Książki Roku 2012 - dodatek by Biblioteka Analiz Magazyn Literacki KSIĄŻKI

nr 1/2013 (196) • styczeń 2013 Bezpłatny dodatek • ISSN 2083-7747 • Indeks 334464

Wydawca Roku 2011 poleca: Seria

Sztuka polska

Tom IV - Wczesny i dojrzały barok Tom III - Renesan s i manier y z m Tom II - Gotyk Tom I

Wiedza oznacza postęp i jest siłą napędową rozwoju każdej ﬁrmy. Wprowadź swoją ﬁrmę na szczyt i obejmij wiodącą rolę w przemyśle. Doprowadź do perfekcji swoje umiejętności i kompetencje poprzez szkolenia, seminaria i know-how oferowane przez Print Media Academy. W Heidelbergu eksperci uczą się od ekspertów. Zarejestruj się na: www.print-media-academy.com

- Romaniz m

Wydawnictwo ARKADY, ul. Dobra 28, 00-344 Warszawa K s i ę g a r n i a f i r m ow a 2 2 4 4 4 - 8 6 - 6 0 , w y s y ł kow a 2 2 4 4 4 - 8 6 - 9 7 www.arkady.com.pl, sklep@arkady.info

Książki 2012 roku Przypominamy 48 książek miesiąca

„Dom pod Lutnią” Kazimierza Orłosia (Wydawnictwo Literackie), „Pakt Ribbentrop-Beck” Piotra Zychowicza (Dom Wydawniczy Rebis), „Listy” Johna Lennona (Prószyński i S-ka), „Itinerarium” Jakuba Skiby (Jedność) i „Wiara” Adama Bujaka (Biały Kruk) – Książkami Roku 2012

pośród 48 tytułów, uprzednio wyróżnionych jako „Książki miesiąca” wybraliśmy – po redakcyjnej dyskusji – pięć Książek Roku 2012. Przed rokiem uhonorowane zostały: „Mała matura” Janusza Majewskiego (Marginesy), „Pola Negri” Mariusza Kotowskiego (Prószyński i S-ka), „Wolność” Jonathana Franzena (Wydawnictwo Sonia Draga), „Ostatni krzyk” Barbary Stanisławczyk (Dom Wydawniczy Rebis) i „Polska. Panoramy” Adama Bujaka i Andrzeja Nowaka (Biały Kruk). Dwa lata temu wyróżnilismy następujące książki: „Dziennik”, t. I 19621969 Sławomira Mrożka (Wydawnictwo Literackie), „Dzicy detektywi” Roberto Bolano (Muza S.A.), „Kiedy Bóg odwrócił wzrok” Wiesława Adamczyka (Rebis), „Wielki słownik niemiecko-polski” (Wydawnictwo Naukowe PWN) i „Muzeum Narodowe w Krakowie” (Arkady). Książkami roku 2009 były: „To moja droga. Biografia Jacka Kaczmarskiego” Krzysztofa Gajdy (Wydawnictwo Dolnośląskie), „Historia Edgara” Davida Wroblewskiego (Sonia Draga), „Międzynarodowy komunista. Jerzy Borejsza – biografia polityczna” Eryka Krasuckiego (PWN), „Ars” Adama Bujaka i Jolanty Sosnowskiej (Biały Kruk) i „Prawo autorskie. Próba syntezy” pod redakcją Tadeusza Guzy, Jana Głuchowskiego i Marii R. Pałubskiej (C.H. Beck). Autorzy i wydawcy nagrodzonych książek otrzymują od nas pamiątkowe statuetki i dyplomy.

Proza polska Dariusz Wilczak Generalissimus (Ossolineum) Trudno zaszufladkować ten niewielki – jedynie objętościowo – tom, którego narratorem jest wieloletni adiutant Jaruzelskiego (postać wymyślona, stanowiąca amalgamat kilku bliskich generałowi osób), często i gęsto dyskontujący fakty oraz archiwalia – ale przede wszystkim, opisujący twórcę stanu wojennego z psychologicznego punktu widzenia. W trakcie lektury nasuwają się b i b l i o t e k a

a n a l i z

skojarzenia z „Rozważaniami o Hitlerze” Sebastiana Haeffnera, starorzymskimi powieściami Roberta Gravesa, „Garderobianym” Ronalda Harwooda, a patrząc na nasze podwórko – „Moim przyjacielem królem” Józefa Hena. W tym ostatnim przypadku dostrzegłem jednak także istotną różnicę. Mianowicie Wilczak nie wybiela opisywanego. Co najwyżej udziela głosu wybielającym. Jarosław Kamiński Rozwiązła (W.A.B.) Ta debiutancka powieść ogniskuje się na wydarzeniach roku 1968. Dzieło to nader misternej konstrukcji. Wymyślny tok narracji przypomina mechanizm doskonałego szwajcarskiego chronometru. Zresztą czas toczy się u autora leniwie. Intryga snuje się niczym nurt pełnej meandrów rzeki Omulew, wijącej się w pobliżu mazurskiej osady letniskowej, gdzie rozgrywa się istotna część akcji. Wojciech Albiński Soweto – my love (W.A.B.) W najnowszej książce Wojciecha Albińskiego powracają motywy afrykańskie. I nic dziwnego, ponad trzy dekady autor spędził na Czarnym Lądzie. Głównie w Republice Południowej Afryki, w ostatnich latach przeistaczającej się społecznie, politycznie, obyczajowo i mentalnie. I przede wszystkim o tym traktuje ta oszczędna, wyrazista i bardzo autentyczna proza, dowodząca doskona-

łego zmysłu obserwacji oraz dogłębnej znajomości tematu. Marek Nowakowski Pióro (Iskry) Utrzymana w formie monologu relacja ukazująca pisarskie początki autora. Barwna, wyrazista, oszczędna stylistycznie. Świetnie wkomponowana w krajobraz Warszawy z epoki towarzysza Wiesława, znaczona adresami lokali gastronomicznych z wyszynkiem. Niewolna od niepoprawnych politycznie refleksji. Dowodząca wciąż najwyższej formy pisarza. Ewa Stachniak Katarzyna Wielka (Znak) W XVIII-wiecznym Paryżu „miano przyjaciela Katarzyny jest upragnionym zaszczytem. Monsieur Voltaire robi wszystko, żeby na nie zasłużyć. (…) Monsieur Voltaire nabił sobie głowę konceptem, że Katarzyna uzdrawia barbarzyńską Rosję, nadrabia dziesięciolecia ‘bezprzykładnych zaniedbań i nadużyć’, zupełnie, jakby Francja takich grzechów nie znała. Katarzyna osusza rosyjskie bagna kopiąc kanały, ogłosił. Otworzyła szpital i sierociniec. Karczuje lasy sosnowe. Rosyjscy senatorzy jeszcze nigdy nie pracowali tak ciężko. Jej motto brzmi: Być użyteczną – mówi monsieur Voltaire tym, którzy drepczą za nim w podziwie. – A jej godłem jest pszczoła”. Ile prawdy w pierwszym cytacie, ile w drugim?

Kazimierz Orłoś, Dom pod Lutnią (Wydawnictwo Literackie) Czy ktoś potrafi dziś w polskiej prozie lepiej od autora „Domu pod Lutnią: operować nastrojem? „Wysokie źdźbła trawy chwiały się nad głową, czasem bzyknęła mucha, wtedy Tomek pomyślał, że ta chwila – kiedy skóra na rękach i brzuchu wysycha powoli na słońcu i kiedy widać, przez przymknięte powieki, jak trawa kołysze się naokoło, a po policzku spływa zimna kropla z mokrych włosów – ta chwila to jest właśnie szczęśliwe życie”. Dawno nie czytałem równie doskonałej polskiej powieści. TOMASZ ZBIGNIEW Z ApERT

p r z e d s t a w i a

•

k s i ą ż k i

•

s t y c z e ń

2 0 1 3

Książki 2012 roku Wacław Holewiński Opowiem ci o wolności (Zysk i S-ka) Bynajmniej nie z braku tematycznej konkurencji najnowsza powieść Wacława Holewińskiego zapada w pamięć. To po prostu świetnie opowiedziana historia, znajdująca wyraziste odzwierciedlenie w losach dwóch bohaterek, konspiratorek Narodowych Sił Zbrojnych, a potem Narodowej Organizacji Wojskowej – formacji do dziś demonizowanych przez mainstream. Książka ta – napisana z nerwem, znajomością tematu, ale także psychologii, języka i obyczajowości – chwyta czytelnika za serce. Nieczęste to zjawisko w naszej literaturze współczesnej.

Proza obca Vladimier Nabokov Blady ogień (Muza S.A.) Nie pierwszy raz Nabokov udowadnia, że historię można tak zagmatwać, że nawet uważny czytelnik nie będzie na koniec w stanie określić jej narratora. O „Bladym ogniu” krytycy napisali kilka książek, rozwiązania zagadek fabularnych jednak nie znaleźli, a sam Nabokov w udzielanych wywiadach zdawał się mylić tropy, wszak wyraźnie chciał sobie z badaczy zadrwić. Drwina to jednak najwyższych literackich lotów… Mario Vargas Llosa Listy do młodego pisarza (Znak) Krótka książka, będąca niezwykłą wędrówką po świecie lektur i warsztatu twórczego peruwiańskiego noblisty. Sam Llosa zapowiada, że to „książka bardzo osobista i, w pewnym sensie, coś na kształt autobiografii”. Autobiografii twórczej, jeśli za biografię pisarza uznać możemy jego sposób rozumienia literatury, czytelnicze fascynacje i ścieżki jakimi podąża wyobraźnia. A wyobraźnia twórcy – jak dowodzi nam Llosa – zawsze jest ciekawsza od rzeczywistości. S.J. Watson Zanim zasnę (Sonia Draga) Powieść ujmuje fantastyczną narracją, budowanym rozdział po rozdziale napięciem, licznymi zaskoczeniami i inteligentnym prowadzeniem czytelnika przez mozolny proces rekonstruowania życia bohaterki. Na powsta-

b i b l i o t e k a

a n a l i z

nie książki po części wpłynęły przeżycia kilku pacjentów z amnezją, choć – jak informuje sam autor – opisane tu wydarzenia są całkowicie fikcyjne. John Updike Miesiąc niedziel (Dom Wydawniczy Rebis) Jedna z najlepszych powieści zmarłego w 2009 roku autora „Czarownic z Eastwick”, pisana w połowie lat 70., teraz dopiero przetłumaczona na polski. Plastyczne opisy i sensualność w relacjach między płciami przywodzą finezję Nabokova. Książka o rozterkach starzejącego się pastora, czy może tracącego siły i wiarę zagubionego mężczyzny, ojca, męża i niespełnionego kochanka, ale jednocześnie wyuzdanego grzesznika, pozbawionego skruchy. Julianna Baggott Nowa Ziemia (Egmont) Autorka stworzyła mocną powieść z intrygującymi postaciami, która trzyma w napięciu od początku do końca. Trudno odłożyć ją na bok nawet na chwilę, trudno nie zastanawiać się nad tym, na ile możliwy scenariusz przedstawia. Na szczęście sama autorka uważa, że literatura dystopijna oprócz pozornej ciężkości tematu, zawsze na koniec daje nadzieję. J.K. Rowling Trafny wybór (Znak) Rowling pisze dla dorosłych – ta rewelacja obiegła błyskawicznie cały świat. Najnowsze dzieło twórczyni czarodziejskiej sagi dla nastoletnich czytelników stało się jedną z najbardziej oczekiwanych premer ostatnich lat. Wszyscy zastanawiali się, jak autorka bestsellerowego cyklu o Harrym Potterze da sobie radę z powieścią dla dorosłych. Otóż poradziła sobie rewelacyjnie!

Poezja Wisława Szymborska Wystarczy (Wydawnictwo a5) Jak wiadomo, poeta żyje dwa razy: nie tylko za życia, co oczywiste, ale także po śmierci, co zresztą jest miarą jego poezji. To właśnie można powiedzieć o Wisławie Szymborskiej, która żyje nadal, w swoich wierszach, dzięki swojej poezji jest ciągle między nami.

Biografie, wspomnienia Dorota Simonides Szczęście w garści. Z familoka w szeroki świat (Nowik) Autorka książki jest wybitnym etnologiem i folklorystą, twórczynią nowatorskich metod w badaniach folklorystycznych. Związała się z Uniwersytetem Opolskim, gdzie otrzymała najwyższe uznanie akademickie, jakim jest doktorat honoris causa, wykładała także na uniwersytetach niemieckich, austriackich i szwajcarskich. Po latach stała się uznanym autorytetem moralnym i jedncześnie reprezentantem mieszkańców Śląska oraz ważną osobistością w relacjach polsko-niemieckich. Jan Zieliński Szkatułki Newerlego (W.A.B.) Rozmaite wydarzenia, ślady, epizody, relacje, teksty, zapiski, wspomnienia, posłużyły autorowi do stworzenia biografii niebanalnej, nie do końca ułożonej chronologicznie, układającej się w jakiś literacki mebel z wieloma mniej lub bardziej ukrytymi szkatułkami, które znalazły się w tytule książki. „I jeszcze miał w swej biografii tajemną szufladkę w postaci współpracy z wydawanym w Warszawie pismem białych Rosjan, miał na swym koncie artykuły wyśmiewające Stalina i obnażające prawdziwe oblicze radzieckiej policji politycz-

Piotr Zychowicz, Pakt Ribbentrop-Beck (Dom Wydawniczy Rebis) Bardzo ciekawa, ale i niezwykle denerwująca książka – i to nie tylko dlatego, że wkracza w obszar historii alternatywnej, której wydumane tezy spotykają się często z negatywnym przyjęciem przez czytelników. W tym przypadku jest to bardziej polemika z przeszłością i to z przeszłością dla nas najbardziej żywotną, której kulminacją był podpisany w nocy z 23 na 24 sierpnia 1939 roku w Moskwie pakt Ribbentrop–Mołotow. To była „dla Rzeczypospolitej apokalipsa, której skutki odczuwamy do dziś. Był to najbardziej złowieszczy i katastrofalny w skutkach dokument w całych dziejach Polski”. pIOTR DOBROŁĘCKI

p r z e d s t a w i a

•

k s i ą ż k i

•

s t y c z e ń

2 0 1 3

GOTUJ Z PASJĄ... SMAKUJ ŻYCIE!

książki inne niż wszystkie

Smakowite prezenty Słodkie i słone przysmaki na cały rok Szukasz ciekawego upominku? Mamy coś specjalnie dla ciebie. Prezenty, jakich nie dostaniesz nigdzie indziej! Ta niezwykła książka autorstwa znanej blogerki, to zbiór smakowitych i prostych przepisów na słodkie i wytrawne podarunki. s. 192, oprawa twarda z obwolutą cena 59,00 zł

Ilustrowana szkoła gotowania Kuchnia włoska krok po kroku

Czekoladowe słodkości Małe pyszności

Encyklopedia zdrowego żywienia

Skarbiec wiedzy kulinarnej w jednym tomie. W siedmiu rozdziałach (ciasta, sosy, mięso, ryby, warzywa, owoce, desery) znajdziesz wspaniałe, nie tylko włoskie, przepisy. Bogato ilustrowana książka, po prostu piękna i… bardzo apetyczna!

Przepięknie wydane poradniki z praktycznymi wskazówkami oraz podstawowymi technikami cukierniczymi. Przepisy na torty, ptysie, herbatniki i inne ciasteczka. Idealny pomysł na prezent!

Odkryj tajemnice klasztornych specjałów, oryginalne receptury na wyborne wina, nalewki, likiery z zakonnej piwnicy oraz smakołyki kuchni świętych i papieży. Zapraszamy w pełną inspiracji podróż do świata, gdzie tradycja łączy się z nowoczesnością.

s. 512, oprawa twarda cena 59,00 zł

s. 96, oprawa twarda na gąbce cena 24,90 zł

komplet 3 książek, oprawa twarda, etui cena 89,00 zł

www.jednosc.com.pl

Książki 2012 roku nej”, pisze autor biografii, ujawniając tę nieznaną twarz swego bohatera. Mitch Winehouse Amy. Moja córka (Sine Qua Non) Pierwsza w Polsce biografia Amy Winehouse jest obszerną opowieścią o legendzie, w żaden sposób obiektywną, wszak zbudowaną na relacji o wyjątkowo silnej więzi ojca z córką, dlatego też więcej dowiemy się o jej duszy niż dokonaniach artystycznych, ale przede wszystkim jest to tragiczna historia o nierównej walce z nałogiem, jaką z pewnością stacza codziennie wielu rodziców na świecie. Mitch Winehouse dysponował co prawda ogromnymi środkami finansowymi, ale nie można pomóc nikomu na siłę. Dziś sam powołał fundację, która służy wspieraniu młodych talentów oraz walce z ciężkimi chorobami i uzależnieniami. Jan Nowicki Mężczyzna i one (Bellona, Agora) Czytelnicy, a zwłaszcza czytelniczki, dowiedzą się z tej książki wiele prawd o sobie, jak chociażby to, że „kobiety mają, niestety, niezwykłą zdolność zapominania”, bo „do każdego nowego związku pragną wnieść swoje dawno utracone dziewictwo”, jednak „mężczyźni są na ogół tak głupi, że im wierzą”. Autor jednak nie ma wielkich złudzeń. „Nie traktuję życia zbyt poważnie”, zwierza się i od razu dodaje: „Po co? Ono się przecież kiedyś skończy, tak samo jak kończy się spektakl teatralny. Zapada kurtyna, gasną światła, a aktor odchodzi do innych zajęć”. Salman Rushdie Joseph Anton. Autobiografia (Dom Wydawniczy Rebis) Josephem Antonem (od imion Conrada i Czechowa) nazwał się Salman Rushdie po tym, jak po nałożeniu na nie-

go przez ajatollaha Chomeiniego fatwy, żyć musiał w cieniu śmierci. Ten ostateczny wyrok zawisł na nim z chwilą, odkąd jego „Sztańskie wersety” uznane zostały za książkę wymierzoną przeciw islamowi, Prorokowi i Koranowi. Pasjonująca opowieść o odwadze i powinności pisarskiej relacjonowania prawdy. Krzysztof Azarewicz, Piotr Weltrowski, Adam Nergal Darski Sacrum Profanum (G+J Gruner+Jahr) Całkiem jeszcze niedawno imię Nergal kojarzyło się u nas powszechnie z denerwująco słodkim kotkiem występującym w kreskówce „Garfield”. To jednak już przeszłość. Obecnie praktycznie każdy wie, iż Nergal to lider cenionej na świecie polskiej, blackmetalowej kapeli Behemoth. Każdy, bowiem z dnia na dzień z muzyka niszowego nurtu stał się on również Adamem Darskim… celebrytą! I w tej nowej roli czuje się świetnie, co potwierdza wydany właśnie obszerny wywiad rzeka.

Literatura faktu Marcin Popkiewicz Świat na rozdrożu (Sonia Draga) Jesteśmy nieodpowiedzialni i krótkowzroczni – wynika z lektury książki Marcina Popkiewicza, która z całą pewnością zburzy dotychczasowy spokój wielu Polakom. Nawet tym, którzy wymienili żarówki na świetlówki, jeżdżą samochodem z hybrydowym silnikiem, raz w roku będąc w mieszkaniu, wyłączają światło na 60 minut i myślą, że tym samym zrobili wiele dla ochrony środowiska naturalnego. Elżbieta Janicka Festung Warschau (Wydawnictwo Krytyki Politycznej) Z niezwykłą ostrością i specyficzną wrażliwością autorka dostrzega w wielu miejscach War-

John Lennon, Listy (Prószyński i S-ka) Cóż to za smakowita książka. Historia The Beatles i Johna Lennona opowiedziana poprzez listy tego wspaniałego artysty. Tych listów jest 285. Zostały zebrane i opracowane przez Huntera Daviesa, dziennikarza i pisarza, autora pierwszej autoryzowanej biografii zespołu The Beatles, wydanej w 1968 roku. Wstępem „Listy” poprzedziła Yoko Ono oraz – z okazji polskiego wydania – Piotr Metz, dziennikarz radiowy i telewizyjny, jeden z najlepszych w naszym kraju znawców czwórki z Liverpoolu, ich muzyki i historii. JANUSZ DRZEWUCKI

b i b l i o t e k a

a n a l i z

p r z e d s t a w i a

•

szawy ślady bolesnych i często trudnych do wytłumaczenia zdarzeń z niedawnej przeszłości. Niedawnej, bo odnoszącej się do ostatnich kilkudziesięciu lat, a konkretnie do śladów współżycia obok siebie w szczególnej symbiozie dwóch narodów – polskiego i żydowskiego. Gdy tego drugiego zabrakło, pozostały po nim jedynie ułomne ślady, których rejestr, choć wybiórczy i fragmentaryczny, ale z wielkim pietyzmem i dokładnością wpisany został w treść książki.

Historia Andrzej Leon Sowa Historia polityczna Polski 1944-1991 (Wydawnictwo Literackie) Opracowanie obejmuje cały okres Polski Ludowej, a także pierwszych niemal trzech lat niepodległości. Właśnie ujęcie pierwszych powojennych 45 lat różni tę książkę od coraz liczniejszych opracowań innych historyków. Czytelnik otrzymał tekst pozbawiony nastawienia politycznego, w najbardziej chyba obiektywny z możliwych sposobów ważący wszystkie złe, ale i dobre strony tamtych lat, podkreślający – dla przykładu choćby – wielki entuzjazm młodszej części społeczeństwa po wojnie, a przy tym dokładnie opisujący kolejną falę terroru i prześladowań okresu stalinowskiego. Charles C. Mann 1493. Świat po Kolumbie (Dom Wydawniczy Rebis) Tym razem amerykański publicysta zajmuje się mało znanym aspektem historii, tzw. wymianą kolumbiańską, czyli wpływem XV-wiecznego spotkania się cywilizacji na późniejszy ekosystem całej planety.

Cywilizacja Beata Pawlikowska Teoria bezwzględności (G+J Gruner+Jahr) Beata Pawlikowska napisała ważną książkę. Może nawet najważniejszą książkę w swoim życiu. Ponad 20 lat podróżowania, w tym wiele miesięcy spędzonych w dżungli amazońskiej, setki tysięcy przebytych kilometrów, setki ekstremalnych doświadczeń i przede wszystkim nieskończenie liczne obserwacje dały jej prawo sądzić, że wreszcie dotarła do Prawdy. Uniwersalnej prawdy o nas, mieszkańcach Ziemi początku trzeciego tysiąclecia, dającej odpowiedzi na pytania: „dlaczego ludzie poszli taką, a nie inną drogą roz-

k s i ą ż k i

•

s t y c z e ń

2 0 1 3

Książki 2012 roku woju cywilizacyjnego? Dlaczego nasz świat jest taki, jaki jest? Dlaczego istnieją w nim rzeczy złe i dlaczego wciąż toczą się wojny?”.

Publicystyka Andrzej Nowak Strachy i Lachy (Biały Kruk) „Zebrane w tym tomie studia i artykuły są także małą historią tych pytań, jakie stawiałem sobie – i moim czytelnikom – w ciągu ostatnich trzydziestu lat. Są mikrohistorią mojej pamięci” – wyznaje autor. „Co się zmieniło, co odnowiło swoje znaczenie, co zwietrzało między 1982 a 2012 rokiem w pamięci? Jak wracały godziny na tarczy polskiej historii w ciągu tych trzech dekad? Czy wracały?” – pisze we wstępie.

Politologia Masha Gessen Putin. Człowiek bez twarzy (Prószyński i S-ka) Czytelnik w trakcie lektury będzie próbował rozwikłać zasadniczą zagadkę, jak to się stało, że „pozbawiony błyskotliwych talentów funkcjonariusz KGB” został prezydentem Rosji i „niemal błyskawicznie zlikwidował dorobek demokratycznych przemian, sprawiając, że kraj ponownie stał się zagrożeniem dla świata i swoich własnych obywateli”.

Reportaż Paweł Smoleński Balagan. Alfabet izraelski (Agora) Tytułowy „bałagan” to jedyne polskie słowo, które „na stałe weszło do codziennego repertuaru języka izraelskich Arabów”, a także „słowo przejęte przez hebrajski z polskiego i tak nasączone polskimi znaczeniami, iż nie ma żadnej wątpliwości, skąd wywodzili się założyciele Izraela i twórcy współczesnej hebrajszczyzny”. Evelyn Waugh Daleko stąd (Świat Książki) Te reportaże z lat 30. XX wieku pokazują świat, którego już nie ma. Nie ma tych miejsc, nie ma tych nazw geograficznych, nie ma takich zachowań. I można powiedzieć, że to dobrze, że nie ma na mapie państwa Tanganika, że z afrykańskiego lądu zniknęły b i b l i o t e k a

a n a l i z

tzw. kompanie – belgijskie, brytyjskie, francuskie, niemieckie – których celem była eksploatacja miejscowych bogactw i nieludzki wyzysk rdzennej ludności. Reportaże afrykańskie Waugha oddają duszny, nieprzyjazny białemu przybyszowi klimat prozy Conrada, ale zdradzają też fascynację poznawanym lądem – odmiennością przyrody, barw, języków.

Dla dzieci i młodzieży Dorota Gellner Zawiłości miłości (Wilga) Dorotę Gellner uwielbiamy za lekcje optymizmu, za poczucie humoru, za purnonsens. Wydaje się, że poetka potrafi stworzyć świetne wiersze na każdą okazję i na każdy temat, a każdy z tomików to gwarancja znakomitej słownej zabawy. Tak jest i z tą książką, napisaną z lekkością i dowcipem, melodyjną i emanującą pogodą ducha. A wszystko doprawione jest tutaj odrobiną absurdu i szczyptą satyry. Małgorzata Strzałkowska Zielony, Nikt i gadające drzewo (Bajka) Zachwycająca książka, graficzny majstersztyk! Wszystko tu zaprojektowano z czułością i z myślą o najmłodszym odbiorcy. Począwszy od okładki, przez wyklejkę, rodzaj czcionki… Każda strona, każde zdanie jest przemyślane i przemawia do zmysłów dziecka. Przeglądając tę książkę czuje się, że autorzy włożyli w nią tak wiele. A jeśli coś płynie z głębi serca, to jest dobre. Małgorzata Gutowska-Adamczyk Opowieści pana Rożka (Nasza Księgarnia) Książka zachwyca od pierwszej strony – wydana szlachetnie, napisana i zilustrowana przez dwie wysokiej

klasy twórczynie – jedna jest mistrzynią pięknego, literackiego stylu pisania, druga – Wanda Orlińska – jest cenioną ilustratorką, dyplom z wyróżnieniem uzyskała w pracowni Jana Marcina Szancera. I tak jak jej znakomite, wrażliwe i piękne w barwach prace dodawały uroku książeczkom Małgorzaty Musierowicz, tak teraz doskonale współgrają z wyobraźnią autorki „Opowieści pana Rożka”. Z pewnością książka znajdzie wielu przyjaciół.

Religia Barbara Frale Całun Jezusa Nazarejczyka (WAM) Nowa książka włoskiej autorki otwiera kolejny rozdział w złożonej i fascynującej historii Całunu. Zawiera drobiazgową analizę śladów pisma w języku greckim, łacińskim i aramejskim, których obecność odkryto niedawno na Całunie. Autorka, dzięki ogromnej erudycji, znajomości niezliczonych źródeł do dziejów chrześcijaństwa w świecie antycznym, a także używanych wówczas języków, w sposób przystępny przedstawia okoliczności powstania i przechowywania Całunu, kojarząc przy tym zapisy i informacje z wielu pozornie odległych od siebie miejsc. Andrzej Nowak Czas walki z Bogiem (Biały Kruk) Pomimo że autor tomu, dobrze znany historyk i coraz bardziej znany publicysta, zastrzega się, że „ta książka nie jest historią Kościoła w Polsce w XX wieku”, to jednak otrzymujemy napisany z wielką pasją wykład o roli i miejscu Kościoła w minionym stuleciu, a przede wszystkim kronikę kolejnych zagrożeń dla niego i prób jego zniszczenia. Wrogowie Kościoła się zmieniali, jak też ich metody walki – począwszy od zaborców, przez sowieckich najeźdźców z 1920 roku, a potem niemieckich i so-

Adam Bujak, Wiara (Biały Kruk) To album, którego twórcy ukazują obrzędowość polskiego Kościoła. Twórcy – bo oprócz Adama Bujaka, wielkiego kronikarza i dokumantalisty nie tylko polskiego papieża, z czego jest najbardziej znany, ale też polskiego i światowego Kościoła, są też inni współtwórcy tego dzieła. Jest Leszek Sosnowski, prezes wydawnictwa, ukrywający – jak zazwyczaj – swój udział pod skromnymi hasłami „koncepcja, wybór i grafika”, jest ks. prof. Waldemar Chrostowski, autor zamieszczonego w albumie programowego tekstu, ale są też – tutaj anonimowi – autorzy podpisów przy ilustracjach, jest redakcja, i w końcu świetna drukarnia – w tym przypadku ze Słowacji.

p r z e d s t a w i a

pIOTR DOBROŁĘCKI

•

k s i ą ż k i

•

s t y c z e ń

2 0 1 3

Dimiter Inkiow

Najciekawsze mity greckie

Bestsellery

2012

Mity o Minotaurze, Dedalu i Ikarze, zmaganiach Syzyfa, królu Midasie, a także wiele innych opowieści o bogach i mitycznych postaciach. „Najciekawsze mity greckie” opowiedziane na nowo przez Dimitera Inkiowa i dowcipnie zilustrowane przez Wifrieda Gebharda to prawdziwy skarb dla całej rodziny, świetnie nadający się do głośnego czytania!

www.mediarodzina.pl

Ransom Riggs

Osobliwy dom pani Peregrine Trzymający w napięciu thriller – nie tylko dla młodzieży – o domu sierot na tajemniczej wyspie zamieszkiwanym przez równie tajemnicze dzieci. Rdzeń książki stanowią niezwykłe, dziwne fotografie, od których trudno oderwać wzrok, choć sprawiają, że ciarki chodzą po plecach i zasnąć jakoś trudniej. Całości dopełniają niesamowite zwroty akcji, klimat grozy i postacie… cokolwiek osobliwe.

Suzanne Collins

Igrzyska śmierci Pierwszy tom znakomitej trylogii o świecie Panem rządzonym przez okrutne władze, w którym co roku dwójka nastolatków z każdego z dwunastu dystryktów wyrusza na Głodowe Igrzyska, by stoczyć walkę na śmierć i życie. Ekranizacja pierwszego tomu przysporzyła serii wielu fanów, którzy z niecierpliwością czekają na drugą część - trafi do kin 22 listopada br.

Karina Schaapman

Mysi domek Sam i Julia Mysi domek powstał z kartonowych pudeł i papieru mâché. Do wykonania wnętrz autorka wykorzystała autentyczne tkaniny z lat 50., 60, i 70. XX wieku oraz przeróżne materiały. Można go oglądać od frontu, tyłu i z boku, a liczy on przeszło setkę pokoików, przejść, zakamarków wyposażonych w mnóstwo potrzebnych sprzętów. W trakcie budowy poszczególnych pokoików w głowie Kariny powstawały historyjki do tej książki – z Samem i Julią w rolach głównych.

Iwona Taida Drózd

Aisha i wąż Baśnie arabskie Siódmy tom z cyklu „Baśnie świata”. Baśnie pochodzą z krajów położonych na Półwyspie Arabskim, nad Zatoką Perską. To właśnie w tutejszym świecie Orientu tkwią korzenie baśni znanych na całym świecie. Tyle że tu np. królewicz, którego pamiętamy zamienionego w żabę, jest szejkiem przeobrażonym w węża i odczarowanym przez Aishę. To z tego zbioru możemy dowiedzieć się też, jak Allah stworzył arabskiego konia czystej krwi.

Daniel Kahneman

Pułapki myślenia O myśleniu szybkim i wolnym Przełomowa książka noblisty o mechanizmie podejmowania decyzji. Kahneman objaśnia nam działanie umysłu i opisuje, jak o naszym myśleniu wspólnie decydują dwa systemy: System 1 – szybki, intuicyjny i emocjonalny oraz System 2 – wolniejszy, działający w sposób bardziej przemyślany i logiczny. Czy można uniknąć pułapek myślenia? Książka próbuje znaleźć odpowiedź na to pytanie.

J.K. Rowling Wojciech Widłak

Pan Kuleczka Radość Szósta część opowiadań dla dzieci autorstwa Wojciecha Widłaka z przepięknymi ilustracjami Elżbiety Wasiuczyńskiej. Z Panem Kuleczką każdy dzień jest przygodą, a każde zdarzenie pretekstem do rozmowy i zabawy. Nic dziwnego, że bohaterowie tej serii mają swoich wielbicieli zarówno wśród dzieci, jak i rodziców!

Harry Potter Czarna seria Nowa w Polsce, „dorosła” szata graficzna najpopularniejszej serii książek XXI wieku. „Harry Potter” podbił serca nie tylko dzieci i młodzieży, ale i dorosłych czytelników. Część wielbicieli cyklu dorosła już i z przyjemnością wróci do lektury ulubionej powieści w odmienionych okładkach.

Książki 2012 roku wieckich okupantów, aż po funkcjonariuszy komunistycznego systemu.

pełnym marginesie, lecz byli na tyle interesujący, że autorzy o nich nie zapomnieli.

Dzienniki

Filozofia

Jerzy Zawieyski Dzienniki. 1955-1959 (Fundacja Ośrodka Karta) Utwory Zawieyskiego nie wytrzymały próby czasu. Został jednak „Dziennik”, który czyta się dziś o tyle bardziej krytycznie, że łatwo go skonfrontować z innymi memuarami, które wcześniej ujrzały światło dzienne. Dopiero razem układa się z nich portret człowieka, który usiłował w PRL żyć tak jak chciał, do tego w pozycji wyprostowanej. Choć czasem i jemu zdarzało się o tym zapomnieć.

Igor Primoratz) Filozofia seksu (Wydawnictwo Naukowe PWN) Filozofowie wciąż sobie nie radzą z seksem, gdyż seksualna aktywność człowieka wymyka się jednoznacznym kategoriom etycznym. Najlepiej – twierdzi autor, profesor uniwersytetu w Melbourne – traktować seks jako źródło przyjemności, inaczej wpadniemy w pułapkę pojęć.

Prawo Wojciech Lis, Piotr Wiśniewski, Zbigniew Husak Prawo prasowe. Komentarz (C.H. Beck) Autorzy opracowania, zajmujący się prowadzeniem badań naukowych w obrębie szeroko rozumianego prawa prasowego, stworzyli komentatorskie dzieło z myślą nie tylko o teoretykach, ale również praktykach – i to nie tylko zajmujących się w bezpośredni sposób stosowaniem prawa, ale również pracownikach mediów, w tym przede wszystkim dziennikarzach.

Leksykony Robert C. Davies, Beth Lindsmith Ludzie renesansu (Rebis) Wzorowy edytorsko, a do tego bogato ilustrowany cennymi reprodukcjami tom zawiera swoisty słownik biograficzny tytułowych ludzi renesansu. Obejmuje 94 biogramy bardzo różnych postaci – mężczyzn i kobiet, świętych i grzeszników, uczonych i artystów, ale też i zwykłych ludzi, którzy gdzieś się w historii zapisali, chociaż czasem na jej zu-

Przewodniki Dorota Folga-Januszewska 1000 muzeów w Polsce (Bosz) Otrzymaliśmy unikalny przewodnik niemal po wszystkich zbiorach muzealnych w kraju, a jest ich umownie tysiąc, jak napisano w tytule tego dzieła, które zawdzięczamy autorce, jednej z najwybitniejszych osobowości polskiego muzealnictwa, wspomaganej przez jej obecnych i byłych studentów z Uniwersytetu Stefana Kardynała Wyszyńskiego w Warszawie.

Sztuka Paweł Kwiatkowski Tajemnice artystów i ich dzieł (Arkady) Rozumienie sztuki jest dla autora bardzo szerokie. Wśród niezwykle różnorodnych tematów, po których porusza się z erudycją, pojawia się chociażby wspaniale opowiedziany wątek powstania najsłynniejszej bossa novy, której tytuł brzmi „Dziewczyna z Ipanemy”, czy historia charakterystycznego wizerunku Che Guevary, która zaczyna się od opowieści o mistyfikacji polegającej na podpisaniu jednego z wizerunków idola południowoamerykańskiej rewolucji nazwiskiem Andy Warhola.

Jakub Skiba, Itinerarium (Jedność) W słownikach tytułowe łacińskie itinerarium tłumaczone jest jako „związane z podróżą” (od iter, itineris czyli ‘droga’) i oznacza „antyczny opis podróży, zawierający dane dotyczące trasy, często w formie dziennika”. „Itinerarium”, jak pisze we wstępie do książki prof. Karol Klauza, wpisuje się w „nurt poznawania mądrości”, a jej autor jest „zafascynowany poznawaniem świata materialnego i duchowego. Podróżuje on też przy tej okazji po chrześcijańskich dogmatach i obyczajach religijnych”. pIOTR DOBROŁĘCKI

b i b l i o t e k a

a n a l i z

p r z e d s t a w i a

•

Sport Wojciech Zawioła, Mariusz Czerkawski Życie na lodzie (G+J Gruner+Jahr) Czytelnicy poznają pogodnego faceta, bez kompleksów, alei bez zadzierania głowy. Mówi otwarcie, także o sprawach prywatnych. Rozwiódł się z poprzednią żoną, którą była Izabella Scorupco – aktorka filmowa, partnerka Jamesa Bonda. Dziennikarz pyta, czy po rozwodzie „wyszalał się”. Czerkawski odpowiada: „Na nartach [śmiech]. Miałem kilka romansów, przez tych kilka singlowych lat”.

Albumy Marta Deszczyńska Naród bez państwa. Czas zaborów (Biały Kruk) Największą zaletą książki jest przypomnienie i wyczerpujące wyjaśnienie szeregu wydarzeń, przedstawienie sytuacji społecznej, narodowościowej i religijnej na polskich ziemiach, gdy państwa polskiego nie było, lecz dzięki wysiłkowi społeczeństwa i związanego z nim silnie Kościoła polskość przetrwała do upragnionej niepodległości. Maria Poprzęcka 55 skarbów Polski (Arkady) Każdy Polak ma swoją listę rankingową najważniejszych zabytków naszego kraju i każdy mógłby się spierać o umieszczenie swoich typów na liście 55 największych skarbów. Autorka z pewnością jest gotowa do odparcia takich propozycji i będzie bronić swojego – autorskiego – wyboru, który, co tu ukrywać, jest fascynujący i jednocześnie bardzo kontrowersyjny. I w tym jest wielka siła tej książki, a raczej wspaniałego albumu. Adam Bujak Łagiewniki. Szansa dla świata (Biały Kruk) Jak dzisiaj wyglądają Łagiewniki, jak promieniują na bliskie i dalsze otoczenie, świetnie widać na zdjęciach Adama Bujaka, który od lat dokumentuje budowę, okazałe uroczystości i dzień powszedni krakowskiego sanktuarium. Są przy tym ujęcia niezwykłe, jak chociażby otwierająca album fotografia łagiewnickiej świątyni objęta tęczowym łukiem.

k s i ą ż k i

•

s t y c z e ń

2 0 1 3

Książki 2012 roku Wydawca Roku 2012

Sonia Draga N

iektórzy uważają, że „nos wydawniczy” decyduje w 90 proc. o sukcesie wydawcy. Tylko 10 proc. to ciężka praca redaktorów, tłumaczy, korektorów, grafików, drukarzy i wydatki na marketing. Ile w tym prawdy? Trudno powiedzieć, nie ma jednak wątpliwości – bez nosa nie ma mowy o sukcesie. Tylko czym on jest? Jak go zdefiniować? Nie można się tego nauczyć, o nosie nie piszą poradniki, nie uczą o nim szkoleniowcy. Bo to dar, coś nieuchwytnego, bezcennego, coś jak talent – albo się go ma, albo pies pogrzebany. Sonia Draga ten dar bez wątpienia posiada. Udowadniała to już nie raz, wyciągając jak prestigitator największe światowe bestsellery, w które inni nie dość szybko uwierzyli. W 2012 roku kolejny raz pokazała krytykom literackim język, wydając zbierające fatalne recenzje „50 twarzy Greya”. I odnoszące niebywały sukces. Krytycy może wiedzą swoje, ale Sonia Draga ma nosa i to jej do sukcesu wystarczy. Wcześniej media psy wieszały na autorze „Kodu Leonarda da Vinci” – polska edycja Dana Browna (w koedycji z Albatrosem), to także dziecko Soni. To był

jej pierwszy szczęśliwy strzał. Wcześniej sprzedawała radia samochodowe, przetłumaczyła poradnik dla handlowców sprzętem Hi-Fi z górnej półki. Nie planowała zostać wydawcą, ale jak nos wyczuł taką szansę, to jak nie skorzystać! Na Danie Brownie zarobiła pierwszy milion. Uparta, przebojowa, bardzo pracowita. Błyskawicznie podejmuje decyzje, kierując się bardziej intuicją niż bilansem zysków i strat. Intuicja czasem zawodzi, bo z intuicją jak z natchnieniem, ale ostateczny rachunek jest na plusie. Wydawnictwo się rozrasta, publikuje coraz więcej tytułów z różnych dziedzin, jak pojawiają się trudności, to nos się uaktywnia i Sonia znów jest na ustach wszystkich. A hity, które wprowadza, to nie są zwykłe bestsellery, ale książki, które kreują mody, i które sprzedają się przez długi czas. Mało tego, nie są to pojedyncze tytuły! Hit z 2012 roku to trzy części, a pewnie na tym się twórczość pani E.L. James, autorki „50 twarzy Greya”, nie wyczerpie. Mając takich autorów jak Dan Brown i E.L. James można machnąć ręką na kryzys na rynku książki. Sonia jest już ponad kryzysami. I jestem przekonany, że jak przyjdą gorsze dni, to nos

znów perfekcyjnie zadziała. Obserwowałem styl pracy Soni podczas naszej wspólnej wyprawy w 2006 roku do Meksyku. Zbieraliśmy materiały do książki „Meksyk – kraj kontrastów”. Sonia biegała po tropikalnych lasach z torbą pełną obiektywów. Niezmordowana perfekcjonistka. Gdy jednak tylko wychodziliśmy z dżungli, natychmiast łączyła się przez Blackberry ze swoją firmą, sprawdzała korespondencję z agentami, akceptowała książki do druku. Poza torbą pełną obiektywów zabrała ze sobą do tropików masę książek, które przysłali jej agenci. Nie chciała żeby podczas jej nieobecności coś umknęło. Lubi mieć rękę na pulsie. Potem wydała kolejne książki podróżnicze, w tym całkowicie napisaną przez siebie i ilustrowaną własnymi zdjęciami książkę „RPA – kraj niespodzianek”, a jestem pewien, że to nie koniec jej aktywności twórczej. Bo roznosi ją energia. Być w jednym miejscu, zajmować się tylko jedną rzeczą, to dla niej za mało. Jak tu nie zazdrościć? Łukasz GoŁębiewski

Wydarzenie Roku 2012

Sine Qua Non N

agroda ta ma wskazywać najciekawsze inicjatywy realizowane na polskim rynku książki. Premiować ludzi i firmy, którzy swoją aktywnością wyróżniają się na tle innych. Właśnie takim przykładem jest wydawnictwo Sine Qua Non, którego twórcy: Przemysław Romański, Łukasz Kuśnierz i Michał Rędziak pokazali, że na rodzimym rynku książki nadal znajduje się miejsce na błyskotliwy biznesowy debiut, że można odnieść sukces startując od przysłowiowego zera. Warunkiem osiągnięcia sukcesu jest jednak innowacyjny pomysł na stworzenie lub wypełnienie w odpowiednim momencie niezagospodarowanej wcześniej niszy. Dość rzadka to na rodzimym rynku umiejętność kreacji oryginalnych b i b l i o t e k a

a n a l i z

produktów, które odpowiadałby na realne, choć nie zwerbalizowane jeszcze powszechnie czytelnicze potrzeby. Tak było właśnie w przypadku tegorocznego laureata, który w umiejętny sposób, jeszcze w 2010 roku rozpoczął swoją działalność w segmencie książek biograficznych, jednak sprofilowanych przede wszystkim w zakresie biografii i autobiografii znanych piłkarzy (Xavi Alonso, Leo Messi, Christiano Ronaldo, Wayne Rooney, Ryan Gigs) i sławnych trenerów (Alex Ferguson, Pepe Guardiola). Prawdziwy imponujący rozwój firmy nastąpił oczywiście w 2012 roku, a jej wydawnicza produkcja odniosła znaczący biznesowy sukces niesiona na fali zainteresowania tą dyscypliną sportu podsycaną przez falę podniecenia

p r z e d s t a w i a

•

k s i ą ż k i

spowodowaną organizacją w Polsce mistrzostw Europy w piłce nożnej. W tym czasie oficyna umacniała pozycję lidera w biografiach sportowych, jednocześnie coraz mocniej zaznaczając swoją aktywność w innych dziedzinach, jak: muzyka, sztuka i literatura fantasy. Łącznie ta początkująca na rynku firma wydała od 2010 roku 41 tytułów, w tym 29 pozycji w 2012 roku w nakładzie blisko 300 tys. egz. Jednak Sine Qua Non nie ma charakteru jednorazowego przedsięwzięcia, obliczonego na szybki, krótkotrwały efekt biznesowy związany z przelotną modą. Wyraźnie dowodzi tego umiejętne lokowanie pozyskanego już kapitału i inwestycja w ofertę o dużym potencjale sprzedażowym. (p) •

s t y c z e ń

2 0 1 3

Książki 2012 roku Księgarskie bestsellery 2012 roku

Dwa łyki statystyki W

2012 roku w dwunastu comiesięcznych zestawieniach bestsellerów „Magazynu Literackiego KSIĄŻKI” znalazło się 187 tytułów. 93 z nich to książki polskich autorów, 94 to tłumaczenia. Najdłużej, bo przez siedem miesięcy utrzymywała się na liście książka Danuty Wałęsowej „Marzenia i tajemnice” (Wydawnictwo Literackie), której sprzedaż w 2012 roku przekroczyła 119 tys. egz. Warto przypomnieć, że tytuł ten uplasował się również na czołowym miejscu wśród publikacji debiutujących na księgarskich półkach w 2011 roku, a jego łączna sprzedaż to już 384 tys. egz. Przez sześć miesięcy odnotowaliśmy w trzydziestce najlepiej sprzedających się książek (w księgarniach) powieści Małgorzaty Kalicińskiej „Lilka” (Zysk i S-ka), ze sprzedażą w wysokości 130 tys. egz. i Nicholasa Sparksa „Dla ciebie wszystko” (Albatros/ A. Kuryłowicz) oraz „Kobiety dyktatorów” Diane Durret (Znak), która może pochwalić się wynikiem ponad 72,5 tys. sprzedanych egzemplarzy. Pięć miesięcy gościliśmy na liście „Taniec ze smokami. Część drugą” George’a R.R. Martina (Zysk i S-ka) – 71 tys. egz., „Więźnia nieba” Carlosa Ruiza Zafona i „Dzienniki kołymskie” Jacka Hugo-Badera (Czarne) – 36,6 tys. egz. Czterokrotnie zaznaczyły swoją obecność w rankingu: „Tak sobie myślę” Jerzego Stuhra (Wydawnictwo Literackie), ze sprzedażą w wysokości ponad 90 tys. egz., „Każdy szczyt ma swój Czubaszek” Marii Czubaszek i Artura Andrusa (Prószyński Media) – łącznie sprzedano 200 tys. egz. z czego ok. 70 tys. w 2012 roku, „Pamiątkowe rupiecie. Biografia Wisławy Szymborskiej” Anny Bikont i Joanny Szczęsnej (Znak) – 45,5 tys. egz., „Drzwi do piekła” Marii Nurowskiej, „Alibi na szczęście” Anny Ficner-Ogonowskiej (Znak) – 49 tys. egz., „Szewc z Lichtenrade” Andrzeja Pilipiuka (Fabryka Słów), „Lepiej palić fajkę niż czarownice” ks. Adama Bonieckiego (Znak) – 34 tys. egz., „Kwiaty na poddaszu” Virginii C. Andrews (Świat Książki) – 49 tys. egz., „Fabryka aniołków” Camilli Lackberg (Czarna Owca) – 69 tys. egz. i „Facet na telefon” A.J. Gabryela (Wielka Litera). Na listach znalazło się w 2012 roku (podobnie jak przed rokiem) aż sześć książek George’a R.R. Martina wydanych nakładem wydawnictwa Zysk i S-ka („Gra o tron”, „Nawałnica mieczy. Tom I – Stal i śnieg”, „Nawałnica mieczy. Tom II – Krew i złoto”, „Pieśń lodu i ognia. Starcie

b i b l i o t e k a

a n a l i z

Wydawnictwa na liście 1. Znak

37 tytułów

2. Świat Książki

11 tytułów

3. Fabryka Słów

9 tytułów

4. Albatros

8 tytułów

5. Nasza Księgarnia

8 tytułów

6. Prószyński Media

8 tytułów

7. Wydawnictwo Literackie

8 tytułów

8. Zysk i S-ka

7 tytułów

9. Czarna Owca

5 tytułów 4 tytułów 4 tytułów 4 tytułów 4 tytułów 4 tytułów 4 tytułów

Czarne Czerwone i Czarne Mag 10. Media Rodzina W.A.B. Wielka Litera

królów”, „Taniec ze smokami. Część 1” – 77 tys. egz., „Taniec ze smokami. Część 2”). Z trzema tytułami zaistniały w rankingach: Wisława Szymborska („Wystarczy”, „Tutaj/ Here”, „Wiersze wybrane”), Virginia C. Andrews („Kwiaty na poddaszu”, „Płatki na wietrze”, „Zakazana miłość rodzi gorzkie owoce”), Suzanne Collins („Igrzyska śmierci”, „Igrzyska śmierci. Trylogia”, „W pierścieniu ognia”) i Harlan Coben („Wszyscy mamy tajemnice”, „Schronienie”, „Klinika śmierci”). Dwa tytuły odnotowaliśmy przy dwudziestu nazwiskach: Anny Ficner-Ogonowskiej („Alibi na szczęście”, „Krok do szczęścia”), Małgorzaty Gutowskiej-Adamczyk (Podróż do miasta świateł. Róża z Wolskich”, „Cukiernia ‘Pod Amorem’. Hryciowie”), Małgorzaty Kalicińskiej („Lilka”, „Irena”), Marii Nurowskiej („Drzwi do piekła”, „Dom na krawędzi”), Szymona Hołowni („Bóg, kasa i rock’n’roll”, „Last minute”), Wojciecha Manna („Podróże małe i duże”, „Kroniki wariata”), Andrzeja Pilipiuka („Szewc z Lichtenrade”, „Trucizna”), Zbigniewa Lwa-Starowicza („Lew Starowicz o mężczyźnie”, „Lew Starowicz o kobiecie”), Janusza L. Wiśniewskiego („Na fejsie zmoim synem”, „Miłość oraz inne dysonanse”), Rafała Ziemkiewicza („Myśli nowoczesnego endeka”, „Polactwo”), Kristin Cast i P.C. Cast („Przeznaczona”, „Przebudzona”), Oriany Fallacci („Kapelusz cały w czereśniach”, „Wywiad z historią”), E.L.James („50 twarzy Greya”, „Ciemniejsza strona Greya”), Carlaine Harris („Martwy w rodzinie”, „Martwy i nieobecny”), Camilli Lackberg („Fabryka aniołków”, „Latarnik”), p r z e d s t a w i a

•

Richelle Mead („Akademia wampirów 6. Ostatnie poświęcenie”, „Kronika krwi”), L.J. Smith („Pamiętniki wampirów. Księga 6. Pieśń księżyca”, „Pamiętniki wampirów. Księga 5. Fantom”), Johna Flanagana („Zwiadowcy 2. Zaginione historie”, „Zwiadowcy 10. Cesarz Nihon-Ja”), Jo Nesbo („Człowiek nietoperz”, „Upiory”), i Christophera Paoliniego („Dziedzictwo. Tom 1”, „Dziedzictwo. Tom II”). Liderem (rok, dwa, trzy, cztery, pięć, sześć, siedem, osiem i dziewięć lat temu było tak samo) pod względem liczby sprzedawanych tytułów jest krakowski Znak. Na podium, ale daleko za Znakiem, plasuje się Świat Książki, a następnie, Fabryka Słów. Zwraca uwagę obecność w pierwszej dziesiątce Wydawnictwa Czerwone i Czarne. Jak wygląda druga dziesiątka wydawnictw? Trzy tytuły mają w naszym zestawieniu wydawnictwa: Insignis Media, Rebis, G+J, Otwarte, Zwierciadło i Amber, a dwa tytuły: Galeria Książki, Sonia Draga, Książnica, a5, Jaguar, Drzewo Babel, Poligraf i Noir sur Blanc. Nasza lista powstaje na podstawie wyników sprzedaży w ponad 200 księgarniach całego kraju, w tym w sieciach Empik, Matras, regionalnych Domach Książki. O kolejności na liście decydują punkty przyznawane za miejsca 1-5 w poszczególnych placówkach księgarskich. W podsumowaniu rocznym nie sumujemy mechanicznie tych punktów, gdyż w niektórych miesiącach przewaga jednego czy dwóch tytułów była tak duża, że listę zdominowałyby książki będące przebojami kilku zaledwie tygodni. Stosujemy inną – jak nam się wydaje, prostszą – metodę. Za pierwsze miejsce przyznawaliśmy 30 punktów, za drugie – 29 i tak dalej, aż do tytułu, który będąc na miejscu trzydziestym otrzymywał 1 punkt. Jednak czasem bywa, że metodologia przyjęta w procesie przygotowania zestawienia najlepiej sprzedających się tytułów nie jest pozbawiona błędów. W przeszłości zdarzało się, że już po publikacji rocznego zestawienia do redakcji docierały głosy o pewnych nieścisłościach w prezentowanym rankingu. W odpowiedzi na te sygnały najnowsze zestawienie zostało zweryfikowane za pomocą, pochodzących od wydawców, danych o wysokości poszczególnych tytułów. Niestety, nie wszyscy wydawcy, w tym dwóch ze ścisłej czołówki, zdecydowali się przekazać informacje o sprzedaży swoich najpopularniejszych tytułów w omawianym okresie.

k s i ą ż k i

•

s t y c z e ń

2 0 1 3

Książki 2012 roku Bestsellery „Magazynu Literackiego KSIĄŻKI”

bestsellery 2012 Poz.

Liczba notowań

Suma punktów

Tytuł

Autor

Wydawnictwo

ISBN

Marzenia i tajemnice

Danuta Wałęsa

Wydawnictwo Literackie

978-83-08-04836-8

147

Lilka

Małgorzata Kalicińska

Zysk i S-ka

978-83-7785-014-5

139

Dzienniki kołymskie

Jacek Hugo-Bader

Czarne

978-83-7536-292-3

132

Kobiety dyktatorów

Diane Ducret

Znak

978-83-240-1884-0

131

50 twarzy Greya

E.L. James

Sonia Draga

978-83-7508-556-3

115

Więzień nieba

Carlos Ruiz Zafon

Muza

978-83-7758-187-2

111

Tak sobie myślę

Jerzy Stuhr

Wydawnictwo Literackie

978-83-08-04957-0

103

Każdy szczyt ma swój Czybaszek

Maria Czubaszek Artur Andrus

Prószyński Media

978-83-7648-950-6

101

Fabryka aniołków

Camilla Lackberg

Czarna Owca

978-83-7554-193-9

101

Dla ciebie wszystko

Nicolas Sparks

Albatros

978-83-7659-631-0

10.

Taniec ze smokami. Część 2

George R.R. Martin

Zysk i S-ka

978-83-7506-898-6

11.

Pamiątkowe rupiecie. Bograﬁa Wisławy Szymborskiej

Anna Bikont, Joanna Szczęsna

Znak

978-83-240-1931-1

12.

Drzwi do piekła

Maria Nurowska

Znak

978-83-240-1875-8

13.

Alibi na szczęście

Anna Ficner-Ogonowska

Znak

978-83-240-2247-2

14.

Kwiaty na poddaszu

Virginia C. Andrews

Świat Książki

978-83-7799-654-6

14.

Cmentarz w Pradze

Umberto Eco

Noir Sur Blanc

978-83-7392-360-7

15.

Dziedzicwo. Tom 2

Christopher Paolini

Mag

978-83-7480-229-1

16.

Krok do szczęścia

Anna Ficner-Ogonowska

Znak

978-83-240-2219-9

16.

Królowa zdrajców

Trudi Canavan

Galeria Książki

978-83-62170-47-0

17.

Wystarczy

Wisława Szymborska

978-83-61298-35-9

18.

Przeznaczona

Kristin Cast P.C. Cast

Książnica

978-83-245-8019-4

19.

Steve Jobs

Walter Isaacson

Insingis Media

978-83-61428-48-0

20.

Szewc z Lichtenrade

Andrzej Pilipiuk

Fabryka Słów

978-83-7574-880-2

20.

Gustaw i ja

Magdalena Zawadzka

Marginesy

978-83-93375-84-4

20.

Alef

Paulo Coelho

Drzewo Babel

978-83-89933-22-5

21.

Lepiej palić fajkę niż czarownice

ks. Adam Boniecki

Znak

978-83-240-1914-4

22.

Passa

Jan Ordyński, Daniel Passent

Czerwone i Czarne

978-83-7700-030-4

22.

Houston mamy problem

Katarzyna Grochola

Wydawnictwo Literackie

978-83-0805-000-2

23.

McDusia

Małgorzata Musierowicz

Akapit Press

978-83-62199-93-8

24.

Wyśpiewam wam wszystko

Urszula Dudziak

Kayah Production

978-83-927811-2-7

24.

Wałkowanie Ameryki

Marek Wałkuski

Editio

978-83-246-3594-8

b i b l i o t e k a

a n a l i z

p r z e d s t a w i a

•

k s i ą ż k i

•

s t y c z e ń

2 0 1 3

Książki 2012 roku Jednak dzięki temu zabiegowi udało się również uniknąć pominięcia bestsellerowych publikacji, które na księgarskie półki trafiły w ostatnich tygodniach roku – w najgorętszym sprzedażowo momencie poprzedzającym Święta Bożego Narodzenia. A nie były to pozycje byle jakie, bo zajmujące kolejno drugie i trzecie miejsce w rankingu, a więc „Ciemniejsza strona Greya” E.L. James (Sonia Draga) ze sprzedażą na poziomie 257,5 tys. egz. oraz pierwsza książka dla dorosłych napisana przez Joanne K. Rowling „Trafny wyPoz.

bór”, która od momentu premiery znalazła ponad 173 tys. nabywców. W porównaniu z podstawowym tradycyjnym zestawieniem, kolejność prezentowanych tytułów, o której decydowały wyniki sprzedaży wyrażone w liczbach bezwzględnych prezentuje się nieco inaczej. Pojawiły się w nim nowe pozycje, a niektóre z wcześniej wykazanych zostały sklasyfikowane niżej, co zresztą pozytywnie wpływa na ocenę rzetelności i wiarygodności naszego rankingu.

Prezentujemy wykaz wydawnictw, które w 2012 roku umieszczały swoje tytuły na liście bestsellerów „Magazynu Literackiego KSIĄŻKI”, a także dwa zestawienia tabelaryczne: zbiorcze zestawienie bestsellerów naszego miesięcznika oraz listę dziesięciu najlepiej sprzedających się tytułów 2012 roku (powyżej poziomu 50 tys. egz.), która powstała w wyniku analizy danych o wysokości sprzedaży. kRzYszToF MasŁoŃ PaweŁ waszCzYk

Tytuł

Autor

Wydawnictwo

Sprzedaż w tys. egz.

50 twarzy Greya

E.L. James

Sonia Draga

298

Ciemniejsza strona Greya

E.L. James

Sonia Draga

257,5

Trafny wybór

J. K. Rowling

Znak

173,5

Houston mamy problem

Katarzyna Grochola

Wydawnictwo Literackie

144

Lilka

Małgorzata Kalicińska

Zysk i S-ka

130

Marzenia i tajemnice

Danuta Wałęsa

Wydawnictwo Literackie

119

Dziedzicwo. Tom 2

Christopher Paolini

Mag

Tak sobie myślę

Jerzy Stuhr

Wydawnictwo Literackie

90,5

Wystarczy

Wisława Szymborska

10.

McDusia

Małgorzata Musierowicz

Akapit Press

11.

Taniec ze smokami. Część 1

George R.R. Martin

Zysk i S-ka

12.

Kobiety dyktatorów

Diane Ducret

Znak

72,6

13.

Taniec ze smokami. Część 2

George R.R. Martin

Zysk i S-ka

14.

Każdy szczyt ma swój Czybaszek

Maria Czubaszek Artur Andrus

Prószyński Media

15.

Fabryka aniołków

Camilla Lackberg

Czarna Owca

Dziękujemy za udzielone wsparcie i pomoc w organizacji gali wręczenia nagród firmom Sponsorzy

Serdecznie gratulujemy laureatom Nagród „Magazynu Literackiego KSIĄŻKI” Partner

DO ZOBACZENIA ZA ROK! 16 b i b l i o t e k a a n a l i z p r z e d

s t a w i a

•

k s i ą ż k i

Współpraca

•

s t y c z e ń

2 0 1 3

nr 1/2013 (196) • styczeń 2013 Bezpłatny dodatek • ISSN 2083-7747 • Indeks 334464

Wydawca Roku 2011 poleca: Seria

Sztuka polska

Tom IV - Wczesny i dojrzały barok Tom III - Renesan s i manier y z m Tom II - Gotyk Tom I

- Romaniz m

Wydawnictwo ARKADY, ul. Dobra 28, 00-344 Warszawa K s i ę g a r n i a f i r m ow a 2 2 4 4 4 - 8 6 - 6 0 , w y s y ł kow a 2 2 4 4 4 - 8 6 - 9 7 www.arkady.com.pl, sklep@arkady.info