startup ideas!!
ไม่เริ่มคิดใหม่ ก็เดินได้ไกลเท่าเดิม
startup ideas!! ไม่เริ่มคิดใหม่ ก็เดินได้ไกลเท่าเดิม
กรุงเทพมหานคร สำ�นักพิมพ์มติชน 2558
startup ideas!! ไม่เริ่มคิดใหม่ ก็เดินได้ไกลเท่าเดิม • วรวิสุทธิ์ ภิญโญยาง และ วรมน ด�ำรงศิลป์สกุล พิมพ์ครั้งแรก : ส�ำนักพิมพ์มติชน, มีนาคม 2558 พิมพ์ครั้งที่สอง : ส�ำนักพิมพ์มติชน, มิถุนายน 2558 ราคา 220 บาท
ข้อมูลทางบรรณานุกรม วรวิสุทธิ์ ภิญโญยาง. startup ideas!! ไม่เริ่มคิดใหม่ ก็เดินได้ไกลเท่าเดิม. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ : มติชน, 2558. 304 หน้า. 1. การตลาด. I. วรมน ด�ำรงศิลป์สกุล, ผู้ร่วมแต่ง. II. ชื่อเรื่อง. 658.8 ISBN 978 - 974 - 02 - 1388 - 8 ที่ปรึกษาส�ำนักพิมพ์ : อารักษ์ คคะนาท, สุพจน์ แจ้งเร็ว, สุชาติ ศรีสุวรรณ, ปิยชนน์ สุทวีทรัพย์, ไพรัตน์ พงศ์พานิชย์, นงนุช สิงหเดชะ ผู้จัดการส�ำนักพิมพ์ : กิตติวรรณ เทิงวิเศษ • รองผู้จัดการส�ำนักพิมพ์ : รุจิรัตน์ ทิมวัฒน์, อพิสิทธิ์ ธีระจารุวรรณ บรรณาธิการบริหาร : สุลักษณ์ บุนปาน • บรรณาธิการส�ำนักพิมพ์ : พัลลภ สามสี หัวหน้ากองบรรณาธิการ : สอง แสงรัสมี • ประสานงานต้นฉบับ : อุ้มขวัญ ผูกศรี พิสูจน์อักษร : โชติช่วง ระวิน • กราฟิกเลย์เอาต์ : อัสรี เสณีวรวงศ์ ศิลปกรรมและภาพประกอบ : ศศิณัฏฐ์ กิจศุภไพศาล • อินโฟกราฟิกและปก : Infographic Thailand ประชาสัมพันธ์ : สุชาดา ฝ่ ายสิงห์ หากท่านต้องการสั่งซื้อหนังสือเล่มนี้จ�ำนวนมากในราคาพิเศษ เพื่อมอบให้วัด ห้องสมุด โรงเรียน หรือองค์กรการกุศลต่างๆ โปรดติดต่อโดยตรงที่ บริษัทงานดี จ�ำกัด โทรศัพท์ 0-2580-0021 ต่อ 3353 โทรสาร 0-2591-9012
www.matichonbook.com บริษัทมติชน จำ�กัด (มหาชน) : 12 ถนนเทศบาลนฤมาล ประชานิเวศน์ 1 เขตจตุจักร กรุงเทพฯ 10900 โทรศัพท์ 0-2580-0021 ต่อ 1235 โทรสาร 0-2589-5818 แม่พิมพ์สี-ขาวดำ� : กองงานเตรียมพิมพ์ บริษัทมติชน จำ�กัด (มหาชน) 12 ถนนเทศบาลนฤมาล ประชานิเวศน์ 1 เขตจตุจักร กรุงเทพฯ 10900 โทรศัพท์ 0-2580-0021 ต่อ 2400-2402 พิมพ์ที่ : โรงพิมพ์มติชนปากเกร็ด 27/1 หมู่ 5 ถนนสุขาประชาสรรค์ 2 ตำ�บลบางพูด อำ�เภอปากเกร็ด จังหวัดนนทบุรี 11120 โทรศัพท์ 0-2584-2133, 0-2582-0596 โทรสาร 0-2582-0597 จัดจำ�หน่ายโดย : บริษัทงานดี จำ�กัด (ในเครือมติชน) 12 ถนนเทศบาลนฤมาล ประชานิเวศน์ 1 เขตจตุจักร กรุงเทพฯ 10900 โทรศัพท์ 0-2580-0021 ต่อ 3350-3353 โทรสาร 0-2591-9012 Matichon Publishing House a division of Matichon Public Co., Ltd. 12 Tethsabannarueman Rd., Prachanivate 1, Chatuchak, Bangkok 10900 Thailand หนังสือเล่มนี้พิมพ์ด้วยหมึกที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม เพื่อปกป้องธรรมชาติ ลดภาวะโลกร้อน และส่งเสริมสุขภาวะที่ดีของผู้อ่าน
สารบัญ
ก่อนออก “START” ค�ำนิยม สมชัย เลิศสุทธิวงศ์ วรวุฒิ อุ่นใจ ธนา เธียรอัจฉริยะ ค�ำน�ำผู้เขียน 1. เปิดโลก startup โอกาสใหม่ในการเป็นผู้ประกอบการ 2. เริ่มต้นก่อร่างสร้างตัว 3. การระดมทุนของบริษัท startup 4. การตลาด หัวใจส�ำคัญผลักดันการเติบโตของ startup 5. สารพัดวิธีหารายได้ของบริษัทเครือ startup 6. On Demand App ทุกอย่างสั่งได้จากมือถือ
7 9 11 13 15 21 37 61 79 111 121
7. Sharing Economy มีของไม่ใช้ก็เอามาแบ่งกัน! 8. Crowdfunding ร่วมกันลงขันโครงการดีๆ ได้ดีล และของเจ๋งๆ ไปใช้ก่อนใคร 9. E-Commerce กลายพันธุ์ (ขายของ > ขายฝีมือ > ขายความรู้) 10. Match Making หาคู่เดท กับทุกเพศ 11. Web-Applications ใช้เว็บแทนโปรแกรม 12. Interview (Special Feature)
135
ใช้ “ความสุข” สร้างธุรกิจ จุดเริ่มต้นจากก้าวเล็กๆ เพราะหัวใจของธุรกิจคือ “ลูกค้า” ถางทางเพื่อสร้างธุรกิจ ประวัติผู้เขียน Recommended Books อ้างอิง
229 241 251 279
149 159 195 207 227
291 295 303
ก่อนออก “start” ถ้าเอ่ยชื่อบุคคลเหล่านี้ เชื่อว่าหนึ่งในนั้นต้องมีคนที่คุณรู้จัก เป็นแน่ แจ็ค หม่า, แลร์ร ี เพจ, ริชาร์ด แบรนสัน และมาร์ก ซักเกอร์ เบิร์ก แน่นอนว่าหลายคนเล่นเฟซบุ๊ก เสิร์ชข้อมูลผ่าน Google เคยซื้อของในอาลีบาบา หรือเคยอ่านฮาวทูการบริการองค์กรของ ริชาร์ด แบรนสัน ค�ำถามคือ แล้วกลุ่มคนเหล่านี้ มีอะไรที่เหมือน กัน? (เป็นซีอีโอของธุรกิจระดับล้าน และเป็นผู้น�ำนวัตกรรมใหม่ๆ มาสู่ตลาด แค่นั้นหรือ?) สิ่งหนึ่งที่มองข้ามไม่ได้เลย คือ เขาเหล่านี้ต่างมีสิ่งหนึ่งที่ เหมือนกันคือ “กล้าคิดต่าง” มี Quote เท่ๆ ที่ว่า “อย่าคาดหวังผลลัพธ์ใหม่ จากการ กระท�ำเดิมๆ” เป็นค�ำที่อธิบายความส�ำเร็จของซีอีโอเหล่านี้ได้เป็น อย่างดี ในรอบหลายปีที่ผ่านมา มีกลุ่มธุรกิจผุดขึ้นมามากมาย ไม่ ต่างอะไรกับดอกเห็ดในหน้าฝน ทั้งกลุ่มธุรกิจ SMEs กลุ่มธุรกิจ บริษัทเอกชนขนาดใหญ่ ไปจนถึงกลุ่มธุรกิจที่มาแรงในตอนนี้ นั่น คือ “startup” startup ideas!!
7
startup คือ บริษัทเกิดใหม่ หรือกลุ่มคนที่รวมตัวกันเพื่อ ค้นคว้า วิจัยและพัฒนาผลิตภัณฑ์หรือบริการใหม่ๆ ที่มีรูปแบบ ของธุรกิจที่เหมาะสม ซึ่งสามารถท�ำการตลาดและสร้างการเติบโต อย่างก้าวกระโดดได้ ต้นทุนการท�ำ startup จึงไม่สูงมาก เพราะ อาศั ย เพี ย งแค่ แ รงกาย และสมอง ที่ อ อกมาจากไอเดี ย ของผู ้ ประกอบการเป็นหลัก นั่ น คื อ สิ่ ง ที่ ม าร์ ก ซั ก เกอร์ เ บิ ร ์ ก , ริ ช าร์ ด แบรนสั น และ ซีอีโอ startup ระดับโลกคิด ถ้าวันนี้เราก้าวได้เพียงก้าวเล็กๆ การเปลี่ยนวิธีคิด อาจจะ ท�ำให้เราก้าวไปได้ไกลกว่าเดิม startup ทีเ่ ริม่ ต้นด้วย “ไอเดีย” และขับเคลือ่ นธุรกิจด้วยการ “ลงมือท�ำ!” คนเจนเนอเรชัน่ Y – Z มีแนวคิดว่า เราไม่ตอ้ งท�ำงาน 60 ปี ใช้ชีวิตที่เหลืออีก 20 ปีเพื่อเฝ้าบ้าน หรือเอาเงินที่เก็บไว้ทั้งชีวิต มารักษาตัวเอง เราสามารถเป็น “ซีอีโอ” ในธุรกิจเล็กๆ ของเราได้ นี่เป็นที่มาของ startup เทรนด์ธุรกิจแบบใหม่ที่แค่มี Idea แล้วลอง I do ทัศนคติที่ Ideal ก็จะเป็นจริงขึ้นมาได้ อย่ามัวแต่ใช้เวลาเกือบทั้งชีวิตไปกับการ “คิดถึง” ชีวิตที่ดี ก่อนจะใช้เปอร์เซ็นต์น้อยๆ ที่เหลือของชีวิตลงมือท�ำให้ เป็นจริง ก่อนที่เรี่ยวแรงจะโรยรา ภาระหนักอึ้ง ขณะที่โจทย์ชีวิต อีกข้อก็บังคับให้ผาดโผนกว่าเมื่อก่อนไม่ได้ อ่านหนังสือเล่มนี้ แล้วเลิกดูถูกตัวเอง Start ธุรกิจ Up ชีวิตด้วยการลงมือท�ำกันเถอะ ส�ำนักพิมพ์มติชน
8 วรวิสุทธิ์ ภิญโญยาง และ วรมน ดำ�รงศิลป์สกุล
ค�ำนิยม
ผมเป็นแฟนคอลัมน์ Marketing Ideas ของ เอ-วรวิสุทธิ ์ ครับ ตามอ่านมาเรื่อยๆ พร้อมกับนึกชื่นชมว่า นี่คือตัวอย่างของ คนยุค Digital ที่ขยันรวบรวมเรื่องราว Intrend มาเล่าให้ฟังอยู่ เรื่อยๆ ซึ่งดีส�ำหรับชีวิตที่วุ่นวายอย่างเรา ปรากฏว่าเมื่อสัก 2 ปีที่ผ่านมาได้มีโอกาสเจอเอ ในฐานะ Partner ที่ท�ำงานร่วมกับเอไอเอส ในการเปิดเวที Pitching และ Incubate Tech startup ของ AIS The startup รวมถึงมาน�ำ เสนอ Idea Innovative Service ที่น่าสนใจมากๆ ก็ยิ่งยืนยัน ความรู้สึกนั้น แม้จะไม่ได้ท�ำงาน Day to Day Operation ด้วยกัน แต่ เอเป็นคนหนุ่มที่แอคทีฟสนใจรวบรวมเรื่องราวเกี่ยวกับเทคโนโลยี ที่ประยุกต์กับการตลาดได้อย่างแนบเนียน และ Up to date เพราะโลกยุคเศรษฐกิจดิจิทัลนั้น คุณต้องมีความสามารถในการ หยิบเอาเทคโนโลยีเข้ามาเป็นเครื่องมือทางการตลาดให้ได้ ไม่ เช่นนั้นถือว่า คุณตกขบวน! startup ideas!!
9
ดังนั้น หนังสือของเอแต่ละเล่มที่ออกมาจึงเหมือนเป็นคู่มือ Shortcut ที่ย่อยมาเรียบร้อย ส�ำหรับนักการตลาดในยุคนี้ได้อย่าง ดีมากๆ โดยเฉพาะเล่มนีท้ เี่ ขียนเกีย่ วกับ startup ซึง่ ก�ำลังฮิตติดลม ใครๆ ก็อยากเป็นเหมือนมาร์ก ซักเกอร์เบิร์ก หรือ แลร์รี เพจ แต่ ทว่าเส้นทางกว่าจะส�ำเร็จของ startup ก็มิได้โรยด้วยกลีบกุหลาบ เสมอไป คูม่ อื นีจ้ งึ น่าจะช่วยเสริมวิธคี ดิ มุมมองและข้อควรท�ำ หรือ ข้อควรไม่ท�ำ ไว้แบบครบถ้วนพอสมควร ขอเป็นก�ำลังใจให้คุณวรวิสุทธิ์และคุณวรมนและขอบคุณที่ เขียนเรื่องราวดีๆ ตอบโจทย์เศรษฐกิจดิจิทัลให้เราอ่านนะครับ
สมชัย เลิศสุทธิวงศ์ ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร บริษัท แอดวานซ์ อินโฟร์ เซอร์วิส จ�ำกัด (มหาชน) หรือ เอไอเอส
10 วรวิสุทธิ์ ภิญโญยาง และ วรมน ดำ�รงศิลป์สกุล
ค�ำนิยม
หนังสือเล่มนีเ้ ป็นหนังสือทีค่ นรุน่ ใหม่พลาดไม่ได้ดว้ ยประการ ทั้งปวง เพราะความฝันของคนรุ่นใหม่ยุคนี้คือ อยากเป็นเจ้าของ กิจการ และแม้จะไม่มที รัพย์สมบัตหิ รือทุนรอนดัง้ เดิมทีเ่ ป็นพืน้ ฐาน แต่อาศัยความรู้ ความคิดสร้างสรรค์ของธุรกิจแนวใหม่ และน�ำไป สู่กิจการที่เจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว ตัวอย่างที่เห็นได้ชัด เช่น Facebook, Alibaba, Google บริษัทเหล่านี้มาจากคนรุ่นใหม่ที่ ไม่มีทรัพย์สมบัติติดตัว มีแต่ความคิดสดใหม่ สร้างจนเป็นบริษัท บริษัทเก่าแก่ระดับโลกหลายบริษัทจึงดูเล็กไปเลยเมื่อเปรียบเทียบ กับบริษัทเหล่านี้ เนื้อหาของหนังสือเล่มนี้จะท�ำให้เข้าใจความหมายของค�ำที่ เรียกว่าธุรกิจ startup และรู้จักธุรกิจออนไลน์อย่างเข้มข้น รวมไป ถึงถ้าคิดจะระดมทุนกับกลุ่ม Venture Capital หรือระดมทุนจาก นักลงทุนต่างประเทศก็เป็นค�ำตอบที่สามารถค้นพบได้ในหนังสือ เล่มนี้ คุณเอ วรวิสุทธิ์ ภิญโญยาง และคุณวรมน ด�ำรงศิลป์สกุล startup ideas!!
11
ก็เป็นนักเขียนที่ผมเองคอยติดตามอ่านบทความอยู่เป็นประจ�ำ เพื่ออัพเดตตัวเองให้ทันสมัยกับกระแสธุรกิจใหม่ๆ และมีไม่มาก คนนักที่จะสามารถเขียนเรื่องยากๆ ให้เข้าใจง่ายๆ แบบนี้ คุณคง ต้องพิสูจน์ด้วยการอ่านหนังสือเล่มนี้ด้วยตัวคุณเอง
วรวุฒิ อุ่นใจ ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร บริษัท ออฟฟิศเมท จ�ำกัด (มหาชน)
12 วรวิสุทธิ์ ภิญโญยาง และ วรมน ดำ�รงศิลป์สกุล
ค�ำนิยม
ผมเพิ่งอ่านผ่านตามาว่า ในประวัติศาสตร์สมัยใหม่ของ มนุษย์เรา เราผ่านยุคสมัยของการปฏิวัติอุตสาหกรรมจนมาถึงยุค แห่งข่าวสารข้อมูล (information technology) เมือ่ ไม่กปี่ ที ผี่ า่ นมา และในยุคสมัยต่อไป เมื่อการเข้าถึงข้อมูลเป็นไปอย่างเท่าเทียม กันทั้งโลกแล้ว ก็จะถึงยุคแห่งความคิดสร้างสรรค์ (creativity) ไอเดียใหม่ๆ ทางธุรกิจที่เกิดจากช่องว่างและความต้องการของ ผู้บริโภคจะเกิดขึ้นอย่างมากมาย เพราะการเข้าถึงของข้อมูล และ รวมถึงการเข้าถึงของแหล่งเงินทุนได้ง่ายกว่าสมัยก่อนๆ มาก ธุรกิจทีเ่ กิดใหม่โดยใช้ชอ่ งว่างของความต้องการของผูบ้ ริโภค บวกกับโครงสร้างพื้นฐานของเทคโนโลยีที่เปลี่ยนไปที่เราเรียกกัน ติดปากว่า startup ซึ่งเกิดขึ้นอย่างมากมายและก�ำลังจะเกิดขึ้น อีกเป็นทวีคูณ เป็นความฝันและแนวทางใหม่ของเด็กๆ รุ่นใหม่ ที่เห็นโอกาสและมีไอเดียที่จะสามารถเริ่มธุรกิจได้โดยไม่ยาก แต่ ที่ยากก็คือ ในบรรดา startup ที่เริ่มต้นนั้น บริษัทที่ไปถึงความ ฝันจริงๆ มีน้อยถึงน้อยมากๆ ความล้มเหลวเกิดจากหลายเหตุผล startup ideas!!
13
ด้วยกัน ตัง้ แต่ไอเดียทีอ่ าจจะไม่โดนคนกลุม่ ขนาดใหญ่พอ ขาดการ จัดการทีด่ ี ไม่มกี ารวางแผนการเงิน ขาดความรูด้ า้ นการตลาด ฯลฯ เพราะในที่สุดแล้ว startup ก็ไม่ได้ต่างจาก SMEs ในโลกธุรกิจ ปกติ ไอเดียหรือความฝันอย่างเดียวคงไม่เพียงพอที่จะแบกทุก อย่างไปถึงเส้นชัยได้ หนังสือที่เกี่ยวกับ SMEs ที่ให้ข้อมูลความรู้พื้นฐานส�ำหรับ ผู้ประกอบการนั้นมีจ�ำนวนมาก แต่หนังสือส�ำหรับ startup นั้นผม ยังไม่เคยเห็นเป็นเรื่องเป็นราว หนังสือเล่มนี้ที่คุณวรวิสุทธิ์และ คุณวรมนเขียนขึ้นมาจากประสบการณ์ของตัวเองและตัวอย่างที่ จับต้องได้เป็นรูปธรรมของ startup ที่ประสบความส�ำเร็จทั้งใน และต่างประเทศ จึงเป็นคุณูปการที่ส�ำคัญต่อคนรุ่นใหม่ที่ก�ำลัง มีความฝันและก�ำลังจะตัดสินใจทุ่มชีวิตเข้าสู่เส้นทางนี้ เพื่อที่จะ ได้เข้าใจมากขึ้นและพร้อมมากขึ้นที่จะเข้าสู่สงครามไอเดียและ สงครามธุรกิจได้ดีขึ้น และผมก็หวังว่า สักวันหนึง่ ผมจะได้มโี อกาสอ่านบทสัมภาษณ์ startup ไทยที่ประสบความส�ำเร็จอย่างงดงามบนเวทีโลก แล้วมี ค�ำพูดเล็กๆ นิดหนึง่ ในบทสัมภาษณ์นนั้ ว่าส่วนหนึง่ ทีท่ ำ� ให้เขาเริม่ ต้นได้ก็เกิดจากแรงบันดาลใจจากหนังสือเล่มนี้ครับ... ธนา เธียรอัจฉริยะ ผู้อ�ำนวยการสถาบันพัฒนาความคิดสร้างสรรค์เชิงธุรกิจ มหาวิทยาลัยศรีปทุม
14 วรวิสุทธิ์ ภิญโญยาง และ วรมน ดำ�รงศิลป์สกุล
ค�ำน�ำผู้เขียน
ยุคเปลีย่ นผ่านของโลกธุรกิจ ก�ำลังคืบคลานเข้ามา นับตัง้ แต่ ช่วงปฏิวัติอุตสาหกรรม ที่โลกขับเคลื่อนด้วยอุตสาหกรรมการผลิต เป็นหลัก บริษัทยักษ์ใหญ่ต่างมีส่วนร่วมในการกุมชะตาและขับ เคลื่อนเศรษฐกิจไปข้างหน้า แต่เมือ่ อินเตอร์เน็ตถือก�ำเนิดขึน้ พรมแดนทีเ่ คยถูกแบ่งแยก ก็กลายเป็นเชื่อมโยงถึงกันหมด ประชากรที่เคยถูกแบ่งแยกด้วย เส้นเขตแดน ก็กลายเป็นประชากรอินเตอร์เน็ต ทีถ่ กู เข้าถึงได้อย่าง รวดเร็ว ระยะทางและเวลาไม่ได้กลายเป็นอุปสรรคในการท�ำธุรกิจ อีกต่อไป ด้วยช่องว่างระหว่างบุคคลเริม่ หดแคบลง เราสามารถสือ่ สาร กันได้ง่ายอย่างที่ไม่เคยมีมาก่อน ท�ำให้เกิดการร่วมคิด ร่วมสร้าง (Co-creation) ระหว่างกัน มีการแลกเปลีย่ นองค์ความรูแ้ ละสรรค์สร้างองค์ความรูใ้ หม่ๆ จนพัฒนาไปสู่รูปแบบธุรกิจใหม่ๆ โอกาสต่างๆ ถูกกระจายตัวอย่างเท่าเทียมมากขึ้นทั้งด้าน startup ideas!!
15
การศึกษา การเข้าถึงข้อมูล และด้านธุรกิจ ปัจจัยต่างๆ เหล่านี้ล้วนเอื้อประโยชน์ให้ธุรกิจขนาดเล็ก มี อ�ำนาจการแข่งขันในมือเพิ่มมากขึ้น จนสามารถต่อกรกับบริษัท ยักษ์ใหญ่ทั้งหลายได้อย่างไม่เป็นรอง ร้านหนังสือยักษ์ใหญ่อันดับ 2 ของสหรัฐฯ อย่าง Borders ที่มีสาขามากกว่า 500 แห่งทั่วประเทศ แต่กลับมีผลประกอบการ ย�่ำแย่ พ่ายแพ้ให้กับ Amazon.com ที่ไม่มีสาขาเลยสักสาขาเดียว จนธุรกิจต้องล้มละลายไป ร้านเช่าวิดีโอยักษ์ใหญ่อย่าง Blockbuster ที่เคยมีสาขา มากถึง 9,000 สาขา มีพนักงานกว่า 60,000 คน กลับถูก Netflix บริการเช่าหนังแผ่นผ่านไปรษณีย์มาแทนที่จนต้องประกาศล้ม ละลายในปี 2010 Google ที่เริ่มต้นจากโปรเจ็กต์ของนักศึกษาปริญญาเอก 2 คน ใช้เวลาเพียง 16 ปีในการสร้างรายได้จากการโฆษณาเป็น ครึ่งหนึ่งของรายได้รวมทั้งหมดของอุตสาหกรรมโฆษณาทีวี ที่ใช้ เวลาสร้างนานถึง 60 ปี รายได้ของ Google ยังมากกว่ารายได้ของเอเยนซี่โฆษณา ที่ใหญ่ที่สุดในโลก 10 บริษัทรวมกัน ทัง้ Amazon, Netflix และ Google ล้วนเริม่ ต้นจากการเป็น ธุรกิจขนาดเล็กๆ หรือที่นิยมเรียกกันว่า “startup” สร้างเนื้อสร้าง ตัว ขยายธุรกิจให้ใหญ่โตขึ้นมาจนสามารถแข่งขันและเอาชนะ ยักษ์ใหญ่ที่เหนือกว่าทั้งเงินทุนและทรัพยากรได้ ยุคอินเตอร์เน็ต ไม่ใช่ยุคของ “ปลาใหญ่” กิน “ปลาเล็ก” แต่เป็นยุคของ “ปลาเร็ว” กิน “ปลาช้า” กลายเป็นว่าบริษัทเล็กได้เปรียบบริษัทใหญ่ แจ๊คผู้ฆ่ายักษ์ ไม่ได้มีแต่ในนิทานเท่านั้น
16 วรวิสุทธิ์ ภิญโญยาง และ วรมน ดำ�รงศิลป์สกุล
ขอเพียงแค่มีความมุ่งมั่น ใจสู้ มีไอเดีย มีรูปแบบธุรกิจที่ท�ำ รายได้ชัดเจน และสามารถสร้างความแตกต่างที่มีคุณค่าพอใน สายตาของ consumer ยุคใหม่ได้ ก็สามารถสร้างธุรกิจที่ประสบความส�ำเร็จได้ หนังสือเล่มนี้กลั่นกรองจากความรู้ ความคิดของผู้ที่ประสบ ความส�ำเร็จในเส้นทาง startup ร่วมกับการค้นคว้าและศึกษาจาก แหล่งความรู้ที่เป็นประโยชน์ของทีมผู้เขียน เพื่อให้ได้เนื้อหา สาระ ส�ำหรับการเริ่มต้นธุรกิจ เหมาะส�ำหรับคนรุ่นใหม่ ที่ต้องการเริ่มต้นสร้างธุรกิจ start- up ของตัวเอง ขอขอบคุณคุณสมชัย เลิศสุทธิวงศ์, คุณวรวุฒิ อุ่นใจ และ คุณธนา เธียรอัจฉริยะ ที่ให้ความกรุณา สละเวลาอันมีค่า เขียน ค�ำนิยมให้ ขอบคุ ณ เพื่ อ นๆ ร่ ว มวงการ startup ที่ ใ ห้ ค วามรู ้ แลก เปลีย่ นมุมมอง ให้คำ� แนะน�ำและประสบการณ์ตา่ งๆ กับทีมผูเ้ ขียน เพื่อน�ำมาถ่ายทอดต่อ ขอบคุณ คุณพัฐวร ผ่องแพ้ว, คุณอุ้มขวัญ ผูกศรี และคุณ ธนพล คล้ายพรหม ทีมงาน EGGidea ที่ช่วยกันเติมเต็มเนื้อหา ในหนังสือเล่มนี้ สุ ด ท้ า ยขอขอบคุ ณ กั ล ยาณมิ ต รและครอบครั ว ที่ ค อยให้ ก�ำลังใจและให้การสนับสนุนด้วยดีตลอดมา
วรวิสุทธิ์ ภิญโญยาง วรมน ด�ำรงศิลป์สกุล และทีมงาน EGGidea.com startup ideas!!
17
18 วรวิสุทธิ์ ภิญโญยาง และ วรมน ดำ�รงศิลป์สกุล
“หลายๆ ครั้ง การนั่งคิด ค้นหาตัวเอง ก็ไม่ส�ำคัญเท่ากับ...ลงมือท�ำ แล้วสร้างมันขึ้นมา” จอร์จ เบอร์นาร์ด ชอว์ นักเขียนบทละคร และผู้ร่วมก่อตั้ง London School of Economics
เปิดโลก
startup
โอกาสใหม่ ในการเป็นผู้ประกอบการ
ข่าวพาดหัวใหญ่ของโลกเทคโนโลยีในรอบ 10 ปีที่ผ่านมา มักจะมีข่าวความน่าสนใจของธุรกิจเกิดใหม่ที่เริ่มต้นจากบริษัท startup เล็กๆ ที่เกิดจากการรวมตัวของเหล่า Geek ผู้คลั่งไคล้ ในเทคโนโลยีและการเขียนโปรแกรม อาศัยอพาร์ตเมนต์และโรง รถ เป็นกองบัญชาการในการท�ำงาน สร้างสิง่ ของแบบแปลกๆ ให้ กับผู้ใช้ในวงจ�ำกัด จนพัฒนาขยายออกสู่ตลาดในวงกว้าง เติบโต กลายมาเป็นบริษัทขนาดใหญ่ที่มีผู้ใช้ทั่วโลกตั้งแต่สิบล้านไปจนถึง ร้อยล้านพันล้านคน หลายธุรกิจเริ่มต้นจากการระดมเงินเก็บส่วนตัว หยิบยืมมา จากญาติพี่น้องบ้าง เพื่อนฝูงบ้าง เพื่อน�ำมาเป็นทุนในการสร้าง สรรค์ผลิตภัณฑ์ที่พวกเขาคิดว่าจะเปลี่ยนวิถีชีวิตของคนในโลก บางรายก็มีผลงานที่โดดเด่น เข้าตา สามารถดึงดูดเงินจาก นักลงทุนรายใหญ่ๆ ให้เข้ามาอัดฉีดเงินสนับสนุน เพือ่ น�ำไปพัฒนา ผลิตภัณฑ์เพิ่มเติม ลงทุนด้านการตลาด เพื่อขยับขยายกิจการ และสุดท้าย อาจถึงขัน้ มีการน�ำธุรกิจเหล่านีไ้ ประดมทุนจาก
22 วรวิสุทธิ์ ภิญโญยาง และ วรมน ดำ�รงศิลป์สกุล
บุคคลทั่วไปที่สนใจ ด้วยมูลค่ามหาศาลในตลาดหุ้น หรือ IPO ที่ พวกเราคุ้นเคยกันดี จนหลายกิจการมีมลู ค่าบริษทั ตามราคาในตลาดหุน้ (market cap) สูงกว่ากิจการยักษ์ใหญ่ในโลกธุรกิจแบบเดิมๆ คนที่ติดตามข่าวสารในแวดวงเทคโนโลยี คงพอได้ยินเรื่อง เล่าที่เป็นประวัติของบริษัทยักษ์ใหญ่ในซิลิคอนวัลเลย์กันอยู่บ้าง ไม่ว่าจะเป็นบริษัท Apple ที่ก่อตั้งเมื่อปี 1976 โดย Steve Jobs และ Steve Wozniak โดยอาศัยโรงรถที่บ้านของ Jobs เป็น ออฟฟิศในยุคก่อตั้ง ก่อนจะเติบโตกลายเป็นบริษัทที่มีมูลค่าสูงที่ สุดในโลกอย่างปัจจุบัน ในยุครุง่ เรืองของอินเตอร์เน็ต ทัง้ Google และ Facebook ก็มีประวัติความเป็นมาไม่ต่างไปจาก Apple Google ก่อตั้งขึ้นในวันที่ 4 กันยายน ปี 1998 โดย 2 ผู้ ก่อตัง้ คือ Larry Page และ Sergey Brin 2 หนุม่ จากมหาวิทยาลัย Stanford และใช้โรงรถของเพือ่ นชือ่ Susan Wojcicki เป็นออฟฟิศ (ปัจจุบัน Susan เป็น CEO ของ YouTube) Facebook เปิดตัวครัง้ แรกในวันที ่ 4 กุมภาพันธ์ ปี 2004 โดย มีผู้ก่อตั้ง คือ Mark Zuckerberg และเพื่อนร่วมชั้นที่มหาวิทยาลัย Harvard อย่าง Eduardo Saverin, Andrew McCollum, Dustin Moskovitz และ Chris Hughes และอาศั ย หอพั ก ประจ� ำ มหา วิทยาลัยเป็นสถานที่ท�ำงานและตั้งเซิร์ฟเวอร์ที่ให้บริการ ปัจจุบัน Google มี market cap (มูลค่าราคาตามตลาด) อยูท่ ปี่ ระมาณ 335,000 ล้านดอลลาร์ (สูงกว่า Wal-mart, General Electric, Proctor & Gamble และ Chevron) startup ideas!!
23