Epitafium (płyta nagrobna) Jakuba Długonikla
Wojna trzydziestoletnia – konflikt trwający od 23 maja 1618 do 24 października 1648 roku pomiędzy protestanckimi państwami Świętego Cesarstwa Rzymskiego (I Rzeszy) wspieranymi przez inne państwa europejskie (takie jak Szwecja, Dania, Republika Zjednoczonych Prowincji, Francja) a katolicką dynastią Habsburgów. Mimo że wojna wynikła z przyczyn natury religijnej, jednym z powodów jej długiego trwania stało się dążenie mocarstw europejskich (nie tylko protestanckich) do osłabienia potęgi Habsburgów.
26
P
rzypuszcza się, że epitafium mogło
Jakub Długonikiel (Dluhonikel, Langnickel)
pierwotnie znajdować się w bytomskim
zmarł 16 maja 1629 roku. Pochodził z rodziny
kościele mariackim lub było umocowa-
często wzmiankowanej w dokumentach bytom-
ne w ścianie pierwszego drewnianego kościoła
skich oraz przekazach historycznych. Członko-
św. Małgorzaty. W 1660 roku wmurowano je
wie rodu w XVI i XVII wieku piastowali wysokie
w mensę ołtarza, który znalazł się w nowym
urzędy w mieście. Brzmienie nazwiska sugeru-
drewnianym kościele barokowym, konsekro-
je, że ich przodkowie mogli pochodzić z Czech
wanym w roku 1681. Prawdopodobnie w trakcie
lub Moraw. Jakub Długonikiel był człowiekiem
jego rozbiórki w 1880 roku płyta została potłu-
dość majętnym. Posiadał udział w działce gór-
czona, a część fragmentów zaginęła. Według
niczej w Tarnowskich Górach, udzielał wyso-
informacji z 1913 roku kawałki zgruchotanego
kich pożyczek, a w testamencie zostawił 100
epitafium zebrano i złożono staraniem Simo-
talarów na cele kościoła mariackiego i francisz-
na Machy, współtwórcy bytomskiego muzeum.
kańskiego. Pełnił funkcję nadwornego sędziego,
Wykonano drewnianą ramę, a ocalałe fragmen-
a w 1617 roku był burmistrzem Bytomia. Miał
ty połączono zaprawą wapienną i przeniesiono
żonę nieznanego imienia, z którą przeżył 30 lat.
do muzeum. W 1924 roku płyta wraz z innymi
To właśnie ona, wypełniając testament, sprawi-
pamiątkami z rozebranego kościoła znalazła
ła mu w 1637 roku płytę nagrobną.
się w drewnianym kościółku św. Wawrzyńca
W życiorysie Jakuba Długonikla jest rysa.
w parku miejskim. W latach 30. nagrobek z po-
Komisja Wykonawcza Wyższego Urzędu we
wrotem powędrował do bytomskiego muzeum,
Wrocławiu w składzie: Jakub Schichfucius, Wa-
a w 1985 roku został przejęty i trafił do zbiorów
cław Kamieński (starosta ziemski bytomski)
Miejskiego Domu Tradycji „UL” – wówczas od-
i Wacław von Oppersdorf 12 marca 1631 roku
działu Muzeum Górnośląskiego. Obecnie znaj-
oskarżyła go o zdradę – wpuszczenie do mia-
duje się w zbiorach Działu Historii MGB.
sta w lutym 1627 roku wojsk nieprzyjacielskich
