“We bereiden patiënten voor op het leven na revalidatie” Reportage

“WE BEREIDEN PATIËNTEN VOOR OP HET LEVEN NA REVALIDATIE”

REPORTAGE ZIEKENHUIS GEEL OPENDE OP 15 JULI OFFICIEEL DE REVALIDATIETUIN. HET IS EEN GEDROOMDE PLEK VOOR WIE REVALIDEERT EN VOOR THERAPEUTEN, OMDAT OEFENEN ER KAN IN EEN REALISTISCHE OMGEVING. ZIEKENHUIS GEEL BEVESTIGT HIERMEE ZIJN KENMERKENDE WARME AANPAK DIE EEN RE-INTEGRATIE GEMAKKELIJKER MAAKT.

Het idee van een revalidatietuin speelde al langer door het hoofd van Veronique Luyten. Ze is ergotherapeute, kinesitherapeute en adjunct-diensthoofd van het revalidatiecentrum in Geel. Toen ze er in 1996 stage liep, leerde ze een MS-patiënte met een driewieler opnieuw fietsen. Dat deed ze buiten, in het stukje groen vlakbij. De patiënte was heel blij, omdat het haar onder meer de mogelijkheid gaf om weer met haar kinderen te gaan fietsen. Het werken in een omgeving die de patiente elke dag zou ervaren, was een enorme meerwaarde en liet Veronique niet meer los. “Toen was er vooral een financiële hinderpaal. Ik wilde immers in een realistische setting uitdagingen zoals een helling, trappen en verschillende soorten ondergrond integreren. Dat is ook de werkelijkheid waarmee onze patiënten moeten leren omgaan.”

DROOM REALISEREN

Veronique stond niet alleen met haar idee. “Het leefde bij alle therapeuten. We gingen sowieso voor oefeningen geregeld naar buiten of namen de trappen en gangen van het ziekenhuis als training. Alle mogelijke verschillende paadjes en opstapjes die we vonden, waren zinvol en probeerden we samen met onze patiënten uit.”

Ook CEO Jan Flament was gewonnen voor een aangelegde revalidatietuin. “We zijn de directie heel dankbaar, omdat ze oor had voor onze droom om de bestaande tuin om te vormen tot een revalidatietuin”, zegt Veronique. “Het grote pluspunt van de nieuwe tuin is dat alles nu gecentraliseerd is, en veel functioneler is. Je vindt er verschillende paden met ondergronden zoals kiezels, los zand, boomschors en kasseien. De tuin ligt bovendien dichtbij het revalidatiecentrum, wat handig is.” Het project kwam echt in een stroomversnelling toen de firma Spronken Orthopedie, één van de grootste orthopedische bedrijven in Vlaanderen, een flinke duit in het zakje deed. Met hun financiële steun werd het startsein gegeven. Ook belangrijk zijn de giften via het Dimpnafonds. De vele schenkers en partners maken het mee mogelijk om het project te realiseren. Nog altijd is een financiële bijdrage nodig om aangepast materiaal aan te kopen.

REALISTISCHE CONTEXT

De aanleg van de revalidatietuin is doordacht. “Therapeuten legden hun ideeën en ervaringen samen. Ook patiënten gaven tips en zorgden voor inspiratie. Met al deze input gingen het architectenbureau en de tuinaannemer aan de slag om er een mooi geheel van te maken”, zegt Veronique. In het revalidatiecentrum en het ziekenhuis is de vloer heel effen, maar in de buitenwereld is dat niet zo. Voetpaden zijn niet altijd vlak, soms is de opstap behoorlijk hoog. Als het pas heeft geregend, kan het wegdek glibberig aanvoelen. “Het is

HET REVALIDATIECENTRUM VAN ZIEKENHUIS GEEL STAAT IN VOOR TWEE- TOT DRIEHONDERD BEHANDELINGEN PER DAG. HET AANBOD IS HEEL GEVARIEERD EN OP MAAT VAN DE PATIËNT.

belangrijk dat patiënten daarop worden voorbereid. Dit is zo voor wie te voet gaat, in een rolstoel zit of een aangepaste fiets gebruikt. Met het oog op hun re-integratie later, is dat essentieel. We merken dat het een stimulans is voor het zelfvertrouwen.”

De revalidatietuin biedt ook prikkels om een nieuwe hobby te vinden. Er is een sportveldje waar opnieuw kan worden getraind of een sport wordt aangeleerd. Ook zijn er moestuinbakken die de vaardigheid om met tuinmaterialen om te gaan, aanscherpen. Fietsen geeft bewegingsvrijheid en is dus heel belangrijk. Veronique: “Veel patiënten willen er immers graag opnieuw met de fiets op uit trekken, maar durven dat niet goed, bijvoorbeeld na een nieuwe knie- of heupprothese. Ze voelen zich onzeker en dat belemmert hen. Hier kunnen ze drempels overwinnen met een aangepaste fiets.”

IEDEREEN WELKOM

De revalidatietuin is dan wel ontworpen voor wie een revalidatietraining volgt, maar biedt ook tal van andere mogelijkheden. Patiënten die opgenomen zijn, kunnen er een frisse neus halen als hun medische situatie dat toelaat. Dat is onder meer belangrijk voor patiënten op de afdeling Sp (de hospitalisatie-afdeling van het revalidatiecentrum), de afdeling oncologie of kinderen die een langere opname doormaken. Op die manier kunnen ze even weg uit de klinische omgeving, waar de focus vooral ligt op hun genezingsproces. Het is ook een uitstekende manier om familie en vrienden te ontvangen. In een groene omgeving gaat het er ontspannen aan toe en dat kan een hele opluchting zijn.

Veronique: “We bieden met de revalidatietuin een breed kader aan. Ook buurtbewoners kunnen er terecht. Voor de officiële opening merkten we al dat jongere kinderen er na school graag even komen om te basketten of om een spelletje te spelen. Dat is natuurlijk heel mooi. Vlakbij is er een woonzorgcentrum, ook deze bewoners komen soms wandelen. Niet iedereen weet wat revalidatie inhoudt en zo maken ze er hier op een spontane manier kennis mee.”

VERRIJKING

Sommige patiënten gaan ook in het weekend of ‘s avonds oefenen, bijvoorbeeld om te laten zien aan familie hoe ze het de voorbije dagen deden. Er is indien nodig begeleiding voor het geval er iets zou voorvallen. “Het is een heel mooie aanvulling op het revalidatieproces en een verrijking. Een patiënt leert niet alleen met krukken te stappen, maar ook hoe hij dat thuis zal kunnen aanpakken. Het is een meer complete context”, zegt Veronique. Veel patiënten zeggen na afloop dat de buitenlucht hen goed deed, ze voelden de zon op hun gezicht. Wie een lange tijd in een ziekenhuiskamer ligt, vindt het letterlijk en figuurlijk echt wel een verademing. Covid19 speelt ook een rol. Longpatiënten moeten binnenshuis met een mondmasker oefenen, buiten kan het zonder, als de nodige afstand wordt bewaard.

“DE REVALIDATIETUIN IS EEN HEEL MOOI PROJECT, MAAR DAAR HOUDT HET NIET OP. HET KOMT ER OP AAN OM STEEDS VOORUIT TE DENKEN IN HET BELANG VAN DE PATIËNTEN. WE WILLEN GRAAG INNOVEREN EN MET NIEUWE APPARATUUR WERKEN.”

WELBEVINDEN

Dokter Tine Logghe is diensthoofd fysische geneeskunde en revalidatie. De term ‘healing environment’, kortweg een omgeving die de gezondheid bevordert, geldt hier ook. Dokter Logghe: “De omgeving werkt gezond, het is duidelijk dat bewegen in een groene omgeving een goede invloed heeft op het welbevinden. In de revalidatietuin zijn er heel wat therapeutische mogelijkheden, maar ook het rustgevende aspect is heel belangrijk. We merken dat de gebruikers heel tevreden zijn. Nog voor de aanleg was voltooid, popelden patiënten om in de tuin aan de slag te gaan. Dat geldt trouwens ook voor de therapeuten zelf, het geeft ook hen heel veel voldoening.”

De revalidatietuin reikt ook aanknopingspunten aan voor het leven na de revalidatie. ‘We bieden een veilige omgeving om patiënten voor te bereiden op hun toekomst, maar uiteindelijk moeten ze zelf de stap zetten. We werken bijvoorbeeld samen met sportclubs om zich open te stellen voor mensen met een beperking. Het is belangrijk dat er een doorstroming is naar het klassieke aanbod.”

Fysische problemen zijn heel verschillend. De laatste tijd springen Covid-19-patiënten in het oog. Na een lange tijd van coma en beademing is er vaak een herstelperiode nodig. In het revalidatiecentrum gebeurt heel veel, zoals het helpen van patiënten na een ongeval, na de amputatie van een lidmaat, bij problemen met het hart enzovoort. Revalidatie focust vooral op een zo goed mogelijk opnieuw functioneren in de samenleving.

Dokter Logghe: “Ons aanbod van revalidatieprogramma’s is heel uitgebreid. Eigenlijk kan je stellen dat voor elk groot of klein probleem we via revalidatie naar een gepaste oplossing zoeken om indien mogelijk een operatie te vermijden. Het gaat om domeinen als neurologie, orthopedie, nek- en rugklachten, oncologie of longproblemen.” Er zijn in toenemende mate handproblemen. Dat kan bijvoorbeeld iemand zijn die een zwaar accident had en breuken of peesletsels opliep. Dokter Logghe: “Een kinesist gaat dan na hoe het met de beweeglijkheid is gesteld en hoe daarop kan worden gewerkt. Een ergotherapeut bekijkt hoe de patiënt zelfstandig in het dagelijks leven kan functioneren en of er hulpmiddelen nodig zijn. Voor orthopedische hulpmiddelen werken we samen met Spronken Orthopedie. Hun experten zorgen ervoor dat er bijvoorbeeld een brace wordt aangepast.”

ONDERSTEUND DOOR EEN TEAM

“In het revalidatiecentrum zijn er twee- tot driehonderd behandelingen per dag, wat voor een middelgroot ziekenhuis behoorlijk veel is”, zegt dokter Logghe. Er is ambulante zorg, er komen patiënten uit het ziekenhuis en uit onze eigen hospitalisatie-afdeling Sp. Ook andere ziekenhuizen en huisartsen sturen patiënten door. Onlangs was de jongste patiënt 12, de oudste 92. Een grote meerwaarde van ons centrum is dat we in teamverband werken. Er zijn zowat tachtig therapeuten. Als revalidatie-arts coördineren we de behandeling. Elke patiënt krijgt kinesitherapie en ergotherapie. We gaan ook na welke behandelingen daarnaast nodig zijn. Het kan gaan om logopedie, psychotherapie, ondersteuning van de sociale dienst of van de bandagist enzovoort. Er staat dus een heel team klaar voor de patiënt die er op zijn manier ook deel van uitmaakt.”

Veronique Luyten: “Heel erg bedankt voor de reeds geschonken giften, maar nog steeds zijn ze heel welkom!” Het Dimpnafonds steunt projecten die de zorg voor patiënten, hun familie en vrienden een extra duwtje in de rug geven. Ziekenhuis Geel zet stevig in op de allerbeste zorgverlening, maar focust ook op betrokkenheid en een warme aanpak op maat van elke patiënt. “Geef kleur aan warme zorg”, luidt het. In Ziekenhuis Geel ligt de focus op het genezingsproces, patiënten worden er omringd door een

JOUW GIFT IS WELKOM!

Je kan steunen door een gift op BE53 0689 0926 1253 – GKCCBEBB

Meer info surf naar www.dimpnafonds.be

uitstekende zorgverlening. Met extra projecten wil het ziekenhuis veel meer doen en daarvoor is financiële hulp nodig. In 2019 richtte Jan Flament, CEO van Ziekenhuis Geel, daarom de vzw Dimpnafonds op om dankzij filantropie die extra beleving vorm te geven.

Dimpnafonds ondersteunt patiënten en hun familie, vrienden en omgeving in Geel en de ruimere Kempenregio. In de periode 2019-2020 werd in totaal 111.023,2 euro aan Dimpnafonds geschonken. Dat bedrag ging onder meer naar de ondersteuning van het mentale en fysieke welzijn van zorgverleners en Covid-19-patiënten die het hard te verduren kregen. Heel concreet ging het over tablets, mini-monitors en steunkaartjes. Uiteraard ging een groot deel van de giften ook naar de aanleg van de revalidatietuin.

WAT IS ER NOG NODIG?

De revalidatietuin kreeg al veel financiële steun van Spronken Orthopedie en van giften via het Dimpnafonds. De aanleg van de tuin is geslaagd. Maar om het revalidatieproces te versterken, is nog geld nodig om specifieke materialen aan te kopen. Zo staan de volgende materialen nog op het verlanglijstje van bezielster Veronique Luyten:

Aangepaste fietsen om patiënten weer veilig te leren fietsen, zoals een driewielfiets, een duofiets en een lage instapfiets.

Voor het sportterrein is heel wat materiaal nodig voor bijvoorbeeld voetbal, basketbal, tennis, volleybal en badminton.

Moestuinbakken zijn er al, maar nog geen tuingereedschap. Ergonomisch tuingereedschap helpt bij de revalidatie om de fijne motoriek te oefenen.

Het beleven van de natuur is rustgevend. Daarom is er de ambitie om nestkastjes en voederhuisjes voor vogels aan te kopen.

Bloemen prikkelen de zintuigen en geven kleur, voor bezoekers is dat genieten.