ΑΓΑΠΗ ΕΡΩΤΑΣ

ΑΓΑΠΗ –ΕΡΩΤΑΣ

Επιμέλεια: Δεμοιράκου Μαρία, φιλόλογος , 1ο ΓΕΛ Σπάρτης

Αγάπη είναι ο ισχυρός συναισθηματικός δεσμός μεταξύ προσώπων , που αφοσιώνονται το ένα στο άλλο χωρίς ιδιοτέλεια και υστεροβουλία, αλλά με αίσθημα ευθύνης και αλληλοσεβασμού. Αγάπη είναι εκείνη η συναισθηματική κατάσταση που μας οδηγεί να προσφέρουμε, ως αποτέλεσμα της ελεύθερης εκλογής μας, και δεν καθορίζεται από τις ανάγκες μας. Η αγάπη όμως είναι και φαινόμενο επικοινωνίας. Άλλες φορές γινόμαστε πομπός κι άλλες δέκτης αγάπης. Γι’ αυτό και είναι πολύ συνηθισμένο φαινόμενο ο ένας να ισχυρίζεται ότι αγαπά τον άλλο κι ο άλλος να το αμφισβητεί. Έτσι, από τη θέση του πομπού το κριτήριο της αγάπης είναι το συναίσθημα που νιώθουμε για τον άλλον. Από τη θέση του δέκτη το κριτήριο παύει όμως να είναι το συναίσθημά του, είναι πλέον η συμπεριφορά του προς εμάς. «Αγάπη είναι το ενεργητικό ενδιαφέρον για την ζωή και την ανάπτυξη αυτού που αγαπάμε» (Έριχ Φρομ) «Η ανώριμη αγάπη λέει: Σ αγαπώ, γιατί σε χρειάζομαι Η ώριμη αγάπη λέει: Σε χρειάζομαι , γιατί σ΄αγαπώ» (Έριχ Φρομ) Λεξιλόγιο -αγάπη, φιλαλληλία, συμπάθεια, στοργή, τρυφερότητα, πόθος, έρωτας, λατρεία, λαχτάρα, σεβντάς.

-αλτρουισμός(ανιδιοτελές ενδιαφέρον για τους άλλους), αλληλοεκτίμηση, αλληλοβοήθεια, αλληλεγγύη, ειλικρίνεια, καλοσύνη, δικαιοσύνη, αρετή, πραότητα, επιείκεια, ανεκτικότητα, εμπιστοσύνη, κατανόηση, συγχώρηση, ειρήνη, σιγουριά, ηρεμία, γαλήνη, αισιοδοξία. Ονοματικά σύνολα: συζυγική, συντροφική, μητρική, πατρική, αδερφική μεγάλη, πολλή, ιδιαίτερη, βαθιά , απέραντη, υπέρμετρη, άπειρη, ατέλειωτη, αστείρευτη, ξεχωριστή, αμέριστη, απερίγραπτη, τρυφερή, θερμή, φλογερή, άσβεστη, μοναδική, παντοτινή, αιώνια, αθώα, αγνή, άδολη, ανυπόκριτη, ανιδιοτελής, αμοιβαία . πνεύμα, λόγος, μήνυμα, δεσμός, προσφορά, χειρονομία, εκδήλωση, πράξη, έργο, απόδειξη αγάπης Ρήματα :νιώθω, αισθάνομαι, τρέφω, δίνω, προσφέρω, παίρνω, δέχομαι αγάπη -«Ο κόσμος είναι αδέρφια μου , αγάπη κι ομορφιά!» Νικηφόρος Βρεττάκος (Κούτρας Σπ.) Τα γνωρίσματα της αγάπης Γνωρίσματα της αγάπης (ενδεικτικά!) Η απουσία πνεύματος διακρίσεων/μνησικακίας/χαιρεκακίας/ζηλοφθονίας/εγωισμού/αλαζονείας/κτητικής διάθεσης. Η μεγαλοψυχία, η καλοσύνη, η εμπιστοσύνη, η ελπίδα, η υπομονή, η συμπαράσταση στη λύπη του άλλου, η συμμετοχή στη χαρά του, η διάθεση προσφοράς χωρίς ανταλλάγματα, η αυτοθυσία… (βλ. και Λεξιλόγιο) Σημασία της αγάπης (ενδεικτικά!) Σε κοινωνικό επίπεδο Συμβάλλει στη διαμόρφωση υγιών διαπροσωπικών σχέσεων, που χαρακτηρίζονται από ανιδιοτέλεια, αφοσίωση, αμοιβαία εμπιστοσύνη και φιλική διάθεση / πραγματώνονται κοινωνικές αξίες όπως η ανθρωπιά, η αλληλεγγύη, η ισότητα, η κοινωνική δικαιοσύνη. /διώχνει την αίσθηση της μοναξιάς καλύπτοντας συναισθηματικές ανάγκες/ προωθεί την συνεργασία με στόχο την κοινωνική ευτυχία και πρόοδο στη βάση του διαλόγου και της συνεργασίας Σε ατομικό επίπεδο καλλιεργεί θετικές αξίες όπως ανιδιοτέλεια, αλτρουισμό …(βλ. γνωρίσματα και λεξιλόγιο) / απαλλάσσει από κακίες και μικρότητες /λυτρώνει από τον εγωισμό, την αλαζονεία και την ζήλια / συντελεί στην ψυχική ισορροπία του ανθρώπου δίνοντας του την αίσθηση ότι είναι ολοκληρωμένος/ του χαρίζει πίστη , αισιοδοξία, ελπίδα/ τον οπλίζει με υπομονή και αντοχή/ τον απελευθερώνει από τη μοναξιά / απελευθερώνει τις δημιουργικές δυνάμεις του ανθρώπου και το ενεργοποιεί. / Είναι πηγή έμπνευσης και δημιουργίας έργων τέχνης που προάγουν την σκέψη και τον πολιτισμό. Σε διαπροσωπικό επίπεδο βοηθά στην δημιουργία υγιών σχέσεων /απομακρύνει αρνητικά στοιχεία από τις σχέσεις όπως ο ατομισμός, το συμφέρον, την ιδιοτέλεια, την αδιαφορία για τον πλησίον, ο ανταγωνισμός, η ανασφάλεια.

ΑΓΑΠΗ –ΕΡΩΤΑΣ

Επιμέλεια: Δεμοιράκου Μαρία, φιλόλογος , 1ο ΓΕΛ Σπάρτης

Καλλιεργεί την ενσυναίσθηση (την δυνατότητα να συναισθάνεται κανείς τον άλλο , να μπαίνει στη θέση του άλλου και να κατανοεί, να συμμερίζεται) σε διεθνιστικό επίπεδο Καλλιεργεί πνεύμα συνεργασίας και οικουμενικής συνείδησης. Η αγάπη κινδυνεύει σήμερα ! από τι ; από τον καταιγισμό των αντιθέτων της ( ατομισμός, ιδιοτέλεια , ..συνεχίστε…………………………………..) Το τεχνοκρατικό πνεύμα , που κατέστρεψε τον ανθρωπισμό, την βία, την εγκληματικότητα, τον μηδενισμό, την αθεΐα, την επικράτηση του αμοραλισμού, την έκπτωση ηθικών αξιών. Τον καταναλωτισμό και τον υλισμό των σύγχρονων κοινωνιών όπου τα πάντα αξιολογούνται με βάση το χρήμα. Την παραβίαση των ανθρωπίνων (trafficking1, κακοποίηση παιδιών, βασανιστήρια, ανεργία) δικαιωμάτων, την ανισότητα, την αδικία, τον πόλεμο, την δυσκολία στην επικοινωνία με τον συνάνθρωπο ,.τον φυλετικό και κοινωνικό ρατσισμό, τις διακρίσεις, Συνέπεια:> Η αποξένωση , η μελαγχολία, η έξαρση των ψυχικών ασθενειών, η μοναξιά, η δυστυχία…

ΕΡΩΤΑΣ Έντονο συναίσθημα έλξης κι επιθυμίας μεταξύ δυο προσώπων που χαρακτηρίζεται από πόθο για σεξουαλική επαφή. Σφοδρός πόθος για προσέγγιση και απόλαυση της ομορφιάς. Διακρίνεται από την αγάπη, η οποία προσδιορίζει τον συναισθηματικό δεσμό μεταξύ προσώπων που διέπεται από αρχές, τη φιλία, η οποία αναφέρεται στην τρυφερότητα μεταξύ οικείων προσώπων, και τη στοργή (κυρίως μεταξύ γονέων παιδιών) (Μπαμπινιώτης , Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας) Γνωρίσματα του έρωτα έλξη, τρυφερότητα, ρομαντισμός, εξιδανίκευση (ο Άλλος είναι τέλειος, χωρίς ψεγάδια!) , διογκωμένη αισθηματική φαντασία που συχνά εκφράζεται και καλλιτεχνικά, συνδυασμός τρέλας και φρονιμάδας, μέθης-νηφαλιότητας, συναιρεί αγγελικά και δαιμονικά στοιχεία. πάθος που ξεπερνά κάθε λογική σε συνδυασμό πολλές φορές με ανασφάλεια, κτητικότητα , ζήλια, εγωισμό. Όταν δεν υπάρχει ανταπόκριση :καταντά μαρτύριο για τον ερωτευμένο που βιώνει άγχος , απελπισία, οδύνη, μοναξιά, κενό, αδιαφορία για όλους και για όλα! Σημασία του έρωτα (ενδεικτικά) Νοηματοδοτεί τη ζωή / την ομορφαίνει, την γεμίζει με χαρά και αισιοδοξία/ σιγουριά, ψυχική πληρότητα, ευεξία, πάθος για τη ζωή, ολοκλήρωση μέσα από την επαφή και το δέσιμο με τον σύντροφο/ εμπλουτίζει με εμπειρίες και συναισθήματα / αποβλέπει στην διαιώνιση του είδους/ αποτελεί πηγή δημιουργίας. Η Τέχνη σε όλες της τις μορφές ύμνησε τον έρωτα ! Έρωτας κι εφηβεία Δύσκολη περίοδος. Προσπαθεί να κατανοήσει τη νέα λειτουργία (σεξουαλικότητα) μα και το άλλο φύλο. Εύκολα μπορεί να απογοητευτεί , γιατί δεν ξέρει να χειρίζεται τις σχέσεις του(ανωριμότητα, έλλειψη εμπειριών, άγνοια , φόβος, εμμονές, λάθος επιλογές) Τα εμπόδια; Η συντηρητική ανενημέρωτη οικογένεια / η απουσία διαπαιδαγώγησης στο σχολείο / η εκχυδαϊσμένη και κυνική εικόνα του έρωτα και του σεξ που αναπαράγουν και προβάλουν τα ΜΜΕ / Τα στερεότυπα , η υποκρισία, η σεμνοτυφία, ο πουριτανισμός του κοινωνικού περιβάλλοντος Αποτέλεσμα: Οι έφηβοι να βρίσκονται σε σύγχυση και να αντιμετωπίζουν τον έρωτα είτε με άγχος και φόβο είτε απαξιωτικά. ΚΕΙΜΕΝΟ 1 Κάθε φορά (τραγούδι) 1

Eμπορία ανθρώπων' σημαίνει τη συλλογή, τη μεταφορά, τη μετακίνηση, την υπόθαλψη ανθρώπων μέσω απειλής ή χρήση βίας ή άλλων μορφών εξαναγκασμού, απαγωγής, εξαπάτησης, απάτης, κατάχρηση δύναμης ή μιας ευάλωτης κατάστασης, ή της πληρωμής ή λήψης χρημάτων με σκοπό τη συγκατάθεση ενός ατόμου ώστε να ασκήσει εξουσία πάνω σε έναν άλλον άνθρωπο με σκοπό την εκμετάλλευση. Η εκμετάλλευση περιλαμβάνει την εκπόρνευση του άλλου, ή άλλες μορφές σεξουαλικής εκμετάλλευσης, αναγκαστική εργασία ή υπηρεσίες, δουλεία ή πράξεις όμοιες με δουλεία, υποτέλεια ή αφαίρεση οργάνων. Τα κέρδη που αποφέρει το παγκόσμιο εμπόριο ανθρώπων στα εγκληματικά δίκτυα μπορούν να συγκριθούν με τα αντίστοιχα του εμπορίου ναρκωτικών και όπλων.

ΑΓΑΠΗ –ΕΡΩΤΑΣ

Επιμέλεια: Δεμοιράκου Μαρία, φιλόλογος , 1ο ΓΕΛ Σπάρτης

Στίχοι: Ρεβέκκα Ρούσση Μουσική: Στέφανος Κορκολής

Πρώτη εκτέλεση: Άλκηστις Πρωτοψάλτη -Κάθε φορά που με πληγώνεις θέλω να τρέξω να κρυφτώ απ' όλα όσα εσύ δεν ξέρεις, από τον άλλο μου εαυτό μα όπου κι αν είμαι είσαι μαζί μου και μ' αρρωσταίνει το γιατί γιατί εκεί που κλαίει η αγάπη ο εγωισμός κάνει γιορτή.

-Κάθε φορά που με τρομάζεις με μια κουβέντα τυπική θέλω να μπω να ταξιδέψω στην αύρα μου την παιδική μα όπου κι αν είσαι είμαι μαζί σου και με πονάει το γιατί γιατί εκεί που κλαίει η αλήθεια η μοναξιά κάνει γιορτή. Μα αυτή η αγάπη χάνει χρόνια, χάνει λέξεις χάνει όρκους και στιγμές Κι εγώ αντέχω που δε σ' έχω κι όμως σ' έχω Έλα σ' αφήνω στην καρδιά μου αν το θες.

-Κάθε φορά που με κοιτάζεις παίρνω τον ήλιο αγκαλιά κι όταν τα μάτια χαμηλώνεις θέλω να πέσω στη φωτιά μα όπου κι αν είσαι είμαι μαζί σου και μη ρωτήσεις το γιατί γιατί όταν βγαίνει ουράνιο τόξο ο ουρανός κάνει γιορτή! Αυτή η αγάπη... Κάθε φορά που με πληγώνεις θέλω να τρέξω να κρυφτώ... ΚΕΙΜΕΝΟ 2 Το ξέρω πως καθένας μονάχος πορεύεται στον έρωτα, μονάχος στη δόξα και στο θάνατο Το ξέρω , το δοκίμασα, δεν ωφελεί, Άφησε με να ρθω μαζί σου ( απόσπασμα από τη Σονάτα του Σεληνόφωτος του Γιάννη Ρίτσου) ΚΕΙΜΕΝΟ 3 1 .Είναι δυο άνθρωποι. Ο ένας με μαχαίρι, ο άλλος άοπλος. Αυτός με το μαχαίρι λέει στον άλλο: "Θα σε σκοτώσω". "Μα γιατί;", ρωτά ο άοπλος "τι σου 'χω κάνει; Πρώτη φορά βλεπόμαστε. Ούτε σε ξέρω ούτε με ξέρεις". "Γι' αυτό ακριβώς θα σε σκοτώσω. Αν γνωριζόμασταν, μπορεί να σ' αγαπούσα", λέει αυτός με το μαχαίρι. "Ή και να με μισούσες", λέει ο άοπλος. "Να με μισούσες τόσο, που με χαρά μεγάλη θα με σκότωνες. Γιατί να στερηθείς μια τέτοια απόλαυση; Έλα να γνωριστούμε!" "Κι αν σ' αγαπήσω", επιμένει ο οπλισμένος, "αν σ' αγαπήσω, τι θα κάνει ετούτο το μαχαίρι;" "Ω, μη φοβάσαι", λέει ο άοπλος, "σκοτώνει ακόμη κι η αγάπη. Και τότε είναι ακόμη πιο μεγάλη η απόλαυση". ( Αργύρης Χιόνης, Ασήμαντα περιστατικά 2. Διψάω γι’ αγάπη, πεινάω γι’ αγάπη, πονάω γι’ αγάπη. Ουρλιάζω γι’ αγάπη, πεθαίνω γι’ αγάπη... αλλά.. Είμαι o λύκος, o κακός o λύκος και δεν γίνεται.. Δεν είναι δυνατόν τέτοια αισθήματα να έχω.. Γιατί αν το μάθουνε τα πρόβατα, θα πέσουνε να με σπαράξουν. (Αργύρης Χιόνης , Ένας λύκος αισθηματίας) ΚΕΙΜΕΝΟ 4

ΑΓΑΠΗ –ΕΡΩΤΑΣ

Επιμέλεια: Δεμοιράκου Μαρία, φιλόλογος , 1ο ΓΕΛ Σπάρτης

Αν δεν προσδοκούμε τίποτε , έχουμε τα πάντα, λέει ο Βούδας. Αγάπα επειδή θέλεις να αγαπάς. Δίνε , επειδή θέλεις να δίνεις. Τα λουλούδια ανθίζουν , επειδή έτσι είναι η φύση τους, όχι επειδή τη θαυμάζουν οι άνθρωποι! Ζήσε και αγάπα , επειδή θέλεις. Επειδή αυτή είναι η φύση σου. (Λέο Μπουσκάλια, Να ζεις , να αγαπάς και να μαθαίνεις, εκδ. Γλάρος , Αθήνα 1988) ΚΕΙΜΕΝΟ 5 Θα έδινα λοιπόν στους νέους για τον ορθό ερωτικό προσανατολισμό τους τις εξής συμβουλές: α. Μην ταυτίζετε τον έρωτα με την επιθυμία. Η επιθυμία είναι απαίτηση της ζωτικότητάς σας, η ικανοποίηση της θα σας ανακουφίσει. Ο έρωτας αποκαλύπτεται στο πνεύμα, με αυτόν θα ολοκληρωθεί η ύπαρξη σας... Μη βιάζεσαι λοιπόν να αποφασίσεις. Περίμενε να 'ρθει η ευλογία του έρωτα. Πρώτη μας λοιπόν συμβουλή πρέπει να 'ναι προσμονή, όχι βιασύνη. Γιατί όχι βιασύνη; Γιατί την ώρα της ροδοδάκτυλης αυγής μια κακή τοποθέτηση της αγάπης μας μπορεί να μας πολώσει προς τα κάτω, να μεταθέσει το κέντρο του ηθικού μας βάρους χαμηλά και να μείνουμε εκεί- να μαδήσουν τα φτερά μας και να μην πετάξουμε πια ψηλά.... Κάτι απερίγραπτα λεπτό και πολύτιμο υπάρχει μέσα σου. Φύλαξέ το ! Μη ρίξεις αμέσως αυτή την τελευταία εφεδρεία στη μάχη, με την πρώτη κιόλας κρούση προς το άλλο φύλο. β. Μην προσπαθήσετε να αποσπάσετε την αγάπη με μέσα ανέντιμα από το πρόσωπο που σας έχει γοητέψει. Ο έρωτας δεν εκβιάζεται. Γίνου άξιος του να σου δοθεί. Ας διδάξουμε στους νέους ότι ο έρωτας είναι μια σχέση απόλυτης αμοιβαιότητας. Συνδέει δυο πρόσωπα που το καθένα έχει ελεύθερα εκλέξει το άλλο, και είναι πάντοτε πρόθυμο να χαρίζεται στο άλλο, χωρίς ποτέ να συλλογίζεται ή να υπολογίζει την αμοιβή, γιατί έχεα τη συνείδηση ότι οσαδήποτε κι αν δώσει, προσφέρει λιγότερα απ' όσα παίρνει.... Εάν η ανταπόκριση δεν υπάρχει στην διάθεση και στην πράξη και των δυο προσώπων, δεν μπορεί να γίνει λόγος για έρωτα. Όταν αντιληφθούμε ότι παρά την προσφορά μας δεν συναντούμε ειλικρινή και αμέριστη ανταπόκριση από τον άλλο, τούτο είναι σημάδι φανερό ότι δεν βρισκόμαστε στο σωστό δρόμο, δεν χτυπάμε την πόρτα που θα ανοίξει. Είναι λάθος να νομίζουμε ότι εάν επιμένουμε, πιέσομε, κάνουμε πιο συστηματικά την πολιορκία μας, θα κατακτήσουμε το είδωλό μας. Η τακτική αυτή ίσως να είναι αποτελεσματική στο επίπεδο της επιθυμίας, όχι και στο επίπεδο του έρωτα. γ. Όταν κατακτήσετε το μεγάλο αγαθό του έρωτα, μην αναπαυθείτε στις δάφνες σας. Είναι δυσκολότερο ακόμη να το διατηρήσετε. Για να κρατηθείτε στο ύψος της δωρεάς που σας έγινε, θα αγωνιστείτε ανανεώνοντας διαρκώς τους τίτλους των διεκδικήσεών σας. Ο έρωτας μοιάζει με την ελευθερία σε τούτο: ότι είναι προνόμιο που πρέπει διαρκώς να αποδείχνεις στη πράξη ότι το αξίζεις. Για να διατηρηθεί στέρεος ο ερωτικός δεσμός έχεα ανάγκη από διαρκώς μεγαλύτερα κεφάλαια τρυφερότητας και στοργής , εμπιστοσύνης και εκτίμησης, αφοσίωσης και θαυμασμού, που να τα καταθέτουν χωρίς φειδώ και τα δύο μέρη. Γιατί ο αληθινός έρωτας είναι ένα αέναο παρόν, όχι παρελθόντος αναμνήσεις. Υπάρχει μόνο ως μία διαρκώς ανανεωνόμενη κατάκτηση. Και κερδίζεται με τις θυσίες που απαιτεί μία νίκη ακριβή. Έτσι δίνεται στον άνθρωπο κάθε είδος ευτυχίας." Ερωτήσεις 1.1 . Τι είδους αγάπη νιώθει το υποκείμενο; Τι συναισθήματα του προκαλεί η κατάσταση αυτή; Σημειώστε τους στίχους που σας συγκινούν περισσότερο!

2.1. Για ποιο γνώρισμα του έρωτα μιλάει ο ποιητής; 3.1. Ο Χιόνης είναι ένας σύγχρονος ποιητής. Πώς βιώνεται η αγάπη στην εποχή μας; 3.2. Πώς αντιμετωπίζει ο άνθρωπος του 2ου ποιήματος την αγάπη ; 4.1. Ποιές είναι οι προϋποθέσεις της αγάπης; 5.1. Ποιες συμβουλές δίνει ο Παπανούτσος στους νέους; Αναφερθείτε επιγραμματικά. Ποια ή ποιες κατά την γνώμη σας συμβουλές τηρούν λιγότερο οι συνομήλικοι σας ; 5.2. Με ποια από τις τρεις συμφωνείτε περισσότερο και γιατί;

ΑΓΑΠΗ –ΕΡΩΤΑΣ

Επιμέλεια: Δεμοιράκου Μαρία, φιλόλογος , 1ο ΓΕΛ Σπάρτης