MARITIEM
Introductie van prachtige bedrijven
No guts, no Hollands Glorie! Mondiaal en al generaties lang is onze Nederlandse maritieme industrie bekend. Niet alleen de maakindustrie, maar ook de havens, de baggeraars, de scheepvaart, de terminals, de vooraanstaande offshore en de maritieme aannemers. De gehele maritieme sector die dagelijks bijdraagt aan belangrijke maatschappelijke vraagstukken zoals klimaatadaptatie en de energietransitie.
Wie zou de kracht en het belang van de maritieme industrie in Nederland beter kunnen schetsen dan Thecla Bodewes? Bovenstaande woorden zijn dan ook van haar geleend. Dit boegbeeld van onze sector komt uitgebreid aan het woord in de nieuwe editie van het Maritiem MGZN, als klinkende introductie van de prachtige bedrijven die wij verder in dit magazine voorbij zien komen.
Het was weer een genoegen om deze bedrijven te mogen bezoeken en nog iets beter te leren kennen. Alle staan ze op hun eigen manier voor de hoogstaande en zeer innovatieve sector waarin wij ons dag in, dag uit bewegen. Het was een feestje om dit magazine samen met hen te maken. Ik wens u evenveel plezier toe bij het lezen ervan!
Jolanda RijsdijkScheepswerf ’t Ambacht Kwaliteit is vakmanschap
Scheepswerf ’t Ambacht beschikt over een ervaren team van professionals waarmee altijd naar de snelste en de goedkoopste oplossing voor de klant wordt gezocht. De term “thuis in de binnenvaart” past daarom ook perfect bij Scheepswerf ’t Ambacht omdat wij als team met korte lijnen en goed overleg tussen de klant werken, brengen we elke klus naar een goed resultaat!
Scheepswerf en Machinefabriek ‘t Ambacht B.V.
Noordeinde 3 • Postbus 14 • 3341 LW Hendrik Ido Ambacht
Tel. (078) 681 41 77 • Fax. (078) 681 50 56
E-mail: post@scheepswerfambacht.nl
Internet: www.scheepswerfambacht.nl
INTRODUCTIE EGP E-LINE
Mourik EGP (Exhaust Gas Purification) is bekend van de meest compacte en intelligente emissie nabehandelingssystemen voor Stage V-toepassingen, en komt nu met zero emissionsystemen op de markt onder de naam M-EGP E-line E-line staat voor elektrische voortstuwing en aandrijving. Zo maakt Mourik EGP uw vaar- of werktuig op vele manieren klaar voor de toekomst.
* De aangeboden korting is de maximaal verkrijgbare korting en kan per aanvraag verschillen, afhankelijk van aanschafwaarde. De korting geldt enkel voor de eerstvolgende offerte; deze moet goedgekeurd zijn vóór 30 april 2024. De prijs is exclusief btw.
Scan de QR-code en bekijk onze bedrijfsvideo.
Maak ook schoon schip
Stuur een e-mail naar: mvdlinde@mourik.com
ACTIE!
Ontvang tot max. € 2.024,- korting op de eerstvolgende bestelling* Gebruik in uw offerte aanvraag de code EGP24
Of bel direct met Max van der Linde, onze Commercial Business Advisor op +31 6 57 72 67 15 of kijk op m-egp.com
‘Iedereen kijkt naar de werf als het misgaat’
Wij staan voor kwaliteit en service in de binnenvaart
Scheepsbouwer Thecla Bodewes van Thecla Bodewes Shipyards:
‘Er moet een eind komen aan nodeloos complexe regels’
Scheepbouwer Thecla Bodewes is een boegbeeld voor maritiem Nederland. Gelauwerd zakenvrouw, boegbeeld van Topsector Water en Maritiem dat bijdraagt aan de bouw van schone en slimme schepen, begenadigd spreker en pleitbezorger voor de maakindustrie in eigen land.
Ellen Lengkeek
Volgende pagina $ ‘Er moet een eind komen aan nodeloos complexe regels’
# Vorige pagina
‘Er moet een eind komen aan nodeloos complexe regels’
Ze is lid van de Raad van Commissarissen van Havenbedrijf Rotterdam en nauw betrokken bij de sectoragenda Maritieme Maakindustrie om scheepsbouwend Nederland weer op de kaart te zetten tegenover het sterk concurrerende Azië. Om kort te gaan: een bevlogen ondernemer en scheepsbouwer. ,,Ons credo is KISS: keep it smart and simple’’, aldus Bodewes bondig.
U bent betrokken bij het toekomstplan, de sectoragenda, voor de Maritieme Maakindustrie in Nederland. Wat is uw belangrijkste boodschap? ,,No guts, no Hollands Glorie! Mondiaal en al generaties lang is onze Nederlandse maritieme industrie bekend. Niet alleen de maakindustrie maar ook de havens, baggeraars, scheepvaart en terminals. Ook de vooraanstaande offshore en maritieme aannemers. De gehele maritieme sector die dagelijks bijdraagt aan belangrijke maatschappelijke vraagstukken zoals klimaatadaptatie en de energietransitie. En de sector die zorg draagt voor transport, veiligheid, banen en welvaart in Nederland. Het toekomstplan laat het belang zien van publiek-private samenwerking om de sector concurrerend te houden door een eerlijk speelveld te creëren, smart te produceren en
de noodzaak om deze industrie in Nederland te koesteren. Maritieme maakindustrie is goed voor de werkgelegenheid. Onze industrie is schoner dan die elders en de schepen die wij produceren zijn ook schoner.’’
Kan Nederland als scheepsbouwer meedoen ten opzichte van het goedkope China?
,,Dat is een uitdaging, maar zeker mogelijk als er ook een eerlijk speelveld is. Er moet een eind komen aan conflicterende en nodeloos complexe regels. Subsidies zouden makkelijker toegankelijk moeten worden. Kijk naar de energiekosten, die zijn in Europa hoger dan in andere landen. Dat bewustzijn komt steeds meer, ook over de bedreiging van de transparante agressieve agenda van China om de gehele maritieme wereld te bezitten en over te nemen. Verder ben ik een groot voorstander van wederzijds overeenkomstig handelen. Als wij geen schip of baggerwerk aan China mogen leveren, laat ze dat dan ook niet in Europa doen.’’
Goede samenwerking is essentieel om Nederland als innovatieve scheepsbouwer weer op de kaart te zetten. Kunt u dat toelichten?
,,Helaas zien wij nog vaak
‘No guts, no Hollands glorie!’
concurrentie binnen Nederland. Dat is niet nodig, omdat er maar zo weinig werven over zijn. Er is genoeg werk voor allemaal. We zijn veel sterker als we samenwerken, kennis delen, samen innoveren en vooral Nederland als maritieme maakindustrie laten zien. Als scheepsbouwer ben je vaak het risicoputje van je opdrachtgever en de toeleveranciers. Iedereen kijkt naar de werf als het mis gaat zelfs op het gebied van de nieuwste innovaties. Wij zouden meer in consortia kunnen werken zoals onze grote maritieme dienstverleners dat ook doen. Kennis delen, risico’s delen
‘Onze industrie is schoner en onze schepen zijn schoner’
en gezamenlijk garant staan voor het te leveren schip of product.’’
Als scheepsbouwer manifesteert u zich sterk. Wat is de kracht van Thecla Bodewes Shipyards?
,,Slim produceren van slimme
schepen met een lage OPEX waarbij onze opdrachtgevers voorsprong hebben op de rest van de markt. Belangrijk is dat je snapt wat je opdrachtgever nodig heeft en dat kan vertalen in een efficiënt en productief schip. Ons credo is KISS: keep it smart and simple.’’
Wat moet de Nederlandse overheid anders doen?
,,Vertrouwen hebben in de Nederlandse maritieme
maakindustrie. De kennis binnen de onderzoeksinstellingen zoals MARIN, TNO en Deltares en de scheepsbouwers, als eindverantwoordelijken voor de techniek en de schepen, bundelen. En dan de opdracht geven om een voorstel te doen om een toonaangevende defensievloot en de vloot voor waterstaat te ontwikkelen en vervangen. Daar hoort een duidelijke tienjarenplanning bij.’’
Volgende pagina $ ‘Er moet een eind komen aan nodeloos complexe regels’
De weg over het water begint in Wemeldinge
ZMS bouwt schepen met schone, toekomstbestendige techniek en een heldere visie.
Bekijk ons aanbod op zmsbv.com
www.zmsbv.com
De scheepvaart wordt steeds elektrischer. Stevige e-motoren voor de aandrijving, batterijpakketten om emissie-arm te manoeuvreren, en de eerste schepen met afstandsbesturing zijn al opgeleverd. Straks varen ze zelfs volledig autonoom!
Werkina’s W-PROP is een modulair powermanagementsysteem dat de energie verdeelt over alle apparaten aan boord. Efficiënt, veilig, betrouwbaar. De apparatuur zelf installeren we ook. Zo weet u zeker dat er nergens een kink in de kabel zit.
# Vorige pagina
‘Er moet een eind komen aan nodeloos complexe regels’
Er wordt gesproken over de ‘werf van de toekomst’. Wat is dat?
,,Op de werf van de toekomst wordt slim geproduceerd – als het in elkaar zetten van een ‘Legopakket’ – en zoveel mogelijk met (semi) robots gelast waardoor fouten worden voorkomen, zwaar werk wordt vermeden en jongeren enthousiast worden gemaakt om hun skills te gebruiken bij de bouw van schepen. Belangrijk daarbij is de manier van construeren waarbij alle co-makers (systemen) meegenomen worden in hetzelfde takenpakket.’’
‘Iedereen kijkt naar de werf als het misgaat’
Gelooft u in een ‘vernieuwde’ scheepsbouwtoekomst voor Nederland. Ons marktaandeel is enorm teruggelopen?
,,Zeker als we publiek en privaat samen optrekken om gezamenlijk te laten zien wat voor kwaliteit en innovatievermogen wij in huis hebben. Duurzame schepen, nuchtere innovatieve bouwmethodes met (semi) robots. Dat is een win-win voor alle partijen en zal ook jongeren naar de scheepsbouw trekken. Randvoorwaarden zijn natuurlijk wel dat er een eerlijk speelveld is voor de bouw in Nederland, net als ergens anders op de wereld. En dan spreek ik over toeslagen die wij wel op staal betalen als Nederlandse werf en niet op een geheel casco dat buiten de EU is gebouwd. Denk ook aan de overheidssteun; niet alleen in China, maar ook in andere EU-landen en die wij in Nederland niet ontvangen. Een belangrijke voorwaarde is toegang tot financiering voor onder meer te stellen bankgaranties en exportfinancieringen.’’
Wil Wolff, gedoopt in februari dit jaar, is uitgerust om hoogwaardig marien onderzoek te doen voor het NIOZ in de Nederlandse wateren, met name de Waddenzee en de Zeeuwse Delta. Het kan voor langere tijd aan de grond gaan, waarbij batterijen het schip van energie voorzien. Fotograaf NIOZ
Wat wordt er momenteel bij Thecla Bodewes Shipyards gebouwd?
,,Een serie van twaalf Multi Purpose schepen 7280 DWT volledig dieselelektrisch. Zeer weinig OPEX en weinig uitstoot en vooral geheel gereed voor een emissievrije toekomst als de technologie en beschikbaarheid van schone brandstoffen er ook klaar voor zijn.’’
Vanaf 2027 wordt een tekort verwacht aan schepen voor de aanleg van windparken op zee. Nederland heeft grote ambities en de sector kan schepen voor deze groeimarkt ontwikkelen. Heeft Thecla Bodewes Shipyards daar een rol in?
,,Wij hebben net een zeer innovatief onderzoekvaartuig voor het NIOZ gebouwd: de Wim Wolff. Het schip is geschikt voor zee en voor het wad en kan dus varen op ondiepe wateren, maar ook overal op zee. Als scheepswervengroep hebben wij altijd speciale schepen
gebouwd zoals de schepen voor het loodswezen – de grote P-schepen – maar ook de snellere aluminium tenders, catamarans om passagiers te vervoeren en een klein ro-ro-vrachtschip voor speciaal zwaar-transportvervoer naar een Franse eilandengroep. Als scheepsbouwer hebben wij een eigen engineeringafdeling met goede engineers met veel ervaring van verschillende scheepstypen. Onze strategie is dat wij duurzame schepen bouwen en flexibel zijn om deze te bouwen voor verschillende markten. Zo ook voor de offshore-windsector.’’
Thecla Bodewes Shipyards is gespecialiseerd in het bouwen van alle soorten zee- en binnenvaartschepen, zoals duwboten, waterinjectiezuigers, dagpassagiersschepen, vissersvaartuigen, tankers, low-profile kustvaarders en projectvrachtschepen.
Gebr. De Jonge Shipbuilding Services levert steeds meer casco’s++
De broers Lambert Gerrit en Reinder de Jonge zijn de oprichters van dit bedrijf in Lochem en sinds 2019 is ook Otto de Jonge, zoon van laatstgenoemde, actief. Met zijn moeder en Otto’s vriendin erbij is Gebr. De Jonge Shipbuilding Services dus een echt familiebedrijf. De broers waren rond de eeuwwisseling al scheepsmakelaars en namen in 2007 Shipyard Kladovo over aan de Donau in Servië. Daar komen zelfontworpen casco’s vandaan.
Leo van TeeffelenOtto de Jonge (29): ,,Een ontwikkeling is dat de casco’s steeds completer worden. We zorgen bijvoorbeeld voor de inbouw van de stuurhuiskolom, de spudpaalkokers, kabeldoorvoeren tot de inbouw van pompfundaties en dieptesensoren. Van alles. Onze vaste partner PSI Piping heeft een eigen hal naast ons terrein. Zij voorzien het casco hier al van het leidingwerk. Daarnaast leveren we de casco’s desgewenst gestraald, gecoat en gelakt af. Je kan wel spreken van een casco++.
In Kladovo hebben we een verrijdbare verfhal gebouwd, overdekt komt
Onze casco’s worden steeds completer
de kwaliteit ten goede. Door de zonnepanelen beschikken we over een eigen klimaatbeheerssysteem in onze kantoren. We zijn nu bezig met uitbreiding ervan naar de kleedruimtes en kantines zodat we er allemaal voordeel van hebben. We produceren zoveel stroom dat we een overschot hebben, we overwegen een accupakket om het op te slaan.’’
Riviercruisers
Op de werf worden tankers, droge ladingschepen, duwbakken, dredgers, beunschepen, pontons en inmiddels ook roestvrijstalen tankers gebouwd. Otto de Jonge: ,,Daarnaast hebben we het opleidingsschip Ab Initio mogen bouwen en, heel bijzonder, onze eerste riviercruiser voor Scylla. Voor Concordia Damen mochten we een gedeeltelijk afgebouwd casco voor zo’n passagiersschip verder afbouwen. Nu zijn we bezig met de tweede riviercruiser voor Scylla en nummer drie en vier staan in opdracht. We zijn Scylla daar zeer dankbaar voor. Aangezien het voor ons nieuw was, ondervonden wij veel uitdagingen aan de productie van de eerste. Gelukkig boden Robert Reitsma en zijn Scylla-team hulp en begrip. Nu verloopt het bouwproces al stukken beter.’’
Personeel uit Indonesië
Ook in Kladovo ligt het technisch personeel niet voor het oprapen. ,,Daarom sponsoren we een school in Servië, van waaruit we elk jaar een handvol lassers en fitters in dienst nemen. Dat blijven we doen, maar
MTS Kamalij, ook wel gekscherend RVS Kamalij genoemd vanwege de mooie RVS afwerking van reling en bolders.
genoeg is het niet.’’
In plaats van bij de pakken neer te zitten, is er nagedacht over een heel andere oplossing. ,,We hebben goede contacten met Nederlanders in Indonesië. Zo ontstond het idee om zestig Indonesiërs uit Batam over te laten komen naar Servië, na ze te hebben getest en gescreend. Zij hebben wel ervaring op een werf, maar dan vooral voor de zeevaart, terwijl wij ons concentreren op de binnenvaart. Ze zijn gehuisvest op de werf, hebben daar ook een aparte gebedsruimte en in het dorp wordt vanwege hun aanwezigheid zelfs een Indonesisch restaurant geopend. Heel apart is dat zij deze winter voor het eerst van hun leven sneeuw hebben gezien, want het klimaat is wel wat anders dan zij gewend waren. Dat daargelaten gaat
het hartstikke goed met deze groep, wij zijn blij dat we op deze manier ons personeelsniveau op peil kunnen houden en de kwaliteit een boost te kunnen geven.’’
RVS
Sinds vorig jaar komen er RVS tankers van de helling. ,,Op onze eigen werf hebben we een 110 meter lange RVS tanker gebouwd. Dat is goed verlopen, de klant was tevreden over de kwaliteit. Naast de begeleiding tijdens de bouw heeft speciaal daarvoor INOX Surface Treatment een presentatie gehouden in Kladovo voor onze medewerkers over het werken met en verzorgen van RVS.’’ ,,Er kwamen meer opdrachten voor RVS tankers. Bijvoorbeeld de IQ en de EQ. Een speciaal ontwerp met een lage kruiplijn. De IQ is al in de vaart,
de EQ is in de laatste fase van afbouw bij onze vaste afbouwwerf Breko Shipbuilding & Repair. Deze tankers kwamen van scheepswerf Orsova, een Roemeense werf op vijfentwintig kilometer afstand, waar we al langere tijd nauw mee samenwerken. Er staan nog twee tankers op stapel, de Flora en de Fauna. Deze worden gebouwd volgens het Rela concept, afgeleid van de voornamen van mijn vader en oom. Dit Rela concept is succesvol, het zijn al het eenentwintigste en tweeëntwintigste schip dat volgens dit concept worden gebouwd.’’ De IQ vaart onder het management van Maritime Fleet Support. Dat geldt straks ook voor de andere drie genoemde schepen. Een huzarenstukje was de 135 meter lange Kamalij in opdracht van compagnons Wout Weima en Ronald Kroon van Ritrans BV. ,,Het schip is samenspraak met hen door ons eigen ervaren designbureau in Servië ontworpen. Naast de door ons gecoate tanks beschikt het schip over voldoende RVS zoals onder andere relingen en bolders. Zij zijn er hartstikke tevreden over. Geen golfje aan de kont en heel erg stil, zeggen ze erover.’’ Een belangrijk voordeel van de samenwerking met Breko en PSI is dat elke opdracht een gezamenlijk project is, van cascobouw tot turn-key. Gebr. De Jonge Shipbuilding Services blijft in contact met de klant en is nauw betrokken tot aan, en zelfs na, de proefvaart.
www.shipbuildingservice.nl
- Tankschepen type C, G, N
- Containerschepen
- Veerponten
- Passagiersschepen
- Patrouilleschepen
- Werkschepen
- Pontons
• Constructie- en werkplaatstekeningen
• Snijpakketten
• Stabiliteits- en sterkte berekeningen
• Bouwbegeleiding
Grevelingenweg 23
PO-box 9008 - 3301AA Dordrecht
Tel: +31 (0)10-4130852
Website: www.groensoet.nl
E-mail: info@groensoet.nl
Al meer dan 15 jaar produceren, leveren en monteren wij hoogwaardige aluminium scheepsramen en -deuren uit eigen productie voor de binnenvaart, passagiersvaart en werkboten. Onze ramen voldoen aan de strenge kwaliteitseisen die vanuit de ISO 3903-norm worden gesteld.
• scheepsramen (ISO 3903)
• vernieuwde fraaie opzethorren
• scheepsdeuren
• (schuif)puien
• Franse balkons
• glasdikte berekening
• glas vervangen
• speciale folies
• refit én nieuwbouw
• profielen geschikt voor ‘coastal area’
Shipyard Millingen:
van Gelria in Nijmegen naar Millingen. ,,Wij hadden destijds meer capaciteit nodig en de werf in Millingen was op dat moment gesloten. We hebben de werf eerst gehuurd en na de verkoop van Gelria hebben we het hele bedrijf verhuisd naar Shipyard Millingen. Dankzij de verkoop van Gelria konden we hier veel investeren in nieuwe machines waarmee we nu een prachtig totaalpakket aan faciliteiten bieden.’’
3D-technologie
Shipyard Millingen voert cascobouw uit (complete afbouw doet Shipyard Millingen in samenwerking met een collega), keuringen, klasse maken, ombouwen en verbouwingen en het kan schepen inkorten of verlengen. Voor bepaalde specialistische opdrachten trekt het bedrijf samen op met advies- en ingenieursbureau Vranken in Maasbracht, dat door middel van 3D-technologie extra maatwerk kan leveren. ,,Daardoor kan
cascospecialist en thuis in specialistisch maatwerk
Daar waar de Rhein net de Rijn geworden is, ligt de iconische werf van Shipyard Millingen. Deze is in het afgelopen decennium aan een nieuw leven begonnen en heeft snel een solide reputatie opgebouwd als cascospecialist én als werf die zeer bedreven is in niet alledaagse verbouwingsoperaties. Daar heeft Shipyard Millingen inmiddels een stevig portfolio in opgebouwd.
Mts Ursula Valentin lag op de imposante helling aan de Millingse Rijndijk begin 2024. Voorheen waren twee van de zeven tanks in deze bitumentanker van Reederei Jaegers geschikt om olie in te vervoeren, maar het schip moest volledig voor bitumenvervoer worden geprepareerd. Dat vergde een grootschalige aanpassing: van de tanks, maar ook van de hele constructie daaromheen.
,,We hebben de tanks gedemonteerd, uit het schip gehesen en in een grote tent gestraald en we hebben ze vervolgens in onze grote hal gezet om de constructie aan te passen en de tanks te isoleren’’,
vertelt directeur Martijn van Haaren. ,,De constructie van het schip is ondertussen versterkt en er zijn extra spanten aangebracht. Ook hebben we van een dubbel leiding een enkel leiding systeem gemaakt, er zitten nieuwe sensoren in de tanks, het dekwas systeem is helemaal aangepast.’’ Lachend: ,,Het was zeker geen rechttoe-rechtaan werk dus. Het vroeg veel meedenken van onze kant en dat is ook waar we goed in zijn.’’
Totaalpakket
Gerd de Swart en Martijn van Haaren verhuisden enkele jaren geleden hun succesvolle scheepswerf/familiebedrijf
je extra controleslagen inbouwen en kun je de ontwerpen zó precies maken dat de voeten van de tank exact, op de millimeter, in constructie passen bijvoorbeeld’’, zegt Van Haaren. ,,Ook voor groot schadeherstel – denk aan een nieuwe kop op een schip – kun je de 3D-scans heel goed inzetten. Alle details worden erin meegenomen en één op één omgezet in het snijpakket.’’
Servicegericht
Het tekent de flexibiliteit en kundigheid van de scheepswerf in het oosten van het land, die dan ook veel gerenommeerde Duitse bedrijven tot de vaste klanten mag rekenen: Jaegers, maar ook onder andere Rhenus en HGK. ,,Zij weten dat wij kwaliteit leveren en zeer servicegericht zijn, bereid om echt een stapje meer voor je te doen. Door onze ligging komt ongeveer tachtig procent van onze klanten uit Duitsland. We zouden het leuk vinden als we ook de Nederlandse markt nog meer kunnen laten zien waartoe we in staat zijn.’’
www.shipyardmillingen.nl
Groeneveldt is de unieke scheepsbouwer
van elektrische werkschepen
Sinds 2008 bouwt Groeneveldt een hele range aan werkschepen. Die zijn veelal herkenbaar aan een stuurhut waarvan de voorruiten niet rechtop staan, maar naar onderen teruglopend. Let er maar eens op: als je het eenmaal gezien hebt vergeet je het nooit meer. Sinds februari 2024 is het eerste volledige elektrische werkschip afgeleverd, een moment om bij stil te staan.
JAN, want zo heet dit eerste elektrische werkschip, is een primeur voor zowel Groeneveldt als voor afnemer Hakkers in Werkendam. Hakkers, met onder andere waterbouw als specialiteit, heeft het aangedurfd om dit elektrische vaartuig aan haar vloot toe te voegen en daarmee een voorschot te nemen op de toekomst.
Klaas Groeneveldt is enthousiast na de geslaagde proefvaart van het 33 bij 7,20 meter metende werkschip waar zijn bedrijf en de vaste partners een hoop energie in hebben gestoken. ,,Net als bij elektrische auto’s moet je rekenen en de accucapaciteit in de gaten houden. Waar je op de weg achter een vrachtwagen kunt hangen, heb je op het water te maken met stroom mee om te kunnen besparen. Werkschepen zijn ideaal om over te gaan tot elektrificatie, omdat ze geen lange afstanden hoeven te varen.’’ Als het aan Groeneveldt ligt, is het niet alleen aan het bedrijfsleven maar ook aan de overheid om mee te werken aan een laadinfrastructuur om het zo gewenste emissieloos varen
Voordeel is dat we een product maken op Nederlandse bodem
te bevorderen. ,,Dat neemt niet weg dat 75 procent van onze opdrachten 100 procent elektrisch is. We hebben na JAN dit jaar nog drie elektrische werkschepen te gaan. Om zover te komen hebben we een flinke reis gemaakt. Zo zijn de ES-TRIN regels nog niet helemaal duidelijk voor elektrische aandrijving. Een elektrisch schip heeft volgens de regels bijvoorbeeld geen machinekamer, terwijl dat wel zo is.’’
Van Nederlandse bodem Een elektrisch werkschip betekent vanaf de tekentafel beginnen, ook voor de vaste partner Gaastmeer Design die aan de slag ging met de rompsnelheid door het onderwaterschip zodanig te ontwerpen dat de weerstand aanzienlijk is verminderd. ,,Het kostte ons veel energie. Iemand die vooroploopt heeft de meeste tegenwind’’, verklaart Klaas Groeneveldt het proces. Het voordeel is de organisatie
die korte lijnen kent, zowel bij Groeneveldt zelf als bij Gaastmeer Design in Friesland en bij cascobouwer Pattje Waarthuizen in Groningen. ,,Zo blijven we flexibel en dat wil ik graag zo houden. Ik ben twee dagen per week in Groningen om het proces te begeleiden, beide partners zijn ontzettend belangrijk. We doen het samen. Voordeel is dat we een product maken op Nederlandse bodem. Vanaf Groningen gaan we afhankelijk van de grootte van het schip over de weg naar Hendrik-Ido-Ambacht of per duwboot over het water. Dat maakt ook ons productieproces bijzonder duurzaam.’’ Ook de afwerking staat op de erelijst, want die moet simpelweg top zijn.
Al deze elementen bij elkaar zorgen ervoor dat als Groeneveldt offreert, het vrijwel altijd een opdracht wordt. Dat komt ook door het doorvragen, Groeneveldt wil precies weten welke eisen de klant stelt aan het schip, het vaargedrag, de werkzaamheden, et cetera. Pas als dat duidelijk is kan
deze scheepsbouwer een realistische calculatie maken.
Waterstof-elektrisch
Bij de nieuwe opdrachten zien we het elektrische werkschip voor de provincie Overijssel staan. Een werkschip dat ook wordt voorzien van een batterijpakket, maar voor de langere afstanden een range extender krijgt toegevoegd. Deze range extender heeft waterstof als brandstof. Alweer een noviteit. Alles bij elkaar maakt dit Groeneveldt tot een unieke scheepsbouwer van elektrische werkschepen.
Groeneveldt tot slot: ,,De lijnen voor emissieloos varen zijn uitgezet, wij zijn er helemaal klaar voor. Zo hebben we in de orderportefeuille een volledig elektrisch schip van 60 bij 9,5 meter. Dan te bedenken dat we in 2008 zijn begonnen met een dieselwerkschip van 8 bij 3 meter. We hebben een mooie ontwikkeling doorgemaakt. Dat hebben we te danken aan ons eigen team en aan onze vaste partners. Daar ben ik dankbaar voor.’’
www.groeneveldt.nu
REINTJES Green Solutions: The Hybrid System
REINTJES Green Solutions: The Hybrid System
REINTJES Green Solutions: The Hybrid System
REINTJES Green Solutions: The Hybrid System
REINTJES Green Solutions: The Hybrid System
REINTJES Green Solutions: The Hybrid System
REINTJES Green Solutions: The Hybrid System
REINTJES Green Solutions: The Hybrid System
Up to 2,650 kW from diesel or gas engine
REINTJES Green Solutions: The Hybrid System
Up to 2,650 kW from diesel or gas engine
Up to 2,650 kW from diesel or gas engine
Up to 2,650 kW from diesel or gas engine
Up to 630 kWe electric motor power
Up to 630 kWe electric motor power
Up to 2,650 kW from diesel or gas engine
Up to 630 kWe electric motor power
Up to 2,650 kW from diesel or gas engine
Up to 2,650 kW from diesel or gas engine
Giving 25% electric drive
Up to 630 kWe electric motor power
Up to 630 kWe electric motor power
Up to 2,650 kW from diesel or gas engine
Giving 25% electric drive
Giving 25% electric drive
Up to 2,650 kW from diesel or gas engine
Giving 25% electric drive
Up to 630 kWe electric motor power
Up to 630 kWe electric motor power
Giving 25% electric drive
Giving 25% electric drive
Up to 630 kWe electric motor power
Up to 630 kWe electric motor power
Giving 25% electric drive
We can supply:
Giving 25% electric drive
Giving 25% electric drive
We can supply:
We can supply:
We can supply:
We can supply:
We can supply:
We can supply:
We can supply:
We can supply:
A system including the gearbox, the electric motor/generator, the power electronics, the shaft line and the propeller.
A system including the gearbox, the electric motor/generator, the power electronics, the shaft line and the propeller.
A system including the gearbox, the electric motor/generator, the power electronics, the shaft line and the propeller.
A system including the gearbox, the electric motor/generator, the power electronics, the shaft line and the propeller.
A system including the gearbox, the electric motor/generator, the power electronics, the shaft line and the propeller.
A system including the gearbox, the electric motor/generator, the power electronics, the shaft line and the propeller.
A system including the gearbox, the electric motor/generator, the power electronics, the shaft line and the propeller.
A system including the gearbox, the electric motor/generator, the power electronics, the shaft line and the propeller.
A system including the gearbox, the electric motor/generator, the power electronics, the shaft line and the propeller.
TeamCo Shipyard:
helemaal ingespeeld op speciale producties
Juist met zijn special products heeft TeamCo Shipyard een grote reputatie opgebouwd in de bijna twintig jaar van zijn bestaan, maar Gerrie van Tiem kan het niet genoeg benadrukken: elk schip is speciaal. En TeamCo Shipyard bouwt de wat meer ‘standaard’ tankers met evenveel zorg en aandacht als de schepen die in hun ontwerp van die standaard afwijken.
Matthijs DanielsWe steken soms duizend uur aan voorbereiding en engineering in een schip, nog voor het casco hier is
Mede-eigenaar Van Tiem geeft een inkijkje in het recente portfolio. ,,Afgelopen jaren zijn er in Nederland drie bitumentankers gebouwd, waarvan de lading 225 graden verwarmd wordt. Die hebben wij allemaal gebouwd. Eén daarvan lag naast een LNG-bunkertanker die tegelijkertijd werd afgebouwd. Daarvan was de lading bijna 400 graden kouder, namelijk -162 graden.’’ Hij vervolgt: ,,Van de zeven of acht passagiersschepen die de afgelopen jaren zijn gebouwd komen er ook vijf bij ons vandaan. We hebben een
restaurantponton gebouwd, een bijzonder dagpassagiersschip als de Blue Rhapsody. Wij zijn niet de enige werf die dit kan, maar wij hebben inmiddels wel zó vaak bewezen dat we speciale projecten aankunnen dat aanvragen ervoor vrijwel altijd ook bij ons worden neergelegd.’’
Cascobouw
TeamCo Shipyard voert de speciale projecten helemaal in eigen huis uit. Het algemene plan wordt uitgewerkt in samenwerking met de opdrachtgever en een vertrouwd tekenbureau. Daarna sluit TeamCo Shipyard de overeenkomst voor de cascobouw met één van de werven in Oost-Europa waarmee het vaak samenwerkt. ,,Daarvoor hebben we partners in Polen, Roemenië en Servië; allemaal gekende bedrijven in de binnenvaart’’, vertelt Gerrie van Tiem.
,,We hebben eigen surveyors in die regio’s en kunnen de kwaliteitscontrole van het werk daardoor zelf uitvoeren. We verzorgen zelf het transport van bepaalde onderdelen als die ter plaatse wellicht niet beschikbaar zijn en na zes tot negen maanden doorlooptijd komen de casco’s via de Donau of de Oostzee hiernaartoe voor de afbouw.’’
Het komt ook voor dat het casco via een makelaar komt. Daarmee werkt TeamCo Shipyard dan nauw samen. Die verdeling (eigen cascobouw of via de makelaar) is ongeveer fifty-fifty. De cascobouw in eigen beheer is een onderscheidende tak van sport van de Heusdense scheepswerf, weet Van Tiem, net als alle aandacht die gestoken wordt in de werkvoorbereiding en engineering.
,,Dan moet je, in sommige gevallen, echt denken aan een paar duizend uur die we al aan het schip besteed hebben, nog voordat het casco hier aangekomen is.’’
Twintig jaar TeamCo
Dankzij die uitvoerige werkvoorbereiding loopt de planning gesmeerd, zelfs als er – zoals begin 2024 het geval is – zomaar drie tankschepen naast elkaar liggen voor de afbouw, alle 135 meter lang en respectievelijk 22,80 meter, 11,45 meter en 17,60 meter breed. Plús twee passagiersschepen die klaar moeten zijn voor het nieuwe seizoen en veel planning vragen voor de oplevering. ,,Want die doen wij tot en met de theelepeltjes aan toe’’, zo verwoordt Van Tiem de impact van weer een bijzonder project.
Het werd al even terloops vermeld in de inleiding, maar TeamCo Shipyard viert in 2025 het twintigjarig bestaan. Een mooi verjaarscadeau is de bouw van een nieuwe hal die wordt voorbereid en die een grote uitbreiding van de magazijncapaciteit behelst. ,,Als die hal klaar is zullen we zeker met onze eigen medewerkers even stilstaan bij die twintig jaar’’, voorziet Van Tiem. ,,Dat doen we graag samen; de teamspirit binnen TeamCo Shipyard is altijd heel sterk geweest.’’
www.teamcoshipyard.nl
JPsurvey
in de wereld van de maritieme expertise.
Onze specialisatie is scheepvaart en (elektro)techniek.
Als expertisebureau doen wij de volgende werkzaamheden:
Schade-expertise Inspecties
Nieuwbouwbegeleiding
Taxaties
Advies en arbitrage
GOEDE
GOEDE SERVICE EN PERSOONLIJK
GOEDE SERVICE EN PERSOONLIJK CONTACT Moerbei
GJV DIESEL SERVICE DÉ PARTIJ VOOR
revisies, hermotoriseringen en keuringen van de scheepsmotor.
voor allereparaties, revisies, hermotoriseringen en keuringen van de scheepsmotor.
Een persoonlijke, vertrouwde partner voor allereparaties, revisies, hermotoriseringen en keuringen van de scheepsmotor.
Een persoonlijke, vertrouwde partner voor allereparaties, revisies, hermotoriseringen en keuringen van de scheepsmotor.
Een persoonlijke, vertrouwde partner voor allereparaties, revisies, hermotoriseringen en keuringen van de scheepsmotor.
Een persoonlijke, vertrouwde partner voor allereparaties, revisies, hermotoriseringen en keuringen van de scheepsmotor.
van de scheepsmotor.
Een persoonlijke, vertrouwde partner voor allereparaties, revisies, hermotoriseringen en keuringen van de scheepsmotor.
Een persoonlijke, vertrouwde partner voor allereparaties, revisies, hermotoriseringen en keuringen van de scheepsmotor.
Een persoonlijke, vertrouwde partner voor allereparaties, revisies, hermotoriseringen en keuringen van de scheepsmotor.
Een persoonlijke, vertrouwde partner voor allereparaties, revisies, hermotoriseringen en keuringen van de scheepsmotor.
Onze kennis en ervaring op het gebied van dieselmotoren staan garant voor een gedegen advies aan onze klanten.
Een persoonlijke, vertrouwde partner voor allereparaties, revisies, hermotoriseringen en keuringen van de scheepsmotor.
Een persoonlijke, vertrouwde partner voor allereparaties, revisies, hermotoriseringen en keuringen van de scheepsmotor.
Onze kennis en ervaring op het gebied van dieselmotoren staan garant voor een gedegen advies aan onze klanten.
Onze kennis en ervaring op het gebied van dieselmotoren staan garant voor een gedegen advies aan onze klanten.
GJV
Een persoonlijke,
Onze kennis en ervaring op het gebied van dieselmotoren staan garant voor een gedegen advies aan onze klanten.
Onze kennis en ervaring op het gebied van dieselmotoren staan garant voor een gedegen advies aan onze klanten.
Onze kennis en ervaring op het gebied van dieselmotoren staan garant voor een gedegen advies aan onze klanten.
Onze
Onze kennis en ervaring op het gebied van dieselmotoren staan garant voor een gedegen advies aan onze klanten.
Onze kennis en ervaring op het gebied van dieselmotoren staan garant voor een gedegen advies aan onze klanten.
Onze kennis en ervaring op het gebied van dieselmotoren staan garant voor een gedegen advies aan onze klanten.
Onze kennis en ervaring op het gebied van dieselmotoren staan garant voor een gedegen advies aan onze klanten.
Onze kennis en ervaring op het gebied van dieselmotoren staan garant voor een gedegen advies aan onze klanten.
Onze kennis en ervaring op het gebied van dieselmotoren staan garant voor een gedegen advies aan onze klanten.
Onze kennis en ervaring op het gebied van dieselmotoren staan garant voor een gedegen advies aan onze klanten.
GJV
is officieel
Service is officieel Caterpillar Marine Service Provider. Hierdoor beschikken wij over alle benodigdheden en kennis om professionele service te verlenen aan uw Caterpillar.
GJV
GJV Diesel Service is officieel Caterpillar Marine Service Provider. Hierdoor beschikken wij over alle benodigdheden en kennis om professionele service te verlenen aan uw Caterpillar.
GJV Diesel Service is
GJV Diesel Service is officieel Caterpillar Marine Service Provider. Hierdoor beschikken wij over alle benodigdheden en kennis om professionele service te verlenen aan uw Caterpillar.
GJV
GJV Diesel Service is officieel Caterpillar Marine Service Provider. Hierdoor beschikken wij over alle benodigdheden en kennis om professionele service te verlenen aan uw Caterpillar.
GJV Diesel Service is officieel Caterpillar Marine Service Provider. Hierdoor beschikken wij over alle benodigdheden en kennis om professionele service te verlenen aan uw Caterpillar.
GJV Diesel Service is officieel Caterpillar Marine Service Provider. Hierdoor beschikken wij over alle benodigdheden en kennis om professionele service te verlenen aan uw Caterpillar. GOEDE
Een persoonlijke, vertrouwde allereparaties, revisies, keuringen van de scheepsmotor. Onze
Marine
GJV Diesel Service is officieel Caterpillar Marine Service Provider. Hierdoor beschikken wij over alle benodigdheden en kennis om professionele service te verlenen aan uw Caterpillar.
GJV Diesel Service is officieel Caterpillar Marine Service Provider. Hierdoor beschikken wij over alle benodigdheden en kennis om professionele service te verlenen aan uw Caterpillar.
GJV Diesel Service is officieel Caterpillar Marine Service Provider. Hierdoor beschikken wij over alle benodigdheden en kennis om professionele service te verlenen aan
Service is officieel Caterpillar Marine Service Provider. Hierdoor beschikken wij over alle benodigdheden en kennis om professionele service te verlenen aan uw Caterpillar.
GJV Diesel Service is officieel Caterpillar Marine Service Provider. Hierdoor beschikken wij over alle benodigdheden en kennis om professionele service te verlenen aan uw
en
dieselmotoren staan advies aan onze klanten.
alle
Provider. Hierdoor beschikken wij over alle benodigdheden en kennis om professionele service te verlenen aan uw Caterpillar.
Hierdoor beschikken wij over alle benodigdheden en kennis om professionele service te verlenen aan uw Caterpillar.
GJV
GJV
WWW.GJVDIESELSERVICE.NL
WWW.GJVDIESELSERVICE.NL
.
uw
Da Capo verbreedt werkveld
Te land, ter zee en in de lucht. Da Capo scheepsbetimmering en interieurbouw voelt zich op twee van die drie terreinen als een spreekwoordelijke vis in het water. Natuurlijk niét in de lucht, maar De Capo doet veel meer dan fraaie varende visitekaartjes bouwen. Tegenwoordig mogen ook kantoren en huizen van scheepsrelaties worden aangepakt. ‘Stoffering, behang, glaswerk en interieur: wij doen het allemaal’, meldt een trotse Ron van Meeteren.
een eigen engineering-afdeling met drie fulltime tekenaars maar wát druk mee.
Nieuwe uitdagingen
Da Capo slaagt er zo telkens weer in om nieuwe uitdagingen te vinden. De directeur deelt die eer graag met zijn creatieve team: ,,Wij beschikken over kwalitatief goede timmermannen, die écht wat kunnen. De verbreding van onze werkzaamheden komt vanuit onze varende klanten. Denk aan de beroepsvaart, aan rederijen die ook mooie huizen willen bouwen. Dat gaat nu lopen. Concullega’s zijn in de hotels gegaan, wij méér in de kantoorinrichting en de particuliere sector. Maar … scheepsbetimmering blijft natuurlijk nummer 1.” Het werk is allesbehalve seriematig en daardoor extra aantrekkelijk voor jonge instromers. “Die komen zo op bijzondere, mooie locaties. Van massief hout tot spuitwerk: ze doen het allemaal. Het materiaalgebruik is aan land natuurlijk ander dan op een schip, qua isolatie bijvoorbeeld.”
Stoffering, behang, glaswerk en interieur: wij doen het allemaal
we weer een team voor opgebouwd. Binnenvaartschippers weten ons te vinden voor custom built interieurs. Daarmee leveren we maatwerk, écht van papier tot oplevering.’’
TRADITIE EN DE KENNIS VAN NU
Ja, Da Capo is een muziekterm. Die
Kwaliteit en mooie producten Het grote verschil met klanten in de passagiersvaart, is dat de klant in de binnenvaart vaak de eigenaar is en géén architect. ,,Kleuren worden vaak met de vrouw des huizes uitgezocht. Wij tekenen dan een voorstel en vervolgens wordt het interieur in productie genomen.’’ Er wordt ook wel op locatie
De scheepsbetimmering van Da Capo mag dan staan als een huis: de specialisaties binnen het bedrijf worden alsmaar breder. Betegelde badkamers, natuurstenen aanrechtbladen, behangwerk, het spuitwerk van plafonds: “Er is geen onderscheid meer tussen een luxe woonhuis en een luxe binnenvaartschip”, weet van Meeteren. “Wij hebben álles in huis, vanuit onze ervaring in de scheepsvaart.”
www.da-capobv.nl
Ton de KortScheepswerf Boer kan de grootste projecten aan
Leeftijd is maar een getal. Dat wordt maar weer eens bewezen door Scheepswerf Boer in Sliedrecht. Deze maakt zich langzaam maar zeker op voor het eeuwfeest, maar heeft zichzelf recentelijk helemaal opnieuw uitgevonden. Scheeps- en Jachtwerf L.J. Boer (zoals de naam officieel is) is onverminderd bekend om zijn unieke dokken, maar maakt daarnaast steeds meer naam met grote en bijzondere projecten voor gerenommeerde opdrachtgevers.
Matthijs DanielsJa, die dokken, die blijven een onderscheidende factor van de aan de Beneden Merwede gelegen werf. Ze zijn 16 bij 45 en 20 bij 45 meter ruim en niet te vergeten: met de ingenieuze hydraulische heftafels eronder kun je een schip als het ware ‘oppompen’, wat natuurlijk helpt bij het goed en snel uitvoeren van onderhoudswerkzaamheden.
Maar Scheepswerf Boer (SWB) is veel meer dan een reparatiewerf, toont directeur Dio van der Stel. ,,Veel meer dan vroeger benutten we de hele werf’’, vertelt hij. ,,Langs de rivier en op ons eigen terrein kunnen zes à zeven schepen liggen. We hebben de afgelopen jaren verschillende grote projecten mogen
uitvoeren en hebben laten zien dat we die aankunnen. We zijn gespecialiseerd in cascobouw en hebben alle skills en faciliteiten in huis voor alle voorkomende af- en ombouwprojecten.’’
Een kleine greep uit die skills: stuurinrichting en inspecties, roersystemen, leidingwerk, gecertificeerd lassen, hydraulica, aluminium constructies en een belangrijke focus op staal.
Just in time
,,Wat voorop staat in onze dienstverlening: we leveren een uitstekende prijskwaliteitverhouding en we kunnen just in time werken’’, benadrukt Dio van der Stel. ,,We komen onze afspraken na. Dat vereist een hele goede planning, die inherent is aan scheepsbouw en -reparaties. We stellen alles in het werk om schepen zo snel mogelijk weer varend te krijgen.’’ ,,Dankzij die strakke planning kunnen we veel onderhoudswerk blijven doen én kunnen we ook de grote maritieme klanten van dienst zijn; dat zien we aan de vele terugkerende klanten. Iedereen is bij Scheepswerf Boer welkom!’’
www.scheepswerfboer.nl Van
Services
De negentien schepen uit de vloot van Van Wijngaarden Marine Services zijn over de hele wereld actief, zowel op zee als in de binnenvaart, om baggeraars en overheden bij te staan met gevarieerde dienstverlening bij offshore en baggerprojecten. Van Wijngaarden verhuurt zijn werkschepen inclusief personeel en na afloop van elk project wordt er onderhoud uitgevoerd aan de vaartuigen, zodat deze in topconditie zijn voor de volgende opdracht.
,,Eind 2022 zaten onze vaste
in de Rijndelta. foto’s Media-Creators
werven vol, maar moest een schip worden klaargemaakt voor een nieuw project’’, vertelt directeur Peter van Wijngaarden van het familiebedrijf uit HardinxveldGiessendam. ,,Toen heb ik voor het eerst Dio van der Stel benaderd en hij gaf aan dat het bij Scheepswerf Boer zou lukken. Het was een lastige periode, tussen Kerst en oud en nieuw, maar het werd inderdaad keurig verzorgd. Daarmee heeft Boer ons vertrouwen gewonnen dat het werkzaamheden just in time kan opleveren.’’
,,Sindsdien hebben we er nog een stuk of acht andere schepen ‘droog gehad’. Dat gaat om regulier onderhoud, maar Scheepswerf Boer heeft voor ons ook grotere ‘renewal surveys’ en enkele serieuze dokkingen inclusief vervanging van staalen constructiewerk uitgevoerd. Iedere keer is dat prima verlopen. Qua planning en werkethiek kun je er echt van op aan.’’
De Noordstroom van Van Wijngaarden voor onderhoud in het dok bij Scheeps- en Jachtwerf L.J. Boer.
De Rijndelta
De Rijndelta was een ‘gewoon’ ponton dat door Scheepswerf Boer is omgebouwd tot een imposant baggerponton: door eigenaar Gebrs. P. & H.J. Snoei Rijndelta genoemd. Een omvangrijke operatie, vertelt Wouter Groen namens de opdrachtgever. ,,Boer heeft de generatoren voor de elektrische baggerkraan erop gezet, de kopconstructie gemaakt, het werkdek waar de kraan op komt te staan, de gasolietanks; alles wat bij zo’n ombouw komt kijken.’’ Het contact met Scheepswerf Boer ontstond door een eerdere klus. Groen: ,,Wij hebben nog een kraanschip: de IJsseldelta. Daar zochten we een dok voor toen het een kleine kopschade opgelopen had en Boer had op dat moment ruimte voor ons. Wij hadden destijds nog geen ervaring met Boer, maar zij pakten dat werk zó enthousiast en netjes op dat we Boer ook om een offerte hebben gevraagd voor de verbouwing van de Rijndelta.’’
Ook dat project is naar volle tevredenheid verlopen. ,,Afspraak is afspraak bij Scheepswerf Boer. Daar zijn ze heel betrouwbaar in, gedurende het hele traject. Wat in de offerte overeengekomen is, daar staan ze voor. Verder is de kwaliteit van het staalwerk bijzonder goed. Toen het werk van Boer bijna was gedaan moest de baggerkraan er nog op worden gezet. Daarvoor mocht het ponton gewoon blijven liggen. Dat is prettig, als er zo met je meegedacht wordt. Het was een fijne samenwerking.’’
Uniek ontwerp scheepsschroef is de standaard bij AMW-Marine
Geen scheepsschroef is hetzelfde. Dat klinkt wellicht als een open deur, maar bij AMW-Marine is een unieke schroef de standaard bij de start van ieder nieuw ontwerpproces.
De ontwerpers werken bij AMW-Marine met alle vrijheid om de schroef helemaal op maat te maken voor het schip. Met dus optimaal resultaat voor kwaliteit, comfort en rendement.
Matthijs DanielsEen korte blik terug in de tijd van het 55 jaar jonge AMW-Marine, dat al sinds 1995 zijn eigen merk schroeven levert, door Dick van den Hout en Tom Snoek. In het verleden importeerde AMWMarine Ostermann-schroeven, een goed bekende fabrikant uit Keulen. ,,Toen Ostermann ophield te bestaan heeft AMW de ontwerper van die schroeven in dienst genomen’’, vertelt Van den Hout. ,,Daardoor konden wij de filosofie
MTS Volharding I.
van custom made scheepsschroeven voortzetten.’’
,,Onze ontwerpen worden niet belemmerd door de commercie’’, vervolgen Van den Hout en Snoek. ,,De wensen van de eigenaar van het schip brengen we in kaart en aan de hand daarvan wordt het ontwerp op maat gemaakt, met een weloverwogen keuze voor het aantal bladen, spoedverdeling en profiel. Dit wordt gedaan aan de hand van CFD-software, die de achterschip inscant. Wij maken al ruim achttien jaar gebruik van deze software, daar waren we vroeg bij dus.’’
,,Doordat we niet putten uit een vaste productrange, maar een schip iedere keer weer vanaf nul opnieuw bekijken, kunnen we voor onze ontwerpen out-of-the-box denken. Zo hebben we onlangs een drie-bladschroef ontworpen voor een zeeschip. Dat zie je niet zo vaak, maar de feedback is zeer positief. Hierdoor zijn er als opvolging nog achttien besteld.’’
Vaste gieterijen
De scheepsschroeven van AMW-Marine staan bekend om het robuuste ontwerp waarbij de bladen dikker zijn en de naven langer. Daarbij heeft de AMW-Marine schroef een optimale spoedverdeling
over de diameter van de schroef. Alles om het rendement en comfort op het hoogste niveau te krijgen. Door het solide design kunnen de bladen bovendien tegen een stootje, wat uiteraard een positieve invloed heeft op de toekomstige onderhoudskosten. Het ontwerp van de schroeven gebeurt in eigen huis in Rotterdam en bij het productieproces blijft AMW vervolgens nauw betrokken. Tom Snoek: ,,We werken daarvoor samen met meerdere gieterijen. Die zijn al ruim twintig jaar vaste partners van ons. We weten dat zij garant staan voor de kwaliteit die bij onze unieke ontwerpen aansluit.’’
AMW-Marine ontwerp schroeven voor nieuwbouwschepen, maar ook voor re-fits. ,,Wij worden vaak betrokken bij reparatie- en onderhoudswerkzaamheden als er sprake is van geluidshinder of trillingsproblemen. Die zijn vaak te verhelpen met een nieuwe schroef die beter aansluit bij de eigenschappen van het schip. Veelal schuiven wij al vroeg in het proces aan. Des te meer we over het schip weten, des te beter de schroef.’’ De binnenvaart is van oudsher de voornaamste afzetmarkt geweest, maar ook voor coasters ontwerpt
Des te meer we over het schip weten, des te beter de schroef
AMW-Marine met grote regelmaat vaste schroeven voor elektrische aandrijvingen. ,,We leveren daarvoor de complete drive line’’, vertelt Dick van den Hout, ,,inclusief onder andere tandwielkast, schroefas, lagers en afdichtingen.’’
Een zeer specifieke toepassing van de AMW-scheepsschroeven zien we ten slotte terug in de passagiersvaart. AMW-Marine is de enige producent van zes- of zeven-bladschroeven voor de contra-roterende Z-drives onder cruiseschepen, waarmee het grote winst weet te behalen in reductie van geluid en meer comfort.
Veel meer informatie over de scheepsschroeven van AMW-Marine is te vinden op www.amw.nl. Wilt u meer informatie over een nieuwe schroef: neem contact op met propeller@amw.nl of 078-6810100.
Olthof: honderd jaar jong
Het is een bijzonder jaar voor Olthof Scheepsservice. De viering van het eeuwfeest gaat zeker niet onopgemerkt voorbij. In de aanloop daarnaartoe kiest het bedrijf uit Capelle aan den IJssel alvast voor een ambitieuzere bedrijfsnaam. Als Olthof Marine Groep duidelijk worden gemaakt dat Olthof geen honderd jaar oud, maar juist honderd jaar jong is.
,,Ik heb eigenlijk nooit geweten dat Olthof Scheepsservice zo’n vreselijk mooi bedrijf is.’’ Gertjan de Gelder, toch niet bepaalde een vreemde in het wereldje van de scheepsbouw, kwam via een klant voor een project terecht bij het bedrijf van Henny Olthof en raakte daar enthousiast van alle mogelijkheden. Toen eenmaal duidelijk werd dat Olthof zijn bedrijf van de hand wilde doen, stapte de Gelder daar met compagnon Rob Schut in. De overname in vliegende vaart was in september een feit. Vanaf het begin was duidelijk dat de naam gehandhaafd bleef. ,,Die gaan we wel méér op de kaart zetten, als Olthof
Marine Groep. Er zit zovéél in, in het bedrijf.’’
Nieuw magazijn
De nieuwe directie wil het vooral makkelijker maken voor de werknemers en de klanten. Zo wordt er hard gewerkt aan een nieuw magazijn. Ook met het oog op de energietransitie op het water zet Olthof stappen. ,,Dat heeft wel tijd nodig’’, stelt De Gelder. ,,Denk aan zaken als alternatieve brandstoffen en elektrisch varen.’’ Het belang van innovatieve blikvangers aan de kade is groot. Met trots is Olthof dan ook aan de slag met de Letitia, een duurzaam nieuwbouw schip (dieselelektrisch,
accupakket en waterstof) van de familie Heuvelman, dat nu bij de werf ligt. ,,Die moet in september varen. Daarmee laten we zien dat de vergroening in volle gang is.’’ De Gelder ziet dat zijn team staat te popelen om deze uitdaging op te pakken. ,,Dit is een mooi project om te laten zien wat we hier allemaal kunnen.’’
Ambities
Met ruim 330 meter kade kan Olthof Marine Groep breed uit de voeten. Dat moet ook, want de ambities zijn aanzienlijk. ,,Wij willen over uiterlijk twee jaar hét Mitsubishi-punt zijn voor de scheepvaart’’, stelt De Gelder. ,,We zien het vertrouwen van onze klanten uit de scheepvaart in ons bedrijf. We gaan gewoon door zoals we bezig zijn, maar willen méér laten zien wat we hier allemaal kunnen en doen.’’ Hij beseft dat het zichtbaar maken van de kwaliteit belangrijk is. De Gelder is vol lof voor zijn ruim dertigkoppige team. ,,Er is in honderd jaar zovéél bereikt. Wij delen graag dat onze medewerkers en werkplaatsen klaar staan voor onze oude én nieuwe klanten.’’ Olthof Marine Groep heeft álles in huis. Dat biedt enorme mogelijkheden voor de toekomst. Vandaar Olthof: honderd jaar jong!
www.olthof.eu
Wij willen hèt Mitsubishi-punt zijn voor de scheepvaart
Klaar voor de toekomst met Veth Propulsion
Decennia lang al worden schepen voortgedreven door de innovatieve roerpropellers van Veth Propulsion. Veel vraag is er sinds enkele jaren naar de baanbrekende Shallow Draft-thruster die schepen ook varend houdt in perioden van laag water. Daarmee is een antwoord gevonden op de grote klimaatuitdaging waarmee de scheepvaart – de binnenvaart in het bijzonder – te maken heeft.
Matthijs DanielsShallow Draft-thruster maakt schepen klaar voor toekomst Veth Propulsion introduceerde de revolutionaire Shallow Draftroerpropellers enkele jaren geleden voor de Oranje Nassau-schepen. Het voegde daarmee een extra dimensie toe aan de alom bekende voordelen die de thrusters al hadden ten opzichte van conventionele voortstuwing: doordat de Shallow Draft-roerpropellers zijn ingebouwd in de romp kunnen schepen er ook mee varen bij weinig diepgang en perioden van laag water.
Deze oplossing maakt schepen toekomstbestendig, geschikt als ze zijn om te blijven varen tijdens de steeds vaker voorkomende perioden van laag water. Binnen een speciaal ontworpen achterschip wordt het water optimaal naar de schroeven geleid waardoor ze hun extreme manoeuvreerbaarheid behouden. De elektromotor van de thruster bouwt Veth Propulsion in bóven de waterlijn. Dat levert profijt op in de prijs, rendement en (minder) kwetsbaarheid. ,,Daarbij hebben wij alle componenten altijd voldoende op voorraad’’, vertelt sales manager Wim Boom, ,,en is onze serviceafdeling er volledig op ingericht om schepen zo snel mogelijk weer operationeel te krijgen bij spoedreparaties.’’
Inmiddels varen er ongeveer vijftien schepen met Shallow Draft-thrusters en zijn de drie volgende in opdracht.
Speciale afdeling Binnenvaart houdt contact laagdrempelig en persoonlijk
Wim Boom benoemde de service aan de binnenvaart al. Veth Propulsion groeide groot in de binnenvaart en dat blijft –naast onder andere jachtbouw, offshore en ferries – een zeer belangrijke markt voor het Papendrechtse bedrijf.
Dat is de reden dat de verkoopmedewerkers en projectleiding van de afdeling Binnenvaart van Veth Propulsion recentelijk zijn verhuisd naar de afdeling Service. Daardoor is namelijk één complete en laagdrempelige afdeling Binnenvaart gecreëerd. ,,Als je letterlijk naast elkaar zit zijn de onderlinge lijnen kort. Zo kun je snel schakelen en wordt alles wat er gebeurt rond een project direct besproken door servicemedewerkers, projectleiders en verkopers. Dat is heel prettig werken; iedereen heeft begrip voor elkaar als de lijntjes zo kort zijn.’’
,,Maar het is óók fijn voor de klant’’,
Hoeveel bedrijven kunnen zeggen dat ze hun producten helemaal van A tot Z maken, zoals Veth Propulsion?
benadrukt Boom. ,,Juist in de binnenvaart heb je direct contact met opdrachtgevers en met schippers. De schipper kan hier gewoon komen binnenlopen als hij of zij een vraag heeft.’’ Zo staat een compleet binnenvaartteam bij Veth Propulsion 24/7 klaar voor de klant. Die toegankelijkheid en het persoonlijk contact worden gecombineerd met de voordelen die het grote moederbedrijf Twin Disc levert op het gebied van materialen, middelen en innovatiekracht. Dat maakt Veth Propulsion een nog aantrekkelijker partner, zeker ook voor de grote binnenvaartbedrijven.
Nieuwe uitdaging in de techniek?
Kom werken bij Veth Propulsion! Zoals zovele bedrijven in de maritieme sector is Veth Propulsion altijd blij met gemotiveerde technische aanwinsten voor zijn team. Zelf hield het begin dit jaar een Banendag in het pand aan het Nanengat, waarop vijftig belangstellenden afkwamen. ,,Een mooie opkomst en een aantal bezoekers is daarna op vervolggesprek geweest, dus dat was heel positief’’, kijkt Wim Boom terug. ,,Er zijn veel mensen die een nieuwe uitdaging zoeken en hoeveel
bedrijven kunnen zeggen dat ze net als Veth Propulsion hun producten van A tot Z maken? Dus van ontwerp tot oplevering in het schip zelf; het gebeurt allemaal in eigen huis. Dat spreekt aan: je ziet echt waarvoor je het doet.’’ Veth Propulsion zoekt bovenal naar de goede match met toekomstige werknemers – een match die overigens wederzijds moet zijn. Maar een maritieme achtergrond is niet per se een voorwaarde, legt Wim Boom uit: ,,Als je uit de automotive komt en een goede drive hebt, maar ook als je hobbymatig altijd gesleuteld hebt en zo veel technische kennis en inzicht hebt opgebouwd kan dat prima passen. Als je
geïnteresseerd bent en graag een indruk wil krijgen van wat we hier allemaal doen, dan laten we graag zien wat we in huis hebben. Dat geldt trouwens ook voor toekomstige klanten: we kunnen altijd een afspraak maken om een keer rond te kijken.’’
Meer informatie over openstaande vacatures is te vinden op www.veth.net.
Installaties ClimaLogic dragen bij aan comfort, veiligheid én vergroening
ClimaLogic brengt met zijn maatwerk oplossingen op het gebied van airconditioning, ventilatoren, overdruk, koeling en verwarming zowel comfort aan boord als bescherming van elektronica en apparatuur.
Het Dordtse bedrijf is daarmee een partner van vele schepen, tijdens hun hele levensduur.
Matthijs DanielsZeker met een Stage V motor kan het tegenwoordig erg warm worden in de machinekamer
Airco, ventilatie, warmteterugwinning; de systemen die ClimaLogic aanlegt maken het behaaglijk in de woon- en werkruimtes op het schip. Ze dragen er echter net zo goed aan bij dat het schip in topconditie blijft. Immers, goed functionerende ventilatie – in combinatie met RVS afsluitbare roosters en druppelvangers – zorgt ervoor dat het niet te warm of vochtig wordt in de machinekamer. Daarnaast realiseert ClimaLogic overdrukinstallaties die gassen en geuren uit ruimten houden waar ze niet moeten komen.
Deze cruciale schakels zijn de specialisaties van ClimaLogic, dat een erkende partner is voor nieuwbouw- en renovatieprojecten in hoofdzakelijk de binnenvaart. En dat gaat in de regel om blijvende samenwerking, legt eigenaar Peter Bathoorn uit. ,,Wij komen tijdens de bouw van het schip al aan boord om koelleidingen, luchtkanalen en andere voorbereidende werkzaamheden aan te leggen. Voordat het schip gaat varen worden de installaties afgemonteerd, in bedrijf gesteld en uitvoerig getest. Vaart het schip eenmaal, dan komen we elk jaar
of om het jaar langs voor het onderhoud en testen van het hele systeem. Voor de gemiddelde levensduur van onze installaties moet je aan tien tot vijftien jaar denken. Dan kunnen we nieuwe installeren. Het is een hele cirkel die we op vele schepen al doorlopen hebben.’’
Service
De servicegerichtheid is bij ClimaLogic afgestemd op de maritieme klantenkring. Een schip moet nu eenmaal blijven varen en dus worden problemen en storingen zo spoedig mogelijk verholpen. ,,We halen alles uit de kast voor onze klanten’’, stelt Bathoorn. ,,Dat houdt onder andere in dat we altijd bereikbaar zijn. Of de telefoon nu gaat op zaterdagochtend of zondagavond, we nemen altijd op om noodgevallen meteen op te lossen.’’
In het verleden was ventilatie in de machinekamer nog enigszins een ondergeschoven kindje, wat op oudere schepen merkbaar is. ,,We worden regelmatig gevraagd om mee te kijken wat er beter kan. Zeker als een schip tegenwoordig een Stage V motor heeft, kan het erg warm worden in de
machinekamer. Wij brengen dan in kaart of grotere ventilatoren dat kunnen oplossen, grotere roosters of eventueel zelfs grotere luchtkanalen, wat een aanpassing in het casco zou vragen.’’
Warmteterugwinning
ClimaLogic helpt in de vorm van warmteterugwinning ook een bijdrage leveren aan de vergroening van schepen. ,,Op nieuwe schepen plaatsen wij steeds vaker warmtewisselaars op de hoofdmotor of generator’’, verklaart Peter Bathoorn. ,,Daarmee ‘pikken’ we warmte in, die anders afgevoerd wordt en dus zomaar verloren gaat. Door middel van een circulatiepomp brengen we die warmte naar de vloerverwarming of radiatoren in de woning op het schip en/of in de machinekamer. Het is gratis warmte en dus heel energiezuinig.’’
Tweede emissievrije schip Future Proof Shipping:
‘De
standaard voor de binnenvaart en daarbuiten’
H2 Barge 2 is de naam van het tweede volledig emissievrij varende schip dat door Future Proof Shipping te water gelaten is. Het schip – de voormalige Fenny 1 en FPS Waal – zal over de Rijn goederen vervoeren tussen Rotterdam en Duisburg.
Ambitie
voor
tien emissievrije binnenvaartschepen binnen nu en vijf jaar
Het schip werd in februari officieel gepresenteerd bij Holland Shipyards Group in Werkendam, dat de verbouwing realiseerde. ,,Dit is opnieuw een trots moment voor ons’’, sprak CEO Richard Klatten van Future Proof Shipping tijdens die gelegenheid. ,,Dit bewijst dat het verplaatsen van vracht zonder uitstoot en zonder impact niet alleen mogelijk is, maar ook schaalbaar. Het succesvol te water laten van ons tweede binnenvaartvrachtschip op waterstof is een even belangrijke prestatie als het eerste. Niet alleen voor ons, maar voor de toekomst van de groene scheepvaart. Dit schip zet nu de standaard voor de binnenvaart en daarbuiten.’’
Voortstuwingssysteem
De H2 Barge 2 was voorheen een conventioneel aangedreven containerschip. In 2023 werden alle verbrandingsmotoren en fossielebrandstoftanks verwijderd bij Holland Shipyards Group en kreeg het schip een emissievrij voortstuwingssysteem inclusief PEM-brandstofcellen, waterstofopslag, accupakketten en een elektrische aandrijflijn die benedendeks is geïnstalleerd. Zes brandstofcellen van Ballard Power
H2 BARGE 2
Bouwjaar 1993
109,8 meter lang
11,4 meter breed
190 TEU
6x200 kW brandstofcellen
Systems verhogen het totaal geïnstalleerde vermogen tot 1,2 MW. Hiermee zal de uitstoot op jaarbasis naar verwachting drieduizend ton CO2 minder zijn tijdens het varen op de Rijn.
Zulu 06
Dit project werd mogelijk gemaakt met financiële steun van het Interreg Noordzee Regio Programma (Zero Emission Ports North Sea (ZEM Ports NS)), Flagships H2020 Project (Clean Hydrogen Partnership) en de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO).
Het tweede demonstratieschip in het Flagships-project, Zulu 06, wordt in 2024 in Parijs ingezet. Het Flagships-consortium bestaat uit twaalf Europese partners: reders, technologische bedrijven en ondersteunende partijen.
Vloot
Future Proof Shipping heeft de ambitie om in de komende vijf jaar een vloot van tien emissievrije binnenvaart- en kustschepen te bouwen en exploiteren, die het ter charter aanbiedt aan logistieke dienstverleners en vrachteigenaren. Future Proof Shipping faciliteert ook andere reders en belanghebbenden in de maritieme sector die klaar zijn om de overstap naar nulemissie te maken, zowel via technische ondersteuning als via projectontwikkeling en -beheer.
Bemiddeling, in- & verkoop van alle drijvende materialen
Scheepvaar t Bedrijf “Renate” B.V.
Havenkant 8, 4781 AA Moerdijk
Tel : +31(0)168 - 46 54 68
Fax: +31(0)168 - 46 54 69
Mob: +31(0)6 - 54 20 69 39
www.svbrenate.nl
VOOR ALLE REPARATIES BOVEN DE WATERLIJN KUNT U BIJ ONS TERECHT!
NUALA SCHEEPSREPARATIEBEDRIJF
BEZOEKADRES:
� Havenkant 8c 4781 AA Moerdijk
Havenkant 8, 4781 AA Moerdijk
� info@nuala-reparatie.nl
� 06 54206939 � nualabv
Berg Maritieme Meetsystemen is gespecialiseerd in meet-en alarmsystemen. Voor reparatie, onderhoud, vervanging en periodieke controles van bestaande systemen, maar ook voor nieuwbouw bent u bij ons aan het juiste adres!
Door de kennis en ervaring van onze medewerkers zorgen wij altijd voor een passende oplossing. Benieuwd wat wij voor u kunnen betekenen? Neem vrijblijvend contact met ons op om de mogelijkheden te bespreken!
Van Oord gaat offshore uitvoerensurveys met drones
Drones kunnen prima gebruikt worden om waterbodems in kaart te brengen, evenals het werk dat daar wordt uitgevoerd. Van Oord gebruikt hiervoor op binnenwateren varende drones van Demcon. Ook voor gebruik op zee wil Van Oord drones gaan inzetten.
Surveybootjes
Bagger- en waterbouwbedrijf Van Oord gebruikt al enkele jaren onbemande, autonoom varende surveybootjes voor werkzaamheden op binnenwateren. Dat zijn er momenteel vier. Deze zijn gebouwd door het Nederlandse bedrijf Demcon, dat gespecialiseerd is in technologieontwikkeling voor zeer uiteenlopende sectoren, van de zorg tot de ruimtevaart.
Daartoe horen ook varende drones, zoals het type V2500, dat Van Oord reeds gebruikt. Zo werd de eerste drone, met de naam VO:X Metiri, in 2020 gebruikt voor surveywerkzaamheden op de rivier de Rotte en in de Spaanse Polder bij Rotterdam, waar Van Oord werkte aan het A16-project.
Zes meter lang
Drones kunnen steeds meer taken uitvoeren, waarvoor van oudsher mensen nodig waren. Ze realiseren daarbij forse kostenbesparingen. Dat geldt ook voor het opmeten, observeren en inspecteren ten behoeve van werk onder water of op de bodem. Bedrijven die baggeren of
op de (zee)bodem kabels, leidingen en installaties aanleggen, kijken dan ook met grote belangstelling naar de mogelijkheden van drones.
De goede ervaringen op de binnenwateren deden Van Oord besluiten om twee grotere drones te bestellen voor gebruik op zee. De VO:X
Volgende pagina $
Van Oord gaat offshore surveys uitvoeren met drones
“EXPERTS IN PROBLEEMOPLOSSINGEN”
� Slijpen, polijsten, chemisch & mechanisch technisch reinigen, beitsen en passiveren van roestvast stalen oppervlakken op locatie in Nederland en wereldwijd.
� Inspecties, analyses en rapportages van RVS corrosieschades.
� Uitvoering van herstelwerkzaamheden bij corrosieschades.
� Levering van chemische reinigings- en oppervlaktebehandelingsproducten t.b.v. roestvast ataal.
MARITIEM � CHEMISCHE EN VOEDINGSINDUSTRIE � NIEUWE EN GEBRUIKTE TANKS & SILO’S � UITLAATGASREINIGINGSSYSTEMEN (SCRUBBERS) � ALLE VOORKOMENDE RVS OBJECTEN
# Vorige pagina
Van Oord gaat offshore surveys uitvoeren met drones
Metiri en haar drie ‘zusterschepen’ zijn slechts tweeënhalve meter lang en zijn niet geschikt voor de ruwe omstandigheden op zee. Het model V5750 is bijna zes meter lang. De grotere afmetingen maken dat het vaartuig stabieler is en robuuster gebouwd kan worden.
Voor het ontwerp ervan was de V2500 het uitgangspunt. De offshore-drone borduurt voort op de voortstuwing van de V2500. Dit betekent dat deze volledig elektrisch is en dat de motoren gevoed worden door accu’s. Het vaartuig bevat het gestandaardiseerde, modulaire autonomiesysteem dat Demcon heeft ontwikkeld, vertelt Fedor Ester, managing director van Demcon Unmanned Systems. ,,Rond dit systeem passen wij de romp aan op basis van klantspecifieke prestatie-
Rond
dit
systeem passen wij de romp aan op basis van klantspecifieke prestatie-eisen
eisen. Daarnaast voegen we nieuwe functionaliteiten toe om beter aan te sluiten bij de operatie, zoals die van Van Oord.’’
Situational awareness
Meet- en inspectiewerkzaamheden gebeurden tot voor kort vooral met bemande schepen. Inspelend op actuele ontwikkelingen op het gebied van digitalisering, verduurzaming en veiligheid, was Van Oord op zoek naar autonome oplossingen voor surveywerkzaamheden.
Voor de navigatie gebruikt de V5750 een aangepaste versie van het ook op de V2500 gebruikte ‘situational awareness system’. Dit werkt tot op een afstand van 150 meter onder meer op basis van 360-graden laserscantechnologie. Om verder weg te kunnen kijken, gebruikt de V5750 bovendien verschillende typen camera’s, radar en elektronische kaarten. Algoritmes verwerken de informatie van al die sensoren en bronnen tot een digitaal model van de omgeving rond het vaartuig. Het ‘collision avoidance system’ zorgt voor de herkenning van obstakels en levert informatie over hoe deze kunnen worden ontweken volgens de verkeersregels op het water. Verder is het communicatiesysteem
van de V5750 uitgebreid. De V2500 werkt met WLAN en een LTE (4G/5G) datalink. Daar komt voor de V5750 nog satellietcommunicatie bij. Ester legt uit: ,,We zorgen ervoor dat de communicatie redundant is uitgevoerd. Om verzekerd te zijn van robuustheid, moet er van alle systemen een back-up zijn, zodat het vaartuig altijd veilig autonoom huiswaarts kan keren.’’
Positie vasthouden
De derde uitbreiding is specifiek bedoeld voor de eerste surveytoepassing die Van Oord voor ogen heeft. Dat is inspectie bij het leggen van kabels van offshorewindparken. Hiervoor moet de V5750 niet alleen nauwkeurig kunnen navigeren, maar ook zijn positie vasthouden. Daarvoor is een ‘dynamic positioning system’ toegevoegd. Dit zorgt ervoor dat het vaartuig met de neus in de richting van wind, stroming en golven ligt, zodat het de minste weerstand ondervindt. Naast kabelleggen ziet Van Oord andere mogelijkheden, zoals bij zandsuppletie voor de kust of als platform voor de inzet van vliegende drones bij de inspectie van windmolens. Het ligt in de lijn der verwachting, dat deze en andere varende drones in de toekomst nog veel meer taken krijgen.
COLOFON
UITGEVERIJ
Maritiem Media
078 64 54 286 info@maritiemmedia.nl
www.maritiemmedia.nl
Veersedijk 111, 3341 LL, Hendrik-Ido-Ambacht
Traffic/contact
Jolanda Rijsdijk 06 525 494 50 jolanda@maritiemmedia.nl
Advertentieverkoop
Michel Loopik 06 149 530 78 michel@maritiemmedia.nl
Redactie
Ton de Kort, Leo van Teeffelen, Jan van den Berg, Matthijs Daniels (eindredactie).
Studio
Michelle Reijnst michelle@maritiemmedia.nl
Kees van der Wilt kees@maritiemmedia.nl
Voorpagina foto: Damen Marine Components.
Maritiem MGZN is een uitgave van Maritiem Media. Maritiem Media is de uitgever van Maritiem Courant, het maandelijkse vakblad voor de scheepvaart, haven en offshore. Heeft u interesse om een uiting te plaatsen in dit vakblad? Neem dan contact met ons op.
De redactie is niet aansprakelijk voor gegevens door derden verstrekt. Druk-
Emissiereductiedoelstellingen is een woord dat we de afgelopen jaren meer en meer voorbij zien komen. Stikstofoxides, ammoniak, CO2, fijnstof; om de overeengekomen doelstellingen te halen, wordt er nogal wat gevraagd van de scheepvaart, het treinverkeer en de industrie.