Wandelen in het Zwin

Wandelen in het Zwin

In elk seizoen een aanrader

Na drie jaar intensief werken is de uitbreiding van het Zwin met zo’n 120 hectare een feit. Een nieuwe dijk van bijna 4 km, inclusief enkele nieuwe uitkijkpunten, omgordt het uitbreidingsgebied met een nieuwe broedvlakte. Het biedt wandelaars de mogelijkheid om van het Zwin naar Cadzand te wandelen (heen en terug goed voor zo’n 12 km). Het is slechts één van de vele wandelmogelijkheden die het Zwingebied in petto heeft.

Provincie West-Vlaanderen

“Of je nu in, rond of door het Zwin wandelt, beginnen doe je best met een bezoek aan het Zwin Natuur Park,” zo steekt onze bijzonder gedreven gids Peter Strubbe van wal. Hij is administratief medewerker bij het Zwin Natuur Park. “Sinds de vernieuwing van het park in 2016 zijn alle vogelkooien verdwenen en vervangen door een bezoekerscentrum met een interactieve tentoonstelling en een parcours met themahutten.”

PIONIERSWERK

“In de voederhut bijvoorbeeld kun je de vogels ongestoord achter spiegelglas in hun natuurlijk biotoop bewonderen. Een belangrijke opwaardering!” Trots neemt Peter ons mee naar het standbeeld van Léon Lippens, die in zijn ogen toch wel een pionier was. “In 1953 vormde de Compagnie het Zoute onder zijn impuls immers de voormalige koninklijke tuin om tot een educatief vogelpark.” Samen met de vlakte was het een van de eerste natuur- en vogelreservaten in België, die in particuliere handen waren. In 2006 zijn het park en de Zwinvlakte verkocht, respectievelijk aan de provincie West-Vlaanderen en het Agentschap Natuur en Bos (ANB) van het Vlaamse gewest. De toekomst is verzekerd.

Provincie West-Vlaanderen

ZOUTWATERLABO De wandeling door het park is een opwarmertje. We passeren verschillende hutten, waar de enthousiaste Zwin-gidsen een woordje uitleg geven. Naast de voederhut zijn er de ringhut, de kijkhut en het kijkcentrum met – uniek voor België – een zoutwaterlabo. “Zoals je merkt, ben je in het park al snel zo’n twee uur in de weer,” legt Peter uit. “Mijn voorstel: start rond tien uur met de interactieve tentoonstelling en de panoramatoren in het bezoekerscentrum. Doe vervolgens het parcours met de themahutten in het park, en nuttig daarna iets in Zwinbistro The Shelter of spreek je lunchpakket aan op de picknickruimte. Na de middag kun je dan de weidse natuur in trekken.”

“ Na lange tijd wint de getijdennatuur in de Zwinvlakte weer terrein op het land.”

Op stap met Peter Strubbe

Knokkenaar Peter Strubbe bezocht het Zwin tijdens zijn eerste schoolreis en hij was meteen verkocht. “Ik was gepassioneerd door het getijdengebied, waar de zee het land binnenkomt. Dat fenomeen intrigeerde me. Ik kan nog altijd uren kijken naar het gebied met zijn schorren, slikken en kreken. Het is een liefde die nooit zal doven. Met de uitbreiding van het Zwin is het nu overigens de eerste keer sinds het ontstaan van de huidige Zwinvlakte – door de aanleg van de Internationale Dijk in 1872 – dat de getijdennatuur terrein terugneemt op het land. Door de verbreding en de verdieping van de bestaande Zwingeul wordt de verzanding een halt toegeroepen, en het gebied van slikken en schorren wordt met 120 ha uitgebreid.” Voorts is Peter Strubbe ook bijzonder gecharmeerd door de vernieuwing in 2016 van het educatieve vogelpark. “Sindsdien zitten de vogels niet langer in kooien, maar vliegen ze vrij rond en voeden ze zich op een zo natuurlijk mogelijke manier.”

Provincie West-Vlaanderen

SLIKKE EN SCHORRE

Wil je verder de educatieve toer op, dan is een gids onder de arm nemen de beste optie. Met hem loop je door de Zwinvlakte richting Zwingeul. Je wandelt er tussen de schorren en de slikken, met hun eigen fauna en flora, afhankelijk van het seizoen. Wat maakt het Zwin uniek? “De uiteenlopende biotopen die je er dicht bij elkaar aantreft: polder, weiland, bos, dijk, slikken en schorren, duinengordels, strand, golfbreker en zee. Waar vind je die nog zo dicht bij elkaar?”

SEIZOENSKLEURTJES

De fauna en de flora van het Zwin volgt de seizoenen. Elk jaargetijde heeft zowel voor de vogel- als de plantenliefhebber iets te bieden. “Tijdens de eerste maanden van het jaar komen de broedvogels terug. De ooievaars, die samen zo’n veertien nesten bevolken, stelen de show. Je ziet ze hun nestplaatsen bouwen en overvliegen met materiaal dat ze daarvoor nodig hebben. Je kunt ze mooi bewonderen vanuit de ooievaarstoren.”

Provincie West-Vlaanderen

BROEDSEIZOEN

In het park lokken winterbloeiers als sneeuwklokjes en winterakonieten de aandacht. Van half april tot midden juli vindt het broedseizoen plaats en is het een komen en gaan van allerlei vogels op de broedeilanden. “Breng dan zeker je verrekijker mee, of huur er één in het bezoekerscentrum. In de zomer zorgt de zwinnebloem – ook wel lamsoor genoemd – voor een fraai paars bloementapijt, dat alleen in het Zwin te bewonderen is, want lamsoor groeit enkel in een zout zeemilieu.”

SERENE RUST, PUUR GENOT

In het najaar komen de trekvogels uit het noorden aangevlogen om even te verpozen, krachten op te doen en dan verder naar het zuiden te trekken, of om te overwinteren in het Zwin. Het is de tijd dat ganzen er het mooie weer maken. Verder verkleuren in die periode de zilte plantjes. “De zeekraal en het klein schorrenkruid zorgen voor goudgele en rode tinten. In de winter is het volop genieten van de serene rust die het landschap inpalmt, en ‘s morgens van de zonsopgang boven de Zwinvlakte tegen een blauwe achtergrond...”

Provincie West-Vlaanderen