Ledenblad van
België – Belgique
KONINKLIJKE
P.B. – B.P.
IMKERSGILDE
1840 Londerzeel
NEERBRABANT
BC25171
Verschijnt 5x per jaar: jan/feb. – mrt/april – mei/juni – sept/oct – nov/dec. Afgiftekantoor 1840 Londerzeel Erkenningsnr. P509236 Afzender: Jef Beuckelaers, Sneppelaar 4, 1840 Londerzeel Tel: 0479/51 46 04 e-mail: info@imkersgildeneerbrabant.be 19e jaargang, nummer 2, mrt – apr 2019
Vrolijk Pasen en een goed bijenjaar
KONINKLIJKE IMKERSGILDE NEERBRABANT
Secretariaat:
Imkersgilde Neerbrabant, Eeckhout 39, 1840 Londerzeel Tel: 0479/51 46 04 E-mail: secretariaat@imkersgildeneerbrabant.be Rekeningnummer: BE55 9731 4593 7544
Bestuur: Voorzitter:
Jef Beuckelaers, Sneppelaar 4, 1840 Londerzeel Tel: 0479/51 46 04 E-mail: mex.b.j.snep@gmail.com
Secretaris, penningmeester: Ria De Donder, Eeckhout 39, 1840 Londerzeel Ledenadministratie:
Tel: 0473/48 26 13 E-mail: ria.dedonder@telenet.be
Bestuursleden:
Marc De Bont Rudi Moeyersons Tom De Pauw
Redactie:
Jef Beuckelaers, Tom De Pauw
Lay-out:
Rudi Moeyersons
Opleidingsteam:
Jef Beuckelaers, Marc De Bont,
Bijenweide:
Marc De Bont
Webbeheer:
Marnik De Bont
Onze website:
www.imkersgildeneerbrabant.be
Tel: 0477/23 33 02 Tel: 0476/64 56 84 Tel: 0479/60 79 53
In de kijker Zondag 28 april 9:00u 1ste les rotatie opleiding Voorbereiding K’in teelt In de tuinbouwschool te Merchtem 22
Woordje van de voorzitter We genieten al van ons 2de ’t polleken in 2019. Onze bijen zijn ook al goed bezig - toch diegenen die de winter goed zijn doorgekomen, want ik hoor dat er toch wel wat uitval is. Zo is ook het volk van de praktijk hal in de Tuinbouwschool niet tot aan het nieuwe jaar geraakt. Bij de intentie om met Kerst een varroa behandeling toe te passen werd er vastgesteld dat de kast vol voedsel zat maar dat er geen bijen aanwezig waren. Er moet dus opnieuw een volk opgezet worden. Wie wil er sponsoren met een handelbaar volk – in de schoolomgeving – dat ge kunt missen? Ondertussen zijn de sneeuwklokjes, de meeste krokussen en de Hazelaars al uitgebloeid. De wilgen met hun uitgebreide soortenpracht zijn nog aan bod. Maar genieten onze bijen, of hebben ze genoten van het eiwitrijk stuifmeelaanbod en de energierijke nectar die voorradig is of was en komen deze voedingswaren tussen de regendruppels door, goed op hun plaats in de bijenkasten? Hou nu uw volken goed in de gaten want bij de uitbreiding van het broednest komen de varroawijfjes ook in gang en sluipen bij de bijenlarfjes, net voor de cellen gesloten worden. Hier leggen ze dan 3 á 4 eitjes die wanneer ze uitkomen onmiddellijk beginnen met te eten aan de bijenpoppen en maken ze er gaatjes in om het weelderige lichaamssap op te zuigen. Door die gaatjes komen er aanwezige virussen in het lichaam van de zich ontwikkelende bij en worden er ziek door gemaakt of verminkt. Een vroege diagnose met de er aan gekoppelde bestrijding is aangewezen. Wie als bestrijding ook darrenraat snijdt om de aanwezige mijten op te ruimen mag niet vergeten dat er darren nodig zijn om de komende jonge koninginnen te bevruchten. Om praktisch te werk te gaan kan men het eerste darrenbroed uitsnijden dat vol zal zitten met mijten, en vervolgens zal men een legronde de darren laten uitkomen en rijp laten worden als 23
spermaleveranciers, waarna de volgende legronde weer mag uitgesneden worden om zo de schadelijke varroa druk zo laag mogelijk te houden. Sommigen onder ons werden al geconfronteerd met de GDPR-regelgeving van Europa, die door ieder land of deelstaat in overeenstemming moet gebracht worden met de eigen wetgeving. Waarover gaat het bij deze General Data Protection Regulation? Het gaat over de bescherming van de persoonlijke levenssfeer. Zaten we daarop te wachten? Waar we pakweg 70 jaar geleden, een goei generatie geleden, nog van onze buren wisten welke soep er ’s middags op tafel kwam, is alles tot een persoonlijke levenssfeer herdoopt. Nu lijkt alles op geheim houden en hebben we last en moeite om in een vereniging een bericht rond te sturen waar er namen en adressen in vermeld worden. Ook voorzichtig – wat het ook mag wezen – omspringen met fotomateriaal. Men doet rap een inbreuk tegen de regels en vlug kan er wat beschouwd worden als een schending van de persoonlijke levenssfeer en een inbreuk op de privacy. Hoe beschaafder we worden hoe verzuurder de maatschappij wordt. Er mogen geen gegevens uit de ledenadministratie van een vereniging of een arbeidsplaats meegedeeld worden aan derden, ook niet aan de overheid. En om gegevens van individuen op de website te vermelden moet er eerst een schriftelijke toelating voor gevraagd worden. En een dergelijke toelating is tijdelijk, meestal voor een jaar! Het initiatief om onze oude bijenwas terug te winnen en er zelf opnieuw wafels van te maken als een antwoord op de sjoemelwas van een poos terug, die ofwel niet opgebouwd werd of waar het broed in doodging, wordt in de gilde wel gesteund en opgevolgd maar niet echt massaal. We beschikken nu over twee waswafelapparaten zodat we de wafelmogelijkheden verdubbeld hebben. We vragen ons wel af wat er gebeurd met de oude was waarmee er geen nieuwe wafels gemaakt worden. Wordt die weggegooid? ’t Zou toch zonde zijn om de noeste arbeid van onze 24
bijen in de vuilbak te kieperen en was van ongekende herkomst te gaan kopen! Ik hoor al eens dat er kaarsen gemaakt worden van herwonnen was zonder onderscheid te maken of het nu sjoemelwas betreft of niet. Hierbij de bedenking; wat gebeurt er met de aanwezige en ongewenste stoffen in de was en in de kaarsen bij het verbranden in de woonkamer? Ademen we die stoffen in? Het kan dan wel sfeer geven zo een echte authentieke waskaars met een flikkerend vlammeken maar houdt ze ons wel gezond? De voorzitter, Jef Beuckelaers.
Geen tandenpoetsen na mede Door Jef Beuckelaers We poetsen onze tanden niet onmiddellijk nadat we Mede of andere wijn geconsumeerd hebben. De zuren in onze heerlijke mede en in de andere wijnen kunnen het tandglazuur aantasten en tanderosie veroorzaken waardoor onze tanden kwetsbaar worden voor slijtage. Op termijn kan de beschermende glazuurlaag volledig oplossen. Daarom dat we na de consumptie van mede en wijn een uurtje moeten uitstellen om de tanden te poetsen. Op die manier kunnen onze tanden eerst herstellen van de zure vloeistof aanval. Als we toch direct na het drinken van Mede gaan poetsen, bestaat de kans dat we het tandglazuur weg schrobben. Het eten van kaas bij het verbruik van mede verminderd de zuurwerking en gaat de afbrokkeling van het glazuur tegen. Het koolzuur of de belletjes in de sprankelende parelmede heeft geen impact op het tandglazuur omdat het een zwak zuur betreft. Samengevat: Poets geen tanden direct na het verbruik van zure dranken of eetwaren! 25
Agenda Zondag 28 april:
1ste les Rotatie opleiding Voorbereiding K’in teelt
Zondag 5 mei:
2de les Rotatie opleiding Overlarfdag (ook voor onze leden, beperkt tot 10 larfjes/overlarver)
Zondag 19 mei:
3de les Rotatie opleiding
Zaterdag 25 mei:
Opleiding dierenartsen – Begeleider
2 tot 9 juni:
Week van de bij: Merchtem en Opwijk
Zondag 16 juni:
4de les Rotatie opleiding
Zondag 30 juni:
5de les Rotatie opleiding Babbelkroeg
Vrijdag 25 oktober:
Lezing over bijen- wespen en hommelalergie in GC Walschap
……………… november:
9:00u waswafelen
Zondag 15 december:
Ledenfeest 2019 in zaal Flandria te Steenhuffel.
De lessen Rotatie opleiding zullen doorgaan om 9:00u in de Tuinbouwschool te Peizegem. Deze cursus kost 50€, (cursusmap inbegrepen) te storten op rekeningnummer BE55 9731 4593 7544
Je kan de agenda ook altijd raadplegen op www.imkersgildeneerbrabant.be. 26
NEERBRABANT-JAVANNAISTAART Het is een recept nog van mijn "moe", ze maakte het taartje indertijd met sterke koffie en Muscat de Valence-wijn uit onze winkel. Ik paste het wat aan, omdat het voor onze Neerbrabantse Imkers toch een specialleke mocht zijn op onze nieuwjaarsreceptie!! Benodigdheden: 250 gr. Solo-boter 250 gr. bloemsuiker koffie-likeur (bij voorkeur Café-Oriental) zoete honingmede, of Muscat de Valence-dessertwijn 16° 3 pakjes petit-beurre koekjes (Lu Original) een beetje cacao-poeder In de plaats van koffie-likeur mag je ook een kopje "sterke" koffiegebruiken, dan kunnen ook de kindjes meesmullen! Eerst maken we de botercrème (crème au beurre). We smelten "au bainmarie", of op een heel klein vuurtje, de in stukjes gesneden solo. Soms effen roeren, op tijd van het vuur nemen (de boter moet juist smeuig worden!) We voegen de bloemsuiker beetje bij beetje toe (door een zeefje doen voor de klontertjes) en blijven goed roeren met een garde. Dan voegen we naar smaak de koffielikeur of de sterke afgekoelde koffie toe (niet te veel ineens) en blijven goed roeren to een glad mengsel. We nemen nu de koekjes uit de verpakking en gieten de mede, of de Muscat-wijn in een diep bord. Op een plat schoteltje schikken we nu naar gelang de grootte, en de dikte van de taart die we willen maken, de in mede of wijn gedrenkte koekjes (niet te lang drenken , anders zijn ze te mals , 27
niet meer koekjes drenken dan u per laagje gaat gebruiken). Na een laagje koekjes smeert u een laagje crème au beurre (is deze te plat, dan nog wat laten afkoelen!). Zo bouwen we verder tot 6 of 8 of 10 koekjes hoog. Als de koekjes op zijn kan u het geheel aan alle kanten bestrijken met het overschot van de botercrème. (Als dit niet zo goed lukt omdat de koekjes te mals zijn, het bouwsel een nachtje laten afkoelen op een koude plaats of in de frigo. (Deze tijd van 't jaar gaat dat goed lukken) Na het bestrijken kan u nog versieren naar eigen smaak, evtl. door wat cacao-poeder door een zeefje erover te strooien. De taart wordt nog lekkerder als ze enkele dagen op voorhand werd gemaakt. Is er nog over, de volgende dag of twee dagen later is de taart nog even lekker!! U kan ze ook invriezen, als u teveel gemaakt hebt! In elk geval SMAKELIJK, met onze aangepaste NEERBRABANTJAVANNAIS-TAART!!! De afwezigen op onze nieuwjaarsreceptie hadden weer eens ongelijk, we verwachten ze bij een volgende gelegenheid!! Uw gelegenheids-taartenmaker, collega-imker, Nachtergaele leon
28
Komende KIN-activiteiten Door Tom De Pauw Zondag 28 april, bijenhal Tuinbouwschool, 9u: Vooraangaande les koninginnenkweek ‘Ieder imker kweekt haar/zijn eigen koningin’ is al enkele jaren een thema binnen onze gilde daar het telkenmale bemoeilijkt werd door omstandigheden. Met onze bijenhal op ons thuisadres, de Tuinbouwschool van Peisegem, in gedachten werd op één van de laatste bestuursvergaderingen van vorig jaar beslist om deze praktijkbijenstand, één van de zes in Vlaams-Brabant, dit jaar te benutten om alles wat bij koninginnen kweken komt kijken in de praktijk eens toe te passen. Alleen wisten we toen nog niet wie we bereid konden vinden deze les te geven. De twee voorbije jaren werd het steevast gegeven door Gerd Van den Bergh die tevens niet te benauwd was de rotatiemethode in zijn theoretische les te verweven. Oplossing aan het vinden van een geschikte lesgever werd gegeven door het VBVI, die vorig jaar besliste om in 2019 een vervolmakingscursus te geven aan elk van haar praktijkbijenstanden. Je leest hierover meer op de laatste bladzijde van het maandblad van dit jaar (editie januari-februari). Erwin Hoebrechts werd bereid gevonden de praktijkles te komen geven. Ben je belet voor deze boeiende les of kom je graag goed voorbereid voor de dag dan kan je een verslag van deze rotatiemethode in ons Polleken nalezen (jaargang 2017, editie juni, p. 48-49). Zondag 5 mei, bijenhal Tuinbouwschool, 9u: Overlarfdag Meer info? Zie Polleken (jaargang 2017, editie april, p. 25-26). Als je kiest om niet te werken met starter of superkast, best een vochtige doek meebrengen om je overlarfraam in te bewaren op de terugreis. Voorgaande pollekens zijn te vinden op onze website: www.imkersgildeneerbrabant.be. 29
Veel bijen hebben meerdere vaders en moeders De honingbij blijft de wetenschappers verbazen, en niet alleen omdat zij in spoedtempo aan het uitsterven is. Onderzoekers kwamen er onlangs achter dat veel – om niet te zeggen de meeste – bijen meerdere ouders hebben: twee of drie vaders, en één moeder. Er bestaan zelfs bijensoorten die ontspruiten uit twee vaders zonder dat er zelfs maar een moeder aan te pas komt. Waarschijnlijk gebeurt dat door het samensmelten van twee spermacellen. Dergelijke curieuse vaststellingen vinden hun oorsprong in het feit dat honingbijen haplodiploïd zijn. Dat betekend dat de mannetjes één set chromosomen hebben, terwijl de vrouwtjes over twee sets beschikken. Uit bevruchte eitjes komen dochters, onbevruchte eitjes leveren zonen af, waar dus geen vader voor nodig is. In 1 á 2 procent van de gevallen worden er trouwens bijen geboren die zowel vrouwelijke als mannelijke geslachtskenmerken hebben. De onderzoekers stonden er zelf van versteld hoe interessant de offspring van bijen is. (JPM) Commentaar! Door Jef Beuckelkaers Bovenstaande wijsheid komt uit het Laatste Nieuws van 18 dec. 2018 - Regio De Rand en kreeg ik van een bezoeker met de vraag of ik dit al wist want dat het wel heel interessant was! Met dit soort van artikels tracht men de oplagestijging te stimuleren. Onze imkers die minstens een basisopleiding gevolgd hebben weten dat de werksters een vader en een moeder hebben (dar en koningin) en dus vrouwelijk zijn terwijl de darren geen vader hebben omdat ze uit een onbevrucht ei geboren worden. Wat in het artikel vermeld staat over meerdere vaders hebben of geen moeder 30
hebben is larie en flink met het haar getrokken, of spreken we over hekserij of over toverkunsten? Wat zeker is, met dergelijke wijsheden word je geen imker.
Een ‘Wild’ Bijenplan Een (honing)bij gespot rondom mijn huizeke? Door Tom De Pauw De eerste lentezonnestralen hebben mij gisteren (dat was toen daags na Valentijn dit jaar) doen opfleuren tijdens mijn verbouwingswerken in mijn huizeke. Het doet mij terugdenken aan 2017. Ook toen swingden de dagtemperaturen half februari, na een nog hardere winterjanuarimaand, de pan uit en vlogen mijn bijtjes de nabijgelegen nectar- en stuifmeelbronnen tegemoet. Een insect heb ik niet mogen begroeten tijdens mijn rustpauzes van op mijn dakterras, of ’t moet een vlieg geweest zijn, maar wanneer mijn ‘wild’ bijenplan verder staat, hoop ik dat wel te kunnen doen. En het kan ééntje van mij zijn. Het volk op Staveshof heeft de lange, eerder zachte winter overleefd. Het zal nog wel wat moeten aansterken de volgende twee maand, maar er zit leven in en dat maakt mij, samen met die eerste zonnestralen, enorm blij. Meer groen dient er dus te komen rond mijn huizeke om een (honing)bij te spotten. Vandaag belichten we de kruiden, groen die je de gepaste voedingselementen geven in dat seizoen van ’t jaar wanneer je ervan kan oogsten. Lente In de lente, na de donkere wintermaanden, hebben we nood aan licht en energie en aan zuivering om die winter van ons af te schudden. Kervel, bieslook en dragon, samen met peterselie (een zomerkruid) de basis van de fines herbes uit de Franse keuken 31
vormend, geven met hun bron aan vitamine C daar een antwoord op. Net zoals daslook waar je heerlijke pesto van kan maken en zuring, onvermijdelijk in een heerlijke paling in ’t groen! Om dan nog te zwijgen over dille en bladvenkel, heerlijk passend bij een stukje schotse roze zalm. Of koriander? In de middeleeuwen gebruikt in een liefdesdrankje en nu wereldwijd als smaakmaker en conserveringsmiddel. En dan heb je ook nog Roomse kervel, Myrrhis odorata. Beide Latijnse benamingen betekenen geurig en welriekend. Het zal dus niet enkel goed ruiken in mijn huizeke, wanneer ik achter de potten sta, maar ook op mijn dakterras. En citroenmelisse natuurlijk! Komt van het Griekse woord melisse en wil honingbij zeggen. Haar naam gegeven door de dikke nectardruppels die dit kruidt wanneer het bloeit, vrijgeeft. Als laatste lentekruid hebben we nog pimpernel. Het lievelingskruid van kruidenvrouw Winiefred en vriendin van Christian en Lode Claus, de schrijvers van het boek ‘Kruiden kweken’. De lectuur waarin ik mij vorig jarig verdiepte en alle info vergaarde om van mijn dakterras een aangename plaats van verblijven te maken. Voor, hopelijk, mijn honingbijtjes en mij! Zomer Als we aan zomer denken, denken we aan zonnig, zuiders weer en dus misschien ook Italië. De Italiaanse keuken is ongetwijfeld verbonden met basilicum. Je hebt er vele soorten in maar ik ga ongetwijfeld voor de Thaïse. Deze wordt immers het meest gehanteerd in de keukenwereld. Wist je trouwens dat basilicum in de oudheid vooral gekend was als koningskruid daar het geteeld werd in vorstelijke en kasteeltuinen. Lavas, maggikruid of Franse selder is onmisbaar in een heerlijk potje mosselen. Het gerecht waar ieder dorp/stad aan zee mee uitpakt bij het begin van de zomervakantie. Oregano of Marjolein komt dan weer van pas wanneer men, ’t zou mij verbazen wanneer je er last van hebt in de zomer, aanslepende hoestbuien heeft. Een infuus met honing werkt immers hoestwerend al zal menig imker dit wijden aan de 32
aanwezigheid van de honing. Ten laatste wil ik absoluut nog munt op mijn dakterras. Een echte bijenplant en ik zou meteen gaan voor de Marokkaanse. Heerlijk in de namiddag bij Marokkaanse thee al zal het net zo goed smaken in een mojito. Herfst Salie, volgens Karel de Grote het eerste kruid dat in je tuin, of in mijn geval dakterras, aanwezig moet zijn. Misschien ken je volgend gezegde wel: Tegen de dood id geen kruid gewassen, maar salie maakt veel goed. Door de geschiedenis heen, maar ook in huidig onderzoek en toepassing wordt salie dan ook aangewend als wondermiddel. Rozemarijn en tijm (in mijn geval de citroentijm) zijn onmisbaar in de mocktail ‘Marry me Almdudler’. Het zijn tevens kruiden waar men in bepaalde streken de onmiskenbaar aparte, geurige honing van slingert. Als laatste herfstkruid krijgt bonenkruid een apart plekje op mijn dakterras. Het werd vroeger rond menig bijenhal geteeld. Immers, het sap verzacht de pijn bij bijensteken. Ik hoop althans dat het niet al te vaak in die toepassing wordt gebruikt na een visite aan mijn bijenstand op Staveshof! Winter Crosne of Japanase Andoorn, aardpeer en mierikswortel zijn kruiden waarbij men telkenmale het ondergrondse gedeelte consumeert en zijn groot in omvang. Daarom laat ik de teelt van deze in Mazel. Is het immers niet zo dat voor een betrekkelijk klein dakterras ik al héél wat kruiden wens te telen en ik daarbij ook nog wat vruchten en planten wil. Meer daarover in de volgende editie.
Foto van de aardpeer met zijn prachtige bloemen
33
Over bijenwas
deel 2 Door Yann Le Coguic.
Want: “Men begint de bij te begrijpen wanneer men inziet dat de lucht die ze inademt bevrucht is met liefde” schrijft Rudolf Steiner. Daar ligt het grote mysterie van de honingbij en men begint dit slechts in te zien wanneer men op deze zin mediteert. Ik herinner me dat de bijenteler die mij de biodynamische bijenteelt bijbracht (1973-75), vertelde dat toen hij zijn studies bijenteelt volgde in RDA, de enige leerling die zijn bijenkorven kon openen wanneer hij het wou, een persoon met het Down-syndroom was. De kosmische liefde van het bijennest nam de golflengte van de universele liefde van de leerling over! Nu kunnen we de volgende zin van Rudolf Steiner aansnijden: “Hetgeen in ons hart rijpt wanneer we liefhebben is materie geworden in het bijennest”. Doorheen de honing die bijenwas geworden is, wordt ons hart opgeroepen (en het hoofd en haar hexagonale cellen). Elke keer ik een bijenwaskaars aansteek bevrijd ik wat universele liefde. De was die zich volledig opbrandt (volledige gift van zichzelf), brengt wat verlichting voor mijn ziel, en wat rust en vrede (de was die de doden bedekte, had hetzelfde doel, net als de was op houten speelgoed). Deze kaars helpt me op deze korte momenten van rust of dagelijkse stille bezinning. Herinner je de monnik (die zijn beroep niet steeds koos) en zijn kaars die hem troost bood door andere horizonten te openen. Het zijn inderdaad de monniken die de kaarsen voor op het altaar maakten. 34
De grote pediater Mevrouw Michaela Glöcker denkt dat in de toekomst geen mens gezond zal zijn zonder een kort dagelijks moment van bezinning of meditatie. Men begrijpt ook de aanwijzing van Rudolf Steiner aan priesters en pastors die een gemeenschap van Christenen gingen stichten: kaarsen uit 100% bijenwas, en wit (wit betekent zonder pollen of onzuiverheden). Ik heb eens tegen een priester de opmerking gemaakt dat op zijn altaar ongeveer 35 kg honing stond…! En gezien zijn verbaasde gezicht heb ik eraan toegevoegd “herschapen tot bijenwas”. Door kaarsen uit bijenwas op het altaar aan te steken, bevrijd ik reeds wat kosmische liefde en bereid ik me voor om Diegene die Liefde is te benaderen. Deze link tussen honingbijen en Christus was er reeds via verhalen en vele legendes en leeft voor doorheen het kaarsenritueel. Wanneer in ik 1982 op de boerderij van Surcenord aankwam, vond ik een werktuig dat ik niet kende, een hooimes. Deze liet toe om plakken hooi te snijden uit het opgehaalde hooi dat boven de koeienstal op de hooizolder gestapeld lag. De koeien aten dus plakken hooi van hetzelfde jaar en van het domein. Voor zij die bijenwas uit hun regio zouden kunnen verkrijgen, of van relatief dichtbij (jammer genoeg komt bijenwas vaak van heel ver), zij zullen bij het opsteken van een kaars uit bijenwas niet alleen wat liefde bevrijden, maar ook de essentie van de bloemen uit hun omgeving inademen, aangezien de kaars uit bijenwas subtiele parfums uitspreidt (van bloemen en van honing). 35
Ja, wij zullen steeds vaker nood hebben aan deze kleine ogenblikken van kalmte en rust in een wereld die steeds versnelt en ons overspoelt met negatieve prikkels, en die ons soms ons kosmische vaderland doet vergeten. Wanneer mijn kaars mijn kamer oplicht en het duister verjaagt, dan denk ik aan mijn honingbijen en die miljoenen wasschilfers, die miljoenen bezochte bloemen, en aan al die geschonken liefde. Dan voel ik me klein, maar klaar voor een moment van bezinning, want op dat moment klop ik aan de deur van bescheidenheid. En in deze kalmte kan ik voordragen: “Bij het zien van een bijenkorf zouden we ons moeten vervullen van aanbidding: Doorheen de bemiddeling van het nest dringt het hele universum door in de mens en maakt er bekwame mensen van”, Rudolf Steiner.* Maurice Maeterlink. La vie des abeilles.* Jurgen Tautz. L’étonnante abeille.
Horrorfilm De parasiet legt zijn eitjes in de buik van de bij en vreet die dan langzaam van binnenuit op. De geïnfecteerde bijen worden volledig gek. Ze verlaten hun korf en vliegen de brandende zon in. Vervolgens lopen ze rondjes over de grond en lijken alle gevoel voor richting te hebben verloren. Sommige beestjes kunnen niet meer op hun benen staan. ‘Het deed denken aan zombies in een horrorfilm’, legt professor John Hafernik van de California Academy of Sciences uit. 36
Waar is de Bijenwolf? Door Jef Beuckelaers In het midden van de jaren ´80 in vorige eeuw was daar plots de Bijenwolf, aangekondigd in meerdere paniekerige persartikels over het uitmoorden van de bijenvolken door de Bijenwolf. De Bijenwolf ziet er met haar geel/zwart achterlijf ongeveer uit als de Germaanse Wesp, die in onze streken gekend is als “de wesp”. Een Bijenwolf is even groot als een honingbij maar beduidend slanker dan de gewone wesp. De Bijenwolf is een solitair levende graafwesp die zich voedt met nectar en stuifmeel. Voor de opkweek van het broednest vangt de Bijenwolf honingbijen, die fijngekauwd aan de larven gevoederd worden als eiwitbron. Er wordt ook een voorraad van bijenlichamen aangelegd. Ze maken hun nest in zandige bodem waarin ze naast elkaar gelegen kamertjes voorzien. Uit hun voelsprieten scheiden ze een antibiotica af dat in de opgeslagen voedselvoorraad aangebracht wordt. Deze antibiotica verhinderd dat het voedsel zou aangetast worden door schimmels. De broedruimte wordt nooit meerdere malen gebruikt. Hierdoor wordt er vermeden dat ziektekiemen een volgende generatie zou besmetten. De antibiotica bestaat uit een cocktail van meerdere substanties die werkzaam zijn tegen verschillende schimmels. Ondanks de alarmkreten, destijds, zijn er nog steeds bijen en bijenwolven aanwezig in zanderige bodems. Waarom horen we er nu niets over? Of waren het enkele paniekzaaiers die meenden iets ontdekt te hebben? En krijgen we een herhaling van de verhalen 37
maar nu met de Hoornaar in de hoofdrol? Al deze beesten leven al vele duizenden jaren naast mekaar, lang voor de mens er was die vandaag klaarwakker meent er iets te moeten aan doen! Waar zitten we met onze biodiversiteit?
Te koop Bij ons overleden bestuurslid, Marcel De Vis, is er nog wat imkersmaterieel: een slinger, bokalen, boeken en ander. Navragen bij zijn dochter te Blakenberg 2 te Merchtem op het nummer 0496 59 09 83 of jolbrechts@telenet.be
Algemene ledenvergadering, met nieuwjaarswensen, op zondag 20 januari 2019. Om 9.30 u. was het zo ver! We hadden afgesproken dat de bestuursleden van onze gilde wat vroeger zouden komen om het een en ander klaar te zetten. Alberic die voor de natjes en de droogjes zou zorgen, en ook voor de party tafels was er als eerste. Hij had wel geen tafels moeten meebrengen want in Het Bakhuis van het Spechtens hof zoals ze dat in Opwijk zeggen als ze het over Het Hof ten Hemelrijk hebben, waren die aanwezig. Een koelkast moesten we niet gebruiken want de buitentemperatuur flirtte met het vriespunt. Rond den tienen, zoals verwacht, kwamen de eerste nieuwjaarswensers met fris rode neuzen en oortjes, vergezeld van hun partners naar binnen. Onze Leon had ook nog een 38
zelfgebakken taart met echte Créme au Beurre mee – van een aangenaam smakende verrassing gesproken, dank u, Leon. Onze gildevlag, als waardevol icoon, stond zodanig opgesteld dat er niet naast kon gekeken worden! Het academisch kwartiertje in ere houdende vingen we aan met het welkomstwoord van de voorzitter, gevolgd door de bubbels en de fruitsappen die in hoge glazen werden rondgedeeld zodat er kon geklonken worden op het nieuwe jaar en op de onderlinge vriendschap. Hierna bracht onze voorzitter, ondersteunt met power point beelden samengesteld door onze Rudi een overzicht van de activiteiten gedurende het voorbije jaar, hier en daar aangevuld met een anekdote of een persoonlijke visie. Onze secretaris, Ria, legde aan de hand van het kasverslag, dat eerder door de toezichter Anna nagekeken en goedgekeurd werd, de financiële toestand van de gildekas open en bloot. Na een babbelmoment kwam het ernstig punt van de 2jaarlijkse bestuurs(her)verkiezing aan bod. Er waren drie uittredende bestuursleden: Tom De Pauw, Alberic Mertens en Gerd Van den Bergh, waarvan enkel Tom zich herverkiesbaar stelde. Er waren geen nieuwe kandidaten. Met handgeklap werd Tom herverkozen, voor 4 jaar, als bestuurslid van de Koninklijke Imkersgilde Neerbrabant. De uittredende bestuursleden werden bedankt voor hun inzet gedurende de voorbije jaren! Het nieuwe team is nu wat slanker maar zal echt enthousiast het jaarprogramma ten behoeve van de leden begeleiden en uitwerken. Vervolgens, weer ondersteund met power point beelden – en opgebouwd door Rudi – schetste de voorzitter het jaarprogramma voor 2019, dat goedgekeurd werd door de aanwezigen met een flink applaus, waarna er verder nagekeuveld werd. Ondertussen 39
deelde Ria, zoals een echte Kerstman, de door de gilde aangeboden petten met logo uit.
Het was al na den twaalven als de laatsten afscheid namen en er kon opgeruimd worden.
Tot volgend jaar! De verslaggever a.i. Jef Beuckelaers
40