خذ الكتاب بقوة

pòNo Iƒq ≤H ÜÉàµdG n

pòNo Iƒq ≤H ÜÉàµdG n ÜÉàµdG »a π«b ɪe ™FGhQ

OGóYEG

íjôØdG óª øH ˆGóÑY øH óª

(*)

Ëó≤J

᪩ædG ¿ƒµàd ;¿É°ù∏dGh º∏≤dG ÚH ¿É«ÑdG ºs°ùb ˆ óª◊G ÉeÉ“E k G ,ôaÉ°ùŸGh º«≤ŸGh ,ô°VÉ◊Gh ÖFɨdG ÚH ácΰûe ¬«a I H G ‫ ﱹ‬:¬fÉëÑ`` °S ∫Éb å«M ,√OÉ`` ÑY ≈∏Y á`` ª©æ∏d ,[4 - 1 :øªMôdG] ‫ ﱸ‬P O N M L K J ,¬àfɵe ƒª°Sh ,√Qób ƒ∏Yh º∏≤dG ¿CÉ` `°T º¶Y øY ¤É©J ÈNCGh πL ∫Éb å«M ,QƒeC’G πFÓLh º©ædG ≠HGƒ`` °S øe ¬æª`` °†J Éeh a ` _ ^ ] \ [ Z Y X W V ‫ ﱹ‬:¬fCÉ` `°T q ,√Qób ≈∏YCÉa ،[5 - 3 :≥∏©dG] ‫ ﱸ‬b ≈∏Y ¬H º`` °ùbCG ÚM ,√ôeCG ºîah [ ZY ‫ ﱹ‬:¬fÉëÑ°S ∫É≤a ,¬∏°†aCGh ¬aô°TCGh ¬∏ÑfCGh ôeCG uπLCG . [1 :º∏≤dG] ‫\ ] ﱸ‬ :∫Éb ÚM ,»à°ùÑdG íàØdG ƒHCG ¥ó°Uh Ωr ôµdGh ón éªdG Ö°ùµ o jo ɪe √htóYh ºr ¡Ø«°ùH Éek ƒj ∫É£HC’G º°ùbCG GPEG ºr n∏≤n dÉH º``°ùbCG ˆG ¿CG ôp gódG ióe ák ` ` ©aQh GvõYp pÜÉsàµo dG º∏b ≈Øn cn ¿EG ,ôeC’Gh »`` ¡ædÉH º«dÉbC’G ∂`` ∏Á ,º∏≤dG Ió`` ©dG º`` ©æa ¿Éc GkOGƒL ¬àÄ°T ¿EGh ,QÉ°SE’G øe πÁ Óa ,¿Éc GQk ƒ°SCÉe ¬JOQCG ÜOC’G áfGõNh ,ÊGhÒ≤∏d ÜÉÑdC’G ôªKh ÜGOB’G ôgR :øe IOÉØà°ùe áeó≤ŸG √òg (*) ø`` °SÉëŸGh ,ßMÉé∏d ¿Gƒ«◊Gh ,…OGó¨ÑdG QOÉ≤dGóÑ©d Üô©dG ¿É`` °ùd ÜÉÑd Ödh k G ßMÉé∏d OGó`` °VC’Gh íÑ°Uh ,…ó«MƒàdG ¿É«M »HC’ ôFÉNòdGh ôFÉ`` °üÑdGh ,É°†jC .º¡eƒ∏©H ™Øfh ,™«ª÷G ˆG ºMQ ,…óæ°û≤∏≤∏d ≈°ûYC’G

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

ºéër jo ’h ,ìÉØ`` u°üdG âÑf p GPEG ƒÑæj ’ ,QÉã©dG ±ô©j ’ É`` jk QÉL .ìÉeôdG âªéMCG GPEG ,¢Shô£dG ¿Gó«e ‘ iôéa ,º∏≤dG ¿ÉæY Éæg Éæ«NQCG óbh ;ÉgÉæcôJ AÉ«°TCG â«≤H óbh ,¢SƒØædG è¡Ñj Éà ˆG π°†ØH ≈JCÉa .zIƒ≤H ÜÉàµdG òN{ :ÉfCÉ°ûfCGh ,ádÓŸG AÉ≤JGh áeBÉ°ùdG á«°ûN øe ≈Mƒà°ùe,º«¶Y ¿GƒæYh,Ëôcº°SGh,Qƒføeäɪ∏c k # " ! ‫ ﱹ‬:ΩÓ`` °ùdG ¬«∏Y ≈«ë«d ¤É©J ˆG ∫ƒb ¢UôMhóéH ÜÉàµdGòN …CG . [12:Ëôe] ‫&'(ﱸ‬%$ Éà πª©dG ºK ,¬`` «fÉ©e º¡ØJh ¬XÉØdCG ßØëH ∂`` dPh ,OÉ`` ¡àLGh Ωôëjh ,¬dÓM πëjh ,√óFÉ≤Y ó≤à©«a ,äÉ¡÷G ™«ªL øe ¬`` «a øe ∂dP ÒZ ¤EG ,¬`` ¶YGƒÃ ß©àjh ,¬HGOBÉH ÜOCÉ` `àjh ,¬eGôM .Iƒ≤H ÜÉàµdG òNCG ΩÉ“ øe Gògh ,¬H πª©dG äÉ¡L ;∂d ¬JOóYCG ó`` b - ÖjQC’G ÇQÉ`` ≤dG É¡jCG - ÜÉ`` àµdG Gò`` gh ∂«a …ƒ`` ≤jh ,áÁõ©dG ∂`` «a ∑ô`` ëjh ,á`` ª¡dG ∂`` «a òë`` °û«d ‘h ,∫ÉMÎdGh π◊G ‘h ,QÉ`` ¡f π«d ÜÉàµdG áÑMÉ`` °üŸ áÑZôdG ’ …òdG ¢ù«∏÷G ƒ¡a ,á©°ùdGh ≥«°†dGh ,¢VôŸGh áë`` °üdG ∫ÉM hCG ,∂∏Á ’ …òdG ≥«aôdGh ,∂jô¨j ’ …òdG ≥jó°üdGh ,∂jô£j .ÜòµdÉH ∂«∏Y ∫Éàëj hCG ,¥ÉØædÉH ∂Yóîj hCG ,ôµŸÉH ∂∏eÉ©j ∫ÉWCG GPEG !¬`` «a ô`` ¶ædG º¶YCG É`` eh !ÜÉàµdG ≈`` ∏MCG É`` ªa ,∂fÉæH Oƒq ` `Lh ,∂fÉ`` °ùd §`` °ùHh ,∂YÉÑW òë`` °Th ,∂`` YÉàeEG 8

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

ΩGƒ©dG º`` «¶©J ∂`` ëæeh ,∑Qó`` °U ô`` ªq Yh ,∂`` XÉØdCG º`` sîah .AÓÑædG ábGó°Uh ¿EGh ,∑ôØîj ⁄ ¬`` «dEG äô≤àaG ¿EG …ò`` dG ƒ`` g ÜÉ`` àµdG ¿EG íjQ âÑq g ¿EGh ,Ió`` FÉØdG ∂`` æY ™`` £≤j ⁄ IOÉŸG ¬`` æY â`` ©£b hCG ,ÖÑ`` °ùH ¬æe É≤k ∏©àe âæc ≈àeh ,∂`` «∏Y Ö∏≤æj ⁄ ∂`` jOÉYCG .√ÒZ øY ≈æk Z ¬«a ∂d ¿Éc ¬æe πÑM ≈fOCÉH ɪk °üà©e :∫Éb ÚM ,…ôµ°ù©dG ∫Óg ƒHCG ¥ó°Uh p óFGôa §«N o t§îdGh ºp `∏p µn dG OQGƒ`` ` ` °T πo ≤Y Öro àµo dG ºp µëdG ºp ` ` ¶àæe tπ` `c π`` ` ` `u°üao h É¡æe ôm ` `ãàæeo tπ`co ºn ` ` ` `u¶fo u§` îdÉH l ºp ` `∏≤dG áo ` ` ` ` `YÉW ¬«∏Y ¢Vôa ¬o ao ô©J oå«ëH ƒgh o∞«°ùdGh ÉHk OCG ¬àæsª` `°V …òdG ,ÜÉàµdG Gòg ∂d äCÉ` `°ûfCG ób Gò`` fCÉgh Gôk eCG º∏©dG ¤EG ¬«a äƒYOh ,áMÉ°üah ᪵M ¬àë`` s°Thh ,ɪk ∏Yh Éà ¬«a â«JCGh ,É`` Hk ÉæWEGh GRk É`` éjEG ÒÿG ≈∏Y â∏dOh ,Gôk ` `LRh CÉ£ÿG ¬æe ∂Ñ«°üf π©Œ Óa ,GQk É¡Lh GQk Gô`` °SEG ¢SƒØædG ™àÁ .π£ÿGh ÉHk GOBGh ,IõjõY ɪk µMh ,áØjô°T ÉjÉ°Uh ¬«a â`` °SôZ ób ÊEGh k ` °UCGh ,IQOÉf É¡àjGhôH â∏sdP ≈`` àªa ,á©jóH ÉYhôah k ,á`` ªµ ’ƒ` ,∂HGôJCG É¡æ°SÉëÃâ∏°SGQh ,∂YÉÑW É¡¶ØëHäòë°Th,∂fÉ°ùd ÉHâØ≤Kh ,∂JGódp ≈∏YÉ¡H näróLh É¡fƒ«©HäÈMh,∂°ùØfÉ¡æ°ùMC o q 9

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

¬«∏Y É≤k Øàe ,≥«aƒàdÉH Éfk É©e ,IOÉ©°ùdÉH É`` °Uƒ°ü âæc ,∂HGOBG k É«k æà› ,π`` °UC’G ájÉ¡f Éck Qóe ,πÑædÉH ¬«dEG GQk É`` °ûe ,π`` °†ØdG ‘ .¿GƒNE’G ÚH Év«¡H ,¿É£∏°ùdG óæY É©k «aQ ,ôª©dG IôªK ,»`` °ùØæd ák fGõN ÜÉàµdG Gòg â∏©L ó≤a ,¬bƒah Gòg ™eh øe âÑKCG ¬ª¡a ø`` e ‹ÉãeCGh »FGô¶f »Øa ,»`` °SQód É©k Lôeh ,»¶ØM øe Qõ`` ZCG ¬¶ØMh ,»ægP ø`` e òØfCG ¬ægPh ,»`` ª¡a πª°TCG ¬HQÉŒh ,»ª∏Y øe ™°ShCG ¬ª∏Yh ,»Ñ∏b øe ≈cPCG ¬Ñ∏bh ɪc ,ôKCG ÊhO øe ≈∏Y ‹ ¿ƒµj ¿CG äôKBG »æµdh ,»HQÉŒ øe .ôKCGh π°†a …óæY »bƒa øŸ ¿Éc ˆÉH ºµdCÉ` `°SCÉa ,º∏≤dG ¢SCGQ øe ÜÉàµdG Gòg âÑàc ó`` ≤dh OhOƒdG π`` jP ∫ÉÑ`` °SEGh ,¬æY §î`` °ùdG Ú`` Y ¢`` VɪZEG Ëô`` µdG .»HÉëŸG ‘ ¿ƒµj ¿Éà°ùH ≈∏Y ∂dOCG ’CG :ˆG ¬ªMQ »©ª`` °UC’G ∫Éb ,º∏µàj ¢SôNCGh ,≥£æj â«eh ,∑ôéM ‘ ¿ƒµJ á°VhQh ,∂ªq c :∫Éb .≈∏H :π«b ?âªÄ`` °S GPEG ∂æY ™£≤jh ,âÄ`` °T GPEG ∂Kóëj .∂HÉàµH ∂«∏Y ∫ÉW PEG ,íªL …ò`` dG º∏≤dG ¿ÉæY ∂`` °ù‰ ¿CG Éæd ¿BG ó`` bh ,íŸh É°VôdG Ú©H ÉfOQhCG Ée ¤EG ô¶f øeh ,íæ`` °Sh ΩÓµdG ÉæH .íª°Sh ,QGòYC’G ø°ùMCG Éæd ¢ùªàdG 10

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

- ºr ∏n jo º∏a ,¬«∏Y Ée iOCG óbh - º∏≤dG OGóe ∞éj ¿CG πÑbh ô°ûædG IQGOEG ‘ πª©dG ≥jôa ¤EG ¿Éaô©dGh ôµ`` °ûdG äÉjBG »LRCG êGôNEG ‘ AÉ°†«ÑdG …OÉjC’G º¡d âfÉc øjòdG ,¿Éµ«Ñ©dG ácô°ûH :ôcòdÉH º¡æe ¢üNCGh ,AÉ«°†dGh QƒædG ¤EG ÜÉàµdG Gòg ‘ RQÉH QhO ¬d ¿Éc …òdG ÚgÉ°T áeÓ°S øH …È°U /ï«°ûdG .¬JÉæ°ùM ¿Gõ«e ‘ É¡∏©Lh ,√Oƒ¡L ¬d ˆG ôµ°ûa ,ÜÉàµdG ,ø`` °ùMCG …òdG ó`` ª ó`` ª ∫É`` ªc ø`` °ùM /Qƒ`` àcódGh .Iô£©dG IQƒ°üdG √ò¡H ô¡¶«d ÜÉàµdG á©LGôe ‘ OÉLCGh á©ÑJ ¤ƒJ …òdG …ÒëÑdG óª óªMCG ódÉN /PÉà°SC’Gh .êGôNE’Gh ∞°üdG ,±Ó¨dG ºª°U …òdG ¿GƒàNôdG ¢VÉ«a óª /PÉà°SC’Gh q .á≤FGôdG á∏◊G √ò¡H √ÓMh ó¡L ¬`` d ¿Éc …ò`` dG í`` dÉ°üdG Oƒ`` ÑY Oƒ`` ª /PÉà`` °SC’Gh êôN ≈àM ,ΩÉ©dG ±Gô`` °TE’Gh á«æØdG á©LGôŸG ‘ Qƒµ`` °ûe É«k LGQ ,á≤«`` °ûdG á©FGôdG á`` ©JÉŸG IQƒ`` °üdG √ò`` ¡H ÜÉ`` àµdG ,IôNB’Gh É«fódG ‘ √Ò¨Hh ¬H É©k «ªL ™`` Øàæf ¿CG ¤É©J ˆG óª◊G ¿CG ÉfGƒYO ôNBGh ,øjôNB’G ‘ ôcP ¿É°ùd Éæd π©éjh .ÚŸÉ©dG ÜQ ˆ

11

á```«ªgCG É¡∏```°†ah IAGô```≤dG

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

É¡∏°†ah IAGô≤dG ᫪gCG

GC ô≤J áeCG øe Éeh ;»`` bôdG ≥jôWh áaô©ŸG ìÉàØe IAGô`` ≤dG ÒNh ,IOÉjôdG ™`` °Vƒe ‘ âfÉch ,IOÉ«≤dG ΩÉeR âµ∏e ’EG ™LGôJh ,Üô¨dG ¥ƒ`` ØJ øe √ô`` °UÉ©f Ée ∂dP ≈∏Y ógÉ`` °T ôeC’ÉH ÉFk óàÑe ¢Só≤ŸG õjõ©dG º¡HÉàc ∫õf øjòdG Úª∏°ùŸG .¢SÉædG øe OGôaC’G ≥M ‘ ¥ó°üj ¬JGP ôeC’Gh ;‫ﱸ‬V ‫ﱹ‬ á©JÉeáHôŒh,¿ƒeCÉŸG ∫Ébɪc ,∫ÉLôdG ∫ƒ≤Y‘ágõfIAGô≤dG ,É¡≤°ûYh äÉØdDƒŸÉH ΩÉgh ,ÖàµdG ¬Jôë`` °S øe Égôé¡j Oɵj ’ .¬eɪàgG ™°Vƒeh ¬ãjóM Qƒh ¬≤«aQh √Òª°S »¡a ¿ƒ©àªà`` °ùj ’ øe óæY ≈àM ,º«¶Y ¿CÉ` `°T äGP IAGô`` ≤dGh ≈∏Y ¿ƒªà¡ŸG ¢`` Uôëjh ,É`` ¡dƒM á∏Ä`` °SC’G ̵J Gòd ;É`` ¡H ¥Éëàd’G hCG á¡Lƒe Ö`` àc IAGôb ÚH Ée ,É¡«a º¡©Øæj É`` e IOÉØà`` °SÓd ÜQÉéàdG …hP áaÉ`` °†à°SG hCG á«ÑjQóJ èeGÈH ™eh .¬«∏Y ≈æãjo h ,QRGDƒ` `jo ∑QÉÑe ∂∏`` °ùe ¬∏c Gògh ;º¡æe É¡ÑæŒCGh ,¬«a áHÉàµdG ÜÉgCG âæc ÊCG ’EG ´ƒ`` °VƒŸG ᫪gCG ∫GDƒ°ùdG IÌc ’EG É¡dƒM áHÉàµ∏d ÊÉYO Éeh ,´É£à°ùŸG Qób √òg PÉîJG â`` ÑÑMCÉa ,º¡Ñ«éj ¿CG ’EG Aô`` ŸG ™`` °ùj ’ ø‡ ™Øæj ¿CG ˆG ≈`` °ùY ,∫CÉ` `°ùj øe É¡«∏Y π«MCG IOÉe á`` dÉ≤ŸG .ájQÉ÷G ábó°üdG øe É¡∏©éjh ,É¡H

15

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

GC ô≤j GPɪ∏a ,É¡∏`` °†ah IAGô≤dG ᫪gCG ôeCG øe øµj ɪ¡eh ±ô©j ¿É°ùfEG πc ¿C’ ;É©k ÑW …óæY ¢ù«d :ÜGƒ÷G ?¿É°ùfE’G ≈∏Y »JCÉJ AGô≤dG ±GógCG ÖdɨdG ‘h ;É`` ¡æe ¬à«¨Hh ¬aóg :ƒëædG Gòg k G ?CGô≤f GPɪd :’hC ´GƒfCG ±ô`` °TCG »gh ,º∏©dG Öàch ¿BGô≤dG IAGô≤c :ájóÑ©J ±GógCG -1 .áàÑdCG É¡æY ∫hó©dG º∏°ùŸ »¨Ñæj ’h ,É¡∏LCGh IAGô≤dG .¬∏ªY á©«ÑWh ¬°ü°üîJ Ö∏°U ‘ CGô≤j øªc :á«Ø«Xh ±GógCG -2 ,á«`` °üî°ûdG π≤`` °üj Ée IAGôb »gh :á`` jôjƒ£J ±Gó`` gCG -3 .ÖgGƒŸG Rõ©jh áaô©ª∏d áeÉ©dG IAGô`` ≤dG πãe :á«aô©eh á`` «aÉ≤K ±Gó`` gCG -4 .‘É≤ãdG ¿hõîŸG IOÉjRh ´ÓW’Gh ,¢ùØæ∏d ¢SÉæjEG É¡JGP óëH IAGô≤dG PEG :á`` «ëjhôJ ±Gó`` gCG -5 äÉjɵ◊Gh í`` ∏ŸGh QOGƒ`` ædG ø`` e Ahô`` ≤ŸG ¿Éc ¿EG ∞`` «µa ?Ö«LÉYC’Gh áaô£à°ùŸG ,êGhõdG πÑb CGô≤j ¢Shô©dÉc :™bGƒdG ™e πYÉØàdÉH :á«©bGh ±GógCG -6 .É¡æY CGô≤«a ,á«dhódG IQÉéàdG ᪶æe øY ™ª°ùj øe hCG ***** 16

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

IAGô≤dG øY ±hõ©dG ÜÉÑ°SCG :É«k fÉK 䃫ÑdG ¢†©H øY ÜÉàµdG áaÉ≤K Ö«¨J å«M :ájƒHôJ ÜÉÑ°SCG -1 .ájƒHÎdG ø°VÉëŸGh Iô`` °UÉ≤dG Iô¶ædGh ,Qhô¨dGh ,π¡÷Éc :á`` «°üî°T ÜÉ`` Ñ°SCG -2 .»ª«∏©àdG iƒà°ùŸG ∞©°V ɡ檰V πNójh ,¢ùØæ∏d ô≤a hCG ,Ö`` àµdG QÉ©`` °SCG AÓ`` Z Ö`` °ùH :á`` jOÉ°üàbG ÜÉ`` Ñ°SCG -3 ,ºgCG ¬æ¶j Ée hCG ,ºgCG ƒg ɪY ¬∏NO Qƒ`` °üb hCG ,¿É`` °ùfE’G .Ωƒ«dG πL ∫ɪYC’G ¢†©H ¥Gô¨à°SG ¤EG áaÉ°VEG ’h ,¬àbh º«¶æJ ø`` °ùëj ’ øe óæY RÈJ :á`` jQGOEG ÜÉ`` Ñ°SCG -4 .á«JÉ«◊G √QGhOCG ÖJôj ’h ,¬JÉjƒdhCG ±ô©j ’h ,π`` °UC’G »g ¬à«gÉaQ ¢SÉædG ¢†©Ña :á`` «¡«aôJ ÜÉ`` Ñ°SCG -5 π©dh .™`` °ùàj ’h ,≥«`` °†j »`` °üb øcQ ‘ ’EG ájóé∏d ¿Éµ`` e .ÖfÉ÷G Gòg ºYój ɇ âfÎfE’Gh ΩÓYE’G πFÉ°Sh QÉ°ûàfG AGô≤dG ¬dÉf A»°T …CGh :º¡∏FÉb ∫ƒ≤j å«M :á«©Øæe ÜÉÑ°SCG -6 ‘ ºµëàdG ø°ùëj øªc zÉeƒ‚{ GhQÉ°U πg !? º¡Ñàc øe k ?√ó°ùL ¢†©H hCG ,¬JôéæM hCG ,¬eób *****

17

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

k ? IAGô≤dG ≈∏Y Oƒ©àf ∞«c :ÉãdÉK .á°SQóŸGh óé°ùŸGh â«ÑdG ‘ ÜÉàµ∏d ájƒæ©e ᪫b óLƒfo ¿CÉH -1 hCG óé°ùŸG áÑàµeh ,áeÉ©dG á«dõæŸG áÑൟG ᫪gCG RÈf ÚM -2 .á°SQóŸG áÑàµeh ,»◊G Ihó≤dG âfÉc ɪ∏ch ;á«◊G á∏ãeC’Gh äGhó≤dG øY å`` ëÑdÉH -3 ¿Éc óé`` °ùŸG ΩÉeEGh º∏©ŸGh QÉ÷Gh êhõdGh ÜC’Éc :á`` Ñjôb .´ô°SCGh ÚHCG ÉgôKCG Aɪ∏©dG äÉÑàµeh ,ájQÉéàdGh áeÉ©dG äÉÑൟG Qhõf É`` eóæY -4 .á°UÉÿG ÚØ≤ãŸGh .É¡H ΩGõàd’Gh ,IAGô≤∏d á«eƒj äÉYÉ°S ójó– óæY -5 .¢ùØæ∏d áÑÑëŸG äÉYƒ°VƒŸG äGPh áØ«£∏dG ÖàµdÉH CGóÑf ¿CÉH -6 ;É¡«dEG áLÉ◊G ¢ù«`` °ùà ô©`` °ûf »àdG ä’ÉéŸG ‘ IAGô≤dÉH -7 .É¡«a •ôØf Óa ,IAGô≤dG á°SÉØf ±ô©æd *****

?CGô≤f ∞«c :É©k HGQ ∫ó©Ã ,áæ`` °ùdG ∫ÓN É¡JAGô≤d ;Ö`` àµdG øe GkOó`` Y Oó`` M -1 á∏HÉbh áfôe ∂à£N ¿ƒµJ ¿CG ≈∏Y .Évjô¡`` °T ÌcCG hCG ÚHÉàc .äGÒ¨àŸG Ö°ùM ∞«µà∏d 18

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

º∏bh ,∞dDƒŸG IQhÉh ,≥«∏©àdG ‘ ¢UÉ°UôdG º∏b Ωóîà°SG -2 √ƒ ádƒ¡`` °Sh √ôKCG ∞£∏d ;√ÒZ øe π`` °†aCG ¢UÉ`` °UôdG IQÉ°TEÓd ;ájQƒØ°ùØdG ΩÓbC’G ΩGóîà`` °SG øµÁh .√Ò«¨Jh ‘ ô¡¶j ’ ¬fC’ ;ôØ`` °UC’G º∏≤dG É¡∏`` °†aCGh ,º¡e ôeCG ¤EG .¥GQhC’G ôjƒ°üJ ,QGƒfC’G ø`` e Ú©ŸG íjôŸÉH Ak É`` °†e ∂JAGôb ¿Éµ`` e π`` ©LG -3 øe ¬«dEG êÉ`` à– ób Ée πµ`` H ÉÄk «¡e ,ájƒ¡àdG ó`` «L ø`` µ«dh πFÉ`` °Sh øe QòMGh .ÉgÒZh ,äÉ≤`` °ü∏eh ΩÓ`` bCGh ¥GQhCG .á«aÉ≤ãdG ∂Jƒ∏N AÉæKCG ‘ ∫É°üJ’G ≈∏Y É¡©`` °†a ,á«ÑfÉL øjhÉæY øe ÖàµdG ¢`` †©H ƒ∏îJ ó`` b -4 k ` °ùe É¡«dEG ∫ƒ`` °UƒdG ádƒ¡`` °ùd ;áëØ`` °üdG Ö`` fGƒL ,ÓÑ≤à` .IAGô≤dG AÉæKCG ‘ õ«cÎdG øe ójõe ≈∏Y ∂∏ª◊h ’h ,∞bƒàdG ™°Vƒe ójóëàd ;áØ«£∏dG äÉ≤°ü∏ŸG Ωóîà`` °SG -5 .¬∏NGO º∏≤dG ™°†J hCG ,ÜÉàµdG ¥Qh »æãJ *****

?CGô≤f GPÉe :É°ùeÉN k √ògh ,IAGô≤dG á£N ‘ áaÉ≤ãdG ¿ÉcQCÉ` `H ájÉæ©dG øe ó`` H ’ -1 ¿EGh ,äGQÉ`` °†◊Gh ·C’G ™`` «ªL Ú`` H ácÎ`` °ûe ¿ÉcQC’G :»gh ,á«gÉŸG ‘ âØ∏àNG 19

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

á©jô`` °ûdG Ωƒ∏Y ‘ IAGô≤dG QÉãcEG ø`` e ¢UÉæe Óa :ø`` jódG Ωƒ∏©dG ±ô°TCG »¡a ,É¡°†©H øe ™∏°†àdG áLQO ¤EG AGô¨dG .¬fÉëÑ°S º«¶©dG ÜôdÉH É¡WÉÑJQ’ ;Égɪ°SCGh É¡∏LCGh Aƒ°Sh ÉØk °ûM ™ªéjh ;¬à¨d ±ô©j ’ øe ÉØk ≤ãe ¢ù«∏a :á¨∏dG ¬àHGO øe ¬à¨∏H π`` ¡LCG ƒgh ,á«ÑæLCG á¨d ø`` °ùëj øe á∏«c á¨d øe ºLÎj ÚM ,¬∏c Aƒ°ùdG Rƒëj óbh .É¡«£àÁ »àdG .Égó«éj ’ »àdG ¬à¨d ¤EG á«ÑæLCG ,√ô`` °VÉM º¡a ¬«∏Y Ö©`` °U ¬«`` °VÉe π¡L øªa :ï`` jQÉàdG .¬∏Ñ≤à°ùe ™æ°Uh IAGô≤dÉH á©`` °SGh á«≤aCG á«aô©e IóYÉb AÉ`` æÑH ∂dP ™`` ÑàJh -2 ΩÉŸEG ∂jód ¿ƒµàj å«ëH ,Ωƒ∏©dG ïjQGƒJh ¿ƒæØdG ¢ù°SCG ‘ .Ωƒ∏©dG øe ÒãµH ΩÉY hCG ,¬«∏Y á∏Ñ≤e ¬°ùØf iôj ∫É› ‘ ÇQÉ≤dG ¢ü°üîàj ºK -3 .᪫¶Y ¬«dEG áLÉ◊G ÉjÉ`` °†≤dG ‘ ô`` ¶ædÉH ÇQÉ`` ≤dG »`` æà©j ¿CG á`` ªµ◊G ø`` eh -4 ôeC’G Gòg ócCÉàjh ,ôNB’Gh Ú◊G ÚH CGô£J »àdG Ióéà°ùŸG .ÜÉàµdGh IÉYódGh Aɪ∏©dG ¿CÉ°T ‘ *****

?CGô≤f øªd :É°SOÉ°S k øµ«dh ;º∏YhájGQóHΩÓ°SE’G±ô©àd;øjódGπgCG ôHÉcCÉHCGóHG -1 .º¡«∏Y ˆG ¿Gƒ°VQ ∞∏°ùdG Aɪ∏Y ™e Úàe πÑM ∂d 20

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

º¡ª∏©H ≥`` Kƒj ø`` jòdG ,ô`` °ü©dG πgCG AÓ`` °†Ød CGô`` bG º`` K -2 .º¡àfÉeCGh º¡æY ±ô©j ’ øjòdG ,ÜÉ`` àµdGh øjôµØŸGh AÉHOCÓd CGô`` bG -3 .√ƒÑàc Ée AGô≤à°SÉH ájƒW hCG ,á«f Aƒ°S .∑ójõjh ,∑ó«Øj Ée π∏ŸGh äGQÉ°†◊G πgC’ CGôbG-4 ¿CG •ô`` °ûH) ºgô¶f á¡Lh ±ô©J ≈àM ;ÚØdÉîª∏d CGô`` bG -5 n ¿ƒµj Ió«≤©dG »ØdÉ QòMGh ,äÉ¡Ñ°ûdG CGQój º∏Y ∂jód n øµj ⁄ ¿EG º∏Y ¤EG êÉà– º¡¡Ñ°ûa ,É¡H º∏Y ójõe ∂jód .ï°SGQ .∂àeCG ≈∏Yh ∂«∏Y ºgô°T øeCÉJ ≈àM ;AGóYCÓd CGôbG -6 áæ¶e øjÒNC’G ÚØæ`` °ü∏d IAGô`` ≤dG ¿CG Éë`k ` °VGh ø`` µ«dh ,øµ“h ,IQƒ`` °ûe ó©H ’EG ÇQÉ≤dG É¡«∏Y Ωó≤j Óa ,π`` dõdG .≥ë∏d ájGó¡dÉH ºFGO AÉYOh *****

? CGô≤J øjCG :É©k HÉ°S ™«ªL øe ɪk FÓe ø`` µ«dh ,IAGô≤∏d QGó`` dG ‘ Éfk ɵe ò`` îJG -1 .»MGƒædG .∂HÉàc ¢ùæJ n Óa ,QɶàfG ¿Éµe ‘ hCG ,Gôk aÉ°ùe âæc GPEG -2 21

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

;IAGô≤dG á©HÉàe ¤EG êÉàëj ’ ɇ ÉHk Éàc ∂JQÉ«°S ‘ π©LG -3 hCG ,π£Y ÖÑ`` °ùH Qɶàf’G ¤EG äQô£`` °VG ¿EG ¬«a ô`` ¶æàd .∂dP ÒZ hCG ,áØdÉ πcƒJ ᪡e πc øe ÆGôØdG ó©H IAGô≤∏d Ö°SÉæe πª©dG ¿Éµe -4 .∂àfÉeCG ‘ §jôØJ ¿hOh ,܃∏£ŸG ¬LƒdG ≈∏Y ∂«dEG *****

?CGô≤f ≈àe :Éæk eÉK ≈∏Y ¢Ur ôMGh p ,»`` eƒ«dG ∂›ÉfôH øª`` °V IAGô≤dG ∫p hp ó`r ` Ln -1 .´É£≤fG ÓH π°üàŸG âbƒdG .IAGô≤∏d É¡∏©LGh ,IOÉ©°ùdGh ìGô°ûf’G äÉbhCG Ú– -2 !á°Uôa É¡∏ÑàgÉa ,º¡eCGh á«Ñ°üdG øe â«ÑdG ÓN GPEGh -3 .CGôbÉa ,‘É≤K §°ûæe ‘ ∑QÉ°ûJ hCG ,Ö£îJ hCG ,ÖàµJ ¿CG äOQCG GPEG -4 .∂d ÉëjhôJ k IAGô≤dGh IÓ°üdG øe π©LÉa ∂eƒªg äÌc GPEG -5 ∂°ùØf ∞°ûàcÉa ,IAGô≤∏d π`` °†ØŸG ¬àbh ¿É`` °ùfEG πµd ≈≤Ñj -6 .QÉë°SC’Gh πFÉ°UC’Gh QɵHC’G ‘ *****

22

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

?IAGô≤dG ó©H π©ØJ GPÉe :É©k °SÉJ ¿ƒµ«°Sh ,¬æe ∂ZGôa ¤EG Ò°ûj Ée ÜÉàµdG ájÉ¡f ‘ ÖàcG -1 .á∏«ª÷G ∂JÉjôcP øe ∂dP .√óFGƒah á°ù«FôdG ÜÉàµdG QɵaCG ™LGQ -2 r -3 .ÜÉàµdG IAGôb IOÉYEG ¤EG êÉà– âfÉc ¿EG ∂°ùØf π°S k G É¡∏r °Sh -4 .iôNCG ô¶f á¡Lh ¢Vô©j ÜÉàc ¤EG êÉà– âfÉc ¿EG É°†jC .Éë°Vƒà°ùe hCG ,G kóbÉf hCG ,Gôk cÉ°T ∞dDƒŸG ™e π°UGƒJ -5 k .∂HÉë°UCGh ∂JGódp ™e ÜÉàµdG ¢ûbÉf -6 .á≤jô£dG √òg ™ÑàJ âæc ¿EG ¢UÉÿG ∂∏é°ùd ÜÉàµdG óFGƒa π≤fG -7 ≠«∏ÑàH Ö`` °ùàMÉa ,IÒ`` £N äÉ`` aGôëfG ÜÉ`` àµdG iƒ`` M ¿EG -8 ô`` °TÉædG á∏`` °SGôe ¢ùæJ n ’h ,Aɪ∏©dGh ádhDƒ` `°ùŸG äÉ`` ¡÷G .ÜOCGh ≥aôH º¡àë°UÉæŸ ;áÑൟGh ∞dDƒŸGh *****

?∂JAGôb øe ó«Øà°ùJ ∞«c :Gô°TÉY k .º∏b ∂©eh ,√ÉÑàfGh õ«cÎH ’EG CGô≤J ’ -1 ,áHÉLEG É¡d á∏Ä°SCGh ÜÉàµdG äÉYƒ°VƒŸ á«∏NGO øjhÉæY ™°V -2 .ÜÉàµdG É¡æe ÓN ¿EG á°UÉN 23

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

.»JCÉ«°S ɪc ,á«∏YÉØH ÖàµdG óFGƒa ™e πeÉ©J -3 .∂d áÑ°ùædÉH ᪡ŸG á°UÉN ,ÖàµdG ¢†©H IAGôb Qôc -4 ôª©dG ‘ Ú`` HQÉ≤àe AÓ`` eR Ú`` H ¥É`` ØJ’G Ö`` °SÉæŸG ø`` e -5 ∫ƒ`` M IAGô`` ≤dG hCG ,Ú`` ©e ÜÉ`` àc IAGô`` ≤d ;äÉ`` eɪàg’Gh .¬à°ûbÉæe ºK ,¿GƒæY ójó– ¿hO Ée ´ƒ°Vƒe *****

óFGƒØdG ™e πeÉ©à∏d áMôà≤e ¥ôW :ô°ûY …OÉëdG .¤hC’G AÉ°†«ÑdG äÉëØ°üdG ‘ ÜÉàµdG óFGƒa ¤EG ô°TCG -1 .á°UÉN ôJÉaód óFGƒØdG π≤fG -2 áeƒ∏©ŸG ¤EG ∫ƒ°UƒdG π¡°ùJ »àdG äÉbÉ£ÑdG Ωɶf Ωóîà°SG -3 Ωƒ≤J ,øjô°UÉ©ŸG ¢†©H É¡∏ª©à°ùj á≤jôW »gh ;Iô`` °TÉÑe ≠jôØJ ºK ,á`` °UÉN äÉbÉ£H ‘ º∏Y πc ó`` FGƒa π©L ≈`` ∏Y .Gòµgh ,äÉbÉ£H ‘ º∏©dG Gòg Gò¡d âÁ ’ ÜÉ`` àc ‘ ´ƒ`` °Vƒe ø`` Y á`` eƒ∏©e äó`` Lh GPEG -4 Gòg øY ¢ü°üîàe ÜÉàc ¤EG É¡∏≤fÉa ,á∏`` °üH ´ƒ`` °VƒŸG .¢ü°üîàŸG ÜÉàµdG »°TGƒM ‘ É¡«dEG ô°TCG hCG ,´ƒ°VƒŸG *****

24

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

á«∏°ùàdGh ¢VɪME’G Öàc :ô°ûY »fÉãdG ɪgóMCG :IAGô≤∏d ÚHÉàc PÉîJG π∏ŸG ™aO ¥ôW π°†aCG øe -1 ÜÉàc ƒgh ,ájƒ«◊G å©Hh •É°ûædG ójóéàd ôNB’Gh ,π`` °UCG .zá«∏°ùàdGh ¢VɪME’G{ á`` °SÓ°Sh ,ÉÑk dÉZ ºé◊G §`` °SƒàH ¢VɪME’G Ö`` àc õ`` «ªàJ -2 .™HÉààdG É¡JAGôb ‘ •Î°ûj ’h ,IôµØdG 샰Vhh ,܃∏°SC’G .∫ɨ°ûf’G hCG ΩCÉ°ùdG hCG Ö©àdG óæY ÖàµdG √òg CGô≤J -3 ÜÉàc :¬eƒf πÑb ¿É`` °ùfE’G √Dhô≤j Ée ƒgh zôjô`` °ùdG{ ÜÉ`` àc -4 .ÖdɨdG ‘ á«∏°ùJ ;IQÉ«°ùdG ‘ ¢VɪMEG ÜÉàc ¢ü«`` °üîJ ÇQÉ≤dÉH ø`` °ùëjh -5 hCG ,çOÉM hCG ,π`` £Y ÖÑ`` °ùH QɶàfÓd ô£`` °VG ¿EG √CGô≤«d .- ˆG Qób ’ – áØdÉ .´ÉàeEGh á«∏°ùJ ÜÉàc É¡îÑ£e ‘ ICGôª∏dh -6 ±ô°üæ«a ,á«∏°ùàdG Öàc ≈∏Y Oƒ©àj ’CG ÇQÉ≤dG ≈∏Y »¨Ñæj -7 .IOÉ÷G äÉØdDƒŸG øY ójóŒh ,∫É`` «ÿG ÜÉ`` °üNEG ‘ ó`` FGƒa ¢`` VɪME’G Ö`` àµd -8 .᪡dG ™aQh ,•É°ûædG ¢ü«≤æJ ’h ,¢†Z ¬«a ¢ù«d ¢VɪMEÓd ¬fCÉH ÜÉàµdG ∞°Uh -9 AÉæãdGh ôµ°ûdG º¡d πH ;ÜÉàµdG hCG ô°TÉædG hCG ∞dDƒŸG Qób øe ,ÜÉàµdÉH ÉæàbÓY QGôªà°SG ≈∏Yh ,á`` °ùfGDƒŸGh ´ÉàeE’G ≈∏Y .∫GƒMC’G Ö©°UCG ‘ ≈àM ***** 25

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

á°TGôØdG ܃∏°SCG :ô°ûY ådÉãdG Gòµgh ,∫hC’G øe ÆGôØdG πÑb ôNBG ¤EG ÜÉàc øe ∫É≤àf’G ƒg -1 .ÒNC’G ÜÉàµdG ±ÓZ ÇQÉ≤dG iôj ¿CG É¡©e Qóæj IOÉY ‘ ‘ π∏ÿG – á∏eɵdG Ió`` FÉØdG ¿Gó≤a :á≤jô£dG √òg QGô`` °VCG øe -2 .¢ùØædG ´GóN -Ö∏£dG ‘ ájó÷G ÜÉ«Z -ÜÉàµdGh ∞dDƒŸG º¡a :á«aÉ≤ãdG áÑ«°üŸG √òg ≈∏Y Ö∏¨à∏d -3 óæY ¢VɪMEÓd ô`` NBGh ,•É`` °ûædG âbh IAGô≤∏d ÉHk Éàc ò`` îJG.π∏ŸG ™aód hCG ,Ö©àdG ;áÑ°SÉæe á«æeR Ióe OuóMh ,IóY ΩÉ`` °ùbCG ¤EG ÜÉàµdG º`` u°ùb.ÜÉàµdG IAGô≤d IQhÉh ,óFGƒØdG ó`` ««≤Jh ,¢ü«î∏àdG ܃∏`` °SCG Ωóîà`` °SG äÉ`` °VGÎY’G áHÉàch áëØ`` °üdG »`` °TGƒM ≈`` ∏Y Ö`` JɵdG ,áeBÉ` `°ùdGh π∏ŸG Oô£àd ;ΩÉ¡Øà`` °S’G øWGƒeh äɶØëàdGh iôNCG IóFÉah ;Ió`` bÉædG IAGô`` ≤dGh áØbÉãŸG Iò`` ∏H ô©`` °ûJh ÅWÉÿG ÉfÒµØàH É¡©°†f »àdG ,á°SGó≤dG RhÉŒ ‘ πãªàJ øe í«ë`` °ü∏dh ,ˆG ÜÉàµd ’EG á`` °SGób ’ PEG ;´ƒÑ£e πµd .€ ∫ƒ°SôdG åjóM IÌch ∫ɨ`` °ûf’G äÉbhCG ‘ hCG ,á©HÉààe IOÉL ÉÑk àc CGô`` ≤J ’ äGQóµe øe ¿É°ùfE’G …Ωj ób Éeh ,πZGƒ°ûdGh ±QGƒ°üdG .É¡æe CGô≤j øeh ,ˆG ∂ª∏°S- äÉ°ü¨æeh 26

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

k á∏eÉc áæ`` °S Ióe ÖàµdG QÉ`` °üb ≈∏Y õcQ Oƒ©àJ ≈àM ;Óãe .√Dhô≤J …òdG ÜÉàµdG »àaO ájDhQ ≈∏Y âÄL »æfCG º∏©dG ™e ;¬«a IAGô≤dG ≥°û©J …òdG øØdÉH ÏYG p …òdG ¥É«`` °ùdG ‘ ÉgÉæ©e ád’ód ;G kóª©àe z≥`` °û©dG{ áª∏µH .√ójQCG ;¬`` °TÉ≤fh ∑Î`` °ûe ÜÉàc IAGôb ≈∏Y AÉbó`` °UC’G ™e ≥ØJG ’ Éfk É«Y É`` gôKCG iÎ`` °Sh ,á«aÉ≤K ájQhO º¡©e ∂d ø`` µàdh .GÈN k Ée GPEÉa ;IAGô`` ≤dG ≈∏Y ójƒ©àdG ‘ ô`` KCG á`` ©aÉædG äÓ`` éª∏d ÉÄk jôe ÉÄk «æg É¡eÉ¡àdG øµ«∏a ,á©aÉf á`` ∏› ∂jój ÚH â©bh .≈¡°TCGh òdCG ó«cCÉàdÉH »¡a ,á∏eÉc ÖàµdG ΩÉ¡àd’ É≤k jôW *****

ÖàµdG ºMGõJ :ô°ûY ™HGôdG áHƒ©`` °Uh ,äÉbhC’G á∏bh ,Ö`` àµdG º`` MGõJ ¤EG áÑ`` °ùædÉHh ÜÉàc πch ,IAGô`` ≤dÉH ô`m ` ¨e ¿GƒæY πµ`` a ;CGô≤«o ` `°S Ée QÉ`` «àNG ºgC’G ÉfCG :¿É°ùd Ò¨H …OÉæj ´ƒ°Vƒe πch ,iô«o d ¬≤æ©H ∫hÉ£àj m á`` °UÉîHh ,ÚØ≤ãŸG πc Ö«`` °üj ôeC’G Gòg ¿EÉ` `a ,…Ò`` Z ¿hO :∫ƒ∏◊G √òg ∂«∏Y ìÎbCG Gòd ;IAGô≤dG »ª¡f

27

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

ó`` °SÉØŸGh ídÉ`` °üŸG IÉYGôeh ,äÉfRGƒŸG ¬`` ≤a ΩGóîà`` °SG -1 røen ¬«≤ØdG øµd ,ô°ûdG øe ÒÿG ±ôY røen ¬«≤ØdG ¢ù«dh{ Ée ÖàµdG øe ÎNÉa ;zøjô°ûdG ô`` °Th øjÒÿG ÒN ±ôY .ÉMÉ◊E k Gh ᫪gCG πbC’G πup LCGh ,Évª¡e √GôJ k ø`` °ùëj ¿É`` °†eQ πÑ≤a ;âbƒdG ÖLGƒH ÏYG IAGô≤dG Óãe p -2 âæc ƒd ∫É`` ≤jo ∂dP πãeh .è◊G ¿hO Ωƒ`` °üdG Ωɵ`` MCG ‘ Ö∏Wo hCG ,Ó`k ` ãe ៃ©dG øY Ihóf hCG ,π`` Ø ‘ ∑QÉ`` °ûà°S .Ée ´ƒ°Vƒe ‘ çóëàdG hCG áHÉàµdG ∂«dEG Iôµah ;ÜÉÑdG Gòg ‘ ájɨ∏d ó«Øe äÉ`` °üî∏ŸG ΩGóîà`` °SG -3 ‘ AÉbó`` °UC’G øe Oó`` Y ´ÉªàLG ≈`` ∏Y Ωƒ`` ≤J äÉ`` °üî∏ŸG .É¡°ü«î∏Jh É¡JAGôb øe Gƒ¡àfG Öàc øY åjóë∏d ájQhO k Évjô¡`` °T ÚHÉàc ™bGƒH ájƒæ`` °S á«aÉ≤K á£N ó`` jó– -4 ;Óãe ä’Éë∏d ∫É`` éŸG ìÉ`` °ùaEG ™e á`` jÉæ©H ø`` jhÉæ©dG QÉ`` «àNGh .á£ÿG ‘ áfhôŸG ΩGõàdÉH ¿ƒµj Gògh ,áFQÉ£dG iôj É¡æ«©H äÉYƒ`` °Vƒe ≈∏Y õ«cÎdG á£ÿG ‘ ø`` °ùëjh -5 ¢ü°üN ƒd G kóHCG ∫ɵ`` °TEG ’h ,É¡«dEG ¬àLÉM ¢ù«`` °ùe ÉfóMCG .Ú©e øa ‘ IAGô≤∏d á∏eÉc áæ°S ¿É°ùfE’G ᪫b ’ ´ƒÑ£e øe ºµa ;A»`` °T πc IAGôb ≈∏Y ¢`` Uô– ’ -6 .G kóHCG ¬d 28

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

∫hC’G ¿ƒµj ¿CG ≈∏Y ;ó`` MGh âbh ‘ IAGô≤∏d ÚHÉàc ò`` îJG -7 .≥Ñ°S ɪc ,¢VɪMEÓd ÊÉãdGh ,π°UC’G ƒg *****

π°ùµdGh π∏ªdG ≈∏Y Ö∏¨àdG :ô°ûY ¢ùeÉîdG ;› ¢UÉ©dG øH hôªY ∫Éb ɪc ,¥ÓNC’G ÜPGƒc øe π∏ŸG ,ºæ¨Jh º∏`` °ùàd ,IAGô≤dG AÉæKCG ‘ ¬«∏Y õ¡Œo ¿CG øe óH Óa Gòd :»∏j Ée ìÎbCGh .ÉehO k ˆG ≈∏Y πcƒàdGh AÉYódG -1 √òg RhÉŒ ≈`` ∏Y QOÉbh ôHÉãeh OÉ`` L ∂fCÉH ∂`` °ùØf çó`` M -2 .á∏µ°ûŸG ≈∏Y Gôk µM É¡∏©éàd ;∂eƒj ‘ á«ÑgòdG áYÉ°ùdG ≈∏Y ±ô©J -3 .IOÉ÷G IAGô≤dG ,™LGôŸG áªFÉbh ∫ƒ°üØdG ¢üî∏eh ¢Sô¡ØdGh áeó≤ŸG CGôbG -4 :É¡æe ,óFGƒa á≤jô£dG √ò¡dh ≈∏Y »`` °†≤Jh ,IƒØ÷G πjõàd ;ÜÉàµdG ≈∏Y ÌcCG ±ô©àJ .¬àjóLh ¬ªéM øe ±ƒÿGh áÑgôdG .É°Uƒ°üN IÒãŸG ¬FGõLC’h ,ÜÉàµ∏d ∂à°SɪM OGOõJ k

29

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

,É¡£HGôJ ióeh ¬JÉYƒ°Vƒeh ÜÉàµdG Qƒ`` °üJ øe øµªàJ ¬dƒ`` °üØd ÉÑk ` `°SÉæe ɪk «`` °ù≤Jh ,¬FÉ¡fE’ Ékàbh Oó– º`` K .õØëŸG …óëàdG øe ´ƒf â«bƒàdG ¿CÉH ɪk ∏Y ;¬ãMÉÑeh ÖJɵdG IQhÉ øe óH ’ IOÉ÷G á°UÉNh ,IAGô≤dG AÉæKCG ‘ -5 á«HÉéjEÉH ÉFk QÉb ¿ƒµàd ;ÜÉàµdG äÉëØ`` °U ≈∏Y ¬à`` °ûbÉæeh ,¬dÓL πL ÉæHQ ÜÉàc ÓN - % 100 ´ƒÑ£ŸÉH ºu∏°ùe ÒZ »Øæà°S á≤jô£dG √ògh - € ÉæÑ«ÑM åjóM øe í`` °U Éeh øgòdG äÉeÉ°ùe íàa ‘ º¡°ùJh ,Ú°üdG QGƒ°SCG ∞∏N π∏ŸG .ájó≤ædG á«∏≤©dG AÉæHh ó©H ôNBG â`` bh ‘ ¬«dEG ór Yo º`` K ,¬Yóa A»`` °T ≥∏¨à`` °SG GPEG -6 Gòg øY ∫CÉ` `°SÉa ’EGh ,¿Éc ¿EÉa ,≥∏¨à`` °ùŸG ∂ØH ˆG AÉYO ∞dDƒŸG ∫GDƒ` `°S π°†aC’Gh ,áaô©ŸGh ¿CÉ` `°ûdG πgCG ≥∏¨à`` °ùŸG .¬«dEG ∫ƒ°UƒdG ô°ù«J ¿EG ¬°ùØf äGOÉ©dG ÜÉ°ùàcG ¤EG ¿É°ùfE’G »©`` °Sh ,º∏©àdÉH º∏©dG ɉEG -7 ,Iôµa :Ò«¨àdG CGóÑj ∂dòÑa ;Oƒª ø`` °ùM ôeCG Ió«ª◊G ,á«YGh á`` Ø≤ãe á«`` °üî°T º`` K ,IOÉ©a ,π`` ©Øa ,QGô`` b º`` K .ˆG ¿PEÉH Ëôc ∫BÉeh Ò°üªa :»∏j Ée ìÎbCG π°ùµdG ≈∏Y Ö∏¨à∏dh 30

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

OQƒdG ‘ AÉL ɪѰùM ,AÉ`` °ùe ìÉÑ°U ¬æe ˆÉH IPÉ©à`` °S’G -1 ,¿õ◊Gh º¡dG ø`` e ∂H PƒYCG ÊEG ,º`` ¡∏dG{ ®ƒ`` ØëŸG .(6369 ºbQ …QÉîÑdG ¬LôNCG) .zπ°ùµdGh õé©dG øeh ∫ÓN ø`` e á`` «dÉ©dG º`` ¡àªgh ±Ó`` °SC’G Ò`` °S ‘ ô`` ¶ædG -2 êPɉ ¤EG ±ô©àdG ∂dòch .áfhóŸG ºgQÉÑNCGh º¡ªLGôJ .Iô°UÉ©ŸG äGhó≤dG øe .É¡¨∏ÑJ »c áªg øe áª≤∏d óH Óa ,É¡ãMh ᪡dG IQÉãà°SG -3 òNCGh ,AGô≤dG ÜQÉŒ ≈∏Y ±ô©àdG ádhÉ -4 ™ªL .É¡æe - Iƒ°SCG ,…ó`` ëàdG ÜÉë`` °üà°SGh ,á`` «aÉ≤ãdG äÉYhô`` °ûŸG OÉ`` ªàYG -5 .ôNCÉàdG ≈∏Y áeGôZ ¢Vôa ™e ÜÉàc πµd âbƒdG ójó–h ∂àÑZQh ‹É`` ©dG ∂`` Ñ∏£Ã ¬`` ¡HÉéa π`` °ùµdG ∂`` ªgGO GPEG -6 .GÒ°ùc k GÒ°ùM k ‹ƒ«°S É¡æ«Mh ,á«eÉ°ùdG óbh ;ó«©≤dG ¢ùÄH ƒ`` gh ,π`` °ùµdG ∂H ó©≤j ¿CG øe ∂H CÉHQG -7 ¿ƒµJ ¿CG øe ∂©æÁ É`` e :¢ù«b øH ∞æMC’G øH ôëÑd π`` «b ! π°ùµdG :∫Éb ?∂«HCÉc *****

31

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

øgòdG Ohô°Th ÜÉ©«à°S’G ø«H :ô°ûY ¢SOÉ°ùdG óMCG ¬Ø«XƒJh ¬`` æe IOÉØà`` °S’Gh ¬ª¡ah Ahô≤ŸG ÜÉ©«à`` °SG -1 IAGô≤dG ø`` e ¢UÉæe Óa Gò`` d ;á«eÉ`` °ùdG IAGô≤dG äÉ`` jÉZ .ÜÉ©«à°S’G øe Qób ≈∏YCG π«°üëàd ;õ«côJh ø©ªàH ?äóØà°SG GPÉeh ?âLôN Õ :π°üa πc ájÉ¡f ó©H ∂°ùØf πr °Sn -2 Ö©°U óbÉf Ò°üH PÉà`` °SCG …ój ÚH Éfk ÉëàeG πNGódÉc CGôbG -3 .∫ó÷G Òãc ¢SGôŸG ,õ«cÎdG ≈∏Y äGóYÉ°ùŸG øe ¬fɵeh IAGô≤dG ¿ÉeR π©LG -4 ¿Éµe ‘ CGô`` ≤j øªc ,Ohô`` °û∏d ÚÑdÉL ¿É`` fƒµj ’ å`` «ëH hCG ,¢SÉ©ædG ∫ÉM CGô≤J ’h ,á`` é«¡H ôXÉæe …P hCG º`` MOõe k RÉØ∏àdÉc ,iôNCG AÉ«°TC’ á©HÉàŸG hCG ,´ƒ÷G .Óãe º¡ØdG ≈∏Y ¬bÓ¨à`` °SG hCG ,ÜÉ`` àµdG áHƒ©`` °üH äô©`` °T GPEG -5 .¬JAGô≤d ∂°ùØf äCÉ«¡J ¿EG ¬«dEG Oƒ©J ¿CG ≈∏Y ,¬Yóa ,¬Yƒ°Vƒe ∫ƒM ádÉ≤e hCG ,ÜÉàc πµd ¢üî∏à ∂°ùØf ΩõdCG -6 .∂∏ªY ºu«b ºK 䃰üdG™aQ‘¿ƒµjóbøµd;õ«cÎ∏dπ°†aCG áàeÉ°üdGIAGô≤dG -7 .ÜÉ©«à°S’G ᪡e ‘ Ú©dGh ¿PC’G ´ÉªàL’ IóFÉa Éfk É«MCG ’ ÖàµdG ¢†©Ña ;QGôªà°SÉH ÉÑk ∏£e â`` °ù«d IAGô≤dG áYô`` °S -8 .åjÎdGh …hÎdG ’EG É¡©e ™Øæj *****

32

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

º¡ædGh áYô°ùdG ø«H :ô°ûY ™HÉ°ùdG ‘ áª∏c 300-200 Ú`` H ¬à¨d ‘ ¿É`` °ùfE’G IAGôb §`` °Sƒàe -1 .á≤«bódG .ÜÉàc πc ™e í∏°üJ ’h ,Éak óg â°ù«d IAGô≤dG áYô°S -2 åëÑdG AÉ`` æKCG ‘ IAGô`` ≤dG áYô`` °S øe IOÉØà`` °S’G ø`` µÁ -3 IAGô≤dG hCG ,™`` JÉe ÜÉàc IAGôb ‘ hCG ,á`` æ«©e áeƒ∏©e ø`` Y .á«ëØ°üàdG IAGôbh ™Ñàà∏d º∏≤dG ΩGóîà°SG :IAGô≤dG ™jô`` °ùJ äÉ«dBG øe -4 ´ƒLôdG ΩóYh É¡«∏Y Ú©dG ™°VƒH IóMGh Iôe IóY äɪ∏c .¥É«°ùdG ád’O øe ¬ª¡a øµeCG GPEG á°UÉN ,≥Ñ°S Ée ¤EG IOƒL :¿ÉWô`` °T ¬«a ôaGƒJ GPEG ’EG ÉÑk ∏£e ¢ù«d IAGô≤dG º¡f -5 º¡ædÉH ¿É`` °ùfE’G π¨`` °ûæj ’CG ≈∏Y ,º¡ØdG ø`` °ùMh Ahô≤ŸG .¤hCGh π°†aCG QƒeCG øY ‘É≤ãdG óbh ;Év«eƒj áYÉ`` °S 12-8 øe ¿hDhô`` ≤j øjô`` °UÉ©ŸG ¢†©H -6 .º¡°†©H óæY IAGô≤dG Ióe ójõJ áMGôdG øe ÒÑc Qób øY ≈`` ∏îàJ ¿CG Öéj ɪk ¡f ¿ƒµJ »`` c -7 πc ᪫bh ,≈`` ∏YC’G ∂Ñ∏£e ≥`` «≤– ∂d ≈æ`` °ùà«d ;ƒ`` ¡∏dGh .ˆG ¬ªMQ º«≤dG øHG ∫Éb ɪc ,Ö∏£j Ée ¿É°ùfEG ***** 33

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

IAGô≤dG ´GƒfCG :ô°ûY øeÉãdG .ËôµdG ¿BGô≤dG IAGôb »gh :ájóÑ©àdG IAGô≤dG -1 ,∂∏gC’ hCG ,∂°ùØæd º∏©dG Öàc IAGôb »gh :᫪∏©dG IAGô≤dG -2 ⁄ øŸ º∏©dG π«°üëàd áÑ°SÉæe á≤jôW »gh ,∑óé`` °ùŸ hCG IAGô≤dÉH AôŸG »Øàµj ¿CG ≈∏Y ,᫪∏©dG ¢ShQódG øe øµªàj .¿ƒeCÉe ⁄ÉY πbÉæc ’EG ,iƒàØdG ¿hO m m á≤K øY §HÉ°V .¬©LGôeh ¢ü°üîàdG Öàc ‘ :á«°ü°üîàdG IAGô≤dG -3 ¬Ñëj …ò`` dG øØdG ‘ IAGô`` ≤dG »`` gh :á`` °UÉÿG IAGô`` ≤dG -4 .¿ƒµj ’ óbh ,¬°ü°üîJ øØdG Gòg ¿ƒµj óbh ,¿É°ùfE’G ,äGQÉ`` °†◊Gh ,á`` eÉ©dG ±QÉ`` ©ŸG ‘ :á`` «aÉ≤ãdG IAGô`` ≤dG -5 .܃©°ûdG äGOÉYh π«Ñb ±ÉµàY’Gh ΩÉ«°üdG øY CGô≤j øªc :᫪°SƒŸG IAGô≤dG -6 .¿É°†eQ hCG ,åëH hCG ,ádÉ≤e áHÉàµd IAGô≤dG »gh :á«ãëÑdG IAGô`` ≤dG -7 πNójh .᫪∏©dGh á«aÉ≤ãdG ™eÉéŸG ‘ ácQÉ°ûª∏d hCG ,áÑ£N .óMGh øa ‘ hCG ,óMGh ∞dDƒŸ IAGô≤dG ɡ檰V ̵j Ée ¿É`` °ùfE’G CGô≤j ¿CG »`` gh :ájQGô£`` °V’G IAGô`` ≤dG -8 ’ óbh ,¬H π¡÷G Iô©e ¬`` °ùØf øY ™aó«d ;¬dƒM å`` jó◊G .¬eɪàgG QhÉ øe Ahô≤ŸG ¿ƒµj 34

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

,Égó≤æd;áØdÉîŸGÖàµdG‘IAGô≤dG »gh:ájó≤ædGIAGô≤dG-9 .¬JGP óëH Éak óg ó≤ædG ¿ƒµj ’CG ≈∏Y IAGô≤dG√ògh,ÜÉàµdGIAGôbQGôµJ»gh:IQôµŸGIAGô≤dG-10 .ÜôéŸG É¡aô©j Ée ™aÉæŸG øe É¡d ?ÖàµdG …ôà°ûJ ∞«c :ô°ûY ™°SÉàdG èeGÈdG πª°ûj …òdG ,ôjƒ£à∏d Éeƒ∏©e k Év≤M ∂à«fGõ«e ‘ π©LG -1 .á«JÉeƒ∏©ŸG §FÉ°SƒdGh äÓéŸGh ÖàµdGh á«ÑjQóàdG

.πbC’G ≈∏Y Évjô¡°T Iôe áÑàµe øe ÌcCG Qr Ro -2 πÑb ÉgQÉ©`` °SCGh Ö`` àµdG øY ∫GDƒ` `°ù∏d ;∞`` JÉ¡dG Ωóîà`` °SG -3 .áÑൟG ¤EG ÜÉgòdG AÉ°û©dG ó©Ñc ,âbƒdG øe ™`` °ùàe ‘ áÑ൪∏d ∂JQÉjR π©LG -4 k .Óãe Ò¨àc :á«YÉÑW ܃`` «Y ¬«a ¿Éc ¿EG iÎ`` d ;ÜÉ`` àµdG Ö`` u∏b -5 ÜÓ≤fG hCG ,äÉ`` ª∏µdG ¢†©H í`` °ùe hCG ,äÉëØ`` °üdG Ö«JôJ .óªëj ’ ôeCG …CG hCG ,äÉëØ°üdG .á∏eÉc ÉgOƒLh øe ócCÉàa ,IóY AGõLCG ÜÉàµdG ¿Éc GPEG -6 .AGô°ûdG πÑb É¡°SQÉ¡ah ÖàµdG äÉeó≤e ‘ ô¶fG -7 .áÑ°SÉæŸG ¿GƒdC’Gh Ió∏éŸG ÖàµdG ÎNG -8 35

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

ák ` `°VôY ¬fƒµd ;áYƒª› πc øe …ƒ∏©dG ÜÉ`` àµdG Î`p ` °ûJ ’ -9 .QôµàŸG •ƒ≤°ù∏dh ,øFÉHõdG Ö«∏≤àdh ,QÉѨ∏d .ÜÉàµdG AGô°ûd ∫Ée øe ¬©aóJ Ée ≈∏Y ∞°SCÉJ ’ -10 QòMGh ,PGòaCG AGÈN πÑb øe á≤≤ëŸG ÖàµdG øY å`` ëHG -11 .Ú°TÉ°û¨dG ≥«≤ëàdG QÉŒ øe k hCG ,∂eCG á∏ØZ øs«ëàa Ö`` àµdÉH Óª ∑QGód äó`` Y GPEG -12 Ée Ωƒ∏dG øe ∂«∏Y Ö`` °üj ’ ≈àM -ɪ¡LhôN hCG- ∂LhR !Ö– ’ *****

∂àÑàµe :¿hô°û©dG π©LÉa â©£à°SG ¿EGh ,øµeCG ¿EG ÉÑk °SÉæe Gvô≤e ∂àÑൟ òîJG -1 k hCG ÚØ≤ãŸG ∂aÉ«`` °VCG É¡«a πÑ≤à`` °ùàd ;É`` v°UÉN ÓNóe É¡d !Ö«bôdG øe á∏ØZ ‘ ¬æe πNóàd k ∂àÑൟ ™æ°UG -2 ôeC’G Gòg ócCÉàjh ;∂Ñàc õ«“ ≈àM ;É“ÉN .Ìc AGôbh ácΰûe áÑàµe É¡«a ¿ƒµJ »àdG 䃫ÑdG ‘ k ™`` °V -3 ¬H ºàNGh ,á«Yô`` °T äÉØdÉ OƒLh ¬«a ÚÑJ É“ÉN .É¡ªKEÉH AƒÑJ ’ ≈àM ;áØdÉîŸG ÖàµdG

36

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

,∑ɨàÑe ¤EG ∫ƒ°UƒdG ∂«∏Y π¡`` °ùJ á≤jô£H ∂àÑàµe ÖJQ -4 .É¡fƒæa Ö°ùM ÖàµdG ºbq Qh .≈æ°SC’G πëŸG ‘ É¡fC’ ;≈∏YC’G »g á«æjódG ÖàµdG π©LG -5 .∂°ùØf ≈∏Y πîÑJ ’h ,ÖàµdG øe äÉ¡eC’ÉH ∂àÑàµe πªq c -6 áªMQ ó©H – áÑൟG »ªëj Ée áeÓ°ùdG πFÉ`` °Sh øe òîJG -7 .ÖàµdÉH ô°†j Ée πc øe – ˆG ΩGóîà°SGøµÁh ,á«Hƒ°SÉMhCG ,á«bQhºFGƒb‘∂ÑàcπNOCG -8 .¢Vô¨dG Gò¡d Ö°SÉ◊G èeGôH ’ á`` côH Ö`` àµdG IQÉ`` YEÉa ;øjÒ©à`` °ùª∏d Ó`k ` «dO ∑ó`` æY ™`` °V -9 .√qOQ ÒNCÉJ hCG ,ÜÉàµdG ¬©««°†Jh ,Ò©à°ùŸG ∫ɪgEG ’EG É¡°ü¨æj .É¡«dEG ´ƒLôdG ø°ùëj ¢ü°übh ÜGOBGh ΩɵMCG IQÉ©à°SÓdh IQÉ©à°SÉH ÉeÉ¡à°ùe ’h ,Év«dƒ°†a ∂àÑàµe ‘ ∞`` °†à°ùJ ’ -10 k .É¡JAGôb ¿hO ÖàµdG ≈∏Y ájõe É¡d iô`` J Öàµd É`` v°UÉN Éæk cQ ∂àÑàµe ‘ ™`` °V -11 .ÉgÒZ áaôZ hCG ,É`` fk õ ¿ƒµ«d ,∂`` àÑàµe ô≤e ø`` Y ∫RÉ`` æàJ ’ -12 .ºr ¡p ∏p Lp Qn hn º¡∏«îH Ωƒ≤dG ∂«∏Y Ö∏LCG ɪ¡e ,ÜÉ©dCG ***** 37

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

ábôØàe óFGƒa :Gô«NC k G ôeC’G Gò¡dh ;øjƒHC’G á«dhDƒ°ùe IAGô≤dG ≈∏Y ∫ÉØWC’G ójƒ©J -1 .á°ü°üîàe äÉ°SGQOh Öàc º¡ŸG .É©k e ¿ÉLhõdG CGô≤j ¿CG πªLCG Ée -2 .ÖàµdG ¿Gôég øeóJ ’h ,G kóHCG IAGô≤dG øY ∞bƒàJ ’ .3 ¿ƒµJ ød »àdG ,IAGô≤dG ≈∏Y äGóYÉ°ùŸG ¢†©ÑH áfÉ©à°S’G øµÁ -4 k á£æ¨ªŸG¢UGôbC’GhÊhεdE’GÜÉàµdGπãe,ÜÉàµdGøY ÓjóH .áWô°TC’Gh äGhóædGh ÖàµdG äÉ°üî∏eh âfÎfE’G ™bGƒeh ájÉZ ™aÉf ôeCG É¡∏«é`` °ùJh AGô≤dG ÜQÉ`` Œ øe IOÉØà`` °S’G -5 .™ØædG ‘áeÓYhIQÉ°TEG ™°†a¢VQÉ©dÜÉàcIAGôbøYâØbƒJ GPEG -6 ÉÑk Yƒà°ùe âæc ¿EG ¬æe π°UGƒàd ,√óæY âØbƒJ …òdG ¿ÉµŸG .¬æe ≈°†e ÉŸ äɪLÎdGáKÉãZ ÖÑ°ùH π°†aCG á«∏°UC’G É¡à¨∏H ÖàµdG IAGôb -7 .∞°SC’G º«¶Y ™e ÖdɨdG ‘ á«Hô©dG q ¬JAGôb ïjQÉJ ÜÉàµdG ájÉ¡f ‘ ÖàcG -8 .¬æY É°ük î∏eh hCG ,…QGÈdG hCG ,äÉMGÎ`` °S’G ‘ ∂Ñë`` °üH â`` ©ªàLG GPEG -9 r 䃫ÑdG ?CGô≤«°S GPÉeh ?CGôb ɪY ,º¡æe óMGh πc π°ùa 38

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

áé¡Hh Iò`` ∏dGh ¢ùfC’G ø`` e É¡«Øa ;ÜÉ`` àµdG ¢`` VQÉ©e Qr Ro -10 .ôXÉædG ¬Ä£îj ’ Ée ôXÉæŸG ¬àeó≤e IAGô`` b πÑb ∂àÑàµe ±ƒ`` aQ ‘ É`` Hk Éàc π`` NóJ ’ -11 √AGô°T OhÉ©à°S ∂fCG ≥ãa π©ØJ ⁄ ¿EGh ;¬æe ∞àfh m ¬à°Sô¡ah .áÑൟG äÉ«æà≤e øª°V √OƒLh ≈°ùæJ hCG ,ójóL øe CGô≤J ¿CG óH ’ ¥ƒØàH Ö`` àµJ ≈àëa ;CGô≤J ¿CG πÑb Ö`` àµJ ’ -12 .¥hòàH *****

»g áaÉ≤ãdGh ,áaÉ≤ã∏d »`` °SÉ°SC’G Qó`` °üŸG »g IAGô≤dG ¿EG É¡fƒch ÖàµdG á`` «ªgCÉH Éæe Éfk ÉÁEG ,¿É`` °ùfE’G ™æ`` °üJ »àdG π£f »àdG IòaÉædG É¡fCGh ,…QÉ`` °†Mh ‘É≤K ´É©°TEG Qó°üe øeh ,äÉaÉ≤ãdGh Ωƒ`` ∏©dGh ¿ƒæØdG IôFGO ≈∏Y É`` ¡dÓN øe ÇQÉ≤dG π`` Á ’ ,ÜÉ`` àc ¿ÉeõdG ‘ ¢`` ù«∏L Ò`` N ¿Éc º`` K ,¬cQGóeh ¬bÉaBG ™`` °ùàJ ≈àM ,IOGõà`` °S’G ‘ í∏j πH ,¬`` æe ÚH ¬ZGôa äÉbhCG »°†≤j ƒgh ,¿É°ùfE’G ó©°ùj ºc …ôª©dh ¤EG √òNCÉJ PEG ,á©àe É¡YQÉ`` °†J ’ »àdG á©àŸG å«M ,ÖàµdG ,Ió«÷G QɵaC’G …ó`` ¡H …óà¡j ,áaÉ≤ãdGh áaô©ŸG ≥`` jôW ɨk dÉÑe ¿ƒcCG ’h ,Qô`` °†dG ¬æY CGQóJ hCG ™ØædG ¬d Ö∏Œ »àdG »àdG á∏YÉØdG áë∏`` °SC’G ó`` MCG ¬`` fEG :∫ƒ`` ≤dG ‹ ≈æ`` °ùJ GPEG 39

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

¬JGRGôaEGh »ª∏©dG Ωó≤àdG IÒ`` °ùe ÖcGƒj ¿É`` °ùfE’G π©Œ ÉæHƒ∏bh Éædƒ≤Y íàØf ¿CG ≈∏Y ɪk FGO ¢`` Uôëæ∏a .¬JÉ«£©eh ‘ - ô©`` °ûj ’ ¿É`` °ùfE’G øµdh .ÉgÉjÉæK ÚH ¢û«©fh ,Öàµ∏d ¬∏¨`` °Th É«fódG ÖM PEG ,¬∏`` °†ah ÜÉàµdG ᫪gCÉH - ÖdɨdG ⁄CG π£ÑJ ób ±ƒ`` ÿG áÑ∏Z ¿CG ɪc ;¬`` °SÉ°ùMEG π£HCG É`` ¡H ¬æY 䃟G §M GPEÉ` `a ,É©k bGh ¿Éc ¿EGh ,∫É◊G ‘ ìGô`` ÷G ’ ºK ,ɪk «¶Y Gôk °ù– ô°ù–h ,¬cÓ¡H s¢ùMCG É«fódG AÉÑYCG √ôµ`` °S øe ≥«ØŸGh ,¬aƒN øeB’G ¢SÉ`` °ùMEÉc ∂dPh ,¬©Øæj ,±ƒÿG hCG ôµ`` °ùdG ádÉM ‘ äÉ`` MGô÷G øe ¬HÉ`` °UCG Éà GPEÉa ,ΩÉ«f ¢SÉædG ¿EÉa ,AÉ£¨dG ∞°ûc Ωƒj øe ˆÉH Pƒ©æa .Gƒ¡ÑàfG GƒJÉe *****

áHÉàµdGh ÜÉàµdG π°†a

⁄ ∂dP ’ƒdh ,á`` ª«¶Y ˆG øe ᪩f º∏©dG :IOÉ`` àb ∫É`` b .¢û«Y í∏°üj ⁄h ,øjO º≤j âaôY É¡Hh ,º`` µ◊G âfhOh ,Ωƒ`` ∏©dG â£Ñ`` °V á`` HÉàµdÉH ’ƒdh .º¡J’É≤eh ºgÒ`` °Sh º`` ¡dGƒMCGh Ú`` °VÉŸG QÉÑNCG .É«fódGh øjódG ôeCG ΩÉ≤à°SG Ée áHÉàµdG :É¡fCÉ` `°T á©aQ ≈∏Y π«dO iƒbCGh ,É`` gQób π«∏÷ ógÉ`` °T º`` ¶YCG ¬eôc ôaGh øe √óàYGh ,¬°ùØf ¤EG É¡ª«∏©J Ö`` °ùf ¤É©J ˆG ¿CG 40

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

\ [ Z Y X W V ‫ ﱹ‬:¬ª°SG õY ∫É≤a ,¬dÉ°†aEGh

. [5 - 3 :≥∏©dG] ‫ ﱸ‬b a ` _ ^ ] øe ΩGô`` µdG á¶Ø◊G É`` ¡H ∞`` °Uh ¿CÉH É¡aô`` °T ø«q H º`` K R Q P O ‫ ﱹ‬:¬JQób â`` ∏L ∫É≤a ,¬àµFÓe Éak ô`` °T ñòHCGh áÑJQ ≈∏YCG ’h [11 - 10 :QÉ`` £Øf’G] ‫ ﱸ‬T S ,¬à¶ØM ¬H â©fh ,¬`` àµFÓe øe ¤É©J ˆG ∞`` °Uh ɇ k ` LEG ¬∏ ôahh ,G kó«cCÉJ ∂`` dP OGR ºK ¿CÉH ,ɪk «¶©Jh ’Ó` ∫É≤a ,¬H ô£°ùj Éeh ,áHÉàµdG ádBG ƒg …òdG ,º∏≤dÉH º°ùbCG a ` _ ^ ] \ [ ZY ‫ ﱹ‬:¬àª¶Y â°Só≤J .[2 - 1 :º∏≤dG] ‫ﱸ‬c b º∏a ,É¡«∏Y å`` ◊Gh áHÉàµdG ìó`` e ‘ ∞∏`` °ùdG Ö`` æWCGób :¢UÉ©dG øH ó«©°S ∫Éb ≈àM ,ºgó©H ìOÉŸ Ghk CÉ` `°T GƒcÎj ⁄ GPEG :IóFGR øH ø©e ∫Ébh .iô°ùj ¬æ«ª«a Öàµj ⁄ øe ’ ó«d ájO ’ :∫É≤a ,∫ƒëµe ≠dÉHh .πLr Qp »¡a ó«dG Ö`` àµJ .ÖàµJ »¡àæj É¡«dEG ,áaÓÿG ó©H É«fódG Ö°UÉæe ±ô°TCG áHÉàµdG .áÑZôdG ∞≤J ÉgóæYh ,π°†ØdG øe ábôØàe ¿É`` °üZCGh ,áµ∏ªŸG OɪYh ∂∏ŸG ¢SCq G á`` HÉàµdG .IóMGh Iôé°T 41

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

≥WÉf ¿É`` °ùdh ,᪵◊G ∑Ó`` eh ,ÜOC’G Ö`` £b á`` HÉàµdG .π≤©dG áMÉLQ ≈∏Y ∫ój ¿Gõ«eh ,π°üØdÉH .∫ó©dGh π°†ØdG ¿Gó«eh ,∫ƒ≤©dG áeGófh ,º∏©dG Qƒf áHÉàµdG ‘ ájQÉL ìhQh áÑ«gh ∫ɪLh ¢SƒÑdh áæjRh á«∏M áHÉàµdG .ábôØàe ΩÉ°ùbCG áHÉàµdG ≥M π¡L øeh .ádõæe ™aQCGh áLQO π°†aCG áHÉàµdG .á∏¡÷G IGƒ¨dG º°SƒH º°Sh ó≤a ‘ ÖJɵdG ºMGõj ∞«°ùdG ÖMÉ°U ¿CG Éak ô`` °T áHÉàµdG ≈Øc .¬Ø«°S ‘ ÖJɵdG ¬ªMGõj ’h ,º∏b ’ õjõ©dGóÑY øH ô`` ªY øH õjõ©dGóÑY ø`` H ˆGó`` ÑY ¿Éc ‘h ’EG iôj Oɵj ’ ¿Éµa ,IÈ≤ŸG ∫õfh ,¢SÉædG ¢`` ùdÉéj øe ßYhCG §b Qn CG ⁄ :∫É`` ≤a ,∂dP øY πÄ`` °ùa .ÎaO √ój .IóMh øe º∏°SCG ’h ,ÎaO øe ™àeCG ’h ,Èb :∫É≤a ?¿É«°ùædG AGhO Ée :ˆG ¬ªMQ …QÉîÑdG ΩÉeE’G πÄ°S .ÖàµdG ‘ ô¶ædG áehGóe :¬d Öàch ,G kÎaO ¬d ≥jó`` °U ¤EG ÜÉsàµo dG ¢†©H iógCG ó`` b ≈∏Y ƒHôJh ,¥É`` ØfE’G øY ƒcõJ - ˆG ∑õ`` YCG - »`` àjóg ,Ö«∏≤àdG IÌ`` c É¡≤∏îJ ’h ,…QGƒ`` ©dG Égó`` °ùØJ ’ ,óµdG í∏`` °üJ ,ô`` °†◊Gh ôØ`` °ùdGh QÉ¡ædGh π«∏dG ‘ ¢ùfCG »gh 42

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

,IóMƒdG ‘ ™`` à“h ,Iƒ∏ÿG ‘ ¢`` ùfDƒJ ,Iô`` NB’Gh É`` «fó∏d .≥jó°U Ëófh ,´Gƒ£e çuóh ,óYÉ°ùe ôeÉ°ùe .Aɪ∏©dG ÚJÉ°ùH ÖàµdG :º¡°†©H ∫Éb .¬d áfDƒe ’ ¢ù«∏L ÜÉàµdG :ôNBG ∫Ébh ¿Gôe ôjóH ≥°ûeóH ƒgh ,¿ƒeCɪ∏d π¡`` °S øH π`` °†ØdG ∫Éb ‘ âjCGQ π`` g ,ÚæeDƒŸG ÒeCG É`` j :É¡àWƒZ ≈∏Y ±ô`` °ûe .áWƒ¨dG »æ©j ?Üô©dG ∂∏e øe A»°T ‘ É¡k «Ñ°T É¡æ`` °ùM »cõjh ,ΩÉ`` ¡aC’G ƒ∏éj ÜOCG ¬`` «a ÜÉàc ,ˆGh ≈∏H :∫É`` b .É¡æe ø°ùMCG ¢ùØfC’G ¢ùfDƒjh ,܃∏≤dG ¢ù«∏÷G º©fh ,Ió©dGh ôNòdG º©f ÜÉàµdG :ßMÉ÷G ∫Éb ,áaô◊Gh π¨à°ûŸG º©fh ,ágõædGh Iô°ûædG º©fh ,Ió©≤dGh ,áHô¨dG OÓÑH áaô©ŸG º©fh ,IóMƒdG áYÉ°S ¢ù«fC’G º©fh .πjõædGh ôjRƒdG º©fh ,π«NódGh øjô≤dG º©fh .Éak ôX »°ûM ±ôXh ,ɪk ∏Y Å∏e AÉYh ÜÉàµdG :ΩÉ°ùbCG á©HQCG ¤EG º°ù≤æJ ÖàµdG º∏©J »àdG ÖàµdG πãe ,Ò`` N É¡∏c Öàc :∫hC’G º`` °ù≤dG • øe º∏`` °ùŸG º¡j É`` eh ,áë«ë`` °üdG Ió`` «≤©dG ¿É`` °ùfE’G .¬æjO QƒeCG

43

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

´óÑdG π`` gCG Ö`` àc »`` gh ,ô`` °T Ö`` àc :ÊÉ`` ãdG º`` °ù≤dG • .äÉaGôÿGh ™«°†J »àdG »gh ,ô`` °T ’h ÒN ’ Öàc :ådÉãdG º`` °ù≤dG • .âbƒdG ¤EG êÉà– √ògh ,ô°Th ÒN É¡æe Öàc :™HGôdG º`` °ù≤dG • .πWÉHh ™Øf øe É¡«a Ée õ««“h ¢ü«ë“

44

k G ’hC ÜÉàµdG øY çóëàJ äÉjBG

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

z y x w v u t‫ﱹ‬

.[44 :Iô≤ÑdG] ‫{| } ~ﱸ‬

‫ [\ﱸ‬Z Y X WV‫ﱹ‬

.[53 :Iô≤ÑdG] 4 3 2 1 0 / . - , +‫ﱹ‬ =< ;:98765 I H G FE D C B A @ ? >

.[79- 78 :Iô≤ÑdG] ‫ﱸ‬O N M L K J

½ ¼ » º ¹ ¸ ¶ µ ´‫ﱹ‬ ÆÅÄ ÃÂÁÀ¿¾

.[101 :Iô≤ÑdG] ‫ﱸ‬Ê É È Ç

K J I H G F E D‫ﱹ‬

.[121 :Iô≤ÑdG] ‫ﱸ‬S R Q P O N ML

L K J I HG F E D‫ﱹ‬

.[129 :Iô≤ÑdG] ‫ﱸ‬T S R Q PON M

4 3 2 1 0 / . - , +‫ﱹ‬

.[3 :¿GôªY ∫BG] ‫ﱸ‬5

47

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

,+ * ) ( ' & % $ # " !‫ﱹ‬

.[23 :¿GôªY ∫BG] ‫ﱸ‬4 3 2 1 0 / . .[48 :¿GôªY ∫BG ‫ﱸ‬G F E D C‫ﱹ‬ Á À ¿ ¾ ½ ¼ » º ¹ ¸ ¶ µ ´‫ﱹ‬ È ÇÆ ÅÄÃ Â

.[164 :¿GôªY ∫BG] ‫ﱸ‬Í Ì Ë Ê É E D C BA @ ? > = < ; : 9 ‫ﱹ‬

.[54 :AÉ°ùædG] ‫ ﱸ‬K J I H G F À ¿ ¾ ½ ¼ » º ¹ ¸‫ﱹ‬

.[105 :AÉ°ùædG] ‫ﱸ‬Ç Æ Å Ä ÃÂ Á ) ( ' & % $ # " !‫ﱹ‬

.[52 :±GôYC’G] ‫* ﱸ‬ Ó Ò Ñ Ð Ï Î Í Ì‫ﱹ‬

.[170 :±GôYC’G] ‫ﱸ‬Õ Ô ; : 9 8 7 6 5 4 32 ‫ﱹ‬

.[1 :º«gGôHEG] ‫ﱸ‬B A @ ? > = <

48

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

Ú Ù Ø × Ö Õ Ô Ó Ò‫ﱹ‬

.[64 :πëædG] ‫ﱸ‬à ß Þ Ý ÜÛ

w v u ts r q p o n ‫ﱹ‬

¡ ‫{|}~ ﮯ‬z yx

.[14- 13 :AGô°SE’G] ‫ ﱸ‬¤ £ ¢ .[1 :∞¡µdG] ‫ ¶¸ ﱸ‬µ ´³ ² ± ° ¯ ® ¬ «‫ﱹ‬ ‫ & ' (ﱸ‬%$ # " ! ‫ﱹ‬

.[12 :Ëôe] @ ? >= < ; : 98 7 6 5 4 ‫ﱹ‬

.[62 :¿ƒæeDƒŸG] ‫ ﱸ‬A .[29 :πªædG] ‫ﱸ‬t s r q p o n m‫ﱹ‬ h g f e d c b a ` _ ^ ]‫ﱹ‬ t s r q p o n m l kj i ¡ ‫ { | } ~ﮯ‬z yx w v u

.[40 :πªædG] ‫ ¦ ﱸ‬¥ ¤ £ ¢ * ) ( ' & % $ # " !‫ﱹ‬

.[31 :ôWÉa] ‫ﱸ‬1 0 / . - ,+ 49

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

I H G F E D C B‫ﱹ‬ .[29 :¢U] ‫ﱸ‬J

.[3 :â∏°üa] ‫ﱸ‬. - , + * ) (‫ﱹ‬ 7 6 5 4 3 2 1 0 / .‫ﱹ‬ A @ ? >= < ; : 9 8

.[2 :ᩪ÷G] ‫ﱸ‬B

50

É«k fÉK ÜÉàµdG øY åjOÉ`MCG

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

:∫Ébh € ˆG ∫ƒ`` °SQ »æª`` °V :∫Éb ¢SÉÑY ø`` HG ø`` Y .(75 ºbQ …QÉîÑdG ¬LôNCG) zÜÉàµdG ¬ªu∏Y ,º¡∏dG{ ¿ƒdCÉ°ùJ ∞«c ,Úª∏°ùŸG ô`` °û©e Éj :∫Éb ¢SÉÑY øHG øY çóMCG € ¬`` «Ñf ≈∏Y ∫õfCG …ò`` dG ºµHÉàch ÜÉ`` àµdG π`` gCG ¿CG ˆG º`` µKóM óbh ,Ö`` °ûj ⁄ ¬`` fhDhô≤J ,ˆÉ`` H QÉ`` ÑNC’G ,ÜÉàµdG º¡jójCÉH Ghôs«Zh ,ˆG Ö`` àc Ée GƒdsóH ÜÉàµdG πgCG ‫ ﱸ‬E D C B ‫ˆ ﱹ‬G ó`` æY ø`` e ƒg :Gƒ`` dÉ≤a ,º¡àdAÉ°ùe øY º∏©dG øe ºcAÉL Ée ºcÉ¡æj ÓaCG (79 :Iô≤ÑdG) k º¡æe ÉæjCGQ Ée ˆGh ’h ∫õfCG …òdG øY ºµdCÉ` `°ùj §b ÓLQ .(2539 ºbQ …QÉîÑdG ¬LôNCG) zºµ«∏Y :∫ƒ≤j € ˆG ∫ƒ°SQ ⩪°S :∫Éb ôªY øH ˆGóÑY øY ¬H ΩÉbh ,ÜÉàµdG ˆG √ÉJBG πLQ :ÚàæKG ≈∏Y ’EG ó`` °ùM ’{ k ˆG √É£YCG πLQh ,π`` «∏dG AÉ`` fBG AÉfBG ¬H ¥ó°üàj ƒ`` ¡a ,’Ée .(815 ºbQ º∏°ùe)h (4737 ºbQ …QÉîÑdG ¬LôNCG) zQÉ¡ædGh π«∏dG ø`` Y › ¿É`` ªãY ø`` Y »ª∏`` °ùdG ø`` ªMôdGóÑY »`` HCG ø`` Y CGôbCGh :∫Éb z¬ª∏q Yh ¿BGô≤dG º∏q ©J øe ºcÒN{ :∫Éb € »ÑædG :∫Éb ,êÉ` o ` é◊G q ¿Éc ≈àM ¿É`` ªãY IôeEG ‘ ø`` ªMôdGóÑY ƒ`` HCG .(5027 ºbQ …QÉîÑdG ¬LôNCG) zGòg …ó©≤e Êó©bCG …òdG ∑GPh ó¨dG ôªY ™ª°S ¬fCG ∂dÉe øH ¢ùfCG ÊÈNCG ÜÉ¡`` °T øHG øY ∫ƒ`` °SQ Èæe ≈∏Y iƒà`` °SGh ,ôµHÉHCG ¿ƒª∏`` °ùŸG ™`` jÉH Ú`` M 53

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

ˆG QÉàNÉa :ó©H ÉeCG :∫É≤a ,ôµH »HCG πÑb ó¡`` °ûJ ¨€ ˆG ÜÉàµdG Gògh ,ºcóæY …òdG ≈∏Y √óæY …òdG € ¬dƒ`` °Sôd ˆG ióg ÉŸ Ghóà¡J ¬H Ghòîa ,ºµdƒ°SQ ¬H ˆG ióg …òdG .(6841 ºbQ …QÉîÑdG ¬LôNCG) ¬dƒ°SQ ¬H € ˆG ∫ƒ°SQ ¤EG oäôsé ng :∫Éb hôªY øH ˆGóÑY øY Éæ«∏Y êôîa ,ájBG ‘ ÉØ∏àNG Ú∏LQ äGƒ°UCG ™ª°ùa :∫Éb ,Éek ƒj ∂∏g ɉEG{ :∫É≤a ,Ö°†¨dG ¬¡Lh ‘ ±ô©j € ˆG ∫ƒ`` °SQ .(2666 ºbQ º∏°ùe ¬LôNCG) zÜÉàµdG ‘ º¡aÓàNÉH ºµ∏Ñb ¿Éc øe ∫€ ˆG ∫ƒ`` °SQ ∫Éb :∫Éb › Oƒ©`` °ùe øH ˆGóÑY ø`` Y πLCG øe - πLh õY - ˆG øe ìóŸG ¬«dEG ÖMCG óMCG ¢ù«d{ ∂dP πLCG øe ˆG øe ÒZCG óMCG ¢ù«dh ,¬°ùØf ìóe ∂dP ˆG øe Qò`` ©dG ¬«dEG Ö`` MCG ó`` MCG ¢`` ù«dh ,¢`` ûMGƒØdG Ωsô` `M ºbQ º∏`` °ùe ¬LôNCG) zπ°SôdG π°SQCGh ,ÖàµdG ∫õfCG ∂dP πLCG ø`` e .(2760

Gƒ∏ªYG{ :€ ˆG ∫ƒ°SQ ∫Éb :∫Éb › QÉ°ùj øH π≤©e øY ’h ,¬H GhóàbGh ,¬eGôM GƒeôMh ,¬dÓM Gƒ∏MCG ,¿BGô≤dÉH ¤EG √hOq ô`` a ¬æe ºµ«∏Y ¬`` HÉ°ûJ É`` eh ,¬æe A»`` °ûH Ghô`` صJ GƒæeBGh ,ºchÈîj ɪ«c ;…ó©H øe ôeC’G ‹hCG ¤EGh ˆG ø`` e ¿ƒ`` «ÑædG »`` JhCG É`` eh ,Qƒ`` HõdGh π`` «‚E’Gh IGQƒ`` àdÉH ™aÉ°T ¬fEÉa ,¿É«ÑdG øe ¬«a Éeh ,¿BGô≤dG ºµ©°ù«dh ,º`` ¡HQ ,áeÉ«≤dG Ωƒj Qƒ`` f ájBG πµdh ’CG ,¥ó`` °üe πMÉeh ,™`` Ø°ûe 54

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

â«£YCGh ,∫hC’G ô`` còdG øe Iô`` ≤ÑdG IQƒ`` °S â`` «£YCG ÊEGh â«£YCGh ,≈`` °Sƒe ìGƒdCG ø`` e º«eGƒ◊Gh Ú`` °SGƒWh ¬`` W ⁄h ,OÉæ`` °SE’G í«ë`` °U åjóM Gòg z¢Tô©dG â– øe ÜÉàµdG á`` –Éa .(2087 ºbQ ,∑Qóà°ùŸG ‘ ºcÉ◊G ¬LôNCG) √ÉLôîj

E D ‫ ﱹ‬:πLh õY ˆG ∫ƒb ‘

¢SÉÑY øHG øY

,¬dÓM ¿ƒ∏ëj :∫Éb [121 :Iô≤ÑdG] ‫ ﱸ‬I H G F í«ë°U åjóM Gòg .¬©°VGƒe øY ¬fƒaôëj ’h ,¬eGôM ¿ƒeôëjh

.(3054 ºbQ ,∑Qóà°ùŸG ‘ ºcÉ◊G ¬LôNCG) √ÉLôîj ⁄h ,OÉæ°SE’G

ˆG ∫ƒ≤d ,πª©dGh ∫ƒ≤dG πÑb º∏©dG ÜÉH :ˆG ¬ªMQ …QÉîÑdG ∫É`` b ¿CGh ,º∏©dÉH CGó`` Ña [19 :ó`` ª ] ‫ﱸ‬á à ß Þ Ý Ü‫ ﱹ‬:¤É`` ©J ,ôaGh ßëH òNCG √òNCG øe ,º∏©dG GƒKQh AÉ«ÑfC’G áKQh ºg AÉ`` ª∏©dG .áæ÷G ¤EG É≤k jôW ¬d ˆG πs¡°S ɪk ∏Y ¬H Ö∏£j É≤k jôW ∂∏`` °S øeh ,[28 :ôWÉa] ‫ ´ﱸ‬³ ² ± ° ¯‫ ﱹ‬:√ô`` cP π`` L ∫Ébh ¿ ¾ ½ ‫ ﱹ‬,[43 :äƒÑµæ©dG] ‫ {ﱸ‬z y x ‫ ﱹ‬:∫Ébh Ç Æ Å‫ ﱹ‬:∫Ébh [10 :∂∏ŸG] ‫ ﱸ‬Ç Æ ÅÄ Ã Â Á À Oôj øe{ :€ »ÑædG ∫É`` bh ,[9 :ô`` eõdG] ‫ﱸ‬Ì Ë Ê É È :› QP ƒHCG ∫É`` bh zº∏©àdÉH º∏©dG É`` ‰EGh ,¬¡≤Øj GÒ`k ` N ¬`` H ˆG âææX ºK ,√ÉØb ¤EG QÉ`` °TCGh ,√òg ≈∏Y áeÉ`` °üª°üdG ºà©`` °Vh ƒd s»∏Y Ghõ«Œ ¿CG πÑb € »ÑædG øe ɡ੪`` °S áª∏c òØfCG ÊCG :[79 :¿GôªY ∫BG] ‫ ﱸ‬S R ‫ ﱹ‬:¢SÉÑY øHG ∫Ébh .É`` ¡JòØfC’ 55

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

Qɨ`` °üH ¢SÉædG »Hôj …òdG ÊÉHôdG :∫É≤jh .AÉ¡≤a AÉ`` ª∏M .√QÉÑc πÑb º∏©dG ,»àNCG øHG Éj :á`` °ûFÉY ‹ âdÉb :∫Éb ÒHõdG øH IhôY øY ¬≤dÉa ,è`` ◊G ¤EG ÉæH wQÉ`` e hôªY ø`` H ˆGó`` ÑY ¿CG »`` æ¨∏H :∫Éb .GÒãc k É`` ªk ∏Y € »ÑædG øY π`` ªM ób ¬fEÉa ,¬∏r Fp É`` °ùa ¨€ ˆG ∫ƒ°SQ øY Égôcòj AÉ«`` °TCG øY ¬àdAÉ`` °ùa ¬à«≤∏a ¬n `∏dG ¿EG{ :∫Éb € »ÑædG ¿CG ,ô`` cP ɪ«a ¿Éµa :IhôY ∫É`` b o øµdh ,ÉYk GõàfG ¢SÉædG An ɪ∏©dG ¢†Ñ≤j p øn pe ºn ∏©dG ´o õ`` àæj ’ k ` s¡Lo É`` °ShD ,’É` k hQ ¢`` SÉædG ‘ »`` ≤p Ñr jo h ,º`` ¡©e ºn ` `∏©dG ™o ` `aÒa .(2673 º∏°ùe ¬LôNCG) z¿ƒt∏°†jo h ¿ƒt∏°†«n an ,º∏Y m Ò¨H º¡fƒàØjo ¢ùsØf øe{ :€ ˆG ∫ƒ°SQ ∫Éb :∫Éb › Iôjôg »HCG øY áHôc ¬æY ˆG ¢`` ùsØf É`` «fódG Üô`` c øe áHôc ø`` eDƒe ø`` Y ˆG ôs°ùj ô`` °ù©e ≈∏Y ôs°ùj øeh ,á`` eÉ«≤dG Ωƒj Üô`` c ø`` e ‘ ˆG √ΰS ɪk ∏°ùe ΰS øeh ,IôNB’Gh É`` «fódG ‘ ¬`` «∏Y ¿ƒY ‘ óÑ©dG ¿Éc Ée óÑ©dG ¿ƒY ‘ ˆGh ,IôNB’Gh É«fódG ¬d ˆG πs¡°S ɪk ∏Y ¬`` «a ¢ùªà∏j É≤k jôW ∂∏°S ø`` eh ,¬`` «NCG 䃫H øe â«H ‘ Ωƒb ™`` ªàLG Éeh ,áæ÷G ¤EG É`` ≤k jôW ¬`` H º¡«∏Y âdõf ’EG ,º¡æ«H ¬fƒ°SQGóàjh ˆG ÜÉàc ¿ƒ∏àj ,ˆG ºgôcPh ,áµFÓŸG º¡àØMh ,áªMôdG º¡à«°ûZh ,á櫵°ùdG z¬Ñ°ùf ¬H ´ô°ùj ⁄ ¬`` ∏ªY ¬H CÉs£H øeh ,√ó`` æY ø`` ª«a ˆG .(2699 ºbQ º∏°ùe ¬LôNCG) 56

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

ºs∏©J øe{ ∫€ ˆG ∫ƒ`` °SQ ∫Éb :∫Éb › Iôjôg »HCG øY ¬H Ö«°ü«d ’EG ¬`` ª∏©àj ’ ,ˆG ¬Lh ¬`` H ≈¨n àn Ñr jo É`` ‡ É`` ªk ∏Y k .záeÉ«≤dG Ωƒ`` j áæ÷G ±ôY óéj ⁄ ,É`` «fódG øe É`` °VôY ¬LôNCG) √É`` Lôîj ⁄h ,Úî«`` °ûdG •ô`` °T ≈∏Y ¬JGhQ äÉ≤K √óæ`` °S í«ë`` °U åjóM Gòg .(78 ºbQ ¿É«M øHGh 288 ºbQ ∑Qóà°ùŸG ‘ ºcÉ◊G

¬à©ª°ùa:∫Éb › ∂dÉeøH¢ùfCG ≈∏YπNO¬fCG ∫ƒëµe øY Éà »æ©ØfG ,º`` ¡∏dG{ :∫ƒ≤j ¿Éc € ˆG ∫ƒ`` °SQ ¿CG ô`` còj .z¬H »æ©ØæJ ɪk ∏Y »æbRQGh ,»æ©Øæj Ée »æª∏Yh ,»æàª∏Y .(1879 ºcÉ◊G ¬LôNCG) √ÉLôîj ⁄h ,º∏°ùe •ô°T ≈∏Y í«ë°U åjóM Gòg

øe ß≤«à°SG GPEG ¿Éc € ˆG ∫ƒ°SQ ¿CG á`` °ûFÉY øY ∑ôبà°SCG ÊEG ,º`` ¡∏dG ,∂`` fÉëÑ°S âfCG ’EG ¬`` dEG ’ :∫Éb π`` «∏dG Æõ`` J ’h ,É`` ªk ∏Y ÊOR ,º`` ¡∏dG ,∂`` àªMôH ∂`` dCÉ°SCGh ,»`` Ñfòd âfCG ∂fEG ,áªMQ ∂`` fód øe ‹ Ögh ,»æàjóg PEG ó`` ©H »`` Ñ∏b .(1981 ºbQ ºcÉ◊G ¬LôNCG) √ÉLôîj ⁄h ,OÉæ°SE’G í«ë°U åjóM Gòg .zÜÉgƒdG .[82 :∞¡µdG] ‫ ¶ﱸ‬µ ´ ³‫ ﱹ‬: ¢SÉÑY øHG øY åjóM Gòg .zɪk ∏Yh ÉØk ë°U ¿Éc ,á`` °†a ’h ÉÑk gP ¿Éc Ée{ :∫Éb ¬LôNCG) AGOQódG »HCG øY √ó`` °†H ájGhôdG âë`` °U óbh √ÉLôîj ⁄h ,OÉæ`` °SE’G í«ë`` °U .(3396 ºbQ ºcÉ◊G

øeDƒj øŸ âÑéY :¬`` «a ÉHk ƒàµe ÖgP øe É`` Mƒd k ¿Éc :π`` «bh .(692 ºbQ 800 /2 …hɪ°ùdG íàØdG) .ïdEG ...?¿õëj ∞«c :Qó≤dÉH ɇ ¿EG{ ∫€ ˆG ∫ƒ`` °SQ ∫Éb :∫Éb › Iôjôg »`` HCG ø`` Y ¬ªq ∏Y ɪk ∏Y :¬Jƒe ó©H ¬JÉæ°ùMh ¬∏ªY øe øeDƒŸG ≥`` ë∏j 57

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

Éàk «H hCG ,√É`` æH Gkóé°ùe hCG ,¬`` côJ É`` ëdÉ°U Gkó` `dh hCG ,√ô`` °ûfh k É`` ¡LôNCG á`` bó°U hCG ,√Gô`` c Gôk ` `¡f hCG ,√É`` æH π`` «Ñ°ùdG ø`` H’ ∫Éb z¬Jƒe ó©H øe ¬`` ≤ë∏J ,¬JÉ«Mh ¬àë°U ‘ ¬dÉe ø`` e .(2490 ºbQ áÁõN øHG) √ôØM »æ©j √Gôc :ôµHƒHCG º∏©dG Gƒª∏©J ’{ ∫€ ˆG ∫ƒ`` °SQ ∫Éb :∫Éb › ôHÉL ø`` Y ¬H Ghõ«Œ ’h ,AÉ¡Ø°ùdG ¬`` H GhQÉ“ ’h ,Aɪ∏©dG ¬`` H Gƒ`` gÉÑàd .(90 ºbQ ¿Bɪ¶dG OQGƒe) .zQÉædG QÉædÉa ∂dP π©a øªa ,¢ùdÉéŸG ábó°üdG π°†aCG{ :∫Éb € »`` ÑædG ¿CG › Iôjôg »HCG ø`` Y ¬LÉe øHG) zº∏°ùŸG √ÉNCG ¬ª∏©j ºK ,ɪk ∏Y º∏°ùŸG Aô`` ŸG º`` ∏©àj ¿CG .(243 ºbQ

,íÑ°üdG ≈∏°U GPEG ∫ƒ≤j ¿Éc € »ÑædG ¿CG áª∏°S ΩCG øY ,ÉÑk «W Ébk RQh ,É©k aÉf ɪk ∏Y ∂dCÉ°SCG ÊEG ,º¡∏dG{ :º∏`` °ùj ÚM k k ÓªYh .(925 ºbQ ¬LÉe øHG) .zÓÑ≤àe ɪk ∏Y ˆG Gƒ∏°S{ ∫€ ˆG ∫ƒ°SQ ∫Éb :∫Éb › ôHÉL øY .(3843 ¬LÉe øHG) .z™Øæj ’ º∏Y øe ˆÉH GhPƒ©Jh ,É©k aÉf πãe{ ∫€ ˆG ∫ƒ°SQ ∫Éb :∫Éb › …QɉC’G á°ûÑc »HCG øY k ˆG √ÉJBG πLQ :ôØf á©HQCG πãªc áeC’G √òg ƒ¡a ,ɪk ∏Yh ’Ée ɪk ∏Y ˆG √É`` JBG πLQh ,¬≤M ‘ ¬≤Øæj ¬`` dÉe ‘ ¬`` ª∏©H π`` ª©j

58

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

k ¬pJDƒj ⁄h ¬«a â∏ªY Gòg πãe ‹ ¿Éc ƒd :∫ƒ≤j ƒ¡a :’Ée ôLC’G ‘ É`` ª¡a{ ∫€ ˆG ∫ƒ`` °SQ ∫Éb .zπ`` ª©j …ò`` dG π`` ãe k ` e ˆG √É`` JBG π`` LQh ,AGƒ`` °S §Ñîj ƒ`` ¡a ,É`` ªk ∏Y ¬`` JDƒj ⁄h ’É` ’h ɪk ∏Y ˆG ¬`` Jp Dƒj ⁄ πLQh ,¬≤M ÒZ ‘ ¬`` ≤Øæj ¬`` dÉe ‘ k …òdG πãe ¬«a â∏ªY Gòg πãe ‹ ¿Éc ƒd :∫ƒ≤j ƒ¡a ,’Ée ¬LÉe øHG) .zAGƒ°S QRƒdG ‘ ɪ¡a{ ∫€ ˆG ∫ƒ`` °SQ ∫Éb .zπª©j .í«ë°U ø°ùM åjóM : ∫Ébh (2325 ºbQ …òeÎdGh) (4228 ºbQ

≈Øch ,ˆG ≈`` °ûîj ¿CG ɪk ∏Y AôŸÉH ≈Øc :∫Éb ¥hô`` °ùe øY k Aô`` ŸÉH AôŸG :¥hô`` °ùe ∫Ébh :∫Éb .¬ª∏©H Ö`` é©j ¿CG Ó¡L ,¬HƒfP ô`` cò«a ,É¡«a ƒ`` ∏îj ,¢ùdÉ› ¬`` d ¿ƒµj ¿CG ≥`` «≤M .(314 ºbQ »eQGódG) .ˆG ôبà°ù«a ™«HÉæ«dÉc º∏©dG ¿EG : AGOQó`` dG »HCG ¤EG Öàc ¿Éª∏`` °S ¿EG ÒZ ¬H ˆG ™Øæ«a ,Gògh Gò`` g ¬é∏àî«a ,¢SÉædG øgÉ`` °û¨j ¿EGh ,¬«a ìhQ ’ ó`` °ùéc ,É¡H º`` ∏µàj ’ á`` ªµM ¿EGh ,ó`` MGh πãªc ⁄É©dG πãe ɉEGh ,¬æe ≥Øæj ’ õ`` æµc ,êôîj ’ ɪk ∏Y ôq e øe ¬H A»`` °†à°ùj ,º∏¶e ≥jôW ‘ ÉLGô` k ` °S πªM πLQ .(557ºbQ »eQGódG) ÒÿÉH ¬d ƒYój πch ,¬H Gƒª∏©J{ ∫€ ˆG ∫ƒ`` °SQ ∫Éb :∫Éb › ójR øH ôHÉL øY øŸ ¬ª«∏©Jh - πLh õY - ˆG ¤EG áHôb ¬ª∏©J ¿EÉa ,º∏©dG 59

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

™°Vƒe ‘ ¬`` ÑMÉ°üH ∫õæ«d º`` ∏©dG ¿EGh ,á`` bó°U ¬`` ª∏©j ’ zIôNB’Gh É«fódG ‘ ¬∏gC’ ø`` jR º∏©dGh ,á©aôdGh ±ô`` °ûdG .(22 ™«HôdG óæ°ùe)

…òdG ¢SÉædG º`` ∏YCG ¿EG{ :∫Éb ¬fCG € »ÑædG ø`` Y ôKDƒj É`` ‡ øµj ⁄ ɪk ∏Y ó«Øà°ùjh ,¬ª∏Y ¤EG ¢`` SÉædG º∏Y øe OGOõ`` j .(905 ºbQ ™«HôdG óæ°ùe) .z¬ª∏©j ∂d ,º¡∏dG :√Oƒé`` °S ‘ ∫ƒ≤j ¿Éc ¬`` fCG ôªY ø`` HG ø`` Y ɪk ∏Y »`` æbRQG ,º¡∏dG ,…OGDƒ` `a øeBG ∂Hh ,…OGƒ`` °S óé`` °S k ,»æ©Øæj .(4373 ºbQ áÑ«°T »HCG øHG) .»æ©aôj ÓªYh n :∫Éb › án jhÉ©eo røYn ¬p Hp ¬o `∏dG Op ôp jo ø`r ` en { ∫€ ˆG p ∫ƒ`` °SQ ∫Éb .((1037 ºbQ) º∏°ùeh ,(71ºbQ) …QÉîÑdG ¬LôNCG) zørjuódG ‘ ¬o ¡r u≤Øn jo GÒ nkr Nn ∫› x»∏©d ∫É`` b € s»ÑsædG s¿CG › ó©`` °Sn øH p π¡r ` `°Sn ø`` Y

ø pe ∂n dn Òl Nn Gkó` ` pMGhn Ók Lo Qn ∂n Hp ¬o ` ` ∏dG n… pó`` ¡r jn ¿r C’n ¬p ` ` ∏dGƒa{ .((2406 ºbQ) º∏°ùeh ,(2942 ºbQ) …QÉîÑdG ¬LôNCG) zºp ©n sædG ôp ªr Mo n ` °So Qn s¿CG › In ôjô og »HCG øY ∂n n∏°Sn røen hn { :∫Éb € ¬p `∏dG ∫ƒ` ¤EG ¬p Hp É`` ≤k jr ôp Wn ¬o d ¬o `∏dG πn ` `s¡°Sn ɪnk ∏r pY ¬p ` `«r a ¢`o ` ù pªàn ∏r jn É``nk `≤`jr ôp Wn n .((2699 ºbQ) º∏°ùe ¬LôNCG) zpásæ÷G n °So Qn s¿CG › In ôjô og »HCG øY ¤EG ÉYn On øen { :∫Éb € ˆG p ∫ƒ ¢ü o ≤o ær jn ’ ¬o ` `©n ÑJ røen Qp ƒLo oCG πo ` `ã pe ôp LCr ’G øn pe ¬o ` n` d ¿n Éc kió`` og n º pgpQƒLCo G rø pe ∂pn dPn .((2674 ºbQ) º∏°ùe ¬LôNCG) zÉÄkr «°T

60

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

o ` °So Qn ∫Éb n :∫Éb n › In ôjô og »HCG ø`` Y n en GPn EG{ ∫€ ˆG äÉ p ∫ƒ` o ºm ∏r pY hCG ,májn Qp ÉLn ám bn ón °Un : mçÓKn røe s’EG ¬o ∏o ªn Y ™n £n ≤n fG Ωn On BG øHG .((1631 ºbQ) º∏°ùe ¬LôNCG) z¬o dn ƒoYór jn ípm dÉ°U n módn hn hCG ,p¬Hp ™o Øn àn ær jo n ` °So Qn â© n › In ôjô og »HCG øY :∫ƒ≤o jn € ˆG o ª`p ` °Sn :∫Éb p ∫ƒ` z™n pLôr jn ≈àM ˆG p pπ«r Ñp °Sn ‘ ƒ¡a ºp ∏r ©p dG Ö`p ` n∏Wn ‘ ên ôn Nn rø`` en { .(¬æ°ùMh (2647 ºbQ) …òeÎdG ¬LôNCG)

n € ˆG n s¿CG › án eÉn en CGo »HCG øYn ⁄É p ∫ƒ°SQ p ©n dG πo °†r an { :∫Éb o °So Qn ∫Éb n ºK .zºr co Éfn Or CG ≈∏Y »p∏°†r Øn cn pópHÉ©n dG ≈∏Y ∫€ ˆG p ∫ƒ n s¿EG{ án n∏ªr sædG ≈sàMn ,¢Vp Qr C’Gh päGhɪn s°ùdG πn rgnCGhn ¬o àn µn Fp Óen h ˆG o ≈`` sàMh n ◊G ¢SÉs p ædG »ªu∏©n eo ≈`` ∏Y ¿n ƒt∏°ün «o dn äƒ n ,É`` gn ôp ér Mo ‘ n .í«ë°U ø°ùM ∫Ébh (2685 ºbQ) …òeÎdG ¬LôNCG) zÒ n ÿG o ≤o jn € ˆG n ` °So Qn oâ©r ª`p ` °Sn :∫Éb n › Ap GOQsódG »HCG øYn :∫ƒ p ∫ƒ` É≤nk jr ôp Wn ¬o d ¬o `∏dG πn ` `s¡°Sn ɪnk ∏r pY ¬p «r ap »p¨àn Ñr jn É≤n jr ôp Wn ∂`n ` n∏°Sn ø`` en { n ¤EG ºp ∏r ©p dG Öpp dÉ£pn d É`` ¡n àn ëpn æLCr G ™o ` `°†n àn dn án ` `µn Fp ÓŸn G s¿EGh ,á`` sæ÷G n p ©n dG s¿EGh ,™o æn °ür jn ÉÃp É°Vpnk Q päGhɪs°ùdG ‘ øen ¬o d ôo Øp ¨àn °ùr «n dn ⁄É ≈∏nY ⁄É p ≈sàMn ,¢VQC p ’G ‘ øen h p ©n dG πo °†r an h ,pAÉŸn G ‘ ¿Éo àn «r ◊G An ɪn∏©o dG s¿EGh ,Ö`p ` cp Gƒn µn dG ôp Fp É°Sn ≈`` ∏Y ôp ªn ≤n dG pπ`` °†Øn cn , pó`` Hp É©n dG ,ɪnk gn Qr Op ’h GQk Éæjr Op Gƒ`` Ko uQƒjo ⁄r An É«Ñp fC’G s¿EGh ,pAÉ«r Ñp fC’G áo ` `Kn Qn hn ¬LôNCG) zmôap Ghn xß` `ë n Hp òn NCn G √o òn ` `Nn nCG røªn an ,ºn ∏r ©p dG Gƒ`` Ko sQhn É`` s‰EGh .((2682 ºbQ) …òeÎdGh ,(3641 ºbQ) OhGO ƒHCG 61

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

Ö«WCG øe{ :∫ƒ≤j € ∫ƒ`` °SôdGh ,ôµah ój πªY ∞«dCÉàdG ¿EG ‘ ÊÉÑdC’G ¬ëë`` °U) zQhÈe ™«H πch ,√ó«H πLôdG πªY Ö°ùµdG .((1033 ºbQ) ™eÉ÷G í«ë°U ƒ¡a ÉgóLh ɪã«M ,øeDƒŸG á`` dÉ°V ᪵◊G á`` ª∏µdG{ ∫Éb (2687 ºbQ) …òeôàdGh (4169 º`` bQ) ¬LÉe øHG ¬LôNCG) .zÉ¡H ≥`` MCG .Iɵ°ûªdG ≥«≤ëJ »a »fÉÑdC’G ¬Ø©°V ɪæ«H ø°ùM √OÉæ°SEG :…hÉæªdG

62

k ÉãdÉK ájô©°T äÉ«HCG ¬à«ªgCGh ÜÉàµdG π°†a »a

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

l `°` û` e ºl ` jô`` c ÜÉ` »``fÉ``©`ª`d ¥ô` l ` à` c p ` «n ` Hn pø`` °`r ` ù` Mh ¿É` o ¬``«`fÉ``©`e pø``°`r `ù` ë`o `Hp .(`g1266 áæ°S ≈aƒàªdG ,»°ùfƒàdG »MÉjôdG º«gGôHE’ ,πjƒ£dG ôëH)

¬o ` ` `Jo É`` ` jBG â`` ∏` `°``q ü` `ao ÜÉ` l ` `à` ` c Gò`` ` g ôp ` gƒ``é` dG On ƒ`` ≤` `Y äQr Rn CG ó``FGô``Ø` H râ`` Jn nCG PpEG »``aGƒ``≤`dG ¬``∏o `°``Up Gƒ``a râ``bn É``a p ` «` Ñ` dÉ`` H ß`m ` Ø` `d ™p ` jó`` Ñ` H ôp ` sÑ` ë` e ¿É` .(`g1324 áæ°S ≈aƒàªdG ,»LRÉ«dG º«gGôHE’ ,πeɵdG ôëH)

¬``H ≈`` ≤` `dCG º`m ` s«` `àn ` `eo ÜÉ` o ` à` `c Gò`` ` g p `°` S On ôr ` ` ` `Hn h ¬p ` Jp ƒ``Ñr ` °``n U ¿n Gô`` «` `f ¬p ` eÓ` p Wp ío FÉØ°U »Ñ∏b ≈∏Y râjn ƒp Wo ¬p °Sô n ¿É``c »æ«Y Oo Gƒ``°` Sh ¬p `eÉ`p `à`Np ∂°ùe .(`g1324 áæ°S ≈aƒàªdG ,»LRÉ«dG º«gGôHE’ ,πeɵdG ôëH)

ÜÉ` l `à` c ôo ` ` «` ` eC’G É`` ¡` `jCG »``à` LÉ``M p `ë` H ¬``æ` e ó``«` cƒ``à` dG tπ` î` j ’ ±ô` `«ÑdG ∞£©à°SG ƒ``d ôl ` gÉ``e ôl `MÉ``°`S p n ∞£©H ¿ór ` Lo ∫ÉLôdG pÖ«°ûd ¢†` läGò`` aÉ`` f ≈`k ` ` bQo ¬`` ë`p ` é`r ` fo ø`` e ¬``«` a p ` ` ` Wh ™`m ` ª` `°` `S uπ` ` µ` ` H läGò`` ` ` ` ` ` NBG ±ô` .(`g283 áæ°S ≈aƒàªdG ,»ehôdG øH’ ,∞«ØîdG ôëH) 65

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

ô``cÉ``°` T ñCG ø`` ` e ÜÉ`` `à` ` c Gò`` ` ` g ¿É``eõ``dG Ö``jô``d ∑ƒ``Lô``j ∑É``ª` ©` fo .(»ehôdG øH’ ,™jô°ùdG ôëH)

Gók ¡àée ˆG ÜÉàc »a ɪH òNh πeC’Gh ±ƒ°S øe RôàMGh Gôk uª°ûe GOh Qhô``¨`dG É«fódG ≈∏Y êô©J ’h πLC’Gh ¿É«°ùædGh ∞∏îdGh QhõdG Q .(`g1132 áæ°S ≈aƒàªdG OGóëdG …ƒ∏Y øH’ ,§«°ùÑdG ôëH)

n `aGh íàØdG ÜÉàc …ò∏d ∑É` o Gò``gh Ébn uó°üeo π«ªédG ™p æt°üdG øe ∂jód ám séMo ¥n ó°UCÉH iô°ûÑdG øe ∑É``JCG É``≤n `£`p `ær `en Üò` n ` `YCGh GQk É``Ñ` NEG Ö`n `é` YCGh .(`g820 áæ°S ≈aƒàªdG ,»°Tô≤dG ¿ƒcôa øH’ ,πjƒ£dG ôëH)

»``æ`©`°`Sƒ``j ìGQ ÜÉ``à` c ∂``æ` e ˆ ܃Zôe πc »©ª°ùd …ó¡jh Gôk °ûH ¬`` Ñ` `∏` `bCG »`` Ø` ` c »`` ` a ƒ`` ` ` gh ¬`` ` fCÉ` ` `c ܃≤©j ¿ÉØLCG »a ∞°Sƒj ¢ü«ªb .(`g1081 áæ°S ≈aƒàªdG ,Ö«≤ædG øH’ ,§«°ùÑdG ôëH)

oø`` ` ` °``n ` ` ù` ` ` `Mn ÜÉ` l ` ` ` ` ` à` ` ` ` ` `c Gò`` ` ` ` ` ` ` g oø`` ` ` `£`n ` ` ` `Øp ` ` ` ` dG Qo É`` ` ` ` ` `ë` ` ` ` ` ` Jn ¬`` ` ` ` «` ` ` ` `ap

.(`g509 áæ°S ≈aƒàªdG ,ájQÉÑ¡dG øH’ ,õLôdG Ahõée)

66

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

ÜOC l ` à` ` c Gò`` ` g o Gh ºl ` `∏` `Y ¬``«` a ÜÉ` p Ö£n oîdGh ¢†jô≤dG ´n Gƒ`` fCG ¥o ƒ``Ø`j .(ájQÉÑ¡dG øH’ ,õLôdG ôëH)

ô``«` £` N lø`` °` `ù` `M ÜÉ` l ` ` à` ` `c ƒ`` ` `gh ô`` `«` ` ¶`p ` `fn ¬`` ` uæ` ` ` a »`` ` ` a ¬`` ` ` d ¢`` `ù` ` «` ` d .(ájQÉÑ¡dG øH’ ,õLôdG ôëH)

√ô``°` û` f Gòn ` ` ` °``n ` `T ìƒ`` `Ø` ` j ÜÉ` l ` ` à` ` `c ¬`` «` `FÉ`` L á`` ` ` `ë` ` ` ` FGQ ¬`` ` æ` ` `e »`` ` ∏` ` `a .(`g749 áæ°S ≈aƒàªdG ,…OQƒdG øH’ ,õLôdG ôëH)

É``ª`fCÉ`c ø``«`Ñ`é`dG ìp É`` s°` `Vh sÜQo É``j ÜÉ` o `à` c ¬``«`à`ë`Ø`°`ü`H QGò`` ©p ` `dG ºo ` °` SQ

.(`g533 áæ°S ≈aƒàªdG ,áLÉØN øH’ ,πeɵdG ôëH)

√Qƒ``£` °` S äƒ`` M ó`` b mÜÉ`` à` `c t…CG p∫õ`` ` L Ωm Ó`` ` µ` ` `H Ó`k ` ` jõ`` ` L GOk ƒ`` ` ` ` ` L ¬``u«` W »`` a ≈`` ` `JCG ó`` b m∫ƒr ` ` ` ` Wn tπ` `µ` `a pπ``°``rü` an »``a ≈`` `JCG ó``b mπ``°``r †` an tπ` ` ch

.(`g608 áæ°S ≈aƒàªdG ,»fGhô«≤dG ≥«°TQ øH’ ,õLôdG ôëH)

¬``s£`N oâ``≤` sª` f ∂``æ`e ÜÉ` l `à` c »`` fÉ`` JCG Ωp É``ªn `Zn Ωo Éé°ùfG ¢`n `Vhr sô` dG èn ` sHO ɪc .(`g527 áæ°S ≈aƒàªdG ,øjóªM øH’ ,πjƒ£dG ôëH)

67

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

»fAÉéa √Gƒ``g øe ÉkfÉeCG âÑ∏W p ` ` ` eCG ÜÉ`` à` ` c ’ »`` ` fÉ`` ` eCG ÜÉ` ¿É` o ` `à` ` c .(»fGhô«≤dG ≥«°TQ øH’ ,πjƒ£dG ôëH)

ôl gƒée l∞«°S ¬æe mÜÉ``à`c tπ`µo `a ÜÉ` o ` `¡` ` jo h ¬`` àn ` `ªr ` `°`p` T É`` `e GPEG ¥hô`` ` `j Gó``Z ó``≤`a ÜÉ` n ` bô`` dG ¬``«`fÉ``©`e tõ` é` J ÜGô` n ` à` `µ` `dG ¿CG »`` d π`` s«` `î` `jo o ` ` `bp ÜÉ` ôWÉN ô``£` NC’ Ö``à`c ø``e ∂``dÉ``«`a ÜÉ` o `©` Jo ¢``Vƒ``ª`¨`dÉ``H â``°`ù`«`dh Qo É`` ©` Jo .(»fGhô«≤dG ≥«°TQ øH’ ,πjƒ£dG ôëH)

√óNs§Nøe pø°ùëdG Gôb n o ÜÉàcäC º``bsô`dG í``°` VGh √uó` `N »``a √ôn ` `Jn º`` dCG .(»fGhô«≤dG ≥«°TQ øH’ ,πjƒ£dG ôëH)

ák Ñ«àc t¢` †` Øo ` jn »``d mÜÉ``à` c π`` ch ¿Gƒn `ær `©o `d x¢`†`a πÑb ø``e É``¡`eo õp `¡`jh .(»fGhô«≤dG ≥«°TQ øH’ ,πjƒ£dG ôëH)

ºgDhÉ°ù∏L ºo ` go É``¡` dCG ôl °û©e GPEG n `¡r ` n∏` a ÜÉ` o `à`c ¢`o `ù`«`∏`é`dGh ,ôl ` ` `cPp ∑ƒ`

.(`g463 áæ°S ≈aƒàªdG ,¿hójR øH’ ,πjƒ£dG ôëH)

68

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

ÜÉ` o ` à` `c ,»`` `∏` ` Np É`` `j ∂`` æ` `e »`` ` fÉ`` ` JCG »`` `fÉ`` `eC’G pπ`` «` ` f ø`` `e »`q ` ∏` ` Y tò` ` ` ` dCG ≈`` s°` `Tƒ`` e ôl ` `©` `°` `T √ƒ`` °` `û` `M ÜÉ`` `à` ` c »``fÉ``©` ª` dG É``¡` ≤` HÉ``°` ù` Jo ®É`` `Ø` ` dCÉ` ` H ºl ` `¡` `ah ™l ` `ª` `°` `S É`` ¡` `d ≈`` ¨` `°` `UCG GPEG p ` ` gQp »`r ` °`n ` Sô`` a É`` ©k ` e É``ª`¡`à`Ñ`°`ù`M ¿É` .(`g322 áæ°S ≈aƒàªdG ,…ƒ∏©dG ÉÑWÉÑW øH’ ,ôaGƒdG ôëH)

Oo GDƒ` Ø` dG ¬``jƒ``£`j p¥ƒ``°` û` dG ÜÉ` o `à` c Oo Gó`` ` ep ¬`` d ´ƒ`` etó` ` dG ¢`p `†` «` a ø`` eh .(`g328 áæ°S ≈aƒàªdG ,»°ùdófC’G ¬HQ óÑY øH’ ,ôaGƒdG ôëH)

»©eGóe Qo ƒ£°S…óLhøY ôuÑ©Jo ÜÉ` o ` à` `c ø`` ¡` `d …óq ` ` ` ` `Np É`` ` j ∂`` ` sfCÉ` ` `c .(`g768 áæ°S ≈aƒàªdG ,…ô°üªdG áJÉÑf øH’ ,πjƒ£dG ôëH)

»ª©æJ ƒ``¡`a ˆG ÜÉ``à`c »Ñ°ùM …ô``JÉ``aó``H »``à`°`û`Mh »``a »``°` ù` tfCÉ` Jh .(`g460 áæ°S ≈aƒàªdG …ô«ÑdC’G ¥Éë°SEG »HC’ ,πeɵdG ôëH)

l∞FGôW ¬«a ∂æe ÜÉ` l `à`c »``fÉ``JCG o∞``FGô``£` dG ø``¡` aGô``WCG ø``e π``sÑ` ≤` Jo É¡æp °ùëd tô` î`p `Jn ¿É`m `°` ù` MEG áØ«ë°U o∞FÉë°üdG É¡à¶M’ Ée GPEG GOk ƒé°S .(`g400 áæ°S ≈aƒàªdG ,»à°ùÑdG íàØdG »HC’ πjƒ£dG ôëH) 69

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

ɪk °ùàÑe ∂æe ÜÉàc »fÉJCG ≈àM m uπc øY GQQtó`dG ¬Ñ°TCG ≈æ©eh ßØd Gôk ` ` `gR ¬`` ` ` F’BG »`` a ∂``¶` Ø` d ¿É`` µ` `a Gô``ª`K ¬``FÉ``æ` KCG »`` a ∑É``æ` ©` e ¿É`` `ch .(»à°ùÑdG íàØdG »HC’ ,§«°ùÑdG ôëH)

ºl °ùàÑe ∂æe ÜÉ``à`c »``fÉ``JCG ɪd Op hó``ë`e ô``«`Z π``°`†`ah xô` H π``c ø``Y √ô``£`°`SCG AÉ``æ` KCG »``a ¬``«`fÉ``©`e â``µ`M o Op ƒt°ùdG »dGƒMCG »a ¢†«ÑdG ∑Qo É``KBG .(»à°ùÑdG íàØdG »HC’ ,§«°ùÑdG ôëH)

≈æe πc RÉM mÜÉàc An Gó``a »°ùØf o p܃Ñëe óæY øe ¬H ∫ƒ°SôdG AÉL É k°VQ OÉY §î°ùdG ∑GP ¿CG Gôk °ûÑe pÖ``jô``≤`à`H ó`m ` ©r ` `Ho ø``e ¬``æ` e oâ`` dó`` Hh

.(`g521 áæ°S ≈aƒàªdG ,»°Sƒ«∏£ÑdG ó«°ùdG øH’ ,§«°ùÑdG ôëH)

iQn ƒdG¬∏«°üëàd≈n ©°ùJÉeôo «N’CG Gôu£°So QƒædÉH øªMôdG øe ÜÉàc l É«k aÉc u§` î` dG »``aÉ``°`T ºl ` jô``c ÜÉ` l `à` c iô``à`°`û`jo h ´É``Ñ` j ¿CG ƒ``∏` ¨` jh tπ` é` j .(`g710 áæ°S ≈aƒàªdG ,»∏°UƒªdG ∫ÉëµdG ∫É«fGO øH’ ,πjƒ£dG ôëH) 70

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

ÉæHƒ∏b É«ëJ øjódG Ωƒ∏Y É«MEÉH É`` æ` `Ho hô`` ch É``æ` tª` Z É`` æq ` `Yn ∞``°` û` µ` jo h ™l aÉf ƒg …ò``dG ºn ∏©dG iƒ``M ÜÉàc l É``æ` Ño ` «` Ñ` Wh É`` `fPÉ`` `à` ` °` ` SCG ¬`` `Ø` ` dDƒ` ` e á``æ`°`Sh ÜÉ``à` µ` dG º``∏` Y iƒ`` M ÜÉ``à` c É`` æ` Ño ` «` æp ` eo h É`` ` ` æ` ` ` `go GshCG ¬`` dÉ`` b É`` ` `eh .(`g1132 áæ°S ≈aƒàªdG ,OGóëdG …ƒ∏Y øH’ ,πjƒ£dG ôëH)

É``æn `tHQ án ≤«∏îdG ¬o ` `∏`dG ≈°†b ɪd p `°` ù` ME’G …P ÜÉ` ¿É` n `à` c √Gó`` j â``Ñ`à`c ` dG ≈``∏`Y ™l ` °``r Vhn √ó``æ` Y ƒ``g ¬``HÉ``à`ch p ` `cQC’G â`p `HÉ``ã` dG ó`p `«`é`ª`dG ¢`p `Tô``©` ¿É` »àªMQ ≥Ñ°ùJ ø``ª`Mô``dG É`` fCG »`` ufEG »`p `fÉ``æ`Mh »``à` aCGô``d ∑GPh »``Ñ`°`†`Z .(`g751 áæ°S ≈aƒàªdG ,ájRƒédG º«b øH’ ,πeɵdG ôëH)

»àdG nøæ°ùdGh ¬p `∏dG ÜÉàc n π©LGh p `æn `ë`n `Hp ír `°``pU sº` Ko ∂`n `MÓ` :¿É` n `°`S âàuÑK ¬o ` °`n `ù` Ør ` fn Ωó``≤` «` ∏` a RQÉ`` Ñ` ` j GP ø`` e p `«`ª`dG »``a óo ` Ñr ` jn ≥HÉ°ùj ø``e hCG ¿Gó` 71

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

o ∞îJ ’h ∫ƒ°SôdG ∫Éb ɪH ´ó°UGh p ` ` ` ` YC’Gh QÉ`` °` ` ü` ` fC’G áp ` ` s∏` ` b ø`` e ¿Gƒ` .(º«≤dG øH’ ,πeɵdG ôëH)

√o Qo ƒ``f ¥ô°ûj ∂æe ÜÉ``à`c »``fÉ``JCG ™o ª∏J ¢ùª°ûdG ¬p `ap É``£`YCG ≈∏Y s¿CÉ` c n ¬`` fCÉ` `c ôm ` ` `ã` ` `fh º`m ` `¶` ` f ø`` ` e ´ƒq ` ` `æ` ` `J ´o sƒ` æ` à` J É`` ` gQo É`` ` gRCG äó`` `Z ¢`l` `VÉ`` `jQ ºl æªæe »°Th ¬æe ôm £°S uπ`c »Øa ™o s°Uôe ól `≤`Yp ¬æe mπ°üa uπ`c »``ah .(`g1119 áæ°S ≈aƒàªdG ,…RGô«°ûdG Ωƒ°ü©e øH’ ,πjƒ£dG ôëH)

ôo gódG √ó°ùëj ∂æe ÜÉàc »fÉJCG ôo éa ¬``°`o `Sôr `Wp É`` en nCG π`l `«`d √ôo `Ñ`M É`` en nCG …ôXÉæd »``fÉ``eC’G ¬o ` `∏`dG ™``ª`L ¬``H ôo ë°S ’h ôl ë°S r ƒn ¡a…ôµah »©ª°Sh .(`g559 áæ°S ≈aƒàªdG ,»°ùdófC’G ó«©°S øH ôØ©L »HC’ ,πjƒ£dG ôëH)

¬fEGh »eƒj ¬p `∏dG ÜÉàc o …ô«ée Én≤°SÉp Zn º∏XCG πo «∏dG Ée GPEG …ô«ég Éjk QÉL √É``MhCG Üô``©o `dG pø°ù∏o Hp ÜÉ` l `à`c Én≤Fp GôW ºr ¡æY óo ©r jn ºd º¡é¡f ≈∏Y 72

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

¬æ«©d ÉÑk °üf ¿BGô``≤` dG π©éj ø``eh Én≤Fp GƒH rø``eCÉ` jh m∫ƒ``eCÉ` e ôn «N π`r `æn ` jn .(`g745 áæ°S ≈aƒàªdG ,»°ùdófC’G ¿É«M »HC’ ,πjƒ£dG ôëH)

Ée π``ch Ωƒ∏©dG πc iƒ``M ÜÉàc ÜGƒ°U ∞jô°ûdG º∏©dG ø``e √Gƒ``M o .(`g1285 áæ°S ≈aƒàªdG ,»ª«ªàdG ±ô°ûe øH »∏Y øH óªMC’ Ö°ùæjh ,πjƒ£dG ôëH)

ÜÉ` o `à` c ¢``û` «` ©` dGh Ωo É`` ` ` ` jq C’G É`` ª` `fEG ÜÉ` o ` ` H Iô`` Ñ` `©` `∏` `d ¬`` «` `a Ωm ƒ`` ` ` ` `j sπ` ` ` ` co p `«` Ñ` dÉ``H ¬`` ` `fr Rp º``∏` ©` dG nâ`` ` `bRQ ¿EG ¿É` ¿o É``°`ù`∏`dG s»` Y ¿EG πn `≤`©`dG óo `«`Ø`j É``e ár ` Ø` °` ù` ∏` a É`` ©k ` `«` `ª` `L º`` ∏` `©` `∏` `d ¿EG ár ` aô``©` ª` dG ¬``àr ` Ø` J ¬``æ` Y Ö`r ` ¨` J ø`` e ôr ` Ñ` ©` dG ¬``«` a PEG ïn ` ` jQÉ`` à` ` dG EGp ô`` ` ` ` bG ôr `Ñ`î`dG ¿hQó`` ` j ¢``ù`«`d Ωƒ`` b ´É``°` V .(`g1351 áæ°S ≈aƒàªdG ,»bƒ°T óªMC’ ,πeôdG ôëH)

π`l `s°` †` Ø` eo IÉ``«` ë` ∏` d ÜÉ` l ` à` `c Gò`` `g ΩÉ`` `µ` ` MC’Gh äÉ`` ` ` `jB’G ¬`` H â``ë` °` Vh .(`g1364 áæ°S ≈aƒàªdG ,Ωôëe óªMC’ ,πeɵdG ôëH)

¬HGƒ°üH òr ∏o an É°ûa ¿ÉeõdG CÉ£N ío `s≤`æ`jo ∞``«`c p≥``∏`î`dG ÜÉ` n `à` c ô``¶` fGh

.(Ωôëe óªMC’ ,πeɵdG ôëH) 73

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

GQk ƒ`` `f ,Ωƒ`` ` b É`` j º``µ` HÉ``à` µ` H ≈``Ø` c ÉeÓs¶dG GƒbôàNGh πn Ñr t°ùdG Gƒt≤°ûo an É`` `fGó`` `g ¿CG ’ƒ`` ` ` `d ˆG ÜÉ` o ` ` `à` ` ` c ÉeÉ≤à°SG ’h πo `«`Ñ`°`ù`dG í``°`Vh É``ª`d .(Ωôëe óªMC’ ôaGƒdG ôëH)

¬o jn BG ¿ƒ∏àJ ¿ÉbôØdG ≈∏Y Gƒª«bCG ôo `àr `°`p`S ¬`` fhO É``e ¬p ` ` ∏` dG Qo ƒ`` f ∂``dò``a ™∏£e m uπc »a πn Ñr t°ùdG A»°†j ÜÉàc l ôo `é`r `an ¬©dÉ£e ø``e mπ``«`d ø``HG πµd ºµeƒ≤d GhOƒ``Yh ¬æe º``cOn GR GhòN ôo ` Ør ` s°` ù` dG É``¡` jCG ¬``∏`ã`e Ol GR sº` ` Kn É``ª` a .(Ωôëe óªMC’ ,πjƒ£dG ôëH)

É``vÑ` W ,Ωƒ`` ` b É`` j ºr ` µ` HÉ``à` µ` H ≈``Ø` c É``en É``≤`°`q `ù`dG º`` eC’G ø``e ƒµ°ûj ø``ª`d »``dGƒ``¨`dG Qp ƒn ` t°` ù` dÉ``H s≥` ë` dG Gƒ``ª` «` bCG É`` eÉ`` ≤` `j ¿CG ô`` ` `eCÉ` ` ` j ˆG ¿EÉ` ` ` ` ` a .(Ωôëe óªMC’ ,ôaGƒdG ôëH)

º∏©e m ô``«`N ˆG ÜÉ``à` c »``a ∂``d ÉØn «°üM Op GDƒ` Øo ` dG ß`n `≤p `j kCGô`` eG øµa 74

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

Gƒ``ª` ∏q ` ©` J √Gó`` ` g ≈``∏` Y ø`` jò`` dG ¿EG É`` ` ahDhQ ܃``©` °` û` dÉ``H Gvô` ` ` Hn √hó`` ` `Lh »æàÑjh s…ƒ``s°`ù`dG nøæ°ùdG ºo ¡o jó¡j ÉØ«æeo sº` °` TCG º``¡`d Ip É``«` ë` dG ìn ô``°` U .(Ωôëe óªMC’ ,πeɵdG ôëH)

Gò``g OÉ``s°` †` dÉ``H ¿ƒ``≤` WÉ``æ` dG É``¡` jCG OÉ``°` †` dG π`` ` gC’ É``Ø` °` U ó`` b π`l `¡` æ` e läÉ`` ª` ` ∏` ` c äQhÉ`` ` ` é` ` ` `J ÜÉ`` ` à` ` `c GP OGó``°` VC’É``c πo ` Ñr ` bn rø`` ep â``fÉ``c ¬``«`a ≈`k `æ` ©` e ô`` ` `°` ` ` UGhCG É``¡` æ` «` H â`` ` Ø` ` `sdCG OÉ`` s≤` `tæ` `dG ≈`` ∏` Y Gôk ` ` °``o `ü` ` YCG â``«` Ø` N .(`g1341 áæ°S ≈aƒàªdG ,…ôÑ°U π«Yɪ°SE’ ,∞«ØîdG ôëH)

≈∏Y ƒª°ùJ ¬H Ée áHÉàµdG ø``eh o `°` TC’G â`` fCG â`` fCGh OÉ``ª`©`dG Ö``JQ ±ô` .(`g1266 áæ°S ≈aƒàªdG ,»MÉjôdG º«gGôHE’ ,πeɵdG ôëH)

Gôk Kóæe º∏©dG ¿Éc áo HÉàµdG ’ƒd o jn t§îdÉa GôãàfGÉe¥GQhC’G»a ºo ¶æ .(`g1360 áæ°S ≈aƒàªdG ,ó«dƒdG π°†ØdG »HC’ ,§«°ùÑdG ôëH)

É`` `¡` ` fCÉ` ` °` ` T án ` ` ` HÉ`` ` `à` ` ` µ` ` ` dG s¿EG ºr ` ` ` ` ¶`p ` ` ` `Yr nCGh …ó`` ` æ` ` Y ¬`` ` H Rr õp ` ` ` ` ` ` ` ` Yr CG 75

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

≈`` `à` ` Ø` ` dG Qo ó`` ` ` ` ` ` ` `b É`` ` `¡` ` ` H ƒ`` ` ∏` ` `©` ` `j Ωr ôp ` ` ` ` µr ` ` ` ` Jo h É`` `¡` ` Ñn ` ` MÉ`` `°` ` U tõ` ` ` ` ©p ` ` ` ` Jo h

.(`g1079 áæ°S ≈aƒàªdG ,πÑ¡dG »∏Y øH ø°ùëd ,πeɵdG Ahõée)

¬H Ωo É`` ` ` `fC’G sõ` à` YÉ``a ºn ` ∏` ©` dG Rsõ` ` ` Yh pÖÑ°Sn øe ºp ∏©dG ôn «Z uõ©dG ≈dEG Éeh p °ùdG áo ` dhOh É¡ào en ÉYO iƒ≤J ’ ∞«s pÖoàµo dG áo ` dhO É¡ràØn dÉM røµo J ºd Ée .(`g1356 áæ°S ≈aƒàªdG ,»©aGôdG ¥OÉ°U ≈Ø£°üªd ,§«°ùÑdG ôëH) *****

¬à«ªgCGh º∏≤dG π°†a »a äÉ«HCG GhôcPPEG Op ƒªëªdG ºp n∏≤n dG án n∏ér nNÉj ¬``Ñn `°`p`ù`àn `ær `eo Ωp Ó`` bCÓ` `d án ` YGô``Ñn ` dG s¿CG .(`g605 áæ°S ≈aƒàªdG ,π«µ°T øH’ ,§«°ùÑdG ôëH)

…òdGº∏≤dG»a¿ƒØ∏àîe ¢SÉædGh o p ` sjsó` `dG nø`` `ep ¬p ` ` Hp Ao É``°` †` ≤` dG Ö`n ` àp ` `co ¿É` √ó©Hn ƒg hCG ¢Tô©dG πÑb ¿É``c πg »fGòª¡dG Ó``©`dG »``HCG óæY ¿’ƒ``b ¬`` `fq C’ πo ` Ñ` b ¢``Tô``©` dG ¿CG ≥`` ë` `dGh p ` ` ` ` cQCG GP ¿É`` ` `c á`` HÉ`` à` `µ` `dG π`` Ñ` `b ¿É` 76

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

âÑs≤©J ∞`p `jô``°`û`dG ºp ` ∏` ≤` dG áo ` HÉ``à` ch p ` eR pπ``°` ü` a ôp ` «` Z ø`` e √On É`` `é` ` jEG ¿É` .(`g751 áæ°S ≈aƒàªdG ájRƒédG º«b øH’ ,πeɵdG ôëH)

Il OÉ`` Y »``æ`e »`` gh ∂``HÉ``H â``ª`sª`j Qp É`` °` ` ù` ` YE’G á`` dÉ`` M »`` `a á`` ahô`` ©` `e É¡fEÉa nø«ª«dG ºp `∏`≤`dG ≈``dEG Oóo ` eÉ` r `a …QÉ``°` ù` «` H â``∏` sØ` µ` J oø``«` ª` «` dG ºn ` ©` f .(`g768 áæ°S ≈aƒàªdG …ô°üªdG áJÉÑf øH’ ,πeɵdG ôëH)

mπªfCG ÖFÉë°S »bGôdG ºo ∏≤dG ∂d n ∂jôJ ºo °SGƒH »``gh §îdG ¢VÉjQ

.(`g768 áæ°S ≈aƒàªdG …ô°üªdG áJÉÑf øH’ ,πjƒ£dG ôëH)

¬o ªo ¡°S Oo óq `°`ù`ª`dG ºo `∏`≤`dG ¬``uØ`µ`Hh p ¢SÉWô≤dG »a ºo ∏©dGh iósædG Ωƒj .(áJÉÑf øH’ ,πeɵdG ôëH)

≈æZCG ∫É``b ¿EG …ò``dG º∏≤dG hPh ìÓ``°` ù` dG á``©`≤`©`b ´É``ª` °` ù` à` °` SG ø`` Y .(áJÉÑf øH’ ,ôaGƒdG ôëH)

ɪfCɵa ÉæsãdG »°VɪdG º∏≤dG hPh p øe o∞«°ùdG ¬o d ÜGôb o Ap É°†ªo dG •ôa

.(áJÉÑf øH’ ,πjƒ£dG ôëH)

77

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

¬``HCGO ø``e …ò``dG º∏≤dG Gò``Ñ`M É``j o `Ñ` e √DhGô`` ` ` Kh ≈``ª` ë` dG ß`o `Ø` M ∫hò` n o ƒgh ∂dɪªdG »∏©jo ¬p °SCp GQ ¢†aÉN πo ` jõ``g ƒ`` ` gr hn ∫n Gƒ`` ` ` `MC’G ø``ªq ` °` ù` jo h .(áJÉÑf øH’ ,πeɵdG ôëH)

º∏b m ø``e ∂``«`gÉ``f ºl `∏`b ¬``uØ`c »``a Éë°ûsJG É¡H x∞c øe ∂«gÉfh Ók Ñr fo ¬H Op É``Ñ` ©` dG ¥n GRQCG oâ``Ñ` ãr ` jo h ƒ``ë`ª`j Éëeh ≈``Mh É``e ’Eq G ôo jOÉ≤ªdG ɪa √ó``j »`` a t…ƒ`` ∏` `©o ` `dG ºo ` ∏` ≤` dG É``ª` fCÉ` c Éëf Qp ƒ``eC’G AÉëfCG u…CG »a ¬jôéj .(`g283 áæ°S ≈aƒàªdG »ehôdG øH’ ,§«°ùÑdG ôëH)

o ºn ∏≤dG Ωóîj ¿EG râ©°†N …òdG ∞«°ùdG ºo ` `eC’G ¬``an ƒ``N râ`` `fn GOh ÜÉ` o `bô``dG ¬``d ¬o Ño dɨj Al »``°`T ’ oäƒ``ª`dGh o䃪dÉa ºo ∏≤dG ¬``H …ô``é`j É``e ™Ñràjn ∫GR É``e âjôHo òr `eo ΩÉ``fCÓ`d ¬o `∏dG ≈°†b Gò``c n ¿q CG Ωo óN râ``Øn `gQoCG òr `eo É¡d ±ƒ«°ùdG .(»ehôdG øH’ ,§«°ùÑdG ôëH)

78

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

ƒ``ª`«`ª`dG º``∏` ≤` dG ≈`` ` dEG ôo ` «` °` û` jh ºp ` `µn ` `ë`p ` dG nø`` ` ` ep ¬``«` °`p`û` æ` jo É`` ª` `Hp ¿p .(`g629 áæ°S ≈aƒàªdG »fƒ«©dG Üô≤ªdG øH’ ,∑QGóàªdG ôëH)

É``ª` a sº` ` ` `¡` ` ` `dG Gƒ`` ` ∏o ` ` ` ª` ` ` ë`r ` ` Jn ’ ºp ` ` ` `n∏` ` ` `≤n ` ` ` `dG ºo ` ` ` ` ` µr ` ` ` ` ` Mo ºo ` ` ` ` `∏p ` ` ` ` `¶`r ` ` ` ` jn .(`g710 áæ°S ≈aƒàªdG »∏°UƒªdG ∫É«fGO øH’ ,õLôdG Ahõée)

¬∏eo ÉfCG »dÉ©dG ºn ∏≤dG ≈£àeG GPEG ɪn ∏o t¶dGh ºn ∏r t¶dG ≈s∏Lh ¢Shô£dG ÓL n .(`g608 áæ°S ≈aƒàªdG »fGhô«≤dG ≥«°TQ øH’ ,§«°ùÑdG ôëH)

¢`l `SQp É``a ƒ``g …ò``dG ºo `∏`≤`dG ¬``uØ`µ`Hh p p £dG »a ¿Gó«ªdÉc ¢Sô£dG å«M ¢Sôs o .(»fGhô«≤dG ≥«°TQ øH’ ,πeɵdG ôëH)

√o õo u¡én Jo ¢ûm «r Ln øY ∂Ho Éàc ≈æZnCG ºo `n∏`≤n `dG ™n ` `æn ` `br nCG É``ª`d o∞``«`s°`ù`dG ôn ` ` `sbhn hn

.(`g466 áæ°S ≈aƒàªdG ≈LÉØîdG ¿Éæ°S øH’ ,§«°ùÑdG ôëH)

ºp µn ëdGh hÉ°†b’ƒd n ºp µr ëdGø«H∑D o ºp n∏≤n dG ™n en hm CÉ°T »a o∞«°ùdGiôn LÉsªd .(`g649 áæ°S ≈aƒàªdG »°ùdófC’G π¡°S øH’ ,§«°ùÑdG ôëH)

ºr ` ` eC’G óo ` `°` `TQo h Op É``Ñ` ©` dG ìo Ó``°` U ºr ` ` Zn uπ` ` ` `co ø`` `e áp ` ` jô`` `Ñ` ` dG oø`` ` ` ` `eCGh 79

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

lå`` ` dÉ`` ` K É`` `ª` ` ¡` ` d É`` ` ` e ø`` «` `Ä` `«` `°` `û` `H ºr ` n∏` ≤n ` dG p≥`` ` ` ar Qp h Ωp É``°` ù` ë`o `dG p¥ô`` î` `H

.(`g400 áæ°S ≈aƒàªdG »à°ùÑdG íàØdG »HC’ ,ÜQÉ≤àªdG ôëH)

ºr `∏`t¶`dG ∞``°`û`µ`H nâ``ª`ª`g É``e GPEG ºr ` ∏` tã` dG uó` ` °`n` `Sh Qp ƒ`` ¨` ` tã` ` dG ß`p ` Ø` ` Mh ` `«` à` æ` KG ø`` «` `à` `∏q ` `N ≈`` ∏` ` Y ∫ur ƒ` ` ` ©` ` ` a ºr `∏`≤`dG p≥`` ` aQp h Ωp É``°` ù` ë`o `dG p¥ôr ` ` ` nN ø`` .(`g400 áæ°S ≈aƒàªdG »à°ùÑdG íàØdG »HC’ ,ÜQÉ≤àªdG ôëH)

ºm ©o fr nCGh ¢SDm ƒÑpH …QÉédG º∏≤dG ∂d óo ` ` Fp Gƒ`` `Yn h ≈`` é` `Jn ôr ` `Jo Om Gƒ`` ` `H É``¡`æ`ª`a CÓ`e GPEG √p Qp ƒ£°So Oo ƒ``°`o `S ¢SÉWô≤dG n Oo hp É`` ` °` ` `SCGh ≈`` ≤` `sà` `Jo Ol ƒ`` ` °` ` `SoCG ∂`n `∏` à` a .(`g395 áæ°S ≈aƒàªdG …ôµ°ù©dG ∫Óg »HC’ ,πjƒ£dG ôëH)

ºp ` ∏p ` ≤n ` dG Op QGƒ`` `°` ` T πo ` ≤` Y Ö`o ` àr ` `µn ` `dG ºp ` µn ` ë`p `dG ó`p ` FGô`` a §`o ` «r ` ` nN t§` ` nî`` dGh ôm ` `ã` `àn ` `ær ` `eo tπ` ` ` ` co ºn ` ` ` u¶` ` ` fo u§` ` nî`` `dÉ`` `H ºp ` `¶`p ` àn ` `ær ` `eo tπ` ` ` `co πn ` ` u°` ` ü` ` ao h É``¡` æ` e ¬o ` ao ôp ` ©` J oå``«` ë` H ƒ`` `gh o∞`` «` s°` ù` dGh ºp ` `n∏` `≤n ` `dG á`` YÉ`` W ¬p ` ` «r ` ` n∏` ` Yn ¢`l` `Vô`` `a .(`g395 áæ°S ≈aƒàªdG …ôµ°ù©dG ∫Óg »HC’ ,πeɵdG óq MCG)

80

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

¬Jn Or óYCG …òdG ºp ∏≤dG iƒ°S »d Ée Éfƒæ°ùªdG »n `ë`eQh ó``°`SC’G »ª¡°S .(`g1367 áæ°S ≈aƒàªdG ∞°TɵdG óªMC’ ,πeɵdG ôëH)

` `Ør ` eo Ωo É``°` ü` ª` s°` ü` dG ∂``eo É``°` ù` Mh pø`` «` `Ñ` `ª` `dG ºp ` ` ∏` ` ≤` ` dG ≈`` ` ` ` `dEG ôl ` ` ≤` ` à` ` ` .(∞°TɵdG óªMC’ πeɵdG Ahõée)

ÜÉ£îdG pπ°†ØH hó``¨`jh ìhô``j p ` °` ù` ∏` dG o∞``«` Ø` Y ºp ` ∏` ≤` dG Qo ƒ`` ¡` `W ¿É` .(∞°TɵdG óªMC’ ,ÜQÉ≤àªdG ôëH)

¬o ` Ko OGƒ``M º``µ`jOÉ``æ`Jo ¿o É``eõ``dG Gò``g p °ùdG án `dhO Éj ºp n∏≤n dG án `dhO »fƒco ∞«s Gôk ë°S ≈æH Ée Gôk éa Ωo ó¡j o∞«°ùdÉa p `«` æ` Ho tπ` ` `co h Ωp ó`p `¡` æ` eo ôo ` «` Z º`m `∏` Y ¿É` ¬H ø``jò``NB’G nø`` cr Qo ºo `∏`©p `dG ín `Ñ`°`UCGh ºp ≤o jn ºr dn ¿o Éaô©p dG ¬o æn cr Qo ºr ≤p jo ’ øe .(`g1351 áæ°S ≈aƒàªdG »bƒ°T óªMC’ ,§«°ùÑdG ôëH)

É``¡` sã` Hn ≥`` ` `WCG º`` `d ál ` ` LÉ`` `M »`` ` dh ºr ` `¶`n ` µn ` `dÉ`` H äò`` ` ` ` NCG ó`` ` `bh Ak É`` ` «` ` M

81

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

ºn ` `jô`` µ` `dG s¿C’ É`` ¡` `«` `a ∂`` ` ` Ho É`` ` ` gCG ºr ` °`n ` û` àn ` ë` jo ’ ¿É`` ` c ¿EGh ÜÉ` o ` ` ¡` ` `jo »``à` LÉ``M ø`` ` Y èn ` ∏` é` ∏` J »`` fÉ`` °` ù` d p ` °` ` ù` ` ∏` ` H É`` ¡` `ào ` `ª` `Lô`` à` `a ºr ` `∏` `≤` `dG ¿É` .(`g317 áæ°S ≈aƒàªdG …RQCG õÑîdG ,ÜQÉ≤àªdG ôëH)

»°ùªjo h »ë°†jo …òdG ºo ∏≤dG ∂d ºp ` jô``ë` dG s»` `ªp ` `ë`r ` en ºo ` `«` `∏` `bE’G ¬`` H .(`g366 áæ°S ≈aƒàªdG AÉaôdG …ô°ù∏d ,ôaGƒdG ôëH)

o o ™o «£J ±ƒ«°ùdG ¢†«ÑdG ∂d ºl ∏b n ` «` °` ù` dG s¿EG Ωp Ó`` ` ` bC’G Ωo OGƒ`` ` ` `N ±ƒ` .(`g1319 áæ°S ≈aƒàªdG »FÉÑWÉÑ£dG º«gGôHE’ ,πeɵdG ôëH)

o ºl ∏b ≈°†eCG ƒ¡a iQƒ``dG ∂∏ªj Rhôo ` `Ln …OÉ`` ` YC’G ≈``∏`Y Ωm É``°` ù` Mo ø``e .(`g243 áæ°S ≈aƒàªdG »dƒ°üdG º«gGôHEG ,∞«ØîdG ôëH)

ál ÑJÉc ¢`p `VQC’G t∞µa oâ``Ñp `cQn ≈``sfCG ºo àp µn ær Jn ¢ù«d GQk ƒ``£`o `°`o `S »``Hp É``«n `K ≈∏Y o ’Éa m≥ãd øe ôo ÑëdGh Il ôÑëe ¢VQC ºo ∏≤dG Ö¡°TC’G ≈æªjo h »HƒK ¢Sôt o £dGh

.(`g385áæ°S ≈aƒàªdG OÉÑY øH ÖMÉ°ü∏d §«°ùÑdG ôëH)

ºo ∏≤dG ôn éæîdGs¿CG Ö°ùMC o G oâæcÉe Ωo O OGó``ª` dG ¿CG ’h Gò``g pπ``Ñ`b rø`` ep 82

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

ák ` MQÉ``L nâ``«` ≤` HCG É``ª`a nâ``Ñ`à`c ≈``à`M ºo ` ` `dn nCG É``gQGó``≤` e ≈``∏` Y É``¡` æ` eh s’EG p râ``Mô` ¬o `ào `HÉ``à`c »`` `MhQ n `L É``Ñk `JÉ``c É``j ºo Äà∏j¢ù«d ìl ôL ìp hôdG»a ìo ôr édGh o .(`g334 áæ°S ≈aƒàªdG »Ñ∏ëdG …ôHƒæ°üdG ôµH »HC’ ,§«°ùÑdG ôëH)

â©°Vh ¿EG ∞«°ùdG tóMáp YGô«dG tóM ôµàÑe AGQB’G ´ô``à` î` e u∞` ` c »`` a .(`g1195 áæ°S ≈aƒàªdG …QÉ°û©∏d ,§«°ùÑdG ôëH)

¿É`` ` HCG ó`` b ¬`` H ¿É`` æ` `Ñ` `dG o≥`` «` `°` `TQ ºr ` n∏` ≤` dG ¿o É``°` ù` d »``fÉ``©` ª` dG ¿n É``°` ù` M .(`g1260 áæ°S ≈aƒàªdG ˆG íàa »∏Y øH ∞«£∏dGóÑ©d ,ÜQÉ≤àªdG ôëH)

¬o àn ∏r n∏°Sn ¿EG …òdG ≈∏YC’G ºo ∏≤dG ∂d p In ƒ£°S óæ¡dG p ±ƒ«°S o o Jn ¬p °SÉH ±Éî p r¿nCG ∂``∏q `é`jo ¬p ∏LôH ∂``jó``d »°ûªj ¬p ` `°`p` SGQ uΩoCG ≈`` n∏` Y »``°` û` ª` j ¬`` sæ` µ` dh .(`g1079 áæ°S ≈aƒàªdG »æª«dG πÑ¡dG ôHÉL øH »∏Y øH ø°ùëd ,πjƒ£dG ôëH)

l ` `≤` ` e áp ` ` MÉ`` °` ` ü` ` Ø` ` dÉ`` H ∂`n ` ` ` `d ∫ƒ` pπ``«`≤`s°`ü`dG ∞`p `«` s°` ù` dG ø`` ep ≈``°` †` eCG

83

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

` ` «` ` ≤` ` ë` ` dG ºo ` ` ` ∏` ` ` ≤` ` ` dG ∂`` ` ` uØ` ` ` µ` ` ` Hh pπ``«` ∏` é` dG ≈``æ` ©` ª` dÉ``H A»`` é` ` j ôo ` ` ` ` …ò`` ` ` dG ºn ` ` `∏` ` `≤` ` `dG »`` ` ` d â`` ` ` `jó`` ` ` `gCG p∫ƒ`` ` ≤` ` `©` ` `dG hP ô`` ` s«` ` `ë` ` `J ¬`` ` æ` ` `e .(`g1315 áæ°S ≈aƒàªdG »bGô©dG »∏ëdG óªëe øH óªM øH ôØ©éd πeɵdG ôëH Ahõée)

¬fCÉ°ûa Ωn É°ùëdG ºo ∏≤dG øjÉH ób o≥`` jô`` Ø` à` dG ¬`` fCÉ` `°` `T Gò`` ` ` gh ™l ` ` ª` ` L .(`g1338 áæ°S ≈aƒàªdG ∞°UÉf »æØëd ,πeɵdG ôëH)

√ô``gƒ``L »`` a ∞``«`°`ù`dÉ``c √o ôo ` `µ` `a ºr `∏`≤`dG ±Gô`` WCÉ` `H ón ` °` Ttô` dG ™o ` ª` é` j

.(`g1325 áæ°S ≈aƒàªdG …QƒîdG π«∏îd ,πeôdG ôëH)

ºl `µ`HCG º``Lô``à`j ¿CG Ö``FÉ``é`©`dG ø``eh ’ƒ`` ≤` ` jh ¬`` ` H √ô`` ` `eCÉ` ` ` J â`` ` ` ` fCG É`` ` e rø``ª`d ’EG ¬`` H ∞`m ` ` ` fn nCG ø`` e oø`` ©r ` `jn º`` d ’ƒ``jP ΩÓ``µ` dG ø°ùM ø``e sô` L ó``b ¬H iQRCG …òdG ºn ∏≤dG ≈°†àfG øªd ’ƒ``∏`°`ù`e ôm ` Ø` æ` °` †` Z q∞`` µ` H É``Øk ` «` °` S .(`g1306 áæ°S ≈aƒàªdG »LRÉ«dG ∞°UÉf π«∏îd ,πeɵdG ôëH)

¬``ào `Ø`gQCG …ò``dG ºo `∏`≤`dG ∂``d ≈``sæ`Z ?Ωo Ó`` ` ` ` bC’G Oo uô` ` ¨` ` J ∞``«` c â`` ` ` ` `jCGQCG .(`g1368 áæ°S ≈aƒàªdG ΩQÉédG »∏©d ,πeɵdG ôëH) 84

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

ºp eC’G áo cƒr n°T iƒ≤J ºp ∏©dG Ip ƒq ≤o H ºp ∏≤dG≈dEG܃°ùæe ôp gódG»ap ºo µëdÉa l o m≥∏Y øe ±É«°SC’G ßØ∏Jn Ée ø«H ºc ºp µn M øe ΩÓ``bC’G oåoØæJ Ée ø«Hh ºo ¡o æ«H πo °†ØdG¿Éc ¢SÉædG∞°üfC G ƒd o Ωp O ∂`p `Ør `°`ù`Hn ’ Om Gó`` `e ø``e Im ô``£`≤`H ám dõæe hn CÉ°T ≠∏o ÑJ º∏©dG ≈∏Y ∞µYÉa Ωp ôµdGh uõ©dÉH ám aƒØëe r π°†ØdG »a .(`g1322 áæ°S ≈aƒàªdG …OhQÉÑdG »eÉ°S Oƒªëªd ,§«°ùÑdG ôëH)

räôn °Sh o G râ°SQO ám eCG ºc n É¡n MÉÑ°TC ºp `∏`≤n `dG ºp ` dÉ``Y »``a É``æ`æ`«`H É`` ¡` `MGhQC o G .(`g1322 áæ°S ≈aƒàªdG …OhQÉÑdG »eÉ°S Oƒªëªd ,§«°ùÑdG ôëH)

o …òdG ºp ∏≤dGiƒ°S≈°ûîj’ ∞«°ùdGh ¬``FÉ``°`T ºn ` `dp É`` ¶`n ` en râ``ë`n `°``n †` an ¬o ` ` Jo É`` `jBG Égôo «°üf sõ`Y Ωn ƒ``j án ≤«≤ëdG ô°üf ¬``FÉ``≤` °` û` H ¬`` eƒ`` b In OÉ`` ©` ` °` ` S ≈`` æ` `Hh .(`g1365 áæ°S ≈aƒàªdG ˆG ô«N π«FÉd ,πeɵdG ôëH)

ºr `∏`≤`dG ’EG É``æ` d n∞``«` °` S ’ ø``ë` f p pÜÉ`` à` ` c ø`` Y ôr ` ` cP É`` e »``∏` ª` fo ˆG

.(`g1169 áæ°S ≈aƒàªdG ≠FÉ°üdG ¢Sh’ƒ≤«æd ,πeôdG ôëH) 85

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

p ôo gÉÑdG p ¬o eo Óc Éæd óo «ØªdG ßØ∏dG ºo ` ∏p ` cn ¬o ` ` ` fn hO Ωm Ó`` ` c tπ` ` c ™p ` °` Vƒ``dÉ``H mÖ°ün fn Ée ôp «Z røep ¬eÓbCÉH »°†ªj ºo ∏≤dG πo ©Øj ɪq Y o∞«°ùdG õo é©jh .(`g1169 áæ°S ≈aƒàªdG ≠FÉ°üdG ¢Sh’ƒ≤«æd ,§«°ùÑdG ôëH)

¬d É``Ñ`t¶`dG ¢†«H Oo É``≤`æ`J ºl `∏`b ¬``d Ωp Rp É``¡`∏`dG ¥o QRo h Üô` l ` M âë≤d ¿EGh n ¢SÉWô≤dG»a p GkDƒdDƒd§bÉ°S ∫n ÉLGPEGh ºp ` XÉ``f tπ` ` `c ¬o ` ` co Ó`` `°` ` SCG ¬`` H ø`` jõ`` j Éak ôMCG ™n ∏WCG ôp µØdG …QÉ°Sn sπX r¿EGh p `a Om ƒ``°` ù` H É``¡`æ`e ≈``¡` tæ` dG ôo `«`æ`J ºp ` MÉ` .(`g605 áæ°S ≈aƒàªdG π«µ°T øH’ ,πjƒ£dG ôëH)

o ’G º°ùbCG GPEG ºr ¡Ø«°ùH Éek ƒj ∫É£HC Ωr ôµdGh ón éªdG Ö°ùµ o jo Ésªep √htóYn h ák ` `©n ` `ar Qp h Gvõ` ` Yp pÜÉ`` sà` µo ` dG ºo ` ∏` b ≈``Øn ` cn ºr ∏≤dÉH ºn °ùbCG ¬n `∏dG ¿CG ôp gsódG ióe .(`g400 áæ°S ≈aƒàªdG »à°ùÑdG íàØdG »HC’ ,πjƒ£dG ôëH)

πt ` ` ` µp ` ` ` jn ’ √o tó` ` ` ` ` ` `M ºl ` ` ` ∏` ` ` b ¬`` ` ` d tπ`µ`jn l∞``«`°`S Üô``ë` dG »``a ¿É`` c GPEG 86

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

πt ` ` ` î`p ` ` ` jo ’ ¬o ` ` ` sæ` ` ` µ` ` ` d õo ` ` ` Lƒ`` ` `«` ` ` a πt ` ` ` ªp ` ` ` jo ’ ¬o ` ` `sæ` ` `µ` ` `d Ö`o ` ` ` æp ` ` ` `£` ` ` `jo h .(`g400 áæ°S ≈aƒàªdG »à°ùÑdG íàØdG »HC’ ,ÜQÉ≤àªdG ôëH)

m ø``e »n `uØ`c πo «ªJ º∏b m ≈``dEG ∞«°S p p ºp ∏≤dGh ∞«°ùdG ø«H ¿ÉØ°üf tõ©p dGh .(`g395 áæ°S ≈aƒàªdG …ôµ°ù©dG ∫Óg »HC’ ,§«°ùÑdG ôëH)

ÖJp ɵH Ωo GôµdG Üô o ©o dG ôîØj r¿EG pÖ``Jp É``µ` dG ∑GP ´p Gô`` «` `H Ghô``î`Ø`«`∏`a ™l ` dn ƒ``eo ôp ` FGô``s°` ù` dG ô``jƒ``°`ü`à`H ºl ` ∏` b p pÖFɨH ¢ù«d Ö«Z o n ¬«n∏Y ¢SƒØædG ¬o Yo É©°T Qp hó``t°`ü`dG u»`W ≈``dEG …ô°ùj pÖ``bp É``K mÜÉ¡°T ø``e Ö`n `≤` KCGh ≈°†eCG É``¡`tHQ É``gGô``H É``ª`c ¢`n `Sƒ``Ø`æ`dG o∞``°`ü`j pÜPÉ`` `c m܃`` ` K sπ` ` c É``¡` æ` Y §`o ` «` `ª` `jo h »≤à∏àa ¢`n `Sƒ``Ø`æ`dG ƒ``Yó``j É``ª`fq CÉ`µ`a q »a p Qn ƒØ°So Ik ôaÉ°S ¢Sô p £dG pÖYɵdG ám `s«`Ø`N sπ` ` co ø``«` Ñ` jo ¿É``«` Ñ` dG ôo ` ë` °` S pÖ``Jp É``µ`dG ´p Gô`` j ø``e Qo uƒ`°`ü`ª`dG ø`` jCG

.(`g1367 áæ°S ≈aƒàªdG ,øjõdG óªMC’ ,πeɵdG ôëH)

87

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

√pQÉ``fh u»`ªp `µn `dG ∞«°S ø``e tó` °` TCGh o ` é` `jo ºl ` ∏` b Ö`o `£`î`j l¿É``°` ù` d hCG ∫OÉ` .(`g1367 áæ°S ≈aƒàªdG ∞°TɵdG óªMC’ ,πeɵdG ôëH)

r ºr d tôëdG ºn∏bn ≈ªn Mp ∂à¡j o ÖJɵdGh o p `gô``tà` dÉ``H p rå``Ñ`©`j º``dh äÉ` ¢SÉWô≤H .(`g1364 áæ°S ≈aƒàªdG Ωôëe óªMC’ ,§«°ùÑdG ôëH)

p `N ≠n ` ∏` HCG s¿EÉ` ` a sâ`µ`°`S GPEGh mÖ``WÉ` Gôn `Ñ`ær `ep ™n ` HÉ``°` UC’G òn ` î`n ` sJG ∂``d ºl `∏`b .(`g354 áæ°S ≈aƒàªdG »Ñæàª∏d ,πeɵdG ôëH)

iôL hCG πn `eÉ``fC’G Ö`n `cQ GPEG ºl ∏b …pQGƒ``L »``gh Ωo Ó`` bC’G ¬``d äóé°S o Qƒ£°ùdG ø«H É``e ∫Éàîj º¨«°†c m o ` à` `î` `j Qp É`` Ø` `°` `Th mπ`` ` eGƒ`` ` Y ø`` «` `H ∫É` ¢`l `ù` fGhCG »n ` `gh ¬``«` dEG Ao É``Ñ`¶`dG …hCÉ` `J …QGƒ°V »``gh óo `°`r `SoC’G ¬æY óo «ëJh .(`g1351 áæ°S ≈aƒàªdG º«gGôHEG ßaÉëd ,πeɵdG ôëH)

ión sædÉHh …ôéj ¢SCp ÉÑdÉH ºl ∏b ¬d ôo ` «` ©p ` °`n ` Sh ál ` ` sæ` ` L ¬`` «` `Ñn ` `fp É`` L »`` `Øp ` ` an

88

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

ÉgQo ƒ£°SäÓWÉ©dG¢Sh n ôo £dG»u∏ëJo Qo ƒ`` ë`o ` fo Op ƒ`` ≤o ` `©o ` `dÉ`` H ≈``s∏` ë` à` J É``ª` c

.(`g696 áæ°S ≈aƒàªdG …ô«°UƒÑdG øjódG ±ô°ûd ,πjƒ£dG ôëH)

¬o ` sfEÉ` a Qo Gõ``ª` dG s§`°`T ¿EG hn ôr ` ` Zn ’ ío `Ø`æ`j ∂`m `°` ù` e uπ` µ` H pÖ``«` Ñ` ∏` dG ºo ` ∏` b p `gQp »a áëjô≤dG ín ª°Sn ¬p °†jôb ¿É` ìo ôn `br C’n G Oo GƒédG …ôéj ɪc …ôéj ¬Yo Gôj ¢Shô£dG »a o∞Yôj √o É≤∏J ío s£Ñàj OGƒédG pø£H »a π«°ùdÉc o »æp àn éjh ¿ƒæØdG èéd »a ¢Vƒîjh p ` eõ`` dG Qo ó``°` U É``¡`H GQk QOo ío `s°`Tƒ``e ¿É` √p Qp ƒ``£`°`S ø``«`H ºp `∏`©`dG ¿É``æ`L ƒ``gõ``J ìo ôn ` °`r ` ù` en mø``«` ©` d É``¡` «` a É`` e tπ` ` `co PEG .(`g1366 áæ°S ≈aƒàªdG ¿Ó°SQCG Ö«µ°ûd ,πeɵdG ôëH)

ó`p ` sæ` `¡n ` `eo uπ` `µ` `H …Qõ`` ` `j ºl ` `∏` `b ¬`` d o `°` ü` j √o tó` ≤p ` «n ` an ¬``H …QÉ``©` dG ≈``∏`Y ∫ƒ` .(`g1366 áæ°S ≈aƒàªdG ¿Ó°SQCG Ö«µ°ûd ,πjƒ£dG ôëH)

Ó``©` dG p≥`` `aCÉ` ` H ôp ` °` ù` æ` dÉ``c ≥`` ∏q ` `M √É`` `MÉ`` `æ` ` L º`` ` ∏` ` `©` ` `dG ø`` ` ` e ø`` ` µ` ` `d .(`g1360 áæ°S ≈aƒàªdG ¢ûª«WCG º«gGôHE’ ,™jô°ùdG ôëH)

89

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

¬dòÑH ≈`` `dhCG â`` fCG º`m `∏`©`H ø``°`†`J o Gô``KE’G hhP ¬æY ∑ÉæZCG Ée ∫òÑJh Gók °SÉc¢SÉædG»a ºp ∏©dG ¥n ƒ°S∑ôàJh Gô°SC’Éc pπ¡édG áp ª∏X »a ¬o Ho ÓWh Gôk °TÉf º∏©dG øe Ébk ƒ°S º``bCGh º≤a Gô`` eCG É``ª`°`ù`dG ÜQ ∑’h ¬``H Ak Gƒ`` ` d .(`g1228 áæ°S ≈aƒàªdG »ZÓÑdG º«gGôHE’ ,πjƒ£dG ôëH)

Ó©o dG »¨Ñr j Qp É``£` NC’G Ö`n `cGQ É``j í`p `°` VGƒ``dG è`p `¡` æ` ª` dG »`` a É``µk ` dÉ``°` Sh ≈``æn ` ªo ` dG ƒ``ë` f ºp ` ∏` ©` dG Qn É``ë` H Ö`` `cQG í`p ` ` dp É`` ` s°` ` `ü` ` `dG áo ` ` æ` ` «` ` Ø` ` °` ` S √ò`` ` ` ` ` gh ø``µ`j º`` `d É`` `e ÜGOB’G ø`` `e É``¡` «` a í`p `LÉ``f ó`m `°` ü` ≤` e ø`` e É``gô``«` Z »`` a .(`g1266 áæ°S ≈aƒàªdG »MÉjôdG º«gGôHE’ ,õLôdG ôëH)

πo ≤àæe ô`` eC’G ºn `«`©`f ¿EÉ` `a ô``uµ`a πo ≤àæj ¢ù«d º«¶Y ∂m ∏r ªo d πªYGh m ól ` `dh ’h π`l ` ` `gCG kCGô`` ` ` eG tô` °` ù` j É``ª` a πo `ª`©`dGh ºo ` ∏` ©` dG ’EG ™o `Ø`æ`j ¢``ù`«`dh .(`g1266 áæ°S ≈aƒàªdG »MÉjôdG º«gGôHE’ ,§«°ùÑdG ôëH)

90

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

o ól gGƒ°T ∫ƒ≤©dGh Éæª∏Y ób É``eCG n ∂p dp É¡ªdG πo °UCG ºp ∏©dG ¢VGô≤fG ¿CÉH É``¡n ` n∏` gCGh Ωn ƒ``∏` ©` dG ¬o ` ` ∏` dG Ö`` `gPCG GPEG ∑pp QÉ``à`H p∫ƒ¡édG ôp gó∏d ¬o `∏dG ɪa ál ãL o≥∏r nîdGh ìo hô``dG ’EG ºo ∏©dG πg p ∂p °SɪàªdÉH ìp hôdG ón ©H ºo °ùédG Éeh .(`g646 áæ°S ≈aƒàªdG »°ùdófC’G ¿ÉæédG øH’ ,πjƒ£dG ôëH)

*****

RɨdC’G á∏ãeCG øe ó`` `LÉ`` `°` ` S ™`` ` ` ` ` ` `cGQ ΩÓ`` ` ` ` ` Z É`` ` ` ` ` eh …QÉ`` ` ` L ¬`` ` `©` ` ` eO ∫ƒ`` ` `ë` ` ` f ƒ`` ` ` ` ` `NCG É`` ` ¡` ` `JÉ`` ` bhC’ ¢`` ù` ` ª` ` î` ` dG ΩRÓ`` ` ` ` `e …QÉ`` `Ñ` ` dG á`` `eó`` `N »`` ` a ™`` £` ≤` æ` e .(99/2 Ωƒ∏©dG óéHCG)

√ô«Z Qó°U ≈∏Y ìƒHòe ∞«gCGh ºµHCG ƒ``gh ≥£æe …P ø``Y ºLôàj √ôo `ª`Y ∫É``W ɪs∏`c Gôk `«`°ü`b √Gô`` ` J º∏µàj ’ ƒ``gh É`k¨`«`∏`H ≈`ë`°†`jh .(±ô¶à°ùe øa πc »a ±ô£à°ùªdG,πjƒ£dG ôëH) 91

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

π``©`a AÉ``ª` °` ù` dG »`` `a ¬`` `d º`` °` `SG É`` `e ¿o É`` `µ` ` e ¬`` ` ` d É`` ¡` ` «` ` a ¢`` ` ` `o ` ` ` ` ` VQC’Gh É`` `v≤` ` M ΩÉ`` ` ` ` ` ` ` ` `fC’G ø`` ` «` ` `H ≥`` `£` ` æ` ` j ¿É`` `°` ` ù` ` d ¬`` ` ` ` `d PEG ¬`` ` à` ` ª` ` °` ` ü` ` H É``Jk ƒ``ª` °` U É`` ≤k ` `WÉ`` f ¬`` `d Ö`` é` `YCÉ` `a ¿É`` ª` `Lô`` J â`` ª` `°` `ü` `dG ≈`` `∏` ` Y ¬`` ` `d (ô°üædG ¿GƒYCGh ô°ü©dG ¿É«YCG)

Ωl ô``eô``Y ƒ`` gh ¢``û`«`é`dG πq ` Ø` j ºl ` ∏` b Op É``ª` ZC’G ø``e â``∏q `°`o `S É``e ¢``†`«`Ñ`dGh É¡H É``°`û`f ø``«`M ΩÉ`` ` LB’G ¬``d â``Ñ` gh OÉ`` `°` ` SB’G á`` Ñ` «` gh ∫ƒ`` «` °` ù` dG Ωô`` ` c ¬dh ,OÉæLC’G …õ`` H Éjõàj ¿Éc :¬æY »fÉ©ª`` °ùdG øHG ∫Éb ,»`` °SƒdC’G óªëe É`` ª¡∏FÉb äGQò`` °T ÖMÉ`` °U ∫Ébh ,ɪgôcP ºK ,º∏b »a ¬dƒb ∂dP øªa ,Iô`` µàѪdG »`` fÉ©ªdG .ɪ¡æe ø°ùMCG º∏≤dG »a π«b ¬fCG øXCG Éeh :(185/4) ÖgòdG

¬``JGô``°`T ≈``°`û`î`jo h ≈``Lô``jo º``∏`b ¬``d ºp ∏K øe óq °S ºch Qm RCG øe só°T ºµa .(`g604 áæ°S ≈aƒàªdG »JÉYÉ°ùdG øH’ ,πjƒ£dG ôëH)

Ö`l `«`é`Y ¿É`` eõ`` dG ø`` e mπ``°` ü` a tπ` ` c n ` N ≈`` ` ` cRCG ™n ` `«` `Hô`` dG s¿CG ô``«` Z ’Ó` 92

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

rø``µ` dh ¢`m` VÉ`` e Ωo É``°` ù` ë` dG ∑Gò`` ` `ch n `©`a ≈``°`†`eCG ΩÉ``°`ù`ë`dG pø`` HG ºo ` ∏` b ’É`

.(`g1081 áæ°S ≈aƒàªdG Ö«≤ædG øH’ ,∞«ØîdG ôëH)

ák ª«°T ºn ` µ` ë` dG »`` `JhCG ó``b ºl ` ∏` b ¬``d k o≥£æjó¡ªdG»a¿Éc ÓØW¿Écƒ∏a ¬o≤jôÑa Ik ô``«` Z ¬``æ`e o∞``«`°`ù`dG ≈``µ`H ¥o ô``bô``à` J Il ôn ` ` Ñr ` ` Yn ¬``«`à`ë`Ø`°`U ≈``∏` Y .(`g649 áæ°S ≈aƒàªdG »°ùdófC’G π¡°S øH’ ,πjƒ£dG ôëH)

*****

º∏©dG π°†a »a Éën àp ao ¬o Ho ÉH Gòg ºp ∏©dG ÖdÉW n Éj ≈ën °Vo ¢ùª°Tìn ’√o Éæ°Sór gÉ°ûJo π oNOÉa .(`g749 áæ°S ≈aƒàªdG ,»WÉfô¨dG ÜÉ«édG øH’ ,§«°ùÑdG ôëH)

ÓY ó``b »``à`dG º``∏`©`dG áp ` ` dhO »``a p ` °` ` ù` `ME’Gh p∫ó``©` ∏` d QÉ``æ`e É``¡` æ` e ¿É` ál ` Hhô``°` †` e ó`p `é` ª` dG ÜÉ` o ` Ñ` `bp å``«` M QGô©n dG »°VÉe u≥ëdG n o∞«°S oå«Mh .(`g749 áæ°S ≈aƒàªdG »WÉfô¨dG ÜÉ«édG øH’ ,™jô°ùdG ôëH)

93

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

¬Jƒe ó©H ól dÉN w»M º∏©dG ƒNCG ºo ` «` ep Qn pÜGô`` tà` `dG nâ``ë` J ¬o ` `do É`` °` `UhCGh m ƒgh lâ«e pπ¡édGhPo h iôsãdG≈∏Y¢TÉe ºo ` jó`p `Yn ƒ`` gh Ap É`` «` `MC’G nø`` ep tø` ¶` jo .(`g521 áæ°S ≈aƒàªdG »°Sƒ«∏£ÑdG ó«°ùdG øH’ ,πjƒ£dG ôëH)

ɪk ZGQ ∑shóY ≈≤∏J ¿CG âÄ°T GPEG É``sª` g ¬o ` ` bn ô`` `ë` ` Jh É`` `vª` ` Z ¬`` ∏` à` ≤` Jh ¬``fq EG º∏©dG øe Or ORGh ≈∏©o dG Ωp É°ùa ÉsªZ √óo `°`n `SÉ``M On GR ɪk ∏r Y On GORG pø``en .(`g1170 áæ°S ≈aƒàªdG »°SÉØdG »bô°ûdG Ö«£dG øH’ ,πjƒ£dG ôëH)

l∞``jô``°`T ¬``Ño `MÉ``°`U ºn ` ∏` ©` dG oâ`` ` jCGQ Ωo É`` ` ` ` ` ` `Ä` dp Al É`` ` ` ` ` ` ` ` ` HBG ¬`` ` ` ` ` Jó`` dh ¿EGh o ` ` ` j ¢`n ` ù` «` dh r¿nCG ≈`` ` dEG ¬`` ©o ` aô`` j ∫Gõ` Ωo Gô`` `µ` ` dG Ωo ƒ`` ` ≤` ` `dG √Qn ó`` ` ` `b º`` u¶` `©` `jo ôm ` ` ` ` ` eCG uπ` ` ` ` ` c »`` ` ` `a ¬`` ` fƒ`` ` ©` ` Ñ` ` à` ` jh Ωo Gƒ``s°` ù` dG ¬``©`Ñ`à`j ¿Cp É` s°` †` dG »``YGô``c m≥`` ` aCG uπ` ` ` `co »`` `a ¬o ` ` `do ƒ`` ` b πo ` ` ª` ` ë` ` jo h Ωo É`` ` `eE’G ƒn ` `¡o ` `a É`` ªk ` `dp É`` Yn ∂`o ` `j ø`` `eh ¢`l `Sƒ``Ø`f äó``©` °` S É``e ºo ` ∏` ©` dG ’ƒ``∏` a o ` ë` dG ±pô` ` Yo ’h Ωo Gô``ë` dG ’h ∫Ó` 94

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

…RÉ``î`ª`dG nø`` ep Io É``é` æ` dG º``∏`©`dÉ``Ñ`a Ωo É`` ` `Zsô` ` ` dGh m∫ò`` ` ª` ` `dG π`` ¡` `é`n ` dÉ`` Hh »dÉ©ªdG ≈``dEG πo `«`dó``dG …OÉ``¡`dG ƒ``g Ωo Ó`` s¶` `dG ¬p ` ` `Hp A»``°` †` jo ìl É``Ñ` °` ü` eh .(`g306 áæ°S ≈aƒàªdG ¬«≤ØdG π«Yɪ°SEG øH Qƒ°üæªd ,ôaGƒdG ôëH)

á``¶`n `©p `dG ≠n `«`∏`H É``«` ftó` dG pø`` Yn òr ` ` oN ºp ` `∏p ` `µn ` `dG ≠p ` `«` `∏` `Hn »`` ` ap râ`` `s∏` ` é`n ` `Jn ó`` `b .(»bƒ°T óªMC’ ,πeôdG ôëH)

p »æ«Y røep Æn ôar nCG óo LƒdG É¡©n eGóe r ºo `∏p `µn `dG …ó`` Lh ø``Y äô``sÑ` Yn É``ª`sæ`µ`dn .(`g1364 áæ°S ≈aƒàªdG ,»≤àdG ó«©°S óªëe ÖjOC’ ,§«°ùÑdG ôëH)

É©k eGƒL Qp É°ün ≤p dGº∏p µn dG nøep iôn Jn hn Qp É``Ø` °` SC’G nø`` `ep ôm `Ø`°`S ø``Y ∂``«`æ`¨`Jo .(`g1180 áæ°S ≈aƒàªdG ¿É©æ°U øH óªëªd ,πeɵdG ôëH)

Ak É``Øn ` °`p `Th É``Fk ôp ` Ñr ` eo ôo ` ©r ` u°` û` dG ≈`` ` Jn nCGh ¢`p ` ù` `«` `fp CG sπ` ` ` `co ¥o ƒ`` ` `Øo ` ` ` jn É`` `°`k` `ù` ` «` ` fp CGh `°ùr jn rø``en sπ`co ÉHk ô£eo ßrØ∏q dG ø°ùn Mn p ` ` ` HGR ÜGn ôn ` ` ` `WEG ™o ` ªn ` ` ¢`p ` ShDƒo ` `µo ` `dG äGó` .(`g243 áæ°S ≈aƒàªdG »dƒ°üdG ¢SÉÑ©dG øH º«gGôHE’ ,∞«ØîdG ôëH)

95

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

o `ªn `é`n `dG ¢`n `ù`«r `dn Énææo ujõn Jo mÜGƒn ` Kr CÉ` H ∫É` o `ªn `Ln ∫n ɪn édG pÜOnC’Gh pπr≤©n dG ∫É` n s¿EG √o óo `dp Gh äÉe ób …òdG ºo «à«n dG ¢ùn «r dn pÜOnC’Gh ºp ` ∏` ©p ` dG ºo ` «` àp ` jn ºn `«`à`«n `dG s¿EG

.(`g40 áæ°S ≈aƒàªdG ¨› ÖdÉW »HCG øH »∏©d ,§«°ùÑdG ôëH)

ÉÄk «°T ¢SÉsædG ܃«Yo »``ap Qn nCG ºr ` dn hn Ωp É``ª`sà`dG ≈``n∏` Yn ø``jQp Op É``≤n ` dG ¢`p `ü` ≤r ` æn ` cn .(`g354 áæ°S ≈aƒàªdG ,»ÑæàªdG Ö«£dG »HC’ ,ôaGƒdG ôëH)

*****

᪵ëdG π°†a »a ≈∏Y ∫ur ƒ` ` Yh u≥` ë` dG ≈`` dEG ´r Qp É`` °`n ` S áp ` ª` µ` ë` dG ´p QÉ`` ` ` ` H º`m ` «` `µ` `M p∫ƒr ` ` ` ` ` `bn É``bk OÉ``°`U rø``µo ` a É``«n ` ë`r `Jn r¿CG â``Ä`°`T ¿EG â`p ` «q ` ` ª` ` dÉ`` c ÜGso ò` ` ` ` `µ` ` ` ` `dG É`` ` ª` ` `fq EÉ` ` `a (`g527 áæ°S ≈aƒàªdG ,¢ùjóªM øH’ ,™jô°ùdG ôëH)

É`` v≤` `M áo ` ` ª` ` µ` ` ë` ` dG ¬o ` ` ` ` ` `dn rø`` ` ` ` ` en pÜÉ`` ` ` £`n ` ` ` î`p ` ` ` dG πo ` ` ` `°`` `r ` ü` ` ` `an ¬o ` ` ` ` ` ` ` ` ` dn hn Gƒ`` ` `ë` ` ` °` ` ` VCG ¿B’G √ƒ`` ` ` ` `MOÉ`` ` ` ` `e pÜGô`` ` ` ` ` ` tà` ` ` ` ` ` ` dG π`` ` ` `ã` ` ` ` e GOk ó`` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` Y 96

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

r ` ` `«` ` Øn ` ` °`` r`ü` ` fp ºo ` ` ` dÉ`` ` `©` ` ` dG ºn ` ` ` °``p ` `ù` ` ` bo pÜGƒ`` ` `s°` ` ` ü` ` ` dG º`` ` «` ` `°``p ` ù` ` `≤r ` ` `àn ` ` `Hp pø`` ` ` ` ` º`m ` ` `«` ` ` ©p ` ` ` fn »`` ` ` ` a »`` ` ` `dGƒ`` ` ` `ªo ` ` ` ` dÉ`` ` ` `a pÜGnò` ` ` ` ` ` ` `Yn »`` ` ` ` `ap …Op É`` ` ` ` `©n ` ` ` ` ` ªo ` ` ` ` ` dGh

.(`g567 áæ°S ≈aƒàªdG ,…ôgRC’G ¢ùbÓb øH’ ,πeôdG ôëH Ahõée)

√AÉ`` æ` `HCG ïo ` «` °` û` dG ô``«`°`û`à`°`ù`j ó`` b ¬p ` °`p `Sô``Yp ø`` `ep án ` ª` µ` ë` dG ¢`o `ù` Ñp ` ≤` jh ¿q ón ` `gõ`` J Ó`` a ,Ωl ƒ``°` ù` ≤` e π``≤` ©` dGh ¬p ` °`p `ù` Ñ` bn »`` `ah º`` ∏r ` `©p ` `dG pÖ`` `n∏` ` Wn »`` a p jn ó≤a ∫Cr É` °` SGh ≈ªn ©n dG ∂æY o∞°ûµ ¬p ` ` °``p `ù` ` fr oCG »`` ` ap ºn ` ` dp É`` `©` ` dG ∂`` `do GDƒ` ` °``o `S .(`g211 áæ°S ≈aƒàªdG ,á«gÉà©dG »HC’ ,™jô°ùdG ôëH)

É``¡n `∏p `gCG ø``ep áp `ªn `µr `ë`p `dG Ö`n `dp É``Wn É``j ¬p ` `Fp É`` ªn ` `∏r ` `Xn ¿n ƒr ` ` ` ` dn ƒ`` ∏o ` `é`r ` jn Qo ƒ`` ` tæ` ` `dG

.(á«gÉà©dG »HC’ ,™jô°ùdG ôëH)

É``Ñk ` «` WQn É``æk ` °``r ü` Z »``ªp ` ær ` jo tπ` `s£` `dG Gôn ` «` °`p `ù` µn ` dG ôo ` °``p †` ær ` jo ’ oå`` «r ` ` ¨n ` ` dGh »`` ` æ` ` `à` ` `HOq CG Ωn ƒ`` ` ` `«` ` ` ` dG áo ` ` ª` ` µ` ` ë` ` dG Gôn ` `«` `Ñp ` `cn É`` ¡` Hô`` °` V ø`` `e oäô`` °` `ü` `a .(`g1360 áæ°S ≈aƒàªdG ,ó«dƒdG π°†ØdG »HC’ ,§«°ùÑdG ôëH ™∏îe)

97

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

ák ÑWÉb ¿o ÉjOC’Gh πo °Sto ôdGh Öro àµo dG É¡«YGp ƒn dp iôn Ñr µo dG ᪵ëdG oøFGõN É``gn ó`p `°`p`TGô``e »``a π`l `°` UCG ¬p ` `∏`dG áo Ñëe É¡«fÉÑe »``a w¢` ` `SoCG ¬p ` ` ∏` dG áo `«`°`û`Nh p G »`` a ≈``s≤` ∏` jo ô``«` N tπ` ` `co h É`` `gôp ` ` eGhC É``¡` «` gGƒ``f »`` a isƒ` ` ≤` ` jo xô` °` T tπ` ` ` co h .(`g1351 áæ°S ≈aƒàªdG ,»bƒ°T óªMC’ ,§«°ùÑdG ôëH)

É¡H GƒØ°ûà°SGh án ªµëdG Gƒéo dp ÉYn ôr «n u°ùdG »ap É¡æe sπ°Vn Ée Ghóo °ûrfGh ºo ` `µo ` `∏` `Ñr ` `bn rø`` ` ` en ÜGOB n G GhDhô`` ` ` ` ` ` bGh ôr ` ` Ñn ` ` Zn ø`` ` e É`` ` v«` ` `Mn ºn ` ` ` s∏` ` ` Yn É`` ` `ª` ` ` sHQo º``µo ` dn ¬o ` ` `∏` dG ôn ` sî` °`n ` S É`` e Gƒ`` ª` æ` ZGh Qr ƒn `t°`ü`dGh »fp É©n ªn dG »``ap m∫É``ª`L ø``e ’ º``∏` ©` dG äGò`` `d ºn ` ∏` ©p ` dG Gƒ``Ñ` ∏` WGh m ` ` `¡` ` ` °``n ` `û` ` ` dp ôr ` ` ` ` ` ` ` nNoCG mÜGQBGh äGOÉ` ¬p ` ` `°``p ` SQr On »`` `a mπ`` `eÉ`` `N Ωm Ó`` ` ` Zo ºr ` ` ` cn ôr `°``oü`©o `dG Pn É``à` °` SoCG º``∏r `©p `dG ôn `ë`H Qn É``°`U .(»bƒ°T óªMC’ ,πeôdG ôëH)

98

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

É¡∏¡L »`` a ák ` ` ` `seoCG º``ào ` ªr ` ∏p ` Yn π`` g AGOuô`dG An Énæ°ùr Mn óp ér ªn dG »a räôn ¡n Xn p ` X ø`` ` ep áp ` ` ` ` ` seC’G oø`` ` WÉ` p ` `H É`` gn ôp ` ` gÉ` p ` ` d rø`` ` ep πo ` FÉ``°` ù` dG É`` ª` `fq EG AÉ`` ` fE’G ¿ƒ` .(»bƒ°T óªMC’ ,πeôdG ôëH)

p ôr îàaÉa ôm îa uπco ¢Sô¨e ºo ∏©dG o n ôo îa ∂Jo ƒØo jn Qr òn MGh ¢Sp ôn ¨ªdG ∑GP É``°`k `ù`∏`é`e näôr ` `°``n †` `Mn É`` ek ƒ`` j sπ` ©` ∏` a n ôn îah ¢ù«FôdG ¢ùp ∏p éªdG ∑GP nâæco n .(`g204 áæ°S ≈aƒàªdG ,»©aÉ°û∏d ,πeɵdG ôëH)

ºo ¡o µn∏eo ¢SÉædG»æÑ jn p∫ɪdGh ºp ∏©p dÉH o p∫Ó``bEGh mπ``¡r `Ln ≈∏Y ∂`l `∏`eo nø``Ñ`jo ºr ` dn mπ``gÉ``L ô``«` Z »``æ` fCG Ak Gô`` ` Kn »``fp É``Øn ` cn o Ωƒ``«`dG ≈æ¨dG ÜÉ`` HQCG ô``ã` cCGh ∫É¡L .(`g1351 áæ°S ≈aƒàªdG ,»bƒ°T óªMCG ,§«°ùÑdG ôëH)

¬eôn ëjo ºq Ko ¢üî°T l ∫n ɪdG™o ªéjór bn ÉHôëdGh s∫tò` dG ≈n≤∏r «n an π«∏b É``sª`Yn ¬o ` `dn An É`` æ` `a ’ ôl ` ` ` NPh õl ` æ` c ºo ` ∏` ©` dG ÉÑës°üdGÖMÉ°UÉe n GPn EG oøjô≤dG ºn ©r fp .(ôNÉ°S …ô°üe »Øë°Uh ÖJÉc ÖLQ óªMC’ ,§«°ùÑdG ôëH) 99

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

Ó``«` pé``Ñr ` sà` dG ¬`` ` uahn º``∏q ` ©` ªo ` ∏` d ºr ` ` bo n ` °`o` SQn ¿n ƒ`` µ` `j r¿nCG ºo ` ∏` ©` ª` dG On É`` ` cn ’ƒ` .(»bƒ°T óªMCG ,πeɵdG ôëH)

p °Up ¢SÉædGh ºo ¡o Jp É«M»a≈Jƒr en ¿ÉØæ o Ao É``«` Mr nCG ¢``p ` VQC’G pø``£` Ñn ` Hp ¿n hô`` ` ` nNBGh .(»bƒ°T óªMC’ ,§«°ùÑdG ôëH)

∫Énl æen Ωm ƒr ` bn ≈n∏Yn ≈°ün ©r àn °SGr É``en hn É`` Hn É`` cn Qp ºr ` `¡o ` `dn ¿n É`` ` cn Ωo Gón ` ` ` ` ` bE’p G GPn EGp .(»bƒ°T óªMC’ ,ôaGƒdG ôëH)

râ``gn É``æn ` Jn GPn EGp p∫É`` `Luô` ` dG Qo É`` ` ` `KBGhn É``æn ` «` ªp ` cp É``ë`n `dG ôo ` «` N ï`p ` jQÉ`` sà` `dG ≈`` `dEG .(»bƒ°T óªMC’ ,ôaGƒdG ôëH)

ºo ` `¡o sfEG ºp ∏r ©p dG pπgC’ ’EG ôo îØdG Ée Ao s’Op nCG ión ¡n àr °SGr pøªn dp ió¡o dG ≈n∏Yn ¬oæ°ù`p ër jo ¿É``cn É``en mÇô``eG uπ` co Qo ór ` `bn h p `é`n `dGh Ao Gó`` Yn CG ºp `∏`©`dG pπ`` `gCr ’ ¿ƒ``∏o ` gÉ` Gók ` ` ` ` `HCG ¬``H É``v«` M ¢`r `û` ©p ` Jn º`m `∏`©`H õr ` Øo ` a Ao É«MCr G ºp ∏r ©p dG πo `gCGh ≈Jƒe ¢SÉs o ædÉa

.(`g40 áæ°S ≈aƒàªdG ¨› ÖdÉW »HCG øH »∏©d ,§«°ùÑdG ôëH)

100

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

ºm ∏qp ©n eo ø``ep É`Øn édG n uô` eo ≈∏Yn ôpÑ°UG ¬p `Jp Gô`` ` `Øn `fn »``a ºp ` ∏` ©p ` dG ܃` n ` °`o ` SQo ¿pEÉ` ` an ák YÉ°S ºp `t∏`©n `sà`dG sô` `eo r¥oò` `j º``d ø``eh ¬p `Jp É``«n `Mn ∫n ƒ`` ` Wo pπ``¡`é`dG s∫Po ´sô` é`n `Jn ¬p HÉÑn n°T nâ`` br hn ºo «∏p ©àdG ¬o `Jn É`` `a rø`` en hn ¬p ` ` Jp É`` `aƒ`` `dp É`` ` `©k ` ` ` HQCG ¬``«` ∏` Y ô`` uÑ` `µn ` `a ≈≤tàdGh ºp ∏©p dÉH ˆGh ≈àØdG oäGPh ¬p ` `Jp Gò`` dp Qn É``Ñ` àp ` YG ’ É``fƒ``µ` j º``d GPEG .(ˆG ¬ªMQ »©aÉ°û∏d ,πjƒ£dG ôëH)

*****

Qƒf º∏©dG »¶ØMp An ƒ`` `°`o `S ™`m `«` chn ≈`` dEG oäƒ`` `µn ` n°``T p ©n ªn dG ∑p ôr ` `Jn ≈``dEG »``fp ón ` n°``TQr CÉ` `an »°UÉ Ql ƒ`` ` fo ºn ` `∏` `©` `dG s¿CÉ` ` ` ` H »`` ` ` fp ôn ` ` ` Ñn ` ` ` rNnCGhn p Qo ƒ`` ` ` fh »`` °``p UÉ`` ©n ` dp ión ` ` `¡` ` `jo ’ ˆG .(»©aÉ°û∏d ,ôaGƒdG ôëH)

OÉéeC’G ≈æÑJ º∏©dÉH ¬o ` sfEÉp ` an An Gôn ` `sã` `dG ºp `∏`©`dÉ``H ¢`n `SÉ``bn rø`` ep Üo Pp É``cn Ip ô«°üÑdG ≈``ªn `Yr nCG ¬ªp µr Mo »``ap .(`g513 áæ°S ≈aƒàªdG ,»FGô¨£∏d ,πeɵdG ôëH) 101

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

»æp ©o Øn ær jn oâªsªjn ɪão «r Mn »©p en »ªp ∏r Yp p¥hóo `ær `°``oU oø``£`Hn ’n ¬o ` dn Al É`` Yn hp »``Ñp `∏r `bn p »©p en ¬p «ap ºo ∏©dG¿Écâ«ÑdG» ap oâræco r¿pEG p¥ƒt°ùdG»ap ºo ∏©dG¿n Écn p¥ƒt°ùdG»ap oâræco hCG .(»©aÉ°û∏d ,§«°ùÑdG ôëH)

Gôk `«r ` nN ºo `∏r `©p `dG ∑n ór ` Øp ` jo ºr ` dn É``en GPpEG É``àn `∏r `¡p `Ln ó`` bn ƒr ` ` dn r¿nCG ¬o ` ær ` ep ôl ` «r ` nî``an n ` `≤n ` ` dr nCG r¿pEGhn hm É``¡n ` en »`` ap ∂`n `ªo ` ¡` a ∑É` É``àn ` ªr ` ¡p ` an É`` `en ∂`n ` àn ` `«r ` `dn º`` K ∂``àn ` «r ` n∏` an Ók ¡r Ln õ``é`r `©n `dG Qp É``ªn `Kp rø``ep »æp ér àn °Sn p `«` ©o ` dG »``ap ôo ` ¨o ` °``rü` Jn hn É``Jn ôr ` Ño `cn GPn EGp ¿ƒ` m¥É`` Hn â`` ` ` fr nCGhn nâ``∏` ¡p ` Ln r¿pEG óo ` `≤n ` `Ø` `Jo hn É``Jn ór ` ≤p ` ao ór ` ` bn hn nâ``ªr ` ∏p ` Yn r¿pEG óo ` `Lƒ` n ` Jo hn .(`g460 áæ°S ≈aƒàªdG ,…ô«ÑdC’G ¥Éë°SEG »HC’ ,ôaGƒdG ôëH)

É``ªk `Fp GOn ∂`n `°`p`ù`Ør `æn `Hp ¬``eo ó`p ` rî``Jn ºo `∏`©`dG o ` ª` `dGh Ö`o `FÉ``f ¬``«`a ∂`n `æ` Y Ωo ó``î` j ∫É` .(»fGô¨£∏d ,πeɵdG ôëH)

ípm HÉ°Sn êo ôr °Sn ≈fn tódG »a ¿Ém µn en tõYn nCG p `en sõ` dG »``a ¢ù«∏p Ln ôo ` «r ` nNhn ÜÉàc o ¿É` .(`g354 áæ°S ≈aƒàªdG »ÑæàªdG Ö«£dG »HC’ ,πjƒ£dG ôëH) 102

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

É`` «k ` `YGp hn É`` ¶`k ` ap É`` Mn rø`` µo ` `Jn ºr ` ` dn GPn EG ™o ` `Øn ` `ær ` `jn ’n pÖ`` àr ` `µo ` `∏` `d ∂`n ` `©o ` ` ªr ` ` é`n ` `an

.(`g230 áæ°S ≈aƒàªdG »°TÉbôdG ô«°ùj øH’ ,ÜQÉ≤àªdG ôëH)

ÉHn Éën °üdG q pÖ``àr `µo `dÉ``H ∫n só` `Hn rø``e É`` fn nCG ÉHn Éàn ` µp dG s’EG É``«`ap Ghn »``dp ór ` ` ` pLnCG ºr ` dn p `°` U pÖ``©n ` J º`` dn hnCG ¬o ` àn ` Ñ` Yp r¿pEG Ö`l `MÉ` p °ü`∏`d óp p ` ` `LGƒ``dÉHn ¢ù`r ` `«dn ÉHn É`` ` `n `Y pÖ``MÉ` »`` ` ` ` ` ` `p ` ` ` ` fOn só` ` `Ln ¬o ` ` `ào ` ` `≤r ` n∏` ` `NCG É`` ª` s∏` co ÉHn É«n K pπ°†r Øn dG ≈``n∏`Mo ø``e »``fp É``°`n `ù`cn hn ák ` `Ñn `jQp É¡`æep ∂`o ` `r `°`TnCG ºr ` dn ál `Ñn ` ` ` `ë`r `°``oU É``Hn É`` `n `à` ` `Yp »`` ` `æp ` `Øn ` `u∏` `n `µ`j º`` d Ol GOp hn hn .(»bƒ°T óªMC’ ,πeôdG ôëH)

k Éj ¬o ào «n ¡r fo º∏©dG »a äôn °üb o ÓFÉb p ∫Ébɪ«aπ¡édG ≈dEG ≈°ùeCG Öo °ùàæj º¡ª∏©H Gƒ`` fÉ`` H ó`` b π`` ` ` `FGhC’G s¿EG n GƒÑgP ór bh GƒfÉH ób ∂dp ƒb ±ÓN É``Hk OCG Éæd ≈``≤n ` HCG Dhô`` eG Éæe näÉ``e É``e Ö`o `°`ù`àp `µ`fn äÉ`` e É``e GPEG ¬``æ`e ¿o ƒ``µ` f .(Ω1964 ≈aƒàªdG ,OÉ≤©dG Oƒªëe ¢SÉÑY ,§«°ùÑdG ôëH)

103

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

≈``æn `Ør `«n `°`n `S s’EG pÖ`` Jp É`` cn rø`` `ep É`` ` en hn √o Gón ` ` jn râ``Ñ` àn ` cn É`` en ôn ` `gsr ó` `dG »``≤p ` Ñr ` jhn Am »`` n°``T ôn ` `«r ` `Zn ∂``uØ` µn ` Hp Ö``ào ` µr ` Jn Ó`` an √o Gôn ` ` Jn r¿nCG áp ` en É``«n ` ≤p ` dG »``a ∑tn ô` °`o ` ù` jn .(`g1257 áæ°S ≈aƒàªdG ,…óæédG ø«eC’ ,ôaGƒdG ôëH)

p AGOn Qp Ö«°û pÜOn C’n Gh ºp ∏ëdG n ªn dG s¿EG pÖ©p ∏dGh ƒp ¡∏dG Ao GOn Qp ÜÉ` o `Ñ`s°`û`dG ɪc .(`g246 áæ°S ≈aƒàªdG ,»YGõîdG πÑYód ,§«°ùÑdG ôëH)

räón ` ¨n ` an É``¡n ` «` ap óo ` «` ∏p ` ≤r ` sà` dG nø`` ©n ` `er nCG pÖ`` ào ` `µo ` `dG pø`` `«` ` ©n ` ` Hp ’s EGp iô`` ` ` Jn ’n .(`g1351 áæ°S ≈aƒàªdG º«gGôHEG ßaÉëd ,πeôdG ôëH)

√tô` ` `°`p `S Gó`` `H ò`` æ` eo ÜÉ` l ` `àn ` ` cp Gòn ` ` ` gn »`` fp É`` Kn õl ` ` pé`` ©` `eo :Gƒo ` ` `dÉ`` ` bn ¢`p `SÉ``æ` ∏` d .(º«gGôHEG ßaÉëd ,™jô°ùdG ôëH)

o ám Øn «ëp °üpn H Ωl sƒ` ≤` eo ¬p `«`ap ßØ∏dÉa pÜÉ`` àn ` µp ` Hp Ωl sƒ` ` ≤n ` ` eo ¬p ` `«` `ap ôo ` `£`r ` s°` `ù` `dGh

.(»æ«°ùªîdG Égó«©H ∞£à≤ªdG á∏ée áÄæ¡J »a ¬dÉb º«gGôHEG ßaÉëd ,πeɵdG ôëH)

É``¡n ` Hp ±l ôr ` ` ` Mn s§` ` oN É`` en óo ` ` Fp Gôn ` ` Ln pπ`` `«` ` ∏p ` ` °``r`†` ` Jn hn m≥`` ` `jôp ` ` ` Ør ` ` ` Jn ôp ` ` «` ` ¨n ` ` dp .(óFGôédG ¢†©H AÉég »a ¬dÉb º«gGôHEG ßaÉëd ,™jô°ùdG ôëH) 104

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

rân∏©p Lr ƒd ,≥jórp fRp Éjn ∂pn ¡Lr hn ºo jOp nCG pÖoàµo ∏dp óo `«`∏p `é`r `sà`dGh áo ` jn É``bn ƒp ` dG ¬o ` ær ` ep ≈à«∏ª©d É¡«a ¢Vô©jh ,ÖàµdG ™FÉH »a ¬dÉb º«gGôHEG ßaÉëd ,§«°ùÑdG ôëH) .(ÖàµdG áfÉ«°Uhó«∏éJ

…ó`p `©r `Ño `Hp CÉ` æ` gn É``an »`` Jp sOƒn ` en närò` Ñn ` fn ÜÉ` o ` àn ` `µp ` `dG Gòn ` ` ` `gn É`` `fn ó`p ` `¡r ` ` Yn ôo ` ` `NBp É` ` `an ,∂H »∏HÉÑdG óªëe ¬≤jó°üd ÜÉàY »a ¬dÉb º«gGôHEG ßaÉëd ,ôaGƒdG ôëH) .(ádÉ°SQ ≈橪H Éæg ÜÉàµdGh

nø``«`Ñp `Jp É``µn `dG áp ` «n ` ∏r ` Yp rø`` ep É`` ` fn nCG ’n hn pÖ`` nî``àn ` ær ` ªo ` dG ôp ` YÉ`p `s°` û` dÉ``H É`` ` ` fn nCG ’n hn ôÑcCG øe ¢ù«d ¬fCG Qô≤jh ,¬«eôµe ôµ°ûj ¬dÉb ,º«gGôHEG ßaÉëd ,ÜQÉ≤àªdG ôëH) .(ôYÉ°T π°†aCÉH ƒg ’h ,ÜÉàµdG

»`` æ` `àn ` `«` `fn Or nCÉ` `an »`` fp É`` µn ` `en nâ`` ` ar ôn ` ` Yn pÖ``ào ` µo ` dG Qp Gón ` ` ` `Hp …pQór ` ` ` `bn nâ`` ar sô` `°`n ` Thn ôjRh É°TÉH ⪰ûM óªMCG ôµ°ûjh ,Qô≤j º«gGôHEG ßaÉëd ,ÜQÉ≤àªdG ôëH) .(ÖàµdG QGóH ¬æ««©J ≈∏Y É≤HÉ°S ±QÉ©ªdG

Énæàn Ñn ër °U( o pÖoàµo dG Qp Gón Hp ) näôr cn Pn sÓgn p °Uo ºn Zr Qn oøër fn GPn EGp ÜÉr Ñn Mr nCG ôp gsódG ±hô óªëe ó«°ùdG ¬≤jó°üd Ió«°üb øª°V ¬dÉb ,º«gGôHEG ßaÉëd ,§«°ùÑdG ôëH) .(ÖàµdG QGO »a ɪ¡∏ªY ΩÉjCÉH â«ÑdG Gòg »a √ôcòjh ,…hÓÑÑdG

105

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

…pQOn õr ` ` ` ` ` ` `j ∂`n ` ` `Ho É`` ` `àn ` ` ` cp ≈`` ` ` ` ` ` an Ghn ôp ` ` ` gn ƒr ` ` ` é`n ` ` ` dÉ`` ` ` H hr nCG uQtó` ` ` ` ` dÉ`` ` ` ` ` H ák ` ` ` `dÉ`` ` ` °``n ` ` SQ ¬`` ` `«` ` ` a ärCGôn ` ` ` ` ` ` ` ` ≤n ` ` ` ` ` ` ` ` an ôp ` ` sµ` ` t°` ` ù` ` dG pÜhr òn ` ` ` ` ` ` ` ` ` `Hp râ`` ` ` ` Lpn õ` ` ` ` `eo .(¬d ≥jó°U ádÉ°SQ ≈∏Y É¡«a OQ Ió«°üb øª°V ɪ¡dÉb º«gGôHEG ßaÉëd ,πeɵdG ôëH Ahõée)

ák `Ñn `sgò``e É``ek Ó`n `MnCG èo `°`o `ù`æ`jn oâ``«`Ñp `jn pøjpô«°Sp pø``HG pø``Yn Égn ôo «°SÉp Øn Jn »æp ¨r Jo

Gòg »a »æ©jh ,âHÉK ܃éëe QƒàcódG »a ¬dÉb º«gGôHEG ßaÉëd ,§«°ùÑdG ôëH) .(ΩÓMC’G ô«°ùØJ øjô«°S øHG ÜÉàc â«ÑdG

ɨn n∏Hn ór bn nçGsôëdG hCG ôn «LC’G GƒÑgn pÖoàco »ahn ∞m ëo °Uo »a Ip AGô≤dG sóMn á©eÉédG ´hô°ûe Ió°VÉ©e ≈∏Y åëdG »a ¬dÉb º«gGôHEG ßaÉëd ,§«°ùÑdG ôëH) .(Ö«JÉàµdG º¡«Øµj ø«jô°üªdG ¿EG :º¡dƒb »a õ«∏éfE’G á°VQÉ©eh ájô°üªdG

¬o ` `Ho É`` ©n ` `do tè` ` ªo ` ` jn ºl ` ` n∏` ` bn ¬`` uØ` `cn »`` a p¥GQn hr C’n G ≈`` n∏` `Yn ¬o ` `ão ` `Øp ` `ær ` `jn hn É``vª` °`o `S

.(¢SÉædG ∫ƒ≤©H ¿ƒÑ©∏j øjòdG AÉHOC’G ¢†©H »a ¬dÉb º«gGôHEG ßaÉëd ,πeɵdG ôëH)

Gók `°`p`û`ær `eo √p ó`p ` ©r ` Hn rø`` ep ∞`` `bp nCG r¿pEÉ` ` an »`` °`p` Sôr ` `Wp ¬p ` ` °``p `Sôr ` ` Wp ø`` e É`` `ªn ` ` sfEÉp ` ` an ,¿Gô£e π«∏N ìóe »a É¡dÉb Ió«°üb øª°V øe º«gGôHEG ßaÉëd ,™jô°ùdG ôëH) Éæg ¢Sô£dGh , ¿Gô£e ô©°T øe óªà°ùe ßaÉM ô©°T ¿EG :â«ÑdG Gòg »a ∫ƒ≤jh .(áØ«ë°üdG ≈橪H

106

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

É``jn GRn sô`dÉ``H (±pp QÉ``©`ª`dG Qn GO) ≈``en Qn ó`p ` «` ` æp ` `Yn Qm É`` ` ` sÑ` ` ` `Ln uπ` ` ` µo ` ` ` Hp An É`` ` ` ` ` ` `Ln hn .(±QÉ©ªdG QGóH ܃∏fO ôà°ùªdG ∑GP PEG ,±QÉ©ªdG QÉ°ûà°ùe ¬∏©a Ée ≈dEG ô«°ûj ,º«gGôHEG ßaÉëd ,ôaGƒdG ôëH)

º`` ` µo ` ` `°``p ` SQp Gón ` ` `en »`` ` ` ap GPn É`` ` ` ` ` ` ` ` en hn pÖ`` ` `ào ` ` ` µo ` ` ` dGh ºp ` ` ` «` ` ` ∏p ` ` ` ©r ` ` ` sà` ` ` dG nø`` ` ` ` e º`` `µo ` ` Øp ` ` Fp É`` `ë`n ` `°``n `U »`` ` ` a GPn É`` ` ` ` ` ` ` ` ` `en hn pÜòp ` ` ` `µn ` ` ` `dGh ¬p ` ` `jƒp ` ` `ª` ` `sà` ` `dG iƒn ` ` ` °``p ` `S .(ô°üe »a á«ÑæLC’G äGRÉ«àe’G øY Ió«°üb øª°V ɪ¡dÉb ,º«gGôHEG ßaÉëd ,ôaGƒdG ôëH Ahõée )

mÖ`` Jp É`` cn ≈`` ` dEGp ¢`l ` Sôr ` ` Wp sø` ` Mn ’n hn ™p ` ªn ` °` ù` e ≈n ` `∏` `Yn ß`l ` `Ør ` ` dn s∞` ` ` nN ’n hn ,¬H ºdCq G É°Vôe k ƒµ°ûj Ió«°üb øª°V ¬dÉb ,º«gGôHEG ßaÉëd ,ÜQÉ≤àªdG ôëH) .(É¡«a Öàµj »àdG áØ«ë°üdG ≈橪H ¢Sô£dGh

¬p `Øp `Fp É``ë`n `°``n U rø`` ep êm Qón ` ` Hp √ƒ``æo ` sØ` cn hn p G p ªp bn røep ím °VGhhC Op hóo ≤r en íp Ñr t°üdG ¢ü« »eÉ°S Oƒªëe AÉKQ »a Ió«°üb øª°V ¬dÉb º«gGôHEG ßaÉëd ,§«°ùÑdG ôëH) .(¬«a Öàµj …òdG ¥QƒdG ≈橪H Éæg êQódGh , …OhQÉÑdG

ám ` dn RÉ``fn uπ` `co »``a É``æn `∏o `FÉ``°`n `ù`Jo râ``Jn É``Hn ºo n∏≤n dGh ¢SÉ o Wn ôr ≤p dGh ôo Hp Éæªdn G ∂rn æYn .(πeÉc ≈Ø£°üe É¡«a »Kôj Ió«°üb øª°V ¬dÉb ,º«gGôHEG ßaÉëd ,§«°ùÑdG ôëH)

107

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

√o ón ÑYn ™p `Fp É``bn ƒn `dG ôn jôër Jn nâ``«` sdhn hn ™o `Øn `ær `jn h πn `«`∏p `¨n `dG »Ø°ûr jn É``ª`Hp An É``é`n `an

,É`` °TÉH ¢VÉjQ É¡«a ≈Kôj Ió«`` °üb øª`` °V ¬dÉb ,º«gGôHEG ßaÉëd ,π`` jƒ£dG ô`` ëH) ™FÉbƒdG Ió`` jôL ôjôëJ √óÑY ó`` ªëe ï«`` °ûdG ≈dh ¬fCG ≈dEG â`` «ÑdG Gòg »`` a ô«`` °ûjh .(ájô°üªdG

GƒÑo ≤n Jn QGhïp «r s°ûdGäp ƒr en ó©r Hn GƒØo Ln Qr nCGºr cn pÖn≤Jn ôr eo sô n°T Énæ«ap (ójq Dƒn ªo dG) näƒr `en .(ójDƒªdG IójôL ÖMÉ°U ∞°Sƒj »∏Y ï«°ûdG É¡«a »Kôj Ió«°üb øª°V ¬dÉb ,º«gGôHEG ßaÉëd ,§«°ùÑdG ôëH)

ám ªn µr ëpp H p∫Ópn ¡dG uÜQn røep närõao ºr cn hn »fp É«n Hn AÉ«u°†dG uÜQn rø``ep oâ``fr R ºr ` cn hn ¿GójR »LQƒL É¡«a »Kôj Ió«`` °üb øª`` °V ¬dÉb ,º«gGôHEG ßaÉëd ,§«`` °ùÑdG ôëH) .(¿Éàahô©e ¿Éà∏ée hCG ¿ÉàØ«ë°U AÉ«°†dGh ∫Ó¡dGh , ∫Ó¡dG á∏ée Å°ûæe

` ` ` jô`` ` é`n ` ` dG In ôn ` ` ` ` °` ` ` ` VÉ`` ` ` ` ë`n ` ` ` ` eo CGôn ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` ` bGhn p ` ` `≤n ` ` ` ª` ` ` dGh Ip ón ` ` ` ` ` ` Qr ô``n ` ` ` ` ` `o ` ` ` ¨` dG ä’É` â`` ` ` `n ` ` ` ` ` YOn hCG É`` ` ` en ≈`` ` ` ` `dn EG ™`` ` ` ` ` ` ` pLQGhn ôr ` ` ` ` `n ` ` ` ` ` ` ` Ñ` ` µo ` ` dG äsp Ó` ` ` ` `é` ` ` ` `ªn ` ` ` ` `dG ón ` ` ` ` æ` ` ` ` Yp áãMÉH É¡«a »`` Kôj Ió«`` °üb øª`` °V ɪ¡dÉb º«gGôHEG ßaÉëd ,πeɵdG ôëH Ahõ`` ée) »a É¡à≤dCG »àdG äGô°VÉëªdG øe áYƒªée ≈dEG ô«`` °ûjh ,∞`` °UÉf »æØM ∂∏e ájOÉÑdG äGô°VÉëeh ä’É≤e øe ¬àcôJ Éeh ,áeC’G ÜõM ÉgQó°üj ¿Éc »àdG ,IójôédG IQGOEG .(áØ∏àîªdG äÓéªdG »a É¡Jô°ûf ,Iô«ãc

108

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

p æp °üsr àdGh pπr≤sædG »a ≈∏Y ≈Hn Qr nCG ∞« »©p ªn °Ur C’n G ión `en h ôm ër Hn pø``HG ió``en

܃≤©j QƒàcódG É`` ¡«a »Kôj Ió«`` °üb øª`` °V ¬dÉb º«gGôHEG ßaÉëd ,™jô`` °ùdG ôëH) ≥Ñ`` °S ≈àM ,É¡Ø«æ`` °üJh ÖàµdG áªLôJ »a ¬JQÉ¡e ≈dEG â«ÑdG »a ô«`` °ûjh ,±hô`` °U .(»©ª°UC’Gh ßMÉédG

»∏p ªr j ƒn ghn (Gók sªëeo ) ºr Jo ór ¡p n°T ƒr dn pÜÉ``àn ` µp ` dG äGp õn ` ` pé`` ©` `eo hn ≈``°`ù`«`Yp …Bn G

,»ë∏jƒªdG óªëe É¡«a »Kôj Ió«`` °üb øª`` °V øe º«gGôHEG ßaÉëd ,∞«ØîdG ôëH) .(ΩÉ°ûg øH ≈°ù«Y åjóM ±hô©ªdG ¬HÉàc äÉjBG ≈°ù«Y …BÉH »æ©jh

É¡àp ©aôd läÉ`` ` jBG p≥`` ` aoC’G áp ` Mƒ``∏` H ºp ∏≤dÉH Qo É``£`©`dG É``¡`ªp `bQ »``a OÉ`` LCG .(É¡àHÉàc ≈橪H É¡ªbQh …ƒjóîdG áLhõd ìóe Ió«°üb øª°V øe ,§«°ùÑdG ôëH)

»HÉàn cp uπé°S AGƒn ` £`p `fr G ∂`n `«`gÉ``fn hn pø``«r `Jn ôn `°`ù`ë`H (å``jó``ë`∏`d) ≈`` cp ôr ` `Jn hn

.(`g1320 áæ°S IÉaƒàªdG ,ájQƒª«àdG á°ûFÉ©d,ôaGƒdG ôëH)

É`sªd ¢`p `SÉ``Wn ôr `≤p `dG ¢`n `†`«`HCG »``fp É``©n `fo pø``r ` ` `jOn ƒn ` °` SC’G Qo ƒ`` `fo Ωn ƒ``«` dG »``fp É``Øn ` Ln »``µp `Ñ`Jn »`` ` gr hn »`` ` ` Jp Ghn On â``sØ` Ln ór ` ` `bn hn »``æp ` jCG p∫ƒ`` `Wo rø`` ep É`` ¡n ` `YGQn ór ` `bn É``ªn ` d p ` ` br nCGhn »`` fq C’ â`` ` ` `s `≤`°`n `û`fG º`` cn »`` ` eÓ` pø``r `«`©n `Ñn `°`UE’É``H É``¡n `°`n `SÉ``°`n `ù`e â``eô``M 109

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

»`` u∏` Yhn É`` `v«` ` eCG Ωn ƒ`` ` ` ` `n ` `«` dG oähón ` `n ` ` ` ` Z p `æ` ao rø``e »``°` †` br nCG »``æ`jr On Ö``àr ` µo ` dG ¿ƒ` É¡«∏Y óà°TG ÉeóæY ɡશf Ió«°üb øª°V øe É¡àdÉb ájQƒª«àdG á°ûFÉ©d,ôaGƒdG ôëH) ób É¡eÓbCGh ,âØL ób ôÑëdG IGhO ≈àM ,ÖàµdG ’h ¥GQhC’G iôJ ’ âëÑ°UCÉa ,óeôdG .(º∏©dGh ÖàµdG ¿ƒæa á∏gÉédG á«eC’Éc Égô«°U ób Ée ,âbôØJ

Gók ` ≤r ` Yp Qtó` dÉ``c »`` aôo ` `Mr nCG ºo ` `¶` `fnCGhn »``dp É``Mn OÉ`` Yn ∞`p `Fp É``ë`n `s°` ü` dG óo ` «` L ¬p ` `Hp ,óeôdG É`` gOhÉY ɪæ«M ,É`` ¡àª¶f Ió«`` °üb øª`` °V øe á`` jQƒª«àdG á`` °ûFÉ©d,ôaGƒdG ô`` ëH) .(¥GQhC’G ≈橪H ∞FÉë°üdGh

É``¡n `ào `jr ón `gr nCG ák `dn É``°`n `SQp ´n É``°``n VnCG rø``en É``jn p πn ãr ep ádn É°Sun ôdG ∑ôJn pπ°Sp ôr ªo dG ∑ôJ

É¡æe Ö∏W É`` eóæY ,É¡àdÉb Ió«`` °üb øª`` °V øe ájQƒª«àdG á`` °ûFÉ©d ,πeɵdG ô`` ëH) .(Ék≤HÉ°S ÉgódGƒd ¬à∏°SQCG ób ÜÉàc ∫É°SQEG

Ωo ƒo`àînr e iƒn ` `n `édÉH áp sÑëªdG¢SôW Ωo ƒ`` ` ` `o `∏`Yo ø`` `«ªn dÉ©n ∏dÉ`` ` `gn Qo ƒ£`o ` ` ` ` ` ` °Shn l∞Fp Éën °Un ôp «ªp s°†dG »a ±m ôr Mn uπµo ∏p an Ωo ƒ``°`o `SQo p܃``∏o ` ≤o ` dG ¥n ƒr ` `an É``¡n `dn râ``©n `Ñp `Wo ¢ù`m `ep ’n áYn ƒr dn ¢SÉ o Wn ôr ≤p dG »µp àn °ûr jn ºr cn Ωo ƒ`` ` `o ` ` ` `à`µ`en »``µ`àn `°`û`ª`dG ô``°` S sø` `µp ` `dn ,áØ«ë°üdG ≈橪H ¢Sô£dGh ,á∏°SGôe »a É¡àdÉb Ió«°üb øª°V øe ájQƒª«àdG á°ûFÉ©d ,πeɵdG ôëH)

.(ÖàµdG ≈∏Y ≥∏£J ɪk jób âfÉch ,É°†jCk G áØ«ë°üdG ≈橪H ¢SÉWô≤dGh ,¥GQhC’G ≈橪H ∞FÉë°üdGh

110

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

o en ¬o Jôs£°Sn É°ûn ëdG n »a∂n æp °ùr Mo Qo ƒ°ûæ ¬o ` ` Jo Qsô` ` cn É``ªn ` dÉ``Wn ∂`n ` u¶` `Mn ºo ` ` «` ` bQn hn ,ÜÉàc ≈橪H º«bQh ,ÜÉàc hCG ¿É«H ≈橪H Qƒ°ûæe ájQƒª«àdG á`` °ûFÉ©d ,πeɵdG ôëH) .(¬àÑàc …CG ¬Jô£°Sh

¬Jo ôµa uQtódG ≥«fCG øe äôNÉa ºc ºp ∏µdGøYâ∏éà°SGh¢ù«eGƒ≤dGôZo .(¢SQÉa óªMCG É¡«a ≈Kn ôr jo Ió«°üb øª°V øe ,§«°ùÑdG ôëH)

ºr ` ` µo ` ` «` ` dp É`` ©n ` ` en rø`` ` ` `ep ƒ`` ` ` ` ` ` ` ` `Lo Qr nCGhn Qp É`` ` àn ` ` ` rî`` ` ªo ` ` `dG In sQOo É`` ` ©k ` ` `jôp ` ` `°``n ` S .(»æ°üëdG óªëe øjódG AÓ©d ¬≤ØdG »a ÜÉàc QÉàîªdG IQOh ,ájQƒª«àdG á°ûFÉ©d ,ôaGƒdG ôëH Ahõée )

ó`m `¡r `©n `dp ó`m `¡r ` Yn rø``ep ïo ` jQp É``sà` dG ≈``µn `Hn pÜÉ``àn ` µp ` dG QGOn »``a ºp ` ∏` ©` dG ÜÉ` n `°``n ü` eo »a Ió«`` °üb øª`` °V ¬dÉb ,`g1371 áæ`` °S ≈`` aƒàªdG ,∑QÉ`` Ñe »`` cõd ,ô`` aGƒdG ô`` ëH) .(áªjó≤dG ájQóæµ°SE’G áÑàµe ÖàµdG QGóH ó°ü≤jh ájQóæµ°SE’G

√ƒ``ªo `s¶`fn ór ` `bn pÜÉ``àn ` µp ` ∏` d ¢`l `Vôp ` ©r ` en pø``«` ªp ` °`n `SÉ``«n ` dÉ``H Ao É`` °``n †` `Jo Qm GOn ¥n ƒr ` ` ` an √o Gô`` `c ºl ` `∏r ` `Mo ÜÉ` o ` àn ` `µp ` `dÉ`` a É`` Øn ` `Zn r¿EG pø``jó`p ` nN ôo ` «` N ÜÉ` o `à`µ`dÉ``a É``ë`n `°``n U hCG ¬ª«≤J âfÉc …òdG »Hô©dG ÜÉ`` àµdG ¢Vô©e »a ɪ¡dÉb ∑QÉÑe »cõd ,∞«ØîdG ô`` ëH) .(IôjõédÉH ±QÉ©ªdG IQGRh 111

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

m Wn ôr bp uπco ≈dEG »MƒJo ¬o ào Zn Ón Hn ¢SÉ n nCG røep hn ¿Ép «n Ñn dG ôo ër °Sp πo °Sto ôdG ¬p ep Ób

áæ`` °S ≈aƒàªdG ,»fÉ`` °ùª∏àdG ¿Éª«∏`` °S øH óªëe :∞jô¶dG ÜÉ`` °û∏d ,§«`` °ùÑdG ô`` ëH) AÉ°ûfE’G ¿GƒjO ÖMÉ°U ôgɶdGóÑY øHG É¡«a ìóªj É¡dÉb Ió«°üb øª`` °V øe ,`g688 .(√ô°üY »a

¬o ©n ªn Lr nCG∫n ɪdG»pÑ°ùr M:…p n ô«r Zn ∫n Ébn r¿EGp o bo nCG »°SÉp Wn ôr bp …É n «n fr Oo røep »n Ñp °ùr Mn :∫ƒ øe ôYÉ°ûdG »Øàµj iCG ,`g1370 áæ`` °S ≈aƒàªdG ,»Hƒfô`` °ûdG ídÉ°üd ,§«`` °ùÑdG ôëH) .(√ô©°T πLCG øe ¬∏gCG ÜQÉMh ∑ôJ ó≤a ,∫ɪdG ôeCG ¬ª¡j ’h ,ÖàµdÉH √É«fO

pÜÉ``àn `µp `dG Qo ƒ``£`o `°`o `S s’EG oø``ë`r `fn É`` en hn É`` ` `¡n ` ` ` eo É`` ` `bn Qr nCG »n ` ` ` ` gp É`` ` ` `fn Qo É`` ` ` `ªn ` ` ` ` Yr nCGhn t…ó`p ` en ôr ` s°` ù` dG o≥`` dp É`` nî`` dG É`` ¡n ` Ño ` Jp É`` cn h É`` `¡n ` ` eo Ó`` `br nCG ôo ` ` jOp É`` `≤n ` ` ªn ` ` dG ∂`n ` ` ∏r ` ` ` Jp hn Qƒ£°ùc IÉ«ëdG ¿CG ≈dEG ø«à«ÑdG øjòg ≈a ô«°ûj »Hƒfô°ûdG ídÉ`` °üd ,ÜQÉ≤àªdG ôëH) .(πLh õY ≈dƒªdG ƒg Qƒ£°ùdG √òg ÖJÉch ,ÜÉàµdG

É``æn `Øn `WGp ƒn `Yn räsõ` `gn É``ªn `dÉ``Wn ál ` «n ` æp ` er oCG Öo ào µo dG É¡n uÑMo »a räôs£°Sn ºr cn hn Ébk ƒr n°T .(»Hƒfô°ûdG ídÉ°üd ,§«°ùÑdG ôëH)

Éen Öo ào µr Jn h»dp »¨p °ür ào an ∂n «r dn EGp ƒµo r°TnCG ºp n` `¡sàeo ô``«r `Zn É``æk `«`enCG ∂``«r `n∏`Yn »``∏p ` er oCG »Mh øeh ,¬ª∏b â«ÑdG Gòg »a ôYÉ`` °ûdG ÖWÉîj »Hƒfô`` °ûdG ídÉ°üd ,§«`` °ùÑdG ôëH)

112

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

á©Ñàe âfÉc »àdG øjhóàdG ¥ôW ióME’ ¢VôY ôYÉ`` °ûdG ¿CG óéf çGôàdG QOÉ`` °üe IOÉe ≈∏Y ≈∏ªj Ée π«é`` °ùJ »a ᫪∏©dG áfÉeC’G ≈`` dEG áaÉ`` °VE’ÉH ,AÓeE’G »gh ,Üô©dG ó`` æY .(OôØdG

pÖ`` o` àµo dG nøeAÉ``Ñn fnCG ¥ón `°Ur nCG o∞`«°ùdG q pÖ©p ∏dn Gh uó pédG nø«Hn tóëdG √uóMn »a o H »a ∞p Fp Éësn °üdGOƒ°So ’n íp Fp ÉØn s°üdG ¢†«p

pÖ`` juôdGh u∂`s°`û`dG Ao Ó`n ` Ln sø`¡p `fp ƒ``à`eo

.(`g231 áæ°S ≈aƒàªdG ,»FÉ£dG ¢ShCG øH Ö«ÑM :ΩɪJ »HC’ ,§«°ùÑdG ôëH)

»æp ao ôp ©r Jn Ao Gó«ÑdGh πo «∏dGh πo «r îdn Éa ºo n∏≤n dGh¢SÉ o Wn ôr ≤p dGhío etr ôdGh o∞«r s°ùdGh

¬àYÉé°T ióe â«ÑdG Gòg ≈a ôYÉ`` °ûdG Qô≤j ,»ÑæàªdG Ö«£dG »HC’ ,§«`` °ùÑdG ôëH) ∫ƒ«î∏d ≥jó°üdG ádõæªH íÑ`` °UCG ób ƒ¡a ,º∏≤dGh ÜôëdG º∏©H ¬eɪdEG ióeh ¬eGóbEGh .(ΩÓbC’Gh ÜÉàµdG h íeôdG h ∞«°ùdG ¿ƒæa ±ô©j h ,á°ûMƒªdG AGôë°üdGh π«∏dGh

p ªn dG ≈n∏Mo røep ∑Dho ɪn °Sn ÜÉl àn cp »°VÉ ¥t Qp ï``jQp É``sà` dG ≈``n∏` Mo rø`` ep ∂`n ` °``o VQr nCGhn

âfÉc »àdG ¥ôdG Oƒ∏L øY ᪡e IQÉ°TEG â«ÑdG Gòg »a ,»bƒ°T óªMC’ ,ôaGƒdG ôëH) ;OGƒªdG ¢†©H É¡«∏Y ±É`` °†jh ¥ôJh õYɪdGh πHE’G Oƒ`` ∏L øe áHÉàµdG »a Ωóîà`` °ùJ .(áHÉàµ∏d áÑ°SÉæe íÑ°üJ ≈àM

¬o `dn An É``Øn ` cp ’n ÜÉ` l `àn ` cp ºo ` ` jOp C’n G Gòn ` gn ¿o Gƒ``ær `Yo ¬o `ær `ep m¥É`` Hn ∞`p `Fp É``ë`n `s°`ü`dG tçQn √òg ¿CGh ,ÜÉàµdÉc ¢VQC’G ¿CG ≈dEG â«ÑdG ≈a ô«`` °ûj ,»bƒ`` °T óªMC’ ,§«`` °ùÑdG ôëH) .(§≤a ¿Gƒæ©dG ô«Z É¡æe ≈≤Ñj ’ ÖàµdG

113

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

¬p `Hp É``àn `µp `Hp Gƒ``≤o ` ë`n `dnCG É``sª`ep ¢`n `û` rî``Jn ’ o≥ën ∏r ªo dG ≈n≤Ñr jn ¢ùn «r dn hn ÜÉo àn µp dG ≈n≤Ñr jn

ƒd ≈àM ,ƒg ɪc π¶j ÜÉàµdG ≈dEG â«ÑdG Gòg ≈a ô«°ûj ,»bƒ°T óªMC’ ,πeɵdG ôëH) .(Ió«édG ô«Z äÉ≤ë∏ªdG øe ô«ãc ¬H ≥ëdCG

GQk É`` Ñ` `cp ¢`o `Sƒ``Ø` æo ` dG â`p ` fn É`` cn GPn EGhn Ωo É`` °` `ù` `LC’n G É`` ` gOp Gô`` ` eo »`` a râ`` Ñn ` `©p ` `Jn .(»ÑæàªdG Ö«£dG »HC’ ,∞«ØîdG ôëH)

p ôJo ák °ü« n Np Qn »dÉ©n ªn dG ¿n É«≤do nøjójp n pπësr ædG ôp Hn EGp røep óp ¡r s°ûdG ¿n hO sóHo ’h .(»ÑæàªdG Ö«£dG »HC’ ,πjƒ£dG ôëH)

p cr Ghn nâÄr °Tp røen nøHG pøco ÉHk On nCG pÖ°ùà pÖ``°`n `ù` sæ` dG pø`` `Yn √o Oo ƒ``ª` ë` e ∂``«` æp ` ¨r ` jo

.(› ÖdÉW »pHCG øH »∏©dn ,ìô°ùæªdG ôëH)

¬p °ùrp Øfn án `sª`gp Ao É«∏r ©n dG pø``µo `Jn rø``en hn Ö`o `sÑ`ë`n `eo É``¡n `«`ap √o É``≤n ` ∏r ` jn …òp ` ` sdG tπ` µo ` an .(`g1322 áæ°S ≈aƒàªdG ,…OhQÉÑdG »eÉ°S Oƒªëªd ,πjƒ£dG ôëH)

r :ák Ø°ù∏a ºp ∏©dG»a »Ysp ój røªd π≤a Ao É«°TCG ∂æY râHn ÉZh ,ÉÄk « n°T nâ¶r Øp Mn .(`g198 áæ°S ≈aƒàªdG ,¢SGƒf »HC’ ,§«°ùÑdG ôëH)

114

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

l ªn n°T ¬o Ør æp àn µJn ºr ` dn r¿pEG ºo `∏`©p `dGh πFÉ p¥É`` ` Øn ` ` ` rNE’p G án ` s«` £` e ¿n É`` ` `cn ¬``«` ∏p ` ©` Jo .(º«gGôHEG ßaÉëd ,πeɵdG ôëH)

mπ≤©H nâ°ür °üp oN r¿EG ,ôo `¨`dG É``¡`tjCG t»` `Ñ` `f mπ`` ` ≤` ` `Y πq ` ` `µ` ` `a ¬o ` ` `©r ` ` `Ñ` ` `Jq É`` ` a .(»HôY ÖjOCGh ±ƒ°ù∏«ah ôYÉ°T ,…ô©ªdG AÓ©dG »HC’ ,∞«ØîdG ôëH)

r πn ≤©dG Qp hp É°ûa GQk óg √ôn «Z ∑ôJGh …Op ÉædG ¬ªq °V ôm «°ûe ôo «N πo ≤©dÉa .(…ô©ªdG AÓ©dG »HC’ ,§«°ùÑdG ôëH)

¬p ` Hp Ωo É`` ` fC’G sõ`à`YÉ``a ºn `∏`©`dG Rsõ` `Yh pÖÑn °Sn øe ºp ∏©dG ô«Z uõ©dG ≈dEG Éen hn p °ùdG áo ` `dn hr On hn É¡ào en ÉYn On iƒn≤Jn ’ ∞«s pÖoàµo dG áo ` dn hr On É¡n àr Øn dÉMn øµo Jn ºdn Éen .(»©aGôdG ¥OÉ°U ≈Ø£°üªd ,§«°ùÑdG ôëH)

ió©p dG Ωo É``ZQEG ºp ∏©dG Op É``jORG »a o ` ª` `Lh π`r `ª` ©` dG ìo Ó`` `°` ` UEG ºp ` ∏` ©` dG ∫É` .(`g749 áæ°S ≈aƒàªdG ,»HôY ¬«≤ah ôYÉ°T …OQƒdG øH’ ,πeôdG ôëH)

p ` °` `ù` `fE’G áo ` ª` «` b ¬o ` æo ` °` ù` ë`jo É`` e ¿É` π`r ` ` `bn CG Ωr CG ¬o ` `æ` `e ¿o É`` `°` ` ù` ` fE’G ôn ` ` ã` ` cCG .(`g749 áæ°S ≈aƒàªdG ,…OQƒdG øH’ ,πeôdG ôëH) 115

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

…òdGGƒbôëJ’ ¢SÉWô≤dGGƒ bo ôëJ ¿r EÉp an n …pQó°U»aƒgπH¢SÉWô≤dG¬n æsª°†J o »pÑFÉcQ râs∏≤à°SG å«M »©e ôo «°ùj r ` fCG ¿EG ∫o õ``æ`jh …pôÑb »``a oø``aó``jh ∫õ` ó`m `ZÉ``ch x¥Q ¥Gô`` ` `MEG ø`` e »`` fƒ`` YO …pQójøe¢SÉædGiôj»c º∏©H m Gƒdƒbh o .(`g456 áæ°S ≈aƒàªdG ,»°ùdófC’G ΩõM øH’ ,πjƒ£dG ôëH)

116

É©k HGQ

IQƒKCÉe ∫GƒbCG ᪵ëdGh º∏©dG »a

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

.[28 :ôWÉa] ‫ ´ ﱸ‬³ ² ± ° ¯ ‫ﱹ‬

ɪ∏c ¬fC’ ;¬H ¿ƒaQÉ©dG Aɪ∏©dG ¬à«`` °ûN ≥M √É`` °ûîj ɪfEG …CG äÉØ`` °üH ±ƒ`` °UƒªdG º«∏©dG ôjó≤dG º«¶©∏d áaô©ªdG â`` fÉc ºJCG ¬H áaô©ªdG â`` fÉc ≈æ`` °ùëdG Aɪ`` °SC’ÉH 䃩æªdG ∫ɪµdG .zô«ãc øHG{ .ôãcCGh º¶YCG ¬d á«°ûîdG âfÉch ,πªcCG ¬H º∏©dGh ≥ë∏d OÉ«≤f’G ƒ`` gh ,¬∏ªY ¿ÉªjE’Gh ,Ö`` ∏≤dG º∏Y :á`` aô©ªdG .zô«ãc øHG{ .¬d ´ƒ°†îdGh OGORG ɪ∏c πH ,ˆÉH áaô©ªdG ≈`` ∏Y ∞bƒàe IOÉÑ©dG ΩÉ`` ªJ ¿EG .z…ó©°ùdG øªMôdGóÑY{ .πªcCG ¬JOÉÑY âfÉc ¬HôH áaô©e óÑ©dG ™°VGƒªH áaô©ªdG π«∏≤dG …CGôdG ∞«©`` °†dG πgÉédG :¬«Ø`` °ùdG .z…ôÑ£dG ôjôL øHG{ .QÉ°†ªdGh ™aÉæªdG øjódÉH áaô©ªdG :∫É`` b ?᪵ëdG É`` e :∂dɪd Ögh ø`` HG ∫Éb .¬d ´ÉÑJ’Gh øjódG »a ¬≤ØdGh ¿ ¾ ½ ¼ » ‫ ﱹ‬:¬dƒb »a ¢SÉÑY øHG øY :¿BGô≤dÉH áaô©ªdG :»`` æ©j .[269 :Iô`` ≤ÑdG] ‫ ﱸ‬Á À ,√ôNDƒeh ¬eó≤eh ,¬¡HÉ`` °ûàeh ¬ªµëeh ,¬Nƒ°ùæeh ¬î°SÉf .¬dÉãeCGh ,¬eGôMh ¬dÓMh :ÜÉàµdG .[129 :Iô`` ≤ÑdG] ‫ ﱸ‬N M L ‫ﱹ‬ ,πjhCÉàdG »`` a ¬≤ØdGh ø`` jódÉH áaô©ªdG :á`` ªµëdGh .¿BGô`` ≤dG .z¢ùfCG øH ∂dÉe{ .≈dÉ©J ˆG øe Qƒfh á«é°S ƒg …òdG º¡ØdGh 119

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

ôÑL øH ógÉée êÉ`` éëdG ƒHCG{ .π©ØdGh ∫ƒ≤dG »a áHÉ`` °UE’G :᪵ëdG .z`g104 ä åjóëdG ô«ãc á≤K ºdÉYh ¬«≤ah ΩÉeEG »ehõîªdG »µªdG

.[32 :ôWÉa] ‫ ﱸ‬B A @ ? > = < ;‫ﱹ‬

.πgÉédG ºdɶdGh ,º∏©àªdG ó°üà≤ªdGh ,ºdÉ©dG ≥HÉ°ùdG .zˆGóÑY øH π¡°S{

∂dòch ,Qƒf ≈`` ∏Y Qƒf Iɵ`` °ûªdGh πjóæ≤dGh êGô`` °ùdG ¿CG ɪc ,Qƒf ¬∏Nóeh Qƒ`` f √Qó`` °Uh Qƒf øeDƒªdG Ö∏bh Qƒ`` f á`` aô©ªdG .[35 :Qƒ`` ædG]‫ ﱸ‬È Ç Æ Å Ä Ã Á À ‫ ﱹ‬:¬`` Lôîeh k G ¿Éc øe QƒædG Gò¡H ˆG Ωôµj ˆG ∞`` °Uh Gò¡a ,∂dòd ÓgC .z¢SÉÑY øH ˆGóÑY{ .áaô©ª∏d PÉØf ™`` e ,ˆÉH á`` aô©ªdG ≈`` ∏Y πªà`` °ûªdG º`` ∏©dG :á`` ªµëdG ∞µdGh ,¬H πª©∏d ≥ëdG ≥«≤ëJh ,¢ùØædG Öjò¡Jh ,Iô«°üÑdG ,…hƒædG ÉjôcR ƒHCG øjódG »«ëe{ .∂dP RÉM øe º«µëdGh ,√ó`` °V øY k .z`g676 ä É¡«Kóëeh áæ°ùdG AÉ¡≤a ô¡°TCG óMCG …QÉÑdG íàa øY Ó≤f

º∏©dÉc :çôah ΩO øe çÉÑNCG ø«H ÉÑk «W ˆG ¬≤∏îj ¥RQ øÑ∏dG .zº∏°ùe øjO ºdÉY ,»Hô©dG øHG{ .π¡édG áª∏X »a ˆG √ô¡¶j Qƒf øY ∂à¡f hCG ,áeôµe ≈dEG ∂àYO hCG ,∂`` JôLRh ∂à¶Yh á`` ª∏c πc .zº∏°ùe …ƒ¨d ºdÉY ójQO øH ø°ùëdG øH óªëe ôµH ƒHCG{ .᪵M »¡a í«Ñb »g:π«bh.ƒ°ûëdG øY¿ƒ°üªdG∫ƒ≤©ªdGΩÓµdG »g:᪵ëdG .IOƒªëe áÑbÉY ¬d Ée »g :π«bh .¬©`` °Vƒe »a A»°ûdG ™°Vh .z…ƒ¨dh ±ƒ°ù∏«ah ¬«≤ah ºdÉYh »µ∏a ,äÉØjô©àdG »a »fÉLôédG ∞jô°ûdG{

120

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

.Ωƒ∏©dG π°†aCÉH AÉ«`` °TC’G π`` °†aCG áaô©e øY IQÉÑY :᪵ëdG .zº∏°ùe …ƒ¨dh ¬«≤ah ºdÉY Üô©dG ¿É°ùd »a Qƒ¶æe øH øjódG ∫ɪL π°†ØdG ƒHCG{

Qó°U»a¿ƒµJ᪵ëdGøeáª∏µdG¿EÉa ,∂àJCG ≈sfCG ᪵ëdG òN »a ∑ôëàJ …CG .É¡ÑMÉ°U ≈dEG êôîJ ≈àM è∏é∏àa ,≥aÉæªdG .É¡«©jh ,ÉgòNCÉ«a ,øeDƒªdG É¡©ª`` °ùj ≈àM ≥∏≤Jh ,√Qó`` °U .zá«eÓ°SE’G ádhódG AÉØ∏N ™HGQh π«∏L »HÉë°U › ÖdÉW »HCG øH »∏Y{

º¡«£©j ø`` ªe ¢SÉædG ≈dEG Ö`` MCG øµJ É£`k ` °ùH ∂¡Lh ø`` µ«d »a …ô`` °ûîeõdG »eRQGƒîdG óªëe øH ôªY øH Oƒªëe º`` °SÉ≤dG ƒHCG{ .AÉ`` £©dG

.z»fɪcôJ …ƒ¨dh ºdÉY ,≥FÉØdG

º∏©dG QƒæH A»°†j ’ ∂dòc ,≈ªYC’G QÉ¡ædG Aƒ°V »æ¨j ’ ɪc ’ ∂dòc ,AGhó`` dG ¬©Øæj ’ ⫪dG ¿CG É`` ªch ,≈`` ≤àdG π`` gCG ’EG ,ôî`` °üdG πHGƒdG âÑæj ’ ɪch .iƒYódG πgCG »a ÜOC’G ó«Øj øH ó`` °SCG øH çQÉëdG{ .É«fódG Öëe Ö∏≤H ᪵ëdG ô`` ªãJ ’ ∂dòc .z»bGôY »aƒ°U ºdÉY …ô°üÑdG »Ñ°SÉëªdG ˆGóÑY

óªMCG øH ø`` ªMôdGóÑY øjódG ø`` jR{ .iCÓe Ió©e á`` ªµëdG øµ`` °ùJ ’ .z»∏ÑæM º∏°ùe øjO ºdÉY »∏ÑæëdG …OGó¨ÑdG ¬Ñæe øH Ögh{ .⪰üdG ᪵ëdG ¢SCGQ ¿CG ≈∏Y AɪµëdG ⩪LCG .zπ«∏L »©HÉJ

òîa âª∏µJ GPEÉa ,ºdÉ`` °S âfCÉa ,âµ`` °S Ée ∂fEG ,ΩOBG øHG Éj Ωƒ∏©dG ™`` eÉL ,¿Ó`` éY øH §«ª`` °T{ .∂«∏Y É`` eEGh ,∂d É`` eEG ,∑Qò`` M .zºµëdGh

121

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

á«°ü©eøY⪰üdG¿EÉa,á°†aøeˆGáYÉ£HΩÓµdG¿Écƒd Ωƒ∏©dG ™eÉL,ógÉéeh º`` dÉYh »©HÉJ ,∑QÉѪdG øH ˆGóÑY{ .ÖgP ø`` e ˆG .zºµëdGh

,¬æe GƒfOÉa É«fódG »`` a ógõj øe ºàjCGQ GPEG :ÉYƒaôe ihô`` j k .zÖ«gôàdGh Ö«ZôàdG{ .᪵ëdG ≈s≤∏n jo ¬fEÉa ,AɪµëdG ΩÓc ™ª`` °SGh ,Aɪ∏©dG á`` °ùdÉéªH ∂«∏Y ,s»` `æHo É`` j ¢VQC’G»«ëjɪc,᪵ëdGQƒæH⫪dGÖ∏≤dG»«ë«dˆG¿EÉa ¬«∏Yh ,´Qh º`` «µM óÑY ,º«µëdG QƒYÉH ø`` H ¿Éª≤d{ .ô£ªdG πHGƒH á`` ૪dG .zÖ«gôàdGh Ö«ZôàdG ,ˆG ÜÉàc »a ¿Éª≤d IQƒ°S â≤∏WCG

.º∏©dG ¬«dEG Ö`` sÑMh ,π≤©dG ¬`` d Ögh Gôk «N ¬`` H ˆG OGQCG ø`` e .z»bGôY »aƒ°U ºdÉY …ô°üÑdG »Ñ°SÉëªdG ˆGóÑY øH ó°SCG øH çQÉëdG{

∞FGôW É¡d Gƒ¨àHÉa ,¿Gó`` HC’G πq ªJ ɪc πq ªJ ܃`` ∏≤dG √ò`` g ¿EG ádhódG AÉ`` Ø∏N ™`` HGQh π«∏L »HÉë`` °U › Ö`` dÉW »`` HCG ø`` H »`` ∏Y{ .á`` ªµëdG .zá«eÓ°SE’G

É¡«a »LÉæj áYÉ`` °S :äÉYÉ`` °S çÓK ¬d ¿ƒµj ¿CG πbÉ©dG ≈`` ∏Y ¬°ùØf ø«H É¡«a »∏îj áYÉ°Sh ,¬°ùØf É¡«a ÜODƒj áYÉ`` °Sh .¬HQ ≈∏Y ¬d ¿ƒY áYÉ°ùdG √òg ¿EÉa ,πªéjh ,πëj ɪ«a É¡JGòd ø«Hh k ΩÓ°ùdG ¬«∏Y º«gGôHEG ∞ë°U{ .äÉYÉ°ùdG ôFÉ°S .zá°ùdÉéªdG ÜOCG øY Ó≤f .zá°ùdÉéªdG ÜOCG{ .¬ëÑbh ¬æ°ùM ¬jôJ øeDƒªdG IBGôe IôµØdG ø«≤«dÉH â`` ÑK Ée ’EG πª©dGh º`` ∏©dG øe ≈`` °Vôj ’ ¬fCG º`` ∏YG ΩÉbh ,¬`` JÉÑf ´QƒdÉH ô`` ªKCGh ,¬Yôa ¥ó`` °üdÉH Ó`` Yh ,¬∏`` °UCG 122

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

øe ≈°VôJ Óa ,√QÉà°SCG á«°ûîdÉH ÖéM h ,¬fÉgôH ¥ÉØ°TE’ÉH øH çQÉëdG{ .§jôØàdG »a óMC’ Qò`` Y ’ ¬fEÉa ,»fGƒàdÉH ∂`` °ùØf .z»bGôY »aƒ°U ºdÉY …ô°üÑdG »Ñ°SÉëªdG ˆGóÑY øH ó°SCG .zá°ùdÉéªdG ÜOCG{ .áª∏X π≤©dGh ,Qƒf ôµØàdG ódÉN ܃jCG ƒHCG{ .¬Jô«°ûY ô«Z ¢ùdÉé«∏a ,¬ª∏Y ôãµj ¿CG OGQCG øe .z› ,π«∏L »HÉë°U ,…QÉ°üfC’G Ö∏©K øH Ö«∏c øH ójR øHG ƒgh ,π«∏L »HÉë`` °U ,πÑL øH PÉ©e{ .ɪk ∏Y ∑ó«Øj ’ ¢ù«∏L πch ∑ÉjEG .z› ,Aɪ∏©dG õæch AÉ¡≤ØdG ΩÉeEG

øe íéfCG π`` «dO ’h ,¥ó`` °üdG øe ÜôbCG ≥jôW ’ ¬`` fCG º`` ∏YG »Ñ°SÉëªdG ˆGóÑY øH ó°SCG øH çQÉëdG{ .iƒ≤àdG øe ≠∏HCG OGR ’h ,º∏©dG .z»bGôY »aƒ°U ºdÉY …ô°üÑdG

∫ɪdG ¿C’ ;∂«£©j ∫Ée øe ô«N ∂«NCG ø`` e ∂d ᪵M á`` ª∏c .zº«∏°S øH ¿ÉHCG{ .∂jó¡J áª∏µdGh ∂«¨£j .iOQ øY ≈¡f hCG ,ióg ≈∏Y ∫O Ée ΩÓµdG ô«N »≤«≤◊G ÇQÉ≤dGh ,ó`` «MƒdG »≤«≤◊G Ö`` JɵdG »`` g ¿PoC’G .z»µjôeCG ôYÉ°T ,â°Shôa äôHhQ{ .ó«MƒdG :Ωƒb ∫É≤a .ΩÓµ`` dGh âª`` °üdG ¢ù«b øH ∞æMC’G óæY ô`` cP ⪰üdG ¿C’ ;π°†aCG ΩÓµdG :∞æMC’G ∫É≤a .π°†aCG ⪰üdG IôcGòeh ,¬©ª`` °S øe ¬H ™`` Øàæj ΩÓµdGh ,¬ÑMÉ`` °U hó`` ©j ’ .É¡dƒ≤©d í«≤∏J ∫ÉLôdG 123

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

.z»µjôeCG ôYÉ°T ,â°Shôa äôHhQ{.º¡ØJ ≈àM ≈≤ÑJ ¿CG º«∏©àdG

π°†aCG ºæZ øeh ,áeÓ`` °S 䃵`` °ùdGh ,᪫æZ ô«îdÉH ΩÓµdG .º∏°S øªe ¢ùeÉN ºµëdG øH ¿Ghô`` e øH ∂∏ªdGóÑY{ .á¶≤j ≥£ædGh Ωƒf âª`` °üdG .z∑ƒ∏ªdG ƒHCG{ `H Ö≤do ,ájƒeC’G ádhódG AÉØ∏N

hCG ,á∏°Sôe ᪫¡H hCG á∏ãªe IQƒ`` °U ’EG ¿É«ÑdG ’ƒd ¿É`` °ùfE’G Ée .z»°SÉÑY …ƒëfh ≠«∏Hh ôYÉ°T ¢UÉæ≤dG ¿GƒØ°U øH ódÉN{ .ádÉ°V .¬Ñ∏bh ¬fÉ°ùd :¬jô¨°UCÉH AôªdG .z»fɪdCG »µ«°ûJ ÖJÉc ,ɵaÉc ¢ùàfGôa{ .Qó QÉ≤Y ÖàµdG .¬fÉ°ùd âëJ AƒÑîe AôªdG π≤Y ɪã«M ,áaô©ŸG ≈`` ∏Y Ì©f Éæ∏©L ¬`` fC’ ;É`` æH ∞`` £d ˆG ¿EG AÉ«ª«ch AÉ`` jõ«a ºdÉY …Qƒ`` c …QÉe{ .⁄É©dG Gò`` g ‘ ÉægƒLh É`` fQOCG .zá«°ùfôa ájóædƒH

A»°T ’h ,¿É«ÑdGh áMÉ`` °üØdG øe πLôdG ≈∏Y øjRCG A»`` °T ’ ºdÉYh ,π«∏L »©HÉJ ,øjô«°S øH óªëe{ .᪰ûëdG øe ICGôªdG ≈∏Y øjRCG .ziDhô∏d ôÑ©eh ô°ùØeh åjóM

,ádCÉ` `°ùªdG ø`` °ùMCÉa ,áLÉM õjõ©dGóÑY øH ôªY πLQ ∫CÉ` `°S .∫ÓëdG ôë°ùdG ˆGh Gòg :∫É≤a ,¬dƒb ¬ÑéYCÉa .¬fÉ`` °ù∏H πLQh ,¬dɪH πLQh ,¬`` °ùØæH πLQ :áKÓK ∫É`` LôdG .zπ«∏L »©HÉJ ,…ô°üÑdG ø°ùëdG{

124

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

ôãcCG ó`` MCGh »HÉë`` °U ,› Iô`` jôg ƒHCG{ .ΩÓµ`` dG ∫ƒ`` °†a »a ô`` «N ’ .zåjóë∏d ájGhQ áHÉë°üdG

.∫ƒ≤©dG πªµJ ∫ƒ°†ØdG ∑ôàH ¿EGh ,ÇQÉ≤dG É¡aQòj ø∏a ,äGÈ`n ` ©n dG ÖJɵdG ±Qò`` j ⁄ GPEG ôYÉ°T ,â°Shôa äôHhQ{ .CÉLÉØ n jo ød ÇQÉ≤dG ¿EÉa ÖJɵdG CÉLÉØ n jo ⁄ .z»µjôeCG

.»©dG ôà°Sh ¿É°ù∏dG áfÉ«°U ⪰üdG ádhódG AÉØ∏N »fÉK ,› ÜÉ£îdG øH ôªY{ .¬£≤°S ôãc ¬eÓc ôãc øe .záæédÉH øjô°ûѪdG Iô°û©dG óMCGh á«eÓ°SE’G .¬«fÉ©e äôãch ,¬XÉØdCG â∏b Ée ΩÓµdG π°†aCG ∂∏ªdGóÑY{ .¬LƒdG »a …QóédG QÉKBG øe íÑbCG ΩÓµdG »a øë∏dG .zºµëdG øH ¿Ghôe øHG Ö`` °ùc :∫É≤a .ó«©`` °S ƒHCG Éj :…ô`` °üÑdG ø`` °ùë∏d πLQ ∫É`` b .ó«©°S ÉHCG Éj :∫ƒ≤J ¿CG øY ∂∏¨°T ºgGQódG ÉeCG ,á©eÉ÷G ¤EG Ö`` gPÉa ,äÉ«àØdG áÑMÉ`` °üe äOQCG GPEG ÖJÉc ,ɵaÉc ¢ùàfGôa{ .á`` ÑൟG ¤EG ÖgPÉa º`` ∏©àJ ¿CG äOQCG GPEG .z»fɪdCG »µ«°ûJ

,õéY ô`` «Z øe RÉéjEG :∫É`` b ?á`` ZÓÑdG É`` e :»`` HGôYC’ π`` «b .π£N ô«Z øe ÜÉæWEGh 125

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

¬H äòàdGh ,¬«fÉÑe âaô`` °Th ,¬«dÉ©e âaôX Ée ΩÓµdG ô`` «N .z»°SÉÑY …ƒëfh ≠«∏Hh ôYÉ°T ¢UÉæ≤dG ¿GƒØ°U øH ódÉN{ .¬«©eÉ°S ¿GPBG ¿EG :∫É≤a !âª`` °üdG π«£J :»`` fõªdG ˆGóÑY ø`` H ôµÑd π`` «b .»æ∏cCG ¬àcôJ ¿EG ,™Ñ°S »fÉ°ùd .z»µjôeCG ôYÉ°T ,â°Shôa äôHhQ{ .áªLÎdG ‘ ™«°†j Ée ƒg ôo ©u°ûdG

ø`` e º`` cƒYój ⁄É`` Y ¤EG ’EG ⁄É`` Y πc ó`` æY Gƒ`` °ù∏Œ ’{ AÉjôdG ø`` eh ,Ú≤«dG ¤EG ∂`` °ûdG øe :¢`` ùªN ¤G ¢`` ùªN ¤EG ȵdG øeh ,ógõdG ¤EG á`` ÑZôdG øeh ,¢`` UÓNE’G ¤EG .záë«°üædG ¤EG IhGó©dG øeh ,™°VGƒàdG πNGóe π`` NO øeh ,ô≤ào MG ∫Gò`` fC’G §`` dÉN øe ,s»` `æHo É`` j{ s∞îào °SG ìõe øeh ,ôubho Aɪ∏©dG ¢ùdÉL øeh ,º¡tJG Aƒ`` °ùdG áØ«æM »HCG ò`` «ª∏J ∞`` °Sƒj ƒHCG{ .z¬H ±n ôp Yo A»`` °T øe ÌcCG øeh ,¬`` H .zQÉѵdG á«ØæëdG Aɪ∏Y óMCG …QÉ°üfC’G º«gGôHEG øH ܃≤©j

™ØàfG πH :∫ƒbCG »æµdh ,∂©Øæj Ée CGôbG :¿hó°TôŸG ∂d ∫ƒ≤j .z…ô°üe ÖjOCG ,OÉ≤©dG Oƒªëe ¢SÉÑY{ CGô≤J Éà .º«µ◊G π≤©dG ´ÉÑJG πª©dG ‘ »¨Ñæj k k ` °†a πbCG øc ,…Qƒc …QÉe{ .QɵaC’ÉH ’ƒ°†a ÌcCG ,¢SÉædÉH ’ƒ` .zá«°ùfôa ájóædƒH AÉ«ª«ch AÉjõ«a ºdÉY

126

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

ÖZQCG »àbh πL »°†bCG ±ƒ°S â∏©a ¿EG ÉfCÉa ,äÉfÓYE’G CGôbCG ’ .z»fɪdCG »µ«°ûJ ÖJÉc ,ɵaÉc ¢ùàfGôa{ .AÉ«°TCG ≈∏Y ∫ƒ°ü◊G ‘ .ɪk «≤°S ∫õj ⁄ ɪk «µM øµj ⁄ øe áHÉàµa ,É`` ¡àjÉ¡f ±ôYCG Ió«`` °üb äCGó`` H ¿CG ‹ ≥Ñ`` °ùj ⁄ .z»µjôeCG ôYÉ°T ,â°Shôa äôHhQ{.Éak É°ûµà°SG óq ©jo Ió«°üb .á∏«°†ØdG Öëj øe ôq °ùJ á∏°VÉØdG ∫É©aC’G .π¡÷G Qô°V øeCÉj ⁄ º∏©dG ¬©Øæj ⁄ øe º∏Y ≈∏Y ¿É°ùfE’G ¿ƒµj ¿CG óH ’ ,¢UÉN A»°T ≈∏Y ºµë∏d .A»°ûdG ∂dòH ¢UÉN ójhôa ófƒªé«°S{ .Iójó`` °ûdG áÑZôdG ≥jôW øY IôµØdG »JCÉJ .z…hÉ°ùªf »°ùØf ºdÉY

.áaô©ŸG ¿hójôj º¡à©«Ñ£H ô°ûÑdG ,G kójóL ÉÄk «`` °T ¬æe ó«Øà`` °SCG ’h ,√DhôbCG ÜÉàc ∑Éæg ¢`` ù«d ÉÄk «°T âª∏©J ÊCG ¬JAGôb øe ó«Øà`` °SCG ¬aÉàdG ÜÉàµdG ≈àëa º«ah ?¿ƒ¡aÉàdG Öàµj ∞«ch ?ágÉØàdG »g Ée :ƒg ,G kójóL .z…ô°üe ÖjOCG ,OÉ≤©dG Oƒªëe ¢SÉÑY{ ?¿hôµØj .Ió°ûdG ‘ PÓeh ,AÉNôdG ‘ áæjR º«∏©àdG

127

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

.áNƒî«°û∏d áfhDƒe π°†aCG º«∏©àdG øY »◊G ±Ó`` àNG Qó`` ≤H πgÉ÷G ø`` Y º`` ∏©àŸG ∞`` ∏àîj .â«ŸG ÖJÉc ,ɵaÉc ¢`` ùàfGôa{ .á∏à≤dG ôµ`` °ù©e ôé¡f ¿CG »æ©j Ö`` àµf ¿CG .z»fɪdCG »µ«°ûJ

.øjôNBÓd É¡©ØfCG πFÉ°†ØdG π°†aCG øµ‡ ìÉ`` éædG øµd ,IÒ`` ãc ¥ô`` £H π`` °ûØdG øµªŸG ø`` e .IóMGh á≤jô£H â∏∏X ÊCG ΩÉ`` æŸG ‘ âjCGQh ,Óvªe É`` Hk Éàc CGôbCG ÉfCGh ,â`` ‰ .z»fɪdCG ôYÉ°T ¬æjÉg ¢TôæjÉg{.π∏ŸG øe â¶≤«à°SÉa ,√DhôbCG .¿ƒ°Suo Qón jo ¿ƒª¡Øj øeh ,¿ƒ∏©Øj ¿ƒ©«£à°ùj øe .z»fÉfƒj ±ƒ°ù∏«a ,ƒ£°SQCG{ .ô≤ØdG ìÉàØe õé©dG

¢`` ù«dh ,AÉ«`` °TC’ÉH Ú`` ªà¡e ¿ƒ`` µf ¿CG Ö`` éj º`` ∏©dG ‘ .zá«°ùfôa ájóædƒH AÉ«ª«ch AÉjõ«a ºdÉY ,…Qƒc …QÉe{.¢UÉî°TC’ÉH Gƒ`` fÉc ≈£`` °SƒdG Qƒ`` °ü©dG ‘ !√Rô`` ëf …ò`` dG Ωó`` ≤à∏d É`` j .»Ñàc ¥ôëH ¿ƒ°VGQ º¡a ¿B’G ÉeCG ,»æfƒbôë«°S ‘ ¿ƒµj ¿CG »¨Ñæj πH ,iôJ »µd QƒædG ‘ ¿ƒµJ ¿CG »Øµj ’ .z…ô°üe ÖjOCG ,OÉ≤©dG Oƒªëe ¢SÉÑY{ √GôJ Ée QƒædG 128

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

∂∏ªdGóÑY{ .ÜG r o ƒn s°üdG ¬o ær ep ósr dƒn àn jn ¢†m ©r Ñn Hp …p CGr ôq dG ¢†n ©r H Ür ô`p ` °VG .ºµëdG øH ¿Ghôe øHG

.z»fɪdCG »µ«°ûJ ÖJÉc ,ɵaÉc ¢ùàfGôa{ .Ée ìôL ìÉàØfG áHÉàµdG ´ÉØàfG á∏b øe ¿hô`` j Ée º∏©dG Ö∏W ‘ ¢SÉædG n ó`n ` gn Rr CGn É`` ‰EG .› ÖdÉW »HCG øH »∏Y{ º∏Y Éà º∏Y øe

πÑb ¬°ùØf º«∏©àH CGóÑ«∏a ,ÉeÉeE k G ¢SÉæ∏d ¬`` °ùØf Ö`` °üæj øe .¬fÉ°ù∏H ¬ÑjOCÉJ πÑb ¬JÒ°ùH ¬ÑjOCÉJ øµ«dh ,√ÒZ º«∏©J ¢Sô– âfCGh ,∂`` °Sôëj º∏©dG ¿C’ ;∫É`` ŸG øe ÒN º`` ∏©dG ,¥ÉØfE’G ≈`` ∏Y ƒcõj º∏©dGh ,á`` ≤ØædG ¬`` «æØJ ∫ÉŸGh ,∫É`` ŸG .¬«∏Y Ωƒµ ∫ÉŸGh ,ºcÉM º∏©dGh .ógõdÉH á°übÉædG IOÉ©°ùdGh ,º∏©dÉH áeÉàdG IOÉ©°ùdG .¬æ°ùëj Ée AôŸG ᪫b ¿ÉeQƒf{ .Égô¶ëj π`` gÉ÷Gh ,IójóL Qɵ`` aCÉH »JCÉj π`` bÉ©dG .z»µjôeCG »àfÉà°ùJhôH ô°ûÑeh ∞dDƒe,π«H âæ°ùæ«a

k ¿Éc ¬«dEG ºàéàMG ¿EÉa ,ÜOC’ÉH ºµ«∏Y ºà«æ¨à°SG ¿EGh ,’Ée k ¿Éc ¬æY .z…ô°üe ÖjOCG ,OÉ≤©dG Oƒªëe ¢SÉÑY{ .’ɪL

129

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

,õjõ©dGóÑY øH ôªY{ .∫ƒÑ≤e ƒg Éà ¢ù«dh ,í«ë°U ƒg Éà CGóHG .zá«eCG »æH AÉØ∏N óMCGh π«∏L »©HÉJ ¢ùàfGôa{ .Éæ«a óªéàŸG ô`` ëÑ∏d É`` °SCk Éa ÜÉàµdG ¿ƒµj ¿CG Öéj

.z»fɪdCG »µ«°ûJ ÖJÉc ,ɵaÉc

»≤«°Sƒe,ÉHGR ∂fGôa{.¬©«H ºK ,A»°T ’ øe A»`` °T π©a ƒg øØdG .z»µjôeCG

;ÖàµdG ÖMCG »ææµdh ,IÉ«◊G ‘ ógGR »æfC’ ;ÖàµdG ÖMCG ’ .z…ô°üe ÖjOCG ,OÉ≤©dG Oƒªëe ¢SÉÑY{ .»æ«ØµJ ’ IóMGh IÉ«M ¿C’ ájGhQ áHÉàc ‘ Ó`k ` eÉc ÉeÉY k Aô`` ŸG ¥ô¨à`` °ùj GPÉŸ º`` ¡aCG ’ ÉHGR ∂fGôa{ .á∏«∏b äGQ’hóH IóMGh AGô`` °T √Qhó≤à ¿Éc GPEG .z»µjôeCG »≤«°Sƒe ô`` °ûÑeh ∞dDƒe ,π`` «H âæ`` °ùæ«a ¿ÉeQƒf{ .∂`` ŸÉY Ò¨J ∑Qɵ`` aCG ô`` u«Z .z»µjôeCG »àfÉà°ùJhôH

,IòJÉ°SC’Gh ÖàµdG øe ¿É°ùfE’G ¬ª∏q ©J Ée º∏©dG ÖJGôe πbCG AÉ«`` °TC’G ‘ á«`` °üî°ûdG ¬HQÉéàH É`` ¡ª∏©J É`` e É`` ¡ª¶YCGh .z…ô°üe »bƒ≤M §°TÉfh ÖjOCG ø«eCG º°SÉb{ .¢SÉædGh ôYÉ`` °T ¬æjÉg ¢TôæjÉg{ .∂dòc ô`` °ûÑdG ¥ôëj ÖàµdG ¥ôëj ø`` e .z»fɪdCG

130

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

GõjôJ ΩC’G{ .ÖM á∏`` °ù∏°S É¡æe πµ`` °ûàJ äÉ≤∏M ÒÿG ∫ɪYCG .zá«fÉÑdCG ᫵«dƒKÉc á°Vôªeh áÑgGQ

™àªàJ ⁄ ¿EÉa ,áÑ«£dG á`` ª∏µdG É¡«a ´QRÉa ,´QGõe ܃`` ∏≤dG .z»fɪdCG …õ«∏éfEG ±ƒ°ù∏«a ,ôHƒH ∫QÉc{ .É¡Jô°†îH ™àªàJ ÉgôªãH ,»Ñcôe ¥ƒ`` °ûdGh ,»æjO π`` °UCG π≤©dGh ,‹Ée ¢SCGQ áaô©ŸG È°üdGh ,»MÓ°S º∏©dGh ,…õæc á≤ãdGh ,»°ù«fCG ˆG ôcPh ,»àaôM ógõdGh ,…ôîa ô≤ØdGh ,»àª«æZ É°VôdGh ,»FGOQ Iôq bh »≤∏No OÉ¡÷Gh ,»ÑM áYÉ£dGh ,»©«Ø`` °T ¥ó`` °üdGh .z› ÖdÉW »HCG øH »∏Y{ »æ«Y hódGh ∞dGQ{ .ø`` jôNB’G øe ÉgÉfòNCG É`` e »g ÉfQɵaCG π`` °†aCG .z»µjôeCG ÖJÉch ôYÉ°Th ±ƒ°ù«∏a ¿ƒ°SôeEG

.¬fÉ≤JEG ‘ ‘ɵdG âbƒdG Éæaô°U GPEG ᪫b hP A»°T ™«°†j ’ .z»fɪdCG ±ƒ°ù∏«a QhÉ¡æHƒ°T ôKQBG{

§≤a ·CÓd º∏©dG Ö`` °ùæf øëfh ,»ŸÉY IQhô`` °†dÉH º∏©dG .»îjQÉàdG π¡÷G ÜÉH øe k ` °S ¢ù«dh É©k jô`` °S ¢ù«d Ωó≤àdG ¤EG ≥jô£dG ,…Qƒc …QÉe{ .Ó¡` .zá«°ùfôa ájóædƒH AÉ«ª«ch AÉjõ«a ºdÉY

‘ á≤«≤◊G ò`o ` NCG ¬`` eõ∏j ⁄ GPEG π¡`` °S »`` ægP •É`` °ûf πc .z»dÉ£jEG ºdÉYh ¿Éæa »°ûæ«aGO hOQÉfƒ«d{ .¿ÉÑ°ù◊G 131

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

»HôY ó`` FÉbh »HÉë`` °U ,¢ù«b ø`` H ∞æMC’G{ .≥`` £æŸG á`` dBG ÜOC’G ¢`` SCGQ .zº∏°ùe

Öàc á©dÉ£eh ,Ò`` µØàdG áeGOEG :çÓ`` ãH ’EG π≤©dG ƒ`` ªæj ’ ¢ù°SDƒe ,»YÉÑ°ùdG ≈Ø£°üe{ .IÉ«◊G ÜQÉéàd á¶≤«dGh ,øjôµØŸG .zÉjQƒ°S »a ø«ª∏°ùªdG ¿GƒNE’G ácôM ô°ûÑeh ∞dDƒe,π«H âæ°ùæ«a ¿ÉeQƒf{.äÉaÉ°ùŸG ô°ü≤J ájƒ≤dG IOGQE’G .z»µjôeCG »àfÉà°ùJhôH

.º¶æŸG »gÉæàŸG §«`` °ùÑàdG øa ¬`` fCÉH º∏©dG ∞`` °Uh øµÁ .z…ô°üe »bƒ≤M §°TÉfh ÖjOCG ø«eCG º°SÉb{

ÌcCG ôªÿG øe ¿ƒHô`` °ûj øjô`` °UÉ©ŸG ÚØdDƒŸG øe ÒãµdG .z»°ShQ »°SÉ«°S §°TÉfh ÖjOCG »cQƒL º«°ùµe{.¿ƒÑàµj ɇ øH »∏Y{ .º∏Y ¤EG º∏M øe π`` °†aCG A»°T ¤EG A»`` °T ¿ôb Ée .z› ÖdÉW »HCG π«FÉî«e{ .ó`` °ü≤j å«M ¤EG ¬µdÉ`` °ùH iOCG Ée ÜhQódG Ò`` N .z᪫©f

πª©dG âbh Úëj ÉeóæY øµd ,Ò`` Hóà∏d ‘ɵdG âbƒdG ò`` N ô`` °ûÑeh ∞dDƒe,π«H âæ`` °ùæ«a ¿É`` eQƒf{ .ò`` Øfh Ò`` µØàdG ø`` Y ∞`` bƒJ .z»µjôeCG »àfÉà°ùJhôH

132

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

.É¡«a øªµJ ∂Jƒb ¿C’ ;IÒ¨°üdG AÉ«°TC’G ‘ É`` °ü∏ øc k .zá«fÉÑdCG ᫵«dƒKÉc á°Vôªeh áÑgGQ GõjôJ ΩC’G{

É¡H ÖàµJ »àdG É¡`` °ùØf á≤jô£dÉH ∫ÉØWCÓd ÖàµJ ¿CG Ö`` éj »°SÉ«°S §°TÉfh ÖjOCG »cQƒL º«`` °ùµe{ .π°†aCG iƒà°ùà øµd ,QÉѵ∏d .z»°ShQ ¬æjÉg ¢TôæjÉg{ .É`` ªk «µM ¿ƒµj ¿CG AôŸG º`` ∏©J ’ áaô©ŸG Iô`` ah .z»fɪdCG ôYÉ°T

‘ É¡«`` °†bCG áYÉ`` °S É¡ØØîJ ⁄ áæ …CG GkóHCG »H ô`` “ ⁄ .z»≤jôZEG ±ƒ°ù∏«a ¢ù£«∏bôg{ .IAGô≤dG ¬JAGôb OÉ©J ¿CG Öéj á`` «ªgC’G øe Qób …CG ≈∏Y ÜÉ`` àc …CG .z»fɪdCG ±ƒ°ù∏«a QhÉ¡æHƒ°T ôKQBG{ .GQk ƒa .⁄É©H â`` °ùd ÊCÉH »ª∏Y ’EG º∏©dG á∏«`` °†a øe »©e ¢`` ù«d .z᫵jôeC’G IóëàªdG äÉj’ƒ∏d ô°ûY ¢SOÉ°ùdG ¢ù«FôdG ødƒµæd ΩÉgGôHEG{ ,•Gô≤HCG{ .Ée ¢üî°T ¢SCGQ ‘ Iôµa ájGóÑdG ‘ âfÉc IQƒK πc .zÖ£dG ƒHCG{ `H Ö≤∏j »fÉfƒj Ö«ÑW ±ƒ°ù«∏a ¿ƒ°SôeEG hódGh ∞dGQ{ .≥FÉ≤ë∏d á∏eÉc áYƒ`` °Sƒe ¿É`` °ùfE’G .z»µjôeCG ÖJÉch ôYÉ°Th

133

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

ôjô`` °ùdGh á`` dhÉ£dÉc IQhô`` °V á`` ÑൟG íÑ`` °üJ É`` eóæY ÉæëÑ`` °UCG ÉæfEG :∫ƒ≤dG ø`` µÁ òFóæY ;ïÑ£ŸGh »`` °SôµdGh .z»°ShQ »°SÉ«°S §°TÉfh ÖjOCG »cQƒL º«°ùµe{ ...øjô°†ëàe Éeƒb k ∂æe ¿ƒbô°ùj øe ºgh ,óMCG º¡ÑbÉ©j ’ ¢Uƒ`` °üd ∑Éæg .z᪫©f π«FÉî«e{ .∂àbh â∏ØæJ ¿CG ¿hO A»°T …C’ ´Éªà°S’G ≈∏Y IQó≤dG ƒg º«∏©àdG ±ƒ°ù«∏a ¿ƒ°SôeEG hódGh ∞dGQ{ .∂°ùØæH ∂à≤K ó≤ØJ hCG ,∂HÉ`` °üYCG .z»µjôeCG ÖJÉch ôYÉ°Th

᪵M ’ øªa ,áaô©ŸG áé«àf º`` ∏©dGh ,᪵◊G áé«àf ºµ◊G »HôY øH øjódG »«ëe{ .¬d º∏Y ’ ¬d áaô©e ’ øeh ,¬d ºµM ’ ¬`` d .z»°ùdófCG ôYÉ°Th ¬«≤a

.ÖdÉ£dG ìÉæL ™«Ø°ûdG ,ßØ◊G ådÉãdGh ,´Éªà`` °S’G ÊÉãdGh ,âª`` °üdG º∏©dG ∫o hq CG .zπ«∏L »©HÉJ ¢ù«b øH ∞æMC’G{ .√ô°ûf ¢ùeÉÿGh ,πª©dG ™HGôdGh πH ,᪫¶Y ∫É`` ªYCÉH Ωƒ`` ≤f ¿CG É`` «fódG √ò`` g ‘ É`` ææµÁ ’ ΩC’G{ .º«¶Y ÖëH IÒ¨`` °U ∫ɪYCÉH Ωƒ≤f ¿CG §≤a É`` ææµÁ .zá«fÉÑdCG ᫵«dƒKÉc á°Vôªeh áÑgGQ GõjôJ

º¡eÉ`` °ùLCG ƒ`` ªæJ ∫É`` Lôd »`` Ñé©a A»`` °ûd â`` ÑéY ¿EG .z»°ùdófCG ôYÉ°Th ¬«≤a »HôY øH øjódG »ëe{ .º¡dƒ≤Yô¨°üJh 134

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

¢ù«∏a IÒѵdG ∫ƒ`` ≤©dG ÉeCG ,IÒ¨`` °U Ωƒªg IÒ¨`` °üdG ∫ƒ`` ≤©∏d .z»µjôeCG ÖJÉch ôYÉ°Th ±ƒ°ù«∏a ¿ƒ°SôeEG hódGh ∞dGQ{ .Ωƒª¡∏d âbh ÉgóæY ,ßMÉédG{ .≥«aƒàdG π≤©dG ôgƒLh ,π`` °†ØdG ¿É`` °ùfE’G ôgƒL .z»HôY ÖjOCG

.√ô`` °üÑj øe ¿hO ¬µ∏Á øe ó«H …CGôdG ¿ƒµj ¿CG á«∏ÑdG øe .z»bGôY »aƒ°U ºdÉY …ô°üÑdG »Ñ°SÉëªdG ˆGóÑY øH ó°SCG øH çQÉëdG{ ,»Ø≤ãdG ∞°Sƒj øH êÉéëdG{ .Oƒr ©n dG áÄ«£H ,äƒr Øn dG á©jô°S á°UôØdG .z…ƒeCG …ôµ°ùY óFÉbh »°SÉ«°S

âæ≤JCG ób ¿ƒµàa ,∑Ò`` Z º∏Y º∏q ©Jh ,∂ª∏Y ¢SÉædG º`` ∏q Y .zz ÖdÉW »HCG øH »∏Y øH ø°ùëdG{ .º∏©J ⁄ Ée ân ªr ∏p Yh n ,∂ª∏Y ôYÉ`` °Th ±ƒ`` °ù«∏a ¿ƒ`` °SôeEG hódGh ∞dGQ{ .ø¶f ɇ ᪵M ÌcCG øëf .z»µjôeCG ÖJÉch .z

ÖdÉW »HCG øH »∏Y øH ø°ùëdG{ .ßØp Mo Ée º∏©dG ¢ù«d ,™Øn fn Ée º∏©dG

iƒ`` °S ¬`` æe ∂`` ∏à‰ ¿CG É`` ææµÁ ’ ¢`` VQC’Éc º`` ∏©dG .å› ÖdÉW »HCG øH »∏Y{.π«∏≤dG ,∂jCGQ ¬«a â©LGôa ,Ωƒ«dG ¬«a â«°†b Al É°†b ∂æ©æÁ ’h ≥◊G ¿EÉ` `a ,≥◊G ¬«a ™`` LGôJ ¿CG ∑ó`` °Tôd ¬«a â`` jó¡a .å› ÜÉ£îdG øH ôªY{ .Ëób 135

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

Aɪ∏©dGh¢SÉædG≈∏YΩɵM∑ƒ∏ŸG,º∏©dG øeõYCG A»°T¢ù«d .z»dDhódG Oƒ°SC’G ƒHCG{ .∑ƒ∏ŸG ≈∏Y ΩɵM ∂∏ŸGh ∫ÉŸGh º∏©dG ÚH ΩÓ°ùdG ɪ¡«∏Y OhGO øH ¿Éª«∏`` °S ôu«No ÉŸq .z ¢SÉÑY øHG{ .¬©e ∂∏ŸGh ∫ÉŸG »£YCÉa ,º∏©dG QÉàNÉa øªa :π«b .Aɪ∏©dG :∫É`` b ?¢SÉædG øe :∑QÉ`` ÑŸG øHG πÄ`` °S øjòdG :∫É`` b ?á∏Ø`` °ùdG øªa :π«b .OÉgõdG :∫É`` b ?∑ƒ`` ∏ŸG ;¢SÉædG øe ⁄É©dG ÒZ π©éj ⁄h .ø`` jódÉH É«fódG ¿ƒ∏cCÉj ƒg ºFÉ¡ÑdG ôFÉ°S øY ¢SÉædG É¡H õ«ªàj »àdG á«°UÉÿG ¿C’ ∂dP ¢ù«dh ,¬∏LC’ ∞jô°T ƒg Éà ¿É°ùfEG ¿É°ùfE’Éa ;º∏©dG ¿EÉa ¬ª¶©H ’h ,¬`` æe iƒ`` bCG πª÷G ¿EÉ` `a ,¬`` °üî°T Iƒ≤H ,¬æe ™é°TCG ™Ñ`` °ùdG ¿EÉa ¬àYÉé`` °ûH ’h ,¬æe º¶YCG π«ØdG ¢ùNCG ¿EÉa ,™eÉé«d ’h ,¬æe Éæk £H ™°ShCG QƒãdG ¿EÉa ¬∏cCÉH ’h .º∏©∏d ’EG ≥∏îj ⁄ πH ,¬æe OÉØ°ùdG ≈∏Y iƒbCG ÒaÉ°ü©dG å«M ¤EG ÖgPG πH ,≥jô£dG ∑ò`` NCÉj å«M ¤EG Ö`` gòJ ’ ôYÉ°Th ±ƒ`` °ù∏«a ¿ƒ`` °SôeEG hódGh ∞dGQ{ .Gôk KCG ∑ôJGh ,≥jôW óLƒj ’ .z»µjôeCG ÖJÉch

¬JÉa A»°T …CGh ,º∏©dG ¬JÉa øe ∑QOCG A»°T …CG …ô©°T â«d .º∏©dG ∑QOCG øe

136

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

AGhódGh ÜGô`` °ûdGh ΩÉ©£dG ™`` æe GPEG ¢†jôŸG ¢`` ù«dCG :π`` «b ¬æY ™`` æe GPEG Ö`` ∏≤dG ∂dòc :∫É`` b ,≈`` ∏H :Gƒ`` dÉb ?äƒ`` Á AGòZ ¿EÉa ,¥ó`` °U ó≤dh ,äƒÁ ΩÉjCG áKÓK º∏©dGh ᪵◊G ó°ù÷G AGòZ ¿CG ɪc ,¬JÉ«M ɪ¡Hh ,᪵◊Gh º∏©dG Ö∏≤dG .ΩR’ ¬Jƒeh ,¢†jôe ¬Ñ∏≤a º∏©dG ó≤a øeh ,ΩÉ©£dG ,…ô°üÑdG ø°ùëdG{ .ôé◊G ‘ ¢û≤ædÉc ô¨`` °üdG ‘ º∏©dG Ö∏W .zπ«∏L »©HÉJ

¬°SÉWôb ‘ ¬«dEG ô¶fCG ÊCɵa ,ÜÉ`` °T ÉfCGh â¶ØM Ée ÉeCG{ ø`` °üëe øH ¢UÉbh øH áª≤∏Y{ .¬d ¬¶ØM Iƒb øe ∂dPh z¬`` bQh hCG .zåjOÉMC’G ¢†©H …hôjh ,áæjóªdG Aɪ∏Y óMCG

,GkóZ ºgQÉÑc GƒfƒµJ Ωƒb Qɨ°U GƒfƒµJ ¿EG ºµfEÉa ,º∏©dG Gƒª∏©J .z ÖdÉW »HCG øH »∏Y øH ø°ùëdG{ .Ö൫∏a ,ßØëj ⁄ øªa ,»æe Gƒª∏©àa ,s‹EG Gƒ`` ª∏g :¬`` «æÑd ÒHõdG øH Ihô`` Y ∫Ébh ’ GÒ¨` k ` °U âæc ÊEG .Ωƒb QÉÑc GƒfƒµJ ¿CG ¿ƒµ`` °TƒJ ºµfEÉa ¢SÉædG π©L âcQOCG Ée ø`` °ùdG øe âcQOCG ɪ∏a ,s‹EG ô¶æj øY ∫CÉ°ùj ¿CG øe ÇôeG ≈∏Y ó`` °TCG A»`` °T Éeh ,»æfƒdCÉ` `°ùj .¬∏¡é«a ,¬æjO ôeCG øe A»°T ,¬dƒ≤©e ‘ ô`` µØj ’ ∞`` «c ¬dƒcCÉe ‘ ô`` µØj ø`` Ÿ â`` ÑéY øH ø°ùëdG{ .¬jOôj Ée √Qó`` °U ´Oƒjh ,¬jPDƒj Ée ¬æ£H Öæq é«a .z

137

ÖdÉW »HCG øH »∏Y

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

,¬«a ´Qh ’ º∏Y ‘ ÒN ’h ,É¡«a ôHóJ ’ IAGôb ‘ ÒN ’ ßØM ’ IsƒNo CGo ‘ ÒN ’h ,¬«a IhÉî`` °S ’ ∫Ée ‘ ÒN ’h .z› ÖdÉW »HCG øH »∏Y{.É¡«a AÉ≤H ’ ᪩f ‘ ÒN ’h ,É¡«a ó≤a º∏Y ¬fCG øX GPEÉa ,º∏©dG Ö∏W Ée ÉŸk ÉY πLôdG ∫Gõj ’ .π¡L .¬°ùØf ≈∏Y ∂Ñ«∏a p º∏q ©àdG øY »æ¨à°ùj ¬fCG øX øe ,᪵◊G√DƒdDƒd:ôëHôµØdGh,®ÉØdC’GÉ¡JôªK:Iôé°Tº∏≤dG k ¬¶Ød ¿Éc Ée ΩÓµdG ÒNh óéHCG) …ó©édG .Gôk µH √Éæ©eh Óëa .(66/3 Ωƒ∏©dG

,ájGhQ π≤Y ’ á`` jÉYQ π≤Y ,√ƒªà©ª`` °S GPEG ÈÿG Gƒ`` ∏≤YG .z› ÖdÉW »HCG øH »∏Y{ .á∏«∏b ¬àjÉYQh ,IÒãc º∏©dG ájGhôa QGô£°V’G¿hOøjôNB’G∫ƒ≤Y ‘∫ƒéàdGá©àe»g IAGô≤dG .z…Oƒ©°S ôµØeh ÖJÉc ,IOƒ©dG ¿Éª∏°S{ .º¡àfƒYQ πª– ¤EG .z…õ«∏éfEG ÖJÉc ,»∏°ùµg ¢ShódCG{ .º«∏©à∏d Ú∏HÉ≤dG ’EG ÜQÉéàdG º∏q ©Jo ’ IAGô≤dG »æ©j ,¢SÉædG ∫ƒ≤Y ‘ √õæàdG :∫Éb ?AÉ«°TC’G òdCG Ée .z¿ƒeCɪdG{ .ÖàµdG ‘ ±ÉàcCG ≈∏Y âØbh ó≤d :∫É≤a ?¬àjô≤ÑY ô°S øY øJƒ«f πn Äp °So .(º¡Ñàµd ¬JAGôb »æ©j)»∏Ñb GhDhÉL øjòdG ,á≤dɪ©dG 138

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

±ƒ`` °ù∏«a ,∑ƒd ¿ƒL{ .Éæd ɵk ∏e √Dhô≤f Ée π©éj …òdG ƒg ÒµØàdG .z…õ«∏éfEG »°SÉ«°S ôµØeh

.É«fódG º¡d GƒcôJÉa ,º∏©dG :…CG – ᪵◊G ºµd ∑ƒ∏ŸG ∑ôJ ÜÉàc »a ¿Éª≤d IQƒ`` °S â≤∏WCG ¬«∏Yh ,´Qh º«µM óÑY ,º«µëdG Qƒ`` YÉH øH ¿É`` ª≤d{

.zÖ«gôàdGh Ö«ZôàdG ,ˆG ,»∏°ùµg ¢ShódCG{ .ÉæJGÈN ¬H è°ùæf …òdG §«ÿG »g äɪ∏µdG .z…õ«∏éfEG ÖJÉc

õæµJ ¿CG øe ,Ö`` àµdÉH ∂àÑàµe ôNõJ ¿CG ∂`` d π`` °†aC’ ¬fEG .z…õ«∏éfEG ôYÉ°T ,øµ°SGQ ¿ƒLO{ .Oƒ≤ædÉH ∂à¶Ø

.zâjQÉà°S â°ùæa{ .IOÉ©°ùdG ™ª‚ ÉæfEÉa ,ÖàµdG ™ª‚ ÉeóæY ˆG ¿EÉa ,∂`` «àÑcôH º¡ªMGRh ,AÉ`` ª∏©dG ¢`` ùdÉL ,»æH É`` j πHGƒH áà«ŸG ¢`` VQC’G »«ëj ɪc ,á`` ªµ◊ÉH ܃∏≤dG »`` «ëj .zº«µëdG QƒYÉH øH ¿Éª≤d{ .Aɪ°ùdG ;±ô©f ’ Éææµd ,π¡÷G ∫ɵ`` °TCG º¶©e ≈∏Y Ö∏¨àdG øµÁ .z…õ«∏éfEG ÖJÉc ,»∏°ùµg ¢ShódCG{ .±ô©f ¿CG Oƒf ’ ÉæfC’ äÉe GPEGh ,ógÉéŸG ºFÉ≤dG ºFÉ`` °üdG øe π°†aCG ⁄É©dG .¬æe ∞∏N ’EG Égó`` °ùj ’ áª∏K ΩÓ`` °SE’G ‘ º∏K ⁄É©dG .z› ÖdÉW »HCG øH »∏Y{

139

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

,AÉ¡Ø°ùdG ¬H …QÉ“h ,Aɪ∏©dG ¬H »gÉÑàd º∏©dG º∏©àJ ’ ,»æH Éj ‘ á`ÑZQh ,¬«a GkógR º`` ∏©dG ´óJ ’h ,¢ùdÉéŸG ‘ ¬H »`` FGôJh âjCGQ GPEÉ` `a ,∂æ«Y ≈∏Y ¢`` ùdÉ`éŸG ÎNG ,»`` æH Éj ,á`` dÉ¡÷G o ¿EG ∂fEÉa ,º¡©e ¢ù∏LÉa ˆG ¿hô`` còj Éek ƒb ∂©Øæj ÉŸk ÉY ∂J º¡«∏Y ™`` ∏£j ˆG π©dh ,∑ƒ`` ª∏©j Ó`kn ` gÉL ∂`` J ¿EGh ,∂`` ª∏Y ˆG ¿hôcòj ’ É`` ek ƒb âjCGQ GPEGh ,º`` ¡©e ∂Ñ«`` °üàa ,áªMôH o ¿EG ∂fEÉa ,º¡©e ¢ù∏Œ Ó`` a ¿EGh ,∂ª∏Y ∂©Øæj ’ É`` Ÿk ÉY ∂J k ∂J .zº«µëdG QƒYÉH øH ¿Éª≤d{ .Év«Z ∑hójõj ÓgÉL .G kóHCG ∂fƒîj ø`` d …òdG ≥jó`` °üdG óŒ ¿CG »æ©j ,CGô`` ≤J ¿CG .z»°ùfôa ÖJÉc ,ø«àfƒe{

ÜÉàc∞«dCÉJ¬Ñ∏£àj…òdG¬°ùØfó¡÷GÖ∏£àjÅ«q °SÜÉàc∞«dCÉJ .z…õ«∏éfEG ÖJÉc ,»∏°ùµg ¢ShódCG{ .ÖJɵdG ìhQ πãÁ ɪgÓch ,ó«L ±ƒ`` °ù∏«a ,ô«àdƒa{ .¿ƒÑàµjh ,¿hDhô≤j øjòdG A’Dƒg ·C’G Oƒ`` ≤j .z»°ùfôa »Øë°Uh

’h ,πq ª`jo ’h ,≥aÉæjo ’ …òdG ¢`` ù«∏÷G ¬fEG :ÜÉàµdG ‘ π`` «b .∑ôq °S »°ûØjo ’h ,¬JƒØL GPEG ∂ÑJÉ©j ºc ¬dCÉ°SCG :ÜÉLCÉa ?¿É°ùfEG ≈∏Y ºµ– ∞«c :ƒ£°SQC’ π«b .z»fÉfƒj ±ƒ°ù∏«a ,ƒ£°SQCG{ ?CGô≤j GPÉeh ,CGô≤j ÉHk Éàc

140

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

ÜóJ q ,â«ŸG º°ù÷ÉH ¬Ñ`` °TCG ±ôdG ≈∏Y ≈≤∏e ƒgh ,ÜÉàµdG ¿EG ,ôJQÉ`` °S ∫ƒH ¿ÉL{ .ÇQÉ`` ≤dG ój ¬«dEG äó`` àeG Ée GPEG IÉ`` «◊G ¬`` «a .z»°ùfôa ÖjOCGh ±ƒ°ù∏«a Oƒªëe ¢SÉÑY{ .»æ«ØµJ ’ IóMGh IÉ«M ¿C’ ;ÜÉàµdG ÖMCG ÊEG .z…ô°üe ÖjOCG ,OÉ≤©dG

»àdG ∂∏J øe ó©`` °SCGh ≈∏MCG äÉYÉ`` °S »JÉ«M ‘ ±ô`` YCG ⁄ .z»dô«°T ¢ùª«L{ .»Ñàc ÚH É¡«°†bCG ?ßØë∏d AGhO ø`` Y …QÉîÑdG π«Yɪ`` °SEG ø`` H óª πÄ`` °S .ÖàµdG ‘ ô¶ædG ¿ÉeOEG :∫É≤a .z…õ«∏éfEG ÖJÉc ,»∏°ùµg ¢ShódCG{ .¢UÉÿG ¬HOCG »g ¿É°ùfEG πc äÉjôcP

…òdGƒa ,¬JGhQ äƒ`` e ¬©aQh ,™aôj ¿CG π`` Ñb º∏©dÉH º`` µ«∏Y ¿CG AGó¡`` °T ˆG π«Ñ`` °S ‘ Gƒ∏àb ∫ÉLQ ¿Oƒ«d √ó«H »`` °ùØf ⁄ G kóMCG ¿EÉa ,º¡àeGôc ø`` e ¿hôj ÉŸ ,Aɪ∏Y ˆG º`` ¡ã©Ñj »HÉë`` °U ,› Oƒ©`` °ùe øHG{.º∏©àdÉH º`` ∏©dG ɉEGh ,É`` ªk dÉY ódƒj .zπ«∏L ,› ¢SÉÑY øHG{.É¡FÉ«MEG øe s‹EG ÖMCG á∏«d ¢†©H º∏©dG ô`` cGòJ .zπ«∏L »HÉë°U

141

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

° ¯ ® ¬ ‫ ﱹ‬:¤É`` ©J ¬`` dƒb ‘ ø`` °ù◊G ∫É`` b É`` «fódG ‘ áæ`` °ù◊G ¿EG :‫ ´ ﱸ‬³ ² ±

.áæ÷G »g IôNB’G ‘h ,IOÉÑ©dGh º∏©dG »g

ø`` °S ¤EG ádƒØ£dG ìhô`` H ß`` Øà– ¿CG ƒ`` g á`` jô≤Ñ©dG ô`` °S ,»∏°ùµg ¢ShódCG{ .G kóHCG ∂°SɪM ó≤ØJ ’CG »æ©j Ée ,áNƒî«°ûdG .z…õ«∏éfEG ÖJÉc

GPEG »àdG AÉ«`` °TC’G :∫Éb ?»æà≤J AÉ«`` °TC’G …CG :º«µM πÄ`` °S OGQCG :π«bh .º`` ∏©dG »æ©j .∂©e âëÑ`` °S ∂àæ«Ø`` °S âbôZ .䃟ÉH ¬fóH ∑Óg áæ«Ø°ùdG ¥ô¨H ,Éek ÉeEG ¢SÉædG √òîJG Éek É÷ ᪵◊G òîJG øe :º¡°†©H ∫Ébh .zº«µM{ .QÉbƒdÉH ¿ƒ«©dG ¬à¶M’ ᪵◊ÉH ±ôY øeh Ò≤M A»°T ‘ ƒdh ,¬«dEG Ö°ùf øe πc ¿CG º∏©dG ±ô`` °T øe .zá©HQC’G áªFC’G óMCGh ¬«≤a ,»©aÉ°ûdG{ .¿õM ¬æY ™aQ øeh ,ìôa ,¬Ñëj AGOQ ¬fÉëÑ`` °S ˆ ¿EÉa ,º∏©dÉH ºµ«∏Y ,¢SÉædG É¡jCG É`` j ¿EÉa ,¬FGOôH - πLh õY - ˆG √GOQ º∏©dG øe ÉHk ÉH Ö∏W øªa ,∂dP √AGOQ ¬Ñ∏`` °ùj ÓÄd ,äGôe çÓK ¬Ñà©à`` °SG ÉÑk fP Ö`` fPCG .z› ÜÉ£îdG øH ôªY{ .äƒÁ ≈àM ÖfòdG ∂dP ¬H ∫hÉ£J ¿EGh ¤EÉa ,º∏©H óWƒj ⁄ õq Y πch ,É`` Hk ÉHQCG ¿ƒfƒµj AÉ`` ª∏©dG OÉc .z¢ù«b øH ∞æMC’G{ .√Ò°üe ∫P 142

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

…CÉH :â∏≤a ,»`` æ≤àYCGh ,ºgQO áÄe çÓãH …’ƒe ÊGÎ`` °TG ≈àM áæ`` °S ‹ ⓠɪa ,º∏©dÉH âaÎMÉa ?±ÎMCG A»`` °T ,ó«©édG »`` HCG øH ºdÉ`` °S{ .¬d ¿PBG º∏a ,Gôk FGR á`` æjóŸG ÒeCG ÊÉ`` JCG .z`g98:ä

¿Éc äô≤àaG ¿EG ∂fEÉa ,º∏©dÉH ∂«∏Y :¥Gô©dÉH »HCG s‹EG Öàc k ∂d ¿Éc â«æ¨à°SG ¿EGh ,’Ée k ∂d .zôµH »HCG øH ô«HõdG{ .’ɪL ,AGƒ¡dG ‘ Ò£dGh ,AÉ`` ŸG ‘ äƒ◊G √ɵH ⁄É©dG äÉ`` e GPEG .√ôcP ≈°ùæjo ’h ¬¡Lh ó≤Øjo h .z…ôgõdG{ .∫ÉLôdG ¿GôcP ’EG ¬Ñëj ’h ,ôl cn Pn º∏©dG

ÜôbCG ’h ,Gôk ` `ªK Ö«WCG ’h ,Gôk ` `ªY ∫ƒWCG Iôé`` °T º`` ∏YCG ’ .z»HôY ÖjOCG ,ßMÉédG{ .ÜÉàc øe ≈æà› ’EG π≤©dG ƒªæj ’h ,á°VÉjôdGh ΩÉ©£dÉH ’EG ó`` °ù÷G ƒªæj ’ .ÒµØàdGh á©dÉ£ŸÉH »`` æfÉN ¿EG ¬`` H ƒ`` ¡dCG ,»`` HÉàc äƒ`` ∏N ¿EG ≥jó`` °U ≈`` ahCG .»HÉë°UCG .º«ªM ≥jó°U ó«÷G ÜÉàµdG .É¡æe IOÉØà°S’ÉH QOÉÑa ,á«fÉ› áMÉ«°Sh ,á©àe IAGô≤dG .Égôé¡J Óa ,∂d ≥jó°U ÒN áÑൟG 143

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

.É¡JQÉjõH ∂°ùØf ™àªa ,AÉæZ á≤jóM áÑൟG .ìÉéædG äÉLQO ¤hCG IAGô≤dG .É¡æe Ohõà∏d ´QÉ°ùa ,ìhôdGh π≤©∏d AGòZ IAGô≤dG ‘ É¡æe IOÉØà`` °SÓd ;ÖàµdG ¢†©H IQÉ©à`` °SG ≈∏Y ¢UôMG .∂ZGôa âbh .ô¨°üdG òæe ò«eÓàdG ‘ É¡YQR »¨Ñæj IOÉY IAGô≤dG ÖM iô› Ò¨J q ¿CG ≈`` æ“CÉa ,π`` °†aCÓd »JÉ«M iô› är Ò`q ` Z .π°†aCÓd ∂JÉ«M .∂Ñàc øe ∂∏Ñ≤à°ùe ôfCG .ÜÉàc ¿ÉeõdG ‘ ¢ù«∏L ÒN .π¡÷G ≈∏Y »°†≤æd ;ÉæjójCG ‘ ∂jój ™°V .ôé◊G ≈∏Y ¢û≤ædÉc ,ô¨°üdG ‘ º∏©dG .ójóL ƒg Ée ≈∏Y ´ÓW’ÉH ∂°ùØf Qƒq W k øµæd .π¡÷G ÜQÉëædh ,ɪk ∏©àeh É«k YGh Ó«L º∏©dGh IAGô≤dÉH ¬HQÉëæ∏a ,áeC’G hóY π¡÷G ¿EÉ` `a ,∞bƒJ .ôµØdGh ’ º¡Ø p eo ,ÜÉ`` é◊G ≈∏Y A…ô`` L ,ÜGƒHCÓd èl ` `dGh ÜÉ`` àµdG .º∏µàj ’ ≥WÉfh ,º¡Øjn 144

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

.∑ƒ∏ŸG ¢ùdÉ› ‘ ÚcÉ`` °ùŸG â`` °ù∏LCG ᪵◊G ¿EG ,»æH Éj .zº«µëdG QƒYÉH øH ¿Éª≤d{ .∂ægP ôfCÉa ,∂àeóN ‘ ÉæàÑàµe ⁄ GPEG ¿ƒÑ°ü©àeh ,ôµØf ¿CG ™£à`` °ùf ⁄ GPEG ÚfÉ› øëf .z¿ƒWÓaCG{ .ôµØf ¿CG Dhô‚ ⁄ GPEG ó«ÑYh ,ôµØf ¿CG Oôf .Ó©∏d ≈bôJ áeCG ,CGô≤J áeCG .πeɵdG ¿É°ùfE’G ™æ°üJ IAGô≤dG .π≤©∏d Ak GòZ IAGô≤dG ‘ ¿C’ ;CGô≤f .¢ù«∏L ÒN ¢ù«ØædG ÜÉàµdG .ÜÉàµdG ™e π«MôdG ≈∏MCG ɪa ,¬«a âÑZh ,ÜÉàµdG â£HCÉJ πª©dG Éæ«∏Y π¡`` °Sh ,¿BGô≤dG ®ÉØdCG ßØM Éæ«∏Y Ö©`` °U Éfq EG Ö©`` °üjh ,¿BGô≤dG ßØM º¡«∏Y π¡`` °ùj Éfó©H øe q¿EGh ,¬H .z› Oƒ©°ùe øH ˆGóÑY{ .¬H πª©dG º¡«∏Y .áØ«î`` °S äÉjGóH ᪫¶©dG QɵaC’Gh ᪫¶©dG ∫ɪYC’G πµd .z»°ùfôa »Øë°Uh ±ƒ°ù∏«ah ∞dDƒe ,ƒeÉc ô«ÑdCG{ ,…Gƒéæªg â`` °ùfQCG{ .ÜÉàµdG øe ≈ahCG ≥jó`` °U øe ∑Éæg ¢`` ù«d .z»µjôeCG »Øë°Uh ÖJÉc

145

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

.z› ¿ÉØY øH ¿ÉªãY{ .¿BGô≤dG IAGôb øe ™Ñ°ûJ ⁄ ܃∏≤dG äô¡W ƒd QÉ«Wh Ö`` JÉc ,…ô«Hƒ`` °ùµjEG-âfÉ°S hO ¿Gƒ`` £fCG{ .Oƒ`` ¡éŸG ƒ`` g º¡j É`` e

.z»°ùfôa

ÚdhC’G º`` ∏Y ¬«a ¿EÉa ,¿BGô`` ≤dG GhÌ`` fÉa º`` ∏©dG ”OQCG GPEG .z› Oƒ©°ùe øH ˆGóÑY{ .øjôNB’Gh øjòdG :â`` ÑLCÉa ?…ô`` °ûÑdG ¢ùæ÷G Oƒ≤«`` °S øªY â∏Ä`` °So .z»°ùfôa ÖJÉc ,ô«àdƒa{ .¿hDhô≤j ∞«c ¿ƒaô©j .G kóHCG ∂fƒîj ø`` d …òdG ≥jó`` °üdG óŒ ¿CG »æ©j ,CGô`` ≤J ¿CG .z»°ùfôa ÖJÉc ,ø«àfƒe{

.ácô©e …CG øe iƒbCG ÖàµdG ¢†©H IAGôb ¿ƒµJ Éfk É«MCG ,ÜÉàµdG ¤EG π`` ≤àfG º`` K ,∫É`` LôdG Qhó`` °U ‘ º`` ∏©dG ¿Éc .z»ÑWÉ°ûdG{ .∫ÉLôdG …ójCÉH ¬–ÉØeh .z¢Sƒ«dÉL ¢SƒdhCG{ .âeÉ°U ºl ∏©e ÜÉàµdG .z…ô°üe ÖjOCG ,OÉ≤©dG Oƒªëe ¢SÉÑY{ .ôª©dG π«£J IAGô≤dG

º∏©àJ ¿CG ¿hO ,Ö`` àµdG øe ÉHk Éàc íàØJ ¿CG ™«£à`` °ùJ ’ â`` fCG .z»æ«°U πãe{ .ÉÄk «°T ¬æe .√ôKCG ≈≤Ñjh ,π≤©dG Ögòjh ,¬Ñàc ≈≤ÑJh ,º«µ◊G Ö`` gòj .z»HôY ÖjOCG ,ßMÉédG{ 146

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

’EG ,ó«dG ÆQÉ`` a ¬ÑMÉ`` °Uh ,ÎaO √ój ‘h G kóMCG â`` jCGQ É`` eh .zAÓ©dG øH hôªY ƒHCG{ .¬ÑMÉ°U øe π°†aCGh π≤YCG ¬fCG äó≤àYG ≈∏Y ÇQÉ≤dG åëà`` °ùJ »àdG ÖàµdG ∂∏J »g ÖàµdG ™`` ØfCG ¿EG .z»°ùfôa ÖJÉc ,ô«àdƒa{ .É¡eÉ“EG Ö«éf{ .∞≤ãŸG ƒg ÖàµdG ÇQÉbh ,º∏©àŸG ƒ`` g ±ô◊G ÇQÉb .z…ô°üe »FGhQh ÖjOCG ,®ƒØëe øHG{ .äGÌ©dG ¿ƒ`` eCÉe ÜÉàµdGh ,äGƒØg hP ܃ë`` °üe πc .z™Ø≤ªdG ,ÜOôc êQƒL{ .Öàµj ¿CG ‘ á`` ÑZôdG √QhÉ`` °ùJ GÒãc k CGô≤j ø`` e ¿EG .zájõ«∏éfEG á«FGhQ

øe äÉYÉ°ùH ΩCÉ` `°ùdG äÉYÉ`` °S ∫GóÑà`` °SG ƒg á©dÉ£ŸG ÖM .zƒµ«°ùàfƒe{ .á©àŸG Iôe √CGôbG ,≥jó`` °U ¤EG ±ô©àJ ¤hC’G Iô`` ª∏d ÉHk Éàc CGô`` bG .zá«æ«°U ᪵M{ .ÉÁób k É≤k jó°U ±OÉ°üJo á«fÉK ,õªdƒg ∫ófh ôØ«dhCG{ .IÈÿG øe IÉ«M Éfk É«MCG …hÉ°ùJ ô`` t°üÑn Jn á¶◊ .z»µjôeCG ôYÉ°Th ÖJÉch Ö«ÑW Iôª∏d É`` gGQCG ÊCÉch ,»`` JÉ«M ∫Gƒ`` W äÉ`` ª∏µdG ¤EG ô`` ¶fCG .z»µjôeCG »Øë°Uh ÖJÉc ,…Gƒéæªg â°ùfQCG{ .¤hC’G 147

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

√òg‘ÖàµdG ’ƒ∏a,á°UÉÿG»àÑàµe∑ôJiƒ°S »∏Yõ©j ’ q .zQhÉ¡æHƒ°T{ .¢SCÉ«∏d á°ùjôa πjƒW øeR òæe â©bƒd É«fódG ¬©e øe ¢ûMƒà`` °ùj :∫É≤a ?¢ûMƒà`` °ùJ ÉeCG :º¡`` °†©Ñd π«b .ÜÉàµdG :∫Éb ?¬∏c ¢ùfC’G Éeh :π«b !?¬∏c ¢ùfC’G ¬eó≤J Ée ≈∏Y ’ ,¢SÉædG øe Ö∏£jo Ée ≈∏Y IQÉ°†◊G ≈æn Ñr Jo .z»°ùfôa QÉ«Wh ÖJÉc ,…ô«Hƒ°ùµjEG-âfÉ°S hO ¿Gƒ£fCG{ .º¡d ∞dDƒe ,ƒ`` eÉc ô«ÑdCG{ .¬`` °ùØf áÑbGôe ¬`` ∏≤Y ™«£à`` °ùj øe ∞`` ≤ãŸG .z»°ùfôa »Øë°Uh ±ƒ°ù∏«ah

:™HQC’G äÉjɨdG √òg øe IóMGh ¤EG …ODƒJ ¿CG »¨Ñæj ÖàµdG .zΩÉ¡fO ¿ƒL{ .IóFÉØdG hCG ,á©àŸG hCG ,iƒ≤àdG hCG ,᪵◊G ¤EG ¿CÉ` `°T ,ÉÄk «`` °T É¡æe CGô≤j ⁄h ,IÒãc ÉÑk àc ∂`` ∏Á øe ¿CÉ` `°T .zäôchQ{ .¬©ªL …òdG õæµdGh π«îÑdG ’EG º∏µàJ ’ »¡a ,¢SÉædG ábGó°U øe π°†aCG ÖàµdG ábGó°U ,Éæ∏¨°ûj Ée ∑Éæg ¿ƒµj ÉeóæY âµ°ùJh ,øëf ójôf ÉeóæY .z¿RhÉgÉ°ûfƒe ¿ƒaô¡jGôa{ .G kóHCG Ö∏£J ’h ,ɪk FGO »£©J É¡fEG ¬æWÉH ‘ øµdh ,QÉÑNE’G øY ójõj ’ √ôgÉX ‘ ïjQÉàdG ¿EG .z¿hó∏N øHG{ .≥«≤–h ô¶f ∞dDƒe ôdófÉg ∫É«fGO{ .Úeô› Gƒfƒµj ¿C’ á°VôY πbCG ¿ƒØ≤ãŸG .z»µjôeCG â°ùjQÉæ«°Sh

148

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

,»ª∏©dG ∫É«ÿG Öàc GhDhô≤j ¿CG á°SÉ«°ùdG ∫ÉLQ ≈∏Y Öéj »`` °S ôKQBG{ .á«`` °ù«dƒÑdG ¢ü`` °ü≤dGh ô≤ÑdG IÉYQ Öàc ¢`` ù«dh .z…õ«∏éfEG ´ôàîeh »ª∏Y ∫É«N ∞dDƒe ,∑QÓc .zá«°ùfôa á«FGhQ ,ófÉ°U êQƒL{ .G kójóL É≤k aCG Oô°ùj ñQDƒe πc ôYÉ`` °T ,ô`` °ùJQÉÑ∏jôZ õfGôa{ .»æ¨«a ôo ©`` u°ûdG ÉeCG ,çó`` ëàj Ì`` ædG .z…hÉ°ùªf πjƒfɪjEG{ .ájô≤Ñ©dG ¢ü≤æJh ,᪵◊G OGOõJ ôª©dG Ωó≤J ™e .z»fɪdCG ±ƒ°ù∏«a âfÉc

.É¡d ôªK ’ ábQƒŸG Iôé°ûdÉc ¬ª∏©H πª©j ’ …òdG ¿É`` °ùfE’G .z»HôY ÖjOCGh ±ƒ°üàe ±ƒ°ù∏«a ,…ó«MƒàdG ¿É«M ƒHCG{ .z¿ƒWÓaCG{ .É¡JGP ™e ìhôdG QGƒM ÒµØàdG

≈∏Y Iô£`` °ùŸÉH Üô`` °†J ¿CG »Øµj ’ á`` aÉ≤K ™æ`` °üJ »`` µd .z»°ùfôa »Øë°Uh ±ƒ°ù∏«ah ∞dDƒe ,ƒeÉc ô«ÑdCG{ .™HÉ°UC’G A»°T …CG ¿É≤JEG ¬æµÁ È°üdG ¿É≤JEG ¬æµÁ …òdG ¿É`` °ùfE’G .z»µjôeCG »YÉæ°U ,»éfQÉc hQófCG{ .ôNBG .π≤©dG ájôM ƒgh ’CG ,ájô◊G øe G kóMGh ÉYƒf k ’EG ±ôYCG ’ .z»°ùfôa QÉ«Wh ÖJÉc ,…ô«Hƒ°ùµjEG-âfÉ°S hO ¿Gƒ£fCG{

149

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

∂à«dhDƒ°ùe≈∏YCGô≤à∏a ,ÖàµdG‘IOƒLƒe⁄É©dGQGô°SCG πc .z»µjôeCG â°ùjQÉæ«°Sh ∞dDƒe ôdófÉg ∫É«fGO{ .á°UÉÿG ,ófÉ`` °U êQƒL{ .¬à©àeh ¬Jƒbh ¬JCÉaɵe πH ,AôŸG ÜÉ≤Y πª©dG ¢ù«d .zá«°ùfôa á«FGhQ

RÉ«àeG ƒ¡a ´Éªà`` °S’G ÉeCG ,áaô©ŸG ¢UÉ`` °üàNG øe ΩÓµdG .z»µjôeCG ôYÉ°Th ÖJÉch Ö«ÑW ,õªdƒg ∫ófh ôØ«dhCG{ .᪵◊G .z…õ«∏éfEG ôYÉ°T ,èæj OQGhOEG{ .äÉs«u∏µdÉH ΩÉŸE’G »g ᪵◊G ¿ƒæ≤à«`` °S É¡æ«M º¡fEÉa ,ÚØbGh Gƒ`` Ñàµj ¿CG ÜÉsàµo dG ≈`` ∏Y .z»µjôeCG »Øë°Uh ÖJÉc ,…Gƒéæªg â°ùfQCG{ .IÒ°ü≤dG πª÷G áHÉàc â`` °ûjôH âdƒJôH{ .ìÓ`` °S ÜÉàµdÉa ,ÉHk Éàc ∫hÉæJ ,™FÉ÷G É`` ¡jCG .z»fɪdCG »Mô°ùe ÖJÉch ôYÉ°T ÖJÉc ,ô`` aƒg ∂jQEG{ .¬Ñ∏b IAGô`` b ™«£à`` °ùj ’ øe ɪk ∏©àe ¢`` ù«d .z»µjôeCG »YɪàLG ¢Só«∏bEG{ .á`` °Sóæ¡dG ¤EG …ODƒj »q µp ∏n en ≥jôW øe ∑Éæg ¢`` ù«d .z»fÉfƒj »°VÉjQ

ájÉ¡ædG ‘ õµJôJ ,GkOGóÑà°SG Égó°TCG ≈àM ,Iƒ≤dG ∫ɵ°TCG πc .z…õ«∏éfEG ±ƒ°ù∏«a ,Ωƒ«g ó«ØjO{ .ôµØdG ≈∏Y .∂∏≤Y ΩGóîà`` °S’ á«aɵdG áYÉé`` °ûdÉH ≈∏ëàJ ¿CG ∂`` «∏Y .z»fɪdCG ±ƒ°ù∏«a âfÉc πjƒfɪjEG{

150

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

’ƒ≤©dG ∫ƒ≤©dG πgCG Gƒ oëjQCÉa

≈≤n °ûæd Ip É«◊G ¤EG Éæ«JCG Ée

.z»fÉæÑd ôYÉ°T ,»°VÉe ƒHCG É«∏jEG{ ,øjô«°S øHG{ .ºµæjO ¿hòNCÉJ øªY Ghô¶fÉa ,øjO º∏©dG Gòg ¿EG .zº∏°ùe ôuÑ©eh çóëe ɪJÉ¡ªdG{ .⁄É`` ©∏d √ójôJ …òdG Ò«¨àdG â`` fCG ¿ƒµJ ¿CG ∂`` «∏Y .z…óæg º«µMh ±ƒ°ù∏«a ,…ófÉZ

¿É°ùfEG πc ™°SƒH ¿C’ ,∫ƒ¡éŸG ≈°ûîjn ¿CG ¿É`` °ùfE’ ≈¨Ñæj ’ ôYÉ°T ,ƒ∏jƒc ƒdhÉH{ .¬eõ∏j Ée ≈∏Y π°üëj ¿CGh ,¬JÉ«M Ò¨j ¿CG .z»∏jRGôH »FGhQh ∞dDƒeh á«FGhQ ,ófÉ`` °U êQƒ`` L{ .¿É`` °ùfE’G Ö`` ∏b Òæj ¿CG ¿É`` æØdG á`` ª¡e .zá«°ùfôa

É¡«a π©`` °ûJ »àdG áYô`` °ùdÉH GƒÑàµj ¿CG ÜÉsàµdG ™«£à`` °ùj ’ .ÒµØàdG ¢†©H ¤EG êÉà– áHÉàµdÉa ,Ühô`` ◊G äÉeƒµ◊G .z»fɪdCG »Mô°ùe ÖJÉch ôYÉ°T â°ûjôH âdƒJôH{

¬«ª`` °ùf …òdG »ZÉeódG ¿Éé«¡dG ∂`` dP Iƒ¶M øe É`` ¡d Éj .z…õ«∏éfEG ±ƒ°ù∏«a ,Ωƒ«g ó«ØjO{ .Gôk µa ÒZ Iƒ≤H Aô`` ŸG øë`` °ûj IOGQEG á`` ª∏µH ß`` Ø∏àdG Oô`` › ¿EG .z»µjôeCG á∏°S Iôc ÜQóe âjÉf »HƒH{ .ájOÉY 151

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

ÖJÉc ,õæµjO õdQÉ°ûJ{ .IÒ¨°U É¡ë«JÉØe ÜGƒHC’G ºî`` °VCG ≈àM .z…õ«∏éfEG »FGhQh

.ÖFÉ`` °üdG º¡ØdG AGóYCG ɪg ∫ɪàM’G á`` ∏bh Ö`` °†¨dG ¿EG .z…óæg º«µMh ±ƒ°ù∏«a ,…ófÉZ ɪJÉ¡ªdG{ AGsôL É¡àdÉM Aƒ°ùJ Ée ÉÑk dÉZ ,ΩÉ°ùLC’G πãe É¡∏ãe ,∫ƒ≤©dG .z…õ«∏éfEG »FGhQh ÖJÉc ,õæµjO õdQÉ°ûJ{ .IóFGõdG áMGôdG â`` °ûjôH âdƒJôH{ .π≤©dG ¤EG IOƒ`` ©dG øe ≥`` °TCG á∏MQ øe ¢ù«d .z»fɪdCG »Mô°ùe ÖJÉch ôYÉ°T

™`` °†j ¿CG Öéj ’ ¬æµd ,áaô©ª∏d GkOhó`` M º`` ∏©dG ™`` °†j ób .z…õ«∏éfEG ÖJÉch »°VÉjQh ±ƒ°ù∏«a ,π°SGQ ófGôJôH{ .∫É«î∏d GkOhóM ¢ù«d Gòg øµd ,É¡∏gÉŒ º`` àj Ée ÉÑk dÉZ Ió«÷G áë«`` °üædG .zájõ«∏éfEG áÑJÉc ,»à°ùjôc ÉKÉLCG{ .É¡FÉ£YEG ΩóY ‘ ÉÑk Ñ°S IóFÉØdG Ωó©æe √QÉÑàYG øµÁ ’ ôNBG AÉÑYCG øe ∞Øîj øe .z…õ«∏éfEG »FGhQh ÖJÉc ,õæµjO õdQÉ°ûJ{ .⁄É©dG Gòg ‘ ,ÉæJÉ«M äÉëØ°U øe IóMGh áëØ°U ƒdh ,≥jõ“ ÉææµÁ ’ ,ófÉ`` °U êQƒL{ .QÉædG ‘ ¬∏eɵH ÜÉ`` àµdG AÉ≤dEG ÉæfɵeEÉH ø`` µd .zá«°ùfôa á«FGhQ

,¬H ´Éàªà`` °S’G ƒg ∫hC’G :Ée ÜÉàc IAGô≤d ¿É`` ©aGO ∑É`` æg »`` °VÉjQh ±ƒ`` °ù∏«a ,π`` °SGQ ófGôJôH{ .¬JAGô≤H »gÉÑàdG ƒg ÊÉ`` ãdGh .z…õ«∏éfEG ÖJÉch

152

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

âª∏©Jh ,¿É`` æKG ∑óæY ¿Éc GPEÉ` `a ,ÖfGQC’G π`` ãe Qɵ`` aC’G ó©H π«`` °üa ≈∏Y π`` °ü– ±ƒ`` °ùa ,ɪ¡©e πeÉ©àdG á«Ø«c .z»µjôeCG ÖJÉc ,∂ÑæjÉà°T ¿ƒL{ .Ò°üb âbh Ée ìô°ûj ¿CG áeÉàdG IóMƒdÉH √Qƒ©`` °T πX ‘ ÖJɵdG ∫hÉëj .z»µjôeCG ÖJÉc ,∂ÑæjÉà°T ¿ƒL{ .¬Mô°T øµÁ ’ ÜÉÑ`` °SCG óMCG Gògh ,IAGô≤∏d É`` àk bh G kóHCG QGô`` °TC’G ∂`` ∏Á ’ .z»µjôeCG â°ùjQÉæ«°Sh ∞dDƒe ôdófÉg ∫É«fGO{ .ºgô°T ÉæLGôNEG óMCG ™«£à`` °ùj ’ ,áæL ¿ƒµJ ¿CG IôcGòdG ¿ÉµeEÉH k G É¡fɵeEÉH ¿CG ɪc ,É¡æe ™«£à°ùf ’ ɪk «ëL ¿ƒµJ ¿CG É`` °†jC .z»µjôeCG ∞≤°SCG ≠fódÉÑ°S ôà°ùµf’ ¿ƒL{ .É¡æe Ühô¡dG ,π`` °SGQ ófGôJôH{ .᪵◊G áHGƒH ƒg âbƒdG ᫪gCG Ωó`` Y ∑GQOEG .z…õ«∏éfEG ÖJÉch »°VÉjQh ±ƒ°ù∏«a

IòJÉ`` °SC’G πc ÆôØj ¿CG ó©H ,√Dhô≤f Ée ≈∏Y óªà©j ¬fƒµf Ée ≈∏Y á©eÉL π`` °†aCG ÖàµdG ø`` e áYƒªéªa ;É`` 檫∏©J ø`` e .z…óæ∏൰SCG ñQDƒeh ÖJÉc ,π«dQÉc ¢SÉeƒJ{ .¥ÓWE’G ºdÉY QGƒjO ¢ùª«L{ .íàØJo ÉeóæY ’EG πª©J ’ ,äÓ¶ŸÉc ∫ƒ≤©dG .z…óæ∏൰SCG »FÉjõ«ah »FÉ«ª«c .zájõ«∏éfEG áÑJÉc ,»à°ùjôc ÉKÉLCG{ .Ωó≤àdG ô°S ájGóÑdG

153

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

™bGƒdG É¡Ñ©`` °T π¡éj OÓ`` H ᫪`` °ùJ øµÁ ∞«c ±ô`` YCG ’ á«`` °SÉ«°S á£`` °TÉfh áÑJÉch á`` ∏ãªe Gó`` fƒa ø«L{ .Iô`` M GkOÓH ï`` jQÉàdGh .z᫵jôeCG

áæ`` °SCG ≈∏Y ¢ù«dh ,º`` ¡eÓbCG áæ`` °SCG ≈∏Y ∫É`` LôdG ∫ƒ`` ≤Y .z»eÓ°SEG óFÉbh ¢SQÉah π«∏L »HÉë°U ,› ó«dƒdG øH ódÉN{ .º¡MÉeQ â°ùjQÉæ«°Sh ∞dDƒe ôdófÉg ∫É«fGO{ .ÉHk Éàc ¬©e Ö∏éj ⁄ øª«a ≥ãJ ’ .z»µjôeCG

±ƒ°ù∏«a Ωƒ«g ó«ØjO{ .¿ÉgÈdG ≈∏Y ¬fÉÁEG »æÑj øe ƒg º«µ◊G .z…õ«∏éfEG

ºgCG ó`` MCGh ,äÉaGôî∏d »`` °SÉ°SC’G Qó`` °üŸG ƒ`` g ±ƒ`` ÿG ájGóH ƒg ±ƒÿG ≈∏Y QÉ`` °üàf’Éa Gòd ;Iƒ`` °ù≤dG QOÉ°üe .z…õ«∏éfEG ÖJÉch »°VÉjQh ±ƒ°ù∏«a ,π°SGQ ófGôJôH{ .᪵◊G .ádÉ£ÑdG áYɶa πãe ‘ â`` °ù«d É¡æµd ,™«¶a πªY áHÉàµdG .z…óæ∏൰SCG ñQDƒeh ÖJÉc ,π«dQÉc ¢SÉeƒJ{

k k ¢TƒMƒdGøe Ó«∏b≈∏YC Gh ,äÉfGƒ∏¡ÑdG øe Ó«∏bπbC G ÜÉsàµo dG .z»µjôeCG ÖJÉc ,∂ÑæjÉà°T ¿ƒL{ .áHQóŸG øH óªMCG{ .ÒÿG â`` jƒf Ée ÒîH ∫GõJ ’ ∂`` fEÉa ,ÒÿG ƒp ` `fr Gp .záæ°ùdG πgCG áªFCG óMCGh »eÓ°SEG ¬«≤a ,ˆG ¬ªMQ πÑæM

…òdG π≤©dG ‘ πH ,AÉ«°TC’G äGP ‘ á«`` °UÉN ¢ù«d ∫ɪ÷G .z…õ«∏éfEG ±ƒ°ù∏«a ,Ωƒ«g ó«ØjO{ .É¡∏eCÉàj 154

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

ñQDƒeh ÖJÉc ,π«dQÉc ¢SÉeƒJ{ .äɪ∏µdG øe áMÉ°üa ÌcCG ⪰üdG .z…óæ∏൰SCG ÉaƒdG ƒHCG{ .䃵°ùdÉH óMCG ∂æÑ∏¨j Óa ΩÓµdÉH óMCG ∂Ñ∏Z ¿EG .z»°SQÉa äÉ«°VÉjQ ºdÉY »fÉLRƒÑdG ΩÉ`` °SQ ƒ`` °Sɵ«H ƒ∏HÉH{ .äGôcòŸG áHÉàµd iô`` NCG á≤jôW º`` °SôdG .z»fÉÑ°SEG äÉëfh ±ƒ°ù∏«ah Ö«ÑW øjÉà°ûæjEG äôÑdCG{ .¬æe øµJ ⁄ GPEG ™l FGQ Al »°T º∏©dG .z»fɪdCG

áLPÉ`` °S IôgƒL ôgÉ£dG ¬Ñ∏bh ,¬jódGh ó`` æY áfÉeCG »Ñ`` °üdG ,¬«∏Y ¢û≤æj Ée πµ`` d πHÉb ƒgh ,IQƒ`` °Uh ¢û≤f πc øe á«dÉN o Áon Ée πc ¤EG πFÉeh .zº∏°ùe ±ƒ°ù∏«ah ¬«≤a »dGõ¨dG óeÉM ƒHCG{ .¬«dEG ∫É ,π«dQÉc ¢SÉeƒJ{ .RÉ‚E’G πãe É¡eGÎMGh ¢ùØædÉH á≤ãdG »æÑj ’ .z…óæ∏൰SCG ñQDƒeh ÖJÉc

.É¡æY ßØë«d õLƒJh ,É`` ¡æe ™ª`` °ù«d π«£J Üô©dG âfÉc .zá©Ñ°ùdG AGô≤dG óMCG AÓ©dG øH hôªY ƒHCG{

.¿ƒë°üdG π°ùZ AÉæKCG ‘ ƒg ÜÉàµd §«£îà∏d âbh π°†aCG .zájõ«∏éfEG áÑJÉc ,»à°ùjôc ÉKÉLCG{

º¡Ñëf øjòdG É`` eCGh ,AÉHô¨∏d iƒ`` °S Ak GógEG Ö`` àµf ’ ø`` ëf ‘ ™«bƒJ ¤EG á`` LÉM ‘ Gƒ`` °ù«dh ,ÜÉàµdG ø`` e AõL º`` ¡a .zájôFGõL á«FGhQh áÑjOCG ,»ªfɨà°ùe ΩÓMCG{ .áëØ°üdG 155

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

ñQDƒ` `eh Ö`` JÉc ,π`` «dQÉc ¢`` SÉeƒJ{ .Ö` q ` p Ö`l ` ∏b á`` aô©e πc áo ` `jGóH .z…óæ∏൰SCG Ö«ÑW QõàjÉØ°T äôÑdCG{.¢SÉædG ∑ó∏≤j ó≤a ,™FGQ A»`` °T π©ØH ºb .z»fɪdCG ±ƒ°ù∏«ah äôÑdCG{ .»`` eƒ«dG ∑ÒµØàd Ö«JôJ IOÉ`` YEG iƒ`` °S ¢ù«d º∏©dG .z»fɪdCG ±ƒ°ù∏«ah Ö«ÑW øjÉà°ûæjEG

.G kóHCG »¡àæj ’ ¬ª«∏©J ø`` µd ,Ée Éeƒj k AôŸG πªY »¡àæj ó`` b .z»µjôeCG »FGhQh ÖJÉc ,(ÜC’G) ÉehO Qóæ°ùµdCG{ ÖJÉc ,π«dQÉc ¢SÉeƒJ{ .áaq O ÓH áæ«Ø`` °S πãe ±óg ÓH ¢üî`` °T .z…óæ∏൰SCG ñQDƒeh

∫ÉØWC’G õ«Ø– ÉeCG ,IGOCG É`` ¡fƒc øY ójõJ ’ É`` «LƒdƒæµàdG ,¢ùà«L π«H{ .¢SQóŸG ƒg ô`` °üæY ºgCÉa ,É©k e ¿ƒ∏ª©j º¡∏©Lh .zâaƒ°Shôµ«e ácô°T ¢ù°SDƒe ,ˆG ¬ªMQ πÑæM øH óªMCG{ .É°üdÉN k ¿Éc GPEG A»°T ¬dó©j ’ º∏©dG .záæ°ùdG πgCG áªFCG óMCGh »eÓ°SEG ¬«≤a

á«Ø«c º∏q ©JCG »`` µd ;¬∏ªY ™o «£à`` °SCGn ’ Ée É`` ªk FGO π`` ªYCG ÊEG .z»fÉÑ°SEG äÉëfh ΩÉ°SQ ƒ°Sɵ«H ƒ∏HÉH{ .¬∏ªY .πeC’G ≈∏Y å©Ñj Ée ɪk FGO ¬jódh ,πeC’G ºFGO …ƒ≤dG π≤©dG .z…óæ∏൰SCG ñQDƒeh ÖJÉc ,π«dQÉc ¢SÉeƒJ{

156

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

¿C’ ;ÜGô`` °ûdGh ΩÉ©£dG ¤EG º`` ¡æe êƒMCG º`` ∏©dG ¤EG ¢`` SÉædG ,ÚJôe hCG Iôe Ωƒ«dG ‘ ÜGô`` °ûdGh ΩÉ©£dG ¤EG êÉàëj πLôdG .zˆG ¬ªMQ πÑæM øH óªMCG{ .¬°SÉØfCG Oó©H º∏©dG ¤EG ¬àLÉMh .ÆQÉØdG ΩÓµdÉH A»∏e ΩÓch ,ÆQÉ`` a ΩÓc :¿ÉYƒf ΩÓµ`` dG .z»°SQÉa »FÉ«ª«ch ôYÉ°T »FGô¨£dG{

hóÑj πbC’G ≈∏Y ¬∏©LÉa ¿É≤JEÉH A»`` °T πªY ™£à`` °ùJ ⁄ GPEG .zâaƒ°Shôµ«e ácô°T ¢ù°SDƒe ,¢ùà«L π«H{ .Éæk ≤àe k ` °ùe ájGóÑdG ‘ ¿Éc π«Ñf π`` ªY πc ÖJÉc ,π«dQÉc ¢SÉeƒJ{ .Ó«ëà` .z…óæ∏൰SCG ñQDƒeh .zájôFGõL á«FGhQh áÑjOCG ,»ªfɨà°ùe ΩÓMCG{ .ÜOC’G ódƒj √óMh ìô÷G øe

»£`` °Sƒàe øe á`` °VQÉ©e É`` ªk FGO ¬`` LGƒJ á`` ª«¶©dG ìhô`` dG .z»fɪdCG ±ƒ°ù∏«ah Ö«ÑW øjÉà°ûæjEG äôÑdCG{ .AÉcòdG .z»µjôeCG »FGhQh ÖJÉc ,(ÜC’G) ÉehO Qóæ°ùµdCG{ .ìÉéædG πãe íéæj A»°T ’ .z»fɪdCG ±ƒ°ù∏«ah Ö«ÑW QõàjÉØ°T äôÑdCG{.IOÉ«b Ihó≤dG ƒ`` °Sɵ«H ƒ∏HÉH{ .á«eƒ«dG IÉ`` «◊G QÉÑZ ìhôdG øY í`` °ùÁ øØdG .»fÉÑ°SEG äÉëfh ΩÉ°SQ

157

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

.Iôe ôNB’ hCG Iôe ∫hC’ ÉeEG :√GôJ ∂fCÉc A»°T πc ¤EG ô¶fG .z᫵jôeCG áØdDƒe 嫪°S »àH{

Gògh ,GÒ¨°U k âæc ÉeóæY ΩÓMC’G øe ÒãµdG …óæY ¿Éc .GÒãc k CGôbC’ á°UôØdG …ód âfÉc ¬fCG øY èàf ó≤àYCG Ée ≈∏Y .zâaƒ°Shôµ«e ácô°T ¢ù°SDƒe ,¢ùà«L π«H{ ,π°SGQ ófGôJôH{ .±ô©J ’ Ée »g áØ°ù∏ØdGh ,±ô©J Ée ƒg º∏©dG .z…õ«∏éfEG ÖJÉch »°VÉjQh ±ƒ°ù∏«a

øe ÈcCG ìÉ`` éædG ‘ ∂àÑZQ ¿ƒ`` µJ ¿CG í`` éæJ »µd Ö`` éj .z»µjôeCG §°TÉfh ∞dDƒeh πãªe »Ñ°Sƒc πH{ .π°ûØdG øe ∂aƒN ¿ƒ©«£à°ùjøe§≤aºgøjôNB’GäÉ«°üî°T¿ƒeÎëjøe ±ƒ`` °ù∏«ah Ö«ÑW QõàjÉØ`` °T äôÑdCG{ .º¡d »≤«≤M ™Øf …hP Gƒfƒµj ¿CG .z»fɪdCG äôÑdCG{ .»ª°SôdG º«∏©àdG øe ∫ƒ`` °†ØdG ƒéæj ¿CG Iõé©e É¡fEG .z»fɪdCG ±ƒ°ù∏«ah Ö«ÑW øjÉà°ûæjEG ôYÉ°Th »Mô°ùe ÖJÉc ,¿ƒ`` °ùfƒL øH{ .π¡÷G ¬ª`` °SG hóY øØdG iód .z…õ«∏éfEG πãªeh

.∑GQCG ≈àM º∏µàà∏a ,Aô````ŸG ô¡¶jo Ée ÌcCG »g á````¨∏dG .z…õ«∏éfEG πãªeh ôYÉ°Th »Mô°ùe ÖJÉc ,¿ƒ°ùfƒL øH{

158

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

ÖJÉc ,¿ƒ`` °ùfƒL øH{ .≥ªMCG ¬`` ªu∏©ªa ¬`` °ùØf º«∏©àH »Øàµj ø`` e .z…õ«∏éfEG πãªeh ôYÉ°Th »Mô°ùe

,áHƒWôdGh ,QÉ`` ædG :¿É`` °ùfEÓd »àdG AGó`` YC’G ¢ùØf Ö`` àµ∏d ÖJÉch ôYÉ`` °T ,…ô«dÉa ∫ƒH{ .É¡JÉjƒàh ,¢ù≤£dGh ,äÉfGƒ«◊Gh .z»°ùfôa ±ƒ°ù∏«ah äôÑdCG{ .≈`` ªYCG º∏Y ¿hO ø`` jódGh ,êô`` YCG ø`` jO ¿hO º`` ∏©dG .z»fɪdCG ±ƒ°ù∏«ah Ö«ÑW øjÉà°ûæjEG

§≤p ` `°ùfo ¿CG áLQód ¢`` ù«d ø`` µd ,øgòdG »`` ëàØàe ø`` µæ∏a .z»fÉ£jôH »Lƒdƒ«Hh ÖJÉc ,õæchO OQÉ°ûàjQ{ .Éæà¨eOCG øe ÉæNÉCG ÌcCG GóH ¬d É檡a OGR ɪ∏ch ,∫ɪ÷G ájÉZ ‘ ¿Éµe ¿ƒµdG k .z»fÉ£jôH »Lƒdƒ«Hh ÖJÉc ,õæchO OQÉ°ûàjQ{ .’ɪL ,»Ñ∏cC’G ¿’óL øH ó©`` °S{ .™ªà`` °ùŸG Aɨ°UEG øe åjó◊G •É`` °ûf .z…Oƒ©°S ôYÉ°T

¬Ñ∏b ¿ƒµj ¿CGh ,∞WGƒY hCG äÉ«æeCG ¬jód ¿ƒµj ’CG º∏©dG πLQ ≈∏Y .z…õ«∏éfEG »©«ÑW ïjQÉJ ºdÉY øjhQGO õdQÉ°ûJ{ .ôî°üdG øe GkOhó≤e Óa QɵaC’G hhP ÉeCG ,á∏«∏b QɵaCG øjOÉ÷G ¢UÉî°TC’G iód .z»°ùfôa ±ƒ°ù∏«ah ÖJÉch ôYÉ°T ,…ô«dÉa ∫ƒH{ .G kóHCG øjOÉL ¿ƒfƒµj .z»≤jôZEG ±ƒ°ù∏«a ,•Gô≤°S{ .ÉÄk «°T º∏ o YCr G ’ ÊCG º∏o Yr CGn 159

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

,øjôNB’G ≈∏Y ÒKCÉàdG ô°UÉæY øe ô°üæY ºgCG Ihó≤dG ó©J ’ .z»fɪdCG ±ƒ°ù∏«ah Ö«ÑW QõàjÉØ°T äôÑdCG{ .ó«MƒdG ô°üæ©dG »g πH .z…õ«∏éfEG ôYÉ°T ܃H Qóæ°ùµdCG{ .ÒµØàdG ¿ƒ©«£à°ùj ’ øe IOÉ©°S á«∏°ùàdG

.≥«aƒàdG √ÉJCG √OÉ¡àLG ΩGO øeh ,ΩÉ¡dE’G √ÉJCG √ôµa í°U q øe .z»≤jôZEG ±ƒ°ù∏«a ,•Gô≤°S{

‘ ¬àª∏©J É`` e πc ≈`` °ùæJ ¿CG ó`` ©H ≈≤Ñj É`` e »`` g á`` aÉ≤ãdG .z»fɪdCG ±ƒ°ù∏«ah Ö«ÑW øjÉà°ûæjEG äôÑdCG{ .á°SQóŸG ,ɪk FGO íéæJ »`` àdG äÉØ`` °UƒdG ´ƒª› ƒg áWÉ`` °ùÑH º∏©dG ±ƒ`` °ù∏«ah ÖJÉch ôYÉ`` °T ,…ô«dÉa ∫ƒH{ .ÜOCG ƒ¡a ôNBG A»`` °T …CG ÉeCG .z»°ùfôa

᪫b ó©H ∞°ûàµj ⁄ ¬àbh øe áYÉ°S áYÉ°VEG ≈∏Y Dhôéj øe .z…õ«∏éfEG »©«ÑW ïjQÉJ ºdÉY øjhQGO õdQÉ°ûJ{ .IÉ«◊G ´ô°SCG A»°T πc ¿ƒª¡Øj º¡fC’ ;A»`` °T …CG ¢†©ÑdG º∏©àj ød .z…õ«∏éfEG ôYÉ°T ܃H Qóæ°ùµdCG{ .Öéj ɇ äôÑdCG{ .π∏c ÓH IÉ«◊G ¢VƒîJ ¿CG ìÉéædG QGô`` °SCG ÈcCG øe .z»fɪdCG ±ƒ°ù∏«ah Ö«ÑW QõàjÉØ°T

.∫ƒ≤f ɇ ÌcCG ™ª°ùæd ;G kóMGh Éfk É°ùdh ÚfPCG Éæd ˆG ≥∏N .z»≤jôZEG ±ƒ°ù∏«a ,•Gô≤°S{

160

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

.¢ùæ÷G øe É≤k jƒ`` °ûJ ÌcCG ÉÄk «`` °T ∞`` °ûàcG øe ƒg ∞≤ãŸG .z…õ«∏éfEG ÖJÉc ,»∏°ùµg ¢ShódCG{ êôîe ∑ƒµ°ûàg ójôØdCG{ .≥∏¨e ÜÉH øe CGƒ`` °SCG A»`` °T ∑Éæg ¢ù«d .z…õ«∏éfEG »Fɪ櫰S èàæeh

º¡æe Ì`` cCGh ,º`` «µM π`` ª©H ΩÉ`` «≤dG ø`` jÒãµdG Qhó`` ≤à øe π«∏≤dG π`` bCG ø`` µd ,å«ÑN π`` ª©H ΩÉ`` «≤dG ¿ƒ©«£à`` °ùj .z…õ«∏éfEG ôYÉ°T ܃H Qóæ°ùµdCG{ .¿ƒ©«£à°ùj ájÉZ ‘ ∫É`` LôdGh AÉcòdG á`` jÉZ ‘ ∫ÉØWC’G ¿ƒ`` µj ∞`` «c ÖJÉc ,(ÜC’G) ÉehO Qóæ°ùµdCG{ .º«∏©àdG ƒg ÖÑ°ùdG ¿CG óH ’ ?AÉѨdG .z»µjôeCG »FGhQh

,AÉcP ºgÌcCG ’h ,≈≤Ñj …òdG ƒg ´ƒædG OGôaCG iƒbCG ¢`` ù«d ºdÉY øjhQGO õdQÉ`` °ûJ{ .äGÒ¨àdG ™`` e º∏bCÉàdG ≈∏Y ºgQóbCG π`` H .z…õ«∏éfEG »©«ÑW ïjQÉJ

;ó©°ùr «n a ≥ªMC’G ÉeCG ,á©«Ñ£dG ±É`` °ûµà°SÉH ó©`` °ùr jn ∞≤ãŸG .z…õ«∏éfEG ôYÉ°T ܃H Qóæ°ùµdCG{ .±ô©j ɇ ÌcCG ±ô©j ’ ¬fC’ π©Œ ∂dòH âfCÉa ,§≤a âfCG ∂∏NGóH óLƒj ÉŸ Év«ah øµàd .z»°ùfôa ÖJÉc ,ó«L ¬jQófCG{ .¬æY ≈æZ ’ É°üî°T ∂°ùØf øe k ,ó«L ¬jQófCG{ .ô`` °ûÑdG §°Sh ¢û«©f ÉŸÉW á«fÉ`` °ùfE’G ¢Só≤æ∏a .z»°ùfôa ÖJÉc 161

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

.√Ò«¨J ∑Qhó≤à …òdG ô`` °ûdG πÑ≤J ’h ,ógÉŒh ,πª©à∏a .z»°ùfôa ÖJÉc ,ó«L ¬jQófCG{

πH ,¬dƒ≤j ɪY Iôµa òNCÉJ ¿CG Oô› »æ©j ’ ÉÑk JÉc CGô≤J ¿CG .z»°ùfôa ÖJÉc ,ó«L ¬jQófCG{ .¬à≤aôH ôaÉ°ùJh ,¬©e πMôJ ¿CG .ó¡÷G øe %99h ΩÉ`` ¡dE’G ø`` e %1 øY IQÉ`` ÑY á`` jô≤Ñ©dG .z»µjôeCG ∫ɪYCG πLQh ´ôàîe ¿ƒ°ùjOEG ¢SÉeƒJ{

±ô©jh ,Ée A»°T øY A»°T πc ±ô©j ¿CG ¿É°ùfE’G ≈∏Y Öéj .z…ô°üe »Mô°ùe »FGhQ ,º«µëdG ≥«aƒJ{ .A»°T πc øY Ée ÉÄk «°T øe ™æ°üj ¿CGh ,ò≤æj hCG ,ôeój ¿CG ¬`` °ùØf 샪£dG Qhó≤à k óMCG .z…õ«∏éfEG ôYÉ°T ܃H Qóæ°ùµdCG{ .G kóZh ôNBG øeh Ó£H .zƒ∏«éfGO »fƒ£fCG{ .øu«dn Ö∏bh …ƒb π≤Y ∂jód øµ«∏a øe ¬fCG ÒµØàdÉH AÉ«cPC’G …ô`` ¨j ƒ¡a ,Å«`` °S º∏q ©e ìÉéædG .zâaƒ°Shôµ«e ácô°T ¢ù°SDƒe ,¢ùà«L π«H{ .Ghô°ùîj ¿CG π«ëà°ùŸG õdQÉ`` °ûJ{ .≥∏≤dGh âà`` °ûàdG ƒg πà≤j ɪa ,πà≤J ’ πª©dG IÌc .z»µjôeCG …Qƒ¡ªL »°SÉ«°Sh ΩÉëe m Rƒ«g õfÉØjEG ¢ù«FôdG ¿ƒ`` °SôØL ¢SÉeƒJ{ .»ÑgòdG ájô◊G ÜÉ`` H ìÉàØe º«∏©àdG .z᫵jôeC’G IóëàªdG äÉj’ƒ∏d ådÉãdG

ƒg É¡«dEG ∫ƒ°UƒdG øµÁ »àdG á«≤∏ÿG áaÉ≤ãdG πMGôe ≈∏YCG ïjQÉJ ºdÉY øjhQGO õdQÉ`` °ûJ{ .ÉfQɵaCG ‘ ºµëàdG Éæ«∏Y ¿CG ∑GQOEG .z…õ«∏éfEG »©«ÑW 162

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

¿ƒ°ùjOEG ¢SÉeƒJ{ .Aɪ¶©dG ¢UÉî°TC’G ™æ`` °üJ ᪫¶©dG ∫ÉeB’G .z»µjôeCG ∫ɪYCG πLQh ´ôàîe

πà≤H áë«Ñb ≥FÉ≤M âeÉb Ée GÒãµa k ,º¶æe º«∏°S ¢ùM º∏©dG .z…õ«∏éfEG »Lƒdƒ«H ºdÉY ,»∏°ùµg …ôæg ¢SÉeƒJ{ .á∏«ªL äÉjô¶f ¬°ùØf ‘ π¡éj ¿É°ùfEG óLƒj øµdh ,∞«©°V ¿É°ùfEG óLƒj ’ .z…ô°üe »Mô°ùe »FGhQ ,º«µëdG ≥«aƒJ{ .Iƒ≤dG øWƒe ∫ɪYCG πLQh ´ôàîe ¿ƒ°ùjOEG ¢SÉeƒJ{ .OÉ÷G πª©∏d πjóH ∑Éæg ¢ù«d .z»µjôeCG

iƒ°S CGô≤j ’ ø‡ áaÉ≤K ÌcCG ¥ÓWE’G ≈∏Y ÉÄk «°T CGô≤j ’ øe .z᫵jôeC’G IóëàªdG äÉj’ƒ∏d ådÉãdG ¢ù«FôdG ¿ƒ°SôØL ¢SÉeƒJ{ .óFGô÷G …ôæg ¢SÉeƒJ{ .í«ë`` °U ƒg Ée π©ØJ »µd ;»≤«≤M ƒg Ée º∏q ©J .z…õ«∏éfEG »Lƒdƒ«H ºdÉY ,»∏°ùµg ¢ù«FôdG ¿ƒ`` °SôØL ¢SÉeƒJ{ .᪵◊G ÜÉàc ‘ π`` °üa ∫hCG áfÉeC’G .z᫵jôeC’G IóëàªdG äÉj’ƒ∏d ådÉãdG ådÉãdG ¢`` ù«FôdG ¿ƒ`` °SôØL ¢SÉeƒJ{ .Öàc ¿hO É`` «MCG ¿CG ™«£à`` °SCG ’ .z᫵jôeC’G IóëàªdG äÉj’ƒ∏d

»Øµj Ée ±ô©j øe øjCÉa ,Gôk £N áaô©ŸG øe π«∏≤dG ¿Éc GPEG .z…õ«∏éfEG »Lƒdƒ«H ºdÉY ,»∏°ùµg …ôæg ¢SÉeƒJ{ ?¿ÉeCG ‘ ¬∏©÷ 163

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

,É¡∏c áeC’G π≤Y πHP ó≤n an äÉ`` eh ,πHP GPEG ICGôŸG π`` ≤Y ¿EG .z…ô°üe »Mô°ùe »FGhQ ,º«µëdG ≥«aƒJ{ .äÉeh OGOõj »¶M ¿CG â¶M’ óbh ,ß◊ÉH ÚæeDƒŸG ó°TCG øe ÉfCG IóëàªdG äÉ`` j’ƒ∏d ådÉãdG ¢`` ù«FôdG ¿ƒ`` °SôØL ¢`` SÉeƒJ{ .»ª∏Y OGR É`` ª∏c .z᫵jôeC’G

AÉ≤∏J øe πª©∏d ÇQÉ≤dG ™aój ¿CG ƒg :Ée ÜÉàµd ÒKCÉJ π°†aCG .z…óæ∏൰SCG ñQDƒeh ÖJÉc ,π«dQÉc ¢SÉeƒJ{ .¬JGP .á«°VÉŸG áæeRC’G πc ìhQ ÖàµdG ‘ óLƒj ±ƒ`` °ù∏«a ,∑ƒd ¿ƒL{ .Éæd ɵk ∏e √Dhô≤f Ée π©éj …òdG ƒg ÒµØàdG .z…õ«∏éfEG ôµØeh »ÑjôéJ

.º∏©∏d ¢VôY á¡LGh ’EG â`` °ù«d É¡æµd ,ÜOC’G á∏ªY ÖàµdG .z…õ«∏éfEG »Lƒdƒ«H ºdÉY ,»∏°ùµg …ôæg ¢SÉeƒJ{

.√ô``KCG ≈`≤Ñjh ,π≤©dG Ögòjh ,¬`Ñàc ≈≤ÑJh º«µ◊G Ö`gòj .z»HôY ÖjOCG ,ß`` `MÉédG{

≈∏Y ÇQÉ`≤dG åëà`` °ùJ »àdG ÖàµdG ∂∏J »g Ö`àµdG ™`ØfCG ¿EG .z»°ùfôa »Øë°Uh ±ƒ°ù∏«a ,ô`«àdƒa{ .É¡``eÉ“EG »àdG ∂∏J øe ó©`` °SCGh ≈∏MCG äÉYÉ`` °S »JÉ«M »`a ±ôYCG ⁄ .z…óæ∏൰SCG »FÉ«ª«c ºdÉY ,»`dô«°T ¢ùª«L{ .»Ñàc ÚH É¡à«°†b 164

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

.äGô`ã©dG ¿ƒ`eCÉe ÜÉ`` `àµdGh ,äGƒ``Øg hP ܃`ë` `°üe π``c .zIô°üÑdG øe ÖJÉch ∞dDƒe ,™`` Ø≤ªdG øHG{

A»`` °ûd Ú¡Lh πH ,ÚØ∏à ÚÄ«`` °T É`` °ù«d ÜOC’Gh º`` ∏©dG .z…õ«∏éfEG »Lƒdƒ«H ºdÉY ,»∏°ùµg …ôæg ¢SÉeƒJ{ .óMGh øe äÉYÉ°ùH ΩCÉ°ùdG äÉYÉ`` °S ∫GóÑà`` °SG ƒ`g á`©dÉ£ŸG Ö`M .zƒ`µ«°ùàfƒe{ .á`©àŸG ádGREGh,ôWÉÿGAÉØ°Uh,π≤©dG᫪æJh,¿É°ù∏dG≥àa :IAGô≤dG .πFÉ°†ØdG ÜÉ°ùàcGh ,ÜQÉéàdG øe IOÉØà°S’Gh ,º¡dG .ó¡÷G ∫òH ∫É`` ªàMG ≈∏Y IOhó ÒZ IQó`` b á`` jô≤Ñ©dG z…óæ∏൰SCG ñQDƒeh ÖJÉc ,π«dQÉc ¢SÉeƒJ{

¢û«©J ∫ƒ≤Y É¡fEG ..â`` «ŸG ¥QƒdG øe ÉeGƒcC k G â`` °ù«d ÖàµdG .∞aQC’G ≈∏Y .á`cô©e …CG øe iƒbCG Ö`` `àµdG ¢†©H IAGôb ¿ƒ`µJ É`` fk É`` «MCG .z¢S’Gh …ôæg{ .z¢Sƒ«dÉL ¢SƒdhCG{ .âeÉ`°U ºl ∏q ©e ÜÉ`àµdG ÖJÉc ,π«dQÉc ¢`` SÉeƒJ{ .¬∏©aCG É`` e πH ,¬µ∏eCG Ée â`` °ù«d »àµ∏‡ z…óæ∏൰SCG ñQDƒeh

¿CÉ` `°T ,ÉÄk «`` °T É¡æe CGô≤j ⁄h ,IÒãc ÉÑk àc ∂`` ∏Á øe ¿CÉ` `°T .zäô``chQ{ .¬`©ªL …òdG õæµdGh π«îÑdG 165

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

.á«dƒ≤©ŸG OhóM ‘ ¬°ùØf ô°üëj Ée ɪk FGO »ª∏©dG ∫É«ÿG .z…õ«∏éfEG »Lƒdƒ«H ºdÉY ,»∏°ùµg …ôæg ¢SÉeƒJ{

:™HQC’G äÉjɨdG √òg øe IóMGh ¤EG …ODƒJ ¿CG »¨Ñæj ÖàµdG .zΩÉ`¡fO ¿ƒL{ .IóFÉØdG hCG ,á©àŸG hCG ,iƒ≤àdG hCG ,᪵◊G ¤EG .¬àÁõg Ö©°üJ ÇQÉ≤dG ¿É°ùfE’G .Ée CÉ£N ∑Éæg ¿CÉH ¢SÉ`` °ùME’G øe ™Ñf ób º∏©dG ¿CG ó`` H ’ .z…óæ∏൰SCG ñQDƒeh ÖJÉc ,π«dQÉc ¢SÉeƒJ{

á`` °SQóŸG »`a »ª«∏©J øe ÌcCG »æàª∏Y Iô◊G »`` JAGôb ¿EG .Iôe ∞dCÉH ´õàfCG ∞«c â`` ª∏©J »æfCG »àjô≤ÑYh »`` MÉ‚ ÜÉÑ`` °SCG øe .¬Ñ∏b øe ÜÉàµdG …óæg »fÉMhQ º∏©e ,GPƒH ÉeÉJƒL{ .á°SÉ©àdGh IOÉ©°ùdG Qó°üe π≤©dG .zájPƒÑdG áfÉjódG ¢ù°SDƒeh

¿C’ :∫É≤a ?GÒãc k CGô≤J GPÉ`` Ÿ :IôbÉÑ©dG Aɪ∏©dG óMCG πÄ`` °S !»æ«ØµJ ’ IóMGh IÉ«M .z…óæ∏൰SCG ñQDƒeh ÖJÉc ,π«dQÉc ¢SÉeƒJ{ .πª©dG ƒHCG ÒµØàdG

É¡fEG ,É¡«a ∞jR ’ »àdG Ió«MƒdG á©àŸG »`` g á©dÉ£ŸG IOÉY .z܃dhôJ{ .iôNC’G ™àŸG πc ≈°TÓàJ ÉeóæY ΩhóJ 166

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

.zπjƒ¨fÉe ƒJôÑdCG{ .⁄É©dG ìÉàØe IAGô≤dG ¿EG

ôjó≤J ‘ Gôk ` `ªY OGORC’ ’h ,Ö`` àcC’ IAGô≤dG iƒ`` gCG â`` °ùd IÉ«M É«fódG √òg ‘ ‹ ¿C’ IAGô≤dG iƒgCG ɉEG ,ÜÉ`` °ù◊G ‘ Ée πc ∑ô`` – ’h ,»`` æ«ØµJ ’ Ió`` MGh IÉ`` «Mh,IóMGh »àdG »g ÉgóMh IAGô`` ≤dG ,ácô◊G å`` YGƒH øe …Òª`` °V ójõJ É¡fC’ ;IóMGh IÉ«M øe ÌcCG óMGƒdG ¿É`` °ùfE’G »£©J .z…ô°üe ÖjOCG ,OÉ≤©dG Oƒªëe ¢SÉÑY{ .É≤k ªY IÉ«◊G √òg .z…óæ∏൰SCG ñQDƒeh ÖJÉc ,π«dQÉc ¢SÉeƒJ{ .äɪ∏µ∏d G kóÑY øµJ ’

ƒëf ∂∏≤Y ¬uLh πH ,πÑ≤à°ùŸÉH º∏– ’h ,»°VÉŸG ‘ n≥ÑJ ’ .zájPƒÑdG áfÉjódG ¢ù°SDƒeh …óæg »fÉMhQ º∏©e ,GPƒH ÉeÉJƒL{ .¿B’G .zπjƒéfÉe ƒJôÑdCG{ .É«– »c ;CGôbG

â≤≤M ÌcCG âª∏©J É`` ª∏ch ,ÌcCG âaôY ÌcCG äCGô`` b ɪ∏c .z¢Sƒ°S.O ô«¡°ûdG Ö«Ñ£dG{ .ÌcCG äGRÉ‚EG ,¢SQGóŸG ‘ G kó`` «L IAGô≤dG É`` ædÉØWCG º«∏©àH Ωƒ`` ≤f ø`` ëf ÖMÉ`` °U ¢ù«∏jôJ ¢ùª«L{ .IAGô`` ≤dG ÖM º¡ª«∏©J ≈`` °ùæf Éææµdh .zthe Read-Aloud-handbook :ÜÉàc

IAGô≤dG ¿C’ ∂`` dP,QGôMC’G º`` g §≤a ¿hDhô≤j ø`` jòdG ¿EG .ájô◊G AGó`` YCG ódCG øe É`` ªgh ,áaGôÿGh π¡÷G Oô`` £J .z¿ƒ°SôØ«L ådÉãdG »µjôeC’G ¢ù«FôdG{ 167

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

á`` °SQóŸG »`a »ª«∏©J øe ÌcCG »æàª∏Y Iô◊G »`` JAGôb ¿EG .Iôe ∞dCÉH …óæg »fÉMhQ º`` ∏©e ,GPƒH ÉeÉJƒL{ .QOÉ`` b ƒ¡a QOÉb ¬fCG ó≤à©j ø`` e .zájPƒÑdG áfÉjódG ¢ù°SDƒeh

.¬àÁõg Ö©°üJ ÇQÉ≤dG ¿É°ùfE’G áKÓK CGô≤J ¿CG øe ∂d ™`` ØfCG äGôe çÓK G kó«L ÉHk Éàc CGô`` bG .z…ô°üe ÖjOCG ,OÉ≤©dG ¢SÉÑY{ .Im ó«Øe Öàc m ɪµa ,º°ùé∏d áÑ°ùædÉH á°VÉjôdG πãe π≤©∏d áÑ°ùædÉH á©dÉ£ŸG á∏«°†ØdG IÉ«M »≤ÑJ á©dÉ£ŸG ∂dòc ,ßØ–h á°VÉjôdG §°ûæJo .z»µjôeCG ∫ɪYCG πLQh ´ôàîe ,¿ƒ°ùjOCG{ .π≤©dG áë°U »g »àdG ,GPƒH ÉeÉJƒL{ .ΩÓ°ùdG ¿hóéj IóbÉM QɵaCG º¡d ô£îJ ’ øe .zájPƒÑdG áfÉjódG ¢ù°SDƒeh …óæg »fÉMhQ º∏©e

¥ÉØfEG øe √óæY òq dCG ÖàµdG ‘ êôîJ »àdG ¬à≤Øf øµJ ⁄ øe º∏©dG ‘ ≠∏Ñj ⁄ ,¿É`` «æÑdÉH øjΡà`` °ùŸGh ,¿É«≤p dG ¥É`` °ûq Yo ÖàµdG PÉîJG ôKDƒj ≈àM ¬bÉØfEÉH ™Øàæj ¢ù«dh .Év«°VQ ɨk ∏Ñe ‘ πueDƒjo ≈àMh ,¬dÉ«Y ≈`` ∏Y Í∏dÉH ¬`` °Sôa n »HGôYC’G QÉãjEG .z»HôY ÖjOCG ,ßMÉédG{ .¬°Sôa ‘ »HGôYC’G πeDƒj Ée º∏©dG ï«°T ∫ÉM øY »µëj - ˆG ¬ªMQ - ájRƒ÷G º«b øHG ∫Éb Éæî«°T »æKóMh :IAGô≤dG ‘ ˆG ¬ªMQ ᫪«J øHG ΩÓ°SE’G 168

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

l ÊCGó`` àHG :∫É`` b ∂à©dÉ£e ¿EG :Ö`` «Ñ£dG ‹ ∫É`` ≤a ,¢Vôe .¢VôŸG ójõj º∏©dG ‘ ∂eÓch ¤EG ∂`` ªcÉMCG É`` fCGh ,∂`` dP ≈`` ∏Y È`` °UCG ’ :¬`` d â`` ∏≤a â`` jƒbh ,äôq ` `°Sh o ,â`` Môa GPEG ¢`` ùØædG â`` °ù«dCG :∂ª∏Y .≈∏H :∫É≤a ?¢VôŸG â©aóa ,á©«Ñ£dG ,á©«Ñ£dG ¬`` H iƒ≤àa ,º∏©dÉH ô`` °ùJo »`` °ùØf ¿EÉa :¬d â`` ∏≤a .ák MGQ óLCÉa .zø«ÑëªdG á°VhQ{ .ÉæLÓY øY êl QÉN Gòg :∫É≤a

.ó«÷G ÇQÉ≤dG ó«÷G ÜÉàµdG øe QófCG øY A»°T πch ,A»`` °T πc øY G kóMGh ÉÄk «`` °T º∏©àJ ¿CG ∫hÉM .z…õ«∏éfEG »Lƒdƒ«H ºdÉY ,»∏°ùµg …ôæg ¢SÉeƒJ{ .óMGh A»°T ∫ƒbCÉ` `°S âæc ÉŸ IÉ«◊G øe iô`` NCG á©£b ˆG ≈`` æÑgh ƒ`` d ¿CG πÑb ∫ƒbCG Ée πc ‘ ôµaCÉ` `°S âæc ɉEG ,¬«a ôµaCG Ée πc .z»Ñeƒdƒc »Øë°Uh ÖJÉc ,õ«cQÉe É«°SQÉL π«jôHÉL{ .¬H ≥£fCG πH ,¬ÁôZ hCG √hq óY ¢ù«d π«Ñ`` °ùdG Aƒ`` °S ¤EG AôŸG Oƒ≤j Ée .zájPƒÑdG áfÉjódG ¢ù°SDƒeh …óæg »fÉMhQ º∏©e ,GPƒH ÉeÉJƒL{ .¬∏≤Y .z»≤jôZEG Ö«ÑWh ÖJÉc ,¢Sƒ«æ«dÉL{ .√DhÉØ°T √É«YCG √AGO ºàc øe

169

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

¤EG ∫ƒëàdÉH ¬`` °ùØæd ìɪ`` °ùdG πÑ≤j ’CG ÖJɵdG ≈∏Y Ö`` éj .z»°ùfôa ÖjOCGh ±ƒ°ù∏«a ,ôJQÉ°S ∫ƒH ¿ÉL{ .á°ù°SDƒe .z»°ùfôa ÖjOCGh ±ƒ°ù∏«a ,ôJQÉ°S ∫ƒH ¿ÉL{ .Iƒ°û äÉ°Só°ùe äɪ∏µdG .ÖàµdG øe ¬àª∏©J »`` JÉ«M øY ¬aôYCG É`` e πc ¿CG ‹ hó`` Ñj .z»°ùfôa ÖjOCGh ±ƒ°ù∏«a ,ôJQÉ°S ∫ƒH ¿ÉL{

øjòdG ÉeCG ,GÒãc k ¿ƒ`` Kóëàj π«∏≤dG ¿ƒaô©j øjòdG ¢`` SÉædG k ’EG ¿ƒ`` Kóëàj Ó`` a ÒãµdG ¿ƒ`` aô©j ,ƒ`` °ShQ ∑ÉL ¿É`` L{ .Ó«∏b .z»°ùfôa »°SÉ«°S π∏ëeh ÖJÉch ±ƒ°ù∏«a

∫Éã“ G kóHCG âëæj º∏a ,OÉ≤ædG ¬dƒ≤j Ée ¤EG ∂gÉÑàfG ô©J p ’ .z…óæ∏æa »≤«°Sƒe ∞dDƒe ,¢Sƒ«∏Ñ«°S ¿ÉL{ .óbÉf Ëôµàd q ‘ ¬«≤∏j ’ ¬æµd ,¬eÉ©W QƒØ°üY πc ˆG ¥Rôj …ÉL{ .¬°ûY .z»µjôeCG »FGhQh ôYÉ°T óf’ƒg »L

Ö¡J ¿CG ∂dP ó`` ©Hh ,¢UÉÿG ∂ŸÉY ±É`` °ûàcG »g ∂ડe ¢ù°SDƒeh …óæg »fÉMhQ º∏©e ,GPƒH ÉeÉJƒL{ .∂Ñ∏b πc øe ¬«dEG ∂`` °ùØf .zájPƒÑdG áfÉjódG ôYÉ`` °T óf’ƒg »L …ÉL{ .¬«∏Y iò¨àj Ée ≥jôW øY π≤©dG ƒ`` ªæj .z»µjôeCG »FGhQh

170

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

á`` «ZÉ£dG ô`` £N ø`` e ∂`` JGôWÉN á`` HÉàc ‘ ân ªr ∏p ` `°Sn GPEG É`` °UôîJh ÉkàæY Oƒª÷G πgCG øe ±OÉ`` °üà°ùa ,¬à«ZGƒWh k .z»fɨaCG »eÓ°SEG á«YGO ,»fɨaC’G øjódG ∫ɪL{ .≥FÉ≤ë∏d ÉÑk ∏bh .¬ª¡Øj πLQh ,¬`` H ≥£æj πLQ :Ú∏LQ ¤EG êÉ`` àëj ≥`` ◊G .z»µjôeCG »fÉæÑd ÖjOCG ,¿GôÑL π«∏N ¿GôÑL{ ¬«≤ah ÖjOCG »`` ehôdG øjódG ∫ÓL{ .º«ë÷G ágƒa ∂`` fEG ,ºØdG É¡jCG .z»µ«LÉW »aƒ°U ,»fɨaC’G øjódG ∫ɪL{ .»M â«ŸG ⁄É`` ©dGh ,â«e »◊G πgÉ÷G .z»fɨaCG »eÓ°SEG á«YGO ,¿GôÑL π«∏N ¿GôÑL{ .Ö∏≤dG ΩóH Öàµj øªc È◊ÉH Öàµj øe ¢`` ù«d .z»µjôeCG »fÉæÑd ÖjOCG

QÉ°ùe Ò¨Jh ,GÒ°üe Oó– ÉÃQ IAÉÁEG hCG ,Iô¶f hCG ,áª∏c k .z…ô°üe »Øë°Uh »FGhQ »fÉ£«¨dG ∫ɪL{ .IÉ«M ,GPƒH ÉeÉJƒL{ .áZQÉa áª∏c ∞dCG øe ø°ùMCG IóMGh ΩÓ°S áª∏c .zájPƒÑdG áfÉjódG ¢ù°SDƒeh …óæg »fÉMhQ º∏©e

ÒZh ᣫ`` °ùH äɪ∏c øe ∞dCÉàJ »`` àdG ∂∏J »`` g á`` ¨d ´hQCG .zájõ«∏éfEG á«FGhQ 䃫dEG êQƒL{ .áØ∏µàe .z…ôØæjh GôHhCG{ .¬Ñë°üf Ée ƒg ¬«∏Y ôq °üf Ée ¿CG IócCÉàe ÉfCG

171

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

.z…ôØæjh GôHhCG{ .∂«dEG Oƒ©j ¬«£©J Ée ¿CG ƒg ¬æe IócCÉàe ÉfCG Ée .z…ôØæjh GôHhCG{ .᪵M ¤EG ∂MGôL ∫uƒMn

âfÉc ƒd ɪc ,á°UÉÿG ÉæàjɵM »µëf ¿CG áÑgƒe ƒg ÜOC’G âfÉc ƒd ɪc ,øjôNB’G äÉjɵM »µëf ¿CGh ,øjôNBG ¢üîJ .z»côJ »FGhQ ¥ƒeÉH ¿ÉgQhCG{ .á°UÉÿG ÉæàjɵM ô¨°UC’G ɵ«æ°S{ .º°ù÷G πª©dG …ƒ≤j ɪc ,π≤©dG …ƒ≤J ≥FGƒ©dG .z»fÉehQ »Mô°ùeh »°SÉ«°Sh ±ƒ°ù∏«a

.ÖàµdG ´ƒHQ ¥ƒa É¡gÉ«e ≥aóàJ ᪵◊G ™«HÉæj .∞∏N øŸ ¥ÉH m ,∞∏°S øe º∏Y ó«Øe ÜÉàµdG .ÖFɨdG ¿É°ùd º∏≤dG .≥aÉæj ’h ,Üòµj ’ ƒ¡a ,≥jó°U ≈ahCG ÜÉàµdG .∂jô¨j’ …òdG ≥jó°üdG ÜÉàµdG .É°üY ¿hO ºu∏©j …òdG º∏©ŸG ƒg ÜÉàµdG .É¡H ôNÉØàdGh É¡à©àe :IAGô≤dG ≈∏Y ¿GõØëj ¿ÉÄ«°T .»¡àæJ ’ á©àe IAGô≤dG .⁄É©dG ìÉàØe IAGô≤dG 172

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

π©LG §≤a ,IQÉ`` °†M ôeóàd ÖàµdG ¥ô– ¿CG ∂«∏Y ¢`` ù«d .∂dP ºàjh q ,É¡JAGôb øY ∞µJ ¢SÉædG k øµJ ⁄ GPEG .™Øæj ’ ÜÉàµ∏d ∂©ªéa É«k YGh ɶaÉM .¬à«∏µH ¿É°ùfE’G ÖWÉîj ¿BGô≤dG .QƒædGh ió¡dG ¬«a ˆG ÜÉàc .»HôY ¿É°ù∏H IÉMƒe ˆG áª∏c ƒg ¿BGô≤dG IhQP ƒg É`` ‰EGh ,Ö`` °ùëa ΩÓ`` °SE’G Qƒà`` °SO ¢ù«d ¿BGô`` ≤dG .»Hô©dG ¿É«ÑdG k ¬ahôëH »≤H ÜÉàc ä’É°SôdG ïjQÉJ ‘ óLƒj ’ ¿hO ÓeÉc .¿BGô≤dG iƒ°S ∞jô– .ÖàµdG ÜÉàc ¿BGô≤dG áªFC’G ó`` MCGh ¬`` «≤a ,»©aÉ`` °ûdG{ .¬`` àéM âjƒb åjó◊G Ö`` àc ø`` e .zá©HQC’G

øe ó`` jó©dG ∂`` «£©j …ò`` dG ∑GP ƒ`` g ó`` «÷G ÜÉ`` àµdG ¿EG ÜÉàµdG ¬fEG ,¬HÉ©«à`` °SG ‘ GÒ`k ` ãc ∑ó¡éj ’h ,ÜQÉ`` éàdG ÖJɵdG{ !√Dhô`` ≤J âfCGh IÉ«M ø`` e ÌcCG ¢û«©J ∂`` ∏©éj …ò`` dG .z¿hôjÉà°S ΩÉ«∏jh »µjôeC’G

173

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

,∞aQC’G ≈∏Y áà«ŸG ¥GQhC’G øe ΩGƒcCG hCG Öàc ∑Éæg ¢`` ù«d ∫hÉæàJ ÉeóæY ,äƒ`` °U πc É¡æe êôîj á«M ∫ƒ≤Y »g π`` H øe áYƒª› AÉYóà`` °SG ∂æµÁ ,¬ëàØJh ÖàµdG √òg óMCG ,≥«ë°ùdG AÉ`` °†ØdGh ¿ÉeõdG ‘ Ió«©ÑdG ô`` °ûÑdG äGƒ`` °UCG k É`` æ«dEG çóëàj ¿É`` °ùfE’G ™ª`` °ùJh .Ö∏≤d ÉÑk ∏bh π`` ≤©d Ó≤Y .zâjGh äôÑ∏L …õ«∏éfE’G äÉ©«Ñ£dG ºdÉY{

áaô©Ÿ øµd ,CGô≤f ¿CG ±ô`` ©f Éæc GPEG ’EG Öàµf ¿CG ø`` µÁ ’ øa »g IAGô≤dG ¿EG ,¢û«©f ∞`` «c ±ô©f ¿CG Öéj IAGô`` ≤dG .zRôdƒ°S Ö«∏«a »°ùfôØdG ôµØªdG{ .™FGôdG IÉ«◊G ƒg CGô≤j …òdG ¿É`` °ùfE’G ,ÉæJƒb øe ójõæd ;CGô`` ≤f ¿CG Ö`` éj Qƒf øe AÉYh ’EG ƒ`` g Ée ÜÉàµdGh ,IÉ`` «◊ÉH º©Øe ¿É`` °ùfEG .zófhÉH GQõY »µjôeC’G ôYÉ°ûdG{ .CGô≤j øe …ój ÚH ™Ñ≤j ;G kó«©°S ∂°T ’h Ò°üj IAGô≤dG ÜÉÑ°SCG ¬d äô°ù«J øe ¿EG ∫GƒMCG ¬«æ«Y ΩÉeCG ≈∏éàJh ,⁄É©dG ≥FGóM øe ∞£≤j ¬fC’ ,ÉgOGôaCG π`` °†aCG ™e ¢TÉY ø`` ªc ¿ƒ`` µjh ,Iô`` HɨdG ·C’G .zπ°Tôg ¿ƒL …õ«∏éfE’G »FÉ«ª«µdG{ .¬d É«fódG â≤∏N ɉCÉch ƒd ,øªMôdGóÑY É`` HCG É`` j :∑QÉ`` ÑŸG øH’ π`` «b ¬`` fCG ≈`` µëj ‘ âæc GPEG ÊEG :∫É`` ≤a ,∂HÉë`` °UCG ™e â`` °ù∏éa âLôN .IAGô≤dG »æ©j ,€ óª ÜÉë°UCG â°ùdÉL ∫õæŸG 174

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

GPEG :∑QÉÑŸG ø`` H’ Éæ∏b :»î∏ÑdG º`` «gGôHEG øH ≥«Ø`` °T ∫Éb ‘ ô¶fCÉa ,Ö`` gPCG :∫Éb ?Éæ©e ¢`` ù∏Œ ’ ⁄np Éæ©e â«∏`` °U ºàfCG ?ºµ©e ™æ`` °UCG Ée ,º¡dɪYCGh ºgQÉKBG ∑QOCÉa ,»ª∏Y .¢SÉædG ¿ƒHÉà¨J ¿ƒ°ù∏Œ ,[1 :≥`` ∏©dG] ‫ﱸ‬V‫ ﱹ‬:á`` ª∏c »g ádÉ`` °SQ ô`` NBG ‘ á`` ª∏c ∫hCG ¿EG ájOÉÑ©dG hCG á`` «bÓNC’G äÉ`` ª∏µdG øe iôNCG á`` ª∏c ø`` µJ ⁄h Ö≤©jh ,IAGô`` ≤dÉH ô`` eC’G ≈∏Y ∫ó`` j ¢`` üædG ¿EG ,á`` jó«∏≤àdG Ωôch IAGô≤dG ÚH ´ÉªàLG Éæg QÉ°üa ,ΩôcCG ÜôdG ¿CÉH ôeC’G .óMGh ¿Éµe ‘ É`` fÎbG ÜôdG Ωôch IAGô`` ≤dG ¿EG …CG ,Üô`` dG .zó«©°S äOƒL{

É`` °SÉfC k G GƒfÉch ,AÉ`` «≤fCG IÉ`` «◊ÉH Ú`` ª©Øe ¿ƒª∏`` °ùŸG ¿Éc Ö∏£àJ á«eÓ`` °SE’G áfÉjódÉa ,ô`` µØ∏d Ú`` °ùªëàe Ú`` bGƒJ óbh ,º¡°ùØfCG πLCG øe ¿BGô≤dG Gƒª¡Øj ¿CG ¢UÉî`` °TC’G øe Ωɪàg’G ¤EG áHÉàµdGh IAGô≤dG ≈∏Y ójó`` °ûàdG Gòg ºLôJ »a ܃c »`` fÉch ódƒL ó`` dhQÉg ¿Ébô`` °ûà°ùªdG{ .ájôµØdG ±ô`` ◊G πµ`` H .zQÉædG äÉYGóHEG ɪ¡HÉàc

,¥GQhC’G ™e IÒ`` °ùY á∏MQh ,ÜÉàµdG ™e á∏jƒW áHôŒ ó©H ,ÜÉàµdG øe ≈ØMCG ’h ≈Ø°UCG ’h ≈ahCG ’ ¬fCG áYÉæ≤H äóY hCG ,ó`` °üj hCG ,ƒØéj hCG ,ôé¡j hCG ,Öà©j hCG ,πÁ ≥jó`` °üdG ,AÉØL ’h ,ôég ’h ,ÖàY ’h ,π∏e Óa ÜÉàµdG ÉeCG ,¿ƒîj .áfÉ«N ’h ,Ohó°U ’h 175

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

É``HÉ``ë`u°`ü`dG Ö``àr `µo `dÉ``H ∫óq ` `H rø`` en É`` fCG É``HÉ``à`µ`dG ’EG É`` «k ` `aGh »`` d ó`` ` LCG º`` d GPEG »YGQP ≈∏Y ƒ`` ¡a ,ÜÉàµdG âÑë`` °U ∂dP âæ≤«J ɪ∏a GPEG »æ`` °†M ‘h ,â©é£`` °VG GPEG …Qó`` °U ≈`` ∏Yh ,â`` ‰ ÜÉàc ÖMÉ°U ,»fô≤dG ¢†FÉY .O{ .â«°ûe GPEG »£HEG â–h ,â°ù∏L z(¿õëJ ’)

ó©j,ïjQÉàdGájGóHh ,á«fÉ°ùfE’Gôéaòæeô°ûÑdGøeÚjÓe ,º¡ÑgGòeh ,º¡HQÉ°ûe ±ÓàNG ≈∏Y ,º¡bƒ`` °û©e ÜÉàµdG ,¿ƒYóÑŸG ºg Ú`` jÓŸG A’Dƒgh ,º¡bGôYCGh ,º¡`` °SÉæLCGh ≈∏Y Gƒ©ªLCG º¡∏c ,¿ƒ©eÓdGh ,¿ƒØ°ûൟGh ,¿ƒYÎîŸGh ÉeCG ,G kóHCGh ɪFGO ¬àÑMÉ`` °üeh ,¬H ≥∏©àdGh ,ÜÉàµdG ≥`` °ûY ¿ƒÑëj Ó`` a ,AGó∏ÑdG ,AÉ`` «ÑZC’G ,¿ƒ`` ∏gÉ÷G ,¿ƒ`` ∏eÉÿG .z»fô≤dG ¢†FÉY.O{ .ÜÉàµdG º¡Ñëj ’h ,ÜÉàµdG Éek Óc ¬∏ªY .¿ƒ`` °ûLÉŸG øH õjõ©dGóÑY CÉWƒŸG πªY øe ∫hCG âæc ƒdh πªY Ée ø°ùMCG Ée :∫Éb ∂dÉe √BGQ ɪ∏a ,åjóM Ò¨H ∞«æ°üJ ≈∏Y ΩõY ºK ,ΩÓµdÉH äOó`` °T ºK QÉKB’ÉH äCGóÑd ÉfCG ,äBÉWƒŸG Aɪ∏©dG øe ò`` Äeƒj áæjóŸÉH ¿Éc øe πª©a ,CÉ` `WƒŸG ∂cô`` °T óbh ,ÜÉàµdG Gòg πª©H ∂`` °ùØf â∏¨`` °T :∂dÉŸ π«≤a ºK ¬«a ô¶æa ,¬H ʃàjG :∫É`` ≤a ?¬dÉãeCG Gƒ∏ªYh ,¢SÉædG ¬`` «a ɉCɵa :∫Éb .¤É©J ˆG ¬Lh ¬H ójQCG Ée øª∏©àd :∫Ébh ,√ò`` Ñf 176

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

Ä Ã Á À ¿ ‫ ﱹ‬:QÉHB’G ‘ ÖàµdG ∂∏J â`` «≤dCG .zôÑdGóÑY øHG{ ‫ﱸ‬ËÊ É È Ç Æ Å

º¡JóLh ¢UÓNE’G º`` ¡«∏Y â«≤dCG ¿EG...ÜÉ`` sàµdG π`` seCÉàa øe ∞«r ¡dG É¡bôëjo ™`` «HôdG áàÑr æch ,Ak ÉØLo Ögòjr ó`` HsõdÉc ¿ƒæjój ’h ,ám ` `≤«Kh ¤EG º`` ∏©dG øe ¿hóæà`` °ùj ’ ;ìÉ`` jôdG øªãdÉH ºgGô`` °TCGh ,º`` ¡JÉfÉeC’ ≥`` ∏ÿG ô`` ØNCG ;ám ` `≤«≤ëH πl jhh º¡jójCG â`` Ñàc ɇ º¡d πjƒdG ;ºgOƒ¡©d ¢ù«`` °ùÿG .¿ƒÑ°ùµj ɇ º¡d ,É¡Ø«æ`` °üJh ÖàµdG ∞«dCÉJ ‘ ÉæÑ©àJ ∂fEG :»©aÉ`` °û∏d â∏b ¿EG :‹ ∫É≤a !∂Ø«æ`` °üJ ¤EG ’h ∂«dEG ¿ƒàØà∏j ’ ¢`` SÉædGh .zßMÉédG{ .™«°†j ’ ≥◊Gh ≥◊G ƒg Gòg á∏b ™e º∏©dG øe Òãc øe ™ØfCG ¬H πª©dG ™e º∏©dG øe π«∏b .z(Ö£dG ƒHCG) `H Ö≤∏j »fÉfƒj Ö«ÑW ,•Gô≤HEG{ .¬H πª©dG .⁄É©H â`` °ùd ÊCÉH »ª∏Y ’EG º∏©dG á∏«`` °†a øe »©e ¢`` ù«d .z…õ«∏éfEG ôYÉ°Th »Mô°ùe ÖJÉch ÖjOCG ,ô«Ñ°ùµ°T{

.ó«¡°ûdG ΩO πãe ¢Só≤e ÖJɵdG º∏b OGóe .z¿Ée ¢SGQƒg{ .òaGƒf ÓH IôéM πãe Öàc ÓH â«H √GƒHCÉa ,É¡H Éak ƒ¨°Th É¡d ÉvÑ ¿É°ùfE’G ódƒj ,Iô£a IAGô≤dG ¬fÉaô°üj hCG ,Ihó≤dG ø°ùMh ™«é`` °ûàdÉH ¬«a É¡fÉ«ªæj ÉeEG .zºdÉ°S ¿ÉfóY óªëe{ .Iƒ°SC’G Aƒ°Sh ∫ɪgE’ÉH É¡æY 177

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

√Dhô≤j Ée ¤EG ô¶fÉa áeCG πÑ≤à`` °ùe ¤EG ô¶æJ ¿CG äOQCG GPEG .zá«q æ«°U ᪵M{ .É¡dÉØWCG ¢SÉædGIôFGOäô¨°U,Ió«÷GÖàµdÉHÉæàaô©eäOGORGɪ∏c .º¡Jô°ûY ÉæbhôJ øjòdG .z䃰ûJ ¢SƒahQ{ .ó«MƒdG Oƒ∏ÿG ƒg ÜÉàµdG .z¿ƒªµ°SQ ±hCG ∫ôjEG{ .∂≤jó°U QÉàîJ ɪc ÜÉàµdG ∞dDƒe ÎNG πª©dG ΩóY ‘ øªµJ É¡fEG ,áaô©ŸG ΩóY ‘ â°ù«d Éæà∏µ°ûe .zó∏«ØJÉg ∑QÉe{ .ò«ØæàdGh Iƒ∏`` °Sh ,ÜGƒ`` °üdG π«Ñ`` °S ¤EG ÜÉÑ`` °ûdG π`` «dO ÜÉ`` àµdG .zQƒ∏«J{ .ÜÉÑ°ûdG Iƒb øY áNƒî«°ûdG QƒædG øe GQk ób ódƒj ¿CG ¬©`` °SƒH ¢ù«d Iƒ≤∏d Qó`` °üe …CG ¿EG .zô«ªjOÓa ∞«d{ .Ò¨°U ÜÉàc √Qó°üj ɇ ÈcCG ≈∏Y óYÉ`` °ùJ ÖàµdG ø`` µdh ,Ö`` àµdG ‘ CGô`` ≤J ’ ÜQÉ`` éàdG .ÜQÉéàdÉH ´ÉØàf’G ÜÉàµdGh ’EG äCɵJG ’h ,âH q ’h ,â∏b Ée ÉeÉY k Ú©HQCG âãµe .z…DƒdDƒ∏dG ø°ùëdG{ .…Qó°U ≈∏Y ´ƒ°Vƒe .zπjƒéfÉe ƒJôÑdCG{ .¢ùØæàdÉc IÉ«ë∏d ájQhô°V IAGô≤dG .¢†¡jƒf êÉéY .G kóHCG ´óîj ’ ≥jó°U ƒg ÜÉàµdG 178

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

.áë°üdÉH ¬d ó¡°TÉa ,ìÓ°UEGh ¥É◊EG ¬«a ÜÉàµdG âjCGQ GPEG .zá©HQC’G áªFC’G óMCGh ¬«≤a ,»©aÉ°ûdG{ .z…ô°üe ÖjOCG ,OÉ≤©dG Oƒªëe ¢SÉÑY{ .ôµØdG ΩÉ©W ÖàµdG

,Gòg øe âØØN ’EG á≤FÉ`` °V »H âdõf hCG ,⁄CG »æHÉ`` °UCG Ée .zƒ«µ°ùàfƒe{ .Ö«W ÜÉàc ‘ áYÉ°S IAGô≤H √òg øe âLôah .G kó«L IAGô≤dG OGQCG GPEG ,É`` YÎ ¿ƒµj ¿CG ¿É`` °ùfE’G ≈∏Y k .z»µjôeCG ÖJÉch ôYÉ°Th ±ƒ°ù∏«a ,¿ƒ°SôeEG hódGh ∞dGQ{ ,ó©H ∞dDƒj ⁄ ÖàµdG º¶YCG ¿CG ÉæHÉÑ`` °T ¢SƒØf ‘ ¢Sô¨æ∏a ø`` °ùMCG ¿CGh ,ó©H ¢û≤æJ ⁄ á`` «æØdG äÉ`` Mƒ∏dG º`` ¶YCG ¿CGh ≈∏Y ºà«`` °S ¬∏c ∂dP ¿CGh ,¢VÉ ‘ âdGRÉe äÉeƒµ◊G .ºg º¡jójCG ÖM ¢Sô¨d »Øµj ’ ∫õæŸG ‘ É¡JÉeõ∏à`` °ùeh ÖàµdG Oƒ`` Lh ∂dP Öë`` °üj ¿CG óH ’ πH ,∫É`` ØWC’G ¢`` SƒØf ‘ IAGô`` ≤dG .zQÉ°üf õjõ©dGóÑY ídÉ°U{ .ÖàµdG ∂∏J ¿hDhô≤j ¢SÉfCG OƒLh Ö`` ∏Y :IOhó``  Ò`` Z áë`` °VGh Ihô`` K ∂`` jód ¿ƒ`` µj ó`` b ≈æZCG ¿ƒµJ ød ∂fCG ’EG ,ÖgòdG øe ≥jOÉæ`` °U ,äGôgƒ› .z¿É«∏∏«L ófÓµjôà°S{ .‹ CGô≤J ΩCG …ód ¿Éc ó≤a ,»æe øe ≈cPCG ¿ƒ`` µj ,GÒãc k IAGô`` ≤dG ‘ ÖZôj …ò`` dG π`` Ø£dG .z»dƒÑæà°SE’G …ó¡e óªëe{ .IAGô≤dG π«∏b 179

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

,á«fÉ°ùfEÓd º«¶©dG …ô≤Ñ©dG ¬cÎj …òdG çQE’G »g ÖàµdG ⁄ øjòdG ∂ÄdhCG ¤EG ájóg ,π«L ¤EG π«L øe π`` ≤àæj çQEG .z…õ«∏éfEG ôYÉ°Th ÖJÉc ,¿ƒ°ùjOCG ∞jRƒL{ .ó©H Ghódƒj ɪk FGO íàØæe ∂fCG øe ócCÉJ ,π`` °ûØ∏d áeó≤e ≥∏¨æŸG ô`` µØdG .zøjôc êQƒL{ .Iójó÷G QɵaC’G ≈∏Y øe äÉYÉ°ùH ΩCÉ` `°ùdG äÉYÉ`` °S ∫GóÑà`` °SG ƒg á©dÉ£ŸG ÖM .zƒ«µ°ùàfƒe{ .á©àŸG .zôaÉà°S π°SGQ{ .§°ûæj πH ,åëà°ùj ’ áHÉàµdGh IAGô≤dG ÖM .zôaÉà°S π°SGQ{ .É≤k ∏N ≥∏îj πH ,¬ª«∏©J øµÁ ’ áHÉàµdGh IAGô≤dG ÖM

á«∏ªY πH ,ÜÉ`` °ùàcG á«∏ªY ¢`` ù«d áHÉàµdGh IAGô`` ≤dG Ö`` M .zôaÉà°S π°SGQ{ .AÉëjEG ¿CG Öéjh ,º¡°ùØfCÉH ÖàµdG ÖM º∏©àj ∫ÉØWC’G øe π«∏≤dG Òææd ;áHƒàµŸG á`` ª∏µ∏d ™FGôdG ⁄É©dG ¤EG º`` ¡jójCÉH òNDƒj .z܃µ°ùjôH π«aQhCG{ .ÜQódG º¡d ¿hȵj ÉeóæY ,Ωƒ`` j πc ÖàµdG ¿hDhô`` ≤j øjòdG ∫É`` ØWC’G .∫GƒMC’G πc ‘ AÉ«cPCG ¿ƒëÑ°üj øµdh ,¥ô°ùj ¿CÉH ó≤Øj ób ∫ÉŸÉa ,º∏©àdG ƒg A»`` °T π°†aCG ,õªdƒg ∫ófh ô`` Ø«dhCG{ .óHC’G ¤EG ∂µ∏e ≈`` ≤Ñj ∂∏≤Y ¬YOƒJ Ée .z»µjôeCG ôYÉ°Th ÖJÉch Ö«ÑW 180

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

k »eób ó`` æY É¡∏c ÉHhQhCG ∑ƒ∏e ¿Éé«J â©`` °Vh ƒ`` d øe ’óH .z¿ƒ∏æa Gƒ°ùfGôa{ .É¡à°†aôd »Ñàc ∞∏îàdÉa,∞∏îàdG ™ØJQG Éeá°†ahÉÑk gPAɪ°ùdGäô£eCG ƒd .zÖJÉch Ö«ÑW ,»Ñ∏L ¢üdÉN{ .Ö«÷G ¢ù«dh ,π≤©dG ¬fɵe .z…ô°üe ÖjOCG ,OÉ≤©dG Oƒªëe ¢SÉÑY{ .Êɵe ‘ ÉfCGh ,⁄É©dG äQO

º¡«a ¿hô`` NBGh ,§`` ≤a óMGh ÜÉ`` àc º¡«a ¢`` SÉædG ¢`` †©H .z嫪°S »fó«°S{ .áÑàµe .zá«HôY ᪵M{ .áfÉ«°üdÉH ≥«≤M ƒgh ,áfÉeCG ÜÉàµdG

πª©ŸG »gh ,ø`` jôµØŸG ∞µà©eh ôµØdG ó`` Ñ©e »g á`` ÑൟG .z¿ƒæc ˆGóÑY{ .¥GhPC’G ÆÉ°üJh ,∫ƒ≤©dG ¬«a ™æ°üJ …òdG .zπjôH ø«à°ùLhCG{ .ƒªæJ É¡fEG ,™æ°üJ ’ äÉÑൟG .áÑàµe ¿ƒµà°S áÑjô≤dG πÑ≤à°ùŸG á«∏c øe Ëôc Aõ`` L »g ,ΩÉY ó©H ÉeÉY k ƒ`` ªæJ IÒ¨`` °U áÑàµe .¿É°ùfE’G IÉ«M ¬àaô©e Aƒ`` °Sh ,¬«a Éà ¬∏¡÷ ’EG º∏Y ÜÉàc n ól MCG ¿ÉgCG Ée .¬jƒëj Éà ɡFGôb øe ÇQÉb πc Ö`` °ùëj »àdG ∂∏J »g ÖàµdG π`` °†aCG »°VÉjQh »FÉjõ«a ,∫ɵ`` °SÉH õ«∏H{ .ÉeÉ“ k É¡∏ãe Öàµj ¿CG ¬©`` °SƒH ¿CG .z»°ùfôa ±ƒ°ù∏«ah 181

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

.‘q ôKDƒjh ,¬«a ôKDhCG …òdG »≤jó`` °U ƒg ¬ØdDhCG …òdG ÜÉàµdG .z≈°Sƒe áeÓ°S{ ôµØ∏d Iôªà`` °ùŸG IócDƒŸG Ió`` «MƒdG Iô`` cGòdG »`` g á`` ÑൟG .zQhÉ¡æHƒ°T{ .ÊÉ°ùfE’G ¤EG äÉÑൟG ‘ áaÉãc IôgÉX á«∏«FGô`` °SE’G ¿óŸG ‘ óLh ≈∏Y ÉgOóY ó`` jõj Oɵj äÉ`` ÑൟG ¿EG :É`` ¡«a ∫ƒ≤j á`` LQO .zô°ûàjhO ¥Éë°SEG{ .äɨ∏dG ≈à°ûHh ,QÉ°†ÿG ∫Éh ä’É≤ÑdG ¤EG á∏ëædG Ö`` gòJ ɪc ,á©«Ñ£dGh Ö`` àµdG ¤EG ÖgPCG É`` fCG .zRhQÉH ¿ƒL{ .»∏°ùY ¬æe ™æ°UCG É≤k «MQ ÉÑk dÉW ,IôgõdG ¬«a ¿ƒµj ¿CG ¢üî`` °û∏d øµÁ ⁄É©dG ‘ ó«Mh ¿Éµe óLƒj .zπjôH ø«à°ùLhCG{ .áÑൟG ¬fEG ,G kó«©°S .z嫪°S »fó«°S{ .ÖàµdG øe Gôk ë°S ÌcCG çÉKCG ∑Éæg ¢ù«d

…òdG ƒg ÒµØàdGh ,§≤a áaô©ŸG OGƒÃ Éædƒ≤Y OhõJ IAGô`` ≤dG .z…õ«∏éfEG »°SÉ«°S ôµØeh ±ƒ°ù∏«a ,∑ƒd ¿ƒL{ .CGô≤f Ée ∂∏‰ Éæ∏©éj ÜôbCG ’h ,Gôk ªK Ö«WCG ’h ,Gôk ªY ∫ƒWCG Iôé°T º∏YCG ’ ÊEG .ÜÉàc øe ≈æà› πLôdG ™æ°üJ áKOÉëŸGh ,πeɵdG πLôdG ™æ°üJ IAGô≤dG ¿EG ≥«bódG π`` LôdG ™æ`` °üàa áHÉàµdG É`` eCG ,õ`` gÉ÷G ó©à`` °ùŸG .§Ñ°†æŸGh 182

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

¬∏c ÉHk Éàc øµJ ’h ,¿GƒæY ¬d øµj ⁄ ¿EGh ,G kó«Øe ÉHk Éàc ø`` c .zΩGõY ÜÉgƒdGóÑY{ .A»°T ¿Gƒæ©dG AGQh ¢ù«dh ,¿GƒæY .GQk ÉÑL ÉYƒ` k ` °Vƒe QÉàîJ ¿CG »¨Ñæj ,GQk ÉÑL ÉHk Éàc èàæJ »`` µd .zπ«Ø∏«e ¿Éeô«g{ ÖJÉc ,¿hô`` °û«°T{ .ìhQ Ò`` Z øe ó`` °ùéc ,Öàc ÒZ øe â`` «H .z»fÉehQ Ö«£Nh

±É©`` °VCG ¿ƒÑàµj ÜÉàµdG øe GÒãc k ¿EGh ,IAGô≤dG ƒg º∏©dG .z…ô°üe ÖjOCG ,OÉ≤©dG Oƒªëe ¢SÉÑY{ .¿hDhô≤j Ée .z»HôY ÖjOCG ,ßMÉédG{ .¬d áfhDƒe ’ ¢ù«∏L ÜÉàµdG

,¢û«©àd CGôbG ,∂«∏Y ô£«°ùJ É¡∏©Œ ’h ,ÖàµdG ≈∏Y ô£«°S .zQƒdƒH OQGhOEG{ .CGô≤àd ¢û©J ’h .¬Ñ∏b ‘ ᪵◊G âÑãJ ⁄ ,¬ªq c ‘ ÎaO ¬jód øµj ⁄ øe .IAhôŸG ójõJh ,π`` ≤©dG …ƒ≤J É`` ¡fEÉa ;á«Hô©dG Gƒ`` ª∏©J .zøjó°TGôdG AÉØ∏îdG »fÉKh »HÉë°U ¨› ÜÉ£îdG øH ôªY{ .á≤ØædG ∂`` Ñ∏b ‘ Éeh ,∫É`` ŸG ¢SCGQ Ö`` àµdG ‘ Ée π`` ªLCG .z»HôY …ƒëf ºdÉY ,óªMCG øH π«∏îdG{ âæch ,»Jƒ∏N ‘ …Òª°Sh ,»JóMh ‘ »°ù«fCG ÖàµdG âfÉc .z»fõªdG{ .IÉ«◊G ™àe øY É¡H »æ¨à°SCG 183

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

;CGôb ɪ«a áYÉ°S å∏K ôµØj ¿CG áYÉ°S πc ó©H ¿É`` °ùfE’G ≈∏Y ∞dDƒe ,QɵH ºjôµdGóÑY{ .¬`` «dEG áÑ`` °ùædÉH ∂dP »æ©j GPÉe Oóë«d .z…Qƒ°S »eÓ°SEG á«YGOh

¿ÉµŸG ‘ áMÉ«°S »gh ,GQk ɪYCG ÉfQɪYCG ¤EG ∞«°†J ÖàµdG .z¢Sƒ°S ˆGÉ£Y …ô°üf{ .¿ÉeõdGh ,äÉYÉ°ùdG¤EG áØ«ë°üdGh,IÉ«◊G ≥FÉbO¤EG Ò°ûjƒjOGôdG .zπ««Jôc’ …O ∑ÉL{ .ΩÉjC’G ¤EG ÜÉàµdGh ¢ù«d ,»jCGQ ‘ ƒ`` g ,äÉØ£à≤à É`` fOhõj ’ …ò`` dG ÜÉ`` àµdG .z܃µ«H ±ƒd ¢SÉeƒJ{ .áHƒ©dCG πH ,ÜÉàµH .z…õ«∏éfEG πãe{ .ÜÉàµdG ¿ƒµj ∞dDƒŸG ¿ƒµj ɪc

.z»JQÉe ¢SƒL{ .±ƒ«°ùdG ÉgôØ– »àdG ìGô÷G óª°†J ÖàµdG ¿ƒÉ£dG π©Øjɪc hCG ,á«∏°ùàdGó°ü≤H∫ÉØWC’Gπ©ØjɪcCGô≤J ’ .zô«Hƒ∏a ±Éà°SƒL{ .É«– »µd CGôbG πH ,¢SQódG ó°ü≤H .ÖàµdG øe áYƒª› »`` g ΩÉjC’G √òg á«≤«≤◊G á`` ©eÉ÷G .z…óæ∏൰SCG ñQDƒeh ÖJÉc ,π«dQÉc ¢SÉeƒJ{ ¬∏ªY RÉ‚EG ¬æµÁ …òdG πLôdG ∂dP ƒg ,º«¶©dG π`` LôdG .zâjÉH äƒjO{ .øjôNB’G ∫ƒ≤Y ᣰSGƒH 184

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

.ÉHk Éàc º`` góMCG ∞dƒj ≈`` àM ,…ô¶f ‘ ∫É`` LôdG ihÉ`` °ùàj .zâjƒL ø«eÉéæH{

.ádõ©dG ‘ ≥«aQh ,ȵdG ‘ á«∏°ùJh ,ô¨°üdG ‘ Ió°Tôe ÖàµdG .ɡફ≤H πH ,ÖàµdG I̵H IÈ©dG â°ù«d k CGôbG .zƒ°ShQ ∑ÉL ¿ÉL{ .äCGôb ɪ«a GÒãc k ôuµa øµdh ,Ó«∏b ≈∏Y Údƒ¡éŸG AÉbó`` °UC’G ¤EG ¬LƒŸG ÜÉ£ÿG ƒg ÜÉàµdG .z…ôFGõL ôµØe ,»Ñf øH ∂dÉe{ .¢VQC’G ¬Lh ¿CG Öéj ôNB’G É¡°†©Hh ,É¡bhòàf ¿CG Öéj ÖàµdG ¢†©H ¿EG .É¡ª°†¡fh É¡¨°†‰ ¿CG Öéj ÖàµdG øe á∏«∏b á∏bh ,É¡©∏àÑf .z¿ƒµ«H ¢ù«°ùfGôa{ É¡∏©`` °ûJh ,∑QÉL øe ÉgòNCÉJ ,∫õ`` æŸG ‘ QÉædÉc ÜÉ`` àµdG ¢SÉædG ¤EG Oƒ©J ɡ૵∏eh ,∑ÒZ ¤EG É¡«£©Jh ,∂`` à«H ‘ .z»°ùfôa »Øë°Uh ±ƒ°ù∏«a ,ô«àdƒa{ .áaÉc ÜÉàµH ¢ù«d ¬bGôa ó©H ¬«a ôµØj ¬FQÉb ´ój ’ …òdG ÜÉàµdG .É≤k jó°U ¢ù«d ádƒ¡°ùH ≈°ùn ær jo …òdG ≥jó°üdG ¿CG ɪc ,º«b »¨Ñæj …òdG hCG ,Ö`` LGƒdG ™`` aGóH √Dhô≤J …ò`` dG ÜÉ`` àµdG ¿EG ábGó°U ó≤©j ’ ,ÜÉÑ`` °SC’G øe ÖÑ`` °S …C’ √CGô≤J ¿CG ∂«∏Y .zõdƒg øjO º«dh{ .∂©e 185

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

∂ÄdhCG º`` g ,êQÉÿG øe ÜÉ`` àµdG ≈∏Y ¿ƒ`` ∏Ñ≤j ø`` jòdG ¿EG .zôHƒc º«dh{ .πNGódG øe É≤k ∏£e ¬«dEG ¿hô¶æj ’ øjòdG ¢SÉædGIôFGOäô¨°U,Ió«÷GÖàµdÉHÉæàaô©eäOGORGɪ∏c .º¡Jô°ûY ÉæbhôJ øjòdG ÜÉàµdG º¶©eh ,º¡JÉÑàµe ‘ º¡Ñàc ¿ƒ©°†j AGô≤dG º¶©e .zQƒØeÉ°T{ .º¡Ñàc ‘ º¡JÉÑàµe ¿ƒ©°†j k Aɪµ◊G óMCG iCGQ ˆG ¿ÉëÑ`` °S :∫É≤a ,ÉHk Éàc ∫òàÑj ÓLQ !¬HÉàc ¿ƒ°üj ’h ,¬HÉ«K ¿ƒ°üj ¿BGô≤dG IAGôb ¬°ùfBG øeh ,Iƒ∏°S ¬àØJ ⁄ ÖàµdÉH ≈∏`` °ùJ øe .¿GƒNE’G ábQÉØe ¬°ûMƒà°ùJ ⁄ ¿Éc GPEG ’EG π`` ª©j ’ ,äƒ`` °TGQÉÑdG ¬Ñ`` °ûj …ô`` °ûÑdG π`` ≤©dG .ÉMƒàØe k Ékàbh ¬`` ÑéM ¥GÎNGh ÜÉ`` àµdG Rƒ`` eQ ∂a ‘ É`` ædòH É`` ª∏c .ÈcCG Ió`` FÉa ≈∏Y ¬`` æe Éæ∏`` °üM ,È`` cCG G kó`` ¡Lh ,∫ƒ`` WCG .zQɵH ºjôµdGóÑY{ k ¿ƒµj ¿CG »¨Ñæj ÜÉàµdG .zƒéjQ ∑ÉL{ .Ó©a .z¿ƒ°ùfƒL ∫ƒ«eÉ°S{ .´Éàªà°SG ¿hO IOÉY CGô≤j ,ó¡L ¿hO Öàµj Ée

186

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

AGQh πLQ øe ó`` H Óa ,ÖJɵdG ™æ`` °üJ ’ ÉgóMh á`` ÑgƒŸG .z¿ƒ°SôeEG hódGh ∞dGQ{ .ÜÉàµdG .z∑ô«H ófƒeOEG{ .º°†g ÓH πcC’Éc ,ÒµØJ ÓH IAGô≤dG

,ÉHk Éàc CGô≤j ¿CG ójôj ¥ƒ°ûàe ¢üî°T ÚH º«¶Y ¥ôa ∑Éæg .z¿ƒJôà°ù°ûJ å«c äôÑ∏L{ .√CGô≤«d ;ÉHk Éàc ójôj Ö©àe ¢üî°Th .zájõ«∏éfEG ᪵M{ .Ö°ûÿG øe á∏àc ’EG ƒg Ée ≥∏¨ŸG ÜÉàµdG

.RÉéjE’Gh 샰VƒdG »g ,ÖàµdG ‘ ∫ɪµdG áªb É¡à– áfhóŸG äÉ≤«∏©àdGh »°TGƒ◊G É¡«a ¿ƒµJ Öàc ∑Éæg .¢üædG øe ÌcCG á≤«°T .z¿ƒJôeÉg Ö«∏«a{ .᪵ëH CGô≤J Ée ¢†©H RhÉéàJ ¿CG »g ,IAGô≤dG øa .zô«àdƒa{ .¿ƒÑàµjh ,¿hDhô≤j øjòdG A’Dƒg ·C’G Oƒ≤j

øe ¿ƒµj ó≤a ,ÒµØàdG ∂`` °ùØf ≈∏Y ôaƒàd CGô≤J â`` æc GPEG .ÉeÉ“ k IAGô≤dG øY ∞bƒàJ ¿CG ∂d ø°ùMC’G ,É≤k «ªY Ó`k ` LQ π`` eCÉàdGh ,Ó`k ` eÉc Ó`k ` LQ ™æ`` °üJ IAGô`` ≤dG k áKOÉëŸGh äÉj’ƒdG »`` °ù°SDƒe óMCG ,ø«∏µfGôa ø«eÉ«æH{ .Éë` k ` °VGh ÓLQ .zIóëàªdG

187

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

Évæah ,ÒµØà∏d É`` væa ∑Éæg ¿CG ɪc ,IAGô`` ≤∏d Évæa ∑É`` æg ¿EG .z»∏«FGQRO ∑GõjEG{ .áHÉàµ∏d πH ,ÉÄk «°T É¡æe ¢SÉædG º∏©à«d ’ âÑàc ób ÖàµdG ¢†©H ¿CG hóÑj .z»fɪdCG ÖjOCG ,¬JƒL{ .ÉÄk «°T ±ô©j ¿Éc ∞dDƒŸG ¿CG É¡æe Gƒaô©«d ≥«≤– íÑ°üj ⁄ Ée ,ÉvjOQh ɪk ∏M π¶à°S áeó≤àŸG ádhódG ¿EG .zQɵH ºjôµdGóÑY{ .á«eƒ«dG ÉæJÉ«M ‘ Év«°SÉ°SCG G kó©Ho áaÉ≤ãdG øe øµd ,á«ÑgP á©£b ∂`` ∏àÁ øªc áeƒ∏©e ∂∏Á ø`` e ¿EG øe ºéæe ìÉ`` àØe ∂`` ∏àÁ ƒ¡a Éë«ë` k ` °U É`` é¡æe k ∂`` ∏àÁ .ÖgòdG ∞«c º∏©àj ¿CG ó©H ,áaô©ŸG ≈∏Y π`` °üëj ¿CG Aôª∏d øµ‡ .z»æ«°U ±ƒ°ù∏«a ,¢Sƒ«°TƒØfƒc{ .ôµØj .G kójóL ÉØk ` `°ûc ɪk FGO óéà`` °S ,íàØàe π`` ≤Y óLƒj É`` ªæ«M .z»µjôeCG ºdÉY ,èfôàc õdQÉ°ûJ{ A»°T πªY ‘ É¡«`` °†≤f ¿CG ƒg IÉ«ë∏d º«¶©dG ∫Ó¨à`` °S’G .z»µjôeCG ±ƒ°ù∏«a ,¢ùª«L ΩÉ«∏jh{ .IÉ«◊G ó©H Ée ¤EG ≈≤Ñj ,Ée ¿CG ,º«æJ ¿CG ’ ßbƒJ ¿CG ,•Gô≤°S áHÉHòH ¬Ñ°TCG ∞≤ãŸG QhO .z…Qƒ°S ôµØe ,»°û«HGôW êQƒL{ .QóîJ ¿CG ’ ™°ù∏J ∫ƒJÉfCG{ .ó`` MCG øY åëÑJ ’ á`` aô©ŸÉa ,á`` aô©ŸG øY å`` ëHG .(Ω1924 - 1844) »°ùfôa óbÉfh »FGhQ ,¢ùfGôa 188

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

iȵdG•ƒ£ÿGº°Sôf¿CG óH’,π°†aCG á«HôYáaÉ≤K π«Ñ°S‘ .z≥jQR ø«£æ£°ùb{ .√ójôf …òdG π°†aC’G »Hô©dG ™ªàéª∏d ,ÖgP øe ìÉàتc óq ©J á∏«°UCG á«eÓ`` °SEG áaÉ≤K ∂∏à‰ ÉæfEG ∫ÉØbCG íàØj ’ ¿Éc GPEG Ö`` gP ø`` e ìÉàØe ihóL É`` e øµd .zQɵH ºjôµdGóÑY{ .ÉfQhó°U ≈∏Y ™Ñ≤j …òdG ∞∏îàdG ∞«c ±ô©f ⁄ GPEG É`` ¡ØFÉXh ø`` e Ò`` ãµdG ó`` ≤ØJ á`` aÉ≤ãdG .ÉæJÉ©ªà› áeóN ‘ É¡∏©‚ .ÉgOÉ≤jEG Ö`` éj QÉf ¬æµdh ,√Dƒ` `∏e Öéj Ak ÉYh ¢`` ù«d π`` ≤©dG .z»≤jôZEG ñQDƒe ,ñQÉJƒ∏H{ óªà©j ɉEG º¡JÉ«M ‘ ¢SÉædG ¬«∏Y Ò°ùj …òdG ܃∏°SC’G ¿EG .zQɵH ºjôµdGóÑY{ .™ªàéŸG ‘ IóFÉ°ùdG áaÉ≤ãdG á©«ÑW ≈∏Y ¬æµÁ ɇ ,πJ ≈∏YCG ¤EG ¿É°ùfE’G òNCÉJ ¿CG ™«£à°ùJ áaÉ≤ãdG ¿EG .z»≤jôaEG º«µM{ .√AGQh ɪ«a ô¶æj ¬∏©Œ ºK ,≥aC’G iôj ¿CG ‘ »YƒdG ¬eóîà`` °ùj …òdG OÉà©dGh ìÓ`` °ùdG »g á`` aÉ≤ãdG .Iójó÷G IÉ`` «◊G äÉ`` Ñ∏£àeh ™bGƒdG äGÒ`` ¨J á`` ¡LGƒe .zQɵH ºjôµdGóÑY{ πª– ≈∏Y IQó`` ≤ŸG ¬d Ió«÷G Ö`` àµdG IAGôb ¥hò`` àj ø`` e .z…óæg π°VÉæe ,…ófÉZ{ .ójó°T ô°ù«Hh ¿Éc ɪæjCG IóMƒdG 189

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

¢SÉædG ±ô°TCG ™e QhÉëàdG πãe »g Ió«÷G ÖàµdG πc IAGôb .z»°ùfôa ±ƒ°ù∏«a ,äQɵjO ¬«æjQ{ .â°†e Qƒ°üY øe Éæ¶bƒj ⁄ GPEG ,Éæ`` °†©Jh ,ÉæZó∏J É`` Ñk àc ’EG CGô≤f ’CG É`` æ«∏Y ¢ùàfGôa{ .¿PEG CGô`` ≤f GPɪ∏a á`` ªéª÷G ≈∏Y áHô`` °†H ÜÉàc .z»µ«°ûJ ÖJÉc ,ɵaÉc ∞©`` °†j CGô≤j’ …òdG π≤©dG ,Üô`` °ûdGh πcC’G πãe IAGô≤dG .z»°ùfôa »FGhQ ,ƒLƒg Qƒàµ«a{ .Üô°ûj ’h πcCÉj ’ …òdG º°ù÷Éc ∫É«LCÓd Ö°SÉæŸG çQE’Gh ,áfhõîŸG ⁄É©dG IhôK »g ÖàµdG .z»µjôeCG πãe{ .·C’Gh .É¡JAGôb Ωó`` Y »g Ö`` àµdG ¥ôM øe ô`` £NC’G á`` Áô÷G .z»°ShQ ôYÉ°T ,»µ°SOhôH ∞jRƒL{

øe ÌcCG óMGƒdG ¿É`` °ùfE’G »£©J »àdG »g ÉgóMh IAGô≤dG .z…ô°üe ÖjOCG ,OÉ≤©dG Oƒªëe ¢SÉÑY{ .IóMGh IÉ«M ¢Vƒ¡ædGh Ωó≤àdG í«JÉØe πc ∂£YC p G ÉFk QÉb É©k ªà› »æ£YCG .ó«ZôdG ¢û«©dGh ,º°ùé∏d áÑ°ùædÉH á`` °VÉjôdG πãe π≤©∏d áÑ`` °ùædÉH á©dÉ£ŸG IÉ«M »≤ÑJ á©dÉ£ŸG ∂dòc ßØ–h ,á°VÉjôdG §°ûæJo ɪµa .z»µjôeCG ´ôàîe ,¿ƒ°ùjOCG{ .π≤©dG áë°U »g »àdG á∏«°†ØdG

190

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

É¡fEG ,É¡«a ∞jR ’ »àdG Ió«MƒdG á©àŸG »`` g á©dÉ£ŸG IOÉY .z܃dhôJ{ .iôNC’G ™àŸG πc ≈°TÓàJ ÉeóæY ,ΩhóJ »æ∏¨°ûJ É¡fCG âØ`` °ûàcG ó≤a ,ÖàµdG IAGôb øY âØbƒJ ó≤d .z»µjôeCG πãªeh QÉ≤«°Sƒe ,âfÉØ«d Qɵ°ShCG{ .»°ùØf øY .zó∏jGh Qɵ°ShCG{ .⪰üa ,∫ƒ≤j Ée ¬jód øµj ⁄ øŸ ≈HƒW

¢üî`` °T AGQBG ºgQɵaCG ,¿hôNBG ¢`` SÉf ºg ¢SÉædG º`` ¶©e .zó∏jGh Qɵ°ShCG{ .¢SÉÑàbG º¡ØWGƒYh ,ó«∏≤J º¡JÉ«Mh ,ôNBG ¬jCGQ øY È`` ©j ¿CG ™«£à`` °ùj ’ …òdG ƒ`` g »≤«≤◊G ó`` Ñ©dG .zó∏jGh Qɵ°ShCG{ .ájq ôq ëH ¿ƒ©«£à°ùj’øjòdG∂ÄdhCÉa,∂©ªà›øYQÉ≤àMÉH º∏µàJ’ .zó∏jGh Qɵ°ShCG{{ .∂dP ¿ƒ∏©Øj øe ºg ¬«a êÉeóf’G .z»fÉehQ ôYÉ°T ,ó«ahCG{ .ÉæFGóYCG øe ≈àM ,ºs∏©àf ¿CG ÉææµÁ

.¥ÓWE’G ≈`` ∏Y ∫hÉ`` – ’ hCG á`` jÉ¡ædG ¤EG ôªà`` °ùJ ¿CG É`` eEG .z»fÉehQ ôYÉ°T ,ó«ahCG{ .§«`` °ùH ôeCG øY åjó◊G óæY É`` ¨k «∏H ¿ƒµj ¿CG ó`` MCG …C’ ø`` µÁ .z»fÉehQ ôYÉ°T ,ó«ahCG{ .z»fÉehQ ôYÉ°T ,ó«ahCG{ .IÒ¨°üdG ∫ƒ≤©dG IÒ¨°üdG QƒeC’G ó©°ùJ

191

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

.z»°ùfôa »FGhQh »Mô°ùe ÖJÉc ∑Gõ∏H …O ¬jQƒfhCG{ .È◊Gh º∏≤∏d ól ÑY ÉfCG ,∑Gõ∏H …O ¬jQƒfhCG{ .᪫¶Y IOGQEG ¿hO á`` ª«¶Y áÑgƒe øe ¢`` ù«d .z»°ùfôa »FGhQh »Mô°ùe ÖJÉc

¿CG ƒ¡a Ö©`` °üdG ÉeCG ,ß`` MÓJh ,¢`` ù∏Œ ¿CG π¡`` °ùdG ø`` e .z»°ùfôa »FGhQh »Mô°ùe ÖJÉc ∑Gõ∏H …O ¬jQƒfhCG{ .πª©Jh ,¢†¡æJ .ìhôdG á`` °SÉ«c É¡fƒc ø`` Y ó`` jõJ ’ á∏«`` °†ØdG ¿CG ó`` ≤àYCG .zz»°ùfôa »FGhQh »Mô°ùe ÖJÉc ,∑Gõ∏H …O ¬jQƒfhCG{ øe π°†aCG øjôNB’G ÖFÉ`` °üe ≥jôW øY ᪵◊G ∫ÉæJ ¿CG .z»≤jôZEG ÖJÉc ,܃°ùjEG{ .âfCG ∂ÑFÉ°üe ≥jôW øY É¡dÉæJ ¿CG .z»≤jôZEG ÖJÉc ,܃°ùjEG{ .ô¨o °U n ɪ¡e GQk óg ™«°†j ’ ÒÿG π©a ,܃°ùjEG{ .»LQÉÿG ô¡¶ŸG ¤EG ’ ,π≤©dG ¤EG ô¶æf ¿CG Öéj

.z»≤jôZEG ÖJÉc

»°SÉ«°S Qƒf øªjCG{ .áHɨdG πNój ’ QÉé°TC’G ∞«ØM ≈°ûîj øe .z…ô°üe »dGôÑ«d

ø°ùëj ’ øe ¬æe ≈≤`` °TC’Gh ,ΩÓµdG ø`` °ùëj ’ øe »≤`` °T .z»Ñ«d »FGhQ »fƒµdG º«gGôHEG{ .䃵°ùdG ¿CG øe ‹Eq G Ö`` MCG ,QƒÑæ£dGh QÉ`` eõŸÉH É`` «fódG »`` ¨àHCG ¿C’ .z»HôY »aƒ°U ógGR ,ºgOCG øH º«gGôHEG{ .ˆG øjóH É¡«¨àHCG 192

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

πeɵH CÓŸG ≈∏Y É`` jk QÉY ô¡¶j øªc ¿ƒµj ÉHk Éàc ô`` °ûæj øe .z᫵jôeCG á«Mô°ùe áÑJÉch IôYÉ°T ,¬«∏«e âæ°ùæa âfÉ°S ÉfOEG{ .¬JOGQEG ,πMQGh ,πÑb øe ógÉ°ûjo ⁄ Ée ógÉ°Th ,ÒKC’G ∫hÉæJh ,≥u∏M áÑJÉch IôYÉ°T ,¬«∏«e âæ°ùæa âfÉ°S ÉfOEG{ .≥∏°ùJ øµd ,∂≤jôW π`` °Vh .z᫵jôeCG á«Mô°ùe

ó«MƒdG ´ƒ`` ædG ƒg ,áHÓ`` °üH ó≤àYCG ɪc ,»`` JGòdG º`` ∏©àdG .z»µjôeCG ÖjOCG ,±ƒª«¶Y ¥Éë°SEG{ .º∏©àdG øe OƒLƒŸG ,±ƒª«¶Y ¥Éë°SEG{ .áYô`` °ùH º¡aCG »æµdh ,É©k jô°S ÉFk QÉb â`` °ùd .z»µjôeCG ÖjOCG

ƒg Ée πªY ø`` e ∂©æÁ ¿CG »bÓNC’G ∑Qƒ©`` °ûd íª`` °ùJ ’ .z»µjôeCG ÖjOCG ,±ƒª«¶Y ¥Éë°SEG{ .í«ë°U ¥Éë°SEG{ .AGóYCG ™æ°U ¿hO øe ±óg ≥«≤– øa »g á°SÉ«µdG .z…õ«∏éfEG ±ƒ°ù∏«ah äÉ«°VÉjQh AÉjõ«a ºdÉY øJƒ«f

ó≤∏a ,á`` ª«b äGP äÉaÉ`` °ûàcG …CG âØ`` °ûàcG ó`` b â`` æc GPEG IQÉ¡e …CG øe ÌcCG ,QƒÑ°üdG √ÉÑàf’G AGsôLn øe ∂dP çóM .zøJƒ«f ¥Éë°SEG{ .iôNCG øjO ºdÉY ,»fÉjô`` °ùdG ¥Éë`` °SEG{ .¿ƒ∏ª©jh ,¿ƒ¶Øëj øjò∏d ≈`` HƒW .z»HôY »fGô°üf

ƒg πª©dG ¿C’ ;∫É`` ªYC’G ‘ ó¡àLG πH ,º`` °S’ÉH ô`` îàØJ ’ .z»fÉjô°ùdG ¥Éë°SEG{ .º°SG hCG πµ°T ÓH ¿Éc ƒdh ,QÈj …òdG 193

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

¢ûbÉæJ ájOÉ©dG ∂∏Jh ,Qɵ`` aC’G ¢ûbÉæJ ᪫¶©dG äÉ`` «∏≤©dG â∏aRhQ Qƒæ«dEG{ .¢UÉî°TC’G ¢ûbÉæàa IÒ¨°üdG ÉeCG ,çGóMC’G .zâ∏aRhQ ø«∏µfGôa »µjôeC’G ¢ù«FôdG áLhR

.§«£îàdG É¡µ∏¡à°ùj »àdG É¡°ùØf ábÉ£dG ∂∏¡à°ùj »æªàdG .zâ∏aRhQ Qƒæ«dEG{ ±ƒ`` °ùa ,‹ÉªYCG IOƒéH QÉ¡ÑfE’G »àYÉ£à`` °SÉH øµj ⁄ ¿EG .z»°ùfôa ÖJÉc ,’hR π«eEG{ .É¡n àp «uªµH ô¡ÑfCG π«eEG{ .á«YOC’Gh äÉ«bÈdG ’EG ¬«a CGô≤f ’ Ωƒj »JCÉj ¿CG ™bƒJCG .z»fÉehQ ±ƒ°ù∏«a ¿GQƒ«°S .z»fÉehQ ±ƒ°ù∏«a ¿GQƒ«°S π«eEG{ .iôjo ’ ôéæN áª∏µdG .zôà«H øjôjEG{ .á∏µ°ûŸG π°UCG ƒg πH ,GQk òY ¢ù«d π¡÷G

É¡Áó≤J πLCG øe á`` °†eÉZh á«aÉc ÒZ AÉeó≤dG ∫ɪYCG q¿EG Ghó«Øà°ùj ≈àM ;πªq µJh ,íë°üJ q ¿CG Öéj ∂dòd ;ÜÓ£∏d .z»°ùdófCG äÉÑf ºdÉY QÉ£«ÑdG øHG{ .øµÁ Ée ÌcCG É¡æe .zº∏°ùe ¬«≤a ,∑QÉѪdG øHG{ .᪵ë∏d ≥aƒJ ΩÓµdG ∫ƒ°†a ∑ôJG

.áeôµe ¤EG ¬°ùØf √ƒYóJ ∞«c ,º∏©dG Ö∏£j ⁄ øŸ âÑéY .zº∏°ùe ¬«≤a ,∑QÉѪdG øHG{ .zº∏°ùe ¬«≤a ,∑QÉѪdG øHG{ .øjódG »ã∏K ¿ƒµj ÜOC’G OÉc 194

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

≈∏Y ∫ƒ≤dG p π`n ` °†a ¿CG º∏YG p π`n ` °†ah ,áæjR ∫ƒ≤dG p ≈∏Y π©ØdG .∫ÓÿG øe ás∏ÿG √òg ΩɵME p ÖFGôZ p n G q¿CGh ,áæn ér og π`p ` ©ØdG .zIô°üÑdG øe ÖJÉch ∞dDƒe ,™Ø≤ªdG øHG{

Ú`` Hh ∂`n ` æ«H ¢`o` Vô©j É`` e πc ‘ º`p ` ∏©dG AÉ`` YOG q¿Ì`` µJ ’ n ∑ƒYRÉæj ¿CG ÉeEG :Úàë«°†a ÚH ∂dP øe ∂fEÉa ,∂HÉë°UC G p n ºé¡«a â`n ` «YOG ɪ«a ÉeEGh ,∞∏` p ` °üdGh áp dÉ¡÷G ≈∏Y ∂æe ,Qp ƒeC’G ø`` e â«YOG Ée ∂`` jój ‘ Gƒ`` ∏îjh ,∑ƒ`` YRÉæj ’CG n ∞°ûµæ«a øe ÖJÉch ∞dDƒe ,™Ø≤ªdG øHG{ .I nõén ©r Ÿn Gh ™o æ`` °üàdG ∂æe .zIô°üÑdG

ø°ùM nø°ùM º∏©àJ o ɪc ,´p ɪà°S’G nø°ùM º∏©J p øeh ,ΩÓµdG p o G ´Éªà°S’G âØ∏àdG á∏bh ,¬ãjóM »°†≤æj ≈àM º∏µàŸG ∫É¡eE p o ’Gh ,ÜGƒ÷G »YƒdGh ,º∏µàŸG ¤EG ô¶ædGh ¬p LƒdÉH ∫ÉÑbE ¤EG p p o ÉŸ .z™Ø≤ªdG øHG{ .∫ƒ≤j ÌcCG ÖàµdG ≈∏Y ≥Øæj ≈àM ,ô`` °†ëàe ó∏H ∑Éæg ¿ƒµj ød .zOQÉHƒ«g äôÑdCG{ .záµ∏©dG{ AGô°T ≈∏Y ≥Øæj ɇ ø`` °S ‘ Iôeh ,ÜÉÑ`` °ûdG ø`` °S ‘ Iôe CGô≤jo ó«÷G ÜÉàµdG π«ª÷G AÉ`` æÑdÉc ,áNƒî«`` °ûdG ‘ iôNCG Iô`` eh ,è`` °†ædG .ôª≤dGAƒ`` °V â–h Gôk ¡Xh Gôk éa ógÉ`` °ûjo ¿CG Öéj …òdG .z¢ù«aGO ¿ƒ°ùJôHhQ{ 195

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

Gò¡Hh ,á≤FÉa ájÉæ©H ÉgQÉàîf ¿CG Öéj ÉgDhô≤f »àdG ÖàµdG ÒbÉ≤Y{ :¬àÑàµe ≈`` ∏Y Öàc …òdG …ô`` °üŸG ∂∏ŸÉc ¿ƒµf .z»µjôeCG ôYÉ°Th ÖJÉch Ö«ÑW ,õªdƒg πjófh ôØ«dhCG{ .zìhôdG .z∑ô«HófƒeOCG{ .º°†g πH πcC’Éc :ôµq ØJ ÓH IAGô≤dG É¡fC’ ;ÉgDhô≤j ø‡GÒÑc k GÒµØJ k Ö∏£àJ ’ ÖàµdG øe Òãc .z¿ƒàdƒcõdQÉ°ûJ{ .∂dP É¡ÑJÉc ∞∏µJ ⁄ áWÉ°ùÑH ¢û«©J ∫ƒ≤Y É`` ¡fEG ,â«ŸG ¥QƒdG øe ÉeGƒcC k G â`` °ù«d Ö`` àµdG .zâjÉ¡JôÑ∏«Z{ .∞aQC’G ≈∏Y .¬d áæjR É`` ¡æe πªLCG ¢ù«dh ,∫õ`` æª∏d ÉKk ÉKCG â`` °ù«d ÖàµdG .zô°û«H …ôæg{

.Ö°†Z ’h ,äɪ∏c ’h ,É°üY ÓH º∏©j …òdG º∏©ŸG ƒg ÜÉàµdG ¬Jó`` °üb ¿EGh ,ɪk FÉf √óŒ ’ ¬æe äƒfO ¿EG .AÉe ’h õÑN Ó`` H ’ ∂∏¡L äô¡XCG ¿EGh ,∂îHƒj ’ äCÉ£NCG ¿EG .∂æe ÅÑàîj ’ .zájõ«∏éfEG IôYÉ°T ,≠æfhGôH å«HGõ«dEG{ .∂æe ôî°ùj .ájɨ∏d á∏‡ Öàc ÖjPÉcCG ≈∏Y …ƒà– ’ »àdG ïjQÉàdG Öàc .z»°ùfôa óbÉfh »FGhQ ,¢ùfGôØdƒJÉfCG{ …ôæg{ .ÖMÉ`` °üdG Éfó`` °ùØj ɪc ,Éfó`` °ùØJ ¿CG Öàµ∏d øµÁ .z≠æjó∏«a 196

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

k íÑ°üj ÜÉàµdG ∑ÓàeG .z¢ù«ZQƒH »JƒàfCG{ .¬JAGôb øY ÓjóH ô«ªjOÓa{ .º`` ¡jô¨j º∏b πc ¢`` ù«dh ,ÉeÉæZC k G Gƒ`` °ù«d AGô`` ≤dG .z±ƒcƒHÉf

äOõà`` °SG É`` e ≈`` àªa ,»Ø©`` °V Ö`` fGƒL IÉ`` «◊G »`` æàª∏Y .»∏¡L ióe âcQOCG,ɪk ∏Y ,QuÈj ôNBGh ,Quô` `¨n j ôNBGh ,Quô≤n j ôNBGh ,Qô`` ëj º∏b ∑É`` æg .Quôµn j ôNBGh ,QuôÁ ¿CG G kógÉL ∫hÉëj ôNBGh ,ôuéØàe º∏b ∑Éægh ,Ò°SCG ôNBGh ,ÒLCG º∏bh ,ÒeCG º∏b ∑Éæg .∞«°†dÉc ôNBGh ,∞«°ùdÉc º∏b ∑Éægh ,±ôé©àe ôNBGh ∞≤Jh ,ádGó©dG ΩÉ`` æJh ,Òª`` °†dG âª`` °üj ÖàµdG ¿hO øe ÜGOB’G ÜÉ`` °üJh ,áØ`` °ù∏ØdG êô`` ©Jh ,Ió`` eÉL á`` ©«Ñ£dG .AÉ«°TC’G ôFÉ°S áª∏¶dG …ƒ£Jh ,ºª°üdÉH .º∏Y ᪵M ¥ƒa ᪵Mh ,ôëH Iô£b ¥ƒa Iô£b .¢SQóJ ⁄ ɇ πéNG πH ,±ô©J ’ ɇ πéîJ ’ ’ »àdG AGOô÷G ¢VQC’G ¿CÉ` `°T ¬fCÉ` `°T º∏©àj ’ …òdG πLôdG .ÉÄk «°T âÑæJ .¬ª∏Y ‘ πLôdG ∫ɪLh ,¬°ûjQ ‘ Ò£dG ∫ɪL .ábGó°üdGh AGò¨dGh º∏©dG :É«fódG ‘ AÉ«°TC’G øªKCG 197

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

,¢Sƒ«°TƒØfƒc{ .ɪk ∏©e ÚæKG πc ÚH óLCG ¿CG IÉ«◊G ‘ ‹ óH ’ .z»æ«°U ±ƒ°ù∏«a

.⁄É©dG ¤EG É¡dÓN øe ™∏£àf IòaÉf ÜÉàµdG .π≤©dG ¬MÉàØeh ,πØ≤e ôjõZ ºéæe º∏©dG .ôgGƒ÷ÉH ∑ó°ùL øjõJ ¿CG øe ÒN º∏©dÉH ∂∏≤Y í∏°S .øeõdG √òÑf âbƒdÉH ¿É¡à°SG øe .™°VGƒJ ºo dp É©dG ≥ª©J ɪ∏ch ,âæëfG á∏Ñæ°ùdG äÈc ɪ∏c .´ƒeódG ¬æe âdÉ°S ¿EGh ,É≤k jó°U ÉMÉ°ù“ òîàJ ’ k ¥ó°üdÉH ∂ë°üf øe πH ,ÉÑk «ÑM π°ù©dÉH ∑GôZCG øe ¢ù«d .GkõjõY .ÉehO k ɪk ∏©e ‹ ¿Éc øe k É≤k jó°U ‹ Gón Zn Éeƒj .Ú°ü∏ AÉbó°UCG ¿óéj ɪ∏b ,Ωɵ◊Éc AÉ°ùædG ¤EG Ò`` °üj ∂jódG πªY áLÉLódG ¬«a ∫hGõJ …òdG â`` «ÑdG .ÜGôÿG q ÚKÓKh áà`` °S ¿ÉÑ÷G óéj ób ¬Ñé©j ’ øµd ,¬à∏µ°ûŸ ÓM .QGôØdG ƒgh ,É¡æe óMGh πM iƒ°S .º¡°ùdG ¥ÓWEG πuLCG øµdh ,ICÉ«¡e ∂°Sƒb øµà∏a 198

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

.Iô≤H ô°ùîjh ,á£b Ö°ùµj ᪵ëŸG ¤EG Ögòj øe .π¡÷G øe ô£NCG º∏©dG ∞°üf .ÜÉ°ùMC’G ô¡°TCG ºo ∏r ©p dG .¬æe ¢ùÑàbG ¬H ôq e øe êGô°ùdÉc º∏©dG .»Jp CÉr jn ’h ,¬«dEG ≈nJDƒr jo º∏©dG .AÉ«ÑfC’G áKQh Aɪ∏©dG .Ö∏≤dG ¥ÎîJ É¡æµd ,ɪk ¡°S â°ù«d áª∏µdG .ƒ∏M √ôªK ¿CG ’EG Il sôeo º∏©dG QhòL .º°†g ¿hO πcC’Éc ,πeCÉJ ÓH IAGô≤dG ɪã«M ,áaô©ŸG ≈∏Y Ì©f Éæà∏©L É¡fC’ ;ÉæH ∞£∏J á©«Ñ£dG ¿EG .z»dÉ£jEG ºdÉY äÉëfh ΩÉ°SQ ,»°ûæaGO{ .⁄É©dG ‘ ÉægƒLh ÉfQOCG .z»µjôeCG πãe{ .¬fGƒæY øe ÜÉàµdG ≈∏Y ºµëf ’

¬æWÉH ‘ øµdh ,QÉÑNE’G øY ójõj ’ √ôgÉX ‘ ïjQÉàdG ¿EG .z»HôY ´ÉªàLG ºdÉYh ñQDƒe ,¿hó∏N øHG{ .≥«≤–h ô¶f ´ÉªàLG ºdÉYh ñQDƒe ,¿hó`` ∏N øHG{ .¬∏©ØH Ωƒq ≤jh ,¬dƒ≤H AôŸG ¿Rƒ`` j .z»HôY

199

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

n ó°TQ øHG{ .π≤©dG ¬ësn Ñb Ée í«Ñ≤dGh ,π≤©dG ¬æs°ùMn Ée ø°ùn ◊G .z»°ùdófCG ±ƒ°ù∏«ah ¬«≤a

¬«`` °†à≤J Ée Ö`` °ùëH AÉ«`` °TC’G ‘ ô¶ædG »g á`` ªµ◊G ¿EG .zó°TQ øHG .¿ÉgÈdG á©«ÑW ±ƒ°ù∏«ah Ö«ÑW ,Éæ«°S øHG{ .¬HÉÑ°SCG ∞©°VCG ¬«ØµJ A»°û∏d ó©à°ùŸG .z»HôY øHG{ .É¡H ¿É¡à`` °ùj ’ ¢ùØædG iƒb ø`` e Iƒb …ô`` °ûÑdG π≤©dG .zÉæ«°S äôaEG OQGhOEG{ .§HGôe ¢û«L m øe π°†aCG ájô◊G »ªëj º«∏©àdG .z»µjôeCG »°SÉ«°S

πª ≈∏Y øØdG òNCÉf ÉeóæY ø°ùëàdÉH á«fÉ°ùfE’G CGóÑà`` °S QÉ≤«°Sƒe »Ø«d â`` °ùfQEG{ .∫ÉŸG hCG AÉ«ª«µdG hCG AÉjõ«ØdG ɪc ó÷G .z…ô°ùjƒ°S

É`` e ø`` °ùMCG Gƒ`` ÑàcG :√ó`` dƒd ∫ƒ`` ≤j ó`` dÉN ø`` H ≈`` «ëj ¿Éc ø°ùMCÉH GƒKóq –h ,¿ƒÑàµJ Ée ø`` °ùMCG Gƒ¶ØMGh ,¿ƒ©ª`` °ùJ .¿ƒ¶Ø– Ée ,¬`` «∏Y §î`` °ùf ¿CG »`` ¨Ñæj ,»`` YɪàLG ™`` bGh ∞`` ∏îàdG s¿EG .z…Oƒ©°S ôµØe ,»¡«∏ÑdG º«gGôHEG{ .¬HÉ`Ñ°SCG ™«ªL øe ¢ü∏îàfh 200

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

ÒZh ᣫ`` °ùH äɪ∏c øe ∞dCÉàJ »`` àdG ∂∏J »`` g á`` ¨d ´hQCG .zájõ«∏éfEG á«FGhQ ,䃫dEG êQƒL{ .áØ∏µàe .™°ShCG áeÉY IÉ«M øe ™æ°üJo ⁄ á«`` °üî°T IÉ«◊ OƒLh ’ .z䃫dEG êQƒL{ .äGQÉ«ÿG ø```e ™```°SGh ∫É› Aôª∏d π```¡÷G í```«àj .z䃫dEG êQƒL{ .π¡÷G ø```e ô£NCG ƒ¡a ,∞```FGõdG º∏©dG ø```e Qò```MG .zƒ°T OQÉfôH êQƒL{ ,ƒ°TOQÉfôH êQƒL{ .¢SsQón jo ™«£à°ùj ’ øeh ,π©Øj ™«£à`` °ùj øe .z…óædôjEG ÖjOCG

.ÉgÒZ äÓµ°ûe ô`` °û©H »JCÉj ≈àM ,á∏µ`` °ûe πëj ’ º∏©dG .zƒ°TOQÉfôH êQƒL{ k ºu∏Y QÉÑàNG ‘ ìÉéædG øe øµªàj ±ƒ`` °Sh ,IAGô≤dG ÓØW .z᫵jôeC’G IóëàªdG äÉj’ƒ∏d ≥HÉ°S ¢ù«FQ ,¢TƒH ƒ«∏HO êQƒL{ .IAGô≤∏d ÖJÉc ,ÉfÉjÉàfÉ`` °S êQƒL{ .¬ª∏©àj Ée ¬eÉeCG ∫GRÉ`` e ∫ƒ≤©dG ºµMCG .z»µjôeCG ôYÉ°Th ±ƒ°ù∏«ah ,ÉfÉjÉàfÉ`` °S êQƒL{ .ºgƒdG øe QôëàdG ≥jôW øY ᪵◊G »JCÉJ .z»µjôeCG ôYÉ°Th ±ƒ°ù∏«ah ÖJÉc

201

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

k ` M ¬∏©a øµÁ É`` e ƒg Ö©`` °üdG Ée ƒ¡a π«ëà`` °ùŸG ÉeCG ,’É` .zÉfÉjÉàfÉ°S êQƒL{ .A»°ûdG ¢†©H ∫ƒWCG Ékàbh òNCÉj .zÉfÉjÉàfÉ°S êQƒL{ .Ió«≤Y ¢ù«dh ,ÜOCG ¢Só≤ŸG ÜÉàµdG k ¿ƒµj Oɵj RÉéjE’G .zÉfÉjÉàfÉ°S êQƒL{ .ΩÉ¡dEÓd ÉWô°T Ée ’ ,¬fƒ∏©Øj É`` e ÖbGQ ¢SÉædG ¬`` «a ôµØj Ée ±ô©J »`` µd .zÉfÉjÉàfÉ°S êQƒL{ .¬fƒdƒ≤j ºLôàeh »Mô°ùe ÖJÉc ,¿ÉªHÉ°T êQƒL{ .äɪ∏c πbCÉH ∫É≤j óYh iƒbCG .z…õ«∏éfEG ôYÉ°Th

.z¿ÉªHÉ°T êQƒL{ .Év≤M ¿hôu«îdG §≤a ºg Év≤M Aɪ¶©dG .É`` °ùjób k iôj ø∏a ,Oô≤dG É`` ¡«a ô¶f GPEG IBGô`` e ÜÉ`` àµdG .z»fɪdCG »FÉjõ«ah ÖJÉc ,ÆôÑæ«à°ûd ±ƒà°ùjôc êQƒL{ Ée ∂jód ¿Éc Ée GPEG ∫ƒ≤dG ô`` °üàîJ ¿CG Ö©`` °üdG øe ¢ù«d .zÆôÑæ«à°ûd ±ƒà°ùjôc êQƒL{ .¬dƒ≤J ÖJÉc ,¿ƒ`` °ùjOCG ∞jRƒL{ .Ió`` «L IÉ«◊ á«`` °SÉ°SCG IGOCG IAGô`` ≤dG .z…õ«∏éfEG ôYÉ°Th

.™ØJôe äƒ`` °üH ÒµØàdG á`` dõæà ≥jó`` °U ™`` e çó`` ëàdG .z¿ƒ°ùjOCG ∞jRƒL{ .ó°ùé∏d á«`` °VÉjôdG øjQɪàdG ¬∏ã“ Ée π≤©∏d IAGô≤dG πã“ .z¿ƒ°ùjOCG ∞jRƒL{ 202

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

.É¡JGP IÉ```«◊G ¬fEG ,IÉ«ë∏d GOk Gó©à```°SG ¢ù«d º```«∏©àdG .z»µjôeCG ¢ùØf ºdÉYh ±ƒ°ù∏«a ,…ƒjO ¿ƒL{ .∫É«î∏d IójóL ICGôL øY œÉf ’EG ÒÑc »ª∏Y Ωó≤J øe Ée .z…ƒjO ¿ƒL{ .É¡JGP IÉ«◊G »g πH ,IÉ«ë∏d GÒ`k ` °†– â`` °ù«d á`` °SQóŸG .z…ƒjO ¿ƒL{ ¢†©Hh ±Gó`` gC’G ¢†©H ¿hO ¢`` û«©j ¿CG ¿É`` °ùfE’ ø`` µÁ ’ .z…ƒjO ¿ƒL{ .É¡≤«≤ëàd ó¡÷G á≤«≤◊G ¿ÉZƒ°üj ɪ¡a ,¿É«≤«≤M ¿ÉfÉæa IôcGòdGh âbƒdG .z…ƒjO ¿ƒL{ .Ö∏≤dG √ójôj Ée ÜQÉ≤j Éà ƒg IôKE’G ó©H á«°Vôr eo ÒZ IÉ«◊G π©÷ »°SÉ°SC’G ÖÑ°ùdG .z…õ«∏éfEG ±ƒ°ù∏«a ,π«e äQGƒ«à°S ¿ƒL{ .áaÉ≤ã∏d áLÉ◊G ∑Qój øµj ⁄ GPEG ɪk «¶Y Gôk µØe íÑ`` °üj ¿CG óMC’ øµÁ ’ √ÒµØJ ™Ñàj ¿CG ƒ`` g Gôk ` `µØe ¬Ø`` °UƒH ¬«∏Y Ö`` LGh ∫hCG ¿CG √òg â`` fÉc É`` ª¡e ¬`` æY è`` àæJ »`` àdG ,äÉLÉàæà`` °S’G ¤EG .zπ«e äQGƒ«à°S ¿ƒL{ .äÉLÉàæà°S’G .zπ«e äQGƒ«à°S ¿ƒL{ .π≤©dG Aƒ°V á¨∏dG .zô°ûà∏a ¿ƒL{ .á∏«Ñf QɵaCG ¬≤aGôJ øe G kó«Mh ¢ù«d

203

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

ÖJÉc ,ô`` °ûà∏a ¿ƒL{ .»æY È©à`` °S »àdG »g äɪ∏µdG ’ ∫ɪYC’G .z…õ«∏éfEG »Mô°ùe

ájôM ¿hO º«∏©àdG ÉeCG ,ºFGO ô`` £N ‘ º«∏©J ¿hO ájô◊G äÉj’ƒ∏d ¿ƒ`` KÓãdGh ¢`` ùeÉîdG ¢`` ù«FôdG ,…ó`` «æ«c ¿ƒL{ .i kó`` °So Ö`` gò«a .z᫵jôeC’G IóëàªdG .z…ó«æ«c ¿ƒL{ .Oƒ≤Øe πØW ƒg º∏©àj ⁄ πØW

¿CG ™«ª÷G ≈`` ∏Yh ,Ébk QÉa çó`p ` ëjo ¿CG ó`` MGh Oôa ¿Éµ`` eEÉH .z…ó«æ«c ¿ƒL{ .GƒdhÉëj .z…ó«æ«c ¿ƒL{ .Éæ∏¡L OGR Éæàaô©e äOGR ɪ∏c .z…ó«æ«c ¿ƒL{ .»°SÉ°SC’G ÉfOQƒe ƒg …ô°ûÑdG π≤©dG

Ée πc ≥«≤– º¡fɵeEÉH ™`` jQòdG π`` °ûØdG ≈∏Y ¿hDhôéj øe .z¢Só≤ªdG ÜÉàµdG{ .º«¶Y ƒg ∞«°†J ¿CG ∫óH ,∂JGƒæ°S ≈∏Y IÉ«M ∞«°†J ¿CG ᪵◊G øe .z»HôY ÖjOCG ,ßMÉédG{ .∂JÉ«◊ äGƒæ°S âcQOCG ɪk ∏Y äOõà°SG Ée ≈àªa ,»Ø©°V ÖfGƒL IÉ«◊G »æàª∏Y ∫DhÉØàdG Ö∏≤æj’≈àM ,ΩRÓdGøeÌcCG ∫AÉØJCG ’Cq G :≈∏¡Lióe .z…õ«∏éfEG ÖJÉch »°VÉjQh ±ƒ°ù∏«a ,π°SGQ ófGôJôH{ .áeó°U ¤EG

204

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

¿CG πLQ ™£à`` °ùj ⁄ ¬fCG ïjQÉà∏d á©àªŸG IAGô≤dG Éæd ô`` ¡¶J ‘ º¡©`` °Vh ób ¬fCÉH √OƒæL ™æ≤j ¿CG ¿hO Évjôµ`` °ùY í`` éæj .A»°T πc πÑbh ∫hC’G ΩÉ≤ŸG .∂dP É¡«a Qô≤j »àdG á¶ë∏dG ‘ ìÉéædG á∏MQ ¢üî°ûdG CGóÑj ¿CÉH »g ɪæµd ,ó«Øj É`` e CGô≤J ¿CÉH â`` °ù«d IÈ©dG ¿CG ôcòJ .CGô≤J ɇ ó«Øà°ùJ ÌcCG πeCÉJ ’h ,∑õ`` FGôZ ‘ r≥Kp ..á≤ãdG ø`` e »JCÉj ´Gó`` HE’G .z¿hGôH ÉàjQ{ .πª©J ɇ ,GÒeóJ k ÌcCGh ,Gôk ` `°†– ÌcCGh ,á«FGóH Ì`` cCG πLQ ƒg ´ó`` ÑŸG .z¿hGôH ∂fGôa{ .…OÉY πLQ …CG øe á«fÓ≤Y ÌcCGh ,Éfk ƒæL ÌcCGh ñô`` °ûH á∏«ªL á`` °SÉŸG ¿CG ɪc ,¬Ø©`` °V •É≤æH ÒÑc ´óÑŸG øY Égõ«Á Ée ∂dP ‘h ,É¡Fƒ°V ‘ Qƒª°V hCG É¡«a Ò¨°U .zájQƒ°S áÑjOCGh áÑJÉc ,¿Éª°ùdG IOÉZ{ .»YÉæ°üdG ¢SÉŸC’G ó¡Lh ,ôªà`` °ùe ¿Gôeh ,ó«L OGóYEG øe ¬`` d óH ’ ´Gó`` HE’G »c ,á`` eRÓdG äGQÉ`` ¡ŸG ÜÉ`` °ùàcGh ,Ö`` jQóàdG ‘ ∞`` «æY É¡≤«≤–h É¡∏«µ°ûJh √QɵaCG IQƒ∏H ≈∏Y GQk OÉb AôŸG Ò`` °üj .zó«ªëdGGóÑY ôcÉ°T .O{ .Ú©e ∫É› ‘ .z¢Sƒ«àj ôcƒd{ .A»°T ’ øe ¬YGóHEG øµÁ A»°T ’

205

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

Gòg ÒZo ƒd :√óZ ‘ ∫Éb ’EG Ωƒ`` j ‘ ÉHk Éàc ¿É`` °ùfEG Öàµj ’ Gòg Ωƒq b ƒdh ,ø`` °ùëà°ùj ¿Éµd Gòg ójpR ƒdh ,ø`` °ùMCG ¿Éµd º¶YCG øe Gògh ,πªLCG ¿Éµd Gòg ∑ôJ ƒdh ,π`` °†aCG ¿Éµd .ô°ûÑdG á∏ªL ≈∏Y ¢ü≤ædG AÓ«à°SG ≈∏Y π«dO ƒgh ,È©dG .z»fÉ¡Ø°UC’G Oɪ©dG{

.áHÉàµdÉH º∏©dG Ghó«b .ó«°U áHÉàµdGh ,ó«b º∏©dG ∂∏¡j ’ º∏©dG ¿EG :ˆG ¬`` ªMQ õjõ©dGóÑY ø`` H ôªY ∫É`` bh .Gvô°S ¿ƒµj ≈àM π«LCÉàdG :GƒdÉb ∂dòd ,¿hq óJ ⁄ ¿EG Ò£J ôFÉ£dÉc IôµØdÉa .¿ÉeõdG ¢üd .»bGôY πãe .ó≤æ∏d ¬°ùØf Å«¡j ¿CG ¬d »¨Ñæj ÉHk Éàc Öàµj øe

≥ëà°ùj ÉÄk «°T ÖàµJ ¿CG ÉeEG ,∂Jƒe ó©H ≈`` °ùæJo ’CG äOQCG GPEG .zø«∏µfôa ø«eÉ«æH{ .áHÉàµdG ≥ëà°ùj ôeCÉH Ωƒ≤J hCG ,IAGô≤dG øµJ ’h ,ÉÄk «`` °T π≤J ’h ,ÉÄk «`` °T π©ØJ ’ ó≤ædG ÖæéàJ »µ∏a .¬dÉM ‘ ¬aÉàdÉa !ÉÄk «°T »æª`` °V ±GÎYG ƒg ɉEG ⁄ɶdG ó≤ædG ¿CG ôcq òJ :π«b ɪc .∂«dEG ¬LƒŸG ó≤ædG ¿ƒµj ∂૪gCG Qó≤H ¬fCGh ,∂JQó≤à 206

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

≈∏Y âHÉK ∂fCG √Éæ©e ∂dP ¿EÉa ,ˆG áª∏c ≈∏Y ø`` µJôJ ¿CG Ì©ÑàJh ,ä’Ó°†dG êGƒeCG πc ô°ùµàJ É¡bƒa ,áæ«eCG Iôî°U .zâ«æjO OQGhOEG{ .AÉÑgh PGPôc É¡bÉa ∂HÉàc øµdh ,‹ ÉHk Éàc â`` fÉc ,»¡dEG Éj ∂`` ≤FÓN ¿EG .z…õ«∏éfEG ÖJÉch ±ƒ°ù∏«a ,¿ƒµ«H ¢ù«°ùfôa{ .É©k «ªL ÚH πª– É¡fCGh ,áØ°ù∏a ≈ª°SCG á°Só≤ŸG QÉØ`` °SC’G óYCG ÊEG .»Ø°ù∏a ÜÉàc …CG øe ÌcCG É¡bó°U ≈∏Y ÚgGÈdG É¡JÉ«W .z…õ«∏éfEG äÉ«°VÉjQh AÉjõ«a ºdÉY ,øJƒ«f ¥Éë°SEG{

G kóMGh É`` Hk Éàc òNBG ¿CG ‹ íª`` °Sh o ,øé`` °ùdG ‘ »`` H êq Ro ƒ`` d .z»fɪdCG ôYÉ°T ,¬à«L{ .¢Só≤ŸG ÜÉàµdG äÎN’ *****

º∏©dGh º∏≤dG π°†a ÖJɵdG ÜOCG{ .º`` ∏©dG ¬©ªéj Ée Æô`` Øjh ,ΩÓµdG ≠FÉ`` °U º∏≤dG .z»dƒ°ü∏d .z»dƒ°ü∏d ÖJɵdG ÜOCG{ .᪵◊G º«°ùb º∏≤dG

∞«`` °ùdGh .∞«`` °Sh º∏b :ÚÄ«`` °T â– É«fódGh øjódG ô`` eCG .z¿Éfƒ«dG ∑ƒ∏e ¢†©H{ .º∏≤dG â– .´Éª°SC’G øY Îà`` °SG Éà ¬«LÉæj ,ô`` °üÑdG ¿É`` °ùd º∏≤dG .z»dƒ°ü∏d ÖJɵdG ÜOCG{

207

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

.ô¶f ÓH ô¶æjh ,È```ÿÉH Èîj Ö∏≤dG ó```jôH º```∏≤dG .z™Ø≤ªdG øHG{

.z¿ƒeCɪdG{ .áµ∏ªŸG »°Th ∑ƒëj ∞«c !º∏≤dG QO ˆ ÖJɵdG ÜOCG{ .√Gƒ`` aC’G ‘ ß≤«à`` °ùe ,IóÄaC’G ‘ óbGQ º`` ∏≤dG .z»dƒ°ü∏d .z»dƒ°ü∏d ÖJɵdG ÜOCG{ .É¡eÓbCG â– ∫ÉLôdG ∫ƒ≤Y

,iƒYódÉH í`` °üØj ¢SôNCGh ,iƒéædG ™ª`` °ùj º`` °UCG º∏≤dG .iƒëØdG º∏©j πgÉLh ÊGƒ¨dG äGÈY øe ø°ùMCG É¡àÑàc OhóN ‘ ΩÓbC’G äGÈY .ÉgOhóN ¿ƒë°U ‘ .¿ÉgPC’G ÉjÉ£e ΩÓbC’G .᪵◊G √DƒdDƒd ôëH ôµØdGh ,ÊÉ©ŸG É¡JôªK Iôé`` °T º∏≤dG .zóªëe øH ¿Ghôe ÖJÉc ≈«ëj øH ó«ªëdGóÑY{

.áĪ¶dG ܃∏≤dG ihôJo º∏≤dG u…ôp Hp ,∫ƒWC’G ¬fÉ`` °ùdh ,π`` ÑfC’G ¬dƒ`` °SQh ,π≤©dG ÒØ`` °S º`` ∏≤dG .π°†aC’G ¬fɪLôJh .᪵◊G ܃°üJ º∏≤dG AƒæH .¬H ’EG §b ÜÉàc ¤É©J ˆ Öàµj ⁄ ¬fCG º∏≤dG ¿CÉ°T ádÓL øe 208

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

¬JÉÑ°ûH …òdG ≈∏YC’G º∏≤dG ∂d π°UÉتdGh ≈∏µdG ôeC’G øe ÜÉ°üJ .zΩɪJ ƒHCG{

’EG ôp `é`j º``d …ò``dG ºo `∏`≤`dG ∂``d »`` dƒ`` dG ø`` `e shó`` ` ©` ` `dG ∂`` `d ¿n É`` ` ` ` `HCG GOk Gƒ`` ` ` ` ` ` `°S≈`` ≤dCG ¬`` ` n` `àsØYôà`` ` ` ` ` `°SGGPEG »∏M ø``e ô``¡` HCG ¢`p `SÉ``Wô``≤` dG ≈``∏`Y ¬`` «` `dEG ≈`` ` ` ` `dn hCG ø`` ª` `d ≈`` `Hn ƒ`` `W É`` «` `a »``°` ù` ª` ∏` d π`` ` ` ` ` `jhh ¿É`m ` ` `°` ` ` ù` ` ` MEÉ` ` ` H .zAÉbQh øH ÜÉàY{

√ôo îa∫ÉW…òdG≈∏YC’Gºo ∏≤dG∂d Éasƒée Gôk «°üb ’EG rø``µ`j º``d ¿EGh ám `ª`µ`M ´n ó`` ` `HCG ¢`o `SÉ``æ` dG ¬``æ` e ºn ` s∏` ©` J Éaôëe ¿o ƒ``µ`j É``e ≈°†eCG ƒ``g É¡a .zá«aÉ©dG »HCG øH ô°†îdG{ ódÉN ø`` H ≈«ëj{ .º`` ∏≤dG øe ɪk ` `t°ùÑJ ø`` °ùMCG É«k cÉH â`` jCGQ É`` e .z»µeôÑdG

.Gƒk gR πeÉfC’G ƒ`` °ùµjh ,Gƒk gQ É`` ¡ÑcGQ »`` °ûÁ á«£e º∏≤dG .z»ÑdÉ©ã∏d RÉéjE’Gh RÉéYE’G{

209

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

¬``æ` µ` d Ö`` ` `«` ` ` HÉ`` ` `fC’G ô`` «` `°` `ü` `b ìp É`` eô`` dG ∫ƒ`` £` c Ak É``°` †` e ∫ƒ`` £` j ¢`` ù` `eGO »`` ` a ¢``ù` Ø` æ` ∏` d Ö`q ` ` `Y GPEG ìp ÉØ°üdG ¥ƒ``a ¢``Sô``£`dG ø``e ÜOh q Qƒ`` ` ` `eC’G äÓ`` µ` `°` `û` `e ¬`` ` H â`` ∏` é` J ìp É``ª` é` dG ó``©` H Ö``©` °` ü` dG ¬`` d ¿’h Öàµj ƒgh ¢SÉÑ©dG øH º«gGôHEG óæY âæc :AÉæ«©dG ƒHCG ∫Éb ,¬ªµH É¡ë`` °ùªa ,Ió`` °ùØe á£≤f º∏≤dG øe §≤æa ,É`` Hk Éàc º∏≤dGh ´ôa ∫É`` ŸÉa ,Öé©J ’ :∫É`` ≤a .∂dP øe â`` Ñé©àa êƒMCG π°UC’Gh ,ÜÉ«ãdG √òg äAÉL OGƒ°ùdG Gòg øeh ,π°UCG k ôµa ºK ,´ôØdG øe IÉYGôŸG ¤EG :∫Ébh ,Ó«∏b ß`m `Ø`d ø``°`ù`M ó`` `dq h ô``µ` Ø` dG É``e GPEG p `«` ©` dG ≈`` ` dEG Oo ƒ`` `Lƒ`` `dG ¬``ª` ∏` °` SCGh ¿É` óq ` `°` `ù` `e ¬`` ª` `æ` `ª` `æ` `a √É`` ` °` ` ` T ƒ`` ` ` ` gh p `°`ù`d Ó``H ∫É``≤` ª` dG »``a ,íl ` «` °` ü` a ¿É` m `°`q `û` à` æ` e ¿É` p ` «` Ñ` dG πn ` `n∏` ` Mo iô`` `J äGô` »``fÉ``©` ª` dG Qo ƒ`` `°` ` U É``¡` æ` «` H ≈`` ∏q ` é` J .z»fÉZC’G{

Ée ƃ°üjh ,Ö∏≤dG ¬ZôØj Ée ∂Ñ`` °ùj ,ΩÓµdG ≠FÉ°U º∏≤dG .Ö∏dG ¬©ªéj 210

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

.ÚfÉ°ù∏dG óMCG Ö∏≤dG .GQk òg ÌcCG ¿É°ù∏dGh ,Gôk KCG ≈≤HCG º∏≤dG ÜÉàµdG í«ë°üJ ≈∏Y øgòdG ¢†ëj ¿CG QóLCG º∏≤dG ∫ɪ©à°SG .zø««ÑàdGh ¿É«ÑdG{ .ΩÓµdG í«ë°üJ ≈∏Y ¿É°ù∏dG ∫ɪ©à°SG øe πÁ ’h ,IOGQE’G Ωó`` îj ,ΩÓµ`` dG ¢`` Tƒ«÷ õ¡› º`` ∏≤dG ÜÉH íàØj hCG ,¿É£∏`` °S •É`` °ùH π`` Ñ≤j ¬`` fCÉch ,IOGõà`` °S’G .zõ੪dG øHG{ .¿Éà°ùH .⪰üdG ádÓLh ,≥£æŸG áZÓH :¿ÉવM º∏≤dG ‘ ¢†≤ædG ÚH ¥ôØdGh ,ΩÉfC’G ∫ƒ≤Y ¿ÉëàeG ΩÓbC’G á©eO ‘ .ΩGôHE’Gh ôFÉ°üÑdG{ .QÉL É`` °VôdG óæYh ,QÉf Ö`` °†¨dG óæY º∏≤dG ø`` °S .z…ó«MƒàdG ¿É«M »HC’ ôFÉNòdGh

.ÈàdG øe ióLCG È◊Gh ,äGhOC’G ™ØfCG øe IGhódG .ΩÉ°ù◊G π«∏°üc ΩÓbC’G ôjô°U á¡cÉah ,Ö`` ∏≤dG á`` gõf :≥FGôdG §`` ÿÉH ≥`` FÉØdG ΩÓµ`` dG .ìhôdG ¬fÉëjQh ,¢ùØædG §«îjh ,ÊÉ`` eC’G Ö`` °ùM ≈∏Y ΩÓµdG ∑ƒ`` ëj øe ≠`` «∏ÑdG .ÊÉ©ŸG Ohób ≈∏Y ®ÉØdC’G 211

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

.܃∏≤dG ¢VhQh ,∫ƒ≤©dG ¿ÉªLôJ ¿É«ÑdG .¬¶Ød √Éæ©e ≥HÉ°S Ée ΩÓµdG ≠∏HCG ,√RÉéYEG Ìch ,√RÉ› πq bh ,√RÉéjEG ø`` °ùM Ée ΩÓµdG ≠∏HCG .√RÉéYCG √Qhó°U âÑ°SÉfh ÊÉ©ŸG øe »æàéjh ,ÉgQGƒfCG ®ÉØdC’G øe »æàéj øe ≠«∏ÑdG .ÉgQɪK n ºo ∏≤dG Ωóîj ¿EG râ©n °†N …òdG ∞«°ùdG ºo ` `eC’G ¬``an ƒ``N râ`` `fGOh ÜÉ` o `bô``dG ¬``d ¬Ño dɨj Al »``°`T ’ oäƒ``ª`dGh o䃪dÉa ºo ∏≤dG ¬``H …ô``é`j É``e ™o `Ñ`à`j ∫n GRÉ`` e râjôH òr eo Ωp ÓbCÓd ¬o `∏`dG ≈°†b GòH n Ωo óN râ``Øn `gQCG òe É¡d ±ƒ«°ùdG ¿CG .zá«Hô¨ªdG á°SɪëdG - »àîHƒædG ¢SÉÑ©dG øH »∏Y{

᪩ædG π`` °†ØH ¿Éc ,¿É`` °ù∏dG ¿É«H ‘ ᪩ædG ±ôY øe πc .zßMÉé∏d ¿Gƒ«ëdG{ .±ôYCG º∏≤dG ¿É«H ‘ .¿É«ÑdG Öcôe §ÿG .zø«àYÉæ°üdG{ .ó«dG ¿É°ùd º∏≤dG

.¢SQÉØdG øe íeôdG πëªc ÖJɵdG øe º∏≤dG π ¿CG º∏YG .zójôØdG ó≤©dG{ 212

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

܃∏≤dG ôFGô°ùH ¿ƒ«©∏d ÖWÉîŸG ƒgh ,ÚfÉ°ù∏dG óMCG º∏≤dG áeƒ∏©e ±hô`` ëH IOƒ≤©e ¿É©e m ø`` e ,áØ∏à äɨd ≈`` ∏Y É¡MÉ≤d ,äÉ`` ¡÷G äÉØ∏à ,Qƒ`` °üdG äÉæjÉÑàe ,á`` ØdDƒe ≥£æJh ,äGOô`` Øæe ¢UôîJ ,Ò`` HóàdG É¡LÉàfh ,Ò`` µØàdG ’h ,IOhó ø°ùdCG ’h ,áYƒª°ùe äGƒ°UCG ÓH ,äÉLhOõe .IôgÉX äÉcôM ,ÉØk bGh âµ`` °ùj ,IOGõà`` °S’G πÁ ’h ,IOGQE’G Ωóîj º`` ∏≤dG ÉgOGƒ`` °Sh ,º∏¶e É¡`` °VÉ«H ¢`` VQCG ≈∏Y ,ÉkàcÉ`` °S ≥`` £æjh .A»°†e .ÖàµdG º°ùàÑJ º∏≤dG AɵÑH ,ÊÉ©ŸG QÉeõe º`` ∏≤dG ¿CG :Gƒª∏©d ∫ƒ≤©dG π`` gCG ∞`` °üfCG ƒd ™FGóÑH »JCÉj Gò¡a ,ÊɨŸG QÉeõe Ö`` °ùædG ‘ √ÉNCG ¿CG ɪc A»`` °T ɪgÓch ,º¨ædG ÖFGô¨H ∑GP »`` JCÉj É`` ªc ,º`` µ◊G Gògh ,´Éª`` °SC’ÉH Ö©∏j Gòg ¿CG Ò`` Z ,ÜGôWE’G ‘ ó`` MGh .ÜÉÑdC’ÉH ™dƒj ô¡¶jh ,¿Éµe πµH CGô≤J ¬àHÉàc ¿C’ ;¿É°ù∏dG øe íLQCG º∏≤dG ¿É°ù∏dG á∏bÉæeh .¿ÉeR πc ™e óLƒjh ,¿É°ùd πc ≈∏Y ¬«a Ée ÜÉàµdGh ,¬Jƒ°U ≠∏Ñeh ¬ÑMÉ°U ¢ù∏› ¿GRhÉŒ ’ ¬àjógh .ó«©H øe ∂ÑWÉîj 213

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

±GôWCG ‘ ¿hq ó`` eh ,ÉgQÉ«àNG ‘ ∫É`` LôdG ∫ƒ`` ≤Y ô`` gÉX .É¡eÓbCG ôm °û©e In hGó`` Y Gƒ``ao É``N GPEG Ωl ƒ``b Ωp Ó`` ` bC’G áp ` æ` °` SCÉ` H É`` euó` `dG Gƒ``µo ` Ø` °` S √Op Gó`` `ª` ` H mÖ`` `JÉ`` `c rø`` ` ` ep ál ` ≤` °` û` ª` d Ωp É°ùM ™p «æ°U rø``ep ™o `£`bCGh ≈°†eCG É¡d ÖàµdG Gƒ∏©LÉa ,óæJ Ωƒ∏©dG √òg ¿EG .᪵◊G º«q b º∏≤dG .z…ô°ûîeõdG{ .IÉYQ É¡«∏Y ΩÓbC’Gh ,IɪM ,ôgƒ÷Éc ß`` Ø∏dGh ,¢`` UGƒ¨dÉc º`` ∏≤dGh ,ô`` ëÑdÉc OGó`` ŸG .∂∏°ùdÉc ¢Sô£dGh .GQk ƒf ßØ∏jh áª∏X Üô°ûj ,º∏≤dG ¿CÉ°T ÖéYCG Ée p G »dÉ©dG ºo ∏≤dG ≈£àeG GPEG ¬o n∏eÉfC ɪn n∏t¶dGh ºn ∏r t¶dG ≈s∏Lh¢Shô£dG≈s∏M äGô`` °VÉëe{ .ÖàµdG Qhó`` N ¤EG ܃`` ∏≤dG äÉæH ±õ`` j º`` ∏≤dG .zAÉHOC’G

.øgòdG ¿ÉªLôJh ,ôµØdG ∫ƒ°SQh ,π≤©dG ÒØ°S º∏≤dG øeDƒjh ,∞«◊G ºµM ï`` °ùØjh ,∞«`` °ùdG AÉ`` °†b Oôj º∏≤dG .±ƒÿG ∂dÉ°ùe 214

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

¬r Ñn °üb ¬«a ∂`o ` `°ùeCG ÉfCGh ¬r Ñn àµdG ìo ÉeQ Ωn ÓbC’G ¿q EG

p ÉëeQ o √r ó«H ∂°ùªj k ¢SQÉØdG o ¬fp CÉ` ` ` ` ` ` ` °T »a ¢SQÉa l ÉfÓµa

.ΩÉjC’G ¬°SQO ‘ ™ª£J ⁄ ΩÓbC’G ¬JôKCG Ée .º«dÉbC’G ôsHóJ ΩÓbC’ÉH .¬∏°†a ¿É°ùdh ¬∏≤Y ¿GƒæY AôŸG ÜÉàc .¬ª∏b ‘ ÖJɵdG π≤Y .¢SQÉØdG øe íeôdG πëªc ÖJɵdG øe º∏≤dG π ¿EG ÉJk ÉÑf ¿Éc ƒd :∫É≤a ,Éæ°ùM Év£N π«Yɪ°SEG øH óªMCG ∞°Uh ¿Éµd Ébk Gòe hCG ,GÈ`k ` J ¿Éµ`` d Éfk ó©e ¿Éc ƒ`` dh ,Gôk gR ¿Éµ`` d .Gƒk Ø°U ¿Éµd ÉHk Gô°T hCG ,Gƒk ∏M .π≤©dG ∫É≤Y §ÿG :¿ƒWÓaCG ∫Ébh á∏©dG OGóŸGh ,á`` ∏YÉØdG á∏©dG º∏≤dG :¢ù«dÉWÉ£`` °SQCG ∫É`` bh á`` ∏©dG á`` ZÓÑdGh ,ájQƒ`` °üdG á`` ∏©dG §`` ÿGh ,á`` «f’ƒ«¡dG .á«eÉædG .¿É«ÑdGh ôcòdG êGô°Sh ,ó«dG êÉàf §ÿG p øeh ºgh §≤°S ¬Ño àµJ ø«M ∂Hn Éàc ír ªdG m øe ¬°SôMGh r r §`p ` ∏¨dG øe Ωl ƒ`` `°ü©e âfCG Ée ¬àë°üd ÉHk ÉJôe ¬°VôYGh 215

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

⁄ GPEGh ,ÜÉàµdG Qƒ`` f ºé©dG :∫Éb ¬fCG »`` YGRhC’G ø`` Y …hQ .èæà°ùj º∏a AÓÿG πNO πLQ πãe ¬∏ãªa ÜÉàµdG ¢Vô©j p ¬jCGQ øe âjCGQ Ée AÉæàLG øe ÇôeG ¿CÉ°T ô¨`` °U ∂sæ©æÁ ’ IDƒdDƒ∏dG¿EÉa,ÉÁôc¬bÓNC G øeâjCGQÉŸAÉØ£°U’Gh,ÉHk Gƒ°U k .É¡Lôîà°SG …òdG É¡°üFÉZ ¿Gƒ¡d ¿É¡J ’ á≤FÉØdG .ΩÓMC’G ºµëà°ùJ º∏©dÉHh ,܃∏≤dG ôª©J ÜOC’ÉH hhP √ôcGòj ⁄ É`` e ¬jCGQh ¬ª∏©H óªà©j ¿CG Aô`` ª∏d »`` ¨Ñæj ’ AÉ«°TC’G º∏Y πªµà°ùj ’ ¬fEÉa ,¬«∏Y √ƒ©eÉéj ⁄h ,ÜÉÑdC’G .OôØdG π≤©dÉH ƒ¡a ,Éjk CGQ QÉ`` °ûà°ùŸG ø`` e π`` °†aCG ¿Éc ¿EGh ,Ò`` °ûà°ùŸG ¿EG .GAk ƒ°V ∑OƒdÉH QÉædG OGOõJ ɪc ,Éjk CGQ ¬jCGôH OGOõj á«∏ëH ≈∏ëàJh ,∫É`` ª÷Gh QÉbƒdG ܃`` K ¢`` ùÑ∏J ¿CG äOQCG ¿EG ’h ¬«a QÉ«N ’ …ò`` dG Oó÷G ∂∏`` °ùJh ,áeÉ©dG óæY IOƒŸG .»«©c É≤k WÉfh πgÉéc ÉŸk ÉY øµa ,QÉãY ∫ƒ°UC’G ±ôYÉa ,ójôJ º∏©dG ´ƒf âæc ¿EG ,ÜOC’G ÖdÉW Éj ™e ∫ƒ`` °üØdG ¿ƒÑ∏£j ¢SÉædG ø`` e GÒãc k ¿EÉa ,∫ƒ`` °üØdGh RôMCG ø`` eh .Éck QO º`` ¡cQO ¿ƒµj Ó`` a ,∫ƒ`` °UC’G áYÉ`` °VEG ó©H π°üØdG ÜÉ°UCG ¿EGh ,∫ƒ°üØdG øY É¡H ≈ØàcG ∫ƒ`` °UC’G .π°†aCG ƒ¡a π°UC’G RGôMEG 216

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

ƒg ¿ƒµjh ,¬`` ØdCÉJh ,¬eõ∏J ≈`` àM º∏©dG ∂`` °ùØf ¤EG Ö`` uÑM .∂à¨∏Hh ∂Jƒ∏°Sh ∂Jòdh ∑ƒ¡d á`` «còàd º`` ∏Yh ,™`` aÉæª∏d º`` ∏Y :¿É`` ª∏Y º`` ∏©dG ¿CG º`` ∏YG ¬ÑMÉ`` °U ¬d §`` °ûæj ¿CG ɪgGôMCGh Úª∏©dG ≈`` °ûaCGh ,∫ƒ≤©dG AÉcP ƒg …òdG º∏©∏dh ,™`` aÉæŸG º∏Y ¬«∏Y ¢†ëj ¿CG Ò`` Z øe á∏«°†ØdG πgCG óæY ádõæe á∏«°†a ÉgDhÓLh É¡dÉ≤`` °Uh ∫ƒ≤©dG .ÜÉÑdC’Gh ∑ÉjEG :ÜÉ`` àµdG ¢†©Ñd ™`` Ø≤ŸG ø`` HG ∫Éb :≈©ª`` °UC’G ∫É`` b ∂dP ¿EÉa ,áZÓÑdG π«f ‘ É©k ªW ,ΩÓµdG »`` °ûMƒd ™ÑààdGh .ÈcC’G »©dG π¡÷Gh ô`` °üH º∏©dG ¿CG É`` ªc ,≈ªY »©dGh ô`` °üH ¿É`` «ÑdG .π¡÷G êÉàf øe »©dGh ,º∏©dG êÉàf øe ¿É«ÑdGh .≈ªY ¿ÉªLôJ ¿É«ÑdGh ,π`` ≤©dG óFGQ º∏©dGh ,ìhôdG ó`` FGQ π≤©dG .º∏©dG º∏◊G IÉ«Mh ,±ÉØ©dG ìhôdG IÉ«Mh ,¥ó°üdG IAhôŸG IÉ«M .¿É«ÑdG º∏©dG IÉ«Mh ,º∏©dG s∂M ƒdh ,AÉ`` ¡H ¿É`` «ÑdG ¢`` Uƒ≤æŸ ’h ,IAhô`` e »`` ©d ¢`` ù«d .Aɪ°ùdG ¿ÉæY ¬NƒaÉ«H 217

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

,¬ª∏Y øe á`` ©£b ¬æq Xh ,¬`` eÓc øe á©£b π`` LôdG ô©`` °T .¬∏≤Y øe á©£b √QÉ«àNGh OɪY ¿É«ÑdGh ,ìhô`` dG OɪY º`` ∏©dGh ,¿óÑdG OɪY ìhô`` dG .º∏©dG k ’h ,ôHCG GQk ÉL º∏YCG ’ :ÜÉàc ∞°Uh ‘ ßMÉ÷G ∫Éb É£«∏N ÉÑk MÉ`` °U ’h ,™`` °†NCG ɪk ∏©e ’h ,´ƒWCG É≤k «aQ ’h ,∞`` °üfCG ÉeGôHE k G πbCG ’h ,É©k Øf ióHCG ’h ,ák fÉ«N πbCG ’h ,ájÉØc ô¡XCG k Gh ,GQk hô°S ”CG ’h ,Éak ÓN πbCG ’h ,Ébk ÓNCG óªMCG ’h ,’ÓeE ógRCG ’h ,Ak Gôe ó©HCG ’h ,ák HƒéYCG Ì`` cCG ’h ,ák Ñ«Z π`` bCG ’h QGô°SC’G ∞°ûc ≈∏Y øeBG ’h ,∫Éàb øY ∞cCG ’h ,∫GóL ‘ .ÜÉàc øe ¢ùØædG äGP iƒµ°T ≈∏Y ´ÓW’Gh :¬d ∫É≤a ,ÜÉàc ‘ ô¶æj ƒgh ,π°†ØdG ¬æHG ¤EG ¿ƒeCÉŸG ô¶f òë°ûj Ée ¢†©H Gòg ,ÚæeDƒŸG ÒeCG Éj :∫Éb ?»æH Éj Gòg Ée »æbRQ …òdG ˆ óª◊G :∫É≤a .IóMƒdG øe ¢ùfDƒjh ,áæ£ØdG .¬ª°ùL Ú©H iôj ɇ ÌcCG ¬∏≤Y Ú©H iôj øe …ódh øe áfÉeõdG ∂∏J :∫É≤a .Öàµj ’ ¿Óa :QÉ«`` °S øH ô`` °üæd π«b .á«ØÿG .äGhOC’G ™ØfCG øe IGhódG .ÈàdG øe ióLCG È◊G 218

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

.ΩÉ°ù◊G π«∏°üc ΩÓbC’G ôjô°U ¢ùØædG á¡cÉah ,Ö∏≤dG ágõf ≥FGôdG §ÿÉH ≥FÉØdG ΩÓµdG .ìhôdG áfÉëjQh §«îjh ,ÊÉ`` eC’G Ö`` °ùM ≈∏Y ΩÓµdG ∑ƒ`` ëj øe ≠`` «∏ÑdG .ÊÉ©ŸG Ohób ≈∏Y ®ÉØdC’G .܃∏≤dG ¢VhQh ∫ƒ≤©dG ¿ÉªLôJ ¿É«ÑdG .܃∏≤dG óFÉ°üe øe ø°ù◊G ΩÓµdG .¬©æ°üe ¢ùjDƒjh ,¬©ª°ùe ¢ùfDƒj Ée ΩÓµdG ≠∏HCG .ÉgDhGòZh ∫ƒ≤©dG ìÉ≤d ÜOC’G .âÄ°T ∞«c ∂∏≤Y øu°ùëa ,π≤©dG IQƒ°U ÜOC’G Iôé`` °ûdÉc ÜOC’G ™eh ,IôbÉ©dG Iôé`` °ûdÉc ÜOCG ÓH π≤©dG .IôªãŸG .á©jô°T πc ¤EG á©jQPh ,á∏«°†a πc ¤EG á∏«°Sh ÜOC’G øe øeDƒj ¬∏µ`` °Th ,¬eÉé©à`` °SG ø`` e ™æÁ §`` ÿG ΩÉ`` éYEG .¬dɵ°TEG .ák eq Rp CGn É¡d ÖàµdG Gƒ∏©LÉa ,OQGƒ°T ÜGOB’G √òg ¿EG .AÓ≤©dG ÚJÉ°ùH ÖàµdG 219

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

.º∏µdG ôgGƒL øY ≥°ûæJ ,ºµ◊G ±Gó°UCG ÖàµdG .ÜÉÑdC’G ÖgP ∂«∏Y ∞∏îj ÜGOB’G Öàc ≈∏Y á°†ØdG ¥ÉØfEG .ÖgòdG äÉ°VGôb ÜOC’G øe ∞àædG .uø°ùpn ŸÉc IôcGòŸGh ,∞«°ùdÉc ÜOC’G .á≤ØædG ∂Ñ∏b ‘ Éeh ,∂dÉe ¢SCGQ ∂Ñàc ‘ Ée π©LG .ΩÉ©£dG ‘ í∏ŸÉc ΩÓµdG ‘ ƒëædG .¬LƒdG ‘ …Qó÷G øe íÑbCG ≥£æŸG ‘ øë∏dG o ƒëædG p øe §°ùÑj pøµdC’G ¿É°ùd pø``ë`∏`j º`` d GPEG ¬``eo ô``µ` J Ao ô`` `ª` ` dGh É¡s∏LCG Ωp ƒ``∏`©`dG ø``e nâ°ùªàdG GPEGh pø`` °` `ù` `dC’G ºo ` «` ≤` e É`` v≤` `M É`` ¡` t∏` LCÉ` a p oø``ë`d √pQó``b ø``Y ¬t£ëj ∞jô°ûdG p `ë`n `dp rø``ep §≤°ùj o √Gôàa pø«YC’G ®É` .™£≤j ’h òë°ûj uø°ùpn ŸÉc º∏©ŸG πãe .√OÉ°ùM ºZQCG √O’hCG ÜOq CG øe .√Èc ‘ ¢SCGÎj ⁄ √ô¨°U ‘ ÜOCÉàj ⁄ øe .Ö°ù◊G ¬©Øæj ⁄ ÜOC’G ¬JÉa øe 220

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

å«M ¢ùfC’G π`` h ,Gƒ`` ∏b ¿EGh ,¿hÌ`` cC’G º`` g ÜOC’G π`` gCG .Gƒ∏M mπ¡e»a nçGóMC’G ÜOC o ’G ™o Øæjób ÜOC o ’G ôp ` Ñ` µ` dG ó``©` H ™o ` Ø` æ` j ¢`n `ù` «` dh râdn óàYG É¡àn eƒq b GPEG ¿n ƒ°ü¨dG ¿EG Ö`o `°`û`î`dG ¬``à` eƒq ` b GPEG oø``«` ∏` j ’h .Aɪ°ùdG ‘ ΩƒéædÉc ¢VQC’G ‘ Aɪ∏©dG .¬æe ¢ùÑàbG ¬H ôq e øe êGô°ùdÉc º∏©dG .∑ƒ∏ŸG ≈∏Y ΩɵM Aɪ∏©dGh ,¢SÉædG ≈∏Y ΩɵM ∑ƒ∏ŸG .ºFÉ¡ÑdÉc ¢SÉædG ¿Éµd º∏©dG ’ƒd .áeÉ«≤dG Ωƒj AGó¡°ûdG ΩóH ¿Rƒj Aɪ∏©dG OGóe q πªàëj ⁄ øe .G kóHCG π¡÷G ∫P ‘ »≤H º∏©àdG ∫P .QÉ°üHC’G í«HÉ°üeh ܃∏≤dG IÉ«M º∏©dG .¿É°ù∏dG ‘ ôªãJh ,Ö∏≤dG ‘ âÑæJ Iôé°T ᪵◊G ᪵◊Gh ,ôé◊G ø`` e ÖgòdGh ,ôëÑdG ø`` e DƒdDƒ∏dG Ghò`` N .É¡dÉb ø‡ .¬FQÉH øe Üô≤dG ΩóY É¡eóY øªa ,Ωƒ∏©dG º∏°S ᪵◊G 221

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

.∫ɪµdG Iõ©d :∫Éb ?∫ÉŸGh ᪵◊G ™ªàŒ ’ ⁄np :¿ƒWÓaC’ π«b .OÉ°ùLCÓd AÉÑWC’Éc ¥ÓNCÓd Aɪµ◊G Éæk °ùM ¬¡Lh iCGQ ¿EÉa ,IBGôŸG ‘ ô¶æj ¿CG íÑ°UCG GPEG πbÉ©∏d »¨Ñæj .Úë«Ñb ÚH ™ªéj ⁄ Éë«Ñb k √BGQ ¿EGh ,¬∏©a øe í«Ñ≤H ¬æ°ûj ⁄ ‘ AɵfE’Gh ,hó©dG ‘ AɵfE’G »`` g íeôdGh ∞«`` °ùdG áØ«Xh .´Éé°ûdG áYÉé°T É¡«dEG »¡àæJ »àdG ájɨdG ƒg hó©dG Gƒ≤≤ë«d Gƒfƒµj ¿CG Ö`` éj ΩÓbC’Gh áæ`` °ùdC’G á∏ªM ∂dòc ÖFÉ`` °üŸG º¡JCÉà∏a ,·C’G ¬`` «∏Y äCÉWGƒJ …ò`` dG ¬«Ñ`` °ûàdG ,Aɪ°S πc øe äGQhô`` °†dG º¡«∏Y ∫õæàdh ,܃`` °U πc øe .¿É°ù∏dGh º∏≤dG :ÚÄ«°T ’EG A»°T πc øe GƒLôî«dh .¬MÓ°ùd …óæ÷G ™«H øe íÑbCG ¿É°ù∏dGh º∏≤dG ™«H ¿EG .ô¶fÓH ô¶æjh ,È`` ÿÉH Èîj ,܃∏≤dG ó`` jôH º`` ∏≤dG .zIô°üÑdG øe ÖjOCG ,™Ø≤ªdG øHG{ .z»HôY ÖjOCG ,ßMÉédG{ .ø£Y ÜÉàµdGh ,—Ée º∏≤dGh ,π¡æe IGhódG .zIó©°ùe øH ôªY{ .ø£ØdG ÉjÉ£e ΩÓbC’G .z»≤jôZEG Ö«ÑWh ÖJÉc ,¢Sƒ«æ«dÉL{ .≥£æŸG Ö«ÑW º∏≤dG .zˆGóÑY øH óªMCG{ .√GƒaC’G ‘ ß≤«à°ùe ,IóÄaC’G ‘óbGQ º∏≤dG

.É¡eÓbCG â– ∫ÉLôdG ∫ƒ≤Y 222

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

,∫ƒWC’G ¬fÉ`` °ùdh ,π`` ÑfC’G ¬dƒ`` °SQh π`` ≤©dG ÒØ`` °S º`` ∏≤dG .zOhGO »HCG øHG{ .π°†aC’G ¬fɪLôJh .¥É©dG ódƒdÉc A…OôdG º∏≤dG .᪵◊G √DƒdDƒd ôëH ôµØdGh ,®ÉØdC’G É¡JôªK Iôé°T º∏≤dG óbh ,GQk ƒf ß`` Ø∏jh ,áª∏X Üô`` °ûj ; º∏≤dG ¿CÉ` `°T ÖéYCG Ée .ÜQÉëŸG ∞«°S øe ≈°†eCG ÖJɵdG º∏b ¿ƒµj .π°UÉØŸG É¡H í«£J IôØ`` °Th ,πJÉ≤ŸG ‘ òØæj º¡`` °S º∏≤dG .zOôH øH ¢üØM ƒHCG{

.√QÉKBG ¿ÉHCGh ,√QGô°SCG ø∏YCG ∞YQ GPEG ; Òª°†dG ∞fCG º∏≤dG .z¿hQÉg øH π¡°S{

¬÷É©jh ,√Qhô`` °Th √AGhOCG ¬«≤j ,¬©ªàéŸ Ö«ÑW º`` ∏©ŸG ¿EG .º«≤jh ,»æÑj ,¢Sóæ¡e ƒgh ,¬àÄHhCGh ¬°VGôeCG øe ∫ÓN ƒgh ,Qƒf ¤EG ¬dƒë«d ;ΩÓ¶dG §°Sh ¢û«©j º∏©ŸG ¿EG ⁄ ¢VQCG ≈∏Y ¬`` eGóbCG ™`` °†j ,ádÉMQ ∞`` °ûàµe óFGQ ∂dP É¡∏`` °üj ⁄ »àdG ájôµØdG ¥É`` aB’G OÉJôjh ,¿É`` °ùfEG É`` gCÉ£j º¶YCGh ,∫ƒ≤j ɇ ÌcCG ɪk FGO √óæY ¿ƒµj ¿CG Öéj ,ô`` °ûH ,´hQCG πH ,¢SÉe hCG ,ÖgP ºéæe n ¢ù«d ¬fEG ,¬`` H §«ëj ɇ äÉ≤Ñ£H ¬Ñ°TCG ƒ¡a º∏©ŸG ÉeCG ,Ö°†æj ¬æµdh »£©j ºéæŸÉa ÌcCG äÉ≤ÑW äóLh â°üZh ,á≤Ñ£d â∏°Uh ɪ∏c ,¢VQC’G .≈æZh AGôK 223

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

,¿É°†«ØdÉH ΩÉY πc ¬`` °ùØf Oóéj ,π«ædÉH ¬Ñ`` °TCG º∏©ŸG ¿EG .»«ëjh ,…hôj ±ÉØ°†dG ÚH …ôéj ÉehO k ƒgh ¬æµdh ,ᣫëŸG •ƒ¨°†dGh ¥ÉgQE’G øe º∏©ŸG »µà`` °ûj ób ‘ GƒbƒØJ óbh ,¬`` HÓW iôj ÉeóæY ¬`` «fÉ©j Ée πc ≈`` °ùæj ób π«°üëàdG ∞«©`` °V ò«ª∏àdG iôj ÉeóæY hCG ,º¡à`` °SGQO .á©àe √ògh ,√DhGOCG ø°ù– áHôŒ õ«eCG πH ,Ö°ùMh ᪫¶Y â`` °ù«d ¢ùjQóàdG áæ¡e ¿EG IôcGòdG ‘ ≈≤ÑJ áHôŒ ,¿É`` °ùfE’G É¡d ¢Vô©àj ób Im ÈNh .ôNBGh ÚM ÚH º∏©ŸG É¡©Lΰùj ¿CG ¬d sóH Ó`` a Ip É«n ◊G á`` °Sóæg n h ÒKCÉàdG áYÉæn ` `°U On GQCG øe n .É¡n à°Sóæg øe qøµªà«d ;Ip É«n ◊G ¤EG ÉÄk «°T ∞«°†j .É¡n «∏Y ó`` FGR ƒ¡a É«n fóq dG √ò`` g ≈∏Y ÉÄk «`` °T Oõ`` j ⁄ ø`` e ¿EG .z»©p aGôq dG ¥OÉ°U ≈Ø£°üe{

k G ßMÓŸG øe ¿EG ‘ Ik ÒÑc n ` °S h á∏éY ∑Éæn g ¿CG É`` °†jC n áYô` IQhO ¿EG ≈qàM ,á«q YGóHEn ’G äÉéàæŸGh Qɵn aC’G êÉnàfEGh Qɵn ` `àHG n èàæe ôµàÑj ¿CG ɪa ,GvóL Ik Ò°üb n G u»YGóHEn ’G èàæŸG n âëÑ°UC ±ƒà`` °ùjôc{ .o¬` `°ùaÉæj o ôNBG »YG q óHEn G èàæe »Jp CÉj ≈àM »`` YGóHEn G .z´Gón HE’G ÜôM- OGôH ¿ƒa ∂jQójôa .z∞dO ƒHCG{ .º∏©dG ¬©ªéj Ée ÆôØj ,ΩÓµdG ≠FÉ°U º∏≤dG .z¿ƒeCɪdG{ .áµ∏ªŸG »°Th ∑ƒëj ∞«c º∏≤dG QO ˆ .z¢Sƒ«æ«dÉL{ .≥£æŸG Ö«ÑW º∏≤dG

224

‫ﺧﺬ اﻟﻜﺘﺎب ﺑﻘﻮة‬

,iƒYódÉH í`` °üØj ¢SôNCGh ,iƒéædG ™ª`` °ùj º`q ` °UCG º∏≤dG .iƒëØdG º∏©j πgÉLh ÊGƒ¨dG äGÈY øe ø°ùMCG É¡Ñàc OhóN ‘ ΩÓbC’G äGÈY .ÉgOhóN ¿ƒë°U ‘ .¿ÉgPC’G ÉjÉ£e ΩÓbC’G .áĪ¶dG ܃∏≤dG …hôJ º∏≤dG …ôH q .º∏≤dGh ∞«°ùdG ójôj .≥r °So :∫É≤«a ,±Ébh Ú°ùH É«fódG ¥É°ùe .ó«dG ¿É°ùd º∏≤dG .ÚfÉ°ù∏dG óMCG º∏≤dG .᪵◊G ܃q °üJ º∏≤dG AƒæH .π≤©dG ÒØ°S º∏≤dG .¿ƒæLh ¿ƒæa º∏≤∏d .º∏≤dÉH Öàµj ∞«c ±ôY ,CGô≤j ∞«c ±ôY øe ≈∏Y ⪰üdG ≥jó°Uh ,π≤©dG ¥ƒ°û©eh ,ôµØdG ∫ƒ°SQ º∏≤dG ,IOGQEG ÓH π≤Y ,䃰U ÓH ¿É`` °ùd º∏≤dG .¥QƒdG äÉëØ°U .õæc ÓH IhôK

225

7 13 45 51 63 76 91 93 96 117 207

227

ºjó≤J É¡∏°†ah IAGô≤dG ᫪gCG k G ÜÉàµdG øY çóëàJ äÉjBG :’hC ÜÉàµdG øY åjOÉMCG :É«k fÉK ¬à«ªgCGh ÜÉàµdG π°†a »a ájô©°T äÉ«HCG :Éãk dÉK ¬à«ªgCGh º∏≤dG π°†a »a äÉ«HCG RɨdC’G á∏ãeCG øe º∏©dG π°†a »a ᪵ëdG π°†a »a ᪵ëdGh º∏©dG »a IQƒKCÉe ∫GƒbCG :É©k HGQ º∏©dGh º∏≤dG π°†a -