Mark Mazzetti เขียน นพดล เวชสวัสดิ์ แปล
กรุงเทพมหานคร ส�ำนักพิมพ์มติชน 2559
เจาะลึกสงครามลับ CIA • นพดล เวชสวัสดิ์ แปล
THE WAY OF THE KNIFE Copyright © 2013 by Mark Mazzetti. All rights reserved. Thai Language Copyright © 2016 by Matichon Publishing House. All rights reserved. Published by arrangement with The Wylie Agency (UK) Ltd. 17 Bedford Square, London WC1B 3JA, UK พิมพ์ครั้งแรก : สำ�นักพิมพ์มติชน, มีนาคม 2559 ราคา 300 บาท ข้อมูลทางบรรณานุกรม มาซเซ็ตติ, มาร์ก. ซีไอเอ : เจาะลึกสงครามลับ CIA. กรุงเทพฯ : มติชน, 2559. 376 หน้า. 1. สงคราม. I. นพดล เวชสวัสดิ์, ผู้แปล. II. ชื่อเรื่อง 355 ISBN 978 - 974 - 02 - 1482 - 3 ที่ปรึกษาส�ำนักพิมพ์ : อารักษ์ คคะนาท, สุพจน์ แจ้งเร็ว, สุชาติ ศรีสุวรรณ, ปิยชนน์ สุทวีทรัพย์, ไพรัตน์ พงศ์พานิชย์, นงนุช สิงหเดชะ
ผู้จัดการส�ำนักพิมพ์ : กิตติวรรณ เทิงวิเศษ • รองผู้จัดการส�ำนักพิมพ์ : รุจิรัตน์ ทิมวัฒน์, อพิสิทธิ์ ธีระจารุวรรณ บรรณาธิการบริหาร : สุลักษณ์ บุนปาน • บรรณาธิการส�ำนักพิมพ์ : พัลลภ สามสี หัวหน้ากองบรรณาธิการ : ทิมา เนื่องอุดม • บรรณาธิการเล่ม : นงนุช สิงหเดชะ พิสูจน์อักษร : ชัยรัตน์ เลิศรัตนาพร • กราฟิกเลย์เอาต์ : กิตติชัย ส่งศรีแจ้ง ออกแบบปก-ศิลปกรรม : ประภาพร ประเสริฐโสภา • ประชาสัมพันธ์ : สุชาดา ฝ่ายสิงห์ หากท่านต้องการสั่งซื้อหนังสือเล่มนี้จ�ำนวนมากในราคาพิเศษ เพื่อมอบให้วัด ห้องสมุด โรงเรียน หรือองค์กรการกุศลต่างๆ โปรดติดต่อโดยตรงที่ บริษัทงานดี จ�ำกัด โทรศัพท์ 0-2580-0021 ต่อ 3353 โทรสาร 0-2591-9012
www.matichonbook.com บริษัทมติชน จำ�กัด (มหาชน) : 12 ถนนเทศบาลนฤมาล ประชานิเวศน์ 1 เขตจตุจักร กรุงเทพฯ 10900 โทรศัพท์ 0-2580-0021 ต่อ 1235 โทรสาร 0-2589-5818 แม่พิมพ์สี-ขาวดำ� : กองงานเตรียมพิมพ์ บริษัทมติชน จำ�กัด (มหาชน) 12 ถนนเทศบาลนฤมาล ประชานิเวศน์ 1 เขตจตุจักร กรุงเทพฯ 10900 โทรศัพท์ 0-2580-0021 ต่อ 2400-2402 พิมพ์ที่ : โรงพิมพ์มติชนปากเกร็ด 27/1 หมู่ 5 ถนนสุขาประชาสรรค์ 2 ตำ�บลบางพูด อำ�เภอปากเกร็ด จังหวัดนนทบุรี 11120 โทรศัพท์ 0-2584-2133, 0-2582-0596 โทรสาร 0-2582-0597 จัดจำ�หน่ายโดย : บริษัทงานดี จำ�กัด (ในเครือมติชน) 12 ถนนเทศบาลนฤมาล ประชานิเวศน์ 1 เขตจตุจักร กรุงเทพฯ 10900 โทรศัพท์ 0-2580-0021 ต่อ 3350-3353 โทรสาร 0-2591-9012 Matichon Publishing House a division of Matichon Public Co., Ltd. 12 Tethsabannarueman Rd., Prachanivate 1, Chatuchak, Bangkok 10900 Thailand หนังสือเล่มนี้พิมพ์ด้วยหมึกที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม เพื่อปกป้องธรรมชาติ ลดภาวะโลกร้อน และส่งเสริมสุขภาวะที่ดีของผู้อ่าน
แด่ลินด์เซย์และแมกซ์
สารบัญ
ค�ำน�ำส�ำนักพิมพ์
ผู้เล่นส�ำคัญ บทน�ำ : สงครามไกลโพ้น 1 : ค�ำสั่งฆ่า 2 : การสมรสในหมู่สายลับ 3 : ใต้เสื้อคลุมและคมกริช 4 : สายลับของรัมส์เฟลด์ 5 : นกพิโรธ 6 : พัชตุนสายเลือดแท้ 7 : การหลอมรวมกัน 8 : สงครามตัวแทน 9 : ฐาน CIA 10 : เกมไร้พรมแดน 11 : ผู้เฒ่าคืนถิ่น 12 : คมมีดผ่าตัด 13 : ช่วงชิงส่วนแบ่งในแอฟริกา
6 8 15 23 37 53 72 91 107 119 139 154 174 190 210 233
14 : แผนลับคลี่คลาย 15 : นายแพทย์กับชีค 16 : พวยเพลิงจากฟากฟ้า บทส่งท้าย : สายลับในโลกหรรษา
251 272 290 312
333 338 340 370 374 375
ค�ำขอบคุณของผู้เขียน หมายเหตุเกี่ยวกับแหล่งข่าว หมายเหตุ บรรณานุกรม เครดิตภาพถ่าย เกี่ยวกับผู้เขียน
ค�ำน�ำส�ำนักพิมพ์
เหตุการณ์วนิ าศกรรมสหรัฐครัง้ ร้ายแรงทีส่ ดุ เมือ่ วันที ่ 11 กันยายน 2001 หรือที่เรียกกันว่า 9/11 ซึ่งกลุ่มอัลกออิดะห์ภายใต้บัญชาการของ โอซามา บิน ลาเดน จี้เครื่องบินโดยสารขับพุ่งชนตึกเวิลด์เทรดเซ็นเตอร์ ในนิวยอร์กและตึกเพนตากอน จนท�ำให้มผี เู้ สียชีวติ เกือบ 3,000 คน ส่งผล ให้อเมริกาทุ่มงบประมาณมหาศาลเพื่อปราบกลุ่มอัลกออิดะห์ให้สิ้นซาก ที่ส�ำคัญกว่านั้น การควานหาตัวระดับแกนน�ำอัลกออิดะห์เพื่อมา ส�ำเร็จโทษ น�ำมาซึ่งการเปลี่ยนแปลงรูปโฉมการท�ำสงคราม ทั้งนี้ก็เพื่อ ให้ปฏิบัติการได้ง่ายขึ้นโดยไม่ต้องพึ่งพาหรือขออนุญาตรัฐบาลประเทศ ที่ต้องสงสัยว่าเป็นแหล่งกบดานของกลุ่มก่อการร้าย การล่ า อั ล กออิ ด ะห์ จ�ำเป็ น ต้ อ งมี ข ่ า วกรองชั้ น ดี เ พื่ อ หาเบาะแส ขณะเดียวกันก็ต้องมีทีมล่าสังหาร-เครื่องมือที่ทรงประสิทธิภาพ เพื่อให้ มัน่ ใจว่าจะเด็ดหัวศัตรูได้แม่นย�ำและทันท่วงที ด้วยเหตุนจี้ งึ มีการยกเครือ่ ง การท�ำงานของเพนตากอนและ CIA ขนานใหญ่ ทีน่ า่ ทึง่ กว่านัน้ คือเกือบจะ กลายเป็นว่าทั้งสองหน่วยงานนี้สลับหน้าที่กัน โดยแต่เดิมเพนตากอนรับ ผิดชอบงานด้านการทหาร การรบ ส่วน CIA ก็เพียงแต่หาข่าวกรอง 6
The Way of the Knife
บัดนี้กลายเป็นว่า CIA กลายเป็นหน่วยงานที่ท�ำหน้าที่ล่าสังหาร ส่วนเพนตากอนกลับต้องมาท�ำงานสายลับ CIA กลายเป็นหน่วยล่าสังหาร ที่ได้รับมอบอ�ำนาจโดยตรงจากประธานาธิบดีอย่างที่ไม่เคยเป็นมาก่อน และพร้อมกันนั้นเครื่องมือสังหารใหม่จึงถูกคิดค้นขึ้น...มันคือโดรนหรือ อากาศยานไร้คนขับติดอาวุธ การมีโดรนสังหารท�ำให้อเมริกาเกือบจะปฏิบตั กิ ารได้อย่างเสรีเหนือ น่านฟ้าของประเทศทีส่ งสัยว่าเป็นแหล่งหลบซ่อนของผูก้ อ่ การร้าย สามารถ ท�ำสงครามในดินแดนที่สหรัฐไม่ได้ประกาศสงครามด้วยอย่างง่ายดาย เนื่องจากไม่ได้ใช้กองก�ำลังทหารเข้าไปยึดครองหรือเหยียบดินแดนของ ประเทศนัน้ ทีส่ �ำคัญคือไม่เปลืองค่าใช้จา่ ย เพราะไม่ตอ้ งใช้ก�ำลังพลเข้าไป ยึดครอง เพียงแค่กดรีโมตจากฟากฟ้า จรวดสังหารที่ติดตั้งไว้กับโดรน ก็สามารถเด็ดหัวเป้าหมายได้ทันที หนังสือเจาะลึกสงครามลับ CIA เผยให้เห็นรูปแบบใหม่ในการท�ำ สงครามของสหรัฐที่อ�ำนวยให้สหรัฐท�ำสงครามได้ง่ายขึ้น ทั้งยังเผยให้เห็น ปฏิบตั กิ ารลับด�ำมืดของสหรัฐในทุกซอกมุมของโลก โดยไม่ค�ำนึงถึงวิธกี าร หรือหลักการหลายอย่างทีอ่ เมริกามักแสดงให้โลกภายนอกเห็นว่าตนยึดมัน่ ในฐานะประเทศแม่แบบประชาธิปไตย อ่านแล้วรับรองว่าต้องอึ้ง!! ส�ำนักพิมพ์มติชน
เจาะลึกสงครามลับ CIA
7
ผู้เล่นส�ำคัญ
ส�ำนักงานข่าวกรองกลางสหรัฐ (CIA)
ชาร์ลส์ แอลเลน ผู้ช่วยผู้อ�ำนวยการฝ่ายรวบรวมข่าว 1998-2005 เจ. โคเฟอร์ แบล็ก ผู้อ�ำนวยการศูนย์ต่อต้านผู้ก่อการร้าย (Counterterrorist Center - CTC) 1999-2002 เดนนิส แบลร์ ผูอ้ �ำนวยการร่วมฝ่ายสนับสนุนการทหาร 1995-1996, ผู้อ�ำนวยการข่าวกรองแห่งชาติ 2009-2010 ริ ช าร์ ด บลี หัวหน้าส�ำนักงานอะเล็ก (หน่วยบิน ลาเดนแห่งศูนย์ ต่อต้านผู้ก่อการร้าย) 1999-2001 วิลเลี่ยม เคซีย์ ผู้อ�ำนวยการ 1981-1987 ดเวน ‘ดิวอี้’ แคลร์ริดจ์ เจ้าหน้าที่ปฏิบัติการและผู้ก่อตั้งศูนย์ต่อต้าน ผู้ก่อการร้าย เรย์มอนด์ เดวิส ผูร้ บั สัญญาจ้างจาก CIA ถูกจับในปากีสถานปี 2011 พอร์เตอร์ กอสส์ ผู้อ�ำนวยการ 2004-2006 โรเบิรต์ เกรเนียร์ หัวหน้าส�ำนักงานอิสลามาบัด 1999-2002, ผูอ้ �ำนวย การศูนย์ต่อต้านการก่อการร้าย 2004-2006* ไมเคิล เฮย์เดน ผู้อ�ำนวยการ 2006-2009 สตีเฟ่น แคปป์ส รองผู้อ�ำนวยการ 2006-2010 * CTC เปลี่ยนชื่อจากศูนย์ต่อต้านผู้ก่อการร้าย (Counterterrorist Center) เป็น ศูนย์ต่อต้านการก่อการร้าย (Counterterrorism Center) ในปี 2005 ซึ่งเนื้อหาใน บทต่อๆ ไปจะเรียกศูนย์ต่อต้านการก่อการร้ายเท่านั้น 8
The Way of the Knife
อาร์ต เคลเลอร์ เจ้าหน้าที่ปฏิบัติการในปากีสถาน 2006 ไมก์ ผู้อ�ำนวยการ ศูนย์ต่อต้านการก่อการร้าย 2006 รอสส์ นิวแลนด์ เจ้าหน้าทีป่ ฏิบตั กิ ารในละตินอเมริกาและยุโรปตะวัน ออก ต่อมาเป็นเจ้าหน้าที่ระดับสูงในศูนย์บัญชาการ CIA ลีออน พาเน็ตตา ผู้อ�ำนวยการ 2009-2011 เจมส์ เพวิตต์ รองผู้อ�ำนวยการปฏิบัติการ 1999-2004 พลเอกเดวิด เพเทรอัส ผู้อ�ำนวยการ 2011-2012 ผู้บัญชาการกอง บัญชาการกลางสหรัฐอเมริกา 2008-2010 เอนริเก ปราโด เจ้าหน้าที่ปฏิบัติการ ท�ำงานในศูนย์ต่อต้านผู้ก่อการ ร้าย ต่อมาเป็นพนักงานของแบล็กวอเตอร์ บริษทั เอกชนในสหรัฐทีใ่ ห้การฝึก อบรมทางทหารและการรักษาความปลอดภัย โฮเซ โรดริเกซ ผู้อ�ำนวยการศูนย์ต่อต้านการก่อการร้าย 2002-2004, รองผู้อ�ำนวยการปฏิบัติการ 2004-2007 จอร์จ เทเน็ต ผู้อ�ำนวยการ 1997-2004 กระทรวงกลาโหม
โรเบิร์ต แอนดรูว์ส รักษาการผู้ช่วยรัฐมนตรีกลาโหมฝ่ายปฏิบัติการ และความขัดแย้งระดับต�่ำ 2001-2002 สตีเฟ่น แคมโบน รัฐมนตรีช่วยกลาโหมฝ่ายข่าวกรอง 2003-2007 ไมเคิล เฟอร์ลอง เจ้าหน้าทีก่ ลาโหมปฏิบตั กิ ารการข่าว สุดท้ายกลาย เป็นผู้ควบคุมดูแลงานปฏิบัติการสายลับเอกชน โรเบิร์ต เกตส์ รัฐมนตรีกลาโหม 2006-2011 พลเอกสแตนลีย ์ แม็กคริสตัล ผูบ้ ญ ั ชาการกองบัญชาการร่วมปฏิบตั ิ การรบพิเศษ (JSOC - Joint Special Operations Command) 20032008 พลเรือเอกวิลเลีย่ ม แม็กเรเวน ผูบ้ ญ ั ชาการกองบัญชาการร่วมปฏิบตั ิ การรบพิเศษ (JSOC) 2008-2011 พลเรือเอกไมเคิล มัลเล็น ประธานคณะเสนาธิการ 2007-2011 เจาะลึกสงครามลับ CIA
9
โทมัส โอ’คอนเนลล์ ผูช้ ว่ ยรัฐมนตรีกลาโหมฝ่ายปฏิบตั กิ ารพิเศษและ ความขัดแย้งระดับต�่ำ 2003-2006 ลีออน พาเน็ตตา รัฐมนตรีกลาโหม 2011-2013 โดนัลด์ รัมส์เฟลด์ รัฐมนตรีกลาโหม 2001-2006 ท�ำเนียบขาว
จอห์น เบรนแนน ผู้ช่วยประธานาธิบดีฝ่ายความมั่นคงภายในและ การต่อต้านการก่อการร้าย 2009-2013 ริชาร์ด คลาร์ก ผูป้ ระสานงานการต่อต้านการก่อการร้าย 1998-2001 ปากีสถาน
ชากิล อะฟรีดี แพทย์ชาวปากีสถานที่ได้รับการว่าจ้างให้เป็นสายลับ CIA พลโทมาห์มดุ อาห์เหม็ด ผูอ้ �ำนวยการใหญ่ส�ำนักงานข่าวกรองกลาง ปากีสถาน (ISI - Inter-Services Intelligence) 1999-2001 พลโทอาลี จาน ออรัคไซ แม่ทัพภาคปากีสถาน รับผิดชอบพื้นที่ ชนเผ่าของรัฐบาลกลาง (FATA - Federally Administered Tribal Areas) เรย์มอนด์ เดวิส ผู้รับสัญญาจ้างจาก CIA ถูกจับที่เมืองละฮอร์ ปากีสถานในปี 2011 พลโทเอห์ซาน อุล ฮัค ผูอ้ �ำนวยการใหญ่ขา่ วกรองกลาง 2001-2004 จาลาลุดดิน ฮัคคานี ผู้น�ำเครือข่ายอาชญากรรม มีฐานที่มั่นอยู่ใน พื้นที่ชนเผ่าและน�ำกองก�ำลังโจมตีทหารอเมริกันในอัฟกานิสถาน พลเอกอัชฟาค ปาร์เวซ คายานี ผู้อ�ำนวยการใหญ่ข่าวกรองกลาง 2004-2007, เสนาธิการกองทัพบก 2007 ไบตุลเลาะห์ เมห์ซดุ ผูน้ �ำตอลิบนั ปากีสถาน หลังเน็ค มูฮมั หมัด วาซีร์ เสียชีวิต พลจัตวาอาซาด มูนีร์ หัวหน้าส�ำนักงาน ISI ในเปชวาร์ 2001-2003 10
The Way of the Knife
คาเมรอน มันเตอร์ เอกอัครราชทูตสหรัฐประจ�ำอิสลามาบัด 20102012 พลโทอาห์มัด ชูจา ปาชา ผู้อ�ำนวยการใหญ่ข่าวกรองกลาง 20082012 ฮาฟิซ มูฮัมหมัด ซาอีด หัวหน้ากลุ่มลาชการ์-อี-ไทบา (กองทัพแห่ง ความบริสุทธิ์) เน็ค มูฮัมหมัด วาซีร์ ผู้น�ำตอลิบันปากีสถานในพื้นที่ชนเผ่า เยเมน
อิบราฮิม อัล-อาซิรี เจ้าแห่งการสร้างระเบิดของอัลกออิดะห์ในคาบ สมุทรอาหรับ (AQAP - al Qaeda in the Arabian Peninsula) อับดุลเราะห์มาน อัล-เอาว์ลากี ลูกชายของอันวาร์ อัล-เอาว์ลากี อันวาร์ อัล-เอาว์ลากี นักเทศน์หัวรุนแรงสัญชาติอเมริกัน สมาชิก กลุ่ม AQAP อาลี อับดุลเลาะห์ ซาเลห์ ประธานาธิบดี 1990-2012 โซมาเลีย
อาเด็น ฮาชิ ฟาราห์ เอโร ผู้น�ำกลุ่มอัล-ชาบับยุคแรก ชี ค ฮั ส ซั น ดาฮี ร ์ อาเวย์ ส ผู้น�ำกลุ่มสหภาพศาลอิสลาม (ICU Islamic Courts Union) มิเชล ‘อะมิรา’ บัลลาริน นักธุรกิจอเมริกนั และผูร้ บั สัญญาว่าจ้างจาก รัฐบาลสหรัฐ ซาเลห์ อาลี ซาเลห์ นาบาห์น สมาชิกกลุ่มอัลกออิดะห์หน่วยแอฟริกาตะวันออกชาวเคนยา ถูกฆ่าในปี 2009 พันธมิตรเพื่อฟื้นฟูสันติภาพและต้านการก่อการร้าย (ARPCT Alliance for the Restoration of Peace and Counterterrorism) กลุ่ม กองก�ำลังโซมาเลียที่ CIA หนุนหลัง อัล-ชาบับ (‘ผู้เยาว์’) กองก�ำลังติดอาวุธของสหภาพศาลอิสลาม เจาะลึกสงครามลับ CIA
11
บทน�ำ : สงครามไกลโพ้น
“งานข่าวกรองชั้นดีตามที่กองการควบคุมเทศน์บ่อยๆ คือค่อยเป็นค่อยไปทีละน้อยทีละนิดและนุ่มนวล นักล่าหนังหัวเป็นข้อยกเว้นตามกติกาของเขาเอง พวกนี้ห่างไกลความเนิบช้าและนุ่มนวล...” จอห์น เลอ คาเร, Tinker, Tailor, Soldier, Spy
ต�ำรวจปากีสถานลากตัวสายลับอเมริกันร่างใหญ่เข้าไปในห้องสอบ
ปากค�ำที่แออัด ท่ามกลางเสียงเซ็งแซ่ของมือถือและการพูดคุยโหวกเหวก ไปมาของต�ำรวจทั้งภาษาอูรดู ปัญจาบ และอังกฤษ พนักงานสอบสวน พยายามรีดข้อเท็จจริงของคดีนี้ “อเมริกา แกมาจากอเมริกา?” “ใช่” “แกมาจากอเมริกา และแกสังกัดสถานทูตอเมริกัน?” “ใช่” เสียงกระวนกระวายใจของชายอเมริกันดังกลบเสียงรอบข้าง “หนังสือเดินทางของผมอยู่ที่เกิดเหตุ ผมหยิบให้ต�ำรวจดู...น่าจะอยู่ที่ไหน สักแห่ง ผมท�ำหาย” ในวิดีโอบันทึกการสอบสวนกระตุกๆ แสดงภาพชายอเมริกันล้วง เข้าไปในเชิ้ตสักหลาดอ่อนตาหมากรุก ล้วงตราสัญลักษณ์แสดงตนที่ห้อย บนสายคล้องคอออกมา หนึง่ ในหลักฐานไม่กอี่ ย่างทีเ่ ขารักษาไว้ได้หลังเกิด ความโกลาหลท่ามกลางการจราจรวุ่นวาย เจาะลึกสงครามลับ CIA
15
“นี่ตราเก่า นี่อิสลามาบัด” เขายื่นตราให้คนอีกฟากโต๊ะดู จากนั้น พลิกไปทีต่ ราล่าสุดเพือ่ พิสจู น์วา่ เขาท�ำงานให้สถานกงสุลอเมริกนั ในละฮอร์ เสียงโทรศัพท์ดงั ขึน้ ต�ำรวจนายหนึง่ รับสายและรายงาน “เราจับตัว คนจากสถานทูตมา ผมจะโทร.กลับ” การสอบปากค�ำด�ำเนินต่อไป “แกท�ำงานที่สถานกงสุลใหญ่ในละฮอร์?” “ใช่” “ต�ำแหน่ง...” “ผม ผมท�ำงานเป็นที่ปรึกษาที่นั่น” “ที่ปรึกษา?” คนอีกฟากโต๊ะแคลงใจ นิ่งคิดชั่วครู่ ก่อนพ่นภาษา อูรดูถามต�ำรวจอีกคน “ชื่ออะไร?” “เรย์มอนด์ เดวิส” ต�ำรวจคนนั้นตอบ “เรย์มอนด์ เดวิส” ชายอเมริกันยืนยัน “ขอนั่งได้ไหม?” “เชิญนั่ง เอาน�้ำไหม?” ต�ำรวจถาม “มีสักขวดไหมครับ?” เดวิสถาม ต�ำรวจอีกคนในห้องหัวเราะ “แกต้องการน�้ำ?” เขาถาม “ไม่มีเงิน ก็ไม่มีน�้ำ” จากด้านหลังเก้าอี้ที่เดวิสนั่ง ต�ำรวจอีกคนเดินเข้ามาในห้อง สอบ ถามความคืบหน้า “มันเข้าใจเรื่องทั้งหมดไหม? มันเพิ่งฆ่าคนตายสองคน?” เรย์มอนด์ แอลเลน เดวิส อดีตนักอเมริกนั ฟุตบอลและนักมวยปล�ำ้ ดาวรุ่งสมัยมัธยมปลายจากรัฐเวอร์จิเนีย สมาชิกปลดเกษียณแห่งหน่วย กรีนเบเรต์ของกองทัพบก เคยเป็นทหารรับจ้างของบริษัทเอกชน ‘แบล็ก วอเตอร์ ยูเอสเอ’ ครัง้ หนึง่ และบัดนีเ้ ป็นสายลับ CIA ในปากีสถาน หลาย ชั่วโมงก่อนหน้านั้น เขาแทรกร่างใหญ่ยักษ์เบียดอยู่หลังพวงมาลัยรถ ฮอนด้าซีวกิ สีขาว ขับฝ่าการจราจรแออัดในละฮอร์ มหานครใต้ปกครองของ จักรวรรดิโมกุล, ซิกข์ และอังกฤษในอดีต ละฮอร์เป็นศูนย์กลางวัฒนธรรม 16
The Way of the Knife
และภูมิปัญญาของปากีสถาน แต่เกือบ 10 ปีที่ผ่านมามหานครแห่งนี้ ล่อแหลมต่อการตกเป็นสนามรบของสงครามลับอเมริกาในปากีสถาน ลุถึงปี 2011 แผนที่กองก�ำลังอิสลามในปากีสถานถูกวาดขึ้นใหม่ กลุ่มเล็กก๊กย่อยที่แทบไม่เคยติดต่อกัน บัดนี้หันมาผนึกก�ำลังกันเพื่อให้ รอดพ้นการถล่มด้วยโดรนของ CIA ในเทือกเขาตะวันตก กองก�ำลังที่เคย ทุ่มเทรบรากับอินเดีย ขณะนี้เอนเอียงมาใกล้อัลกออิดะห์และองค์กรอื่น ที่กระเหี้ยนกระหือรืออยากท�ำญิฮาดหรือสงครามศักดิ์สิทธิ์ทั่วทุกมุมโลก บางกลุ่มหยั่งรากลึกในละฮอร์ ด้วยเหตุผลนี้เองที่เรย์มอนด์ เดวิสกับทีม CIA ออกปฏิบัติการจากเซฟเฮาส์ในเมือง แต่ตอนนี้เดวิสนั่งอยู่ที่สถานีต�ำรวจละฮอร์ เพราะยิงคนดิ้นกลาง ถนน ชายหนุม่ สองคนพร้อมปืนในมือขีม่ อเตอร์ไซค์สดี ำ� แทรกเข้ามาในแถว รถยนต์ จักรยาน และรถลาก พุ่งตรงมาหาฮอนด้าซีวิกของเขา เดวิสดึง ปืนกล็อกออกมากระหน�ำ่ ยิงทะลุกระจกหน้าจนแตกกระจาย กระสุนก�ำมือ ใหญ่เจาะเข้าท้อง แขน และส่วนอื่นบนร่างกายชายคนแรก ขณะอีกคน ก�ำลังหลบหนี เดวิสเปิดประตูรถ ยิงตามไปอีกหลายนัดเข้าแผ่นหลัง เขาวิทยุขอความช่วยเหลือจากสถานกงสุลอเมริกัน ไม่กี่นาทีรถ โตโยต้าแลนด์ครูสเซอร์โผล่มาให้เห็น แล่นสวนเข้ามาในช่องการเดินรถ ทางเดียว แล้วชนหนุ่มปากีสถานตายไปหนึ่ง ทิ้งเรย์มอนด์ เดวิสให้ยืน โดดเดี่ยวกลางถนน สมบัติส่วนตัวกระจายเกลื่อนรถฮอนด้าซีวิก ไม่ว่าจะ เป็นหน้ากากไอ้โม่งสีด�ำ กระสุนราว 100 นัด เศษผ้าที่เป็นผืนธงสหรัฐ โทรศัพท์มือถือที่มีภาพแอบถ่ายฐานที่ตั้งค่ายทหารปากีสถาน ไม่กี่วันหลังเกิดเรื่องวุ่นวายกลางถนน ผู้อ�ำนวยการ CIA โกหก เจ้าพ่อสายลับปากีสถานทางโทรศัพท์ ปฏิเสธว่าเรย์มอนด์ เดวิสไม่ได้ ท�ำงานให้ CIA ประธานาธิบดีบารัค โอบามาไม่แสดงความชัดเจนถึงบท บาทของเดวิสในการแถลงข่าวต่อสื่อมวลชน เรียกร้องเพียงแค่ “ให้ปล่อย ตัวนักการทูตของเราในปากีสถาน” หัวหน้าส�ำนักงาน CIA ในอิสลามาบัด ซึ่งเพิ่งเดินทางมาถึงไม่กี่วันก่อนการยิงกันกลางถนน มีปากเสียงรุนแรงกับ เจาะลึกสงครามลับ CIA
17
ทูตอเมริกัน โดยยืนยันว่าสหรัฐจะต้องไม่ต่อรอง ไม่ยอมแลกสิ่งใดกับการ ปล่อยตัวเดวิส เขาบอกกับทูตว่าเกมในปากีสถานเปลี่ยนไปแล้ว ความ สัมพันธ์ฉันมิตรในความร่วมมือสายลับระหว่าง CIA กับปากีสถานผ่านพ้น ไปแล้ว นับแต่นไี้ ป การท�ำงานทุกเรือ่ งจะต้องใช้ ‘กติกามอสโก’* วิถสี ายลับ เหี้ยมเกรียมดุดันที่ไม่ได้บัญญัติไว้เป็นลายลักษณ์อักษร เหมือนที่ปฏิบัติ ต่อข้าศึกศัตรูในช่วงสงครามเย็น เหตุดวลปืนโชกเลือดจึงเป็นการยืนยันทฤษฎีสมคบคิดทั้งหมดที่ลือ ไปทัว่ ตัง้ แต่ในตลาดจอแจไปจนถึงผูม้ อี ำ� นาจในรัฐบาลปากีสถาน นัน่ ก็คอื สหรัฐอเมริกาส่งกองทัพลับเข้ามาในปากีสถาน กระจายอยู่ทุกหัวระแหง หว่านโปรยความวุ่นวายโกลาหลและความรุนแรง อันเป็นส่วนหนึ่งของ สงครามลับสหรัฐในประเทศนี้ ภรรยาเหยื่อกระสุนของเดวิส เชื่อแน่ว่า มือปืนที่คร่าชีวิตสามีจะไม่มีวันได้รับโทษ เธอจึงกลืนยาเบื่อหนูฆ่าตัวตาย แต่การไล่ยิงกันกลางถนนของเดวิสฉายให้เห็นเรื่องใหญ่กว่านั้น อดีตทหารหน่วยรบพิเศษกรีนเบเรต์ผรู้ บั จ้าง CIA ล่าหัวมนุษย์ในปากีสถาน รายนี้ เป็นโฉมหน้าใหม่ขององค์กรสายลับอเมริกันที่เปลี่ยนแปลงไปหลัง ความขั ด แย้ ง นานนั บ ทศวรรษของการสู ้ ร บในพื้ น ที่ ห ่ า งไกลนอกเขตที่ ประกาศสงคราม ไม่มีการท�ำจารกรรมรูปแบบดั้งเดิมที่ต้องทุ่มเทเวลา และพลังงานสืบความลับของรัฐบาลชาติอื่นอีกต่อไปแล้ว...ส�ำนักงาน ข่าวกรองกลางสหรัฐ (CIA) กลายเป็นเครื่องจักรกลสังหาร เป็นองค์กร ที่หมกมุ่นอยู่กับการไล่เด็ดหัวมนุษย์ ขณะที่ CIA พลิกมารับภารกิจที่เคยเป็นของทหาร สายลับกลาย มาเป็นทหาร การพลิกบทบาทในทางกลับกันก็เกิดขึน้ ด้วย กองทัพอเมริกนั แทรกซึมเข้าสู่นโยบายต่างประเทศลับของรัฐบาล ชุดปฏิบัติการพิเศษ ท�ำภารกิจสายลับที่วอชิงตันไม่เคยคาดฝันในช่วงหลายปีก่อนเหตุการณ์ 9/11 (11 กันยายน 2001) ก่อนเหตุการณ์เครื่องบินพุ่งชนตึกเวิลด์เทรด ในวันที่ 11 กันยายน เพนตากอนแทบจะไม่ท�ำงานสายลับ และ CIA ก็ไม่ 18
The Way of the Knife
ได้รับอนุญาตให้ล่าสังหาร แต่หลายปีหลังเหตุการณ์ 9/11 ทั้งทหารและ CIA ลงมือทัง้ สองอย่าง ศูนย์งานข่าวกรองทหารผุดขึน้ มาเพือ่ รองรับปฏิบตั ิ การสงครามอเมริกันแนวใหม่ ประวัตศิ าสตร์การสูร้ บในอัฟกานิสถานและอิรกั เป็นทีท่ ราบกันดีแล้ว แต่ 10 ปีเศษที่ผ่านมา สงครามลับทั้งแยกและคู่ขนานกันด�ำเนินไปอย่าง เข้มข้น สะท้อนด้านมืดของ ‘มหาสงคราม’ ทีส่ หรัฐเปิดฉากขึน้ หลังการโจมตี 9/11 ในสงครามในเงามืดไล่ลา่ ศัตรูทวั่ ทุกมุมโลก สหรัฐเสาะหาและเข่นฆ่า ด้วยหุน่ ยนต์สงั หารและหน่วยรบพิเศษ ว่าจ้างเอกชนให้วางเครือข่ายสายลับ พึ่งพาผู้น�ำเผด็จการใจโลเล เครือข่ายสายลับที่เชื่อใจไม่ได้ และกองก�ำลัง ผสมทีเ่ ป็นตัวแทน ในสถานทีท่ ไี่ ม่อาจส่งกองทัพสหรัฐเข้าไป จะมีคนพิลกึ ๆ โผล่มาท�ำหน้าทีแ่ ทน ไม่วา่ จะเป็นเจ้าหน้าทีเ่ พนตากอนสิงห์อมควัน จับมือ กับสายลับ CIA ประวัติด่างพร้อยจากการซื้อขายอาวุธอิหร่าน-คอนทรา ไปจนถึงปฏิบัติการสายลับนอกต�ำราในปากีสถาน และทายาทสาวจาก แดนม้าแข่งในเวอร์จิเนีย ผู้หมกมุ่นฝังใจกับการสู้รบในโซมาเลีย ที่รบเร้า เพนตากอนให้ว่าจ้างเธอออกล่าหัวอัลกออิดะห์ในประเทศนั้น สงครามลับแพร่ลามข้ามหลายทวีป จากเทือกเขาในปากีสถาน ไปจนถึงทะเลทรายในเยเมนและแอฟริกาเหนือ จากการสูร้ บแย่งชิงอ�ำนาจ ของชนเผ่าในโซมาเลียไปจนถึงป่าทึบในฟิลปิ ปินส์ สงครามลับถูกวางราก ฐานโดยประธานาธิบดีหวั อนุรกั ษนิยมจากพรรครีพบั ลิกนั โดยมีประธานาธิบดีหัวเสรีจากพรรคเดโมแครตที่โอบรับมรดกนี้ต่อมาด้วยความลุ่มหลง ประธานาธิบดีบารัค โอบามา มองว่าสงครามลับเป็นทางเลือกแทนสงคราม แบบเดิมที่ใช้โค่นล้มรัฐบาลของประเทศต่างๆ ซึ่งยืดเยื้อและเสียค่าใช้จ่าย สูง อีกทัง้ ต้องใช้กองก�ำลังอเมริกนั เข้ายึดครองนานหลายปี จากค�ำบอกเล่า ของจอห์น เบรนแนน หนึ่งในที่ปรึกษาใกล้ชิดประธานาธิบดีที่สุด ซึ่งบารัค โอบามาเลือกให้ควบคุมดูแลการท�ำงานของ CIA กล่าวว่า แทนที่จะใช้ ‘ค้อน’ อเมริกากลับหันมาใช้ ‘มีดผ่าตัด’ การเปรียบเปรยดังกล่าวบ่งบอกว่าสงครามแบบใหม่ไม่สิ้นเปลือง เจาะลึกสงครามลับ CIA
19
ต้นทุน ไม่เสี่ยงต่อความผิดพลาดหละหลวม...ราวการผ่าตัดชนิดไร้ผล แทรกซ้อน แต่ความเป็นจริงหาเป็นเช่นนั้นไม่ วิถีแห่งมีด (ผ่าตัด) สร้าง ศัตรูหน้าใหม่ได้มากพอกับศัตรูที่ถูกก�ำจัดทิ้ง กลายเป็นการเพาะบ่มความ เกลียดแค้นชิงชังในมวลหมู่อดีตพันธมิตร ท�ำลายเสถียรภาพความมั่นคง แม้ประสงค์จะน�ำความสงบเป็นระเบียบไปก�ำราบความวุ่นวายโกลาหล วิธีการนี้ท�ำให้กระบวนวิธีที่สหรัฐเข้าสู่สงครามในฐานะประเทศเอกราช เกิดลัดวงจร ทั้งยังเปลี่ยนประธานาธิบดีสหรัฐให้กลายเป็นผู้พิพากษา ตัดสินชี้เป็นชี้ตายมนุษย์คนหนึ่งคนใดในดินแดนไกลโพ้น วิถีแห่งมีด ประสบความส�ำเร็จล้นหลาม รวมไปถึงการปลิดชีวิตโอซามา บิน ลาเดน และกลุ่มคนวงในใกล้ชิดที่สุด แต่ก็เป็นการลดมาตรฐานการท�ำสงคราม ให้ต�่ำลง เพราะบัดนี้ สหรัฐออกปฏิบัติการล่าสังหารใกล้ไกลทั่วโลกมาก กว่าช่วงเวลาไหนๆ ในประวัติศาสตร์ เนื้อหาที่ท่านจะได้อ่านต่อไปนี้เป็น เรื่องราวการทดลองที่กระท�ำต่อเนื่องยาวนานกว่า 10 ปี และผลลัพธ์ที่ส่ง ตรงจากห้องปฏิบัติการ
เซอร์รชิ าร์ด เดียร์เลิฟเล็งเห็นอนาคตหลังเหตุการณ์ 9/11 เพียงไม่กี่
สัปดาห์ หัวหน้าหน่วยสืบราชการลับอังกฤษ (MI6) เดินทางมายังสหรัฐ พร้อมเจ้าหน้าที่ระดับสูงของ MI6 เพื่อแสดงความเป็นน�้ำหนึ่งใจเดียวของ สหราชอาณาจักรในฐานะพันธมิตรแนบแน่นที่สุดของสหรัฐ เดียร์เลิฟ เดินทางมาถึงศูนย์บญ ั ชาการ CIA ในแลงลีย ์ รัฐเวอร์จเิ นีย แจ้งข่าวเป็นการ ส่วนตัวให้ CIA ทราบว่า MI6 พร้อมส่งมอบข้อมูลของอัลกออิดะห์ทั้งหมด ที่มีอยู่ให้ CIA สายลับอังกฤษสอนศาสตร์มืดแห่งการจารกรรมให้สหรัฐตั้งแต่ช่วง สงครามโลกครั้งที่ 2 แต่ครูกับศิษย์แยกทางกันเดินมาเนิ่นนานแล้ว ในปี 1943 หนึ่งในสมาชิกผู้อ�ำนวยการปฏิบัติการพิเศษของวินสตัน เชอร์ชิล บ่นว่า “นิสยั คนอเมริกนั ต้องการผลลัพธ์รวดเร็วหวือหวา ในขณะทีน่ โยบาย อังกฤษพูดถึงผลระยะยาว คืบเคลื่อนไปทีละน้อยทีละนิด” เขาชี้ให้เห็นถึง 20
The Way of the Knife
ภัยอันตรายของยุทธวิธีที่ส�ำนักงานยุทธวิธีด�ำเนินการ (OSS) หน่วยงาน บรรพบุรุษของ CIA พึ่งการระเบิดคลังแสง ตัดสายโทรศัพท์ และวางทุ่น ระเบิดดักทางล�ำเลียงของข้าศึก เขาเตือนว่าคนอเมริกนั มีเงินมากกว่าสมอง ‘การเล่นบทคาวบอยกับอินเดียนแดง’ ของ OSS รังแต่จะสร้างปัญหาให้ พันธมิตร เดียร์เลิฟเติบใหญ่มาในขนบสายลับอังกฤษสุดคลาสสิก จบการ ศึกษาจากควีนส์คอลเลจ มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์ ซึ่งเป็นแหล่งเพาะบ่ม สายลับ เข้ารับราชการประจ�ำในต่างประเทศทั้งแอฟริกา ยุโรป และวอชิงตัน เขาใช้รหัสประจ�ำตัวว่า C และใช้หมึกสีเขียวตามธรรมเนียมเซ็น เอกสารภายในเหมือนเช่นผูน้ ำ� MI6 คนก่อนๆ ไม่นานนักหลังจากเครือ่ งบิน นามเรียกขาน ASCOT-1 ร่อนลงในวอชิงตัน เดียร์เลิฟเข้าไปในศูนย์ตอ่ ต้าน การก่อการร้ายที่กองบัญชาการ CIA เจ้าหน้าที่ CIA ก�ำลังดูวิดีโอรถกระบะ มิตซูบิชิสีขาวแล่นไปบนถนนในปากีสถานบนจอภาพขนาดยักษ์ เดียร์เลิฟ ทราบว่าสหรัฐพัฒนาการท�ำสงครามด้วยรีโมตคอนโทรล แต่เขาไม่เคยเห็น โดรนสังหารในปฏิบัติการจริง หลายนาทีผ่านไป รถมิตซูบิชิถูกล็อกต�ำแหน่งด้วยเป้าตาวัวกลาง จอภาพ อึดใจถัดมา ขีปนาวุธวาบท่วมจอด้วยแสงขาวเจิดจ้า ไม่กี่วินาที หลังจากนั้นจอภาพแสดงให้เห็นซากรถกระบะในสภาพเหล็กหงิกงอไฟลุก ท่วม เดียร์เลิฟหันไปหาเจ้าหน้าที่ CIA ซึ่งรวมถึงรอสส์ นิวแลนด์ CIA คนเก่าคนแก่ที่เข้าร่วมโครงการพรีเดเตอร์ (Predator) ในฐานะผู้ควบคุม เมื่อหลายเดือนก่อนหน้านี้ เดียร์เลิฟฉีกยิ้มมุมปาก “ไม่ค่อยมีน�้ำใจนักกีฬาเลย ว่าไหม?”
เจาะลึกสงครามลับ CIA
21