Lisboa 2022 by Grzegorz Matoryn

Grzegorz Matoryn

LIZBONA

Białe Miasto

Belém, Lizbona w tle Most 25 Kwietnia - luty, 2022 r.

„Jedźmy do Lizbony. Jedźmy, upijmy się i zgubmy między uliczkami. Siądźmy na schodach i oglądajmy wschody słońca i zapomnijmy o całym świecie”.

Na siedmiu wzgórzach, które stanowią również punkty obserwacyjne, skąd można podziwiać najwspanialsze z widoków, rozpościera się rozległe, nieregularne i wielokolorowe skupisko domów tworzące Lizbonę. Podróżnemu, przybywającemu od strony morza, Lizbona już z daleka jawi się jak olśniewająca wizja senna, rysując się wyraźnie na tle błękitu nieba, który słońce rozpromienia swym złotym blaskiem. A kopuły, stare budowle i zamczyska wysuwają się ponad linie domów, jak dalecy heroldowie tej cudownej, błogosławionej krainy. Zdumienie turysty zaczyna się, gdy statek zbliża się do mierzei i mija latarnię Bugio - tę małą strażnicę u ujścia Tagu, zbudowaną trzy wieki temu według planu brata João Turriano - wtedy wyłania się warowna wieża Torre de Belém, wspaniały przykład szesnastowiecznej architektury militarnej, w stylu romańsko-gotycko-mauretańskim (...). W miarę jak statek płynie dalej, rzeka staje się coraz węższa, lecz wkrótce znów się rozszerza i tworzy jeden z największych naturalnych portów na świecie, gdzie mogą swobodnie kotwiczyć najpotężniejsze floty. Na lewo zaś niezliczone domy układają się w barwne skupiska na zboczach wzgórz. To właśnie Lizbona. 1 © 2022 / matoryn.pl

Belém, Lizbona - luty, 2022 r.

Dzielnica Belem w Lizbonie Będąc w Lizbonie, nie można przejść obojętnie obok Belem. Dzielnica tak naprawdę nazywa się Santa Maria de Belem, jednak jej nazwa skracana jest do Belem, co oznacza Betlejem. Oddalona od centrum miasta o 6 km, malowniczo położona nad rzeką Tag zachwyca nie tylko pięknymi zabytkami, ale również niepowtarzalnym klimatem. Trzeba wiedzieć bowiem, że to właśnie z Belem wiążą się najważniejsze odkrycia geograficzne Portugalczyków. To właśnie stąd Vasco da Gama wyruszył w podróż do Indii, tutaj też po powrocie witany był przez Manuela I, zwanego Szczęśliwym. Podróżnik przywiózł ze sobą niewielką ilość pieprzu, który to okazał się być cenny jak złoto. Jako podziękowanie za owocną wyprawę król Manuel I położył kamień węgielny pod Klasztor Hieronimitów (Mosteiro dos Jerónimos). Co ciekawe, pieniądze na budowę klasztoru pochodziły z pięcioprocentowego podatku, jakim zostały obłożone importowane przyprawy (oprócz pieprzu, cynamonu i goździków), na które wyłączność posiadała wtedy tylko Portugalia. Wyjątkowym miejscem na mapie dzielnicy jest także Wieża Belem - Torre de Belem. Obiekt został wpisany na światową listę zabytków UNESCO. Wieża uważana je za symbol Lizbony i zdecydowanie można ją określić jako jedno z najciekawszych i najbardziej atrakcyjnych turystycznie punktów miasta. Belem stanowi harmonijne połączenie zabytków z czasów Wielkich Odkryć Geograficznych z nowoczesną, przyjazną turystom infrastrukturą. źródło: podrozepoeuropie.pl

Pomnik odkrywców, Lizbona - luty, 2022 r.

Pomnik odkrywców - Padrão dos Descobrimentos Monumentalny pomnik, znajdujący się w lizbońskiej dzielnicy Belém. Obecna konstrukcja została odsłonięta w 1960, dokładnie w pięćsetną rocznicę śmierci księcia Henryka Żeglarza. Sama konstrukcja jest zbudowana z betonu, ma kształt karaweli i liczy sobie 52 metry wysokości. Pomnik przedstawia ważne postacie z okresu wielkich odkryć geograficznych, zarówno żeglarzy, jak i naukowców i misjonarzy. Są to m.in. Henryk Żeglarz, Vasco da Gama, Ferdynand Magellan, Diogo Cão, Nuno Gonçalves, Luís de Camões, Bartolomeu Dias, Afonso de Albuquerque. Przed pomnikiem położona jest marmurowa mozaika o średnicy 50 m, przedstawiająca mapę i trasy podróży portugalskich odkrywców. Mozaika ta została podarowana w 1960 r. przez RPA. źródło: wikipedia.org

Belém, Most 25 Kwietnia, Lizbona - luty, 2022 r.

Most 25 Kwietnia - Ponte 25 de Abril Dwupoziomowy drogowo-kolejowy most wiszący, przerzucony nad Tagiem około 12 km od jego ujścia do Oceanu Atlantyckiego. Łączy lizbońską dzielnicę Alcântara na brzegu północnym z miastem Almada na brzegu południowym. Został zbudowany jako most drogowy w latach 1962–1966 przez amerykańską firmę American Bridge Company. Od otwarcia do 1974 roku nosił nazwę Ponte Salazar (pol. „Most Salazara”). Był pierwszym mostem w Lizbonie, a do czasu zbudowania w 1998 roku mostu Vasco da Gamy uchodził za główne połączenie między północną a południową Portugalią. W latach 1996–1999 poszerzono biegnące przez przeprawę jezdnie, a także dodano do niej dolny pokład z torami kolejowymi. Przez swoją barwę i ogólny wygląd most 25 Kwietnia jest bardzo często porównywany do mostu Golden Gate w San Francisco. Obecnie budowla jest szóstym pod względem długości mostem wiszącym w Europie i czterdziestym na świecie. Ponadto zajmuje 1. miejsce w Europie i 3. na świecie pod względem długości środkowego przęsła wśród mostów drogowo-kolejowych. źródło: wikipedia.org

Baixa, Praça do Comércio, Lizbona - luty, 2022 r.

Plac Handlowy - Praça do Comércio Plac znajdujący się w Lizbonie, stolicy Portugalii. Usytuowany przy brzegu rzeki Tag, w osi reprezentacyjnego dziś deptaka Lizbony - Rua Augusta. Od wylotu tej ulicy oddziela go dostojny łuk triumfalny Arco da Rua Augusta, zaś od rzeki - fragment nabrzeża z marmurowymi kolumnami, zwany Cais das Colunas. Plac jest nadal powszechnie znany jako Terreiro do Paço (pol. Plac Pałacowy), ponieważ znajdował się tutaj Pałac Ribeira, dopóki nie został zniszczony przez wielkie trzęsienie ziemi w 1755. Po trzęsieniu ziemi plac został całkowicie przebudowany w ramach planu nowej dzielnicy Baixa autorstwa Markiza de Pombal, zatwierdzonej przez króla Józefa I Reformatora, którego pomnik znajduje się na środku placu. źródło: wikipedia.org

Baixa, Cais des Colunas, Lizbona - luty, 2022 r.

Wrota Lizbony - Cais des Colunas to fragment nabrzeża Tagu znajdujący się w sąsiedztwie Praca do Comercio, jednego z najważniejszych placów miasta. Znajdują się tu prowadzące do wody schody zakończone dwiema marmurowymi kolumnami. W przeszłości Praca do Comercio był nazywany Wrotami Lizbony. Właśnie tu na Cais des Colunas znajdowała się przystań, gdzie przybijały łodzie i statki. Tutaj swoje pierwsze kroki na lądzie stawiali najważniejsi goście odwiedzający Lizbonę. Z przystani prowadzą na plac białe, marmurowe schody. Z nabrzeża roztacza się ładny widok na rzekę oraz wbite w jej dno kolumny. Jest to popularne miejsce odpoczynku. Wcześniej czy później wszystkie wąskie uliczki Alfamy zaprowadzą Cię na Plac Handlowy i do portu z kolumnami. źródło: tropter.com 15 © 2022 / matoryn.pl

Alfama Najbardziej znaną i najczęściej opisywaną dzielnicą Lizbony jest historyczna Alfama. Labirynty uliczek, zniszczone płytki azulejo, pranie wywieszone na zewnątrz czy ściany pomalowane graffiti. Na pewno Alfama ma swój niepowtarzalny klimat, który odróżnia ją od reszty miasta. Alfama jest najstarszą dzielnicą Lizbony. Obszar rozwinął w trakcie panowania Maurów, i nawet nazwa pochodzi z języka arabskiego - oznacza łaźnie. W późniejszych wiekach miasto przesunęło się na zachód, a Alfama w pewnym momencie znalazła się za murami miasta. Cały obszar zamieszkiwali rybacy oraz biedota, stąd tak niska, nierówna i stosunkowo nieskomplikowana zabudowa. źródło: podrozepoeuropie.pl

Na zwiedzanie Alfamy koniecznie trzeba wziąć wygodne buty. Czy warto brać mapę? I tak się zgubimy, ale w tym właśnie urok Alfamy - zgubić się w jej wąskich uliczkach i próbować odkrywać ją samodzielnie. Mapa niech pokaże nam tylko mniej więcej lokalizację najważniejszych miejsc w tej dzielnicy. A nawet gdy nie będziemy wiedzieli, gdzie jesteśmy, to kierujmy się w dół, ku rzece Tag :) źródło: infolizbona.pl

Muzyka Fado, melancholijna niczym cała Portugalia. Korzenie tej muzyki sięgają do mieszanki wpływów arabskich oraz hiszpańskiego flamenco. Fado znajdziecie na Alfamie w kołysce i stolicy tego gatunku. Fado usłyszeć tu można najczęściej w małych, klimatycznych knajpkach, w których koncerty połączone są z kolacjami, winem oraz przekąskami. źródło: wesolowski.co

Alfama, Samambaia - Bar d’ A Voz do Operário, Lizbona - luty, 2022 r.

Miradouro das Portas do Sol To jedno z głównych i najbardziej obleganych miejsc Alfamy – najstarszej dzielnicy Lizbony. Z punktu widokowego Miradouro das Portas do Sol, którego nazwa, jakbyśmy chcieli przetłumaczyć ją na język polski znaczy „punkt widokowy bram słońca”, rozpościera się jeden z najpiękniejszych widoków na Alfame. Jest to jeden z tych widoków znanych z pocztówek wysyłanych z Lizbony. Widzimy nie tylko czerwone dachy budynków Alfamy budujących labirynt uliczek tej dzielnicy, ale również m.in. Klasztor i kościół św. Wincentego, którego figura również stoi na tym punkcie widokowym, a który jest oficjalnym patronem Lizbony. Dodatkowo zobaczyć możemy m.in. błyszczącą w słońcu kopułę Panteonu Narodowego, kościół św. Stefana lub też drugi brzeg rzeki Tag. Nieopodal znajduje się

Miradouro De Santa Luzia Jest to chyba jeden z najbardziej malowniczych punktów widokowych w Lizbonie, który idealnie nadaje się na piękne zdjęcia. Przez większą część roku kwitną tutaj okazałe bugenwille, a uroku punktu widokowego św. Łucji w Lizbonie dodaje pergola z azulejos. Nie zapomnijmy też o widoku, który rozpościera się z tego miejsca. źródło: infolizbona.pl

José Tomás de Sousa Martins (1843-1897), był wybitnym lekarzem, naukowcem, badaczem, profesorem i pisarzem drugiej połowy XIX wieku. Jego humanistyczna postawa nieprzyjmowania opłat od najbardziej pokrzywdzonych przyniosła mu przydomek „ojca ubogich”, do tego stopnia, że po jego śmierci stał się obiektem prawdziwego kultu który trwa do dziś. Monument o łącznej wysokości około 10 m na jego cześć został wzniesiony dzięki publicznej zbiórce pieniędzy i wykonany przez Costa Motę w latach 1904-1907 wzniesiony w Campo dos Mártires da Pátria, naprzeciwko Wydziału Nauk Medycznych. Z czworokątnej podstawy wyłania się cokół w formie gładkiej kolumny, zwieńczony delikatnymi krzywoliniowymi ornamentami. Na tym kamiennym cokole znajduje się spiżowa statua Sousy Martinsa, przedstawiona w pozycji stojącej, w szacie nauczyciela z ekspresyjnym gestem kogoś wyjaśniającego, tłumaczącego. Jego postać została ukazana jako postać nauczyciela i mówcy. Inna młoda postać siedzi u podstawy pomnika, w spokojnej i refleksyjnej pozie, trzymając w prawym ręku otwartą księgę. Niektórzy twierdzą, że reprezentuje „naukę”, inni interpretują ją jako „młodzież studencką”. źródło: informacoeseservicos.lisboa.pt

Graça, punkt widokowy Miradouro Nossa Senhora do Monte, Lizbona - luty, 2022 r.

Punkt widokowy -Miradouro da Senhora do Monte To najwyższy punkt widokowy w mieście, toteż panorama, jaka się stąd roztacza, zapiera dech w piersiach. Widać stąd świetnie Zamek św. Jerzego, Baixa, oraz zachodnie dzielnice Lizbony - Chiado, Principe Real, a nawet odległą bazylikę Estrela. Na górę trzeba się wspiąć, ale wysiłek jest hojnie rekompensowany. Tutaj trzeba bardzo uważać na złodziei! źródło: sekrety-lizbony.pl

Zamek Świętego Jerzego Castelo de São Jorge Zamek położony w jednej z najstarszych części Lizbony i górujący nad nią. Został zbudowany przez Maurów w początkach XII wieku na fundamentach poprzedniej budowli i służył jako twierdza. Chrześcijańscy królowie Portugalii rozbudowali go do dzisiejszych rozmiarów. W 1147 r. został zdobyty w trakcie oblężenia Lizbony przez Alfonsa I Zdobywcę. Według jednej z legend, rycerz imieniem Martin Moniz, zauważając, że jedne z wrót są otwarte, własnym ciałem uniemożliwił ich zamknięcie. Rycerz zginął, ale w ten sposób umożliwił zdobycie zamku. Po przeniesieniu stolicy Portugalii z Coimbry do Lizbony zamek stał się siedzibą dworu. Za panowania króla Dionizego I, w 1300 r., zamek został gruntownie wyremontowany. Pod koniec XIV w. na polecenie króla Jan I patronem zamku został ogłoszony Święty Jerzy. Kiedy na początku XVI w. król Manuel I kazał wybudować pałac nad Tagiem, Zamek św. Jerzego stracił na znaczeniu. W 1531 r. został uszkodzony w czasie trzęsienia ziemi. W 1569 Sebastian I nakazał jego rekonstrukcję, celem ustanowienia z niego swej rezydencji. W czasie hiszpańskiego panowania zamek służył jako koszary i więzienie. W czasie trzęsienia ziemi w 1755 r. zamek został poważnie zniszczony. Przyczyniło się to do jego degradacji i upadku. Dopiero w latach trzydziestych XX w. podjęto prace konserwatorskie. Zamek stał się wtedy atrakcją turystyczną, szczególnie, że ze wzgórza zamkowego roztaczają się piękne widoki na stolicę Portugalii. źródło: pl.wikipedia.org

Targ złodziei w Lizbonie - Feirra da Ladra Jest to jedna z najciekawszych atrakcji nie tylko dzielnicy Alfama, ale i całej Lizbony. Targ złodziei to nic innego, jak targ staroci, tyle, że ten w Lizbonie ma swoją historię. Wzmianki o targu w Lizbonie pochodzą już z czasów trzeciego króla Portugalii Afonso II (XII/XIII w). Targ nie znajdował się zawsze w tym samym miejscu. Kiedy miasto zamknięte było jeszcze w obrębie murów, odbywał się koło zamku, na „chão da feira” – „ziemi targowej”. Po trzęsieniu ziemi przeniesiono go na Cotovia de Baixo (dzisiaj Praca da Alegria), a w 1835 na Campo de Sant’Ana. Na Campo de Santa Clara, czyli w tym miejscu, gdzie odbywa się dzisiaj, Feira da Ladra pojawiła się w 1882. Pochodzenie nazwy Feira da Ladra nie jest jasne i budzi spory wśród językoznawców. Przyjęło się, że nazwa ta znaczy tyle co „Targ Złodziei” (ladro to po portugalsku złodziej). Natomiast „Jornal do Comércio” z 1874 polemizuje z tą wersją twierdząc, iż możliwe, że pierwszy targ w mieście znajdował się w porcie, a słowo „ladra” to w oryginale „lada” - nabrzeże. Dziś targ nie leży nad rzeką, a koło Panteonu i Kościoła São Vicente. Wielbiciele starych książek i gazet, ceramiki, biżuterii i wszelakich małych cudów, muszą wykazać się hartem ducha, żeby nie „przepuścić” na Feira da Ladra majątku. Będąc tu wstąpcie na kawę do Marias com Cocolate - małej knajpki, koło której zawsze przygrywa orkiestra. W sąsiedztwie targu znajduje się też jeden z bardziej uroczych parków - Jardim Botto Machado źródło: infolizbona.pl sekrety-lizbony.pl

park - Jardim Botto Machado

Portugalska Wiśniówka - Ginjinha Ginjinha jest bardzo popularnym i tradycyjnym napojem alkoholowym w Portugalii (sprzedawany, tak jak i w Polsce, osobom od 18roku życia) Może być w wersji z owocami lub bez owoców w butelce. Dzisiaj nieodłącznym punktem na turystycznej mapie stolicy Portugalii jest plac Pedra IV, potocznie zwany Rossio. Tam znajduje się mini bar „A Ginjinha” istniejący od 1840 roku, w którym sprzedaje się tylko ten alkohol. Ubogość asortymentu nikogo nie odstrasza, a wręcz przeciwnie - przyciąga nie tylko przyjezdnych, ale i miejscowych. Kolejka chętnych do zakupu kubeczka z wiśniówki z kilkoma owockami w środku jest długa i nie znika aż do późnego wieczora. Częstym zwyczajem jest też picie ginjinhii z czekoladowych kubeczków - ginjinha em copo de chocolate pojawia się na większości festynów oraz często można ją spotkać na ulicznych straganach. źródło: magiaportugalii.wordpress.com

Pasteis de Nata Pasteis de nata to jedno ze sztandarowych dań kuchni portugalskiej. Słodkie i kruche ciasteczka powstały w klasztorze Hieronimitów w Belem, skąd bierze się inna ich nazwa - pasteis de Belem. Ciekawostką jest, że w klasztorze tym został podpisany również słynny dokument dotyczący Unii Europejskiej - Traktat Lizboński. Zakonnicy w XIX wieku sprzedali przepis portugalskiemu biznesmenowi z Brazylii, Domingosowi Rafaelowi Alvaresowi, którego rodzina do dziś jest w posiadaniu oryginalnej receptury, która podobnie jak nazwa Pastéis de Belém, jest opatentowana. Mówi się, że do usztywniania swoich habitów zakonnicy używali ogromnej ilości białek. Co za tym idzie - efektem ubocznym tej procedury stawały się żółtka. Biorąc pod uwagę fakt, że portugalskie klasztory bardzo często pozyskiwały fundusze ze sprzedaży ciastek i ciast, żółtka zaczęto wykorzystywać do produkcji Pasteis de Belem. źródło: roadtripbus.pl podrozepoeuropie.pl

CDN... zdjęcia i wydruki kolokcjonerskie z Lizbony można kupić tutaj wydrukujfotografie.pl/matoryn

L I Z B O NA Położona nad Tagiem, tętniąca życiem, pachnąca owocami morza, otulona muzyką fado… Taki obraz Lizbony mam przed oczami. Duże miasto, w którym życie toczy się powoli, niespiesznie. Ludzie uśmiechają się do siebie i wszystko jest pełne słońca... G r zeg o r z M a to r y n ma to r y n . p l

Białe Miasto - luty 2022

Lisboa 2022

Articles inside

Lisboa 2022