หมวดเถื่อน เพื่อนตาย

หมวดเถือ่ น เพือ่ นตาย

Thai language translation rights belong to Matichon Publishing House Arrange with William Morrow, an imprint of HarperCollins Publishers 10 East 53rd Street, New York, NY. 10022, USA through Tuttle-Mori Agency Co., Ltd.

หมวดเถือ่ น เพือ่ นตาย

Sean Parnell ร่วมกับ

John R. Bruning เขียน

นพดล เวชสวัสดิ์ แปล

กรุงเทพมหานคร ส�ำนักพิมพ์มติชน 2557

หมวดเถื่อน เพื่อนตาย • นพดล เวชสวัสดิ์ แปล

จากเรื่อง OutLaw Platoon ของ Sean Parnell ร่วมกับ John R. Bruning Copyright © 2012 by Sean Parnell. All rights reserved.

Originally published in the United States by HarperCollins, 2012.

Thai Language Copyright © 2014

by Matichon Publishing House. All rights reserved. พิมพ์ครั้งแรก : สำ�นักพิมพ์มติชน, มีนาคม 2557 ราคา 270 บาท ข้อมูลทางบรรณานุกรม พาร์เนลล์ ฌอน. หมวดเถื่อน เพื่อนตาย. Outlaw Platoon. กรุงเทพฯ : มติชน, 2557. 424 หน้า. -- (สารคดี ปวศ.สงคราม).

1. พาร์เนลล์, ฌอน, 1981. 2. ทหาร--อัฟกานิสถาน I. บรูนิ่ง, จอห์น อาร์., ผู้แต่งร่วม. II. นพดล เวชสวัสดิ์, ผู้แปล. III. ชื่อเรื่อง 923.5 ISBN 978 - 974 - 02 - 1275 - 1 ที่ปรึกษาส�ำนักพิมพ์ : อารักษ์ ​คคะนาท, สุพจน์ แจ้งเร็ว, สุชาติ ศรีสุวรรณ, ปิยชนน์ สุทวีทรัพย์, ไพรัตน์ พงศ์พานิชย์, นงนุช สิงหเดชะ ผู้จัดการส�ำนักพิมพ์ : กิตติวรรณ เทิงวิเศษ • รองผู้จัดการส�ำนักพิมพ์ : รุจิรัตน์ ทิมวัฒน์ บรรณาธิการบริหาร : สุลักษณ์ บุนปาน • บรรณาธิการส�ำนักพิมพ์ : พัลลภ สามสี ผู้ช่วยบรรณาธิการ : เฉลิมพล แพทยกุล • พิสูจน์อักษร : ทรงชัย บุญส่งรุ่งเรือง กราฟิกเลย์เอาต์ : อรอนงค์ อินทรอุดม • ออกแบบปก-ศิลปกรรม : ประภาพร ประเสริฐโสภา ประชาสัมพันธ์ : กานต์สินี พิพิธพัทธอาภา หากท่านต้องการสั่งซื้อหนังสือเล่มนี้จ�ำนวนมากในราคาพิเศษ เพื่อมอบให้วัด ห้องสมุด โรงเรียน หรือองค์กรการกุศลต่างๆ โปรดติดต่อโดยตรงที่ บริษัทงานดี จ�ำกัด โทรศัพท์ 0-2580-0021 ต่อ 3353 โทรสาร 0-2591-9012

www.matichonbook.com บริษัท มติชน จำ�กัด (มหาชน) : 12 ถนนเทศบาลนฤมาล ประชานิเวศน์ 1 เขตจตุจักร กรุงเทพฯ 10900 โทรศัพท์ 0-2580-0021 ต่อ 1235 โทรสาร 0-2589-5818 แม่พิมพ์สี-ขาวดำ� : กองพิมพ์สี บริษัท มติชน จำ�กัด (มหาชน) 12 ถนนเทศบาลนฤมาล ประชานิเวศน์ 1 เขตจตุจักร กรุงเทพฯ 10900 โทรศัพท์ 0-2580-0021 ต่อ 2400-2402 พิมพ์ที่ : โรงพิมพ์มติชนปากเกร็ด 27/1 หมู่ 5 ถนนสุขาประชาสรรค์ 2 ตำ�บลบางพูด อำ�เภอปากเกร็ด นนทบุรี 11120 โทรศัพท์ 0-2584-2133, 0-2582-0596 โทรสาร 0-2582-0597 จัดจำ�หน่ายโดย : บริษัทงานดี จำ�กัด (ในเครือมติชน) 12 ถนนเทศบาลนฤมาล ประชานิเวศน์ 1 เขตจตุจักร กรุงเทพฯ 10900 โทรศัพท์ 0-2580-0021 ต่อ 3350-3353 โทรสาร 0-2591-9012 Matichon Publishing House a division of Matichon Public Co.,Ltd. 12 Tethsabannarueman Rd, Prachanivate 1, Chatuchak, Bangkok 10900 Thailand หนังสือเล่มนี้พิมพ์ด้วยหมึกที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม เพื่อปกป้องธรรมชาติ ลดภาวะโลกร้อน และส่งเสริมสุขภาวะที่ดีของผู้อ่าน

ค�ำน�ำส�ำนักพิมพ์ ความในใจผู้เขียน บทน�ำ

ภาคหนึง่ แดนเถื่อน

หนึ่ง มาดเข้ม สอง นักโทษแห่งขุนเขา สาม กรงเล็บมาร

สี่ มีเพียงท�ำหรือไม่ท�ำ ห้า รับค�ำท้า หก ขอต้อนรับเข้าสู่ครอบครัว เจ็ด ตัวตนใหม่ แปด หามศพกลับไป เก้า ความเหนือชั้นเชิงขวัญก�ำลังใจ

9 11 15

35 54 74

91 103 109 121 138 152

สิบ ทวารแห่งโมดอร์ สิบเอ็ด รุ่งสางบนยอดเนิน สิบสอง ซอมบี้โลกาวินาศ สิบสาม ก้าวย่างอ้างว้าง สิบสี่ พี่น้องสาบานเลือด สิบห้า ล�้ำเกินกว่าการอุทิศทุ่มเท สิบหก ขี้ไก่ขนานแท้ สิบเจ็ด ก�ำลังพลน้อยนิด สิบแปด ห้วงเวลาถึงที่หมาย สิบเก้า พวยเพลิงจรวดแดงฉาน ยี่สิบ น�้ำใจหยาดสุดท้ายระเหยหาย ยี่สิบเอ็ด หมู่บ้านต้องค�ำสาป ยี่สิบสอง เชกแอนด์เบก ยี่สิบสาม ฟากฟ้าอีกซีกโลก

181 195 200 216 232 240 249 264 274 285 302 309 321 337

ยี่สิบสี่ ล้มลุกคลุกคลานต่อไป ยี่สิบห้า ไม้กางเขนที่ต้องแบก ยี่สิบหก ดินแดนที่ความห้าวหาญก่อก�ำเนิด ยี่สิบเจ็ด ปักหลักปะทะครั้งสุดท้าย...ครั้งสุดท้ายแล้ว... ยี่สิบแปด เดินทางกลับบ้าน

345 352 360 377 394

401 405 423

บทส่งท้าย ค�ำขอบคุณของผู้เขียน ประวัติผู้แต่ง

อุทิศแด่สหายศึกหมวดที่ 3, ‘ดิ เอาต์ลอว์ส’ กองร้อยบราโว่. กอง พันที่ 2, กรมทหารราบที่ 87 ความหาญกล้าต้านปัจจามิตรรุมเร้า จุด แรงบันดาลใจให้ผมเขียนหนังสือเล่มนี้

วีรบุรุษมีชีวิต...ไร้ชื่อเสียง ไร้ผู้หลั่งน�้ำตาให้ ดับสูญในรัตติกาลยาว นาน เนื่องเพราะพวกท่านไร้ผู้ใส่ใจจดบันทึก ควินตุส ฮาราติอุส ฟลักคุส (ฮอเรซ)

ร้อยโทฌอน พาร์เนลล์ตัดสินใจเป็นทหารหลังเกิดเหตุวินาศกรรม 9/11 เขาเข้าฝึกในหลักสูตรเรนเจอร์ของกองพัน “คาตาเมานต์” กองพัน ที่ 2 กรมทหารราบที่ 87 กองพลทหารภูเขาที่ 10 กองพันทหารราบชื่อดัง แห่งสมรภูมิอิตาลีในสงครามโลกครั้งที่ 2 ซึ่งน่าจะรับประกันว่าฝึกทหาร ให้พร้อมรับสถานการณ์เลวร้ายทุกชนิดในสนามรบ เขาได้เป็นผู้น�ำหมวดเอาต์ลอว์ หมวดที่รวมทหารฝีมือดีขั้นหัวกะทิ และได้รับค�ำสั่งให้ลาดตระเวนพื้นที่การรบที่ได้รับการขนานนามว่าเป็น สมรภูมิที่อันตรายที่สุดในโลก ข้าศึกคือผู้ก่อการร้ายเครือข่ายฮักกานี เชี่ยวชาญการใช้พื้นที่และกลยุทธ์ ได้รับทั้งการฝึกฝนและอาวุธยุทโธปกรณ์อย่างเป็นระบบ อีกทั้งความต่างถิ่นต่างวัฒนธรรมยังเป็นทั้งอุปสรรค อ�ำพรางศัตรู และเป็นม่านขวางกั้นระหว่างทหารกับชาวบ้านในพื้นที่ เมื่อเท้าแตะแผ่นดินอัฟกานิสถาน เขารู้ในทันทีว่าไม่มีสิ่งใดจะ เตรียมใจให้พร้อมกับการสู้รบของจริง นับจากวันแรกที่เข้าประจ�ำการใน ฐานปฏิบัติการส่วนหน้าเบอร์เมล เขาสูญเสียตัวตนไปทีละนิด เพราะใน ฐานะนายทหาร ทุกครั้งที่ออกค�ำสั่ง เขาต้องชั่งใจระหว่างสามัญส�ำนึกคน ปกติ สัญชาตญาณรักตัวกลัวตาย และการตัดใจต้องสั่งให้ใครสักคนหรือ ตัวเขาเองวิ่งฝ่าดงกระสุน หากเลือกผิดมันจะไม่ใช่แต่เพียงตัดสินใจผิด พลาดหรือภารกิจล้มเหลว แต่หมายถึงชีวิตของทั้งหมวด

-9-

หมวดเถื่อน เพื่อนตาย

ถึงเขาจะเหนื่อยหน่ายชาชินกับความตายและความทุกข์ยากใน สนามรบอัฟกัน การออกลาดตระเวนแต่ละรอบก็ยังมอบความโหดร้าย แบบใหม่ให้เขาได้ทุกครั้ง ด้วยภาระหนักอึ้งและความกดดันเหนือจินตนา การ ช่วงเวลาประจ�ำการเพียง 5 เดือนแรกก็แทบท�ำให้เขาเปลี่ยนไปเป็น คนละคน ที่พึ่งพิงทางใจหนึ่งเดียวที่ช่วยฟันฝ่าความทุกข์ยากในสนามรบไป ได้คือ “ครอบครัว” ผู้ร่วมทุกข์ร่วมสุขกันในสนามรบ ครอบครัวใหม่ที่เสีย สละเพื่อความอยู่รอดท่ามกลางห่ากระสุน ครอบครัวที่สมาชิกทุกคนต่าง กันสุดขั้ว และคงไม่มีวันได้เจอหน้ากันนอกสนามรบ ทุกคนทุ่มเทเพื่อกัน และกัน และเพื่อท�ำตามค�ำสั่งของเขา ไม่ใช่เพียงในฐานะนายทหารประ จ�ำหมวด แต่ในฐานะพี่น้องคนหนึ่งที่นั่งอยู่กลางพายุลูกตะกั่วด้วยกัน ความรักต่อเพื่อนพ้องและความวางใจต่อกัน ยึดโยงทหารหมวดนี้ ให้กัดฟันต่อกรกับภยันตรายที่ถาโถมเข้าใส่ ข้อพิสูจน์ว่าในท้ายที่สุดแล้ว คุณลักษณะใดๆ ก็ตามล้วนไม่ส�ำคัญเท่ากับความรักที่มีให้กับพี่น้อง ชัยชนะส�ำคัญที่สุดที่หมวดนี้ได้เรียนรู้ นอกเหนือจากการเอาชนะ ข้าศึกในสนามรบได้ ก็คือท�ำทุกวิถีทางให้ทุกคนรอดชีวิต การเป็นทหารราบในกองทัพอันทันสมัยเกรียงไกรของสหรัฐฯ ใน วันนี้ อาจฟังไม่เท่หรือเกรงขามเท่ากับหน่วยรบพิเศษหรือหน่วยอื่นๆ แต่ หมวดเถื่อน เพื่อนตายจะท�ำให้เราเห็นว่า ทหารราบสหรัฐฯ คือก�ำลัง รบส�ำคัญ เป็นด่านหน้าสุดที่ต้องรบเปิดเผย รองรับทุกอย่างที่ข้าศึกจะ ประเคน เพื่อให้ยุทธศาสตร์โดยรวมด�ำเนินไป นี่คือวีรกรรมของคนตัวเล็กๆ ที่ยากจะเห็น และน้อยครั้งจะได้รับ การกล่าวถึง ส�ำนักพิมพ์มติชน

- 10 -

นพดล เวชสวัสดิ์ แปล

ความในใจผู้เขียน

วัตถุประสงค์ส�ำคัญของหนังสือเล่มนี้คือ การบันทึกการเดินทางสุด อัศจรรย์ใจของทหารของผมไปยังพื้นที่อันตรายที่สุดในโลก ทหารสุด พิเศษหมวดนี้ใช้ชีวิตสิบหกเดือนในฐานปฏิบัติการส่วนหน้าในหุบเขา เบอร์เมล ราวสิบสองกิโลเมตรจากพรมแดนปากีสถาน ตลอดช่วงการ วางก�ำลังที่นั่น ทหารหมวดนี้ตกอยู่ในห่ากระสุนของนักรบกร้านสงคราม แผนยุทธการเป็นเลิศในบ้านเกิดเคยคุ้น ผมได้รับทั้งพรและต้องค�ำสาป ให้เป็นผู้บังคับหมวดของหนึ่งในหมวดที่ได้รับอิสริยาภรณ์สูงสุดในบรรดา หน่วยรบของสมรภูมิในปฏิบัติการเสรีภาพยั่งยืน (Operation Enduring Freedom) เมื่อหมอกสงครามกระจัดกระจายมองเห็นได้ชัดแล้ว หมวด เถื่ อ น (Outlaw Platoon) ได้ รั บ อิ ส ริ ย าภรณ์ บ รอนซ์ ส ตาร์ 7 เหรี ย ญ (5 เหรี ยญส�ำหรั บความห้ าวหาญ) อาร์ มี่ คอมมอนเดชั่นส�ำหรั บ ความ ห้าวหาญ 12 เหรียญ และเพอร์เพิลฮาร์ต 32 เหรียญ ผมเขียนหนังสือ เล่มนี้เพื่อป่าวประกาศให้โลกทราบถึงผลงานน่าอัศจรรย์ใจ และตราไว้ ให้ปรากฏในประวัติศาสตร์กองทัพสหรัฐอเมริกา

หนังสือเล่มนี้จะไม่กล่าวถึงวาระทางการเมืองหรือความเห็นต่อ นโยบายต่างประเทศของสหรัฐฯ ในอัฟกานิสถาน หนังสือเล่มนี้ไม่ประ สงค์จะท�ำร้ายความรู้สึกผู้ใด จะมีก็แต่การประเมินค่าด้วยความสัตย์ว่า นักรบหนุ่มต้องเผชิญเรื่องใดบ้างในสมรภูมิ

- 11 -

หมวดเถื่อน เพื่อนตาย

น่าเสียดายยิ่งที่ไม่อาจกล่าวถึงสมาชิกทุกนายในหมวดเถื่อนได้ใน หนังสือเล่มนี้ ผู้ที่หยิบยกมากล่าวถึงนั้นเป็นตัวแทนของทหารทั้งหมวด เป้าประสงค์ของผมเป็นแต่เพียงประกาศให้โลกทราบถึงความเสียสละ น�ำผู้อ่านดุ่มเดินเข้าไปในหัวใจของทหารราบอเมริกันไม่ว่าจะอยู่ในมุมใด ของโลก เช่นกัน ผมไม่มีความปรารถนาจะเปิดเผยชื่อของทหารบางนาย ที่ไม่อาจครองตัวให้ควรค่าแก่เครื่องแบบที่สวมใส่ ผมเปลี่ยนชื่อและ ลักษณะนิสัยประจ�ำตัวของทหารกลุ่มนี้

ในท้ายที่สุด หนังสือเล่มนี้เป็นสารคดี ทุกเหตุการณ์เกิดขึ้นจริง การปฏิบัติงานและประสบการณ์ถูกน�ำกลับมาเล่าใหม่จากการสอบทาน ความทรงจ�ำของผม และการสัมภาษณ์เพื่อนทหารของหมวดเถื่อน บท สนทนาได้จากความจ�ำของผมแต่เพียงผู้เดียว ไม่อาจรับประกันได้ว่า แม่นย�ำค�ำต่อค�ำ ความผิดพลาดในหนังสือหาได้มีเจตนาร้าย อาจกล่าว ได้ว่าเกิดจากความโกลาหลและการสู้รบที่รวดเร็วจนแทบหายใจไม่ทัน

- 12 -

นพดล เวชสวัสดิ์ แปล

หมวดเถือ่ น เพือ่ นตาย

เขตเบอร์เมล อัฟกานิสถาน

มาร์กาห์

10 ม.ค./การโจมตีทางอากาศ

COP มาร์กาห์

การโจมตีทาง อากาศแค็ตบลิตซ์ ครั้งสุดท้าย

ถน

นเบ

อร์เ มล

10 ม.ค./การโจมตี ทางอากาศ (ทุตยิ ภูม)ิ

์ เส เอ็ก้นเซทาง ล

กเข

มาลาคชีย์ เนินกานจิคีล คามิดกูล

ร์เมล ถนนเบอ

เส้นทางทรานส์แอม

เทือ

FOB เบอร์เมล

ารัก

กาห

มังกริเตย์

บ้านของอับดุล FOB ชกิน อะลาโม

7 พ.ย. การปะทะ แค็ตบลิตซ์ 26 มิ.ย. การปะทะ

7 พ.ค. การปะทะ 26 ก.ค. การปะทะ 8 พ.ค. การโจมตีถ�้ำ ทางอากาศ 10 มิ.ย. การปะทะ

อังกูร์อาดา 4 ก.ค. การโจมตีด้วยจรวด

อัฟกานิสถาน คาบูล คันดาฮาร์ รายละเอียด ของพื้นที่

ปากีสถาน กิโลเมตร ไมล์

วานา โรงพยาบาลหลัก ที่ใช้รักษาผู้ก่อการร้าย รายละเอียด เมือง ฐานกองก�ำลังผสม การปะทะข้าศึก ภูเขา

ฐานปฏิบัติการส่วนหน้า (Forward Operating Base)

กองรักษาด่านรบ (Combat Outpost) ตรวจการณ์ (Observation Post) พรมแดนอัฟกานิสถาน-ปากีสถาน เขตแดนเขตเบอร์เมล

บทน�ำ

วันที่ 5 กุมภาพันธ์ 2006 อัฟกานิสถานตะวันออก........................................ เทือกเขาหิมะคลุมทอดยาวจากขอบฟ้าทิศหนึ่งไปยังอีกทิศ สันหลัง มังกรปูดโปนด้วยยอดเขาสลับกับหุบเขา หนึ่งชั่วโมงก่อนหน้านี้เราออก จากฐานทัพบากรัม ภูมิทัศน์โปรยปรายด้วยหมู่บ้านกาลัต (กระท่อมชาว อัฟกัน) ล้อมก�ำแพงแทรกอยู่กลางซากป้อมปราการโบราณ สร้างไว้ตั้งแต่ ยุคอะเล็กซานเดอร์มหาราช เครื่องปีกหมุนพาเรามุ่งหน้าไปทางตะวันออก ร่องรอยของอารยธรรมเหือดหาย กาลัตและไร่นาบางตา และในท้ายที่สุด แม้แต่พวกเร่ร่อนกูจิและเต๊นท์ที่พักไม่เหลือให้เห็นอีก

ภูเขาสูงทะมื่น หน้าผายับย่นเหมือนผิวหน้าผู้เฒ่า สองฟากข้าง แทรกด้วยที่ราบดินแดง มองไม่เห็นแม้ถนนสักสาย ที่นี่พื้นดินแห้งผาก ไร้ร่องรอยการเหยียบย�่ำของมนุษย์ ผมได้เห็นความงามบริสุทธิ์ในดินแดน โบราณหฤโหด ดินแดนแห่งนี้อาจเป็นพื้นที่แห่งเดียวในโลกที่หาญกล้า ท้าทายความอุตสาหะของมนุษย์

ที่นี่เงียบเหงาอ้างว้างเหลือเกิน ผมได้แต่หวังว่าทหารในหมวดผม น่าจะได้ร่วมทางมาด้วยกันในเครื่องปีกหมุนล�ำนี้ พันโทคริส โทเนอร์, ผู้ บังคับกองพันของเรา สั่งให้ผู้บังคับหมวดบินล่วงหน้ามาก่อนทหารสอง สามวัน เดินทางมายังฐานที่เราได้รับมอบหมายเรียงรายตามแนวพรม

- 15 -

หมวดเถื่อน เพื่อนตาย

แดนปากีสถาน เราจะได้รับการบรรยายสรุปจากหน่วยที่เราเดินทางมา ผลั ด เปลี่ ย น ศึ ก ษาภู มิ ประเทศและเตรี ย มเส้ น ทางไว้ ร อการมาถึ ง ของ หมวดทหาร หลังการปฐมนิเทศ เราจึงจะเริ่มปฏิบัติการ ในระหว่างนั้น ความโดดเดี่ยวเปลี่ยวเหงาคลุ้งอยู่ในอก

ผมนั่งทางท้ายของโบอิ้ง CH-47 ชินุก ชื่อเล่น ‘ไอ้กล้วยบิน’ สมญา นามจากสงครามเวียดนาม ผนังเครื่องอายุมากกว่าผมเสียอีก ความยาว ล�ำตัว 80 ฟุต เครื่องยนต์ไอพ่นสองเครื่องติดที่หอโลหะท้าย เครื่องโรเตอร์ บนหอโลหะหัวและท้าย ชินุกเพรียวลู่ลมมากแค่ไหน?...ก็คงเท่าเทียมกับ รถเมล์ติดโรเตอร์ เราขึ้นและลงผ่านทางลาดอะลูมิเนียมของห้องบรรทุก ท้ายเครื่อง

เจ้าหน้าที่ประจ�ำเครื่องชินุกล�ำนี้เพี้ยนสุดเดช ชอบบินโดยเปิดฝา ท้ายทิ้งไว้ วิศวกรประจ�ำเครื่องมักนั่งท้ายเครื่องคล้ายเด็กนั่งตกเบ็ด แต่ ในมือแทนที่จะมีคันเบ็ดกลับเป็นปืนกลเบา M240 พร้อมจะพ่นกระสุน 950 นัดต่อนาทีลงไปเบื้องล่าง ในยุคสมัยของเครื่องบินไอพ่นมัค 2 และ จรวดร่อนน�ำวิถีด้วยดาวเทียม การเข้าสู่สงครามด้วยอัตราเร็ว 90 ไมล์ต่อ ชั่วโมงโดยห้อยเท้าแกว่งไกวกลางอากาศถือได้ว่าห้าวสุดขีด

เลยไกลไปจากขอบเงาด�ำโครงร่างของวิศวกรประจ�ำเครื่อง เทือก เขาเรียงแถวกันเป็นแนวตบเท้าเคลื่อนผ่านเรา สองเดือนก่อนหน้านั้นผม ยังอยู่บ้านในพิตต์สเบิร์ก ร่วมงานฉลองคริสต์มาสกับครอบครัว เฟรดดี้ ญาติวัยหกขวบเดินเตร่อยู่ใกล้ๆ เขางุ่นง่านมาแต่เช้าแล้ว ละล้าละลัง ตื่ น เต้ น กั บ ของขวั ญ สลั บ กั บ กั ง วลใจไปกั บ การเดิ น ทางของผม ท้ า ย ที่สุดในระหว่างการเปิดของขวัญ เขาก็โพล่งออกมา “ฌอน พี่จะไปตาย ที่นั่นหรือเปล่า?” นี่เลย ต้องปล่อยให้เสียงของเด็กน้อยแทนค่าความคิด ที่พล่านในหัวของผู้ใหญ่ทุกคน เสียงคุยเซ็งแซ่จางหายไป แทนที่ด้วย ความเงียบ ผมดึงเฟรดดี้มากอด “ไม่...ไม่แน่นอน พี่จะกลับมาฉลอง คริสต์มาสปีหน้าด้วย ไม่มีอะไรระคายผิวได้หรอก”

คุณตาชาวอิตาเลียนของผม เฟรเดอริก ชูลลี มือข้างขวาไร้นิ้ว

- 16 -

นพดล เวชสวัสดิ์ แปล

(ผลจากอุบัติเหตุดอกไม้ไฟในวัยเด็ก) คุณตาเจ้าแห่งเรื่องสุดอัศจรรย์ใจ ทั้งมวลในสายตาของหลานๆ ยืนจ้องผมนิ่งเงียบ เขาไม่เคยขาดงานแม้ วันเดียวตลอดห้าสิบปีที่ผ่านมา แต่หลังปลดเกษียณอายุแล้ว คุณตา ป่วยกระเสาะกระแสะต้องใช้เวลาส่วนใหญ่ในห้องไอซียู เพิ่งได้ออกจาก โรงพยาบาลเพียงไม่กี่วันก่อนคริสต์มาส แค่เรื่องนั้นเรื่องเดียวก็พอจะ ท�ำให้พวกเราอยากฉลองให้สนุกเต็มที่

“ฌอน” คุณตาบอกเสียงเบาๆ “ระวังตัวหน่อยนะ”

ผู้บังคับหมวดทหารราบจะตอบสนองอย่างไร? หน้าที่ของเขาคือ การท�ำตัวเป็นแบบอย่างในสนามรบ นั่นหมายความว่าผมจะต้องโอบรับ ความเสี่ยง เผยตัวและวางตัวเองอยู่กลางวงการระดมยิงในทุกการรบที่ เราพบเจอ แต่คุณตาของผมไม่ใช่คนที่จะล้อเล่นด้วยได้ เฟรดดี้ดิ้นหลุด ออกจากอ้อมกอด หันไปกระชากกระดาษห่อของขวัญต่อ ผมจ�ำภาพนั้น ได้ติดตา กระดาษห่อของขวัญปลิวว่อน รอยยิ้มไร้เดียงสา ตาเป็นประกาย วาววับ

“ฌอน” คุณตาบอกซ�้ำอีกครั้ง “ระวังตัวหน่อยนะ”

ผมหันไปหาคุณตา เขาเป็นคนยิ่งใหญ่ที่สุดในชีวิตของผม เขา ปลดประจ�ำการด้วยอาการบาดเจ็บในสงครามโลกครั้งที่ 2 ใช้เวลาตลอด ชีวิตหลังจากนั้นอยู่หน้าแท่นพิมพ์ ในยามกลางคืนและวันหยุดรับงาน พิเศษเป็นเจ้าหน้าที่สนามในการแข่งขันฟุตบอลสตีลเลอร์และเบสบอล ไพเรต คุณตามักสุงสิงกับกรรมกรชาวอิตาเลียนชื่อพิลึก เช่น วินนี่จอม โหด และเอ็ดดี้มีดไว ชื่อเล่นลวงให้หลงทิศ เพราะคนพวกนี้เป็นกระดูก สันหลังของประเทศ สร้างอเมริกาด้วยการท�ำงานหนัก เปี่ยมด้วยหลัก การ ทุ่มเทชีวิตให้แก่ครอบครัวและผองเพื่อน ผมไม่เคยเห็นคุณตาหัว เสียอารมณ์ร้าย ไม่เคยได้ยินเขาขึ้นเสียง คุณตารักคุณยายด้วยความ ลุ่มหลงไม่แปรเปลี่ยน และเธอตอบแทนด้วยความรู้สึกเดียวกันนั้นแต่ เข้มข้นเป็นสองเท่า ความรักความผูกพันแน่นเหนียวจนผมไม่เคยเห็นคู่ รักคู่ไหนเฉียดใกล้ได้

- 17 -

หมวดเถื่อน เพื่อนตาย

ระวังตัวหน่อย? ไปรบในอัฟกานิสถานนี่นะ? จะท�ำได้ไง? ผม สบตาคุณตา มองเห็นประกายแกร่งกร้าวจากดวงตาของชายที่หล่อหลอม ขึ้นรูปชีวิตด้วยมือและหัวใจของตน “คุณตาครับ ผมรักคุณตา”

ใบหน้าของเขาฉายความประหลาดใจ ผมเพิ่งรู้ตัวว่าผมไม่เคย เปล่งเสียงวลีนี้มาก่อน

“ตาก็รักแก ฌอน”

ชินุกเอียงวาบ โฉบเข้าสู่ร่องหลืบระหว่างสองสันเขา เราใกล้จะ ไปถึงฐานปฏิบัติการส่วนหน้าเบอร์เมล หย่อมพื้นดินที่เราจะเรียกว่าบ้าน ในอีกหนึ่งปีข้างหน้า อากาศในห้องบรรทุกเย็นเยือก ผมดีใจที่สวมถุงมือ ไว้ก่อนขึ้นเครื่อง ฤดูหนาวในอัฟกานิสถานไม่ใช่เรื่องล้อเล่น ลมเย็นเฉียบ ทะลักผ่านช่องหน้าต่างของพลปืน เครื่องท�ำความร้อนใต้ที่นั่งของเราไม่ เฉียดใกล้สิ่งที่เรียกว่าความอุ่นเลยสักนิด

ผมเข้ามาในกองร้อยล่าช้า เพราะย้ายมาจากสังกัดอื่น พิลึก ไม่รู้ จะพิลึกอย่างไรแล้ว ย้ายมาจากหน่วยปืนต่อสู้อากาศยาน ผมใช้เวลา ช่วงแรกในกองทัพเรียนรู้วิธียิงเครื่องบินให้หล่นจากฟ้า แต่ในใจอยากเป็น เพียงนายทหารทหารราบ พันธะผูกพันกับเพื่อนทหารเดินเคียงบ่าเคียง ไหล่กันเหมือนในภาพยนตร์เซฟวิ่งไพรเวตไรอันยวนใจยิ่ง ผมอยากสัมผัส ชีวิตแบบนั้น ช่วงสัปดาห์แรกในหมวดของผม ผมทราบว่าสตีเฟ่น แอมโบรส จดจารจารึกต�ำนานไว้ในหนังสือเพื่อนตาย สหายศึก ผลงานที่ได้ จากการสัมภาษณ์ ดึงจากความทรงจ�ำของ ‘คนรุ่นสุดยิ่งใหญ่’ เฉกเช่น เรื่องปรัมปราทั้งหลาย มันคงมีความสัตย์จริงแฝงอยู่บ้าง แต่ในความ เป็นจริงผมไม่ใคร่แน่ใจนัก เท่าที่ผมเคยสัมผัสจะต่างสีต่างนวลไปบ้าง และค่อนข้างซับซ้อน

การฝึกหลายสัปดาห์ของกองร้อยแบ่งคนออกเป็นก๊กเป็นเหล่าและ ก่อให้เกิดความเครียด แต่ละหมวดมีทหารราวสี่สิบนาย บุคลิกภาพแย้ง ความแตกต่างปะทะ บางคนไม่ทุ่มเทสุดตัวเพื่อหมวด หลายสัปดาห์ที่ เราฝึกฝนให้พร้อมรบ ผู้ที่ทุ่มเทสุดตัวได้รับความนับถือ คนที่ไม่ยอมลง

- 18 -

นพดล เวชสวัสดิ์ แปล

แรงเต็มก�ำลังจะถูกกีดกัน ระแวงไม่วางใจ กลายเป็นคนนอก กลุ่มคน วงในห้อมล้อมรอบบุคคลที่แสดงตัวชัดเจนแล้วว่าพร้อมรับภัยพาลทั้ง หลายที่จะโหมกระหน�่ำ คนที่มีแก่นคุณลักษณ์ประจ�ำตัวเพียบพร้อมจะ เป็นแกนกลางให้แก่หมวด ผมโชคดี เพราะหากทหารทั้งหมวดไปอยู่รอบ ตัวผู้น�ำอ่อนปวกเปียก เรื่องเลวร้ายคงเกิดขึ้น

จมูกเครื่องชินุกปักดิ่งลงล่าง เรามุดลงไปในหุบเขาแคบ นักบิน เลือกบินเกาะหน้าผาด้านหนึ่งจะได้ไม่ตกอยู่กลางการระดมยิงจากสอง ฟาก ก็ถือได้ว่าเข้าท่าเชิงยุทธวิธี แต่คนไร้ปีกแบบผม พอมองผ่านช่อง แสงข้างล�ำตัวเครื่องเห็นแผ่นหินผาห่างออกไปแค่ไม่กี่เมตร ภาพนี้ชวนให้ หัวใจวายได้ไม่ยาก หากนักบินจามพรืดออกมา พวกเราคงได้เป็นลูกไฟ ไหลอาบหน้าผาเป็นแน่

มือผมเอื้อมไปหาล�ำคอโดยไม่รู้ตัว ปลายนิ้วแทรกลงไปใต้แผ่น เกราะ แตะเหรียญนักบุญคริสโตเฟอร์ที่สวมใส่ติดตัวนับจากการลาพักครั้ง ท้ายสุด เหรียญเงินแผ่แบนเคลื่อนผ่านปลายนิ้วสวมถุงมือลูบไล้ สัมผัส ช่วยให้ใจชื้น

ที่นั่งฟากตรงข้ามผมเป็นผู้บังคับหมวดที่สอง ร้อยโทเดฟ เทย์เลอร์ นั่งเหม่อครุ่นคิด สายตากวาดมองภูมิประเทศผ่านช่องแสงข้างล�ำตัวเครื่อง แม้ทหารสองหมวดนี้จะเหม็นหน้ากัน ผมกับเดฟเป็นเพื่อนสนิทในหมู่ นายทหาร เราเล่นเกมฮาโลเครื่องเอ็กซ์บ็อกซ์หลายต่อหลายคืน ในยาม ท�ำงาน เดฟมักจะแบ่งปันแผนการฝึกให้ และผมได้เรียนรู้งานในหน้าที่ นายทหารทหารราบจากการด�ำเนินรอยตามเขา

ก่อนเราออกจากบากรัม เรายืนรอที่โรงซ่อมบ�ำรุงเครื่องปีกหมุน แบล็กฮอว์กจอดเรียงเป็นแถวอยู่ข้างหลัง เทือกเขารายรอบ ปลายยอด คลุมด้วยหิมะ โค้งฟ้าใสสะอาดไร้ที่ติ แม้ไม่สนใจจะดู ก็ยังอดไม่ได้ที่จะ หลงรักความงามบริสุทธิ์ของท้องฟ้าอัฟกานิสถาน

ในระหว่างที่เรารอเครื่อง ผมร้องขอต่อเดฟสองข้อ “ถ้าฉันตาย ช่วยลบหนังโป๊ออกจากคอมพิวเตอร์ให้ด้วย”

- 19 -

หมวดเถื่อน เพื่อนตาย

เดฟหัวเราะเสียงดัง

เค้าหน้าของผมจริงจัง “ตรวจให้แน่ใจด้วยว่าเหรียญนักบุญคริสโตเฟอร์ของฉันถูกส่งกลับไปถึงมือแม่”

เดฟผงกหัว ขอค�ำสัญญาจากผมบ้าง “ถ้าฉันตาย ฉันอยากให้แก ตัดหนังท้ายทอยของฉันขนาดเท่าแสตมป์แล้วส่งไปให้น้องชายฉัน”

“ไรวะ?”

“แกได้ยินชัดแล้ว แผ่นหนังท้ายทอยขนาดเท่าแสตมป์ ส่งไปให้ น้องชายฉัน”

ผมบอกไม่ได้ว่าเขาล้อเล่นหรือไม่ นายทหารคนอื่นฝืนหัวเราะ

“ไอ้เกลอ เอ็งบ้าชะมัด” ผมอุทานออกมา

“ท�ำไม?” เดฟมองหน้าผมด้วยสายตางุนงง

“ฉันไม่มีวันตัดหนังแกส่งไปรษณีย์ไปให้น้องชาย”

เดฟผิดหวัง “เออ...ช่างเหอะ”

ผมไม่รวู้ า่ ค�ำขอพิลกึ ของเดฟมีตน้ ตอมาจากไหน เขาคิดอย่างหนัก วาดภาพลมหายใจสุดท้ายของชีวิต “ถ้าฉันรู้ว่าจุดจบเดินทางมาถึง อาจ เป็นหัวปลีอาร์พีจีตรงมาหา หรือรู้ว่าพลซุ่มยิงจะบีบไกลั่นกระสุนใส่ฉัน ค�ำสุดท้ายที่จะเปล่งออกมาจากปากฉันคงเป็นค�ำอุทานว่า...‘ห่ะ!’”

ชินุกเชิดหัวขึ้นสูง วิศวกรประจ�ำเครื่องลุกขึ้นยืน ปิดทางลาดท้าย เครื่องขึ้นมาครึ่งหนึ่ง ก�ำบังเศษดินเศษหินที่จะทะลักเข้ามาในห้องบรรทุก เวลาแรงลมจากโรเตอร์หลังกระทบพื้น เครื่องเบี่ยงตัวลงไปหาลานจอด ของฐานปฏิบัติการส่วนหน้าเบอร์เมล โรเตอร์ทั้งหกของชินุกอัดอากาศ แรงจัดไม่ต่างไปจากแรงลมเฮอร์ริเคนคาทรินา ฝุ่นและเศษหินฟุ้งคลุ้ง กระจายเป็นม่านหนาทึบสีน�้ำตาลไม่เห็นสิ่งใด ส่งเศษหินดินทรายปลิว ว่อน ในเสี้ยววินาทีนี้ วิศวกรประจ�ำเครื่องมองออกไปทางช่องข้างล�ำตัว กวาดหาพื้นดินแล้วรายงานระยะห่างจากพื้นให้นักบินทราบ ต้องอาศัย ความวางใจและรู้ใจกัน รวมทั้งศรัทธาระดับสูงสุด ไม่ต่างไปจากการให้ คนนั่งเบาะหลังสั่งการให้ถอยรถเข้าช่องจอด ในระหว่างที่คนขับคาดผ้า

- 20 -

นพดล เวชสวัสดิ์ แปล

ผูกตามืดบอดไปชั่วขณะ

แม้ทุกคนจะเกลียดม่านทึบสีน�้ำตาล บางคราวนักบินใช้แรงพัด ของโรเตอร์ในเชิงรุก ถ้ามีสัตว์เดินหลงเข้ามาในลานจอดหัวดื้อไม่ขยับ ไปไหน ลมแรงพอจะสาดให้กระเด็นไปไกล ไม่ใช่ครั้งเดียวที่แพะโชคร้าย ต้องลอยไปกลางอากาศเหมือนวัวในภาพยนตร์ทวิสเตอร์ หรือบางทีถ้า เด็กเป-ตบางคนขว้างหินหรือกระดิกนิ้วกลางให้ชินุก ก็ได้รับการช�ำระบาป ด้วยมารดาแห่งการอาบฝุ่น

ในการหมุนตัวครั้งสุดท้าย ชินุกลอยตัวอยู่กับที่และหย่อนล้อลง แตะพื้นดิน วิศวกรประจ�ำเครื่องทิ้งทางลาดท้ายเครื่องลง เรากรูกันออก ไป ชินุกเสี่ยงภัยที่สุดในยามจอดบนพื้น ข้าศึกทราบเรื่องนี้ดี และเลือกที่ จะโจมตีในยามเครื่องลงจอด เราผ่านการฝึกให้ขึ้น-ลงจากเครื่องให้เร็ว ที่สุด

เราวิ่งพ้นทางลาดในไม่กี่วินาที นักบินเพิ่มแรงบิดพาเครื่องลอย ขึ้นฟ้า เร่งความเร็วไปหาจุดหมายถัดไป ในยามที่เครื่องลาจาก โรเตอร์ พัดเป่าฝุ่นดินเศษหินเข้าใส่ เราปกป้องตัวเองด้วยการหันหลังให้แรงลม ชั่วเวลาไม่กี่วินาทีนั้นฝุ่นดินสีน�้ำตาลก็เคลือบทุกตารางนิ้วบนผิวหนังที่โผล่ พ้นเครื่องแบบ เช่น แสตมป์ดวงเล็กบนท้ายทอยของเดฟ ที่เขาอยากให้ ผมตัดส่งกลับไปให้น้องชาย

“ยินดีต้อนรับสู่ฐานปฏิบัติการส่วนหน้าเบอร์เมล” เสียงทักทายดัง ขึ้นเหนือหัวของเราในม่านฝุ่นสีน�้ำตาล เสียงเยือกเย็นหนักแน่นมีกังวาน ของผู้มีอ�ำนาจ

ผู้กองจากกองพลน้อยพลร่มที่ 173 ก่อตัวเป็นรูปเป็นร่างขึ้นในฝุ่น คลุ้ง ตัวสูงกว่าร่างหกฟุตหนึ่งนิ้วของผม เขาสวมเครื่องแบบสนามทะเล ทรายแบบเก่า แทนที่จะเป็นเครื่องแบบสนามดิจิตอลสีเทาเขียวที่กองทัพ บกเพิ่งเปลี่ยนใหม่

“ไรอัน คานาดี้” ผู้กองแนะน�ำตัว พวกเราผู้มาใหม่ไล่สัมผัสมือเขา กันเรียงตัว เขาเดินน�ำเราไปยังประตูหลังของฐาน บอกให้เราทิ้งสัมภาระ

- 21 -

หมวดเถื่อน เพื่อนตาย

ไว้บนลานคอนกรีตข้างศูนย์ปฏิบัติการทางยุทธวิธี ผู้กองคานาดี้พาเรา เดินดูโดยรอบฐาน เบอร์เมลเป็นฐานปฏิบัติการส่วนหน้าขนาดเล็ก รอง รับได้เพียงกองร้อยอเมริกันและอีกกองพันทหารบกแห่งชาติอัฟกัน ใกล้ ศูนย์ปฏิบัติการมีธงสามผืนปลิวสะบัดในแรงลม ธงชาติอเมริกัน ธงชาติ อัฟกัน และอีกผืนมีสามสีเหมือนธงชาติฝรั่งเศส สอบถามได้ความว่าเป็น ธงประจ�ำหน่วยพลร่มที่ 173 อาณาบริเวณของฐานแผ่ไกลสองกิโลเมตร ในแนวตะวันออก-ตะวันตก และหนึ่งกิโลเมตรในแนวเหนือ-ใต้ ด้านนอก เป็นแนวก�ำแพงโค้งของถุงเฮสโก1 ล้อมเต๊นท์หย่อมใหญ่ อาคารไม้ราวสิบ หลัง และหอรักษาการณ์อีกสี่ ถุงเฮสโกวางซ้อนสองชั้นสูงเกินสิบฟุต เลย ไกลไปจากแนวป้องกันเป็นเทือกเขาสูงทางขอบฟ้าตะวันออก เทือกเขา ยาวเหยียดเหมือนแนวสันหลังของไดโนเสาร์หลับใหล “นั่นเทือกรักกาห์” คานาดี้ให้ค�ำตอบ “อีกฟากหนึ่งเป็นพรมแดนปากีสถาน ถ้าโดนระดมยิง ต้นตอจะมาจากฟากโน้นเสมอ”

ฐานเบอร์เมลแทบจะร้าง ทหารของคานาดี้ทยอยกันเดินทางกลับ แล้ว คงก�ำลังไว้ในฐานเพียงหมวดเดียว มีหมาสองสามตัวเดินตามหลัง พวกเรา เราทราบในภายหลังว่า พลร่ม 173 เก็บหมามาเลี้ยงหลังเสนารักษ์ฉีดวัคซีนให้แล้ว กฎระเบียบของกองทัพไม่อนุญาตให้มีสัตว์เลี้ยง แต่ ณ ปลายขอบอารยธรรมดูเหมือนไม่มีใครถือสา

เราเดินผ่านฮัมวี่บุบบู้บี้ฝุ่นเคลือบมอมแมมจอดเรียงเป็นแถว ผม ใจหายวาบ หลายคันไม่มีเกราะ “รถของนาวิกโยธิน” ผู้กองให้ค�ำอธิบาย “ท�ำหน้าที่ฝึกอบรมทหารอัฟกันอยู่อีกฟากหนึ่งของฐาน

“ย�้ำเตือนตนเองให้ขึ้นใจ ศัตรูของเราเป็นนักรบมีฝีมือ พวกเขา เล่ห์เหลี่ยมแพรวพราว มีผู้น�ำทัพชั้นดี อาวุธครบมือ อย่าได้ประเมินพวก เขาต�่ำ พวกคุณไม่ได้รบกับคนเลี้ยงแพะ ข้างนอกนั่นมีแต่ระดับหัวกะทิ 1

Hesco เป็นชื่อเรียกถุงที่จ�ำหน่ายโดยบริษัทอังกฤษชื่อเดียวกัน ลักษณะเป็นถุง มุงโครงลวดตาข่าย แล้วตักทรายและหินเติมเข้าไปในถุงเพื่อใช้เป็นแนวป้องกัน

- 22 -

นพดล เวชสวัสดิ์ แปล

ของพวกเขา”

เราเดินวนกลับมายังลานคอนกรีตและถุงบก รับการแจกจ่ายห้อง พัก ผู้กองคานาดี้ปฐมนิเทศต่อ “ผู้น�ำของข้าศึกเป็นต�ำนานในย่านนี้ของ อัฟกานิสถาน หมอนี่กลอกกลิ้งเหมือนปรอท แทบไม่เคยใช้วิทยุ แต่เรา ได้ยินการอ้างอิงถึงเขาบ่อยครั้ง ในยามที่พูดถึง น�้ำเสียงมักจะชื่นชมแทบ ถึงขั้นเคารพบูชา เขาสู้รบกับพวกโซเวียตมาหลายปี เขารู้ว่าเขาท�ำอะไร”

หลังจากแนะน�ำอาคารสถานที่เรียบร้อย ผู้กองคานาดี้หันมาหา เรื่องส�ำคัญที่สุด : ‘ล่าม’ ทุกกองร้อยจะมีล่ามสองสามคน เพื่อให้หมวด ลาดตระเวนมีคนพูดภาษาถิ่นร่วมทางไปด้วย ในเขตรกร้างปลายแดน ต่างเผ่าต่างภาษา ล่ามชั้นดีให้ผลต่างใหญ่หลวงในปฏิบัติการประจ�ำวัน

“เรามีล่ามสองคนที่นี่ อับดุลกับยูเซฟเป็นมรดกตกทอดของเรา ทั้ง สองเคยท�ำงานกับหน่วยรบพิเศษที่มาอยู่ที่นี่ก่อนเรา อับดุลเป็นหัวหน้า ล่าม คนนี้ดี เชื่อใจได้ แต่ยูเซฟ...ไม่แน่ใจ...บอกไม่ได้ บางอย่างในตัว กวนใจผม จับตาเขาไว้ให้ดี”

ผมบันทึกไว้ในใจ...จับตายูเซฟ

หนึ่งชั่วโมงต่อมาเราออกนอกแนวรั้วเฮสโกมาที่สนามยิงปืน เรา วุ่นอยู่กับการปรับศูนย์ปืน แม้ฐานเบอร์เมลจะอยู่ในหุบเขา แต่ก็อยู่สูง กว่าระดับน�้ำทะเลเจ็ดพันฟุต ระดับความสูงขนาดนั้น อากาศจะเบาบาง จนส่งผลกระทบต่อวิถีกระสุน ถ้าเราเข้าสนามรบโดยไม่ได้ปรับศูนย์ปืน โอกาสจะยิงโดนอะไรมีน้อยนิด

ผมอยู่ข้างผู้หมวดเทย์เลอร์ในขณะที่ชินุกอีกล�ำบินข้ามหัว ชินุก บินเข้าออกฐานตลอดทั้งบ่าย ส่งก�ำลังบ�ำรุงและรับทหารของคานาดี้กลับ ไปยังฐานทัพบากรัม ผมดูเครื่องล�ำหนึ่งลงแตะพื้นเป่าฝุ่นสีน�้ำตาลคลุ้ง เหนือหัว ชินุกคู่หูบินวนให้การคุ้มกัน

เมื่อชินุกดึงตัวขึ้นจากพื้นไปสมทบคู่หู ผมได้ยินเสียงหวีดแหลม เข้มข้นบาดหู เหมือนเสียงตู้บรรทุกสินค้าของขบวนรถไฟแล่นตรงมาหา วัตถุนั้นข้ามหัวไป เสียงหวีดแหลมจางลง เสี้ยววินาทีถดั มาผมได้ยินเสียง

- 23 -

หมวดเถื่อน เพื่อนตาย

ตุบ พื้นสะท้านเยือก กลุ่มควันม้วนตัวห่างออกไป

“นั่นอะไร?” ผมถามผู้หมวดเทย์เลอร์

“ไปรู้เรอะ?” เขาตอบ

เสียงหวีดแหลมดังขึ้นอีกครั้ง ผมพอจะฟังจับต้นก�ำเนิดได้จากทิศ ตะวันออก

เทือกเขารักกาห์...ไม่ว่าจะเป็นอะไร ไอ้นั่นมาจากเทือกเขารักกาห์

เสียงหวีดแหลมเปลี่ยนเป็นเสียงครวญครางเหมือนนางผีเสื้อร้อง ครางโหยหวน อีกอึดใจพื้นดินสะท้านเยือกอีกรอบ

“เราโดนโจมตี?” ผมถาม ในเชิงตรรกะ ทหารจบใหม่หมาดรู้ว่า เรื่องพรรค์นี้เกิดขึ้นได้ แต่ในความเป็นจริง ครั้งแรกสุดมักเป็นความสับสน และตื่นตะลึง เราเป็นนายทหารจบใหม่เพิ่งเดินลงจากเครื่อง เรายืนโด่เด่ ไม่อาจประมวลผลเรื่องราวที่เกิดขึ้นได้

ชินุกลอยขึ้นฟ้าไปหาเพื่อน อาศัยท้องฟ้าเป็นแหล่งหลบภัย

ผมกับเทย์เลอร์เหลียวซ้ายแลขวา งวยงง เสียงหวีดแหลมแว่วมา แต่ไกลจากทิศตะวันออก เมื่อเสียงเข้มข้นชัดเจนยิ่งขึ้น นายสิบวิ่งกรูกัน เข้าประตูหลังของฐาน สิบโทเกร็ก กรีสัน ผู้บังคับหมู่อาวุธของเทย์เลอร์ ตะโกนบอกเรา “ดุ้นลอยมาแล้ว! เข้าหลังแนวรั้วเดี๋ยวนี้เลย!”

ค�ำพูดของเขาเหมือนน�้ำเย็นสาดหน้า ผมกับหมวดเทย์เลอร์วิ่ง ตามหลังนายสิบของเรากลับเข้าฐาน บ้านใหม่ของเราสูงเจ็ดพันฟุตเหนือ ระดับน�้ำทะเล แค่ไม่กี่วินาที ปอดของผมร้อนเป็นไฟในอกเพราะขาด ออกซิเจน ผมหยุดเท้าที่ลานคอนกรีตข้างถุงบก นายสิบวิ่งเข้าที่พยาบาล กองพัน หมวดเทย์เลอร์วิ่งเข้าไปในศูนย์ปฏิบัติการ

ห่ะ! ฉันควรท�ำอะไรดี?

ผมยืนเบิ่งนิ่งค้างอยู่ที่นั่น มองผู้คนวิ่งพล่านรอบตัว แต่ไม่รู้ว่าตัว เองควรขยับตัวไปทางไหน

ผู้กองคานาดี้โผล่มาให้เห็น “มีเด็กบาดเจ็บหลายคนอยู่ตรงประตู หน้า!”

- 24 -

นพดล เวชสวัสดิ์ แปล

ขาของผมเริ่มเคลื่อนไหว ผมวิ่งตามหลังผู้กอง อยากไปให้เร็วกว่า นี้ แต่ดูเหมือนว่ามีก�ำแพงกั้นขวางระหว่างจิตใจกับมัดกล้ามเนื้อ

เราวิ่งอ้อมโค้งอาคาร น่าจะห่างสักห้าสิบหลา ผมมองเห็นพลร่ม 173 เปิดประตูหน้า พลเรือนอัฟกันร้องระงมวิ่งเข้ามาในฐาน ผมวิ่งไม่ หยุด

และแล้วผมเห็นเด็กๆ ตัวน้อยๆ ได้ยินเสียงกรีดร้อง บางคนดิ้น พราดด้วยความเจ็บปวด บางคนแน่นิ่งในอ้อมแขนของพ่อแม่ ผมทิ้ง ไรเฟิล ดึงหมวกเหล็กออก ถอดเกราะทิ้งลงฝุ่น วิ่งตรงไปหากลุ่มคน

ล่ามของเราแผดเสียงเข้าใส่พ่ออารมณ์เดือด พ่ออัฟกันอีกสองเข้า มาสมทบ แผดเสียงระรัวเข้าใส่ล่าม ในท้ายที่สุดทหารถามขึ้น “อับดุล พวกมันพูดนรกอะไร?”

อับดุลเดือดจัด ให้คำ� ตอบ “พวกมันบอกผมว่าให้รกั ษาลูกชายก่อน เด็กผู้หญิง”

“ต้อนทุกคนไปที่พยาบาล!”

อับดุลหันไปออกค�ำสั่ง แต่พวกนั้นสั่นหัว ตะโกนตะคอกอับดุล

“พวกนี้ไม่ยอมครับ อยากให้รักษาลูกชายก่อน”

“ลากแม่มไปหมด!” ทหารออกค�ำสั่ง

ทหารอุ้มเด็กที่ได้รับบาดเจ็บ อาจจะมีเด็กสักเจ็ดคนที่ยังหายใจอยู่ ผมอุ้มเด็กคนที่อยู่ใกล้มือที่สุด วิ่งตามหลังทหารไปยังที่พยาบาล

ผมวิ่งไปไม่กี่ก้าว เพิ่งรู้ว่าเป็นเด็กผู้หญิง ผมก้มลงมอง เธอสวม ชุดสีน�้ำตาลอ่อน ให้ความรู้สึกคล้ายกระสอบผ้าในอ้อมแขนของผม คอ เสื้อประดับสีแดงและเขียวเป็นลวดลายมาบรรจบกันที่คอวี ร่างของเธอ เบาหวิว

“ไม่มีอะไร...ไม่มีอะไรแล้ว” ผมบอกเธอ หนูน้อยตาสีเขียวมรกต ประกายตาเจ็บปวดรวดร้าว เส้นผมด�ำขลับปัดป่ายบนใบหน้า เกาะติด ผิวไปตามทางน�้ำตา

- 25 -

หมวดเถื่อน เพื่อนตาย

เธอกรีดร้องเสียงแหลมบาดหู เสียงเจ็บปวดระคนเสียงตระหนก ชอนไชเจาะหูผม

ผมวิ่งสุดฝีเท้า ช้อนแขนข้างซ้ายประคองหัวและไหล่เธอ ใช้มือขวา กดร่างบอบบางแนบชายโครง เอว และท่อนขาของผม แขนซ้ายของเธอ ตกห้อย เธออ้าปากสูดอากาศหายใจ กรีดร้องออกมาสุดเสียงอีกครั้ง เหมือนกับว่าเสียงร้องกรีดจะไม่มีที่สิ้นสุด

“ไม่มีอะไร...ไม่มีอะไรแล้ว” ผมอดสงสัยมิได้ ผมปลอบเธอหรือว่า ตัวเอง?

ญาติ ข องผม เฟรดดี้ เบิ ก ตาโพลง กั ง วลใจขนาดหนั ก ถามผม “ฌอน พี่จะไปตายที่นั่นหรือเปล่า?”

เฟรดดี้อายุเท่าแม่หนูคนนี้ อาจจะแก่กว่าสักปีสองปี

วิ่งต่อไป

ลมหายใจของเธอหอบกระชั้น เสียงกรีดร้องขาดเป็นห้วง ผมก้ม ลงมอง ประกายตาเธอหม่นลง เธอเงยหน้าจ้องผม คนแปลกหน้าใน เครื่องแบบแปลกตา ผมเห็นความหวาดหวั่นในดวงตาแสงลาลับ

มือข้างขวาของผมพยายามปัดเส้นผมจากใบหน้าเธอ นิ้วมือกลับ ปาดเลือดเป็นรอยพาดแก้ม

ผมรับรู้ความอุ่นบนท่อนขา นั่นอะไร? ผมอยากก้มลงมองแต่บาง อย่างห้ามไว้ ท่อนขาของผมพาเราเคลื่อนไปข้างหน้าเหมือนระบบนักบิน อัตโนมัติ ตาผมจับจ้องแต่ตาเธอ

เธอกรีดร้องออกมาอีกครั้ง เสียงแหบห้าวอ่อนล้าครานี้ ความอุ่น แผ่ซ่านผ่านเอวของผมไหลลงไปหาหัวเข่า

ผมไม่อาจละสายตา ไม่มองภาพที่เห็น สมองไม่ยอมประมวลผล เท้าเปล่าหนึ่งข้าง นิ้วเรียวเล็กเคลือบด้วยฝุ่นสีน�้ำตาล จุดแดง สาดกระจายแต้มชุดสีน�้ำตาลที่ถลกขึ้นสูงพ้นเข่า เส้นเอ็นและเนื้อไหม้ ห้อยรุ่งริ่งใต้เข่าอีกข้าง ตอเนื้อเลือดโชกมีกระดูกขาวแทงผ่านผิวหนังและ กล้ามเนื้อขาดวิ่น

- 26 -

นพดล เวชสวัสดิ์ แปล

ผมขาแข็งก้าวเดินไม่ได้ เงยหน้าขึ้นหาสมดุลไม่ให้ร่างซวนเซ เด็ก หญิงร้องครางโหยหวนเสียงดังลึกจากช่องท้อง อีกก้าว ก้าวที่สอง หรือ อาจเป็นก้าวที่สามที่ผมรับรู้ได้ว่าเธอไม่กรีดร้องอีกแล้ว ที่พยาบาล เราต้องไปให้ถึงที่พยาบาล “ไม่เป็นไรไม่เป็นไรไม่เป็นไรแล้ว” มือของเธอร่วงผล็อย ล�ำคออ่อนปวกเปียกบนท่อนแขนของผม ไม่นะ! นานแค่ไหนกว่าผมจะก้มลงมองเธออีกครั้ง? ลมหายใจของเธอ กระชั้น ความอุ่นยังคงไหลอาบขาของผม ผมก้มลงมอง ความกลัวของเธอไม่เหลือแล้ว ประกายในดวงตา สิ้นแสง โลกรอบข้างผมยังหมุนเคลื่อนต่อไป ทหารวิ่งพล่าน พ่อแม่ส่ง เสียงกรีดร้อง อับดุลทุ่มเถียง ผู้กองคานาดี้ออกค�ำสั่ง ผมกอดศพเด็กน้อย ในอ้อมแขน ผมละเมอเดินกลับไปหาพ่อแม่ของเธอ แม่สวมชุดเบอร์กาคลุม หน้า ร้องไห้กระซิกในอุ้งมือปิดหน้า ผู้เป็นพ่อมองผมเมินเฉย ผมสังเกต เห็นว่ายายหนูได้ตาสีเขียวจากพ่อ ผมส่งร่างลูกสาวให้เขา เขาหันหลัง กลับเดินผ่านประตูค่าย เท้าเปลือยเปล่าและนิ้วเรียวเล็กของเด็กน้อย ห้อยร่องแร่งข้างกายเขา ผมมองตาม ไม่มีเสียงใดหลุดออกจากปากได้ นานหลังจากนั้น นานเท่าไหร่ไม่ทราบได้ ผมรู้สึกตัวอีกครั้งในห้อง พัก เหม่อจ้องคราบเลือดบนเครื่องแบบ

จะคิดจะท�ำความเข้าใจเรื่องแบบนี้ได้ไง?

ผมชาไปทั่วร่าง เปลื้องเครื่องแบบออกเชื่องช้า ผมสวมเครื่อง แบบตั้งแต่เดินทางออกจากสหรัฐ ถึงตอนนี้รู้สึกคล้ายกับว่าเป็นผิวหนัง อีกชั้นไปแล้ว ผมปลดกางเกงออก ถอดเสื้อเชิ้ตทิ้งกองบนพื้น ผมคว้า ผ้าเช็ดตัว บังคับตัวเองให้เดินไปใต้ฝักบัว

- 27 -

หมวดเถื่อน เพื่อนตาย

น�้ำเปียกลื่นอุ่นผิว ท้องไส้ของผมปั่นป่วน

กลับเข้าห้องพัก ผมค่อยๆ แต่งตัวช้าๆ เครื่องแบบใหม่ ผิวใหม่ ผู้บังคับหมวดต้องไม่แสดงความอ่อนแอ ต้องท�ำตัวเป็นแบบอย่างให้ลูก น้อง หากปีหน้าทั้งปีจะเป็นเช่นวันแรก ลูกน้องก็ยิ่งต้องการนายทหาร แกร่งมาน�ำทางพวกเขา

ผมเดินข้ามห้องโถง พบหมวดเทย์เลอร์อยู่ในห้อง

“เฮ้” ผมทักทาย

“แกคิดว่าเราจะได้ CIB2 ไหมในวันนี้?” ผู้หมวดถามเสียงราบเรียบ

เครื่องหมายทหารราบที่ผ่านการรบเป็นความใฝ่ฝันสูงสุดของทหาร ราบ มอบให้แก่ทหารที่ตกอยู่ใต้การระดมยิงจากข้าศึก หนึ่งในเครื่องหมาย เชิดชูเกียรติสุดสูงที่ทหารราบจะกลัดติดบนอกได้

“ไม่รู้ซี คงงั้นกระมัง”

“ดูนี่เลย” เทย์เลอร์ชี้ให้ดูในห้อง “ฉันจะวางทีวีไว้บนโต๊ะตัวนั้น”

“เยี่ยม”

“ช่วงพักเราจะได้เล่นเกมฮาโลด้วยกัน”

ผมเอนพิงกรอบประตู วางท่าท�ำเป็นผ่อนคลาย “น่าสนุก”

แต่ในอกนั้นกรีดร้องโหยหวน

เทย์เลอร์โน้มตัวมาหา ถือปากกาในมือ ผมมองเขาเขียนอะไรบาง อย่างไว้บนบานประตู เมื่อเขียนเสร็จ เขาถอยหลัง ผมชะโงกไปมอง

ไม่มีการลอง มีเพียงแค่ท�ำหรือไม่ท�ำ

“โยดา” ผมบอก “มาสเตอร์” เทย์เลอร์ต่อท้าย ผมเป็นแฟนสตาร์วอร์ส แทบจะท่องบทได้ทุกบรรทัด ค�ำนั้นมา

2

CIB Combat Infantry Badge-เครื่องหมายทหารราบที่ผ่านการรบ

- 28 -

นพดล เวชสวัสดิ์ แปล

จากดิเอ็มไพร์สไตรก์สแบ๊ก เทย์เลอร์จ�ำมาผิด ผมก�ำลังคิดอยู่ว่าจะบอก เขาดีไหม แล้วเขาก็เอ่ยชวนขึ้น “ไปหาอาหารเย็นกินกัน”

ผมผงกหัว

เราเดินไปยังโรงอาหาร คานาดี้สวนทางมาและเอ่ยถามว่า “เป็น ไงบ้าง?”

ผมยักไหล่

เขาเข้าใจ ประจ�ำการที่นี่มาหนึ่งปีจะไม่เข้าใจได้ไง? “ฟังนะไอ้ น้อง ที่นี่คืออัฟกานิสถาน” คานาดี้กล่าว “เรื่องเชี่ยๆ พรรค์นี้เกิดขึ้นประจ�ำ คนพวกนี้...เห็นแพะมีค่ามากกว่าลูก โดยเฉพาะอย่างยิ่งลูกสาว” คานาดี้ นิ่งไปชั่วอึดใจเพื่อรอค�ำถาม เมื่อผมนิ่ง เขาก็กล่าวต่อ “จะท�ำลูกใหม่เมื่อ ไหร่ก็ได้”

ในโรงอาหาร อับดุลนั่งตามล�ำพัง ประกายตาอ่อนผ่อนคลาย เห็น ได้ชัดว่าตกอยู่ในห้วงคิด ห่างไปอีกสองสามโต๊ะ สิบโทกรีสัน ผู้บังคับหมู่ ของกองร้อยของเรานั่งกับกลุ่มนายทหารชั้นประทวนคนอื่นๆ ที่ร่วมทาง มาล่วงหน้าพร้อมกับเรา ผมหยิบถาดแล้วเดินต่อท้ายเทย์เลอร์

คืนสปาเก็ตตี้ ผมก้มลงมองเส้นราดด้วยซอสสีแดง ความคิดหวน กลับไปหาใบหน้าหนูน้อยเปื้อนเลือดด้วยปลายนิ้วของผมที่พยายามจะ ปัดเส้นผมให้พ้นวงหน้า

เรานั่งร่วมโต๊ะกับนายทหารคนอื่นๆ ไม่นานการสนทนาก็วกกลับ ไปหาเครื่องหมายทหารราบที่ผ่านการรบ ผมนั่งนิ่งพยายามไม่รับฟัง

เสียงแว่วมาจากโต๊ะผู้บังคับหมู่ “การโจมตีครั้งนี้น่าจะท�ำให้คน ท้องถิ่นไล่ล่าพวกก่อการร้าย ว่าไหม?”

สิบโทเจสัน ซาบาตเก ผู้บังคับหมู่อาวุธของผมตอบรับ “ก็น่าอยู่นะ ฉันหวังว่าคงไล่หวดบั้นท้ายไอ้เวรพวกนั้น”

หมู่กรีสันค�ำรามตอบรับ

จ่าสิบตรีคริสโตเฟอร์ จ่าของกองร้อยกล่าวเพิ่มเติม “พนันได้เลยว่า เราคงไม่โดนลูกหลงอีกนานเป็นเดือน”

- 29 -

หมวดเถื่อน เพื่อนตาย

ใครสักคนส่งเสียง “ชัยชนะของพวกเรา! พวกตอลิบานดันเสียท่า ที่ไปฆ่าเด็กพวกนั้น”

ไรหวา? พวกนี้ทิ้งความเป็นมนุษย์ไว้ที่ประตูหน้าของฐานหรือไง?

ช้อนพลาสติกของผมคนอาหารบนถาด ไม่รู้สึกหิว ผมนั่งอยู่นาน เท่าที่จะท�ำได้ ก่อนลุกจากโต๊ะกลับเข้าที่พัก

เครื่องแบบเปื้อนเลือดยังกองอยู่บนพื้น ผมเดินอ้อมในตอนเข้ามา ในห้อง

ผมนั่งที่ขอบเตียง บังคับตัวเองให้สงบใจ ใบหน้าของหนูน้อยลอย กลับมาอีกครั้ง ผมมองเห็นดวงตาสีมรกตเปล่งประกายใต้ม่านน�้ำตา

ปลายนิ้วผมล้วงเข้าไปในคอเสื้อ ดึงเหรียญนักบุญคริสโตเฟอร์ ออกมา เหรียญแบนในอุ้งมือให้การปลอบประโลม ผมก�ำไว้แน่นและ หลับตาลง

ผมรู้สึกว่าบางส่วนในร่างตายไปทีละน้อย

ทหารพวกนั้นพูดกันเหมือนกับว่าเรื่องที่เกิดในวันนี้เป็นเรื่องปกติ ได้ไง? จากนั้นความตระหนักรู้ก็เคลื่อนเข้ามาในใจ ทุกคนที่โต๊ะนายสิบ ต่างผ่านสนามรบมาหมดแล้ว พวกเขาเคยผ่านประสบการณ์นั้นมาก่อน นั่นท�ำให้พวกเขาแกร่งกร้าน และบัดนี้พวกเขาน�ำเอาแผลเป็นมาห่อหุ้ม คลุมร่างเหมือนเกราะก�ำบังกาย

ผมจะเปลี่ยนไปเป็นมนุษย์ประเภทนี้หรือ?

ผมมองเครื่องแบบเปื้อนเลือดบนพื้นห้อง ผมคงไม่มีวันซักรอยเลือด ให้จางหายไปได้ เครื่องแบบที่สวมติดตัวมาจากสหรัฐฯ นั้นเกินเยียวยา ผมไม่มีแม้ความคิดจะยื่นมือไปแตะ

การรักษาชีวิตรอด นั่นเป็นสิ่งที่หมู่กรีสันกับเพื่อนๆ มีบทเรียนกัน มาแล้ว ซาบาตเก คริสโตเฟอร์...ทุกคนได้เรียนรู้การเดินเรือผ่านร่องน�้ำ แห่งจิตวิทยา นี่เป็นบททดสอบของผม

ผมหลับตา บังคับใจให้ข่มความเจ็บปวดจมหายไปในห้วงลึกไกล โพ้น

- 30 -

นพดล เวชสวัสดิ์ แปล

ผมก้มลง รวบผิวเปื้อนเลือดที่ผมถอดทิ้ง เดินออกมาในค�่ำคืนเย็น ยะเยือกของอัฟกานิสถาน ดวงดาวระยิบระยับในโค้งฟ้า ไม่มีแสงอารย ธรรมส่องอาบให้เจือหมอง กลางดินแดนรกร้างห่างไกล ก�ำมะหยี่ด�ำสนิท ของเอกภพงามหาใดเทียบทาน

ผมเดินตรงไปยังหล่มด�ำที่ใช้เป็นหล่มเผาขยะของค่าย ก้นหลุม มีเถ้าขาวเทา มีเศษขยะปักติดด้านข้างหลุม ผมยืนที่ขอบหลุม ปล่อย เครื่องแบบเปื้อนเลือดให้ตกลงไป

พรุ่งนี้ทหารของผมจะเดินทางมาถึง ผมจะเตรียมพร้อมร่วมงานกับ พวกเขา

- 31 -

หมวดเถื่อน เพื่อนตาย

ภาคหนึง่

แดนเถื่อน

หนึ่ง

มาดเข้ม เข็ ม วั ด ความเร็ ว แตะเลขห้ า สิ บ ฮั ม วี่ หุ ้ ม เกราะหกคั น ของหมวด เอาต์ลอว์แล่นตะบึงไปบนถนนอัฟกัน ตะกุยฝุ่นคลุ้งมองเห็นได้ไกลหลาย ไมล์ ในดินแดนที่ไม่มีถนนลาดยาง นี่เป็นถนนดินสภาพเยี่ยมที่สุดที่เรา เคยพบมา ถนนเรียบผนึกอัดแน่นด้วยเท้านักเดินทางหลายชั่วคน ไม่มี แม้หลุมร่องของล้อเกวียนที่จะมาทดสอบโช้กของรถ ไม่มีดินฝุ่นจากทะเล ทรายไหลมาท่วมกั้นเส้นทาง การลาดตระเวนข้ามทุ่งโล่งในพื้นที่ทุรกันดาร ขรุขระนานหลายสัปดาห์จนพอจะโยกคลอนสารอุดฟันให้หลุดออกมาได้ ท�ำให้การเดินทางบนถนนราบเรียบมุ่งหน้าลงใต้ผ่านเขตกามาล แทบจะ เรียบลื่นเหมือนแล่นในลู่สนามแข่งรถเดย์โทนา

ในอัฟกานิสถาน พวกเราทหารอเมริกันจ�ำเป็นต้องปรับความคาด หวังในการเดินทางเสียใหม่ พวกเราเคยคุ้นกับการเดินทางความเร็วสูง ทหารในหมวดของผมชื่นชอบรถจีทีโอ มัสแตง หรือกระบะยกสูง แต่ที่นี่ ในอัฟกานิสถาน ภูมิประเทศไม่อนุญาตให้เราเดินทางเกินกว่าสิบห้าหรือ ยี่สิบไมล์ต่อชั่วโมง อึดอัดแทบขาดใจเหมือนตกอยู่ในเขตทางข้ามของ โรงเรียนยืดยาวไม่รู้จบ

วันนี้เราหักเลี้ยวเข้ามาบนถนนสายเรียบทอดยาวไกลสุดสายตา พลขับไม่ยอมปล่อยโอกาสทองให้หลุดมือ ตีนหนักราวถ่วงตะกั่ว โกยถ่าน หินสาดเข้าเตาเผา ความเร็วสุดแสนชื่นมื่น

- 35 -

หมวดเถื่อน เพื่อนตาย

ถนนตัดกับหุบเขากว้าง ใช้เวลาขับรถหกชั่วโมงมาทางใต้ของฐาน ปฏิบัติการส่วนหน้าเบอร์เมล ในที่ราบกว้างใหญ่ไร้ต้นไม้ไร้ร่องรอยสิ่ง มีชีวิต มีแต่เพียงพุ่มหนามไกลสุดลูกหูลูกตา พันธุ์พืชหัวแข็งเดนตาย หาญท้าความแตกต่างสุดปลายขั้ว หนาวเยือกกับร้อนจัด แห้งแล้งและ น�้ำท่วม ทางซ้ายมือของเรามีธารน�้ำกัดเซาะซอกหิน ก่อนหน้านั้นเรา ลองเลี่ยงไปแล่นรถในธารน�้ำแห้งเพื่อเลี่ยงหลบกับระเบิด ในขณะที่รถ ของพวกเราวิ่งตะกุยธารน�้ำตื้น รถฮัมวี่ของสิบโทฟิล บอลด์วิน จมทราย ดูดถึงบานประตู ความคิดสร้างสรรค์จบลงเพียงเท่านั้น

แนวเขตของหุบเขาถูกก�ำหนดด้วยหน้าผา แม้จะไม่มีต้นไม้หรือ พุ่มเตี้ยแต้มสีสันให้แผ่นผา เทือกเขาฮินดูกูฏก็ยังให้ที่หลบซ่อนแก่ข้าศึก พวกนั้นยินยอมให้เราใช้แดนต�่ำ ในขณะที่ตนเองซ่อนตัวอยู่ในถ�้ำบนเทือก เขา กักตุนยุทธปัจจัยพร้อม เป็นปราการมั่นคงตั้งแต่เมื่อครั้งสงคราม โซเวียตในทศวรรษ 1980

ร่องรอยของสงครามยังเหลือให้เห็นตามเส้นทางมุ่งหน้าลงใต้ เรา พบซากหมู่บ้านในหลุมบ่อจากระเบิดรัสเซีย ส่วนเมืองที่ยังเหลืออยู่นั้น คนท้องถิ่นบอกเล่าความหฤโหดในช่วงการยึดครองของโซเวียต ชาวนา คนหนึ่งยืนมองลูกชายถูกจับโยนบกแล้วกระทืบจนตายคาเท้าทหารกอง ทัพแดง หลังจากนั้นคนทั้งหมู่บ้านเก็บข้าวของ ท้าความตายข้ามเทือก เขาเปี่ยมด้วยอันตราย เดินเท้าไปยังค่ายผู้ลี้ภัยในปากีสถาน

นี่คือพื้นที่ปฏิบัติการของเรา แดนเถื่อนแห้งแล้งโหดร้าย คนที่นี่ ไม่รู้จักอะไรอื่นใดนอกจากการใช้ความรุนแรงมาหลายทศวรรษแล้ว

ผมเหลือบไปมองสิบตรีรอเบิร์ต พินโฮลต์ พลขับและพลวิทยุ เรา เดินทางบนถนนตั้งแต่รุ่งสาง ใบหน้าของเขาอาบเหงื่อเคลือบฝุ่น หมวก เหล็กดึงต�่ำแทบปิดตา เครื่องแบบและเสื้อเกราะกันกระสุนเกาะไปด้วย ฝุ่นอัฟกัน ยามเดียวที่เนื้อตัวของพวกเราสะอาดหมดจดคือตอนยืนอยู่ใต้ ฝักบัวเท่านั้น เขาสดับได้ถึงการเพ่งจ้อง จึงละสายตาจากถนนมามองผม

“อะไรครับ?” เขาถาม ดวงตาสีฟ้าสดใสตัดกับคราบมอมแมมบน

- 36 -

นพดล เวชสวัสดิ์ แปล

ใบหน้า พินโฮลต์รา่ งใหญ่กำ� ย�ำ แผงอกกว้าง อายุยสี่ บิ หน้าตาหล่อเหลา ยิ้มทรงเสน่ห์ หากสวมเอี๊ยมชาวนาแทนเครื่องแบบสนาม ก็พอจะเป็น ตัวประกอบในซีรีส์ชุดกรีนเอเคอร์ส (Green Acres) ได้

พินโฮลต์ก่นด่าการไปรษณีย์สหรัฐฯ อีกแล้ว ผมอดไม่ได้ต้อง หัวเราะออกมา เขาเกลียดหน่วยงานรัฐบาลกลางแห่งนี้ เกลียดได้เกลียดดี

“พินโฮลต์” ผมบอก “ฉันไม่เข้าใจว่าหมู่เอาความแค้นเคืองคั่งอก นี้มาจากที่ไหน”

“หมายความว่ายังไง, เซอร์? เห็นชัดไม่ใช่หรือ? ไอ้หน่วยงาน รัฐบาลบ้านี่ละเมิดกฎหมายต้านการผูกขาดของเชอร์แมนปี 1890 มัน ผูกขาดเช็ดไปเลย แถมยังออกเงินสนับสนุนแผ่ขยายสาขาเข้าไปในกิจการ อื่น หั่นราคาจนเอกชนสู้ไม่ได้”

ความสูญเปล่าของรัฐบาลกลางท�ำให้พินโฮลต์เดือดจัด ถึงตอนนี้ เขาพล่ามบรรยายความเน่าของไปรษณีย์ได้หนึ่งชั่วโมงแล้ว น่าประทับใจ เป็นที่สุด

“เซอร์, ฟังนะ การไม่ยินยอมให้บริหารงานแบบเอกชน ถือเป็น นโยบายเชิงงบประมาณที่โง่เง่าที่สุด พวกนี้ได้เงินงบประมาณปลอดข้อ ผูกมัดปีละเจ็ดสิบพันล้านเหรียญ บริหารงานตัวแดงนับพันล้านเหรียญ ได้ทุกปีในขณะที่เอกชนปิดงบในตัวด�ำ นี่ขนาดแข่งขันไม่เป็นธรรมต่อ ยูพีเอสหรือเฟ็ดเด็กซ์นะ”

“พินโฮลต์ เขาส่งจดหมายห่ะเช็ดนั่นถึงมือพวกเรา ข่าวของฉัน จากจุดเอเดินทางไปหาที่หมายในจุดบี ฉันสนแค่นี้ หมู่ต้องการอะไรมาก กว่านั้น?”

พินโฮลต์เครื่องร้อนแล้ว ไม่ฟังข้อแย้งของผม “ไปรษณีย์ได้รับ ยกเว้นภาษีนะผู้หมวด นั่นเป็นข้อได้เปรียบข้อแรก แถมไม่ต้องรายงาน งบการเงินให้คณะกรรมการควบคุมก�ำกับหลักทรัพย์ แล้วยังมีนี่อีก... ระบบบัญชีที่พอจะให้สรรพากรล่อบั้นท้ายได้เต็มเปา ถ้าบริษัทเอกชนไหน น�ำไปใช้งาน ผู้ว่าการการไปรษณีย์เดินเข้าไปหารัฐมนตรีคลังเมื่อใดก็ได้

- 37 -

หมวดเถื่อน เพื่อนตาย

ขอยืมเงินได้ในทุกคราวที่ต้องการในอัตราดอกเบี้ยที่ไม่มีเอกชนรายใด ได้รับ”

“แล้วไง?” ผมโปรดที่สุดเวลายั่วให้เขาเดือด พินโฮลต์มีหัวใจนัก รบแต่มีสมองนักเศรษฐศาสตร์ ผมชอบแหย่เย้าให้เขาเปิดปากพูด ทุก ความเห็นทุกค�ำตอบผ่านการพินิจพิเคราะห์มาอย่างดีแล้ว ยิ่งไปกว่านั้น ยิ่งสนิทกันมาก ผมก็ยิ่งตระหนักถึงลักษณะสองขั้วขัดแย้งของพินโฮลต์ ความต่างถึงขั้นน่าอัศจรรย์ใจจนน่าจะเป็นกรณีศึกษาชั้นเลิศ คนเท็กซัส ของแท้แต่ไม่มีส�ำเนียงถิ่น เกิดและเติบใหญ่ในดัลลาส เท็กซัส แต่เกลียด ทีมฟุตบอลดัลลัสคาวบอย และหลงรักทีมฟุตบอลไมอามี่ดอลฟิน ยุค โค้ชดอน ชูล่า พินโฮลต์หัวโบราณอนุรักษนิยมระดับหัวแถว ไม่ดื่มสุรา เมรัย ไม่สูบบุหรี่ ไม่แตะแม้กาเฟอีน แต่ในยามว่างผมเคยได้ยินเขาฟัง เพลงร็อกฮิปปี้วงฟิช ดูเหมือนเขาจะชื่นชอบอุปรากรเสียด้วย

“แล้วไงเหรอ?” พินโฮลต์ตอบกลับด้วยเสียงประหลาดใจ “ได้ เปรียบขนาดนั้นยังผลาญเงินภาษีของประชาชนอีกแน่ะ! แม้แต่สหภาพ ยุโรปยังปรับปรุงการบริหารงานการไปรษณีย์ ลองคิดสิท่าน เราปล่อย ให้ประเทศสังคมนิยมพวกนั้นปรับปรุงการบริหารให้แข่งกับเอกชนได้ ใน ระหว่างที่รัฐบาลกลางของเราช�ำเราธุรกิจที่น่าจะสร้างรายได้ให้ปีละหลาย พันล้านเหรียญ รายได้ที่เรียกเก็บภาษีคืนสู่สังคมได้นะ แทนที่จะปล่อยให้ พวกมันผลาญเงินให้หายวับ การส่งพัสดุและจดหมายน่ะมีหนทางสร้าง รายได้เข้ารัฐอยู่”

ไม่มีอะไรอื่นให้ท�ำนอกจากการพูดคุยหรืออภิปรายโต้เถียงเผ็ดร้อน การลาดตระเวนทางไกลด้วยยานพาหนะแทบไม่ต่างไปจากการนั่งรถเล่น เดินทางไกลของนักศึกษามหาวิทยาลัย...แค่บรรทุกอาวุธหนักติดตัวมา ด้วย

รถแล่นมาถึงโค้งถนน “เฮ้ย! ระวังหน่อยพินโฮลต์!” ผมส่งเสียง เตือน รถส่ายปัดเป๋ อาจทุ่มสมาธิให้กับการอภิปรายมากเกินไป เรื่องนี้ เกิดบ่อยครั้ง “อย่าพยายามฆ่าพวกเราสองครั้งในวันเดียวสิ”

- 38 -

นพดล เวชสวัสดิ์ แปล

โดนเต็มๆ “ไม่เอาน่าท่าน มุขเก่าซ�้ำซากแล้ว”

“ก็เรื่องจริงนี่ หมู่เกือบพาเราตกหน้าผา จะปล่อยให้ผ่านไปแล้วลืม เสียง่ายๆ เชียวหรือ?”

ก่อนหน้านี้เราแล่นลัดเลาะเส้นทางบนเขา หาทางตัดลงสู่หุบเขา เบื้องล่าง เส้นทางลาดชันคดเคี้ยวหักข้อศอก บ่อยครั้งที่พลขับต้องเดิน หน้าถอยหลังสามจุดเพื่อเข้าโค้ง ที่โค้งแห่งหนึ่ง พินโฮลต์พาหัวรถแหย่ พ้นหน้าผาไปแล้วเข้าเกียร์ถอยหลัง โชคร้ายที่รถฮัมวี่โดนใช้งานหนักมา หลายเดือน อีกทั้งชุดเฟืองเกียร์ไม่ได้ออกแบบมาเพื่อรับน�้ำหนักเกราะ หนาที่ติดตั้งเพิ่ม บางคราวเกียร์จะค้างหรือขัด ครั้งนี้เกียร์ไม่ยอมเปลี่ยน ฮัมวี่พุ่งพรวดไปข้างหน้าค้างเติ่งบนขอบผา เราทุกคนบนรถแผดเสียงเข้า ใส่พินโฮลต์ ผมคว้าคอพลปืน คริส บราวน์ เข้ามาในรถ เกรงไปว่าเขา จะลอยหลุดออกจากรถตอนที่ฮัมวี่ปักหัวดิ่งลงสู่พื้นเบื้องล่าง ใช่ว่าจะช่วย อะไรได้ หุบเขาเบื้องล่างห่างลงไปอย่างน้อยก็ห้าร้อยฟุต

ผมสุดแสนประทับใจ พินโฮลต์เลี้ยงคลัตช์ไว้ ใจสงบเยือกเย็น รอ จนกว่าแน่ใจแล้วว่าเข้าเกียร์ถอยหลังได้ก่อนจะกดเท้าลงบนคันเร่ง เรา ได้ยินเสียงกึงกังเมื่อรถเข้าเกียร์ถอยหลัง เขาผ่อนเท้าออกจากเบรก ถอย รถพาเรารอดพ้นจากการโหม่งโลก

พอเราอ้าปากได้ ก็ถากถางเย้ยเยาะไร้เมตตาปรานีนับแต่นั้นมา

“มุขเก่าแล้ว, เซอร์” พินโฮลต์ประท้วง

“บอกอะไรให้นะ ฉันจะยอมเลิกถ้าหมู่เอา MRE (เสบียงส�ำเร็จรูป) มาคืนฉัน” พินโฮลต์รู้ว่าผมเลือกอยู่เลือกกิน ก่อนออกลาดตระเวน เขา มักจะขโมย MRE ของผมเสมอเพื่อยั่วให้ผมเดือด เราท�ำสงครามจองเวร กันมาหลายสัปดาห์แล้ว

“ผมขอคิดดูก่อน, เซอร์”

“หมู่เป็นพลวิทยุฝีมือระดับเทพพินโฮลต์ แต่ฉันสาบานต่อพระผู้ เป็นเจ้าได้เลย หมู่ขับรถเหมือนยายป้าแก่ชราตาบอด”

“อ๋อย...เล่นสกปรกนี่, เซอร์”

- 39 -

หมวดเถื่อน เพื่อนตาย

อาทิตย์ยามบ่ายเกาะแขวนบนสันเขาส่งแสงแดงทองอาบหุบเขา เราเร่งความเร็ว ฮัมวี่แต่ละคันมีป้อมปืนเสริมเกราะ ปืนกลมือห้ากระบอก และเครื่องยิงระเบิดอัตโนมัติอีกหนึ่ง จึงให้อ�ำนาจการยิงมากกว่าหมวด ไหนๆ ในสงครามอื่นใด คนรุ่นพ่อของเราในสงครามเวียดนามน่าจะได้ อ�ำนาจการยิงระดับนี้ไปใช้งาน เมื่อรวมเข้ากับทหารสามสิบนายในฮัมวี่ หกคัน หมวดเอาต์ลอว์กล้ามโต เคลื่อนที่แคล่วคล่อง และก�ำลังพลมาก พอรับการท้าทายได้เกือบทุกประเภท แม้ในยามที่เราตกในที่คับขัน เราก็ มีวิทยุไว้ร้องขอการยิงสนับสนุนด้วยปืนใหญ่ เรียกเฮลิคอปเตอร์ติดอาวุธ หรือแม้แต่จรวดน�ำวิถีด้วยดาวเทียมมาถล่มที่มั่นศัตรู

หนึ่งเดือนตั้งแต่เรามาประจ�ำการที่นี่ ข้าศึกกลอกกลิ้ง ไม่มีการ ปะทะซึ่งหน้าแท้จริง แต่ภูเขามีตา ผมสดับความรู้สึกว่าเราถูกจับตามอง กล่าวให้ชัดคือโดนศึกษาวิเคราะห์ เราเป็นเด็กใหม่ในเมืองนี้ พวกนั้นรู้จัก กองทัพบกสหรัฐฯ ดีพอ รู้ว่าหน่วยรบนั้นเหมือนบุคคล มีจุดด้อยจุดเด่น ต่างกัน บางหน่วยเคร่งวินัย บางหน่วยหย่อนยาน บางหน่วยบ้าดีเดือด บางหน่วยระวังตัวแจ พวกนั้นพอใจสังเกตการณ์จนกว่าจะอ่านพวกเรา จนจับแนวได้ แต่ไม่ช้าก็เร็วข้าศึกจะเลือกเวลาและสถานที่ส่งแบบทดสอบ โชกเลือดมอบให้พวกเรา

ถนนโค้งไปตามแนวร่องธาร เมื่อเราหลุดออกจากโค้ง ผมก็มอง เห็นจุดหมายของเรายืนตระหง่านเหนือหุบเขาโดยรอบไปจนถึงขอบฟ้า เมื่อร้อยห้าสิบปีก่อนทหารอังกฤษสร้างป้อมปราการบนเมซาหรือเนินหัว ตัด คุมพื้นที่ฟากทิศใต้ของหุบเขาแห่งนี้ จากฐานของเนินหัวตัด แผ่น ผาสีหินชนวนก่อตัวแทบเป็นแนวตั้งฉากกับพื้นดิน สูงหนึ่งกิโลเมตรไม่ขาด ไม่เกินก่อนจะตัดขาดเป็นที่ราบแคบๆ บนปลายยอด ก�ำแพงดินโคลน ของป้อมอังกฤษโบราณก่อตามแนวหยักผา มีหอคอยสังเกตการณ์โบราณ วางเป็นระยะตามแนวก�ำแพง

นี่คือบันดาร์ ฐานกองก�ำลังนานาชาติส�ำคัญที่สุดในเขตนี้ ป้อม อยู่สูงเหนือถนนในหุบเขา ทหารข้างบนมองเห็นการสัญจรไปมาได้ชัดเจน

- 40 -

นพดล เวชสวัสดิ์ แปล

นี่เป็นช่องทางบังคับตามธรรมชาติ จุดสังเกตการณ์ที่ไม่มีวันเข้าท�ำลายได้ เนื่องเพราะหน้าผาสูงชันหนึ่งพันเมตร ไม่มีกองก�ำลังใดของผู้ก่อการร้าย จะเข้ายึด นรกเถิด แม้แต่เรนเจอร์ที่ปีนไต่ยอดเขาปวนต์ดูโอกในวันดี-เดย์ ก็ไม่มีวันขึ้นไปถึงภายใต้การระดมยิงจากข้างบน

เราเคลื่อนเข้าใกล้ พลขับลดความเร็ว เมื่อถึงทางแยกก็หักเลี้ยว ขึ้นยอดเขาปลายตัด ถนนเล็กแคบลง เราเข้าทางหน้าผาทิศเหนือ เราเงย หน้ามองผลงานของทหารช่างอังกฤษผู้ล่วงลับระเบิดหินสกัดแผ่นผาให้ เป็นถนนทอดขึ้นไปสู่ป้อมปราการ ผลงานที่ยังคงสุดมหัศจรรย์ในปัจจุบัน ไม่นับว่างานชิ้นนี้ท�ำจนแล้วเสร็จในทศวรรษ 1850

“พินโฮลต์” ผมส่งเสียง เบิ่งตามองถนนเลียบขอบเหวเบื้องหน้า

ก่อนผมจะได้พูดต่อ เขาส่งเสียง “เซอร์, ผมรู้ๆ”

ฮัมวี่หยุดนิ่ง ทหารนายหนึ่งกระโจนลงจากรถเดินน�ำทาง เราคืบ ไปทีละนิ้ว ระยะห่างจากแผ่นผากับขอบเหวแคบลงๆ จนสองฟากฝั่งมี ระยะไม่ถึงเมตร ผมจะเปิดประตูรถก็ท�ำไม่ได้ พินโฮลต์มองถนน ท�ำ หน้าที่ของตนเองได้วิเศษสุด

ถนนหยักเลื้อยไปหาที่ราบบนยอดเขา บ่อยครั้งจะหักเลี้ยวสี่สิบห้า องศา เราเคลื่อนมาถึงประตูหน้าของป้อมปราการ ประตูดั้งเดิมถูกท�ำลาย ไปนานแล้ว และแทนที่ด้วยลวดหนามหีบเพลงขึงโยงระหว่างกรอบประตู เหล็ก มีตู้คอนเทนเนอร์วางไว้เป็นร่มเงาให้ทหารหลบแดดหลบฝน ผม ไม่เห็นก�ำลังรบอยู่ในละแวกนั้น เลยไกลออกไป ปืนต่อสู้อากาศยาน ล�ำกล้องคู่ ZU-23 ของโซเวียตยืนเป็นเงาด�ำตัดขอบฟ้าสนธยา

ต�ำรวจตระเวนชายแดนอัฟกัน เด็กหนุ่มสวมแจ๊กเก็ตพรางสีเขียว กางเกงสีกากี บนหัวมีหมวกแก๊ปชิคาโกบูลส์ แชมป์โลกเบสบอลปี 1990 เดินจากตู้คอนเทนเนอร์มาทักทายเรา ปืนอาก้าห้อยไหล่ตามสบาย สนิม กัดกินฝาครอบลูกเลื่อนเป็นจุดๆ ซองกระสุนบู้บี้ อาวุธโบราณและไม่ใส่ใจ ดูแลรักษา ผมบันทึกเรื่องนี้ไว้ในใจ

อับดุลส่งภาษา เขาโบกมือให้เราเคลื่อนผ่าน มือดึงประตูเปิดอ้า

- 41 -

หมวดเถื่อน เพื่อนตาย

ตาจ้องมองพวกเราด้วยความสนใจ

ขบวนรถเคลื่อนเข้าสู่ป้อมปราการ ในยามที่เราผ่าน ปตอ. ZU-23 ผมเพิ่งเห็นว่ามันเป็นเพียงซากสนิมแดง ไม่มีทางซ่อมให้คืนกลับมาใช้งาน ได้ นรกซี เผลอๆ อาจตั้งอยู่ที่นี่ตั้งแต่ยุคประธานาธิบดีเรแกนก็เป็นได้

ตชด.อัฟกันยืนเหม่อ อาวุธห้อยแขวนส่งเดช เดินเตร่อยู่ที่นั่นบ้าง ที่นี่บ้าง สูบบุหรี่มวนเอง ทุกคนบื้อไปสิ้นด้วยความเบื่อหน่าย เบิกตา โพลงจ้องมองพวกเราเหมือนเรามาจากดาวเคราะห์ดวงอื่น

กาลเวลาและความละเลยท�ำลายป้อมปราการให้อยู่ในสภาพซาก ปรักหักพัง ภาพที่ไม่อาจตรวจจับได้หากมองมาจากหุบเขาเบื้องล่าง บัดนี้ เราเคลื่อนผ่านหอคอยรักษาการณ์ซึ่งพังทลายเกือบทั้งหมด โครงไม้แหย่ ยื่นออกมาจากดินโคลนแข็งตัว เหมือนกระดูกโบราณไร้เนื้อหนังห่อหุ้ม อาคารโบราณบางหลังยังเหลือผนังและหลังคาใช้เป็นที่เก็บเครื่องมือและ สัมภาระ ส่วนที่เหลือไม่มีประโยชน์ต่อใครอีกแล้วเว้นแต่นักโบราณคดี ด้านการทหาร ก�ำแพงด้านนอกทลายเป็นช่อง กางกั้นด้วยลวดหนามหีบ เพลง หากไม่มีหน้าผาสูงหนึ่งพันเมตร ป้อมปราการแห่งนี้น่าจะเป็นภัย พิบัติรอวันวินาศ

เราจอดรถหน้าอาคารทันสมัยหลังเดียวภายในป้อม อาคารชั้น เดียวก่ออิฐคอนกรีตสองชั้น เจาะหน้าต่างเล็กสองสามช่อง ท่อเหล็กที่ เสียบผนังเป็นปล่องควัน แต้มคราบด�ำบนผนังเป็นแนว

ที่นี่จะเป็นบ้านพักของเราในอีกสองสามวันข้างหน้า กองพันของ เราเข้าวางก�ำลังในดินแดนส่วนนี้ของอัฟกานิสถานด้วยวัตถุประสงค์เดียว คือควบคุมชายแดนติดปากีสถาน ถ�้ำบนภูเขาในละแวกนี้ถือได้ว่าเป็น ฐานปฏิบัติการส่วนหน้าของผู้ก่อการร้าย ปากีสถานเป็นพื้นที่ปลอดภัย ของข้าศึก กลับไปรับเสบียง อาวุธ ฝึกก�ำลังพลระหว่างภารกิจในอัฟกานิสถาน เมื่อเล็ดลอดข้ามพรมแดนเข้ามาได้ อุโมงค์ถ�้ำจะเป็นฐานที่มั่น ส�ำหรับออกโจมตีฐานหรือหน่วยรบของกองก�ำลังนานาชาติ จากนั้นก็หลบ ข้ามพรมแดนเริ่มวัฏจักรใหม่อีกรอบ

- 42 -

นพดล เวชสวัสดิ์ แปล

ไม่นานมานี้ผู้ก่อการร้ายในปากีสถานเหิมเกริมหนักขึ้น แทนที่จะ พอใจแค่เพียงเข้าตีกองก�ำลังท้องถิ่นตลอดแนวชายแดน พวกมันเคลื่อน ก�ำลังเข้าสู่ดินแดนตอนกลางของอัฟกานิสถาน ขีดก�ำหนด ‘เส้นทางหนู’ ใช้ถ�้ำ เซฟเฮาส์ หมู่บ้านสายโจร และเส้นทางสันเขาวงในมุ่งหน้าตรงไป กรุงคาบูล หลังจากความสงบหลายปีที่ผ่านมาในใจกลางอัฟกานิสถาน ความรุนแรงที่ไหลหลั่งเข้ามาจากเส้นทางหนูท�ำให้เสถียรภาพของรัฐบาล สั่นคลอน และเป็นภัยคุกคามต่อโครงสร้างที่เราวางไว้มั่นคงแล้วตั้งแต่ปี 2001

ภารกิจของเราคือการตัดเส้นทางล�ำเลียงเสบียงและกองก�ำลังติด อาวุธเข้ามาในอัฟกานิสถาน บันดาร์นับเป็นจุดยุทธศาสตร์ของวัตถุประ สงค์นี้ จากที่นี่ กองก�ำลังสัมพันธมิตรออกลาดตระเวนพื้นที่โดยรอบ และ ตั้งจุดตรวจบนถนนมุ่งหน้าไปยังปากีสถาน การควบคุมข้าศึกและดูแล ชาวบ้านเป็นกุญแจส�ำคัญในปฏิบัติการต้านการก่อการร้าย การออกไป ปรากฏตัวในที่โล่งและลาดตระเวนอย่างแข็งขันจะท�ำลายเส้นทางหนู และ บังคับให้ข้าศึกออกมาปะทะกับเรา

เห็นได้ชัดอยู่แล้ว เรื่องเช่นว่าไม่เกิดขึ้นที่นี่ ที่บันดาร์ ควบคุมดูแล โดยกองพัน ตชด.อัฟกัน ทุกอย่างที่เราเห็นบ่งบอกว่าทหารซ่อนตัวหัวหด อยู่หลังก�ำแพงผุพัง ไม่น่าสงสัยเลยที่พันโทโทเนอร์จะทราบเรื่องนี้ และ ด้วยเหตุนี้เขาจึงส่งเรามาที่นี่ เป็นไปได้เชียวหรือ? ที่ทหารอเมริกันหนึ่ง หมวดจะจุดประกายความฮึกเหิมอยากคว้าอาวุธท�ำศึกให้ต�ำรวจตระเวน ชายแดนอัฟกันได้?

ผมลงจากฮัมวี่ อากาศเย็นเยือกย�่ำค�่ำแผ่มาปะทะ ผมยินดีสวม ถุงมือและผ้าพันคอ กลิ่นเหม็นอาจมมนุษย์ลอยฟ่องตามสายลมอ่อน ผมมองไปในแถวรถ ทหารลงจากรถ เริ่มท�ำงาน ผมยืนนิ่งจับตามอง อัศจรรย์ใจที่ทหารเดินทางมาตลอดทั้งวัน ไม่มีการหยุดพัก ไม่มีอาหาร หนั ก ท้ อ ง เมื่ อ แล่ น ถึ ง ที่ ห มาย แทนที่ จ ะพั ก ผ่ อ นปล่ อ ยตั ว ตามสบาย ส�ำนึกแห่งมืออาชีพก�ำกับให้พวกเขาใจจดใจจ่อรับผิดชอบในงาน หัว

- 43 -

หมวดเถื่อน เพื่อนตาย

หน้าชุดออกค�ำสั่ง บางคนยืนรักษาการณ์ในระหว่างที่พลปืนเริ่มท�ำความ สะอาดปืน พินโฮลต์กับพลขับคนอื่นๆ ตรวจน�้ำมันเครื่อง น�้ำมันเกียร์ และสารหล่อเย็นในหม้อน�้ำ ทหารบางนายก้มลงไปดูช่วงล่าง มองหา ความเสียหายจากเส้นทางขรุขระที่เราเพิ่งผ่านมา ไม่มีใครยืนเล่น จับ กลุ่มสูบบุหรี่ หรือเล่าเรื่องโจ๊ก ส�ำหรับนายทหารหนุ่มแบบผม นั่นเป็น ภาพสวยงามจริงแท้

ผมอายุยี่สิบสี่ รับหน้าที่ผู้บังคับหมวดเอาต์ลอว์ได้เพียงแปดเดือน ตั้งแต่เข้าสังกัดกองพันที่ 2, กรมทหารราบที่ 87 (2-87), กองพลทหาร ภูเขาที่ 10 กองพันของเราสร้างชื่อลือเลื่องในกองทัพบก รู้จักกันในชื่อ ‘คาตาเมานต์’ (Catamount) จากการสู้รบกับทหารเยอรมันในอิตาลีช่วง ปลายสงครามโลกครั้งที่ 2 หมวดเอาต์ลอว์สังกัดกองร้อยแบล็กฮอว์กของ กรมทหารราบ 2-87 ชื่อเล่นที่ระบุได้ในทันใดในการสื่อสารวิทยุ

ผมได้ร�่ำเรียนความรู้ใหม่มากมายในระยะเวลาแสนสั้น...ได้ความ รู้ว่าผมไม่รู้อะไรเลย ในฐานะผู้บังคับหมวด ผู้รับผิดชอบต่อทหารทุกนาย ในหมวด รวมถึงอับดุลล่ามของเรา ผมจ�ำต้องแผ่ความเชื่อมั่นให้ทหารได้ เห็นตลอดเวลา แท้จริงแล้วในบางคราว ความเชื่อมั่นเป็นสิ่งสุดท้ายที่ รู้สึกในอก ผมรู้จักทหารทุกนายในหมวด รู้จักครอบครัว ผมรู้ดีว่าภรรยา พ่อแม่ ลูกๆ และเพื่อนพ้องของทหารล้วนฝากชีวิตผู้เป็นที่รักไว้ในการดูแล ของผม หนึ่งปีก่อนหน้านั้นผมยังเป็นนักศึกษามหาวิทยาลัย วุ่นวายอยู่ กับงานปาร์ตี้ หมกมุ่นอยู่กับหนังสือชุดลอร์ดออฟเดอะริงและแฮร์รี่ พอต- เตอร์ งานหลักหนักหนาสาหัสมีเพียงแค่เข้าเรียนในชั้นและเขียนรายงาน ส่งอาจารย์ บัดนี้ผมเป็นผู้บังคับหมวดในสนามรบ รับมอบบทบาทนี้จาก กองทัพบกที่จ่ายเงินหลายล้านดอลลาร์เพื่อฝึกผม ทุกการตัดสินใจจะมี ผลลัพธ์ที่มองไม่เห็นเสมอ ผมลังเลในทุกคราวที่ต้องตัดสินใจ เก็บความ แคลงใจไว้ในอกไม่ให้ทหารทราบ พยายามท�ำดีที่สุดที่จะซับซาบทุกบท เรียนที่โยนมาทับหัว

หมวดทหารราบเต็มอัตราศึกจะประกอบด้วยสี่หมู่ หมู่ละเก้านาย

- 44 -

นพดล เวชสวัสดิ์ แปล

นอกจากทหารสามสิบหกนายแล้ว เราจะมีเสนารักษ์หนึ่ง ผู้ตรวจการณ์ หน้าสอง ชุดเครื่องยิงระเบิด 60 มม.สองนาย รองผู้บังคับหมวด และ ผู้บังคับหมวด ก�ำลังพลบนแผ่นกระดาษจะต้องมีสี่สิบสามนาย แต่ใน ความเป็นจริงไม่เคยเกิดขึ้นได้ หกปีที่ผ่านมากองทัพบกขาดแคลนก�ำลัง พลจากการโยกย้ายวางก�ำลังอย่างต่อเนื่อง เรามักจะออกลาดตระเวน ด้วยก�ำลังพลสามสิบนาย แบ่งเป็นสี่หมู่บนรถฮัมวี่หกคัน

หมู่ทหารเป็นแก่นส�ำคัญของหมวดทหารราบอเมริกัน แต่ละหมู่ จะแบ่งเป็นสองชุดยิง โดยปกติแล้วจะมีสิบโทเป็นผู้บังคับหมู่ ชุดยิงจะ ปรับอ�ำนาจการยิงให้สมดุล ตัวอย่างเช่น ในการรบ ชุดยิงแรกจะรุกคืบ ชุดที่สองยิงคุ้มกัน แต่ละชุดยิงจะมีคาร์บิ้น M4 สามกระบอก เครื่องยิง ลูกระเบิด และปืนกลเบาประจ�ำหมู่ M249 อีกหนึ่งกระบอกพร้อมสาย กระสุนสองร้อยนัด ซึ่งมักหมดเกลี้ยงในไม่กี่วินาที โดยปกติแล้วแต่ละ หมู่จะมีพลแม่นปืนหนึ่งนายใช้ปืนพานท้ายไม้ M14 โบราณวัตถุจาก สงครามเวียดนาม M14 ใช้กระสุน 7.62 มม. อานุภาพแรงกว่าและไกล กว่าคาร์บิ้น M4

สามหมู่แรกจะเป็นแนวหน้า หมู่ที่สี่หรือหมู่อาวุธจะเป็นแหล่งรวม อาวุธหนักของหมวด เช่น เครื่องยิงลูกระเบิด ปืนกลหนัก และปืนยิงลูก ระเบิดมาร์ก 19 ไม่ว่าจะในหมวดใดๆ ผู้บังคับบัญชาส�ำคัญที่สุดคือ ผู้บังคับหมู่ โดยปกติแล้วมักจะเป็นทหารกร้านศึกเปี่ยมประสบการณ์ นายทหารชั้นประทวนยึดอาชีพทหารในกองทัพ ผู้บังคับหมู่เช่นว่านี้ถือ เป็นขุมสมบัติของนายทหารหนุ่มที่ยังไม่รู้เหนือรู้ใต้ ผู้บังคับหมวดที่ดีจะ รับฟังความเห็นและค�ำชี้แนะจากผู้บังคับหมู่ ผมโชคดีที่มีผู้บังคับหมู่ชั้น ยอดสามนาย รวมกับหัวหน้าชุดระดับแนวหน้าอีกหลายนาย

“ผู้หมวดพาร์เนลล์?” ผมหันไปหาอับดุลที่เดินตรงมา เขาสวม เครื่องแบบสนาม เสื้อเกราะ และถุงซองกระสุนคาดอกสีเขียวส�ำหรับกระ สุนอาก้า ล่ามของเราเป็นชายร่างเล็ก เขาถืออาก้าด้วยมาดมืออาชีพ ก่อนหน้านี้ผมเห็นเขามุดเข้าไปตรวจเครื่องยนต์ เส้นผมสีด�ำก้มๆ เงยๆ

- 45 -

หมวดเถื่อน เพื่อนตาย

ใต้กระโปรงหน้าฮัมวี่ ไม่เหมือนล่ามคนอื่น อับดุลช่วยแบ่งเบางานของ ทหาร

“อะไรหรืออับดุล?”

“ท่ า นจะให้ ผ มไปตามหาผู ้ บั ง คั บ ฐานหรื อ เปล่ า ?” ดวงตาสี ด� ำ กระตือรือร้น และยิ้มประดับใบหน้าเสมอช่วยให้ผมผ่อนคลาย

“ขอบคุณ เยี่ยมไปเลย”

ตชด.อัฟกันเดินเตร่ผ่านหน้า เบือนมองเราด้วยสายตาอยากรู้อยาก เห็น ผมผงกหัวทักทาย เขาพยักหน้ารับ เดินต่อไปอีกสองสามก้าวแล้ว หยุดกับที่ รูดกางเกงลงกรอมข้อเท้า จากนั้นก็นั่งยองๆ ออกแรงเบ่งหน้า แดงกลางแจ้งที่นั่นเลย

ทหารในหมวดของผมละมือจากงานที่ท�ำเพื่อหันมามอง มีไม่กี่คน ที่สีหน้าเปลี่ยน อ้าปากค้าง ทหารที่เหลือมาดเข้ม ใบหน้าเรียบเฉย เบือน หน้ามองทางอื่น หันกลับไปท�ำงานต่อ ตชด.นายนั้นเสร็จกิจก็เช็ดก้นด้วย มือซ้าย ลุกขึ้นดึงกางเกงแล้วเดินต่อไป

เป็นการแสดงแสงสีเสียง (และกลิ่น) เชิงวัฒนธรรมเหนือล�้ำความ คาดหมายมาก

ผมมองตาม ตชด.อัฟกัน และภูมิใจในปฏิกิริยาของทหารผม แม้ ว่าพวกเราจะมาอยู่ในประเทศนี้ไม่กี่สัปดาห์ ก็เห็นได้ชัดว่าเราต้องระวัง การแสดงออกต่อเรื่องราวบางอย่างที่คนอัฟกันท�ำ

สิบโทฟิล บอลด์วิน ผู้บังคับหมู่คนที่สองของผมเดินตรงมาหา ร่าง สูงหกฟุตสี่ กล้ามปูดโปนเหมือนผู้เล่นอเมริกันฟุตบอลต�ำแหน่งฟูลแบ็ก ในแสงสลัว เงาร่างของบอลด์วินสูงทะมึนน่าเกรงขาม เขาอายุสามสิบสี่ อายุมากเป็นอันดับสองในหมวด เขาเข้ากองทัพหลังเหตุการณ์ 9/11 ใน ปี 2001 หลังมองตึกคู่ถล่มทลายทางทีวีในบ้านเกิดที่อิลลินอยส์ นับเป็น การเสียสละของครอบครัวถือว่าไม่เล็กน้อยเลย ก่อนหน้านี้เขาเป็นพนัก งานส่งเอกสารของการรถไฟ เงินเดือนไม่น้อย พอสมัครเป็นพลทหาร รายได้เขาขาดหายไปกว่า 80 เปอร์เซ็นต์ หากเป็นคนโสด รายได้ที่ขาด

- 46 -

นพดล เวชสวัสดิ์ แปล

หายไปคงไม่ ส� ำ คั ญ นั ก แต่ เ ขาแต่ ง งานกั บ หวานใจสมั ย มั ธ ยมปลาย เรจินา เซคเรสต์ และมีลูกสองคน เมื่อบอลด์วินบรรจุเข้ากองพลทหาร ภูเขาที่ 10 เรจินาต้องลาออกจากงาน ย้ายมาที่ฟอร์ตดรัม นิวยอร์ก ราย ได้อันน้อยนิดบังคับให้ครอบครัวนี้ขายสมบัติเกือบทุกชิ้น รวมทั้งชุดห้อง นอนตุ๊กตาในวัยเด็กของเรจินา

ครั้งแรกที่ผมพบบอลด์วิน ผมไม่รู้ว่าจะลงความเห็นในตัวเขาอย่าง ไร ทหารในหมวดจับตัวผมไว้หลังการซ้อมรบครั้งสุดท้ายสิ้นสุดลงก่อน จะเดินทางมาอัฟกานิสถาน ผมเพิ่งจบผ่านหลักสูตรเรนเจอร์กองทัพบก เป็นผู้บังคับหมวดนี้ก่อนการซ้อมรบแค่สามวัน ทหารช่วยกันกดร่างผม มัดผมติดเปลหาม เขียนค�ำว่า ‘เชอร์รี่’ บนหน้าผากด้วยมาร์กเกอร์ ประ กาศชัยชนะโดยแบกเปลไปยังห้องสุขานอกอาคารของผู้บังคับกรมแล้ว พิงเปลไว้ที่นั่น

กลางดึกคืนนั้นทหารมาแก้มัดผม ผมออกจากโรงอาหารตามล�ำพัง บอลด์วินซ่อนตัวอยู่ในเงามืด เห็นได้ชัดว่าก�ำลังรอผม เขาเดินตรงมาหา “ผู้หมวดพาร์เนลล์ ท่านเป็นสมาชิกของหมวดนี้แล้ว อย่าท�ำเรื่องโง่ๆ นะ”

หลังจากรู้จักและเข้าใจกันแล้ว ผมตระหนักว่าบอลด์วินเป็นสุร เสียงแห่งปัญญาของหมวด เขามีประสบการณ์ชีวิตมากกว่าพวกเราทุก คน สุขุมรอบคอบ ความคิดวิเคราะห์เป็นที่พึ่งให้ผมได้ เขาเคยมารบใน อัฟกานิสถานหนึ่งผลัดและผ่านสมรภูมิรบมาแล้ว ท�ำให้ความรู้เชิงยุทธวิธี ของเขามีความส�ำคัญยิ่ง

ผู้บังคับหมู่ที่เหลือ สิบโทแคมป์เบลล์, ซาบาตเก และเวตส์ เดิน มาประชุ ม วางแผนส� ำ หรั บ คื น นี้ ทั้ ง สามแทบจะไม่ มี สิ่ ง ใดเหมื อ นกั น แคมป์เบลล์สูงใหญ่แกร่งทั้งร่าง เงียบขรึมยากจะท�ำความรู้จัก ซาบาตเกบ้าดีเดือด ขับเคลื่อนด้วยเชื้อเพลิงอารมณ์กราดเกรี้ยว เมื่อครั้งที่เขา สังกัดยานเกราะ เขาสักค�ำว่า ‘SABO’ รอบสะดือ ซาบ็อต (sabot) คือ ปลอกครอบกระสุนเจาะเกราะของยานล�ำเลียงพลหุ้มเกราะแบรดลี่ย์ ซึ่ง

- 47 -

หมวดเถื่อน เพื่อนตาย

ใช้พลังงานจลน์ท�ำลายเป้าหมาย เมื่อตัดตัว T ทิ้งไป ‘ซาโบ’ จึงกลาย เป็นชื่อเล่นของซาบาตเก

เวตส์เป็นตัวปัญหา คร่อมจังหวะไม่ลงรอยกับผู้บังคับหมู่คนอื่นๆ ในหมวด ความคิดเชิงลบก่อปัญหาในยามซ้อมรบ ในการวางก�ำลังครั้ง แรกของเขาที่นี่ หน่วยของเขาไม่ได้ลั่นกระสุนแม้แต่นัดเดียว เลยฝังใจเชื่อ ว่าการฝึกซ้อมเตรียมการรังแต่เสียเวลาสูญพลังเปลืองเปล่า ดูเหมือนว่า เขาไม่ยอมรับรู้ข้อเท็จจริงว่า การรบเปลี่ยนโฉมหน้าไปแล้วนับแต่การวาง ก�ำลังครั้งท้ายสุดของเขา ผมจับตาดูหมอนี่ตั้งแต่เราเริ่มออกลาดตระเวน

เวตส์ยืนอยู่นอกกลุ่ม เหม่อลอย แคมป์เบลล์เดินมาอยู่ข้างผม ซาบาตเกยืนเคียงบอลด์วิน ทั้งสองถือได้ว่าเป็นคู่พิลึก ใบหน้าบอลด์วิน กลมแป้น ซาบาตเกเรียวยาว บอลด์วินสูงกว่าคืบเศษ น�้ำหนักตัวมาก กว่าเกือบสี่สิบปอนด์ แต่ซาบาตเกกล้ามเนื้อและเส้นเอ็นล้วนแทบจะกัก พลังงานเดือดพล่านในตัวไว้ไม่ได้ บอลด์วินหน้าตาเป็นมิตร ดังเพื่อน บ้านที่ทุกคนอยากมายืนล้อมวงรอบเตาบาร์บีคิวด้วย

บุรุษบางคนเกิดมาเป็นนักรบ มีคุณลักษณ์และวิญญาณที่หล่อ หลอมมาเพื่อการสู้รบ นั่นคือซาโบ คนอื่นหยิบอาวุธขึ้นมาเมื่อไม่มีทาง เลือกสายอื่น กวัดแกว่งดาบในมือเพื่อปกป้องผู้เป็นที่รัก ขับเคลื่อนด้วย อุดมการณ์และเป้าประสงค์ หาได้มีความอภิรมย์ในการฆ่าฟันกัน เมื่อ ใดที่ภัยคุกคามสิ้นสุดลง พวกเขาจะเดินทางกลับบ้าน เปลื้องเครื่องแบบ ออก และหวนคืนสู่ชีวิตสุขสงบ นั่นคือบอลด์วิน ผู้บังคับหมู่ทั้งสองเป็น หยินและหยางของหมวดผม ทหารอาชีพและทหารราษฎรอาสา

โดยปกติพวกเราจะเริ่มเยาะเย้ยถากถางกันและกันแล้ว แต่ใน ขณะนี้มีทหารในหมวดและ ตชด.อัฟกันอยู่ในละแวกนั้น ผู้บังคับหมู่ทุก คนวางมาดเข้ม ตีหน้าเรียบเฉย หากอยู่กันตามล�ำพัง เราจะถากถางกัน ขุดความผิดพลาดมาเย้ยให้อาย ยกเรื่องตลกมาให้โห่ฮากันเต็มเสียง แต่ในสถานการณ์เช่นนี้ ผมวางใจผู้บังคับหมู่ทุกคนว่าจะวางตัวเยี่ยงมือ อาชีพ

- 48 -

นพดล เวชสวัสดิ์ แปล

เราวางแผนการพักค้างคืนที่นี่อย่างรวดเร็ว ทหารเหนื่อยและหิว เราเดินทางบนถนนมาทั้งวัน หากมีอาหารร้อนๆ ให้อุ่นท้องจะยกขวัญ ก�ำลังใจได้วิเศษสุด แต่ก่อนที่เราจะได้กินอาหารและล้างหน้าล้างมือ เราจ�ำเป็นต้องวางแนวป้องกันของหมวดเสียก่อน

ในระหว่างที่ทหารดูแลงานของตน ผู้บังคับหมู่กับผมออกเดินตรวจ บริเวณรอบป้อม เราหยั่งขีดความสามารถแท้จริงของแนวป้องกัน และ มองหาหนทางเติมอ�ำนาจการยิงเข้าไปประจ�ำการในแต่ละจุด

“ระวังเท้าหน่อยครับ” แคมป์เบลล์บอก ชี้มือไปยังพื้นดิน “กับ ระเบิดอาจมกระจายเกลื่อน” แน่อยู่แล้ว มองไปทางไหนก็มีมูลกองพูน เป็นหย่อมๆ เราต้องเดินลัดเลาะหลีกหลบขณะตรวจภูมิประเทศ ไม่นาน เราก็ตระหนักว่าป้อมปราการแห่งนี้ไม่มีห้องสุขาแม้แต่หลังเดียว ตชด.ใช้ ซากอาคารบางแห่งเป็นห้องสุขา แต่ตอนนี้ย้อนยุคกลับไปหาบรรพกาล จะขับถ่ายที่ใดท�ำได้ตามใจปรารถนา หากไม่นับเรื่องกลิ่น กองอาจมเป็น ภัยต่อสุขภาพของทหารผม ในระหว่างเราเดินตรวจป้อม ผมคิดหาวิธีที่ จะบอกกล่าวอ้อมค้อมโดยไม่ให้เจ้าของบ้านขุ่นเคืองใจ

เราขึ้นไปบนเชิงเทินของป้อม เหลียวมองรอบทิศ บอลด์วินใช้ ความเชี่ยวชาญเชิงยุทธการชี้บอกจุดโหว่ในแนวป้องกัน เราวางแผน จะปิดจุดอ่อนนั้น ฮัมวี่แต่ละคันจะเคลื่อนมายังจุดยิงที่ระบุไว้รอบป้อม อาวุธหนักจะช่วยยิงคุ้มกันให้กันและกันได้ถ้าเราถูกโจมตี

โดยสัตย์จริง แม้แต่กองทัพธรรมก็ป้องกันเนินหัวตัดได้ถึงจะไม่มี ป้อมปราการ ความกังวลใจของเราอยู่ที่ ตชด.อัฟกัน พวกนั้นมีความ ภักดีมากแค่ไหน? ผู้กองคานาดี้บอกเราไว้แล้วก่อนเดินทางออกจากฐาน เบอร์เมล ผมรู้ว่าเราวางใจไม่ได้

ย้อนกลับมารวมกลุ่มกันที่รถฮัมวี่ ฟ้ามืดแล้ว ทหารท�ำหน้าที่ใน ความรับผิดชอบของตนแล้วเสร็จ บางคนกินเสบียงส�ำเร็จรูป บางคนล้อม กลุ่มถอดไพ่ใกล้รถของตน พินโฮลต์นั่งบนเบาะคนขับกินสตูเนื้อพลาง อ่านหนังสืออีสต์ออฟอีเด็น ของจอห์น สไตน์เบ็ก ผมยินดีที่ได้เห็นทหาร

- 49 -

หมวดเถื่อน เพื่อนตาย

ที่ได้รับค�ำสั่งให้วางแนวป้องกันอยู่ในสภาพตื่นตัว และจับตามอง ตชด. อัฟกันไปพร้อมกัน

พลแม่นปืนในหมวดของเรา สิบตรีวีต ตาสีฟ้า ผมทอง เศษฟาง ข้าวเคี้ยวห้อยกับมุมปาก วีตมาจากลุยเซียนาใต้ ล่าสัตว์ ตกปลา และ แคมปิ้งมาตลอดชีวิต ทักษะการด�ำรงชีพในป่าช่วยให้เขาท�ำคะแนน สูงสุดในรุ่นในโรงเรียนพลซุ่มยิง ความส�ำเร็จที่นับว่าโดดเด่นมาก เพราะ เป็นหลักสูตรที่ถือได้ว่าหินที่สุดของกองทัพบก เขาเคยคุยกับผมว่า เมื่อ สิ้นสุดการเป็นทหาร เขาจะกลับไปอยู่บ้านในลุยเซียนา ประกอบอาชีพ ตอกเกือกม้า

ก่อนผมจะได้ทักทายวีต เงาสูงด�ำใหญ่ทะมึนเคลื่อนมาใกล้ การ โผล่พรวดพราดท�ำให้ผมตกตะลึง ผมหันไปหาและเห็นคนอัฟกันร่างสูง ที่สุดเท่าที่เคยพบมา อย่างน้อยหกฟุตห้านิ้ว หัวไหล่กล้ามปูดโปน ผ้าโพก หัวสีน�้ำตาลอ่อน เสื้อตัวยาวสีกากีคล้ายเสื้อนอนคลุมเข่ากับกางเกงขา พอง แว่นด�ำเรย์แบนด์ปักที่คอเสื้อ ผมเดาเอาว่าน่าจะอายุสักสี่สิบ เรา มองตากัน ใบหน้าของผมฉายความประหลาดใจในการปรากฏตัวของเขา ใบหน้าของเขาไร้ความรู้สึก

อับดุลเดินมายืนเคียงคนอัฟกัน “ผู้หมวดพาร์เนลล์...ผู้พันอะลาม กูห์ล ผู้บังคับฐานที่นี่ ผู้พันอยากประชุมกับท่าน”

หนึ่งในหน้าที่ของผู้บังคับหมวดคือการท�ำงานร่วมกับผู้น�ำท้องถิ่น อัฟกัน ธรรมชาติของการรบที่นี่บังคับให้ผู้บังคับหมวดท�ำหน้าที่เป็นนัก รบ-ทู ต งานแสนสาหั ส ส� ำ หรั บ ผม ผู ้ ที่ เ พิ่ ง กิ น คุ ก กี้ ค ริ ส ต์ ม าสที่ บ ้ า นใน พิตต์สเบิร์กไปเมื่อสี่เดือนก่อน และไม่เคยเดินทางออกจากทวีปอเมริกา เหนือแม้แต่ครั้งเดียว กองทัพบกมอบหมายให้เราเป็นทั้งจารชนและนาย หน้าค้าอ�ำนาจในห้วงเวลาเช่นนี้

“เขาอยากประชุมที่ไหน เมื่อไหร่?” ผมถามอับดุล อับดุลหันไปหา ผู้พัน ผมประหลาดใจที่อับดุลพูดภาษาฟาร์ซี ในเขตชายแดนนั้น ผู้คน พูดกันหลายภาษา ไม่ว่าจะเป็นพัชตุน ดารี และวาซารี อับดุลพูดได้หมด

- 50 -

นพดล เวชสวัสดิ์ แปล

แถมด้วยอารบิกอีกนิดหน่อย ซึ่งท�ำให้เขามีค่ายิ่งในการลาดตระเวนของ เรา และผมก็ไม่เคยรู้มาก่อนว่าเขาพูดภาษาฟาร์ซีได้

“ผู้พันอยากประชุมกับท่านตอนนี้เลย ในอาคารหลังนั้น” อับดุลให้ ค�ำตอบหลังจากฟังภาษาของกูห์ลแล้ว ล่ามของเราผายมือไปทางอาคาร สี่เหลี่ยมที่ผมสังเกตเห็นก่อนหน้านี้

ผมหันไปหาผู้บังคับหมู่ “ว่าไง?”

“น่าจะจัดการให้สิ้นเรื่องสิ้นราวไปเลย ทุกอย่างอยู่ภายใต้การควบ คุมทั้งสิ้น, เซอร์” ซาบาตเกให้ค�ำตอบ

“ได้เลย ใครจะไปด้วย?”

บอลด์วินโบกข้อมือ “ผมคนหนึ่ง”

วีตเอนพิงฮัมวี่ มีดเกอร์เบอร์ในมือแกะท่อนไม้เป็นรูปม้า “เซอร์, ต้องการปืนอีกสักกระบอกไหม?”

ผมเดินเครื่องความคิด ต�ำรวจอัฟกันเลื่องชื่อเรื่องการโกงกินและ การแปรพักตร์ อัลกออิดะฮ์กับตอลิบานแทรกซึมเข้ามาในแนวป้องกัน เสมอ ไม่ใช่ครั้งเดียวที่ต�ำรวจอัฟกันยกก�ำลังมาโจมตีทหารอเมริกัน

น่าจะดีถ้าพาวีตกับคนอื่นๆ ร่วมทางไปด้วย วีตร่างผอมเกร็ง ไม่มี ท่าวางอ�ำนาจ แต่ในช่วงวิกฤต เยือกเย็นมั่นคงเหมือนหินผา ผมไม่เคย เห็นเขาหัวเสียระเบิดอารมณ์ เค้าหน้าครุ่นคิดเก็บความรู้สึกอยู่เสมอ การ น�ำเขาร่วมทางไปด้วยน่าจะช่วยให้ใจชื้นมากขึ้น แต่ผู้พันอาจมองเป็น สัญญาณของความระแวง ซึ่งคงไม่ช่วยให้การสานความสัมพันธ์เริ่มต้น ด้วยดีนัก พวกเราจะประจ�ำการที่นี่นานอีกหนึ่งปี เราควรก�ำหนดท�ำนอง ให้ถูกต้องเหมาะควรแต่เริ่มต้น

“ไม่ละ ขอบคุณมากวีต ยินดีที่ได้รับข้อเสนอนะ”

“รับทราบ, เซอร์ หากต้องการผมก็ตะโกนส่งเสียงได้เลย” เขาตบ ปืนคู่กาย “ผมรอพร้อมที่นี่”

พันตรีกูห์ลยกมือโอบไหล่อับดุล ส่งเสียงพูดจา เขาผงกศีรษะรับ และหันมาบอกผม “ผู้หมวดพาร์เนลล์ ผู้พันหวังว่าท่านคงร่วมมื้ออาหาร

- 51 -

หมวดเถื่อน เพื่อนตาย

เย็นกับเขาคืนนี้”

“ช่วยบอกเขาว่าผมจะตั้งตารอ” ผมตอบ การร่วมรับประทาน อาหารเป็นขนบท้องถิ่น และเลื่องชื่อในเรื่องท�ำให้ผู้หมวดหนุ่มท้องเสาะ ต้องล้มป่วย ผมคงต้องใช้ซิโปร...หลายเม็ดเลยเสียด้วย ผมแทบจะต้อง ใช้ซิโปรเป็นยาประจ�ำตัว ซิโปรเป็นยาปฏิชีวนะรับมือกับพยาธิในอาหาร ท้องถิ่นที่ท้องคนอเมริกันรับมือไม่ไหว

อับดุลกับผู้พันกูห์ลเดินน�ำหน้าผมกับบอลด์วินมุ่งหน้าไปหาอาคาร คอนกรีต ผมก้มหน้ามองพื้นเลี่ยงหลบกับระเบิดอาจม สายตาของผม สังเกตเห็นว่าผู้พันสวมรองเท้าสานยี่ห้อเบอร์เค็นสต๊อก

พิลึก รองเท้าแบรนด์เนมกลางดินแดนรกร้างนี่นะ?

อับดุลเปิดประตูใหญ่ของอาคารให้ผู้พันเดินเข้าไปข้างใน เราเดิน ตามไปติดๆ ก่อนอับดุลจะทันได้ปิดประตู กลิ่นเหงื่อไคล กลิ่นหญ้าเน่า กลิ่นอุจจาระแห้ง กลิ่นราอับชื้นก็ทะลวงจมูกของเรา ผมกัดฟันห้ามตัว เองไม่ให้กลับหลังหันวิ่งออกจากที่นั่น ท�ำอย่างนั้นไม่ใคร่งามนักในสายตา นักการทูต โดยเฉพาะอย่างยิ่งในยามที่สายตาทุกคู่จ้องจับมาที่ตัวเรา

เราเดินเข้าไปในโรงนอนหลักของป้อม ตชด.อัฟกันนอนรวมกันที่นี่ เตียงโยกเยกสี่ชั้นติดผนังเรียงกันแทบไม่เหลือที่ว่างระหว่างแถวเตียง ไม่มี พื้นคอนกรีต ไม่มีพื้นไม้ พื้นห้องเป็นดินแข็งคลุมด้วยหญ้าปนกับก้อนที่ดู คล้ายขี้แพะ...อย่างน้อยที่สุด ผมก็หวังว่าน่าจะเป็นขี้แพะ

เตียงเกือบทั้งหมดมีคนจับจองแล้ว ต�ำรวจบางนายขดตัวใต้กระ สอบผ้าป่านคลุมหัวพยายามข่มตาหลับ บางคนนั่งดื่มน�้ำชา ที่มุมห้อง ด้านหนึ่ง เตียงถูกดันไปชิดกันเปิดลานว่างให้ต�ำรวจใช้ทอยลูกเต๋าบนพื้น

เมื่อเราเดินเข้าไป เกมทอยเต๋าหยุดชะงัก สายตาต�ำรวจอัฟกันจ้อง มองเราด้วยความหวาดหวั่นเจือความระแวง เราเดินลัดเลาะผ่านช่องว่าง ระหว่างผนังทางซ้ายมือ เดินผ่านต�ำรวจสองนายนั่งข้างเตาไม้ฟืน คน หนึ่งมีบุหรี่มวนเองคาบคาปาก ในขณะที่ผมกับบอลด์วินเดินไปใกล้ เขา ก็เป่าควันดักหน้า

- 52 -

นพดล เวชสวัสดิ์ แปล

เราเดินไปถึงบานประตูช่องเล็กๆ สูงไม่เกินห้าฟุต อับดุลดึงบาน ประตูเปิด บอลด์วินต้องค้อมตัวมุดผ่าน ประตูเปิดออกสู่บันไดไม้ผุพัง ทอดลงสู่ความมืดเบื้องล่าง ผมกับบอลด์วินเหลียวมองตากัน ผมเดาว่า เราคิดเรื่องเดียวกัน

เฮ้ย...หรือเราสองคนจะเป็นดาราหน้ากล้องในฉากตัดหัวทางช่อง อัลจาซีราคืนนี้?

เราปฏิเสธค�ำเชิญไม่ได้ แม้ประสบการณ์ของผมมีจ�ำกัด ไหวพริบ ด้านวัฒนธรรมของผมไวพอจะหยั่งได้ว่า ท�ำแบบนั้นจะเป็นการสบประ มาทผู้พันกูห์ล ภารกิจมาก่อนดูแลทหารเสมอ บัญญัติไม่เป็นทางการ ของทหารราบ

ผมสืบเท้าอย่างระมัดระวัง วางก้าวแรกลงบนขั้นบันได เดินลงไป ในความมืดตามหลังบอลด์วิน

- 53 -

หมวดเถื่อน เพื่อนตาย