Visie
Visie
DE MENSEN ZIJN ER WEL , HOE KRIJGEN WE ZE A AN HET WERK? P.1 6
D O O R E X T R A U R E N W E R K E N F I S C A A L LO N E N D T E M A K E N E N D O O R W E R K G E V E R S K O R T E R B I J Z I E K T E D O O R T E L AT E N B E TA L E N , K A N D E ARBEIDSDEELNAME FORS OMHOOG. DE MENSEN ZIJN ER WEL, M A A R Z I T T E N T H U I S . D AT S T E LT A N T H O N Y S T I G T E R , S E C R E TA R I S ARBEIDSMARKT & GEZONDHEIDSZORG BIJ VNO-NCW EN MKB NEDERLAND.
“Het onbenut arbeidspotentieel bestond in het vierde
en Spanje, aldus cijfers van de Organisatie voor Economische
kwartaal van 2021 uit 1,2 miljoen mensen”, haalt Stigter cijfers
Samenwerking en Ontwikkeling (OESO). De top 3 bestaat
van het CBS aan. Het gaat dan niet alleen om werklozen, maar
uit Tsjechië, Estland en Slovenië. “Als we aansluiten bij de
ook om deeltijders die meer zouden willen werken.
Europese top, dan kan de arbeidsdeelname in Nederland met maar liefst 1,5 miljoen fte omhoog,” beweert Stigter.
Arbeidsdeelname in Nederland kan omhoog
Zijn berekening komt hoger uit dan die van het CBS, omdat
Gekeken naar voltijdse arbeidseenheden (fte) in Europa
hij ook onder meer arbeidsongeschikte mensen meerekent,
bungelt Nederland onderaan, samen met Griekenland, Italië
die volgens hem parttime kunnen werken.
P.1 7 | P. Z I N E E E N PA Y F O R P E O P L E M A G A Z I N E
ONBENUT ARBEIDSPOTENTIEEL
Visie
Visie
% Arbeidsdeelname in fte (15-64 jaar (OECD 2019)) Tsjechië Estland Slovenië
Zweden
Nederland. Dat ziet hij graag anders: “Bij het nieuwe
Portugal
regeerakkoord is al afgesproken dat in het tweede jaar van
Betere aansluiting studiekeuze en arbeidsmarkt
ziekte, de re-integratie zich moet richten op werk bij een
Er is nog een andere manier om de krapte op de arbeidsmarkt
andere werkgever. Dat is een eerste kleine stap.” Ook pleit
op te lossen, namelijk door te kijken naar mogelijkheden
Stigter voor herziening van de huidige Ziektewet door het
bij de jongere doelgroepen. Hoewel veel sectoren staan te
kabinet, waarbij werkgevers een zieke werknemer twee jaar
springen om personeel, blijkt er nog altijd een mismatch te
moeten doorbetalen. Volgens Stigter is het om die reden voor
zijn tussen de opleiding die jongeren volgen en de sectoren
veel werkgevers niet aantrekkelijk om een fulltime contract te
waar werk is. Zoals cabaretier Pieter Derks het eerder
Letland Verenigd Koninkrijk Hongarije Polen Slowakije Oostenrijk Duitsland Finland Ierland Noorwegen Denemarken
bieden aan werknemers. Als alternatief stelt hij voor dat bij
treffend benoemde: “Er zijn twee miljoen communicatie-
ziekte van een werknemer, niet de werkgever het ziekengeld
wetenschappers en niemand die een kraan kan repareren.”
betaalt, maar een instantie zoals het UWV.
Er is dus een mismatch tussen vraag aan aanbod.
Aandacht voor gezondheid werknemer
Frankrijk
“Jongeren letten bij de keuze voor een studie niet altijd op baanperspectief”, merkt Stigter op. “Je kunt jongeren niet
België
Door de enorme krapte, is het voor werkgevers lastiger om
verbieden om een studie te kiezen die niet per se aansluit
Spanje
vervanging te regelen. Ook uitzendbureaus hebben last
op de vraag vanuit de arbeidsmarkt. Als overheid kun je
minute vaak geen personeel beschikbaar. Als oplossing stelt
echter wel de studiekeuze aansturen door bijvoorbeeld een
Stigter dat je als werkgever ziekteverzuim moet voorkomen
numerus fixus in te voeren of jongeren beter te informeren
door het bespreekbaar te maken. Bij 78 procent van de
over baanperspectief.”
Nederland Griekenland
P.1 8
Italië
0
10
20
30
40
50
60
70
80
bedrijven wordt het onderwerp ‘gezonde levensstijl’ niet besproken, aldus recent (maart 2022) onderzoek van Arbo
Ook verderop in de carrière moet er vanuit de werkgever meer
Unie onder meer dan duizend werknemers en vierhonderd
aandacht zijn voor het bieden van aanvullende opleidingen,
werkgevers. Stigter: “Uit datzelfde onderzoek blijkt dat
vindt Stigter. Volgens hem moet een loopbaanstap makkelijker
40 procent van de werkenden een rol weggelegd ziet voor
worden. Zeker in het geval van fysiek zware arbeid is het
Stigter merkt op dat meer werken niet altijd loont voor een
groei. Het moet echt aantrekkelijker worden om te werken.
hun werkgever. Er zijn dus ook mensen die worstelen met
wenselijk om op tijd na te denken over een andere opleiding.
werknemer. Hij geeft een voorbeeld uit de praktijk: “Ik hoorde
Niet alleen de overheid, maar ook werkgevers kunnen
leefstijlproblemen en die blij zijn als hun werkgever hulp
Denk bijvoorbeeld aan iemand die in de steigerbouw
van een verpleegkundige die aanvankelijk 24 uur wilde
hierbij helpen. Vraag deeltijders wat ze nodig hebben.”
faciliteert. Je kunt je personeel niet verplichten om aandacht
werkt. Idealiter hoeft die niet als vijftiger of zestiger nog
werken, in plaats van 20 uur. Uiteindelijk heeft ze dat niet
Stigter geeft een ander voorbeeld van thuiszorgmedewerkers
te besteden aan hun gezondheid, maar je kunt het wel
dat werk uit te voeren. Een loopbaanstap voorkomt ook
gedaan, omdat ze er financieel op achteruit zou gaan.
die soms alleen ochtenden werken, om hun patiënten te
stimuleren. Des te kleiner is de kans dat ze ziek uitvallen.”
ziekte-uitval en werkloosheid. Een uitkomst volgens Stigter,
Haar huurtoeslag en zorgtoeslag zouden namelijk fors lager
douchen. In verband met de werkzaamheden is het voor
uitvallen, waardoor meer werken haar minder geld oplevert.
hun werkgevers weleens lastig om een voltijds rooster te
Deeltijd is soms een keuze
Dat wil je dus echt niet. Als je meer werkt, moet je meer
realiseren. Volgens Stigter kunnen werkgevers hier creatief
Niet alle parttimers willen meer uren werken. Denk aan
geld overhouden.” Volgens Stigter ligt hier een kans voor
op inspringen door zorgtaken ook in de middag in te plannen.
ouders die meer tijd met hun gezin willen doorbrengen of
het kabinet om het beleid op aan te passen.
Meer werken minder ingewikkeld maken
Omhoog met de arbeidsdeelname
alleenstaanden die gewoon meer vrije tijd willen voor andere dingen. Stigter zegt dat parttimers niet moeten worden
Stigter stelt dat op de huidige arbeidsmarkt de meerderheid
verplicht om meer te werken, “maar je moet het in ieder geval
Volgens Stigter was de arbeidsmarkt in het verleden wel vaker
van de Nederlandse beroepsbevolking één of meer gezond-
faciliteren.” Ouders die graag meer uren willen werken,
krap, maar nu is het structureel: “Dat komt door de vergrijzing
heidsklachten heeft. Volgens Stigter ligt de arbeidersdeelname
zouden er baat bij hebben als de werkgever een kinderdag-
en door de enorme uitbreidingsvraag in de gezondheidszorg.
van mensen met gezondheidsproblemen in Duitsland
opvang beschikbaar stelt.
Die krapte op de arbeidsmarkt beperkt de economische
en Scandinavische landen tot 35 procent hoger dan in
want de Nederlandse economie heeft iedereen hard nodig op de arbeidsmarkt.
P.1 9 | P. Z I N E E E N PA Y F O R P E O P L E M A G A Z I N E
Litouwen