7 minute read
LEVENSVERHAAL
IntroSOPHIE VANGHEEL IS OPRICHTER VAN NGO CUNINA
Intro credit
Links: Sophie Vangheel in Peru in 2019. Boven: Sophie (l.) met haar zus Line in 1967, als studenten verpleegkunde.
De organisatie Cunina zorgt er al meer dan 30 jaar voor dat kinderen uit het Zuiden naar school kunnen. Sophie Vangheel (75) is terecht trots op haar levenswerk. ‘Opgeven staat niet in mijn woordenboek.’
Tekst Brigitte Vermeulen
Kop
Retieseweg in Geel. Sophie ontvangt me in haar gezellig kantoortje in het Cunina-huis. De muren hangen vol oude krantenknipsels en foto’s van reizen die ze maakte, mensen die ze ontmoette en projecten die ze realiseerde. In haar kantoor nemen we plaats onder een prominent zwart-wit
Brood portret van haar nonkel pater, de man bij wie het voor Sophie allemaal begon. “Ik ben geboren en getogen in Geel, de tweede oudste in een rijtje van vijf dochters. Ik durf te zeggen dat ik uit een warm nest kom. Mijn ouders hadden het niet breed, maar deden er alles aan om hun TUSSENTITEL 2 dochters te laten studeren. Mijn moeder was vroedvrouw van opleiding, maar werd huisvrouw toen de kinderen kwamen. Dat zorgende werd ons met de paplepel meegegeven. Ik studeerde voor verpleegkundige, op internaat in Turnhout. Je kon de studentes van de verpleegsterschool van ver herkennen aan het strenge uniform. Met naadkousen was dat toen, ik haatte dat (lacht).” “Een broer van mijn moeder was missionaris in Congo, onze nonkel pater. Een brief van hem was telkens een hoogtepunt in onze familie, hij kon heerlijk verhalend schrijven en hij nam ons zo mee op avontuur. Om de 10 jaar kwam hij enkele maanden terug naar België. Mijn zussen en ik hingen aan zijn lippen en kregen geen genoeg van zijn verhalen. Ik wist als klein meisje al dat ik in zijn voetsporen wou treden om mensen te helpen.” “Na mijn studies ontmoette ik mijn man Paul. Hij studeerde toen geschiedenis in Leuven, maar na het overlijden van zijn vader moest hij die stopzetten en de familiezaak overnemen. Kort daarna zijn we getrouwd, ik was pas 22 jaar. Huwen was de enige manier om op eigen benen te staan, want niemand ging in die tijd zomaar alleen wonen. Een jaar later werd onze dochter Kathleen geboren, even later volgde een zoon, Pieter. Ik ben thuisgebleven voor de kinderen, maar zodra ze naar school gingen, wilde ik echt iets met mijn talent om te zorgen doen.”
NOODHULP “De ontmoeting die mijn leven in 1980 een nieuwe wending zou geven, was die met de Canadese dok-
ter Marcel Roy. Ik was 33, mijn dochter 11 en mijn zoon 7. Met zijn organisatie Aide Médicale Internationale à l’Enfance bood hij medische noodhulp aan Filipijnse kinderen en later ook in andere landen. In België genoot zijn organisatie enige bekendheid aan Franstalige zijde en hij zocht iemand om dit ook in Vlaanderen te ondersteunen. Ik heb dit vrijwilligerswerk tien jaar met heel veel engagement gedaan. Eind 1989 ben ik met mijn zus naar Haïti gereisd, om zelf het werk te aanschouwen waarvoor ik me al die jaren op mijn kamertje als vrijwilliger had ingezet. Ik heb toen enkele projecten bezocht en was daar helemaal ondersteboven van: ik heb toen meer dan ooit beseft dat onderwijs het belangrijkste is om mee te geven aan kinderen. Opvoeding is de sleutel om iets te maken van hun leven. Ik geloof heel sterk in de maakbaarheid van het leven. Ik sta waar ik nu sta en ik ben wie ik nu ben door de keuzes die ik heb gemaakt.” “In 1990 heb ik mijn eigen organisatie opgericht. Cunina betekent ‘godin van de wieg’, want de plaats waar je wieg staat, is bepalend voor je toekomst. Die vicieuze cirkel wilde ik doorbreken. Alles begon met de peterschappen. Ik hield
contact met een pater die ik had ontmoet in Haïti en vroeg rond bij familie en vrienden om een Haïtiaans kind te sponsoren om naar school te laten gaan en een schooluniform te kopen. In een mum van tijd had ik heel wat peterschap-
‘Ik wilde als klein meisje mensen helpen, net als mijn nonkel pater’ “citaat”
Brood pen opgestart. Toen kwamen er andere paters en zusters uit andere ontwikkelingslanden die aangaven dat er bij hen ook grote noden waren. En zo ging de bal aan het rollen. Vandaag zijn er amper nog missionarissen en werken we vooral met sociaal assistenten.” ERKENNING UIT BRUSSEL “Onze logeerkamer was mijn eerste kantoortje, ik deed alles op vrijwillige basis. Na een aantal jaren besloot ik een aanvraag tot niet-gouvernementele organisatie in te dienen. Ik maakte geen kosten, deed alles vrijwillig, van bij mij thuis. Tot mijn verbazing kreeg ik de erkenning niet, in Brussel vonden ze dat ik geen echte organisatie had. Ik ben wenend terug naar huis gereden – was dat nu mijn dank voor alles wat ik al gedaan heb? Maar opgeven staat niet in mijn woordenboek. We huurden een kantoorruimte voor Cunina, ik nam een eerste bediende aan, ging verder en diende een nieuwe aanvraag in. Toen Cunina erkend werd als ngo, was dat voor mij de kers op de taart. Subsidies heb ik steeds geweigerd. Ik zou een bediende moeten inzetten om alle subsidiedossiers aan te maken, want dat is een hele job op zich.” “We bepalen zelf waar, wanneer en hoe we onze budgetten besteden. Ik heb de aardbeving in Nepal meegemaakt in 2015. In plaats van naar huis te vluchten zijn we gebleven en konden we direcht noodhulp opzetten en leverden we dakplaten aan getroffen gezinnen. Kort daarna ontmoette ik toenmalig minister van Ontwikkelingshulp Alexander De Croo (Open Vld), die me prees voor wat ik kon realiseren zonder overheidssteun. Vandaag bedraagt onze beheerskost nog altijd minder dan 10 procent van de inkomsten.” “Niet dat alles altijd gesmeerd loopt. Zo wilde ik heel graag Congo bezoeken en ontdekken waar mijn nonkel pater zo veel jaren had gewoond. Ik ben naar daar gereisd met Sabine De Vos, de eerste ambassadeur voor Cunina. Het was 1996 en de politieke situatie was erg instabiel: uiteindelijk konden we gaan, met bescherming van het Belgische leger. Het werd een hachelijke onderneming en we kregen allebei hevige buikkrampen en koorts. Dysenterie. Daar lagen we dan, te ijlen in het midden van het oerwoud. Pas achteraf beseften we hoezeer we door het oog van de naald zijn gekropen.” BEDREIGD MET PISTOOL “Ook in Haïti en Brazilië keek ik de dood in de ogen toen ik bedreigd werd met een pistool. Gelukkig kon mijn entourage in de lokale taal de aanvaller kalmeren en op andere gedachten brengen. Tja, je moet wel wat avontuurlijk zijn aangelegd. Maar ik ben geen bange en ben blijven gaan. Elke maand ben ik weg, en dat is niet zomaar eventjes naar Frankrijk, hé. We hebben projecten in zeven partnerlanden, op drie verschillende continenten.” “Ondertussen hebben we een palmares van schrijnwerkers, dokters, naaisters, advocaten, verpleegkundigen… Het zijn allemaal kinderen uit de sloppenwijken die dankzij een opleiding een andere wending aan hun leven hebben kunnen geven. Een aantal jaar terug bezocht ik
TUSSENTITEL 2
Boven: mee aanschuiven aan tafel in de eetzaal op een van de scholen die Cunina ondersteunt in Mbarara, Oeganda. Rechts: Sophie wordt ereburger van de stad Geel.
LUTS
Zin in een leuk najaar? Ter Helme ook!
Reserveer op tijd voor het najaar van 2022.
Geniet heel het najaar lang van acties in Ter Helme.
Wild degusteren in het à la carte restaurant of uitwaaien in de herfstvakantie. Ontdek alle datums en reserveer nu.
Noordzee vitamines
Actieve 50-plusser? Kom genieten van de kust, cultuur en gastronomie, voor € 398 p.p.
Maandag 12 – vrijdag 16 september
Midweek promoties
Verblijf voordelig in ons duindomein: 4 nachten voor de prijs van 3 in halfpension, vanaf € 266 p.p.
Maandag 26 september – vrijdag 30 september Maandag 10 oktober – vrijdag 14 oktober Maandag 24 oktober – vrijdag 28 oktober
Herfstvakantie met oma en opa aan zee
Verblijf in volpension met kinderanimatie vanaf € 303 volwassene of € 156 kind.
Maandag 31 oktober – vrijdag 4 november
Promo vrijdagen
Geniet van een overnachting met ontbijt en diner (1 gerecht) voor € 89 p.p.
Vrijdag 16 september en vrijdag 30 september Vrijdag 7 oktober en vrijdag 14 oktober Vrijdag 18 november
Resto zaterdagen
Geniet van de themadiners in het à la carte restaurant.
Beste uit de Noordzee Zaterdag 8 oktober € 45 p.p. Let’s go wild Zaterdag 12 november € 50 p.p.
Meer info en reservaties op www.terhelme.be/nl/najaar-in-ter-helme
Jouw domein in de duinen.
Kinderlaan 49-51 8670 Oostduinkerke België T 058 23 45 02 ■ terhelme@terhelme.be terhelme.be
