدمایب تبدیل ره مرجع نشر
آمدزش ودنمد شد را نین ر یکرش طب
ر نل شمارهمای رسشسن شر نین شماره نز مجیه فایل شعر ره گشد رررسا ا ش كياب ررشنويهنیم «رسن ش ری ش ز » مجمدره سر شهمای ميطفا صمدی «نر تسکا» گا نثری نز ری ربدنلرضاای كه شر ساال 1395تدس گشر كالج شعر منيشاار شااده نساا ،نمسد نریم كه نین ر گد گلرش ا گد رن نیجاش كرشه راشاد فاصیه ی رسن مخاطب نثر رن تا حدی رر كند پژمان اسعدی
/ 73شمارهی ششم /فایل شعر
گشااادگ سااا ،رن شر سااااشهترین شسنب كیمات آشاااکار
آزادي متني
م كند (ساشهنی كه سم ،سدی رسچسدهنی شنرش!)
مهدی نادری
نر تسکا نمل فییاافهراف گسیاا ،مررار شر لباسا تازه شر فرم ذمن
شاااکل گم گسرش ریکه رررکس نمر رسچسده رن
ساااشه نرنئه م شمد تا نگدیشااهی گد نین رار شدن آر ر نن گفدذ رنح،تر شر ذمن مخاطب گشی ،كند ربدنلرضاای جهان مين ودش رن گه رر صفههی كاغن رلكه رر شااسشااهنی شاافاف ثب ،م كند تا مخاطب شساا ،كم ره تماشاااای آزنشی رنشاااسند نما نین آزنشی رن كه راید «آزنشی مين » گاامساد راه گدر جنلنادگ
مبارزه شر ودش شنرش
آزنشی مين شر نر تسکاا شاااکال م گسرش تاا شر تشاارال رااا نگمدشهماای آزنشی زییااا ،نجيمااار مفهد آزنشی شر ميادندمای رسر گ قرنر رلسرش آزنشی مين تنها نسيعاره گمدشیسااا ،نز آزنشی فرشی مدی ،شاااخيااا
یعن
نساايعارهنیساا ،نز آن شه كه یا گسیاا ،یا كم ره شر گ می ،نر تسکا سع شر گاشیده گرفين نین فریب نجيمار شنرش فریب راه گاا آزنشی فرشی شر جامعه جامعهنی كه ره شلسال زیرسااااو،مای فکری فرمنل رسمار ردساااسده نغیاب شسااا ،راه مهد ش كرشن آن م زگد گم شنگد نگر آزنشی رن شسااا،كاری كنند شیلر «آزنشی» گسیااا ،ره قدل «رشل رسر ن من معید ردش كه نگجا گم گسرش گيسجهی معشدل كه م گرف ،شلخد
شااااید ره
شرن كه لعن ،رر من نگر مسچ ق ،تيسسر كنم! »
گبدش » از کتاب جامعه
«نر تسکااا» رن كااه رد م زگسم رااا آگچااه ممدنره والف ربدنلرضای ردشه ر رر م شدیم یعن شعرمای كه گه تنها شر الیهمای زراگ رسچسده نجرن گشده نگد ریکه ره ری ،كدتاه ردشن غالب شاااعرما واصاااس ،فر رنیری گدنرگد نر تسکا رروالف ر یکرش ربدنلرضای
شامل تيا یر زراگ
مارك ش سااش« :یا مرن رکب یا مماگطدر كه میيم قبدلم كن
ذمن
گسیااا ،بلکه آنشه رن كه شر نر تسکا مدكد م كند جهاگ مين س ،كه گاگزیر ره ردس،نگدنزیس ،نر تسکا شر ریيری رسشار شاکل م گسرش كه آزنشی رن تعریك گم كند قيد حشنه كرشن آن رن شر مفهد شمدكرنس گدنرش ریکه شرآزنشی گفس م كشااد سااع شر نجرنی آن شنرش آنشه مخف
نر تسکا رن جهاگ نحاطه كرشه كه ودش راش مخالك نساا ،تا حدنقل لمی ا رر صاادرت مملان شنشاايه راشااد مركس ريدنگد ره مثارهی زیرسااااو،مای فکرین
نمر تازه رن شر
مدی ،شخي ودش رازتعریك ره نجرن رلننرش «كافر» رجسب نس، نگر یک رمل ره مم كند شیدنگهس، نگر مرشم شینشنر رسب نز آنكه ردنگسم كافر كسی ،ررسب نساس نینجاس،؛ شه كیااااگ ررو شیلر رن كافر گا گهاشهنگد قطعن نكثری،
فایل شعر /شمارهی ششم 74 /
حاكم نقیس ،ر قدرت رن كه را آنما ممسدی فکری گدنرگد
ودب جدش گدنرش
كاافر م شنگناد یعن ررشیاااب كاه جز مهاد شی ،آزنشی
گلرش
حاصااای گدنرش یعن ممان آزنشی كه راید حافظ حشدد ره
ررو فش گم شنگند
نصطالح نقیس ،راشد
كه شنرگد والف م كنند نجرنی آزنشی شر مين نسااا ،كاه نوالد رن ره
ربدنلرضای آزنشی رن ره سم ،نگمدشهی آزنشی م ررش شر
آزنشی مين
نین تشاارل حيا تا جای رسب م ر ش كه كال رن لخ ،كرشه
شاسدهمای ررف گم رنیرش ودب رد رن گم شااناسد شرن
آگچه نگمدشهی آزنشی ِحاصاال نز ساارمایهشنری نساا ،شر
كاه راا گارشی رنشیکال ره ودبمای زنیسده ی كسچ م تازش
سرودش ره كنار م زگد:
م شنگاد كه ودبما نیجاش شالب گم كنند گسز م شنگد كه
«گاشار»
ودب ردشن رییاااك وطر گدنرش حاشاااسهی نمن نیجاش
تنها م آیسم
م كند حاشااسهنی كه ردل ره حيااار شااده آزنشی فرش
تنها م ر یم
شیلرنن رن سااایاب م كناد رناررنین آزنشی مين
تنهای غسر گاشاری گسی،
گم شااناسااد تا ممچدن نگمدشهی آزنشی را ریاكاری رفيار
نگر گم ودنسي رمسری
كناد نرتباط ره ودب رد گدنرش شرن كه فش میااا، جدش شنرش تا ره طدر ریشهنی
راید گم آمدی
نوالد رن
ساشه آنشه ردل ره منجار
سسبما رش ،زگدگ رناه م گسرگد
شده رن نز ودش ش ر كرشه رعد تازهنی ره مفامسم نرطا كند
مرگ رش ،زگدگ
نما نر تسکا تا جای رسب م ر ش كه آزنشی مين رن ميناظر را
حيا رچه
مدی ،فرشی ،منس ،گم شنگد ریکه آزنشی ردل ره منس،
رش ،شاشر ماشر قایم م شدش
م شدش نز نین ر :
مسچ مخفسلام نمن گسی،
«را من»
نگر رخدنم نز شس ،گدم
را من گسی ،مركه را من نس،
راید گدنشيه راش
آن كه حيا یا غار نس ،را من
نز وياسياهمای نصای شر نین آزنشی مين
نريرنف نس،
را من گسی،
نريرنف ر رحماگه ر شدن شرن نما شرن نگر رخدنم نز
رش ،آینه شیدنر نس،
شساا ،گدم راید گدنشاايه راش ا ؟ شرن كه مرشه میاا،
منساا ،فرشیاا ،شر آزنشی مين ِ نر تسکااا تااا جااای رسب
شنریم تنهای رن شر مر ش سفر(تدلد مرگ) رر گم كند
م ر ش كاه مدی ،فرشی گهتنها را آزنشی تعریك گم شااادش
شر مساگه ی رنه زگدگ
گباید گدنش ،ریکه شنشين رن راید نز
ریکه ودش ردل ره آزنشی م شااادش نز نین ر شیلر منسي
شس ،شنش تا تنهای رن كه فش طب شارشدر ذمن تعریك
گسیا ،كیاگ كه را من میيند را «من» (منسي حاصل نز
م شااادش گاشیده گرفيه آن رن زگدگ كنسم حيا نگجا نین
تبدیل ره آزنشی شدن) گسیيند شرن كه شیلر آزنشی رم رسدن
تنهای گسز رهجای زییاا ،آزنشنگه ره زییاا ،شر آزنشی گساز
كرشه نز ساااطح تن شارشدب ربدر م كند تبدیل ره
شنرش تاا جای كه حمااادر ذمن آگاه گاودشآگاه م تدنگد
ودش «فرش» م شدش رس تن كه كی را ن شر نرتباط نس،
مهد شكنندهی فمای آزنشی راشد
شیلر را «فرش» نرتباط گدنرش تنها را تن ن سااا ،كه نرتباط
رسبتر گفيه شااد نر تسکا راش مخالف ساا ،كه رنه رنساا،
شنرش
گم شنگد:
نما «فرش شاادن» ره مثارهی آزنشی حيمن را نگمدشهی آزنشی
«ودب»
شر جهاان سااارمایهشنری گارش شنرش شرن كه «جمع» ممدنره
/ 75شمارهی ششم /فایل شعر
واصااسي گیه نر شنرش نز نین ر كارسيالسیاام را حررهمای
م گسرش سابب م شدش مدلك ره شن تکرنر گسفيد نر تسکا
مخيیك م تدنگاد «جمع» رن تها ،تااثسر ودش شرآ رش نمااا
رن راید وساگي ره ربدنلرضاای شنگی ،كه نتفاقن شر ودم،
«فرش» ره شلسل آزنشنگدیشاا
كميرین تاثسررنیری رن شر مشارل
كنبمای آزنشی سرمایهشنری شنرش ررنی ممسن تكر نس، نز نین ر «فرش شدن» ممدنره وطر شنرش
«ربدنلرضای » رفيار م كند شر رایان راید گف ،نر تسکا جنب آزنشی ممرنه آن سااافر گم كناد ریکه شر آزنشی منس ،فرشی ،ودش رن ره سااافر
نر تسکاا راه شسزی رایرند گسیااا ،ن زیبای رن ره ودم،
م ررش نر تسکا مجمدرهنی ماجرنجدساا ،كنجکا نس ،تا
آزنشی م گسرش نر تسکا آب ر نن نسااا ،رس گم تدنگد شر
كشك كند نز نین طری ره كشك میاح ،آزنشی مين ن سع ،شنشه تا را قدرت ره جنگ ميدندمای رسر گ آزنشی
مهاصرهی كی یا شسزی راشد:
رر ش نز رنهمای مخيیك ره آنما حمیه كند
«نینلدگل » گم تدنگم فش را تد راشم شنئم راش ممه شنان را كه را ممه راشم تنها را تد «زن ماشسن » رسن نین سم ،آن سدی وساران زگدگ شر جریان نس، زنما ممه ماشسننگد مدنظب را زیرت گکنند آزنشی مين شر نر تسکا گم تدنگد ره شسزی یا كیااا
فاشنر
راااشاااد شدن ر گهااایاا ،رن م ودنمااد لاانن مهااد ش رااه مهاد شیا ،مای زیبای ودنم گسیااا ،نر تسکا تجرره گر نساا ،رس ممسشااه رییااك م كند تا ره سااع ،تدنگای آزنشین
رساافزنیاد نر تسکاا م ودنماد را تما حدنسن
تجررهگر راشد تا م تدنگد ربسند رشندش لمس كند رچشد ربدید شر نین رنه نساسن شیدنری جیدشنر گدنرش آ نگلارشییام آگارشسیم شر شعر شارری ممسدی مای راا یاكشیلر شنرگاد نماا گم تدنن قطعن نر تسکا رن آ نگلارش شنگیاا ،شرن كه ره مخاطب رسشاانهاشمای شااعری شر فر زران نرنئه گم شمد نما ره شاادت آگارشااسیاا ،رفيار م كند؛ شرن كه شر تشارل را آثار قبی ِ ربدنلرضااای
نز گر مای زراگ
ن شر گهدهی تيادیرساازیما فر شم ره شاادت فاصیه
فایل شعر /شمارهی ششم 76 /
فارساا منر تنكامه یا نر تسك رن گدگهنی نثر منری م شنگد
جهاني تازه در بستر اروتيسم
كه ره قيد ررنگلسخين شهدت جنی وی م شدش؛ حشسشين كاه راا نین كجفهم ما رخب مهم نز نشرسات رن نینگدگه نز
خزان زندی
شساا ،شنشهنیم ری ربدنلرضااای شر كياب نر تسکا نشرسات نر تسك رن معرف كرشه نساا ،شر نقع شااعر ردرن ریااسار نضاح آشاکارن ره رسان میائل ودنسيهمای جنی
حيا
ساساسا م ررشنزش نما منر نر تسك ریسار ظریك رشدهگر نس ،شر الیهمای زیرین نثر جریان م یارد ری ربدنلرضای شر كياب نر تسکا را نسيفاشه نز ممسن زران ظریك ،ممچدن رندرازی را شعر ررودرش كرشه نس ،شعرما شر نین كياب ره ظامر ساااشه ممهفهم میاايند نما حشسش، نینسااا ،كاه مر ودنگنادهنی راا تدجه ره مسزنن شرك ودش م تدنگاد شر آنماا رمس شااادش رنااررنین مركس ره مسزنن ژرفاای نگدیشاااهی ودش نز نین كياب ساااهم م ررش نلبيه نینشنسن سار شن ره مسچ جه كار آسااگ گسیاا ،نشعار نز شنان حیاس ،راالی ررودرشنرنگد كه تدنگیيهنگد را صدنق، تا شر صفهات كياب رنشسنند ره رال ه نشاعار نین كياب كه ررواسايه نز زییاا ،شخي شاارر گسز میا ،نغیب نشاعار كدتام رن شامل شده كه تنهای
شنان را یکدیلر قرنر ،ساااوياری شنرگد كه مجمدع آنما رن
شسزمای زیاشی
م تدنن كنار مم شید شر ریااساری نز مدنرش نشااعار را شااعر
ره نگیان م آمدزش
قبل یا رعد نز ودش نرتباط ساوياری رسدن م كند كه ره گظر
نما تد گر
راسخ ره یكشیلر یا شر نشنمهی ممنگد
رلننر من گاشنن رماگم
ررنی مثال ره نینش شاااعر كه نز صااافهات 18 17كياب نگيخاب كرشهن تدجه كنسد:
ناظم حکمت
«شله» قیب كه ره مر قالر گسر كند
نر تسکا كيار ساا ،كه را مدضاادرات سااساسا ،نجيمار
قالر س،
فرمنل را رساگ نر تسك شسااا ،ره گریبان م شااادش گاه
شر
مفامسم تازه شریچه نی گد رن شر گلاه ررودرش را میائل
ره مر كه شر رزگد
ره ر ی ودنگنده م گشاااید شر ط سااالما كه ر شاانفکر
م شمد راسخ
نیرنگ گيدنگیايه شرك شرسي نز میئیه نر تسیم شنشيه راشد
مدنظب شل شلهنت را
آن رن نز ردرن تمایز شمد ممشنسن گظریهررشنزنن تعریك
مرش آزنرگد وسی ما
شرساااي نز آن نرنئه گدنشهنگد؛ ره طدری كه حيا یک ردیا ی
رن مم كه ربندی
شر م زگند
/ 77شمارهی ششم /فایل شعر
فرنر م كنند
گاش نز ر تعهدی گم شنگد رلكه رررکس ،وساگ ،شر یك
شر نین شعر شارر میئیه ر نر گارایدنر آسسبمای آن رن
رنرطه رن رسن تعهد گیب ،ره رنرطهنی كه راید شر نصل جدش
رسب م كشااد نما شر صاافههی رعد شر شااعر رزن ره آن
شنشيه راشد م شنگد رناررنین تعریك تازهنی نز نین مدضدع
راسااخ م شمد گدی م شاادش مر ش شااعر رن را مم گه
نرنئه م شمد كه نز نین شریچه مرگز ره میاائیه گلاه گشااده
مجزن مدرش رررس قرنر شنش
نس،
« رزن»
نر تسکا ره ح كيار ساا ،كه جهانرسن تازهنی رن رسبر ی
گد ما رن كر
ماا م گاننرش نشاااعاار نین كيااب شر رسن ر نن ردشن ره
رسن رن كسک
میاااائی م ررشنزش راساااخ م شمد كه ره شلسل را رمای
ششمما رن شر یب كرشهن
شرر
حي كافدر ریخيهن شر غنن
نگد نر تسکا كيار ساا ،كه نگیاااگ تنها شر جهاگ ممید نز
نما گم شدش
آش ما رن ره تيدیر م كشد حال نین نگیان شر جهان تنهای
آور شلدگه م شدش
ودش
ره نین رزنی گرسنه فرمان ودنب شنش؟ كا
م شد
ر تد زگدگ گکرش شر شاعر رزن كه ره مثاره نی راسااخ ررنی شااعر شله نس، شاااارر رشساده شنرش كاه مر شه كند رال رغم تما تال ما زگادگ ر نین ر نر جریاان گم یارد ریاااسار گمدگه مای نینشنسن شر كيااب جدش شنرش كاه حيا م تدنن آنما رن شر مجمدع رخش نز یك شعر ریند شنگی، نز طرف شیلر ممااان طدر كااه شر نرياادن نشااااره كرش ری ربدنلرضااای شر نین كياب مدضاادرات رن نز شید تازهنی ره شالب م كشد ررنی ر شن شدن نین مطیب ره شعر كدتاه «گریز» نز صفههی 89كياب گلام رسندنزیم: «گریز» من مم شید كه م ش ش گریه گکن مسچ مرشی فرنر گم كند زن شیلری منيظر
ردش
مماانطدر كاه م شنگساد شر جامعهی نیرنگ
وساگ ،ممدنره
رمی مدرش ساارزگب مالم ،ردشه شااخياا كه مدرش وسااگا ،قرنر گرفيه ششار نحیااااس گناه رننب جدنن نفیرشگ م شدش شریکب رن شدن حسدنگ ر نحیاس میايه ردترینما م شنگد شر شااعر گریز شارر وساگ ،رن
ررف ممسشه ره رس ذمن رنگدهنیم مهجدر ماگده
جنل گاررنرر رن رسبر شنرش
فایل شعر /شمارهی ششم 78 /
نشرسات فارسااا رنم راز كند شر نین میاااسر ریاااساری
نقدي بر اروتيكا
طعناهماای گاار ن رن راه جاان وریاده را ممندرس ،شاپ آثار
جان صدرا
گسز مدنجه شاده نس ،تا آگجا كه ميدلسان جاكشان
رسام ساکس كه قياد شرنك ،را نحدی رن شر نین زمسنه گدنرگد ،ریاسار مشاياد میايند كه حيا فمای مجازی رن گسز ر ی نگيشاااار نین گدع آثار ربندگد تا م تدنگند شنیرهی نین نگهيااار رن مهد ش مهد شتر كنند زن رن گماش شااسطان تنااگل رن راامل نگهطاط ره شااامار آ رشه جز را تجدیز ودش آن رن مجاز گم شنگند حال آنكه حسات رشری رشای گیال مدیدن زن تناگل ن س ،شاررنن ریساری شر طدل تاریخ نشب فارسا ممدنره ودش رن سااگیدر كرشهنگد نین ودشساگیدری حيا شر زمسنه منرمای گمایش مثل سسنما گسز گیااير
یافيه شر ش رنن نوسر ره شرجات زیاشی تشاادید
شده نس ،ره طدری كه زن شر سسنما تیدیزیدن را حجاب كامل شر واگه ظامر م شدش را حجاب كامل ره رويخدنب م ر ش را گرشه نفشاگ رارشنر م شدش معمل راسخگدی راه گیااال شر حاال ریدگ كنجکااا رن رسچسادهتر م كنااد رهطدری كه تدضاسح ساشهترین میاله غریزی طبسع رن ره زن
تناااگل حدزه ی ممندع ل رااد ن نرالن رین شر
نشرسات شاعر فارسا نس ،جز شر مدنرشی مهد ش مثل مهیي شر قرن شهار
ممرير را ر شك
نیرج مسرزن شر
ش رنن مشاار طس ،كمير شااارری شااهام ،وطر كرشن ر ش ره نین حدزهی ممندره رن شنشايه نساا ،كافسرنی ميرنشف راا تکفسر شر نین حدزه رشااامار م ر ش؛ شرنكه نین حدزه شر نگهيااار ر حاگس( ،شر مر منمب ) قرنر شنرش ره گدر شكان كاساب نساا ،شر صاادرت زیاش شدن شس، كاسااب وسی ما نز سااکه ر گ م نفيد قشاار منمب را شنشن جه شارر
ره نین مشدله نز آن نرزنری ررنی سركدب
زن مرش ساويه نس، كياب حاضار شاارر آن شر شمار معد ش نفرنشی قرنر شنرش كاه شر نین حدزهی ممندراه گاا گهاشه قياااد شنرش وال مدجدش شر نشرسات رن رر كرشه فمای نیجاش كند كه تناگل كافساارنی رن راشی كرشه ررنی رمر نن آینده شااعر
مشاکی الینهل مبدل م كند
نلدین گام ررنی تدضسح
ره مجدیات ميدسااال م شااادگد مثین م گدیند رچهما رن لاكلاكماا م آ رگاد شر وااگه م گننرگد نز نین قبسل تدجسهات میخره م كنند تا نرش تدضسح ردیه ترین غریزه رشاری گشادگد نز نین زن ی ه شید كياب حاضر شس ،ر ی معمی رزرگ گهاشه تال
شنرش تا نین حدزهی ممندره رن
معمدلى كند ره گدر آزنشسااازی منطشه ممندره رن گشاااگه رفيه نسااا ،كياب نر تسکا مجمدره قریب ره یك صاااد مفياش شااعر نساا ،كه جز معد شی مثل شااعر «واگم شكير» ممل شااعرمای كدتاه میاايند كياب را شااعر «آش » آغاز م شااادش راا «حدن» وااتماه م یارد ردگه كياب تمامن مدضاادر نساا ،كه رسن نین مشدمه مؤوره نتفاد م نفيد یعن نتفااقات مسان آش
حدن رن را مدشاااساری شر شسدمان
شاااعرماا ره مخاطب یاشآ ری م كند كه نین قایع حاشث شااده شر ردگه كياب طبسع ترین نتفاقات ساا ،كه رسن زن مرش م نفيد مسچ جای شاار
ررشهردشاا گسیاا ،راید
/ 79شمارهی ششم /فایل شعر
ريدنن نین طبسع ترین تمااایاال غریزی رن رااه رریااان ترین صااادرت ممکن رسااان كرش
شر شكااان
تدضاااسح شنش
نگهيارگرنن شكانشنرنن رسم رن گلگرف، شر نین رنهگشاای نلبيه شارر تنهاس ،گمدش نین تنهای رن شر تما كياب م تدنن مشاامده كرش حيا شر آنجا كه شارر
شر شااعر «نغفال» مدلك حيا طبسع ،رن شااسدنی زن م شنگد
غرد شر شاااعك گزشیک سااا ،نین نحیااااس تنهای مدج
راش ره مثاره رنير گماشی نز طبسع ،شر ر كشك حجاب
م زگد
نز حمااادر زن نسااا ،م ودنماد ن رن شر تمامس ،زن رااه حااالاا ،حدن/ودشت ردشی آش /آشم گبدش/كااه
ود
تنهات كند/ كه ره زیبای
آرن گم گسرش شااشر كه نز سااار مخاطب رن ره تنهای ودش شالل ،م شمد ره
حدن غبطاه م ودرش نشاااارهی لطسف شنرش كاه تنهای ن معیدل جدش آش ماسااا ،والف حدن كه تنهای رد
ردشن
مشااامده كند تا شاشر نز ساار زن ررگدنرش قرنر
معیدل
جدش آشم شیلر ردش
نساايفاشه نز سااسیاايم جاگشااسن
نفياش/آرن شاااد /نین ممذنت رندنری نگیااان
طبسع ،شر شاعرمای « فا» شر قالب شرو ،سایه آفياب شر شااعر «ررف» شر گماش گل ررف تکرنر شااده نساا، شارر ریسار مشياد قرنرشنشن زن شر جایلاه نقع زن نس،
شااعر «زنما» گمدشی شیلر نز نین تنهای نساا ،كه شر قالب ميمااش رارز م شادش شارر م ودنمد نز ودش
گسز فرنر
شامد مثال نین تا یل لسال سرنی مای نوسر شارر نس ،كه رنساشمای فییااف
نساااطسری زن رن نكا ی رازساارنی
كند ل نز سااسطره غریزه مسل ره زن گریزگام گم یارد
م كند آرز شنرش كه زن رن شر میاااند فرمانر نی ربسند
زگان تمام سااح ،شگسای شارر رن ره مثارهی گمدگهنی نز
شاامد مثال نین ررشنشا ،شعریس ،نز شارر كه م سرنید:
نگیان فرنگرفيه نگد شرن كه نصدلن رد ن جدش زگان نشنمهی
صدنی زنما ریندترنس/،م گلدیسد ما مرشنن/ /رسایسم/ودش
حسات رشری نمکان رنیر گسی،
رن ره یك زن ریپریم/شاید ره نین گرره شسر شنش/
ویيه ن نز ردشن/نزمن/یا حيا نز من/شلم سفر م ودنمد/رر
شر جمع رندی گهای كياب نر تسکا گه یك كاف ساارنی
جای كه من گباشم /فرنركنم نز من/نما زنما ممه جا میيند/ فرنر نز ودش رن حيا غسر ممکن م شنگد شرنكه نین ودش گسز
رسان یك جه فییااف
كه
نجيمار نساا ،رلكه رنهگشااای
جاهی تاازه راازگشاااای رنم ممندراه نسااا ،تا نین
معیدل حمدر زگ نس ،ره گا ماشر رس شلدگه م تدنن نز
طبسع ترین جااه حسااات نجيمااار رااه گدگااهنی شرودر
ودش گریخ ،شر شااعر « رزن» شااارر را ظرنفي غریب ره
شااییايه رسان تدضاسح شنشه شدش گدر مبارزه گدگهنی
مخااطاب یااشآ ری م كناد كااه حياا نگر حدنس رسناای شااندنی
ردیای كه گماشمای نز حدنس رنج گاگهنگد رن گسز
نز رسن ربریم گم شدش رزنی گرسنه حری
ممودنر
مؤنگیا ،را زن رن ره سکدت ودنب فرمان شنش شر سطر شروشااان نین شااعر «كا
ساسی زشن ره صادرت نجيمار
نسا ،كه مشهدر سركدب
شاده نین ررصهی طبسع حسات رشری رن گاشیده گرفيه ميفدل گننشاايه نساا ،كياب رن راید رارما رارما را شیدی نجيمار
فییف ودنگد شر صدرت رسان نر تسك تناگه
م شااد/ر تد زگدگ گکرش» ره
آن ميدقك گشاده ششار سااشه نگدیشا گشد ریکه راید را
زیبای مرشه تما تر را گزنرهی والف رر نین گساز نرضای
تا یل مناسااب ره الیهمای زیرین گهان نگدیشااه مدلك رنه
آن مهر تایسد م زگد نشاايساد آش رن ره حدن ممخدنر
ررش
مجالی ،را ن رن ره تيدیر م كشد
فایل شعر /شمارهی ششم 8١ /
نساسن فرمنگماى تازه تيسسر زران شفامى رن مدكد مىكنند
زبان؛ پاشنهى آشيلِ لمپنها!
فرمناگمااى كهن ررنى جاه گدشاااياارىِ زران نممس،
یاشار امانى
قاائل نگد شرن كه تيسسر ثبات فرمنلى ررنسااااس تيسسر ثبات زراگى ر مىشمد شر گظرگرفين نین گکيه ررنى شارر یك ميفکر یا كیااى كه كار شااعدرى مىكند ریااسار حائز نممس ،نساا ،نینكه شرن زران تازگىِ زران شر شااعر مهم نس ،شرن یك شارر گدمدرن راید رفيارى ممزمان را زران شنشاااياه راشاااد تنها شلسل نساااييسکى گدنرش نینكه شر زران نگلیسیااى نینقدر ره نساایم ردئيرى ترنگهماى رپ تدجه مىكنناد رخااطر نین نسااا ،كاه آنما شدن مخاطب نگبده شنرگد شر تيسسر زران شفامى فرمنگ رامه گشب مهمى نیفا مىكنند ره ممسن گیااب ،یك شااارر نقعى را وی زراگى تاازه شر فرمنگ ر شااانفکرى شسااا ،مىررش آنرن تيسسر مىشمد شرن رساگهماى نگلیسیى زرانِ جهان نینشنسن ر ى گفيار تاكسد شنرگد مدن زرانشاااان رن گد شر صااادرتب شسااا ،مىررگد شر رسااااگهما تبیسغ مىكنند؟ شدن رفيار ممزمااگى رن راا زراان راه رفياار شر زمان ترجسح مىشمند مى شنگناد كاه تنهاا نز نین طری نسااا ،كه مىتدنگند رارث گدزنیى فرمنلى فکرى شاادگد نینكه رعد نز شمهى مفياش نتاادمااى فکر نینشنسن رر سااااشگىِ زراان تااكسد شنرگد رسااگهما مدن نز شگرشیی زران ررمسز مىكنند ره نین شلسل
(رنشیکالسیام آ نگلارشییمِ فرمنلى شیلر فش شر شر ن
نس ،كه آگها را نین میئیه كه كار زراگى تيسسر زراگى رارث
مفهد نثر نتفااد گمىنفياد رلكه ر یه زران نثر گسز راید
نگهدن زران سیطه شر گهای ،سن،
تيسسر فرمنگ میای
رنشیکال آ نگلارش راشاد نگر زران گباشااد رسشير نرتباطات
مىشدش كامین نقك میيند رىجه ،گسی ،كه مطبدرات
نگیاااگى ششار نويالل مىشاادش شر نقع مىتدنن را كميرین
نیرنن رساگهما نینشنسن ریسج شدهنگد تا گدیینده شارر
گشاگهى زراگى رسشيرین مباشلهى معنا رن شنش ،ممسن نمر
زرانمهدر شر ررج راجب رمسرش گیاال جدنن حيا گامشااان
تااریخ زران تفکر رن تشاااکسل مىشمد رد ن گظا معنایى
رن مم گشندگد )
مسچ شنگشااى رن گمىتدنن تياادركرش مرشنگشااى یك گظا
ممانطدر كه نز تمهسدِ نرنئه شاااده رسدنسااا ،زران یکى نز
معنایىسا ،كه ره صدرت یك گظا گشاگهنى مىشناسسمب
نصیىترین جدنرحِ قدرت نس ،شر تيسسرِراشنت فرمنگ
نسااسن مرگدگه تکامل شنگشى رنرطه میيشسم را گظا معنایى
یك مرز رد گششاى نساسى تاثسرگننر رن رر رهده شنرش؛
سااپس گظا گشاااگهنى شنرش زران گفيارى شاافامى جه
نگر ما شر نینجا شعر رن ره مثارهى یك فرمنگ حيا تمدن
مييسر مر زراگىسا ،زران گدشاايارى مم صدرت ثار ،آن
شر گظر رلسریم
زرانِ حاكم رر شااعرمای مجمدرهى مدرش
زران مهیااادب مىشااادش جدنلى مم كه رسن ثبات تيسسر
گظر تفاا تمااى آن رن را شاااعرما مجمدرهماى شیلر
زرااگى جدش شنرش رارث تندع فرمنگ رشااارى مىشااادش
رررسااى كنسم ره ضاادح ره شند گکيه شر نجرنى نگدیشااه
/ 81شمارهی ششم /فایل شعر
نفکاارِ رن ى رسانِ آن ره طرزى ميفا ت نز تمدنماى رنیجِ
حيا تبعسد
شیلر( مجمدره شااعرماى شیلر) ر رر م شاادیم نر تسکا
را ساردى گکرش
مجمدرهنى ش ییا ،شهارشه صافههنىساا ،كه شر سال مزنر سسيد گدش رنج تدس ِ گشر كالجِ شعر نگيشار یافيه نز آن مى تدنن رااه رندننِ آورین مجمدرااه شاااعرِ ریى
آگچه ش رى كرش را من رارنن گکرش را آمن»
ربدنلرضایى نین شاررِ رركار یاش كرش شر نین مجمدره را ش ییاا ،سااسزشه شااعرِ ریند كدتاه ر رر م شادیم كه گام نین شاعرما ره شنسيان گسز گریز
«لعن ،ره تد آش
مىزگند ممسن طدر نشاعارِ كدتامى كه تعدنششان گیب ،ره
ترك رهش،
نشااعار ریند رسشااير نساا ،كه شر نشنمه ره مركدن نز آنما ره
گکرشه ردشى نگر
طدر جدنگاگه مىررشنزیم
حاال ريا ره شس،
مدضااادعِ جالبِ تدجهى كه قبل نز مرشسز شاااعرمایِ نین
من ،نین نیکبسرى
مجمدره رن گیاب ،ره مجمدرهماى ممش رهى ودش ررجیيه
گمىكشسد من»
قاارل فهمتر مى كند نشنى نگدیشاااه نفکار شر مهدریِ،
ممانطدر كه مشاااامده مىكنسد شاااارر نغیب ررنى رسانِ
رن ر كرشه نین
ممامدنماى مدرش گظر ودش نز فر ِ زراگ ساااشهنى نساايفاشه
زراگى ردرن نساا،؛ شر نینجا زران ودش
گيسجهى جه شادرشاى شیدگسز ساى زران نس ،كه شّر شدر ودش
رن لخ ،مىكند تناگلى حکم ،ردن نس،
كرشه نگدیشاااه ماى ودش رن شر قالبِ زراگى لخ ،ر نیى رسان كرشهنسا،؛ نما رسنِ ممسن آثار گسز را نشعارى ر رر م
كه نرش حسطهى مين مىشدگد؛ شر نینجا منظدر نز ردرن مين
شااادیم كاه شر آن ماا رازىماى زراگى ره ودر شر ودمِ،
شاعرىسا ،كه لخ ،ردشه نگدیشه نفکارِ رمس ِ شارر
نجرن مدسسشى رسانِ نگدیشه گنجاگده شدهنگد ررنى مثال ره
رن ره صدرتى ر
رىررشه را فر زراگىِ ساشهنى رسان مىكند
نین شعر تدجه كنسد:
ررنى شركِ رسشيرِ نین مطیب ره مثالماى زیر تدجه كنسد:
«ره مدنیى
«مندز
كه راالى سر شنرى
ممانگدگه كه شنئم ردشى میيى
مىگدیند رس
گسیيى
رعد مم رسب رسب مىكنند
مرجا كه مىر ى
كه رسایى
مىماگى
نینممه رسبرسنى گکن
شک
رسشآمد نس ،شیلر
یا رنس،
شاید ودش ،آمد»
فرقى گمىكند
شر نینجا شارر را رازى را كیماتِ "رس رسب" شر حالِ
تد سالماس،
نگيشالِ نین مفهد نس ،كه ره مسچ شسز حيا مدنیى كه شر آن
كه رنه گمىر ى
گفس مىكشاى نريماش گکن مىگدید كیاگى كه رارثِ نین
رش گم مىكنى»
رىنريماشى شاادهنگد ممه شسز رن شر كنيرل ودش گرفيهنگد
« رایدنرى
گامى را تد ره مثارهى یك حسدنن یا سااگ رفيار مىكنند را
را راى شامید
رسب رسب كرشگ ،تد رن نز طعمه ودنسااايهنت ش ر یا ره
فایل شعر /شمارهی ششم 82 /
آن گزشیك مىكنند؛ رن ى مىگدید ممسشاااه گباید ررنى ممه
نین گسز گفيسم شاااارر شر نین مجمدراه نز زراگى ردرن (ره
شسز ررگامهریزى آن رن رسبرسنى كرش شرن كه ممکن نس،
معناى لخ ،ر ) رسر ى مىكند نگدیشااهما نحیاساتِ
رسشآمدى رسب رساید كه نز آن ودش ،آمده سعى شر تيسسر
رمس ِ ودش رن ره تياادیر مىكشااد كه م تدنن ره جرنت
فکرِ قبیى شرراااره ى نمر مدرش
گف،؛ گدعِ ساادژهماى ره كار رفيه شر نین كياب شر شااعر
آن گکنى
آن رسب رسنى
گظرت رن فرنمد
معاصر ما مدجدش گسی!،
یا رما كنى!
ممسنطدر شر نشعارى ماگند "سخ ،كدشى" شارر نز شعر
نسااسان شر نین مجمدره را جهاگى سرنسر سکیى لنتى
ره ر نیيى شنسيانگدگه گریز زشه رىمسچ تشطسعى ره ر نیِ،
نرضاا كننده شر حسطهى منر طرف میاايسم كه گدیى شارر
سطرماى قبل رعد ودش ررشنويه نس ،؛ تدجه كنسد:
رهجاى گدییاب شرحالِ رش رازى س،؛ نما مدضدعِ جالبِ
«
تدجه ى كه ذمن مخاطب رن ره ودش جنب مىكند مامسِ،
حال كرشن
را فعلِ رزیزِ ودرشن نز گرشن
نگيشاشىِ شر نِ آثار نساا ،رهگدرى شااارر لنت زگدگى نمرِ
شسيم كه مىليزش
طبسعىِ سااکس رن سااپرِ نگيشاشنت نگدیشااهماى ودش كرشه
رش ،ریيانما شلى مىلرزش
نسااا ،نز رسر ن راه شر ن گریز مىزگد! ررنى مثال ره نین
ش شالهى راىِ گدگهما رر كه شد نز گرشگهى راریك سرنزیر
نشعار تدجه كنسد:
مىشدش شر شکاف ریيانما كه شرهى شسيانِ من نس» ،
«تهدید مىكند
نما نین گدع ررودرشما شر شاعرمای ری ربدنلرضای نمرى
كه فسیمنت رن شنر
تازه رجسب گسی،؛ شعرمایِ نینچنسنىِ زیاشى نز نین شارر
شه ودب
نگيشاااار یاافياهنگاد كه ممزمان مم ریىفرمى مم ریىتِمى
رلننر ید ردرن
ردشهنگد ررنى مثال كيابِ شسنما یکى نز ررجیيهترینما ره
كه من مم حالب رن ربر »
ضدح مىتدنن گف :،ررترین شر تركسب سبكماى مخيیكِ
«من را ممه ممرنمم
گدشيارى نس،
مىودنمى رر
مدرش شیلرى كه راید ره آن نشاره كرش مدتسكِ مشسد یا ممان
مىودنمى رمان
نگدیشاهی مهدرىِ آثارِ كياب نس ،كه را مدتسكماى آزنشى
فش نینشدر تند گر را من
نز قبسل (تنهایى رشاا ش رى ريااسان حشسش )،ره جدش
تنِ تد تنها جاشهى من نس،
آمده تمامن ره یك كیمه نگدیشه مىرسند آن مم ودش
را شند شرنگ شهرهى ششمناك
زگدگى سا ،ممانطدر كه مى رسنسد نشااعار ره شلسلِ ساشگى
كمى رنه رسا را من
شر نجرن رساان راا مخااطباان نرتباطِ گزشیك قدىترى رن
رنه رده
ررقرنر مى كنناد نماا راایاد راه نین گکياه گسز تدجاه كرش كه
كه تنهایى
نگدیشااهما مماامدنِ شر نِ آگها ره نین ساااشگى گسیاايند
شدن كامسدگى نز ر ى تد رش شدش»
ممسن نمر ما رن را مدضاادعِ سااهل ممينع ردشن زران ر رر مىكند ممکن نس ،نشخاصى رس نز ودنگدنِ نین مجمدره ر یاار یى را زرانِ نشاااعارِ آن فر
طرزِ رساگب ره نین
«شرنگ شهار رن
گيسجه ررسند كه شارر نز لهاظِ نجرن گاتدنن ردشه ره سمِ،
ورنب
سااشهگدییاى نین جریانِ حاكم رر شعرِ معاصر ما گریز زشه
ریسیى شر كار گسی،
نساا ،نما شرحشسش ،نینگدگه گسیاا،؛ ممانطدر كه قبل نز
صك طدیل ماشسنما
/ 83شمارهی ششم /فایل شعر
شر نگيظار مهدى
فرمنگ مىشنگسم نسااسان مر فرمنلى نگر ررسنده راشد
رش ِ،كامسدن»
مدن ودش رن ری شمد رعد نز مدتى ردل ره تمدن مىشدش
ممانطدر كه مىرسنسد شاااارر شر نريدن معشااادد رن را لهنى
نگر تمدگى ررسااشاالر گباشااد طعمهى ساان ،مىشاادش
ريباگ ره سرنگجا رساگدنِ كارِ ودش ترغسب كرشه نرال
رفيهرفيه نز یاش مىر ش نین ممان رالیىسااا ،كه رر سا ارِ
مىكند نز مسچ شسز گمىترسد؛ رفين گرفين رن ره رهدهى
رعماى نشاعارِ نین مجمدره آمده؛ نشعارى ماگند «یدردرن»
ودش معشادد گننشيه نما رازمم شرودنس ،مىكند كه گر ش ن رن ره جاشهنى تشاابسه مىكند كه قرنر نساا ،تنهایىن مثلِ كامسدن نز ر ى آن رش شااده ره گدرى ش راره ره صیح
«ررزیل»
ره طرزى كامین ساااشه رسان شااده ره گدرى
وبر نز آن مىشمند كه شر ذمن شارر ررییکهنى نیجاش شده سااعى شر ریاا
نجرنى آن شنشاايه نما نز لهاظِ نجرن شر
ررساند؛ لى شر شعر رعدى كه ره ممسن ترتسب شر مجمدره
سااطحِ زران مدف گبدشه شرن كه رساااگبِ رم ِ نگدیشااهماى
قرنر گرفيااه نسااا ،نز ورنرىِ شرنگِ شهاااررنه نگيظااارى
رکر را جمالتى ساااطهى صااادرت گرفيه ودنگنده رن ره
مىگدید كه ماشاسنما شر ترنفسك مىكشااند معشدد رن ره
رازودنگىِ نشاااعار ترغسب گمىكنند؛ كه نز ممسن مدضااادع
مهدى تشابسه كرشه نسا ،مندز نگيظارِ آمدگب رن مىكشد
مىتدنن ره رندننِ ضعكِ مجمدره یاش كرش
نز شید زراگى شیلر شر تشاابسهِ كلِ مجمدره حس شااارر
شر یاك جمعرندىِ كیى را تدجه ره نین كه ر یکرشِ گشد
حسنِ گدییب آثار مىتدنن ره جدنگى نشاره كرش كه تارهحال
رررساااىِ ماا شر حسطاه رنرطاه راا زران نجرنى آثار ردش
شر حالِ لخ ،كرشنِ معشاادد
مىتدنن گف ،كه را مجمدرهنى قدى نز لهاظِ فر نسيرنكچر
نسا ،را مررمیى مممدگى جدید ررنى سرنیب م یارد؛
مماااامسن راه كاار رفياه شر آثارِ مجمدره كمسارىِ آنما
نريدن كندن تىشارتماى یكشیلر شعر ن ل رعد رازكرشنِ
گیب ،ره مجمدرهماى معاصرِ شیلر طرف میيسم شارر شر
رعدتر شرآ رشنِ شاادرتِ
نین مجمدره حشسش ،زگدگى رن را ظامرِی ساشه ره تيدیر
تا جایى ره ترتسب رسب مىر گد كه ره
كشاسده نما قيى ره رم شاعرما نرش شده شر شرنی آن
تجررهى سااکس گدنشاايه
رندِ ساادتسنِ معشاادد شااعرِ ش راش
شعرِ سد
یك شعرِ سپسدِ ریند مثلِ ردس ِ،لخيشان ررسند؛ راساژما
ماا قرنر مىگسریم رسچساده مىشااادگد كه ممسن نمر شلسلِ رر
نحیااااسااااتِ رر شمندهى نین نشاااعار ره یكشیلر ممان
تمایزِ آن نسااا ،ما شر نغیبِ نشاااعار مجمدرهماى شیلرِ
شهدتىس ،كه راید را غردشدن شر نشعار حس كرش؛ نما شر كنارِ نین زیبایى لنت شهدنگىِ تركسب را آثار را نگيشاشمایى گسز ر رر م شادیم كه شاارر نز طری ِ ره تياادیر كشسدنِ لنتِ مای ودش ره آگها مىررشنزش ررنى مثال شر شعر «شرنگ» كه قبلتر مثالمایى رن نز آن آ رشه تهیسل كرشیم شارر ره نگيشاش ورنفهنگدیشى ررشنو ،نس، را گلاه كیى ره جهانِ شاارر را سااپسدودنگىما نحیاساتى رمس ر رر م شادیم كه ساعى شر رركرشنِ فاصیه ی رسنِ آثاار شنرگاد كه نغیب ممانطدر كه قبین مثالمایى آ رشه تشریح شد مدف ردشه نس ،نما مدضدرى كه نز نريدن ره آن ررشنويه شد ره گدرى مهدری ِ،نصیىِ رررسىِ ما رن گیب، ره نین مجمدره تشاااکسل مىشمد زران نسااا،؛ ممانطدركه شرنريادنىِ كال گفيم ماا شر نینجاا زراان رن ره مثارهى یك
معاصر ظامرى سخ ،شر گى آرن
كمرم شنریم
فایل شعر /شمارهی ششم 84 /
شركِ شرسي نز تفا تِ «ردرگدگرنف
لذت متني
نر تسك» گرسسده نیم
نسااااسااان شاااعر یا مينِ نر تسك رن ردرن ودنگده گلاهِ شرسي ره آن گدنرگد م تدنن گف ،نین گلاهِ سطه
نوید اِستاک
سني
یک نز شالیالِ رسرفا ِ،نشرسااتِ نیرنن شر جهان نسااا ،را ودنگدنِ شعرمایِ مجمدرهی «نر تسکا» ره گدر ِ لنتِ مين سرودش م رسسم كه یک نز مهمترین تفا تمایِ شعرِ « ردرن را نر تسك » شر ررودرش رسسدن ره نین لنت نس، شر مر ش رهنی ما را زراگ تازه ررودرش م كنسم؛ زراگ كه شر قرنمایِ رسشاسن(قرن رنجم شاشام
) مدرشِ نسيفاشه قرنر
م گرف ،كه را زرانِ نمر زه ریااسار ميفا ت نساا ،ظسفهی شاااارر گدییااانده شاااناسااااگدنِ زرانِ ش رهی ودش
ره
نگیاااانماایِ قرنمایِ رسبِ ر سااا ،كه نین نتفاد شر نكثرِ شااعرمایِ مجمدره شااعرِ «نر تسکا» نفياشه مدلك را گلام شقس ره زران آن رن ره شرساي مدرشِ نسيفاشه قرنر شنشهنس، ررنیِ مثال :شر شعرِ «آه» را فمای تازه ر رر میيسم مدتسكِ مشسدِ نین شاعر حیارتِ ش ری گبدشنِ معشاادد نس ،شر ساطرِ سد ِ نین شعر (تد راید نینجا راش ) «تد» حشد نس، رهير نسا ،حنف شدش مدفِ شاررِ گدمدرن تدلسدِ فمایِ جهاانِ رسرنمدنِ مااا حدلِ مهدرِ ساااکس لاانتِ جنیااا م گرشش؛ مدفِ گدییااانده یا شااااررِ والد آ نگلارش شر گدشااين سااکس را صاافهه رسااسدن ره نرگاساام لنتِ مين س ،لنت كه ر ح جهانِ شر گ
رسر گ ِ مدلك رن
ته ِ،تاثسر قرنر م شمد نین گکيه ن رن نز سایرِ گدییندگان ميمایز م كند شر گشدِ یك كياب رر والفِ گشدِ یك شعر ما را جهانِ مدلك ر رهر میيسم؛ گیيرشه یا كدشك ردشنِ نین جهاان رن راا تدجاه راه تفکر مد
گلاهِ مدلك ره جهانِ
نطرنفب ميدجه م شاادیم شر مجمدره شااعرِ «نر تسکا» ما را ش جهان ررودرش م كنسم! ن ل :جهانِ نگيشاشیِ شارر ش :جهانِ لنت یا ممان حس گلااهِ نر تسک كاه راه زن یا جنسِ مخالك شنرش مدضااادع شعرمایِ نین كياب نريرنض ره فمایِ وفشان نس ،مدلك شر نین كياب ره مبارزه را نین فمااایِ فکریِ مهد ش ریيه ررودنسايه نسا ،ره نین صدرت كه رس نز سالما مندز ره
تازه شر گدشااين نساا،؛ فمااای كه را لنتِ مين شر نرتباط راشد مجمدرهی نر تسکا ره نین فما لنت رسسدهنس، شر شااعرِ «شااب زگدهشنری» شر سااطرمای ن ل تا شهار را سسیيمِ جاگشسن
ممگشسن ِ نژگاگ ررودرش م كنسم:
«ررنی شه م رال ره شسزی كه شیلر گدنری؟ ره شسزی كه شیلر گدنری ررنی شه م رال ؟» شر سطرمایِ رعدیِ نین شعر: «مسدهمای ،یا تما شدگد یا شدن ش نگارِ رالسسده نز شاوه آ یزنن نس»، راه ش معناا م رساااسم؛ ن ل :رااغباان یاا مسدهفر شااا كه مسدهمایب تما شده یا رالسسده نس، ش :زگ كه ره شلسلِ راال رفينِ سان فرسادشه شدنِ جیم ساااسناهماایب آ یزنن شاااده راا تدجه ره گا ِ كياب گلاهِ
/ 85شمارهی ششم /فایل شعر
نر تسک كاه مدلك شر تماا ِ شاااعرماا شنرش معنایِ ش ِ ره ذمنس ِ،مدلك گزشیكتر نساا ،رسشاايرِ شااعرمای كياب شند رعدی میيند شر نقع شارر نز شیدگاهمای مخيیك ره مفهد ِ نر تسك جهانِ رسر گ
شر گ ن
ررشنويه ماگندِ شاااعرِ
«نغفال» كه شعری شند تا یی س، شر شاعرِ«شیدنر» مفهد ِ نر تسك را میائلِ نجيمار نینممان شده نس ،مدتسكِ مشسدِ نین شعر «وساگ »،نس:، را نینكه شیدنر
ش تا شده ردش
نین سااطر ش مفهد رن شر ذمن تدنر م كند؛ ن ل :شنشااينِ ش شیدنر ش :ش زن یا وساگ ،شر یك رنرطه سااطرِ «حاضاار گشااد نز رشاا »،ره مَرش نجازه گدنشه كه نز رشاا(،كدن) را ن سااکس كند سااطرمایِ رعدی مم ماگندِ سااطرمایِ ن ل ساااوياری ش معنای نیجاش كرشهنگد كه شر گهای ،شعری شند تا یی رن تدلسد كرشه نس، مدلك شر نین مجمدره شااعر مفهد ِ نر تسك رن را میااائلِ ساساس
نجيمار
راششاگه
نینممان م كند شس ،ره
وی ِ فمااامای تازه آ نگلارش م زگد نكثرِ شااعرمای نین مجمدره نز ساااويارِ معنای ِ منیااجم ررودرشنرگد شنرنیِ فرم ودش یژه میاايند گلاهِ نین شااعرما گلام ِ منيشدنگه رنشیکال نساا ،كه وشاادگ ِ،جامعهی نیرنن ریسهِ زگان رن ره شالب م كشد
فایل شعر /شمارهی ششم 86 /
/ 87شمارهی ششم /فایل شعر
آ رشهنگاد تا ره كمك مرآگچه شر تدنن ودش شنرگد می،ما رن
زيست در عقوبت
نز گرسانل فرمنل گجات شمند طبسع س ،كه شغدغهی كیمااات شنسن شااااارری فيح آزنشی
سمیه ابراهیمی
تهریم حکدماا،
نسيبدنشیس!، شرنین مجمدره ره حیاس ،تي یلمای میي ساارودرشه آسسبشیده ررشنويه ل ره ممان مسزنن نز رياگیسل مسجان گهفيه شر رمبمای سااري (نفکار مرش ) غافل شده نس، رسب نز حااد معمدل مخاااطااب رن شر یاايس فر م ررش شر صاادرت كه نگرژی گهفيه شر نگدیشااهمای جنگزشه ریاااسار میاايعد نساا ،شااعر زیر یک نز گمدگهمای نین سااکدن سکدت رن گشان م شمد: «ك،ن رن ررم شنر /شر رن راز /راك م كنم نزغبار آینه رن /ر شااان م شااادش شگدهمای ربدر /رنشیدی كه م ممدنره تشبسح م كند /من /شر نین ربدرمای مدن /شهر رن ما رسنم/
كم جیدتر /رساااشه ر ی شر حاااشاااسااه/
شس،فر ش كه فال م گسرش /آمدگ ،رن» مدلك شر رسشااير نشااعار آنقدر ره نفیاارشگ شنمن زشه كه گدی نمسد نز شس،رفيه ره جدی ررگخدنمدگش!، جنگ ماشری میيبد نس ،كه گدزنش
رن نز ريارهی میي
تناقماا میمدس مسان رر رنگدن آرز شر ساار شگبالر ی
شاااسر شنشه نما حاصااال نین مشاااش ،رگج رن زگده ره گدر
نمدنف
م كند نین مهم فاجعه نیس ،غسرقارل نگکار
ر حااصااای
كدشكاگ كه نز ترس طيسانگریما شر نگيظار شمدكرنساا
شگبالهر ی مدفمندیس،
رشااا ،نگمدشهماای صااابر رنهاننگد حيا شر ودنبمای
ره رندنن گمدگه ره شعر زیر نشاره م كنسم:
شباگهی ودش ره نگدنزهی شگده ره شگده شدگ آسایب گدنرگد
«آب نز ساار ر یامایمان گنشاايه نساا /،تد م را لبخند
ش آلسیم جنگ صیح شر طدل تاریخ گيسجهنی جز تخریب
گااشاااسااگاهنت /فرشن رن ره فال گسك م گسری /م گخند /ره
ممسن طدر رسکره ی
قفاهی زگااگهنت گلاه كن /ره شسااا،مای
تامااا
كمااال گسر ی نگیاااااگ
ميعال شدن جدش شنرش كه ن ل جز گنرنن رمر
ر ساااری ر
شسزی شر ر گاادنرش شر حاال كاه مدفشساا،
كشاادرما گدنشاايه شر گهای ،تيس اك نگيظار نفیاارشگ
نسيخدنگ ن /ما مر ش سرراز صفریم»
میا ،ماای را ره ماه رن ره نرميان م آ رش شرنین رسن را
ره گظر م رسد جهاگ كه مدلك رسبزمسنهی نین نثر كرشه
ریشااهمای نگشالب فکری شر
رسب
جدش سااركدر مای ر شرر
جدنگان وشااك گم شاادش شر مر گدشااه كناری ره نمسد رمای
سرنز واك ذل ،ررشنشيهنگد تا شکدفای
یک نز گمدگه مای نین نگشالب شر گ
فریاشمای شااااررنگ
ممچدن «مياااطفا صااامدی» نسااا ،كه ره گان كیمه رناه
ششار ساکدن سارودرشگ س ،رنم جز ساز ر گدنرش: « آری! ما گدسفند گشيهنیم شر میسر تاریخ»
یا« :زگدگ ن ساارگدشاا ،تدساا /،جیاام ر حاگ نت رهشااي ره گند رفيه /كه حرف م زگد /كه ز ر م گدید /كه
فایل شعر /شمارهی ششم 88 /
ره گند م كشد /نز تد شه رنهان /زیر شنلالمای تد مهبدس
مياااطفا صااامدی شرنین كياب را حرك ،رسن كشااادرما(
ماگده نس /،سرگدش ،من /رکدب تا ررقيم»
نفيااگیااايان رسر نررنب گف ،ودر غزه ی ميمد آفریشای ر شرشساار
گرسانه) ساع شر گشاان شنشن كاسي ما كرشه؛ شرصدرت كه
سااشه ردشن زگدگ رن شر صاادرت مرگ آرن
شیدن گشان نز وفشان زیاشیس ،كه مدلك زگدگ ودش رن
راازتااب تماا نین كنب ماای نجيمار رن شر زگدگ ودش
شر آن سپری كرشه نس ،حال آنكه شاید گرهمای كدر نین
م یارد؛ گدی شر ن ودش جامعهنی رظسم رن ره رند كشااسده
نگزجار رمدم نز شگسا رن را مرگ ريدنن راز كرش:
مدن را وبر آزنشی صاابر ن رن ره تشال كدشااب نشنر
« سااشه نس ،زگدگ /م تدنگ ششممای ،رن ربندی شرنز
م كند نما شریغ !
رکش /تا شفن كند واك /مرشه ودنسيهنی رن / /گباش ره
مممدن نشعار ره كالف شرمم تنسدهنی م ماگد كه مخاطب
كی مم ررگم ودرش / /آب نز آب تکان گم ودرش»
رن تدنن نز مم گیسخين آنما گسی ،ل شر صفههی 39ره
نرتجاع ره زگدگ گامهی مدلك یک نز مدلفهمای نصااای
شعری ررم ودریم كه تیفسش نز مدرگسزنسسدن رازی زراگ
ساارنیب «رسن ش ری ش ز » ردشه گم تدنن ره مسچ جه
شر آن ره ششم م ودرش مرشند ممان مممدنما تکرنر
نین نثر نگلشااا ،رن نز مجمدرااهی مانكدر راااك كرش طب
مکررنت نس:،
رندنگ كه ررنی كياب ررگزیده شاده نس ،ررآیند ش ری نز
«شااادهن شسزی كاه شسز
طن گدسايالژی شرشآ ر رجسن شده را ر ح مدلك ن رن
كرشهنگاد /تما شسزمایم شرش
م كند /تد مثل شسزی كه مسچ شسز ره شسز
گم ودرش/
شر ش زو رسن رفين مااگدن قرنر شنشه نسااا ،نین رگج
شسزی گم كن /رلنریم! /ما مر ساااه شسزمای تاریخسم /شر
حاصل شر قالب نرژهمای حزنآ ر ره ششم ذمن مخاطب
جيرنفسای شسز»
گفدذ م كند
«شسز» شر مر سطر معنای ميفا ت ره ودش گرفيه نس،
شنسن مااگسفیااا ،فرنودنن آزنشی طیبااگاهنی تنها شر ن
راه تي یل مای كه مر مخاطب شر ذمن ودش تدنر م كند
شاااارری نتفااد م نفياد كه رنهمای ر شااان رن را گنر نز
طرش شاادن نز ساادی
شنالنماای تاریك گاكام نگشالبمای شر گ
رسب ر شنرش نگر ره نمثال شنسن
تن شمسم ميدنضااعاگه تیاایسم شاادیم
رازتار (نرم نز رشب ماگدگ فرمنل آحاش مرش تنهای یک نز گش
رنا
نفیرشگ ) شر ر ودنمد شنش،
مای كه م تدنن ره نین مجمدره گیاااب ،شنش
شسزی جز ركدش نسيسيال فکری گيسبمان گم شدش نین
نسيفاشه زیاش نز شند كیمه شر یك نثر نس( ،ره رندنن گمدگه:
وییااه ره گاشار نز نكا ی شااکاف ،ر زگهمای كشااك
نسيفاشهی زیاش نز كیمات نتدردس وساران شر صفههی 41
م كاامد یک نز گکات كه رهير نسااا ،شااااررنن جدنگ
نسااايفاشهی زیاش نز «شسااا،مای كه ریااايه م شااادش
ممچدن صمدی تدجه واص ره آن كنند؛ نین نس ،كه نگر
شسا،مای كه قيه م شدش» شر صفههی )44كه نلبيه نگر
شفرماسااسدن حشسش ،شر شااعر ر ردمد تدلسد ساادرژكيسد
ره ششااام ز نل ویااايل مفرط ره آن رنلریم م تدنگد
نرژكيسدمای ریاااسار زیبا شلپنیر ودنمد كرش نین رهيرین
جایلاه نگيزنر ودش رن تدجسه كند رهرندنن نرژهمای ررنی
ر
ررنی نرتشاا شاااهدش (ذمن
رسن ) شر مين ودنمد
ردش شرن كه كالبد شااکاف نز جنگ ررشنوين ره آثار منف
تيكسد رر نفیرشگ والصه شدش رهطدر كی شیالکيسكمای یژهنی كه رسن میااي
گسیااي
آن مدتماسا ،ودرنك گدیینده مای معاصر شده نس،
جناگ صااایح تنهاای
جا رای شیلرنن گننشين تنها تاریخ نگشمای مر گدییندهنی
ریاايه نساا ،ره شلسل نیدئدلدژیمای گارخرشنگهنیساا ،كه
رن گزشیكتر م كند(یاشت م آید /گفيه ردش جنگ گا شیلر
حاكم رر می،مای جهان سدم س ،رگهمای نز آن رن شر
زگادگ سااا )،نلبيه رش رای مر گدییااانده ی آ نگلارش رن
نین مجمدره گسز شامدیم
م تدنن شر نردنع گدییب آثاری والد جی ،جد كرش
رنامندگ شر رمد نفکار گشب
/ 89شمارهی ششم /فایل شعر
ن لسن شاااعر نین مجمدراه حس ش ری نز واگدنشه ردر
رنج دوري
ماشریساا ،كه شر قالب واطرهنی نز مکيب رفين كه گماشی نز زگدگ شر ساان ،رسلاگل مهس مهل تدلد شااارر را
جان صدرا
شاااويااهمای مدرگسيه نساا ،ظامر م شاادش مين را جدش ساويار منیجم كه شنرش شر نجرن گرفيار ساشهگدیی نس، را آ رشن تمام نفعال شر رایان سطرما كیمات تدضسه ماگند «را نین حال» شر ساااطر رنجم « قي كه» شر ساااطر مفيم ششار تدضاسح شده نز ساوين تيدیری كه منجر ره گمایب نقعه شادش ش ر نفياشهنسا ،شر شاعر نمر ز شاارر تال
م كند تا را سااو ،تيا یر كارگرشنگ
نژهما مر
نقعه رن ره یك گمایب مين مبدل كند مثین م تدنگی ،شر نین قیام ،را صدنی شکیين شسشه مخاطب رن ره تماشای صاهنه شکیين شسشهی رنجره ررشه را تدپ رازی تدپ تشر ردر رازی كند شعر ش
نین مجمدره تنها یك سطر شروشان شنرش وال
نز مرگدگه تيادیر نسا ،ساطر قارل تدجه نین شعر«گیدله نیساا ،شاابسه فسرمای قبل نزرسد» كه نشاااره ره گیدله رارنن قبل نز جشن رسد م كند كه گماشی نز شر ع سال فيی تازه نساا ،شااارر را نساايفاشه نزنین نساايعاره فهبمای معشدقه رن شر ع فيل تازهنی نز رنرطه رشمار آ رشهنس، شااعرسااد كياب شاارح رر تکرنر مکررنت زگدگ یك غرر ،ش ری حاصاال جنگمای نساايعماری نساا ،كه ره
گدنوي نسا ،كه حاشثهنی شر آن ر گم شمد تکرنر سطر
شرنی میارد
/آفياب شکی /،شب ميدلد شد /زنئد نس ،تنها شعر
سااااكنسن نین منااط رن نشنر كرشهنسااا ،كه شر
رن طدالگ تر كرشهنسا ،شاارر م تدنگی ،را حنف نین
شس ،نز
سااطرمای تدضااسه ره شااعر جیدهی زیباتری ردمد فيح
جان منطشه نفياشه را نگهدن منارع زییااي زگادگ
جیيجدی شرنی رهيری ررنی گنرنن نمدر زگدگ
نریايل ما شایايه ره مناط میاردتری مهاجرت كنند
تخ،ودنبما شر ساااطر آور شنل رر شاااکیااا ،آفياب
نین مهاجرین زگدگ رنحي رن تجرره گم كنند رگج ش ری
فرنرساسدن شاب نسا ،آن ش سطر حشد نس ،نز شیلر
نز طن مهر مسا ،نز كاگدن گر واگدنشه كميرین كمبدش
گشاط ضعك نین شعر تشطسع گامناسب ر ی حر ف نضافه
شر زگدگ یدمسهی آنماس ،شارر نین مجمدره گسز یک نز
ساويار گثرگدگه شعر نس،
نین ر شاااماار مهاجرین نسااا ،شر جای جای مجمدره
شعر شهار ش سطر زیبا شنرش :
م تدنن رشرای نین نگد ه رن شر ساار شهمایب مشااامده كرش
«گشیيهنیم كه راش سخي ن
مدلك راه سااارگدشااا ،طن گسز ر نريناا گبدشه نز كنار
گرگما گرگتر نز ممسشه وسال راف كنند»
ميائب نرش ررآن ر تفا ت گلنشيهنس،
رن رشدرنگد/
فایل شعر /شمارهی ششم 9١ /
ل شاارر م تدنگیا ،را شس،ررشن شر ساويار گهدی نین
رمر م گنرنگد شر آرز ی ررینی شریای سا ،شر كشدری
سااطرما ساارر ،رخشااسدن ره ودنگب سااکيه سااکدن
فال م گسرش
نیجاششده رن مدن ن كند
كه ره شریا رنه گدنرش شر حاشااسهی رساشه ر ی
آمادن كیااا رن راه رباث نگيظار م كشاااد شر آرز ی
«گرگتر نز ممسشه ربافند
شس،یافين ره ر ح گم گشيهی نگیان نس،
گرگما وسال
یک نز شعرمای شروشان نین مجمدره شعر مفدمم نس، «ودب كه فکر م كنم
گشیيهنیم كه سخي ن
ساشه نس ،زگدگ م تدنگ مم ساشهتر
رن رشدرنگد راش»
رشسهی نین شااعرمم گرفيار تدضاااسح شاادهنسااا ،وسال
نییياشه ماشه رن رچکاگ
شاررنگهنی شرآن مدج گم زگد
گباش مم ره كی ررگم ودرش
شاعر رنجم شرح سرگشيل س ،شعر ششم ريساگ س،
آفياب شیلری رن سساه م كند
ررریسه ررودرشمای تبعسض آلدشی كه را مهاجرین صااادرت
ر زما ره واگه م ر ش مهياب
مهر جهان سااادم
م گسرش مهااجری كه رر رسشااااگ ن
فر
كن ميزت رن
آب نز آب تکان گم ودرش »
ودرشهنسااا ،حاال شیلر مهل نقام ،گسیااا ،كه ره ن
گااكاام ما شااارنی ششااادنر ر زمرهی زگدگ
مدی ،تازه م رخشااد ریکه نین مهر نساا ،كه معرف ن
گشطهنی رساگده كه فکر ودشكش رن شر ن زگده م كند ره
تعسسن كنندهی گهده ررودرش را ن س،
نین م نگادیشاااد كاه گبدشگب شر شروهی نین ر گد ویی
شااعرمای مشاا ،گه شه مجمدره گر تیااک ساا ،نز
نیجاش گم كند
ررودرشمای كه را كشادرمای جهان ساد م شاادش شه شر
مرشه ره نگيهای مجمدره گزشیك م شااادیم شاااعرما فر
سطح واگدنشه كه ردرما حي
قي شر واگه حمدر فسزیک
فرش رن ره
مطیدبتری ره ودش م گسرش قدیتر م شاادش ره رررساا
شنرگد شر نقع شر واگه گسیاايند ودش جدشیشااان رن شر
یک نز نین شعرما م ررشنزیم را شس ،ررشن شر نجرنی آن
مسدننمای كار ساایدلمای زگدنن جا گننشاايهنگد زگدگ
ره شاارر یاشآ ری م كنسم كه م تدنگی ،را شس ،ررشن شر
شر جریان نساا ،مجامع جهاگ
ساااويار گهدی سااطرمای شااعر شق ،شر مجاشسن كه
رند
مشکل رمدهی شعرمای نین مجمدره نس ،ره مخاطب شر
ساارشااار نز ودشرسلاگل
مثل سااازمان میل كه راید كاری رکنند ساارگر زش رساش ودش میيند
ودنگب ر ننتر شعرما كمك كند
«رلاننر فرض كنسم /گرگماا مم شمدكرنت شااادهنگاد /ما
«شب نز گسمه گنشيهنس،
گدسفندنگ میيسم ودشبخ» ،
تد آگجا كنار وال نت شرنز كشسدهنی
صرفگظر نز رسان تدضسه
گثرگدگه نین شعرما مهيدنی
من نینجاا كناار وال ن ره نگهنای گر نین رالب شسااا،
شروشاگ شنرگد شرشمندی یك شهر گد جهان سدم رن ره
م كشم
گمایب م گننرگد ريااسان ن رن ررریسه ر گد جاری گشااان
كه م تدنگیي تد راش
م شمند
كه م تدنگیي غی ،رزگ
شاعر یازشمم نريرنض ره كج فهم ساكنسن منطشه نز مفهد
ره آغد
شمدكرنسا نسا ،ررشنشا ،قشری كه زگان نز حشدد ودش
حاال رخدنب
شنرگد گارشی كه مرشنن شر ررنرر
م گسرگد آنرن گف
لعن ،م كنند گیال جدنگ كه شر نگيظار گشایب فرج
گشنهی نین گالشیاتدر
رخدنب غی ،رزن زیرالمکمای مسز
/ 91شمارهی ششم /فایل شعر
ماالدف مدیدن م كند آرز مای ن رن شررارهی طنب ره
رنجرهمای شمنل ريدی كه م تدنگیيم من راشم
زیبای ره تيااادیر م كشاااد شر رایان ره مدلك رسشااانهاش
كه م تدنگیيم شر نگهيار رلسرم،
م كنسم كه شر منلا تجدید شاپ كياب شاعرمای ضعسك
شب نز گسمه گنشيه نس،
كياب رن را حفظ ساطرمای شروشااگشان مجدشن رازگدیی
من نینجا رسن ش ری ش ز گسر كرشهن
كند ره مدضادع تشطسع ساارر ،سطرمای شعری تدجه
تد آگجا كنار وال ُنت ورگاس م كش فش
رسشاايری شنشاايهراشااد مجمدره «ش ری ش ز » ره رندنن
مسچ غیط گم كن
ن لسن مجمدرهی شاعری یك شاارر كيار قارل تدجه نس،
كه م تدنگیي رکن »
تدفس رسشيری آرز م كنسم
ررنی شارر
ادیت پیشنهادی به شاعر: «شب نز گسمه گنشيه كنار وال نت آنجا شرنز كشسدهنی نینجا كنار وال ن ره نگهنای گر رالب شس ،م كشم كه م تدنگی ،تد راش غی ،رزگ شر آغد
گشنهی نین گالشیاتدر
رخدنب غی ،رزن زیر المکمای مسز رنجرهمای شمنل
ريدی
كه م تدنگی ،من راشم شب نز گسمه گنشيه گسر كرشهن نینجا مسان ش ری ش ز آنجا كنار وال نت ورگاس م كش فش مسچ غیط گم كن نینجا رکن» شر جمع رندی گهای
یاشآ ری م كنسم كه مجمدره شاااعر
«ش ری ش ز » مجمدراهنی نسااا ،قاارال تدجاه كاه را صااارنحاا ،تمااایالت ر ح
شل گلرنگ مااا شلينل مااا
تمااایالت قیب مدلك رن كااه مهاااجری سااا ،ش ر نز طن
فایل شعر /شمارهی ششم 92 /
نما مياسافاگه گنشايه نز آثارِ مخربِ نساايبدنش فاشااسیم رر
جهان خالي از هيچ
ر ح ر ننِ مرش ِ نین كشاادرما شر شمهماى نوسر جمعس، مندز گيدنگیايه نین آزنشى تدضسحِ شرس ،رن ممم كرشه
یاشار امانی
آزنشىمایب رن شر كنارِ مهد شی،ما مشاااارك ،شنشه نین مرگ گا نمسدىِ نرسدمى شااده رن شر ش قرن نوسر ریشااهكن كند مرگ نگدیشى آزنشى ودنمى ش گمدگه نز مدضدرات رهرنگى فرنگسر نین ش قرن نوسر ردشه تاجایى رسب ر ى كرشه كاه نشرسات فرمنگ یك می ،جهان رن نز آن ودش مى كناد! حال نینجا راید ررساااسد«:نشرساتِ مرگ» یا «مرگِ نشرسات»؟! مجمدره شااعر«رسن ش ری ش ز » كيار ساا ،را 6١شااعر ساپسد كه شر مرنت-نفعاگیيان تدس نگيشارنت واگه شعر جدنن ره گشار رسسدهنس ،شعرمای نین مجمدره نغیب شر ررمه زماگ 2١15 – 2١14سر شه شدهنگد شرنین مجمدره نز شاررِ نفياگى تبار ميطفا صمدى را یك مسچِ والى نز جهان جهاگى والى نز مسچ طرفسم شارر تدجه ره تکنسكماى نجرنیى فر ِ مشخ
راا تدجاه راه نینكاه جهاان تبادیال ره شمکده نی جهاگى شدهنس ،فرمنگ شمدكرنس
مرش ساالری شر تما شگسا
ِ گشیِ،
كیمات ممسنطدر مدلفهمایى نز قبسلِ (سمنيسك نسيرنكچر تمپدى كیمات تخسل زراگى نجرن مرمدگدتسك) گدنشيه
ررنی تما مرش جهان رهيرین گزینه ررنی گدع حکدم،
جهانِ نطرنف حیااس ِ،وا ِ ودش رن شر غالبِ صاافههماى
مدیری ،نجيمار نساا ،تهش شمدكرنس ا شر كشاادرماى
سااپسد گنجاگدهنساا ،نما قبل نزمرشسز راید ره نین مدضاادع
) ره مرنتب آسانتر
تدجه شنشا ،كه شاعر كشاسدنِ سسفدنِ كاغنِ سفسد رر ر ى
جهان ساد (نرم نز نیرنن نفياگیيان
نز گنشايه شادهنسا ،شمدكرنسا یک نز مظامر نسااس
شلرسچهماى آرىِ ودشكار گسی !،نزگظر من شارر راید قبل نز
مدرگسیاام تدسااعه شرررصااه سااساسا ره شاامارم ر ش
مدرنِ شاعر آشاانا
مرشسز را مدلفه تئدرىماى مشاخ
نژهنی یدگاگ نسا ،كه نز شمدكرنتسا ریشه گرفيه ممد نز ش
شر قالبماى مخيیكِ مدلفهما رلنجاگد
رخب شمدس (مرش ) كرنتدس (حکدم )،تشاکسل شده رناررنین ره معنای گظا سااساسا نس ،كه شر آن مرش
ردشه ررنسااس آن قدهى شیدگسز سى نحیاسات ودش رن
گه
مدضدرى كه شر تما ِ آثار مخاطب رن ممرنمى كرشه ررشه
شامان یا نشرنف حکدم ،م كنند
نى رسنِ لنتررى نحیاااساااتِ ى مىشاادش زرانِ ر نیى
شمدكرنسا ره رندنن یك گظا ساساس نمر زه جهاگ شده
منثدر نحیااسااتِ وا آنماساا،؛ شرس ،نس ،كه شعرِ
یعن نكثری ،كشدرما شنرنی گظام شمدكرنتسكنگد یا ودش
مدرن ره مر نريکار گر گییيلى تن مىشمد تنها مدفب
رن شمدكرنتسك مهیدب م كنند؛ شر گظا شمدكرنتسك منشا
رسشرف ،وی ِ فماماى جدید مبيکرنگه نس ،نما نین رن
مشار رس ،مرش نگد نین یک نز تهدالت نساس شر شسده حکدم،شنری شر شگسای نمر زنس،
جدی
گباید نز یاش ررش كه زرانِ منثدر والى نز مرگدگه شاررنگلىِ كیمات شاعر ره حیااب گم آید مثل شاعرماى شمارهى 59 2١ 24 42 27راه ساااما ِ،نفشى گد لاانتشمى گریز
/ 93شمارهی ششم /فایل شعر
زشهنگد نما رالفاصایه مخاطب گانمسد شده ره ر گدِ ودنگبِ نشعار منثدر گامن والى نز شعری ،مىررشنزش مدرشِ شیلرى كه راید ره آن نشااااره كرش غی ودنگى شر یکى نز كارماساا ،كه رنرطهنى ترنمينى را یکى نز نشااعارِ شاااررِ نیرنگى لسال كرشرچه شنرش ره رایانرندى نین ش شاااعر تدجه كنسد: «ش سي ،شنر را صدنی ریند ش سي ،شنر را صدنی آمیيه ش سي ،شنر ودنسين تد جنسن نس ،شر من كه گه سش م شدش گه ره شگسا م آید» «شاررنن آمدهنگد كه گدید تدرن ردمند شیلرنن مىآیند كه نز تد رلدیند گفين نز تد جنسنىس ،شر من كه مرگ رن ره لکن ،م نگدنزش » كه نین ودش رهتنهایى مدضدعِ جالبِ تدجهىس، نسااسان شاعر گدرى رياسان نسا ،شاارر كیىس ،كه گمىتدنگد ريسان ودش رن رنهان كند نساسِ جهان رسنىِ شاررِ مجمدراهى مدرشگظر گلااامى جزئىتر رااه نتفاااقااتِ نطرنفِ ماس ،ره گدرى نیدئدلدژىِ شاررنگه رن شر رُعدى كدشكتر نز مکان ره شاااعر مىكشاااد ره جهان ساااد
ردرخيى
فالك ،ماى آن نشااارهى سااسعى شنرش رهطدرى كه یکى نز مدتسك ماى نصاایىِ مجمدره ره ممسن مدضاادع نوييااا شنشه شدهنس، شر آور ررنى رسشااانهاش ره شاااارر حرفِ زیاشى ررنى گفين گسیا ،نما راید رلدیم شاعر صرفن گشبِ قدهى شیدگسز سى نحیااسااتِ وا رر صافههى ساپسد گسی ،ررنى گدشين راید شااالدشهماى آن رن شااناو ،مدلفهماى مخيیك رن شر ودم ،ره نحیاااسااات نفکار گرف ،كه ريدنن ره گشب شااکیى شیلر نز شااعر رسااسد
ررنى ويم كال رسشاانهاش
مىكنم سعى كنسم را شعر نقعن شعر رندییسم
فایل شعر /شمارهی ششم 94 /
/ 95شمارهی ششم /فایل شعر
نقد و بررسي
نقد شعر فاطمه قهرماني یاشار امانی
(فمسنسیا ،شخيى نس ،كه ره ررنررى نجيمارى سساسى نقيياشى مر ش جنس معيشد نس)!، «شسماگاگدن نگلدزى آشیچى»
نینجا گشیيهن
«فمسنسی ِ،ر شنفکرى یا ر شنفکرِ فمسنسیيى؟!»
واك زگىس،
ممانطدر كه مىشنگسد ما نگیااانما شر زگدگى ر زمرهى ودش
كه ر یب شرآمده نز آب رهير
را زگجسرهنی نز نتفاقات جریاگات ر رهر میيسم كه رعمن
گل رن للد مىكند سر
نز شر نِ ما گشيت گرفيه نغیب شسيخد
سرما شر نین شدمسنه
شر زگدگى سبك زییين ما مىشدگد جریاگاتى كه را كمى
تيسسرنتِ زیاشى
گل مىررش ره گدرسيان
تعم
حيا رمدش گم شدش نین شدب
شر گى رسدنشگر ضادِ ممان جامعه رن شنرنس !،رس راید نز
گشیيه
ممسن حااال تانكر شنش( :لطفن مدنظب راشاااسد!) را ودنگدنِ
كه ر رهر ررنی مرش
شسرگى رر ردسااايهى ظریك یكساااد را جامعه
شندین رارهى شعر فدد كنار زشنِ ررشهی رکارتِ آن ررنى
حيا مرشه مىكشد و
گشان
نميهانِ تخمكما تخمسن حد فعالس ،آنما ررنى رار رى
گشاگ ن
ره نین گيسجه رسسد كه ما را « زگى فمسنسی ِ،ضدِ فمسنسی»،
ر ى من گم
طرفسم نز جایى كه قيااد شنر آن رن رر نصاادل رایهى
من كه رسل شد
قدنردِ «ساااويارگرنیى جزیىگلر» «ساامسدلدژى» رررسااى
ررنی كَندنِ زن
كنم نمسد نر شید شسيلامى صهسح رن ررنى رش رازى را
حشسر شد
نین «مد سااى» زیبار نما ساانگسااار كننده ررگزیده راشم!
شیيمب مثل زگى كه ریخيم ر تا جد
رخدرش
زیر آفياب رای نین گدر نینجا گشیيهن آب تکان گمىودرش
ممانطدر كه مالحظه مىكنسد نثر شنرنى رنج نرسز ش نس ،كه ره مركدن رهصدرت جدنگاگه مىررشنزیم نینجا گشیيهن واك زگىس، كه ر یب شرآمده نز آب رهير شر آغاز را كیىگدیىِ شااارر رسرنمدنِ زنما شید ودش یژهى ن گیااابا ،راه نین میااااله طرفسم؛ نگر فرض كنسم واك گشاااگهى كدرى گامشااخ
ردشنِ شهرهى زن شر نطرنف
مدلك راشاد مىتدنگسم نین ررشنشا ،رن شنشيه راشسم كه نین گامعیدمى تار ردشن رن شر جامعهى ودش ررنى زنما رنیرفيه نساا ،را سااطرِ رعد كه نظهار مىكند ممسن شااکیكماى گامشاخ
نز آب (گماش ر شنایى
ضدح) رهير میيند رر
نین فرضاسه مُهرِ تایسد مىودرش شارر جایى گشیيه ره تار
فایل شعر /شمارهی ششم 96 /
مبهم ردشنِ ودش ممگدراان ودش نريرنف مىكند شدن
گشایيه» كه ره سطر قبل فیبرك زشه مىگدید شدرى كه
مىشنگد رنمى ررنى رمایى نز نین ضااعس ،گدنرش گشب یك
گشیيه؛ یا را رساگى شفافتر مرشمى
فمسنسیا ِ،شکی ،ودرشه رن شر قِبال رنیر
نین نمر رازى
رمدش گمىشدش ر رهر
كااه حيااا كدشااكترین نريرنضااا مم گمىكنناد ر راهر
مىكند
گشیيهنگد شرش غم ن گسز ممسن نس!،
گل رن للد مىكند سر
ررنى مرش حيا مرشه مىكشد و
سرما شر نین شدمسنه گل مىررش ره گدرسيان
گشاگىن
حيا رمدش گمىشدش نین شدب
ر ى من گم
كه ر رهر
گشیيه
گشان
منى كه رسل شد
شر مسکر مين رعد را گشااااگهمایى یكشسااا ،نز قبسلِ «گل
ررنى كندن زن
سارما شادمسنه شدب» ررمىودریم كه ره گشب مر كدن ره
حشسر شد
طدرِ جدنگاگه ودنمسم ررشنو ،للد كرشن گل تدسا سار
شر نشنماه مىگدید «ررنى مرش/
گدرى راازى زرااگى ررودرش ميفا ت را كیمات رن ره جدش
گشااان» كه شر نینجا فارل مشااخ
آ رشه كه را گیایاينِ گُر راشى زران ره گدرى آشنای زشنیى
منظدر شارر رن نز كیى كه ررنى مرش مرشه مىكشد و
منجر شاااده ره شندتي ییى شااادن (مرمندتسك) نثر كمك
گشاااان ردنگسم؟! نما را جدش نژهی «مرش» كه ممسشاااه گماش
كرشه نسااا ،نگر فرض رن رر گماشِ زیبایى ردشنِ گل رلسریم
نسيشام ،نییياشگى ردشه شارر ره تهکسم گماشماى نرسز ش
حيا مرشه مىكشاااد و گسیاا ،گمىتدنگسم
ره نین گيسجه مىرساسم كه ذمن نفکارِ مدلك را سدنالت
قبل ررشنويه گشاااگى ودش
نتفاقات زیاشى مشاايدل گاميمركز شااده نز فرطِ شودلِ
مىگدید« :منى كه رسل شااد »؛ یعنى شااارر ره گدرى ودش رن
نتفااقات نیدهماى گانمسد كننده منفى جایى ررنى زیبایى
رااراث راگى نتفاقات ر شنشه مىشنگد مىگدید مثل یك
مماام آن گماگده نساا ،شر نشنمه را كیمهى ساارما مدنجه
رسل شاده كه تخریب مىكند ودنسيار كندن زن رهگدرى
مىشااادیم كاه ودش راه تنهاایى تاي یالماى مخيیفى رن ره
شیلر ررقرنرى رنرطهى جنیااى را ن ساا !،زن؟! یعنى رن ى
مخااطاب نلشاا مىكند منظدر نز آ رشن آن شر نثر مىتدنگد
نین شعر مرش ردشه نشراى زن ردشن شنرش؟! یا ممزمان را ش
شلسل رر یرنن شدنِ شدمسنه یا قیبِ تپنده گر شارر راشد
رن ى مدنجهسم كاه نفکاار ودش رن شر نثر گنجااگدهنگد؟! یا
كه شر حال یخ زشن نس ،رعد ش راره نرال مىكند كه قیب
نینكه را فمسنسیيى ر شنفکر طرفسم كه شر كنارِ نقك ردشن
من زیبایىما (گل) رن ره گدرساايان مىررش شر سااطر رعد را
رر جامعهى زگاگه جاگبشنرى نز آن ره جامعهى مرشنگه مم
كیمهى «شدب» طرفسم! آیا شدب گشاان رر نريرنض نس،؟!
ررشنويه نز ن گسز شفاع مىكند؟! نین مدضااادع ررشنوين
رمدش
شر شااعر نصاالِ نگدر ژگى نساا ،یعنى نساااساان ره شلسلِ
كرشن شدبما یا ممان نگدیشاه نفکارشاان ردشه نس،؟! یا
فرنجنیاااسيى ردشنِ شاااعر مخاطب شر حسنِ ودنگب رى ره
رنمى جاادیااد ررنى طرح نرمااالِ ودنسااايااه ی شاااارر
جنیاس ،رن ى ردنطك ودنسيهماى یك جنسِ وا
آیااا گساا ،مدلك نز طرحِ نین گماااش نريرنضِ مرش
(ر شنفکرى فمسنسی )،ره را
تيثسرگننرى رر نفکارِ آنما
رن مم حيا گم كرشه نساا،
گمىررش رن ى ساع شر ره تيادیر كشاسدن حسِ مرشنن شر
ردشه نسا،؟! شاارر شر نقع شر نین شااعر را شیدى شکی،
حسن مدنجهه را زگان تهشسرشااان شنشاايه تنهایىِ زگاگه
ودرشه نرش شاااده نز ن نسا ا آن جر ت گرفيه ش راره
گانمسدى ردشى آن جنس ضااعسك رن ره مرشنن مم گیااب،
شس ،ره شریدگى نرمالِ ودنسيهماى ودش یعن ررنررىِ را
شنشه نس ،رسان مىكند كه مشکالت جامعه ريرِ حاضر
جنسِ مخااالك مى زگااد شر آور گسز مىگدیااد «كااه ر رر
ممه جنسگسر نساا( !،ررنى كندن زن /حشسر شااد ) مدرش
/ 97شمارهی ششم /فایل شعر
شیلرى كه راید ره آن ررشنو ،معمل نجرنى فرمسك سطرما ررنى جیدگسرى نز سکيه ى ودنگب نس ،كه شر نین قیم، نحيساج ره تشطسع مناسب شنرگد: ررنى مرش حيا مرشه مىكشد و گشاگىن
گشان
ر ى من گم
منى كه رسل شد ررنى كندنِ زن نینجا گشیيهن
حشسر شد
آب تکان گمىودرش
شر نشنمه: شیيمب مثل زگى كه ریخيم ر تا جد
حاال گشایايه گشای ،رن گماش سکدن مىشنگد سکدگى كه گریبانِ آب (ر شاانایى) رن مم گرفيه؛ رن ى گشاایاايه ره
رخدرش
زیر آفياب
آرنمب رىحالىِ رس نز نرضاا رسسده گشیيه ره زگده ره
راى نین گدر
گدر شاادنِ زن فکر مىكند ره جامعهى ودیب گاررنررى
نز نین نرسز ش ره رعد را شیدى ميفا ت ره آنشه شر نريدن را آن
رارگىِ رکارتِ ردنل،
مدنجه ردشیم طرفسم؛ شر نینجا شاارر قيد شنشيه معمالت
شر جمعرندى گلامى نجمالى ره كل نین شااعر كه رسب نز
جاامعاهى ممريااار والصااالىِ تما نمدر شر یك نمر
شاعر ردشن یك حشسش ،نس ،راید گف ،كه را نثرى غنى نز
«سکس» رن ره مخاطب یاشآ رى كند
گمااشماا طرفسم كه نجرنى شرسااا ،فرمسك ررودرش را
»
كیمات رن مىفهمد ره جاش ى كیمات آگاه نسااا ،آنما
«شیيمب مثل زگى كه ریخيم ر
نین سطر ره مخاطب تي یلماى زیاشى شنشه را فیبرك ره
رن فش ررنى ررشنش ،یك منظدر رهكار گبرشه رلكه را شنگب حیاااساا،
نرسز ش قبال تادنرى نژهى «منى» شر ساااطر «منى كه رسل
ودش نز تئدرى مااایى نز قبساال مرمندتسااك
شاد » نرضا شدن ریخينِ نسپر مرش رر ر ى زن رن گشان
گماشساازى شر شاعر ره وی ِ نثرى قارل سايایب شس ،زشه
شنشه را تي ییى ميفا ت ساااطهى شیلر ریخين واك رر
نس ،نما مدضدرى كه راید ره آن نشاره رهرندننِ رسشنهاشى
ر ى زن رن شر ذمن مخااطاب مىگُنجااگاد رهگدرى شیلر
نز جاگبِ مخاطب ره مدلك مطرح شااادش گیاااير
ودنمان آن نسا ،كه رنرطهنى مارسن نین سطرما نیجاش كند/
نیدئدلدژى شاررنگه نس،
كرشه (تعاشل شعرى) كه ره مخاطب یاشآ رى كند حيا شهدش
ما را آثارِ فمسنسیايىِ زیاشى نز نین قبسل طرف ردشه میيسم
شهدت سکس گسز تا نرضا شدن نشنمه شنرش را نرضا شدن
ردشن زن
ممسنطدر گفين نز تنهااایى مرگ كم نرز
شید
طرف مشاارال مفعدل رن زگاده زگده شر گدر مىكند نژهی
شر جامعهى فعیى ما وسیى رسشير نرسدمى شده نس ،حاال ما
«آفياب» گسز شنلىس ،كه رر ر شن ردشن نین میالهى مشمئز
منيظریم! شر نگيظاارِ مریمِ ر ئسن تن كياارى میااايسم كه را
كننده حسدنگى شالل ،شنرش نظهار مىكند نین نتفاقات شر
جیاااارت كاامال شر مشارل گاررنررىماى مر ش جنیاااس،
جامعه ر شن ردیهى راشىس ،كیى رسدن گمىشدش كه
نییااياشه ره جاى ررگزیدنِ مرگ رىتفا تى ررنى راقبِ،
شدرب رن شر ررنرر نین نمرِ حشيناك مخرب رمدش كند
نین جنگ قرراگى شنگیااين ودش شر تمامىِ جریاگاتِ ريارِ حاضار ودش رن ررگدهى صا د شر صد صاحبِ ح ِ مطی ردنگد
فایل شعر /شمارهی ششم 98 /
نقد و بررسي
نقد شعر هيال منصور سمیه ابراهیمی
گدسايالژی جنگ رالشده ر ح جیاام نگیااانما رن ميالش م كند ش آلسیااام جنگ زگدگ مماگند وسر شااار شر قرنراا،
تهاا ،گرنگب شااادیاادی رااایاادنر
شر حااال
رر كه مىگرش ره واگه
رسبر یس ،ریسارگد شاررنن گدییندگاگ كه تنبمای
ميز تسر مىكشد
حااصااال نز شنسن شرشی رن رادل ره آثاری ماگدگار كرشه
شگسا ره واگهن مىریزش تاگکى را مىگننرش شر نتاقم
نگد ه رن شر سااسطرهی جهان ساااويل مين
م كنند را شنسن تمهسدی ره رررساا شر نمين شااعر مسال
رعد مم جنگ
منيدر م ررشنزیم:
رر تن ر حم شنگ
رر كه مىگرش ره واگه
سار ،م ش ش سدى شرد
ميز تسر مىكشد
یکى ر ى مسز
ررگج م كارش
وندهماى شوير
ردل ره زیبای
شگسا ره واگهن مىریزش تاگکى را مىگننرش شر نتاقم
ره ودنب مىر ش شر كارتدن
رعد مم جنگ
تا ررد رریزش شعر
رر تن ر حم شنگ
تدى ویسج
شر ساطر ن ل نین شاعر آثاری نز گنشيه مشهدش نس ،ره
وسس شدش شر واگهن كرمان
گظر م رسد مدلك شر نین نثر قيد تفیسر نتفاقات رالفعل رن
تهرنن
شنرش ل را نشنمهی ودنگب رسااسدن ره سااطرمای رعدی
آراشنن
والف نین ثار ،م شاادش رس سااطر ن ل شر رسن ساااشگ
كه نز ر گر ش
حا ی تکنسك ودر ررنی ر ه شالب كشسدن مخاطب نس،
رگلب گپرش نز صفهه
«تسر كشاسدن ميز» گشاان نز نزشحا فشاارمای ر نگ س،
شرش
«ریخين شگسا ره واگه» را سرشرش رنرطهنی حیشدی نیجاش كرشه
تما گمىشدش مثل جنگ
م تدنن نین گدگاه تيااادر كرش كه شلسل نین نسااايهالهی
من شیلر شدر گمىزگد شلم
ر ح
قيى یکى زگگ مىزگد
رزرگ رن نیفا م كنند شر ساطرمای «ميز تسر مىكشد /شگسا
كه تنهای ن رن ررت كند رسر ن س نر را
مجد تفکرنت سااا ،كاه ره گدر گشب معمااای
راه واگهن مىریزش» نگر واگه رن ردل نز ميز یا سااار شر گظر رلسریم حماادر رنهاگ ِ ضااربنلمثلِ «شگسا رر ساار ورنب م شادش» شریاف ،ودنمد شد شر سطر شهار شامد تاگک میاايسم كه را راگننشااين شر نتاد شااعر رن ره ساادی جنگ رمنمدن م كناد؛ نلبياه جناگ شر واگه رن ره گزنع واگدنشگ گسز م تدنن نرجاع شنش شنگ زشن ر ح جیااام تدسااا جنگ آالت جنل مخاطب رن ره ساام ،شلسل ساارشرش
/ 99شمارهی ششم /فایل شعر
ر ننرریشا ِ ساطرمای قبی سادد م شمد گشانشمندهی
ررممزشگ قدنراد مجاای
نرتباط منیااجم ساا ،كه رسن سااطرمای نین شااعر ررقرنر
كشاسده رشا ،سر مم ( ش /شر /كار /تدن) نلبيه رش ،سر
نس ،شر نشنمه را سطرمایِ:
مم آمدنِ ش صام ،ممگدع (ش /ش) سطر ششار سکيه شده
سار ،م ش ش سدى شرد
تدصسه ره تيسسر نین قیم ،م شدش شر نشنمه« :تا ررد رریزش
یکى ر ى مسز
ررگج مىكارش
رهكار ررشن شند مجای ریند
شاااعر /تدى ویسج /وسس شااادش شر واگهن كرمان /تهرنن/ آراشنن» ره گهدی را رردریزی شااعر شر ویسج
وندهماى شوير ره ودنب مىر ش شر كارتدن
رنرطهمای
ری ،معیدل گخگما شده مجهدالت كه شر ذمن مخاطبِ گدر شر ساطرمای قبی سااويه شد ررشنويه راسخ شنشه
تا ررد رریزش شعر
شاده نسا ،راز مم ررشه نز جهِ رسن ِ جنگ گدسيالژی
تدى ویسج
ررشنشايه م شدش رر شنشن شهرمای منكدر
وسس شدش شر واگهن كرمان
تيثر ررنگلسز
تهرنن
شر نین قیام ،ره ساطرِ «ساار ،م ش ش سدى شرد» شلسل
آراشنن
رهكار ررشن نژهی شاارد رن نضااحتر گشااان م شمد گدی
كه نز ر گر ش
مدلك ساااكن كشاادری نر رای ساا ،كه وا رمساگه نیرنن
رگلب گپرش نز صفهه
شهرمای نیرنن رن شر شرد ودش م رسند
مدنجه م شااادیم كه تدجه مدلك نز كل ره جز رن گشاااان
شرش
م شمد رهطدری كه شر نتاد نز سار ،مسز تیدزیدن
تما گمىشدش مثل جنگ
ساااخن راه مساان آ رشه ره شگبال نیجاش رنرطهمای ری،
من شیلر شدر گمىزگد شلم
معیدل ساا ،تشااخسياا كه ررنی سااار ،ره كار رفيه
قيى یکى زگگ مىزگد
ش یادن آن ره سااام ،مشااارد زمسن ره رندنن یك تکنسك شااررنگه حرك ،فما اااا زماگ مين رن ررجیيه م كند ذمن مخاطب رن نز نتاق كه شر حال حاضاار شر آن قرنر
كه تنهای ن رن ررت كند رسر ن س نر را نرسز ش رایاگ راز مم حشنه شدنِ جنگ شر زگدگ رن گدشزش
گرفيه ره سام ،كشايزنرمای كشادرما یا شهرمای شرق
م كناد شرحال
م كشاد نگر را نین فرضااسه شعر رن رسب ربریم مسزی كه
ر ح مدجدش شر ساااطرماای آغازین گسیااا ،مدلك ره
شر آن ررگجكاری شاده ردل نز زمسنمای كشا رزیس ،شر
آرنمب رسسده آرنمش كه تنها شر تنهای یاف ،م شدش
نین قیاام ،را مکث تخسل رسشااير ره شندتي یی نثر ر
سااکدن آرنمب را نساايفاشه نز مجامای ریند كشااسدهی
م رریم شرنكه م تدنن شنسن تيااادر كرش كه ساااار ،رر
زیاشی كه رهكار رفيه میمدس نس ،نلبيه راز مم شر سطر «
شیدنر شارق ِ نتاد نسا ،یک نز نرمای واگدنشه شر حال
من شیلر شاادر گمىزگد شلم» نساايفاشه نز ش صااام ،ممگدع
شسدن مسز غنن ردشه ظرف ررگج رن ر ی مسز م گننرش «ره
(ش /ش) رشا ،سرمم ودنگب رن ششار سکيه كرشه تدصسه
ودنب رفين وناده ماای شويرك شر كاارتدن» راز مم شند
ره نرمال تيسسری جزئ شر نین قیام ،م شدش را تدجه ره
تي یلِ «ودنرسدن شويرك حسن تماشای كارتدگ شر تیدزیدن
گشاااگهمای منكدر ر نر مدجدش شر شااعر فدد یک نز
نتما شاااشی ن ره واطر تماشااای كارتن جنل راناااه گرفين شر جعبااه نی كااارتدگ
نگد ه ن
رااه شلساال ترس نز
جدلمای سا ،كه رسن ردر ماشر ر م شمد» رن ره شس، م شماد شر ساااطر «ره ودنب مىر ش شر كارتدن» ره شلسل
كه شر نین قیااام ،وبری نز نغيشاااا
یژگ مای مطیدب آن رن سطرسازی زیبا تبدیل وسالمای ميناام راه تخسی ساااازگده م شنگسم شند تي یی گهفيه شر شعر گشان نز ذمنس ،والد مدلك شنرش
فایل شعر /شمارهی ششم 1١١ /
شلب شری شنرش شرشی
نقد شعر پويان فرمانبر
كه رف ،ررگش ،م كند شر مسچ من ما ر من م گرشگد
پژمان اسعدی
كه گه راز نس ،گه ریيه فش شر نس ،كه مرن م شمد گشان
«واگه»
قبدل شنری؟
آر كه گزشیك زمسن م شدش شر لسدنن رمر من نس،
نقد و بررسي
كه نز رس ودن تشنه ردش شماگب رن ن ن كرشه تا ربیعد واگهن رن نز نطرنف ششمم م كنند
نشااعار راشااشاگه ممسشااه مدرش تدجه مخاطب ردشه طسك سسع گدشيهما شر نین حسطه گشان شمندهی نرتباط س ،كه نقشاار مخيیك ره شلسل تجررسات ودش را نین مممدن ررقرنر
من ما
كرشهنگد نز نینر ررنی گدشااين راید ممسشااه نريکار ره ورج
تنها
شنش ودنگنده رن را فمامای جدیدی ر رهر كرش
كه تنها راش رد م زگد مرن
شااعر واگه شر فمااای نگد مناك را شر نمایهنی راشااشاگه
آس من نز مان راويه ردش
سار شه شاده كه سایر رسچسدگ مای ر ننشناوي ن
قي كه مدنرسمات م گنش ،نز شلم
ره ساام ،رشااسماگ
جز شل شرش گم شد كاری
م شمد
شرگسریمای حیاا
تد میمد كرشهنی نین آب رن
آر كه گزشیك زمسن م شدش شر لسدنن
قبدل شنری؟
رمر من نس،
ره ودنرم آ رشهنی ودشت رن
كه نز رس ودن تشنه ردش
قبدل شنری؟
شماگب رن ن
حيا لخيم كرشهنی شردت گه
آن رن
آگ ساادد
ن كرشه تا ربیعد واگهن رن
قبدل شنری؟
شر رنج سااطر ن ل فمااای واگه معرف م شاادش مدتسك
مندز را قطره نشک نز لخ،
نصای شعر واگهنی مبهم نس ،كه نشاره ره مکاگ شنرش كه
كه سفر م كند رنجره رن
تدسا ودن كه ممان قدرت تعسسن كنندهی سرگدش ،نس،
را شسي كه گم رسد ره نقساگدس تنها من ما ر من م گرشگد
شر حال گاردشیس( ،را تدجه ره زمان فعل ربیعد) تدضااسح ضااعس ،سااپری شاادن رمر شر شهار سااطر ن ل تدصاسك حال ،ودشكش را قر
مای نس ،كه را ودرشن
كه رمریس ،واگه كرشه شر تد
لسدنن آب ره نگيها رسسدنن
ر من كه ودش رن م زگد ره ساحل
سرگدشي شنگیيه كه ودن ررنیب رقم زشه نما نین فماسازی
سفر م كند تا مرگ گه گدشي رنض م كند نین كدسه رن گه حيا مام شلررای
نتفاد نفياشه آن رن گاش نز
رسب نز حد تدضسه س ،ره ساويار شعر لطمه زشه نس، نتيال آن ره مفهد نصی شعر یعن واگه شر سطر رنجم
/ 1١1شمارهی ششم /فایل شعر
كاركرش فعل ریعسدن ررنی تشانل رن گامناسااب ساويه زیرن نگر مشياادش شااارر ریعسدن قر
شر نین قیاام ،رازی فرم را كیمه آس امان منجر ره آمنل
ردش نین كار رد ن مدتسك
زیبا شاده ممچنسن گدر نرتباط ساوياری را «ما » نیجاش
آب صدرت م گرف ،شاید را یرنیش گظسر سطرمای زیر
كرشه تركساب فعل راوين را «شلم» شر ساااطر رعدی فعل
ره ساوياری رهير ررسسم:
مركااب شل راااوين رن م ساااازش
ته گشی ،لسدنگم
سرودش گاش نز نرها م رساگد نین گدآ ری ررنی شعر
نز رس ودن تشنه ردش نكرشه
ساپسد الز
ودنگنااده رن رااه گدر
ضار ری نس ،گدیا معشدد را سفری مدنی
نز ن ش ر شاااده یاا تركب كرشه نسااا ،نلبياه نین مدنرسما
تا رندشد واگهن
ره معنای مرگ گسز راشد
م تدنگد رر نز ر ح
«شل شرش» مم نر گه شااادهی شرش شل نسااا ،كه را مفهد شر نريدنی شعر شرمم آمسخيه
ودرشن قر
شر نشنمه:
ودشكشا
نز نطرنف ششمم م كنند
نین شرممتنسدگ نز یژگ مای رارز شااعر سااپسد نساا ،كه
من ما
مياسفاگه ریساری نز مخاطبسن را ودنگب سطه نشعار آنما
تنها
رن زنئاد تیش كرشه راد ن مسچگدگه تا یی ربدر م كنند
كه تنها راش رد م زگد مرن
نین قیاام ،شااعر نز فر
شر نین شهار سطر حس تنهای كه را تاكسد ر ی رنير من
مرگدگه یرنیب رر ر ی آن رسهدشه نس،
ره جدش آمده را جمع ریااين آن ره واگهنی م رسااسم كه
تد میمد كرشهنی نین آب رن
جز ن ل شخ
كی شر آن گسی ،نما مندز مفهد واگه
آمنگ قدرتمندی ررودرشنر
قبدل شنری؟
مدقعسا ،نقع آن شنرنی نرها نسااا ،نین نز گشاط مثب،
ره ودنرم آ رشهنی ودشت رن
مين مهیاادب م شاادش نز فعل ششاامم م كنند شر كارررش
قبدل شنری؟
معنای شیلری نسايفاشه شده نس ،رن ی صهنهمای جدنل
حيا لخيم كرشهنی شردت گه
شر گ ودش را من مای كه ن رن گظاره ره ی حیااااشت
قبدل شنری؟
م كنند ره تياادیر كشااسده ل نساايفاشه نز قسد مکان «نز
ش راره شارر ره تدضسح شنشن آر كه نريدنی شعر گدشسده ردش
نطرنف» كمک ره نین قیاام ،نز فماااسااازی گم كند
م ررشنزش را صااف ،مفعدل میاامد معمای شااعر تما
م تدنگد حنف شدش ررنی نین قیم ،یرنیب زراگ زیر رن
م شدش مکاشفه رایان م رنیرش
رسشنهاش م كنم:
تاياساسر لهن یااا لهنگرشنگ شر ربااارت «قبدل شنری؟»
ششمم م كنند من ما
گشانشمندهی نحیاس ريض مظیدمس ،راش شر لهظهی
تنها راش رد م زگد مرن
ودشكشا سا ،ررنی مخاطب رار نحیاس زیاشی ممرنه ودنمد شنشاا ،شر سااطر رعدی مامس ،قر
گسز ر گمای
م شاادش را فعل ره ودنب آ رشن مشااخ
م شاادش كه
قر
ودنبآ ر ميرف كرشه را نین
نشنمه:
رن یِ ن ل شاخ
آس من نز مان راويه ردش
حال مندز ر یای معشااادد رن م رسند كه ن رن ررمنه كرشه رن نز ن گرفيه یا شاااید حيا آرر یب رن ررشه نما
قي كه مدنرسمات م گنش ،نز شلم
ممه شسز
جز شل شرش گم شد كاری
ن رن شردت گکرشه راه حریم ودش
رنه گدنشه تفیاااسر
نین مدضادع ره رهده مخاطب نس :،وساگ ،مرگ معشدد
فایل شعر /شمارهی ششم 1١2 /
یاا شالیال شیلری كاه منجر راه گاتما ماگدن نین رنرطهی
معشاادد م سااپارش؛ نقساگدساا كه مسچ ق ،شساايب ره آن
راشاشاگه شاده نسا ،یك یرنیب صرفن آمنلسن ممرنه را
گرسسد نین نرتباط رمدشی را قیم ،رسشسن شعر ره زیبای
حنف رعم حر ف رر ررنی نین قیم ،نرنئه م شمم:
نیجاش شده نس،
میمد نز تد ردش نین آب
نین سااطرما نز ساارر ،آمنگ فر مناسااب ررودرشنر
قبدل شنری؟
میيند گساز ره یرنیب گدنرگد
ر یای تد ردش نین ودنب
***
قبدل شنری؟
گه گدشي رنض م كند نین كدسه رن
حيا لخ ،كرشهنی شردت گه قبدل شنری؟
گه حيا مام شلررای شلب شری شنرش شرشی كه رف ،ررگش ،م كند شر مسچ
قیم ،رعدی شعر:
نین سطرما مم شند ر نی ،شرمم تنسده شر شل ودش شنرگد
مندز را قطره نشک نز لخ،
راید را ذمن والد تسزمد
كه سفر م كند رنجره رن
مام ِ شلررا ممان لنتمای ماشی معندی شیلری میاايند
را شسي كه گم رسد ره نقساگدس
آن رن تي یل كرش گدشاا،
كه رن یِ راشا نین شعر نصین ره آنما شل گم رندش تشبسه
تنها
كدساه نسيفاشه نز ربارت شلرری جنیس ،منكر رن ی رن
نین قیاام ،نز شااعر حیاارت گاكام رن كه گاشاا نز
شر ذمن تاادنر م كنااد شلب شری شنرش كااه ممااان شرِ
تنهای سااا ،تيااادیرساااازی كرشه مدتسكمای رنجره
واگهنیسااا ،كه ررنی معشااادد ودش سااااويه شرشی كه
نقساگدس نز نین لهظه نرش شعر م شدگد راید شید تا نگيها
شلسیب تا رایان شااعر مبهم راق م ماگد نین زیباساا ،شر
نز آنما كاری كشاسده م شدش یا گه راز مم م تدنن كیمات
رسن حاال رن ی م گدیاد شلب شرش م كناد قر
ما نثر
رر رن شر نین قیم ،كامب شنش:
ودش رن گننشايهنگد كه رف ،ررگش ،یا ممان حال ،تهدع
مندز قطره نشک نز لخ،
نز گشااگهمای آن نس ،نما شر رسن حال نین رف ،ررگش،
سفر م كند رنجره رن
شر مسچ نتفااد م نفيد؛ یعن واگهنی كه شر شلب سااااويه
را شسي كه گسی ،شر نقساگدس
مسچ رشش شر ودش گدنرش ره ردش رسسده نس،
تنها
یرنیش ررنی نین قیم ،كه شامل تشطسع گسز می:،
***
گه گدشي رنض م كند نین كدسه رن
من ما ر من م گرشگد
حيا مام شلررای
كه رمریس ،واگه كرشه شر تد
شلب شری شنرش
ر من كه ودش رن م زگد ره ساحل سفر م كند تا مرگ
شرشی كه رف ،ررگش ،م كند شر مسچ
شر نین قیام ،مدقعس ،مکاگ واگه ررمال م شاادش؛ رشش
***
كه شر شل رن ی جدش شنرش رارث ساوين واگهنی شر جدش
من ما ر من م گرشگد
معشاادد شااده ره مدت زماگ طدالگ كه ره نگدنزهی یك
كه گه راز نس ،گه ریيه
رمر نس ،ودش رن قك نین رش م كند شر نقع قیمي
فش شر نس ،كه مرن م شمد گشان
نز جدش ودش رن كه ممان منِ راشااا نسااا ،ره نقساگدس
قبدل شنری؟
/ 1١3شمارهی ششم /فایل شعر
شر قیم ،نگيهای شعر مدتسك «شر» معنای یژهنی ره ودش م گسرش نین شر مدی ،گمشااده یا تيسسر یافيهی رن یساا، كه شر نثر غرد شادن شر رشا
نیجاش نحیاسات مييسر
تنفر گانمسدی ره نز ودش رسلاگل رسسده حاال نین جدنل شر گ (ممان منما) شگبال مدی ،نز شساا ،رفيهی ودیب میااايناد نماا شر رسن حال معنای نصااای «شر» كه ممان راشاش سا ،گسز شر نین جمالت تنسده شده م گدید تنها حس رشاا ره معشاادد نساا ،كه منِ نقع رن تدصااسك م كند لهنگرشنگ «قبدل شنری؟» شر نگيهای شاااعر ره رار راطف آن نفز شه نس، شر كل شااعر شر تياادیرسااازی نگيشال مفهد ودش مدف رمل كرشه نسيفاشه نز تکنسكما مؤلفهمای نشر مخيیك تدساا شااارر رر لنت ودنگب شندتي یی شاادن شااعر نفز شه نس،
فایل شعر /شمارهی ششم 1١4 /
نقد و بررسي
نقد شعر حسين نظريان پویان فرمانبر
شااعر ساارزمسن رنشیکال نساا ،شر تمام الرسرگ،مای معناای
فرمساك نز مامسيب شفاع م كند شرنكه نگر گکند
شیلر شاعر گسیا !،ممسشه ریساری نز شاررنن ررنی تممای نین شمدنن لعني
راششاگهی ودش صرفن نز مدتسك مشسدی نسيفاشه م كنند كه
كدشكتر نز آن نس،
مدتسكمای آزنشِ ردن معشاادد حدل آن ره گمایب شرم آید
كه تما واطرهما
شیلر كمتر شااارری ره نرتباط والد نین مدتسكمای آزنش
شر آن گنجاگده شدش
شرممتنسدهتر كرشن ساااويار معنای ِ شااعر
كدشكتر نز آن
مياساافاگه نینگدگه نساا ،كه شر نین زمسنه شنریم ره ساامِ،
كه تما زیبای نت رن
كیسشه م ر یم
ره واطر سپرشه راشم
نز گظر من شارر نقع راید نین گکيهما رن جدی رلسرش را
شر نین نتاد كدشك
والقس،مای ر شرر ماگع كیسشااهنی شاادن شاادش را نین
شرشما رزرگ ره گظر م رسند
تدضاسهات سرنگ شعر حیسن گظریان ودنمسم رف ،رلكه را
مرشما
كدشك
گشادشنِ ساويارمعنای ِ نشی ،آن گزنرهی مطرح شده شر
مرزما
كدشك
تمهسد نین گشد رن رهير شریارسم
ر شك
نین شمدنن لعني
ترشید
كدشكتر نز آن نس،
جایز گسی!،
كه تما واطرهما
جایز گسی،
شر آن گنجاگده شدش
ششماگ ،رن فرنمد فرنمد
كنم
نین شمدنن لعني
كنم
م نگدیشااد
شااعر را زراگ ساااشه شاار ع م شاادش ر آنكه والقس، واصاا شر ررفدرمنس شنشاايه راشااد نز شمدنگ (ره معنای نسااايعاری) م گدید كه واطرهمای رن ی ره شلسل نزشیاش شر آن جای گم گسرش را نشی ،نین تکه ودنمان ررقرنری نرتباط معنای شر كل شعر نجرنی رهير آن میيم: «نین شمدنن لعني كدشكتر نز آن نس، كه تخي شدش ررنی فرنمدش » كدشكتر نز آن كه تما زیبای نت رن ره واطر سپرشه راشم
/ 1١5شمارهی ششم /فایل شعر
شر نین قیاااماا ،گسز مدتسك آزنش شیلری رااد ن والقساا، واصا
«ر ی من نس ،مرز ر شك
صاك شده كه ما رن ميدجه م سازش شمدنن ممان
ذمن رن ی نس،
جایز گسی ،ترشید
رااا نشیا ِ،نین رخب شر ر نشنمااهی ممااان نرتباااط شر گ ِ
گدید
ساويار شر نجرن فر ِ مدف میيم:
كه را نطمسنان مرن ودنراگد فرنمد
م شد
«كدشكتر نز آن كه زیبای ن
كا
شرنز رکشد ر ی من»
نین شمدنن لعني
شر نین نتاد كدشك
نگر شق ،كرشه راشسد را نین نشی ،مم شهدش كشك رن ی
شرشما رزرگ ره گظر م رسند
(رازی را شمدنن ذمن معشدد) حفظ شده مم نرتباط
»
)
مرشما
كدشك
شر گا ِ مادتسك مااای آزنش (تخاا ،شرنز ودنب
مرزما
كدشك
نرجارات شر گ رسن آنما قدرتمندتر شااده نساا ،شااعر
شر نین قیام ،ميدجه م شدیم كه شمدنن (ذمن رن ی) ره
فارسا گسز ممسشه راید را گلام
نتاد كدشك ردل شاده نس ،ممچنسن را رازیمای زراگ
شاعر ره مثارهی طبسع ،گشض گشادش سرزمسن رنشیکال رن
(شرش مرش مرز) طرف میاايسم كه «مرز» كاركرش واص ا
رطیبد زیرن تنها نینگدگه نسااا ،كه شاااعر مهد ش ره كاغن
شر نین قیام ،نز شعر گدنرش رهير نس ،حنف كل نین
گم شدش لنت سرودش رن م تدنگد نینممان كند
نرسز ش ره شکی شیلر نجرن شدش: « شر نین نتاد
ویرایش نهایی
شرشما رزرگ شدش مرشما كدشك»
نین شمدننِ لعني
***
كدشكتر نز آن نس،
ر شك
كه تخي شدش
ترشید
ررنی فرنمدش
جایز گسی!،
كدشكتر نز آن كه زیبای ن
جایز گسی،
شرنز رکشد ر ی من
ششماگ ،رن فرنمد فرنمد
كنم
كنم
شر نین نتاد شرشما رزرگ شدش
نین شمدنن لعني شر رند رایاگ
مرشما كدشك «شمدنن لعني » ممزمان مم ردل ره شمدنگ
ر ی من نس ،مرز
م شدش كه رن ی آن رن ره رندنن آورین تيدیر نز معشدقب
ر شك
ره یاش شنرش مم ردل ره ذمنِ ودیب نما ررفدرمنس شر نین
جایز گسی ،ترشید
قیاام ،گسز ره شاادت م لنلد كشااك مخاطب رن ورنب
گدید
م كند
كه را نطمسنان مرن ودنراگد
را نین نشی ،ضامن ترمسم فر نسايرنكچر سع شر ررقرنری
كا
نرتباط شر گ ِ منیجمتر سمنيسك نسيرنكچر شنشيهن :
نین شمدنن لعني
فرنمد
م شد
رسب رر ش كه مفهد ودشِ
فایل شعر /شمارهی ششم 1١6 /
كاری كنسد رر یم تهِ شرش كز كنسم آرن !
نقد شعر ايمان رحماني
گه رایکدر كنسم گه میهیه ره را را شس،مای شدر گدر م كنسم گد
نوید استاک
ر
ش ر راییيسد! شر گدرِ شیلری ميدلد م شدیم
مم آب مم ررد مم ما
تا گدر ره گدر شدید!
ممه مجاگ م شدیم جانمان رن م گننریم ككِ شس،
*تممسن نز شعرِ جریده رلاه نحمدی:
رردمان م ررش راز!
ره مر گدنری زش گر گان ردش!
ما مم آب م شدیم ودنب م ر یم ُ طاق ِ،طاد شدهمان رن
نقد و بررسي
م گننریم كنجِ طاقچه واك رخدرش یك سم ِ،نین جيرنفسا ششدر كثاف ِ،نین مدن گریبانگسر نس!، ما كه ره مر گدنری زشیم گر گان ردش* زمسن كه ق م شد مدن شس،مای رهنن
رن ره شاگهمامان گزش
شر جدنمع كه رشایشااان رر رایهی فاشااسیاام گهاشه شااده (نیرنن ررند سدریه تر ر نردن
) مرش ممسشه مدرشِ ظیم شکنجه
تجا ز نز طرفِ حاكمان سرشمدنرننِ ممیک،
میيند شر شنسن جدنمع مرش ره نجبار ره رایِ صند دمایِ رنی آ رشه م شاادگد ره نفرنشِ نز رسب تعسسن شااده تدس ا ِ
حيا ره نگدنزهی نشارهنی!
رمبر رنی م شمنااد شر نقع نین نگيخااارااات رااه گدر ررنیِ
نز رس ررتسم نز گششه
فریبِ مرش نسا ،مرشم كه سااالماس ،شر رزنشنریما
گم شنگند واگه گخریده
رنهرسمای ما شرك ،م كنند شعار م شمند
واگه ورنرسم!
ساويارگرنیِ جزئ گلر:
ممه قرراگ م شدیم ر زی مجاگ
تدضاسح شر شاعر یك ضعكِ رزرگ نس ،شر شعر راید را
تکان م شمسم تن
نسايفاشه نز كُد سارگخ نحیاس فکر رن منيشل كرش گه را
م تکاگسم ذرهذرهمان رن شر واك
تدضااسح یا شاارح شنشن نین شااعر شنرنیِ رنرطهی رسنامين ِ
نگلار نز گیدله زیباتر گدیدهنیم مرگز!
منكدر را شااعرِ «جریده» نز رلاه نحمدی نساا ،نین شااعر
شر تسر رارننِ ش رارهنی
نشاااارهنی راه قيالراا مایِ شند شمهی نوسرِ نیرنن شنرش كه
ره ممان زیبای
تدسا ِ رژیمِ جمهدریِ نسالم صدرت گرفيه نس ،مدلك
شي ،رار شي ،مف ،رار مشياش مش ،رار
شر نین نثر نز شارنی ِ گامیااردِ جامعه شکنجهمای ر ح
شنرمان رزگسد راز جار رکشسد شنر زشیم شننننر!
ر نگ تدس ِ رژیم رننب م كشد ممسن نمر رارث شده شسا ،ره وی ِ شنسن شعری رزگد مدتسكِ مشسد شر نین شعر
تاریخ ششدر تاریخِ نگشما شنرش آور!
سارودرشهگ
شر شسيپاشهگ ِ زمسن
كه ره نسطهی مدتسكمایِ آزنشی شدن ررد آب تسر رارنن
ره آ نرِ تازهنی ررودرشیم؛ ر شس ،ودرشیم ُ ش راره شر جنل تن ره تن مرشیم
گیدله تاریخ
گارضایي نز شرنی ِ وفشانآ رِ جامعه نس، ره مدتسكِ نصای ِ شاعر نشااره كرشه نس،
/ 1١7شمارهی ششم /فایل شعر
شااعر را تيارعِ نضااافات تشطسعِ گامناسااب ر رهر ساا ،كه
ر رهر میايسم ممانطدر كه نشااره شاد تدضسح شر شعر
رازگدییاا ِ ش راره
ضعكِ رزرگ س ،رسشنهاش م شدش شارر رهصدرتِ زیر نین
گسازمندِ نساايفاشه نز تکنسكِ غی ودنگ
نساا ،را نساايفاشه نز تکنسكمایِ ساااويارگرنیِ جزئ گلر گشااگهشناس
شعر رن مدرشِ گشد رررس قرنر شنشه آن رن
نرسز ش رن تشطسع كند: آب
ما
ررد
ره شند نرسز ش تشیسم م كنم:
مجاگ م شدیم
نرسز شِ ن ل:
جان شر شس،
مم آب مم ررد مم ما
رردمان م ررش
ممه مجاگ م شدیم
ما مم آب م شدیم
جانمان رن م گننریم ككِ شس،
ودنب م ر یم
رردمان م ررش راز!
طاق ِ،طاد شدهمان رن
ما مم آب م شدیم ودنب م ر یم ُ
م گننریم كنجِ طاقچه
طاق ِ،طاد شدهمان رن
واك رخدرش
م گننریم كنجِ طاقچه واك رخدرش شر سااطرِ ن ل نین نرسز ش شندینرار نز كیمهی «مم» نساايفاشه
نرسز شِ ش :
شاده كه حشاد نسا ،رسشانهاش ره حنفِ آن م شدش نین
یك سم ِ،نین جيرنفسا
نرسز ش نشاره ره ماجرنیِ مجاگ شدنِ آب ررد شنرش كه شر
ششدر كثاف ِ،نین مدن گریبانگسر نس!،
ط آن ومسن شر 12رهمن 1357شر رهشاا ،زمرن ره مرش
ما كه ره مر گدنری زشیم گر گان ردش*
ردهی شر غسن شنش كه ره شااما آب ررد مجاگ م شمسم ره نین سااسیه را سااخناگ غسر نقع شر صاادش فریب
زمسن كه ق م شد مدن شس،مای رهنن
رن ره شاگهمامان گزش
ممرنه كرشن مرش را ودنسيهمای ودش شنش ،ممانطدر كه
حيا ره نگدنزهی نشارهنی
م شنگسم گزشیك ره 38سااال نساا ،كه مرش ِ نیرنن تدساا ِ
نین نرسز ش را نرسز شِ قبل مرتب نساا« ،كثاف ،گر گان ق
آودگدما مُف،ودرمایِ رژیم فریب شنشه م شدگد تاكندن
شادن شسا،ما» شنلمای میايند كه ره مدلدلِ نصی ِ شعر
شر رنهِ آزنشی ر شااانگری نفرنشِ زیااشی قررااگ ِ تر رما
م تدنگد ره «تهرنن» كه
نردن ما شااکنجهمایِ نین جاگسانِ تدتالسير شاادهنگد مدلك
شاللا ،م كنناد ساااطرِ ن ل ش رایيخ ِ،فیااش نردن
ودن نس ،رسشيرِ نتفاقاتِ سساس
شر نین نرسز ش را تدجه ره شرنی ِ رسب آمده فریب ودرشن
نريرنضا شر آن م نفيد نشاره شنشيه راشد شر سطرِ سد
تدسااا ِ حکدم ،را كنایه نز جان رر كك ردشن صاااهب،
ربارت نز شاعرِ «جریده» گدشايهی رلاه نحمدی آ رشه شده
م كناد كه ممهی ما رن مم مثلِ جدنگاگ ِ كه تسررارنن كرشید
كه نشاااره ره مدتسكِ نصاای ِ شااعر شنرش فمااایِ وال ِ رسنِ
تسر راارنن كنساد! شر نین نرسز ش را تشطسعِ گامناساااب ر رهر
ساطرمای ش
شهار رن ره گدر را نین سطر رُر كرشه نس،
میيسم كه ودنگبِ شعر رن ررنیِ مخاطب مشکل كرشه نس،
شر سااطرِ رعدی ره راال آ رشنِ زمسن نشاااره شااده كه منظدر
سطرِ سد رنجم مفيم رهير نس ،ره ش سطر تبدیل شدگد
ودنِ نگیاانمای س ،كه تاكندن زمسن ره ششمِ ودش شیده
كه تشطسع شرساا ،شاادش «آب ررد طاق ،واك ودرشن»
نز رس زیااش ردشه آن ماا رن راال م آ رش ساااطرمایِ رعدی
شنلمای میاايند كه ره مدلدلِ نصاای ِ شااعر (گارضااایي نز
نشااره ره تنها ردشن شر زگدگ
گدنشينِ حمای ،نس ،نین
شارنی ِ مدجدش) نشاره شنرش مدلك ره شرسي نز آنما كار
نرسز ش مم را تشطسعِ گامناسب ر رهر س ،كه ودنگب رن ررنی
كشاسده نسا ،شر سطرمای نین نرسز ش را تدضسهاتِ نضافه
مخااطاب را مشاااکل مدنجه كرشه ممچنسن تدضاااسهاتِ
فایل شعر /شمارهی ششم 1١8 /
نضاافهنی كه آ رشه شاده سهسم ردشنِ مخاطب شر شعر رن نز
شي ،رار شي ،مف ،رار مشياش مش ،رار
رسن ررشه نسا ،ساطرمایِ ش شهار رنج رهير نس ،ره ش
شنرمان رزگسد راز
سطر تبدیل شدگد كه تشطسع شرس ،شدش:
جار رکشسد شنر زشیم شننننر!
ششدر كثاف ِ،نین مدن
تاریخ ششدر تاریخِ نگشما شنرش آور!
گریبانگسر نس،
شر شسيپاشهگ ِ زمسن ره آ نرِ تازهنی ررودرشیم؛
زمسن كه ق م شد مدن شس،مای رهنن
ر شس ،ودرشیم ُ ش راره شر جنل تن ره تن مرشیم كاری كنسد رر یم تهِ شرش كز كنسم آرن !
رن
گه رایکدر كنسم گه میهیه ره را
ره شاگهمامان گزش
را شس،مای شدر گدر م كنسم گد
ر
نرسز شِ سد :
ش ر راییيسد!
نز رس ررتسم نز گششه
شر گدرِ شیلری ميدلد م شدیم
گم شنگند واگه گخریده
تا گدر ره گدر شدید!
واگه ورنرسم!
نین نرسز ش راا نرسز شماای قبال رسدگاد شنرش شر ساااطرمایِ
ممه قرراگ م شدیم ر زی مجاگ
«شي ،رار شي ،مف ،رار مشياش مش »،نشاره ره
تکان م شمسم تن
نردن مایِ ساالِ 58شمهی شي ،سالِ 88شنرش شر سالِ
م تکاگسم ذرهذرهمان رن شر واك
58را شسايدرِ ومسن
تدس ِ صاشدِ ویخال ردهی زیاشی
نگلار نز گیدله زیباتر گدیدهنیم مرگز
نز زگدنگسانِ ساساسا
تسر رارنن نردن شدگد
«ررت شااادن وااگه گخریده ورنب قرراگ
گیدله واك»
غسرسساس
شر تاریايانِ سالِ 67را شسيدرِ میيشسمِ ومسن «مزنرنن گفر»
شنلمای میيند كه رر مدلدلِ نصی ِ شعر شالل ،شنرگد ررت
نز زگدنگسانِ سساس شر زگدننمایِ جمهدریِ نسالم
ردشن نز گششاه م تدنگد نشااره ره ساساس،مای حکدم ،شر
یا سه ماه نردن شدگد نین قيل را یک نز ودنرارترین
ررودرش را جامعه شنشايه راشد كه ذمن مدلك رن شرگسرِ ودش
گنااگ آ رترین فجااایعِ تاااریخِ نیرنن شر ش ره یِ حکدم اِ،
كرشه نساا« ،گم شنگند واگه گخریده واگه ورنرسم» كنایه نز
فاشسیي ِ رژیمِ جمهدریِ نسالم ردش نريرنضمایِ سالِ 88
زیرِ و ِ فشر زگاادگ كرشنِ واااگدنشه مااای نیرنگ شنرش كااه
را تشیب شر نگيخاراتِ ورشنش رس نز آن شر ع شد كه نفرنشِ
رسشيرشان را حشددِ زیرِ یك ش یا سه مسیسدن تدمان زگدگ
زیاشی تدس ا ِ سااساهرد مایِ جمهدریِ نسااالم شساايلسر
رن تیك م كنند سااطرمایِ رعدی ره مرگِ مدن
زگدگ شر
ط ش
نرادن یاا تر ر شااادگاد جدنگاانِ آزنشیودنم شدن :گاادن
وفشان نشاااره شنرش نین نرسز ش مم تشطسعِ مناساااب گدنرش
آقاسایطان صااگع ژنله مهمد مخياری
ساطرمای شهار مف ،رهير نس ،ره ش سطر تبدیل شدگد
حکدمي شر رنهِ آزنشی جان شنشگد
ممچنسن تدضاسهاتِ نضاافه شنرش كه رسشانهاش ره حنفشان
شر نین نرسز ش ماگندِ ساایرِ نرسز شما راز مم را تشطسعِ گامناسب
م شدش
تدضاسهاتِ نضاافه ر رهر میيسم كه شر نشی ِ،رسشنهاشی سع شر رفع نینما شده نس:،
نرسز شِ شهار :
تدس ِ مزش رننِ
نشی ِ،رسشنهاشی: ررد
شر تسر رارننِ ش رارهنی
آب
ره ممان زیبای
مجاگ م شدیم
ما
/ 1١9شمارهی ششم /فایل شعر
جان شر شس،
جنگ ودرشیم
رردمان م ررش راز
كاری كنسد
آب م شدیم
تهِ شرش
م ودریم ودنب
آرن كز
طاق،مان شاد
نَ/رق
كنجِ طادشه
را شس،مای شدر
رخدرش واك
گدر م كنسم
یك سم ِ،نین جيرنفسا
گدرِ شیلری
كثاف ِ،مدن
سش مان رن جشن
گسر شر گریبان
تا ره گدر رریزید!
م
شاش گه! ش
ر
زمسن م آ رش راال
نتیجهگیری:
گه شسي ره شاگهما
نین شاااعر گساازمنادِ نسااايفااشه نز تکنسكِ ساااپسدودنگ یا
گه نشارهنی
غی ودنگ سا ،نسايفاشه نز تکنسكمایِ شعرِ سپسد مين رن
گششه ررتمان م
شر نجرن زراان ودنگب تشطسع
گم شنگند
تدصسه م شدش رسشنهاشمایِ شنشه شده رن شر شعر لهاظ ره
واگه گخریده ورنرسم!
گکاتِ ذكر شده شر گشد رمل كند
مجاگ ِ قرران م
ر زی
ذرهذره م تکاگدمان واك/ریز نگلار گیدله رن زیباتر گدیدهنیم شر تسررارنگ ش راره ره ممان زیبای شي،شنر شي ،مف،شنر مشياش مش ،رار شنرمان راز
شننننننر جانننر
تاریخ ششدر نگشما شنرش شر شسيپاشهگ ِ زمسن ره آ نرِ تازهنی ر شس ،ودرشیم ش راره شر تنرهتن
رهير م كنااد راه مدلك
فایل شعر /شمارهی ششم 11١ /
گه!
نقد شعر ليالو
نصین شرن رعدن؟ شیر ز نمر ز مر ر زمى
خزان زندی
مم واك مم آب نكیسژگى مدن ر كى مى؟
مزنرنن حرف شنرش
شسطان زن نس ،زمان زن
مر قطره نشك
زمسن زن نس ،زران زن
زن مىشدش زران
زگى كه جاى كیمه
قيى كه نشك مىرارش نز تنهایىِ لسال زمان ره آش
نشك ریخيه رر نین صفهه علی عبدالرضایی
فا گکرش
گرگه لسال كه شسطان رشد گبدش زیبایىِ شويرِ رعدى؟
نقد و بررسي
گه! معشدد من رعدِ صد مزنر سال؟ گه! نصین شرن رعدن؟ سرآغاز لسال ردش آش كه نميهان سسب مىشنش رر صدرت صاف ن صدرتهیاب گدش، شر آغاز كیمه ردش كیمه گزشِ لسال لسال النله نال ال لسال ى كه ره آش گف ،ال حدن ر كى مى ؟ زگانِ زران من لسالس، سطر كه سدرن مىكند صفهه رن لسال زران قسام ،نس ،زران قسام ،نس ،زگان قسا مىكنند شاشرت رن ررشنر رفرما ره نین جمیه واگد رنشسن ر ى نین سطر رر جید قبیه قبیى رن رزن كنار زیبائىِ شويرِ رعدى؟ گه! معشدد من رعدِ صد مزنر سال؟
شر راررسااا
شاااعار لاساال ر یااکاارشمااای فییاااف
ریااسااويارگرنیاگه نساطدرهشاناسا
ر نگشناوي شنان
شرممتنسده شده كه ر ش ره شعر تنها را شر گظر گرفين یک نز نین ر یکرشما غسرممکن نس ،رناررنین شر ررودرش را نین شعر راید گلام ممهجاگبه شنش، را نین گارش شندسدیه قيد شنر ره گشد شعر لسال سر شهی ری ربدنلرضای رپرشنز شر حشسش ،را شر گظر گرفين شنساايانمای نساااطسری رسرنمدن آفرینب نگیان را تدجه ره میاله شر شیدگاهمای فییف رسرنمدن آن ممچنسن را تدجه ره گظریات شخيس،شناس كارل گدسايا یدگگ ره رررسا
شریاف ،ر نر ساوياری
نثر ودنمسم ررشنو، «نسطدرهی آفرینب» رسب نز شر ع رررس نرسز شمای شعر رهير نس ،تيمی شر گا شعر گسز شنشيه راشسم شر ررودرش ن ل تركسب ش كیمهی لسال ال نساا ،كه ودش رن گشااان م شمد نز نین تركسب لسال سااويه شاده نس ،سار رر نین گسز ری ربدنلرضای كیمات تركسب تازه ردیع رن نرش زران فارساا كرشه ردش نما لسال نز فییاافه رسشااسنه نساااطسری مهکم ررودرشنر نساا ،ری ربدنلرضااای شر شااعر «ره آنكه شاایسك م كند
/ 111شمارهی ششم /فایل شعر
نردی قيد مطرح كرشن میاله مهمتری رن شنرش آن
شیسك م شدش» نز كياب «من شر وطرگاك زگدگ م كرش »
نزل
ره نین میاله نشاره شنشيه نس:،
میالهی مهم ر شك زن نس،
( شیلر لسی
ودن گدگار نین شعر زن نس،؛ زگ نز جنس لسالی نزل كه
كه نز شگدهی شک آش شرز گکرش
تنهای ن گسز نز آنجا ميفا ت نسا ،كه میالهی جدش ودن
ررنی ررگم سر گم گم كند
رن شر نین شعر ره شالب م كشد
گکند )
شر حشسش ،مسان جدش ودن نمر شااار شاااسطان تناقض
نما شر شااعر لسال تما فدكدس شااارر ر ی نین مدضاادع
جدش شنرش رناارر نصااال تناقض تنها یک نز نین ش راید
نسااا ،ممکن نسااا ،ررنی ودنگندهنی كه آشااانای را ریم
شرسا ،راشد نز آنجا كه ره جدش شر شک گدنریم رس
مسيدلدژی گدنرش نین تا یل نیجاش شدش كه شارر قيد شنرش را
صادد آن قمسهی ن ل رن گشض م كند رس ودن گم تدنگد
نیجاش رنرطهی رسنامين را شنسااايان لسی
مجندن نثری وی
جدش شنشيه راشد كه نگر ردش لسال شسطان رشد گبدش!
كند نما شر نقع ری ربدنلرضاااای قياااد شنرش ره میااااله
نز گظر ج نل مک میاالهی شر گه تنها گمایاگلر غسررشالگ
آفرینب ن لسهی نگیاان نشاره كند ره نین طری شر رررس
ردشن را رمای شین نساا ،رلكه گاسااازگاری نجزنی آن رن
نثر
راید نین گکيه ممچنسن ررمان شااار شر نشرسات رن شر
گسز مدیدن م كند شیدید مسد گسز رس نز ررشنوين ریااسار ره
گظر شنش ،شر نساطسر آمده نس ،ودن گد رس نز وی آش
نین میااله شنسن م گدیید كه مسچ شسز گم تدنگد نسيدنری
نز ممان گِل ررنی ن زگ رهگا لسال وی كرش نین زن نز آش
نین نسايدالل رن ميزلزل سازش نسيدالل شنسن كدتاه نضح
فرمان گم ررش رس آش ره ودن شااکای ،كرش ودن گد گسز نز
قاطع طبسع ،زگاگهی گاودشآگاه شارر»
شگدهی شک آش حدن رن آفرید
«آگسما تشخ
شر شنیره نلمعاارف رزرگ نساااال جید شهار نز نرنررر
2ا زیبایىِ شويرِ رعدى؟
آمده نساا :،آیا گم رسن حدن نز آش آفریده شااده نساا،
گه!
شنرنی ش حکم نساا ،حکم گرینل ره نصاال ماشینل ره
معشدد من رعدِ صد مزنر سال؟
راارض شر ر نیاات نساااال گسز آمده كه «نلمدمندن كنفس
گه!
نحده» را نین تدضسهات ره رررس نرسز ش ن ل م ررشنز
نصین شرن رعدن؟
«آغاز ررمان شر»
سرآغاز لسال ردش
1ا مزنرنن حرف شنرش
آش كه نميهان سسب مىشنش
مر قطره نشك
رر صدرت صاف ن صدرتهیاب گدش،
زن مىشدش زران قيى كه نشك مىرارش نز تنهایىِ لسال زمان ره آش
فا گکرش
گرگه لسال كه شسطان رشد گبدش
آگسماا تشاااخ تشاااخ
طبسعا ،زگاگهی گاودشآگاهِ مرش آگسمدس
طبسع ،مرشنگه ی گاودشآگاهِ زن نسااا ،رناررنین
رخش نز ر نن یك مرش زن رخش نز طبسع ،یك زن گسز مرش نسااا ،آگسماا آگسمدس شر ر یااما تخسالت آثار
را تدجه ره آنشه شر تدضاسح گا شعر آ رش شر ررودرش را
منری نشر رهصاادرت معشاادد ر یای
نین نرسز ش شرم یارسم كه شاارر را رهره گرفين نز نین شنسيان
جیده كرشه نس،
نساااطسری ررشنوين ره آن قيااد شنرش مسدالی نز تا یل
یدگاگ آگسما آگسمدس رن نز مهمترین آرك تایکما م شنگد
ساپسدودنگ رن شر ذمن مخاطب رسافریند ری ربدنلرضای
رشسده شنرش كه مر مرشی شر ودش تيدیر نزل زگ رن شنرش
را زش شن تيدر ممسشل مخاطب نز لسال یاشآ ری لسالی
راش ا ر یای
فایل شعر /شمارهی ششم 112 /
كه رهصاادرت گاودشآگاه نساا ،رامل رمدهی رشاا یا
شااارر نما را شنگیااين كیمه گزش لسال رار شیلر ما رن را ررمان
گفرت ممسن آگسماس،
شاار رد
شر شااعر لسال تجی آگسمای شااارر نین شااعر یعن ری
لسال گاتدنن گمایب م شمد
ربدنلرضاای
ره ودر مشاخ
نساا ،زیرن نز معشدقهی
جدش ودن ر رهر م كند حدن رن شر قساس را
«قسا ریسه سن ،فمسنسیم»
نردی نزل ودش صااهب ،م كند ر ی آن مکررن تيكسد
4ااااا زران قسام ،نساا ،زران قسام ،نساا ،زگان قسا
م كند زیرن مشاره آن رن ره رندنن مدتسك مشسد شر نین نثر
مىكنند
شر سطرمای رعدی ساويه نس،
شاشرت رن ررشنر
نما راید شنگیااا ،كه شاااارر تنها نز معشااادقهی نزل ودش
رفرما ره نین جمیه واگد
صاااهبا ،گم كناد رالكاه م ودنمد شر نشنمهی شاااعر
رنشسن ر ى نین سطر رر جید
ساااطرمای رعدی تيااادیری نز زگ آرماگ نرنئه ردمد كه
قبیه قبیى رن رزن كنار
كمير زگ م تدنگد نین آرمان رن وی كند شااااید ره ممسن
تما ساااطرمای نین شاااعر نز سااااويار ریاااسار مهکم
ری ،نس ،كه نساطسر رنه ره نین شعر یافيهنگد
ررودرشنرگاد راد ن شرك نرسز ش قبال قاشر ره فهم نرسز ش
«ررقرنری رنرطهی رسنامين »
رعااد گخدنمسم ردش رس نز آن كااه شاااارر كیمااه رن گزش لسال
3ا شر آغاز كیمه ردش
م شنگد حاال ن رن ره قسا ریسه نرز ما كهنهرا رما شردت
كیمه گزشِ لسال
م كند قسام كه راز را تکرنر ر ی آن رافشااری م كند را
لسال النله نال ال
یاااشآ ری لسالی نزل
گااه گفين رن
لسال ى كه ره آش گف ،ال
طیب م كند
حدن ر كى مى ؟
فمسنسیااا،ما شر طدل زمان ودنسااايار ررنرری جنیاااسي
زگانِ زران من لسالس،
حشدق ميفا ت ردشگد نما فمسنسی،مای نیرنگ شر مشاییه را
سطر كه سدرن مىكند صفهه رن لسال
نز لسالی ماادرن قسااا
آنما شرك رایسن نز نین میاله شنشيه لنن گاكا ماگدهنگد نین
ری ربدنلرضاای شر كياب النله نال ال ريسان تازهی ودش را ر حشسش ودش رن آشکار م كند شر شعر لسال گسز رار
ساطرما راسخ ره گاكام مای ن س ،زگ كه ن لسن ح ن یعن راادگب رن سااایااب كرشه نگااد
شیلر آن رن راا كنااار مم قرنر شنشن لسال النلاه نال ال تکرنر
وشدگ،مای جنی
كرشه نسااا ،ن لسالی نزل رن سااارآغاز زران م شنگد نین
«ماز وسیم زگاگه»
ربارت كه «زگانِ زران ن لسالساا »،یعن زگ شاادرش ا كه
5ا زیبایىِ شويرِ رعدى؟
آغاز رایان قسا نساا ،قسا ریسه رنیر
ساایطهگری زگان
نقع م شدش
گه!
زرانِ ری ربدنلرضااای زگاگ میايند كه ره مرش گه گفيند
معشدد من رعدِ صد مزنر سال؟
نین گه نگفجار سطرماس،
گه!
شر نگجسل یدحنا راب ن ل گسز شنسن م ودنگسم:
نصین شرن رعدن؟
«شر نريادن كیماه ردش كیماه گزش ودن ردش كیمه ودن ردش
شیر ز نمر ز مر ر زمى
ممان شر نريدن گزش ودن ردش ممه شسز ره نساااطه ن آفریده
مم واك مم آب نكیسژگى
شده ره غسر نز ن شسزی نز مدجدشنت جدش گساف» ،
مدن ر كى مى؟ شسطان زن نس ،زمان زن زمسن زن نس ،زران زن
ممدنره مدرش نگدنع
/ 113شمارهی ششم /فایل شعر
زگى كه جاى كیمه نشك ریخيه رر نین صفهه م تدنن نین نرسز ش رن رهصدرت ش نرسز ش مجزن رررس كرش نماا ترجسح من كناار مم قرنر شنشن آنما ره منلا رررسااا شعر نس ،زیرن را نررنز رالقه نزل ن
فاشنری شارر ره معشدقهی
كاه مماان زن یاا زران نسااا ،رسان شرش ن رایان
م گسرش شارر را تکرنر سطرما نیجاش رازی زراگ مسان مدن حدن نرال رشااا ره لسال ودش م كند راز را تاكسد رر ررمان شاار زمسن رن كه زنینده نساا ،زن م شنگد رناررنین مرشه ره جدش رساید نز شر تبعس ،م كند نما آیا نین شیدگاه آرماگ مرگز ره قدع م رسدگدش؟ شاااارر راسخ منف م شمد زیرن كه زن ره جای نییياشگ
ريسان
تنها نشك م ریزش نین زن ممدنره ودشآزنر ردشه نس،
فایل شعر /شمارهی ششم 114 /
نما رئسس جمهدرِ آمریکا
نقد شعر شكست برجام
ردشك رچه ردض گمىكند علی عبدالرضایی
مهدی نادری نقد و بررسي
ررنى نینكه كدكا رسشير كاله ررشنرش مك ش گالدِ ترنمک
«زبان؛ گالدیاتوری علیه کاپیتالیسم»
شادتر كند جهان
ممانطدر كه رسشاااير رر آن تاكسد شاااده ردش شاااعر نمر ز
ش راره راید رژیم رلسرش نیرنن
ریايریس ،ررنی شردت كرشن آنشه كه ممدنره شر حاشسه
نز تنله الغرتر شدش مرمز
نسيفاشه نز
ردشه ره مين شر نین رنسايا ساسیايم جاگشسن
كارگرِ حاج شعبان
گشاااگهگننریمای ساااوياری م تدنگد مررار ره رمسافي تازه
كه شوير مىورش مف،
نز زران ميادندمای رسر گ گشااگلان شالل ،شنشيه راشد
گببِ گازى آراش
«شااکیاا ،ررجا » نز گشاااگهما نرژهمای رهره م ررش كه
مىفرسيد ش رى
نشراای گدنرگد نما شر شسدماگ سااااوياری ردل ره شندین
تا ورنب شدش شگسا
ر نی ،شاده ره مدلدلمای رسر گ ودش حمیه ر م شدش
شوير رسچارهى مرمز
شسادماگ كه سااارمایه شنری رن شر قالب مای مخيیك مدف
كه شاید ظهدر كند نما
گرفيه قالبمای كه ره مثارهی نطرنف مدف (سرمایهشنری)
نما فرجا گدنرش نین ررجا
نز حاشااسه ره مين شردت شااده تا مخاطب رن ره ساام ،آن
شويركِ رسچاره شهارشه ركع،
مدف نصاای یعن ساارمایهشنری راز ما مياادندمای آن
تدى ش رى
سدد شمد
شهارشه رار
شاااکیااا ،ررجا ریااايری رن ررنی رازیمای زراگ فرنمم
زیر شنیناسدرى ررب
م كند كه ره شاکل گشااگهما رر ميادندمای نز كارسيالسیم
ودن رن مى صدن زش
شالل ،م كند؛ «مك ش گالد ترنمک» كه مدلك را نساايفاشه نز
گرسسد
«ش گاالاد ترنمک» «مك ش گالد» ررودرشی شند نژگاگ را
نما ره شنش
سرشنر سیسماگى
آنماا شنرش تاا مم رر ماك ش گاالاد راه مثاارهی گمدگهنی نز
ررنى نینكه نرتب آمریکا
گیااير
سگِ مار نس،
(شادتر كند جهان) مم ره ر ش ش گالد ترنمک ره ررصااهی
ور س الرى گسی،
ساساس( ،ره رندنن یك كالن سرمایهشنر) كه رارث گیير
كه مثل مسالرى سرِ گمرك
مياارفگرنی شر جهان ساارمایهشنری تاكسد كند
حنف گژنشررساي
فاشسیم مدرن م شدش نشاره كند نما
ر ش كی مثل ترنمک ره نریکهی قدرت رارث ته ،فشار «رژیم» مم شر گشب «تيسسر
شس ،ره شس ،شدش
قرنر گرفين نیرنن م شااادش
ررنى نینكه شگسا ورنب نس،
راشت غننی سااا »،مم ره معنای حکدم،
مثل كدن گدزنش
نسيفاشه نز شند نژگاگ رر نین گکيه تاكسد م كند كه شلدگه
راز مدلك را
/ 115شمارهی ششم /فایل شعر
یا رهير رلدیسم شادتر شااادن كارسيالسیااام شر
رسچارهی مرمز ) ردنن شلسل كه حاال كارسيالسیم آنقدر رشد
گیاااير
گدشاهنی نز شگسا ره نويالف طبشات شر گدشهنی شیلر تاثسر
گیاير
رسدن كرشه (شادتر كند جهان) تا شالد ره شس،
م گننرش شر نقع گظا سارمایه شنری ره شااکی گیيرشه
نلبيه را شهرهمای شیپیماتسك مرش رن ره شکی نز ررشهمای
رسدسايه را یکدیلر شر تما گشاط شگسا ره شکی مدنزی شر
گدین شرآ رش راارث شااادگد تا ره مر كاری تن شر شمند
نس،؛ ره گدگهنی كه
شرنكه كارسيالسیاام را نیجاش مدنگع نقيياااشی ررنی رد رشااد
حياا كالنر یادنشمای شر غرب شگسا م تدنگد رر جزئ ترین
مرمز راارث شاااده تا ن حيا مجبدر شااادش شوير ودش رن
ر یادنشماای زگدگ شر شااارد شگسا تاثسر رلننرش نین ودش
رفر شاد نینگدگه نس ،كه سرمایهشنری نگیان رن نز نگیان
گشاااگهنی رر رسدساايل رد ن قسد شاارط كارسيالسیاام شر
ته م كند
شگساس،
مدلك اااااا رن ی شر نشنماه نرژهی شیلری ره گا «سااارشنر
مماانطدر كه شر نشنمه م ودنگسم « :نز تنله الغرتر شااادش
سیسماگ » رن نرش مين كرشه شر نینمماگ را نرتب نیاالت
مرمز /كاارگر حااج شاااعباان» رازی زراگ را نسااايفاشه نز
ميهده مر ش رن شساا،نگدركار یکدیلر م شنگد كیاااگ كه
شناد نژگاگ ر شنشه نسااا ،ره طدریكه مرمز كه كارگر
ررنی حفظ ضااعس ،مدجدش قدرت شر گاحسهی ودش تال
حاج شعبان نس ،نز فشر نويالف طبشات شدید نز تنلهی
م كننااد شر نقع آگااان ررنی حفظ قاادرت كااه راااز ی شر
كشادرمای مخيیك شر حال گیااير
مرمز مم الغرتر شده نس ،نین «الغر شدن» ودش شالل ،رر نويالف شدید طبشات
سدنسيفاشهی فجسع سرمایهشنرمای
مثل حاج شاعبان نز گسر مای نگیاگ ودش یعن مرمزِ كارگر
ودم ،ساارمایهشنریساا ،تال
م كنند نز نین ر فرق
ساااوياری را یکدیلر گدنرگد شرنكه آگان راز مای قدرتنگد قدرت یک نز راز مای كارسيالسیم نس،
نساا ،حاج شااعبان مرمز شر نقع نرژهما گمدگهمای نز
مدلك شر نشنمه را نشاااره ره «مسالری كیسنيدن» نینگدگه رسان
نین تبعسض طبشات میايند كه رارث شدگد تا ر نیي شیلر
م كند كه« :كه مثل مسالری /ساار گمرك /شساا ،ره شساا،
ره مدنزنت ر نی ،قبی شر ساااطرمای قبی ره جدش آید كه
شدش» شر نقع ربدنلرضای را گلام ره گهدهی نگيخارات شر
شر حکم مدتسكمای آزنش شیلر مدتسك مشسد رن ممردشاااگ
آمریکا نینكه رنی میيشسم مرش رئسس جمهدر رن مشخ
مرمز كه شر
گم كناد (ممان طدر كه مسالری كیسنيدن ساااه مسیسدن رنی
كند ر نیي نز حاج شعبان كارگر مفیدكن
كاار قااشااد شوير راه ش ر فعاالسا ،م كنند قاشاق كه
رسب نز ش گالد ترنمک شنشيه نما ترنمک ره شلسل آرنی نلکيرنل
صدرت رنهان شنرش نما ر شك نز تجارتمای ریسار جدی
ره ریاساا ،جمهدری آمریکا رسااسد) ره ساام ،شمدكرنس ا م ررش شمدكرنسا كه گه تنها
ررسااادش سااارمایهشنرما ررنی سااارمایهشنرماسااا ،شرنكه
حاصاال نز كارسيالسیاام یدر
كارسيالسیاام نگیااان رن گم شااناسااد رلكه آنشه ررنی ن شر
حاافظ ح نقیس ،گسیااا ،رلكه ره شاااکی نز شیکياتدری
ن لدی ،ن ل آور نس ،سدششم س ،حال نین سدششم
نكثریا ،رر ز رسادن م كناد شرنكه كارسيالسیااام م تدنگد را
شه میايشسم شر ررصاهمای نقيياشی نسيفاشه نز راز مای
راز ی شیلر ودش یعن نرر رساااگهما ذمن گاآگاه نكثری ،رن
ررنی نفزنیب كامب قسم،ما راشاااد ره مثارهی قالشهنی
تها ،سااایطااهی ودش شرآ رش نز نین طری نز نكثریاا،
رر گرشن می ،ما ررنی ررشه كرشن كشااادرما راشاااد شه شر
گیهنی ریاااازش كه ریسه نقیس ،قسا كند تا نز نین ر نكثری،
قاشاد نسایهه یا قاشاد نگیااان شااعبان ساارمایهشنر مرمز
رد ن نینكه رخدنمد سرراز مطسع فرمان سرمایهشنری شدش
رسچاره تنها نرژهمای نز نین صاانع ،میاايند نلبيه مرمز كه
شر نقع مدلك نز نین طری راه نگمدشهماای كاه صااانع،
حاال ررشهنی رسشاير گسیا ،ره شلسل فشر شادید مجبدر شده
فسكسازی كسچسازی شر گهای ،كارسيالسیم ساويه (مثل
شوير ودش رن رفر شاااد حاال نین شوير مرمز نسااا ،كه
ح رنی نگيخارات شمدكرنسااا )
نرش جامعه م كند
قاشاد م شادش شر ش ر مدرش تجا ز قرنر م گسرش (شوير
نشاره شنرش
فایل شعر /شمارهی ششم 116 /
ربدنلرضااای شر شهار سااطر نگيهای شااعر را نساايفاشه نز تمهسدی كه شر سااطرمای آغازین م آ رش شااعر رن ره رایان م رسااگد؛ حاال كه ن ضاع شگسا ره نین نگدنزه ورنب نس، كارسيالسیام را ر ی كار آمدن كالنسرمایهشنری ره گا ش گالد ترنمک رسب نز رسب ره ساادی فاشااسیاام ررشهشنری مدرن م ر ش رس گهتنها ساااماگ رسدن گم كند رلكه ورنبتر گسز م شادش شر رایان م تدنن گف،؛ «شاکیا ،ررجا » شعری ميفکر غن سااا ،كاه را نرتباط ورشهر نی،مای ودش شر شسدماگ سااويمند ره سم ،مدف ودش شیسك م كند نما شر نین رنساايا ررطمطرند حرف گم زگد شااکیاا ،ررجا ر نشرا تنها را نسیههی زران ره سم ،نطرنف مدف حمیه م كند؛ ن را نساايفاشه نز نرژهمای مثل «مك ش گالد» «ش گالد ترنمک» «حاج شعبان سرمایهشنر» «مرمز ررشه» ر نی،مای نز راز مای كارسيالسیاام شااامل مياارفگرنی
تجارتمای
گیاايرشه رنهان مثل قاشاد نگیااان نگمدشهمای مفامسم مثال نگيخاارات ح رنی شمدكرنسااا نرنئه م شمد كه حدل مركزی مشايرك تشکسل شعری ساويمند م شمند كه قاادرت زرااان شر آن رااه شاااکی نز رااازی مااای زراااگ شند نژگاگ رر ز رسدن م كند
/ 117شمارهی ششم /فایل شعر
معشدد من رعدِ صد مزنر سال؟
نقد شعر ليالو
گه! نصین شرن رعدن؟
محمد مروج
شیر ز نمر ز مر ر زمى مم واك مم آب نكیسژگى
مزنرنن حرف شنرش مر قطره نشك زن مىشدش زران قيى كه نشك مىرارش نز تنهایىِ لسال زمان ره آش
فا گکرش
گرگه لسال كه شسطان رشد گبدش زیبایىِ شويرِ رعدى؟ گه! معشدد من رعدِ صد مزنر سال؟ گه! نصین شرن رعدن؟ سرآغاز لسال ردش آش كه نميهان سسب مىشنش رر صدرت صاف ن صدرتهیاب گدش، شر آغاز كیمه ردش كیمه گزشِ لسال لسال النله نال ال لسال ى كه ره آش گف ،ال حدن ر كى مى ؟ زگانِ زران من لسالس، سطر كه سدرن مىكند صفهه رن لسال زران قسام ،نس ،زران قسام ،نس ،زگان قسا مىكنند شاشرت رن ررشنر رفرما ره نین جمیه واگد رنشسن ر ى نین سطر رر جید قبیه قبیى رن رزن كنار زیبایىِ شويرِ رعدى؟ گه!
مدن ر كى مى؟ شسطان زن نس ،زمان زن زمسن زن نس ،زران زن زگى كه جاى كیمه نشك ریخيه رر نین صفهه ری ربدنلرضای زنما ممسشاااه شر طدل تاریخ یا حنف شااادهنگد یا نگر جای گام نز آنما ررشه شده یكسره حشارت ردشه نس، وُرشی نز نین گظر مدروان شر كنار مبیيان شین شر زمرهی وسااگا،رسشااالاان جاای شنرگد آنما را تال
منردحاگه
ویااايل گارنیر ودش گا مرشنن رن ثب ،كرشه ساااع شر سااگیدر گشب زن شر تدلسد شاشی زگدگ شنشيهنگد رالن ن ل نین سنارید رن م تدنن شر قدیم ترین نفیاگهی مکيدب جی ،جد كرش جای كه لسال یا لسیس ،یا ریرن یا لسالك كه ن لسن زن ممد آش نردنلبشااار ردش گخیااايسن گافرماگ ريااسان رن رایه ریخ ،ن نز لهاظ جنیاا گکسر گکدس ردش؛ یعن مم م تدنگیااا ،رُکناد مم رادمد ل آش فش كی رن م ودنس ،كه مفعدل راشد تن ره ودنسيهی لسال گم شنش نز طرف شیلر لسال
آش نز یااك جنس
گدگااه
ردشگد رناررنین راید رسن آنما ردنل ،ررقرنر م شد كه شنسن گبدش رس لسیسث كه ودنمان ررنرری میاااا نت ردش تن ره نطار ،رسر ی نز شسيدرنت آش
ودنیب گدنش رهممسن
شلسل نز رهشاا ،رنگده شااد شر مسئ ،شااسطان ره نغدنی فرزگدنن رشااار مشااايدل شاااد ل نمر زه كیااا ن رن گم شاناساد ممه حدن رن زن گخیيسن م گامند شر حال
كه
مااشر ممه ی ما لسالی تنهاسااا ،تمام مرشنن زگاگ كه تااكندن رر زمسن زییااايه م زیند زن رن رامل ردرخي
فایل شعر /شمارهی ششم 118 /
رنگده شاادن ودش نز رهشاا ،تبعسد نردی ره زمسن م شنگند
ر رناااه تر نز زن لسال ن شر مشااا ن لسن راااصااا
شدن فرنشسااايان صااااحبان مدیاما شنسن گفيهنگد ل ره
شسرهگ رر نین شیکياتدری مرشنگه شس ،ره نغدنی آش زش
رنسي لسال كسی،؟
آنجا ردش كه را فریب ن ن لسن مين ودنگدگ تاریخ رشاار رن
نین یك شاعر ره شادت فمسنسیاي سا ،كه سع شر گشان
گدشا،؛ نفیاگهی رنگده شدن نردی نگیان نز رهش ،ره نین
شنشن جاایلاه نقع زن نحشاد حشدد نز شسااا ،رفيه ی
ترتسب ودش ره ن لسن قرراگ تبدیل شد
ن س،
تي یل شیلری كه را تدجه ره گشااااگهمای مدجدش شر شاااعر
مدتسك مشسد نین شااعر رسان غرر ،تنهای لسالساا ،ررنی
م تدنن شنش ،نینمماگ لسال آگسمای شر گ شارر نس،
رهير ره تيادیر كشسدن نین مفهد مدتسكمای آزنش شیلری
شر نقع نین آگسما (زن) نساا ،كه رارث وی منر م شاادش
گسز شر مين حمااادر شنرگاد كه شر ودم ِ،مدتسك مشسد ره
جای
كه نز ممآغدشا ذمن والد گدیینده لسال رر ر ی
شرك فهم شند تي یی شادن شعر كمك م كنند شارر
تخ،ودنبِ ساافسد كاغنی مين سااکی ا
را رهرهگسری نز نگدنع تکنسكمای نشر ماگند فاصااایهگننری
م یارد رس شر نین نرسز ش «مر قطره نشك» نسيعارهنیس،
شااعر رن رالن
حك شاده رر صافههی سفسد كه شر
سااپسدودنگ
ر نر ترنمين
رازی زراگ
كرشه راه ممسن شلسال مين را ودنگب ن ل تما گم شااادش رن ی نین شاعر شنئمن رسن سااد شخ
آش شارر حيا
ودنگناده شر حااال تيسسر نسااا ،رناااررنین شاااعر ری فدگ
نز نژهمای نژگ م كنند زمان ره آش
فا گکرش
(شندصااادنی )سااا ،كه مر یك نز نین رخبما م تدنگند شعری جدنگاگه مهیدب شدگد كه مجمدرهی آنما شر كنار
(نرسز ش )2
یکدیلر تشاکسل شاعری شندساوياری را ساويار گاميمركز
مدتسك آزنش :ريسان
نكا ی مين م ررشنزیم سااپس را ودنگشاا شیلر طرح تي یی جدید نز ودنگدن ش رارهی شااعر سرود
ودنمسم
نر تسك تدلد
قاالاب زران تا ممسشاااه ررنی تنهای لسیس ،مرثسهسااارنی
گرگه لسال كه شسطان رشد گبدش
م شمناد نريادن راا گاارش یاك سااااويارگرنی جزئ گلر ره
ررنی
فاا گکرشن زمان ره آش شنل سااا ،كه مدلدل آن م تدنگد مدنرش زیر راشد: 1ااا شر نفیاگهما آمده كه ر ح نگیان قبل نز تدلد را گهاشن شر مکاگ شیلر ره گا رالم ذر نساا،
شد
رر نین كرهی واك
«لسال »
ر ح ش سااا ،شنرش ررنی ممسشاااه آنجاا شر لنت نردی
مزنرنن حرف شنرش
زگدگ كند ودن را ر ح رسمان م رندش كه نگیان شر زگدگ
مر قطره نشك
جیااماگ ودش نز شساايدرنتب تمرش گکند (رسمان نلیاا)،
زن مىشدش زران
نینجاساا ،كه مدت حسات شر ودشا ره رایان م رسااد
قيى كه نشك مىرارش نز تنهایىِ لسال
زماان ره آش وساگ ،م كند را ره شگسا رنگدگب رریدشی ره
(نرسز ش )1
گا زگدگ رن آغاز م كند كه شر آن ذرهذره رشر رن ره سم،
مدتسك آزنش :غرر ،لسال
مرگ گسیااي م كشاااگد رس زمان یلاگه قاتل ممسشاال
شر رخب ن ل صاااهب ،نز تنهای لسالسااا ،نز غرر،
نگیاانماسا ،گه نز كار نفياشن سسیيم گرش
سيم كه قرنماس ،شر ح ن ر ن شده غرري كه نز زمان
جیماگ
آفرینب آش آغاز شد شر شنسيانمای ش آلسیي ممسشه راید
2اااا زمان م تدنگد نشاااره ره ش رنن زگدگ آش شر رهشاا،
كارنكيری منف حماادر شنشاايه راشااد تا قهرماگ شر گشطهی
راشاد جای كه ن م تدنگی ،تا نرد شر آن رخدرش رندشد
مشاریب ظامر شااادش رر ن غیبه كند شه شاااخياااسي
ودن مرگ
رُکُند ل راز مم زمان نین رار شر مسئ ،شسطان رشر رن نز
/ 119شمارهی ششم /فایل شعر
نین گعم ،جا شنگه مهر
م كند را فریب آن ش ش رهی
م ودنماد شر زماان فعی زگادگ كند كاری ره رعدن كه
ودش رن ره رایان م رساگد
مندز گسامده گدنشايه راشااد سکس را زگان زیبار ی رهشي
3ا ا مدلدل سد م تدنگد مرگ گسیي راشد آشم ميیدب
رعد نز صاد مزنر سال ردهی سرورمن س ،كه فش آب
مرگ گسی ،رلكه نین تسكتاك منظم گاقدس نر شر مای
ره آساساب واوا ما كشسشان مالما نین ششمنان زگدگ
سااار( ،زمان) نساا ،كه نگیااان رن م كُش اد رس راز زمان وساگ ،م كند رروالف آن شه نشیان مکاتب نله
رده
مبیيان مرگ م ریزش 2اااا رن ی م تدنگد ودش شااارر راشااد كه شر گشب رسدل
شنشهنگاد (مرگ راایان گسیااا ،رعد نز آن زگدگ جا شنگه
جدید آمدزهمای نگبسای ماقبل ودش رن گف كرشه را شنا شر
منيظر ماس )،رمل م كند
جه ،مخالك م ودنمد زن راشاااد نز ح لسال شفاع كند
شر سااطر ش
رسر نگب رن ره سررسچ
نشاااره ره تمرش لسال یا ممان شااسطان م كند
تمرش شر ررنرر مر آنشه نز رسب
رس ن لسن آگارشاسی ،طاغ تاریخ لسی ردش كه شر ررنرر
گفيه شاده تشدی گماید ن رروالف رسشسنسان ودش حال رن
شیکياتدری مرشنگه سر وم گکرش ره تي یل شیلر تا گدیینده
گفرتب نز
شارر نقع ره رسنس ،ذمنس ،ودش گه گلدید نز آنما آشنای زشنی گکند گم تدنگد نثری شعدری رسافریند رسن رخب ن ل مين شنساااياان رنگده شااادن آش رهش ،رنرطهی رسرنمين
مهم تر نز رعاادن م شنگااد
نزین رنه نگزجااار
شاااررنن گدییااندگان رسب نز ودیب كه ممل وائن ره نشرسات ردشهنگد فریاش م زگد
حدن نز
جدش شنرش
نینجا ما شاامد تکنسك فاصاایهگننری میاايسم؛ یعن شارر ماگند یك رازیلر رر صهنهی تئاتر یا ررشهی سسنما میيشسمن مخاطب رن نرش رازی م كند كه نین ودش نكي ساا ،ضااد
زیبایىِ شويرِ رعدى؟
نز طرف شیلر شر نین نرسز ش رازی زراگ
گه
شیکيااتدری مين
معشدد من رعدِ صد مزنر سال؟
مم جدش شنرش راازی زراگ رروالف تیش مملان فش شر
گه
فر
نصین شرن رعدن؟
ودش گسز گدر رازی زراگ مهیادب م شاادش شدن نصدلن
(نرسز ش )3
شعر آ نگلارش یك رازیس،
مدتسك آزنش :سيایب تازهگ
زگدگ شر حال
لهن ر نی ،شر نرسز ش سااد ششار شااکی ،م شدش رن ی كه ره ن ل شخ
تيسسر كرشه م تدنگد یک نز نینما راشد:
1ااا شر تمام نشیان مییكمای ما رنی
حال مهکد ره
فنا ردشه رسامبرنن نم ،ودش رن ره ساشهزییي ِ تد را رننب رگج سااش ماز وسیي مثل ررمسز نز لنتما مخيدصن ساکس تدصسه كرشهنگد شرن؟ شدن سکس شینِ صیح نس، تناااگل
ماااگع رزرگ جیدی رز مرشنن نگر مرش نز
ساويار گهدی كیمات ر گم شمد رلكه تيسسر رن ی
سرآغاز لسال ردش آش كه نميهان سسب مىشنش رر صدرت صاف ن صدرتهیاب گدش، (نرسز ش )4 مدتسك آزنش :ررتریجدی مرشنگاه نگدنوين رار گنامانِ آش رر گرشن لسی لسال سااارآغاز ردش آغازِ شه؟ لسال شااار ع طيسان نسااا ،ن قرراگ گنام س ،كه ودش مرتکب آن گشد نین آش ردش كه
غریزهی طبسع شاااان تبعسا ،كنناد مسدننمای جنگ وال
ررنی ششسدن لنت گناه مسدهی ممندره (سسب) رن ودرش
م ماگد كیا حاضاار ره تن شنشن ره مرگ گم شاادش نین
مدجبات تبعسد نردی ودیب رن مهسا ساااو ،ن ماگند كی حااال
رخب م تدنگد نز زران شخي مرتد وارجشده نز شینب
كااه رااه رسااايدرنن رفيااه غااننیب رن ودرشه
راشاااد كه شر ررنرر تاردمای مشدس قسا كرشه گم ودنمد
صاادرتحیاااب رن نز جسب شیلری م ررشنزش تما گنامان
ودش رن را تيدر ممریيری را حدریان رهشي فریب شمد ن
ودش رن ره گرشن لسالی تنها نگدنو ،آش شر نینجا نسيعاره
فایل شعر /شمارهی ششم 12١ /
نز وسی شسزمااسااا ،رسامبرنن گدییاااندگان شااااررنن
سپسدودنگ
ساساسا،مدنرنن سارمایهشنرنن حيا ودش ما شدن ممسشه
زراگ نسايفاشه شده نس ،تا رم لنترری ودنگب رسشير
تدی س ارِ زن زشهنیم ره رسان شیلر زران رن كشاايهنیم زگان
شادش شاارر را نیجاش تمهسد فمااسازی زران وط رن ره
شر آمدزه مااای
لدگد ردل م كند تا نجرنی فاصااایهگننری طبسع تر جیده
جز نگدیبشااان تدصااسه ره ش ری نز آنما شااده شر نقع
گماید شر شل مين رنشسند را تدجه ره سطر قبی (ره تيدیر
نز شیااد نشیااان ممسشاااه نغدنگر ردشه نگااد
ماگع رر ساار رنه فالح رساايلاری مرشنن ردشه
جنس ش
نسااا ،نگر مم جای نز آنما گام آمده شر رطن كال زنِ
فاصیهگننری تيسسر لهن شرمم ریخين منط
كشاااسادن غر ر لسی ) م تدنن رعد نز «م » نفعال ميندر نز گلاه
آ رش م گااش م ودنماد م ررسااايد م رسند
تدساریودر مطسع سايایب شده نین مرشنن میيند كه ره
فییاف
جندهواگهما رفيه ساسب م ودرگد (سکس م كنند) لنت
ودش آشم
م ررگد شر گهای ،رعد نز نرگاسااام ررگشااا ،ره حال،
رن راید نز شَ گایسد نمر ز ره شاادت گسازمند حزبمای تك
ر ساااپ ر گدن رن ره واطر وال كرشن جسبشاااان
ره شگبال منافع
طبسع
نین ساطر ریسار شعدریس ،آنشه نممس ،شنرش تفکر ن س ،گه حزب گر ه شسيه
گفره میااايسم گاه حزب مسیسدگ
مشير م شنگند
شخي
نگر «رر صدرت صاف ن » رن را صفههی كاغن نینممان كنسم
زگانِ زران من لسالس،
(گشااگهی شمایی ) لسیس ،رامل مهرك س ،كه آغازگر نمر
كه فش
ممه
گر م ودش میيند
سطر كه سدرن مىكند صفهه رن لسال
گدشاين نسا ،منظدر نز لسال ممان شسزیس ،كه نز شر ن
زران قسام ،نس ،زران قسام ،نس ،زگان قسا مىكنند
شااارر رن نشنر ره گدشااين م كند تا ن رهمثارهی یك جنده
شاشرت رن ررشنر
مدجبات سرودش ِ ودنگندهی رامد
ودش رن فرنمم آ رش
شر آغاز كیمه ردش
رفرما ره نین جمیه واگد رنشسن ر ى نین سطر رر جید قبیه قبیى رن رزن كنار
كیمه گزشِ لسال لسال النله نال ال
(نرسز ش )6
لسال ى كه ره آش گف ،ال
مدتسك آزنش :گف سن،ما قسا ررنی آزنشی مين
حدن ر كى مى؟
رن ی شر نینجا زگان ودش زران شعرین
(نرسز ش )5
قسا م كند نلبيه گه قسا میاایهاگه كه شر آن تفنگ رهشساا،
مدتسك آزنش :غر ر زگاگه
م گسرگد رلكه گهمااي فکری شااعدری ن كه شاااررنن
شر نین نرسز ش رسن مين رنرطاهی رسرنمين
جمالت نرياادنی نگجساال یدحنااا
جدش شنرش آنجا آمده «شر آغاز كیمه ردش
كیمااه گزش واادن ردش» ل شاااارر رااا آشااانااای زشنی رسلاگهسااازی كیمه رن شر نويسار لسال م رسند ن ساا ،كه نز
رسب نز ودش رن واائن م شنگاد نز ودش
رن شردت ره
م ودنماد تا را
شااکیااين تاردما ممندرهما قد شر لخي رزگد را گف قبیه (نشااره ره فرمنگ گدشهرر ری رسرررسي ) قبی ما رن كناار رزگد را تدجه ره نینكه قسام ،نز شید منمبسدن گهای،
طری زرااان شاااارر رن نشنر رااه سااار شن م كنااد لسال
رایان زگدگ جیاماگ شر نین شگساس ،ن زران رن قسام،
تركسب ساا ،نز ش كیمهی لسال ال (لسالی راشاا ) رس
ويم مر شسز مهمترین راانرز ترین شنشااايهی ودش
شیلر مؤلفهی نشر مدجدش شر قیااام ،رنجم شاااعر رازی
م شنگد را تکرنر «زران قسام ،نسا »،شر سطر سد رر نین
غر ر ودش
رسانگر
زراگ سا ،شر سطر شهار لسال ررتریجدی
نمر تيكسد م كند آمدن «لسال» شر نگيهای ساااطر ش
شر مشارل ودن آش رن ره ر م كشد «حدن ر ك م گاش»
نین مدضااادع نسااا ،كاه لسال م تدنگد را كیمهی «ساااطر»
ساطری شروشاان نساا ،كه شر آن ممزمان نز شهار تکنسك
نینممان شااادش شر نقع نین لسی سااا ،كه رامل مهرك
/ 121شمارهی ششم /فایل شعر
گدییاب نسا ،تا شسطان شر ودشكاری گد ش شعری وی گخدنمد شااد رس گنگ رر مين كه رر نساااس نوالقسات مفامسم ما رنی
مدمد وی شاادهنگد نرز مای كه جز
تيمسن منافع ردهنی وا
فایدهی شیلری گدنرگد
شمد شر واگهی سااافسد كاغنین
ر شمد
نقع
مماگند زگدگ
ودیب لبااسااا رر تن گادنرش آنشاه رن م گدیاد كه شر شاعدر
رازی زراگ فش شسا ،ررشن شر سااويار نژه گسی ،رلكه مر تيسسری شر فمااا زمان مکان رن ی زران
تهدعآ ر شند گاك فعی رن نگيخاب م كند تا گشاااان
م گنرش ممه شسز نین جهان سااکی س ،فش
ششم راید تا آن رن ربسند وااك آب نكیاااسژن گشااااگاهماای منطش نز حسات
شاامل رازی زراگ م شاادش زگدگ نساااسن یك رازیس،
سااارزگدگ میااايند كه گشاااان م شمند شاااعر ممهشسز
رس شعری رسشير طبسع جیده م كند كه ره زگدگ گزشیك
ربدنلرضااای ساا ،مشدلهنی كه رهواطر آن حيا آب واك گزگدی گرسد
رااشاااد نز نین تکنساكما رهره ربرش مشدلهنی كه شر جای
ودش رن ترك كرش تا ره لسالی شعرین
جای نین شعر آن رن م رسنسم
شسطان زن نس ،زمان زن
زیبایىِ شويرِ رعدى؟
زمسن زن نس ،زران زن
گه
زگى كه جاى كیمه
معشدد من رعدِ صد مزنر سال؟
نشك ریخيه رر نین صفهه
گه
(نرسز ش )8
نصین شرن رعدن
مدتسك آزنش :غرر ،زن نر تسیم مين
شیر ز نمر ز مر ر زمى
مدتسك مشسد نین شاعر رسان ظیم سا ،كه ط سالسان شرنز
مم واك مم آب نكیسژگى
رر زگان نرمال شااده نین مدضاادع مدجب ریخين نشااك
مدن ر كى مى؟
شاارر رر صافههی كاغن شاده نسا« ،مر قطره نشك» شر
(نرسز ش )7
نريدنی شاااعر «زگ كه جای كیمه نشاااك ریخيه رر نین
مدتسك آزنش :سيایب لسال
صااافهه» شر نگيها شنیرهی مين رن كامل م كند تا نگر ذمن
تکرنر ساطر ن ل تا رنجم نین قیام ،كه شر نرسز ش سد گسز
ودنگنده حسن ودنگب شرگسر مدتسكمای آزنش شااده ش راره
آمده ردش ترجسع شنشن ره شااعر نساا ،تا مخاطب شر فمای
ره مدتسك مشسد رازگرشش ره یمسن ییااار گر ش تکرنر «ز»
شعر رماگد سرگخ رن گم گکند ودش رن شر شنیرهی مين آزنش
شر نین رخب یاشآ ر نژهی زن نساا ،م ودنمد نین نمر
ربسند شر آنجا رسن «نصین شرن رعدن» تا «حدن ر ك م ؟»
شر ذمن مخاطب گشب ربندش
7ساطر آمده كه شر نین نرسز ش تبدیل ره 2سطر شده مدن
نین آگسماای شر گ مر مرشیسااا ،كه ممه شسز نسااا،
رهجای حدن گشاایاايه نساا ،رس ما را سااطرسااازی طرف
شاسطان نسا ،زمان زمسن زران تا گباشد مين والد
میايسم؛ یعن شارر تدنگیيه نز نین رنه قطعهسازی كند نز
شااکل گم گسرش رن ی رخب رایاگ
نساا،
فر نساايرنكچر ره ساامنيسك نساايرنكچر ررسااد مدن م تدنگد
مرشی كاه زن شر گب زرااگب رن راهكاار م نگدنزش تا زمان
سااد شااخ
نسااايعاارهنی نز حال مدنی نشرسات نمر ز ما راشاااد ر
وط شکیيه شده را وی زمان ذمن
تفا ت ری ربدنلرضاای گیب ،ره قما تمای سطه رن
شادش نشاكمای نین زن شر قالب كیمات شااعدری شیلر
كه شیلرنن گیااب ،ره ن
شااعرن
شنرگد گشااان م شمد
زمسن مينب رار ر
رسافریند
شارر ممانطدر كه شر تشارل ش آلسیي لسال اا ا حدن ن ل رن
راامم شیدیم كه شلدگه شاااارر را نگيخاب مدضااادرات شر
ررم گزیند ترجسح م شمد مملان ن رن شااسطان رخدنگند
رنسيای مدتسك مشسد مدتسكمای آزنشی رن وی كرش تا رهير
راز مم آ نگلارش ردشن شکیين فمای ره نصطالح فرمنل
ريدنگد آنشه قيااد گفينب رن شنرش ره تياادیر رکشااد نین
فایل شعر /شمارهی ششم 122 /
مدتسكمای آزنش مركدن تشاکسل ساوياری م شمند كه مر یك نز آنما م تدنگند شااعری جدنگاگه راشااند مجمدرهی آنما شر كنار مم تشاااکسل شاااعری را سااااويار گاميمركز م شمند شاعر نمر ز یعن ممسن؛ یعن رد ن طرح مدضدع نصاای ره صاادرت میاايشسم ماگند ساااويار جعبهشسن شر ساااسنماا ر نی ،رن رسب ربرش ودنگنده شرگسر میااايلهنی شاااعدری شااادش نین یعن
فکر كرشن
شقسشن ممااان
شسزیساا ،كه قدرتما نز آن م ترسااند آنما م ودنمند مرش فکرررشنزی گکنناد راا تر یج فرمنگ آماشهودری نشرسات شااعر فیاا،فدشی لشمهی آماشه رن شر شمان ردن م گننرگد شر تما تاریخ مکيدب رشار ممسشه لسال آگاماگه سااگیدر شده ره حدن گشش منفعل طفسی شنشهنگد (حدن رن نز شگدهی شک آش آفریدیم) تا نزین طری وال
تخ،ودنبما
مسدننمای جنگ كارواگهمای صنعي رر شدگد تا
شااسطان شر جید كیاا گر ش ن رن نشنر ره گدشااين گکند گدشاين یك رمل ساکیا س ،تکنسكمای رهكار رفيه شر سر شن نین شعر آن رن شندتي یی كرشه تا مر ودنگندهنی رر میند شارر تکسه رزگد را مرگ مؤلك آن رن ش راره رندیید ترجسع كه شر آور شعر آمده یعن نشكمای ر ی صفهه ممان نحیاسات شاررنگهنی میيند كه رارث م شدگد شس، ره قیم ررشه مين رن رندییاسم شدن گریه كرشن نز نحیاس ررم آید لسال شر جدش ممهی ماسااا ،تا شگسا شگساسااا، نشاااكمای ن ره شاااکل كیمات جدمری رر صااافههمای كااغنی ودنمند شکسد یاش ن ررنی ممسشاااه شر واطر ما ودنمد ماگد لسال لسال راصااا
مر قدر تد رن رکُشاااند
حانف كنند تد مرگز گخدنم مرش نی معشااادد معبدش ممسشل ما لسی
/ 123شمارهی ششم /فایل شعر
نقد و بررسي
نقد شعر پارك ایوب احراری
ررنی ررقرنری شمدكرنسا مين
شاارر یا گدیینده سع شر
ررشنوين ره یك مدضدع نز زن یه شیدمای مخيیك م كند نز نین جه ،فمااای تازهنی رن شر مين ره جدش م آ رش تا
را ممان رکسمای زگ كه جدنن نس،
مخاطب را تهیسل زن یه شیدما ره كشك ررسد نما گام نین
شر جسبِ راليدی كهنهن
زن یه شیدمای ميفا ت نز جاگب یك گفر نما شر زمانمای
را شس،مای كه ر ی سر فکر م كند
مخيیك شر مين راه نجرن شرم آید نز نین جه ،مين
ر ی شگدنن تازهن نییياشهن
ساااويار گاميمركز ره جدش م آید
ررنی ر ش ره شنسن
رارك
حدنل ِگسمک،مای ویدت شُرت م زگد
جهاگ
ریر
نز سُرسُره كم كم م ریزش
رررسا كرش منيشد گسازمند نس ،تا را تدجه ره زمان ذمن
گرشنگك
شند رشرره م شرود
ره تهیسل نثر رنشسند
رر راشنهی سالما رسب كه رسرمرش رن گسمهكاره م كرش شگدننِ ميندر
كه م نفيد
رارك شیدگ م شدش تاب رچّهما
رنياار زمان را یکدیلر
تركسب شااده حرك ،آليرگاتسد زمان رسن گنشاايه حال م نییيد
آینده منجر شده تا مين نقع تر ره گظر ررسد ره نین منظدر كه تدنل زماگ شر رایان شعر شرك رهيرى نز گس ،مدلك ره شس ،م شمد
تنها
ممانطدر كه مىرسنسد شهار سطر ن ل گزنرش نز ضعس،
ره ش ر حیشه م زگند آفياب
شر ر تار ِ گرشنگك
تهیسل شنسن مين گم تدنن را زمان وط آن رن
شر شااعر «رارك» رنياار مکان
شر گدشهنی نز سکدت گسمک،
را
زمان حالِ مينى رن گشان م شمد
شرواگده م شدش
مدن تاریك شد ریر!
«را ممان رکی مای زگ كه جدنن نس،
گم ودنم كه رر گرشیم؟
شر جسب راليدی كهنهن را شس،مای كه ر ی سر فکر م كند ر ی شگدنن تازهن نییياشهن » رکس زن جدنن شنل سااا ،كه مدلدل آن نز لهاظ زماگى گنشاايه نساا ،راليدی كهنه گنر زمان شساا،مای كه ر ی سار فکر م كنند گدر حیرت حسرت رن ره گمایب م گننرش نییااياشن ر ی شگدنن تازه مم سااالخدرشهگ
مم نگيظار
رن ره گمایب م گننرش شر نشنمهی شااعر رنياار مکان نرش صااهنه م شاادش ممانطدر كه شر نريدن گفيسم تركسب نین ش رنياار رارث
فایل شعر /شمارهی ششم 124 /
م شادش رارك (مکان) جزئ نز ساويار شعر شدش نز نین
شروسده مىشادش مشطع زماگ تيسسر م كند نما نین قیم،
ر رارك گسز شر رساسدن ره تفکر شارر نگیجا شعر ررنی
نز شعر رن ره شکل شیلر گسز م تدنن تا یل كرش
رسسدن ره مدتسك مشسد ره ما كمك م كند
نفياشن شگدنن گشااان نز مرشن م شمد را تدجه ره نینكه شر
رارك
حدنل گسمک،مای ویدت شرت م زگد
ریر
نز سُرسُره كم كم م ریزش
گرشنگك
رسااسد شر نشنمه شاایدگ شاادن رارك
شند رشرره م شرود
تنها شاادن تاب
ممچنسن حیشه زشن رچهما گشان نز نتفاق م شمد كه راز مم
رر راشنهی سالما رسب
ممان مرگ رن شر ذمن تدنر م كند زماگ كه آفياب شر
شر گدشهنی نز سکدت گسمک،
ر تار گرشنگك كه نینجا ر تار گشان نز ویيل سالما
كه رسرمرش رن گسمهكاره م كرش شر ساطر ن ل راره ش
سااطر رنجم شر حال شرت زشن ردشه م تدنن ره نین تا یل
حرك ،گنر رمر نس ،شر ش سطر آور كه آفياب رفيه
م نییيد
شاعر شاارر را نسايفاشه نز ساسیيم
جاگشااسن زران رارك رن ره جای رسرمرش م آ رش ویدت گسمک،ما رن آماشهی شرت زشن رسرمرش م كند
تخسل نز
شااب ردید م آید ممچنسن ررسااشاا مبن رر نینكه «گم ودنم كه ررگرشیم؟» شرودنساا ،ردر نز فرزگد ودش ررنی رفين ره گدر نساا،
نینجا را رایسن آمدن كدشك نز سارسره شروسدن گرشنگك
شعر شر یك ر زماگ غدطه ر م شدش
شر ع م شدش تدنل زماگ رهمم م ودرش گرشنگك رارك
شدن شر ساطرمای قبل گف ،گدی رن ی را ریر ودش
زمسن ره ش ر ودرشسد گنش،
نسايعارهنىسا ،نز گرش زمان
شنشااايسم را تيسسر زمان نین گف ،گد رسن رن ی
رن
ردر
ررقرنر شد شر گهای ،مر ش گف ،گد ره یك زمان رسسد سااطر شه ره شلسل
شدن مسچلاه ردری كدشك ودش رن تشدی ره مرشن گم كند
شر نشنمه سااطرمای گه شه رهويااد
نساايفاشه نز فعل «م كرش» ميدجه نتفاق م شاادیم كه نینرار
ره ممسن شلسل ما ره زماگ م رسااسم كه مم ردر مم فرزگد
گانشاااياه رن تدنر م كند
رسرمرش شر نقع ممان ردر
رن یس ،گرشنگك زمان شر ممسنجا م نییيد شگدنن ميندر
كه م نفيد
تاب
تنها
رچهما
ره ش ر حیشه م زگند آفياب شرواگده م شدش
را نینكه نغیب ر یدنشما شر گنشاايه نتفاد م نفيند نما حال رن تدصااسك م كنند نین كنب رن نز ر ی فعلما م تدنن فهمسد ره ممان شاکل كه شر سطرمای نريدنی نییياشن ر ی شگدنن ميااندر رن مم گشاااگهنی نز كهن سااال مم نگيظار تیش كرشیم شر نین قیاام ،نفياشن شگدنن ميااندر جدنگ نفياشن گشان نز شدر م شمد شر نشنمه شایدگ شدن رارك حیشه زشن رچهما تيدیری نز ممان رازی رن ره شسااا ،م شمد
م تدنگد ر شمد شر نین شعر را رش زمان وط زمان ذمن فمای تازهنی شر مين تدلسد شده نس،
رارك شیدگ م شدش
شر ر تار گرشنگك
مر ش سااالخدرشه میاايند
نین نتفاد فش شر ر زماگ
راز مم گرشنگك كه
نسيفاشه نز
/ 125شمارهی ششم /فایل شعر
فایل شعر /شمارهی ششم 126 /
يك توضيح نشمسنماى كالج شاعر مر شب سمسنارمایى شررارهی نشرساتِ رسشار شاعرِ گدمدرن آ نگلارشییامِ شعری شعدری ررگزنر مىكنند نین سااامسنارماى تئدریك رهصااادرتِ فایل صادتى ممرنه را مثالمای شاعری شر سدررگر هِ تیلرنم ِ كالجِ شاعر ریا ،مىشدش كه شر نین رخب منيخبى نز آنما رن مىودنگسد نوید اِستاک
لینک کانال سمینارهای کالجی: dbzEe2https://t.me/joinchat/AAAAAEG Eg9KXUZFI
/ 127شمارهی ششم /فایل شعر
طنزپردازي ،آيروني و پارودي
رهطدر حيم نگيشاشما شاادو كرشنمای مجد مزلگدگه جنبهی ويادصا شنشايه نگر آنما رن نز شاخي سازی وارج كرشه
سمیه ابراهیمی
رمدمس ،ربخشااسم مجد ره طنز
مزل ره
فکام تبدیل م شدش رهطدر كی طنز تکامل یافيهی مجد فکام تکامل یافيهی مزل نس، فکام آمدزهی شندنگ شررر گدنشيه رسشير مزنح شدو رن مد گظر قرنر م شمد نما طنز ررنی نگيشاش میائلِ رمس
ررشنوين ره
رسچسده رهكار م ر ش تا نز طری شنسن نگيشاش
ممهکاگهنی ريدنن را نیجاش شاشی ذمن مخاطب رن ره سم، مدضدع نصی رنمنمای كرش ریشاهمای طنز شر «تاریخ رسهش » آثار قدیم فارس گسز ره ششم م ودرش رروالف مجد كه جنبهی ويدص شنشيه نز صارنح ،زیاشی ررودرشنر نس ،تاریخ رسهش رمدم ردشه تشریبن مهياطاگه رمل م كند طنزررشنزی رن م تدنن شر نگدنع قالبمای شاااعری رمان گماایبگااماه
نگدنع ميدن نشر
نگجااا شنش نما رروالف
شااسدهمای زیاش طنزررشنزی تکنسكمای مهد شی ررنی نین سااابك جدش شنرش؛ كه نز جمیهی آنما م تدنن ره تهشسر نغرند تشیسد ممااهکاگه نز یك نثر نشر شااناويه شااده طنزررشنزی راهرندنن یک نز میزماتِ مر جامعهنی حائز نممس ،نس ،زیرن مشکالت رسرنمدن ممهی نگیانما رن فرن گرفيه طنز تا حدی ره سااهلنلممکن ردشنِ زگدگ كمك
(رار شی) مدقعس ،كنای
شر نكثر تکنسكمای طنزررشنزی آیر گ
آيروني
نگيشاشیِ مماهکاگه رر میائل رهكار م ر ش تا نز نین طری شر رسن حال ره رعد شادو شر گنشايه نز ش
مماهکه مم ررشنويه شدش
نژهی «مجد مزل» رهرندنن طنز نسيفاشه
م شد مجد ره معنای« :ردگدی
سااارزگب منم ،ره شاااعر
راسهدشه گدی ساااا»،
مزل رااه معنااای« :شااادو
میخرهگ س»، مادف نز مجد رن م تدنن نگيشااشی ساااازگده تیش كرش؛ شرحال كه مدف نز مزل شدو
نسيهزنس،
كنایه زشن گشب
رهسزنی نیفا م كند
م كند طنز رهطدرِ معمدل ررنی ررشنوين ره میااائل رسچسده تدجهِ مماارف نز مخاطب ره مدضادع نصی جیب شده
آیر گ
طعنه زشن نشاره كرش
آیر گ نز قرن مجادمم راه رعد شر نشرسات نر را معاگ ِ گیاايرشهنی ره ودش گرف ،م تدنن آن رن نر گهگرنی مم تعبسر كرش؛ یعن نساايفاشه نز كیمات را گس ،طنزگدگهنی كه رکس آنشه رن كه می ،گشان ردمد آیر گ را واصااس ،ش رُعدیِ ظامری
معنای ِ ودش
رهكارگسریِ كیماتِ ممااهك ويااسيااهمای شااخ
را یا
مدضادر رن كه رمدتن ميمااش را وياسيهمای رسان شده نس ،رارزتر م كند
فایل شعر /شمارهی ششم 128 /
شریاف ،صااهسح نز آیر گ ریاايل ره مخاطب شااعر شنرش
پارودي
شرنكه ممکن نساا ،مخاطب فش ره ر یه ظامر آیر گ تدجه كرشه راشاااد
مسچ تدجه ره نصااال مدضااادع
رار شی كه شر گنشاايه آن رن را «گشسمااه» م شااناويند
شر نماایاهی مين گکند نما مخاطب شیلر شر رسن تدجه ره
معمدلن مفهدم شرك گشده نس ،گه تنها شر نشرسات ریکه
كاركرش تکنسك آیر گ گسز
تئاتر جایلاه یژهنی
ظامر آیر گ
ره فمای معنای
شر تمام منرما نز جمیه ساااسنما
تدجه م كند
شنرش قایع نیماژما شر رار شی وارج نز ذمنس ،مخاطب
شعر زیر گمدگهنی ررنی نضحتر شدن نین تکنسك نس:،
ر م شمد رهير نسا ،نین سبك آنقدر قدرتمند صدرت
«ریسار تماشای
آرنسيهنی
رنیرش كه آثار ودش رن شر ذمن مخاطب تهگشسن كند
نگلار گه نگلار كه ما رن شیدی
شر نین سبك كه رسشير شر شعر مدی ،یافيه (نلبيه شر گثر مم
نز ر گ ماه آسمان كاسيهنی
یاف ،م شاادش) شااعری ره تشیسد نز شااعری شیلر (مبين رر
نز ر ی كدن شگده ررواسيهنی؟» ویسل جدنشی (شر حیشهی رگدنن
مزل )35
طنز) وی م شاادش؛ شر نقع نثر تال ره گهدی را
تيسسرنت مدفمندی شر رسبمين ودش آن رن ره نساايهزن میخرهگ كشاگده ساويار آن رن تيسسر م شمد
هجو در روايت
نز قي رار شی رهرندنن یك مفهد غرر (كه ودش حاصل نز طبشهرندیِ ریمِ مدرن نساا )،نرش فرمنگ فارس ا شااد
مجد شر ر نی ،سارشهنی تاریخ شنرش را تدجه ره «شلدگه
مخاطبان فارس ا زران شر صاادش مشاریه را آن را رهكارگسریِ
ممسنطدر نسااايفاشه نز مدضااادرات
ممسن نمر رارث نز رسن رفين
گفين
طرز رسان»
تدطئه ماجرنجدی
رش
نلفاظِ فارسااا ررآمدگد
وی م شدش
ر حسهی رار شی مزلسات فارساا شر مشارل گدع غرر آن
رس ،زیر گمدگهنی نز مجد شر ر نی ،نس:،
آن شسزی كه نز شااعرمای (كمير معر ف) حافظ
شااد
سعدی مدالگا
ره صدرت نرگاگسك جریان شنشيه مامس،
من كه را مدی ره قدت ررگسایم نی رجب
نصاای ودش رن ره شااکل آنشه كه نمر زه جدش شنرش نز
را یک نفياشهن كد رلیید زگجسر رن
شسا ،شنشه نس ،رد نِ شر گظر گرفينِ رسبمين نز رار شی
(سعدی)
لنت شندنگ حاصل گم شدش شرنكه ررنی وی آن نز تفکر گدییااندهی قبی تيثسر گرفيه را تيسسرنت مم اهك شر آن
شر رس ،فدد نگيشاش كامین مشاهدش نس ،مدضدع را طنزی
مين تال وی م شدش
شر ر نی ،ودشگمای م كند تمیااخری شر نین ساابك
شااعر زیر ره ممرنه رار شیِ شیلری رن رهرندنن گمدگه مثال
ِ مدرش صاادرت گم گسرش مرشند ممکن نساا ،شر نمایهی
م زگم:
گظر ودش نز مامسي ممهك ررودرشنر راشد
رسبمين:
رسشاايرین شغدغهی مدلك شر نین ساابك نیجاش فرم ردیع
نی شید سپسد رای شر رند
نساا ،ره گهدی كه مجد شر ر نی ،رن رسشااير مجد شر فر ِ
نی گنبد گسي نی شما گد
رسان تیش م كنسم تا مجد شر مدضدع مدتسك
نز سسم ره سر یک كیه ودش زآمن ره مسان یک كمررند (میك نلشعرنی رهار)
/ 129شمارهی ششم /فایل شعر
قیم،مای نز شعر «نلکل صنعي »:
رار شی: نی صاف سفسد كیهی قند نفرنشيه ممچد كده نلدگد
نز شید سپسد رای شر رند
نز كاغن آر ت كیه ودش
تا كارگاه گیاج منيه نلسه سم ،رنس ،كدشهمان یک گاج را نسب سفسد
ز گخ ره مسان یک كمررند (منیدب ره صاشد مدنی)،
ز آمن ره مسان یک كمررند
شر طنزِ رار شی نز شخيس،ما نیماژمای ساشهتر رهگهدی
شنرش م تازش
میمدس نساايفاشه شااده
ممزمان را رودنشما تخسالت
(رارك سیسم زنشه)
نشاارنت نگفعال ره شاخيس،مای رارز نتفاقات مهم كه
ممانطدر كه نز سااطرمایِ رهكار رفيه شر شااعرمای فدد
شر نثرِ جدیِ ن لسه جدش شنشايه گریزی زشه شده تا سایهنی
مشخ
نس ،كاركرش رار شی شر آنما را تدجه ره شعرمای
نز آن شر رار شی جیدهگر شادش؛ شر نقع را ساويارشکن ِ نثرِ
فر گ میكنلشعرنی رهار
ن لساه راار شی وی م شااادش رس گم تدنن نرجارات
شر رایان تاكسد رر نین گکيه نلزنم سااا ،كه شر رار شی
نغرندآمسز شر رار شی رن رهرندنن یك شر گِ
آگام نز رسبمين ضر ریس ،را جدش شنسن آگام نی
غسرمیاايشسم
رزرگ تیش كرش ریکه ممسشااه ررنی آنما مدلدل گمدگهی رسر گ
جدش شنرش
ره رار شیمای زیر رهرندنن گمدگهی شعر آزنش تدجه كنسد: قیم،مای نز شعر «آزمایب نشرنر»: معدهن رن رساشه م كنم شر نییيلاه رعدی كسر رن آه كسر رن شر راغچه م كار رنس ،ودنمد شد م شنگم گم شنگم شهم شنگم شنر تما م شد مثل سرگل كه گاررشه رگج مسیر گم شدش من شر ريل شير شر جمل شد كمر گدنشيم ممه سمع رير شد نرر شد راش شد نز میخ آزنش شد (رارك سیسم زنشه)
گدشيه شده نس،
لنت ودنگب ش شندنن م شدش
فایل شعر /شمارهی ششم 13١ /
ناخودآگاهي در اثر و دريافت مخاطب
راساخ ره نینش ررسب رررس شر ساز كار گاودشآگام رن طیب م كند مرگاه رهث گاودشآگام
مطرح شاااده
رالفاصاایه گا ميفکر آن «فر ید» ره ذمن ميباشر م شادش كه
خزان زندی
شر شاناو ،گاودشآگام گا ریسار مهم رن ررشنشيه نس، شیادگااه ماای فر ید ما رن شر شرك گشب آفریننده نثر مخاطب شر شرك معنا ره ودر یاری م كند گاودشآگام
معنا:
فر ید كی س ،كه را قاطعس ،نطمسنان نز نین گکيه شفاع م كند كه مر سااه رخب ذمن ما یك سااری فرنشاادمای گاودشآگاه شنرگد؛ شر نقع« :نید نیلد ساادررنیلد» مركدن ره گدگهنی گاودشآگاه كار م كنند رس معنا ره طدر كامل گم تدنگد شسا،یافين راشد ره شکلمای ميفا ت زنشهی تي یل تفیسر تعبسرمای ما نس، نید (گهاش) آن رخبِ حسدنگ نز تمایالت ماس ،كه ررنساسِ نصلِ لنت شکل م گسرش شر لهظه نتفاد م نفيد رهرندننِ نین را ر كه معنای مين یا نثر منری ره طدر كامل شسزی ساويه ررشنويهی ذمنِ آگاهِ ردیدآ رگدهی آنماس ،یعن را گس،
مشياادش مدلك یک ساا ،را ری كامین نشاايباه
نس ،معنا زنشهی ضمسر گاودشآگاه مدلك گسز می ،ودشِ مدلك مم گم تدنگد ره قطعس ،نز آنشه آفریده صهب ،كند معنای مين رن سااااويهی مخاطب آن
نز طرف نگر رسا
ردنگسم راز میااالهی نصاای شر جای ودش راق ساا ،شرن كه مخاطب را شق، شرك كرشه
یشسن گم تدنگد رلدید كه شه شسز رن
یا شه شسز رن نز معنای نثر سااااويه نسااا،
رنااررنین نگر گاه ره طدر كامل معنا تا حد زیاشی زنشه ی گاودشآگاه مخاطب نس، ریاااساری نز گدییاااندگانِ نمر زی ماگند «ژنك شریدن» نز گاودشآگام ِ مين صااهب ،م كنند معيشدگد كه مين شنرنی معنای گهای
قطع گسیاا ،زیرن معنا شر مين مدن ره
تاوسر م نفيد رناررنین شر نینجا را ش سدنل ر رهر میيسم ن ل :آیا رنهان كرشن معنا یكسااره نز شاامای نرتباط وارج نساا،؟ ش :آیا گاودشآگاه م تدنگد گدع شیلری نز نرتباط كه ششدنرتر شیر فهمتر نس ،رن نیجاش كند؟
گمدگه؛ تيدر كنسد شما را معشدقهتان شر وساران قد م زگسد شر لهظه تياامسم م گسرید كه ن رن ربدسااسد نین تمایل شاما ره نید(گهاش) مرردط م شادش نما سدرر نیلد مرردط آن حدزهنیس ،كه شما م ودنمسد نما گم تدنگسد ره آن شس، یارسد سدرر نیلد یا فرنمن آن قدنگسن س ،كه شما نز واگدنشه فرمنگ ره نرث ررشهنید ره گدر رازشنرگده میاايند نین قدنگسن شااما رن نز شساا ،یافين ره لنت كه م ودنمسد (مثل ردساسدن معشدد شر وساران) منع م كند نیلد رخش مسانِ نید(گهاش) سدررنیلد(فرنمن) رن تشکسل شنشه نس، ررو منيشدننِ س اُن،گرن مثل «نریك شی مر » كه حدزهی تخيااايااا ن شر زمسنهی «مرمندتسك» ردش ته ،تاثسر «شییيای» ساع شنشا ،را گشد كیاگ مثل مسدگر یا گاشنمر آمدزهمای تي یلشااناس ا ِ كالسااسك رن مجدشن نحسا كند نز گظر نریك شی مر
میايلهیِ ر معنای نصین مطرح گبدش
ره نین ری ،كه صرنحين م گف :،معنا میالهی آگام س، مرتب
گيسجهی آن نساا ،رناررنین مرگدگه گیااب ،مسان
معنا گاآگام رن منکر م شااد ره ساااشگ معيشد ردش كه معنا گزنره یا گس،
مشيااادش آگاماگهی رهكار ررگدهی آن
نس ،نز گظر ی كامین منطش
ممکن نس ،كه ما معنای
/ 131شمارهی ششم /فایل شعر
مين رن رهصاادرت كامین شقس شرك كنسم ررنی نینكه ره نین شرك كامل ررسااسم الز نساا ،تما شنشهمای تاریخ زگدگ گامهی مدلك آن رن ردنگسم
ردین ساااسیه ره معنا
ررسااسم نگر نینما رن گدنگسم گم تدنن ره معنای مين شساا، یاف ،نما نین میاااله ره معنای ر معنای ِ مين گسیاا ،زیرن مر
معيشد ردش كه معنا رن شخي آگاماگه آفریده نس،
گظریاهی نریاك شی مر
نمر زه شیلر شیدگاه مشبدل
رخشاا نز آن گسز مرردط ره ذمن گاودشآگاه نساا ،كه نز نین جه ،ررنی ما قارل شریاف ،گسی، نین مدضاادع مسان ر یا وسالررشنزی نثر منری كامین صاااشد نساا ،فر ید شر شرمان رسمارنگب ر شاا ره گا تدنر ِ آزنش شنش ،كه شر نین ر
نز رسمار ودنسيه م شدش
ره ودنب رر ش رس نز رسدنری ن راید آنشه رن كه شر ر یا شیده مرشند حيا شار آ ر راشد رازگد كند سپس ر ننكا
گسی ،گظریهررشنزنن معاصر شیلر ره شنسن میالهنی نريشاش
را رررسا ِ گماشما گشااگهمای آن ر یا شسا ،ره تفیسر
گادنرگد نمر زه كمير كیااا م رنیرش كه معنا م تدنگد
م زگد نز نین ر
تي یل ررنی كشك ریل نويالالت شخ
یكسااره زنشهی آگام راشااد آنشه نكثرِ گظریهررشنزنن
نممس ،ر یا مشاخ
منيشدننِ كندگ ره آن را ر شنرگد نین نساا ،كه معنا زنشهی
را نین ر یاما گسز مشااارهِ تي یلمای نز یك نثر منریساا،
رناصار گاودشآگاه گسز می ،ره ممسن ری ،شریاف ِ،تما
نین مشااره ،ممان زران گماشین سا ،كه رسن آنما مشيرك
كمال معنا كاری ششدنر نس ،كه جای تي یلما تفیسرما
م شدش شرم یارسم شسدهی ررودرش
نس،
رن ررنی ما راز م گننرش نما نز طرف شیلر؛نگر معنا تمامن ره
گاام مخاطب یك نثر رن را تدجه ره نگلسزه مای ر نگ
سااسیهی رخبِ گاآگاماگه ذمن ما شااکل م گرف ،نشرنكب
آفرینندهیِ آن تي یل م كند ممکن نساا ،شر نین مرحیه
آنقدر ششادنر م شاد كه م تدنگیيسم مطیشن رلدیسم كاری
مخاطب نز ر ننشااناس ا یا ر ننكا ی مسچ شرك گدنشاايه
گاممکن نس،
راشااد نما جالب نینجاساا ،كه ممسن مخاطب ره گکات
گکيه نینجاساا ،كه معنا مم زنشهی آگام
مم زنشهی
شلف،آ ری م رسد كه مطار را گظریات ر نگشناس س،
گاودشآگام ذمن نس ،نز آنجا كه زنشهی آگام س ،رس رخشا نز معنا شساا،یافين نساا ،شدن قیاامي نز معنا
روياي روز و آفرينش اثر
زنشهی گاودشآگام س ،شیرفهمتر گام نز شنیرهی نشرنك وارج م شدش
ممکن نسا ،ررنی شاما گسز رسب آمده راشاد كه نز شارر یا
فر ید گه تنها جدش گاودشآگام رن كشااك م كند ریکه
گدییندهنی سدنل كرشه راشسد شه نتفاق سبب وی آن شعر
نین مدضاادع رن ره ر شاان رسان م كند كه رنهمای ریااسار
یا رمان شااده نساا،؟ فر ید نینگدگه راسااخ م شمد كه شر
جدش شنرش تا نز طری آن ريدنگسم ودشمان شگسایمان
نقع ودشِ آن گدیینده یا شارر مم گم شنگد شطدر نین نتفاد
رن رشااناسااسم را نساايفاشه نز نرزنری كه شر نويسار شنریم
م نفيد رناررنین گم تدنگد تدضااسه قاگع كننده ره شااما
جهانمان رن شرك كرشه معرف كنسم ن ممچنسن شر كياب
ردمد ساارششاامهی كار ررنی ودش مدلك گسز مشااخ
«تعبسر ر یا» نین كشااك ودش رن كامل م كند ردین را ر
گسیا ،شر یدگان راسايان گسز شنسن نريشاشی جدش شنشا،؛
م رسد كه شر مر ر یا یكسری گماشما رمزما جدش شنرش
رهرندننِ گمدگه نز نلههگانِ مدزما صهب ،م كرشگد آنما رن
كه رهصدرتِ صریح گسیيند نز طری مساگج مای م تدنن
منبع نلها ره شاررنن منرمندنن م شنگیيند
ميفا ت
ر یارسننده آزنرشمنده
نگر راه رازی كدشكان شق ،كرشه راشاااسد شرم یارسد كه
ره گکات ر ررش كه ررنی شاااخ
نس ،شر نقع نگر رخدنمسم را ر ننكا یِ فر ید ره نین میاله
نسبابرازیمایشان نز مر شسزی شر شگسا ررنی آنما رزیزتر
گلاه كنسم گيسجه م گسریم كه معنا ره نین شلسل ررنی ما قارل
نس ،شبام ،ریساری مسان رازیِ كدشكان كاری كه مدلك
شناو ،نس ،كه رخش نز معنا ره ذمن ودشآگاه ررم گرشش
فایل شعر /شمارهی ششم 132 /
یك نثر نگجا م شمد جدش شنرش كدشكان جهاگ رن یژهی
فرش معمدل گسز ربدر م كند فر ید نین وسالما رن ره ش
ودش ره جدش م آ رگد كه ریااسار ررنی آنما جدی نساا،
شسيه تشیسم كرش نین وسالررشنزیما یا ریند رر نزنگه میيند
شقسشن مشاااارهِ آنشه كه گدییااانده نگجا م شمد نما راید
كه منجر ره تعال ِ شاخياس ،فرش م شدش یا ودنس،مای
شنگیااا ،كه جدی رندنشاااين نین جهان مسچ منافات را
نر تسك میيند
غسر نقع ردشن آن گادنرش كدشك ره شق ،رازی ن
رن نز
نقعس ،جدن م كند مسان رازی جهان نقعس ،گیاابي ررقرنر م كند نما نین ش رن یک گم شنگد
ربارت شیلر؛ واطره ش رنن كدشك
مدقعس،مای
رن كه شر ذمنب ساااويه نز جهانِ نقعس ،زگدگ ِ ر زمره نلها گرفيه نساا ،مشااارهِ ممسن كار رن گدییاانده نگجا م شمد؛ كار گدیینده گسز ش ر كرشن وسال نز زگدگ س ،ن گسز شگسای نز وسال ررنی ودش م سااازش
وسالررشنزیما ر یامای ر زِ زمانمند میاايند منظدر ره ودنساا،مای گنشاايه ره یژه شر
نمر ز شر رسکرِ تازهنی شاااکل م گسرگد
ضااعسي رن شر آینده م سااازگد آیندهنی كه شر آن راید ودنس،مای فرش نرضا شدش رئدف شلف
شااعری شنرش ره گا «كالسِ ترس» كه مطار را
شر آن ردنطكِ
نین گظرنت فر ید قارل رررساا ساا ،فر ید م گدییااد:
ودش رن م گنجاگد نما آن رن را قاطعس ،نز نقعس ،ميمایز
گدییااندهگاگ میاايند كه مدنش كار ودش رن نز گدییااندهگانِ
م كند
شیلر شنسيانمای نساطسر فرمنگ فدلکیدر م گسرگد نما ذمن
شر مشارل گدییاااندهگاگ گسز جدش شنرگد كه آفرینندهنی
آشانای شنشاايه راشااد ره ودر نین گکيه رن م شنگد كه ررنی
نصاااسل شنرگد كه مدنش وا ودششاااان رن نز ر یای ر ز
نگیااانما مسچ شسزی سااخ،تر نز گنشااين نز آن لنت كه
م گسرگد طب گفيهیِ رئدفِ شلف :ن ته ،تيثسر وبری شر
ساارشن تجرره كرشهنگد گسی ،شر نقع نگیانمای رالغ ره آن
مدرش تنبسه شنگبآمدزی شر مدرسه تدس مدیر
مجر ح
سرششمهی لنت كه شر گنشيه تجرره كرشهنگد تمایل شنرگد
شادن آن شنگبآمدز شعرِ كالسِ ترس رن سر شه نس ،نین
كه ررگرشگد رناررنین رخشاا نز وسالررشنزیِ نگیااانِ رالغ
واطرهیِ
فر ید م گدید :مر شااخياا كه ذرهنی را ر نن
شاکل رازی ره ودش م گسرش نین ممان میاالهنیس ،كه ره
وبر ن رن را گنشااايهی ودش ر رهر م كند تنبسهمای ردگ
ر ح ِ ش رننِ مدرسااه رن ررنی ن تدنر
آن
م كند نین ررودرشما شر زمان شنگبآمدزی كالس شرس
گدگهی واصااب كه ر یای ر ز گا شنرش كم ششاادنرتر نز
رن ررنی ن ردل ره كالس ترس كرشه نساا ،نكندن را نین
فهم رازی كدشكان نساا ،رازی گظام ریاايه نساا ،كه نز
شعر نگيشا آن شکنجه آزنرما رن م گسرش كه سبب نرضای
آن ر یای ر ز گفيه م شاادش نشرنك وسالررشنزیما
نصاادل ودشگهاشه
قاردهمای مشاايرك كه آن كدشك را
ممساالنِ ودش م گننرش شکل گرفيه كدشك نز رسر یِ نین
رخش نز گسازمای ن شر زمانِ حال آینده م شدش ره شعرِ زیر را تدجه ره تدضسهات شنشه شده تدجه كنسد:
قدنرد رازی كرشن ره مسچ جه نحیااس شر گم كند نما فرش رالغ نز رازی شر گ ن
کالس ترس
شرمیار نس،
ودنساايهنی كه كدشكان نز رازی شنرگد تشیسدِ رفيار یك فرش رالغ رزرگ شاادن نساا ،نما نز كیا كه رالغ شااده شیلر
نز نرتفاع ترس مشخ
نگيظار گم ر ش كه ماگند یك كدشك رفيار كند رناررنین نین
رلننر مدریاگهما شر شدب نگشالب كنند
فرش رالغ ریااساری نز رازیما وسالررشنزیمای ودش
رن
گسی،
شهر نز كنار كه م گنرش
رس م زگد قي را رسمارنن گدر تسك صااهب ،م شاادش
گنشيه نس،
شرم یارسم آنما وسالررشنزیمای م كنند كه نز ذمن مر
مرردط ره مدرسه گسی، كه نز شرسما فش ترس یاش من شنشگد
/ 133شمارهی ششم /فایل شعر
مدریاگهما شر كالس نگشالب كرشگد
راید راش ررنی شال گرشگم رخر
شهر را راش نز كنار گنشيه نس،
تا رچهما یخ گزگند شر شفير حاال كه نز مدیر رسرتر سسی قسميب راالس،
ناخودآگاهي جمعي
گم زگم نز شیدنر مدرسه ترس مشخ
گسی،
م زگم رسر ن
فر ید) مطرح م كند نین نسااا ،كه را تدجه ره آنشه نز
ل ررسه را مسچ ترس شنرش رلننر مدریاگهما شر كياب نگشالب كنند من شر جدنب
نساس قارل تهیسل گسیيند جمع
صهب ،م كند گاودشآگاه جمع شر تهیسل ر نن رناصر
را نینممه والکدر
گماشمای میايند كه شر گاودشآگاه فرش حمدر شنرگد نگلار
شهر نز كنار كه مى لعني !
كه رسب نز تدلد ره آن فرش نرث رساسده راشند نین رناصر
گم گنرش
معناما نزل
ررسه را مسچ ترس شنرش
نردی جا شنگه مشيرك مسان تما رشری،
میاايند یعن نز نريدن تا رشاار نمر ز را مر گژنش میس،
رارا راش ررنیم گم وری؟
قدم
حاال كه نز مدیر رسرتر
نین گماشما نزل
جا شنگه ردشه میيند
یدگگ شر كياب نگیاان سامبدلمایب گماش رن وسی ساشه
راش قسميب شند نس،؟
ره آنشه كه رسشاااير نز معنای ظامری ودش شالل ،م كند
راال؟ راالی شهر مدریاگهما نگشالب كرشگد حاال كه شیر
رارا راش ررنیم گم وری؟
تکامی ِ طدالگ رن ط كرشهنگد ذمن ما گسز
ره شعر لسال سر شهی ری ربدنلرضای تدجه كنسد:
حاال كه نز مدیر رسرتر قسميب راالس،
جمع م گدید؛ ممانطدر كه نگدن مای ردن نگیاااان یك شنسن ر گدی رن ط كرشه نس،
تد را رچه نز كنار گم گنری رلننر مدریاگهما شر شهر نغيشا
تعریك كرشه نساا ،ن شر نشنمه رسرنمدن رهث گاودشآگاه ر گد تاریخ
شويرنن مدرسه حامیهنگد
كنند
لیالو مزنرنن حرف شنرش
ررسه را مسچ ترس شنرش
مر قطره نشك
شهر نز كنار كه مى
زن مىشدش زران
م فهمم رش ،شرنگما قرمز گسی، حاال مدیر آمیيه رسر م شدش تا من شیر ره كالسِ ترس گرسم نز نرتفاع ترس مشخ
گظرنت فر ید گفيه شااد ررو نز مينما میاايند كه رر نین یدگاگ نز مدضااادر تها ،رندنن گاودشآگام
نمالی التما رن رید
شا
رهث شیلری كه كارل گدساايا یدگگ (یک نز شاااگرشنن
گسی،
قيى كه نشك مىرارش نز تنهایىِ لسال زمان ره آش
فا گکرش
گرگه لسال كه شسطان رشد گبدش زیبایىِ شويرِ رعدى؟
فایل شعر /شمارهی ششم 134 /
گه
تيااا یری وی م كند كه شر گاودشآگاه جمع ن گشب
معشدد من رعدِ صد مزنر سال؟
ریيه نس ،شر نین شعر كه گشد كامل آن شر حدصیهی رهث
گه
ما گم گنجد ری ربدنلرضااای شساا ،ره وی جهاگ زشه
نصین شرن رعدن؟
كه ن گرفيه نز زگ نزل
سرآغاز لسال ردش
ن س،
آش كه نميهان سسب مىشنش
رناررنین مر مين
رر صدرت صاف ن صدرتحیاب گدش،
نسا ،مخاطب نز نین جه ،نس ،كه م تدنگد ره شرك
شر آغاز كیمه ردش
تي یی نز نثر ررسااد یا گيدنگد معنای نثر رن ره جه ،زنشهی
كیمه گزشِ لسال
گاودشآگام ردشن كشااك كند نز نین جه ،نساا ،كه مر
لسال النله نال ال لسال ى كه ره آش گف ،ال حدن ر كى مى؟ زگانِ زران من لسالس، سطر كه سدرن مىكند صفهه رن لسال زران قسام ،نس ،زران قسام ،نس ،زگان قسا مىكنند شاشرت رن ررشنر رفرما ره نین جمیه واگد رنشسن ر ى نین سطر رر جید قبیه قبیى رن رزن كنار زیبایىِ شويرِ رعدى؟ گه معشدد من رعدِ صد مزنر سال؟ گه نصین شرن رعدن شیر ز نمر ز مر ر زمى مم واك مم آب نكیسژگى مدن ر كى مى؟ شسطان زن نس ،زمان زن زمسن زن نس ،زران زن زگى كه جاى كیمه نشك ریخيه رر نین صفهه شر نین شااعر شااارر نز مفامسم شدن وسر شاار زن شااسطان جا شنگل صااهب ،م كند نینما تما مفامسم میايند كه جزئ نز كهننللدما مهیادب م شدگد شارر
معشاادقهنی نردی شر گاودشآگاه
زنشه ی ودشآگاه
گاودشآگاه مدلك آن
مين م تدنگد ششار تي یلمای ميفا ت رشدش
/ 135شمارهی ششم /فایل شعر
شر نین شااسده گاه ودش گدییاانده رد ن نثر
نقد روانشناختي تحليلي
مدرش تهیسل
قرنر م گسرش رااه رندننِ گمدگااه« :مرررت ریااد» رژ مبِ ششملسری شر ويد
ساحل نوری
«ودنمرنن رر گيه» شنش ،ردهنی
نز تهیسال گرنن مم ره زگدگ ِ رنهانِ «نشگارآلن رد» حشاايناكِ ی گظر شنشاايند
آثار
شنسن نشرا كرشگد كه نگر
گدیینده گم شد ره یك جاگ مبدل م شد شر مدنرش شیلر گام ره مطالعهی ودش نثر تدجه كرشه گام تيثسرنت نثر رن رر ودنگنده رررسا م كند كه نلبيه یك گشد كامل
جامع شر حسطهی گشدِ ر ننشاااناوي
تمام ِ نین میااائل ممزمان رپرشنزش آن ما رن ره مم رر جامعهشناس
راید ره
ره گهدی قارل قبدل
شمد نین گدع گشد نرتباط گزشیک را
تا حد شی نسطدرهشناس گسز شنرش
را تما نین نحدنل آگام ِ تد مان نز ر ننشاناس
نشرسات
ش نصاال مهم ررنی نفرنشیساا ،كه شر نین شااسده نز گشد فعالس ،م كنند شرنكه ریاااساری نز كیااااگ كه ره گشد ر ننشناوي نگيشاش كرشهنگد یا رژ مبگرننِ نشر ردشهنگد كه گشد ر ننشااناوي ِ تهیسی گلرش ا رهث ررنگلسز نساا ،ره
نصاادل ر ننشااناوي رن ره طدر كامل شرك گکرشهنگد یا
گفياه ی «نلسزنرا ،رنیا »،تما ِ گظریه مای شیلری كه شر
ميخياياانِ ر ننشناس ردشهنگد كه نشرسات رن رهرندنن منر
حسطهی آن قرنر م گسرگد رن شااامل م شاادش كه نساااس
شرك گکرشهنگد رهمرحال شر قرن رسیايم گشد ر ننشاناس
گظریات فر ید كالین یدگگ كاه مدضااادع یك نثر نشر
الكان رن تشااکسل م شمند شر نقع گاشااا
نز تمایالت
نریايه ره مکيب فکری واص
یعن گظریهمای ر ننكا یِ
زیلمدگد فر ید رسر نگب شد
جنی س ،كه مشامدنت رالسن نین نشرا رن تایسد م كنند طب نین گظریاه؛ نرتباط رسن تمایالت
ممچنسن جنبهی
گاودشآگاه گفيار را مدجدشی ،نجيمار فرش گشااان م شمد كه تمایالت جنیا
نحد ساازگدهی ودنسيهمای گدیینده
نسا ،شر حشسش ،ودنگدنِ ر ننشاناوي گسز حمدرِ شنئمِ نین تمایالت رن شر مين نشر ممدنره شر گظر شنرش گشد ر ننشناساگه گرنیبمای مخيیف شنرش؛ شر یك گمدگه نز گشاد ر نن شااانااوي تنهاا آثاار نشر مدرش نرزیار قرنر گم گسرگد ریکه گاه تهیسلگرنن ره سااارنگ گدییاااندهگان م ر گد
زگدگ
آثارشااان رن را مم رررساا م كنند
آگچنان كه ر حسه میائلِ شر گ ِ «شنسيایدفیک » ره كرنت مدرش نرزیار ر ننشناسان قرنر گرف،
فرويد (نهاد ،من و فرامن) طب گظریهی فر ید؛ گسر یِ نگلسز ِ نغیبِ نرمال ما قدنی ر نگ نگد كه ساایطهی ما رر آنما ریااسار كم نساا ،فر ید معيشد نسا ،كه نثر نشر
گيسجهی رسماریِ ر نگ ِ گدیینده
مفهد یك نثرِ منریساا ،كه شر گشد ر ننشااناوي آن رن نساس ودنب ر یا م شنگد طب گيایج كه فر ید ره آن شساا ،یافيه ردش رسمار ر نگ گام نز نژهنی رهجایِ نژهی شیلر نساايفاشه م كند طب نین گيسجاهی ن
شریااف ،نثر منری شر نقع ودنسااايهیِ
منرمندنن نساا ،كه نز یك رسمار ر نگ گاش ا م شاادش نما
فایل شعر /شمارهی ششم 136 /
رهصادرتِ گاودشآگاه ره طریش شیلر مطرح شاده نس ،ره
رارث نیجاش مشکالت شر زگدگ م شدگد شرشسرمای رن
رسان ساااشهتر (فر ید مدر ردش گدییااندهگان شاااررنن
ررنی جامعه فرش ره جدش م آ رگد
منرمندنن رسمارننِ ر نگ میاايند آثار آنما رساگلرِ رسماریِ
نز معر فترین رشدهمای كه فر ید مطرح كرش رشده نشیک
رح
ر نگ آنما نسا ،ن مدر نس ،وی آثار نشر
رشده نلکيرن نس،
رهيرین شاسده ررنی مدن نی گدییاندهگان منرمندنن نس)،
رشده نشیک :رقار ،گامدشسارِ ریر را ردر رر سرِ جیب تدجه
نین گخیيسن فرض نصی فر ید ردش
ماشر نس ،كه شر رنج سالل شر ریرنن آشکار م شدش
ش مسن فرض فر ید كه ریاساری نز ميخييان ر ننشناس
شر مدرشِ رشده نشیک م تدنن ره ترنژشیِ ممی ،گدشااايه
نز جمیه كارل گدسيا یدگگ آلفرش آشلر آن رن رش كرشهنگد
«شکیپسر» نشاره كرش كه ره نريشاش منيشدنن گشد ر ننشناوي
نین نساا ،كه نگلسزه گسر ی مهرك كل رفيارمای نگیااان
رر نین نثر نسايدنر نسا ،كه شرگگ ممی ،شر كشين نگيشا
غریزهیِ جنی نس ،فر ید گسر ی نصی ر نن رن لسبسد
گرفين نز رمدیب كالشیدس شر نینجا مشامده م كنسم كه
یا نگرژی جنی م شنگد
ممی ،را رمدیب ممیااانرندنری م كرش رر نین را ر ردش
ساادمسن فرض ن نین نساا ،كه مهر مس،مای نجيمار كه
كه كالشیدس كاری رن نگجا شنشه نسااا ،كه ودشِ ممی،
جدش شنرش رارث ساااركدب
رر ررو نز غرنیز جنیا ا
زماگ م ودنساا ،نگجا شمد؛ یعن ردر رن نز رسن ربرش
ریساری نز نمسال ما م شدش
تنها ودش مدرش تدجه ماشر قرنر رلسرش شکیپسر نز كالشیدس
رهث نگلسزترین جهِ ر نن كا نگه كه فر ید ره آن نشااااره
تيادیری رن گشاان م شمد كه گشااگلرِ ويادم ِ،سركدب
م كند تفیسر تيدیرما ررنساس میائل جنی نس،
شاادهیِ ممی ،گیااب ،ره ردر
نصهاب گشدِ ر ننشناوي ره رسر ی نز فر ید شر تعبسر ر یا
ماشر رقسب ن س،
معمدلن تيااا یرِ مشعّر (فنجان گل رركه غار زگاگل
) رن گماش
ممهیِ تيا یری رن كه طدلشان نز قطرشان رسشير ) رن گماش مرشنگل م رسنند
راشااد (مار شاقد ررج قیعه
رر نین نسااس ریساری نز نین تيدیرسازیما رن شر نثر رنارر ممسن گلر
گشد م كنند
نساا ،كه شر جیب تدجه
رشده نلکيرن :حیااشت شوير گیاب ،ره ماشر مهب ،شدید ن ره ردر نس، نین گلر
فر ید منيشد رن گسز شرگسر ممسن قمسه م رسند
معيشد نسا ،كه قما تِ ی شندنن مم ر طرفاگه گسی، راسااخ گاودشآگاهِ ن ره تماااش شر گ منرمند گدییاانده
فر ید فعالس ِ،ذمنِ نگیااان رن ره سااه منطشهی ر نن گیااب،
شارر رر گشد رررس ِ ن تاثسر م گننرش
م شمد :گهاش من فرنمن گهاش :قیاام ِ،لنتطیب جنی
مخرّب مخزنِ لسبسد
نگرژی
نرز ما رن گم شناسد
من :رسر منط
نصل نقعس،ما شر جامعه رنر رسن گهاش
فرنمن مالحظهگر یا ممان رشل فرنمن :رسر نحیااااس
راید
گبایدمای نوالق
کارل يونگ (ناخودآگاه جمعي، درونگرايي ،برونگرايي و صورِ اساطيري [آرکيتايپ])
نیثار
غر ر ممان جدنن نس،
كارل یدگگ شر زمرهی منيشدنن ر ننشااناوي ِ رس نز فر ید ن را فر ید ميفا ت نساا ،گشد
فر ید كمبدشمای رن كه شر ط ِ ش رنن رر رعم نز گسازمای
نساا ،كه نساااس گلر
نگیااان نرش م شاادش رن رشده م ودنگد معيشد ردش كه نین
یدگگ یك ودیشاينشاناسا س ،كه رر طب آن ودیشينِ
رشدهما شر گاودشآگاه نگیااان قرنر م گسرگد شر صاادرت
نگیان شر مركزِ ر نن قرنر شنرش ن مخالك تئدری (تمایالت
رر زِ مدقعس ،ودش رن گشاااان م شمند كه شر نكثر مدنقع
جنی ا ) فر ید ردش نللدمای نساااطسری رن رهجایِ نگرژی
/ 137شمارهی ششم /فایل شعر
مخربِ شر ن معرف كرش ن معيشد ردش گسر ی فعال شر گ
نین كدما ره مکندگات شر گ ِ شااخيااس،مای شنسااياگ ر
مجمدره تمایالت ساركب جنیا گسی ،ریکه یك گسر ی
م ررگد
رالشدهی تمایز گسافيه نساا ،كه راید را نللدمای نساااطسری
گدییندهگاگ شدن كافکا شنسيایدفیک
ميمایز شدش یدگگ شر ر ننشناس گاودشآگاه جمع
شر نگرنی
نصطالحاتِ مهم شدن
رر نگرنی
صدر نساطسری
یرجسنسا
جمسز جدیس رهير نسا ،نز طری گشد ر ننشناوي رررس ره ش گدگه ی گشدِ
شااادگاد نین شاااسده ی تهیسالِ نشر
(آرك تاایاک) رن مطرح م كناد كاه مهيدیات گاودشنگاه
ر ننشناس ِ قدیم جدید تشیسم م شدش
نصااطالحات شر مباحث
جااذراهما
جمع میاايند نین گظریهما جادیادِ گشد نشر ر ننشناوي
ويااادصااان گشدِ نسااااطسری
گشد
كارررش شنرگد
لك
مبااحث شدن جادنن آشم
نلها رنیری
تاثسرگننری رن شر حسطهیِ گشد ر ننشناوي ِ قدیم م شنگند مباحث شدن ضاامسرِ گاودشآگاهِ فرشی
جمع رن ره گشد
م شمند
شناد مدرش نز آرك تایک مای یدگگ كه شر مطالعات نشر
ر ننشناوي ِ مدرن جدید نوييا
مدرش تدجه قرنر گرفيهنگد ربارتنگد نز:
ن ررنی ن لسنرار رهثِ نفرنش شر نگرن
آگسما :مظهر طبسع ِ،زگاگه شر جدش مرشنن یعن ر ح مؤگث
كرش تدنگی ،ردین ترتسب ررو الیهمای رنهان شخيسِ،
شر مرش كه ره رشسده یدگگ نلها رخبِ آثار منریس،
نگیااانما رن ررمال كند ریااساری نز منيشدین گدییااندهگانِ
آگسمدس :مظهرِ طبسع ِ،مرشنگه شر جدش زگان نس ،كه رسشير
معاصر ته ،تاثسر یدگگ قرنر گرفيند
رر نگرن رن مطرح
شر تيمسمگسریمای مهم جیده نس، سایه :رخبِ رَی ،سركدبشدة شخيس ،آشم نس،
نقد تبادلي هالند
ررسادگا :طریشهی سازگاری كنار آمدن فرش را جهان گشار كه فرش ره نسطهی حمدر شر جامعه رر شهره شنرش یدگاگ رر نین نسااااس راه تهیسل آثار «گدته» ررشنو، ررنسااس نین شسده تهیسل میائی شدن گاودشآگاه فرشی جمع
صادر وسال مطرح م شادگد ریاساری نز منيشدین
م گدیند را نین شاسده تنها م تدنن ره مياف مجمدره آثار گدییاااندهمای شر نگرن
شر نگلر رف( ،گدییاااندهگانِ
شر نگرن رالقهی شاادیدی شنرگد تا شنساايانمایشااان رن ره رخب گاودشآگاهِ شاخياس،مای شنساياگ رکشاگند نز آن شگسا صااهب ،كنند نز نین ر شنساايانمایِ نین نفرنش ظامرن شنرنی طرح مشااخ
مدرن گسیاا ،شر نین شنساايانما
رناصارِ شنسياگ گسز ره شرسي مدرش نسيفاشه قرنر گم گسرگد ودنگنده شر نین شنسااياما گاه شر جریان سااسال ذمن سااسر م كناد
گاه را ررو ر یدنشمای آزنرشمنده شر كینجار
نس ،گاه ره شگسای گاودشآگاه سفر م كند ر ننشناسان رر نین را رگد كه ر یاما آرز ما ودنبما نز شگسای گاودشآگاه نطالرات شر نويسار نگیااان م گننرگد نز نین ر ره تهیسل آنما م ررشنزگد شر شنساايانما نز طری
"ماالند" ره رسر ی نز فر ید معيشد نسااا ،كه لنتمای ودنگنده نز مين نشر ممان تيسسر شااکل آرز مای گاودشآگاهِ ن ره شااکل ودشِ نثر نساا،؛ ل فر ید را گفينِ نین مهم ميدقك م شدش فش ره گدیینده م ررشنزش نما مالند تاكسد م كند كه نین نكنب ودنگنده ره نثر نشر نساا ،كه مدیِ، ی رن شر مركزی ،نثر قرنر م شمد ممسن ررگهاش رن ریاا م شماد
گشب فعالتری ررنی ودنگنده قائل م شااادش
نصاطالح كه گدرمن مالند شر گشد نشر
ضاع كرشه نس،
«گشد تباشل »س ،نین شکل نز گشد ر ننكا ی شر ر ِ ر شن كرشنِ رنرطهی شاخيا یا شاخيسي ودنگنده را مين نس، رناررنین را مدی ِ،ودنگنده ساار كار شنرش مدی ،تاثسر نین مدی ،رر تفیااسرِ ودنگنده نز مين شر گظریهی مالند نجد رسشاايرین نممس ،نساا ،ره نريشاش ی ودنگنده تدقعات نز مين شنرش كه قي مين نشر رن م ودنگد تما آنما مهش گم شاادگد لنن ودنگنده ره مکاگسیااممای شفار ميدساال م شاادش
معنا رن شر مين شگرگدن م كند یا ره ربارت
فایل شعر /شمارهی ششم 138 /
رن صهه
معنای نز مين ره شسا ،م شمد كه مدی ،ودش
قرن رسیيم نجازهیِ ظهدر رر ز نین جریان رن گدنشه نس،
رلننرش
ررو شیلر ممااگند «ژنك الكان» ره ر یهی فر ید تدجه
شهار نژه مهم شر نین شیدگاه جدش شنرش« :شفاع» «تدقع»
رسشاايری كرشگد نلبيه الكان كدشااسد تا نز شساايا رشمای
«تبدیل» «وسال» تدقع نثر نشر رن شر زگجسرهی آرز مایِ
زرانشاناسا گسز ره رهيرین جه شر ر ننكا یِ ودش نسيفاشه
ودنگنده قرنر م شمد شفاع رارث م شاادش كه رناصااری نز
كند ره ممسن شلسل ن نز «ساااويار ضاامسر گاودشآگاه»
شنسيان رس زشه یا حنف شدگد ميشارین وسال ربارت نس،
شبام،مای آن را ساويار زراگ سخن گف ،نز تشارلمای
نز آن رناصااری كه نز ذمن ودنگنده ره نثر نرش م شاادگد
شنل
نین زماگ ر م شمد كه ودنگنده شسزی رن ره شنساايان نرش
گظریات الكان كه شر «گدشاايه« گرش آمده شر نین ررصااه
گهایين تبدیل زماگ
م كند كه شر شنسااايان گبدشه
ر
م شمد كه ودنگنده معنای نثر رن شگرگدن كند مالند را تبدیل گظریهمای فر ید ره گشد رمی رالَم گاودشآگاه مين نسااا،
مدلدل نسااايعاره
مجاز شر ر ننكا ی رهث كرش
تركسب ردیع ردش رر ریااساری ممچدن «ژ لسا كریی ايدن» «ژنك شریدن» تاثسر رمسش گننش،
ره شگبال یافين
ره نريشاش ی معنای رنهان
شارل بودئن
گاودشآگاه مين را ضامسر گاودشآگاه ودنگنده شر تعامل نس، ودنگنده معنای مين رن ررنساس «مممدن مدیي » یلاگهن شکل م شمد مالگ كالین گسز را طرح رنا ین (رر ن نفکن )
(شر ن
نفکن ) م گدیید :گام فرش صفات تمایالت گاودنسيه رن ره طدر گاودشنگاه ره شا یا شخ
شیلری گیب ،م شمد
(رر ن نفکن ) گاه صفات تمایالت رن كه گاودشآگاه مسل ره شنشاااين آنما شنرش
شر شیلرنن م رسند رن ررنی ودش
ررم گزیند (شر ن نفکن )
شاارل ردشئن یک نز شهرهمای تاثسرگننرِ گشد ر ننشاناس رهشمار م ر ش كه نمر زه حيا شر نر را گسز كمير ره ن تدجه م شادش ی م كدشد تا را تركسب شیدگاهمای گدگاگدن شر گشد ر ننشاناسا ره تشارل آنما رایان شمد ره ر ش گد كاملتر شس ،یارد شر رسن حال ره فر ید یدگگ ررو نز رسر نن ررجیيهی آنما تدجه شنرش شارل ردشئن شر آثاری كه مطالعه م كرش شر جیاا ،جدی نسااطدرهما ردش طری آنما م كدشااسد ره رشدهما
نز
ره یژه ره رشدهمای
ن لسه شدن نشیک یا گارسااسس رپرشنزش ره نسااطهی آنما
نقد روانکاوانه پسافرويدي
ررو نز آثار رزرگ رن مطالعه م كرش ر شاا كه ردشئن ررنی گشد ر ننشااناساا ره كار م گسرش
رس نز فر ید
یدگگ ررو
ممچدن "شاااارل ردشئن"
كدشااسدگد تا را كمك گظریات فر ید یدگگ
حيا آشلر ره
ررنسااس ر
رسکرهنی نسايدنر شاده نس ،شر نین ر
مسچگاه گم تدنن یك جز رن وارج نز رسکرهی ودش مدرش
گظریهنی تركسب شسااا ،یارند ردشئن رسر یدگگ ردش ن
مطالعه قرنر شنش؛ رهرندننِ گمدگه مطالعهی یك رس ،نز غزل
كياب ودش را رندنن «ر ننكا ی منر» رن ره فر ید رسشااکب
ممدنره راید شر مجمدرهی آن غزل مدرش مطالعه قرنر گسرش
كرش ررو شیلر ممااگناد «ماری لدیز ن فرنگز» ر یهی
ن م گدید« :تهیسلگر راید آثار یك منرمند رن نگدنم زگده
یدگگ رن رسب گرفيند ره سادی كهننللدما نسطدرهمای
تيدر كند كه مر قیم ِ،آن ره مجمدرهی آثار تعی شنرش
نشر
منری ميمایل شاادگد ماری لدیز ن فرنگز رس نز
مرگ یدگگ كارمای ن ممچدن كياب «نگیاان گماشمایب» رن نشنمه شنش نما رارنشنیم میاای رر فرمنگ غرب ره یژه شر
تدس ا آن قارل شرك نساا ،تهیسل شقس یك شااعر رد ن تهیسل مجمدره آثار شارر ممکن گسی» ،
/ 139شمارهی ششم /فایل شعر
ژاك الکان (خواستهي ناخودآگاه)
شنل رن شر ودنسااايهی گاودشآگاه م شنگد ره نريشاش الكان تفا ت رسن گاودآگاه ودشآگاه جدش گدنرش مين نشر شر
ژنك الكان تال
م كند تا را نساايفاشه نز ر
شیالکيسک ِ
ملل زرانشاناسا فرشیناگد ش سدسدر آرنی فر ید رن ره گهدی راازگدییااا كناد كاه ر ننكا ی شر تهیسل تما ررصاهمای حمدر نگیان مشارك ،ممکاری شنشيه راشد ن ره گهدی نین كار رن نگجا م شمد شاکل م رخشد كه ره شاکل شلرف
گظر ن رااه آرز مااای مهااار گشااااده گم ررشنزش ریکااه ودنساا،مای رن شر گظر م گسرش كه گنشاايه
آینده رن
شرررشنرگد
شارل مورون (نقد روانشناسانهي متن و اسطوره شخصي مؤلف)
مرزمای رشيهی ودش یعن ر ننكا ی رن
رشاا ،ساار گننشاايه ر ننكا ی رن را سااساساا ،فییاافه نشرسات ریم منمب تشریبن تما رشيهمای شیلرِ آمدزش
"شاارل مدر ن" گشب ریاسار مهم شر تدساعه گیير
رن شرم آمسزش ن نقدن ره ر ریزی سااه گظم یا رنسان م كند
گشد ر ننكا ی شنشيه نس ،ررو نز مهششان رس نز فر ید
كه ربارتند نز نمر وسال
نمر گماشین نمر نقع
كه رنسانگننرِ گشد ر ننشاناس مهیدب م شدگد نز شارل
نمر وسال :گشاااانگر جیااا ،جدی ر رایان شر ر ِ ودش
مدر ن رهرندنن رزرگترین نصااالحگر
نس،
ر یکرش گشد یاش م كنند
نمر گماشین :شاملِ تما ِ شسزمای س ،كه ما معمدلن نقعس، م گاامسم؛ نز زراان گرفيه تا قاگدن نجيمار
نژه تركسب
تاثسرگننر شر نین
نسااس گشد ر ننشناساگه نسطدره شخي
تما سااااويارمای
مهيادل كار نین منيشد نسا ،تهشسشات مدر ن شر ررصاه
نمر گماشین حدزهنی نساا ،كه ما شر آن رهرندنن
مهم ردش كه رر نغیب
رخش نز جامعهی نگیاگ قرنر م گسریم
گشد ر ننشااناساا آنشنان رنساشین
رژ مبمای رس نز ودش تاثسر نساس گننش،
نمر نقع :معرفِ حسطهمای نز زگدگ نساا ،كه گم تدنن آنما رن شاناو ،شر نقع نمر نقع ممان جهان نس ،رسب نز آنكه زران تکهتکهن
كند یعن نمر نقع شسزی نس ا،
كه تن ره گماشین شااادن گم شمد
شر گيسجه نرش زران
گم شدش تا قارل شناسای راشد تفا ت گظریات الكان را گظریات فر ید نین نساا ،كه الكان ره جای مفهد آرز
نقد روانشناسانه
نژهی ودنساايه رن ره كار م گسرش كه
مفامسم نین شه مدنری كنب
نكنب را فارل
رمدمس،
شنشااين رن م رساااگد شر گظریهی فر ید آرز رسدنر كنندهی یك حسِ لنت یا نضااطرنب نساا ،كه شر سااارشهی ذمن جدش شنرش ل الكاان تدجهِ ودش رن ره مطیب معطدف م كند كه ریشااه شر زرانشااناسا ِ ساااوياری شنرش ن ماگند فرشیناگد ش سااادسااادر معيشد نسااا ،كه زران مجمدرهی ساازمانیافيهنی نز رالئم نس ،ل شر جای كه ش سدسدر نین رالئم رن ره صاادرت شنل مدلدل م گسرش الكان منشااا
نژهی گشد ر ننشناساگه گخیيسن رار تدس «شارل مدر ن» رهكار گرفيه شاد ن شر كيابمای شدن «گشد ر ننشاناساگه گدگه كمسك» ره ریاا
گشد ودش ررشنو ،مدضااادع نین
ر یکرش گشد «مين نشر ا ا منری» نس ،مدضدع یاش شده نز نین جه ،حائز نممس ،نساا ،كه تا قبل نز شااارل مدر ن مدضادع تهشسشات ر ننشناساگه شر ويد
نشرسات منر
رسشير معطدف ره مدلك ردشه نس ،ممدنره گشد ر ننشناساگه «فرنمين مهدر»
راه ربارت شقس تر «مدلك مهدر» ردشه
نسا ،نما را تیای ر زنفز ن سااويارگرنی
مينررشنزی
تدجاه راه مين ره حدزهمای كه تا رسب نز آن ره طدر نگهيااری ره مدلك م ررشنويهنگد گسز سرنی ،كرش مدر ن شر نین رنرطه م گدییااد« :گشد ر ننشااناساااگه قيااد شنرش
فایل شعر /شمارهی ششم 14١ /
شااناو ،ما گیااب ،ره ميدن نشر رن نفزنیب شمد نین رمل ساااپس
نريادن راا گرشآ ریِ منارع ررنی مطالعهی آنما
ودشآگاه گدییاانده منلا وی نثر ره آنما معرف ،گدنشاايه نس،
نساايخرنج ر نرط كه مرجع آن رن راید رهطدر منطش شر شاااخياااس ،گاودشآگاه مدلك جیااا ،جد كرش نگجا
اسطوره شخصي
م گسرش» منری ممچدن كال یك رسمار
شر گنشاايه نز آثار نشر ررنی شاااناساااای رشدهما م رفا ،شر گظر فر ید
رسماریمای ر نگ ن ره كار رسر نن ن
مين نشر
منری
سااسیهنی ررنی شااناو ،ضاامسر گاودشآگاه مدلك نساا، ممچنسن شر نین گشاد زگدگ گامهی مدلك گشب ریاااسار كميری شنرش ره ممسن شلسل مدر ن شر شگرگدگ ِ مدضاادع رسکرهی مطالعات شر گشد ر ننشااناس ا گشب نساااس ا نیفا م كند گشد ر ننشناساگه ررنی ن یك ر
تهشس رهشمار
م رف ،شنانكه شر مشدمهی كياب یاش شااده م گدییااد كه نز «گشد ر ننشااناساااگه گدگه كمسك» (رارهی گخیاا ِ،گشد رن تعسسن م كند (رارهی ش
ر ننشااناساااگه) یك ر
گدگه كمسك) گسز مسدنن كارررش آن رن مشااخ
م گماید» ن
ممشنسن شر تعریك گشد ر ننشااناساااگه م گدییااد« :گشد ر ننشاناسااگه یك ر
تهیسل نشر نس ،ره طدر تجرر
شر كارررشمایب نین گشد م ودنمد شر مينما ر نرط رن شاااناساااای
مطالعه كند كه نحيمالن ره آنما را ر
ودشآگاماگه فکر یا تدجه گشااده نساا » ،شااارل مدر ن شر مطالعهی" ماالرمه" مبهم ره شناسای شبکهی تدنر شر آثار نین گدییانده ررشنو ،نما شناسای ِ نین شبکه نز تيا یری كه تکرنر م شاادگد
مر لهظه ره شااکی شرم آیند
ره
گدر رر ز م یارند مدف نصاای نین منيشد گبدشه نساا، «نین شاابکه تدنر ما (رهرندننِ گمدگه :گسیاادنن شااعیهما غر ب آفياب رسر زی رشاا
مرگ) رن راید نز ساااويمانِ
ثار ،كه شر زیر «معنای ودنگا» رنهان م شاادش رر ضاامسر گاودشآگاه مبين نس ،جدن كرش » شنانكه مالحظه م شادش نز گظر شارل مدر ن مماگند شیلر منيشدنن ر ننشاناسااگه منيشد ره مسچ جه شر جی ،جدی گفيهما
نرال مای مؤلفان گسیاا ،زیرن كار نصاای گشد
ر ننشااناساااگه مماگا شااناو ،ر نرط نساا ،كه ضاامسر
ممچنسن شاااارل مدر ن شر مطالعات ر ننكا نگه شررارهی ررو نز رزرگترین شااررنن ممچدن ماالرمه شبکهمای نز نسايعارهما رن كشك كرش نین شبکه شهرهمای نسطدرهما رن ترساسم م كرش كه آن رن «نسطدره شخي » م گامد مدر ن شر كياب ودش را رندنن «نز نساايعارهمای مشااهدنكننده تا نسااطدره شااخي ا » م كدشااد تا ر
تجرر
ریم رن
ررنی شساا،یار ره نین نسااطدره شااخي ا نرنئه شمد گشد مدر ن تيكسد واص رر ودش مين شنرش شر آن زگدگ گامهی گدییاانده گیااب ،ره ریااساری شیلر نز منيشدنن ر ننكا ی نممس ،كميری شنرش شارل مدر ن نز منيشدنگ نس ،كه م كدشد شر گشد صریح ر شان راشد گظریه گشد ن ره ر شن تدضسح شنشه شده ن رر نین صرنح ،تيكسد م
رزش ن ر
گشد ودش رن ره
شهار شساايه تشیااسم كرشه نساا ،شر آثار ودش شندین رار آنما رن یاشآ ری م كند نین شهار مرحیه ربارت نگد نز: )1شناسای شبکهمای صدر وسال :را گرشآ ری مطالعهی ممهی آثارِ یك مدلك ره شاناساای ِ شبکهمای صدروسال آن مدلك ررشنويه م شدش )2شاناسای مدقعس،مای شرنماتسك :شبکهمای صدر وسال منيشد رن ره سدی ررو تيا یر ثار ،شر آثار مدلك سدد م شمد؛ تيااا یری كه ره شااکلمای مخيیك شر مينمای گدگاگدن ودش رن گشان م شمند )3شناسای ِ «نسطدره شخي » مؤلك :را كنار مم قرنر شنشن نین تيااا یر ثار ،شهره یك تياادیر رزرگ
رنهاگ كه
گام ودش رن ميجی م سااازش شااکل م گسرش كه ممان «نسطدره شخي » مدلك نس، )4نرزیار ِ صاااه« ِ،نساااطدره شاااخيا ا » را مطالعهی زگدگ گامهی مؤلك :شر رایان ررنی نطمسنان رسشاير گیب ،ره
/ 141شمارهی ششم /فایل شعر
گيسجهی گشد مناسااب نساا ،را زگدگ گامهی مدلك مدرش
شلدگه نین صادرتررشنزی ره مين تبدیل م شدش سپس ره
مطارش ،قرنر گسرش رال ه رر گشدمای كه ره طدر مشيرك رر
كااگدن راایادنر نحیااااساااات راطف
ره ممان نگدنزه
تما رسر نن فر ید نرش آمده یک نز مهمترین گشدمای كه
زیبای شناوي ردل م شدش»
رر گشد ر ننشاناسااگه نرش شاده نز ش رر فیاک نس ،كه معيشد نسا ،گظریه گشد شارل مدر ن مدجب نز رسن رفين نساايشالل نثر مين م شاادش شرن كه ممسشااه شر ر مدی ِ،یك مين نثر ره یك نسطدره شخي
ن
ژ لسا كرییيدن: كرییاايدن را طرحِ «تهیسل گشاااگهنی» «گشد زگاگه» مطالعات
نریيه نس،
گنشاايه رن را گرنیبمای تازهنی نشنمه شنش یک نز تاثسرنت
شر نقع مدر ن را مطالعهی ممهیِ آثار یك گدیینده مدجب
كه كرییاايدن نز ر ننشااناسا ره یژه ر ننشااناسا ِ الكاگ
شاکلشم مين كالگ م شدش كه تما آثار یك گدیینده رن
شریاف ،م كند ررشنوين ره ش نمر گشاگهنی گماشین نس،
شررر م گسرش
نین نمر ميعی ره ش ش رهی زگدگ ِ نگیاااگ نساا ،شنانكه نمرِ گشااگهنی ره ش رنن رسشازراگ رازم گرشش نمر گماشین
ژان بلمن نوئل (تاکيد بر متن به جاي
ره ش رهی زراگ مرتب
گشاااگهنی حيا رسب نز گفيمان صاادرت م رنیرش ره ش رنن
ناخودآگاه)
گخیيسن رسشانشیپ
جریان گشد ر ننكا ی ر ننشاناساگه رس نز شارل مدر ن تدساا گیاال رعدی ممچدن «ژنن ریمن گدئل» مدلكِ آثارِ تاثسرگننری مماگند «ره سدی گاودشآگاه مين ر ننكا ی
مرتب م شدش گمدگه شنسياگ ررنی رررس
گزشیك م شدش مدضدع رسکرهی مطالعات ژنن ریمن گدئل مماگا ضمسر گاودشآگاه مين نس،؛ شنانكه یک نز مهمترین یافيه شر نقع مدف
رژ مب ژنن ریمن گدئل مدیدن ساااوين آرز ی گاودشآگاه وا
شر مين وا
نس،
ژنن ریمن گدئل تدجه واصااا ره شلدگل ِ وی ِ نثر ر ننشااناس ا آن شنرش ره ممسن شلسل شلدگل تبدیل یك نگلاره ره یك نثر زیبای شاناس
نز مدضدرات قارل تامل
تدجاه ررنی ی ردشه نسااا ،ی شر شهارشدب رهث ر ننشاناس ِ تکدین نثر نین مدرش رن رسب م كشد مطرح م كند كه «گخیاايسن شل مشاايدل من شرمان شااناسااای حمادر یك صدرتررشنزی گاودشآگاماگه یعن یك فاگيیم نصاسل یا فرشی گسی ،مهم شناو ،نین مدضدع نس ،كه
نثرِ ری ربدنلرضای : اعدام
جای گاودشآگاهِ مدلك شر جیااا ،جدی گاودشآگاهِ مين منری نشر نسا ،شر نین رنرطه ره شاارل مدر ن ریسار
ره ر نر راسياگ را ماشر ررم گرشش
نمر گشااگهنی ره طدر میيشسم ره نگرژی رشدهمای جیماگ
نشرسات» نشنمه م یارد ژنن ریمن گدئل را تاكسد رر مين ره
آثار ن گسز ره ممسن مدضدع نوييا
م شااادش رناررنین ررنی ن
جه
شسااا ،ودش
گبدش مهمد شر ماشر
مم كه ردش للد
م زش گیاا واگد مامای واگدنشگ شاان قیم م ودرش كه قي شنشيه شگسا م آمده را جف ،راما زشه ردشه رسر ن ل راسانب نز رس كه گنده ردش شر سدرن گسر كرشه ردش طفی گیا واگد حیار ترسسده ردش تا آمد كه یک نز راما رن ش شساي رلسرش رکشد رسر ن مهمد را رای شیلر
شيرَد زش
تدی صاادرتب! شر مدرسااه معر ف ردش كه مهکمتر نز نالگ م زگد للد شیلر راسن ررنی رچهما راق گماگده ردش زگگِ رز
ق ،ش یدن كیا ا گباید نز ن جید م زش تدی
كالس مم ممسشه مجبدر ردش شر رشیك ن ل رنشسند رزرگتر كه شد را نینكه ود تسک ود ردس ،ردش مسچ شويری را ن ش سا ،گم شد رسخدش گبدش كه نغیب م رف ،مهیهی راال شويررازی شر رساشهر ما ممسشااه رشاا ،ش تا شاشر كه
فایل شعر /شمارهی ششم 142 /
رد
نفياشه راشااد ر ی تپهنی شر راش قد م زش رعد مم یككاره
شر نريدنی شنساايان تدساا رن ی رساگلرِ ر گنام
للدی م ررنگد شِ فرنر!
كنيرل شخيس ،شنسيان رر ر ی نرمال ودیب نس( ،شس،
ره ساررازی كه رف ،شنان نساس را م زش كه ررنی رژه شر
ودش
رسشاالاهِ رمبری شنئم ره تهرنن نرزن م شااد حاال مم شند
شااخيااس ،نز گدزنشی ره كدشك میاايسم ممچنان شااامدِ
مام س ،كه ررنی مامدری ،آمده زگدننِ ن ین! شیلر ن ضاعِ
میااالهی للدزشنِ رنيارِ ثار ِ،شنساايان كه نز ماشر ماما ره
ودر شنرش كاری مم ره كارِ كیاا گدنرش گه ششاامرند رن
رچهمای مدرسااه میاايسم شر نشنمه شر ریدگِ جنیا ِ تيسسر
رشااا ِ،ساااری گره م زگااد گااه طناااب رن ش رِ گرشگ
شاخيااس ،نز رچهمای مدرسااه ره شويرمای مهیهی راال
ود رخياگه شیلر كاری ره راس انِ كی ا مم گدنرش شساا،
رعد نز آن للدررنگ شر سااررازی شر نگيها للدررنگ ررنی
گسیا ،حاال فش ساري سه رار للد م زگد ره نین
مرگ كه رُعدمای شیلری نز ر ننِ ميشاد ِ شاخيس ،رن
ودش
گبدش) نما ممانطدر كه ره مساگهی شنساايان رشااد
شاررایهی ر جان!
شر نويسار ما قرنر م شمد شخيس ،آزنرشمندهی مهمد كه
آیا نردن ر نی ،یك جنای ،نسااا،؟ یا رساگلر یك گناه
حيا شر ش رنن ریدگ لنت للدزشن رن ره ساااکس ترجسح
گاودنسيه؟ تيدیر مکافات یا سدگگامه؟ یا آرز ی گاكا شر
م شمد نگر مطار را مفر ضاااتِ گشدِ ر ننكا نگهیِ مييوّر
تییسم سرگدش،؟!
مين رن معاشلِ گدر رؤیا تیش كنسم آنگاه م تدنن گف،
(شسااا ،ودش
گبدش مهمد شر ماشر
مم كه ردش للد
یك منيشد نشر كه ر یکرشی ر ننكا نگه شر ودنگدن شنسيان
م زش)
نردن شر رسب م گسرش م رایی« ،مهيدنی آشکارِ» ر نی،
مدضدع نصی نین شنسيان شر ممسن ش جمیه نس ،مارش
رن (آنشه رن ی تياااریح م كند) ره منظدر رساااسدن ره
تفیاسر ر ننشاناوي نین كبمکب نین آرز یا ودنسيه
(مهيدنی گهفيهی) آن تهیسل كند منط حاكم رر ساااويار
نس ،ری ربدنلرضای
ررنی ر نی ،نین شنسيان شخيسي
ر نی ِ نردن شر نقع منط تدنر نساا ،رن ی را گا ررشن
ساااشییاام رن نويسار كرشه ررگزیدن نین مکان فعل للد
نز ماشر ماما ذكر للدررنگ شر گدزنشی ره شرح كدشك تا
زشن حکم گدر ررنر ِ،نسااايهالل ررنی ر ش ره شگسای
رزرگسااال ِ مهمد م ررشنزش نز للدررنگ
آزنرِ جیاام ِ
رهغای ،آشافيهی ذمنِ شاخياس ،رن شنرش نینكه مدضدع
شیلرنن ره للدررنگ ررنی جدوهی نردن شر ن ین م رسااد
رسماری ساااشییااي رن نز نريدنی شنساايان شر كاگدن تدجه
(ود رخياگه شیلر كاری ره راسانِ كیا مم گدنرش شس،
ودنگنده قرنر م شمد آنشه رن یِ نین شنساايان رسان م كند
گسیا ،حاال فش ساري سه رار للد م زگد ره نین
ر نی ،وط نز رسماری ساشییي
نز رد تدلد تا رزرگیال
ودش
شاررایهی ر جان!)
نسااا ،شر گدشااايار حاضااار نسااايدالل م كنسم كه گشد
مهمترین س ارِگخ كه نز ر یدنشی آسااسبزن شر كال رن ی
ر ننكا نگهیِ شنساايان (نردن ) م راییاا ،را مدف كا یدن
م تدنن یاف ،ربارت نساا ،كه شر طدل شنساايان شندین
رازشنرگدهمای سر ررآ رشه نز ضمسرِ آگاه نز یك سد
رمل
مرتبه تکرنر م شدش (للد م زش) نس،
ر نگ
جنیاا شیلرنن) شااخيااس ،كه
"ره سررازی كه رف ،شنان نساس را م زش كه ررنی رژه شر
مدجب نرضای ر ح
لنت آرنمب گاودشآگاه شخيس،
رسبگاهِ رمبری شنئم ره تهرنن نرزن م شااد حاال مم شند
م شدش نز سدی شیلر صدرت رلسرش ودنگدن ر ننكا نگهی
مام س ،كه ررنی مامدری ،آمده زگدننِ ن ین! شیلر ن ضاعِ
نین شنساايان م راییاا ،ر شاانگرِ ر یدنشمای كه سااامانِ
ودر شنرش كاری مم ره كارِ كیاا گدنرش گه ششاامرند رن
ر ننِ ن رن ششار فر راش كرشهنگد راشد
رش ِ،سری گره م زگد گه طناب رن "
(آزنر جیاام
حيا قبل نز آن ره ماشر للد
نین ممیاااگ ما حکای ،نز «جارهجای » شنرگد ساااز كار یا
مهمدِ شنساايان نز رد تدلد
م زگد شر لهظهی تدلد ره ماما للد زشه تدضسحِ شخيس،
مکاگسیم شر ساح ،گاودشآگاهِ ر نن كه مدی ِ،سدژه رن را
/ 143شمارهی ششم /فایل شعر
مدی ِ،شااخياا شیلر ردض م كند تا نز نین طری نز
م رسند نیجاش كند نین شالل،ما رن صارفن شر رسدگد را سایر
نضطرنب رسمار رکامد
نطالرات شنشهما شررارهی رسمار م تدنن مشخ
مهمد كاری كه ودش كرشه نساا ،رن نینرار ره نجبارِ كار
ررنی نسااايفاشه نز گماشررشنزی را شر گظر گرفين رن ی ره
نگيیاب م شمد تا ودش
رن ره گاظری ر گناه ( ررودرشنر
كرش
رندنن رسمار ره رازگشای ِ گرهمای شنسياگ م ررشنزیم
نز سااالم ،ر نن) تبدیل كند ر جه ،گسیاا ،كه ن منشااي
نگر للد نگدنوين شر شنساايان رن گشاااگهیِ نميناع رزیدن تن
ممهی رننبمای كه ودش ره شیلرنن م شمد نز آن لنت
گپنیرفين نمری رپندنریم
م ررش رن نز سرِ ودش راز م كند گرشنِ تشدیر م نگدنزش كه شر راد ِ تدلد
لهظهی زگدگ گرفينِ رن ی آن رن رسان
م كند (شسا ،ودش
شرگدنشن ره رمی یا معامیهنی شخيس ،نز رد شگسا رن گدنرش
حيا قبل نز تدلد رالقهنی ره ر ش ره نین سااپس شر كدشك را للدررنگ ره كدشكان
گسیا )،جارهجای ره شاخيسِ،
شیلر نريرنض ودش رن نین گدگاه رسان م كند كه منجر ره
نصاای ِ شنساايان نمکان م شمد تا رارِ یك گناه (یا نضااطرنبِ
گشیين ممسشل ِ ن شر مسز ن ل م شدش شر نشنمه را تدجه
سرگدش ،رسندنزش
ودشااايسپ مهمد م گدید
گاشا نز نحیاس گاودشآگاه) رن ره ش
نز نین طری نليسام رر زومِ ر نگ ِ ودیب رلننرش یك ساااناریدیِ نحد (شنسااايان للد زشن) شندرار تکرنر
ره نین كه رن ی نز زیبای
للدررنگ سااام ،شويرما نز شیلر گشااااگهمایِ ر تمایی ِ شاخياس ،گیاب ،ره زگدگ س ،گدی ن ره زگدگ ِ ودش
م شادش مر رار شاخيس ،شر سنسن مخيیك جارهجای
للد م زگد
ن نز گطفه تا رزرگساال رن گشان م شمد تا شروهی ثاري
م شدش ن ره زگدگ للد م زگد
نز گشبما شر نین شنسيان نیفا شدش
نمادپردازي گماشررشنزی شر ر یا رنهِ شیلری ررنی نیجاش یا نسااايمرنرِ رارنش كسِ «گفين شر رسنِ گلفين» نساا ،ضاامسر گاودشآگاهِ ر یارسن قيااد شنرش مدضاادر رن ررمال كند كه را مالكمای ضمسرِ آگاه ممودنگ گدنرش نز نین ر ره جای نینكه ودشِ آن مدضااادع (مثین مسل ره رناهجدی یا ميااادن ردشن نز تهدیدمای راطف ) میايشسمن رسان شدش گماشی كه مبسّنِ آن نحیااس نس( ،مثین راز كرشنِ شير) جایلزین آن م شدش گماش یک نز جیدهگاهمای والقس ِ،شاالف،آ رِ ذمنِ آشم نسا ،ردین سابب نس ،كه فر ید شر آثار ودش (ره یژه شر كياب تفیااسر ر یا) مکررن مشاادنر م شمد كه گماشما رن گم تدنن رد ن تهیسلِ ضااعس ِ،وا
ِ یك رسمار رهطدر
ممهشاامدل تفیااسر كرش ره رسان شیلر مر رسمار معسّن را تدجه ره تعارضمای شر گ ِ ودش
م تدنگد شالل ،مای
كامین قائم ره فرش ررنی نشاااسا یا رفيارمای كه ره ودنب
شر آور رای جدوهی نردن نین نمر ثار،
فایل شعر /شمارهی ششم 144 /
میاايند گشد ریم شساايلاه شنرش منيشد راید را مطالعه
ساختار و فرمت نقد
ممارس ،مم نز لهاظ تئدریك ودش رن تثبس ،كند مم گثر ودش رن شقس
محمد مروج
گشد نگر شقس
ودش یژه گماید مدشاکافاگه راشد شه ریا نز ودشِ شعر مم
رهير رمل كند ره شاارر شر شاناو ،گشاطِ ضعفب كمك رساااگد تا شر ساارنیبمای رعدی آنما رن رفع كرشه مين رهيری رساآفریناد كاار گشاد نرز گننری گسیااا،؛ یعن گم تدنگسم رلدیسم شعری ودب یا رد نس ،ریکه راید جهانِ آن رن رشااکافسم معناما زیبای مایب رن نز شل مين رسر ن رکشسم قما ت گهای رن رر رهدهی ودنگنده رلننریم یك گشدِ آ نگلارش شقسشن راید مثل شعرِ ممررضَب گدمدرن راشد شسزی رن میيشسمن ر ررشه گلدید ریکه ره نطرنف مدف رزگد قي شاما رد ن نینكه رلدیسد نین شاعر رد نس ،ره صادرت ریم گشاط ضعك مين رن ذكر م كنسد؛ نین مفهد
گشد شااعر شسیاا،؟ گشد ریم
حرفهنی رن شلدگه نز معنا
كرشن یك شعر تمسز شمسم؟ گشد صهسح شه ساويار فرمي راید شنشيه راشد؟ نینما سااؤنالت میاايند كه سااع م كنم شر نین مجال ره تشریح
نكا ی آنما رپرشنز :
یك شاارر آ نگلارش را نساايفاشه نز قریهه نسايعدنشِ ذنت شر گ ِ ودش
گسز رهرهگسری نز ریم
مؤلفهمای تئدریك
مين والد م گدییاااد كه شااااید ره منند ریاااساری نز ودنگنادهگانِ گاآگاه منيشد رامد
كمشنگب ود
گساید ظسفهی یك
شاناو ،كشاك جهانِ شر ن شعر گشان
شنشنِ معنامای تازه رنهان شر آن نساا ،مين گشد ودش ره تنهای ره رندنن یك قطعهی نشر قارل رررساا ساا ،ره طدری كه ريدنن آن رن رد ن شر گظر گرفينِ شعر ودنگد نز آن لنت ررش گشد گباید شااعر رن ماگند آنشه شر مدنرس شنگشالاهما مجامع مهافل نشر مرساد نس ،معن كند ریکه راید آنقدر حرفهنی ریم راشاد كه مم شارر مم مخااطاب رن مجاب كند كه را یك منيشد حرفهنی طرف
رن ره مخاطب گشااان م شمسد
ره نین ترتسب شااارر
مخااطاب مجااب م شااادگد
نین یعن منيشد ررگده ی
رازیس، گثر گشد راید لهن قدی تيثسرگننر شنشايه راشاد نز منط زرااگ تبعس ،كند
شر ساااطرساااطر آن فکرررشنزی
شعدرسازی حرف ن ل آور رن رزگد یك شااعر ممکن نساا ،شندمعنای یا ره ربارت شیلر شند تي یی راشد رس منيشد راید را تدجه ره گشاگهمای مدجدش نتياال آنما ره یکدیلر شنسيان ودش رن ریازش آن معناما رن ررنی مخاطب ودش نسااازی كند گشد رهير نساا ،رُرگده آگاه كننده جیاادرنگه راشااد تا رارث ر شاان شاادن ذمن مخاطب شاادش ره رسان شیلر گشد م تدنگد رهرندننِ نرزنری مؤثر ررنی راالررشن سااطح فرمنگ شااعدر ممهگان مدرش نسيفاشه قرنر گسرش را نین مشدمه ره ساارنگ تشااریح فرم ،یك گشد حرفهنی كالج م ر یم نريدن شااعر مدرش گظر رن نگيخاب م كنسم رهير نس ،شعری رن ررگزینسم كه نز رس گشد رعد نز نگيخاب شاعر راید گارش ودش رن مشخ
ررآیسم كنسم گارش
گشد م تدنگد سااويارگرنیاگه ریاساويارگرنیاگه ر ننكا نگه ساساسا
فمنسیاي
راشاد تفا ت رسن سااويارگرنما
/ 145شمارهی ششم /فایل شعر
ریااويارگرنما شر گدع گلاه آنما ره مين نس ،ساويارگرنما نريشاشی ره نشی ،گدنرگد
مين رن ریاايه فرض م كنند كه
3ـ خروجی (پایانبندی) حال گدر ِ،گيسجه گسری
جمع رندیِ گشد نسااا ،شر نین
گم تدنن حيا كیمهنی نز آن حنف یا ردنن نضااافه كرش؛ شر
قیاام ،نگر تي یل یا تي یلمای شیلری نز مين شنریم نرنئه
حال كه ریااساويارگرنما مين رن راز قارل تيسسر م شنگند
م شمسم را گدشااينِ شند جمیه كه شر نميدنش تمهسد نساا،
ساااويارگرنما معنای نثر رن رایسنتر نز مين قیمدنش م كنند
گشد رن ره رایان م رساگسم
ل ریاساويارگرنما مين نثر رن ممررض م رسنند (مين
فرم ،یك گشد نز گلاه یك ساااويارگرنی جزئ گلر رن ره
نثر
صدرت ساشه ر نن تدضسح شنش شما م تدنگسد گارشی رن
شاااکل ظامری
مکيدب شاااعر یا قطعهی نشر
مدجدشی ،شکل گرفيهی مين شر آگام ودنگنده نس) ،
نگيخاب كنسد كه شر آن قدرتِ ماگدرِ رسشاايری ر ی شااعر
رعد نز نتخاذ گارش مناسب شر ع ره گدشين م كنسم ساويار
شنرید گشد را معن كرشن ميفا ت نساا،
گشد ميشکل نز سه رخب نس:،
تفا ت رن شرك كنسد م تدنگسد تبدیل ره منيشدی شاادید كه
1ـ تمهید (مقدمه)
فکرررشنزیمای ودش رن شر قالب گشد یك شااعر ره مخاطبسن
رعد نز كشااك مدتسك مشسد شااعر شند جمیه یا رارنگرنف
ودش نرنئه م كند
رنجع ره آن م گدییااسم گثرِ تمهسد ریااسار مهم نساا ،شدن
رهرندننِ گمدگه :یك گشد را فرم ،ساويار كالج :
شرگسریِ
مخاطب را مطالعهی آن نرش رر سااهی ودنگب
نز حرف ر سر
ذمن را شغدغهی منيشد م شاادش شر نقع شااما ره آرنم شرِ
سر م كشم
نتاد فکرتان رن راز تال تان رن ررنی شااعدرسااازی آغاز
نز سر راز
م كنسد مهم گسیا ،مشدمهی شاما كدتاه یا ریند راشد ریکه
م رر ره شیلری
آنشه نممس ،شنرش؛ آماشهسازیِ ذمنِ مخاطب آشنا ساوينِ
شرن نز نز سر
ن را گدعِ گلاه گارشِ منيشد ررنی رررس ا آن شااعر نساا،
ش راره ررگش ،م ودر م
تمهسد شنشين ررنی یك گشد كالج ریسار مهم نس ،رس شر
ره نشنمهی حرف
گدشين آن مد گرشنگ كنسد
كه رسر ن شده نز سر نز شر جیدی
2ـ بدنهی نقد رعد نز گدشين تمهسد حال راید ره رررس جز ره جز شعر
كه آقای نییياشه
رپرشنزیم ررنی نین كار نريدن شااعر رن ره قطعات كدشكتر
كیسد م شرواگد راز
تشیاسم م كنسم مر شااعر رزرگ ميشااکل نز شند رارهشاعرِ
نز شسي كه گرفيهن م رر
كدشك نسا ،كه ما آنما رن تفکسك كرشه شررارهی مؤلفهما
لبخند م رر نز شر
تکنسااك مااای كااه شر آن مااا جدش شنرش م گدییاااسم
جدری كه كج شدش نرر
تکنسكمای مثل سااپسدودنگ شند نژگاگ
غی ودنگ
فاصاایهگننری رازیِ زراگ
تيسسرِ لهن ر نر ِ ترنمين
گشاااگهما تياادیرما قدنردِ مجای
نگدنعِ
سااسیاايم جاگشااسن
را گشاگ كه گرفيهن راز راریك نز الی نگلشيب جدن م شد ریيه م شدش شر
ردگهی گشد راید ریسار حرفهنی
نین رار شند نس،
شقس راشااد تا ودنگنده رال ه رر نین شااعر نطالراتِ كی ِ
كه ررگش ،ودرشهن
ممگشسن
قدنرد گهدی
شیلری رن گسز كیب كند سطح شنگبِ نشر ن
راالتر ر ش
(نیدب نحرنری)
نگر شااما نین
فایل شعر /شمارهی ششم 146 /
«تمهید»:
رُه ،زشه شاده نس ،نین طبسع س ،كه نگیان نگر فییفهی
ساارگشاايل مسان گشاااگهما ویاايه نز شروهی ودنرسدن
میاايله یا شسزی رن ردنگد را لنت ره آن م ررشنزش شر غسر
گدیده ممکارنگ
نین صدرت تبدیل ره یدیدی م شدش كه گاودشآگاه م ر ش
رسدنر شدن مر ر زه مالل ش سيان گي
نز جنس فیز ساارش سااخ ،كار كرشن تا ر زی كه مرگ،
م آید نگر رن ی رن قیم ردنگسم م شاادش شنسن تعبسر كرش
فرن رسااد میااسری رن مر ر زه رفين رازگشااين آش مای
كه شدن ذنت مدنش صاااحب تفکر گسیاا ،شر نقع نرزنری
تکرنری نمسد شنشااين ره مسچ حرك ،نز ممسشااه حرك،
شر شسيان شیلریس ،رس مجبدر نس ،ر نرنشه نز سرِ رازِ
نز ر آنكه تای
جدش شنشيه راشد آه نگر مخدر راشت
شند معنا شنرش :سركش
فرنمدش گبدش ما نگیانما شه م كرشیم؟ مدتسك مشسد نین شااعر تکرنر مالل
یك حرف ره نژهی شیلر رپرش «سر م كشد» شر سطر ش
رسهدشهگ ساا،
گافرماگ
سرك كشسدن گدشسدن
رس شارر نز شند نژگاگ رهره ررشه نس،
نگیاااگ شرگسر نین رازل حلگشاادگ ساا ،شااعر رن ره شند
شرن نز نز سر
نرسز ش تشیاااسم م كنسم تا را رررسا ا رهير گشااااگهما ره
ش راره ررگش ،م ودر م
تي یلمای ميفا ت ررسسم
ره نشنمهی حرف كه رسر ن شده نز سر
«بدنهی نقد»:
(نرسز ش )2
نز حرف ر سر
تکرنر حرف نضاافهی «نز» رساگلر رم نین سارگرشنگ س،
سر م كشم
شرن نز نز نز ش ؟! شارر م شنگد نز كجا راید شر ع كند
نز سر راز
ل رایان رن «نز» شر صااادرت كه را «تا» ممرنه شااادش گشاگهی آغاز ويم مدضدع مدرش گظر نس ،مثل یك نقعه
م رر ره شیلری (نرسز ش )1
رازهی زماگ یا مکاگ
حرف م تدنگد گشاااگهنی راشااد كه ره یک نز مدنرش زیر
«تا» رن گم رسنسم كه نین گشطهی قدت شااعر نساا،؛ یعن
شالل ،كند:
شاارر رد ن نینكه را تدصسفات نضافات مرسد مينب رن
)1منظدر م تدنگد ممان صااهب ،كرشنِ ر زمره شیالدگ
آلدشه كند را یك حرك ،تسزمدشااااگه مخاطب رن ميدجه
را شیلرنن راشد رن ی نز حرفما نحدنلررس مای كه مر
ذمنس ،ودش م كند مدنش نز گدشااين نفکاری كه شر ساارِ
مدنی
گدییاانده م گنرش (شر سااطر رایاگ ره آن نشاااره شااده)
ر ز تکرنر م شدگد گالیه شنرش ن ره شگبال تازهگ تازه م گرشش
)2م تدنگد نشاااره ره معنای نقع ِ حرف یعن نَشااکال
ل شر مسچ كجای نین شااعر ما
شکای ،شنرش ش س ،شنرش ودش تبدیل ره فارل شدش نز شر جیدی
گشب ریيه رر صفههی كاغن راشد رن ی نز ودنگدن مطالب
كه آقای نییياشه
یا كيابما یا نوبار ر زگامه میدل شلزشه شده نس،
كیسد م شرواگد راز
)3رنارر تي یی شیلر نین شااعر م تدنگد نز زران یك قیم یا
(نرسز ش )3
ودشكار رسان شااده راشااد رس نین مدنش كه شر شساا ،یك گدییانده نسا ،نز گدشين راره كرشنمای ر شرر ِ كاتب
كیسد
گارنح ،نس ،شر نشنمه رسشير ره تهیسل نین تي یل م ررشنز
نگيخارات شر نیرنن ما رن ره سام ،تي یی ساساس م ررگد
شارر نز ررت شدن ره سم ،گم شنگممای ر شمارِ زگدگ
رن ی ره شر (كه گشااگهی گشایب نس )،وسره شده منيظر
كارمای كه مجبدر ره نگجا آنما رد ن شنگیين ری،شان
آقا گشااااگهمای میااايند كه را تدجه ره گزشیک
نسا ،آقا آن رن راز كند ل رش ،شر شسی،؟ راز مم شری
/ 147شمارهی ششم /فایل شعر
شیلر نین رازی فریب كمسك ا سساس ممچنان نشنمهشنر نسا ،نز سدی شیلر «حرف ر سر» «سرِ راز » «آقای نییااياشه» ممل شنلمای میاايند كه مدلدل آنما ن لسن حرف نلفبای فارساا یعن «آ» م راشااد رازی راز نز «نز» شاار ع م شاادش ل
نژهی «راز» شند نژگاگ ساا،
م تدنگد ره مفهد راز شاادنِ قفلِ شر تدس ا ِ كیسد یا راز ره معنای ش راره راشد نز شسي كه گرفيهن م رر لبخند م رر نز شر تکرنر م شدش نز آن سد فکرررشنزیمای گدیینده ر گيسجه
جدری كه كج شدش نرر
ره رایان رسااسده شر صاافهه واتمه م یارد ن كاغن رن
را گشاگ كه گرفيهن راز راریك نز الی نگلشيب جدن م شد
مچااله م كند
(نرسز ش )4
ررگش ،م ودرش شر نین رخب ما سپسدودنگ رن م رسنسم
گدیینده كه ررنی گدشين مسچ رالن طرح گدنرش نز ر ی سرشرگم
قیمِ شر شسيب رن ره سدی گشاگ گرفيه نرر یب
رن مثل یك تسرنگدنز ررنی گشااااگهگسری كج كرشه
قیمِ رسچاره ش راره ره صااافههنی شیلر
رسن سااطر ن ل ش
جدش شنرش كه مر ودنگشاالر
فمااای
م تدنگد آنجا رن را تدجه ره فهم ودش رر كند
آن رن
ررتاب م كند ره جای قیم شر نین نرسز ش م تدنن ساسلار رن
«خروجی یا پایانبندی»:
مم نینممان كرش ل شدن گشااگهما شر شعر كاف گسیيند
مشاامده كرشیم كه شر رررسا شعر ما شر جایلاه مخاطب
گم تدنن سااسلار رن رن ی شااعر شنگیاا ،ره تي یل ن ل
را شااناو ،تکنسكمای
رازم گرشیم رن ی كه ره شر م گرش گشاگ
آشرسِ تازهنی
فعال مرگ مؤلك رن رقم زشیم نشر
تفیاسر گشااگهما ودنگش جدید نرنئه كرشیم كه شه
رن جیاا ،جد م كند رس گشاااگ شر نینجا وياایِ،
ریااا مد گظر شااارر گبدشه نساا ،نین مهم جه تمایز مينِ
شند نژگاگ شنرش نز ساادی شیلر نگر منظدر نز كیسد كیسد
آ نگلارش را آثار كالسااسك حيا معاص ارِ ره ظامر
ررد راشد رن ی كه جنیسيب مشخ
گسی ،شر كنار كی
گشایيه را ر شن شدن نتاد نز جای م ررش شس ،ن رن رماا م كناد آگادر ژگ
رازی زراگ را كیسد نز شیلر
رسشاار
مدرن نسااا ،شنسن مين
ما رن ره جد م آ رش
لنت
ودنگبمای مجدش رن ره ممرنه شنرش زگدگ یك تدمم شنئم
ممسشاال ساا ،كه گم تدنن ره
مؤلفهمایِ نشر ِ نرسز شِ شهار میيند
حشسش ،آن شساا ،یاف ،گنر رمر شر شنسن ر زگاری كه
ریيه م شدش شر
نگیان ودش تبدیل ره یك گشاگه شده رق،رار ویيه كننده
نین رار شند نس،
نسا ،میاسرمای كه ره گاكجاآراش ويم م شدگد رشری كه
كه ررگش ،ودرشهن
تبدیل ره نگمدشه شاده رسشاير ره نرزنر ماگند نس ،تا آش
(نرسز ش )5
ممل ردنمی میايند كه ما رن شدن راتالق شمشيناك شر
شر ره ر ی رن ی راز م شادش ل ن شری شیلر مشارل ودش
ودش فر م ررگد تنها رنه شارهنی كه رسبِ ر یِ تكتكِ ما
م رسند رس ره ن ل شعر رازم گرشش نین شروه مدن
ماگده زگدگ نس.،
فایل شعر /شمارهی ششم 148 /
گدگهنی كه گهدهی ر نی ،رن نز ر نیي وط را زماگ وط
بررسي فضازمان متني
ریم ش ر كرشه ره شعر ساوياری را زمان شهدشی نرطا كند
مهدی نادری
شر ن لسن گمدگهی شاعری شر نريدن ره شعر «مف ،مش»، نز كياب «نر تسکا» گدشيهی ری ربدنلرضای م ررشنز : شر ر زی كدشك آمد مف ،مش ،شقسشه شر واگهنی كدشك گزشیك ر شواگه ر زما رزرگ شدگد راز رسسدهن ره ر شی كدشك گزشیك واگه كه شیلر رزرگ شده گشیيهن رش ،مسز مف ،مش ،شقسشهس، كه نز مف ،مش ،شقسشه گنشيه ممانطدر كه م رسنسم شعرِ «مف ،مش »،ر نی،گرِ تدلد
را نسيناش رر مبهث فمازمان مين شر نشرسات گدمدرگسیي كه
نسا ،نما تدلدی كه را حالي شنیره نر مدن تکرنر م شدش
شر مجیهی فایلِ شعر شمارهی رنجم منيشر شده زمان ره ش
گاام تدلاد ره مثاره ی ره شگسا آمدن گام تدلدِ شاااعریِ
گدگهی تشیسمرنیر (ریم ) تشیسمگارنیر (شهدشی) تشیسم
شااارر نساا ،كه را نساايفاشه نز سااسالس ِ،زماگ ره نین نمر
م شدش شر مباحث ریم مثین شر ریاضسات فسزیك ررنی
م رساااد شر شهار ساااطر ن ل رن ی تدلدی رن شر ر زی
ساااشهسااازیِ ر نر سااع م كنند فرمدلما مدلفهما رن تا
كدشك شر واگهنی كدشك شر ساااار ،مف ،مشااا،
حاد نمکاان سااااشه كنناد تا ريدنگند جهان رن رهير ر ننتر
شقسشه رسان م كند نما شرن ر زی كدشك؟ ن گدزنشیسااا،
تدضااسح شمند زمان نز جمیه مدلفهمای ساا ،كه شر طدل
كاه تاازه ره شگسا آمده رس نز مر شسزی تيااادری كدشك
شاااباگهر ز ررنی رمد مرش
ممچنسن ریم تکندلدژی
شنرش تاا جاای كاه حيا زمان رن گه تنها كسف ( گه كم
راایاد تشیاااسم رنیر راشاااد تا معاشالت نسااااس زگدگ
تشیاسمرنیر) م رسند رلكه آن رن «كدشك» تيدر م كند
تدضاااسحرنیرتر قارل فهمتر راشاااد قاریس ،ررگامهریزی
ررنی گدزنش كه رعدن شارر م شدش نساسن «زمان» رارهوط
شنشااايه راشاااد نما رر والف آن شر نشرسات زمان مدلفهنی
گسیا ،كه نز نريدن شار ع شدش ره نگيها ررسد رلكه ررنی
گسیاا ،كه قاریس ِ،تشیااسم ره ریزمدلفهمای شیلر رن شنشاايه
ن (شاااارر شر ن مين) زمان گه گنشااايه شنرش گه حال گه
راشد رلكه سسالسي س ،كه رسنِ آنشه شر گنشيه ر شنشه
آینده
آنشه شر حال ر م شمد آنشه شر آینده ر ودنمد شنش
ممانطدر كه شر نشنمه م رسنسم شر سااطر رعدی نینگدگه رسان
شر تالطم نس ،ممانطدر كه «ررگیدن» تاكسد م كند «زمان
م كند:
نمری شاهدشیسا »،رس گنشيه حال آینده شر ررنیندی
«ر زما رزرگ شدگد راز
مشايرك م تدنگند نینمماگ شنشيه شر مم نشغا شدگد ره
رسسدهن ره ر شی كدشك»
مدج سا ،كه رسن نین ساه شر حال گرش
نس،
/ 149شمارهی ششم /فایل شعر
مماانطدر كه م رسنسم ررنی رن ی زمان گنر گم كند رلكه
حاال نینمماان م كناد شر نگيهاا گسز آیندهی ش ر (رعد نز
رزرگتر م شادش (حيا م تدنگد كدشكتر شدش) شاید نین
زمان تدلد ) رن را رازیِ زراگ ره زمان گنشيه ررشه نس:،
رزرگتر شااادنِ زماان رن ريدنن راه گدر مماان گانرِ زمان
«مف ،مش ،شقسشهس،
شنگی ،نما راز مم گشان نز سسالس ِ،زمان واصس ،رف،
كه نز مف ،مش ،شقسشه گنشيه»
ررگشي
مماانطدر كه شیدیم؛ فر شاااعر راال رر مدلفهی زمانِ مين
مدج آن نس،
ن نشنمه م شمد كه:
نسايدنر نس،؛ یعن زماگ كه رروالف زمانِ ریم
«گزشیك واگه
تشیااسمگارنیر شااهدشیساا ،شر آن گنشاايه آینده شر
كه شیلر رزرگ شده»
حال شر ررنیندی مشاايرك نینممان شاادهنگد گدی كه ره
شر نقع رن ی را نساايفاشه نز زمانِ مين (شااهدشی) ره مکانِ
جای ساه ر ز نز آن ماجرن (رفينِ مخاطبِ رن ی) سااه سال
مين م رساااد مکاگ كه مدی ،رسر گ گدنرش را رزرگتر
گنشايه نس ،شر نقع رن ی سه سال رن كه آیندهی ش رتری
شادنِ زمان (یا ره گدر گنش ِ،زمان) مکانِ مين كه ممان
گیاب ،ره ساه ر ز مهیادب م شدش رشبتر آ رشه نین
«واگه» راشد گسز رزرگتر شده نس،
مدجِ زماگ رن رر سااه ر ز كه آیندهی گزشیكتری گیااب ،ره
شر سه سطر رایاگ م ودنگسم:
سه سال نس ،منطب م كند رن ی شر نشنمه رسان م كند كه
«گشیيهن رش ،مسز
گا معشاادقهن
مف ،مش ،شقسشهس،
سا ساله نس !،نگلار كه زمان حال شر س سال رعد نز آن
كه نز مف ،مش ،شقسشه گنشيه»
ماجرن (رفين معشدقه) نس !،شر نقع رن ی ا مدلك راز مم
ن جِ شعر شر قیم ،رایاگ آن ر م شمد؛ یعن زماگ كه
مدج زماگ رن رشبتر م كشاد آن رن رر سه ر ز شر سطر
رن ی رسان م كند رش ،مسز گشیيه نس ،شر نقع را شارری ر رهر میايسم كه رشا ،مسز
گشایايه مشيدل گدشينِ
رن ر ی شوير
وط
گننشاايه حاال شوير
ن ل منطب م كند ممانطدر كه م رسنسم س
سه سال
سه ر ز نس ،كه نز مرگ رن ی م گنرش شر نقع رن ی سه
شاااعر نسااا ،شر نین لهظه تدنل ِ زماگ ررنی ن معنای
ر ز رس نز رفين معشاادقهن
گدنرش گنش ِ،زمان ر ی یك رارهو ررنی ن تعریكگشده
فرص ،نس ،تا زمان رن آنگدگه كه می ،شهدش كند؛ ره نین
نساا ،ن زمان رن قطعات قارل تشیااسم گم شنگد رلكه زمان
معنا كه ساه سال رعد نز آن نتفاد رن نز آینده جدن كند رر
رن مدلفهنی م شنگد كه م تدنگد كدشك یا رزرگ شدش یعن
سه ر ز كه آیندهی گزشیكتریس ،منطب كند نما رن ی كه
واصسي كسف ره آن نرطا م كند ممانطدر كه شر ش سطر
حاال مرشه نسا ،شسا،ررشنر گبدشه س سال رعد رن مم نز
رایاگ م ودنگسم مدلك را نسااايفاشه نز رازیِ زراگ گشاااان
زماان آینده جدن م كند شدن مدج ره زمان حال (حال
م شمد كه تنها مف ،مشاا ،شقسشه نز مف ،مشاا ،شقسشه
كه ساااه ر ز رس نز آن ماجرنسااا ،رن ی شر حال مرگ
(زمان تدلد) گنشيه نس ،شر نقع رن ی آیندهی ش ر رن ردل
نساا )،تهمسل كرشه رر آن منطب م شاادش كه یاشآ ر كند
راه آینادهی گزشیك كرشه شر گهای ،را زمان حال نینممان
گزنرهی معر فِ «ررگیاادن» (زمان نمری شااهدشیساا)،
م كند مدلك را نسايفاشه نز رنير شهدش شر زمان واصس،
ممچنسن مثالِ ن رن كه م گدید« :ررنی شااهدش شرك زمان
ميدنل ردشنِ گنشاايه حال آینده رن نز آنما گرفيه شدن
كاف س ،ششمان ودش رن ربندید سع كنسد ذمن ودش رن
تدلدی كه شر ساااطرمای نريدنی شاااامد آن ردشیم م تدنگد
واال كنساد آنگااه آنشه كه حس م كنسد زمان نسااا» ،
رشاا ،مسز
زماگ كه شااهدش م شاادش گنشاايه حال آیندهنی شر آن
گشایيه م گدیید راشد مدلك نز نین طری تدلد ودش رن
جدش گدنرش نین سااه شدن مدجمای ساااسال شرمم تنسده
تدلد رن ی تدلدِ شااارری كه را ن لسن شااعر را تدلد شااررین
نینممان كرشه زمانِ گنشيه رن را زمانِ
میيند
مرشه حاال شر مرگ رهيرین
فایل شعر /شمارهی ششم 15١ /
/ 151شمارهی ششم /فایل شعر
رسشااير نیجاشِ فمااایى نگدیشاامند زیرساااو،مایى قارل
اتفاق زباني
تيمل شس ،ره تدلسدِ فماىِ زراگىِ والدترى مىزگد. نتفااد زراگ
یاشار امانی
یکى نز مهمترین مدضااادراتِ قارلِ رهث
رسرنمدنِ زران نساا ،نز جایى كه فکدسِ من شر نین مين رسرنمدن تاثسر نتفادِ زراگى شر شاعر نس ،سعى مىكنم شر نشنمه را ذكرِ مثالمایى نین ربارت رن شفافتر كنم. نسااسن زران شر شعر ميشکل نز زیرساو،ما ر ساو، مایىسا ،كه ره را ر نكثری ،تنها ر ساو،ما رارثِ نیجاشِ نتفاد زراگى شر شعر مىشدگد نگر رخدنمسم را شیدى شقس تر ره ر ساااو،ماى زران رپرشنزیم راید ره رازىماى زراگى نساايفاشه نز سااسیاايم جاگشااسنى شر زران نشاااره كنسم رروى معيشادگاد جارهجای نفعال شر ودم ،شاااعر رارثِ نیجاشِ نتفادِ زراگى مىشاادش یا رعمااى ررنى نیجاشِ نین نتفاد شر شااعر نز سااسیاايمِ نین ره جاى آن نساايفاشه كرشه نفعال صافاتِ غسرِ ممکن رعمن زیبا رن ره ردیدهما جاگدنرنن نشسا رر مىشمند؛ شر صدرتى كه نین ر ساو،ماى زراگى ساسیيمِ جاگشسنى تنها رخبِ كدشکى نز میئیه رن تشکسل مىشمند مدضاادعِ نصاایى شسیاايىِ ودشِ زران ره مثاره یك نتفاد نس .،نساسن زران ره تنهایى نتفاقى مهیدب م شدش كه ما ره سسیهى آن ره ررقرنرىِ نرتباط را مخاطب نجرن
مر تمدن یك شنگب مركزى شنرش كه ره شنگبماى شیلر شکل شارشدب مىشمد .نگر شعری نحد رن ره مثاره یك تمدن شر گظر رلسریم مىتدنن گف ،كه زران ممان شنگبِ مركزىِ ذكر شده نس.، رروى معيشدگد كه زران مجمدره كیمات ربارنتِ ميشکل نز حر فِ نلفباس،؛ شر صدرتى كه زران گام ررنی جهان میايىِ مين نسا،؛ نین زران نس ،كه ره ما نمکانِ گا گننرى رر نشااسا
ردیدهمای مخيیك رن مىشمد
سااسیهنى ررنى
نجرن نگيشالِ نگدیشاه نفکارِ ما را فرنمم مىساازش رس نز نین جه ،را گلامى مسکر سااکدرسك مىتدنن نشرا كرش كه نگدیشه نفکار ره گدرى نز زیرمجمدرهماى زران میيند! یکى نز كارررشىترین ررصاهماى زران منر نشرسات نس، شرن كه شااارر گدییاانده منيشد ...ررنى ررقرنرى نرتباطِ
رساااگبِ نفکارمان مىررشنزیم نما نگر رخدنمسم زیرساااو، ماى زراگى رن مم مدرش رررسى قرنر ردمسم ره نین گيسجه مى رسااسم كه رهكارگسرىِ مدلفهمایى نز جمیه «نساايعاره مجاز تشبسه كنایه »...ممسنطدر نسيفاشه نز تکنسكمایى ماگندِ «ساااپسدودنگى» كدتاه كرشن فعل را حنف حر ف نز آن گسز رارثِ نیجاشِ نتفاد زراگى مىشدگد! ره نین قیام ،نز شاعرِ «ر كم كنى» نز ریى ربدنلرضایى تدجه كنسد: «نگر كه قدل تدی
رس شرن قبدل منم!؟
نز قبسل قبدل فرنرین ش راره آرین نز قبلِ من قبدل
من قبلِ ك ؟»
شااارر شر ر ساااو ِ،زراگى نین شااعر را نساايفاشه نز كیماتى وا
نیجاشِ رازىماى زراگى شر سااطح سااعى شر نلشاىِ
نفکارِ ودش شنرش نما گباید نین مدضدع رن گسز فرنمد
كرش كه
فایل شعر /شمارهی ششم 152 /
ما نسااسان شنرنى ش گدع رازىِ زراگى شر شاعر میيسم یك
مدرش آورى كه راید ره آن ررشنو ،را رماى رنشیکالىِ غی
رازىِ زراگى ره منظدرِ رساشهسااازىِ مدسااسشىِ كیمات تدنرىِ
شررارهی زران نسا،؛ رعمى معيشدگد كه زران تنها سسیهى
مارمدگىِ شارنی ِ مدرش گظر شارر كه شر سطح نتفاد م نفيد
مىتدنگند را آن شر جه ِ،مدرشِ گظر را
شیلرى رازىِ زراگى شر سطح شر ن ممزمان رامم نس، یعنى شاارر را نسايفاشه نز رازىِ زراگى ،شر نِ شااعر رن گسز ره فماى مدرش گظر
گزشیك كرشه نگدیشهی ودش رن نلشا مى
رساااگب نساا،
مخاطب نرتباط ررقرنر كنند زراگى
ممسنطدر رروى رازىماى
گد شاادنِ زران رن مهد ش ره كارررشِ نفعال
تيسسر
شالدشهماى شسيدرىِ زران را نسيفاشه نز سسیيمِ جاگشسنى مى
كند ررنی مثال قيى ما شر شااعر رسشااير نز مجاماى ریند
شنگند شر صاادرتى كه زران شر تفکر نتفاد مىنفيد كیاااگى
كشااسده نساايفاشه مىكنسم سااعى شر نلشاى فمااایى نییاايا
كه زران شااناسنگد گدرى ميفکر ره حیاااب مىآیند رس شر
زماگى كه رسشاااير مجاماى كدتاه رن
میهى ن ل ررنى گد كرشنِ زران نتفاد زراگ راید ررودرشى
نگد مناك رن شنریم
رهكار مىرریم شر تالشسم تا فمای تند حماسى كه شنرنى
ممزماگى را زران شنشاا ،گه شر زماگى؛ نین كه ما نز كیماتى
شادر شاعك رسشاير شر غالبِ ریيم ماى شااش نساا ،رن
مدرن نمر زى شر سااطح شااعر نساايفاشه كنسم نما ممشنان
نز شااعر «ر كم
تارع نگدیشااه را رماى كالساسك شر زیرساااو،ما راشااسم
ریااازیم ؛ كه مىتدنن ررنی نین گدعِ ش
كنى» ره رندننِ یك شعرِ زراگىِ ش رُعدى كامل یاش كرش:
شاررى گدمدرن گخدنمسم شد شرن كه نتفاد زراگ رسشير شر
«رسب نز من نین نز رسب من رسب كه ردش
رم زران ر م شمد گه شر ر ساااو ،گششااى كیسدىتر
كه م رسب م ر ش رسب م ر ش تا
گیب ،ره نتفاقاتِ ر ساوي شر زران نیفا مىكنند.
رسب نز من كی رسبِ من ردش كه نز رسبِ من كم
رسب نز من رف»،
ممانطدر كه مىرسنسد شااارر شر كنارِ جمالتِ زیبا
قارل
تعم كه رياگیسلِ نجرنى نگدیشهنی رن شنرگد رازىماى زراگىِ زیبایى رن مم نرشِ ر ساااو ِ،زران كرشه نز مر ش رُعدِ آن ررنى رسااگبِ ممامدنِ مدرش گظر سادش جیايه نس،؛ رس م تدنن نز رازىِ زراگى گسز ره رندننِ نتفادِ زراگى یاش كرش. تاكندن رارما رسب آمده كه شر حسنِ مدنجهه را رودنشى آگى ميفا ت نز گنشااايه را رالم ،سااادنل
حسرتى ممرنه
شدهنیم نتفاد گسز رودنشى آگى غسر قارل رسبرسنىس ،كه شر كمال گارا رى ره قدع رسدساايه مخاطب رن حسرتزشه مىكند رس نگر ما رخدنمسم نین نتفاد رن شر زران گسز مدرش رررسى قرنر شمسم راید رر نین مدضاادع تاكسد شنشاايه راشااسم كه نساااساان مر رملِ تازه راشتزشنیى نتفادِ زراگى مهیدب مىشدش؛ ماگند رهكارگسرىِ مدلفهماى مخيیك
تکنسكمایى كه قبلتر ره آن نشااااره
كرشیم كمانینكه نسااسان ودشِ زران گسز یك نتفاد نس ،كه رارثِ رساااگبِ آن نگدیشااه تفکر را تدجه ره ریم شنگب مر فرش مىشدش.
/ 153شمارهی ششم /فایل شعر
لنت نگيزنع وسال رن را نثر سااهسم شاادش ودش
هنر ننوشتن ،شاعر دوم
قیمي
جدن گشدگ نز شعر راشد یعن «:شریك شعدری شهدشی شعر شدش را نثر گفيلد كند »
رئوف دلفی
نساااساان شااعری كه م ودنمد ممه شسز رن رلدید شسزی ررنی گفين گدنرش شر گهای ،ره رنج
نطناب م رسد
رس نز ودنگدن تاریخ ميااارفب تما م شااادش شدن تما ودش
رن ررضه م كند
شاعر ودب نز رایان شاار ع م شاادش ممسشه تازه قارل نكيشااااف نسااا ،شدن حرفمای زیاشی ررنی گلفين شنرش شااارر نقع منرِ گندشااين گلفين رن م شنگد ودنگنده رن ممسشه نز ودش
رامد تر فرض م كند
را فماامای وال مركز شاعر رن نز صفهه ره ذمن مخاطب م سپارش نینگدگه نثر واصس ،شند تي یی رسدن كرشه نز یاك مدگدلدگِ یاك طرفاه ره شیالدگ تبدیل شاااده كه رسن رن ی مخاطب شر جریان نسااا ،شاااارر ودب شاااارر گاااگدشااايااه ماااسااا، نرز
مر شااعر ره نگدنزهی حرفمای ساا ،كه ررنی گلفين
شنرش نسااسان شعر شسزیس ،كه گاگفيه گاگدشيه م ماگد
مخاااطبسن حشسش ن
گاگدشاايهمایب ش ساا ،شنرگد گه شسزمای كه گدشاايه شدن مخاطبمای حشسش نشنمهی شااعر ن میاايند شاااررِ رایاگ
وسی ما شر كیمات ساااطرما ميااارعما ره شگبال شاااعر
مخاطب والد رامد
م گرشگد؛ شر صاادرت كه شااعر تنها شر جامای ساا ،كه
م شدش شعر مرگز ره رایان گرسد
گسیا ،یعن « :شاعر فش زماگ
جدش شنرش كه گسی ،شر
ن رن ررنی
راشاااعدر نِلس ،نسااا ،كه رارث
شر نقع یك شاااعر رزرگ ش شاااارر شنرش كه شاااارر ش
فدنصل رسن آگچه كه م ودنگسم گم ودنگسم شر مکث رسن
مخااطب جدی ن سااا ،كه شاااعر رن تا نرد م تدنگد نز گد
شسزی كه گدشيه شسزمای كه گاگدشيهنگد »
ریارنید ره كشااك شاهدش تي یلمای تازه شساا ،رسدن
تنها شر ممان فاصیه شعر رن م تدنن یاف ،كه شکل فسزیک
كند
گدنرگد حيا مين گسیاايند شااعر نقع مامس ،مين گدنرش
«ژنك شریدن» جمیه نی شنرش ته ،رندنن:
شدن گدشايه گخدنمد شد شارر ممسشه شسزی م گدیید نما
سشرنط كی كه شسزی گندش»،
شسزمای كه مرگز گم گدیید شعرِ ن س،؛ صدرت ظامری
م شنگسم ساااشرنط فسییااادف ردش كاه مرگز شسزی مکيدب
مين شااعر گسیاا ،شااعر راطن مين ساا ،كه قارل ر ی،
گکرش نز نین جه ،م تدنن شر منر گندشاين شرنی ،ره ورج
گسی ،نما مُيباشر م شدش قارل شریاف ،نس ،یعن شمایل
شنش ره گيایج تازه رسااسد شرن كه شااعر رزرگ نثری رایان
نقعس ،شااعر نساا ،نما حشسش ،آن گسیاا ،حشسش،
گارنیر نساا ،كه حرفمای زیاشی ررنی گلفين شنرش ره ما
شااعر شر رس نقعس ،آن نساا ،شر قیاام،مای وال شر
نجازه م شمد شر جهاگب زیی ،كنسم سهم ودشمان رن نز
مين
آن رلسریم ر
گاگدشيهما شر وال كامل ترین شااعرما گاق مخاطب رامد
ترینِ آن ما میاايند شرن كه ره
نجازه م شمد نشنمه رن شر ذمنب رندیید
ررسسم
قفه شر آن ره كشااك نف مای سااسعتر
فایل شعر /شمارهی ششم 154 /
رسچ تاار شر گماایب رسکره ررمسز م كرش تا تشارن نز رسن
آرکائيك و کالسيك
گر ش آركائسیااام یا راسااايانگرنی یعن كارررش كیمات ربارنت
جان صدرا
نصطالحات یا شسدة گهدی كه شر زران نمر ز ميدن ل گسی، ره كار ررشن تعمّدی آگاماگۀ شااسدة رسان مهجدر منیااد شر رازآفرین حال مدنی گنشايه مؤثّر نس ،راسيانگرنی یا آركائسیاام ( )Archaismشر نیرنن ردیدهنی نسااا ،كه نز ن نور ش رنن قاجار شر ررصهی فرمنل جامعهی نیرنگ ردیدنر گشايه نس ،گلر
نجيماع سساس، راسيانگرنی شر
ر آن نسا ،كه فمای مرردط ره زمان گنشيه رن رازآفرین كند یك نیدئدلدژی جدید ریااازش ررو راساايانگرنی رن نز مؤلفهمای جدید ررنی گدسازی نیرنن ره حیاب م آ رگد كه شر ر آن نساا ،تا را نحسا رشاید كهن راساااياگ آركائسك گا ش رنگ نساا ،نز گسمهمای سااده مفيم قبل نز مسالش كه یدگاگسان شر ع ره رر ر
فندن آرنی نلها گرفيه
نز تمادنماای كهنتر مااگناد ميااار گزشیك كرشگد ش رنن
فرمنل
تجدید حسات ساان،ما
گظم جدیدی رن شر تفکر نجيمار
سساس رازتدلسد گماید زیرساو،مای فرمنل
نجيمار گدین رن رر رایهی سن،مای كهن رنا گهد آركائسیم سبك:
مدساد ره آركائسك را شر ع جنگمای شر ن نیل قرن رنجم
نحادمای زران (تکدنژما نژه ما ربارنت سااااو ،مای
قبل نز مسالش رایان گرف،؛ شر فارس ره آركائسك رهد ريس
گهدی) رر رسشااااگ ودش مهر زمان شنرگد نین یعن مدی،
ش رنن كهن گسز م گدینااد كااه وسی معاااشل مااای شقسش
تاریخمندی زران نگر رناصاار زران گنشاايه رن نز
تاریخ
مهیدب گم شدگد
مدقعسا ،تااریخ آن جادن كنسم راه شر ن راافا ،زراگ
رر ممسن مندنل كالسااسك گسز رس نزحد ش ش قرن نز ز نل
ش ره مای رعد منيشل گمایسم منجار زماگ كال شاااکیااايه
ش رنن آركائسك ره ش رهنی شروشاااان مسان ش جنگ ( 4١4
م شدش سخن نز راف ،تاریخ كه شر آن تدلد یافيه فاصیه
د ) نطالد م شدش نصطالح كالسسك معمدلن ره ش معن
م گسرش كارررش رناصر تاریخمند زران شر شر ن راف ،زماگ
ره كار م ر ش« :گام صاارفن ره معن رال
شسزی كه شر
گدع ودش ر گظسر نسااا ،گاه گسز شر زمسنۀ تاریخ ره كار م ر ش» شنانكه تمدنمای یدگان ر
رن را مم رهد ريس
كالساااساك م گاامناد تاا نزرهاد ريس قادیمتر مرردط ره
رس نز آن رن كهنگرنی (آركائسیااام) م گدیند كهنگرنی شر گفياار نمر زی راازآفرین جیده ماای زران تاریخ نز رملنر كهنگرنی شر شاکلگسری سبك تيثسر كال گشب ریزنی شنرش ررو نز نین گشبما ربارت نگد نز:
تمدنمای مير وا ر گزشیك ميمایز شدش
نگلسز
ش رهمای آركائسك كالسااسك ررنی یدگاگسان ساارشااار نز
شلينل ررنی گنشيه غم غرر ،گیب ،ره زمانمای ش ر رن
مسجاان ردش نمال گظر رمال ر شر ر شسزماای تازهنی
شر ودنگنده ررم نگلسزش مدجب تجدید واطره م شدش
كشاااك نويرنع م كرشگد؛ رسکرترن ميرین
یدگاگ ماگند ممکار
ره تشارن طبسع ردن نگیان تدجه شنش ،نز مر
تدن
حس گدسيالدژیك :صدرتمای كهن زران نحیاس
فرمنگ :قي ودنگنده رناصااار زراگ گنشااايه رن شر
ساخن ر زگار ودش م شندش نحیاس رسدگد را نش نر رسشسن شر ن نگلسخيااه م شااادش نگلسخين نین نحیااااس ممااان
/ 155شمارهی ششم /فایل شعر
گششاا سااا ،كه سااابك شر تدن
فرمنگ سااان ،شنرش
مرنسم راسياگ كه شارر رر آن ما تدجه گمدشه نس ،ش مسن
صاادرتمای كهن زران ش شاااش
تیمسح نسااطدره
شلسل ره رالقهی نودنن ره ساابك ورنساااگ راز م گرشش ن
رسنامينس ،نین گشب رن رر رهده شنرگد شاکده
رالقهی واصا ره شعر رير ساماگ شنش ،رال ه رر نین قاری رن تدنر
نالی :زران كهن طبعن شکده
م كند كه نز شساايا رشمای نشرسات ماگدگار نساا ،كه طنسن نالی شنرش سااامدئل جاگیاادن منيشد نگلیسیاا م گدید: « نژه كهن ره سابك شکده فخام ،م رخشد» شر ررو
تعی ن ره ورنساان میایماد شر رهرهگسری نز نین سبك تيثسر فرن نن شنشيه نس ،نین شالیل رارث شده نژگان شعر سبك ورنسااگ شر شاعر ن گمدشی رارز شنشيه راشد نودنن سع م كرش حي
نژه مای جدید مدرش گساز ودش رن ررنساااس
گدشايارما زران راسايان جیدهنی رنزآمسز مشدس ره سابك
نژگان رير ساماگ ریازش شر شعر نودنن آركائسیم ره ش
م رخشاد مر شاعر حدنقل نز سه رنير نساس ررودرشنر
شاکل شیده م شدش گخی ،شر قالب نژگان مفرشنت كه
نسااا ،نین رناصااار ربارتنگد نز زران تيااادیر(نیماژ) مدساسش ساني
نین ساه یژگ رن ره شکلمای ميفا ت شر شعر گد م تدنن مشاامده كرش ررنی مثال شارر سني
گد مر ش رر مدساسش شاعر تيكسد م كنند نما ررشنش ،آنما نز مدسسش تفا ت شنرش ررنی منيشد سني
زن شعر(مدسسش
رسشاير قارل تشخس
نس ،شیلر نقيباس نللدمای گهدی
ساوياری زران كه ره گیب ،كمير نس، آركائسیم شر شعر معاصر: زران ممدنره شر طدل زمان شر ش رخب شسااايدری یعن صاارف گهد ششار تيسسر تهدل م شاادش آركائسیاام یا
رسر گ ) رشیك قافسه (مدساااسش كناری) شر ن لدی ،قرنر
راسيانگرنی ربارت نز رهكار ررشن نژگان منید یا شسدهی
شنرش شر شرجهی رعد مهيدن مدضدع نممس ،رسدن م كند
گهدی قدیم
غسرميدن ل شر شااعر گثر معاصاار نساا،
شعر گد شر مشارل ره تشدی ،مدسسش شر گ شعر م نگدیشد
راسايانگرنی رر ش گدع نسا -1 :،راسيانگرنی
رشیك قافسه رن رهطدر كامل
مر شند مدسااسش رسر گ
كنار گم گننرش ل ره گدگه نی قارل مالحظه نزنممس ،آنما م كامد نگر شر گشد سني
مدسسش شعر رسشيرین نممس ،رن
شنشااا ،شر تعریك آن رر مدز ن
نژگاگ
-2راسيانگرنی گهدی شر رااساااياانگرنی
نژگااگ شاااارر نز نژگان مهجدر یا
تیفّظمای قدیمتر كیمات نسايفاشه م كند شر راسيانگرنی
مشف ردشن تاايكسااد
گهدی شاارر ره جای شاعر گفين شر منجار طبسع شسيدر
م كرشگد شر گشد گد ره یژه رعد نز فرمالسیااام زران شاااعر
زران نز شسايدر زران گنشايه رسر ی م كند نز رسن شاررنن
نممس ،رسشايری یاف ،فرمالسیا ،ما شعر رن رسياوسز كال
معاصاار مهدی نودنن ثالث نحمد شااامید مهمدرضااا
م شنگیااايند ساااع م كرشگد مامس ،مدی ،شاااعر رن
شفسع كدكن راسيانگرنی رن ره رندنن مهمی ررنی نیجاش
شررناصاار زراگ رسارند آركائسیاام یا راساايانگرنی یک نز
فخاام ،شاااسدنی زران ودیب ررگزیدگد رهكار ررشگد
یژگ ماای نسااا ،كه نز گظر نین گر ه ره تشاااکسل زران
گهدی شر شعر مر كدن نز شاررنن
راسايانگرنی
نژگاگ
شاررنگه كمك م كند شاررنگ شدن شامید نودنن نز نین
گا ررشه شاده جایلاه واصا شنرش ر شك م تدنن نودنن
یژگ ریاسار نسايفاشه كرشهنگد نلبيه نودنن ره مرنتب رسشير
شنگی،
نز شاامید ره آركائسیام تمایل گشاان شنشه نساا ،نین نمر ش شلسل رمده شنرش گخیاا ،نینكه نودنن یك گاسااسدگالسیاا، نفرنط ردش كاه راه نیرنن راسااايان رشااا م
رزید ن ج
ثالث رن سارآمد شاررنن مدرش گظر شر نین ويد
رس نز آن گسز ره ترتسب نحمد شااامید شاافسع كدكن قرنر م گسرش آركائسیم شر شنسيان كدتاه:
رظم ،شاکده نیرنن رن شر ر زگار راسيان جیيجد م كرش
شنساااياان كدتاه مهيااادل رر طرفدنر نشرسات نر رای قرن
راسياگ را ممسن
شر
ررو نز گا ما نساام وا ر یکرش ره زران شعر ن
زرتشااي
نرش شده نس ،ممشنسن آیسن ما
گدزشمم رس نز ر ش ره مرزمای زران فارس نین سااااويار فرمنل
شسااايخد
رنیر
شگرگدگ مای شاااد
فایل شعر /شمارهی ششم 156 /
شنسايانگدییاان نیرنگ شرصدش رر آمدگد تا نین ساويار نشر نرشنت رن ره گدر را مشاخيهمای فرمنل نیرنگ ميعاشل ميناسااب كنند یک نز رنهمای شساا،یار ره نین مدف رناه ررشن ره ساويارمای نشر كهن ردشه می ،نسيفاشه نز نین ساااو،مای لفظ
معندی ره گیااب ،قدیم
راساايان
گرنی (آركائسیاام) گا شنرش رنا ره تعریك م تدنن گف ،كه آركائسیااام كارررش آگاماگه تعمدی ليات نصاااطالحات ربارنت ساويارمای شسيدری كهن شر یك مين نشر نس، كه مدجد فماای تاریخ
ر ح حماس
سبك ميمایز …
م شادش گدییندگان راسيانگرنی نیرنگ شر نريدن ته ،تيثسر رم اگيسیام نر رای
ره فمااامای تاریخ
صك شکده رر
راش رفيۀ نیرنن راساايان ررشنويند شر گيسجه شنساايان كدتاه شر گیال ن ل شنسايانگدییا را گدر گاساسدگالسیاام راسيانگرن مدنجه شااد نما رفيه رفيه را تيسسر ساااويارمای سااساساا نجيمار
ممچنسن آشاانای رسشااير گدییااندگان را مکاتب
نشر غرر
نز جمیه سادرئالسیم راسيان گرنی شر شنسيان
فارسا
شکل تازه نی ره ودش گرف ،شر نین ش ره حمدر
شخيس ،راسياگ شر فمای نمر زی تدصسك صهنه مای تاریخ شر والل شنسااايان جیده نی ردیع ره نین گدع نشر رخشااسد شنساايانگدییااان نیرنگ
راساايانگرنی رن شر جه،
وی شاخيس،مای تازه مدی ،سبک … رهكار گرفيند
رسان رشاید سساس
/ 157شمارهی ششم /فایل شعر
راشاند رناررنین ریسغ ردشن سخن ره معنای مدثر سخن گفين
بالغت
نسا ،سخن زماگ تاثسر شنرش كه مطار را مشيمسات حال مخاطب مدضادع راشاد شر نساس ریم معاگ مرردط ره
خزان زندی
آیسن سااخندری ردش زیرن سااخنرنگان م كدشااسدگد تا شنان سخن رلدیند كه مخاطب رن ته ،تاثسر قرنر شمند ریم معااگ رن نرساااطد شر كياب «ریيدریك» مطرح كرش تدجاه ن رسشاااير ره فن ساااخندری ردش كه شر یدگان ر نج شنشاا،؛ زیرن شر آن زمان ساادفیااطائسان ره ظرنیك وطاره ويااادصااان ميالطه تدجه زیاشی شنشااايند یاشگسری فن سااخندری رسن مرش ر نج شنشاا ،نلبيه رسب نز نرسااطد نفالطدن گسز نین گکياه رن مطرح كرش كه وطاره راید را تدجه ره ر حسات شاندگده نیرنش شدش نما نرسطد شر كيارب مفيل ره نین مدضدع ررشنو ،نز سبك وطاره صنایع كه شر مدثر كرشن كال ره كار م ر گد صاااهب ،كرش رهطدر كی نساس رالغ ،شه شر شرد شه شر غرب ش كياب نرسطد یعن «ردئيسکا» «ریيدریکا» نساا ،نز آنجا كه «ریيدریك» نساسن مرردط ره فن سخنرنگ ردش نز تيثسر وطاره صهب، م كرش نز گظر نرساطد كامین را ردئيسك فرد شنش ،ره گفيه ن شر نشرساات مطالب ميخسل رسان م شااادگد حال آنكه شر وطاره حشای
نقعسات ره گهد مدثری ررضه م شدش
تا ن نیل قرن گدزشمم نز رتدریك ممسن معنا مطرح ردش شر ن نیل قرن گدزشمم گظریات رساگلرنگه شر نشرسات مطرح شااد رر نسااس شكير ساسر س شامسیا ریم معاگ ریم س ،كه
شر نین گظریاات نثر نشر شر میه ن ل ره رندنن ساااسیهنی
رنجع رااه معنااای ثاااگدی جمالت رهااث م كنااد؛ یعن نز
ررنی رسان نحیاسات ویشسات ذمن گدیینده ردش شر قرن
جمالت كاه رد ن قرینهی لفظ شر معنای نصااای ودش ره
رسیيم گظریات ذنت
نرژكيسد ر نج یاف ،كه سرنگجا رارث
كاار گم ر گاد مثین راه جای نین كه رلدیسم« :شه گلمای
شد نز نممس ،رتدریك كاسيه شدش؛ یعن رهث تاثسر گفدذ
زیباای ر یساده نسااا »،م گدیسم« :گالما رن ربسن» یعن جمیااه ی ش
رن نز معنااای نمری آن وااارج كرشه نیم
شر
رر مخاطب مدقين فرنمد
شد تا سال 195١كه مجدشن ره
نرتباط مسان گدیینده ودنگنده ررشنويه شد گشد رتدریک
معنای ثاگدی آن كه ممان نوبار ممرنه را شلفي س ،ره كار
یاا رالغ ر نج یاافا ،شر نینگدگاه گشد رال ه رر تدجه ره
ررشهنیم نینگدگاه رهكار ررشن جمالت شر معنای ثاگدیه آنما
راه تجزیه رناصاااری كه رارث تيثسر نثر نشر شر
ذنت نشر
سخن مدثرتر نس ،شر
ودنگنده م شدگد م ررشنزش؛ یعن مطالعه نرزنری كه گدیینده
حشسش ،رالغ ،ممان ساخن مدثر نس ،ررنی نین كار راید
رهكار م گسرش تا آنشه رن كه م ودنمد ره مخاطب نلشا كند
سااخن مطار مشيمااای حال مخاطب مدضاادع راشااد ره
نین نرزنر ممکن نساا ،مشااخ
راشااند را
ممسن شلسل شاررنن راید ره نمکاگات سسع زران تیی شنشيه
تدجه ره آنشه گفيه شاد تعریك نصی رالغ ،ره مشيمای
ره نین ری ،نس ،كه سخن نشر
یا غسرمشااخ
فایل شعر /شمارهی ششم 158 /
حال مخاطب گفين نس ،رالغ ،كه صف ،معناس ،رعد نز
گظر گرفين مشيماای حال مخاطب شارر رناررنین شرنی
فياح ،كه صف ،لفظ نس ،تهش م یارد؛ یعن شر حال
رالغ ،شر مر ش ره تيسسر م كند نییيا گسی،
كاه راایاد كیماات جمالت رن مطار منجار ره كار ربریم كال ما گسز راید مؤثر شلنشاسن راشااد ررنی رسسدن ره نین مطیاب م تدنن نز تما نرزنرما مثل صااانارات نشر
فندن
رالغ رهره گرفاا ،تعریك شیلری كااه نز رالغاا ،جدش شنرش مطارش ،كال را مدضدع نثر نس ،گدیینده راید رال ه رر مخاطب مشيمای حال ودش رن گسز ررای ،كند تا آنما كه ممیادی ن میيند رن را ودش ممرنه كند ره رال ه مشيمای مدضاادع گدع نشر رن گسز شر گظر شنشاايه راشااد ررنی مثال نگر مدضاادع نثر ما جنگ نساا ،گدع شسنب مجاما لهن شعر ميناسب را مدضدع راشد نز آن ور ج گکند حال كه شر شعر سپسد زن رن كنار زشهنیم راید تدجه شنش، كه مثین شر سااارنیب شاااعری را مهيدنی حماسااا شیلر گم تدنن نز زن ش ری شاااامنامه كمك گرف ،رس مد شااارری شر نگيخاب كیمات ریندی كدتام مجا نساا، كه رارث م شادش مشيماای مدضادر شعر ررای ،شدش ریسغ راشد رس ممسشاااه منظدر نز رالغ ،مؤثر گفين نسااا ،ری، غای نشرسات رن گسز شر تما ش رننما تيثسر گفدذ رر مخاطب شنگیااايهنگد نشرسات نین نسااا ،كه ما ردنگسم شطدر ساااخن رلدیسم ریم شه گفين گسی ،ره رساگ شیلر نشرسات فارس ممامدنگرن گبدشه نس ،رناررنین مر مدضدر رن م تدنن را رهكار گرفين فندن تئدریمای نشر مؤثر كرش ر شاااك ره ممسن سااابب ردش كه نفالطدن شرمای مدینه فاضاایه ودش رن ره ر ی شاااررنن م رندش نلبيه راید شر گظر شنشا ،كه ساخن ریسغ ر ی ممه نشخا
ره یك مسزنن نثر
گم كناد راه ممسن شلسال نز ظاایك منيشاد نشر سااا ،كه شر نمایه نثر فکر وال آن رن ررنی شیلرنن رشکافد شر آور راایاد نین رن گسز شنگیااا ،كه رالغ ،شر آثار نشر نمریسااا ،كاه شر مر ش ره تيسسر م كناد شر زمان حال شااعری ریسغ نساا ،ررنی مخاطب نیجاش لنت م كند كه تفکر شااررنگه شر آن مندرس كالساسك گباشد نز طرف ساشهنگلارنگه گسز شر شعر ررودرش گشده راشد؛ یعن ممان شر
/ 159شمارهی ششم /فایل شعر
كسشیدفیک شر نگيخاب رگگما ریسار تسزمدشاگه رمل كرشه
تريلوژي
نسا،؛ زیرن مر ساه رگگ ررگرفيه نز رگگمای ررشم كشدر فرنگیه نس ،مهل قدع مر سه فسیم گسز شر فرنگیه نس،
مریم زمانی
ترتسب سااو ،فسیمما نلزن شر تماشای آنما گسز ره ممان ترتسب رگگمای ررشم نسااا،؛ ره نینصااادرت كه الزمهی شیدن ساافسد فسیم آر
الزمهی شیدن قرمز تماشااای فسیم
سفسد آر نس، رش رای تما قياااهما ماجرنمای نین فسیم ما شرمم تنسده شاده نس ،شر فسیم شخيس،مای ش نثر شیلر گسز حمدر شنرگد شر رایان آورین ساهگاگه؛ یعن قرمز شااخيس،مای مرساه فسیم شر یك قای شیده م شدگد نین میئیه نرتباط رسن آنما رن ریااسار رررگگتر م كند گنشاايه نز نین قماسه مدساسش فسیمما گسز گشطهی نتياال مهم رسن آنماس ،شر مرسااه فسیم زن گشب مهدری مشااخياا شنرش شر فسیم ساافسد ش مسنك زگ ساا ،كه ره شلسل مشااکالت میااائل زگدگ زگاشادی ممیر ودش رن ترك م كند نلبيه شر نین فسیم گیب ،ره ش فسیم شیلر نین شخيس ،رسشير گشش شر سایه شنرش شر فسیم آر
ژ ل زگ س ،كه ممیر فرزگد
رن شر حاشثهی تياشف نز شس ،م شمد رس نز آن تيمسم م گسرش شر تنهاای راه زگادگ نشنمه شمد
شر فسیم قرمز
نلنيسن مدل یك رکاس نس ،رر نساس نتفاقات را مرشی آشانا م شدش فسیم نینگدگه راز مم را مهدری ،یك زن ترییدژی ره نثری گفيه مىشادش كه شنرنی ساه رخب میيشل نس ،مر كدن نز آثار شنرنى نرتباط ظریك گامهیدس یاا رررگاگ مشاااخ
راا ممشیلرگد آنشه رمدمن نین
نرتبااط رن رررگاگ م كند جهان شر ن معناى گزشیك نین ساهگاگه را یکدیلر نس ،مثال رارز مهیدس نین مبهث مهد ش ره نشرسات گسیا ،رلكه شر ساسنما گسز یاف ،م شدش رهيرین مدرشی كه شر تاریخ ساسنما ریااسار ره آن نشاره شده نسا ،سهگاگهی كسشیدفیک «سفسد آر
قرمز» نس ،نین
ساااهگاگه نز شند شیدگاه مخيیك را مم شر نرتباط نگد ن لسن مدرش نرتباط رسن نسام آنماس ،ره نین صدرت كه گا مر ساااه رخب فسیم نز رگاگماااى مخيیف ررگرفياه شاااده
رسب م ر ش میااائیاه شیلری كاه مر ساااه نثر نز آن مياثر شدهنگد؛ شعار نگشالب فرنگیه؛ یعن ررنرری ررنشری آزنشی نسا ،نین مدضدع شاید ریسار مشهدش مشخ
شر آنما
گشاااان شنشه گشااادش نما شر الیهما معنامای گماشین آنما ر نر نگیااگ شاان تنسده شاده نس ،گمدگهما گمدشمای تمثسی شر آنما یاف ،م شدش؛ مثین شر آر مدضدع ساوين ساار ش می نر را ره تياادیر كشااسده م شاادش شر قرمز رنرطهی نلنيسن را مرش قاضاا ره نكرنن شر مىآید گکات كه مطرح كرشیم ررنی گشااان شنشن نین مدضاادع ردش كه نرتباط رسن ساااه نثر م تدنگد نز مر گدع راشاااد شر نقع مر رش گشااگ كه ريدنگسم رسارسم ر شن كنندهی گدر رنرطه شر یك ترییدژی نس،
فایل شعر /شمارهی ششم 16١ /
/ 161شمارهی ششم /فایل شعر
هياهويي در برابر اعترافي صادقانه
جامعهساا ،ره شه قسمي ؟ سااالماساا ،كه شااعر سااپسد را سبك سساد ره نصطالح ساشه حيا شیدگاه جدنگان رن شنان گیاب ،ره شعر سپسد ششار ویل كرشه كه گدی تا قبل نز آن شاعر ساپسد ممدنره ره نین سابك گدشايه م شااده نس، نكنب جاامعهی نشر غالبن شمه مفياشی شر مشارل نین گدع گدشايار ممدنره ساکدت ممرنه را نگز نی ودشودنسيه ردشه كه گيسجهنی جز ضااارره زشن ره شاااعر رسشااار آ نگلارش رسشانهاششمنده گبدشه نس ،نما مياحبهی نوسر سرشمدنر نین جریان یعن شامس لنلر شی را یک نز وبرگزنریما گشان نز نريرنف م شمد كه حيا شاااخ
شااامس گسز نز جریان
حاكم رر شاعر نمر ز رنض گسی ،نما نكنبمای جامعهی نشر را ن نغیب نكنبمای تند ردشه نس ،آن مم نز سدی كیااگ كه شر تما نین سالما شر مشارل نین گدشيار سکدت نويسار كرشهنگد شر نريدن ردیان فرماگبر ره طرح شیدگاه ودش ررشنو،؛ فرماگبر معيشد نساا ،كه ر شاانفکریِ نمر زِ نیرنگ شنرش شغدغهن
ره «فرش» تدجه
رایهمای تفکر رررسا ِ زیرساو،مای
نجيمار گسیاا ،ر شاانفکری نمر ز (شر قالبمای ميفا تِ شاارری گدییندگ گزنر
مجیهی شاشم فایل شعر رن ره تریبدن آزنش رهمنماه
كالج شعر نوييا
شنشهنیم تریبدگ كه ره رهث شر نرتباط
را ميااحبهی شارر ساشهگدیس؛ شمس لنلر شی را یک نز وبرگزنریما
نكنب مای شندی نز شاررنن گدییندگان
ررشنويه نس ،شر نین مسان شاررنن منيشدنن كالج شعر را شرك ،شر تریبدن فدد شیدگاهمای ودش رن شر مدرش ر یدنش نوسر شر جامعهی نشر مطرح كرشگد جریان ساشهگدیی كه شر حال حاضر ره رندنن جریان حاكم شاعر معاصار شناويه م شدش نز رد تدلد ودش یعن ن نیل شمه مشاياش تا ره نمر ز مسچگاه مدرش نكا ی آسسبشناس گشد زیرساوي قرنر گلرفيه نس ،ممسشه یکهتاز مهافل نشر نیرنن ردشه آن مم راه یاك شلسل غسر نشر یعن جنب مخااطاب رسشاااير! نماا راید تهیسل كرش كه جنب مخاطب حادنكثری آن مم شر شاااعر كااه شر تماا شگسااا منر نقیساا،
ره شااهرت كنب
) نرزنری شده نس ،ررنی رسسدن ریاااط كه ره شگبال شنرش شر نقع شر
نیرنن نمر ز شیلر كمير كیااا شر ر شاااعر میاااسری شاااعدریسااا ،ررودرشما تمامن ساااطه نگد شااااررما (راهربارت لمپن شااااررما) را گمایب مای غریب كه ره رنه م نگدنزگد ره گیاااب ِ،تریبدن نگبده مخاطب كه شر نويسار شنرگد ررودرشمایشان را رودنشما شر سطح صدرت م گسرش شرن كه نز جنس ودش مرش نگد! م گدیند« :ساشه رندیس»! نما گم شنگناد شاه م گدیند م گدیند« :سااااشه گندیس»! راز ر آنكاه رادنگناد شاه گفيهنگد ره شااااررِ شیلری گیااابِ، «حاکادماي ردشن» م شمنااد نمااا گم شنگنااد كااه ودش حکدمي نگاد ره فالن شاااارر م گدیند« :رنشیکال»
«شک
گرن» نما گم شنگند رنشیکالسیاام شسیاا ،شه معنای شنرش گم شنگند نینما تمامن گمایب نسااا ،ممل نساااسرِ یك رازیِ كمدی شاادهنگد كه شر آن شااهرت شااعر رن نز آگان گرفيه شر ردض رالم ،رن ره جای آن گشااااگده نسااا،
فایل شعر /شمارهی ششم 162 /
شااررنگ كه معمال نصی شان مر شسزی جز شعر تفکر
شااکلگسری فرمنل گدین شنگیاايه شااعر رن نصاای ترین
نسا ،فرماگبر رر نین را ر نس ،كه؛ «زرانِ قدرت» ودش
شااوهی فرمنل ررنی ماگدر زران ردل شاادن ره سالح
رن رشا ِ،نین حدنش رنهان م كند شر لدنی آنما صدنی
فرمنل م شنگااد نز نین ر گااارش ودش رن شر ررودرش رااا
نقع رن كه «قدرتِ زران» راشد وفه م كند نینكه یك فرش
جریان ساشهگدیی مشخ
م كند ن معيشد نس،؛ جریاگ
(رناا راه مر شلسال) رسااید شر یك ميااااحبه شر گهای،
كه رد ن كدشکيرین مخالفي ط راگزشه ساااال نوسر گه تنها
شااجار ،شااسدهی گاشرسااي رن كه سااالما تبیسغ م كرشه
ردل ره جریان حاكم شااعر معاصاار شااده رلكه را ره نريننل
ر شاانفکرنگه
كشاسدن شاعر ساپسد گندیده شاادن آن شر سطح ر یه
شنرش گاه نینكه رخاطر صااارنح ،شر نررنز رشسده شرراره ی
رد ن نیجاش شالشا فکری تبدیل ره زران قدرت شده نز
مرش ش نرال كند جای تهیسل زیرساااوي راراشام
ر یای
ررنمن
شر یك ررودرشِ غسر شاااعری
نین طری مخاطب گاآگاه كممطالعهنی رن ررنی ودش شس،
غسر تئدریك ( نلبيه ره رهاگهی شفاع نز نسياش) مدرش مجمهی
را كرشه كه نسااسن غسر نز نین سبك گدشيار را سبكمای
شااااگرشنن گدشلان آنما قرنر رلسرش ن تاكسد م كند؛ نین
شیلری گدشااياری شر شااعر سااپسده رسلاگهنگد تا جای كه را
ممان ررودرش ساطه گلرنگه را میاائل نس ،ررودرشی كه
معرف ،نز قدرت زران را
نگر شر آن «شاااعر» شر ن لدیاا ،م ردش قطعن رااه جااای مشامدهی شنسن گارشمای غی
رفيارمای والهزگك غسر
منری معماال «ساااشهگدییاا » مدرش رررساا
گشد قرنر
راد شااانااوا ،شنگب زراگ رالما ،تنبی
تما رسار آن رن رس م زگند! گاشری رشسده
شنرش كه نین رفيار را شااعر گيسجهی ممان گزنرهنیساا ،كه سااشهگدییاان سارشمدنرنن آن سالماس ،كه ررنی فر
م گرف( ،معماای كه شر رخشاا نز مياااحبهی شاامس
گاشسز كيابمایشاان گیير
لنلر شی ره آن ررشنويه شااده نساا )،نینكه شرن شاامس
مرش ررشن تشادی مخاطب ررنی مطالعهی نشعارشان نما
لنلر شی سااشهگدیی رن رش كرش شطدر شد كه را تدجه ره
راز گه شر ودم ،شعر نشرسات رلكه ررنی كمك ره شهرت
آمدز مای نوسر شر كالج شاااعر مياثر نز آن ميدجه نین
تما شاادگ نین نشلهی غسر نشر رن نرنئه م شنشگد گاشری شر
مدضادع شاد كه سااشهگدیی مسچگاه جریاگ نرزشمند شر
نشنمه ره نكنب شااااررنن شمه مفياشی گیاااب ،ره جریان ره
تاریخ نشرسات گبدشه گسیااا ،صااارفن نرزنر مناساااب شر
نصاطالح سااشهگدییا م ررشنزش ن رر نین را ر نس ،كه؛
وادما ،حکدما ،ره گدر «زران قدرت» ردشه نسااا،
صاهنه وال گننشايه م شادش گباید نگيظار شنش ،تا
قي
م شمند؛ یعن شعر رن ره مسان
فرمااگبر شر نشنمااه رااه گشاد نین جریااان شاااعری م ررشنزش:
كیان شیلری صهنه رن رر گکنند شاررنن نغیب شمه مفياشی
گدگهنی گدییااب نساا ،كه شنئمن «رشاا»،
را شار ع شمه مشاياش ط راگزشه ساال نوسر نسااسن مسچ
ساااشهگدییاا
مخااطب ودش حرك ،م كند ررنی ن حکم فیااا ،فدش
نك ،كنش ر شنلرنیاگه شر مشارل نین جریان گدنشيهنگد
شنرش سااسیهنی كه جه ِ،جمع كرشن الیك فالدئر تبیسغ
نصااادلن شر نگز نی نگيخار فر رفيه نگد نگز نی كه رارث
رالم ،كاركرش شنرش جریاگ كه ره فر گدنرش را شاعر(كه آینهنی ترن
شر نِ شعر تدجه
شااده گهتنها رسشاانهاشنت شااعر شمه مفياش رن تئدریزه گکنند
ودرشه ررنی آشنای زشنی
رلكه تالشاا مم ررنی ردطسشاگدییاا شااعر معاصاار نگجا
نز جهان نساا )،گیاابي گدنرش گسز نز قدرتِ رنشیکالسیاام
گدمند رناررنین گباید نگيظار شنشيه راشند تا آسانگدییان نرش
ررنی تخریب فرمنگ مالدف رهرهنی گم ررش
ررصاه گشدگد نز فمای وال ره گفع ودش نسيفاشه گکنند
شر نشنمه مهدی گاشری شیدگاه ودش رن ره نشاايرنك گننشاا،؛
گاشری شر نشنمه را نشاره ره مياحبهی نوسر شمس لنلر شی
گاشری را تاكسد رر گشب زران شر رنساايای رازسااازی فرمنل
ره نكنبمای نین شااااررنن منيشدنن گیاااب ،ره شااامس
رسشر
گشب كیسدی آن شر شعر رهث ودش رن آغاز م كند
ن زران رن ساايدن نصاای تدلسد نگدیشااهی تازه شر گيسجه
م ررشنزش ن معيشد نس ،كه شمس را جدش تما نشيبامات كه شر ساالمای نوسر شر وياد
تبیسغ نین سبك گدشيار
/ 163شمارهی ششم /فایل شعر
شنشاايه حاال لب ره نريرنف راز كرشه ره نشاايبامات كه ط
ودش رن مطرح م كند ن معيشد نس،؛ زران تازه یعن تشارل
ساالمای ميماشی مرتکب شده نريرنف م كند مرشند نین
سان ،مدرگسیام یعن گف گنشيه تال
نريرنف راگزشه ساال گاردشی شعر نوسر رن ره شعر معاصر راز
ره فماای تازه نز ممسن ر ش ل،ما را شاناسای
گم گرشنگد ره مر ر ی شمه مشااياش رن شر تاریخ ره رندنن
جریاان شاااعر شماه ی مفيااش ره وطرگاك ردشگب ر ررشه
گشطهی ساساه شاعر معاصر ثب ،م كنند نما نريرنف س ،كه
ساریعن شسا ،رهكار شادهنگد شر ع ره حنف فسزیک
شاااجاااراا ،م ودنمااد
ررنی رسسدن نكا ی
رروالف گاانشااايااه نز سااار
معندی ردنمال شوسال شر آن كرشگد یک نز نین نكنبما
ر شنلریس ،شمس ره گشطهنی رسسده كه م شنگد میسری
وی
ریا جریاگ ره گا سااشهگدیی ردش آنما را ر نج
نشااايباه رن سااارشمدنری كرشه نسااا ،حال ودش رن رریان
ساطه گلری ساطه ودنگ
م كند آن رن را صادنی ریند نررنز م كند رس نین حرك،
سااطح فرمنگ ردن سااازی گخبهكشاا شنشاايند شاپ
شعدری گساز ره حمایي گیيرشه نز سدی جامعهی نشر شنرش
كيابمای را تسرنژ كم تيسااسس حمای ،نز گشاارمای ره
تا ريدنن شااعر رن ره ودم ،شااعر شرآ رش! نما مياساافاگه را
ظامر ر شانفکر رشايسباگ نز شاررنن ساشهگدیس شر سطح
نین مياااحبه
(نساااسن مدیاما ممه رن
ررودرشمای نغیب حاشااسهنی شر ويااد
مطبدرات رنشید تیدیزیدن
سع شر رایسن گله شنشين
مدنجه شاادیم گارشمای كه م گسرگد گشااان شمندهی نین
جسرهودنر ودش كرشهنگاد ) مر ج شر نشنماه راه نتفاقات نوسر
نسا ،كه ش سيان مثین شارر مندز گم ودنمند شر ودم،
م ررشنزش؛ شر شنسن شارنیط شمس ره نشيباه ودش ر ررشه
شااعر نشرسات كنشا ر شاانلرنیاگه شنشاايهباشااند آنما ره
تدرااه م كنااد گفس كااار ودب نساااا،
حركي
ودر ثار ،كرشگد كه م تدنن رعد نز راگزشه ساال سکدت
ر شاانفکرنگه مهیاادب م شاادش كدن گدییاانده شااارر
نگز نی مطی رشدهگشاای ما رن نز گد شار ع كرش شر لسی،
معاصاری رن م شناسسد كه رنم رن نشيباه رفيه سپس رعد
معيرضااسن ره شاامس نغیب گا مای مشااامده م شاادگد كه
نز فهمسدن نشيباهن
آن رن رساگهنی كند؟ كی شنسن كاری
گیاال جدنن تا ره حال نسااام آگان رن گشاانسدهنگد!شرن !؟ آیا
رن گکرشه شر فمااای ر شاانفکری نیرنگ كی ا نريرنف ره
مشااکل نز شاامس ردشه كه آقایان صااهنه رن وال نز سااکنه
نشاايباه گم كند شاامس ره رندنن یك نگیااان آزنش ح شنرش
كرشه نگاد نثری نز ودش رااق گلننشااايهنگد؟ گاشری معيشد
مرجدر كه م ودنمد فکر كند گظر
گیاااب ،ره شاااعر
نسا ،كه ررسب نساس نین جاس،؛ آیا رعد نز سالسان سال
شیلرنن رن رساان گماایاد گباایاد رعد نز نظهارگظر
كه ش سايان شر ررودرش را ميااحبهی شاامس لب ره سخن
شدیدترین مجمهما حمیهما قرنر گسرش رهير ردش مهاجمسن
گشادشهنگد شه شسز شغدغهی آنماس،؟ تمام یاششنش،ما
رهصادرت تئدریك را شمس ررودرش كرشه گفيلدی ن رن
گشااان نز نین ردش كه شر شفاع نز رسرنن نسااياشنن ودش شمان
ره مثارهی یك مين گشد ریم م كرشگد آیا نگر شمس فش
آماج
راز كرشهنگد كه راز مم شر ودم ،گجات شااعر گسیاا !،شر
ره گا ررنمن
راایاان گاشری تاكسد م كند كه نین رودنش گمدگه نی نز رفيار
راااراااشااام رااه نین طرز فجسع ن رن ورش م كرشگااد؟ نگر
كسچ لمپنشااااررمااا لمپنگدییااانااده مااا شر ررودرش رااا
گزنرهی «شاعر راراشام مثل كیا سا ،كه رسژنمه ردشسده
میاایی س ،كه گدی گاگزیرگد شر مدرش آن(رهير رلدیسم شر
كرن نت ریاايه شر وساران قد م زگد» گاشرساا ،نساا،
شفاع نز نسااااتسد نز یاشرفيهشاااان) گارش حاشاااسهنی ودش رن
نیشاااان راید ره شاااکی تئدریك نشر جدنب شمند گه را
مشخ
كنند
حركي لمپنسیااي
رؤیای نشااااره م كرش راز مم شااااگرشنن
كاری كنند كه نگر ر زی شااارری جدنن
نماا شر گظرگااه شیلری مهماد مر ج راا تااكسد رر زران ره
رخدنمد نز مدنضااع ودش رد ل كند را شیدن كنب نطرنفسان
رندنن مدلفهنی كیسدی شر نیجاش فماااای فکری تازه ریل
راراشام ریرزش سااکدت رن رر نفشاااسااازی ترجسح شمد
ررودرش قادرت راا جریاگ مثل جریان شاااعر مفياش رهث
مر ج رر نین رشسده نس ،كه نین نكنب نز لهاظ مدتسك
فایل شعر /شمارهی ششم 164 /
وریدن ررنی ودش م زگد گباید ره سااارنگجام نین شنسن
شر نماایاه مسچ فرق راا رمل گر ه مای فشاااار گدنرش رهجای فکر كرشن نحیااسشاان فدرنن رگ غسرتشان راش م كند نشرسات ررصااهی شااخ
مهدری گسیاا ،ما راید
رساآمدزیم كاه مركس شر رساان رشسدهن
آزنش نسااا ،نگر
كه نشاخاص مثل راراشام
میيبدنگه شاررایه رن رکشند
ودش رن حاكم نجرنی نشرسات ردنگند منجر شدش! نررنمسم تااكسد م كند؛ گدع قیم مر شاااخ
نسااا ،كه
زماگ قياد راسخگدی ره نگيشاشی رن شنریم آنرن ره شکی
ماگدگاری مؤلك ودش رن نمماااا م كند گه گل گلكاری
تئدریك نشر وارج نز حدنشاا مطرح كنسم نما مياساافاگه
حاشاسهنی مرشند سادمان كشسدن رالدشهسازی نشرسات نز
شسزی كه شااامد آن ردشهنیم شر قالب گدشهسااازی شنمن
ساااشه گدییاا (كه رسشااير نز گدعِ صااهسحِ ساااشهگدییاا
زشن ره فرمنگ ساااگیاادر لمپنرر ری م گنجسد شرن كه
تدجهطیب س ) ،ررنكندهگدی میييصالگه ررنی رعم ما
شاده تنها ره حدنش شند جمیه
مهیك نساا ،نما مطمئنن ره قرنر گرفين شاااررنن جدنن شر
كل مين نريرنف فرنمد
ریاااناده م كنند نین مدضااادع تنها گمدگهنی نز ررودرش
میسر صهسح گدییب كمك ریزنی م كند ره قيد سهل ممينع
لمپنشاررما شر ر یار ی را رودنشماس،
ن معيشد نسا،؛ جریان سااشهگدیی
نما سامسه نررنمسم نز شیدگاه شیلری جریان ساااشهگدیی
ردشن ره سم ،ردن گرنی رسب رفيه رسشير نز ررشنوين ره
جنجال نوسر رن كالبدشااکاف م كند ن رر نین را ر نساا،
ممامدن معنای آثار نشر
كه مخاطره تعزیرِ شهرهمای ررجیيه ره نصطالح رسشر
ودش گرفيه نساا ،شر حال كه گباید نز نین مدضاادع غافل
(حادنقال شر مساان جامعه نی ظامرریاااند) رن ره شند شلسل
شااد كه قرنر گسیاا ،شااعر ررنی تمام نقشاااار فرمنل
م تدنن ریاندیدهتر نز نكنبمای تند تسزی شنگی ،كه را
_شاعدریِ جامعه قارل فهم راشاد نگر شاعری نز نگیجا
نشر آثاری كه شنئمن ره
شفاارساهماای ودش گهتنها ره نرز
ودرش شیلرنن م شمنااد گسفز شه ریکاه رااهگدر
مدجبااات
شااکل شمایی مجدگدگه ره
ممامدن ودر ررودرشنر راشد جایلاه ودش رن رسن كیاگ كه راید رسدن م كند
نكا ی رسشاااير ر ررشن ره گامملدگ ِ كر نت رسژنمه رن
نررنمسم شر رایان تاكسد م كند؛ نگر شاارری رعد نز سالما
ره
ررنی ساد كرشن شنسن رنم (كه نلبيه قبلما ممسن میسر ره
جای نشباع جامعه را گهسیسیمِ فکری تنزل نز جایلاه ودش
گاا ودش ن ساااناد ودرشه ردش) راا رسب م گننرش گباید را
راه شر نماایاه تفکرررشنزی راهمدقع شر ظاامر آثاار ودش
نكنبماای غسر معمدل راه گمرنم شیلری شنمن زش نلبيه
م نگدیشاااد گهتنها سااااشه ممينع ردشن ره معنای فاصااایه
نرجاع ره سااالمای كه ره شلسل ر نج ممسن ساااشهگدییاا ِ
گرفين نز نقعساات كه شاااعری ،رن ره شنمن زران م ریزش
كاااذب شرشی رن ش ن گخدنمااد كرش؛ ممسنطدر شنمن زشن رااه
گسیا ،ریکه رسچسدگ گسز مش ِ،شعر رن شر گر ی گُهِ آن
مکاگسیامِ گاميناساب كه شر نشعار راراشام مشهدش نس ،ره
قرنر شنشن معن گم شدش
طرفدنرنن مر ش جناح ساااشهنگلاری رسچسدهگدییاا راید
نررنمسم معيشد نسااا،؛ شااامس لنلر شیما ممسنطدر
گف« :،ره جای سرگرشنگ شر مسامدی تبیسيات لدشگ مای
راارااشاام ماا راه جای كبری ،زشن مای ر معنا شر ورمنِ
نینشنسن كه تنها ره سادژه شدن شر مهفلمای گزنع نلبيه
منسّ ،رهير نساا ،ره نصاال مطیب كه غن سااازی نشرسات
گامن مزنح منجر م شاادش ره نصاال قمااسه كه ودشِ نشرسات
تئدریك ودش نسا ،رپرشنزگد ریسارگد نشیباگ كه شر ردضِ
نسااا ،تدجه كنند تا ريدنگند تاریخ نشرسات ودر ررنی ودش
فرنمم كرشه نسااا ،شر شنسن مدنقع
نینکاه را نرنئهی ساااسنمای مين
یاك فئدشنل نشر
جایلاه مهکم رسارند شر
سااسنمای مملاگ ِ شااهرت طیب مشاايدلند
رقم رزگند »
مييساافاگه نین
نماا شر شیادگاه شیلری جان صااادرن رهث ودش رن مطرح
ر گدِ ممهکاگه مدن شر حال رسبر یس ،نگر كی مثل
م كند؛ صادرن شیدگاه ودش رن راطرح ررسش آغاز م كند؛
طناب شنر
نقعن شغدغه
شااامس لنلر شی شسااا ،راه نقرنر ره گدر
آیا سااازمانشمندگان نین مشاریه ژ رگالسیااي
/ 165شمارهی ششم /فایل شعر
شعر نشرسات شنرگد یا نینكه فرصي ررنی رشدهگشای
نماا جریاان مشاارال شرش شنگ نشرسات گدنرش جدنرسهما گسز
رسان كد رتمای شاااخيااا یافيهنگد یا شرگسر تيااافسه
وال نز مرصابيهی تئدریك رسشاير شبسه ره فهاش نس،
حیاابمای راگدی جناح
نحيمالن ساساسا شدهنگد؟
نگر نین نفرنش شرش شنگ شااعر نشرسات شنشاايهنگد مدر
گماشی نز ر سااادنشی نین جریان ماسااا ،حي شر مشارل گکات صاهسه كه شمس لنلر شی مطرح كرشه نس ،ره
شفاع نز ساااح ،شااعر میاايند شرن شر طدل نین قریب ره
رااد تدنزن فر
راگزشه شاااگزشه سااال نتخاذ مدضااع گکرشهنگد معایب نین
راراشام نشاااره كرشه نساا ،راسااخ گم شمد زیرن ودش نین
سااابك شاااعرسااارنی رن حالج گکرشهنگد شر قبال نین
جریاگات ره گشاط ضاعك ودششااان نقك میيند نما شسده
رالم ،ساااکدت رسشاااه كرشگد؟ شر حال كه
نقرنر ره
مسانمایل
ررودرش نصااادل
مهيدنی تيزل شاااعرمااای ررنمن
آن ردش كه نزنین رشبگشاااسن
جریان ساشهگدیی كه ط نین مدت مدرش حمای ،حاكمس،
نشااايباه شااامس نگکار مدنضاااع قبی ن شفاع م كرشگد
مم ردشهنسا ،جریان شعر نشرسات رن ره سم ،نگهطاط
ودشاهال م شدگد ن كه شر نین سالما نین ممه ره شعر
نرتجاع ساادد شنشه نساا ،صاادرن شر نشنمه را تاكسد رر گشب
ضررهما زشه ره نشيباه ردشن رنم كه تبیسيب رن م كرش ر
زران رسن زران ساان ،قدرت زران گفياری تفکسك قائل
ررشه نس،
م شادش؛ نصادلن ساشه گدیی ریشه شر زران گدشياری شنرش
شر رایان یاشاار نماگ را تهیسل ضعس ،ر شنفکری واصه
زران
شر شعر رهث ودش رن آغاز م كند نز نین طری ره ر یدنش
سن ،قدرت مهافظهكار نس ،نز مرگدگه تيسسر تهدل
نوسر م ررشنزش ن معيشد نساا،؛ را گلامى رمس ره ن ضاااعِ
شر جاامعاه فرمناگ جاامعه مماگع ،م كند شر حال كه
نمر زىِ جاامعاه ى نشرساات تهیسلِ نصاااطالحاتى نز قبسلِ
شاااعر ره رندنن سااامبل حسات فرمنل یك ردیدهی زگده
«لمپنسیاامِ منرى» « ر شاانفکرىِ شااعارى» رر نساااسِ
نسا ،ریشه شر زران گفياری مرش شنرش زران گفياری ره
تئدرىماى رایهریزى شاده طرحِ ررسبِ «شلدگلىِ شکل
فرمنگ ر ز
گسرىِ ساسیايماتسكِ آنما» ره نین گيسجه مىرسسم كه نشرساتِ
شنرش تهدل رنیر مييسر نسااا ،شاااارر زران ر زمره رن نز
معاصارِ ما ششارِ یك نرتجاعِ ر شاانفکرنگه شااده مدضاادع
ساطح جامعه م گسرش شر آن شس ،م ررش آن رن راالیب
جالبتر نینکه ودشِ ر شانفکرنن راملِ نین نریلرنیى ردشه
نین تباشل ره
نینك ساانگ آن رن ره سااسنهماى نز جنسِ حیااد شر گِ
تيسسر فرمنل شر جااامعااه
ودش مىكدرنااد ررنى ر شااانلرى میمدس كرشنِ نژه ى
م شااادش ن شر نشنماه تاكسد م كند؛ ل نین تن شنشن ره
«لمپن» یا نصااطالحِ «لمپنسیاام» راید ر ىِ سااخن رن جاگبِ
زران گدشااياری زران ساان ،زران قدرت نساا،
شلسال تباشل ر زمرهنی كه را حسات نجيمار
م كناد مجادشن راه جاامعه رازم گرشنگد شاااکی ذنت رااارااث تهدل
نگهطاط نردرتدگسیاام تنها
نساااياشننِ ر شااانفکرى گرف ،كه نسااااسااان فکر تدلسد
قدرت میاای
مجسز گدی
گدشااهنی نز معایب جریان ساااشه گدیی ا نساا ،كه ره تنزل
رازگمدشى تازه شر ررصاااهى نشرسات گدنشااايه كیاااب
ساااطح فرمنل جاامعه رنه م ررش م رسنسم كه شر شگسای
كارشااان تنها نین نساا ،كه ميدنِ غالبن كالسااسك رن گد (ره
مجازی فمااای نینيرگ ،ره شه سااشدط حشاايناك منجر
نصاااطالح) كرشه ره شاااکیى گیااايرشه نگيشاااار شمند !
گرشیدهنسا ،نشرسات فی ،فدشی شه تدسعهنی یافيهنس،
نزويااسيااهماى شیلرِ نین نسااياشننِ ر شاانفکر مىتدنن ره
كه كميرین ضرر آن تشیسل مدت تفکر مخاطبان نشرسات نس،
«نردرتدگسیام» یا ممان فرصا،طیبى نشاره كرش؛ فشسرنگى شر
شیلر گسازی ره تفکر مخاطب نحیاااس گم شاادش شرن كه
لبااسمااى مارك ردشاااب ماى گرنگمایه كه نز شاااعبان
سااطح شااعر مدضاادرات نشر رهحدی ساااشه ردیه
جعفرىما التما شن مشااايىما ربرت گرفيه ودب
گرشیده كه ررنی شرك آن گسازی ره تفکر نحیااس گم شدش
آگامند كه رنمى جز شاابسخدن ره ر شاانفکرى رایبندى ره
صادرن سپس ره تهیسل ررودرش جریان مشارل ررشنويه نس،؛
نوالد نوالقى كاه ودششاااان طرح راایاه ریزى كرشه نگد
فایل شعر /شمارهی ششم 166 /
گسیا !،طبسعين مر ش رهنى فرنز گشسبماى ودش رن شنشيه
(لبودنگىماى غزلآالى من)
ره مثارهى ضااعس ،حاكم رر جد شاااررنن گدییااندگان
رس نز ودنگبِ نین مين ره نین گيسجه مىرساااسم كه شااااررِ
منيشدنگى رن رنمىِ ررصاااه نشرسات كرشه نسااا ،نماگ را نین
شركى نز زیبایىشاناساى سااويار فرم شر شعر گدنشيه
تمهسد ره تهیسل رررسا مياحبهی نوسر شمس لنلر شی
حيا گسمایى كه ساانلب رن شر نشنمه ره سااسنه مىزگد رن كامل
م ررشنزش ن رشسده شنرش؛ نگر نشراماى شااامس رن را شیدى
مطالعه گکرشه نسا،؛ شرن كه نسيفاشهى رسب نز حدِ فعل شر
ر شنفکرنگه نلبيه گه نز گدعِ (لمپنما) گلاه كنسم ره نین گيسجه
شااعر مخياادصاان شر نین شااعرِ كدتاه فاجعه ردشه مر
مىرسسم كه واك مم نز نجازهى رشد شنشن ره نین تعدنش رى
شااااررِ ژگى مىشنگد كه ره جاى ش فعلِ ميشااااره مىتدنن نز
شاامارِ ریكماى مرز شر رالسنِ ودش رشااسمان شااده قيااد
كارررش قرینه یا حيا حنفِ نفعال ررنى نیجاز سپسدودنگى
شنرش را گدرى ساام راشااىِ شر گىِ ودش ریشااهماى آنما رن
رسشااير نساايفاشه كرش نما مخاطبِ نمر زى گباید نز كنارِ آن ره
وشاااك كناد؛ گمىشنگاد را نین كار ن ل شر نِ ودشِ واك
رنحيى گنشاايه گاشیدهن
رلسرش رلكه راید سااعى كند را
آلدشه شااده رعد ریكما نز رسن مىر گد نما ره مرحال شه
رفيارى ریااااسااااويارگرنیاگه ره رهبدش نجرنى فر ِ رهيرِ آن
را فکرِ رسب یا رد نِ آن نین كار رن ره نگجا رسااگده نس،
رپرشنزش كه مييسااافاگه جامعه مخاطبانِ نمر زى گسز ته،
نماگ سااپس را نشاااره ره رخش ا نز مياااحبهی شاامس ره
تيثسرِ ممسن منیانما قرنر گرفيه آن رن ره جاى نگيشاش مدرش
تهیسل رررسا ریااسااويارگرنیاگهی شعرمای نز شمس
سيایب قرنر مىشمند!
م ررشنزش؛ جنابِ لنلر شى شر قیاميى نز مياحبه مىگدید:
رشنهاشِ من ررنى رهبدشِ مرشه رسشيرِ شعرِ فدد:
(شاعر رن تعریك گم شاادش كرش تعریكمای زیاشی كرشهنگد
«ممه جا تعطسل
نز جمیاه نینكه شاااعر «كالم نسااا ،مخسل مدز ن» یا
سر نما شیدگ
تعریف كه جناب آقای نسامارسل ودی
شیلرنن ره شس،
شنشهنگد نما نین تعاریك جامع ماگع گسیا ،مخيير
ره تد فکر مىكنم »
نین
نماگ شر نشنمه را نشاااره ره نثر ماگدگار شاامس گشد ودش رن
نساااا ،كااه شر زگاادگ ر زمره نژه مااا ررنی منظدری
گیااب ،ره نسااياشرر ری نسااياشساااالری رسان م كند نز
نگد كال منط مشخي شنرش قي سخن نز آن
گهدهی ررودرش آنما را شااامس م گدید :نلبيه گباید نین رن
منط واارج م شااادش نگر نرش شهاارشدر رنیرفيه رر
گسز نز یااش ررش كه شااامسِ لنلر شى شر شمهماى گنشااايه
رایهی رناصر شعرساز رررس شدش آن سخن نرش ررصهی
مشااالتى رن نز مجالت كيابماى قدیمى نسااايخرنج ره
وسال شده یك منط شعری رر كال حکمفرما م شدش )
كياارى شهاار جیادىِ كم گظسر شر تاریخِ نشرساتِ نیرنن تبدیل
كه را كمى تهیسل رررساااىِ شاااعرمای ى ره نین گيسجه
كرش كه ممسن رمل گسز میاايیز ِ رش ا ره نشرسات صاارفِ
ودنمسم رساااساد كاه ن گسز رنارر نین مطیبى كه نرنئه گمدشه
زماگى طدالگىس،؛
شااررى كامل گبدشه یا نساسن گمىودنسيه نینگدگه راشد
نین شرس ،نس ،كه نگدیشه ى شر گىِ نغیبِ شاررننِ معاصرِ
مشخ
ودشِ حشسشىن
رن آشکار كند !
گامى ماگندِ (ریى راراشامى یدنهلل ر یایى شاامس لنلر شى
ره مثالِ زیر تدجه كنسد:
ممسنطدر نحمد شاامید شر رعمى نشعار) گئدكالسسك ردشه
«نمر ز
تاثسررنیرىِ رسب نز حدِ شااررى مثلِ راراشامى نز شاررنن
ممه جا تعطسل نس،
جریانماى مخيیك رن ره ضدح مىتدنن مشامده كرش؛ نما
سر نما شیدگ نس،
گباایاد راا كیاااى كاه را تما ِ ودرى یا ردى نز رالم ِ،ودش
شنر ره تد فکر مىكنم »
رازگشيه نینرار مىودنمد حشسش ،رن رلدید گامهرران ردش
«شمس لنلر شى»
مى تدنن شعرمای یدنهلل ر یایى ریى راراشامى رضا ررنمنى
/ 167شمارهی ششم /فایل شعر
شاااامید( كمير نز مارشى) رن نغیب رنا رر شالیلِ واصاااى
مدزیك شر مين میااايسم كه نگر ترنگه رن ره شلسلِ نریااايلىِ
وزربل منیان شنگیا ،نما راید نین مدضادع رن رر نساسِ
زنِ مدزیك نرم
شاادید ره میدشى نز آن حنف كنسم ره ش
شالیل شیدى تئدریك (گه رسانِ شادرى نحیاسىِ شمس
نز زنِ رر ضى تکسهنى مىرسسم
لنلر شى) مدرش رررساااى قرنر شنش كه لمپن ما ش راره مدنىِ
تکهى فدد رن رر نسااسِ مجاشسنى فشرِ نللدیىِ واصى نز
گدشاهرازى تخریبِ ردهنیى شیلر رن گکنند؛ ره ممسن شلسل
گظرِ زنِ تکسهنى ره گمایب رلننریم ره ریيمى مىرساسم كه
شاااعرمایى نز ریى راراشامى یدنهلل ر یایى رضاااا ررنمنى
نز مسچ منط واصاااى رسر ى گمىكند؛ ررنى مثال ره نین ش
تهسه كرشه قيد شنر معنىِ نین وزربیى رن نز رنمى كامین
سطر تدجه كنسد:
رسا تئدریك ررنى مخاطب ر شن كنم
«ره رگ رگِ تد رگرهرگ تد تند تند قرنر گبدش تند
نماگ شر نشنمه ره گمدگهنی نز شاااعر راراشام م ررشنزش نز
تند قشنگترینِ ریرنن ر ی زمسن راشم»
نین طری گشاد ودش رن رر آن نرش م شنگاد؛ ن ررنی تهیسل
«تَ تَ تَ تَ تَ تَ تَ تَ تَيَ تَيَ تَ تَيَ تَ تَيَ تَيَ
ودش نز شعر «تا سر ره مدنی » نز راراشام نشاره م كند:
تَيَ تَ تَيَ تَ تَيَ تَ تَ تَيَ تَ تَ تَ تَ تَيَ تَ »
طبسعين مر شاااخياااى نز كارررشِ نژهما جمالتِ ر زنگه
ممانطدر كه مالحظه مىكنسد مجاشسنى لهن شر شاااعر
منظدرى شنشايه كه آن رن را لهنِ شاش گارنح ،ريباگى
ششارِ فشر ردشه شارر فش مىودنسيه شسزى رن رسان كند
راه مخااطب منيشل مىكند؛ حاال سااادنل نین نسااا ،كه ما
ن شر نشنمه را تاكسد رر سااااويار ر نی شاااعر نینگدگه رسان
مىتدنگسم وبر مرگِ رزیزماان رن راا لهنى تند شااااش رسان
م كنااد؛ مااا شر شاااعر ررودرشنر نز ر نی ا ِ،گااامملدن
كنسم؟! كه نین مدضدع شر شعرِ مدرش گظر نز راراشامى نمکان
ورشهر نیا،ماا شر یاك ر نیا ِ،ریناد میااايسم نما ممسن
شنشيه نتفاد نفياشه نس:،
گامملدگى ورشه ر نیات گسز راید شر ودم ِ،ر نی ِ،نصیى
««ش سي ،شنرش» شنرش تند تند تجزیه م شدش كر ما ره شد ااا شاو ِ گا مای جدنن حمیه م ررگد تند تند ره رگ رگِ
راز نگر رخدنمسم نین
مدتسكماى آزنش تشااکسلشمندهى مدتسكِ مشسد راشااند گه گاامى نز نتاد رلدیسم رعد یاشمان رسفيد كه ماشرمان گاز رن گکرشه رس سرى مم ره گامار رزگسم كه ته گلسرش
تد رگراهرگ تد تناد تناد قرنر گبدش تند تند قشااانگترینِ
وامد
ریاارنن ر ی زمسن راشاام (تعرض من ره ساادساامارمای
ظهر گرسنه رماگسم!
رُماگيسک گسی ،كه شسفيهی نشكمای آب نگلدری تدنَگد)
مدضدع مهمى كه راید شر نشعارِ زران مهدر ره آن ررشنو،
گم گرفي نگر نز شسااايم كارش رن راز مم فر گم كرش حيا
منط ِ زرااگىسااا،؛ كاه نین الزمهى مطالعه رساااسدن ره
راا تدطئهی كارش كارش رن شر ريلِ رهیدننرنبهنی كه ريل ريل
شعدرى تئدریك نس ،ره نین تکه تدجه كنسد:
رجز م ودنگَد»
« گرگاه ماشرت ره رشد گخی رطب رطب نز حال گم رف،
نگر تدجاه كنساد رسشااايرِ كیمااتِ تکهى فدد ميشاااکل نز
شر گم آماد شنیاه شنیاه ق ،جنله ! شنیه فش نز كارشمای
مجاماىِ كشااسده ریند میاايند ماگند« :قرنر گبدش تند تند
كُناد مينفر ردش نز سااارراهمدنی ِ لدلااهماای تدپ تفنااگ
قشااانگ ترینِ ریااارنن ر ی زمسن راشااام» كه نغیب گفس
مسچ ق»!،
مخااطب رن رریده ره تیاااکسن مىنگجامد نما مارسنِ ممسن
مماگطدر كه مالحظه مىكنسد شاارر تال
رر شند صادنیى
سااطرما سااطرِ آمنلسنى مثلِ «:ره رگ رگِ تد رگ رهرگ تد
شادنِ شعرِ ودش كرشه
تناد تند » كه لهنى تند شنرش رد ن مسچ تمهسدى شر تيسسرِ
رد نِ مسچ تمهسدی نسااايفاشه مىكند؛ كه نگر رر نین نمر مم
لهن آ ن ره طدرِ گاگهاگى قرنر گرفيه نس ،نماگ رروالف
نگيشاش نرش گباشد شرن آن رن نشنمه گدنشه نس،؟! شرن رالفاصیه
شااگرشنن راراشام
سع كرشه شر ررودرشی تئدریك شعر
راراشام رن رررساا كند :نساااساان ما شنرنى سااه گدع زنِ
نز ربارتِ «شنیه شنیه ق ،جنله !»
ودشِ رن ى(شاااارر) نز زراانِ شنیاه ر نی ،مىكند لهن شاخياس ِ،ى رن شر شاعر نجرن گمىكند؟! كه نین مدضدع
فایل شعر /شمارهی ششم 168 /
شقسشن نرتباطِ میيشسمى را نشعارِ كالسسكِ تاریخِ نیرنن نغیب قرن مفيم مشايم شنگاى كل ردشنِ شارر آسماگى ردشنِ ى نز گظرِ شنگیااينِ لهن شااخيااس ِ،تما نگیااانما ممسنطدر رند نگدرزى ردشنِ آن شنرش نماگ ساپس ره رررس تشاره مهيدنی شر ن مين ِ شعری نز یدنهلل ر یای م ررشنزش: « شرح ودش رن رسدن كن نگر م جدئ راید كه رنشسن نی شیلر نی وجل شر تَركِ نسم شر شکیينِ گا نز گا » (یدنهلل ر یایى) «رس شر طیب ،كدشب رىفایده كرشیم شدن طفلِ ش نن شر رىِ گنجشك رریده» (سعدی) مفهدمى رن ره غسر نز نین رسِ،
ودشماان كنسم ریکه ررنى فهمسدن گریز ره آن شرصاااد نز
آیاا شاااعر فدد نز ر یاای
سااعدى نرنئه مىشمد؟!رس راید ره نگدیشااهى كالسااسك شر
ردمسم
غالب رسرمنى گد نريرنف كرش
نقك ردش
نمااگ شر راایاان نینگدگاه گيسجاه م گسرش :رس را تما ِ نین
آگامى راید زمانِ معسارِ مطالعهى ودش رن گیااير
ممسنطدر شر رنرطه را نگدیشهى كالسسك تينعِ زراگىِ شعر ر یایى گسز ممسن مدضاادع صاادد مىكند؛ ره زران ساابكِ رسسدن ررطى ره ردشب گدنرش ررنى مدرن شدن
تفاصسل ره نین گيسجه مى رسسم كه نشراماى شمسِ لنلر شى
وا
گیاب ،ره نین آقایان كامین مم رى نساس گبدشه ریکه نشراى
ماگدن راید نیدئدلدژى شر گى مدرن نمر زى شنش، فدد كه تنها گمدگهنی نز
ودش رن رد نِ شلسل نز سارِ شدر نحیاس رسان مىكند كه
ممانطدر كه مشاامده شد؛ گزنر
مخااطاب راایاد شر میهى ن ل ره منيشد ردشن گارش ى(
تهیسل شاررنن منيشدنن كالج گیب ،ره ر یدنش مياحبهی
شاامس لنلر شى) گیااب ،ره نشرسات شااك كند نساااساان
نوسر راازودرشمای آن ردش ممل رر شند گکيه نز جمیه؛
شاررى مثلِ ریى راراشامى شر مشاریه را تما ِ جریاگاتِ رسشر
رشدهگشااای شاااگرشنن شااکیاا ،سااکدت آنمم گه شر
تها ،تااثسر ردشه نغیاب رسااامن تشیساد مىكند ماگند
ودم ،شعر نشرسات رلكه تنها شر رنسيای حمایي ر مدرش
شر كيابماى شاپ شده ته ِ،تاثسر جریانِ شمهى
نز نساااتسدشااان نشاااره كرشگد گشااان شنشگد كه آگها ممدنره
نشعار
مفياش؛ ممسنطدر كمبدشِ شااعدرِ تئدریكِ ى شر مشاریه را فر
شغدغهنی شر مدرش ودم ،ره شعر گدنشيه تنها را مسامدی
نسيرنكچر ساويارِ ميمركز شر نثر كه مىتدنن آن رن رر
كه ررنی نريرنف صاااشقاگه رنه نگدنويهنگد شر تال
معناااى فشرِ شنگبِ تئدرى كمبدشِ مطااالعااه ى شقس ِ ى شر
تدجه ره حاشاسه مين رن كه مماگا شعر نس ،فرنمد
رنساياى جریاگاتِ نتفاد نفياشه شنگیا،؛ مدضادع نین گسی،
كه نلبيه میااسری كه نین ش ساايان رسب گرفيهنگد ره رسشاابرش
كه ما تا ره جریان تهدلى رر مىودریم رد ن مسچ مطالعه
شعرفارس رعد نز راگزشه سال گندیده شدن كمک گم كند
كند كا ى شر آن رنسيا شر ع ره سند زشنِ آن ره گا ِ
نگد تا را كنند
/ 169شمارهی ششم /فایل شعر
فایل شعر /شمارهی ششم 17١ /
/ 171شمارهی ششم /فایل شعر
فایل شعر /شمارهی ششم 172 /
/ 173شمارهی ششم /فایل شعر
فایل شعر /شمارهی ششم 174 /
/ 175شمارهی ششم /فایل شعر
فایل شعر /شمارهی ششم 176 /
/ 177شمارهی ششم /فایل شعر
ليالو
مزنرنن حرف شنرش مر قطره نشك زن مى شدش زران قيى كه نشك مىرارش نز تنهائىِ لسال زمان ره آش
فا گکرش
گرگه لسال كه شسطان رشد گبدش زیبائىِ شويرِ رعدى؟
زران قسام ،نس ،زران قسام ،نس ،زگان قسا مىكنند شاشرت رن ررشنر رفرما ره نین جمیه واگد رنشسن ر ى نین سطر رر جید
گه معشدد من رعدِ صد مزنر سال؟
قبیه قبیى رن رزن كنار زیبائىِ شويرِ رعدى؟
گه نصین شرن رعدن؟ سرآغاز لسال ردش آش كه نميهان سسب مىشنش رر صدرت صاف ن صدرتهیاب گدش، شر آغاز كیمه ردش كیمه گزشِ لسال لسال النله نال ال لسال ى كه ره آش گف ،ال حدن ر كى مى؟ زگانِ زران من لسالس، سطر كه سدرن مىكند صفهه رن لسال
گه معشدد من رعدِ صد مزنر سال؟ گه نصین شرن رعدن شیر ز نمر ز مر ر زمى مم واك مم آب نكیسژگى مدن ر كى مى؟ شسطان زن نس ،زمان زن زمسن زن نس ،زران زن زگى كه جاى كیمه نشك ریخيه رر نین صفهه
فایل شعر /شمارهی ششم 178 /
ليالك
صدنیى رن ريل مىكند گد كه راششاگه رخدنمد گرگه مهال نس ،رشندى
ريل كرشنِ صدن
شیدن گمىكنى
را گد
ملر كه ششمى
لمیسدنِ رنگب
نز تد ررشنرش رکس
ریياگب
لب مم گمىودنگد نسم كیى ملر كه ردسسده راشد
را حرف
گازشننِ ررمنهن زیرِ گدر شمع
صدنما
لسیسدنِ گامب
مم رن ريل مىكنند
نگدنمب
رسنىما شگبال ردى ممنگد المیه الميب كار گمىكند ملر شلى گرگه مسچ نگلشيى گبض گدنش، نى ودنى ن
مدماى رخب رر رالب رش ِ،رسکى تکسال نى لسال لسالى زرشه رسرمن لسالى سروه جدل شرن گمىرسد نینجا یکى ره شنش ؟
شرن یکى كه راید
رخاطر آ رشنِ زگى
مرگز گسی،
كه مرگز گخدنرسدهنى را ن
ودرشنِ واطرنتب
ميسب ،نس،
را ششم
ميسب،
/ 179شمارهی ششم /فایل شعر
ليآلخ
كه تدى تد ریخيهن طىِ سالما ررفى كه سالماس،
تدى صك نییياشهنگد كیماتم
شعر رن سپسد كرشهس،
یکىیکى
وسالِ نییياشن گدنرش
ودش رن مرتب مىكنند شر آینه
كمكم شنرش
كه شرك ،كنند شر رارتى
مىگشسند رر سر صدرتم
تدى شعرى كه شر رسب نس،
راید ز ش راشم
شگبال یك سطر ررنى شر ع
ن ل رسرنمنشان
سطرى كه تكتك كیماتب
رعد شیدنر شدرتِ كیماتم رن شررسا ر
جاى زگى رن گرفيه راشد شر سر
شعر راید لخ،
یا ریير
یا نسيخرى شنشيه راشد ررنى رارتى
ن لى راید تد راشى رهار
شال گرشن مىودنمد شکار؟
ش مى قبیى
راید رسنِ رهار راشد
رعدى گلار
كه مى لخيب مىكند وزنن
نما رهار ودب گسی،
رسنهد كسم كارشنشسان
ساگيىماگيال نس ،گلار
شگبال یك سطر
راید وسال كنم نقعن رهارى
سطرى كه تكتك كیماتب
را نحدى حیاشت گدنرى
زگى راشد رر نز لسآل
آنقدر فاشنرى كه حيى وزنن گمىتدنگد كم كند نز ررگمات راید ش راره شر تد رلرش كه رسدن كنم ودش رن یا غرد شد شر آرى
شگبال سطر آور نما شیلر را گمىشمد كیمه شر آینه مسچكس گسی،
فایل شعر /شمارهی ششم 18١ /
جاشه رن شیيه را شس،ماى ریند
ليالز
یکى آب شنشه ره واگهما رسنهد شاوهى سسبى ش ر كمرت
رسخدش كه ریند گشدگد
یك شس ،ودنمد نز رنجره آمد
تا ششم كار مىكند
رى آش
آسمانورن
نحيمال تد مىآید
نس ،گل
مثل ررج
مال تد مىآید نز ودش
شر مدنى رُر نز ررِ تهرنن
نز ودش سدى تد مىآید
صدنى رررر شده شنرش
صدنى تد مىآید نز ودش
یکى شنرش نز تد مىر شن
شدن ن ِ ودشلیى شر شعر
ررنى تد مىمسرشن
یا كیمه
شیلر آغد
كیمهى ودشلیى شر وساران
رلسرنگم
نین یکى رسن ن
سف ،رچیباگم ره تن،
آن یکى رسنهد ع
نینممه سدرن شنرش سدنل
كه مثل سسب
زیرِ شنمن،
گسر مىكند الى شاوهماى سطر مىرسچد
من مم كه نز تهِ شل جدنب
مىرسچد مى راز مىكند شرِ جمیه
شسيم گمىرسد
جمیه شهرىس ،رى كدشه
گمىرسد نز ررگ ره آن ریندى رچسنم رگگ
آش نس ،كیمه
سبز ریند نس،
مىگشسند شر جمیه لسالز رر مىزگد الى ال
راز گمىكندن
ن یال
سسب سروىس ،حدن ودرشه كه صدن راشسده سرِ كیمات
شه واگهنى نز ته شل تنگ
نگلش ،ریخيه ر ى حرف نضافه
یکى رنجرهما
كه رن كى نز رن نذی،
/ 181شمارهی ششم /فایل شعر
شر رن راز مىكند كه نرش شدى نز آزنشى
لد رده الميب
من گسیيم كه تدى آینهن
من گسیيم كه تدى آینهن
لسال الال
مخفى شده حرفى شر سر
لسیى لدلد
كیمهنى تدى ریير
ممه رن لد رده الميّب قایم شده رنمزگى زیر ردسيم ش حدنى ریيانشنر شر ش غار رسنى گفس رکشم مىرسنى كه نز تهِ شل ششيم صدنى وسیى گدنر مثل مدنى رُر نز ررِ تهرنن صدنى رررر شده شنر كالگ مىرارش سر رسن رارنن را من نز مىر گدمایم ش راره مىآید نین شیدنر شدرت ماىمایم تد كه نز فرشن الغرترى رس شرن آب گمىودرى؟ مرن رلسر رسآغد نى ودنى صدنماى ماى ماى نز شس ،شنشه من شیلر گمىشناسم آگچه مىرسنم رسر ن شگساى ودش غریبم مىرسند نز شنول نین ش ششم
مسچ فعیى شا گدنرش جز گا
فایل شعر /شمارهی ششم 182 /
ليالث
قاطىِ شبما گسمر ز رجب گسمر ى ردزرشهنى تك!
ما ممه تاریکسم گدر شر تيرف ن س،
شیلر مسچ مزهنى فامسلِ گزشیكِ فرشن گسی، حيى ش لسالى تازه را رسکى تکسال مم گمىشیبد
كه نر نحِ راشماى رسمار نس،
تخمما رن كشسدهنگد
ماشرر ِ،لسالماس ،لسیى ثد
لسال كمسن كرشه شر شلما
شر كياب نشعساى گبى جيد
نز ترس ن س،
رسچسده ش ر كمر
كه مرشنن وينه مىكنند
راشِ سدمرى
جهان ره شکل غریبى جهان ره شکل غریبىس،
رر زمسن ماشر مار مىراشد
من كه ماشر كیماتم
كه سر شررسا رش
كاغن شب شده تا لسال رساید نز لسل
نز گسمر ِ تاریك رز
گه لسیى لسیسث
رسر نن ساتسرگد رزشلما
گه لسیسان
رشل رن ممسشه غارت كرشهنگد
صبر سساه شده نى ودنى مدگث
كه آش نز لسیى فرنر كند
نى ن ى ن ى ن ما
مدن رر نز حدنس،
ن ماما ماماما
جهان مؤگث گسی،
مرن ررقيان ربسن
زمسن ره جر مدن زن نس،
ربسن ره رق
زگان زنماى زگانِ زن
كه گدر كندهن
كه شر مساگر شنن
رسن نین ش سطر حنارندنن نس،
را مار مىكند گزشیکى
شر ثاگسه رنهرندنن نس،
تاریخ رن مم مىزگد شر تاره
زر نن جید گمىر ش
كه سم ِ،مؤگثِ شیر ز
غرب واگهى ساتسر نس،
آ
/ 183شمارهی ششم /فایل شعر
رر سرتاسرِ شرد سایه نگدنويه نمریمن زمان جید گمىر ش ر زما ممه جمعنگد رسِ شیدنر ر سما نمان گمىشمند سدریه تب شنرش ررند شر نغماس، شر نیرنن فش ر ى مىشمند كه یك قطعه نز سایه تاریكتر شدش گدر شر تيرف ن س، زمان گسر كرشه شر مساگر شنن شگسا كه نز ش تا كمير گسی، ماگى رن ش راره معنى گمىكند جهان ره طرز فجسعى جهان ره طرز فجسعىس، من كه تكتكِ كیماتم ررممن نس، مندز زگدهن كه فریاش رزگم ماگى زن نس،
فایل شعر /شمارهی ششم 184 /
ليالل
زگدگى شنسيان نس، راششاگه لى رىلسیى مر صفهه رن كه مىودنگى حدّنى تازهنى گم مىشدش رعد كياب رد مىودرش زن كه لم شنشه ر ى كاگاره مى مىر ش نز نین كاگال ره آن یکى كه واگه نز نین رسب گماگد والى
ممه شر حال رف ،ررگشيند
شوير ش سالهن ششمماى گاز
ریيه راشد رنجرهما رن
رن
مى راز مىكند ریيه ودنرب گمىآید رسر ن راش مىآید ررد گامى قطع مىشدش گامى صل رنجره رازى مىكند را شرِ نتاد قيى راز مىشدش كه ررگشيه راشد راش
كه جاى كیى رن والى كیى كه معشددنت گبدشه مرگز زگى كه شر نین كياب گسی، یا نین نتاد كه جاى شسزى یا كیى شر آن والىس، رش مسچ گسی، ملر شسزى كه مىتدنگد جاى والىِ مر شسزى رن رر كند
/ 185شمارهی ششم /فایل شعر
علفزار گريان
كه شسدنِ ماشرى نینگدگه ماشر
رن مات كرشه ردش
تما ر شواگهما سرششمه نز جنگ مىگسرگد
مسچ جنلى ررگده گدنرش
كه رازىِ مرشنن نس،
شر مر ش سم،
ریسه ماشرنن
ماشرى مىگرید
مرگز گدیدهن
رسخدش كه ر شواگهما نشنمه گدنرگد
مسچ زگى شیسك كند شر جبهه
شگبالشان كنى
سررازما
ره ششمماى ماشرى مىرسى
نمدنلِ ماشرنگند نما ررنى ش مرش ش رمبر نز شس ،مىر گد كه جز شطرگج رازىِ شیلرى رید گسیيند سالماس ،كه شطرگج گمىكنم شرن را جانِ نشسا رازى كنم؟ شیلر نز ریسجىما حيى راسدنرما نز مسچ شکنجهگرى مينفر گسیيم آنما مم ریرِ ماشرى میيند قيى رهاشر نز جبهه آمد نفشى من شسدن ماشرِ ریر نز شس ،شنشه رن شید نقعن رزن رهاشر ردش حيمن یکى رن كشيه ردش
فایل شعر /شمارهی ششم 186 /
آدمِ آخر
ره شگسا فکر مىكنم كه شر رکن شسن ودرش ره آن ششم راشنمى الغر
ر سسه ن ل كر ریخ ،شر كریمه
كه قيى لنز گننش،
گاتدى ردرسدويه مم را رش ،شس،
شلم ررنى رسنك رسچارهن
ر ى سرِ كرمیسن كدرسد
سنلر گرفيه ردش رش ،ر زگامهنى شر مير
رعد مم یکى رمب نگدنو،
ررنى نینکه مثل گسدیدرك
سدرن شد راریس
مىسدو،
زیبایى حشيناك شنش،
ز ریخ رف ،زیرِ واك
گشیيه ردش آن ر رر ره كمسن
نر را یکیان شده را آب
شنان گاگهان رساشه شد
من شنر رار مىزگم آرن
كه رالب گدنرش تخيخدنرم
شک
رنس،
شه تنها شنا ر رر نین تدپ وسس
شک
رنس،
ریياگدنرتر نز ن گدیدهن حسدنگى
تا ششم كار مىكند آرىس، قيى كه وشکى گسی، آب حشيناك نس، تنهایى نز ویدت فجسعتر «كا
آینهنى شسيم ردش
گا گجاتشمنده رن مىگف»، كا
یکى مىشنگی،
گخدنرسدگب را من شنان یرنگم كرش كه كاردسى جز نین گدنرش تخيخدنرم كا
مىتدنگیيم شر نین قای رمسر
ن ضاع ورنب نس، نما شما كارى گکنسد فعین تخ ،رخدنرسد
كه شنر فکر مىكنم ره
تا رمب رسدنرتان كند
ره لندن كه شیلر گسی،
شگسا سدنر قایشىس ،تك گفره
ره ررلسن كه ودنمرزنشهى سرماس، ره نیرنن كه رفيه زیرِ واك
آب والى نز سکنهس، شر یکى نز قطرنتب یکى گشیيه شنرش مىزگد رار
/ 187شمارهی ششم /فایل شعر
یك قای ر ى تدرى وسس كه مر شه قل مىودرش گمىرسد ره گل یك قای كه مىر ش رىمشيد قایشرنن زگىس ،یا مرشىس ،كه نصین گسی، شیلر گه رایسزى شر كار نس ،گه زمیيان رهار مم رفيه زیرِ آب نما شما تا مىتدنگسد كارى گکنسد فش ودنب ربسنسد كه رمب رسدنرتان گکند من را آب رفاق ،گزشیك شنر «گجات شمنده شر رنه نس»،
فایل شعر /شمارهی ششم 188 /
ميدل کاسترو
رعد مم من آمد فریاننآ شركم كن رعد تركم
شیدث مهرران نس،
قیطنطنسه شیدثه
مىگایم ،ريباگى
شیدث ريض شنره
سدسسالسیمِ الشیمسر
مىگایم ،شدید نشدّن ُ رَیَى نلْکُفَّار
زیر كسر
ریىنلشارده رن الشگى
من شر آ رشى
یکى رساش رهم رده حالب تدپ
شرن ره زن كه مثل رهار تازهس،
یکى یه حالى رده حالب ودب شه
آفياب گمىزگد كه مثل فرشن
حالى ره وسیى شدر ى كه تدى ردتسن گند زش
تدلسد مثل كند كمرراریك
رعد گدر رچه مى مى زیاش
كه شیلر فعل ر گکند نز جمیه
گدرراشك تد مندز حال ،ودره؟
جمیه ورنب نس،
یکى رساش زران ر ربره رش ،زران رلاش
حمیه مىكند شر میيى
یکى رساش ره وا رمساگه مسدلماى كاسير كه شنرب شدگد
میيى شرن رش ِ،نسم ورنب گمىشدش؟ شرن ره شل شر گمىزگد تد حال ،ودره؟ فرشن مریمه نمیال سرطان كدن شنره آب ر قاطى گکن را آب آب ضرردر ش یعنى آب ضرردر سه یعنى سرنب شیدث مهرراگه حيى آب مرش نضافه گسی ،الميّب حيى ممسن حيى كه مرگ مىشه ره صف، ره نز شر را كه ریخ ،مثل سه قطره ودنِ سفسد ر ى شکم نمما شد
لسس مى مى زشن ریسه كارسيال یکى رساش یه حالى رده آش نشرف مشر راته رند
كدكالسال
رد
نین گا سامرى
رسا رده شیدث مهرردگه سرمایهشنر مىزگه الى ش را رعد مم رار مىزگه مال ش لدل رمَر شر كارل نى كه مالرمر حکدم ،مىكنه مرجایى حکدم ،ر مىكنه شر تهرنن
/ 189شمارهی ششم /فایل شعر
شر ريدنش شر ررریيان شگسا شس ،راگکه آش زیر تاگکه یاگکىما مندز ككِ تد گسیيند تد كدالكى نز رسیى گه رپیى كدال لسالیى نز الال گه نى كمرراریك رخدنب رزیز راز رده حالم ورنره جهان نز رش ،رنجره شنره شید مىزگه جهان نز رش ،زران كه جهان نز رش ،رنجره گسی، شیدث نقعن شیدثه ماشرجنده!؟
فایل شعر /شمارهی ششم 19١ /
شكست برجام
ررنى نینکه كدكا رسشير كاله ررشنرش مك ش گالدِ ترنمک شادتر كند جهان ش راره راید رژیم رلسرش نیرنن نز تنله الغرتر شدش مرمز كارگرِ حاج شعبان كه شوير مىورش مف، گببِ گازى آراش مىفرسيد ش رى تا ورنب شدش شگسا شوير رسچارهى مرمز كه شاید ظهدر كند نما نما فرجا گدنرش نین ررجا شويركِ رسچاره شهارشه ركع،
ررنى نینکه نرتب آمریکا سگِ مار نس، ور س الرى گسی، كه مثل مسالرى سرِ گمرك شس ،ره شس ،شدش
تدى ش رى
ررنى نینکه شگسا ورنب نس،
شهارشه رار زیر شنیناسدرى ررب ودن رن مى صدن زش نما ره شنش
سرشنر سیسماگى
گرسسد
مثل كدن گدزنش نما ریسسجمهدرِ آمریکا ردشك رچه ردض گمىكند
/ 191شمارهی ششم /فایل شعر
حلب
شر سدریه شنرش رارنن مىرارش لى ر زگامهماى نیرنن حیبى شدهنگد شر تركسه شنرش رسبمرگه مىرارش نز قدگسه لى ر زگامهشىما شیبى شدهنگد شیلر گه مرگ كدراگىس، گه شرش سدرنگى قيب گنش ،رچه حاال رزب شده حیبچه حاال حیب شده ر زگامهما رر سى گرفيهنگد شر ر سسه شنرش ررف مىرارش لى نسد له مىكند حیب رن را ردتسن ش نزشه مسیسدن آ نره یعنى كه تهرنن شر رر ش نز نیرنن سسيد مزنر گفر مرشگد سرشنرما شر رس ،ترنگه مىودنگند نز ش نزشه مسیسدن آ نره سسيد مزنر لب كم شد حیب آزنش شد
شند مسیسارش شالرِ نیرنن تنها شر نشلب گم شد حیب آزنش شد ششدر نفياگى كه ورجِ شا گشد شر نلباب حیب آزنش شد كدراگى فیج شده جان ره لب شده نشلب نریها مات شده ش ما ماتم نما حیب آزنش شد حیب آزنش شد كه شاشى كنند جاى شر شاشى كنند كه گفرت وریدهنگد جاى شا شاشى كنند كه آتب گرفيه آش حدن سرش نس، رامى جدش گدنرش شیلر شر سدریه شنرش رمب مىرارش
فایل شعر /شمارهی ششم 192 /
ششمن،
سنگ کليه
قيى كه شسيب گمىرسد مهکم شر آغدشم گرف،
ممهجا می،
رعد مم رسنکب رن شنش راال
تدىِ ودشت
طدرى گف ،تییس،
رش ِ،صدنىِ ردرت
كه تییس ،گریی، صدن لبما
یا زیرِ شاشرگمازِ ماشرت
وسس ردش
رالم ،مىتدنگد ودنمرت راشد
گریه شنش،
نسمِ فامسلِ ش س ،شويرت راشد
حيى ق ِ،رفين شاگهما
نما رش
مىگریی،
رش كه مرگز رسر گمىشدش
من نما مندز
سگ شیده تيدیرت
رسنِ وسالم گسی،
رر صفههى ماگسيدر
ممسشه جاى رفيه رن
سگز زه شنرش مىكند نررنز
یکى می ،كه رُر كند
شلينلىن
نما نگر گباشد یکى
قيى كه شید
كه راید ش ر
سى جدنگيرى نز سال
كدر مىشدى
من نما رش ردش
وطرگاكتر نز شسشهس،
گه ررنشرودنگدهى سنگ
رىرَحمتر نز رمب
شند ساليه؟
گامى ش ر
یعنى كه تدلد
گامى ريل شس ِ،تدس، ش س ِ،تدس، گامى كه شس ِ،ودش
ره تعی شنرش مالِ من نس ،آیا مرگ؟
گسی،
سنگ نس ،سدنل
/ 193شمارهی ششم /فایل شعر
نگر كه ررتب كند شمان شماگى جدنن شرس ،قيى كه شنرش مىشمد لب ره سر مىودرش وال
كا نما
نز كدشكى نز گدجدنگى گنش، رش كرشه جدنگى شر ن نن مسانسالى شنرش ربدر مىكند نز كیسه آن شرن تما گمىكند سنلى كه نگدنويهنى شر شر گم؟
فایل شعر /شمارهی ششم 194 /
كه مسچكس گيدنگد رلسرش ره ز ر
گورخواب
جز زمان مم نسرىس،
كه نگر الى ریيانِ تد رلننرش سر
مم نردى
سسنهماى تد راشد رالب
حالم نز آش ودب گسی،
كه گلننرش كاردس ربسنم
تنها رالم ،نس،
یا نگر رلننرش گدگهمات
كه سر گدنرش
كه نینگدگه ردس رچسنم تا صبح
را گدنرش
ودنب مىررش نز سر
رنه نشنمه شنرش
كاردس
مر آشمى ردض مىشدش
ررنى ممسشه شر مىر ش نز ریير
كار
نما كجا؟
شهر
جز فرنمدشى
ظامر
نز مر میسرى كه رفيهن ررگشيم
حيى ممیر
ردض مىشدش
ره تد
واطرنتب نما گه
كه مرگز رسدنر گبدشهنى
جز فرنمدشى گجاتى گسی،
تا ودنر ،ربرش
جز فرنمدش
نگر رخدنمى ودنب ربسنى
ره مر آشرسى كه رفيى ررتگرشنگد
راید نقعن رخدنرى
مندز ش را شنرى
گدرودنب كه كاردس گمىرسند
رنه شنرش نشنمه
قيى ره گدرسيان
آنقدر شرش گکب
ره سسامهى آش ما گلاه مىكنم
كه صدنی ،مم ردض شدش
مدشنگ رن مىرسنم
ممسشه شسزى شنرى
رد نِ گُلشسرى
/ 195شمارهی ششم /فایل شعر
رىِ شهوبر! نما مرنس گدنرش نز تاریکى كدر رسنك وریدهنى ررنى شه؟ رر شنر مررار ممسشه ممسن شند قطره ردش كه نرال ِ شکی ،مىكرش گرفيم نز شگسا راالوره حشم رن تد تنها زگى ردشى كه گفيه ردش گه! ...
راگدش :،قي آش ره تاریک گلاه مىكند ره آنجا مىشنگد كه شه شسزما ممکن نس ،راشد نما گم شنگد شهما م گنرش ررنی ممسن نس ،كه شر تاریک وسی وبرماس، نز كياب "شازشه نحيجاب"
فایل شعر /شمارهی ششم 196 /
شبسه تد مىشد
بخشش
تد جز گدیدن گدیدى شسرِ آب گسی، آب
شسر نس،
ور رشد راز
كن
صدرت رشدر ردرسگ سرما مشير گسی، آب
تسز نس،
تسزآب نس، كه نینلدگه مىررّش شس، ور رشد راز
كن
صدرت رشدر گامرش قيى شرش نینلدگه مىرارش نز شسيشدیى تد جز گدیدن گدیدى سنلریزه مىریزش نز زیر آب مىآید نز رایسن آرشار نس، ربسن كه نصین ريبى گسی، رش آقاس، آینه مرگز شر گ گمىگدید نگر ررنشر شنش،
/ 197شمارهی ششم /فایل شعر
فراموشى
گمىآید ره تد مر رسرنمنى غبطه گخدر كه گدنرى فشسرتر نز كك شس ،گسی، ربسن شه ودب لمس مىكند گه مثل شمان ششم ره شر شنرش گه مثل گد رشدهى گدشدنره ربسن شه ودب كارش مىكند رشررهما رن مىررى جید
ل كن! را نینکه فرشن قرنر شنرى
سار ،گد
سگ ریيهنى شر آینه
نمر ز رن نز شس ،مىشمى كه شه؟
تدى ردسي ،گمىگنجى
جز فرنمدشى
ثاگسهما رن مُل مىشمى كه ز شتر گم شدگد
نتفاقى گمىنفيد
سعى مىكنى كه رخدنرى
مسچ حماقيى
ز رت گمىرسد
فجسعتر نز نگيظار گسی،
مىر ى كه ش
رلسرى
ن ل سرِ سسنهما رعد ر ى وسال ،آب مىراشى آب گمىر ش ق،
گمىكند
فایل شعر /شمارهی ششم 198 /
قيى وطر م كنى وطا مم شاشنىِ كار م شدش ما نز وطا گم ترسااسم ودب م شنگسم نگر نشاايباه گکنسم مهال نساا، گامى ره رسب ررشنریم ریسار سعى كرشیم كه ر گش
راشسم
نما نشيباه مثل نتفاد نس ،مى نفيد! رس مندز مثل ممسشه نز
Www.instagram.com/file.sher -8كاگال ری ربدنلرضای https://telegram.me/aliabdolrezaie
رسشنهاشماى شما نسيشبال مىكنسم را ما شر تماس راشسد:
-9شنگیدش رنج شماره ی مجیه فایل شعر
collegepublisher@kalejsher.com filesher@kalejsher.com
http://kalejsher.com/magazines.php _1١كاگال سخنرنگ مای ری ربدنلرضای
شنااگچاه ماییسد مطالبيان شر مجیه فایل شاااعر یا شر ب
pUCzlE3https://telegram.me/joinchat/DcC HuDjFvPPpDFw
كنسد:
_11كاگال كارگاه شعر ری ربدنلرضای
Rooz@kalejsher.com
dT-2https://telegram.me/joinchat/BdO jUFIrGW_g6OM2Ru
ساای ،كالج شاعر منيشار شادش آن رن ره نیمسل زیر نرسال
نگر ماایالنیاد راه ما رپسدگدید یا شیلر تریبدنماىمان رن شر شسيرس شنشيه راشسد ره لسنكماى زیر رجدع كنسد: ریای ،كالج شعر ربدنلرضایى www.Kalejsher.com -1ر زگامه_شعر
_12كاگال سمسنارمای كالج dbzEeK2https://t.me/joinchat/AAAAAEG Eg9XUZFI _13كاگال كالج شعر شر یدتسدب https://www.youtube.com/channel/UCRXer qyVzr_A6CmDLmalXPD
/http://kalejsher.com/wordpress
_14كاگال كالج شعر شر آرارنت
-2رنشید كالج شعر
http://www.aparat.com/Kalejsher
http://myradiostream.com/mobile/abdolreza eicollege
_15كاگال كالج شعر شر سا گد كال ش https://soundcloud.com/kalejsher
-3گر ه كالج شعر شر تیلرن EGg7MprT6https://telegram.me/joinchat/B wOSKwHDA0C-A -4وبرمای مرتب را كالج شعر /https://www.instagram.com/aliabdolrezaei -5صفهه كالج شعر شر نینیياگرن
_16فسیبدك كالج شعر https://www.facebook.com/abdolrezaei _17تدیسير كالج شعر 32623https://twitter.com/kalejsher_/status/ 3627525020133
http://instagram.com/kalej.sher -18ررات مجمدره آثار ری ربدنلرضای -6صفهه ی رنشید كالج شعر شر نینیياگرن /https://www.instagram.com/radiokalej _7صفهه ی فایل شعر شر نینیياگرن
https://telegram.me/Aliabdolrezaiebot
/ 199شمارهی ششم /فایل شعر