10
Dossier
‘Lean is het verbeteren van processen door alle fouten eruit te halen en het ontwikkelen van je mensen in het benoemen en zelfstandig oplossen van problemen’, zegt operations manager Carin Hendriksen van Omron Corporation in dit dossier. En als een verlader een lean-strategie omarmt, dan heeft dat ook gevolgen voor de logistieke processen. In een tweede artikel schetsen we hoe DHL in het distributiecentrum van zijn klant Ricoh werkt aan maximaal veiligheidsbewustzijn bij de medewerkers.
NIEUWSBLAD TRANSPORT 1-7 FEBRUARI 2017
DHL is met Ricoh-ma terug als winnaar
MALINI WITLOX
Na de winst in 2006 mocht DHL tien jaar lang niet meedoen met de verkiezing Veiligste Magazijn van Nederland. Nu was het meteen weer raak. Het dc voor klant Ricoh behaalde een gedeelde eerste plaats in de categorie ‘groot, meer dan 25 magazijnmedewerkers’.
H
et is eigenlijk wel een weddenschap waard. Hoe ver kun je zonder hesje en zonder veiligheidsschoenen het warehouse van Ricoh/DHL in Bergen op Zoom in lopen, voordat iemand je erop aanspreekt? Meer dan tien meter zal het niet zijn. Het veiligheidsbewustzijn bij de medewerkers is groot, van uitzendkracht tot manager. Het is een van de redenen dat DHL met het distributiecentrum van klant Ricoh de verkiezing won. Ook innovatie is een belangrijk punt voor de jury. Je hoort of ziet de heftruck nog niet, toch weet je dat die zo de hoek om gaat komen bij de stelling in het warehouse. Op de grond wordt namelijk ongeveer vijf meter voor de heftruck, een bluespot geprojecteerd. Een eenvoudige maatregel, maar wel een effectieve. Ook naar andere technieken wordt gekeken, zo legt Bastiaan Snaterse, manager supply chain consultancy & innovation bij DHL Supply Chain Benelux, uit. Als voorbeeld noemt hij robotarmen, die de medewerkers in de toekomst kunnen gaan helpen bij hun werk. ‘Helpen, want het is niet onze bedoeling dat robots het personeel geheel gaan vervangen. De grijparmen zou-
den kunnen helpen om de buffer aan producten aan te vullen of repeterende handelingen te verrichten.’ Op verschillende plekken in de drie hallen hangen bolspiegels, die zowel aan de blauwe stellingen als aan het plafond boven kruispunten zijn vastgemaakt. Op de warehousevloer zijn duidelijke blauwe lijnen voor de voetpaden, gele voor andere gebieden en haaientanden aangebracht. Dode hoeken waar geen pallets mogen staan, zijn gemarkeerd met rode kruizen. Opvallend zijn de extra brede gangpaden en belijningen, op de plekken waar zowel orderpickers als reachtrucks komen. Deze ruimte-investering kost geld, maar dat wordt voor lief genomen. Vrachtwagenchauffeurs wordt verzocht op een aangegeven plek bij de docks te blijven wachten of in het restaurant, zodat ze zich niet op locaties kunnen bevinden waar niemand ze verwacht.
5S Hoewel DHL verantwoordelijk is voor de logistieke operatie in het warehouse (400 medewerkers, 52.000 vierkante meter), zijn veel veiligheidsmaatregelen uit de productieomgeving van Ricoh overgenomen. Beide
Verladers 11
NIEUWSBLAD TRANSPORT 1-7 FEBRUARI 2017
Enkele voorbeelden van innovatie
agazijn
Ricoh produceert verschillende soorten camera’s. De cameratechnologie van Ricoh wordt nu ook ingezet in het warehouse. Bewegingen worden gemonitord en zo wordt een heat map gemaakt. Pieter-Jelle van Dijk: ‘Je ziet zo de voornaamste bewegingsstromen. Op welke plekken lopen veel mensen, hoe kan dat verbeterd worden. Is er een plek waar heftrucks en medewerkers kruisen? We zagen bijvoorbeeld dat iemand een pallet in de gang liet staan en dat iedereen er toen omheen liep. Dat geeft inzicht hoe je dingen moet veranderen en veiliger kunt maken.’
Er wordt nagedacht over een real time collision prevention system: een reach truck met nabijheidssensoren waardoor trucks vanzelf langzamer gaan rijden op plaatsen met een hoger aanrijdingsrisico. Er is één maar, hulpmiddelen blijven hulpmiddelen, de managers willen niet automatiseren om het automatiseren. Jan-Willem de Jong: ‘We willen bijvoorbeeld geen drone laten vliegen in het warehouse op plaatsen waar tegelijkertijd medewerkers aan het werk zijn. Eén verkeerde beweging en het kan fout gaan. Zo wil ik ook geen grootschalige
vaste mechanisatie om de loopbewegingen door het warehouse nog verder te reduceren. Het haalt de flexibiliteit weg. Een aantal kleinschalige mechanisaties invoeren kan efficiënter zijn dan een grootschalige automatisering. Een goed voorbeeld van een kleine verbetering die het welzijn van de medewerkers verbetert? In ieder mobieltje zit tegenwoordig een accelerometer. We kijken nu naar het gebruik van die accelerometers om inzicht te krijgen hoe vaak en hoe diep medewerkers bukken. Meten is weten, ook in de strijd tegen rugklachten.’
specifiek de deur uit. Op de vloer is dan ook een afdeling ingericht, waar medewerkers de machines configureren naar wensen van de klant (onder meer faxmogelijkheden, papiertray etc), de juiste documentatie bijvoegen en de juiste labels plakken. Het werkveld betekent ook dat er zowel omvangrijke goederen zoals een kopieermachine, als kleinere pakketjes zoals toners en inktcartridges de deur uitgaan.
Vision picking Grote artikelen worden met een heftruck gepickt, kleine handartikelen zoals toners met de hand. Sinds kort gebruikt een deel van de medewerkers die dat doen geen papieren picklijst en handscanner meer, maar een slimme bril. Augmented Reality wordt ingezet om de kans op pickfouten te verkleinen, het werk gemakkelijker te maken en dus de productiviteit te
Ook met alle techniek blijft het mensenwerk.
MODAL SHIFT
bedrijven werken dan ook nauw samen om een zo goed mogelijk resultaat neer te zetten. Pieter-Jelle van Dijk, director operations bij Ricoh, wijst op de cleaning stations en communicatieborden, die bij de Japanse 5Smethode (sorteren, schikken, schoonmaken, standaardiseren, systematiseren) horen. Elk hulpmiddel, van bezem tot reachtruck, heeft zijn eigen plek in het magazijn. Een opgeruimde werkplek stimuleert gestructureerd en veilig werken, is de overtuiging. Iedere werkdag begint met een centrale briefing, legt hij uit. Bij een 5S-bord wordt de komende dienst besproken en wordt gekeken wat er beter kan. Inmiddels komen mensen zelf met ideeën en probleempunten, maar dat heeft veel inspanning gekost. Afhankelijk van de ernst van een gemeld probleem, wordt meteen actie ondernomen. Bijvoorbeeld als een container op een verkeerde plek staat. Medewerkers krijgen ook een terugkoppeling zodat ze weten wat er met hun idee gedaan is. Een goed idee wordt beloond, variërend van een pen tot een waardebon. ‘Bijvoorbeeld als iemand ons attendeert op een gevaarlijk punt of een manier om de operatie te verbeteren. Door een van de suggesties van een medewerker hebben we bijvoorbeeld een scanmoment als stap uit het proces kunnen halen. Ook de rode kruizen zijn er gekomen na een tip van het personeel.’
290 dagen zonder ongeval Rijdend materieel en verkeer van voetgangers zijn in
Het veiligste magazijn van Nederland oogt gestructureerd en opgeruimd. Foto:NT
DHL is verantwoordelijk voor de logistieke operatie binnen het warehouse. Ricoh is verantwoordelijk voor het transport van goederen vanuit Azië via het zeeschip tot aan de deur van het warehouse. In Rotterdam gaan de goederen het binnenvaartschip op. Ook het spoor wordt gebruikt. Trucks worden alleen ingezet voor de laatste cut off-tijd bij goederen die haast hebben.
het warehouse zoveel mogelijk van elkaar gescheiden, onder meer door waar dat kan de replenishment vanaf de achterkant te doen en het picken vanaf de voorkant. Op een groot bord staat hoeveel dagen er al zonder incidenten met menselijk leed zijn gepaseerd: 290. Het is geen reden om achterover te gaan leunen. Jan-Willem de Jong, Director Technology & Automotive bij DHL Supply Chain Benelux: ‘Er hoeft maar één iemand even niet attent te zijn en de teller staat alweer op nul.’ De belijning, bolspiegels en bluespots zijn hulpmiddelen, maar het veiligheidsbewustzijn van de medewerkers is het allerbelangrijkste. De Jong: ‘Je kunt nog zoveel technieken toepassen, het blijft mensenwerk. Nieuw personeel krijgt dan ook altijd een training. Wie heeft voorrang op wie, wat te doen bij calamiteiten. En de teamleider moedigt mensen aan om elkaar op hun gedrag aan te spreken. Een uitzendkracht mag mij er als manager op aanspreken, als ik de veiligheidsvoorschriften niet volg.’ Het van oorsprong Japanse bedrijf Ricoh is actief op de markt van elektronische producten en digitale kantooroplossingen, waaronder kopieerapparaten, printers, faxapparaten. Alle machines gaan klant- en land-
verhogen. De orderpicker heeft beide handen vrij omdat de informatie over de order in de bril wordt geprojecteerd. De wms-module is aan de softwaremodule van de brillen gekoppeld. Een medewerker trekt een grote trolley voort, die aan de ene kant geel en aan de andere kant rood is geschilderd, zodat voor en achterkant niet verwisseld kunnen worden. Op de trolley staan vijftien bakken. Met een oogbeweging scant hij de barcode, vervolgens krijgt hij visueel te zien in welke bak hij het product moet leggen en hoeveel exemplaren. Ook daar gebruikt hij zijn ogen en de bril om een code te scannen. Zodra hij verder gaat naar de volgende pickopdracht krijgt hij vanzelf het juiste gangpad en locatienummer weer te zien. Medewerkers die de smartglass opzetten wennen er snel aan. De techniek werkt intuïtief. Bij de pilot testte een diverse groep medewerkers de brillen, zowel mannen als vrouwen en met en zonder bril. In de smartglass is een voice module geïntegreerd, zodat ook de voordelen van voice benutten worden. Van Dijk vertelt dat dit meer betrokkenheid creëert bij de medewerkers. ‘Als technologiebedrijf vinden we het leuk om met dit soort pilots mee te doen. Het creëert leven in het magazijn, een positieve vibe.’
Innovatiecentrum DHL volgt de ontwikkelingen bij het warehouse in Bergen op Zoom nauwgezet, aldus Snaterse. Naar aanleiding van de resultaten van de pilot in Bergen op Zoom is binnen DHL besloten om wereldwijde projecten op te starten met vision picking. Ook heeft DHL zijn eigen innovation centrum in Duitsland en Singapore. ‘Het is de bedoeling dat we van elkaar leren en ideeën ophalen. We kijken nu bijvoorbeeld ook naar de mogelijke inzet van een drone om binnen de vier muren van het warehouse te helpen bij de inventariscontrole. Staat de juiste pallet op de juiste plek, is alles veilig? De ideeënstroom houdt niet op, we willen de lat continu iets hoger leggen.’