w w w . c o m p u t e r s o p s c h o o l . n l
Interview Tineke Netelenbos over
digitaal vaardigheidsbewijs EERSTE EDITIE HACKGLOW
Power to the Techies Zelf lessen samenstellen (en delen) met
Listr
Juf Jannie
goes Apple TV!
DIGILES VOORTGEZET ONDERWIJS
ONDERZOEKEN, ONTWERPEN ÉN DOEN! HEB JIJ DE OPLOSSING VOOR GLOBAL WARMING? Jaargang 33 | Nummer 5 | Januari 2016
Power to the techies De Arduino Uno, een RaspberryPi, een MakeyMakey en het DMX-protocol. Duizelen de woorden nu al door je hoofd? Wen er maar aan, want over vijf jaar zijn het normale termen in de klas. Zeventien techies van 8 tot 15 jaar oud gingen er bij de eerste editie van HackGlow in Eindhoven al mee aan de slag, met vallen en opstaan. Door Malini Witlox Foto’s MAD Amergent Art Center
Een vrouw kijkt verwonderd naar het dak van de bushalte waar rode en witte lampjes uitbundig beginnen te flikkeren. Een reclamestunt zal ze misschien denken. Het is echter een signaal dat de bus er bijna aankomt. Het idee voor de verlichting komt van deelnemers aan HackGlow, waarbij whizzkids met provisionele middelen drie kunstprojecten met licht op moesten zetten. In twee dagen kwamen ze van niets tot idee en uitvoering, geholpen door vrijwillige coaches. Deze vrijdagmiddag zijn in wind, regen en hagel de laatste draadjes van de verlichting gekoppeld aan MakeyMakey’s en Arduino’s.
BONTE VERZAMELING Koen van den Berk (13) weet het vrij zeker. Hij gaat later informatica studeren en apps bouwen. Het bedrijfsleven doet er wijs aan om hem snel aan te nemen. Talentvol, jong en supergemotiveerd. Zes dagen geleden ontmoette hij zijn teamgenootjes voor HackGlow voor het eerst. Een bonte verzameling, variërend in leeftijd en allemaal met een basiskennis van programmeren. Speciaal voor deze techies werd het project georganiseerd, workshops voor kinderen die nog helemaal niet kunnen programmeren zijn er volgens de organisatoren al genoeg.
OPENBAAR VERVOER GEHACKT Bedenken, bouwen en programmeren, was de taak voor de eerste workshopdag. In no time werden groepjes gemaakt en gingen de kinderen aan de slag. Koen toont zijn kunstproject, de bushalte direct tegenover de Portierloge, het pand waar de sessies plaatsvonden: ‘We wilden een interactieve licht installatie maken. Er gaan drie bussen. Door de lichtshow weet je precies hoe ver de bus nog weg is en wanneer die komt.’
8
COS JAARGANG 33 NUMMER 05 – 2016
van het openbaar vervoer in Eindhoven. ‘Met die API kunnen verschillende computerprogramma’s met elkaar communiceren en wissel je informatie uit. Maar we bleken geen wifi bij de bushalte te hebben. Daardoor baseren we ons nu op de reguliere dienstregeling. De hele dag blijken de bussen met vertraging te rijden, dan is de lichtshow al aan en komt de bus pas twee minuten later.’
YOUTUBE EN JORCADEMY Tim Kolijn (10) en Bart Huls (13) zijn twee andere deelnemers. Samen hebben ze aan een interactieve drukplaat gebouwd. Vier dubbele houten planken liggen naast elkaar, met een metalen plaat ertussen. Door op de zelfgebouwde geprogrammeerde drukplaten te springen, laadt een virtuele balk op. Als Er stoppen drie bussen aan de Torenallee, ieder om het half
die vol is, springt de lichtshow aan. ‘We hebben een software-
uur. ‘Ideaal voor een loop’, aldus Koen. De lichtshow omvat
probleem’, zegt Bart een beetje treurig. ‘We zoeken nu naar
170 lampjes. ‘Ik had thuis al vaak met Java-spelletjes gepro-
een oplossing.’ Het leggen van de verbindingen tussen de
grammeerd. Mijn idee was om nu met Java een programma te
geprogrammeerde lichtsoftware en de LED-schermen is een
schrijven voor de lichtshows. Het was wel moeilijk om alles te
probleem. Autodidact Bart Huls leerde zichzelf via YouTube en
testen, want we moesten steeds een half uur wachten.’ Een
online tutorials programmeren. Wat kan hij hierover op school
spelletje programmeren is heel iets anders dan een lichtshow
(vmbo) nog leren? ‘In de klas kregen we een uitleg over Word,
matchen met de dienstregeling van bussen. ‘We hebben een
maar dat beheerste ik al. Ik heb van de leraar iets anders te
DMX aangesloten op een Arduino, daar had ik nog nooit mee
doen gekregen, Photoshop. Nu heeft hij twee boeken voor
gewerkt. Uiteindelijk bleek dat programmeertaal Java niet met
me besteld over html. Ik wil later ook een technisch beroep,
de Arduino-computer matchte. Toen heeft onze coach het nog
in de richting van programmeren.’ Tim Kolijn: ‘Ik heb leren
opnieuw geprogrammeerd in C.’ Voor de niet-techies onder ons:
programmeren via YouTube en Jorcademy. Er loopt vanaf de
een DMX wordt gebruikt als seriële communicatiebus tussen
drukplaten een kabel naar het switchbord. We wilden eigenlijk
verschillende apparaten in de theater- en discotheeklichttechniek.
een spel spelen, waarbij je iedere keer een andere show
Een Arduino is hardware die je via een USB-kabel aan je computer
krijgt. We hebben voor het programmeren een MakeyMakey
hangt en C is een programmeertaal. Het was eerst de bedoeling
gebruikt. Met deze uitvinderskit kun je met geleidende
dat de lichtinstallatie met de real time dienstregeling van de
voorwerpen, zoals een banaan, zelf een toetsenbord of muis
bussen geschakeld zou worden. Koen hackte hiervoor de API
voor de computer maken.’
>>
COS JAARGANG 33 NUMMER 05 – 2016
9
ROBOT PROGRAMMEREN In zijn vrije tijd maakt Tim al heel wat websites, vooral over verschillende landen die hij op vakanties bezocht. ‘Ik programmeerde altijd in html, maar ik heb deze week ook de beginselen van programmeertaal Python geleerd, dat is noodzakelijk voor de Raspberry Pi waarmee de drukplaten werken.’ Later wil hij ‘iets’ met informatica en robots gaan studeren. Hij maakte al kennis met zorgrobot Zora, die door zijn vader mee naar huis werd genomen van zijn werk. ‘Die robot kost 4.000 euro en kan alleen zorgtaken uitvoeren. Dat moet anders. Een klein robotje kost een tientje, ik wil die zo programmeren dat die verschillende taken uit kan voeren, van stofzuigen tot zorg.’
SPACERACE Buiten trapt Kevin Smits (11) zich inmiddels suf op een crosstrainer annex spaceship. Samen met Kevin Vrieswijk (11) en twee andere kinderen vormen ze team SpaceRace. Beiden deden met hun basisschool mee aan de techniekweek en kregen zo een uitnodiging voor HackGlow. Op de eerste dag bedachten ze dit project. Voor 5 euro werd op Marktplaats de crosstrainer gekocht. Kevin Smits: ‘Twee jaar geleden ben ik gestart met programmeren. Ons spaceship heeft drie variaties. Als je langzaam fietst of helemaal niet fietst, branden er een aantal lampjes. Bij een gemiddelde snelheid komen daar nog meer lichtjes bij en bij een maximale snelheid bereikt het ruimteschip de lichtsnelheid en wordt de hele hal verlicht.’ Kevin Vrieswijk legt het verder uit: ‘Op de fiets zit een sensor die de trapbewegingen per seconde kan tellen, die trap bewegingen zijn gekoppeld aan animaties. De sensor is gekoppeld aan een Arduino. De animaties hebben we met ColorPlay-software gemaakt.’
LEERZAAM Rond 21.00 uur slaat het aggregaat af die het lichtproject bij het bushokje voorziet van de nodige energie. Dat is voor de organisatie de cue om alle projecten af te breken en op te ruimen. Organisator Fleur Besters: ‘We hebben ontzettend veel geleerd. Na twee dagen was geen enkel project klaar, maar iedereen vond het geweldig en veel kinderen hebben contacten uitgewisseld, dat is het belangrijkste.’ << Bekijk hier een video van de bouwdagen: https://youtu.be/fELnLpYJTgs
10
COS JAARGANG 33 NUMMER 05 – 2016