กรุงเทพมหานคร ส�ำนักพิมพ์มติชน ๒๕๕๗
จักรยานพาไป ใจบอกทาง • ชาติ ภิรมย์กูล พิมพ์ครั้งแรก : ส�ำนักพิมพ์มติชน, สิงหาคม ๒๕๕๗ ราคา ๑๔๕ บาท
ข้อมูลทางบรรณานุกรม ชาติ ภิรมย์กุล. จักรยานพาไป ใจบอกทาง. กรุงเทพฯ : มติชน, ๒๕๕๗. ๑๘๔ หน้า. ๑. เรื่องสั้นไทย I. ชื่อเรื่อง ๘๙๕.๙๑๓๐๑ ISBN 978 - 974 - 02 - 1317 - 8 ที่ปรึกษาส�ำนักพิมพ์ : อารักษ์ ค คะนาท, สุพจน์ แจ้งเร็ว, สุชาติ ศรีสุวรรณ, ปิยชนน์ สุทวีทรัพย์, ไพรัตน์ พงศ์พานิชย์, นงนุช สิงหเดชะ ผู้จัดการส�ำนักพิมพ์ : กิตติวรรณ เทิงวิเศษ • รองผู้จัดการส�ำนักพิมพ์ : รุจิรัตน์ ทิมวัฒน์ บรรณาธิการบริหาร : สุลักษณ์ บุนปาน • บรรณาธิการส�ำนักพิมพ์ : พัลลภ สามสี ผู้ช่วยบรรณาธิการ : สุพรรณี สงวนพงษ์ • นักศึกษาฝึกงานแผนกกองบรรณาธิการ : อารักษ์ อารักษ์รัฐ พิสูจน์อักษร : ชัยรัตน์ เลิศรัตนาพร • กราฟิกเลย์เอาต์ : อัสรี เสณีวรวงศ์ ออกแบบปก : Littleblackoz.studio • ศิลปกรรม : อริญชย์ ลิ้มพานิช ประชาสัมพันธ์ : กานต์สินี พิพิธพัทธอาภา • นักศึกษาฝึกงานแผนกประชาสัมพันธ์ : ฐิมาภรณ์ โพธิ์ขวัญ หากท่านต้องการสั่งซื้อหนังสือเล่มนี้จ�ำนวนมากในราคาพิเศษ เพื่อมอบให้วัด ห้องสมุด โรงเรียน หรือองค์กรการกุศลต่างๆ โปรดติดต่อโดยตรงที่ บริษัทงานดี จ�ำกัด โทรศัพท์ ๐-๒๕๘๐-๐๐๒๑ ต่อ ๓๓๕๓ โทรสาร ๐-๒๕๙๑-๙๐๑๒
www.matichonbook.com บริษัทมติชนจ�ำกัด (มหาชน) : ๑๒ ถนนเทศบาลนฤมาล ประชานิเวศน์ ๑ เขตจตุจักร กรุงเทพฯ ๑๐๙๐๐ โทรศัพท์ ๐-๒๕๘๐-๐๐๒๑ ต่อ ๑๒๓๕ โทรสาร ๐-๒๕๘๙-๕๘๑๘ แม่พิมพ์สี-ขาวด�ำ : กองการเตรียมพิมพ์ บริษัทมติชน จ�ำกัด (มหาชน) ๑๒ ถนนเทศบาลนฤมาล ประชานิเวศน์ ๑ เขตจตุจักร กรุงเทพฯ ๑๐๙๐๐ โทรศัพท์ ๐-๒๕๘๐-๐๐๒๑ ต่อ ๒๔๐๐-๒๔๐๒ พิมพ์ที่ : โรงพิมพ์มติชนปากเกร็ด ๒๗/๑ หมู่ ๕ ถนนสุขาประชาสรรค์ ๒ ต�ำบลบางพูด อ�ำเภอปากเกร็ด นนทบุรี ๑๑๑๒๐ โทรศัพท์ ๐-๒๕๘๔-๒๑๓๓, ๐-๒๕๘๒-๐๕๙๖ โทรสาร ๐-๒๕๘๒-๐๕๙๗ จัดจ�ำหน่ายโดย : บริษัทงานดี จ�ำกัด (ในเครือมติชน) ๑๒ ถนนเทศบาลนฤมาล ประชานิเวศน์ ๑ เขตจตุจักร กรุงเทพฯ ๑๐๙๐๐ โทรศัพท์ ๐-๒๕๘๐-๐๐๒๑ ต่อ ๓๓๕๐-๓๓๕๓ โทรสาร ๐-๒๕๙๑-๙๐๑๒ Matichon Publishing House a division of Matichon Public Co., Ltd. 12 Tethsabannarueman Rd, Prachanivate 1, Chatuchak, Bangkok 10900 Thailand หนังสือเล่มนี้พิมพ์ด้วยหมึกที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม เพื่อปกป้องธรรมชาติ ลดภาวะโลกร้อน และส่งเสริมสุขภาวะที่ดีของผู้อ่าน
สารบัญ
ค�ำน�ำส�ำนักพิมพ์ ค�ำน�ำผู้เขียน
๖ ๙
๑. จักรยานเปลี่ยนชีวิต ๑๕ ๒. อารมณ์ฟินๆ ที่...กระเพาะหมู ๒๙ ๓. เชียงคาน สตูดิโอ (๑) ๔๕ ๔. เชียงคาน สตูดิโอ (๒) ๖๓ ๕. สุขบนหลังอาน (๑) ๗๙ ๖. สุขบนหลังอาน (๒) ๙๓ ๗. ชมวัด-ชิมกาแฟ สกลนคร-มุกดาหาร (๑) ๑๐๕ ๘. ชมวัด-ชิมกาแฟ สกลนคร-มุกดาหาร (๒) ๑๒๓ ๙. จักรยานพาไป ใจบอกทาง (๑) ๑๔๑ ๑๐. จักรยานพาไป ใจบอกทาง (๒) ๑๕๓ ๑๑. ชัยภูมิ-ภูมิใจ ๑๖๗ ประวัติผู้เขียน
๑๘๒
คำ�นำ�สำ�นักพิมพ์
คู่ใจ
เตรียมตัวให้พร้อม… “ชาติ ภิรมย์กุล” กลับมาเรียกเสียงฮาอีกครั้งพร้อมจักรยาน
คงปฏิเสธไม่ได้ว่าจักรยานก�ำลังเป็นที่นิยมอย่างมากใน ปัจจุบัน เป็นเครื่องออกก�ำลังกายที่เหมาะกับทุกเพศทุกวัย ตัว ช่วยประหยัดพลังงาน (และเงินในกระเป๋า) อีกด้วย นักปั่นจักรยานหลายคนบอกเป็นเสียงเดียวกัน… การปั่นจักรยานไม่เหมือนกับการขับขี่รถประเภทอื่น มันมี อิสระ เราจะหยุดที่ไหนก็ได้ที่เราอยากหยุด เข้าไปในที่ที่รถยนต์เข้า ไม่ได้ โดยเฉพาะที่ห่างไกลเกินกว่าขาทั้งสองของเราจะเดินไหว บนอานจักรยานคู่ใจ ชาติ ภิรมย์กุลพาท่องเที่ยวไปตาม ทางไม่มีถอย แน่นอนว่า...ยังคงยึดมั่นในการเป็นนักปั่น “สายกิน” แบบ แน่วแน่ 6
ชาติ ภิรมย์กุล
อิอิ
“จักรยานพาไป ใจบอกทาง” พาเราเที่ยวและกินเช่นเคย
เปิดเล่มด้วยเรื่อง “จักรยานเปลี่ยนชีวิต” เที่ยวเมืองเวียง จันทน์ ร่วมงานปั่นจักรยานสะพานมิตรภาพไทย–ลาวแห่งที่ ๑ เนื่องในโอกาสครบรอบ ๒๐ ปี พบคนที่มีใจรักจักรยาน...ประมาณ ว่า “อายุ” ไม่มีปัญหา! ใน “เชียงคาน สตูดิโอ ๑ และ ๒” คุณชาติตระเวนปั่นไปชิม ตามบ้านไม้เก่า ปั่นซ้ายที-ขวาที แวะนั่นแวะนี่บนถนนคนเดิน ในยามค�่ำคืน บรรยากาศย้อนอดีต ผู้คนเป็นมิตร เด็กๆ ยังร้องยัง เต้นกันอย่างแจ่มใส แล้วชาติยังได้ประเดิมจักรยานเสือหมอบครั้งแรก ณ เมือง มุกดาหาร (เล่าไว้ในเรื่อง “ชมวัด-ชิมกาแฟ สกลนคร-มุกดาหาร”) แม้ทักษะการปั่นจะยังอลวนแต่ไม่ถึงขั้นอลเวง ก็ยังสามารถพา เราเข้าวัดไหว้พระศักดิ์สิทธิ์ขึ้นชื่อประจ�ำเมือง กินของอร่อยๆ ที่มี ให้เลือกตั้งหลายเจ้าได้ ปิดเล่มกันที่ “ชัยภูมิ-ภูมิใจ” กินอาหารริมน�้ำตกตาดโตน ชมสโตนเฮนจ์เมืองไทย และเป็นส่วนหนึ่งในประเพณีท้องถิ่นใน ช่วงออกพรรษาในงาน “บุญกระธูป” นี่แค่เรียกน�้ำย่อยเท่านั้น ยังมีที่เที่ยวที่กินอีกมาก รอให้คุณ ผู้อ่านไปสัมผัส การเที่ยวในแบบของชาติที่ไม่มีสิ่งใดหยุดได้ ยกเว้น! เจ้าถิ่นสี่ขาหน้าตาเป็นมิตรที่ยืนยิ้มโชว์ฟันขาวจั๊วะ คอยต้อนรับแทบจะทุกเส้นทางการปั่น เหมือนกับว่าจะดวงสมพงศ์ กับน้องหมาผู้น่ารัก (จริงหรา…) แน่นอน...หนังสือเล่มนี้ยังคงน�ำความ “ฮา” มาให้บริหาร จักรยานพาไป ใจบอกทาง
7
กล้ามเนื้อขากรรไกร เรียก “รอยยิ้ม” สไตล์ชาติเช่นเดิม แล้วจะช้าอยู่ไย ชมเรื่องราวที่เหลือใน “จักรยานพาไป ใจบอกทาง” ได้เลยคร้าบบบบ... ส�ำนักพิมพ์มติชน
8
ชาติ ภิรมย์กุล
คำ�นำ�ผู้เขียน
ผมซื้อจักรยานปลายเดือนมิถุนายน ๒๕๕๖ ก่อนซื้อก็คิด...มาก ซื้อมาแล้วก็คิด...ต่อ คิดค้างอยู่ ๒-๓ เรื่อง ดีที่เป็นเรื่องสั้นๆ คิดแล้วไม่เหนื่อย มาก เรื่องแรก-ยังนึกไม่ออกจะไปปั่นจักรยานแถวไหนและ... อะไร? ยังไง? เรื่องที่สอง-ชุดส�ำหรับปั่นจักรยาน จะใส่แบบไหนดี บอกตรงๆ เลย ชุดปั่นจักรยานที่เห็นเขาใส่ๆ กัน รู้สึกว่ามัน รัดๆ ยังไงไม่รู้ หุ่นแบบเราใส่อะไรรัดๆ มันจะดูเหมือนข้าวต้มมัดหรือเปล่า (น่ากลัวจัง) เรื่องที่สาม-เราจะไปเข้ากลุ่มปั่นจักรยานกับใคร ทุกวันนี้ ผมใช้ชีวิตระหว่างบ้านเก่ากับบ้านใหม่ ที่หมู่บ้านเก่า (ใกล้กับตลาดนนท์) ไม่มีใครปั่นจักรยานกัน สักคน ส่วนบ้านหลังใหม่แถวไทรม้า ได้ยินว่ามีกลุ่มปั่นจักรยาน เหมือนกัน จักรยานพาไป ใจบอกทาง
9
ส่วนมากอยู่ในวัยหนุ่ม เป็นพวกขาแรง-แซงเร็ว-ไปได้ไกล ปั่นไป-กลับแต่ละครั้งร้อยกิโลฯ ขึ้นไป ถ้าผมไปปั่นกับเขา ผมคงขึ้นอืดอยู่ข้างทางมากกว่า ที่ส�ำคัญ ผมไม่รู้จักใครสักคน รู้แค่ว่ามีกลุ่มปั่นจักรยาน เรื่องปั่นจักรยาน ถ้าไม่สนิทกัน-ไม่รู้จักกันมาก่อนแล้วไป ปั่นจักรยานด้วยกัน มันจะเกิดอาการเกรงใจและลังเลใจ จะไปไหนดี จะกิน อะไรดี ผมมาปั่นจักรยาน เน้นความสบายใจเป็นหลัก ไม่ได้ตั้งเป้าหมายที่ระยะทางหรือความเร็วในการปั่น ไปได้แค่ไหน ก็แค่นั้น ถ้าเจออะไรสวยๆ หรือน่าสนใจระหว่างทาง ก็อยากแวะ ถ่ายภาพบ้าง ซื้ออะไรบ้าง ไปช้าๆ เน้นชมและชิม ถ้าไปกับคนที่ไม่สนิทกัน เขาจะชอบแบบเราไหม เขาจะ ร�ำคาญเราไหม สรุป... ๑ ปีที่ผ่านมา ผมปั่นจักรยานคนเดียว…อย่างสบาย ใจ ไปแบบไม่รีบ-ไม่เร่ง อยากแวะตรงไหนก็แวะ อยากใส่ชุด อะไรก็ใส่ นึกอยากจะไปไหน กระโดดขึ้นหลังอาน “จักรยานพาไป...ใจบอกทาง” เมษายน ๒๕๕๗ ผมมีโอกาสได้ไปปั่นจักรยานเข้าประเทศลาวเนื่องในโอกาส 10
ชาติ ภิรมย์กุล
ฉลองครบรอบ ๒๐ ปี สะพานมิตรภาพไทย-ลาวแห่งที่ ๑ ที่จังหวัดหนองคาย ปั่นจักรยานทริปนั้น ได้พบเจอชมรมปั่นจักรยานผู้สูงอายุที่ จังหวัดหนองคาย แต่ละคนอายุ ๖๐-๖๕ ปี ปัน่ จักรยานทุกวัน วันละเกือบร้อย กิโลฯ บางวันปั่นจักรยานไปกินกาแฟที่จังหวัดอุดรธานี เสร็จแล้ว ปั่นกลับหนองคาย หนองคาย-อุดรธานีระยะทาง ๕๓ กิโลเมตร (เขาปัน่ ไป-กลับ เหมือนคนอายุ ๒๐ ปี) อีกคนอายุ ๗๕ ปี ยังปั่นจักรยานทุกวันและปั่นได้ไกลมาก ปั่นจักรยานไม่ใช่แค่การออกก�ำลังกายหรือปั่นตามกระแส จักรยานท�ำให้คนอายุ ๖๐-๗๕ ปี มีชีวิตที่ดีขึ้นเหมือนกับ เรื่อง “จักรยานเปลี่ยนชีวิต” อยู่ในเล่มนี้ หลายคนที่ได้คุยกัน ก่อนปั่นจักรยาน เขาเป็นเบาหวานความดันสูง หลังจากมาปั่นจักรยานอย่างจริงจัง ประมาณ ๑ ปีผ่านไป เบาหวาน-ความดัน-ปวดหัว-ปวดหลังหายไป ถ้าจะมีอาการปวดหัว มักเกิดจากราคาจักรยานมากกว่า จักรยานบางคัน เห็นราคาแล้วปวดหัว-ปวดตับ-ไข้ขึ้น เรื่องจักรยาน ขึ้นอยู่กับความพร้อมของแต่ละคน ผลงานชุดนี้ มีทั้งหมด ๑๑ ตอน ๑๐ ตอนแรก เป็นเรื่องปั่นจักรยานเที่ยว ทั้งใกล้บ้านและ ไกลบ้าน จักรยานพาไป ใจบอกทาง
11
ช่วงนี้จะไปเที่ยวไหน-ต้องถามหาจักรยานก่อน ไปแล้วมี จักรยานให้ปั่นไหม ถ้ามี ก็อยากไป กลายเป็นคนเสพติดจักรยาน “จั ก รยานพาไป ใจบอกทาง” งานชุ ด นี้ เ ป็ น แค่ “ปฐม จักรยาน” เป็นเสือภูเขาระดับอนุบาล เพิ่งคลานเข้าวงการปั่น ยังมีเส้นทางจักรยานพร้อมกับของกินอร่อยๆ อีกมากมาย รอเราอยู่ ปั่นไป-ชิมไป ให้รางวัลกับชีวิตที่เหลืออยู่ ใครว่างมาปั่นจักรยานกันครับ ผมรออยู่สี่แยกนะ ไปแระ ป.ล. เรือ่ งสุดท้ายทีไ่ ปเทีย่ วชัยภูม ิ เสียดายจัง กลับมาแล้วเพิง่ รูว้ า่ ... ชัยภูมิ มีกลุ่มปั่นจักรยานและคนปั่นจักรยานเยอะ เยอะเหมือนๆ กับจังหวัดอื่นในเมืองไทย ปั จ จุ บั น การปั ่ น จั ก รยานได้ รั บ ความนิ ย มของคนทุ ก เพศ-วั ย ทั่ ว ประเทศไทย สนุก-สุขกับการปั่นนะครับ ชาติ ภิรมย์กุล ๑๗ กรกฎาคม ๒๕๕๗ เหมือนเดิมครับ ขอขอบคุณ น้องเอิร์ท-ปิยานุช เมาลานนท์ ที่ช่วยตรวจ-แก้ค�ำผิดในต้นฉบับมาโดยตลอด 12
ชาติ ภิรมย์กุล