Draagbaar digitaal klaslokaal We zijn er hier in Nederland zo aan gewend. Stroom die zelden uitvalt, wifi en computers in de klas. In vluchtelingenkampen is dat heel anders. De Instant Classroom moet dat veranderen. Door Malini Witlox
Een vrouw trekt een grote, robuuste, zwarte, kunststof koffer
Dadaab (Kenia), Ajuontok (Zuid-Soedan) en Goma (Congo).
achter zich aan. Het lijkt een normale reiskoffer, maar in rode
‘Bij die projecten werd al ict ingezet. Inhoudelijk was het een
letters staat daar ‘Instant Classroom’. De koffer weegt maar
succes, de aanwezigheid van scholieren bij de tabletlessen
liefst 52 kilo en als de twee delen
steeg met 15 procent. We liepen echter
opengeklapt worden, zien we 25
tegen problemen aan. Alle onderdelen
tablets op een rij, een enorme
moesten los geleverd worden, vaak deed de
accu en een hoop snoeren. Het
internetverbinding het niet en was er geen
gaat om een digitale school in a
stroom. Bij de Instant Classroom zit alles
box, een project van Vodafone
in één koffer. Het gaat om een laptop, 25
Foundation in samenwerking met
tablets met educatieve open source soft-
het UNHCR (instituut van de United
ware, een projector, een geluidsbox en een
Nations voor vluchtelingen). De
modem voor een 3G-verbinding. De tablets
Instant Classroom helpt kinderen
kunnen verbonden worden met de laptop,
en jongvolwassenen in de grootste
zodat docenten hun content en applicaties
vluchtelingenkampen ter wereld
met de studenten kunnen delen, zonder
toegang te krijgen tot digitaal leren
dat ze het internet op hoeven. Het is een
en is speciaal gemaakt voor plekken
geweldige oplossing, een papieren school-
waar geen of slechte toegang is
boek kost 1 dollar, maar voor diezelfde
tot elektriciteit en internet. ‘Er zijn
dollar heb je tientallen schoolboeken op
vijftig miljoen vluchtelingen op de
de tablets.’
wereld’, vertelt Oison Walton, Instant Network Programme
18
Manager bij de foundation. ‘De helft daarvan is jonger dan
RACHEL-SERVER
twintig. Ze zitten vaak hun hele jeugd in de vluchtelingenkampen
In kampen die zijn voorzien van het 3G-netwerk verbindt de
zonder educatie.’ Vodafone startte eerder samen met het
software met het bestaande netwerk. In andere kampen
UNHCR het project Instant Network Schools om de vluchtelingen
(bijvoorbeeld Sudan) zonder internetconnectiviteit wordt een
les te geven. Walton bezocht de projecten in de kampen
verbinding opgezet via satellieten. De koffer wordt opgeladen
COS JAARGANG 32 NUMMER 10 – 2015
met zonnecellen. Alle tablets, de laptop en de projector kunnen
tablet krijgt. In klassen met jonge kinderen gebruikt de docent
tegelijkertijd worden opgeladen als de koffer dicht is. Opladen
de laptop met projector en krijgen ze zo les. In klassen met
duurt zes tot acht uur, waarna de apparatuur weer een volledige
oudere kinderen worden de tablets wel gebruikt, maar delen de
dag gebruikt kan worden. ‘We hebben de koffer gepresenteerd
vluchtelingen deze in korte sessies, waarna een andere groep
bij het Mobile World Congres in Barcelona. In juni willen we het
de apparatuur kan gebruiken. Via het 3G-modem en beamer
bij het eerste kamp in gebruik nemen. De
kan een leraar bovendien lesgeven aan
komende twee jaar willen we 17 scholen in
één of meerdere kampen tegelijkertijd.
13 kampen faciliteren. We werken daarbij
‘Het instapniveau is laag, de jonge
samen met de NGO’s die de scholen
leerlingen weten vaak niet hoe een
runnen. Het gaat onder meer om de
touch screen werkt en hebben geen
Lutheran World Federation, Care, Don
kennis van virussen of malware. Maar
Bosco, Islamic Relief, Windle Trust en de
ze leren snel. De docent kan het
Norwegian Refugee Council. De NGO’s zijn
curriculumlokaal invullen, bijvoorbeeld
verantwoordelijk voor het onderhoud en de
door leerlingen de locatie van de rivier
les aan de docenten. Dat is niet eenvoudig.
de Nijl op te laten zoeken op internet.
Er is veel verloop in de vluchtelingen
Of hij kan rekenapps en taalapps
kampen. Een deel van de docenten is
gebruiken. En we gebruiken firewalls
een National Teacher, die blijven, maar
tegen malafide software.’
de vluchtelingendocenten wisselen.’ Het
Danielle Puma is social brand manager
wisselt van kamp tot kamp welke lessen de
bij Vodafone Netherlands Foundation.
vluchtelingen krijgen en in welke taal. De
Zij vult aan. ‘Juist in vluchtelingen
reguliere lestof in het land waar het kamp staat, is daarbij
kampen is de inzet van video en foto heel belangrijk.
leidend. ‘We geven onder meer aardrijkskunde, taal en rekenen.
Nederlandse kinderen weten bijvoorbeeld allemaal hoe een
We willen meer lokale content aanbieden en zijn daarover in
leeuw eruitziet. Maar in Tanzania, waar die dieren echt in het
gesprek met de NGO’s Worldreader en World Possible. Die
wild leven, hebben sommige kinderen die dieren nog nooit
bieden onder meer Engelse, Franse en Spaanse e-books aan
gezien en herkennen het gevaar niet. Met foto’s en video’s
via de RACHEL-server (Remote Areas Community Hotspots for
kunnen we kennis toevoegen. Bovendien bestrijden we zo de
Education and Learning).’
werkloosheid en de verveling in de kampen, en bieden we uitzicht op een toekomst. In het westen beschouwen we
UITZICHT OP EEN TOEKOMST
educatie als iets normaals. Dat zou het voor iedereen moeten
De foundation wil 15.000 kinderen in 17 kampen helpen.
zijn. Ons uiteindelijke doel is om 40.000 Afrikaanse kinderen
Logischerwijs betekent dat niet dat iedere leerling een eigen
uit vluchtelingenkampen toegang te geven tot onderwijs.’ <<
COS JAARGANG 32 NUMMER 10 – 2015
19